1Ni kundunna, Kulli gil ɓakuli ni ngunjah. 2ngunjah ye nyha ni gila guɓung ngha le ngha pumpurom. pinnah ngha muri limmah. Bongho magerenteng le Kulli ngha ki ginya muri muru.3Kulli nah, "Ih iɓ poshibang pagha," le poshibang ngha nghang. 4Kulli shin poshibang nghe, ih ɓonna. le koriyi poshibang ri pinnah. 5Kulli gor poshibang nghe "kara," le gor pinnah ye "duh." Le kapolla ngha nghang le beri ngha nghang, kara ma kundunna.6Kulli nah, "Ih ɓi nongho muru ɓi pagha, le ih ɓi koriyi muru ri muru." 7Kulli gil nongho muru le koriyi muru mama njahli ya ni muru mama bikuli ya ri nongho le yang. B̟onna. 8Kulli gor nongho egh "bikuli." Le kapolla ngha nghang ni beri ngha nghang, kara ma ɓahri.9Kulli nah, "Ih ɓi muru ni digha binje le bikuli ya ih ɓi kpaɓɓa bin mona, le ih ngunjeh ma yunnah ɓii ɗigha." pagna nina. 10Kulli gor ngunjahli ma yumna egh "ngunjah" le kpabba le muru agh gori "salang magula" Shin ne ih bonna11Kulli nah, "Ih ɓi ngunjah pushi lusung: alusung ni ki bil njih ni ngung ni ki bil njih yang ngha, mama kwa agh ari jah yang." Bonna. 12
1Le gil ɓakuli ni ngunjah mahla le a ɗungshi yang ni agi usulo kwa. 2A kahra ma tomɓahri Kulli meshili atumo le ni pag agh kwa, le usulo ari atumo le kwa a kahra ma tompur ɓahri. 3Kulli moshi kahra ma tompur ɓahri le tighi gerenteng, ate a kahra egh ni Kulli usuli ni ari atumo ma gilli ngunjah.4Ga ni pag pagha ni a gilli ɓakuli ni ngunjah, a kahra ni Yahweh Kulli gil li ngunjah ni aɓakuli ya. 5A ɓalusung nyha a njunjah sang ngha, a lusung nyha sang puro a ɓabang ngha, ate Kulli ni sang tigha ih ɓi muru ih nyah a ngunjah agh, le ɓwa nyha ka ɗig ɗiya agh. 6Keminiya tirimah nagha ki soɓɓoh ki liɓ njahli kwa7Yahweh Kulli gil ɓwa ni tuɓɓu ni njahli ya, le fug yi usulo a luhli, le ɓwa ɗig ɓayong ma shinshim. 8Yahweh Kulli gil kwahgoh a nji nanjeh, a Aidan, Le a beh ni tig ɓwa ni gil agh nghang.9A nguɓ njahli Yahweh Kulli gil ngung ni kwa ɓor shina ni maɓonna ate gilihna agh a gulo. Ga bolli ngung ma usulo ni a ntiri ɓa kwahgoh agh ni ngung ma yeri gi maɓonna ni mashihra. 10Salang puro a Aidan ate pih ba kwahgoh egh muru, Le koriya beh ɗig asalang ihne.11Luhli makunduna ih Fishon. Ini pag mama billa ntiri njeh Hawila kwa agh, bah ni Azurfa agh. 12Azurfa ni njeh ya maɓonna ni. Atahli Onis ngha nghanng ɗeshili.13Luhli salang ma ɓahri ni Gihon. Mama billa ntiri njeh Kush wa. 14Luhli salang ma tahro ni Tigris, le ini billa nji nanjeh le Asshur. Salang ma ihne ni Yuferites15Yahweh Kulli tol ɓeh le tighi a kwahgoh Aidan ih ɓi gilliyi. 16Yahweh Kulli lag ɓeh, ki nah, "A logle a lih nji ngung ni kwa a kwahgoh agh nieh. 17Keminiya ɗigna ni awo lih nji ngung ma yeri gi maɓonna ni mashihra. Ni njiteng aka wuh."18Le Yahweh Kulli nah, "Ni ɓotto ke ɓwa ɗig ni muri ya. Le ih ɓi gil yi ɓa angni ni pyerra ri ya. 19A nguɓnjahli Yahweh Kulli gil giluwo ni kwa a lusung ngha ni minya ni a kuli ya. Le zuni yang bin beh ih ɓi pah yang luhlung. Luhlung ni kwa ɓeh gori gigillani ni usulo agh, ɗigna nina. 20Ɓeh pih agiluwo kwa luhlung, ni aminya ni a kulli ya, ni ni nyam lusung kwa. Keminiya ɓeh ni kum ɓa aangna ni pyerra ri ya.21Yahweh Kulli tig ngih njitullo bol ɓeh., le nongtullo. Yahweh Kulli pushi muhnjikari mwoh le gir ba pushi muhnjikari nghang ngha. 22Ni muhnjikari ɓeh ni pushi ya, gil ɓamah le zuni bin ɓeh. 23Ɓeh nah, "A kunbang ni ya, mama ni pag muh le muh lang, ni nyama le myammam. A gori 'ɓamah' ate pushi ri ɓabura."24Nina agh, ɓabura ka ɗag tehri ni ngih, ka kpaɓni mahmi, le aka ɗig ngirung mwoh. 25A yangha kwa ni tehsalang, ɓabura egh mni mahmi, keminiya ni a og ihriɓiyina agh.
1Niɓeniya yuoh ngha ni nahli bang ni wor anshile ayam lusung ni kwa yaweh kulli gil agh, nah yi ɓamah egh, Kulli nah, ''Ni njiteng ni ɖigna ni nga lih njih ngung a ɓa bang ni ya'?". 2Bamah egh nahyi yuoh "Njih ngung ni kwa ba ɓarang ni ya salih. 3Keminiya ga bolli njih ngung mama a ntiri ɓabang ngh Kulli nah ni sa lih, ko ɖoghiya ate mama sa wuh.'"4Yuoh nahyi ɓameh, Ni njiteng ni ni nga wuh agh. 5Ate kulli yeri na kareh ni ih nlih ni ya, njih yong ka ɓwa agh le nga ɖig ninga Kulli, nga yeri gima ɓonna ni mashihra. 6Ngha bamah egh shinni ngung nghe ka ɓor lih, le ye ɓor na shinna a njiung ngha, ɖeshili ate tig ɓayong yeriteng ngha. tuh njih ngung nghe lih, le tuh pih buri ni a yangha nini ya, le osso lih.7Le njihyang kwa ɓwa agh le a yerre ih a yangha ni tessalang, nina le a al nbuh gorih a tah a vulliyi ni ɓung yang. 8A og kara Yaweh Kulli ki ginya a ɓabang nghe a pollo le kara, le ɓeh ni mahmi vulla ri Yaweh Kulli a ntiri a ngung ni a ɓabang nghe ya.9Yaweh Kulli gor ɓeh le nah yi. "Awo ngha yebang.?" 10Beh nah, N'ogno a ɓang, le ngobong wollang ngha vullo ate myang ni tessalang". 11Kulli nah, "yang woɓɓo awo ngha ni tessalang? Ko a lih na nji ngung ni ntigha ke ih ɓi lih ya agh?"12Beh nah. "Bamah ni a peng ngha ih ɖig ni meng ngha ini peng nji ngung nghe ke nlih." 13Yaweh Kulli nah yi ɓamah egh, "Mang a pag pagha ni?" Bameh nah "yuoh ni soriyi nghang ke nlih yi"14Yaweh Kulli nah yi yuoh, "Ate a pag na ga agh, nyommoni ni weh a ntiri ni muro a ntiri a giluwo ni a yamlusung. Muri tehyoh ni aka gingni le kikkiri ni ka pag gilihna lo ha kara ni kwa a ɗigni ni usulo agh. 15Nga tig shiɓi murum ntiri yong ni ɓamah, le a ntiri amuno ni amuni. ih wam muro le a doghi kushi."16Ari ɓameh nah, "Nga ɓuhriyo konno ɓilmuna, a konno egh ni aka ɓil li amuna, ga awo al kwa agh ate buroni, keminiya ih ka ɗigha muro."17Ari Adamu agh nah, "Ate a ogna ngih mahmo, le a lihna njih ngung mama nlagha ngi nah ke ih ɓin nlih ya agh; nyommoni ni njahli ate muro, ni gana ri tumo ni aka lihni ha kara usulo lo kwa. 18Njahli ka pushi ajweh ni awolgweh le aka lih aga a ɗigha a bang ngha. 19Ni lihngha kundumo ni aka lih ni burodi, ha a nyer ni nguɓnjahli bah a pur nghang ngha. Ate awoni kikkiri le ɓa kikkiri ni a nyer nghang."20Ɓeh gor luhli mahmi ih Hauwawu ate ini ih pag ngih aɓayong aɓayong kwa. 21Yahweh Kulli gil yi Adamu ni mahmi gikurra nguɓɓu le mel yi yang.22Yahweh Kulli nah, "Niɓeniya ɓwa ɗigna ninga mwoh a ntiri sung, ki yeri gi naɓonna ni mashihra.Niɓeniya ke ih ɓi shi ɗaghi ih ɓi keni bih dog njih ngung ma usulo, le tuhyi lih, le ɗigha ha ke kene agh." 23Nina agh, Yahweh Kulli piriyi a bang Adani, ih woro ih ke jug njahli ni a pushi ngha nghang. 24Kulli pushi ɓeh a bang Adani, le tigha a Kerubobi a njih na njehle ɓabang Eden, lni garabwo ma teɓna ki piliya njih ba kwa agh. Ate ih ɓi a lel njere ni kikah ri ngung usulo agh.
1Ɓeh yeri mahmi Hauwawu le muna kpah yeh le ɓil Kayinu. Nah, "Ɓil la ɓabura ni angna le Yahweh." 2Le ɓil muna ngih Habila. Niɓeniya Habila ɗigna ɓa lella anjung, Keminiya Kayinu ɓa ɗig ɗiya.3Le pagha ni kunbang Kayinu zuni ɓaɓa ntiri njihngung ni ɗig ga gipahna bin Yahweh. 4Abel te ya, zuni ɓaɓa le aminɓala le agiluwo le ni ama lishina ɓaɓa. Yahweh agna Habila ni gipahna, 5keminiya Kayinu ni gipahna le ya ni agha. Nina agh Kayina pag yahlula, le ɓundumi.6Yahweh nah yi Kayinu, "Pallang ke a pag yahlula ni ɓundumo? 7Ngha a pagna ga yarata agh, ni a agho a? Keminiya ngha ni a pag ga yarata a agh, gimashihra gungha kunkangna lo le alla ka nuh muro, keminiya ɗigna aka ɗigha muri,"8Kainu waɓteng ri munangih Habila. Gire pagha ngha a yangha a ɓabang ngha, Kainu loghi munangih Habila le wol nlue. 9Le Yahweh nah yi Kainu, "Muna ngwoh nghe?" Kainu nah, "Ni nyeri ya. Mini ngi pag ɓalel munangyang?"10Yahweh nah, "Mang a pagha? Nkilla le muna ngwoh logna njahli ki ɓua ni lullo a binang. 11Niɓeniya nyommoni ni weh pura a njeh, ni logshi kuni ag nkilla le munagwoh a boh agh. 12Logni niɓeniya a ɗig njahli le ni ih pushiyo gissoro ni masso le ya. A ɗig ɓa gangla al bin ɗigna a ngunjah.13Kainu nah yi Yahweh, "Fungso lang uwora ga nlogle ntol agh. 14A pagha agh, a piriyi nang a njehni, le nga vulla ri kundumo. Nga ɗig ɓa gangla al bin ɗigna a ngunjah, le ɓeni kwa kumang ngha ka wol nluyang." 15Yahweh nah yi, "Ngha ɓwa wolnluo Kainu, a ihlih tangma nluo muri mbende tonɓahri." Le Yahweh tig nyonglo a kundum Kainu, nina agh ate ɓeni kwa kumi ya, ɓeh ni ki wolnlue ya.16Nina agh Kainu puro ɗag kundum Yahweh le ke ɗigha a njeh Nod, nji manjeh le Eden. 17Kainu yeri mahmi le kum muna yahli. Le ɓil Enok. Ɓag lahmagula le gori ni lulli muni Enok.18A vil yi Enok Irad. Irad ni ɗig teh Mehujayel, Mahujayel ɓig teh Methushayel. Methushayel ɗig teh Lameh. 19Lameh bolla amenah ɓahri. Lulli mwoh ih Adah, le lulli mamona ih Zillah.20Ada ɓil Jabal. Ini pag teh aɓeni ɗigha a agungri aɓeni ni agiluwo agh. 21Lulli munangih ih Jubal. Imi ih pag teh aɓeni ki dalli ngwangntah ni agi tongna agh. 22Zilla te ya ɓilla Tubal-Kainu, mantuh le bronz, ni andolong. Lulli mingali Tubal-Kainu ih Naamah.23Lameh nah yi amahmi, "Ada ni Zillah, nteshikiri yong ri gih lang; a yong amaleh Lameh, nteshikiri yong ri atenana lang. Ate nwolla nluo ɓwa ate tigna nghang pinye, basadeng ate nyimnang. 24Ngha a nwah ihlimurung le Kainu mbende tonɓahri ya, le ihlimurung le Lameh ka pag mbende woro tahro purlum."25Adamu yeri mahmi ɗeshili, le ɓil munabuna. Gor lulli ih Seth le nah, "Kulli ye pah nang munabuna maɓi a tuhkushi Habila, ate Kainu wolla nlue." 26A ɓil yi Seth munabuna le gor lulli ih Enosh. A kunbang ngho agh aɓayong ingni na a gor lulli Yahweh.
1Ga ni pag gi nyonglina muri aminkah Adamu. A kare ni kulli gilli ɓayong agh, gil yang ninga ini. 2Ɓabura ni ɓamah ni gilla. Moshi yang le gor yang ɓayong ngha gilli yang ngha.3Ngha Adamu pagni bogho woro topurmwoh pur lum agh, ɓil muna ninga ini ki puri, a minlim le, gor lulli ih Seth. 4Nzum ɓilla le Seth agh, Adamu pagna bogho woro tongno tompur tahro. Ye ɓilla amuna buna ni amuna ngalang. 5Adamu pag bogho woro tongno tompur ihne pura muri wuramwoh pur lum, le wuh.6Ngha Seth pagni bogho woro tongno pura muri tongno agh, ɓil Enosh. 7Nzum ɓilla le Enosh agh ɗigna bogho woro tongno tompur tahro pura muri tomɓahri le ɓilla amuna buna ni auna ngalang. 8Seth pag bogho woro tongno tompur ihne pura muri lum pur ɓahri. le wuh.9Ngha Enosh pagni bogho woro tongno tompur ihne ya, ɗig teh Kenan. 10Nzum ɓilla le Kenan agh, Enosh pag bogho woro woro tongno lum tompur tahro pura muri lum pur tongno. Le ɓilla amuna buna ni amuna ngalang. 11Enosh pag bogho woro tongno lum tompur ihne pura muri tongno.12Ngha Kenan pagni bogho woro tompur bɓahri ya, ɓil Mahalalel. 13Nzum ɓilla le Mahalalel agh, Kenan ɗigna bogho woro tongno lum tompur tahro pura muri woro ɓahri. Ye ɓilla amuna buna ni amuna ngalang. 14Kenan pag bogho woro tongno lum tompur ihne pura muri lum, le wuh.15Ngha Mahalalel pagni bogho woro tahro pura muri tongno agh, ɓil Jared. 16Nzum ɓil Jared agh pag bogho woro tongno tompur tahro pura muri woromwoh pur lum, le ɓilla amuna buna ni amuna ngalang. 17Mahalalel pag bogho woro tongno tompur tahro pura muri woro ihne pure lum pur tongno, le wuh.18Ngha Jared pagni bogho woro tongno pura muri woro tahro pure ɓahri ya, ɓil Enoch. 19Nzum ɓilla le Enoch agh, Jared pagna bogho woro tongno tompur tahro. Le ɓil amuna buna ni amuna ngalang. 20Jared pag bogho woro tongno tompur ihne pura muri woro tahro pura muri ɓahri, le wuh.21Ngha Enoch pagni bogho woro tongno topur mwoh agh, ɓil Methuselah. 22Enoch gingna ni Kulli bogho woro tongno tahro nzum ɓilla le Methuselah. Le ɓilla amuna buna ni amuna ngalang. 23Enoch pag bogho 365. 24Enoch gingna ni Kulli in paghi ke Kulli tolli.25Ngha Methuselah pagni bogho 187, ɓil Lamech. 26Nzum ɓilla le Lamech agh, Methuselah pagna bogho 782. Ɓilla amuna buna ni amuna ngalang. 27Methuselah pag bogho 969. Le wuh.28Ngha Lamech pagni bogho 182, ɓil muna buna. 29Pih lullung Nuhu, ih nah, "Mama ka pahsung usulo ri tumo lesung ni ri konno le tumo le bihsung, mama ɗigna sa pagha ate Yahweh wara nyom njahli ya."30Lamech pagna bogho tongno tongno pura muri woro ihne pure lum pur tongno agh le ɓil Nuhu. Ɓilla amuna buna ni amuna ngalang. 31Lamech pag bogho woro tongno tomɓahri pura muri woro tahro pura muri lum pure tomɓahri. Le wuh.32Nzumo ni Nuhu pagni bogho woro tongno tongno agh, le ɓil Shem, Ham, ni Yafet.
1Zu na kunbang ni aɓayong logshi ɓuhro a ngung njahli ni ɓilliya amunagallang, 2nga amunabuna le Kulli shinni amunagallang le aɓayong agh a tol njiyang. Le tol yi muyang a mehna, ɓeni kwa agh tariyi muyang ngha. 3Yahweh nah, "bongho lang ni ki ɗigha bin a ɓwagha ha kikene agh, ate a girung ni. Aka ɗig bogho worotogno pur wora mwoh."4A ri akara wogha a Nephilim ngha ngungnjah, ni ngha kikene. Nga paggiri ngha amunabuna le Kulli tigni amunagallang le aɓayong lah ngha, aɓilla amuna ni yang. Mamani pagha aɓairritenna ni ɓeriya, abuna ni ayeri agh.5Yahweh shin gimashihra le aɓayong gongna a ngungnjah, nga kwa kpanni ɗenshele yahliyang gimashihra ni tollo kenne. 6Yahweh nah keyerina le ke ni pushi aɓayong a ngungnjah agh, gire pih yahlula a kunyahli7Nina agh Yahweh nah, "Ngha gangha aɓayong ni pusa a muri ngung njah -aɓayong na agiluo, a gah noni muyayang ngha, amiya ni akuli ya, ate keyerina le ke ni pushi yang ngha. 8Keminiya Nuhu kumna ɓorro a nji Yahweh.9Mamani ɗig bibilla le Nuhu. Nuhu ɓayong maɓonna ni, a ntira aɓayong ɓeh ya nya ni gimashihra. Nuhu gin ni Kulli. 10Nuhu ɗigha ter a munabuna tahro: Shem, Ham, and Japheth.11Ke ngung njah ɓiyina a nji Kulli, nye ɗugshi ni gimashihra. 12Kulli shin ngung njah; Nshinna, nye ɓiyina, ate girung kwa ɓiyina agipagna le yang ngung njah.13Kulli nahyi Nuhu, "Nshinna kunbang nga zu ni mala le agirung, ate ngung njah ɗungshi na na gimashihra ari yang. Ininina, nga ɓiyi yang ni ngung njah egh. 14Ih gilyi muyong doroshi ni ngun cypress. Gil a kangna a ye doroshi ye, le vulliyi ni myang dong a njibaye ni jummi. 15Ini nga gilli ninga; Ke nonno le doroshi ih ken worotogno tahro; ke ɓayeh ih pag woraɓahri pur lum, ni sabale ihɓi ken woramwoh ɓahri.16Pag yi doroshi ye muri, a meshili girikari a muri bogrong. tig kunkangna anji ɓayeh doroshi ni gil ɓayeh ma njeh, ni ɓayeh ma ɓahri, ni ɓayeh ma tahro. 17Teshikiro, tolla ɗigha ɓunomuru a muri ngung njah, ate ɓiyi a girung in kwa a ngung njah bin nje ɓakuli ni usulo ri ya. Ga kwa ngung njah agh ga wuh.18Keminiya ngha tig ogrung lang ni yong. Nga ingna a yeh doroshi, yong, na munabuna le yong, na mahmo, na mahla amuna yong ni yong. 19Ga kwa puso ni usulo ri ya ni girung, jah mamah kwa agh ɓahri aka zu ni yang a yeh doroshi, ate a ɗig njah ni yong mabuna ni magallang.20Jah amiya a ngurayang, anyamma a ngurayang, aga gikuna njali agh a ngurayang, makwa agh ɓahri ka zu abino ate a ɗig njah. 21Kpaɓɓi muro a nja gilih ni kwa agh a lih agh ih gibbe, Ata ihɓi yong gilih na yang." 22Le Nuhu pag nga. Amuri a gah kwa Kulli tighi ya, ih ni pagha.
1Yahweh nah yi Nuhu, "Nzu, ni aɓa liyo kwa n'ingna a gissasa, ate nshinna nyongni aɓa njiteng a njah ni. 2Jah giluwo ma kunwar ni kwa agh aka zuni a mabunna tonɓahri ni ama ngalang tonɓahri. Ari agiluwo mama nyha kunwar a agh, zuni yang ɓabura ni mahmi. 3Ɗeshiliya aminya ma ɓakuli, zuni abuna tonɓahri ni ama ngalang tonɓahri, ate a tig jah yang a ngunjah.4Ate a yeh kara nga tig muru ka nyah a ngunjah ma ɓakara woro ɓahri ni duh woro ɓahri. Nag ɓihyi ga kwa ni usulo a nguɓnjahli mini ngilli ya." 5Nuhu pag ga kwa Yahweh tighi ih ɓi pag ga.6Nuhu ngha ni bogho woro tongno topurmwoh ngha wamma muru zuni ngunjah. 7Nuhu, mahmi, amuni, ni amahle amuni kwa ingna a gissasa mure ate amuru ni ki wambang ngha.8Agiluwo ma kunwar ni a mama nyha kunwar agh, aminyah, ni aga kwa ki sungha njeh ya, 9ɓahri ɓahri, ma bunna ni ma ngalang, zu a bin Nuhu, le ingna a gissasa, ninga mama Yahweh lagni Nuhu agh. 10Ɗig nina a zum akara tonɓahri ye ya, amuru wambang zu a ngunjah kwa.11A yeh bogho woro tongno topurmwoh le Nuhu agh, a yeh shienri ma ɓahri, a yeh kara ma lum pure tonɓahri le shienri ye, a kara mwoh, le anjimuru maguliyina ni njahli ya sahgha, le ɓakuli logshi kuni. 12Muru logshi nyah a ngunjah ha ɓakara woro ɓahri ni duh woro ɓahri.13A kare ni mw,oh agh Nuhu ni amuni, Shem, Ham, ni Yafet, ni mahle Nuhu, ni amahle amuni tahri ni yang, ingna a gissasa. 14A ingna ni ayam shihra ni kwa agh ni jahyang, ni ajah agiluwo ni kwa agh a ngurre yang, ama sunghina ni kwa a ngunjah agh ari jahyang, ajah aminyah ni kwa agh a ngurre yang. Jah gi usulina ni kwa ni kwetire ya15Ɓahri le ga kwa ngha ni ngirung ni usulo ri ya zu nz bin Nuhu le ingna a gissasa. 16Agiluwo ni kwa agh ingna ma bunna ni ma ngalang; a ingna ninga Kulli lagni Nuhu ih ɓi pag ga. Le Yahweh gir kunjere mur yang.17Le wamma muru zu a ngunjah kwa ha akara woro ɓahri, le muru egh woro ɓuhro le logshi gissasa a bikuli le ngunjah. 18Amuru egh vulliyi ngunjah kwa, le gissasa ye nongha muri muru.19Amuru egh logho gogho ha nkonno ma saɓna ni kwa a ngunjah agh muru ɓoshina mur yang. 20Amuru egh ɓoshi muri ankonno ma saɓyi na ye ni kusung lum pur tongno21Agi usulo ni kwa a ngunjah agh wuh-aminyah, agiluwo, ayam lusung, agi usulo ni gogho leyang kwa ni a ngunjah agh, aɓayong kwa 22.Agi usulo ni kwa a njahli ni usulo ri yang ngha, wuhna.23Nina agh gi usulo ni kwa a nguɓ njahli ya juhrina, ɓayong, agiluwo, agi sungha njahli ni aminyah ɓakuli. A yangha kwa a juhrina a ngunjah. Nuhu ni mwoh ni aɓeni nini a gissasa agh ni uwo. 24A muru egh nongha ngunjah ha akara woro tonɓahri pur lum.
1Kulli ɗenshi ni Nuhu, na anyam ɓalusung, na agiluo ni niyang a gisassa agh. Kulli tig gugh bwa a ngungnjah, le muru tang songso. 2Ke anjimuru ma limna na agɓele ɓakuli gira kpya, muru ɗagte nya. 3Ke a muru ni gi ɓangha tang ingna ngungnjah, ni njummo agh ari mallale akara worotomgno woroɓahri pru lum a mure ma songshi na.4Ke gisassa zu ɗigha a muri nkonno Ararat, akara ma lumpure tomɓahri, a shieri ma tomɓahri. 5Ke amuru ma ɗig songso ha ari shieri ma lum. A muri kara ma kunduna ma shieri agh, amuri ankonno ɗung muyang.6Ɗigha njum kara woro ɓahri le Nuhu logshi gbende gisassa mamah gil agh. 7Tashi gahla ke logho woro galla ha amuru ke songshi ni a ngungnjah.8Le ye ke tashi kuhla ih ke shin songso le muru angungnjah, 9Keminiya kuhla ni kum bin usuli kushi ya, le nyere bini a gisassa, ate muru ngha wa oh amuri ngungnjahli. non bih njibang, le ke tol nyensaa ye gisassa a bini.10Ye lebbang kara tomɓahri ɗeshili le ye pushi kuhla a ye gisassa tasha. 11Ke kuhla nyen ni kapola. Shinna! ni mbur ngung zaitun masona a kuni. Nina agh Nuhu yerina ih le amuru ɓurina songshi ngung njahli. 12Ye lebbang kara tomɓahri, ɗeshili le ye pushi kuhla a ye gisassa tasha. Le ni ye nyera bini ya.13Ɗigha a amur worotongno topurmwoh ni bogho ma kunduna, a kara ma kunduna a shieri ma kunduna, nga amuru yumni a ngung njahli agh. Nuhu pushi gbende kun gisassa, nshin bang, shinna agowo, Nshinna, ngung njahli yumna. 14A shieri ma ɓahri, a kara woramwoh pure tomɓahri, ngung njhali yumna.15Kulli nahyi Nuhu, 16"Mpura a gisassa, yong, amah yong, amuna yong, na amah le amuna yong ni yong. 17Ntolla nyamma makwa ni usulo a bih yong- amiyah, aguluo, na ga ɗemma ni kwa ki ɗemma ngung njahli agh-ate a nyashibang mashi a ngung njahli, ate a ɓilɓilla le ɓuhro a ngung njahli."18Le Nuhu puro na amuni, mah mi, na amah le amuni ni ma. 19Gah kwa ni usulo ri agh, gah gi ɗemma, na aminya, gah kwa ki gyah a ngung njahli agh, ari aɓilɓilla le yang, ɗag ɓah gisassa.20Nuhu ɓagyi Yahweh ɗeshile ɗarah, Tolla agiluo ma gerenteng ɓaɓah, na aminya ma gerenteng, na gipahna ma pingsa amuri ɗeshile ɗarah. 21Yahweh og boro sunsunang nah njiɓaye, "Ni wa yom njahli ate muri ɓayong mapinna, ate ma aɗenshele ayahli yang agh ma mashihra amunaleyang. ke nye ngha juri gah kwa agh gi usuli ya, ninga mamah pag gah. 22Ngha miniya ngung njahli wa o'agh, kunbang janggiri ni tolgisoro, tahɓi ni binpiena, kunpiena ni kuntahɓi, la kara ni duh ni gi kashiya."
1Let Kulli moshi Nuhu na amuni le nahyi yang "Mbilla nyanshibang ndunshi ngujah. 2Ngobong ni njilayong ki kariyi gakwa ni usulo a ngunjah agh, amuri aminya ni a Kulli kwa, amuri gakwa ki ginya nje agh, ni amuri anji ni a muru agh kwa a panayongni a biyong.3Gakwa ki ginninju agh ki dig gilli leyong ningha ma npani yong anbugi mansona agh. ni ɓeni agh npana yong gakwa. 4Keminiya ke ɓi nli nyama ni njungha ini, ninkillale riya5Keminiya ate, nkilla lo agh usulo ngha ye ngha ili muri. A bi nyama ni kwa agh ngha ili muri. A bi bayong ini abi beni wol nlue, muna ngiya ngha il usulo le abini. 6Beni kwa sob nkilla le bwah ko agh bwa ni ki sob nkilla le ko ate pubbang le kulli ni pagni. 7Yong te agh in billa riyong njashibang in meshiye a ngunjah kwa njishibang a muri".8Le Kulli nateng ri Nuhu na amuni ki nayi yang. 9"Mem teya inteshi kiriyong ngi bol ogrung lang niyong na amin kayong a nzuyong. 10Ni agalayong nikwa ni, njungh, na amiya na agiluwoh ni ga kwa ni usulo pag mamiyong a ngunjah agh, logha ri aga kwa pura gisasa ni ga te kwa ni usolo ri a ngunjah agh.11miya ngi teshi ogrung lang niyong ih ni wa pag agh a bishili bayong kwa ni muru agh. Na wa bishili njunjah ni muru agh" 12Kulli na "ga ni gidunna ogrung ni ngi pagha ntirang ni yongha na agilayong ni kwa ni usulo agh ni nza ni ki zu kwa agh 13Ntigna ngangri lang a nlaggiri ih ka dig gi dunna ogrung ntirang ni ngunjah.14Ih dig agh kumbang nzuni ni nlagiri ngunjah le nshin ngangiri a lagiri agh, 15Le ngha denshi ni ogrun ni ntirang ni yong ngha ni gha kwa ni usolo agh. Muru ni wa dunso gir jabangha.16Nganri ki pura anlagiri ngha shina, ate ih ndenshe ni ogrun ma niki mal agh agh a tiri Kulli ni agha ni usolo ni nyama a ngunja kwa agh" 17Le Kulli waɓi Nuhu, gha ni ki dun ogrun ni nteshe a tiran ni aga kwa ni usolo a ngunjah agh.18A muna Nuhu ni pura a gibasa agh ini Shem, Ham, ni Japhet. Ham ni pag teh Kan'ana. 19Aɓeni taro ni agh ini pag amuna Nuhu aɓayo kwa pura jibiyang ke dunshi ngunjah.20Nuhu ni digdiya ni duna pana agun inabi . 21Nu muru inabi bara nongni ninang ni vuliyi riya a gumrile22Le Ham teh Kan'ana shin teselang le teri, le wabi amunagi ni bari a njibang gha. 23Ini Shem ni Yafet- toli dagra magula buagh goriyang ginni njuyang ke vulini tesalang le teyang. Kundunyang pilla digsa ini na shinni tesalang le teyang ngha.24Ngha Nuhu logni nba tuna njiya, le yeri ga muni makena pagya. 25Ini nani "Kan'ana ih juro. Ih bi dig denlale a denlala amunangi".26Ye na deshi "Ihbi Yaweh Kulli le shem, moshi le Kan'anana ih bi dig benlale. 27Ihbi Kulli buri njiye le Yafet ih pag liye a gumri le Shem, ih Kan'ana dig denlale".28Njum muru agh Nuhu pag bogho wuro tongno taro pura muri wuro bari pulum. 29Akale Nuhu kwa agh bogho wuro tongno tomburi ine pura muri wuro bari pulum le wu.
1Aɓayongni ni pag biɓilla le amuna Nuhu, a yangni, Shem, Ham, ni Japhet. Amuna ni a ɓilla njum wambang le muru agh.2Amuna Japhet ni Goma, Mago, Madai, Java, Tubal, Meshech ni Tiras. 3Amuna Goma ni Ashkenaz, Riphath, ni Togarmah. 4Amuna Java te ya ayangni Elishah, Tarshis, ɓa Kittite ni Dodanim. 5Ari yang ni aɓa kunsalang koriyi nghang le worra njeh le yang, ɓeni kwa agh ni kunbille, nji ri kunvarre le yang, ari aɓa layang.6Amuna Ham ni kush, Masar, Fut, ni Kan'ana. 7Amuna Kush ni Seba, Hawila, Sabta, Ra'ama, ni Sabteka. Amuna Ra'ama ni Sheba ni Dedan.8Kush ni dig ter Nimrod, ɓeni pag ngih gara ɓabura mwoh a ngunjah ni ya. 9Ɓa ahlah magula ni a dum Yahweh. Ih ni paghi ke a nah "Ninga Nimrod, ɓa ahlah magula a dum Yahweh." 10A ntiri alah magulina makunduna le ya ni Babila, Erek, ni Akkad, ni Kelnah, ni njeh shinar agh.11Njehwo ɗagha worra Assuriya ki ɓag Nineba ni Rehobot, Ir, ni Kala, 12ni Resen mama ntiring le Nineba ni Kala agh. 13Masar ni ɗig ter aɓa Lud, Anam, Naftu, 14Faturus, Kaslu (ntira aɓeni aɓa Filistiya pur nghang ngha), ni aɓa Kirit.15Kan'ana ni ɗig ter a Sidon, minɓalla ni Het, 16ɗeshili ni a Yebusiya, Amoriya, Girgashiya, 17Hiwiya, Arkiya, Siniya, 18Arwadiya, Zemariya, ni a Hamitiya. Nzumo ni kunvarre le ɓa Kan'ana meshiyi ni.19Kasa njeh le aɓa Kan'ana lo,gha Sidon, nji Gerar kari Gaza le worra nji Sodom, Gomora, Adma, ni Ziboyim, logha Lasha. 20Amuna Ham ninga, bolla ri kunvarre le yang, nji ri kunbiri le yang, a njahli le yang, ni a njeh le yang.21Amuna ni a ɓil yi Shem, nyem Yafet agh. Shem ɗeshili ya kahyi aɓa Eber ni. 22Amuna Shem agh Elam, Asshur, Arfakshad, Lud, ni Aram. 23Amuna Aram agh Uz, Hul, Geter, ni mash.24Arfakshad ni ɗig teh Shela, le Shela ɗ teh Eber. 25Eber ngha ni amuna ɓahri. Luhli mwoh Peleg, ate a njah le ni a gaɓni ngunjah. Luhli muna ngih ih Yoktan.26Yoktan ɗig teh Almodad, Shelef, Hazarmawet, Yera, 27Hadoram, Uzal, Dikla, 28Obal, Abimayel, Sheba, 29Ofir, Hawila, ni Yobab. ayangha kwa agh amuna Yoktan ni.30Kasa njeh le yang logha mesha, kene ha Sefar, a nkonno ni nji nanjeh ya. 31Amuna Shem ninga, a kunvarre le yang ni kunbilla yang, a njahli le yang, ari a njeh le yang.32Akunvarre le amuna Nuhu ninga, ari ɓiɓilla le yang, ri a njeh le yang. Aba ni anjeh koriyi wo ke meshiye a ngunjah a njum wamma muru.
1Niɓeniya ngunjah kwa ki pag tumo ni kunburi mwoh le atenana le yang mwoh. 2Ngha a logni ginya nji nakuli ya, a zu a kum njeh Shinar ngha nongho le ɗigha beh.3anah yi ari yang, " Nzu, shi yog soɓong le shi tonni yarata." A yog soɓong a tukushi tahli ni myang. 4Anah, "Nzu, le shi ɓaghi musung lah magula ni tong ma saɓna ni ka dog ɓakuli ya, le ate ih ɓi shi pag lullung. Ngha ni shi paghi ya le sa meshiya ngunjah kwa."5Nina agh Yahweh zu shin lah magula ni tonghi ni aminkah Adamu ɓag ga. 6Yahweh nah, "Shinna aɓayong mwoh ni ni kunburi mwoh, le a tolla pag ga aghǃ Ni ih sashibang ngha ga kwa a tollo a pag ga ni ki gan yang ngha. 7Nzu, shi suhlo le shi juhri kunburi leyang, le nina agh ni a ogha ari yang ngha."8Nina agh Yahweh meshiyi yang kwa a ngunjah le a ɗagte lah magula ye. 9Ngha nina agh, a gor beh ih Babel, ate a beh ni Yahweh juhri akunburi ni ngunjah agh kwa nghang le a beh ni Yahweh meshiyi aɓayong nghang kwa a ngunjah.10Aminkah Shem ni ga. Shem kena bogho woro tongno, le ɓil Arfakshad bogho ɓahri a nzum wamma muru. 11Shem ɗigna bogho woro tongno tongno a nzumi ni ɓilli Arfakshad agh. Ye ɓilla amuna buna maɓi ni amuna ngalang.12Ngha Arfakshad pagni bogho woro mwoh pur lum pura muri tongno agh, ɓil Shelah. 13Arfakshad pag bogho 403 a nzum ɓilla le Shelah. Le ye ɓilla amuna buna ni amuna ngalang maɓi.14Ngha Shelah pagni bogho woro mwoh pur lum agh, ɓil Eber. 15Shelah pag bogho 403 a nzum ɓilla le Eber. Le ye ɓilla amuna buna ni amuna ngalang maɓi.16Ngha Eber pagni bogho woro ɓahri pur ihne agh, ɓil Peleg. 17Eber pag bogho 430 a nzum ɓilla le Peleg. Le ye ɓilla amuna buna ni amuna ngalang maɓi.18Ngha Peleg pagni bogho woro mwoh pur lum agh, ɓil Reu. 19Peleg pag bogho 209 a nzum ɓilla le Reu. Le ye ɓilla amuna buna ni amuna ngalang maɓi.20Ngha Reu pagni bogho woro mwoh pura muri lum pur ɓahri ya, ɓil Serug. 21Reu pag bogho 207 a nzum ɓilla le Serug. Le ye ɓilla amuna buna ni amuna ngalang maɓi.22Ngha Serug pagni bogho woro mwoh pur lum agh, ɓil Nahor. 23Serug pagna bogho woro tongno ɓahri a nzum ɓilla le Nahor. Le ye ɓilla amuna buna ni amuna ngalang maɓi.24Ngha Nahor pagni bogho woro mwoh pura muri tonpur ihne agh, ɓil Terah. 25Nahor pagna bogho 119 a nzum ɓilla le Terah. Le ye ɓilla amuna buna ni amuna ngalang maɓi. 26Ngha Terah pagni bogho woro tahro pur lum agh, ɓil Abram, Nahor, ni Haran.27Niɓeniya aminkah Terah ni ga. Terah ɓil Ibram, Nahor, ni Haran, le Haran ɓil Lot. 28Haran wuh a dum tehri Terah a njeh ni a ɓilli nghang ngha, a Ur ni a Kaldiya agh.29Ibram ni Nahor bol mah. lulli mahle Ibram Saraya le lulli mahle Nahor ih Milka, muna Haran, ɓeni pag teh Milka ni Iskah. 30Niɓeniya Saraya agh nkoɓɓi ni; ih nyha ni muna agh.31Terah tol Ibram muni, Lot muna muni Haran, ni Saraya nkilli, mahle muni Ibram, le a ɗag njeh Ur ni Kaldiya agh, a woro a ke ɗigha njeh Kan'ana. Keminiya a zu a Haran a zu ɗig nghang. 32Terah pagna bogho 205 le wuh a Haran.
1Niɓeniya Yahweh nah yi Ibrahim, "Puro ɗag njehlo, ni aɓwahlo ni ɓa leh tehro, a wora njehni nga ɗum mo agh. 2Nga tigho a ɗig njeh magula, le nga mosso, le nga tig lullo ka gullo, le aka dig mosso. 3Nga moshi ɓeni mosso agh, keminiya ɓeni kwa shiɓi gusso agh nga nyommi. Njibino ni aɓayong ni kwa ngunjah agh ka kumni mosso."4Le Ibrahim woro ninga mama Yahweh waɓi ya, le Lotu wor nini. Ibrahim ngha ni mbogho woro tahro pur lum ngha ɗagni njeh Haran ngha. 5Ibram tol mahmi Saratu, ni Lot muna munangih, ni agi kumna leyang kwa a kpaɓ ɓa, ni aɓayong ni kwa a tolla Haran agh. A logho a worra njeh Kan'ana, le a zu a njeh Kan'ana6Ibram ɗura ntiri njeh ye ha Shechem a bin ngung Oak ni More ya. A kunbang nghe ya aɓa Kan'ana ngha ɗigha njeh ye. 7Yahweh ɗum muri bin Ibram, le nah, "A bin aminkahwo ni nga pah njeh ni nghang." Nina a beh ya Ibram ɓaghi Yahweh deshile ɗahra nghang, ɓeni ɗum muri bini ya.8Logha beh ya worra dingli ni nji makuli le Bethel, bah ke gil tahra le nghang agh, Bethel nji manjeh, le Ai ngha nji makuli. A beh ya ɓag deshile ɗahra nghang le gor lulli Yahweh. 9Le Ibram log ginya, worra nji Negev10Yahlo ngha nghang njeh ye, Le Ibram worra njeh Masar ke ɗig nghang, ate yahlo magula ni. 11Ngha tolli ɗigni gyaɓ ni Masar agh, nah yi mahmi, "Niɓeniya shina, nyerina ni awo ni ɓamah ma ɓonsahri. 12Aɓa Masar shino le anah, 'Mahmi ninga,' le a wol nluyang keminiya a tigho ni usulo. 13Nah awo ni mingalang, nina ni aka ɗag nghang le nga aɓ ɓa ate muro."14Ɗigha na ngha Ibram ingni ni Masar agh, Aɓa Masar shin Saratu ɓonna nsahri, 15Amuna murung shin ne, le ɓongshi a bin Fir'auna, le a tol Saratu a wori a leh Fir'auna. 16Fir'auna paghi Ibram gimaɓonna ate muri Saratu, le pih njung, ndah, anbuljeng, aguro mangalang, ni aloggah17Le Yahweh tighi Fir'auna ni ɓa leh binkonna magula ate muri Saratu, mahle Ibram. 18Fir'auna tigha ih Ibram ɓi, le nah, "Mang ga a panghang ni ya? Pallang ke ni a waɓ ɓang ih mahmo ni ya.? 19Pllang ke a nah, 'Mingalang ni,' ate ih ɓi ntolli ih ɗig mahmang? Niɓeni nina agh, mahmo ngha, tolli le a worro.' 20Le Fir'auna lagha aɓa leh a muri Ibram, le tighi ih wor ni mahmi ni gikunna le kwa.
1Abram logha masar wara nji na Kulli, ni mahmi ni aga abin agh kwa. Lot wor ni yang. 2Abram ngh ni gi kunna ma gillo na agi funna dudug.3Ye tol ginya a nji na Kulli kene Bethel, har bangunro le ma kuduna pag nga ngha, a ntitin Bethel- ni Ai. 4Wara ba kana ɓag ɗenshile ma denshini Kulli 'a. Beh ni jimma ni lulli Yaweh.5Lot ni wor ni Abram agh, yanga ni a loh zuh, a dah ni a gunri ɗuɗɗug. 6Njeh ni lole periyang a digha ba mwoh agh, ate agi kunna leyang gonna ɗuɗɗug, na a lole a digha bi monno, ngha. 7Deshiliya, sashinung nga ngha a ntirin a bah lel gi lloh le Abram ni a bah lel gi lloh Lot. A kunben ya, a bah kan'aniyawu ni bah Perriziyawa ngha digha a njeh agh.8Le Abram nahyi Lot, "ke ɓih mannono loga ntirinsung, ni ntirin a bah lel gillo le ni abah meng nga, su sungha a lah mwoh. 9Ne ngun njeh ni ga kwa ɗunmo le? Kene a gab ro ni meng. A woro nji ma katang le, ngi woro nji ma lih. Ko a wor te nji ma lih, ngha woro nji ma katang."10Nina Lot shiniyi bang le shin nongho njeh Urdu ni muru ni kwa nonghang ha Zowar, ninga ɓabang Eden, ninga njeh Masar. Ga ngha kedebang Yahweh juri Sodom ni Gomora. 11Nina le Lot tol yi kanangiri nongho njeh urdu le wora nji nakuli, le aɓwalung nghe koriyo.12Ibram ɗigha njeh Kan'ana, le Lot ɗigha a ntiri alah magula ni nongho njeh ya. Gilla agungri ha Sodom. 13Niɓeniya ɓa Sodom agh aɓa paghi Yahweh gimashihra ni.14Yahweh nah yi Ibram ngha Lot ɗagni bini ya, "Shina logha bah a tanghang ngha wora nji eɓɓe, gangra, nakuli ni nanjeh. 15Njehni kwa a shin shinna ni ya, nga pohne ni aminkahwo ha ke kene.16Nga tigha aminkahwo ka gog ninga kikiri, Ate mama ɓwa ngha nghang ka bang kikiri njahli le, a logle a bangha aminkahwo. 17Logho, a ginya ntiri nonno ni saɓɓa le njeh egh, ate nga pohne." 18Le Ibram pon gungri le, zu ɗigha kahri Oak ni Mamre, a Hebron, le ɓaghi Yahweh deshile ɗahra beh.
1Le ɗigha a njah le Amrafel murung Shinar, Ariyok, murung Ellasar, Kedorlayomaer, murung Elam, ni murung Tidal ma Goyim, 2ih a pag luwa ni Bera, murung Sodom, Birsha murung Gomora, Shinab, murung Adma, murung Shemeber ma Zeboyim, ni murung Bela (ni a gori Zowar) agh.3Amurung ma zumo ni tongno ni ya kpaɓa bin mona a njonglong ni Siddim agh (ma a gor ɗeshili ih Salang Muah). 4Amurung ni pagne murung Kedorlayomi tumo guro ma bogho lumpur ɓahri, keminiya a bogho ma lumpur tahro agh a logshi murung. 5Le amurung nghe a bogho ma lumpur ihne ya , murung Kedorlyomer ni amurung ni pahmurung bini ya loghi Refayawa ni luwa a Ashterot Karnayim, aɓa Zuza a Ham, ni Emawa ni a bang Kiriyatayim, 6ni aɓa Horiya ni a nji dingli njeh Seyir, ha kena Elfaran, ni a kari ɓalusung ngha.7Le a nyerre a zu a Enmishfat (ni ɗeshili a gori Kadesh agh), le a gankun anjeh le aɓa Amaleka, ni ih mi aɓa Amoriya aɓeni ɗigha a Hazazon Tamar agh ɗeshili. 8Le murung Sodom, murung Gomora, murung Adma, murung Zeboyim, ni murung bela(ni ɗeshili a goriZowar agh) puro ki gil riyang ate luwa a jonglong Siddim 9ni murung Elam, Kedorlayomeɽ Tidal, murung Goyim, Amrafel, murung Shinar, Ariyok, murung Elassar; amurung ihne a luwa muri tongno.10Niɓeniya ɓa njonglong Siddim ngha ɗungso ni tuhli miyang, le ngha amurung Sodom ni Gomora ki bangni ya, kpah a yeh.Aɓeni a ɗag ga ɓangha wora nkonno. 11Nina agh amurung nghe ponna agile ɓa Sodom ni Gomora, ni agi lihna leyang kwa wor woro leyang, 12Ngha a wori ya, a ye tol Lot muna munangih Ibram ni ɗigha a Sodom agh, kpaɓni ni agikunna le kwa.13Ɓeni ɓang ngha zu waɓi Ibram ɓa Ibraniya, Yang ngha ɗigha kari ngung Oak ni Mamre agh, aɓa Amoriya, ɓeni amuna ngih Eshkol ni Abner agh, aɓih Ibram ni. 14Niɓeniya ngha Ibram ogni ih aɓa shiɓi muri bolla ɓwale ya, wor ni aɓwa 318 aɓeni a ɓilla a leh ya, le a alliyi ne yang tah luwa agh, le pirta yang ha Dan.15Gaɓ ɓa abuna a muri aɓeh ni duh, le ini ni aguro le pirrah aɓayong ngho ha Hobah, ni nji gangra le Damashku. 16Le nyer ni agikunna ye kwa, le zu ni ɓwale, Lot ni agikuna le, ɗeshili ni amenah ni aɓayong ɓaɓa.17Nzum nyerre le Ibram ni ki ganni kun Kedorlayomer ni amurungni nini ya, murung Sodom puro ka kumu a njonglong Shavah (bni ɗeshili a gori ɓa njonglong le murung ngha). 18Murung Salem, Melkizedek pushi brodi ni muru njingung. Ini ih pag malah le Kulli magula kwa.19Moshi ih nah, "Mosso ni ni Ibram njibin Kulli Murung magula kwa, ɓeni gil ɓakuli ni njahli ya. 20Mosso ni ni Kulli Murung Magula kwa, ɓeni poh aɓwo ɓa shiɓi muro a bwo agh.21Murung asodom nah yi Ibram, "Peng aɓayong, le a tol yi kanangiro agikunna ye." 22Ibram nah yi murung Sodom, "Nlogshina beng bin Yahweh, Kulli Murung Magula kwa, ɓeni gil ɓakuli ni njahli ya, 23ni ngi tol njinguri, nguri kurra, ko guɓung mamo agh, ate ni awo nah, 'Ntigna Ibram ɗig ɓakumo.' 24Ni ngi tol guɓung ngha se ga abuna ni woro lih ya ni mama a pih abuna ni wor ni meng ngha. Le ih ɓi Aner, eshkol, ni Mamre a tol bang leyang,"
1A jum aga agh, tenana le Yahweh zu a bin Ibram a njiloro ki nah, "Ibrahim ka ɓang ngoɓong nghaǃ Mini ntongho lo ni gosse lo magula." 2Ibram nah, "Murungkulli Yahweh, mang ga aka peng ngha ka pag nghang, ngha te ya nyha ni muna agh, le ɓa tol gibere liyang ngha Eliyezer ɓa Dimashku ni ya?" 3Ibram nah, "Kikara agh ni a peng muna agh, shina, ɓeni a ɓilla a liyang ngha ka ɗig ɓa tol gibereǃ"4Le, shinna, tenana le Yahweh zu yi, ki nah, "Ko fitong ɓeni ni ka pag ɓa tol gibere lo agh; keminiya se ɓeni ka pura ngiro agh ini ka pag ɓa tol gibere lo." 5Le pushi dabeng, nah yi, "Logshi njioh bikuli a bangha a muna shienri, a gan bang yang le." Le nah yi , "Ini aminkahwo ka gogha nina."6Ibram pahna njiteng ri Yahweh, le banghi ne ninga njiteng. 7Le Yahweh nah yi, "Mini Yahweh ɓeni pusso a njeh Ur agh le aɓa Kaldiya, poh njeh ih ɓi ɗig gibere lo." 8Nah yi, "Murungkulli Yahweh, ni yellang ni nga yerini ih nga tolli gibere."9Le Yahweh nah yi, "Zuni nghang nsahri ndah ni bogho le tahro agh, ni nsahri mbul ni bogho le tahro agh, ni gan njuhni ni bogho tahro agh, ni kullalah ni muna kullalah." 10Ibram zuni aga kwa, le gaɓyang ntiring, tigha kanda mamona ki shin ɓih, keminiya ni gaɓ aminya agh. 11Ngha aminyani ki lih nyamma agh sullini a muri ayamme ya, Ibram piriyi yang.12Le ngha kara ki kpahni ya, ngih njintulo tol Ibram, le shinna ngih pinna ma limna vulliyi. 13Le Yahweh nah yi Ibram, "Yere ih aminkahwo ka ɗigha abiri a njehni mami yangni ya agh, a ishiyang a guro le a par yang ma bogho woro tongno ihne.14Nga waɓɓi njehni pahyang ganni ya njuo, le nzumi ya aka puri gikunna dudug. 15Keminiya aka wora bin akahwo a ololo, le aka lingsho a bogho maɓonna ma yahghalo. 16Njah ma ihne ka zu a bah ɗeshili. Ate gimashihra le aɓa Amoriya ni sang ɗungshi ya."17Ngha kara ingnini ki bol pinna agh, shina, nlelle a nkori gishe ni leshi gishe puro le billa ntiring le ayam agiluwo egh ni a tangshiya. 18A kare ya, "Yahweh ogrung ni Ibram ki nah, "A bin aminkahwo pahna njehni, logha ri salang Nilu kena ri ngih salang Yufiretis- 19ma Keniya, aɓa Keniya, aɓa Kadmoniya, 20aɓa Hittiya, aɓa Periziya, aɓa Refaya, 21aɓa Amoriya, aɓa Kan'aniya, aɓa Girgashiya, ni aɓa Jebushiya."
1Ni ɓeniya Saraya mahle Ibrahim, ni ɓil yimuna agha keminiya yangha ni nsari lah muna masar lulli ih Hajaratu agh. 2Le saraya nayi abraham shina Yaweh ni peng muna agha njimno ingna bini nsari lah lang, gotole nga kum muna a nji bini. Abram ogna ghi mahmih saraya. 3Tola kena bogho lum ngha Abraham ɗigni njeh kan'ana agha ini sarayamahle Abraham pahni buri, Hagar nsari lah le muna masar le iɓi ɗig mahmi. 4Ingna bini Hajaratu muna kpah a yeh. (kun muna). Ngha shinni muna pangnah yeh ya le injen in gih lah le.5Le sarah nahyi Abraham "Ɓihya ni ki kukang niya ngha ate muro npahno guro nsari lah lang bin ntulla lang, Le ngha shinna kunna muna agha inpilla gi jenneg a nji ih Yaweh ɓ7i waɓi sung njuo . 6Keminiya Abraham nahyi saraya "shina nsari lah loh ngha a boh paghi a shina pag maɓona agh" Nina le saraya pih gani ma tenna, le ɓangha ri.78Malaika le Yaweh Kulli kuma a ɓa lusung, a kunmura ni ki saghi ya. Kun ɓagha muruh ni a njere shuragha. Nahyi, "Hajaratu nsari lah le saraya, njeɓɓang ni a pur nghang a woh kayeh? Le nah "Ngii ɓangha ri ngh lah lang saraya."9Malaika le Yaweh nahyi , "Nyerah bin ngih lah loh a pah muro ri gullo le." 10Malaika le yaweh nahyi, ngha moshin aminkahwo le aka gogho mama ni a bang.11Malaika Yaweh ye nah yi yang " ngha niɓeniya muna ngha a yoh, le aka ɓil muna ɓuna, aka gor lulli ih Ishmai'la ate mama Yaweh ogna ɓuah gonna lo." 12Ih ka ɗig ninga mbuljeng ma shira le ɓwata, Ih ka funo a ri ɓeni kwa agha, le ɓeni kwa agh ka funa ri le ih ka ɗig kukwo ri amuna tehri kwa"13Le pih Yaweh ɓeni nah tengri ya, lullung ni, "A woni a pag Kulli ni shinang ngha." A te ma nah, "Nyeh uwa na shinbang a njung shina ni shinnang ngha le.? 14Ngha nina agh a gor tuh̠ muru yeh biya lahari royi, ngha tagha ntiring kadesh ni Bered.15Hajaratu bilyi Abram muna, le Abram tighi mun ni Hajaratu ɓil yi ya lullung ih ishmail. 16Abram ngha ni ɓogho woro ih pure toppurammwoh ngha Hajaratu ɓill li ishmaila agha. "shima a kumna muna a yoh le aka billi, aka gor lulli ih ishmaila, ateh Yaweh ogna agh lo.
1Ngha Ibram keni bogho woro ihne pure tompur ihne ya.Yahweh ɗum muri bin Ibram la nah yi, "Mini Kulli magula kwa. Ginya dumang , a ɗig gerenteng. 2Le nga tangha muri ogrung ni ntiri sung ngha, le nga mosso ni ɓuhro."3Ibram gungho jul kundumi njeh le Kulli nahteng nini, ki nah, 4"Mameng ngha, shina, ogrung lang ngha ni weh. Aka ɗig teh anjeh dudug. 5Ni awa goro ih Ibram agh, keminiya a goro ih Ibrahim- ate ntollo ih ɓi a ɗig teh aɓayong dudug. 6Nga ɓuri mosso, le nga pussa anjeh aro, le amurung ka pura bino7Nga tig ogrung lang ni weh ni biɓilla lo ni nzumo agh, a njah leyang kwa ate ogrung ma ha ke kene ni, ih ɓi ndig Kulli bino ni aminkahwo ni nzumo agh. 8Nga poh ni aminkahwo ni nzumo agh, njeh ni nnɗig nghang abiri ya. Njeh Kan'ana kwa, ate ih ɗig gikunna leyong ma ha ke kene, Nga ɗig Kulli leyang."9Le Kulli nah yi Ibrahim, "Weh te ya, ɗigna aka bil ogrung lang, aweh ni aminkahwo ni nzumo agh a njah leyang kwa. 10Ga ni pag ogrung lang, ngha ɗigha aka bil agh, a ntiri weh ni meng , ni aminkahwo ni nzumo aghː Muna buna ni kwa ntiri yong ngha ɗigna a jaɓɓi. 11A kashi shua nguɓu, le ika ɗig ogrung ni ntiri sung ngha.12Muna buna ni kwa a ɓilla ni kara tompur tahro agh ɗigna aka jaɓɓi, a njah le aɓwalo kwa.Ga bolla ɓeni a ɓilla a liyo agh, ni ɓayong masa ni akur ni bollo nyha a biɓilla a agh. 13Ɓeni a ɓilla a liyo agh, ni ɓeni a kur ni bollo lo agh ɗigna aka jaɓ yang. Nina ni ogrung lang ka ɗigha a ngiro ate ogrung ma ha ke kena ni. 14Ɓabura ni kwa ni a jaɓ ɓi ri kashi shua nguɓu le ya agh, a pushi ntiri aɓa leh. Le bunna ogrung lang."15Kulli nah yi Ibrahim, "Mami Sarai mahmo te ya, ke aya gori Sarai agh. Nina agh le, lulli ka ɗig Saratu, 16nga moshi, le nga poh muna a nji bini. Nga moshi, le ih ka ɗig ngih anjeh, Amurung le aɓayong ka pura nji bini."17Le Ibrahim gungho ni kundumi njahli, le ollo, le waɓa a yahli, "Ih pagha muna ka ɓil ri bin ɓeni ni bogho woro tongno agh le? Ni yellang ni Saratu, ɓeni ni bogho woro ihne pura muri lum agh, ka kumni muna?" 18Ibrahim nah yi Kulli, "Oh ih Ismaila ni ka ɗigha dumoǃ"19Kulli nah, "Nyha nina agh, keminiya Saratu ka ɓil yo muna, le a tighi lullung Ishaku. Nga bol ogrung lang nini ha ke kene ni aminkahyi ni nzumi ya. 20Mami Ismaila te ya, n'ogno. Shinna nwara moshi le nga ɓuri nbende dudug. Ih ka ɗig teh amuna murung lumpur ɓahri, le nga tigha ih ɗig njeh magula. 21Keminiya ogrung lang ngha nga tighi ni Ishaku, ɓeni saratu ka ɓil yo bogho ni ki zu agh bang ninga agh."22Ngah malli nahteng nini ya, Kulli woro ɗag Ibrahim. 23Le Ibrahim tol muni Isuwa, aɓeni kwa a ɓilla a leh ya, ni aɓeni kwa kur ni bollo le ya, abuna ni kwa a leh Ibrahim agh, a jaɓna shua nguɓu leyang a kare, ninga mama Kulli waɓ ɓi ya.24Ibrahim ngha ni bogho woro ihne pure tombi ihne ngha a jaɓni ya. 25Ismaila muni ngha ni bogho woromwoh pur lum ngha a jaɓni ya. 26A jaɓ Ibrahim ni Ismaila a kare wo ni mwoh agh. 27Abuna ni kwa a leh a jaɓ yang kwa nini, bolla aɓeni a ɓil yi ya, ni a mama kur ni bollo agh.
1Yahweh ɗum muri bin Ibrahim gyaɓ ni ngung Oak ni Mamre, ngha ɗigni a kun gungri le ni ntiri ɓa kara agh. 2Logshi njih le shin aɓayong tahro ngha tangha dumi. Ngha shinni yang ngha, ɓangha ik kene ke kum yang le gungha njahli.3Nah, "Magula lang, nkumna ɓorolo le kukushi ka ɗur denglahlo agh. 4Le ih ɓi a zuni muru, nlag kushi yong le n'usulo a tinah ngung. 5Ih ɓi a zuni yong gilihna, nlih mbolli riyong. Le nzumi ya nworo ate nzuna bin denglah leyong." A pil yi, "Pag ninga mama a waɓ ɓa."6Le Ibrahim kara ingna a gungri a bin Saratu le nah, "Kara a tol muh maɓonna kunkoro tahro a yogho, le a ton burodi." 7Ibrahim ɓangha kene a luwo le bol nsahri ma lihshina, pih adenglah le, a kara a giliyi. 8Le tol kira ma nongna ni mapiyo, ni ndah ni a lam ma, tig gilihne a dung yang, le tangha tinna ngung nghe ni yang ngha a lihni gilihna ya.9Anah yi, "Mahmo Saratu ngha njebbang?" Pilla, "Yangha a gungri" 10Ɓeh nah, "Njtiengni ga, nyerra bah ni kuntahɓi le, shinna, Saratu ka kum muna." Saratu te ya yangha tangha nzum yang a kun gungri ki ogyang.11Niɓeniya Saratu ni Ibrahim yahyina, a pagna boho dudug, le Saratu wora ɗur boghoni ɓamah logle ɓil li muna agh. 12Saratu olloh, nah yi kanangiri, "Ngha nwara yahyi ya le, telelah lang ma agh yahyina, ini niɓeni nga kum yahlung poshina ni?"13Yahweh nah yi Ibrahim, "Mang paghi ke Saratu olloh? Le nah, "Ih ka pagni njiteng nga ɓil muna, ngha nwara yahyina agh le'? 14Guɓung ngha nghang gankun Kulli le? A kunbangni ntig ga, a kuntahɓi nga nyerra bino a ntiri kunbang ninga mama bogho ni ki zu agh, Saratu ka kum muna." 15Le Saratu ni agha nah, "Ni n'ol agh ate ɓang ngha ngoɓong. Le pil yi, "Oh oh a ollah."16Le aɓeh logho woro le jen Sodom. Ibrahim worni yang ke tig yang a njinjere. 17Keminiya Yahweh nah, "Ih ɓi songri murang bin Ibrahim muri ga nga paghi ya. 18Kikara agh Ibrahim ngha ka ɗig njeh magula, le anjeh ni kwa ngunjah agh ka kum mosso ate muri ya? 19Ate ntolle ih ka waɓi amuni ni aɓa leh ih ɓi a bol tenana le Yahweh ni ɗum njere njiteng ni gerenteng. Ate Yahweh ka zuni a muri Ibrahim ga waɓ ɓi ya.20Le Yahweh nah, "A buah agh ni muri Sodom ni Gomorah agh gogna, le gimashihra leyang ɗura. 21Niɓeniya nga sullo le nga shin ɓuah ni a muri ya ko kena tekushi ga zu a binang ngha, ih ɓi nyerre."22Le abune pilla beh wora nji Sodom. Keminiya Ibrahim ni ɗag tangha dum Yahweh ya. 23Le Ibrahim shissa zu le nah, "Aka wolla aɓa njiteng ni aɓa gimashihra?24Keminiya ngha aɓa njiteng ngha nghang woro-ɓahri pur lum a njeh ya aka wol yang kwa, ni awo ɗag yang ate aɓa njiteng ni beh woro-ɓahri pur lum agh? 25Ih ɓi ɗig kukwo ni weh ke a pag jah ga. A wolla aɓa gimashihra ni aɓa njiteng, Nina le a paghi aɓa njiteng ni aɓa gimashihra giri mwoh. Ih ɓi ɗig kukwo ni weh, ih ɓa waɓi ngunjah njuo ni ki waɓ njuo ga njteng ngha. 26Yahweh nah, "Ngha nga kum ma aɓayong woro-ɓahri aɓa njiteng a Sodom, le nga tol yi yang gimashihra leyang nga ɗag yang ate muri aɓa njiteng nghe.27ibrahim pilla le nah, "Shina niɓeni agna muyong nga nahteng ri Murungkulli lang, 28Ko ke mini kikiri ni tuɓuǃ ke ngha tongno nyha a ntiri woro-ɓahri pur lum le aɓa pah njiteng ngha, aka wol yang a njeh kwa ate muri tongno ni nyha agh," Le nah, "Ni ngi wol yang ngha, ngha nga kum woro-ɓahri pur tongno agh."29Ye nahteng ɗeshili, ih ke ɗigha aka kum woro-ɓahri beh ya? Pil yi, "Ni ngi wol yang ngha ate muri aɓeni woro-ɓahri ya. 30Nah "Kukushi ke ih ɓi yahlo ɓi lul agh, Murungkulli lang ate nga nahteng.Ke ɗigha aka kum woro-mwoh pur lum agh. Pilla nah, "Ni ngi paghi ya ngha nga kum woro-mwoh pur lum beh ya. 31Nah, "Shina niɓeni ntol le murang nga nahteng ri Murungkulli lang, "Ke ɗigha a kum woro-mwoh a beh ya." Pilla "Ate muri woro-mwoh egh ya, le ni ngi wol yang ngha."32Nah, "Kukushi ke ih ɓi yahlo lul agh Murungkulli lang, nga waɓ ga mwoh ni nzumo, ke ɗigha aka kum lum a njeh ya." Le nah, "Ate muri lum egh ya ni ngi wol yang ngha." 33Yahweh ma woro ngha malli waɓ tenana ni ri Ibrahim agh. Le Ibrahim nyerra lah.
1Amaleka ni ɓahri ya zu a Sodom ni kapolla, ngha Lot ngha uwa ɗigha kunjere Sodom agh. Lot shin yang, logho ke kum yang le gungho jul kundumi njahli. 2Nah, "Nshinna niɓeni, amagula lang, kukushi nkenghe nzu a leh guro leyong, le nlag kushi yong, n'nongho. Le nga kashi bang nga wor woro leyong." A pil yi, "Oh oh, sa nongha bin kpaɓa ni ntiri lah agh." 3Keminiya jim yang teɓi, nina agh le a wor nini, le a ingna a leh. Lahmi yang gilih ni ton brodi ni njibongho nyha ri ya agh, le a lih.4Keminiya kedebang a nongha njahli ya, abuna ni a lah Sodom agh, kangni, kpaɓni abasa adenna, aɓa gula, abuna ni nji bah kwa a njeh ya. 5A gor Lot, le anah yi, " Abuna ni ingna bino bah agh ayang nghe? Zuni yang binsung, ate sa yeri yang."6Nina agh Lot puro le gir kunjere le zu a binyang. 7Nah, " Njimna yong, amuna tehrang, ke ih ɓi mpag gimashihra agh. 8Nshinna niɓeni, myang ni amuna ngalang ɓahri ni ni yeri ɓabura a agh. Kukushi le ih ɓi zuni yang binyong, le mpag yi yang ga kwa ɓor yi yong ngha. Ko guɓung mwoh ke ih ɓi mpaghi aɓwa ni ya, ate a zuna a minlim kangna lang."9Anah, "Nyenni nzumoǃ" Anah ɗeshili, "Ɓeni zu ɗigha bah biri, le niɓeniya pilla ɓa waɓnjuoǃ Niɓeniya sa pagho gimashihra ka wor mami yang." Le a tutti Lot, le a zu gyaɓ ha a ɓunni kun kangna.10Keminiya abiri ye keni bih yang non Lot nyenni a lah le gir kunjere. 11Le abiri le Lot wol abune ni kwa a dabeng ngha ni njiung nwaghina, kpaɓni ma kyena ni magula kwa, nina agh a al kunjere puro ha iri yang malla.12Le abiri le Lot nah yi, "A wongha ni ɓung sa a bah? nkillo ma buna, amuno ni amuna ngalang lo, ko ɓeni kwa a wongha ni a njeh ni ya, pushi yang a bah. 13Ate shi sung ngha sa juhri njeh ni, ate a tigteng ni muri ya kena dum Yahweh ke tashi sung ih ɓi shi zu pingshi."14Lot puro ke waɓi a nkilli ma buna, abuna ni a ogna riyang ka tigha amuna ngalang le lah agh, nah, "Ni kara, mpura bah, ate Yahweh ngha ka pingshi njeh ni." Keminiya ankilli ki shin ninga ih dal agh. 15Ngha durubang pag ni ya, amaleka jim Lot, ki nah, "Nlog woro, tol mahmo ni amuna ngalang lo ɓahri ya. Ate ke ih a kpaɓ yang kwa a lah ye a juhri ya."16Keminiya ih suhriyo. Nina agh, le abune bol bih, ni bih mahmi, ni bih amuna ngalang le, ate Yahweh shinna gi enna le. A pushi yang a njeh, le a ke tig yang kukwo a nzum lah. 17Ngha a pushini yang ngha, mwoh a ntiri abune nah, "Mɓangha ate usulo leyongǃ Ke ih ɓi mpil njih yong nzumo agh, ko a beng ngha. Mɓangha nwora nkonno ate ke ih ɓi pon yong ngha."18Lot nah yi yang, "Oh oh, kukushi magula langǃ 19Nshinna niɓeni, guro lo kumna ɓoro a bino, le a ɗumna nghang ɓorolo ri ashi usulo lang, keminiya ni ngi gan ɓangha bilbang nkonno agh, ate gimashihra ye ka kum mang, le nga wuh. 20Nshinna niɓeni, lahwo dumma makyena ni. Kukushi, le ih ɓi nɓangha nwora beh- ih makyena ni ya?-le usulo lang ka aɓɓa."21Nah, "Agna, mpahno njere ɗeshili, le ni ngi juhri lah ni a gor agh. 22Karaǃ ɓangha woro beh, ate ni ngi gan pag guɓung ngha sete a bilbang beh." Ngha nina agh a gor lulli leh Zowar.23Kara pura ngha Lot billi bang a Zowar agh. 24Le Yahweh soɓ muru gishe a muri Sodom ni Gomora. 25Pingshi alah, aɓabang, ni aɓwa ni kwa alah ye ya, ni aga kwa ki gulla nguɓnjeh ya.26Keminiya mahle Lot ni nzumi ya, pil njih nzumo, le pil gihgeng muah. 27Ibrahim log niberi sup le woro bah tang nghang dum Yahweh ya. 28Shin nji Sodom ni Gomora nji alah ni nongha beng ngha. Shin bang le shinna, nlelleh gishe ni ki logho ninga nlelleh muru gishe.29Nina agh kulli pingshi alah ni nongha beng ngha, kulli dengshi ni Ibrahim. Pushi Lot a ntiri alah ni juhro bah Lot ɗig nghang ngha.30Keminiya Lot ɓang ngoɓong ɗigha Zowar, le logho wora nkono ni amuna ngalang le ɓahri a ke ɗig nghang. Nina agh ke ɗigha a gunang, ni amuna ngalang le ɓahri.31Muna magula nah yi ma kyenna, "Tehsung yahyina, le ɓabura nyha ka nongni sung ninga njinere ni pagni a ngunjah kwa agh. 32Zu, ih ɓi shi tig tehsung ih nuh muru inabi, le sa nongni ni mo, ate tig lulli biɓilla lesung nji bin tehsung." 33Nina agh le a tig tehyang nuh muru inabi ni duh egh. Le muna magula ingna nong ni tehri; tehri ni yeri kunbang ni nongni, ko ngha logni ya.34Bang kor agh muna magula nah yi ma kyena, "Teshikiro, duh ni ɗur agh bah ni nong nghang ni tehrang. Le ih ɓi shi tighi ih nuh muru inabi ɗeshili, le a woro a ke nong ni mo, ate sa tig lulli biɓilla lesung nji bin tehsung." 35Nina agh le tig tehyang nuh muru inabi ɗeshili, le ma kyena ingna ke nong nini. Tehyang ni yeri kunbang ni nongni, ko ngha logni ya36Nina agh amuna ngalang nghe kwa kum muna yeh yang a nji bin tehyang. 37Muna magula ɓil muna buna le gor lulli muni ih Mowab. Ini ɗig kah aɓa Mowab ha ni kyari. 38Ma ngalang ma kyena te ya, osso ɓil muna buna, le gor lulli ih Ben-Ammi. Ini ɗig kah aɓa Ammona ha ni kyari.
1Ibrahim logho ginya wora nji njeh Negev, le ɗigha ntiri Kadesh ni Shur. Digna biri a njeh Gerah. 2Ibrahim waɓtele mahmi, ih "Mingalang ni." Le Abimelek murung Gerar tashi bang a tol Saratu. 3Keminiya Kulli zu a bin Abimelek a njiloro ni duh le nah yi, "Shina, awo ni nluo ate muri ɓahma ni a toltollo ni ya, ate mahle ɓwa ni."4Niɓeniya Abimelek ni zu a kari ya le nah, "MurungKulli, aka juri njeh ma njiteng? 5Ini kanangiri ni waɓna nghang ih, 'Mingalang ni ya?' Ɓahma ma kanangiriya waɓna, ih 'Minburang ni.' Mpag ga ni yahlung kunwar ni njiteng a beng."6Le Kulli nah yi a njiloro egh, "Ini nina, ɗeshiliya nyerina a yahlung kunwar ni a pagni ga, le n'osso ntaɓno a pag nghang gimashihra. Ngha nina agh, ni nɗagho a doghi ya. 7Ngha nina le, nyer ni mahle ɓeh, ate ini ɓa agkuntumo bin Kulli. Ih ka jimmah, le ni awo wuh agh. Keminiya ni a nyer ne agh le, yere aweh ni aɓwa lo kwa njiteng ni nga wuh8Abimelek logni niberi suɓ le gora aguro le kwa bini. Waɓi yang aga kwa. Le ngoɓong bolla aɓeh. 9Le Abimelek gor Ibrahim le nah, "Mang a pag yi sung ni? Ni yellang ni mpagno gimashihra, ke a zuni nghang ni njeh lang gimashihra magula? A pagna nghang ni botto ke pag ri ya agh."10Abimelek nah yi Ibrahim, "Mang sorro ke a pag ga?" 11Ibrahim nah, "Ate ndengshine, 'A njiteng ngha ɓang Kulli nyha a bah agh, le aka wol nluo yang ate mahmang,' 12Ko nyha nina ma agh le, ni njiteng mingalang ni, muna tehrang, keminiya muna ngih yang ni ya; ke ɗig mahmang.13Ngha Kulli tig nghang nɗag ɓa leh tehrang le nginya bang ni bang ngha, nah yi, 'Aka ɗum mang njiteng ni a ɗigna lo mahmang. Bah kwa shi ken nghang ngha waɓ ɓa a murang ih, "Minburang ni"" 14Le Abimelek tol njuh ni ndah, ni aguro mabuna ni amangalang le pih Ibrahim. Le nyer ni Saratu, mahle Ibrahim bini.15Abimelek nah, "Shina, njeh lang ngha dum yong ngha. Nnong lah bah kwa ɓor yi yang ngha." 16Ari Saratu agh nah, "Shina, mpehne minburo azurfa woro tongno lum. Ih ɓi vulliyi gimashihra ni kwa mpagho a njih ɓeni kwa awo ngha nini ya, le a dum ɓeni kwa agh, awo ngha yarata."17Le Ibrahim jim Kulli, le kulli pih Abimelek iritenna, ni mahmi, ni aguro mangalang le ate ih ɓi a ɓilla amuna. 18Ate Yahweh wara gir ɓa yahli aɓa leh Abimelek ate Saratu, mahle Ibrahim.
1Yahweh teshikiri ri Saratu ninga mama waɓ ɓa, le Yahweh paghi Saratu ninga mama tollo ih pag ga. 2Saratu kum muna ɓil yi Ibrahim a yaghale pyerra ri kunbang ni Yahweh waɓi yang ngha. 3Ibrahim gor lulli muna mama Saratu ɓil yi ya Ishaku. 4Ibrahim jaɓ muni Ishaku ngha pagni kara tompur ɓahri ninga mama Yahweh tighi ih pag ga.5Ibrahim ngha ni bogho woro tongno ngha a ɓil li yi Ishaku agh. 6Saratu nah, "Yahweh tignang onloh, le ɓeni kwa oghi ya ka olni meng" 7Ye nah, yang ɓoh ka nah yi Ibrahim ih Saratu ka ɓil amuna, le ngho te ya mɓille muna a yahgha leǃ.8Mune gullo a tuh yi kunkira, le Ibrahim gor njibuno magula kareni a tuhni Ishaku kunkira agh. 9Sarah shin muna Hajajratu ma Masar ni ɓil yi Ibrahim agh, ngha ki dankun muni.10Nina le nah yi Ibrahim, "Piriyi guro ɓamahni ni muni, ate muni ni ki tol gibere ni munang Ishaku agh. 11Ga kon Ibrahim dudug ate muni ni.12Keminiya Kulli nah yi Ibrahim, "Ke ih ɓi konno ate muri mune ko nsari lahlo agh, Og atenana le Saratu ni ih waɓ ɓo kwa a muri teng ni ya. Ate nji biin Ishaku ni aminkahwo kwa ka kumni lullung. 13Nye nga tig muna mahguroni ih ka ɗig aɓayong ate muna ɓillalo ni.14Ibrahim logni beri kpi-kpi, tol burodi ni duh muru, le pih Hajaratu, tighine gogreh, tol muni pih le tig yang a woro. Woro ke gangla a lusung Biya-sheba. 15Ngha muru ni a duh muru agh malli ya. Ɗag mune a tinna wahli. 16Le woro ke ɗig ningho jag ntiri yang kehna tah ntah, ate nah, "Ke ih ɓi nshin wuhle munang ngha." Ngha yangha ɗigni ih shin ni ya, logshi gih ɓuah.17Kulli og ɓuah le muna. le malaika le Kulli a kuli gor Hajaratu nah yi, "Mang gangso, Hajaratu? Ka ɓang ngoɓong ngha ate Kulli ogna ɓuah le muno a bah ɗig nghang ngha. 18Logho a tol mune, le tengshi yahli; ate nga logshi ih ɗig njeh magula."19Le Kulli logshi nji le shin tuuhmuru, woro ke ɗungshi duhmuru, le pih muni ih ɓi nuh. 20Kulli lel mune, gullo ɗigha lusung le pil ɓa tahgiri. 21Ɗigha a lusung Haran, le ngih kummi ɓamah a njeh Masar.22Le ɗigha a kunbangni Abimalek ni Fikol magula le aɓa kurung le waɓi Ibrahim ki nah, "Kulli ngha ni weh ari gipagna lo kwa. 23Niɓeniya kaniyi nghang giri ni Kullilo, ih ni awo ɓungshi murang, ko ihmi amunang ngha ko ni aminkah nghang ngha. Ɗummang ni njehni nga ɗig nghang ngha ogrung ma njiteng ni nɗumo agh. 24Ibrahim nah, kaniyi na giri.25Ibrahim ye ɓuah yi nah Abimalek, "Ate muri muru ni adenglah le Abimalek agha bih ya. 26Abimalek nah, "Ni nyeri ɓeni pag gire ya,; ni a waɓ ɓang kikara agh, ni n'oghi ya se ni kyari. 27Le Ibrahim tol njuh ni ndah le pih Abimalek, le aɓayongni ɓahrini ya ogri yang.28Le Ibrahim tigha ansari njuh tompur ɓahri a luwo sa. 29Abimalek nah yi Ibrahim, "Mang pag tekushi ansari njuhni tompur ɓahri ni a tig sa a ntira anshile ni ya?" 30Pil yi, "Aka agha ansari njuh ni tompur ɓahri ni ya ih ɓi ɗig waɓkun murang ih mini tum tuhmuru ni
1Le a nzum aga Kulli mom Ibrahim. Nah yi, "Ibrahimǃ" Ibrahim nah, "Miyang." 2Le Kulli nah, "Tol muna bunalo, muno ma kunkolong, ɓeni yahlo tol agh, Ishaku, le a wori njeh Moriya, peh gipahna pingshina a muri nkonno beh, mama nga waɓɓo agh." 3Nina le Ibrahim logni beri sup, eɓ nbuljeng, le wor ni abisadeng ɓahri, ni muni Ishaku. Al warra ate gipahna pingshina, le bol njere bah kulli waɓɓi ya.4A kara ma tahro agh, Ibrahim logshi nji le shin beh kukowo. 5Ibrahim nah yi abisa adegnah le, "Ntangha bah ni nbuljeng, le mem ni bisadeng ni sa wora bogho. Sa gushi Kulli le sa nyer ɗeshili binyong. 6Le Ibrahim tol wara ni ate gipahna pingshina agh tighi muni Ishaku muri. Tol gishe bih ni njibwoh; le a ongso a woro.7Ishaku nah teng ri Tehri le nah, "Tehrang" le Ibrahim nah, Miyang, munang." Ishaku nah, "Shina, gishe ngha ni wara, keminiya njung ma gipahna pingsa nghe?" 8Ibrahim nah, "Kulli kanangiri ka pahsung njung gipahna pingshina, munang." Le a woro, a ongso.9ngha a bilibang bah Kulli waɓi ya, Ibrahim gil bin ɗahra beh le nongshi wara muri. Le bol Ishaku kuriyo, le bughi muri bin ɗahra egh, a muri wara. 10Ibrahim keni bih le tol njibwo ka tuhmi muni bwo.11Le malaika le Yahweh a kuli gori le nah, "Ibrayim, Ibrayim!" Le nah, "Myang ngha." 12nah yi, "Ka tig boh ri basadeng nghe ya, ko a tig yi pinye guɓung ngha, ate niɓeniya nyerina ih awo ngha awo ɓang Kulli, shinani ih ni a bol muno a agh, muno mwoh lo, ni pura binang ngha."13Ibrayim logshi muri le shina, gamnjuh ngha njeme le kpangha a waragiri a nzumi. Ibrayim woro ke bolli, tummihbwoh le pah ɗahra pingsa ni a tuhkushi muni. 14Nina agh Ibrayim pih be lullung ih, "Yahweh ka pahsung," le ini a waɓi nina zuni ni kyari, "A muri nkonno le Yahweh aka peh."15Malaika le Yahweh a kuli ye gor Ibrayim kushi ma ɓahri 16le nah- ga agh waɓa le Yahweh ni a nji binang, ih kaniyi na giri ih ate a pagna ga agh, le ni a ɗag muno, ma kunkolong ngha agh, 17a njiteng ngha nga mosso le nga ɓuhro dudug aminkah wo ninga amunashienri ma ɓakuli, le ninga njisalalng kunsalang magula; le aminkah wo ka ag kunjere le aɓa shiɓi muyang.18A nji bin abiɓilla lo ni aɓayong kwa ni a ngunjah agh ka ɗigni ni mosso, ate mama a ogna gih yang." 19Nina agh Ibrayim nyera bin basa adenah le, a ɗag be a wora kushimona kwa a Beyasheba, le a ɗig nghang.20Gire pagha a nzum aga agh a waɓih Ibrayim ih, "Milka ɓilla amuna, ɗeshili, a bin munangwoh Nahor." 21A yangni Uz minɓalla, Buz munangih, Kemuyel teh Aram, 22Kesed, Hazo, fildash, Jidlaf, ni Betuwel.23Bethuwel ni ɗig te Rebeka. Alulli amuna ni tonɓahri Milkah ɓil yi Nahor munangih Ibrayim agh ni ga. 24Ansahri lah le, ɓeni lulli ih Rumah agh, ɓilla Tebah, Gaham, Tahash, ni Maaka.
1Bogho le Saratu woro tongno pura muri woro mwoh pure tompurɓahri. Ini pag abogho ni Saratu pagha a ɗigna le ya. 2Saratu wuh a Kiriyat-arba ini ki pag Hebron, ni njeh Kan'ana. Ibrahim ɓwa nluo Sarah.4Ibrahim logho ɗag nluo mahmi ye, ke waɓɓi amuna Hittiya, ih nah, 3"Mini ɓwa masa ni biri a ntiri yong. N'angna nghang ni nkiliya a ntiri yong, ate nga lingshi nluo lang."5Amuna Hittiya pil yi Ibrahim, ki nah, 6"Teshi kiro risung, magula lang. A woni muna murung le Kulli a ntiri sung. Lingshi nluo lo a nkiliya lesung ni yahlo tol agh. Bwa nyha a ntiri sung ka shiɓi yo nkiliya le, ate lingshi nluo lo agh.7Ibrahim logho le gungha dung aɓa njeh ni amuna Hittiya egh. 8Nah teng ri yang, ih nah "N'agna ih ɓi lingshi nluo lang le, ih n'og nghang le njim mang Efron muna Zohar. 9.Njimi ih ɓi mag nghang gunghang Makfela, mami ni a ɓabang le ya. Ate kurre te ya ih ɓi waɓɓi a ogho le ɓayong kwa ate beh ih ɗig nkiliya."10Niɓeniya Effron ngha ɗigha ntiri amuna Hittiya, le Effron ɓa Hittiya pil yi Ibrahim a ogho le amuna Hittiya, ni aɓeni kwa zu a kun njere leh ya, ih nah, 11"O'oh, magula lang, og nghang. Mpahno ɓabang nghe, ni gunghang ni a yeh agh. Mpahno ne a dung amuna aɓa lyang. Mpahno ne ih ɓi a lingshi nluo lo."12Le Ibrahim gungha dung aɓayong ni njahli ye agh. 13Nah teng ri Effron a ogho le aɓeni njahli ye agh, ih nah, "Keminiya aka ag le, jimno oghang. Nga nwah ɓabang nghe. Ag bollo beng, le nga lingshi nluo lang beh."14Effron pil yi Ibrahim, ki nah, 15"Njimno, magula lang, teshi kiro rang. Ɓabang ngha ki kur ri woro tongno ihne ma gipyeshi azurfa, ke mang ntiri sung ni weh? Lingshi nluo lo." 16Ibrahim teshi kiri ri Effron le pyeshi dungro le azurfa ni Effron waɓɓa a ogho le amuna Hittiya, woro tongno ma gipyeshi azurfa, ari gipyeshina le aɓa mag giri.17Le ɓabang le Effron ni a Makfela, kahri Mamre agh, ini pag ɓabang ngheni ni gunang yeh, ni angung kwa yeh kangni njang ngha, 18a bin Ibrahim ngha kur ɓabang nghe kundung amuna Hattiya, ni aɓeni kwa zu a kunjere lah magula le ye.19A njum ga agh, Ibrahim lingshi Saratu mahmi a gunang ni a ɓabang ni Makfela, ngha kahri Mamre, ni Hebron, a njeh Kan'ana agh. 20Nina ni ɓabang ni gunang nghe pil li mami Ibrahim ate ɗig nkiliya le amuna Hattiya.
1Niɓeniya Ibrahim yahyina dudug le Yahweh moshine a ga kwa agh. 2Ibrahim nah yi magula le agur ni a leh ya, ɓeni muri agi kuna le ya, "Ishi bwo a ɓapehrang 3le nga tigho a kaniyi giri ni Yahweh, Kulli ma ɓakulli ni Kulli ma ngunjah, ih ni awo tol yi muna buna lang ɓamah a ntiri amuna ngalang ni Kan'ana agh, ntiri aɓeni ngil liyang nghang ngha. 4Keminiya aka wora njeh lang, a bin aɓwa lang, le tol yi munang Ishaku ɓamah."5Guro egh nah yi, "Mang ka pag giri ngha ɓameh shiɓi kuratyang zu a njeh ni ya? Ɗigna nga tol muno nga nyen ni a njeh ni a pur nghang ngha?" 6Ibrahim nah yi, "Yerre ih ni a tol munang a nyen ni beh yaǃ 7Yahweh, Kulli ma ɓakuli, ɓeni pusang a ɓa leh tehrang ni ntiri aɓwa lang, ɓeni ogrung kaniyi giri ki nah, "A bih aminkahwo ni nga pah njeh ni; ih tutti amaleka le a dum yong, le aka kum ɓamah ate muri munang a beh.8Keminiya ngha ɓameh ni agha ka kuratyo a agh, le a pushi muro ri kaniyi giri lang. Sete giri mwoh ni awo tol munang a wo nyen ni njeh ya." 9Nina agh guro egh ishi bih a ɓapehri Ibrahim telelah le, le kaniyi giri a muri tenana ye.10Guro egh tolla aloggah lum mami telelah le, le woro. Le ye tolla bin telelah le jah gibiri maɓonna ni kwa agh. Wora nji Aram Naharaim, a lah Nahor. 11Tigha aloggah nongha njeh a nzum lah kari tuhmuru. Ni kapolla ni, kunbang ni amenah ki zu a tog muru.12Le nah, "Yahweh, Kulli le telelah lang Ibrahim, peng dumposhina ni kyari le ɗumang ogrung njiteng ti telelah lang Ibrahim. 13Shina, myang tangha kari tuhmuru, le amuna ngalang le aɓayong ngha ki zu a tog muru. 14Le ih ɓi pag ninga. Ngha nah yi muna ngalang, 'Kukushi ishi bangmuru le a peng ih ɓi nuh muru,' le nah nghang, 'Nuh, le nga pih aloggah le ɗeshili,' le ih ɓi ɗig ɓeni mwoh a tollo ate guro lo Ishaku. Nji ri ga ni nga yeri ni ih a ɗumna ogrung njiteng ri telelah lang."15Le gire pagha kedebang ih mal nahteng le, shin Rebeka puro ni minbang a gogre zu a tog muru. Betuwel muna Milka, mahle Nahor muna teh Ibrahim ni ɓil Rebeka. 16Muna ngalang nghe ɓor nsahri le ni ɗeshili yeri ɓabura agh. Wora tuh muru, dungshi minbang le ih nyere.17Le guro egh ɓangha ke kumi le nah, "Kukushi nyer nghang muru ma nuh a minbang lo." 18Nah, "Nuh telelah lang," le kari suhli minbang le, le pih muru ih nuh.19Ngha malli pih muru ma nuh, nah, "Nga nyer muru ate aloggah lo ɗeshili, sete a nuh a malla." 20Nina agh kara ke soɓ muru a gi nuhmuru le agiluwo, le ye ɓang ɗeshili kena tuhmuru, le togho ate aloggah kwa.21Ɓeh bol ngung fahshi ka shina ko yahweh poshina dumi ko oh oh. 22Ngha ih malli pahni aloggah muru agh, ɓeh pushimuna nyeh lullung ma zinariya mama kena kanda shekel, ni anyeh bung mama kena shekel lum agh, 23le ihli, "Awo ni muna yang? Kukushi waɓɓang ni, kangna nongho ngha nghang a leh tehro?"24Nah yi, "Mini muna Betuwel muna Milka, ɓeni ɓil yi Nahor agh." 25Ɗeshiliya nah yi, "Shi sung ngha ni lusung ni food, ni kangna nongho."26Le ɓeh gungha njeh le gushi Yahweh. 27Nah, "Mossoni ni Yahweh, Kulli le telelah lang Ibrahim, ɓeni ni ɗag ogrung njiteng le ni agha le ri telelah lang. Ate meng te ya, Yahweh billa ni meng ha ɓa leh aɓwale telelah lang."28Le muna ngalang nghe ɓangha woro a ɓa leh ngih ke waɓi yang ga kwa agh. 29Niɓeniya Rebeka ngha ni minbura ni a gori Laban agh. Laban ɓangha wora bin ɓeh a tuhmuru a gatanjere. 30Ngha shinni nyeh lullung ni ma bung a bin mingali ni tenana ni ye ogha bin mingali ya, "Ga ni ɓeh waɓɓang," wora bin ɓeh le shinni yang ngha tangha tuhmuru kari aloggah.31Le Laban nah, "Zu, ma moshina le Yahweh. Mang pag yi ke a tangha njibang? Ngilla kangna, ni bang ate aloggah." 32Nina agh ɓeh zu a lah le suhli aga a muri aloggah agh. A pih aloggah gilih, le a tighi muru lag kusung ni akushi aɓeni zu nini ya33Le a tighi gilih dumi ih lih, keminiya nah, "Ni ngi lih gilihna sang ngha sete nwaɓ ga myang ne nga waɓɓa." Nina agh Laban nah, "Waɓɓi." 34Nah, "Mini guro le Ibrahim, 35Yahweh moshi na telelah lang dudug, pahne anjuh ni andah, azurfa ni zinariya, aguro ma buna ni ama ngalang, ni aloggah ni a mbulnjeng.36Saraya, mahle telelah lang, ɓil yi muna buna a yahga le, le pahne gikunna le kwa a bih. 37Telelah lang tig nang kaniyi giri, ki nah, "Ɗigna ni awo tol yi munang ɓamah a ntiri amuna ngalang le aɓa Kan'ana, a njeh ni nɗg nghang ngha. 38Nina agh, ɗigna aka wora ntiri ɓa leh tehrang, ni a bin aɓwa lang, le a kum ɓamah ate munang.'39Nah yi telelah lang, 'Golle ɓameh ni ki kuratyang ngha.' 40Keminiya nah nghang, 'Yahweh, ɓeni ngi ginya dumi ya, ka tutti malaika le ni weh le ih poh dumposhina a njere, nina agh aka tol yi munang ɓamah a ntiri aɓwa lang ni ɓa leh tehrang. 41Keminiya aka kum muro ari kaniyi giri lo ngha a kena bin aɓwa lang le ni a poh ne ya agh. Le a kum muro ri kaniyi giri lang.42Nina agh mbilbang a bah ni kyari a tuhmuru, le n'nah, 'O Yahweh, Kulli le telelah lang Ibrahim, ngha aka tig ginya lang ka ɗig ni dumposhina le- 43myang, tangha tuhmuru agh-le ih ɓi muna ngalang ni zu a tog muru, ɓamah ni nah, "Kukushi nyer nghanng muru fitong a minbang muru lo ih ɓi nuh," 44ɓamah ni nah nghang, "Nuh, le nga nyerreh ate aloggah lo-le ih ɓi ɗig ɓamah ɓeni weh, Yahweh, tol yi muna telelah lang ngha.'45Kedebang ngi mal waɓ tenana a yahlang, shina le Rebeka ngha zu ni minbang muru a gogre le wora ke tog muru. Nina agh nah yi, 'Kukushi peng muru ma nuh nghang.' 46Suhli minbang muru ni gogre ya ni kara le nah, 'Nuh, le nga pih aloggah lo ɗeshili.' Nina agh n'nuh, le pih aloggah ɗeshili.47N'ihli le nah, "A wo ni muna yang?' Nah, 'Muna Bethuel, muna Nahor, mama Milka ɓil yi ya.' Le n'ishiyi muna nyeh a lulli ni bih. 48Le ngungha njahli ngushi Yahweh, Kulli le telelah lang Iibrahim, ɓeni billi meng a njere ma ɓonna ih ɓi nkum muna ngalang a ntiri aɓwale ate muri muni ya.49Ngha nina niɓeni le, a agna aka ɗum agnjiung ni njiteng bin telelah lang le, waɓɓang. Keminiya nyha nina agh le, waɓɓang, ate nga nyerra nji ma kattang ko ma lih maɓonna."50Le Laban ni Bethuwel pilla nah, "Gire pura bin Yahweh; ni sa gan waɓteng ko ɓonna ko ni ɓotiya agh. 51Shinna, Rebeka ngha dumo. Tolli le a woro, ate ih ka ɗig mahle muna telelah lo, ninga mama Yahweh waɓ ɓa."52Ngha guro le Ibrahim ogna atenana ni ya, gungha njahli a dum yahweh. 53Guro egh pushiyi agi azurfa, agi zinariya, adagra, le pih Rebeka. Ye pih minbure ni ngih agipahna maɓonna54Le ini ni abuna aɓeni nini ya lih ni nuh. A nongho duh egh, le ngha a logni niberi ya, nah, "Nɗag nghang ih ɓi nwora bin telelah lang." 55Le minbura Rebeka ni ngih nah, "Le ih ɓi ɗig ni sung ma kara lum. Nzumi ya ih gan woro."56Keminiya nah yi yang, "Ke ih ɓi ngittang ngha, Yahweh wara peng dumposhina a njere. Nɗag nghang ate ih ɓi nwora bin telelah lang." 57Anah, "Sa gor muna ngalang nghe le sa ihli." 58Nina agh a gor Rebeka le a ihli, "Aka wor ni ɓeni?" pilla, "Nga woro."59Nina agh a tutti mingali yang Rebeka, ni aguro ma ngalang, a woro ni guro le Ibrahim ni aɓih. 60A moshi Rebeka le anah, "Mingali sung, ih ɓi a ɗig ngih aworo tongno lul le aworo tongno lum, le ih ɓi aminkahwo ag kunjere le aɓa shiɓi muyang."61Le Rebeka logho, ini ni amuna ngalang aguro le, le a eɓɓa aloggah, le a kuratye ɓeh. Nina gah guro egh tol Rebeka, le wor woro le. 62Niɓeniya Ishaku ngha ɗigha a Negev, le nyerre le ni a Beyer Lahai Royi.63Ishaku woro ke ki usulo a bang ni kapolla. Ngha logshi ni njih shingbang, shina, aloggah ngha ki zuǃ 64Rebeka shingbang, le ngha shinni Ishaku agh, suhla muri loggah. 65Nah yi aguro, "Yang ɓabura wo ki ginya a ɓabang ki zu a binsung ngha?" Aguro egh nah, "Telelah lesung ni." Nina agh tol giɓug ga ngiri, le vulliyi ni muri.66Guro egh banghi Ishaku aga kwa pag ga. 67Le Ishaku zuni mo a gungri le ngih Saraya le tol Rebeka, le ɗig mahmi, agna njih. Nina agh Ishaku kum pashi yahlung nzum wuh le ngih.
1Ibrahim tol ɓamah maɓi; lulli ih Ketura. 2Ɓil yi Zimran, Yokshan, Medan, Midiyan, Ishbak, ni Shuhu. 3Yokshan ni pag teh Sheba ni Dedan. Aminkah Dedan ni pag aɓa Asshuriya, aɓa Letushiya, ni aɓa Le'ummiya. 4Amuna Midiyan ni pag Efa, Efer, Hanok, Abida, ni Elda'a. A yangha kwa ni ya aminkahyi Ketura niƊ5Ibrahim pih Ishaku gikunna le kwa. 6Ningo kwa agh, ngha yangha wa usulini ya, pahne amuna amenah makena le tutti yang njeh njinakuli, dunna ni muni, Ishaku.7Akara ni Ibrahim pagha a yeh abogho ni ɗigni ni usulo agh, bogho 175. 8Ibrahim non usulo ma nzumo le wuh a yahgha le, ɓagula ni ɗungshi ni ɗigna maɓonna agh9Ishaku ni Ishma'il, amuni, lingshi a gunang Makfela, a ɓabang le Efron muna Zohar ɓa Hitti, ni kari Mamre ya. 10Ɓabang ni Ibrahim kura bih amuna Hittiya agh. A lingshi Ibrahim beh ni mahmi Saraya. 11Nzum wuh le Ibrahim agh, Kulli moshi muni Ishaku, le Ishaku ɗigha a Beyer Lahai Royi.12Niɓeniya aminkah Ishma'il maun Ibrahim agh ni ga, amuna Ibrahim, mama Hagar ma Masar, nsari lah le Saratu, ɓil yi Ibrahim agh.13Lulli amuna buna le Ishma'il, ri ɓilla leyang ngha ni ga; Nebaiyot-minɓala le Ishma'il, Kedar, Adibeyel, Mibsam, 14Mishma, Dumah, Massa, 15Hadad, Tema, Yetur, Nafish, ni Kedema. 16Amuna Ishma'il in ga, ni alulli yang, ari aminlah yang, ni nji ri kpaɓ ɗigna leyang; amuna murung lumpur ɓahri air kunvarre leyang17Abogho le Ishma'il ni ɗigni ya ni ga, bogho 137. Non usulo ma nzumo le wuh, le kpaɓi ni aɓwale. 18A ɗigha logha Havilah ha Shur, mama kari Masar agh, ninga ɓwa ki ka nji Aassuriya agh. A ɗigha a mohno ni ari yang.19Gi bangna muri Ishaku muna Ibrahim ni ga, Ibrahim ɗig teh Ishaku. 20Ishaku ngha bogho woro ɓahri ngha tolli mahmi Rebeka, muna ngalang le Betuwel ɓa Aram ni Faddan Aram, mingali Laban ɓa Aram21Ishaku jim Yahweh ate mahmi ate mam nkoɓɓi ni, le Yahweh og jimma le, le mahmi kum muna yeh. 22Amune sagshiri yang a yeh, le nah, "Mang pag yi ke ga ki pag nghang?" Woro ke ihli Yahweh a muri.23Yahweh nah yi, "Anjeh ɓahri ni a yoh, aɓwa ɓahri ka koriya ro. Mwoh ka ɗig ni iritenna wor mamona , le magula ka paghi ma kyena tumo."24Ngha kunbang ɓilmuna le pag ni ya, shinna, le apassa ni a yeh. 25Makunduna puro bangha ni nyong ngiri. A gor lulli ih Isuwa. 26Nzumi ya, muna ngih puro. Bih bol kushi Isuwa. A gor lulli ih Yakubu. Ishaku ngha ni bogho woro tahro ngha mahmi ɓilli amune ya.27Amuna bune gulo, le Isuwa ɗig ɓa yeri tahgiri, ɓa ɓalusung; keminiya Yakubu agh ɓa nahteng ni ya, kunbang ni kwa agh yangha a gungri. 28Niɓeniya Ishaku agna nji Isuwa ate yang ngha ih zuni yi yamma ih kummo a galah agh, ih lih, keminiya Rebeka agna nji Yakubu.29Yakubu lam muru songho. Isuwa nyerra a ganglah, le yahlo ki wolli dudug. 30Isuwa nah yi Yakubu, "Peng ngilih ni muru songho. Kukushi, irang mallaǃ" Ini paghi ke a gori ih Edom.31Yakubu nah, "Nikunduna agh mag nghang gulo lo." 32Isuwa nah, "Shina, Myang nga wuh. Mang pag ɓoro le gulo a binang?" 33Yakubu nah, "Nikunduna sang ngha kaniyi nghang giri," Nina agh Isuwa kaniyi giri le a njinjere nini Isuwa magni yi Yakubu gulo le. 34Yakubu pih Isuwa brodi ni muru songho. Lih, nuh, le logho wor woro le. Pagha nini Isuwa keshi ni gulo le.
1Niɓeniya yahlo pangna njeh, jinjum mamah pagha ari njah le Abraham ngha. Isaac kenna bin Abimelek, murung la Philistine a Gerar2Niɓeniya Yahweh ɗunmuri a bini le nah, "Ke kenna Masar ya; ɗigha njeh ni nawo a ɗigha nghang ngha. 3Ɗigha ngunjeh ni, nga ɗigh ni yong ngha mosshi yong; ate yong na minkah yong, nga pah yong a njeh ni, le ngha ɗungshi kanna ni kanniyi Abraham teh yong ngha.4Ngah ɓuhri aminkah yong ngah a muna shieri ni a kuli, ye ngha pih aminkah yong a njeh -ni kwa. jibin a minkah yong a alh ni kwa ngunje ni aghka mosso. 5Ngah pag gire a te Abraham onang tenena lang ni keang te muri telang angi, gi gilang.6Isaac diya Gerar. Kara ni a buna jiye a illi te muri mami a, na "mi galang ni" bang na ngobong wabba i mamin ni" ya ang, 7shina a ba jeh ye ka woleyang a te a ka tol Rebecah a te wani bon sari" ini na nina. 8Ni jumo ni Isaac diya biye to kunbang ah, bimele murung le a phistines shin bang a teso. Shina Isaac na yi gisorina yah mamoni palang ke a na " migale ni"? Isaac ang ki nu kung Rebekah, mami.9Abimeleke go Isaac na yi gisorina yah mamoni palang ke a na " migalo ni"? Isaac na yi ngitolo buwa ka walang ka tolo". 10Abimelek nayi, mang a payi sungi? ke bung ka nong ni momo ke a june sung monso ni dana musung. Nibeniya. 11Abimele nayi a muwa kwa na " Beni kwa dou babbura ni n, mami a walluye".12Isaac jan giri bowo ye kun gi soro dudug woro tongo pu lum. 13A te Yahweh mosi ne ba bura ye di ba kung giri, gikunale buri moso kenimo bin magula. 14A phislintines pangna kiki a muri.15Nibeni a tumuro ni a guro le teri Abraham lum a, a philistines linshi ni jisalang. 16Abimelek nayi gulo woro da sung, a wara sung ni gulo. 17Isaac mang muri ke diya a tali Gerar, biye ni di ang, Isaac yere ke bushi tu murule teri ang a kana a bushi a.18A philisttian teshi na tumoyr junjun uru le Abraham. Isaac go tumuru ye ni lulun ni teri Abraham go ri ya ya.19Ngah a gurole Isaac tunni minu ye a, a kuna muru ni ma a misungni " Isaac tiyi tu muru njimuru- ma gula . 20A le giri ni a Gerar worinarung na le gile Isaac, a na " muro ni a ma misungni "Isaac tiyi tu muru ye lulung misungni" Isaac tiyi tu muru ye lulung "ESEK" a te a usorina rung ni mo.22Ke miniya a tun muru mabi. a ye a worinarung temuri dechi ye tityi lulang " stinah". 21mangmuri biye ke kun muro ma bi, ne a ya worung muri a ke gori Rehoboth, ke na " Nibeniya Yahweh gilesung kangna, sa buro a njeye"23Isaac lowo lung kenan Beersheba. 24Yahweh dummuri a bini ni du ye, nayi "mini Kulli le Abraham tero ka bang Ngobong ang, miyaniyong nga buri yong, ngah moshi a ballyo, a temuri Abraham ". 25Isaac ba bin dara go luli Yahweh biyeni mang tara le gurole tun muru biye.26Le Abimelek kena bini angh lungni Gerar, ni Abuzzath, biyini ni phicol magular le soja. 27Isaac nayiyang "palang ke a wo zuwa binang ngah a yang a wo ke a wo zuwa binan ngah a yang a wo udi tellang ang a purinang bino.28Ke a nahma "shishine gerente Yahweh ang muru, shi na keminiya le shi ina lah gula, iyeh a tirinsung, iyeh a trinsung ni weh. 29lang shi pa wab-kusung ni weh, nima na woh payisung girna nanga a, niga mahma ni shi pawoh girna nangna ah, shi bolo yarata nishi shibi muro ah, shina a kene yarat. Yahweh monshi no".30Isaac payi yang gilina ni gi nuhna, a liyi a nuhna, a liyi a nuh. 31A lowo a kashibang ke a wah kunyang na munateyang Isaac tutiyang ke a mang muyang a pyem32Karaye a denlah le Isaac ju wabbi telle muru ni a tuum ah A nah, " shi kuna muru". 33Loyi muru yeh lulung i shbah, a te luli jyeh ye beer sheba tolo ju ni keyari.34Angh Esau ang ni bowoh wuramwoh puh bari a ti na mah lah, luli i Judith muna Beeri Bah Hittite, ni Basemath muna Elon bah Hittite. 35A juniyi Isaac ganshirung ni Rebekah.
1Ngha Ishaku yayi ni le njih bolpinna ha ih nyha ih ga shinbang ngha ogh, gor "Isuwa munabunna magulla le, le nahyi, "munabuna lang." Isuwa nahyi, "Miyang ba," 2le Ishaku nah, "Shinna niɓeniya, ih nyayina, Ni nyeri kara nluoh lang ngha.3Innina le tol agibura lo, ɓamah lo ni ntah lo, le a woro a lusung a ki bang nghang alla. 4Pag nghang gilina maɓonna, jah mamah yalang ki tol agh, le a zu ni nghang ni ate nlih le mosso kedebang ih wuh."5Niɓiyeni ya Rabekah ogna ngha Ishaku nahni teng ri Esau munakunna le agh. Isuwa woro alusung ka alla nyamma ka nyer ni ka zu ni. 6Rebekah nahteng ri Yakubu munabuna le nah, "Shinna, n'orgna terro nahyi Isuwa munaterro. Ih nah, 7'Zun peng nyam alla le a pag nghang gilihna maɓonna ate nga lih le mosso a njih Yahweh kedebang nwuh8Niɓeniya te ya, munabuna lang, bil gih lang ngha nlag wo agh. 9Woro abin a nzuh, le a zu ni nghang amuna njuh maɓonna ɓahri, le nga yi terro gilina maɓonna ni yang, ninga mamah yahli ki tol agh. 10A ka tolli a kahni yi terro, ate ih lih, ate ih mosso kedebang ih wuh."11Yakubu nahyi ngih, Rebekah, "Shinna, munaterang Isuwa agh ɓa nyong ngirung ni, meng te ya nyong nyha ngirang ngha. 12Golle terrang ka ɗog nghang, le nga ɗig yi ɓasoribang. Mosso ni ya nyomo ni nga zu ni murrang."13Ngih nahyi, "Munabuna lang, le nyomo ni kwa agh ih nyere a murrang. Mamah agh bil tenana lang, woro, zu ni nghang ni." 14Le Yakubu woro ke bol amunambul le zu ni yi ngih, le ngih pag gilina maɓonna, ninga mama yahli terri tol agh.15Rebekah tol gikuhra le Isuwa mama ɓoro orr bang kwa agh, munbuna le magulla, mamah bin ni a lah agh, le ishi yi Yakubu ni, munabuna makyena le. 16Le tig nguɓɓu le amunambul egh ri abih ni melli pag ɓuɓu nghang agh. 17Tig gilihna maɓonna ni brodi ni pag agha bih munabuna le Yakubu.18cYakubu woro abin terri le nah, "ter rang," Terri nah, "Miynag ba; awoni yang, munabuna lang?" 19Yakubu nahyi terri, "mini Isuwa munabuna magulla lo. Mpagni ninga mamah a waɓ ɓang agh. Nieniya logho ɗigha njahli a lih nyamma alla lang, ate a mossang/"20Ishaku nahyi munabuna le, "pag niyellang ke ama kum mi ni kahra ninga, munabuna lang?" nah, "Ate Yahweh Kulli lo ni zu ni nghang ni." 21Ishaku nahyi Yakubu, "Zua kahrang, ate nɗog wo, munabuna lang, nyere ko awoni munabuna lang, Isuwa manjiteng ko awoni ya le."22Yakubu sissa kenne abin terri; le Ishaku ɗog yi le nah, "Gih egh agh gih le Yakubu ni, keminiya abung egh agh abih Ishaku ni." 23Njih Ishaku ni tuh ari ya, ate abih ngha ni nyongho, ninga abih munatrri Isuwa, le Ishaku pih mosso.24Nah, "Awoni mbang munabuna lang Isuwa?" pillah, "Mini" 25Ishaku nah, zu ni nghang gilihna egh, le nga lih nyamma alla lo, ate nga mosso." Yakubu zu ni gilihna egh abin ni. Ishaku lih, le Yakubu zu niyi nimba njingung, le nuh.26Le terri Ishaku nahyi, "zu gyaɓ mini niɓeniya a kpa rang, munabuna lang." 27Yakubu zu gyaɓ zu kpa ari terri, le ɗungshi ɗummo le agikuhra le, le moshi nah, "Shinna, ɗungso le munabuna lang ngha ninga ɗungso le ɓabang ni Yahweh pih mosso agh.28In Kulli ih puh koriya le tirma ɓakuli, koriyo le nenne le ngungjah, ninjigiri keminang ni mba-njingung mapiyo.29In ɓayong dudung paghi yong tummo ni anjeh gungha dum yong. Ɗig magulla muri amunaterro, Le amunabuna le nguwo gungha dummo. Le ɓeni kwa ki nyommo agh oh ɗigha a nyommo; le ɓeni te kwa ki mosso agh ih ɗiga a mosso."30Ke Ishaku malli pih Yakubu mosso agh, Yakubu ki pur ninga abin terri le, Isuwa munaterri nyere a alla le. 31Osso pag gilihna maɓonna le zu ni yi terri. Nah yi terri, "Dah, logho a lih gi alla le muno, ate a peng mosso.32Terri Ishaku nahyi, "A worni yang?" Nah, "Mini munabuna lo, muna ma kunduna lo, Isuwa." 33Ishaku koshiyo kikir le nah, "Yang alla ke zu ni nghangw? Nlih ne kwa kedebang a zu, mpah ne mosso. Ini ni na, ih ka mosso.'34Ngha Isuwa ogni tenana le terri ya, Ishi kunni jollo ni ɓwah, le nahyi terri, "peng mosso lang te, terrang." 35Ishaku nah, "Munaterro zu a ba a njinjere soriyi bang ngha tol mosso lo wori."36Isuwa nah, "Ni ah gorri ih Yakubu ni njiteng agh? Ate vungri nang mbende ni ɓahri ni ya. tol ngosoɓilla lang, ni, shinna, niɓeniya ya tolla mosso lang wori." Le nah, "Ni a ɗog nghang nshille mosso agh?" 37Ishaku pil le nah yi Isuwa, "Shinna, ntigne ɗig magulla lo, mpah ne amunaterri kwa ah ɗig ɓa pag yi tummo, mpah ne njigiri ni mba-njingung mapiyo. Mang wa uwo nlogle mpag wo, muinabuna lang?"38Iauwa nah yi terri, 'A nyha nghang ni mosso ko mwoh agh, terrang?" Peng mosso, terrang." Isuwa ɓwah ɓororo.39Ishaku terri pil le nah yi, "Shinna, ba a ɗighna agh ka saɓɓa ari kummo le ngunjah, ari tirima le ɓakulli ni kuli ya. 40Ni garabuo lo ni aka ɗiig ni, aka pag yi munaterro tummo. Keminiya a velle, aka ɓun dungro le ni mello agh."41Isuwa bol Yakubu a yahli ate mosso ni terri pih ya. Isuwa nah a yahli, "Kara gon nluoh ate terrang ngha gyaɓ; njummi ya nga wol nluoh munaterrang Yakubu." 42Ah waɓɓi Rebekah tenana le Isuwa munabuna magulla le. Le tashibang ah gor yi Yakubu munabuna makyena le, le nahyi, "Shinna, munaterro Isuwa ngha ki pashi yahli a muro ni pyere ih wolnluoh.43Niɓeniya te ya, munabuna lang, og tenana lang a ɓangha a woro abin Laban, minburang, a Haran. 44Ɗigha abin ni sang, sete funno le munaterro sullo, 45Sete yahlung lulla le munaterro nyha wa owa aro agh, ha jangshina ga a pag yi ya. Le nga tashibang ah nyer soɓiye ah zu ni. Ate mang ke nga ɓor yong kwa ɓahri a kara mwoh?46Rebekah nahyi Ishaku, "Yalang jenna ɗigna ngunjah ate muri amunagallang le Heth. Ngha Yakubu tig mwoh le amunagallang le Heth a lah agh, ninga amena ni, le amunagallang njeh ni, Mang ka pag ɓoro ɗigna lang binnang?"
1Ishaku gor yakubu moshi, le nah yi , "Tol yi muro bahma a ntiri ama Kana'ana. 2Logho, a wora Paddan Aram, a leh Bethuwel ter ngwo, tol bamah beh, a ntiri amuna ngalang le Laban, minburah ngwo.3Ih ɓi Murungkulli mosso, ih ɓi nyasso ni ɓuro, ate aka pad ɗigna le ɓayong dudug. 4Ih ɓi poh mosso le Ibrahim, awe, ni aminkahwo ni ka zu agh, ate a tol giberreh njahli ni awo ɗig bihri nghang ngha, Ngha Kulli pih Ibrahim agh."5Le Ishaku ɗag Yakubu ih ɓi woro. Yakubu wora Fadan Aram, bin Laban muna Betuwel ɓa Arami, minbura Rifkatu, ngih Yakubu ni Isuwa.6Niɓeniya Isuwa shina Ishaku moshina Yakubu le tutti ih wora Fadam Aram, ih ɓi tol ɓamah beh. Ye osso shin na ih Ishaku moshine le laghi, Ih nah, "Digna ni awo tol ɓamah a ntiri amah Kan'ana." 7Isuwa ye shinna ih Yakubu ogna tehri ni ngih, le wora Fadan Aram.8Isuwa shinna ni amenah le ɓa kan'ana ni poshiyahli tehri Ishaku agh. 9Le wora bin Ishma'il, ke tol yi mahmi ɓiyongmah, Mahalth muna Ishma'il, muna Ibrahimɳ mingali Nebaiyot, ih ɓi ɗig mahmi10Yakubu ɗag Beyersheba le wora nji Haran. 11Bilbang bangbung le nonghang ate kara wara ingna. Tol tahli mwoh a beh, nongshini muri, le nongha a beh lellah a njung.12Loro le shin gi-eɓ kuli logha njahli ha ɓakuli, le shina amalaika le Kulli ki sullo ni eɓɓe. 13Shinna, Yahweh ngha tangha amuri le nah, "Mini Yahweh, Kulli le Ibrahim Teh yong, ni kulli le Ishaku. Njahli ni a nonghang ni ya, nga poh ne ni aminkawo.14Aminkawo ka ɗig ninga kikkiri, le a nongho a wora njimakuli, njinanjeh, njieɓɓe ni njigangrah. Nji bino ni aminkawo ni aɓayong ni kwa ngunjah agh ka kum mosso. 15Shinna, myang ni weh, le nga lello ba kwa a kah nghang ngha. nga yer ni weh a njahli ni ɗeshili; Ate ni ngi ɗagho agh. Nga pag ga kwa ogni rang ni ya.16Yakubu logha njintullo, le nah, "Njiteng ni Yahweh ngha ba, ni nyeri ya." 17Ɓangna ngoɓong le nah, "Ni yellang ni karriyi bang le baǃ Ba ni ye ɗig guɓung wor leh Kulli. Ba ni pag kunjere ɓakuli."18Yakubu logni beri le tol tahli ni nongshini muri ya. Tighi ih ɓi ɗig gbingrah le ɗahri ni muru. 19Gor luhli beh ih Bethel, keminiya luhli lahmagula egh kikkara agh ni Luz.20Yakubu kaniyi giri, ki nah, "Ngha Kulli ka ging ni meng, ka lellang a njere ni ngi ginghang ni ya, ka peng burodi ih nlih, ni dagrah ih ɓi melle, 21ate nga nyer kukoturo a leh tehrang, le Yahweh ni ka ɗig Kulli lang. 22Le tahli ni ntigha ɗig gbingrah ni ya ka ɗigni tekushi. A ntiri ga kwa a peng ngha, nga nyenni yo ma lum le ni njiteng.
1Yakubu tang ginya ha njeh le aɓayong ni njima Kuliya 2shinbang le shin dumiya a lusun gah tumuruni mama nogha a ba mogha na tahli a aye. 3Ni kunbangni a giluwo kpanibeya aba leh gilowa a shishi fali ni a kum mureya a numuru a male ye fuli a beye.4Yakubu nayiyang ma, "Amiyammang in pura yabangole? A pila nah ma, shi pura Haran" 5Nayiyan ɓonna? ye iliyang nima, in yerina Laban muna Nahor? Anama, shi yerine? 6pila nayang ma yangha ku kotiro? A pila nayi ma yangh kukotiro, shishina biye. Rahila ni muniya gha ki juni a jun.7Yakubu nama inshini, antiri ba karani ni boto ke agilowo kpaba a bamohgha, Yakubu nama kara warabang in payang muru ayera ka nonghaje . 8A nah na payan ku murugha, sai a gilowo kpa kwa ke ban ka shishi tali a kun murugha ka shisha. Ka a pih a gilowo muru.9Ke Rachael juna a gilowole tarigya. 10Ku bangni Yakubu shini Rachael muni ki juna a gilowa. Yakubu nu kuni ari Rahila ni ji merun a ji. Yakubu nayi Rahila in tari a biye malanyang ngha Laban owni teneneya amori Yakubu ni muna mingaliya,11Jekob kpahri Rashel ni ɓua ɓororo. 12Jekob nah yi Rashel ini ɓwale tehri, le ini muna Ribeka. Le ɓangha kene hi waɓi tehri.13ban mere ke kuni ki kuni ɓoli kuri jun a ley Yakubu nayima Laban gha kwaniya. Ke Laban pila nayina a woni pa usulolan ni kila ni girangha, biyeni Yakubu dingha har senri mwoh, 14Laban nayi Yakubu adiyabimang ate awoni apag baliyan? waɓang man ngha wamogha?15Le Laban nah yi Yakubu, "Aka pag nghang tumo ningho nieh ate awo ni ɓwalang ngha? Waɓɓang, mang ka ɗig ngosse lo?" 16Niɓeniya ngha ni amuna ngalang ɓahri. Lulli magula ih Lai'atu, le lulli ma kenna ih Rahila. 17Lai'atu ngha ni njiung ma ɓor shina, keminiya Rahila ɓor nsahri puro le ɓamah. 18Yakubu agnji Rahila, nina agh le nah, "Nga pag wo tumo bogho tonɓahri ate Rahila, muna ngalang lo ma kyenna."19Laban nah, "Ɓor na ke ih mponne, a muri ih ɓimpih ɓabura ma sa ne. Ɗigni meng." 20Nina agh Yakubu pag tumo bogho tonɓahri ate Rahila; le a ɗig ninga akara fittong ni bini ya, ate agnjiung ni yang ne ate muri ya.21Le Yakubu nah yi Laban, "Peng mahmang, ate akara lang ɗungshina-ate mama nga wora biniǃ" 22Nina agh Laban kpaɓa abuna ni kwa a beh ya le pag njibuno.23Ni kapolla agh, Laban tol Lai'atu muni ma ngalang le zuni bin Yakubu, ɓeni ingna bini ya. 24Laban pih Lai'atu Zilfaguro ma ngalang, ih ɓi pag yi tumo. 25Niberi ya, shinna, Lai'atu niǃ Yakubu nah yi Laban, "Mang ga a pag nghang ni ya? Ni pag wo tumo a temuri Rahila agh? Mang pag yi ke a soriyi nghang?"26Laban nah, "Nyha a gipagna lesung ih ɓi shi pah minyem kedebang minɓalla agh. 27Meshili akahra tonɓahri mami manjuwula, le sa poh mamo na ɗeshili ih ngha a ye pag tumo bogho tonɓahri maɓi."28Yakubu pag nina, le meshili kara tonɓahri le Lai'atu. Le Laban pih Rahila muna ngalang le ih ɓi ɗig mahmi ɗeshili. 29Laban osso pih Rahila muna ngalang le Bilha ih ɓi ɗig guro le. 30Nina agh Yakubu ingna bin Rahila, keminiya agnji Rahila uwor Lai'atu. Nina agh Yakubu pag yi Laban tumo ma bogho tonɓahri.31Yahweh shinna ih ni a agnji Lai'atu agh, nina agh logshi ɓa yeh, keminiya Rahila nkoɓɓi. 32Lai'atu kum muna yeh le ɓil muna buna, le gor lulli ih Ruben. Ate nah, "Ate Yahweh shinna bin konna lang; ni njiteng niɓeniya burang ka agnjiang."33Le ye kum muna le ɓil muna buna. Nah, "Ate Yahweh ogna ih ni a agnjiang ngha, nina agh pah nang muna buna ɗeshili," Le gor lulli ih Simeyon. 34Le ye kum muna ɗeshili le ɓil muna buna. Nah, "Kunbang ni niɓeniya burang ka kpangha rang, ate mɓille amuna buna tahro." Nina agh lulli ih Lawi.35Ye kum muna ɗeshili le ɓil muna buna. Nah, "Kunbang ni ya nga ɓongshi Yahweh." Ngha nina agh gor lulli ih Judah; le ɗag te ɓil muna.
1Ngha Rahila shinni ni ɓil yi Yakubu muna a agh, Rahila pag kiki ri muna ngih. Nah yi Yakubu, "Peng amuna, ko nga wuh." 2Yakubu pag yehlulla ni Rahila dudug. Nah, "Mini a bang le Kulli le, ɓeni tigho ke ni a kum mosso le yong ngha agh?"3Nah, "Shinna, Bilha guro lang ngho. Kena bini, nina agh ih ɓil amuna a muri kusang, le nga kuma amuna nji bini." 4Nina agh pih Yakubu Bilha guro le ih ɗig mahmi, le Yakubu ingna bini.5Bilha kum muna le ɓil yi Yakubu muna buna. 6Le Rahila nah, "Kulli pushinang, le ogna gihyang le peng muna." Ate ga agh gor lulli ih Dan.7Bilha guro le Rahila ye kum muna ɗeshili le ɓil yi Yakubu muna buna. 8Rahila nah, "Wara magula ni nwara ni ɓeng mingalo le ganne." Gor lulli ih Naftali.9Ngha Lai'atu shinni ih ɗagna te ɓil muna agh, tol Zilfa, guro le pih Yakubu ih ɗig mahmi. 10Zilfa guro le Lai'atu, ɓil yi Yakubu muna buna. 11Lai'atu nah, "Kumɓoro ni gaǃ Nina agh gor lulli ih Gad.12Le Zilfa guro le Lai'atu, ɓil yi Yakubu muna buna ma ɓahri. 13Lai'atu nah, "Myang ni binmurubangǃ Ate amuna ngalang ka gorang ih binmurubang." Nina agh gor lulli ih Asher.14Ruben wora a ɓabang kikaya a kunbang pongisoro le kum ngung Mandrake. Zu pih Lai'atu ngih ne. Le Rahila nah yi Lai'atu, "Peng fittong le ngung Mandrake ni muno zuni wo agh." 15Lia'atu nah yi, "Gima kyena ni bino, ih a agna ɓabura beng? Niɓeniya awo ala aka ag Mandrakes le muna, muri?" Rahila nah, "Le ih ka nongni weh ni duh ni, ate ariyi ni mMandrake le muno."16Yakubu nyerra a ɓabang ni kapolla. Lai'atu puro zu kumo le nah, "Ɗigna aka zu a binang, ate mama nwara nkuro ni Mandrake le munang." Nina agh Yakubu nongni Lai'atu ni duh egh. 17Kulli og Lai'atu, le kum muna le ɓil yi Yakubu muna buna ma tongno. 18Lai'atu nah, "Kulli nwah na nghang ngosse, ate pahna ɓamah guro lang bin burang." Gor lulli ih Issakar.19Lai'atu ye kum muna le ɓil yi Yakubu muna buna ma topurmwoh. 20Lai'atu nah, "Kulli pah nghang gipahna maɓonna. Niɓeniya burang ka gussang, ate mɓille amuna buna topurmwoh." Gor lulli ih Zebulun. 21Ni nzumo agh ɓil muna ngalang le gor lulli ih Dina.22Kulli ɗengshini Rahila le oghi. Tighi kum muna. 23kum muna yeh le ɓil muna buna. Nah, "Kulli tolla iriɓiyina lang." 24Gor lulli ih Yusufu, ih nah, "Yahweh ɓuhrina nghang muna buna maɓi."25Nzumo ni Rahila ɓilli Yusufu agh, Yakubu nah yi Laban, "Tuttang ih nworo, ate nga wora liyang ni a njeh lang. 26Peng amahmang ni amunang aɓeni pagho tumo ate muyang ngha, le ih ɓi nworo, ate a yerina tumo ni pagho agh."27Laban nah yi, "Niɓeniya ngha kumna ɓoro a bino le, tangsang njeh, ate n'aliyina njer ɗum gipagna ni Yahweh moshinang ate muro agh." 28Le nah, "Waɓ ngosse lo, le nga nwoh."29Yakubu nah yi, "A yerina mpagno tumo, ni pagha ni agiluwo lo kumni lissa agh. 30Ate awo ngha ni fittong kedebang nzu, le a ɓuhrina dudug. Yahweh moshino njiba kwa mpag tumo nghang ngha. Niɓeniya ni kunbang ma nyeni nga alli ma ɓa liyang ɗeshili?"31Nina agh Laban nah, "Mang nga nwah?" Yakubu nah, "Ni awo peng guɓung ngha. Ngha aka pag ga ate murang ngha, nga lishi agiluwo ɗeshili. 32Le ih ɓi ngalah a ntiri agiluwo lo ni kyari, ih mpushi a mama gahyi riyang, ni mapinna ni kwa a ntiri anjuh agh, le ni ama gahyi riyang a ntiri ambul agh. A yangni a ɗig ngosse lang.33Ɗum njiteng lang ka waɓkun kara, ngha a zu shina ngosse mameng ngha. Mama kwa mwoh a ntiri ambul ngiri ni gahyi ya, le mapinna ni ya a ntiri anjuh a agh, ngha a kumo a binang ngha, le a shinni n'iɓɓ ni iɓɓa." 34Laban nah, "N'agna. Ih ɓi ɗig ninga mama a waɓɓa."35A kare ya Laban pushi aboro mbul ni gahyi riyang ngha, ni ama ngalang kwa ni gahyi riyang, ni ama ma kwa gahyi ri ni ma poshina agh, ni ama pinna ni kwa a ntiri anjuh agh, le pih amuni ne a bihyang. 36Laban ye tig kara tahro ma ginya a ntiri yang ni Yakubu. Nina agh Yakubu tangha a lel agiluwo le Laban.37Yakubu tol abih ngung ngwendah, ni almon, ni ngung armon, le fahyi ɗag bin ma poshina ni a yeh agh. 38Le tig agare ni fahyi ya a bin gi nuh muru le agiluwo, ba a zu nuh nuru nghang ngha. Le a zu nuh muru le, a lehle.39Agiluwo lehle a dum abatagiri egh; le agiluwo egh ɓilla amuna ma ngiri gahyi na, ni ma pinna. 40Yakubu koriyi anjuh, keminiya tigha anshile a shin nji ba ama ngiri gahyina, ni ama pinna ni kwa aluwo le Laban ngha. Le koriyi anjuh le kanangiri le shiɓi kpaɓ yang ni agiluwo le Laban.41Kunbang ni kwa agiluwo maguliyi na ni a luwa agh ki lehli ya, Yakubu ka nongshi batagiri egh a yeh gi nuh muru a dum agiluwo, nina agh ate a tol muna a batagiri egh. 42Keminiya ngha agiluwoni ni ɗimma a agh zu le, ih nyha ih ɓug gare a dum yang. Nina agh ama ma ni ɗim ma agh ama mi Laban ni, le ama ma ɗimma mama Yakubu ni.43Ɓeh ɗig ɓa kumo, ɗigni aluwo magula, aguro ma ngalang ni aguro ma buna, ni aloggah ni ambulnjeng.
1Niɓeniya Yakubu ogna teng ni muna Laban waɓɓa, ih anah, "Yakubu tolla aga kwa mami tehrang ngha, le a ntiri agi kunna le tehrang ni kunni agi kunna le kwa, le a ntiri gikunna le tehrang ni ɗig ni ɓakumo." 2Yakubu shinna ariya le kundum Laban. Le gipagna le Laban ariyina a bini. 3Le Yahweh nah yi Yakubu, "Nyerra njeh le atehro ni bin aɓwalo, le nga gingni weh."4Yakubu tahshibang a gor Rahila ni Lai'atu a zu a bah ni agiluwo 5le ya le nah yi yang, "Nshinna gpiagna le tehyong ariyi na a rang, keminiya Kulli le tehrang ngha ni meng. 6N'nyerina ni masso ngirang kwa ini mpagni tehyong tumo.7Tehyong soriyi nang le ariyi nghan ngosse lang mbende lum, keminiya Kulli ni ɗaghi kummang ngha. 8Ngha nah, 'Agiluwo ma ngiri gahyina ni pag ngosse lo le,' luwo kwa ɓilla amuna ma ngiri gahyina. Ngha nah, 'Ama ngiri yonglina ni pag ngosse lo,' le agiluwo kwa ɓilla ama ngiri yonglina. 9A njinjere nini Kulli tolli agiluwo le tehyong peng.10Mbende mwoh a kunbang lehle leyang le, nshinna a loro ih boro mbul ni ki lehl agiluwo agh. Boro mbul ye agh ma ngirung yonglina, gahyina, ni tongtong. 11Malaika le Kulli nah nghang a loro, 'Yakubu.' Nah, 'Myang.'12Nah, 'Logshi njioh le a shin aboro mbul ni kwa ki lehle a luwo kwa agh. Ama ngiri yonglina, ama gahyina, ni ama tontong, ate shinna ga kwa Laban ki pag wo agh. 13Mini Kulli le Bethel, bah a ɗahro gbingrah agh, bah a tig wo a kaniyi nghang giri ya. Niɓeniya logho a dag njeh ni le a nyerra njeh ɓilla lo.'"14Rahila pilla nah yi, "Ɓaɓa ngha nghang ko gibere ate musung a leh tehsung? 15Ni pag yi sung ninga aɓayong ma sa agh. Ate magna sung le lihna bollo lesung kwa. 16Ate mama agikunna ni kwa Kulli tolla bin tehsung ngha pilla mami sung, ni amuna sung. Le niɓeniya, ga kwa Kulli waɓɓo agh , pag yi."17Le Yakubu logho le tigha amuni ni amahmi a muri aloggah. 18Le pussa agiluwo le kwa tutto a dumi, kpaɓni agi kunna le kwa, ye kpaɓni agiluwo ni kuma a Faddan Aram. Le gilla ri puro ih wora bin tehri Ishaku a njeh Kan'ana.19Ngha Laban wara a kashiyi yong anjuh. Rahila iɓ kuli ma ɓa leh tehri. 20Yakubu ɗeshiliya soriyina Laban ɓa Aram, ate ni waɓi ih yang ngha ih ɓangha. 21Nina agh ɓang ni gikunna le kwa le ni kara a ɗur salang, le tig muyang nji alah ni dingli Gileyad agh.22A kara ma tahro le a waɓɓi Laban ih Yakubu ɓangna. 23Nina agh ponna aɓwale nini le a pir tayang ha ginya kara tonɓahri. Kummi a alah dingli Gileyad.24Niɓeniya Kulli zu a bin Laban ɓa Aram a njiloro ni duh le nah yi, "Lel muro ri ga a waɓɓi Yakubu agh, ko ma ɓonna ko mashihra." 25Laban ɗur Yakubu. Niɓeniya tigna tahra le dingli njeh egh. Laban ni aɓa leh osso kpaɓa a dingli njeh Gileyad.26Laban nah yi Yakubu, "Mang a pagha? ke a soriyi nghang le a ponna amuna ngalang lang ninga aguro luwa? 27Mang paghi ke a ɓangha rang yengreng, le a soriyi nang le ni a waɓɓang ngha? Ke ntuttino ni njibuno, ni ngya, ni a yinyang. 28Ni a ɗag nghang ih ɓi mkpahri aminkah nghang ngha le mag yi amuna ngalang lang shikahra agh. Niɓeniya a pagna gi ɓahngha.29Ngha a gulo lang ih mpag wo gimashihra, keminiya Kulli le tehro nahteng duh ni ɗur agh le nah, 'Lel muro ri ga a waɓi Yakubu agh ko maɓonna ko mashihra.' 30Niɓeniya a wara ate awo ngha a koshiyi nyerra a leh tehro. Keminiya mang pag yi ke a iɓ kuli lang?"31Yakubu pilla nah yi Laban, "Ate ngoɓong wol lang le ɗengshina ih aka agha amuna ngalang lo a tenne, ini nwor yengreng. 32Ɓeni kwa iɓ kuli lo agh ɓeh ni ki ɗigni usulo. A ntiri aɓwa lang ngha, ɗum ga kwa ɗig mamo a binang ngha le a tolli." Ate Yakubu ni yeri ni Rahila iɓna yang ngha.33Laban ingna a gungri le Yakubu, ingna a gungri le Lai'atu, le ingna a gungri le aguro ma ngalang ni ɓahri ya, keminiya ni kum yang ngha. Pura a gungri le Lai'atu le ingna a gungri le Rahila.34Niɓeniya Rahila tolla kuli ma ɓa lah, tig yang muri loggah , le ɗigha muyang. Labang alliyina bang kwa a gungri egh, keminiya ni kum yang ngha. 35Nah yi tehri, "Ka pag yehlulla agh, telelah lang, ni ngi gan tangha dumo agh, ate miyang ngi bil shienri." Nina agh alliyi bang keminiya ni kum kuli ma ɓa leh ya.36Yakubu pag yehlulla le sagshiri ri Laban. Nah yi, "Mang pagha ni ɓottiya? Mang pag gimashihra lang, ke pir tyang ni funno ninga? 37Ate a alliyina ɓa yeh agikunna lang kwa. Mang a kum mang mama ɗig gima ɓa liyo agh? Tig yang a dum aɓwa lang ba, nina agh a waɓ njuoh a ntiri sung.38Ate myang niweh bogho woro mwoh. Njuh ma ngalang lo ni nsahri mbul lo ni pa sohyi muna, ko mbol njuh a luwo lo nwollo nlih ya. 39Ga nyamlusung bol agh ni nzuni bino agh. Ntolla bosso egh. A alla nwah a beng, ko iɓɓa ni ɓa kara ko ni duh. 40Myang beh; ni ɓa kara, kara pingsang, le tirihma ni duh; ngi ɗigha nongtulo nyha.41Abogho ni woro mwoh ni ya myang a loh. Mpagno tumo bogho lum pur ihne ate muri amuna ngalang lo ɓahri, le bogho topurmwoh ate muri agiluwo lo. A ariyina ngosse lang mbende lum. 42Se ngha Kulli le tehrang, Kulli le Ibrahim, ni mama Ishaku ɓangha, billa ni meng, ni njiteng ngha ke a piriyi nghang beng ni ɓongri. Kulli shinna bin konna ni ganna lang, le saghoa duh ni ɗar agh."43Laban pilla le nah yi Yakubu, "Amuna ngalang ngha amuna ngalang lang ni, Aminkahwung ngha aminkah nghang ni, le aluwo egh ya aluwo lang ni. Ga kwa a shin ngha ama meng ni. Keminiya ke mang nga paghi amuna ngalang lang, bin amuna yang ni a ɓil la ni kyari? 44Nina niɓeniya, Le ih ɓi shi ogri sung, a weh ni meng, le ih ɓi ɗigha waɓkun ni a ntiri sung,"45Nina agh Yakubu tol tahli le tig yi ih ɓi ɗig gbingra. 46Yakubu nah yi aɓwale, "Mkpaɓa atahli." Nina agh a tolla atahli le a tangshi yang. Le a lih gilih beh gyaɓ. 47Laban gori ih Yegar Sahaduta, keminiya Yakubu gori Galeyed.48Laban nah, "Ɗamatahli ni ya ini pag waɓkun ntiri sung ni kyari." Ngha nina agh a gor lulli ih Galeyed. 49A gori ɗeshili ih Mizfa, ate Laban nah, "Ih ɓi Yahweh shin ntiri sung, ngha shi ɗag bah le shin risung nyha nghang agh. 50Ngha a paghi amuna ngalang lang ga ni ɓotiya agh, ko ngha a tol ɓamah maɓi sa agh, ko ke ɓwa nyha a bah mwoh nisung ngha agh, shinna, Kulli ni ka waɓkun ntiri meng ni weh."51Laban nah yi Yakubu, "Shinna a tangsa tahli ni, le shin gbingra ni, mama ntigha ntiri sung ni weh ya. 52Atangsa tahlini ni pag waɓkun, le gbingra ni ya waɓna kun, ih ni ngi ɗur atangsa tahli ni ya le ni gbingra ni bini, nga pag gimashihra agh. 53Le ih ɓi Kulli le Ibrahim, ni kuli le Nahor, akuli le atehyang, ih waɓisung njuoh." Yakubu kaniyi giri ni lulli tehri Ishaku ma pah ngoɓong.54Yakubu Pah ɗahra a muri nkono le gorra aɓwa le a zu lih gilih. A lih le nongho a nkono egh. 55Niberi sup Laban logho, kpahri aminkahyi muna buna ni ama ngalang le moshi yang. Le Laban ɗag beh nyera lah.
1Yakubu wor woro le, le Malaika le Kulli kumi. 2Ngha Yakubu shini yang, nah, "Bin kpaɓa mami Kulli ni ga," Nina agh gor lulli beh ih Mahanayim.3Yakubu tutti aɓa kuntumo ni duna a bin muna tehri Isuwa a njeh Seyir, a nji njeh Edom. 4Lag yang, ih nah, "Ga ni nga nah yi telelah lang Isuwa; Ga ni pag ga guro lo Yakubu waɓɓa; ' Myang nɗigni Laban, le tenghina bang ni nyerre lang se niɓeni. 5Myang ni andah ni ambulnjeng, ni anjuh, aguro ma buna ni aguro ma ngalang. Ntahshina bang ni kuntumo ni a bin telelah lang, nina agh ate ih ɓi kum ɓoro a bino.'"6Aɓa kuntumo nyerra bin Yakubu le nah, "Shi kenna bin muna tehro Isuwa. Yang ngha ih zu ih lung qri ni weh, le aɓwa woro tongno ihne ngha nini." 7Le Yakubu ɓang ngoɓong ni pag yehlulla. Nina agh gaɓɓa aɓeni nini ya bin kpaɓna ɓahri, ɗeshiliya anjuh, andah, ni aloggah. 8Nah, "Ngha Isuwa zu amuri kpaɓa mwoh ni luwa le, kpaɓa mamona ka aɓɓa."9Yakubu nah, "Kulli le tehrang Ibrahim, ni Kulli le tehrang Ishaku, Yahweh, ɓeni nah nghang, "Nyerra njeh lo ni bin aɓwalo, nga ɓuhro,' 10Ni pyerari agi pagnalo kwa ma ogrung njiteng ni ma tangna njiteng lo ni paghi guro lo agh. Ate ni gara lang ni mwoh nɗuri Urdu, le niɓeniya nɗigna bin kpaɓa ɓahri11Kukushi assang a bih muna tehrang, a bih Isuwa, ate nɓang na ngoɓong le, ih zu nghang ni, ni angihyongni amuna ni luwa. 12Keminiya a nah, 'Nga tigho a ɓuhro. Nga tig aminkahwo ka gog ninga njisalang salang, mama ni a logle a bang yang ngha agh.'"13Yakubu nong nghang duh egh. Tolla ɓaɓa le ga ih ka ;pih Isuwa muna tehri ya a bih; 14ansahri mbul woro tongno ɓahri ni aboro mbul woro mwoh, ansahri njuh wor tongno ɓahri ni aganjuh woro mwoh, 15aloggah ma ngalang woro mwoh pur lum ni amuna yang, andah woro ɓahri ni ansahri ndah woro ɓahri ni ademndah lum, ni ambulnjeng ma ngalang woro mwoh ni ama buna lum. 16Aga ni pih aguro le a biyang, aluwo ni kwa agh a ngura yang. Nah yi aguro le, "Nwor ni duna sang le ngaɓ yang a njiyang."17Lag guro ma kunduna, ih nah, "Ngha nlungri ni Isuwa muna tehrang, le ihli yong, ih nah, 'Nyong ni a mami yang? Nji yebbang ni nga ka nghang? Agiluwo le yang ga a dum yong ni ya?' 18Le nga nah yi, 'A mami Yakubu guro lo ni. Agipahna ni bin Isuwa telelah lesung. Shina, yang ngha ih zu a nzum sung.'"19Yakubu ye lagha a ngura aguro le ma ɓahri, ma tahro, le anshile abuna kuratye agiluwo. "Nga waɓi Isuwa ga mwoh agh ngha nlungri ya. 20Ɗigna nga nah, 'Guro lo Yakubu ngha ki zu a nzum sung.'" Ate ɗengshina, "Nga pashi yahli ni agipahna ni ngi tutti ni ya, Le ni nzumo le, ngha nga shini ya, golle, ih ag nghang." 21Nina agh a wori agipahna egh ni duna. Ini kanangiri ya, nongha a ba kpaɓ nghang ngha.22Yakubu log ni duh, le tol amahmi ɓahri, aguro amenah ɓahri, ni amuna buna le lumpur mwoh. Tutti yang a ɗur ɓangha muru Jabbok. 23A njinjere ninitutti ni yang ni agi kunna le kwa a ɗur ɓangha muru.24A ɗag Yakubu ni muri, le ɓwa warwara nini ha durbang pagha. 25Ngha ɓeh shina ni ih ganni ya agh, yim Yakubu ɓuni, nina agh ɓuni tihɓah ngha a wari wara nini ya. 26Ɓeh nah , "Le ih ɓi nworo, ate bang ngha ki tuh." Yakubu nah, "ni ngi ɗagwo awo wor agh sete a mossang."27Ɓeh nah yi, "Mang pag lullo?" Yakubu nah, "Yakubu." 28Ɓeh nah, "Lullo ni wa ɗig Yakubu agh, keminiya Israila. Ate a warawara ni Kulli ni aɓayong, le a gana yang."29Yakubu ihli, "Kukushi waɓɓang lullo" Nah, "Pallang ke awo ihli lullang?" le moshi beh. 30Yakubu gor lulli beh ih Feniyel ate nah, "Nshinna Kulli njiung ni njiung, le usulo lang aɓna."31Kara puro kum Yakubu ni sang ɗur Feniyel ya. Yang ngha ih suhriyo ate ɓuni. 32Ini paghi ke ha ni kyari aɓa Israila nyha ki lih nkiɓi ɓung mama a dohyi ɓung ngha, ate ɓeh nauni na ankiɓi ye ngha ih tihɓini ɓung Yakubu agh.
1Yakubu logshi nji le shin Isuwa ki zu, ni abuna woro tongno ihne. Yakubu gaɓa amuni a ntiri Lai'atu, Rahila, ni aguro ma ngalang ɓahri. 2Le tigha aguro ma ngalang nghe ni amuna yang dum, Lai'atu ni amuni kurata yang, le Rahila kpah nghang, le Yusufu gir nzumo kwa. 3Ini kanangiri ag duna. Gungha njahli mbende tonɓahri, ha bilbang kari muna tehri4Isuwa ɓangha ke lungri nimo, kuhri melli, kpahri. Le a ɓua. 5Ngha Isuwa logshi ni nji ya le shin amenah ni amuna. Nah, "A yang ga ni nweh ni ya?" Yakubu nah, "Amuna mama Kulli ari nieh le pih guro lo agh ni."6le aguro ma ngalang pura dum ni amuna yang, le a gungha njeh. 7Le Lai'atu ni amuni kpah nghang, pura dum le gungha njeh. Malle ya, Yusufu ni Rahila pura dum le gungha njeh. 8Isuwa nah, "Mang pag tekushi ni aɓayong ni kwa nlungri ni yang ni ya?" Yakubu nah, "Sa alɓoro a bino telelah lang."9Isuwa nah, "Myang ne pyerrang, muna tehrang. Tighi kanangiro ga kwa a wo ngha ne ya." 10Yakubu nah, "Oh oh, kukushi, ngha kumna ɓoro a bino le, ag gipahna ni a beng, ate a njteng ngha, nshinna kundumo, le ngha ninga shin kundum Kulli, le a ag nang. 11Kukushi ag gipahna ni a zuni wo agh, ate Kulli ɗumna ngha dumposhina, le myang ne pyerrang." Nina agh Yakubu jimmi, le Isuwa aghi.12Le Isuwa nah, "Ih ɓi shi bol njere. Ngo wora dum yong." 13Yakubu nah yi, "Telelah lang yerre ih amuna makenina ni ga, le anjuh ni andah ngha ni amuna yang. ngha a pir yang ni kara agh, ko a kara mwoh kwa agiluwo egh ka wuh. 14Kukushi, le ih ɓi telelah lang ih wor sang dum aguro le. Sa ginya ni tolliyi kushi sung pyera ri ginya le agiluwo ni dum sung ngha, le ari ginya le amuna, ha nga zu a ba telelah lang pag nghang a Seyir agh."15Isuwa nah, "Le ih ɓi nɗag wo ɓaɓa le abunani ni meng ngha." Keminiya Yakubu, "Pallang ke ih pag nina? Le ih ɓi nkum ɓoro a bin magula lang." 16Nina agh a kara egh Isuwa bol njere le nyerra Seyir. 17Yakubu wora Sukkot, ɓaghi kanangiri lah a be, le gil yi agiluwo luwo. Ngha nina agh a gor lulli be ih Sukkot18Ngha Yakubu puri Faddan Aram agh, bilbang a njeh shechem mama a njeh le aɓa Kan'ana agh dwah, Nongha kari leh egh. 19Le zuni min shihsalang ma ba gil gungri le ngha puri bin amuna Hamor, teh Shchem, kuri azurfa woro tongno. 20beh ni gil deshile ɗahra nghang le gori ih El Elohe Israila.
1Niɓeniya Dinatu muna Liyatu, mama ɓil yi Yakubu agh, puro ka kum nsahri a njeh ye. 2Shechem muna Hamor ɓa Hittiya, muna murung njeh shinni, le tolli ke nongni mo le pih iriɓiyina. 3Yahli tolla Dinatu muna Yakubu. Agnanji muna ngalang le nahteng ri ɗikiki4Shechem nahteng ri tehri Hamor, ki nah, "Kum mang muna ngalang ni ih ɓi ɗig mahmang." 5Niɓeniya Yakubu ogna ih ɓiyina muni Dinatu. Amuna buna le ngha ki lella agiluwo, nina agh Yakubu ɗig jehyi ha a nyerra lah.6Hamor teh Shechem wora bin Yakubu ka nahteng ri. 7Amuna Yakubu nyer ni a lusung zu ogni tenana egh ya. Yahli yang lullo ate pahne Israila iriɓiyina ni nongni muna Yakubu, ate jah gire ni ɓotto ke pag ga.8Hamor nahtenr ri yang, ih nah, "Munang Shechem agnanji muno. Kukushi mpih ni ih ɓi ɗig mahmi. 9Shi tigha ari sung lah. mpah sung amuna ngalang leyong ih ɓi shi tigha lah le n'osso ntolla a mami sung ate mur yong. 10Nga ɗigni sung, le njeh egh ɗigne yong bin magha ni kuro, le ntigha agikunna."11Shechem nah yi Yakubu ni amuni, "Kumna ɓoro binyong le, ga kwa nwaɓ ɓang ngha nga pah yong ni. 12N'ihlang te gimagula gipahna tah, ga kwa nwaɓ ɓang ngha nga peh, keminiya mpeng muna ngalang ni mahmang. 13Amuna Yakubu pil yi Shechem ni muni Hamor ni yiri, ate Shechem ɓihyina mingali yang Dinatu.14Anah yi yang, "Ni sa pag ga agh, ih shi pah mingali sung bin ɓeni ni jaɓ a agh; ate ih ɗig gi iriɓiyina bin sung. 15Njereni ni mwoh sa ogni ri sung ni yong; Ngha nga jaɓɓa ninga sung ngha, le muna buna ni kwa ntiri yong ngha ka jaɓɓa. 16Le ini sa pahni mingali sung binyong, le sa tolla amuna ngalang leyong a ɗig mamisung, le sa ɗigni yong sa pil aɓayong mwoh. 17Keminiya ni n'og tenana lesung jaɓ ɓa, le sa tol mingali sung sa woro."18Tenana leyang poshi yahli Hamor ni muni Shechem. 19Muna buna ye ni tenghibang ri ga a waɓi ya, ate yahli poshina ri muna Ishaku, le ate ini ɓayong ma gushina a leh tehri kwa.20Hamor ni Shechem muni wora a kunjere njeh ki waɓteng ri abuna, ki nah, 21"Aɓayong ni ngha ni ɗigna ololo ni sung, shi ɗag yang ih ɓi a ɗigha njehni le ih a magha ni kuro. njieng ngha njeh egh gula ka pyeri yang. Shi tolla amuna ngalang leyang a ɗig amahsung, le shi osso shi pah yang amuna ngalang lesung.22Ga ni mwoh pag njere ni aɓayong ni agni a ɗig ni sung, shi aɓayong mwohː Ngha amuna buna lesung ka jaɓ ɓa ninga mama a jaɓni ya. 23Agiluwo leyang ni agikunna leyang kwa ka ɗig mamisung ngha. Shi agni ga le a ɗigni sung."24Ɓeni kwa puro kenna kunjere njeh ya ogna Hamor ni Shechem, muni. A jaɓɓa abuna kwa, aɓeni kwa puro kenna kunjere njeh ya. 25A kara ma tahro agh, ngha awa uwo a konno mpinye jaɓɓa agh, amuna Yakubu ɓahri (Simeyon ni Lawi, aminbura Dinatu), tol garabwo le wol nluo abuna ni kwa a njeh ye ni a lel yarata agh. 26A wol nluo Hamor ni Shechem ni kun garabwo. A tol Dinatu a leh Shechem le a woro.27Anshile amuna Yakubu zu a bin a nluo ye le ponna agiri a njehye, ate aɓeh ɓih yina mingali yang. 28A ponna anjung, ambul, ambuljeng leyang, ni ga kwa a njehye ya ni aɓabang ni kangni yang ngha. 29Abolla amuna yang, amah yang, ni agikunna leyang kwa. Ha ni aga kwa alah agh a ponne30Yakubu nah yi Simeyon ni Lawi, "Nzu na ni nghang gi gangshina, ate aɓa ɗigha njehni ka shiɓang, aɓa kan'ana ni aɓa Feriziya. Myang fitong a gogho. Ngha a kpaɓ muyang le log nghang ngha, a wol nluyang ni aɓa liyang." 31Keminiya Simeyon ni Lawi nah, "Ke ngha a pagne mingali sung ninga mah njah agh?"
1Kulli nah yi Yakubu, "Logho, a wora Betuwel ake ɗig nghang. Ɓaghi Kulli bin ɗahra nghang, Kulli ni ɗum muri ro ngha a ɓangni ri Isuwa muna ngwo agh. 2Le Yakubu nah yi aɓa leh ni aɓeni kwa nini ya, "Mpushi akulli masa ni a ntiri yong ngha, nlag muyong, le n'ariyi dagra leyong. 3Le shi ɗag ba shi wora Bethel.. Nga gil yi Kulli bin ɗahra nghang, Ini agnang a kara gangshina lang,le yang ngha ni meng ba kwa ken nghang ngha."4hLe a pih Yakubu akulli masa leyang kwa ni biyang ngha, ni a nyeh kirung leyang. Yakubu lingshi yang a tina ngung nkahn ni kari Shekem. 5Ngha a wori ya, Kulli sulli gi pah ngoɓong a muri alah magula ni kangniyang ngha. Nina le aɓeh ni pir tye amuna jcob agh.6Nggha Yakubu bil li bang a Luz (ini ki pag Bethel)̠, ni a njeh Kan'ana, yangha ni aɓayong ni kwa nini ya. 7Ɓag bin ɗahra le gor beh El Bethel, ate behni Kulli ɗum muri nghang binni, ngha ih ɓangni ri muna ngih ya. 8Deborah ɓa pih Rebekah ɓuhri wuh. Le a lingshi a tinnah ngung nkahn, nina le a gor beh Allon Bakuth.9Ngha Yakubu zuni a Paddan Aram, Kulli ɗum muri a bin Yakubu ɗeshili le moshi. 10Kulli nah yi, "Lullo ih Yakubu, Keminiya ni awa gor lullo ih Yakubu. Lullo ka ɗig Israila." Le Kulli gor lulli ih Israila.11Kulli nah yi, "Mini Kulli magula kwa. Mɓilliya ni nyashibang. A njeh ni kpaɓɓa le anjeh ka pura bino, le amurung ka logho a ntiri aminkahwo. 12Njeh ni ngha pih Ibrahim ni Yakubu agh, ngha poh ne. A bin aminkahwo ni nzumo agh, nga pah yang ne." 13Kulli wora ba a nah teng nghang nini ya.14Yakubu tig gbingrah a bah kulli nah teng nghang ri ya, gbingrah ma tahli. Le Yakubu soɓ ginuhna muri le ye soɓ murun muri. 15Yakubu gor luhli ba Kulli nah teng ri nghang ngha, Bethel.16A logha Bethel ni ginya. Ngha a sashini bang 2fitong ni Efrata agh. Le kunbang ɓilmuna le Rahila pagha, kono ɓilla ma tenna bolli. 17Ngha Rahila wa uwoni a kono ɓilmuna, ɓa agmuna nah yi, "Ka ɓang ngoɓong ngha, ate nib.eniya aka kum muna buna maɓi." 18Ngha ih wuhni ya, ni usulo wuhle ni pahni lullung,- tighi lullung Benoni, Keminiya tehri gohri ih Benyamin. 19Rahila wuh le a lingshi a njere ni kika Efrata (ini pag, Betelehem). 20Yakubu tig gbingrah a muri nkiliya ye, Ini ɗig giɗuna zu a karani ni kariya in nkiliya le Rahila ni2122Israila ginya le nong gungri le ha njung bi tangha shinmuri agiluwo. Ngha Israila ɗigni njeh ya, Ruben nongna ni Bilha nsahri lah le tehri, le Israila ogna teɓi. Niɓeniya Yakubu ngha ni amuna buna lumpur ɓahri.23Amuna buna le ni Leya agh, ayangni Ruben, minɓalla le Yakubu, ni Simeyon, Lawi, Yahuda, Isshaka, ni Zebulun. 24Amuni ni Rahila agh ayangni, Yusufu ni Benyamin. 25Amuna Bilha nsari lah le Rahila agh ayangni, Dan ni Naftali.26Amuna buna le Zilfa, nsari lah le Leya agh, ayangni Gad ni Asher. Amuna buna ni kwa ni ya a ɓil yi Yakubu ne a Faddan Aram. 27Yakubu zu a bin tehri Ishaku, a Mamre ni Kiriyat Arba (lullung mwohni ni Hebron), ba Ibrahim ni Ishaku ɗig nghang ngha.28Ishaku pagna bogho 180. 29Ishaku non usulo le ma nzumo le wuh, a kpaɓɓi ni akahyi. Ɓagula ɗigna ni akahra dudug. Isuwa ni Yakubu amuna buna lingshi.
1A mama ni pag biɓilla le Isuwa ni a gori Edom agh. 2Isuwa tol mahmi ma Kan'ana. A mahmi ni gaː Adah muna Elon ɓa Hittiya; Oholibamah muna Anah, minkah Zibeyon ɓa Hiwiya; 3ni Basemat muna Ismailu, mingali Neboyot.4Adah ɓil yi Isuwa Elifaz, ni Basemat ɓil Reyuwel. 5Oholibamah ɓil Yewush, Yalam ni Kora. A mama ni pag amuna Isuwa ni a ɓil yi a njeh Kan'ana agh.6Isuwa tol amahmi, amuna buna le, amuna ngalang le, ni aɓa leh kwa, agiluwo le kwa, ni agikunna le kwa ni kumo a njeh Kan'ana agh, le wora a njeh ma sa ni mami muna tehri Yakubu. 7Pag ga ate agiluwo leyang gogna a ɗigha bin mona. Njeh ni a dig nghang abiri ya ni ki peri yang ngha ate agiluwo leyang. 8Nina Isuwa ni a gori edom agh, ki nonglah a dingli Seyir.9A mama ni pag biɓilla le Isuwa, kahyi aɓa Edom ni ni ɗigha dingli Seyir. 10Lulli amuna Isuwa ni gaː Elifaz muna Adah, mahle Isuwa; Reyuwel muna Basemat, mahle Isuwa. 11Amuna Elifaz ayangniTeman,Omar, Zefo, Gatam, ni Kenaz. 12Timna nsahri lah le Elifaz, muna Isuwa, ɓil yi Amalek. Aminkah Adah, mahle Isuwa.13Amuna Reyuwel agh ni gaː Nahat, Zera, Shamma, ni Mizza. Aminkahyi Basemat, mahle Isuwa ni ga. 14Amuna Oholibamah, mahle Isuwa, ɓeni muna Anah ni ya, minkahyi Zibeyon. Ɓil yi Isuwa Yewush, Yalam, ni Kora.15A mama ni pag a kunvarre ni a ntiri aminkah Isuwa aghː aminkah Elifaz, minɓala le Isuwaː Teman, Omar, Zeho, Kenaz, 16Korah, Gatam, ni Amalek. Akunvarre ni pura bin Elifaz a njeh Edom agh. A yangni a pag aminkahyi Adah.17Akunvarre ni pura bin Reyuwel, muna Isuwa agh ni gaː Nahat, Zera, Shammah, Mizzah. Akunvarre ni pura ri Reyuwel a njeh Edom agh ni ga, A yangni aminkah Basemat, mahle Isuwa. 18Akunvarre le Oholibamah, mahle Isuwa agh ni gaːYewush, Yalam, Kora. Akunvarre ni ya a pura bin Oholibamah, mahle Isuwa, muna Anah. 19Amuna Isuwa (ɓeni a gori Edom agh), ni ga, le a yangni amurung.20Amuna Seyir, ɓa Hori, aɓeni njeh yaː Lotan, Shobal, Zibeyon, Anah, 21Dishon, Ezer, ni Dishan, akunvarre le aɓa Hori ni ga, aɓeni ɗigha njeh Seyir ni Edom agh. 22Amuna Lotan agh, a yangni Hori ni Haman, le Timna agh mingali lotan ni.23Amuna Shobal ni gaː Alvan, Manahat, Ebal, Shefo, ni Onam. 24Amuna Zebiyon ni gaː Aiya ni Anah. Anah ni ga ɓeni kum muru ma pihna ni ki sagha njeh a lusung ngha. Ngha ih lelli anbuljeng le Zebiyon tehri ya.25Amuna Anah ni gaː Dishon ni Oholibamah, muna Anah. 26Amuna Dishon ni gaː Hemdan, Eshba, Itran, ni Keran. 27Amuna Ezer ni gaː Bilhan, Zaavan, ni Akan. 28Amuna Dishan ni gaː Uz ni Aran.29Akunvarre le aɓa Hori ni gaː Lotan, Shobal, Zibeyon, ni Anah, 30Dishon, ezer, Dishanː Akunvarre le aɓa Hori ni ga, ari bangha leyang ni njeh Seyir agh.31Aɓeni ni pagha amurung ni nongmurung a njeh Edom agh kedebang murung ni kwa agh nongmurung muri amuna Israila: 32Bela muna Beyor, nongna murung a Edom, le lulli lahmagula le ih Dinhabah. 33Ngha Bela wuhni ya le Jobab muna Zerah le Bozrah, nongmurung a tuhkushi.34Ngha Jobab wuhni ya, Husham ɓeni pura njeh le aɓa Teman ngha, nongna murung a tuhkushi. 35Ngha Husham wuhni ya, Hadad muna Bedad ɓeni lihluwa muri aɓa Midiya agh a njeh le Mowab agh, nongna murung a tuhkushi. Lulli lahmagula le ih Avith. 36Ngha Hadad wuhni ya, le Samlah le Masrekah nongna murung a tuhkushi.37Ngha Samlah wuhni ya, le Shual le Rehobot ni kahri ɓanghamuru agh nongmurung a tuhkushi. 38Ngha Shaul wuhni ya, le Baal Hanan muna Akbor nongmururng a tuhkushi. 39Ngha Baal Hanan muna Akbor wuhni ya, le Hadar nongmurung a tuhkushi. Lulli lahmagula le ih Fau. Lulli mahmi ih Mehetabel, muna mangalang le Matired, minkah Me-Zahab.40Alulli amagula le akunvarre ni pura ri aminkah Isau agh ni ga, billa ri akunvarre leyang ni akasanjeh, a nji ri alulli yang: Timna Alvat, Jetet, 41Oholibamah, Elah, Pinon, 42Kenaz, Teman, Mibzar, 43Magdiyel, ni Iram. Lulli amuri aɓalah le Edom, a nji ri ɗigna leyang a njeh ni pag mami yang ngha. Isau ni ga, teh aɓa Edom.
1Yakubu ɗigha njeh ni tehri ɗig nghang biri ya, a njeh Kan'ana. 2Gi waɓna muri Yakubu ni ga. Yusufu, ɓeni basadeng ni bogho le lum pure tonɓahri ya, ngha ki lella anjuh ni amuna tehri. Yang ni amuna Bilha ni amuna Zilfa, amahle tehri. Yusufu zuni kuntumoni ni ɓor ti ya agh a muyang a bin tehyang.3Niɓeniya Israila agnji Yusufu wor anshile amuni ate mama muni ni ɓilla a yahgha le agh ni. Sohriyi adagro ma yonglina na ɓonna. 4Amuna tehri shinna ih tehyang agnji wor anshile amuna tehri kwa. A shiɓi muri le a nyha a nahteng ri ololo agh5Yusufu loro le waɓi amuna tehri loro egh, A ɓuri shiɓi muri. 6Nah yi yang, "Kukushi nteshi kiri yong ri loro ni nlori ni ya.7Shinna, shi sung ngha sa kur kungli gweh a billi le shinna, kungli gweh lang logho tang suwap, akuro gweh mami yong zu le gungha dum mameng." 8Amuna tehri nah yi, "Njiteng a nongmurung musung le? Nina ni a nongmurung musung?" A ɓuri shiɓi ate loro le ni atenana le.9Lori ɗeshili le waɓi amuna tehri ne . Nah, Nshina, nlori loro maɓiː Kara ni shienri ni amuna shienri lum pure mwoh gungha dummang." 10Waɓi tehri ne ninga mama waɓi amuna tehri ya, le tehra sahghi. Nah yi, "Mang ki pag loroni a lori loro ni ya? Ih ngwo ni meng ni amuna tehro ka zu za gungha njahli a dumo?" 11Amuna tehri pag kiki ni mo, keminiya tehri bol tenana egh a yahli.12Amuna tehri woro a lella anjuh a Shechem. 13Israila nah yi Yusufu, "Amuna tehro nyha ki lella anjuh a Shechem agh ale? Zu, le nga tahso a binyang." Yusufu nah, "Ngilla rang." 14Nah yi, "Wor niɓeni, ke shina a yangha kukuturo ni agiluwo kukuturo, le a zuni ngha kuntumo." Nina agh Yakubu tashi ɗag ɓa njonglong Hebron, le Yusufu wora Sheghem.15Ɓwa ngha kum Yusufu. Shinna, Yusufu ngha ki gallah. Ɓeh ihli, "Mang awo alla?" 16Yusufu nah, "Myang ngi alla amuna tehrang. Waɓɓang, kukushi, nji yebbang ni a lella anjuh nghang." 17Ɓeh nah, "A ɗag na bah, ate n'ogna yang anah, 'Le ih ɓi shi wora Dotan.'" Yusufu pir tye amuna tehri le kum yang a Dotan.18A shini kukuwo, le kedebang ih zu gyaɓ ɓa, a kpaɓna kunyang a wol nlue. 19Amuna tehri nah yi ari yang, "Nshinna, tele loro ngha ki zu. 20Nzu niɓeni, ngha nina agh, le ih ɓi shi wol nlue le shi ɓughi a yeh mwoh ntiri atuhli ni. Sa nah, 'Nyam lusung bolle.' Le sa shin mang ka ɗig aloro le."21Ruben oghi le ashi a biyang. Nah, "Ke ih ɓi tol usulo le ya." 22Ruben nah yi yang, "Ke ih ndog nkilla ni bihyong ngha. Mɓughi a tuhli ni a lusung ni ya, keminiya ke ntig bihyong ri ya"- ate ih ashi a bihyang le ih zuni mo bin tehri.23Le ɗigha ngha Yusufu billi bang bin amuna tehri ya, a pushiyi dagra maɓonna ma yonglina le. 24A tolli a ke ɓugha a tuhli. Ɓa tuhli ye ya muru nyha nghang ngha.25A ɗigha njahli a lih brodi. A logshi njih yang a shinbang, le, shiinna, tangsa le aɓa Ishma'il ngha pura Gileyad, ni aloggah leyang tol amiyang, a ma ɓishina, ni a murun ma susunang. A ginbiri a kani Masar. 26Yahuda nah yi amuna tehri, "Ɓurro mang sa kummang ngha shi wol nlue muna tehsung le shi vulliyi nkilla le ya?27Nzu, le shi mag yi aɓa Ishma'il ne le ke ih shi tig bihsung muri ya. Ate ini muna tehsung, ngirisung." Amuna tehri ogna tenana le. 28Aɓa Midiya ɓamag giri ɗuro. Amuna tehri non Yusufu le tolli pushi a tuhli ye. A mag Yusufu bin aɓa Ishma'il azurfa woro mwoh. Aɓa Ishma'il wori Yusufu a Masar.29Ruben nyerra bin tuhli ye, le, shinna, Yusufu nyha a tuhli ye agh. San dagra le. 30Nyerra bin amuna tehri le nah, "Mune nyha a beh yaǃ Le Meng ngha, nji yebbang ni nga ka nghang31A wol mbul le a tol dagra le Yusufu a issa a nkilla ye. 32Le a zuni dagra maɓonna ma yonglina egh a bin tehyang le a nah, "Shi kum ga. Kukushi shini ko dagra le muno ni ko ini ya." 33Yakubu yerine le nah, "Dagra le munang ni. Nyam lusung bolle ya. Yusufu agh a meshiyi ne lulushi ya."34Yakubu sanniyi dagra le ishi teshili giri a ɓunni. Ɗig lgonno temuri muni akara dudug. 35Amuna buna le ni amuna ngalang le kwa logho ki gimmi, keminiya ni agha gimyahli ya. Nah, "Ni njiteng nga wora nluo ngi gonna te munang." Tehri ɓuah ate muri. 36Aɓa Midiya mag yi a Masar a bin Fotifa, magula ɓakurrung, le Fir'auna.
1kara ngha nghang Judah dagni amunateri ki digh ni ba Adulla ngah ah gori Hirah agh ke. 2Kum munangallang ba canaan ngha ah gori Shau agh. Bolli, kalla kpab ,yang.3Bil muna buna. Ah gori ih Er. Ye bil Muna buna deshili. pih lullang ih onan. 4Ye kum munabuna deshili le pih lullang ih shelah. A 5kezib ni billi nghang.6Judah kum mi, Er, muni ma kundana, bamah. Lulli bamah egh ih Tamar? Er, munabuna makunduna le Judah agh ba pag gimashira ni a shinna le Yaweh. 7Yaweh wol nlue.8Judah nah yi onan, "kenne abin mah le muatero. Pagh yi gipagna le ah minyem burah, le a kum mi munatero muna". 9Onan yerina ih muna egh ni ki pag mami ah. Kara ni kwa ingni yi mah le munateri egh muna agh. 10Ga pag agh gimashira ni a kundum Yahweh. Yah osso wol nlue.11Le Judah na yi Tamar, -Mah le muni, "ke dig Mahbere a liye tero sete munang, shelah gullo" Ate bangngobong ih, " Golle osso" wuh ninga mami a miunateri". Tamar woro keh digha liye teri.12Njum kunbang dudug agh, Munangallang le Sha, mah le JUdah wuh. A ppashi yali Judah le woro abin abakashiyi nyong anjuh le a Timnah, angeshi ni bi, Hirah, ba Adulla. 13Ahwabi Tamar, Shinna, teh buro ngha ki kah Timmah ate kashiyi nyong anjuh le". 14Pangshi kukura mabbere niri ya, le vulliyi ngiri kwa. Dinga a kunlah Enaim, ngha njinjere ni ki kah Timmah agh. Ate yeri ih shelah gulla keminiya ni ah pih ne ih pag buri ya.15Ngah Judah shinni ya, tollo ih mahnjah ni ate vulliyina kundum mi. 16Kenghe abin ni a gata njere le nah, 'zu, le kalla kpab sung" - ke ni nyere ih mah le muni ya agh- le mah le mini egh nah, " mang aka peng ate kalla ih kpab sung?17Nah, "Nga tashi yo bang ni mbul a ntiri agiluo lang" mah le muni egh nah" Aka peng gitolyalung kedebang a tashibang ni?" 18Nah, " Gidum dighamuribang ni nguri kura bung lo, ni garo ni buwo ni ya". Pih agiri egh le kalla kpah yang, le tolyi muna.19Mah le muni egh logho woro, ke pushiyi ga vulliyi ni kundumi ya le ishi kukura le. 20Judah tashibang bih ba Adulla ni munambul egh ate ih ag agitolyalung le bi bamah egh, keminiya ni kummi ya.21Le aɓa Adullam ihli abuna egh ate be, "Ba mahnjah ma pag gillang ɓeni a Enayim a kahri njinjere agh?" A nah "Mahnjah ɓa pag gillang nyha nghang a ba agh" 22Nyera bin Judah le nah, Ni nkumi ya. Ɗeshiliya, abuna ni be ya nah, 'Mahnjah ɓa pag gillang nyha nghang ba agh.'" 23Judah nah, "Ih ɓi bolla agiri egh, ate ke ih ɓi shi nuh iriɓihyina agh. A pagha agh, ntuttina muna mbul ni, keminiya ni nkumi ya."24Gire pagha a nzum anshienri tahro agh a waɓih Judah, "Tamar nkillo mangalang pah njah, le a pagha agh, kumna muna nji ri paghe." Judah nah, "Nzuni mo ba le aka pingshi." 25Ngha a pushini njibang ngha, tuttih nkili mabuna kuntumo, "A nji bin ɓeni ga mami ni ya myang ni muna a yang." Nah, "Kukushi ɗumo ga agh mami yang, gitigbung, nguri ni gara." 26Judah yeri yang le nah, "Yangha ni ɗum njiteng uworang, ate ngha ni pih Shelah ni mahmi ya, munang. Ni yeri ɗeshiliya.27Kunbang zu mama ih ɓilli muna agh, shina, ih apassa ni a yahli. 28Le ngha ih ɓilli muna agh, mwoh pushi bih, le ma agmuna tol gimabangha kur yi a bih le nah, "Mama ni pur ni kunduna."29Keminiya le nyeni bih, le shina, munangih ni pur ni kunduna. Ma agmuna nah, "Ni yellang ni a ɓunni njere lo a puro." Nina agh a gori ih Ferez. 30Le ɓih passa ɓeni ni kandagiri a kura bih ya puro, le a pih lullung ih Zerah.
1A zuni Yusufu masar, Fotifa ɓa masar, ɓa pagtumo le Fir'auna, magula le aɓa lel lah kuri bih aɓa Ishmaila, ni zuni mo beh ya. 2Yahweh ngha ni Yusufu le ɗig ɓa moshina. Ɗigha a leh telelah ɓa Masar.3Telelah le Yusufu shinna Yaweh ngha nini le ga kwa pag ga Yaweh ngha ki moshi. 4Yusufu kumna agha bin telelah le, pagne Fotifa tumo le ɓongho tighi muri leh, ni gikunna le kwa.5Dig nina, logha ri kunbang telelah le tigni muri leh ni agikunna le kwa agh, le Yahweh mashi leh ɓa masar egh ate Yusufu. Mosso le Yahweh ngha muri ga kwa Yahweh nghe ne a lah ni ɓabang ngha. 6Fotifa tig gile kwa bih Yusufu. Ih nyha ih wa ɗengse te guɓung se ga ih lih ya . Niɓeniya, Yusufu ɓor deng ni ernjiung.7Dig nina, njum aga agh, mahle telelah le tig njih wri Yusufu le nah, "Nong ni meng." 8Keminiya shiɓa, le nah yi mahle telelah le, "shina, telelah lang ngha ki tig njih ri ga kwa ngi pagha a lahni ya, le tigna ga kwa mami ya a beng.? 9Bwa nyha gulo a lahni worang ngha. Guɓung nyha ni ɗanghang ngha age, keminiya se weh, ate awo ni mahmi. Ni yellang ni nga pagni gima nangna ni gimashihra ni dum kulli.10Karani kwa agh, yangha ih nahteng ri Yusufu ih ɓi nong ni mo ko ih ɗig nini. 11Le ɗigha kara mwoh, woro a leh ih ka pag tumo le. Bwa mwoh, nyha a ntiri aɓeni a leh ya, ngha lah agh. 12Mahle telelah le bol ɗagra le, le nah, "Nong ni meng" ɗag dagra le a bih, ɓangha, pura njibang.13Le ɗigha ngha shina ɗagne dagra le a bih le ɓangha pura njibang ngha. 14Le gor ra abuna ni a leh ya waɓɓiyang, "shina, Fotifa zuni ni ɓa ibrani ni bah ih ɓi dankunsung. zu a binang bah ih nong ni meng, le nmagjollo. 15Digha ngha ogni nmagjollo agh, ɗag dagra le beng, ɓangha wora njibang."16Tig dagra egh kari ha telelah le nyerra lah. 17Banghi ga ninga, "Guro ibrani ni a zuni sung ngha, zu ka dangkunang. 18Le ɗigha ngha magni jollo agh, ɗag dagra ɓinang, ɓangha wora njibang."19Le ɗigha ngha telelah le ogni tenana ni mahmi banghi ni ya. Go ni pag ga gurolo pagna hang ngha, "le yahli lullo. 20Telelah le Yusufu tolli ke ɓughi bin kurbang, Bah aɓeni murung kur agh a tig yang ngha. yangha beh a bin kuro.21Keminiya Yaweh ngha ni Yusufu le ngha ki ɗumi ogrung njiteng le. Kumna agha abin aɓa lella aɓeni a kur agh. 22Aɓa lella aɓeni a kur agh, pih Yusufu abih aɓeni a kur kwa abin kuro agh. Ga kwa a pagha beh ya, Yusufun ni muri. 23Aɓa lel aɓeni a kur aghni gangshi ri yang muri guɓung ga a bih ya, ate Yahweh ngha nini. Ga kwa pag ga, Yaweh ngha ki moshi.
1Le ɖigha a njum aga agh, ɓa bol korobang le murung Masar ni ɓa kangiri le murung paghi telelah leyang murung Masar ga ni ɓottiya agh. 2Fir'auna pag yahlulla ri aɓa pagtumo ni ɓahri ya, magula ɓa bol korobang ni magula ɓa kangiri. 3Ɓug yang bin kuro a leh magula le aɓa lel lah abin kuro ni mwoh ni bah tig yusufu nghang gha.4Magula le aɓa lellah tutti yusufu bin yang le ih ɓi paghi yang tumo. A ɗigha bin kuro egh, ma kunbang. 5Ayangha kwa a lorro ɓa bol korobang ni ɓa kangiri le murung masar aɓeni a tigha bin kuro agh. A duh ni mwoh agh ɓeni kwa agh lorring, Le lorro ni kwa agh ni tekushi.6Yusufu zu a ɓiyang ni beri le shin yang a yahlung lulla. 7Ihli aɓa pag tumo le Fir'aunani yangha niyang abin kuro a leh tellelah le ya, ih nah, "mang ki lushi yahliyong ni kyari?". 8A nah yi "shishung ngha kwa shi lorri na le ɓwa ngha ka waɓ tekushi ya" Yusufu nah yi yang, "Dum tekushi ya mami Kulli ni ya? jimna yong nwaɓang ne".9Magula ɓa bol korobang waɓi Yusufu lorro le, nah yi "A lorro lang nshina ngung a dum mang. 10A bih ngung nghe tahro, ngha ih shuwa ni ya, lyenghe ɓweh le ɓil njih ngung. 11Minkoro le Fir'auna ngha a beng, le ntol anjih ngung nghe ngamma a korobang le Fir'auna le ntighi a bih.12Yusufu nah yi, "Ga ni pag tekushi. Abih ngung tahra dumna a kahra tahro. 13Fir'auna ka gusso le ka nyan, weh abin tumo lo. Aka tighi Fir'auna koroɓang a bih, ninga manla kana awo pag ga.14Keminiya ɗengshini meng ngha ga kwa agh ginya yarata agh, le jimno, shin gienna lang, gor lullang bin Fir'auna le a pursang abin kuro ni. 15Ate a njiteng ngha a iɓɓang a njeh le aɓa ibraniya, ba ɗeshiliya ni mpang guɓang ke a ɓunghang a tuhli ni ya.16Ngha magula le aɓa kangiri shinni tekushi ɓonna agh, nah yi Yusufu, Nmeng ma agh osso nlorri na, le nshina agwo burodi tahro a murung. 17Gwo mama ɓikuli ngha ɗungshi ni a jah gikangna ni kwa agh mami Fir'auna, keminiya, aminya li yang kwa a gwo ni murang ngha."18Yusufu pilla le nah, "Tekushi ngha" Gwo tahro ɗumna kara tahro, 19A kara tahro, Fir'auna ka logso le ka gerroh ngung. Le aminlah ka lih yamnioh behǃ20Digha ngha kara tahro zuni ya, le kara ɓilla le Fir'auna ni, paghi njibuno ate aguro le kwa, le logshi magula le aɓa bolyi korobang ni magula le aɓa kangiri a ntiri aguro le. 21Nyenni magula le aɓa bol korobang bin tumo, le tig korobang a bih Fir'auna ɗeshili. 22Keminiya ger magula le aɓa kangiri ninga mama Yusufu waɓni yang tekushiya. 23Nina kwa agh, magula ɓa bol korobang ni ɗenshi ni Yusufu agh. Keminiya jangshina a te muri.
1Le ɗigha a malla le ɗungso bogho ɓahri ya, Fir'auna loro. Shinna, yangha tangha kunsalang Nilu. 2Shinna, andah tonɓahri pura a salang Nilu, ma ɓor shina ni nenneh, le lelle a kagli. 3Shinna, andah maɓi tonɓahri pura nzum yang a salang Nilu, a yonno le ni ɓor shina agh. A tangha kari andah mama a kunsalang nghe4Le andah ma yonnani ni ɓotti shina a agh mella a mama nenneh ɓor shina agh. Fir'auna logha njintullo. 5Le ye nontullo ɗeshili kunbang ma ɓahri. Shinna, angung gweh tonɓahri puro ri ngweh mwoh, ɗungso ni ɓor shina. 6Shina angung gweh maɓi tonɓahri, ma syal le gung nji nakuli sahniyi ne ya, sahga nzum yang.7A muri ngung gweh ma syal mella a muri gweh ma ɗungshina. Fir'auna logha njintullo, le, shinna, loro ni. 8Le ɗigha ngha niberi ya yahli ganni. Tahshibang le a gor aɓa ɓangnah ni aɓa yeriteng ni kwa a Masar agh. Fir'auna waɓ loro le. keminiya ɓwa mwoh nyha gan pil yi Fir'auna tekushi loro ye agh9Le magula ɓabol minkoro nah yi Fir'auna, "Nɗengshina gimashihra lang ni kyari. 10Fir'auna pag yehlulla ni guro le, le ɓughi bin kuro a leh magula le aɓa lelli, magula ɓa kangiri ni meng. 11Shi loro a duh mwoh, ini ni meng. Shi loro ɓeni kwa agh ari tekushi loro le.12Basadeng ɓa Ibrani ngha nghang ni sung, guro le magula le aɓa lel bang. Shi waɓi le pil yi sung tekushi loro lesung. Pil yi sung tekushi ɓeni kwa ari loro le. 13Le ɗigha ngha waɓni sung tekushi ya. Pag nina. Fir'auna nyessang bin tumo lang, keminiya ɓeni mwoh agh panghi."14Le Fir'auna tashibang a gor Yusufu. A kara a pushi Yusufu bin kuro. Nwah muri, ariyi dagra le, le zu a bin Fir'auna. 15Fir'auna nah yi Yusufu, "Nlorina, keminiya ɓa pil tekushi nyha. Keminiya ogna teng a muro, ih ngha a og loro le a gan pil tekushi." 16Yusufu pil yi Fir'auna, ki nah, "Ih nyha a binang. Kulli a ɓoro le ka og Fir'auna17Fir'auna waɓ tenana ri Yusufu, "A loro lang ngha, shinna, myang tangha kunsalang Nilu. 18Shinna, andah tonɓahri pura a salang Nilu, ma ɓor shina ni nenneh, le lelle a kagli.19Shinna, andah maɓi tonɓahri pura nzum yang a salang Nilu, a yonno le ni ɓor shina agh. Ni pa nshin jah yonno egh a njeh Masar. 20Le andah ma yonnani ni ɓotti shina a agh mella a mama nenneh ɓor shina agh. 21Ngha a melli yang ngha, ni a logle a yerre ih a mella, ate a yangha a uwo a yonno leyang. Le nlogha njitullo.22Nshinna a loro lang, le, nshinna, angung gweh tonɓahri puro ri ngweh mwoh, ɗungso ni ɓor shina. 23Shina angung gweh maɓi tonɓahri, ma- nyinlina, syal le gung nji nakuli sahniyi ne ya- sahga- nzum yang. 24A muri ngung gweh ma syal mella a ngung gweh tonɓahri ma ɗungshina. Waɓna aloro lang a bin a ɓaɓangna, keminiya ɓwa nyha ka ɓang nghang tekushi ya."25Yusufu nah yi Fir'auna, "Aloro le Fir'auna ngha mwoh. Ga Kulli ngha muri ka pag ga, waɓi Fir'auna. 26Andah maɓonna tonɓahri ya abogho tonɓahri ni, le angung gweh maɓonna tonɓahri ya abogho tonɓahri. Aloro egh mwoh.27Angung gweh ma selenteng ni andahni ni ɓoti shin ngha agh ngha zu a nzum bogho tonɓahri ya, le ɗeshili ya angung gweh ma selenteng ni gung njimakuli sahniyi ya ka ɗig abogho tonɓahri ma yallo. 28Ga ni pag ga nwaɓi Fir'auna agh. Ga Kulli ngha muri ka pag ga, ini ɗumi Fir'auna. 29Shinna, abogho tonɓahri ma gogwo gilihna ka zu a njeh Masar kwa30Abogho tonɓahri ma yallo ka zu a nzumi, le aka zanshi ni agogwo gilihna a njeh Masar kwa, le yallo egh ka ɓihyi njeh kwa. 31Ni a ɗengshi ni gogwo gilihna ɗeshili a njeh ya ate yallo ni ka kuratye ya, ate ih ka konno. 32Loro egh ni a bishili Fir'auna ih teng nghe ya Kulli wara tighi, le Kulli ka paghi nyha ni sashibang ngha.33Niɓeniya ih ɓi Fir'auna ih shinbang te ɓwa ɓa yerigiri ni yeriteng, le ih tighi muri njeh Masar. 34Ih ɓi Fir'auna ɓi tol ɓa pagtumo ih tigha muri njeh Masar, le ih ɓi a tol tongno le agisoro ni Masar a bogho tonɓahri ma gogwo gilihna.35Ih ɓi a kpaɓa agilih kwa a yeh abogho maɓonna ni ki zu agh le a tigha anjigiri ye a ɗighamuribang le Fir'auna, ate a pagtumo ni a njeh egh. A tig yang. 36A pah a gilihna egh a njeh ye ate abogho tonɓahri ma yallo ni ka pagha a njeh Masar kwa agh. Njinjere nini njeh ni ni ki juhrini ni yallo agh37Tenana ni ɓor yi Fir'auna ni aguro le kwa. 38Fir'auna nah yi aguro le, "Sa gan kum ɓwa ninga, ɓeni bongho le Kulli ngha ri ya?"39Nina agh Fir'auna nah yi Yusufu, "Ate Kulli ɗumno aga kwa agh, ɓwa nyha mwoh ni yerigiri ni yeriteng ninga weh ya. 40Aka ɗigha muri lyang, le njibin tenana lo ni a nongni murung muri aɓwa lang kwa. Le a muri ngunmurung murung lang ni mwoh gulo uworo." 41Fir'auna nah yi Yusufu, "Shinna, ntigno muri njeh Masar kwa."42Fir'auna pushi muna nyeh a bih le ishiyi Yusufu a bih. Mel yi dagra ma linen maɓonna, le ɓughi njilang ma zinariya a melli. 43Tighi a nyeh gwo piri ma ɓahri mami. Aɓwa kanna a dumi, "Mpah njere, ngungho ni kungni yong." Nina ni Fir'auna tigni muri njeh Masar.44Fir'auna nah yi Yusufu, "Mini Fir'auna, awo ni ya le, ɓwa nyha logle logshi kushi ko bih a njeh Masar kwa agh, sete a agha. 45Fir'auna gor lulli Yusufu ih "Zafeyat Faneya." Pih Asenath, muna ngalang le Fotifera malah lahgula On. Yusufu ɗigna magula a muri njeh Masar.46Yusufu ngha ni bogho woro mwoh pur lum ngha tangni a dum Fir'auna, murung Masar agh. Yusufu ɗag dum Fir'auna, le woro ganglah a njeh Masar kwa. 47A yeh abogho tonɓahri ma gogwo gilih ya, njahli pushi gilih dudug.48Kpaɓɓa agilihna ni kwa a njeh Masar a bogho tonɓahri ma gogwo gilih a njeh masar agh le tig gilih ye a njeh egh. Tigha agilih ni a ponna a ɓabang ni kangni a lah maguliyina ni kwa agh. 49Yusufu ɗam njigiri ninga njisalang salang, dudug ha a ɗagte banghi, ate ganna yang a bangha.50Yusufu ngha ni amuna buna ɓahri kedebang bogho yallo zu, mama Asenath, muna ngalang le Fotifera, malah lahgula On, ɓil yi ya. 51Yusufu gor lulli minballa le Manasse, ate nah, "Kulli tig nang njangshini ganna lang kwa ni aɓa leh tehrang." 52Gor lulli muni ma ɓahri ih Ifraimu, ate nah, "Kulli ɓuhri nang a njeh ma ganna lang."53Abogho tonɓahri ma gogwo gilihna bni a njeh Masar agh zu malla. 54A ingna a yeh abogho tonɓahri ma yallo, ninga mama Yusufu waɓɓa. Yallo ngha nghang ayeh anjeh kwa, keminiya a njeh Masar kwa agh Gilihna ngha nghang.55Ngha yallo ingni a njeh Masar agh, aɓayong ɓuah yi Fir'auna ate gilihna. Fir'auna nah yi aɓa Masar kwa, "Nwora bin Yusufu le mpag ga kwa waɓi yong ngha." 56Yallo egh ɗumna a kundum aɓayogn kwa. Yusufu logshi akunbah njigiri kwa le mag yi aɓa Masar. Yallo egh gogna a njeh Masar. 57Ngunjah kwa ngha ki zu a Masar ki kur gilihna a bin Yusufu, ate yallo gogna ngunjah kwa.
1Niɓeniya Yakubu ogna ih gilihna ngha a Masar. Nah yi amuna, "Mang pag yi ke nga shinna a riyong le?" 2Nah, "Nshina ogna ih gilihna ngha Masar, nwora beh nke nkur yi sung gilihna ate ih ɓi shi aɓɓa." 3Amuna teh Yusufu lum wora kur gilihna a njeh Masar. 4Keminiya Yakubu ni tashiyang ni Banyamin muna ngih Yusufu agh ate nah, "Ɓangna ngoɓong guɓung ka kummi."5Amuna Israila zu a kur gilihna a ntiri yang ngha, ate yahlo ngha nghang a njeh Kan'ana. 6Niɓeniya Yusufu ni ki pag magula muri njeh ye. Ini ih pag ɓa mag yi ɓayong kwa gilihna. Amuna tehri zu ji pih gulo gungha dumi njeh.7Yusufu shinna amuna tehri yeri yang kwa, keminya shiɓi ɗum muri binyang le nahteng ri yang ni funno. Nah yi yang, "Mpura nji yebbang?" Anah, "Shi pura njeh Kan'ana shi zu a kur njigiri." 8Yusufu yerina amuna tehri kwa keminya ni a yeri ya.9Le Yusufu ɗengshi ni loro ni lorini a mur yang ngha, le nah yi yang, "Nyongni aɓa iɓɓa shin gipagna njehǃ Nzuna a shin binsunghina njeh lesung." 10Anah yi, "Oh o, telelah lang. Aguro lo zu a kur gilihna. 11Shi sungni amuna ɓwa mwoh kwa. Gimashihra nyha a yahli sung ngha, aguro lo agh aɓa iɓɓa shin gipagna njeh ni ya."12Nah yi yang, "Nyha nina agh, nzu ngi za shin bin sunghina lesung a njehni. 13Anah, "Shi sung ngha lumpur ɓahri amuna tehrung, amuna ɓwa mwoh a njeh Kan'ana. Shinna, makenna kwa ngha bin tehsung niɓeni, le mamona nyha wa uwo a njah agh."14Yusufu nah yi yang, "Ini pag yi ke nwaɓ ɓi yong; Nyongni aɓa iɓɓa shin gipagna njeh. 15Ari ga ni momni yong. Ni usulo le Fir'auna kwa ni nga ɗag njeh ni ya, sete minyem yong zu a bah. 16Ntashi mwoh ih ke zuni minyem yong. Nga ɗigha bin kuro ate sa mom tenana leyong ko njitengni, nyha nina agh le. Ko nyha nina agh le, ni usulo le Fir'auna kwa nyongni aɓa iɓɓa shin gipagna njeh. 17Tig yaqng kwa bin kuro ma kara tahro.18Yusufu nah yi yang, "Mpag ga- le, nga ɗigha ate mini ɓa ɓang Kulli, 19Nyongni aɓa njiteng le, nɗag ɓwa mwoh ih ɓi ɗigha bin kuro, keminiya le nworo, ntol njigiri ate yahlo ni lah agh. 20Nzuni nghang minyem yong makenna kwa ate sa yeri njiteng leyong, le ni nga wuh agh." Le a paghi nina.21Anah yi ari yang, shin pagna gimashihra a muri yahlung konna ni muna tehsung ngha a yeh ya, ngha jimni sung ke ni shi oghi ya agh. Nina agh yahlung konna egh sulli na a mur sung. 22Ruben pil yi yang, " Ni nwaɓi yong ke ih ɓi pag yi muna tehyong gimashihra, keminiya nshiɓi og nghang ngha? Niɓeniya, nshinna, a alla nkila le mur sung."23Ni a yere ih Yusufu ngha ki og yang ngha, ate ɓa pil tenana ngha nghang ntiri yang. 24Yusufu pil nzumi ri yang ɓua le nyer re nahteng ri yang. Yusufu bol Simeyon a ntiri yang girrah. 25Yusufu tigha a ɗungshi alugru leyang ni njigiri, le ishiyi ɓeni kwa agh bollo le a lugru le, le pahyang agiri shisa ate ginya leyang. A pagne yang nina.26Amuna tehrung nghe kurra agi leyang muri anbuljeng le ɗag beh. 27Le ngha mwoh leyang logshini kun lugru le ka pih nbuljeng gilih ya, le ki shin bollo le a kun lugru. 28Nah yi amuna tehri, "A tigna nghang bollo lang a lugru lang, nshini ngha." Yahliyang yangla riyang le a koshiyi ari yang, anah, "Mang ga Kulli pag yi sung ni ya?"29Awora bin tehyang Yakubu a njeh Kan'ana le a waɓi ga kwa pag yang ngha. Anah, 30"Ɓeh, magula njeh ye, funna ri sung ih tollo agh, shi sung ni aɓa iɓɓa shin gipagna njeh. 31Shi nah yi, 'Shi sung ni aɓa iɓɓa shin gipagna njeh ya, shi sungni aɓa njiteng, 32shi sung ngha lumpur ɓahri amuna tehsung, mwoh nyha wa uwo agh, le makenna lesung ngha bin tehsung a njeh Kan'ana.'33Ɓeh, magula njeh ye, nah yi sung; 'Nɗag muna tehyong mwoh binang, nina ni nga yerini, nyong ni aɓa njiteng, ntol njigiri ate yalloh ni lah yong, nworro. 34Nzuni nghang minyem yong makenna, le nga yerre ih nyongni aɓa iɓɓa shin gipagna njeh ya, keminiya aɓa njiteng. Le nga mag yi muna tehyong buh le nga woro zu magha ni kurro a njeh ni."35Le ngha a soɓni njigiri ya , le a shina, kukuya azurfa le ɓeni kwa agh ngha a lugru le. Ngha ayangha ni tehyang a shin ni kukuya azurfa ye agh, ngoɓong wol yang. 36Tehyang Yakubu nah yi yang, "Ntig ngha a konno ate muri amunang. Yusufu nyha wa uwo agh, Simeyon wara, le nga tol Banyamin ɗeshili. Ni n'agni aga kwa agh."37Ruben waɓteng ri tehyang ki nah, "Ni nyer ni wo Banyamin agh le, wol nluo amunang kwa ɓahri, tig bnghang ni a beng, nga nyer ni wo ni ɗeshili. 38Yakubu nah munang ni ki wor ni weh ya. Ate muna ngih wuhna le ini uwo mwoh. Nga woro guɓung kumi a njere le, le aka zuni mbu yahgha lang konno ha nluo."
1Yahlo ngha a njeh egh kikir. 2Ngha a lihni nji giri ni kwa a zuni a Masar agh, teh yang nah yi yang, "Nwor ɗeshili; nkur yi sung gilihna."3Judah waɓ ɓi, "Ɓeh lagna sung, 'ni awo shinnang ngha sete muna tehyong zu ni yong' 4A tutti muna tehsung ni sung le, sa woro shi ka kurwo gilihna. 5Keminiya ni a tutti ni sung ngha le, ni sa kah agh,. Ate ɓeh nahne sung, 'Ni awo shinnang ngha sete muna tehyong zu ni yong.'"6Issraila nah, "Mang ngho ke mpag nghang ga ni ɓotiya agh ni waɓi ɓeh rih nyong ngha ni muna tehrung maɓi?" 7Anah, "Ɓeh ihli agiri a musung ni aɓa lah sung. Nah, 'Tehyong ngha njah? Nyong ngha ni muna tehrung maɓi?' Shi pil yi atenana billa ri a'ihli bang ni. Ni yellangni sa yerrini ih ka nah, 'Nzu ni muna tehyong bah?'"8Judah nah yi Israila, tehri, "Tutti muna egh ni meng. Sa logho sa woro ate shi aɓɓa, ke ih shi wuh, weh ni amuna sung kwa. 9Ɗag nghang ni a beng. Bollang ngha guɓung paghi ya. Ni nyer ne nzu teshi a kundumo agh le, tig nghang teng ha ke kene. 10Ate ni ɓo shi tenghibang ngha le, njiteng ni ke shi nyer na bah mbende ɓahri."11Israila, teh yang, "Ɗig nina le, niɓeniya mpag ga, Ntol agi maɓonna ni njeh ni ya a lugru leyong. Nken ni ɓeh agipahna-amurung ɓishina ni nyih, achi ni myrr, nji fistashiyo ni almon. 12Ntol bollo bih yong mbende ɓahri. Bollo ni a nyer shi yong a kun alugru leyong, ntolla bihyong ɗeshili. Gor le ɓoriyo ni.13Ntol muna tehyong ɗeshili, Nlogho nwor ra bin ɓeh. 14Ih ɓi Kulli murungkulli shin gi'enna le a kundum ɓeh. Ate ih mag yi munateh yong mamona ni Banyami buh. Ngi pag gonnluo ate muri amunang le, myang ngi pag gonnlu." 15Amuna ɓagulla egh tol agi pahna ni. le a tol a bihyang ɗeshili, a tol bollo mbende ɓahri, kpaɓni Banyami. A logho a wor ra Masar aka tangha kundum Yusufu16Ngha Yusufu shin ni Banyamin ni yang ngha, nah yi aɓa pagtumo a leh, "Zu ni aɓayong ni a lah, tummi giluwo buo a gilliyi, ate aɓayong ni ka lih gilihna ɓakara ni meng." 17Ɓa pagtumo egh pag ninga mama Yusufu waɓ ɓa. Zu ni aɓeh a leh Yusufu.18Ngoɓong kpahri abuna egh ate a zuna ni yang leh Yusufu. A nah, "A zu ni sung bah ate bollo ni a nyeshi sung a luru lesung ngha. Ate ika kum njere a mur sung. Golle ih bol sung le tig sung ninga aguro; ih tol mbulnjeng lesung." 19A shisa a kena kahri ɓa pagtumo a leh Yusufu egh, le a nahteng ri a kunkalla. 20A nah, "Magula lang shi zu kana bah ni kunduna ate kur gilihna21Le ɗigha, ngha shi billibang bin nongho le abiri ya, le shi logshi a lugru lesung, le, shinna, bollo le ɓeni kwa agh ngha kun lugru le, bollo lesung ni gogho le kwa. Shi nyer na nshile a bihsung. 22Nshile bollo agh shi zuna ni a bihsung ate kur gilihna. Ni shi yeri ɓeni ishi bollo egh a lugru lesung ngha." 23Ɓa pagtumo egh nah, "Nɗig ololo, ke ɓang ngoɓong ngha. Golle Kulli leyong ni Kulli le tehyong ni ishi bollo leyong a lugru leyong. N'angna bollo leyong." Le ɓa pagtumo egh pushi Simeyon zu ni binyang24Ɓa pagtumo egh tol yang keni a leh Yusufu. Pahyang muru, le a lag kushi yang.Pih anbulnjeng leyang gilihna. 25A gil agipahna ate zu le Yusufu ni ɓakara. Ate a ogna ih aka- lih gilihna a beh ya.26Ngha Yusufu zu ni lah agh, a zu ni agipahna ni a bihyang a leh ya. le a gungha nzali a dumi. 27Ihli yang ate ɗigna leyang, le nah, "Tehyong ngha kukoturo? Ɓagula ni nwaɓ tele ya. Yangha wa uwa njah?"28A nah, "Guro lo tehsung ngha kukoturo. Yangha wa uwo a njah." Le a gungha dumi a pih gushi. 29Ngha logshi ni njih kuli ya le shin Banyamin minyemi,muna buna le ngih, le nah, "Muna tehyong makenna ni nwaɓ ɓang teɓi ya ni nga?" Le nah, "Le Kulli ih ɓi poh nieh le, munang."30Yusufu pura a kangna egh ni kahra, ate yahli ganne ate muri muna tehri. Al bang sa ɓua nghang. 31Lag kundumi le pura dabeng. Bol ri , le nah, "Mpah gilihna egh."32Aɓa pagtumo egh pih Yusufu gilihna ni muri le amuna tehri ni mur yang. Aɓa Masar ni beh ya ya osso lih gilihna ni mur yang ate aɓa Masar ni logle lih burodi ni aɓa Ibraniya agh, ate gima nangna ni a bin aɓa Masar. 33Amuna tehri ye ɗigha a dummi, logha ri makunduna billa ri ɓilla leyang kena ri makenna. Gire gangshi yang. 34Yusufu tutti yang gilihna ɓaɓa ni dumi ya. Keminiya mami Banyami- gogho ken mbende tongno le mami amuna tehri kwa. A nuhyi giri ni yahlung sagli le a pag binmurubang.
1Yusufu tigha adenglah le, ki nah, "Ndungshi a abukku le ɓayong ni gi lih, dudug ninga mama ɓeni kwa agh ka gan tol agh, le n'ishi ɓeni kwa agh bollo le a gitolla le. 2N'ishi minkoro ma azurfa lang a bukku le makyenna, ni bollo njigiri le ɗeshili." Adengleh pag ninga mama Yususfu waɓ ɓa.3Ni durubang, le a tutti aɓeh a woro ni abulnjeng le yang. 4Ngha a ɗagni lah magula egh ya keminiya nisang a wora duna agh, Yusufu nah yi adenglah le, "Nlogho, sowatye aɓayong ngho, nkum yang le, ih nah yi yang, 'Mang pag yi ke nnwah gi mashihra ate gi maɓonna? 5Minkoro ni ya ma nuh muru le telelah lang ni ya, le minkoroni ni ih pagni tumo le Kulli ya? Mpagna gimashihra, ga mpag pagha ni ya."6Adenglah egh pir tayang kum yang le Waɓi yang ga. 7Anah yi, "Mang paghi ke telelah waɓ jah atenana ni? Ih ɓi ɗig kukwo ni adenglah lo ke a pag jah ga.8Shina, bollo ni shi kuma a bukku lesung, shi pura njeh Kan'ana ɗeshili shi zuni yo. Pallang ke sa iɓɓa a ntiri azurfa ni zinariya le telelah lo? 9Gurolo ngha nghang a kumne le , ih ɓi wuh le ɗeshili sa ɗigha aguro le telelah lesung. 10Denglah ye nah, "Niɓeniya le ih ɓi ɗigha ninga mama nwaɓ ɓa. Ɓeni a kum minkoro egh bini ya ka ɗig guro lang, le a nshile yong pushina muyang."11Le ɓen kwa agh kahri suhli bukku le njahli, le logshi. 12Denglah egh ingna a alliyi bang logha ri magula kenna ri makenna, a kum minkore a bukku le Bilyaminu. 13Le a saniyi adagra leyang. Ɓeni kwa agh ponna agille muri nbuljeng le nyerra lah magula egh.14Yahuza ni amuna ngih zu a leh Yusufu. Yang ngha wa uwo a beh, le a gungha njahli a dumi. 15Yusufu nah yi yang, "Mang ga mpag pagha ni ya? Ni nyerri ni ɓwa ninga meng ngha ɓa ɓangkulli ni ya?"16Yahuza nah, "Mang sa nah yi telelah lang? Mang sa waɓɓa? ko sa lag musung ni yellang? Kulli bolla gimashihra le guro le yong. Shina, shisung ni a guro le telelah lesung, sung ni ɓeni a kum minkoro egh bih ya. 17Yusufu nah, "Ih ɓi ɗig kukwoni meng ke mpag ga. Ɓeni a kum minkoro ni bih ya, ɓeni ka ɗig guro lang, keminiya anshile yong te ya nwor ra bin tehyong ni ololo."18Le Yahuza zu a kahri le nah, " Magula lang, njimno le ih ɓi guro lo ih yahliyo teng, le ka ɗag yahlulla lo ih zu a muri guro agh, ate mama awo ngha ninga Fir'auna. 19Magula lang ihli guro le, ki nah, 'A wongha ni tehrung ko muna ngih yong?'20Shi nah yi magula, 'Shi sungha ni tehrung, ɓagula, ni muna a yahgha le, muna makenna. Keminiya muna ngih wuhna, le ini mwoh uwa bih ngih le tehri ngha ki agnjih.' 21Le a nah yi guro lo, "Zuni mo binang bah ate nga shini.' 22Nzumi ya, shi nah yi Magula lang, 'Muna egh ni logle ɗag tehri ya. ate ih ka ɗag tehri le, tehri ka wuh.'23Le a nah yi aguro lo, 'Se te Minyem yong zu a bah, ni nga shin kundumang ɗeshiliya.' 24Le ɗigha ngha shi worri bin gurolo tehrang ngha shi waɓne ye atenana le telelah lang. 25Tehsung nah, 'Nworo ɗeshili, nke kuryi sung Gilih.' 26Le shi nah, 'Ni sa wor agh. Ngha minyesung makenna ka wor ni sung, le sa worro, ate ni sa kum shin kundum ɓeh ya se te minyesung makenna ngha ni sung.'27Gurolo tehsung nah yi sung, 'Nyerina ni mahmang ɓilla amuna bunna ɓahri. 28Mwoh leyang ɗag nghang le nah, "Ni njiteng a nyamlusung bolle, le ni nye nshini ɗeshili ya." 29Niɓeniya, ngha ih nye ntol mama binang, le guɓung kumi le, nga zuni yi yahga langni nluo.'30Niɓeni, nina agh, ngha zu a bin gurolo tehrang, le basadeng ni nyha ni sung a agh, te ya ɗigna le ngha ate muri mune, 31Ih ka ɗigha, ngha ni shin mune ni sung ngha agh, ih wuh. Le agurolo tigna yahga le tehyang gurolo a nluo. 32Ate gurolo ɗigna gitigna ate muri muna ni a bin tehrang le nah,' 'nga ɗigni gimashihra ha ke kenne a bin tehrang ngha ni zuni yi muna ni ya agh33Niɓeni nina agh, jimno ih ɓi gurolo ɗigha temuri munani ninga guro le telelah lang, le ih mune ih ɓi wor ni amuna tehri. 34Ate ni yellang ni nga kani bin tehrang ngha muna ni nyha ngha agh? Myang ngi ɓang ngoɓong shin gimashihra ni zu yi tehrang ngha."
1Le Yusufu ni gan gitikunyahli a dum aguro aɓeni kwa ni tangni ni ya. Ɓororo nah, "Ɓeni kwa agh ih ɗag bah." Nina guro nyha wa uwo agh le ɗum muri bin amuna tehri. 2Ɓua ɓororo, ha aɓa Masar ni ɓa leh Fir'auna ogho. 3Yusufu nah yi amuna tehri, "Mini Yusufu. Tehhrang ngha wa uwo le? Amuna tehri ni gan pil yi ya, ate gire magne .yang tahɓi4Le Yusufu nah yi amuna tehri, jimna yong, "Nzu a karang." a zu gyaɓ. nah, "Mini Yusufu muna tehyong, ɓeni nmagha a Masar agh. 5Ke ih ɓi gangshi ri yong ko mpag yahlula ni kanangiri yong ate nmagnang bah agh, keminiya ate Kulli tuttang bah a dum yong ate nga tig usulo leyong. 6Ate a bogho ni ɓahri ni ya yahlo ngha nghang, le nshile bogho tongnno ngha wa uwo mama ɗigɗiya nyha ke pongisorro ka pag nghang ngha.7Kulli tuttang dum yong ate nga tig yong ninga a nshile ɓayong ni uwo a ngunjah agh, le a nji bin ngih assale ih tig yong ni usulo. 8Nina niɓeniya nyongni ntuttang bah agh keminiya Kulli ni, le tig nghang ih nɗig teh Fir'auna, telelah le ɓa leh kwa, ni ɓa ɗigha muri njeh Masar kwa.9Nkara le nworra bin tehrang le nah yi, 'Ga ni muno Yusufu nah, "Kulli tignang telelah le Masar kwa. Zu a binang, ka tenghibang ngha. 10Aka ɗigha njeh Goshen, le awo ngha kahrang, ni amuno ni amuna amuno, ni agiluwo lo, ni ga kwa mamoni ya. 11Nga tig ga kwa agh a beh temuro, ate mama nshile bogho tongno ma yahlo ngha wa uwo, nina le ih ɓi ingna a enna agh, ni ɓa loh ni ga kwa mamoni ya.'"12Shina, njoh ngha ki shinna, ni njih muna tehrang Banyami, ih mini ni kunang ngi nahteng ri yong. 13Nga waɓɓi tehrang ate muri gusso lang kwa a njeh Masar, ni ga kwa ih nshin ngha. Nga karra le nzuni tehrang bah."14Kur Banyami mehli le ɓuah, le Banyami osso ɓuah. 15Kurrah amuna tehri kwa le ɓuah. Njumi ya amuna tehri nahteng ri16Tenana ye agh a waɓne a leh Fir'aunaː "Amuna ,teh Yusufu zuna." Gire poshi yahli Fir'auna ni aguro le kwa dudug. 17Fir'auna nah yi Yusufu, "Waɓɓi amuna tehro, 'Mpag ga; Mpona agi luwa leyong le nworra njeh Kan'ana. 18Ntol teh yong ni aɓa lah yong kwa ih nzu a binang. Nga pah yong njeh maɓonna le Masar, le nga lih ma lihshina le njeh ye.'19Niɓeniya a tigna yong, 'Mpag ga, ntol nyehgwo piri ate amuna yong ni a mahyong, Ntol teh yong le nzu. 20Ke ih ɓi ngangsh iri yong ate gikunna leyong, ate gimaɓonna ni kwa Masar agh mami yong ni.'21Amuna Israila pag nina. Yusufu pah yang anyehgwo piri, ninga mama Fir'auna tig ga, le pah yang gilih ate ginya leyang. 22Pahne ɓeni kwa agh dagra ih b.i a ariya, keminiya Banyami ya pih azurfa woro tongno tahro ni adagra ate ariya tongno. 23Ate tehri ya, tahshiyi bang niː anbuljeng lum tolla agimaɓonna ni Masar agh; ni anbuljeng mamgalang lum tolla a njigiri, burodi, ni agi ɓaɓa temuri tehri ate nginya leyang.24Nina agh tutti amuna tehri a worro le a ɗag beh. Nah yi yang, "Nshina ke ih ɓi a mohna njere ya." 25A ɗag Masar le a zu a njeh Kan'ana, a bin tehyang Ishaku. 26A waɓi yi anah "Yusufu ngha wa uwo ni usulo, le ini ih pag ɓa ɗigha muri njeh Masar kwa." Yahli koshiyo, ate ni pah njiteng ni ga a waɓi ya agh27A waɓi yi atenana le Yusufu ni nah yi yang ngha. Ngha Yakubu shin ni anyehgwo piri ni Yusufu tahsa aka tolli ya, minlim Yakubu tehyang nyerrari. 28Israila nah, "Pyerina. Yusufu munang ngha wa uwo ni usulo. Nga worro nga shini kedebang nwuh."
1Israila ginya le wora Beersheba ni ga kwa yang ngha ni ya. A beh ni ɗahri yi Kulli le tehri Ishaku. 2Kulli waɓteng ri Israila a njiloro ni duh , ki nah, "Yakubu, Yakubu." nah, "Myang." 3Kulli nah, "Mini Kulli, Kulli le tehro, ka ɓang ngoɓong wora Masar agh, ate a beh ni nga tigho a ɗig njeh magula. 4Nga wor ni weh a Masar, le ni njiteng nga pusso ɗeshili, le Yusufu ka gunghi njioh ni bih."5Yakubu logha Beersheba. Amuna Israila ni tol Yakubu tehyang, amuna yang, amahyang, a nyeh gwoh piri ni Fir'auna tutto ih ɓi tolli ya. 6A tolla agiluwo leyang, ni agikunna leyang kwa ni ia pkumma a njeh Kan'ana agh. A zu a Masar, Yakubu ni aminkahyi kwa. 7Zuni amuni, ni amuna amuni, amuna ngalang, ni amuna ngalang le amuni, ni aminkahyi kwa.8Lulli amuna Israila ni ga aɓeni zu a Masar agh; Yakubu ni aminkahyi, Ruben minɓalla le; 9amuna Ruben, Hanok, Pallu, Hezron, ni Karmi; 10Amuna Simeyon, Jemuel, Jamin, Ohad, Jakin, Zohar, ni Shaul, amuna mah Kan'ana; 11ni amuna Lawi, Gershon, Kohat, ni Merari.12Amuna Yahuza ni ga, Er, Onan, shelah, Perez, ni Zerah (keminiya Er ni Onan wuh a njeh Kan'ana). Amuna Feresa agh Hesruna ni Hamul. 13Amuna Isakka agh, Tola, Fuwa, Yashub, ni Shimron. 14Amuna Zabaluna agh Sered, Elon, ni Yaleyel. 15Amuna Liatu ni ga mama ɓil yi Yakubu a Fadan-aram, kpaɓni muna ngalang le Dinatu. Amuna buna ni amuna ngalang le kwa kena woromwoh pura muri lumupr tahro.16Amuna Gad agh Zifiyon, Haggi, Shuni, Ezbon, Eri, Arodi, ni Areli. 17Amuna Ashiru agh Yimnah, Yishuwa, Yishwi, ni Beriya, ni Sera mingaliyang. Amuna Beriya te ya Eber ni Malkiyel. 18Amuna Zilfa ni ga, aɓeni Laban pih Liatu muni ya. Amuna ni kwa ɓil yi Yakubu agh kwa lum pure topurmwoh.19Amuna Rahila mahle Yakubu agh Yusufu ni ni Banyamin. 20A Masar ni Asenath muna Fotifera, malah a On ɓil yi Yakubu Mannasa ni Afarimu nghang. 21Amuna Banyamin ni Bela, Beker, Ashbel, Gera, Na'aman, Ehi, Rosh, Muffim, Huffim, ni Adar. 22Amuna Rahila ni ga, aɓeni ɓil yi Yakubu kwa aghlumpur ihne.23Muna Dan agh Hushim ni. 24Amuna Naftali ni Yazeyel, Guni, Yezer, ni Shillem. 25Amuna Yakubu ni ga mama Bilha ɓil yi, ɓeni Laban pih muni Rahila agh-ayngha tompur ɓahri.26Aɓeni kwa wor ni Yakubu a Masar agh, aminkahyi ma ngiri, ni a bangha amahle amuni ya, A yangha kwa woro tahro pura muri topurmwoh. 27Kpaɓni amuna Yusufu ni ɓahri a ɓil yi a Masar agh, Aɓa leh Yakubu ni kwa wora Masar agh woro tahro pur lum.28Yahuza ni Yakubu tassa dum yang bin Yusufu ih ɓi ɗumi njere ni kika Goshen, le a zu a njeh Goshen. 29Yusufu gil nyeh gwo piri le wora kum Israila tehri a Goshen. Shini, kuri melli ɓua ma kunbang dudug. 30Israila nah yi Yusufu, "Niɓeniya le ih ɓi nwuh, ate mama nshin na kundumo a wo ngha a wa uwo agh."31Yusufu nah yi amuna tehri ni ɓa leh tehri ya, "Nga ka nga waɓi Fir'auna, nga nah, 'Amuna tehrang ni ɓa leh tehrang ni, aɓeni a njeh Kan'ana agh, zu na binang. 32Aɓeh ya alelgiri ni, ate aɓa tig agiluwo ni. A zu na ni aluwo mbul ni anjuh leyang, ni aga kwa a kum ma,'33Le ih ɗigha ngha Fir'auna gor yong, ihli yong, 'Mang ɗig gipagna leyong?' 34nga nah yi, 'Aguro lo agh aɓa lella agiluwo ni ke logho lang basadeng ha ni kyari, shi sung ngha ni akahsung,' Mpag ga ate nga ɗigha njeh Goshen, ate ɓa lelgiri ni kwa agh gi jenna ni a bin aɓa Masar."
1Yusufu ingna ke waɓi Fir’auna, “Tehrang ni amuna ngihyang, aluwo leyang, andah leyanng, ni agikunna leyang kwa, a pura njeh Kan’ana a zu. Shina, a yang ngha njeh Goshen.” 2Tolla amuna tehri tongno le ɗum yang a bin Fir’auna.3Fir’auna nah yi amuna tehri egh, “Mang ki pag tumo leyong?” Anah yi Fir’auna, “Aguro lo agh alelgirri ni, ninga akahsung.” 4Le anah yi Fir’auna, “Shi zu a ɗigha njeh ni ma kunbang fittong. Gilih le agiluwo le aguro lo nyha, ate yahlo mashihra ni a njeh Kan’ana agh. Nina niɓeniya, kukushi ɗagha aguro lo ih ɓi a ɗigha njeh Goshen.”5Le Fir’auna waɓteng ri Yusufu, ki nah, “Tehro ni amuna ngwoh zuna bino. 6Njeh Masar ngha dumo. Suhli tehro ni amuna ngwoh a nji bin maɓonna, a njeh Goshen. A yerina abuna ɓa tengkurung a ntiri yang le, tig yang ih ɓi a lel agiluwo lang.”7Le Yusufu zuni tehri Yakubu le ɗumi bin Fir’auna. Yakubu moshi Fir’auna. 8Fir’auna nah yi Yakubu, “Ha kunbang ma yeni nga ɗigni?” 9Yakubu nah yi Fir’auna, “Abogho ma ɗigna biri lang ngha 130 ni. Abogho ma ɗigna usulo lang ni fittong ngha, ma konna ni. Ni tol kunbang ma saɓna ninga akahra ɗigna le akah agh.” 10Le Yakubu moshi Fir’auna le ɗag bini.11Le Yusufu suhli tehri ni amuna ngih. Pahyang gikunna a njeh Masar, njeh maɓonna wor bang, a njeh Rameses, ninga mama Fir’auna lagni ya. 12Yusufu al yi tehri gilihna, amuna ngih, ni aɓeni kwa a ɓaleh tehri, ari gogho le amakyenina leyang.13Niɓeniya gilihna nyha a njeh kwa agh; ate yahlo egh shihrina. Njeh Masar ni njeh Kan’ana juhro ate ma yahlo. 14Yusufu kpaɓa abollo ni kwa anjeh Masar ni a mama njeh Kan’ana agh, ari mahgyi aɓa ɗigna njeh gilihna. Le zuni bollo egh a lah murung le Fir’auna.15Ngha bollo ni njeh Masar ni mama njeh Kan’ana kwa malli ya, Aɓa Masar kwa zu a bin Yusufu ki nah, “Pahsung gilihna! Ni yellang ni sa wuhni a dumo ate bollo lesung malla?” 16Yusufu nah, “Ngha bollo leyong malla agh, nzuni agiluwo leyong le ih ɓi n’ariyi yongni ni gilihna.” 17Nina agh a zuni agiluwo leyang bin Yusufu. Yusufu ariyi yang apirri, anjuh, andah, ambuljeng ni gilihna. Lihni yang ni brodi ni ariya ni agiluwo leyang kwa agh a bogho egh.18Ngha bogho egh malli ya, a zu a bini a bogho mama kpah nghang ngha le anah, “Ni sa songri magula lesung ih a bollo lesung malla agh, le aluwo andah agh mami magula lesung ni. Guɓung nyha wa uwo a shina le magula lesung ngha, se ngiri sung ni njeh lesung. 19Ni yelling ni sa wuhni a njioh, sung ni njeh lesung kwa? Kur sung ni njeh lesung a ariyi ni gilihna, le sung ni njeh lesung sa ɗig aguro le Fir’auna. Pahsung njigiri ate sa ɗigha le ni sa wuh agh, le njeh lesung ni ki ɗigha aɓwa nyha nghang ngha.”20Nina agh Yusufu zuni yi Fir’auna njeh Masar kwa. Ate ɓa Masar ni kwa agh mahgna njahli le ate yahlo mashihra. A njinjere nini njeh egh pilli mami Fir’auna. 21Ate muri aɓayong te ya, tig yang aguro logha ri malla le njang Masar kehna ri njang mamona. 22Se njeh le amalah ni mwoh Yusufu ni kur agh, ate a yangha a nwah amalah egh bollo. Le a lih a ntiri ga Fir’auna kip ah yang ngha. Ngha nina agh ni a mahg njahli leyang ngha.23Le Yusufu nah aɓayong, “Nshinna, nkurra yong ni njahli leyong ni kyari mami Fir’auna. Niɓeniya njigiri ngha ate muyong, le nga jam njahli egh. 24A nzum pongisoro agh, nga pah tongno le bin Fir’auna, le nshile ihne agh mami yong ni, ate njijama ni ate gilih le aɓa lahyong ni amakyenina leyong.”25Anah, “A ashina usulo lesung. Ih ɓi shi kum ɓoro a bino. Sa ɗigha aguro le Fir’auna.” 26Nina agh Yusufu ɓag gi tigna ni wa uwo a njeh Masar ha ni kyari ya, ih mwoh le tongno agh mami Fir’auna ni. Njahli le amalah ni mwoh ni pil mami Fir’auna agh.27Nina agh Israila ɗigha njeh Masar, a njeh Goshen. Aɓwale kum gikunna nghang. A ɓuhro ni nyassa dudug. 28Yakubu ɗigha njeh Masar bogho lum pure tonɓahri. Nina agh abogho le Yakubu ngha woro tongno pura muri woro ɓahri pure tonɓahri.29Ngha kunbang pagni Israila ka wuhni ya, gor muni Yusufu le nah yi, “Ngha niɓeni kumna ɓoro a bino agh, ishi boh a ɓapehrang, le a ɗum mang njiteng ni agha. Kukushi ka lingsang a njeh masar agh. 30Ngha nongho nwuh agh, tolling a pusa njeh Masar le a lingsang a nkiliya le akah nghang.” Yusufu nah, “Nga pag ninga mama a waɓ ɓa.” 31Israila nah, “Kaniyi nghang giri,” le Yusufu kaniyi giri. Le Israila nyenni muri a muri alah le.
1Le ɗigha anzum aga, ɓung nah yi Yusufu, "Shinna, tehro ngha ki non nkonno." Nina agh tolla amuni ɓahri, Manasse ni Ifraimu. 2Ngha a waɓni Yakubu, "Shinna, muno Yusufu zuna za shino," Israila momo logho ɗigha njeh3Yakubu nah yi Yusufu, "Kulli Magula kwa pura rang a Luz ni a njeh Kan'ana agh. Mossang 4le nah nghang, "Shina, nga nyasso, le a ɓuro. Nga tigho kpaɓa le anjeh. Nga pih aminkahwo njeh ni ih ɗig gikunna leyang ha malla le nyha.'5Niɓeniya amuna buna lo ni ɓahri a ɓil yo a njeh Masar kedebang njuh agh, a mameng ni,. Ifraimu ni Manasse ke ɗig mameng, ninga mama Ruben ni Simeyon ɗig ni mameng ngha. 6Aminyem ni a ɓilla a nzum yang ngha a mamo ni; a tig lulli yang ntiri amuna tehyang a gibere leyang. 7Keminiya nmeng te ya mmpura Paddan, ri yahlung dungrina ih Rahila wuhna a njeh Kan'ana a njere, ngha a uwo ni kukuwo a ka Efrata agh. Lingshi beh a njer Efrata" (ini ki pag Baithalami).8Ngha Israila shinni Yusufu muni ya, nah, "Amami yangha?" 9Yusufu nah yi tehri, "Amunang ni, mama Kulli moshinang bah agh." Israila nah, "Zuni yang bah, ih ɓi nmoshi yang." 10Niɓeniya njih Israila nyha ki shinbang yarata agh ate bogho le. Nina agh ni gan shinbang ngha. Yusufu zuni yang gyaɓ, le kpahri yang, kur yang.11Israila nah yi Yusufu, "Ni tig yang nga shin kundumo ɗeshiliya, keminiya Yahweh ɗag nang ih ɓi nshina amuno." 12Yusufu pushi yang a nkungni Israila, le gungho kundumi njahli. 13Yusufu tol yang kwa, Ifraimu a nji kattang ki shin nji lih le Israila, le Manasse nji ma kattang le ki shin nji buh ma lih le Israila, le zuni yang kari.14Israila zuni bih ma lih le tigha muri Ifraimu, ɓeni pag ma kyenna, le bih ma kattang a muri Manasse. Ariyi abih, ate Manasse ni pag minɓalla. 15Israila moshi Yusufu ki nah, "Kulli ɓeni atehrang Ibrahim ni Ishaku ginya dumi ya, Kulli ni konna te murang ha ni kyari ya, 16malaika ɓeni lel urang ari gimashihra ni kwa agh, ih ɓi moshi amuna ni. Ih ɓi a gor lullang ri yang, ni lulli atehrang Ibrahim ni Ishaku. Ih ɓi a gulo a gogho a ngunjah."17Ngha Yusufu shinni tehri tigna bih ma lih muri Ifraimu agh, bang ni ɓor yi ya. Tol bih tehri a muri Ifraimu nyeshi a muri Manasse. 18Yusufu nah yi tehri, "Nyha nina agh dah; ate minɓalla ni ga. Tig bwo ma lih a muri."19Tehri shiɓa le nah, "Nyerina, munang, nyerina. Ih osso ih ka ɗig aɓayong, le ɗeshiliya magula. Nina kwa agh minyemi ka uwori ni gulo, le aminkahyi ka ɗig gogho le anjeh." 20Israila moshi yang kare ni atenana ni, "Aɓa Israila ka waɓ mosso ni lulli yong ki nah, 'Ih Kulli ih tig yong nɗig ninga Ifraimu ni manasse'."21Israila nah yi Yusufu, "Shina, myang nga wuh, keminiya Kulli ka billi weh, le ka nyer ni weh a njeh le atehro. 22Abino, ninga mwoh ni a muri amuna tehri ya, mpahno nji suhlo le ni agha bih aɓa Amoriya ni garabwo ni ntah lang ngha."
1Le Yakubu gorra amuni, le nah, "Nkpaɓ mur yong kwa binmona , le nga waɓi yong ga ka pag giri a dum ma. 2Kpaɓa binmona le nteshi kiri yong, amuna Yakubu. Nteshi kiri yong ri Israila, Tehyong.3Ruben, awo ni a pag minɓala lang, masso ngirang ma kunduna, ɗungso ni gusso ni gulo. 4Ninga muru ni ki ɓangha guɓung nyha ki tahɓi ya agh, ni awo kum dumposhina agh, ate a eɓna muri bin nongo lang. Le a ɓihyi ne5Simeyon ni Lawi ya amuna ngihyong ni. Agi bura ma mononi ni garabwo leyang. 6Ke minlimang ih ɓi ingna bin kpaɓa leyang; ke ih ɓi gusso lang ih kpaɓ ni yang ngha, kunyahlang ngha ni gusso dudug muri agire. Ate a yahlulla leyang a wol nluo aɓwa. Ate poshina le yahli yang ni a wolla ademndah.7Ih ɓi a nyom yehlulla leyang, ate funna le ngih funno egh gogna. Nga gaɓ yang bin Yakubu le nga meshiyi yang a Israila.8A ɓongshi muna tehtong, Yahuda. Bwo ka ɗigha mel aɓa shiɓi muro. Amuna tehro ka gungha dumo.9Yahuda agh muna yim ni. Munang, a gungho le a meshiyi yang ninga yim, ninga yim ma ngalang. Yang ni yong ka mom logso?10Gara murung ni ki ɗag Yahuda agh, ke gara le murung ka pura ntiri akushi ya, sete Shiloh zu. Anjeh ka oghi bang.11Ih kuriyi ambulnjeng ri ngung Inabi, le amuna mbulnjeng le ngung ri inabi maɓonna, lagna dagra le ni muru njingung inabi, le dagra masaɓna le a bangha le njingung nghe. 12Njih ka pinna ninga muru njingung inabi ye, le milli ka posso ninga kirra.13Zebulun ka ɗigha kunsalang. Ih ɗig ba agi sassamuru ka tanghang ngha, le njang le ka bilbang ha Sidon14Issakar agh mbuljeng ma tenna ni, ki nongha ntiri agi tolla. 15Shin bin usulo, ni njahli maɓonna. Ih nengmelli ri gitolla le ih ɗig gure le tumo gana.16Dan ka waɓi aɓwale njuo ninga mwoh a ntiri akunvarre le Israila. 17Dan ka ɗig yuoh gatah njere, yuoh ma tunang a njinjere mama ka num piri ate ɓakog yi ih kpah no kori. 18Nga lel assa lo, Yahweh.19Gad-aɓa iɓgiri ka logho. Keminiya ih numyang a kushi yang. 20Asher ka kum gissoro dudug, le ka pah agilih shisa ma lahmurung. 21Naftali te ya njah ni a ɗag ga ni; le ih ɓilla amuna ma ɓonna.22Yusufu agh bih ngung magula ni, bih ngung magula ni kari muru agh ni, mama abih ki pah nji dudug a duna agh. 23Aɓa tahgiri ka loghi le ka tahyi shin gi enna nyha.24Keminiya ntahlo ka tang yarata, le bwo ka tehɓe ate bih Magula kwa Mwoh le Yakubu, ate lulli lelgiri, Tahli le Israila25Kulli le tehro ka angno le Kulli Magula kwa ka mosso ni mosso ma bikuli, mosso ma limna ni nongha tina njahli ya, ni mosso ma kira ni yong.26Amosso le tehro gulla uwor amosso le akonno mayahyina ko gima ɓonna le adingli. Le ih a ɗigha muri Yusufu, ɗeshili a muri ɓeni ɗig muna murung le amuna tehri ya.27Banyamin agh nkushe mafunna ni. Ih lih ga bol agh ni shira, le ni kapolla agh ih ga kwa pon ngha."28Akunvarre le Israila ni lum pur ɓahri ya ni ga. Ga ni pag ga tehyang waɓi yang ngha ih moshi ni yang ngha. Ɓeni kwa agh moshi pyerra ri. 29Le lagyang nah, "Myang nga wora bin aɓwa lang. Nlingsang ni akah nang a gunang ni a bang Efron ɓa Hitti, 30a gunang ni a bang Makfela, ni kari Mamre a njeh Kan'ana, ɓabang ni Ibrahim kuro bi Efron ɓa Hitti ate ih ɓi ɗig nkilliya agh.31Beh ni a lingshi Ibrahim ni Hauwawu mahmi nghang; a beh ni a lingshi Ishaku ni mahmi Rebeka nghang; le beh ni lingshi Leya nghang. 32Ɓabang ni gunang ni yeh ya a kuri bih aɓa Hittiya." 33Ngha Yakubu malli lagha amuni ya, logshi kushi ɓugha muri kalla, le non usulo le ma nzumo wuh, le wora bin aɓwale.
1Le Yusufu ngha ni dum kpahna ha kpah ri tehri, ɓua te muri, le kpahri. 2Yusufu lagha aguro le aɓa pah ɓuhri ih ɓi a gil nluo tehri a tigha. Nina ni aɓa pahɓuhri gilla tig Israila. 3A tol akahra woro ɓahri ate ini pag ɗungso kahra ma tig nluo. Aɓa Masar ɓua ate muri akahra woro tahro pura muri lum4Ngha akahra ɓua nluo egh ɗuri ya, Yusufu nah teng ri aɓa leh Fir'auna, ih nah, "Ngha nkunna agha binyong le, njimna n'nahteng ri Fir'auna, nah yi, 5'Tehrang tig- nghang a kaniyi gir.i, ki nah, "Shina, myang nga wuh. Lingsang a nkiliya ni tummoh ate murang a njeh Kan'ana agh. Beh ni aka lingsang ngha.'" 6Fir'auna pilla, "Woro ke lingshi tehro ninga mama tigno a kaniyi ni girir ya."7Yusufu wora lingshi tehri. Aguro le Fir'auna kwa worni ni-aɓa gula ni a leh ya, ni amagulina bin tumo njeh Masar kwa, 8ni aɓa leh Yusufu kwa ni amuna tehri, ni aɓa leh tehri. Keminiya amuna yang, agi luwo leyang, ni alel giri leyang ngha a ɗag yang njeh Goshen. 9Nyehgwo piri ni aɓa kogpiri worni ni. Kpaɓɓa le ɓayong dudug ni.10Ngha a zuni bin sahri- giri ma Atad agh ni nji gini Urdu, a bue beh ni yong dungrina. Beh ni Yusufu ɓua nlue tehri ma kahra tompur ɓahri. 11Ngha aɓa Kan'ana ni njeh ya, shin ni ɓua nlue a bin sahri giri ni Atad agh, a nah, "Ga agh gi lushi yahlung ni a bin aɓa Masar." Ini pag yi ke a gor lulli beh Abel Mizraim, mama njum Urdu agh.12Nina ni amuna Yakubu paghi ninga mama waɓi yang ngha. 13Amuni tolli wori njeh Kan'ana, ke lingshi a gunang ni a ɓabang Makfella ni, kari mamre agh. Ibrahim kura gunang nghe ni a ɓa bang ngha ate ih ɓi ɗig nkiliya. Kuri bih Effron ɓa Hittiya. 14Yusufu nyerra Masar ngha malli lingshi tehri ya, ni a muna tehri, ni aɓeni kwa ki tighi a lingshi nluo tehri ya.15Ngha amuna teh Yusufu shina ih tehyang wuh na agh, a nah, "Mang ka pag giri ngha Yusufu wa pag yahlula ni sung le ka alla ka nwah sung ngosso gimashihra ni shi paghi ya. 16Nina agh a tigha ih Yususu ɓi zu, a nah "Tehro lagbang ih kedebang agh, ih nah, 17'Nwaɓɓi Yusufu ga, "Tol yi amuna tehro gimashihra ni a pagho agh." Niɓeniya tol gimashihra le aguro le Kulli le tehro." Yusufu ɓua ngha a waɓni teng ri ya18Amuna osso woro ke gungha dumi. a nah, "Shina, shisung ni aguro lo." 19Keminiya Yusufu pil yi yang, "Ke ih ɓang ngoɓong ngha. Mini bin ɗigna le Kulli? 20Yong te ya, ni ntol gimashihra murang ngha, keminiya Kulli ni paghi ate gima ɓonna, ate ih tig usulo le aɓayong dudug ninga mama nshin ni kyari ya. 21Nina niɓeniya ke ih ɓi ɓang ngoɓong ngha. Nga konna te muyong ni amuna makennina leyong." Pashi yahli yang ni ga, le waɓteng ri ayahli yang ololo.22Yusufu ɗigha njeh Masar, ni aɓa leh tehri. Digna bogho woro tongno pur lum. 23Yusufu shinna amuna Ifraimu ha njah ma tahro. Ye osso shin na amuna Makir muna Manasse, aɓeni gulla dumi ya.24Yusufu nah yi amuna tehri, "Myang nga wuh; keminiya Kulli ka zu a binyong le ka pushi yong a njeh ni, ih kanni yong a njeh ni kaniyi giri ih pih Ibrahim, ni Ishaku, ni Yakubu agh." 25Le Yusufu tigha amuna Israila kaniyi giri. Nah, "Ni njiteng Kulli ka zu a binyong. A kunbang nghe ya ɗigna nga tol muhlang." 26Nina agh Yusufu wuh, bogho 110. A gil nlue le a tigha a gitol nluo a Masar.
1Mamah ni pagha alula amuna Israila ngha zu a Masar ni Yakub, ɓeni kwa agh ni lieh: 2Reuben, Simeon, Levi, ni Judah, 3Issachar, Zebulun, ni Benjamin, 4Dan, Naphtali, Gad ni Asher. 5Aɓeyong ni kwa agh ɓihɓilla le Yakub woro tahro pur lum a gowoh. Yusufu ngha Masar kikara.6Le Yusufu, amuna tehri kwa, ɓihɓille wuh kwa. 7Keminiya aɓa-Israila wor ɓilla amuna, ɓuroh ni gowoh, ji gullo, ni iritenna; njeh ɗunshi ni yang.8Niɓeniya le murung mapihyo ɗigha muri Masar, ɓeni ni yeri Yusufu agh. 9Nahyi aɓah lah yang, 'Nshina, aɓah-Israila gona mashing ni iritenna wor sung. 10Nzu, shi dumiyang gani a yeriteng, nyhanina le a woro gullo ni gowoh, ate luah logh le, a kpaɓ muyang ri aɓeni ni agnjisung nghang ngha, a wolrung ni sung, la ɗagh njeh ni."11"Ninale a tigha aɓah-tigtumo amuyang a pahyang tumo makonna. Ke aɓah-Israila ɓaghi Firauna a lah ma bin tigha a giri: Pithom ni Rameses. 12Keminiya aɓah-Masar ɓuhri dumiyang gani, aɓah-Israila wor ɓuhri gowoh ni meshiye. Ninale aɓah Masar logshi wollah aɓah-Isarila.13Aɓah-Masar ɓuhri tigha aɓah-Israila a tumo. 14A ɓuhri pahyang yahli lulla ni tumo gana ni tayi sobong ni kassa, na ashille atuma ɓahbang. A tumo le yang agh kwa ni gana.15Le murung Masar nahteng ari amah agh ɓilmuna la Hebrew; Lulli mwoh agh ih Shiphrah, mamwoh ih Puah. 16Ke nah, "Nga agni amenah le aɓah Hebrew abin ɓil muna le, ih tig njiyong ngha ɓil muna agh. Ɗigha munabuna ni le, Le ih wol nlueh; keminiya ɗigha munagalla ni le, le ɗaghi ni njung." 17Keminiya amah agh ɓilmuna ɓang Kulli ni pag ga Murung Masar tig yang ngha; keminiya, a ɗagha a munabune njah.18Ke murung Masar gora amah agh ɓilmuna nahyi yang, "Palang ke pag gah, ih ɗagha amunabuna a njah?" 19Ke amah agh ɓilmuna aghyi Firauna, "Amah Hebrew nya nigha amah Masar agh. A yangha ni iritenna ri ɓilmuna kedebang shi ɓilbang le a malla ɓilmuna."20Kulli taɓɓa amah agh ɓilmuna. aɓayong ɓuhro ni gowoh ni iritenna. 21Ate amah agh ɓilmuna ɓang Kulli, pah yang alah. 22Firauna tigha aɓah lieh kwa, "ɗighna nga ɓugha amunabuna na ɓilla a muru, keminiya munagalla ni kwa agh ih ɗaghi njah.
1Niɓeniya ɓwa ngha a kunvarre le Lawi tig mah Lawi lah. 2Ɓameh kum muna yeh le ɓil muna buna. Ngha shinni muna ma ɓor deng ni ya, songi ma shienri tahro.3Keminiya ngha shinni ni ye ih gan songri ya agh, tah gwoh njisong le ɗangshi nzumi ni miyang. Le ɓug mune a yeh le tighi a kagli ni kunsalang ngha. 4Mingali mune tangha dunna ka shin ga ka pag yi ya.5Muna mangalang le Fir'auna zu a sussa salang, le aɓa pag yi tumo ginya a kunsalang. Shin gwo a yeh kagli le tashibang a tol yi ni. 6Ngha logshi ni ya shin mune. Shinah, mune ngha ki ɓua. shin gienna le, le nah, "Ni njiteng muna ɓa Ibrani ni ga."7Le mingali mune nah yi muna ngalang le Fir'auna, "Ih ɓi nworo ih ngi kumo mah Ibrani ni ka yuhli wo mune ya?" 8Muna ngalang le Fir'auna nah, "Wor." Nina agh muna ngalang nghe woro ke kum ngih mune.9Muna ngalang le Fir'auna nah yi ngih mune, "Tol muna ni le yuhli nghang ni, le nga nwoh ngosse." Nina agh ɓameh tol mune le yuhli. 10Ngha mune gulli ya, zuni mo bin muna ngalang le Fir'auna, le ɗig muni. Pih lullung ih Musa le nah, "Ate ntolli a muru.."11Ngha Musa gulli ya, puro wora bin aɓa leh le shin tumo gani leyang. Shin ɓa Masar ngha ki wol ɓa Ibrani, one le aɓwale. 12Shinbang nji ba ni nji bogho ɓung nyha a beh ya agh, Wol nluo ɓa Masar egh le lingshi a njisalang13Bang kor agh, ye puro, le shina aɓa Ibrani ɓahri ki wolrung. Nah yi ɓeni nyha ni njiteng ngha agh, "Palang ke a wol ɓwo?" 14Keminiya ɓeh nah, "Yang tigho magula mur sung ke a waɓi sung njuo? Awo alla a wol nluo yang ninga mama a wollo nluo ɓa masar agh?" Le ngoɓong wol Musa le nah, "Ni njitengngha ga pag ga aɓwa yeri ne."15Niɓeniya ngha Fir'auna ogni teɓi ya, alla ih wol nluo Musa. Keminiya ɓangha ri Fir'auna le ke ɗigha njeh Midiya. Ɗigha kun tuhmuru a beh. 16Niɓeniya malah ma midiya ngha ni amuna ngalang tompurɓahri. A zu a togmuru, a pih anjuh leyang. 17Alelgiri zu le alla ka piriyi yang, keminiya musa woro ke agni yang. Le pih agiluwo leyang muru.18Ngha amuna galang nghe wori a Reyuwel teyang ngha, nah, "Palang ke nyerra lah ni kyari ni kara?" 19A nah, "Ɓa Masar ni ashi sung a bih alelgiri. Ini tog yi sung muru le pih agiluwo lesung." 20Nah yi amuna ngalang le, "Nina agh yangha njebang? palang ke nɗag ɓeh? Ngori ate iika lih gilih ni sung,"21Musa agna ka ɗgni ɓeh, ɓeni ye pig muna ngalang le Zippora ih tigha lah agh. 22Ɓil yi muna buna, le Musa gor lulli ih Gershom; nah, "Nɗigna biri a njeh ma sa."23Nzum kunbang ma saɓna agh, murung Masar wuh. Aɓa Israila ihma ate tumo guro ye. A ɓua ate angna, le ɓua leyang kena bin Kulli ate ogrung leyang. 24Ngha Kulli ogni ihma leyang ngha, Kulli ɗengshi ni ogrung le ni Ibrahim, ni Ishaku, ni ni Yakubu. 25Kulli shina aɓa Israila, le yerina ga kum yang ngha.
1Niɓeniya Musa ngha wa lel agiluwo le nkilli Jethro. Malah midiya. Musa lella agiluwo woro a lusung kukwo ha bilbang Horeb, nkonno le Kulli. 2Beh ni malaika le Yahweh purari nghang a leshi gishe a minlusung. Musa shinbang, le shina gishe ngha ki lih lusung, keminiya nyha ki pihn ya. 3Musa nah, "Nga ka kari le nga shin gi pah ngoɓong ni, palang ke ih nyha ih lih ya."4Ngha Yahweh shin ni ih shishina kari ih shini ya, Kulli gori a ntiri gishe ye le nah, "Musa, Musa," Musa nah, "Myang.," 5Kulli nah, "Ke a ye ɓuhri zu a kari yaǃ Pushi kura ni a kusso agh, ate bah a tang nghang ngha njahli ye ngha te murang." 6Ye ɓuhro ih, "Mini Kulli le atehro, Kulli le Ibrahim, Kulli le Ishaku, ni Kulli le Yakubu," Le Musa jul kundumi njeh, ate ɓangna ngoɓong shin kulli.7Yahweh nah, "Ni njiteng ngha nshinna gana le aɓwa lang aɓeni a njeh Masar agh. N'ogna bua leyang muri aɓa tigyang a tumo, ate neyrina gana leyang. 8Nsullina nga pushi yang bih gulo le aɓa Masar le nag zuni yang a njeh maɓona, njeh ma gogna, njeh ni ki pushi kirah ni nyih ya, nji bih a Kan'aniya, a Hittiya, a Amoriya, a Perriziya, a Hiviya, a Jebusiya.9Niɓeniya ɓua agh le aɓa Israila zuna binang. Ngho kwa agh nshinna pagha ni aɓa Masar ki parrini yang ngha. 10Niɓeniya le nga tasso bin Fir'auna, ate oaka pushi aɓwa lang , aɓa Israila, a njeh Masar."11Musa nah yi Kulli, "Mini yang, ke nga kah bin Fir'auna le nga pushi aɓa Israila a Masar?" 12Kulli pil yi, "Ni njiteng nga gingni weh. Ga ni ka ɗum mo ih ntashi no. Ngha a pushini aɓeh a Masar agh, nga za gussang a muri nkonno ni."13Musa nah yi Kulli, "Ngha nkenna bin aɓa Israila le nwaɓi yang, 'Kulli le akahyong tashinang biyong,' ke ngha a nah nghang, ' Mang pag lulli?' Mang nga nah yi yang?" 14Kulli nah yi Musa, "MINI ƁENI MINI YA." Kulli nah, "Ɗigna aka waɓi aɓa Israila, ih, 'MINI' tashinang bin yong.'" 15Kulli nah yi Musa ɗeshili, "Ɗigna aka waɓi aɓa Israila, ' Yahweh, Kulli le akahyang, Kulli le Ibrahim, Kulli le Ishaku ni Kulli le Yakubu, tashinang biyong. Ga ni pag lullang ha ke kene, le ninga nga tigni a yahlung ate anjah ni kwa ka zu agh.'16Woro ke kwaɓa aɓa Israila binmona, Nah yi yang, ' Yahweh, Kulli le akahyong, Kulli le Ibrahim, Kulli le Ishaku, ni Kulli le Yakubu, ɗumna muri binang le nah, "Ni njiteng ngha nshinna yong, le nshin na ga a paghi yong a Masar agh. 17Ntollla nga pushi yong a ntiri gani leyong a Masar, nga zu ni yong a njeh le aɓa Kan'ana, aɓa Hittiya, aɓa Amoriya, aɓa perizziya, aɓa hiwiya, ni aɓa jebusiya, njeh ni kirah ni nyih ki ɓang nghang ngha." 18Aka teshi kiriyang ro, le ɗigna aweh ni aɓa gula le aɓa Israila nga wora bin murung Masar, le ɗigna nga waɓi, 'Yahweh, Kulli le aɓa Ibraniya, lungrina ni sung. Niɓeni nina agh, ɗag sung sa ginya ma kara tahro a lusung, ate sa ɗahri yi Yahweh, kulli lesung.'19Keminiya nyerina ni murung Masar ni ki ɗag yong ih ɓi nwor agh sete ni buh ma dungrina. 20Nga kani beng le nga loghi aɓa Masar ni agi magtahɓi ni kwa nga pagha ntiri yang ngha, a nzumi ya, ika ɗag yong ih ɓi nworo. 21Nga pih aɓayong ni dumposhina abin aɓa Masar, ate ni nga wor ni bung nignang ngha, ngha nga dag beh ya. 22Ɓamah ni kwa agh ka jim azurfa, ni anjilang ma zinariya, ni agikura abin mah Masar ɓihɓa murikah, ni abin ɓamah ni kwa ki ɗigha a leh aɓihyang ɓa murikala agh. Nga ɓughi amuna buna ni amuna ngalang leyong ni a mel yang. njinjere nini nga ponni gikunna le Aɓa Masar.
1Musa pilla, "Keminiya palang ngha ni apah njiteng ko og nghang ngha keminiya nina agh, 'Yahweh ni dum muri ro a agh'?" 2Yahweh nah yi, "Mang a boh?" Musa nah, "Gahra ni" 3Yahweh nah "Ɓughi njahli." Musa ɓughi njahli, le gahra pil yuoh. Musa shishi ni njumi.4Le Yahweh nah yi Musa, "Keni boh a tolli ngile" Le Musa keni bih bol ngila yuoh egh. Le pil gahra a bih. 5"Ga ngha nina ate a pah njiteng ih Yahweh, Kulli le akahyang, Kulli le Ibrahim, ni Ishaku ni Yakubu, dumna ri a binno."6Yahweh nah yi ɗeshili, "Niɓeniya ishi boh a dagra lo." Le Musa ishi bih a dagra le. Ngha pushini ya, shina. bih pil la irishihra pupwat ninga tuɓu. 7Yahweh nah, "Ishi boh a dagra lo." Le Musa ishi bih a dagra le, ngha pushini ya, le shina bih kumna iritenna ɗeshili ninga nshile ngiri.8Yahweh nah, "Ngha ni apah njiteng-ko tig kiriyang ari gidunna ma gulo lang ngha ko pah njiteng ri ya agh, le a pah njiteng ri ma ɓahri 9kemijniya ngha ni apah njiteng ari agi ɗunna ni ɓahri ma gulo lang ngha le, le a nyer muru ni a salang ngha a soɓɓah njahli ma yumna. Le muru egh ka pil nkilla a nguɓ njahli ma yumna"10Ke Musa nah yi yahweh, "Murung kulli mini ɓa nahteng ngha ko log kikara ko ri kunbang ni a nah ni teng ri guro lo agh. Mini ɓa kari nahteng ngha le lessang dungrina." 11Yahweh nah yi, "Yang ki pag ɓeni gil kun ɓwa agh, yang gil ɓa lessung taɓna, ni ma kirungiriyi na, ɓa shingbang? ni manjiungwaghina?. Mini ya, Yahweh. 12Niɓeniya worro, nga bil li kunno ni aliyi yo ga aka waɓɓa." 13Keminiya Musa nah, "Murungkulli- jimna tahshi ɓung sa, ɓeni a tollo a tahshi ya."14Le Yahweh pag yahlung lulla ri Musa. nah, "Mang pag Haruna, muna ngwoh, ɓa Lawi? nyerine yangha ih nah teng yarata. Ɓuro ya, yangha ih zu ngha lungro, shino le ih pag binmurubang a yahli. 15Aka nahteng ri, a waɓi ga kwa agh ih waɓ ɓa. 16Ini ih ɗig ninga kun a binno le a ɗig ninga Kulli binni, le nga bil li ni kun yahlo kwa, ih ka nahteng ri aɓayong. 17A tol gara lo ɓwoh mama a pag ni giɗunna agh."18Le Musa nyerre waɓi nkilli ih ɓi ɗaghi ih nyerra njeh Massar a bin aɓa leh, ih ka shingbang ko awa uwo ni usulo. Jethro nah yi Musa "Woro ololo" 19Yahweh nah yi Musa a Midiya "Woro, a nyerra njeh Masar, ate aɓeni ki alla ka wol nluo agh wuhna." 20Musa tol mahmi ni amunih tigha muri nbuljeng le dag Mididya wor ra njeh Masar. Le tol gara le Kulli ah bih21Yahweh nah yi Musa ih bilbang Masar le, ih yere pagna agi pah ngoɓong ni bih ya a dung Firiauna. Keminiya nga dungri kunyahli Firiauna le ni ih ɗagha aɓayong ki wor agh. 22Aka nah yi Firiauna, 'Ga ni pag ga Yahweh ki nah:Israila agh munang ni, minɓalla, 23le ngi nah wo, ɗag munang ih worro ih ki gussang. Keminiya a shiɓi na agh nga wol nluo muno minɓalla lo"24keminiya ashiɓi, na agh nga wol nluo minɓalla. Ngha duh kunni yang a muri njere wor agh le a nongho, le Yaweh lungri ni Musa le pagha ka wol nlue. 25ke Zipporah tol njihbwo kashini nguɓ ngiri nah, Ni njiteng ngha awo ni burang njiri nkilla." 26le Yahweh ɗag musa woro, Zipporah na "Awoni buramah ri nkilla" ate Jaɓɓah.27Yahweh nah yi Haruna "Wora alusung aka lungri ni Musa le Haruna woro le lungri ni Musa a nkonno le kulli le magyi kun Kpahiri. 28le musa banghi atenana le yaweh kwa ni agi pah tahɓi ni tighi ih ɓi pag ga.29Le Musa ni Haruna woro ke kpaɓa aɓatenna le Israila kwa binmona. 30Haruna waɓa atenana ni kwa Yahweh woro waɓih Musa agh. Ɗeshiliya ye pagha agiɗuna gullo le Yahweh a njiih aɓayong kwa. 31Aɓayong pah njiteng. Ngha a ogni ih Yahweh shinna aɓa Israila, le ye shina binkonna leyang, le a gungha njahli a gushi.
1Njum aga pangha, Moses ni Aaron wora bin Pharaoh ki nah, "Ga ni pag ga Yahwe, Kulli le Israel, waɓɓa: 'ɗey aɓayong lang aworo, ate aka pagha bunno ate meng aɓalusung." 2Pharoah nah, "Yang ki pag Yahweh? Atemang ke nga teshiki rang ari gih ni ɗag Israel Nin yeri Yahweh egh ya; teya, Nin ma ngi ɗag Israel ih wor'agh.3Le anah, "Kulli le aɓa-Hebrew lugrina ni sung, Ɗey ih shi gingbiri kara tahro shi ingna ɓalusung te ɗahri Yahweh Kulli le sung ate ke ihɓi wolsung ni agikonna alle ni garabuwo agh." 4Keminiya murung Egypt nah yi yang, "Moses ni Aaron, atema ke awo tolla aɓwa akuntumo le yang? Nyere ih nwara atumo," 5Pharaoh ye nah, "niɓeniya aɓwa ngha dudung anjeh le sung, le nyong ngha nga tigyang aɗag atumo."6Amuri kara wo agh, Pharaoh lagha aɓatigtumo ri aɓwa ni aɓashibang. Ih nah, 7Nyha ninga mapa'agh, nin wa pih aɓwa lusungmɓa te ɓag asoɓɓong ngha. Ɗey ihɓi aka ali lusungmɓa ni muryang. 8Teya, nye nga alla aɓa ɓag asoɓɓong ma gowona ninga mapa'agh. ke ihɓi ag ga shinriya, atema ayang ngha nin ndogwo. Ihni pag yi ke goriyi abang anah ni, ' Ɗag sung shi woro le shi ɗahri Kulli lesung.' 9Ɓuhri abune gowo tumo egh ate atig muryang ri aɗagte teshikiri yang ateng soriyi bang."10Nina'agh aɓatigtumo ri aɓwa ni aɓashibang woro ke waɓɓi aɓwa. a nah, "Mama ni Pharaoh waɓɓaː 'Nin wa pah yong lusungmɓa agh. 11Ɗigna yong ni mur yong nga woro ngha al lusungmɓa bah kwa ngha kum mi ya nghang, keminiya gowo tumo le yong ni ki ashi ya."12Nina'agh aɓwa meshiye anjeh Egypt kwa ate kpaɓɓa aharshi ate lusungmɓa. 13Ke aɓatigtumo woro tig yang ni nah, "Mal tumo le yong, ninga mama apah ni yang lusungmɓa agh." 14Aɓatigtumo le Pharaoh wolla aɓashinbang, aɓeni aɓa-Israel ni agh, aɓeni atigha ashinna atumo agh. Ke aɓatigtumo woro iliyang, "atemang ke ni ih ɓag asoɓɓong ninga mama ah al agh, alle kara wo kana'agh ni ni kyari, ninga ma pagha ɗurwa?"15Nina'agh aɓashinbang, aɓeni aɓa Israel ni ya, zu abin Pharaoh ni ɓuwa abin ni. Anah, "Atemang ke apagha sung agurolo anjinjere ni ninga? 16A nyha apah sung agurolo lusung mɓah ɗeshiya, keminiya ayangha awa nah yi sung, ' mɓag soɓɓong!' Sung, aguro lo, nga awol sung niɓeniya, keminiya pagha le aɓwa lo ni." 17Keminiya Pharaoh nah, "nyong ni ambodo! nyong ni ambodo! Ih nah, a ɗag yong nga woro apag ɗahra te Yahweh.'' 18Nina'agh niɓeniya nyere wora atumo. Lusungmɓah nyha awa pah yong ngha, keminiya ɗigna se te ih ɓag soɓɓong ma gowo na ninga ma pah agh."19Ke aɓashinbang, aɓeni aɓa-Israel ni ya, shinna ayangha agani ngha anah yi yang, "ɗigna nga pag ɓag soɓɓong dudung." 20Akum Moses ni Aaron, ngha tagha a dabeng liyemurung agh, nga ɗagni bin Pharaoh agh. 21A nah yi Moses ni Aaron, "ɗey ih Yahweh shin yong ihɓi pah yong fugshi yong, atema ih tig na sung shin ɗig aɓagimashihra abin Pharaoh ni adena le. Ih tigna garabuwo abih yang a wolli nlueh sung."22Moses nyera bin yahweh ni nah, "Murungkulli, atemang ke alogshi gani ari aɓwa ni? Atemang ke tassang ni kundunna abeh? 23Zu lang abin Pharaoh te nahteng ri a lullo agh, tigna gani ari aɓwa ni, ni ɗigha ke tig aɓwa lo sagli ya."
1Le Yahweh nah yi Musa, "Niɓeniya aka shin ga nga pag yi Fir'auna agh. Aka shin ga, ate ih ɗag yang ih ɓi a woro ate beng my dungrina. Ih piriyi yang a njeh le ate beng my dungrina."2Kulli waɓtenana ri Musa le nah yi, "Mini Yahweh. 3Nɗumna murang bin Ibrahim, bin Ishaku, ni bin Yakubu a ɗigna lang Kulli Magula kwa; keminiya ni lullang, Yahweh, ni a yer rang ngha. 4Ɗeshiliya nkurra ogrung lang ni yang, ate mpah yang njeh Kan'ana, njeh ni a ɗig biri nghang ngha. 5Ɓuhro muri ya, ogna ɓua le aɓa Israila aɓeni aɓa Masar issa a guro agh, le nɗengshina ni ogrung lang.6Nina agh, nah yi aɓa Israila, 'Mini Yahweh. Nga pushi yong ari tumo gana le aɓa Masar, le nga pushi yong ri gulo leyang. Nga ashi yong ri ɗum gulo lang, ni agi magulina le njuo. 7Nga tol yong kanangi rang aɓwa lang, le nga ɗig Kulli leyong. Nga yerre ih Mini Yahweh Kulli leyong, ɓeni pushi yong ri tumo gana- le aɓa Masar agh.8Nga zuni yong a njeh ni kaniyi giri nga pih Ibrahim, Ishaku, ni Yakubu agh. Nga pah yong ne gibere. Mini Yahweh.'" 9Ngha Musa waɓni aɓa Israila agh, ni a teshi kiri yang ri ya ate wol ngirung ni a muri tumo gana mashihra leyang.10Le Yahweh waɓi Musa, ki nah, 11"Woro ke waɓi Fir'auna, murung Masar, ih ɓi ih ɓi ɗagha aɓa Israila ih ɓi a pura njeh le." 12Musa nah yi Yahweh, "Ke ngha aɓa Israila ni teshi kiri yang rang ngha agh, ni yellang ni Fir'auna ka teshini kiri rang, ngha te ya ni ngan waɓteng yarata agh?" 13Yahweh waɓteng ri Musa ni ri Haruna. Pah yang lagha ate aɓa Israila ni ate Fir'auna, murung Masar, ih pushi aɓa Israila a njeh Masar.14Aɓa tenna ni muri leh atehyang ngha ningaː Amuna Ruuben, minɓala le Israila, a yangni Hanok, Pallu, Hezron, ni Karmi. Aɓeni ni pag kunvarre biɓilla le Ruben. 15Amuna Simeyon agh, a yangni Jemuyel, Jamin, ohad, Jakiin, Zohar, ni Shaul- amuna mah Kan'aniya. Aɓeni ni pag kunvarre biɓilla le Simeyon.16Lulli amuna Lawi ni ga ari biɓilla leyang. A yangni Gershon, Kohath, Merari. Lawi pagnaa ha bogho woro tomɓahri pura muri tomɓahri. 17Amuna Gershon agh a yangni Libni ni Shimei, ari kunvarre leyang. 18Amuna Kohath ni Amram, Izhar, Hebron, ni Uzziel. Kohath pagna bogho woro tomɓahri pura muri tahro. 19Amuna Merari ya Mahli ni Mushi, Aɓeni ni ɗigha akahyi ab.a Lawiya , kpaɓni aminkahyang20Amram tig Jochebed lah, mingali tehri. Le ɓil yi Haruna ni Musa. Amram pag bogho woro tomɓahri pura muri tomɓahri le wuh. 21Amuna Izhar ni Korah, Nepheg, ni Zikri. 22Amuna Uzziel ni Mishael, Elzaphan, ni Sithri.23Haruna tig Elisheba lah, muna Amminadab, mingali Nahshon. Ɓil yi Nadab ni Abihu, Eleazar ni Ithamar. 24Amuna Korah ni Assir, Elkanah, ni Abiasaph. Biɓilla le akahya aɓa Kora n ga. 25Muna Haruna Eleazar tig muna Putiel lah. Ɓil yi Phinehas. Amagula ɓa leh atehyang a ntiri a Lawiya agh ni ga. Ari biɓilla leyang.26Aɓeni ni Pag Musa ni Haruna ni Yahweh nah yi yang, "Mpussa aɓa Israila a njeh Masar, ari biɓilla leyang." 27Haruna ni Musa waɓtenana ri Fir'auna, murung Masar, ih ɓi ɗagha aɓa Israila a pura njeh Masaragh. Musa ni Haruna ye ni ga.28Ngha Yahweh waɓni tenana ari Musa a njeh Masar agh, 29nah yi, "Mini Yahweh. Waɓɓi Fir'auna ga kwa nga waɓɓ agh." 30Keminiya Musa nah yi Yahweh, "Ni ngan waɓtenana yarata agh, nina agh ni yellang ni Fir'auna ka teshini kiri rang?"
1Yahweh nayi musa, " shina wara tigo niga man-jali bin Farauna. Haruna mona toro ka digoh ba kun-tasa. Nga wabbi ga kwa waro lagyong bin wabba. 2Haruna muna toro ka nateng ri Firauna te bi daga ba leh Israila ba pora nje le.3Kele ga tenshi ye Firauna, le nga peshi gi sangiri ma garilaang a njali Masar". 4kele Firauna ka shibi tashi kiri, le ga prir bem muri Msar ga oushi a ba leng, a ba Israila nin je Masar ni gi maduirina ni ga peshiyang gha. 5Keba Masar ka yere mini Yahweh yake ni Pirinibeng keri moni ba Msar ken ga poshi a ba' Israila nbiyang gha.6Musa ni Haruna ke pagi nina; ni ga mama Yahweh wuro layyan gha. 7Musa ngha ni bogho wuro-ine, Huran tega ga ni bogwo wuro-ine pu taro yake ni a naniteng ri firauna gha.8Yahweh nayi Musa ni Haruna, " Yake ni Firauna ka nayong, "Bin dun billa; le aka nayi Haruna, bi tol munagale e Pogi dun Firauna, te bi pil Yoh. 9" Ke Musa ni Huran ken bin Firauna, le a oso a Pagah Yahweh woro dumiyangha. 10Huran ma bo mona gale dun Firauna, na min gurale, le ma pil Yoh.11" Ke Firauna oso gpora ba yeri tena na ba banah le' ni Masargha. 12A oso a dun loilla le yang ninga mi a bogo. 13Beni kwa ntiriyang ba muna garale n je, le gare Pil yoo. Kemmi garale Haruna mila yoo leyang kwa.14Firauna wara tenshi ye, ma shibi Ogyang, niga ma Yahweh wuro wabba. 15Yahweh nayi Musa, Firauna kdunri na kun ye, n'ga mashibi daga ba leng la wuro.16Nahyi, " Yahweh, Kulli le ba ibriniya, tashinan bino bi nawo, "daga ba leng ba wuro, te ba ke gusang a ba waragiri. 17Ni sang a ya ogang ha." Yahweh wabna ga: Ni ga ni a ka Yerini mini min. Yahweh miya a wol muru ni bagamuru Nile ni gara ni bengha, le banmure ka pil nkila . 18A nji banmure ka wooo, le banmue ka dumo. A ba masar ni lole nu muru ni banmuregha"19Ke yahweh nayi Musa, nayi Haruna, tol muna gara a piri bo muri le ba ma sari, ni muri ba n i gugauri ni ba kwa ki dunshini muru gha, te mam mure bi pil Nkila. Pakga tebi nkikla ma mile nja Msar, ni ma ma ka diga a foo ngu ni ba tansa gha,'"20Musa ni Haruna pag ni nga ma Yahweh wuro wabbiyan nga. 21Haruna loshi gara ma wol muri muru ni babnga muru gha, a nji Firauna na mingurule. A muru ni a ban muru kwa ma pil nkila. A njih ni a muru agh ma whuh, le bangmurung ki dumo. 22A ba masar ni ye gan; inu muru bangamurugha, te nkila ni mal je masar gha. Le a ba banga ni masar ya paga ni gi wonje leyang. ba ye Firauna wara tene, ma shibiu Ogah Musa Huran ni ga Yahweh waru na ka pa giriya.23Ke Firauna bili murigha ma ina ba leh. Ni ma Ye shiu kiri yia gha. 24A ba Masar gaggla ki ali bang kun ban muru ba aka bushi muru ni aka nugah, ke ni mini a kuma nu mure. 25Toyang saba kara tombri- bari ni ga Yahweh wuro dariyan kunmurungha.
1Le Yahweh nahyi Musa, “Kena bin Firaunah le a waɓih, ‘Ga ni Yahweh waɓɓa: Dag aɓa liyang ate aka gusang. 2Ashibi ɗag yang a wor le, nga juri nje lo kw ani aɗolong. 3Salang ka ɗungshi ni aɗolong. Aka puro a ingna a loh, kagna ntulo lo, ni bin ntulo lo.. Aka ingna a leh adenglah lo. Aka ingna bin aɓa loh, a bin kungirilo, ni akoro gilina lo. 4A tolong ka tumaro ni a loh, ni adenglah lo kwa”''5Yahweh waɓi Musa, “Nahyi Haruna logshi gar ani buwo agh a muri muru, aguguri ni atulmuru a pusha aɗolong a njahli Masar” 6Haruna logshi bi amuri amuru nia Masar agh, le aɗolong puro ɗungshi Njali Masar. 7Kemiya aɓawolnje pag nina, ni gi wol nje le yang; a pushi aɗolong mal njali Masar.8Le Fir’auna gor Musa ni Haruna le nah, “Njimmang Yahweh ihɓi pusha aɗolong ni a binang ni aɓaliyang. Le nga ɗagha aɓayong ihɓi a woro, ate aka ɗeriyi” 9Musa nahyi Fir’auna, “Aghangni waɓɓa lo. Ni yebang, n inga jimni ate muro, ni a denglah lo, ni aɓa liyo ate aka pusha aɗolong a ɗag wo, ni aɓa lahyong se ɓamuru ni mwohin aka ɗignghang?10Fir’auna nah, “Kaberi”. Musa nah, “Ihɓi ɗig nina waɓa le, ate aka ɓwa nyah ninga Yahweh, Kulli le sung ngha. 11Aɗolong ka ɗagwo, ni aɓalayong, adenglah lo, ni aɓa liyo. Ɓamuru ni aka ɗig nghang” 12Musa ni Haruna puro ɗ ag Fir’auna. Le Musa jim Yahweh ate aɗolong juniyi Fir’auna agh.13Yahweh pag ninga mama Musa jimagh. Aɗolong wuh a alahyang, ni atulminjah ni adahbeng. 14Aɓayong kpayang a bin mona, le jali ɗumo. 15Keminiya Fir’auna shinni kuna gung agha, ɗungri kunyahli le ni ye teshi kiri ri Musa ni Haruna agh, ngha te ninga mama Kulli woro waɓɓa ihka pag agh.16Yahweh nahyi Musa “Nahyi Haruna, “Logshi gara lo le a wol kikiri ni njali ya, ate ika pil agyadulum a njali Masar kwa. 17A pag nina. Ngha Haruna logshi bi ni gara le wolli kikiri njaliya, agyadulum pura ri aɓayong ni agiloh. A kikiri ni kwa an njali yap il agyadulum a nje Masar kwa.18A wonje pagha ni giwol nje le yong ka pushi agyadulum, keminiya nag an pagye ya. . nina agh agyadulumngha ri aɓayong ni agiloh. 19Le aɓawolnje nahyi Fir’auna “Gipangna le Kulli ninga.” Keminiya kunyali Fir’auna dungrina, le shiɓi teshikiri ri yang. Ngha ninga mama Yahweh woro waɓɓa Fir’auna ka pag agh.20Yahweh nahyi Musa, “Logho ni kun ɓeri ake kum Fir’auna ngha puro ihka salang ngha. Nahyi, “Ga ni” Yahweh nah: “Ɗagha aɓaliyang ihbi a woro ate gushing. 21Keminiya ni a ɗagha aɓaliyang wor agh, nga tuti wo abune anaih, ni a ɗengloh lo, ni aɓaliyoh, ni alahyong Liye aɓamasar ka ɗungshi nib uno angih, ni njali a tangha ngha ka ɗungshi ni ngih.22Keminiya karawo ngh nga pushi njali Goshen ni muri, njali ni aɓaliyang ɗigngha ngha, ate angih nyha ka ɗigngha ngha. Ga ka pagha ate nga yere mini Yahweh a ngunjah. 23Nga ganshi ntiriyong ni aɓaliyang ni aɓaliyoh. Ana ma guloliyang ni ka pag kaberi. 24Yahweh pag gire, le buno gi zu aliye Fir’auna ni ɓaliye aɗenglah le. Njali Masar kwa, njahli ye juro ate buno ngih.25Fir’auna gor Musa ni Haruna le nah, “Nworo n’darih Kulli le yong a njali lang.” 26Musa nahyi, “Ni ɓoto ke ship ag nina agh, ate ɗahra nishi Yahweh, Kulli le sungha ni ihɓotiyi aɓa Masar agh shi ɗahra a ɓuyi sung ngha? 27Owo, gingbiri kena a lusung ma kara taro ni ɗiya, sap ag agh ni, ate sa ɗahri Yahweh Kulli le sung, ninga ma lagni sung ngha.28Fir’auna nah, “Nga ɗag yong ih nke ɗariyi Yahweh Kulli le yong a lusung,. Giri mwoh ni ga wor kukwo aah, N’jimmang Kulli.” 29Musa nah, Ngama npuro ɗawo le, nga jim Yahweh ate buno ngih ni ɗag wo, Fir’auna ni adenglah le ni aɓa liyo kaberi. Kemipi yak e a juni sorbang deshilini shiɓi ɗagha aɓa lahsung woro ke ɗahriyi Yahweh ya.”30Musa puro ɗag Fir’auna ke jim Yahweh. 31Yahweh pag ninga mana Musa jim agh; le pusah buno ngih abin Fir’auna, aɗenglah le, ni aɓa liye. Mwoh nyha oh agh. 32Keminiya Fir’auna ye ɗungri kunyali a kunbang ni le ni ɗagha aɓayong wor agh.
1Le Yahweh nah yi Musa, "Wora bin Fir'auna le a waɓi, ' Yahweh, Kulli le aɓa Ibrani, nah, "Ɗagha aɓwalang a woro ate aka gussang." 2Keminiya bgha a shiɓi ɗag yang a wor agh, a tig yang ɗeshili, 3le bih Yahweh ka zuni ngih binkonna muri agiluwo ni a bang-apiri, ambuljeng, aloggah, andah, ni anjuh. 4Keminiya Yahweh ka tigha agiluwo le aɓa Israila sa ni ma Masar. Nina agh le giluwo mwoh le aɓa Israila ka wuh agh.5Yahweh tigna kuunbang; nah, "Ih kaberi ni nga pagni ga a njeh ni."" 6Bang kor agh Yahweh paghi nina; andah le aɓa Masar kwa wuh, keminiya ko mwoh le giluwo le aɓa Israila nyha wuh agh. 7Fir'auna ihli bang, le shina, ko giluwo mwoh le aɓa Israila nyha wuh agh. Keminiya tenna murung a yahli. Nina agh shiɓi ɗagha aɓeh a woro.8le Yahweh nah yi Musa ni Haruna, "Ɗungshi bwo ni tuɓuj kangna tulgiri. A weh Musa, ɗigna aka meshi tuɓu egh gung Fir'auna ngha ki shinna. 9Ih ka pil kikiri a njeh Masar kwa. Ika tig wahgha ni morriyo ri ɓayong kwa ni agiluwo kwa ni njeh Masar agh." 10Musa ni Haruna pag nina pon tuɓu bin tulgiri le tangha dum Fir'auna. Le Musa meshi tuɓu ye gung. Tuɓu ye tig wahgha ni moriyo ngiri ɓayong ni agiluwo11Aɓa ɓuhri ni gan tangha agh ate wahgha ni moriyo egh ni ngiri yang ngha, ni anshile aɓa Masar kwa. 12Yahweh dungri kunyahli Fir'auna, le Fir'auna ni teshi kiri ri Musa ni Haruna agh. Ninga mama Yahweh woro nah yi Musa ga Fir'auna ka pag ga.13Le Yahweh nah yi Musa, "Logni beri sup, a tangha dum Fir'auna, le a nah yi, 'Yahweh, Kulli le aɓa Ibrani, nah' "Ɗagha aɓwalang a woro a ke gussang. 14Ate a kunbang ni ya nga tutta abinkonna kwa a muro kanangiro, muri aguro lo ni aɓwalo kwa. Nga pag ga nina ate a yerre ih ɓwa nyha ninga meng a ngunjah agh.15Ke niɓeni ya nwara logsh beng le nwollo ni aɓwalo ni binkonna, le ke a nyha awa uwo a ngunjah agh. 16Keminiya ate ga ni paghi ke nɗagho a ɗigha; ate mama nga ɗumo gulo lang, le lullang ka waɓri a ngunjah kwa. 17A wo ngha awa logshi muro a muri aɓwalang ni shiɓi ɗag yang a woro.18Teshi kiroǃ kaberi bang ninga agh nga zuni muru njitahli magula, mama ni pa a shin jah maɓe ya logha ri kara ni a tigni tinna Masar agh zuni ha niɓeni. 19Le niɓeniya, tutta abuna a ke kpaɓɓa agiluwo lo ni agilo ni kwa a lusung ngha a tig yang ba a aɓɓa nghang ngha. Ɓeni kwa wa uwo a lusung ni agiluwo ni yera lah a agh-muru njitahli ye zu le, a wuh""20Le adenglah le Fir'auna ɓang ngoɓong kuntumo le Yahweh ya kara wora a lusung ke zuni aguro ni agiluwo leyang lah. 21Keminiya aɓeni tol kuntumo le Yahweh ni dalla agh ɗagha aguro ni agiluwo leyang a lusung.22Le Yahweh nah yi Musa, "Logshi bwo a nji ɓakuli ate mama muru njitahli ka suhla njeh Masar kwa. a muri aɓayong ni agiluwo, ni alusung ni kwa a njeh Masar agh." 23Musa logshi gara le a kuli, le Yahweh tutti sahgha muru, muru njitahli, ni nyiɓɓa le muru a njeh. Le muru njitahli suhla muri njeh Masar. 24Nina agh ngih muru, ni nyiɓɓa kpaɓni njitahli ma tenna, mama ni pa pagri ya agh logha ri gila le njeh Masar.25A njeh Masar kwa, muru njitahli ye wolla ga kwa a lusung ngha, ga bolli aɓayong ni agiluwo agh, ye wolla alusung kwa, le ɓuhni yi angung. 26Se njeh Goshen ni mwoh ba aɓa Israila ɗig nghang ngha, ni muru njitahli nyha nghang ngha.27Le Fir'auna abuna a zuni Musa ni Haruna. nah yi yang, "A kunbang ni ya mpagna gimashihra. Yahweh ya njiteng ni, le meng ni aɓwalang aɓayong mashihra. 28Njim Yahweh, ate ate sahgha muru ni muru njitahli gogna. Nga ɗag yang a woro, le ni nwa ɗigha ba ɗeshili ya."29Musa nah yi, "Ngi ɗag lah ni ninga le, nga logshi beng bin Yahweh. sahgha muru ka tangha njeh, le muru njihli nyha wa uwo agh. A njinjere nini a yerini ih ngunjah agh mami Yahweh ni. 30Keminiya a weh ni adenglah lo agh, nyerina ih nyha nga gushi Yahweh kulli ya."31Niɓeniya rama ni sha'ir wara ɓihya, ate sha'ir wara ɓilla, le rama wara pushi posse. 32Keminiya alkama ni alkama ma ɓalusung ni ɓihyi ya ate agisoro ma nzumo ni. 33Ngha Musa ɗagni Fir'auna ni leh ya, logshi bih bin Yahweh; sahgha mure ni muru njitahli ye tangha njeh, le muru ɗag te nyah.34Ngha Fir'auna shinni mure, muru njitahli, ni sahgha muru kashina agh, ye pag gimashihra ɗeshili ni dungri kunyahli, kpaɓni adenglah le. 35Fir'auna dungrina kunyahli, le ni ɗagha aɓa Israila a wor agh, ninga mama Yahweh woro waɓɓa nji bin Musa agh
1Yahweh nah yi Musa, "Wora bin Fir'auna, ate ndungri na kunyahli ni kunyahli aguro le. Mpagna ga ate nga ɗum giɗumna le gulo lang a ntiri yang. 2Ɗeshiliya nye pagna ga ate nga waɓɓi amuna yong ni aminkah yong ga mpag ga, gimashihra ni mpaghi Masar agh, le ni pagha ni mpahni agi ma ɗumnale gulo lang a ntiri yang ngha. A njinere nini nga yereni ih Mini Yahweh."3Le Musa ni Haruna wora bin Fir'auna le nah yi. "Yahweh, Kulli le aɓa Ibrani, nah, "Ha ni yebbang ni a shiɓini nongshi muro njeh a binang? Ɗagha aɓwalang ih ɓi a woro a ke gussang. 4Keminiya a shiɓi na ɗag ga aɓwalang ih ɓi a woro, teshi kiro, nga zuni akukoro a muri njeh ni kaberi.5Aka vulliyi nguɓnjahli ni pagha ni ɓwa nyha logle shin njeh ya agh. A lih ga kwa aɓɓa a bih murunjitahli ya. A lih angung leyong ɗeshili ni a ɓabang ngha. 6A ɗungshi alah yong, ni mami aguro leyong, ni mami aɓa Masar kwa- ga ko ateh yong ni akahyi yong ni shin pa a agh, nyha ke logha ri kare ni a pagha ngunjah agh ha ni kyari.'" Le Musa pura bin Fir'auna le woro.7Aguro le Fir'auna nah yi, "Ha ni yebbang ɓeni ka tamni sung? Ɗagha aɓa Israila ih ɓi a woro ate aka gushi Yahweh Kulli leyang. Ni a yereni Masar juhrina agh?" 8A ye zuni Musa ni Haruna ɗeshili a bin Fir'auna, ɓeni nah yi yang, "Nworo nke gushi Yahweh kulli leyong. Keminiya a yang ka woro?"9Musa nah, "Sa wor ni makenina, ni aɓa gula, amuna buna lesung, amuna ngalang lesung. Sa wor ni aluwo njuh ni andah, ate sa pag njibuno beh ate Yahweh." 10Fir'auna nah yi yang, "Yahweh ih ɓi billi yong ni njiteng, ngha nye ɗag yong ih ɓi nworo, le ama kenina leyong woro. Nshinna, nyong ngha gimashihra a yahli yong. 11Oh ohǃ abuna ni ntiri yong ngha ih ɓi a woro, le a ke gushi Yahweh, ate ga ni nga alah." Le a pushi Musa ni Haruna a dum Fir'auna.12Le Yahweh nah yi Musa, "Logshi bwo a muri Masar bin akukoro, ate a loghi njeh Masar le a lih ga kwa agh, ni mama kwa murunjitahli ɗag ga." 13Musa logshi gara le muri Masar le Yahweh zuni gung pura njimakuli a muri njeh Masar kara ni duh kwa. Ngha beri pag ni ya, gung njimakuli ye zuni akukoro.14Akukoro egh ingna ba kwa agh a njeh Masar le ɓihyi giri. Mama ke logni kikara agh ni a pa a kum bung le akukoro a mjeh ye nina agh, le guɓung nyha nina ka zu a nzumi ya. 15A vulliyi njahli kwa ha bol pinna. A lih gissoro kwa ni njingung ni kwa murunjitahli ɗag ga. A njeh Masar kwa guɓung nyha ye uwo gi muru langsa agh, Ko ngung ni a bang ngha.16Le Fir'auna gor Musa ni Haruna ni kara le nah, "Mpagne Yahweh Kulli leyong ni yong gimashihra. 17Le niɓeniya, tol nghang gimashihra lang a kunbang ni, le njim Yahweh Kulli leyong ih ɓi tol yi sung nluo ni a bin sung." 18Nina agh Musa puro woro le ke jim Yahweh.19Yahweh zuni ngih gung pura nji nanjeh zu ponna akukoro egh wori a kagli kun salang; le kukoro nyha uwo mwoh a kasa njeh Masar agh. 20Keminiya Yahweh dungri kunyahli Fir'auna, le Fir'auna shiɓi ɗagha aɓa Israila a woro.21Le Yahweh nah yi musa, "Logshi bwo a nji ɓakuli, ate mama pina ka bolla njeh Masar kwa, pinna ni a logle a mom ma." 22Musa logshi bih nji ɓakuli, le ngih pina suhla muri njeh Masar kwa ma kara tahro. 23Ɓwa nyha ki gan shin ɓih ɗeshiliya; ɓwa nyha ɗag ley ya ha kara tahro. Ngho te ya aɓa Israila ngha ni poshibang ba ɗig nghang ngha.24Fir'auna gor Musa le nah, "Nworo nke gushi Yahweh. Ko a makenina leyong kwa logle wor ni yong, keminiya ɗigna aluwo njuh ni andah leyong ka ɗig ga." 25Keminiya Musa nah, "Ɗag sung ih shi ka ɗahra ni pingshi gipahna ate sa peh a bin Yahweh Kulli lesung. 26Ɗigna andah lesung ka osso ka wor ni sung; guɓung nyha sa ɗagha nzumo agh, ate sa tol yang shi ka gushini Yahweh Kulli lesung. Ni shi yere ni mang shi ka gushini Yahweh ya sete shi bilbang be,"27Keminiya Yahweh ye dungri kunyahli Fir;auna, le ni ɗag yang a wor agh. 28Fir'auna nah yi Musa, "Ɗag binangǃ Lel muro a muri giri mwoh, ih ke a ye shinang ɗeshiliya, ate kare ni a ye shinni kundumang ngha, aka wuh." 29Musa nah, "Weh kanangiro agh a waɓne. Ih ni ngi shin kundumo ɗeshiliya."
1Le Yahweh nah yi Musa "Binkonna mwoh' mabi ngha wa uwo nga zuni muri Firiauna ni Masar. Nzumi ya Firiauna ka dag yong ih bi nworo. Ngha a malle ya dag yong ih nwor le ih ka piriyi yong kwa. 2Lag beni kwa agh babura ni bamah ih bi jim bi-bamurikala ih pih gifugna. 3Nibiyeni ya Yahweh tigha aba Masar ih a pag ga ka boyi aba Israila. buro ma agh Musa kunna agha a bin adenglah le Firiauna ni aba Masar kwa.4Musa nah: Yahweh ki wab ga 'Ni ntiri duh, nga billa ntiri Masar kwa, 5Aminbala mabuna le aba Masar kwa, logha muri Firiauna ni digha muri ngunmururng murung le ya kena muri nsari ni ki goghiri muri tahli ya ka wuh, kpabni aminballa le agihluwo kwa.6Le bwa ka pagha jah mama ni pah pagri a agh le ke ye ka pag deshili ya. 7Keminiya ko muna nlarah ni ki jol ba Israila bung ngha. Ko bwa ko gihluwo. Nina nga yerini ih ntigna jang ntiri aba Masar ni aba Israila. 8Aguro lo ni kwa ni ya, ka sullo ka gungha dummang ka nah 'Wor ro, aweh ni abwa lo ni ki kuratyo agh. Njum ga agh nga puro. Le musa dag leh Firiauna ni ngi yahli lulla9Yahweh nah yi Musa, Firiauna ni ki ogho bang ngha. Ngha nina ate nga pagha agi pah ngobong dudug a njeh Masar, 10Musa ni Haruna pagha agi pah ngobongni kwa a dum Firiauna. Keminiya, Kulli tengshi kunyahli- Firiauna, le Firiauna ni agha aba Israila ih dag njeh le ya.
1Yahweh nah yi Musa ni Haruna a nje Masar. Nah, 2Abin no agh, shienri ni ka pag toltinna ashienri, shienri mamwoh le bogho abin no.3Nahyi kpaɓɓa le ɓa Israila, ‘A kara malum le shienri ni ya Digna ɓeni kwa agh ih bol yi muri munanzu ko munambul, lah ni kwa agh ih pag nina, munanzu mwoh amuri lah ni kwa agh. 4Munanzuh gogne agh lah le, ɓaburah ni ɓih ɓamurikalla ih tol nyama le munanzu ko munambul ni ka pyeri gogho le aɓayong ni a liye agh. Ih pyeri lih le ɓeni kwa ogh, ini paghi ɗigna ke ah tol nyam ani ka pyeri lih leyang kwa agh.5Munanzuh ko munambul lo agh ih ɗigha guɓung nyha gag yi ya, mabunna ni bogho le mwoh agh. A log le a tol mwoh le anzu ko ambul. 6Ɗigna a tighi a lemuri ha kara malumpu ihne le jongho egh. Le ɗigna ih kpaɓɓa le Israila kwai h wol agiluwo egh a tuh le bang. 7Ɗigna nga tol ankila egh le mɓishi ari bu makatang nib u ma lih le kunkangna ni makulli le kunkangna le lah n inga lih nyama aegh nghang ah. 8Ɗigna nga lih nyama egh a duh egh, ngha nton ni sang a giche agh. Nlih ni brodi ni ni ah pagni njibongho agh ah, kpaɓ ni ambugiri malulla.9Ke nlih ni masonna agh ko ah lammi a muru agh, keminiya nton ni a giche kpaɓ ni muri, a kushi, ni aga a yeh agh. 10Ɗigna ke nɗag nshile ha bang tuh yi ya. Ɗigna mpinshi tekoro ga kwa wa uwo agh ni-beri. 11Ɗigna nga lih ninga: a kuhra nguri’enna lo, kuhra lo ngha a kusso, ni munagara lo bu wo. Ɗigna aka lih nikahra. Njibunno-ɗuro le Yahweh ni.12Yahweh waɓ ga: Nga ingna ntiri lah Masar a duh egh le nga wolliya amakundunna le a ɓayong ni agilusung kw ani je Masar agh. Nga pag gi pagna Waɓinjuo amuri akulli le Masar kwa. Mini Yahweh. 13Nkilla egh ka ɗig giɗumna le Zu lang bin yong. Nshin nkilla le, nga ɗur yong ngha nga wolli nje Masar agh. Giyalung konniyina ni ni ki zu ari yong ki girjam yong ngha. 14Kara ni ka ɗighi yong kara ma ɗenshe, mama ɗigna ng abilla ninga njibunno le Yahweh; ari abiɓilla leyong-gigilla ni ɗigna ng abilla ninga njibunno ha ki kenne.15Nga lih burodi ni njibongho nyha ari ya agh a kara tomɓahri. A kara ma mwoh makundunna agh nga pushi njibongho a lah yong. Beni kwa lih burodi ma-njibongho logho ari kara mamwoh ha kenni ma-tongno agh, ɓwa egh agh ah pushi nje Israila. 16Kara mamwoh agh kpaɓɓa le bayong ngha nghang ah tig nghang, kara matomɓahri ya jah kpaɓɓa egh ngha nghang. Tummo nya ka pag ria kara ni ya, Lamgiri mama ɓayong ka lih agh ni mwoh. Ɗigna ini pag tummo ni mwoh ni nlogle mpag agh.17Nga woro bil njibunno brodi mama njibongho nyah ari ya agh ni ate a kara ni ni mpushi ni ɓunno ɓa lah yong a nje Masar. Ini paghi ke Ɗigna nga woro bil kara ari abiɓilla le ɓa lah yong kwa ninga gibilla ha ke kenne. 18Ɗigna nga lih brodi mama njibongho nyah ari ya agh a kapolla le kara ma lumpu ihne le jongho mamwoh le bogho ha kenne a ka polla le kara mawuramwoh pur mwoh le jongho egh.19A kara ni tomɓahri ni ya, ɗigna ke ah kun njibongho a lah yong ngha. Ɓeni kwa lih brodi ni ni njibongho ari ya ah pushi a ntiri a ɓilla a nje leyong agh. 20Ɗigna ke nlih ga kwa ah pag ni njibongho agh. Ba kwa nɗig nghang agh, ɗigna ih le nlih brodi ni ah pagha njibongha nyha ari ya agh.21Le Musa gor aɓatenna le Israila le nah yi yang, “Nke mbol amunanzu ko anunagiri mama yali yong tol agh, mama ka pyeri aɓeni a lah yong agh le nwol nzu njibunno-ɗuro. 22Le ntol kasa-kandagiri n’issa a nkilla ni a koro agh. Mɓishi nkilla ni a koro agh a bu malih ni bu makatang ni makuli le akunkangna le yong. Ke ɓung ntiri yong ih puro a kunkangna liye agh ha tuh le bang.23Ate Yahweh ka billiya ate ke wol aɓa Masar. Shin nkilla ni makulli le kunkangna agh ni mama bu malih ni bu makatang le kunkanang agh le, ih ka ɗur kunkangna lo ni ih ag yi ɓa giijabang ih ingna a lah yong ih zu wol yong ngha.24Ɗigna nga bil gipagna ni. Ga ka ɗighi yong ni abiɓilla leyong gigilla kunbang ni kwa agh. 25N’ingna a nje ni Yahweh ka pah yong agh le, ninga mama nah ih pag agh ɗigna nga bil gipagna ma ɓangkulli ni?”26Amuna yong illi yong, ‘Mang pag te kushi gipagna ma ɓangkulli ni?’ 27Le ɗigna nga nah, ‘Ɗahra ma njibunno-ɗuro le Yahweh ni, ate Yaheeh ɗura aliye aɓa Iraila a Masar ngha wulli aɓa Masar agh. Tig aɓa lah sung aɓɓa,” le aɓayong gungha nje pih Yahweh gullo. 28Aɓa Israila woro ki pag te ninga mama Yahweh lag ni Musa ni Haruna agh.29Pag ni ntiri-duh ngha Yahweh wolli amuna Makundunna ni nje Masar agh, logho ari muna makunduna le Firauna, ɓeni ki nongmurung agh, kenne ari muna makunduna le ɓeni a kurro ah tigha bin-kurbang agh, ni amuna makundnna le agiluwo. 30Firauna te ya log ni duh-ini aɓa pag yi tummo kwa, ni aɓa Masar kwa. Ɓwah ni jollo ngha Masar, ate lah nyah nghang mwoh mama ɓwa nyha wuh nghang agh.31Firauna tashibang ah zu ni Musa ni Haruna ni duh le nah, “Nlogho, mpuro a ntiri aɓa Masar. Nworo, ngushi Yahweh, ninga mama a waɓa ih yalo tolla aka pag agh. 32Ntol anzu leyong ni andah leyong, ninga mama a waɓ ɓa, le nworo, ni osso peng kumɓoro.” 33Aɓa Masar ngha a kahra ka tutti tekori yang ah ɗag nje egh, ate ah nah, “Sa wuh kwa.”34Ke ɓayong told ere brodi ni sang ah soɓi njibongho ari ya. Ah koro goggiri leyang ah kuhri a kandagiri leyang ni mel yang agh. 35Niɓiyeni ya aɓa Israila pag ninga ma Musa waɓi yang agh. Ah illi aɓa Masar ate agi gilrung ma gifungna ma poshina, agi gilrung ma gold, ni kandagiri. 36Yahweh tig aɓa Masar ah koshiyirung angni aɓa Israila . Ini paghi ke aɓa Masar pah yang ga kwa ah illi yang tebi ya. A njinjere ni ni, aɓa Israila ponni gikumna le aɓa Masar.37Aɓa Israila ginya logho a Rameses kenne a Sukkoth. Gogho leyang kehna abuna ni ki gingiri kushi yang agh 600,000, kpaɓ ni amuna makehna. 38Aɓayong ni jal agh osso wo rni yang, kpaɓ ni aɓuna anzu ni anɗah, agiluwo ma gogna duduk. 39Ah pag burodi ni njibongho nyha ari ya agh ni dere burodi ah zu ni a Masar agh. Njibongho nyha ri ya ate ah pushi yang a nje Masa rni ah tenghibang ih ah lam gilina agh. 40Aɓa Israila ɗigna a Masar ha bogho 430.41A malla le bogho 430 agh, a kara agh, ah koriyo le ɓayong le Yahweh ni kur ri yang agh puro ɗig nje Masar. 42Duh ni as ɗig ni ni njiung agh ni, ate ih Yahweh ih pushi yang ah ɗag nje Masar. Duh le Yahweh ni ah aɓa Israila logho ari ɓiɓilla kenne ari biɓilla ka tig njiung ari y ani.43Yahweh nah yi Musa ni Haruna, “Gibilla le njibuno- ɗuro ngha: Biri nyha ka ingna a lih ye agh. 44Ngha te kwa agh, guro le ɓa Israila ni kwa, ah kur ni bolo agh, logle lih ngha mmal jabi ya.45Abiri ni aɓa pag tummo ni ah tol ni tollo agh ɗigna ke ah lih gilina egh agh. 46Ɗigna ah lih gilina egh a lah mwoh. Ɗigna n inga tol nyama egh npurri a lah egh agh, ni ɗigna ni nga wam muh ni kwa ngiri ya.47Ɗigna aɓa Israila kwa ka woro bil njibunno egh. 48Biri ɗig te yong le yali tol bil njibunno- ɗuro le Yahweh, ɗigna ah jab aɓwale mabunha kwa. Le logle zu billi. Ih ka pil ninga aɓeni ah ɓilla a nje egh agh. Ngha te kwa agh, ɓeni ni ah jaɓ ɓa agh nyha logle lih gilina egh agh.49Gibilla ni ka pilla muri aɓeni ah ɓilla nje ni y ani abiri ni ɗigha a ntiri yong agh.” 50Ke aɓa Israila pag te pyere ari ga Yahweh lag ni Musa ni Haruna agh. 51Gire pag giri kara egh ni Yahweh pushi ni Israila ah ɗag nje Masar ari koriyo le aɓayong ni kur ri yang agh.
1Le Yahweh nahteng ri Moses, ki nah, 2Tigha munabuna makundunna ni kwa'agh sa, makundunna ɓilla ma yong ni kwa'agh antira aɓa-Israel, alle ɓwa ko giluwo. Ihni mameng."3Mose nah yi aɓwa, "Nɗengshi ni akara ni, a kara ni ih puri a Egypt ya, alah guro, ate irritenna gih Yahweh ni pusso abeh. brodi nyha ni yeast ke aka lih ya. 4Yong ngha nga pura Egypt a kara ni, ashienri ma Aviv. 5Ngha Yahweh zu ni nni yong anjeh aɓa-Canaan, aɓa-Hittite, aɓa-Amorite, aɓa-Hivite, ni aɓa-Jebusite, njeh ni kaniyi akah yong ihka pah yang, njeh ni ki suɓni kiera ni nyih-le ɗigna nga shin agipagna ma guso a shienri ni.6Ɗigna ni nga lih brodi ni ni njibongho ri ya ha akara tonɓahri; le a kara ma tonɓahri ya nga pag njibunno ate gushi Yahweh. 7Brodi ni njibongho nyha ri ya agh ini nga lih a yeh akara tonɓahri ye kwa; ke ih ɓi a shin brodi ni njibongho ngha a ntiri yong ngha. Ke a ye shin njibongho a njeh leyong ngha.8A kara wo wgh nga nah yi amuna yong, 'Ga ngha a temuri ga Yahweh pag nghang ngha mpuri a Egypt agh.' 9Ga ka ɗig gi ɗengshina a bihyong, ni a kundum yong. Ga ngha nina ate gigilla le Yahweh ka ɗigha kunyong, ih le ni bung ma tenna ni mpushini yong a Egypt. 10Ngha nina agh ɗigna nga bol gigilla lang a kunbang le logha ri bogho kena ri bogho.11Ngha Yahweh zuni ni yong a njeh le aɓa Canaan agh, kaniyi na giri a binyong ni bin akahyong ih paghi ngha pahni njeh a binyong ngha, 12ɗigna nga tigsa makunduna muna le yong ni kwa agh. Aminɓalla amabuna le agiluwo leyong kwa, ka ɗig mami Yahweh. 13Ɗigna aka ashi minɓalla le mbuljeng ni njuh, ngha ni ih nye nkuri ya agh, le ɗigna nga ɓun melli. Keminiya aminɓalla amuna yong ngha ɗigna nga ashi yang.14Ngha muno ihlo ni nzumo, 'Mang ga ki ɗumo?' le aka waɓih, 'Bung ma tenna le Yahweh ni pushi sung a Egypt, a lah guro. 15Ngha Pharoah a tengmurung le shiɓini ɗagsung ih ɓi shi wor agh, Yahweh wolla nlue minɓalla ni kwa a Egypt agh, kpaɓni minɓalla le ɓayong ni minɓalla le agiluwo. Ini pag yi ke ngi ɗahri Yahweh amakuduna ga kwa a ɓil agh, keminiya aminɓalla lang kwa n'ashina yang.' 16Ga ka ɗig gi ɗengshina a bihyong, ni gi ɗengshina a kundum yong, ate nji ri bung ma tenna ni Yahweh pushini sung a Egypt."17Ngha Pharoah ɗagni aɓayong wor agh, Kulli ni billi yang a nji ri njinjere a bin aɓa philistine ngha, ko ke njeh ngha gyaɓ. Ate Kuli nah, "Gor le aɓayong ka ariyi yahli yang ngha a mom luwa agh le a nyera a Egypt." 18Nina agh Kulli kangnina ni aɓayong nghe a nji ɓalusung bin Salangmagula le Kagli. Aɓa Israel ɗag njeh Egypt kur ri yang te luwa.19Musa tolla amuh le Joseph a bih, ninga mama Joseph wara tigha amuna Israel a kaniyi ni giri ya ni nah, "Kulli ka asso ni njiteng, le ɗigna nga tol amuh lang a bih yong." 20Aɓa Israel logha Sukkoth le ɗamma a kun ɓalusung a Etham. 21Yahweh wora dumyang ni ɓakara a gbingrah le nlagiri a muri njinjere. Le nji ri duh agh ih wora a gbingra le gishe ate pah yang poshibang. A njinjere ni ya a logle a ginya ni ɓakara ni duh kwa. 22Yahweh ni gitti aɓayong ngha gbingra le nlagiri ni ɓakara ko gbingra le gishe ni kunbang duh agh.
1Le Yahweh waɓtenana ri Musa, ki nah, 2"Nah yi aɓayong le Israel ih ɓi a nyere le a ɗamma a Pi Hahirot, ntiring le Migdol ni salangmagula, kedebang Baal Zephon. Nga ɗamma a kun salangmagula ki shin Pi Hahiroth. 3Pharoah ka nah a muri aɓa Israel, 'A yangha a gindilla a gangla njeh egh. Ɓalusung girra a muyang.'4Nga tengshi yahli Pharoah le ih ka pir yong. Nga kum gusso a temuri Pharoah ni aɓa tahluwa le. Aɓa Egypt ka yere ih mini Yahweh." Nina agh aɓa Israel ɗamma ninga mama a lagni yang ngha. 5Ngha a waɓni murung le Egypt ih aɓa Israel ɓangna agh, ayahli Pharoah ni aɓa pagtumo le pilla ari aɓayong nghe. Ah nah, "Mang shi pagh? Shi magne Israel bung a ri pag yi sung tumo."6Le Pharaoh gila anye-gwo piri le ni tolla aɓa tahluwa. 7Tolla anye-gwo piri ma tariyina worotongno topurmwoh ni anshile anye- gwo piri ni a Egypt kwa, ni aɓa pagtumo a muyang. 8Yahweh tengshina yahli Pharaoh murung le Egypt, le pirtye aɓa Israel. Niɓeniya Israel wara woro a toltyong. 9Keminiya aɓa Egypt pira yang, kpaɓni apiri le, ni anye-gwo piri, aɓa logpiri, ni aɓa tahluwa le. A kumma aɓa Israel ki ɗamma a kun salangmagula kahri Pi Hahirot, kedebang Baal Zephon.10Ngha Pharaoh zuni gyaɓ agh, aɓa Israel shinbang le gire gangshi yang, aɓa Egypt ngha ki kurata yang, le ngoɓong wol yang. Aɓa Israel ɓua yi Yahweh. 11Ah nah yi Musa, "Ih ate ankilliya nyha a Egypt agh ke a pushi sung ih ɓi shi wuh a ɓalusung? Pallang ke pag yi sung ninga, a pushi sung a njeh Egypt? 12Ga ni shi waɓoh a Egypt agh, Shi nahna wo, 'ɓag sung ate sa pag yi aɓa Egypt tumo.' Ih ka ɓor yisung ih ɓi shi pag yi yang tumo a muri wuh a ɓalusung."13Musa nah yi aɓayong, "Ke mɓang ngoɓong ngha. Ntang jehyi le nshin assa ni Yahweh ka pagha ate muyong ni kyari ya. Ate ni nye nga shina aɓa Egypt ni nga shinni ni kyari ni ya. 14Yahweh ka pagluwa temuyong, le giri mwoh nga tang jehyi."15Le Yahweh nah yi Musa, "Mang pag yi ke a weh Musa, a tang gorrang? Waɓih aɓa Israel ih ɓi a wora dum. 16Logshi gara lo a kehni boh a muri salangmagula le gaɓi ɓahri, nina agh ate aɓa Israel ka ɗuro a muri njeh ma nyumna. 17Nyerini nga tengshi yahli aɓa Egypt ate aka pir tahyang. A te nga kum gusso a temuri Pharaoh ni aɓa tahluwa le, anye- gwo piri le, ni aɓa kogpiri le. 18Le aɓa Egypt ka yere ih Mini Yahweh ngha nkum gusso a temuri Pharaoh, anye-gwo piri le, ni aɓa kogpiri le."19Malaika le Kulli, ɓeni ki ginya a dum ɗamma le aɓa Israel agh, shisa nyera nzum yang. Gbingra le nlagiri ɗag dum yang le tangha a nzum yang. 20Nlagiri ye a ntiring le ɗamma le Egypt ni ɗamma le Israel. Nlagire ya ma pinna ni nji bin aɓa Egypt, keminiya ih tuhbang ni duh a bin aɓa Israel, nina agh duh egh kwa agh, mwoh ni zu a nji bin mamona agh.21Moses logshi bih a muri salangmagule. Yahweh nyeni salalngmagule be ni gung matenna nji tehbang ni duh ye kwa ni pil salangmagule njeh ma nyumna. A njinjere nini muru egh gaɓni ɓahri. 22Aɓayong le Israel ɗuro a ntiring a muri njahli ma nyumna. Amuru egh tig garrung ate muyang a nji malih leyang ni a njih ma kattang leyang.23Aɓa Egypt piryang. Wora tahyang a ntiring le salangmagula- apiri le Pharaoh kwa, anye-gwoh piri, ni aɓa kogpiri. 24Keminiya ni tuh le bang, Yahweh shina aɓa tahluwa le Egypt nji ri gbingra le gishe ni nlagiri. Le juhri muri aɓa Egypt. 25Akushi anye-gwo piri leyang kpangha, ni aɓa kogpiri ki kog yi a gana. Nina agh aɓa Egypt nah, "Shi ɓangha ri Israel ate Yahweh ngha ki wolrung ni sung ate muyang."26Yahweh nah yi Moses, "Logshi boh a muri salalngmagula nina agh amure ka gumma a muri aɓa Egypt, ni anye-gwo piri leyang, ni aɓa kogpiri leyang." 27Nina agh Moses logshi bih a muri salangmagula ye. 28Le muru ye nyera bin billa le ngha bang ki tuhni ya. Aɓa Egypt ingna a yeh salangmagula ye, le Yahweh wori yang muru a ntiring le salangmagula egh. Muru ye nyera be le mel anye-gwo piri le Pharaoh, aɓa kogpiri, ni aɓa tahluwa le kwa ni pirtye anye-gwo piri ya kwa a salangmagula. Ɓwa mwoh nyha aɓɓah.29Ningo te kwa agh, aɓa Israila ginya a ntiring salangmagula a muri njahli ma nyumna. Amuru ye vang garrung a temuyang a nji malih ni kahtang. 30Nina agh Yahweh ashna Israel a kare a bih aɓa Egypt. Aɓa Israel shinna anluo aɓa Egypt a kunsalang magula. 31Ngha aɓa Israel shinni ngih gullo ni Yahweh ɗumo a muri aɓa Egypt agh, aɓayong ɓang ngoɓong le Yahweh, le pah njiteng ri Yahweh ni Moses guro le.
1Le Musa ni aɓa Israila tuh yi Yahweh ngya. Anah, "Nga tuh yi Yahweh ngya, ate kumna dumposhina ganluwa; tutti na piri ni ɓa kog yi a salang magula.2Yah ni pag masso lang ni ngya, ɗigna assalang. Kulli lang ni ga, le nga ɓongshi, Kulli le tehrang, nga gushi. 3Yahweh ya garaluwa ni; Yahweh ya lullang ni.4Soɓna anyeh gwopiri le Fir'auna ni aɓa kurrung luwa a salang magula. Muru ɓa kagli ponna ama tahriyina tumo le Fir'auna. 5Limma salng vulla yang; a ɓullo a limma egh ninga tahli.6Bwo ma lih, Yahweh, gula ni gusso; bwo ma lih Yahweh, meshiyina ɓa shiɓi murung. 7A ngih gusso lo ni a piriyi ni aɓeni shiɓo agh. A ɗumna yehlulla lo; le pingshi yang ninga lusung nɓah. 8A fugna salang le muru logho vangha kuli; ɓangha muru logho tangha kuli; limma le muru ye gbingla a yeh salang.9Aɓa shiɓi murung nah, 'Nga pirra, nga wollo, nga gaɓ giponna; yahlang ka parra; nga pushi garabwo lang; beng ka wol nluo yang.' 10Keminiya a fugna yang ni gung lo, le salang magula mel yang; a ɓullo muru ninga gindolong. 11Yang ninga weh, Yahweh, a ntriri akuli? Yang ninga weh, gulo gerenteng lo sa, guso a ɓongso, pag gi mag tahɓi?12A kena ni bwo ma lih, le njahli mel yang. 13A ogrung njiteng lo agh a billa ni aɓayong ni a ashi ya. Ari masso lo a billa ni yang ha bin ma gerenteng bah awo dig nghang ngha.14Aɓayong ka ogho, le aka koshiyo; ngoɓong ka bol aɓa ɗigna Filisti. 15Le amurung Edom ka ɓang ngoɓong; aɓa tahluwa le Mowab ka jigra; aɓa ɗigna Kan'ana ka yangli kwa.16Ngih ngoɓong ni kariya ka bol yang. Ate gulo le bwo, a yumma bin mona ninga tahli sete nɗur yang, Yahweh- ha sete aɓayong ni nn'ashi ya ɗur yang.17Nga zuni yang le nga pan yang amuri nkonno ma gibere leyong, bah, Yahweh, tigha ih ɓi ndig nghang ngha, bin ma gerenteng, mama bwo ɓag ga MurungKulli. 18Yahweh ka nong murung ha ke kene."19Ate apiri le Fir'auna wor ni anyeh gwo piri ni aɓa kogpiri a salang magula, Yahweh nyer ni muru a muyang. Keminiya aɓa Israila ginya a muri njahli ma yumna a ntiri salang magula. 20Miriyam mingali Haruna, ma agkuntumo bin Kulli ni anshile amenah kwa puro tol nyinyam, tah ngwang. 21Miriyam tuh yi yang ngyaː "Tuh yi Yahweh, ate kumna dumposhina ganluwa muri ɓa shiɓi; tutti na piri ni ɓa kog yi a salang magula."22Le Musa billi aɓa Israila a salang ma kagli ye. A worra ɓa lusung ni Shur agh. A ginya a ɓa lusung kahra tahro ni a kum muru agh. 23Le a zu a Marah, keminiya ni a gan nuh muru ni beh ya ate lulla. Nina agh a gor lulli beh ih Marah24Nina agh aɓayong nyashi Musa teng le nah, "Mang sa nuh?" 25Musa jim Yahweh le Yahweh ɗumi ngung. Musa ɓunno ɓugha a muru egh, le muru egh ɓor nuh. A beh ni Yahweh pahni yang gigilla ma tenna, le a beh ni mom yang ngha. 26Nah, "Ngha nteshi kiri yong yarata a ri Yahweh Kulli leyong, le mpag gima ɓonna a dumi, le nteshi kiriyong ari alagha le, le mbilla agigilla le kwa agh- Ni ngi tighi yong mwoh a ntiri akonno ni ntighi aɓa Masar agh, ate mini Yahweh ɓeni pah yong irritenna agh."27Le aɓeh zu a bin Elim, bah atuhmuru lum pur ɓahri ni angung kahn woro tahro pur lum pag nghang ngha. A kpaɓa bin muru ye.
1A log biri a Elim, le ngongso aɓah-Israila kwa ngha alusung Sin, ni nongha a ntiri Elim ni Sinai, akarah lumpur tongno le shieri ma ɓahri ni a ɗagni Masar agh. 2Ke buno ngongso aɓah-Israila nyashi teng a muri Musa ni Haruna a lusung nghe. 3Ke Aɓah-Israila nahyi yang, "Ate ke shi wuhna na a bih Yahweh a njeh Masar ngha shi ɗigni tiye ankori nyamma shi woro sheng ni brodi yarata agh. Ate apushinang sung a zuni a lusung ni ya a gah wol nluoh buno ngongso ni yahlo."4Le Yahweh nahyi Musa, "ngha yshi brodi ate muyong a kuli. Ke aɓayong ki puro ka pon gha a lih karah agh ni kyari kwa agh ate ngi mom yang ngi shina le aka giya a gigilla lang ko a nyha. 5Ih ka ɗigh karah ma topurmwoh zu le, a pon gha pa apona a karah ngha ɓahri le ah lam ngha zuni lah agh."6Le Musa ni Haruna nahyi aɓah-Israila kwa, "ni kapolla le ngha yere ni Yahweh ni pushi yong a nje Masar. 7Ni beri le ngha shin gullo le Yahweh, ate ogna vuriteng leyong a muri. Shi sungni a yang biye ke ngha vuri sung teng?" 8Musa ye nah ɗeshi, "Ngha nyeri ka kunbang ni Yahweh pah ni yong nyamma ni kapolla ni brodi ni beri duddug agh-ate ogna nyashiteng ningi nyashi yi agh. yang pag Haruna ni mem? Nyashiteng le yong ni bola musung ngha; ngha a muri Yahweh."9Musa nahyi Haruna, "waɓɓi ngongso buno aɓah-Israila kwa, Nzu agh kundung Yahweh gyaɓ, ate ogna nyashiteng le yong." 10Ɗighna ngha Haruna waɓɓi ngongso buno aɓah-Israila kwa aght, ini a shin bang nji balusung, la, nshinna, gullo le Yahweh purah a nlagiri. 11Ini Yahweh nah ni teng ri Musa, ke waɓɓi, 12"N'orgna nyashteng le aɓah-Israila, waɓteng ri yang le nah, 'Ni kapolla le ngha sheng nyammat, ni beri le ngha ɗim ni ."brodi. Le ngha yere ni mini Yahweh Kulli le yong13Ɗigna ni kapolla le a nkwar zu ɗunshi bin kpaɓɗina leyang. Ni beri le tirma kpa kangni bin kpaɓɗina leyang. 14Ngha tirma maliya, a ngunjeh ɓalusung nghe ya amingiri dagha njahli shirititi ningha muru njitahli. 15Ngha aɓah-Israila shin ni agh, a ili a riyang "mangho le" Na yeri gire agh. Musa nahyi yang, "Brodi ni Yahweh pah yong ihɓi nlih agh ni.16Langbang ni Yahweh pah yong ngha: 'Ɗigna ngha pon gah ih lih lagh, ɓeni kwa agh minkoro pyerigiri (omer) agh, mamah ki pyeri gowoh le yang. Ngha ponni ningha ma: Pon ga ka pyeri lih beni kwa ɗigha a gunri lo agh., 17Ngongso aɓah Israila pagha nina. Ɓaɓɓa pon duddug, Ɓaɓɓa pon fitog. 18Ngha a pyerini ni minkoro pyerigiri (omer) agh, aɓeni te pon duddug agh nshille ni ɗig ya, aɓeni te pon fitog agh ni shinri yang ngha. Ɓeni kwa agh ponna ga ka pyeri yang ngha.19Le Musa nahyi yang, "ke ɓwah mwoh ihɓi ɗag shille ih kenna behri agh." 20Ningo agh, na tenshi kiri yang ri Musa agh. Ngongso le yang ɗag shille kenna behri, keminiya ɓil ngosso ma ɗumo. Le yahli Musa lulla ri yang. 21A pon gire beri ni beri. yang kwa le pon ga ka pyeri a karak agh. Karah ganna ma tenle, nyanla.22Ɗigha karah ma topurmwoh le ɓeni kwa agh pon brodi nbende ɓahri, ni minkoro (omer) ɓahri. Aɓakunduna le aɓayong zu waɓɓi Musa gah. 23Nahyi yang, "Gah ni Yahweh waɓɓa: Kahberi kara usulo ma pangshi yong ni Sabbath magerenteng gushi Yahweh ni. Nkang ga nga kang agh, ni lam gah nga lamma agh. Nshille gah kwa ɗigha, ntigyi muyong kenna a beri."24Le a tigyi kenna beri, ninga mamah Musa tigya a pag agh. Ni ɗumma, ni ɗeshi ɓil ngosso agh. 25Musa nah, "nlih gilihne ni kari, ate ni kariya kara Sabbath ma konateɓi te gushi Yahweh ni. Ni kariya ni ngi kumgire a lusung ngha.26Ngi poni kara topurmwoh, keminiya kara ma tomɓahri ya Sabbath ni. Ari kara Sabbath agh manna nyha." 27Ɗigna kara ma tomɓahri ya ngongso aɓayong wora a pon manna, keminiya na kumma.28Le Yahweh nahyi Musa, Niyelang ni nga shiɓɓi bol atigha na gibilla lang? 29Sihnna, Yahweh pahne yong Sabbath. Ninani ih pah ni yong brodi nde ɓahri a kara ma topurmwoh. Yang kwa le yong ihɓi ɗigha bin ɗingna le; ɓwa nyha ka puro ka woro a ri kara ma tomɓahri ya." 30Le aɓayong usulo a ri kara ma tomɓahri.31A ɓah-Israila gor gilihne "MANNA" pushi ni ngha nji Coriander, le ɓorole ningha nuh nyi. 32Musa nah, "Ngha ni gah Yahweh tigni bang: 'a ɗag minkoro manna mwoh (omer) a gibbiye a ate ma njah la minkahyi yong a kumo a shin brodi ni nlih ni yong a lusung ngha, jum puso ni pushini yong a njeh Masar agh."33musa nahyi Haruna, "tol ankori a sob minkoro manna mwoh (omer) egh. Gibbiye a dug Yahweh ate a konatibi ari anjah ɓilɓilla duddug. 34Ninga mamah Yahweh tigna Musa, Haruna gibbiye a kari ogrung gibilla ni a doroshi. 35Aɓah Israila lih manna abogho woroɓahri kedebang a zu kun ɗigna a njeh egh. 36Niɓeniya minkoro (omer) lum le Ephah
1Aɓah-Israila kwa gin biri a lusung Sin, bil tennana le Yahweh. A kpaɓɗina a Rephidim, keminya muru nyha aɓoyong ka nuh agh. 2Ninale aɓayong ɓunshimuri Musa pagha le yang a nah, " Pah sung muru ih nuh." Musa nah, "ate mang ke nga ɓungshi murang? ate mang ke nga mom Yahweh?" 3Aɓayong ki ogh njem muru, le nyashiteng a ri Musa. A nah, "ate mang ka pushi sung a Masar? Te wol nluoh sung na muna sung na agiloh lesung ni njem muru?"4Le Musa ɓuwa yi Yahweh, "mang gire ihɓi pag yi aɓayong ni? a tolla aka ɓuh ngha tahli. 5Yahweh nahyi Musa, tariya a ngongso aɓagulla Israila, a wora dung, tol gara mamah a wolli baghamuru agh, la woro. 6Ngha tagha dummo a muri tahli a Horeb, la aka wol tahli. Muru ka pura ri aɓayong a nuh. "Le Musa pan nina aji aɓagulla la Israila. 7Ke pih beh lulung Massah ni Meriba ake aɓah Israila ngah ngi mono ake a pyerina MurumgKulli a nah, Ih Yahweh ngha ntiri sung ko nyha."8Le aɓah aɓakurung le aɓah-Amelek zu yi aɓah-Israila ni luah a Rephidim. 9Le Musa nahyi- Joshua ihɓi tariya aɓuna a wori. wolrung ri agh aɓah-Amelek, Kaɓeri le nga tangha muri digli ni gara le Kulli a beng." 10Le Joshua tah luah ni Amelek nigha mamah Musa Waɓɓa, Musa teya ni Haruna ni Hur epɓah digli.11Bih Musa gih logshi ni bih kuli agh, aɓa-Israila ni ki lih luah; ɗag bih ih usulo le, Amelek ni ki lih yang ni luah. 12Ngha bih Musa wuhyini ya, Hurana ni Hur tol tahli tig yi njahli ihɓi ɗigha muri. A kunbang egh agh, Haruna ni Hur bol bih tangni, mwoh girikari, mamwoh agh a nji girikari. Ninani bih Musa ɗigni yarata ha kara ke ingni ni. 13Ninani Joshua wol luoh aɓa Amalek na aɓwah le ni garabwoh.14Yahweh nahyi Musa, yongli gah a gibomteng abilli ihɓi Joshua woro og yi, ake ngha ɓishili aɓa Amalek ka ya ɗenshini yang a njah agh." 15Le Musa ma ɓag ɗeshile ɗarah le gori "Yahweh banner le sung." 16Le nah, "ate a logshi na bung ri ngumurung le Yah - ih Yahweh tig na luah ri Amalek ha ri aminkahwung ni aminkahwung."
1Jethro mallah ma median, Nkih Moses Mabuna. Ognag gi paghana ni kwa Kulli Yahwah pagha ateh Muri bayongle’a, Moses Israilawa onna murung Kulli, Yahweh pushina Israila anje ghani. 2Jethro Nkigh Moses Mabuna, ke tol Zipporah Mabeh Moses, In angh Tushini Lahgha 3na muni mariya, Lulli muna ni Mhowa Gershon, Moses nah, Npillah Biri anje biri 4Lulli muna mama mho’a Eliezer, Moses ye nah “ Kullile Kah-angh ni bah anghnai Nni ashang abih garabuwo le Pharaoh”5Nkili Moses Jethro Juni Moses a muna bunah le ni mariya ni mahmi, a lusung ni a yan’ansh ni a yan’ansh ni dinahgha gha a Nkonno le Kulli 6Nahyi Moses Mini Nkihlo Mah-buna Jethro, Miyan ghi luwa bino ni mamo, ni a muni ni mariya.7Moses Logho puro ki jiye Nkihli ghinwo dumi kwari le a ille riyan ateh Lamoh gorriyah leaNnnah ye Nuguuri.. 8Moses whane nkili mah-buna gha kwa Kulli, Yaweh pahghi Pharoah ni masarwa atch muri a Israila, ateh gahnini annuwa jinjereya, ni noni Kulli Yahweh, a shiniyang angh. Jethro pahgha atch muri Israila gha.9Jethro pah bin murubang ni gi mah bonah ni kulli Yahweh pahgha atch muri Israila gha, ni asha ni ashiniyang a bi a masarawa gha. 10Jethro nah Kulli, ya ghi bonshinani, Nni beni ashiyong a bi masarawa ni bah bi Pharoah, ni anji matons a bi masarawa. 11ni beniya nyara kullin Yahweh uwarah a shnle a Kulli ni golo, Nni pah beni ashiyong a bi a msarawa ni ki tigh yan gahniya, Kulli Yaweh ni a shinong a biyang.Jethro nkih Moses mah-buna, Zuni Kulli ni Dahra mah pinna Aaron na bagulina mah Israila a zu ateh a za lil gilina ni Nkih Moses a kundung Kulli. 13Ni tule bang angh Moses logo dighade ka wabih bayong Njoh yang angh ni Kushiya tun ni kungberi kena kuppola. 14Kih Nikih Moses mah-buna shini ga mpeghi bayong kwa gha, nahyi, Shang mangha dgighade ni muro, bayong angh teh tang ni kushiya ni kung bere nmow keni kuppola?"15Moses nayi Nkihli mah- buna, a bayong miya a zuwo binna ateh bin dunmiyang Jijele Kulli. 16Kalire ni kah teh a zuni binnah ni ganshina gha miyang gi Nnah tiri bwa ni bah muri kaltai a oriyang, miyang gi alliya alliya gi gillah le kulli gi billale.17Nkin Moses mah-buna pila nayi, gha a who pagha bwo niya ni bih botiya. whe ni bayong ni kharo miya ngah rafki. 18gha a who in pagha niya ora magsolo. whe ni murogha na who waypa. 19Ni beh niya teshi kiro ari gi walinala, ni gi wahnala, ni gi billalahni ga powa, le Kulli kah ginni mah, a kah digh bah keni gi ganshina le bayong abin Kulli, 20A kah allighi yang gi billah le Kulli ni Gillah le, a akh dummiyan binjele Kulli ni tumoh ni ka phagha.21Le atolla a bah tenna ma yeriten a bah otele Kulli, a bah wanjiten, a bayong ni ke jen aghile bayong angh a tighyang a bah lehlah mwa dubu dabu ni a bah dari dari ni abah hamsin ni a abh goma goma,. 22A kah diggha a bah wa bi bayong njoh kara ni kagha, njoh mah gulla gha mbih a zuni bino, mama pali ma kena gha a bih a wabih, ni gha ni akali ashino gi tolah le baypng ni bino niya. 23N'angh pagh nin gha gha Kulli bill, ma nina gha, le a ka wahyi tol gi dunrina le bayong le bayong kah digha dina ku katoro.24Moses ya onnah gi wanale nkili mah-buna, pagha kwa wabiya. 25Moses tolla a bah tennah ma yeriten antiri Israilawa, tighyang a bah lebang dubu dubuni a bali dari dari ni a bah hamsin hamsin ni a bali goma goma,. 26A digda a bali wabi bayong Njoh kara ni kaligha,- Njoh ma gulla gha a bih zuni bino, mamani tenanang angh a bi a wabi ni muyang. 27Ini Moses dagh ni nkilli mah buna Jethro, yenni wori a jenle.
1Ngha ɓah Isra'ila puri nje Masar agh chleri ma taro kurate agh a zua lusungni a gori sinai agh. 2Ngha aɗangni Rephidim a zuni Sinai a lusungha, a ɗiya alusungbe a kushi nkosh.3Musa warabin Kulli. Kulli goh Musa muri nkono nayi, "akah ɗumi ɓahle Jacob ni ɓah Isra'ila a teneh; 4Nshinna ga npagi bah Masar ah ni toloni ntonlliyang a kaɓang nzuni kangrangha. 5Niɓeniyha nnonshi muyongje nogtenalang na gigilla langle, nga ɗigdamameng ntiri ɓayong ɗuduk, ga kwa kungjaniya mamenni. 6Nga diga mala ma gerenteng mameng. Gani paga tenenani aga waɓi ɓah Isra'ila teneyha.7Ke Musa zu kpaɓa ɓagulale ɓayong kwa; waɓiyang tenenani Kulli tiggi i waɓiyangha, kwa. 8Bayong kwa agana; sapagg gate kwa Kullina ihɓishipaggah," Le Musa kuntumo tena'ale ɓayong a bin Kulli. 9Kulli nayi Musa,"nga zuwa bino a nlagiri ni bopinaah, ate ɓayong ɓi oh tenenani nga waɓarowa ihpajiteng ke kene". Le Musa yeni tenale ɓayong bin Kulli.10Kulli nayi Musa,"kenabin ɓayong. Ni kiyari ni kaberiya ɓah dari muyang a lag gi isaleyang. 11"Ngitriyong nle karama taro, karama taro egh agh Yahweh ngha sula nkono Sinai.12Tiggi ɓayong njeng a teneh a kangnini nkono egh nayi yang, nlemuyong ri egnkononi ko ken ndog njangle egh ɓeni kwa dong nkono agh, aka wol nluo egh. 13Bi ɓeni kwa dogyha aka ɓuyi ko ati egh ni muni. Bila muri ɓayong ni gilou kwa na abɓah. Kung ɓangni kwa a tongni njeme gola egh ɓayong kpaɓa kushi nkono".14Le Musa sula muri nkono kena bin a ɓayong ke ɗara ɓayong kundung Yahweh, a logga isaleyang. 15Nayi ɓayong kara ma taro agh, "nbol muyong ken kenna a mayongha".16Karama taro ni beriya ini nyhiɓibang ni sagga ni nlagiri bol pina ah muri nkono. A ogh ɓuwale njeme gula, ɓung ngoɓong ri ɓayon be kwa. 17Musa kpa ɓayong tangni kushi nkono ba Kulli ka natengri agh. 18Nkono Sinai vulina ni nleleh ate Kulli sulina muri ni gishe ni nlele. Nlele egh loga Kulli ninga ga gogo a kpaɓa a tig gishe riya vulieh muri nkono bin shine nya.19Ngha njeme ma gula agni ɓwa teɓi teɓi agh, Musa nateng Kulli ogtenanale. 20Yahweh sula nkono eghba ɓi kulile, ghon Musa ɓini a mura nkono egh le Musa eghɓe. 21Yahweh nayi Musa, "sulo a nong kiri bayong lagbayong ate akateng kirun anah leh ɓaja shing Kulli, ke dindug ntiriyang wu agh. 22A priest nima ki zuwa kangri Kulli agh ihɓa ɗari muyang a gilriyang, ate ken nkashi njoh muyangha".23Musa nayi Yahweh, "Ni ɓoro ke ɓayong engh nkono Sinai egh ate aminanah ɓi shi sanghi njang shi gil duri kesa dpggiya". 24Le Yahweh nayi, "solo ake zuni Haruna, ka aghte ihɓi Priest na ɓayong kura tio zuwa bin Yahweh agh. ate ih fungshiyong." 25Le Musa sola bin ɓayong waɓiyang.
1Kulli naten a mun tenanaah Kulah 2Mini gi pagh Killilo Yaweh mini pusor a Egpt lah Guroh. 3Wegha na wa kun Kulli ni oranaga.4Wegha na yeshimuroh a gugilah ma taliyinjungha gah kwagha a Kulli ni gha a jaliyah ni ga binjele jalinya ni gha a muru gha. 5Wehgha nawa ya gugah dunyang gushiyangamini gi funshi a beni pusa tebangha gimashira ka juni funshibang intoloh a muri giri taro ni giri enea jah nebriyah abeni shibi teleya. 6Nibeniya gi dumih tagha tenshirung ni agjung na beni ka bill wabahlangha.ka bul luli murukulli a temananagha ga fushi a beni boll lulan muru kulli a temananagha.8Denshi kara asabar gilyang gushiyang. 9aka pagh gi pahgnalo kwah a tiri kara topurumoh. a kara ma tommbari gilih zibin Murukulli Yaweh 10a kara ma tombiri nawa pah tumohgha kana giroh na muno na bwaLo na giloloh na brihlo ni indiq niyagha. 11atiri kara topurumoh murukulli gil njali ni bakulli ni teku na agha ayegha kwah a tiri kara ma tombari usulor Murukulli gushikara asaba ngili.12gushi teroh ni ngho a kun dimjah a jali ni Murukulli yaweh kullilo ka pogha. 13Kah whon lohgha. 14Kah pagdengha15Kah egirigha. 16Kah biyi luli kulli a temananagha. 17Kah poh kikil teh boh muro kalagha kah pah kikil male boh muri kalagha na pah kikil yiyagha a beley a buna na mameh na bikile na brinjele na a gha kwah ding mamiyah.18amuwah kwah org emalile muruh ni bwahle njemeb ni jolohle a shin nyibahle muruhle nkonoh ki pang lelehle gobo boyang girinyang ki tahgwah atang kukwoh. 19a nayi musua naten risun sa orgoh ke kulli naten risungha atemah sa whogah. 20Musa nayi a bayong ken binbangobogha Kulli ni juh ki phacyong ngoboh atemah in bin gushi. 21abeyong tang kukwoh musa gha tang giyab jibin jigrah ma pinah jibin Kulli.22Murukulli yaweh nayi Musa akawabi abah israila yong ni muyongha in orgnah nanten niyong zi bin Kulli. 23Miniyale kennah gha gil ni jinariya gha .24Ngah gilgha bin bonsang ma sabong ghapen darah ma pinsa ni ma dunposhina na njuh na dah a jibah kwah a tiyagha ga deshiniyang ni lulli ngha juabiyong gah payon dumposhinang. 25Ghagigha bin bonsang ni talile kebin gili ni tali mama a sheriyiyah ni gi sheri tali dogile ni purkwargha. 26Ken in bin gilgha bin bosang gima saniya ateh mana in gil ni gima sani logha Kulli le in giebe a ka.
1Niɓeniya aga ni pag agibilla ni ɗigha nga tigha dum yang ngha.2Ngha a kur ɓa Ibrani guro agh, ih ka pag wo tumo ma bogho topur mwoh, le a bogho ma tonɓahri ya ih wor nieh, nwah guɓung nyha. 3Ngha ini zu ni kanangiri, ih ka wor ni kanangiri nieh; ngha pagna njuwula agh, le mahmi ka wor nini nieh. 4Ngha telelah le pih ɓamah, le ɓil yi amuna buna ni amuna ngalang, ɓameh ni amuni ka ɗig mami telelah le, le ɗigna ih ka wor ni muri.5keminiya ngha guro egh ni waɓi a beng, "Myang ngi agnji telelah lang, mahmang, ni amunang," 6le telelah le ka zuni mo bin Kulli, le ɗigna telelah le ka zuni mo a kun kangna, le ɗigna telelah le ka kag kiri ni gi kagkirung. le guro egh ka pag yi tumo ha malla usulo le.7Ngha ɓabura mag muni ma ngalang guro agh, ɗigna ni ih wor nieh ninga mama guro ma buna ka pag ga. 8Ngha ni pashi yahli telelah le ya agh, ɓeni tolli kanangiri ya, le ɗigna aka ashi. Ih nyha ni ɗighamuribang ni ih ka magni a bin aɓayong ma sa agh. Ih nyha ni ɗighamuribang nghe nyha, ate ngha wara pagne yiri ya.9Ngha telelah le tolli ih ɗig mahle muni ya, ih ka billi mo ninga muni ma ngalang ni ya. 10Ngha tol yi muri ɓamah maɓi kanangiri ya, ɗigna ni ih ashiyi gilih le, dagra le, ko kummurung le njuwala agh. 11Keminiiya ngha ni pih aga tahro ni ya agh, le ih ka wor nieh, nwah bollo nyha.12Ɓeni kwa nyim ɓwa ate ih ɓeh wuh agh, ni njiteng ngha ɓeh ya a wol nlue. 13Ngha ɓeh ni nonghi te ɓi ya agh, keminiya Kulli ɗag gire pagha, le nga ɗumi yong ba ɓeh ka ɓangha ka wor nghang ngha. 14Ngha ɓwa a tolmurung le wol ɓeni kahri ya, le wol nlue a yerre le, le ɗigna nga tolli, ko ngha ma yangha a bin deshile ɗahra le Kulli, nina agh nga wol nlue.15Ɓeni kwa wol tehri ko ngih ya ɗigna ni njieteng a wol nlue. 16Ɓeni kwa iɓ ɓwa agh-ko ɓa iɓbang mag yi ya, ko ɓeh ya a kumi a bih ya- ɓa iɓbang nghe ya a wol nlue. 17Ɓeni kwa nyom tehri ko ngih ya, ɗigna ni njiteng a wol nlue.18Ngha abuna wolrung le mwoh nyim mamona ni tahli ko ni bih, le ɓeh ni wuh agh, keminiya ɓeh nong kono; 19le ngha kum irritenna le ha gan ginya ni gara le, ɓeni nyimbang ngha a tig yi ih nwah kunbang le ɓogho ɓoshi ya; ɗigna ɗeshili se te shina `ɓogho kumna irritenna kwa yarata. Keminiya ɓeh nyha ni tenshihra wol nluo agh.20Ngha ɓwa nyim guro mabuna le ko guro ma ngalang le ni gara agh, le nggha guro egh wuh ate sogho egh ya, le ɗigna ni njiteng ɓeh ya a fungshi. 21Ngho te kwa agh, ngha guro egh ɗigha ma kahra mwoh ko ɓahri, le ihli tangma egh nyha. Ate mama ke ini ika ogni ɓosso le tumo le guro egh.22Ngha abuna wolrung le nyim ɓamahni ni muna yeh ya, nina agh mune soho, keminiya pinye nyha ɗeshili ari ya, le ɓa tenshihra agh ɗigna a tig yi a tenne ih nwah ɓihyi giri ninga mama bura ɓameh ka alla bini ya, le ih nwah ninga mama njuoh tigni ya. 23Keminiya pinye magula ngha nghang le, ɗigna a pih usulo ate usulo, 24njiung ate njiung, mihlung ate mihlung, bung ate bung, kusung ate kusung, 25pingsa ate pingsa, nji pinye ate nji pinye, ko gogroh ate gogroh.26Ngha ɓwa nyim njih gurole ma buna ko gurole ma ngalang le ɓihyi ya, le ɗigna ih ɗag guro egh ih ɓi wor nieh ate nwah le njih. 27Ngha ɓun milih gurole ma buna ko gurole ma ngalang nguro ngha, ɗigna ih ka ɗag guro egh ih ɓi wor nieh ate nwah le milih.28Ngha ndah nyim ɓa bura ko ɓamah ni njemele ha wuh, ɗigna ndah egh ya a ɓug yi ni tahli, le nyammah le ya ni a lih ya, keminiya le ɓatele ndah egh nyha ni tenshihra agh. 29Keminiya ngha ndah egh ngha gipagna nyimbang pa agh, le a lagna tele keminiya ni kuri ya, le ndah egh wol nluo ɓa bura ko ɓamah. ndah egh ya ɗigna a ɓug yi ni tahli, le tele ɗeshiliya a wol nlue. 30Ngha nwah ngha nghang a alla ate usulole le, ɗigna ih ka nwah ate usulo le ga kwa a alla ih nwah agh.31Ngha ndah muna buna ko muna ngalang le ɓwa, ɓatele ndah egh a pag ga giilla waɓa ih pag ga. 32Ngha ndah egh nyim guro mabuna ko ma ngalang, ɓatele ndah egh ka nwah shekel ma azurfa woro mwoh pur lum, le ɗigna a ɓug yi ndah egh ni tahli33Ngha ɓwa logshi kun tuhli, ko tum tuhli le ni vul kuni ya, le ndah ko mbuljeng kpah a yeh, 34ɗigna ɓatele tuhli ka nwah ga ɓor agh. Ɗigna ɓatele tuhli ka nwah bollo, le nluo giluwo egh ka pil mami.35Ngha ndah le ɓwa shuwa mami ɓih, nina agh ha wuh, le ɗigna a mag ndah mama ni usulo agh le a gaɓ bolle, le ɗigna ɗeshili a gaɓnluo ndah egh. 36Keminiya ngha a yerina ih ndeh ngha ni gipahna shuwa aɓih pa agh, le ɓatele ni kuri ya, ɗigna ih nwah ndah ate ndah, le nluo ndeh ka ɗig mami.
1In ngha bwa ibb ndah agle njung tumi buwo angle mayi le, ika nwa nda tongno ni njung inhe ah muri mwoh ni ibbah. 2ngah a kum mayibi ki ibbi giri, ke a woli a wol nluwe le, inkilla nluwo le inya muri bung ngha. 3Ingha kara wamma keri bang ibb girri le, in killah nluwo le ingha muri benni kwa woi nluwe ya. 4Ngha a kum ga ibbah ni usulo ahri ahle ndahi mburje angle njungni i ka nwa iih aramuri.Ingha bwa lel gilowo ah bangle bwa ke giloye ke biyi gi sorole ya ah billi ya, igh ka nwa ni gi sorole ni kumo ah bang le ya. 6In ngha bwa mag gishe ke gishe ye li bol gi sorole bwa a biliya benni mag gishe ya ka nwa ga gishe pinshiya..7Ingha bwa pi bi ba muri kala mbolo ahgle gi kumnale ibi gilyi beye ke a ibba riya ah leye ya ingha a kum mayibi yeya, mayibi ya ka nwa ka ara muri. 8Keminiyo ingha a bol manyibi yele bah telle lah ye kakka abin ba waanjo ah shini aghle bi ngha ya gi nyibiye . 9Ingha bwa pag gimashira ahgle ndah gi bwara ni mama bwa nah eh mamemniya in beye kena bin bawabnjo beni njoh bol gha ih bi beye ih nwa in aramuri.10Ngha bwa pi biyi bah muri kala mburje, ndah, njung ahgle giluwoni ibi tiyi bini, ke giluwo ye wu aghle kum kuni ahghle a ibi ni ibah bung nya shiniya. 11Ah yangha kwa bari ah kakan yahweh ke bi digha bwatolla gile bi bah muri kala gha. bah telle girika ahg giwbna ni le bogho ni ki nwa gha. 12Keminiya ingha a ibi ni ibah ah biniya, beye ka nwa bah telle ga ah ibbah. Ngha gilowoyeya ingha a ibi ni ibah ah biniya, beye ka nwa bah telle ga ah ibbah. 13Ngha gilowoyeya a saniyi lulushigha, ibi bogho ih zune in jung shini. Ni ih nwa gilowona saniya.14Ngha bwa jim giluwo a bi bah muri kala ke giluwo ye kum kuni ahgle wu nya bin teleya, beni giluwo ye biniya ka nwa. 15Keminiya ingha bah telle giluwo ye ngha biye, bogho ni ki nwa gha mbololele.16Ngha bwa sor kung muna ngalang ni bung nya pag buriya, ke nong ni ni ya, in ka pag buri a tenne ih ka nwa mbolo ni kwa a bugiya. 17Ngha a teri shibi mabuna gha, ih kanwa mbolo ni ki tig muna ngalang leye bura gha .18Kebi in dagg bal vuliyi nju ah tiring yong gha. 19Beni kwa agh mang giluwo gha ah wol nluwe20Ah gir ja beni kwa dariya gilang gha sei Yahweh ni mwo aka dariya. 21Ke bin peyi biri ga ni botiyiya gha ahgle in dumi nji tenna ah muri giriya, ma mamiyoma in yongna biri kana a nje masar.22Ka payi bama ahgle mbawari gani botiya gha. 23Ah ganshi yang le a bwa ah gorangle ngha oh bwa le yang. 24Ya lulla lang ka pinso le ngha wolnluwo ni gara buwo. Mamo ka kadigka bah bura nya ah muno ka diya ah mbawari.25Ah pi baliyang tagma mbolo ni ngba a ba pa tagma ke bah nweyo ni buro ah muriya. 26A tol dagra le bwo bah muri kala le a nyeshiyi ne, keri bang kara igna,. 27Ini ki pag gi vuliyirung le, ini ki pag dagra le mag ih ye nogha ye? ingha gorang ngha, inga oh yi, ah teh mini agh muri.28Na ah wo biyi luli Kulli ya ahgle ah sagha ah murung le yong ngha.29Na ahwo dag dag te pah bung ni ga a kuma ah bang lowa a pem ah mimalalo. 30Aka Pagnina ari a deg ndana njung kara tong bari ni aka pag na nina ari a dseg nadan njung karatong bari ni aka pag na ngiyang keminiya kara ma tongbittaro ni aka panagni. 31Nga digha a balinyang ni ngha seg yama ni gilunsung bolga a lusung ngha, ngha ninanle a piyi ah minara ne. manyibi ka nyeni ga ibbah in nya giri ya le, iah ka mayi at te ini manyibi.
1Ke iɓɓi pagyiriya, ken kwab kunyong ne aɓa gima shira gha, ate nga diggha aɓa pagyiri mashira . 2Ke ibɓin paggimashira gha, ate ammwa dukɗuk gha ki pagyiyah. ɗeshiya ken nkurte yiri a kaɗung nzugha, ate nga poshiye ammwa gha, ate ngatigha aka kennghi gimammwan. 3Keh iɓɓi dumi ɓa ennah erishiɓine a kudung nzugha ate inyani ɓa mmurighagha.4Akenne, ake kum, ndah le ɓannoh lo ko bulhjengle bwarale a nyeshine. 5Beni kwa kene kekung nbulnjeng le ɓabannahle, gitollah pareh njeh ibbi annih longshe.6Keh ibɓinshiɓi pagghi ɓa ennah gimammwang akudung nzogha. 7Imɓang kwatenana, ken nwolluo banjitenggha ni bayyong ma mwangha ma menggha nigi agtale ɓayyong mashirah gha. 8Ken aglih kung gha ate linkung gha yagha iwangin njung, ni tol dengshe mamwang a kun yallung. 9Ken ndumih brih ganih'ya mamiyong magha inyara paghale brih ingha beriya inyongni abri anjeh Masar10Ngha ding ɓabangleyong bowoh toppurummoh nyongha ga tolgi sorohni, abɓangleyonggha. 11Mbwong ma tombruɓariyegha indag gisoreh ibbia ussullo ni gah tol gumung ntringeh gha. ate ashi leyong ni, nyani grigha ibɓi alli nshille, ayam ɓalussung ma ibɓi alli, ninah ɗeshiliya inni nga pagyi babang innabi ni mah zaitun ninah.12Antiring karama toppurumoh ni nga pagnitumoh leyong. mama ki pagma tombrubariya nga ussullo, ate andahleyong nnah bulnjengleyong ibɓi ussullo. Niagguroleyong, nia brihleyong ibɓi a magriyang. 13In magkiriyong rih giwanalang. Keh ibɓi ogkunyong inyongha, nga jim ngumu abi a gillang le yanggha.14Njibɓunoh taroh nih nga paggah a bowoh ate murung. 15Dingneyong, nmuhme nga lanmgilinani nyaki mmur gha gha nigha mama wabiyong gha. Ngali gilinnah ni njaki murgha gha kara tomburuɓari, kumbangni atiggha ashierini aggori eh abib gha , ayeh shienriyeni a pushiniyong anjeh, Masar ke ibɓi nzwa binang ni babiyong nyegho.16Npag njibunohle gissoroh makundunah ni. Billa abɓang leyongha ni kuntabɓih. Deshiliyah nye nye nga pagnjibunoh mamal tolgissoro arimalla'le mbwong 17Nde tahroni a bwang abbunna ka nduni muyang akandung murungKulli.18Ken kwab nkillahlang ni gih mushigrih kempahgha. Deshiliya ken, nting, mmurung gilluo, ni awollah karah njibunolang, gha ibɓi nnong gha. 19Dingneyeng, mu'hmel, nga zunni, gissoro ma kundunnaleyong ni, ɓillah a ɓanghleyong gha a leh mmurunkullileyong, Deshiliya, ken nlam munna mbul, ni a pussaye gih, gha.20Mini mmuh, nga tashi denglah, lang ni agorih mallaika gha. Adungyong ikalelyong, antring ngiyaleyong ikakaniyong abbah, ntighatemmuyong gha. 21Nphigullole, nmmagkriyongrih, tannanale, ken nloyigha ate mahni toyiyong tamashirah leyong gha inni pagbeni nzua temmurang gha. 22Nmagkriyong rih tennana le, npagah kwa nwabbale, nga, ding ɓannahle aɓba ɓannahleyong ni ɓassoriyibangle, ɓassoroyibangle yong.23Ndenlahle Kulli, kah agddunna ika billiyong abba abbeni agori, Amoriyawa, ni a Hittiyawa, ni a Ferizziyawa ni a Kan'aniyawa, ni a Hiwiyawa, ni a Yebusiyawa nyenga wulluoyang kwa. 24Ni nga gunghadung a gillangleyang gha, keh yeng nga pagyang gipagnnah gha, ken pagnigah mama a yongha apangha, nwolluo agillangleyang kwa. 25Ngha pigtia Kullileyong, mamentea ngha goushi gilinnale yong, ni muruh ma nuhleyong, nyengha toyiyon nkonohle yong.26Njehleyong gha, ɓammah, ni wa soyimmunagha, na dehshi akun, nkoɓi bammah, anjeh gha. 27Ngha pahyong ussullo massannah. Ngha tingyi aɓenni ngha, lunriniyang'gha ngoɓongriyang. Ngha tiggha aɓeni ki shibiyong gha, aka pil nzunyang ni mereh. 28Ngha tignkwang ma tahbang adungyong ibɓi pigyong a Hiwiya, ni a Kan'aniya a Hittiya. 29Ntring buwo moh ni ngha piriyong yang gha, ate ke ibɓi njeh ibɓi ding bambulah gha ate a yam ballussung, ka agbeh.30Fittong nifittong ni, gha prigniyonyang keh gowolleyong ka pehqrah njeh. 31Ngha tigyong nzang, a kummuru magullale. Aɓa maliya, kenna kunmmuru magullale Filistiya, ye logwo allussun kenne kunɓaghamurule Yufiretis. Ngha pah abɓayongni njeh gha a biyong ngha pihyang addungyong. 32Ken nkurtenanahniyang gha ni aggilang le yang kwa. 33Keh ibɓi adigha njehleyong gha pah akatinyong ngha paggha gimashira, nyengha pihtia'agillangleyang ate gireh ka digiyong gibbolbang.
1Le Yahweh nah yi Musa, "Zu a binang-weh, Haruna, abihu, ni aɓa tenna le Israila woro tahro pur lum, le ke ngussang a dunna. 2Musani ni muri ka gan zu a karang. Anshile ni ki zu a karang, ko ke a zu nini ya."3Musa woro ke waɓɓi aɓayong kwa atenana le Yahweh ni agilla le. Abayong kwa ag ni kunyang mwoh le nah, "Sa pagha aga kwa Yahweh waɓɓa." 4Le Musa nyongli atenana le Yahweh kwa. Ni beri sup, musa gil deshile ɗahra a kushi nkonno le tangshi atahli gbingra lumpur ɓahri. Ate atahli ye ka tangha tukushi akunvarre le ɓa Israila lumpur ɓahri.5Tashi adennah a ntiri aɓa israila a ke pah gipahna pingsa ni ɗahri gipahna ololo ndah a bin Yahweh. 6Musa tol nshile nkilla ye a mingiri; meshiyi nshile a muri deshile ɗahra egh.7Tol goɓomteng le ogrung le banghi ɓororo a ogho le aɓa Israila. Anah, "Sa pag ga kwa Yahweh waɓ ɓa. Sa og yi bang." 8Le Musa tol nkilla le meshiyi aɓayong ni. Nah, "Ga ni pag nkilla le ogrung ni Yahweh tig ni yong a nji ri pah yong atenana ma ogrung ni kwa ni ya."9Le Musa, Haruna, nadab, Abihu, ni aɓa tenna le aɓa Israila woro tahro pur lum wora muri nkonno. 10A shina Kulli le Israila. A ɓa kushiya ngha ni ba a gogro ni tahli ma safire agh, kunwar ninga ɓakuli. 11Kulli ni tig bih a muri amagula le aɓa Israila agh. A shinna Kulli, le a lihna a nuhna.12Yahweh nah yi Musa, "Zu a binang ba a muri nkonno ni a ɗig nghang. Nga poh atahli sherah, ni gigilla ni alagbang, ni nyongla muri ya, nina agh aka aliyi yang," 13Nina agh Musa log ginya ni Joshua ɓa angni le a wora muri nkonno le Kulli.14Musa nah yi aɓa tenna, "Nɗigha ba nlel sung ha se te shi nyere bin yong. Haruna ni Hur ngha a bin yong. Ɓwa ngha nghang ni mohno le, ih ɓi kehna bin yang. 15Nina agh Musa wora muri nkonno, le nlagiri vulliyi.16Gusso le Yahweh suhla muri nkonno Sinai, le nlagiri vulliyi ha akara topur mwoh. A kara ma tonɓahri ya gor lulli Musa a yeh nlagiri ye. 17Puro le gusso le Yahweh ngha ninga gishe ni a muri nkonno ki lih ini a nji aɓa Israila nina. 18Musa ingna a nlagiri ye le wora muri nkonno. Yangha a muri nkonno egh ha akara woro ɓahri ni aduh woro ɓahri.
1Yahweh waɓteng ri Musa, 2Waɓɓi aɓa Isralia ih a aghang pahbung abin beni agha a yahli ya. Ɗingna aka aghang apahbung ni.3Apahbung ni ni ɗigha aka agha a biyang: zinariya, ajurfa, ni tagulla; 4Ni ulu ma yinyeng ma muru nki nguɓu ni ma yinyiling; ma-bonna; a nyong-mbul; 5Agub-nju ni a ɓangshi ni gi ma bangna agh ni leda ma ngubu; ni ngung-nkalang; 6Murum ate a kashidah bin ɓang Kulli; agi sunasuna ate murum ɗahra ni agi ma sunsunana ma pinsa 7Ni onis ni atali ni akpang b ani a gera a kikil ya aka tigbiye kwar ate muran, ate ih nɗig ni yang.8Ɗeh agil ngha lah ma gerenteng ate ih ɗigha a ntiring yang. 9Nga paghi ninga mama nga ɗumi yong rinpagha ni nah a gilli tara bin-ɗahra ni agi-gille.10Nga gil doroshi ni ngung nkalang; nono le ka ɗi nono-bung ɓari ni nshile; wagha le bung mwoh ni nshile ni saɓa le bung mwoh, ni nshile. 11Ɗingna nga fuiyi ɓa-yeh, ni niumi ni zinari ya ma ɓonna; le nga ɓoangshi bikuli le kangni ni kara zinariya.12Nga ɓaghi nyeh zinariya, le nga, tig yang ari kushi ɗoroshi ni ihne ya, ni nyeh ɓari a nji kahri; ni nyeh ɓari a nji kahri nyeh ɓari a nji kahri; ni nyeh ɓari a nji kahri ma ɓi. 13Nga gilah agbali ngung nkalang, na vuliyi yang ni zinariya. 14Nga isha agbali nkalang a nyeh ni kari doroshi ya; ate tol tara bin dahra.15A gbagli-ngung nghe ka ɗigha ri anyeh doroshi; ke a shishi yang a kari ya. 16Ɗigna nga tigha agi lagbang ogrung ni ga pahyong ngha a yeh doroshi. 17Ɗigna nga gi vul kum akuwati ni zinariya ma ɓonna. saɓa le ih pag kusung mwoh ni nshile. 18Nga gillah apaturung ɓari ni gi tulgiri ma zinariya a kum gi-vulgi ogrung.19Nail keru mwoh a nji kun gi vul gi orgrung, ni maɓih a nji kun mamona. Nga gil yang ninga mwoh ni ari gi vul gil-ogrun ngha. 20Apatari a keruh nghe ih a ɗig suwaɓ abikuli ate pih murfi nghe milim, a ɗigha dung ariyang, a nji ntiring gi vul kun gi ogrung nghe. 21Ɗingna nga tig gi-vul kung gi ogrung nghe a muri doroshi, le nga tigha alangbang ma ogrung ni ngi pahyang ngha a yeh doshi ye.22Ini pag doroshi n inga kun-yong ni ya nga nahteng ni yong aba ntanghand a bi kuli le gi vul agi putirung nghe ya. Ih ka ɗig ari ntirina a lagbang ogrung n inga waɓiyong giri a muri alagbang n inga puwo ate aɓa Israila agh.23Nga gil deshile ma ngun-kalang. Logho le ka ɗig bung ɓari; wagha le ka ɗig bung mwoh, saɓale ka ɗig bung mwoh ni nshile. 24Aka gir kuni ni zinariya – kwar le a bangshi muri ni kangni zinariya.25A ka gil ga aka kangni ni wagha le ninga ɓabung ngha, ni a kangni ni bangshi ni zinariya. 26Nga gilyi nyeh zinariya ih ne le a tigha a nyeh a gbingra ihne, a ba akusung ihne nghang ngha agh. 27Anyeh ka bama ri ga a kangni ate ɗag ba agara-ngun, ate tol deshile ye.28Nga gillah agara-ngun nghe ari ngun nkalang ni vuliyi yang ni zinariya ate aka tol deshile ye ni yang. 29Nga gil akoro-fungna, ni ajipete, agi-tuntuli, ni aduh ni a pangni a tumo ate pah gi-nuna pahbung ngha. Aka gilyang ni zinariya ma kwar. 30Kunbang ni kwa agh, n’woro tig nghang burodi a muri deshile a dumang.31Nga gil gi tig kashinda ma a tul ni zinariya ma kwar agh. Gi tig kashinda nghe ya a gilli ni tipe, ni ngiri. Akuni ni aga a kpani ya posah agiri aka kpa ɓyang a gilyang ba mwoh agh. 32Apashe tomurmwoh ka puro ka geriya ngiri -apashe taro ka ɗigha njiba mwoh agh, le apashe ma tig kashinda ni taro agh ka ɗigha njibi mamona.33Pashe ma kunduna agh ka kum cups taro ni a gilininga fure blossom, ni tina ninga mbugiri ni posse, ni cup taro ni agillah ninga fure blossoms a njiri pashe mamani, ni tina mbugiri ni posse giri ya. Ika pag ninga a nshile ni kwa lopurmwoh pu rari gi tig kashinda agh. 34A muri gi tig kashinda kana ngiri ya ntiri shaft agh, a cup ihne a gil ninga tu almond blossom ni nbuyang ni bin kpabe ni posse.35A tina pashe mama kundun na ni ɓari ya-agilli ninga mwoh ni ri ya-ni tina pashe ma ɓari ya – agilli ɗeshili ninga mwoh ni a ri ya. Nina n inga pagni tina mbuye ma taro a a bun ɓari, a binje le pashe ma taro, nga gilli ninga mwoh ni ya. Ika ɗig ninga anshile a pashe ni topurmwoh logha ri gi-tig kashinda agh. 36Tina ambuyang ni apashe ka ɗig kwa mwoh ri, zinariya ni mwoh a wala gishe ya.37Nga gil gi tig kashinda ni kashinda le tompurɓahri ya, le ngoti gishe ri kashinda ate a tuhbang. 38Agi pon giri nit ol giri ya n’gilyang ni zinariya ma kwar. Agi pon giri nit ol giri ya n’gilyang ni zinariya ma kwar. 39Npagtumo ni talent zinariya ma kwar ate gil gi-tig kashinda na anshile a agi pag tumo, 40mpagyang ninga ja pagha ni ndumo a nkonno agh.
1Ɗigna ngha gil tahra bin ɗahra ni kanda gi gwarbang lum mama a gilli linen maɓonna ni zargina, nleghe, ni njinguri ma bangna a giliyi ni cherubim. Ga ka ɗig tumo le ɓa yeri tumobung. 2Ɗigna nonno le kanda gi gwarbang ni kwa agh ih bol bung woromwoh pure tonpur tahro. Ɗigna akanda gi gwarbang ye kwa agh ka pyere. 3Ɗigna akanda gi gwarbang tongno ka dogha ari yang, le ashile a mamona ni tongno ka dogha ari yang.4Ɗigna nga kag yi ni ma zargina mama meshili kun anji njibang ari kanda gi gwarbang ni meshili ngonshe makunduna agh. Nji njere ninga billa, Ɗigna nga gil jamme ari mamah meshili kun ari kanda gi gwarbang ni meshili ngonshe ma ɓahri ya. 5Ɗigna ngha ah kagyi woroɓahri pur lum ri kanda gi gwarbang makunduna, ɗigna inga kag tuhli woro ɓahri purlum ri kanda gi gwarbang ni meshili ngonshe maɓahri ya. Pag ga ate atuhli ye ka shina a ri yang. 6Ɗigna nga pag gi bamgiri ma gifungna nyinyiling woro ɓahri pur lum le a kpaɓi ni akanda gi gwarbang binmona ni yang ate mama ih kpaɓ tahra bin ɗahra.7Ɗigna ngha gil akanda gi gwerbang ni nyong mbul avulli tahra bin ɗahra ni a nguri. Ɗigna nga gilla akanda gi gwarbang lumpur mwoh. 8Nonno le kanda gi gwerbang ni kwa agh ka nonno bung woro mwoh pur lum, le dara le kanda gi gwerbang ni kwa agh ka nonno bung ihne. Agi gwerbang ni kwa lumpur ɓahri ya ka pyerre. 9Ɗigna aka kpaɓ akanda gi gwerbang tongno ri ari yang le anshile topur mwoh agh a kpaɓyang ari yang. Ɗigna aka bam akanda gi gwerbang topur mwoh a kundum gungri.10Ɗigna aka tig ankoɓe woro ɓahri pur lum a kun malla le kanda gi gwerbang ama kunduna, ni ankoɓe woro ɓahri pur lum a kun malla le kanda gi gwerbang ni dog yi ama ɓahri ya. 11Ɗigna aka gil agi bamgiri ma azurfa woro ɓahri pur lum le a ishi yang a ankoɓe egh. Le a dog yi gungri egh binmona ate ih ɗig giri mwoh.12Anshile kanda gi gwerbang ni uwo, mama ki gyerre uwo ari kanda gi gwerbang ma gungri ya, ɗigna aka gyerra nzum tahra. 13Ɗigna kanda gi gwerbang nonno bung mwoh ngha nghang mwoh a nji gini mwoh le maɓi ngha nghang a nji gini mamona- mama a ɗagha saɓah le ninga akanda gi gwerbang ma gungri agh ɗigna ih ka gyerre a nji bin tahra a nji bang mwoh le ni nji mamona ate vulliyi. 14Ɗigna nga gil gi vulliyi tahra ni nyom njuh ni a bangshi ya, ni gi vulliyo maɓi ma nguɓu maɓonna ih ɓi vulliyi mur mamo wo.15Ɗigna nga gilla agbagle ma suwap ni ngung kpangrang ate tahra. 16Saɓah le gbagle ni kwa agh ka ɗig nonno bung lum, le dahra le ka ɗig nonno bung mwoh ni nshile. 17Ɗigna angung pangha ngha nghang ɓahri mama kwa agh ri gbagle ate dogho le ari yang. Nga gilla agbagle le tahre a njinjere ni. 18Ngha ngilla agbagle ate tahra agh, ɗigna nga gilla agbagle woromwoh ate nji gangrah le.19Ɗigna nga gilla akushi yang ma azurfa woro ɓahri ih ɓi woro tinna agbagle ni woro mwoh agh. Ɗigna akushia ɓahri a tinna gbagle makunduna ih ɓi ɗigha agi bolli ɓahri, ɗeshiliya akushi yang ɓahri ka wora tinna gbagle ni kwa agh ate ih ɗi agi bolli ɓahri. 20A nji gini ma ɓahri le tahra, a nji eɓɓe ya, ɗigna nga gilla agbagle woro mwoh 21ni akushi yang woro ɓahri ma azurfa. Ɗigna akushia ɓahri a tinna gbagle makunduna, akushi ɓahri ari gbagle mama kpah nghang ngha, nina wori.22Ate nji nzumo le tahra a nji makuli ya, ɗigna nga gilla agbagle topur mwoh. 23Ɗigna nga gilla agbagle ɓahri ate gbinnah le tahra egh nzumo. 24Ɗigna agbagle egh ka koriyo a tinne keminiya a dog wo a bikuli bin kpaɓe. Ih ɗigha a pag yi ninga ari agbinna le nzumo kwa. 25Ɗigna agbagle ngha nghang tonpur tahro, kpaɓni akushi yang ma azurfa. Ɗigna gogwo le akushi yang kwa agh lum pure topur mwoh, akushi ɓahri a tinna gbagle makunduna, akushi ɓahri a tinna mama kpah nghang ngha, le nina ri anshile.26Ɗigna nga tig ngung gangrah tongno ni kpangrang ate agbagle le tahra egh a nji bang mwoh, 27angung gangrah tongno ate agbagle le tahra a nji bang mamona, le angung gangrah tongno ate agbagle le tahra a nji nzumo nji makuli. 28Ngung gangrah ni ntiring le agbagle ya, ini ka ɗig nshile wora bikuli, digna ih logha malla kehna a malla le.29Ɗigna nga vulliyi agbagle egh ni zinariya. Ɗigna nga gilla anyeh leyang ma zinariya, ate ih ɓi ɗig gi bolla angung gangrah, le digna a vulliyang ni zinariya, 30Ɗigna nga gil tahra egh ari bil gi waɓna ni a ɗuma muri nkonno agh.31Ɗigna nga gil akanda gi gwerbang ma jargina, ma lenghe, ni ma njinguri ma bangna, ni ma linen maɓonna, ni ni nyonglo le cherubim, tumo le ɓa yeritumo bung. 32Nga gerri a muri agbingrah ihne ma ngung kpangrang le a vulliyi ni zinariya. Agbingrah ni ya ɗigna aka apagni bin gyergiri ma zinariya ni a tigha muri atinne ni ihne ma azurfa agh. 33Le ɗigna nga gyer kanda gi gwerbang binjeh le gi bamgiri, le nga zuni doroshi le ogrung gigilla. Akanda gi gwerbang ka koriyi bin ma gerenteng ri bin ma gerenteng mama uwor bang ngha.34Ɗigna nga tig gi nwah a muri doroshi le gigilla ogrung, mama a bin ma gerenteng ni uwor bang ngha. 35Ɗigna nga tig deshile a nzum kanda gi gwerbang. Ɗigna nga tig bin tig kashindah ki shin deshile a nji gangrah le tahra. Le deshile ka ɗigha nji eɓɓe.36Ɗigna nga gil givul kun gungri. Ɗigna nga gilli ni ma jargina, ma lenghe, ni gima bangna ni linen maɓonna ma ɓalina, tumo le tahgiri. 37A muri givul kun gungri te ya, ɗigna nga gil agbingrah tongno ma ngung kpangrang le a vulliyi ni zinariya, le nga soɓɓoh akushi ma tagulla tongno ate muyang.
1A yaka gil binɗarah ni ngung acacia, saɓale kusung tongno, ɓaye kusung tongno. Ɗeshile ya ih pyeri kwa, le sabale a bikuli kusung taro. 2A yaka buri a girbang le inne niga njemele deng ndah. A njeme agh a giliyang mwo ni deshile, le aka vuliyi yang ni gifungna ma poshina.3A yaka gilya nkori ate deshile agh: ankori ma pon tubu, ni gi pon giri, na koro li giri, ni gi eshi nyama, ni kandakye pon gishe. A yak agila agi lam gire ni gifungna ma poshina. 4A yaka al ga a vuliyi ni deshile egh agh, ni gifungna ma poshina kwa. Gil muna nyegh gifungna ma poshina ari girbang inne.5A yaka tig gi pon tubu atiye deshile, giyap ni girbang inne agh. 6A yak agila amunagara atiye deshile, amunagara ngung dingni, a yaka vuliyi yang ni gifungna ma poshina.7Aka ishiyi a munagara agh a muna nyegh, le a munagara agh ka digha a girbang bahri le deshile agh mama a tolli agh. 8A yaka gil deshile agh ni tulli, ngung mama asher agh. Aka paghi n inga mama adumo amuri nkono agh.9A yaka gil bing Digna ate tabernacle. A tigha gigeriyina a nji south le bing digha agh, gigeriyina ma mwa ma linen ni ashore agh, sabale kusung woro tongno. 10Agi geriyina agh ni njung ntagha wuramuwo, ni tinna gifungna ma poshina. Aka tigha a ngalung ari a ngung tagha, ni gifungna ma digdele.11Niga njere ni muwo agh, nji bing north, a tigha gigeriyina sabale kusung woro tongno, ni ngung tagha wurramuwo, ni tinna gifungna ma poshina wuramuwo, a ngalung ri a ngung agh, ni gifungna ma digdele. 12A nji bin Digna agh ki nyera a nji west aka tig kanda giri sabale woro bahri purl um. Ihka digha a ngung tagha lum ni tine lum. 13A bin Digna agh agh aji ba kara ki wamang agh sabale kanda giri kusung woro inne purl um.14A gigeriyina nji bin igna ka digha sabale kusung lum pur tongno. Aka dighni ngung tahro ni tine tahro. 15Kung kangna Digna agh akum gi gbara agh sabale kusung wuramuwo. A gil gi gbara nleghe blue, purple, scarlet materials ni kanda giri na sori agh, tumo le ba soriyi giri. Ihka Digna ngung tagha inne ni tine inne. 16A gung tagha bin Digna agh kwa, ke kum gara gifungna ma poshina, ni ngalung gifungna ma posina, ni tina gifungna ma poshina.17Saɓale angung lah kwa agh ih ɗigni agara gifungna-poshina, gifungna-poshina agalun na gifungna bangna tinne. Ke saɓale kasa ɓahlah ka ɗigh kusung woro tongno, gwoh yale kusung woro bahri purl um, logho le bikuli kusung tongno ni kanda giri ma mwa ma soriyina geriya ri kw ani a tina gifungna ma poshina. 18Aga kwa aka paghni tumo a tabernacle agh, ni ngung tagha le agunri ma tabernacle ni bin Digna agh a gili ni gifungna ma bagna kwa. 19Aka wabi aba yahuda kwa a zuni murun Olive, ma gamna yarata, ate kikaya ih possibang atebi.20A gah tigha aɓah-Israila a zu ni murung ɗarah, apur gereteng, a ke kanshida ate ih woro pini. 21A ye gungri kpaɓɓa, a njung ma gidenna ngha kundung leh Kulli ih ngha kpaɓɓa gara ogrung agigilla, Haruna na muni ka tig kashida ih woro poshibang a kundung Yahweh, ni kupolla zu a beri. A gipagna ni ihɓi ɗigha gigilla ari anjah aɓah Israila.
1Gor muro, Haruna ni amuni-Nadab, Abihu, Eliyazar, ni Ithamar- a ntiri aɓa Israila ate a ɗigha amalah lang. 2Ɗigna aka sor yi Haruna muna ngwo dagra mama ih pagna nghang tumo agh. Dagra ni ya ka ɗigha ate gusso ni ɓor shina le. 3Ɗigna aka nahteng ari aɓayong kwa, aɓeni ni yeriteng a yahli yang ngha, aɓeni nɗungshina yang ni bongho ma yeriteng ngha, ate mama a sor dagra le Haruna ate a tighi gerenteng ih pag nghang tumo le malah.4Ɗigna dagra ni a sor agh ka pagni kukuya muri Efod, dagra ma saɓna, giɓugna mel, giɓum murung, ni nguri ɓung. Ɗigna aka sor dagra ni a tigha ate murang ngha. A tighi ate muna tehro Haruna ni amuni ate a pag nghang tumo le malah. 5Aɓa tahgiri ka pagtumo ni njinguri maɓonna ma zinariya, ma bulla, ma nlenghe, ni ma bangna.6A gil efod ma zinariya, ma bulla, ma lenghe, ma njinguri ma bangna, ni ma tahna njinguri maɓonna. Ih ɓi ɗig tumo le aɓa yeri tahgiri. 7Ɗigna a sor yi minkanda giri a gogre kwa ɓahri. 8Nguri kurɓung ka ɗig gitahna maɓonna ninga efod; ih ɗig kandagiri mwoh ni efod, ma tahna ni njiguri maɓonna ma zinariya, bulla, lenghe, ni ma bangna. 9Ɗigna aka tol njitahli onyz ɓahri le a nyongli lulli amuna Israila a muri.10Alullung topurmwoh a muri tahli mwoh le nshile topurmwoh a muri mamona tahli, ari ɓilla leyang. 11Ninga yonglo le gi tigbuh ini a yonglo muri tahli ye ka ɗig nina, ɗigna a yongli lulli amuna israila a muri tahli ye. Ɗigna a tigha atahli ye a ɗigna le zinariya. 12Ɗigna a tig atahli ye ɓahri a murikandagi efod ni gogrung ngha, atahli ye ate ih dengshi ni amuna israila. Haruna ka tol alulli nghe a gogre kwa ɓahri ka kani dum Yahweh ate ih ɓi dengshini yang.13Ɗigna gilli ni zinariya 14ni njilang mel ma ɓahlina ni a gil ni zinariya ninga nguri ni dogyi giri ya, le ɗigna a dogyi njilang nghe ri tighe15Ɗigna a gil luhwa egh ate gi waɓna, tumo le aɓa gigil la ni, a gilli ninga efod. Ngilli ma zinariya, ma bulla, ma lenghe, ni ma njinguri ma bangna ni njinguri maɓonna. 16Ɗigna nga kar aluhwa mbende ɓahri. Mwoh ka saɓah le mamona ka nonno.17Ɗigna nga tangshi atahli ye a bang ihne. Tangsa ma kunduna agh ɗigna ih pag ni karneliyan, ni tofas, ni zumrrudu. 18Tangsa ma ɓahri ɗig ni kirisolat, ni saffaya, ni daimon. 19Tangsa ma tahro ka ɗig ni yasin, agat, ni ametis. 20Tangsa ma ihne ka ɗig ni beril, ni onis, ni yasfa. A tig yang muri gilla le zinariya.21Ɗigna a tangshi atahli ye a ri alulli amuna Israila. Ɗigna yonglo egh pag ninga mama muri muna nyeh ya, lullung ni kwa mwoh agh ih ɓi tangha tukushi mwoh le akunvarre lumpur ɓahri ye. 22Nga gilla muri luhwa egh njilang ninga ga ki dogyi agiri ya, le tumo ɓahle ɓi ɗig ni zinariya. 23Ɗigna nga gil muna nyeh ɓahri ma zinariya le nga tighi kun aluhwa ye. 24Ɗigna nga dogyi anjilang ma zinariya ni ɓahri ya ari kun aluhwe ɓahri.25Ɗigna a kpaɓ kun anyeh ma ɓahlina ni ɓahri ya ari a gilla ye. Le a sor yang ri kanda gi gogrung le efod a nji dumi. 26Ɗigna a gil amuna nyeh ma zinariya ɓahri le tig yang a kun aluhwa ni ɓahri ya, a kuni a kari kunni ma njiɓa yeh le efod27Ɗigna nga gil muna nyeh ma zinariya ɓahri, le nga sohri a tinna kanda giri ni gogre ɓahri ya, a nji dum efod, a bikuli gi kur ɓung. Ɗigna a kuri ri luhwa nji ri muna nyeh le ni a kura rimuna nyeh le efod. 28A kur nguri muru jargina ri muna nyeh le luhwa le a dog yi ni muna nyeh le efod, ate mama ih ɗigha bikuli gitahna nguri ɓung ma efod. Ih pag ninga ate ih ɓi luhwa dog yi ni efod.29Ngha Haruna ka ingna bin ma gerenteng ngha, ih tol alulli amuna Israila a kikili ngha a kukuya le ate gi waɓna, 30ate ih ɗig gi dengshina a dum Yahweh. Nga tig Urim ni Thummim ari luhwa ate gi waɓna, ate ih ɗigha kunyahli Haruna ngha ingna dum Yahweh ya. Nina agh Haruna ka tolli nina kare ni kwa agh ate gi waɓna a dum Yahweh ate aɓa Israila31Aka sor dagra ma saɓna ma efod mama njinguri ni a tahni ya ma jargina ni. 32A tig melli ntiring ate issa. A tah njinguri a kangni ni melli ye ate ke ih ɓi san ngha. Ga agh ih ɗig tumo le aɓa tahgirii.33A bin njeh le dagre ya. Ɗigna a sor njinguri muru jargina ki pur njingun rumman,ma lenghe, ni ma bangna kwa kangni. A tig gitulla ɓuana zinariya a ntiri yang kwa kangni. 34A tangshi ninga gitulla ɓuana le njigun rumman, gitulla ɓuana le njigun rumman- nina ke woro- kwa kangni kushi dagra ma saɓne. 35Haruna ka mel dagra ma saɓna ye ngha kwa ih pagni tumo agh, ate a woro og ɓua le ngha ih ingna bin ma gerenteng ngha dum Yahweh ya ni kunbang ni ɗagni beh ya. Ngha nina ate ke ih wuh agh.36Ɗigna a gil yi gima penlang ma zinariya le nyonla muri, ninga nyongli giri ni muri gi tigbuh agh, "Gerenteng bin Kulli." 37A tig nguri ma jargina a ri gima penlang nghe le kpaɓi ri gi ɓom murung. 38Ih ɗigha kundum Haruna; ih ka tol gimashihra ni kwa ka ɗigha ri gipahna ni gerenteng aɓa Israila tigha bin Yahweh. Ɓom murung nghe ka ɗigha muri ate Yahweh ka ag gipahna leyang.39Aka sor yi min dagra ni njinguri maɓonna ma linen, le a gil yi giɓom murung ni njinguri maɓonna ma linen. a sor yi min nvulle le malah, tumo le ɓa sogri maɓonna.40Ate ɓoro ni gushi amuna Harunaagh, a sor yi yang dagra ni ni saɓ a agh, ni gikur ɓung, ni min nvulle. 41Aka mel yi Harunamun gwo ni amuni dagra. Aka ɗahri yang, a ishi yang, le a tig yang gerenteng binang, ate a pag bghabg tumo le amalah.42Nga sor yi yang dagra ma mella nji ɓa yeh ih ɓi vulliyi tessalang, ih vulliyi ɓung yang zu a bel yang. 43Haruna ni amuna ka mel dagra ni ngha a ingna a gungri kpaɓa ko ngha a zuni kari deshile ɗahra a za pag tumo a bin ma gerenteng ngha. A pag ga ate ni a pag gimashihra agh nko nyha nina agh le a wuh. Ga ni ka pag ga gigillani ni ki a ri ya agh a bin Haruna ni aminkahyi ni ka zu a zumi ya.
1Nibeniya a gah ni ngha pagha ngha tigha ya sah ate muranfg atema aɓa pagha tumo le amalah. Tol dendah mwoh a ntira agiluoh ni a njuh ɓahri nyha ni pyeh nghang ngha, 2Brodi ni njibogho nyha ri agh, ni agikagna ni nji-bogho nyha ri agh a jaliyi ni murun. Ɗeshiliya tol brodi ni njibogho nyha ri agh a jaliyi ni murun ngha. Pag brodi ni muh maɓonna.3Ɗigna inga tig yang a guwo mwoh, zuni yang a guwo, pah yang ni dendah ni anjuh ɓahri. 4Ɗigna a ka ɗumma Haruna ni amunabuna le a kunnjere ingna a gungri kpaɓa. Ɗigna ngha lagha Haruna ni amunabuna le ni muru.5Ɗigna ngha tol dagra inga ishiyi Haruna ni mindagra, dagra magula ni mindagra, le mindagra, ni njibba-kikil, kuri ni nguri bung ni layi ya ri mindagra egh ya. 6Ɗigna inga tighi vulle ni a mariya amuri le tig jeghe magereteng ari vulle. 7Le tol murunɗarah ih soɓɓi amuri, njinjere ni nɗahri ni.8Ɗigna ngha zuni amunabuna le ngha bughi yang larah. 9Ɗigna ngha ishiyi Haruna ni amunabuna le gi bol kunkangna le tig gikur murung ariyang. Le tumo le amalah ɗigna miyang gigila ma kikene. Njinjere ni inga ɗahrini Haruna ni amunabuna le ih paghi tumo.10Ɗigna ngha zuni dendah a kundung gungri ma kpaɓɓa. Haruna ni amunabuna le ka tig bih yang amuri. 11Ɗigna inga wol dendeh a kudung Yahweh a kunjere ingna gungri kpaɓɓa.12Ɗigna nga tol nshille nkila ngha soɓɓa anjeme deshile bin ɗarah ni munabung, le ɗigna ngha soɓ nshille nkile kushi deshile ɗareh. 13Ɗigna inga tol murun nyamma ni vulliyi nji bah yeh ngha, nina agh ngha tol ngha vulliyi kunyeh ni njigbere ni bahri aghminɗuh murun ni a yeh agh; pinshi kwa a muri deshile. 14Keminiya nyam dendah te agh, a nguɓeh ni atibeh, ɗigna ngha pinshi yang a nzum kpaɓɗigna. Ih ɗig gipahna ma gimashihra.15Ɗigna ngha tol njuh mwoh, Haruna ni amunabuna le ka tig bih yang a muri. 16Ɗigna ngha wol njuh egh, le ih tol nkila ih meshiyi kwa a girikari deshile. 17Ɗigna ngha kashi lulushi nga lang ɓayeh ni akushi, le ɗigna ngha tigha a bumme, ni a mamah akashi ya ni muri binmona, 18A muri deshile. Le mpinshi njuh egh kwa. Ih ɗig gipahna ma pinshina a bin Yahweh, ɗummo maɓonna, gipahna ni paghi Yahweh ari gishe agh.19Ɗigna le ngha tol njuh mamona, Haruna ni amunabuna le ka tig bih yang a muri. 20Le ɗigna ngha wol njuh nga tol nshille nkile. Ih dog kiri Haruna malih, ni kiri amunabuna le malih, akun muna bih yang magula malih, ni kun muna kushi yang magula malih. Le ngha meshiyi nkila ari deshile a nji ba kwa agh21Ɗigna nga tol nshile nkila ni amuri deshile agh ni nshile murun ɗahra, le meshiyi kwa amuri Haruna ni amunabuna le ni agi ishina le ni gi ishina le amunabuna le. Haruna ki ɗig gerenteng ate meng, ni a gi ishina le, amunabuna le ni gi ishina le amunabuna le ni ni.22Ɗigna nga tol murun njuh, ni ngile, ni murun ni vulliyi bumme agh, ni mama vulliyi kunyeh, ni amindu ɓahri ni murn ri yang ngha. 23Tol ngoshe brodi mwoh, ni brodi ma kagna ni murun ngha mwoh, ni kunli gikagna mwoh agwoh ni a tigha abrodi ma nji bogho nyha ri agh a kundum Yahweh.24Ɗigna nga tig gah abih Haruna ni bih amunabuna le alogshi a kundum mang ate ih ɗig gipahna ma logso kundum Yahweh. 25Ɗigna le nga tol n’nu a bih yang le a pinshi a muri deshile ni gipahna ma pinshina. Le ih pag maɓonna ma sunsunang ate meng; ih ɗig gipahna ni a peh nji ri pinsa agh.26Ɗigna nga tol kikil njuh le Haruna mama atig gerenteng agh le a logshi ih ɗig gipahna ma logso a kundum Yahweh, le ih pag ngoso mi yong. 27Ɗigna nga tigsa mameng kikil ate gipahna ma logshina inga logso ni belli ni kpaɓi bih amalah. Akikili ni a logshi ya ni abelli ni a kpaɓa ate Haruna ni amunabuna le-ari njuh ni a tigsa agh. 28Ari a kunbang ni kwa nga ni ga ɗig ngoso mi Haruna ni amunabuna le. Ih ni nga ɗig gikpaɓna ni aɓa Israila nga pih Yahweh ari agipahna ma ollolo.29Le dagra ma gerenteng Haruna ni mi amunabuna le a gibbe ate muri aminkahyi ni nzumi agh. A soɓ murun ɗahra ari le atolli te murang. 30Le amalah mama ka tol tumo egh azum yang a ntiri amunabuna le, ngha zu a gungri kpaɓɓa ka pagha tumo a bin ma gerenteng, le ih mella adagra ha kahra tong pur ɓahri.31Ɗigna ih ka tol njuh ma tig gerenteng agh ihka lam nyamme a bin ma gerenteng. 32Ɗigna le Haruna ni amunabuna le ka lih nyam njuh egh ni brodi ni agwoh a kun kagna ingna gungri kpaɓɓa agh. 33Ɗigna inga lih nyamma ni brodi mama a pah te nwah ate muyang ni a tighsa ate murang ngha. Ɓwa nyha ɗeshili ka lih gilih egh ya; ɗigna a tighi gerenteng. 34Ngha nyamma kwa a tigha te gipahna, ko brodi ni kwa agh, nonho kena a beri agh, le a pinshi. Ɗigna ninga lih ya, ate a tigne sa ate murang.35Inga nina ni, inga billa a gah kwa nlag yong ih pag ngha, inga paghi Haruna ni amunabuna le. Ɗigna inga gilyang ha kahra tong pur ɓahri. 36Ɗigna kahra ni kwa agh nga pah dendah gipahna ma gimashihra. Ɗigna ngha tig deshile gerenteng telle nweh, le inga ɗahra ate ih ɗig te murang. 37Ɗigna nga nwah ha kahra tongpur ɓahri ate deshile le a tighi sa te Yahweh. Le deshile ka ɗigha a tig ne sa te meng. Yang kwa dog deshile egh le ih ka ɗigsa te Yahweh.38Ɗigna kahra ni kwa agh pah a muri deshile kahra ɓahri ni kwa agh anjuh ɓahri ma pag bogho agh. 39Ɗigna beri ni kwa agh a pah njuh mwoh, le njuh mamona a peh ni kupola.40Ni njuh ma kunduna agh, pah ephah lum ma muh mama a zaliya ni ma ihne murun mama a gama ri zaitun ngha, ni ma ihne muru njingung ih pah ginuhna ma gipahna.41Ɗigna nga pah njuh ma ɓahri a ingna le kahra. Ɗigna nga pah njigiri nina gipahna ni beri, le gipahna ma ginuhna. Ate ih pag gima ɗumna ma sunsunang ate meng.; ih ɗig gipahna ni pinsha ni gishe agh. 42Ih ɗig gipahna ma kahra ni kwa agh ari akunbang egh kwa, ari kunjere ingna a gungri kpaɓɓa a kundung Yahweh, bah shi lugri ngha ni weh ngha nahteng ro agh.43Behni nga kuma aɓa Israila ngha; le gungri ye agh a tighi sa ate murang ate gulo lang. 44A tig gungri kpaɓɓa egh ni deshile ate a gah ihɓi pag mameng kunkolong.Nye nga tig Haruna ni amunabuna le sa ate tumo le amalah.45Ngha ɗigha a ntiri aɓa Israila nga dig Kulli le yang. 46A gha yere ih mini pag Yahweh, Kulli le Yang, beni pushiyang a njeh Masar agh ate nga digha ni yong. Mini Yahweh, Kulli le yang.
1Ɗigna aka gil deshile ɗahra ih ɗig bin pingshi murun. Ɗigna aka gilli ni ngung kpangrang. 2Saɓɓah le ka ken kusung mwoh, le nonnoh le kusung mwoh. Ih ɗig gbinnah ihne, le saɓɓah bikuli kusung ɓahri. Gbinnah ni kwa agh ka kɗig ni dogro ninga njeme.3Ɗigna aka vul murun ɗahra egh ni zinariya a nji muri, ni giri kahri, ni anjeme le. Ɗigna aka kangni kuni ni zinariya. 4Ɗigna a gil amuna nyeh ma zinariya ɓahri le a tigha a kuni a tittye ki shina ari yang. Anyeh egh ni ka bol agara ngung ma tol deshile ɗahra.5Ɗigna aka gilla angung ma tenna, le a vulliyi yang ni zinariya. 6Ɗigna a tig murun ɗahra a kushi kandagiri ni kahri doroshi ma ogrung gigilla. Ika ɗigha dum gi vul kun doroshi ma ogrung gigilla, bah nga lungri weh nghang ngha.7Ɗigna Haruna ka pingshi murun berini kwa agh. Ɗigna ih ka pingshi ngha ih giliyi ni akashindah agh, 8le Haruna ka moshi- gishe ɗeshili kapolla ni kwa agh nina ni a pingshi ni murun a dum Yahweh kara ni kwa agh, a njah ni kwa agh. 9Keminiya ɗigna ni awo ɗahri murun a muri deshile ɗahra agh, ko gipahna pingsa ko njigiri gipahna. Ɗigna ni awo soɓ gipahna nuhna a muri ya.10Ɗigna Haruna ka ɗahra nwah a muri njeme bogho ni kwa agh. Ni nkilla ma gipahna lag gimashihra ni ih ka nwah ɗahra ate muri mbende mwoh a bogho a yeh anjah leyong kwa. Ngha kwa agh a tighi te Yahweh."11Le Yahweh waɓtenana ri Musa, ki nah, 12"Ngha a bangha aɓa Israila agh, le ɗigna ɓeni kwa agh ka pah gi ashina usulo le a bin Yahweh. Aka pag ga a nzumo ni a bangna yang ngha, ate bin konna nyha a ntiring yang ngha awo bang ni yang ngha. 13Ɓeni kwa a bang ngha ka nwah kunkoro ma azurfa, pyerari ga a pyeshini giri a bin ma gerenteng ngha. Azurfa ni ya gipahna bin Yahweh ni. 14Ɓeni kwa a bang ngha, logha ri bogho wor mwoh wora bikuli, ɗigna a pah gipahna ni binang.15Ngha aɓayong pah gipahna ni binang ate nwah te usulo leyong, aɓa kumo ka pah uwor kunkoro ma zinariya, le aɓa enna ni ki pah fittong ngha. 16Ɗigna aka ag bollo nwahni a bin aɓa Israila le aka tighi ate tumo tahra bin kpaɓa. Ih ka ɗig gi ɗengshina a bin aɓa Israila a dummang, a nwah ate usulo leyang."17Le Yahweh waɓi Musa, ki nah, 18"Ɗigna aka gil koro magula ma tagulla ni akushi ma tagulla, koro egh ate lag giri. Ɗigna aka tighi a ntiri le gungri bin kpaɓa ni deshile ɗahra, le ɗigna aka soɓ muru a yeh.19Haruna ni amuni ka lag abihyang ni akushi yang ni muru ye. 20Ngha a ingna gungri bin kpaɓa ko ngha a kenna kahri deshile ɗahra a pingshi gipahna agh, a lag ni muru egh ate ke ih ɓi a wuh agh. 21A lag abihyang ni akushi yang ate ke ih ɓi a wuh agh. Ga ɗigna gigilla ha ke kene ate Haruna ni aminkahyi a njah leyang ni kwa agh."22Le Yahweh waɓi Musa, ki nah, 23"Tolla agi shih maɓonna niː murun mur ni kenna shekel woro tongno tongno agh, ni gi logshi nlelleh shekel 250 ma sinamon, ni shekel 250 ma kahɗuna, 24woro tongno togno ma kassiya, a pyeshi dungro le shekel ni a bin ma gerenteng ngha, ni duh ihne ma murun zaitun. 25Ɗigna aka kpaɓ murun ɗahra ma gerenteng ni agi ma susunang ni agi shih ni, tumo le aɓa kpaɓ murun. ih ka ɗig murun ɗahra ma gerenteng, ate murang.26Ɗigna aka ɗahri gungri bin kpaɓa ni murun, ni doroshi ma ogrung gigilla, 27deshile ni aga kwa muri ya, kashindah ni aga kwa kpaɓni ya, murun deshile ɗahra, 28deshile ɗahra ate gipahna pingshina ni aga kwa a muri ya ni koro ni akushi29Ɗigna aka tig yang kunwar ate mama a ɗigha gerenteng. Ga kwa dog yang ngha ka osso ka ɗig gerenteng. 30Ɗigna aka ɗahri Haruna ni amuni le aka tig yang ate mama a pag nghang tumo le amalah. 31Ɗigna aka waɓi aɓa Israila, 'Ga ni ka pag murun ɗahra ni Yahweh tigha bin ate njah le aɓayong kwa agh32Ɗigna ni a gogri a nguɓ ngirung ngha, ko a gil maɓi ki puri ni aga a kpaɓni ya, ate mama Yahweh wara tighi kanangiri. Ɗigna nga tolli a njinjere ni nina. 33Ɓeni kwa gil murun susunang niga ini ko ɓeni kwa soɓɓih ri ɓwa agh, ɓeh ya aka pushi a ntiri aɓwale.'"34Hahweh nah yi Musa, "Tolla agi shih- sitakte, onika ni galbanum- agi shih ma susunang kpaɓni murun lubban, aka pyeshi yang a gogho a pyerre. 35Kpaɓ yang a ɗig murun, gilla le ɓa kpaɓ murun, kpaɓni muwa, ih tighi kunwar ate murang. 36A pon fittong a sogho ih pil muh. Kungni muh egh a dum ogrung gigilla, ni a gungri kpaɓa agh, bah nga lungri nghang ni yong ngha. Nga tolli gima gerenteng ni a binang.37A muri murun ni aka kpaɓ ɓa. aɓayong ni ki kpaɓ maɓi ninga mama ate muyang ngha. Ɗigna a tighi gerenteng. 38Ɓeni kwa kpaɓ guɓung ninga murun susunang ni ya, ɗigna a pushi a ntiri aɓwale."
1Le Yaweh natenngari Musa le nah. 2Shina ngwara lulang Bazela muna Uri Muna Hur anji bin abba Yahuda.3Bazelel ni bagholang ate nga pi yeriteng mamagereteng ni yeri giri ate mura agigilla kwa, agh. 4Ndarina Bezelel ni bogholang ate nya pi yeriteng- magerenteng ni yeriteng ni yerigiri. 5Ate muru ga a gillah ate abbayoni agori abba- gill gi funnaagh. ngha kwaagh aka kashi tahle ni shere agu ate abbayoni agori abba gill gi funna agh. ngha kwaagh aka kashi tahle ni shereagu ate agka pahgtumole abba gilgiri.6Ye buri neah Ohollab muna Ahisamak anji biye agh dan in pane yang njijerere yerigiri a kun yaliyang ate ahkayeri ga kwaagh nwabba aka pakagh ga ah kpabni. 7Kanah bin dinna gisasa mami kulli ni gi billa atalili ngah aye gi sahsah bani agi din kwa ah kanaaaghe. 8Deshili na agi nyong giri gil monshigishe ni aga agh a pani tumono agh abin dara. 9Desgile mama bin dara agh ni agh tumole ni koro magulla abiyebinghagh kwa.10kpami kadayin ma gulla kandagiri mama a dariya ah ate muri Haruwa aba paktumo a kangna ban kulli. 11Ni shinde a Momilbi tiyang ate aka paktumole aba bilgilla Nghoteyaaghika kpabi ni Muru daribang ni ma dunna abin ma genanteng Abba giligiziah agilayang kwaaglinida mama a wabba, agh.12Yaweh nayi Musa le nah agh. 13Wabbi abba Israila digna agh nga gil kara ni agori Sabba day kara ma tombanya agh le Yaywehika dikan gi pannah a tiriyong ni yong na Mikayi youn ate ga aghi yene ini Yahweh beni pushiyoung ibi a mami agh. 14Ate ahga gill kara mi ibbbi diyaagh abayong ni kara ma gerenteng diyaagh te muri. Boni mi gushi kara agh aka pushi a atiri bayong. 15Tumo ka payshi atiri kara topurumoh ate kara ma to in bariya agh kara ma usulo ni kwa'agh kara ma usulo agh digna kara ma garenteng abin Yahweh, beni kwa bagh paktumo agh ari kara mi agh a gori Sabbath day aka walluyeh.16Nigowaagh a ba Israila ka gushi kareagh aka bill karah zuwa mura ammukayiyang oksum mimalaagh . 17Kara ni a gori Sabath kah digigipannah a turi aba Israila ni Yahweh ate kara ma tompurumo ni Yahweh gilli makulli ni nzali ate kara to mbasu agh kara usulo ni mi bwagino.Niga agh Kulli malni natang asi Musa agh a konasinai agh le pideshili bari ma Ogolu a gilli mi talili Nyoligoli a Musa ni bieh.
1Ngha aɓayong shin ni ih Musa tenghina bang a suhla nkonno agh, a kpaɓa bin Haruna le anah yi, "Zu, a gil yi sung gilang ni ka wora dumsung ngha. Ate muri Musa te ya, ɓeni pushi sung a njeh Masar agh, ni shi yeri ga kumi ya. 2Haruna nah yi yang, "Mpushi ayerri ma zinariya ni a kiri amah nyong, ni amuna buna na muna ngalang leyong ngha, le nzu ni binang,"3Aɓayong kwa pussa ayerri ma zinariya ni kiri yang ngha le zuni yi Haruna. 4Agha azinariya ni a biyang ngha gilli ni gishere, le tullih pushi guɓung ninga muna ndah. Le anah, "Akuli leyong ngha, Israila, ɓeni pushi yong a njeh Masar agh."5Ngha Haruna shin ni ga agh, ɓag deshile ɗahra a dum muna ndah ye le waɓ ɓa, nah, "Kaberi le njibuno gushi Yahweh ni." 6Aɓayong logni beri suɓ le pah gipahna pingshina le zuni gipahna kpaɓmurung. Le a ɗigha njahli a lih a nuh, le a logho a dalla.7Le Yahweh waɓteng ri Musa, "Wor ni kara, ate aɓwa lo ni a pussa njeh Masar agh, ɓihyina mur yang. 8A karina a ɗag njere ni tighi yang ngha. A gil la gitulla ki pur muna ndah, le a gushi ni ɗahri yi. Anah na, "Akulli leyong ni ga, Israila, ɓeni pushi yong a njeh Masar agh9le Yahweh nah yi Musa, "Nshin na aɓayong ni. Shina, aɓa tenmurung ni. 10Niɓeniya le, ka ala a teshiyang njeh ya. Yehlula lang ngha pihn a mur yang, nina agh nga juri yang. Le nga gil njeh magula nji bino." 11Keminiya Musa alla pashi yahli Yahweh Kulli le. Nah, "Yahweh, mang paghi ke yehlulla lo ki pihn a muri aɓwa lo, aɓeni a pussa a njeh Masar ni ngih gullo le ni bung magula lo agh?12Mang aɓa Masar ka waɓa, 'Ih pushina yang ni ɗengshe mashihra, ih wol nluo yang a nkonno le ih juri yang a dum ngunjah kwa?' Suhli yehlulla lo, le a ɗag tele fungshi aɓwa lo. 13A ɗengshi ni ibrahim, ni Ishaku, ni Yakubu, aguro lo, aɓeni a kaniyi yang giri ni muro le a nah yi yang, 'Nga tigha aminkah yong ka gogho ninga amuna shienri ni a kuli ya, nga pih aminkah yong njeh ni kwa nwaɓa ng pah yang ngha. A tolli gibere ha ke kene..'" 14Le Yahweh ɗag tele fungso ni nah ika sulla muri aɓwale ya.15Le Musa pilla suhla nkonno, ni gigilla ogrung a bih. A nyongli na giri a njidum ni njinzumo le tahli ye. 16Kulli ni gil atahli ye, le nyonglo ni muri tahli ye agh, nyongli giri le Kulli ni.17Ngha Joshua ogni jollo le aɓayong ni a mag ga, nah yi Musa. "Jollo ngha nghang a bin ɗigna." 18Keminiya Musa nah, "Gih ye agh, jollo ma ganluwa ni ya, le gih ma ɓua le aɓeni a gana luwa agh ni ya, keminiya gih tuh ngya ni ogho."19Ngha Musa zuni gyaɓ ni bin ɗigna, shin muna ndah gitulla le aɓayong ki tah ngwan. Yehlulla paghi. Soɓ ɓa atahli ni a bih ya koh a tinnah nkonno a wam ma. 20Tol gitulla muna ndah egh, pingshi, gog yi ɗig muh, le soɓ ɓi a muru. Le tigha aɓayong nuh yi.21Le Musa nah yi Haruna, "Mang aɓayong ni pag go ke a zuni yi yang gimashihra magula a mur yang ninga?" 22Haruna nah, "ke ih ɓi a ɗag yehlulla lo vel agh, telelah lang. A yerina aɓayong ni, pagha ni a gil li ri yang ate pag gimshihra agh. 23Anah nghang, 'Gil yi sung kuli ni ka gingni sung ngha. Ate Musa, ɓeni pushi sung a njeh Masar agh, ni shi yeri ga kumi ya.' 24Nina ke nah yi yang, ' Ɓeni kwa ni zinariya agh, ih ɓi pushi.' A peng a zinariya egh le soɓ yang gishe, le puro gitulla muna ndah ni."25Musa shinna ni ih aɓayong nghe ngha ɓoro (ate Haruna ɗagna yang bolrung nyha, le a ɗig gi ollo abin aɓih yang ɓa shiɓi mur yang). 26Le Musa tangha kunjere binɗama le nah, " Ɓeni kwa njibin Yahweh ya, ih ɓi zu a binang," Aɓa Lawiya kwa kpaɓa bini. 27Nah yi yang, "Yahweh, Kulli le Israila, nahː Le ih ɓi ɓeni kwa agh ih kur garabwo le kari le ih kena kunjere binɗama ih nyere, ih wol nlue muna ngih, ɓih, ɓih ɓamurikala.'"28A aɓa Lawi pag ga Musa tigha a pag ga. A kare ya aɓayong woro tongno lum tahri wuh. 29Musa nah yi aɓa Lawi, "A tigna yong a tumo le Yahweh ni kyari, ate ɓeni kwa agh pagna giri a muri muni, ni muna tehri. Nina agh Yahweh ka moshi yong ni kyari."30Bang kor agh Musa nah yi aɓayong, "Mpagna gimashihra magula dudug. Niɓeniya nga ka bin Yahweh. Gol le nga kum lag gimashihra leyong." 31Musa nyer ra bin Yahweh le nah, "Nyerinaǃ Aɓayong ni pagna gih gimashihra magula le gil le kanangiri yang gillang ma zinariya. 32Kemini niɓeniya, kukushi laghi yang gimashihra leyang; nyha nina agh le, ɓishili lullang a giɓomteng ni nyong li ya."33Yahweh nah yi Musa, "Ɓeni kwa pag nghang gimashira agh, ɓeni nga ɓishili lulli a giɓomteng lang. 34Niɓeni nina agh woro, billi aɓayong ni a keni bah nwaɓɓo agh. Shina, malaika lang ka wora dum yong. Keminiya a kara ni nga fungshini yang ngha, nga fungshi yang ate gimashihra leyang." 35Yahweh tutti aɓayong nkonno ate a gil la muna ndah ma zinariya, mama Haruna gil agh.
1Le Yahweh waɓtenana ri Musa, “Nɗag ba, a weh ni aɓayong aɓeni a pussa njeh Masar agh. Nwora njeh a ba kaniyi Ibrahim, Ishaku, ni Yakubu giri, ngha nah ni, ‘Nga pih aminkah yong ni.’ 2Nga tutti malaika lang a dum yong, le nga piriyi aɓa Kan’ana, aɓa Amoriya, aɓa Hittiya, aɓa Ferriziya, aɓa Hiwiya, ni aɓa Yebushiya. 3Nwora njeh wo, mama ki pushi kira ni nyih ya, keminiya ni ngi worn ni yong ngha, ate nyongni aɓayong ma tenmurung. Nga juhri yong a njere.”4Ngha aɓayong ogni atenana ganshina ni ya, a gonno, le ɓwa nyha mwoh ɓug njilang ngha. 5Yahweh nah yi Musa, “Nah yi aɓa Israila, ‘A yong aɓayong ma tenmurung. Ngha nkehna a ntiri yong ko ma kunbang mwoh le, nga juhri yong. Niɓeniya nina agh, mpushi anyeh kedebang ntol ga nga pag ni yong ngha.’” 6Nina agh aɓa Israila ni ye ɓug nyeh ɗeshiliya ke a logni nkonno Horeb agh.7Musa tol gungri kpaɓi a nzum bin ɗamma, nonnah ni bin ɗamma. Gori ih gungri bin kpaɓa. Ɓeni kwa ni ga ka ihli ni Yahweh ya, ka wora nzum bin ɗamma a gungri bin kpaɓa. 8Ngha Musa ka kah a gungri ya, aɓayong kw aka pura ka tangha kun gungri leyang ka shin tekorri Musa ha se te ingna a yeh. 9Kunbang ni kwa Musa ingnini a gungri egh ya, gbingrah nlagiri ka suhlo ka tangha a kun gungri egh, le Yahweh ka nahteng ni Musa.10Kunbang ni kwa aɓayong shinni gbingrah nlagiri a kun gungri ya, le aka logho a gushi, ɓeni kwa agh a kun gungri le. 11Yahweh ka nahteng ri Musa kundum ni kundum, ninga mama ɓwa ka nahni teng ri ɓih ya. Le Musa ka nyerra bin ɗamma, keminiya Joshua muna Nun guro le ka ɗigha a gungri ye.12Musa nah yi Yahweh, Shina, awo ngha awo nah nghang, ‘Wor ni aɓayong ni a muri ginya leyang,’ keminiya ni a ɗag nghang ih ɓi nyerri ɓeni aka tutta binang ngha. A nah na, ‘Nyerino ni lullo, le a kumna ɓoro a binang.’ 13Niɓeniya ngha kumna ɓoro a bino agh, ɗum mang njinjere lo ate nga yerro le nga tang al ɓoro a bino. Ɗengshini aɓayong ni ya aɓwalo ni.”14Yahweh pil yi, “Kundum mang ki gingni weh, le nga poh usulo.” 15Musa nah yi, “ngha kundumo ni ki gingni sung nghang ngha, ka tol logha ba agh. 16Ate nyha nina agh, ni yelling ni aka yerini ih nkumna ɓoro a dumo, a meng ni aɓwalo? Ni ih ɗigha ngha a wor ni sung ke meng ni aɓwalo ka pur sa ni anshile aɓayong ni a ngunjah agh?”17Yahweh nah yi Musa, “Ɗeshiliya nga pag ga a jim jimma ni ya, ate aka kum dumposhina a binang, le nyerino ni lulling.” 18Musa nah, “Kukushi ɗum mang gusso lo.”19Yahweh nah, “Nga tigha agi maɓonna lang kwa ih ɓi a ɗura dumo, le nga waɓ lullang ‘Yahweh’ a dumo. Nga ɗum ɓoro lang bin ɓeni nga ɗumi ɓoro lang ngha, le nga ɗum shin gienna lang bin ɓeni nga shin gienna le ya.” 20Keminiya Yahweh nah, “Ɗigna ni awo shin kundumang ngha, ate ɓwa nyha ka shin kundumang le ka aɓ ɓa.”21Yahweh nah, “Shinna, ba ni pag ba a kahrang ngha; aka tangha muri tahli ni. 22Ngha gusso lang ka ɗur agh, nga tigho a tuh tahli le nga vulliyo ni beng ha se te nɗuro. 23Le nga logshi beng, le a shin nzumang, keminiya kundumang ngha ni a shini ya.”
1Yahweh nahyi Musa, kashi tahli nyongli giri ɓahri ninga mama ni kunduna agh. ngha nyongla amuri gi nyongli giri a tenana ni nyongla amur gi nyongli giri ma kunduna, gi nyongli giri a wamma. 2Giro ni beri le ebbe a muri Nkonno Sinai, le ɗum muro a kundumang a abinang beh a bi kuli le Nkonno3Ɓwa nyha ka z ni weh agh, Ka ɗag ɓwa sa a shina a muri nkonno agh. a njuh nyha ko andah ka lelle a kundum nkonno agh." 4Nina agh Musa kashi tahli nyongli giri ɓahri ninga mama ni kunduna agh, le log ni ɓeri sup le eb Nkonno Sinai, ninga mama Yahweh langni nya. Musa tolla a tahli nyongli giri a bih.5Yahweh sulla njeh a yeh lahgiri zu tagni Musa a ɓeh, le ih gor "Yahweh." 6Yahweh ɗura a kundum mi le nah, "Yahweh, Yahweh, ɓa gi'enna Kulli ma nieh, nyha ki kari Yahlula agh, ɗushi tolla ni njiteng, 7Tigha tagha tolla agh agweh, tolyi ɓayong gimashihra, aɗurnjang, ni agimashihra. Keminiya nyha ni agh ih lagha aɓa gimashihra. Ih ka zuni funso ate gimashihra le a terrung a muri amuna ni muri amuna amuna, ha kena akunbang ma tahro ni ma ihne.8Musa gugha njahli nikahra le gushi. 9Le nah, "Ngha niɓeniya nkuna ɓorro a njoh, Magula lang, Kukushi wora a ntiri sung, ate aɓayong ni agh ɓateng murung ni. Ponghi sung tuɓu a tol yi sung gimashihra lesung kwa, le a tol sung ni agibere lo."10Yahweh nah. "Shinna, Miynag ngha gil ogrung. Akundum aɓayong kwa, ngha pag agi ngobong ninga ni pag pa agh a ngungnjah kwa ko akunburi. Aɓayong ni kwa ntiri yong ngha ki shin agipagna lo, ate gi mag ngobong ni ngi paghi yong. 11Tig kiro ri a gah langno ni kahri agh. Miynag ngha piriya a Amoriyawa, Kananiyawa, Hittiyawa, Periziyawa, Hiviyawa ni a Jebusiyawa a kundum yong.80
1Musa kpaɓa aɓa Israila kwa le nah yi yang, "Aga ni Yahweh tigha ih ɓin mpagha. 2A kara ma topurmwoh nga gan pagtuma, keminiya ate yong ngha, kara ma tompurɓahri ya nga tighi kara ma gerenteng, Sabbath kara ma usulo kwa, gerenteng bin Yahweh. Ɓeni kwa pag tumo a kare ya ɗigna aka wol nlue. 3A kara Sabbath agh ni nga fug gishe ko jah mayeni a lah yong ngha."4Musa waɓteng ari aɓa Israila kwa ki nah, "Ga ni pag ga Yahweh lagha muri ya. 5Ntol gipahna ate Yahweh, yong ngha kwa ɓeni tolla a yahli ya. Nzuni gipahna bin Yahweh- zinariya, azurfa, tagulla, 6zargina, nleghe ni zinguri ma bangna linen maɓonna; njonh mbul,' 7nguɓ njuh ma nyomna ma bangna ni anguɓu maɓonna; ngung nkpanrangl 8Murun ate kashinda a kangna ɓang Kulli, gisunsunang ate murun ɗahra ni gi pag lelle, 9tahli ma kinkele ni nshile atahli maɓonna a tighi ate ephod ni ma kikilung,10Ɓeni kwa ni tumoh bung ngha ih ɓi zu le ih gil ga kwa Yahweh waɓ ɓa- 11tahra- bin ɗahra ni gungri le, vulliyo le, a gare ni ki bolli ya, ni akushi; 12ɗeshiliya doroshi ni agara le, givulkuni, ni kanda giri kunkangna.13A zuni deshile ni akushi, aga ayeh agh, ni burodi ma tigna; 14gi tig kashindah ate poshibang, ni aga ayeh ya; kashindah, ni murun leyang; 15deshile ɗahra mapingshina, ni akushi, murun ma susunnang mama a tig ga, ni ma pingshina, ni kandagiri kun binɓangkulli; 16deshile ate gipahna pingsa ni ngure ma tagulla, ni akushi ni aga ayeh ya; ni koro magula ni kara le.17A zuni a kandagiri ma ɓa gungri ni akushi, ni kandagiri ma kunjere ingna bin ɓangkulli; 18ni angung gungri ate tahra bin ɗahra ni kpaɓɓa, kpaɓni a nguri leyang. 19A zuni adagra maɓonna ma tahna ate pagni tumo bin magerenteng, adagra magerenteng ate Haruna malah ni amuni, ate a pag tumo le amalah."20Le kpaɓa le aɓa Israila kwa ɗag kundum Musa le woro. 21Ɓeni kwa yahli lul agh ni ɓeni bongho agha zuna ni gipahna bin Yahweh ate gil tahra bin ɗahra, ni agi pagtumo ni kwa a yeh ya, ni ate dagra magerenteng. 22A zu abuna ni amenah, aɓeni tolla a yahli yang ngha. A zuni anyeh bung, ayerri, nyeh munabung, ni atahli maɓonna, ni ajah anjilang ma zinariya ni kwa agh. A yangha kwa a pahna azinariya ninga gipahna bin Yahweh23Ɓeni kwa ni muru bula, ma lenghe, ni ma bangna, ni ma njihnguri maɓonna, nyong mbul, nguɓnjuh ma togrina bang ngha, ko nguɓu maɓonna n'nzuni. 24Ɓeni kwa agh ni gipahna ma azurfa ko tagulla zuna ne gipahna bin Yahweh, le ni aɓeni kwa ni a ngung ma suwap ate tumo ni kwa agh zuna ne.25Ɓamah, ni kwa ki gan ɓahli njinguri ni bih ya le zuni ga ɓahli ya-ma bula, ma lenghe, ko njinguri ma bangna, ko ma njinguri maɓonna. 26Amenah ni kwa yahli yang yar na muru le ka gan ɓahli nyong mbul agh.27Amagula le aɓayong zuni atahli Onis ni atahli maɓonna ate tigha ri dagra le malah ni a ma tigha kikilung; 28a zuni agi mashi ni murun gi pingshina. 29Aɓa Israila zuni yi Yahweh agipahna yahlung agna; ɓabura ni ɓamah ni kwa yahli tolla agh zunz ni gi pagtumo ninga mama Yahweh lagni nji bin Musa ih ɓi a pag ga.30Musa nah yi aɓa Israila, "Nshinnah, Yahweh tolla bang ɓa lullung Bezalel muni Uri muna Hur, a ntiri kunvarre le Judah. 31Ɗungshina Bezalel ni bongho le, pahne yeriteng, yerigiri, ni yere, ate jah gitulla ni kwa agh, 32ih gil gigil la ni pagtumo ni zinariya, azurfa, ni tagulla; 33ɗeshili ih kassa ni tig tahli, ni sher ngung ate gil jah gigil la ma bung ni kwa agh.34Tigne a yahli ih alliyi, ini ni Oholiyab muna Ahisamak ni kunvarre le Dan agh. 35Ɗungshina yang gan gilgiri jah mama kwa ma tumo agh, a pagtumo le aɓa gigilliyi na, gi tahna, gi nyonglo ma muru bula, ma lenghe, ni ma bangna, ni ma njihnguri maɓonna, ni ɓa tahgiri. Aɓa gigil la bungni ma jah tumo ni kwa agh, le aɓa nyongli nyonglo ni.
1Nina agh Bezalel ni Oholiyab ni jah aɓa giliyi giri ni kwa Yahweh pahyang yereteng ni gan yeri pagtumo ma gil bin ma gerenteng ngha ka pagtumo ni billa ri paghe ni Yahweh tig ga."2Musa gor Bezalel, Oholiyab, ni ɓa yeri gilgiri ɓeni kwa yerina ih Yahweh pahne yeri gilgiri ya, le yahli tolla ih zu le ih pagtumo agh. 3A agha agipahna kwa a bih Musa mama aɓayong zuni ate gil bin ma gerenteng ngha. Aɓayong ngha uwo a zuni gipahna yahlungtolla a bin Musa ni beri ni kwa agh. 4Nina agh aɓa giliyi giri ni kwa ki giliyi bin ma gerenteng ngha pura ri tumo leyang ni a pag ga a zu.5Aɓa giliyi giri ye waɓi Musa, "Aɓayong ngha ki zuni dudug gowo pyerre te pagtumo ni Yahweh tigsung ih ɓi shi pag ga." 6Nina agh Musa tigha ih ke ih ɓi ɓwa ye zuni gipahna ɗeshili ate gil bin ma gerenteng ngha. Le aɓayong ɗag te zuni agi pahbuh. 7A kumna dudug ha wor agitumo mama a pagha atumo kwa agh8Nina agh aɓa tumo buh ni ntiri yang ngha gil tara ni agi gwerbang ni a tah ni njinguri linen maɓonna ni ma jargina, lenghe, ni njinguri ma bangnani ni gahya le Cherubim agh. Ga ni pag tumo le Bezalel, ɓa yeri tumo buh. 9Nonno le kandagiri gwerbang ni kwa agh kenna kusung woro mwoh pure tonpur tahro, dahra leyang kusung ihne. ga kwa le akandagiri gwerbang ngha pyerre. 10Bezalel dog yi akandagiri gwerbang ri ari yang, le anshile akandagiri gwerbang ni tongno agh aog yi yang ari yang.11Tig nkoba muru jargina a muri gbinna njibang le kandagiri gwerbang mama meshili kun ama kunduna agh, le pag nina a muri gbinna njibang le kandagiri gwerbang ma meshili kun le ama ɓahri. 12Tigha ankoɓe woro ɓahri pur lum a muri kandagiri gwerbang ma kunduna ni ankobe maɓi woro ɓahri pur lum a muri gbinna le kandagiri ma meshili kun le ama ɓahri egh,. Nina agh ankobe egh ki shina ari yang. 13Gil anbangso woro ɓahri pur lum le dog yi akandagiri egh bin mona ni yang ate ih tahra egh ih ɓi ɗig mwoh.14Bezalel gil gil kanda gi gwerbang ma nyong mbul ate gungri a muri tahra; gil akanda gi gwerbang nghe lumpur mwoh. 15Mama kwa agh nonno le kenna kusung woro mwoh pur lum le dahra le mama kwa agh kenna kusung ihne. Ga kwa le akandagiri gwerbang ni lumpur mwoh agh a pyerre. 16Dog yi akandagiri gwerbang tongno ri ari yang, le anshile topur mwoh dog yi yang ari yang. 17Tigha ankoɓe woro ɓahri pur lum ari gbinna le kandagiri gwerbang ma meshili kun le ama kunduna, le agosso maɓi woro tongno pur lum a muri gbinna le kandagiri ma meshili kun ni dog yi ama ma ki kpah nghang ngha.18Bezalel gil agi bamgiri ma tagula woro ɓahri pur lum ate dog yi gungri egh ate ih ɓi ɗig giri mwoh. 19Gil nguɓ njuh ma bangshina ma bangna ate vulliyi muri tahra, nguɓu ma ɓonna maɓi ni a ɓugha muri mamogho agh.20Bezalel gil agbagle ngung tunnah le tahra ni kpangrang. 21N'nonno le gbagle ni kwa agh kehna pyeshe le bung lum, le darra le gbagle ni kwa agh ngha pyeshe le bung mwoh ni nshile. 22Gbagle ni kwa agh ngha ni ngung tuhngho ni ki dog yi agbagle binmona agh. Pag ga ari agbagle le tahra egh kwa. 23Gil agbagle ri tahra egh a nji njere niː agbagle woro mwoh a nji nakuli.24Bezalel gilla atinneh ma azurfa woro ɓahri ih ɓi a wora atinna agbagle woro mwoh. Atinneh ɓahri ngha nghang a kushi gbagle mwoh ate dog yi agbagle bin mona, ɗeshiliya le atinneh ɓahri nghab ri akushi anshile agbagle ate kpaɓyang bin mona. 25Ate muri nji eɓɓe le tahra bin ma ɓahri ya, gil agbagle woro mwoh 26ni atinnah yang ma azurfa woro ɓahri. Atinneh ngha nghang ɓahri a kushi gbagle ma kunduna, atinneh ɓahri a kushi gbagle mama kpah nghang ngha, le ini nina ri anshile.27Bezalel gilla agbagle topur mwoh, a nji nakuli nzum tahra egh. 28Gil agbagle ɓahri ate gbinnah nji nzumo le tahra egh.29Agbagle tahro shisa a tinne, keminiya a dog yi ni nyeh mwoh a muri. Gil yang ɓahri nina ari agbinna egh. 30Agbagle ngha nghang tonpur tahro, kpaɓni atinna yang ma azurfa. Atinna yang ngha nghnag kwa lum pure topur mwoh, atinne ɓahri ngha ri gbaglah ma kunduna, atinne ɓahri tinnah gbagle mama kpah nghang ngha, le ini nina a tangsa.31Bezalel gil ngung gangrah ma kpangrang tongno ate agbagle a njibang mwoh le tahra egh, 32angung gangrah tongno ate agbagle a nji njum tahra egh a nji nakuli. 33Gil angun gangrah a ntiring le agbagla egh, ini, teshi njere, ih bilbang malla le kehna wri malla le. 34Vulliyi agbagle egh ni zinariya, Gilla nyeh ma zinariya, ate ih ɓi a ɗig gi bolla angung gangrah, le vulliyi agangrah ngung nghe ni zinariya.35Bezalel gil kanda gi gwerbang ni njinguri ma muru jargina, ma lenghe, ni ma bangna, ni ma linen ma ɓonna, ni nyonglo le cherubim, tumo le ɓa yeri pagtumo bung. 36Ih gil yi akanda gi gwerbang agbingrah ihne ma ngung kpangrang, le ih vulli yang ni zinariya. Ɗehiliya ih gilla agi gergiri ma zinariya ari gbingrah, le ih soɓi yang akusung ma azurfa ihne.37Gil givul kun gungri. A gilli ni njinguri ma muru jargina, lenghe, ni ma bangna, a gilli ni linen ma ɓonna, tumo le ɓa otah njinguri. 38Ɗeshiliya ih gilla agbingrah tongno ka gerra ri agi gergiri. Ih vulliyi ɓa muri ni agahra yang ni zinariya. Ankohri leyang ngha a gilli ni Tagulla.
11.Ɓwa nghang ngha a Ramathaim ni Zuphite, ni njeh nkonno ni Ephraim; lulli ih Elkanah muna Jeroham muna Elihu muna Tohu muna Zuph, ɓa Ephraimu Yangha na amehna ɓahri; lulli ma mwoh agh Hannah, 2le lulli ma ɓahri agh Peninnah. Peninnah yangha na amuna, keminiya Hannah nyha ni ya.Bogho ni kwa agh ɓabuni ka ɗag leh ke ɓogshi ni ɗarih Yahweh ɓabolbang a Shiloh. 3Amuna Eli ɓahri, Hophni ni Phinehas, amallah le Yahweh, ngha beh.4lulli ma mwoh agh Hannah, le lulli ma ɓahri agh Peninnah. 5Peninnah yangha na amuna, keminiya Hannah nyha ni ni kwa agh ɓabuni ka ɗag leh ke ɓogshi ni ɗarih Yahweh ɓabolbang a Shiloh. Amuna Eli ɓahri, 6Hophni ni Phinehas, amallah le Yahweh, ngha beh.7Hannah nyha ni Bogho ni kwa agh ɓabuni ka ɗag leh ke ɓogshi ni ɗarih Yahweh ɓabolbang a Shiloh. Amuna Eli 8ɓahri, Hophni ni Phinehas, amallah le Yahweh, ngha nghang ngha a Ramathaim ni 9Zuphite, ni njeh nkonno ni Ephraim; lulli ih Elkanah muna Jeroham muna Elihu muna Tohu muna Zuph, ɓa Ephraimu Peninnah.10Ɓwa nghang ngha aAte bogho ri bogho, ngha kenna leh Yahweh nil eh agh, ɓimah ka wor lushi yahli. 11Nina agh le ingha ɓuwa ni lih gumu agh. Elkanah buri woro nahyi, Hannah, mang pagyi te a ɓuwa? Mang pagyi te na lih gilih agh? Mang pagyi yahlo ki lulo? 12Ni worwo amunabuna lum agh?”A ri mamona le abuno egh agh, Hannah logho ingha a malli lihgiri ni nuh giri a Shiloh agh. 13Niɓeniya Eli mallah ngha ɗigha muri ngunmurung le a girikari ni ki ingna kangna le Yahweh agh.14Ɓwa nghang ngha aAte bogho ri bogho, ngha kenna leh Yahweh nil eh agh, ɓimah ka wor lushi yahli. Nina agh le ingha ɓuwa ni lih gumu agh. Elkanah buri woro nahyi, 15Hannah, mang pagyi te a ɓuwa? Mang pagyi te na lih gilih agh? Mang pagyi yahlo ki lulo? 16Ni worwo amunabuna lum agh?”A ri mamona le abuno egh agh, Hannah logho ingha a malli lihgiri ni nuh giri a Shiloh agh17Ramathaim ni Zuphite, ni njeh nkonno ni Ephraim; lulli ih Elkanah muna Jeroham muna Elihu muna Tohu muna Zuph, ɓa 18Ephraimu amehna ɓahri; lulli ma mwoh agh Hannah, le lulli ma ɓahri agh Peninnah. Peninnah yangha nyamma dudung, ate mah kun yahli le ni, nina agh 19Yahweh girah nguri ɓillah le.Ɓimah ki lushi yahli mashin ate ihɓi gangshi, ake Yahweh girah nguri ɓillah le.20 Ngha kara zuni ate Elkanah ih ɗarah ma bogho, woro pih Peninnah mahmi nyamma, ni amunabuna na amunagallang kwa. Keminiya ih woro pih Hannah 21kasa Ɓwa nghang ngha aAte bogho ri bogho, ngha kenna leh Yahweh nil eh agh, ɓimah ka wor lushi yahli. Nina agh le ingha ɓuwa ni lih gumu agh. 22Elkanah buri woro nahyi, Hannah, mang pagyi te a ɓuwa?23Mang pagyi te na lih gilih agh? Mang pagyi yahlo ki lulo? Ni worwo amunabuna lum agh?”A ri mamona le abuno egh agh, 24Hannah logho ingha a malli lihgiri ni nuh giri a Shiloh agh25Bezalel gil gi logshi nlelleh. Gilli ni ngung akasiya. Saɓah le nonnobung mwoh, Gbinna le ihne, le logho le kuli nonnobung ɓahri. Njeme le ya a gilli ni kande mwoh. 26Vulliyi deshile logshi nlelleh ni zinariya maɓonna- muri, giri kahri, ni njeme le. Deshiliya gil kuni kangna ni zinariya.27Mang pagyi te na lih gilih agh? 28Mang pagyi yahlo ki lulo? Ni worwo amunabuna lum agh?”A ri mamona le abuno egh agh, 29Hannah logho ingha a malli lihgiri ni nuh giri a Shiloh agh
1Bezalel gil deshille ate pinshi gipahna ni ngung nkpanrang. Nonno le bung tongno ni darra le bung tongno-ni gɓine’ihne- le saɓɓa bung tahro. 2Le gil ɓuhri agɓina ihne ɗig ninga njemme ndah. Le anjemme agh a gilli in ngoshe mwoh ni deshile, le a vulliyi ni tagula. 3Le gilla agi pag tumo ri deshile-ankohri te atuɓu, agipongiri, akoro, burugah, ni agikagiri. Le gilla agi pag tumo egh ni tagula.4Le gil gigogri giri ate deshile, a kpaɓɓa le atagula a tigha a binje le ba nlog ngi ka nje. 5Le gilla anyeh ihne ate gbihra ni ihne ari gi gogri giri ma tagula, ate gibolla agara.6Bezalel gil agara ni ngung nkpanrang le a vulliyi ni tagula. 7Ih isa agara ari anyeh a girikari deshile agh, ate atolli. Ye gilla a min tuhli deshile, ari ngung ma penlang.8Bezalel gil taso tagula ma yerere ni bin tangha ma tagula. Le gil taso ari agishinbang le amehna ni ki pag tumo ari kunjere ni igna a gungri kpaɓɓa agh.9Le ye gil ɓalah. Ke agi gergiri a nji-eɓɓe le ɓalah ni linen maɓonna.saɓɓa le abung woro tongno. 10Le agi gergiri nga ni agarai woro mwoh, ni tagula tukushi woro mwoh. Beh ya agibolgiri ngha kpani ni agara, ni a gara ma zinariya.11Ih ni te , a nji-gangra, agi gergiri ngha beh saɓɓa le abung woro mwoh ni a gara woro mwoh, atagula tukushi woro mwoh, agibolgiri ni akpani ni agara, ni a gara ma zinariya. 12Agi gergiri ni nji-nakuli agh saɓɓa le bung woroɓahri pur lum, ni agar alum ni a tukushi. Le agibolgiri ni agara le ngung a zinariya ni.13Le saɓɓa le ɓalah kena bung woroɓahri pur lum a nji tebang. 14Le agi gergiri a nji bin mona njere saɓɓa egh ih bol bung lum pur tongno. ngha ni gara tahro ni atukushi. 15A nji giribang mamona ma njijere ni ki ingna a ɓalah ngha ni agi gergiri saɓɓa le abung lum pur tongno, ni a gara tahro ni a tukushi tahro 16Agi gergiri ni kwa kagni ɓalah agil yang ni linen maɓonna.17Ke tukushi agara a gil yang ni tagula. Le agi bolgiri ni agare ya a gil yang ni azurfa, le vulliyo le muri akushi ya a gil yang ni azurfa. Akushi ni kangni ɓaleh ya ngha ni gi mara ma azurfa a muyang. 18Gi vullo ni a kunjere ɓaleh ya, nonno le kehna nonno bung woro mwoh. A gilli ni gi langsa muru, ma lenghe, ni linen ma bangna, ni linen maɓonna ma ɓalina, le nonno le kehna nonno bung woro mwoh, le saɓah le kehna nonno bung woro mwoh, le logho le kuli kehna nonno bung tongno, ninga akanda gi gwerbang ma ɓaleh. 19Agbingrah leyang ihne ni akushiyang ngha tagulla ni, le agi gyergiri ya ma azurfa. Avulliyo le bikuli leyang ni agare ya a gil yang ni azurfa. 20Angung gungri, ni ma tahra ni ma ɓaleh ya a gil yang ni tagulla.21Alulli aga a tahra agh ni ga, tahra le gigilla ogrung, ninga mama a tolli billa ri lagbang le Musa agh. Tumo le aɓa Lawi ari tenana le Ithamar, muna Haruna malah. 22Bezalel muna Uri muna Hur, ni pura kunvarre le Yahuda agh, in gilliyi aga kwa Yahweh lagni Musa agh. 23Oholiyab muna Ahisamak, pura kunvarre le Dan pag tumo ni Bezalel ɓa nyonglo, ninga ɓa yeri tumo bung, le ninga ɓa tah njinguri ma jargina, ni mabangna, njinguri maɓonna ma linen.25Azinariya ni kwa a pag ni atumo egh ya, a tumo ni kwa kpaɓni bin ma gerenteng- zinariya ma gipahna logso-ngha atalent woro mwoh pure tonpur ihne ni alshekel 730, billa ri pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. 26Azurfa ni aɓayong pah agh dungro le kehna atalent woro tongno ni ashekel 1,775, ari pyeshe le shekel bin ma gerenteng, 24ko beka mwoh ate ɓwa mwoh, ini ki pag nshile shekel, a pyeshe le shekel a bin ma gerenteng. Ga agh a kumi a bih aɓeni kehna bogho woro mwoh ko uwori a bangha a bangbang ngha, aɓeni kehna bogho woro mwoh ko uwori ya, a yangha-603,550 abuna kwa.27Talents ma azurfa wor tongno ni a bagni tukushi bin ma tig gerenteng ni tukushi agi gwarbang-tukushi woro tongno, tukushi ni kwa mwoh agh talents. 28Ni a nshile 1,775 shekels ma zinariya, Bezalel gil agibolgiri ate agara, vulliyi bikuli le agara ye, le gil agi kpaɓ yang. 29Le tagula ate gipahna logso dungro kena talents woro tahro pur lum ni 2,400 shekels.30Ni gah ni gilli tukushi bin ingna a gungri kpaɓɓa, ni deshile ma tagula, kunjere ma tagula le agh, ni agi payi tumo a deshile kwa, 31ke tukushi ɓalah, ni tukushi njinjere ingna a ɓalah, a nkoho tara bin ɗahra kwa, ni a nkoho ma ɓalah kwa.
1Ni gi ma zargina, nleghe, ni zinguri ma bangna, le atah dagra ni njigiɗenna maɓonna ate tumo a bin ma gerenteng. Atah dagra le Haruna ate bin ma gerenteng, ninga mama Yahweh langni Musa agh.2Bezalel gil ephod vma zinariya, ma zargina, nleghe, ni njiguri ma bagna, ni linen mama a ɓagla yerata. 3Le a woliyi kande zinariya le akashiyi ninga njinguri ma siyal ke atah ni njinguri te gilli linen maɓonna ni ma zargina, nleghe, ni gi'ishina ma bagna, tumo le a pag tumobung4Le a pag mel ephod egh ngoshe, ate a kpaɓi bang ɓahri bikuli agirikari 5Njinguri maɓonna ma kura bung ngha ninga ephod; mama gi gile mwoh ni mama a gil ephod agh, agilni linen maɓonna ma zinariya, zargina, nleghe, gi ma bagnaninga mama Yahweh langni musa agh.6Le a sher atahli onyx, a gilgiri ni zinariya atighi a yeh, le anyongla alula amunabuna le Israila lum pur ɓahri ari atahli ye. 7Bezalel tig yang a ngoso mel ephod ihɓi ɗig tahli ɗenshina amunabuna le Israila, ninga mama Yahweh langni Musa agh.8Le gil kanda gi gbar kikilung, ni pag tumo bung ari ya, a sorri ninga ephod. A giliyi ni a zinariya, ma zargina, nleghe, ni ma njinguri bagna, ni linen maɓonna. 9Ya ngha ni gbina ihne. Le gbiniyi kanda gi gbar kikilung ɓahri. Saɓɓa le bung mwoh dahra le bung mwoh10Le tangsa atahli maɓorina ihne. Tangna makunduna agh, atig rub ma bagna, topaz ma murutori ni garnet ma bagna. 11inga ri tangsa ma ɓahri agh, atig emerald ma langsa muru, sapphire ma zargina, diamond ma poshina. 12Nga ri tangsa ma tahro agh, atig jacinth ma bagna, agate ma poshina, amethyst ma nleghe. 13Nga ri tangsa ma ihne agh, atig beryl ma murutori, carnelian ma bagna, jasper ma langsa muru. Le tigha amin zinariya a kagnini atahli ni kwa agh.14Beh ya atahli lum pur ɓahri ni, mwoh ni kwa agh tol lulung munabuna le Israila mwoh, mama kwa agh ih ɗum kunvarre mwoh a ntiri lum pur ɓahri. 15Ari gi gbar kikilung egh ya a pag na tumo tahna njinguri ma zinariya ni ki pur sarka. 16A ya tangshina zinariya ɓahri ni nyeh ma zinariya ɓahri te aka kpaɓ nyeh ni ɓahri agh ri kunini meshili kun a nji makuli agh ɓahri le gi gbar kikilung17A kpaɓ kun nyeh zinariya ni kwa agh ari amuna nyeh mama a bagla ninga sarka ari gbinna le kanda gi gbar kikilung. 18Le kpaɓ kun mamona a meshili kun le gah a bagla ninga sarka ari tangsa ɓahri agh. Le a tighi nji dum ephod ari ngoso melli.19Le gilla anyeh ɓahri ma zinariya le atighi ri a tangsa ni ɓahri agh a meshili gbinna le kanda gi gbar kikilung, a kun ni gyaɓ ni nji ɓah yeh meshile kun ephod. 20Le abuhri gil nyeh ma zinariya ɓahri le kpaɓi bin nje le mel ngoso melli ni ɓahri kundum ephod, gyaɓ ni bah a kpaɓi ngha bikuli ngunri kurra bung ni abagla yerita ma ephod agh.21Le kurri kanda gi gbar kikilung ari anyeh le ni anyeh mama ri ephod ni nguri ma zargina, ate a kpaɓi abikuli le nguri baglina makura bung.Ate ya kanda gi gbar kikilung ni ki pagsha ri ephod. A pagha ninga m,ama Yahweh lagni Musa agh.22Bezalel gil nguri ephod kwa ni lusung nguri ma zargina, tumo le ɓa bagli nguri. 23Dagra ngha ni kunni anji muri a ntiri. Kunni egh ya atah nji nguri kunni a kagnini ate ke ih sangha. 24A kundagre njahli ya, a gilla agibagna ma zargina, nleghe, ni ma bagna ni linen maɓonna.25Le agil ankyang ni zinariya maɓonna, le a tig nkyang egh a ntira agi gibangna a kagnini binjeh kun dagra, antira agi gibangna- 26nkyang le gi gibangna, nkyang le gi gibangna-a kun dagra le Haruna ih pag tumo ni. Nga ni pagha nga Yahweh langni Musa agh.27Le agil min gi'ishna ma nji ɓah yeh ni linen maɓonna ate Haruna ni amunabuna le. 28Le a gil nvulle ni linen maɓonna, ni kanda gi kurra murung ma line maɓonna, le line ma mindagra ma ɓa yeh ni linen maɓonna, 29le a gbiniya linen maɓonna ma zargina, nleghe, ni nji nguri ma bagna, mama apag tumo tah njinguri ria agh. Nga ni pag nga Yahweh langni Musa.30A gil koro jenghe ma gerenteng ni zinariya, ni nyonglo ari, ninga gi nyonglina tangna, "Gerenteng bin Yahweh." 31A bolli ri gi mahri murung ni nguri muru jargina a bikuli le gi mahri murung nghe. A pag yi ninga mama Yahweh lagni Musa agh.32Nina agh tumo tahra, ma gungri bin kpaɓa a malla yang. Aɓa Israila ni pag ga kwa agh. A billa gi waɓna le Yahweh ni pih Musa agh. 33A zuni tahra egh bin Musa-gungri egh ni agi tumo le kwa, gi bamgiri, agbagle, angung gangrah, akushi ni atinnah yang; 34vulleni ni nguɓnjuh ma bangshina, vulleni ni nguɓu maɓonna agh, ni vulliyo ate songri 35doroshi le gigilla ogrung, ɗeshiliya ni angung tollo egh ni gi vul kuni.36A zuna ni deshile, agi tumo le kwa, ni brodi ma ɗumna; 37gi tig kashindah ma zinariya ni akashindah tangsa, ni agi tumo le ni amurun kashindah; 38deshile ɗahra ma zinariya, murun ni a ɗahrini ya ni murun logshi nlelleh; kanda gi gwerbang le kun tarra; 39bin ɗahra ma tagulla ni gi vanghi ni agahre ni gi tumo, ni koro bagbung magula ni kushi40A zuna ni agi gerrah ma ɓalah ni akushi ni atinne, ni gi gwer bin ingna ɓalah; angurre ni akushi gungri; ni aga kwa gi pagtumo ni a tahra, ni gungri bin kpaɓa. 41A zunani adagrah maɓonna ma tahna ate tumo bin ma gerenteng, dagrah ma gerenteng ate muri Haruna malah ni amuni, ate ih ɓi a pag tumo le amalah.42Nina agh aɓa Israila pagha atumo egh kwa ninga mama Yahweh lagni Musa agh. 43Musa fashi atumo egh kwa, le shina, a pagne. Ninga mama Yahweh lagni ya, a njinjere ni pagni. Le Musa moshi yang.
1Le Yahweh waɓ tenana ri Musa, ki nah, 2"A kara ma kunduna le shienri ma kunduna le bogho ma piyoh, ɗigna aka gil tahra gura, gungri bin kpaɓɓa.3Digna aka tig doroshi ma ogrung gigilla a yeh le a vuliyi ndah egh ni kandagiri. 4Digna aka zuni deshile le a tigha aga pagha ke ɗigha muri ya. Le ɗigna aka zuni bin tig kashindah le a tig akashindah egh muri.5Ɗigna aka tig deshile ɗahra ma zinariya a dum doroshi le gigilla ogrung, le ɗigna a tig kanda gi gwerbang a kun tahra egh. 6Ɗigna aka tig deshile ɗahra ate gipahna pingsa a dum kun tahra, gungri egh. 7Ɗigna aka tig ngih koro magula a ntiring gungri bin kpaɓa ni dshile ɗahra egh, le ɗigna aka soɓ muru a yeh.8Ɗigna a gil ɓalah a kangni, le ɗigna aka gyer kanda gi gwerbang a kunjere ɓalah egh. 9Ɗigna aka tol murun ɗahra le a ɗahri tahra egh ni ga kwa a yeh agh. Ɗigna aka tig yi sa ni agi ghilliyina le ni a yeh agh a binang; le ih ka ɗig gerenteng. 10Ɗigna aka ɗahri deshile ɗahra ate gipahna pingsa ni agi tumo le kwa. Ɗigna aka tig deshile ɗahra egh sa a binang, le ih ka ɗig gerenteng yarata a binang. 11Ɗigna aka ɗahri koro ma tagulla ni akushi le aka tig yi sa a binang.12Aka zuni Haruna ni amuni a kun gungri bin kpaɓa le aka lag yang ni muru. 13Aka mel yi Haruna dagra ni a tigsa ate murang ngha, ɗahri le a tig yi sa ate mama ih pag nghang tumo le malah.14Aka zuni amun buna le, le aka mel yi yang dafra gullo. 15Aka ɗahri yang ninga pagha ni a ɗahrini tehyang ngha ate aka pag nghang atuno le amalah. Ɗahra leyang ni ka tig yang a kumni ɗig amalah ha ke kenne a njah le aɓayong ni kwa agh." 16Ga ni Musa pagha, billa aga kwa Yahweh lagni ya. Pagha aga kwa ni ya.17Nina agh a gilla Tahra egh a kahra makunduna le shienri makunduna a bogho ma ɓahri ye. 18Musa gil tahra, tig ya akushi, tig ya agbagle, kpaɓi ni angung gangrah, tig ya agbingrah ni angung tumna. 19Sahri gi vullliyi muri tahra egh le gil gungri a muri, ninga mama Yahweh lagni ya. 20Tolla agigilla ogrung le tigha a yeh doroshi. Ɗeshiliya ye tig ngung a muri doroshi egh, le tig gi vul kunni a muri.21Zuni doroshi egh a tahra. Gyerriyi akanda gi gwerbang ate ih ɓi gwer doroshi le ogrung gigilla, ninga mama Yahweh lagni ya. 22Tig deshile a gungri bin kpaɓa, a nji eɓɓe le tahra, a nzum kanda gi gwerbang. 23Tangshi abrodi a muri deshile a dum Yahweh, ninga mama Yahweh lagni ya.24Gil bin tig kashindah a gungri bin kpaɓa, a nji gangrah le tahra ki shin deshile. 25Moshi gishe ari kashindah a dum Yahweh, ninga mama Yahweh lagni ya.26Tig deshile ɗahra ma zinariya ate pingshi murun a dum kanda gi gwerbang a gungri bin kpaɓa. 27Pingshi murum ma susunan a muri, ninga mama Yahweh lagni ya.28Gyer gi vulliyi kun tahra. 29Tig deshile ɗahra ate gipahna pingsa a kun tahra, gungri bin kpaɓa. Pahna gipahna pingsa ni gipahna nji giri, ninga mama Yahweh woro lagni ya. 30Tig koro a ntiring le gungri bin kpaɓa ni deshile ɗahra, le soɓ a yeh ate lagha.31Musa, Haruna, ni amuni lag bihyang ni kushiyang ni muru egh 32a kunbang ni kwa a ingni ni a gungri bin kpaɓa ni kunbang ni kwa a kahni bin deshile ɗahra agh. A lag giri yang ninga mama Yahweh lagni Musa agh. 33Musa gil ɓalah kangni ni tahra ni deshile ɗahra. Tig gi vulliyi giri a kun ɓalah egh. A njinjere nini, Musa malli tumo egh.34Le nlagiri vulliyi gungri bin kpaɓa, le gusso le Yahweh ɗungshi ɓa tahra. 35Musa ni gan ingna a gungri bin kpaɓa ate nlagiri egh suhlina a muri, ni ate gusso le Yahweh ɗungshina ɓa tahra egh.36kunbang ni kwa nlagiri logni bikuli a muri tahre agh, aɓa Israila ka log ginya. 37Keminiya ngha nlagiri egh ni ɗag ɓa muri tahre agh le, le aɓayong ni ki log ginya agh. A ɗigha se kahre ni log ni ya. 38A nlagiri le Yahweh ngha a muri tahra ni ɓa kara, le gishe ni a muri ni duh, a shinna yarata le aɓa Israila kwa a kunbang ma ginya leyang kwa.
1Yahweh waɓtenana ri Musa a gungri kpaɓa a ɓa lusung Sinai. Ga pagha a kara ma kunduna le shienri ma ɓahri a bogho ma ɓahri nzum puro le aɓa Israila a njeh Masar. Yahweh nah, 2"Bang muri kpaɓa le ɓayong abuna le aɓa Israila ari kunvarre leyang, nji bin akahyang ma ɓa lah. Bang yang ari lullung. 3Bangha abuna kwa nji bin abuna, ɓeni kwa kena bogho woro mwoh ko uwori ya. Bang aɓeni kwa ka gan wolrung a luwa ate Israila agh. Ɗigna aweh ni Haruna nga nyongli gogwo le abuna ɓa luwa a ngura yang ngha.4Ɓwa mwoh a kunburi kwa agh, magula a kunvarre, ka pag tumo ni yong ninga magula ma kunburi le. Magula ni kwa agh ka billi abuna aɓeni ka wolrung ate ɓa leh akahyi ya. 5Mama ni pag alulli amagula aɓeni ka tang ni yong a luwa aghː Logha ri kunvarre le Ruben, Elizur muna Shedeyur, 6pura kunvarre le Simeyon,, Shelumiyel muna Zurishaddai;7pura kunvarre le Yahuda agh, Nahshon muna Amminadab; 8pura kunvarre le Issaka agh, Netanel muna Zuwar; 9pura kunvarre le Zebulun, Eliyab muna Helon;10pura kunvarre le Ifraimu muna Yusufu, Elishama muna Ammihud' pura kunvarre le Manasse, Gamaliyel muna Pedazur; 11pura kunvarre le Banyamin, Abidan muna Gideyoni;12pura kunvarre le Dan, Ahiyazer muna Amishadai; 13pura kunvarre le Asher, Pagiel muna Okran; 14pura kunvarre le Gad, Eliyasaf muna Duwel; 15le pura kunvarre le Naftali, Ahira muna enan,"16Abuna nini a tolla ntiri aɓayong. A billi akunvarre le akahyang, A yang ni a pagha amagula le akunvarre le aɓa Israila.17Musa ni Haruna tolla abuna ni, aɓeni a nyongli lulli yang ngha, 18le a kpaɓa aɓayong kwa binmona a kara ma kunduna le shienri ma ɓahri. Abune ni bogho woro mwoh ko uwori ya nyongli na muyang nji bin akahyang, a nji bin kunvarre leyang, nji bin ɓa leh akahyang. A bang yang ɓabura nji bin ɓabura. 19Le Musa nyongli gogwo leyang a ɓalusung Sinai, ninga mama Yahweh tig yi ih ɓi pag ga.20Logha ri aminkah Ruben, minɓalla le Israila, ari nyonglo, nji bin kunvarre leyang, nji bin ɓa leh kahyang, lulli abuna ni kwa kena bogho woro mwoh ko uwori, ka gan kena luwa, a bang yang ɓabura ni ɓabura. 21A bang abuna 46,500 pura kunvarre le Ruben.22Logha ri aminkah Simeyon, ari nyonglo, nji bin kunvarre leyang, a nji bin ɓa leh kahyang, lulli abuna ni kwa kena bogho woro mwoh, ka gan kena luwa, a bangna yang ɓabura ni ɓabura. 23A bang yang kwa abuna ni pura kunvarre le Simeyon ngha 59,300.24Logha ri aminkah Gad, ari nyonglo, nji bin kunvarre leyang, a nji bin ɓa leh kahyang, lulli abuna ni kwa kena bogho woro mwoh, ka gan kena luwa, a bangna yang ɓabura ni ɓabura. 25A bang yang kwa abuna ni pura kunvarre le Gad agh 45,650.26Logha ri aminkah Yahuda, ari nyonglo, nji bin kunvarre leyang, a nji bin ɓa leh kahyang, lulli abuna ni kwa kena bogho woro mwoh, ka gan kena luwa, a bangna yang ɓabura ni ɓabura. 27A bang yang kwa abuna ni pura kunvarre le Yahuda agh 74,600.28Logha ri aminkah Issaka, ari nyonglo, nji bin kunvarre leyang, a nji bin ɓa leh kahyang, lulli abuna ni kwa kena bogho woro mwoh, ka gan kena luwa, a bangna yang ɓabura ni ɓabura. 29A bang yang kwa abuna ni pura kunvarre le Issaka agh 54,400.30Logha ri aminkah Zebulun, ari nyonglo, nji bin kunvarre leyang, a nji bin ɓa leh kahyang, lulli abuna ni kwa kena bogho woro mwoh, ka gan kena luwa, a bangna yang ɓabura ni ɓabura. 31A bang yang kwa abuna ni pura kunvarre le Zebulun agh 57,400.32Logha ri aminkah Ifraimu, ari nyonglo, nji bin kunvarre leyang, a nji bin ɓa leh kahyang, lulli abuna ni kwa kena bogho woro mwoh, ka gan kena luwa, a bangna yang ɓabura ni ɓabura. 33A bang yang kwa abuna ni pura kunvarre le Ifraimu agh 40,500.34Logha ri aminkah Manasse, ari nyonglo, nji bin kunvarre leyang, a nji bin ɓa leh kahyang, lulli abuna ni kwa kena bogho woro mwoh, ka gan kena luwa, a bangna yang ɓabura ni ɓabura. 35A bang yang kwa abuna ni pura kunvarre le Manasse agh 32,200.36Logha ri aminkah Banyamin, ari nyonglo, nji bin kunvarre leyang, a nji bin ɓa leh kahyang, lulli abuna ni kwa kena bogho woro mwoh, ka gan kena luwa, a bangna yang ɓabura ni ɓabura. 37A bang yang kwa abuna ni pura kunvarre le Banyamin agh 35,400.38Logha ri aminkah Dan, ari nyonglo, nji bin kunvarre leyang, a nji bin ɓa leh kahyang, lulli abuna ni kwa kena bogho woro mwoh, ka gan kena luwa, a bangna yang ɓabura ni ɓabura. 39A bang yang kwa abuna ni pura kunvarre le Dan agh 62,700.40Logha ri aminkah Asher, ari nyonglo, nji bin kunvarre leyang, a nji bin ɓa leh kahyang, lulli abuna ni kwa kena bogho woro mwoh, ka gan kena luwa, a bangna yang ɓabura ni ɓabura. 41A bang yang kwa abuna ni pura kunvarre le Asher agh 41,500.42Logha ri aminkah Naftali, ari nyonglo, nji bin kunvarre leyang, a nji bin ɓa leh kahyang, lulli abuna ni kwa kena bogho woro mwoh, ka gan kena luwa, a bangna yang ɓabura ni ɓabura. 43A bang yang kwa abuna ni pura kunvarre le Naftali agh 53,400.44Musa ni Haruna bangha abuna ni kwa, kpaɓni abuna lumpur ɓahri ni ki billi Israila agh, ɓeni kwa agh pura ri ɓa leh kahyi. 45Nina agh abuna aɓa Israila ni kwa kena bogho woro mwoh ko uwori ya, ngha kwa ka gan wolrung, a bangna yang ɓeni kwa nji bin ɓa leh kahyang. 46A bang yang kwa 603,550 abuna.47Keminiya ni a bang aɓa Lawiya agh a nji bin kunvarre le akahyang ngha 48ate mama Yahweh waɓne Musa, 49"Ɗigna ni awo bang kunvarre le aɓa Lawi ya ko kpaɓ yang kwa a ntiri gowo le aɓa Israila agh.50Nina agh, tig aɓa Lawiya ih ɓi a lel bin ma gerenteng le ogrung gigilla, le ih ɓi a giliyi bin ma gerenteng, ni ga kwa a yeh ya. Ɗigna aɓa Lawiya ni ka tol bin ma gerenteng, le ɗigna a ye tol agi giliyi ɓa yeh. A konna temuri bin ma gerenteng nghe le nongho a kangni.51Ngha aka shishi bin ma gerenteng nghe kena bin ma sa agh, aɓa Lawiya ka suhli njahli. Ngha a logshi bin ma gerenteng nghe ya, aɓa Lawiya ni ka logshi kuli. Ɓayong ma sa ni kwa zu a kahri bin ma gerenteng nghe ya ɗigna a wol nlue. 52Ngha aɓa Israila ka gilla agungri le yang ngha, ɓeni kwa agh ka gilli kahri nguri ma ngurayang luwa.53Ngho kwa agh, ɗigna aɓa Lawiya ka gil gungri leyang ka kangni bin ma gerenteng le ogrung gigilla ate ke ih ɓi yehlulla lang ih ɓi suhla muri Israila agh. Aɓa Lawiya ka pagtumo leyang a bin ma gerenteng le ogrung gigilla." 54Aɓa Israila pagha aga kwa ni ya. A pag ga kwa Yahweh lagni a nji bin Musa agh.
1Murung kulli natung ari Musa ni Haruna nah, 2Amuna Israila apan tuta leyan, deshiliyabeni kwaga ibi dig giyab nitutale, ni aba pah njitang alie teyen, akundung kwahka pilla kashin tent ma kwaba,3Abeni ka kpad dina a njinanje njiba kara ki pur gha ghani wyanni a njibin tutaleyahwela bisa 4Abuno beyon leyan, magullale amuna yahuda ayh Nashion ni. Muna aminadab Abumo beyan leyen ni abeni, abngha abwaw 74,600.5Aba pana deshimya se bi billale issachar; magullale amuna issachar agu Nathanel ni muna Zuar. 6Abuna- beyonle ni abeni abangha abwah 54,400.7Deshilya se bi billale Zebulun magullale amuna Zebulun agw Eliab ni Muna Helon, 8Abuno beyonle ni abeni abangha abwah 57,400.9Abeni kwah abangh ajibin Yahuda agh abwah 186,400. abuna beyonleyangni ka aatiri woro agh.10a nji gangra agh a pan tutale Reuben Bisa 11abunabeyon leyan magullale amuna Reuben agh Ekizer ni Muna shedeur, abuno beyonleyan ni abin abanga abwah 46,500.12deshiliya se be billale Semean Magulalle a muna. Semeon agh Shelumiel ni Muna zurishaddai 13a bunobeyanle ni abeni abangh abwah 59,30014Deshiliya se bi billale Gad: Magullale amuna Gad agh Eliasaph ne muna Ruel 15Abuna beyonleyan ni abeni abangha abwah 45,65016Abeni, kwah abangha a njibin Reuben agh abwah 154,450, ayangm mabari ah woro.17Nibiniya Tent ma Kpaba gha adung a leviyawa ninga maima apanniya deshiliya a ibi diga bin tutale.18a nji nanje agh aka pan tutale Ifraimu bisa abuno beyon leyan magullale amuna Ifraimu Elshama ni mua Ammihud 19Abuno beyon leyan ne abeni abangha abwah 40,500.20Deshiliya se bibillale Manasseh. Magullale amuna Manasseh agh Gamaliel ni Muna Pedahzur. 21Abuno beyon leyan ni abeni abangha abwah 32,200.22Deshiliya se bi billale Benjamen. Magullale amuna Benjamen agh Abidan Muna Gideon. 23abuna beyon leyan ne abeni abangha abwah 35,400.24abeni kwah abangha ah njibin Ifraimu agh abwah 108,100. bisa abuna beyan leyan ayangni ma taro ne ka log woro agh.25a nji ebe agh aka pan tutale Dan bisa abuna beyon leyan. Magullale amuna Dab agh Ahiezer ni muna Ammishaddai 26abuna beyan leyan ni abeni abangha abwah 62,700.27abeni ka Kpad dina leyan ma, ma ka Piti agh 28se billale Asher. Magullale amuna Asher agh, Pagiel ni muna Ocharam, abuna beyon leyan ne abeni abangha abwah 41,50029deshiliya bi billale Naphtali, magullale amuna Naphtali agh Ahira ni, muna Enan: 30abuno beyon leyan ni abeni abangha abwah 53,400abeni kwah abangha a njibin dan agh abwah 157,600. ayabghi aka log woro ni nujmo abin tutaleyan 32buno beyongni ayongio amuna Israila aliye teyangha abwa 603,550 33keminiya ni abangha a Leviyawa a ntira Israila agh ninga ma, ma murung kulli Wabbi Musa agh34ini amuna israila pag nina ninga ma, ma murung Kulli wabbi musa agh beni kwa agh ibi diya tie tutale. Deshiliya beni kwa agh ibi ginya bi billale teyan
1Niɓeniya ga ni pag gi waɓna muri aminkah Haruna ni Musa ngha Yahweh waɓni tenana ri Musa a muri nkonno Sinai agh. 2Alulli amuna Haruna agh Nadab minɓalla, ni Abihu, Eliyazar, ni Itamar.3Lulli amuna Haruna ni ga, malah ɓeni a tollo le a tighi ih ɓi pagtumo le malah agh. 4Keminiya Nadab ni abihu kpah wuh a dum Yahweh ngha a pahni ɗahrani ni agne ya a ɓalusung Sinai agh. Nadab ni Abihu nyha ni amuna agh, ninga mama Eliyazar ni itamah pagni tumo malah ni Haruna tehyang ngha.5Yahweh nah yi Musa. Nah, 6"Zuni kunvarre le Lawi le a pih Haruna malah ni ate ih ɓi a angni.7Aka pagha atumo ni a mburkushi Haruna ni aɓayong kwa a dum gungri bin kpaɓa. Ɗigna aka pagtumo a bin ma gerenteng. 8Aka giliyi aga kwa a yeh gungri bin kpaɓa agh, le aka angni akunvarre le Israila pagha atumo ni a bin ma gerenteng ngha.9Ɗigna aka pah aɓa Lawiya a bin Haruna ni amuni. A pahyang kwa ate angni nghang pag yi aɓa Israila tumo. 10Ɗigna aka pih Haruna ni amuni amalah, keminiya ɓayong ma sa ni kwa zu a kahri yang ngha aka wol nlue."11Yahweh waɓtenana ri Musa. Nah, 12"Shina, ntolla aɓa Lawiya a ntiri aɓa Israila. Mpag na ga temuri tol minɓalla ni kwa agh, ɓeni logshi ɓa yong, a ntiri aɓa Israila agh. Aɓa Lawiya agh mameng ni, 13ate aminɓalla kwa agh mameng ni. A kara ni nwolli aminɓalla a njeh Masar agh, ntigna ate murang aminɓalla le aɓa Israila, kpaɓni ɓayong ni agiluwo. Ama meng ni. Mini Yahweh."14Yahweh waɓtenana ri Musa a ɓalusung Sinai, Nah, 15"Bangha aminkah Lawi ni a lah ni kwa agh, a kunvarre leyang. Bang muna buna ni kwa kena shienri mwoh ko uwori ya." 16Musa bang yang, billa ri tenana le Yahweh, ninga mama a tigni ih pag ga.17A lulli amuna Lawi ya Gershon, Kohat, ni Merari. 18Lulli amuna Gershon ni ga, ari kunvarre leyangː Libni ni Shimei. 19Amuna Kohat, ari kunvarre leyangː Amram, Izhar, Hebron, Uzziel. 20Amuna Merari, ari kunvarre leyangː mahli ni Mushi. Mama ni pag kunvarre le aɓa Lawi, goro leyang kunvarre kunvarre.21A kunvarre le Gershon ni aɓa Libni ni Shimeyi pur nghang. Akunvarre le aɓa Gershon ni ga. 22Abuna kwa logha ri shienri mwoh wora bikuli ya a bang na yang, kwa ayangha 7,500. 23Ɗigna aɓa Gershon nongha nji ma njeh le bin ma gerenteng.24Ɗigna Eliyasaf muna Layel ni ka billi kunvarre ni aminkah Gershon. 25Aɓa leh Gershon ni ka konna te gungri ma kpaɓa kpaɓni bin ma gerenteng. Aka konna te muri gungri, vulliyo muri, ni kanda giri kunjere ingna a gunri ma kpaɓa agh. 26Ɗigna aka konna te gikurra mama kangni gungri ni mama kuni ya- bah kangni bin ma gerenteng ni deshile ɗahra. Ɗigna aka konna te nguri kuriyi gungri ma kpaɓa, ni ga kwa a yeh agh.27Akunvarre ni pura ri Kohatː kunvarre le aɓa Aram, kunvarre le aɓa Izhar, kunvarre le aɓa Hebron, ni kunvarre le aɓa Uzziel. Ayang ngha kwa agh akunvarre le aɓa Kohat ni. 28Abuna ni a bangha logha ri shienri mwoh wora bikuli ya 8,600 ih ɓi a pag tumo ni bin ma gerenteng ngha. 29Ɗigna kunvarre le Kohat ka kpaɓa a nji gangrah le bin ma gerenteng.30Elizafan muna Uzziel ka billi ɓa leh kahyi aɓa Kohat. 31Ɗigna aka konna te doroshi, deshile, gi tig kashindah, deshile ɗahra, agima gerenteng ni a pagni tumo agh, kandah giri ni a tumo ni kangni ya. 32Ɗigna Eliyazar muna Haruna malah ka billi aɓwa aɓeni ki billi aɓa Lawiya agh. Ɗigna ih tig njih muri tumo ni aɓeh ki pagha ni ma gerenteng ngha.33Akunvarre ɓahri ni pura ri Merariː kunvarre le aɓa Maliya, ni mami aɓa Mushiya. Akunvarre ni pura ri Merari ya. 34Abuna 6,200 ni a bangha logha ri aɓeni ni shienri mwoh wora bikuli ya. 35Zuriyel muna Abihail ni ka ɗig magula ma ɓa leh kahyi Merari. Ɗigna aka kpaɓa nji eɓɓe le bin ma gerenteng.36Aminkah Merari ni ka konna te gil kushi kunjere bin ma gerenteng, ma gangrina, ma girikahri, makushi njahli, ni anshile agi ɓaɓa ni kpaɓni ya, 37agbingrah ni akushi kunjere le bah kangni bin ma gerenteng ni ankoɓe, akushi gungri ni anguri.38Musa ni Haruna ni amuni ka kpaɓa nji nanjeh le bin ma gerenteng, a dum gungri bin kpaɓa, nji bin puro le kara. a yangni ni tumo mama a pagha a bin ma gerenteng ni tumo le aɓa Israila. Ɓayong ma sa ni kwa zu a kahri bin ma gerenteng ni ya, ɗigna a wol nlue. 39Musa ni Haruna bangha abuna ni kwa a kunvarre le Lawi aɓeni kena shienri mwoh wora bikuli ya, ninga mama Yahweh lagni ya. A bangha abuna 22,000.40Yahweh nah yi Musa, "Bangha aminɓalla abuna le aɓa Israila kwa aɓeni kena shienri wora bikuli ya. Nyongli alulli yang. 41Ɗigna aka tolla aɓa Lawiya ate murang- Mini Yahweh a tuhkushi aminɓalla le aɓa Israila kwa, ni agiluwo le aɓa Lawiya a tuhkushi minɓalla le agiluwo le aminkah Israila."42Musa bangha aminɓalla le aɓa Israila kwa ninga mama Yahweh tighi ih ɓi pag ga. 43Bang yang abuna aminɓalla ni lulli yang, ɓeni kwa kena shienri wora bikuli ya. Bang yang abuna 22,273.44Ɗeshiliya, Yahweh waɓi Musa. Nah, 45"Tolla aɓa Lawiya a tuhkushi aminɓalla le aɓa Israila, le a tol agiluwo le aɓa Lawiya a tuhkushi agiluwo le aɓayong. Aɓa Lawiya agh mameng ni- Mini Yahweh.46Ate ashi aminɓalla le aɓa Israila 273 mama uwora aɓa Lawiya ni gog wo agh 47ɗigna aka ag azurfa tongno a bin ɓeni kwa agh. Ɗigna aka pyeshi dungro le azurfa ni a ag ga ni mama a bin ma gerenteng ngha. Pilla gi pyeshi gi leyogn. 48Ɗigna aka pih Haruna ni amuni abollo ashibang ni a ag ga.49Nina agh Musa agha abollo ashibang a bih aɓeni ɗur gogwo le aɓeni aɓa Lawiya ka ashi ya. 50Musa ag bollo a bih aminɓalla le aɓa Israila. Agna azurfa 1,365 mama dungro kena mama bin ma gerenteng ngha. 51Musa pih Haruna ni amuni bollo ashibang nghe. Musa pag ga kwa tenana le Yahweh waɓɓi ih ɓi pag ga, ninga mama Yahweh lag ni ya.
1Yahweh nateng ri Musa ri Haruna. 2Nah. nga bangha a ɓayong a buhna le ba Kohath a ntiri ɓa Levis ngha bin kumbware le kayiyang. 3Nga bangha a buhna ni kwa pag boho woro mwoh-pu-lum kenna woro bari pu-lum ngha. Abuhna ni ka Ennah ka pag tumo ate tarah pkwaɓɓa. 4Ke a pkwaɓɓa.5Ngha akpwanni awori agh. Haruna ni amunni ka Ennah a tarah kpwaɓɓa a fayi curtain ni koriyi bin ma gerenteng nji bin bang Kulli a vuliyi ark ma testimony. 6Aka vuliyi ark ni lahra ma tenna aka buh yi gi kuhra ma muru nlagiri amuri. Aka ishi muna gara ngiri ngha a tolliya.7Aka tig gi kuhra ma muru nglagiri a muri ngun murung ma lohgna ni a tiyi muriya ni gi lihnna a ka vuliyi gi lihye a tig koro ma lih giri ni npetel ma lih giri ni koro lagh buhng ni min duh ma nuh muru gipanna. Gi lih ka wo diga muri ngun murung ma logna. 8Aka tig gi kuhra ma bangna a vuliyi ni, ni lahra ma tenna. Aka ishi gara ngun ate tol ngun murung ma logna eh9Aka log gi kuhra ma muru nlagiri a vuliyini kushi gishe kwa. Ni duh murn le gishe agh. 10Aka tig ngun gishe ni a gah akpwaɓɓa ri agh, a yiye lahra ma ɓwang aka tiyi a ngun ma tog giri. 11Aka tig gikuhra ma muru nlagiri a muri gold bin ma gerenteng. Aka vuliyi ni lahra ma ɓwang aye ka ishiyi gara ngun ni a tolliya.12Aka tog a gi pag tumo ate tumo le Kulli mama a ɓangni Kulli ya boho ɗuh ɗuh a vuliyi ni gikura ma muru nlagiri aka songri ni lahra ma ɓwang, le atig a gi pag tumeh a ngun tog giri. 13Aka goriyi muwah murun a muri bin ma gerenteng, le a tig gi kuhra ma muru purple a muri bin gerenteng le Kulli. 14Aka tig ngun tog giri a tolli ni agah kwa a pag ni tumo bin ma gerenteng. A tiya gishe ni gi shisi giri gishe ni gi tungiri ni koro lahg ɓung kwani agi pag tumo a bin ma gerenteng le Kulli. Aka vuliyi bin ma gerenteng ni lahra ma ɓwang a songri desiliya a ishi ngun tog giri ri.15Ngha Haruna ni a muni wuro vuliyi ni bin ma gerenteng le Kulli kpwanni a gah apag ni tumo biye agh. A kpwaɓɓa a loshi giyang ke a min kayi Kohath ka zuhka tog gima gerenteng te Kulli. Biyang ni ki dog a gi pag tumo agh. Adoyi le aka wuh, Gah ni pag tumo le a min kayi Kohath ate tog gi ngun murung ni a tarah kpwaɓɓa agh. 16Eleaze muna Haruna malah mama ki shing murun ni a gi pag ghishe ni aga a dog gishe ri augha, ke nleleh le yang ki duhng yata agh. Kwanni nji gisoro gipanna ni murun ma ɓisa ma gerenteng Eni ika bolli kwanni bin bang Kulli ma gerenteng ni agah agiliyi agh.17Yahweh nateng ri Musa ni Haruna nah. 18Ka daga ɓa Kohathite ni kumbware le yang ni pura bin ɓa Levis agh. 19Pag gah ate muyang ate ka wuh agh. ngha a kennah bin na gerenteng ngha. Haruna ni amuni ka Ennah ka anni a ɓayong ni tumo kpwanni gi panna kwa. 20Ke miniya ɓa Kohathite ni ki bil bin ma gerenteng ngha. Nah shin biye agh, aka wuh.21Yahweh nah desili a ri Musa eh. 22Aka bangha a min kayi Gershon nji bin a kah lahyang kpwanni kumɓware le yang. 23Bangha a ɓeni pag boho woro mwoh-pu-lum kenna woro ɓari-pu-lum ngha. Bang a ɓeni ka Enna ka pangha tumo a tarah kpwaɓɓa agh.24Ga ni pag tumo le ɓa kumɓware le Gerson. 25Aka tog gi kuhra le bin ɓang Kulli ma a tarah kwaɓɓa agh. Mama a vuliyi ma ɓwang ninga lahra ma tengna pkwani gi kuhra mama a tiga kun jere le tarah kpwaɓɓa agh. 26Aka tog gi kuhra ma lah njiho ni gi kuhra ma. Kung kahna lah njiho ngha nji bin ɓang Kulli ki shin nji bin ma gerenteng agh, ni a nguri ni a kuriyi agh kpwanni a gi tumo ni a pag ni tumo agh Gah kwa a pag a pag ni yang ngha a payi.27Haruna ni a muni ka ɗummi a min kayi Gersho, gah kwa aka pag agh. Aka tig yang muri kun tumo le yang. 28Gani pag tumo le ɓa kunɓware le a min Kahyi Gershon a tarah kpwaɓɓa. Ithamar muna Haruna mahlah ka tig yang muri tumo le yang.29Aka ɓangha a min kahyi merari nji kumbware le yang a tig yang nji kahyi yang. 30Loga boho woro mwoh pu-lum kenna woro ɓari pu-lum. Bang ɓeni kwa Enna ate pag tumo a tarah kpwaɓɓa agh.31Gani pag tumo le yang a tarah pkwaɓɓa. Aka wu shin a ngung ni bin ɓang Kulli agh. Ni a ngung ni bin ɓang Kulli agh. 32Ni a ngung ma a ishiyi gi kuhra ma lah njiho mama kenna bin bang Kulli agh. Ngun ni a kpwani tali njang ni a nguri ni agima tanneh mama a goriyi ni luliyang ngha aka tolli.33Gani pag tumo le amin kahyi Merari, gah ni a pagha a tarah kpwaɓɓa. Ithamer muna Haruna mahlah ka tig yang muri tumo.34Musa ni Haruna kpwani a maguliyina le kunɓware le ɓa Kohathite aka ɓangh yang ni kunɓware le a kayi yang. 35Aka ɓangh yang aɓeni pag boho woro mwoh-pu-lum (30) kennah ɓeni kwa ka Enna ate pag tumo a tarah kpwaɓɓa. 36A ɓaugh a buhna woro tongno ɓari ni woro tahro-pu-lum-pu tongno (2,750) nji kumɓware le yang.37Enni pa nji ɓangha ni a kumma kunɓware ɓa Kohathite ni ki pag tumo a tara kpwaɓɓa agh. Musa ni Haruna bangh yang ni ngha mama Yahweh laghni Musa agh.38A min kahyi Gershon ngha aka bangh yang ni kunɓware le a kahyi yang kwa. 39Gah log boho woro mwoh-pu-lum kenna woro ɓari pu-lum ngha. Beni kwa ka Enna a pangha tumo a tarah kpwaɓɓa. 40A buhbna kwa a bangh yang nji kunɓware le yang. ke nji ɓangha ka pag woro tongno lum-ɓari ni woro tongno tahro woro mwoh pu lum (2,630)41Musa ni Haruna bangha a kahyi Gersho ni ka pag tumo a tara kpwaɓɓa agh a wo denshi ga Yahweh lagni Musa a pagha.42A min kayi merari a aya ka bangh yang kunɓware le a hahyi yang. 43Loga boho woro mwoh-pu-lum kenna woro ɓari-pu-lum(30-50) aka inna ri ɓa pag tumo a tarah kpwaɓɓa. 44Abuhna kwa. A bangha yang nji kunɓware le kahyi yang nji bangh ka pag woro tongno lum tahro ni woro tongno ɓari (3,200).45Enni pa nji bangha le kunɓware le amin kahyi merari ɓeni Musa ni Haruna bangh agh mama Yahweh loghni gah zuhwa nji bin Musa agh.46Ke Musa ni Haruna kpaɓni a ma guliyina le ɓa Israila ɓangha ɓa Levis nji kinbware le kahyi yang. 47Logha bogho woro mwoh pur lum kenna woro ɓahri pur lum. A ɓangha aɓeni kwa ka pag tumo a tahra agh ni aɓeni ka tollo ni lel agi tumo a gungri bin kpaɓa. 48A bang yang abuna 8,580.49Ninga mama Yahweh lagni ya Musa bang ɓayong, tang bangha ɓeni kwa agh ari jah tumo ni a pih ih ɓi pag ga. Bang ɓeni kwa agh ari jah tumo ni ih gan tol agh. A pag ga agh a billa lagha le Yahweh a bin yang nji bin Musa agh.
1Yahweh nah yi Musa, 2“Tigha aɓa Israila, ih bi a pushi aɓa irishira, ni a ɓeni ntulo ki pura riyang, ni jah agi ma bahr ani kwa ate ɗag nluo agh. 3Ko ɓaɓura ni ka banshi ni a pushiyang ate ka ɓashi bin ɗigna kaɓɓa agh. Ate myang ɓeh. 4Aɓa Israila pagha na pushiyang kwa ninga mama Kulli tigna Musa iti ɓi a pag agh. Aɓa Israila agna tenanale Yahweh.5Ɗeshile ya Yahweh nah yi Musa, 6Nah teng ri aɓa Israila, ɓeni kwa paghi ɓih gimashira ninga mama ɓayong ki paghi ariyang pah agh. 7Le ɗigna ɓeh ka waɓkun ni a ɓinang le ih nwah ngosso gimashira le kwa. Ih ka zuni yi makah ne ni ɓuhro mwoh le tongno le a pih ɓeni paghi gimashira agh ni.8Keminiya ngha ɓeh nyha ni ɓwalung ni ka agngosso gimashira ye agh le, aka nweh ɓinang a nsibin malah, le ɓeh ka kpaɓɓi ni njung ate lag gimasira le. 9Gi ɗanghina ni kwa agh, ni gi pahna ni aɓa Israila tig agh ɓa kwa ɓwa zuniyi malah gipahna agh, ih ka ɗig mami malah, le ga zu a bin malah mami ni. 10Ke agipahna le ɓeni ih pag mami mallah; ate ɓeni kwa agh pah gah kwa agh bin mallah le ih ɗig mami."11Nahteng ari aɓa Israila nah yi yang, ngha ɓamah pil zuni le ɗum njiteng ri buri ya, 12Le ɓabura nongni mo nyha a yerre le buri ya. Le ni te a gan yeri ɗahɓi le ya ko ke yeri n ani ɓihyi na muri keminiya ɓa waɓkun nyha ate ni a kumi a paghe ya.13Ningho te ya, bongho ma kiki ka ɗumi ɓabura a ɓihyina mahmi, denshiliya bongho, ma kiki logle ɗumi ɓwa ih a ɓihyina mahmi keminiya nyha nina agh. 14Pagni na le, ɓwa ka kahni mahmi bin malah, le ka tol gipahna ga kwa a nwah agh temuri mahmi, ih zuni muh sha ir ni na soɓɓi murun ko gi sunsunang ngha agh, ate gipahna kiki ni, mama ngha te ɗengshi gimashira nip ag agh ni.15Ngha ninale, ɗigna ɓabura ka zu ni mahmi a bin malla. Ke ɓabura zu ni gipahna ate muri mahmi, ma lum le ephan kasumu kikaya. Ni soɓmurun ri agh frankicense nyha soɓɓa ri agh, ate njigiri gipahna ma yahlulla, njigiri gipahna ate ɗenshini, ih ɗenshiyo ni gimashihra.16Malah ka tol duh muru ma gerenteng le ka pon kikkiri ɓaturah ka sobbo a mure. 17Malah ki tig ɓameh dung Yahweh le ka pangshi njimuri ɓameh le ka tighi a bih njigiri gipahna ma kiki ni ate ɗengshe. Malah ka bolla bih muru ma lull ani ka zuni yommoh.18Malah ka tig ɓameh a kundung Yahweh le ih ka pagshi njimurung ni muri ɓaneh agh. Ih ka tog bih ɓameg a mur njigiri gipahna ma ɗengshe, ihni pag gipahna ma yahlulla. Ke mallah ka bolli bih ke muru ma lulla ka zu ni nyommo agh. 19Ke mallah ka tig ɓameh ih kaniyi giri ih nahyi, " In nga ɓwa ya nghang ngha non ni weh agh, la na kengh a pag njah, le magnowo bung ri muru ma lulla in nga ki zu ni nyommo agh.20Keminiya a kengna le a pagna njah, a nongiri ɓabura mabi sa a ɓihyi giro ko kea wo ngha ni ɓabura muro. 21Le malah ka tig ɓameh ih kaniyi giri ni ka zuni nyon moh agh, le ke iti ka tang waɓɓiyi ɓameh ne. Yahweh ka zuni wo nyommo ni ka ɗuma bin a ɓwalo ih ini nina. Ga ka pagha ngha Yahweh tig belloh sheɓ ɓa ni ɓunno ye mor agh. 22Muruni ki zuni nyonmoh niya ingna a yahlo le tig ɓunno moro le belloh sheɓe’. Ke ɓameh ka agha’ iɓidiyana, iɓidiyana.23Malah ka nyohgli nyonmo agh a giɓomteng le ka laghi a muru ma lulla24Malah ka tig ɓameh ih nuh muru ma lulla egh. Muru ni ki zuni nyommo. Ke muru ni ka zu ni nyommo agh ka ingna a yeh le ka lullo. 25Malah ka ag njigiri gipahna ma kiki ni bib ɓameh ya, ih ka bolli bih kuli ih ka zuni a bin ɗahra a dun Yahweh. 26Malah ka tol njigiri gipahna ɗungshi bih ih ɓi ɗigha temuri nshile gipahna, le ih pingshi abin ɗahra. Le ɗigna ih ka pih ɓameh muru ma lulla ih nuh.27Ngha pah ni ɓameh mure ih nuh agh, pagna njah ɓihyi ngiri paghi buri gimashira le, muru ni zuni nyommoh ka ingna a yeh le ka tighi ih lullo. Ɓaɓunni ka morro le belli ka sheɓe. Ke ɓameh ka ɗigni nyommo a ntira a ɓwale. 28Keminiya ɓameh ni ɓihyi ri ya, yangha Kunwar le ih kum muri le ih ka ɓil muna.29Ga ni pag gibilla muri kiki, gigilla egh agh muri ɓamah ni ɗag buri ki ɓihyi ngiri ya. 30Gigilla ni ngha ate ɓabura ni ni bongho ma kiki, ki pag kiki muri mahmi ya. Digna ih ka zuni ɓameh dung Yahweh, le malah ka bil ga kwa gigilla muri kiki dum ma.31Ɓwa ka kum muri ri gimashira ate zunani mahmi a bin malah ɓameh ka tol gimashira ni kwa yangha ne ya."
1Yahweh waɓtenana ri Musa. Nah, 2"Waɓtenana ari aɓa Israila. Nah yi yang, 'Ngha ɓabura ko ɓamah tig muri ate Yahweh ni kaniyi giri le ɓa Naziri ya, 3ɗigna ih ɗag mbah ko gi nuhna ma tenna. Ɗigna ni ih nuh mbah muru njingung inabi, ko lih njingung inabi ko ma angshina le ya. 4A yeh akara ni kwa a tig ni ya, ɗigna ni ih lih guɓung ni purari njingung inabi ya, bolla ri njingung nghe kena ri ngotte.5A yeh kunbang ni kwa ma kaniyi giri tigha le ya, gi nwah murung nyha a pagni tumo a muri ya sete akara ma tigha le te Yahweh ɗungso. Ɗigna a tig yi sa te Yahweh. Ɗigna ih ɗag njimuru ka logho a muri.6A yeh kunbang ni kwa tigni muri sa te Yahweh ya, ɗigna ni ih zu a kahri nluo agh. 7Ɗigna ni ih tig muri nyha kunwar a agh ko ate tehri, ngih, muna ngih, ko mingalang, ngha a wuh agh. Ga pag yi ya ate a tigne sa te Kulli, ninga mama ɓeni kwa agh ka shina ari sahgha le njimuri. 8A yeh kunbang ma tig ya le sa agh yang ngha gerenteng, tigsa te yahweh.9Ngha ɓwa a kahri ma wuh ni kara agh le ɓihyi muri ya, ɗigna ih ka nwah muri a kara ma tonɓahri- a kara ma tigmuri gerenteng.10A kara ma tonɓahri ya, ɗigna ih ka zuni apolla ɓahri ni amuna guhgwu ɓahri a bin malah a bin ingna a gungri bin kpaɓa. 11Ɗigna malah ka pah minyah mwoh gipahna lag gimashihra le mamo agh gipahna pingsa. Aga ka nwah ate muri ate mama pagna gimashihra ni kum muri kahri nluo. Ɗigna ih ka tig muri sa ɗeshili a kara egh.12Ɗigna ih ka tig kanangiri sa ate Yahweh ha akara woro ɓahri ma tigha le sa. Ɗigna ih ka zuni muna njuh mabunani ni bogho mwoh agh gipahna tengshira. Ɗigna ni a bangha akara pagha kedebang ɓihyi muri ya, ate tigha le sa ɓihyi na.13Ga ni pag gigilla a muri ɓa Naziri ate ngha kunbang tigha le sa mal agh. Ɗigna aka zuni mo a bin ingna a gungri bin kpaɓa. 14Ɗigna ih ka kahni gipahna le bin Yahweh. Ɗigna ih ka pah gipahna pingsa ni njuh ma bunani ni bogho mwoh le pinye nyha ri ya agh. Ɗigna ih ka zuni gipahna lag gimashihra ni njuh ma ngalangni ni bogho mwoh le pinye nyha ri ya agh. Ɗigna ih ka zuni gamnjuh ni pinye nyha ri ya agh ninga gipahna kpaɓmurung. 15Ɗigna ih ka zuni gwo brodi ni njibongho nyha ri ya agh, a kunle ma muh maɓonna ni a jalliya ni murun ngha, gi kangna ni a ɓishi murun ngha kpaɓni a njigiri pahna ni gi nuhna gipahna.16Ɗigna malah ka zuni mo a dum Yahweh. Ɗigna ih ka gipahna lag gimashihra ni gipahna pingsa. 17Ni brodi ni njibongho nyha ri ya agh, ɗigna ih ka zuni njuh ate ɗahra, gipahna ma kpaɓmurung a bin Yahweh. Ɗigna malah ka osso ka zuni gipahna njigiri ni gipahna nuhna.18Ɗigna ɓa Naziri ka nwah muri ni tigha a bin ingna a tahra bin kpaɓa. Ɗigna ih tol njimuri ni nwah agh le ih soɓɓi a gisheni binjeh le ɗahra ma gipahna kpaɓmurung.19Ɗigna malah ka tol kikaɓi njuh ni lammah, nkunli brodini njibongho nyha ri ya agh mwoh a gwo, ni ni gikangna ni njibongho nyha ri ya agh mwoh. Ɗigna ih ka tig yi ɓa Naziri a bih ni nzumo ni nwahni njimuri ni tig ya. 20Ɗigna malah ka logshi ninga gipahna bin Yahweh, bima gerenteng ate malah, kpaɓni kikili ni logshi ya ni belli ini pag angna ate malah. Nzumi ya, ɓa Naziri ka gan nuh mbah.21Ga ni pag gigilla ate ɓa Naziri ɓeni kaninyi giri pah gipahna le bin Yahweh ate tigha le sa agh. Ga te kwa sa ih pah agh, ɗigna ih ka bol kaniyi giri le woro tol agh, ih tig ga gigilla waɓa a muri tigha le sa agh.'"22Ɗeshiliya Yahweh waɓtenana ri Musa. Nah, 23"Waɓtenana ri Haruna ni amuni. Nah 'Ɗigna nga moshi aɓa Israila a njinjere ni. Ɗigna nga waɓi yang, 24"Ih ɓi Yahweh moshi yong le ih tig yong.25Ih ɓi kundum Yahweh tuh ari yong le ih pah yong nieh le. 26Ih ɓi Yahweh shin yong ni ɓoro le ih pah yong ololo le.'" 27Ɗigna a njinjere nini aka pahni lullang bin aɓa Israila. Le nga moshi yang."
1A kara ni Musa malli gil tahra agh, ɗahri le tighisah ate Yahweh, kpaɓni agi gilliyina ni kwa a yeh ya. Pag yi ɗeshili nina ri deshile ɗahra ni agotumo le. Ɗahri yang le tighi sa ate Yahweh. 2A kare ya, amagula le Israila, amuri aleh akah, pah ɗahra. Aɓeni ni ki billi akunvarre, A tigna njihyang muri bangha le aɓayong. 3A zuni gipahna leyang dum Yahweh. A zuni nyehgwoh piri tupurmwoh ni a vul agh ni ademnadh lumpurɓahri. A zuni nyeh gwoh piri mwoh ate aɓwa ɓahra, le magula ni kwa agh zuna ni demndah mwoh. A zu peh kwa a dum tahra.4Le Yahweh waɓtenana ri Musa. Nah, 5"Ag agipahna ni a bihyang le a pagtumo ni gipahna egh ate tumo ni a gungri bin kpaɓa agh. Pih aɓa Lawiya agipahna egh, pih ɓeni kwa agh ninga mama tumo le al agh."6Musa tol nyeh gwoh piri ni ademndah egh, le a pih aɓa Lawiya ne. 7Pah anyeh gwoh piri ɓahri ni ademndah ihne bin aminkah Geershon, ate ini pag ga tumo leyang al agh. 8Pah anyeh gwoh piri ihne ni ademndah topur tahro a bin aminkah merari, a lelle le Ithamar muna Haruna malah. Pag ga nina ate ga tumo leyang al agh.9Keminiya ni pah ko mwohle agire a bin aminkah Kohat, ate mami yang ka ɗig tumo ni bol aga pag mami Yahweh ni a tolla a mel yang ngha.10Amagula pah agikuna leyang a tigha ate deshile ɗahra a kara ni Musa ɗahrini deshile ɗahra. Amagula pah aɗahra leyang a dum deshile ɗahra egh. 11Yahweh nah yi Musa, "Ɗigna magula ni kwa agh ka pah a kara le ɗahra le ate tigsah le deshile ɗahra."12A kara makunduna agh, Nahshon muna Amminadab, a kunvarre le Yahuda agh, pah gi ɗahrina le. 13Gi ɗahrina le ya koro mwoh ma azurfa mama dungro le kena shekel 130, ni koro magula mwoh ma shekel ni dungro le kena woro tahro pur lum agh, ari pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. Aga kwa ni ya ɗungso ni muh maɓonna ni a kpaɓni murun ate gipahna njigiri ya. 14Pah koro zinariya mwoh ni dungro le kena shekel lum agh, ɗungshi ni gi logshi nlelle.15Pah demndah mwoh gipahna pingsa, ni gamnjuh mwoh, ni muna njuhni ni bogho mwoh agh. 16Pah borombul mwoh gipahna lag gimashihra. 17Pah andah ɓahri, agamnjuh tongno, aborombul tongno, ni anjuh mangalangni ni bogho mwoh agh tongno, a ɗig agipahna kpaɓmurung. Aga ni pagha agi ɗahra le Nahshon muna Amminadab.18A kara ma ɓahri ya, Nethanel muna Zuwar, magula a Issakar, pah ɗahra le. 19Pah gi ɗahrina le ya koro mwoh ma azurfa mama dungro le kena shekel 130, ni koro magula mwoh ma shekel ni dungro le kena woro tahro pur lum agh, ari pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. Aga kwa ni ya ɗungso ni muh maɓonna ni a kpaɓni murun ate gipahna njigiri ya.20Pah koro zinariya mwoh ni dungro le kena shekel lum agh, ɗungshi ni gi logshi nlelle. 21Pah demndah mwoh gipahna pingsa, ni gamnjuh mwoh, ni muna njuhni ni bogho mwoh agh. 22Pah borombul mwoh gipahna lag gimashihra. 23Pah andah ɓahri, agamnjuh tongno, aborombul tongno, ni anjuh mabunani ni bogho mwoh agh tongno, a ɗig ɗhara kpaɓmurung. Aga ni pagha agi ɗahra le Nethanel muna Zuwar.24A kara ma tahro agh, Eliyab muna Helon, magula le aminkah Zebulun, pah ɗahra le. 25Pah gi ɗahrina le koro mwoh ma azurfa mama dungro le kena shekel 130, ni koro magula mwoh ma shekel ni dungro le kena woro tahro pur lum agh, ari pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. Aga kwa ni ya ɗungso ni muh maɓonna ni a kpaɓni murun ate gipahna njigiri ya. 26Pah koro zinariya mwoh ni dungro le kena shekel lum agh, ɗungshi ni gi logshi nlelle.2721Pah demndah mwoh gipahna pingsa, ni gamnjuh mwoh, ni muna njuhni ni bogho mwoh agh. 28Pah borombul mwoh gipahna lag gimashihra. 29Pah andah ɓahri, agamnjuh tongno, aborombul tongno, ni anjuh mabunani ni bogho mwoh agh tongno, a ɗig ɗhara kpaɓmurung. Aga ni pagha agi ɗahra le Eliyab muna Helon.30A kara ma ihne agh, Elizur muna Shedewur, magula le aminkah Ruben, pah ɗahra le. 31Pah gi ɗahrina le koro mwoh ma azurfa mama dungro le kena shekel 130, ni koro magula mwoh ma shekel ni dungro le kena woro tahro pur lum agh, ari pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. Aga kwa ni ya ɗungso ni muh maɓonna ni a kpaɓni murun ate gipahna njigiri ya. 32Pah koro zinariya mwoh ni dungro le kena shekel lum agh, ɗungshi ni gi logshi nlelle.3321Pah demndah mwoh gipahna pingsa, ni gamnjuh mwoh, ni muna njuhni ni bogho mwoh agh. 34Pah borombul mwoh gipahna lag gimashihra. 35Pah andah ɓahri, agamnjuh tongno, aborombul tongno, ni anjuh mabunani ni bogho mwoh agh tongno, a ɗig ɗhara kpaɓmurung. Aga ni pagha agi ɗahra le Elizur muna Shedewur.36A kara ma tongno agh, Shelumiyel muna Zurishaddai, magula le aminkah Simeyon, pah ɗahra le. 37Pah gi ɗahrina le koro mwoh ma azurfa mama dungro le kena shekel 130, ni koro magula mwoh ma shekel ni dungro le kena woro tahro pur lum agh, ari pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. Aga kwa ni ya ɗungso ni muh maɓonna ni a kpaɓni murun ate gipahna njigiri ya. 38Pah koro zinariya mwoh ni dungro le kena shekel lum agh, ɗungshi ni gi logshi nlelle.39Pah demndah mwoh gipahna pingsa, ni gamnjuh mwoh, ni muna njuhni ni bogho mwoh agh. 41Pah borombul mwoh gipahna lag gimashihra. 40Pah andah ɓahri, agamnjuh tongno, aborombul tongno, ni anjuh mabunani ni bogho mwoh agh tongno, a ɗig ɗhara kpaɓmurung. Aga ni pagha agi ɗahra le Shelumiyel muna Zurishaddai.42A kara ma topur mwoh agh, Eliyasaf- muna Dewul, magula le aminkah Gad, pah ɗahra le. 43Pah gi ɗahrina le koro mwoh ma azurfa mama dungro le kena shekel 130, ni koro magula mwoh ma shekel ni dungro le kena woro tahro pur lum agh, ari pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. Aga kwa ni ya ɗungso ni muh maɓonna ni a kpaɓni murun ate gipahna njigiri ya. 44Pah koro zinariya mwoh ni dungro le kena shekel lum agh, ɗungshi ni gi logshi nlelle.45Pah demndah mwoh gipahna pingsa, ni gamnjuh mwoh, ni muna njuhni ni bogho mwoh agh. 46Pah borombul mwoh gipahna lag gimashihra. 47Pah andah ɓahri, agamnjuh tongno, aborombul tongno, ni anjuh mabunani ni bogho mwoh agh tongno, a ɗig ɗhara kpaɓmurung. Aga ni pagha agi ɗahra le Eliyasaf muna Dewul.48A kara ma tonɓahri ya, Elishama muna Ammihud, magula le aminkah Ifraimu, pah ɗahra le. 49Pah gi ɗahrina le koro mwoh ma azurfa mama dungro le kena shekel 130, ni koro magula mwoh ma shekel ni dungro le kena woro tahro pur lum agh, ari pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. Aga kwa ni ya ɗungso ni muh maɓonna ni a kpaɓni murun ate gipahna njigiri ya. 50Pah koro zinariya mwoh ni dungro le kena shekel lum agh, ɗungshi ni gi logshi nlelle.51Pah demndah mwoh gipahna pingsa, ni gamnjuh mwoh, ni muna njuhni ni bogho mwoh agh. 52Pah borombul mwoh gipahna lag gimashihra. 53Pah andah ɓahri, agamnjuh tongno, aborombul tongno, ni anjuh mabunani ni bogho mwoh agh tongno, a ɗig ɗhara kpaɓmurung. Aga ni pagha agi ɗahra le Elishama muna Ammihud.54A kara ma topur tahro agh, Gamaliyel muna Pedahzur, magula le aminkah Manasse, pah ɗahra le. 55Pah gi ɗahrina le koro mwoh ma azurfa mama dungro le kena shekel 130, ni koro magula mwoh ma shekel ni dungro le kena woro tahro pur lum agh, ari pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. Aga kwa ni ya ɗungso ni muh maɓonna ni a kpaɓni murun ate gipahna njigiri ya. 56Pah koro zinariya mwoh ni dungro le kena shekel lum agh, ɗungshi ni gi logshi nlelle.57Pah demndah mwoh gipahna pingsa, ni gamnjuh mwoh, ni muna njuhni ni bogho mwoh agh. 58Pah borombul mwoh gipahna lag gimashihra. 59Pah andah ɓahri, agamnjuh tongno, aborombul tongno, ni anjuh mabunani ni bogho mwoh agh tongno, a ɗig ɗhara kpaɓmurung. Aga ni pagha agi ɗahra le Gamaliyel muna Pedahzur.60A kara ma tonpur ihne ya, Abidan muna Gideyoni, magula le aiminkah Banyamin, pah ɗahra le. 61Pah gi ɗahrina le koro mwoh ma azurfa mama dungro le kena shekel 130, ni koro magula mwoh ma shekel ni dungro le kena woro tahro pur lum agh, ari pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. Aga kwa ni ya ɗungso ni muh maɓonna ni a kpaɓni murun ate gipahna njigiri ya. 62Pah koro zinariya mwoh ni dungro le kena shekel lum agh, ɗungshi ni gi logshi nlelle.63Pah demndah mwoh gipahna pingsa, ni gamnjuh mwoh, ni muna njuhni ni bogho mwoh agh. 64Pah borombul mwoh gipahna lag gimashihra. 65Pah andah ɓahri, agamnjuh tongno, aborombul tongno, ni anjuh mabunani ni bogho mwoh agh tongno, a ɗig ɗhara kpaɓmurung. Aga ni pagha agi ɗahra le Abidan muna Gideyoni.66A kara ma lum agh, Ahiyezar muna Ammishaddai, magula le aminkah Dan, pah ɗahra le. 67Pah gi ɗahrina le koro mwoh ma azurfa mama dungro le kena shekel 130, ni koro magula mwoh ma shekel ni dungro le kena woro tahro pur lum agh, ari pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. Aga kwa ni ya ɗungso ni muh maɓonna ni a kpaɓni murun ate gipahna njigiri ya. 68Pah koro zinariya mwoh ni dungro le kena shekel lum agh, ɗungshi ni gi logshi nlelle.69Pah demndah mwoh gipahna pingsa, ni gamnjuh mwoh, ni muna njuhni ni bogho mwoh agh. 70Pah borombul mwoh gipahna lag gimashihra. 71Pah andah ɓahri, agamnjuh tongno, aborombul tongno, ni anjuh mabunani ni bogho mwoh agh tongno, a ɗig ɗhara kpaɓmurung. Aga ni pagha agi ɗahra le Ahiyezer muna Ammishaddai.72A kara ma lum mwoh agh, Pagiyel muna Okran, magula le aminkah Assher, pah ɗahra le. 73Pah gi ɗahrina le koro mwoh ma azurfa mama dungro le kena shekel 130, ni koro magula mwoh ma shekel ni dungro le kena woro tahro pur lum agh, ari pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. Aga kwa ni ya ɗungso ni muh maɓonna ni a kpaɓni murun ate gipahna njigiri ya. 74Pah koro zinariya mwoh ni dungro le kena shekel lum agh, ɗungshi ni gi logshi nlelle.75Pah demndah mwoh gipahna pingsa, ni gamnjuh mwoh, ni muna njuhni ni bogho mwoh agh. 76Pah borombul mwoh gipahna lag gimashihra. 77Pah andah ɓahri, agamnjuh tongno, aborombul tongno, ni anjuh mabunani ni bogho mwoh agh tongno, a ɗig ɗhara kpaɓmurung. Aga ni pagha agi ɗahra le Pagiyel muna Okran.78A kara ma lumpur ɓahri ya, Ahira muna Enan, magula le aminkah Naftali, pah ɗahra le. 79Pah gi ɗahrina le koro mwoh ma azurfa mama dungro le kena shekel 130, ni koro magula mwoh ma shekel ni dungro le kena woro tahro pur lum agh, ari pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. Aga kwa ni ya ɗungso ni muh maɓonna ni a kpaɓni murun ate gipahna njigiri ya. 80Pah koro zinariya mwoh ni dungro le kena shekel lum agh, ɗungshi ni gi logshi nlelle.81Pah demndah mwoh gipahna pingsa, ni gamnjuh mwoh, ni muna njuhni ni bogho mwoh agh. 82Pah borombul mwoh gipahna lag gimashihra. 83Pah andah ɓahri, agamnjuh tongno, aborombul tongno, ni anjuh mabunani ni bogho mwoh agh tongno, a ɗig ɗhara kpaɓmurung. Aga ni pagha agi ɗahra le Ahira muna Enan.84Agipahna ni a tigha ate deshile ɗahra a kare ni a ɗahri ni yaː amagula le aɓa Israila tigsah akoro ma azurfa ni lumpur ɓahri ya, akoro magula lumpur ɓahri ma azurfa, ni akoro ma zinariya lumpur ɓahri. 85Koro ma azurfa ni kwa agh dungro le kena shekel 130, ni koro magula ni kwa agh ma shekel agh dungro le kena woro tahro pur lum. Dungro le agi ponna azurfa kwa agh kena shekel 2,400, ari pyeshe le shekel a bin ma gerenteng ngha. 86Akoro ma zinariya ni kwa lumpur ɓahri, ɗungshi gi nlelleh ni dungro le kena shekel lum ari pyeshe shekel bin ma gerenteng. Akoro zinariya kwa kena shekel 120.87A tigsah agiluwo egh kwa ate gipahna pingsa, ademndah lumpur ɓahri, aganjuh lumpur ɓahri, ni anjuh mabuna ma yahyina lumpur ɓahri. A pah agipahna njigiri. A pah ambul lumpur ɓahri ma gipahna lag gimashihra. 88Logha ri andah kwa, a pah ademndah woro ɓahri pura muri ihne, aganjuh woro tahro, aboro mbul woro tahro, ni anjuh woro tahro mama ni bogho leyang mwoh agh, agipahna ma ɗahra kpaɓmurung. Aga agh a tigyang sa a nzum ɗahra le deshile ɗahra.89Ngha Musa keni a gungri bin kpaɓa ka waɓtenana ni Yahweh, og gih ki nahteng ri, Yahweh waɓ tenana ri a muri kun nwah muri doroshi le waɓkun, pura ntiring a cherubim ɓahri, waɓtenana ri.
1Yahweh nahteng ri Moses. Ih nah, 2“Nahteng ri Aaron. Nah yi, ‘Akashinda ni tonɓahri yaɗigna ihka pah tubang adum bintigkashinda ngha a boshiya.’”3Aaron pag ga. Logshi akashinda amuri bintigkashinda te pah tubang njiri dum mi, ninga mama Yahweh lagni Moses agh. 4Ke bintigkashinda agilli ri njinjere egh le Yahweh dummi Moses njamme. Aka tulli ni gifugna manyinyiling atinne kenna amuri, tullo aminkoro ninga aposse.5Ɗeshiya, Yahweh nahteng ri Moses. Ki nah, 6“Tolla aɓa-Levi antira aɓwa ni Israel agh le dagli yang.7Pag yi yang ga te dagli yangː Meshiyi muru ma gilrung amur yang. Tig yang a nwa ngiri yang kwa, lag agi’ishina le yang, le dagli muryang. 8Le tig yang atoll muna denndah ninjigiri gipahna kusumuh maɓorna ni njaliyi ni murun agh. Ɗey aɓa tol muna ndah maɓih ninga gipahna lag gimashihra.9Aka zu ni aɓa-Levi kundum gugnri bin kpamurung kpaɓɓa le aɓayong ma Israel kwa. 10Ngha ah zu ni aɓa-Levi a dum Yahweh ya, ɗigna aɓa ni Israel ka parbih yang amura aɓa-Levi. 11Aaron ka pah aɓa-Levi dum Yahweh, ninga gipahna ma gung abin aɓa Israel nina’agh aka pag tumo le Yahweh.12Ke aɓa-Levi ɗigna ka parbih yang amura adenndah. Ɗigna aka pah denndah mwoh ate gipahna ma gimashihra le mamona ate gipahna mapinshina te meng, te gilrung le aɓa-Levi. 13Ɗumma aɓa-Levi dum Aaron ni dum amunabuna le, le alogshi yang ninga gipahana magung te meng.14Ari njinjere nini aka koriyi ni aɓa-Levi antira aɓa-Israel. Ke aɓa-Levi ka ɗig mameng. 15Ni njume ya, aɓa-Levi ka ɗig te pag tumo a gunri binkpamurung. Ɗigna aka dagli yang. Ɗigna aka pah yang ninga gipahna magung.16Pag ga, atema a yangha kwa’agh mamenni antira aɓa-Israel. Aka tol bintagha le minɓalla, makunna ni ma ɓah yong, ni aminkah Israel kwa. Ntolla aɓa-Levi ate murang. 17Aminɓalla ni kwa antira aɓa-Israel a mamenni, ɓwa ni giluwo kwa. Amuri kara wo’agh ngha tol a’usulo le aminɓalla ni kwa anjeh Egypt agh. Nga tig yang sa ate murang.18Ntolla aɓa-Levi antira aɓa-Israel atemuri aminɓalla kwa. 19Mpahna aɓa-Levi gipahna abin Aaron ni amunabuna le. Ntolla yang antira aɓa-Israel te pag tumo le aɓa-Israel ah gunri bin kpamurung. Mpahna yang te gilrung ate aɓa-Israel nina’agh gikonna nyha ki tighi aɓwa piye agh ngha azu gyaɓ ni bin magerenteng agh,”20Moses, Aaron, ni aɓayong aɓa-Israel kwa pag ga ni aɓa-Levi. A pag aga kwa Yahweh lagni Moses gabolli aɓa-Levi ya. Ke aɓa-Israel pag ga ni yang agh. 21Ke aɓa-Levi dagli muryang nil agha agi’ishina le yang le Aaron dum yang ninga gipahna magung abin Yahweh le pag gilrung ate lag yang22Ke aɓa-Levi wora abi tumo le yang a gunri binkpamurung adum Aaron ni dum amunabuna le Aaron. Ga ninga mama Yahweh lagni Moses amuri aɓa-Levi ya. A pag yi aɓa-Levi kwa ninna.23Yahweh nahteng ri Moses. Ih nah, 24“Aga kwa ni nya ate aɓa-Levi ken bogho woramwoh-purtongno wora kuliya ni. Ɗigna aka pagha ngura aɓa pag tumo a gunri bin kpamurung.25Aka ɗag te pag tumo ye ninna a bogho woro-ɓahri purlum. A bogho ye ya ɗigna ni awa pag tumo ɗeshili ya. 26Aka agni amunater yang aɓeni ki woro pag tumo a gunri binkpamurung agh, te pag tumo le yang, keminiya ɗigna na wa pag tumo ɗeshili ya. Ninga ni aka pagni ni ni aɓa-Levi aboltumo le yang kwa
1Yahweh nahteng ri Moses a ɓalusung Sinai, ashienri ma kundunna bogho ma ɓahri njum ni apuri njeh Egypt ya. Ih nah, 2Ih aɓa-Israel pag bunno ɗuhro ari kunbang ni atigha a bogho agh 3Amuri kara malum-pur-ihne ma shienri ni, ni kapolla, ɗigna aka pag bunnoɗuhro ari kunbang ni atigha a bogho agh. Ɗigna nga pag yi, billa agigilla kwa, ni teshikiro ri awaɓɓa ni pyera ri ya.”4Nina’agh Moses waɓɓi aɓa-Israel le aka pag Bunno ma Ɗuhro. 5Nina’agh a pag bunnoɗuhro a shienri ma kundunna, amuri kara malum-pur-ihne ma shienri ye, ni kapolla aɓalusung ma Sinai. Ke aɓa-Israel teshikiri yang ri aga kwa Yahweh lagni Moses ihɓi pagha.6A njah aɓwa ngha nghang aɓeni shi nyha kunwar agh njiri ngiri ɓeni wuh agh. A pag bunnoɗuhro amuri kara egh ya. A wora dum Moses ni Aaron akara ye. 7Abuna wo nah yi Moses. “Shi nyha kunwar agh atema luoh ɓeni wuh agh. Ate mang ke tig sung ke ihɓi shi pag ɗahra te Yahweh ari kunbang ni atigha a bogho antira aɓa-Israel agh?” 8Moses nah yi yang, “Ih lellang ih og ga Yahweh waɓɓa amur yong ngha9Yahweh nahteng ri Moses. Ih nah, 10“Nah teng ri aɓa-Israel, Nah, ‘Ngha mamona le yong alle aminka yong ni ɗig kunwar agh atema luoh ɓwa, alle ayangha muri ginya, le logle pag bunnoɗuhro te Yahweh.’11Amuri shienri maɓahri akara ma lumpur-ihne ni kapolla, alih gilih Bunnoɗuhro. Ɗigna aka lih bunnoɗuhro njung ni brodi ni njibogho nyha ri ya agh ni ambugiri malulla. 12Ɗigna ni aɗag nshille ki ka aɓeri ya, alle a ɓug amuh le ya. Ɗigna aka billa agibilla ni kwa amuri Bunnoɗuhro agh.13Keminiya ɓeni kwa kunwar agh le nyha amuri ginbiri nyha agh, keminiya ɓeni shiɓɓi pag Bunnoɗuhro agh, ɗigna ɓeh ya aka pushi antira aɓwa atema ni zuni gipahna ni Yahweh alla ari kunbang a bogho agh. Ɗigna ɓeh ka tol gimashihra le 14Ngha biri ɗigha ntiri yong le pag Bunnoɗuhro te Yahweh ya, ihɓi paghi ninga mama awaɓɓa ma Bunnoɗuhro agibilla dumma. Ɗigna ninga pagni awaɓɓa mwoh ate abiri ni mwoh ate muri aɓeni aɓilla anjeh ya.”15Amuri kara wo ni amag tahrabinɗahra, ke nlagiri vulliyi tahrabinɗahra, ni gunri ma awaɓɓa ogrung. Ni kapolla le nlagiri ye ngha amuri tahra. Pur ninga giche ha kenna behri. 16Ihni woro pagha nina. Nlagiri ye vulliyi tahrabinɗahra le pil ninga giche ni duh 17Kunbang ni kwa nlagiri ye ɗagni ɓamuri gunri ya, aɓa-Israel ka tol ginbiri. Kunbang ni kwa nlagiri ye tangni nzali ya, aɓwa ka nong gura.18Ari lagha le Yahweh, aɓa-Israel ka log biri, le aril agha le, aka tig gura. Ke ngha nlagiri yetangha amuri tahrabinɗahra le, aka ɗigha agura. 19Ngha nlagiri woro ɗigha amuri tahra ma kara dudung agh, le aɓa-Israel ka teshikiri yang ri agibilla le Yahweh ni alog biri ya.20Kunbang ɓaɓɓa le nlagiri ɗigha amuri tahrabinɗahra ma kunabng fitong. Ninanle, aka teshiliri yan ri lagha le Yahweh-aka tig gura le aka log biri ari lagha le ɗeshili. 21Kunbang ɓaɓɓa le nlagiri ye ka ɗigha a gura ye logha ri kapolla ye kenna aberi. Ngha nlagiri ye log ni beri le, le a log biri. Ngha yang nghanghang akara le ni duh agh, ngha te kwa nlagiri ye logni ya le a log biri.22Le ko nlagiri ye ɗigha amuri tahrabinɗahra kara ɓahri, shienri, alle bogho, kunbang kw ate ɗigni ya, aɓa-Israel aɗigha agura ni ki log biri ya. Keminiya kunbang ni nlagiri logni ya, aka log ginbiri le yang. 23Aka nong gura aril agha le Yahweh, aka log biri aril agha le. A teshikiri yang ri lagha le Yahweh ni pih Moses agh.
1Yahweh waɓtenana ri Musa, nah, 2"Gil anjegula ɓahri ma azurfa, tuh azurfa a gilli yang. Ɗigna aka pag tumo ni anjegula egh ate gorra aɓayong kwa binmona, le ate ɗumi aɓayong ih a wora bin ɗigna leyang.3Ɗigna malah ka tong njegula egh ate gora aɓayong kwa a kpaɓa dumo a kun gungri bin kpaɓa. 4Ngha malah tonghi mwoh agh, le ɗigna amagula a muri akunvarre le Israila, ini ka Kpaɓa. 5Ngha tonghi ni jollo agh ih ɗumo, kunvarre ni ɗigha nji tebbang ngha ka log ginya leyang.6Ngha ye tong giɗuna egh ni jollo mbende ma ɓahri ya, le akunvarre ni ɗigha nji gangrah agh ka log ginya leyang. 7Ngha aɓayong kpaɓa binmona agh, a tonghi, keminiya nyha ɓororo agh. 8Ɗigna amuna Haruna, malah ni ka tong njegula egh. Ga ni ka pga gi billa leyong kare ni kwa agh a bin aɓwale yong a njah ni kwa agh.9Ngha n'nwora luwa a njeh leyong a muri aɓa shiɓi muyong ni ki pahyong ganni ya. Le ɗigna nga tonghi hammi ɓayong. Meng, Yahweh, Kulli leyong ka ɗengshi ni yong le ka ashiyong a bih ɓa shiɓi muyong10Ɗeshiliya, a kunbang ma binmurubang mama bolli njibuno ni nga pag ga, ni ma akara makunduna le ashienri mapiyo, ɗigna nga tong njegula a muri gipahna pingsa leyong ni a muri ɗahra leyong ma gipahna kpaɓmurung. Aga ni ka pag gi ɗengshina te muyong a binang, Kulli leyong. Mini Yahweh Kulli leyong."11A bogho ma ɓahri, a kara ma woro mwoh le shienri ya, nlagiri nlagiri logho ɗag ɓa muri tahra ogrung gigilla. 12Le aɓa Israila pur ginya logha ri nkonno Sinai. Nlagiri egh tangha a ɓalusung Faran. 13A log ginya leyang makunduna, a bil lagbang le Yahweh ni pah nji bin Musa agh.14Ɗamah- le aminkah Yahuda wor sang ni duna, a pur ni aɓa tahluwa leyang. Nahshon muna Amminadab ni billi aɓa tahluwa le Yahuda. 15Nathaniyel muna Zuwar ni billi aɓa tahluwa le kunvarre le aminkah Issakar. 16Eliyab muna Hellon ni billi aɓa tahluwa le kunvarre le aminkah Zebulun.17Aminkah Gershon ko Merari, aɓeni lel tahra agh ka suhli njahli, le ka tolli a ginya leyang. 18Mama ka kpah nghang ngha, aɓa tahluwa le kunvarre le Ruben. Le aminkah Ruben ka kuratah yang ngurayang, ngurayang. Elizur muna Shedeyur ni ka billi aminkah Ruben. 19Shelumiyel muna Zurishaddai ka billi aɓa tahluwa le kunvarre le aminkah Simeyon. 20Eliyasaf muna Reyuwel ni ka billi aɓa tahluwa le kunvarre le aminkah Gad.21Aɓa Kohatiya log woro. a tol agi ma gerenteng ni a tigha a tahra agh. Anshile ka gil tahra kedebang aɓa Kohatiya ki bilbang bin kpaɓa mama a dum agh. 22Aɓa tahluwa le kunvarre le amuna Ifraimu ka kpah nghang. Elishama muna Ammihud ni ka billi aɓa tahluwa le Ifraimu. 23Gamaliyel muna Fedezur billa ni aɓa tahluwa le kunvarre le aminkah Manasse. 24Abidan muna Gideyoni billa ni aɓa tahluwa le kunvarre le aminkah Banyamin.25Aɓa tahluwa ni kpaɓa nji bin kunvarre le aminkah Dan agh ni log woro ni nzumo. Ahiyezer muna Ammishaddai ni billi aɓa tahluwa le Dan. 26Pagiyel muna Okran ni billi aɓa tahluwa le kunvarre le aminkah Asher. 27Ahira muna Ahira muna Enan ni billi aɓa tahluwa le kunvarre le aminkah Naftali. 28Njinjere nini aɓa tahluwa le aɓa Israila puri ginya leyang.29Musa waɓteng ri Hobab muna Ruyel ɓa Midiyan, Ruwel ni pag teh mahle musa, Musa waɓteng ri Hobab le nah, "Shi sung ngha sa ka bah Yahweh pyeshi ya. Yahweh nah, "Nga pahyong ni. Zu nisung le sa pag yi yong gima ɓonna. 30Keminiya Hobab nah yi Musa, " Ni ngi wor ni weh ya. Nga wora njeh lang ni bin aɓwa lang."31Le Musa pil yi, "Kukushi ka ɗag sung ngha. Ate a yerina bah pagha sa kpaɓ nghang ngha a ɓalusung. Ɗigna aka ɗig njih sung a beh. 32Ngha a wor ni sung ngha, sa pag wo gima ɓonna ni kwa Yahweh pag yi sung ngha."33A logha nkonno le Yahweh a ginya kara tahro. Doroshi ogrung le Yahweh wara dum yang ni kara tahro ate al bah aka usuli nghang ngha. 34Nlagiri le Yahweh ngha ki vulliyang ngha a gingni ni ɓakara agh.35Kunbang ni kwa doroshi logni woro agh, Musa ka nah, "Logho Yahweh, meshiyi aɓa shiɓi muro. Tigha aɓeni ki shiɓo agh a ɓangha." 36Kunbang ni kwa doroshi tangni njeh ya, Musa ka nah, "Nyerre, Yahweh a bin aworo lum le aworo lum dudug le Israila."
1Niɓeniya aɓayong vungriteng a muri agi gangshina leyang ngha Yahweh ki teshini kiri ri yang ngha. Yahweh ogha aɓayong le pag yehlulla. Gishe pura bin Yahweh pingshi aɓaɓa ntiri yang le lih kun ɗamah ɓaɓa. 2Le aɓayong ɓua yi Musa, nina agh Musa jim Yahweh, le gishe egh tangha njeh. 3A gor lulli beh ih Taberah, ate Yahweh pingshina ɓaɓa leyang.4Aɓayong ma sa ingna a ɗamah ni aminkah Israila. A al gilih maɓona a lih. Le aɓa Israila ɓua ki nah, "Yang ka pahsung nyamah ih ɓi shi lih? 5Shi ɗengshi ni anjih ni sa lih nieh a njeh Masar agh, akatagweh, ajigrih, amatunshe, amatunshe ma funna. 6Niɓeniya yolle lesung malla, ate ga kwa sa gan shin ngha Manna nini."7Manna ngha ninga njih guɓiɗoh. Ih pur miyang. 8Aɓayong ki ginya le ponno. A goghi a tahli, a soghi a kingni, a lammi a nkori, le a ɓaghi nkunle. Mommo le pur mami brodi ni soɓi murun ngha.9Ngha tirma soɓni duh a bin ɗamah agh, le manna osso soɓ. 10Musa ogha aɓayong ki ɓua a lah yang, le ɓabura ni kwa agh tangha kun gungri le. Yahweh pag yehlulla dudug, le a bin Musa agh vungriteng nghe ni ɓotti ya.11Musa nah yi Yahweh, "Mang pag yi ke nga paghi guro lang ga ni ɓoti ya agh? Mang pag yi ke yahli yong ni possa rang ngha? Mini ntolla agitolla le aɓayong ni kwa ni ya. 12Mini ntolla aɓayong ni kwa ni ya a yang ngha? Ni mɓil yang ngha ate nga nah nghang, 'Tol yang a kikillo ninga mama tehrung ki tolli muna ma kyena agh? Ih ɓi ntol yang nkeni njeh ni a kaniyi akahyang giri a pah yang ngha?13Nji yebbang ni nga kum nyamah nghang nga pih aɓayong ni kwa ni ya? A yangha a ɓua a dum mang le anah, 'Pahsung nyamah sa lih.' 14Ni ngi gan tolla aɓayong ni kwa ni ya ni murang ngha. A gogna nghang. 15Ngha ini a pag nghang nina le, wol nluyang niɓeni- ngha kumna ɓoro a bino agh- ka ɗag nghang ih ɓi nshin gi ganna lang ni ya."16Yahweh nah yi Musa, "Zuni nghang aɓa tenna le aɓa Israila woro tahro pur lum. Yere ih aɓa tennani ni amagula le aɓayong. Zuni yang a gungri bin kpaɓa ih ɓi a tang ni weh. 17Nga suhlo le nga nahteng ro a beh. Nga tol Bongho lo ɓaɓa ni ro agh le nga soɓi yang. A tol dungro le aɓayong ni ni weh. Ate ke ih ɓi ɗigha awo ni ni muro agh18Nah yi aɓayong ni, 'Ih ɓi gil riyang, ate kaberi ya a njiteng ngha a lih nyamah, ate a ɓua na le Yahweh ogno. A nah, "Yang ka pahsung nyamah ih ɓi shi lih? Ɓor ne sung a njeh Masar." Ngha nina agh Yahweh ka pahyong nyamah, le nga lih yi. 19Ni nga lih nyamah ma kara mwoh, kara ɓahri, kara tongno, kara lum ko kara woro mwoh agh, 20keminiya nga lih nyamah ha shienri mwoh se te pura a lulli yong. Nga jenni ate nshiɓi na Yahweh, ɓeni a ntiri yong ngha. Mɓua na a dum mang. N'nah, "Mang pag yi ke nɗag Masar?'""21Le Musa nah, "Aɓayong ni myang ni yang 600,000 ɓa kusung, le a nah na, 'Nga pahyang nyamah ih ɓi a lih ha ma shienri mwoh kwa.' 22ih ɓi shi wolla andah ni anjuh ate ih ɓi peri yang? ih ɓi shi bolla anjih ni kwa a salang ngha ate ih ɓi peri yang?" 23Yahweh nah yi Musa, "Beng shingri na le? Niɓeniya aka shina ko tenana lang ngha njiteng ni ya."24Musa puro ke waɓi aɓayong atenana le Yahweh. Kpaɓa aɓa tenna woro tahro pur lum le tig yang kangni gungri. 25Yahweh suhla a nlagiri le waɓtenana ri Musa. Yahweh tol Bongho ɓaɓa ni ri Musa agh le soɓi ri aɓa tenna ni woro tahro pur lum agh. Ngha Bongho egh suhli ni a muyang ngha, a waɓkuntumo le Kulli, keminiya a kare ni mwoh ni ye ɓug tye ya.26Abuna ɓahri ni uwo a ɗamah egh, lulli yang Eldad ni Medad. Bongho ye suhla muyang ɗeshili. Alulli yang ngha a nyonglo a ntiri a lullung nghe. Keminiya ni a puro a kena a gungri egh ya, nina kwa, a waɓna kuntumo le Kulli a bin ɗamah. 27Basadeng a bin ɗamah egh ɓangha ke waɓi Musa, "Eldad ni Medad ngha ki waɓkuntumo le Kulli a bin ɗamah."28Joshua muna Nun, ɓa angni Musa, mwoh a ntiri ama tariyina le, nah yi Musa, "Telelah lang Musa, teshiyang njeh." 29Musa nah yi, "Awo pag kiki ate murang le? Agha lang ni le ke aɓwa le Kulli kwa agh aɓa agkuntumo bin Kulli ni le ih ka tig Bongho le a muyang kwaǃ" 30Le Musa ni aɓa tenna nyere wor bin ɗamah.31Le gung pura bin Yahweh le pushiyi aminya a salang. A soɓ gyaɓ ni bin ɗamah, ih tol ginya kara mwoh nji gini mwoh ni ginya kara mwoh nji gini mamona. Aminya egh nongho tim ha pyeshe le buh ɓahri kangni bin kpaɓa. 32Aɓayong tang ponna aminya egh kara kwa, ni duh kwa, ha bang ye koro. Ɓwa nyha pon binjeh le abang lum pur ɓahri le aminya agh. A gaɓɓa aminya egh a abin ɗamah kwa.33Ngha nyamah egh wa uwo a kunyang awa sheghi ya, Yehlulla le Yahweh logha a muyang. Loghi aɓayong ni ngih konno. 34A gor lulli beh Kibrot Hata'awa, ate beh ni ɗig nkilliya le aɓeni ɓua te nyamah agh. 35Aɓayong nghe logha a Kibrot Hata'awa ginya ha Hazerot, bah aka ɗig nghang ngha.
1Le Miriyam ni Haruna waɓtenana a muri Musa ate mah Kushiya ni tigha lah agh. 2Anah, "Ih Yahweh waɓna tenana ri Musa ni muri le?" Niɓeniya Yahweh ogna tenana ni a waɓ ɓa. 3Niɓeniya Musa agh ɓa nongshi murung njeh ni, ɓa nongshi murung njrh uwor ɓeni kwa a ngunjah agh.4A beh ni Yahweh waɓtenana ri Musa, Haruna, ni Miriyamː "Mpuro nzu, yongha tahro, nzu a gungri ma kpaɓa." Nina agh ayangha tahro egh ya a puro a woro. 5Le Yahweh suhlo a gbingrah nlagiri. Tangha kun gungri egh le gor Haruna ni Miriyam. A zu a dum.6Yahweh nah, "Niɓeniya nteshi kiri yong ri atenana lang. Ngha ɓa agkuntumo lang ngha bin yong, nga ɗum murang bini a njiloro, ni nahteng ri a loro. 7Guro lang Musa nyha nina agh. Yangha ni njiteng kwa a lyang. 8Ngi nahteng ri Musa huwar, nyha a njiloro ko a ngulli tenana agh. Shinna gilla lang. Nina agh mang pag yi ke n'nyha nga ɓang ngoɓong nahteng ari guro lang ngha, a muri Musa?"9Yehlulla le Yahweh logho a muyang, le ɗag yang woro. 10Nlagire logho a muri gungri ye, le ni sashibang ngha, le irishihra bol Miriyam- posso pupwat. Ngha Haruna pilli njih bin Miriyam agh, le shini ni irishihra.11haruna nah yi Musa, "Oh, telelah lang, kukushi ka bol gimashihra ni a mur sung ngha. Shi waɓna kun ɓahngha, ni pag gimashihra. 12Kukushi ka ɗaghi ih ɓi ninga nluo minbangna nshile nguɓngiri wara ɓihya ngha puri a yeh ngih ya."13Nina agh Musa jim Yahweh. Nah, "Kukushi pih iritenna, Kulli kukushi." 14Yahweh nah yi Musa, "Ngha tehri ni tahyi tahra kundumi le, ih ka ɗigni iriɓiyina kara tonɓahri. Pushi nzum bin ɗigna ha kara tonɓahri. Nzumi ya a nyer nimo a ntiri ɓayong ɗeshili." 15Nina agh pushi Miriyam nzum bin ɗigna ha akara tonɓahri. Aɓayong ni ye ginbiri ya ha se kare ni nyer ni a bin ɗigna agh.16A nzum gire ya, aɓayong ginbiri a logha a Hazerot a kena Faran, a ɓalusung bah aka ɗig nghang ngha.
1Ke Yahweh nahteng ri Musa nah. 2Tashi abuhna aka shin njeh Ca'ana ngha npi ɓa Israila agh. Tashi a buhna a ntiri kumbware le akahyi yang. ɓeni kwa ka kah inni pag ma gula le ɓa lah yang.3Musa tashi yang ngha a yangha a'ohni a lusung le ɓa paran ngha, ate a pag niga mama Yahweh laghni agh. 4A ɓeni kwa paga a mugulihna le ɓa Israila agh. A ɓeni a tashi agh ni luli ntiri kumbware Ruben agh ni shammur mune Zakkur;5Ntiri kumbware le Simeon ngha ini Shapat muna Hori. 6Ntiri kumbware le Judah agha ini Caleb muna Jephunneh. 7Ntiri kumbware le Issachar ngha Igal muna Yusufu. 8Ntiri kumbware le Ephrain ngha ini Hoshea muna nun9Ntiri kumbware le Benjamin ngha ini Palti muna Raphu. 10Ntiri kumbware le Zebulun ngha ini Gaddiel muna Sodi. 11Ntiri kumbware le Yusufu ngha (eni a nah, yangha kumbware le Mansseh) Gaddi numi susi. 12Ntiri kumbware le Dan ngha ini Ammiel muna Macheal13Ntiri kumbware le Asher, ngha ini Sethur muna Macheal 14Ntiri kumbware Naphtali ngha ini nahbi muna Rosphsi. 15Ntiri kumbware le Gad ngha ini Gevel muna Maki. 16A ɓayong ni, ni musa tasha a ka shin njeh, Musa go Hoshea muna nun ni luli Joshua.17Musa tahshi yang aka shin njeh Kan'ana. Nah yi yang, "Mbilla nji Negeb le ingna nji a dingli njeh egh. 18Mfashin njeh egh nshina mang ih puro. Mfashi aɓayong ni ɗigha beh ya, ko a yangha ni masso ko aboɓɓo, le ko a yang ngha fittong ko a gogna. 19Nshin njeh leyang ngha ninga mang, ɓonna ko ni ɓottiya? Alah magula ma yeni a beh? Ayang ngha ninga bin ɗammah ko lah ni a kangni ya ni? 20Nshini njeh ngha ninga mang, ko ɓoro ate ɗig ɗiya ko no ɓottiya, ni ko angung ngha nghang ko nyha. Nten kurrung le nzuni jah a ɗigha njeh ya." Niɓeniya kunbang nghe ya ma ɓilla le njingung ma kunduna ni.21Nina agh aabuna egh woro le fashi njeh egh logha ri ɓalusung Zin kenna Rehob, kahri Lebo Hamat. 22A logha Negeb le a bilbang Hebron. Ahiman, Sheshai, ni Talmai, aminkah Anak, ngha beh. Niɓeniya a wara a ɓag Hebron ni abogho tonɓahri kedebang a Zowan ni Masar agh.23Ngha a billibang ɓa njonglong Eshlol agh, a korriyi abih ngung ni njingung gog nghang ngha. A gerrih ri ngung le aɓwa ɓahri tollo melyang. A ye zuni rumman ni gorih ɗeshili. 24A gor beh ih ɓa njonglong Eshkol, ate mama beh ni a kor bih ngung ni a njingung gogha ri ya.25Nzum akara woro ɓahri ya, a nyerra a shin njeh egh. 26A zu a bin Musa, Haruna, ni kƥaɓa le aɓa Israila ni kwa a ɓalusung Faran, a Kadesh agh. A nyer ni yang kuntumo ate aɓayong kwa, le a ɗum mi yang agisorro ni njeh ya.27A waɓih Musa, "Shi billibang njeh ni a tahshi sung nghang agh. Njiteng ni yang ngha ni kihra ni nyih. Agisorro ɓaɓa ngha. 28Ngho kwa agh, aɓayong ni ɓag njeh leyang ngha aɓa masso. Njeh egh gulla le a kangni ne. Ɗeshiliya shi shinna aminkah Anak a beh. 29Aɓa Amaleka ngha ɗigha Negeb. Aɓa Hittiya, aɓa Yebushiya, ni aɓa Ammoriya ngha ni alah yang a dingli njeh egh. Aɓa Kan'ana ngha ɗgha kahri sahlang magula le a kun sahlang Urdu."30Le Caleb tig ya aɓayong ni a dum musa agh ih ɓi a pollo le nah, "Ih ɓi woro shi kah ag njeh egh gikunna, ate a njiteng ngha sa ganni." 31Keminiya anshile abuna aɓeni a kenI yang ngha nah, "Ni sa gan luwa ni aɓeh ya, ate ayangha ni masso uwor sung."32Nina a meshiyi kuntumo ma wol ngirung a bin aɓa Israila a muri njeh aka shin ngha, le anah, "Njeh ni shi ka shin ngha, njeh ni ki lih aɓeni ki ɗigha a yeh agh ni. Aɓayong ni kwa shi shing ngha aɓayong ma sahyina ni. 33Beh ni shi shin Nefilim, aminkah Anak, aɓayong ni pura bin agara abuna agh. A shina lesung ngha shi sung ngha ninga akuhkoro ngha a pyeshi ni yang ngha, le ini te shi sung ngha nina a njiyang."
1Ni duh egh ya aɓayong kwa ɓuah ɓororo. 2Aɓa Israila kwa nyahshiteng muri Musa ni Haruna. Aɓayong kwa nah yi yang, "Agha lesung ni le ih shi wuh a njeh Masar, ko a bah a ɓalusung niǃ 3Mang pag yi ke Yahweh zuni sung njeh ni ih ɓi wuh ari garabwoh? Amahsung ni amuna sungni ka kum kunyang. Ni ɓoro ke shi nyerra njeh Masar agh?"4Anah yi ari yang, "Le ih ɓi shi tol magula maɓi, le ih shi nyerra Masar." 5Le Musa ni Haruna jul muyang njahli a dum kpaɓa le aɓayong aɓa Israila kwa.6Joshua muna Nun ni Caleb muna Yefunne, ayang ngha a ntiri aɓeni a tahsa aka fashi njeh egh ya, sahniyi dagra leyang. 7A waɓtenana ri aɓayong le aɓa Israila. Anah, "Njehni shi ɗuro le shi fashiya maɓonna ni yarata. 8Ngha ɓor ne Yahweh ri sung le, ih ka kahni sung a njeh ni le ih pahsung ni. Njeh egh ki pushi kira ni nyih.9Keminiya ke ih ɓi ntol muyong ari Yahweh ya, le ke ih ɓi nɓang ngoɓong le aɓayong ni njeh egh ya, ate ayang ni brodi a bin sung. Ga ki gweryang ngha aka shishi kahri yang, ate Yahweh ngha ni sung. Ke mɓang ngoɓong leyang ngha. 10Le kpaɓa le ɓayong nah aka ɓug yi yang ni atahli. Keminiya Yahweh ɗum gusso le a bin aɓa Israila kwa a gungri bin kpaɓa.11Yahweh nah yi Musa, "Ɗigna ha ni yebbang ni aɓayong ni ka keshi nang? Ɗigna ha ni yebbang ni aka shiɓini agni ni meng, muri agi ɗuna le gulo lang ni kwa pagha a ntiri yang ngha? 12Nga tuhti yang binkonna, nga gittiyang gibere lang, le nga pussa ntiri kunvarre lo aɓayong ni ka gullo ni masso uwor yang ngha."13Musa nah yi Yahweh, "Ngha a pag ga agh, le aɓa Masar ka og teɓi, ate a ashi na aɓayong ni a bihyang ni gullo lo. 14Aka waɓi aɓa ɗigna njeh ni ne. Ih a ogna ih weh, Yahweh, ngha bin aɓayong ni, ate a shinno njiung ni njiung. Nlagiri lo tangha a muri aɓayong ni. A wora dum yang a gbingra nlagiri ni ɓakara le a gbingra gishe ni duh.15Niɓeniya ngha a wol nluo aɓayong ninga ɓwa mwoh, le aɓayong ni og kuntumo ni a muro agh ka nah, 16'Ate mama Yahweh ni gan kehni aɓayong ni a njeh ni kaniyi giri ih pah yang ngha, wolla nluo yang a ɓalusung.'17Niɓeniya njimno, ih gulo le MurungKulli lang ih ɓi ɗigha. Ate a waɓna, 18Yahweh nyha ki kahri pag yehlulla agh le yang ngha ih tangha muri anjiung le. Yangha ih tol yi ɓayong gimashihra. Njinjere nyha ih ka ɓishilini gimashihra ngha zuni fungso muri gimashihra le atehrung a muri aminkah yang, kena a njah ma tahro ni ma ihne.' 19Njim no, kukushi, tol yi aɓayong gimshihra leyang ate ogrung njiteng lo, ninga mama pa le awo tol yi yang gimashihra le aɓayong logha ri kunbang ni a yangha Igip zuni niɓeniya."20Yahweh nah yi Musa, "Ponne yang tuɓu ninga mama a jimma, 21keminiya ni njiteng ninga mama ɗigni ya, ni ninga mama ngunjah ɗungshini ni gusso lang ngha, 22aɓayong ngho kwa shin gusso lang ni agi ɗunna gulo ni mpagha a njeh Masar ni ɓalusung- ɗeshili a ye mommang mbende lum ni le ni teshi kiri yang ri ngih yang ngha.23Nina agh nah, a njiteng ngha ni a shin njeh ni n'uworo kaniyi giri bin akahyang ngha. Ko ɓwa mwoh nyah a ntiri aɓeni kessang ngha ka shini ya, 24se Caleb guro lang, ate mama yangha ni bongho ma sa le yangha ih bil tenana lang ni Yahli kwa. Nga zuni mo a njeh ni kehnghang ngha, le amuni ka ag njeh egh gikunna leyang. 25(Niɓeniya aɓa Amalika ni aɓa Kan'aniya ni ɗigha a njonglong nghe.) Kaberi le ngbinna le nwora ɓalusung a nji njinjere Salang magula le Kagli."26Yahweh waɓtenana ri Musa ni Haruna. Nah, 27"Ɗigna ha ni yebbang ni nga teshini kirang ari aɓayong mashihra ni ki sagshi ri yang rang ni ya? N'ogna nyashiteng le aɓa Israila a murang.28Nah yi yang, 'Ni ɗigna lang kwa- gi waɓna le Yahweh ni ga- ninga mama nwaɓni a ogho lang, nga pag yi yong gaː 29Nyongni aɓeni nyashiteng murang ngha, nga wuh kwa a ɓalusung, a yong aɓeni a bangha a bangbang ngha, aɓayong ni kwa logha ri bogho woro mwoh wora kuli ya. 30Ni njiteng ngha ni nga ingna a njeh ni ntollo ka ɗig lah yong ngha, se Caleb muna Yefunneh ni Joshua muna Nun.31Keminiya ama kyenina leyong ni n'nah ka kum kunyang ngha, nga kahni yang a njeh egh. A yangni aka mom njeh egh n'nshiɓi yaǃ 32Ate yong te ya, nga wuh a ɓalusung. 33Amuna yong ka lellah a ɓalusung ma abogho woro ɓahri. Aka ganna ri fungso a muri gipagna tolmurung leyong ha malla le wuh leyong a ɓalusung.34Ari bangha le akahra ni nga pagha a fashi njeh egh ya, akahra woro ɓahri, nga kum fungso ate agi mashihra leyang ma abogho woro ɓahri, bogho mwoh ate kahra mwoh ni kwa agh, le nga yeri shiɓi murung lang. 35Meng, Yahweh, waɓna. A njiteng nga pag ga kwa ri aɓayong mashihra ni kpaɓa tolmurung rang ngha. A yangha kwa a wuh a ɓalusung ni.'"36Nina agh abuna Musa tutto a ka iɓɓa a shin njeh egh ya, aɓeni nyere zu tig aɓayong a nyashiteng a muri Musa ari kuntumo mashihra ni a zu ni a muri njeh egh ya- 37abuna ni zuni kuntumo mashihra a muri njeh egh ya wuh, a wuh a binkonna a dum Yahweh. 38A ntiri abuna ni kehne a iɓɓa fashi njeh egh ya, Joshua muna Nun ni mwoh ni Caleb muna Yefunneh ni uwo ni usulo.39Ngha Nusa waɓni kuntumo atenana ni a bin aɓa Israila kwa agh, a gon dudug. 40A logni niberi kpikpi le a wora muri nkonno le anah, "Shina, shisung ngha, le sa wora bah Yahweh ogri muri ya, ate shi pagna gimashihra."41Keminiya Musa nah, "Ni yellang ni nga kengshi yi lagbang le Yahweh? Ni nga kum ɓoro agh. 42Ke ih ɓi nwor agh, ate Yahweh nyha ni yong ke ka tigha aɓa shiɓi muyong ni ki gankun yong ngha. 43Aɓa Amelika ni aɓa Kan'ana ngha beh, le nga wuh njiri garabwo ate mpilla nzum yong ri bill tenana le Yahweh. Nina agh ni ih billi yong ngha."44Keminiya a tolmurung leyang ni a wori a njeh dingli, keminiya ko Musa ke doroshi ogrung le Yahweh ɗag bin ɗamma agh. 45Le aɓa Amalek, ni aɓa Kan'ana ni ɗigha a dingli njeh egh ya. A kehni Israila luwa ni gankun yang a muri njere Homa.
1Ke Yahweh nateng ni Musa. nah, 2waɓɓi ɓa Israila a inna njeh eh, be ni aka ɗingha ba Yahweh payong ngha. 3Nga pag gi panna pinsa bin Yahweh, nya ninah a le ma ɗahra ate pag gipanna mang njikara, nye nga pah gipanna njibuhno ate nloshi ngha nleleh ba ɓwang ni Yahweh.4Nga payi Yahweh gi panna pinsa ni ma gisoro ate gipanna ma lum le epah ni kashimu manla a kpwanni murun ma inna le (lin). 5Yengha pah gipanna pinsa, nya ni nah agh le ngha dahra. Dahra ma mwoh le ehne le muru wine ma gipanna nuh a muri njoh.6ɗeshile agh Keminiya abumme na akushi ihka lag yang ni muru. Le ke mallah ka pinshi gah kwa a muri ɗeshile ate 7gipahna ma pinsa. Atema ihɓi ɗummo ma shushunang abin nang8Nga zuhni ndah ma gipanna ni ma ɗahra ate ngha pagi kung kanigiri ni nkangha te payi Yahweh gipanna. 9Ngha pah ɗen ndah ni gisoro gipanna ma tahro le lum le ephah ma kashimuh mama a kpwanni murun (hin). 10Nga pa gyale le murun (hin) ate gipanna ma nuh le wine ate gipanna ni gishe pinsi agh. ni ɗuhmo ma ɓwang bin Yahweh.11Inni ngha payi ninah ri ɗen ndah ni min muna njung ni muna nbul. 12Dahra ni kwa nga pangha ngha nbi pageh ni npaga. 13Aɓeni kwa zuhni gipanna mama a pinsi ɗuhmo ye ki ɓoyi Yahweh agh.14A ɓeni zuh ji binyong ngha ni aɓeni pa diga binyongha kwa ni aɓayong ni kahyiyang pah gipanna mama gishe pinshi agh, duhme eh bohra bin Yahweh agh. Aka payi ningha ma miyong. 15Nga gil gillaye mwoh ni ɓa hahyong ni a biri ni diga ntiriyongha. Dingna ninah ika muri a min kahyiyong ni a ɓeni gin biri zuh diga agh Aka pag ningha mama npayi Yahweh agh. 16Gi gilla ni mamma a gha dingna bin yong ni a biri le yong kwa.17Deshiliya Yahweh ye nehteng ri Musa nah. 18Waɓɓi ɓa Israila nayiyang nga inna njeh ni ngha ka ngha ngha. 19Nlih a gah njeh a le, nga pa gi kpwanna le yong bin Yahweh.20Ntiri ntongso gi soro le yong ngha nga loshi Kuli ini pag gi kpwanna le mama a fuyi agh. Ngha loshi Kuli. 21Nga pahgi kpwanna binnang. Nyongha kwa ni a min kahyiyong ntiri ntongso le gi soro le yong.22Bin ɓaɓa le nga pag gima shira ni nyeri agh ni a gi gilla ni nwaɓɓi Musa agh. 23Gah kwa lagni yong nji bin Musa a kara ni loshi ni lagni yong. Ken nah muri a min kahyi yong. 24Mama boh njoh ma a paga ni gah ntiri yere lo agh ɓayong ni yeri agh, abayong kwa ka pah min ndah ma kenna ate gi panna pinsa mama ka pag nlele ma ɗuhmo ma ɓwang bin Yahweh. A gah kwa agh ni gipanna nah giri ningha mama laghni yong ngha nyen waɓi yong ate min boro nbul mwoh a ka pah ate gi panna gima shira.25Ma lah ka pung tubuh ate muri ɓayong ni ɓa Israila. Aka lahyong gima shira le yang ate na yere ni gima shira ni agh. 26Le ɓayong kwa ni Israila aka lahyang gima shira le yang kpwani a biri ni diga bin ngha. Ate ɓayong kwa pagna gima shira ni yeria.27Bwa mwoh pa gima shira le ngha nya ntiri yere le agh le. Ika pah min nshara buhl mama pag boho mwoh age ate gipanna gima shira. 28Ma leh ka pung tubuh bin Yahweh ate muri ɓiye pagna gima shira nyang ntiri yere le agh. A ka lagh gima shira eh ngha panna gi pung tubuh agh. 29Nga bol gi gila ni ate ɓeni kwa pag gima shira nyang ntiri yere le agh gi gille eh ka mwoh ni ɓeni kwa a ɓilla Israila ni a biri ni bin yang ngha.30Beni pag giri ntiri yere le agh. Amuna lah pwanni abiri ngha pagah gah ɗongha ngha. Biye agh a pushi ntiri bayong. 31Ate a shibina tenana lang. Biye parra a gilla ni nti agh. Biye agh aka piriyi. Gima shira le ka diga muri.32Ngha ɓa Israila ngha oh wa a lusung ngha ni a kunni ɓwa ngha ki kwaɓɓa a ngung a kara pag gima gerenteng le kuli. 33A ɓeni kummi agh a zuhni moh bin Musa ni Haruna kpwani bayong. 34A tiyi bin yang ate nisang a wab gah a payi agh.35Ke Yahweh nayi Musa ni ɓeni agh. A wung nluhye. A bayong kwa ka buhyi ni tali a ɗahbeng le bin kwaɓa. 36Bayong kwa zuhni biye ɗahbeng le bin kpwaɓa a buhyi ni tali wuh. ningha mama Yahweh laghni Musa agh.37Ke Yahweh ye nateng ri Musa nah. 38Waɓɓi a ɓa Israila laghyang ate a peyi muyang nguru a kura ri gah a isha ngiri yang ngha a geri nji kun garabang.Ma muru nlagiri cord. Aka payi kwani a min kahyiyang. 39Nga wo denshi ngha wo shini, bayong ka toli ka shin kung yahyang ni ɓa njiyang ni ba kuli tiyi ngha ngha.40Nga pa gah ate ngha denshi yang ni billa a gi gilla ate ngha pag gerenteng te murang Kulli le yong. 41Mimi Yahweh Kulli le yong ni pushi yong lah Masar ate ndig Kulli le yong mini Yahweh Kulli le yong.
1Niɓeniya Korah muna Izhar muna Kohat muna Lawi, kpaɓni Dathan ni Abiram amuna Eliyab, ni On muna Peleth, biɓilla le Ruben kpaɓɓa abuna. 2A loghi Musa, a kpaɓni abuna ɓaɓa a ntiri aɓa Israila, kpaɓni aɓa gingni ɓayong 250 ni aɓayong ki ogyang ngha. 3A kpaɓ ɓa bin mona a pur yi Musa ni Haruna. Anah yi yang, "Nwara kukwo dudugǃ Aɓayong kwa a tigna yang gerenteng, ɓeni kwa a ntiri yang ngha, le Yahweh ngha ntiri yang. Mang pag yi ke nga logshi mur yong Kulli wor nshile aɓayong le Yahweh?"4Ngha Musa ogni ga agh, vul kundumi njeh. 5Waɓtenana ri Korah ni aɓih, "Ni beri le Yahweh ka ɗum mo yang pag mami, le ni ɓeni tig gerenteng bini ya. Ia zuni ɓeh kari gyaɓ bini. Ɓeni tol agh ika zuni mo bini gyaɓ.6Korah pag ga, ni aɓa pir tiyo. Tol kandagiri 7kaberi a soɓ nkallagishe le logshi nlelle a dum Yahweh. Ɓeni Yahweh tol agh, ɓeni ka ɗig ma gerenteng bin Yahweh. Nwara dunna kukwo aminkah Lawi."8Ɗeshiliya, Musa nah yi Korah, "Nteshi kiri yong niɓeni, aminkahyi Lawiː 9ih gima kenna ni binyong ih ate Kulli pushina yong sa a ntiri Israila, zuni yong kari gyaɓ, ih ɓi mpaghi tumo bin ɗigna le, le ih ɓi tangha a dum aɓayong mpaghi yang tumo agh? 10Zuna ni yong gyaɓ, ni a ɓwale yong kwa, aminkah Lawi, ni yong, ngho kwa agh, yong ngha nga al ɗig malah ɗeshiliǃ 11Nina agh aweh ni aɓa pir tiyo kpaɓna muri Yahweh. Yang ki pag Haruna nga vungri teng?"12Le Musa gor Dathan ni Abiram, amuna Eliyab, Keminiya anah, "Ni sa zu agh. 13Ih gima kenna ni ih a pushi sung a njeh ni ki pushi kira ni nyih ya, a wol nlue sung a lusung? Niɓeniya awo ala a nongmurung a mur sungǃ 14Ɓuhre ya, ni a zuni sung a njeh ni ki pushi kira ni nyih, ko pah sung aɓabang ni ɓabang njigung gibere. Niɓeniya a ala a vulliyi nji sung ni yiri? Ni sa zu a bino agh."15Musa pag yehlulla le nah yi Yahweh, "Nyong ngha nga gushi gipahna leyang. Ni ntol ko mbuljeng mwoh a biyang ngha, le ni mpaghi ɓung ntiri yang gikonna agh." 16Le Musa nah yi Korah, "Kaberi le ɗigna awen ni aɓa pir tiyo kwa nga ka dum Yahweh-aweh ni yang, ni Haruna. 17Nyong ngha kwa nga tol kandagiri ni soɓ nkallangishe a yeh. Le ɓeni kwa agh ka zuni a dum Yahweh kandagiri, akandagiri 250. A weh ni Haruna, ɗeshili, ɗigna a zuni kandagiri leyong."18Nina ɓeni kwa agh ih tolla kandagiri le, soɓ nkallang ni murun, le tangha a kun gungri bin kpaɓa ni Musa ni Haruna. 19Korah kpaɓa aɓayong a muri Musa ni Haruna a kunjere gungri bin kpaɓa, le gusso le Yahweh purari aɓayong kwa.20Le Yahweh waɓtenana ri Musa ni Harunaː 21"Mpushi mur yong a ntiri kpaɓa le ɓayong ate myang nga wol nluo yang niɓeni ni. 22"Musa ni Haruna jul kundum yang njahli le nah, "Kulli, Kulli le abongho le aɓwa kwa, ngha ɓwa mwoh pag gimashihra agh, ɗigna a pag yehlulla ni aɓayong kwa?"23Yahweh pil yi Musa. Nah, 24"Waɓteng ri aɓayong. Nah, 'Mɓangha ri gungri le korah, Dathan, ni Abiram."25Le Musa logho wora bin Dathan ni Abiram; aɓa tenna le israila pir tiye. 26Waɓteng ri aɓayong le nah, "Nɗag gungri le ɓayong mashihra ni le ke ih bi ndog guɓung leyang ngha, ko gimashihra leyang ka lih yong." 27Nina agh le aɓayong ni nji ri gungri le Korah, Dathan ni Abiram agh ɗag yang. Dathan ni Abiram puro zu tangha kun gungri leyang, ni amah yang, amuna yang, ni amakeni na leyang.28Le Musa nah, "Ari ga ni nga yerini ih Yahweh tashi-nang mpagha atumo ni kwa, ate ni mpag yang ni murang ngha. 29ngha aɓayong ni wuh wuhni pag le ɓayong ki wuhni ya, le Yahweh ni tahsang ngha. 30Keminiya ngha Yahweh pushi guɓung mapiyo, nguɓnjeh logshi kuni le mel yang, kpaɓni ga kwa a bihyang ngha, le a wora njahli ni usulo leyang a nluo, le ɗigna nga yerini aɓayong keshina Kulli.31Musa ngha ki mal waɓa atenana ni ninga le, njahli logshi kuni a kushi aɓayong ngho. 32Nguɓ njeh logshi kuni mel yang, aɓwa leyang, ni aɓeni kwa pag a mami Korah agh, ɗeshili ni agikunna leyang.33Le ayang ni agikunna leyang wor ni usulo ri yang a nluo. Nguɓ njeh girra a mur yang, le a juro kwa a ntiri aɓayong nghe. 34Israila kwa ɓangha a ri jollo leyang, anah "Ke nguɓ njahli ih osso mel sung nghaǃ 35Le gishe pura bin Yahweh le pingshi aɓayong 250 aɓeni pah murun pingshina agh.36Yahweh ye waɓteng ri Musa ɗehili le nah, 37"Waɓteng ri Eliyazar muna Haruna malah ih ɓi pushi kandagire a gishe, ate mama tigne ate murang. Le ih soɓnkallang gishe ye kukwo. 38Tol kandagiri le aɓeni wuh ate gimashira leyang ngha, a tuhli a gilli gi vul kun deshile ɗahra. Aɓayong ngho peh a dumang, Nina agh le a tigna yong ate murang. Aka ɗig giɗunna lang a ntiri aɓa Israila."39Eliyazar malah tol kandagiri tagulla ni aɓeni gishe pingshi ya pagni tumo agh, a tullih a gilli gi vul kun deshile ɗahra, 40ih ɗig gi ɗengshina a bin aɓa Israila. Ih ɓung nyha ka pur sa za pingshi Yahweh nlelle ya, se ɓeni biɓilla le Haruna agh. Ate ke ih ɓi a ɗig ninga Korah ni aɓa pir tiye-ninga mama Yahweh lagni nji bin Musa agh.41Keminiya bangkor niberi ya, aɓa Israila kwa kpaɓa zu a bin Musa zu nyashiteng a muri ni Haruna. Anah, "A wolla nluo aɓwa le Yahweh." 42Le gire pag giri, ngha aɓayong kwa kpaɓni a muri Musa ni Haruna agh, a shinbang nji bin gungri bin kpaɓa le, shin nlagiri ngha ki vulliyi. gusso le Yahweh pura, 43le Musa ni Haruna zu a dum gungri bin kpaɓa.44Le Yahweh waɓtenana ri Musa. Nah, 45"Shisa a dum aɓayong ni ate myang nga jurih yang niɓeni ni." Le Musa ni Haruna nongha njeh vul kundum njahli. 46Musa nah yi Haruna, "Tol kandagiri, le a tol gishe bin ɗahra, soɓ murun, le a tolli a wor ri bin aɓayong, a ki lagha ate mur yang, ate yehlulla ngha pura bin Yahweh. Bin konna logna."47Haruna pag ninga mama Musa tashini ya. Ɓangha ingna a ntiri aɓayong. Binkonna ye wara meshiya ntiri ɓayong ni kara. Nina le soɓ murun pingshina le lagha ate muri ɓayong. 48Haruna tangha ntiring nluo ni usulo; a njinjere nini binkonna egh ɗagni teɓi.49Aɓeni wuh a ri binkonna ni ya a kena 14700, sa ni aɓeni wuh a ri gile Korah agh. 50Haruna nyer ra bin Musa a kun gungri bin kpaɓa, le binkonna ye tangha njeh.
1Yahweh waɓtenana ari Musa. Nah, 2"Waɓtenana ari aɓa Israila ih ɓi a zuni wo agara, kunvarre le akah ni kwa ka zuni mwoh, agara lumpur ɓahri. Nyobgli lulli ɓeni kwa agh a muri gara le.3Ɗigna aka yongli lulli Haruna a ri garah le Lawi. Ɗigna aka tig garah mwoh ate magula ni pura kunvarre le akah agh. 4Ɗigna aka tig agarah a gungri bin kpaɓa a dum ogrung gigilla, bah nkummo nghang ngha. 5Ih ɗigha garah le ɓeni ntol agh ka lengheh. Le nga tig nyahshiteng le aɓa Israila ka malla, mama a waɓɓa a muro agh."6Nina agh Musa waɓteng ri aɓa Israila. Amagula le akunvarre kwa pih agara, gara mwoh pura bin magula ni kwa a tollo a kunvarre le akah agh, agarah egh kwa ngha lumpur ɓahri. Garah le Haruna ngha a ntiri yang. 7Le Musa tigha agarah egh a dum Yahweh a gungri ni ni ogrung gigilla agh.8Bang kor agh Musa wora a gungrini ni ogrung gigilla agh le, shina, garah le Haruna ɓeni pura kunvarre le Lawi ya lenghina. Lengheh gulliyo le pushi mbweh le ɓil almonǃ 9Musa pushi agarah ni a dum Yahweh ya zuni bin aɓa Israila, le ɓeni kwa agh tol garah le.10Yahweh nah yi Musa, "Tig garah le Haruna a dum ogrung gigilla. Tig yi ih ɓi ɗig giɗunna le gimashihra ni muri aɓayong aɓeni ki tolmurung ngha ate mama nyahshiteng ni a murang ngha ka malla, ko a wuh." 11Musa pag ninga mama Yahweh lagni ih ɓi pag ga.12Aɓa Israila waɓtenana ri Musa le nah, "Sa wuh a bah. Sa juri kwaǃ 13Ɓeni kwa zu agh, ɓeni zu a kahri tahra le Yahweh ya, ka wuh. Ɗigna sa juri kwa?"
1Yahweh waɓɓi Haruna, a weh ni amuno ni kumɓware le akahwo, ngha tol gani gima shira ni a paga ri abono ni wogha, weh ni a muno ni, nigani le gi mashira ni kwa a ma lah paga. 2A ɓa kumɓware le ɓa Levis kumɓware a Kahwoh aka zuhni yang ate aka Enna aghno. Weh ni amuno ki pag tumo a tara a nateng.3Aka pag tumo lo ni tumo ni kwa a tara agh ke mini yang nah awo kenna bin ɓalah ma gerenteng agh mana a kpwanni (alter) agh. A kengha le wuh. 4Aka enna a ahnno ate pag tumo a tara kwaɓɓa ni tumo ni kwa ri tumo ba tara agh. A biri ni ki zuhwa bin yong agh. 5Aka pag tumo lo a bin ma gerenteng ni bin (alter) ate yalung lulah ni ki zuhwa muri ɓa Israila agh6Shina, miyang ni murang ken ntollo ni aɓa Levis ntiri a min kahyi ɓa Israila. Npag no yang ate pag tumo boh tara kpwaɓɓah. 7Ke miniyang weh ni a mungno ni ka pag tumo malah mama a paga (Alter) ni gah kwa a yiye curtain. Weh ni muro aka pag tumo lo miyang ngi puho tumo ma lah Enna pa gi panna ni tumo lo, ɓeni kwa kenna biye agh ka wah.8Biye ni Yahweh waɓɓi Haruna nayi shina npanno tumo ma bol nbollo. Nbollo ma gi panna ma gerenteng, ngha ɓa Israila ka peng ngha. Npanno gi pannaye ate gi kunna lo ni amuno, kunbang ni kwa agh. 9Gah ni ka pag mamoh a ntiri a gima gerenteng ni a tiga gishe agh. A ntiri gi panna gi soro ni gi panna gima shira ni apanna lr ɓa pag gima shira atu njoh, kpwa yang kwa ate muro ni amunno.10A gi panna ni agh, a mama gerenteg ngha ɓa buhra ni kwa agh ka lih. Ate ngha gerenteng a binno. 11Agani pag gi kpwanna ni mwoh ngha a tiga ntiri gi panna le ɓa Israila. Npanno yang, nyongho ni a muno ni a muna ngalang kwa beni kumbware kwa nga kpwaɓɓa ngha lih gah kwa pag gi panna.12A murun ma ɓwang ni a muru wine ni nji gi soro ni nji ngung mama pag ni duhna ngha a ɓayong ka pen yang. A gah kwa ni agh npanno yang. 13Gisoro ni ɓil ni duhna agh a nje in agh. Ngha zuhni binnang ngha wo ni beni kwa ka inna ntiri ɓa lihoh agh ka lih a gire.14Gah kwa pagi panna le ɓa Israila agh aka poh ni. 15A beni kwa agh iboh min ɓalla le ɓayong ni mami gi luho i pani gipanna bin Yahweh A bayong kwa ni a guluho a pong yang. Ni paye kwa a bayong ka pah a mni balla le yang ni min ɓalla le guluho ma (sis etc) 16A gah kwa a paga aka piye, ngha boho le yang pag mwoh agh. A ɓayong ka pah a gire ate kun shekel le silver tongno ngha a peri ni shekel boho ni boho agh. Ngha a pah (gerahs) woro mwoh agh.17A min ɓalla le ndah in min ɓalla le njuh kwani min ɓalla le nbuh aka piye kwa le agi luwoh ye agh a ka tiyi te muran. Aka meshiyi nkilah le yang a muri bin ma gerenteng (alter) le aka pinshi murun ni ri yangha ate gipanna gishe, nleleh ya ngha ibongha. 18Nyangma le yang ngha mamo ni. Kihra ni behyang a loshi Kuli ate gipanna.19Agi panna ni kwa ɓa Israila pi Yahweh agh, npanno yang nyongha ni a muno ma buhna ni a ma ngalang ate gi kunna loni. Eni pag gah niki magha niga gigila le mwah le dolong. Gi gila ni na wa dag paye agh. Nji bin Yahweh ate muro ni a min kahwo. 20Yahweh natentri Haruna, nah nawa ye kum gi behre bin ɓayong ngha ga pa ngu njeh ni ni gikunna ntiri aɓayong ngha mini pag gi behre lo ni gi kunna lo ntiri ɓa Israila.21Mami amin kahyi Levi agh shina, npah gipanna mama a pah ntiri mwoh le lum ngha a njeh Israila agh, ate gi behre le yang tumo ni a paga a tara kpwaɓɓa agh. 22Longni ɓeni ke ɗohra duhng ɓ Israila niki zuhwa a tara kpwaɓɓa agh a zuh le aka tol gima shira aka wuh.2324Ba Levis ka pag tumo ni kwa a tara kpwaɓɓa agh. Aka tol gi gilla ni ka diga muri bayong kwa ni amin kahwung. A ntiri ba Israila gi behre le yeng te muyang ngha. Gi pannah le ma mwoh le lum ni nji bin ɓa Israila ni apah ate Yahweh agh. Enipah ate muri ɓa Levis in ɓa lih gi behre. Eni peyi ken nayi yang nawa lih gi behre bin ɓa lih gi behre le ɓa Israila.25Yahweh nateng ri Musa nah. 26Aka nateng ri ba Levis aka nayiyang nji kung giri bin ɓa Israila le ma lum ni npayong nji biyang ngha, nga piye bin Yahweh ate lum le ma mwoh le lum. 27Gi pkwanna le yong ngha, ngha nji bin yong ngha gah pah lum le gipanna gi soro ni pura ri gah a shari agh ni mama a fuyiya.28Aka tol gi kpwanna eh, a keni bin Yahweh a ntiri gah ɓa Israila pah yong ate gipanna ma mwoh le lum ngha. Beyeni aka pani kwanna bin Haruna ma lah. 29A ntiri gah a kuma a tol gi kwaɓa a keni bin Yahweh. Aka pahnghe a gah ntiri gima gerenteng ni a kummah.303132Pah ni leh aka pah yang. Ngha a zuhni a ma ɓwang le yang ngha. A pi ɓa Levis ni ini ka pag gah a kuma ntiri gima fuyina ni gama shahrinna ngha. Na wa pah gima shira ri lih giri ni nuh giri agh, ngha a zuhni yang bin Yahweh agh, agima bwang ni a kumah nah wo teng kurung ri gima gerenteng gi panna le ɓa Israila, a piye le a wuh.
1Yahweh nateng ari Musa ni Haruna nayi. 2Gi gilah ma ɓwa ngha Yahweh ki waɓe ag. nayi aba Israila aka juni ngda ma bangna mama ni gashiriyah ko ki ni nonko ngno ngha.3Nda a pyi malah Eleazar. ika juni a daɓeng ba a bayong kwabangha, ya ngha biya a ka tumibo. 4Eleazar malah ka dong inkila ni muna biye ka meshiye inde tumbu-ɓari (7) a kun dung lah bing kwaba. 5Aka peshi inda yeh ni nyong-nghe ni ngiri har ni kile ni tibile. ah deshi kwah. 6Malah ka tol ngun nbulgiri ni ngun shini ika so yang kwah ah tiri bing peshe ndaye.7Ke i lang ji-dumashe le i suso ah muru. Le ika ka abing kwaɓa bin adeya be nya gerenteng ngha sai ni kupola. 8Beni peshi nda yeya ika lang ji-dumashe le ah muru ika suso ah muru. Ideya be nya gerenteng ngha sai ni kupola.9Bani gerenteng ngha ni ka kwab tubu le nda ye ika tighi a ji-bang ah bing kwaɓa abin ma gereteng aka tig tubu ye ateh muri aɓa Israila. aka kwab tubu ni muru ateh pong tubule aɓa gima shira ateh tubuye aba pag gima shira pahni. 10ɓeni dama tubu le inda ye ya ikah lang di-dumashe le, iyah gerenteng ngha sai ni kupola. Ika ɗik gilah le aɓa Israila na ɓayong masa ni dingya biya ngha.11ɓeni kwah dog ngiri nlowa mami ɓani kwa'ah iyah gerenteng ngha har kara tumbu-ɓari. 12ɓeya ika pon tubu le a kara ma taro ni kara ma tumbu-ɓari. Ke ika dig gerenteng. ni teh pon tubu leya le a kara ma tahro le, le ni dig ɓayong ma gerenteng ngha a kara tumbu-bari ye. 13ɓani kwah dog nlowa, ngiri ɓeni kwa wu'ah ke ni pon tubu le muriya ngyah ɓe ɓeyina bing kwaɓa le Yahweh. ɓeya ika pushi a Israila ateh muru ma gerenteng ni soɓa re. iya oh gerenteng ngha. Iya gerenteng le ya ka ɗiya na ah muri.14Ini pag gila ngha buwa wu'ah abin jinKulli ya ɓeni kwa kenai abin ɓangKulli nya ni ɓani kwa ngha bin ɓang-Kulli ya nya gerenteng ngha har kara tumbu ɓari. 15Koro ni kwah na vul kuni ngha nya gerenteng ngha. 16Ini na ɓeni kwah daɓe-ngha aɓin kwaɓa ni ɗog ɓeni ah wol ni garaɓo-ah, agle ngiri ɓeni kwa wu'ah ko mule ɓayong ko a nkiliya beya nya gerenteng ngha har kara tumbi-bari.171819Paye ɓeni nya gerenteng tol tubu gi peshina ma pesha le kwabi yang ah duwu ni muru ma bwah. ɓeni gerenteng ngha ika tol gi suso, i ishe ah muru, le ah wayi a bin din-ngna, ah ye a koro ni aye bin din- ngna-har, ɓeni kwa ɓeya ah wol-ah, ɓeni wu'ah ko nkiliya. A kara ma taro ni kara ma tumbi-ɓari, ɓayong ma gerenteng ni ki sushi ɓeni nya gerenteng ngha ɓeni oh nya gerenteng ngha, ɓeni kwah shibi pon tubuwa ɓeya aka pushi a kun nbure nye ateh biyena dig ngha le Yahweh muru poshibang na sushi niya, nya wa oh gerenteng ngha.202122Gi gilah ki billah a gima mamah ni ngha ɓeni kwah sobi ɓa pong tubu muruwa ika lag ji-dumashe le ɓeni kwah dong muru mashira'a nya gerenteng ngha har kana ah kupola. ɓeni kwah nya gerenteng ngha ɓeni kwah dog yiya nya gerenteng ngha. ɓeni kwah dog nya ika diya ngya gerenteng ngha ikah a kupola.
1njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.2njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka 3tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.4njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka 5tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.7njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le 8Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, 9kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.10njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka 11tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.12njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka 13tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.14njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le 15amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, 16amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.17njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.18njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka 19tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.20njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka tangsa 21a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.22njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le 23Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka tangsa a warra ari giche ege 24amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.25njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka 26tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.27njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le 28amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, 29amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.
1Ngha ɓa Kan'ana murung Arad, ɓeni ɗigha a Negev agh, ogni ih aɓa Israila ngha bol njere ki kah Atharim agh, Pag luwa ni aɓa Israila le tolla aɓaɓa guro. 2Israila kaniyi Yahweh giri le nah, "Ngha a pahsung lihluwa a muri aɓayong ni le, sa wahnghi alah magula leyang kwa." 3Yahweh tehshi kiri ri gih Israila le pahyang lihluwa muri aɓa Kan'ana. A wol yang ni wahnghi alah yang kwa. A gor lulli beh ih Hormah.4A logha a nkonno Hor a bil njinjere ni ki kah salang magula ma kagli, a billa njeh Edom. Ngiri aɓayong wuh a njere. 5A ɓayong nyashiteng a muri Yahweh ni Musaː "Palang ke mpushi sung a njeh Masar ih ɓi shi zu wuh a ɓalusung? Brodi nyha, muru nyha, le shi shiɓi na n'nuh ma ɗunna ni."6Le Yahweh tutti ayuoh ma tunang a ntiri aɓayong. Ayuoh egh nuhma aɓayong; aɓa Israila dudug wuh. 7Aɓayong zu a bin Musa le nah, "Shi pagna gimashihra ate shi nyashina teng a muri Yahweh ni a muro. Jim Yahweh ih ɓi tol yi sung ayuoh ni." Nina agh Musa jimmah ate muri aɓayong.8Yahweh nah yi Musa, "Gil yuoh le a gerri ri ngung. Ih ɗigha ɓeni kwa youh nuhmo le logshi nji shini ya, ka aɓɓa." 9Nina agh Musa gil youh ma tagulla le gerri ri ngung. Ngha yuoh nuhm ɓwa agh, le logshina nji shin yuoh ma tagulla agh, aɓna.10Aɓa Israila ginya le ɗammah a Oboth. 11A logha Oboth le a ɗammah a Iye Abarim a ɓalusung ni ki shin Mowab a nji nanjeh.12A logha beh a ginya le a ɗammah a njonglong Zered. 13A logha beh a ginya le aka ɗammah a nji gini salang Armon, ni a ɓalusung ni nongho kenna njang le aɓa Ammoriya agh. Salang Arnon ni ɗig njang le Mowab, a ntiri Mowab ni Ammoriya.14Ini pag yi ke a waɓɓi a giɓomteng luwa le Yahweh, "...Waheb a Sufa, ni a ɓa ɓongrong Arnon agh, 15njonglong le ɓongrong ni kehna nji lah Ar, le nongha a kun njang le Mowab."16A logha beh a kehna Beyer, a tuhmuru ni Yahweh waɓi musa, "Kpaɓa aɓayong kwa binmona ate nga pah yang muru."17Le aɓa Israila tuh ngya niː "Tuhmuru, pah muruǃ tuh ngya muri, 18a muri tuhmuru ni amagula lesung tummah, tuhmuru ni aɓa gushina le ɓayong tummoh, ni gara murung ni agara leyang."19Le aɓa Israila tuh ngya ni: Logha Mattanah a ginya ha Nahaliyel, le a logha Nahaliyel a kehna Bamoth, 20le a logha Bamoth a kehna a ɓongrong a njeh Mowab. Bah ni ɓa muri nkonno Pisgah ki shin njeh ɓalusung.21Le Israila tahshi aɓa kuntumo bin Sihon murung le aɓa Ammoriya ki nah, 22“Le ih ɓi shi ɗura njeh lo. Ni sa kengha bang leyong ko ɓabang njingun leyong ngha. Ni sa nuh muru ni a tuhmuru leyong ngha. Sa billa njere gula le murung ha se te shi ɗur njang leyong.” 23Keminiya murung Sihon ni ɗagha aɓa Israila ih ɓi a ɗura a njang le ya. Nina agh, murung Sihon kpaɓa aɓa tahluwa le kwa bin mona le wora ɓalusung ih pag luwa ni aɓa Israila. Zu a bin Yahaz, bah pag luwa nghang ni aɓa Israila agh.24Israila kpar aɓa tahluwa le Sihon ni garabwo le ag njeh leyang logha Arnon ha salang Yabbok, woro ha njeh le aɓa Ammona. Niɓeniya njang le aɓa Ammona agh a vangne. 25Israila agna anjeh le aɓa Amoriya kwa le ɗigha a yeh yang kwa, kpaɓni Heshbon ni aminleh kwa. 26Heshbon ni pag lah magula le murung Sihon ma Ammoriya, ɓeni pag luwa ni murung ma yahyina le Mowab agh. Sihon agna kasa njeh le kwa ha kenna salang Arnon.27Ini pag yi ke aɓeni ki waɓ nguliteng ngha nah, "Zu a Heshbon. Le ih ɓi lah magula le Sihon ɓi ɓagri le ih tang ɗeshili. 28Gishe logho a Heshbon, nlelleh puro a lah magula Sihon mama lih Ar ni a Mowab agh, ni aɓa tele a bin ɓang kuli le Arnon.29Gi enna lo, Mowabǃ A jurina, aɓa Chemosh. Tigna amuni pilla ɓa ɓanghi luwa le amuna ngalang le pilla guro le murung Sihon le aɓa Amoriya. 30Keminiya shi lih Sihon. Heshbon ɓih yi na ha Dibon. Shi ganna kun yang kwa ha Nofa, mama kehna ha Medeba agh."31Nina agh Israila ingna a ɗigha njeh le aɓa Amoriya. 32Le Musa tutta abuna a ke shin Yazer. A bol aminlah le le a piriyi aɓa Amoriya ni ɗigha beh ya.
1Aɓa Israila ginya ha zu ɗammah a beng le Mowab kahri Yariko, a nji gini salang Urdu pura a lah magula egh.2Balak muna Zippor shina ga kwa israila pag yi aɓa Ammoriya agh. 3Mowab ngha ki ɓang ngoɓong le aɓayong nghe ate a gogna, le Mowab ngha a koshiyo ate aɓa Israila. 4Murung Mowab nah yi aɓa tenna le aɓa Midiya, “Ngih bunno ɓayong ni ka lih ga kwa kangni sung ngha ninga mama ndah ki lih lusung aɓa bang ngha.” Niɓeniya Balak muna Zippor nip ag murung Mowab a kunbang nghe.5Tahshi aɓa kuntumo bin Balaam muna Beyor, a Fetor ni kahri salang Yuferet, a njeh le ni aɓwale. Gorri le nah, “Shinna, aɓayong ngha pura Masar zu a bah, a ɗungshina ngunjah kwa, le niɓeniya a yangha kahrang bah gyaɓ. 6Kukushi zu niɓeni le a yommang yang, ate a tenna uworang. Gole nga mwongho nga kahni yang luwa le nga piriryi yang a njeh egh. Nyerina ni aɓeni a moshi ya ka kum mosso, le aɓeni a yommah ka kum yommoh.”7Nina agh aɓa tenna le Mowab ni aɓa tenna le Midiya ag nwah te ɓ angna leyang le woro. A zu a bin Balaam le a waɓɓi atenana le Balak. 8Balaam nah yi yang, “Nnong ni duh ni. Nga zu ni yong ga Yahweh waɓɓang ngha.” Nina agh amagula le aɓa Mowab nongha bin Balaam ni duh egh.9Kulli zu a bin Balaam le nah, “Ayang ga zu a bino ni ya?” 10Balaam pil yi Kulli, “Balak muna Zippor, murung Mowab, tahshina yang binang, Nah, 11‘Shinna, aɓayong ni pura Masar zu ɗungshi nguɓnjeh lang ngha. Niɓeniya zu le a yommang ne. Gole nga mwongho nga wolrung ni ya le nga piriyi yang.”12Kulli pil yi Balaam, “Ɗigna ni awo wor ni aɓayong ngho agh. Ɗigna ni awo yom aɓa Israila agh ate a yangha ni mosso.” 13Balaam log niberi le nah yi amagula le Balak, “Nyere nwora njeh leyong ate Yahweh ni ag nghang ih ɓi nwor ni yong ngha.” 14Nina agh amagula le aɓa Mowab nyere wora bin Balak. Anah, “Balaam shiɓina zu ni sung.”15Balak ye tahshi ɓuhro amagula aɓeni ni gusso wor ma kunduna agh. 16A zu a bin Balaam le anah yi, "Balak muna Ziffor nah, “Kukushi ke ih guɓung ɓi tesso ni a zu a binang ngha, 17ate mama nga nwoh yarata ni poh guso magula, le nga pag ga kwa a waɓɓang ih ɓi mpag ga. Nina agh kukushi zu le a yom mang aɓayong ni.”’18Balaaam pilla le nah yi aguro le Balak, “Ko ke Balak ka peng lahmurung le ɗungso ni azurfa ni zinariya, ni ngi gan ɗur tenana le Yahweh, Kulli lang ngha, le ɓi mpag fittong ko dudug uwor mama waɓɓang ngha. 19Le niɓeniya, kukushi n’nong ɗeshili ni duh ni, nina agh nga og ɓuhro ga kwa Yahweh ka waɓɓang ngha.” 20Kulli zu a bin Balaam ni duh le nah yi, “Ngan ɗigha abunani zu a goro agh, logho a wor ni yang. Keminiya pag ga mwoh waɓɓo ih ɓi a pag ga.”21Balaam log niberi, eɓɓ mbuljeng le, worn i amagula le Mowab. 22Keminiya ate wara agh, yehlulla le Yahweh logho. Malaika le Yahweh zu tangha njere ninga ɓa shiɓi muri Balaam ni ki kog mbuljeng le ya. Aguro le Balaam ɓahri n’ngha nini. 23Mbuljeng shin malaika le Yahweh ni tangha muri njinjere ni garabwo bih. Mbuljeng ɗag muri njinjere kengha a bang. Balaam wol mbuljeng ih ɓi nyerra a njinjere.24Le malaika le Yahweh tangha a min njinjere ma ɓongrong ni ntiri a ɓabang njingung, ni vangha a nji buh malih ni vangha maɓi a nji kahtang. 25Mbunjeng ye shin malaika le Yahweh ɗeshili. Woro ke gogri kushi Balaam a ri vangha. Balaam wolli ɗeshili.26Malaika le Kulli ye wora dum ke tangha a njinjere ma ɓongrong bah njere maɓi nyha ko pilla agh. 27Mbuljeng shina malaika le Kulli le nyera njahli ni Balaam a muri. Balaam pag yehlulla, le wolli ni garah le.28Le Yahweh logshi kun mbuljeng nghe ate ih nahteng. Nah yi Balaam, “Mang mpag wo ke tigho a wollang ha mbende tahro?” 29Balaam pil yi mbuljeng nghe, “Ate a pagna gima nangna ni meng. Ih ɓorɓo ke garabwo ngha beng. N'ngha nghang le, ke niɓeniya nwolla nluo.” 30Mbuljeng nghe nah yi Balaam, “Mini mbuljeng lo mama awo kog kikarah a ɗigna lo kwa ha ke zuni a kara ni ya? Mpagno jah gi pagna ni pah?” Balaam nah, “Oh oh”31Le Yahweh logshi njih Balaam, le ih shin malaika le Yahweh ngha tangha a njinjere ni garabwo a bih. Balaam gungha njahli ni kundumi njeh. 32Malaika le Yahweh nah yi, “Palang ke a wol mbuljeng lo mbende tahro? Shina, zuna bino ninga ɓa shiɓi muro ate agi pagna lo a dummang ngha mashihra ni. 33Mbuljeng shinnang le kenghang ha mbende tahro. Ngha ke ni kenghang ngha le, a njiteng ngha ke nwolla nluo le nɗag yi.”34Balaam nah yi malaika le Yahweh, “Mpagna gimashihra. Ni yeri ni a tangna ɓa shiɓi murang a njinjere ya. Niɓeni nina agh, ngha ni ɓottiyo agh le, nga nyere nga woro.” 35Keminiya malaika le Yahweh nah yi Balaam, “Wor ni abune. Keminiya ɗigna aka waɓtenana no waɓɓo agh.” Nina agh Balaam wor ni amagula le Balak.36Ngha Balak ogni ih Balaam zuna agh, Logho ke kumi a lah magula a Mowab, nji ri Arnon ni a njang leyang. 37Balak nah yi Balaam, “Ni tahshi aɓwa ih ɓi aka goro agh? Mang pag yi ken i a zu agh? Ni logle ngusso agh?”38Le Balaam pil yi Balak, “Shina, zuna bino. Niɓeniya myang nga gan waɓ guɓung? Nga gan waɓ tenana ni Kulli tigha a kunang ngha.” 39Balaam wor ni Balak, le a bilbang a Kiriyat Huzot. 40Le Balak ɗahri ni ndah ni njuh le pih Balaam ni amgulani nini ya nyamah ɓaɓa.41Ni beri ya Balak tol Balaam kenhni bin gushi Baal. Logha beh ya Balaam gan shin bi ɓaɓa le ɗammah le aɓa Israila.
1Balaam nahyi Balak, “Mbanghang a deshile dara tombahri ba le a giliya a deng ndah tombahri ni a ganjung tombari.” 2Balak pagh niga mama Balaam jim agh. Le Balak ni Balaam giliyi deng ndah ni ganjung a muri deshille darah ni kwa agh. 3Ke Balaam nahyi Balak, “Tagha abin dara ni le nga woro. Ninyeri agh le Yahweh za’a kumang agh. Ga kwa dumang ngha nga wabo ni.’’ Ke woro a muri digli ba a ngung nyha nghang ngha.4Ke Kulli kum Balaam nahyi, “Mbaghna a deshile dara tombahri, ngha ndahri mama kw ani deng ndah ni ganjung.” 5Yahweh tig tenana a kung Balaam le nah.” Nyera bing Balak le a nahteng ri.” 6Ke Balaam nyera bing Balak, nga tagha ri a gi dara ma bishina le, ni magulla le aba Moab lewa.7Ke Balaam logshi wabba a ngulli tenana le nah. Balak zuni meng a Aram, murung la Moab a biya nkonno nji tehbang. "zu, "yomma Jacob, nahyi. Zu, biyi ngha Israila.' 8pagni yellang ke yomma aben Kulli ni yomma? Niyelang nigha biyini a beni Yahweh no biyiya agh?9Nshingne a muri a tali; a muri mbura ini nshini nghang. Nshina , a bayong ngha nghang dig ni muyang. Ni shing muyang niga a nya ni njali agh.10Yang logle bang kikiri le Yakub, ke ka bangha mowh le inne le aba Yahuda? Leng ihbi nwuh, wuh le ba njiteng, le ih mala usulo lang dig niga mami!”11Balak nahyi Balaam, “Mang a pagha ni? Nzu nima a yahma a beni nya ki anjang ngha agh, keminiya shina, a mosi nayang. 12Balaam agha le nah, “Ke ihbi bolrang ngha ih wab gah Yahweh tighang a kunang ngha agh?”13ke Balak nahyi, “ Njimno shika abang mabi ba aka shinyang ngha agh. Aka shina abeni giyap agh, abeni kw ani agh. Biyeni aka yommang yang. 14Ke ye tol Balaam keni Zophim, a muri ukono Pisgah, le ye bagha a deshile dara tombari. Ye dahri deng ndah ni ganjung a muri deshile ni kwa agh. 151.Ke Balaam nahyi Balak, “Tangha aba a kari dahra binsa loni, ndeng ihke kum Yahweh a bogho.16“Ke Yahweh kum Balaam le tighi tenana a kuni. “ Nyera bin Balak le pih tenana lang ni. 17Balaam nyera bini le shinbang, ya ngha tangha kari dahra ma Pinsa le, a magulla le aba Moab ngha nini. Ke Balak nahyi, “ Mang Yahweh nah?” 18Balaam logshi wab shinduna. nah le, logho, Balak, a og. Magkiro rang, aweh muna Zippor.19Kulli agh bwa ni agh, ke ka pagh yiri agh, bayong, ke ka ariyi yi’eh agh. Nah na ih ka pagh giri ke ni paghi agh? Nana ihka pagh giri ke pagh gire agh? 20Shina, a nah nghang ih mossi bang. Kulli pana mossi bang, ni ngi nyene agh.21Ni shing gimashira ari Yakub agh, ni te shing gi yalung umna a Yahuda agh. Yahweh Kulli le yang ngha ni yang. njol murung ngha ntiring yang. 22Kulli pushi yang a njali Masar ni iritenna ni ngha deng ndah ba lusung.23Gimashira nyah ki bol ngha Yakub agh, ke gi kariyibang ka pagha aba Yahuda agh. Nibeniya aka wabbi amuri Yakub na aba Yahuda, ‘Shin ga Kulli pagh agh!’24Shina, abiye log niga ngiyim, niga mama yim ki logni ki bol giri agh. Nya ih ga bol agh le sete lih ga bol agh le nuh nkilale ga bol agh25ke Balak nahyi Balaam, “Aka yom yang ngha ko mossi yang kwa agh.” 26Keminiya Balaam agha le nahyi Balak,” Ning wabbo n inga wab ga kwa Yahweh wabang ih wab agh? 27Ke Balak pilyi Balaam, “ zu nibeni nga kani ma agi bang sa. Ihka boiyi Kulli a bino a yomang yang a biye.”28Ke Balak keni Balaam a muri nkono Peor, ngha nyera nji majali balusung. 29Balaam nahyi Balak, “ Banghang deshile dahra tombahri ba le a gilya a deng nda tombahri ni a ganjung tombahri." 30Ke Balak pagh n inga mama Balaam nahyi agh; ke dahri deng ndah ni ganjung a muri deshile dahra ni kwa agh.
1Ngha Balaam shinni poshina yahli Yahweh ke moshi Israila agh, ni woro ninga ma kunbang mamo agh, ih pagtumo ni ɓangna. Ningo agh, shin nji ɓa lusung.2Balaam logshi njih le shin Israila ngha nongho, aɓeni kwa agh a kunvarre leyang, le bongho le Kulli suhli. 3Agkuntumo ni le nah, "Waɓkuntumo le Balaam muna Beyor ni ga, waɓkuntumo le ɓeni a logshi njih ya,4waɓkuntumo le ɓeni og tenana le Kulli ya, ɓeni shin njiloro ni pura bin Magula kwa agh, ɓeni gungha njeh ni nji a logso agh. 5Ɓor shina le agungri leyong ni yellang, Yakubu, ba a ɗig nghang ngha, Israilaǃ6Ninga a ɓanjonglong ni nongho wor agh, ninga a ɓabang njingung ni kun salang ngha, ninga angung Alos ni Yahweh pang ngha, ninga a ngung Seda ni kari muru agh.7Muru ka pura a bang leyang, le anjigiri leyang ka kum muru dudug. Murung leyang ka gulo ka wor Agag, njeh leyang ka kum gusso.8Kulli ka pushi a njeh Masar. Ih ɗig ni msso ngirung ninga demndah. Ih ka lih anjehni ki mohna ri ya. Ih ɓunniyi amuh leyang lushi lushi. Ih tahyang ni munni le.9Ih duwa njeh ninga yim, ninga yim mangalang. Yang ka mommo ka gangshi? Le ih ɓi ɓeni kwa moshi ya ih ɓi kum mosso; le ih ɓi ɓeni kwa nyommi ya ih kum nyommo."10Yahlulla le Balak logha muri Balaam le wol bih a ɓih ni yehlulla. Balak nah yi Balaam, "Ngoro ih ɓi a zu nyomma aɓa shiɓi murung, keminiya shina, a moshina yang mbende tahro. 11Ɓangha a wora lah niɓeni. Nah nga nwoh dudug, keminiya Yahweh pagne ke ih ɓi a kum ngosse ya.12le Balaam pil yi Balak, "Waɓne aɓa kuntasa ih a tashinang, 13'Ko ngha Balak ka peng murung le ɗungshi ni azurf ni zinariya, ni ngi gan ɗur tenana le Yahweh le gimashira ko maɓonna, ko ga kwa te ntolla nga pag ga. Nga gan waɓ ga Yahweh nah nghang ih nwaɓɓa. 'Ni nwaɓi yang ga agh? 14Nina niɓeniya, shina, nga wora bin aɓwa lang. Keminiya niduna agh, le ih ɓi ndummo giri a muri ga aɓayong ni ka paghi aɓwa lo a yeh akara ni ki zu agh."15Balaam ingna a waɓkuntumo. Nah, "Waɓkuntumo le Balaam muna Beyor ni ga, waɓkuntumo le ɓeni a logshi njih ya, 16Waɓkuntumo le ɓeni og tenana bin Kulli ya, ɓeni kum yerigiri ni pura bin Murung Magula kwa agh, ɓeni shin njiloro ni pura bin Murung Magula kwa agh, ɓeni gungha njeh ni nji a logso agh.17Nshinne, keminya ih nyha a bah niɓeniya. Nshinni, keminiya ih nyha gyaɓ ɓa. Muna shienri ka pura Yakubu, le gara murung ka logho a Israila. Ih ka meshiyi amagulina le Mowab le ih juhri aminkah Seth kwa.18Le Edom ka ɗig gikuna le Israila, le Seyir ye ka ɗig gikunna leyang, ɓa shiɓi muri Israila, ɓeni israila ka gankuni a tenne ya. 19Murung ka pura Yakubu, ɓeni ka ɗigha mur yang, le ih wolla anshile aɓeni uwo a leh ya."20Le Balaam shin Amalek le ingna a waɓkuntumo le. Nah, "Amalek a kunbang ni wor agh, ɗigna maugla le anjeh, keminiya malla le ya juhro ma ha ke kenne ni."21Le Balaam shin nji Keniya le ingna a waɓkuntumo. Nah, "Ba nɗig nghang ngha bin ma tenna ni, le andah leyong ngha a tahli. 22Ngho te kwa agh, a lih wo ni gishe ngha Asiriya zu pon yong aguro agh,"23Le Balaam meshili waɓkuntumo le. Nah, "Gi ennaǃ Yang ɓeh ka aɓɓ ngha Kulli pag ga agh? 24Agi sassamuru ka pura Sayifurus ka zu, a ingni Asiriya ni luwa, le a gankun Eber, keminiya ayang te ya, a malla a juhro."25Le Balaam logho ɗag beh, le nyerra lah, Le Balak osso woro.
1Israila ɗigha a Shittim, le abuna ingna a pag njah ni amah Mowab, 2ate aɓa Mowab gora aɓayong ih ɓi a zu a bin ɗahri akuli leyang ngha. Nina agh aɓayong lih le gunghi kuli le ɓa Mowab. 3Abuna ɓa Israila kpaɓna muyang ki gushi Baal ni Feyor agh, le yehlulla le Yahweh logho a muri Israila.4Yahweh nah yi Musa, "Wol nluo amagula le aɓayong kwa le a geryang a dummang a ntiri ɓakara, nina ni nga tolli ngih yehlulla lang muri Israila." 5Nina agh Musa nah yi aɓa waɓ njuoh le Israila, "Ɗigna ɓeni kwa a ntiri yong ngha ka wol nlue ɓwale ni kpaɓ muru ri gushi Baal ni Feyor agh."6Le ɓabura mwoh muna Israila ke zuni a ntiri aɓa leh mah Midiyan. Ga pag giri a njih Musa ni ɗamah le aɓa Israila kwa, ngha a yangha a bua ni a kun gungri bin kpaɓa agh. 7Ngha Finehas muna Eliyazar muna Haruna malah, shinni gire ya, logho ntiri aɓayong le tol kunwo a bih.8Kuratye ɓa Israila egh a gungri le shuwah yang ni kunwo kwa, kpaɓ ɓa Israila egh ni ɓamah ye. Nina agh binkonna ni Yahweh tuttiyi aɓa Israila agh. 9Aɓeni wuh ari binkonna egh ya woro tongho lul lum pura muri woro tongno lum ɓahri.10Yahweh waɓtenana ri Musa le nah, 11"Finehas muna Eliyazar muna Haruna malah, pilla funno yehlulla lang ari aɓa Israila ate yangha ni yong ma kiki lang a ntiri yang. Nina agh ni juhri aɓa Israila ni yehlulla lang ngha.12Nina agh nah, 'Yahweh nah, "Nshina, myang ngi pah yong Finehas ogrung lang ma ololo. 13Ate muri ni aminkahyi ni ki zu a zumi ya, ih ka ɗig ogrung le tumo malah ni nyha ki mal a agh ate yangha ni kiki ate murang, Kulli le. Nwah na ate muri aɓa Israila.'""14Niɓeniya lulli ɓa Israila ɓeni a wol nlue ni mah Midiyan agh Zimri muna Salu, magula le aminkah ɓaleh Simeyon, 15Lulli mah Midiyan ɓeni a wol nlue ya Kobzi muna Zur, ɓeni magula le kunvarre ni ɓa leh akah a Midiyan.16Nina agh Yahweh waɓtenana ri Musa le nah, 17"Mpag yi aɓa Midiya ninga aɓa shiɓi murung le nloghi yang ni luwa, 18ate a pag ne yong ninga aɓa shiɓi murung ni yiri leyang. A nonna yong a issa a gimashihra ga pagha a Feyor agh ni tele mingaliyang Kobzi, muna ngalang le magula le Midiyan, ɓeni a wol nlue a kara ma binkonna ga pagha a Feyor agh."
1Le ɗigha a nzum binkonna ni Yahweh waɓi Musa ni Eliyazar muna Haruna malah agh. Nah, 2"Bangha aɓayong le Israila, logha ri bogho woro mwoh wora kuli, ari ɓa leh akahyang, aɓeni kwa ka gan kehna luwa ate muri Israila agh.3Nina agh Musa ni Eliyazar waɓi yang a beng Moab a kahri Urdu a Jericho le nah, 4"Bangha aɓayong, logha ri bogho woro mwoh wora kuli, ninga mama Yahweh lagni Musa ni aɓa Israila, aɓeni pura njeh Masar agh."5Ruben ni pag minɓalla le Israila. Nji bin muni Hanok ni aɓa Hanokiya pur nghang. Nji bin Fallu ni aɓa Falluya pur nghang. 6Nji bin Hezron ni aɓa Kezroni pur nghang. Nji bin Karmi ni aɓa Karmiya pur nghang. 7Kunvarre le Ruben ni ga kwa, gogwo leyang abuna 43,730.. Gogho le abuna 445,600.
1Le amuna ngalang le Zelofehad muna Hefer muna Gileyad muna Makir muna Manasseh, ma kunvarre le Manasseh muna Yusufu zu a bin Musa. Alulli amuna ngalang nghe ni gaː Mahlah, Noah, Hoglah, Milkah, ni Tirzah.2A tangha dum Musa, Eliyazar malah, aɓa gula, ni dum aɓayong kwa a kun gungri bin kpaɓa. Anah, 3"Tehsung wuh a ɓalusung. Ih nyha ntiri aɓeni kpaɓ muyang bin mona ate tolmurung ri Yahweh ya. Ni kurtye Korah agh. Wuh ate gimashihra le, le ih nyha ni amuna buna agh.4Ni yellang ni a pushi ni lulli tehsung a ntiri aɓwale ate mama ih nyha ni muna buna agh? Pahsung gikunna a ntiri aɓwale tehsung." 5Nina agh Musa zuni tele yang a bin Yahweh.6Yahweh waɓtenana ri Musa le nah, 7"Amuna ngalang le Zelofehad waɓne yarata. Ɗigna ni njiteng aka pahyang gikunna ih ɓi ɗig giberre a ntiri aɓwale tehyang, le ɗigna a tangha ate giberre le tehyang ngha a pahna yang ni. 8Ɗigna aka waɓi aɓa Israila le aka nah, "Ngha ɓwa wuh le nyha ni muna buna a agh, le ɗigna aka tigha a pih muni ma ngalang giberre.9Ngha ih nyha ni muna ngalang ngha le, ɗigna a pih amuna ngih giberre le. 10Ngha ih nyha ni amuna ngihyong ngha le, ɗigna a pih amuna ngih tehri. 11Ngha tehri nyha ni amuna ngihyong ngha let, ɗigna a pih aɓwale ma giri kahri ni a kunvarre le ya. le ih ka tolli mami. Ga ni ka pag gigilla ni tigha ri waɓa ate aɓa Israila, ninga mama Yahweh laghi ni ya.'"12Yahweh nah yi Musa, "Wora muri nkonno Abiram le a shin njeh ni mpih aɓa Israila agh. 13Nzumo ni a shin ni ya, weh te ya, ɗigna aka kpaɓa aɓwalo, ninga mama muna tehro, Haruna. 14Ga ka pagha ate nyong ngha ɓahri ya n'ntolla muyong ari lagha lang a ɓalusung Zin, ngha aɓayong kwa tolli muyang rang ngha. Ngha muru puri a beh ari tahli ya, a yehlulla lo a shiɓi gussang ninga ma gerenteng a dum aɓayong kwa." Aga ni pagha amuru ma Meribah ni kahri Kadesh a ɓalusung Zin agh.15Le Musa waɓtenana ri Yahweh le nah, 16"Ih weh Yahweh, Kulli le abongho le aɓayong kwa, ɓi tol ɓwa a muri aɓayong kwa, 17a ɓeni ka woro ni nyere a dum yang le ka billi yang a puro le ka nyer ni yang ngha, nina agh aɓayong lo nyha ninga anjuh ni nyha ni lelgiri ya."18Yahweh nah yi Musa, "Tol Joshua muna Nun, ɓeni bongho lang ngha ɗig nini ya, par bwo a muri. 19Tig yi a dum Eliyazar malah ni a dum aɓayong kwa, le a laghi a dum yangih ɓi billi yang.20Ɗigna aka pih ɗighamuribang lo, nina agh aɓayong le aɓa Israila kwa ka og yi bang. 21Ih ka kah dum Eliyazar malah ate al ɗengshe lang ari tenana le Urim. Ih ka ɗigha ari lagha le ni aɓayong ka puri ni nyerre, ini ni aɓa Israila kwa nini, kpaɓa le ɓayong kwa,"22Nina agh Musa pag yi ninga mama Yahweh lagni ya. Tol Joshua le tig yi a dum Eliyazar malah ni a dum aɓayong kwa. 23Musa par bih muri le laghi ih ɓi billi ɓayong, ninga mama Yahweh lagni ih ɓi pag ga.
1Yahweh waɓtenana ri Musa le nah, 2"Lagha aɓa Israila le a nah yi yang, 'Ɗigna nga ɗahri nghang a kunbang ni a tol agh le, gilih ma gipahna lang ngha gilla le gishe ih ɓi pushi ɗumo ma susunang ate murang.'3Ɗigna aka waɓi yang ɗeshili, 'Ga ni pag gi ɗahrina ni gishe gilla ate nga pih Yahweh ya-njuh mabuna mwoh ni bogho le mwoh, le pinye nyha ri ya agh, ɓahri kareni kwa agh ninga gipahna pinsa ni pa agh. 4Ɗigna nga ɗahrini mwoh ni beri le mamona agh ɗigna nga peh ni kapolla. 5Ɗigna nga pah lum le efah ma muh maɓonna ih ɗig gipahna njiiri, a kpaɓni mwoh le ihne le murun ma kangna.6Ga ni pag gipahna pingsa ni a lagni a muri nkonno Sinai ate ih ɓi pushi ɗumo ma susunang, gipahna- ni gishe gilla ki kah bin Yahweh ya. 7Ɗigna gipahna pingsa egh ka ɗig mwoh le ihne le kusung ma nzumo le njuh mwoh. Ɗigna aka ɗahri gipahna nuhna ni gi nuhna ma tenna a bin ma gerenteng ate Yahweh. 8Ɗigna aka pah njuh mamona ni kapolla kpaɓni gipahna njigiri maɓi ninga mama a pah ni beri ya. Ɗigna aka kpaɓi ni gipahna nuhna ɗeshili, gipahna ni gishe gil agh, ate ih ɓi pushi ɗumo ma susunang a bin Yahweh9A kara usulo le aɓa Yahuda agh ɗigna nga pah anjuh mabuna ɓahri, mama ni bogho mwoh pinye nyha ri ya agh, ni ɓahri le lum le efah ma muh maɓonna ih ɗig gipahna njigiri, kpaɓni murung, le kpaɓni gipahna nuhna le. 10Ga ni ka ɗig gipahna pingsa a kara usulo le aɓa Yahuda ni kwa agh, ɓuhro a muri gipahna pingsa ma kareni kwa agh, ni gipahna nuhna ri.11A kunduna le shienri ni kwa agh, ɗigna nga pah ɗahra pingsa bin Yahweh. Ɗigna nga pah amin demndah ɓahri, gamnjuh mwoh, ni anjuh mabunani ni bogho mwoh agh tonɓahri mama nyha ni pinye ya agh. 12Ɗigna nga pah ɗeshili tahro le lum le efah ma muh maɓonna ih ɗig gipahna njigiri ni a kpaɓni murun ngha ate ademndah ni kwa agh, ni ɓahri le lum le muh maɓonna ni a kpaɓni murun ngha ate gamnjuh ni mwoh agh. 13Ɗigna nga pah lum le efah ma muh maɓonna ni a kpaɓni murun ngha ninga gipahna njigiri ate njuh ni kwa agh.- Ga ni ka pag gipahna pingsa ni ka pushi ɗumo susunang, ɗahra ni gishe gilla ki kah bin Yahweh ya.14Aɗahra gi nuhna le aɓayong ka ɗig teyeh korobang le muru njingung ate demndah, ɗungso le te ate gamnjuh, le mwoh le ihne ɗungso le ta ate njuh. Ga ni ka ɗig ɗahra pingsa ate shienri ni kwa a yeh bogho agh. 15Boro mbul mwoh gipahna lag gimashihra bin Yahweh ni a peh nghang. Ga ka ɗig ɓuhro ri ɗahra pingsa ni ma nuhna le ni karenin kwa agh.16A yeh shienri ma kunduna agh, a kara ma lumpur ihne le shienri ye agh, ka zu ɗuro le Yahweh. 17A kara ma lumpur tongno le shienri ye agh njibuno ka pag ri, Ha akara tonɓahri, le brodi ni njibongho nyha ri ya agh ni a lih. 18A kara makunduna agh, ɗigna a kum kpaɓa ma gerenteng ate gushi Yahweh. Ɗigna a kare ya ni nga pagha atumo leyong pa agh.19Ngho te kwa agh, ɗigna nga ɗahri ni gipahna ni gishe gil agh, gipahna pingsa a bin Yahweh. Ɗigna nga pah amin demndah ɓahri, gam njuh mwoh, ni anjuh mabuna ni bogho le yang mwoh agh tonɓahri mama nyha ni pinye ya agh. 20Kpaɓni demndah, ɗigna nga mpah gipahna njigiri ma tahro le lum le efah ma muh maɓonna ni a kpaɓni murun ngha ni gamnjuh, ɓahri le lum. 21Kpaɓni anjuh tonɓahri, mama kwa agh nga pah lum le efah ma muh maɓonna ni a kpaɓni murun ngha, 22ni boro mbul mwoh gipahna lag gimashihra ate nwah muyong kanangiri yong.23Ɗigna nga pah aga ɓuhro ri gipahna pingsa ni kareni kwa agh a pah ni beri ya. 24Ninga mama a pyerini ba agh, ɗigna nga ɗahra kareni kwa agh, ha akara tonɓahri ma ɗuro, gilih le gipahne ni gishe gilla, gi ɗumna susunang a bin Yahweh. Ɗigna a ɗahri ɓuhro ri gipahna pingsa ni gipahna nuhna le ni kareni kwa agh. 25A kara ma tonɓahri ya ɗigna nga kum kpaɓa ma gerenteng ate gushi Yahweh, le ɗigna ni nga pagtumo ma kareni kwa agh.26Ɗeshiliya a kara le njingung ma kunduna agh, ngha nɗahri ni gipahna njigiri mapiyo bin Yahweh a njibuno ma akara tonɓahri, ɠigna nga kum kpaɓa ma gerenteng ate gushi Yahweh, ɗigna ni nga pagha atumo ma kareni kwa agh. 27Ɗigna nga ɗahri ni gipahna pingsa ih ɓi pushi ɗumo maɓonna a bin Yahweh.Ɗigna nga pah min demndah ɓahri, njuh mwoh, ni anjuh mabuna ni bogho le yang mwoh agh tonɓahri. 28Ɗeshiliya mpah gipahna njigiri niniː muh maɓonna ni a kpaɓni murun ngha, tahro le lum le efah ma muh maɓonna ni a kpaɓni murun ate demndah ni kwa agh ni ɓahri le lum ate gamnjuh.29Mpah lum le efah ma muh maɓonna ni a kpaɓni murun ngha ate ɓeni kwa agh le anjuh tonɓahri, 30ni boro mbul mwoh ate nwah muyong kanangiri yong. 31Ngha mpah agiluwo wo nyha ni pinye ya agh, kpaɓni gipahna nuhna leyang, ɗigna ga agh ɓuhro ri gipahna pingsa ma kareni kwa agh ni gipahna njigiri le.
1A kara ma kunduna le shienri ma tonɓahri ya, ɗigna nga pag ni kpaɓa ma gerenteng ate gushi Yahweh. Ɗigna ni nga pag tumo ma kareni kwa agh a kahra ye agh. Ih ka ɗig kara ,ni nga tongni njemgula agh.2Ɗigna nga ɗahri ni gipahna pingsa ih ɓi pushi ɗumo maɓonna a bin Yahweh. Ɗigna nga pah min demndah mwoh, njuh mwoh, ni anjuh mabuna ni bogho le yang mwoh agh tonɓahri, amama pinye nyha ri yang ngha agh.3Ɗigna nga pah ni yang gipahna njigiri, muh maɓonna ni a kpaɓni murun ngha, tahro le lum le efah ate demndah, ɓahri le lum ate agamnjuh, 4ni mwoh le lum ate mama kwa agh le anjuh ni tonɓahri ya. 5Ɗigna nga pah boro mbul mwoh ate gipahna lag gimashihra ate nwah muyong.6Mpah agipahna ni a shienri ma tonɓahri ni ɓuhro agipahna ni kwa nga pah ni kunduna le shienri ni kwa aghː a kpaɓ yang ni gipahna pingsa ni gipahna njigiri ma sa. Ɗigna ga ɗig ɓuhro muri gipahna pingsa ni pa agh, gipahna njigiri, ni gipahna nuhna le. Ngha nga pahni agipahna ni ya, nga bil ga a woro a waɓa ka pushi ɗuma maɓonna agh, gipahna ni a gil ni gishe ki kah bin Yahweh ya.7A kara ma lum le shienri ma tonɓahri ya, ɗigna nga tigha aɓayong gerenteng ate gushi Yahweh. Ɗigna nga nongshi muyong njeh le nga pagtumo ni. 8Ɗigna nga ɗahri gipahna pingsa ni ka pushi ɗumo maɓonna agh bin Yahweh ya. Ɗigna nga ɗahri ni muna demndahni, gamnjuh mwoh, ni anjuh mabuna tonɓahri mama ni bogho mwoh agh. Ih ɗigna mama kwa a ntiri yang nyha ni pinye ya.9Ɗigna nga peh ni gipahna njigiri, muh maɓonna ni a kpaɓni murun ngha, tahro le lum le efah ate demndah, ɓahri le lum ate agamnjuh, 10ni lum le efah ate mama kwa agh le anjuh ni tonɓahri ya. 11Ɗigna ga ka ɗig ɓuhro muri gipahna lag gimashihra ate nwah murung, gipahna pingsa ni pa agh, gipahna njigiri le, ni gipahna nuhna leyang.12A kara ma lum pur tongno le shienri ma tonɓahri ya, ɗigna kpaɓa le aɓayong ka ɗig gerenteng ate gushi Yahweh. Ɗigna ni nga pag tumo ma kareni kwa agh a kahra ye agh, le ɗigna nga, le nga pag njibuno ate muri akara tonɓahri. 13Ɗigna nga pah gipahna pingsa, ɗahra ni a gil ni gishe ki pushi ɗuma maɓonna bin Yahweh ya. Ɗigna nga pah amin demndah lumpur tahro, agamnjuh ɓahri, ni anjuh mabunna lumpur ihne amama ni bogho mwoh agh. Mama kwa agh pinye nyha ri ya.14Ɗigna nga pah ni yang gipahna njigiri, muh maɓonna ni a kpaɓni murun ngha, tahro 15le lum le efah ate ademndah ni lumpur tahro agh, ɓahri le lum ate agamnjuh ni ɓahri ya, ni lum le efah ate mama kwa agh le anjuh ni lumpur ihne agh. 16Ɗigna nga pah boro mbul mwoh ate gipahna lag gimashihra ni ɓuhro gipahna pingsa ni pa agh. ni gipahna njigiri, kpaɓni gipahna gi nuhna.17A kahra ma ɓahri ma kpaɓa agh, ɗigna nga pah ademndah lumpur ɓahri, agamnjuh ɓahri, ni anjuh mama ni bogho mwoh lumpur ɓahri, amama pinye nyha ri yang ngha agh. 18Ɗigna nga kpaɓni yang gipahna njigiri ni gipahna nuhna ate ademndah, agamnjuh, ni ate anjuh, ini ka kpaɓa agipahna dudug ninga mama a lagni y a. 19Ɗigna nga pah boro mbul mwoh gipahna lag gimashihra ɓuhro muri agipahna pingsa ni kareni kwa agh, gipahna njigiri ni agipahna nuhna leyang.20A kara ma tahro le kpaɓa agh, ɗigna nga pah ademndah lumpur mwoh, anjuh ɓahri, ni anjuh mama ni bogho mwoh lumpur ihne, amama pinye nyha ri yang ngha agh. 21Ɗigna nga kpaɓni yang gipahna njigiri ni gipahna nuhna ate ademndah, agamnjuh, ni ate anjuh, ini ka kpaɓa agipahna dudug ninga mama a lagni y a. 22Ɗigna nga pah boro mbul mwoh gipahna lag gimashihra ɓuhro ari agipahna pingsa ni kareni kwa agh, gipahna njigiri ni agipahna nuhna leyang.23A kara ma ihne le kpaɓa. ɗigna nga pah ademndah lum, anjuh ɓahri, ni anjuh mama ni bogho mwoh lumpur ihne, amama pinye nyha ri yang ngha agh. 24Ɗigna nga kpaɓni yang gipahna njigiri ni gipahna nuhna ate ademndah, agamnjuh, ni ate anjuh, ini ka kpaɓa agipahna dudug ninga mama a lagni y a. 25Ɗigna nga pah boro mbul mwoh gipahna lag gimashihra ɓuhro muri agipahna pingsa ni kareni kwa agh, gipahna njigiri ni agipahna nuhna leyang.26A kara ma tongno le kpaɓa agh, ɗigna nga pah ademndah tonpur ihne, anjuh ɓahri, ni anjuh mama ni bogho mwoh agh lumpur ihne, amama pinye nyha ri yang ngha agh. 27Ɗigna nga kpaɓni yang gipahna njigiri ni gipahna nuhna ate ademndah, agamnjuh, ni ate anjuh, ini ka kpaɓa agipahna dudug ninga mama a lagni y a. 28Ɗigna nga pah boro mbul mwoh gipahna lag gimashihra ɓuhro muri agipahna pingsa ni kareni kwa agh, gipahna njigiri ni agipahna nuhna leyang.29A kara ma topur mwoh le kpaɓa agh, ɗigna nga pah ademndah tonpur tahro, anjuh ɓahri, ni anjuh mabunna mama ni bogho mwoh lumpur ihne, amama pinye nyha ri yang ngha agh. 30Ɗigna nga kpaɓni yang gipahna njigiri ni gipahna nuhna ate ademndah, agamnjuh, ni ate anjuh, ini ka kpaɓa agipahna dudug ninga mama a lagni ya. 31Ɗigna nga pah boro mbul mwoh gipahna lag gimashihra ɓuhro muri agipahna pingsa ni kareni kwa agh, gipahna njigiri ni agipahna nuhna leyang.32A kara ma tonɓahri le kpaɓa agh, ɗigna nga pah ademndah tonɓahri, agamnjuh ɓahri, ni anjuh mabunna mama ni bogho mwoh lumpur ihne, amama pinye nyha ri yang ngha agh. 33Ɗigna nga kpaɓni yang gipahna njigiri ni gipahna nuhna ate ademndah, agamnjuh, ni ate anjuh, ini ka kpaɓa agipahna dudug ninga mama a lagni ya. 34Ɗigna nga pah boro mbul mwoh gipahna lag gimashihra ɓuhro muri agipahna pingsa ni kareni kwa agh, gipahna njigiri ni agipahna nuhna leyang.35A kara ma tonpur tahro agh ɗigna nga kum kpaɓa ma njiteng. Ɗigna ni nga pagha atumo ma kareni kwa agh. 36Ɗigna nga pah gipahna pingsa, gipahna a gilla nji bin gishe ki pushi ɗumo ma susunang ate Yahweh. Ɗigna nga pah demndah mwoh, njuh mwoh, ni anjuh mabuna tonɓahri mama ni bogho mwoh agh, le pinye nyha ri yang ngha agh.37Ɗigna nga pah gipahna njigiri leyang ni gipahna nuhna leyang ate demndah egh, gamnjuh egh, ni ate anjuh egh, pah agipahna dudug ninga mama a lagni ya. 38Ɗigna nga pah boro mbul mwoh ih ɓi ɗig gipahna lag gimashihra ɓuhro muri gipahna ni kareni kwa agh, gipahna njigiri le, ni agipahna nuhna leyang.39Aga ni aga nga pah a bin Yahweh a kunbang anjibuno leyong ni a tig ga. Aga agh a ɓuhri yang a muri akaniyi giri leyong ni agipahna tolla yahlung leyong, agipahna nuhna, ni agipahna kpaɓurung.'" 40Musa waɓi aɓa Israila ga kwa Yahweh lagni waɓɓa.
1Musa waɓi amagula le akunvarre le aɓa Israila. Nah, "Ga ni pag ga Yahweh lagni bang ngha. 2Ngha ɓwa kaniyi Yahweh giri ko kaniyi giri ni kaniyi ya kuhre ri ogrung le ya, ɗigna ni ih ɓun teng le ya. Ɗigna ih bol ogrung ri pag ga kwa pura kuni waɓɓa.3Ngha ɓamah muna ngalang ni ɗigha a leh tehri ya kaniyi Yahweh giri le kur muri ni ogrung le, ngha uwo ni a ɓa leh tehri, 4ngha tehri og kaniyi gir ni ogrung ni mama kuhri muri ya, le ngha ni waɓte guɓung ariyi ni ya agh, le akaniyi giri le kwa ka ɗig nina, le ga kwa waɓa kuhri muri kanangiri ya ka tangha.5Keminiya ngha tehri og teng ni waɓɓa le waɓteng pahri tenana le muni ma ngalang, le kaniyi giri le muna ngalang nghe ko ogrung le nyha mwoh ka tang ngha; Yahweh ka ponghi tuɓu ate teh mune ni aghi ya.6njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka 7tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.8njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.9njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri 10ɗeshile le ka tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni 11murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.12njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka tangsa a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.13njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka tangsa 14a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.15njinjere ingna a gungri kpaɓɓa agh.Le ihka ɓuwah gipahna ma pinsa egh le ihka kashiyi ngoshe Le amunabuna le Haruna mallah ka boshi giche a muri ɗeshile le ka tangsa 16a warra ari giche ege amunabuna le Haruna, amallah, ka tigha a ngoshe nyamme, kpanni muri ni murun, amura ngung giche ni muri ɗeshile agh.
1Yahweh waɓteng ri Musa nah, 2“Nwah aɓa Midian ate ga a paghi aɓa Israila agh. Ni nzum ni pag ni ga agh,a ka wuh a ka kumma aɓa lah yong.”3Nina le Musa nahteng ri aɓayong. Ih nah, “abuna ɓaɓa a tol giri a pur luah ri aɓa Midian a ka nwah Yahweh ni. 4Kunvarre ni kwa a njeh Israila agh a tutah a ɓwah aɓataluah gweh akunluah.” 5Nina agh a yeh Israila agweh abuna, gweh mwoh pura kunvarre mama a pussa a Israila agh, abuna gweh lum pur ɓahri pur luah.6Le Musa tashi yang a kun luah, gweh pura kunvarre ni kwa agh, kpaɓna Phinehas muna Eleazar malah, le agiri ni tolla abin ma gerenteng ni njemme abih te tugho. 7Le a wolrung ari a Midian, ninga mama Yahweh langni Musa agh.le wollueh abuna kwa. 8A wol lueh amurung Midian ni a nshile a luoh leyang: Evi, Rekem, Zur, Hur, Reba, amurung ni tongno a Midian agh, Le a ya wol luoh Balaam muna Beor, ni garbwoh.9Le aɓataluah le aɓa Israila ponna a mehna Midian,ni a muna yang, ni a giluwo le ya ni anjuh, ni agile yang kwa. A ponni ga akumma aluah agh. 10A pinsha anjeh le yang aba a ɗigha ngha ni abin kpaɓɗina11Le pon giluoah ni aguro luoa, ni ɓeh yong ni agiluwo. 12Le a zuni aguro luah, agiluah, apih Musa, ni Eleazar malah ni aɓayong aɓa Israila. A zuni ni gire bin kpaɓɗina ni a beng ni Mowab, ari Jordan ni kari Jericho.13Musa, Eleazar malah, ni aɓa tenna le aɓayong woro ke kum yang a nzum bin kpaɓɗina. 14Keminiya yeh Musa lulla ri amagula tahluah ni ri agweh agh, ni aɓa agkunduna ni ri aworo tongno agh, nga nyere a pag luah agh. 15Musa nahyi yang, “Nɓɗagna amehna kwa ɗignjah?16Nshina, amehna tigha aɓa Israila, anji bin gi waɓna le Balaam, ate pag gah ni botiya ari Yahweh atenana le Peor, ngha gikonna meshiye amura aɓayong le Yahweh. 17Niɓiniya le, wol lueh amunabuna kwa a ntiri yang ngha, le wol lueh bamah ni kwa yeri ɓabura agh.18Keminiya nɗagha munagallang ni nyeri ɓabura agh a njah ate muryong. 19Nyong ni kwa ih wol luoh agh alle ih dog ɓeni a wol lueh agh ɗigna inga ɗigha nzum bin kpaɓɗina kahra tong pur ɓahri. A muri kahra ma tahro ni ma tong pur ɓahri agh ngha ɗig gerenteng ni aɓayong ni ih bolla kunluah agh. 20Ngha tigha adagra le yong gerenteng le nga kwa agilli ni nguɓ giluwo ni nyong mbul agh, le ni nga kwa a gil ni ngung agh.”21Le Eleazar malah nahyi a aɓa tahluah ni pura luah agh, “Ngha ni pag awaɓteng nga Yahweh lagni Musa agh: 22Le zinariya, azurfa, ni tagula, ndolong, min nkori, givulgiri, 23Le ni nga kwa gishe ni ki pinshi ya agh, ɗigna nga isha a gishe. Le ih ga ɗig gerenteng. Ɗigna le nga ɗig agire gerenteng ni muru ma tig gerenteng. Ngha kwa ni ki ingna a gishe ya agh le ɗigna ih ɗig gerenteng ni muru. 24Ɗigna nga lag agi’ishina amuri kahra ma tong pur ɓahri, le ngha ɗig gerenteng. Logha ɓeh le nga ingna a bin kpaɓɗina le aɓa Israila.”25Le Yahweh nahteng ri Musa ki nah, 26“Weh ni Eleazar malah ni aɓatenna le aɓa kunvarre nga bangha agah mponna a luah agh, aɓayong ni agiluwo kwa. 27Le ngaɓa agah mponna luah agh ɓahri. ngaɓi a muri aɓa tahluah ni wora kunluah agh ni a nshile aɓayong.28Le a tig daka ni aɓa tahluah nikenna kunluah ki peng. Ɗigna mwoh a muri woro tongno togno ni kwa agh ni ki pag daka, alle aɓayong, andah, amburijeng, anjuh, alle ambul. 29Ntol a nshile daka a pih Eleazar malah ate gikpanna te Yahweh.30Ɗeshiliya, antiri aɓa Israila nshile, ɗigna ngha tol mwoh ari woro ɓahri purl um ni kwa agh-nga bolli aɓayong, andah, amburijeng, anjuh, ari agiluwo kwa. Pih aɓa-Levi ni ki pag tumo a tara bin ɗahra.” 31Nina le Musa ni Eleazar malah pag ninga mama Yahweh lagni Musa agh.32Niɓeniya agah aponna aluah nshile ni ɗigha ga abuna ma tahluah nga 675,000 anjuh, 33Andah 72,000, 34Amburijeng 61,000, 35Le amehna 32,000 aɓeni ni yeri abuna agh.36Anshile anjuh ni a tigha ate muri aɓa tahluwa agh, anjuh 337,000, 37le dagha ate Yahweh a ntiri anjuh egh ya 675. 38Andah ni 36,000, a ntiri mama a pushi dagha ate Yahweh ya ngha woro tahro pure lum pur ɓahri.39A ntiri ambuljeng 30,500 agh, mama a nwah dagha muri ate Yahweh ya woro tahro pure mwoh. 40Aɓeh ya amenah ni 16,000, a ntiri mama a nwah dagha ate Yahweh ya woro mwoh pure lum pur ɓahri. 41Musa tol dagha ni a kpaɓa a pih Yahweh ya. Pih Eliyazar malah ne, ninga mama Yahweh lagni Musa agh.42Temuri anshile le aɓa Israila ni Musa tollo a ntiri aɓa tahluwa aɓeni wora tahluwa- 43anshile aɓayong kumma anjuh 337,500, 44andah 36,000, 45ambulnjeng 30,500, 46ni amenah 16,000.47A nshile a ntiri aɓa Israila, Musa tol mwoh a ntiri woro ɓahri pr lum ni kwa agh, kpaɓni aɓayong ni agiluwo. Pih aɓa Lawiya aɓeni ki pag tumo a tahra le Yahweh ya, ninga mama Yahweh lagni ih ɓi pag ga.48Le amagula le aɓa kurrung, amagula tahluwa ni muri angweh woro lum ni amagula makunduna ni muri aworo tongno agh zu a bin Musa. 49Anah yi Musa, "Aguro lo bangna aɓa tahluwa ni a bihsung ngha, mwoh nyha ki ɓor agh.50Shi zuna ni gipahna le Yahweh, ga ɓeni kwa agh kumo, agi zinariya, anyeh garabung ni anyeh bung, amuna nyeh, ayerri, ni anjilang mel, ate sa nwah kanangiri sung a bin Yahweh." 51Musa ni Eliyazar malah agha a zinariya egh a bih yang- agitula tumo le ɓa yeri giliyi giri.52A zinariya ni kwa a kpaɓa a pih Yahweh- gipahna ni pura bin amagula tahluwa le aworo tongno lum ni mama pura bin amagula makunduna agh, aworo tongno- dungro le shekel 16,750. 53Ɓa tahluwa ni kwa agh ponna ga ih ponghi muri ya. 54Musa ni Eliyazar malah agna zinariya a bih amagula tahluwa aworo tongno lum ni amagula makunduna aworo tongno. A tolli a kehni a gungri bin Kpaɓa ih ɓi ɗig gi ɗengshina bin aɓa Israila ate Yahweh.
1Niɓeniya aminkah Ruben ni a mami Gad ngha ni agiluwo dudug. Ngha a shinni njeh Yazer ni Gileyad agh, beh agh bin maɓonna ni ate agiluwo. 2Nina agh aminkah Gad ni Ruben zu le waɓtenana ri Musa, ri Eliyazar malah, ni amagula le aɓa kwa. Anah, 3"Lulli a bah shi shini ya ni gaː Ataroth, Dibon, Yazer, Nimrah, Heshbon, Eliyalah, Sebam, Nebo, ni Beyon.4Anjeh ni Yahweh log yi yang a dum aɓayong ɓa Israila, le abang maɓonna ni ate agiluwo. Asung, aguro lo, ngha ni agiluwo dudug." 5Anah, "Ngha shi kunna dum poshina a bino le, ih ɓi a pah sung njehni, aguro lo ih ɓi ɗig gikunna. Ka tig sung ih shi ɗur gini Urdu agh."6Musa pil yi aminkah Gad ni Ruben, "Amuna tehyong ka wora luwa le nyongha ɗigha bah le? 7Mang pag yi ke nga wol ngiri aɓa Israila ari woro a njeh ni Yahweh pah yang ngha?8Atehyong pagna nina ngha ntashini yang a logha Kadesh Barnya a ke shin njeh ya. 9A wora ɓongrong ma Eshkol. Aka shin njeh egh le a wol ngiri aɓa Israila nina gah le a shiɓi ingna njeh ni Yahweh woro pah yang ngha.10Yehlulla le Yahweh logho a kahra egh. Kaniyi giri le nah, 11A njiteng ngha ɓabura nyha aɓeni pura Masar agh, logha ri bogho woro mwoh wora bikuli ka shin njeh mama kaniyi Ibrahim giri, ni Ishaku, ni Yakubu , ate ni a kurra tyang kwa agh, 12se Caleb muna Yefunneh ɓa Kenniziya, ni Joshua muna Nun. Caleb ni Joshua ni mwoh bil tenana lang kwa.'13Nina agh yehlulla le Yahweh logho a muri Israila. Tig yang a ganglah a ɓalusung ha abogho woro ɓahri ha a njah ni pag gimashihra a njih ya wuh kwa. 14Nshinna, nlogshina muyong a tukushi ateh yong, ninga abuna ma ɓuhri pag gimashihra, nga ɓuhri Yahweh yehlulla le ri Israila. 15Ngha mpil nzum yong ri pir tye le, ɗeshiliya ih ɗag Israila a ɓalusung le njurina aɓayong ni kwa ni ya ."16Nina agh a zu a kahri Musa le anah, "Ɗagsung ih ɓi shi gil garrun bah ate agiluwo lesung ni alah magula ate amahsung ni amuna sung.. 17Ningo kwa agh sa gil risung le sa wora luwa ni aɓa tahluwa le Israila ha bah pag bang leyang ngha. Keminiya amahsung ni amuna sung ka ɗigha lah ni a kangniya ate aɓayong ɓaɓa ka ɗigha njeh egh, aɓeni wa uwo agh.18Ni sa nyerre a lahsung gha se te ɓa Israila ni kwa agh kumna gibere le. 19Ni sa tol gibere njeh egh ni aɓeni a gini Urdu agh, ate gibere lesung ngha bah a nji nanjeh le Urdu."20Musa pil yi yang, "Ngha mpag ga nwaɓ ɓa, ngha ngil riyong le nwora luwa a dum Yahweh ya, 21le ɓa luwa leyong ni kwa agh ih ɓi ɗur Urdu a dum Yahweh, se te piriyi aɓa shiɓi muri ni kwa a dumi ya, le a bolla njeh egh a dummi. 22Le ni nzumi ya nga gan nyera lah. Ni nga ɗig ni tengshira a bin Yahweh ni Israila agħ. Njahli ni ka ɗig gikunna leyong a dum Yahweh.23Keminiya ni mpag nina agh le, nshinna, nga pag yi Yahweh gimashihra. Nyerini gimashihra leyong ka bil yong. 24Mɓag alah magula ate amahyong ni amuna yong, ni luwo ate anjuh leyong; le mpag ga nwaɓɓa. 25"Aminkah Gad ni Ruben waɓ teng ri Musa le nah, "Aguro lo ka pag ninga mama, magula lesung, lagni ya.26Ama kyenina lesung, amahsung, andah lesung, ni agiluwo lesung kwa ka ɗigha a lah magula le Gileyad. 27Ningo kwa agh, shi sung aguro lo, ɓa bura ni kwa gilri ate luwa agh, ka ɗura dum Yahweh ka ka luwa, ninga mama magula lesung waɓ ɓa."28Nina agh Musa pah gi billa muyang a bin Eliyazar malah, Joshua muna Nun, ni a bin amagula le akunvarre le akah le aɓa Israila. 29Musa nah yi yang,, "Ngha aminkah Gad ni Ruben ɗur Urdu ni yong ngha, ɓabura ni kwa gil ri ate luwa a dum Yahweh ya, le ngha nganluwe ya, le nga pah yang njeh Gileyad ih ɓi ɗig gikunna. 30Keminiya ngha ni a gil riyang a ɗur ni yong ngha agh, le a kum gikunna leyang a ntiri tong a njeh Kan'ana."31Nina agh aminkah Gad ni Ruben pilla le nah, "Ninga mama Yahweh waɓni sung aguro lo agh, ini pag ga sa pag ga. 32Sa gil ri sung ɗur Urdu a dum Yahweh, sa ingna njeh Kan'ana, Keminiya gikunna gibere lesung ngha ka ɗi ni sung a gini Urdu ni."33Nina agh Musa pih aminkah Gad ni Ruben, ɗeshili ni nshile kunvarre le Manasseh muna Yusufu, njeh Sihon, murung le aɓa Amoriya, ni Og, murung Bashan. Pah yang njeh egh, le gaɓi yang ni alah magula kwa ni anjahng leyang, alah magula le njeh ni kangni yang ngha.34Aminkah Gad ye ɓag Dibon, Atarot, Aroyar, 35Atrot Shopan, Yazer, Yogbehah, 36Bet Nimrah, ni Ben Haran lah magula ni a kangni ya, ni aluwo njuh ni.37Aminkah Ruben ye ɓag Heshbon, Eleyaleh, Kirathaim, 38Nebo, Baal Meyon- alulli yang ngha a ariyi na yang ni nzumo, ni Sibmah. A pah alullung ri a nshile alahni a ye ɓag ga. 39Aminkah Makir muna Manasseh wora Gileyad le ke ag yi a bih aɓa Amoriya, aɓeni ɗigha a yeh ya.40Le Musa pah Gileyad a bih aɓa Makiriti, aminkah Manasseh, le aɓwale ɗigha beh. 41Yayir, minkah Manasseh, woro ke bolli ni alah magula le gor lulli ih Havvot Yayir. 42Nobah woro ke bol Kenat ni aminlah le, le gor lulli ih Nobah, lulli kanangiri.
1Aga ni pag aginya le aɓa Israila nzum ɗag njeh Masar leyang njiri ngura aɓa tahluwa leyang ari billa ni Musa ni Haruna billi ni yang ngha. 2Musa yongli lulli abeh, logha bri bah a ɗag ga kena ri bah a awwor nghang ngha, ninga mama Yahweh lag ni ya. Aga ni pag aginya leyang, ari ɗagbang nzum woro leyang.3A logha a Rameses a yeh shienri makunduna. Logha a kara ma lumpur tongno le shienri makunduna. Niberi a nzum ɗuro, aɓa Israila ɗag mjeh a beng, a shina le aɓa Masar kwa. 4Ga ni pag giri ngha aɓa Masar ki lingshini aminɓalla leyang aɓeni Yahweh wol nluo yang ngha. Ate tuhna njuo a muri akuli leyang5Aɓa Israila logha Rameses le ɗammah a Sukkot. 6A logha Sukkot le ɗammah a Etham a kun ɓalusung. 7A logha Etham le a nyerra Pi-hahirot, mama ki shin Baal Zefon agh, bah a ɗammang ki shin Migdol agh.8Le a logha bah ki shin Pi-Hahirot agh le ɗurra a ntiring salang a ingna ɓalusung. A ginya ma kara tahro a ɓalusung Etham le a ɗammah a Mara. 9A ɗag Mara le a bilbang a Elim. A Elim bah muru ma sagna lumpur ɓahri ni angung kahn woro tahro pur lum pag nghang ngha. Beh ni a ɗammang. 10A logha a Elim le a ɗammah a kahri Salang magula vma nji kagli.11A logha salng magula ma kagli le a ɗammah a ɓalusung Sin. 12A logho a ɓalusung Sin le a ɗammah a Dofkah. 13A logha Dofkah le a ɗammah a Alush. 14A logha a Alush le a ɗammah a Refidim, bah ni a kum muru nghang ate nuh le ɓayong ngha.15A logha a Refidim le a ɗammah a ɓalusung Sinai. 16A logha a ɓalusung Sinai le a ɗammah a Kibirot Hattaba. 17A logha a Kibirot Hattaba le a ɗammah a Hazerot. 18A logha a Hazerot le a ɗammah a Ritmah.19A logha a Ritmah le a ɗammah a Rimmon Ferez. 20A logha a Rimmon Ferez le a ɗammah a Libna. 21A logha a Libna le a ɗammah a Rissah. 22A logha a Rissah le a ɗammah a Kehelathah.23A logha a Kehelathah le a ɗammah a nkonno Shefer. 24A logho a nkonno Shefer le a ɗammah a Haradah. 25A logho a Haradah le a ɗammah a Makhelot. 26A logho a Makhelot le a ɗammah a Tahat.27A logho a Tahat le a ɗammah a Terah. 28A logho a Terah le a ɗammah a Mitkah. 29A logho a Mitkah le a ɗammah a Hashmona. 30A logho a Hashmona le a ɗammah a Moserot.31A logha a Moserat le aka ɗammah a Bene Jaakan. 32A logho a Bene Jaakan le aka ɗammah a Haggidad. 33A logha a Haggidad le aka ɗammah a Jotbathan. 34A logho a Jotbathan le aka ɗammah a Abronah.35A logho a Abronah le aka ɗammah a Eziyon Geber. 36A logho a Eziyon Geber le aka ɗammah a ɓalusung Zin ni Kadesh agh. 37A logho a Kadesh le aka ɗammah a nkonno Hor, a kun njeh Edom.38Haruna malah wora muri nkonno Hor ari lagha le Yahweh le wuh a beh a bogho ma woro ɓahri nzum puro le aɓa Israila a njeh Masar, a shienri ma tongno, a kara ma kunduna le shienri egh. 39Haruna ngha abogho 123 ngha wuhni a muri nkonno Hor agh.40Ɓa Kan'ana, murung Arad, ɓeni ɗigha a nji ɓalusung gangra ni a njeh Kan'ana, og tele zu le aɓa Israila agh.41A logho a nkonno Hor le a ɗammah a Zalmonah. 42A logho a Zalmonah le a ɗammah a Funon. 43A logho a Punon le a ɗammah a Obot44A logho a Obot le aka ɗammah at Iye Abarim, a njang le Mowab. 45A logho a Iye Abarim le aka ɗammah a Dibon Gad. 46A logho a Dibon Gad le aka ɗammah a Almon Diblatayim47A logho a Almon Diblatayim le aka ɗammah a nkonno Abarim, ki shin Nebo. 48A logho a nkonno Abarim le a ɗammah a ɓa katti Mowab kahri Urdu a Yeriko. 49A ɗammah a kahri Urdu logha ri Bet Yeshimot kenna Abel Shittim ni a ɓa katti Mowab agh.50Yahweh waɓtenana ri Musa a ɓa Katti Mowab ni kahri Urdu a Yeriko agh le nah, 51"Waɓtenana ri aɓa Israila le a nah yi yang, 'Ngha nɗur Urdu n'ingna a njeh Kan'ana agh, 52le ɗigna nga piriyi aɓa ɗigna ni kwa a beh ya kedebang yong ngha. Ɗigna nga wahnghi aminlim gishera leyang kwa. Ɗigna nga wahnghi aminlim ma muru ndolong leyang kwa le wahnghi a bin gushi gillang leyang.53Ɗigna nga ag njeh egh nga ɗig nghang ate mpahne yong njeh egh ih ɓi ɗig gikunna leyong. 54Ɗigna nga tol gibere ni njeh egh ri gaɓɓi, ari kunvarre ni kwa agh. Bin kunvarre magula agh nga pih bin magula le njeh egh, le a bin kunvarre ma kyena agh ɗigna nga pah yang bin ma kyena le njeh egh. Bah kwa tollo kpah nghang muri kunvarre agh, njeh egh ka ɗig mami. Ɗigna nga tol giberre ni njeh billa ri kunvarre le akahwung.55Keminiya ni mpiriryi aɓa ɗigna njeh egh ni dum yong ngha agh le, le aɓayong ni nɗag ga ka ɗig yi yong ninga mingatta giri a njih yong le ninga jweh a ngiri yong. A tig ɗigna leyong a ganni a njeh ni nga ɗig nghang ngha. 56Le ih ka ɗigha ga ntollo nga pag yi aɓayong ngho agh, nga pag yi yong ni ɗeshili."
1Yahweh waɓtenana ri Musa le nah, 2"Lagha aɓa Israila le a nah yi yang, 'Ngha n'ingna a njeh Kan'ana agh, njeh egh ni ka ɗig mami yong ngha, njeh Kan'ana ni a njang le, 3njang a nji gangrang leyong ka logha ri ɓalusung Zin a kun njang le Edom. Malla le nji nanjeh le njang ka tangha bin malla le nji gangra le Salang muah.4Njang leyong ka pilla nji gangra logha ri dingli Akrabbinm le ih ɗura ntiri ɓalusung Zin. Logha beh ya, ih wora nji gangra le Kadesh Barniya le ɗuro ha Hazar Addar le a dum ha Azmon. 5Logha beh ya, njang nghe ka pilla ri Azmon ka shin nji ɓawallo Masar le ih billi ha salang magula.6Njang nji nanje ka ɗig kun ngih salang magula. Ga ni ka pag njang leyong ma nji nanje.7Njang ma nji eɓɓe leyong ka nonno a muri sanna ni nga tigha logha ri ngih salang magula kenna ro nkonno Hor, 8le logho a ri nkonno Hor kenna Lebo Hamat, le ha kenna Zedad. 9Le njang nghe ka kenna ha Zifon le ih malla a Hazar Enan. Ga ni ka ɗig njang ma nji eɓɓe leyong.10Le ɗigna nga tig njang ma nji makuli leyong logho a Hazar Enan nji gangra kenna Shefam. 11Le njang ma nji makuli ka suhlo logha Shefam kenna Riblah, a nji makuli le Ayin. Njang nghe ka nongho a muri nji makuli Salang magula le Kinneret. 12Le njang nghe la bil nji gangra a kun salang Urdu kenna ri Salang magula ma Muah le le ih suhlo a njang nji makuli le Salang magula ma Muah. Ga ni ka ɗig njeh leyong, billa ri njang le kangni kwa.'"13Le Musa lagha aɓa Israila le nah, "Ga ni pag njeh ni nga agha gikunna leyong, mama Yahweh lagha ih ɓi a pih akunvarre tonpur ihne agh ni mami kanda kunvarre ya. 14Kunvarre le aminkah Ruben, billa ri pahyang gikunna bin kunvarre le akahyang, le kunvarre le aminkah Gad, billa ri pahyang gikunna bin kunvarre le akahyang, ni kanda kunvarre le Manasseh kumna njeh leyang. 15Akunvarre ɓahri ye ni kanda kunvarre kumna gikunna leyang a nzum Urdu a Yariko nji makuli, ki shin puro le kara."16Yahweh waɓtenana ri Musa le nah, 17"Lulli abuna nini aɓeni ka gaɓi yong njeh egh gikunna aghː Eliyazar malah ni Joshua muna Nun. 18Ɗig aka tol magula mwoh ari kunvarre ni kwa agh ih ɓi gaɓ njahli egh gikunna leyang.19Lulli abuna egh ningaː Logha ri kunvarre le Yahuda agh, Caleb muna Yefunneh. 20Logha ri kunvarre le aminkah Simeyon agh, Samuel muna Ammihud.21Logha ri kunvarre le Banyamin agh, Elidad muna Kislon. 22Logha ri kunvarre le aminkah Dan agh, Bukki muna Yogli. 23Logha ri kunvarre le Yusufu, ma kunvarre le aminkah Manasseh agh, magula agh Hanniyel muna Efod.24Logha kunvarre le aminkah Ifraimu agh, magula agh, Kemuyel muna Shiftan. 25Magula ni pura kunvarre le aminkah Zebulun agh, Elizafan muna Farnak. 26Magula ni pura kunvarre le aminkah Isshakar agh, Faltiyel muna Azzan ni.27Magula ni pura kunvarre le aminkah Asher agh, Ahihud muna Shelomi ni. 28Magula ni pura kunvarre le aminkah Naftali ya, Fedahel muna Ammihud ni." 29Yahweh lagha ih ɓi aɓayong a gaɓ njeh Kan'ana le a pih akunvarre le Israila kwa gikunna leyang.
1Yahweh waɓtenana ri Musa a ɓahkati Mowab nji ri Urdu a Jericho le nah, 2"Lagha aɓa Israila ih ɓi a pih a Lawiya ɓaɓa a ntiri gibere leyang. Ɗigna aka pah yang alah a ɗig nghang, ni bin lella agiluwo kangni alah ye.3A Lawiya ka pagni alah ni a ɗig nghang ngha. Bin lella agiluwo egh ka ɗigha ate andah leyang, anjuh leyang, ni anshile agiluwo leyang. 4Bin lella agiluwo ni nga pih a Lawiya agh ika logha ri ngiri alah ha kusung woro tongno lum a njiba kwa agh.5Ɗigna aka bang kusung woro tongno lum ɓahri logha dabeng le lah a nji nanjeh, ini ɗeshili a banghi nina a nji makuli, nji gangrah, ni nji eɓɓe kwa. Ini ka ɗig njahli bin lella agiluwo leyang a njih yang. Alah ni ya aka ɗigha ntiring.6Topurmwoh a ntiri alah ni nga pih a Lawiya agh, a ɗigha alah bin vullo. Ih ɗig ninga bah ɓeni kwa wol nluo ɓwa agh ka ɓangha ka wor nghang. Ɗeshili, tigha alah maɓi woro ɓahri pura muri ɓahri. 7Alah ni nga pih a Lawiya agh ka log kwa woro ɓahri pura muri tompurtahro. Ɗigna nga pih lah ni kwa agh ni bin lella agiluwo le.8Ate alah ni aka pah a ntiri agikunna le amuna Israila agh, logha ri kunvarre mama gog ga, a tol dudug, le a bin kunvarre makena agh a ka tol fitong. Kunvarre ni kwa agh ari giberre le ni a pahni a Lawiya alah ɓaɓa."9Le Yahweh waɓteng ri Musa nah, 10"Waɓtenana ri aɓa Israila le a nah yi yang, "Ngha n'nɗur Urdu n'ingna njeh Kan'ana, 11le ɗigna nga tariyi mur yong alah ni ka alah bin vullo, bah ɓwa ɓeni wol nluo nyha a yere le ya ka ɓangha ka wor nghang.12Alah ni ka ɗig bin vullo leyong ri ɓa nwah tagma nluo, ate ɓa wol nluo ni ki wuh ningho na waɓi njuo sang a dum ɓayong ngha. 13Ɗigna ngha tariyi alah topurmwoh a ɗig alah bin vullo.14Ɗigna aka tigha alah tahro a zum Urdu le tahro a njeh Kan'ana. Aka ɗigha alah bin vullo. 15Ate muri aɓa Israila, ate muri ɓayong masa, ni ate muri biri. Alah ni topurmwoh ni ya ka ɗig bin vullo mama ɓeni kwa wol nluo nyha a tollo le ya agh, ka ɓangha ka ɗig nghang.16Keminiya ngha ɓeni a tighi teng ngha wol bang ni ndolong, le ɓeni a wol agh wuh, le ɓeni a tighi teng ngha ɗigna ɓa wol nluo ni njiteng. Ɗigna a wol nlue. 17Ngha ɓeni a tighi teng ngha yim ɓih ni tahli ni a bih mama logle wol nluo agh, le ngha ɓeni a yim ma wuh agh, le ɓeni a tighi teng ngha ɗigna ɓa wol nluo ni njiteng. Ɗigna a wol nlue. 18Ngha ɓeni a tighi teng ngha yim ɓih ni gibura ngung mama logle wol nluo agh, le ngha ɓeni a yim ma wuh agh, le ɓeni a tighi teng ngha ɗigna ɓa wol nluo ni njiteng. Ɗigna a wol nlue.19Ɓa nwah tangma nluo ka wol nlue ɓa wol nluo. Ngha ɓa nwah tangma nluo egh kummi le ka wol nlue. 20Ngha ye wol ɓung ate yang ngha ih shiɓi ko ɓug yi ni guɓung, ngha ih nong yi ya, nina le ɓeh wuh, 21ko ngha wolli ɓukko ni bung ate shiɓine le ɓeh wuh. le ɓeni a tighi teng ngha wolli ya, ni njiteng ɗigna a wol nlue. Ini ɓa wol nluo. Ngha ɓa nwah tangma nluo egh kummi ya ka wol nlue.22Keminiya ngha ɓeni a tighi teng ngha yim ɓwa nyha ate shiɓi ya, ko ɓug giri ke yim ɓeni wuh agh, ni nonghi ni nongho agh, 23ko ɓug tahli ni logle wol nluo agh ni shin ɓeh ya, le ɓeni a tighi teng ngha ɓa shiɓi muri ɓeni wol agh ni ya;Ih nyha ih ala wolli ya. Keminiya ga ni ka pag giri ngha ɓeni a yim ma wuh agh.24Pag nina le, aɓayong ka waɓnjuo ntiri ɓeni a tighi teng ngha ni ɓa nwah tangma nluo billa ri gigilla. 25Aɓayong ka ashi ɓa wol nluo a bih ɓa nwah tangma nluo. Aɓayong ka nyer ni ɓeni a tighi teng ngha a lah bin vullo bah yang ngha nghang kikara agh. Ih ɗigha beh ha wuh le magula malah ni a kunbang nghe ya, ɓeni a ɗahra ni murun ma gerenteng ngha.26Keminiya a kunbang ni kwa ɓa wol nlue egh ɗur njang lah bin vullo, 27le ɓa nwah tangma nluo kumi a zum njang le lah bin vullo wol nlue, le nkilla wol nluo nyha a muri ɓa nwah tangma nlue ya. 28Ate ɗigna ɓeni a tighi teng ngha ni ki ɗag lah bin vullo agh sete magula malah wuh. Nzum wuhle magula malahagh, ɓa wol nluo logle nyerra njeh ni gikunna le pag nghang ngha.29Agigilla ni ya a ɗigna ate mur yong ni njah le aɓa lah yong kwa bah a ɗig nghang ngha. 30Ɓeni kwa wol nluo agh, a wol nlue, ih ɓi tangha ari tenana le aɓa waɓkun. Keminiya waɓkun le ɓwa mwoh ni ki tigha a wol nlu ɓwa agh.31Ɗeshiliya ke ih ɓi ag bollo ate usulo le ɓa wol nluo, ɓeni pag gimashihra wol nluo agh. Ɗigna ni njiteng a wol nlue. 32Ɗigna ni nga ag bollo a bih ɓeni ɓangha wora lah bin vullo agh. Ɗigna ni nga ɗaghi ih ɗigha bah gikunna le pag nghang ngha sete magula malah wuh.33Ke ih ɓi mɓihyi njehni nɗig nghang ngha a njinjere ni ya, ate nkilla le ɓa wol nluo ngha ki ɓihyi njeh. Gi lagha nyha a lagni nkilla ni a soɓɓa njeh ya, sete ni nkilla le ɓeni soɓ nkilla ye agh. 34Nina agh ke ih ɓi mɓihyi njeh ni nɗig nghang ngha ate Myang ɗigha yeh. Mini, Yahweh, ngi ɗigha ntiri aɓa Israila.'"
1Keh'ammagulla le ammuna ɓenni agorih Gilleyad, munna makir gha ammikayi manassa, muna ɓeni a gori eh Yusufu gha a kwaɓa a zu'a nateng rih Musa na a shille ammagulla. 2Annayi, murungKulli nah, eh ɓigaɓi aɓa isra'aila gibbere manjeh ajibing ɓugkuria, mmurungKulli nah eh ɓi a pih ammuna maggallang le ɓeni agori eh, Zelofehad, mmunagisung Gibbereh.3Keminiya imɓangwulla abing ashille akunvareh leh aɓa Isra'ilale, aka ponggiɓereh le yang antringgiɓerele akayisung, aka ɓurini gibbereh le, aɓenni a bangwulla aɓing yang gha, le ashinoa ponnah gibbere lesung kenan. 4Ngha bowoh woroɓari purlum pangniya a ba isra'ila ka kpangni bingmurung gha aka kpwab, gibberehleyang, ni mami aɓeni atiggalah gha ninah ni aka ponni gibberehle yang antring gibberehle abaleh akayisung.5Benni agori eh, Musa ga nayi aɓɓa Isra'ila, nigah woɓale mmurunKulli. Nayiyang gah aɓaliye a munna Yusufu wapgha inni ninah. 6Gah mmurungKulli tigha amuri ammunangallang le ɓeni agori eh le, zelofehad ningha. Iɓɓi adanyang, iɓɓi Bangwulla aɓɓing beni kwa yalliyang tolgha kemuiniya a ɗunshi baleh, abaleh akayiyansang.7Nyiya wa tol giɓɓereh le aɓɓa Isra'ila , akunvareh masahnikeni akunvare mah sah niyah, Benikwa antring aɓɓa Isra'ila gha ika bolgibbereh le akah kawung leh.8Mmuna mangullang nikwa lih gibbereh antring gibberehle aɓɓah Isra'ila nikwa gha ibbi tol gibbereh le akayyih. 9Kpagye ninah gha, na tol gibbereh akungvareh masah ni akani kunvareh masahniya. Kemmiya kunvereh nikwa a Isra'ila gha Ika bol gibbereh leh.10Amuna mangallangle beni agori eh Zelofehed gha. Mala, ni Tirza, ni Hogla, ni Milka, ni Nowa appagnigah mama mmurungKulli waɓi beni agovi eh Musa gha. 11A bangwullah aɓɓing ammunatehyang. 12A bangwullah abing ammuna munnakeyangni, agori eh Manassa muna Yusufu gha. Gibbereh leyang ni purah antring gibbereh le aɓaliye akayiyang gha.13A giwannale mmurungKulli, ni a gipagnnale ni keneh, aɓing aɓɓa Isra'ila gha ni gha a nji bingbeni agori eh Musa gha, anjeh le aɓɓa, mowab kene ba agori eh, Urdun ke bibɓang abah agori eh Yeriko gha.
1Mama ni pag atenana ni Moses waɓɓi aɓa-Israel nzum Jordan a ɓalusung, ni a beng ni a ɓongrong ɓangha muru Jordan amuri Suph, ntiri Paran, Tophel, Laban, Hazeroth, ni Dizahab. 2Logha Horeb ya ginya kara lum pur mwoh ari njinjere Nkonno Seir kena Kadesh Barnea.3Gire pagha a bogho ma lum pur ihne, a shieri ma lum pur mwoh, a kara mamwoh ma shieri, nga Moses waɓɓi aɓa-Israel, nahyi yang kwa nga Yahweh lagni amuryang. 4Ngha jum ni Yahweh wolli Sihon murung le aɓa-Amorite, ngha ɗigha a Heshbon, ni Og murung Bashan, ngha ɗigha a Astaroth a Edrei.5A nzum Jordan, a njeh Moab, Moses logshi waɓɓa agibilla, nahyi, 6“Yahweh Kulli le sung nateng ri sung a Horeb, nahyi, ‘A ɗigna njah dudung a lah ni dingli.7Pilla a tol ginya loh, a wora a lah dingli le aɓa-Amorite ni aɓa kwa girikari beng ni ɓongrong ɓangha muru Jordan, ni a lah dingli, a lah ni binje agh, ni Negev, ni njiri kung ɓangha muru-ni njeh aɓa-Canaan, ni Lebanon ha tollo kena ɓangha muru magula, ni Euphrate. 8Nshinna, ih tigna njeh a dum yong; ih ingna ke tol njeh ni Yahweh kaniyi a akah yong- bi Abraham, bi Isaac, ni bi Jacob-nga pah yang ni aminkah yang ni jum yang ngha.’9Nahteng riyong a kunbang ogh, nahyi, ‘Meng ngha ni loghle tolyong ni murang ngha. 10Yahweh Kulli le yong moshi ne yong, ni, shinna, nyongni ni kyari ninga gowoh le amuna shieri ni akuli ya. 11Deh Yahweh, Kulli le akah yong, pag yong gweh deh gowoh le yong ni, ni moshi yong, ninga mama ogri ni yong ngha!12Keminiya ih pag niyelang ke nga tolyong gitolla leyong ni murang, gitola leyong, ni amwono leyong? 13Tola aɓa yeriteng, aɓa tenkirung ni aɓayong maɓonna ni a kunvarre ni kwa agh, le nga tigh yang aɗigha amuryong.’ 14Mpil ngha ih nah, ‘a gah a waɓɓa ɓone sung ih shi paghi.’15Nina agh ntolla aɓeni ɗigha amuri akunvarre agh, aɓa yeriteng, ni aɓeni ni lulung maɓonna agh, ih tigh yang aɗigha amuryong, aɓa-agkundum le agweh, aɓa-agkundum le aworo tongno, aɓa agkundum le aworo ɓahri purl um, aɓa agkundum le alum, ni amagula-luah, kunvarre ri kunvarre. 16Ih lagha aɓakashi-njuoh akunbang egh, nahyi, ‘og amwono ni ntiri amuna ngih yong, ni ɓakashi-njuoh ma gerenteng a ntiri ɓwa ni munatering, ni biri nga niyong ngha.17Ni nga ɗigha agmuri bang ngha zu ari mwono agh; ngha ogha a makena ni a magulina kwa mwoh. Ninga ɓang ngobong njih ɓwa agh, ate Kulli ni pag ɓakasha-njuoh. Ke mwono ni gang kun yong ngha, ih zuni abinang, ngha oghi. 18Ih nlagna yong ari kunbang amura a gah kwa ngha pag ngha.19Shi logna ginbiri a Hored shi wora njiri agi magulina ni gani aɓalusung kwa nshin nga, a muri njere lesung zu ari lah dingli le aɓa-Amorite, ninga Yahweh kulli le sung lagni sung ngha; le shi zu a Kadesh Barnea.20Nahyi yong, ‘ih zuna a lah dingli le aɓa-Amorite, mama Yahweh Kulli le sung gi pag sung ngha. 21Nshina, Yahweh Kulli le yong tigna njeh dum yong; ih woro, ntol mamiyong, ninga Yahweh, Kulli le akah yong, nah nahteng riyong; ke ih ɓang ngobong ngha, alle irriyong ih wuh agh.’22Ɓeni kwa agh ih zu a binang ni nah, ‘deh shi tasa a ɓwa adum sung, ate ma ake leghe a shin ngi sung njeh egh, ni zuni yi sung tenana amuri njijere ni shi bollo shi wolli yang ngha, ni amuri alah ni shi zu ngha agh. 23‘Atewaɓna loh ɓonagha yarata; ntolla aɓwa lum pur ɓahri, ɓwa mwoh ari akunvarre. 24A pilla awora ri alah ni dingli agh, zu ari ɓongrong ma Eshkol, a alliyi bang.25Le atolla agilih ɓaɓɓah ni njeh ya azuni sung abih yang. Le a ya zuni sung tenana anah, ‘ih njeh maɓonna ni Yahweh Kulli lesung ki pah sung.’26Ɗeshiliya ih shiɓi wolli yang, keminiya nlowari ri lagha le Yahweh Kulli le yong. 27Nyashiteng agungri leyong ngi nah, ate ma Yahweh ni aghnjih sung ngha ke pushi sung anjeh Egypt, ate ih ɓiyi sung abih aɓa-Amorite a girjah sung. 28Ke jebang shi kangha niɓeni? A muna ngih sung tigna yahli sung ki yangla, nahni, ‘a ɓayong ngha aguliyo asagha a wor sung; alah yang gowoh ni kangni ni ngarung har ɓa lahgiri; ɗeshiliya, ye shi shinna amuna Anakim a beh.”’29Le ih nahyi yong, ‘Ke ih ɓang ngobong ngha, alle ngha ɓang yang ngha. 30Yahweh Kulli le yong, ngha wora dum yong ngha, ih wolrung te muryong, ninga agah pagha yong ngha a njih yong Egypt agh, 31Ni ɓalusung, bah nshin pagha ni Yahweh Kulli leyong tolli yong ngha, ninga mama ɓwa ki tolli muni agh, bah kwa nwor ngha nghang ke nzuni a bah agh.’32Keminiya a ri atenana ni aghni Yahweh Kulli leyong ngha, 33ngha wora a dum yong a njinjere alli yong bin kpaɓɗina, a gishe njiri duh ni a lahgiri nji kara.34Yahweh og tenana le pag yahlulla; le kaniyi giri le nah, 35Njiteng mwoh nyha a ntira aɓa kunbang mashihra ka shin njeh maɓonna ni kaniyi giri nga pih akah yong ngh, 36Se Caleb muna Jephunneh. Ih ka shinni ih nga pihni ni aminkahyi njeh ni par agh. Atema kurate Yahweh ni ri kwa.’37Ɗeshiliya yeh Yahweh lulla rang ate muryong, nahyi, yong ngha ninga ka beh agh; 38Joshua muna Nun, ngha tagha kundum yong ngha, ihka wora abeh; ntenshi ri, ate ih ngha billa Israel aka tol gibere.39Ɗeshiliya, amuna makena le yong, amama n’nah ka ɗig giri loghe kumma, aɓeni ni kyari nyha ni yeri gima ɓonna alle mashihra agh-aka ingna beh. Ayang ni nga pah yang ni, le ih ɗig mamiyang. 40Keminiya ate muro agh, pilaa atoll biri kika ɓalusung amuri njinjere ni kika a Sallang Reeds.’41Le agha ih nah nga, ‘Shin pagna gimashihra ri Yahweh; shi woro shika pag luah, le shi bil gah kwa Yahweh Kulli le sung lagni ni sung ih pag ngha,’ Babura ni kwa a ntiri yong ih kurri ni gibura luah, le nyongha ngil riyong wolli alah ni dingli ya. 42Yahweh nah nga, ‘ nahyi yang, “ke nwollo ke ih pag luah, ate Ningi pag ni yong ngha, le aɓa-shiɓi yong ka gankun yong.’43Ih nahteng ri yong a njinjere ni, keminiya ni teshi kiri yong ngha. Nlowari agi lagna ni Yahweh; nyha ngha ogbang ngha ni wolla alah ni a dingli agh. 44Keminiya aɓa-Amorite, ni ɗigha alah ni dingli ya, pura riyang pir yang ninga anyih, wanghi yong a Seir, a kena a Hormah.45Nyere nji buwa agh dum Yahweh; keminiya Yahweh ni ogha a agih yong ngha, alle ke ihka teshi kiri riyong ngha. 46Nina agh nɗigha aKadesh kara dudung, a ntira akara ni kwa nɗigni beh agh.
1Shi pilla shi tol njinere ɓalusung ni billa kika sallang mabangna, ninga mama Yahweh waɓniteng arang ngha; shi ginya shi lungri nkonno Seir a kara dudung. 2Yahweh nahteng a rang, nah, 3‘nging na nlungri nkonno ni kikara ye deyong; mpilla nji-gangra.4Lagha aɓayong, ki nah, “Mbola a njang le a muna gih yong; aminkah Isuwa, ni nongha Seir agh; aka ɓang ngoɓong le yong. Ngha ninale ngin lem. 5ate ke ihɓi worung ni yang ngha, nga pagyi yang ni ngi pah yong ngunjeh le yang ngha, ko mama nga par ni ɓakusung; ate wara mpih Isuwa nkonno Seir ihɓi ɗig mami.6Nga kur gilihna ni ngha lih ya biyang ni mbollo, ɗeshiliya muru ni nga nuh agh, ngha kurri a biyang ni mbollo. 7Ate Yahweh, Kulli le yong kwa; yerina gahla lo a lusung. A ntiri abogho woro-ɓahri niya, Kulli le yong gingna niyong, ɗeshiliya guɓung nyha shinro agh.8Le shi billa a njibin amuna ngih sung, aminka Isuwa ni nongha a Seir, kukwo logho a njinjere Araba. Logho Elat ni logho Ezion Geber agh. Ke shi pilla shi ɗag njinjere ɓalusung ma Mowab9Yahweh nah nghang, ‘ke ihɓi loghi aɓa-Mowab agh, ɗeshiliya ke ihɓi woru ni yang a luah agh. Ate ni ngi pah yong njeh ni ihɓi ɗig mami yong ngha, ate ma nwale mpih aminkah Lot njeh Ar, ihɓi ɗig mami yang.'10(Aɓa Emawa nongha abiye kikara, aɓayong magulina, agowo, asahghi ninga aɓa- Anakim;11A yang ngha ɗeshili atol yang ninga aɓa Rephaim, ninga Anakim; keminiya aɓa Mowab gor yang aɓa Ema.12Ɗeshiliya aɓa Hori nongha a Seir kikara, keminiya aminkah Isuwa ni zu nongha biye a njum yang. A gir jah yang a nji yang kedebang ah ɗigha bang leyang, ninga mama Israel pagni a njeh giberre ne ni Yahweh pah yang ngha.)13Niɓeniya nlogho nɗur guguri Zered.’ Ke shi ɗur guguri Zered. 14Niɓeniya logha ri akahra ni shi ɗagni Kedesh- Barnea keni ri kunbang ni shi ɗuri guguri Zered agh, bogho woro mwoh pur lum ni pure tonpur ihne ni. Kunbang ni kwa ni nyha aɓayong ni tenne, peri kenna kun luah agh wuh a lusung kwa ninga mama Yahweh kaniyi yang giri a muri agh. 15Ɗeshiliya, Yahweh pag kikil ari logho le yang ate ih ka gir jah yang a nji bin aɓayong kedebang ha aka malli.16Nina le pagha, ngha kwa aɓwa ni pyeri pag luah woro wuh a ntira aɓayong, 17Nga Yahweh waɓ ni teng rang ngha, ki nah, 18Nikahri ya ngha ɗur Ar, njang le ɓa Mowab. 19Ngha ih zuni gyab ni girikari Ammon le, ke ihɓi gangshi yang ko mwono ari yang ngha; ate ni ngi pah yong ngun njeh le ɓa Ammon ihɓi ɗigha a muri agh; ate nwara mpih aminkah Lot ih ɗig mami yang.”’20(Gire ɗeshiliya a tolli ninga njeh le aɓa Rphaim. Aɓa- Rephaim ɗigha biye Kikara – keminiya aɓa Ammon gor yang ih abɓa Zamzummim- 21Aɓayong magulina, agowo, asahghi ninga aɓa- Anakim; keminiya Yahweh gir jah yang a dum aɓa Ammon, le nongha biye apag telle. 22Yahweh ni ɗeshiliya ye paghi aɓa Isuwa, ni nongha Seir agh. Ngha giri jah aɓa Hori a kundum yang, le aminkah Isuwa nongha biye pag telle ke tollo zuni ni kahri.23Ke ih mi agh aɓa Avvi ni nongha amin-alahni tollo kika Gaza, aɓa Kaftori, ni pura a Kaftori, gir jah yang le nongha a mbu laying.)24““Niɓeniya nlogho, ih tol giya le yong, ɗeshiliya nɗur njonglong le ɓa Arnon, nshinna, mpahne yong ɓa Ammon Murung Heshbon, ni ngun njrh le. Nloghshi ag biye, ɗeshiliya nworung ih pag luah ri yang. 25Nikahri ya nga tig ngoɓong ni karriya le yong ari aɓayong ni ngun njah kwa agh; aka og gipagna le yong aka koshiyo ni nuh gani ate muro.'26Ntashi aɓa kuntumo a lusung Kedemoth ihɓi a kenna bin Sihon, murung Heshbon, ni kuntumo ma ollolo nahyi, 27Deh ihɓi nsagsah a ngun njeh lo; ngha billa a njinjere magula, ni ngi kenghe abung malih ko makatang ngha,28Aka mag nghang gilih ma kun mbollo lang, ate ma nga lih, peg muru a kun mbollo lang ate ngha nuh; giri mwoh, ɗang ngha ihɓi mbil ni kusang ihɓi nworo; 29Ninga mama aminkah Isuwa ni nongha a Seir ni mama aɓa Mowab ni nongha a Ar, pagha nghang; Ke nɗuri Jordan ih zuni a njeh ni Yahweh Kulli lesung ki pasung agh.’30Keminiya, Sihon, murung Heshbon ni aghi ihɓi shi billa shi wor agh; ate Yahweh Kulli le yong wara tenshi kun yahli ɗeshiliya ye dungri kun yahli ate ihka lih ni luah a nji ri tenkurung le yong ninga mama pag nikariya. 31Yahweh nah ngha, ‘nshinna. Ntolla pah yong Sihon ni njeh le ni dum yong; logshi aghi, ate ihɓi ag njeh ih ɗig mami yong;32Ke Sihon loghi sung, ihni ni aɓa lieh, ni luah a Jahaz. 33Yahweh Kulli le sung pah sung yang ke shi lih yang ni luah, ni amuni ni a liea lieh kwa.34Nshi agyi alah yang kwa a kunbang egh le shi gir jah alah yang kwa, -abuna ni amehna ni amuna makenina; ni shi ɗag ɓung aɓɓa. 35Sete agiluwo ni shi tol yi mur sung kunkolo, ni agima gire ni alieh agh ni shi ponyi mur sung.36Logha Arower, ngha ari malale ɓongrong le Arnon, ni logha a lah ni a ɓongrong agh, ke biliyi kwa kenni a Gilead, lah nyha wa tang nghang ngha. Yahweh Kulli le sung pahna yang a bih sung. 37Ngun njeh le aminkahyi Ammon ni pag ba ni keg nghang ngha, ni a nji kun Murun Jabbok, ni alah ni a nkonno- ba kwa Yahweh Kulli le sung ngayi sung bang ke ken nghang ngha.
1Le shi pilla shi nyere ari njinjere kikah Basha. Og, murung le Aɓa-Bashan, puro zu wol sung, ihni ni aɓayong, azu wolrung a Edrei. 2Yahweh nah nga, ‘ke ɓa ngobong le agh; atema pah neyong lihluah amuri ni tigha aɓayong ni njeh kwa abih yong.’ Ngha paghi ninga mama ih paghi Sihon, murunng le aɓa-Amorite, ni nongha a Heshbon ngha.’3Nina agh Yahweh Kulli le sung ossopah sung lihluah amuri Og murung Bashan, ni aɓayong kwa tig neyang a bih sung. Shi wolli yang shi sokkoh mwoh nyha aɓɓah ɗighi ya. 4Shi ponna aleh kwa akunbang egh. A ntira alah worotahro agh maɓi nyha ni shi agha a bih yang ngha agh-ni akasa njeh Argob kwa, njemurung le Og ni Bashan agh.5A lah ni kwa a kangni ni angarung ma logna, akakunjere, ni alahmbah; nyha ma aminlah ni kangni ya agh. 6Shi girjah yang kwa, ninga mama shi paghi Sihon murung ma Heshbon, girjah a leh kwa-aɓuna ni amenah ni amuna ma kenina. 7Keminiya agiluwo kwa ni aga aponno alah egh ya, aponghi muryang agikumna.8A kunbang egh ya shi pon njeh abih a murung le aɓa-Amorite ni ɓahri ya, ni a dum Jordan, logha ri bongrong Arnon kena ri Nkonno Hermon. 9(Nkonno Hermon ni aɓa-Sidon ki gori Sirion, aɓa-Amorite gori ih Senir). 10Ni alh ni kwa a beng ngha, Gilead kwa, ni Bashan kwa, ni njinjere ni kwa kikah Salekah ni Edrei, alah njemurung le Og Bashan.”11(Ate a nshile aɓa Rephaim, murung Og ma Bashan ni wa oh kunkolong. Nshina! Alah le ya alah ma ndolong ni. Ih nyha a Rabbah, bah aminkahyi Ammon nongha ngha? Nonno le bung tongbi Ihne ni dahra le bung ihne, njinjere ni aɓayong ki pyeri nigiri agh.)12“ A njeh ni shi ponghi mur sung a kunbang egh ya- logha Aroer, ngha njiri bongrong ma Arnon, ni gyali alah dingli ma Gilead, ni a leh-ih pih aɓa-Reuben ni aɓa-Gad. 13Ke nshile Gilead ni Bashan kwa, njemurung le Og, ih pih a gyali kunvarre ma Manasseh. (a kasa njeh ni kwa a Argob ni Bashan a gori ih njeh Rephaim.14Jair, minkahyi Manasseh, tol kasa njeh Argob keni njang le aɓa-Geshur ni aɓa-Maakath. Le gor kasa njeh ye, kpaɓni Bashan, ni lulli, Havvoth Jair, ha kyari.)15Mpah ni Makir Gilead. 16Kikah bin aɓa- Reuben ni aɓa-Gadmpah nje logha Gilead kikah ri bongrong ma Aenon- ke ntiri bongrong ni ki pag njang – ke kena ri ɓanghamuru Jabbok, mama ki pag njang ni aminkahyi Ammon.17Njang mamona agh ihni ɗeshili beng mabongrong ɓanghamuru Jordan, logha ri Kinnereth kena Shallang ma Arabah (mama ni, pag Sallang Mwatolong) kena ri ɓanjonglong ma Nkonno Pisgah nji tebang.18A kunbang egh ya lagna yong, nahni, ‘Yahweh Kulli leyong pahne yong njeh ih ɗig mamiyong; yong, aɓa luah kwa, ka ɗuro ni gibura kedebang amuna ngih yong, aɓa Israel.19Keminiya amah yong, ni amuna kenina le yong, ni agiluwo le yong (nyerina nyong ngha ni agiluwo dudung), ngha ɗigha a lah ningi pah yong ngha, 20Kedebang Yahweh ki pih amuna ngih yong usulo, ngha mama pah yong ngha, kedebang a ossa aponna a lah ni Yahweh Kulli le yong ngi pah yong ɗum Jordan; le ngha yere, ɓeni kwa agh, ari agikumna le ni ngi pah yong ngha.’21Nlangna Joshua ari kunbang egh, nahyi ‘ njoh shina agah kwa Yahweh Kulli le yong paghi a murung ni ɓahri ya; Yahweh ye ka pag jamme ari njemurung ni kwa ngi ka ngha nghang. 22Ninga ɓang ngobong le yang ngha, ate Yahweh Kulli le yong ih ni mwoh ki wolrung te muryong.’23Min nga ngi jim Yahweh a kunbang egh ya, nahni, 24‘Eh Magula Yahweh, a logshi na ɗummi gurolo agi magulina ni maso buh ogh; ate kulli yang a kuli alle a ngungnjah ka pagha agiri ninga mama apagha, ni azah irritena agiri? 25Le ih nwora beh, jim noh, ni shina njeh maɓonna ni ɗum Jordan ngha, a lah maɓonna ni dingli ya, ni Lebanon ɗeshili.’26Keminiya yeh Yahweh lulla ra rang ate muryong; ni ye teshi kiri rang ngha. Yhaweh nah ngha, ‘Deh nga ih peri yong-ke ye nahteng rang amuri ga agh: 27Wora kuli muri Pisgah le a logshi njoh nji-nakuli, nji-gangra, nji-tebang, ni nji-tebang; Shin ni njoh, ake na wor ɗur Jordan aka beh ya.28Keminiya, alliyi Joshua ih tenkirung ni tenshi ri, ate ih ka wora a ɗum aɓayong, le ih ka tigh yang a tol bere ni njeh ninga shin ngha.' 29Nina agh shi nongha abongrong njikari Beth Peor.
1Niɓeniya, aɓa-Israel ih mag kiriyong ari agigilla ni awaɓɓa ni ngi alliyi yong ih paghi; ate nga ɗig njah, le nworo ih ke ag njeh mama Yahweh Kulli le ateryong ki pah yong ngha. 2Ninga ɓuri tenana mama ngi lagni yong alle ntol guɓung ngha; Ate ihɓi mbol alagha le Yahweh Kulli le yong mama ngi lagni yong ngha.3Nji yong shinna gah Yahweh pagha a Ba’al-pe’or, ate Yahweh Kulli girjah yang a ntira aɓayong ni kwa kuratye Ba’al ma Peyor; 4Keminiya aɓeni kpaghari Yahweh Kulli le yong ngha kwa njah zuni ni kyari.5Nshinna, ih alliyi ne yang agigilla ni awaɓɓa agh, ninga mama Yahweh Kulli le yong lagna ngha, atema ngha pagha a gah a njeh ni ngi ingna nga ponni mami yong ngha. 6Ninale mbol yang mpag yang; ate ih ni ih pag yeriteng ni tenjung a nji agh aɓayong, yang nga kwa ogha awaɓɓa, ki nah, ‘njiteng ni aɓayong magulina niya aɓayong ɓa yerinteng ni tenjungni.’7Ate aɓayong magulina ma nyeni ninga ni Kulli gyaɓ ni yang, ninga Yahweh Kulli le sung abin sung kyari kwa shi gori ya? 8Ni aɓayong manyeni beh, ni agigilla ni awaɓɓa ma gerenteng ni agigilla kwa mama tigha a dum yong a kara ni?9Ih teshi kiriyong kunkolong ni lelmuryong nɗig lyem, ate ke ihɓi nzashi ni agah njiyong shin ngha, ate ma ke ɗag yahli yong ha kara usulo le yong kwa. nɗummi a muna yong ni amuna muna yong. 10A kara ni a tagni dum Yahweh Kulli le yong a Horeb, ngha Yahweh nah ngha, “ nkpaɓ ɓang aɓayong, nga tigh yang a og tenana lang, ate a alliyi ɓangha akara ni kwa a gah pagha ngung njah agh, ate a alliyi amuna yang ni.’11Nzu nji tang gyaɓ ni kushi nkonno. Gishe agha a nkonno ha kena yeh ɓa-kuli; ni pinna, nlagiri, ni pinna mashihra. 12Yahweh waɓɓa teng riyong a ntiri ɓa-gishe; ih ogna ngih ni tenana, keminiya ni nshin guɓung agh; ngih ni ih ogho kunkolong.13Ke waɓɓi yong ogrung le ni lagni yong ihɓi pagha, lagha ni lum ngha. Ke yongli yang a deshile tahli ɓahri. 14A kunbang egh ya Yahweh lagha ihɓi alliyi yong awaɓɓa ni agibilla, ate ngha pag yang a njeh ni ngha ɗuro ngha pon ngha.15Nina agh, ih lemur yong yarata-ate nshina a jah agah a kara ni Yahweh waɓɓi yong a Horeb a ntiri gishe- 16Ate ke ih ɓiyi muryong ni sher giri ninga giri, ni ki pur babura alle bamah agh. 17Ki pur nyamma a ngung njah, ki pur ngha ni kpatirung ngi logha kuli ya, 18Ki pur ngha ngi kuhna a njahli ya alle ki pur njih ni a muru agh a pya njahli ya.19Ninga logshi nji yong a abikuli nga shin kara, ke shieri all eke amuna shieri agh-ni atele kuli kwa-ngha puso ngha jimma yang ni pah yang gulo-agho wo mama Yahweh Kulli gabi aɓayong kwa ngung njah agh. 20Keminya, Yahweh tolla yong pushi yong ayeh gishe ndolong, a Egypt, aɗighi aɓayong gibere le, nga nyongha ni kyari.21Yeh Yahweh lulla rang ate muryong; nga kaniyi yang giri ih ningi ɗur Jordan ngha, ih ningi ingna njeh maɓonna nga Yahweh Kulli le yong kip ah yong gibere agh. 22Keminiya, ɗigna nga wuh a njeh ni; ɗigna ningi ɗur Jordan agh. Keminiya nga ɗuro ngha pon njeh maɓonna.23Ih teshi kiri yong ri ariyong, nina agh ninga zanshi ni ogrung le Yahweh Kulli le yong ngha, mama pag ni yong ngha, ih nga giyi muryong gi sherna ki pur alle mang ga Yahweh Kulli le yong gang yong bang ke pagha agh. 24Ate Yahweh Kulli le yong ngha gishe ma gi lih ya ni, Kulli ma kikil.25Ngha ih ɓilla amuna ni amuna amuna yongha, ngha ih nji tol kunbang a ɗigha njeh ni ya, ke in nji ɓiyi muryong ni agi sherna ma gire agh, ni pag gimashihra a kundum Yahweh Kulli le yong, ih tighi pag yahlulla- 26Ngor kuli ni njahli ihɓi shin yong ni kyari ake fitong le ngha wuh kwa a njeh ni nga ɗuro Jordan nga pon ngha; ninga tig kara le yong gi nonno a yeh, keminiya jah yong ki gir kwa.27Yahweh ka meshiyi yong antiri aɓayong, le ɗag yong fitong agowoh le yong a ntira aɓayong, bah Yahweh ki pushi ngha nghang. 28Beh ya nga akulli gulo, tumo bung le aɓayong, ngung ni tahli, mama ke shinna, ogho, lih, alle ki ɗungshi giri agh.29Keminya abeh ya nga al Yahweh Kulli le yong, le ngha kummi, ngha shing te muri ni yahli yong kwa ni ususlo le yong kwa.30Ngha nyong a gani agh, ngha agah kwa niya ka zuni amuryong ngha, le a kara wo agh ngha yere ri Yahweh Kulli leyong ni og teshi kiriyong ri ngih. 31Ate Yahweh Kulli le yong ngha Kulli ɓa gienna ni; ni ih magshi yong ngha alle girjah yong, alle ih zangshi ni ogrung le akah ngha kaniyi yang ngha.32Niɓeniya illibang amura akara wor agh, ngha ri ke zu a kunbang le yong ngha, le a kara ni Kulli gilli ɓwa a ngung njah, alli bang logha ri tina bah kuli ke pura ri mamona, alle guɓung ngha nghang ye gulo ninga mama, alle ih guɓung ninga a og teɓi? 33Ye pagna pa ih aɓayong ogna ngih Kulli ki nahteng a ntiri gishe, ninga mama ih og agh, ni ɗignjah?34Alghe ih Kulli nye monna ki woro ka tolyi muri aɓayong a ntiri aɓayong ɓaɓah, njiri amomoh, njiri agiɗunna, ni njiri anjiworoshi, ni nji ri luah, ni njiri gulo bih, ni njiri non bung, ni njiri agi pah ngobong, ninga nga kwa Yahweh Kulli le yong paghi yong a Egypt a njiyong ngha?35Nyong ni aɗummi yong a gah kwa ni ya, nina agh nga yere ih Yahweh agh Kulli ni, ni nga mama te nyha ninga ihni nyha. 36A ye bah kuli tig yong ih og ngih, ate ih nga lag yong; a ngung njah tig yong ih nshinna gishe magula le; ih ogna tenana a yeh gishe.37Atema tolla a akh yong, ke tariya a minkah yang ni jum yang ngha, ke pushi yong a Egypt ni ɗinna le, ni ɗighamuribang magula; 38ate ihɓi piriya aɓayong guliyo ni irritenna wor yong ngha, ate ihɓi zuni yong yeh, ih pah yong njeh le yang ih ɗig gibere, ninga ni kyari.39Nina agh yere ni kyari, a nonshi a yahlo, ih Yahweh ni Kulli ni abidong kuli ya ni ngung njah ni peɓɓe ya; nyha ɗeshiliya. 40Ngha tigha agibilla ni lagbang le ni ih lagni yong ni kyari ya, ate ih ɗig ni yong olollo ni amuna yong jum yong ngha, ate ihɓi kara le yong nnonno a njeh Yahweh Kulli le yong ngi pah yong ma kikene.”41Le Moses tariya alah magulina tahro a nji-tebang le Jordan, 42atema ɓeni kwa agh logh le ɓangha kena ri mamona leyang ngha wol luoh minɓih nyha a yere le ya agh, alle ɓa-shiɓi ni kikara agh. Njiri ɓangha ke ri mamona lah magulina egh le, logh le iɓɓah. 43A yang ni: Bezer ni aɓalusung ngha, njeh ni beng agh, ate aɓa-Reuben; Ramoth ni Gilead agh, ate aɓa-Gad; ni Golan ni Bashan, ate aɓa-Manasseh.44Ngha pag gigilla ni Moses tigha a dum aɓa-Israel agh. 45Agah ni pag awaɓɓa ogrung, gigilla, ni agibilla nga waɓteng ri aɓa-Israila ngha a puri a Egypt. 46Ngha a yagha a nji-tebang le Jordan, a bongrong girikari Beth Peor, ni njeh le Sihon, murung le aɓa-Ammon, ngha nongha a Heshbon, ɓeni Moses ni aɓa-Israel tolita yang ngha a puri Egypt agh.47A ag njeh ni ɗig mamiyang, ni njeh murung Og ma Bashan-ngha, amurung le aɓa-Ammon ni ɓahri ya ngha dum Jordan kikari nji-tebang. 48A nje logha Aroer, ha ke kene kun bongrong ma Arnon, kena Nkonno Siyon (alle Nkonno Hermon), 49Ni kpaɓ ni abeng ni kwa abongrong kun murung Jordan, njiri nji-tebang ɗum Jordan, kikari Sallang Arabah, kika ri ɓajonglong ma Nkonno Pisgah.
1Moses gor aɓa-Israel kwa nah yi yang, "N'og, Israel, agibilla ni awaɓɓa lang Myang ngi nahteng akiriyong nikyari, ate nga aliyi yang le nga bol yang. 2Yahweh Kulli le yong tig ogrung ni yong a Horeb. 3Yahweh ni pag ogrung ni akah yong, keminiya ni yong, shi sung ngha kwa a njiung a bah nikyari ya.4Yahweh nahteng ro kundum ni kundum amuri nkonno a ntiri giche 5(Ari kunabng ye ya ntangha ntiri yong ni Yahweh, te dummi yong ateng ni; ate nyongha ngi ɓang ngoɓɓong le giche, le ni kenna kahri nkonno agh). Yahweh nah, 6'Mini Yanhweh Kulli le yong,ɓeni pushi yong ah njeh Egypt, ah lah guro agh7Ni awo pagni akulli maɓih ya kedebang mem agh. 8Ni awo giyi muro gishera agh aghle gah ki pur giri ni akuli, ko gah ngunnjah binjeh ya, ko gah a muru tinne ya.9Nin nga gungi yang nzali ya ko pag yi yang tumo agh, ate Mini, Yahweh Kulli le yong, min Kulli ma kikki. Mini fugsa temashihra le akah yong njiri zuni fugso amuri amuna, kenna ri njah matahro ni maihne mami aɓeni shiɓ ɓang ngha, 10ni dumagnjiung ma kekenne ri agweh, ri aɓeni agnjiang agh ni bol lagbang lang agh.11Ni gor lulli Yahweh Kulli lo ni ngho agh, ate Yahweh ni ki bolli ni gimashihra te gor lulli ni ngho agh.12Tignjiuh ri Kara Usulo ni ate a bolli gerenteng, ninga mama Yahweh Kulli le yong lagni yong agh. 13Ate akara topurmwoh nga pagtumo ni pagha atumo le yong kwa; 14keminiya kara matomɓahri ya Kara Usulo ni te Yahweh Kulli le yong. Amuri ya ninga pagtumo agh-amini nyha, aghle munabuna lo, aghle munangallang lo, aghle guro mabuna lo, aghle guro mangallang lo, aghle dendah lo, aghle mburijeng lo, aghle agiluwo lo, aghle abiri ni kunkala lo agh. Gah ni nina ate guro mabuna lo ni guro mangallang lo ka kum usulo ni weh .15Nga ɗengshe a yahli yong nyong ni aguro anje Egypt, le Yahweh Kulli le yong pushi ni bih irritenna ni njiri nonno bih. Teya Yahweh Kulli le lo lagna lo te bol kara Usulo.16Gushi tero ni nguoh, ninga mam Yahweh Kulli le yong lagni yong ihb.i pag agh, ate nga ɗignjah kunbang dudung a njeh ni yahweh Kulli lo ki poh agh, le ate gah kwa'agh ka woro yarata ni weh17Ni awo wolnluoh agh. 18Ni awo pagnjah agh. 19Ni awo iɓgiri ya, 20Ni awo waɓkun yiri amuri minboh agh.21Ni awo tinjiuh ari mahle minboh agh, ni awo tignjiuh a liye monboh agh, ɓabang le, aghle guromabuna le, aghle guromangallang le, aghle dendah le, aghle mburijeng le, aghle gah te kwa pag mami minboh agh22Yahweh waɓɓa ateng ni jollo te kpaɓɓa le aɓayong kwa amuri nkonno a ntiri giche, ma nlelle, ni pinna jig; ni ɓuhriateng mabih ya. Le yongli yang amuri akasatahli ɓahri le peng yang.23Zu pagha ngha ih ogni gieh a ntiri pinna, nga nkonno ki pihni agh, ke ih zu a kahrang -atenna le tong kwa ni mura akunbiri. 24ih nah, 'Nshinna, Yahweh Kulli le sung ɗumne sung gusso le ni gullo le, le shi ogna gieh a ntiri giche; shi shinna nikyari ngha Kulli ni nahteng ri aɓwa agh, aka ɗignjah.25Keminiya mag pag yi ke shi wuh? ate giche magulla le ka lih sung; ngha shi ɗigha ah og gieh le Yahweh Kulli le sung agh, shi wuh. 26Ate ninga sung antira aɓayong aɓeni og gieh le Kulli ma usulo ki nahteng antiri giche le ɗignjah, ninga mama shi pagha? 27Ate weh, weh kenne ki og agah kwa'agh Yahweh Kulli le sung waɓɓa; le ah zu bishiliyi sung gah Yahweh Kulli le sung waɓɓo agh; shi ogyi ni teshikiri sung ri.'28Yahweh ogna ateng le yong ngha ngi nah ni teng rang agh. Le nah nghang, 'Ih og ateng le aɓwa, gah a waɓɓo agh. Ngha a waɓɓa ɓorna. 29Oh, ke aka pagni jah kunyahlung egh ari yang, ate aka gussang le abol alagbang lang nikyari kwa'agh, ate ih woro yarata ni yang ni amuna yang ha kekenneǃ 30Woro ke waɓɓi yang, "Nyera a gunri le yong ."31Keminiya weh ya, tangha girikarang bah, le Nga waɓɓo a lagbang ni kwa, agibilla ni awaɓɓa ni aka aliyi yang agh, ate a ɓa bolli a njeh ni Ngi pah yang ihɓi ɗig mami yang agh.'32Nga bolli, teya, Yahweh Kulli le lo lag no; ni awo pilla nji bung malih ko makattang agh. 33Nga ginya anjinjere ni kwa Yahweh Kulli lo lag no agh, ate a ɗignjah, le agah kwa'agh a woro ni weh yarata, le ate ma a non akara lo a njeh ka ɗig mamo agh.
1Niɓeniya agah ni pagha agigilla, agibilla, ni awaɓɓah ni Yahweh Kulli le yong lagni meng ihɓi alliyi yong, ate inga bolli yang a njeh nga wor ngi ɗuro Jordan inga pongha; 2Ate ma ngha gushi Yahweh Kulli le yong, ate ma inga tollla agibilla ni agigilla ni ingi lagni yong- yong, amuna yong, amuna amuna yong, ni akara ususlo loh kwa, ate ma a kara loh ka nonno.3Ninia agh ih mag kiri yong, Israel, ni mbol yang, ate ma ihka wori weh kukoturo, ate ma inga ɓuri gowoh, a njeh ni ki sogli kyira ni nyih agh, ninga ma Yahweh, Kulli le akah yong ogri ih ka pagha.4Nmag kiri yong, Israel: Yahweh Kulli le yong, ihni Yahweh mwoh. 5Nnga tol Yahweh Kulli leyong ni yahli yong kwa, ni ususlo le yong kwa, ni irritenna le yong kwa.6Tenana ni ngi lagni yong ni kyari ya ih ɗigha ayahli yong 7Le aka alliyi amuna yong kikir; ngha waɓteng amuri ngha ɗigha njahli a lah yong ngha, ngha nga ginya anjinjere ya, ngha ih nongha njahli ya, ngha ih logha njahli ya.8Nga kur yang ninga agiɗumna a bih yong, aga ɗig ninga gi kura kumurung antiri le a njih yong. 9Ngha yongli yang ri akun kangna lah yong ni ri akakunjere le yong.10Ngha Yahweh Kulli le yong zuni ni yong a njeh kaniyi akah yong, bin Abraham, bin Isaac, ni bin Jacob, ih nga pah yang. ni a lah magonna ni maɓonna ni ɓagha agh, 11Ni a lah ni ɗushi ni a njah gimaɓonna ni nin gil ya agh, ni atuhmuru ni nin tuma agh, ni ɓabang njingung ni ngung olive ni nin pan nghang ngha, nga lih nga ɗimma- 12le ih ɗiglyem ate ma ke ihɓi janshi Yahweh, ɓeni pushi yong njeh Egypt, a lah gana agh.13Ngha pih Yahweh Kulli le yong gulo; ihni ngha guso, le ngha kaniyi giri ni lulli. 14Ate ninga kuratye a kulli maɓiya , a kulli le aɓayong ni kangni yong kwa agh- 15ate Yahweh Kulli le yong ni ntiri yong ngha Kulli ma kikil ni-ih paghi le, yahlula le Yahweh Kulli le yong agha a mur yong le ihka girnjah yong a ngung njahli.16Ninga pyeri Tahweh Kulli le yong ninga mama ih pyeri a Massah agh. 17Ngha bol alagha le Yahweh Kulli le yong kikir, lagha ma njiteng le, ni agibilla nga lagni yong ngha.18Ngha pagha gerenteng ni maɓonna a njih Yahweh agh, ate gah kwa ihɓi ɗig yarata ni yong, atema inga ingna nga ponnjeh maɓonna ni Yahweh kaniyi akah yong ngha. 19Ihka piriyi aɓa-shiɓi yong a kundum yong, ninga waɓɓa le Yahweh20Ngha amuna yong illi yongari kunbang ni zu agh, nahni, ‘Mang ngi pagha awaɓɓa ogrung, agibilla, ni awaɓɓa ɓaɓɓah ni Yahweh Kulli le yong langni yong ngha?’ 21Le ngha nahyi amuna yong, ‘Susuni agurole Pharaoh ma Egypt; Yahweh pushi yong a Egypt ni bung irritenna. 22Le pusa agiɗumna ni agi njiworoshi, guliyo nina, amuri Egypt, muri Pharaoh, ni mura lah kwa, a nji yong; 23Le pushi sung abeh, atema ihka zuni sung bah, ate pah sung njeh ni kaniyi akah sung ngha.24Yahweh lagna sung karani kwa agh ih shi bolla agibilla, bang ngobong Yahweh Kulli le sung ate binmurbang le sung, ate ma ihka ɗag sung njah, ninga ma ni kyari ya. 25Ingha shit olla a algha ni kwa a kundum Yahweh Kulli le sung, ninga mama langni sung ngha, gahni ga pag gerenteng le sung.’
1Ngha Yahweh Kulli le yong zuni ni yong anjeh ni ih ke ɗig mami yong agh, piriya aɓayong dudung dum yong-aɓa-Hittite, aɓa-Girgashite, aɓa-Amorite, aɓa-Canaanite, aɓa-Perizzite, aɓa-Hivte, ni aɓa-Jebusite- ajeh magilina tomɓahri ni irritenna orr yong.2Yahweh ni Kulli le yong ni pah yong yang ngha ih gani kunyang agh, le ɗigna ngha girnjah yang kwa. Ninga tig ogrung ni yang agh, ni shin gi'enna le yang agh. 3Aghle nga pag njiwula ni yang agh. Ni nga pah amunangallang le yong te amunabuna le yang agh, ni nga tolla amunangallang le yang ate amunabuna le yong agh.4Ate aka pilla amunabuna le yong a kuratyang, ate aka gussa akulli ma sa. Ke Yahlulla le Yahweh ka agha amur yong, le ihka girnjah yong sussu. 5Ini nga pag yang ni naː Nga wanghi adeshile le yang nzali, ih meshiya jouri tahli le yang kikpasha, kashi angung Asherah le yang nzali, le ih pinshi allah le yang ni a ɓagha.6Ate ih nyong ni ɓayong atigsa te Yahweh Kulli le yong agh. Ini tol yong ihɓi ɗig aɓwa ate ih pag le yong, orra a nshille aɓwa ni kwa amuri ngunnjeh agh.7Yahweh ni tig agnjiung le amur yong ko tol yong atema gogwo ih orra anshille aɓwa agh-ate le ih nyong ma fitong antira aɓwa- 8keminiya atema agnanjih yong, ni tolla ihka bol gah kaniyi ater yong agh. Gah ni pah yi ke Yahweh pushi yong bung irritenna ni ashi yong a lah gani, abih Pharaoh, murung Egypt.9Teya ih yere ih Yahweh Kulli le yong- Ihni Kulli. Kulli mapahnjiteng, ɓeni ki bol ogrung ni pahnjiteng ate gweh anjah ni aɓeni ih agnjih yang ni bol lagbang agh, 10keminiyaih nwah aɓeni jenni a kundum mi ya, te girnjah yang; ni ih ashiyi ɓeni kwa jenni ya; ihka nwah yi ni a kundum mi. 11Yong teya nga bolla alagbang, agibilla, ni awaɓɓa ni Ngi lagni yong nikyari ya, ate ngha pag yang.12Ngha ih teshikiri yong ri awaɓɓa, ni bollo ni pag yang agh, ihka pagha le Yahweh Kulli le yong ka bollo ni ogrung ni pahnjiteng ni kaniyi ater yong agh. 13Ihka agnjiung, moshi weh, ni ɓuhri weh. Ihka moshi gi ɓilla lo, a njingung ni njeh lo agh-anjigir lo, murunjingung lo, amurun lo,-a munadeh ni ni ri andah lo agh ni amuna anjuh lo ni a njeh ni kaniyi atr yong ihka pah yang agh.14Aka ɗigni mosso orra anshlle aɓwa kwa; ɓabura nyha ni ki pag ni muna agh ah ko mangallang ki ɗig nkoɓi a ntiri yong ko ntira agiluwo lo. 15Yahweh ka tol abinkonna le yong kwa; konno mashihra ni Egypt ih nyeri ya nyha ka pagha ri yong agh, keminiya ihka tighi amuri aɓeni kwa shiɓɓi muryong agh16Nga lih aɓwa ni kwa Yahweh Kulli le yong ka pah yong agh, le njih yong ni ki shin gi'enna le yang agh. Ni nga gushi akulli le yang agh, ate ihka tam yong.17Ngha ih waɓɓa a yahli yong, 'aɓayong gogwo na orrang agh; niyellang ni nga ponni le?'- 18ka ɓang yang ngha; aka ɗengshe a yahlo agah Yahweh Kulli le yong pag yi Pharaoh ni Egypt kwa'agh; 19Agana magulina ni anjih yong shin agh, agiɗumna, agi njiworshi, bung irritenna, ni nonno bung mama Yahweh Kulli le yong pushi ni yong agh. YahwehKulli le yong ka pag jamme ari aɓwa ni kwa nga ɓangha.20Ɓuhre ya,Yahweh Kulli le yong ka tutti aminkwa nuyibang antiri yang, ha kedebang aɓeni a ɗag agh ni aɓeni songri mur yang ari juhro a dum mo. 21Ni nga ɓang ngoɓɓong le yang agh,Kulli magulla ma pah ngoɓɓong. 22Fitong ni fitong Yahweh Kulli le yong ka piriya aɓayong ni dum yong agh. Ni ma nga gankunyang a kushi mona agh, ko ayamshihra ka gogwa ri yong.23Keminiya Yahweh Kulli le yong ka pah ganmurung amur yang ngha ih nlungri ni yang a luah agh; ihka piliyi muryang ha nga girnjah yang. 24Ihka tigha amurung le yang aka ɗigha a kushi ɗighamuribang le yong, ni tig lulli yang ihɓi ɓiya abinjeh le ɓakuli.Mamona nyha ka gan tagha a ɗum yong agh, ha ka girnjah yang.25Nga pinsa amgɓali ga a sherre akulli le yang agh-ka agnjih danna ko gifugna ma yinyilling ni vulli yang ni tol yang te muro, atema ngha apg yi ya, aka ɗigha a tamma le yang-ate gi jenna ni abin Yahweh Kulli le yong. 26Ni awo zuni gi jenna a liyo ni log gushi ya. Aka shiɓɓi ni jenne mashihra, ate atig ne sa ate girjah ya.
1Ɗigna inga bolla alagha ni kwa ngi pah yong ni kyari ya, atema ih ɗig njah ih ɓuro, ih woro ke pon njeh ni Yahweh kaniyi a kah yong ngha. 2Nga ɗeshi anjinjere ni kwa Yahweh Kulli le yong billi yong a bogho ni woro ɓahri a ɓalusung ngha, ih tigha ihɓi nongshi muryong, ate ma ih pyeri ih yeri gah ayahli yong ngha, alle ko inga bol alagha le ko nyha.3Nongshi muryong njeh, tighi yong yahlo, le lihni yong ni manna, mama nin yeriya agh ni mama akah yong ni yeriya agh. Pagha ate ihɓi ɗummi yong nyere ni brodi ni kunkolong ki tigha aɓayong njah agh; keminiya, njiri nga kwa pura njikun Yahweh aɓayong ɗigni njah.4Akanda gile yong ni saniya sokkoh agh, kushi yong ni moriyo ari abogho woro. 5Nga amuri ayahli yong, atema alle nga tol alagha , niyelang, ninga mama ɓwa ni pagni muni ya, ihni Yahweh Kulli le yong ngi pagni yong. 6Nga bolla alagha ni Yahweh Kulli le yong, atema nga ginya a njinjrer le nga gushi.7Ate Yahweh Kulli le yong zuni yong a njeh maɓonna , njeh ni aguguri muru, ma tuh njimuru, ki sulla abongrong a ntira adingli; 8A njeh ma kikaya, njingung, angung gori, ni agibangna; njeh ma a ngung olive ni nyih.9Njeh ni ninga cheng brodi a enna agh ni guɓung nyha nga pag enne ya; njeh ni atahli le agh gil yang ni ndolong, a yeh adingli egh ya nga tuhma copper. 10Nga lih nga ɗimma, nga mosshi Yahweh Kulli le yang ate njeh maɓonna nip ah yong ngha.11Nɗiglyem ke ih nzangsi Yahweh Kulli le yong, njiri shiɓi bol alagha le ni agigilla ni agibilla ni ngi lagni yong ni kyari agh. 12Nyha nina agh le, ngha lih nga ɗimma, le ngha ɓangha a lah maɓorina ih ɗigha a yeh yang, yahli yong nga logha kuli.13Nɗiglyem ngha andah anjuh gowoh agh ni a azurfa ni azinariya le yong ɓuriya, ni agah kwa nyongha niya gowoh agh. 14Le ke loghshi yahli yong ni nzangshi Yahweh Kulli le yong, ɓeni pushi yong a njeh Egypt, a lah ma gani.15Ke nzangshi ɓeni billi yong njiri agima gulina ni agima pah ngobong a ɓalusung, ni nyuoh ma mag ngobong ni agiyeh ni njahli ma koturo bah muru nyha nghang ngha, ɓeni pah yong muru ari tahliya ɓungshiling. 16Lih ni yong a ɓalusung ni manna nga akah yong ni logh yeriya agh, atema ih nyeshi muryang ni pyeri yang, ih paghi yong gi maɓonna a meshile le. 17Keminiya ngha nah a yahli yong, ‘ɗighamuribang la ni irritenna le ɓeng ih kwaɓa agikumna ni kwa.’18Keminiya nga gorang a yahli yong Yahweh Kulli le yong, atema ihni ɓeni pah yong ɗighamuribang te kum agikumna, atema ihɓi teshi ogrung le ni kaniyi akah yi yong, ninga manma ni kyari ya. 19Ihka pag ninga, ate ih nzangshi Yahweh Kulli le yong ih ginya a titiye a kulli, ɓonshi yang ni gushi yang, ngi waɓkum amur yong ni kyari le nga juri ni njiteng. 20Ninga aɓayong ni Yahweh tigha a juri agh a kundum, ih nga juri nina, atema ninga ngi teshi kiriyong ri gih le Yahweh Kulli le yong.
1Og, Israel; nyong ngha nga ɗur Jordan ni kyari, ngha ingna nga meshiyi aɓayong magulina ni irritenna wor yong, ni a lah guliyo ni ngarung logh a kuli. 2A ɓayong guliyo ni sagha, amuna Anakim, aɓeni ih nyeriya, ni aɓeni ih ogha aɓayong nah, ‘nyang ka tagha dum a muna Anak?’3Ngha nina agh nyere ni kyari Yahweh Kulli le yong ihni ɓeni ih wora dum yong ninga gishe ni lih ya; ih girjah yang, ih ka ganku yang a dum yong; nina agh ni nga piri yang le tig yang a juro ni kahra, ninga mama Yahweh nahyi yong ngha.4Ke ih waɓɓa a yahli yong, nijummo ni Yahweh Kulli le yong pushi ne yang a dum yong, atele gerenteng lang nga Yahweh pushi meng ih su za pon njeh ni,’ ake ate gimashihra le aɓayong ni Yahweh ki piri yang a dum yong ngha.5Ake nyha atema gerenteng le yong ngha alle gimaɓonna le yahli yong ni nga ponni njeh ni ya, keminiya atele gimashihra le aɓayong ni Kulli le yong ki piriya a dum yong, nina agh nga tigha ih ɗig njiteng tenani kaniyi akah yong, ri Abraham, Isaac, ni Jacob.6Ngha nina agh nyere, ni Yahweh Kulli le yong ni pah yong njeh maɓonna nji ponno ate gerenteng le yong, atema nyong ni aɓa ogbang ngha.7Nɗenshe ke ih zangshi ni yeh Yahweh ni ih lushiya a njeh Egypt ya keɗebangih zu a bah, nyong ni aɓa lowari Yahweh. 8Nina agh a Horeb lushi yeh Yahweh ih pih yahlula, le Yahweh yeh lulla dudung ari yong ih girjah yong9Ngha wori a nkonno ih ke ngi agh, kanda tahli, kanda tahli ma ogrung nga Yahweh pag ni yong ngha, Ɗigha muri nkonno kara woro ɓahri ni duh woror ɓahri; nite lih brodi ko muru ma nuh. 10Yahweh pag nang kanda tahli ɓahri yongli ni muna bih; amuri ya a nyonli agah kwa a tenana Yahweh waɓɓi yong a muri nkonno a yeh ntiri gishe a yeh kara kpaɓa.11Ate pagha amala le kara woro ɓahri ni duh woro nga Yahweh pah nang a kanda tahli ɓahri, ni kanda ogrung. 12Yahweh nah ngang, ‘Logho, sullo nikara, ate mura aɓwalohɓɗeni a pusa a Egypt agh, a zurina muryang. A karina apua njinjere ni lagni yang ngha. A gil le muryang giri.13Ngha nina agh, Yahweh waɓ ɓang nah, ‘nshina aɓayong; ayangha ni tolkirung. 14Ɗag nghang ni murang, ate ma ngha girjah yang ngha tah lululi yang a angung njeh le ngha tigho aɓayong ɓa irritenna ni guliyo wor yong.’15Ate le pilla sulla a nkonno, le nkonno ni ki pinni gishe. Le kanda tahli ma ogrung nga a bih. 16Le shinna, le nshinna, mpagna gimashihra ri Yahweh Kulli le yong. Ngille muryong muna ndah. Mpilla ni kahra nɗag njinjere ni Yahweh lagni ni yong ngha.17Ntol kanda tahli ni ɓukkoh ɓeng ngha. Nwagiyang a nji yong; 18Ɗeshiliya nkpah njahli a kundum Yahweh akara woro ɓahri ni duh woro ɓahri; ni ye lih brodi ke nga nuh muru ngha, atema gimashihra le yong ni mpagha, ate pagha temashihra anji Yahweh, ate ih logshi yahlula.19Atema miyang ɓang nbogong yahlula ni ɓang ni ɓotiya ni mama Yahweh paag yahlula dudung ari yong ni girjah yong. Keminiya Yahweh teshikiri rang akunbang egh ɗeshili. 20Yahweh ngha ki pag yahluli ri Aaron ha ki girjah meh; Njimmi Aaron Kulli akunbang egh.21Ntol gimashihra le yong, muna ndah ni ngil agh, mpinsa, nwolliyo, nwaghi, ngogwo lulushi, ha ke ngi pag ɓuɓɓu ninga tuɓu, te ngi soɓ muye a ɓanghamuru ni sulla nkonno agh.22A Taberah, a Massah, ni a Kibroth Hattaavah, ih lushi yeh Yahweh ni yahlula. 23Ngha Kadesh Bernea Yahweh tashi yong nah, ‘nworo nke ponna anjeh ni mpah yong ngha ,’le nlowari alagaha le Yahweh Kulli le yong, nip ah njiteng ngha alle nga teshi kiri yong ri gih ya. 24Nɗigna a lowari Yahweh ari kunbang ni nyeri ni yong ngha.2525. Nong ni kundumang a dum Yahweh akara woro ɓahri ni woro ɓahri, ate nah na ih ka girjah yong. 26Ih jim Yahweh ni nah, ‘O magula Yahweh, ka girjah aɓayong alle aɓa bere ni a nwah njiri gulo loh, mama a pushi ni yang a Egypt ni bung tenna loh.27Nɗenshi ni gurolo Abraham, Isaac, ni Jacob; ke a shin tolkirung le aɓayong ni agh, alle yahlushihra, alle agimashihra le yang, 28atema a njeh ni pushi yang nghang ngha ka nah, “atema Yahweh ni gan zuni yang a njeh ni tolli yang, atema shiɓi na yang, zuni yang ɓalusung ate wol lueh yang.” 29Keminiya aɓayong loh ni ni aɓa bere loh, aɓeni a puso ni gulo irritenna loh ni ate ɗum ɗighamurubang loh.’
1Ari kunbang ni Yahweh nah nga, 'sher giyongli giri ma tahli ɓahri ninga ma kunduna, le ebbe a zu a binang a muri nkonno, le ih gil doroshi ni ngung. 2ngha yongli giri a muri agiyongli gire atenana ni a muri giyongli giri ma kunduna ni a wamma, le a ka tighi a yeh doroshi.'3Nina ni ih gilli doroshi ma ngung nkparang, le sherri tahli ma yongli giri ɓahri ninga mama ni kunduna agh, le eb nkonno, ni gi yongli giri ɓahri beng. 4Le nyongli giri amuri gi yongli giri, ninga ma kunduna, a gigilla lum ma Yahweh waɓɓa a muri nkonno a yeh gishe agh a kahra kpaɓɓa; le Yahweh peh yang.5Mpilla le nsula amuri nkonno, le tig gi yongline a yeh doroshi ni gil agh; ben ni a woni ngha, ninga ma Yahweh langna nga.6(Aɓa Israila ye log ginya a Beeroth Bene Jaakan wori Moserah. Beni Haruna wuh ngha, le beni a lingshi ngha; Eleazer, ni munabuna le, pag tumo le malah a beh. 7Logho le yang ni ben ngha a kenni Gudgodah, nga Gudgodah ni akeni Jotbathah, a njeh amin guguri.8A kunbang nghe ya Yahweh tolla aɓa kunvarre le a Levi a tol doroshi ma ogrung le Yahweh, a tagha kundum Yahweh a pagyi tumo, le mossa aɓayong a lulli, ni kahri. 9Deshiliya aɓa Levi nyha ni bang, ko gibere, ninga mama Yahweh Kulli le yong waɓɓa yi agh.10Nɗigha muri nkonno ninga ma ni kunduna agh, Kahra woro ɓahri ni duh woro ɓahri. Kunbang egh ya Yahweh orgha ɗeshili; Yahweh ni log girjah yang ngha . 11Yahweh nah nga, 'Logho, wora kundung a aɓayong a agkunduna ari ginbiri; a woro a ka agha pag njeh ni nkaniyi akah yang giri ngi pah yang ngha.'12Niɓeniya, Israila, mang Yahweh Kulli ki alla biyong, ih bang Yahweh Kulli le yong kunkolo, nginya anjinjere le, ih tolli, le ih gushi Yahweh Kulli le yong ni kunyahli yong kwa ni usulo le yong kwa, 13ih bolla agigilla le Yahweh, ni awaɓɓa le, mama ngi langni yong ni kahri ate ɓoro le yong14Nshinna, Yahweh Kulli le yong yangha a kuli ni kuli le akuli, le ngungnjah, ni nga kwa a yeh agh, 15Yahweh ni yahli posso ri ater yong kunkolo nina ni tolli yang, ih ni tar yang, aminkah yon, ni nzum yong agh, ye wora a nshile aɓayong, ninga mama pag ni kahri agh.16Nina 'agh njaɓ nguɓur kunyahli yong, ke nye tenshi amel yong ngha. 17Ate Yahweh Kulli le yong, ih ni Kulli le akulli ni Magula le amagula, le Kulli Magula, Ma irritena ni mwoh ni Beni mwoh nyha ni ngobong ngha, beni ni agnji ɓwa mwoh nghang ngha ni ye agh lihbung ngha.18Beni ngi waɓnjuoh ate muri aminbawori ni aboro agh, le ki ɗumma tolla abiri ate pah yang gilih ni gi ishina. 19Nina agh tolla biri; ate ma ih yong abiri a njrh Masar.20Ih nga ɓang Yahweh Kulli le yong; ih ni nga guso. Ih ni nga kpagha ri, nji bin luli ni nga kaniyi ni. 21Ih ni nga bonso, ih ni pag Kulli le yong, beni paghi yong agah gima guliyina, na gi mag ngobong, mama nji yong woro shin ngha.22Atehyong woro Masar aɓayong woro tahro purlum; niɓeniya Yahweh Kulli leyong tigna yong ngogho ninga amuna shienri ni a ɓakuli ya.
1Nina agh le ngha tol Yahweh Kulli le yong ni bol agibilla, agigilla, awaɓɓa, ni alagbang le kara ni kwa.2Nyere nyah gi nahteng ri amuna yong ngha, aɓeni ni yeriya agh ko shinna again ni Yahweh Kullie leyong paghi yong ngha, gulo le, tenne le bih, ni nonno le bih, 3Agiduna ni agipagna ni pagha antiri Egypt ni Pharaoh, murung Egypt, ni ajeh le kwa.4Nite a shin gah paghi aɓa-tah-luah Egypt, ri apiri le yang, ko ri nyegwoh le yong, nip agha ni pagni Sallang ma Reeds lih ni yang ngha a pirri yong ngha, ni pagha ni Yahweh girjah yang ngha kezuni kyari, 5aghe mang paghi yong a ɓalusung kezuni ih zuni a bah.6Ni a ya shin gah Yahweh pagha a Dathan ni Abiram agh, ke Amuna Eliab muna Reben, ngha ngung njahli megh ni kuni le mella yang, alah yang kwa, agungri le yang, ni gi usulo ni kwa pir tayang ngha, a ntira Israel kwa. 7Keminiya anjih yong shinna atumo magulina ni kwa Yahweh pag ngha.8Nina agh le, ih bol alagha lang ni kwa ngi lagni yong ni kyari agh, ate ma irrung yong tenne, le woro ngha pon njeh ninga ka ngha nga pon ngha, 9Le ye nonna njeh akara le yong ni Yahweh kaniyi akah yong giri ihka pah yang ni aminkah yang, njeh ni ki suɓ ni kira ni nyih agh.10Ate njeh, bah nga woro ngha pon ngha, ih nyha ninga njeh Egypt, bah ih pur nghang ngha, bah ih jamma anji jamma leyong le ih suɓ muru ri ni kushi yong, ninga ɓabang mbugiri; 11Keminya njeh, bah ngi wor a pon ngha, ih anjeh dingli ni abongrong, le nuh muru kuli ma bakuli, 12nje ni Yahweh Kulli le yong kona teɓiya, ke njih Yahweh Kulli le yong ngha kyari kwa amuryong. Logha ri bogho kenna malale bogho.13Ih ngha pagha, nga teshi kiri yong yerata ari alagha ni ngi lagni yong ni kyari agh, ih tol Yahweh Kulli leyong le ih mboyi tumo in yahli yong kwa ni usulo le yong kwa, 14nga ka pag yong murukuli a njeh ari kunbang le, muru kuli ma kunduna ni muru kuli ma meshili kun, atema nga kpaɓɓa anjigiri le yong, mbah mapiyo, ni murun le yong. 15Ngha pah lusung abang le yong atele andah le yong, le nga lih nga ɗimma.16Ih teshi kiri yong ri ariyong ate ma ke asor yahli yong ngha, le ih pilla le ngushi akulli ɓaɓɓa le ngungha dum yang; 17Ate le ke yahlulla le Yahweh ihɓi sulla amuryong; ate ke ihɓi gir ɓakuli ate ke murukuli ihɓi nyah agh, le njeh ni gi ɓishi anji-ngung, ate le nga juri ni kahraari anjeh maɓonna ni Yahweh ki pag yong ngha.18Nina agh le bol atenana lang ni a yahlo ni usulo lo, kuryang a boh ninga giɗumna, ɗeh a ɗig ninga kura kun murung a ntiri a njung. 19Ngha alliyi amuna yong ni le waɓteng amuri ngha ih ɗigha anjahli lah agh, ngha nga gniya amuri njinjere ya, ngha ih nongha njeh ni nlogha njeh ya.20Ngha nyongli ari akun kalah lah yong ni kun njere lah magula le yong, 21Ate akara le yong ni akara le amuna yong buro ajehni Yahweh Kulli le yong kaniyi akah yong giri ihka pah yang kikara nga bakuli nga abikuli le ngungnjah.22Ate ih ɗiglyem nib olla alagha ningi lagni yong, ate ihɓi paghi,ih tol Yahweh Kulli le yong, nginya anjinjere le kwa, le nkpa ngha ri, 23Le Yahweh piriyi aɓayong ni kwa nongh kedebang yong, le ngha pira aayong magulina nini irrung tenna wor yong ngha.24Bah kwa ɓah kushi yong ka pargha ih ɗig mami yong; logha aɓalusung kenna Lebanon, logha a ɓanghamuru, ɓangha muru Euphrates, kenna nji-nakuli le Sallang ka ɗig njang le yong. 25Ɓwa nyha loghle tagha adum yong ngha. Yahweh Kulli leyong ka maghi yang ngobong le ngobong le yong ka kpari njeh ni kwa ih par kushi yong nghang ngha, ninga mama te waɓɓi yong ngha.26Nshinna, teshina adum yong ni kyari mosso alle nyommo: 27ih mosso, nga ih mbil alagha ni Yahweh Kulli le yong lagni yong ni kyari ya, 28ke nyommo, nga ih shiɓi bil alagha ni Yahweh Kulli le yong ki lagni yong ni kyari ya, keminiya ih keghe a ri njinjere ni ngi lagni yong ni kyari ya, ate kuratye akuli ɓaɓɓah ni nin yeriya agh.29Ihka pagha , ngha Yahweh Kulli leyong zuni yong a njeh gi woro ngha pon ngha, le nga teshi mosso a muri Nkonno Gerizim, le nyommo a muri Nkonno Ebal. 30A nyha adum Jordan ngha, nji-nakuli le anjinere ni nji-nakuli ya, anjeh le aɓa-Canaan ni nongha a Arabah agh, ɗeshi ya anji Gilgal, girikari Oaks ni Mareh agh?31Atema nyong ngha nga dur Jordan nga woro nga pon njeh ni Yahweh Kulli le yong kip ah yong ngha, le ngha ponni ngha nongha beh. 32Ngha bolla agigilla ni awaɓɓa ni kwa ntesa adum yong ni kyari ya.
1Agah ni ki pagha agibilla ni awaɓɓa ni aka bollo anjeh ni Yahweh. Kulli e tero, ki puoh a ih pag mamo agh, ari akara ni kwa aka pag ngunnjah agh. 2Ni njiteng agh a girjah abah kwa aɓayong ni ih piri ya ki gussa akulli le yang agh, amuri ankonno ma logna, amuri adigli, ni tina angung mabuburu.3aka wanghi a deshile le yang, meshi yang jouri tahli le yang kikpasha, pinsa angung Asherah le yang. Ɗigna ka kashi amgbali ga a sherre te akulli le yang agh ni girjah lulli yang abeh. 4Ni nga gushi Yahweh Kulli le yong nina agh.5Keminiya abah Yahweh Kulli le yong tollo antiri akunbiri te teshi luli ya, behni ka pag ih ɗigha agh, le beh ni nga ka ngha. 6Behni ngha zu ni agipahna ma pinshna, agipahna le yong, mwoha ntiri lum le yong, ni agipahna ni kwa nga pah ni bih yong agh, agipahna ma kangiri, agipahna ma yahlusagli, ni ɓillamakunduna le andah ni anjuh.7A behni nga lih ngha a ɗum Yahweh Kulli le yong ni binmurubang amuri agah kwa a tig buoh amuri ya, weh ni aliyo, bah Yahweh Kulli lo mosso ngha agh.8Ni awo pagha agah kwa shi pagha bah nikyari ya; niɓeni ya ɓeni kwa'agh ki pagha yarata a njih ya; 9ate nin sangzu abinusulo agh, abin gibere ni Yahweh Kulli le yong ki pah yong agh.10Keminiya ngha ih ɗur Jordan ni ɗigha a njeh ni Yahweh Kulli le yong ki tig yong ih tol gibere ye ya, ihka pah yong usulo ari aɓashiɓɓi mur yong ni kagni yong ate nga ɗigha ah olollo. 11Le abah Yahweh Kulli le yong ki tigha ate ihɓi lulli ih ɗigha agh-behni nga zuni agah kwa lagni yong agh,- agipahna le yong ma pinshna, agipahna mwoh antiri lum le yong, ni agipahna ni kwa nga pah ni bih yong agh, ni agipahna ni kwa ih tol ate ma kangiri ni a kaniyi yahweh ya.12Aka pag binmurubang a ɗum Yahweh Kulli le yong-weh, amunabuna lo, amunangallang lo, aguro mabuna lo, aguro mangallang lo, aɓa-Levi ni ah kunkala lo agh. atema ih nyha ni bang ko gibere antiri yong agh.13Teshikiro ri muro ate ni a pah gipahna ma pinshina lo abah kwa a shina; 14keminiya abah Yahweh ka tig agh antiri mwoh le akunbiri le yong agh ke nga pah gipahna ma oinshina, le behni nga pag agah kwa lagni yong agh.15Teya, a logle a wollo ni lih anyamma a kunkala lo, ninga mama a tol agh, ag mosso le Yahweh Kulli le yong ate agah kwa pah yong agh; aɓeni kpanana ni mama nyha kpanana aghlogle lih, anyamma ninga mbama ni nja. 16Keminiya ni wo lih nkila agh; aka suɓɓi koh a nzali ninga muru.17Ni awo lih a kunkala lo ari zakka ma njigir lo, murunjingung lo, murun lo ko ɓillamakunduna le andah ko anjuh lo; le ɗigna ni awo lih a ɗahri ni ni muro ni gah kwa akanigiri ni a pag agh, aghle gipahna ma yahlungsagli, aghle gipahna ni pah ni buoh agh.18Tekushi ya, ihka lih a ɗum Yahweh Kulli le yong abah Yahweh Kulli le yong tigha-weh, munabuna lo, munangallang lo, guro mabuna lo, guro mangallang lo, ni aɓa-Levi ni a kunkala lo agh; aka pag binmurubang a ɗum Yahweh Kulli le yong amuri agah kwa a tig buoh muri ya. 19Teshikiro ri muro ate ni ɗag aɓa-Levi a ɗigna lo kwa njeh lo agh20Ngha Yahweh Kulli le yong ɓuhri njang le yong, ninga mama ogrung ni yong agh, lw weh a nah, 'Nga lih nyamma,' atema a tolla a lih nyamma, a logle alih nyamma ninga mama yahlo tol agh.21Ngha bah Yahweh Kulli le yong tol ka tig lulli ya sanna wo agh, le aka wol ndah ɓaɓɓah lo ni anjuh lo ngha Yahweh puoh agh, ninga mama lag no agh; a logle alih ah kunkala lo, ninga mama yahlo tol agh. 22Ninga mama awo lihni mbama ni jah agh, aka lih ari; aɓeni kpanana ni aɓeni nyha kpanana agh logle lih ye ngha kwa.23Ma yere ni lih nkila ye ay, ate nkila agh usulo ni; ni awo lih usulo ni nyamma agh. 24Ni awo lih ya; aka suɓɓi koh nzali ninga muru. 25Ni awo lih ya, ate gah kwa ka woro ni weh yarata, ni amuno ni nzumo agh, ngha a pagna ga yarata agh a njih Yahweh ya.26Keminiya agah mami Yahweh te awo ngha ni ya ni gipahna ma kaniyigiri-aka tolla agah aka ka bah Yahweh tigha. 27Behni aka pah gipahna ma pinshina, nyamma ni nkila, amuri deshile le Yahweh Kulli le yong; ke asuɓ nkila ɗahra ye amuri deshile le Yahweh Kulli lo, le aka cheng nyamma egh.28Tignjiuh ni teshikiro ari ateng ni Ngi lag no agh, ate ihka woro yarata bi weh ni amuno ha kekenne, ngha pag gah ɓoro ni yarata anjih Yahweh Kulli lo agh.29Ngha Yahweh Kulli lo kashi aɓayong a ɗum yong agh, ngha a woro te piri yang agh, le ah piriyi yang, le ɗigha njeh le yang agh, 30teshikiro ri muro ate ni a ingna a tamma te kurata yang agh, a njummo ni a girajah yang a dummo agh-ingna tamma te biliyiakulli le yang, ni ilibang, 'Niyellang ni aɓayong ni ki gushi ni akulli le yang? Nga pag jamme.'31Ɗigna ninga gushi Yahweh Kulli le yong ari njere ya, ate gah kwa gi jenna na ni abin Yahweh, agah shiɓɓi ya-a pagna gah ni akulli le yang; aya pinsa amunabuna le yang ni amunangallang le yang a gicheate akulli le yang. 32Agah kwa lag no agh tignjih ri. Ka ɓuhri ko atolla ntire ya.
1Ngha logha antiri yong ɓawaɓkunduna ko ɓalori loro, le ngha pah yong giɗumna ko gi njiworoshi, 2le ngha giɗumna ye ko gi njiworoshi ye nji pagha, ari agah waɓɓi yong ni nah, 'Ɗey ihɓi shi wora tye akulli maɓih, mama nin yeri ya agh, le ɗey shi gushi yang,' 3ka teshikiro ri ateng le ɓawaɓkunduna ye ya, ko ri ɓalori loro ye ya; ate Yahweh Kulli le yong ki mom yong te yere ko ih agnanjih Yahweh Kulli le yong ni kunyahli yong kwa usulo yong le.4Aka ginya anjum Yahweh Kulli le yonɡ Gushi, bolla alagbang le, ni teshikirung wri gieh, le gushi ni ɗagsa ri. 5a wol nlueh ɓawaɓkunduna ko ɓalori loro, atema waɓna gi velle ari Yahweh Kulli le yong, ɓeni pushi yong a njeh Egypt, ni ashi yong alah gani agh. ɓawaɓkunduna ki ala te non yong koh ari lagbang ni Yahweh Kulli le yong ihɓi gingni ya. Nina'agh ih pushi temashihra a ntiri yong kwa.6Ko ke munatero, munabuna le nguoh, ko munabuna lo, ko munangallang lo, ko ɓamah kunyahlo, ko buoh ni abinno ninga usulo agh, songri ri le soroni nah, Ɗey ihɓi shika gushi akulli maɓih mama ni a yeri ya agh, aghle weh ko akah wo ah agh- 7akulli le aɓwa ni kwa kag no agh, a gyaɓ ni weh ko kukuwo ni weh, logha meshile le ngunnjah kenna mamona meshile le ngunnjah.'8Ɗigna ka agyi ya ko teshikiri ri ya, ɗigna ni awo ɗag njiuh te shin gi'enna le ya, ɗigna ni awo ɗag yi ko a songri ya. 9Tekushiya, njiteng agh aka wol nlueh, buoh ni ka pag makunduna ri te wol nlueh, ni njuma agh bih aɓwa kwa.10Nga ɓuyi ni tahli ih wuh, atema ala aka non koh abin Yahweh Kulli le yong, ɓeni pushi yong a njeh Egypt ya, a lah gani ya. 11Aɓa-Israel kwa ka og le ka ɓang ngoɓɓong, le ni ki woro pag jah temashihra ni antiri yong agh.12Ngha a og ɓwa waɓɓa amuri alahmagulla le yong mwoh, ngha Yahweh Kulli le yong ki pah yong ih ɗigha ayeh agh; 13Ɓwa mashihra ɗagna ntiri yong ni nonna aɓeni nongha alahmagula ni nah, 'Ɗey ih shi woro a gushi akulli maɓih ni ni yeri ya agh.' 14Le nga shiniyi njiteng egh, ih ali, ni biliyi yarata. ngha ke kummo ih njiteng nina'agh ih jah gi jenna wo apag ne antiri yong agh, le ih pag giri.15Njiteng ni aka kehni luwa ri aɓa ɗigha lahmagula wo ni garabwoh, girjah me kwa kpaɓni aɓayong ni a yeh ya, kpaɓni agiluwo kwa, a wol yang. 16Nga kpaɓa agiponna kwa a ntiring le gatanjere ni pingshi lahmagula, kpaɓni aga a yeh ya kwa, ninga gipahna pingsa a bin Yahweh Kulli leyong. Lahmagula egh ka ɗig ɗamma le dahɓi ha ke kene, ni ih uwa ye ɓagri ya ɗeshili.17Guɓung nyha mwoh a ntiri aga a tigha ate juhro agh ka dog bih yong ngha. Ga ni ka paghi, nina agh ate Yahweh ka ɗag yehlulla le ni shin gi-enna le, konna temuro, ni tig wo a ɓuhri gogwo ninga mama kaniyini giri ya. 18Ih ka pag ga ate awo ngha a teshikiro ri gih Yahweh Kulli lo, ni bol alagbang le kwa ni nlagno ni kyari ya, ate pag ga yarata agh a kundum Yahweh Kulli lo.
1Nyonni gi pah abanyonle Kulli Yahweh Kulli leyong ke nbi ntong yonglo a giri yongangh ke nbi pah sanko a kundug yongha atele nlow. 2Ate nyong ni abayong nɗig ga ai Kulli Yahweh Kulli yongha Kulli Yahweh tolla yong ni ɗig aɓayong le ma gerenten ni orah aɓayong ni kwa ngunnjah agh.3Ni gi lih gi gashinkunyongha. 4Agilow ni nga lighha, ndah ni jung ni buw. 5Ni mariri, ni barewa, ni maraya, ni mazo, ni kaji, ni bauna, ni njung bahlusung.6Nga ligh agilow ni legh kushiyan koriyah ni abeni ni legh kusung bariya. 7Nina agh, ni nga lih agiluwo ni ki tahshi giri ko ni nleg kusung ngha, ngolba ni song, ni rema ateh ayanni keminiya anyani nlegkusung ngha yangha amashira ni a bayong.8Ni aladeh mima mashira ni abiyong ate yangha ni legh kusungha keminiya nyani chew the cud gi jennah ni a biyong ke nbi nlig yan aladeya ke nbi ndoh nloyangha.9Aga amuruti ni mini ga ligga angh ga kwa fins ans scales gha nga lig. 10Keminiya ga kwa yanni fins and scales nigi lighi ya ate a gimashira ni abiyong.11Amiya ni kwa gerentengya nga ligh.- 12Keminiya amiya ni mini nga ligha angh, mikiya ni gaggafa ni ungulun kwakwa. 13Ni duki ni buga zabi ninizaga kwa ni shirwa.14Ni ngi ligh zaga kwa agori hankaka gha. 15Ni jimina ni kururu ni bubukuwa, ni shafo ni azanyan kwa. 16Mujiya, ni magula mujiya ni duskwi. 17Ni kwasa kwasa, ni ungulun ni damilmilo.18Ni zalbe , ni jinjimi, ni azanyan, ni katutu ni yaburbura. 19A ga kwa ki kunnogha ni mali kikahbungha, gi mashira ni a biyong, ni gi lighi yah 20Amiyah ma gerenteng kwa ga nga ligh.21Dinna ni gi ligh ga kwa wuh ni murigha keminiya npih abiri ni ndiga kungkala na yan a ligh, palan'anghle nmegi a biri ni weh ni abayong ni ndiga ami Kulli Yahweh murung Kullilo ningi lang muna nbuw ni ki wa nakara teyeh giyah.22Dinne ga kwa nzama abihleyongha nga zuni zakka atirin gi kunnah leyong bogho ni kwagah. 23Abah Kulli Yahweh murung Kulli tollo iluli dinghagha beni nga ligh zakka ma gishoro ma piyah leyongha ni nbang jigun leyongha ni murun ni a muna ndah ma kungdunah ni a jung leyong. ningah ni nga allihni bang Kulli Yahweh murung Kullilo.24Ngha bang shanogha, bni aka waghi tol gilo keniya ate shabahle bang ba Kulli Yahweh murung kullileyong tollo mbi digh bin digga le lulligha, ngha Kulli Yahweh ka mosso ngha ngha. 25Nga magh zaka egh ngo pilli shede nga kuh shedeh egh nga tolla biyong nga wori abah Kulli Yahweh murung Kullileyong tolgha26A bohgo ni nga boshigi shedeh ngh amuri ga kwa bohgi yongha ko ndah ko njung ko nbah jigun ko gi muna ma tuhna. ga kwa yayong boga ngha ligh beh a kundung Kulli murung Kullileyong ni binmurunbang weh ni liyo kwa. 27Kemini njashi Levite beni ndiga kun kala mwohgha. ate miya nyani gi berre ko gikumoh abinyongha.28A malale bogho ma taroh kwaga nga zuni zakka gishoro ni kwa nkuma nga tigga kungkulleyong. 29Ni Levite ate nyani gedag nyani gi bere abiyong ni biri ni bahwari ni gwamruwa abayong ni ki diga kung kalloh agh a ka juh a ja ligh akah dima pag gha le Kulli Yahweh murung Kullileyong ka mosso na gi bungloh kwa ni wo a pag gha.
1A malla le bogho ma tomɓahri ya, ɗigna nga ɗag tagma. 2Njinjere nini nga ɗagniː Tele tagma ni kwa ka ɗag ga te kwa pih minɓih; ni wa agyi bih ya ko muna teri atema Yahweh ɗagne yong atagma mama waɓɓa. 3A bih biri ya a logle a agyi; keminiya ga kwa ɗig ih mo abih munatero agh aka ɗag yi.4Keminiya, ke a kum ɓa'enna antiri yong agh (ate njiteng agh Yahweh ka moshi yong a njeh ih pah yong ih ɗig gibere a tol agh), 5ngha nga ɗiglyem ni teshikiri yong ri gieh Yahweh Kulli le yong, te bolla alagha ni kwa Ngi lang ni yong niyari ya. 6Ate Yahweh Kulli le yong ka moshi yong, ninga mama ognirung ri yong agh; nga pih aɓayong tagma, keminiya ninga jimma; nga nongmurung amuri aɓayong dudung, keminiyani a nongmurung a muryong agh.7Ngha ɓa'enna ngha nghang antiri yong, mwoh a ntiri amunater yong, ari akunkangna le yong anjeh ni Yahweh Kulli le yong ki pah yong agh, ɗigna ninga tenshi kunyahli yong aghle bih yong ari aɓa'enna amunater yong agh; 8Keminiya ɗigna njiteng nga logshi bih yong ri yang le nga pah yang tagma ga kw ah ala agh.9Ih ɗiglyem ate ke mbol temashihra akunyahli yong, ngi nah, 'Ke bogho matomɓahri, a bogho ma ɗagha, ngha gyaɓ,' nina'agh ke ih ɗig aɓayiɓah ari aɓa'enna amunater yong le ni pah yang gumu agh; ih ka ɓwah yi Yahweh amur yong, le ihka ɗig gimashihra amur yong. 10Ɗigna nga pah yang ni njiteng, le yahli yong ni ki nah mang pag yi ke mpih ya, atema tekushi gah Yahweh le Kulli yong ka moshi yong ari atumo bung le yong kwa ni agah kwa ih tig bih yong muri ya.11Ate aɓa'enna ni ki kasa anjeh ya; nina'agh le Myang ngi lag yong ni nah, 'ɗigna nga logshi abih yong te amunater yong, te aɓa ala, ni aɓa'enna a bih yong.'12Ngha munate ro, ɓa-Jew, ko mah-Jew, a mag wo ke pag wo tumo bogho topurmwoh, le a bogho matomɓahri ɗigna aka ɗag yi ihɓi wor sagli. 13Kunbang ni a ɗagni wori sagli ya, le ni awo ɗag yi ih woro ni ɓogri-bih ya. 14Ɗigna aka pih antira agiluwo lo, ari anjigiri lo, ni a muru njingung lo, Ninag mama Yahweh Kulli lo moshi no agh, ɗigna aka pih.15Ɗigna nga ɗengshe nyong ni a guro a njeh Egypt, le Yahweh Kulli le yong ashi yong; nina'agh Myang ngi lag yong nikyari ih pag gah. 16Ihka pagha ngha waɓɓo aagh, 'Nin ngi ɗag binno agh,' atema agnanjiuh yo ni liyo, atema bang ɓorne ye ro, 17le ɗigna aka tol njimuni a suwa kiri a kunkangna, le ihka ɗig guro lo ha kekenne. Ɗigna aka njamme ari guro lo mangallang.18Ke ih ɗag yi woro ɓi pag gimagulla abinno agh, atema pagna wo tumo bogho topurmwoh le pih ngoso ngoshe ɓahri mami ɓeni a tol agh. Yahweh Kulli le yong ka mosso ari agah kwa awo pag agh.19Agiluwo makundunna ɓilla amabuna ni a luwo lo agh ɗigna aka tigsa te Yahweh Kulli lo. Ni awo pagtumo ni agiluwo makundunna ɓilla agh, aghle a nwa nyong giluwo ɓilla makundunna lo agh. 20Ɗigna aka lih makundunna ɓilla a kundum Yahweh Kulli le lo bogho ni bogho a bah Yahweh tol agh, weh ni liyo. 21Ngha gumu ɓiyina ri ya-anah, nghakushi ɓunna ko njih wanna, ko gumu ngha nghang gangsa-ɗigna ni awo ɗahri ni nyha abin Yahweh Kulli lo agh.22Aka lih ah kunkala loh; ɗigna aɓeni kpanana ni aɓeni nyha agh kwa ka lih, ninga mama nga lihni mbama ko nja agh. 23Ɗigna ninga lih nkila le ya; ɗigna ninga suɓ nkila le
1Ih tignjiyong ri shienri ma Aviv, le mbol Njibunno ma Ɗuhro te Yahweh Kulli le yong, ate shienri ma Aviv ya Yahweh Kulli le yong pushi ni yong a Egypt ni duh. 2nga pag ɗahra ri Njibubbo Ɗuhro te Yahweh Kulli le yong ni anjuh ni andah a bah Yahweh ka tollo ihɓ pag bin ɗigha le lulli ya.3Ninga lih brodi ni yeast agh; kara tomɓahri nga lih brodi ni yeast nyha ria ya agh, brodi ma agikonina; ate ih pura njeh Egypt a jenne. Ih pag gah akara usulo le yong kwa ate ihɓi ɗengshi ni kara ni mpuri a njeh Egypt ya. 4Ke ihɓa kun yeast a ntiri yong ni ah njang le yong ari akara tomɓahri ni; aghle ɗigna nyamma ni kwa ih ɗahri ni ni kapolla a kra ma kundunna ka kɗigha ha kenna aberi.5Ɗigna nga ɗahra ma Njibunno Ɗuhro ari akun lah yong ngha Yahweh Kulli le yong ki pah yong ngha. 6Ininina le, ɗahra a abh Yahweh Kulli le yong tigha nga pag bin ɗigna le lulli ya. Nga pag ɗahra ma Njibunno Ɗuhro ni kapolla a ingna le kara, ari kunbang ni mpuri Egypt ya.7Ɗigna nga tonno ni lih yi a bah Yahweh Kulli le yong tol agh; ni beri nga nyere nga wora agunri le yong. 8Ate kara topurmwoh nga lih bridi ni yeast nyha ri ya agh; amuri kara ma tomɓahri ya nga pag kpaɓɓa ma sa ate Yahweh Kulli le yong; ɗigna a kara wo agh ninga pag tumo agh.9Nga ɓag karamaggiri tomɓahri temur yong; logha ri kuinbang ni ih tigni shigri ri njigiri ni tangni kushi ya ɗigna nga log ɓagni karmaggiri tomɓahri. 10Ɗigna nga bol njibunno ma akaramaggiri ate Yahweh Kulli le yong ni gipah ma gipahna ogrung nga peh ni bih yong, pyerari Yahweh Kulli le yong moshi ni yong agh.11Nga pag binmurubang a kundum Yahweh Kulli le yong-weh, amunabuna lo, amunangallang lo, adenlah lo, ansarilah lo, aɓa-Levi ni ah akunjere lahmagulla le yong agh, ni abiri, aɓeni nyha ni terung agh ngha, ni mahbere ngha a ntiri yong agh, a bah Yahweh Kulli le yong tigha nga pag bin ɗigna le lulli ya. 12Nga ɗengshe a yahli yong nyong ni a guro a Egypt; ɗigna nga tignjiyong ni pagha waɓɓa ni.13Ɗigna nga bol njibunno ma Minlim ma kara tomɓahri njummo ih kpaɓni gisoro le yong a tangsa ni amuru njingung a le yong agh. 14Nga pag binmurubang ari njibunno le yong-weh, amunabuna lo, amunangallang lo, adenlah lo, ansarilah lo, aɓa-Levi, ni abiri, aɓeni nyha ni terung agh ngha, ni mahbere ngha lahmagulla le yong agh, a ntiri yong agh,15Ate akara tomɓahri ɗigna nga tignjiyong ri njibunno ate Yahweh Kulli le yong abah Yahweh ka tig agh, atema Yahweh Kulli le yong ka mosso ari agisoro lo kwa ni agi tumo bouh kwa, le ɗigna aka ɗungshi ni binmurubang.16Kunbang mbende tahro abuna le yong ka zu a kundum Yahweh Kulli le yonga bah ih tighaː a bin Njibunno ma Brodi ni Yeast nyha ri ya agh, a bin Njibunno ma akaramaggiri, ni abin Njibunno ma Minlin. Ɓwa nyha ka zu a kundum Yahweh ni ɓogri-bih ya. 17Ko le,ɓeni kwa'agh ka zuni gipah mama logle pah agh, te nga yeri mosso ni Yahweh Kulli le yong pah yong agh.18Ɗigna nga pagni aɓakashinjuoh ni amagulina a ntiring kunjere lahmagulla le yong; aka tol yang antiri akunburi le yong ni kwa'agh, le digna aka pagha aɓawaɓi aɓwa njuoh ni njiteng. 19Ɗigna ninga pushi njiteng koh atenne ya; ninga ɗum shinnjiung aghle ag lihkun, ate lihkun ngha ki wanghi njiung aɓa yeriteng ni ariyi ateng maɓorna. 20Ɗigna ngha bil njiteng, njum njiteng kunkolong, nina'agh le nga ɗignjah, ni tol gibere a njeh ni Yahweh Kulli le yong ki pah yong agh.21Ɗigna ninga teshi mur yong Asherah, jah ngung agh, ye orr deshile le Yahweh Kulli le yong ni nga pag yi mur yong agh. 22Aghle ɗigna ke nga teshi mur yong jouri tahli ma sa agh, mama Yahweh Kulli le yong jen agh.
1Ɗigna ninga ɗahri Yahweh Kulli le yong dendah alle njuh mama nyha nip ye alle gah niɓotiya agh, ate ni ɗig jenne abin Yahweh Kulli le yong.2Ate bah akumma antiri, a ntiri kunnjere lah magula le yong nga Yahweh Kulli le yong ih pah yong ngha, ɓabura ni kwa agh alle ɓamah ni pag gimashihra a njih Yahweh Kulli le yong nye ɗur ogrung le, 3ɓeni kwa ke gushi akulli maɓi ya ni gungha dum yang, alle kara, , ke shieri, alle agah a kuliya-gah ni tigha agh- 4ni ate a waɓɓo teɓi, alle ate a oghi teɓi, le nɗilyem ih tughiteɓi. Ate ih njiteng ni le nyerina a pagna gi jenne a Israel, nga pagha agah ngha pag agh.5Ɗigna nga zuni ɓabure ni ɓameh, nga pag gimashihra agh, akun njere lah magula, ɓabure alle ɓameh ya, le ngha ɓuyi ɓeh ni tahli ihɓi wuh. 66.A kun aɓa waɓkun ɓahri, alle aɓa waɓkun tahro, ke ɗigna ɓeni ka wuh a ɓah wol nlueh; keminiya akun bah ɓa waɓkun mwoh kunkolong le na wol nlueh ya. 7Ɗigna bih ɓa waɓkun ni ka wol nlueh ni kunduna, le kedebang bih aɓayong kwa; le ngha pushi gimashihra a ntiri yong.8Ate tenana logha mama dungri yo a yere agh- alle illi mwoh ma suɓ nkilla alle maɓih, ate njuoh magire alle mabih, alle mwoh mm pyeh alle maɓih-atenana ma mwonoh a ntiri njinjere lah magula le yong-le ɗigna nga wora bah Yahweh Kulli le yong tar agh. 9Ɗigna nga wora bin amalah, aminkah Levi, le abin ɓayeri-njuoh ɓeni ni tumo a kunbang egh ya; nga algila, le a kasha yong njuoh.10Le nga pagha a tighi yong ihɓi pagha, abah Yahweh ka tar agh, ihɓi ɗiglyem mpagha agah kwa alliyong ngha. 11Mbilla agigilla ni alli yoh agh, le mpagha agah a poh ngha. Ke ihɓi keghe ari agah a waɓɓo agh, a njimalih alle nji-makatan.12Ɓeni pag giri nyha a yere le ya, teshikiro alle ari malah nit agha ki pag tumo a kundum Yahweh Kulli leyong alle ari ɓakashi-njuoh-ɓeh ya ihka wuh; le nga pushi a gimashihra kwa a Israel. 13Ɗigna aɓayong kwa nga og ka bang ngobong, na pag giri nyha yere le yang ngha.14Ngha ih ingna anjeh ni Yahweh Kulli leyong gi pah yong, le ngha ih pon beh ya, te alogshi nongha ayeh, le anah, ‘sa tig murung amur sung, ninga mami anshila aɓayong ni kwa kagni sung lugri ya,’ 15Le ɗigna nga tig murung a muryong ɓeni Yahweh kulli le yong tar agh. Ɗigna nga tig murung a muryong ɓwa a ntira amuna ngih yong. Ɗigna ninga tig biri, ɓeni muna ngih yong ni ya, murung amuryong agh.16Keminiya ɗigna nite ih kpaɓi muri apiri ya, alle tigha aɓayong anyera Egypt atema ih nga kpaɓa apiri ya, ate Yahweh nah ne yong, ‘Ninga nyera a njinjere ɗeshili ya.’ 17Ni ih tolghi muri amenna dudung agh, ate ma ke yahli ihɓi nyera riyang ngha. Ni kpaɓi muri azurfa ni azinariya ma gowoh na agh.18Ngha ɗigha muri ngungmurung ,a njemurung ngha, ɗigna ihka nyongli muri agigilla agi bomteng, ari a agigilla ni a kundum amalah, aɓeni aɓa-Levi ni agh. 19Ke gi bomteng ka ɗig nini, le ɗigna ni kyari kwa agh ihka billi ya ngha njah agh, ate ma ihka alliyi gushi Yahweh Kulli le, atema ih bol atenana agigilla ni agibilla, ihɓi tig njih ri kwa.20Ɗigna ihka pagha atema ke yahli ihbi logho amura amuna ngih, atema ke ihɓi keghe njere ri alagha, nji bung malih alle bung makatang, atema a kara ihɓi nonno a njemurung lo, Ini ni aminkahyi antiri Israel.
1Amalah, aɓeni aɓa-Levi ni agh, ni aɓa kunvarre le Levi kwa, a nyha ni ɓang alle gibere ni Israel; ɗigna aga lih agi ɗahra le Yahweh mama apag njiri gishe agh ninga gibere. 2Ɗigna a nyha gibere a ntira amuna ngih yang ngha; Yahweh ni pag gibere le yang, ninga mama nah ih yang ngha.3Mamani pag ngoso mami amalah, a pah yang ari agah aɓayong gi pah ate ɗahra, kepag ndah alle njuh; kikabih, tekih ni ɓahri ya, ni abumeh. 4Ɓilla makunduna le yong, ma inabi mapiyo, le ni murun le yong, le ni makuduna anjuh lelle le yong, ɗigna nga pah yang. 5Ate Yahweh Kulli le yong tar le a ntira akunvarre kwa atagha apag tumo a yeh lulli Yahweh, ini ni amunabuna le ha kikenne.6Ate aɓa-Levi pura a ri alah ni kwa a Israel bah ih ɗig nghang ngha ni tollo ni yeh kwa ih zu abah Yahweh tar ih ya, 7Le ih ka pag tumo a yeh lulli Yahweh Kulli le ninga mama amuna ngih aɓa-Levi kwa ngi pagha, ɓeni tagha akundum Yahweh ya. 8Ɗigna a jah ga mwoh agh ni a lih, ketig gah pura a gibere biɓilla le yang ni mangha.9Ngha ih zuni a njeh ni Yahweh Kulli le yong gi pah yong ngha, ɗigna ninga alliyi pagha agi jenna le aɓayong ngha. 10Ɗigna ka ɓah kuma a ntiri yong ɓeni ka ɗahra ni munabuna alle munagallang le a gishe ya, alle ɓeni kwa akum ni wolnjeh, aghle ih shinbang alle gan waɓ gipagna, alle ɓaɓangna 11aghle ɓeni ki maggiri alle ɓaɓangna alle ɓa pagtumo nyamuru, alle ɓeni ki nahteng ri anluoh agh ni.12Ate ɓeni kwa pag jah gah agh gi jenna ni bin Yahweh; atele agi jenne ni ninga agh ni paghi ke Yahweh Kulli le yong ki piriyi aɓayong a dum yong. 13Ke ɓah akum yong dum Yahweh Kulli le yong ni tenmahihra agh, 14Atema aɓayong ni ga piriyi ya ateshina kiri yang ri aɓa pag ɓangna ni wolnjeh; keminya ih miyong ngha, Yahweh Kulli le yong ni aghi yong ih pagha agire agh.15Yahweh Kulli le yong logshi yong ɓa agkuntumo le Kulli a ntiri yong, mwoh a ntira amuna ngih yong, ninga meng. Ɗigna nga oghi. 16Nga ih alla abin Yahweh Kulli le yong a Horeb a kara kpaɓɓa, nahni, ‘ke ye shi og gih Yahweh Kulli le sung ɗeshili ya, alle shi shin gulo gishe ninga agh, alle shi wuh.’17Yahweh nah ngha, nga a waɓɓa maɓonna ni. 18Ngha logshi ɓa agkuntumo le Kulli a ntira amuna ngih yong ninga yong, ngha tig tenana lang a kun ni, le ihka waɓɓi yang agah kwa lagni ya. 19Ihka pagha ngha ɓeni kwa ni og tenana lang ni ih waɓɓa a lullang, ngha alli abin ni20Keminiya ɓa agkuntumo ni ka waɓ tenana ni gulomurung ni lullang, tenana ni ni tighi ih waɓɓa agh, alle ɓeni ki waɓteng alulli akulli ma sa, ɓa agkuntumo agh ih wuh.’ 21Nga ni pagha inga waɓɓa ayahli yong: ‘Niyellang ni shi yerini kuntumo ni Yahweh ni waɓɓa agh?22Ngha yeri kuntumo ni Yahweh waɓɓa ngha ɓa agkuntumo waɓteng a yeh lulli Yahweh. Ngha te agah ni puro alle pagha, le gah nip agha Yahweh ni waɓɓa agh ke ɓa agkuntumo egh waɓnateng gulomurung, le ninga ɓang ngobong le ya.
1Ngha Yahweh Kulli le yong kashi aɓayong, aɓeni njeh le yang ni Yahweh Kulli le yong ki pah yong agh, le ih zu a njum yang nji ɗigha alahmagulla ni alah yang, 2Ɗigna nga tolla alahmagullina tahro ah ntiring a njeh ni Yahweh Kulli le yong ki pah yong ih pag tele ya. 3Ɗigna ih nga gil njere ni ka koriyi njang le yong ngoshe tahro agh, njeh ni Yahweh Kulli lre yong ki tig yong ihɓi tolli gibere ya, ate ɓeni kwa wol nlueh mamona agh logle ɓangha wora beh.4Gah ni ki pag agibilla ni kon ɓeni wol nlueh minɓih ke ɓangha wora beh ate ihɓi ashi usulo le ya-ɓeni wol nlueh minɓih ate ih shiɓɓi ari kunbang ni gire pag ni ya. 5Ah nah, ngha ɓwa ingna a lusung ni minɓih te koriyi ngung, le korgiri ni nkuogiri te kor ngung ih kpah, le nji nkuogiri purari muri le ki wol minɓih le wol nlueh-le ɗigna ɓeh ya ihka ɓangha ih wora a mamona le alahmagulla ate ashi usulo le.6Nyha nina'agh le aɓanwangoso murung ka kuratye ɓeni tol usulo agh, le a pih le yahlulla le ke kummi, ngha nonno ye gogna agh, wolli wol nlueh ko ke ɓeni ni pag ga ihka wuh ni ya, ate ni shiɓɓi minɓih ya kikara agh. 7Te ya Ih langna yong ihɓi tariya alahmagula tahro ate mur yong.8Ngha Yahweh kulli le yong ɓuhri njang le yong agh, -ninga mama kaniyi ni akah yong ihka pag agh, ni pah yong anjeh ni kwa ognirung ni akah yong agh; 9Ngha ih bolla alagbang kwa ih pag yang agh, mama Ngi lagni yong nikyari ya-lagbang ma agnjih Yahweh Kulli le yong ni ginya a njinjere le, le ɗiogna nga ɓuhri amur yong alahmagulla, amuri a tahro ni. 10Ih pag gah atema ni a suɓ nkila le ɓakunwar a ntiri njeh ni Yahweh Kulli le yong ki pah yong ninga gibere ya, ate nkila temashihra ni ki pagha antiri yong agh.11Keminiya ngha ɓeni shiɓɓ minɓih ya, ɗigha ih nong yi, logha ri, le ke tighi pye ha ke wuh ni, le ngha ɓangha woro a mamona le alahmagulla wo- 12le aɓatenna ni a lahmagulla ɗigna ihka tashi bang a zuni ni a beh, le ih peh abih aɓa nwah ngoso nkili, ate ihka wuh. 13Ah njih yong ni ki shin gi'enna; tekushiya, ɗigna nga pushi temashihra nkila a Israel ate ihka ɗig yarata ni ni.14Ɗigna ninga pushi njang le minbuoh ni a tigha abang kunbang kikara ni wor agh, ari a gibere ni aka kumma, a njeh ni Yahweh Kulli le yong ki pah yong ni pag mami yong agh.15Ɓwa mwoh ni ki tangha a waɓkun amuri temashihra le ɓwa agh, ko ate gimashihra le agh, ari atenana pagni gimashihra agh, ah akun awaɓkun ɓahri, ko akun awaɓkun tahro, ɗigna tenana tangna. 16Teya ɓeni ni ɓotiya ih tangha aɓawaɓkun amuri ɓwa te waɓkun amuri gimanangna ni pag agh.17Le abuna ye kwa, aɓeni njuoh ingna ntiri yang ngha, ka tangha kundum Yahweh, a ɗum amallah ni ɓawaɓnjuoh ni ki pagtumo a kare ya. 18Ke ɓawaɓnjuoh ka billiyi atenana ne yarata,; shinna, ngha ɓawaɓkun ɓa waɓkun yiri ni le waɓna kun yiri amuri munateri, 19le ɗigna nga pah yi ,ninga ga tollo ihka pag yi munateri; le ngha pushi temashihra a ntiri yong.20Le aɓe owa ka og le ka ɓang ngoɓɓong, le na wa pag jah gimashihra ye a ntiri yong agh. 21Njih ni ki shin gi'enna le ya; usulo ka nwah usulo, njiung ate njiung, millung ate millung, bung ate bung, kusung ate kusung.
1Ngha nginya kwa a luah ri aɓa shiɓi yong agh, nshinna apiri, anyegwoh, ni aɓayong gowoh wor yong, ɗigna ninga ɓang ngobong le yang ngha; ate Yahweh Kulli le yong yangha ni yong, ɓeni pushi yong a njeh Egypt agh.2Ngha ih tollo nga ingna a luah, le ɗigna malah ka puro ka nahteng ri aɓayong. 3Ɗigna le aka waɓɓa yang, ‘Nshinna, Israel, nyong ngha nga ingna a luah ri aɓayong ni ki shiɓi. Ke ihɓi dum yong ih kpa gha. Ke ih bang ngobong alle ih koshiya. Ke ih bang ngobong leyang ngha. 4Ate Yahweh Kulli leyong ni ki wori yong ini pag ɓeni ka wori yong a wolrung te muryong ate ih ashi yong ari a bah shiɓi yong.’5Le a magula ka nahteng ri aɓayong a nah, ‘Yang ɓeh pag ɓeni ɓang lah mapiyo le ni sang ingna lieh agh? Deh ihɓi nyere ih wora lah, ate ma ke ihɓi wuh a luah le ɓwa sah ihɓi ingni ya.6Ɓwa nghang ngha pag baɓang njingung ni sang og ɓore nji ngung egh ya? Ley ihɓi wora lah, nina'agh ni ih wuh a luah le ɓwa sa ka ogɓore njih ngung le. 7Yang ɓeh serr ɓamah keminiya ni sang tighi lah agh? Deh ihɓi nyera lah atema ke ihɓi wuh a luah ih ɓwa ma sa ihɓi tighi lah agh.’8Le ɗigna magula ka nahteng ri aɓayong ngi nah, ‘Yang ɓeh ki ɓang ngobong alle dummi kpa? Deh ihɓi nyere ih wora lah, atema ke ihɓi dum min bih ih kpa agh ninga mi agh.’ 9Ngha magula mal nahteng ri aɓayong, le ɗigna ngha tigha aɓa-agkununa le aɓa-tah-luah muryang.10Ngha puro ngi ka a wol lah magula agh, mom yang ni ɗigna ma olollo. 11Ngha a ag olollo a logshi yong a kunkalieh yang le, aɓayong ni kwa a kumma le ɗigna a paghi yong tumo gani le a ya paghi yong tumo.12Keminiya na ag ɗigna ma olollo ni yong, le a pag luah ri yong, le ɗigna nga ingni yang ni luah,13Le ngha Yahweh Kulli le yongpah yong ih lihluah le nɗiya a muryang, le nga wol lueh ɓabura ni kwa a lieh ya ni kun garabwoh.14Keminiya a menah, amuna ma kenina, a giluwo, ni a gah kwa alah magule ya, agiponna ni kwa agh, nga ponghi muryong ni. Ngha lih a giponna le aɓa shiɓi yong, nga Yahweh Kulli le yong pah yong ngha. 15Ɗigna ini nga pagha na ari alah magula ni kukuwo ri yong ngha, alah magula ni le aɓayong nini ya agh.16Alah magula le aɓayong ni Yahweh Kulli le yong gi pah yong gibere agh, Ɗigna ninga ɗag gah kwa gi usuli ya njah agh. 17Ngha girjah yang kwa: aɓa Hitti, ni aɓa Amor, aɓa Canaan, aɓa Periz, aɓa Hivit, ni aɓa Jebus, ninga mama Yahweh Kulli le yong lagni yong ngha. 18Mpag gah atema ke aɓah alliyi yong bil njinjere ma agi jenna le yang ngha, ninga mama a pagni yi akulli le yang nga. Ate mpaghi le, mpagna gimashihra ri Yahweh Kulli le yong19Ngha ihka tolyi yong kunbang ke nga pon lah agh, nga ih tigna luah ngi aghi ya, le ɗigna ninga tutiyi angung ni dendah nga girjah yang ngha. Atema nga lih yang, nina agh le ninga koriyang njahli ya. Ate angung ni a ɓang le ɓeni nga pon ngha? 20Se angung ni ih yere ih ngung ma lih niya agh, nlogle ih nkoriyang ngirjah yang: le nga nong pon lah magula ni pur luah ri yong ngha, ha sete kpah.
1Ngha ih kum ɓwa ni a wol nlueh ni njeh ni Yahweh Kullli le yong kip ah yong ngha, nongha a abang, le a yeri ɓeni wolli ya; 2Le a ɓatenna ni aɓayeri njuoh ka puro, le aka pyeri nonno le alah ni kagni ɓeni a wol nlueh ya.3Le ɗigna aɓatenna ni lah ni gyaɓ ni nluoh ɓeni a wol agh ka bol heifer munandah ari luwo, mama ni sang pag tumo ngha agh, ni sang tol sorro ngha agh. 4Le ɗigna aka bolli muanndah egh a wori a bongrong ni muru ki ɓang ngha nghang, a bongrong nipa aɗingya alle a jamma agh, le a ɓung mel muna ndeh a bongrong beh.5Le amalah, aminkah Levi, ɗigna ka pura dum, ate Yahweh Kulli le yong tolle yang a paghi tumo a paghi yang mosso a lulli Yahweh ni ingna a ntiri aɓeni ni ogriyang ngha nghang ni aɓa monno ari atenana le yang.6Aɓatenna ni a lah magula ni gyaɓ ni bah a wol nlueh ɓeh ya ka lag abih yang a muri munandah ni ɓung melli a bongrong; 7Le ɗigna aka agha ri tenana ka nah, ‘abih sung ni suɓ nkilla agh, alle nji sung shin ne ya.8Yahweh pon yi yang tuɓu, aɓa-Israel lo, aɓeni a assi ya, le ke atighi sung tenmashihra ate nkilla ma kwar a ntira aɓayong loh Israel, Le nkilla ni asuɓa ka ponghi yang tuɓu. 9Njinjere ninga ni nga pushi ni nkilla ma kwar a ntiri yong, ngha ih pag gi maɓonna anji Yahweh ya.10Mpuro nga pag luwa ni aɓa shiɓi mur yong le Yahweh Kulli leyong pah yong lihluwa a mur yang le tigh yang a gbara leyong, le mpon yang ninga aɓeni ah bol agh, 11Nshin ɓamah ma ɓonsari a ntiri aɓeni mbol agh,, le yalo tolli ih pag mah mo, 12Le a ka wori a liyo; ih ka nwamuri, iti ka kashiyi kagla bi.13Le ih ka pushi kukura ni kuro ngha ah bolli ya, le ih ɗigha a liyo ih gonnluo teri ni ngih ha shienri a njumi ya, kalla logle kpaɓ yong a ɗig buri, ih ka ɗig mamoh. 14Keminiya yalo ni tolli ya le, a logle a ɗag yi ih woro a ba yali tol agh. Keminiya ke a mag yi a ag bollo agh, ɗigna ni te a wo pilli ninga gurro agh, are a pah ne iribina.15Ɓwa ngha ni amena ɓari, le mamona agh a agnji mama te mwoh agh yali tolli ya, kwa ɓari egh teya ɓilla yi amuna – kwa ɓari ɓamah mama ah agnji y ani mama yali nit ol agh ah-munabuna makunduna agh muna ɓamah ni yali nit ol agh ah ni, 16Le kara ni ɓwa egh ka gaɓ ni; amunabunna le gibere agh, le ke ih tig munabunna le mah mi mama ih agnji ya ih ɗig munaabunna makunduna amuri munabunna le mah mi mama yali nit ol agh ah, munabunna ni ini ki pag makunduna ni njiteng agh. 17Ɓoro egh ya, ɗigna ih agni muna bunna makunduna, munabunna le ɓamah ni yali nit ol agh ah, ni pih mbende ɓari le agikunna le. Tangha a munabunna makunduna agh mami ni.18Ɓwa ngha ni munabunna ni ki tenkirung ye ki al mwono, nyha ki og tenana terri ko tenana le ngih ya, ɓeni ko ke ah gilli le, ni ki og yang ngha agh; 19Le ɗigna terri ni ngih ih bolli ih zuni abin aɓatenna ma lah-magulla a kun-lah ma lah-magulla le.20Le ɗigna abuna ni kwa a lah-magulla le ya ka ɓug’ yi ni tahli ha sete wuh; le nga pushi gimashira egh ntiri yong. Israila kwa ka og tenana egh ngoɓong ka kpa ari yang. 21Le ɗigna abuna ni kwa a lah-magulla le ya ka ɓug’ yi ni tahli ha sete wuh; le nga pushi gimashira egh ntiri yong. Israila kwa ka og tenana egh ngoɓong ka kpa ari yang.22Ɓwa pag gimashira ni pyere a wolnlue agh le ah wolnlue, le nkurmelli ngeri kuli, 23Le ke nɗag nlue kuli ih bang ih tuh yi ya. Nlingshi kara egh; ate ɓeni kwa ah kur melli ah gere a kuli ya Kulli nyom ne. Ɗigna ke njuhri nje ni Yahweh Kulli leyong ki pah yong ninga gibere agh.
1Ɗigna ni awo tol njiuh ari dendah ko njuh minboh ɓa-Israel ki ɓoro aɗag agh; ɗigna aka zu ni yi tele ni. 2Ngha ɓoh ɓa-Israel gyaɓ ni weh ya agh, ko ni a yeri ya agh, le ɗigna aka zuni agiluwo ye a lah binno, le ihka ɗigha binno kedebang tele ali, le ɗigna aka nyeshi yang.3Ɗigna aka pag ni na ni mburijeng le; Ɗigna aka pag ni na ni gi'ishina le; Ɗigna aka pag ni na ni gah kwa ɓoro le a kumma; Ɗigna ni a wo songri ya temuro agh. 4Ɗigna in awo shin mburijeng kodendah kpah nzali amuri njinjere le awo tol njiuh ari yang agh; Ɗigna aka angni ni yang logse ɗeshili.5Ɗigna ɓamah ni ki ishi ga ki pag mami ɓabura agh, aghle ɓabura ki ishi ga ki gi'ishina le a mehna agh; ate ɓeni kwa pag ga agh jenna ni abin Yahweh Kulli le yong.6Ngha pagha a kum ndah minya a dummo a muri njinjere, ari ngung ni kwa'agh ko a nzali, ni amuna ko ankih, ɗigna ni awo tol ngihyong a kpaɓni amuna agh. 7Ɗigna aka ɗag ngihyong ihɓi woro, keminiya alogle aponna amuna temuro. Nteshikiri yong ri lagbang ni ate gah kwa'agh ka wor olollo ni weh, le aka nonna akara lo.8Kunbang ni a ɓangh ni lah agh, le ɗigna aka pag giri a kun muri kangna lo ate ni a zuni nkila amuri liyo agh ngha ɓwa kpah beh ya9Ɗigna aka pag ɓabang njingung ni njagiri ɓahri ya, ate ni ah ag gisoro kwa a njibin ma gerenteng agh, jigiri ni jamma ni ɓabang njingung. 10Ɗigna ni awo kpaɓ dendah ni mburijeng kushimona a ɗigni ɗiya agh. 11Ɗigna ni awo mel gi'ishina a pagni nyong ni linen kushimona agh.12Ɗigna aka pag yi muro nguri ari gbira ihne kun dagra mama awo ishi ya.13Ke ih ngha ɓabura to ɓamah, le kenna abin ni, le ye zu shiɓɓi. 14le tighiteng ma pag giyiriɓina le ɓiyilulli, le nah, Ih ntol ɓamah ni, keminiya nga zuni kahri ya, Ni gumu dum ih ini nsari ya."15Le ɗigna teri ni ngih munangallang ye tol gah ka dummo ih nsari ni ya ka kenni abin aɓatenna ni a kunkala lahmagulla.16Ɗigna ter munangallang ye ka nah yi aɓatenna, 'Mini pah munangallang lang abin ɓabura ni ɓamah, le ke shiɓɓi. 17Shinna, tigne teng giyiriɓina le nah, "Ni kum gumu ki dummo ih munangallang lo agh nsari ni ya." Keminiya ga dummo ih munangallang lang nsari ya ngha.' Le aka meshiyi kandagire a dum aɓatenna ma lahmagulla.18Ɗigna aɓatenna ma lahmagulla ka bol ɓabura ye ka fugshi; 19le ɗigna aka tig ni tenne ihb.i nwah giri ashekel ma danna woro-tongno, le a pih ter munangallang, atema ɓabura ye ɓiyina lulli nsari a Israel. Ɗigna ihka ɗigni mahmi; le ni logle piriyi akara kwa.20Keminiya ngha ga agh njiteng ni ya, le na kun ga kadummo ih nsari ni ya agh, 21le ɗigna aka zu ni munangallang ye a kunkala leh teri, le aɓuna ni a lahmagulla le ya ka ɓuyi ni atahli ha ihka wuh ni, atema pagna gi yiriɓina a Israel, te pag te njah a liye ter; le nga pushi temashihra antiri yong.22Ngha akun ɓabura ki nongni ɓamah nga ɓagwula abin ɓabura maɓih ya, le ɗigna kwa le yang aka wuh, ɓabura ni ki nongni ɓamah ye ni ɓamah ye ni muri; le ngha pushi gimashihra a Israel.23Ngha munangallang ngha nsari ni ya, ɓabura purari, le ɓabura maɓih kummi a kunlah magulla le nongni ni agh, 24tol yang kwa ɓahri a kenni kunlah magulla, le a ɓuyiyang ni tahli ha a wuh. Ɗigna aka ɓuyi munangallang ye ni tahli, atema ni magjolo agh, ko ke yang ngha ntiri lahmagula. Ɗigna nga ɓuyi ɓabure bi tahli, atema ɓiyina mahle ɓih; le ngha pushi gimashihra ye antiri yong.25Keminiya ngha ɓabura kun munangallang ni a purari ya a lusung, le ke bolli le nongni, le ɓabura ni nongni agh ni kukolong ka wuh . 26Keminiya ɗigna te munangallang ni a pag yi gumu agh; gimashihra nyha pyeri kenni a nluoh agh. Ate njuoh ye ninga kunbang ni ɓabura kpari binɓih le wol nlueh ya. 27Ate kummi a lusung; munangallang ni apurari ya magjollo, keminiya ɓwa nyha ka ashi ya.28Ngha ɓabura kum munangallang ni nsari ni ya keminiya ɓeni ɓwa nyha purari ya, le ngha ke bolli le nongni, le ngha aka yeri teɓi ya, 29le ɗigna ɓabura ni nongni ni agh ka pah ashekel ma danna woro-ɓahri-pur-lum abin ter munangallang, le rihka ɗig mahmi, atema ɓiyine. Le ni logle magyi bung agh ari akara le kwa.30Ɗigna ɓwa ni ki tol mahle ter ih pag mami ya; ɗigna ni ih tol gah pag ma njuwula le teri ya
1Bwa nyha a ɗengri ko a kashi tahlikari ka ingna a kpaɓa le Yaweh agh. 2Muna ɓa nguri kunbueh nyha ka ɗigna a kpaɓa le Yaweh; ha kehni a baɓilla malum le aminkah yi.3Ba Ammoriya ko ɓa Moaba ni ki ɗigna a kpaɓa le Yaweh agh; ha kehni a biɓilla malum le a aminkah yi, nyha mwoh a ntiri yang ka ɗigna a kpaɓa le Yaweh agh. 4Ga paghi ya ate ni a kum yong njere ni burodi ni muru agh ngha mpuri nje Masar agh, ni ate a nwahna Balaam muna Beor ni Pethor a nje Aram Naharaim ate a nyom yong.5Keminiya Yaweh Kulli le yong ni og nyommo le Balaam agh; le Yaweh Kulli le yong pil nyommo egh ɗig kumboro le yong, ate yahli Yaweh Kulli leyong tolla yong. 6Ke nye al ɗigna alolo ni yang ko kumo le yang ngha a ntiri ɗigna le yong kwa agh.7Ke njen n'agh ɓa Edom ngha ate muna teyong ni, ke n'agh ɓa Masar a ntiri yong ngha ate nɗigna abiri a nje leyang . 8Aminkah ma biɓilla matahro ni a ɓil yang ngha ka ingna a kpaɓa le Yaweh.9Mpur yi aɓa shiɓi muyong lua le nɓang ishi muyong a gimashihra ni kwa agh. 10Bwa ngha ntiri yong nyha gerengteng ngha ate guɓung ni paggiri ni duh agh le puro a ntiri bin kpaɓa le aɓa tahlua, ke ye nyere a bin kpaɓa egh ah. 11Kapolla pag le ih susso, kara ingni le logle nyere abin kpaɓa le aɓa tah lua egh.12Nɗigi ni bang sa ni bin kpaɓa le aɓa tah lua ngha aka kah nghang ngha ; 13Nga pag ni agi pag tumo ni nga tum ni tulli ya; nduwanje nga pag tua le, ntum tuli le nlingshi tua leyong. 14Ate Yaweh Kulli le yong ngha ki ginya a ntiri bin kpaɓa le aɓa tahlua leyong ate pah yong lihlua ni pah yong gnakun aɓeni ki shiɓi muyong ngha. Ini paghi ke bin kpaɓa le aɓa tahlua leyong ih ɗig gerenteng ate ih shin gitiɓiyakun a ntiri yong le pil njumi ri yong ngha.15Ke nyere mpeh telelah guro le ni ɓangha bih ya. 16Le ih ɗig ni yong a lah ni kwa yali tol agh. Ke npeh gani ya.17Ke mpag ni mahnjah ni ki pag gilang ngha a ntiri a munangalang le Israila agh, ko mahnjah ma pag gilang a ntiri a munobunna le Israila agh. 18Ke nzuni ngosotumo le mahnjah ko ngosotumo le minlara a liye Yaweh Kulli leyong ate ga atollo a pah agh; ate ah ga kwa ɓari ni ya a ga Kulli shiɓi ya ni.19Ka pih ɓuwo ɓa Israila tagma ate ɓuro agh ɓuro amuri bolo, ɓuro amuri gilina, ko ɓuro amuri ga a pah tangma ate ɓuro a muri ya. 20A logle a pih biri tangma ni buro amuri, keminiya ka peh buwo ɓa Israila tangma ni ɓuro amuri ya ate ih Yaweh Kulli leyong ka pah yong kumɓoro amuri ga kwa ntigha yaliyong nga pag agh a nje ni nga ingni nghang ka ɗig mamiyong ngha.21Nkanigiyi Yaweh Kulli lo giri le, ka tyenghi bang ni ɗungshi ya, ate yaweh Kulli lo ka alli abinno; pag gimashihra ni ngha ni a ɗungshi ya agh. 22Keminiya a pushi muro te a kaniyigiri ma gipahna le ni ih ɗigh gimashihra binno agh. 23Ga kwa puro a kunno agh ɗigna a billi a paghi; ninga mama a kaniyi ni Yaweh Kulli lo giri ya, ka kwa a waɓa ni kunuo ni yalung mwoh agh.24A ingna a ɓabang njinyung a logle a lih ɓongshina ninga mama yalo tol agh, keminiya ke a soɓ ɓaɓa a guwo lo agh. 25A kenne a ɓabang le ɓwo ɓa murikalla ni ɓilla agh le, a logle a hariyi kiri gweh ni buwo, keminiya ka tig nshingring ri njigiri le ɓwo ɓa muri kalla ni ɓilla agh.
1Ngha ɓwa tol ɓamah le tighi lah, le ni kum dumposhina a bini ya ate ogna gi iriɓihyina a muri ya, ɗigna ih nyongli giɓomteng tuhnjuwala, ih pih a bih ni pushi a leh. 2Ngha pura a leh ya, logle ɓangwula bin ɓabura maɓi.3Ngha buri ma ɓahri shiɓi le nyongli giɓomteng tuhnjuwula, tighi a bih ni pushi a leh: ko ngha buri ma ɓahri ye wuh agh, 4le buri ni tighi lah ni duna ke piriyi ni kunduna agh, ni wa ye tolli ih ɗig mahmi ya, ate wara ɗigha ih nyha kunwar agh: ate ih ka ɗig gi shiɓina bin Yahweh. Ɗigna ni nga tig njeh ki kum tehgula, njeh ni Yahweh Kulli leyong ki pah yong giberre.5Ngha ɓwa tol ɓamah mapiyo agh, ni ih ka a luwa ni aɓa tahluwa agh, ke a tighi ih wora tumo a tenne agh: a ɗaghi ih ɗigha lah ma bogho mwoh, le ih zuni mahmi ni tigha lah agh binmurubang.6Ɓwa nyha ka ag tahli goggiri ko muna tahli goggiri a temuri tangma agh, ate ih ɗig ninga tol usulo le ɓwa a temuri tangma.7Ngha a kum ɓwa ni iɓ muna ngih a ntiri aɓa Israel, pag yi giri ninga guro ko maghi ya, ɗigna a wulnluo manyiɓih ye, le nga pushi gimashihra a ntiri yong.8Nlelmuyong ri binkonna le irishihra, nina agh ate nga shini yarata ni bil gigilla ni a pahyong mama malah, ɓa Levi ka aliyi yong, ninga mama nlagni yang ngha, nina ni nga pagni. 9Nɗengshi ni ga Yahweh Kulli leyong pag yi Miriam ngha nga puri a Egypt agh.10Ngha a pih ɓwoh ɓaɗigna jah tangma ni kwa agh, ɗigna ni awo ingna a leh ate ag gi kaniyina agh. 11Aka tangha dahbeng le ɓeni a pih tangma agh ka zuni yo gi kaniyi giri a dahbeng.12Ngha ini ɓa-enna agh, ɗigna ni awo bol gi kaniyi giri le ih nong ngha. 13Ɗigna aka nyenni ni gi kaniyi giri le ni kunbang ni kara ki ingnini ya, nina agh ate ih nongni dagrah le, le ih mosso: ih ka ɗig gimaɓonna a temuro a dum Yahweh Kulli lo.14Ɗigna ni awo par ɓa- enna ni ɓa al angna ni a tollo a tumo agh, ko ini ɓwoh ɓa Israel ko abiri aɓeni a njeh leyong a yeh alahmagula leyong. 15Kyari kwa agh aka nweh ngosse, ke ih ɓi kara ingna ni nmeshili teng nghe ya, ate ini ɓa- enna le yangha ih tig njih ri. Paghi nina ate ke ih ɓua a bin Yahweh a muro agh, le ih ɗig gimashihra ni a woro a pag agh.16Ɗigna ni a wolnluo aɓaɓil ɓayong a temuri amuna yang ngha, ke a wolnluo amuna a temuri aɓaɓil yang ngha. Nina agh ɓeni kwa agh a wolnlue a temuri gimashihra le.17Ɗigna ni awo ariyi ɗum njiteng ni ɗig mami biri ko minbawori ya, ke aka ag gi ɓughrung le mahberre a muri tangma agh. 18Nɗengshi ih nyong ni aguro a Egypt, le ih Yahweh Kulli lo ashina yong a be. Ngha nina agh nlagna yong ih ɓi mbil lagha ni.19Ngha mpon gissoro ni a ɓabang, le ngha njangshi ni omer le njigiri a ɓabang ngha, ɗigna ni nga nyere ate tolli ya; ih ka ɗigha a temuri abiri, a temuri aminbawori, ko a temuri amahberre, nina agh ate Yahweh ka moshi yong a ri tumo le abih yong. 20Ngha nwol njingung olive ri ngung olive agh, ɗigna ni nga bishili a bih ngung ngha; ih ka ɗigha a temuri abiri, a temuri aminbawori, ko a temuri amahberre.21Ngha kpaɓa anjingung le ɓabang njingung leyong ngha, ɗigna ni nga bil mburkusung ɗeshiliya. Ga kwa uwo agh ka ɗigha a temuri abiri, a temuri aminbawori, ni a temuri amahberre. 22Ɗigna nga ɗengshi ih nyongni aguro a njeh Egypt; ngha nina agh nlagna yong mbil lagbang ni.
1Ngha mwonno ngha nghang a ntiri abuna le a wora bin waɓnjuo, le ɓawaɓnjuo waɓi yang njuo, le aka ɗag ɓeni pag gimaɓonna agh ni mashi ɓayong mashihra. 2Le ngha tengshihra le ɓeni nyha ni njiteng ngha agh kehna ih ɓi a wolli ya, ɓa waɓnjuo ka tig yi ih nongha njahli le a wolli a dumi ni gogwo le batagiri ni perari gimashihra le ya.3Ɓa waɓnjuo ka wolli batagiri woro ɓahri, keminiya ni logle uwor gogwo agh, keminiya ngha ih ka uwori ya, ni ɓuhri wollo ni ɓih yong ɓa Israel ka ogni iriɓihyina a nji yong ngha.4Ka shiɓih ndahɗigɗiya lih gweh ngha ih ɗigɗiya agh.5Ngha amuna ngyong ɗigha binmona le mwoh leyang wuh nyha n muna agh, le aka pah mahle ɓeni wuh agh a bin ɓeni sa nyha a leh ya agh ih tighi lah. Ngho nyha nina agh le ih muna ngih ih ke kuri ih ɗig mahmi, ni pag tumo le munangih a bin ɓameh. 6Ga ngha nina ate minɓalla le ka gullo ni lulli munangih ni wuh agh, ate ke lulli ih ɓi ɓorra a Israel agh7Keminiya ngha ɓwa ni tollo yahli ih ka tol mahle muna ngih a temuri ya, le mahle muna ngih ka kah a kunjere bin aɓa tenna ni nah, 'Muna ngih burang shiɓina tighi muna ngih lullung a Israel: shiɓina pagtumo le muna ngih a binang.' 8Le ɗigna aɓa tenna ma lahmagula le ka gori ni nahteng ri. Keminiya ngha shiɓa ni nah, ' Ni n'alla nga tolli ya.'9Le malah muna ngih ka zu a bini a dum aɓa tenna, ka pushi kuhra le a kushi, ni taɓtahra a kundumi. Ɗigna ih ka pil yi ni nah, 'Ga ni a pag yi ɓwa ni ni agni ɓag leh muna ngih ya.' 10Lulli ya aka gori a Israel, 'Leh ɓeni kuhra le ni a pusso a kushi ya.'11Ngha abuna wolrung a ri yang, le mahle mwoh zu za ag buri a bih ɓeni wolli ɓugha njahli ya, le ngha ishi bih dumi ni tolli ya, 12le ɗigna nga kashi bih: njih yong ni ki shin gi-enna agh.13Ɗigna ni nga tol adungro shisa a kukwa leyong, makyena ni magula agh. 14Ɗigna ni nga tigha a lah yong agipyeshi giri shisa agh, makyena ni magula agh.15Gi dungrina maɓonna ni pag yarata agh ni nga kumo: gi pyeshigiri maɓonna ni pag yarata agh ni nga kumo, nina agh ate akara leyong ka nonno a njeh ni Yahweh Kulli leyong ki pah yong ngha. 16Ate aɓeni kwa ki pag jah ga agh, aɓeni kwa ki pag ga ni ɓottiya agh, agi shiɓina bin Yahweh Kulli leyong.17Nɗengshini ga aɓa Amalek pag yi yong a njere ngha mpuri Egypt agh, 18pagha ni a kumni yong muri njere ni wolnluo aɓeni a nzumo agh, aɓeni kwa nyah ni iritenna a nji nzumo a agh, ngha irih yong malli nga wuhni danah agh: ni gushi Kulli ya. 19Ngha nina agh, ngha Yahweh Kulli leyong pahni yong usulo ri aɓa shiɓi muyong kwa kangni yong, a njeh ni Yahweh Kulli leyong ki pah yong ih ɗig giberre ya, ɗigna ih nga pushi ɗengse le Amalek a tinna ɓakuli.
1Ngha ih nzuna a njeh ni Yahweh Kulli lo ki pahyong ih ɗig giberre, le ngha n'agne ni ɗigha a yeh ya, 2le ɗigna nga tol makunduna le gissoro njeh mama kumma nga zunih Yahweh Kulli leyong ɓeni ki pah yong ngha. Ɗigna nga tighi a gwoh le nga wora ba Yahweh Kulli leyong ka tollo ka tigha bin ɗigna le lulli ya.3Ɗigna nga ka bin malah ɓeni ki pagtumo a yeh akara wo agh ni nah yi, 'N'agna ni kyari bin Yahweh Kulli lo ih nzuna njeh ni Yahweh kaniyi akah nghang giri ih pahsung ngha.' 4Ɗigna maleh ka ag gwoh egh a boh ni tighi njahli a dum deshile ɗahra le Yahweh Kulli lo.5Ɗigna nga waɓah a dum Yahweh Kulli leyong, 'Akah ngang ngha aɓa Aram ma ganglah ni. Wora Egypt le ɗig nghang, ni aɓayong le fittong. A be ni gul nghang, ni masso ni gogho ɓayong.6Aɓa Egypt pagne sung ga ni ɓottiya agh ni tig yi sung binkonna. Ah tigna sung a tumo a tenne. 7Shi ɓuana bin Yahweh, Kulli le atehsung, le ogna gih sung ni shin binkonna lesung, tumo lesung, ni pariyi ya lesung.8Yahweh pushina sung a Egypt, ni bung ma dungrina, ni nonno dumbung, ni agi pah ngoɓong, ni agi ɗumna, ni agi magtahɓi: 9le zuna ni sung ba ni pahsung njeh ni, njeh ni kira ni nyih ki ɓangha njeh ya.10Niɓeniya shina, nwara mpushi ma kunduna le gissoro le njeh ni a weh, Yahweh, woro peng ngha.' Ɗigna aka tighi njeh a dum Yahweh Kulli lo ni gusso a dumi: 11le ɗigna a pag binmurubang a gimaɓonna ni Yahweh Kulli lo woro pag wo agh, ate ɓa liyo- a weh, ni aɓa Levi, ni abiri aɓeni a ntiri yong ngha.12Ngha nmalla pah amwoh -le lum leyong a muri ga kwa nponno gissoro a bogho ma tahro agh, ini, bogho ma pah mwoh-le lum, ɗigna nga peh bin aɓa Levi, bin abiri, bin aminbaworih, ni bin mahberre, nina agh ate aka lih ni ɗimma a kunjere le alahmagula leyong. 13Ɗigna nga waɓa a bin Yahweh Kulli leyong, 'Nwara mpushih aga kwa a lyang pag mami Yahweh ya, ni pah yang a bin aɓa Levi, bin abiri, bin aminbaworih, bin amahberre, billa ri alagbang lo ni kwa a woro a peng ngha. Ni nɗur mwoh le agigilla lo agh, ke nga jangshini yang ngha.14Ni nlih ko mwoh le a ɓua'agh lang ke nga tighi bangbung sa ngha nyha gerenteng ngha, ko ke mpahne a gusso le anluo. Nwara nteshikirang ri gih le Yahweh Kulli lang. Nwara mbil ga kwa a lagnang ih ɓi mpag agh. 15Shinbang njeh a bin ma gerenteng lo, ba a ɗig nghang a ɓakuli ya, ni moshi aɓayong lo Israel, ni njeh ni a pahsung ninga mama a kaniyi ni giri bin atehsung, njeh ni kira ni nyih ki ɓang nghang ngha.'16Ni kyari ya Yahweh ngha ki lag yong ih ɓi mbil agibilla ni agigilla ni̱: ngha nina agh nga bol yang ni pag yang ni yahli yong ni minlim yong kwa. 17Nwara nwaɓi ih ni kyari ih Yahweh ya Kulli lryong ni, le nga ginya a njinjere le ni bol agibilla le, alagbang le ni agigilla le, le nga teshikiri yong ri gih.18Ni kyari ya Yahweh waɓna ih nyong ni aɓayong aɓeni ɗig gikunna le ya, ninga mama woro ogni ri, ih nga bol alagbang le kwa, 19le ih ka tig yong a muri anshile aɓayong ni kwa gil agh, le nga kum ɓongso, yere, ni gusso. Nga ɗigha aɓayong ni a tigsa a bin Yahweh Kulli leyong, ninga mama waɓ agh."
1Musa ni Aɓagulale aɓa Israila a nahyi yang aɓah ihbi, mbilla atenna langni waɓiyong ngha ni kyari ya. 2A kara ni ngha ɗuri muru ni a gori Jordan ngha a njeh ni Murung Kulli leyong ki pahyong ngha, ɗigna ngha tigha a tahli maguliyina nga shegri. 3ɗigna nga nyolla muri a tennana gigilla ni kwa ngha ih dur agh, a ke nga ingna a njeh ni Yahwe Kulli le yong gi pahypng ngha, njeh gi pushi kira ni murun nyie nigha mamah yahweh Kulli le akayiyong, woro nahyi yong ngha.4Ngha ka ih ɗur Jordan, ih tesha a tahli ni ki tighni yong ni kariya, a muri Nkonno Ebal, ihɓi nshengri ɓiɓolak 5Beh ngha nga ɓang bin ɗarah le Yahweh Kulli le yong, bin ɗarah ma tahli: keminiya nigha giliyi tahli ye ni agitulla agh.6ɗigna nga ɓayi Yahweh Kulli leyong bin ɗarah ni tahli mamah na giliya gha; ngha pigshi gipahna a muri bin Yahweh Kulli leyong, 7ngha ɗarah a gipahna ma ogrung nga lih gi leyong biye; ngha pag ɓinmurbang a kundung Yahweh Kulli leyong. 8Ngha nyonla amura tahli a tenana gigilla kwa. Nyonli yang gerenteng."9Musa na amallah, ke Lebiyawa, nah teng ri aɓ Israila kwa ki nah, "Ih mang kiriyong ih ogh, Israila: ni kariya in ɗigna aɓuwa le Yahweh Kulli leyong. 10Ninale ngha ogh gih Yahweh Kulli leyong nga pah muyong ri tegigilla ni ngi tighi yong ni kariya.11Musa tigha aɓayong kare nah, 12"Akunvare nyha aka tagha muri Nkonno Gerizim ke a mossa aɓayong nghang kara ih ɗur Jordan agh: Seon, Levi, Judah, Issachar, Joseph, na Benjamin.13A mamani- pagha akunvare ni ka tagha muri nkonno Ebal ka waɓ yombang ngha: Reuben, Gad, Asher, Zebulun, Dan, na Naphtali. 14Ke aɓa Levi ki agha gih gulla ki nahyi a aɓa Israila kwa:15Ihɓi ɓeh ɗigha juhro ɓeni ser giri ni tul giri, gi jene ni bin Yahweh, tumo gi bung le ɓasergiri, na ɓeni vullo ke longshi teshi agh," Le aɓayong kwa ki angha ki nah, 'Ihɓiɗighana.'16'Le ɓeni kwa ni pih tehri ni ngi gulo agh ngha ihɓi yommo,' Ke aɓuwa kwa a nah, 'ihɓiɗighana.' 17'Le ɓeni kwa shishi tahli njang agh ihɓi yommo.' Ke aɓuwa kwa a nah, 'ihɓiɗighana.'18'Le ɓeni kwa ni ɗumi manjiwayina njere ma ɓwah nghang ngha ihɓi yommo.' Ke aɓuwa kwa a nah, 'ihɓiɗighana.' 19'Le ɓeni kwa ɗug iritenna aghni gille biri, mbawari, ni mahbere ihɓi yommo.' Ke aɓuwa kwa a nah, 'ihɓiɗighana.'20Le ɓeni kwa nongni mah le tehri, ate ma ini tol gibere le tehri agh ihɓi yommo.' Ke aɓuwa kwa a nah, 'ihɓiɗighana.' 21Le ɓeni kwa nongni giloh agh ihɓi yommo.' Ke aɓuwa kwa a nah, 'ihɓiɗighana.'22Ih nyommoh ɓ ɗigha muri ɓeni nongni mingali, muna ma ngalang le tahri, ko muna mahle tehri.' Le ɗigna aɓayong kwa ka nah, 'Ihɓiɗighana.' 23Ih ɓi nyommoh ih ɗigha muri ɓeni nongni nkilli ma ngalang ngha.' Le ɗigna aɓayong ka nah, 'Ihɓiɗighana.'24'Le ɓeni kwa wol lueh ɓi ɓamurikala agh ihɓi yommo.' Ke aɓuwa kwa a nah, 'ihɓiɗighana.' 25'Le ɓeni kwa agh pabung ate ih wol lueh ɓa njiteng agh ihɓi yommo.' Ke aɓuwa kwa a nah, 'ihɓiɗighana.'26'Le ɓeni kwa ni tol bil tennana ni a gigilla niagh, ni pih gulo nghang ngha ihɓi yommo.' Ke aɓuwa kwa a nah, 'ihɓiɗighana.'
1Ngha ih teshikiri yong ri gieh le Yahweh Kulli le yong ni bol alagbang le ni kwa Ngi lagni yong nikyari ya le , Yahweh Kulli le yong ka teshi yong amuri aɓayong ni ngunnjah agh kwa. 2Amosso ni kwa ni ya ka zu amuro. ngha a teshikiro te gieh le Yahweh Kulli lo agh.3Mosso ni aka ɗigni alahmagulla ni mosso ka ɗigni ɓabang lo. 4Mosso ka ɗigni ɓilla ɓahyoh, njingung njeh lo, ni aɓilla agiluwo lo, ni ɓuhro le andah ni amunanjuh ma luwonjuh lo.5Mosso ka ɗigni guwo ni koro lo. 6Mosso ka ɗigni weh ngha a ingni ya, ni mosso ka ɗigni weh ngha puro awor agh.7Yahweh ka tigha aɓashiɓɓo ni ki logha ro te awoll yang njen a kundummo; aka zu amuro a njinjere mwoh keminiya aka ɓangha ro anjinjere tomɓahri. 8Yahweh ka tig mosso le ihɓi sulla amuro aba lo ni agah kwa atig buoh ri ya; ihka mosso a njeh ni ih pah yong agh.9Yahweh ka tesso ninga aɓeni a tigsa temuri ya, ninga mama kaniyi ni yong giri ya ngha ih bol alagbang le Yahweh Kulli le yong, ni ginya anjinjere le ya. 10Aɓwa ni kwa ngunnjah agh ka shinna ayangha a goro ni lulli Yahweh, le aka ɓang ngoɓɓong lo.11Yahweh ka gogshi yong a njkiri ɓilla ma yang, ri ɓilla le agiluwo le yong, ni anjingung ni nzali a njeh ni kaniyi ater yong ihka pah yang agh. 12Yahweh ka logshi yong kunkangna gilbingiri ni akuliya ihka pah yong murukuli amuri anzali le yong ari a kunbang yarata, ni te moshi atumo bung lo; aka pih aɓayong tagma, keminiya ni awo al tagma agh.13Yahweh ka tigho a pag murung, ni awo pag ngile ya; aka pagha bikuli kunkolong, ni awo pagha a tinne ya, ngha a teshikiro ri alagbangh le Yahweh Kulli le yong ni ih lag no nikyari ya, ate atignjiuh ni pag yang, 14ni ngha ni ih mpilla ri ateng le ni ih lagni yong nikyari ya, nji malih ko nji makattang, ate pirtye akulli maɓih te pagyi yang tunmo agh.15Keminikya ngha ni a teshikiro ri gieh Yahweh Kulli lo agh, ate a bolla alagbang le kwa ni agibilla le ni Ih lag no nikyari ya, le a nyommo ki kwa ni ya ka sulla amuro ka kum mo.16Nyommo ni aka ɗigni alahmagulla, ni nyommo aka ɗigni abilli. 17Nyommo ka ɗigha ri guwo lo ni koro lo.18Nyommo ni ka ɗigha ri ɓilla yahlo, ni ri anjingung ni nzali, ni amunandah ni aluwo lo agh, ni amunanjuh a luwonjih lo agh. 19Nyommo aka ɗigna ngha a ingna ayeh ya, ni nyommo aka ɗigni ngha puro awor agh.20Yahweh ka tashi yo bang ni nyommo, piliyimurung, ni saghoari agah kwa atig bung ri ya, ha ke a girjah mo, ha ke a juhro sussu atema apagha temashihra lo njiri mama aka ɗag no agh. 21Yahweh ka pagha agikonina a ɓagha ro ha ka girjah mo a njeh ni ngi ka ɗig mami yong agh.22Yahweh ka wol yong ni konno ma pagbang, ni irripihna, ni amoriyo, ni taghamuru, ni garabuwo, ni agung mapihna, ni tuɓu. Agah ka ɗigha tayong ha se ke juhro.23Ɓakuli ni abikuli a muryong agh ka ɗig gifugna mabangna, le ngunnzali ni a kushi yong agh ka ɗig ndollo. 24Yahweh ka tig murukuli njeh le yong ih pil kikiri ni tuɓu; akuli ni ihka sulli ni nzali amur yong, ha sete jah yong ke gira.25Yahweh ka tog yong ihɓi tangha nzali a ɗum aɓashiɓɓi mur yong; aka puro anjinjere mwoh ari yang keminiya aka ɓangha ɗum yang anjinjere tomɓahri. Aka tutto dung ni njummo antira anjehmurung ni kwa ngunnjah agh. 26Nluoh ngiro ka ɗig gilihna le aminya ni akuliya ni anyamshihra ni ngunnjeh ya; ɓwa nyha ka pah yang ngoɓɓong agh.27Yahweh ka wol yong ni amoriyo ma Egypt ni njipye yahlung, a pyengirung , ni wagha, mama ninga kum irritenna agh. 28Yahweh ka wol yong ni ɓangha, ni njiung wanghina, ni murung pilina. 29Ni nga shinbang antiring ɓakara ninga amnjiung wanghina ki boliyi bang apinna, ninga ɓuhro anjere le yong agh; nkyari kwa'agh apari yong ni iɓɓi yong giri, ni ɓwa nyha ashi yong agh.30Aka sher ɓamah, keminiya ɓabura maɓih zu agyi buoh aka nong ni atenne. aka ɓag lah keminiya ni awo nongha ayeh agh; aka pan b.abang njingung keminiya ni awo ogɓore njingung ye ya. 31Aka wol nlueh ndendah lo a njiuh, keminiya ni awo lih nyamme ya; aka ponna mburijeng lo atenne a kundum mo ni a nyeni ya. Anjuh lo agh aka pih aɓashiɓɓi muro, le ɓwa nyha ka asso agh32aka pah Amunabuna lo ni amunangallang abin aɓwa ma sa; aka al yang ni njiuh a kara kwa, keminiya aka woro ɗengshi tele yang. Irritenna nyha a buoh agh.33Ke agibilla nzali lo ni atumo bung lo kwa-aɓayong ni na ayeri ya agh ka lih kwa; aka pariyo ni gogro nikyari kwa'agh, 34ha aka tol ɓangha ari agah aka shinna ki pagha. 35Yahweh ka wolli yi nkuno ni kusso ni amoriyo mama nin logle ih kum irritenna ri ya agh logha kusung nzali kenna akuli amro.36Yahweh ka tol yong ni murung ni nga tigha amuryong ka wori njeh ni nin nyeri ya agh, aghle yong ko akah yong; ɓeh ya nga gushi akulli ma sa ma ngung ni tahli. 37Nga ɗig tukushi gingoɓɓong ni, ngulliteng, ni jollo, antiring aɓwa kwa Yahweh ka kenni yang agh.38Aka tol njijamma dudung awo abilli, keminiya aka kpaɓ njigiri fitong a nyeni, ate akukoro ka lih. 39Aka paniyi ɓabang njingung ni giliyi yang, keminiyani awo nuh muru njingung ye ya aghle a kpaɓɓa anjingung, ate angoso ka li yang.40Nga kum ngung Olive a ntiri anjang njeh leyong, keminiya ni nga ɓishi murun nghe ya, ate anjingung olive leyong ka soɓɓah anjih yang koh, 41Nga kuma amuna buna ni amuna ngalang , keminiya ni ah ɗig mami yong ngha, ate a wora njeh guro.42Akukoro ka lih angung leyong ni agi ɗigna leyong ni njahli ya. 43Biri ni ntiri yong ngha ka logshi muri bikuli ni bikuli; yong kanangiri yong ka nyera njahli binjeh ni binjeh. 44Ih ka pah yong tangma, keminiya ni nga pih tangma agh, ih ka ɗig murung, le nga ɗig ngilla.45Anyommoh ni kwa ka zu a muyong le ih pir yong ni ɗur yong sete juhri yong. Ga ka pag giri ate ni nteshikiri ri gih Yahweh Kulli leyong, nina agh ate bol alagbang le ni agibilla ni lagni yong ngha. 46Anyommoh ni ka ɗigha muyong ninga giɗumna ni gi magtahɓi, ni a muri aminkah yong ka ke kene.47Ate ni ngushi Yahweh Kulli leyong ni binmurubang ni yahlung ɓonna ngha nyongha a yeh kumɓuhro agh, 48ngha nin agh nga gushi aɓa shiɓi muyong ni Yahweh ka tutti yong ngha; nga pag yi yang tumo ni yalo, a njimuru, a tehsalalng, ni a enna. Ih ka tig gitolla ma ndolong a melyong ate ih njuhro.49Yahweh ka zuni aɓayong kukwo a muyong, logha ri tinna ngunjah ninga mama ngbang ki suhlini muri ga ih bol agh, 50aɓayong aɓeni kunburi leyang ngha ni nyere ya agh; aɓayong ni ni kundum ma funna agh le nyha ki shin bogho ni ɗum agmurung bi abuna ma kyenina a agh. 51Ah ka lih makyenina le agiluwo leyong ni giɗigna njeh leyong sete girjah yong. Ni ah ɗaghi yong njigiri, muru njingung mapiyo, ko amuna ndah ma ɓaluwo leyong, ko anjuh leyong, sete a tigna yong njuhro.52Ah ka bol yong a kunjere le alahmagula leyong kwa, sete alah ma kangnina ni agarrung ma logna kuli kwa wangha njahli a ba kwa agh a njeh leyong. Ah ka bol yong a kunjere le alahmagula leyong kwa a yeh njeh leyong ni Yahweh Kulli leyong pah yong ngha. 53Nga lih njingung le ngiri yong, nguɓngiri amuna buna leyong ni amuna ngalang leyong, aɓeni Yahweh Kulli leyong woro pah yong ngha, a bollo ye ni a gigangshina mama aɓa shiɓi muyong ka parini yong ngha.54Ɓeni ni ngoɓong le ni tengkurung a ntiri yong ngha- ka pag kiki ni muna ngih ni mahmi makunyahlung le, ni a ri jah amuna ni kwa ɗag agh. 55Nina agh ni ih pah mwoh leyang ngirung le amuni ih ika lih ya, a te ni ih uwo ni ga ih ka lih kanangiri a bollo ye ni a gigangshina mama aɓa shiɓi muyong ka parini yong ngha.56Ɓamah mama ni tengkurung le ngha ɓelele a ntiri yong ngha, ɓeni ni ki ingna a tig kushi njahli ya ate ni tengkurung ngha ni ɓelele le- ih ka pag kiki ri buri makunyahlung le, ni ri muni, ni ri muna ngalang le, 57ni ri muni ni ɓilli piyo mama puro a ntiring le akushi ya, le a ri amuna ni ih bol agh. Ih vulo ih lih yang ate guɓung nyha sa ih lih ya, a kunbang bollo ye ni a gigangshina mama aɓa shiɓi muyong ka parini yong a yeh akunjere le alahmagula leyong ngha.58Ngha ni mbolla atenana le gigilla ni kwa mama a nyongla a giɓomteng ni ya, nina agh ate gushi gigushina ni lullung ma pah ngoɓong le Yahweh Kulli leyong, 59le Yahweh ka tig binkonna leyong ih shigra, nin mami aminkah yong; ah kum binkonna magula, mama ka tol kunbang ma saɓna agh, ni akonno mashihra, ma tol kunbang dudug.60Ih ye ka zuni a muyong ɗeshili abinkonna le Egypt ni mɓangna ngoɓong le ya; ah kpahngha ri yong. 61Ɗeshiliya anongkonno kwa ni abinkonna ni kwa ni a nyongli a giɓomteng le gigilla ni ya agh, amamo wo ɗeshiliya Yahweh ka zuni a muyong ha sete njuhrina kwa. 62Fittong leyong ni ka uwo, ko ke nyong ngha ninga amuna shienri ma ɓakuli a gogho, ate ni nteshikiri yong ri gih Yahweh Kulli leyong ngha.63Ninga mama pa le Yahweh ki pagni binmurubang a paghi yong gimaɓonna ni ɓuhri yong ngha, nina agh ih ka pag binmurubang a tig yong mɓihya ni juhro. Ah pushi yong a njeh ni nga ingna nga kum ma. 64Yahweh ka meshiyi yong kwa a ntiri aɓayong logha ri tinna ngunjah mwoh kena tinna ngunjah mamona; a be ni nga gushi akuli ni ni nyeri ya agh, ko yong ko akah yong. akuli le ngung ni tahli.65A ntiri aɓayong ni ya ni nga kumi ololo agh, le usulo nyha ate aɓakushi yong ngha; Yahweh ka pah yong be ni yahlung koshiyina, njiung ma wuhyina, ni minlim ma aɓua agh. 66Usulo yong ka ɗigha a pilliya a dum yong; duh ni ɓakara nga ɓang ngoɓong, le ni nga yeri tuhtangha le usulo leyong ngha.67Ngha ni beri ya nga nah, 'Ih ɓoro a nah kapolla ni!' le ngha ni kapolla ni ya nga nah, 'Ih ɓoro ke berini!' Ate ngoɓong ni a yahli yong ni aga njih yong ka shin ngha. 68Yahweh ka zuni yong Egypt ɗeshili a nji ri gissasamuru, nji ri njere mama nworo nwaɓi yong, 'Ni nga shin Egypt ɗeshiliya.' A be ya nga pah kananagiri yong gi magna bin aɓa shiɓi muyong ninga aguro abuna ni aguro amenah, keminiya ɓwa nyha ka kur yong ngha."
1Ah tehnana ni, ni Yahweh tig Musa eh bi waɓi ah muna Israi'la ah nje Mowab, ah tenang ni bura muri ogrung ni payi yong ngha a Horeb.2Musa gora a ɓa Israila kwa nah yi yang innshima ga Kulli pagha ah njiyong ngha ah nje Masar abin Fir'auna na denale ni nje yeya kwa . 3Gani ma guliyina ni njung shin gha na ga ka pag gha ni pa ngoɓong kwa. 4Ha ni kyari Kulli ni payong yalung yere gha ijung teh shin bang ahgle kirung te og bang.5Nbilla ni yong a lusung bogho woro bari a dagra le yong ni yayi ya a ngiri yong ngha a kara le yong ni yagha a kushi yong ngha. 6Nin nti dungshi gha ni in nna muna njikung ngha, ahgle mba ni ka bari yongha, a teh igh in yere mini Yahweh Kulli le yong.7Ingha in zuni a sihor murung Hesbon ni og murung Bashan, a puro a pag luwa ni yong nji bol yong. 8Shi agh inje le yang shi pi ah ɓa Reuben, ni Gadawa, ni nshile ah ɓa Manasa. 9Ingha ninale in gil ah tenana ogrung in pag yang ateh kumo le yong bura intiri gipagna le yong10In yongha in tang ni kiyari kwa ah dum Yaweh Kulli le yong ni muruna le yong ni kun vare le yong na a ɓa tenna le yong na ɓeni ki bol yong ngha na buna Isra'ila kwa. 11A muna ma kenina le yong na mam yong, na biri ni diya ntiri yong ngha ah bin ɗigna le yong ni beni ki leyi yong ngung ni ɓeni ki tog muru gha.12In yongha ba teh ingha igna a ogrung le Kulli ni kaniya Yaweh Kulli le yong ni payi yong ni kyariya, 13Mama ika nyeshiyong aɓa leye, le ika ɗig Kulli le yong, ni ngha mouna waɓi yong ngha, ni ngha mama kaniya ah ka yong Ibrahim, ni Ishaku, ni Yakubu.14In yongni ni muyong ngi payi yong ogrung ni ni kaniya niya. 15Ni ɓeni kwa tag ni yong ba ni kiyari a dum Yaweh Kulli le sung, ahgle na ɓeni nya ba ni sung ngha ni kyari ya gha. 16In yere eh dina shi ɗigni nje Masar ni puro ni shipuri ntiring a bwagha.1718In shina ah gilang le yang shisa mama a gil ni ngung ni tali na gi fugna ma yinyiling ni ma damang, ni ah ntiri yang ngha in yere a ntiri yong ngha ɓa bura, ɓa mah, kunbware ahgle kan buri mama kunye pura ri Yaweh Kulli le sung, mama ka gugha kundum gilang le ah bayong ghogha in yere miligung ma tunag mama ka bil nji gung na ngosongung. 19Igha biye og yombang niya igh ka bongshiri igh ka na a yali, yang nongna njiye aghle ingigna ah tol kirung. Ga ka biyi gi ma sona ni ma nyunna.20Yaweh ni ki lang, ɓeye gimashira leya. yalulale Yahweh ka sula muri ɓeye deshiya waɓkung ni a nyolo a ɓomteg niya ka bila muri ɓiye Yahweh ka ɓishili luli a kati. 21Yaweh ka pushi ah teh dumi dumo atiri a kunburi Isra'ila kwa, ateh gil waɓkung kwa ma ogrung mama ah nyoliya a bomteg ma gigilla niya .22Ah minkawu ni uwa nzumo gha, a muna yong ni ka loga njum yong ngha ni biri ni ka zuwa nje ma sonna aka waɓ teg nga shin mongso ah muri njeni ni abin konna ni Yahweh tiyi njeyeya. 23Ngha a fa shini. Ngu nje kwa pilla bol gishe ni muwatolo ngha, ba na jam giri gam aghle ngung ki tol njiya gubung nya ki sagha njeyeya, nigha mama a pinshi ni nje Sodom ni Gomarrata Admah ni Zeboyim mama Yahweh oshimurung a yalula ni kara. 24Aka na na abwa, mang payi ke Yahweh payi nje ni ninga? mang pag tekushi kara yalula ni niga.25Le abwa ka na ga peyi ya bungna ogrung le yang na Yahweh Kulli le a kayiyang mama pag niya a kunbang ni pushi ni yang nje Masar gha, 26Ate ah wara aka gungha dum gilang a pi gulo, Kulli mama na yeriya gha mama nin payang ghaga.27In peyi yalula ke Yahweh sula muri njeye, ini zuni waɓkung na nyolo ah bomtegniya. 28Yahweh ubyang a njeje yang a yalula ni kara ni yalu ma pina, ke tig yang a nje ma sa ni kiyari niya.29Yeri a gi waɓna mama a sogriya mami Yahweh Kulli lesungni ni muri keminiya agha ɓayo yeriya mamisungni ha kara loghole ngungja sun na minkasung, ate igh shi pagha a gi wanna na gi gilla.
1Nigha aga kwa ni ya kpani muyon ngha, moso ni juro ngah tigha a dunyong, le ngah ndensi yang a kum bangni nyongah atiri. Abayong ni ni yeri Kulliya, aba tesung kulli le yong piri yong ngha, ngha. 2Yere abin Yahweh Kulli le yong og ban ni tenana le yong agh ga pak ga kwa nayi yong ihbi npagha n kiyari-yong na aunayong ni kunyaliyong kwa 3Le Yahweh Kulli kah pushiyong an je guro le singiena leyong le ye kap yang a tiri abayong mama ni yeri Kulliya ngha Kulli mesini yong ngha.4Ngha abayong le yong ni a piriya a yanga bin jeh le Bakuli ngha ngha be ya Yahweh Kullile yong, le logha beh ya ih ka jim yong. 5Yahweh Kulli le yong ka zuni yong a njeh ni a kahyong dig mghamg mgha; ih pag yi yong gimabonna ni buhri yong uwor mama pag yi akahyong ngha6Yahweh Kulli le yong ka jab kun yaliyong. Jabba ma kun yong, ate ihbi anji Yahweh Kulli le yong ni usulole yong, ate nkung abba. 7Yahweh Kullile yong ka ti juro muri a bayong ni ki sibiyong ngha kw ana a benni ika sibiyang ngha, abayong ni ki tigyong ganiya. 8Nga pilla, ngah okbang ni Yahweh, le nga pagh ga kw ani tenanani ngi wabbo ni kiyariya.9Yahweh Kulli leyong ka goshi gikunna tumoh bunle yong na amuna ma ngun giriyong, ni muna ndahle yong, na gi soro leyong, ate gikunna; le Yahweh ye ka pa mumurubang a muri ih ka pa yong gikunna ninga mama panni mumuribang ma teyong ngha. 10Npagh ga ngha nongbang nitenanale YahwehKulli leyong ngha, ngha gil tenanale a gi pannale ni a nyonlo a gibonten le ma igale ni yah, ngha pilla bin Yahweh Kulli leyong ni kunyali yong ni usulole yong kwa.11Ate tenanani gi paying nikariya ni ganyong ngha ni ye kene dunrole ka ganyong ngha. 12Nyah a Kuliya, ke gah nah, ‘Yabe ka kah a Kuli ate musung ate ka bulisung tengeh ihbi gan ogeh?13Ngha teya nyah te a malale a muruwa, ke ga nah, yan ka durah muruni ate musung ka zunisung ni ke ka tiksung sa oghi, ke sa paghi nina? 14Keminiya tenane ngha giyab ni we, a kunno ni kunyalo, ate a paghi nina.15Shina, ni kiyari mami a dunyong usuloni gimabwa, ni nluo ni gimashira. 16Ngha ogbang ni a gigillale Yahweh Kullile yong ngha a mama gi wabbiyong ni kiyari ya naggi Yahweh Kullileyong ngiya a jibini, le yen ngil tenanale na gigilale, ga abba gikunna leyong ka gog le Yahweh Kullileyong ka paying dun poshina anjeni ngha enni ngha ngha ate ihbi ndiyamuri. Keminiya ngha kun yaliyong pilla , ni okbang ngha ni nale man pilla ngu-ngha ngusa agilan.17Keminiya ɗigha Yahli yong pilla sah, ni ye ogh ni ɗagha na gugha dung a kulli ma sah ngha gushi ya, 18Le waɓne yong ni kari le ɗighne yong ngha juro; nigha non ɗignjah a njeh ni ngah ɗur Jordan nga ka a yeh ngah pag telle agh.19Ngwara bakuli ni njahli ihɓi ɗig waɓkun a muyong ni kari ngha gi tigha dun yong usulo ni luoh, amosso na ayommo; ninale tol usulo ate ih ɗigh njah, yong na minkahyi yong. 20Mpag gah ate tol Yahweh Kulli le yong, ye bil tennane ni kpagha ari . Ate ini pag usulo le yong ni nonno digh njah le yong; mpag gah ate noono digh njah a ngunjeh Yahweh kaniyi a kahyi yong, te Abraham , Isaac, ni Jacob, ih pah yang."
1Musa woro ki waɓ atenana ni abin aɓa Israila kwa. 2Nah yi yang “Niɓiyeni ya myang ni bogho worotongno pura-muri wuramwhoh; Ni ngi gan puro a njibang ni nyere a lah agh; Yahweh nahna nghang , ‘Ni a ɗur Jordan ni ya! 3Yahweh Kulli leyong ihka woro a dum yong; ihka girjah anje ni a dum yong, nga ag yi bi yang. Joshua ka woro a dum yong ninga mama Yahweh waɓ ɓa.4Yahweh ka ‘Paghi yang ninga mama paghi sihon ye paghi og, a murung le aɓa Amor, ni nje leyang, ngha gir ni jahyang agh. 5Yahweh ka pa yong yang, le nga paghi yang ninga lagha ni kwa nlag ni yong agh. 6Ntengshiri yong le ntengshi yaliyong, ke nɓangngoɓong agh, ke nɓang yang ngha; ate Yahweh Kulli leyong, ini ih ging ni yong; ni ih sogli yong ko ih ɗag yong agh.”7Musa gor Joshua le nah yi a dum aɓa Israila kwa, “Tengshi ro le a tengshi yalo, ate aka wor ni aɓayong ni a nje ni Yahweh kaniyi yi akah yang ihka pah yang agh; aka pag yang ah tol giberi ni. 8Yahweh, ini ihka woro a dum mo; ihka gingni weh; ni ih sog lo ko ih ɗag wo agh; ka ɓangngoɓong ngha, ke ngiro ih wuh agh”9Musa nyongli gibilla ni le pih amalah ni, amuna Levi, aɓeni tol dorashi gi’ognung le Yahweh agh; ye osso pih aɓatenna le aɓa Israila kwa ginyonglina egh. 10Musa lag yang le nah, “A njum bogho tombari ni kwa agh, a kara ni ah tigha ma tol yi ɓayong tangma le yang agh, ngha ah pag ni njibunno abinnongho agh. 11Ngha aɓa Israila kwa zuna a kundum Yahweh Kulli leyong a ba ihka tollo ih bin ɗigna le ni ya, aka bil gibilla ni ogho le aɓa Israila kwa.12Mkpaɓ ɓa aɓayong, abuna, amehna, ni amakenina, ni a biri leyong ni a akuunlah leyong agh, ate ah ogho ah aliya, ate ah gushi Yahweh Kulli leyong ah bil atenana le gibilla ni. 13Pag ga ate amuna yang ni ni yeri ya agh, ka ogho le ka aliyi gushi Yahweh Kulli leyong, ha kenne karo ɗigna leyong ni kwa agh a nje n inga ɗur Jordan nga ag agh.”14Yahweh nah yi Musa, “Shinna, kara ngha ki zu ngha ɗigna aka wuh ni ya; gor Joshua nzu ɗum mur yong a gungri bin kpaɓɓa ate nga pih lagbang.” Musa ni Joshua woro ki ɗum mur yang a gungri bin kpaɓɓa. 15Yahweh puro ari yang a gungri egh a luturu le nlagiri; luturu le nlagiri egh tangha a kun gungri egh.16Yahweh nah yi Musa, “Shinna aka nongho a nje ni aterro; a ɓayong ka logho ka pag gipagna ninga mahnjah ni ki pirtiye abiri kuli ni a ntiri yang a nje ni ah kah nghang agh. Aka puro a telling le ah ɓun ogrung ni mpag ni yang agh.17Le, a kara egh, yallula lang ka logho ari yang le nga ɗag yang. Nga songri kundum man gari yang le ah girjah yang. Agikonyalung ni agi ganshina duduk ka kum yang ha aka nah a kara egh, ‘Agikonya lung ni ni sulla ri sung ate Kulli lesung nyha ni sung agh?’ 18Ini ni na, nga songri kundum man gari yang a kara egh ate agimashira ni kwa ah wora ah pag agh, ate le ah wara ah pil ɗum yang nji bin a kulli ɓaɓa.19Niɓiyeni te ya nyongli yi Mur yong ngya ni le a aliyi aɓa Israila ni. Tighi kun yang, ate ngya ni ih ɗig waɓkun nan gari aɓa Israila. 20Ate ngha nwara nzu ni yang anje ni nkaniyina giri nga pih akah yang agh, nje ni kihra ni muru-nyih ki ɓanghang agh, ngba ah lih ni giri ah ɗim ni le ah ɗigha aɓa kumo agh, le ah ka pilla ri akulli ɓaɓa ah pah yang gullo le ah ka jen nang le ah ka ɓun gi’ogrung lang.21Ngha agimashira ni agigangshina duduk sulli ni a muri aɓayong ni ya, ngya ni ka waɓkun a dum gang ninga ɓawaɓkun (ate ni ɓorro a kun aminkah yang agh). Ate nyerina agikuriyina ni ah kuriyi ni kyari ya , kedebang ma nga zuni ni yang a nje ni nkanniyi yang giri a muri ya.”22Ke Musa nyongli ngya ni a kara egh aliyi aɓa Israila ni. 23Yahweh pih Joshua muna Nun lagbang le nah, “Tengshi ro a tengshi yalo; ate aka zu ni aɓa Israila a nje ni nkaniyi yang giri a muri ya, ng aging ni weh.”24Ngha Musa malli nyongli ni atenana le gibilla ni a giɓomteng agh, 25Lag a Levite ni ki tol doroshi ma gi’ogrung le Yahweh agh le nah. 26“Tol giɓomteng ma gibilla ni a tighi kahri doroshi ma gi’ogrung le Yahweh Kulli le yong, ate ih ɗigha biye ninga giwaɓkun a mur yong.27Ate nyerine velle le yong ni mel tenna le yong; shinna ngha nwa uwo a njah ni yong ko nikyari, nvelliyina ri Yahweh; ke nwuh le ih pag niyellang? 28Kpaɓ ɓang aɓatenna le akunburi le yong kwa, ni amagulla le aɓakuhrung le yong, ate nga waɓ atenana ni a kiri yang le ngor ɓakuli ni ngunjah a waɓkun a mur yang. 29Ate nyerna ih njum wuh lang agh nga juhri mur yong kikir nga keng yi njere ni nlag yi yongagh; agikonyalung ka sulli yong a akara ni ka billa njum mi ya. Ga ka pag giri ate nga pag gimashira a dum Yahweh, ate nga aldangkun ni ih pag yalung-lulla ari agipagna bi yong.”30Musa bil atenana le ngya ni a kiri kpaɓɓa le aɓa Israila kwa ha kenne a malla le.
1Mpeng kiri yong, nyong ni aɓakuli, le nahtengle ngunjah ih og atenana ni kunang agh. 2Le aliyigiri lang ih nyha ninga muru Kuli, le ga ngi waɓɓa ih ingnaring ninga tinna, ninga muru mawawa ari kusung ma ɓelele, ninga muru kuli deshil ari ambugiri.3Ate nga waɓ tenana lulli Yahweh ɓororo, nga tig gullo ari Kulli lesung. 4Tahli, tummo le ngha gerenteng; ate a nje kusung te kwa ngha ni nji teng. Ini Kulli m pah njiteng, mama nyha ni gimashihra agh. Ɓa njiteng ni pag gi njiteng ni.5Ah pagna gitiɓiyakun ari. Amuri ni ya. Giiriɓina leyang ni. aɓa njah ma pag nja ni agimanangna ni. 6Nga nwaɓ Yahweh ninga, yong ‘aɓayong managna ni ni yeriteng ngha agh? Ter yong ni ya, ɓeni gil tong ngha? Pag yong le tig yong.7Mbil yahli yong ri akunbang le akah ni wor agh. Nda
1Mosso ni Musa ɓwale Kulli pih aɓa Israila ke debang wuh agh ni ga. 2Nah: Yahweh zu a Sinai le logho a seir a mur yang. Poshibang dabeng a nkono paran, zu ni a worotongnolum lum le aɓa gerengteng. A bi ma lih ya le anyiɓa ni.3Ini nina, yali tolla aɓayong aɓayong magerenteng le ngha kwa bu wo, ah kpa kuso; ah ag tenana lo. 4Musa lag sung ni gibilla gibere ate kpaɓ ɓa le Yakubu.5A kubang egh agh murung ngha nghang a Jeshurun, ngha amagulla le a ɓayong kpaɓna agh, ah kunburi ma Israila kwa binmona. 6Le Reuben ih ɗigha ke ih wuh agh, keminiya le abunna le ɗig fitong.7Ga ni ki pag kumɓoro le Yahuda, Musa nah; Og, Yahweh, gih le Yahuda, le a zuni abin aɓayong le eshili. Wolrung temuri; ɗig angna a muri ɓa shiɓi muri.8A muri Levi ya, Musa nah:Thumin lo ni Urim lo agh mami ɓa njiteng lo ni, ɓeni mwoh a mommo a Massah agh, ni ɓeni a nohnoyiro ri a kunmuru Meribah agh,9ɓeni nah a muri tehri ni ngih ih, “Ni nshin yang ngha.” Ko ɗumo yerina amuna ngih ya, ko ih ka ɗengshe ni amuni ya. Ate lella muri tenana lo, le billa ogrung lo.10Aliyi Yakubu agibilla lo ni Israila gigilla lo. Ih ka tig gi susunang a dum mo, ni gipahna pingsa kwa a muri deshile ɗahra lo.11Pah ɓoro, Yahweh, agikumna le, le a ag tummo bi. Buniyi a le aɓeni logho ari ya, ni mami aɓeni yaliyang ni tolli ya agh, ate ni ah log deshili ya.12Amuri Benjamin agh, Musa nah: Beni yali Yahweh tol agh ɗigha a lelmuning a kahri: Yahweh gbari a kara agh kwa, le ɗigha a ɓakaɓi Yahweh.13A muri Yusufu agh, Musa nah: Le Yahweh ih pih nje le Kumɓoro ni agima ɓonna ma ɓakuli, ni tirma, ni limma ni nzali ya.14Le nje le ih kumɓoro ni agimaɓonna le agi ɓabang le ashienri, 15Ni agimaɓonna le ankonno le akah, ni agimaɓonna le adingling ni ha ki kenne agh.16Le nje le ih Kumɓoro ni agimaɓonna le ngunjah ni agidudug le, ni lulling ma ɓonna le ɓeni a lusung agh. Le kumɓoro ih zu a muri Yusufu, ni amuri muri ɓeni ɗigna munamurung mabunna amuri amunabunna le terri ya.17Mamalla le dengndah, ini murang, ni anjemme le agh anjemme le ɗengndah lusung ni. Ni yang ni ihka tutti ni aɓayong, yang kwa, ha kenne ari malla le ngunjah. Ah Afraimu worotongnolum-lum ni ga; aworotongnolum le Manassa ni ga.18Amuri Zebulun agh, Musa nah: pag binmuribang, Zebulun, a pura beng lo, ni weh Issachar, a agungri lo. 19Ah ka gor aɓayong a ankonno. Biye ni ah ka pah agi ɗahra ma pahnjiteng nghang. Ate ahka nuh agi dudug le asallang magulla, ni ari anjisallang ni kunmuru sallang magulla agh.20A muri Gad agh, Musa nah: Mossoni ni ɓeni ɓuhri Gad agh. Ih ka ɗigha biye ninga yim mangallang, ihka saniyi kikaɓung ko muning.21Pih muri maɓonna ni orrbang kwa agh, ate koriyo nje le magulla ngha nghang ah tigha. Zu ni amuri aɓayong. Pag waɓnjuo le Yahweh ni agibilla le ni Israila.22A muri Dan agh, Musa nah: Dan agh muna yim ni ngha tah puro a Bashan agh.23A muri Naphtali agh, Musa nah: Naphtali, ɗungso ni dumposhina, ni ɗungso ni kumɓoro le Yahweh, ag nje ni njima nje ni njimalih agh ih ɗig mamoh.24Amuri Asher agh, Musa nah: Ih Asher ih kumɓoro orr anshille amunabunna; le amunabunna le terri i hag yi, le ih par kushi a murung olive. 25Le angunglah leyong ih ɗig gifungna ma ndolong ni bronze; ha ɗigna lo ngunjah, ini lel muro ka non ni na.26Ɓwa nyha ninga Kulli le Jeshurun agh, ɓeni ki suhlo a kuli ate ih ka asso agh, ɓeni suhlo a kuli ni gusso le ya.27Kullini mala le nyha nghang agh ini pag bin ɗigna lo, bihni mala le nyha nghang agh ini ki angno. Yangha ih piriyi wo aɓa shiɓi muro, nah, “Gir jahyang!”28Israila ɗigni ololo. Biɓilla le Yakubu ngha ɗigni muri a nje ma njigiri ni muru inabi; ba tirrima pura a kuli ki kpah nghang ngha.29Akumɓoro lo gog na, Israila! Yang ninga weh, ɓayong ni Yahweh ashi ya, tongho angna lo, ni garabuo ma murung lo? Aɓa shiɓimuro ka zu abin no ki koshiyo; aka pariyi abin magulla le yang a nje.
1Musa pura a njeh Mowab kehna nkonno Nebo, a bikuli le Pisgah, mama ki shin Yeriko agh. A be ni Yahweh ɗumi njeh Gileyad kwa ha Dan, 2ni Naftali kwa, ni njeh Ifraimu ni Manasseh, ni njeh Yahuda kwa, kehna nji gangrah le ngih salang magula, 3ni Negev, ni nongho le ɓongrong le Yeriko, lah magula le akahn, ha Zoyar.4Yahweh nah yi, “Njehni ni nkaniyi Ibrahim, Ishaku, ni Yakubu giri, ngi nah, ‘Nga pih aminkah yong ni’ Nɗagno ih ɓi a shini ni njioh, keminiya ni awo ingna a yeh agh.” 5Nina agh Musa guro le Yahweh, wuh a beh a njeh Mowab, ninga mama tenana le Yahweh waɓni ya. 6Yahweh lingshi a ɓongrong njeh Mowab a Bet Peyor, keminiya ɓwa nyha yeri ba nkiliya le pag nghang ngha ha ni kyari.7Musa ngha ni bogho woro topur mwoh ngha wuh ni ya; njih ni wuhyi ya, ko masso le ashi ya. 8Aɓa Israila gonno ɓuah nluo Musa a ɓongrong Mowab ha akara woro mwoh pur lum, le ngha akara gonno muri nluo le Musa malli ya.9Joshua muna Nun ngha ɗungshina ni bongho ma yeriteng, ate mama Musa wara par bih a muri ya. Aɓa Israila oghi le pag ga Yahweh lagni Musa ih ɓi a pag ga.10Ɓa agkuntumo bin Kulli nyha logha njeh Israila ninga Musa agh, ɓeni Yahweh yeri kundum ni kundum agh. 11Ɓa agkuntumo bin Kulli nyha ɗeshili ninga ini a giɗunna ni ma mag tahɓi ni Yahweh tutti pagha a Masar agh, bin Fir’auna, ni aguro le kwa, ni a muri njeh le kwa. 12Ɓa agkuntumo bin Kulli nyha ɗeshili ninga ini ya a gima gulla, agi pah ngoɓong ni Musa pagha a dum aɓa Israila kwa agh.
1Niɓeniya gire zu a nzum wuh le Musa guro le Yahweh, ke Yahweh nahteng ri Joshua muna Nun, magula ɓa angni Musa, ki nah, 2"Musa guro lang wuhna. Niɓeni nina agh, logho a ɗur Urdu ni, a weh ni aɓayong ni kwa, n'íngna njeh ni ngi pahyang- bin aɓayong le Israila agh. 3Nwara mpah yong ba kwa kushi yong ka par agh. Nwara mpah yong ni, ninga mama ognirung ni Musa agh.4Logha ɓalusung ni Lebanon, ha kukuwo ha ngih salang magula, ma Euphrates, anjeh le aɓa Hittiya kwa, ni ha kena Ngih salang magula, ba kara ki ingni nghang ngha, ka ɗig njeh leyong. 5Ɓung nyha ka gan tangha dummo a yeh akara ma usulo lo kwa agh. Nga billi weh ninga mama mbilli ni Musa agh. Ni ngi pura telo ko ɗagho agh.6Tengshi ro ni tengnjiung. Aka tigha aɓayong ni a tol gibere ni njeh ni kaniyi akah yang giri nga pah yang ngha. 7Tengshi ro ni tengnjiung yarata. Tig njioh a bil agigilla ni kwa guro lang Musa lagni ya. Ka kengha ri nji kahtang ko nji lih ya, nina agh ate aka kum ɓuhro ba kwa a kahnghnag ngha.8Ɗigna giɓomteng ni ni ki ɗag kuno agh. Ɗigna aka ɗengsa muri duh ni kara kwa nina agh ate aka tig njioh ri ga kwa a nyonglo a yeh agh. Le aka kum mosso ni ɓuhro. 9Ni nworo lagho agh? Tengshi ro ni tengnjiung! Ka ɓang ngoɓong ngha. Ke uih ɓi ngiro wuh agh. Yahweh Kulli lo ngha ni weh ba kwa a ken nghang ngha."10Le Joshua lagha amagula le aiku.ayong, 11"N'ingna a ntiri ɗamma le n'lagha aɓayong, 'N'alla agi lih ate muyong. A yeh akara tahro nga ɗur Urdu le nga ingna nga kum njehni Yahweh Kulli leyong ki pah yong gikunna agh.'"12A bin aɓa Ruben, aɓa Gad ni kanda kunvarre le Manasseh agh, Joshua nah, 13"Ɗengshi ni tenana le musa guro le Yahweh, ngha lagno nah, 'Yahweh Kulli lo ngha ki poh usulo, le yangha ih poh njeh ni.'14Amah yong, ama kyeninna leyong, ni agi luwo leyong ka ɗigha a njehni Musa pah yong a nzum Urdu agh. Keminiya agara ɓa luwa leyong ka wor ni amuna ngihyong ka angni yang 15se te Yahweh pih amuna ngih yong usulo ninga mama pah yong ngha. Ɗeshiliya le aka bol njeh egh ni Yahweh Kulli leyong pah yong ngha. Le nga nyerre a njeh leyong nga bollo, njehni Musa guro le Yahweh pah yong a nzum Urdu, ba kara ki log nghang ngha."16Le a pil yi Joshua, ki nah, "Ga kwa a lagni sung ngha sa paghi, le ba kwa a tahshi sung nghan ngha sa kah. 17Sa bil tenana lo ninga mama shi billi Musa agh. Ih ɓi Yahweh mwoh Kulli lo ih gingni weh, ninga mama gingni ni Musa agh. 18Ɓeni kwa pil nzumi ri lagha led shiɓi bil tenana ni a lagni ya a wol nluo yang.Giri mwoh tengshi ro ni tengnjiung."
1Le Joshua muna Nuntahshi aɓwa ɓahri a songro aɓa iɓshingipagna a pura Shittim. Nah yi yang, "Nworo, nken mfashi lah Jerocho." A woro le a kenna a leh manjah, ɓeni lulli ih Rahab agh, a suhli nghang. 2A waɓne murung le Jericho, "Shina, abuna le Israel zuna ate iɓshingipagna njeh." 3Murung le Jerocho tahshibang ni kuntumo bin Rahab le nah, "Pushi abuna ni zu a bino, aɓeni ingna a loh agh, ate a zu ate iɓshingipagna le njeh kwa."4Keminiya bamah ye tol la buna ni ɓahri ya songro. ke pilla, ih egh abuna zu na binang, keminiya ni yeri ɓah a pur nghang ngha. 5A ɗangna ɓah kikara, ari kunbang ni agiri kunjere, ya. Ni yeri ba a wor nghang ngha. Nlogle ih kunyang ingha kara ih songha tayang ngha."6Keminiya bol layang songro amuri kangna piya gara vaglah na ɗama a muri kangna agh. 7Ke aɓakuru songha tayang a njere ni kika a logle a ɗuri Jordan. ngha aɓa piritiyand puri ya ama gir kunjere.8A ɓeh ni sang nongha njali ni duh agh, ke bama ye zu amuri kangna biyang. 9nahyi yang, "nyerina ni Kulli wale payong njeh ni ngobong leyong kpana ri ɓayang. Aɓayong ni kwa ɗigha a njeh nyha ka kariya a dung yong.10Shi wara shi ogh pag ngha ni Kulli yungshi ni muru Sallang ma Bangna agh a te muying ngha in puri a Masar agh. Ye shi ogna nga ih paghi a murung ɓahri le aɓah Amoriya a nji ginni Jordan-Sihon ni Og-mama ih ɓiyi kikassa. 11Ingha shi ogni tenghe ninga ngha, kunyahli sung pura risung na iritenna pura ri ɓeni kwa agh-ake Murung Kulli leyong, inni Kulli a bi kuli ni ngunjah bin njeh.12Niɓeniya, miyang gi jim yong ih kannigiri ni Kulli, nigha mama pagni yong nieh ya, ngha pag ngha ni leh terang kwa. Ɗumang ga ka ɗumo 13ngha ɗag terang, ngya, aminburang, aminyemang na aɓalahyang kwa njag agh, ngha ashi ussulo ri wuh."14Aɓune nahyi, "ussulo le sung ate mamoh, ha kikani a nluoh! ɗigha na waɓ telesung, le, ngha Kulli pasung njeh ya shi tolgho gani ni ariya aro agh."15Le sulyang njali a nji mbede ni guri. Lah ni ɗigha aye ngha agili ri ɓagha lah njeh egh. 16Waɓɓi yang, "in wora nkonno ike nullo ate ke aɓa alyong a kunyong ngha. Ih vulla a ɓeh kara tahro se te aɓa alyong nyere, A wor woro leyang." 17Ke aɓune nahyi, sa pushi musung a ri kaniyigiri a tigsung shi kaniyi ya ngha na pag gha nghang ngha18Shi zu a njeh la, a ka kur teshiligiri ma bangna ari mbede susuli nghang ngha, aka kwaɓɓa a tehro, na ngwo, aminburo na minyemo na aba leh atehro kwa. 19Beni kwa pura a loh wora njibang a muri njere ngha nkilla leyang nyera a muyang ni ɗigha bisung ngha a ye ngha. Keminiya bung ɗigha ri beni kiwa a lah bino agh nkilla le ih yera a muri.20Keminiya ɗigha a waɓ telesung, shi pushi na musung ri kaniyigiri ni shi kaniyi ya." 21Rahab pil yiyang, "Ɗeyi ngha waɓɓa ihɓiɗighana." Ke ɗangyang a woro. Le kur nguri ma bangna ri mbede.22Ke ɗangni a wora nkonno a ke ɗigha ɓeh kara tahro ha aɓa alyang nyere. Ke aɓa alyang shiniyi bang kwa anjinjere na shin gumungha.23A ɓunne ɓahri ya nyere nduro zu a bin Joshua muna Nun, a waɓɓi ga kwa pag yangha. 24A nahyi Joshua, "njitengni Kulli pahna njeh a bishung. Aɓuwa ni kwa a njeh agh kikariya a te musung."
1Joshua logni durubang, le ah ɗag Shettim . A zu a Jordan, ini ni aɓa Israel, le a ɗammah be kedebang a ɗuro.2A nzum akara tahra agh, amagula wora ntiring le ɗammah; 3ah lagha aɓayong, "Ngha nshin doroshi ogrung le Yahweh Kulli leyong, ni amalah ni ntiri aɓa Levi ya ki tolli ya, ɗigna nga ɗag ba le ni kuratye. 4Ɗigna ntiri yong nini ka nonno ken nonnobung worotongno lum. Ke ih nzu a kahri gyaɓ agh, nina agh ate nga shina njinjere mayenni nga billa, nganɗiya ni pa nkena nji ba agh."5Joshua nah yi aɓayong, "Ngil muyong kunwar kaberi, ate Yahweh ka pag agi magtahɓi a ntiri yong." 6Le Joshua nah yi amalah, "Ntol doroshi le ogrung nghe, le nwora dum aɓayong.7Yahweh nah yi Joshua, "Ni kyari ya nga tigho ɓayong magula a nji Israel kwa. Aka yere ih Mini ni Musa, Mini nga ɗig ni weh. 8Aka lagha amalah aɓeni tol doroshi le ogrung ngha,, 'Ngha a zu a gerebang le muru Urdu agh, ɗigna aka tangha binmona a Ɓanghamuru Urdu.'"9Le Joshua nah yi aɓa Israel, "Nzu a ba, ni teshikiri yong a ri atenana le Yahweh Kulli leyong." 10Le Joshua nah, "A nji ri ga ni nga yerini ih Kullini ni usulo ngha ntiri yong, le ih pussa a dum yong aɓa Canaan, aɓa Hitti, aɓa Hivi, ni aɓa Perizzi, aɓa Girgash, aɓa Amori, ni aɓa Jebush. 11Nshina! Doroshi le ogrung le MurungKulli le ngunjah kwa ɗura a dumyong a Urdu.12Niɓeniya tariyi abuna lumpur ɓahri pura ri akunburi le Israel, mwoh pura ri mama kwa agh. 13Ngha ɓakushi amalah ni tol doroshi le Yahweh, MurungKulli le ngunjah kwa, dog amuru le Urdu agh, amuru le Urdu ka kasa, ni amuru mama ki suhlo a nji makuli le ɓanghamuru agh ka ɗag te ɓangha le ih tangha a ɗamma mwoh."14Nina agh ngha aɓayong puri a gungri leyang a ɗur Jordan agh, amalah aɓeni tol doroshi le ogrung ngha woro a dum aɓayong. 15Ni sashibang ngha aɓeni ki doroshi ya zuni bin muru Jordan, le akushi amalah ni tol doroshi ye ishini akushi yang a muru agh- niɓeniya Jordan wamna a kuni kwa a yeh kunbang le pongissoro kwa- 16amuru ni pura makuli ki ɓang ngha tangha ɗamma binmona. Mure ɗagte vangha logha kukwo. Amure ɗagte ɓangha logha ri Adam, lahmagula ni kahri Zarethan ngha,billa suhla a ngihsalang magula le Arabah, Salangmagula le Muah. Aɓayong ɗuro gyaɓ ni Jerocho.17Amalah aɓeni tol doroshi le ogrung le Yahweh tangha a muri njahli ma nyumna a ntiring le Jordan ha sete aɓayong le Israila kwa ɗura a muri njeh ma yumna.
1Ngha aɓa Israila ɗuri Urdu kwa agh, Yahweh nah yi Joshua, 2"Tahriyi muri abuna lum pur ɓahri a ntiri aɓayong, mwoh ka pura kunvarre ni kwa agh. 3Ga ni aka lagni yang, 'Ntolla atahli lum pur ɓahri a ntiring Urdu a bah amalah tang nghang a njeh ma yunna agh, nzuni yang le nongshi yang ba nga nong nghang ni duh ni ya.'"4Le Joshua gorra abuna ni lum pur ɓahri aɓeni tahriya a ntiri akunvarre le Israila, ɓwa mwoh pura kunvarre mwoh. 5Joshua nah yi yang. "Nwora dum doroshi le Yahweh Kulli leyong a ntiring Urdu. Ɓeni kwa a ntiri yong ngha ka tol tahli mwoh a melli, pyerra ri gogho le akunvarre le aɓa Israila.6Ga ni ka ɗig giɗumna a ntiri yong ate ngha amuna yong ihli yong a yeh akara ni ki zu agh, 'Mang pag tekushi atahli ni a a bin yong?' 7Le nga nah yi yang, 'Muru Urdu kassa a dum doroshi ma ogrung le Yahweh. Ngha ih ɗuri Urdu agh, muru Urdu egh kassa. Nina agh atahli ye ih ɗig gi ɗengshina a bin aɓa Israila ha malla le nyha.'"8Aɓa Israila pag ninga mama Joshua lagni yang ngha, le a tolla atahli lum pur ɓahri a ntiring Urdu, ninga mama Yahweh nah yi Joshua agh. A tangshi atahliye billa ri gogho le akunvarre le aɓa Israila. A tol atahli ye bih yang ba kwa aka ɗam nghang ngha le an tangshi yang be. 9Le Joshua tangshi atahli egh lum pur ɓahri a ntiring Salang Urdu, a ba akushi amalah ni tol doroshi ma ogrung tang nghang ngha. Gi ɗengshina egh ngha uwa be ha zu ni kyari.10Amalah ni tol doroshi agh tangha a ntiring Urdu ha se ga kwa Yahweh tig Joshua ih waɓih pagri, ninga mama kwa musa tigni Joshua agh. Aɓayong kahra le ɗuro. 11Ngha aɓayong kwa woro ɗuri ya, doroshi le Yahweh ni amalah osso ɗuro a shinale ɓayong kwa.12Kunvarre le Ruben, kunvarre le Gad, ni nshiule kunvarre le Manasseh ɗura dum aɓa Israila le kpaɓa ɗig ɓa tahluwa, ninga mama Musa waɓih yang ngha. 13A kah abuna woro tongno lum lum ihne ni kur ri yang ate luwa ɗura dum Yahweh, ate pag luwa a ɓakati Jeriko. 14A kare ya Yahweh tig Joshua gulo a nji Israila kwa. Agushi-ninga mama a gushini Musa agh-a yeh akara le kwa.15Le Yahweh waɓtenana ri Joshua, 16"Tigha amalah aɓeni tol doroshi le ogrung ih ɓi a pura muru Urdu."17Nina agh Joshua tigha amalah, "Puro a muru Urdu." 18Ngha amalah ni tol doroshi ma ogrung le Yahweh puri a ntiring muru Urdu agh, ngha a logshini ɓa kushi yang a pahri a muri njahli ma yunna, le muru Urdu nyera be le ɓunno kun salang, ninga mama woni ni a kara ihne ni ɗur agh.19Aɓayong nghe ɗur Urdu a kara ma lum le shienri ma kunduna. A ɗamma a Gilgal nji manjeh le Jeriko. 20Atahli lum pur ɓahri ni a tolla a Urdu agh, Joshua tangshi yang a Gilgal. 21Nah yi aɓa Israila, "Ngha aminkah yong ihli akahyang a kunbang leyang ni ki zu wa, 'Mang ki pag atahli ni?22nwaɓih amuna yong, ''Ba ni Israila ɗur Urdu a muri njeh ma yunna ngha.' 23Yahweh Kulli leyong yumshi muru Urdu ate muyong, ha nɗuri nji gini, ninga mama Yahweh Kulli leyong pagni ni Salang Kaglih ya, mama yunso ate muyong ha ɗuri ya, 24nina agh ate aayong ni kwa a ngunjah agh ka yere ih bih Yahweh ya ma dungrina ni, le nga gushi Yahweh Kulli leyong ha ke kene."
1Kara ni amurung le Amoriya a nji-nakuli a Jordan agh, na amurung la aɓa Kanaana, nigha a kun Sallang Magula agh, ogni ih Kulli yunshina muru Jordan ha ke aɓa Israila dur agh, yahliyang ma uboh ngobong ma kpa riyang bogho pura riyang ate mura aɓa Israila.2A kunbang egh ngha Kulli nahyi Joshua, "Tul anjibuwo ma tenna ihbi jaɓɓa a muna bunale aɓa Israila." 3Joshua tul yi muri anjibuwo ma tenna jaɓɓa amuna bunale aɓa Israila kwa a Gibeath Haaraloth.4Ga ni paghi ke Joshua Jaɓ yang: Amuna buna ni kwa pura njeh Masar agh. 5A ke abunna ni kwa pura a Masar agh Jaɓna, niɓeniya, ngha a dangni Masar agh amuna `bunna ni kwa aɓilla a lusung na kumo a jaɓ yangha6A aɓa Israila gangla lusung bogho woro ɓahri ha ke aɓayong, a ke, aɓunna ma luwa leyang kwa ni dang Masar agh, wuh, ate nah teshi kiriyang a ogh tenana le Kulli ya. Kulli kaniyang giri ɓuwa ya ngha tayang ka ingna njeh ni waɓɓa ih pah yang ate mura a kayang ngha, njeh ni ki sungli kira ni nyi ang. 7A munayang ni Kulli loghshi a tukushi yang ke Joshua Jaɓɓa, ate mama na jaɓ yang a njere ya.8Ngha a jaɓ niyang kwa agh, a digha ba suli nghang ngha ha ke njjpye leyang ɓilli. 9Le Kulli waɓɓi Joshua "a ntiri kara nyha mpushina iribiyina Masar riyong." Te, ke a gor beh Gilgal ha tollo zu ni nikari.10Aɓa Israila digha a Gilgal. A pag Njibunno duro a muri kara lupur inne a nsheri egh, ni kupulla, a njollo ma Jericho. 11Kara pitte Njibunno duro agh, a kara egh, alih gi soro njeh, brodi ni logha and njigiri ma tonna.12Le manna tagha a karah ni a lih ni gilih njeh ya. Manna nyha wa oyi a aɓa Israila ngha, keminiya abogho egh ya a lih agilih ma njeh Kanaana.13Ngha Joshua tollo ɗigni gyaɓ ni Jericho agh, ke mag nji ih shin la, shinna, ɓuwa ngha tangha ɗummi; pushi garaboh a bih. Joshua kenna binni ke nah, "A wongha te musung ko ate murah aɓa shiɓinji sung?"14Le nah, nyanah, te mini magula la aɓakurung le Yahweh. Niɓeniya nzuna. "Ke Joshua kpah dumi njahli gushi le nahyi, "mang magulla lang ki waɓɓi gurole?" 15Magula la aɓakurung le Yahweh nahyi Joshua, "Pushi kurah lo a kuso, ake bin ma gerenteng a tangha." ini pag gah Joshua pag ngha.
1Niɓeniya a griyina akunjere ingna Jeriko kwa ate aɓa luwa lsraila. Ɓwa nyha ka ingna ni puro agh. 2Yahweh nah yi Joshua, “Shina, nwara mpoh Jeriko a boh, ni murung le, ni agara luwa le.3Ɗigna nga kangni lah magula egh, abuna ɓa luwa kw aka kangni lah magula egh kusung mwoh Ɗigna nga pag ga ma kara topurmwoh. 4Ɗigna amalah tonɓahri ka tol anjeme njuh tonhahri a dum doroshi. A kara ma tonɓahri ya, ɗigna nga kangni lah magula egh kusung tonɓahri, le amalah ka tong njemgula.5Ɗigna aka tong ngih gula le njeme njuh, le ngha n’og ɓuah le njemgula agh aɓayong kwa ka mag ngih jollo, le ngarung lah magula egh ka sogla njeh. Ɗigna aɓa tahluwa ka logni luwa, ɓeni kwa ka ingna sagli.”6Le Joshua muna Nun gor amalah le nah yi yang, "Ntol doroshi ma ogrung, le Ih ɓi amalah tonɓahri tol anjemgula njuh tonɓahri a dum doroshi le Yahweh. 7Nah yi aɓayong, "Nginya nkangni lah magula egh, le aɓa kurrung tahluwa ka ag yi doroshi le Yahweh dunna."8Ninga mama Joshua woro waɓi ɓayong ngha, amalah tonɓahri ka tolla anjemgula tonɓahri ma njeme njuh a dum Yahweh. Ngha a tollo a ɗigni gyaɓ ɓa, a tong njemgula. Doroshi le Yahweh ngha kpah tahyang. 9Aɓa kurrung luwa ngha a dum amalah, le a yangha a tong njemgula, keminiya aɓa lelbang nzumo ki ginya nzum doroshi, le amalah ki tang tong njeme leyang teɓi.10Keminiya Joshua lagha aɓayong, ki nah, “Kei h ɓi nmag jollo, ke ih ngiyong ɓi pura dabeng ngha ha se karani nwaɓni yong nmag jollo. Le kunbang nghe ni nga mag ni jollo. 11Nina agh le tigha ih doroshi le Yahweh ih kangni lah magula egh kusung mwoh kare. Le a nyera bin ɗamma leyang a nong nghang ni duh egh.12Joshua log niberi le amalah tol doroshi le Yahweh. 13Amalah tonɓahri, aɓeni tol njemgula ni tonɓahri ngha dum doroshi le Yahweh, a ging jeyi jeyi a tong njemgula. Aɓa kurrung tahluwa ngha dum yang. Keminiya ngha aɓa lel nzumo ginya a nzum doroshi le Yahweh ya, le njemgula tangna ɓuah. 14A ginya a kangni lah magula egh kusung mwoh a kara ma ɓahri le a nyera bin ɗamma leyang. A pag nina ha akara topurmwoh.15A kara ma tonɓahri ni a logni ni beri kpikpi, ni durubang, le a ginya a kangni lah magula egh ninga mama pag le a pag ga, kunbang ni ya kusung tonɓahri. 16Ngha a kara ma tonɓahri ni, amalah tongni anjemgula, ini Joshua lagni aɓayong, “Nmagjollo! Ate Yahweh pahne yong lah magula egh.17Lah magula egh ni kwa a yeh ya a tighi sa ate Yahweh ate juhro. Rahab manjah wo ni ka ɗig mwoh-ini ni aɓeni kwa a leh ya-ate songriuna aɓa kuntumo ni a tahshi ya. 18Keminiya ate muyong ngha, nlel muyong a muri tol ga a tigsa ate juhro agh, ate mama nzum tighi yang nyonglo ate juhro agh, le n’ni nyere ntol mwoh a ntiriyang ngha. Mpag ga nina le, nga tig ɗamma le Israila ga ɗigha aka juhro le nga zuni gana a muri. 19A azurfa, zinariya, ni aga a gil ni tagula ni ndolong ngha a tig yang sa ate Yahweh. Ɗigna a kane a bin tig gikunna le Yahweh.”20Nina agh aɓayong magjollo, le a tong njemgula. Niɓeniya ngha aɓeh ogni ɓuah le njemgula agh, a mag ngih jollo, ngarung sogla njeh, le ɓeni kwa agh ingna huwar le a ag njeh egh. 21A juhri ga kwa a lah magula egh ya kukpasha ni kun garabwo-ɓabura ni ɓamah, makyena ni magula, andah, anjuh ni ambuljeng22Le Joshua nah yi abuna ni ɓahri zu iɓɓa shin njeh egh ya, “N’ingna a leh manjeh. Mpushi nzuni ni aɓeni kwa nini ya, ninga mama nkaniyi ni giri ya.”23Nina agh abuna ni ɓahri ye agh ingna le pushi Rahab. A pushi tehri, ngih, aamuna ngih, ni aɓwale kwani nini ya. A zuni yang a bang nzum ɗamma le Israila. 24A pingshi lah magula egh ni aga kwa a yeh ya. Se azurfa, zinariya, ni agi tol tagula ni ndolong ngha a suɓyang a bin tig gikunna a leh Yahweh.25Keminiya Joshua ɗag Rahab manjah, ni aɓa leh tehri, ni aga kwa a leh ya ih ɓi a ɗigha. Yangha ɗigha Israila ha zu ni kyari ate songrina aɓa iɓɓa shin njehni Joshua tutto a Jeriko agh.26Le Joshua lagyang a kunbang nghe ni kaniyi giri, le nah, “Nyommoni a dum Yahweh ni ɓeni kwa ye ka ɓag lah magula Jeriko ni ya. Ih ka lih yi muni minɓala, ini ih tigni tinne, le ih lih yi muni ma nzumo a tig kunjere lah ye.” 27Nina agh Yahweh ngha ni Joshua, le lulli meshiya njeh kwa.
1Keminiya aɓa-Israel ni pahnjiteng ari agah ah tigsa aka girnjah yang ngha. Achan muna Karmi muna Zabdi muna Zerah, ɓa-kunbiri ma Judah, tolla agiɓaɓɓa ni ah tigsa te girnjah yang ngha, le yahlulla le Yahweh sulla amuri aɓa-Israel.2Joshua tutta abuna Jericho ah kenna Ai,mama kahri Beth Aven, njitebang le Bethel. Ih nah yi yang, "Nworo ih ke leghe ih shiniyi njeh ye." Nina'agh abuna ye woro ke legheshiniyi Ai. 3Ngha a nyeni bin Joshua agh, a nah yi, "Ka tutta aɓwa Ai kwa'agh. Tutti woro-tongno-lum ɓahri aghjle woro-tongno-lum tahro aka purluah ri Ai. Ka tigha aɓwa kwa kenna luah, ate gowo le yang fittong."4Nian'agh ni abuna woro-tongno-lum tahro wori antira aɓatahluah, keminiya a ɓangha dum abuna Ai. 5Ke abuna Ai wol nlueh abuna woro-pur-lum-pure-topurmwoh ngha a piri yang kunjere ha akenni atuhtum tahli, aworo wol nlueh yang ngha te a sulli dingli ya, Ke kunyahli aɓwa wollo ha ke pil ninga muru6Le Joshua saniyi adagra le. Ihni ni aɓatenna ma Israel suɓ tuɓu a mur yang le nongha nzali ni kundung yang a kundum doroshi le Yahweh, woninibeh ha kenna kapolla. 7Le Joshua nah, "Ai, Yahweh Murungkulli, atemang ke ɗursa aɓwa ni Jordan teɓi le? Te aka pah sung abih aɓa-Amorite te ah girnjah? Ke shi ogna risung ri tema sa shi ɗigha anjih kanda Jordanǃ8Murungkulli, mang ye nga waɓɓa, ah njummo ni aɓa Israel njum yang ri aɓashiɓɓi muryang ngha? 9Ate aɓa-Canaan ni aɓwa ni kwa nongha a njeh ya og teɓi le. Aka kangni yang le aka tigha aɓwa ni kwa ngunnjah agh ka jangshi lulli sung. Mang aka pagha ate lullo magulla?"10Yahweh nah yi Joshua, "Loghoǃ Aremang ke nong ni nzali ni kundummo le? 11Israel pagna gimashihra. A tuhna ogrung lang ni lagni yang ngha. A iɓna agiri ni atig sa agh. A iɓna giri le aya sogrina gimashihra le yang ate a ishinna ga atol agh antira agile yang. 12Ate ngoshe ni, ke aɓa-Israel ni logle tangha dum aɓashiɓɓi muryang ngha. A pil njum yang ari aɓashiɓɓi muryang atema atigna muryang sa te juhro. Nin ngi ɗig ni yong ɗeshiya se te ih girnjah agah pagha ke a girnjah yang ngha, keminiya yang ngha uwo a ntiri yong.13Loghoǃ tigha aɓwa sa te murang le a nah yi yang, 'Ih tig mur yong sa te kaberi. Ate Yahweh, Kulli le aɓa-Israel nah, "Agiri nghang ngha atig sa aka girnjah yang wa uwo antiri yong, Israel. Ninga gan ʏtangha dum aɓashiɓɓi muryang se te ih pushi agah kwa atig sa te girnjah yang ngha antiri yong."14Ni ɓehri, ɗigna nga dum muryong ah kunvarre le yong. Ke kunbiri ni yahweh tol agh ka zu gyaɓ njiri akunvarre. Ke kunvarre ni Yahweh tol agh ɗigna ni klwa'agh aka zu gyaɓ. Ke lah ni yahweh tol ka zu gyaɓ mwoh mwoh. 15Ih ka pagha ɓeni mwoh a tol agh le ɓeni ni agah atig sa te girnjah yang ngha ni, aka pinshi, ini ni agah kwa mamini ya, atema tuhna ogrung le Yahweh le ate pagna gima yiriɓina a Israel."16Nina'agh, Joshua logho ni beri sup le zu aɓa-Israel gyaɓ, kunbiri ri kunbiri le a tol kunbiri ma Judah. 17Joshua zu akunvarre ma Judah gyaɓ, le a tol kunvarre le aɓa-Zerah. Zuni kunvarre le aɓa-Zerah gyaɓ ɓwa ni ɓwa, le a tol Zabdi. 18Le a zuni liye Zabdi gyaɓ, ɓwa ni ɓwa, le tol Achan muna Karmi, muna zabdi, muna Zera, ah kunbiri le Judah,19Le Joshua nah yi Achan, "Munang, pih Yahweh gullo, Kulli le Israel, le ah ɓongshi. Kukushi waɓɓi sung ga apag ngha. Ah songri rang ngha." 20Achan aghi Joshua. "Njiteng, mpagna gimashihra ari Yahweh, Kulli le Israel. Mama ni pag ga paghaː 21Ngha nshinni dagra antira agimaɓorna aponna a Babylon agh, Ashekel woro-tongno ɓahri ma danna, ni nkuli gifugna nyiyiling ni ɗugro woro-ɓahri-lum ma Ashekel. Yahlangtolla yang ke mpon yang. Nga songra a nzali antiring gunri lang, ni danna abinjeh le."22Joshua tuhti aɓakuntumo, aɓeni ɓangha kenna agunri le agire ngha beh. Ngha ashinni bang agh, akum yang a songro a gunri le, ni danna abinjeh le. 23Ah ponna agire a ntiri gunri le ah zuni abin Joshua ni aɓa-Israel kwa. Ah suɓɓi a kundum Yahweh.24Le Joshua, ni aɓa-Israel kwa ni ni, bol Achan muna Zerah, ni ah danna, dagra, ni nkuli gifugna nyiyiling, amunabuna ni amunangallang le, andah le, amburijeng, anjuh, gunri le ni agah kwa yangha nini ya, le zuni a ɓanjollong ma Achor.25Le Joshua nah, "Atemang ke a zuni sung gani? Yahweh ka poh gani ni nkyari." Aɓa-Israel kwa ɓug yi ni ayahli. Le aɓug yi anshille ni atahli le apinshi yang ni giche. 26A ɗamma atahli dudung amuri wa uwa beh ha ni nkyari. Yahweh nyenshi yahlulla le ni ki pih ya. Nina'aghle a gor lulli beh ih ɓanjollong ma Achor ha tol zuni nikyari.
1Yahweh nahyi Joshua, "ka ɓang ngobong ngha; ke giro wuh agh. Mponna aɓa tahluah kwa. Wora a Ai. Shinna, mpanna murung Ai, na aɓa Ai, ni leh, ni njeh a buwo. 2A ka paghi Ai ni murung le gah a pagha a Jericho ni murung le agh, se te ingha aka mponyi muyong a ga ih kumaluah na agiloh. Ihɓi nongyang a njinjug lah."3Joshua Mponna aɓa tahluah wori Ai. Le Joshua tariyi jeghe agarabuna gueh wora mwoh pur lum-ke tuti yang ni ɗuh. 4Ke lagha yang, "nshinna ngha nongyang a njinjug lah. Ke ɗigh jak ni leh ya, keminiya ngil riyong kwa.5Meng na nshilla aɓunna ngha sa tollo shi zu gyaɓ ni leh la puro ɗighi sung le, shi ɓangha nigha mamah kikara agh. 6A ka pirsung ha se te a ɗag lah. Le aka nah, a yangha a ɓangha nigha mamag ni kunduna agh; le shi ɓangha riyang. 7Le nyongha ngi mpuriya bin vulliyo leyang le ih lih leh. Yahweh Kulli leyong ka mpah a ɓiyang8Ngha mbol lahmagula agh le mpingshi. Nga pag ga ngha mbil lagha ni a tenana le Yahweh ya, Nshina nlagna yong." 9Joshua tutti yang, le a wora bin nongbang, le a vulliya ntiring le Bethel ni Ai a nji gangra le Ai. Joshua nongna a ntiring aɓayong ni duh egh.10Joshua logni beri suɓ kpaɓa aɓa tahluwa le, Joshua ni aɓatenna a kehni aɓa Ai luwa. 11Aɓa tahluwa aɓeni kwa nini ya kehna kahri lahmagula egh. A ɗamma nji eɓɓe le Ai ngha a kehni kahri lahmagula ye ya. Le ɓanjolong ngha nghang a ntiri yang ni Ai. 12Tolla abuna ni kena worotongno lum tongno le tig yang a nongbang a nji makuli le lahmagula egh a ntiring le Bethel ni Ai.13A tigna aɓa tahluwa kwa, magogna leyang a nji eɓɓeh le lahmagule, le aɓa girzumo lelbang ngha a nji gangrah le lahmagula. Duh ye kwa agh Joshua paghi a njolong nghe. 14Le ngha murung le Ai shinni ya, le ini ni aɓa tahluwa le logni beri ni kahra ate kehni Israel luwa a ba ki shin ɓa njonglong le Ɓanghamuru Jordan agh. Ni yerini a nongna a kparyang a nji nzum lahmagula agh.15Joshua ni Israel kwa pagna ninga a gannakun yang ngha, le ah ɓangha a wora nji ɓalusung. 16Aɓayong ni kwa a lahmagula egh ya a gora yang binmona ate pir tahyang, le a pirtye Joshua, a pura kwa a lahmagula egh. 17Ɓwa nyha a ɗagha a Ai ni Bethel ni puro ate pir Israel agh. A ɗag lahmagule wang ɓwa nyha ngha a piri Israel agh.18Yahweh nah yi Joshua, "Logshi nkwoh ni a boh agh nji Ai, ate nga pah Ai a boh." Joshua logshina nkwohni a bih ya ih shin lahmagula. 19Aɓa tahluwa ni vulliyo ki nongbang ngha halla a ba awo ni nghang ngha, ngha ih logshini bih ya. Ah ɓangha a ingna ntiri lahmagule le a bolli. Ah kahri tig ri lahmagula ye.20Abuna le Ai pilla ki shin nzum yang. Ah shin nlelle ni ki logha a lahmagula a kuli, le ni a logle aɓɓah nji ba ko nji bog wo agh. Ate aɓa tahluwa le Israel aɓeni ɓangha woro a lusung ngha nyenna niɓeni ka lungri ni aɓayong ni ki pir yang ngha. 21Ngha Joshua ni Israel shina ih nongbang nghe bolla lahmagula ye, nlelle ki logha kuli ya, ah pilla ah wol nluo abuna le Ai.22Anshile pura ntiri lahmagule a ri yang, nina agh a yang ngha a ntiring le Israel, aɓaɓa nji ba le aɓaɓa nji bog wo. Israel wolnluo abuna le Ai; mwoh nyha uwo a ntiri aɓeni aɓɓah ko ɓang ngha. 23Ah tigna murung le Ai, ɓeni a bolli ni njiung ngha, le a zuni mo bin Joshua.24Le ngha Israel malli wolli nluo aɓa ɗigna Ai a bang ni gyaɓ ni ɓalusung ba a pir yang nghang ngha, ah wuhna kwa kena ri ma nzumo leyang nji ri garabwoh ngha a logni yang ngha. Israel kwa nyera a Ai. 25Aɓayong ni wuh a kara wo agh abuna kpaɓni amenah, worotongno lum lum pura muri ɓahri, aɓa Ai ni kwa. 26Joshua ni suhli bih ni bolli nkwoh logshi ya, ha sete a girajah aɓa Ai kwa.27Israel tolla agiluwo ni agiponna a lahmagule ate kanangiri yang, ninga mama Yahweh woro lagni Joshua agh. 28Joshua pingshina Ai ni pilli ɗamma le dahɓi ha ke kene. Bin ma juhrina ni ha zuni ni kyari.29Gyera murung le Ai a muri ngung kena kapolla. Ngha kara ki ingnini ya, Joshua tigha ih ɓi suhli ngiri murung a muri ngung le a ke ɓug yi a kunjere lahmagula ye. Le a ɗam atahli dudug a muri mama ngha uwo ha ni kyari ya.30le Joshua ɓag deshile ɗahra ate Yahweh, Kulli le Israel a muri Nkonno Ebal, 31ninga mama Moses guro le Yahweh woro lagni aɓa Israel, ninga mama a nyonglini a giɓomteng le gigilla le Moses agh: "Deshile ɗahra ri atahli ni ni sher a agh, muri mama mwoh ni gogri gitummo ndolong nghang ngha." Pahna gipahna pingsa a bin Yahweh a muri deshile ɗahra egh, ni pah gipahna ma ɗahra ololo. 32A be a dum aɓayong le Israila kwa, nyonglina a muri atahli puro le gigilla le Moses.33Israel kwa, aɓatenna leyang, amagulatumo, ni aɓa waɓnjuo leyang tangha anji girikahri doroshi a dum amalah ni aɓa Levi aɓeni tol doroshi ogrung le Yahweh ya- abiri kpaɓni amunahlah- kanda leyang tangha a dum Nkonno Gerizim le kanda mamona osso tangha a dum Nkonno Ebal. Ah mosshi aɓa Israel, ninga mama Moses guro le Yahweh woro lagni ni kunduna agh.34A nzumi ya Joshua billa atenana le gigilla ye kwa, amosso ni anyommo, ninga mama a nyonglini a giɓomteng le gigilla agh. 35Tenana nyha nghang mwoh a ntiri aga kwa Moses lagni ya ke Joshua ni billi a dum Kpaɓa le Israel agh, kpaɓni amenah, amuna makyenina ni abiri ni ɗigha ntiri yang ngha.
1Le amurung ni kwa ɗigha nzum Urdu a dingli njeh ye ya, ni anji manjeh ni nongha kunsalang le Ngih Salang Magula ni kika njih Lebanon-aɓa Hitttiya, aɓa Amoriya, aɓa Kan'ana, aɓa Feriziya, aɓa Hiwiya, ni aɓa Yebushiya- 2kpaɓ muyang bin mona ni lagbang mwoh, ate pag ni Joshua ni Israila.3Ngha aɓa ɗigna Gibeyon ogni ga Joshua pag yi Jeriko ni Ai agh, a pag giri ni yiri, 4a ken ninga aɓa kuntumo. A tol adagra ma yahyina le a sahra muri mbuljeng leyang. Ɗeshiliya a tol aduh mba ma yahyina ma wanghina ni a sohriyi ya. A tol- agilih bihyang ate ginya leyang. 5A ishih akura ma yahyina ni a tahki ya a kushi yang, le a mel adagra ma yahyina, ma sahniyina.. Abrodi ma gilihna leyang kwa agh yumna ni kpah kukuh.6Le a wora bin Joshua a bin ɗamma a Gilgal le a nah yi ni abuna le Israila, "Shi logha njeh ma saɓna, niɓeni nina agh shi ogri sung." 7Abuna le Israila nah yi aɓa Hiwiya, "Gor le ɓohmi nyong ngha ɗigha kahri sung ba gyaɓ. Ni yellang ni sa ogni ri sung ni yong?" 8Anah yi Joshua, "Shisung aguro lo." Joshua nah yi yang, "Nyongni a yang? Njih yebbang ni mpur nghang?"9Anah yi, "Aguro lo pura njeh ma saɓna kukuwo, ate shi ogna tele gusso le Yahweh Kulli leyong. Shi ogna kuntumo a muri ni a muri ga kwa pagha a Masar- 10ni ga pag yi amurung ni ɓahri ma Amoriya nji gini Urdu- a Sihon murung Heshbon, ni Og murung Bashan aɓeni a Ashteroth agh.11Aɓa tenna lesung ni aɓa ɗigna a njeh lesung kwa nah yi sung, 'Ntol gilih bihyong ate ginya leyong. Nke nlungri ni yang le n'nah yi yang, "Shi sungni aguro leyong. N'ogri yong ni sung." 12Brodi lesung ni ga, ngha uwo ni npihle ngha shi tolli a lah a kara ni shi logni sa zu bin yong ngha. Kemini niɓeniya, nshini, nyumna ni kpah kukuh. 13Aduh mba lesung ngha amapiyo ngha shi ɗungshini yang ngha, nshina, niɓeniya a yangha a suro. Adagra lesung ni akura lesung sahniyina kwa a ginya ma saɓna.'"14Nina agh aɓa Israila agha agilih leyang ɓaɓa, keminiya ni a al billibang le Yahweh ya. 15Joshua ag ɗigna ololo ni yang le ogrung ni yang, ate ɗagyang ih ɓi a ɗigha. Amagula le aɓayong osso kaniyi yang giri.16Kara tahro nzumo ni Israila woro ogni ri ni yang le, ki yere ih aɓihyang ɓa murikalah ni gyaɓ a kari yang. 17Le aɓa Israila puro zu a alah magula leyang a kara ma Tahro. Alah magula ye ya ni Gibeyon, Kefirah, Beerot, ni Kiriam Jearim.18Aɓa Israila ni keni yang luwa agh ate amagula wara kaniyi giri a muyang a dum Yahweh, Kulli le Israila. Aɓa kwa nyashiteng a muri amagula leyang. 19Keminiya amagula le aɓayong kwa nah yi aɓayong kwa, "Shi wara shi kaniyi yang giri ni Yahweh, Kulli le Israila, le niɓeniya ni sa gan pag yi yang guɓung ngha.20Ga ni sa pag yi yang: Ate ɓanghi fungso ni ka zu a musung ate ga shi kaniyi yang ngha, sa ɗag yang a ɗigha." 21Amagula le aɓayong nah yi aɓwa leyang, "Nɗag yang a ɗigha." Nina ni aɓa Gibeyon ɗigni aɓa kor wara ni aɓa togmuru ate aɓa Israila kwa, ninga mama amagula leyang waɓni a muyang ngha.22Joshua gor yang le nah, "Mang pag yi ke nsoriyi sung ngha n'nah ni, 'Shi pura bin ma saɓna', ngha nyong ngha nɗigha ba a ntiri sung ngha? 23Niɓeniya ate ga agh, a yomna yong le ɓaɓa leyong ka ɗ igha aguro a kunbang ni kwa agh, aɓeni ka kur wara ni togmuru ate leh Kulli lang ngha."24A pil yi Joshua a nah, "Ate mama a waɓne aguro lo ni ih Yahweh Kulli leyong tigna guro le Musa ih ɓi pah yong anjeh kwa, le ih ɓi nwol nluo aɓa ɗigna anjeh egh ni dum yong kwa agh- nina agh shi ɓangne usulo lesung ngoɓong leyong. Ini nga pag yi ke shi pag ga agh. 25Niɓeniya, shina, mbolla sung ni gulo leyong. Ga kwa nshina pag yarata le ye ɓonna agh mpag yi sung ngha, mpag yi sung ni."26Nina agh Joshua pag ga ate muyang: Ashi yang a bih aɓa Isrila, ate mama ke ih ɓi aɓa Israila ih ɓi wol nluo yang ngha. 27A kare ya Joshua tigha aɓa Gibeyon ɓa kor yi yang wara ni togmuru ate aɓayong kwa, ni ate deshile ɗahra le Yahweh, ha zu ni kyari, a ba Yahweh tol agh.
1Ngha niɓeni Adoni-Zedek murung ma Jerusalem ogni ih Joshua bolla Ai ye girnjamme kwa'agh (ninga mama paghi Jericho ni murung le ya), ye ogna aɓa-Gibeon tigna ɗigna-olollo ni aɓa-Israel le yangha anongha antiri yang ngha. 2Ke ngoɓɓong kap ri aɓa-Jerusalem atema Gibeon agh lahmagulla, ninga lahmagulla lahmurung. Gowo wor Ai, abuna le kwa agara abuna ni.3Nina'agh Adoni-Zedek murung Jerusalem tashi ɓakuntumo ri Hoham murung Hebron, Piram murung Jarmuth, Japhia murung Lachish, ni ri Debir murung Eglonː 4Ih ɓangha rang ih ag nang. Ɗey ihɓi shi purari Gibeon atema atigna ɗigna-olollo ni Joshua ni aɓa-Israel."5Ke amurung ni togno le aɓa-Amorite-ke murung Jerusalem, murung Hebron, murung Jarmuth, murung Lachish, ni murung Eglon- ɓangha ri, in aɓatahluah le yang kwa. Ah zu a nong tangsa kahri Gibeon, le a purluah.6Ke aɓa-Gibeon tashi `bang ni kuntumo ri Joshua ni aɓatahluah ma Gilgal. Ah nah; "Ih kahraǃ ke pushi bih yong ri agurole yong ngha. Mɓangha ri sung ni kahra ih zu ashi sung. Ih agni sung, ate amurung le aɓa-Amorite ni nong kwa ah nkonno agh kpaɓna bimona te purluah ri sung." 7Joshua ɗag Gilgal woro, ini ni abuna ma tahluah nini, ni agara abuna kwa.8Yahweh nah yi Joshua, "Ka ɓang ngoɓɓong le yang ngha. Ih pahna yang abuoh. Mamona le yang nyha logle gan purluah lo agh."9Joshua ɗag Gilgal ginya dukuduku ma purari yang susu. 10Yahweh piliyimura aɓashiɓɓi murung a dum aɓa-Israel, le aɓa-Israel wol nluoh yang tuhyi yang buwo dudung a Gibeon le pir yang ah gatanjere ni ki kah Beth Horon agh, a wol nluoh yang amuri njinjere ni ki kah Azekah ni Makkedah.11Nga ah ɓang ni ri aɓa-Israel, a sulli ni a dingli Brth Horon agh, Yahweh ɓugha atahli magulina ahkuli sulla amur yang kwa anjinjere Azekah, le a wuh. Dudung ni wuh ari muru njitahli wora aɓeni aaɓa-Israel wol nluoh yang a njiri garabuwo agh.12Le Joshua nahteng ri Yahweh ah kara ye ya Yahweh pih aɓa-Israel toltye aɓa-Amorite. Ga ni Joshua waɓɓi Yahweh a dum aɓa-Israel. "Kara, Tangha jeyi amuri Gibeoɳ le shienri, a ɓanjollong ma Aijalon."13Ke kara tang jeyi, le shienri ɗagte sissa ha kedebang ɓayong tol ngosomurung amuri aɓashiɓɓi mur yang. Ni a nyongli ga ah giɓomtebg le Jashar agh? Ke kara tangha ntiri ɓakuli; ni ingni ya akar ye kwa. 14Teya kara maɓi nyha nina kedebang aghle a njumi ya, ngha Yahwehteshinikiri ari gih ɓayong mashinshin agh. Ate Yahweh ngha ki pag luah a temuri aɓa-Israel15Joshua ni aɓa-Israel nini ya kwa nyera bin nong tangsa a Gilgal. 16Niɓeniya amurung ni tongno ni bangna vulliyo ah tuhgunang ni Makkadah. 17A nah ne Joshua, "Ih kumna yangǃ- amurung nghe tongno avulla ah tuhgunang ni Makkedahǃ"18Joshua nah, "Ih ɗigri ngih tahli ih pari kun tuggunang egh le ih tigha aɓatahluah beh ah lel yang. 19Ke ntangha beh ni mur yong ngha. Mpira abashibbi muryong le ih woro wol yang anji njummo. Ke ihɓi ɗag yang ah ingna lahmagulla le yang ngha. atema Yahweh Kulli le yong pahne yong yang abih yong."20Joshua ni amuna aɓa-Israel malla tugyi yang buwo ni tugbuwo magulla, ha atolla aka girnjah yang kwa; fitong ni kumo aɓɓah ɓangha bilbang ari alahmagulla ngarung. 21Le aɓatahluah nyera bin Joshua kwa piem abin nong tangsa ni Makkedah agh. Ɓwa nyha logle wabteng ari aɓa-Israel ni kwa agh.22Le Joshua nah, "N'logshi kun tuhgunang egh le a tuhgunang egh ya nzuni ngha amurung ni tongno agh." 23Ah pag ga waɓɓa. Ah zuni yi ni ni amurung ni tongno a tuhgunang agh-murung Jerusalem, murung Hebron, murung Jarmuth, murung Lachish, ni murung Eglon.24Ngha a zuni ni amurung abin Joshua agh, le kapaɓɓa aɓa-Israel ni kwa'agh. Ih nah yi aɓalagha aɓatahluah ni wora ah luah nini agh, 'Ntig kushi yong ah melyang." nina'agh a zu atig kushi yang a mel yang. 25Le Joshua nah yi yang, "ke ɓang ngoɓɓong ngha le ke nkoshi ya. Ih tenshiriyong ni tenkirung. Ga ni Yahweh ka pag yi aɓashiɓɓi muryong ni nga wolrung ni yang ngha."26Le Joshua wolla amurung nghe. Le ger yang ari angung tongno. A gere ari a ngung ye ha kapolla. 27Ngha kara ingni ni ya, Joshua tigha, le a sulli ari angung egh a nzali ɓug yang ah tuhgunang ni a vul ngha nghang. A tig tahli magulla kun tuhgunanag egh. atahli wo agh wa uwo abeh ha ni kyari.28Ninanani, Joshua bolli Makkedah ah kara ye le wol nlueh ɓeni kwa ni garabuwo. kapɓni murung. Girnjah ɓeni kwa ayeh ya. Ni ɗag ɓwa mwoh aɓɓah. Pag yi murung Makkedah ninga mama te pag yi murung ma Jerichi agh.29Le Joshua ni aɓa-Israel kwa ɗurra Makkedah kenna Libnah. Ingna ah luah ri Libnah. 30Yahweh ye pahne abih aaba-Israel-kpaɓni murung le yang. Joshua wolli ni kun garabuwo ni aɓwa ni kwa ayeh agh, Ni ɗag ɓwa mwoh aɓɓah ayeh ya. Pag yi murung ninga mama pag yi murung Jericho agh.31Le Joshua ni aɓa-Israel kwa ɗurra Libnah kenna Lachish. Nong tangsa ah kahri le pag luah ri. 32Yahweh pahna Lachish abih aaba-Israel. Joshua bolli ah kara maɓahri wolli ni kun garabuwo, ni aɓwa ni kwa ayeh agh, ninga mama pag yi Libnh agh.33Le Horam, murung Gezer, zu ah agni Lachish. Joshua purari ni aɓatahluah le ha mamona le yang nyha mwoh aɓɓah wor agh.34Le Joshua ni aɓa-Israel kwa ɗurra Lachish kenna Eglon. A nong tangsa ah kahri le ah purluah ari 35A bolli akara egh. A wolli ni kun garabuwo le girnjah ɓeni kwa ayeh ya. ninga mama Joshua pag yi Lachish agh.36Le Joshua ni aɓa-Israel kwa ɗurra Eglon kenna Hebron. A pag luah ri. 37A bolli a wolli ni kun garabuwo, kpaɓni murung ni aminlah, ni aɓwa ni kwa ayeh agh. Ni a ɗag ɓung aɓɓah. Ninga mama apag yi Eglon, ama girnjamme kwa ni aɓeni ayeh ya.38Le Joshua pilla, le aɓatahluah ma Israel nini, le wor Debir a pag luah ari. 39A bolbeh, murung le ni aminlah ni kwa kahri ya. A wol yang ni kun garabuwo le girnajh yang ɓeni kwa'agh ayeh ya. Ni a ɗag ɓung aɓɓah. A pag yi Debir ni murung le ninga mama apag yi Labnah ni murung le ni Hebron.40Joshua ponna a njeh kwa, alah dingli, Negev, njeh nisulla nzali ya, ni akushi adingli, Antira anurung egh kwa nyha ɗag mwoh aɓɓah. Girnjah agah kwa ki usuliya, ninga mama Yahweh Kulli le aba-Israel, lagha. 41Joshua wolyang logha Kadesh Narnea kenna Gaza, ni anjeh ni kwa Goshen ha Gbeon.42Joshua bolla amurung nghe kwa ni njeh ah kunbang mwoh atema Yahweh, Kulli le aɓa-Israel, wolrung ate Israel. 43Le Joshua, ni aɓa-Israel kwa nini nyera ah tangsa ni Gilgal agh.
1Ngha Jabi, murung Hazor, ogni ya, tashi a abakuntumo ari Jobab, murung Madon, ri murung Shimron, ni murung akshaph. 2Nye tashi kuntumo ari amurung ni nji-makuliya njeh digli agh, a njoglo Kumuru Jordan nji-manjeh ni Kinnereth, ni njeh-njali na Napoth Dor a nji-nanjeh agh. 3Nye tashi kuntumo ari Abah-canaan a nji-tebang ni nji-nanjeh, ke abah Amon, ke abah-Hittit, ke abah-perize, ke abah-Jebus in a njeh-digli agh, na abah-Havite ri nkonno Hermon in ke njeh mizpah agh.4Abah kurung pur kwa ni yang, abah kurung ma gogna, a gogho le yang nigha njisallang baghamuru. a yangha ni apiri ma gohna and gwoh piri. 5Amurung nghe kwa agh akunbang na a tigya le aɗama ari amuru Merom a tig luah ri abah Israila.6Yahweh nahyi Joshua, ka bang ngobong puro leyang ngha, atema kunbang nigha kaberi nga pih abah Israila nigha a luoh bayong kwa. Ika dag apiri leyang a nguri ih ngha pinshi a gwohpiri." 7Joshua na abuna kwa pur luah. le bilbang ari amuru Merom, awol abah shibbi njiyang.8Yahweh pah abah shibbi njiyang abah Israila, awol yang apir yang ha Shidon, Misrephoth Maim, ni banjonlo Mizpah ha nji-tebang. A wol lueh yang kwa bwa mwoh ya a dangha abbah 9Joshua pah yiyang nigha mamah Yahweh wabbi ya. dag apiri na pinshi a gwohpiri.10Joshua pin jummi ye a Hazor.koriyi murung ni garbuwo (Hazor ni gi pag magulla le amurung ghe kwa.) 11Ga kwa ki usulo agh abeh ya akorina yang ni garabuwo, pushi yang ate pinsha, ninale gi usulo nyha dig njah agh. Le ke pinshi Hazor.12Joshua ponna a leh amurung ghe kwa, bolla amurung kwa wol ynag ni garabuwo. ke biyi yang kikpasha ni garabuwo, nigha mamah Musa gurolle Yahweh tigha. 13Abah Israila ni pinshi ko lah mwoh a bagha agh, se Hazor. Ini kunkolo Joshua pinsha.14Ke abakurung ma Israila pon yi munyang a ga kwa a leh agh kpanna agiluo. a wolla abayong kwa ni garabuwo ha a wuhni. Na dag gi usulo mwoh ni njung ngha. 15Nigha mamah Yahweh tighi gurolle Musa agh, nji njere ni, Musa tighi Joshua, le Joshua pag nina. Ni dag gumu ga Yahweh tigha ih Musa pag gha.16Joshua ponna njeh kwa: alah ni dingli, ni Negev kwa, na anjeh Goshen kwa, ke kushi adigli, ke banjonlo Kunmuru Jordan, Lah Israila ni digli na njeh njali. 17Ga nkonno Halak gyab ni Edom, ni wora Nji-makuli ha tollo keni Baal Gad ni banjonlo gyab ni Lebanon binjele nkonno Hermon, bolla amurung le yang kwa wol luoh yang.18Kunbang kikara Joshua tigna luah ri amurung egh kwa. 19Lah mwoh nyha al dig olollo na abakuru la Israila agh se aba havite ingha digha a Gibeon agh. Israila ponna ashilla alah kwa a luah. 20Ate ma Yahweh tegshina yahliyang ate a tig luah ri aba Israila, ninale a digh gi aka meshiye shin gani nyha nghan ngha, nigha mamah a tigni Musa agh.21Le kunbang egh nigha Joshua zu ke meshiyini Anakim. Pag gah a lah ni digli agh, a Hebron, Debir, Anab, na alah ni digli njeh Judah agh, na a lah ni digli njeh Israila. Joshua meshiyi yang na leh kikasha. 22Ba Anakim nyha a dagha a njeh Israila se a Gaza, Gath ni Ashdod.23Ninale Joshua pon njeh kwa, nigha mamah Yahweh wabbi Musa agh. Joshua peh ih digh mami a Israila, a gabi a muri ya kunvare. Le njeh usuli ni aluah.
1Niɓeniya amurung le njeh egh ni Joshua lihluwa muyang ngha ni ga. Aɓa Israel bolla njeh a nji matehbang le Jordan ba kara ki pur nghang ngha, logha ri ɓa Njonglong le Ɓanghamuru Arnon kena Nkonno Hermon, ni Arabah kwa kena nji tehbang. 2Sihon murung le aɓa Amorite, ɗigna a Heshbon. Nongmurung logha Aroer, mama a kun Gorge le Arnon logha ntiri le ɓa njonglong ni kanda Gilead suhlo kena Ɓanghamuru Jabbok a njang le aɓa Ammon.3Ɗeshiliya Sihon nongna murung muri Arabah kena Salangmagula le Kinnereth, a nji tehbang, kena Salangmagula le Arabah (Salangmagula le Muah) nji tehbang, nongho kena Beth Jeshimoth ni Nji gangrah, ki kah kushi njonglong le Nkonno Pisgah. 4Murung Og le Bashan, mwoh ni uwo ntiri anshile le Rephaim agh, ɗigna a Ashtaroth ni Edrei. 5Nongna murung muri Nkonno Hermon, Salekah, ni Bashan kwa, kena njang le Geshur ni Maakath, ni kanda Gilead, ki kah njang le Sihon , murung le Heshbon.6Musa guro le Yahweh, ni aɓa Israila lihna yang ni luwa, le Musa guro le Yahweh, pah njeh ye gikunna bin aɓa Reuben, aɓa Gad, ni bin kanda kunburi le Manasseh.7Lulli amurung le njeh ye ni Joshua ni aɓa Israel lihluwa muyang a nji gangrah le Jordan, logha ri Baal Gad a njonglong gyaɓ ni Lebanon kena Nkonno Halak ni gyaɓ ni Edom ngha. Joshua pahna njeh bin akunburi le Israel ih ɓi a bollo. 8Pahna dingli njeh, njimanjeh, Arabah, agiri kahri ankonno, ɓalusung, ni Negev- njeh le a Hittite, Amorite, Canaan, Perizite, Hivite, ni Jebusite.10Amurung nghe kpaɓna ni murung le Jericho, murung le Ai mama kahri Bethel agh, 9murung le Jerusalem, murung le Hebron, 11murung le Jarmuth, murung le Lachish, 12murung le Eglon, murung le Gezar,13murung le Debir, murung le Geder, 14murung le Hormah, murung le Arad, 15murung le Libnah, murung le Adullam, 16murung le Makkedah, murung le Bethel,17murung le Tappuah, murung le Hepher, 18murung le Aphek, murung le Lasharon, 19murung le Madon, murung le Hazor, 20murung le Shimron Moren, murung le Akshaph,21murung le Taanach, murung le Megiddo, 22murung le Kedesh, murung le Jokneam a Carmel, 23murung le Dor a Naphoth Dor, murung le Goyim a Gilgal, 24ni murung le Tirzah. Amurung nghe kwa ngha woromwoh pure lumpuremwoh.
1Niɓeniya Joshua yahyina ngha Yahweh waɓniyi, "A yahyina, keminiya nshile anjeh ngha wa uwo dudug a agha.2Anshile anjehni uwo agh ni ga: Anjih njehle aɓa Filistiya, ni amami aɓa Gershur, 3logha Shihoh mama nji manjeh le Masar ni nji eɓɓe le njang le Ekron, mama a shina mami aɓa Kan'na ni ya; amurung le aɓa Filistiya tongno ma Gaza, Ashdod, Ashkelon, Gath, ni Ekron; kasa njeh le aɓa Avvitiya4a nji gangrah agh; anjehle aɓa Kan'ana kwa, logha Arah mami aɓa Sidoniya, kukuwo ha Afek mama a njang le aɓa Amoriya; 5njehle Byblos, nji manjeh le Lebanon kwa2, logha Baal Gad kushi Nkonno Hernon kena Lebo Hamath.6Ɗeshiliya, aɓa ɗigna dingli njeh egh logha Lebanon ha Misrefot Maim, kpaɓni aɓa Sidon- nga piriyi yang kwa a dum aɓa tahluwa le Israila. Nyere mpahne Israila njehni giberre, ninga mama nlagni yong ngha. 7Ngaɓ njehni giberre a ntiri akunvarre tonpur ihne ni kanda kunvarre le Manasseh."8Ni nshile kanda kunvarre le Manasseh, aɓa Ruben ni Gad agh a kumna giberre leyang ni Musa Musa, guro le Yahweh, pah yang a nji manjeh le Urdu agh, 9logha ri Aroya, mama a kun ɓangha muru ɓongrong Arnon (kpaɓni alah magula ni a ntiring ɓongrong nghe ya), ni ankonno ma Medeba wora kukuwo ha Dibon;10alah magula le Sihon kwa, murung le aɓa Amoriya ɓeni ki nongmurung a Hebron, kena njang le aɓa Ammoniya; 11Gileyad, ni kasa njeh le aɓa Gershur ni aɓa Maakathi, ankonno ma Hermon kwa, Bashan kwa kena Salekah; 12abin nongmurung le Og ma Bashan kwa, ɓeni ki nongmurung a Ashtaroth ni Edrei agh- aga ni pag anshile ga uwo yi Rephaim- Musa wolla yang le piriyi yang.13Keminiya aɓa Israila ni piriyi aɓa Geshur ko aɓa Maakat agh, le nina agh Geshur ni Maakar ɗigha antiring Israila ha zu ni kyari.14A bin kunvarre le Lawi ni muri Musa ni pah yang giberre ya. Agipahna le Yahweh, Kulli le Israila agh, a gilli ni gishe, ini pag giberre leyang, ninga mama Yahweh waɓih Musa agh.15Musa pahna giberre bin kunburi le Ruben, a kunvarre kunvarre. 16Njang nghe logha Aroer, a kun ɓongrong le ɓangha muru Arnon, ni lah magula ni a ntiring ɓongrong nghe ya, ni ankonno ni kwa kari Medeba agh.17Ruben ye osso ag Heshbon ni aleh ni kwa a nkonno agh, Dibon, ni Bamoth Baal, ni Beth Baal Meyon, 18ni Jahaz, ni Kedemot, ni Mephaat, 19ni Kiriathaim, ni Sibnah, ni Zereth Shahar a dingli le ɓongrong nghe.20Ruben ye agna Beth Peyor, ɓ a njonglong le Pisgah, Beth Jeshimot, 21alah magula ni kwa a nkonno egh ya, ni njehle murung Sihon ma Amoriya kwa, ɓeni ki nongmurung a Heshbon kwa agh, ɓeni Musa gan yang kpaɓ ni amagula le Midiyan, Evi, Rekem, Zur, Hur ni Reba, amuna murung Sihon, aɓeni ɗigha njeh egh ya.22Aɓa Israila ɗeshili ye wol nlue Baalam ɓaɓangna muna Boya ni garabwoh, a ntiri anshile ni a wol nluo yang ngha. 23Njang le kunvarre le Ruben ngha ɓangha muru Urdu ni; ba ni pag njang leyang. Ga ni pag giberre le kunburi le Ruben, a pahne kunvarre leyang kwa agh, ni alah magula ni aminlah leyang.24Ga ni Musa pih kunburi le Gad, a kunvarre kunvarre: 25Njang leyang ngha Jazer ni, alah magula le Gileyad kwa ni kanda njehle aɓa Ammon, kena Aroer, mama nji manjeh le Rabah agh, 26logha Heshbon kena Ramath Mizpah ni Betonim, logha Mahanaim kena njang le Debir.27A ɓongrong ngha, Musa pahne yang Beth Haram, Beth Nimrah, Sukkoth, ni Zafon, anshile njeh le murung Sihon ma Heshbon, ni Urdu ɗig njang, suhla nji binjeh le salang Kinnereth, nji manjeh te ngha nzum Urdu. 28Ga ni pag giberre le kunburi le Gad, a kunvarre kunvarre, ni alah magula ni aminlah yang.29Musa pahna giberre bin kanda kunvarre le manasseh. A peh ate kanda kunburi le aminkah Manasseh, a kunvarre kunvarre. 30Njang leyang logha Mahanaim, bashan kwa, anjeh nongmurung le og ma Bashan kwa, ni alah ni a Jair, mama Bashan agh, alah magula woro tahro; 31kanda Gileyad, ni Ashtarot ni Edrei (alah magula ma nongmurung le Og ma Bashan ni). A pih aminkah Makir muna manasseh ni- a nshile a va makir ni, kunvarre kunvarre.32Ga ni pag giberre ni Musa gaɓih yang a ɓa katti Mowab, nzum Urdu a nji manjeh le Jericho agh. 33Musa ni pah giberre bin kunvarre le Lawi ya. Yahweh, kulli le Israila ini pag giberre leyang, ninga mama waɓih yang ngha.
1Aba ni pagha anjehni aɓa Israila agha ɗig giberre leyang a njeh Kan'ana agh, mama Eliyazar malah, Joshua muna Nun, ni amagula le akunvarre le Israila pahyang ngha.2Giberre leyang a tolli nji ri tariyi ya ate akunvarre ni tonbi ihne ni mwoh le kanda akunvarre, ninga mama Yahweh lagni nji bih Musa agh. 3Ate Musa wara pah giberre le ɓahri ni mwohle-kanda akunvarre a nzum Urdu, Keminiya ni pih a ɓa Lawiya giberre agh. 4Kunvarre le Yusuf agh akunvarre ɓahri ni, Manasseh ni Ifraimu. Aɓa Lawiya agh ni a pah yang ba ɗig giberre leyang a njeh ya, keminiya alah magula ɓsaɓa ngha nghang a ɗig nghang. Ni anjeh leyang ate agiluwo ni agi pag yi tumo leyang. 5Aɓa Israila pag ninga mama Yahweh lagni Musa agh, nina agh a gaɓ njeh egh.6Le kunvarre le Judah zu a bin Joshua a Gilgal. Caleb muna Jefunneh ɓa Keniziya, nah yi, "A yerina ga Yahweh nah yi Musa ɓwale Kulli a muro ni meng a Kadesh Barniya agh. 7Myang ni abogho woro ɓahri ngha Musa guro le Yahweh tahshi nang nlogha Kadesh Barnea nke iɓɓa shin njeh ye ya. Nzu niyi ni kuntumo ɗeshili ninga mama a yahlang nga wa ɓ ɓa.8Keminiya amuna ngyang ni shi wor ni yang waɓ ga tig yeh aɓayong yangla ate ngoɓong ngha. Mameng te ya pir tye Yahweh Kulli lang. 9Musa kaniyi giri a kare, ki nah, 'Ni njiteng njehni kwa ɓakuso para a ginya muri ya ih ka ɗig giberre lo ni amuno ha malla le nyha, ate pirra tye Yahweh Kulli lang ngha.'10Niɓeniya, shina! Yahweh ɗag nang ni usulo a yeh abogho ni woro ɓahri pur tongno ni ya, ninga mama waɓa- logha ri kunbang ni Yahweh wa ɓni tenana ri Musa agh, ngha Israila gingni a ɓalusung ngha. 11Niɓeniya, shina! zu ni kyari ya , myang ni abogho woro ihne pur tongno. Myang wa uwo kukuturo ninga mama a kare ni Musa tahshi nang ngha. Masso lang niɓeni ngha ninga masso ni kana agh, a wora luwa ni nyere.12Nina niɓeniya peng dingli njehni, mama Yahweh ogniri a kare wo agh. Ate a ogne a kare wo ih Anakim ni ɗigha be le a vangna lah magula leyang ni ngarung saɓɓa. Ih ka ɗigha ih Yahweh ka gingni meng le nga pirriyi yang a be, ninga mama Yahweh waɓ ɓa."13Le Joshua moshi Caleb muna Jefunneh le pih Hebron giberre. 14Nina agh Hebron ɗig giberre le Caleb muna Jefunneh ɓa Keniziya ha ni kyari, ate pirra tye Yahweh, Kulli le Israila ni yahli kwa. 15Niɓeniya lulli Hebron kikara agh Kiriath Arba ni. (Arba ni pag ɓayong magula a ntiri aɓa Anakim.) Le njeh egh usulo a ri luwa.
1Ke gaɓɓa njeh amuri a kunvare le aɓah-Yahuda, ri kunkala ni kunkala, nonna nji-nanjeh keni njang ah Edom, ke ni alusung Zin ba pag bin masanna a nji-nanjeh. 2Njang leyang nji nji-nanjeh tollo kenni kun Sallang Mwatolo, nlogha ri bihsallang gi shin nji nji-nanjeh agh.3Njang leyang mabih wora nji nanjeh ri ɗigli ma Akrabbim ma ɗuro kenna Zin, woro kenni nji-nanjeh ah Kadesh Barnea, woro ri Hezron, ha ri Addar, behni pil ngha kenni Karka. 4Ke ɗuri Azmon, wora ri guguri a Masar, ke ke malla ri Sallang. Mamah ni pa njang leyang nji-nanjeh.5Njang leyang nji-tehbang ngha Sallang Mwatolo ni, a kun Jordan. Njang nji-eɓɓa logha billa kun sallang a kun Jordan. 6Ye wora Beth Hoglah ɗura nji-makuli le Beth Arabah. Le wora ri Tahli le Bohan muna Reuben.7Le njang leyang wora ha Debir logha ri Ɓanjonlo Achor, a nji-makuli ye, pilla shuwa Gilgal, ngha gili digli Adummim, ngha nji-nanjeh girikari ɓanjonlo. Le njang ɗura ri njimuru En Shemesh wora En Rogel. 8Le njang wora ri ɓanjonlo Ben Hinnom a nji-nanjeh girikari leh a Jebusite (ini Jerusalem). Le wora muri ɗigli mamah nogha njonlo Hinnom, nji-manjeh, ngha a nji-makuli kun ɓanjonlo Rephaim.9Njang leyang nye logha a muri ɗigli kenna ri njimuru Naphtoah ye woro pura beh wora nje lah nkonno Ephron. Le njang leyang ye pilla a nji Baalah (mwoh ni mamah Kiriath Jearim). 10Ke njang leyang ye kangni nji nji-manjeh kenna nkonno Seir, nye ɗura ri girikari nkonno Jearim a nji-makuli (mwoh ni mamah Kesalon), sula nji Beth Shemash, ye ɗuro a nji Timnah.11Njang leyang ye woro kenna kari nji- makuli a ɗigli Ekron, ke ye pilla nji Shikkeron woro a nji nkonno Baalah, pura beh woro Jabneel. Njang nyera mala ri Sallang. 12Njang nji-manjeh agh Sallang Magulla na kunsallang. Mamah ni pag njang ari agh kunvare ni Judah, kunkala ri kunkala.13Ningha mamah Joshua bolli tigha ni Yahweh , Joshua pih Caleb muna Jephunneh njeh ni gaɓɓa a kunvare ma Judah, Kiriath Arba, ih ni ga, Hebron (Arba ni teh Anak). 14Caleb piriya amuna Anak tahro: Sheshai, Ahiman, ni Talma; aɓaleh Anak. 15Nye pura beh logho ari aɓah ɗigha Debir (Debir ini pag Kiriath Sephar).16Caleb nah, "ɓeni tagha wolla aɓah Kiriath Sepher ni lihyang, ngha pih Aksah munagallang lang ih ɗig mami." 17Ngha Othniel muna Kenaz, munateh Caleb, lih ni beh ni luah agh, Caleb pih Aksah munagallang le ih ɗig mami.18Nisashibang ngha ni jumo agh, Aksah zu agh bin Othniel tagha ri ih ilibang te bang le tehri. Ngha logho ni burijeng le, Caleb nahyi, "mang a alla?"19Aksah pilla, pagha nieh, nigha mamah a wara peg njahli Negev agh: Osso peg bang ri anjimuru." Le Caleb pih njimuru- ma kuli ni njmuru ma binjeh20Agha ni pag gibere le akunvare la Judah, kunkala ri kunkala.21A lahni ni pag mami kunvare la Judah nji-nanjeh duna, zu ari njang la Edom, ɓah Kabzeel, Eder, Jagur, 22Kinah, Dimonah, Adadah, 23Kadesh, Hazor, Ithnan, 24Ziph, Telem, Bealoth.25Hazor Hadattah, Keriath Hezron (ɗeshiliya a yeri ni Hazor), 26Aman, Shema, Moladah, 27Hazar Gaddah, Heshmon, Beth Pelet, 28Hazar Shual, Beersheba, Biziothiah.29Baalah, Iyim, Ezem, 30Eltolad, Kesil, Hormah, 31Ziklag, Madmannah, Sansannah, 32Lebaoth, Shilhim, Ain, ni Rimmon. Mamah ni pagha alah wuramwoh pur-tombi-inne kwa, kpanna min-alah.33A njeh ni sula njahli kpanna Eshtaol, Zorah, Ashnah, 34Zanoah, En Gannim, Tappuah, Enam, 35Jarmuth, Adullam, Sokoh, Azekah, 36Shaaraim, Adithaim, na Gederah (ini pag, Gederothaim). Mamah ni pagha alah lum-pur-inne a gowoh, kpanna min-alah.37Zenan, Hadashah, Migdal Gad, 38Dilean, Mizpah, Joktheel, 39Lachish, Bozkath, Eglon.40Kabbon, Lahmas, Kitlish, 41Gederoth, Beth Dagon, Naamah, Makkedah. Mamah ni pagha alah lum pure-topurmwoh a gowoh, kpanna min-alah.42Labnah, Ether, Ashan, 43Iphtah, Ashnah, Nezib, 44Leilah, Akzib, Mareshan. Mamah ni pagha alah tombi inne, kpanna min-alah.45Ekron, na alah na min-alah ni kagni ya; 46logha Ekron kenna Sallang Magulla, alah ni kwa kari ashdod, kpanna min-alah. 47Ashdod, na alah na min-alah ni kagni ya; Gaza, na alah kpanna min-alah ni kagni ya; kenna guguri ni Masar, wori Sallang Magulla na kunsallang egh.48Alah ni adigli agh, Shamir, Jattir, Sokoh, 49Dannah, Kiriath Sannah (ini, Debir), 50Anab, Eshtemoh, Anim, 51Goshen, Holon, ni Giloh. Mamah ni pagha alah lumpurmwoh, kpanna min-alah.52Arab, Dumah, Eshan, 53Janim, Beth Tappuah, Aphekah, 54Humtah, Kiriath Arba (ini, Hebron), ni Zior. Mamah ni pagha alah tombi-inne, kpanna min-alah.55Maon, Carmel, Ziph, Juttah, 56Jzreel, Jokdeam, Zanoah, 57Kain, Gibeah, ni Timnah. Mamah ni pagha alah lum, kpanna min-alah.58Halhul, Beth Zur, Gedor, 59Maarath, Beth Anoth, ni Eltekon. Mamah ni pagha alah topurmwoh, kpanna min-alah.60Kariath Baal (ini Kiriath Jearim), ni Rabbah. Mamah ni pagha alah bahri, kpanna na min-alah. 61A lusung, yangha ni Beth Arabah, Middin, Sekakah, 62Nibshan, a Lah Mwatolo, ni En gedi. Mamah ni pagha alah topurmwoh, kpanna min-alah.63Keminiya mami agh aɓah-Jebusite, aɓeni ɗigha Jerusalem, kunvare la Judah ni kumoh piriyang ngha, nina ngha aɓah-Jebusite wa ɗigha biye na kunvare Judah ha ni kari
1Pah njeh ate kunvarre le Yusufu agh nongho logha ri Urdu a Jericho, nji tehbang le muru ma sagna le Jericho, woro a ɓalusung, logha Jerocho billa njeh dingli Bethel. 2Le logha Bethel kena Luz le ɗuro kena Ataroth, njang le aɓa Arkiti.3Le suhla njeh njih makuli kena njang le aɓa Jafletiya, wor kukuwo ha njang le binjeh Beth Horon, le woro a Gezer, le ki malla a salang magula. 4A njinjere nini akunvarre le Yusufu, Manasseh ni Ifraimu kumni giberre leyang.5Njang le kunburi le Ifraimu, a kunvarre kunvarre agh: Njang le giberre leyang a nji manjeh agh wora Ataroth Addar kukuwo ha Beth Horon makuli, 6le logha be ha salang magula. Logha mikmethath a nji eɓɓe ya pilla nji manjeh nji Taanath Shiloh le ɗura nzum Janoah a nji manjeh. 7Le logha Janoah suhla Ataroth wora Naarah, le bilbang Jericho, meshile a Urdu.8Logha Taffua agh njang nghe a nji makuli wora ɓafiyang ma Kanah le mashile a salang magula. Ga ni pag giberre le kunburi le Ifraimu, a kunvarre kunvarre, 9kpaɓni alah magula mama a tariyi ya ate kunvare le Ifraimu a ntiring giberre le kunvarre le Manassehagh- alah magula kwa, kpaɓni aminlah.10Ni a piriyi aɓa Kan'ana ni ɗigha Gezer agh, nina agh aɓa Kan'ana egh ɗigha a ntiring Ifraimu ha ni kyari, keminiya a tigna aɓayongni ih ɓi a pag tumo a tenne.
1Ga ni pag njehni a pah ate kunvarre le Manasseh (ɓeni ɗig minɓala le Yusufu)-ih ate Makir, ɓeni pag minɓala le Manasseh le ini kanangiri ya ini pag ter Gileyad. A pahne aminkah Makir njeh Gilayad ni Bashan, ate Makir agh ɓa tahluwa lni. 2A pahna nshile njeh a bih anshile kunburi le Manasseh, a bin akunvarre leyang- Abiezer, Helek, Asriel, Schechem, Hepher, ni Shemida. Aɓeni ni pag abuna aminkah Manasseh muna Yusufu, a billa ri akunvarre leyang ngha.3Niɓeniya Zelofahad muna Hepher muna Gileyad muna Makir, muna Manasseh nyha ni amuna buna, keminiya sai amuna ngalang. Lulli amuna mangalang le ya Mahlah, Noah, Hoglah, Milkah, ni Tirzah. 4A kum Eliyazar malah, Joshuwa muna Nun, ni amagula, le anah, "Yahweh tigna Musa ih pahsung giberre kpaɓni aminburasung." Nina agh, billa ri lagbang le Yahweh ya, pahne amenah wo giberre a ntiri giberre le tehyang a ntiri aminbura yang.5Akasa njahli lumni a pih Manasseh a Gileyad ni Bashan, mama a nji gini mamona le Urdu agh, 6ate amuna mangalang le Manasseh agna giberre a ntiri amuni mabuna. Njeh Gileyad agh a pahne bin anshile aminkah Manasseh.7Kasa njeh le Manasseh logha ri Asher kena Mikmethat, mama nji manjeh le Shechem agh. Le njang nghe wora nji gangrah bin aɓeni ɗigha kahri tuhmuru ma sagna ni Tapuwa agh. 8(Njeh Tapuwa agh mami Manasseh ni, keminiya dogro gbingrah ni a njang ngha le Manasseh agh mami aɓa Ifraimu ni.)9Njang nghe suhlo kena a fyang ma Kanah. Alah magula ni nji gangrah le ɓa fyang ngha, a ntiri alah le Manasseh agh mami Ifraimu ni. Njang le Manasseh ngha a nji eɓɓe le ɓa fyang, le malla a salang magula. 10Njehni nji gangrah agh mami Ifraimu ni, le njehni nji eɓɓe ya mami Manasseh; sallng magula ni pag njang. A nji eɓɓe ya billa bang a Asher, le a nji manjeh ya, Issakar.11Ɗeshiliya a Issakar ni Ifraimu agh, Manasseh ngha ni Beth Shan ni aminlah le, aɓa ɗigna a Dor ni aminlah le, aɓa ɗigna a Endor ni aminlah le, aɓa ɗigna a Taanak ni aminlah le, ni aɓa ɗigna a Megiddo ni aminlah le (ni lah magula ma tahro- agh Nafet ni). 12Ningo kwa agh, Manasseh ni gan ag alah magula wo agh, ate aɓa Kan'ana ngha wa ɗigha a njeh egh.13Ngha aɓa Israila gulli ni masso agh, a tigha aɓa Kan'ana a tumo a tenne, keminiya ni a pushi yang kwa a njeh ye ya.14Le aminkah Yusufu waɓtenana ri Joshuwa, ki nah, "Pallang ke a pahsung kasa njahli mwoh le mwoh ate giberre, ke ngha shi sungni a gih ɓayong ma gogna agh, le kikara agh Yahweh wara moshi sung?" 15Joshuwa nah yi yang, "Ngha nyongni ni ɓayongni ni gih gogho agh, nkena a ɓangung kanangiri yong le ngilliyi bang be ate muyong a njeh le aɓa Feriziya ni mami aɓa Refayim. Mpag ga, ngha njeh dingli Ifraimu pagne yong fittong ngha."16Aminkah Yusufu nah, "Dingli njeh ye ni pyeri sung ngha. Keminiya aɓa Kan'ana aɓeni ni kwa ɗigha a ɓa ɓongrong ngha a yang ngha ni anyeh gwoh pirri ma ndolong, kpaɓni aɓeni a Beth Shan ni aminlah le, ni aɓeni a ɓa ɓongrong le Jezrel agh." 17Le Joshuwa nah yi ɓa leh Yusufu-ri Ifraimu ni Manasseh, "Nyongni aɓayong ma gogna a bangha, le nyong ngha ni gulo masso. Ɗigna ni a pah yong kasa njahli mwoh agh. 18Njeh ni dingli ya ka ɗig mami yong ɗeshili. Ngha te ya ɓa ngungni, nga gilliyi nga bolli gikunna leyong ha njangle ma saɓna. Nga pirriyi aɓa Kan'ana, ngha te ya a yangha ni anyeh gwoh pirri ma ndolong, le a yangha ni masso."
1Le kpaɓa le aɓa Israila kwa kpaɓa bin mona a Shiloh. A gil gungri bin kpaɓa a be le a lihluwa muri njehni dum yang ngha. 2Akunburi tonɓahri mami aɓa Israila ni uwo aɓeni ni a pah yang giberre ya agh.3Joshuwa nah yi aɓa Israila, "Ni yellang ni nga shiɓi ingna a njeh ni Yahweh, Kulli le akahyong, woro pah yong ngha? 4Ntol yi muyong aɓayong tahro tahro a ntiri kunvarre ni kwa agh, le nga tahshi yang. A woro aka fashi njej egh bikuli ni binjeh. Aka nyonglo a pyeshi minlim agiberre leyang, le aka nyere a binang.5Aka gaɓi gibang tonɓahri. Judah ka ɗigha a kasa njehle a nji gangrah, le ca leh Yusufu ka ɗigha kasa njeh a nji eɓɓe. 6Nga pyeshi njeh egh a gibang tonɓahri le nga zuni pyesheh ba a binang. Nga tahriya ni tollo ate muyong a dum Yahweh kulli leyong.7Aɓa Lawiya nyha ni bang a ntiri yong ngha, ate tumo malah le Yahweh ni pag giberre leyang. Gad, Ruben, ni kanda kunburi le Manasseh wara kum giberre leyang, a nzum Urdu. Ga ni pag giberre ni Musa guro le Yahweh pah yang ngha."8Nina agh abune logho woro. Joshuwa tigha aɓeni wora a nyongli pyeshe le njeh egh, ki nah, "Nwora bikuli ni binjeh le njeh egh le mpyeshi nyongli le nyerra binang. Nga tahriyi ate muyong a dum Yahweh a Shiloh." 9Abune ɗag be le woro a njeh egh a nji makuli ni binjeh le a nyongli pyeshe le a giɓomteng ari alah magula a bang tonɓahri, a bangha alah magula egh nji ba kwa agh. Le a nyerra bin Joshuwa a bin ɗamma a Shiloh.10Le Joshuwa tahriya ate muyang a Shiloh a dum Yahweh. A be ni Joshuwa pih aɓa Israila njeh ye nghang, le ɓeni kwa agh a pahne bang a njeh egh11Pah njeh egh ate kunburi le Banyamin pagri kunvarre kunvarre. Kasa njehni a pah agh ngha ntiring le aminkah Judah ni aminkah Yusufu. 12A nji eɓɓe ya, njang leyang logha Urdu. Njang nghe woro a ɓa terehni nji eɓɓe le Jeriko agh, le wora a ntiri njeh dingli a nji makuli. logha be bilbang a ɓalusung ma Beth Avan.13Njang nghe logha be ɗur nji gangrah ngha ki shin nji Luz(ba a gorih Bethel agh). Le njang nghe woro kena Atarot Addar, a nji ri nkonno ni nongha nji gangrah le Beth Horon. 14Njang nghe wora nji bi ma sa: A nji makuli ya njang nghe pilla a nji gangrah, ki ka nji nkonno ni a nzum Beth Horon ngha. njang ni malla a Kiriyat Baal (ini Kiriyat Jearim), lah magula ye ya mami kunburi le Judah ni. Ga ni kpaɓ njang nghe a nji makuli.15Nji gangrah le logha a nzum Kiriyad Jearim. Njang nghe woro ha Efron, kena tuh muru ma sagna ma Neftowa. 16Le njang nghe suhlo wora njang ni nkonno mama ki shin ɓa ɓongrong ma Ben Hinnom, mama malale nji eɓɓe ngha a ɓa ɓongrong le Refayim. Le suhlo wora nji ɓa ɓongrong ma Hinnom, gangrah le ɓa njonglong le aɓa Jebushiya, le nongho suhlo kena En Rogel.17Gbinnah nji eɓɓe, wora nji En Shemesh, logha be ya wora a Gelilot, mama ki shin dingli Adummin. Le suhlo wora a tahli ma Bohan muna Ruben. 18Ɗura nji eɓɓe le giri kari Beth Arabah le suhlo kena Arabah.19Njang nghe ɗuro a nji giri eɓɓe le beth Hoglah. Le malla a nji eɓɓe le kun Salang Muah, a nji gangrah agh malla a Urdu. Ga ni pag njang le a nji gangrah. 20Urdu ni ɗig njang le a nji manjeh. Ga ni pag giberre le kunburi le Banyamin, le peh a kunvarre kunvarre, njang a nzum njang, kwa kangna.21Niɓeniya alah magula le kunburi le Banyamin agh, a kunvarre kunvarre, ya a yangni Jeriko, Beth Hoglah, Emek Keziz, 22Beth Arabah, Zemarayim, Bethel. 23Avvim, Parah, Ophrah, 24Kephar Ammoni, Ophni, ni Geba. Alah magula lumpur ɓahri, kpaɓni aminlah leyang.25Ɗeshiliya alah magula ɓaɓa le Gibeyon, Ramah, Beerot, 26Mizpah, Kephira, Mozah, 27Rekem, Irpeel, Taralah, 28Zelah Haelaph, Jebus (mwohni ni Urushalima), Gibeyah, ni Kiriyat. Alah magula lumpur ihne ni, kpaɓni aminlah yang. Ga ni pag giberre le Banyamin ate akunvarre le.
1Tahriya ma ɓahri kpah muri Simeyon, a kunvarre kunvarre. Giberre leyang ngha a ntiring le agiberre ni ɗig mami kunburi le Judah.2A kumna Beyersheba ɗig giberre, leyang, Sheba, Moladah, 3Hazar, Shual, Balah, Ezem, 4Eltolad, Bethul, ni Hormah.5Simeyon ye kumna Ziklag, Beth Markaboth, Hazar, Susah, 6Beth Leboath, ni Sharuhen. Aba ni pag alah magula lumpur tahro, kpaɓni aminlah yang. 7Simeyon ɗeshiliya kumna Ain, Rimmon, Ether, ni Ashan. Alah magula ni ihne, kpaɓni aminlah leyang.8Aga kwa kpaɓa, ni aminlah leyang ni kangni alah magula ni kena ha Baalat Beer (mwohni ni Ramah ni Negev agh). Ga ni pag giberre le kunburi le le Simeyon, a kunvarre kunvarre. 9Giberre le kunburi le Simeyon Kpaɓna ɗigha a kasa njeh le kunburi le Judah. Ate njeh ni a kasa a pih kunburi le Judah agh gogna dudug ate muyang, kunburi le Simeyon kumna giberre leyang a ntiring gikunna leyang.10Tahriya ma tahro kpah a muri kunburi le Zebulun, a kunvarre kunvarre. Njang le giberre leyang logha Sarid. 11Njang leyang wora nji makuli kika Maralah le dog Dabbeshet; le nonno kena ɓafyang ni ki shin Jokneam.12Logha Sarid agh njang nghe gbinnah nji manjeh ki shin kara le wora njang le Kislot Tabor. Logha be ya wora Daberat le ɗuro kena Jafiya. 13Logha be ɗura nji manjeh kena Gath, Hepher, le kena a Eth Kazin; ɗuro wora Rimmon le gbinnah a nji Neya.14Njang nghe gbinnah nji eɓɓe kena Hannaton le malla a ɓaɓongrong ma Iftah El. 15Kasa njeh egh kpaɓna alah magula le Kattat, Nahalal, Shimron, Idalah, ni Baitalami. Alah magule lumpur ɓahri ni, kpaɓni aminlah leyang. 16Ga ni pag giberre le kunburi le Zebulun, a kunvarre kunvarre, kpaɓni alah magula ni, kpaɓni aminlah leyang.17Tahriya ma ihnen kpah a muri Issakar, a kunvarre kunvarre. 18Kasa njeh leyang bolla Jezreel, Chesullot, Shunem, 19Hafirayim, Shiyon, ni Anaharat.20Ɗeshiliya bolla Rabbit, Kishion, Ebez, 21Remeth, En Gannim, En Haddah, ni Beth Pazzaz. 22Njang leyang ye dogna Tabor, Shahazumah, ni Beth Shemesh, le malla a Urdu. Alah magula lum pure topurmwoh ni, kpaɓni aminlah leyang.23Ga ni pag giberre le kunburi le Issakar, ari kunvarre kunvarre- alah magula, kpaɓni aminla leyang.24Tahriya ma tongno kpah muri kunburi le Asher, a kunvarre kunvarre. 25Kasa njeh leyang bolla Helkat, Hali, Beten, Akshaf, 26Allammelek, Amad, ni Mishall. A nji makuli ya njang nghe nonnah kena Carmel ni Shihor Libnah.27Le gbinnah nji manjeh kena Beth Dagon le woro ha- Zebulun, le kena ɓa ɓongrong ma Iftah El, nji eɓɓe kena Beth Emek ni Neiel. Le ɗuro kena Kabul a nji eɓɓe. 28Le wora a Abdon, Rehob, Hammon, ni Kanah, kukwo ha ngih lah Magula Sidon.29jang nghe gbinnah nyera Ramah, le kena lah magula ngarung le Tyre. Le njang nghe gbinnah kena Hosah le malla a salang magula, a nji njeh Akzib, 30Ummah, Aphek, ni Rehob. Alah magula woro mwoh pura muri ɓahri, kpaɓni aminlah leyang.31Ga ni pag giberre le kunburi le Asher, a kunvarre kunvarre- alah magula, kpaɓni aminlah leyang.32Tahriya ma topurmwoh kpah a muri kunburi le Naftali, a kunvarre kunvarre. 33Njang leyang nongho logha Heleph, logha ri ngung oak ni a Zaanannim, kena Adami Nekeb ni Jabneel, kukwo ha Lakkum; malla a Urdu. 34Njang nghe gbinnah nji makuli kena Aznot Tabor le woro a Hukkok; dog Zebulun a nji gangrah, le bilbang a Asher a nji makuli ni Urdu a nji manjeh a Kunmuru Urdu.35Alah magulani ni ngarung ngha a yangni Ziddim, Zer, Hammath, Rakkat, Kinneret, 36Adamah, Ramah, Hazor, 37Kedesh, Edrei, ni En Hazor.38Ɗeshiliya Iron, Migdal El, Beth Anath, ni Beth Shemesh ngha nghang. Alah magula lumpur tahro ni, kpaɓni aminlah leyang. 39Ga ni pag giberre le kunburi le Naftali, a kunvarre kunvarre- alah magula, kpaɓni aminlah leyang.40Tahriyi ya ma tonɓahri kpah a muri kunburi le Dan, a kunvarre kunvarre. 41Kasa njeh le giberre leyang bolla Zorah, Eshtawol, ir Shemesh, 42Shaalabbin, Aijalon, ni Ithlah.43Ɗeshiliya bolla Elon, Timnah, Ekron, 44Eltekeh, Gibbethon, Baalath, 45Jehud, Bene, Berak, Gath Rimmon, 46Me Jarkon, ni Rakkon a ri kasa njeh ni logha Joppa ɗur agh.47Ngha kunburi le Dan ɓoshni kasa njeh le ya, Dan kehni luwa le ag Leshem. A gan be ni garabwo, a aghi a ɗig nghang. A gor ih Lesham Dan, ni lulli kahyang Dan. 48Ga ni pag giberre le kunburi le Dan, a kunvarre kunvarre- alah magula, kpani aminlah leyang.49Ngha a malli pahni njeh giberre agh, aɓa Israila pih Joshuwa muna Nun giberre a ntiri mami yang. 50Ari lagha le Yahweh ya a pih lah magula ni ihli bang teɓi ya, Timnah Serah a dingli njeh Ifraimu. Ye ɓag lah magula egh le ɗigha be.51Ga ni pag agiberre ni Eliyazar malah, Hoshuwa muna Nun, ni amagula le akunvarre kunburi le Israila nji ri tahriyi ya a Shiloh, a dum Yahweh, a kunjere ingna a gungri bin kpaɓa. Nina agh a mal gaɓ njeh egh.
1Le yahweh nah yi Joshua, 2"Waɓi aɓa Israila, nah, 'Ntahriyi alah magula bin vulo mama nwaɓih yong a nji bin Musa agh. 3Mpag ga ate ɓeni wol nluo nyha a tollo ko yere le ye agh ka wora be. Alah magula ni ka ɗig bin ri ɓa nwah nkilla.4Ih ɓangha ih wora mwoh a ntiri alah magula egh le ih ka tangha kunjere ingna lah magula egh. Le aka bolli a ingnini a lah magula egh le a pih bang ate ih ɓi ɗigha a ntiri yang.5Ngha ɓa nwah nkilla pirtye be ya, le aɓayong ni a lah magula egh ya ni ki ɗag ɓeni wol nluo agh a bolli a wori bin aɓa bol njeh ya. Ɗigna ni a pag nina agh ate wolla nluo ɓih ɓa ɗigna nyha a yere ya, le ni pa shiɓi muri ya a nji nzumo agh. 6Ɗigna ih ka ɗigha lah magula egh se te tangha dum kpaɓa ate tuhnjuo. se te ɓeni ki pagtumo malah a bogho ye ya wuh. Le ɓeni wol nluo ɓwa nyha a tollo le ya agh ka gan nyera a njehle ni ni ɓa leh, ni lah ni ɓangha ɗag ga."7Nina agh aɓa Israila tol Kedesh a Galilee a njeh dingli le Naftali, Shechem a dingli njeh Ifraimu, ni Kiriyat Arba (a Hebron ɗeshili) a dingli njeh Judah. 8A nzum Urdu nji manjeh le Jeriko agh, a tolla Bezer ni a ɓalusung ni a nkonno pura kunvarre le Ruben; Ramot Gileyad, pura kunvarre le Gad; ni Golan a Bashan, pura kunvarre le Manasseh.9Aba ni pag alah magula ni a tollo ate aɓa Israila kwa ni aɓayong ma sa ni ɗigha ntiri yang ngha, nina agh ate ɓeni kwa wol nluo nyha a tollo le ya agh ka ɓangha ka wora be ate aɓɓa. Ɓeni ya ni ih wuh a bih ɓa nwah nkilla agh, se te ɓeni a tighiteng ngha tang sang a dum aɓayong.
1Le amagula kunburi le aɓa Lawiya zu a bin Eliyazar malah, Joshuwa muna Nun, ni bin amagula ma ɓa leh akahyang a ntiring aɓa Israila. 2Anah yi yang a Shiloh ni njeh Kan'ana agh, "Yahweh lagno a nji bin Musa ih ɓi a pahsung lah magula ih shi ɗig nghang, ni njeh gilih le agiluwo lesung."3Nina agh ari lagbang le Yahweh aɓa Israila pah a ntiri giberre leyang alah magula ni, kpaɓni njeh lella agiluwo, a bin aɓa Lawiya.4Tahriyi ya le njeh ate kunvarre le aɓa Kohatiya ni zuni ga: Amalah-aminkah Haruna aɓeni pura kunvarre le Lawi ya- agna alah magula lumpur tahro ni a pahyang a ntiri kunburi le Judah agh, logha ri kunburi le Simeyon, ni logha ri kunburi le Banyamin. 5Anshile aminkah Kohat agna ri tahriyi ya alah magula lum a ntiri kunvarre le kunburi le Ifraimu, Dan, ni a ntiri kanda kunburi le Manasseh.6Le aɓayong ni pura biɓilla le Gershon ngha a pahne yang, a nji bin tahriya egh, alah magula lumpur tahro a ntiri akunburi le Issakar, Asher, Naftali, ni kanda kunburi le manasseh a Bashan. 7Aɓayongni pag aminkah Merari, a kunvarre kunvarre ya, agna alah magula lum pur ɓahri a ntiri kunburi le Ruben, Gad, ni Zebulun.8Nina agh aɓa Israila tahriyi ya pah alah magula (kpaɓni njeh lella agiluwo) a bin aɓa Lawiya, ninga mama Yahweh lagni a nji bin Musa agh. 9Logha ri kunburi le Judah ni Simeyon, A pahna alah magula ni, a bang yang ba ni lulli yang. 10Alah magula ni ya a pahne aminkah Haruna ni, aɓeni a ntiri akunvarre le aɓa Kohatiya, aɓeni pilla ɗig kunvarre le Lawi ya. Mama ni ɗig makunduna ni tahriyiya kpahni a muyang.11Aɓa Israila pah yang Kiriyat Arba (Arba ni pag teh Anak), bang mwohni ni Hebron, a dingli njeh Judah, ni anjeh lelle agiluwo kangni. 12Keminiya aɓabang le lah magula egh, kpaɓna ni amin lah leyang, a wara a pih Caleb muna Jefunneh ne, ɗig gikunna le.13A pahne aminkah Haruna malah Hebron kpaɓni bin lella agiluwo le- ini pag lah magula bin vulo ate ɓeni kwa wol nluo nyha a tollo le ya agh- Libnah ni a bin lella agiluwo le, 14Jattir ni a bin lella agiluwo le, ni Eshtamowa ni a bin lella agiluwo le. 15Ɗeshiliya a pahna Holon ni a bin lella agiluwo le, Debir ni a bin lella agiluwo le, 16Ain ni a bin lella agiluwo le, Juttah ni a bin lella agiluwo le, ni Beth Shemesh ni a bin lella agiluwo le. Alah magula tonbi ihne ni a pah a ntiri akunburi ni ɓahri ya.17A ntiri kunburi le Banyamin agh a pahna Gibeyon ni abin lella agiluwo le, Geba ni abin lella agiluwo le, 18Anathot ni abin lella agiluwo le, ni Almon ni abin lella agiluwo le- alah magula ihne. 19Alah magula ni a pih amalah, aminkah Haruna agh, a yangha lumpur tahro kwa, kpaɓni abin lella agiluwo leyang.20Temuri anshile aɓa Kohatiya aɓeni a kunvarre le aɓa Lawi- a pahna yang alah magula a ntiri kunburi le Ifraimu ari tahriyi ya. 21A bin yang ni a pah Shechem nghang ni anjeh lella agiluwo le a dingli njeh Ifraimu- lah magula bin vulo ate ɓeni kwa wol nluo ɓwa nyha a tollo le ya- Gezer ni anjeh lella agiluwo le. 22Kibzaim ni anjeh lella agiluwo le, ni Beth Horon ni anjeh lella agiluwo le-alah magula ihne kwa.23A ntiri kunburi le Dan agh, kunvarre le Kohat kumna Eltekeh ni anjeh lella agiluwo le, Gibbethon ni anjeh lella agiluwo le, 24Aijalon ni anjeh lella agiluwo le, ni Gath Rimmon ni anjeh lella agiluwo le- alah magula ihne kwa.25A ntiri kanda kunburi le Manasseh, kunvarre le Kohat kumna Taanach ni anjeh lella agiluwo le ni Gath Rimmon ni anjeh lella agiluwo le- alah magula ɓahri. 26Alah magula lum ni kwa ate muri akunvarre le aɓa Kohati, kpaɓni anjeh lella agiluwo leyang27A ntiri kanda kunburi le Manasseh agh, kunvarre le Gershon, akunvarre le aɓa Lawi ɓaɓa ni, le a kumna Golan a Bashan ni anjeh lella agiluwo le-lah magula bin vulo ate ɓeni kwa wol nluo ɓwa nyha a tollo le ya, kpaɓni Be Eshterah ni anjeh lella agiluwo le- alah magula ni kwa ɓahri.28Ɗeshiliya a bin kunvarre le Gershon agh a pahna yang Kishion a ntiri kunburi le Issakar kpaɓni anjeh lella agiluwo le, Daberath ni anjeh lella agiluwo le, 29Jarmuth ni anjeh lella agiluwo le, ni En Gannim ni anjeh lella agiluwo le- alah magula ihne. 30A ntiri kunburi le Asher agh, a pahna Mishal ni anjeh lella agiluwo le, Abdon ni anjeh lella agiluwo le, 31Helkath ni anjeh lella agiluwo le, ni Rehob ni anjeh lella agiluwo le- kwa alah magula ihne ni.32A ntiri kunburi le Naftali ya, a pahne kunvarre le Gershon Kadesh a Galilee ni anjeh lella agiluwo le-lah magula bin vulo ate ɓeni kwa wol nluo ɓwa nyha a tollo le ya; Hammoth Dor ni anjeh lella agiluwo le, ni Kartan ni anjeh lella agiluwo le- alah magula kwa tahro. 33Alah magula kwa lumpur tahro, ini a pih Gershon, kpaɓni anjeh lella agiluwo leyang.34A bin anshile aɓa Lawi- akunvarre le Merari- a pahne yang a ntiri kunburi le Zebulun: Jokneyam ni anjeh lella agiluwo le, Kartah ni anjeh lella agiluwo le, 35Dimnah ni anjeh lella agiluwo le- alah magula egh kwa ihne.36A pahne kunvarre le Merari a ntiri kunburi le Ruben: Bezer ni anjeh lella agiluwo le, Jahaz ni anjeh lella agiluwo le, 37Kedemoth ni anjeh lella agiluwo le, ni Mephaath ni anjeh lella agiluwo le- alah magula egh kwa ihne. 38A ntiri kunburi le Gad agh a pahne yang Ramoth a Gileyad ni anjeh lella agiluwo le- lah magula bin vulo ate ɓeni kwa wol nluo ɓwa nyha a tollo le ya- ni Mahanayim ni anjeh lella agiluwo le.39Ɗeshiliya a pahne akunvarre le Merari Heshbon ni anjeh lella agiluwo le, ni Jazer ni anjeh lella agiluwo le. Alah magula ni kwa ihne. 40Alah magula ni kwa ni ya ni pag ga akunvarre le Merari shisa, aɓeni pura kunburi le Lawi ya-alah magula kwa lumpur ɓahri ni a pah yang nji ri tahriyi ya.41Alah magula le aɓa Lawi ngha ntiri njehni aɓa israila kum ma, a yangha kwa alah magula woro ɓahri pure tonbi tahro, kpaɓni anjeh binlella agiluwo leyang. 42Anjehni ya mama kwa agh ngha njeh lella agiluwo ni a vangne ya. Ini ninga ari alah magula ni kwa.43Nina agh Yahweh pahne ava Israila njehni kwa kaniyi akah yang giri ih pah yang ngha. Aɓa Israila agna yang ɗigha be. 44Le Yahweh pah yang usulo a nji ba kwa agh, ninga mama kaniyi akah yang giri ya. Aɓa shiɓi muyang nyha mwoh gan yang a luwa agh. Yahweh pahna aɓa shiɓi muyang kwa a bih yang. 45Giri mwoh nyha a ntiri agima ɓonna ogrung ni Yahweh waɓih ɓa leh Israila ni ɗig njiteng ngha agh. Ga kwa agh zu ɗigna nina.
1A Kunbang egh ya Joshua gora aɓah-Reuben, ni aɓah-Gad ni shile aɓah kunvare la aɓah-Manasseh. 2Nahyi yang, "ih pagna gha Musa gurole Yahweh tighi yong ngha. Ih ogna tenana lang ni kwa tighi yong ngha. 3Ni ɗagha amunatehyong ari akara nyha, ha zu agh a ntiri karani, ih pagna atumo ni yahweh Kulli le yong tigha.4Nibeniya Yahweh Kulli le yong pahne amunatehyong usulo, nigha mama waɓɓi yong ngha. Ninale ih mpilla nwara agunri njeh leyong, mama Musa gurolle Yahweh pah yong ah nji ginni Jordan ngha. 5Nɗigh lyem ri bil atigha na gigillani Musa gurolle Yahweh tighi yong ngha. Ntol Yahweh kulli le yong, mbil njinjere le, mbol atigha, ni kpagha ngha ri mɓogshi ni yahliyong ni usulo leyong kwa." 6Ninale Joshua mossi yang nye tuti yang, le a nyere agunri le yang.7Nibeniya ari ashille kunvare la aɓa-Manasseh Musa Pah yang giberre a Basha, ngha Joshua pih shille yang na yeyong gib ere a jima Kulile yang a ji Jordan. Joshua tashi yang a layong ngha mossi yang. 8Ih yara nje leyong in bolo ni na adah ni ni na a damrrah ma gonna in gaba agi kunna le yong a ɓalayong.9Ninale kunvare la aɓah-Reuben, ni kunvare la aɓah-Gad, na ashille kunvare la aɓah-Manasseh nyere lah, ɗagha aɓa-Israel a Shiloh, ngha njeh Canaan. Le a ɗagbeh a wora nji Gilead, a njeh le yang, ngha ɗig mamiyang ngha, ate bil gigilla le Yahweh, a nji ɓih Musa.10Ngah a zuni Jordan ngha a njeh Kanaan, aɓah-Reuben na aɓah-Gad na shille kunvare la aɓah-Manasseh ɓag binɗarah girikari Jordan, binɗarah maɓwah magulla. 11Ke aɓah-Israila ogh gire le nah, "nshinna! aɓah-Reuben, Gad, na ashille kunvare la aɓah-Manasseh ɓagna binɗarah a kundung njeh Canaan, a Geliloth, a nji kahri Jordan, a njiba pag mami a aɓah-Israila."12Ngah aɓah-Israila ogni ya, aɓah-Israila kwa kpaɓ muyang ɗama bamwoh agh a Shiloh aka pag luah riyang.13Le aɓah-Israila tashi aɓah-kuntumo ari aɓah-Reuben, na Gad na shille kunvare la aɓah-Manasseh a njeh Gilead. Aya tashi Phineas muna Eleazar, malah ɗeshili, 14na aɓatenna lum, a tol mwoh-mwoh ntiri akunvare le aɓah-Israila, ɓeni kwa agh telelah ni a ntiri kunvare ni Israila agh.15Le a zu abi aɓah-Reuben, Gad na ashille kunvare la aɓa-Manasseh ni njeh Gilead, la nahteng riyang: 16Ke aɓuwa le Yahweh kpaɓ kwa, a nah le, 'mang pagiri ke nipag njiteng nye pag ga ni ɓotiya ari Kulli le aɓah-Israila, ke pilla ari ntiri karani ate pihte Yahweh te ɓaghi muyong binɗarah a kara ni ngha logshi muyong ri Yahweh?17Gimashihra le Poer ni pyeri sung ngha? ni sang ma shi lang musung niɓeniya. Ga ni ɓotiyah agh kpana riya amuna Yahweh ate le gimashihra. 18ke ninale ngha pil jumyong ri pihte Yahweh ni kari le? ninale ɗigna ngha shiɓɓi tehle Yahweh ni kari le, kahberi le ih pag yahlula ni aɓah-Israila kwa.19Ke ɗigha njeh leyong ngi ɓiyi le, le ngha ɗuru ngha ingna njeh mamah binɗigna le Yahweh pag nghan ngha la ih bohyi muyong bang a ntiri sung. Ke nshiɓɓi Yahweh, ko nshiɓɓi sung ike ɓaghi muyong binɗarah sa binɗarah le Yahweh Kulli leyong ngha. 20Ake Achan muna Zerah shiɓɓi pah njiteng ari agah a daghi Kulli? Yahlula le Kulli ni sulah murah aɓah-Israila kwa agh? ɓogho agh ni njuri ni muriya ate gimashihra le."21Le ke aɓah Reuben na Gad na shille kunvare le aɓah-Manasseh pilla nah ya amagulla kunvare aɓah-Israila: 22ke Magulla mwoh, Kulli, Yahweh! Ke Magulla mwoh, Kulli, Yahweh!- Yerina, la ɗey Israila ni muri ih yehre! ɗigha shiɓɓa ko agni teng le Yahweh, ka ɓiyi sung a karani ya 23Ate ɓag binɗarah ngha pil muyong ri Yahweh. Ɗigha ih ɓagna binɗarah ate nga pagni ɗarah ma pinshina, ni jigiri ɗarah ko ɗarah ma ɗig olollo, ke ɗey Yahweh ih pag sung nshin wah.24Nyha! ninale shi paghi ate ngobong kunbang ni ki zu agh amuna yong nlogle nahyi amuna sung, "mang ngha pagni Yahweh, Kulli le a Israila?25Ate Yahweh tig Jordan ihɓi ɗig njang a ntiri yong ni sung. Nyong na aɓah-Reuben na aɓah-Gad, nyha nigha ngha pagni Yahweh ya.' Ninale amuna yong nlogle pih amuna sung gug a gushi Yahweh.26Ninale shi nah, 'niɓeniya ɗey shi ɓag binɗarah, nyha te pinshi gipahna ko aɗarah makwa ngha, 27keminya ihɓi tagha ntiri sung ni yong, ni ntiri a ɓeni a ɓilla a njusung a gah pag tumo le Yahweh ni dumiya, na gipinshina na ɗarah ni ɗarah ma ɗig olollo, ninale amuna yong ni logle nahyi amuna sung ari kunbang ni ki zu agh, "nyha ni gig ganna abin Yahweh ngha.28Ninale shi nah, ɗigha aka waɓɓi sung ko aɓiɓilla ma kunbang ni ki zu agh, shi nah, "Nshinna ɗ aminkayi sung kara ɓaɓɓa. Nshinna ɓang kushi bin darah le Yahweh, ngha amanjahli pagha ate pinshi gikunna, ko pushi ɓangha, ate mpagha shidagha ntiri sung niyong. 29Ih gil riyong wara dunna ke mpag nigha shi shiɓɓi Yahweh ya. Ni kariya ke nye pilli zun yong ate gah ɓagha ma pinshi gikunna ni ma pinshi njigiri leyong ni ma pushi muru ngha, ngha bin darah le Yahweh Kulli le a Canaan ngha.30Ngah Malah Phineas na magulliyina le aɓayong, nima, a magulla kunvare le aɓa-Israila ngha niniya, ogni tenanna ni aɓah-Reuben ni aɓah-Gad na aɓah-Manasseh nah, le ɓonne yong. 31Phineas muna Eleazer Malah nahyi aɓah-Reuben, Gad ni Manasseh, Ni kariya shi yerina Yahweh gha ntiri sung, atele ni pahmuyong gi shiɓɓi pah njiteng ri agh.Nibeniya ih ashina aɓah-Israila a bih Yahweh."32Ke Phineas muna Eleazer Malah na amagulla nyere aɓah-Reuben na aɓah-Gad ni a njeh Gilead, a nyere a njeh Canaan abin aɓah-Israila, a zu niyang tenanna. 33Kuntumo maɓwani abin aɓah-Israila. Ke aɓah-Israila mossi Kulli ni nyha waɓ tele pag luah ri aɓah-Reuben na aɓah-Gad, ate a ɓiyi njeh leyang na digha ngha.34Ke aɓah-Reuben na aɓah-Gad gor binɗarah ye ih "tagha," ate a nah, "ini ih pag tagha ntiri sung ih Yahweh ni pag Kulli."
1A nzum akara dudug ngha Yahweh pahni Israila usulo ri aɓa shiɓi muyang ni kangniy yang kwa agh, le Joshuwa yahyina ni abogho dudug. 2Joshuwa gor Israila kwa-aɓa tenna leyang, amagula leyang, aɓa waɓnjuo leyang, ni aɓa pagtumo- le nah yi yang, "Nyahyina ni abogho dudug. 3Nshina ga kwa Yahweh Kulli leyong woro paghi anjehni kwa ate muyong, ate Yahweh Kulli leyong ni ɓeni pag luwa ate muyong.4Nshina! Nwara tahriyi yong anjeh ni uwo nga lih ni luwa ninga giberre le akunburi leyong, kpaɓni anjehni nworo juhri ya, logha Urdu kena ngih salang magula a nji gangrah. 5Yahweh Kulli leyong ka pushi yang kwa. Ih tutti yang ih pussa a ntiri yong. Ih ka ag njeh leyang le nga ag njeh leyang ih pil gikunna leyong, ninga mama Yahweh Kulli leyong woro ogni ri ni yong ngha.6Nina agh tang ngingang, ate nga bil aga kwa a nyonlo a giɓomteng le gigilla le Musa, nkengha ri nji bung mahli ko kahtang, 7nina agh ke ih njalliyi ni anjehni uwo a ntiri yong ngha ko, ngor lulli akuli leyang, kaniyi giri ni yang ngha, gushi yang ngha, ko gungha njeh dum yang ngha. 8A tuhkushi ya, ɗigna nga kpangha ri Yahweh Kulli leyong ninga mama mpagha ha zu ni kyari ya.9Ate Yahweh wara pushih anjeh ma gogna ni ama tenna a dum yong. Ate yong ngha, ɓwa nyha gan tangha dum yong ha kareni ni kyari ya. 10Ɓwa mwoh a ntiri gogho leyong ni ka gan tig woro tongno lum a ɓangha, ate Yahweh Kulli leyong, ini pag ɓeni ni ki wolrung te muyong ngha, ninga mama woro ogni ri ya. 11Nteshi kiri yong yarata, nina agh ate nga agnji Yahweh Kulli leyong.12Keminiya ngha mpil nzm yong le kpangha ri nshile anjeh aɓeni uwo a ntiri yong, ko n'ariyi njuwula ni yang, ko nzu kpaɓni yang binmona ko a yangni a zu kpaɓni yong, 13le n'nyeri ni njiteng ih Yahweh Kulli leyong ni wa pushi anjeh a ntiri yong ngha. A tuhkushi ya, a ɗig gitahma le a tahm yong, abata giri a nzum yong ni ajweh a njih yong, sete njuhro a njeh maɓonna ni Yahweh Kulli leyong woro pah yong ni ya.14Niɓeniya myang ngi wora njijere le ngunjah kwa, le nyerina ni yahli yong ni minlim yong kwa ih tenana nyha mwoh ni ɗig njiteng a muri agi maɓonna ni kwa Yahweh Kulli leyong ogni ri a muyong ngha. Aga kwa ni ya pagna nina ate muyong. Mwoh nyha a ntiri yang ni pag a agh. 15Keminiya ninga mama kwa tenana ni Yahweh Kulli leyong ogni ri ya ɗungshina, Nina agh Yahweh ka zuni agi mashihra kwa a muyong sete juhrih yong ri njeh maɓonna ni Yahweh Kulli leyong woro pah yong ngha.16Ih ka pag ga ngha mɓung ogrung le Yahweh Kulli leyong, mama lagni yong ih ɓi mbol agh. Ngha nke ngushi akuli maɓi le ngungha dum yang ngha, le yehlula le Yahweh ka logha muyong, le nga juhro ni kahra a njeh maɓonna ni woro pah yong ngha.
1Le Joshua kpaɓɓa akunvare la Israila a Shechem ke gora aɓah-tenna la Israila, na aɓah-kunduna leyang, na aɓah-waɓjuoh leyang, na amagulla leyang, la aɗug muyang akundung Kulli. 2Joshua nahyi aɓayong kwa. gah pag gah Yahweh, Kulli le a Israila, waɓɓa, "akayi yong ɗigh kikara aginni muru Euphrate-Terah, teh Abraham ni Nahor-la gusha akulli ma sa.3Keminiya ntol ter yong Abraham a dug Euphrate ke billi ni a njeh Canaan le mpih aminkahwung dudung a jibing muna Issac. 4Le Ishaku mpih Yakubu ni Isuwa. Ke pih isuwa lah nkonno ma Seir ih ɗig mami, keminiya Jacob ni a muni ya a sulla a wora Masar.5Ntashi Musa ni Haruna, ntiyi njeh aɓa-Masar giyahlungkoniyina, ni njummo agh le mpushi yong ah yeh. 6Nye pushi a the yong a njeh Masar, ha nkene a kunsallang. ke aɓa-Masar pittah a tah yang ni anyegwohpiri na aɓakogpiri lha kenni kun Sallang ɓagna.7Ngha akahyi yong gor Yahweh, tig pinna ntiri yong na aɓa-Masar. Le nyeshi Sallang amuri yang ji vul yang. Ih shina gah pagha a Masar agh. Le ih ɗigha a lusung kunbang dudung.8Nzu ni yong a njeh la aɓa Amoriya, ngha ɗigha girikari Jordan; a pag luah niyang. Keminiya mpah yong yang aɓil yong, njuri yang a kundung yong, mpong gikuna leyong ni a njeh agh. Mpag luah ni yang, ntang nah te muyong ih nahyi yong ni luah. mɓiyi gileyang.9Ngha njeh leyong Balak muna Zippor, murung Moab giliri ga pag luah ni aɓah Israila. Tashi bang ri Balaam muna Beor, ihɓbi zu juriyong. 10Keminiya ni tig Balaam kirang agh. Ninale, mossi yong, le aghshi yong a bih murung Balak.11Nɗuro nworo Jordan, la nzu agh Jericho. Ke aɓakunduna Jericho pag luah ari yong, a tya aɓa Amoriya, aɓah periziya, aɓah canaan, aɓah Hitiya, aɓah Girgashi, aɓah Hivitiya, ni aɓah Jebusiya. Le mpag ih lih luah amuyang nye tig yong amuyang. 12Ntashi aɓa wolbang a dung yong, ngha piri yong a biyong ngha, ha na murung ɓahri le aɓah-Amoriya, keminiya ni garabuo ko ntah niya.13Mpah yong njeh ni ni pag tumme ni alah ni bagha agh. niɓeniya ih yong gha ih ɗigha a nye.yongha lih a njingung mamah a ɗiy agh na murun mamah vagkuniya ni ɗiya.'14Niɓeniya ɓang Yahweh ni ngushi ni njiteng kwa ni tigyahlung; ih soɓɓa a kulli le a teryong gusso a ginni Euphrate ngha a Masar, ngushi Yahweh. 15Ate nshine manangna ni ah njiyong a yong te gushi Yahweh, ntol yi muyong ni kyari ɓeni nga pagyin tummo agh, ko akulli manangna ni a kahyi yong gusso a ginni Euphrate, ko akulli mananagna le aɓa Amorite, a njeh le yang ni ih ɗigha ngha. keminiya mameng ni liyang ngha shi gushi Yahweh.16Ke aɓwa agha nah, "ih ni shi wa ɗag Yahweh shi pag yi akulli manangna tummo aagh, 17Ate Yahweh Kulli lesung, ini pushisung ni a kahyi sung a njeh Masar, lah ganni, ini pagha agiɗungna maguliyina a nji sung, ye ashi sung a nji njere ni kwa shi bol agh ni a nye anjeh shi wor agh. 18Le Yahweh piriyang aɓwa kwa a nji sung, kpanni aɓa Amoriya ngha ɗigha a njeh ya. ninale shi gushi Yahweh, ate ini pag Kulli lesung.19Le Joshua nahyi aɓwa, ni ih logh le ih gushi Murung Kulli agh; ate Murung Kulli ma gerenteng; ini Kulli ma kikil; ni ih toyiyong gimashihra 20Nzashi ni Murung Kulli, ih gushi a kulli manangna abiri, le ih pilla, ih pahyomg ganni ni juriyong, ngha wara pag yong gimabonna agh.21Keminiya Aɓayong nahyi Joshua, "Owoho, ahi gushi Yahweh." 22Le Joshua nahyi aɓayong, Yong nga ngha ɗig aɓawaɓkun ari muyong le ntol muyong Yahweh, ih gushi. "Le a nah, "A ɗig waɓkun." 23Niɓeniya, nsuɓɓo akulli manangna ni a ntiriyong ngha koh, ntih yahliyong abin Yahweh, Kulli le aɓa Israila.24Ke Aɓayong nahyi Joshua Yahweh Kulli lesung ni shi gusso. Shi tig kirisung ri gih." 25Le Joshua ogrung ni aɓayong a kare. Ye tigyang agibilla ni a Shechem. 26Le Joshua yongli a tenana ni a yeh giɓong gibilla le Kulli, le tol tahli Magulla tigha bin njehle sung ɗag ni ngha abin ma gerenteng le Yahweh agh.27Joshua nahyi a aɓayong kwa, ih tahli ni ya ini nɗigh gi wabkung arisung, ate ogna atenana kwa Yahweh waɓɓi sungha, ninale ɗigna ’waɓkun ari yong, ninga logle shiɓɓi Kulli le yong." 28Joshua meshiyang ɓeni kwa agh woro ri gibere le.29Ngha njung ga kwa Joshua muna Nun, dengla le Yahweh wuh, ya ngha ni bogho wuro tongno pura muri lum 30A linshi a njang bere le ni a Timnath- Serah, ngha a nkonno Ephraim a nji-makuli le nkonno Gaash.31Aɓa Israila gushi Yahweh anjah le Joshua, ni njah le abahgulla ni ɗigha ke Joshua agh, ngha woro yerina a tummo le Yahweh agh, a ya paghi ate muri aɓa Israila.32A muh giri Joshua, ngha amuna aɓah Israila ponno a njeh le aɓah Masar agh, a linshi a Shechem, a gung njeh ni Jacob kura abin a muna Homor, the Shechem ni gifunna wuro tongno, ma digha gibiyi ne le a muna Joseph. 33Eleazar muna Huruna asso wuhna, a lingshi a nkonno bih Kulli le muni Phineas ngha apih a nkonno Ephraim agh.
1A nzum nluo le Joshua agh, aɓa Israila jim Yahweh, ki nah, "Yang ka log yi aɓa Kan'ana ni kunduna ate musung, ka log yi yang ni wolrung?" 2Yahweh nah, "Yahuda ka log yi yang ni luwa. Nshinna, mpah-ne yang ɗigha muri njahli ni." 3Abuna ɓa Yahuda nah yi abuna ɓa Simeyon, amuna tehyang, "Nzu ni sung a kahsa njeh ni a pahsung ngha ate ih shi kpaɓa shi pag luwa ni aɓa Kan'ana. Le sa osso sa kah a angni yong a luwa muri kahsa njeh ni a pah yong ngha." Nina kunvarre le aɓa Simeyon wor ni yang.4Abuna ɓa Yahuda logshi luwa, le Yahweh pah yang lihluwa a muri aɓa Kan'ana, ni aɓa Perizziya. A wol nluo woro tongno lum lum a Bezek. 5A kum Adoni- Bezek a Bezek, le wolrung nini le a ganna aɓa Kan'ana ni aɓa Perizziya.6Keminiya Adoni- Bezek ɓangha, le a pirri a bolli, le a kashi muna bih magula ni amuna kushiyang magula. 7Adoni-Bezek nah, "Amurung woro tahro pur lumni aɓeni a kashi amuna bihyang magula ni amuna kushiyang mugula agh, a ponna agilih ni dum yang ngha. Ninga mama mpag ga, ini nina Kulli pag nghang." A zuni mo a Urushalima, le wuh a beh.8Abuna ɓa Yahuda log yi Urushalima lah magula ni luwa le ag yi. A log yi ni kun garabwoh le a mag gishe ri lah magula egh. 9Nzum gire ya, abuna ɓa Yahuda woro a pag luwa ni aɓa Kan'ana ni ɗigha nji dingli Negeb, ni ɓa njonglong ngha. 10Yahuda logluwa a muri aɓa Kan'anani ɗigha a Hebron agh (Lullung ma yahyina le Hebron ni ki pag Kiriath Arba), le a gankun Sheshai, Ahiman, ni Talmai.11Logho le abuna ɓa Yahuda beh ya, a suhla muri aɓa ɗigna a Debir (a gor Debir kikara ih Kiriath Sefer). 12Caleb nah, "Ɓeni log yi Kiriath Seffer le agyi agh, nga pih Asah, munang ma ngalang, ih ɓi ɗig mahmi." 13Othniyel, muna Kenaz (minyem Caleb) ag Debir, nina agh Caleb pih Aksah, muni ma ngalang, ih ɓi ɗig mahmi.14Ni sashibang ngha Aksah zu a bin Othniyel, le zu jimmi ih ɓi ihli tehri Caleb ih pih muni Askah ɓabang. Ngha ih suhlini a muri mbuljeng ngha, Caleb ihli, "Mang nga pagha ate muro?" 15Nah yi, "Mossang. Ke ngha a pahnang njeh Negev agh, peng tuhmuru ma sahgna ɗeshili." Nina agh Caleb pih njimakuli ni njima njeh le tuhmuru ma sahgha .16Aminkah nkil Musa aɓa Keniya pura lah kahn ni aɓa Yahuda, a wora ɓalusung Yahuda, ni a Negev agh, aka ɗigni aɓa Yahuda a kahri Arad. 17Abuna ɓa Yahuda wor ni abuna ɓa Simeyon amuna tehyang le a ke pag luwa ni aɓa Kan'ana aɓeni ɗigha a Zefat agh, le aka ɓihyi beh kwa. A gor lulli lah magula egh ih Hormah.18Aɓa Yahuda ɗeshili ye ag Gaza ni alah ni kangni ya, Ashkelon ni alah ni kangni ya, le Ekron ni alah ni kangni ya. 19Yahweh ngha ni aɓa Yahuda le a ag njeh ni nji dingli ya, kemiiniya ni a gan pirriyi aɓa ɗigna ɓa njolong ngha ate a yangha ni anyeh gwo piri ma tulla.20A pih Caleb Hebron (ninga mama Musa woro waɓɓa), le a pirriyi amuna Anak ni tahro a beh ya. 21Keminiya aɓa Banyamin ni pirriyi aɓa Yebushiya aɓa ɗigna a Urushalima agh. Nina agh aɓa Yebushiya ɗigni aɓa Banyamin a Urushalima ha ni kyari.22Aɓa leh Yusufu gil riyang ka kahni Bethel luwa, le Yahweh ngha ni yang. 23A tutti abuna aka lenghe a shin gipagna Bethel (lah magula ni lullung ma yahyina le ih Luz). 24Aka lenghe le a shin ɓabura ngha ki pura ntiri leh egh le anah yi, "Kukushi, ɗumi sung, pagha ni sa ingni ni a ntiring lah agh, le sa poh ɓoro."25Ɗummi yang njere ingna lah magula egh, le nina agh, a log yi lah magula egh ni luwa ni kun garabwo, keminiya a ɗag beh ni aɓa leh woro. 26Le ɓeh wora njeh le aɓa Hittiya, ki ɓag lah magula le gori ih Luz, ini pag lulli ha ni kyari.27Aɓa Manasse ni pirriyi aɓayong ni ɗigha a lah Bet shan ni a minleh ko Taanak ni a minleh ko aɓeni ɗigha Dor ni a min leh ya, ko aɓeni ɗigha Ibleyam ni a minleh ya, ko aɓeni ɗigha Meggido ni aminleh ya, ate aɓa Kan'aniya tolla ka ɗigha njeh egh. 28Ngha Israila kumni masso agh, a tigha aɓa Kan'ana a tenne ih ɓi a pag yi yang atumo ma dungrina, keminiya ni a pirriyi yang kwa a njeh ya.29Ifraimu ni pirriyi aɓa Kan'ana aɓeni ɗigha Gezer agh, nina agh aɓa Kan'ana tangha ɗigha ntiri yang a Gezer.30Zebulun ni pirriyi aɓayong ni ɗigha Kitiron agh, ko aɓayong ɗigha a Nahalo agh, le nina Aɓa tang ɗigha ntir yang, keminiya Zebulun tigha aɓa Kan'ana a tenne ih ɓi a pag yi yang atumo ma dungrina.31Asher ni pirriyi aɓayong ni ɗigha a Akko, ko aɓayong ni ɗigha Sidon agh, ko aɓeni ki ɗigha a Ahlab, Akzib, Helbah, Afek, ko Rehob. 32Nina agh kunvarre le Asher ɗigha a ntiri aɓa Kan'ana (aɓeni ɗigha a ntiri yang ngha), ate ni a pirriyi yang ngha.33Kunvarre le Naftali ni pirriyi aɓeni ki ɗigha a Beth Shemesh, ko aɓeni ɗigha a Beth Anat agh. Nina agh kunvarre le Naftali ɗigha ntiri aɓa Kan'ana (aɓeni ki ɗigha njeh egh ya). Ngho te ya, a tigna aɓa ɗigna a Bet Shemesh ni Bet Anat ih ɓi a pag yi Naftali tumo a tenne.34Aɓa Ammoriya pirriyi kunvarre le Dan a nji dingli njeh egh, ni a ɗag yang ih ɓi a suhlo a njonglong ngha. 35Nina agh aɓa Ammoriya ɗigha a nkonno Heres, ni Aijalon agh ni mama a Shaalbim agh, keminiya aɓa tahluwa masso kunvarre le Yusufu lih yang ni luwa, le tig yang a tenne ih ɓi a pag yi yang atumo ma dungrina. 36Njang le aɓa Ammoriya agh nongho logha ri dingli Akrabbim ni a Sela agh ha kena nji njeh ni dingli ya.
1Malaika le Yahweh ɗag Gilgal wora Bokim, le nah, "Mpushina yong a Masar, le zuni yong a njeh ni kaniyi giri nga pih atehyong ngha. Nah, 'Ni ngi ɓun ogrung lang ni yong ngha. 2Ɗigna ni nga ogri yong ni aɓeni ɗigha a njeh ye agh. Ɗigna nga wanghi a adeshile ɗahra leyang.' Keminiya ni nteshikiri yong ri gihyang. Mang ga ih mpag pagha ni ya?3Nina niɓeniya nah, 'Ni ngi pushi aɓa Kan'ana ni dum yong ngha, keminiya aka ɗigha ajweh a kari yong,, le akuli leyong ka ɗighi yong gi tahma." 4Ngha malaika le Yahweh waɓni atenana ni ri aɓa israila kwa agh, aɓeh magjollo le ɓuah. 5A gor lulli beh ih Bokim. A pih Yahweh ɗahra.6Niɓeniya ngha tutti ni aɓayong ih a wor agh, aɓa Israila woro, ɓeni kwa ri gikunna le, ka bol njeh mami. 7Aɓayong gushi yahweh a kunbang usulo le Joshua ni mami aɓa tenna aɓeni zu a nzumi ya, aɓeni kwa shinna atumo maguliyina ni Yahweh pag ga ate muri aɓa Israila agh. 8Joshua muna Nun guro le Yahweh, wuh a bogho 110.9A lingshi a muri njang le gikunna le a Timnat Heres, a dingli njeh Ifraimu,nji gangrah le nkonno Ga'ash. 10Aɓeni kwa njah ye ya wuh. Le njah mapiyo logho aɓeni ni yeri Yahweh ya ko agi pagna ni pagha ate Israila agh.11Aɓa Israila pag gimashihra a dum Yahweh le a gushi Ba'al. 12A tuh muyang ri Yahweh, kulli le atehyang, ɓeni pushiyang a njeh Masar agh. A wora tye akuli ɓaɓa, akuli mama aɓayong ni a kari yang ngha, le a gungha dum yang. A lushi yeh Yahweh ate 13a tuhna muyang ri Yahweh le a gushi Ba'al ni Ashtoret14Yahlulla le Yahweh logha muri Israila, le pah yang a bih aɓa zu iɓgiri aɓeni iɓɓi yang gikunna leyang ngha. Mag yang a guro aɓeni a bollo ni iritenna le aɓa shiɓi muyang ni kangni yang ngha, nina agh ni a ye gan tangha pag luwa ni aɓa shiɓi muyang ngha. 15Kunbang ni kwa aɓa Israila puri kun luwa agh, Yahweh logshi bih a muyang le a ganyang a luwa, ninga mama kaniyi ni yang giri ya, le a yangha a gi gangshina magula.16le Yahweh logshi ɓa waɓnjuoh, ɓeni ashi yang a bih aɓa iɓɓi yang gikunna leyang ngha. 17Ningo te ya a nyha a ogha aɓa waɓnjuoh le yang ngha. A nyha ni njiteng bin Yahweh ya le a pahna muyang ninga manjah bin akuli le a gushi yang. Ni kara le a pil nzm yang ari njere ni atehyang ɗigni ya- aɓeni bil alagbang le Yahweh ya- keminiya yang kanangiri yang ngha ni a pag nina agh.18Ngha Yahweh logshini aɓa waɓnjuoh ate muyang ngha, Yahweh angni aɓa waɓnjuoh le ashi yang a bih aɓa shiɓi muyang a yeh akara ni kwa aɓa waɓnjuoh ɗigni ya. Yahweh shin gi enna leyang ngha a ihmni ate ganna ni binkonna leyang, 19Keminiya aɓa waɓnjuoh wuh le, a pil nzum yang le pagha a gima ɓihyi bang ni uwor mami atehyang ni a pag ga. A wora teh akuli ɓaɓa le a ɓang yang ni gushi yang. A shiɓi pushi yahli yang ri agipagna mashihra leyang ko njinjere ma tenmurung leyang.20Yehlulla le Yahweh buhra muri Israila' nah, "Ate aɓayong ni ɓunna agi waɓna ogrung lang ni ntigha ate atehyang ngha -ate ni a og gihyang ngha agh- 21log niɓeni ya, ni ngi, pusha dum yang anjeh ni Joshua ɗagha ngha wuh ni ya. 22Nga pag ga nina ate nga mom Israila, ko a tig njere le Yahweh le a billi, ninga mama atehyang pag ga, ko ni a paghi nina agh." 23Ini paghi ke Yahweh ɗagha anjeh wo le ni pushi yang ni kara agh le pah yang a bih Joshua
1Niɓeniya Yahweh ɗagha anjeh ni ih ɓi a mom Israila, bolli ɓeni kwa a njeh Israila ni pa mom aluwa ni kwa pagri anjeh Kan'ana a agh. 2(pag ga ih alliyi njah mapiyo le aɓa Israila aɓeni ni yeri pa a agh.) 3Anjeh ni tongno agh ni gaːamurung le aɓa Filistiya, aɓa Kan'ana kwa, aɓa Sidoniya, ni aɓa Hiviya aɓeni ɗigha a nkonno Lebanon, logha ri nkonno Baal Hermon kena Lebo Hamat.4A ɗagha anjeh ni ate nji binyang ni Yahweh ka momni Israila, ih shina ko aka bil alagbang ni pih akahyang nji bin Musa agh. 5Nina agh aɓa Israila ɗigha ntiri aɓa Kan'aniya, aɓa Hittiya, aɓa Amoriya, aɓa Ferizziya, aɓa Hiwiya, ni aɓa Yebusiya. 6A tolla amuna ngalang leyang ih ɓi ɗigha amahyang, le amuna ngalang leyang ngha a pih amuna buna le anjeh egh, le a gushi akuli leyang.7Aɓa Israila pag gimshihra a dum Yahweh le a jangshina Yahweh Kulli leyang. A gushi Baal ni Ashtoret. 8Ngha nina agh Kulli tig yehlulla le muri gishe ate muyang, le mag yang a bih murung Kushan-Rishatayim ma Mesofotamiya. Aɓa Israila paghi murung Kushan-Rishatayim tumo bogho tonbitahro.9Ngha aɓa Israila gori Yahweh ya, Yahweh logshi ɓeni ki zu a angni aɓa Israila, le ɓeni ki zu a ashiyang nghaː Otniyel muna Kenaz (minyem Kaleb). 10Bongho le Yahweh gushi, le waɓiyi Israila njuoh ni pura luwa. Yahweh pahne lihluwa muri Kushan Rishatayim murung Mesofotamiya. Bih Otniyel ni gankun Kushan Rishatayim. 11Njeh egh ɗigni ololo ha bogho woro ɓahri. Le Otniyel muna Kenaz wuh.12A nzumi ya, aɓa Israila ye pag gimashihra a dum Yahweh ɗeshili, le pahyang a bih Eglon murung Mowab ih ɓi ganna aɓa Israila. 13Eglon kpaɓmuri ni aɓa Ammona ni aɓa Amaleka le a woro a ke gankun Israila, le a ag njeh akkah. 14Aɓa Israila paghi Eglon murung tumo guro bogho lum pure tonbi tahro.15Ngha aɓa Israila gori Yahweh ya, Yahweh logshi ɓ ashi yang a bih Mowab, Ehud muna Gera, kattang, ɓa Banyamin. Aɓa Israila tashi, ni bollo magkun, a bin Eglon murung Mowab.16Ehud gil garabwo mama kunni ɓahri ya, saɓah le kenna kusung mwoh ni nshile; kuri a belli ma lih vulliyi na dagra le. 17Ke pah bollo magkun nghe a bin Eglon murung Mowab. (Niɓeniya Eglon agh ɓayong ma nennah ni.) 18A nzumi ni Ehud pahni bollo magkun nghe ya, ɗag beh ni aɓeni tol bollo ye ya.19Nina kwa agh ngha Ehud billi bang bah a kag tahli nghang a kahri Gilgal, gbinnah le nyerra bin murung, le nah, "Myang ni kuntumo songrina ate muro, murung lang." Eglon nah, "Mpolloǃ" Nina agh aɓeni kwa ki paghi tumo ɗag ɓa kangna egh. 20Ehud zu a bini. Murung nghe ngha ɗig ɗigna le ni muri a kangna ni bikuli ya. Ehud nah, "Myang ni kuntumo le Kulli te muro." Murung nghe logha a ngung murung le.21Ehud kenni bih ma kattang le pushi garabwo le ni a belli ma lih ya, le shuwa murung nghe ni. 22Garabwo egh ingni ni muri kwa. Kun gaarabwo ossho pura nji nzumi keminiya murun vulliyi ne. Ehud ni pushi garabwo egh a yeh agh. 23Le Ehud pura nji minkangna ma kyenna le giriyi akun kangna egh kuriyi yang.24Ngha Ehud wori ya le adengla le ingna; le a shina a kuriyina akun kangna ni bikuli ya, Nina a tollo, "Ni njiteng yang ngha ih usulo ni ɓuah ngung a minkagna bikuli." 25Gire gangshi yang ngha tolli kunbang ngha ha a shin ninga ni a pagtumo leyang ngha agh, ngha ha niɓeni murung ni sang logshi kunjere minkangna bikuli ya agh. Nina agh a tol gi logshi kunkangna le a logshi, le a shin telelah leyang ngha nongha njahli, wuhna.26Ngha adengleh lelle, ki ɗengshi mang a pag ga, Ehud songnari ha ɓangha ɗur bah a wanghi atahli a gilli agillang nghang ngha. Nina ni ɓangni wora Seyira. 27Ngha billi bang alah ni dingli njeh Ifaimu agh, tong njemnjuh. Le aɓa Israila pura alah ni dingli ye agh, wor nini, le ini agduna billi yang.28Nah yi yang, "Nkura tyang, ate Yahweh ngha ka gankun ɓa shiɓi muyong, aɓa mowab." A kura tye le a agha alah nji bah aɓa Mowab ki ɗur salang Urdu nghang ngha, le ni a ɗag ɓung ɗur salng nghe ya. 29A kunbang nghe a wol nluo aɓa Mowab woro tongno lum lum, kwa agh abuna ni tenna ni masso ri yang ngha ni. Ɓwa mwoh nyha aɓɓa. 30Nina agh a kara egh Israila ganna kun Mowab ni masso le, le njeh egh kunna usulo ma bogho woro ihne.31Nzum Ehud agh, ɓa waɓnjuoh ni kpah nghang ngha Shamgar muna Anat ɓeni wol nluo aɓa Filisti 600 ni gara lel ndah. Ashina aɓa Israila ari agi mashihra.
1Ngha Ehud wuh ni yah, aɓah Israila yeh pag gah ni ɓotiya agh a kundum Yahweh. 2Yahweh mag yang a ɓih murung Jabin nin lah Canaan ngha nong murung a Hazor agh. Ke lagha le ɓakurrung le ni lulli Sisera, ni ɗigha a Harosheth Haggoyim. 3Ke aɓah Israila gor Yahweh ihɓi agni yang, Ate Sisera ngha ni nyeh gwopiri wuro tongno inne pur lum le yangha ih pih aɓah Israila ganni bogho wura mwoh.4Niɓeniya Deborah, a mah-agkuntumo ɓin Kulli (Mah le Lappidoth), ni ki agduna abin waɓjuoh a Israila nga ri kunbang egh ya. 5I pag teh ɗigha tina ngun divino le Deborah antiri Ramah ni Bethel a ri gingli nje Ephraim, ke aɓah Israila zu a bini ate ih ingna ntiriyang.6Tassi bang ari Barak muna Abinoam gha Kedesh ni Naphtali. Nahyi, "Yahweh, Kulli la Israila, saggi yong, 'Nwora nkonno Tabor, tol abuna gweh lum a Naphtali ni Zebulun. 7Ngah pushi Sisera dah beng, ɓah saghi aɓakurung le Jabin, ihɓi ah lungra a baghamuru Kishon, ni a nyeh gwopiri na aɓakurung, le ngha pahyong lih luah amuyang."'8Barak nahyi ɓamah, "ah agha a wori meng le, ngi agh woro, keminiya na wo wori meng ngha le, ni ngi wor agh" 9Ɓamah egh nah, "Ngha wori ri weh. Nini agh, njinjere ni wo bol agh ni kenna weh a gulo agh, ate Yahweh nga mang Sisera a bih ɓamah." Le Deborah logho wori Barak a Kedesh.10Barak gora abuna ni Zebulu ni Naphtali ihɓi a kpaɓɓa a Kedesh. Gweh lum followed, ni Deborah wori ni.11Niɓeniya Heber (ke kenite) koriyi na muri ri a Kenites-le aminkahyi Hobab (nkil Musa mabuna)-le tig gungri anji bin oak niZaanannim kari Kedesh.12Ngha waɓ niyi Sisera ih Barak muna Abinoam wara a nkonno Tabor, 13Sisera gora a nyeh gwopiri, worotongno lum nyeh gwopiri ma gitulla, na aɓakurung ngha nini agh kwa, a Harosheth Haggoyim kenna banghamuru Kishon.14Deborah nahyi Barak, "Woro! Ate nikarini mamah Yahweh pahno Sisera a ɓuwo.Yahweh ni ki ag duna ni weh agh?" Ninah agh Barak sulah nje nkonno Tabor ni agh abuna gweh lum kura tiye.15Yahweh ɓoshi Sisera ni anyeh gwopiri le kwa ni aɓakurung le kwa ni lessi garabuo. La Sisera sula nje a muri nyeh gwopiri ɓang ni kushi. 16Keminiya Barak pir nyeh gwopiri na aɓakurung kenni Harosheth haggoyim, Aɓakurung le Sisera kwa a wol lueh yang ni lessi garabuo, ɓung yah aɓɓah.17Keminiya Sisera ɓang ni kushi wora a gungri Jael, mahle Heber ɓa Kenite, ogrung ɗigna ngha ha ntiri lah Heber ɓa Kenite. 18Jael puro dahbeng ke kum Sisera nahyi, "Pilla kirikari, magula lang, pilla njibah njibinang kabang ngobbong ngha, le pilla nji bin ɓamah zu a ngugri, le ɓamah egh givulirung vulliyi ni.19Le nahyi ɓamah egh, 'Njimno peh min muru gha ngi nuh, myang ngi og nje muru." Le logshi kun luru kirah pih ihɓi nuh, yeh vulliyi ɗeshilli. 20Nahyi ɓamah, Tangha bin logsole ngungri. Ate ɓwa sah ka zu nja ilo, 'Ɓwa ngha bah?', nahyi nyha'."21Le Jael (mahle Heber) tol mkoho ngungri ni gi ɓohyigiri a bih le ken jeyijeyi a bini, ate njitulo wale ponni, ke ɓoghi nyeh ni mkoho a nji giri muri kedebang ke ingna njahli, le wuh. 22Ngha Barak ke pirri Sisera agh, Jael pura ke kumi la nahyi, "Zu, ngha ɗumo ɓeni awo agha." Ninani wori nini, le Sisera ngha wuh nongha njeh, ni mkoho ngungri a giri muri.23Ah kara oh gha Kulli ganikun Jabin, murung ma Canaan, kedebang aɓa Israila. 24Ke iritenna le aɓa Israila logho gulo ye tenne ari Jabin murung canaan, ha ke meshiyi.
1A kare ya Debora ni Barak muna Abinowam tuh ngya niː 2Nagha amagula ag duna a Israila, ngha aɓayong pah muyang-ɓongshi Yahwehǃ3Teshikiro, a yong amurung! Mpah muyong, a yong amurung! Mini, Nga tuhyi Yahweh ngyah; nga tuhyi Yahweh, Kulli le Israel ngyah ɓongso. 4Yahweh ngha a puri a Seir ya, Ngha a logni ginya a Edom agh ngunjah jigrina, le aɓakuli koshiyi yo; le anlagiri soɓmuru njahli.5Ankonno jigrina a kundum Yahweh; ko Nkonno Sinai jigra a dum Yahweh, Kulli le Israel. 6A yeh akara le Shamgar (muna Anath), a yeh akara le Jael ya, a ɗagna anjergula, le aɓeni ki ginya ki bil anjere ma gbinihna.7Aɓayong fittong ni aminlah le Israel, ha sete, Meng Deborah logho ninga ngyong a Israel! 8Ngha a tolli akuli mapiyo agh, wolrung ngha nghang a kunjere lahmagula le ngho kwa agh antongho nyha ko akunwoh a shina a ntiri worotongno lum-lum ihne a Israel agh.9Yahlang wara bin amagula luwa le Israel, kpaɓni aɓayong ni agha pah muyang ngha- shi moshina Yahweh ate muyang! 10Nyongni aɓeni ki kog apiri maposhina agh- nɗengsa muri ga, ɗigna muri giɗigna maɓonna, ni a yong aɓa ginya muri njere ya.11N'og agih aɓeni ki tuhngyah a ba amuru pag nghang ngha. A be ya a waɓtele atumo magerenteng le Yahweh, ni agipagna magerenteng le agaraluwa le a Israel. Le Aɓayong le Yahweh wora a kunjere lahmagula.12Logho, logho, Deborah! Logho, logho, tuh ngya! Logni kusso, Barak, le a bol aɓeni a tigha akuro agh, a weh muna Abinoam. 13Le aɓeni aɓɓa zuna bin aɓa gushina; aɓayong le Yahweh zuna binang ni agaraluwa.14A pura Ephraim, aɓeni tuhkushi yang ngha a Amalek agh; aɓayong le Benjamin kura tyo. Amagula luwa pura Makir zu, le aɓeni ki tol gara le magula agh pura Zebulun.15Amuna murung ni a Issachar agh ngha ni Deborah; le Issachar ngha ni Barak ki ɓangha tye a njonglong a ri lagha le. A ntiri akunvarre le Reuben ngha aɓa alliyi yahlung magula ni.16Pallang ke a ɗigha a ntiring a bin gishe, ki og alelgiri ki dalli agitongna ate agiluwo leyang? A temuri akunvarre le Reuben ngha aɓa alliyi yahlung magula ni.17Gilead ɗigna a nji gini Jordan; ni Dan, pallang ke ih gangla a muri gissasamuru? Asher ngha uwo a kunsalang ni ɗigha kunsalang le. 18Zebulun ngha aɓayong jen usulo leyang, ni Naphtali ɗeshili, a kunluwa.19Murung zuna ah wolrung; amurung canaan wolrung a Taanach a nji bin amuru Megiddo. Keminiya ni a wori ko silva ih gi ponna agh. 20A ɓakuli amuna shienri wolna rung, logha ri anjinjere leyang ni ɗuro a ɓakuli ya a wolna rung ni Sisera.21Ɓanghamuru Kishon ponna yang wori, ɓanghamuru ma yahyina wo. Gingna muri minlimang, nɗigni masso! 22Le kushi piri ki zu- a pariyiya le kushi piri, pariyi ya le amaguliyina.23Malaika le Yahweh nah, ‘Nyom Meroz!’ Njiteng ngha nyomohni ni a ɓa ɗigha a yeh!- ate ni ah zu a angni Yahweh- angni Yahweh a luwa ni agaraluwa agh.’24Jael ngha ni mosso uwor anshile amenah, Jael (mahle Heber ɓa Ken), yangha ni ɓuhro mosso uwor amenah a ɓeni ɗigha a yeh ah gungri ya. 25Ɓeh ihlibnag te muru, le pahne kirra; zune ni murun a koro mama perina ate amunamurung ngha.26Tigna bih ri ngung tuhngho le gungri, ni bih malih ri munaɓungnoh le ɓa pagtumo; ni munaɓungno ni nyimni Sisera, wanghini muri. Wanghi koromuri kikpasha ngha shuwa ni giri muri oshiya. 27Kpah kushi wuh, kpahna nongha be, a dumi kushi ni suhriyo kpah nghang. A ba kpah nghang ngha ini a wolli nghang a tenne a wolnlue.28Shina bang a teshokangna- ngih Sisera shina bang ri pehɓa magilla le gorbang a yehlulla, ‘Pallang ke tol kunbang dudug nyeh gwoh piri le ni zu agh? Pallang ke ginya kushi apiri ni ki non nye-gwoh agh tenghibang?'29Munamurung mangalang ma yeriteng pil yi, le pih kanangiri pilla ni mwoh agh: 30‘Ni a kumo ni gaɓ giponna agh- yong, ayong ɓahri ate ɓeni kwa agh; agiponna le agikurra ma bangshina ate Sisera, agiponna gikurra ma nyonglina ma bangshina, agikurra ma nyonglina ma bangshina ɓahri ate aɓeni ponni ya?’31Nina agh ih ɓi aɓa shiɓimuro kwa juhro, Yahweh! Keminiya aɓoh ka pag ninga kara ngha logni masso le ya." le njeh kumna ololo ma abogho woro ɓahri.
1Ke aɓa-Israel pag gimashihra a kundum Yahweh, a mag yang abih aɓa-Midian abongho tomɓahri. 2Ke ɗighamuribang le Midian pariyi Israel. Atema Midian, aɓa Israel gil binɗigna a tugunang ni a dingli ya, a tugunang, ni bindugrina.3Le pagha a kunbang ni aɓa-Israel ki jamni anjigiri ya, ke aɓa-Midian ni Aɓa-Amalek ni aɓwa ni a njitebang aghpurari aɓa-Israel. 4A tig tangsa le yang anzali le a girnjah anjigiri, a njijere ni kwa a Gaza agh. Ni aɗag gilihna a Israel agh, aghle anjuh ko andah ko amburijeng.5Bah kwa yang ni agiluwo ni agunri zu agh, aka zu ninga akukokro, ni a gan bangha aɓwa ko aloggah le yang agh. Awamnjeh ɓururu ate a juhri. 6Aɓa-Midian mag yi aɓa-Israel taɓih dudung ke aɓa-Israel gor Yahweh.7Ngha aɓa-Israel gorri Yahweh ate aɓa-Midian agh, 8Yahweh tashi ɓa'agkuntumo le Kulli abin aɓa-Israel. Ke ɓa'agkuntumo le Kulli nah yi yang, "Gah ni Yahweh, Kulli ma Israel, waɓɓa, "Mini pushi yong a Egypt; Mini mpushi yong alahguro.9Mini ashi yong abih aɓa-Egypt, ni abih a ɓeni kwa ki pariyi yong ngha. Mini piriyi yang adum yong, le Mini pah yong njeh le yang. 10Mini nah yi yong, "Mini Yahweh Kulli le yong; "Mini lag yong ki ihɓi gussa akulli le aɓa-Amorite, aɓeni nɗigha anjeh le yang ngha." Keminiya nin teshikiri yong ari gih lang ngha,'"11Niɓeniya maleka le Yahweh zu nji ɗigha a titye oak a Ophrah, mami Joash (ɓa-Abiezrite, le Gideon, muna Joash, ngha ki wol kikaya a teshi muru njingung-te songri ari aɓa-Midian. 12Ke maleka le Yahweh pura ri le nah yi, "Yahweh nga ni weh, weh garaɓabura irritennaǃ"13Gideon nah yi, "Wo, magulla lang, ngha Yahweh ngha ni sung agh, atemang ke agah ki pag sung? Agipagna njiworoshi le ni ater sung waɓɓi sung teɓi ya, 'Ko Yahweh ni pushi sung a Egypt?' Keminiya niɓeni teya Yahweh ɗagna sung le ɓiyina sung abih aɓa-Midian."14Yahweh shinni le nah yi, "Woro a irritenna ni awo ngha ni ya. Ashi Israel abih aɓa-Midian. Ni taso agh?" 15Gideon nah yi, "Kukushi, Murungkulli, Niyellang ni Nga ashi ni Israel? Shinna, kunvarre lang ni nyha ni mbodo a Manasseh, le Mini makyena a liye terrang."16Yahweh nah yi, "Mini nga billi weh, le aka gana aɓatahluah le aɓa-Midian kwa ninga ɓwa mwoh." 17Gideon nah yi, "Ngha ɓorwo rang ngha, le peng giɗumna le awoni awo nahteng rang ngha. 18Kukushi, ka ɗagha ah agh, kedbang Nzuni yo gipahna ni ngha tigha adum mo agh." Yahweh nah, "Nga lelle kedebang a nyere.'19Gideon woro ke gilliyi muna mbul ni ephah ma kasumuh le pag brodi ni yeast nhya ri ya agh. Tig nyamme a gwoh, le mure a nkori le zu ni abin ni a tye ngung oak, le pih ni. 20Ke maleka le Kulli nah yi, "Tol nymme ni brodi ni yeast nyha ri ya agh a tighi amuri tahli, le asuɓ mure amuri." Ga ni Gideon pagha.21Le ke maleka le Yahweh non kungara ni bih ya. Le ke dogni nyamme ni brodi ni yeast nyha ri ya agh; giche logha ri tahli le pinshi nymme ni brodi ni yeast nyha ri ya agh. Le ke maleka le Yahweh wor woro le le Gideon nyha wa shinni nyha.23Gideon yerina ih maleka le Yahweh ni. Gideon nah, "Oh, Murungkulli Yahweh! Ate n'shinna maleka le Yahweh njiuh ni njiuh!" 24Yhawh nah yi, "Ɗigna-olollo ngha ni weh! ka ɓang ngoɓɓong agh, Ni awo wuh agh." 22Nina'agh Gideon bang deshili bin ɗahra ate Yahweh a beh. le ngori, "Olollo ni ni Yahweh." Mikyari ya yangha wa tagha beh a Ophrah ma kunvarre le Abiezer.25Ni duh ye Yahweh nah yi, "Tol dendah le ter ro, ni ndendah maɓahri ni ni bogho tomɓahri ya, sanniyi deshile ɗahra le Baal mami ter ro, le akoriyi Asherah ni girikahri ya nzali. 26Ɓangh deshile ɗahra le Yahweh Kulli le yong amuri bin vullo, le ah ɓangh yarata. Pah ndendah maɓahri ninga gipahna ma pinshina, pagyumo ni ngung Asherah ni a koriya nzali ya."27Nina'agh Gideon tolla adenna le lum le pag gah Yahweh waɓɓi ya. Keminiya yangha ih ɓang aɓaliye ter ri ni abuna ma liye ke pag yi ni duh, ni pag yi ni ɓakara agh.28Ngha abuna ni leh logni niberi ya, deshile ɗahra wanghina njahli, ni ngung Asherah ni kahri ya ɓunna, demndah ma ɓahri ni a pah a muri ya a ɓagne. 29Abuna ni lahmagula ye nah yi ari yang, "Yang pag ga?" Ngha a waɓni teng ari yang ni al yeri pag giri ya, ah nah, "Gideon muna Joash ni pag ga."30Le abuna ni alh ye ya nah yi Joash, "Pushi sung munbuna lo ate ihɓi shi wol nlueh, atema wanghi na deshile ma Baal, le ye koriyina Asherah ni girikahri ya nzali."31Joash nah yi aɓeni kwa ni agh yi ya agh, "Nga tangha te njuoh le Baal? Nga ashi? Ɓeni kwa ngi tangha ate njuoh le ya, ɗey aɓah wolnlueh nga san beri ni ya. Ngha Baal ɓorna agh, ɗey ihɓi tanghi muri ngha ɓwa wam deshile ɗahra le nzali ya." 32Ah kara wo agh agor Gideon "Jeru-Baal," atema ih nah, "Ɗey Baal tangha temuri ni muri," atema Gideon wanghi deshile ɗahra le Baal nzali.33Niɓeni ya aɓa-Midian kwa, aɓa-Amalek, ni aɓwa njitebang agh kpaɓɓi binmona. A ɗur Jordan le nong tangsa a Ɓanjollong ma Jezreel34Keminiya Bongho le Yahweh vul Gideon. Gideon tog njemme, gori aɓa kunvarre le Abiezer, ate aɓah kuratye. 35Le tashi aɓaknutumo a njeh Manasseh kwa, le yang teya, a gor yang a kuratye. Ye tashi aɓakuntumo a Asher, Zebulun, no Naphtali, le woro a ke kum mi.36Gideon nah yi kulli, "Ngha a tolla aka pagtunmo ni meng aka ashi Israel, ninga mama anah ni ya- 37Nshinna, Mini ngi tig nguɓu a tangsa wolgiri. Ngha tirima pagha ri, le nzali nyummo kwa le, le Nga yere akak pagtumo ni meng te ashi Israel, ninga mama awaɓɓa,"38Gah ni pagha- Gideon nlog ni kashi bang sup a beri ma kpa ngha nghang, le hammi nguɓu gamma binmona, le tirima purari nguɓu ye muru, dudung ka ɗugshi koro.39Le Gideon nah yi Kulli, ' Ka pag yahlulla ni meng ngha, Nye nga nah kun nang mwoh. Kukushi ɗagha pyeshe mwoh ari nguɓu. Ari kunbang ni tig nguɓu ihɓi nyummo le nzali ihɓi pagni tirima kangni kwa." 40Kulli pag ga waɓɓa ni duh egh. Ke nguɓu nyummo, le tirima ngha kwa nzali kangni.
1Le Jeru-Baal (ih, Gideon) log niberi suɓ, ni aɓeni yangha nini ya, a kpaɓa kari tuhmuru le Harod. Kpaɓɓa le aɓa Midiyan ngha nji gangrah leyang a njonglong kari dingli More.2Yahweh nah yi Joshua, "Aɓa luwa gogna dudug ari mpahyong lihluwa muri aɓa Midiyan, nina agh ate Israila ni ki wol kikili, ki nah, 'Ni gulo lesung ni shi ashi ni musung.' 3Ngha nina niɓeniya waɓa a kiri aɓayong le nah, 'Ɓeni kwa ki ɓang ngoɓong ngha, ɓeni kwa ngiri ki koshiyi ya, le ih ɓi ɗag nkonno Gileyad le nyerra lah.'" Nina agh aɓayong woro tongno lum ɓahri woro, le woro tongno lum ni uwo.4Yahweh nah yi Gideyon, "Ha niɓeni aɓayong gogna. Tol yang kenni bin muru, le nga ashiyo gogho leyang a beh. ngha nah wo, 'Mama ka wor ni weh,' le ih wor ni weh; keminiya ngha nah, 'Mama ni ki wor ni weh ya,' le ni ih wor agh."5Nina agh Gideyon zuni aɓayong a bin muru le Yahweh nah yi, "Koriyi ɓeni kwa gungho nuhmuru, ninga minlahra agh, ari aɓeni gungho le nyer muru ni bihyang nuh agh." 6Woro tongno tahro ni nuh ni bihyang. Anshile aɓayong gungha njeh ke nuh muru.7Yahweh nah yi Gideyon, Ni abuna woro tongno tahro ni nuh ni bihyang ngha, nga ashi yong le nga lihluwa muri aɓa Midiyan. Le ih ɓi anshile kwa wora a lah." 8Nina agh aɓeni a tahriyi ya tolla agi agiluwa leyang ni anjeme gula. Gideyon tutta abuna le Israila, ɓeni kwa agh a gungri le, keminiya tigha abuna woro tongno tahro egh. Niɓeniya bin kpaɓa le ɓa Midiyan ngha binjeh le a njonglong nghe.9Ni duh egh ya Yahweh nah yi, "Loghoǃ Loghi yang a bin kpaɓa, ate myang nga poh lihluwa muyang. 10Keminiya a ɓang ngoɓong suhli le, suhla bin kpaɓe ni Fura guro lo, 11le teshi kiro ri ga a waɓɓa, le aka kum tengshirung logluwa muri kpaɓa leyang." Nina agh Gideyon wor ni Pura guro le, a bin ɓa tangha lel bin kpaɓa.12Aɓa Midiyan, aɓa Ameleka, ni aɓa nji makuli ni kwa nongha a njonglong, a vulliyi bang ninga buno amangkwarung. Aloggah leyang gog wo uwor mama a gan bang ngha; a gog wo a uwor anj tahli a kun salang ngha.13Ngha Gideyon billi bang ngha, ɓwa ngha ki waɓi ɓih loro le. Ɓeh nah, "Shinnaǃ nlori na, le nshin kunli brodi kpah a bin kpaɓa le aɓa Midiyan, zu a tahra, le yimmi a tenne ha kpah velliye, nina agh meshiya njeh." 14Ɓayong mamona nah, "Ga agh guɓung nyha uwor garabwo le Gideyon muna Yowash, ɓa Israila. Kulli pahne lihluwa muri Midiyan ni aɓa luwa le kwa."15Ngha Gideyon ogni ɓal loroni ni tekushi ya, gungha njeh gushi Kulli. Nyerra bin kpaɓa le aɓa Israila le nah, Nloghoǃ Yahweh pahne sung lihluwa muri aɓa tahluwa le Midiyan." 16Gaɓ ɓa abuna ni woro tongno tahro a ngure tahro, le pahyang njeme le gamnjuh kwa ni minduh ni guɓung nyha a yeh a agh, ni kashindah a yeh duh ni kwa agh.17Nah yi yang, "Nshin nang le mpag ga pag agh. Ntig njih yongǃ Ngha zu a kun bin kpaɓa agh, ɗigna nga pag ninga mama mpag ga. 18Ngha ntong njemnjuh a nji bah kwa le bin kpaɓa le n'mag jollo, 'Ate Yahweh le ate Gidiyonǃ'"19Nina agh Gidiyon ni abuna ni bini wor tongno tahro agh zu a kun bin kpaɓa, pyerari ntiri duh, ngha aɓa tangha lelbang le aɓa Midiyan ki ariyi ni ari yang ngha. A tong njemnjuh le a wamma aduh ni a bih yang ngha.20Angure yang ni tahro agh tongha anjemnjuh le wamma aduh ni biyang ngha. A bol akashindah a bihyang ma kattang le anjemnjuh a bihyang ma lih a tong yang. A magjollo, "Garabwo le Yahweh le mami Gidiyon." 21Ɓeni kwa agh ni bin tangha le a kangni bin kpaɓa ye le aɓa tahluwa le Midiyan kwa ɓangha. A magjollo a ɓangha a woro.22Ngha abuna ni woro tongno tahro ni tongni anjemnjuh agh, Yahweh tig garabwo le ɓa Midiyan ni kwa agh ari ɓih le ari aɓa tahluwa leyang. Aɓa kurung luwa ɓangha ha Bet Shitta nji Zerera, ha njang le Abel Mehola, a kahri Tabbat. 23Abuna aɓa Israila ni a Naftali, Asher, ni Manasse ya a gor yang, le a puro a pir tye a Midiyan.24Gidiyon tutti aɓa kuntumo a adingli njeh Ifraimu kwa, ki nah, 'Nsuhla a muri aɓa Midiyan le nn'ag salang Urdu, ha Bet Bara, nteshi yang." Nina agh a gora abuna ma Ifraimu le a agha amuru, ha Bet Bara ni salang Urdu. 25A bolla amuna murung ɓahri ma Midiyan, Oreb, ni Ziyib. A wol nlue Oreb a nkonno Oreb, le a wol nlue Ziyib a bang njingung ni Ziyib agh. A pir tye aɓa Midiyan, le a zuni muri Oreb ni Ziyib a bin Gidiyon, ɓeni a nji gini salang Urdu agh
1Abuna ni Ifraimu agh nah yi Gidiyon, "Mang ga a pag yi sung ni ya? Ni a gor sung ngha aka wol ni rung ni Midiyan agh." Le sagshi rigang ri dudug.2Nah yi yang, "Mang mpag niɓeni pyera ri mami yong? Bil nburkusung ɓabang njingun le Ifraimu ni uwor tuh njingun le Abiyezer agh? 3Kulli pahne yong lihluwa muri muna murung Midiyan- Oreb ni Ziyibǃ Mang pagha pyere ri yong?" Yehlulla leyang nongha njeh ngha waɓni ga agh4Gidiyon zu a Urdu le ɗuri, ini ni abune ni woro tongno tahro ni nini ya. Iriyang mahla ngho te ya a yangha a uwo a pir yang. 5Nah yi abuna ma Sukkot, "Kukushi mpih aɓayong ni ki pir tyang ni ya akunli brodi ate iriyang mahla, le myang ngi pir Zeba ni Zalmuna, amurung Midiyan."6Le amagula Sukkot nah, "Abih Zeba ni Zalmuna ngha a bwo niɓeni? Mang pag yi ke sa pih aɓa tah luwa lo brodi ?" 7Gidiyon nah, "Ngha Yahweh pahsung lihluwa muri Zeba ni Zalmuna, nga sanniyi ngiri yong ni zuweh ɓalusung."8Wora Peniel le ke waɓi aɓayong ni beh ya ga mwoh agh, keminiya abuna ma Peniel pil yi ninga mama abuna Sukkot pil yi ya. 9Ye waɓi abuna Peniel ɗeshili le nah, "Ngha nyerre a ololo agh le, nga wam tong lah ni."10Niɓeniya Zeba ni Zalmuna ngha aKarkor ni aɓa luwa leyang, ni kenna woro tongno lum lumpur tongno abuna, aɓeni kwa uwo a ntiri aɓa tahluwa le aɓayong ni njimakuli kwa agh, ate mama 120,000 uwara wuh ngha a pushini agarabwo agh.11Gidiyon bil njinjere ni aɓa mag giri ki bil agh, ɗur Noba ni Yogbeha. Lih ɓa tahluwa le aɓa shiɓi murung, ate ni a tig yahli yang ih luwa ka zu yi yang ngha. 12Zeba ni Zalmuna ɓangha, le Gidiyon pri yang, bolla amurung nghe ɓahri- Zeba ni Zalmuna- le tigha aɓa luwa leyang kwa a ngoɓong.13Gidiyon muna Yowash, nyerra luwa billa ntiri Heres. 14Bol basadeng ɓa Sukkot le ihli. Basadeng nghe yongli alulli amagula ni aɓa tenna le Sukkot woro tahro pura muri tonɓahri.15Gidiyon zu a bin abuna ɓa Sukkot le nah, "Nshin Zeba ni Zalmuna, aɓeni n'nwaɓ ɓang kunsheghe muyang ngha le nah, 'Nganna Zeba ni Zalmuna pa? Ni shi yerini sa pih aɓa tahluwa lo brodi ya.'" 16Gidiyon tolla aɓa tenna ni njeh ya, le fungshi abuna ɓa Sukkot ni zuweh ɓa lusung. 17Le wam tong lah ma Peniel ni wol nlue abuna ni a njeh ya.18le Gidiyon nah yi Zeba ni Zalmuna, "Jah aɓayong mang a wol nluoyang a Tabor?" A pil yi, "Ninga a weh, a yang ngha nina. Ɓeni kwa a ntiri yang ngha, ngha ninga muna murung." 19Gidiyon nah, "Amuna tehrang ni, amuna ngihyang. Ni ɗigna le Yahweh kwa, ngha ke n'ashina yang ni usulo le, ni ngi wol nluo yong ngha."20Nah yi Yeter minɓalla le. "Logho le a wol nluo yangǃ" Keminiya muna buna ye ni uɓ garabwo le ya ate yang ngha ih ɓang ngoɓong, aye muna ma kenna ni. 21Le Zeba ni Zalmuna nah, "Logho kanangiro le a wol nlue sungǃ Ate ri pagha le ɓwa agh, nina ni masso ngiri."Gidiyon logho wol nlue Zeba ni Zalmuna. Tolla agima ɓonna ni a ɓugha muri aloggah leyang ngha22Le abuna le Israila nah yi Gidiyon, "Nong murung musung- weh, amuno, ni aminkahwo- ate a ashina sung a bih aɓa Midiyan." 23Gidiyon nah yi yang, "Ni ngi nong murung muyong, ko munang ka nongmurung muyong ngha. Yahweh ka nong murung muyong."24Gidiyon nah yi yang, "Le ih ɓi n'ihli guɓung binyong, ih ɓeni kwa agh ɓi peng yehri ntiri ga pon ngha," (Aɓa Midiyan ngha ni ayehri ma zinariya ate a yang ni aɓa Ishma'il.) 25A pilla, "Shi pagna binmurubang ni poh yang." A sahri gikura njahli le ɓeni kwa agh ɓug yehri a ntriri ga pon ng]ha.26Dungro le ayehri ma zinariya ihli teɓi ya ngha 1,700 Shekel zinariya. Ɓuhro a muri aga a ponno maɓonna, adagra murung ma lenghe mama amurung Midiyan ki mel agh, le aɓuhro anyeh mama mel aloggah agh ngha nghang.27Gidiyon gil dagra gillang ni ayehri ye le tigha a njeh le, a Ofra, le Israila kwa kanangiri yang pag njah ari gushi gillang nghe. Ɗighi Gidiyon ni aɓa leh gi tamma. 28Nina ni pagha ni aɓa Israila ganni kun aɓa Midiyan agh le ni a ye logshi muyang ɗeshili ya. Nina agh njeh egh kum ɗigna ololo a yeh abogho woro ɓahri le Gidiyon ɗigni ɓa waɓnjuoh agh.29Yeru-Baal, muna Yowasɦ woro ke ɗigha a leh kanangiri. 30Gidiyon ngha ni amuna woro tahro pur lum aɓeni biɓilla le ni ya, ate yang ni amenah dudug. 31Minmahmi, ɓeni a Shechem agh, ɓil yi muna buna ɗeshili, le Gidiyon pih lullung ih Abimelek.32Gidiyon, muna Yowash, wuh a bogho yahgha maɓonna le a lingshi a nkilliya le Yowash tehri, a Ofra ni kunvarre le Abiyezer. 33Ɗigha ngha Gidiyon wuhni ninga agh, aɓa Israila pilla ɗeshili le pag njah ari gushi Baal. A pil Baal Berit ɗig kuli leyang.34Aɓa Israila ni ɗengshe ka gushi Yahweh, Kulli leyang, ɓeni ashi yang a bin aɓa shiɓi muyang nji ba kwa agh. 35Ni a bol ogrung leyang ni ɓa leh Yeru-Baal (Gidiyon) agh, muri agima ɓonna ni kwa pagha a Israila agh.
1Abimelek muna Jerub-Baal wora bin aɓaliye ngih a shechem le na yi yang ni aɓa kunvarre le aɓa liye ngih, 2"Kukushi waɓ ga, nina'agh aɓakundunna ni kwa Shechem a og, 'Ma nyeni orr yi yong, le amunabuna Jerub-Baal ni kwa woro-tahro-pur-lum ki nongmurung a mur yong, ko mwoh ni ka nongmurung a mur yong?' Ih ɗengshe Mini muh ni ngiri yong."3Aɓaliye ngih waɓteng le ari aɓakundunna ni Shechem ya, le agha apir tye Abimelek, ate a nah, "Ini muna ter sung." 4A pih danna woro-tahro-pur-lum aliye Baal-Berith, ni Abimelek pagtumo ni danna ke kuhra abuna manangna ni ma'alteng, nga ki gingbiri nini agh.5Abimelek nyera liye teri ni Ophrah agh, le ke wolnlueh amunateri amunabuna le Jerub-Baal ni woro-tahro-pur-lum a muri tahli mwoh. jotham ni kunkolong uwo, muna makyena le Jerub Baal, ate songri na muri. 6Ke Aɓakundunna ni kwa Shechem ni Beth Millo zu abinmona le aka tig Abimelek murung, a girikari oak gyaɓ ni jouri ni Shechem agh.7Ngha a waniyi Jotham gah agh, le wora ki tangha amuri nkonno Gerizim. ni jollo ih nah yi yang, "nteshikiri yong rang, yong aɓakundunna ni Shechem, ate Kulli og yong. 8Ke angung logho ka ɗahri murung amur yang. Ate a nah yi ngung miyilon, 'Nongmurung a mursung.'9Keminiya ngung miyilon nah yi yang, 'Ih nɗagte pag keminang lang, njiri akulli ni abuna ki gushini, le nyeni njum mi ari angung ɓaɓɓah?' 10Ke angung nah yi ngung gorri, 'Zu nongmurung a mursung.' 11Keminiya ngung gorri nah yi yang, 'Ih nɗagte pag piem ni ɓorro njih yang, ate ihɓi nyeni njum mi ari angung ɓaɓɓah?'12Ke angung nah yi ngurigiri, 'Zu nongmurung a mursung.' 13Ke ngurigiri nah yi yang, 'Ih nɗagte ngurigiri mapiyo, mama ni ki pagha akulli ni poshiyahli aɓayong mashinshin le ihɓi nyeni njum mang ari angung ɓaɓɓah?' 14Le angung kwa nah yi juye, 'Zu nongmurung a mursung.'15Ke ngung juye nah yi angung, 'Ngha ih ntolla nga ɗahrang murung ni njiteng a mur yong, le zu ɗigha a minlim lang. Ngha nyha, le ɗey giche ihɓi pura ah juye le ki pinshi acedar ma Lebanon.' 16Niɓeniya, ngha ih pagna ah njiteng yarata, ngha ih tigni Abimelek murung, le ngha ih pagna gah yarata ari Jeru-Baal ni liye, le angung kwa nah yi juye, 'Zu ngha ih fugshi ne ninga mama ih ala-17le te ɗengshi ih terang wolrung te mur yong, tol tegulla, le ashi yong abih aɓa-Midian- 18Keminya nikyari ya ih lognari liye ter rang ni wol nlueh amunabuna le, aɓwa woro-tharo-pur-lum amuri tahli mwoh. Le ih tigna Abimelek, munabuna le nsarilah, murung amuri aɓakundunna ma Shechem, atema ih ni ngiri yong ni.19Ngha ih pagna gi pahnjteng ni yarata ni Jeru-Baal ni liye, le ih pag binmurubang ni Abimelek, le ɗey ih mi ma agh ɓi pag binmurubang ni yong. 20Kwminya nyha na le, ley giche ihɓi pura ri Abimelek le pinshi abuna vma Shechem ni Beth Millo. Ley giche ihɓi pura ar abuna ma Shechem ni Beth Millo, te pinshi Abimelek." 21Jotham ɓangha woro , le kenna a Beer. Ke ɗigha abeh atema sanna ri Abimelek, muna ter ri.22Abimelek nongmurung amuri Israel abogho tahro. 23Kulli tig bongho mashihra antiri Abimelek ni aɓakundunna ma Shechem. Ke aɓakundunna ɓiyi pahnjiteng ni ri Abimelek agh. 24Kulli pag gah ate mwonno a pagha ri amunabuna woro-tahro-pur-lum le Jeru-Baal agh ka ilimurung ni nkilla le yang ihɓi yera muri Abimelek muna ter yang, ni abuna ni Shechem agh abol yang atema ah agni na ɓa wol nluoh amuna ter ri.25Niana'agh aɓakundunna ma Shechem tigha abuna anongho a lelle amuri adingli ate ahɓah nonghi, le iɓɓah aɓeni kwa ki ɗug yang a njinjere ya. Le awaɓɓi Abimelek gire.26Gaal muna Ebed zu ni aɓaliye le wora a Shechem. Ke aɓakundunna ma Shechem tigyahli yang ri. 27A wora ɓabang le kpaɓɓa anjihngung ari abangngurigiri, le apariyi yang. A pag bunno a liye akulli le yang, behni a lih ah nuh, le anyom abimelek.28Gaal muna Ebed, nah, "Yang ki pag Abimelek, le yang ki pag Shechem, ke shi pag yi tumo? Ih ni muna Jerub-Baal agh? Ko Zebul ni ki pag ɓa pag yi tumo? Pag yi aɓa Hamor tumo, ter Shechemǃ Atemang ke shi pag yi Abimelek tumo? 29Ke a nah ɓoh le aɓwa ni nya a yangha a bengǃ Le ngha pushi Abimelek. Nga nah yi Abimelek, 'kpaɓɓa aɓatahluah lo."'30Yahlulla le Zebul, magulla lahmagulla ye logho, ngha ogni atenana le Gaal muna Ebed. 31Le tashi aɓakuntumo ari Abimelek ate ihɓi soriyi nah yi, "Shinna, Gaal muna Ebed ni aɓaliye ngha ki zu a Shechem, ni logshi salalla amuri lahmagulla ye.32Niɓeniya, log ni duh , weh ni aɓatahluah lo, le ih ngil ri yong ih nong yi ahɓabang. 33Le ni beri, a puro le kara, log ni beri sup le purnluah ari lahmagula. Ngha ih ni ni aɓwa le pura ro le, pag ga kwa aka gan pag yi yang ngha."34Nina'agh Abimelek log ni duh , ih ni ni abuna ni kwa ni ni agh, le aka nong bang ari Shechem-akoriyo mbende ihne. 35Gaal muna Ebed puro ke tangha a kunjere ingna lahmagulla . Abimelek ni abuna le ni a yangha ni nya pura abin vullo le yang.36Ngha Gaal shinni abuna agh, le nah yi Zebul, "Shinna, abuna ngha ki sulla amuri dingliǃ" Zebul nah yi, "Awo ngha awo shinnna aminlim amur dingli ninga abuna." 37Gaal waɓteng amurang ni nah, "Shinna, abuna ngha ki zu a nzali, le mbende mwoh ki zu anjiri oak aɓa wolnjeh."38Le Zebul nah yi, "Atenana gullomurung lo ghe niɓeni, weh ni ah nah, "Yang ki pag Abimelek ke aka pag yi tumo?' Abuna ni awo jen ngha ni ya le? Niɓeni ya puro ke wolrung ari yang." 39Gaal puro agduna ni abuna Shechem tye, le wolrung ni Abimelek. 40Abimelek piri, le Gaal ɓangha ri. Dudung kpah ni apiye ma nluoh kedebang aka ingna a kunjere kahmagulla ye.41Abimelek ɗigha aArumah. Zebul atenne pushi Gaal ni aɓaliye a Shechem. 42Amur kara ni kpah ngha nghang aɓa- Shechem puro wora ɓabang, le a waɓɓi Abimelek. 43Puna aɓwa le, kori yang mbende tahro, le nong bang aɓabang. Le tignjih shinna aɓwa ki zu ari lahmagulla ni purari ni wolnluoh.4445Abimelek ni ambende ni ni ya purari ni gbar njinjere ingna lahmagulla egh. Ke ambende ni ɓahri ya purari aɓeni kwa abili ya le wolnlueh yang. Abimelek wolrung ari lahmagulle kwa a kare. Le bol lahmagulla ye, le wolnueh aɓwa ni kwa ayeh agh. le waghi angarung lahmagulla ni meshiyi mwatolong ngha.46Ngha aɓakundunna ma mboroh ni Shechem ogh teɓi, ah ingna bindugrina ma liye El-Berith. 47Ke awaɓɓi Abimelek aɓakundunna kwa kpaɓna binmona a mboroh ma Shechem.48Abimelek wora muri nkonno Zalmon, ini ni abuna kwa ni ni ya. Abimelek tol nkogiri le kora abinngung. le geri melli le tigha abuna ni ni ya, "Mang awo shinnang ngi pagha, kahra a pagha ngi pag ngha." 49Nona'agh ɓeni kwa koriya abihngung le kuratye Abimelek. Le aɗammi ri ngarung ma mboroh, le ishiyi bindugrina giche, nina'agh aɓwa ni kwa a mboroh ma Shechem wuh ɗeshili, abuna ni amehna kenna gweh.50Le Abimelek wora a Thebez, le nong tangsa ari Thebez le abolli. 51Keminiya mboroh matenna ngha alahmagulla, le abuna ni amehna ni aɓakundunna ma lahmagulla ɓangha wora ri ke girkun yang ayeh. Le a wora ah kangna mboroh ye.52Abimelek zu ari mboroh ye ni wolrung ari, le zu gyaɓ ni kunkangna ma mboroh te pinshi. 53Keminiya tutti tahli goggiri amuri Abimelek le wam koromuri. 54Le gor munadenna mama ki tolyi ntongho agh ni kahra, le nah yi, "Pushi garabuwo lo a wol nluyang, nina'agh ɓwa nyha ka waɓteng amurang, 'Ih ɓamah wolla nluyang ngha.'" Nina'agh mandenna suwe yeh, le wuh.55Ngha abuna ma Israel shinni Abimelek wuhna agh, awo ra lah. 56Nina'agh Kulli nwahna gimashihra le Abimelek ni pag yi amuna terri ni wolli nlueh amuna terri ni woro-tahro-pur-lum agh. 57Kulli tigha agimashihra ni kwa a Shechem nyera amur yang le nyommo le Jotham muna Jeru-Baal zu a muryang.
1Nzum Abimelek agh, Tola muna Fuwa minkahyi Dodo, ɓeni pura kunvarre le Issakar ɓeni ɗigha a Shamir, ni a dingli Ifrayim agh, logho ka ashi Israila. 2Waɓna njuo Israila bogho woro mwoh pura muri tahro. wuh le a lingshi a Shamir.3Yayir ɓa Gileyad ni kpah tye Tola. Waɓna njuo Israila bogho woromwoh pura muri ɓahri. 4Yangha ni amuna buna woromwoh pur lum aɓeni ki kog ambulnjeng woromwoh pur lum, le a yangha ni alah maguliyi na wormwoh pur lum a njeh Gileyad agh, a mama a gori Yayir ha ni kyari ya. 5Yayir wuh le a lingshi a Kamon.6Aɓa Israila ɓuhri agimashihra leyang a dum Yahweh ni gushi Ba'al, Ashterot, akulli le aɓa Suriya, akulli le Sidon, akulli le Mowab, akulli le aɓa Ammona, ni akulli le aɓa Filistiya. A pil nzum yang ri Yahweh le ni a gushi ya. 7Yahweh ɗungshi ni yehlulla ri Israila, le magyang a bih aɓa filistiya ni ɓa bih ɓa Ammona.8A wolla aɓa Israila boghe, le a pariyi na aɓa Israila aɓeni nzum Urdu a njeh le aɓa Amoriya, ni Gileyad agh ha ma bogho lum pure tompur tahro. 9Le aɓa Ammona ɗur Urdu ki pag luwa muri Yahuda, ni muri Banyamin, ni muri ɓa leh Ifrayim. Nina agh aɓa Israila nuhna ngih ganna.10le aɓa Israila gor Yahweh, ki nah, "Shi pagno gimashihra, ate shi ɗagno Kulli lesung, le shi gushi Ba'al." 11Yahweh nah yi aɓa Israila, "Mini ashi yong a bih aɓa Masar, aɓa Ammoriya, aɓa Ammona, aɓa Filistiya, 12ɗeshili a bih aɓa Sidoniya agh? Aɓa Amaleka ni aɓa Mowab ni gbeng yong ngha; mɓua nghang, le ashi yong a ri gulo leyang ngha.13Ngho te kwa agh nɗag nang le ngushi akulli ɓaɓa. Ngha nina agh, ni nwa ye ɓuhri ashi yong ngha. 14Nworo nke ngorra akulli ni nga gushiya. Ih ɓi ashi yong ngha nkum muyong a gana agh."15Aɓa Israila nah yi Yahweh, "Shi pagno gimashihra. Paghi sung ga kwa a shinna ɓor wo agh. Kukushi ashi sung a karani." 16A pushi akulli ma sa ni ntiri yang ngha le a gushi Yahweh. Le Yahweh ni gan shin gimashihra leyang ɗeshili ya.17Le aɓa Ammoniya gorbang le kpaɓɓa a Gileyad. Aɓa Israila kpaɓa bin mona a Mizfa. 18Amagula le aɓa Gileyad waɓi ari yang, "Yang ka pag ɓeni ka logshi mono ri aɓa Ammona? Ih ɗig magula le aɓeni kwa wa ɗigha a Gileyad agh."
1Niɓeniya Jephthah ɓa-Gilead agh gara ɓaluwa ni, keminiya muna mah njah ni. Gileyad ni pag tehri. 2Mahle Gileyad ɓilla amuna maɓi ɗeshili. Ngha amuna Gileyad gullini ya, a tig Yefta ih ɓi ɗag ɓa leh tehyang le anah yi, "Ni awo tol gibere guɓung a leh tehsung ngha. Awo ni muna ɓamah maɓi sa." 3Nina agh Yefta ɓangha ri amuna tehri le ke ɗigha njeh Tob, le aɓayong ma nangna kpaɓɓa bin Yefta le a wor nini.4Kara ɓaɓa zu, le aɓa Ammona zu pag luwa ni aɓa Israila. 5Ngha aɓa Ammona pagni luwa ni aɓa Israila agh, aɓa tenna woro ke tol Yefta a njeh le aɓa Tob. 6Anah yi Yefta, "Zu ɗig magula lesung ate sa pag luwa ni aɓa Ammona."7Yefta nah yi aɓa tenna le aɓa Gileyad, "N'nshiɓina murang le tig nghang ih ɓi ɗag ɓa leh tehrang. Mang paghi ke nzu a binang niɓeni ni ynog ngha ni gi gangshina agh?" 8Aɓa tenna le aɓa Gileyad nah yi Yefta, "Ini paghi ke shi nyere shi zu a bino niɓeni; zu nisung shi pag luwa ni aɓa Ammona, le aka ɗig magula muri aɓa Gileyad kwa."9Yefta nah yi aɓa tenna le aɓa Gileyad, "Nzuni meng lah ɗeshili nzu pag luwa ni aɓa Amonna, le Yahweh tig sung shi gan kunyang le, nga tig nghang magula leyong." 10Aɓa tenna le aɓa Israila nah yi Yefta, "Ih Yahweh ih ɓi ɗig ɓa waɓkun ntiri sung ni weh ngha ni shi paghi ninga mama shi waɓ a aghǃ" 11Nina agh Yefta wor ni aɓa tenna le aɓa Gileyad, le aɓayong tighi ɗig magula ni magula ɓa luwa. Ngha yangha dum Yahweh a Mizfa agh, Yefta bishili ogrung pag ga.12Le Yefta tashi aɓa kuntumo bin murung le aɓa Ammona, ki nah, "Mang pag mono ni ntiri sung ngha? Mang paghi ke a zu a ja ag njeh lesung a tenneh?" 13Murung le aɓa Ammona pil yi aɓa kuntumo le Yefta, "Ate ngha aɓa Israila puri a njeh Masar agh, a agna njeh lang logha Arnon ha Jabbok, duro kena Urdu. Niɓeniya mpah anjeh wo a ololo."14Ɗeshiliya Yefta tashi aɓa kuntumo bin murung le aɓa Ammona, 15le nah, "Ga ni Yefta waɓɓaː Israila ni ag njeh Mowab ni njeh le aɓa Ammona agh, 16keminiya a pura Masar, le Israila billa nji ɓalusung kenna salang ma Kagli, le kena Kadesh.17Ngha Israila tashini bang bin murung Edom, ki nah, "Kukushi ɗag sung ih shi ɗura njeh lo; murung Edom teshi kiri ya. Ɗeshiliya a tashi aɓa kuntumo bin murung Mowab, keminiya shiɓa. nina agh Israila ɗigha Kadesh. 18A kangna a nji lusung le a ɗag njeh Mowab ni njeh Edom, le a billa nji nakuli le Mowab le a ke kpaɓa nji gini Arnon. Keminiya ni a ingna kasa njeh le le Mowab agh, ate Arnon ni pag njang le Mowab19Israila tashi aɓa kuntumo bin murung Amoriya, ɓeni ki nong murung a Heshbon agh; Israila nah yi, "Kukushi, le ih ɓi shi ɗura njeh lo shi kena mama pag mami sung ngha.' 20Keminiya Sihon ni agni Israila ih ɓi ɗura njang le ya. Le nina agh kpaɓa aɓa kurung luwa le kwa le a ke kpaɓɓa a Yahaz, le a beh ni wolrung ni Israila nghang.21le Yahweh, Kulli le Israila pah Sihon a bih aɓa Israila le a gankun yang. Nina agh Israila tol njeh le aɓa Ammoriya aɓeni ɗigha kasa njeh ya. 22A ɗigha muri ga kwa a kasa njeh le aɓa Ammoriya agh, logha Arnon kena Yabbok, le logha a ɓalusung kena Urdu.23Le nina agh Yahweh, Kulli le Israila, piriyi na aɓa Ammoriya a dum aɓa Israila, le niɓeniya aka ag njeh leyang? 24Ni a wo ag njeh ni Kemosh, kulli leyong pah yong ngha? Nina agh njeh ni kwa Yahweh Kulli lesung pahsung ngha, sa aghi. 25Niɓeniya a uwara Balak muna Ziffor, murung Mowab? Momna sagshiri ri Israila? Momna pag luwa ni Israila pa?26Ngha Israila ɗigni bogho woro tongno tahro a Heshbon ni aminle]h ya, ni a Arower ni aminleh, a alah magula ni kwa kun salang Arnon-mang paghi ke ni a agha abeh kikara agh? 27Ni mpagho ga botiya agh, keminiya a myang awo pag nghang ga ni ɓotiya agh ari log nghang ni luwa. Yahweh, ɓa waɓnjuo, ka waɓi ni kyari ntiri aɓa Israila ni aɓa Ammon." 28Keminiya murung le aɓa Ammon shiɓi lagha ni Yefta tashini bang ngha.29Le bongho le Yahweh suhla muri Yefta le tariyi aɓa luwa ngha ih billa ntiri Gileyad, ni Manasseh, ni ntiri Mizfa ni Gileyad agh le logha Mizfa ni gileyad billa ha bin aɓa Ammon. 30Yefta kaniyi Yahweh giri le nah, "Ngha aka pahsung ganluwa muri aɓa Ammon, 31le ga kwa puro a liyang ni kunduna lungri ni meng ngha nyerre a luwa ni aɓa Ammon ololo agh ka ɗig mami Yahweh, le nga peh gipahna pingsa."32Nina agh Yefta ɗura ntiri aɓa Ammon ni luwa, le Yahweh pih ganluwa. 33Loghi yang, wol nluo yang logha Arower ha Minnit- alah magula woro mwoh- le ha Abel Keramim. Nina agh aɓa Ammon ganna a bih aɓa Israila.34Yefta zu a leh a Mizfa, le muna ngalang le puro zu ki gingshi ni ngwang. Muni ma kunkolong, le ih nyha ni muna buna ko muna ngalang ngha. 35Ke logshi ni njih shinni ya, sanniyi dagra le le nah, "Ohǃ Munang mangalangǃ A tigna nghang yahlung konna, a ɗigna ɓeni zuni nghang gani yaǃ Ate nwara kaniyi Yahweh giri,, le ni ngi nyer ni nzumang muri ogrung lang ngha."36Nah yi, "Tehrang, a kaniyi ne Yahweh giri, pag nghang ga kwa a ogro muri ya. Ate yahweh nwahno wo ngosse le aɓa shiɓi muro, aɓa Ammoriya." 37Nah yi tehri, "le ih ɓi ogrung ni ih dungsa murang. Ɗag nghang ma shienri ɓahri, ate nga ɗag ba nga wora nkonno ni aɓeng nga ɓua agh ate ni sang yeri ɓabura a agh."38Nah, "Woro." Tutti ih ɓi woro ma shienri ɓahri. le woro muri nkonno, ini ni aɓih, le a ke ɓua agh muri ni yeri ɓabura agh. 39A malla le shienri ɓahri ye agh nyera bin tehri, le Tehri paghi ninga mama ogni ri ngha kaniyi ni giri ya. Niɓeniya ni yeri ɓabura agh, le gire ɗig gipagna a Israila 40ih amuna ngalang le Israila a bogho ni kwa agh, ma kara ihne, ka ɓal telle muna ngalang le Yefta ɓa Gileyad.
1Gorbang wora bin Mem le Ephraim; ah ɗura ntiri Zaphon ni nah yi Jephthah, “Pallang ke ɗuro ate ki pag luwa ni aɓa Ammon le ni a gorsung ih ɓi shi worni weh ya? Sa pingshi liyo a muro.” 2Jephthah nah yi yang, “A meng ni aɓayong lang ngha ni mohno magula ni aɓa Ammon. Ngha ngorih yong ngha, ni n’assang a bih yang ngha.3Ngha shinni ni assang a bih yang nghang ngha, ntig usulo lang a beng le nɗuro wora pag luwa ni aɓa Ammon, le Yahweh pah nang lihluwa. Pallang ke nzu te wolrung ni sung ni kyari?” 4Jephthah kpaɓa abuna le Gilead binmona le wolrung ni Ephraim. Abuna le Gilead kehni abuna le Ephraim luwa ate ah nah na, “A yong aɓa Gilead ya nyongni aɓa ɓang luwa ni a Ephraim- a Ephraim ni Manasseh.”5Aɓa Gilead boll aba a ɗur Jordan ngha ki kah Ephraim agh. Ɓeni kwa aɓɓah a Ephraim le nah, “Le ih ɓi nɗur ɓanghamuru ye,” abuna le Gilead ka nah yi, “A woni ɓa Ephraim?” Ngha nah, “oh o,” 6le ah ka nah yi, “Nahː Shibboleth,” le ngha nah “Sibboleth” ( ate ni gang or lulling nghe yarata agh), aɓa Gilead ka bolli be ka wolnlue a bin ɗur Jordan nghe. Aɓa Ephraim worotongno lum-lum ihne ni a wolnluo yang a kunbang ngho.7Jephthah ɗigna ɓa waɓnjuo muri Israel ma bogho topurmwoh. Le Jephthah ɓa Gilead wuh a lingshi ntiri mwoh le alahmagula le Gilead.8A nzumi ya,Ibzan muna Bethlehem ɗigna ɓa waɓnjuo muri Israel. 9Yangha ni amuna buna woromwoh purlum. Pahna amuna ngalang woromwoh purlum a njiwulla ni zuni amuna ngalang le aɓayong woromwoh purlum a temuri amuna buna le. Waɓna njuo a Israel ma abogho tonɓahri.10Ibzan wuh a lingshi a Bethlehem. 11A nzumi ya Elon ɓa Zebulun ɗigna ɓa waɓnjuo a muri Israel ma abogho lum. 12Elon ɓa Zebulun wuh a lingshi a Aijalon a njeh Zebulun.13Abdon muna Hillel ɓa Pirathon ni ɗig ɓa waɓnjuo muri Israel a nzumi. 14Yangha ni amuna buna woro ɓahri ni aminkahwung woromwoh purlum. Ah kogna ambuljeng woro tahro purlum, le waɓna njuo a Israel ma abogho topurtahro. 15Abdon muna Hillel ɓa Pirathon wuh a lingshi a Pirathon a njeh Ephraim a dingli le aɓa Amalek.
1Aɓa Israila ye pag gimshihra ɗeshili a dum Yahweh, le pah yang a bih aɓa Filistiya ha abogho woro ɓahri. 2Ɓwa ngha nghang a Zorah, ɓa kunvarre le Dan, beni lulli ih Manowar agh, mahmi ya nkoɓɓi ni, le n pa muna agh.3Malaika le Yahweh pura ri ɓameh le nah yi, "Niɓeniya shinna, awo ni nkoɓɓi, le ni a ɓil muna agh, keminiya aka kum muna a yahlo, le a abil muna buna. 4Niɓeniya lel muro ka nuh mbah ko gi nuhna ma tenna agh, le ka lih ga nyha kunwar a agh. 5Shinna, aka kum muna yahlo le aka ɓil muna buna, Gi nwah murung nyha a tigha a muri ya, ate muna egh ka ɗig ɓa Nazeret beni a tigha te Kulli logha ri kpah le yong, le ih ka ingna a ashi aɓa Israila a bih aɓa Filistiya."6Le ɓameh zu waɓi yi buri, "Ɓwa le Kulli zuna binang, le puro le ngha ninga malaika le Kulli, gi ngoɓong, ni ihli nji yebbang ni pur nghang ngha, le ni waɓɓang lulli ya. 7Nah nghang, 'Shinnaǃ aka kum muna yahlo, le aka ɓil muna buna. Kedebang nina agh, ka nuh mbah ko gi nuhna ma tenna, le ka lih gilih ni gigilla waɓna ih nyha kunwar a agh, ate muna egh ka ɗig ɓa Nazeret, a tig yi te Kulli logha ri kunbang ni kpah yong ngha ha kare ni ih ka wuh ni ya."8Le Manowar jim Kulli le nah, "Oh, MurungKulli, kukushi le ih ɓi ɓwa le Kulli ni a tahshi ya ye zu ɗeshili binsung ate ih alliyi sung ga sa paghaate muna egh ɓeni aka ɓilla bah gyaɓ ɓa." 9Kulli teshi kiri ri gih Manowar, le malaika le Kulli egh ye zu ɗeshili a bin ɓamah egh ngha ɗigni njahli a bang ngha. Keminiya buri Manowar nyha nini ya.10Nina agh ɓameh ɓang merre ke waɓɓi buri, "Shinnaǃ Ɓeh pura binang-ɓeni kahna zu a binang nghaǃ" 11Manowar logho pirtye mahmi. Ngha zuni bin ɓeh ya, nah, "Awo ni ɓeni nahteng ri mahmang ngha?" veh nah, "Mini."12Nina agh nah, "Niɓeniya ih ɓi tenana lo ih ɓi ɗig njiteng. Mang ka ɗig gigilla ate muna egh, le mang ka pag tumo le?" 13Malaika le Yahweh nah yi Manowar, 14"Ɗigna ih ka lel muri ari aga kwa nwaɓi ya. Ni ih lih ga akwa pura ri ngung ngha, le ka ɗag yi ih ɓi nuh muru njingung ko gi nuhna ma tenna ko lih guɓung ni nyha kunwar a agh. Ɗigna ih ka bil ga kwa langni ih ɓi pag ga."15Manowar nah yi Malaika le Yahweh, "Kukushi ɗigni sung ma kunbang fittong, ih shi kum minkunbang ih ɓi shi gilli yo muna mbul." 16Malaika le Yahweh nah yi Manowar, "Ko ngha ŋig ga, ni ngi lih gilih lo agh. Keminiya ngha aka pah ɗahra pingsa le, peh bin Yahweh." (Manowar ni yerre ih malaika le Yahweh ni ya.)17Manowar nah yi Malaika le Yahweh, "Mang ki pag lullo, nina agh ate sa gusso ngha atenana lo ɗig njiteng ngha?" 18Malaika le Yahweh nah yi, "Palang ke a ihli lullang? Gi magtahɓiǃ"19Nina agh Manowar tol muna mbul njigiri gipahna, le ɗahrine a muri tahli le Yahweh. Pag gi magtahɓi ngha Manowar ni mahmi ki shinni ya. 20Ngha nlelle logni muri deshile ɗahri wori nji ɓakuli ya, malaika le Yahweh wora a nlelle ni logha muri deshile ɗahra agh. Manowar ni mahmi shinna ga, le vul kundum yang njahli.21Malaika le Yahweh ni ye pura ri Manowar ko mahmi ɗeshili ya. Le Manowar yerre ih malaika le Yahweh ni. 22Manowar nah yi mahmi, "Njiteng ni sa wuh, ate shi shnna Kulliǃ"23Keminiya mahmi nah yi, "Ngha Yahweh ka wol nluo sung ngha, ke ni ag gipahna pingsa ni njigiri gipahna ni shi ya. Ke ni ih ɗumi sung aga kwa ni ya, ko a kunbang ɗag sung ih ɓi shi ogha aga kwa ni ya."24Nzumi ya ɓamah egh ɓil muna buna, le gor lulli ih Samson. Muna egh gullo le Yahweh moshi. 25Bongho le Yahweh ingna piliyi muna egh a Mahaneh, Dan, ntiri Zorah ni Eshtawol.
1Samson 0wora a Timna, le shin ɓamah beh, mauna ngalang mah Filistiya. 2Ngha nyer ni, waɓi tehri ni ngih, "Nshinna ɓamah a Timnah, muna ngalang mah Filistiya. Niɓeniya nkummang ni ih ɓi ɗig mahmang."3Tehri ni ngih nah yi, "Ɓamah nyha a ntiri amuna ngalang le aɓwalo ko a ntiri aɓa lahsung ngha? A ka tol ɓamah a bin aɓa Filistiya, aɓa shuwa nguɓu?" Samson nah yi tehri, "Nkummang ni, ate ngha nshinni ya, yangha ih pashi kunyahlang." 4Keminiya a tehri ni ngih ni yere ih teng ni ya ih pura bin Yahweh ya, ate ih alla ih tig mono ntiri yang ni aɓa Filistiya (ate a kunbang nghe ya aɓa Filistiya ngha ki nong murung muri aɓa Israila).5Le Samson wora Timna ni tehri ni ngih, le a kena a ɓabang njih ngung ma Timna. A shinbang, le a beh ya muna yihm logho zu le ki aggishi ri . 6Bongho le Yahweh zu a muri ni kara, le san yihm egh ntiring ganna nyha ninga mama ih sanni muna mbul ntiring ngha, ngha te nguɓung nyha a bih ya. Keminiya ni waɓi yi tehri ni ngih ga woro pag ga.7Woro ke nahteng ri ɓameh egh, le ngha shinni ya, pashina kunyahli Samson. 8Nzum akara fittong ngha nyer ni in zu a pag njuwula agh, le kenghe giri bang ke shin nluo yihm egh. le shinni, le shin nyih ngha ɓalla ni mamure a yeh hattili yihm egh. 9Pon nyih mamurung nghe a bih le woro, ih lih a njere. Ngha zuni bin tehri ni ngih ya, pah yang ɓaɓa, le a lih. Keminiya ni waɓi yang ih ɓa hattili yihm ni kumi nghang ngha.10Teh Samson wora bah ɓamah egh pag nghang ngha, le Samson kpaɓ njibuno beh, ate ga ni ɗig gipagna le abasa deng. 11Ke aɓa leh mahmi ki shini ninga agh, a zuni yi aɓihyang woro mwoh pur lum ih ɓi a ɗig nini.12Samson nah yi yang, "Le ih ɓi nwaɓi yong ngulliteng. Le ngha ɓeni ntiri yong ka gan al tekushi le ka waɓɓang a kara tonɓahri ma njibuno agh, nga pih adagra ma linen woro mwoh pur lum. 13Keminiya ngha ni ih gan waɓɓang tekushi ya le, le nga peng adagra ma linen woro mwoh pur lum." Anah yi, "Waɓɓi sung ngulliteng lo, nina agh ih ɓi sho oghi."14Nah yi yang, "A yeh ɓa lih ya guɓung pur nghang a lih; le a yeh masso guɓung pyem pur nghang." Keminiya abiri le ni gan kum tekushi a kara tahro agh.15A kara ma ihne agh anah yi mahle Samson, "Nongha ri buro ate ih waɓɓo tekushi ngulliteng nghe, ko sa 'pingso ni ɓa leh ktehro kwa. Ngorsung bah ate nga tigsung aɓa enna le?"16Mahle Samson ingna a ɓuwa a dumi; nah, "Ga awo pag ga ni shiɓi murangǃ Ni a agnjiang ngha.A waɓɓi a ɓa lyang ngulliteng, keminiya ni a waɓɓang tekushi ya." Samson nah yi, "Shinna n'ngha, ngha ni waɓi tehrang ne ni ngih yang nghang agh, ih ɓi nwaɓɓo?" 17Ɓua a yeh akara tonɓahri ma njibuno le yang. A kara ma tonɓahri ya Samson waɓi yi ne ate kangne dudug. Waɓɓi aɓih aɓwale ne.18Kedebang kara ki ingna a kara ma tonɓahri ye agh, aɓuna ni a lah magule egh ya nah yi, "Mang pyem uwor muru nyih? Mang ni masso uwor yihm? Samson nah yi yang, "Ngha ni nɗig ɗiya ni ndalng ngha le, ke ni nga kum tekushi ngulliteng lang ngha."19Le bongho le Yahweh suhla a muri Samson ni gulo, Samson logho ingna Ashekelon le wol nluo aɓwa woro mwoh pur lum. Ponna agi leyang, le pih aɓeni waɓi tekushi ngullitengnghe ya adagra. Wora leh tehri, ɗungso ni yehlulla. 20Malah Samson agh a pih ɓih ne.
1Nzum akara agh, a kunbang ma pon gisoro le kikaya, Samson tol muna mbul le woro a shin mahmi. Kanangiri nah, "Nga wora bin mahmang." Keminiya nkili mabuna ni ɗag yi ih ɓi ingni ya. 2Nkili nah, "Ni njiteng ngha ntollo ni a agnji ya, nina agh mpahne ɓwo ne. Minyehmi uware ni ɓor nsahri. Ni ɓor nsahri? Tolli a tuhkushi."3Samson nah yi, "A kunbang ni ya nga ɗig kunwar ri aɓa Filistiya ngha nga konni yang ngha." 4Samson woro ke bol ankushe woro tongno lumpur tongno le kur yang ɓahri ɓahri, ngille ri ngille. Le tol kashindah le kura ntiring le agille yang.5Ngha tigni gishe ri akashindah ye agh, ɗagha ankushe egh ingna a ɓabang gweh ni tangni kushi yang mami aɓa Filistiya, le a mag gishe ri aɓabang angun gweh ni agara gweh ni ɓabang njingung ni ma zaitun. 6Aɓa Filistiya ihli bang, "Yang ga?" A waɓi yang, "Samson, nkil ɓa Timna ni pag ga ate ɓa Timna tolla mahle Samson pih ɓih." Le aɓa Filistiya woro 9ke wol nlue ɓa Timna ni muni ma ngalang.7Samson nah yi yang, Ngha ga ni mpag ga, nga nweh a mur yong, le nzumo ni pagni ya, le yahlang la pahra." 8Le log yi aɓa Filistiya ni yehlulla wol nluo yang dudug. Le woro ke ɗigha a gungri ni a dingli Etam agh.9Le aɓa Filistiya zu kpaɓa a Yahuda le meshiye ha Lehi. 10Abuna ni Yahuda agh nah, "Mang pag yi ke nzu mkpaɓa a mur sung?" Anah, "Shi zuna ate zu bol Samson, le pag yi ninga mama pag yi sung ngha."11Le abuna ni Yahuda agh wora a gunang ni dingli Etam agh, le nah yi Samson, "A yerina ni aɓa Filistiya ni ki nonmurung mur sung? mang ga a pag yi sung ni ya?" Sanson nah yi yang, "A pagna nghang, le nina agh pagne yang."12Anah yi Samson, "Shi zuna a kuro le sa pih aɓa Filistiya a bih yang." Samson nah yi yang, "Nkaniyi nghang giri ih ni nga wol nluyang kanangiri yong ngha." 13Anah yi, "Oh oh, sa kuhro ni nguri le sa pah yang. Shi ogna risung ni sa wol nluo agh." Le a kuhri ni anguri mapiyo le a pushi bin tahli ye.14Ngha a zuni a Lehi ya, aɓa Filistiya zu ki magjollo ngha a kumni ya. Le bongho le Yahweh suhla muri Samson ni gulo. Nguri a bih pil ninga myang ni a pingshi ya, le soɓko a bih.15Samson kum muh tehnkih mbulnjeng, le tollo, wol nluo abuna woro tongno lum ne. 16Samson nah, "Ni muh tehnkih mbulnjeng, ɗamni muri ɗahma, ni muh tehnkih mbuljeng ni nwolli nluo abuna woro tongno lum."17Ngha samson malli waɓteng ngha, ɓug muh tehnkih mbuljeng nghe ko, le gor lulli beh ih Ramat Lehi. 18Samson og yol njimuru le gor Yahweh le nah, "A pahne guro lo ganluwa magula ni. Kemini niɓeniya nga wuh ni yol njimuru le bga kpah a bih aɓa shuwa nguɓu wo?"19Kulli logshi tuhli a njahli a Lehi le muru sag nghang. Ngha nuhni, pyeri le masso ngiri nyerra ri ya. Nina agh gor lulli beh ih En Hakkore, le ngha uwo a Lehi ha ni kyari. 20Samson ɗig ɓa waɓnjuoh a Israila a yeh akara le aɓa Filistiya ha bogho woro mwoh/
1Samson wora Gaza le shin ma njah beh, le ingna bini. 2A waɓne aɓa Gaza, "Samson zuna bah." Aɓa Gaza zu kangni beh yengreng, a lelli a kunjere lah magula egh duh kwa. A bol gung duh egh kwa. Anah na, "Le ih ɓi shi lelli ha bang ih tuh, le ih ɓi shi wol nlue."3Samson nongha alla ha ntiring duh. Ni ntiring duh agh logho le bol kunjere lah magula egh ni akushi ni ɓahri ya. Uɓɓi njahli, ma gangrina anshile kwa, tolyang gogreh, le a bihkuli le nkonno, a dum Hebron.4A nzum ga agh, Samson agnjih ɓamah ɓeni ɗigha a njonglong Sorek. Lulli ih Delilah. 5Aɓa bol njeh Filistiya zu a bini, le nah yi, "Nongha ri Samson le a yeri bah masso le pag nghang ngha, le njinjere ma yeni a ganni kuni, ate sa kuri le sa pih iriɓiyina. Pag ga, le ɓeni kwa a ntiri sung ngha ka poh azurfa 1,100."6Le Delilah nah yi Samson, "Kukushi, waɓɓang ni yellang ni a pagni ni masso ni, le ni yellang ni ɓwa ka kuhro, le ka gankunno?" 7Samson nah yi, "Ngha a kurrang ni anguri ntah mapiyo, mama ni nyum ma agh tonɓahri, le ngirang ka wuh, le nga ɗig ninga ɓeni kwa agh."8Le aɓa bol njeh Filistiya zuni yi Delilah anguri ntah mapiyo mama ni nyum ma agh tonɓahri, le kur Samson ni. 9Niɓeniya songrina abuna a kangna ntiring le yengreng, a ɗig bnghang. Nah yi Samson, "Aɓa Filistiya ngha a muro Samsonǃ" Keminiya tuh angur ntah egh ninga nguri ɓahlina ni ngha gishe pingshi ya. Nina agh ni yeri ga ki pih masso agh.10Delilah nah yi Samson, "Paghani ni soriyi nghang le a pag nghang yiri. Kukushi, waɓɓang ni yellang ni aka ganni kunno." 11Nah yi, "Ngha a kurrang ni anguri mapiyoni ni sang pah a pagtumo ne ya agh, ngirang ka wuh le nga ɗig ninga anshile aɓayong." 12Nina agh Delilah tol anguri mapiyo, kuri, le nah, "Aɓa Filistiya ngha a muro, Samsonǃ" Abunna ni nong lelli ya ngha a kangna ntiring. Keminiya Samson tuhyi anguri ni bih ya ninga anjinguri.13Delilah nah yi Samson, "Ha niɓeni a soriyi nang le a pag nghang yiri. Waɓɓang ni yellang ni akak ganni kunno." Samson nah yi, "Ngha a ɓalla- le a goshi njimurang tonɓahri ri njiguri, ke a kura ri nkpongho, le ga ɗig ninga anshile aɓayong." 14Ngha ih nongni ntulo agh, Delilah ɓalli yi njimuri gosso ni njiguri tonɓahri le kura ri nkpongho, le nah yi, "Aɓa Filistiya ngha a muro, Samsonǃ" Logha njintulo le uɓ anjinguri ye ni kura ri nkpongho agh.15Nah yi, "Pallang ke a nah, 'A agna jiang,' ngha a waɓɓang gi songrina lo agh? A jollang mbende tahro le ni waɓɓang ni yellang ni awo kumni masso lo magula ni." 16Kareni kwa yangha woro gbenghi a tenne ni tenana le, le gangshine dudug ha tollo ih ɓi wuh.17Nina agh Samson waɓi ga kwa agh le nah yi, "Gi nwah murung ni pa kashiyi njimuru ni murang ngha, ate mini ɓa Nazaret bin Kulli logha ri kara ni a ɓillang ngha. A nwah murang le, masso lang ka ɗag nghang, le nga ɗig ninga ɓeni kwa agh."18Ngha Delilah shina ih waɓne njiteng ni a muri ya, tahshibang a gor aɓa bol njeh le aɓa Filistiya, ih nah, "Nzu ɗeshili, ate waɓna nghang ga kwa agh." Le aɓa bol njeh le aɓa Filistiya kena bini, zuni yi ni azurfa a bih yang. 19Tigne nongtulo a belli. Gor ɓwa ih ɓi zu nwah yi kuro njimuri ni tonɓahri ya, le ingna a ganni, ate masso le ɗag ne.20Nah, "Aɓa Filistiya ngha a muro, Samsonǃ" Logha njintulo le nah, "Nga logni ninga mama pa agh le nga jigri ngirang." keminiya ni yerini ih Yahweh ɗagne ya. 21Aɓa Filistiya bolli le pushiyi njih. A zuni mo a Gaza le ka kuri ni nguri nyeh ma tahgulla. A tig yi ih pil ngih tahli goggiri kareni kwa agh a bin kuro. 22Keminiya njimurung ni a muri ya logna ki puro ɗeshili a nzumo ni nwah ni ya.23Aɓa bol njeh Filistiya kpaɓa binmona ka pih kuli leyang Dagon ngih ɗahra ni binmurubang. Anah, "Kuli lesung ganna kun Samson, ɓa shiɓi mur sung, le tigne a bihsung." 24Ngha aɓayong shinni ya, a ɓongshi kuli leyang, ate anah, "Kuli lesung ganna kun ɓa shiɓi mur sung, le pahne sung ni- ɓa ɓihyi njeh lesung, ɓeni wol nluo dudug lesung ngha."25Ngha a yangha a pagni njibuno agh, anah, "Ngor Samson ate ih tig sung ɓi shi ollo." A pushi Samson bin kuro le tig yang a ollo. A tighi tangha a ntiri agbingrah. 26Samson nah yi muna ni bol bih ya, "Ɗag nghang ih ɓi ndog agbingrah mama bol kangna ye ya, ate nga egngha ri yang."27Niɓeniya ɓah leh ɗungshina ni abuna ni amenah. Aɓa bol njeh le aɓa Filistiya kwa ngha beh. Aɓayong ni kpaɓa a kangna egh ya abuna ni amenah kena woro tongno lum tahro,aɓeni ki shin ki shinbang ngha Samson ki pahni yang gi te ollo agh.28Samson gor Yahweh le nah, "MurungKulli Yahweh, ɗengshi ni mengǃ Kukushi peng masso a kunbang ni, ate ih ɓi nwah aɓa Filistiya mbende mwoh ate pushiyi anjiang. 29Samson bolla agbingrah ni ɓahri a ntiring bol kangna egh ya, le nongha ri yang, bol gbingrah mwoh ni bih mahli, le mamona ni kahtang.30Samson nah, "Le ih ɓi nwuh ni aɓa Filistiya niǃ" Tuhti a agbingrah egh ni masso le, le kangna egh kpah a muri aɓa bol njeh ni anshile aɓeni kwa a yeh ya. Nina agh anluo ni wollo ngha ih wuh ni ya uwora a mama wol kwa logha ri ɓilla le ya. 31Le amuna tehri ni aɓeni kwa a leh tehri ya zu. A tolli, anyer ni le a lingshi ntiri Zorah ni Eshtawol a bah a lingshi tehri, Manowa nghang agh. Samson waɓnjuoh a Israila ma abogho woro mwoh.
1Ɓwa ngha nghang a dingli njeh Ifraimu, le lulli ih Mika. 2Nah yi ngih, "A azurfa ni 1,100 a agha bwo, mama a waɓte nyommoh, le n'ogna- shini nghaǃ azurfa egh ngha binang. N'iɓne." Ngih nah, "Munang, ih ɓi Yahweh mossoǃ"3Nyenna ni azurfa ni 1,100 bin ngih le ngih nah, "Ntigna azurfa ni a bin Yahweh, ate munang sharah ngung le soɓ minlim ndollong. Niɓeni nina agh, nyenno ne." 4Ngha nyenni ngih bolle ya, ngih tol azurfa woro tongno ɓahri le pih ɓa tulgiri ɓeni sherih gilli minlim le soɓɓih muru ndollong, le a tig yang a leh Mika.5Micah ngha ni kangna le akuli le sor gi gerrah mel le malah ni akuli ma ɓa lah, le tol muni mwoh ih ɓi ɗig malah. 6A yeh akara wo agh murung nyha a njeh Israila agh, le ɓeni kwa agh pag ga shina ɓor yi ya.7Niɓeniya basadeng ngha nghang ɓa Betelehem ni a Yahuda agh, ɓa kunvarre le Yahuda, ɓa Lawi. Ɗigha beh ih meshili tumo le. 8Ɓeh ɗag Betelehem ni Yahuda agh woro ke kum bang ɗig nghang. Ngha gingni ya, zu a leh Mika ni a dingli njeh Ifraimu agh. 9Micah nah yi, "Nji yebbang ni pur nghang?" Ɓeh nah yi, "Mini ɓa Lawiya ni a Betelehem ni Yahuda agh, le myang ngi ganglah ngi al bang ba nga ɗig nghang ngha."10Mika nah yi, "Ɗig ni meng, le a ɗig tehrung binang ni malah. Nga poh azurfa lum a bogho, adagra maɓonna, ni gilihna lo." Nina agh ɓa Lawiya wora leh. 11Bang ɓor ne ɓa Lawiya a ɗigna le ni ɓeh, le muna buna egh pil ninga muna Mika12Mika tig ɓa Lawiya egh ate atumo ma gerenteng, le basadeng nghe pil malah, le yang ngha a leh Mika. 13Le Mika nah, "Niɓeniya nyerina ih Yahweh ka pag gi maɓonna te murang, ate ɓa Lawiya ni ɗigna malah lang,"
1A yeh akara wo agh murung nyha a Israila agh. Kunvarre le aminkah Dan ngha ki al kahsa njeh ni aka ɗig nghang ngha, ate ha a kara ye ni a kum gibbere a ntiri akunvarre le Israila agh. 2Aɓa Dan tahshi aɓwa a ntiri gogwo le kunvarre leyang, abuna egh aɓeni a tahshi ya agara luwa ni pura zorah, ni Eshtawol agh bni, aka kah ni kushiyang a shinbang te njeh, a fahshi yarata. Anah yi yang, "Nworo le nshi njeh egh." A zu a nji dingli njeh Ifraimu, a leh Micah, le a nong nghan ni duh egh.3Ngha a yangha kahri leh Micah agh, a yeri nahteng basadeng ɓa Lawi. Nina agh a tangha njahli le ihli, "Yang zuni weh bah? Mang awo pagha a bah? Mang pag yi ke awo ngha bah?" 4Nah yi yang, "Ga ni Micah pag nghangːTollang ih nwihyang ih ɓi nɗig malah."5Anah yi, "Kukushi al gi waɓna le Yahweh, ate sa yere ko ginya ni sa gingni ni ya ka ɓor yi sung." 6Malah nah yi yang, "Nwor ololo. Yahweh ka billi yong a njinjere ni nga gingni ya."7Le abuna ni tongno agh woro le zu a Layish, le a shina aɓayong ngha ki ɗig ɗigna ololo, ninga njinjere mama aɓa Sidoniya, gangsa nyha se pollo bang. Ɓwa nyha lihyang ni luwa ko gangshi yang a njinjere ni kwa agh a njeh ya. A ɗigha kukwo ni aɓa Sidoniya le a nyha ni gipagna ni kpaɓ yang ngha. 8A nyerra bin kunvarre leyang a Zorah ni Eshtawol. Aɓwa leyang ihli yang, "Mang ki pag kuntumo leyong?"9Anah, "Nzuǃ shi log yi yang ni luwaǃ Shi shinna njeh egh maɓonna ni. Nyha nga pag guɓung ngha? Ke ih ɓi ntenghi bang ri log yi yang ni luwa le n'ag njeh egh. 10Ngha nwor agh, nga bilbang bin aɓayong ni ɗig ololo agh, le njeh egh gullaǃ Kulli pahne yong ni -njeh ni guɓung nyha a nyha ne ya agh."11Abuna ma kunvarre le Dan woro tongno topur mwoh, kur riyang ni agi tahluwa, pura Zorah ni Eshtawol. 12A woro le aka kpaɓa a Kiriyat Jearim, a Yahuda. Ini ga pag yi ke aɓayong gor lulli beh ih Mahaneh Dan ha zu ni kyari; ngha nji manjeh le Kiriyat Jearim.13A ɗag beh a woro le a zu a nji dingli njeh Ifraimu, le a zu a leh Micah. 14Le abuna egh ni tongno aɓeni woro ke shin njeh Layish ya nah yi aɓwa leyang, "Nyerina ni a lah ni ya efot ngha nghang, kuli ma ɓalah, gi sherah minlim, ni muru ndolong gitulla? N'agni niɓeni mang nga pagha."15Nina agh a kenghe le a zu a leh basadeng, ɓa Lawiya egh, a ɓaleh Micah, le a mag yi kun. 16Niɓeniya aɓa Dan ni woro tongno topur mwoh, kur riyang ni agi luwa agh, tangha a kunjere ingna leh egh. nghe17Abuna ni tongno ngha ki shin njeh ye ya wora beh le tol gitulla minlim egh, ni efot, ni akuli ma ɓalah, ni muru ndolong gitulla minlim, ngha malah tangni kunjere ya ni abuna ni woro tongno topur mwoh ni kur riyang ni agi tahluwa agh. 18Ngha a ingni ni a leh Micah le a tol gi sherah minlim egh, ni efot, ni akuli ma ɓalah, ni muru ndolong gitulla minlim, malah egh ihli yang, "Mang nga pagha?"19Anah yi, "Bol gungǃ Tig bwoh a kunno le a zu ni sung, le a ɗig tehrung ni malah a binsung. Ɓor na uwor mama aka ɗigni malah le ɓwa mwoh agh, ko ɗig malah le kunburi ni kunvarre a Israila agh?" 20Yahli malah egh posso. Le tol gi sherah minlim egh, ni efot, ni akuli ma ɓalah, ni muru ndolong gitulla minlim, le wor ni aɓayong nghe.21Nina agh a pilla le a wor woro leyang, a tigha amuna ma kennina, ni agiluwo leyang ni agikunna leyang maguliyi na a dum yang. 22Ngha a wori duna kukwo agh ni leh Micah agh, a gorra abuna aɓeni a kahri leh Micah agh bin mona, le a ɓangha a kumma aɓa Dan. 23A mag yi aɓa Dan jollo, le a pilla anah yi Micah, "Mang pag giri ke a gor yong a kpaɓ yong bin mona?"24Nah, "N'iɓna akuli ni gil agh, ntolla malah lang, le yong ngha nga woro. Mang ɗeshili uwo nɗag nghang? Ni yellang ni nga ihli nang, 'Mang ki gangso?'" 25Aɓa Dan nah yi, "Ka ɗagsung ih ɓi shi ogho a waɓ te guɓung ngha, ko abuna ɓa yehlulla ka kahwo ni luwa, le weh ni aɓa liyo kwa a wol nluo yang." 26Le aɓa Dan wor woro leyang. Ngha Micah shinni a uware ni masso agh, pilla le wora leh.27Aɓa Micah tol ga Micah gil agh, ɗeshili ni malah le, le a zu a Layish, a bin aɓayongni ɗig ololo nyha ni gangsa a agh, le a wol nluo yang ni garabwoh le pingshi lah magula egh. 28Ɓwa nyha ka ashi yang ngha ate Sidon saɓna ni yang, le a nyha ni gipagna ni kpaɓ yang ni ɓung ngha. Beh nagh kahri Beth Rehob. Aɓa Dan ye ɓag lah magula egh le ɗigha beh. 29A gor lulli lah magula egh ih Dan, lulli kahyi yang Dan, ɓeni mwoh ni a ntiri amuna Israila agh. Keminiya lulli lah magula egh ya a gori pa ih Layish.30Aɓa Dan tig yi muyang gi sherah minlim, Jonathan muna Gerhom, muna Musa, ini ni amuni ni ɗigha amalah le kunvarre le aɓa Dan ha kare ni a bolli yang guro agh. 31Nina agh a gushi gi sherah minlim le Micah ni gil agh ni kunbang ni kwa tollo leh Kulli ngha a Shiloh agh.
1A kunbang ngho aɓa Israila nyha ni murung ngha, le ɓwa ɓa Lawiya ngha nghang, ɗigha minlah a njeh Ifraimu. Tol yi muri bamah ni minmah guro a Betelehem ni Yahuda agh. 2Keminiya minmah gure pagh yi giri ninga mah njah; ɗaghi le wor gile a leh tehri a Betelehem ni Yahuda agh. Ɗigha beh shienri ihne.3Le buhri logho le pir tye ate ka nuh muri ih ɓi nyerre. A wor ni guro le, ni anbuljeng ɓahri. zuni mo a leh tehri. Ngha teh muna ngalang nghe shinni ya, pag binmurubang lungri nini. 4Nkilli, teh muna ngalang nghe nuh muri ih ɓi ɗig ni yang ma kara tahro. A lih ni nuh, le a nongho.5A kara ma ihne ya log niberi gil ri ih ka woro, keminiya teh muna ngalang nghe nah yi nkilli, "Lih brodi sang fittong kedebang a woro." 6Nina agh a yangha kwa ɓahri ya a ɗigha njeh a lih ni nuh. Le teh muna ngalang nghe nah, "Kukushi agha a nong ɗeshili a kum kunbang ma ɓonna."7Ngha ɓa Lawiya egh logni ka wori ya, teh muna ngalang nghe jimmi ih ɗigha, nina agh ariyi yahli le nongha beh ɗeshili. 8Kara ma tongno agh, log niberi ih woro, keminiya teh muna ngalang nghe nah, "Lih brodi, le a lel ɓa kara." zNina agh a yangha ɓahri ya a lih gilihna.9Ngha ɓa Lawiya ni minmah guro le ni guro le logho ka wori ya, nkilli teh muna ngalang nghe nah yi, "Shina niɓeni, kara ngha ki ɗuro ki kah a kapolla. Kukushi ye nongho, le a kum junbang maɓonna. A gan log niberi kpikpi kaberi le a wora lah."10Keminiya ɓa Lawiya egh ni agni tele nongho agh. Logho le woro. Wora nji Jebus (ini pag Urushalima). Yangha ni anbuljeng ɓahri- le a wor ni minmah guro le. 11Ngha a billi bang kaahri Yebus agh, kara wara woro, le guro nah yi telelah le, "Zu, shi kengha a leh aɓa Yebusiya le shi nongg nghang."12Telelah nah yi, "Ni sa kengha a njeh le aɓayong ma sa ni aɓa Israila ni ya agh. Sa wora Gibiya." 13Ɓa Lawiya egh nah basadeng nghe, "Zu, le ih ingna mwoh le abogho, le shi nongha a gibiya ko Ramah."14Nina agh a woro, le a zu gyaɓ ni Gibiya, a kasa njeh Banyamin pyerari ingna le kara. 15A kenghe le a nongha Gibiya. A woro aka ɗigha njahli a bin kpaɓa, keminiya ɓwa nyha tol yang kehni leh a nong nghang ngha.16Keminiya ɓagula ngha pura a bin tumo le a bang ni kapolla ye. Ini ɓa njeh Ifraimu, le yang ngha ih ɗigha a Gibiya ma kunbang fittong. Keminiya aɓayong ni ki ɗiigha beh ya aɓa Banyamin ni. 17Logshi nji le shina aɓa gingbiri a bin kpaɓa. Ɓagula egh nah, "Nga kah nji yebbang? Nji yebbang ni pur nghang?"18Ɓa Lawiya nah yi , "Shi sung ngha njere shi pura Betelehem ni Yahuda agh sa kah minlah ni a njeh Ifraimu agh, mama beh ni pur nghang. Nwora Betelehem ni a Yahuda agh, le myang ngi kah a leh Yahweh, keminiya ɓwa nyha mwoh ka tollang ka kahni leh ya. 19Shi sung ngha ni lusung ate mbuljeng lesung, le brodi ni mur inabi ngha nghang temurang ni guro lo mangalang, ni basadeng guro lo ni. Guɓung nyha sa alla agh."20Ɓagula ye mag yi yang kun, "Ololo ih ɓi ɗigni yongǃ Nga tol dungro leyong kwa. Giri mwoh ke ih ɓi n'nongha bin kpaɓa ni ya." 21Nina agh ɓeh zuni ɓa Lawiya a leh le pih ambulnjeng gilih. A lag kushiyang le a lih ni nuh.22Ngha yahli yang ki pag ni binmurubang ngha, abuna ngha nghang a njeh ye, aɓayong ma nangna, zu kangni leh, wol kunkangna. A waɓteng ri ɓaguleh, telelah ye, ki nah, "Zuni sung abuna ni zu a liyoh agh, ate sa yeri yang." 23Ɓeh, telelah ye, puro zu a bin yang le nah yi yang, "Oh oh, amuna tehrang, kukushi, ke ih ɓi mpag gimashihra ni yaǃ Ɓehni ya biri ni liyang, ke ih ɓi mpag gi irriɓiyina ma nangna ni yaǃ24Nshinna, muna ngalang lang ngha ni yeri ɓabura agh, ni minmah guro ngha. Le ih ɓi nzuni yang dabeng niɓeni. Mpag ga yahli yong tol agh ni ya, le mɓihyi yang. Keminiya ke ih ɓi mpag jah gi irriɓiyina ma nangna ri ɓeni yaǃ" 25Keminiya aɓeh ni teshi kiriyang ri ya, nina agh ɓeh bol minmah guro le zuni bin yang. A nongni ni mo a tenne ni ɓihyi ni duh ye kwa, le ni duhdur bang ngha a ɗag yi ih woro. 26Ni duhrubang ngha ɓameh zu le zu kpah a kun kahla le ɓeh, bah telelah le pag nghang ngha, le nongha beh ha kahra puro.27Telelah le log niberi le logshi kunjere lah ye, le puro woro. Ni gan shin minmah guro le ni nongha kunjere ya, ni bih a muri kunkangna. 28Ɓa Lawiya egh nah yi, "Logho. Ih ɓi shi woro." Keminiya ni pil yi ya. Tolli tigha muri mbuljeng, le ɓeh wora lah.29Ngha ɓa Lawiya egh zuni lah agh, tol njibwo, le bol minmah guro le kashiyi nkunle lumpur ɓahri, le tashibang ne ba kwa agh a njeh Israila. 30Ɓeni kwa shin gire ya nah, "Jah ga ni pah pag ri ko a shina logha ri kahra ni aɓa Israila puri a njeh Masar agh zuni ni kyari. Nɗengsa muriǃ Nwaɓi sung ga sa pag gaǃ"
1Le aɓa-Israel- logha Dan kenna Beersheba, kpaɓni njeh Gilead ye- zu abeng, le kpaɓmurung le aɓwa kpaɓɓa binmona ninga ɓwa mwoh a kundum Yahweh a Mizpah. 2Ke amagulina le aɓwa kwa, akunbiri ma Israel kwa, tol bin tangha le yang a kpaɓɓa aɓwa le Kulli-̩400,000 ab.a kusung ni garabuwo gilriyang te wolrung agh.3Niɓeniya aɓa-Benjamin ogna ih aɓa-Israel wara a Mizpah. Ke aɓa Israel nah, "Waɓɓi sung niyellang ni temashihra ni pagni ." 4Ke aɓa-Levi, bura bamah ni a wol nlueh ya, agha, " Nzu aGibeah anjeh la aɓa Benjamin, Mini ni ɓamahmakyena, te nongha beh.5Ni duh agh, aɓakundunna ma Gibeah pura rang, kangni lah, atollo aka wol nlueh. A nong ni ɓamahmakyena ah tenne, le wuh. 6Ih tol ɓamahmakyena le nkashiyi ngiri lulushi, le ntashi bang ni gushe ah kasa njeh ni kwa'agh gibere le Israel ni ya, atema a pagna temashihra ninga gipagna giyiɓina manangna a Israel. 7Niɓeniya, yong kwa aɓa-Israel, ihɓi waɓteng ni Nahteng amuri."8Aɓwa kwa logho kushimona ninga ɓwa mwoh, le ah nah, Manona le sung nyha ka wora a gunri le ya, le manona le sung nyha ka nyera aliye yaǃ 9Keminiya niɓeniya gah ni mwoh shi pag yi Gibeahː Shi pura ri yang ninga mama nyaɓi dum mi sung agh.10Shintolla abuna lum le ma woro-tongno ari akunbiri ma Israel kwa, ni woro-tongo le gweh mwoh, ni gweh mwoh le gweh lum, te kum agilihna ate aɓwa ni,nina'agh le aka zu a Gibeah ni Benjamin agh, aka fugshi yangate giyiriɓina manangna ni apgha a Israel agh." 11Nina'agh abuna ni kwa a Israelkpaɓɓa amuri lahmagulla, kpaɓɓa ninga ɓwa mwoh.12Ke akunbiri le Israel tashi abuna ari a kunbiri ma Benjamin., ki nah, "Temashihra mang pagha a ntiri yong ngho? 13Nina'agh, ih pah sung aɓayong mashihra ma Gibeah, nina'agh shi wol nluoh yang, le shi pushi agimashihra ni kwa a Israel." Keminiya aɓa-Benjamin ni teshikiri ari teng le amuna ter yang, aɓa Israel. 14Le amuna Benjamin pura kushimona alahmagulla kenna Gibeah te gil rung wol rung ari amuna Israel.15Ke aɓa-Benjamin pura binmona alahmagulla te wolrung a kare gweh woro-ɓahri pure topurmwoh aɓatahluah nga a alliyi wolrung ni garabuwo agh. Ɗeshiya, atarina abuna gweh tomɓahri aɓeni ɗigha a Gibeah. 16Ah ntira aɓatahluah ni gweh tomɓahri ya ah kattang ni. Ɓeni kwa'agh loghle ɓug ntangso ari nyongmurung ni ki kpah koh agh.17Ni a bangha aɓeni pura a Benjamin agh, gowo le abuna ni aɓa-Israel n i ya ngha ̩400,000, aɓeni alliyi wolrung ni garabuwo agh. Kwa le yang aɓatahluah ni. 18Ke aɓa-Israel logho wora a Bethel, le ke illi Kulli. A illi bang, "Yang mwoh ka purari aɓa-Benjamin ni kundunna ate mur sung?" Yahweh nah, "Judah ka purari yang ni kundunna."19Ke amuna Israel kashibang sup le ke nɪong tangsa kahri Gibeah. 20Ke abuna ma Israel pur wol rung ri aɓa-Benjamin. A tig tangshi luah le yang ari yang a Gibeah. 21Ke aɓa-Benjamin pura Gibeah, le wol nlueh abuna gweh woro-ɓahri pur ɓahri a ntira aɓa-Israel a kare.22Keminiya abuna ni Israel agh tengsh riyang le a kpaɓ njang luah abah tangshi ngha ni kundunna agh. 23Le aɓa-Israel woro ke ɓwah a kundum Yahweh ha kapolla., le ah ag njere abin Yahweh. Ah nah, Ih shi wora awol rung ari amuna ter, aɓa-Benjamin?" Yahweh nah, 'Ih purari yang!"24Nina'agh aɓa-Israel woro ari aɓatahluah ma Benjamin a kara ma ɓahri. 25Amuri kara ma ɓahri ya, aɓa-Benjamin puro a Gibeah le wolla abuna abɐa-Israel gweh-lum-pure-tombitahro. Abune kwa'agh alliyi na wolrung ni garabuwo26Le aɓa-Israel kwa, aɓwa kwa, wora a Bethel le ɓwah, le ɗigha a kundum Yahweh a gonno a kare ha kenna kapolla le apah gipahna ma pinshina ni gipahna ma olollo a dum Yahweh27Ke aɓa-Israel illi Yahweh-ate doroshi ma ogrung le Kulli ngha beh ɓeri, 28le Phinehas, muna Eleazar muna Aaron, nga ki pagtumo dum doroshi a kara wo-"Ih shi wora a wolrung ɗeshili ari aɓa-Benjamin, amuna ter sung, ko shi ɗagteɓi yi?" Yahweh nah, "Purari yang, ate kaberi ya Nga agni yong nga gani yang,"29Nina'agh Israel tashi abuna abin ma songrina anjeh Gibeah. 30Ke aɓa-Israel wolrung ari ab ah kara ma tahro, le atig njanh tahluah ari Gibeah ninga mama pah a pag ngha.31Le aɓa-Benjamin pur wolrung ari aɓwa, le ah piriyi yang ari alahmagulla. A logshi wolnlueh ɓaɓɓah le yang. A kenna abuna ma Israel woro pur lum ngha wuh aɓabang ni muri njinjere ɓaɓɓah wora Gibeah32Le aɓa-Benjami nah, "A gana yang a yangha aɓangha ri sung, ninga mama ni kundunna agh." Keminya aɓa-Israel nah, "ɗey ihɓi shi yere shi ɓangha le shi non yang aɗag lahmagulla a zu ah njere." 33Abuna ma Israel logho tig njah luah a Baal Tamar. Le aɓa-Israel ni vulliya abang ngha puriyo ni myere a bang le yang a Maareh Gibeah.34Abuna ma Israel ni gweh lum ni kwa atariya purari Gibeah, le wolrung ke gullo, keminiya aɓa-Benjamin ni yeri agikonina ngha gyaɓ ni yang ngha. 35Yahweh gana aɓa-Benjamin a dum Israel. A kara wo agh, aɓa-Israel girnjah abuna ma Benjamin 25,100. Aɓeni alliyi wolrung ni garabuwo ni kwa wuh.36Ke aɓa-Benjamin sɯinna a gana yang ngha. Ke abuna ma Israel sishi aɓa-Benjamin, ate ayngha ashina ri vulliya gibang a njum Gibeah agh. 37Le abuna ni vulliya lgoho ni kahra, le kahra ingna Gibeah, le a wol lahmagulla ye kwa ni kun garabuwo. 38Ke tig giɗumna antiri abuna ma Israel ni abuna ni vulliya ma ngih lelle nlagiri ka logho ah lahmagulla.39Ngha aɗum giɗumne abuna ma Israel ka pilla a luah. Niɓeniya aɓa-Benjamin logshi wolyang le wolnluoh abuna ma Israel ni ki ka woro mwoh pur lum agh le a nah, "Njiteng ni a yangha a gan yang a kundum sung, ninga mama a luah ma kundunna agh."40Keminiya ngha jouri lellel ki logni kuli a lahmagulla agh, ke aɓa-Benjamin pilla ki shin lelle ni ki logho akuli a yeh lahmagulla ye kwa agh. 41Le abuna ma Israel pilla a mur yang. Ke abuna ma Benjamin koshiyo, ate ashinna gikonina zu na mur yang.42Nina'agh a ɓangha ri abuna ma Israel, ɓangha ki ka njijere ɓalusung. Keminiya wolrung nge ke wor mur yang. Ke abuna ma Israel puro alahmagulla le girnjah yang abah a ntangha ngha.43A kangni aɓa-Benjamin, apir yang ni pariya ha kenni yang a Nohah, a njinjere ni kwa kika njitebang le Gibeah agh. 44Logha kunbiri le Benjamin, gweh lum pure tombiharo ni wuh, abuna kwa yeri pag luah agh ni.45A pilla ɓangha nji ɓalusung ni ki ka ri tahli Rimmon agh. Ke aɓa-Israel wol nlueh gweh tongno magowona le yang a muri njinjere. A woro pir yang , a tayang gyaɓ a njere ni kwa ki ka Gidom agh, le wolnluoh gweh ɓahri a beh. 46Aɓatahluah ma Benjamin ni kpah a kare ya ngha gweh wura-pur tongno-abuna ni yeri wolrung ni garabuwo agh; kwa le yang aɓa yeri nluah ni.47Keminya abuna woro tongno topurmwoh pilla le ɓangha nji ɓalusung, njiri tahli ma Rimmon. Ha shienri oihne ayangha a ɗigha a tahli Rimmon ye. 48Le abuna ma Israel pilla nyera ri aminkahyi aɓa Benjamin ni wolnlueh yang kun garabuwo a nje kwa. agiluwo ni agah kwa akumma. A pinshi a alh ni kwa anjinjere le yang ngha.
1Niɓeniya abuna ɓa Israila kaniyi na giri a Mizfa, "Ɓwa nyha a ntiri sung ka pah muna ngalang ih ɓang wula a bin ɓa Banyamin agh." 2Le aɓeh wora Bethel ke ɗig nghang a dum Yahweh, buah ni ngih yang ɓororo ha kapolla. 3A gor bang, "Mang pag yi, Yahweh, Kulli le Israila ke ga pag giri bin Israila, ih ke kunvarre lesung nwoh ki ɓor ni kyari?"4Bang kor agh aɓayong logni niberi le ɓag deshile ɗahra le ɗahri gipahna pingsa ni gipahna ololo. 5Aɓa Israila nah, "Kunvarre le Israila mayeni ni zu a kpaɓa bin Yahweh ya?" Ate a kaniyi na giri maɓonna a muri ɓeni kwa ni kpaɓa a bin Yahweh a Mizfa a agh. Anah, "A njiteng ngha a wol nlue."6Aɓa Israila shin gienna le muna ngih yang Banyamin. Anah, "Ni kyari ya a pushina sung a ntiri Israila. 7Yang ka pih aɓayong ni uwo agh amenah, ate mama shi wara shi kaniyi Yahweh giri ih ni sa ɗag mwoh leyang ki tig mun a ngalang lesung lah agh.?"8Anah, "Kunvarre le Israila ma yenni ni kehna bin Yahweh a Mizfa agh?" A yerre ih ɓwa nyha pura ntiri aɓayong ni a Jabesh Gileyad agh. 9Ate ngha aɓayong logni bi ɗigna leyang ngha, ɓwa nyha a shina ɓa ɗigna a Jabesh Gileyad a beh ya. 10Kpaɓa le ɓayong tutti aɓa yeri luwa 12,000 ni lagha ih ɓi a kah wolla aɓa ɗigna a Jebesh Gileyad ni garabwoh, kpaɓni amenah ni amuna.11"Mpag gaː Ɓabura ni ɓamah ni kwa yerina ih nongna ni ɓwa agh a tig yang ate juhro." 12Abuna egh kummo a ntiri aɓeni ɗigha Jabesh Gileyad amuna ngalangni ni yeri abuna a nji ri nongni yang ngha agh woro tongno ihne, le a tol yang a kehni a Shiloh ni Kan'ana agh.13Kpaɓa le ɓayong kwa tahshi kuntumo le waɓɓi aɓa Banyamin aɓayong ni ngha a nkonno Rimmon ih a yang ngha a pahyang ololo. 14Aɓa Banyamin nyerre a kunbang nghe le a pahyang amah Jabesh Gileyad aɓeni a ɗag ni usulo agh, keminiya amenah egh ni poyerra muyang kwa agh. 15Aɓayong nghe shin gienna le aɓa Banyamin, ate Yahweh tigna koriyo a ntiri akunvarre le Israila.16Le aɓa tenna le kpaɓa ɓayong nah, "Ni yellang ni nga kumni yi aɓa Banyamin aɓeni a ɗag ga,a ate mama a wara wolla amh yang ngha?" 17Anah, "Gibere ngha nghang ka ɗigha ate muri aɓa Banyamin aɓɓa uwo agh, nina agh kunburi egh ni juhro a Israila agh.18Ni sa gan pahyang amenah a ntiri amuna ngalang lesung ngha, ate aɓa Israila kaniyi na giri, ki nah, 'Juhroni ni ɓeni kwa pih ɓa Banyamin ɓamah agh.'" 19Nina agh anah, "Nyerina ni njibuno le Yahweh ngha nghang bogho ni kwa agh Shiloh (mama a nji eɓɓe le Bethel, nji tehbang le njere ni pura Bethel ki kah Shechem agh, le nji gangra le Lebanon agh)."20A lagha abuna le aɓa Banyamin, anah, "Nworo le nvullo nsongro le nlel bang a ɓabang njingung. 21Nlel kunbang ni amuna ngalang ma Shiloh ka puri ate tahnwang ngha, le mpuro a bang njingung ni kahra le ɓeni kwa agh ih ɓi bol yi muri ɓamah a ntir amuna ngalang ma Shiloh, le nyerre nwora njeh Banyamin.22Ngha atehyang ko amuna ngihyang zu a ɗumisung shiɓa agh, sa nah yi yang, 'Nɗumisungǃ Le ih ɓi a ɗigha ate ni shi kumi ɓeni kwa agh ɓamah a kunbang luwa agh. Awo ngha kpanana, ate mama ni a pah yang amuna ngalang lo agh.'"23Aɓa Banyamin pa nina. A tolla amenah ni yahli yang tol agh a ntiri amuna ngalang ni tang ngwang ngha,le a tol yang amah yang. aA woro le a nyerra bah pag gibere leyang ngha. A ye ɓagha alah egh le a ɗigha a yeh. 24Le aɓa Israila ɗag beh le nyerra lah, ɓenikwa agh a bin kunburi ni kunvarre le, le ɓeni kwa agh a bin gibere le25A karawo agh murung nyha a Israila agh. Ɓeni kwa agh pag ga shina ɓor yi ya.
1Gire pagha akara ni nja le aɓawaɓjuoh nga yahlo kpana njeh, le ɓwa nghang ngha a Bethlehem ma Judah woro ke ɗig biri a nje Moab ni mahmi na munabuna le ɓahri. 2Ke lulli ɓabure Elimelek, ni lulli mahmi ih Naomi. Ke lulli a muni ɓahri ih Mahlon ni Kilion, aɓa Ephrath ma Bethlehem ma Judah. A bilbang a nje la Moab la a ɗigha biye.3Le Elimelek, bura Naomi. wuh, ɗanghi na munabuna le ɓahri. 4Ngho amunabune ke tigha a mah a ntiri a mehna le a moab; ke luli mwoh ih Orpah le lulli mamona ih Ruth. Aɗigha biye bogho lum. 5Le Mahlon ni Kilion wuh kwa, Aɗaghi ni muri amunabuna nhya ɓabura nhya6Le logho na aminkili la anyere a ɗag nje Moab atema ih ogna a nje Moab ih Yahweh pagne aɓaliye pah yang gilihna. 7Nina agh ɗag ba kana woni nghang ngha na aminkili ɓahri, le a giya njinjere nyera nje Judah.8Naomi nahyi aminkili ni ɓahri ya, "Woro, nyere, ɓeni kwa, a liye ngih. Ɗeh Yahweh ih ɗumiyong tollo, ninga mamah ih ɗumna ngha tollo ri luoh ni meng ngha . 9Ɗeh Yahweh pah yong usulo, ɓeni kwa, a liye ɓabura maɓɓi." Le kpa ra riyang, ni loghshi gih yang a ɓuwa, 10Le nahyi, 'Owo! Nyeni ni weh a bin a ɓaliyo."11Keminiya Naomi nah, "Mpil njum yong, amunang! Mang paghi te nga wori meng? Nwa oh na amunabuna a yang te muyong, ate aɗigha abura yong? 12"Mpil njum yong, amunang! nwor woro le yong, ate nyayina mashin ma kum ɓabura. Ake nah, 'Ih nga kum ɓabura ni duh,' la nye ɓilla amunabuna, 13nina agh lel yang sete a gulliyo? Ngha ɗigha ninga ɓangwula na ɓabura agh? Owo, amunang! Gire gi konnang ate muyong ate bih Yahweh pura rang."14Le aminkili logshi agih yang ɓuwa ɗeshili. Orpah kpari nkili magallang magyi chikara, keminiya Ruth kpagha ri. 15Naomi nah, "Shinna, ɓwomah nyena woro bin aɓaliye na akulli le. Nyenni ɓwomah."16Keminiya Ruth nah, "Ka tagha rang ih ɗagho agh, ate mpil njumang ri piltiyo agh. ate ba kwa a wor nghang ngha, Nga woro; ba kwa aɗigha ngha, Nga ɗigha; aɓaliyo ka ɗigha aɓaliyang, Kulli lo ka ɗig Kulli lang. 17Ba a wuh nghang ngha, ngha wuh, beni aka lingsang nghang. Ɗeh Yahweh peg gani, dudung, ate gumuya keminiya luoh ni ka koriyi sung." 18Ngha Naomi shin Ruth tolla ih ga wori moh ngha, Ɗangte sangshiri ari19Nina agh a gya ɓahri kedebang a zu bilbang ri lah Bethlehem. Gire pagha ngha a zu billi bang a Bethlehem agh, binmurbang ma tol lah ye kwa. Ke amehna nah, "Naomi ni gah?" 20Keminiya nahyi yang, "keg ngorang Naomi agh. ih ngorang lullo, ate Ɓairitennakwa pagnani meng ni lullo mashin. 21Nworo aɗungso, keminiya Yahweh nye nyeshinang ɗeshili ni mɓonri. Nina agh kepala ke nga gorang Naomi, shiniya Yahweh waɓnakung a murang ni Ɓairitennakwa magna ngha giri rang?"22Nina agh Naomi ni Ruth mah Moab, minkili, nyeni nje Moab. Le a zu a Bethlehem zu pyera ri tol gisoro kikaya agh
1Niɓeniya Naomi ngha nna ɓwalung njibin buri, ɓah gikunna ni a kunvare la Elimelech, lulli ih Boaz. 2Ruth, mah moab, nahyi Naomi, "Niɓeniya ɗagha ih woro ike altekoro a shile akiri njigiri aɗagha aɓabang agh. Ngha pir teh ɓeni kwa ag njang ngha," Nina agh Naomi nahyi , "woro, munang."3Ruth kenne altekoro ga aɗagha aɓabang agh. Le pagha zu a ba ɓabang le Boaz, ɓeni a kunvare la Elimelek. 4Nshinna, Boaz zu a Bethlehem le nahyi aɓa pag tumo, "Ɗeh Yahweh ih ɗig ni yong." Le aghi yang, "Ɗeh Yahweh ih mosso,"5Le Boaz nah ɗengla le ni ki tignjiri aɓa pag tumo, "Nyang pag bura min ɓamah ni?" 6Ke ɗengla le ni ki tignjiri aɓa pag tumo agha nah, Min ɓamah ni nyeni Naomi a nje Moab. 7Nah ngha, 'kukushi ɗagha ih altekoro a korogiri a njum aɓa pag tumo.' Nina agh ke zu a bah pagha ga logni ɓeri zuni niɓeniya, usulo a lah fitog."8Le Boaz nahyi Ruth, " Aya wo ogha ngha munagallang lang? Ka ye ki altekoro abi ma sa'a; ka ɗag ɓabang lang ngha. Keminiya, tagha bah apag tuma na min amehna lang ni ki pag tumo agh. 9Tig njoh ɓabang na aɓuna ki pag tumo egh ngha la bil burkushi a shille amehna. Ni waɓɓi a aɓune ka ɗogho wo? Ba kwa awo og njemuru agh, a logle a wora ri bang muru a ki nuh muru mamah amunabuna togha."10Le kpah kushi Boaz ni kundumi ni gugha njahli. Le nahyi, "Mang paghi ke kum ɓorro a njoh ninga ka gangshi muro rang, biri?" 11Boaz aghile nahyi, "A waɓ nagha, ga kwa a pagha logha ri luoh le buro agh. A ɗagha a terro, gowoh, ni nje ɓilla lo asowate nkilo magallang a zu nje la aɓayong ni na yeriya agh. 12Ɗeh Yahweh ih woh na gi pagna lo. Ɗeh a kum wah kwa a bin Yahweh, Kulli a Israila, ɓeni akum vullo a mbur le ya."13Le nah, "Le ihɓi kum ɓorro a njoh, magula lang, ate a ginnang, a nah nateng rang yerata, ke minibote mamuna le a tsarilah lo agh14Ari kunbang lih gilih Boaz nahyi Ruth, "zu a bah lih shille brodi, a inshi mintana lo muru mba hagna ni, "ɗigha girikari apag tumo, le nonghi njigiri matonna. Ke lih ɗimma ni ɗashile.1516Ngha logni ih ga altekoro agh, Boaz tigha aminabuna, nahyi, "nɗanghi ih altekoro mamah amuri koro agh, ke paghi ga ni ɓotiya agh. Ɗeshiliya ih pushiyi a kiri njigiri ari mamah a kur agh, inɗagyi ih altekoro ye ke saghi ya."17Nina agh altekoro abang egh ha kapola. Le wol akiri njigiri ni aliyi ya, ke nji kikaye kehna gwoh. 18Tolli ingnini a ntiri lah. Le nkili magallang gi shin tekoro ni aliya. Ruth nye pushi nshille nji gah aton ngha ma gilih le pih.19Le nkili magallang nahyi, Njebang ni a altekoro nghang ngha ni kari le? Njebang ni a ke pag tumo ngha? Ɗeh ɓabura ni agh njoh agh ihɓi mosso," Le Ruth waɓɓi nkili magallang tenanale ɓabura ni pag tele ɓabang ni pag tumo nghang ngha. N'nah, "Lulli ɓabura ni pag tele ɓabang ni pag tumo ngha ni kari ya ih Boaz." 20Naomi nahyi minkili, 'Ɗeh ihɓi Yahweh moshi, ɓeni ni ɗag kurte aɓa usulo na luoh agh," Naomi nahyi, "Mɓoh agh aɓa lah sung gyaɓ, mamuna le a ɓwalung-ɓerre le sung ni."21Ruth mah Moab nah, "Ininina, waɓ nah ngha ni, 'Ih woro ɗig gyaɓ na aɓa pag tumo lang ha zu a malla le tolgisoro kwa.'" 22Naomi nahyi Ruth minkili, "Mɓonna, munagallang lang, nga wora tsarilah le ni ki paghi tumo agh, ate ka pagho gah ni ɓotiya ngha abang ma sa'a23Nina agh ɗiigha gyaɓ ni amehna ni paghi tuno agh ate ih altekoro ha kenne a malla le tolgisoro ni tolgisoro kikaya. Ɗigni nkili magallang.
1Naomi, nkili magallang, nahyi, "munagallang lang, ke ih awo bin usulo, ate a giri ihɓi yerata ni weh agh? 2Niɓeniya Boaz, ɓeni atsari lah pag tumo le awo ngha ni yang ngha, aɓa lah ɓwala sung ni agh? Nshinna, ih ka woro sari kikaya ni duh atagsa sarigiri.3Nina agh, susso, aɓishi murun, ishi gimaɓonna lo, wora atagsa sarigiri. Keminiya ka ɗum muro ih yero agh sete mal lih giri ni nuh giri. 4Keminiya ke nogha njeh, tig njoh ri bin nogho le ni njummo le a kenna bini, fayi kushi, la anogha beh. Le ih ka waɓɓo gah aka pagha." 5Ruth nahyi Naomi, "ngha pag ga kwa a waɓɓa."6Nina agh wora a tagsa sarigiri, le bil aga nkili mangallang tighi ri a. 7Ngha Boaz lih ni nuh bang gi ɓoghi nya, woro ke nongha njeh kun ba a ɗang njigiri nghang ngha. Le zu jeyijeyi, fayi kushi, le nongha njeh8Zu a ntiring duh ih halla. Ih pil le, ɓamah ngha nongha kushi! 9Le nah, "Awoni yang?" le aghi, "Mini ruth, tsarilah lo. Meshiyi kukura amuri tsarilah lo, ate awoni gyaɓ na ɓwalung."10Boaz nah, "munagallang, ɗeh Yahweh ihɓi mosso. Tollo mamah aɗung mang ɓeni niya wara ma kunduna, ate na pirte amunadenah, ko ɓa enna or ɓa kumo agh. 11Niɓeniya, munagallang lang, ka ɓang gobbong agh! Ngha pagho gah kwa waɓɓa, ate njeh la aɓa lah sung kwa nyerina awoni ɓamah maɓonna.12Njiteng ni mini ɓwalung, Keminiya ɓwalung nhya nye worang agh. 13Ɗigha ba ni duh ni, la ni berri le, Te ni pagho gah tumo le ɓwalung ni agh, ɓonna, ɗaghi ih pag tumo le ɓwalung. Keminiya ni pagho tumo le ɓwalung, le ngha paghi, a usulo le Yahweh. Nongho zu a ɓerri14Ninani nongni kushi ke bang koro. Keminiya kashibang logho ni ɓerri sup ke aɓwa ki nyeri ariyang. Ate Boaz nahna, "Ke a aɓa nyere ih ɓamah zu na a tagsa sarigiri agh." 15Le Boaz nah, "Zuni nkommo la megyi a bolli." Ngha pagni ni agh, le pyeri nji kikaya koro magula topurmwoh a yeh le tighi muri. Le wora ntiri lah.16Ngha Ruth zunni binnkili mangallang agh, nah, "Apande ni nyella, munagallang lang?" Le Ruth waɓɓi ngha kwa ɓabure paghi ya. 17Nah, "Kikaya koro topurmwoh ni agh ih ni pehni, ate nah, A wori ɓogri buh abin nkilo mangallang ngha." 18Le Naomi nah, "ɗigha ba, munagallang lang, ate ɓabure ni ki ushili ya ha sete mal gah ni kari."
1Niɓeniya Boaz kenna ke ɗigha kunkala njeh. Fitong, le ɓwalung ma gyaɓ inga Boaz waɓ tele ya ki zu. Boaz nahyi, "Ɓiyang, woro zu ɗigha bah." Le ɓeh zu ɗigha njahli." 2Le Boaz tolla aɓatenna ni nje ya lum la nah, Nɗigha njeh." Ninani a ɗighni njeh.3Boaz nahyi a ɓwalum ma gyaɓ, "Naomi, ni nyere nji nje a Moab agh, ngha gi mag kassa ngung njeh mamah munater sung Elimelek. 4Nshinna ɓonna ke waɓɓi, kiri yong ih og, 'Kurri a nji aɓayong ni ɗigha ɓagha, ni nji aɓatenna lang.' Ate ɓeni ka kurri ya, ih kurri, Keminiya na og te kurri ya le, le waɓɓa, ninale ngha yere, ake ɓwa nhya ka kurri ya, se weh, la miyang njummo," Le ɓowo nah, "Ngha kurri."5Le Boaz nah, "A kara ni akurri bang egh a bin Naomi agh, ɗigna a bol Ruth mah Moab, mah berre ni buri wuh agh, atema a logshi lulli ɓeni wuh a muri giberre le." 6Le ɓwalung ma gyaɓ nah, "Ni logle kur yi murang ni ngha ni ɓiyi giberre lang nghang ngha. Weh ya tagha tuh kusang a kur yi muro ni, ate mengha ni logle kurri ya."7Niɓeniya gipagna la aɓa Israila ni ari akunbang ngha kpanna kurro ni ariyi agiri agh. Ate yerina agiri kwa, ɓabura pushi kuhra ka pih ɓamurikala le; ri njijere nini a tigni ogrung a Israila. 8Ninani ke ɓwalung ma gyaɓ nahyi Boaz, "Kur yi muro ni," la pushi kuhra le.9Le Boaz nahy aɓatenna aɓɗayong kwa, "Nɗigna ɓa waɓkun ni kari nga kurra aga kwa Elimelek na aga kwa Kilion ni mahlon a bih Naomi. 10Ninani Ruth mah Moab, mahle Mahlon, Ih agne ihɓi ɗig mahmag, ate ngha logshi lulli ɓabura ni wuh agh a muri giberre le, ninani lulli ni ki kassa a ntiri amunaterri agh logha ri kunkala ni bah agh. Nikari ya yong ɓa waɓkun!"11Aɓayong ni kwa kunkala na aɓatenna nah. "susuni aɓa waɓkun. Ɗeh Yahweh ihi pag ɓamah ni ki zu a lah bino agh ih ɗig ninga rachel ni Leah, ɓahri ni ɓag lah Israila; ni ɗeh a ɓuhro a Ephrathah a yero a Bethlehem. 12Ɗeh liyo pag ninga liye Perez, mah Tamar ɓil yi Judah, njira aminkahwun nga Yahweh ka mpuh ni min ɓamah ni agh."13Ninani Boaz tol Ruth, le ɗig mahmi. Ingna bini, la Yahweh agni tolmuna la ɓil munabuna. 14Ke amehna nahyi Naomi, "Ɗeh Yahweh ihɓi mosso, ɓeni ni ɗagwo ni kari a nhya ni ɓwalung ma gyaɓ, muna ni. Ɗeh aɓa yeri lulli a Israila. 15Ɗeh ihɓi ɗig ɓa nyenshi usulo ni ɓa bollo a nyagha lo, ate minkilo, ngha a tol agh, ngha orwo amuna tomɓahri, aɓil yi agh."16Naomi tol mune, ɓugha kikili, yuhli. 17Ke amehna ɓa murikala pih lullu, nahni, "A ɓille Naomi Muna." le pih lullu ih Obed. Le pag ter Jesse, ɓeni pag ter Dauda agh.18Niɓeniya a ɓeni ni ki pagha aminkahyi Perez: Perez ɗig ter Hezron, 19Hezron ɗig ter Ram, Ram ɗig ter Amminadab, 20Amminadab ɗig ter Nahshon, Nahshon ɗig ter Salmon, 21Salmon ɗig ter Boaz, Boaz ɗig ter Obed, 22Obed ɗig ter Jesse, ni Jesse ɗig ter David.
1Ɓwa nghang ngha a Ramathaim ni Zuphite, ni njeh nkonno ni Ephraim; lulli ih Elkanah muna Jeroham muna Elihu muna Tohu muna Zuph, ɓa Ephraimu. 2Yangha na amehna ɓahri; lulli ma mwoh agh Hannah, le lulli ma ɓahri agh Peninnah. Peninnah yangha na amuna, keminiya Hannah nyha ni ya.3Bogho ni kwa agh ɓabuni ka ɗag leh ke ɓogshi ni ɗarih Yahweh ɓabolbang a Shiloh. Amuna Eli ɓahri, Hophni ni Phinehas, amallah le Yahweh, ngha beh. 4Ngha kara zuni ate Elkanah ih ɗarah ma bogho, woro pih Peninnah mahmi nyamma, ni amunabuna na amunagallang kwa.5Keminiya ih woro pih Hannah kasa nyamma dudung, ate mah kun yahli le ni, nina agh Yahweh girah nguri ɓillah le. 6Ɓimah ki lushi yahli mashin ate ihɓi gangshi, ake Yahweh girah nguri ɓillah le.7Ate bogho ri bogho, ngha kenna leh Yahweh nil eh agh, ɓimah ka wor lushi yahli. Nina agh le ingha ɓuwa ni lih gumu agh. 8Elkanah buri woro nahyi, Hannah, mang pagyi te a ɓuwa? Mang pagyi te na lih gilih agh? Mang pagyi yahlo ki lulo? Ni worwo amunabuna lum agh?”9A ri mamona le abuno egh agh, Hannah logho ingha a malli lihgiri ni nuh giri a Shiloh agh. Niɓeniya Eli mallah ngha ɗigha muri ngunmurung le a girikari ni ki ingna kangna le Yahweh agh. 10Yangha te ih gangshi ri; njim Yahweh woro ɓuwa mashin.11Nye ke kur’ogrung nah, “Yahweh ɓabolbang ate agha shin ganni le gurolo ate a ka gor minlimang rang, ke a jangshi gurolo agh, keminiya pih gurolo munabuna, le mune agh ngha poh Yahweh ha akara usulo le kwa, le nkomo ni gi ɗigha a muriya.”12Ngha ɓamah egh oh a kundum Yahweh ki jimmi agh, Eli shin kuni. 13Hannah ki nahteng a nye. Le ngotokuni ki jigra, keminiya a nyha og gih agh. Nina agh Eli tollo ih ɓarina. 14Eli nahyi ɓamah egh, “Niyelang ni aka wor ɓarini? Pura nji mbah lo.”15Hannah agh, “oho, magula lang, mini ɓamah mamah bongho ki lullo agh. Nin ɓariya nite nuh gima lulla agh, keminiya miyang gi soɓ yahlang a kundum Yahweh. 16Ka tollo iiih gurolo ni ɓamah ma nangna agh; ngi nahteng a muri a gha ki gangsang ngha.”17Le Eli agha nah, “Woro a olollo; ɗeh Kulli la aɓa Israila ihɓi nwaoh njimma nga a illini agh.”18Ɓamah egh nah, “ɗeh gurolo ihɓi kum ɓorro a njoh,” Le ɓamah wor woror le ke lih gilih; kundumi nhya wa kur agh.19Le alogni duhdurbang a kundum Yahweh a ɓongshi, le a nyera lah yang Ramah ɗeshili. Elkanah yeri mahmi Hannah le Yahweh ɗenshini moh. 20Ngha kunbang pag ni ya, Hannah tolmuna le ɓl munabuna. Le gor lulli Samuel, nahni, “atemah illi bang teɓi abin Yahweh.”21Ɗeshiliya, Elkanah ni aɓa leh kwa woro a pah gipahna bn Yahweh, ɗahra ma bogho ni kwa agh ni ɗungshi kaniyi giri le. 22Keminiya Hannah ni keng ngha; nah yi buri, "Ni ngi kah agh sete ntuh mune; le nga zuni mo, ate ih ka zu a dum Yahweh ni ɗig nghang ha ke kene." 23Elkanah buri nah yi, "Pag ga a shina ɓonno agh. Lelli sang ha sete a tuhyi kunkira; ih pagha nina ni Yahweh ka tangni muri tenana le." Nina agh ɓameh ɗigha yuhli muni ha kunbang ni tuhni kunkira agh.24Ngha tuhni ya, ih tolli kpaɓni mindemndah ni bogho le tahro agh, ephah mwoh te gilihna, ni duh murunjingung, le zuni mo a leh Yahweh a Shiloh. Niɓeniya muna ngha uwo fittong dudug. 25Ah tuhmi demndeh bwoh, le a zuni mune bin Eli.26Nah, "Oh telelah lang! Ni ɗigna lo kwa, telelah lang, mini ɓahma ni tangha kahro ki jim Yahweh ya. 27Ate muri muna ni ni njimni, le Yahweh pah nang ga mɓua njimma a bini ya? 28Mpahne Yahweh ni, ni nono le kunbang ni kwa ih ɗig ni ya, a pahne Yahweh ni." Le ih gushi Yahweh a be.
1Hannah jim nah, “yahlang pag binmurbang ri Yahweh. Njeme loghna ri Yahweh. Kunang logho amuri aɓa-shiɓɓi njang, atemah pagna binmurbang ri aɓɓah lang.2Nbogh nyha gerenteng ninga Yahweh agh, ate ɓung nhya ninga ini nyha; tahli nyha ninga Kulli agh.3Ka ye wol kikilo ni gushimurung ngha; ke ih ɓi gi gushimurung pura kuno agh. Ate Yahweh ya Kulli ma yerigiri ni; a pyeshi agipagna a nji bini. 4Ntah le agara abuna ɓuhniyina, keminiya aɓeni engkushi yang ngha ka kur ri yang ni masso.5A ɓayong ni ɗimmah pah muyang te brodi; aɓayong ni gi go yallo ɓayong ni ɗagna te og yallo. Ko aɓeni tagkoɓi ya a ɓilmuna tomɓahri, keminiya ɓamah ni amuna dudung agh ka sugho.6Yahweh wolluoh ni yah usulo. Nye zuni njimajeh ni loghsa bikuli. 7Yahweh pagha aɓayong ɓaɓɓah ɓaenna ɓaɓɓah ɓakumo. Ih nongshi murung, keminiya ih loghshi kuli.8Ih loghsa a ɓaenna a tubu. Ih loghsa nyha niya agh a kidding tubu ih pag yang a ɗigna amunamurung ni tol giberre bin ɗinna maɓwa. Ate ngungtangha le ngungnjah agh Yahweh ni nye tighna ngungnjah amuyong.9Ih ka lel kushi yong aɓayong kunyarita, keminiya aɓayong mashihra kunyang ka gira apinna, ate ɓwa nya loghle tagha te muyang ni iritenna agh.10Aɓayong tenmurung ri Yahweh agh ka ɓuniyo lulushi;ih ga sangha ri yang a kuli. Yahweh ka waɓjuoh mala le ngungnjah; ih ka pih murung iritenna ni loghsa njeme la ɓeni ɗarih ya.”11Le Elkanah wora a Ramah, a liye. Ke mune pagyi Yahweh tumo a kundum Eli mallah.12Niɓeniya amuna Eli aɓayong manangna. Na yeri Yahweh agh. 13Ke tumo le mallah aɓayong ngha azah pah gipahna ɗarah, denlah le mallah ka zuni njipache-gifungna ma kun tahro a bih, ngha nyamma wa ɓaghi ya. 14Le ihkah ishi a nye nkori kangri, ko nkori pinshi muru, ko nkori magula, ko nkori. Gah kwa njipache-gifungna ma kun tahro pushi ya mami mallah ni. Le a pagyi gire a Shiloh ari aɓa Israila kwa zu a beh agh.15Ma nangne agh, kedebang aka pinshi bin nyamma ma murun, denlah le mallah ka zu, le nahyi ɓeni ki ɗarih ya, “Mpah nyamma ma tonna ate mallah; ate ni agh ma lannah agh a boh agh, keminiya ma masona kukolo.” 16Ba ɓeh nahyi, “Ɗeh ihɓi pinshi bin a nyamma ma murun sang, le a tol mamah kwa yahlo bol nga.” Le ihka nah, “Oho, aka penni niɓeni, nyha nina agh le, ngha tol iritenna.” 17Gimashihra le amuna bune gogna a kundum Yahweh, ate a jennah gipahna le Yahweh.18Keminiya Samuel paghi Yahweh tumo ni muna ishi dagrah na njigiɗenah ma tahna. 19Bogho ni kwa agh gih soghi min ɗagrah ka zuni yi, ngha zuni buri a pah gipahna ɗarah ma bogho.20Eli ka mossi Elkanah ni mahmi ka nah, “Ɗeh Yahweh pah yong amuna ari ɓahma ni ate jimma ni jim ni Yahweh agh.” Le a nyera lah yang. 21Yahweh nye aghni Hannah, le ye muna pagha a yeh. Ke ɓillah amunabuna tahro ni amunagallang ɓahri. Niminagh, Samuel wo gullo a kundum Yahweh.22Niɓeniya Eli yahyina dudug; ogna te aga kwa amuni ki paghi Israel kwa agh, ni pagha ni ah nongni na amehna aɓeni ki paga kun gungri bin kpaɓa agh. 23Nah yi yang, “Mang pag yi ke nga pag jah aga? Ate ogna te gipagna mashihra lo a ntir aɓayong ni kwa. 24Oh o, amunang; ate kuntumo ni ngi ogha ni ɓottiya. Ih ntigna aɓayong le Yahweh shiɓina ogbang.25Ngha ɓwa mwoh paghi ɓih gimashihra agh, Kulli ka waɓɓi njuoh; keminiya ɓwa paghi Yahweh gimashihra agh, yang ka waɓteng a temuri?” Keminiya ni a og tenana le tehyang ngha, ate Yahweh tolla ka wolnluo yang. 26Ke muna Samuel gullo, ni ɓuhro abin Yahweh ni bin aɓayong. ɓ27Niɓeniya ɓwa le Kulli zu bin Eli nahyi, “Yahweh nah, ‘Ni nɗum murang ri la ter yong ngha ayang ngha Masar a gani a leh Friauna? 28Ntariyi weh a ntiri a kunvare ma Israila a ɗig mallah, ate a tagha ri ɗeshile ɗarah, le ih pinshi gipagnlelle, ate ishi dagrah na njigiɗenah a tangha kundum mang. Pih a liye terro agipahna mi aɓa Israila pag ni giche.29Atemang, ke, ngha jollang ɗarah lang ni agipahna, mamah tighi yong abah ɗigha ngha? Mang pagyi ke awo gussa amunabuna worang te pag muyong ngi nenne na agipahna maɓonna aɓa Israila?’ 30Nini agh, Yahweh, Kulli le a Israila, nah, ‘N’tolla ih liyoh agh nil eh a terro ka ginya a kundumang ha kikenne.’Keminiya niɓeniya Yahweh nah, ‘Ihɓi ɗig jack ni meng ih pag njah gah, ate gussa aɓeni gussang ngha, keminiya aɓeni jennang ngha aka gussang.31Nshinna, a kahra ngha ngi zu ngha kashi irtenna le yong ni iritenna liye a teryong, ninani na nya kum ɓagulla a lah yong ngha. 32Nye nga shin gani aba ɗigha ngha. Kiminiya a pih aIsraila ɓorro, na logle a kum ɓagula a liyoh agh. 33Mamuna le yong ni ni kassa ri ɗeshile ɗarah lang nghang ngha, nga tig njuh ihɓi ganso, le nga pah yang gi yahlulla a nye yang, le a ɓuhro ni kwa a lah yong ngha nga wuh inga abuna niyha.34Mamah ni ka ɗig giɗunna ka zu a muri amunabuna lo ni ɓahri ya, Hphni ni Phinehas: Aka wuh kwa kahra mwoh. 35Ngha loghshi murang mallah maɓwa mamah nga pag gah yahlang ni usulo lang tol agh. Ngha gilyi lah mamah ka tagha agh; le ihka ginya kundum murung ni ɗarih ya ha kikenne.36Ɓeni kwa aɓɓah a liyoh agh ih zu agh gungha abin ni, illibang te kanda gifugna-maposhina ni nkulli brodi, le ihka nah, “Kukushi tigha ri mamuna tumo le amallah ate ih kumo ih lih a kanda brodi.”’”
1Ke muna Samuel paghi Yahweh tumo a ɗum Eli. Tenana le Yahweh ni gogwo a ria kahra wo ake shinduna nyha ninga mashin agh. 2Inga kunbang egh ya, Eli, ɓeni nji logna ganshi nyha ishin bang yarata agh, nyangha ih nongha njeh a nye alla le. 3Ke kashinda le Kulli nisang lim ngha, ke Samuel ngha nongha a kangna le Yahweh, ba a tig doroshi le Kulli nghang ngha. 4Yahweh gor Samuel, le nah, “Mi yang.”5Samuel ɓagha kenna bin Eli le nah, “Mi yang, ate a gor rang. Eli nah, “Ni gorro agh; nongha njeh ɗeshili,” Ninani Samuel nyeni ke nongha njeh. 6Yahweh gor bang ɗeshili, “Samuel.” Ɗeshiliya Samuel logho kenna bin Eli ke nah, “Mi yang, ate a gor rang,” Eli pilla, “Ni gorro agh, munabuna lang; nongha njeh ɗeshili.”7Ni ɓeniya Samuel nisang yeri gipagna le Yahweh agh, ko kum kuntumo bin Yahweh a waɓɓi ya. 8Yahwe gor Samuel ɗeshili ma tahr. Ɗeshiliya Samuellogho kenna bin Eli ke nah, “Mi yang, ate a gor rang.” Le Eli ki nyere ih Yahweh ni ki gor munabune.9Le Eli nahyi Samuel, “Worro ke nongha njeh ɗeshili; ate nye gorro ɗeshili le, le anah, ‘Nahteng, Yahweh, ate gurolo ngha ogh.’” Ninani Samuel nyeni ke nongha njeh abin nongho le ɗeshili.10Yahweh zu nji tagha; nye gor bang ninga mamah bo agh, “Samuel, Samuel.” Le Samuel nah, “nahteng, ate gurolo ngha ngi ogh.” 11Yahweh nahyi Samuel, “Nshinna, Mi yang muri pag giri Israila mamah kiri ɓeni kwa ogh agh ka wayi.12A ntiring kahra wo agh pag ga kwa nwaɓɓa a muri leh ya, logha ri tinne kenna mala le. 13Ih waɓne nga zuni waɓjuoh nde mwoh ari liye ate gimashihra ni nyeri teɓiya, Ate amunabuna le njuma ni yommo amuyang ni teshi yang ngha. 14Ate nwale kaniyigiri inliye Eli ke gimashihra le liye agh aloghle atoyini ni ɗarah ko gipahna agh.”15Samuel nongha njeh ke bang kwari; le logshi akunkangna liye Yahweh. Keminiya Samuel nhga gi bang gobbong waɓɓi Eli shinduna egh. 16Le Eli gor Samuel le nah, “Samuel, munabuna lang.” Samuel nah, “Mi yang.”17Le nah, “Mang ngi pag tenanani waɓɓo agh? Kukushi ka songri ngha niya. Ɗeh Kulli pagho ni, dudung, ate a songri ngumung ari atenana ni kwa waɓɓo agh.” 18Samuel waɓɓi ngha kwa agh, ni songri ngumung agh. Eli nah, ‘Yahweh ni. Ihɓi pagha kwa ɓogyi ya.”19Samuel gullo, Yahweh ngha ni moh, ni ɗag tenana shinduna kpa njahli agh. 20A Israila kwa logha Dan kenna Bersheba nyerina ih Yahweh tolla Samuel ih ɗig ɓashinduna le. 21Yahweh nye purrari ɗeshili a Shiloh, ate ɗum muri ri Samuel a Shiloh ri tenana le.
1Le tenana le Samuel zu a bin aɓa Israila kwa. Niɓeniya a Israila worri a luah ri a Philistine. Le tig bin kpaɓɗina le yang a Ebenezer, ke aɓa Philistine osso tig bin kpaɓɗina le yang a Aphek. 2Le aɓa Philistine tangsa a kun luah a ri aɓa Israila. Ngha wolrung nghe meshini, a Philistine gankun a Israila, wolla abuna gweh inne a kun luah.3Ngha aɓayong nyeni a bin kpaɓɗina, le aɓatenna la Israila nah, “Mang pagyi ke Yahweh wolsung ni kahri a kunɗum a Philistine? Ɗeh shi zuni doroshi ogrung le Yahweh inga a Shiloh aba, ate inga pagha b ani sung, ate ih darsung abih aɓashibinjisung.” 4Ninani a tashi ni abuna a Shiloh; aka tol doroshi ogrung le Yahweh ɓaɓolbang, ɓeni ɗigha a cherubim agh. Ke a munabuna le Eli ɓahri, Hophni ni Phinehas, yangha biye ni doroshi ogrung le Kulli.5Ngha doroshi ogrung le Yahweh billibang ngha abin kpaɓɗina agh, aɓa Israila kwa mag jollo binmurbang, ha ngungnjeh agha. 6Ngha ke Philistine ogni jollo binmurbang, le a nah, “Mang jollo binmurbang ni bin kpaɓɗina le aɓa-Hebrew ki ɗummo?” Le a yere ih doroshi le Yahweh ni bilbang a bin kpaɓɗina.7Ke ngobbong kpa ri aɓa Philistine; le nah, “egh kulli zuna abin kpaɓɗina.” Le a nah, “Temashihra pagna sung! Gumunya nyha nye pagpa ninga agh! 8Temashihra pagna sung! Yang ka ashi sung iritenna ni iritenna le akulli? Akulli ni ni wolla aɓa Masar na agiganshina sissa dudung a lusung. 9Ih tenshi riyong ih pagha abuna, yong aɓa Philistine, nyanina le inga ɗigha a guro le a Hebrew, ngha mamah a ɗigni guro le yong ngha. Ih pagha abuna, ih wolrung.”10Ke a Philistine wolrung, la gankun a Israila. Ɓeni kwa ɓagha wora a gungri, ke tugyibuo egh ma pagna mashin; Abuna ma kushung gweh wuramwoh pur lum kpa a Israila. 11Ke a tol doroshi le Yahweh, ke amunabuna le Eli ɓahri, Hophni ni Phinehas wuhna.12Ɓabura ɓa Benjamin ɓagha a tangsa kunluoh zu a Shiloh a kahre bilbang a dangra ma saniyina ni njisallang a muri. 13Ngha billibang ngha, Eli ngha ɗigha muri ngungmurung a girikari njijere ki shin bang ate yahli ni nongha njeh ni doroshi le Kulli. Ngha ɓweh ingni ni a ntiri lah agh le waɓ kuntumo, le njeh kwa tol ɓuwa.14Ngha Eli ogni jollo ɓuwa agh, le nah, “Mang ki tekushi jollo ogh?” Ke ɓabure karah zu waɓɓi Eli. 15Niɓeniya Eli ngha ni bogho woro inne pure tombi inne; nji ni tangha, nya shin bang ngha,16Ke ɓabure nahyi Eli, “Mini pag ɓeni zu a kunluah agh. Ɓagha kunluah ni kahri.” Eli nah, “Gire pag niyella, munabuna lang?” 17Ke ɓabura ni zuni kuntumo agh agha nah, “Israila bagha bin a Philistine. Ɗeshiliya, a tugyine aɓayong buo mashin. Ɗeshiliya, amunbuna lo ɓahri ya, Hophni ni Phinehas, wuhna, ke doroshi le Kulli a agne.”18Ngha a waɓ ni tele doroshi agh le Yahweh, Eli kpa muri ngungmurung ni junjummi gyaɓ ni kakunjere. Melli ɓunno, le wuh, ate ya’agh ni dugro. Waɓnjuoh a Israila abogho woroɓahri.19Niɓeniya minnkili mangallang, mahle Phinehas, ni munanye tolla zu a ɓillah. Ngha ɓamahe egh ogni kuntumo le agna doroshi le Kulli agh nga nkili mabuna ni buri wuhna agh, ma du’agh njahli ɓilmuna, keminiya konno ɓilmuna keg ani. 20Ngha kunbang ni ihka wuhni ya amehna ni ɗigha ri ya nahyi, Ke ngobbong ih wollo agh, ate a ɓillah munabuna.” Keminiya ni agha ko tol ga waɓɓɗa a yahli agh.21Ke gor mune ih Ichabod, nahni, “Ke gullo ɗangna Israila!” atemah ah aghna doroshi le Kulli, ni ate nkili mabuna ni buri. 22Le nah, “Ke gullo ɗangna Israila, atemah ah aghna doroshi le Kulli.” Niɓeniya Israila nye pur luah ri aɓa Philitine.
1Niɓeniya a Philistine ware agh doroshi le Kulli, le aɗag Ebenezer a zuni Ashdod. 2Ke Philistine tol doroshi le Kulli a zu a tigha leh Dagon, a teshi girikari Dagon. 3Ngha aɓa Ashdod logni ni ɓeriya, shins, Dagon kpahna ni kunɗumi njahli a kunɗum doroshi le Yahweh. Ninani logshi ni Dagon a tessa bin tagha le ɗeshili.4Keminiya ngha a logni ni ɓehri sussuɓ agh, shinni, Dagon kpahna ni kunɗumi njahli a kunɗum doroshi le Yahweh. Ke muri Dagon kpanna abih ɓuniyina nongha a kun kangna. Njeme le Dagon ni kunkolo wa oh ari. 5Ini pagyi, ha ni kahri, amallah le Dagon ni Ashdod ni ɓeni kwa zu a lah Dagon ni ki par kushi a kun kangna le Dagon no Ashdod.6Bih Yahweh ndurina a mura aɓa Ashdod. Le meshi yang suɓɓi yang ngiluoh, Ashdod ni kangna le kwa. 7Ngha nji abuna ma Ashdod tuhni ri ga pagha, le anah, “Doroshi le Kulli la Israila ni ki ɗigha abin sung ngha, ate bih ndurina amusung ni ri Dagon kulli le sung.”8Ninani atashi kuntumo a kpaɓɓa amurung a Philistine kwa; le nahyi yang, “Mang sa pagni doroshi le Kulli la Israila?” Le agha, “Ɗeh doroshi le Kulli la Israila ihɓi a zuni a Gath.” Ninani a tolli doroshi le Kulli la Israila a beh. 9Keminiya nijumo ni a zuni ni agh, le bih Yahweh ngha ri leh, tighi yang ngiluoh maguliyina. Le tighi abuna nil eh agh, amakenina na maguliyina; ngiluoh ma kpa riyang.10Ninani le a tashi bang ni doroshi le Kulli a Ekron. Keminiya bilbang doroshi le Kulli ni a Ekron, ke aɓah Ekron mag jollo, nahni, “A zune ni sung doroshi le Kulli le Israila ihɓi wol wuh sung na aɓah lah sung.”11Ninani atashi bang a kpaɓɓa amurung la aɓah Philisitne; a nahyi yang, “Ih tuhti doroshi le Kulli le a Israila, ihɓi nyera njeh le, ate ke ihɓi wol wuh sung ni aɓah lah sung ngha.” Ate ngiluoh malla njeh kwa; bih Kulli ndurina a beh. 12Ke abuna ni wuh agh ngiluoh ngha ri yang, le ɓuwa njeh wora kuli.
1Niɓeniya doroshi le Yahweh ngha a nje la Philistine shieri tomɓahri. 2Le aɓah Philistine gora amallah, ni aɓah wolnjeh; a nahyi yang, “Mang shi pagni doroshi le Yahweh? Ih waɓɓi sung njere nis hi nyeni nini ya a njeh le.”3Ke amallah ni aɓah wolnjeh nah, “Ake ngha tuhti doroshi le Kulli a Israila le, ninga nyeshi ni mbogre agh; mang kwa nga pag le ih tuhti ni gipahna ma tol gimashihra. Le ngha kum iritenna, ke inga yere mang paghi ke bih ni tolla riyong ngha sete niɓiyeni.” 4Le a nah, “Mang ngha pag gipahna ma tol gimashihra nga shi nyeni yangha?” Le pilla, “Gifugna ma gimoara togno, gifugna ma gwafara togno, togno egh ihɓi billa ri gowoh le amurung ni togno la aɓah Philistine. Ate jah agah kpa riyong ngha ini kpa ri amurung.5Ninani ngha gilli nga pur gimoara agh, niga pur gwafara ni jurri njeh agh, le ngushi Kulli ma Israila. Ko ihka logshi bih ari yong, ari akulli, ni ri nje le yong. 6Mang paghi te ngha tengshi akunyahli yong, ninga mamah aɓah-Masar ni Firauna tengshi akunyahli yang agh? Ninga ni Kulli le Israila wolli yang mashin; ke aɓah Masar ni magyi aɓayong bung, aɗag beh?7Niɓeniya le, ih gil nyegwoh ni angih ndah ɓahri mamah nisang tol soro nghang ngha. Nkura andah ɓahri egh a ri nyegwoh, keminiya mponna amuna andah aɗag biye a wori ri lah. 8Ntol doroshi le Yahweh ih tigha ayeh nyegwoh, ni agi gifugna, mamah ngha nyeni ni ninga gipahna ma tol gimashihra, ayeh akwati a kirkari. Ih tuhti yang a wor woro le yang, 9Keminiya nshin bang. Ate a ma shua njere nje ni kika Beth Shemesh, le Yahweh ni tighi sung mpeh magulla. Keminiya ate nhya, le shi nyere nle bih ni wol sung; le gire ma nji pyerari ni pyere.”10Ke abune pag ninga mamah a waɓɓi yang ngha a bolla angih ndah ɓahri, a kurra ri nyegwoh, le a sogra amun ndah a lah. 11Le tig doroshi le Yahweh a yeh nyegwoh, a kpaɓɓi ni akwati ni atigha agifugna gwafara ni mo gimoara. 12Ke andah wor sir ma shua nji Beth Shemesh. Le a bol njeregulla mwoh, a woro ɓuwayini na ken ngha a nji malih ko makatag. Ke amurung le a Philistine sogha tayang ha njang le Beth Shemesh.13Niɓeniya aɓayong ni Beth Shemesh ngha gi tolgisoro ma kikaya le yang a njonlong. Ngha a logshi ni niyang nghang la ashin doroshi, le pag binmurbang.14Ke nyegwoh bilbang a bang le Joshua alah Beth Shemesh le zu tagha biye. Tahli magulla ngha beh, le a waghi ngung nyegwoh ye, le pah gipahna ma pinshina ni andah egh abin Yahweh. 15Le aɓah Levi tol doroshi le Yahweh ni akwati ni kariya, ni agi gifugna a tigha amuri tahli magulla. Ke abuna ni Beth Shemesh pah gipahna ma pinshina ni ɗarih Yahweh a kahre.16Ngha amurung tongno le a Philistine shinni gah agh a nyen kahre a Ekron.17A ngha ni pagha agifugna ma gimoara ma mah a Philisitne nyeni ate gipahna ma tol gimashihra ih mi Yahweh-mwoh ate Ashdod, mwoh ate Gaza, mwoh ate Ashkelon, mwoh ate Gath, mwoh ate Ekron. 18Gowoh la gifugna ma gwafara nghang ninga gowoh la alah yang kwa a Philistine ari amurung le yang tongno, kwa agh alah ni aminlah a kangnine ni garun. Ke tahli magulla, ni girikari bah a sulli doroshi le Yahweh, ɗig waɓkun a kahre a bang le Joshua ɓa-Bethshemesh.19Yahweh wolla a nshilla aabuna ma Beth Shemesh ate a shinna ɓayeh doroshi le Yahweh. Wol wuh abuna gweh lum tongno ni worotongno tomɓahri. Aɓayong ɓuwa luoh, ate Yahweh yimma aɓayong mashin. 20Ke abuna ni Beth Shemesh nah, “Yang logle tagh kundum Yahweh, Kulli magerenteng ni? Yang doroshi ka woro abini?”21Ke a tashi kuntumo ari aɓah Kiriath Jearim, nahni, “A Philistine nyena ni doroshi le Yahweh; nzu nji tolli bih yong.”
1Aɓa Kiriath Jearim zu tolla doroshi le Yahweh, le zuni a leh Abinadab ni muri dingli ya. Ah tig Eleazar muni sa ih bol doroshi le Yahweh. 2Logha ri kara ni doroshi uwoni a Kiriath Jearim, kunbang dudug ɗuro, abogho woromwoh. Ɓaleh Israel kwa ɓua'agh ni alla ka nyera bin Yahweh.3Samuel waɓih ɓaleh Israel kwa, "ngha nyera bin Yahweh ni yahli yong kwa agh, mpushi akuli masa ni Ashtoreth a ntiri yong, nyeni yahli yong bin Yahweh, le ngushi ni muri le ih ka ashi yong a bih aɓa Philistine." 4Le aɓa Israel pushiyi Baal ni Ashtoreth, le gushi Yahweh ni muri.5Le Samuel nah, "Nzuni Israel kwa binmona a Mizpah, le nga jim Yahweh ate muyong." 6Ah kpaɓa a Mizpah, a nyer muru le a soɓah njahli a dum Yahweh. Ah gonno a kare ni nah, "Shi pagne Yahweh gimashihra." A be ni Samuel waɓnjuo a ntiri aɓa Israel nghang ni billi aɓayong nghe.7Niɓeniya ngha aɓa Philistine ogni ih aɓa Israel kpaɓna a Mizpah agh, amurung le aɓa Philistine kehni Israel ni luwa. Ngha aɓa Israel ogni ya, ngoɓong wolla yang ri aɓa Philistine. 8Le aɓa Israel nah yi Samuel , "Ka ɗag te gor Yahweh Kulli lesung ate musung ngha, nina agh ih ka ashi sung a bih aɓa Philitine."9Samuel tol muna njuh ma lishina le peh ɗahra ma pingshina kwa a bin Yahweh. Le Samuel gor Yahweh a temuri Israel, le Yahweh pil yi ne.10Ngha Samuel ki pahni ɗahra pingsa agh, aɓa Philistine zuna gyaɓ ate kpar Israel ni luwa. Keminiya Yahweh sahgha ni gih ɓororo a kare a ri aɓa Philistine le tig yang a gindilla, le aɓa Israel lihluwa muyang. 11Aɓa Israel pura mizpah, ni pirra aɓa Philistine wolnluo yang ha kahri Beth kar.12Le Samuel tol atahli le tigha a ntiring le Mizpah ni Shen. Gor lulli be ih Ebenezer, ki nah, "Ih kikara Yahweh angnina sung."13Nina agh a gannakun aɓa Philistine le ni ah ye a ingna njang le Israel agh. Yahweh logshina bih a muri aɓa Philistine a yeh akara le Samuel kwa. 14Alah ni aɓa Philistine agha bih Israel agh, Israel agna yang be, logha Ekron kena gath; Israel agna akasa anjeh le a bih aɓa Philistine. Le ɗigna ololo ngha nghang a ntiri Israel ni Amorit.15Samuel waɓna njuo a Israel a yeh akara usulo le kwa. 16Bogho ni kwa agh ih ginya ih kangna logha Bethel, kena Gilgal, le ih kah Mizpah. Ih tuh njuo ate Israel a ba kwa ni ya. 17Le ih ka nyera Ramah, ate leh ngha be; le a be ɗeshiliya ih tuhnjuo nghang ate Israel. Deshiliya ɓagna deshile ɗahra nghang ate Yahweh.
1Ngha Samuel yahyini ya, tigha amuni aɓa waɓnjuo muri Israel. 2Lulli minɓalla ni hi Joel, le lulli ma ɓahri ya Abijah. Ah yangni a pagha aɓa waɓnjuo a Beersheba. 3Amuni ni ginya njinjere le ya, keminiya a ɓangha tye ɓuhri ni nyha a njiteng ngha agh. Ah agna lihkun ni kenghi ɗum njiteng.4Le aɓa tenna le Israel kpaɓa binmona le zu a bin Samuel a Ramah. 5Ah nah yi, "Shina, a yahyina, le amuno nyha ki ginya a njijere lo agh. Tol yi sung murung ih ɓi waɓisung njuo ninga anshile aɓayong kwa."6Keminiya bang ni ɓor yi Samuel ngha ah waɓnih, "Pahsung murung ih waɓi sung njuo." Nina agh Samuel jimna Yahweh. 7Yahweh nah yi Samuel, "Bil gih aɓayong nghe ri ga kwa ah waɓoh agh; ate a woni ah shiɓi ya, keminiya mini ah shiɓa a ɗig murung a muyang.8Gipagna mwoh ni ah pagha ke logha ri kara ni mpushini yang a Egypt agh-a ɗag nang ni gushi akuli ma sa- niɓeniya ah yangha a pagwo ne nina ɗeshili. 9Niɓeniya teshikiro ri yang; keminiya lagyang yarata le ih ɓi a yere ih nji ri gibilla ma yenih murung nghe ka nongni murung muyang."10Nina aghSamuel waɓ atenana le Yahweh bin aɓayong ni ki ihlibang te murung ngha. 11Nah, "Aga ni ka pag agibilla le murung ɓeni ka nongmurung muyong ngha. Ih ka tolla amuna yong ni tig yang ri anyeh- gwoh piri le ni aɓa kogpiri, ni aɓa ɓangha dum anyeh- gwo piri le. 12Ih ka tol yi muri amagula luwa le aworotongno lum ni amagula luwa le aworo ɓahri purlum. Ih tigha aɓaɓa ka jughi njahli, aɓaɓa ka pongissoro, ni aɓaɓa ka tul yi giburra luwa ni agi tumo ate anyeh gwo piri le.13Deshiliya ih ka tolla amunangalang leyong ka ɗig aɓa kpaɓih murun ma susunang, aɓa langgilih, ni aɓa tongiri. 14ih ka agha aɓabang leyong maɓonna, aɓabang njingung leyong, ni aɓabang njingung olive leyong, le ih peh a bin aɓa pag yi tumo. 15Ih ka ag lum le anjigiri leyong ni ma aɓabang njingung leyong le ih pih amagula tumo le ni aɓa pag yi tumo.16Ih ka agha adenglah leyong mabuna ni ansahri lah leyong ni andah ma nennina leyong, ni ambuljeng leyong; ih ka tig yang kwa ah pagtumo ate muri. 17Ih ka tol lum le agiluwo leyong, le nga ɗigha aguro 18le. Le a kare ya nga ɓua ate murung leyong ɓeni ntollo ate muyang nga; keminiya Yahweh ni ki pil yi yong a kara wo agh."19Keminiya aɓayong shiɓi teshikiri yang ri Samuel; Ah nah,"Oh oǃ Digna murung ka pagha a musung 20nina agh ate sa ɗig ninga anshile aɓayong kwa, le ate murunglesung ka waɓi sung njuo ni wora dum sung a wolrung kunluwa."21Ngha Samuel ogni atenana le aɓayong kwa agh bishili yang a kiri Yahweh. 22Yahweh nah yi Samuel, "Bil gih yang le a tigyi yang murung ih nongmurung muyang." Nina agh Samuel nah yi abuna le Israel, "Ɓeni kwa agh ih ɓi wora lahmagula le."
1Ɓwah ngha nghang pura Benjamin, Ɓah ki kunna ni dugug. Luhli Kish muhna Abiel muna Zeror muna Bekorath muna Aphiah, 2Yahni muna ni luhli Saul, Bisaden mah ɓohgna. Ɓung nyah ah tiein ah ɓah Israel ɓehni wohri ni ɓohden gha. Loghar kgogreh wora kuli saɓna uwo ɓeni kwa agh.3Nɓehniyah ah bull jen le Kish, Teh Saul, ɓuhwara, Ngha Kish nahyi Saul muhni, ih tol Ɗenlah muwoh ni yohgh, lohwoh ah kah cinɓang teh ah bull jen eh. 4Niɓeniyah Saul ɗuhra tirin nkohnon nje Ephraim yeh wohra tirin gun jeh Shalisa, nah kunyan ɓehgha. Le yah ɗuhrow wohra gunje le ɓah Benjamites, Nah yan kunyanha.5Ngha ah juhni ah nje le Zuph agh, Saul nah yi denglah le ni ni ni yah, "zu, shi nyere,ko tehrang ka ɗag te gangshi yahli muri ambuljeng, le ka gangshi ri temusung." 6keminiya denglah ye nah yi, "Shina niɓeni, ɓwa le Kulli ngha nghang a lahmagula ni. Ɓwa ni ah gushiya ni; ga kwa waɓɓah ngha ki ɗig njiteng. Ih ɓi shi kah bini, gor le ih ka waɓi sung njinjere ni sa wori ya."7Le Saul nahyi ɗenglale, Ngha shi kenha yehre mang ka junni ɓeh? brocli ni ah luhwah wahrah guhmuyah ah ɗum ni sa junni ah ɓin ɓuhwale Kulliyah. Mang ɓuhnsun? 8Denla ahkah nahyi Saul, "Myangni muwoh tirin ihneh leh shekel leh silver mahma gah pi ɓuwahle Kulli ya, ɗuhnisu nji jerehni nja.9Ngha kahna ah Israela, ah, Ngha ɓuwah ki al yeritengle Kulli ah, Nah, "Juh, lehsu wohro ɓin sinbang. "Ihni pahyi ke ni kyahri Ah ɓah agkuntumo ɓin Kulli ngha kanah ah gohyan ah ɓah cinɓang. 10Le Saul nahyi ɗenlahle, "Waɓɓah lo mah ɓwuahni juh, suh wohro; Nihgi ah ah wohrah ntirin lah ɓarah ɓuwah Kulli nyah hangha. 11Ni gah mama ah wohri ɓi Kulli le nkohno, Ah kuhma ɓata nmuhnan ngallant ka noung muhru, Saul ni ɗenglahle ah nahyi yan, "ɓa sinɓang ahga ɓah le ?"12Ah agha, ahnah, "Yongho, cihni, yanghah ɗunyon. ih kahra, Ate yongha juh ah tirin lah ni kyahri, Ate ah ɓuhwah ah ni gipannele yan ni kyahri ah ɓin ɗihna ɓi kuhli. 13Nihɓehni, Nihɓehni ih ingna ntirin lah nga kuhni ate ih wohrownkuhli ɓah ih lihgiri ngha. Ah ɓuwah ni ki liah sete juh, ate ih moshi gi pahna, Nih njumoh ah ɓehni ah gohha ka lih. Niɓɓehniah ih wohro, Gah kuhni niɓeni, niɓehni ."14Niɓehni ah ah wohra tihrin lah, ngha ingni ni tiri lah ah, Ah sin Samuel puhra ki juwah ah ipinhg tirin lah, ah samuel puhra ki juwah nji pihyah ih ehbeh ɓin mah Kulli ɓuwah.15Niɓehni ah kahrani ke Saul luhni ah, Yahweh pangshi na gah ngha ha ah ɓin Samuel. 16Kahɓehri kyan ɓengni gah ga tashi ɓuwah ah njehle Benjamin, leh gah ɓissih muhrung ih ɓi ɗig murung a muhri ah ɓahyen Israela. Ih ashi ah ɓahyon lan ah ɓi ɓah Philistines. Ih wahra sinsin ah ɓahyonlan ni njun ehna ate ɓuwahle yan mah ashiɓang juhna ɓihnang.17Ngha Samuel shini Saul agh, Yahweh waɓih, "Ɓeni nwaɓo ate muri ya nghaǃ ini ih pag ɓeni ka nongmurung muri aɓayong lang ngha." 18Le Saul zu gyaɓ ni Samuel ah kunkahla, Nah, "Waɓɓan leh eh ɓah sin ɓannghe?" 19Samuel aghi Saul Nahyi,"Mihni ɓah sinɓang wohrow ɓah woh ke meng ah ɓi Kulli mah ɓuwah, Ni kyahri ya ah lih giri ni meng. Niɓehri gah ɗau woh ah wohro, leh ga waɓɓoh ga kuwa kun yio-ah.20Ni gah bull jenlohni ɓuhrow kahra tahro ni woh, ah, ka ganshi row teh yangha. ah wahra ah kun yang. Le ah muhri yan gih al, lahle ah Israela kwah ɗigha? Nyahni ɓehni ah row ni leha tohrow ah.? 21Saul agha ni nahyi,"Mihni ɓag Benjamite, leh mamah puhrow in kunɓuhri makehna ah Israela? Kunbuwahre angni pagh mah kehna ni ah kunɓuwahre kunɓuhri ah Benjamin? Mang pahgiri ka oh nahteng ahrang ah jah ɗignahni le ?22Ngha Samuel tol Saul ni ɗenlahle, Juhni yan ah kahna mah guhla, ɗigni yan pihye ah ɓi Kulli le ah ɓehni ah gohro ɓah juh, ah, ah ɓehni kehna wuhra muwoh puh lum.23Samuel nahyi ɓah langgiri, "zuhni nji ɓah npoh, ah, mamah nahwoh, ah tig sa." 24Leh ɓah langhgiri tolli ɓi Kulli ɓelg mangha ah muhri ah gila ke Saul. Le Samuel nah, "Shin ga ah woro a tigha ah dumo agh. Lih yi, ate a tigne a temuro ha sete kunbang ni a tigha teɓi ya, logha ri kunbang ni nwaɓah ih, 'Ngora aɓayong nghe.'" Nina agh Saul lih gilih ni Saamuel a kare.25Ngha ah suhlini bin ma gushina a ingna a ntiri lah agh, Samuel waɓtenana ri Saul a murikangna. 26Le a tuh le bang ngha Samuel gor Saul a murikangna le nah, "Logho ate nga tutto ih ɓi a woro." Nina agh Saul logho, ini ni Samuel ah wora gatanjere27Ngha ah yangha ah puri a nzum lahmagula agh, Samuel nah yi Saul, "Waɓih denglah lo ih ɓ wora dum sung"- le wora dum- keminiya aka tangha ba minkunbang fittong, ate nga ham kuntumo le Kulli a ro."
1Le Samuel tol mindu murun, soɓɓi Saul muri le kpah ri. Nah, "Yahweh ni ɗahro ih ɓi a nongmurung a muri gibere le ya? 2Ngha a ɗag nghang ni kari ya, aka kumma aɓwa ɓahri a kahri nkiliya le Rahila, a Zelzah ni kasa njeh Banyami ya. Aka nah wo, "Ambuljeng ni awo al agh a kum na yang. Niɓeniya tehro ɗagna te konna ate ambuljeng nghe le yangha ih gangsa ate muro, ki nah, "Mang nga pagha ate muri munang?"3Le aka wora dum ni be, le aka bilbang bin ngung oak ma Tabor. Aka lungro ni abuna tahro a be ki kah bin Kulli a Bethel, one bolla ambul tahro, maɓi tolla akunli brodi tahro le maɓi tolla duh muru inabi. 4Aka mag wo kun le a poh akunli brodi ɓahri, mama aka agha bih yang ngha.5Nzumi ya, aka zu a nkonno le Kulli, a ba aɓa tahluwa le Filistiya ɗam mang ngha. Ngha a bilbang lah magula egh ya, aka lunggri ni kpaɓa le aɓa agkuntumo bin Kulli pura bin ɗahra ki zu ni garaya, ngwang ntah, ndundwara, ni molo a dum yang; a woro waɓ kuntumo. 6Bongho le Yahweh ka suhlo a muro, le aka waɓkuntumo le Kulli ni yang, le a ariyi ya a pil ɓayong ma sa.7Niɓeniya, ngha agi ɗunna ni zo wo agh, pag ga kwa boh kumo ka pag ga, ate Kulli ngha ni weh. 8Woro a Gilgal a dumang. Le nga zu a bino ate pah ɗahra pingsa ni gipahna ɗahra ma ololo. Ɗigha be akara tonɓahri sete nzu a bino le nɗum ga ɗigha a pag ga.9Ngha Saul pilli nzumi ka ɗag Samaila agh, Kulli pih yahlung ma sa. Le agi ɗunna ni kwa ni ya ɗungso a kare. 10Ngha a zuni dingli ya, kpaɓa le aɓa agkuntumo bin Kulli lungri ni mo, le bongho le Kulli suhlo a muri le waɓkuntumo le Kulli ni yang.11Ngha ɓeni kwa yeriya kikara shinni ih waɓkuntumo ni aɓa agkuntumo bin Kulli ya, aɓayong nah yi ari yang, "Mang kum muna Kish? Ih Saul agh mwohni a ntiri aɓa agkuntumo bin Kulli niɓeni?" 12Ɓwa ɓeni pura ba mwoh nini ya pilla, "Le yang ki pag tehyang?" Ate ga agh, ɗigna gi waɓna, "Ih Saul ɗeshiliya mwohni a ntiri aɓa agkuntumo bin Kulli?" 13Ngha malli waɓkuntumo agh, zu a bin ɗahri a dingli.14Le majahle Saul nah yi ni guro le, "Nji yebang ni a wor nghang?" pilla, "A alla ambuljeng. Ngha shi shinni ih ni sa gan kum yang ngha agh, shi wora bin Samaila." 15Majahle Saul nah, "Kukushi waɓang ga Samaila waɓoh agh." 16Saul pil yi Majahle, "Waɓi sung ni a beng ih a kumna ambuljeng nghe." Keminiya ni waɓih a muri ɗighamuribang, mama Samaila waɓih ya.17Niɓeniya Samaila gorra aɓayong bin mona a dum Yahweh a Mizpah. 18Nah yi aɓa Israila, "Ga ni Yahweh, Kulli le Israila waɓɓa: 'Mpushi Israila a Masar, le n'ashina yong a bih aɓa Masar, ni a bih aɗighamuribang ni parriyi yong ngha.' 19Kemini ni kyari ya nshiɓina Kulli leyong, ɓeni ashi yong ari agimashihra leyong ni agi ganshina leyong; le n'nah yi, 'Tig murung a musung.' Niɓeniya nɗum muyong a dum Yahweh nji ri akunburi leyong ni nji ri Akunvarre leyong."20Nina agh Samaila zuni akunburi le Israila kwa gyaɓ, le kunburi le Banyamin ni a tollo. 21Le zuni kunburi le Banyamin gyaɓ nji ri akunvarre leyang; le kunvarre le Matiri ni a tollo; le Saul muna Kish ni a tollo. Keminiya ngha a kehni a alli ya, ni gan kum ri ya.22Le aɓayong ɓuhri ihli Kulli, "Ih ɓwa maɓi ngha nghang ka zu?" Yahweh pilla, "Songrina ri a ntiri aga a ɗam ma." 23Le a ɓangha aka pushi be. Ngha tangni a ntiri aɓayong ngha, saɓah uwor aɓayong kwa logha gogre wora kuli.24Le Samaila nah yi aɓayong, "Nshinna ɓeni Yahweh woro tol agh? Ɓwa nyha ninga ini ya a ntiri aɓayong kwa!" Aɓayong kwa magjollo, "Ih ɓi murung ɗig njah!"25Le Samaila waɓih aɓayong agipagna ni agi billa nongmurung, nyongli yang a giɓomteng, le tighi a dum Yahweh. Le Samaila ɗagha aɓayong a woro, ɓeni kwa agh a leh.26Ɗeshiliya Saul wora leh a Gibeya, ni abuna aɓa masso, aɓeni Kulli dogna kunyahli yang ngha. 27Keminiya aɓayong ma nangna nah, "Ni yellang ni ɓeni ka ashini sung?" Abayongni jeng Saul le ni a zunih gipahna agh. Keminiya Saul bol ngung.
1Le Nahash la Aba monawa kagni yabesh Gilead ni luwa, A ɓuna la Jabesh nayi Nahash kpa muro ni ɓung le ɓa ɓagno. 2Nahash la Monawa nayiyang ngha pushi jiyoh a li, ate zilal gi yeribeena a biya ɓa Israila.3Ke aɓa gula le aba Jabesh tayi, tayi Daksung ni musung kara tombari, le ɓa tashi le ngha bwa moh ya ka gingnisung gha le sa ɗag ga kwa'a a bino.4Le ɓa kuntumo zwa Gibeah, aba Soul dighangha, ke nayi abayong mag ki pag giri ke aɓa ya ɓwa ni jolo. 5Ke Soul ki jere na da'a digdya, Soul nayang mag pa a bayong ke a so jimerung ke a wabi Soul ga abeni Jabesh wabiyang gha.6Ngha Saul ogni gah a waɓɓa, le bogho le Kulli ɓagha muri ke pag yalula mashing. 7Ke ba denda, kashiya shisa ke tutiyan kwa a kasa nje la ba Israila ni ɓakuntumo, nayiyang gakwa ni gi juwa a bin Saul ni bin Samaila, gani ka paga a muri denda le, le aɓa nje le Yahweh ka payi aɓayong le a puri a kpaɓah bin mona mwoh. 8Ngha kpaniyang a Bezek gha, a ɓayong ni a Israila a yagha woro togno tahro ni aɓunani a Judah ayagha woro tahro.9Le anayi ba kuntumo ni zuwa, aka nayi a ɓuna ni a Jabesh Gilead ya kabari ni ɓah kpikpi a pagshiyong ke ɓakuntumo woro ke wabi a ɓuna ni a Jabesh ya, ngha a pag binmurubang. 10Le a ɓuna ni Jabesh ya nayi Nasash kabari sa ɗawo ga kwa'a le aka peyisung ga a shino ɓo'owa.11Ngha bang koriya Saul tiya a beyong bende tahro, ke zuwa intring ɓabeda ni beri kpikpi, ke ngha atagha a lela a Ammonite nga a woyong tlere ke aɓeni abɓah meshiye. ate ɓug ya ɓahri leyang ya ohwa binmama gha.12Le a ɓeyong nayi Samaila yagho, yangka nah Saul niga ɗiya musung gha? le sa won layang. 13Ke Saul na ɓwa mwo ya ka wu'u ni kyari ya, ate nikyari ya Yahweh junanisung ka ashisung a Israila.14Le Samaila nayi a ɓeyong inju shika a inje Gilgal ate shi ariyi murung ni byeya. 15Ke aɓeyong wura a Gilgal ngha pi Saul murung, a kundun Yahweh a Gilgal. ngha byeya a ɗara ma dig ololo a dung Yahweh, ke Saul na abayong ni Israila pa binmurubang meshing,
1Samuel nah yi Israel, "Nwara nteshikirang ri aga kwa nwaɓa rang ngha, nwara ntig murung ih nongmurung muyong. 2Niɓeniya murung ngha ki ginya dum yong ngha; le nyahyina ni mbuh, amuna buna lang ngha ni yong. Ngingna a dum yong ke logho lang basadeng ha zuni ni kyari.3Miyang Mini ya; ih waɓkun yong a murang a dum Yahweh ni dum ɓeni ɗaghi ya. Ndah le yang ntollo? Mburijeng le yang ntollo? Yang mpaghi kuro-manangna? Yang mparra? Ke bih yang ag lihkun ate ih gir njang? Nwaɓkun, a murang le nga nyenni yong ni.”4Ah nah, "Ni a vursung, pariyi sung, ko iɓgiri guɓung a bih ɓwa agh." 5Nah yi yang, "Yahweh ni waɓkun a muro, ni ma danglina le mwoh ini waɓkun ni kyari, ih ni a kum guɓung beng ngha." Ah pilla, "Yahweh ni waɓkun."6Samuel nah yi aɓayong, "Yahweh ni tol Moses ni Aaron, ni ɓeni pushi akahyong a njeh Egypt. 7Le niɓeniya, nɗum muyong, nina agh ate nga jim ni yong a dum yahweh a muri agi maɓonna le Yahweh mama paghi yong kwa ni atehyong ngha.8Ngha Jacob zuni a Egypt, le akahyong ɓuayi Yahweh, le Yahweh tahshi Moses ni Aaron, aɓeni pushi yang a Egypt le a zu ɗigha ba agh. 9Keminiya a jangshi Yahweh Kulli leyang; magna yang a bih Sisera, magula tahluwa le Hazor, ni a bih aɓa Philistine, ni a bih murung le Moab; ah yangha kwa ni ya ah pagna luwa ni akahyong.10Ah ɓua yi Yahweh ni nah, 'Shi pagnoh gimashihra, ate shi ɗagna Yahweh le shi gushina Baala ni Ashtoreths. Keminiya niɓeniya ashi sung a bih aɓa shiɓi musung, le sa gusso.' 11Nina agh Yahweh tutti Jerub-Baal, Bedan, Jephthah, ni Samuel, le a pahna yang lihluwa muri aɓa shiɓi muyang kwa ni kangni yong ngha, nina agh ate nga ɗigha a ololo.12Ngha nshinni ih Nahash murung le aɓa Ammon zuni ne yong ni luwa agh, n'nah nghang, 'Oh o, ɗigna murung ka nongmurung a musung'- ko ke Yahweh Kulli leyong ni murung leyong. 13Niɓeniya murung ngha ɓeni nworo ntollo, ɓeni ih n'ihli bang teɓi ya le Yahweh wara pah yong murung a muyong.14Ngha nɓang Yahweh, ngushi, n'og gih, le ni ntolmurung ri alagha le Yahweh ya, le a yong ni amurung leyong ni ka nongmurung muyong ngha ka kuratye Yahweh kulli leyong. 15Ngha ni n'og gih Yahweh ya, keminiya ntolmurung ri alagha le Yahweh, Le Yahweh ka pushi bih ri yong, ninga mama ri akahyong ngha.16Ko niɓeni nɗum muyong le nga shin gi magula mama Yahweh ka pagha a nji yong ngha. 17Ih pongissoro kikaya ni ni kyari ya? Nga gor Yahweh, ih zuni sahgha le muru ni murukuli. Le nga yere ni shini ih gimashihra leyong gula, mama nworo mpagha a dum Yahweh ya, ni ihli bang te murung ate kanangiri yong. 18Nina agh Samuel gor Yahweh, a kare Yahweh tutti na murikuli ni sahgha le muru. Le aɓayong kwa ɓang Yahweh ni Samueul.19Le aɓayong kwa nah yi Samuel, "jimma ate aguro o a bin Yahweh Kulli lo, nina agh ke ih ɓi shi wuh agh. Ate shi ɓuhrina muri agimashihra lesung gimashihra ni, a ri ihlibang ate murung te kanangiri sung." 20Samuel pilla, "Ke mɓang ngoɓong ngha, mpagna agimashihra ni kwa, keminiya ke ih ɓi mpil nzum yong ri Yahweh ya, keminiya ngushi Yahweh ni yahli yong kwa. 21Ke ih ɓi mpilla ri agi manangna ni ni ki ɓuhri yong ko ashi yong ngha agh, ate ah gi manangna ni.22A temuri gulo le lullo, Yahweh ni ki shiɓi aɓayong le ya, ate poshina yahli Yahweh ih gil yong aɓayong ate kanangiri. 23A temurang ngha, ih ɓi ɗig kukwo ni meng, ih ɓi mpag yi Yahweh gimashihra nji ri shiɓi jimma ate muyong. Nga alliyi yong njere ni ɓoro ni pag yarata agh.24Ngoɓong le Yahweh ni nga ɓang mwoh ni gushi a njiteng ni yahli yong kwa. Nshina agi maguliyina ni pag yi yong. 25Keminiya ngha nteshi yahli yong a pag gimashihra agh, a yong ni amurung lyong ka juhri kwa."
1Saul ngha ni bogho woromwoh purlum ngha ingnini a nongmurung ngha; ngha nongni murung a muri Israel Israel ma bogho woro ɓahri ya, 2tariyi abuna le Israel worotongno lum tahro. Worotongno lum ɓahri ngha a Mikmash ni a dingli njeh Bethel, le worotongno lum ngha bin Jonathan a Gibeah le Benjamin. Tuttina anshile aɓa tahluwa ye lah, ɓeni kwa agh a gungri le.3Jonathan ganakun angure aɓaluwa le Philistine ni a Geba agh, le aɓa Philistine ogna teɓi. Le Saul tong njemnjuh a njeh ye kwa ki nah, "Ih ɓi aɓa Hebrew ogho." 4Israel kwa ogna ih Saul gannakun angure le aɓa Philistine, ɗeshiliya Israel pilla gi ɗumna a bin aɓa Philistine. Le ah gora aɓa luwa a kpaɓa binmona a bin Saul a Gilgal.5Aɓa Philistine kpaɓa binmona ate pagluwa ni Israel, ni anyeh-gwoh piri worotongno lum tahro, abuna worotongno lum topurmwoh a kog anyeh- gwoh piri, ni ah gingni kusung ni gogho leyang ninga njisalang kunsalangmagula. Ah zu le a ɗammah a mikmash, nji tehbang le Beth Aven.6Ngha aɓa Israel shinni ih ah yangha a gana- ate aɓayong ngha a gigangshina le vulliyi yo a gunang, a minwara giri, a tahli, ah tuhmuru, ni atuhli. 7Aɓa Hebrew ɓaɓa ɗura Jordan kena njeh Gad ni Gilead. Keminiya Saul ngha a gilgal, le aɓayong kwa kuratye ki koshiyo.8Lella bang ma akara tonɓahri, kunbang ni Samuel tig agh. Keminiya Samuel ni zu a gilgal agh, le aɓayong ngha ki meshiya ri Saul. 9Saul nah, "Nzuni nghang gipahna pingsa ni gipahna ololo." Le pah ɗahra pingsa. 10Ih mal pah ɗahra pingsa ye ninga le Samuel ki bilbang. Saul kene ka lungri ni mo ni gingshi.11Le Samuel nah, "Mang a paggha?" Saul Pilla. "Ngha nshinni ih aɓayong ngha ki ɗag nghang ngha, ni a zu a kunbang ni a tig agh, le aɓa Philistine wara kpaɓa a Mikmash, 12Nnah, 'Niɓeniya aɓa philistine ka zu yi sung a gilgal, le ni al dumposhina le Yahweh ya.' Nina agh ntigna murang a tenne mpah gipahna pingsa ye."13Le Samuel nah yi Saul, "A pagna gi manangna. Ni a bol lagbang le Yahweh Kulli lo ni lagno agh. Ke Yahweh ka tig nongmurung lo a muri Israel ha ke kene. 14Kemini niɓeniya nongmurung lo ni ki tang ngha. Yahweh wara tol ɓeni ka bil ɗengse le ya, le Yahweh tolla ɗig munamurung a muri aɓayong le ate ni a bil ga lagno agh."15Le Samuel logho ɗag Gilgal wora Gibeah ma Benjamin. 16Saul, muni Jonathan, ni aɓayong ni yang ngha, ɗigha a Geba ma Benjamin. Keminiya Philistine kpaɓɗina a Mikmash.17Aɓa kpar-luah logha bin kpaɓɗina le a Philistine pura riyang njinjere tahro. Aɓeni mwoh agh pilla nji Ophrah, kika njeh Shual. 18Aɓaɓah ngha te oso pilla nji Beth Horon, le a mamona pilla ki ka nji njang ni ki shin bogrong Zeboyim ki zu a nji ɓalusung.19Ɓahntu nyha a ka kumo a nje Israel kwa agh, ate a Philistine nah, “nyanina agh le ke aɓa-Hebrew gileye muryang agarabwoh ni akuoh.” 20Keminiya abuna le aɓa-Israila logh kwa le awara bin a Philistine, ɓeni kwa agh ki wolkung soro le, gituyibang le, kwogiri le, ni nshinring le. 21Ga a nwah agh pagna ɓahri le tahro le shekel ate akun soro, ni gituyibang, ke mwoh le tahro le shekel ate kolli kung kwogiri ni teshi gare.22Nina a kara luwa agh, agara bwoh ni ankwoh nyha wa uwo a bih aɓa tahluwa aɓeni ni Saul ni Jonathan; Saul ni mwoh ni muni Jonathan ngha ni. 23Kpaɓa le ɓa tahluwa le Filistiya woro ɗur Mikmash.
1Kara mwoh, Jonathan muna Saul nah yi basa deng ɓeni ki bol yi giluwa agh, "Zu, le ih ɓi shi wora bin ɗigna le ɓa tahluwa le Filistiya a nji gini mamo wo." Keminiya ni waɓih tehri ya.2Saul ngha ɗigha nzum lah Gibeya a tinna ngung rumman ni a Migron agh. Abuna kehna woro tongno topurmwoh ngha nini, 3kpaɓni Ahijah muna Ahitub (muna ngih Ikabod) muna Finehas muna Eli, malah le Yahweh a Shiloh, ɓeni mella Efod agh. Aɓayong ni yere ih Jonathan wara agh.4Nji ba Jonathan tollo ka ɗur nghang ate kumo bilbang bin ɗigna le aɓa tahluwa le Filistiya agh, dingli nkonno nji bang mwoh le dingli nkonno ngha nji bang mamona, a gor lulli dingli nkonno mwoh ih Bozez le dingli nkonno mamomna agh lulli ih Seneh. 5Dingli nkonno mwoh tangha nji eɓɓe i dum Mikmash, le mamona ngha a nji gangrah a dum Geba.6Jonathan nah yi basa deng ɓa bol yi agi tahluwa le, "Nzu, shi ɗuro shi kah a bin ɗigna le ɓa tahluwa le ashuwa nguɓu aɓeni. Ih ɗigha Yahweh ka pagtumo te musung, ate guɓung nyha ka teshi Yahweh ri ashibang ni aɓayong dudug ko aɓayong fitong." 7Ɓa bol yi gi luwa le pil yi, "Pag ga kwa a yahlo agh. Ɓuhri woro, shina, myang ni weh, nga billa alagbang lo kwa."8Le Jonathan nah, "Sa ɗuro sa kah bin abune, le sa ɗum musung bin yang. 9Ngha anah yi sung, 'Ntangha bogho sete shi zu a bin yong'- le sa tangha bang lesung ni sa ɗura bin yang ngha. 10Keminiya ngha a pilla, ' Nzu a bin sung,' le sa ɗuro; ate Yahweh pahna yang a bih sung. Ga ni ka ɗig giɗunna bin sung."11Nina agh a ɗum muyang kwa a bin ɗigna le aɓa tahluwa le aɓa Filistiya. Aɓa Filistiya nah, "Nshina, aɓa Ibrani ngha ki puro a tuhli ba a vulih nghang ngha ki zu" 12Le abuna ni bin ɗigna egh ya gor Jonathan ni ɓa bol yi gi luwa, le nah, "Nzu a bin sung, le sa ɗumi yong giri." Jonathan nah yi ɓa bol yi gi luwa, "Kuratyang, ate Yahweh pahna yang a bih Israila."13Jonathan eɓ ni bih ni kushi, le ɓa bol yi gi luwa kuratye nzumi. Jonathan wol nluo aɓa Filistiya a dumi, le ɓa bol yi gi luwa wol nluo a ɓaɓa nzumi. 14Keni luwa vma kunduna ni Jonathan ni ɓa bol yi gi luwa pag ga, wol nluo abuna ni kena woro mwoh a min ɓa bang.15Ngoɓong kpah a bin ɗamma, ni a bang, ni a ntiri aɓayong. Ni bin ɗigna le ɓa tahluwa ni ama nyiɓih, njeh egh jigra, le ngoɓong magula kpah.16Le aɓa lel Saul a Gibeya ni Banyamin ngha shinbang; buno le aɓa tahluwa le Filistiya ki meshiye, a wora nji ba kwa agh. 17Le Saul nah yi aɓayong ni nini ya, "Bangha nshina ɓeni ki ɓoro a ntiri sung ngha." Ngha a bang ni ya, Jonathan ni ɓa bol yi gi luwa ni nyha.18Saul nah yi Abijah, "Zuni doroshi le Kulli ba," ate a kunbang nghe ya ngha bin aɓa Israila. 19Ngha Saul ki nah ni teng ni malah agh, ngoɓong ni a bin ɗamma le aɓa Filistiya agh ngha wa uwo ni ɓuhr. Le Saul nah yi malah, "Pushi boh."20Saul ni aɓayong ni kwa nini ya kpaɓa le wora yeh luwa. Garabwoh le ɓa Filistiya ni kwa agh pilla wora ri ɓih, le gindila magula ngha nghang. 21Niɓeniya aɓa Ibrani aɓeni kana ngha bin aɓa Filistiya, le wora bin yang ki ɗam ni yang a luwa agh. nyere kpaɓ muyang ni Israila aɓeni ni Saul ni Jonathan ngha.22Ngha abuna le Israila aɓeni woro vulo a nkonno ni kari Ifraimu ogni ih aɓa Filistiya ngha ki ɓang ngha, yang ma agh a pirra aɓa Filistiya a luwa. 23Nina agh Yahweh ashina Israila a kare, le luwa egh ɗur Beth Aven.24Kare ya abuna le Israila ganna ate Saul wara tig aɓayong a kaniyi giri le nah, "Nyommoni ni ɓwa ni kwa lih guɓung ngha sete kapolla le nwah aɓa shiɓi murang ngha." Nina agh ɓa tahluwa nyha mom gilihna agh. 25Le aɓayong kwa ingna a ngung a ba ni nyih a njahli ya. 26Ngha aɓayong ingni ni a ngung ngha, nyih soɓɓoh, keminiya ɓwa nyha ishi bih a kuni ya ate aɓayong ɓangna nyommo egh.27Keminiya Jonathan ni ogho ih tehri kura aɓayong ni kaniyi giri ya. Kehni kun gara ni a bih ya le issa a muru nyih ye. Logshi bih kehni kuni, le og iritenna. 28Le ɓwa mwoh a ntiri aɓayong, pilla, "Tehro tigna aɓayong a kaniyi gir ma tenna, ari nah, 'Nyommoni ni ɓeni lih gilihna ni kyari ya,' ngha te ya ngiri aɓayong wuhna ari yalo."29Le Jonathan nah, "Tehrang tigna njehni a gana. shin pagha ni nkumni iritenna ari mom muru nyih ni fitong ni ya. 30Ih ɓuhri pag ni yellang ngha aɓayong lihne ni kyari pyeri yang a ntiri gi ponna mami aɓa shiɓi muyang ni a kum ma? Niɓeniya ate wol nluo egh ya ni gogho dudug a ntiri aɓa Filistiya."31A loghi aɓa Filistiya ni luwa a kare logha Mikmash kena Aijalon. Iri aɓayong malla. 32Aɓayong pilpira shir giponna le tolla anjuh, andah, ni amuna ndah, a tuhmi yan bwoh. Aɓayong lih yamme ni nkila ri.33Le a waɓih saul, "Shina, aɓayong ngha ki pag hi Yahweh gimashihra ri lih gilih ni nkilla ri." Saul nah, "Mpagna ga ɓottiya agh. Niɓeniya, nɗigri ngih tahli ih zu a binang." 34Saul nah, "Nwora a ntiri aɓayong, nwaɓi h yang, 'Ih ɓi ɓeni kwa agh ih zuni ndahle ni njuhle, ih zu tuhmi yang bwoh ba le ih lih. Ke ih ɓi mpaghi Yahweh gimashihra ri lih nyamma ni nkila agh'" Nina agh ɓeni kwa agh zuni ndah le bih ni duh egh le tuhmi bwoh be.35Saul ɓag deshile ɗahra ate Yahweh, mam ini pag deshile ɗahra ma kunduna ni a ɓagha te Yahweh ya.36Le Saul nah, "Le ih ɓi shi pirra aɓa Filistiya ni duh le shi pon agi leyang ha tuh le bang; ke ih ɓi shi ɗag mwoh leyang ni usulo agh." A pil yi, "Pag ga kwa a shina ɓonna bino agh." Keminiya malah nah, "Le ih ɓi shi ihli Yahweh ri ga." 37Saul ihli Kulli, "Ih ɓi mpirra aɓa Filistiya? Aka pah yang a bih Israila?" Keminiya Kulli ni pil yi a kare ya.38Le Saul nah, "Nzu a ba, yong amagula le aɓayong; n' aliyi bang nshina ni yellang ni gimashihra pagni ri ni kyari. 39Ate, ni ɗigna le Yahweh, ɓeni ashi Israila agh, ko ngha a kumi ri Jonathan munangngha, ni njiteng ih ka wuh." Keminiya ɓwa nyha a ntiri aɓayong kwa pil yi guɓung ngha.40Le nah yi Israila kwa, "Ɗigna nga tangha a bang mwoh, le meng ni Jonathan munang sa tangha bang mamona." Aɓayong nah yi Saul, "Pag ga ɓonna bino agh." 41Saul nah, "Yahweh, kulli le Israila! Ngha gimashihra ni ya mini paghi ko munang Jonathan, le, Yahweh, kulli le Israila, pah Urim. Keminiya ngha gimashihra ni ya aɓwalo aɓa Israila ni paghi ya, pah Thummim." Le a soɓ nlahyi muri Saul ni jonathan, keminiya ni a ishi aɓa tahluwa yeh ya. 42Le Saul nah, "Nsoɓ nlahyi ntiri meng ni Jonathan munang," Le nlahyi ye bol Jonathan. x43Le Saul nah yi Jonathan, "Waɓang ga a pag ga." Jonathan waɓih ne, "Nmomna nyih ni ndog ni tinna gara ni a beng ngha. Myang; Nga wuh." 44Saul nah, "Kulli ɓi pag wo nina le ni ɓuhro ɗeshili a binang, ngha a wuh a agh, Jonathan."45Le aɓayong nah yi Saul, "Jonathan ka wuh, ini ɓeni tig ashibang magula ate Israila? Ih ɓi ɗig kukwo! Ni ɗigna le Yahweh kwa, nyong muri nyha more ka kpah njeh, ate gingna ni kulli ni kyari." Nina ni aɓayong ashini Jonathan ke ni wuh agh. 46Le Saul ɗag te pirra c, le aɓa Filistiya wora lah.47Ngha Saul agni nongmurung a Israila agh, pag luwa ni aɓa shiɓi muri nji ba kwa agh. Pag luwa ni Mowab, aɓa Ammona, Edom, murung Zobah, ni aɓa Filistiya. Ba kwa pil nghang ngha, soɓ fungso muyang. 48Pag giri ni tengshirung le gankun aɓa Amalek. Ashina Israila a bih aɓeni ki ponghi yang agile yang ngha.49Amuna Saul agh a yangni Jonathan, Ishvi, ni Malki-Shua. Lulli amuna ma ngalang lke ni Moreb, minɓala, ni Michal, minyem. 50Lulli mahle Saul ni Ahinoam: ini muna ma ngalang le Ahimaaz. Lulli magula le aɓa tahluwa le ya Abner muna Ner, majahle Saul. 51Kish ni pag teh Saul; ni Ner, teh Abner, ini pag muna Abiyel.52Luwa ma tenna a ri aɓa Filistiya a yeh akara le Saul kwa. Ngha Saul shi ngih gara ɓwa, ko gara luwa le, kpaɓmuri nini.
1Samaila nayi Saul,"Yahweh tashinang ihbi njin ɗahro ihha apag murun amuri aɓayong le aba Israila. Nibiyeniya og gah Yahweh waɓɓa. 2Gahni Yahweh ni agbang gha waɓɓa, 'Ihg shina pagha ni aba Amalek tangni ki gih njin jere ri abah Israila apuri adag ni nje Masar gha. 3Nibyeni gha nyere ni luwa le ihg ken gihnja aba Amalek ni gihkumo le yang kwa, keng ihg ashiyang gha, nwolinloyang ni bahbura ni bahma, muna ni mimbangha, ndah ni nju, loggah ni mbirinje"4Saul gor aɓayong le abangyang a lah magula Teliam a bahworung ni amuri kusung gha ayang woro tongno lum ngunghe woro tongno lum ngunghe lum kene lum. 5Le Saul log ni luwa ɗam lahmagulla le aba Amalek le aka nnong luwa a njonglong.6Le Saul nayi aba Kenite,"nworo, nmangmuyong, npuroǃ ntiring aba Amalek, ate keng ngiyanyang nkpana ni yong gha. Ate ndunne aba Israila yong maɓonna ngha apuri anje Masar ajuni gha. Le aba Kenite puro shisa dagha aba Amalek. 7Le Saul log ni luwa ari ab Amelek logha nje Havilah wora kukwo nje shur, ni njimanje le nje Masar gha.8Le bol Agag ni ki pag murung le aba Amalak gha ninjung, girnja ashile aɓayong ghe kwa ni kungarabwo. 9Le Saul ni aɓayong ashi Agag , aya ashi anju ni andah mama ɓoniyogha, andah mama alisa agillo gha, ni amuna nju. Gah kwa ki pag gih mabona gha, na gihjame gha. Gih mama ni ɓolli gha ni mama guɓung nya apangni gha akpabi agihjame.10Le tenana le Kulli zu a bin Samuel ki nah, 11"Pagha nin npangni Saul ke dig ni murung gha biye ngha ki konang, hake pila njumi dag teh soghatyang le nya ih bil tigha lang gha". Yeh Sumuila lullaǃ ke ɓwa ni jolo ni dukuduku ari Yahweh.12Samuel logho kashi bang ni ɓeri ka kum Saul Anayi Samuel "Saul juna nje camel le ji tig ga aɗenshini atemuri gha, le pila wara anjinje lah-Gilgad". 13Le Samuel zu ji kum Saul le Saul nayi, Awogha ni mosso le Yahwehǃ ihg pangna tigha le Yahweh".14Samuel nah yi, "Manga mini ngi ogho ɓwa le arju ni krang gha, ni ɓwa le andah nin ngih og gha? 15Saul pila nayi,"shi zuniyang antiri amami aba Amalek. Abayong lang ashi aju na andah mabinina, ate apagni Yahweh Kulli lo dahra ni. Ashile gha shi girajanyang" 16Le Samuel nah yi Saul,"Tangha nje, le ihg waɓoh ga Yahweh waɓang ni du ni gha "Saul nah yi,"Nahteng"17Samuel na,"Ngha teh ashina logha awongha fitong gha, ni atigho amuri akumburi le aba Israila gha le? Le Yahweh ni ɗahro murung amuri aba Israila gha, 18Le Yahweh taso ajinjere lo na gho,"woro le ake jirnja le abapagihmara gha, aba Amalek, a tahluna ni ya a girjanyang ghale? 19Palang ke na bil waɓɓa le Yahweh gha?Mang paghi ke ama akara abiyibang le apag gah ni ɓoto ashina le Yahweh gha?"20Zo le Saul nah yi Samuel,"ihg billa gah teh Yahweh wab gha, ngha teh ntol njere ningah mama Yahweh tashinang gha. Ihg bolla Agag, murung le Amalek, ngha teh njiranja aba Amalek. 21Ke abayong pong giri antiri gah a lih aluwa gha anjuǃ ni andah, mabɓona antiri gah ana ihba girjeme gha ate paghi Yahweh dahra a nje Gilgal.22Samuel pila nah yi,"Yahweh oso og ɓoro gih pahna ma pisa ni ɗahra ye wor ihbi abi tenana le Yahweh le? pag tumo ni teng ni awabo gha wara dahra lo, og teng wara agen-nju manenina. 23Hake velaribang gha ninga pag gihmashirari Kulli, le giriyi kurung ri bang gha ninga yalungmashira ni bila agilang. Ate ashibina tenana le Yahweh, oso shibino apag murung"24Le Saul nah yi Samuel ,"ihg pagna gihmashira, hake ihg bunna tigha le Yahweh, ni tenana lo, ate nbangna ngobong le aɓayong njog tele yang. 25Nibyeni gha, kukushi lang hang gimashira lang, ayenni meng ate ihg pih Yahweh gulo".26Samuel nah yi Saul, "Ninghi nyenni weh gha, hake ashibina tenana le Yahweh, Yahweh teh gha shibino pag murung le aba Israila" 27Ngha Samuel pili ka warigha, Saul bol kun dara le, le goh sana.28Samuel nayi"Yahweh sana nje magula le aba Israila abwo nikyari nyene pih bwo bahmuri kala, ɓwani woro gha. 29Deshi gha, beni ki pag maso le abah Israila gha ni ih pag yiri ni teh ih ariyi gah tol gha, hake ini ɓwa gha, ke ihka ariyi gah tol gha,"30Le Saul nayi,"ihg pagna gimashira. Kukushi dumang ni gulo nibyeni a bagula le aba iyang ni aba Israila. Pila ni meng deshi, ate ihg pih Yahweh Kulli lo gulo" 31LeSamuel ye pil deshi ajung Saul, le Saul gushi Yahweh.32Le Samuel na,"ihg njuni Agag murung le aba Amalek abiyang"Agag juwa bini adagna kushi ni sarka le nayi"Ni njiteng nluwo lullaǃǃ Samuel pila nayi,"Ninga garabwo lo pagni amena adigha amuna nya gha, digna ini teh ngwo ka digni muna nya antiri amena. Le Samuel koriyi Agag mesiyi ngiri adum Yahweh a nje Gilgal. 33Samuel wara nje Ramah, le Saul wara leh ni aje Gabeah le Saul gha.34Samuel ne ye shing saul gha longho kena kara nlo le, hake ih bwa nlo le Saul. 35Samuel ni ye shin Saul agh ha kara nluo le, ate ɓua na a temuri Saul. Yahweh waɓa aye ih yerina le ke ni pag Saul dig murung le aba Israila gha.
1Yahweh nah yi Samuel, "Ha ni yebbang ni aka ɓuayi ni ate muri Saul, ngha nwara nshiɓi a ɗig murung muri aɓa Israel? Ɗungshi njeme lo ni murun le a woro. Nga tahso bin Jesse a Bethlehem, ate nwara ntol ɓwa murung ate murang a ntiri amuna buna le."2Samuel nah, "Ni yellang ni nga wori? Ngha Saul oghi ya, ih ka wolnluyang." Yahweh nah, "Tol ndah mangalang boh ni nah, 'Nzuna ate ɗahri Yahweh.' 3Gor Jesse a bin ɗahre, le nga ɗumo ga aka pag ga. Aka dangli nghang mwoh ɓeni nga ɗumo agh."4Samuel pag ninga mama Yahweh waɓah le wora Bethlehem. Ah ɓatenna ni lahmagula ye ya zu a bini ki koshiyi yo le nah, "A zuna ololo?" 5Nah, "A ololo; nzuna a ɗahri Yahweh. Ngil muyong ntigsa le ih nzu ni meng bin ɗahra." Le tig Jesse sa ni amuna buna le ni gor yang bin ɗahre.6Ngha ah zuni ya, shin Eliab le nah kanangiri ih ɓeni Yahweh dangli ya ni ga tangha dumang ni ya a njiteng. 7Keminiya Yahweh nah yi Samuel, "Ka shin puro le, ko saɓah le ya; ate nwara nshiɓih. Ate Yahweh nyha ki shinbang shina le ɓayong ngha; ɓwa ki shin puro le kundum, keminiya Yahweh ki shin kunyahlung."8Le Jesse gor Abinadab ni tighi ih ɗura dum Samuel. Le Samuel nah, "Yahweh ni tol ɓeni ya." 9Jesse tigna Shammah ɗuro, keminiya Samuel nah, "Yahweh ni tol ɓeni ya." 10Jesse tigna amuna buna le kwa tonɓahri ɗura dum Samuel. Le Samuel nah yi Jesse, "Yahweh ni tol mwoh a ntiri amama agh."11Le Samuel nah yi Jesse, "Malle amuna buna lo ni ga?" Pil yi, "Makyena kwa ngha uwo, keminiya yangha ih lel njuh." Samuel nah yi Jesse, "Tahshibang a gori, ate ni sa ɗigha njahli ya sete zu a ba." 12Jesse tahshibang a zuni mo. Niɓeniya muna ni ya ɓordeng ni anjiung ma ɓornsahri, le yangha ɓorshina. Yahweh nah, "Logho, dagli, ate ini."13Le Samuel tol njeme le murun le dagli a ntiri amuna ngih. Bongho le Yahweh suhla muri Dauda ni kahra logni a kare wor agh. Le Samuel logho wora Ramah14Niɓeniya Bongho le Yahweh ɗag Saul, le bongho mashihra pura bin Yahweh gangshi teɓi. 15Aguro le Saul nah yi, "Shina niɓeni, bongho mashihra ni pura bin Yahweh gi gangshi. 16Ih ɓi telelah lesung ih tigha aguro le aɓeni dumi ya ah al ɓwa ɓeni yeri wol ngwangntah agh. Le ngha bongho mashihra ni pura bin Kulli ya suhla muri ya, ih ka wolli le aka kum iritenna."17Saul nah yi aguro le, "Nkumang ɓwa ni yeri wolle ya nzuni binang." 18Le mwoh a ntiri ah basadeng pilla le nah, "Nshina muna Jesse ɓa Bethlehem, ɓeni yeri wol ngwangntah agh, ɓa masso, ɓa tengkurrung, ɓa luwa, ɓa yeri nahteng, ɓwa ɓa ɓordeng, le Yahweh ngha nini." 19Nina agh Saul tutti aɓa kuntumo bin Jesse le nah, "Tutti nghan muno Dauda, ɓa lel agiluwo."20Jesse tig mbuljeng tol brodi, duh murunjingung, muna mbul, le tutti yang ni Dauda a bin Saul. 21Le Dauda zu a bin Saul, le ingna a pagtumo le. Saul agna nji le pilli ɗig ɓa bol yi giluwa.22Saul tahshibang bin Jesse ki nah, "Ih ɓi Dauda tangha dumang, ate kumna dumposhina a njiang." 23Kunbang ni kwa bongho mashihra ni pura bin Kulli zuni muri ya, Dauda ka tol ngwngntah le ka wollo. Nina agh Saul ka nyere a iritenna le yarata, le bongho mashihra ye ka pura ri.
1Niɓeniya aɓa Filistiya kpaɓna aɓa- tahluwa leyang ate luwa. A kpaɓa a Sokoh, mama a Judah agh, A ɗamma a Efis Dammim, a ntiring le Sokoh ni Azekah.2Saul ni abuna le Israila kpaɓa le ɗamma a ɓa njonglong le Elah, san njang luwa leyang ka lungri ni aɓa Filistiya. 3Aɓa FiIlistiya tangha muri nkonno nji bang mwoh, le Israila a muri nkonno a nji bang mamona ni ɓa ɓongrong nghe a ntiri yang.4Ɓwa ɓa masso puro a ntiri ɗamma le aɓa Filistiya, ɓeni a gorih Goliyat ma Gat agh, ɓeni saɓah le kena nonno bung topurmwoh ni ɓuhro agh. 5Yangha ni gi vula murung ma tagulla a muri, le mel ntongho gitulla ma tagulla ni dungro le kena shekel woro tongno lum tongno.6Yangha ni tongno ma tagulla a kushi ni nkwoh ma tagulla a gogreh. 7Gara nkwoh le guloh, ni nguri ni a mara ri ate tuhmi yarata. Dungro le nji nkwoh le kena woro tongno topurmwoh le shekel le ndolong. Ɓa bol yi tongho ngha dumi.8Tangha le magjollo ri tangsa le Israila, "Palang ke nzu ntangsa ate luwa? Mini ɓa Filistiya agh, le nyongni aguro le Saul agh? Tol ɓwa a ntiri yong, le ih ɓi zu a binang ba. 9Ngha gan wol rung ni meng le wol nluyang ngha, le sa ɗig aguro leyong. Keminiya ganni le nwol nlue, le nga ɗigha aguro lesung ni paghi sung tumo."10Ɗeshiliya ɓa Filistiya egh nah, "Njennah tangsa le Israila ni nikyari. "Mpeng ɓwa nina agh ate sa wol rung nini." 11Ngha Saul ni Israila kwa ogni ga ɓa Filistiya waɓ ɓa, ngiri yang wuh le ngoɓong bol yang dudug.12Niɓeniya Dauda agh muna ɓa Ifraimu a Baitalami ni Judah agh, ɓeni lulli ih Jesse ya. Yangha ni amuna buna tonpur tahro. Jesse ya ɓagulani a yeh akara le Saul, ma yahyina a ntiri abuna. 13Amuna buna le Jesse amagula tahro agh kuratye Saul kena luwa. Lulli amuna le ni tahro aɓeni kena luwa agh, a yangni Eliyab minɓalla, Aminadab ma ɓahri, ni Shammah ma tahro.14Dauda ni pag makyena kwa. Amagula tahro kuratye Saul. 15Niɓeniya Dauda kene nyere a ntiri ɓa tahluwa le Saul ni agiluwo le tehri a Baitalami, ate ih pah yang gilih. 16Ate ha akara woro ɓahri ɓa masso le Filistiya puro ki zu gyaɓ beri ni kapolla ate pag luwa.17Le Jesse nah yi muni Dauda, "Tol ephah le nji giri ma tonnani ni akunli brodi lum, kehni amuna ngwoh ne a bin ɗamma leyang ni kahra. 18Ɗeshiliya bol murun boh a kehnih magula ɗamma leyang. Shin pagha le amuna ngwoh le a zuni nghang ga ka ɗumo a yangha kukotro agh.19Amuna ngwoh ngha ni Saul ni anshile abuna le Israila a ɓa ɓongrong ma Elah, ki wol rung ni aɓa Filistiya." 20Dauda logni beri kpikpi le ɗagha anjeh a bih lelgiri.Tolla agilih ye le woro, ninga mama Jesse lagni ya. Zu a bin ɗamma ngha aɓa tahluwa puri ki kahni luwa ni kana luwa agh. 21Le Israila ni aɓa Filistiya tangsa ate luwa. Aɓa tahluwa ni aɓa tahluwa.22Dauda ɗagha agitolla le bin ɓa bol agiluwa, ɓangha kena bin aɓa tahluwa, le mag yi amuna ngih kun. 23Ngha ih waɓni teng ri yang ngha, ɓa masso, ɓa Filistiya ma Gat, ni lullung ih Goliyat. ih pura ntiri tangsa le aɓa Filistiya, le ih waɓ jah teng ni mwoh agh, le Dauda og yang. 24Ngha abuna ɓa Israila shin be ya, a ɓangha le ngoɓong wol yang.25Abuna le Israila nah, "A shinna ɓeni zu ni ya? Zuna ih za jen Israila. Murung ka pah gikunna dudug bin ɓeni gan wol nlue ya, le ih pih muni ma ngalang ih ɓbi tigha lah, le ih pushi ɓa leh tehri a pah daggah a Israila."26Dauda nah yi abuna aɓeni tang nini ya, "Mang a pagha ate ɓeni wol nluo ɓa Filistiya ni le tol yi Israila iriɓiyina agh? Yang ga shuwa nguɓu ɓa Filistiya ke ka jen aɓa tahluwa le Kulli ma usulo?" 27Le aɓayong buhri waɓ te ga awo waɓ ɓa le banghi ni, "Nina agh ini a paghi ɓeni wol nlue ya."28Eliyab yemmih magula kwa ogna ngha ih waɓni teng ri abune ya. Eliyab pag yehlula ri Dauda, le nah, "Palang ke a zu a ba? Bin yang ni a ɗagha anjuh wo fitong ngho wa a ɓalusung? Nyerina gushi murung lo, ni gima nangna ni a yahlo agh; a zuna ba ate a kumo a shin luwa." 29Dauda nah, "Mang pag niɓieni? Ihli bang ma ɓonna ni ya?" 30Pilla nji bang maɓi, le ye waɓtenna ni mwoh agh. Aɓwa pil yi ninga mama ni duna agh.31Ngha a ogni atenana ni Dauda waɓ ɓa, aɓa kurrung bishilih Saul ni, le tahshi bang te Dauda. 32Le Dauda nah yi Saul, "Ke ih ɓi yahli ɓwa mwoh ɓi gangsa ate ɓa Filistiya ni ya; guro lo ka woro ka wol rung ni ɓa Filistiya ni." 33Saul nah yi Dauda, "Ni awo gan kene ki wol rung ni ɓa Filistiya ni ya; ate awo ni basa- deng sang, le ini ɓwa ma luwa logho le basa deng ngha."34Keminiya Dauda nah yi Saul, "Guro lo agh lelgiri le anjuh le tehri ni. Ngha yim ko minburi zu tol muna njuh a ntiri anjuh le, 35mpirrih le nwolli le n'ashi a kuni. Ngha log nghang ngha, mbol kuni le nwolli wuh.36Guro lo wolla yim ni minburi kwa. Shuwa nguɓu ɓa Filistiya ni ka ɗig ninga mwoh leyang, ke gire bolla yangha ih jen aɓa tahluwa le Kulli ma usulo agh."37Dauda nah, "Yahweh ashinang ari kaglah kushi yim ni ari kaglah kushi minburi. Ih assang a bih ɓa Filistiya ni." 38Le Saul nah yi Dauda, "Woro, le ih ɓi Yahweh billi weh. Saul mel yi Dauda tongho le. Vul yi muri ni vulle ma tagulla, ni dagrah magula ni gil ni gitulla ndolong ngha.39Dauda gyer garabwoh a muri agiluwa. Keminiya ni gan gingne ya, ate ni alliyi pagtumo ne ya. Le Dauda nah yi Saul, "Ni ngi gan kene a wol rung ni ga agh, ate ni a alliyi nghang pagtumo ni yang ngha." Nina agh Dauda pushi yang kwa. 40Tol gara a bih ni atahli maɓonna tongno a minɓangha muru; soɓ yang a luwah lelgiri le. Ntangso le ngha a bih ngha ih zuni bin ɓa Filistiya agh.41Ɓa Filistiya zu le ki kah bin Dauda, ni ɓa bol yi tongho a dumi. 42Ngha ɓa Filistiya shinini bang ngha le shin Dauda, kyeshine ate muna ni fitong, ɓihya le ɓor deng shina. 43Le ɓa Filistiya nah yi Dauda, "Mini minlara, ke awo zu a binang ni gara?," le ɓa Filistiya egh yom Dauda ni akuli le.44Ɓa Filistiya egh nah yi Dauda, "Zu a binang, le nga pih aminyah ɓakuli ni ayam shihra ɓalusung nguɓ ngiro." 45Dauda pil yi ɓa Filistiya egh, "A zu a binang ni garabwoh, nkwoh. Keminiya zuna bino ni lulli Yahweh magula kwa, Kulli le aɓa tahluwa le Israila, ɓeni a jen ngha.46Ni kyari ya Yahweh ka peng lihluwa muro, nga wol nluo, le nga kashi muro ri ngiro. Ni kyari ya nga pah angiri aɓa Filistiya bin aminya ɓakuli ni ayamshihra ma ngunjah, nina agh ate ngunjah ka yere ih Kulli ngha nghang a Israila, 47le kpaɓ a ni kwa ni ya ka yere ih Yahweh nyha ki ashi bang ni garabwoh ni nkwoh agh. Ate luwa le Yahweh ni, le ih ka peng weh a beng."48Ngha ɓa Filistiya logni ki zu a bin Dauda agh, le Dauda ɓangha ni kahra ki kah nji bin aɓa tahluwa le ɓa shiɓi murung. 49Dauda ishi bih a luwah, tol tahli a yeh, wuhli le ɓug ɓa Filistiya a kundumi, Tahli ye ɓullo a kundum ɓa Filistiya, le kpah ni dumi njahli.50Dauda gankun ɓa Filistiya ni tangso ni tahli. Ɓug ɓa Filistiya ne le wol nlue. Garabwoh nyha a bih Dauda agh. 51Le Dauda ɓangha ke tangha muri ɓa Filistiya, tol garabwoh le uɓɓih a ndagle, wol nlue, le kashi muri ni. Ngha aɓa Filistiya shinni garaluwa leyang wuhna agh, a ɓangha.52Le abuna le Israila ni Judah logni jollo, le pirrah aɓa Filistiya kukwo ha ɓba ɓongrong ni kunjere le Ekron. Anluo aɓa Filistiya nongha gatanjere ha Sharayim, a njere kwa ha Gat ni Ekron. 53Aɓa Israila nyere a pirra aɓa Filistiya, le ponna agiri bin ɗamma le yang. 54Dauda tol muri ɓa Filistiya le zuni a Urushalima, keminiya tig agiluwa le a gungri.55Ngha Saul shinih Dauda puri ka wol rung ni ɓa Filistiya agh, nah yi Abner, magula le aɓa tahluwa, "Abner, muna yang ga basa deng ni?" Abner nah, "Ni ɗigna le murung kwa, ni nyeri ya." 56Murung nah, "Ihli aɓeni ka yeri ya, muna yang ni."57Ngha Dauda nyerni a wol nluo ɓa Filistiya agh, Abner tolli, zuni dum Saul ni muri ɓa Filistiya a bih. 58Saul nah yi, "Awo ni muna yang?" Dauda pil yi, "Mini muna guro lo Jesse ɓa Baitalami."
1Ngha mahli nahtengri Saul ah, ɗensele Jonathan juh muwoh ni ɗensele David, ni Jonathan agnji nigah usulole. 2Saul toll David ahtirin gi pahnale kahre, Ni aghi ih yehrale tehri ah.3Le Jonathan ni David tig onhru le ɓihyon ate Jonathan agnji ni gah usulole. 4Jonathan toll nguhri ni ih gehrari ah pih David nah ɓuhrale, kpahni gahra ɓohle, Ntah, ni gi kuhɓung.5David wohra ɗaɓeng ɓa kuwa Saul tasi haha, ih own kung wohteh. Saul tasi muhri ah ɓuhna ni wohra luwah ah. Gahni ɓoh hi ah nji ah ɓuwah ni nji ah ɗenlale Saul.6Ih ha ah yehni lah a ah gangni ah Philistiyawa, ah mehna puhra ah lah Israela, Tuh ngiya, ni Tahgwang, juh kunni murung Saul, nah gahlang, nah ɓin muhruɓang, ni ah gi tuhgiya. 7Ah mehna tuh ngya ari yang kpangni ɗahla. Ahtuh ngiyehǃ "Saul wolla aworotongno alum, le Dauda wolla aworotongno alum lum."8Saul ngha ki pag yahlula, ngiyeni yeh ɓohtiha. Nah, "Ah ɓongshi David ni woura touno lum, lum. Ah ɓongshi David ni wouro touno lum ah rang. Mang ohwihi kehni noungmurung ah? 9Saul shin David ni tighi njiung logho a kare wori ya.10Ngha ɓang kwahri ah bongho mashihra pura bin Kulli kahra suhlo ah muhri Saul, le waɓkuntumo a ntirin ɓaleh. David tol gi wohlih gwangle woh wohli oh ni gah mama paha. Saul ngha ni kwoh ah ɓi. 11Saul tum kwoh, ih tollo, "Ih tollo ih bam David ahri gihri kahna."Keminiya David aɓɓah kunɗung Saul nɗeh ɓahri ah nji njere. 12Saul ɓangna ngoɓongle David, Ate Yahweh ha ni moh. Keminiya ih yahwa ohwo ni Saul ah.13Le Saul pushi ah kunɗumi ni tighi mahgulale ah wouro touno lum, Ah njijere ah David wohra ɗabeng yehre ka ɓuhwa. 14David ha woh ɓuhro ah njijehle kuwah, ate Yahweh ha ni moh.15Ngha Saul singni David ngha ki ɓuhriah, niye tangha sing ɓuhroleha. 16Keminiya ah Israela kuwa nah Judah ag nji David, ate wohra ɗaɓeng yehre ke yang.17Le Saul nahyi David,"Muhna ngahlang langha mahgula Merab. Gah puhnoni ih ɗig mamoh teh guh nuniya ɗig ɗig gahra ɓuhra ma wohrung Yahweh."Saul ha ki ɗense, "Ke ɓi ih ɗigha ah muriah ih ɓi ah Philistiyawa ɗigha muhri. 18David nahyi Saul, "Mihni yanwoho, ni yan pagha aɓah liyan, nyahle kungɓwarele Tehran ah Israela, ni gah ɗigni muhna nki ah ɓin murungha?19Keminiya ngha kunɓangwoh Merab, muhnah gahlangle Saul ni ah ɓi David, Ah pahne Adriel ɓah Meholathite ih ɓi ɗig mamih.20Keminiya Michal, muhnah ngalangle Saul agnji David, Ah wahne Saul, gihre ɓohih. 21Le Saul ɗense, "Gah pihni, ate ih ɗig ɓin ɓollih, ni ɓi ah Philistiyawa puhrari,"Gah Saul waɓɓi David ah kunɓang mah ɓahriah, Ah ɗig muhnang kihlan.22Saul lagha ah ɗenglahle,"Ih nahtengri David ni yahliteng, ni nah, sinah, murung tolla ɓin muhruɓang ni weh, Ah ɗenglale kuwa ngha ki agjiwoh, Niɓehniya leh,ah ɗigna muhna nki ah ɓihni.23Ah ɗenlale Saul wadtehnanani ahri David, le David nahyang,"Gihma kena ni ke ga ɗig muhnang nki, Ngha mihni ɓah enahni ɓehni na ah yehri ah? 24Ah ɗenglale Saul wohro ke waɓɓi ga kuwa David waɓɓah.25Le Saul nahyi, waɓ gahri David, murung ni al gi cehre le ɓahmah ɓi ni ah ga ih juhni ah, kun njusuahle ah ɓuhnale aɓah Philistiyawa wouro touno, ate ntol gah ah pahyi murung ah."Densele Saul ih David kpah ah ɓi ah Philistiyawa. 26Ngha ah ɗenglale wanni tenaniah ɓohyi David ih ɗig muhna nki.27Ke karah ka woha, David wohri ah ɓuhnale ni wohla Philistiyawa wouro tonno ɓahri. David juhni kunjuhsuah ni gah ah waɓɓah, ate ih ɗig nki murung.Leh Saul pih Michal muhna gahlanle ɗig manih. 28Ngha Saul sinniah, yahra Yahweh ni David, ni Michal muhna ahgalangle Saul,ag nji. 29Saul ɓuhri ɓang ngoɓongle David, Saul muhri sihɓi agnji David.30Le ah murungle ah ɓah Philistiyawa puhro juwah kunluwa, ni gah mama ah puhri, David worɗung, yehrele ah ɗung ah ɗenglale Saul ate luhli ɓuhri tollo."Saul wohla wouro tonno lum ni Davud wouro touno lum, lum.
1Saul nah yi Jonathan muni ni aguro le kwa ih ah wolnluo Dauda. Keminiya Jonathan muna Saul, tolla poshi yahlung ri Dauda. 2Nina agh Jonathan waɓih Dauda, "Saul, tehrang ngha ki alla ka wol nluo. Ngha nina agh lelmuro ni beri ni vullo a bin ma songrina. 3Nga woro nga tangha kahri tehrang a ɓabang ba a won nghang ngha, le nga waɓtenana ri tehrang a muro. Ngha n'og guɓung ngha nga waɓɓoh."4Jonathan waɓtenana maɓonna ri tehri a muri Dauda ni nah, "Ke ih ɓi murung pag gimashihra a muri Dauda guro le ya. Ate ni pagho gimashihra agh, le agipagna le zuni noh gimaɓonna. 5Ate tigna usulo le a bih ni wolnluo ɓa Philistine. Yahweh zunine yi Israel kwa ashibang magula. A shinne ni pag binmurubang. Pallang ke a pag gimashihra a muri nkilla ɓeni tengshihra nyha ri ya nji ri wolnluo Daudda tekushi nyha?"6Saul teshikiri ri Jonathan. Saul kaniyi giri, "Ni ɗigna le Yahweh kwa, ni ih wolnlue ya." 7Le Jonathan gor Dauda, le Jonathan waɓih aga kwa. Jonathan zuni Dauda bin Saul, le yangha a dumi ninga mama pa agh.8Luwa ngha nghang ɗeshili, le Dauda woro ke wolrung ni aɓa Philistine ni gankun yang ni wol yang dudug. Ah ɓangha a dumi. 9Bongho mashihra pura bin Yahweh zu a muri Saul ngha ɗigna a leh ni nkwoh a bih ya, le ngha Dauda ki wolli ngwangntah le ya.10Saul alla ka shuwa Dauda ri kangna ni nkwoh, keminiya lenghe ni ɓangha dum Saul, le Dauda pushi nkwoh ye ri kangna. Nina agh Dauda ɓangha ɗag be ni duh ye. 11Saul tutti aɓa kuntumo a leh Dauda a lelli, ate ih ka wolnlue ni beri. Michal maleh Dauda waɓih, "Ih ni a ashi usulo lo ni duh ni ya agh, kaberi ya a wolnluo."12Nina agh Michal pushi Dauda a nji tehshoh kangna. Ɓangha woro, ni aɓɓah. 13Michal tol gillang ma ɓalah ni nongshi muri alla. Le tig gi nongshimurung le nyom mbul a muri, le vulliyi ni adagrah.14Ngha Saul tahshini bang a bol Dauda agh, nah, "Yangha ih nongkono." 15Le Saul tahshi aɓa kuntumo a ke shin Dauda; nah, "Nzuni nghang ni a muri alla, ate nga wolnlue."16Ngha aɓa kuntumo ingni ni ya, ah shina, gillang ma ɓalah ni a muri alla ni gi nongshimurung ma nyom mbul a muri. 17Saula nah yi Michal, "Pallang ke a soriyi nghang ni ɗag ɓa shiɓi murang woro, nina agh ate ih ɓangha? Michal pil yi Saul, "Nah nghang, 'Dag nghang ih ɓi nworo. Mang pag yi ke nga wol nluwo.18Niɓeniya Dauda ɓangha, aɓɓah, le wora bin Samuel a Ramah le waɓih ga kwa Saul woro pag yi ya. Le ini ni Samuel woro ke ɗigha a Naioth. 19A waɓne Saul ki nah, "Shina, Dauda ngha Naioth a Ramah." 20Le Saul tahshi aɓa kuntumo ate bol Dauda. Ngha a shinni ɓunno le aɓa agkuntumo le Kulli ki waɓkun tumo, ni Samuel tangha ninga magula leyang ngha, Bongho le Kulli suhla muri aɓa kuntumo le Saul, le ah osso a waɓkuntumo.21Ngha a waɓni Saula ga agh, tahshi aɓa kuntumo maɓi, le ah osso a waɓkun tumo. Nina agh Saul ye tahshi aɓa kuntumo ɗeshili ma tahro, le yang ma agh ah waɓna kuntumo. 22Deshiliya ah wora Ramah le ah zu a tuhmuru ma limna ni a Seku agh. Nah, "Samuel ni David nghe?" Ɓwa nah, "Shina, ah yangha a Naioth a Ramah."23Saul wora Naioth a Ramah. le bongho le Kulli suhla muri, le ngha ih wori ya waɓna kuntumo ha sete bilbang a Naioth a Ramah. 24Pushiyi adagrah le, le osso waɓkun tumo a dum Samuel. nongni tehsalang duh egh ni ɓakara kwa. Ini nga pag yi ke a h ihli bang , "Ih Saul ngha ntiri aɓa agkungtumo?"
1Le Dauda ɓangha a Naioth a Ramah le zu a bin Jonathan, "Mang pagha? Mang pag gimashihra?Mang pag gimashihra lang a dum tehro, ke ih alla ih tol usulo?" 2Jonathan nah yi Dauda, "Ih ɗig kukwo,; ni awo wuh agh. Tehrang nyha ki pag gir magula ko makenna ke nyha ki waɓang ngha agh. Palang ke tehrang ka songri ga rang? Nyha nina agh.3Ngho kwa agh Dauda kaniyi giri ɗeshili le nah, Tehro yerina ni kumna ɓoro a bino. Nah, 'Ke ih ɓi Jonathan yeri ga agh ko gire ka konni.' Kemini ni njiteng ni ɗigna le Yahweh kwa, le ni ɗigna lo kwa, n'ngha nghang keminiya tollo kusung ni ntiri sung ni nluo."4Le Jonathan nah yi Dauda, "Ga kwa a waɓ ɓa, nga paghi ate muro." 5Dauda nah yi Jonathan, "Kaberi ya shienri mapiyo ni, le a paghale nga ɗigha nga lih gilih ni murung. Keminiya ɗag nghang ih n'woro, ate mama nga gan vulo a ɓabang ha se te kapolla ma kara tahro.6Ngha tehro ɓor shinang ngha, le nah, 'Dauda jimna njere ni njiteng ih ɓangha ih ka Baitalami lah magula le; ate ɗahra ma bogho ngha nghang be ate kunvarre leyang kwa.' 7Nah ih le, 'Ga kwa agh ngha yarata,' Guro lo ka kum ololo. Keminiya ngha pag yehlula agh, le yere ih yahli tolla a muri gi mashihra.8Ngha nina agh ɗumi guro lo ɓoro lo. Ate a zuna ni guro lo a ogrung le Yahweh ni weh. Keminiya gimashihra ngha nghang rang le, wol nluyang kanangiro; ate ni yellang ni aka zuni nimeng a bin tehro?" 9Jonathan nah, "Ih ɓi ɗig kukwo ni weh! Ngha nyerina ni tehrang tolla ka wollo agh, ni ngi waɓ ɓo agh?"10Le Dauda nah yi Jonathan, "Yang ka waɓang ni ngha njere kum ri tehro agho pil wo a gung ngha?" 11Jonathan nah yi Dauda, "Zu, le ih ɓi shi ka a ɓabang." Nina agh a yangha kwa a wora a ɓabang.12Jonathan nah yi Dauda, "Ih Yahweh, Kulli le Israila, ih ɗig ɓa waɓkun lang. Ngha ihli tehrang ni kunbang ninga keberi, ko a kara ma tahro agh, shina, ngha gimaɓonna ngha nghang muri Dauda le, ni nga tahshiyo bang le ih ɗigha a yere lo agh? 13Ngha ih pashi yahli tehrang ih wol nluo le, ih ɓi Yahweh paghi Jonathan ni ɓuhro ɗeshili ngha ni tighi a yere lo le ntutto a wor a agh, nina agh a woro a ololo. Ih ɓi Yahweh billi weh, ninga mama billi ni tehrang ngha.14Ngha myang nwa uwo ni usulo agh, ni awo ɗumang ogrung ma njiteng le Yahweh, ate ke ih ɓi nwuh agh? 15Ka tuh ogrung njiteng lo ni lyang ngha ha ke kene- nyha ko ngha ma Yahweh ka pushi aɓeni kwa shiɓi muri Dauda a ngunjah kwa agh." 16Nina agh Jonathan ogri ni ɓa leh Dauda le nah, "Ih ɓi Yahweh al gipagna kwa a bih aɓa shiɓi muri Dauda."17Jonathan ye kaniyi Dauda giri ɗeshili ate agnjiung le ni yangha ne ate muri ya. 18Le Jonathan nah yi, "Kaberi ya shienri mapiyo ni. Aka ɓor ate gi ɗigna ka ɗig nieh. 19Ngha a ɗigha kara tahro agh, wor ni kara a kena ba a vul nghang ngha tengni logni ya, le ɗigha kari tahli Ezel20Nga tah amunih tahro a nji be, ninga ngi tah guɓung. 21Le nga tahshi basa deng le nga nah yi, 'Woro ki al amunih ye.' Ngha nah muna bune, 'Shina, amunih egh ngha nji bino; al yang." Le zu; ate bang ka pollo ate muro le ni a wollo agh, ni ɗigna le Yahweh kwa.22Keminiya ngha nah yi basa deng nghe, 'Shina, amunih ye ɗuro,' le wor woro lo, ate Yahweh tutti no ih ɓi a woro. 23Temuri ogrung mama a weh ni meng shi woro shi waɓ ɓa,shini, Yahweh ni a ntiri sung ha ke kene.'"24Nina agh Dauda vulo a ɓabang. Ngha shienri mapiyo puri ya, murung ɗigha njeh ka lih gilih. 25Murung ɗigha muri ngungmurung, ninga mama pa agh, ngnugmurung nji bngiri kangna. Jonathan tangni kushi, le Abner ɗigha kari Saul. Keminiya bang le Dauda ngha nieh.26Ngho kwa agh Saul ni waɓte guɓung a kare ya, ate ih ɗengse, "Guɓung kumne. Ih nyha gerenteng ngha; njiteng ngha ih nyha gerenteng ngha." 27Keminiya a kara ma ɓahri ya, kara ni nzum shienri mapiyo agh, bangle Dauda ngha nieh. Saul nah yi Jonathan muni, "Palang ke muna Jesse ni zu a lih gilih nyinoh ko ni kyari ya?"28Jonathan pil yi Saul, "A njiteng ngha Dauda jimna njere a binang wora Baitalami. 29Nah, 'Kukushi ɗag nghang ih ɓi nworo. Ate ɓalasung ngha ni ɗahra a lah magula, le muna ngyang tignang ih ɓi nkene. Niɓeniya ngha nkumna ɓorolo le, kukushi ɗag nghang ih ɓi nworo ngi shin amuna ngyang.' Ate ga ni paghi ke ni zu a bin lih gilih le murung ngha."30Le Saul pag yehlula ri Jonathan, le nah yi, "A weh muna ɓamah mashihra, ma tolmurung! "Ni nyere ih a tolla muna Jesse ate zunih muro iriɓiyina, le iriɓiyina ri tehsalang le ngwoh agh? 31Ate a kunbang ni kwa muna Jesse ɗigni ngunjah ni ya, ko weh ko ɗighamuribang lo ka tangha. Niɓeniya, tahshi bang a zuni mo ba, ɗigna ni njiteng a wol nlue."32Jonathan pil yi tehri Saul, "A tekushi mang ni a wolli nlue? mang pagha?" 33Le Saul tum nkwoh ih wol nlue. Nina agh Jonathan yere ih tehri tolla ka wol nlue Dauda. 34Jonathan logho muri deshile ni ngih yehlula le ni lih guɓung ngha a kara ma ɓahri le shienri ye, ate yangha ni yahlung gana muri Dauda, ate tehri ni gushi ya.35Ni beri ya, Jonathan woro a ɓabang te pih Dauda kuntumo, le basa deng ngha nghang nini. 36Nah yi basa deng nghe, "Ɓangha ke al muni ni ntah agh." Ngha basa deng nghe ɓangni ya, tah muni ɗuri. 37Ngha basa deng nghe keni ba muni ni Jonathan tah agh kpah nghnag ngha, Jonathan gor basa deng nghe, le nah, "Ih muni ye ni ɗuro agh?"38Le Jonathan gor basa deng nghe, "Karah,, pag ginya, ka tang ngha" Nina agh basa deng nghe kpaɓa amunih ye le zu a bin telelah le. 39Keminiya basadeng nghe ni yeri guɓung nghe ni yeri guɓung ngha. Jonathan ni ni Dauda ni yeri teng nghe. 40Jonathan pih basa deng nghe giburah le nah yi, "Tol yang a wori lah magula."41Basa deng nghe wor ninga le, Dauda ki pura nzum aga a ɗam ma, vul kundumi njahli, le gungho mbende tahro. A kpahri ari yang le a ɓuah kushimona, Dauda ɓuah uwor bang. 42Jonathan nah yi Dauda. "Wor ololo, ate shi wara shi kaniyi giri ni lulli Yahweh ni nah, "Ih ɓi Yahweh ɗigha ntiri weh ni meng, le a ntiri aminkah nghang ni aminkah wo, ha ke kene.'" Le Dauda logho woro, le Jonathan nera a lah magula.
1Le Dauda kena bi Ahimelek malah a Nob. Ahimelek puro zu a lungri ni Dauda ki koshiyo le nah yi, "Mang pag yi ke awo ngha ni muro le a nyha ni ɓung ngha?" 2Dauda nah yi Ahimelek malah, "Murung tahshi nang ni kuntumo le nah nghang, 'Ke ih ɓi nɗag ɓung yeri giri a muri tenana ni ya myang ngi tahso, le ga lagno.' Nwara ntutti abasa adenah a bang.3Le niɓeniya mang a boh? Peng akunli brodi tongno, ko ga kwa a ba agh." 4Malah pil yi Dauda le nah, "Brogi jah mama pa agh nyha a bung ngha, keminiya brodi ma gerenteng- ngha abasa adeneh tigna muyang ni nongni amenah a agh."5Dauda pil yi malah, "Njiteng ngha ni shi kena kahri amenah agh a yeh akara tahro ni ɗur agh, ninga mama pa agh ngha gil ri yang a pur agh. Ga kwa bol mami abasa adenah ni ya a tigne sa ko ari kuntumo ma kyari kwa agh. 6Ni yellang ni ɓuhro mama ni kyari pagha ni a tigni yang sa agh!" Nina agh malah pah yang brodi ni a tig sa agh. Ate mama brodi nyha se brodi ni a zuni dum Yahweh, ma ɓe ni a tolla dum Yahweh, ate ih ari yi ih tig brodi ma pihna be a kare ni a tolli ya.7Niɓeniya guro le Saul ngha nghang be mwoh a kare, a tigha dum Yahweh ya. Lulli ih Doef ɓa Edom, murung le alelgiri le Saul ni.8Dauda nah yi Ahimelek, "Niɓeniya garabwo nyha ba ko nji bwo agh? Ate ngha te ya ni zuni garabwo ko gibura a beng ngha, ate kuntumo le murung zuna ni kara. 9"Malah nah, "Garabwo le Goliyat ɓa Filistiya, veni a wol nlue a ɓa ɓongrong le Elah agh, ngha ba a mahrine ni gikurra a nzum efod. Ngha a agna agh, tolli, ate gibura maɓi nyha a ba agh." Dauda nah, "Garabwo maɓi nyha ba ninga maɓe ya: peng ni.10Dauda logha le ɓangha ri Saul a kare le wora bin Achish, murung Gath. 11Aguro le Achish nah yi, "Dauda ni ga, murung njeh agh? Ni a tuhyi ari yang ngya a ngwang a muri ya, 'Saul wolla woro lum, le Dauda woro tongno lum le alum agh'"12Dauda bolla atenana a yahli le ngoɓong wolle ri Achish, murung Gath. 13Ari yi gipagna le a dum yang le pil muri ninga ɓangha a bih yang; nyongli agiri ri kun kangna le ɗag tahra kunni ki ɓangha ri nyomkunni.14Le Achish nah yi aguro le, "Nshinnah, nshina ɓeni ya ɓangha ni. Mang pag yi ke zuni mo binang? 15Nyha ni aɓangha agh le, nina agh nzuni ɓeni a dumang ih ɓi pag giri ninga mwoh? Ɓeni ya ih zu bang a lyang njiteng?"
1Le David ɗag biye le ɓangha wora a gunnang ma Adullam. Kunbang ni a munateri ni a liye teri ogni kwa'agh, le a wora bin ni. 2Ɓeni kwa ki hagshi ya ni aɓeni kwa ni ah tagma agh, ni aɓeni kwa bang ni ɓotiyang nghang ngha-a kpaɓɓa binmona abin ni. David ɗig ɓa'agkundunna le yang. Abuna ni kwa nini ya a yang ngha woro tongno ihne.3Le Daivd ɗag biye wora Mizpah ni Moab agh. Ke waɓɓi murung Moab, "Kukushi ɗey terang ni a gih yang a wori weh ha kedebang nyere gah Kulli ka pag ni mem agh." 4Ɗag yang ni murung Moab. Teri ni ngih ɗig nini ari a kunbang ni kwa David nga a vullo a bindugrina le. 5Le ɓakuntumo le Kulli Gad nah yi David, "Ka ɗigha bin vullo lo agh. Ɗagbah le wora a njeh Judah." Le David ɗag yang le wora ɓangung Hereth.6Saul og ih le David a kumna David, ni abuna ni ni agh. Niɓeni ya Saul ngha ɗigha a Gibeah a tinna ngung ngiye amuri digli, ni kuoh le abih le adenna le kwa ni ni ngha tangha kagni.7Saul nah yi adenna le tangha kagni ya, "Nteshikiri yong niɓeni, aɓa-Benjaminǃ Ih munabuna le Jesse ka pah yong ɓabang ni aɓabangnjingung? Ih ka tig yong aɓa'agkunduna amuri agweh ni aɓa'agkundunna amuri woro-tongno, 8te ariya kpaɓ mur yong nini amurang? Mamona le yong nyha waɓɓang agh ngha munabuna lang tigni ogrung ni munabuna le Jesse agh. Mamona le yong nyha gimmang agh. Mamona le yong nyha waɓɓang ih munabuna lang kpaɓna kunni ni guro lang David amurang agh. Nikyari ya ih vullo ih lellang ate ihka wol lang."9Le Doeg ɓa-Edom, ɓeni tagha njiri ademlah le Saul agh, agha, "N'shina munabuna le Jesse zu a Nob, te Ahimelek munabuna le Ahitub. 10Ih jim Yahweh ate ihɓi angni ni, le pih agiri ni garabuwo le Goliath ɓa Philistine."11e murung tashi ɓwa ate ihɓi gor mallah Ahimelek munabuna le Ahitub ni liye teri kwa, amallah ni nga Nob agh. A yang kwa a zu abin murung. 12Saul nah, "teshikiro niɓeni, munabuna le Ahitub." Ih agha, "Miyang, magulla lang." 13Saul nah yi, "Atemang ke akurikun amurang, weh ni munabuna le Jesse, ngha kwa'agh apah ne brodi, ni garabuwo,- le aya jimmi Kulli ate ihɓi angni, ate ih logha rang , te vullo, ninga mama pagni kyari ya?"14Le Ahimelek agha yi murung ni nah, "Yang antira a denlah lo ni pah niteng ninga David, ɓeni ki pag nkil murung ni amuri a ɓalelbang, le ni gullo a liyo? 15Nikyari ni ngi jim ni Kulli ihɓi angni? Ke ihb.i pagha ni mem aghǃ Ka ɗag murung pag yi guro le ko aliye terang kwa giri ya. Ate guro lo ni yeri gumu ari tenana ni nya."16Ke murung pilla, "Njiteng agh aka wuh. Ahimelek, weh ni liye tero kwa.'" 17Ke murung nah ɓalelbang ni tangha kagni ya, "Pilla le wolnlueh Amallah le Yahweh. Atema bih yang ngha ni David, le atema a yerina ih ɓangha, keminiya ni awaɓɓang ngha." Keminiya ke denlah le murung ni agte tig bih yang te wolnlueh amallah le Yahweh agh.18Le ke murung nah yi Doeg, "Pilla le a wolnlueh amallah." Nina'agh ni Doeg ɓa-Edom pilli le wolla amallah; wol nluoh aɓwa ishi linen mindagra ma kuttang agh a kare woro-ihne -pur-tongno. 19Ɗeshiliya ye wol lueh Nob, lahmagulla le amallah, abuna ni amehna kwa, amuna ni aminbangna, nni andah, amburijeng ni njuh, le wol yang ni garabuwo.20Keminiya munabuna mwoh le Ahimelek munabuna le Ahitub, lulli Abiathar, aɓɓah ni ɓangha wora bin David. 21Abiathar waɓɓi David ih Saul wolla nlueh amallah le Yahweh.22David nah yi Abiathar, "Yerina a kara wo, kunbang ni Doeg ɓa-Edom ngha beh ya, njiteng ngha ihka waɓɓi Saul. Mini pag yi ke ɓeni kwa;agh wuh a liye teroǃ 23Ɗig ni mem ka ɓang ngoɓɓong agh. Ate ɓeni ki al usulo lo agh ki al mameng te. A aɓna ni mem."
1A waɓih Dauda, "Shina, aɓa Filistiya ngha ki wol rung ni Keilah le ki ag bin sahrigiri." 2Nina agh Dauda jim Yahweh ate angna le ihli, "Ih ɓi nkeni aɓa Filistiya ni luwa?" Yahweh nah yi Dauda, "Woro le a kehni aɓa Filistiya luwa ate a ashi Keilah."3Abuna le Dauda nah yi, "Shina, shi sung ngha ni ngoɓong ba a Judah. Ih buhro ni yellang ngha shi wora Keilah a pag luwa ni aɓa tahluwa le aɓa Filistiya?" 4Le Dauda ye jim Yahweh ɗeshili. Yahweh pil yi, "Logho, wora Keilah.Ate nga poh ganluwa a muri aɓa Filistiya."5Dauda ni abuna le wora Keilah ke pag luwa ni aɓa Filistiya. Pona andah leyang le wolla aɓa Filistiya dudug. Nina ni Daudda ashini aɓa ɗigna a Keilah. 6Ngha Abiathar muna Ahimelek ɓangni kena bin Dauda a Keilah agh, suhlo ni efod a bih.7A waɓne Saul ih Dauda wara Keilah, Saul nah, "Kulli pahne a beng. Ate girra muri ate ingnina a lah magulani ni kunjere ni angung ngha." 8Saul gora aɓa luwa le kwa ate luwa, aka wora Keilah, a kangni le a bol Dauda ni abuna le. 9Dauda yerina ih Saul ngha ki gil ri ka wolli. Nah yi Abiather malah, "Zuni efod egh ba."10Le Dauda nah, "Yahweh, Kulli le Israila, a njiteng ngha guro lo ogna ih Saul ngha ki alla ka zu a Keilah, ih zu a juhri lah magula egh ate murang. 11Aɓa Keilah ka bollang ka pih a bih? Saul ka zu ninga mama guro lo ogni ya? Yahweh, Kulli le Israila, Jimno, kukushi waɓih guro lo."Yahweh nah, "Ih ka zu."12Le Dauda nah, "Abuna ɓa Keilah ka bollang ni abuna lang ka pih Saul a bih?" Yahweh nah, "A bollo a pah."13La Dauda ni abuna le ni kena woro tongno topurmwoh agh, logho ɗag Keilah woro, le wora abang shisa. A waɓih Saul ih Dauda ɓangna ɗag Keilah, le ɗag te pire. 14Dauda ɗigha a bin vulo a ɓalusung, a njeh dingli ni a ɓalusung Zif agh. Saul alli kareni kwa agh, keminiya Kulli ni pah Dauda a bih ya.15Dauda shinna ih Saul pura ki al usulo le; niɓeniya Dauda ngha a ɓalusung ma Zif a Horesh. 16Le Jonathan, muna Saul , logho wora bin Dauda a Horesh, le tengshiyi ri ih pah njiteng ri Kulli.17Nah yi, "Ka ɓang ngoɓong ngha. Ate mama bih tehrang Saul ni ki kumo agh. A ɗig murung muri Israila, le nga ɗigha kahro. Tehrang Saul ɗeshiliya yerina ga." 18A ogri yang a dum Yahweh. Dauda ɗigha a Horesh, le Jonathan wora lah.19Le aɓa Zif zu a bin Saul a Gibeya le nah, "Ih Dauda ni songro a ntiri sung a bin vulo a Horesh agh, a muri dingli Hakilah, mama nji gangrah le Jeshimon agh? 20Niɓeniya zu, Murung! Ari tolla yahlung lo, zu! Mamisunbg ngha ih shi bolli shi pih murung a bih."21Saul nah, "Ih ɓi Yahweh mosso. Ate a wara a shin gienna lang. 22Woro, a yere. Alli le a kum ba bin vulo le pag nghang ngha ni ɓeni shinne be ya. A waɓna nghang ih yangha ni nahlibang dudug. 23Nina agh shina, yeri aba kwa ih vul nghang kanangiri ya. Nyera binang ni kuntumo maɓonna, le sa nyer ni weh a be. Ngha yangha a njeh egh ya, nga alli a ntiri aɓa Judah ni kwa woro tongno alum agh."24Le a logho a wora Zif a dum Saul. Niɓeniya Dauda ni abuna le ngha a ɓalusung Mayon, a Arabah nji gangrah le Jeshimon. 25Saul ni abuna le wora alli. Keminiya a waɓi Dauda teɓi, nina agh woro a tahli nkonno le ɗigha a ɓalusung Mayon. Ngha Saul ogni teɓi ya, pir Dauda a ɓalusung Mayon.26Saul wora nji giri nkonno, le Dauda ni abuna le ngha ki wora nji gini mamona le nkonno egh. Dauda ni abuna le kahra ɓangha ri Saul. Ngha Saul ni abuna le ki kangni ni Dauda ni abuna le ka bol yang ngha, 27ɓa kuntumo zu a bin Saul le nah, "Kahra a zu, ate aɓa Filistiya wara zu yi njeh ni luwa."28Nina agh Saul nyere a pir Dauda le wora muri aɓa Filistiya. Ngha nina agh be ya a gorih Sela Hammahlekot. 29Dauda ɗag be woro ke ɗigha bin vulo ni En Gedi ya.
1Ngha Saul nyer ni a pira aɓa Filistiya agh, a waɓih, "Dauda ngha a ɓalusung En Gedi." 2Le saul tolla abuna ma tahriyina a ntiri Israila kwa le wora al Dauda ni abuna le a muri Ankonno le Ambul Ɓalusung.3Zu a luwo le anjuh a njere, gunang ngha nghang be. Saul ingna a yeh ki usulo. Niɓeniya Dauda ni abuna le ngha ɗigha a yeh gunang nghe kukwo. 4Abune la Dauda nah yi, "Ni kyari ni pag kara ni Yahweh waɓa ngha nah wo, 'Nga pah ɓwoh ɓa shiɓi muro a bwoh, ate aka pag yi ninga mama yahlo tol agh." Le Dauda logho yengreng le ke kashi kun dagra le Saul.5Ni nzumo agh yahli Dauda gani ate kashina kun dagra le Saul. 6Nah yi abuna, "Ke ih ɓi Yahweh ɗag nghang ih ɓi mpag yi telelah lang ga, ini ma ɗahrina le Yahweh." 7Nina agh Dauda sahghi abuna le ni atenana ni, le ni ɗag yang ih ɓi a loghi Saul ni luwa. Saul logho tangha, ɗag ɓa gunang, le wor woro le.8Nzumi ya, Dauda osso logho, ɗag ɓa gunang, le gor tekori Saul: "Tellelah lang murung." Ngha Saul pilli njih ya, Dauda gungho ni kundumi njeh le pih gulo. 9Dauda nah yi Saul, "Palang ke a tehshi kiro ri abuna aveni nah, 'Shina, Dauda ngha ki alla ka wollo?'10Ni kyari ya njioh shinna pagha ni Yahweh tigno a beng ngha shi sung ngha a gunang ngha. A ɓaɓa waɓang ih ɓi nwol nluo, keminiya nɗagno, Nah, 'Ni ngi tig beng ri telelah lang ngha, ate ini ma ɗahrina le Yahweh.' 11Shina, terang, shin kun dagra lo a beng. Nkashina kun dagra lo le ni nwol nluo agh, ate a yere ih nyha ni gimashihra a beng ngha, le ni mpagho gimashihra agh, ko ke a gan al usulo lang ni tolli.12Ih ɓi Yahweh waɓ ɓang njuo ni weh, le ih Yahweh nwah a muro, keminiya ɗigna beng ni ki ɗigha a muro agh. 13Ninga mama kunburiteng le akah nah, 'A bin ɓayong mashihra ni gimaghihra ki pur nghang.' Keminiya beng ni ki ɗigha a muro agh.14Yang murung Israila ki pirra? Yang awo pirra? Nzum nluo minlara! Nzum ngi! 15Ih ɓi Yahweh ɗig ɓa waɓ njuo le ih waɓang njuo ni weh, le ih shini, ih ɓi agni ɓwa lang, le ih ɓi assang a bwoh."16Ngha Dauda malli waɓɓah atenana ni ri Saul agh, Saul nah, "Gih yo ni, munang Dauda?" Saul logshi gih le ɓuah.17Nah yi Dauda, awo ni ɓayong ma ɓonna uwor rang. Ate a nwah nang ni goma ɓonna, a ba nwoh ni gimashihra nghang agh. 18A waɓne ni kyari pagha ni a ɗumna lnghang gimaɓonna agh, ate ni a wol nluyang ngha Yahweh pah nang a boh agh.19Ate ngha ɓwa kum ɓa shici muri le, ih ɗaghi ih vi wor ololo? Le ih ɓi Yahweh nwoh ni gimaɓonna ate ga a pag nghang ni kyari ya. 20Niɓeniya, nyerina ih ni njiteng aka ɗig murung le ɗighamuribang le Israila ka tangha a boh.21Kaniyi nghang giri ni Yahweh ih ni awo girjah aminkah nghang a nzumang ngha, li ni awo ɓihyi lullang a ntiri ɓa leh tehrang ngha. 22Nina agh Dauda kaniyi Saul giri. Le Saul wora lah, keminiya Dauda ni abuna le wora bin vulo leyang.
1Niɓeniya Samuel wuhna. Aɓa-Israel kpaɓna kwa ki gohni, a linshi a liye ni Ramah agh, Le David kahra wora njeh ɓalusung ni Paran agh.2Ɓabura ngha nghang a Moan, ɓeni gikumna le ngha Camel. Ɓiye nga ni ɓakumo. Yang ngha ni a njuh woro tongno lum tahro ni ambul woro tongno mwoh. Yang ngha ih nwa nyong njuh a Camel. 3Lulli ɓiye Nabal, Lulli mahmi Abigail. Ɓavmeh yerigiri ni ɓonsari apurole. keminiya ɓiye ngha ni kunshihra ni gimashihra agipagna le. Minkah liye Caleb ni.4David ogha aɓalusung ih Nabal ngha ki nwa nyong a njuh le. 5Le David tashi amuna denna lum. David nah yi amuna denna ye, 'Nwora Camel, kenna bin Nabal, le magyi kun ni lullang. 6ANgi nah yi, "Ɗigha agikumna. olollo ngha ni weh ni olollo ni liyo, ni olollo ih ɗig ni agah kwa awo ngha ni ya.7Ih ogna a yang ngha a nwa nyong anjuh lo. Aɓalella anjuh lo nga ni sung, ni shi pag yi yang gumu agh, le gumu nyha te ɓora bih yang ari ɗigna le yang a Camel agh. 8Ili aminadenna lo, a waɓɓo. Niɓeni ya ɗey amuna denna lang a kumɓoro a njiuh, ate shi zu na a kunbang njibunno. Kukushi peng ga kwa a bolla buoh agh te adenlah lo ni amunabuna lo David."'9Kunbang ni amuna denna le David billi bang agh, awaɓɓa agah kwa abin Nabal a lulli David le a lelle. 10Nabal agyi adenna le David, "Yang ki pag David, ni yang ki pag munabuna le Jesse? A denlah niɓeni dudung ngha ki koriyi ni a telelah le yang. 11Ih tol brodi lang ni muru lang ni nyamma ni wol agh ate aɓa nwa nyong anjuh lang agh, le abuna ni ni yeri bah a pur ngha a nghang?"12Le adenna le David pilla le nyera a zu, a waɓɓi ga kwa waɓɓa. 13David nah yi adenna le, "Ɓeni kwa'agh Le ɓeni kwa'agh ger garabuwo le. David osso ger garabuwo le. A buna kenna woro-tongno ihne kuratye David, le woro-tongno ɓahri ɗigha ri agiritolla.14Keminiya mwoh antira amuna denna waɓɓi Abigail, Mahle Nabal; ih nah, "David tashi kuntumo aɓalusung te a magyi telelah le sung kun, le magtyi jollo. 15Nigowo teya abuna ngha ni sung yarata. Gumu ni pag sung agh ni te shi ɓor gumu agh a ɗigna le sung ni yang a ɓalusung.16Duh ni kara a ɗigna ngarung ri sung kwa, sung ngha ni yang te shi lella anjuh. 17Nina'agh yeri gah le a pag gumu a muri, ate gimashihra ngha amuri telelah, le amuri liye kwa. Ɓwa mashihra ni na alogle apag giri ni ni agh."18Le Abigail kahra ke tol ngoshe brodi woro-tongno-ɓahri, aduh murunnjigung ɓahri, anjuh togno ni awara agiliyi ya, koro kpyerigiri tongno ni a ton'agh, gilogshigiri nkole woro-tongno, gori ni kag aghworo-tongno-ɓahri, le tig yang amuri amburijeng. 19Le anh yi amuna denna le, "Nworo a temurang, le Nga pir tayong." Keminiya ni waɓɓi Nabal buri ya.20Nga eɓni mburijeng agh le sulla nzali njiri nkonno agh, David ni abuna le zu bin ni, le lugri ni yang.21Niɓeni ya David wara nah, "njiteng agh temanangna ni shi pagha a lel gah ɓabura ngha ni ya ɓalusung agh, le gumu nyha mami ɓor agh, le ih nwah nang gimaɓorna ni gimashihra. 22Ihɓi Kulli lang pag yi aɓashiɓɓi muri David agh, le ɓuhri ɗeshili, ngha ni beri le Nga ɗag ko munabuna mwoh a ntiri agah kwa yang ngha ni ya."23Kunbang ni Abigail shinni David agh, kahra sulla muri mburijeng le ke nongha kushi David ni kundummi a nzali. 24Nongha kushi nzali le nah, "A murang kukolong, telahlang, temashihra ye ihɓi ɗigha. Kukushi ɗey nsarilah lo ih ɓi nahteng ro, le a teshikiro ri atenana le nsarilah lo.25Ke telelah lang ihɓi tol ɓayong manangna wo ninga gumu agh, Nabal, ate ninga mama lulli pagni ya, yangha ni na. Lulli ih Nabal, niɓotiya. Keminiya Mem nsarilah lo ni shina amuna denna ni telelah lang, aɓeni a tashi ya. 26Niɓeni ya, telelah lang, ninga mama Yahweh ɗigni ya, le ninga mama a ɗigni ya, te ya Yahweh ashino a suɓnkila agh, niɓeni ya ɗey aɓashiɓɓi muro, ni ab.eni ki alo telelah lang ni gimashihra, a pag ninga Nabal.27Niɓeni ya ɗey ihɓi agah nsarilah lo zu ni yi telelah lang a pih amuna denna ni ki pir tye telah lang 28Kukushi ponnatuɓu te agimashihra le nsari lah lo, ate Yahweh ka tig telelah lang ih pag ɓa lah, atema telelah lang ngha ki wolrung luah le Yahweh; ni te a kum temashihra aro agh a ɗigna lo kwa a njah.29Ko ke abuna logho ki piro te tol usulo lo, keminiya telelah lang ka ɗigna a ntira a usulo njiri Yahweh Kulli lo; le ihka wol nlueh usulo le aɓashiɓɓi muro, ninga a ɓayeh tangso.30Yahweh ka pag yi telelah lang gah kwa ogrung ri ya, le ye tig no Magulla amuri Israel. 31Gah ni ki ɓiyi ko ganshi kunyahli telela lang agh-ate ke a suɓna nkila ma kunwar, ko atema telelah lang tolla ka ashi telelah muri. Ate kunbang Yahweh ka pag ni gi amɓorna ate muri telelah lang angha, ɗeshini nsarilah lo."32David nah yi Abigail, "Ɗey Yahweh, Kulli le Israel, ɓi mosso, ɓeni taso arang ni kyari ya. 33Yeritent lo agh mosso ni, le awo mosso, atema a ashinang a suɓ nkila nikyari ni nwa ngomurang ni bengǃ34Ate a njiteng ngha, ni ɗigna le Yahweh, Kulli le Israel, ɓeni ni ag nghang ih ɓi mpag wo guɓung ngha agh, ha ke a kahra a zu kumang, njteng agh ke ni ɗag yi Nabal ko munabuna mwoh ni ya kara kaberi ya." 35Nina;agh David agha aga zuni bih, aga zu ni ya; le nah yi, "Wora liyo ntiri olollo; shinna, nteshina kirang ri gih yo le n'agno."36Abigail nyera bin Nabal; Nshinna, yang ngha pag njibunno a liye, ninga njibunno le murung; le kunyahli Nabal nga ki pag binmurubang ari, ate wale mɓarina. Nina'agh le ni waɓɓi gumu agh ha se te ɓankoro.37Le zu ah ɓeri, kunbang ni mɓara ye puri ri Nabal agh, ke mahmi waɓɓi agah; kunyahli wuh a yeh, le ke ɗig ninga tahli. 38Le zu amur akara ma lum ke Yahweh wol Nabal le wuh.39Kunbang ni David ogni ih Nabal wuhna agh, ih nah, "Ɗey Yahweh ɓi mosso, ɓeni nwa ngoso sangha ni kuma abih Nabal ni ashi guro le a pag ga ni ɓotiya agh, Ke pilla temashihra le Nabal amuri." Le David tashi bang ni nahteng ri Abigail, te tol ihɓi zu ɗig ninga mahmi. 40Kunbang ni denlah le David zu ni bin Abigail a Camel, a nahteng ni nah, "David tashina sung abin no shi tollo a kenni bin nia ɗig mahmi."41Le logho, gungha nzali ni kundumi, le nah, "Shinna, nsarilah lo guro ni ka woro lag kushi adenna le telelah lang ni." 42Abigail log susu, le eɓ mburijeng ni nsarilah le tongno kuratye; le pirtye adenna le David le zu ɗig mahmi.43Niɓeniya David ɗeshiliya tolla Ahinoam ma Jezreel ni ɓamah; kwa le yang ɗig amahmi. 44Ɗeshili ya, Saul wale pah munangallang le Michal, mahle David, abin Paltiel munabuna le Laish, beni a Gallim agh.
1Aɓa-Ziph zu abin Saul a Gibeah a nah, “Neh David ninga vulla a dingli Hakilah, mama dum Jeshimon agh?” 2Le Saul logho wora a ɓalusung Ziph, ni aɓa-Israel ni a tariya woro tongno tongno gweh tahro nini, ate aka al David a ɓalusung ziph.3Saul zu kpaɓɗina a dingli Hakilah, ngha dumJeshimon, njiri njere. Kemoiniya David ngha gi ɗiya lusung, le ih shinna Saul ngha ki zu a jummi aɓalusung. 4Le David tutta aɓa-leghe le a yere ih Saul zuna ni njiteng.5Le David logho wora bah Saul kpaɓɗina nghang ngha; ke shin bah Saul nong nghang ngha, ni Abner muna Ner, magula tah-luah le; Saul nongha a bin kpaɓɗina, le aɓayong ngha abin kpaɓɗina nongho kangni, a nong tullo kwa.6Le David nahyi Ahimelek ɓa-Hitte, ni Abishai muna Zeruiah, munangih Joab, “Yang sa wori ni ni abin kpaɓɗina le Saul?” Abishai nah, “Meng! Meng agh nga wori weh.” 7Le David ni Abishai wora abin aɓa-tah-luah ni duh. Saul ngha beh ki nong tullo a bin kpaɓɗina tun kuoh le anjahli nji muri. Abner ni aɓa-tah-luah le ngha nongho kangni. 8Le Abishai nahyi David, “ni kyari ya Kulli pahno ɓa-shiɓo a boh. Niɓeniya kukushi deh ihɓi shuwe shuwa mwoh ni kuoh ih kpaɓi ni njahli. Ni ye ngi shuwe maɓahri ya.”9David nahyi Abishai, “ka girjame ya; ate yang ka logshi bih ri ɓeni Yahweh woro ɗahri ya ka ɗig kwar?” 10David nah, “Ni Yahweh njah, Yahweh ka wol nlueh, alle kara le ki zu ihka wuh, alle ihka wora kun luah ihka wuh.11Ihɓi Yahweh igitang ke nga logshi beng ari ɓeni a ɗahri ya; keminiya niɓeniya, ih jimmo, tol kuoh ni nji muri yani duh muru le, ihɓi shi woro.” 12Nina agh David tol kuoh ni duh muru anji muri Saul, le wor woro le yang. Ɓung nyha alle yeri teɓi ya, alle ɓung halla agh, ate ma ayangha kwa anong tuhlo, ate Yahweh magne yang nji tuhlo matenna.13Le David wora nji gini mamona ke tangha a muri nkonno kukuwo; ntiri yang nonna dudung. 14David maghi aɓayong jollo ni Abner muna Ner; ih nah, “Na wo agha le, Abner?” Le Abner agha nah, “A woni yang ke awo maghi murung jollo?”15David nahyi Abner. “Awoni ɓa tenkirung agh? Yang ninga weh a Israel? Mang peghi ken i lel muri telelah murung loh agh? Ate ɓwa zu jah girjah murung telelah lo. 16Ga a pag gha ni ɓotiya, Yahweh ngha nghang le, a kena ke a wuh ate ni a lel telelah loh, ɓeni Yahweh ɗahri ya. Niɓeniya shin bah kuoh le murung loh pag nghang ngha ni duh muru le ngha nji muri ya!”17Saul ki yeri gih David le nah, “gihyo ninga, David munang?” David nah, “Ngih yangni, telelah lang, murung. 18Le nah, “Ke palang telelah lang ki al guro le? Mang pagha? Gimashihra mayenni a beng?19Niɓeniya ngha nina agh, ih njimmo, deh telelah lang murung ihɓi teshi kiri ri tenana le guro le. Ate Yahweh ni ma tigho rang le, deh ihɓi og ɓorole gipahna; keminiya ate ɓwa ni le, abah yommo a nji Yahweh, ate ni kyari ya a pirang a ɓugha koh, ate ke ihɓi kum gibere le Yahweh; a nah na ngha, woro ke ɓangha a gillang ɓaɓɓah. 20Niɓeniya nina agh, ka ɗag nkilla lang ihɓi soɓɓah njahli duna ni kundum Yahweh agh; ate murung la Israel pura ki al ɓeni ɓangha ninga flea nnga ɓeni ki nongho ninga minya ɓah nkonno.”21Le Saul nah, “mpagna gimashihra. Nyere, David, munang; ate ninwa pagho guɓung agh, atema usulo lang ernjoh ni kyari. Shinna, mpagna gi ɓangha nye pagha ni ɓotiya agh.”22David agha nah, “Shinna, kuoh loh nga, murung! Tashi basadeng loh mwoh ihɓi zu aghi ih ke poh. 23Ihɓi Yahweh nwoh ɓeni kwa agh ate gima njiteng ni aghari; atema Yahweh wara peng weh a beng ni kyari, keminiya ni ngi wol ɓeni aɗahri ya.24Shinna, ninga mama usulo loh agh ernjang ni kyari, nina agh ih usulo lang ihɓi ɗig gi ernjung abin Yahweh ate ihɓi pusang a ye gigangshina. 25Le Saul nahyi David, “ihɓia mosso, David munang! ɗigna aka pagha agi magulina ni kun lihdung amuryang.” Nina agh David wor woro le,
1Dauda nah a yahli, "Niɓeniya nga wuh kara mwoh a bih Saul; guɓung nyha ka ɓor nghang ka uwor ih ɓi nsongrang nwora njeh le aɓa Filistiya; Saul ka pura tele allang a yeh anjang le Israila; a njinjere nini nga songni rang a bih Saul."2Dauda logho ɗuro, ini ni abuna woro tongno topurmwoh aɓeni nini ya, a bin Achish muna Mowak, murung Gath. 3Dauda vigni Achish a Gath, ini ni abuna le, ɓeni kwa agh ni aɓa leh, le Dauda ni amahmi ɓahri, Ahinoam mah Jezreel, ni Abigail mah Carmel, mahle Nabal. 4A waɓne Saul ih Dauda ɓangna wora Gath, nina agh ni ye alli ɗeshiliya.5Dauda nah yi Achish, "Ngha kumna ɓor yahlung lo le, le ih ɓi a peng bang a yeh mwoh a ntiri alah magula a njehni, ate nga ɗig nghang. Ni yellang ni guro lo ka ɗigna a lah magula ma murung?" 6Nina agh a kare Achish pih Ziklag; ini pag yi ke Ziklag ɗig mami amurung le Judah ha zu ni kyari. 7Gogho le akara ni Dauda ɗigni a njeh le aɓa Filistiya agh, bogho mwoh ni ashienri ihne.8Dauda ni abuna le kehni abang dudug luwa, a iɓgiri bin aɓa Geshur, aɓa Girzi, ni aɓa aɓa Amalek; ate aɓayong ngho ni pag aɓa ɗigna njeh egh, ngha a kah nji Shur agh, kukwo ha njeh Masar. A yangha a ɗigha njeh kikara logha njah le akah. 9Dauda keni luwa a njeh egh ya ni ɗag ɓabura ko ɓamah aɓ ɓa. Ponnah anjuh ni andah, ambuljeng, aloggha, ni agikura. Le nyera wora Achish.10Achish ka ihli, "A bin yang a iɓgiri nghang ni kyari?"Dauda ka pilla, "A bin nji gangrah le Judah,"ko "A bin nji gangrah le Jerahmeel," ko "A bin nji gangrah le aɓa Ken."11Dauda ni ki ɗag ɓabura ko ɓamah ni usulo ate zuni yang Gath agh, ki nah, "Ate mama ke ih a waɓ guɓung a musung ngha, 'Dauda pagna agiri shisa."Ga ni pagha ngha ɗigni a njeh le aɓa Filistiya agh. 12Achish pahna njiteng ni Dauda, ki nah,"Pagna ga ka tigha aɓwale Israila ka shiɓini muri ya; ngha nina agh ih ka ɗig guro lang ha ke kene.
1Zu a kara wo aɓa Filistiya kpaɓa aɓa tahluwa bin mona ate pag luwa ni Israila. Achish nah yi Dauda, "Yeri ni njiteng ih aka kah ni meng a ntiri aɓa tahluwa, a weh ni abuna lo." 2Dauda nah yi Achish, "Ih ɗig nina le, a yere ih guro lo ka pag yi."Achish nah yi Dauda, "Le pillo ɓa lel lang a yeh akara lo kwa."3Niɓeniya Samuel wuhna, Israila ɓuah nlue le lingshi a Ramah, a lah magula le.Ɗeshiliya, Saul piriyina aɓa wol njeh ni aɓa pagtumo ni bongho a njeh egh. 4Le aɓa Filistiya kpaɓa bin mona le zu ɗamma a Shunem; le Saul kpaɓ Israila bin mona, le a ɗamma a Gilbowa.5Ngha Saul shinni aɓa tahluwa le aɓa Filistiya agh, ngoɓong woli, yahli uɓɓoh. 6Saul jim Yahweh ih angni, keminiya Yahweh ni oghi ya- ko nji ri loro, ko ri Urim, ko nji bin ɓa agkuntumo bin Kulli ya. 7Le Saul nah yi aguro le, "N'al nghang ɓamah ɓeni ɓa wol njeh ni ya, ate nga ka a ihli ga ih waɓ ɓa." Aguro le nah yi, "Shina, ɓamah ngha nghang a Endor ɓeni a wol njeh ni ya.8Saul songri muri, mel dagrah ma sa le woro, ini ni abuna ɓahri nini. A wora bin ɓameh ni duh. Nah, "Wol nghang njeh a zuni nghang bongho le ɓeni nga gor lulli ya." 9Ɓameh nah yi, "Shina, a yerina ga Saul pag ga, pagha ni piriyi ni aɓa wol njeh ni aɓa pagtumo ni bongho a njeh egh. Nina agh palang ke awo tammang, a tig nghang ih nwuh?" 10Saul kaniyi giri ni Yahweh le nah, "Ni ɗigna le Yahweh kwa, fungso nyha ka kumo ate ga agh."11Le ɓamen nah, "Yang nga zuni wo?" Saul nah, "Zuni nghang Samaila." 12Ngha ɓameh shinni Samaila agh, logshi gih ni jollo le waɓtenana ri Saul, ki nah, "Palang ke sohriyi nghang? Ate awo ni Saul.13Murung nghe nah yi, "Ka ɓang ngoɓong ngha. Mang a shina?" Ɓameh nah yi Saul, "Nshinna kuli ki puro a njahli." 14Nah yi, "Mang ih puro?" Nah, "Ɓagula ni pura njeh; mel dagrah ma saɓna." Le Saul yere ih Samaila ni, le gungho ni kundumi njahli le pih gulo.15Samuel nah yi Saul, "Palang ke a gangsang ri pur sang?" Saul pilla, "Myang ni gangsa, ate aɓa Filistiya ngha ka pag luwa meng, le Kulli ɗag nang le ni ye og nghang ɗeshiliya, ko nji bin aɓa agkuntumo, ko nji ri aloro. Ngha nina agh ngoro, ate a shin nghang ga nga pag ga.16Samel nah, "Ke mang a ihli nang, ngha Yahweh wara ɗag wo, le pilla ɓa shiɓi muro agh? 17Yahweh pagno ga nah ih pag ga. Yahweh wara ag njeh egh a boh le pahne ɓwa sa ne- a bin Dauda.18Ate ni a og gih Yahweh ya le ni suhli yehlula le a muri Amalek agh, ngha nina agh pagno ga ni kyari. 19Yahweh ka kpaɓ weh ni Israila ka pih aɓa Filistiya a bung, le kaberi ya a weh ni amuno nga ɗig ni meng. Yahweh ye ka pah aɓa tahluwa le Israila a bih aɓa Filistiya.20"Le Saul kpah sahra njahli le ngoɓong wolle dudug ate atenana le Samuel. Masso nyha uwo a ri ya, ate ni lih gilih a yeh kara ye ya, ko ni duh egh ya. 21Ɓameh zu a bin Saul le shina yangha a gansa dudug, nah yi, "Shina, guro lo ma ngalang ogna gih yo; ntigna usulo lang a beng le nteshina kirang ri atenana ni a waɓarang ngha.22Ngha nina niɓeniya, njimno, teshi kiro ri gih guro lo ma ngalang, le ih ɓi ntig wo gilihna fitong a dumo. lih ate aka kum masso ro ngha aka wor woro lo agh." 23Keminiya Saul shiɓa le nah, "Ni ngi lih ya." Keminiya aguro le kpaɓni ɓameh, tighi a tenne, le teshi kiri ri gih yang. Nina agh logho a njahli le ɗigha muri alla.24Ɓameh ngha muna ndah ma lishina a leh; kara tummi bwo; tol muh, yoghi, le ton brodi ni njibongho ni. 25Zuni a dum Saul ni aguro le, le a lih. Le a logho le a wor ni duh egh.
1Niɓeniya aɓa Filistiya kpaɓ kwa binmona aɓa tahluwa a Afek, le Israila ɗamma a kari muru ma sahgna ni Jezreel agh. 2Amuna murung le Filistiya ki ɗuro ri aworo tongno ni ri aworo tongno lum le alum; Dauda ni abuna le ɗuro a nzum yang ni Achish.3Le amuna murung le Filistiya nah, "Mang aɓa Ibrani ni ki pagha ba?"Achish nah yi anshile amuna murung le Filistiya, "Dauda ni ga agh, guro le Saul, murung le Israila, ɓeni ngha ni meng akara ni kwa ni ya, ko abogho ni, le ni kumi ni gi mashihra agh logha ri zu le binang zuni ni kyari ya?"4Keminiya amuna murung le Filistiya pag yehlula ni mo le nah, "Tutti ɓeh ih ɓi nyera ba a pih ya. Ni ih wor ni sung a luwa agh, ate ih pil ɓa shiɓi musung a kunbang wol rung. Ate ni yellang sa ih kumni agha bin telelah le ngha nyha nji ri wol nluo aɓa tahluwa lesung ni ya agh?5Dauda ni ga ɓeni a tuh yi ngya ni tah ngwang, ki nah, 'Saul wolla nluo aworo tongno lum, le Dauda wolla aworo tongno le alum lum'?"6Le Achish gor Dauda le nah yi, "Ni ɗigna le Yahweh kwa, a woni ɓayong maɓonna, le a shina lang ngha woro lo ni nyere lo ni meng a ntiri aɓa tahluwa agh ɓonna; ate ni kum gimashihra ro agh logha ri kareni a zuni binang zu a kara ni kyari ya. Ngho te kwa agh amuna murung ni ag muro agh. 7Nina agh nyere a woro a ololo, ate ka lushi yeh amuna murung le Filistiya agh."8Dauda nah yi Achish, "Keminiya mang pagha? Mang a kuma ri guro lo ke logni ha zuni ni kyari ya, ke ni ngi kah a luwa le wol rung ni aɓa shiɓi muri telelah lang murung ngha?" 9Achish pilla le nah yi Dauda, "Nyerina ni awo ngha gerenteng a njiang ninga malaika le Kulli; ngho te kwa agh, amuna murung le Filistiya nah, "Ɗigna ni ih kah luwa ni sung ngha.'10Niɓeni nina agh log niberi ni aguro le telelah lo aɓeni zu ni weh ya; nlog niberi ngha nkum poshibang ngha le nworo." 11Nina agh Dauda log niberi, ini ni abuna le le a nyera njehni aɓa Filistiya ɗig nghang ngha. Keminiya aɗa Filistiya woro a Jezreel.
1Gire pagha ngha David ni abuna zuna Ziglag a kara ma tahro agh, aɓa Amalek wara zu ponna agiri a Negev ni a Ziglag. Ah kpar Ziglag le a pingshi, 2ni bolla amenah ni ɓeni kwa a yeh, amakyena kpaɓni amagula kwa. Ni a wolnluo ɓng ngha, keminiya ah pon yang a wori.3Ngha David ni abuna le zuni a lahmagula agh, ah pingshine, amah yang, amuna buna leyang, ni amuna ngalang leyang ngha ah ponna yang guro. 4Le David ni aɓayong ni nini ya logshi gih yang ɓua ha masso ɓua nyha uwo agh.5Amaleh David ɓahri ya ah ponna yang aguro, Ahinoam ma Jezreel, ni Abigail maleh Nabal ɓa Carmel. 6David ngha ni giganshina dudug, ate aɓayong ngha ki waɓtele ɓuhyi ni tahli, ate aɓayong pagna yehlulla a bongho, veni kwa agh ate amuna buna le ni amuna ngalang; keminiya David tengshi yahli ri Yahweh, Kulli le.7David nah yi Abiathar muna Ahimalek, malah, "Njimno, zuni nghang ephod a ba." Abiathar zuni yi David ephod. 8David jimma bin Yahweh ate njere ki nah, "Ngha mpirah buno amanyiɓih ni ya, ni bol yang?" Yahweh pil yi, "Pir yang, ate ni njiteng ngha aka bol yang, le aka kuma aga kwa agh."9Nina agh David woro, ini ni abuna worotongno lum topurmwoh aɓeni nini ya; ah zu a bin minɓangha muru Besor, ba aɓeni a ɗagha nzumo agh vig nghang ngha. 10Keminiya David tang pir yang, ini ni abuna worotongno ihne;ate worotongno ɓahri tangna nzumo. Aɓeni ni tengkurrung ni gan ɗura nji gini minɓangha muru Besor.11Ah kumna ɓa Egypt a ɓabang le a zuni mo bin David; Ah pih brodi- lih, ah pih muru- nuh; 12le ah pih min kunli kek le gorih ni min hagrah raisin. ngha wara lih gilih kum masso agh, ga pag yi ya ni lih gilhna ke ih nuh muru agh ha akara tahro ni aduh tahro.13David nah yi, "A woni mami yang? Nji yebbang ni pur nghang?" Nah, "Mini basadeng le Egypt, guro le ɓa Amalek; telelah lang ɗag nghang ate akara tahro ni ɗur agh nongna konno. 14Sa iɓgiri a Negev le Kereth ni ga pag mami Judah agh, ni a Negev le Caleb, ni pingshi Ziglag."15David nah yi, "Aka zuni meng a bin njibunno le aɓa iɓgiri ni? Ɓa Egypt ye nah, "Kaniyi nghang giri ni Kulli ih ni awo wolnluyang ko ɓungshi murang bin telelah lang ngha, nga zuni weh ha bin njibunno le amanyiɓih ye."16Ngha ɓa Egypt zuni ni David be ya, amanyiɓih ye nongna njeh kwa ki lih ni nuh ni pag njibunno ate agiponna ni ah ponna njeh le aɓa Philistine ni njeh Judah agh. 17David kpar yang ni luwa ni kapolla le kara ni kpah nghang ngha. Ɓwa mwoh nyha aɓɓah, se abuna worotongno ihne, aɓeni muri logghah agh ɓangha.18David agna aga kwa aɓa Amalek pon ngha; le David ashina amahmi ɓahri. 19Guɓung nyha ɓor agh, ko makyena ko magula, ko muna buna ko muna ngalang, ko agiponna, ko guɓung ni amahyiɓih tollo a temuyang ngha. David nyenna ni ga kwa agh. 20David tolla anjuh kwa ni andah, mama abune pira wori a dum anshile agiluwa agh. Ah nah, "Agiponna le David ni ga."21David zuna bin abuna ni worotongno ɓahri, aɓeni ni tengkurung a kuratye ya agh, anshile aɓeni tigha a ɗigha aminɓangha muru Besor agh. Aɓayong ni wora dum abuna ate lungri ni David ni aɓayong ni nini ya. Ngha David zuni bin aɓayong ni ya magh yang kun. 22Le aɓayong mashihra kwa ni aɓayong manangna a ntiri aɓeni worni David agh nah, "Ate aɓeni ni wor ni sung, nina agh ni sa pah yang guɓung a ntiri aga shi pon ngha. Ningo te ya, ɓeni kwa agh logle billi mahmi ni amuni wori."23Le David nah, "Ɗigna ni nga pag giri ninga agh, amuna ngyang, ni ga kwa Yahweh pahsung ngha. Tigna sung ni ni pah amanyiɓih aɓeni zu yi sung ngha a bih sung. 24Yang ka teshikiri ro a muri tenana ni? Ate gi gaɓna ngha a temuri aɓeni kehna luwa agh, nina ɗeshiliya gaɓe ka pag nina a bin ɓeni kwa lelbang a ri giluwa agh; Ah gaɓih le a gaɓi mwoh." 25Ɗigna nina logha ri kara wo zun ni kyari, ate David tigne ɗig gigilla ni gibilla a Israel.26Ngha David zuni a Ziglag agh, tahshibang ni giponna ɓaɓa bin aɓa tenna le Judah, bin aɓih, ki nah, "Nshina, gipahna ate muyong a ntiri gi ponna bin aɓa shiɓi muri Yahweh." 27Ɗeshiliya tahshibang ni aɓaɓa bin aɓa tenna aɓeni a Bethel agh, ni a bin aɓeni a Ramoth nji gangrah agh, ni a bin aɓeni a Jattir agh, 28ni a bin aɓeni a Aroer agh, ni bin aɓeni a Siphmoth, ni a bin Eshtemoa.29Ɗeshiliya tahshibang ni ɓaɓa a bin aɓeni a Rakal agh, ni bin aɓeni a lahmagula aɓa Jerhmeel, ni a bin aɓeni a lahmagula le aɓa Ken agh, 30ni bin aɓeni a Hormoh agh, ni bin aɓeni a Bor Ashan agh, ni a bin aɓeni a Athak, 31ni a bin aɓeni a Hebron ngha, ni abang ni kwa Dauda kanangiri ni abuna pagle ki kah nghang ngha.
1Niɓeniya aɓa Filistiya pag luwa ni Israila. Abuna le Israila ɓangha ke kpah njahli wuh a nkonno Gilboa. 2Aɓa Filistiya pir Saul ni amuni. Aɓa Filistiya wol nluo Jonathan, Abinadab, ni Malki-Shua, amuni. 3Luwa egh dungri Saul, le ɓa tah muni kumi. Yangha abin konna dudug ate muyang.4Le Saul nah yi ɓa bol yi tongngho, "Uɓ garabwo lo le a shuang ni. Nyha nina agh le ashuanguɓuh ka zu le ka ɓih nghang." Keminiya ɓa bol yi tongngho ni pag nina agh, ate yang ngha ih ɓang ngoɓong. Nina agh Saul tol garabwo le kanangiri shua muri. 5Ngha ɓa bol yi tongngho shinni ih Saul wuhna agh, shua muri a njinjere mwoh agh wuh nini. 6Nina agh Saul wuhna, amuna buna le tahro, ni ɓa bol yi tongngho- abuna ni kwa ni ya wuh a kara wo mwoh.7Ngha abuna le Israila aɓeni nji gini mamona le ɓa ɓongrong, ni aɓeni a nzum Urdu shinni ih abuna le Israila ɓangna agh, le ih Saul ni amuni wuhna agh, a ɗag alah magula leyang a ɓangha, le aɓa Filistiya zu ɗigha be. 8Le zu ngha bang kohri, aɓa Filistiya zu a pon giluwa le aɓeni wuh agh, a kummo Saul ni amuna buna le tahro wuhna a muri Nkonno Gilboa.9A kashi muri ni pushiyi agiluwa le, le a tutti aɓa kuntumo a njeh Filistiya kwa ni kuntumo a bin ɓang akuli leyang ni aɓayong kwa. 10A tigha agiluwa a bin gushi Ashterot, le a gyer giri a ri ngarung le lah magula le Beth Shan.11Ngha aɓa ɗigna a Jabesh Gileyad ogni ga aɓa Filistiya pagni Saul agh, 12abuna ɓa tahluwa kwa logho le wor ni duh ke tol ngiri Saul ni mami amuni ni a gyera Beth Shan agh. A wora a ke pingshi yang a Jabesh. 13A tol amuh leyang le lingsa a tinna ngung tamarisk a Jabesh, le gonno ma akara tonɓahri.
1Ngha Dauda yahyina le pagna abogho dudug, a vulliyi ni givulliyi rung, keminiya tahɓi ngha wa ganni. 2Nina agh aguro le nah yi, "Ih ɓi shi al yi telelah lesung murung bata nsari. Ih ɓi paghi murung tumo ni konna temuri. Ih ɓi nongha girikahri ate ih tig telelah lesung murung ni ki og tahɓi ya."3Nina agh le a al muna ngalang ma ɓor nsari a yeh anjang le Israila kwa. A kum Abishag ma Shunam le a zuni bin murung. 4Muna ngalang nghe ɓor nsari dudug. Paghi murung tumo le konna temuri, keminiya murung ni yeri ya.5A kunbang nghe ya, Adonijah muna Haggith logshina muri, ki nah, "Nga ɗig murung." Nina agh gilliyi muri anyeh gwoh piri ni aɓa kogpiri ni abuna woro ɓahri pur lum ni ka wora dumi ya. 6Tehri ni pa sahghi, ki nah, "Palang ke a pag ga ko go wo agh?" Ɗeshiliya Adonijah ɓayong ma ɓor deng ni, a ɓilla kpah teh Absalom agh.7Pahne Jowab muna Zeruiya ni Abiathar malah. A kuratye le a angni. 8Keminiya Zadok malah, Benaiya muna Jehoiyada, Nathan ɓa agkuntumo bin Kulli, Shimei, Rei, gara abuna aɓeni mami ni ya ni kuratye Adonijah agh.9Adonijah ɗahri njuh, ndah, ni muna ndah ma lishina a bin tahli Zoheleth, mama kahri En Rogel agh. Gorra amuna tehri kwa, amuna murung, ni abuna le Judah kwa, aguro le murung. 10Keminiya ni gor Nathan malah, Benaiya, gara abuna, ko muna tehri Solomon agh.11Le Nathan nahteng ri Batsheba ngih Solomon, ki nah, "Ni a ogho ih Adonijah muna Haggith ɗigna murung ngha, le Dauda telelah lesung ni yeri teɓi ya agh? 12Ngha nina niɓeniya ih ɓi nwaɓoh gipagna, nina agh le sa ashi usulo lo ni usulo le muno ma buna Solomon.13Ingna bin murung David; a nah yi, 'Telelah lang murung, ni a woro a kaniyi guro lo giri, "A njiteng Solomon muno ni ka nongmurung a nzumo agh, le ih ɗigha muri ngungmurung lang ngha?" Le palang ke Adonijah ki nongmurung?' 14Ngha awo ngha be awo waɓih ni murung ngha, Nga ingna a nzumo nga ɗumo atenana lo ngha nina."15Nina agh Batsheba ingna a kangna le murung. Murung nghe yahyina dudug, le Abishag ma Shunam ngha ki paghi tumo. 16Batsheba gungho le ɗum gusso dum murung. Le murung nah, "Mang awo alla?" 17Batsheba nah yi, "Telelah lang, a kaniyi ne guro lo ni Yahweh kulli lo, ki nah. 'Ni njiteng Solomon muno ka nongmurung a nzumoh, le ih ɗigha muri ngungmurung murung lang.'18Niɓieniya, shina, Adonijah ni murung, le weh, telelah lang murung, ni yeri teɓi ya. 19Ɗahrina ni andah dudug, amuna ndah malishina, ni anjuh, le gorah amuna murung kwa, Abiathar malah, ni Jowab magula le aɓa tahluwa, keminiya ni gor Solomon guro lo agh.20Temuro te ya, telelah lang murung, njih Israila ngha kwa a ro, ki lelle ate a waɓih yang ɓeni ka ɗigha muri ngungmurung murung a nzumo, telelah lang. 21Nyha nina agh le ih ka pagha, ngha telelah lang murung nongni akahyi agh, ih le meng ni munang Solomon ka ɗig ninga aɓa gimashihra."22Ngha yangha wa waɓi ni murung ngha, Nathan ɓa agkuntumo bin Kulli ingna. 23Guro egh waɓih murung, "Nathan ɓa agkuntumo bin Kulli ngha ba." Ngha iingnini dum murung ngha, gungha dum murung ni kundumi njahli.24Nathan nah, "Telelah lang murung, a waɓna, 'Adonijah ka nongmurung a nzumo, le ih ka ɗigha muri ngungmurung nongmurung lang?' 25Ate wara ni kyari le pahna ɗahra ni andah ma gogna, amuna ndah ma lishina, ni anjuh. Gorah amuna murung kwa, magula le aɓa tahluwa, ni Abiathar malah. A yangha a lih ni nuh a dumi, le ki nah, 'Ih ɓi murung ɗig njah!'26Keminiya ate meng, guro lo, Zadok malah, Benaiya muna Jehiyada, ni guro lo Solomon, ni gor sung ngha. 27Ih telelah lang murung pagna aga kwa ni ya ni waɓih sung ngha le, aguro lo, ɓeni ka ɗigha muri ngungmurung murung a nzumi ya?"28Le murung Dauda pilla le nah, "Gor Batsheba ih nyera binang." Zu a kundum murung le tangha a dum murung. 29Murung kaniyi giri le nah, "Ni ɗigna le Yahweh, ɓeni ashi- minlimang kwa a yeh agana kwa agh, 30ngha ngi kaniyi no giri ni Yahweh, Kulli le Israila, ki nah, 'Solomon muno ka nongmurung a nzumang, le ih ɗigha muri ngungmurung murung a tukusang,' Nga pag ga ni kyari." 31Le Batsheba gungho le vul kundumi a njahli le ɗum gusso bin murung le nah, "Ih ɓi telelah lang murung Dauda ih ɗigha ha ke kene!"32Murung Dauda nah, "Gor nghang Zadok malah, Nathan ɓa agkuntumo bin Kulli, ni Benaiya muna Jehoiyada." Nina agh a zu a dum murung. 33Murung nah yi yang, "Ntol ni yong aguro le telelah leyong, le tig Solomon munang muri piri lang, le ntolli nkeni a Gihon. 34Ih Zadok malah ni Nathan ɓa agkuntumo bin Kulli ih ɗahri murung muri Israila, ntong njem njuh le n'nah, 'Ih murung Solomon ɓi ɗig njah!'35Le nga kuratye nzumo, le ih ka zu ih za ɗigha muri ngungmurung murung lang; ate ih ɗig murung a tukusang. Ntolle ih ɗig murung muri Israila ni Judah." 36Benaiya muna Jehoiyada pil yi murung, le nah, "Ih ɓi ɗigha nina! Ih Yahweh, Kulli le telelah lang murung, ih tighi nina. 37Ninga mama Yahweh ngha ni telellah lang murung ngha, nina agh ih ɓi ɗigni Solomon nina, le ih tig ngungmurung murung ih gulo ih uwor mami ngungmurung murung le telelah lang Dauda."38Nina agh Zadok malah, Nathan ɓa agkuntumo bin Kulli, Benaiya muna Jehoiyada, ni aɓa Kerethi ni aɓa Pelethi woro ke tig Solomon a muru piri le murung Dauda, a zuni mo a Gihon. 39Zadok malah tol njeme murun agungri le ɗahri Solomon. Le a tong njem njuh, le aɓayong kwa nah, "Ih ɓi murung Solomon ɗig njah!" 40Le aɓayong kwa kuratye, le a dal ni ndundwara ni binmurubang magula, nina agh ngunjah jigra ni gih.41Adonijah ni abiri ni kwa a bini ya oghi ngha a malli lih gilih ya. Ngha Jowab ogni gih njem njuh agh, nah, "Palang ninga salala ngha nghang a ntiri lah magula agh?" 42Ngha yangha wa nahteng ngha, Jonathan muna Abiathar malah zu. Adonijah nah, "Ingna zu, ate awo ni ma yarata le zuni kuntumo ma ɓonna."43Jonathan pilla le nah yi Adonijah, "Telelah lesung murung Dauda tigna Solomon murung, 44le murung tuttina nini Zadok malah, Benaiya muna Jehoiyada, ni aɓa Kerethi ni aɓa Pelethi. A tigna Solomon kog piri le murung. 45Zadok malah ni Nathan ɓa agkuntumo bin Kulli ɗahrine murung a Gihon, le a pura be ni binmurubang, nina agh lah magula ngha a yeh salala. Ga ni pag jollo ni a og ga.46Ɗeshili ya, Solomon ngha ki ɗigha muri ngungmurung murung le ɗighamuribang, 47Ɓuhro muri ya, aguro le murung zu za moshi telelah lesung murung Dauda, ki nah, 'Ih Kulli lo tig lulli Solomon ɓoro uwor lullo, le ih tig ngungmurung murung le ih gulo ih uwor mamo.' Le murung gungho a muri alla. 48Murung nah ɗeshili, ' Mossoni ni Yahweh, Kulli le Israila, ɓeni pahna ɓwa ih ɗigha muri ngungmurung murung a kara ni ya, le ih njyang shinne.'"49Le ngoɓong bolla abiri le Adonijah kwa. A logho a tangha le ɓeni kwa agh wor woro le. 50Adonijah ɓangna ngoɓong le Solomon le logho, woro ke tol njeme ni bin deshile ɗahra agh. 51Le a waɓih Solomon, ki nah, "Shinna, Adonijah ngha ki ɓang ngoɓong le murung Solomon ate ke tol njeme ni bin deshile ɗahra agh, ki nah, 'Ih ɓi murung Solomon kaniyi nghang giri ni kunduna sang ih ni wol nlue guro le ni garabwoh agh.'"52Solomon nah, "Ngha ih ka ɗum muri pyerina ɓayong ma ɓonna agh, nyongmuri nyha mwoh ka kpah njahli ya, keminiya a kum gimashihra ri le, ih ka wuh." 53Nina agh murung tutti abuna, aɓeni pushi Adonijah a bin deshile ɗahra. Zu le gungha njeh dum murung Solomon, le Solomon nah yi, "Wora liyo."
1Ngha kara nluo le Dauda tollo ɗigni ya, lag muni Solomon, ki nah, 2"Myang ngi woro a njinjere le ngunjah kwa. Tengshi ro, ngha nina agh, le a ɗum muro ɓabura. 3Bol alagbang le Yahweh Kulli lo ate aka ginya njinjere le, bil gigilla le, alagbang le, agi waɓna le, ni ogrung gigilla, awo tig njioh ri ga a nyonglo a gigilla le Musa agh, nina agh kum mosso a yeh ga kwa awo pag ga, ba kwa a wor nghang ngha, 4ate Yahweh ka ɗungshi tenana le mama waɓa murang ngha, ki nah, 'Ngha aminkahwo tig njih yang shin gipagna leyang, ari ginya dum mang ni njiteng ni yahli yang kwa ni minlim yang kwa, ni awo ɗag te kum ɓwa muri ngunmurung murung le Israila agh.'5Nyerina ga ɗeshili Jowab muna Zeruya pag nghang ngha, ni ga paghi amagula luwa le Israila ɓahri ya, Abner muna Ner, ni Amasa muna Jether, aɓeni wol nluo yang ngha, soɓna nkilla luwa a kunbang ma ololo le tigna nkilla luwa ari nguri ɓung le ni ari kuhra ni a kushi ya. 6Mpag nimo ri yeriteng leyong ni n'alliya, keminiya ke ih ɓi nɗag mbuh nyongmuru ih ɓi wora a nluo ololo agh7Nina kwa agh, nɗum shin gi-enna ri amuna Barzillai ɓa Gileyad, le nɗag yang a ntiri aɓeni ka ɗigha bin lih gilihna leyong ngha, ate a zuna binang ngha ɓangni ri Absalom muna teh yong ngha.8Nshina, yangha ni yong Shimei muna Gera, ɓa Banyamin ni Bahurim agh, ɓeni tang nyom mang a kare ni ngi kahni Mahanyim agh. Shimei zu ka lungri ni meng a Jordan, le kaniyi giri ni Yahweh, ki nah, "Ni ngi wol nluo ni garabwoh agh.' 9Ngha nina niɓeniya, ke ih ɓi nɗaghi woro ni mfungshiya agh. Nyongni abuna ɓuna ɓa yeriteng, le nga yeri ga pagha mpaghi ya. Nga zuni mbuh nyongmuri a nluo ni nkilla."10Le Dauda nongho ni akahyi le a lingshi lah magula le Dauda. 11Akara ni Dauda nongni murung muri Israila agh ngha woro ɓahri. Nongmurung bogho tonɓahri a Hebron le ma bogho woro mwoh pure lum pur tahro a Jerusalem. 12Le Solomon ɗigha muri ngungmurung murung le tehri Dauda, le nongmurung tang ngingang.13Le Adonijah muna Haggith zu a bin Batsheba ngih Solonon. Batsheba nah, "A zuna ololo?" Pilla, "Ololo." 14Adonijah nah, "Myang ni ga nga waɓoh agh." Nina agh nah, "Waɓa'" 15Adonijah nah, "A yerina ni ɗighamuribang nghe ya mameng ni, le Israila kwa tigna njih yang rang nga ɗig murung. Keminiya agiri ariyina, le ɗighamuribang nghe ya a pahne muna tehrang ni, ate mama ni pura bin Yahweh.16Niɓeniya myang ni jimma mwoh a bino, le ka pil nghang kundumo agh." Batsheba nah, "Waɓa." 17Adonijah nah. "Kukushi nahteng ri Solomon murung, ate ni ih pil nzumi a kundumo agh, nina agh ate ih peng Abishag ma Shunam ih ɗig mahmang." 18Batsheba nah, "Yarata, nga nahteng ri murung."19Ngha nina agh Batsheba wora bin murung Solomon ate waɓ tele Adonijah. Murung logho kumi le gungha dumi. Le ɗigha njeh muri ngunmurung murung le tigha a zuni ngunmurung murung ate ngih murung. Batsheba ɗigha a bih malih. 20Le nah, "Myang ngi alla nga jim mingiri bino, ate ni awo pil nzumo a dum mang ngha." Murung pil yi, "Ihla, ngyang, ate ni ngi pil nzumang a kundumo agh." 21Ngih nah, "Ih a pih Adonijah muna tehro Abishag ma Shunam ih ɓi tagha lah mahmi."22Murung Solomon pilla le nah yi ngih, "Palang ke a jim Abishag ma Shunam ate Adonijah? Palang ke ni a jim ɗighamuribang temuri ɗeshili ya, ate ini nyemmang- ate muri,ate Abiathah malah, ni Jowab muna Zeruya?" 23Murung kaniyi giri ni Yahweh, ki nah, "Ih Kulli paghi nina a binang, ni ɓuhro ɗeshili, ngha Adonijah ni waɓ ga a muri usulo lang kanangirang ngha agh.24Ngha nina niɓeniya ni ɗigna le Yahweh kwa, ɓeni bollang tigha muri ngunmurung murung le tehrang Dauda ngingang ngha, le ɓeni gil nghang lah ninga mama ogni rung ngha." 25Nina agh murung Solomon tahshi Banaiyah muna Jehoiyada, le Benaiya kum Adonijah le wol nlue.26Le ri Abiathar malah agh murung nah, "Wora Anathot, a ɓabang lo, A pyerina ke a wuh, keminiya a kunbangni ya ni ngi wol nluo agh, ate a tolla doroshi le Yahweh MurungKulli a dum tehrang Dauda le a ganna a njinjere ni kwa tehrang ganni ya." 27Nina agh Solomon piriyi Abiathar a ɗig malah le Yahweh, ate mama ih ɗungshi tenana le Yahweh, mama woro waɓah kon ɓa leh Eil a Shiloh agh.28Kuntumo egh zu a bin Jowab, ate Jowab kurratye Adonijah, ngho te ya ni kurtye Absalom agh. Nina agh Jowab ɓangha kena a tent le Yahweh le ke tol anjeme bin ɗahra agh. 29A waɓih murung Solomon ih Jowab bangna kena a tent le Yahweh le yangha a kahri deshile ɗahra. Le Solomon tahshi Benaiya muna Jehoiyada, ki nah, "Woro, a wol nlue."30Nina agh Benaiya zu a gungri le Yahweh le nah yi, "Murung nah, 'Pura nji bang.'" Jowab nah, "Oh o, nga wuh a ba." Nina agh Benaiyah nyerra bin murung, ki nah, "Jowab nah al la ih wuh a bin deshile ɗahra." 31Murung nah yi, "Pag ninga mama waɓ ɓa. Wol nlue a lingsa ate aka tol nghang ni ɓa leh tehrang nkilla ni soɓoh tekushi nyha nghang agh.32Ih ɓi Yahweh nyer ni nkilla le a muri. ate mama nyha a yere le tehrang Dauda wolla abuna ɓahri maɓonna ni njiteng lkanangiri ya le wol nluo yang ni garabwoh, Abner muna Ner, magula le aɓa tahluwa le Israila, ni Amasa muna Jether magula le aɓa tahluwa le Judah. 33Nina ih ɓi nkilla leyang ih nyerra a muri Jowab ni a muri aminkahyi ha ke kene. Keminiya bin Dauda ni aminkahyi, ni ɓa leh ni ngunmurung murung le, ih ɓi ololo pura bin Yahweh ha ke kene."34Le Benaiya muna Jehoiyada wor ke wol nluo Jowab. Lingshi a leh a ɓalusung. 35Murung tig Benaiya muna Jehoiyada muri aɓa tahluwa a tukushi, le tig Zadok malah a tukushi Abiathar.36Le murung tahshibang a gor Shimei, le nah, "Ɓaghi muro lah a Urushelima le a ɗigha be, le ka woro woni bang maɓi sa agh. 37Ate kareni a puri, a ɗur ɓongrong Kidron agh, yeri ni njiteng ih aka wuh. Nkilla lo ka ɗigha a muro." Nina agh Shimei nah yi murung, "Ga a waɓ ɓa ɓonna. Ninga mama telelah lang murung waɓ ɓa, guro lo ka paghi nina." 38Nina agh Shimei ɗigha Urushelima akara dudug.39Keminiya a malla le abogho tahro agh, aguro le Shimei ɓangha wora bin Achish muna Maakah, murung Gath. A waɓih Shimei, ki nah, "Shinna, aguro lo ngha a Gath." 40Le Shimei logho, eɓɓa muri mbuljeng le wora bin Achish a Gath ka al aguro le. Woro ke pushi aguro a Gath nyerni.41Ngha a waɓni Solomon ih Shimei pura Urushelima kena Gath le nyer agh, 42murung tahshibang a gor Shimei le nah yi, "Ni ntigho a kaniyi giri ni Yahweh ni waɓkuno, ki nah, 'Yeri ni njiteng ih a kareni a puri le a wora bang ma sa agh, ni njiteng aka wuh agh'? Le a nah nghang, 'Ga n'og ga ɓonna.'43Palang ke ni a tangha muri kaniyi giri lo bin Yahweh ni lagha ni mpoh agh?" 44Murung ye nah yi Shimei ɗeshili, "A yerina a yahlo agimashihra ni kwa a paghi tehrang Dauda agh. Ngha nina agh Yahweh ka nyenni gimashihra egh a muro.45Keminiya murung Solomon ka mosso le ngunmurung murung le Dauda ka tangha a dum Yahweh ha ke kene." 46Le murung tig Benaiya muna Jehoiyada. Puro ke wol nluo Shimei. Nina agh ɗighamuribang nghe tangha a bih Solomon.
1Solomon kpaɓ muri ni Fir'auna murung Masar a nji bin njuwula. Tol muna Fir'auna le zuni mo a lah magula le Dauda ha malli ɓag lah ma kanangiri, leh Yahweh, ni garung kangni Urushelima. 2Aɓayong ki pah ɗahra a bin ɓangKulli, ate lah nyha sang a ɓagha ate lulli Yahweh ya. 3Solomon ɗum agnjiung le ate Yahweh ari ginya a lagha le Dauda tehri, keminiya ih pah ɗahra ni pingshi murun ma sunsunang a bin ɓangKulli.4Murung wora Gibeyon ka ɗahra be, ate ini pag bin ɓangKulli magula a be. Solomon pahna aɗahra pingshina woro tongno lum a muri deshile ɗahra. 5Yahweh pura ri Solomon a Gibeyon ni duh a loro; nah, "Ihla! Mang nga poh?"6Nina agh Solomon nah, "A ɗumna ogrung ma njiteng magula bin guro lo, Dauda tehrang, ate gingna dumo a njere maɓonna, a njiteng, ni a yahlung kpanana. A tigna ate muri ogrung njiteng magula ni le a pahne muna ih ɗigha a muri ngungmurung murung le ni kyari.7Niɓeniya Yahweh Kulli lang, a tigna guro lo murung a tukushi Dauda tehrang, keminiya mini muna makehna. Ni nyeri pagha ni nga puri ko nyere ya. 8Guro lo ngha a ntiring aɓeni a tol agh, aɓayong magula, gogho dudug gan bangha agh. 9Nina agh pih guro lo yahlung yeri giri ih ɓi waɓih aɓayong lo njuoh, nina agh ih nga gaɓ ntiring maɓonna ni mashihra. Ate yang ka gan waɓih gogho ngi aɓayong lo ni njuoh?"10Jimmah le Solomon ni poshina MurungKulli. 11Nina agh Kulli nah yi, 'Ate a jimna ga agh le ni a jim ɗig njah temuro ko gikunna ko usulo le aɓa shiɓi muro agh, keminiya a jimna ate muro yeri giri bin ɗum njiteng. 12Shina, niɓeniya nga pag ga kwa a ihli nang ngha a jim nang ngha. Nga poh yahlung yeriteng ni yerigiri, mama le ɓwa nghang nyha pa ninga weh ya, le ɓwa nyha nghang mwoh ka logha nzumo ninga weh ya.13Nye nwara mpoh ga ni a jim ma agh, gusso kpaɓni gikunna, nina agh ih ɓwa nyha a ntiri amurung ninga weh ya a yeh akara lo kwa. 14Ngha aka bil njinjere lang ri tigha alagha lang ni alagbang lang, ninga mama tehro Dauda gingni ya, le nga nonna akara lo."15Le Solomon logho, le shina, ih loro ni. Zu a Urushelima le tangha a dum doroshi le ogrung le MurungKulli. Pah ɗahra pingsa ni ɗahra ololo, le pag njibuno ate aguro le kwa.16Le amenah ɓahri aɓeni amah njah ni ya zu a bin murung le tangha dumi. 17Ɓamah mwoh nah, "Oh, telelah lang, ɓamahni ni meng ɗigha a lah mwoh, le mɓil muna shi sung ngha nini a leh.18Gire pagha a kara ma tahro nzumo ni mɓilli muna agh, ɓamah ni osso ɓil muna. Shi sung ngha bin mona. Ɓwa nyha sa ni sung a leh ya, keminiya shi sung ni ɓahri kunkolong a leh. 19Le muna ɓamah ni wuh ni duh, ate nongna muri. 20Nina agh logni ntiring duh le tol munang a giri karang, ngha guro lo nongni ntullo agh, le nongshi a kikili, le nongshi nluo muni a kun kirang.21Ngha nlogni ni beri nga uhli munang ngha, wuhna. Keminiya ngha nfashini yarata ni beri ya, munang ni ya, ɓeni mɓil agh." 22Le ɓamah ma mona nah, "Oh o, mama ni usulo agh ni pag munang, le mama wuh agh ini pag muno." Ɓamah ma kundune nah, "Oh o, mama wuh agh ni pag muno, le mama ki usuli ya munang ni." Ninga ni a waɓni tenana a dum murung.23Le murung nah, "Mwoh le yong nah, 'Munang ninga ɓeni ki usuli ya, le muno wuhna,' le mamona nah, 'Oh o, muno ni pag mama wuh agh, le munang ni pag mama ki usuli ya." 24Murung nah, "Nzuni nghang garabwoh." Nina agh a zuni garabwoh a dum murung. 25Le murung nah, "Ngaɓ muna mama ni usulo agh a ntiring, le mpih ɓamah ni kande le mpah kande bin mamona."26Le ɓameh ni muni uwo ni usulo agh waɓtenana ri murung, ate yahli ɗungshina ni gi-enna ate muni, le nah, "Oh, telelah lang, mpih muneh ni ki usuli ya, le ke ih ɓi a wol nluo mune ya." Keminiya ɓamah mamona nah, "Ni ih ɗig mamo ko mameng ngha. Gaɓi." 27Le murung pilla le nah, "Pih ɓamah ma kunduna muna ma usulo egh, le ke ih ɓi nwol nlue ya. Ngih ni." 28Ngha Israila kwa ogni tuhnjuoh ni murung pah agh, a ɓang ngoɓong le murung, ate a shinna ih yeriteng le Kulli ngha ri ate tuhna njuoh.
1Ngha Solomon ni murung muri Israila agh. 4Le aɓeni ni pag amuna murung le; Azariya muna Zadok malah. 3Elihoref ni Ahijah, amuna Seraiya, aɓa nyongli giri; Yehoshafat muna Ahilud ɓa pong gi waɓna. 2Le Benaiya muna Yehoyada ini pag magula le aɓa tahluwa. Le Zadok ni Abiyata ni pag amalah.5Azariya muna Nathan ni ɗigha muri amagula; Zabud muna Nathan ni pag malah, ini ɗeshili ɓih murung ni ɓa waɓih gipagna. 6Ahisher ni pag ɓa shinmuri agi pagna ma ɓa lah; le Adoniram muna Abda ni a tigha muri aɓa pagtumo a tenne.7Solomon ngha ni aɓayong lumpur ɓahri ɗigha muri aɓa Israila kwa, aɓeni ka zuni yi murung gilih ni ɓa lamurung kwa agh. Eni kwa agh ngha ni shienri ni ih zuni ni gilih a bogho agh. 8Le alulli yang ni ga: Ben-Hur, a nkonno Ifraimu: 9Ben-Dekar, a Makaz, ni a Shalim, Beth-Shemesh ni Elon Beth hanan agh: 10Ben-Hesed a Aruboth (binini ni Soko ni nshile njeh Hepher);11Aminadab –ni Naphoth Dor (Ini tig Taphath muna Solomon a lah); 12Baana muna Ahilud, a bini ni Taanach ni Megiddo, ni Beth Shan kwa, mama a giri kahri Zahtanah ni a binjeh le Jezreel, logha Bethshean kena Abelmeholah, ha sanna a ba a nzum Yokmeyami. 13Ben-Geber, ni Ramoth Gilayad agh, (nji aleh amuna Jair amuna Manasseh ni Gileyad agh mami ni), mami ni ɗeshili ga bolli njih Argob ni Bashan agh, alah magula woro tahro ni a kangni ni ngaru ni kunkangna ma tagula agh. 14Ahinadab muna Iddo ni a Mahanaim agh;15Ahimawaz ngha a Naphtali; ini osso tol Basmath muna Solomon tigha lah: 16Baana muna Hushai, ini ni njeh Ashiru ni Benyalot, 17Jehoshafat muna Faruwa, ni a Issaka agh;18Shimai muna Ela, ngha a Banyamin: 19Geber muna Uri, ini a njeh Gileyad, a njeh le murung Sihon le aɓa Ammoriya, ni murung Og ma Bashan; le ini ih pag makushi ni mwoh a njeh egh ya.20Yahuda ni Israila gogho ninga njisalang kunsalang magula, a lih, a nuh a pag binmurubang. 21Le Solomon nong murung a muri anjeh egh logha ri salang ha njeh le aɓa Filistiya, ni njang ma Masar. A zuni agipahna, ni pag yi Solomon tumo a yeh akara usulo le kwa. 22Gikuna gilih le Solomon ma kara mwoh agh muh maɓonna ma pyeshina woromwoh pur lum, ni agi lih ni a bangha shisa woro tahro agh, 23muri andah ma lishina lum, ademndah woromwoh mama a tolla bin lelle ya, ni anjuh woro tongno, ɗeshili ni ambamma, anjah, ambamma mabuna, ni anguɓu ma lishana.24Ate yangha ni ɗigha muribang muri kasa njeh egh kwa a nji gini salang, logha ri Tifsah ha kena Gaza agh, a muri amurung ni kwa nji gini salang ngha: le kumna ɗigna ololo nib a kwa kangni ya. 25Yahuda ni Israila ɗigna ololo, le ɓeni kwa agh ɗigna magri a tinna ngung le ni tinna ngung gorih le, logha Dan ha kena Biyersheba, a yeh akara le Solomon kwa.26Solomon ngha ni apihri ma nyeh gwoh le woro tongno lum lum ihne ni aɓa kogpihri woro tongno lum lum pure ɓahri. 27Le amagula wo kwa agh ka zunih Solomon gilihna, ni ate aɓeni ki zu a bin lih gilih le Solomon agh, ɓeni kwa agh ni shienri le; ni a ɗag guɓung ki shingri ya. 28A ye zuni bahley ni alusung maɓonna ate apihri, ɓeni kwa agh zuni ga ika gan agh.29Le Kulli pahne Solomon yeriteng ni yerigiri uwor bang, ni yahlung ma limna, ha ninga njisalang ni a kun salang ngha. 30Yerteng le Solomon uwor yeriteng le aɓayong ni kwa nji tehbang ni yeriteng le Masar kwa. 31Yangha ni yeriteng uwor aɓayong kwa-uwor Ethan ɓa Ezra, Heman, Kalkol, ni Darda, amuna Mahol-le yere le kena bin anjeh ni kwa kangni ya.32Waɓna anguliteng woro tongno lum tahro ni angyah le ngha 1,005 a bangha. 33Pyeshina lusung, logha ri cedar ni Lebanon kena ri hyssop ni ki gula ri ngarung ngha. Ɗeshiliya waɓna giri a muri agiluwo, aminyah, agi sunghina njahli, ni njih. 34Aɓayong pura anjeh masa zu ate og yeriteng le Solomon. A pura bin amurung ma ngunja kwa, aɓeni te yeriteng le ya
1Hiram murung Taya tahshi aguro le bin Solomon ate mama ogna ih a ɗahrine murung a tukushi tehri ya; ate kunbang ni kwa agh Hiram ngha ki agnji Dauda. 2Solomon tahshi kuntumo bin Hiram, ki nah, 3“A yerina ni Dauda tehrang ni gan ɓag kangna ate lulli Yahweh Kulli le ya ate aluwo ni kangni ya, a kunbang usulo le ya Yahweh Kulli le ngha ki tigha aɓih ɓa shiɓi muri a tinna ɓakushi.4Kemini niɓeniya, Yahweh Kulli lang pah nang usulo nji ba kwa agh. Aɓa shiɓi murung ko gi juhri bang nyha. 5Nina agh ntolla nga ɓag bin ɓangkulli ate lulli Yahweh Kulli lang, ninga mama Yahweh waɓnih Dauda tehrang, ki nah, ‘Muno, ɓeni nga tigha muri ngungmurung murung lo a tuhkusso agh, ka ɓag bin ɓangkulli ate lullang.’6Ngha nina niɓeniya ntigna ih ɓi a kor angung cedar a Lebanon ate murang. Aguro lang ka kpaɓni aguro, le nga nwoh ate aguro lo ate nwah ga kwa pag yarata muri ga kwa a tollo a nwah ni ya. Ate mama a yerina ih ɓwa nyha a ntiri sung yeri pagha ni a korhri ngung kangna ninga aɓa Sidoni ya.”7Ngha Hiram ogni atenana le Solomon ngha, pag binmurubang dududg le nah, “Ih ɓi Yahweh kum gusso ni kyari, ɓeni pih Dauda muna ma yeriteng a muri aɓayong ma gogna ni.” 8Hiram tutti tenana bin Solomon, ki nah, “Nwara og kuntumo mama a woro a tutti nghang ngha. Nga poh angung cedar ni cypress ni kwa yahlo tol agh.9Aguro lang ka zuni angung kwa a Lebanon a kun sallang, le a giliyi yang ninga angung trih kangna le a billi yang nji salang magula ken aba akaa waɓ ɓang ngha. Le nga tigha a suhli yang a be, le aka ponying a wori. Aka pag ga yahlang tol agh nji rip ah gilih ate ɓa lyang.”10Nina agh Hiram pih Solomon angung kang ma cedar ni fir ni al kwa agh. 11Solomon pih Hiram kikaya ate gilih akoro woro tongno lum lum ɓahri ni aduh murun maɓonna woro tongno lum lum ɓahri ate ɓa leh. Solomon ingna a pag ga bogho ni kwa agh. 12Yahweh pahne Solomon yeriteng, ninga mama ogniri nini ya. Ɗigna ololo ngha nghang ntiri Solomon ni Hiram, le a yangha ɓahri ye agh a ogri yang.13Murung Solomon tig pagtumo a tenne a Isaila kwa. Gogho le aɓa pagtumo a tenne kena abuna woro tongno lum lum tahro. 14Tutti yang Lebanon, woro tongno lum lum le a woro ariyi ari yang shienri ni kwa agh. Shienri mwoh a yangha Lebanon le shienri ɓahri ya a yangha lah. Adoniram ni a tigha muri aɓeni ki pagtumo a tenne ya.15Solomon ngha ni aɓa pagtumo woro tongno lum lum tonɓahri le woro tongno lum lum tonpur tahro agh aɓa kasha tahli ni a nkonno, 16sa ni amurung amagula 3,300 aɓeni Solomon tigha ki shina aɓa pagtumo agh.17Ari lagha le murung ngha a wanghina atahli maɓonna mama a tigni tuhlli kangna ɓabgkulli ya. 18Nina agh aɓa ɓagiri le Solomon ni mami Hiram, ni abuna ni pura Byblos ni ki kasha tahli ni gil angung kangna ni aɓagni bin ɓangkulli ya.
1Nina agh Solomon ingna a ɓag bin gushi Yahweh. Ga pag giri a yeh bogho ma 480 a nzum puro le aɓa Israila a njeh Masar, a yeh bogho ma ihne ni Solomon nongni murung a muri Israila agh, a yeh shienri ma Ziv, mama ini pag shienri ma ɓahri ya. 2Bin ɓangKulli ni murung Solomon ɓagha ate Yahweh ya nonno le ngha bang bung woro tahro, dahra le bang bung woro mwoh, logho le kuli bang bung woro mwoh pur lum.3Tahra ni a kun ɓa kangna magula ɓangKulli ya ngha bang bung woro mwoh nonno le, pyerini dahra bin ɓangKulli, le bangbung lum limma le a kun bin ɓangkulli. 4Ate kangna egh ya gilla atihsho ni agare ni tig yang ɓongrong a nji dabeng uwor paghale a nji ɓa yeh.5Ari ngiri kangni bin ɗigna magula agh ɓagha akangna kangni, kangni kangna ma njibang ni kangna ma nji ɓayeh. 6Lah ma binjeh ngha ni dahra bangbung tongno, ma ntiring ngha ni dahra le bangbung topurmwoh, le ma tahro ngha ni dahra le bangbung tonɓahri. Ate nji nzumi ye ya gilla bang ri ngiri leh kangni nina agh ate angung gangreh ya a ishih yang a ri ngiri lah ye.7Leh ya a ɓaghi ni tahli ni wanghi ya. munaɓungno nyha, gi kog giri, ko gi tumo ndollong nyha a og gih a leh ngha a ɓagni ya. 8A nji gangrah le bin ɓangKulli ye agh, njere ingna ngha nghang a njeh, le ɓwa eɓɓa lah ma ntiring, le logha ri lah ma ntiring nghe le ih kah a ma tahro.9Nina agh Solomon ɓag bin ɓangKulli ye malla; kangni ni angung gangrah ni ama penlang ma ceda. 10Ɓagha akangna a ngiri kangna ɗamma ma ntiring le bin ɓangKulli, nji ba kwa agh logho le kuli le kehna bangbung tongno; a doghih na yang ri leh ni angung ceda.11Tenana le Yahweh zu a bin Solomon, ki nah, 12"A muri bin ɓangKulli ni awo ɓag ga, ngha a ginya a yeh agigilla lang le a ɗum njiteng, bolla alagbang lang kwa le a ginya a yeh yang, le nga ɗungshi ogrung ni nworo ntig ni tehro Dauda agh. 13Nga ɗigha a ntiri aɓa Israila le ni ngi puro a tele yang ngha."14Nina agh Solomon ɓag leh le malli. 15Le ɓag ngiri kangne a nji ɓa yeh angung ceda. Logha njahli kehne ha mel kangna, vulliyi a nji ɓa yeh ni angung, le vulliyi njahli la ɓa kangna egh ni angung cypres.16Ɓag bangbung woro mwoh ari leh egh a nji nzumo ni angung cedar logha njahli kehna mel mel kangna. Ɓag kangna ni ih ɓi ɗig kangna ntiring, bin ma gerenteng ni uwor bang ngha. 17Bin kpaɓa magula agh, ini pag, bin ma gerenteng mama a dum bin ma gerenteng no uwor bang ngha, nonno le ngha bangbung woro ɓahri. 18Angung cedar ngha nghang a leh mama a serreh ki pur anji ngung ni aposso giri. A cedar ni kwa a yeh ya. Tumo tahli nyha ɓwa ka shinna a yeh ya.19Solomon gillih yi ɓa yeh kangna ntiring ni a leh ya ate ih tig doroshi ogrung le Yahweh a be. 20Bangbung nonno le ɓa kangna ntiring ngha woro mwoh ni, darra le bangbung woro mwoh, le logho le kuli ya bangbung woro mwoh. Solomon shengri ngiri kangna egh ni zinariya ma ɓonna, le vulliyi deshili ɗahra ni ngung cedar.21Solomon shengri ɓa yeh bin ɓangKulli ni zinariya ma ɓonna ni tig nyeh ma zinariya gangrah a kun kangna ntiring, le shengri dumi ni zinariya. 22Shengri nji ɓa yeh kwa ni zinariya ha bin ɓangKulli ye kwa malla. Ɗesliya shengri deshile ɗahre kwa mama a kangna ntiring ngha ni zinariya.23Solomon gil a cherubim ɓahir ma ngung zaitun, mama kwa agh ngha ni bangbung lum logho le kuli, tigha a ɓa kangna ntiring. 24Kpatiri cherubim ma kunduna agh nonno le pagna bangbung tongno, le kpatiri mamona ɗeshiliya bangbung tongno. Nina agh logha ri kun kpatire mwoh kena ri mamona agh saɓah egh kena bangnung lum. 25Cherubim mamona ɗeshiliya yangha ni saɓah kpatire bangbung lum. A cherubim egh kwa pyere. 26Logho le a cherubim egh kwa kuli ya bangbung lum ni.27Solomon tigna cherubim a kangna ntiring. A nonna kpatiri cherubim ate mama kpatire mwog ih dog ngiri kangna le kpatiri cherubim mamona osso ngiri kangna a nji bang mamona. Akpatiri yang dogna ari yang a ntiring le bin ma gerenteng ni uwor bang ngha. 28Solomon shengri ngiri cherubim ni zinariya.29Ɗangshina ngiri leh kwa kangna ni aminlim le cherubim, angung kahn, ni aposso giri, akangna ni njibang ni ama ntiring. 30Solomon shengri njahli le ɓaleh ni zinariya, kpaɓni akangna ni njibang ni akangna ntiring.31Solomon gilla akun kangna ma ngung zaitun ate akun kangna ingna a kangna ntiring. Muri kun kangna ni akushi kunkangne ngha ni sahniya tongno. 32Nina agh gil akunkangna ɓahri ma ngung zaitun, le gilliyi ni nyonglo le cherubim,angung kahn, ni aposso giri. Shengri ngiri yang ni zinariya le meshiyi zinariya muri cherubim ni angung kahn.33A njinjere nini, Solomon ye gilla akushi akunkangna ingna bin ɓangKulli ni angung zaitun ni nyonglo ihne ri le akun kangna ɓahri ma ngung cypres. 34A gil akunkangna ɓahri ma kahra ni ngung cypres le a kpaɓ yang ri agbagla kun kangna. 35Akunkangna egh ɗeshiliya a nyonglina yang ni angung ni a sherre minlim cherubim, angung kahn, ni aposso giri, le a shengri yang ni zinariya.36Ɓag ɓaleh a nji ɓa yeh bin eɓɓe tahro ni atahli ma sherra ni a tangsah ngung cedar.37Leh Yahweh ya a tig tinne a yeh bogho ihne, a yeh shienri ma Ziv. 38A yeh bogho ma lumpur mwoh, a shienri ma Bul, mama ini pag shienri ma tonbi tahro agh, a mal la giliyi aga kwa a leh ya le a shinni ih billa ri gi nyonglina. Solomon tolla abogho tonɓahri ari ɓag bin ɓangKulli.
1Solomon tolla abogho lumpur tahro ri ɓag lahmurung le. 2Ɓag lahmurung ni a ɓa ngung Lebanon agh. Nonno le ngha bangbung woro tongno, dahra le ngha bangbung woro ɓahri pur lum, le logho le kuli ngha bangbung woro mwoh pur lum. Lahmurung nghe ya a ɓaghi agbingrah ihne ma ceda tangsa ni angung ceda mama a gangrah a muri agbingrah agh.3A wol muri leh ni ceda ma penlang ni a doghi ni angung gangrah. Agbingrah egh tengshina angung gangreh. 4Angung gangreh ngha woro ɓahri pur tongno, tangsa lum pur tongno. Angung gangrah ngha lum pur tongno a tangsa, le tehsho kangna ni kwa agh ngha ki shin ma ɓi tehsho a ngure yang tahro. 5Akun kangna ni agbagle yang ngha a tangshi yarata ni angung gangrah, le tehsho ni kwa agh ki shin tehsho maɓi a tangsa le yang tahro.6Kangna ma saɓna ngha nghang a ɓagha ni agbingrah ri nonno le ngha woro ɓahri pur lum, le dahra le ngha woro mwoh pur lum, ni tahra kun kangna magula, ni agbingrah ni muri kangna.7Solomon ɓag kangna kpaɓa le nongmurung murung le ba ih waɓnjuo, kangna kpaɓa le njiteng. A vulliyi ni ni ceda logha njahli kehna mel kangnba.8Leh Solomon ni ih ka ɗig nghang ngha, a ɓalah ma ɓi a mintiring lahmurung, nyongle mwoh ni anshile. Ɗeshiliya gilla lah ninga ate muna ma ngalang le Fir'auna, ɓeni tollo mami ya.9Akangna ni ya a gilliyina yang ni atahli maɓonna, mama a pyeshe yarata a kassa ni gi sagshih ngung le a gogrih nji ba kwa agh. A pagtumo ni logha ri magtinne kenna ri tahli ma meshile a bikuli, a nji nzumi ɗeshiliya kenna ri ɓalah magula. 10Maghatinne ya a baghi ni atahli magula, maɓonna ni nonno leyang ngha tonpur tahro ni lum ngha.11A bikuli ya atahli maɓonna ni a pyeshe a kassa pyere ari yang ngha, ni angung gangrah ma ceda. 12Ngih ɓalah ni kangni lahmurung ngha ni atahli ma kashina ni atangsa agh tahro ni angung gangrah ma ceda tangsa ninga mama a ɓalah le bin gushi Yahweh ni tahra kun bin ɓangKulli.13Murung tahshi bang ri Huram, le zu pura Taya. 14Huram agh muna mabere ni a kunburi le Naftali; tehri ya ɓa Taya, ɓa yeri giliyi tagulla ni. Huram ɗungshina ni yeriteng ni yerigiri le yangha ih atumo magula ni tagula. Zu a bin murung Solomon a pagtumo ni tagulla ate murung.15Huram gilla agbingrah ɓahri ma tagulla, mama kwa agh logho le kuli kehna bangbung lumpure tonpur tahro ni nenne le kangna bangbung lumpur ɓahri. 16Gilla amur yang ni shengrini tagulla ate tigha a muri agbingrah. Logha bikuli le muri mama kwa agh kehna nonnobung tongno. 17Gil anyeh gitulla doghi yang ninga nyonglo dagrah le murung le tigha mui agbingrah egh, tonɓahri a ri muri gbingrah ni kwa agh.18Nina agh Huram gilla arumman ɓahri tangsa kangni muri gbingrah mama kwa agh ate nyonglo le muyang. 19Amuyang a bikuli le agbingra le tahra kunkangna agh a gillih na yang ni posso giri, nonnobung ihne a loghole bikuli.20Amuri agbingrah ɓahri ni ɗeshiliya kpaɓna gyaɓ a bikuli leyang, aposso giri woro tongno ɓahri tangsa kangni yang kwa. 21Logshina agbingrah egh kuli a bin tahra kunkangna. Gor gbingrah ni nji ma lih ya ih Jakin, le gbingrah nji ma kahtang te ya gori ih Boaz. 22A nyonglina ɓa muri agbingrah egh ninga aposso giri. Gilliya le agbingreh ya a paghi njinjere ni.23Huram gil muri ni muru ndollong ni a soɓ ɓa, nonnobung lum logha melli kehna melli. Logho le bikuli ngha nonnobung tongno, le muri ngha nonnobung woromwoh pur lum a nenneh. 24A tinna melli kangnih muri ya aminlim angotto anjingung ni, nonnobung le mama kwa agh lum, a soɓ mwoh ni kwa agh ni muri ni minduh ni pyerre ari yang ngha.25"Ngih koro egh" tangha a muri ademndah lumpur ɓahri, tahro ki shin nji eɓɓe, tahro ki shin nji makuli, tahro ki shin nji gangrah, ni tahro ki shin nji manjeh. A tig ngih koro egh a muyang, le akushi yang ma nji nzumo ngha a nji ɓa yeh. 26Nenne le ngih koro egh ngha ninga dahra le bung, le a ɓagna melli ninga mel korobang, ninga posso giri ni tah agh. Ngih koro egh ka tol abangmuru woro tongno lum ɓahri le muru.27Huram gil akusung ma tagulla lum. Kusung nghe ni kwa ngha nonnobung ihne nonno, le dahra le nonnobung ihne, ni logho le bikuli ngha nonnobung tahro. 28Tumo le akusung nghe ngha ninga. A yangha ni anjang ni tangha ntiring agbaglah agh, 29le a muri anjang ni a muri agbagle ya ayim, andah, ni a sherubim. A muri ni binjeh le ayim egh ya anyonglo posso giri ni ma tumo bung.30Kushi ni kwa agh ngha ni kushi ma pilliyi na ma tagulla ihne ni ga ih pilliya ri ya, le agbinna leyang ihne ngha gitahɓa a tinne koro egh. Gitahɓe ya a soɓih ni aposso giri a nji bin mama kwa agh. 31Kunyang ngha killilu ninga gitahɓa, dahra le ngha nonnobung mwoh ni nshile, le ngha ni ninga jenghe ni logna bikuli nonnobung mwoh agh. A kunni ye ya anyonglo, ni agbaglah leyang ngha ni kundum ihne, nyha killilu agh.32Akusung ginya ihne egh ngha a tinna agbagleh, le ga ki bolla akushi ye ni alah yang ngha a kusung ma tangna egh. Logho le kusung nghe bikuli ngha nonnobung mwoh ni nshile. 33Akushiye agh a ɓag yang ninga akushi nyweh gwoh piri. Alah yang, kushi ma pilliyina, agare, ni aga ki bolli ya ndolong ni gilli yang.34Abih ngha nghang ihne a nji ba kwa agh le kusung tanghe, a kpaɓi ri kusung tanghe. 35A muri kusung tangna ye agh nguri ngha nghang kangni kanda nonno bung ni a limma le, a ɓamuri kusung tanghe ya gi tahɓi ni agbagle ya a doghina yang.le36A nji bang le gitahɓe ni a muri agbagle ya Huramsahn nyonglo le cherubim, ayim, ni angung kahn ni vulliyi minbang ni kwa agh kumri ya, le a kangni yang aposso giri. 37Gilla akusung tangha lum a njinjere ni mwoh agh. A yangha kwa a ɓag yang a pyerre, sahna ni nyognlo leyang mwoh kwa, ni nenne leyang kwa mwoh.38Huram gilla akoro lum ma tagulla. Koro mwoh logle tol abang tongmuru woro ɓahri. Koro ni kwa agh dahra le nonno bung ihne le koro nghan nghang mwoh a bin kusung tangna ni kwa agh. 39Gilla akusung ma tangha tongno a nji gangrah- ki shin bin ɓangKulli ni tongno a nji eɓɓe le bin ɓangkulli. Tigna "Ngi koro" a nji manjeh, ki shin nji gangrah le bin ɓangKulli.40Huram gilla akoro ni agi pongiri, ni koro wahyi muru. Mal atumo ni kwa paghi Solomon a bin gushi Yahweh ya; 41agbinrah ɓahri, ni amuryang ni ki pur akoro agh a muri agbingrah ni ɓahri, ni agure yang ɓahri le anyonglo adamboh gitulla ate vulliyi amuri ye ni ki pur akoro agh, mama a bikulli le agbingrah agh.42Gilla anyonglo le rumman woro tongno ihne ate nyonglo ndamboh gitulla ni a ngure yang ɓahri ya (tangsa ɓahri le rumman ate ngure le nyonglo ndamboh gitulla ate vul kun amuyang ni ɓahri ki pur muri ni muri agbingrah agh); 43Akusung tangna ni lum ma, ni akoro ni lum ɗigha muri akusung nghe lum ma.44Gilla angih koro magula gori ih "Ngih koro" ni ademndah le lumpur ɓahri a tinne; 45ɗeshiliya ankori, agipongiri , akoro, ni anshile agi tumo. Huram gil yang ni tagulla ni a gogri ya, ate murung Solomon, ni ate bin gushi Yahweh ya.46Murung soɓna yang a kahti le Urdu, a njeh puporo ntiring Skkoth ni Zarethan. 47Solomon ni pyeshi agi tumo ye agh ate a gogna a pyeshe, ate dungro le tagulla ye agh ni a logle a pyeshi ya.48Solomon gilliyi agi gilla ni kwa a bin gushi Yahweh ni zinariya: deshile ɗahra ma zinariya ni deshile mama brodi ma ɗum kundum ka ɗig nghang ngha; 49agi gyer kashindah, tongno a bung ma lih ni tongno a ma kahtang, a dum kangna ntiring ngha, zinariya ni kwa, ni aposso giri, akashindah, ni anbanso agh ma zinariya.50Ɗeshiliya Solomon gilla akorobang, agi gyer kashindah, akoro, njifete, ni gipingshi agi susunang, amama kwa a gil yang ni zinariya maɓonna agh; yangha ni kunkangna ma laɓɓa a ɓih le kangna ntiring (mama ini pag bin ma gerenteng uwor bang), ni ate akunkangna magula le bin ɓangKulli.51A njinjere nini, atumo ni kwa murung Solomon tigha a pagha ate leh Yahweh ya a malla yang. Nini agh Solomon zuni a yah aga Dauda, tehri, tigsa agh, ni azurfa a zinariya, ni agi giliyi na, le tig yang a kangna tig giri ni a leh Yahweh ya.
1Le Solomon kpaɓa aɓa tenna le Israila, aɓeni a muri akunburi ya, ni amagula le aɓaleh aɓa Israila kwa, a dumi a Urushelima, ate zuni doroshi ma ogrung le Yahweh logha a lah magula le Dauda, ni a Sihiyona agh. 2Abuna le Israila kwa kpaɓa a dum murung Solomon a njibuno egh, a yeh shienri ma Ethanim, mama a shienri ma tonɓahri ya.3Aɓa tenna le Israila kwa zu, le amalah tol doroshi ye. 4A zuni doroshi le Yahweh, a gungri bin kpaɓa, ni agi ma gerenteng ni kwa a gungri ye agh. Amalah ni aɓa Lawi ni zuni aga kwa. 5Murung Solomon ni kpaɓa le aɓa Israila zu a bin mona a dum doroshi, ki ɗahri ni anjuh ni andahni ni a gan bang yang ngha agh.6Amalah zuni doroshi ma ogrung le Yahweh a bang le, a yeh kangna ntiring le lah ye, a bin ma gerenteng ni uwor bang ngha, a tinna kpatiri cherubim. 7Ate cherubim sahrina akpatire yang kehna bin doroshi, le a vulla doroshi ni gare nji ri mama a tolli ya. 8Agare saɓɓa ha a shini a bin ma gerenteng ni a kun kangna ntiring ngha, keminiya ni a shin yang a njibang ngha. A yangha be ha zuni ni kyari.9Guɓung nyha a doroshi ye ya se atahli ni ɓahri Musa tigha a yeh a Horeb agh, ngha Yahweh ogni ri ni aɓa Israila ngha a puri a njeh Masar agh. 10Gire pagha ih ngha amalah puri a bin ma gerenteng ngha, nlagiri zu ɗungshi bin gushi Yahweh magula. 11Amalah ni gan tangha pag tumo agh ate nlagiri, ate gusso le Yahweh ɗungshina ɓa leh.12Le Solomon nah, "Yahweh wara nah ih ɗigha a pinna ma tenna, 13Keminiya mɓagno bin ɗigna ma ɓonna, bang ate muro a ɗig nghang ha ke kene."14Le murung pilla le moshi kpaɓa le aɓa Israila kwa, ngha kpaɓa le aɓa Israila kwa n'ngha a tangni njeh ya. 15Nah, "Ih Yahweh, Kulli le Israila kum ɓongso, ɓeni waɓtenana ri Dauda tehrang ngha, le ɗungshine ni bih, ki nah, 16'Logha ri kara ni mpushini aɓwalang Israila a njeh Masar, ni ntol lah magula a ntiri akunburi le Israila kwa a ba a ɓag lah nghang ngha, ate mama lullang ɓi ɗigha be. Ningo te ya, ntolla Dauda ih ɓi nongmurung muri aɓwalang Israila.'17Niɓeniya ɗigna a yahli Dauda tehrang ih ɓag lah ate lulli Yahweh, Kulli le Israila. 18Keminiya Yahweh nah yi Dauda tehrang, 'Ih n'ngha a yahlo ate ɓag lah ate lullang, a pagne yarata ate ih ɓi ɗigha a uahlo. 19Ningo te kwa agh ni awo ɓag lah agh; ngha nina agh, muno, mwoh ɓeni a ɓilla pura ro agh, ka ɓag lah ate lullang.'20Yahweh wara ɗungshi tenana ni woro waɓ ɓa, ate nwara nlogh a tuhkushi Dauda tehrang, le nɗigna a muri ngungmurung murung le Israila, ninga mama Yahweh ogni ri ya. Mɓagna lah ate lulli Yahweh, Kulli le Israila. 21Ngilla bang ate doroshi a be, ba ogrung le Yahweh pag nghang ngha, mama tig ni atehrang ngha pushih ni yang a njeh Masar agh."22Solomon tangha dum deshile ɗahra le Yahweh, a dum kpaɓa le Israila, le logshi bih nji ɓakuli. 23Nah, "Yahweh, Kulli le Israila, Kulli nyha ninga weh a kuli bikuli ko a ngunjah binjeh, ɓeni bol ogrung njiteng ni aguro lo aɓeni ginya a dumo ni yahli yang kwa agh; 24a weh ɓeni ye tigna ni guro lo Dauda tehrang, ga a ogni ro nini ya. Eh, a waɓne ni kuno le a ɗungshine ni boh, ninga pagni ni kyari ya.25Le niɓeniya, Yahweh, Kulli le Israila, pag ga a ogni ro ri guro Dauda tehrang ngha a nah ni, 'Ni awo shingri kum ɓwa a dumma ni ka ɗigha muri ngungmurung murung le Israila agh, ngha aminkah wo lel muyang ari ginya a dummang, ninga mama a gingni a dummang.' 26Le niɓeniya, Kulli le Israila, ih tenana lo ɓi tangha, mama a woro a waɓah ri Guro lo Dauda tehrang ngha.27Keminiya ih Kulli ka agh ka ɗigha ngunjah a njiteng? Shina, bikuli kwa ni ɓakuli kanangiri ya ni gan pyero agh-ni yellang ni ɓuhro egh ni bin ɓangKulli ni mɓag ga! 28Ngho te ya kukushi og jimmah le guro lo ni jimmah nongshi murung le, Yahweh Kulli lang; teshi kiro ri ɓuah ni jimmah ni guro zuni dumo ni kyari ya.29Ih ɓi njioh logshi ri nji bin ɓangKulli ni duh ni kara, a ba a muri ni a woro a nah, "Lullang ni kundumang ka ɗigha be'-ate teshi kiro ri ajimmah ni aguro lo ka jimni a nji ba agh. 30Nina agh teshi kiro ri jimmah nongshi murung le guro lo ni mami aɓwalo Israila ngha a jimmo a nji ba agh. Eh, a ba a ɗig nghang ngha teshi kiro , a kuli; le ngha a teshi kiro agh, tol imashihra.31Ngha ɓwa paghi ɓih ɓa ɗigna gimashihra le a al la ih ɓi kaniyi giri, le ngha zu le kaniyi giri a dum deshile ɗahra lo ni a lah ni ya. 32Teshi kiro a kuli le logho. Tuhyi aguro lo njuo, juhri ɓa gimashihra le a zunih ga pag ga a muri kanangiri. Ɗumo ih ɓa njiteng nyha ni gimashihra agh, le a pih pyerari gi njiteng le.33Ngha aɓa shiɓi murung gankun aɓwalo Israila ate a pagnoh gimashihra agh, ngha a nyerra bino, waɓkun yang ni lullo, jimma, le al nieh lo a bin ɓangKulli ni- 34le kukushi teshi kiro a ɓakuli le a tol gimashihra le aɓwalo Israila; nyenni yang a njehni a woro a pih akahyang ngha.35Ngha a girah ɓakuli ya le murukuli nyha nghang ngha ate aɓayong pagnoh gimashihra- ngha a jimmah a nji ba, a waɓkun yang ni lullo, le a pil nzum yang ri agimashihra leyang ngha a tigne yang binkonna agh- 36le teshi kiro a ɓakuli le a tol gimashihra le aguro lo ni mami aɓwalo Israila. Ngha a alliyi ni yang njinjere mama aka bil agh. Tutti muru kuli a muri njahli, mama a woro a pih aɓwalo gibere ya.37A tol lo ih yahlo ngha nghang a njeh egh, ko a tol lo ih konna ngha nghang, ki yinlih le gissoro, ko ɓihya akukoro, ko angosso; ko a tol lo ih ɓa shiɓi murung zu wanghi kunjere le lah magula leyang, ko ih binkonna ngha nghang ko konno- 38le ih pagha ih jimmah ni nongshimurung jimmah ngha nghang ɓwa pagha ko awalo kwa a Israila- ɓeni kwa agh yerina binkonna a yahli ngha ih logshi ni bih a nji bin ɓangKulli ni ya.39Le teshi kiro a kuli, ba awo ɗig nghang ngha, tol gimashihra le logho, le nwah ɓeni kwa agh ate ga kwa pag ga; a yerina yahli, ate weh, ni muro mwoh ni yeri ayahli aɓayong mashinshin kwa. 40Pag ga nina ate a ɓangho a yeh akara leyang kwa ni a ɗigni a njehni a woro a pih akahyang ngha.41A ɓuhro agh, ga konna aɓayong ma sa aɓeni nyha a ntiri aɓwalo Israila a agh; When pura a njeh ma saɓna zu ate lullo- 42ate a ogtele lullo magula, ni boh ma dungrina, ni boh ma logshina- ngha zu jimmah a nji bin ɓangKulli ni ya, 43le kukushi teshi kiro a kuli, ba awo ɗig nghang ngha, le a pag ga kwa ɓayong ma sa egh ihla bino agh. Pag ga nina ate aɓayong kwa ni ngunjah ka yeri lullo, le ka ɓag ngho, ninga mama bin aɓwalo Israila agh. Pag ga ate a yere ih lah ni mɓag ɓagha ni ya a gorih ni lullo44A tol lo ih aɓwalo woro a pag luwa ni ɓa shiɓi murung, a nji njinjere ni kwa aka tutti ni yang ngha, le a tol lo ih a jimno, Yahweh, a nji bin lah magula ni a woro a tol agh, ni a nji ri leh ni mɓagha ate lullo agh. 45Teshi kiro a kuli ari ajimmah ni a'ihla leyang, le angni yang a ga a al agh.46A tol lo a pagnoh gimashihra, ke ngha ɓwa nyha nghang mwoh nyha ni gimashihra a agh,, le a tol lo ih a pagna yehlulla ri yang le a pah yang a bih aɓa shiɓi murung, nina agh ate aɓa shiɓi murung tol yang aguro luwa wori a njeh leyang, a kukwo ko gyaɓ. 47Le a tol lo ih a yere ih a yangha a njeh ni a pon yang a worih nghang agh, le a tol lo ih a ponna tuɓu le a al nieh ni pura bino pura bin njeh le aɓeni bol yang ngha. A tol lo ih anah, 'Shi kengna agipagna lesung ni pag gimashihra. Gipagna lesung ngha mashihra ni.'48A tol lo ih a nyenna bino ni yahli yang kwa ni minlim yang kwa a njeh le aɓa shiɓi muyang ni pon yang ngha, le a tol lo ih a jimno a shin nji njeh leyang, mama a pih akahyang ngha, le ki shin nji lah magula ni a tol agh, le ki shin nji lah ni mɓagha ate lullo agh.49Le a kuli, ba ɗig nghang ngha, tehshi kiro ri jimmah leyang ni ga a alla a angni ni yang, le a tig ga kwa agh yarata ate muyang. 50Tol gimashihra le aɓwalo ni a pagh agh, le agimashihra ni a woro a pagho kwa agh, le a tigna yang gi shin gi-enna a dum aɓeni pon yang wori ya, le ni tigha aɓeni pon yang wori ih ɓi ɗum shin gi-enna a muyang.51A yangni aɓwalo ni agibere lo, aɓeni a assa a njeh Masar ninga a ntiring ɓa nkallang gishe ba a tullih andolong ngha. 52Ih ɓi njioh logha ri nongshimurung jimmah le guro lo, ni a ri jimmah le aɓwalo Israila, ate teshi kirung ri yang kunbang ni kwa ɓuah ni ro agh. 53Ate a koriyi na yang a ntiri aɓayong kwa ni a ngunjah ni pagha a mamo agh le a agna a'ogrung lo, yarata ninga mama Musa guro bang ngha, ngha a pushini a tehsung a Masar agh, MurungKulli Yahweh."54Ini nina ngha Solomon malli jimni ajimmah ni kwa ni al nieh le Yahweh ya, logho a dum deshile ɗahra le Yahweh, a gungha njahli muri nkungnih ni abih ni logsa nji ɓakuli ya. 55Tangha le moshi kpaɓa le aɓa Israila kwa ni gih ɓororo, ki nah, 56"Ih ɓi Yahweh kum ɓongso, ɓeni pahna usulo a bin aɓwale Israila agh, bolla a'ogrung le kwa,. Mwoh le tenana le nyha kpah a ntiri a'ogrung maɓonna le Yahweh kwa ni woro tigni Musa guro le ya.57Ih ɓi Yahweh Kulli ih gingni sung, ninga mama bil li ni akahsung ngha. Ke ih ɓi ɗag sung ko pura a tele sung, 58ate ih pil yahli sung a bini, ɓi ɗigha njinjere le kwa ni bol alagbang le ni agi billa ni agigilla le, mama tighi akah sung ngha.59Ih ɓi atenana ni nwaɓ ɓa, ari mama n'alli nieh le Yahweh ya, ɗig gyaɓ Yahweh Kulli lesung duh ni kara, Nina agh ate ih ka angni gi al la le aguro le ni gi al la le aɓwalo Israila, ninga mama a al li kyari kwa agh; 60ih aɓayong ni kwa a ngunjah ka yere ih Yahweh, ini Kulli, le Kulli maɓi nyha nghang ngha! 61Ngha nina agh le ih ɓi yahli yong ɗig ni njiteng bin Yahweh Kulli lesung, n'nginya a gigllla le ni bol alagbang, ninga mama ni kyari ya.62Nina agh murung ni aɓa Israila kwa pah ɗahra a bin Yahweh. 63Solomon pahna ɗahra ma ɗahra kpaɓmurung bin Yahweh: andah woro tongno lum lumpur ɓahri ni anjuh 120,000. Nina agh murung ni aɓa Israila kwa tigna leh Yahweh sa.64Murung tigna ntiring ɓalah ni a dum bin ɓangKulli ya sa a kareni mwoh agh, a be ya pahna gipahna pingsa, gipahna njigiri, ni ma lihshina le agipahna kpaɓmurung, ate deshile ɗahra mama a dum Yahweh ya pagna fittong a tol gipahna pingsa, gipahna njigiri, ni ma lihshina le agipahna kpaɓmurung.65Nina agh Solomon gil njibuno a kunbang nghe, ni Israila kwa nini, kpaɓa magula, logha Lebo Hamath kehna ɓawallo Masar, a dum Yahweh Kulli lesung ma akara tonɓahri le ɗeshiliya akara tonɓahri maɓi, kwa akara lumpur ihne. 66A yeh kara ma tonbi tahro agh ɗagha aɓayong kwa a woro, le a moshi murung le a woro agungri leyang ni binmurubang ni ɓoro a yahlung ate agima ɓonna ni kwa Yahweh woro ɗumih Dauda, guro le, ni bin Israila, aɓwale
1Ni nzumo Solomon mal ɓagni leh Yahweh nil ah murung ngha, le ngha malli pag ga yahli tollo ih ka pag ga. 2Yahweh pura bin Solomon puro ma ɓahri, ninga mama puri ri a Gibeyon ngha.3Le Yahweh nah yi, “Nwara og jimma lo ni ga awo alla a dumang ngha. Nwara tig lahni sa, mama a woro a ɓagha ate tig Lulang ha ke kene. Njiang ni yahlang ka ɗigha beh karani kwa agh.4Le ngha aka ginya dumang ninga mama tehro Dauda gingni dumang ni yahlung ma kunwar ni njiteng ngha, ate pag ga billa ri aga ka nworo lagni ya, le aka bil agigilla lang nit uh njoh lang: 5le nga gushi lahmurung lo a Israila ha ke kene, ninga mama nworo waɓni Dauda tehro ngha nah ni, ‘Ni awo shingri kum ɓwa ni ka ɗigha ngunmurung murung a muri Israila agh.’6“Keminiya ngha a weh ko aminkah wo ɗag nghang le shiɓi bil alagbang lang ni agigilla, le ngha a woro le agushi akuli ɓaɓa agh le a gunghi yang, 7le nga pushi Israila a njahlini nworo mpahyang ngha ni shiɓi bin ɓangkulli ni nworo ntigha ate lullang ngha. Nga piriyi Israila a kundumang le ih ka ɗig gi jolla ni olla a ntiri aɓayong kwa.8Le ngha bin ɓangkulli niɓeniya ɓihyina agh, aɓeni kwa ki ɗur agh ka jehni ni songshi giri. Ka nah. ‘Mang pag yi ke Yahweh pag yi njehni ni bin ɓangkulli ni jah ga?’ 9Ɓaɓa ka pilla, 'Ate a ɗagna Yahweh Kulli leyang, ɓeni pushi akah yang a njeh Masar agh, le a pahna muyang bin akuli le a gungho a gushina yang. Ini pag yi ke Yahweh zunih yang gimashihra ni.”10Le ɗigha ngha a malla le bogho woro mwoh ni Solomon malli giliyi akangna ni ɓahri ya, kangna ɓangkulli mami Yahweh nil ah murung. 11Niɓeniya Hiraam, murung Taya pahne Solomon angung cedar ni cypress, ni zinariya-aga kwa Solomon al agh-nina agh Solomon pih Hiram alah magula woro mwoh a njeh Galilee.12Hiram logha Taya zu a shin alah magula ni Solomon pih ya, keminiya beh ni ɓor yi ya. 13Nina agh Hiram nah, “Alah magula mang ga a peng pah ni ya, muna ngyang?” Hiram gor yang ih njeh Kabul, mama ini a gorrih yang zuni ni kyari ya. 14Hiram wara tahshih murung bang ni zinariya120.15Ga ni pag bangiri ma tumo a tenne ni Solomon tigha ngha a ɓagni kangna le Yahweh ni ɓa lah murung le ya, logho le ngarung ma Urushalima, ni Hazor, ni Megddo, ni Gezer. 16Fir’auna murung Masar wara ag Gezer. Pingshi beh le wol nluo aɓa Kan’ana ni a lah magula egh ya. Le Fir’auna pih muni ma ngalang maleh Solomon lah magula egh nieh a kara njuwula le.17Solomon ye ɓag Gezer ni Beth Horon a nji njeh. 18Baalath ni Tamar ni a ɓa lusung a njeh Yahuda, 19ni alah magula bin tig agikunna le, nil ah maguila ate anyeh gwoh pirri le ni lah magula ate aɓa kogpirri le, ni ga kwa tollo ih ɓagha ka poshi yahli a Urushalima, a Lebanon, ni a yeh anjeh ni kwa a ɗighamuribang le ya.20Ate aɓeni te kwa wa uwo a ntiri aɓa Amoriya, aɓa Hittiya, aɓa Feriza, aɓa Hiwiya, ni aɓa Yebushiya, aɓayong ni nyha a ntiri Israila a agh, 21anshile abiɓilla leyang ni a ɗagha a njeh egh ya, aɓeni aɓa Israila ni gan gir jah yang ngha agh- Solomon tigna yang a tumo le Israila a tenne ha zu ni kyari,22A yangni aɓa tahluwa le, aguro le, aɓa tumo le, amagula muri tumo le, ni amagula luwa muri anyeh gwoh pirri ni aɓa kog pirri le.23Aɓeni ni pag amurung magula ni ki lel aɓa tig njiung ri aɓeni muri tumo le Solomon ngha, 550 ni ki tig njiyang ri aɓeni pagtumo egh ya.24Muna Fir’auna gor lulli lah magula le Dauda a lah ni Solomon ɓagha te muri ya. Ni nzumo agh Solomon ɓagha kuntahra.25Mbende tahro a bogho ni Solomon ki pahni gipahna pingsa ni agipahna ololo a muri deshile ɗahra ni ɓaghi Yahweh agh, pingshi murung susunang ni yang a muri deshile ɗahra egh ni a dum Yahweh ya. Nina agh meshili ɓag kangna ɓangkulli le yangha pagtumo ni.26Solomon ye ɓagha agisassa muru dudug a Eziyon Geber, ni kari Elath ni Edom a kun Salang magula ma Bangna, ni a njeh Edom agh. 27Hiram tahshi a guro le bin Solomon, tutti aɓa bilmuru ni yeri salang ngha, kpaɓni aguro le Solomon. 28A wora a Ofir ni aguro le Solomon. A beh ya a nyer ni talent 420 ma zinariya ate muri murung Solomon.
1Ngha ma murung ma Sheba ogni kuntumo a muri Solomon muri lulli Yahweh ya, zu a mohmi ni a'ihlibang ma tenna. 2Zu a Urushelima ni abuno aɓa sowatye, ni aloggah tolla agi ma shih, zinariya dudug, atahli maɓonna. Ngha billibang ngha, ihli Solomon muri aga kwa a yahli ya.3Solomon pil yi a'ihlibang le kwa. Guɓung nyha ihlini bang ke murung ni pil yi ni ye agh. 4Ngha ma murung ma Sheba shinni ayeriteng le Solomon agh, lahmurung ni ɓag ga, 5agilih ni muri deshile le ya, ɗigna le aguro le, tumo le aguro le ni adagra le yang, ɗeshiliya ɓa bol minkoro nuh muru, ni pagha ni ih pahni ɗahra pingsa a leh Yahweh ya, gi waɓna nyha uwo yi ya.6Nah yi murung, "Njiteng ni, kuntumo egh ni n'ogho a njeh lang a muri atenana ni yeriteng lo agh. 7Ni mpah njiteng ne ya ha nzu a ba, le niɓeniya njiyang shinne. ko kun kande ni a waɓang ni ya! A yeriteng ni gikunna agh a uwora kuntumo ni n'og ga.8Ni yellang ni mosso le amahmo, le ni yellang ni mosso le aguro lo aɓeni ki tangha dumo teɓi teɓi ya, ate a og yeriteng lo. 9Ih Yahweh Kulli lo ɓi kum ɓongso, ɓeni kumna poshi yahlung ro agh, ɓeni tigho muri ngungmurung murung le Israila. Ate Yahweh agna nji Israila ha ke kene, tigno murung, ate aka ɗum njiteng ni ma gerenteng!"10Pih murung atalent ma zinariya 120 ni agi ms shih dudug ni atahli maɓonna. Gogho agi ma shih nyha a pih murung Solomon ye uwor ma ma murung ma Sheba pih ya.11Agisassa muru le Hiram, mama ponna azinariya a Ophir zuni ni angung Almug dudug, ni atahli maɓonna. 12Murung pagtrumo ni angung almug egh gil agbingrah ma bin gushi Yahweh le ni gil lahmurung, ni molo ni garaya date aɓa tahgwang. Jah gogho angung almug wo agh ni ye zu ko a shin ɗeshiliya ha ni kyari.13Murung Solomon pih aga kwa ma murung ma Sheba al agh, ga kwa ihlibang teɓi ya, ɓuhro muri ga Solomon pih a ntiri agukunna ɓa lahmurung ngha. Nina agh nyera njeh le ni aguro le.14Niɓeniya dunro le zinariya ni zu a bin Solomon a bogho mwoh agh 666 talent le zinariya, 15sa ni zinariya mama aɓa magha ni kuro zuni ya. Amurung ma Arabiya ni aɓa bol njeh kwa ni a njeh ya le ɗeshili ya a zunih Solomon zinariya ni azurfa.16Murung Solomon tul antongho ma zinariya woro tongno woro tongno ɓahri. A pag tumo ni shekel ma zinariya woro tongno a ri gil mama kwa mwoh agh. 17Ɗeshiliya ye tul atongho ma zinariya woro tongno tahro. Fam ma zinariya tahro ni a gilli tongho mwoh; murung tig yang a lahmurung ma ɓalusung Lebanon.18Le murung tul ngungmurung murung magula ni millih njumglusung le mahri ni zinariya maɓonna. 19Bin para eɓɓe topur mwoh ni ki kah bin ɗigna ngungmurung murung, le nji nzumi a muri ngha kilillu. Abin nongshi bung ngha nghang nji ba kwa agh, le ayim ɓahri ngha tangha kahri abin nongshi bung nghe. 20Ayim lumpur ɓahri ngha tangha ari abin para eɓ bin ɗigna ngungmurung murung, mwoh tangha nji ba kwa agh le bin eɓɓe. Ngungmurung murung nyha mwoh ninga ini a njeh maɓi sa agh.21Aminkoro nuhmuru le murung Solomon kwa agh ama zinariya ni, ni aminkoro nuhmuru ni a lahmurung ni a ɓalusung Lebanon agh ama zinariya maɓonna ni. Nyha mwoh ma azurfa agh, ate ni a shin azurfa ninga gi egnjiung a yeh akara le Solomon agh. 22Murung ngha ni agisassa muru ma Tarshish a kun salang magula, a kahri amami Hiram. Mbende mwoh a yeh bogho tahro a tangsa leyang ngha ki zuni azinariya, azurfa, ni milih njuhra, ɗeshili ni atyah ni ambaturu.23Nina agh murung Solomon uwora amurung ni kwa a ngunjah agh ni agikunna ni yeriteng, 24Ngunjah kwa alla ka zu a dum Solomon, ate a og yeriteng le, mama Kulli tigha a yahli ya. 25Abiri aɓeni ki zu zuni daggah, akoro ma azurfa, ma zinariya, ni agikura, agiluwa, ni agima shih, ɗeshili ni apiri, ni ambuljeng, bogho nzum bogho,26Solomon kpaɓa binmona anyeh gwoh piri ni aɓa kogpiri. Yangha anyeh gwoh piri 1,400 ni aɓa kogpiri woro tongno lum lumpur ɓahri ni tigha a lah magula ma nyeh gwoh piri le ni ini kanangiri a Urushelima. 27Murung ngha ni azurfa a Urushelima, gogho ninga atahli ni njahli ya. Tigha angung sida gog dudug ninga angung gorih ni a ɓa ɓongrong ngha.28Apiri mami Solomon agh a kur yang a Masar, ni Kue le aɓa magha ni kuro kur yang a bih Kue. 29A kurra anyeh gwoh piri ye mwoh ni kwa agh shekel ma azurfa woro tongno tupur mwoh a Masar, le piri ni kwa agh a kurri shekel 150. Dudug le aga agh a mag yang kwa bin amurung le aɓa Hittiya ni Aram.
1Niɓeniya murung Solomon agna nji amenah ma njeh sa kpaɓni muna ma ngalang le Fir'auna- amenah le Mowab, Ammon, Edom, Sidon, ni Hittiya. 2A yangha ntiri anjeh mama Yahweh nah yi aɓa Israila, "Ni nga kah ntiri yang ate tig yang lah, ko yang a zu a ntiri yong ngha, ate a njiteng ngha aka pil yahli yong a tigha ri akuli leyang." Ni lagha ni kwa ni ya, njih Solomon kpahna ri amenah ni, a agnji yang.3Solomon ngha ni amenah woro tongno tonɓahri, amuna ma murung, ni ansari lah woro tongno tahro. Amahmi pilla yahli. 4Ate ngha Solomon yahyini ya, amahmi pilla yahli tigha ri akuli ma sa; ni pah yahli kwa bin Yahweh Kulli le ya, ninga yahli tehri Dauda agh.5Ate Solomon gushina Asherot, kuli ma ngalang le ɓa Sidoniya, ye gushina Molek, agillang ma kon yong le ɓa Ammon. 6Solomon pagna ga gimashihra ni a kundum Yahweh ya; ni gushi Yahweh kwa ni yahli ninga mama Dauda tehri Pag ga.7Le Solomon ɓag bin gushi Chemosh, gillang ma kon yong le Mowab, a dingli nji manjeh le Urushelima, ɗeshili ya ɓagne Molek, gillang ma kon yong le ɓa Ammon. 8Ɗeshiliya ɓagna a bin ɓang gillang ate amahmi ma njeh sa, aɓeni ki pingshi agi susunang ni pih akuli leyang nghe ɗahra agh.9Yahweh pagna yehlula ni Solomon, ate yahli pilla ɗag Kulli le Israila, ko ngha kwa puri ri mbende ɓahri ya, 10le laghi a muri ga mwoh ni ya, ih ke ɓi gussa akuli ma sa agh. Keminiya Solomon ni og tenana ni Yahweh lagni ya.11Ngha nina agh Yahweh nah yi Solomon, "Ate a pagna ga agh le ni a bol ogrung ni agiglla lang ni nworo nlagno agh, a njteng ngha nga ga gaɓ njeh egh logha ro le nga pih guro ni. 12Ngho te kwa agh ate muri Dauda tehro, ni ngi paghi a kunbang usulo lo agh, keminiya nga gaɓɓi a bih muno. 13Ningo kwa agh ni ngi ag njeh egh kwa; nga pah kunburi mwoh bin muno ate muri guro lang Dauda, ni ate muri Urushelima, mama nworo ntol agh."14Le Yahweh logshi h Solomon aɓa shiɓi murung, Hadad ɓa Edom. Pura a ntiri ɓa lahmurung le Edom. 15Ngha Dauda ngha Edom agh, Jowab magula le ɓa tahluwa wori a lingshi anluo, aɓeni kwa a wol nluo yang a edom agh. 16Jowab ni Israila kwa ɗigha Edom ha shienri topurmwoh sete wolla nluo ɓabura ni kwa a Edom agh. 17Keminiya Hadad ɓangha wora Masar ni anshile ɓa Edom, aguro le tehri, ngha Hadad wa uwoni muna makyena agh.18A ɗag Midiya le a zu a Paran, ba a tolla abuna ni yang a wori Masar agh, a bin Fir'auna murung Masar, ɓeni pih lah ni njeh ni gilihna. 19Hadad kumna ngiɓoro magula a kundum Fir'auna, nina agh Fir'auna pih ɓamah, muna ngih mahmi kanangiri, muna gih Tahpenes ma murung.20Muna ngih Tahpenes ɓil yi Hadad muna buna. A pih lullung Genubat. Tahpenes gushi a lahmurung le Fir'auna. Nina agh Genubat ɗigha a lah murung le Fir'auna a ntiring amuna Fir'auna. 21Ngha Hadad uwoni Masar agh, ogho ih Dauda wuhna nong ni akahyi le Jowab magula le ɓa tahluwa wuhna. Hadad nah yi Fir'auna, "Le ih ɓi nworo, ate mama nga wora njeh lang." 22Le Fir'auna nah yi, "Keminiya mang ni a kuma binang ngha, ke niɓeniya awo alla a wora njeh lo?" Hadad pilla, "Guɓung nyha. Kukushi ɗag nghang ih bi nworo."23Kulli ye logshi ɓa shiɓi muri Solomon ɗeshili, Rezon muna Eliyada, ɓeni ɓangha ri telelah le Hadadezer murung Zobah agh. 24Rezon kpaɓa abuna bini le ɗig magula muri amanyiɓih ngha Dauda wolli nluo abuna le Zobah agh. Abuna le Rezom woro a Damaska le ɗigha be, le Rezom nongmurung a Dimaska. 25Ini ɓa shiɓi muri Israila a yeh akara le Solomon kwa, kpaɓni gi gangshina ni Hadad logshiya. Rezom shiɓi Israila le nongmurung muri Aram.26Le Yerobowam muna nebat, ɓa Ifraimu ni a Zeredah, guro le Solomon, ɓeni ngih ya lulli ih Zeruyah, mabere, ɗeshiliya logshina muri ri murung. 27Logshi muri ri murung ate Solomon ɓagna bangni a Millo agh, le ye gil la atuhsho ni ri garung le lah magula le Dauda tehri ya.28Yerobowam agh ɓayong ma gushina ni. Solomon shinna ih basa deng nghe ya ɓa pagtumo ni, nina agh tighi muri atumo ni kwa a ɓaleh Yusufu agh. 29A kunbang ngho, ngha Yerobowam puri a Urushelima agh, malah Ahijah ɓa Shiloni kumi a muri njinjere. Niɓeniya Ahijah mella dagrah mapiyo ni abuna ɓahri nini a ɓabang. 30Le Ahijah bol dagrah mapiyo ni mel agh le sahniyi kushikushi lumpur ɓahri.31Nah yi Yerobowam, "Tol akande lum, ate Yahweh, Kulli le Israila, nah, 'Shina nga gaɓ njehni a bih Solomon le nga pah akunburi lum a bino 32(keminiya Solomon ka kum kunburi mwoh a temuri Dauda guro lang ni a temuri Urushelima lah magula ni nworo ntollo a ntiri Israila kwa agh), 33ate mama a ɗag nang le a gushina ashtoret kuli ma ngalang le ɓa Sidoniya, Chemosh kuli le Mowab, ni Molek kuli le aɓa Ammon. Ni a ginya a njinjere lang ngha, ari pag ga yarata a dumang ngha, ni ari bolla agigilla lang ni agi waɓna lang, ninga mama Dauda tehri pag ga'34Ni ngi ag njeh egh kwa a bih Solomon ngha. Nwara ntighi murung a yeh akara ma usulo le kwa, ate guro lang Dauda, ɓeni nworo ntol agh, ɓeni bolla alagbang lang ni agigilla lang. 35Keminiya nga ag njeh egh a bih muni le nga poh ni, akunburi lum. 36Nga pih muna Solomon kunburi mwoh, nina agh Dauda guro lang ka kum poshibang a dumang a kunbang ni kwa agh a Urushelima, lah magula mama nworo ntollo nga tigni lullang ngha.37Nga tollo, le a nongmurung te ɗungshi ga yahlang tol agh, le a ɗig murung muri Israila. 38Ngha a teshi kiro ari aga nlagni ya, le ngha a ginya anjinjere lang ngha le a pag ga yarata a dumang ngha. bol agigilla lang ni alagbang lang, ninga mama Dauda guro lang pag ni ya, le nga gingni weh, nga gil ɓa liyo, ninga mama mɓagni ate Dauda agh, le nga poh Israila. 39Nga fungshi aminkah Dauda, keminiya ha ke kene ni ya.'"40Nina agh Solomon alla ka wol nluo Yerobowam. Keminiya Yerobowam logho ɓangha wora Masar, a bin Shishak murung Masar, le ɗigha a Masar ha wuhle Solomon.41A temuri atenana ma sa ni kon Solomon agh, aga kwa pagha ni ayeriteng le ya, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le Solomonngha? 42Solomon nongmurung a Urushelima a muri Israila kwa ma abogho woro ɓahri. 43Wuh nongni akahyi le a lingshi a lah magula le Dauda tehri. Rehobowam muni nongmurung a tuhkushi.
1Rehobowam wor Shechem, ate Israila kwa ngha ki kah Shechem a tighi murung. 2Gire pagha ngha Yerobowam muna Nebat ogni ga agh (ate yangha sang uwo a Masar, ba ɓangha ɗig nghang ate ngoɓong le murung Solomon), ate Yerobowam wara kum ɗigna a Masar.3Nina agh a tahshibang a gori, le Yerobowam ni kpaɓa le Israila kwa zu le nah yi Rehobowam, 4"Tehro tigne sung gitolla ma dungrina. Niɓeniya ashiyi sung tumo ma tenna le tehro ni tighih sung ngha, le a tighi gitolla ma honglong, le sa pagho tumo." 5Rehobowam nah yi yang, "Nworo ma akara tahro, le nyera binang."Le aɓayong woro.6Murung Rehobowam ihli aɓa gula aɓeni tangha dum Solomon tehri ngha uwoni ni usulo agh, le nah, "Ni yellang ni nga waɓni ih ɓi a pil yi aɓayong ni?" 7A waɓtenana ri le a nah, "Ngha aka ɗig guro le aɓayongni ni kyari le a paghi yang tumo agh, pil yi ni tenana ma ɓonna, le kunbang ni kwa agh a ɗigha aguro lo.8Keminiya Rehobowam pura tele gi waɓna le aɓa gula a bini le ihli basa adenah, aɓeni ki logha ih ɓi a tangha dumi. 9Nah yi yang, "Mang nga waɓang ih ɓi pil yi aɓayong ni waɓtenana rang le nah, 'Ashih sung gitolla ni tehro tigha musung ngha'?"10A basa adenah aɓeni gul ni Rehobowam agh waɓih, ki nah, "Waɓtenana ri aɓayongni waɓoh ih tehro Solomontigne yang gitolla ma dungrina keminiya a ashiyi ya. Aka nah yi yang, 'Muna beng ma kyena nennah uwor ɓung tehrang. 11Nina niɓeniya, ko ke tigne yong gitolla ma dungrina le, nga ɓuhri yong gitolla egh, tehrang fungshi yong ni batagiri, keminiya nga fungshi yong fungshi yong ni agihye.'"12Nina agh Yerobowam ni aɓayong kwa zu a bin Rehobowam a yeh kara ma tahro, ninga mama murung woro tigni yang ngha nah, "N'nyera binang a yeh kara ma tahro." 13Murung aghi aɓayong a gung le pura tele gi waɓna le aɓa gula ni a waɓih ya. 14Waɓtenana ri yang a nzum og gi waɓna le bisa adenah; nah, "Tehrang ganna yong ni gitolla ma dungrina, keminiya nga ɓuhrih yong gitolla. Tehrang fungshi yong ni batagiri, keminiya nga fungshi yong ni aginyeh."15Nina agh murung ni og tenana le aɓayong ngha, ate ariyi ya le agipagna ni Yahweh zunih, ate mama ih ɗungshi tenana le ni waɓa a nji bin Ahijah ɓa Shiloni ri Yerobowam muna Nebat agh.16Ngha aɓa Israila shinnih ih murung ni teshi kiri ri yang ngha agh, aɓayong pil yi le nah, "Mang ki pag gikunna lesung ri Dauda? Shi nyha ni giberre a ri muna Jesse agh! Nworo a gungri leyong, Israila. Niɓeniya shinari ɓa liyo, Dauda." Nina agh aɓa Israila wora a gungri leyang. 17Keminiya aɓa Israila aɓeni ɗigha a alah magula le Judah agh, Rehobowam ɗig murung muyang.18Le murung Rehobowam tahshi Adoniram, ɓeni a muri aɓa tumo a tenne agh, keminiya Israila kwa ɓuhyi wol nlue ni tahli. Murung Rehobowam ɓang ni nyeh gwoh piri le wora Urushelima. 19Nina agh Israila woro tol muyang ri ɓa leh Dauda zuni ni kyari.20Gire pagha ngha Israila kwa ogni ih Yerobowam nyenna agh, a tahshibang a gorih bin kpaɓa le tighi murung muri Israila kwa. Ɓwa nyha nghang mwoh kuratye ɓaleh Dauda agh, se kunburi le Judah mwoh.21Ngha Rehobowam billibang a Urushelima agh, kpaɓa aɓa leh Judah kwa ni kunburi le Banyamin; a yangha 180,000 ɓa tahluwa abuna ma tahriyina, ih ɓi a wolrung ni ɓa leh Israila, ate a nyenni ɗighamuribang bin Rehobowam muna Solomon.22Keminiya tenana le Kulli zu a bin Shemaiyah, ɓwale Kulli; nah, 23"Wabtenana ri Rehobowam muna Solomon, murung Judah, bin ɓa leh Judah kwa ni Banyamin, ni anshile aɓayong kwa; nah, 24'Yahweh nah: Ka kehni luwa ko wolrung ni muna tehro aɓa Israila agh. Ɓeni kwa agh ih ɓi nyerra leh, ate ga agh tigne ih pagha nji binang,'" Nina agh a teshi kiri yang ri tenana le Yahweh le a pil nzum yang a wor woro leyang, le a ogna tenana le.25Le Yerobowam ɓag Shechem a dingli njeh Ifraimu, ɗigha be. Logha be ke ɓag Peniyel. 26Yerobowam ɗengsa a yahli, "Niɓeniya njeh egh ka nyerra a leh Dauda. 27Ngha aɓayong ni woro ke pah ɗahra a kangna ɓangKulli magula le Yahweh a Urushelima, le yahli aɓayong ni ka pilla ri telelah leyang ɗeshili, a bin Rehobowam murung Judah. A wol nluyang le a nyenni Rehobowam murung Judah."28Nina agh murung Yerobowan al gi waɓna le gil andah ma zinariya ɓahri; nah yi aɓayong, "Saɓne yong a kehna Urushelima. Nshinna, akuli leyong ngha, Israila, ɓeni pushi yong a njeh Masar agh." 29Tig mwoh a Bethel le mamona a Dan. 30Nina agh gipagna ni ɗigna gimashihra. Aɓayong wora ri mwoh ko mamona, ha ki ka a Dan.31Yerobowam gilla alah a bin amagula le ye tigha amalah a ntiri aɓayong kwa, aɓeni nyha a ntiri amuna Lawi ya agh. 32Yerobowam tig njibuno a shienri ma tonbi tahro, a yeh kara ma lumpur tongno le shienri ye, ni njibuno mama a Judah agh, le wora a bin deshile ɗahra. Pag nina a Bethel, ɗahrih andah ni gil agh, le tigha amalah a abin magula ni ɓagha a Bethel agh.33Yerobowam wora bin deshile ɗahra ni woro gilla a Bethel agh a kara ma lumpur tongno a shienri ma tonpur tahro, a yeh shienri ni tolla a yahli ya; tig njibuno ate aɓa Israila kwa le woro a bin deshile ɗahra ih ka pingshi agi susunang.
1Ɓwale le Kulli pura a Judah ari tenana le Yahweh kenna bin Bethel. Yerobowam ngha tangha kahri deshile ɗahra ka pingshi agima susunang. 2Mag jollo a muri deshile ɗahra ni tenana le Yahwheh; "Deshile ɗahra, deshile ɗahra! Ga ni Yahweh nah, 'Shina, a ɓil muna a leh Dauda lulli ih Josiya, le a muro ni ih ɗahri malah le bin ma gushina, ɓeni niɓeni ki pingshi agi ma susunang a muro agh. A pingshi muh ɓayong a muro." 3Le ɓwale Kulli pah giɗunna a kare, ki nah, "Ga ni pag giɗunna ih Yahweh waɓna tenana: 'Nshina, deshile ɗahra ka koriyi ɓahri, le tuɓu ni muri ka soɓkoh.'"4Ngha murung ogni ga ɓwale Kulli waɓ ɓa, ih magna jollo a muri deshile ɗahra a Bethel agh, Yerobowam tah bih, ki nah, "Mbolli." Le bih ni tahyi ɓeh ya myummo, nina agh ni gan nyer ne ngiri ya. 5(Deshile ɗahra ye koriyi wo ɗeshili le tuɓu ni muri ya soɓkoh, ninga mama ɓwale Kulli pyeshini giɗunna nji bin tenana le Yahweh ya.)6Murung Yerobowam pilla le nah yi ɓwale Kulli, "Kukushi jim Yahweh Kulli lo ate murang, nina agh le ih beng ih nyera rang," Nina agh ɓwale Kulli jim Yahweh, le bih murung nyera be ɗeshili, le il ninga mama pa kikara. 7Murung nah yi ɓwale Kulli, "Zu a lah ni meng le a usulih muro, le nga nwoh."8Ɓwale Kulli nah yi murung, "Ke bolla aka peng kanda gikunna lo le, ni ngi kah ni weh, ko nga lih gillih ko nuh muru a ba agh, 9ate Yahweh lagnang nji bin tenana le, 'Ni awo lih brodi ko muru ma nuh, ko nyere billa a nji njinjere ni a kehni ya.'" 10Nina agh ɓwale Yahweh bil njinjere ma sa le ni nyera leh a nji njinjere ni kehni Bethel agh.11Niɓeniya ɓa agkuntumo le Kulli ma yahyina ngha nghang ki ɗigha a Bethel, le amuni zu waɓih ga kwa ɓwale Kulli zu pagha a Bethel a kare ya. Amuni ya waɓih ɗeshili atenana leɓwale Kulli ni waɓih murung ngha. 12Tehyang ihli yang, "Njinjere ma yenni billa?" Niɓeniya amuni shinna njinjere ni ɓwale Kulli ni pura Judah agh wor nghang ngha. 13Nina agh le nah yi amuni, "Ntig nghang gi ɗignaa muri mbulnjeng." Nina agh a tighi gi ɗigna muri mbulnjeng kogho woro.14Ɓa agkuntumo le Kulli ma yahyina pir tye ɓwale Kulli le kumi yangha ɗigha tinna ngung owak; le nah yi, "A woni ɓwale Kulli ni pura Judah agh?" Pilla, "Mini." 15Le ɓa agkuntumo le Kulli ma yahyina nah yi, "Zu a lyang le a lih gilih." 16Ɓwale Kulli pilla, "Ni logle nyer ni weh ko wor ni weh, ke nga lih gilih ko nuh muru ni weh a ba agh, 17ate a lagnang ne a nji bin tenana le Yahweh, 'Ni awo lih gilih ko nuh muru be, ko nyera a nji njinjere ni zuni ya.'"18Nina agh ɓa agkuntumo le Kulli ma yahyina nah yi, "Meng ma agh mini ɓa agkuntumo le kulli ninga weh, le malaika waɓna teng rang a nji bin tenana le Yahweh, ki nah, 'Nyeni mo a zuni a liyo, ate ih lih gilih ni nuh muru.'" Keminiya ih paghi ɓwale Kulli yiri. 19Nina agh ɓwale Kulli nyere ni ɓa agkuntumo ma yahyina le lih gilih ni nuh muru a leh.20Ngha a ɗigni bin lih gilih ya, tenana le Yahweh zu a bin ɓa agkuntumo ni ke nyer ni mo agh, 21le maghi ɓwale Kulli ɓeni pura Judah jollo, ki nah, Yahweh nah, "Yahweh nah, Ate a shiɓina og tenana le Yahweh le ni a bil lagha le Yahweh Kulli lo poh agh, 22keminiya a nyerna le a lih gilih ni nuh muru a ba a muri ga Yahweh waɓɓoh ih ni awo lih gilih ko nuh muru a agh, ngiro agh ni a lingshi a nkilliya le akahwo agh.23Nzumo ni lihni gilih ni nuh agh, ɓa agkuntumo le Kulli tig gi ɗigna muri mbulnjeng le ɓwale Kulli, ɓeni woro nyer nini ya. 24Ngha ɓwale Kulli wori ya, a lungri ni yim a njere le wol nlue, a ɗag niri nongha gata njere, le yim me ɗeshiliya osso tangha kari, 25Ngha aɓayong ki ɗuri ya a shin giri ngha a ɗagha gata njere, le yim ngha tangha kari ngiri ye, a zu le a waɓ teɓi a lah magula ɓa agkuntumo ma yahyina ɗig nghang ngha.26Ngha ɓa agkuntumo ɓeni ke nyer nimo a njere ya ogni ya, nah, "Ih ɓwale Kulli ni shiɓi og tenana le Yahweh. Ngha nina agh Yahweh tuttih yim, mama sannih lushilushi wol nlue ya, ninga mama tenana le Yahweh lagni ya." 27Nina agh ɓa agkuntumo le Kulli ma yahyina waɓtenana ri amuni, ki nah, "Nti gi ɗigna muri mbuljeng lang."Le a tighi gi ɗigna. 28Woro le kum ngire ngha a ɗagha a gata njere, le mbuljeng ni yim ngha tangha kari ngire. Yim egh ni lih ngire ya, ko bol mbuljeng ngha,29Ɓa agkuntumo le Kulli logshi ngiri ɓwale Kulli,nongssa muri mbuljeng, le nyer ni. Zu a lah magula le, ih ɓueh le ih lingshi. 30Nongshi ngire a nkiliya le, a buah nlue, ki nah, "Gi ennah, muna tehrang!31"Le ngha a woro a lingshini ya, ɓa agkuntumo le Kulli ma yahyina waɓtenana ri amuni, ki nah, "Ngha wuh agh, nlingsang a nkiliya mama a lingshi ɓwale Kulli nghang ngha. N'nongshi amuh lang a kahri amuh le. 32Ate kuntumo ni waɓɓaha nji bin tenana le Yahweh, a muri deshile ɗahra a Bethel ni a muri alah ni kwa a bin ma gushina ni lah magula le Samariya agh, a njiteng ngha ka pagri."33A nzum ga agh Yerobowam ni ɗag njer gimashihra le ya, keminiya tangha a tolla jah kunvarre ni kwa agh ih tig yang amalah ate a bin magushina. Ɓeni kwa ka pag ga tigne sa malah. 34Te ga ɗig gimashihra a leh Yerobowam le tig ɓa leh juhro le a gogri yang a dum ngunjah.
1A kunbang ngho Abijah muna Yerobowam nongkono. 2Yerobowam nah yi mahmi, "Kukushi logho le a songri ro, nina agh ate ke ih ɓi a yero awo ni mahmang ngha, le a wora Shiloh, ate Ahijah ɓa agkuntumo bin kulli ngha be; ini pag ɓeni mwoh waɓteng a murang ngha, ki nah ih nga ɗig murung muri aɓayong ni. 3Tolla bwoh akunli brodi lum, ni kek, ni duh nyih, le a kena bin Ahijah. Ih ka waɓɓoh mang ka kum muna ni."4Mahle Yerobowam pag nina; wora Shiloh le kena a leh Ahijah. Niɓeniya Ahijah ni gan shinbang ngha; njih wanghina ate yahgha. 5Yahweh nah yi Ahijah, "Shina, mahle Yerobowam zuna za og gi waɓna lo muri muni, ate yangha ih nongkono. Waɓih jah ga ni ga, ate n'ngha zu wa, ih pag giri ninga ɓamah ma sa ni ya."6Ngha Ahijah ogni gih kushi kun kangna ngha ih ingni ni ya, nah, "Ingna mahle Yerobowam. Palang ke a pil muro ninga ɓamah ma sa? A tahshinang ni kuntumo ma tenna. 7Woro, a waɓih Yerobowam ih Yahweh, Kulli le Israila, nah, 'Nlogshino a ntiri aɓayong ntigho magula a muri aɓwalang Israila. 8Nkoriyi na ɗighamuribang mpussa a ɓa leh Dauda le mpoh ni, ngho kwa agh ni a agnji Dauda guro lang ngha, ɓeni billa alagbang lang le kuratyang ni yahli kwa, ate pag ga mwoh ɓorra binang ngha.9Ngho kwa agh, a pagna gimashihra, uwor mami aɓeni kwa a dumo agh. A gilla akuli ma sa, le a tulla minlim ma ndolong a logshina nghang yehlula, le a shuwa nang a ɓa nzumang. 10Ngha nina agh, shina, nga zuni juhro a leh Yerobowam; nga tig muna ma buna lo ni kwa agh ka wuh, guro ko ɓa kum murung, nga pushi leh Yerobowam kwa ninga ɓeni pingshi tiɓi ha mal agh.11Ɓeni kwa pag mami Yerobowam wuh a lah magula agh aminlara ki lih, le ɓeni kwa wuh a ɓabang ngha aminya ɓakuli ni lih, ate Mini, Yahweh, nwaɓne.' 12Nina agh logho, mahle Yerobowam, le a wora liyo; ngha a ingna lah magula agh mune ka wuh. 13Israila kwa ka ɓuah nlue le a lingshi. Ini ih pag ɓwa mwoh a leh Yerobowam ɓeni a lingsa nkiliya agh, ate ini mwoh, a ntiri ɓa leh Yerobowam ɓeni pag gima ɓonna ni pashi yahli Yahweh, Kulli le Israila.14Ɗeshiliya, Yahweh ka logshi murung le Israila ɓeni ka kashi ɓa leh Israila a kara wo agh. Ni kyari ni pag kara wo, niɓeni ni. 15Yahweh ka loghi Israila ninga kaglih ni ki jigrah a muru agh, le ih pushi Israila a njeh maɓonna ni pih akahyang ngha. Ih meshiyi yang a nzum ɓanghamuru Yufiretis, a gilla ngung gillang leyang ma Ashera le a tigna Yahweh a pag yehlula. 16Ih pura tele Israila ate agimashihra le Yerobowam, agimashihra ni pag ga, le a ri mama tigni Israila pag gimashihra agh."17Nina agh mahle Yerobowan logho woro, le zu a Tirzah. Ngha ih billibang a kunjere leh ninga agh, mune wuh. 18Israila kwa lingshi le ɓueh, ninga pagha ni a waɓni yang nji bin tenana le Yahweh mama Ahijah ɓa agkuntumo guro le waɓ ɓa.19A muri tenana mamona ni te a muri Yerobowam agh, pagha ni tahni luwa ni pagha ni nongnimurung ngha, shini, a nyongline a giɓomteng agipagna le amurung le Israila. 20Yerobowam nongmurung abogho woro mwoh pur ɓahri le a nongshi ni akahyi, le Nadab muni nongmurung a tuhkushi.21Niɓeniya Rehobowam muna Solomon ngha ki nongmurung a Judah. Rehobowam ngha ni abogho woro ɓahri ɗigni murung ngha, le nongna murung abogho lum pure tonɓahri a Urushelima, lah magula ni Yahweh woro tollo a ntiri akunburi le Israilaba ih tig lulli nghang ngha. Lulli ngih ih Naamah ma Ammon. 22Judah pagna gimashihra a kundum Yahweh; a tighi a pag yehlula ni agimashihra ni a pag ga, uwor ga kwa atehyang woro pag ga.23Ate ɗeshili a ɓagne muyang a bin ma logna, agbingrah tahli, ni angung Asherah a dingli ni kwa agh ni a tinna ngung ma liyenghina kwa. 24Ɗeshiliya a yangni ɓa pagnjah bol gillang ni a njeh egh. A pag gire nina gi konyahlung ninga anjehni Yahweh woro piriya a dum aɓa Israila agh.25Pag giri a bogho ma tongno le murung Rehobowam ngha Shishak murung Masar zuniyi Urushelima luwa agh. 26Ponna a bin tig gikunna ni a leh Yahweh, ni a bin tig gikunna ni a leh murung ngha. Pon ga kwa agh, ye ponna atongho ma zinariya ni kwa Solomon woro gil agh.27Murung Rehobowan tul atongho ma tagulla a tuhkushi yang le pye a bih magula luwa le ɓa kurrung, aɓeni ki lel akun kangna ɓa leh murung ngha. 28Pag ri ih kunbang ni kwa murung ingni ni a leh Yahweh, aɓa kurrung nghe ka tol yang; le ye ka nyer ni yang a leh aɓa lel lah.29A muri ateng ɓaɓa ni kon Rehobowam agh, ni aga kwa pag ga, ni a nyongli yang a giɓomteng muri agipagna le amurung Judah agh? 30Luwa ngha nghang teɓi teɓi a ntiri Rehobowam ni Yerobowam. 31Nina agh Rehobowam wuh nongni akahyi le a lingshi a lah magula le DaudaLulli ngih ih Naamah ma Ammon. Abijah munih nongmurung a tuhkushi.
1A yeh bogho ma lum pure tonpur tahro le murung Yerobowam muna Nebat, Abijah ingna a nongmurung a Judah. 2Nongmurung ma bogho tahro a Urushelima. Lulli ngih ih Maakah. Muna ma ngalang le Abshalom. 3Ginya a njinjere gimashihra le tehri ni kwa pagha a kunbang le ya; ni pah yahli bin Yahweh Kulli le ninga yahli Dauda, kahyi, woro pag ga.4Ningo te kwa agh, ate muri Dauda agh, Yahweh Kulli le pahne poshibang a Urushelima ari logshi munih a nzumi ate ih ɓi tengshi Urushelima. 5Kulli pag ga ate mama Dauda pagna ga yarata agh a dumi; a yeh akara usulo le kwa, ni pil nzumi ri ga kwa a lagni ya, se mwoh a muri tele mahle Uriya ɓa Hittiya. 6Niɓeniya luwa ngha nghang a ntiri Rehobowam ni Yerobowam a yeh akara usulo le Abijah kwa.7A muri ateng ma sa le Abijah, aga kwa pag ga, ni a nyongli yang a giɓomtenana le agipagna le amurung Judah agh? Luwa ngha nghang a ntiri Abijah ni Yerobowam. 8Abijah wuh nongni akahyi, le a lingshi a lah magula le Dauda. Asa munih ɗig murung a tuhkushi.9A yeh bogho ma woro mwoh le Yerobowam murung Israila agh, Asa ingna a nongmurung a Judah. 10Nongmurung woro ɓahri pura muri mwoh a Urushelima. Kahyi ma ngalang ni pag Maakah, muna Abishalom. 11Asa pagna gi maɓonna a kundum Yahweh, ninga mama Dauda kahyi pag ga.12Pushiyi aɓa pag njah ri agillang ni njeh egh ya le pushiyi agillang le akahyi ni a gil kwaa agh. 13Ɗeshiliya pushi Maakah, kahyi a ɗig mamurung, ate gil la minlim ma lushi yong ni ngung Asherah. Asa wanghih minlim gi lushi yong nghe le pingshi a njonglong Kidron.14Keminiya a bin magula agh ni wanghih yang ngha, ningo te kwa agh, Asa tigna yahli kwa bin Yahweh a yeh akara le kwa. 15Zunih aga tehri tigsa agh a leh Yahweh, ni amami ni osso tigsa aga a gilla ni azurfa ni zinariya, ni agi tolgiri.16Luwa ngha ngha ng a ntiri Asa ni Baasha murung Israila, a yeh akara leyang kwa. 17Baasha murung Israila, pag giri ni funno ari Judah le ɓag Ramah, nina agh ate ni ih ɗag ɓwa ih ɓi ɗag be ko ih ingna a njeh le murung Asa le Judah agh.18Le Asatol a azurfa ni azinariya ni a ɗagha a kangna tig giri ni a leh Yahweh, ni mama a kangna tig giri ni a lahmurung ngha. Tighi a bih aguro le, tahshi bang ne bin Ben-Hadad muna Tabrimmon muna Hezion, murung Aram, ɓeni ki ɗigha Dimaska agh. Nah, 19"Ih ɓi ogrung ɗigha a ntiri meng ni weh, ninga mama ɗigni a ntiri tehrang ni tehro agh. Shina, ntashinoh agipahna azurfa ni zinariya. Tuh ogrung lo ni Baasha murung Israila, ate mama ika ɗig ni muri."20Ben-Hadad teshikiri ri murung Asa le tutti amagula le aɓa tahluwa le, le a kehnih Israila luwa. A kehnih Ijon, Dan, Abel Beth Maakah, ni a kinneret kwa luwa, kpaɓni ni njeh Naftali kwa. 21Le pagha ngha Bashan ogni ga agh, ɗagte ɓag Ramah le nyere wora a Tirzah. 22Le murung Asa waɓɓah a Judah kwa. Ɓwa nyha a ɗag ga. A ponna atahli ni angung mama Bashan pagni tumo ari ɓag Ramah agh. Le murung Asa pagtumo ni agi ɓag giri ye ari ɓag Geba le Banyamin ni Mizfah.23A temuri ateng ma sa le Asa agh, aɓa tahluwa le kwa, aga kwa pag ga, alah magula ni ɓag ga, ni a nyongli yang a giɓomteng le gipagna le amurung Judah agh. Keminiya a kunbang yahgha le ya konno bolla kushi. 24Le Asa wuh nongni akahyi le a lingshi ni yang a lah magula le Dauda tehri. Yehoshafat muni ɗig murung a tuhkushi.25Nadab muna Yerobowam ingna a nongmurung a Israila a yeh bogho ma ɓahri le murung Asa murung Judah. 26Pagna gimashihra a kundum Yahweh le ginya a njinjere le tehri, ni a yeh a gimashihra le, nji ri kehni Israila a pag gimashihra.27Baasha muna Ahijah, ma ɓa leh Issaakar, kpaɓ muyang muri Nadab; Baasha wol nlue a Gibbethon, mama ngha bin aɓa Filistiya agh, ate Nadab ni Israila kwa ngha nongho kangni Gibbethon. 28A yeh bogho ma tahro le Asa murung Judah, Baasha wol nluo Nadab le ɗig murung a tuhkushi.29Ni sashibang ni ɗig murung ngha, Baasha wol nluo aɓa leh Yerobowam. Ni ɗag mwoh a ntiri aminkah Yerobowan ni usulo agh; a njinjere nini juhri njer nongmurung, ninga mama Yahweh woro waɓa a nji bin guro le Ahijah ɓa Shiloni, 30ate agimashihra le Yerobowan ni pag ga, le a nji ri ga tig Israila pagni gimashihra agh, a yehlula mama tigni Yahweh, Kulli le Israila.31A temuri ateng ma sa ni kon Nadab, ni aga kwa pag ga, ni a nyongli yang a giɓomteng agipagna le amurung Israila agh? 32Luwa ngha nghang a ntiri Asa ni Baasha murung Israila a yeh akara le kwa.33A yeh bogho ma tahro le Asa murung Judah, Baasha muna Ahijah ingna a nongmurung a muri Israila kwa a Tirzah le nongmurung bogho woro mwoh pur ihne. 34Pagna gimashihra a kundum Yahweh le ginya a njere le Yerebowan ni gimashihra le mama kehni ni Israila a pag gimashihra agh.
1Tenana le Yahweh zu a bin Jehu muna Hanani a muri Baasha, ki nah, 2"Ko ke nlogshino a tuɓu le ntigho magula a muri aɓwalang Israila, a gingna a njinjere le Yerobowam le a tigna aɓwalang Israila a pag gimashihra, nina agh le a tignang a pag yehlula ni gimashihra leyang.3Shinna, nga juhri Baasha ni aɓa leh le nga tig aɓa liyo ninga aɓa leh Yerobowam muna Nebat. 4Aminlara ni lih ɓeni kwa pag mami Baashan wuh a lah magula, le aminyah ɓa kuli ka lih ɓeni kwa wuh a ɓa bang ngha."5A temuri ateng ma sa ni kon Baasha, aga pag ga, ni aɓa tahluwa le, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung le Israila agh? 6Baasha wuh nongni akahyi le a lingshi a Tirzah, le Elah muni ɗig murung a tuhkushi.7Nina agh a nji bin ɓa agkuntumo bin Kulli Jehu muna Hanani tenana le Yahweh zuni a muri Baasha ni aɓa leh, ate agimshihra ni kwa pag ga a kundum Yahweh, nina agh ate logshih yehlula ni aga pag ga, ninga mama aɓa leh Yerobowam, ni ɗeshili ate wolla nluo aɓa leh Yerobowam kwa.8A yeh bogho ma woro mwoh pure topur mwoh le Asa murung Judah, Elah muna Baasha ingna a nongmurung a Israila a Tirzah; nongmurung bogho woro mwoh. 9Zimri guro le, magula le aɓa tahluwa, kur kunyang muri. Niɓeniya Elah ngha a Tirzah, ki nuh ni ɓahra a leh Arza, veni a muri ɓa lah Tirzah agh. 10Zimri ingna kpari, le wol nlue a yeh bogho ma woro mwoh pure tonɓahri le Asa murung Judah le ɗig murung a tuhkushi.11Ngha Zimri ingni ni a nongmurung le ɗigni muri ngunmurung murung ngha, wol nluo aɓa leh Baashan kwa. Ni ɗag muna buna mwoh a ntiri aɓwale Baashan ni aɓih ni usulo agh. 12Nina agh Zimri wol nluo aɓa leh Baashan kwa, a nji ri tenana le Yahweh mama waɓah a nji bin Jehu ɓa agkuntumo bin Kulli a muri Baashan agh, 13ate agimashihra le Baashan kwa, ni agimashihra le muni Elah ni kwa a pag ga, a nji ri mama a tigni Israila pag gimashihra agh, nina agh a tig Yahweh, Kulli le Israila a pag yehlula, ni agillang leyang.14A temuri ateng ma sa ni kon Elah agh, aga kwa pag ga, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung le Israila agh?15A yeh bogho ma woro mwoh pure tonɓahri le Asa murung Judah, Zimri nongmurung ma kara tonɓahri a Tirzah. Niɓeniya aɓa tahluwa ɗamma a kahri Gibbeton, mami aɓa Filistiya. 16Aɓa tahluwa ni be ya ogho ih, "Zimri kurakun le wolla nluo murung." Le a kare ya a bin ɗamme, a Israaila kwa waɓah ih Omri, magula ɓa luwa ni, murung muri Israila. 17Omri wora Gibbeton ni Israila kwa nini, le aka kangni Tirzah.18Nina agh ngha Zimri shinni ih a agna lah magula egh ya, woro a ɓa lahmurung le ɓug gishe muri; a njinjere nini wuh nghang a gishe. 19Ga ngha ate agimashihra ni pagha ngha ih pagni gimashihra a kundum Yahweh, a ri ginya a njinjere le Yerobowam ni a yeh agimashihra ni pagha, nina le kehni Israila a pag ga. 20A temuri agi ma sa ni kon Zimri ya, ni agi tolmurung ni pag ga, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurng le Israila agh?21Le aɓa Israila koriyo bang ɓahri, kanda le aɓa Israila kuratye Tibni muna Ginath, ka tighi murung, le kanda ɓaɓa kuratye Omri. 22Keminiya aɓeni kuratye Omri ngha ni masso uwor aɓayong ni kuratye Tibni muna Ginath agh. Nina agh Tibni wuh, le Omri ɗig murung.23Omri ingna a nongmurung a muri Israila a bogho ma woro mwoh pure lum pur mwoh le Asa murung Judah, le nongna murung bogho lum pur ɓahri. Nongmurung a Tirzah ma bogho topur mwoh. 24Kur dingli Samariya talent woro mwoh le azurfa a bin Shemer. Ɓag lah magula a muri dingli egh le gor lulli ih Samariya, ni lulli Shemer, tele dingli ye ni ɗur agh.25Omri pagna gimashihra a dum Yahweh le gipagna le ya mashihra ni uwor mami aɓeni kwa ɗig murung kedebang ini ya. 26Ate gingna a njinjere le Yerobowam muna Nebat kwa ni a gimashihra le ni tigni Israila a pag gimashihra agh, ate lushi yahli Yahweh, Kulli le Israila, ɓi pag yehlula ni agillang leyang ma nangna.27A temuri agi ma sa ni kon Omri mama pagha, masso le aɓa tahluwa le ni ɗum ma, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung le Israila agh? 28Nina agh Omri wuh nongni akahyi le a lingshi a Samariya, le Ahab muni ɗig murung a tuhkushi.29A yeh bogho ma woro mwoh pur lum pure tonpur tahro le Asa murung Judah, Ahab muna Omri ingna nongmurung a muri Israila. Ahab muna Omri nongmurung a muri Israila a Samariya bogho woro mwoh pur ɓahri. 30Ahab muna Omri pagna gimashihra a kundum Yahweh, uwor mami aɓeni nongmurung a dumi ya.31A bin Ahab agh gima kyenani a ginya a gimashihra le Yerobowam muna Nebat, nina agh tol mahmi Jezebel muna ma ngalang le Ethbaal, murung le aɓa Sidon; woro ke gushi Baal le gungha dumi. 32Ɓag deshile ɗahra ate Baal a leh Baal, mama ɓagha a Samariya agh. 33Ahab ɓag ngung Asherah. Ahab pagna ga ɓuhri lushi yahli Yahweh, Kulli le Israila, tighi yehlula ni uwor mami amurung le Israila ni kwa kedebang ini ya.34A kunbang murung le Ahab ni, Hiyel ma Bethel ye ɓag ni, Jeriko. Hiyel tig tinna lah magula egh lih yi usulo le Abiram, minɓalla le; le Segub, munih ma nzumi ɓoshi usulo le ngha ih ɓagni kunjere lah magula egh ya, ate ɗungshi tenana le Yahweh ni waɓɓah a nji bin Joshuwa muna Nun agh.
1Iliya ɓa Tishbe, pura Tishbe ni a Gileyad agh, nah yi Ahab, "Ni ɗigna le Yahweh, Kulli le Israila kwa, dum ɓeni ntanghang ngha, ni a kum tirma ko murukuli a yeh abogho ni ya sete waɓ ɓa."2Tenana le Yahweh zu a bin Iliya, ki nah, 3"Ɗag ba a wora nji tehbang; a vulo a bin ɓangha muru ɓongrong le Kerit, nji tehbang le Urdu. 4Ih pagha le aka nuh muru ni a min ɓangha muru ɓongrong, le tig nganglah ih poh gilih be.5Nina agh Iliya woro ke pag ninga mama tenana le Yahweh lagni ya. Woro ke ɗigha kahri min ɓangha muru ɓongrong, a nji tehbang le Urdu. 6Nganglah zunih brodi ni nyamma ni beri le brodi ni nyamma ni kapolla, le ih nuhmuru a min ɓangha muru ɓongrong. 7Keminiya a nzum min kunbang fittong ngha, min ɓangha muru ɓongrong egh nyummo ate murukuli nyha a njeh egh ya.8Tenana le Yahweh zu a bini, ki nah, 9"Logho, a wora Zarefet, mama mami Sidon ni ya, le a ɗigha beh. Shina, nwara tig mahbere be ka poh gilih." 10Nina agh logho le wora Zarefet, le ngha billibang a kunjere lah magulah ye ya, mahbere ngha ki alliyi munangung. Nina agh gorih le nah, "Kukushi zuni nghang min muru a duh ate nga nuh."11Ngha ɓameh ki kahni a zuni muru agh gorih, le nah, "Kukushi, zuni nghang minkunli brodi a bwoh." 12Pilla, "Ni ɗigna le Yahweh Kulli lo kwa, nyha ni brodi ya, keminiya min muh ni a bung uwo ate gilihna ni min murun a duh. Shina, myang ngi al muna ngung ate nga lammi temurang ni munang, ate sa lih, le sa wuh." 13Iliya nah yi, "Ka ɓang ngoɓong ngha. Woro a pag ninga mama a waɓ ɓa, keminiya pag nghang min brodi fittong ni kunduna sang le a zuni nghang, le ni nzumo agh a paghi kanangiro ni muno.14Ate Yahweh Kulli le Israila, nah, 'A minbang muh ni ki ɗig ningoh bihɓoti, ke mindu murun ka nyum ma, ha kareni Yahweh ka tutti ni murukuli a ngunjah agh. 15Nina agh paghi ninga mama Iliya waɓih ya. Ini ni Iliya, kpaɓni aɓa leh, lih ma akara dudug. 16Minbang muh egh ni ɗig bihɓoti, ke duhmurun ka nyum ma, ninga mama tenana le Yahweh woro waɓ ɓa, mama waɓah nji bin Iliya agh.17A nzum aga agh, muna ɓameh, ɓamah telelah egh, nong kono. Kono egh disha ha usulo pura ri. 18Nina agh ngih nah yi Iliya, "Mang gangso rang, ɓwa le Kulli? A zuna binang ate ɗumang agimashihra lang le a wol nluo munanag?"19Iliya pil yi, "Peng muno." Ag mune a kikilli tolli worih a kangna le bikuli ba ih ɗig nghang ngha, Nongshi muna buna egh a muri alla le. 20Jim Yahweh le nah, "Yahweh Kulli lang, a zuna ni juhro ɗeshili a muri mahbere ni ngi ɗig nini ni ya, nji bin tol usulo le muni?" 21Le Iliya nongho sahra muri mune mbende tahro; Jim Yahweh le nah, "Yahweh Kulli lang, njimno, kukushi ih usulo le muna ni ɓi nyerra ri."22Yahweh teshikiri ri gih Iliya; usulo le mune nyera ri, le logho. 23Iliya tol muna egh pushi a kangna le, zuni a njeh a lah, le pih ngih mune le nah, "Shina, muno ngha ni usulo." 24Ɓameh nah yi Iliya, "Niɓeniya nyerina ni awo ni ɓwa le Kulli, le tenana le Yahweh a kunno agh njiteng ni."
1Nina a nzum akara dudug agh tenana le Yahweh zu a bin Iliya, a yeh bogho ma tahro le tangha le muru, ki nah, "Woro ke ɗum muro bin Ahab nga tutti muru kuli a muri njahli." 2Iliya woro a ɗum muri bin Ahab; Niɓeniya, yahlo egh shigrina a Samariya.3Ahab gor Obadiya, ɓeni a tigha muri ɓalah murung ngha. Niɓeniya Obadiya gushina Yahweh dudug, 4ate ngha Jezebel ki wolli nluo aɓa agkuntumo le Yahweh ya, Obadiya tolla aɓa agkuntumo le Kulli woro tongno le songri yang woro tongno ɓahri pur lum ni woro tongno pur lum a gunang le lihni yang ni brodi ni muru.5Ahab nah yi Obadiya, "Ganglah a njeh egh a bin atuh muru ni aɓa fyang. Gor le aka kum lusung le a ashini apiri ni amuna piri ni usulo, nina agh ni sa ɓoshi agiluwo lesung kwa." 6Nina agh a gaɓ njeh egh ni a ging nghang ngha a ntiri yang le a al muru. Ahab wora nji bang mwoh kanangiri le Obadiya wora nji bang mamona.7Ngha Obadiya ngha muru njinjere ya, tig yong nyha Iliya lungri nini. Obadiya yere le gungho vul kundumi njahli. Nah, "A mini, telelah lang Iliya?" 8Iliya pil yi, "Mini. woro ke waɓih telelah lo, 'Shina, Iliya ngha ba.'"9Obadiya pila, "Ni yellang ni mpagni gimashihra, ke a pah guro lo a bih Ahab, ate ih ɓi wol nluyang? 10Ni ɗigna le Yahweh Kulli lo, njeh nyha nghang ko ɗighamuribang ba telelah lang ni tahsang ih ɓi n'nshinbang temuro agh. Kunbang ni kwa agh njeh ko ɗighamuribang ki nah, 'Iliya nyha a ba agh,' Ahab tig yang kankun kaniyi giri ih ni a gan kumo agh. 11Ngho kwa agh niɓeniya a nah, 'Woro, a waɓih telelah lo ih Iliya ngha ba.'12Nɗag bino ni niɓeni ninga le, bongho le Yahweh ka tollo ka wori bin ma sa mama ni nyeri ya agh. Le ngha nworo le nwaɓih Ahab, le ni gan kumo a agh, ih wol nluyang. Ngho te ya meng guro lo, gushina Yahweh logho lang basa deng. 13Telelah lang ni a waɓoh, ga mpagha ngha Jezebel wolli nluo aɓa agkuntumo le Yahweh, pagha ni songri ni yang aɓa agkuntumo le Yahweh woro tongno a gunang a woro ɓahri pur lum woro ɓahri pur lum le nlihni yang ni brodi ni muru agh?14Niɓeniya a nah nghang, 'Woro ke waɓih telelah lo ih Iliya ngha ba,' ate ih wol nluyang." 15Le Iliya pila, "Ni ɗigna le Yahweh magula kwa, dum ɓeni ntang nghang ngha, ni njiteng nga ɗum murang bin Ahab ni kyari."16Nina agh Obadiya woro ka kum Ahab, le ih waɓih ga Iliya nah agh. Le murung woro a lungri ni Iliya. 17Ngha Ahab shinni Iliya agh, nah yi, "A mini? A weh ɓeni zuni gana bin Israila agh!"18Iliya nah, "Ni nzuni gana a muri Israila, keminiya a woni ni ɓaleh tehro ni pag aɓeni zuni gana a nji ri ɗag alagbang le Yahweh le a gushi Baal. 19Le niɓeniya, tutti kuntumo le a Kpaɓa aɓa Israila kwa a nkonno Carmel, kpaɓni aɓa agkuntumo le Baal 450 ni aɓa agkuntumo le Asherah woro tongno ihne, aɓeni ki lih bin mona ni Jezebel."20Nina agh Ahab tutti kuntumo bin aɓa Israila kwa ni kpaɓa aɓa agkuntumo le bin mona a nkonno Carmel. 21Iliya zu gyaɓ ni aɓa Israila kwa le nah, "Ha ni yebbang ni nga tangni a ariyi ni yahli yong? Ngha Yahweh ni pag Kulli ya, ngushih. Keminiya ngha Baal ni pag Kulli ya, le ngushi." Ngho te ya aɓayong ni pil yi ni tenana agh. yang22Le Iliya nah yi aɓayong, "Mini, mwoh, n'uwor ɓa agkuntumo le Yahweh, keminiya aɓa agkuntumo le Baal ngha 450 abuna. 23Nina agh ih ɓi a pahsung ademndah ɓahri. Ih ɓi a tol demndah mwoh ate muyang le a kahshiyi kushikushi le a soɓɓa muri wara, keminiya ntig gishe ri ya. Le nga ndah mamona le nga nongshi muri wara, le ni ngi tig gishe tinne ya. 24Le nga gor lulli kuli leyong, le nga gor lulli Yahweh, Kulli ɓeni ka agha nji bin gishe ya, ih ɓi ɗigha ini kulli." Nina agh aɓayong agha le nah, "Ga ɓonna."25Nina agh Iliya nah yi aɓa agkuntumo le Baal, "Ntol ndah mwoh kanangiri yong le ngiliyi ni kunduna, ate nyong ni aɓayong ma gogna. Le ngor lulli kuli leyong, keminiya ke ih ɓi ntig gishe tina ndeh ya." 26A tol ndeh ni a pah yang ngha le a gilliyi, le a gor lulli Baal log ni beri ha ɓa kara, ki nah, "Baal, og sung." Keminiya gih nyha ko ɓwa nyha pil agh, A tah ngwang a kangni deshile ɗahra ni a woro a gil agh.27Ni ɓa kara agh Iliya jol yang le nah, "Nmag jollo ɓororo! Ini kuli! Gor le yangha ih ɗengse, ko yangha ih usulih muri, ko yangha muri gingbiri, ko gor le yangha ih nongtulo le ɗigna a logshi." 28Nina agh a magjollo ɓororo, le a sahniyi ngiri yang, ninga mama pag le a pagha, ni agarabwoh ni ankwoh, ha nkilla ki ɓangha ngiri yang. 29Ntiring ɓa kara ɗuro, a yangha a uwo a sahniyi ngiri yang ha kunbang pah gipahna pagha ma ɗahra kapolla, keminiya gih yong nyha ko ɓwa ka pil agh; ɓwa nyha teshi kiri ri jimah leyang ngha.30Le Iliya nah yi aɓayong kwa, " Nzu gyaɓ a binang." le aɓayong kwa zu gyaɓ a bini. Le ye gil deshile ɗahra le Yahweh ni meshiyi na agh. 31Iliya tolla atahli lumpur ɓahri, tahli ni kwa mwoh agh ki tangha tuhkushi mwoh le akunburi le amuna Yakubu- bin Yakubu ni ɓeni tenana le Yahweh zu, ki nah, "Lullo ni ih Israila." 32Ni atahli ye ni ɓagni deshile ɗahra ni lulli Yahweh le tum tuhli magula kangni deshile ɗahre mama ka tol muru ni ki ka bang mwoh agh.33Tangshi awara te fug gishe, kushiyi ndeh lushilushi, le soɓ nyam ndeh a muri wara. Nah, "Nɗungshi abang togmuru le nsoɓi a muri gipahna pingsa ni muri wara agh." 34Le nah, "Mɓug tah yong ɗeshili mbende ɓahri," le a paghi ma ɓahri. Mɓuhri kusung mwoh, "Mpaghi ma tahro," Le a paghi ma kusung tahro. 35Muru egh nongho ɗpungshi tuhli ye.36Le gire pagha a kunbang pah gipahna ma ɗahra kapolla, Iliya ɓa agkuntumo le Kulli zu gyaɓ le nah, "Yahweh, Kulli le Ibrahim, mami Ishaku, ni Kulli le Israila, ih ɓi ga yeri ri ni kyari ih a woni Kulli a Israila, le mini guro lo, le ih mpagna aga kwa ni ya ari tenana lo. 37Og nghang, Yahweh, og nghang, ate aɓayong ni ka yere ih a woni, Yahweh, Kulli, le ih a pilla yahli yang nyera bino kanangiro ɗeshili."38Le gishe le Yahweh suhlo a kuli le pingshi gipahna pingsa, ɗeshili ni awara, atahli, ni kikkiri, le songshi muru ni a tuhli ya. 39Ngha aɓayong kwa shinni ga agh, a nongha njeh a vul kundum yang njahli le nah, "Yahweh, ini Kulli! Yahweh, ini Kulli!" 40Nina agh Iliya nah yi yang, "Mbolla aɓa agkuntumo le Baal. Ke ih ɓi mwoh leyang ɓang ngha." Nina agh a bol yang, le Iliya zuni aɓa agkuntumo le Baal a salang Kishon le wol nluo yang be.41Iliya nah yi Ahab, "Logho, le a lih gilih ni nuh, ate gih muru kuli ngha nghang," 42Nina agh Ahab woro ke lih gilih ni nuh. Le Iliya woro a muri nkonno Carmel, gungha njahli le tig kundumi a peɓɓah ankungni.43Nah yi guro le, "Wor niɓeni, shinbang nji salang magula." Guro le woro ke shinbang le nah, "Guɓung nyha," Nina agh mbende tonɓahri Iliya nah, "Wor ɗeshili." 44A mbende ma tonɓahri ya gureo egh nah, "Shina, nlagiri ngha nghang ki puro a salang magula, ninga min muna bih ɓwa." Iliya pila, "Woro le a waɓih Ahab, 'Ih gil nyeh gwoh piri lo a woro kedebang muru kasso.'"45Gire pagha a min kunbang fittong ngha ɓakuli bolli pinna ni nlagiri ni gung, le muru magula nyah. Ahab kog piri wora Jezreel, 46keminiya bih Yahweh ngha muri Iliya. Bol ɓunni kuro le ɓangha ɗur Ahab ingna Jezreel.
1Ahab waɓih Jezebel ga kwa Iliya pag ga ni pagha ni wolli anluo aɓa agkuntumo ni garabwoh. 2Le Jezebel tahshi aɓa kuntumo bin Iliya, ki nah, "Nina agh ih ɓi akuli ih pag nghang nina, ni ɓuhro ɗeshili, ngha kaberi kunbang ninga n'ni tig usulo lo ninga mami mwoh le anluo aɓa agkuntumo wo agh." 3Ngha Iliya ogni gire ya, logho ɓang ate usulo le le kena Beyasheba mami Judah, le ɗag guro le be.4Keminiya ini kanangiri ya ɓuhro ginya kara mwoh kena ɓalusung, zu ɗigha a tinna ngun ngabang. Jimmah ate ini kanangiri ih ɓi wuh, le nah, "Niɓeniya, pyerina, Yahweh; tol usulo lang, ate ni n'uwor anluo akah nghang ngha." 5Nina agh nongha njahli nongtulo a tinna ngung ngabang. Ni sashibang ngha le malaika doghi le nah, "Logho a lihgilih." 6Iliya shingbang, le shin brodi a nji muri mama a tonno a muri nkalang gishe ya ni duh muru. Nina agh lih nuh le nongha njahli ɗeshili.7Malaika le Yahweh ye zu ɗeshili kunbang ma ɓahri le doghi nah, "Logho a lih gilih, ate ginya egh ka saɓaa ro." 8Nina agh logho lih ni nuh, le ginya ni masso ni kumma ri gilih egh ya ha akara woro ɓahri ni aduh woro ɓahri kena Horeb, nkonno le Kulli.9Woro a gunang be le gilbang ih, ate a ɗig nghang ni duh egh. Le tenana le Yahweh zu a bini le nah, "Mang awo pagha ba, Iliya?" 10Iliya pilla, "Mpagna kiki ate Yahweh, Kulli magula kwa, ate aɓa Israila ɗagna ogrung lo, ɓihyina a bin ɗahra lo, le wol nluo aɓa agkuntumo lo ni garabwoh. Niɓeniya, mini mwoh, n'uwo le a yangha a alla a wol nluyang."11Yahweh pil yi, "Woro ke tangha muri nkonno a dummang." Le Yahweh ɗuro, le ngi gung ma tenna nyim nkonno egh le wanghi tahli ye lushilushi a dum Yahweh, keminiya Yahweh nyha a gung nghe ya. Le a nzum gung ngha, jigra njeh pagha, keminiya Yahweh nyha a yeh jigrah njeh egh ya. 12Le a nzum jigranjeh egh ya, gishe zu, keminiya Yahweh nyha a yeh gishe egh ya. Le a nzum gishe egh ya, min gih zu.13Ngha Iliya ogni gih ya, vulliyi kundumi ni dagrah le, puro, tangha a kun gunang. Le gih zu a bini mama nah, "Mang awo pagha ba, Iliya?" 14Iliya pilla, "Mpagna kiki dudug temuri Yahweh, Kulli magula ni kwa agh, ate aɓa Israila ɗagna ogrung lo, ɓihyina bin ɗahra lo, le wol nluo aɓa agkuntumo lo ni garabwoh. Meng niɓeniya, mini, mwoh n'uwo le a yangha a alla a wol nluyang."15Le Yahweh nah yi, "Woro, nyere tol njere lo a kena ɓalusung Damaska, ngha a bilbang ngha ɗahri Hazayel ih ɓi ɗig murung a Aram, 16le aka ɗahri Jehu muna Nimshi ih ɓi ɗig murung muri Israila, le aka ɗahri Elisha muna Shafat le Abel Meholah ih ɓi ɗig ɓa agkuntumo a tukusso.17Ih pag ri ih Jehu ka wol nluo ɓeni kwa garabwoh le Hazayel ni kum ma agh, le Elisha ka wol nluo ɓeni kwa aɓɓa ri garabwoh le Jehu. 18Keminiya nga ɗaghi kanangirang aɓayong woro tongno lum tonɓahri a Israila. Aɓeni ni gungho ni nkungni yang a bin Baal a agh, le aɓeni kun- yang ni kpahri ya agh."19Nina agh Iliya ɗag be le kum Elisha muna Shafat, ɓeni ki ɗigɗiya ni andah ɗigɗiya lumpur ɓahri bini ya, le ini kanangiri ya ki ɗigɗiya ni ma lumpur ɓahri ya. Iliya ginya kena bin Elisha le mel yi dagrah le. 20Le Elisha ɗag ndah ɗigɗiya le ɓangha pir tye Iliya; nah, "Kukushi le ih ɓi mkpahri tehrang ni ri ngyang, le nga kuratyo." Le Iliya nah yi, "Woro, keminiya ɗengsa a muri ga mpag wo agh."21Nina agh Elisha ɗag bi Iliya le tol ndah ɗigɗiya mwoh, tuhmih bwoh, le lam nyamma egh ni wara, le pih aɓayong ni a lih. Le logho, wora tye Iliya le paghi tumo.
1Ben-Hadad murung aram kpaɓa aɓa tahluwa kwa bin mona. Amurung ma kyenina ngha nghang woro mwoh pure lum pur ɓahri nini, ni apiri ni anyeh gwoh piri. Woro, ke kangni Samariya le pag luwa ni. 2Tahshi aɓa kuntumo a ntiri lah magula a bin Ahab murung Israila, le n'nah yi, "Ben-Hadad waɓna ga; 3'Zinariya lo ni azurfa lo agh mameng ni.Ɗeshiliya amahmo ni amuno, ama ɓonna agh, amameng ni.'"4Murung le Israila pilla le nah, "Ini ninga mama a waɓ ɓa, telelah lang, murung. meng ni ga kwa mameng ngha amamo ni." 5Aɓa kuntumo zu ɗeshili le nah, "Ga ni Ben-hadad waɓa; 'Ntuttina tenana bino ki nah ih ɗigna aka peng azurfa lo, zinariya lo, amahmo, ni amuno. 6Keminiya nga tahshi aguro lang kaberi kunbang ninga, le aka aliyibang a ɓa liyo, ni ɓa leh aguro. Aka aghi ni bih yang le a tol ga kwa ki poshi yahlo agh.'"7Le murung le Israila gorrah aɓa tenna ni njeh egh ya kwa a binmona le nah, "Kukushi ntig njih yong le nshinpagha ni ɓeni ki dangni kun ngha. Tutti kuntumo binang ate mama ih tolla amahmang, amunang, azurfa ni zinariya, le ni ngi shiɓih ya." 8Aɓayong kwa ni aɓa tenna kwa nah yi Ahab, "Ka teshi kiro ko agni ga ih al agh."9Nina agh Ahab nah aɓa kuntumo le Ben-Hadad, "Waɓih telelah lang murung, N'agna ni ga kwa a tahshini aguro ih ɓi a pagha ma kunduna agh, keminiya ni ngi agni gi al la ma ɓahri ni ya." Nina agh aɓa kuntumo ɗag be woro ni gi waɓna ni a bin Ben-Hadad. 10Le Ben-Hadad pil yi Ahab ni kuntumo le nah, "Ih ɓi akuli a pag nina ni meng le ni ɓuhro ɗeshili, ngha ko tuɓu le Samariya ka pyeri aɓayong ni kwa ka kura tyang ngha ɓeni kwa agh ka ɗungshi bih ya."11Murung le Israila pila le nah, "Nwaɓih Ben-Hadad, 'Ɓwa nyha mwoh ganluwa kedebang wolrung ngha, nina agh ka wol kiki lo ninga a wara ganluwa agh.'" 12Ben-Hadad og kuntumo ni ngha ih nuh ni muru agh, ini ni amurung ni a kushi aɓeni a gungri leyang ngha. Ben-Hadad tigha aguro, "Ntangshi muyong a bin tangha ate pag luwa," Nina agh le a gil ri yang a bin tangha a kpar lah magula ni luwa.13Le shina, ɓa agkuntumo le Kulli zu a bin Ahab murung Israila le nah, "Yahweh nah, 'A shinna gih gogho aɓa tahluwa ni? Shina, nga tig yang a boh ni kyari, le a yere ih mini Yahweh.'" 14Ahab pila, "Nji bin yang?" Yahweh pila le nah, "Nji bin basa deng ɓeni ki paghi ɓa lol kasa njeh tumo agh," Le Ahab nah, "Yang ka logshi luwa egh?" Yahweh pila, "Weh." 15Le Ahab kpaɓa amagula aɓeni ki paghi amagula bol kasa njeh egh. A bang yang 232. A nzum yang ngha kpaɓa aɓa tahluwa kwa, aɓa luwa le Israila kwa; woro tongno lum tonɓahri a gogho.16A pur ni ɓa kara. Ben-Hadad ngha ki nuh yi muri ni ɓahra a gungri le. ini ni amurung ma kyena woro mwoh pure lum pur ɓahri aɓeni ki kur tye ya. 17Basa adenah aɓeni ki paghi amagula bol kasa njeh ya wor ni kunduna. Le aɓa tangha lel njere waɓih Ben-Hadad ih tutti na, "Abuna ngha ki pura Samariya ki zu."18Ben-Hadad nah, "Ko a zu ate ololo ko luwa, bol yang ni usulo." 19Basa adenah aɓeni ki paghi amagula bol kasa njeh ya ɗag lah magula egh le aɓa luwa kura tahyang.20Ɓeni kwa agh ih wol nluo ɓa shiɓi, Aɓa Aramiya ɓangha le Israila pir yang. Ben-Hadad murung le Aram songri ɓangha muri piri ni aɓa kogpiri ɓaɓa. 21Le murung le Israila puro kehnih apiri ni anyeh gwoh piri, le wol nluo aɓa Aramiya dudug.22Nina agh ɓa agkuntumo bin Kulli zu a bin murung le nah yi, "Woro, tengshi ro kanangiro, yere le a gil ro ri ga awo pag ga, ate a pila le bogho mwoh agh murung Aram ka zu wo ni luwa ɗeshili." 23Aguro le murung Aram nah yi, "kuli leyang ngha kuli ma ɓa nkonno ni. Ini nga paghi a yangha ni masso a uwor mama shi sung ngha ni ya. Kemini niɓeniya le ih ɓi shi pag luwa muyang a kahti, le ni njiteng sa pag ni masso uwor mama a yangha ni ya.24Nina agh ɗigna nga pag ga: Nsuhli amurung kwa a muri ɗighamuribang leyang le ntigha amagula ɓa luwa a tuhkushi yang. 25Logshi ɓa luwa ninga mama a ɓoshi ya- apiri ate apiri ni anyeh gwoh piri ate anyeh gwoh piri-nina agh sa gan pag luwa a ɓa kahti. Le ni njiteng ngha sa pag ni ɓuhro masso uwor mama a woni ni ya." Ben-Hadad teshi kiri ri gi waɓna leyang le pag ga a waɓoih ya.26A nzum kunduna le bogho mapiyo agh, Ben-Hadad kpaɓa aɓa Aramiya le woro a Afek ka wol rung ni Israila. 27A kpaɓna aɓa Israila le a zuni ate wol rung ni yang. Aɓa Israila ɗamma a dum yang ninga amin luwo mbul ɓahri, keminiya aɓa Aramiya ɗungshi njeh egh kwa.28Le ɓwale Kulli zu gyaɓ le waɓtenana ri murung Israila le nah, "Yahweh nah, 'Ate aɓa Aramiya wara waɓah ih Yahweh ya kuli ma ɓa nkonno ni, keminiya ini kuli ma ɓa ɓongrong. Nga tig a ngih gogho ɓa luwa ni a boh, le aka yere ih mini Yahweh.'"29Nina agh aɓa luwa ɗamma ki shin ari yang ha akara tonɓahri. le a yeh kara ma tonɓahri ya a logshi luwa. Aɓa Israila wol nluo aɓa Aramiya abuna ɓa gingni kusung 100,000. 30Anshile ɓangha wora Afek, a lah magula, le garung kpah muri woro tongno lum woro mwoh pura muri tonɓahri aɓeni uwo agh. Ben-Hadad ɓangha le wora ntiri lah magula, a yeh kangna ntiring.31Aguro le Ben-Hadad nah yi, "Niɓeniya shina, shi ogna ih amurung le leh Israila agh aɓa shin gi-enna ni. Kukushi le ih ɓi shi mel tehshili giri a ɓung sung ni kur nguri a musung, shi kehna bin murung Israila. Gor le ika ɗag sung ni usulo." 32Nina agh a kur ɓung yang ni tehshili giri ni nguri a muyang le a wora bin murung le Israila le a nah, "Guro lo Ben-Hadad nah, 'Kukushi ɗag nghang ih ɓi nɗigha,'" Ahab nah, "Yangha uwo ni usulo? Ini muna tehrang."33Niɓeniya abune ngha ki teshi kiri yang ri gi ɗuna ni ka pura bin Ahab agh, nina agh a kahra pil yi, "Eh, muna ngwoh Ben-Hadad ngha ni usulo." Le Ahab nah, "Nke nzuni mo." Le Ben-Hadad zu a bini, le Ahab tigha a zunih mo a myeh gwoh piri le. 34Ben-Hadad nah yi Ahab, "Nga nyenni wo alah magula ni tehrang agha bin tehro agh, le aka gan pag magha ni kuhro kanangiro a Damaska, ninga mama tehrang pagni a Samariya agh. Ahab pila, "Nga ɗag wo a woro ari ogrung ni." Nina agh ahab tig ogrung nini le ɗaghi woro.35Ɓwa ngha nghang, mwoh a ntiri amuna ɓa agkuntumo bin Kulli, nah yi mwoh a ntiri aɓih nji bin tenana le Yahweh, "Kukushi nyim mang." Keminiya ɓeh shiɓi nyimmi. 36Le ɓa agkuntumo le Kulli nah yi ɓih ɓa agkuntumo le Kulli, "Ate ni a og gih le Yahweh ya, ni sashibang ngha a ɗag nghang le, yim ka bollo." Ngha ɓeh ɗagni ninga agh, yim loghi le wol nlue.37Le ɓa agkuntumo bin Kulli kum ɓwa ma ɓi le nah, "Kukushi nyimmang." Nina agh ɓeh nyimmi le tighi pinye. 38Le ɓa agkuntumo le Kulli woro ke lel murung a gata njere; songri muri le mari njih.39Ngha murung ki ɗuri ya, ɓa agkuntumo magjollo ri murung le nah, "Guro lo woro a ntiring ɓa luwa, le ɓa tahluwa tessang le zuni binang le nah, 'Lel ɓeni, guɓung pag giri ha ɓor le, a pah usulo lo a tuhkushi usulo le, ko ɗigna aka pah talent le azurfa.' 40Keminiya ate guro lo ngha ki kah ni nyere ya, ɓeh ɓangna." Le murung le Israila nah yi, "Ga ni ka ɗig gi funshina lo kanangiro wara tolli."41Le ɓa agkuntumo le Kulli kahri pangshi ga kura njih ya, le murung le Israila yere ih mwoh ni a ntiri aɓa agkuntumo le Kulli. 42Ɓa agkuntumo le Kulli nah yi murung, "Yahweh nah, 'Ate a ɗagna ɓeni ntig sa ate juhro a boh agh woro, usulo lo ka tol tuhkushi usulo le, le aɓaying lo a tuhkushi aɓayong le.'" 43Nina agh murung le Israila wora lah ngiri wuh ni yehlula, le bilbang a Samariya.
1Niɓeni ni kunbang ɓaɓa ni nzumo agh, Nabot ɓa Jezreel ngha ni ɓabang njingung inabi a Jezreel, gyaɓ ni lahmurung le Ahab, murung Samariya. 2Ahab waɓtenana ri Nabot, ki nah, "Peng ɓabang njingung inabi lo, nina ate nga pilli ɓabang agi songho, ate mama yang ngha gyaɓ ni lyang ngha. Ari ariyi ya, nga poh ɓabamg njingung maɓonna, ko ih ɓor wo te le, nga poh bollo pyerari."3Nabot pil yi Ahab, "Ih yahweh shiɓih nghang ih ɓi ntol gibere le akah nghang mpoh." 4Nina Ahab woro a lahmurung le dumi kpah ni yehlula ate pilla ni Nabot ɓa Jezreel pil yi ngha nah ni, ".Ni ngi poh gibere le akah nghang ngha." Nongha muri ala, pil kundumi, ni shiɓi lih gilihna guɓung.5Jezebel mahmi zu a bini le nah yi, "Palang ke yahlo ki lullo, nina agh ke ni a lih gilihna agh?" 6Pil yi, "Nwaɓ tenana ri Nabot ɓa Jezreel le n'nah yi, 'Peng ɓabang njingung inabi lo a muri bollo, ko ngha ih poshi yahlo agh, nga poh ɓabang njingung maɓi ɓi mamo.' Le pil nghang, 'Ni ngi poh ɓabang njingung inabi lang ngha.'" 7Nina agh Jezebel mahmi pil yi, "A woni a wa nongmurung a njeh Israila agh? Logho a lih gilihna; ih ɓi yahlo pag binmurubang. Nga ag ɓabang njingung inabi le Nabot ɓa Jezreel egh ate muro."8Nina agh Jezebel nyongli kuntumo ni lulli Ahab, wol tig bung muri, le tutti bin aɓa tenna ni aɓayong magula ni ki ɗig nini a kpaɓa agh, ni aɓeni ki ɗigha kahri Nabot agh. 9Nyonglo a kuntumo egh, ki nah, "Waɓ ɓa a gonna le a tighih Nabot giɗigna a bin amagula. 10Ɗeshiliya tigha aɓayong ma nangna ɓahri a kahri le ih ɓi a waɓkun a muri, ki nah, 'A nyomna Kulli ni murung.'" Le a pushi sa le a ɓughi a wol nlue.11Nina agh abuna ni lah magula ni ya, aɓa tenna ni aɓa gushina ɓeni ɗigha lah magula le Nabot agh, pag ninga mama a pyeshi yang ngha, ninga pagha ni a nyonglini yang ngha. 12A waɓɓa a gonno le a tig Nabot a bin aɓa gushina. 13Abuna ɓahri ɓa yiri zu le ɗigha a dumi; A waɓkun a muri Nabot a dum aɓayong, ki nah, "Nabot nyomna Kulli kpaɓni murung." Le a bolli a puri nzum lah magula le a ɓughi ni tahli ha wuh. 14Le aɓa tenna tutti kuntumo bin Jezebel, ki nah, "A ɓughih na Nabot ni tahli le wuhna."15Nina agh ngha Jezebel ogni ih a ɓughihna Nabot le wuhna agh, nah yi Ahab, "Logho a ag ɓabang njingung inabi le Nabot ɓa Jezreel, mama shiɓi poh ate bollo agh, ate Nabot nyha ni uslo agh, keminiya wuhna," 16Ngha Ahab ogni ih Nabot wuhna agh, logho ih woro a ɓabang njingung inabi le Nabot ɓa Jezreel le ih ka aghi.17Le tenana le Yahweh zu a bin Iliya ɓa Tishbiya, ki nah, 18"Logho le a kum Ahab murung Israila, ɓeni ki ɗigha Samariya agh. Yangha a ɓabang njingung le Nabot, ba kene ih ka ag ga.19Ɗigna aka waɓih le a nah ih Yahweh nah, 'A wolla nluo le a agna gikunna egh?' Le aka waɓih ih Yahweh nah, 'A ba a minlara langshi nkilla le Nabot nghang ngha, aminlare ka langshi nkilla lo, eh nkilla lo.'" 20Ahab nah yi Iliya, "A kum nang, ɓa shiɓi murang?" Iliya pil yi, "Nwara kum mo, ate a pahna muro a pag gimashihra a kundum Yahweh.21Yahweh waɓnoh ga; 'Shina, nga zuni juhro a muro le nga wol nluo le nga kahsihi ga pura ri Ahab muna buna ni kwa agh, ni guro ni ɓa kum murung ni a Israila agh. 22Nga tig ɓa liyo ninga ɓa leh Yerobowam muna Nenat, le ninga ɓa leh Baasha muna Ahijah, ate a logshina ngha yehlula le a tig Israila a pag gimashihra.'23Ɗeshiliya Yahweh ye waɓna ga kon Jezebel agh, ki nah, 'Aminlara ka lih nyam Jezebel a girikahri garung la Jezreel.' 24Ɓeni kwa ɗig mami Ahab le wuh a lah magula agh, aminlara ni ka lih nyamme; le aminya ɓakuli ni lih ɓeni kwa wuh a ɓabang ngha."25Ɓwa nyha nghang ninga Ahab, ɓeni Jezebel mahmi sohri a pag gimashihra, le pah muri ri pag gimashihra a kundum Yahweh, 26Ahab pag gi kom yahlung a nji ri gushi agillang, ninga mama aɓa Ammoriya kwa pag ga, aɓayong ni Yahweh woro pussa dum aɓa Isrsila agh.27Ngha Ahab ogni atenana ni ya, san dagrah le le mel teshili giri a ngiri le gonno, nongha a teshili giri le pah yehlula. 28Le tenana le Yahweh zu a bin Iliya ɓa Tishbi, ki nah, 29"A shinna pagha ni Ahab nongshini muri njahli a dumang ngha? Ate nongshina myri njahli a dumang ngha, ni ngi zuni juhro a yeh akara le ya; a yeh akara le muni ni nga zuni ni juhro a muri aɓa leh."
1Abogho tahro ɗuro luwa nyha a ntiri Aram ni Israila agh. 2Le gire zu a yeh bogho ma tahro ye agh, Jehoshafat murung Judah wora bin murung Israila.3Niɓeniya murung Israila wara waɓih aguro le, "N'nyerina ni Ranoth Gileyad agh mami sung ni, keminiya shi nyha sa guɓung ate ye aghi a bih murung Aram?" 4Nina agh nah yi Jehoshafat, "Aka angni nghang pag luwa a Ramoth Gileyad?" Jehoshafat pil yi murung Israila, "Myang ninga weh, aɓwa lang lang ngha ninga aɓwa lo, le apiri lang ngha ninga apiri lo."5Jehoshafat nah yi murung le Israila, "Kukushi al njinjere ari tenana le Yahweh ate mang a pag sang ni kunduna." 6Le murung Israila kpaɓa aɓa agkntumo le Kulli bin mona, abuna woro ihne, le nah yi yang, "Ih ɓi kena Ramoth Gileyad ni luwa, ko ke ih nken ngha?" Anah, "Kehni luwa, ate Murung Kulli ka peh a bih murung."7Keminiya Jehoshafat nah, "Ngho te ya ɓa agkuntumo le Yahweh maɓi bin ɓeni ye sa al gi waɓna agh?" 8Murung Israila nah yi Jehoshafat, "Maɓi ngha nghang mwoh uwo nji bin ɓeni sa al gi waɓna pura Yahweh ka angni ya, Mikaya mina Imlah, keminiya nshiɓina muri ate ih nyha waɓ kuntumo gima ɓonna murang ngha, keminiya se gana." Keminiya Jehoshafat nah, "Ke ih ɓi murung waɓ nina agh." 9Le murung Israila gor ɓa tumo le laghi. "Zuni Mikaya muna Imlah, niɓeni ni."10Niɓeniya Ahab murung Israila ni Jehoshafat murung Judah ngha ɗigha ɓeni kwa agh a muri ngunmurung murung, Mella dagrah murung, a beng a kunjere ingna Samariya, le aɓa agkuntumo kwa ngha ki waɓkuntumo a dum yang. 11Zedekiya muna Kenaanah gilleh muri njeme ma ndollong le nah, "Yahweh waɓna ga; 'Ni ga ni aka pihri aɓa Aram ha a wol yang kwa." 12Le aɓa agkuntumo le Kulli kwa waɓ giri mwoh kwa nina, ki nah, "Kehni luwa a Ramot Gileyad le a gani, ate Yahweh wara peh a boh murung."13Aɓa kuntumo ni woro a gor Mikaya agh waɓteng ri, ki nah, "Niɓeniya shina, aɓa agkuntumo waɓna kuntumo ma ɓonna ri murung le kun yang mwoh muri tenana. Kukushi ih ɓi tenana lo ih ɗig ninga mwoh a ntiri yang le waɓ agima ɓonna." 14Mikaya pilla, "Ni ɗigna le Yahweh kwa, ga Yahweh waɓang ngha ini nga waɓ ɓa." 15Ngha zuni bin murung ngha, murung nah yi, "Mikaya, ih shi kenna Ramot Gileyad ni luwa, ko ke ih shi ken ngha?" Mikaya pil yi, "Kehni luwa le a gani. Yahweh ka poh ni a boh murung."16Le murung nah yi, "Mbende shiyang ɗigni nga allo a kaniyi giri a waɓang guɓung sa agh keminiya njiteng a ntiri lulli Yahweh?" 17Nina agh Mikaya nah, "Nshinna aɓa Israila kwa meshiye a muri ankonno, ninga anjuh ni nyha ni lelgiri ya agh, le Yahweh nah, 'Aɓayong ni nyha ni telelah agh. Ih ɓi ɓeni kwa agh ɓi nyerra leh a ololo.'"18Nina agh murung Israila nah yi Jehoshafat, "Ni nwaɓoh ih ni ih waɓkuntumo ma ɓonna murang ngha, keminiya mashihra ni mwoh agh?" 19Le Mikaya nah, "Ngha nina agh og tenana le Yahweh: Nshinna Yahweh ɗigha muri ngungmurung murung le, le aɓa luwa ɓakuli mgha tangha a kahri a nji bih malih ni nji ma kahtang. 20Yahweh nah, 'Yang ka sor Ahab, nina agh ate ih kahy le ih kpah a Ramot Gileyad?' Mwoh leyang waɓ ga le maɓi waɓ go wo.21Le bongho pura dum, tangha a kundum Yahweh, le nah, 'Nga sohri.' Yahweh nah yi, 'Ni yellang?' 22Bongho pilla, 'Nga woro le nga ɗig bongho ma yiri a kun aɓa agkuntumo le kwa.' Yahweh pilla, 'Aka sohri, le aka ganni. Wor niɓeni le a pag nina." 23Niɓeniya shina, Yahweh tigna bongho ma yiri a kun aɓa agkuntumo lo ni kwa, le Yahweh waɓna juhro ate muro."24Le Zedekaya muna Kenaanah, puro, zu wol Mikaya a tenkih, le nah, "Njinjere ma yenni bongho le Yahweh bollo puri rang ke waɓni tenana ro?" 25Mikaya nah, "Shina, aka shini a kara wo ngha aka woro a vulli a kangna ntiring ngha."26Murung le Israila nah yi guro le, "Bol Mikaya le a tolli a wori bin Amon, magula bol lah magula, ni a bin Joash, munang. 27Nah yi, 'Murung nah, Ntig ɓeni a bin kuro, le mpih brodi ni muru binkonna sete nyere kukotro." 28Le Mikaya nah, "Ngha a nyere kukotro le, Yahweh ni waɓtenana a nji binang ngha, Le ɓuhro ih, "Nteshi kiri yong ri ga, a yong aɓayong kwa."29Nina agh Ahab, ni Jehoshafat, murung Judah, woro a Ramot Gileyad. 30Murung Israila nah yi Jehoshafat, "Nga songri rang le nga ka kun luwa, keminiya mel dagrah murung lo." Nina agh murung Israila songri muri le woro a kun luwa.31Niɓeniya murung Aram wara tigha amagula le anyeh gwoh piri le woro mwoh pur lum pura muri ɓahri, ki nah, "Ke ih ɓi nwolrung ni ɓwa makyena ko magula agh. Nga wolrung ni murung Israila ini mwoh. 32"Gire pagha ngha amagula le anyeh gwoh piri shinni Jehoshafat agh anah, "Ni njiteng murung Israila ni." A pilla a wolli, nina agh Jehoshafat magjollo. 33Gire pagha ngha amagula le anyeh gwoh piri shinni ih murung Israila ni ya agh, a nyere a pirri.34Keminiya ɓwa ngha nghang tah ntah a gung le tah murung Israila a mintiring le tongho le. Le Ahab nah yi ɓa kog nyeh gwoh piri le, "Gbinna le a tolla a puri a kun luwa, ate kumna pinye mashihra."35Luwa egh gulo shihra a kare le murung ngha a angna ɗigha a nyeh gwoh piri ki shin aɓa Aram. Wuh ni kapolla. Nkilla le soɓɓoh a yeh nyeh gwoh piri. 36Le ngha kunbang pagni kara ki ingni ni ya, jollo ɓuah a ntiri ɓa luwa kwa, ki nah, "Ɓeni kwa agh ih ɓi wora lah; le ɓeni kwa agh ih ɓi nyere wora nji kasa njeh le37Nina agh murung Ahab wuh le a zuni samariya, a lingshi a Samariya. 38A lag nyeh gwoh piri ye a guguri ma Samariya, le aminlara langshi nkilla le (be ni pag ba amanjah ki sushi nghang ngha), ninga mama tenana le Yahweh woro waɓ ɓa.39A muri agima sa ni kon Ahab agh, aga kwa pag ga, lahmurung ni ɓag ni mililh njung lusung ngha, ni alah magula ni ɓag kwa agh, ni a nyongli yang a giɓomteng le gipagna le amurung Israila agh? 40Nina agh Ahab wuh nongni akahyi, le Ahaziya muni nongmurung a tuhkushi.41Le Jehoshafat muna Asa ingna a nongmurung a muri Judah a yeh bogho ma ihne le Ahab murung Israila. 42Jehoshafat ngha ni bogho woro mwoh pure lum pur tongno ngha ingni ni a nongmurung ngha, le nongmurung a Urushelima-bogho tongno. Lulli ngih ih Azubah, muna ma ngalang le Shilhi.43Ginya a njinjere le Asa, tehri; ni pil bzumi ri yang ngha; pagna gi maɓonna a kundum Yahweh. Ngho te ya ni pushiyi a bin ma gushina agh. Aɓayong ngha wa uwo ki ɗahra ni pingshi gi susunang bin agillang. 44Jehoshafat tig ololo ntiri yang ni murung Israila.45A temuri agi ma sa ni kon Jehoshafat agh, ni masso ni masso ɓaluwa le ni ɗum ma, ni pagha le a kehni luwa agh, ni a nyongli yang a giɓomteng le gipagna le amurung Judah? 46Pushiyi na a njeh kwa aɓa pag njah ri agillang ni kwa uwo a yeh akara le tehri Asa agh. 47Murung nyha nghang a Edom agh, keminiya makushi ni bol be.48Jehoshafat gilla agi sassa muru le Tarshish; a woro a pon zinariya a Ophir, keminiya ni a ken ngha nyha ate wamma le gisassa muru leyang a Ezion Geber. 49Le Ahaziah muna Ahab nah yi Jehoshafat, "Le ih ɓi aguro lang a bilmuru ni aguro lo a gisassa muru." Keminiya Jehoshafat ni ag ga. 50Jehoshafat wuh nongni a akahyi le a lingshi ni yang a lah magula le Dauda, kahyi; Jehoram muni ɗig murung a tuhkushi.51Ahaziya muna Ahab ingna a nongmurung a muri Israila a Samariya a yeh bogho ma lum pure tonɓahri le Jehoshafat murung Judah, le nongmurung bogho ɓahri a muri Israila. 52Pagna ga gimashihra ni ya a dum Yahweh le ginya a njinjere le tehri, ni njinjere le ngih, ni a njinjere le Yerobowam muna Nebat a nji bin kehni ni Israila a pag gimashihra. 53Pagne Baal tumo ni gushi le nina agh lushina yahli Yahweh, Kulli le Israila, lushi yahli ninga mama tehri woro pag ga.
1Mowab tolmurung ri Israila a nzum nluo le Ahab. 2Le Ahaziya kpah a ɓa tahra kun kangna le lah bikuli ni Samariya agh, le kum pinye. Nina agh tahshi aɓa kuntumo le nah yi yang, "Nworo, n'ihli Baal-Zebub, kuli le Ekron, ko nga gan kum iritenna ri pinye lang."3Keminiya malaika le Yahweh nah yi Iliya ɓa Tishbi, "Logho, woro ke lungri ni aɓa kuntumo le murung Samariya, le a ihli yang, 'Ih n'ngha ate Kulli nyha a Israila agh ke nga ka a ihli Baal-Zebub, kuli le Ekron? 4Ngha nina agh Yahweh nah, "Ni a wo suhlo a muri alla ni a wo nong nghang ngha; ngho te ya a njiteng ngha aka wuh."" Le Iliya woro.5Ngha aɓa kuntumo nyenni bin Ahaziya agh, nah yti yang, "Palang ke nyere?" 6Anah yi, "Ɓwa zu a bin sung ɓeni nah yi sung, 'Nyerra bin murung ɓeni tahshi yong ngha, le n'nah yi, "Yahweh nah: 'Ih ate Kulli nyha a Israila ke a tahshi abuna ni ih ɓi a ihli Baal-Zebub, kuli le Ekron? Ngha nina agh ni awo suhlo a muri alla ni a nong nghang ngha; ngho te ya a njiteng ngha aka wuh.'""7Amaziya nah yi aɓa kuntumo le, "Jah ɓwa mang, a ɓeni zu lungri ni yong le waɓ ɓa atenana ni ri yong ngha?" 8A pil yi, "Mel dagrah ma saɓna ni a gil ni nyong ni nguri ma nguɓu ni kura ɓuhni ya." Nina agh murung pilla, "Iliya ɓa Tishbi ni."9Le murung tutti magula luwa ni aɓa tahluwa woro ɓahri pur lum bin Iliya. Magula luwa egh wora bin Iliya a ba ih ɗig nghang a muri dingli ya. Magula luwa waɓ tenana ri, "A weh, ɓwa le Kulli, murung nah, 'Suhlo.'" 10Iliya pilla le nah yi magula luwa, "Ngha mini ɓwa le Kulli ya, ih ɓi gishe puo a ɓakuli le ih pingso ni abuna lo ni woro ɓahri pur lum agh." Le gishe puro a ɓakuli le pingshi ni abuna le ni woro ɓahri pur lum agh.11Ɗeshiliya murung Ahaziya tutta bin Iliya magula tahluwa ni aɓa tahluwa maɓi woro ɓahri pur lum. Magula luwa egh nah yi Iliya, "A weh, ɓwa le Kulli, murung nah, 'Suhlo ni kara.'" 12Iliya pilla le nah yi yang, "Ngha mini ɓwa le Kulli ya, ih ɓi gishe puro a ɓakuli le ih pingso ni abuna lo ni woro ɓahri pur lum agh." Ɗeshiliya gishe le Kulli puro a ɓakuli le pingshi ni abuna le ni woro ɓahri pur lum agh.13Kwa ɗeshiliya murung tutti ngure ma tahro agarahluwa woro ɓahri pur lum. Magula luwa ni woro, gungha njahli a dum Iliya, le jim nieh le, le nah yi, "A weh, ɓwa le Kulli, njimno, ih ɓi usulo lang ni usulo lo le aguro lo ni woro ɓahri pur lum ɓi ɗig gimaɓonna a njioh. 14Njiteng ni, gishe pura a kuli le pingshi amagula luwa ma kunduna ni ɓahri ya ni abuna leyang, kemini niɓeniya ih ɓi usulo lang ɗig gimaɓonna a njioh."15Malaika le Yahweh nah yi Iliya, "Wor nini. Ka ɓang ngoɓong ngha," Nina agh Iliya logho le wor nini bin murung bin murung. 16Kunbang fitong ngha Iliya nah yi Ahaziya, "Ga ni Yahweh waɓa, 'A tutti aɓa kuntumo a ke ihli Baal-Zebub, kuli le Ekron. Ih ate Kulli nyah a Israila agh bin ɓeni aka ihla ate gi waɓna agh? Nina niɓeniya, ni awo suhlo a muri alla ba a nong nghang ngha; a wuh a njiteng.'"17Nina agh murung Ahaziya ari tenana le yahweh ni Iliya woro waɓ ɓa. Joram ingna a nongmurung a tuhkushi, a yeh abogho ma ɓahri le Jehoram muna Jehoshafat murung Judah, ate Ahaziya nyha ni muna buna agh. 18A temuri agi ma sa ni kon Ahaziya agh, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung Israila agh.
1Gire pagha, ngha Yahweh ka tolli Iliya ka wori a kuli ya a nji ri gungnyamuru agh, 2Ie Iliya ni Elisha ɗag Gilgal. Iliya nah yi Elisha, "Ɗigha ba, kukushi, ate Yahweh tahshi nang a Bethel." Elisha pilla, "Ni ɗigna le Yahweh kwa, le ninga mama a ɗigni ya, ni ngi ɗagho agh." Nina agh le a wora Bethel.3Amuna amalah aɓeni a Bethel zu a bin Elisha le nah yi, "A yerina ih Yahweh ka tol telelah lo a bino ni kyari?" Elisha pilla, "Eh, nyerina , keminiya ke ih ɓi nwaɓ teng muri ya." 4Iliya nah yi, "Elisha, lellang ba, kukushi, ate Yahweh tahshinang a Jeriko." Le Elisha pilla, "Ni ɗigna le Yahweh ni ɗigna lo kwa, ni ngi ɗagho agh. Nina agh a wora Jeriko.5Le amuna amalah aɓeni a Jeriko agh zu a bin Elisha le nah yi, "A yerina ih Yahweh ka tol telelah lo a bino ni kyari?" Elisha pilla, "Eh, nyerina , keminiya ke ih ɓi nwaɓ teng muri ya." 6Le Iliya nah yi, "Elisha, lellang ba, kukushi, ate Yahweh tahshinang a Urdu." Le Elisha pilla, "Ni ɗigna le Yahweh ni ɗigna lo kwa, ni ngi ɗagho agh. Nina agh a yangha ɓahri ya a wora.7Kunbang fitong ngha, woro ɓahri pur lum le amuna amalah tangha kukwo ki shin yang ngha a yangha ɓahri ye tangni a Urdu agh. 8Iliya tol gi ɓugharung le, karrih, le wol muru ne. Ɓangha muru koriyo a nji bang ɓahri, nina agh a yangha ɓahri ya a ɗura muri njeh ma yunna.9Gire pagha, ni nzumo ni ɗuri ya, le Iliya nah yi Elisha, "Ihlang mang nga pagho kedebang a ntollang a bino." Elisha pilla, "Kukushi ih ɓi nkum ɓuhro bongho lo ɓahri a rang." 10Iliya pilla, "A ihlina te gima dungrina. Ningo te kwa agh, ngha a shinang a tollang bino, le ga ka pagha ro, keminiya nyha nina agh le, ni ih pag ri ya."11Ngha a wo woro ni awo nahteng ngha, shinna, nyeh gwoh piri ma gishe ni apiri ma gishe puro, mama koriyi abuna egh ri yang, le Iliya woro a kuli a yeh gungnyamuru. 12Elisha shinne le magjollo, "Tehrang, tehrang, anyeh gwoh piri le Israila ni aɓa kogpiri leyang!" Ni ye ɓuhri shin Iliya, le bol dagrah le kanangiri le sahni akande ɓahri.13Tol gi- ɓugharung le Iliya mama kpah ko agh, le woro ke tangha a kun ɓangha muru Urdu. 14Nyim muru egh ni gi ɓugharung le Iliya mama kpah ko agh le nah, "Yahweh nghe, Kulli le Iliya?" Ngha nyimni muru agh, koriyo a nji gibang ɓahri le Elisha ɗuro.15Ngha amuna amalah aɓeni pura Jeriko shinni ɗuri a bin yang ngha, anah, "Bongho le Iliya suhlina a muri Elisha!" Nina agh a zu a lungri nini, le a gungha njahli a dumi kanangiri yang. 16Anah yi, "Shina niɓeni, a ntiri aguro leyong abuna ɓa masso ngha nghang woro ɓahri pur lum. Ih ɓi a woro, sa ihla, le a shinbang te telelah lo, gor le Bongho le Yahweh tolle le ɓuhyi ko a yeh ankonno ko a ɓongrong." Elisha pilla, "Oh o, ke ih ɓi ntahshi yang ngha."17Keminiya a tang jimni Elisha ha iriɓiyina bolli, nah, "Ntahshi yang." Le a tahshi abuna woro ɓahri pur lum, le a ke albang ma akara tahro, keminiya ni a kumi ya. 18A nyera bin Elisha, ngha yangha uwo a ɗigni a Jeriko agh, le nah yi yang, "Ni nah yii yong, 'Ke ih ɓi nken ngha'?"19Abuna ni a lah magula egh ya nah yi Elisha, "Shina niɓeni, gipagna a lah magula ni ya ma poshi yahlung ni, ninga mama telelah lang ki shin ngha, keminiya muri ni ɓottiya le njahli nyha ki pushi gissoro agh." 20Elisha pilla, "Nzuni nghang koro mapiyo le nsoɓ muahɗolong yeh," Nina agh a zunih a bini.21Elisha woro a tuhmuru ma sagna le soɓ muah ɗolong nghe a yeh, le nah, " Yahweh waɓna ga, 'Mpahne muru egh irritenna. Logha ri kunbang ni woro, nluo nyha wa uwo agh ko njahli ma wuhna agh.'" 22Nina agh muru egh ya pilla yarata ha zuni ni kyari, ari tenana mama Elisha waɓ ɓa.23Le Elisha ɗag be wora Bethel. Ngha yangha njinjere ih wori ya, amuna buna pura lah magula egh le jolli, anah yi, "Wora bogho, a weh ɓa muri gangna! Wora bogho, a weh ɓa muri gangna!" 24Elisha pil nzumi le shin yang; le nyom yang ni lulli Yahweh. Le angih nlahra ma ngalang ɓahri puro a ngung sahniyi amune ni woro ɓahri pura muri ɓahri. 25Le Elisha ɗag be wora a muri nkonno Carmel, le a be ya nyerra a Samariya.
1Niɓeniya a yeh bogho ma lum pure tonpur tahro le Jehoshafat murung Judah, Joram muna Ahab ingna a nongmurung a muri Israila a Samairya; Nongna murung bogho lum pur ɓahri. 2Pagna gimashihra a dum Yahweh, keminiya nyha nonga tehri ni ngih ya. ate pushina agbinrah tahli ni a tigsa ate Baal mama tehri woro gil agh. 3Ngha nina kwa agh billa ri agimashihra ni Yerobowam muna Nebat, ɓeni tig Israila a pag gimashihra agh; ni pil nzumi ri yang ngha.4Niɓeniya Mesha murung Mowab lella anjuh. Bolla ih ka pih murung Israila anjuh 100,000 ni njinguri le agamnjuh 100,000. 5Keminiya a nzum nluo le Ahab agh, murung Mowab tolmuri ri murung le Israila. 6Nina agh murung Joram ɗag Samariya a kunbang nghe ate kpaɓmuri Israila kwa ate pag luwa.7Tutti kuntumo bin Jehoshafat murung le Judah, ki nah, "Murung le Mowab tolla muri rang. Aka kah ni meng a pag luwa ni Mowab?"Jehoshafat pilla, "Nga ka. Myang ninga weh, aɓwalang ninga aɓwalo, apiri lang ninga apiri." 8Le nah, "A nji njinjere ma yeni sa kanih yang luwa?" Jehoshafat pilla, "A nji ri njinjere ma ɓalusung le Edom."9Nina agh murung Israila wor ni murung Judah ni murung Edom. A gangla a kangna ma akara tonɓahri, le ngha muru ni aɓa tahluwa ka nuh agh nyha ko ate agiluwo ni wor ni yang ngha. 10Nina agh murung Israila nah, "Mang ga? Yahweh gorra amurung ni tahro ni ya ate ka pah yang a bih Mowab?"11Keminiya Jehoshafat nah, "Ih ɓa agkuntumo le Yahweh nyha, ate saihli Yahweh a nji bini ya?" Mwoh a ntiri aguro le murung Israila pilla le nah, "Elisha muna Shafat ngha ba, ɓeni soɓ muru a bih Iliya agh." 12Jehoshafat nah, "Tenana le Yahweh ngha bini." Nina agh murung Israila, Jehoshafat, ni murung le Edom woro a bini.13Elisha nah yi murung Israila, "Mang nga pag ni weh? "Wora bin aɓa agkuntumo le Kulli le tehro ni ngwoh."Nina agh murung Israila nah yi, "Oh o, ate Yahweh wara gorra amurung ni tahro ni ya bin mona ate ka pah yang a bih Mowab." 14Elisha pilla, "Ni ɗigna le Yahweh magula muri ga kwa agh, dum ɓeni ntang nghang ngha, ngha ni ngushi kundum Jehoshafat murung agh le, ke ni ngi teshi kirang ro agh, ko shino ma agh.15Kemini niɓeniya zuni nghang ɓa tuh ngya." Le ɗigha ngha ɓa ngwang ntah wollih ya, bih Yahweh suhlo a muri Elisha. 16Nah, "Yahweh waɓna ga, 'Ntum atuhli nɗungshi ɓa ɓanghamuru ma yumna ni. 17Ate Yahweh waɓna ga, 'Ni nga shin gung, ko nga shin murukuli ya, keminiya atuhmuru ni ka ɗunso ni muru, le nga nuh, a yong, ni agiluwo leyong kwa.'18Gi ma kyenna ninga a nji Yahweh. Ɗeshiliya ih pah yong lihluwa muri aɓa Mowab. 19Nga kanni luwa ri lah magula ni alah magula ma ɓonna, nkoriyi angung maɓonna ni kwa agh, ngirra atuhmuru kwa, ni mɓihyi njahli maɓonna ni kwa agh ni atahli."20Nina agh ni beri ni kunbang ma pah ɗahra agh, amuru pura a nji Edom, le njeh egh ɗungso ni muru.21Niɓeniya ngha aɓa Mowab kwa ogni ih amurung zuna a pag luwa ni yang ngha, a gorra aɓeni kwa gullo yarata ken kur gibura ɓuhni ya, ni aɓeni uwor yang ngha, le a tangha a kun njang. 22A logni beri kpikpi ya le kara ni ki tol njih yang muri muru. Ngha aɓa Mowab shinni muru ni nongho ki shin yang ngha, a shini bangha ninga nkilla. 23Anah, "Nkilla ni ga! Amurung nghe a njiteng ngha juhrina, le a wolla nluo ari yang! Niɓeni nina agh Mowab, ih ɓi shi ka ponna agiri leyang!"24Ngha a zuni bin ɗamma le Israila agh, Israila logho le wolla aɓa Mowab, aɓeni ɓangha a dum yang ngha. Aɓa tahluwa le Israila pirih yi yang ɗur njeh egh, wolli yi nluo yang. 25A ɓihyi alah magula leyang, ni njahli maɓonna leyang ɓeni kwa agh ɓuhyi atahli ha vulliyi njahli ye. A girri yi atuhmuru ni kwa agh ni koriyi angung maɓonna ni kwa agh. Kir Hareseth ni mwoh a ɗagha ni atahli le a bin tangha leyang. Keminiya aɓa luwa kur ri yang ni antangso a kangni le a pag luwa.26Ngha murung Mesha le Mowab shinni ih luwa lihna yang ngha, tolla abuna ɓa garabwoh woro tongno tonɓahri ih ka ɓunno ika bin murung Edom, keminiya ni ganni ya. 27Le tol muni magula kwa, ɓeni ɓor le ka nongmurung a tuhkushi ya, le peh gipahna ɗahra pingsa a muri garrung. Nina agh yehlula magula logho ri Israila, le aɓa tahluwa le Israila ɗag murung Mesha le nyerra a njeh leyang.
1Niɓeniya malle moh antiri amuna aɓakuntumo ɓin Kulli ju ni ɓwa aɓin Elisha, ki na ih ma, "Deng loni ki pag ɓurang gha wuhna, ke ngha teh anyerina ih ɗengla lo ngha ki ɓang Yahweh. Niɓeniya ɓapahtangma juna ka pona amunang ɓari aka ɗigha a guro le. 2Ke Elisha nayi ɓamah ghe, "Mang nga wawi pagho le? Waɓang mang awogha ni alah le? "Bamah ghe na, "Nsari lah lo nyani guɓang alah gha, nkori murung ni tan."3Le Elisha na, "Puro woro ake ag ingwari ankori aɓih a ɓwo ma murikala, akonri, mama guɓung nya a yeyang gha. Ag ingwari ninga mama kwa aka wawi kum gha. 4Le a ingna aye, Le a gir kunkangna anjumo weh na amuno muɓuna, Le a so murung aye ankori ghe, a pushi mama ɗungshi gha atig sa."5Ke ɓamah ghe ɗag Elisha le ke gir kunkangna amuri, ihni na amuni maɓuna. Ajuni ankori ghe a ɓing ɓamah ghe, le ɗungshi yang ni murung. 6Bang pagha ankori ghe ɗungshi na, ɓamah ghe nayi muni maɓuna juni nghang nkori ma ɓi." Keminiya muni ma ɓuna nayi ɓamah ghe, "Ankori nya wa o gha." Ngha murung ni ki pur gha tangha nje.7Ngha ɓamah ghe ju le waɓi ɓah ɓura le Kulli. ɓahbura ghe na, "Woro, mag murung ghe; nwa tangma ni muro gha, le nshile gah wa o gha ɗingne na amuno maɓuna."8Kara moh le Elisha gya wora nje-shunem ɓa ɓamah magula ɗinghang gha; ɓamah ghe nayi ihɓi lih nnu ni ni. Ke ju ɗigha kara ni kwa Elisha ju ki wori nji ɓyeh gha, ih ka tangha ih lih nnu ɓyeh. 9Bamah ghe waɓi ɓuri, "Nibeniya shina, njin yerina in ɓeni gha ɓahɓura ma gerenteng le Kulli ninga ju ki wora ɓa teɓi-teɓi gha.10Deh ih shi gihyi Elisha minkang na amuri kangna le sung ni, le ɗeh ishi ɓug kala a ye, ɗeshile, ngun murung, ni gih pa poshiɓang. Le ɓang pag kwa jwa ɓisung le, ihka ɗiya ɓyeh" 11Le kara ye pila ju ɗeshi Elisha tangha ɓyeh, sulo akangna ghe le uslo ɓyeh.12Elisha nayi ɗengla le Gehazi, "Gor mashunamen niǃ Ngha ɓaɓubira ghe gori ɓamah ghe gha, ɓamah ghe tangha ɗumi. 13Elisha nayi ɓaɓura ghe, "Nayi ɓamah ni apag na gani ni ate apaghi sung ɓoro. Mang apagho le ? Ih shi wateng maɓona amuro aɓing murung ko magula le aɓatah luwale?''' Bamah pila na,"Nɗigha antiri aɓalyang."14Le Elisha na, "Ke, mang sa paghi ɓomah ni?" Gehazi pila na, Fakat, ɓamah ghe nya ni muna gha, ngha te ɓuri yayina." 15Le Elisha pila na, "Gor ɓamah ghe." Ngha gori ɓamah ghe gha, ɓamah ghe tengha akun kangna. 16Elisha na,"Bang ma ɓogho ninga, a ɓogho moh ni le, akayuli muna ɓuna." Bamah ghe na,"o o, ɓeni ki pag telang ni pag ɓuhɓura le Kulli gha, ke paghi nsarila lo yeri gha."17Keminiya muna kpa ayeh ɓamah ghe le ɓil muna ɓuna aɓang ninga ma ɓye aɓogho ni kpatye gha, ninga mama Elisha waɓɓi ɓamah ghe gha. 18Ngha muna ghe gulli gha, kara moh le puro ju aɓing teri, ɓeni ni aɓa tolgisoro gha. 19Muna ɓuna ghe nayi teri,"Murang, murang." Teri nayi ɗengla le, "Tol muna ɓuna ni wori ɓing ngi." 20Ngha ɗengla ghe, tolli muna bunaghe le ajuni aɓing ngi gha, muna ghe ɗiya ɓel ɓamah ghe kenna akara ngha murung le ngha wuh.21Le ɓamah ghe logho le ke nongshi muna ɓuna ghe akala le ɓahɓura le Kulli, gir kunkangna, le wara ajiɓang. 22Bamah ghe gor ɓuri, le na, "Kukushi tashi nghang ɗengla lo moh ni mburje moh ate ihɓing kara ihg kena ɓing ɓahɓura le Kulli le ihg nyere."23Bura ɓamah ghe na,"Temang ke aka ɓini nikyari le? Sheri ni sag gha ngha teh kara uslo Sabbath le aɓaYahuda ni gha." Bamah ghe pila na "Ih ka ɗig kukotro." 24Ngha ɓug gih ɗigna amuri mɓurje le nayi ɗengla,"Nonghi ni kara, ke a ashi kara ate murang gha shete nwaɓo ni na."25Le bamah ghe woro le ju kum ɓahɓura le Kulli a nkono nje-Carmel. 26Kukushi nangha ake kum bamah gho le a nayi, 'Gah kwa gha ngha yaratah le? "Bamah ghe pila na, "Ngha kwa yarata."27Ngha juni aɓing ɓahɓura le Kulli a nkono gha, bamah ghe ɓol kushi ɓahɓura ghe. Gehazi ju gyaɓ ka tuti bamah ghe tiko, keminiya ɓahɓura le Kulli na, "Daghi ni muri, ate giri ni gangshi ɗuɗuk, ke Yahweh songri na ga gangshi gha arang, le ni waɓɓang teh guɓung ngha."28Ngha bamah ghe na, "ɓeni pag telang ngha, ihg illino ate muna ɓuna le ? Ning na ma, "Ke ihɓa sorang gha le ?" 29Ngha Elisha nayi Gehazi,"Kuro le atol gara langni. Wora lye bamah ni. Nlongno ni ɓwa le, ke amaghi kun ngha, le ngha ɓwa magho kun le, ke apil gha. Ke nnoghi gara langni a kunɗum ɗeng ghe."30Keminiya ngi ɗeng ghe na, "Ninga mama Yahweh ngha ni ngung gha, le ninga, mama awogha ni njung gha, ningi ɗagho gha." Le Elisha logho le sogha tye. 31Gehazi kara aɗung yang le ke nongshi gara akung, ɗum ɗeng ghe keminiya ɗeng ghe ni nateng ko og ɓang gha. Le ngha Gehazi nyere ju kum Elisha le waɓɓi ki na, "ɗeng ghe ni log gha"32Ngha Elisha ɓilli ɓang alah ghe gha, ɗeng ghe wuh na le ngha wa nnogha amuri kala. 33Le Elisha igna aye le gir kunkang na amuyang ayanga ɓari le jim Yahweh. 34Le wora ɓiKulli le nnogha amuri muna ghe; tig kuni ari kung muna ɓuna ghe, anji arianji muna ɓuna ghe, ni aɓih amuri aɓih muna ɓuna ghe. Nnogho ɗara amuri muna ɓuna ghe, le ngiri muna ɓuna ghe woh pih.35Ngha Elisha logho le gya kangni ɓah kangna le ye ɓugtye le nnogo ɗara amuni muna ghe. Muna ghe teshe kuni tomɓari le loshi anjiǃ 36Le Elisha gor Gehazi le nayi,"Gor mashunamenǃ "Le gor bamah ghe, le ngha bamah ghe juni aye kangna gha, Elisha na, "Tol muna maɓuna." 37Le bamah ghe nongho ni kunɗumi nje aɗum ɓahɓura ghe, le tol muni maɓuna le pura njiɓang.38Ngha Elisha ju ɗeshi anje-Gilgal. Yalo kpana anje ghe, le amuna aɓakuntumo ɓing Kulli ngha ɗiya aɗumi gha. Nayi ɗengla le, "Tig nkori magula amuri gishe le alami amuna aɓakuntumo ɓang Kulli ɗeresongho." 39Moh le yang puro waro alusung ke tuyi mbusongho. Kum mingara songho mama lusung gha le kpaɓi amɓugiri ni ka pere ka ɗungshi ɗahra magula lehǃ Kar gha. Akashiyi agre kwa le asoɓa ari geresongho ghe, keminiya na ayeri aza agire gha.40Le a soɓ ɗeresogho ghe aɓwa ihɓa lih. Aɗumi, ngha ayanga alih ni gha, amag jolo,"ɓahɓura le Kulli, nlo ngha ankori ni ǃ "Le aɗag tele lih gireh. 41Elisha na, "Ihg juni kasumu." So kasumu ghe a nkori ghe le na, "Ihg soɓi aɓwa ni ate alih. Le guɓung nya ankori ghe mama ka pag tunang gha.42ɓahbura pura nje -Baal shalishah ju aɓing ɓahɓura le Kulli le juni brodi wura moh mama apag ni nji alkama gha a lugru le ninga ɗahra ma njigiri mama pongisoro ni ɗuna gha. Le na,"Ihg pih aɓwa gah ihɓi alih. 43ɗengla le na, "Mang nga pih aɓwa ni worotongno gha le ?"Keminiya Elisha na,"Pih aɓwa gah,ate alih, hake Yahweh ki na, Aka lih le aka ɗag nshile.''' 44Le ɗengla le tighi aɗung yang, alih, ngha aɗag nshile ninga mama teh Yahweh waɓi yang ka pag gha.
1Niɓeniya Naaman, magula ɓaluwa le aɓa tahluwa le murung Aram, ɓwa magula ni ma gushina ni a shina le telelah le, ate nji bini ni Yahweh ke pahni Aram lihluwa. Ini ɗeshili garaluwa, keminiya ini ɓa irrishihra. 2Aɓa Aram wara a kpaɓa iɓgiri le a bol muna ngalang ma kyenna a njeh Israila. Ih paghi mahmi tumo.3Muna ngalang nghe nah yi ngi lah le, "Agha lang ni ke telelah lah kehna a shin ɓa agkuntumo le Kulli veni a Samariya agh! Le ih pih telelah lang irritenna ari irrishihra le." 4Nina agh Naaman ingna bin muirung le waɓih ga muna ngalang nghe ni a tollo a Israila agh waɓ ɓa.5Nina agh murung Aram nah, "Wor niɓeni, le nga tutti kuntumo bin murung Israila." Naaman woro le tol talent lum ma azurfa, woro tongno lum topur mwoh le Zinariya, ni adagrah lum ma ariyi na. 6Ɗeshiliya tolla gi nyonglina kuntumo kehni a bin murung Israila ki nah, "Niɓeniya ngha kuntumo ni bilbang bino agh, aka shini ih ntutti na Naaman guro lang a bino, nina agh ate aka pih irritenna ari irrishihra le."7Ngha murung le Israila billi kuntumoe ya, sahn dagrahle le nah, "Mini Kulli, ke nga gan wol nluo ko tig ni usulo, ke ɓeni ki alla ih ɓi mpih ɓeni irritenna ri irrishihra le? Nshini ninga yangha ih al logshi sagshirung ni meng ngha."8Nina agh ngha Elisha ogni ih murung le Israila sahna dagrah le ya, tutti kuntumo bin murung ki nah, "Pallang ke a sahn dafrah lo? Ih ɓi zu a binang niɓeni, le ih ka yere ih ɓa agkuntumo le Yahweh ngha a Israila." 9Nina agh Naaman zu ni apiri le ni anyeh gwoh piri le, le tangha kunjere leh Elisha. 10Elisha tahshi ɓa kuntumo le bini, ki nah, "Woro ke ɓullo kanangiro a Urdu mbende tonɓahri, le nguɓ ngiro ka nyerra be; a ɗig kunwar."11Keminiya Naaman pag yehlula le woro le nah, "Nshina, ntollo ih ka puro ih zu a binang ba le ih tangha ih gor lulli Yahweh Kulli le. le ih gogri bih be le ih peng irritenna ri irrishihra lang. 12Ih Abanah ni Pharpar, aɓangha muru ma Damaska, ni uwor amuru ni kwa a Israila agh? Ni logle nsuhso a yeh yang le nkum irritenna agh?" Nina agh pilla le woro ni yehlula.13Le aguro le Naaman zu gyaɓ le waɓtenana ri, "Tehrang, ngha ɓa agkuntumo le Kulli tigho ih ɓi a pag dungrina agh, ni awo paghi ya? Ni yellang ni ɓuhro egh, ngha nah wo, 'Ɓullo a muru kanangiro le aka kum irritenna'?" 14Le woro ke ɓullo kanangiri mbende tahro a Urdu, bil gi waɓna le ɓwale kulli. Nguɓ ngiri nyerra be ɗeshili ninga nguɓ ngiri minbangna, le kumna irritenna.15Naaman nyerra bin ɓwale Kulli, ini ni aɓa ginya le, zu le tangha a dumi. Nah, "Shina niɓeni, nyerina ih Kulli nyha a ngunjah kwa agh se a Israila. Ngha nina agh, kukushi agha agipahna ni bih guro lo ni ya. 16Keminiya Elisha pilla, "Ni ɗigna le Yahweh, dum ɓeni ntangha nghang, ni ngi ag guɓung ngha."Naaman jim Elisha ih ɓi ag gipahna, keminiya shiɓɓa.17Nina agh Naaman nah, "Ngha nyha nina a agh, le jimna ih ɓi a pih guro lo gitolla le ambuljeng ɓahri, ate log niɓeniya, guro lo ni wa ye pah ɗahra pingsa ko ɗahrih kuli ma ɓi sa agh keminya Yahweh. 18Ari ga mwoh ni ya, ih Yahweh tol yi guro lo gimashihra le, ini, ngha telelah lang ingna a leh Rimmon ka gushi a be, le ih engha rang le nga gungho kanangirang a leh Rimmon, ngha gungha njeh kanangirang ngha a leh Rimmon agh, ih ɓi Yahweh tol gimashihra le guro lo a muri tega." 19Elisha nah yi, "Woro ololo." Nina agh Naaman woro.20Ginya ni sang wora duna agh, ngha Gehazi guro le Elisha ɓwale Kulli waɓih kanangiri, "Shina, telelah lang ɗagna Naaman ɓa Aram ari ni ag gipahna ni a bih zuni ya. Ni ɗigna le Yahweh, nga ɓangha tye le nga ag giri a bini." 21Nina agh Gehazi kuratye Naaman. Ngha Naaman shinni ɓwa ki ɓangha tye ya, suhlo a nyeh gwoh piri le lungri nini, nah, "Ga kwa agh yarata?" 22Gehazi nah, "Ga kwa agh ngha yarata.Telelah lang tahshinang, ki nah, "Shina, niɓeniya basa adenah ɓahri abuna amuna aɓa agkuntumo le Kulli zuna binang a pura a dingli njeh Ifraimu. Kukushi pah yang talent le azurfa ni adagrah ɓahri."23Naaman pilla, "Mpagna bin murubang ri poh talent ɓahri." Naaman jim Gehazi le kur aluwa le talent ma azurfa ɓahri, ni adagrah ɓahri le tighi aguro le ni ɓahri a muyang, aɓeni tolla aluwa ma azurfa dum Gehazi ya. 24Ngha Gehazi zuni a dingli ya, agha aluwa ma azurfa ye a bih yang le songri yang a lah; tutti abune, le a woro. 25Ngha Gehazi ingni ni ke tangha a dum telelal le ya, Elisha nah yi, "Nji yebbang ni a pur nghang Gehazi?" Pilla, "Guro lo ni kena bang bung ngha."26Elisha nah yi Gehazi, "Ih bongho lang nyha ni weh ngha ɓeh pilli ni nyeh gwoh piri le ate ka lungri ni weh ya? Ih kunbang ninga ma ag bollo ni adagrah, a zaitun, ni inabi, anjuh ni andah, ni aguro ma buna ni aguro ma ngalang? 27Nina agh irrishihra le Naaman ka nyerra muro ni aminkahwo ha ke kene." Nina agh Gehazi ɗag kundumi, ɓa irrishihra pupwat ninga nji nguri.
1Amuna aɓa agkuntumo le Kulli nah yi Eilsha, "Niɓeniya shina, ba sa ɗig nghang ngha pagne sung fittong kwa. 2Kukushi ih ɓi wora a Urdu, le ɓeni kwa agh ih kor ngung be, le ih ɓi shi gil ba sa ɗig nghang ngha. Elisha pilla, "Nga gan woro." 3Mwoh leyang nah, "Kukushi wor ni aguro lo." Elisha pilla, "Nga ka."4Nina agh wor ni yang, le ngha a zuni a Urdu agh, a ingna a kur angung njahli. 5Keminiya ngha mwoh ki korih ngung ngha, nji gi kog giri kpah a muru; Magjollo le nah, "Oh o nyha nina, telelah lang, a jimmi ni jimma!"6Nina agh le ɓwale Kulli nah, "Yebbang ni kpah nghang?" Ɓeh ɗumi Elisha be. Kashih mingara ngung, ɓughi a mure, le tig nji kog giri logha muri muru. 7Elisha nah , "Tolli." Le ɓeh kehni bih le tolli.8Niɓeniya murung Aram ngha ki pag luwa ni Israila. Ihli aguro le, ki nah, "Bin ɗamma lang ka pagha a jah ba ni jah bogho." 9Nina agh ɓwale Kulli tahshi murung Israila bang, ki nah, "Nlel muyong ke ih ɓi nɗura bogho agh, ate murung Aram ngha ki ka be."10Murung Israila tutti kuntumo a muri ba ɓwale Kulli woro waɓ ɓa le lagni ya. Ɓuhro mbende mwoh ko ɓahri, Ngha murung wori be ya, yangha ni aɓa lelmuri. 11Murung Aram pag yehlula a muri alagbang ni kwa ni ya, le gora adenglah le, le nah yi yang, "Ni nga waɓ ɓang yang a ntiri yong ɓeni ngha a tye murung Israila agh.12Nina agh le mwoh le aguro le nah, "Oh o, telelah lang, murung, ate Elisha ɓa agkuntumo le Kullo ni Israila agh waɓne murung Israila atenana ni a wo waɓa a kangna nongho lo agh!" 13Murung pilla, "Nworo le shin ba Elisha pag nghang ngha nina agh nga tutti abuna le a bolli." A waɓne ni, "Shina, yangha a Dothan."14Nina agh murung tutta a Dothan apiri, anyeh gwoh piri, ni aɓa luwa dudug. A zu ni duh le a kangni lah magula egh. 15Ngha guro ɓwale Kulli kashini bang puri dabeng ngha, shina, gogho le aɓa luwa ni apiri ni anyeh gwoh piri kangni na lah magula ye. Guro le nah yi, "Oh, Telelah lang! Mang sa pagha?" 16Elisha pilla, "Ka ɓang ngoɓong ngha, ate aɓeni ngha ni sung ngha a uwora aɓeni ngha ni yang ngha."17Elisha jim Kulli le nah, "Yahweh, jimno ih a logshi nji ate ih shin bang." Le Yahweh logshi njih guro ye, le shini. Shina, nkonno ɗungso ni apiri ni anyeh gwoh piri ma gishe kangni Elisha! 18Ngha aɓa Aram zu ni a bini ya, Elisha jim Yahweh le nah, "Wolla aɓayong ni ni njiung wanghina, jim no." Nina agh Yahweh tig yang ama njiung waghina, ninga mama Elisha ihli ya. 19Le Elisha waɓih aɓa Aram, "Ba ni pag njinjere ya, ko ba ni pag lah magula egh ya. Nkura tyang, nga zuni yong bin ɓeni nga shinbang te muri ya." Le billi yang kehni Samariya.20Gire pagha ngha a ingni ni a ntiri Samariya agh, Elisha nah, "Yahweh, logshi anji abuna ni ih ɓi a shinbang." Yahweh logshi nji yang le a shina, le shina, a yangha a ntiring lah magula Samariya. 21Murung Israila nah yi Elisha, ngha shin ni yang ngha, "Tehrang, ih ɓi nwol nluo yang? Ih ɓi nwol nluo yang?"22Elisha pilla, "Ɗigna ni awo wol nluo yang. Aka wol nluo aɓeni a bollo guroluwa ni garabwoh ni ntah agh? Pah yang brodi ni muru, ate a lih ni nuh, le a wora bin telelah leyang." 23Nina agh murung gil gilihna dudug ate muyang, le ngha a lihna ni nuh perih ya, tutti yang a woro, le ngha a nyen ni bin telelah leyang ngha. Aɓa luwa le Aram ni ye nyerre a njeh Israila agh ha tol kunbang ma saɓna.24Ni nzumo le ga agh Ben-Hadad murung Aram kpaɓa aɓa luwa kwa le a kehni Samariya luwa le a kangni. 25Nina agh yahlo mashihra ngha nghang a Samariya. Shina, a kangnih ha muri mbuljeng ngha a maghi woro ihne le azurfa, le minkoro le tiɓih le kuhla lah a maghi azurfa tongno. 26Ngha murung le Israila ki gingni a kahri garrung ngha, ɓamah ɓuah yi, ki nah, "Angnang, telelah lang, murung."27Nah, "Ngha Yahweh ni angno a agh, ni yellang ni nga angni no? Guɓung ngha nghang ki pura bin ɗam gissoro ko a bin gan njingung?" 28Murung ɓuhri nah, "Mang ki gangso? " Pilla, "Ɓamah ni nah nghang, 'Pah muno ate sa lih ni kyari, le sa lih munang kaberi.'" 29Nina agh shi lamna munang le shi lih, le ngha bang koriya n'nah yi, "Pah muno ate sa lih, keminiya songri na muni."30Nina agh ngha murung ogni atenana le ɓameh ya, sahn dagrah le (niɓeniya ngha ih ɗuri ya ari garrung ngha), le aɓayong shina ih yangha ni tehshili dagrah ri a nji ɓa yeh, gwer nguɓngiri. 31Le nah, "Ih ɓi Kulli pag nghang nina, ni ɓuhro ɗeshili, ngha muri Elisha muna Shaphat uwo a ngiri ni kyari ya."32Keminiya Elisha ngha ɗigha a leh, le aɓa tenna ngha ɗig nini. Murung tahshi ɓwa ni a dumi ya, keminiya ngha ɓa kuntumo egh zuni bin Elisha agh, nah yi aɓa tenna egh, "Shin pagha ni muna ɓa wol nluo ni tahshina ih ɓi a tuh murang? Shina, ngha ɓa kuntumo egh zu agh, ngir kun kangna, le mbol kun kangna egh ke ih ingni ya. ih kushi telelah le ni a nzumi ya?" 33Ngha yang ngha uwo a nahteng ri yang ngha, shina, ɓa kuntumo zuna bini. Murung nah, "Shina, gi gangshina ni pura bin Yahweh. Pallang ke nye nga ɓuhri lel Yahweh?"
1Elisha nah, "N'og tenana le Yahweh. Ga ni pag ga Yahweh ki waɓ ɓa ; 'Kaɓeri pyere ari kunɓang ni ya, aka mag tasso-pyerigin mwoh ma kasumu maɓonna shekel mwoh, ni tasso-pyerigiri ɓari ma barley i shekel mwoh." 2Le magulla ni murung angha ɓi ya pil yi ɓwa le Kulli egh, le nah, "Shinna, ko ke tig akiri kanana a Kulli, ga ka gan pagha?" Elisha pil yi, "Shinna aka shin ga ka paggiri ni njiung woh, keminiya ni awoh mommi ya."3Niɓeniya abuna ngha nghang ihne ni irrishihra a dabeng le kunjere lah magula. Anah yi ari yang, "Pallang ke sa ɗigha ba sete shi wuh? 4Ngha shi nah ih ɓi shi ingna a ntiri lah magula le, yahlo ngha nghang a ntiri lah magula egh, le sa wuh a be. Keminiya ngha shi uwo a ɗigha ba agh, deshiliya sa wuh. Niɓeni nina agh, nzu, shi woro a bin aɓa luwa le aɓa Aram. A ɗag sung ni usulo le, sa ɗigha, le ngha a wol nluo sung ngha, sa wuh."5Nina agh le a logho ni kapola duh a ingna a bin ɗamma le aɓa Aram; ngha a billibang kun bin ɗamme ya, ɓwa mwoh nyha nghang ngha. 6Ate MurungKulli wara tigha aɓa luwa le ɓa Aram og akushi anyeh gwoh piri, ni akushi apiri- akusung maɓi mami ɓa tahluwa, le anah yi ari yang, "Murung Israila tolla amurung le aɓa Hittiya ni aɓa Masar a zu pag luwa ni sung."7Ke aɓa-tahlua egh logho kashiɓang ɓanghaː ah ɗag agungri leyang, apiri le yang, amɓulnjijeng le yang, ni ɓinkpaɓa egh katak, le ah ɓangɓangha nluo. 8Ngha aɓunna ni ni konno ngih nluo zu ni a njinjum ɓinkpaɓa egh mama ɗunna agh, ah ingna a gungri mwoh le ah lih ah nuh, le ah pon ah gifugna ma kinkeɓeng ni ma nlenghe ni akanɗagiri, le ah woro ah pon gimaɓa ah ɗagni ɓiye ɗeshili, le ah woro ah songri.9Le anah yi ari yang, "Shi nyha sa pag gi maɓonna agh. Ni kyari ni pag kara ma kuntumo maɓonna, keminiya shi sung ngha sa bol gung a muri. Ngha sa lelle ha poshibang le beri le, fungso [ka goghih sung. Niɓeni niana agh, nzu, ih ɓi shi ka le shi waɓih a ɓaleh murung." 10Nina agh a woro ake gor aɓa lel kunjere lah magula egh. A waɓih yang, ki nah, "Shi kehna bin ɗamma le aɓa Aram, keminiya ɓwa nyha a be ya, ko kara ɓwa mwoh agh, keminiya- apiri ngha a kuro, ni ambuljeng a kuro, le agungri ngha ninga mama a gil li yang ngha." 11Le aɓa lel kunjere magjollo kuntumo maɓonne, le a waɓih a ɓaleh murung.12Le murung log ni duh egh le nah yi aguro le, "Nga waɓih yong ga aɓa Aram paghi sung ngha. A yerina ni shi sung ngha ni yahlo, nina agh a ɗagna bin ɗamma a wora a vullo a ɓabang. A yang ngha anah, 'Ngha a puro a lah magula agh, sa bol yang ni usulo, le sa ingna a lah magula e.'" 13Mwoh a ntiri aguro le murung pilla le nah, "Njimno, ih ɓi abuna ɓaɓa tolla apiri tongno ni uwo agh, mama a ɗagha a lah magula agh. A yangha ninga anshile gogho le Israila aɓani uwo agh- dudug niɓeniya wara wuh; ih ɓi shi tutti yang le shi shina."14Nina agh a tol anyeh gwoh piri ɓahri ni apiri, le murung tutti yang a tye aɓa luwa le aɓa Aram, ki nah, "Nworonke shinbang." 15A woro tahyang ha Urdu, le anjere kwa ɗungso ni adagrah ni agilri le ɓa luwa le aɓa Aram ni a soɓkoh ate kara agh. Nina agh aɓa kuntumo nyerre le zu waɓih murung.16Aɓayong woro le ponna aga a bin ɗamma le aɓa Aram agh. Nina agh pyeshe muh maɓonna agh a maghi shekel mwoh, le koro pyeshina le Kikaya agh ate shekel, ninga mama tenana le Yahweh woro waɓ ɓa. 17Murung wara tig ɓa pagtumo ni ki lelli ya, ih ɓi ɗigmuri kunjere, le aɓayong pahri yi njahli ngha a ɗuri kunjere ye. Wuh ninga mama ɓwale Kulli woro waɓa, ngha murung zuini bini ya.18Nina agh pagha ngha ɓwale Kulli woro nah yi murung, ki nah, "Kunbang bang ninga ka beri, pyeshe muh maɓonna agh a maghi shekel mwoh, le koro pyeshina le Kikaya agh ate shekel, a kunjere Samariya.'" 19Ɓa pagtumoh ni ki lel murung pil yi ɓwale Kulli, le nah, "Shina, ko Yahweh ka gilla atisho a kuli, ga logle pagha?" Elisha wara nah, "Shina, aka shinni ni njioh ih pagha, keminiya ni awo lih a ntire ya." 20Ini gire paghih nina yarata, ate aɓayong pahriyi ni kusung a kunjere, le wuh.
1Niɓeniya Elisha wara waɓ tenana ri ɓamah ɓeni nyenni muni usulo le ya. Nah yi, "Logh, le a wori aɓa liyo, le a ɗigha a ba kwa a gan ngha a njeh maɓi, ate Yahweh ka tigha yahlo ka zu a njehni ha ma abogho tonɓahri." 2Nina ɓameh logho le og tenana le ɓwale Kulli. Wor ni aɓa leh ki ɗigha a njeh le aɓa Filistiya ha ma abogho tonɓahri.3Gire pagh a malla le bogho ma tonɓahri ya le ɓameh ɗag njeh le aɓa Filistiya nyere, le wora bin murung ih ka a ɓah yi ate leh ni ate njahli le. 4Niɓeniya murung ngha ki nahteng ri Gehazi guro le ɓwale Kulli, ki nah, "Kukushi waɓang agipagna magula ni Elisha woro pag ga."5Le ngha yangha ih banghi murung pagha ni Elisha nyenni ni usulo le muna ɓeni woro wuh agh, ɓameh ɓeni muni ni a nyenni usulo ri ya zuna ki ɓuah yi murung ate leh ni ate njahli le. Gehazi nah, "Telellah lang, murung, ɓameh ni ga, le munih ye ni ga, ɓeni Elisha nyenni usulo ri ya." 6Ngha murung ihli ni ɓameh ate muri muni ya, banghi ne kwa. Nina agh le murung kpaɓi ni ɓa pagtumo, ki nah, "A nyen ni ga kwa mami ya, ni apongissoro ma ɓabang le kwa logha ri kara ɗagni njeh ni ha zu ni niɓeniya."7Le Elisha zu a Dimaska ba Ben-Hadad murung Aram ki nongkonnno nghang ngha. A waɓne murung, "Ɓwale Kulli zuna ba." 8Murung nah yi Hazayel, "Tol gipahna boh le a ki lungri ni ɓwale Kulli, le ihli Kulli a nji bini, ki nah, "Nga kum irritenna ri bin konna ni?'" 9Nina agh Hazayel woro a lungri mi ɓwale Kulli le bol gipahna jah maɓonna ni kwa a Dimaska agh, tol yang muri aloggah woro ɓahri. Nina agh Hazayel zu tangha a dum Elisha le nah, "Muno Ben-Hadad murung Aram tahshinang a bino, ki nah, 'Nga kum irritenna ari bin konna ni?'"10Elisha nah yi, "Woro, nah yi Ben-Hadad, 'Njiteng aka kum irritenna,' keminiya Yahweh ɗumna nghang a wuh ni njiteng." 11Le Elisha tig njih ri Hazayel ha iriɓihyina bolli, le ɓwale Kulli ɓuah. 12Hazayel nah, "Pallang ke awo ɓuah, telelah lang?" Pilla, "Ate nyerina gimashihra ni aka paghi aɓa Israila agh. Aka maghi atuhlah magula leyang gishe, le aka wol basa adenah leyang ni garabwoh, a jahnghih ama kyena lushilushi, le aka ɓwah amenah ni ni muna yahli yang."13Hazayel pilla, "Guro lo ni yang, ke ka pag ngih ga? Minlara ni mwoh." Elisha pilla, "Yahweh ɗumna nghang aka ɗig murung muri Aram." 14Le Hazayel ɗag Elisha le nyerra a bin telelah le, ɓeni nah yi, "Mang Elisha waɓ ɓo?" Pilla, "Waɓ ɓang ih a njiteng aka kum irritenna." 15Le bang kor agh Hazayel tol gi vulliyi rung le ishi a muru, le vulliyi kundum Ben-Hadad ni ate ih wuh. Le Hazayel ɗig murung a tuhkushi.16A yeh bogho ma tongno le Joram muna Ahab, murung Israila, Jehoram ingna a nongmurung. Ini muna Jehoshafat murung Judah. Ingna a nongmurung ngha Jehoshafat ni pag murung le Judah agh. 17Jehoram ngha ni bogho woro mwoh pure lum pur ɓahri ngha ingni ni a nongmurung ngha, le nongmurung ma abogho tonpur tahro a Urushelima.18Jehoram gingna a njinjere le amurung Israila, ninga mama ɓa leh Ahab ki pag ga; ate yangha ni mahmi muna Ahab, le pagna gimashihra a kundum Yahweh. 19Ngho te ya, ate muri guro le Dauda, Yahweh ni agni juhri Judah agh, ga paghi ya wara waɓih Dauda ih a kunbang ni kwa ih ka pih poshibang ate aminhyi.20A yeh akara le Jehoram agh, Edom tolmuyang bin Judah, le a tighi muyang murung. 21Le Jehoram ɗuro kena Zayir ni anyeh gwoh piri le kwa. Ngha aɓa Edom kangni ni Jehoram ngha, amagula nyeh gwoh piri le logho le pag luwa ni yang ni duh egh; keminiya aɓa luwa Jehoram ɓangha le woro a gungri leyang.22Nina agh Edom ɗigna a tolmuyang ri nongmurung le Judah ha zuni ni kyari. Libnah ɗeshiliya osso tolmuyang a kunbang ni mwoh agh. 23A temuri a gi ma sa ni kon Jehoram agh, aga kwa pag ga, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung le Judah agh? 24Jehoram wuh nongni atehri le a lingshi a lah magula le Dauda. Le Ahaziya muni ɗig murung a tuhkushi.25A yeh bogho ma lum pur ɓahri le Joram muna Ahab, murun Israila agh, Ahaziya muna Jehoram , murung Judah ingna a nongmurung. 26Ahaziya ngha ni bogho woro mwoh pure lum pur ɓahri ngha ingni ni a nongmurung ngha. Nongmurung bogho mwoh a Urushelima. Lulli ngih ih Athaliya; muna ma ngalang le Omri, murung Israila. 27Ahaziya gingna a njinjere le aɓeni a leh Ahab agh; Pagna gimashihra a kundum Yahweh, ninga mama ɓaleh Ahab ki pag ga, Ate Ahaziya agh nkil ni a ɓaleh Ahab.28Ahaziya wora bin Joram muna Ahab, ka wolrung ni Hazayel, murung Aram, a Ramot Gileyad. Aɓa Aram tighi pingye. 29Murung Joram nyerra a Jezreel ate kum irritenna ri pinye ni aɓa Aram tighi a Ramah, ngha wol ni rung ni Hazayel murung le Aram agh. Nina agh Ahaziya muna Jehoram, murung Judah, wora Jezreel bin Joram muna Ahab ka shini, ate a tigne Joram pinye.
1Elisha ɓa agkuntumo gor mwoh a ntiri amuna aɓa agkuntumo le nah, "Kur ɓunno, le a tol munduh murun a boh le a wora Ramath Gilead. 2Ngha a bilbang ngha, al leh Jehu muna Jehoshaphat muna Nimshi, le a ingna ni tighi ih ɓi logho a ntiri aɓih, le a keni mo a ɓalah ma ntiring. 3Le a tol duhmurun nghe a soɓih a muri ni nah, 'Yahweh nah, " Nwara nɗahro murung muri Israel.'" Le logshi kunjere le a ɓangha; ka tang ngha."4Nina agh basadeng, ɓa agkuntume wora a Ramoth Gilead. 5Ngha billi bang ngha, shina, magula le aɓa kurrung ngha ɗigha njahli, Nina agh basadeng ɓa agkuntumo nah, "Nzuna ni tahsa a bino, magula le aɓa kurrung." Jehu pil yi, bin yang a ntiri sung? Basadeng ɓa agkuntumo ye pil yi, "A bino magula le aɓa kurrung." 6Nina agh Jehu logho woro a lah, ɓa agkuntumo le Kulli soɓih murun a muri le nah yi Jehu, "Yahweh, Kulli le Israel waɓna ga: 'Nwara nɗahro murung a muri aɓayong le Yahweh, a muri Israel.7Ɗigna a wol nluo aɓa leh Ahab nina agh ate aka nwah ngoso nkilla aguro lang, aɓa agkuntumo, ni nkilla le aguro le Yahweh ni kwa a wolnluo yang a nji bih Jezebel agh. 8Ate ɓaleh Ahab kwa ka juhro, le nga pushi muna buna ni kwa pura ri Ahab a Israel agh, ko guro ni ko ɓa kummurung ni.9Nga tig ɓaleh Ahab ninga ɓaleh Jeroboam muna Nebat, le ninga ɓaleh Bashan muna Ahijah. 10Aminlahra ka lih nyam Jezebel a Jezreel, le ɓwa nyha ka lingshi ya.'" Le ɓa agkuntumo le Kulli logshi kunjere ɓangha.11Le Jehu puro zu a bin aguro le telelah le, le mwoh nah yi, "Ga kwa agh ngha yarata, Pallang ke ɓanhngha ɓwa ni zu a bino?" Jehu pil yi yang, "Nyerina ɓeh ni jah gile ni ih waɓah." 12Ah nah, "Ih yiri ni, waɓi sung." Jehu pilla, "Waɓna ga ni go wo a rang, le ɗeshiliya nah, 'Ga ni Yahweh waɓah: Nwara ɗahro murung muri Israel.'" 13Le ɓeni kwa agh kahri pushi dagrah mama muri ɓih ya ni tigha ih ɓi Jehu billa muri. Ah tong njemnjuh ni nah, "Jehu ni murung."14Paghani ni Jehu muna Jehoshaphat muna Nimshi Kpaɓ kunyang a muri Joram. Ngha te ya Joram ngha ki tangha temuri Ramoth Gilead, ini ni Israel kwa a temuri Hazael murung le Aram, 15keminiya murung Joram nyenna bin Jezreel ate kum iritenna ri pinye ni aɓa Aram tighi ya, ngha pagni luwa ni Hazael murung Aram agh. Jehu nah yi aguro le Aram, "Ngha ga ni pag ɗengse leyong ngha, ke ih ɓi nɗag ɓwa mwoh ih aɓɓah ni pura ntiri lahmagula ni ate ih ka waɓ kuntumo a Jezreel agh." 16Ninaagh Jezreel kog nyeh-gwoh piri kena Jezreel; ate Joram ngha ki usula be. Niɓeniya Ahaziah murung le Judah zuna a shin Joram.17Ɓa tanghashin bang ngha tangha a muri dogroh gbingrah a Jezreel. Le shina aɓa kuratye Jehu kukwo; nah, "Nshina ngure aɓayong ki zu." Joram nah, "Tol ɓa kogpiri le a tutti ih ɓi lungr ni yang; waɓih ih nah, 'Nga zu a ololo?'" 18Nina agh ɓwa ngha a tahsa muri piri; ih nah, "Murung nah na: 'Nyongha nga zu a ololo?'" Nina agh Jehu nah, "Mang aka pagni ololo? Pilla a nyera tahsung." Le ɓa tanghashin bang waɓih murung, "Ɓa kuntumo egh lungrina ni yang, keminiya ih nyha ih nyer agh."19Le tahshi ɓayong ma ɓahri a muripiri, ɓeni zu a bin yang le nah, "Murung nah na, 'Nyongha nga zu a ololo?'" Jehu pilla, "Mang nga pag ni ololo? Nyere a kura tahsung." 20Ɗeshiliya Ɗa tanghashin bang waɓkuntumo, "Lungrina ni yang keminiya ih nyha ih nyer ya. Jah pagha ni a kogni nyeh-gwoh piri wo agh jah pagha ni Jehu muna Nimshi ki kogni ni ya; ih koghi ni njuo.21Nina agh joram nah, "Gil nyeh-gwoh piri lang." Ah gil nyeh-gwoh piri le, le Joram murung le Israel ni Ahaziah murung le Judah kogho, ɓeni kwa agh a yeh nyeh-gwoh piri le, ate lungri ni Jehu. Ah kumi a bin leh Naboth ɓa Jezreel. 22Ngha Joram shinni Jehu agh nah, A wo zu a ololo, Jehu?" Pilla, "Ololo mang a be, ngha gipagna njah ri agillang ni lihbang le ngwoh Jezebel ngha dudug agh?"23Nina agh Joram pil nyeh-gwoh piri le ɓangha ni nah yi Ahaziah, "Soriyi bang ngha nghang Ahaziah." 24Le Jehu non ntangso ni masso le kwa le tah Joram a gogreh; munih ye ingna ha kunyahli le kpah a yeh nyeh-gwoh piri wuh.25Le Jehu nah yi Bidkar ɓa pagtumo le, "Ntolli le nke mɓughi a ɓabang le Naboth ɓa Jezreel. Ɗengshini pagha ni a weh ni meng ki kogni a nzum tehri Ahab agh, Yahweh tigna ɗungso le waɓa kuntumo ni a muri: 26Ngha noh agh nshina nkilla le Naboth ni mami amuni- ga ni Yahweh waɓah- le a njiteng nga tigho a nwah teɓi a ɓabang ni-ga ni Yahweh waɓah. Niɓeniya le, ntolli le mɓughi a ɓabang ni, a nji ri tenana le Yahweh."27Ke ngha Ahaziah murung njeJudah shini gah gha,ɓangha eɓa njinjere njeBeth Haggan. Keminiya Jehu shogha fye, le na, "Ihg woinluwe aroyeh gwopiri, "Le atye a ɗingling njeGur, mama agiri kari nje Ibleam gha. Ahaziah ɓangha wora nje Megiddo ngha ka wuh aɓye. 28A ɗenglah le tol nluwe a nyeh gwopiri juni nje Urshalima le ju lingshi a nkiliya le teri alah magula le Dauda.29Niɓyeniya ngha a ɓugho ma lum puri moh ni Joram muna Ahab ngha Ahaziah fudi nnong ni murung amuri njeJudah gha.30Ngha Jehu juni a njeJezreel gha, Jezebel ogna teɓi, Le ɓeshi nshimi angongho nji, giliyi njimuri, le lenghe shimɓang atesho kangna. 31Ngha Jehu ingni ni kunjere gha, bahma ghe nayi, "Awo ju a ololo le, weh zimri, ɓa wolnlo telelah leh? 32Jehu shimɓang atesho kangna le na,"Yang ajiɓinang le? Yang? "Ngha a ɗenglah ni azashi aɓa ɓari le taro ni lenghe shinɓang njiɓang.33Ngha Jehu na, "Ihg ɓughi nje." Ngha aɓug Jezebel nje, le nkila le ɓaɓa meshe ari kangna ni apiri, le Jehu pariyi anje. 34Ngha Jehu ingni ni alah murung gha, lih giri ni nuh giri. Le na, "Nibyeniya ntol-bamah ni ayonyomo ni gha le ihg lingshi, ate ihni muna murung."35Ah woro a lingshi, le a ke kum koromurung, akusung, ni abih guɓung nyha nghang ɗeshiliya. 36Nina agh a nyere le a waɓih Jehu. Nah, "Ga agh tenana le Yahweh ni mama waɓah a nji bin guro le Elijah ɓa Tishbi, ki nah, 'A njeh Jezreel agh aminlahra ka lih nyam Jezebel, 37le ngiri Jezebel ka pil ninga tiɓgiri ni a njahli njeh Jezreel agh, nina agh ɓwa nyha ka gan nah, "Jezebel ni ga.'""
1Niɓeniya Ahab ngha ni aminkahwung woro tahro pur lum a Samariya. Jehu nyongli kuntumo le tutta bin yang a Samariya, bin amurung le Jezreel, kpaɓni aɓa tenna ni aɓa lel aminka Ahab agh, ki nah, 2"Nyongni aɓeni aminkah Ahab ngha bin yong ngha, le ɗeshiliya nyong ngha ni anyeh gwoh piri ni apiri ni tuhlah magulani ni garrung, ni agi luwa agh. Nina le, kunbang ni kuntumo ni ki billi bang bin yong ninga agh, 3ntariyi amaɓonna ni amama pagha a ntiri aminkah telelah yong le ntighi muri ngungmurung murung le tehyong, le wol rung ate lulli nongmurung le telelah leyong."4Keminiya ngoɓong bolla yang le a nah yi ari yang, "Nshina, amurung ɓahri ni logle tangha dum Jehu agh. Nina agh ni yellang ni sa tangni?" 5Le ɓwa ɓeni a muri lahmurung ngha, le ni ɓwa ɓeni a muri lah magula agh, ni aɓa tenna ɗeshili, ni a yang aɓeni gushi amuna ye ya, tutti kuntumo a nyenni bin Jehu, ki nah, "Shi sungni aguro lo. Sa pag ga kwa a lagni sung ngha. Ni sa tig ɓwa murung mgha. Pag ga a shina ɓonna a bino agh."6Le Jehu ye nyongli kuntumo ri yang ma ɓahri, ki nah, "Ngha nyong ngha a nji binang bngha, le ngha nga teshi kiri yong ri gih lang ngha le, ɗigna nga tol amagula le abuna le aminkah telelah leyong, le nzu a binang a Jezreel kaberi bang ninga." Niɓeniya aminkah murung, gogho leyang ngha woro tahro pur lum, a yangha ni aɓayong ma gushina ni a lah magula ye ya, aɓeni ki konna te muyang ngha. 7Nina agh kuntumo egh kehni bin yang ngha, a tolla amuna buna le murung, a wol nluo yang, aɓayong woro tahro pur lum, a tuh muyang a tigha gwoh, le a tahshih- Jehu bang ni a Jezreel.8Ɓa kuntumo zu a bin Jehu, ki nah, "A zuna ni amuri amuna murung." Nina agh nah, "Ɗam yang bang ɓahri a kunjere ingna se ni beri." 9Ni beri ya Jehu woro ke tangha, le nah yi aɓayong kwa, "Tigteng nyha a muyong ngha. Nshina, nkurkun muri telellah lang le nwol nlue, keminiya yang wol nluo amama?10Niɓeniya nyerine ni njiteng ih tenana le Yahweh nyha tenana ni waɓah a muri ɓaleh Ahab agh, ka kpah a tuɓu, ate Yahweh pagna ga waɓteng a muri a nji bin guro le Iliya agh." 11Nina agh Jehu wol nluo aɓeni kwa uwo a ɓaleh Ahab a Jezreel agh, ni aɓayong ama gushina le, aɓih ma gyaɓ, amalah le, ha ɓwa nyha mwoh uwo mami ya.12Le Jehu logho le wora Samariya. Ngha ih billibang a Beth Eked le lelgiri ya, 13lungri muna ngih Ahaziya murung Judah. Jehu nah yi yang, "Awo ni yang?" A pilla, "Shi sungni amuna ngih Ahaziya, le shi sung ngha sa ka a maghi amuna murung ni amuna mahmurung Jezebel." 14Jehu nah yi abuna le, "Mbol yang ni usulo le nwol nluo yang a tuhmuru ma Beth Eked, abuna woro ɓahri pura muri ɓahri. Ni ɗag mwoh a ntiri yang ni uslo agh.15Ngha Jehu ɗagni be ya, lungri ni Jehonadab muna Rekab ki zu a kum mi. Jehu maghi kun le nah, "Yahlo ngha binang, ninga pagha ni mameng ngha ni mam agh?" Jehonadab, "Ngha nghang." Jehu nah, "Ngha ini nina agh,peng boh." Nina agh le pih Jehu bih, le Jehu tol Jehonadab a yeh nyeh gwoh piri. 16Jehu nah, "Zu ni meng le shin kiki lang ate Yahweh." Nina agh Jehonadab ɗig nini a nyeh gwoh piri le. 17Ngha zuni Samariya agh, Jehu wol nluo aɓeni kwa uwo aminkahyi Ahab a Samariya agh, ha ini giri jah lulli nongmurung le Ahab, ninga mama a waɓi yang kikara a nji bin tenana le Yahweh, mama waɓih Iliya agh.18Le Jehu kpaɓa aɓayong kwa binmona le nah yi yang, "Ahab gushina Baal fitong, keminiya Jehu ka gushi dudug. 19Ngha nina niɓeniya ngor nghang aɓa agkuntumo le Baal kwa, aɓa gushi Baal kwa, ni kamalah le kwa. Ke ih ɓi a ɗag ɓwa mwoh agh, ate myang ni gipahna magula ni nga ɗahrih Baal agh. Ɓeni kwa ni zu a agh ni ki ɗig ga." Keminiya Jehu pag ga ni yiri, ni ɗengse ih wolla aɓa gushi Baal. Jehu 20nah, "N'hammah ih kpaɓa ngha nghang ate Baal." Nina agh le a hammah.21Le Jehu tahshi bang a ntiring Israila kwa le aɓa gushi Baal zu, nina agh ɓwa mwoh nyha a ɗagha ɓeni ni zu a agh. A zu a bin gushi Baal, le be ɗungso ha bin ishi kusung nyha. 22Jehu nah yi ɓeni ki konna te bin tig dagrah le amalah agh, "Zuni adagrah ate aɓa gushi Baal kwa." nina agh ɓeh pushiyi adagreh kwa zunih yang.23Nina agh Jehu wor ni Jehonadad muna Rekab a leh Baal, le nah yi aɓa gushi Baal, "Nshinih bang le nyere ih ɓwa ngha nghang ba ni yong a ntiri aguro le Yahweh, keminiya aɓa gushi Baal ni ni muyang." 24Le a ingna a pah aɗahra ni aɗahra pingsa. Niɓeniya Jehu wara tahriyi abuna woro ihne aɓeni ngha tangha a dahbeng ngha, le nah yi yang, "Ngha ɓwa mwoh ɓangha a ntiri aɓeni mpah yong a bih yong ngha, le ɓeni kwa ɗag ɓeh ɓangha, usulo le ni a tollo ate usulo le ɓeni mwoh ɓangha."25Nina agh le ngha Jehu malli pah ɗahra pingsa agh, nah yi aɓa lelli ni aɓa pagtumo, "N'ingna le nwol nluo yang. Ke ih ɓi mwoh ɓi pur agh." Nina agh le a wol nluo yang ni garabwoh, le aɓa lelbang ni aɓa pagtumo pushi yang le ingna a kangna ntiring le leh Baal. 26A pushiyi agbingrah tahli ni a leh Baal agh, le a pingshih yang. 27Le a wanghi agbingrah le Baal, le a ɓihyi ɓaleh Baal le a pilli bin duboh, mama ini ha ni kyari ya. 28Pagha nini Jehu juhrini gushi Baal a Israila.29Keminiya Jehu ni ɗag agimashihra le Yerobowam muna Nebat agh, nji ri ga tigni Israila pag gimashihra agh- ini ga, gusho le muna ndah ma zinariya a Bethel ni Dan. 30Nina agh Yahweh nah yi Jehu, "Ate a pagna ga ɓor agh, ga ɓonna a kundum mang ngha, le a pagne ɓaleh Ahab pyerra ri ga a yahlang ngha, aminkahwo ka ɗigha a ngungmurung murung le Israila ha njah ma ihne." 31Keminiya Jehu ni gangshi ri a billa gigilla le Yahweh, Kulli le Israila agh, ni yahli kwa agh. Ni pil nzumi ri agimashihra le Yerobowam agh, nji ri mama tigni Israila pagni gimashihra agh.32A yeh akara wo agh Yahweh ingna a pushi akasa njeh ari Israila, le Hazayel gankun aɓa Israila a njang le Israila, 33logha Urdu nji tehbang, njeh Gileyad kwa, aɓa Gad, ni Ruben, ni Manasse, logha ri Aroya, mama a nji ri ɓongrong le Arnon, billa ntiring Gileyad kena Bashan agh.34A temuri agi ma sa ni kon Jehu agh, ni aga kwa pag ga, ni agulo le kwa, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung Israila agh? 35Jehu wuh nongni akahyi, le a lingshi a Samamriya. Le Jehoyahaz muni ɗig murung a tuhkushi. 36Kunbang ni Jehu nongni murung a muri Israila a Samariya agh abogho woro mwoh pure tonpur tahro ni.
1Niɓeniya ngha Athaliah ngih Ahaziah shinni ih muni wuhna agh, Logho le wol nluo amuna ni lahmurung ngha kwa. 2Keminiya Jehosheba, muna ma ngalang le Murung Jehoram ni mingali Ahaziah, tol Joash muna Ahaziah, le songri sa ni amuna murung ni a wol nluo yang ngha, a kpaɓi ni yuhlo le ɓeni songri a kangna ntullo le. Ah songri ri Athaliya ate ke ih ɓi kumi wol nlue ya. 3Ɗigna a leh ma abogho topurmwoh, ih vullo a leh Yahweh, ngha Athaliah ki nongni murung njeh ya.4A yeh bogho ma tonɓahri ya, Jehoiada tahshi kuntumo ni zuni amagula le aɓaluwa le aworotongno ni aɓa lelbang le aɓa Carit, zuni yang kanangiri a bin gushi Yahweh. Ingna a ogrung ni yang, ni kaniyi giri a leh Yahweh. Le ɗumi yang muna murung. 5Lag yang ki nah, "Ga ni ɗigha nga pagha. Mwoh le tahro leyong ni zu a sabbath agh, ka tang lelmuri leh murung, 6ni mwoh le tahro maɓi ka lel Kunjere Sur, le ma tahro ka tangha nzum leh aɓa lelbang. Nga lel leh aɓa lelbang le bin gushi Yahweh."7Ah nshile angure yang ni ɓahri ya nyha ni tumo kara sabbath agh, ɗigna nga lel leh Yahweh a temuri murung. 8Ɗigna nga kangni murung, ɓeni kwa agh ni gibura a bih. Ɓeni kwa ingna ntiri tangha leyong ngha nwolnlue. Nga ɗigni murung ngha ih puro ni nyere ya.9Nina agh amagula luwa billa ga kwa Jehoiada malah lagni ya. Ɓeni kwa agh tolla abuna le, aɓeni zu ate pag tumo a sabbath agh, ni aɓeni ka teshi tumo njeh a kara sabbath agh; le ah zu a bin Jehoiada malah. 10Le Jehoiada malah pih amagula le aɓaluwa le aworotongno kunwoh ni atongho ni pag mami Murung Dauda ni a leh Yahweh ya.11Nina agh aɓa lelbang tangha, ɓeni kwa agh bol giburra le a bih, logha nji malih le bin gushi Yahweh kena nji ma kahtang, ah kangni murung. 12Le Jehoiada pushi Joash muna murung, tig yi jenghe muri, ni pih ogrung gigilla. Le ah tighi murung ni danglih. Ah wol bih yang ni nah, "Ɗig njah murung!"13Ngha Athaliah Athaliah ogni gih aɓa lelbang ni aɓayong ngha, zu a bin aɓayong a leh Yahweh. 14Ih shinbang le shin murung ngha tangha ri agbingrah, ninga mama gipagne ɓigni ya, le amagula luwa ni aɓa tong njemgula ngha kahri murung. Aɓayong ni kwa njeh egh ya ngha ki pag binmurubang ni tong anjemgula. Le Athaliah sahniyi dagrah le ni mag jollo, "Ɓungshmurung! Ɓungshmurung!"16Jehoiada malah tigha amagula le aɓa tahluwa le aworotongno aɓeni muri aɓa tahluwa agh, ki nah, "Mpushih a ntiri aɓih. Ɓeni kwa ki kura tye ya, nwolnlue ni garabwoh." Ate malah wara nah, "Ke ih ɓi nɗagh a wolnlue a leh Yahweh ya." 15Nina agh ah bolli ngha billibang bin piri a kunjere leh murung, le ah wolnlue.18Le Jehoiada tig ogrung ntiri yang ni Kulli ni murung ni aɓayong, ih ate aka ɗigha aɓayong le Yahweh, deshili a ntiri murung ni aɓayong. 17Nina agh aɓayong ni kwa anjeh ye ya woro a leh Baal ke wanghi njeh. Ah nyanghi adeshile ɗahra le Baal ni aminlim le agillang le lushilushi, ni wolnluo Mattan, Malah le Baal, a dum adeshile ɗahra wo. Le Jehoiada malah tigha aɓa lel bin gushi Yahweh.20Jehoida tol nini amagula le aɓaluwa le aworotongno, aɓa Carit, aɓa lelɓayong, ni aɓayong ni kwa njeh ya, le ah kpaɓa binmona ah pushi murung a leh Yahweh, le ah wora leh murung, ah ingna nji kunnjere le aɓa lelbang. Joash tolla bin ɗigna le a muri ngunmurung le ma murung. 19Nina agh aɓayong ni kwa njeh ya pagna binmurubnag, le bang pollo a lahmagula ye ni nzumo ni a wolli nluo Athaliah ni garabwoh a leh murung ngha.21Joash ngha bogho ihne ngha ingnini a nongmurung ngha.
1A yeh bogho ma tonɓahri le Jehu, Joash ingna a nonngmurung, nonghi ma abogho woro ɓahri a Urushelima. Lulli ngih ih Zibiya, ma Beyasheba. 2Joash pagna gi maɓonna a dum Yahweh a kunbang kwa, ate Jeoyada malah ngha ki waɓih. 3Keminiya a bin gushi agillang ngha ni a wanghi yang ngha. Aɓayong uwo a ɗahra ni pingshi gi susunang a bin agillang nghe.4Joash nah yi amalah, "Abollo ni kwa a zuni ih gipahna tigha sa a leh Yahweh, bollo ni ari ni yerini ɓeni kwa- ko bollo egh ni a agha a bangbang, or bollo egh ya a aghi ri akahniyi giri le aɓwa, ko bollo egh ya aɓeni Yahweh dog kunyahli yang ngha ni peh- 5amalah ka ag bollo a bih mwoh le aɓa bol bollo leyang le a gil ga kwa a shina ɓihya a bin ɓangKulli magula agh.6Kemiiniya ari bogho ma woro mwoh pur tahro le Joash agh, amalah ni gil guɓung a bin ɓangKulli magula agh. 7Le murung gor Jehoyada malah ni anshile amalah; nah yi yang, "Palang ke ni ngi guɓung a bin ɓangKulli ya? Niɓeniya ke ih ɓi nye ag daggah a bin aɓa nwah daggah agh, ntol ga nworo ag ga ngillih bin ɓangKulli le mpih aɓeni yeri gil agiri ya." 8Nina agh amalah agha ih ni a uwa ye ag ɓuhro bollo a bin aɓayong ngha le ni a gil bin ɓangKulli kanangiri yang ngha.9Le Jehoyade malah doroshi egh le kag tuhli ari kuni, le tighi girikari deshile ɗahra, a nji malih ngha ɓwa ki zu a leh Yahweh ya. Amalah aɓeni ki lel njer ingna a bin ɓangKulli ya soɓ abollo ni kwa a zuni a leh ya. 10Kubang ni kwa a shinna ninga bollo gogna a doroshi ye agh, ɓa nyongli giri le murung ni magula magula ka zu le ka soɓ bolle a kukwa le ka banghi, bollo ni a kumah bin gushi Yahweh ya.11A pah bollo egh ni pyeshe agh a bih abuna aɓeni ki kona te bin gushi Yahweh ya. Le a pih aɓa shera angung ni aɓa ɓag giri aɓeni a bin gushi Yahweh ya, 12le a ye pah a bin aɓa yeri gili yi tahli ni aɓa kasse, ate kur angung ni kashih tahli ate ye gil bin gushi Yahweh, ni ate ga kwa a alla a nwah ate tumo gil giri ya.13Keminiya bollo ni a zuni a ɓaleh Yahweh ni perre nwah ate gil aminkoro ma azurfa, akoro, agi gyer kashindah, anjemegula, ko gi zinariya ko azurfa ma gilla. 14A pah bollo ni a bih aɓa pagtumo ate ye giliyi leh Yahweh.15Ɓuhro ɗeshiliya, ni a alla ih abuna ni a pah yang bollo ate nwah aɓa pagtumo ye gil giri ya a ɗum pagha ni a wolli ya, ate abuna pagne a njiteng. 16Keminiya bollo ni ate gipahna tengshihra ni bollo ni ate gipahna lag gimashihra agh ni a zuni a bin gushi Yahweh ya, ate mami amalah ni.17Le Hazayel murung Aram kehni luwa le wol rung ni Gath, le aghi. Le Hazayel turned ka kehni Urushelima luwa. 18Joash murung Judah ponna aga kwa Jehoshafat ni Jehoram ni Ahaziya, atehri, amurung le Judah, woro tigsa agh, ni ga osso tigsa agh, ni a zinariya ni a kumo a kangna tigha agiri ni a leh Yahweh ni amami murung ngha le tutti yang a bin Hazayel murung Aram. Le Hazayel ɗag Urushelima woro.19A temuri agiri ma sa ni kon Joash agh, aga kwa pga ga, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung Judah agh? 20Aguro le logho le kur kun yang mwoh, a kpahr Joash a Beth Millo, a njere ni kikah a Silla agh. 21Jozabad muna Shimeyat, le Jehozabad muna Shomer, guro le, kpahri wolli, le wuh. A lingshi Joash ni akahyi a lah magula le Dauda, ni Amaziah, muni, ɗig murung a tuhkushi.
1A yeh bogho ma woromwoh pur tahro le Yowash muna Ahaziah, murung Yahuda, Yehoahaz muna Jehu ingna a nongmurung a Israila a Samariya. 2Pagna gimashihra a dum Yahweh le bil agimashihra le Jeroboam muna Nebat, ɓeni tig Israila a pag gimashihra agh; le Jehoahaz ni pil nzumi ri gimashihra ye agh.3Yehlula le Yahweh logha a muri Israila, le pah yang a bih Hazael murung Aram teɓi teɓi, ni a bih Ben-Hadad muna Hazael. 4Nina agh Jehoahaz jim Yahweh, le Yahweh teshi kiri ri ate shinna gana le Israila, pagha ni murung Aram ki parriyi ni yang ngha. 5Nina agh Yahweh pih Israila ɓa ashibang, le a aɓɓa a bih aɓa Aramiya, le aɓa Israila ingna a ɗigha a tahra ninga mama pagle a pag ga6Ningo te kwa agh, ni a ɗag gimashihra ni a leh Jeroboam ɓeni tig aɓa Israila a pag gimashihra agh, le a tangha a paghi teɓi teɓi; le ngung le Asherah ngha wa uwo a Samariya. 7Aɓa Aramiya ɗag Jehoahaz ni aɓa kogpirri woro ɓahr pur lum, anyeh gwoh pirri lum, ni abuna ɓa gingni kusung woro tongno lum lum, ate murung Aram juhrina yang le pil yang ninga nkwahgiri a kunbang sahra.8A muri anshile agiri muri Jeroboam agh, ni amama pagha, ni gullo le ya, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung Israila agh. 9Nina agh Jeroboam wuh wora bin akahyi, le a lingshi a Samariya. Jehoash munio nongmurung a tuhkushi.10A yeh bogho ma woromwoh pur lum pure tonpur ɓahri le murung Joash ma Yahuda, Jehoash muna Jehoahaz ingna a nongmurung a Israila a Samariya; nongmurung bogho lum pure topurmwoh. 11Pagna gimashihra a dum Yahweh. Ni ɗag agimashihra le Jeroboam muna Nebat nzumo, mama tigni Israila a pag gimashihra agh. Keminiya ginya a yeh yang.12A muri gi ɓaɓa a muri Jehoash, ni aga kwa pag ga, ni masso le ni wolni rung ni Amaziah murung Yahuda agh, ni a nyongli a giɓomteng gipagna le amurung Israila agh. 13Jehoash wuh a linghi ni akahyi, le Jeroboam ɗigha muri ngungmurung murungle. A lingshi Jehoash a Samariya ni amurung le Israila.14Niɓeniya Elisha ingna a nong kono, kono egh ni kenimo a nluo. Nina agh Jehoash murung Israila zu a bini zu ɓuah a muri. Nah, "Tehrang, tehrang anyeh gwoh pirri le Israila, ni aɓa kogpirri tollo wori" 15Elisha nah yi "Tol ntah ni amuni," nina agh Jehoash tol ntah ni amuni. 16Elisha nah yi murung Israila, "Tig boh a muri ntah,"nina agh tig bih muri. Le Elisha ɓug bih muri mami murung.17Elisha nah. "Logshi Tehsho kangna a nji tehbang'' Nina agh logshi. Le Elisha nah,' 'Tah giri'' le tye, Elisha nah, "Ga ni pag muni ganluwa le Yahweh, muni ganluwa a muri aɓa Aram, ate nga log yi aɓa Aramiya ni Afek agh ni luwa sete ningir lihyang. 18Le Elisha nah ''Tol amuni, Nina agh Joash tol yang. Nah yi murung Israila, ''Shuwa yang a njahli'' le shuwa yang njahli mbende tahro, le ɗag teɓi 19keminiya ɓwale Kulli pag yehlula ni mo le nah, ke a shuwa njahli ɓo mbende tongno ko topur mwoh. Le ke aka loghi Aram ni luwa ha a juhri yang, Kemini niɓeniya, aka loghi Aram ni luwa mbende tahro.''20Le Elisha wuh a lingsha. Niɓeniya ama nyiɓih ba Mowab ngha ingna njeh logha kunduna le bogho egh. 21Ngha yangha a lingshi ni ɓwa agh, a shin buno le amanyiɓih ɓa Mowab, nina agh a ɓug ngire a nkiliya le Elisha. Ngha ngiri beh dogni muh Elisha agh usulo nyera ri, logho tang ni kushi.22Hazael murung Aram pariya na Israila a yeh a karale Jehohhaz. 23Keminiya nieh le Yahweh ngha bin Israila, Le shina gienna leyang, le konna te muyang ate ogrung le ni Ibrahim, Ishaku ni Yakubu. Nina agh, Yahweh ni juhri yang ngha, le ɗenshiliya ni piriyi yang a dumi ya.24Hazael murung Aram wuh, le muni Ben hadad ɗig murung a tuhkushi. 25Johoash muna Jehoahs agha alah magula a bin Ben hadad mama a agha bih tehri Jehoash a luwa agh. Jehoash kehni ni luwa mbende tahro, le agha alah magula le Israila.
1A bogho ma ɓahri le Jehoash muna Jehoahaz, murung Israila, Amaziah muna Joash, murung Judah ingna a nong murung. 2Yangha ni bogho woro mwoh pur tongno ngha ingnini a nong murung ngha; Nongna murung ma bogho woro mwoh pure tonpur ihne a Urushalima. Lulli ngih ih Jehoaddan ma Urushalima. 3Pagna gimaɓonna a dum Yahweh. Ngho te ya nyha ninga tehri Dauda, pagna ga kwa tehri Joash pag ga.4Keminiya ni wanghi a bin pag gillang ngha. Aɓayong ngha uwo wa ɗahra ni pingshi murung ma susunang a bin pag gillang. 5Ni sashibang ngha, le gire pagha ngha nongmurung le tangni ya, wol nluo aguro ni wol nluo tehri, murung ngha.6Ningo kwa agh ni wol nluo amuna aɓeni wol nluo agh, ninga ga a nyonglo a gigilla le Musa agh, ninga mama Yahweh lagni, ki nah, “Ɗigna ni a wol nljo atehrung ate muri amuna yang ngha ko ke a wwol nluo amuna ate muri atehyang ngha. Keminiya ɗigna beni kwa agh ka wuh ate gimashihra le.” 7Wol nluo aɓa tahluwa le Edom woro tongno lum lum a ɓongrong ma muah, ɗeshili ya agna Sela a luwa le gor lulli beh ih Joktheel, mama ini pag gorro egh ha zu ni kyari ya.8Le Amaziah tashi aɓa kuntumo bin Joash muna Jehoahaz, muna Jehu murung Israila, ki nah, “Zu ih ɓi shi lungro a luwa dum ni dum.” 9Keminiya Jehoash murung Israila tashi aɓa kuntumo bin Amaziah, murung Judah, ki nah, “Ngung jweh ngha nghang a Lebanon tashi kuntumo bin ngung cedar a Lebanon, ki nah, “Pih muna mabuna lang muno mangalang ih ɗig mahmi; keminiya nyam shihra ni a Lebanon agh woro ke parriyi jweh njeh. 10Ni njiteng a lihna Edom ni luwa, le yahlo logshino kuli. A gushina muro ari ganluwa lo, keminiya ɗigha lah, ate mang ke aka ag yi muro gana ni kpah, a weh kpaɓni Judah kwa?”11Keminiya Amaziah ni ogbang ngha. Nina agh Jehoash murung Israila log yi ni luwa le a ihni ni Amaziah murung Judah lungri ni ari yang kundum ni kundum a Beth Shemesh, mami Judah. 12Israila lih Judah ni luwa, le ɓeni kwa agh ɓangha wora gungri le.13Jehoash murung Israila bol Amaziah, murung Judah muna Jehoash muna Ahaziah, a Beth Shemesh. Zu a Urushalima zu wanghi garung ma Urushalima a njahli logha ri kunjere le Ifraimu kena ri kunjere ma gbinnah mama kehna pyeshe kusung woro tongno ihne ya. 14Ponnah zinariya, azurfa, ni agi tumo ni kumma a kangna le Yahweh ya kwa, ni agi maɓonna ni a lah murung ngha, ni aguro luwa ɗeshili, le nyera Samariya.15Le a muri teng mama kon Jehoash agh, ga kwa pag ga, gulo le, nip agha ni wolni rung ni Amaziah murung Judah agh, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung Israila agh? 16Le Jehoash wora bin akahyi a lingshi a Samariya ni amurung ma Israila, le Jeroboam, muni, nong murung a tuhkushi.17Amaziah muna Joash, murung Judah, ɗigha bogho lumpur tongno a nzum nluo le Jehoash muna Jehoahaz, murung Israila. 18A muri aga kon Amaziah te ya, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung Judah agh. 19A kurkun yang a muri Amaziah a Urushalima, le ɓangha wora Lakish, keminiya a tutti aɓwa a tye a Lakish aka wol nlue beh.20Azuni mo muri pirri, le a lingshi ni akahyi a Urushalima, a lah magula le Dauda. 21Aɓa Judah kwa tol Azariah, ɓeni ni bogho lum pure topurmwoh agh, le a tighi murung a tuhkushi tehri Amaziah. 22Azariah ni ye ɓag Elath le nyenne a Judah, a nzum wuh le Amaziah.23A yeh bogho ma lumpur tongno le Amaziah muna Joash murung Judah, Jeroboam muna Jehoash murung Israila ingna a nong murung a Samariya; nong murung bogho woro ɓahri pure mwoh. 24Pagna gimashihra a dum Yahweh. Ni ɗag mwoh a ntiri agimashihra le Jeroboam muna Nebat, ɓeni tig Israila a pag gimashihra agh. 25Nyenna ni njang le Israila logha ri Lebo Hamath kena Salaang magula ma Arabah, billa ri lagha le tenana le Yahweh, Kulli le Israila, mama waɓa nji bin guro le Jonah muna Amittai, ɓa agkuntumo bin Kulli, ɓeni pura Gath Hepher.26Ate Yahweh shinna ganaa le Israila, ih gima kon yong ni a bin ɓeni kwa agh, kpaɓni guro ni ɓeni ni kum murung ngha, le ɓa ashi Israila nyha. 27Keminiya Yahweh ni nah ih ka ɓihshili lulli Israila a ngunjah agh, nina agh ashi nji bin Jeroboam muna Jehoash.28A muri agi ɓaɓa ni kon Jeroboam agh, ga kwa pag ga, gulo le, pagha ni lih ni luwa ag Damaska ni Hamath ate Israila, mama mami Judah ni pa agh, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung le Israila agh? 29Jeroboam wuh nongni a akahyi, ni amurung Israila, le Zekariya nong murung a tuhkushi.
1A yeh bogho ma woro mwoh pure tonɓahri le Yerobowam murung Israila, Azariya muna Amaziya murung Judah ingna a nongmurung. 2Azariya ngha ni bogho lum pure topur mwoh ngha ingni ni a nong murung ngha, le nongmurung ma abogho woro ɓahri pure lum pur ɓahri a Urushelima. Lulli ngih ih Jekoliya, le ini ma Urushelima. 3Pagna ga ɓor agh a kundum Yahweh, ninga mama tehri Amaziya woro pag ga.4Ngho te kwa agh, ni a wanghi a bin gushi agillang ngha. Aɓayong ngha uwo a ɗahra ni pingshi agi susunang a bin gushi agillang. 5Yahweh tighi murung bin konna ma irrishira ha a kara ni wuh ni ya le ɗigha a lah ma sa. Jotham, muna murung, ngha a muri aga a ɓaleh murung le nongmurung muri aɓayong ni a njeh egh ya.6A temuri agi ma sa ni kon Azariya agh, aga kwa pag ga, ni a nyongli yang agiɓomteng le agipagna le amurung Judah agh? 7Nina agh Azariya wuh nongni akahyi; a lingshi ni akahyi a lah magula le Dauda. Jotham, muni, nongmurung a tuhkushi.8A yeh bogho ma woro mwoh pur lum pure tonpur tahro le Azariya, murung Judah agh, Zakariya muna Yerobowam nongna murung a muri Israila a Samariya ma shienri topur mwoh. 9Pagna gimashihra a dum Yahweh, ninga mama tehri woro pag ga. Ni ɗag njinjere gimashira le Yerobowam muna Nebat, ɓeni tig Israila a pag gimashihra agh.10Shallum muna Jabesh kurkun muri Zekariya, a logho a wolli a Ibleyam, a wol nlue. Le ɗig murung a turkushi. 11A temuri agi ma sa ni kon Zekariya agh, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung le Israila agh. 12Ga ni pag tenana le Yahweh mama waɓah ri Jehu, ki nah, "Aminkah wo ka ɗigha a ngungmurung murung le Israila a ha a njah ma ihne." Ga ni pag giri.13Shallum muna Jabesh ingna a nongmurung a yeh bogho ma woro mwoh pur lum pure tonpur ihne le Uzziah murung Judah, le nongmurung ma shienri mwoh a Samariya. 14Menahem muna Gadi pura Tirzah kehna Samariya. A be ni loghi Shallum muna Jabesh nghang, a Samariya. Wol nlue le ɗig murung a tuhkushi.15A temuri agi ma sa ni kon Shallum ni kurkun ni kpaɓ, a nyonglina yang a giɓomteng le agipagna le amurung le Israila. 16Le Menahem loghi Tifsah ni aɓeni kwa a be ya, ni a mama a njang ni kangni Tirzah agh, ate ni a aghi a lah magula agh. Nina agh kehni yang luwa, ɓwah amenah ni ni muna yahli yang a minleh ya.17A yeh bogho ma woro mwoh pur lum pure tonpur ihne le Azariya murung Judah agh, Menahem muna Gadi ingna a nongmurung muri Israila; nongmurung bogho lum a Samariya. 18Pagna gimashihra a dum Yahweh. A kunbang usulo le kwa agh, ni ɗag njere gimashihra le Yerobowam muna Nebat agh, ɓeni tig Israila a pag gimashihra agh.19Le Pul muna murung Assiriya zuni yang ni luwa a njeh, le Menahem pih Pul a talent ma azurfa woro tongno lum. nina agh ate Pul ka kur tye ih ɓi tengshih ɗighamuribang le a Israila. 20Mehanem ag bollo ni bin Israila nji ri al ɓa kumo ni kwa agh, abuna ma gushihna ka nwah shekel woro ɓahri pur lum le azurfa bini le ih pih murung Assiriya. Nina agh murung Assiriya pilla nyerre woro ni ɗigha be a njeh ya.21A temuri agi ma sa ni kon Menahem, ni aga kwa pag ga, ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung le Israila agh? 22Nina agh Menahem wuh nongni akahyi, le Pekahiya muni ɗig murung a tuhkushi.23A yeh bogho ma woro ɓahri pur lum le Azariya murung murung Judah, Pekahiya muna Menahem ingna a nongmurung a muri Israila a Samariya; Nongmurung bogho ɓahri. 24Pagna gimashihra a kundum Yahweh. Ni ɗag gimashihra le Yerobowam muna Nebat a nzumo agh, nji ri ga tigni Israila a pag gimashihra agh.25Pekahiya ngha ni ɓa pagtumo ni a gori Pekah muna Remaliya, ɓeni kurkun muri ya. kpaɓni abuna le Gileyad woro ɓahri pur lum, Pekah wol nluo Pekahiya ɗeshili ni Argob ni Ariyeh a Samariya, a ba a lella a lahmurung. Pekah wol nluo Pekahiya le ɗig murung a tuhkushi. 26A temuri agi ma sa ni kom Pekahiya, aga kwa pag ga, a nyonglina yang a giɓomteng le agipagna le amurung le Israila.27A yeh bogho ma woro ɓahri pur lum pura muri ɓahri le Azariya murung Judah agh, Pekah muna Remaliya ingna a nongmurung a muri Israila a Samariya; nongmurung abogho woro mwoh. 28Pagna gimashihra a dum Yahweh. Ni ɗag njere gimashihra le Yerobowam muna Nebat, ɓeni tig Israila a pag gimashihra agh.29A yeh akara le Pekah murung Israila agh, Tiglath- Pileser murung Assiriya zu le bol Ijon, Abel Beth Maakah, Janoah, Kedesh, Hazor, Gileyad, Galilee, njeh Nafthali kwa. Ponnah aɓayong wori a Assiriya. 30Nina agh Hosheya muna Elah kpaɓ kurkun a muri Pekah muna Remaliya. Loghi le wol nlue. Le nongmurung a tuhkushi, a yeh bogho ma woro mwoh le Jotham muna Uzziah. 31A temuri agi ma sa ni kon Pekah agh, aga kwa pag ga, a nyonglina yang a giɓomteng le agipagna le amurung le Israila.32A yeh bogho ma ɓahri le Pekah muna Remaliya, murung Israila, Jotham muna Uzziah, murung Judah ingna a nongmurung. 33Yangha ni bogho woro mwoh pur tongno ngha ingni ni a nongmurung ngha; nongmurung abogho lum pure topur mwoh a Urushelima. Lulli ngih ih Jerushah; ini muna ngalang le Zadok.34Jotham pagna ga ngha yarata a kundum Yahweh ya, ninga mama tehri Uzziah woro pag ga. 35Ngho te kwa agh, ni a wanghi a bin gushi agillang ngha. Aɓayong uwo a ɗahra ni pingshi agi susunang a bin gushi agillang nghe. Jotham ɓagna kunjere ma bikuli le leh Yahweh. 36A temuri agi ma sa ni kon Jotham agh, ni aga kwa pag ga, ni a nyongli yang a yeh giɓomteng le agipagna le amurung le Judah agh?37A yeh akara wo agh Yahweh tang tutti Judah Rezim murung Aram, ni Pekah muna Remaliya. 38Jotham wuh nongni akahyi le a lingshi bin akahyi a lah magula le Dauda, kahyi. Le Ahaz, muni, ɗig murung a tuhkushi.
1Ntiri boho woro tahro pu-lum le pekah muna Remaliah, Ahaz muna Jothan murung le ba Judah nong murung. 2Ahaz ngha ni boho woro mwoh ke nong murung nongnah murung boho woro tahro a Jerusalem, ke ni pag gah pa mabwah agh ngha eh nji Yahweh Kulli le ningha mama David kahyi pag agh.3Nho miniyan ke eh ging gyale a murung le ba Israila. Ye tig muni duhra agani ginishe. Billa a gha Yahweh na ka ah paga agh a njeh Israila. 4Pannah gi panna pinsa a bima garenteng a hilltos ni tengun ma lansha muru.5Ke Rezin murung le ba Aram ni pekeh muna Remaliah murung le ba Israila kwaba a Jerusalem ka pag luwa. A panah Ahaz nimini lie muri ni luwa agh. 6Kunbang ni Rezin murung le Aram kumo boli Elath ate Aram ngha, phushi ba Jews njeh Elath. Ke ba Arameans zuwah Elath ba a dingha ngha zuhni kiyari.7Ke Ahaz tuti aba kung tashina wurah Tiglath -Pileser murung le ba Assyria nayi mini guro lo ni muno zuh ji ashang a bi murung Aram ni ba bi murung le ba Israila, ngha ki pangha luwa agh. 8Ke Ahaz toh silver ni gold ni a kuma a liye Yahweh a tiring gikunna le murung le ba Assyria. 9Ke murung le ba Assyria ohyike murung le Assyria wurah luwa a Damascus ke liyi luwa punah a bayang ni guro luwa wuri kir. ye wonliye Rezin murung le ba Aram.10Murung Ahaz wura Damascus ka sing Tiglath-pileser murung le ba Assyria a Damascus sing bing ma gerenteng ke Tutiyi Uriah malah le bing ma gerenteng ni paga aghni nji yonglo age ate gi pana ni apanni. 11Ke Uriah malah bag bin ma gerenteng ninga mama murung Ahaz tuti agh a njeh Damascus agh. Ke ma tumo agh kwa a kunbani murung Ahaz yenni njeh Damascus agh. 12Ngha murung yenni Damascus agh ke shini bing magerenteng agh murung kennah bing magerenteng ke pah gi panna biye.13Ke pahgi panna pinsha ma gi soro ye pah gipanna nuhna mashiyi nkila gipanna a muri bin ma gerenteng. 14Ke bing magerenteng le bronze ni bin Yahweh agh. Toli zuhni kundung bin hang Kulli a ntiri bin magerenteng in bin bang Kulli Yahweh ke tiyi nji le bin magerenteng.15Biye ni murung Ahaz lagni Uriah malah nayi. A muri bin magerenteng ma ku kurah ngha ma pag gipanna gi soro agh mami murung ni dig gi pana pinshi gisoro ni gi panna pinsa a bayong kwa agh. nigi panna nuhna tewa. mashiyi nkilla le gipanna ni nkilla dahra. Ma dig bronze bin magerenteng ngha aka dangha ni ngha pagani a pani agh. 16Uriah malah pag ni ngha mama murung Ahza laghi agh.17Ke murung Ahaz pushi (panel ni basin) ngha tangha nje agh ye tol nji kundung bronze -na ndah ni bin njehle agh tiga murin tahli pavement.. 18Ke ye phushi gah a voliyi agh ate kahra ma gerenteng ni a baga agh a bin bang Kulli kwa bin innah le murung bin bang Yahweh. Ate muri murung le Assyria.19A tenana ni dig Ahaz ni ga paga agh. Na nyoli a nbuh boteng ma gi panna le a murung lebajudah agh le? 20Zo Ahaz wuh wura bin a kahyi ke a linshi ni a kahyi lah magula le David. Hezekiah mani dig murung a te muri.
1A tiring boho ma lum-pu bahri le Ahaz murung le ba Judah ngha Hoshea muna Elah loni nong murung agh Anjeh Samaria a muri bah Israila boho tong bi-ehne. 2Panna gah mashira nji bin Yahweh agh nya ningha mi a murung le ba Israila ni bini agh. 3Shalmaneser murung le ba Assyria puyi luwa ke Hoshea ma dig guro le zuhni magkung.4Ke murung le ba Assyria yerini ni Hoshea ngha paga ka payi ma shira agh.Hoshea tashibang bin murung le ba masar ye he mayi murung Assyria kung nigha mama ipaga boho ni boho agh. Ke murung le ba Assyria boli isha lah guro. 5Murung Assyria puro pag luwa a njeh kwar payi ba Samaria ni ba besieged luwa ye panna tahro. 6A ntiri boho tongbi inne le Hoshea murung le ba Israila wuro Assyria tiyang a njeh Halah a murule ba Habor le ba Gozan, ni lah magula le ba Medes.7Bolo ni boli yangha te muri ba Israila panna gima shira bi Yahweh Kulli le yang, Beni pushi yang njeh le ba Masar a bi Pharaoh murung le ba Masar. A bayong ma boli bonshi a gi lang. 8Ke ama boh gini tumo gi lang le aba njeh ni Yahweh phira a nji ba Israila ni tumo le a murung le ba Israila.9A ba Israila vullah pag gimashira bin Yahweh Kulli le yang a gah ni botiya agh. A bahyi muyang a lah ma buliyina a njeh ma yuliyina le yang. 10A tiga a tahli ri ngiri lah ni Ashera ngun a ngiri buhra ma tongna in giri ngun ma muru lansamuri.11Beye ni a pinshi a gima duhna ma bwang bi ma guyina niga mama njeh paga agh njereni Yahweh toli a pani a ba Israila payi gima shira ate a shini yalung gi pannale Yahweh. 12A pi gilang gulo a Yahweh nah ke bi apaga agh ni.13Nhoh boteya Yahweh duhneyang ni Israila ni Judah aji bin a ba shinduna in aba sin gipanna nah nphila ndag gima shira le yong ntol gi gilla ni tiga duhnyong agh ni billeh npag gah lagni a tehyong ngha ni gah ntuti yong njibin aba shin duhna agh.14Ke nah ohgha ngha, Ama shiba a tol gi pa nne le a teyang ni shibi tig Yahweh kun yaliyang Kulli le yang ginghang agh. 15Ashibi pag gipanna ni teng kaniah ni a tiyiyang agh. Ke Ama pila a bayang gima nangha. A bila aba pag gilang ni kahri angha. A bayong Yahweh wuro lagnyang ate kah pagiri ni yang agh.16A purah a tele gi gilah le Yahweh Kulli le yang. A gi gilang ni Nbolo bahri ningha nadah a phi gulo. A gi Asherah pole abol bonshi beni a Kulli ni Ba'ál. 17A a muna abuhna ni a muna ngalang le ya duhra a gishe apag tumo ni yeri teng le Kulli A magh kunyaliyan bin ba gima shira nji bin Yahweh a duhne yalung ma shira. 18Ke beni yali Yahweh lulah ri ba Israila ke pushi yang kun duhmi buhng, nyan dag agh, ba kunbule Judah ni mwoh.19A ba Judah nima bil gilah le Yahweh Kulli le yang ngha ke a bil gipanna le ba Israila. 20Ke Yahweh shibi a min kahyi ba Israila kwa. Tiyi yang gani pungyang pi a bayoni ka pung gi kuna leyang ka.21Ke pushi ba Israila ntiri a nuna murung le David ke a tig Jeroboam muna Nabat dig murung. Jeroboam nong murung le ba Israila tig yang a para tele Yahweh a pag gima shira. 22A ba israila bil gima shira le Jeroboam ni shibi dayi agh. 23Yahweh pushi Israila kun duhmi ningha mama wabah ni bi a guro le ni ki paga aba shinduhna agh. Ke ba Israila pura a njeh le yang wurah Assyria njere ni bil zuh ni ntiri kahra.24Ke murung Assyria zuhni a bayong nji Babylon ni Kuthah ni Avva ni lah magula le ba Samaria ate mura a Israila. A diga Samaria a lah maguliyi na. 25Gire pana bin digna le yang ate na bonshi Yahweh. Ke yahweh titu a bayong ningha a yihni ntiri wuligi a baba. 26Ke a nahteng ri murung Assyria anayi A njeh ni a tigah samaria agh na yeri pi gi lang gulo a njeh ni agh. ke ye tuti abayong ningha yihma ntiri yang ke woliyi a bayong ate na yeri gipanna ni a pani gilang gulo agh a njeh.27Beni murung Assyria lagh bayong nah, Toh malah mowh ngha a zuhni njeh ike biye iduhmi yang gi panna ni gilah tol agh. 28Ke malah mowh ngha a punah njeh Samaria zuh ji diga Bethel. Ke Aliyiyang paga ni a bonshi ni Yahweh agh.29Kunbware ni kwa agh. Panna gilang le yang tigah bin ma guliyina ni ba Samaria paga agh akumbware ni kwa agh a dig ngha ngha. 30Ke ba Babylon gi Sukkoth Benoth ba Kuthah gi Nergal ba Hamath gi Ashima. 31Ke ba Avvi gi Nibhaz ni Tartak. Ba Sepharrite phinshi a munayang ni ghishe bin Adammelek ni Anammalekgilah le ba Sepharrites.32Ke aya pih Yahweh gulo A tig ababa ntiri yang dig a malah a bin ma gulliyina abeni pag gi panna dahra ate muyang a bin bang Kulli agh. 33A pi Yahweh gulo a ye a pi gilang le yang gulo. A ntiri nil gi panna le bayong ni pung yang ngha.34Kena a kahra ni malah le yang a ntiri gi panna gilang leyang. A yan pi Yahweh gulo agh, A ya abi gigilah ni gi panna njoh le gigilah ni Yahweh pi a min kahyi Jacob ben a gori Israila agh. 35Ngha Yahweh tigni yang a kahni agh. Ningha pi gilang gulo ningha guhngha duhn yang ngha ke ngha boshi yang ngha ko ngha dahri yang ngha.36Ke Yahweh ni pushiyong njeh masar agh shari bih a muyang ni agima tengna ni paga agh. Ini nghe pi gulo ini ngha guhngha duhmi ini ngha payi dahra. 37A gi panna ni kahnia ni a gilah ni nyoliyong ngha ini ngha tiga kun yaliyong ningha bang a gilah agh. 38Ke kahna ni inkahn agh ningha janshi agh ke pi gilang gulo agh.39Ke Yahweh Kulli le yong ini ngha pi gulo. Ika Ashiyong a bi aba shibiyong. 40Nawa ohgha ate a shibina a diga gima shira le yang. 41Ke a njeh bang Yahweh a yangha a ya pi gilang leyang gulo ni a muna ye panna niga miya kwani a min kah a min kahyiyang. A ya ngha a ginni gah a kahyiyang paga zuh ni kahri.
1A ntiri boho ma tahro le Hoshea muna Elah murung le ba Israila, ni Hezekiah muna Ahaz murung le ba Judah a nong murung. 2Yangha ni boho lum-pu bahri ngha nongni murung agh. Nong murung boho woro mowh pu-re tongbi inne a Jerusalem. Luli ngih ni A bijah muna magalang le Zachariah. 3Pana gha gerenteng a kundahra Yahweh ningha mami David kahyi pagha agh.4Pushi bing guliying ye wanyi tali ni a bag agh ye koriyi ngun Asherah wanyi bronze serphent ni Musa paga a kahra wo agh a yangha phinshi incense a Israila ngha a gori Nehushtan. 5Hezekiah tig Yahweh Kulli le ba Israila kung yali ate bwa nya aka kun ningha ini agh atirin a murungle ba Judah nya ngha a murung ni nong murung ke ini agh6Bolah Yahweh ni dag te pi tiye agh ye tinna gigilah le ni Yahweh laghni Musa agh. 7Ke Yahweh ginni ke Hezekiah ba kwa kengha ngha wabteng suani murung Assyria ni ye phitiye agh. 8Peyi a ba Philistines ni Gaza ni a beni a kungere bang ni a lah maguliyina luwa.9A ntiring boho ma inne le murung te Hoshea muna ba Elah murung le ba Israila, Shalmaneser murung le ba Assyria zuhni luwa bin ba Samaria ni besieged. 10Ngha boho ma tahro maliya a tohli a boho ma tohpurumwoh le murung Hezekiah ngha dig boho ma tongbienne le murung Hoshea le ba Israila ngha njijere ni Samaria ni a bohyang.11Ke murung Assyria punna a ba Israila wori Assyria ke tigyang a Halah, a njih kumurule Habor in Gozan ni ntiri lah le medes. 12Ke paga kwa ate ni a oh gah Yahweh Kulli le yang ba agh. A duhra gi gillah ni musa denlah le Yahweh lagni yang ngha. A shibi ohoi ni pahgeh.13Ke boho ma lum-pu-tongno le murung Hezekiah, Sennacherib murung le ba Assyria pag luwa ni a lah ma guyina le ba Judah boyang kwa. 14Ke Hezekiah murung le ba Judah tuti kung buhri bin murung le ba Assyria beni pag Lachish agh, nayi. Npahnoho gima shira pushang. Gah kwa a nah npagah nga payi. Ke murung le Assyriah nayi Hezekiah murung le ba Judah iwang talents ma silver woro tongno tahro, ni talents ma gold woro mwoh pu lum. 15Hezekiah pong silver in kwa a liye Yahweh ni bin tig gi kunna le a murung a lah murung.16Ke Hezekiah koriyi gold in kun kangna le bin ma gerenteng le Yahweh in mami ngiri ngung ni boh lah agh ke kwaba a gold pi murung le ba, Assyria. 17Ke murung le ba Assyria kwaba a ba tah luwama shira le tuta ztartan ni Rabsaris ni magula le ba tah luwa ni Lachish wori bin murang Hezekiah a Jerusalem. A gin biri a sulah dahbeng le ba Jerusalem. A billa nje bin susoh mama nje guleh agh ni bin lahyi agi ishiyine a taugha a biye. 18Ngha a gwari murung Hezekiah ni Eliakim muna Hilkiah beni a murah abeni ni lah agh, ni shebina ba nyongli ni Joah muna Asaph ba pong gi pangna puro a kungyang.19Ke magula le ba tah luwa nayiyang nwabbi Hezekiah gah murung magula murung le Assyria wabba agh. Mang pa yiri tengna lo le? 20A miyang a wo wabteng ma nangna eh, amiya ni yiri tengna ni mahsong ma tah luwa. ke ni beni yang a tig yiyo ri le? ke a ka lah luwa ni meng. 21Shina a tig yiyo ri ba Masar ayangha nigha gara giyang le crushed reed. Bwa aliyi giri it ika kpwangha a bung gha ni pharaoh murung ba Masar ki payi beni kwa agh. ngha gi yalong ri agh.22Ke aye onah agh, Npana njiteng ni Yahweh Kulli le yong ini pag beni bin ma gerenteng ni Hezekiah tolo wori ke wabbi Judah ni ba Jerusalem. Ngha bonshi a bin ma gerenteng in Jerusalem agh. 23To nibeni agh. Ngha paho gi gima bwang ni magula lang murung le Assyria pengha. Npoh a piri woro tongno tum -bahri ngha aka kun aba kohg piri ehagh.24A pande ka aka gan kun magula luwa le murung lang magula lang ngha a tini yiyo ri ba Masar ate a nye guwo piri ni ba koh piri le yan. 25A miyan a wo shin nigha ngi biri zuhwa shi yan ni Yahweh sa tah luwa bah sa biyi agh le? Yahweh nah gha in pah luwa njeh ni in biyi.26Ke Elkiakim muna Hilkiah ni shebnah ni Joah nahyi magula lah luwa sangha sa jimo nah tengri a tenglah lo ni kung Aramaic shi yerina ni beni ka nahteng ri sung in kun Judah agh. 27Ke magula le bah lah luwa nayi yang. Magula lah tutana biyong a bin magula le yong a inwabteng le?Ni tutang bin a bayong ni diga muri gahrun agh. ngha ka liyi tibi le yang ye ka nah sansah le yang niyong agh.28Ke magula le ba tah luwa tangha mag jahlo ni kun Judah na n oh bang kumbule murung magula murung le Assyria. 29Murung nah, keng dig Hezekiah soriyi yong ngha ni ashiyong a beng ngha. 30Ken dag Hezekiah payong ntig yayong in Yahweh. Yahweh ka ashisung. Njeh ni, ni ki digah bi murung Assyria agh.31Ken oh Hezekiah agh. Gah ni murung le ba Assyria wabbah. Nbo kun yaliyong nzuwha binna beni kwa binyong ngha ka liyi ka nuhwa ntiri (vine) fig tree ngha nah muru a binnang. 32Ngha kumma agah nghan punyong wuri njeh in ningha miyong ngha. Njeh nji gisoro ni wine ma phiyo . Njeh burodi ni vineyard njeh ngun olive ni muru nyih ate ngha digha ngha wuh ngha. Ken oh Hezekiah iphiyong inayi eh Yahweh ka ashiyong ngha.33Abwang ngha ngha gilang le yang asha a bi murung le ba Assyria agh le? 34Ke a gilang le Hamath ni Arpad nyeh le?A ashina Samaria a beng le ? 35A ntiri a gilangni ni njen ni agh gilang ngha ngha ashi muri binna le? Ke Yahweh ka ashi Jerusalem ni yalang le? a binna.36Ke abayong ma taugha bang polo bung nyah loshi kuni ri ma gulah le ba tah luwa agh. Ken piteh agh. 37Ke Eliakim muna Hilkiah ni a muri tele lah agh, ni shebna ba nyonli giri ni Joah muna Asaph ba pung gi panna zuhwa bi Hezekiah in gi ishina ma saniyina zuh wabbi a kumbule le ma gula le ba tah luwa egh.
1Gire pagha ngha murung Hezekiya ogni kuntumo leyang ngha, sahn dagrah le, vulliyi ngiri ni tehshili giri, le woro a leh Yahweh. 2Tahshi Eliyakim, ɓeni ini muri ɓaleh, ni Shebna ɓa nyongli giri, aɓa tenna le amalah, kwa mel atehshili giri, a bin Ishaya muna Amoz, ɓa agkuntumo le Yahweh.3Anah yi, "Kezekiya nah, 'Karani ni pag kara ma gi gangshina, sahgha, ni irriɓiyina, ate kunbang ma ɓilla le amuna zuna, keminiya masso nyha a ɓilli yang ngha. 4Ih ɗigha Yahweh kulli leyong ka og atenana le murung le amagula luwa, ɓeni murung Assiriya telelah le tahsa ih ɓi kyeshi Kulli ma usulo, le ka sahghi atenana mama Yahweh woro og ga. Niɓeniya nlogshi jimmah leyong ate anshile ni uwo a ba agh.'"5Nina agh aguro le murung Hezekiya zu a bin Ishaya, 6le Ishaya nah yi yang, "Nah yi telelah leyong; 'Yahweh nah, "Ka ɓang ngoɓong le atenana ni a og ga, mama aguro le murung Assiriya sang nang ngha. 7Shina, Nga tighi bongho ri, le ih ka og kuntumo maɓi le ih woro a njeh le. Nga tighi ih wuh a nji ri garabwoh a njeh le.'""8Le murung magula luwa nyerre zu le kum murung Assiriya ki wol rung ri Libnah, ate ogna ih murung ɗagna Laschish. 9Le Sennacherib ogho ih Tirhakah murung Kush ni Masar gilla ri yang ka wol rung nini, le tahshi aɓa kuntumo ɗeshili a bin Hezekiya ni kuntumo:10"Nah yi Hezekiya murung Judah, 'ke ih ɓi a agha kulli ɓeni awo tig yahlo ri ya ɓi sohro agh, ki nah, "Urushelima agh ni a peh a bih murung le Assiriya a agh." 11Shina, a ogna ga murung le assiriya wor paghi juhri yang kwa agh. anjeh kwa a nji ri. Nina agh aka asso?12Akuli le anjeh ashina yang le, anjeh ni tehrang juhri ya: Gozan, Haran, Rezaph, ni aɓa Eden a Tel Assar agh? 13A ba murung le Hamath, murung le Arpad, murung le alah magula le Sefavayim, le Hena, ni Ivvah?'"14Hezekiya ag kuntumo nyonglina egh a bin aɓa kuntumo le billi. le woro a leh Yahweh le sahri njahli a dumi. 15Le Hezekiya jim Yahweh le nah, "Yahweh magula kwa, kulli le Israila, a weh ɓeni ɗigha bikuli le cherubim, awo ni Kulli mwoh muri aɗighamuribang kwa ni ngunjah agh. A gilla ɓakuli ni njahli.16Tehshi kiro, Yahweh, le tehshi kiro. logshi njioh, Yahweh, la a shina, ni og atenana le Sennacherib, mama tahsa ih jollo Kulli ma usulo agh. 17Njiteng ngha, Yahweh, amurung le Assiriya juhrina a njeh ni anjahli. 18A pingshina akuli leyang, ate akuli ni ya keminiya tumo bung le aɓayong ni, angung ni atahli ni mwoh. Nina agh aɓa Assiriya juhrina yang.19Le niɓeniya, Yahweh Kulli lesung, ashi sung, njim no, ari gulo lo, nina agh ate anjah ni kwa a ngunjah agh ka yere ih awo ni, Yahweh, ni Kulli mwoh."20Le Ishaya muna Amoz tahshi kuntumo bin Hezekiya, ki nah, "Yahweh, Kulli le Israila nah, 'Ate a jim nang temuri Sennacherib murung le assiriya, nwara n'ogho. 21Ga ni pag atenana ni Yahweh woro waɓah a muri: "Muna ngalang bata nsahri le Sihiyona keshino le ye jol lo. Muna ma ngalang le Urushelima wulli na muri a ro. 22Ɓeni a jenne ni jol agh?A ri ɓeni a logshi gihyo ni logshi njioh a gusso murung ngha? A ri ma gerenteng le Israila!23A nji ri kuntumo lo agh a jen na MurungKulli le a nah, 'Ni ngih gogho le anyeh gwoh piri lang ngha nkenna a muri ankonno ma saɓna, a bin ma logna kuli le Lebanon. Nga koriyi angung ceda ma saɓna njahli ni angung cypres ma tahriyi na a be. nga ingna a bin ma saɓna a be, a bin anjingung ɓalusung. 24Ntumna atuhmuru le nuhna muru le anjeh ma sa. Nyumshina aɓangha muru le Masar kwa ni ɓa kusang.'25Ni a ogho ih ntolle yahlang kikara agh, le mpagne a njah le akah agh? Niɓeniya myang ngi zunih a ɗungso. Awo ngha ba ate a ashi alah magula ni ni a gan lihyi ni luwa agh a pilli bin soɓ dahɓi. 26Aɓa ɗigna a yeh yang ma masso fittong, a meshiyi na yang ni pih iriɓiyina. A yangni agissoro ɓabang, lusung ma langsamuru, lusung ni a muri kangna ko a ɓabang, a pingsa kedebang a gu agh.27Keminiya nyerina ɗigna lo njahli, puro lo, nyere lo, ni yehlula lo a rang. 28Ate awo ngha a pag yehlula rang, ate mama gushimurung lo kehna a kirang, nga ishih ngalung lang a lulloh, le njilang lang a kunnoh; nga nyer niweh ni ba a pur nghang ngha."29Ga ni ka ɗig giɗunna ate muro: Bogho ni ya aka lih ga gulo ni tunnang ngha, le bogho ma ɓahri ya aka lih ga gulo a ri ya. Keminiya a yeh bogho ma tahro agh ɗigna aka ɗigha le a pongissoro, pan ɓabang njingung inabi le a lih njiyang. 30Anshile ɓaleh Judah ni aɓ ɓa ka tig millung le ka ɓil njih. 31Ate a ri Urushelima ni anshile ka pur nghang, a ri Nkonno Sihiyona ni anshile ni ɓang ngha ka zu nghang. Kiki ate Yahweh magula ni kwa agh ni ka pag ga.32Ngha nina agh Yahweh waɓna ga a muri murung Assiriya: "Ni ih zu a njeh ni ya ke ih tah munih a ba agh. Ko ih zu a dumi ni ntongho ko ih ɓagha ih kangni ni ya. 33A njinjere ni billa ke zuni ya njinjereh ni mwoh agh ni nyere ih wori; ni ih ingna lah magula ni ya- Ga agh gi waɓna le Yahweh ni." 34Nga tangha nga gwer lah magula ni le ashi, ate murang kanangirang ni ate muri Dauda guro lang.'"35Gire pagha ni duh ye malaika le yahweh puro le wolla aɓa Assiriya a bin ɗamma leyang, anluo aɓa luwa ken 185, 000. Ngha abune logni ni beri ya, anluo ni nongha ba kwa agh. 36Nina agh Sennacherib murung Assiriya ɗag Israila wora lah le ɗigha a Ninevah. 37Zu fittong, ngha ingni ni a leh Nisrok ih gushini ih kuli le ya, muni Adrammalek ni Sharezer wol nlue ni garabwoh. Le a ɓangha a wora njeh Ararat. Le Esarhaddon muni ɗig murung a tuhkushi.
1A yeh akara wo Hezekiya ngha ki nong konno ha ninga ih wuh agh. Nina agh Ishaya muna Amoz, va agkumntumo le Kulli zu a bini, le nah yi, "Yahweh nah, 'Gil ɓa liyo yarata, ate aka wuh, ni awo ɗig ga.'" 2Le Hezekiya pil kundumi mji ri kangna, le jim Yahweh, ki nah, 3"Kukushi, Yahweh, njim no, ɗengshi ni pagha ni gingni a dumo a njiteng ni yahlang kwa agh, ni pagha ni mpagni ga ɓor agh a dumo agh." Le Hezekiya ɓbuah ɓororo.4Kedebang Ishaya puro ka bilbang a ntiring le ɓalah le, tenana le Yahweh zu a bini, ki nah, 5"Pilla, le a nah yi Hezekiya magula le aɓwalang, 'Ga ni Yahweh, Kulli le Dauda kahwo, nah, "N'ogna jimma lo, le nwara shin njimerung lo. Myang nga poh irritenna a yeh kara ma tahro, le aka woro a leh Yahweh.6Nga ɓuhri wo abogho lumpur tongno ri usulo lo, le nga asso ni lah magula a bih murung Assiriya, le nga lel lah magula ni ate murang ni ate muri Dauda guro lang.'"" 7Nina agh Ishaya nah, "Tol ngweh gorih." A pag nina le tighi muri mohri, le ɓilla.8Hezekiya nah yi Ishaya, "Mang ka ɗumo ih Yahweh ka peng iritenna, le nga wora bin gushi Yahweh a yeh kara ma tahro?" 9Ishaya pilla, "Ga ka ɗig giɗunna ni pura bin Yahweh ya, ih Yahweh ka pag ga woro waɓ ɓa. Ih minlim ka wora dum nonnokusung lum, ko ka nyenni nzumo nonnokusung lum le?"10Hezekiya pilla, "Gima fittong ni ih minlim wora dum nonnokusung lum. Oh o, le ih ɓi nyerra nzumo nonnokusung lum." 11Nina agh Ishaya ɓa agkuntumo le Kulli ɓuah yi Yahweh, le zuni minlim egh nonnokusung lum nzumo, logha ri ba woro ɗagha a njere eɓɓa a kangna bikuli le Ahaz.12A kunbang ngho agh Marduk-Baladan muna Baladan murung Babilon tahshi akuntumo ni gipahna bin Hezekiya, ate ogna ih Hezekiya ngha ki nong konno. 13Hezekiya tehshi kiri ri agi nyonglina wo le ɗumi aɓa kuntumo lahmurung kwa ni agi maɓonna, a azurfa, a zinariya, agi shih ni muru ma ɓonna, ni kangna tigha agiluwa, ni aga kwa a kum mo a kangna tig giri ni a leh ya. Guɓung nyha a leh, ko a njeh le kwa, ke Hezekiya ni ɗumi ya.14Le Ishaya ɓa agkuntumo le Kulli zu a bin murung Hezekiya le ihli, "Mang abuna ni waɓ ɓoh? Nji yebbang ni pur nghang?" Hezekiya nah, "A pura bin ma saɓna njeh Babilon." 15Ishaya ihli bang, "Mang a shina a liyo?" Hezekiya pilla, "A shinna ga kwa a lyang ngha. Guɓung nyha a ntiri agi maɓonna lang ke ni nɗumi yang ngha."16Nina agh Ishaya nah yi Hezekiya, "Tehshi kiro ri tenana le Yahweh: 17'Shina, akara ngha ki zu ngha ga kwa a lahmurung lo agh, aga akahwo tigha ha ke zuni ni kyari ya, a pon yang a wori Babilon. Guɓung nyha aka vag ga, Yahweh nah. 18Aminkahwo ɓaɓa aɓeni a ɗig tehyang ngha a pon yang a bino, le aka ɗigha aɓa pagtumo a lahmurung ni wam kari yang a Babilon ngha.'"19Le Hezekiya nah yi Ishaya, "Tenana le Yahweh ni a waɓ ɓa ɓonna." Ate tolla, "Ih ɗigna ololo ni ogrung nyha a yeh akara lang ngha?" 20A temuri agi ma sa ni kon Hezekiya agh, amasso le kwa, ni pagha ni ɓagni guguri ni njer le muru, ni pagha ni zuni ni muru a ntiri lah magula- ni a nyongli yang a giɓomteng le agipagna le amurung Judah agh? 21Hezekiya uh nongni akahyi, le Manasseh muni ɗig murung a tuhkushi.
1Manasseh ngha bogho lum pur ɓahri ngha ingni ni a nongmurung ngha; nongmurung bogho woro ɓahri pure lum pur tongno a Urushelima. Lulli ngih ih Hefzibah. 2Pagna gimashihra a dum Yahweh, ninga agi konyong le anjeh aɓeni Yahweh piriya a dum aɓa Israila agh. 3Ate ye ɓagna bin gushi agillang ni Hezekiya tehri woro wanghi ya, le ɓag adeshile ɗahra ate Baal, gilla ngung Asherah, ninga mama Ahab murung le Israila pag ga, le gunghi na njahli bin agulo ma ɓakuli gushi yang.4Manasseh ɓagna deshile ɗahra a leh Yahweh, ko ke Yahweh wara lagha, "A Urushelima ni lullang ka ɗig nghang ha ke kene." 5Ɓagna adeshile ɗahra ɓahri a ɓalah le leh Yahweh ate agulo ni a ɓa kuli ya. 6Tig muni a billa ntiri ɓa gishe. Pagna ɓangna ni wol njeh ni ihli ɓaɓangna ni aɓa pagtumo ni abongho. Pagna gimashihra magula a dum Yahweh, Ih tighi a pag yehlulla.7Sherrah minlim le Asherah ni woro gil agh, tighi a leh Yahweh. Ate muri lah nini ke Yahweh waɓi Dauda ni Solomon muni; wara nah: "A ɓa lah nini ni a Urushelima ni, mama ntollo a ntiri akunburi le Israila kwa, ih nga tig lullang nghang ha ke kene. 8Ni ngi tig akushi aɓa Israila ye ki ɓuhri puro ganglah ɗag njehni nworo mpih akahyang ngha, ngha aka lel muyang ri bil aga kwa nworo nlagni yang ngha, le a billa agigilla lang ni guro lang Musa lagni yang ngha. 9Keminiya aɓayng nghe nyha ki tehshi kiri yang ngha, le Manasseh billa ni yang a pag gimashihra ɓuhro uwor mama anjehni Yahweh woro juhro a dum aɓa Israila agh.10Nina agh Yahweh waɓ tenana a nji bin guro ɓa agkuntumo, ki nah, 11"Ate mama Manasseh murung Judah pagna aga ki konyahlung ni ya, ni pag gimashihra ni uwor mami aɓa Amoriya kwa aɓeni ngha dum yang ngha, le ɗeshiliya tigna Judah a gimashihra ni agillang le, 12ngha nina agh Yahweh, Kulli le Israila waɓna ga: Shina, Myang muri nga zuni jah gimashihra a muri Urushelima ni Judah ate ɓeni kwa og teɓi ya, akiri kwa ka girih ya.13Nga waɓih Urushelima njuo ni fungshi yang le ni pyeshe ni a pagni muri Samariya, le ni nguri pyeshi giri ni a pagni tumo muri ɓaleh Ahab agh; nga gang Urushelima yarata, ninga mama ɓwa ki lagni koro agh, ih gogri ni pilliyi bikuli ni njahli. 14Nga ɓug anshile giberre lang koh ni pahyang a bih aɓa shiɓi muyang. A ɗigha aɓeni kum kunyang le a pil gi ponna le aɓa shiɓi muyang, 15ate a pagna gimashihra a kundum mang, le a tig nang a pag yehlulla, logha ri kara ni akahyang puri Masar, ke zuni a kara ni ya."16Ɓuhro muri ya, Manasseh soɓna nkilla le aɓeni nyha ni tengshira a agh, ha ɗungshi Urushelima logho a malla le kene a malla le ni nluo. Ga agh ɓuhro ni ri gimashihra mama tigni Judah a gimshihra, ngha a pagni gimashihra a kundum Yahweh ya. 17A temuri agi ma sa ni kon Manasseh agh, aga kwa pag ga, ni agimashihra ni pag ga, ni a nyongli yang a yeh giɓomteng le agipagna le amurung Judah agh? 18Manasseh wuh nongni akahyi le a lingshi a ɓabang le, a ɓabang njingung le Uzza. Amon muni ɗig murung a tuhkushi.19Amon ngha ni bogho woro mwoh pur ɓahri ngha ingni ni a nongmurung ngha; nongmurung bogho ɓahri a Urushelima. Lulli ngih ih Meshullemet; muna ma ngalang le Huz ma Jotbah. 20Pagna ga gimashihra ni ya a dum Yahweh, ninga mama Manasseh tehri pag ga.21Amon kura tye tehri a njinjere ni kwa agh ginya a yeh ya ni gushi agillang mama tehri gusso ni gungha dum yang ngha. 22Pura a tele Yahweh, Kulli le akahyi, le ni ginya a njinjere le Yahweh. 23Aguro le Amon kur lunyang a muri ni wol nluo murung a leh ma kanangiri.24Keminiya aɓayong ni njeh egh ya wol nluo aɓeni kwa kur kunyang muri murung Amon agh, le a tig Josiya munih murung a tuhkushi. 25A temuri agi ma sa ni kon Amon pag ga, ni a nyongli yang a yeh giɓomteng le agipagna le amurung Judah agh? 26Aɓayong lingshi a nkilliya le ni a ɓabang njingung le Uzza agh, le Josiya muni ɗig murung a tuhkushi.
1Josiya ngha ni tonpur tahro ngha ingni ni a nongmurung ngha; nongmurung bogho woro mwoh pure lum pur mwoh a Urushelima. Lulli ngih ih Jedidah (ini muna ma ngalang le Adayah ma Bozkat). 2Pagna ga ngha yarata agh a dum Yahweh. Billa a anjijere le Dauda kahyi, le ni pilla a nji malih ko ma kahtang ngha.3Gire pagha a yeh bogho ma lum pure tonpur tahro le murung Josiya agh, tahshi Shafan muna Azaliya muna Meshullum, ɓa nyongligiri, a ɓaleh Yahweh, ki nah, 4"Wora bin Hilkiya malah magula le a waɓih ih ɓi bang bollo ni a woro a zuni a leh Yahweh ya, mama aɓa lel bin ɓangKulli kpaɓa a bin aɓayong ngha. 5Le ih ɓi a pih aɓa pagtumo ni aɓeni a leh Yahweh ya, ate a ye gilli aga ɓihya a bin ɓangKulli ya6Le ih ɓi a pih aɓa tumo ngung kangna, aɓa ɓag giri, ni aɓa giliyi ngiri kangna, le ɗeshiliya a kura angung ni kashi atahli ate ye gil bin ɓangKulli." 7Keminiya bang gipagna nyha a alla ate bollo ni a pah yang ngha, ate a bolle ni njiteng.8Hilkiya malah magula nah yi Shafan ɓa nyongli giri, "Nkumna giɓomteng le gigilla a leh Yahweh." Nina agh Hilkiya pih Shafan giɓomteng nghe, le billi. 9Shafan tol giɓomteng nghe le worih bin murung, le ye waɓih, ki nah, "Aguro lo pagna tumo ni abollo ni a kumo a bin ɓangKulli ya le a pahne a bih aɓa pagtumo ni ki shinmuri konna temuri ɓaleh Yahweh ya." 10Le shafan ɓa nyongli giri nah yi murung, "Hilkiya malah magula pah nang giɓomtenana." Le Shafan bil yi murung ni.11Gire pagha ngha murung ogni atenana le giɓomteng le gigilla agh, sahnih dagrah le. 12Murung tig Hilkiya malah, Ahikam muna Shafan, Akbor muna Mikaya, Shafan ɓa nyongli giri, ni Asaiya, guro le kanangiri, ki nah, 13"Nworro nke ihli nghang Yahweh, ni ate aɓayong, ni ate Judah kwa, a temuri atenana le giɓonteng ni a woro kum ma. Ate yehlulla magula le Yahweh ni logho a musung a temuri akahyi sungni ni tehshi kiri yang ri atenanan le giɓomteng ni ate mama a bil ga kwa a nyonglo a yeh a te musung ngha.14Nina agh Hilkiya malah, Ahikam, Akbor, Shafan, ni Asaiya wora bin Hulda ma waɓkuntumo le Kulli, maleh Shallum muna Tikvah muna Harhas, ɓa konna te bin tig adagrah (ɗigha a Urushelima a nji bin mapiyo ni a ɓag ga), le a waɓ tenana ri. 15Nah yi yang, "Ga ni Yahweh, Kulli le Israila, nah: 'Nwaɓih ɓeni tahshi yong binang ngha, 16"Ga ni Yahweh nah: 'Shina, nga zuni juhro a ba le aɓa ɗigna a yeh, a nji ri ga a nyonglo a giɓomteng ni murung Judah woro bil agh.17Ate mama a pura a tellang le a pingshina agi susunang bin akuli ma sa, nina agh ate a tig nghang ih ɓi mpag yehlulla ni agipagna leyang ni kwa a pag ga- ngha nina agh a logshina yehlulla lang a muri ba, le ni a logle a lingshi ya.'" 18Keminiya a bin murung Judah, ɓeni tahshi yong ih ɓi n'ihli ga Yahweh tol agh, ga ni nga nah yi: "Yahweh, Kulli le Israila waɓna ga: 'A muri atenana ni a og ga, 19ate mama a nongshina kunyahlo njahli, ni ate mama a nongshina muro njahli a dum Yahweh ya, ngha a ogni ga a waɓa a muri ba agh ni a muri aɓeni ki ɗigha a yeh agh, le ih ka ɗigha ɓwa nyha a yeh agh le ni nyommoh, le ate mama a sahna dagrah lo le a ɓuah a dum mang ngha, myang n'osso ntehshi kirang ro- ga ni pag gi waɓna le Yahweh.20Shina, nga kpaɓ ɓo ni akahwo, le aka issoh a nkiliya lo a ololo. Njioh ni ki shin juhro ni kwa nga zuni a muri ba agh.'""" Nina agh abune tol kuntumo egh nyenni bin murung.
1Nina agh murung tutti aɓa kuntumo aɓeni kpaɓih aɓa tenna ni kwa a Judah ni ama Urushelima agh. 2Le murung woro a leh Yahweh, ni abuna le Judah kwa ni aɓa ɗigna a Urushelima kwa nini, le amalah, aɓa agkuntumo le Kulli, ni aɓayong kwa, logha ri makyena kehna ri magula. Le billi a ogho leyang atenana ni kwa a giɓomteng le ogrung ni a kum ma leh Yahweh ya.3Murung tangha ri gbingrah le tig ogrung a dum Yahweh, a kuratye Yahweh ni bol alagbang, agibilla le, ni agigilla le, ni yahli kwa ni minlimi kwa, ate ɗumo ih atenana le ogrung ni a nyonglo a giɓonteng ni ya. Nina agh aɓayong kwa agha ka tangha muri ogrung nghe.4Murung tigna Hilkiya malah magula, malah ni a kushi ya, ni aɓa lel kunjere ih ɓi a pushi akoro ni kwa a gilla te Baal ni Asherah a bin gushi Yahweh, le ni amama ate agulo ni a ɓakuli ya kwa. Pingshi yang a nzum Urushelima a bang ni ɓongrong ma Kidron agh le tol tuɓuh egh kehni Bethel. 5Pushi amalah ɓa bil gillang kwa mama amurung le Judah tariyi ya ate pingshi agi susunang a bin gushi gillang ni a lah magula agh le Judah ni abang mama kangni Urushelima agh- aɓeni pingshi gi susunamg bin Baal, bin kara ni shienri ya, ni bin angunjah maɓi, ni bin agulo ma ɓakuli.6Pushih angung Asherah a bin gushi Yahweh, kehni nzum Urushelima a ɓongrong le Kidron le pingshi yang be. Wanghi yang ɓururu le soɓ tuɓuh egh a yeh nkiliya le aɓa enna. 7Wangha njahli aleh ɓa pag njah ri gillang ni a bin gushi Yahweh ya, ba ɓamah mel dagrah ma tahna ate Asherah agh.8Josiya pushi amalah kwa a nzum lah magula le Judah le ɓihyi a bin gushi agillang ba amalah egh pingshi gi susunang nghang ngha, logha Geba kena Beyasheba. Wanghi a bin gushi agillang nghe ni a bin ingna bin kunjere le Joshuwa (magula bol lah magula), a nji ma kahtang le kunjere lah magula. 9Ko ke amalah le a bin gushi agillang ni a ɗag yang ih ɓi a pagtumo a bin deshile ɗahra le Yahweh a Urushelima agh, A lih brodi ni njibongho nyha ri ya agh a ntiri amuna tehyang.10Josiya ɓihyi Tofet, mama a ɓongrong le Ben Hinnom, nina agh ɓwa nyha ka tig muna buna ko muna ngalang le ih ɓi ɗuro a gishe ninga ɗahra a bin Molek. 11Ponnah apiri ni amurung Judah woro pih kara agh. A yang ngha nghang a bangbung a bin ingna bin gushi Yahweh, gyaɓ ni kangna le Nathan-Melek, ɓa pag tumo. Josiya pingshi anyeh gwoh piri le kara.12Murung Josiya ɓihyi adeshile ɗahra ni a muri kangna ma bikuli le Ahaz agh, mama amurung le Judah woro gil agh, ni adeshile ɗahri ni Manasseh woro gilla a ɓa lah le bin gushi Yahweh ya. Josiya wanghi yang lushilushi le soɓ yang koh a ɓongrong le Kidron. 13Murung ɓihyi a bin ma gushi agillang ni nji nanje le Urushelima agh, nji gangrah le nkonno le ɓihyina ni Solomon murung Israila woro ɓagha ate Asherah, gi konyong agillang le ɓa Sidon; ate Chemosh, gillang gi kon yong le Mowab; ni ate Molek, gillang gi kon yong le aɓa Ammon. 14Wanghi agbingrah tahli ye lushilushi le koriyi njahli angung le Asherah le ɗungshi be ni amuh le aɓayong ma shinshin.15Josiya ɓihyi deshile ɗahra kwa ni a Bethel agh ni a bin gushi agillang ni Yerobowam muna Nebat (ɓeni tig Israila a pag gimashihra)woro gil agh. Ɗeshiliya pinshina deshili ɗahra ni a bin gushi agillang le wanghi pil tuɓu. Pingshina angung le Asherah. 16Ngha Josiya shini bang be ya, yere ih ankilliya ni a muri dingli ye agh. Tahshi abuna ih a pushiyi amuh ni a yeh ankillaya ye ya; le pingshi yang a muri deshile ɗahra, mama ɓihyi ya. Ga ngha a nji ri tenana le Yahweh mama ɓwale Kulli woro waɓ ɓa, ɓwa ɓeni waɓɓa aga kedebang a pag ga.17Le nah, "Nkiliya mang ngi shina?" Abuna ni a lah magula egh ya nah, "Nkiliya le ɓwale Kulli ɓeni zu waɓteng a muri aga a pagha a muri deshile ɗahra a Bethel agh ni goh." 18Nina agh Josiya nah, "Nɗaghi ih ɗigha. Ke ih ɓi ɓwa shishi muh le ya." Nina agh a ɗagha amuh le, kpaɓ ni amuh le aɓa agkuntumo le Kulli aɓeni puro a Samariya agh.19Le Josiya meshiyi alah ni kwa a bin gushi agillang ni a lah magula le Samariya, mama amurung le Israila woro gilla, le logshini yehlulla la Yahweh ya. Paghi yang ni yarata pyerra ri ga woro pagha a Bethel agh. 20Tuhnghih amalah le bin gushi agillang bwoh kwa a muri deshile ɗahra le pingshi amuh le ɓayong a muri. Le nyerre a Urushelima.21Le murung lagha aɓayong kwa, ki nah, "Mbol njibuno ɗuro bin Yahweh Kulli leyong, ninga mama a nyongli ni a giɓomteng le ogrung ngha." 22Jah njibuno ɗuro ni pa pagri ya logha ri akara le aɓa waɓnjuo aɓeni nongmurung a Israila agh, ko a yeh akara le amurung le Israila ni Judah agh kwa. 23Keminiya a yeh bogho ma lum pure tonpur tahro le murung Josiya agh, njibuno ɗuro ni ya a pagne a Urushelima.24Ɗeshiliya Josiya pushihna aɓa ɓangha ni aɓa pagtumo ni bongho kwa. Ɗeshiliya pushihna agillang, aɓa pah njiteng ni abongho yiri, ni agi kon yong ni kwa a shina a njeh Judah ni a Urushelima agh, nina agh ate a ɗungshi atenana le gigilla mama a nyonglo a giɓomteng ni Hilkiya malah kumo a leh Yahweh ya. 25Kedebang Josiya agh, murung nyha a kum ninga ini ya, ɓeni nyerra bin Yahweh ni yahli kwa, minlimi kwa, ni masso le kwa, ɓeni bil agigilla le Musa kwa agh. Ko murung maɓi logho a nzumi ninga ini ya.26Ningo te kwa agh, Yahweh ni pil nzumi ri yehlulla le ni ki pihn ya, mama ki pihn a muri Judah ate aga kwa Manasseh woro pagha logshih ni yehlulla agh. 27Nina agh Yahweh nah, "Ɗeshiliya nga pushi Judah a kundum mang, ninga mama mpushini Israila agh, le nga ɓug lah magula ni nworo ntol agh koh, Urushelima, ni lah mama n'nah, 'Lullang ka ɗigha be.'"28A temuri agi ma sa ni kon Josiya agh, aga kwa pag ga, ni a nyongli yang a yeh giɓomteng le agipagna le amurung Judah agh? 29A yeh akara le ya, Fir'auna Neko, murung Masar woro a pag luwa ni murung le Assiriya a ɓanghamuru Yufiretis. Murung Josiya kehne a lungri ni Neko a luwa, le Neko wol nlue a Meggido. 30Aguro le Josiya tolli wuhna a yeh nyeh gwoh piri logha Meggido a zuni a Urushelima, le a lingshi a nkiliya le. Le aɓayong ni njeh egh ya tol Jehoahaz muna Josiya, a dangli, le tighi murung a tuhkushi tehri.31Jehoahaz ngha ni bogho woro mwoh pur tahro ngha ingni ni a nongmurung ngha, le nongmurung shienri tahro a Urushelima. Lulli ngih ih Hamutal; ini muna ma ngalang le Jeremiya ɓa Libnah. 32Jehoahaz pagna gimashihra a kundum Yahaweh, ninga ga kwa akahyi woro pag ga. 33Fir'auna Neko kuri ni nguri tullah a Riblah ni a njeh Hamath, nina agh ate ni ih nongmurung a Urushelima agh. Le Neko tig daggah muri Judah ma talent le azurfa woro tongno ni talent le zinariya mwoh.34Fir'auna Neko tig Eliyakim muna Josiya a tuhkushi Josiya tehri, le ariyi lullung zu a Jehoiyakim. Keminiya tol Jehoahaz wori a Masar, le Jehoahaz wuh a be. 35Jehoiyakim pih Fir'auna azurfa ni zinariya. Ate ih pag ga Fir'auna ki al agh, Jehoiyakim ag daggah njahli le tigha abuna a pagtumo a tenne a ntiri aɓayong ni njeh ih ɓi a pih azurfa ni zinariya billa ri pyeshe ni paghi yang ngha.36Johoyakim ngha ni bogho woromwoh pur tongno ngha ingni ni a nongmurung ngha, le nongna murung bogho lum pur mwoh a Urushelima. Lulli ngih ih Zebidah; ini muna ma ngalang le Pedaiya ma Rumah. 37Jehoiyakim pagna gimashihra a kundum Yahweh, ninga mama akahyi woro pag ga.
1A yeh akara le Jehoiyakim agh, Nebukadnezah kehni Judah luwa; Jehoiyakim pil guro le ha bogho tahro. Le Jehoiyakim pil nzumi le tolmuri ri Nebokadnezah. 2Yahweh tuttih yi Jehoiyakim ngure aɓa iɓgiri le aɓa Babilon, aɓa Aramiya, aɓa Mowab, ni aɓa Ammon; tuttih yang a muri Judah ate a ke ɓihyi. Ga ngha ate ɗungshi tenana le Yahweh ni woro waɓah a nji bin aguro le aɓa agkuntumo le Kulli.3Ni njiteng ni a kun Yahweh ni ga pur nghang a muri Judah, a pushi a kundumi, ate agimashihra le Manasseh, ni kwa pag ga, 4le ɗeshiliya ni tele nkilla le kunwah ni sovkoh agh, ate ɗungshina Urushelima ni nkilla le aɓa kunwar. Yahweh ni agha ka ponghi tuɓuh muri ya.5A temuri agi ma sa ni kon Jehoiyakim agh, ni aga kwa pag ga, ni a nyongli yang a yeh giɓomteng le agipagna le amurung Judah agh? 6Jehoiyakim nongna njahli ni akahyi, le Jehoiyashin muni ɗig murung a tuhkushi.7Murung Masar ni ye kehni yang luwa ɗeshili a nzum njeh le ya, ate murung Babilon wara agha anjeh ni kwa murung Masar ki bol pa agh, logha ri ɓa fyang le Masar kene ha ɓangha muru Yuferitis.8Jehoiyashin ngha ni bogho lum pure tnpur tahro ngha nongni murung ngha, nongmurung a Urushelima ma shienri tahro. Lulli ngih ih Nahushta; ini muna ma ngalang le Elnathan ma Urushelima. 9Pagna gimashihra a dum Yahweh; Pagna ga kwa tehri pag ga.10A kunbang ni aguro le Nebokadnezah murung Babilon kehni ni Urushelima luwa le kangni lah magula egh ya. 11Nebokadnezah murung babilon zu a lah magule ngha aguro ki kangni ni ya, 12le Jehoiyashin murung Judah puro wora bin murung Babilon, ini, ngih, aguro le, amuna murungle, ni aɓa pagtumo le. Murung Babilon bolli a yeh bogho ma tonpur tahro ma nongmurung le.13Nebokadnezah tollo a ntirI be agi maɓonna ni kwa a leh Yahweh ya, ni amama a ɓalahmurung ngha. koriyi agi zinariya ni kwa Solomon murung Israil gilla a bin gushi Yahweh lushilushi, ninga pagha ni Yahweh waɓah ih pag ni ya. 14Bol Urushelima kwa wori, amagula le, ni agara luwa le kwa, aguro luwa woro tongno lum lum, ni aɓa yeri tumo bung ni aɓa tulgiri kwa. Ɓwa nyha mwoh ɗag ga se aɓa enna ni njeh egh ya.15Nebokadnezah bol Jehoiyashin wori a Babilon, ɗeshili kpaɓni ngih murung a mahmi, aɓa pagtumo, ni aɓeni a gusso a njeh egh ya. Bol yang a Urushelima le pushi yang wori Babilon. 16Abuna ɓa luwa, woro tongno lum tonɓahri a gogho, ni woro tongno lum le aɓa yeri tumo bung ni aɓa tulgiri, a yangha kwa ni masso le a pyerina tahluwa- murung Babilon bolla abuna ni zuni a Babilon. 17Murung Babilon tig Mattaniya, muna ngih teh Jehoiyashin, murung a tuhkushi, le ariyih lulli gori Zedekiya.18Zedekiya ngha ni bogho woro mwoh pure mwoh ngha ingni ni a nongmurung ngha; nongna murung bogho lum pur mwoh a Urushelima. Lulli ngih ih Hamutal; ini muna ma ngalang le Jermiya ɓa Libnah. 19Pagna ga gimashihra ni ya a dum Yahweh; pagna aga kwa Jehoiyakim pag ga. 20A ri yehlula le Yahweh ni, agipagna ni kwa ni ya pagha a Urushelima ni Judah, ha kunbang ni pushini yang a kundumi ya. Le Zedekiya tolmuri ri murung Babilon.
1Gire pagha a yeh bogho ma tonpur ihne le nongmurung le murung Hezekiya, a shienri ma lum, le a yeh kara ma lum, Nebokadnezah murung Babilon zu ni aɓa tahluwa le kwa a muri Urushelima. A ɗamma ki shin Urushelima le kangni kwa a lungro. 2Nina agh a kangnina lah magula egh ha a yeh bogho ma lumpur ɓahri ma nongmurung le Zedekiya. 3A yeh kara ma tonpur ihne le shienri ma ihne le boghe ya, yahlo mashihra kpah a lah magula egh ate gilih nyha temuri aɓeni njeh ya.4Le a wam lah magula ye a ingna, le abuna ɓa wolrung kwa ɓang ni duh a nji ri njere le kunjere ni ntiring agarrung ɓahri, nji bin ɓabang nji ngung le murung, ko ke aɓa Babilon ngha kangni lah magula ye. Murung wora nji Arabah. 5Keminiya aɓa luwa le Babilon pir murung Zedekiya le kumi aɓa kahti le ɓangha muru Urdu gyaɓ ni Jeriko. Aɓa luwa le kwa meshiya ri.6A bol murung le a zuni mo a bin murung Babilon a Riblah, ba a tuhyi njuo nluo agh. A temuri amuna Zedekiya agh, 7A tumne yang bwoh a nji. Le a pushih nji, a kuri nguri gitulla tagulla, le a zu nimo a Babilon.8Niɓeniya a shienri ma tongno agh, a yeh kara ma tonɓahri, mama a yeh bogho ma lum pure tonpur ihne le nongmurung le Nebokadnezah murung Babilon, Nebuzaradan, guro le murung Babilon ni magula le aɓa lel murung, zu a Urushelima. 9Pingshi leh Yahweh, lahmurung le murung, ni alah ni kwa a Urushelima agh; ɗeshiliya alah maɓonna ni kwa a lah magula ye ya pingshina yang. 10A temuri agarrung ni kangni Urushelima agh, aɓa luwa le Babilon ni kwa a bih magula ɓa luwa agh juhrina yang.11A temuri anshile aɓayong aɓeni a ɗagha a lah magula agh, aɓeni woro pah muyang bin murung Babilon ngha ni, ni anshile ni uwo aɓayong- Nebuzaraden, magula le aɓa lelmurung, bol yang wori. 12Keminiya magula le aɓa lelmurung ɗagna aɓa enna ɓaɓa a njeh egh ih ɓi a pagtumo aɓabang njingung ni aɓabilli.13A temuri agbingrah ma tagulla ni a lah Yahweh ya, akusung tangha le ni amuri ma tagulla ni a leh Yahweh ya, Aɓa Babilon wanghina yang kwa njahli ɓururu le tolla atagulla egh nyenni a Babilon. 14Ankohri, gipongiri, a bin gyer kashinda, njifete, ni agi pagtumo ma tagulla mama malah ki pagni tumo a bin ɓangKulli ya- aɓa Babilon ponna yang wori. 15Agi pongishe ni akoro mama a gil ni zinariya ni amama a gil ni azurfa agh- magula le aɓa lel murung ponna yang ɗeshili.16Agbingrah ɓahri ma tagulla, ni a gori ih sallang ngha, ni akushi mama Solomon gilla ate ɓaleh Yahweh ni a logle a pyeshi ya agh. 17Logha bikuli le gbingrah makunduna agh nonnobung lum pure tonpur tahro le ni muri ma tagulla. Logha bikuli le mure ya nonnobung tahro ni, mure ngha anyonglo ni bangsa ki pur ndamboh njih ni a gil nyeh gitulla ni kpaɓ anji rumman ngha. Gbingrah mamona agh ini a nyongli ni bangshi ninga makunduna egh.18Amagula le aɓa lel murung tol Seraiya, murung malah, kpaɓni Zephaniya, malah ma ɓahri, ni aɓa lel kunjere tahro. 19A ntiri lah magula agh tol ɓa pagtumo ɓeni tigha muri aɓa tahluwa, ni abuna tongno aɓeni ki waɓih murung gipagna agh, aɓeni wa uwo a lah magule ya. Ɗeshiliya tolla aɓeni bin kuro ɓeni ni tumo ma tolla abuna a tumo le ɓa tahluwa, kpaɓni abuna aɓayong ma gushina woro tahro a njeh egh aɓeni a lah magule ya.20Le Nebuzaradan, magula le aɓa lelmurung, tol yang le zuni yang a bin murung Babilon a Riblah. 21Murung Babilon wol nluo yang a Riblah ni a njeh Hamath agh. A njinjere nini, Judah ɗagni njeh le wora njeh guro.22Ninga aɓayong ni wa uwo a njeh Judah agh, aɓeni Nebukadnezah murung Babilon ɗag ga, tig Gedaliya muna Ahikam, muna Shafan, a muyang. 23Niɓeniya ngha amagula le aɓa tahluwa kwa, a yang ni abuna leyang, ogni ih murung Babilon wara tig Gedaliya magula bol njeh, a wora bin Gedaliya a mizpa. Abuna ni ya a yangni Ishmaila muna Nethaniya, johanan muna Kareyah, Seraiyah muna Tanhumeth ɓa Netofathi, ni Jaazaniyah muna aɓa Maakathi- a yang ni abuna leyang. 24Gedaliya kaniyi yang giri ni abuna leyang, le nah yi yang, "Ke ih ɓi nɓang ngoɓong le aɓa pagtumo le Babilon ngha. Nvigha njeh egh le mpaghi murung Babilon tumo, le ga kwa agh ka gingni yang yarata."25Keminiya pagha ih ngha a yeh shienri ma tonɓahri ya, Ishmaila muna Nethaniya muna Elishamani pura a lahmurung ngha, zu ni abuna lum le kpar Gedaliya. gedaliya wuh, kpaɓni aɓa Ibrani ni aɓa Babilon aɓeni nini a Mizpah agh. 26Le aɓayong kwa, logha ri ma kyenna kehna ri magula, ni amagula ɓa luwa le aɓa tahluwa, a logho a woro a masar, ate a ɓangna ngoɓong le aɓa babilon.27Gire pag giri a nzum kunbang fittong a yeh bogho ma woro mwoh pure lum pure tonɓahri mama a bolli Jehoiyashin murung Judah, a shienri ma lum pur ɓahri, a yeh kara ma woro mwoh pure tonɓahri le shienri ye, ini awel-Marduk murung Babilon pushini Jehoiyshin a bin kuro. Ga pag giri a bogho ni Awel-Marduk ingni ni a nongmurung ngha.28Waɓna kun maɓonna ri ni pih ngungmurung ma gushina ni uwor mami anshile amurung aɓeni nini a Babilon ngha. 29Awel-Marduk pushi dagrah ɗigna bin kuro le Jehoiyashin, le Jehoiyashin lih gilih ni murung bin ɓaɓa ha nshile usulo le. 30Bollo gilih ngha murung ki pih kyari kwa agh ha anshile akara usulo le.
1Nongmurung le Solomon muna Dauda gulla, le Yahweh Kulli le ngha nini, le tighi gulo dudug.2Solomon waɓtenana ri Israila kwa, a ri amagula le ɓaluwa woro tongno lum ni woro tongno, ni aɓa waɓnjuo, ni amuna murung ni kwa a Israila agh, nah magula leh akawun. 3Nina agh Solomon ni kpaɓa le ɓayong kwa woro a bin ɓang Kulli ni a Gibeyon ngha, ate gungri bin kpaɓa le Kulli ngha biye, mama Musa guro le Yahweh, gilla a ɓalusung ngha. 4Keminiya Dauda pushi doroshi le Kulli aKiriyat Jarim zuni a ba a giya ate gille gungri a Urushalima. 5A ɓuhro agh, deshile ɗahra ma gifugna ni Bezalel muna Uri muna Hur gil agh ngha biye a dum tahra le Yahweh; Solomon ni kpaɓa le ɓayong wora biye.6Solomon woro a bin deshile ɗahra ma gifugna a dum Yahweh, mama a gungri bin kpaɓa, le pah ɗahra pingsa woro tongno lum a muri. 7Kulli pura ri Solomon ni duh egh le nah yi, "Jima! Mang ɓin puoh?"8Solomon nah yi Kulli, "A ɗumna ogrung ma njiteng magula lo ri Dauda tehrang, ni a tig nang nɗig murung a tuhkushi. 9Niɓeniya, Yahweh Kulli, le ih ɓi ogrung lo ri Dauda tehrang ih pag ri, ate a wara tig nghang murung a muri aɓayong ni gogho leyong ninga kikkiri le nje agh. 10Niɓeniya peng yeriteng ni yerigiri, nina agh ate nga billa aɓayong ni, ate yang ka tuhyi aɓayong lo njuo, ngha gogho ɗuɗug niya?" 11Kulli nah yi Solomon, "Ate mama ni a yahlo agh, ate na jim agikunna, kumo, ko gusso, ko ate usulo le aɓayong ki shiɓi muro agh, ko usulo ma ɗig njah ate kanangiro agh, keminiya a wara jim yeriteng ni yerigiri ate muro, ate a gan nongmurung muri aɓayong lang, muri aɓeni nwara ntigho murung muyang agh, ini pag ga ngha pag agh.12Niɓeniya nga poh yeriteng ni yerigiri. Ɗeshiya nga poh gikunna, kumo, ni gusso, mama amurung nya a dumo kum ma agh, le nya ɗeshili a nzumo ka kum ma." 13Nina agh Solomon nyera Urushalima abin ɓang Kulli ni a Gibeyon agh, a dum tahra bin kpaɓa; ke nong murung muri Israila.14Solomon kpaɓa anyeh gwoh piri ni abuna ɓa kogpiri, le yang ngha ni anyeh gwoh piri 1,400 ni abuna ɓa kogpiri woro tongno lum lumpur ɓahri ni tigha alah magula le anyehgwoh piri, ni kanangiri, murung a Urushalima agh. 15Murung tig dana ni gifugna gi ma nangna a Urushalima niga atali, le tig angung ceda gima nangna ninga ngung minyilon ni a njonglong ngha.16A temuri zuni apiri ma Masar ni Kuwe ate Solomon ngha, aɓa mag giri le murung kur yang a Kuwe a ngoshe. 17A kura nyeh gwoh piri a Masar a muri shekel wor tongno topur mwoh ni piri a muri a shekel wor tongno pura muri wor ɓahri pur lum. Ɗeshiya a ye maghi yang a murung le amurung le aɓa Hitti ni aɓa Suriya.
1Niɓeniya Solomon tigha a ɓag lah ate luli Yahweh ni ɓagh lah murung ate ɗighamuribang le. 2Solomon tigha abuna wor tongno lum lum tonɓahri ih ɓi a tol gitolla, ni abuna wor tongno lum tonɓur ɓahri atol gitola ni abuna wor tongno lum wor ine niga aɓa kashiyi tali a nkono, wor tongno lum tahro pura muri wor tahro a woro shinyang. 3Solomon tahshi kuntumo ri Hiram, murung Taya, ki nah, "Ninga mama a pagni ni Dauda tehrang ngha, a wo tuttih a gbagli ngung ceda ih ɓag lah ih ɓi ɗigha a yeh, pag nina ni meng.4Shina, myang nga ɓah lah ate lulli Yahweh Kulli lang, nga tighi ne sa ate muri, te pingshi agima susunang a dumi, ni tig brodi ma ɗum kundum, ni ate aɗahra pingsa ma beri ni kapolla, akara usulo le aɓa Yahuda ni sagha le ashienri, ni a njibunno ni a tollo ate Yahweh Kulli lesung ngha. Ngha ke kene, ate Israila. 5Lah ni nga ɓag ga ka ɗig yiyyag, ate Kulli lesung gulla wor anshile akuli kwa.6Keminiya yang ka gan ɓaghi Kulli lah, ke ngha gunja kwa ni ɓakuli kwa ni ki pyeri ya? Mini yang ke nga ɓaghi lah, sete pingshi ɗahra a dumi ya? 7Nina tuttang ɓwa ɓeni gan yeri tumo ni gifugna, dana, ndollong, ni gitulla, ni gih mabangna, ni ma shenene ni wulu ma pinna, ni ɓeni yeri sher jah ngung ni kwa agh. Ihka kpaɓa abuna ɓa yeri tumo bung aɓeni ni meng a Yahuda ni Urushalima agh, ɓeni Dauda tehrang zuni ya.8Ɗeshiya tutti nghang ceda, cypres, ni angung algum ma Lebanon, ate nyerina adengla lo yerina koriyi angung a Lebanon. Shina, adengla lang ka ɗig ni adengla lo, 9ate a giliyi nghang angung dudug, ate lah mama myang a muri nga ɓag agh ka gulo ni magtahɓi. 10Shina, nga pih adengla lo, abuna aɓeni ka korra angung ngha, muh kikaya wor tongno lum wura mwoh le muh bahli, wor tongno lum wura mwoh le bang muru inabi wor tongno lum wura mwoh ni duu murun wor tongno lum wura mwoh."11Le Hiram, murung Taya, pilla yonglo, tutti Solomonː "Ate Yahweh agna nji aɓaliye, tigno murung a muyang." 12A ɓuhro ye ya, Hiram nah, "Mossoni ni Yahweh, Kulli le aɓa Israila, ɓeni gil ɓakuli ni nje, ɓeni pih muna Dauda murung ɓa yeriteng ngha, ni gipahna yeriteng ni yerigiri ya, ɓeni ka ɓaghi Yahweh lah agh ni lahmurung kanangiri ya.13Niɓeniya nwara ntutti ɓa yeri tumo, Huram-Abi, ɓeni ni gipahna yerigiri ya. 14Ini muna ɓamah ni a ntiri amuna ma ngalang le Dan. Tehri ya ɓa Taya ni. Yerina pag tumo ni gifugna, dana, gifugna ndolong, gitulla, tali ni angung, ni gima bangna, nlenghe ni wulu ma bangna ni linin maɓona. Ɗeshiliya yerina giliyi jah ga kwa ma nyonglo ni a giliyi jah gi pagna ni kwa agh. Le ih Kumi bang a ntiri aɓa yeri tumo gi bung leyong, ni a aɓeni bin telelah lang Dauda, tehro agh.15Le niɓeniya, kikaya ni bahli, murun, ni muru njingung, mama telelah lang waɓtenana muri ya, le ih ɓi tahshih adenglale bang ni agire. 16Sa kashiyi angung a Lebanon, angung dudug ninga mama yahlo tol agh. Sa kuriyia sa billi muru sa keniyoni a Joppa, le aka poni a kani Urushalima."17Solomon bangna aɓayong ma sa ni kwa a Israila agh, billa ri njinjere ni Dauda, tehri, bangni yang ngha. A kum yang a yangha wor tongno lum wor tongno pura muri wor ɓahri pulum pur tahro ni wor tongno topur mwoh. 18Tigna wor tongno lum lum tonɓahri leyang ihɓi a tol agitolla, wor tongno lum lum tonpur tahro ihɓa kashiyi atahli ankonno, ni wor tongno lum lum tahro ni wor tongno topur mwoh. A ɗig aɓa shin tumo ate tig aɓayong a pagtumo.
1Le Solomon logshi ɓag leh Yahweh a Urushalima a muri Nkonno Moriya, ba Yahweh pur nghang ri Dauda tehri agh. Gilliyi ba Dauda woro tigha teɓi ya, aɓen tangsa wol nji gissoro le Ornan ɓa Yebushiya. 2Logshi ɓag giri a kara ma ɓahri le shienri ma ɓahri, a bogho ma ihne ma nongmurung le. 3Niɓeniya aga ni pag magte giɓagna ngha Solomon pyere ate leh Kulli ya. Ih pag tumo ni jah pyeshi giri ma yahyina ma bung, saɓale bun woro tahro, le dahra le bung wura mwoh.4Nonno le kunkangna ni a dung leh ya ngha bung wura mwoh, pyeri ni dahra kangne. logho le bikuli ya bung wura mwoh, le Solomon shengri nji ɓa yeh ni gifugna ma ɓonna. 5Gilliyi ɓaye muri kangna bin kpaɓa ni ngung ma sagshina, mama shengri muri ni gifugna, ni mama shere ari a ngung kha ni anyeh.6Giliyi ngiri leh egh ni atahli maɓonna; gifugna ye agh gifugna ma Parvayim ni. 7Ɗeshiya shengri ngiri angungangrah, bin wol agissoro, a ngiri kangna, ni akunkangna ni gifugna; sher cherubim a ri ngiri kangna.8Ɓagna bin ma gerenteng ma wor bang kwa. Nonno le pyerre ni dahra le leh, bung wura mwoh, le dahra le ɗeshiya bung wura mwoh ni. Shengri ngiri ni gifugna maɓonna, mama kure kena talen wor tongno topur mwoh. 9Dungro gi ɓuhyi giri ngha shekel gifugna wor ɓahri pur lum. Shengri logho le bikuli ni gifugna.10Gilliyi cheribin ɓahri a bin ma gerenteng ni wor bang agh; abuna ma yeri tumo shengri yang ni gifugna. 11Akpatiri cheribin ngha bung wura mwoh a saɓah leyang kwa; kpatiri cherib mwoh agh saɓah le agh bung tongno ni, dongna ngiri kangne egh, le kpatiri mamona ngha bung tongno, dongna kpatiri cherib mamona. 12Kpatiri cherib mamona agh, bung tongno ni, dongna ngiri kangne egh; kpatiri mamona te agh bung tongno ni, ke dog kpatiri cherib ma kunduna.13Akpatiri cheribin agh dahre kena bung wura mwoh. A cheribin egh tangni kushi yang, ni kundum yang ki shin kangna kpaɓa magula. 14Sor gikura kung kangna ni gima pinna, gima bangna ni wulu ma bangna, ni linin maɓonna, nyongli cheribin amuri.15Solomon ɗeshiya gil gibol kangna ɓahri, ɓeni kwa logho bung wura mwoh pur lum pur tongno, a kundung leh; nboro ni amuri kangne agh logho leyang bung tongno. 16Gilla anyeh ari gibol kangna le tigyang a muyang; ɗeshiya gilla arumman wor tongno le doyi yang ri anyeh. 17Tigha a gibol kangna akundung bin ɓang Kulli magula le aɓa Yahuda, mwoh abung mali, le mamuna bung ma kahtang; gor gibol kangna mali Jakin, ni gibol kangna ma kahtang Boaz.
1Ɓuhro muri ya gil deshile ɗahra ma gifugna; nono le agh bung wura mwoh, dahra le agh bung wura mwoh. Logho le kuli ngha bung lum. 2Ɗeshiya gil tuli gitulla ma killulu, bung lum logha kun dingli kena kung dingli. Logho le bikuli ya bung tongno, kangniya bung wura mwoh pur lum. 3Andah ngha nghang kangni tule, lum ari bung mwoh, a tigha ari kanda bung mwoh ari tuli akunbang ni a gilli tuli ya.4Ngih nkori magula ni a gori "Salang magula agh" a tighi amuri andah lum pur ɓahri, tahro ki shin nji eɓɓeh, tahro ki shin nji makuli, tahro ki shin nji gangrah, le tahro ki shin nji tebang. A tigna "Salang magula" egh a muyang, le nji ɓung yang kwa ngha a nji ɓa yeh. 5"Salang magula" dungro le ninga dahra le bung, le kuni agha a kari, ninga kung minkoro ninga posso giri. "Salang magula" egh ngha ki tol muru abang togmuru wur tongno lum tahro. 6Ɗeshiya ye gilla abang ate lagha agiri; tig tongno a nji gangrah, tongno a nji eɓɓeh; aga a pagni tumo ɗahra pingsa agh ni a lagha a biye. Ngih nkori magula ni a yeri ni "Salang magula agh" amalah ni ki pag tumo ni ate lag giri.7Gilla bin tig kashindah ma gifugna lum ngha a gilla billa ri gi waɓna ni ate gillih yang ngha; tig yang a bin ɓangKulli magula le aɓa Yahuda, tongno a bung malih, le tongno a nji kahtang. 8Gilla adeshile lum le tigha a bin ɓangKulli magula le aɓa Yahuda, tongno a nji malih, ni tongno a ma kahtang. Gilla akoro tumo ma gifugna wur tongno lum.9Ɓuhro muri ya gilla ɓalah le amalah, ni ngih ɓalah magula ni akunkangna ate ɓaleh le shenri angiri kunkangna egh ni gifugna. 10Tigna abang ni a gorih "Salang magula" agh a nji tebang le bin ɓangKulli magula le aɓa Yahuda. ki shin nji gangrah.11Huram gilla ankori, ni agi pongiri, ni akoro meshiyi muru. Nina agh Huram mal tumo ni pagha ate murung Solomon a leh Kulli ya: 12Agilbol kangna ɓahri, ni a mboro muyang ninga koro ngha amuri gibol kangna ɓahriya, na agivariyina ka vulliyi amboro ɓahri ninga aminkoro ni amuri a gibol kangna agh. 13Gilla arumman wur tongno ihne ate agivariyina ɓahriː tangsa agung rumman ɓahri ate agivariyina ka vulliyi amin koro mboro ɓahri ngha muri gibol kangna agh.14Ɗeshiya gilla akusung ni akoro tumo ma a tigha muri akusung nghe ya; 15salang mwoh ni andah lum pur ɓahri ate yali, 16ɗeshiya ankori, agi pongiri, agi shuwa nyama, ni anshile agi tumo ni Huram-Abi gilla ashengri ni gifugna ate murung Solomon, ni ate leh Yahweh.17Murung wara soɓ yang a beng le Urdu, a njeh soɓɓong ni ntiring Sukkot ni Zaretan ngha. 18Nina agh Solomon gilla agi pagtumo gogho; a njiteng ngha, ni a gan pyeshi dungri le gifugna agh.19Solomon gilliyi na agi gilliya kwa ni a leh Kulli ya, ni deshile ɗahra gifugna, ni adeshile mama muri ni a tig brodi ɗahra nghang ngha; 20a bin tig akashindah ni akashindah leyang, mama a gilla a tigha a pingsa kun kangna mama tebang ngha- a gil yang ni gifugna maɓonna; 21ni aposso giri, akashindah, ambangso, ma gifugna maɓonna.22Ɗeshiya agi tig murun kashindah, akoro, shifete, ni gipingshi gima sungsunang kwa agh agilli ni gifugna maɓonna. A temuri kunjere ingna a leh ya, akunkangna mayali ni ki ka abin bongho ma gerenteng niwoɓangha ni a kungkana lah, ngha, bin ɓangkulli magula le aɓa Yahuda, kwa a gilli ni gifugna.
1Kungbang ni Solomon malli gilli leh Yahweh ya, Solomon zunih aga Dauda, tehri, woro tigsa ate muri ga agh, kpaɓni gifugna, ni dana, ni agi gilliyina kwa- tig yang a bin tig gikunna ni a leh Kulli ya.2Le Solomon kpaɓa aɓa tenna le aɓa Israila, ni amagula kunvarre, ni amagula kungkala le aɓayong le aɓa Israila, ni Urushalima, aka zuni doroshi ogrung le Yahweh ni a lah magula le Dauda agh, ini pag, Sihiyona. 3Abuna le aɓa Israila kwa kpaɓa a dum murung a bin njibuno, mama a shienri ma tomɓur ɓahri.4Aɓa tenna le aɓa Israila kwa zu, le aɓa Lawi tol doroshi ye. 5A zuni doroshi egh, gungri bin kpaɓa, ni agi ma gerenteng ni a gungri ya. Amalah biɓila le Lawi inni zuni agire. 6Murung Solomon ni kpaɓa le aɓa Israila kwa zu a binmona a dum doroshi, ki ɗahri ni anjuh ni andah ni a logle a bang yang ngha agh.7Amalah ishi doroshi ma ogrung le Yahweh a bin ɗigna le, a kangna ma duna le leh, a bin ma gerenteng ni wor bang kwa agh, a tiyali akpatiri cheribin. 8Ate cheribin egh sahrina akpatiri yang a muri ba doroshi ɗig nghang ngha, le a vulliyi doroshi ni agare ni a tolli ya.9Agare ni a toli doroshi ya saɓa le agh ngha shing kuni a bin ma gerenteng a dum kangna mayali, keminiya ni a shini a dahbeng ngha. A yangha biye zuni ni kyari. 10Guɓung nyha a doroshiya se akangda tahli ɓahri ni Musa soɓɓah ayali a Horeb agh, kungbangni Yahweh ogrung ni aɓa Israila agh, ngha a puri a njeh Masar agh.11Gire pagha ih ngha amalah puri a bin ma gerenteng ngha. Amalah kwa aɓeni be ya tigna muyang a bin Yahweh, ni a gangshi ri yang a muri koriyo leyang ngha. 12Ɗeshiya aɓa Levi aɓeni aɓa tuhngya ni ya, a yang ngha kwa, kpaɓni Asaph, Heman, Jeduthun, ni amuna yang, ni amuna ngihyang, mella adagrah ma linen maɓonna a woliyi ɗelengkong, ndundwara, ni ngwangntah, le ah tangha a nji tebang le deshile ɗahra. A bihyang ngha amalah ngha nghang 120 ki tong ajemegula13Gire pagha ih aɓa tong njemegula ni aɓa tuh ngyah kpaɓ ngyah binmona, ki paghi ni ghi mwoh a og ate ɓongso ni paghi Yahweh makampa. A logshi aghiyang a njemegula ni ɗelenkong, ni nshile agi tuh ngyah, le a ɓongshi Yahweh. A tuh ngyah, "Ate ɓonna, ate ɓol ogrung ha ke kene." Le leh egh, ɓaleh Yahweh, ɗungshi ni nlahgiri. 14Amalah ni gan tangha ate a paghi tumo agh ate nlahgiri, ate gusso le Yahweh ɗungshina ɓaleh.
1Le Solomon nah, "Yahweh nah ih ɗigha a ngih pinna, 2keminiya mɓagnoh lah ma ɓonna, ba a ɗig nghang ha ke kene ya." 3Le murung pilla le moshi kpaɓa le aɓa Israila, ngha kpaɓa le aɓa Israila kwa tangni ni kushiyang.4Nah, "Ih ɓongso Yahweh, Kulli le aɓa Israila, ɓeni nateng ri tehrang Dauda agh, le ɗungshi ni abih, ki nah, 5"Logha ri kara ni mpushini aɓwalang a njeh Masar agh, ni ntol lah magula a ntiring biɓila le aɓa Israila kwa ba a ɓag lah nghang ngha , ate ba lullang ka ɗig nghang be agh. Ken nga tol ɓwa ka ɗig munamurung a muri aɓwalang Israila agh. 6Ngho te kwa agh, ntolla Urushalima, ate ih lullang ɗigha be, le ntola Dauda ih ɓi ɗigha amuri aɓwa lang Israila.'7Niɓeniya ngha yahli tehrang Dauda , ih ɓag lah ate lulli Yahweh, Kulli le aɓa Israila. 8Keminiya Yahweh nahyi Dauda tehrang, 'Ate a tola ayahlo a ɓag lah ate lullang, a pagne yarata ate ɗeshe a yahlo. 9Ngho te kwa agh, a woni a ɓag nghang leh ya; tukushiya, muno ni, ɓeni mwoh ka pura ngiro agh, ini ka ɓag leh ate lullang.'10Yahweh wara ɗungshi tenana ni woro waɓ ɓa, ate nlogna a tuhkushi tehrang Dauda, ni nɗigna muri ngungmurung murung le aɓa Israila, ninga mama Yahweh tol agh. Mɓangna lah ate lulli Yahweh, Kulli le aɓa Israila. 11Ntigna doroshi egh a be, mama ogrung le Yahweh ngha a yahli agh, ngha pagni aɓwale aɓa Israila agh."12Solomon tangha a dum deshile ɗahra le Yahweh a kundum kpaɓa le aɓa Israila kwa, le logshi abih kuli. 13Ate gilla bin tangha ma gifugna, nono le bung tongno, dahra le bung tongno, logho le bung tahro. Tighi a ntiring le ɓalah. Tangha muri le gungho njahli a dum kpaɓa le aɓa Israila kwa, le logshi abih kuli.14Nah, "Yahweh, Kulli le aɓa Israila, Kulli nyha ninga weh agh akuli agh ko ngunjah agh, ɓeni bol ogrung ni agnjiung ma ɓonna na denglalo aɓeni ginya a dumo ni yahlung kwa agh; 15a weh ɓeni a bol waɓɓa ni Dauda tehrang ngha. Eh, a waɓne ni kuno le a ɗungshine ni buoh, ni kyari ya.16Niɓeniya, Yahweh, Kulli le aɓa Israila, pag waɓɓa lo bin tehrang Dauda agh, ngha a nah ni, 'Ni awo shingri kum ɓwa a njiang ka ɗigha muri ngungmurung murung le aɓa Israila agh, ngha aminkahwo lel muyang ri ginya a gigilla lang, ninga mama agingni a dumang ngha.' 17Le niɓeniya, Yahweh, Kulli le aɓa Israila, ɗe ih tenana lo ɓi ɗungso, mama a woro a waɓɓih denglahlo Dauda agh.18Keminiya agiteng agh Kulli logle ɗigni ɓayong a ngunjah ni? Shina, ngunja kwa ni ɓakuli kanangiri ya ni gan pyero agh- ni yellang ni ma kangna ɓangKulli le aɓa Yahuda ni nworo mɓag agh! 19Ngho kwa agh kukushi gushi jimma le denglahlo ni ɓuah le, Yahweh Kulli lang; tehshi kiro ri ɓuah ni jimma ni denglahlo jimni a dumo agh. 20Ih ɓi njioh logho ari kangna ɓangKulli le aɓa Yahuda ni duh ni ɓakara, ba a waɓɓa aka tig lullo nghang ngha. Ɗeyi ɓi a tehshi kiro ri jimma le denglahlo ni jimni ki shin nji ba agh.21Nina agh tehshi kiro ri ɓuah le denglahlo ni mami aɓwalo aɓa Israila ngha shi jimma ki shin nji ba agh. Eh, tehshi kiro a ba a ɗig nghang ngha, aɓakuliya; le kungbang ni a tehshini kiro agh, tol gimashihra.22Ngha ɓwa paghi ɓih ɓa murikala gimshihra agh le a tighi ihɓi kaniyigiriya, le ngha zu kaniyi giri a dum deshile ɗahra lo ni a lah ni ya, 23tehshi kiro a kuli le a pag giri. Tuhyi adenglahlo njuo, kuhriyi aɓa gimashihra le a zuni ga pag ga a muri. Ɗumi ɓa njiteng njiteng le ni pih pyerra ri gimaɓonna le.24Kungbangni aɓwalo aɓa Israila aɓa shiɓi muyang liniyang ni luwa agh ate a pagnoh gimashihra agh, ngha a nyera bino, waɓkun ni lullo, a jimma, le a al nieh a dumo a bin ɓangKulli le aɓa Yahudaniya- 25le kukushi teshi kiro a kuli le a tol yi aɓwalo aɓa Israila gimashihra leyang; nyen ni yang a njeh ni a pah yang ni a akahyang ngha.26Ngha ɓakuli gir agh le murukuli nyha agh ate aɓayong pagnoh gimashihra- ngha a jimma ki shin nji ba agh, a waɓkun ni lullo, le a ɗag gimashihra leyang ngha a tigni yang ganniya- 27le tehshi kiro akuli le a tol gimashihra le denglahlo ni aɓwalo aɓa Israila, ngha a ɗumi yang njinjere maɓonna ni aka ɓol agh. Tashibang ni muru amuri njehlo ngha a pih aɓwalo ninga giberreya.28Tolo yahlo ngha nghang a njeh, ko atolo bin konna ngha nghang, mandiriya ko kukku, akukoro ko angossoh; ko ahnah ih aɓa shiɓi muyang wanghina kunjere lah magula leyang, ko ganni ngha nghang ko bin konna- 29le ahnah ih jimma ni ɓuah ngha nghang a nji bin ɓwa ko a nji bin aɓwalo aɓa Israila- ɓeni kwa agh yerina konno egh ni ganni a yahli ngha ih logshini bih ki shin nji bin ɓangKulli le aɓa Yahuda ni agh. 30Le tehshi kiro akuli, aba a ɗignghang agh; tol gimashihra, le a nwah ɓeni kwa agh ari njinjere le; a yerina yahli, ate weh ni weh ni mwoh ni yeri yahli ɓayong kwa. 31Pag ga ate ihɓi ɓangho, ate ihɓi a ginya a njinjere lo a akara ni kwa a ɗigni njahli ni a woro a pih akahyang ngha.32A temuri aɓayong masa aɓeni nyha a ntiri aɓwalo aɓa Israila agh, keminiya ɓeni- ate gollo lullo agh, buoh ma dungrina, ni nongbuoh - zu le jimma ki shin lah ni, 33le kukushi tehshi kiro a kuli, aba a ɗig nghang ngha, le a pag ga kwa ɓwa masa ihlu teɓi ya, nina agh ate aɓayong ni kwa a ngunjah agh ka yeri lullo le ka ɓang ngho, ninga mama aɓwalo aɓa Israila pag agh, le ate mama a yere ih lah ni nworo ɓagh agh a gori ni lullo.34Golile aɓwalo kika aluwa ni aɓa shiɓi muyang, a ri njinjere mama kwa aka tashi ni yang ngha, le golile a jimmo ki shin nji lah magula ni ngha a woro a tol agh, le ki shin nji lah ni mɓagha ate lullo agh. 35Le atehshi kiro akuli a ri jimma leyang, ni ɓwah leyang, le angni yang righa a al agh.36Golile a pagho gimashihra-ate ɓwa nyha nghang ni pag gimashihra agh- golile yahlo ka lulla ri yang le a pah yang a bih aɓa shiɓi muyang, nina agh aɓa shiɓi muyang pon yang wori le bol yang aguro luwa wori njeh leyang ko bin ma saɓna ko gyaɓ. 37Le golile yahliyang kashi njere ih a yang ngha njeh ni a pon yang a wori ngha agh, le golile a pontuɓu ni al nieh abino a njeh guro leyang. golile anah le a waɓɓa, 'Shi pagna gima nangna ni gimashihra. Gipagna lesung shihrina.' 38Golile a nyerra bino ni yahli yang kwa ni bongho leyang kwa a njeh guro leyang, ba akeniyang niga aguro agh, le golile a jimma a shin bang nji njeh leyang, ngha a pih akahyang ngha, ni nji lah magula ni a woro a tol agh, ni nji lah ni nwara mɓagha ate lullo agh. 39Le tehshi kiro akuli, ba a ɗig nghang ngha, ari jimma ni ɓuah leyang, le angniyang ri gi pagha leyang. Toyi aɓwalo, ngha pagho gimashihra agh.40Niɓeniya, Kulli lang, njim no, le ihɓi njioh ih logho, le a tehshi kiro ri jimmah ni apagha a ba agh. 41Niɓeniya logho, Yahweh Kulli, zu abin usulo lo, weh ni doroshi ma masso ngirung lo. Ɗagha amalah lo, Yahweh Kulli, a vulliyi ni ashibang lo, le ihɓi aɓa njiteng lo ɓi pag binmurubang ari ɓorolo. 42Yahweh Kulli, ka pil kundumo ari aɓeni aɗahriya a bino agh. Bol kunyahlo agipagna ma ogrung pahmurung ate Dauda, denglahlo."
1Niɓeniya ngha Solomon malli jimmah agh, gishe suhlo a kuli zu pingshi agipahna pingsa ni aɗahra, le gusso le Yahweh ɗungshi ɓa leh. 2Amalah ni gan ingna a leh Yahweh agh, ate gusso le ɗungshina ɓaleh. 3Ngha aɓa Israila kwa shinni gishe suhlo njeh ni gusso le Yahweh a muri leh ya, le ajul ni kungdumyang njahli ni vul kundum yang njahli a atahli le a gushi ni paghi Yahweh makampah. Anah, "Ate ɓonna, ate ogrung pahmurung le ya ngha ke kene."4Nina agh murung ni aɓayong kwa pah ɗahra bin Yahweh. 5Murung Solomon pahna ɗahra ni andah wur tongno lum wura mwoh pur ɓahri ni anjuh ni ambul wur tongno lum pura muri wur tongno wura mwoh. Nina agh murung ni aɓayong kwa logshi leh Kulli. 6Malah tangha, ɓeni kwa agh tangha abin tumo aɓa Lawi ɗeshiya ni agi ngwang tuhngiya le Yahweh, mama murung Dauda gilla ate paghi Yahweh makampa a ngyah, "Ate ogrung njiteng le ngha ke kene." Amalah kwa tohng njeme gula- a dum yang, le Israila kwa tang ni kushiyang.7Solomon tigna ntiri ɓalah ni kundum leh Yahweh ya sa. A be ya pahna ɗahra pingsa, ni murun nyama ate gipahna kpaɓmurung, ate deshile ɗahra gifugna ni gil agh ni gan tol agipahna pingsa, gipahna njigiri, ni ma murun nyama.8Nina agh Solomon pag njibuno a kunbang nghe ma kara tonɓur ɓahri, ni aɓa Israila kwa, ni buno kpaɓa magula logha Lebo Hamath kena ɓanghamuru Masar. 9A kara ma tonbur tahro agh a pag kpaɓa gushi Kulli, ate logshi deshile ɗahra akara tonɓur ɓahri, ni njibuno ma kara tonɓur ɓahri. 10A yeh kara ma wura mwoh pur tahro le shinyeri ma tonɓur ɓahri, Solomon maghi aɓayong shikara a woro a gungri leyang ni binmurubang ni yahlung poshina ate gima ɓonna ni Yahweh woro ɗumi Dauda, Solomon, ni aɓa Israila, aɓwale.11Nina ni Solomon malli leh Yahweh ni leh murung. Ga kwa zu a yahli Solomon ate gil leh Yahweh agh ni ɓa leh agh, pag nayang kwa Yarata. 12Yahweh purari Solomon ni duh le nah yi, "N'ogna jimmah lo, ni ntolla ba ate murang ningha lah ma ɗahra.13Golile ngir ɓakuli nina agh murukuli ni nyha agh, ko ntigha akukoro ali ɓabang, ko ntashibang ni binkonna a ntiri aɓwalang, 14le ngha aɓwalang, aɓeni a gor ni lullang ngha, ka nongshi muyang, jimma, al kundumang, le ɗag anjinjere mashihra leyang, nga ogho a kuli, ngha tol gimashihra leyang, ni pih njahli leyang iritenna. 15Niɓeniya nga logshi njiang ni tehshi kirang a ri ajimmah ni azuni aba agh.16Ate niɓeniya ntolla lah ni ntig sa ate lullang ka ɗigha be ke kene. Njiang ni yahlang ka ɗigha be kyari kwa agh. 17A weh te ya, ngha a ginya a dumamng ninga mama Dauda tehro gingni ya, a wo bil ga kwa nlagno agh ni bol agipagna lang ni awaɓɓa lang, 18le nga tig nongmurunglo ni ɗighamuribang lo, ninga mama nwaɓɓa a ogrung lang ni Dauda tehro agh, ngha nah ni, 'Abiɓilalo ni ki shingri nonmurung a Israila agh.'19Keminiya ngha a pil nzumo agh, le a puro a tele gipagna lang ni alagbang lang ni tigha a dumo agh, ni ngha a woro pag giliang ni awo guhwo ɗumyang 20le nga uɓ yang a njahli ni nworo pah yang ngha. Lahni ntigsa ate lullang ni ya, nga pushi nga ɓugko adumang, le nga tighi gi waɓ ngulliteng ni gi ollo a ntiri aɓayong kwa.21Ko ke bin ɓangKulli magula le aɓa Yahuda ni ɓor shina niɓeni ni ya, ɓeni kwa ki bola kahri ya, gire ka mag tahɓi le a songshi giri. A ihli bang, 'Pallang ke Yahweh paghi njahli ni lah ni ga?' 22Anshile ka pilla, 'Ate a pura a tele Yahweh, Kulli leyang, ɓeni pushoi akahyang a njeh Masar agh, le a bolla agiliang ɓaɓa ni gungha dum yang le gushi yang. Ini paghi ke Yahweh zuni juhro ni a muyang.
1Zuna kunbang a malla le abogho wura mwoh, a yeh kunbang ni Solomon ɓagni leh Yahweh ni leh kanangiri ya, 2ngha Solomon ye ɓagni alah ni Hiram woro pih ya, le tigha aɓa Israila a yeh yang agh.3Solomon keni luwa Hamath Zobah le lih yang. 4Ɓagna Tadmor a lusung, ni alah magula bin tigha agiri, mama ɓagha a Hamath agh.5Ɗeshiliya ɓagna Beth Horon ma bikuli ni Beth Horon ma binjeh, lah magula ni a kangni ni ngahrung, akunjere ni agangrah ngung. 6Solomon ɓagna Baalath ni alah magula bin tigha agile, ni alah magula ate anyeh gwoh ni alah magula ate aɓa kogpiri le, ni ga kwa ɗengse ih ɓagha ka pashi yahli a Urushalima agh, a Lebanon, ni anjeh ni kwa ɗigha muyang agh.7A temuri anshile aɓayong aɓeni a ɗagha a ntiri aɓa Hittiya, aɓa Amoriya, aɓa Perriziya, aɓa Hiwiya, ni aɓa Yebushiya, aɓeni nya a Israila agh, 8aɓiɓila leyang aɓeni a ɗagha a nzumo a njeh agh, aɓeni aɓa Israila ni wol nluo yang ngha agh- Solomon tig yang aɓa pag tumo a tenne, mama a yang ngha zuni ni kyari ya.9Ningo kwa agh, Solomon ni pilla aɓa Israila aguro a ari tumo le agh, nina agh, a yangni aɓa tahluwa, amagula luwa le amagula luwa ni amagula nyeh gwoh piri ni aɓa kogpiri. 10Aɓeni ni ɗeshi ini pag murung le amagula ni ki lel aɓa shintumo aɓeni ɗigha a mami murung Solomon, wur tongno ɓahri pura muri wur ɓahri pur lum leyang ni, aɓeni ɗigha amuri aɓayong ni pag tumo agh.11Solomon pushi muna ma ngalang le Fir'auna a lah magula le Dauda zuni a lah ni ɓagha ate muri ya, ate nah na, "Ɗigna mahmang ni ki ɗigha a leh Dauda murung Israila agh, ate ba kwa doroshi le Yahweh zu nghang ngha, ngha gerenteng."12Le Solomon pah ɗahra pingsa bin Yahweh a muri deshile ɗahra le ni woro ɓagha a dum tahra kunkangna agh. 13Pahna ɗahra ninga mama gi nyonglo alla ihɓi a pagha kyari kwa agh; pagna yang, billa ri paghe ni a ɗumo a lagbang le Musa agh, akara usulo le aɓa Israila, asagha le shinyeri , ni anjibuno ni atigsa nde tahro a bogho ni kwa agh: njibuno brodi ni njibongho nyhariya, njibuno ma akara tonɓur ɓahri tonɓur ɓahri, ni njibuno ma bin ɗigna.14Ni bol agi waɓna le tehri Dauda agh, Solomon tolla gaɓa le amalah ri bin tumo leyang, ni aɓa Lawi a bin tangha leyang, ate ihɓi a ɓongshi Kulli ni pag tumo a dum amalah, ninga mama gipagne alli a pagha kyari kwa agh. Ɗeshiya tolla aɓa lelkunjere ri koriyoh leyang ri kunjere ni kwa agh, ate Dauda, ɓwa le Kulli, osso lagna ga. 15Aɓayongni ni kenghe ri lagha le murung ri amalah ni aɓa Lawi a muri ateng ni ya, ko ari a kangna tigha agiri.16Atumo ni Solomon tig agh a malla yang kwa, logha ri kara ni a tigni tinna leh Yahweh agh ha kena a malla le. Leh Yahweh ya a mal le.17Le Solomon wora Ezion Geber le kena Elath a kunsalang magula, a njeh Edom. 18Hiram tashihbang ni agissasa muru mama aɓa pagtumo le ki lamma kanangiri yang, abuna aɓeni yeri salang magula agh, ni denglahle Solomon a wora Ophir le a tolla be talent 450 le gold le a zuni bin Murung Solomon.
1kungbang ni mahmurung Sheba ogni agipagna a muri Solomon ngha, zu a Urushalima ate ih mommi ni ihli bang ma konna. Zu ni atangsa le amakushi ni alogha dudug ni gitolla masungsunang, ni agifugna dudug ni atahli maɓonna. Kungbangni zuni bin Solomon ngha, waɓih ga kwa yangha ni a yahli ya. 2Solomon piliyi a ihlibang le kwa; guɓung nyha konghi Solomon a pilla agh; ihli bang nyha ni pil agh.3Kungbang ni mahmurung Sheba shinni yeriteng le Solomon ni lahmurung ni ɓag agh, 4ni agilih ni a muri deshile le ya, ɗigna le adenglahle, tumo le a denglahle ni agikura leyang, ɗeshiya na aɓa pih ginuna ni agikura leyang, ni agipahna pingsa ni pag agh a leh Yahweh ya, ha usulo gittiyi.5Nah yi murung, "Njiteng ni, agipagna lo ni n'ogho a njeh lang a muri atenana lo ni njitenna lo. 6Ni mpah njiteng ri ga n'og agh sete nzu aba, niɓeniya njiang shin ne. Ko kande na awaɓang a muri gulo le njitenna lo ni kumo lo! A wara agibangna ni n'og agh.7Mosso ni abuna lo ni adenglahlo aɓeni ki tangha kundumo kunbangni kwa, ate a yangha a og njitennalo. 8Mossoni ni Yahweh Kulli lo, ɓeni yahli poshina ro agh, ɓeni tigho a ɗigha murubang le agh, a ɗig murung ate Yahweh Kulli lo. Ate Kulli lo agna nji aɓa Israila, ate ihka tig yang ke kene, wara tigho murung a muyang, ate a ɗum njiteng ma ɓonna!"9Pih murung atalen ma gifugna wur tongno pura muri wura mwoh ni agima sunsunang dudug ni atahli maɓoriyina. Nisa kum agima sunsunang ninga mama mahmurung Sheba pih Murung Solomon ngha.10A denglahle Hiram ni adenglahle Solomon, aɓeni puri gifugna a Ofir agh, ɗeshiya zuni angung algum ni atahli maɓoriyina. 11Ni angung algum ni, murung gilli a bin eɓɓeh ma leh Yahweh ni leh, ɗeshiya ni ngwangtah ni njindwara ate aɓa tuhngya. Nisa ashin ngung niga mama a njeh Yahuda agh. 12Murung Solomon pih mahmurung Sheba ga kwa yahli tol agh ni ga kwa ihli bang teɓi ya; pahne ga wor mama zuni abin murung ngha. Nina agh ɗag ɓiye nyera a njeh le, ni adenglahle.13Niɓeniya dungro agifugna ni zu a bin Solomon a bogho mwoh agh ngha talen ma gifugna ngha wur togno topur mwoh pura muri wur tahro pure topur mwoh, 14sa ni gifugna ni aɓa mag gire ni aɓa zuni gimagna zuniya. Amurung le aɓa Arabiya ni amagula bol njahli ni njeh egh zuni ya, ɗeshiya zuni gifugna ni dana abin Solomon.15Murung Solomon gil atongho maguliyina wur tongno ɓahri ma gifugna matulla. Shekel gifugna wur tongno topur mwoh ini wura gil tongho mwoh. 16Ɗeshiya gilla atongho wur tongno tahro ma gifugna ma tulla. Minas gifugna tahro ini wora tongho mwoh; murung tig yang a lah ni a koɓong ma Lebanon agh.17Le murung gil ngih ngungmurung murung ma millih njuhra ne a shengri ngiri ni gifugna maɓonna. 18Abin eɓɓe ngha nghang topur mwoh ini kika bin ngungmurung murung, ni bin tigkusung ma gifugna ini akpaɓa ni ngungmurung murung nghe. A nji bi ngungmurung murung nghe bin tig bung ngha nghang ni ayim ɓahri tangha nji ba kwa agh.19Ayim lum pur ɓahri ni tangha ari bin eɓɓeh, mwoh ajikanda bin eɓɓeh topur mwoh ngungmurung murung nya nigaleh anjeh murung maɓi agh. 20Ga murung Solomon ki nuni giri kwa agh ma gifugna ni, ni agi nugiri ni a lah ni akoɓong Lebanon agh ma gifugna maɓonna ni. Nyha mwoh ma dana agh ate dana agh na tolli ni erjung a njah le Solomon agh. 21Murung ngha ni agissasa muru dudug a salang magula a Tarshish, ni denglahle Hiram. Nde mwoh a bogho tahro agissasa ma Tarshish zuni gifugna, dana, millih njuhra, kpaɓni atihya ni batturu.22Nina agh Murung Solomon uworra amurung ni kwa a ngunjah agh ni agikunna ni njitenna. 23Amurung ni kwa a ngunjah agh alla kundum Solomon ate a og njiitenna le, mama Kulli tigha a yahli ya. 24Abiri ni zu a bini agh zuni dahgha, akoro ma dana ni ma gifugna, agikura, agi luwa, ni agi ma sunsunanag, ni a piri ni apiri nɓujeng, bogho ni bogho.25Solomon ngha ni bin tigha apiri ni anyeh gwoh piri wur tongno lum ihne ni aɓa kogpiri wur tongno lum lum pur ɓahri, mama tigha alah magula nyeh gwoh piri ya, ni ma kanangiri a Urushalima. 26Nongmurung muri amurung logha ɓanghamuru Yufiretis kenna njeh le aɓa Filistiya, ni njang Masar.27Murung ngha ni dana a Urushalima, gogho ninga atahli ni njahli ya. Tigna ngung cedar gogho ninga angung gorih a njonlong. 28A zuniyi Solomon apiri a Masar ni anjeh kwa.29A muri ateɓaɓa le Solomon ngha, kunduna ni malla le, ni a nyongli yang a Gipagna Nyongile Nathan ɓa aghkuntumo bin Kulli, a yeh Waɓkuntumo le Ahijah ɓa Shiloni, ni a yeh Njiloro le Iddo ɓa Shinduna (mama ɗeshili ngha ni agi waɓna a muri Yerobowam muna Nebat agh)? 30Solomon nong murung a Urushalima a muri aɓa Israila kwa ma abogho wur ɓahri. 31Wuh nongha njeh ni akahyi le aɓayong lingshi a lah magula le Dauda tehri. Rehobowam, muni, ɗig murung a tuhkushi,
1Rehobowam wora Shechem, ate Israila kwa ngha ki ka be ate tighi murung. 2Ngha Yerobowam muna Nebat ogni ga agh (ate yangha a Masar, ba ɓangha vul ri Murung Solomon ngha agh), ɗ ag Masar nyere.3Le a tahshibang a gorih, ni Yerobowam ni Israila kwa zu; a nahteng ri Rehobowam le a nah, 4"Tehro tigna gitolla lesung dungro. Ngha nina niɓeniya, tig tumo ma tenna le tehro ke ih ɓi kon ngha, le a tig gitolla ma dungrina ni tigha musung ngha ih ɓi ɗig honglong, le sa pagho tumo." 5Rehobowam nah yi yang, "N'nyera binang a nzum akara tahro." Nina agh aɓayong woro.6Murung Rehobowam ihli aɓa gula aɓeni tangna dum dum Solomon tehri ngha wa uwoni ni uasulo agh; nah, "Ni yellang ni nga waɓna nghang ih ɓi mpil yi aɓayong ni?" 7A waɓ tenana ri le nah, "Ngha a ɗum ɓoro bin aɓayongni ni poshi yahli yang, le a waɓi yang atenana maɓonna, le a kunbang ni kwa agh aka ɗigha aguro lo."8Keminiya Rehobowam pura tele gi waɓna le aɓa gula ni a pih ya, le ihli basa adenah aɓeni gulo leyang mwoh nini ya, aɓeni tangha dumi ya. 9Nah yi yang, "Gi waɓna mang nga peng, nina agh ate ih ɓi pil yi aɓayong aɓeni waɓtenana rang le nah, 'Ashih sung gitolla ni tehro tigha a musung ngha'?"10Basa Adenah ni ki log mwoh ni Rehobowam agh waɓih, ki nah, "Pagha ni aka nah ni teng ri aɓayong aɓeni waɓoh ih tehro tigna gitolla leyang dungri ya, keminiya ɗigna a tighi honglong. Ga ni aka waɓi yang, 'Muna beng ma kyena nennah uwor ɓun tehrang. 11Niɓeni nina agh, ke tehrang tigne yong gitolla ma dungrina agh, nga ɓuhri gitolla leyong. Tehrang fungshih yong ni batagiri, keminiya nga fungshi yong ni aginyeh.'"12Nina agh Yerobowam ni aɓayong kwa zu a bin Rehobowam a yeh kara ma tahro, ninga pagha ni murung waɓni ya, "N'nyera binang a yeh kara ma tahro." 13Murung Rehobowam waɓ kun mashihra ri yang, pura tele gi waɓna le aɓa gula. 14Waɓna tenana ri yang billa ri gi waɓna le basa adenah, ki nah, "Tehrang tigne yong gitolla ma dungrina, keminiya nga ɓuhri. Tehrang fungshi yong ni batagiri, keminiya nga fungshi yong ni aginyeh."15Nina agh murung ni teshi kiri ri aayong ngha, ate pilla le gipagna ni Kulli zuni ya ni, ih Yahweh ka ɗungshi tenana le ni Ahijah ɓa Shiloniya woro waɓah ri Yerobowam muna Nebat.16Ngha Israila kwa shinni ih murung ni teshi kiri ri yang ngha agh, aɓayong pilla le nah, "Gikunna mang shi sung ni a ri Dauda? Shi nyha ni giberre a ri muna Jesse ye! Ɓeni kwa a ntiri yong ngha ih ɓi woro a gungri le, Israila. Niɓeniya shin liyo kanangiro, Dauda." Nina agh Israila kwa nyera a gungri leyang.17Keminiya ate aɓa Israila aɓeni ɗigha a yeh alah magula le Judah agh, Rehobowam nongna murung muyang. 18Le Murung Rehobowam tahshi Adoniram, ɓeni a muri aɓa pagtumo ni a tigha a tenne ya, keminiya aɓa Israila ɓug yi ha wuh. Murung Rehobowam ɓangha ni nyeh gwoh piri wora Urushelima. 19Nina agh Israila ingna a tol muyang ri leh Dauda ha zuni ni kyari.
1Ngha Rehobowam billi bang a Urushelima agh, kpaɓna leh Judah ni Banyamin, 180,000 abuna ni a tahriya aɓeni aɓa tahluwani, ka wol rung ni Israila , ate nyenni ɗighamuribang bin Rehobowam.2Keminiya tenana le Yahweh zu a bin Shemaiyah ɓwa le Kulli, ki nah, 3"Nah yi Rehobowam muna Solomon, murung Judah, ni bin Israila kwa ni a Judah ni Banyamin agh, 4Yahweh waɓna ga, "Ɗigna ni nga kahni luwa ko pag luwa ri amuna tehyong ngha. Ɗigna ɓeni kwa agh ih ɓi nyera leh, ate ntigna ga ih ɓi pagha.'"" Nina agh a ogna tenana le Yahweh le nyere a kenni Yerobowam luwa.5Rehobowam ɗigha a Urushelima le ɓagha alah magula a Judah ate lelmurung. 6Ɓagna Baitalami, Etam, Tekowa, 7Beth Zur, Soko, Adullam, 8Gath, Mareshah, Ziph, 9Adorayim, Lachish, Azekah, 10Zorah, Aijalon, ni Hebron. Alah magula ma kangnina ni a Judah ni Banyamin agh ni ga.11Ɓag giri kangni alah magula le tigha amagula ɓaluwa a yeh yang, ni aba gilihna, murun, ni njingung. 12Tigna antongho ni akunwoh a yeh alah magula ye, le tigna yang ni masso. Nina agh Judah ni Banyamin agh mami ni.13Analah ni aɓa Lawi aɓeni a Israila kwa wora bini pura kasa njeh leyang kwa. 14Ate aɓa Lawi ɗagna anjeh lelgiluwo leyang ni agikunna ate a zu a bin Judah ni Urushelima, ate Yerobowan ni amuni wara piriyi yang, nina agh ate ni a wa ye pag ninga amalah le Yahweh ya. 15Yerobowam tolle muri amalah ate abin gushi gillang le ni mbul ni muna ndah gillang ni gil agh.16Aɓayong ni kwa pura akunburi le Israila agh pir kuratah yang, aɓeni tigna yahli yang ri al Yahweh, Kulli le Israila; a zu a Urushelima ate ɗahri Yahweh, Kulli le akah yang. 17Nina agh a tengshina ɗighamuribang le Judah le a tig Rehobowam muna Solomon ni masso a yeh abogho tahro, le a ginya a njinjere le Dauda ni Solomon ma abogho tahro.18Rehobowam tol yi muri ɓamah: Mahalath, muna ma ngalang le Jerimoth, muna Dauda, ni Abihail, muna ma ngalang le Eliyab, muna Jesse. 19Ɓil yi amuna buna: Jewush, Shemariyah, ni Zaham.20Nzum Mahalath agh, Rehobowam tol Maakah, muna ma ngalang le Absolom, ɓil yi Abijah, Attai, Ziza, ni Shelomit. 21Rehobowam agna nji Maakah, muna ma ngalang le Absolom, uwor anshile amahmi kwa ni ansahri lah le (Tolla amenah lum pure tonpur tahro ni ansahri lah woro tahro, le ɗig teh amuna buna woromwoh pure tonpur tahro ni amuna ma ngalang woro tahro).22Rehobowam tolla Abijah muna ma buna le Maakah ih ɓi ɗig murung, magula a ntiri amuna tehri; ɗengshina ih tighi murung. 23Rehobowam nongna murung ni yeriteng; meshihyi amuna buna le kwa alah magula ni kangni ya a njeh Judah ni Banyamin agh kwa. Ɗeshiliya pahne yang gilihna dudug ni tighi yang amenah lah dudug.
1Le gire pagha, ngha nongmurung le Rehobowam tangni ya le yang ngha ni masso agh, le pura tele gigilla le Yahweh- ni Israila kwa nini.2Pagna ngha a yeh bogho ma tongno le Murung Rehobowam ngha, ih Shishak, murung Masar, zu yi Urushelima ni luwa, ate aɓayong nghe nyha ni njiteng bin Yahweh ya. 3Zu ni anyeh gwoh piri woro topur mwoh ni aɓa kogpiri woro tahro. Aɓa tahluwa ni na a bang yang ngha agh pura Masar zu nini: aɓa Libya, aɓa Suk, ni aɓa Kush. 4Bolla alah magula ni a kangna mami Judah agh le zu a Urushelima.5Niɓeniya Shemaiyah ɓa agkuntumo le Kulli zu a bin Rehobowam ni a bin amagula le Judah aɓeni kpaɓa bin mona kena Urushelima ate Shishak agh. Shemaiyah nah yi yang, "Ga ni Yahweh waɓa: Mpura a tellang, nina agh mpahna yong a bih Shishak." 6Le amuna murung le Israila ni murung nongshi muyang njahli le nah, "Yahweh ngha ni ɗum njiteng."7Ngha Yahweh shinni a nongshina muyang njahli kanangiri yang ngha, tenana le Yahweh zu a bin Shemaiyah, ki nah, "A nongshina muyang njahli kanangiri yang. Ni ngi juhri yang ngha; nga ashi yang a bin ɓaɓa, le yehlula lang ni ki suhlo a muri Urushelima agh a nji bih Shishak agh. 8Nina te kwa agh, aka ɗigha aguro le, ate aka yere ga bollo ih ɓi a pag nghang tumo ni ri paghi amurung ma njeh ma sa tumo."9Nina Shishak, murung Masar zu yi Urushelima ni luwa le pon agikunna ni a leh Yahweh ya, ni agikunna ni a leh murung ngha. Pon ga kwa agh wori; ɗeshiliya tolla antongho ma zinariya ni Solomon woro gil agh. 10Murung Rehobowam gilla antongho ma tagulla a tuhkushi yang le pah yang a bih amagula le ɓa lelbang, aɓeni ki lel kunjere leh murung ngha.11Pag giri ih kunbang ni kwa murung ingni ni a leh Yahweh ya, aɓa lel kunjere egh ka pon yang; le aka nyen ni yang a kangna le aɓa lel kunjere. 12Ngha Rehobowam nongshini muri njahli ya, yehlula le Yahweh shissa muri, nina agh nyha ate juhri kwa agh; ngho te ye gi maɓonna ɓaɓa ngha nghang a kumo a Judah.13Nina agh Rehobowam tigna nongmurung le kum massa a Urushelima, le nina agh nongna murung. Rehobowam ngha ni bogho woro ɓahri pure mwoh ngha ingni ni a nongmurung ngha, le nongna murung abogho lum pure tonpur ɓahri a Urushelima, lah magula ni Yahweh tollo a ntiri akunburi le Israila kwa ate mama ih tig lulli be ya. Lulli ngih ih Naamah ma Ammon. 14Pagna ga gimashihra ni ya, ate ni tig yahli ri al Yahweh ya.15A temuri a gi ma sa ni kon Rehobowam agh, kunduna ni malle, ni a nyongli yang a nyongli giri le Shemaiyah ɓa agkuntumo le Kulli ni mami Iddo ɓa shiduna agh, mama ngha ɗeshili ni gi nyonglina le biɓilla ni kang pag luwa ntiri Rehobowam ni Yerobowam agh? 16Rehobowam wuh nongni akahyi le a lingshi a lah magula le Dauda; Abijah muni nongmurung a tuhkushi.
1A yeh bogho ma lum pure tonpurtahro le Murung Jeroboam agh, Abijah ingna a nongmurung muri Judah. 2Nongna murung bogho tahro a jerusalem; lulli ngih ih Macaiah, muna mangalang le Uriel ma Gibeah. Luwa ngha nghang a ntiri Abijah ni Jeroboam. 3Abijah ingna a pag luwa ni aɓa tahluwa ma masso, garaluwa ma tengkurung, 400,000 abuna ma tahriyina. Jeroboam san njang luwa muri ni agara luwa ma tahriyina 800,000.4Abijah tangha a muri Nkonno Zemaraim, mama a dingli njeh Ifraimu agh, le nah, "Nteshi kiri yong rang, Yerobowam ni Israila kwa! 5Nyerina ni ih Yahweh Kulli le Israila pahna ɗighamuribang muri Israila a bin Dauda ni aminkah yi ha ke kene a ari ogrung ma muah ɗolong?6Ningo kwa agh Yerobowam muna Nebat, guro le Solomon muna Dauda, logho ni tolmuri ri telelah le. 7Abuna ma nangna, aeni nyha ni bin tangha a agh, kpaɓ nini. A loghi Rehobowam muna Solomon, ngha Rehobowam ngha uwoni basa deng ni ngoɓong a yahli ya, le a tenna ni masso a uwor ri.8Niɓeni nina agh ngilla ri yong nga shiɓi agni njeh le Yahwehni a ntiring bih aminkah Dauda agh, ate a wo ngha ni aɓa tahluwa ma gogna, ni amuna ndah ma zinariya ni Yerobowam gill ih ɓi ɗig akuli lo.
1Abijah wujh nongni akahyi, le a lingshi a lah magula le Dauda. Asa, muni ma buna, ig murung a tukushi. A yeh akara le ya bang polla njeh egh ma abogho lum. 2Asa pagna ga gimaɓonna agh a kundum Yahweh Kulli le, 3ate pushihna a bin aɗahra ma njeh sa ni a bin gushi gillang. Nyanghina agbingrah tahli ni wanghih angung Asherah. 4Lagna Judah ih ɓi a al Yahweh, Kulli le akahyang, le ih ɓi a bol gigilla ni alagbang.5Ye tol abin magula ni giloshi nlelle a njali Judah kwa . Njali egh kuna usulo a kubung le. 6Bagha a lah a Judah, ate njali egh ololo, nya ni luwa a ntiri a bogho agh, ate Yahweh pane digha dyem.7Ate Asa nahyi Judah, "Le ih ɓi shi ɓagha a lah shi kangni yang kwa, na ma shayina, a kun kangna, ni bin usolo; njali egh agh momisungni ate shi nyena bin Yahweh Kulli le sung. Shi alle, ngha pasung ololo a njiba kwa agh."Ke bagha ni li dum. 8Asa ngha na aba kurung ni ki bol togho, ni akunwoh; ngha Judah yang ngha ni, abuna 300,000, le pura bin Banyamin ngha abuna 280,000 aɓeni tolla atongho ni non antah. Ngha kwa ni ya agara aɓa luwa ni.9Zerah ba kusha loghi yang ni ba kurung 1,000,OOO aba luwa, ni nyehgwopiri woro tongno taro, zua a Mareshah. 10Ke Asa puro ke kumi, ke tig njang luwa yarata a njolong Zephathah a Mareshah. 11Asa bu'ayi Yahweh, Kulli le, le nah, "Yahweh, buwa nya ni galo ka aghni buwa ni nya ni iritena ngha tigha a buwa dumi dudug agh. Agni sung, Yahweh Kulli le sung, ate shi tig nji sung aro, ni luloni shi zuni abin abayong ni dudug ni agh. Yahweh, amini Kulli le sung, aka agha ih buwa gangkuno agh. Ɓ Ɗ ɗ12Nina agh Yahweh wol nluo aɓa Kush a dum Asa ni Judah; aɓa Kush ɓangha. 13Asa ni aɓa tahluwa nini pir yang ha Gerar. Nina agh aɓa Kush dudug kpah ha ni ye gan kum masso, ate a juhri na yang kwa a kundum Yahweh ni aɓa luwa le. Aɓa luwa ponna agiri dudug wori.14Aɓa luwa girjah aminlah ni kwa kangni Gerar, ate ngoɓong le Yahweh zuna a muri aɓa ɗigna njeh. Aɓa luwa ponna agiri le aminlah kwa. le giponnna ngha bin yang dudug. 15Ɗeshiliya aɓa luwa wanghi agungri le aɓeni ni aguluwo agh; a ponna anjuh ma gogna, ni aloggah, le a nyerra a Urushelima.
1Bongho le Kulli zu a bin Azariyah muna Oded. 2Puro ke lungri ni Asa le nah yi, "Teshi kiro rang, Asa, ni Judah ni Banyamin kwa: Yahweh ngha bin yong, ngha n'nyong ngha nini ya. Ngha ih n'alli ya, nga kumi; keminiya ngha nɗaghi ya, ih ka ɗag yong.3Niɓeniya a kunbang ma nonna, Israila nyha ni Kulli ma njiteng, nyha ni malah ɓa aliyi ɓayong giri ya, le nyha ni gigilla agh. 4Keminiya ngha a yeh gana leyang ngha a nyera bin Yahweh, Kulli le Israila, le a alli, a kumi. 5A yeh akunbang ngho agh ololo nyha ate muri ɓeni puro ko ɓeni ingni ya, ate gangsa ngha nghang dudug a muri aɓa ɓigna anjeh egh.6A ɓuhniyi na yang lushlushi, njeh a muri njeh, le lah magula a muri lah magula, ate Kulli gangshina yang ni ajah agana ni kwa agh. 7Keminiya tengshirung, le ke n'agha abih yong wuhyi ya, ate tumo leyong ngha aka nweh."8Ngha Asa ogni atenana ni ya, waɓkuntumo le Oded ɓa agkuntumo le Kulli, tengkurung le pushiyi aminlim gi kon yong a yeh anjeh le Judah ni Banyamin kwa, ni a ntiri alah magula ni a bollo a ntiri dingli njeh Ifraimu agh, le ye ɓag deshile ɗahra le Yahweh, mama ngha a dum tahrakunjere le leh Yahweh ya. 9Kpaɓna Judah ni Banyamin kwa, ni aɓeni ɗigni yang ngha- aɓeni pura Ifraimu ni Manassaeh agh, le ye pura Simeyon ngha. Ate a pura Israila a zu a bini dudug, ngha a shini ih Yahweh Kulli le ngha nini ya.10Nina agh a kpaɓa binmona a Urushelima a yeh shienri ma tahro, a yeh bogho ma lumpur tongno ma nongmurung le Asa. 11A ɗahri Yahweh a kara wo ɓaɓa le agi ponna ni a zu ni ya: andah woro tongno tonɓahri ni anjuh ni ambul woro tongno lum tonɓahri.12A ingna a ogrung a al Yahweh, Kulli le akah yang, ni yahli yang kwa ni minlim yang kwa. 13A agna ih ɓeni kwa shiɓi al Yahweh, Kulli le Israila agh, ih ɓi a wol nlue, ko ke ɓayong magula ni ko ma kyena, ko ɓabura ko ɓamah.14A kaniyi giri bin Yahweh ni gih yong ɓororo, ni jollo, le ni aperipinye ni anjeme njuh. 15Judah kwa pag binmurubang ri kaniyi giri ye, ate a kaniyina giri ni yahli yang kwa, le a alla Kulli ni ɗengse leyang kwa, le a kumne. Yahweh pahne yang ɗigna ololo kwa kangni yang.16Murung Asa ye pushi Maakah, kahyi ma ngalang a ɗigna ngih mahmurung ate gilla minlim gi kon yong, wanghi lushilushi pil kikiri, le pingshi yang a njonglong Kidron Brook. 17Keminiya a bingushi agillang ngha ni a pushi yang a Israila. Ningo te kwa agh, Asa pahna muri kwa a yeh akara le.18Zuni a leh Kulli gipahna ma gerenteng le tehri ni gipahna mami ma gerenteng, azurfa ni zinariya ni agi tumo. 19Luwa nyha wa uwo agh ha abogho woro mwoh pur lum pur tongno le nongmurung le Asa.
1A yeh bogho ma woro mwoh pur lum pure topur mwoh le nongmurung le Asa agh, Baasha, murung Israila, pag giri ni mohno ri Judah le ɓag Ramah, nina agh ate ni ih ɗag ɓung ki ɗagha ko ingna a njeh le Asa, murung le Judah.2Le Asa pushi zinariya ni azurfa ni a kangna tigha agiri a leh Yahweh ya le ni ma leh murung, le tutti bin Ben- Hadad murung Aram, ɓeni ɗigha a Damaska. Nah, 3"Le ih vi oggrung ɗigha ntiring meng ni weh, ninga mama ngha nghang a ntiring tehrang ni tehro agh. Shina, ntahshina a bino azurfa ni zinariya. Ɓun ogrung lo ni Baasha, murung le Judah, nina agh ate ih ka ɗag nghang."4Ben-Hadad teshi kiri ri Murung Asa le tashibang ni amagula le aɓa luwa le a muri alah magula le Israila. A kenni Ijon, Dan, Abel Maim, ni alah magula le Naftali bin tigh agiri luwa. 5Le ɗigha ngha Baasha ogni ga agh, ɗag te ɓag Ramah le ɗag tumo le kasa. 6Le Asa murung nghe tol Judah kwa nini. A ponna atahli ni angung ni kwa Baasha ɓagni Ramah lah magula egh ya. Le murung Asa pagtumo ni agi pagtumo egh ɓag Geba ni Mizpah.7A kunbang nghe ya Hanani ɓa shinduna wora bin Asa, murung Judah, le nah ya, "Ate a tigna muru ri murung le Aram, le ni tig muru bin Yahweh Kulli lo agh, aɓa luwa le murung le Aram ɓangna a boh. 8Ih aɓa Kush ni aɓa Libiya nyha ni aɓa luwa dudug agh, ni anye-gwoh piri dudug ni aɓa kogpiri ya? Ngho te kwa agh, ate a tigna muru bin Yahweh, pahno lih luwa a muyang.9Ate njih Yahweh ngha ki shin ba kwa agh a ngunjah kwa, nina agh ate ih ɗum masso le a temuri aɓeni yahli yang kwa ngha a tigha ri ya. Keminiya a pagna gima nangna a tenana ni. Logni niɓeni wor agh, nga kum luwa." 10Le Asa pag yehlulla ri ɓa shindune; ɓughi bin kuro, ate ɓungshina ni yehlulla a muri tenana ni. A kunbang ni mwoh agh, Asa gangshina aɓayong ɓaɓa.11Shina, agipagna le Asa, logha ri ma kunduna kena ri ma nzumo, shina, a nyonglina yang a giɓomteng le amurung le Judah ni Israila. 12A yeh bogho ma woro mwoh pur lum pure tonpur ihne le nongmurung le ya, Asa bolla ni bin konna a kushi, ko ke binkonna le ya mashihra ni, ni al angna a bin Yahweh ya, keminiya a bin aɓa pah iritenna.13Nina agh Asa wuh nongni akahyi, wuh a yeh bogho ma woro ɓahri puri muri mwoh le nongmurung le. 14A lingshine a nkilliya le, mama tummo ate kanangiri a lah magula le Dauda agh. A nongshi muri deshile ni a soɓih murun ki ɗum susunang ni ajah agi shih shisa ni aɓa yeri kpaɓ murun ma susunang gil agh. Le a gil ngih gishe ate gushi.
1Jehoshaphat muna Asa nongna murung a tuhkushi tehri. Jehoshaphat tengshina kanangiri a muri Israel. 2Tigna aɓa tahluwa a yeh alahmagula le judah kwa, ni tig ngure aɓa tahlwa a njeh Judah ni alahmagula le Ephraim, mama tehri Asa woro bol agh.3Yahweh ngha ni Jehoshaphat ate gingna a anjere ma kunduna le tehri David, ni al Baal agh. 4Nghoteya, tigna yahli ri Kulli le tehri, ni ginya a ri alagbang le, nyha nji ri agipagna le Israel agh.5Nina agh Yahweh tigna nongmurung a bih; Judah kwa zunih yi Jehoshaphat gusso. Kumna kumo ni gusso dudug. 6Pahna yahli a njere le Yahweh. Ɗeshiliya wanghina a bin gushi agillang ni angung Asherah a Judah.7A yeh bogho ma tahro le nongmurung le ya, tutti amagula le- Ben Hail, Obadiah, Zechariah, Nethanel, ni Micaiah, ih ɓi ah alliyi ɓayong giri a ah lahmagula le Judah, 8ni yang ngha aɓa Leviː Shemaiah, Nethaniah, Zebadiah, Asahel, Shemiramoth, Jehonathan, Adonijah, Tobijah, ni Tob-Adonijah; ni yang ngha amalah - Elishama ni Jehoram. 9Ah alliyi ɓayong giri a Judah, ate ah yangha ni giɓomteng le gigilla le Yahweh bih yang. Ah ginya antiri alah magula le Judah kwa ni alliyi giri a ntiri aɓayong.10Ngoɓong le Yahweh kpah muri aɗighamuribang le anjeh ni kangni Judah agh, nina agh ni ah pag luwa ni jehoshaphat agh. 11Aɓa Philistine ɓaɓa zuni yi Jehoshaphat pahbung, ni silva ate gushi. Aɓa Arab osso zunani agiluwo, anjuh 7,700, ni ambul 7,700.12Jehoshaphat pilla ɗigni gullo dudug. Ɓagna alahmagula ma kangnina ni alahmagula ma tigha agiri a Judah, 13Pahna agitumo dudug a yeh alah magula le Judah, ni agara aɓa tahluwa- a Jerusalem.14Akoriyi yo ngha nghang a bangha a nji ri lulli leh atehyangː Logha Judah, amagula luwa le aworotongno lum; Adnah magula luwa, agara luwa ni nini ya 300,000; 15ki kpah tye ya Jehohanan magula luwa ngha ni abuna 280,000; 16kpah nghang tye ya Amasiah muna Zikri, ɓeni pahmuri ka pag yi Yahweh tumo agh; le nini ya agara luwa 200,000.17logha Benjamin aghːEliada gara ɓaluwa, le nini ya aɓeni ponna antah ni antongho agh 200,000; 18ki kpah nghang tye ya Jehozabad, le nini ya aɓeni gilla ri yang te luwa agh 180,000. 19Aɓeni ni pag yi murung tumo, sa ni aɓeni murung ttigha a ntiri alah magula ma kangnina a judah kwa agh.
1Niɓeniya Jehoshaphat ngha ni gi kumo magula ni gusso; kpaɓ muri ri Ahab a nji tig ɓwa a ɓaleh ih tig muna Ahab lah. 2A nzum abogho dudug agh, wora bin Ahab a Samariya. Ahab wolla anjuh ni andah dudug a temuri ni aɓayong ni nini ya. Ahab nuhna muri ih ɓi angni kehni luwa a Ramoth Gilead. 3Ahab murung le Israel nah yi Jehoshaphat, murung le Judah, "Aka kah ni meng a Ramoth Gilead?" Jehoshaphat pil yi, "Myang ni nga weh, le aɓayong lang ngha ah yangha ninga aɓayong lo. Sa kah ni weh a luwa."4Jehoshaphat nah yi murung le Israel, "Al agha le Yahweh a muri gi alla lo." 5Le murung Israel kpaɓa aɓa waɓkun tumo kwa binmona, worotongno ihne, le nah yi yang, "Ih ɓi shi kenna Ramoth Gilead ni luwa, ko oh o?" Ah nah, "Kehni luwa, ate Kulli ka peh a bih murung."6Keminiya Jehoshaphat nah, "Ih ɓa agkuntumo le Yahweh nyha nghang ɗeshili a ba agh, ɓeni sa ihli gi waɓna agh?" 7Murung le Israel nah yi Jehoshaphat, "Ɓwa ngha nghang uwo mwoh ɓeni sa ihli gi waɓna le Yahweh ya, Micaiah muna Imlah, keminiya nshiɓine ate ih nyha pa ih waɓkuntumo maɓonna a rang ngha, keminiya kunbang ni kwa agh gimashihra." Jehoshaphat nah, "Ke ih ɓi murung waɓ ga agh." 8Le murung Israel gor ɓa pagtumo le nah, "Kahra a zuni Micaiah muna Imlah."9Niɓeniya Ahab murung le Israel ni Jehoshaphat murung le Judah ngha ɗigha muri ngungmurung murung, mella adagrah murung leyang, a tangsa a kunjere ingna a Samaria, ni aɓa waɓkutumo ki waɓkuntumo a dum yang. 10Zedekiah muna Kenaanah gil yi muri njeme ma ndolong le nah, "Yahweh waɓna gaː Ni aga ni aka piriyi ni aɓa Aram ha sete a wol nluo yang kwa." 11Aɓa agkuntumo egh waɓna kuntumo mwoh ki nah, "Kehni luwa Ramoth Gilead le a lih, ate yahweh wara peh a bih murung ."12Ɓa kuntumo ye ni wora gor Micaiah agh nah yi, "Shina, atenana le aɓa agkuntumo ngha mwoh a pah dumposhina bi murung. Ih ɓi tenana lo wor mwoh ni mami yang, ni waɓteng ma dumposhina." 13Micaiah pilla, "Ni ɗigna le Yahweh kwa, ga Kulli waɓah ini nga waɓah." 14Ngha zuni bin murung ngha, murung nah yi, "Micaiah, ih ɓi shi kenna Ramoth Gilead ni luwa, ko oh o?" Micaiah pil yi, "Kehni luwa le a lihǃ Ate aka lih luwa magula."15Le murung nah yi, "Kusung shyang ni nga alla ih ɓi a kaniyi nghang giri ni a wo waɓang guɓung ngha keminiya njiteng ni lulli yahweh?" 16Nina agh Micaiah nah, "Nshinna Israel kwa meshiya muri ankonno, ninga anjuh ni nyha ni lelgiri ya agh, le Yahweh nah, 'Amama agh ah nyha ni lelgiri ya. Ih ɓi ɓeni kwa agh ih wora leh a ololo."17Nina agh murung le Israel nah yi Jehoshaphat, "Ni nwaɓoh ih ni ih waɓkuntumo maɓonna a murang, keminiya se tehgula agh?" 18Le Micaiah nah, "Ngha nina agh ɓeni kwa a ntiri yong ngha ih ɓi og tenana le Yahwehː Nshina Yahweh ɗigha muri ngungmurung-murung le, ni aɓa luwa ma ɓakuli ngha ki tangha bih malih ni ma kahtang.19Yahweh nah, "Yang ka sor Ahab, murung le Israel, nina agh ate ih ka woro le ih wuh a Ramoth Gilead?" Mwoh nah mama ni mamona nah mamo wo.20Le bongho pura dum ni tangha dum Yahweh le nah, 'Nga sorri.' Yahweh ihli ih ni yellang?' 21Bonghe pilla, 'Nga woro le nga pil bongho ma yiri a kun aɓa agkuntumo le kwa.' Yahweh pily yi, 'Aka sorri ni nuh muri. Woro le a pag nina.22Niɓeniya shina, Yahweh tigna bongho ma yiri a kun aɓa agkuntumo lo, le Yahweh waɓna tehgulla a muro."23Le Zedekiah muna Kenaanah, logho wol Micaiah a kiri le nah, "Njere ma yeni Bongho le Yahweh bollo ɗag nang ke waɓtenana ro?" 24Micaiah nah, "Nshina, nga yere a karawo, ngha mɓangha n'ingna a kangna ntiri ate vullo agh."25Murung le Israel nah yi ɓaɓa le adenglah le, "Digna nga bol Micaiah ni tolli kehni Amon, magula bol lah magule, ni bin Joash, munang. 26Nga nah yi , 'Murung nahː Ntig ɓeni a kurro ni pih brodi ni muru fittong, sete nyere kukotro.'" 27Le Micaiah nah, "Ngha a nyere kukotro agh, le Yahweh ni waɓtenana a rang ngha." le ɓuhri nah, "Nteshikiri yong ri ga, a yong aɓayong kwa."28Nina agh Ahab, murung le Israel, ni Jehoshaphat, murung Judah wora luwa ni Ramoth Gilead. 29Murung le Israel nah yi Jehoshaphat, "Nga songri muri kanangirang ni woro kun luwa, keminiya mel dagrah murung lo." Nina agh ate murung le Israel ka songri muri ni woro a kunluwa. 30Niɓeniya murung le Aram wara tigha amagula luwa le anyeh- gwoh piri, ki nah, "Ke ih ɓi nwolrung ni makyena ko magula agh, keminiya ni murung le Israel mwoh."31Gire pag giri ngha amagula le aɓa nyeh gwoh piri shinni Jehoshaphat agh ah nah, "Murung le Israel ni ga." Ah nyere a wolnlue, keminiya Jehoshaphat mag jollo, le Yahweh angni ne. Kulli pil yang a woro. 32Gire pag giri ih ngha amagula le aɓa nyeh gwoh piri shinni ih murung le Israel ni ya agh, a ɗag te piri.33Keminiya ɓwa ngha nontah le, ni tah murung le Israel a ntiring le adoggho gibura le. Le Ahab nah yi ɓa kog nyeh- gwoh piri le, "Pilla le a tollang a pussang a kun luwa, ate a tigna nghang pinye mashihra." 34Luwa ye tenna kare, le a enghina murung le Israel a nyeh gwoh piri le ki shin aɓa Aram ha kapolla. A kunbang ni kara ki ingni ni ya, wuh.
1Jehoshaphat murung le Judah nyera leh a Jerusalem kukotro. 2Le Jehu muna Hanani, ɓa shinduna, puro ki lungri ni mo le nah yi Murung Jehoshaphat, "Aka ɗigha angni aɓayong mashira le? Aka woro agnji aɓeni ki shiɓi Yahweh ya? Ate gipagnani ni, yehlulla le Yahweh ka suhlo a muro. 3Ningoh te ya, agi maɓonna ngha nghang a kuma ro, nina agh a pushina angung Asherah a njeh ye, ni tig yahlo ri al Kulli."4Jehoshaphat ɗigha a Jerusalem; ye wor ɗeshili abin aɓa Beersheba zu a dinglih lah le Ephraim ni nyeshiyang a bin Yahweh, Kulli le atehyang. 5Tigna aɓa waɓnjuoh a njeh alah magula Judah, lah magula ni lahmagula.6Nayi aɓa waɓzo indenshi ga nga paka agh, ate ɓwani nga waɓɓi nzowa, Yahweh ni; yangha abinno akunbani a waɓninzowa. 7Ngho a le, iɓi ngoɓong le Yahweh iɓi ɗgha ari yong. Ih ɓi nlel muyong ngha nga waɓnjuo agh, ate gimashihra nyha ari Yahweh Kulli lesung, ko agnjiung nyha ko ag pahbung ngha."8Ɓuhro muri ya, Yehoshafat tolla aɓa Lawi ɓaɓa ni amalah tigha a Urushelima, le aɓaɓa le amagula le aɓa lah le Israila, ate pagtumo tuhnjuo le Yahweh, ni a tekushi mohno. A ɗigha a Urushelima. 9Lag yang, ki nah, "Ɗigna nga gushi Yahweh ni ngoɓong, ni njiteng, ni yahli yong kwa.10Kunbang ni kwa mohno puri bin amuna tehyong aɓeni ɗigha alah magula agh zuni bin yong ngha, ko ngha a muri soɓnkilla, a muri gigilla ni lagbang ko gibilla, ɗigna nga lagyang, nina agh ke a ɗigni tengshihra a dum Yahweh, ko yehlulla ih zu a nji bin yong ni nji bin amuna ngih yong. Ngha mpag ga agh, ni nga ɗig ni tengshira agh.11Shina, Amariyah murung malah ngha muyong a yeh atenana le Yahweh kwa. Zebadiyah muna Ishmail, magula le ɓaleh Judah, ini a muri aga kwa kon murung ngha. Ɗeshiliya, aɓa Lawi ni pagha aɓa paghi yong tumo. Ntengshi ri yong ni bil agi waɓna, le ih Yahweh ih ɓi bil li aɓayong ma ɓonna."
1Gire pagha a nzum ga, ih aɓa Mowab ni Ammon, ni aɓaɓa le aɓa Meyun zu a muri Jehoshafat ni luwa. 2Le aɓaɓa ni zu agh waɓih Jehoshafat, ki nah, "Ngih gogho buno ni pura nzum Nluo Sallang magula, ni Edom agh ngha ki zu wo ni luwa. Shina, a yangha a Hazezon Tamar," mama a, En Gedi.3Ngoɓong bol Jehoshaphat le tig muri ih ka jim Yahweh. Waɓa a njeh Judah kwa a gonno. 4Judah kpaɓa bin mona te jim Yahweh; a pura alah magula le Judah kwa a zu ate a jim Yahweh.5Jehoshaphat tangha a kpaɓa le Judah ni Urushelima, a leh Yahweh, a dum ɓalah mapiyo. 6Nah, "Yahweh, Kulli le akahsung, awo ni Kulli ni a kuli ya? Awo ni murung muri aɗighamuribang le anjeh ya? Gulo ni masso ngha a boh, nina agh ɓwa nyha gan tangha dumo agh. 7Kulli lesung, ni a piriyi aɓa ɗigna a njehni a dum aɓayong lo Israila, le a peh ha ke kene bin aminkah Ibrahim agh?8A ɗigna a yeh le a ɓagnoh bin ma gerenteng a yeh ate lullo, ki nah, 9'Ngha gimashihra zu a musung- garabwoh, tuhnjuo, binkonna, ko yahlo- sa tangha a dum lah ni, ni a dumo (ate lullo ngha a lah ni), le sa ɓua wo a gana lesung, le aka ogsung le a ashi sung ngha.'10Shina niɓeni, aɓa Ammon ngha, Mowab, ni Nkonno Seyir mama ni a ɗag Israila ingna ngha a puri njeh Masar agh; nina agh, Israila pilla ɗag yang le ni wol yang ngha. 11Shin pagha ni a nwahni sung ngha; a yangha a zu a piriyi sung a njeh lo ni a pahsung gibere ya.12Kulli lesung, ni awo waɓi yang njuo agh? Ate shi nyha ni gulo ni sa tangni ni aɓa luwa magula ni ki zu a musung ni ya. Ni shi yeri ga sa pag ga, keminiya njih sung ngha a ro." 13Judah kwa tangha a dum Yahweh, ni ama kyenina, amenah, ni amunah.14Le a ntiring kpaɓa agh bongho le Yahweh suhlo a muri Jahaziyel, muna Zechariya, muna Beniyah, muna Jeiyel, Muna Mattaniyah, ɓa Lawi ni minkah Asaph. 15Jahaziyel nah, "Nteshi kiri yong, Judah kwa ni aɓa ɗigna a Urushelima, ni Murung Jehoshafat. Ga ni Yahweh ki waɓih yong, 'Ke nɓang ngoɓong; ke ih ɓi ngiri yong wuh ate gogho le ɓa luwa ni ya, ate luwa egh ya mami yong ni ya keminiya mami Kulli.16Ɗigna nga pur luwa a muyang kaberi. Nshina, a yangha a zu a nji njinjere ɓa njonglong le Ziz. Nga kum yang a malla le ɓa njonglong nghe, kedebang ɓalusung le Jeruyel. 17Ni nga wolrung a luwa ni ya. Ntangha bin tangha leyong, ntang shik, le nga shin assa le Yahweh muyong, Judah ni Urushelima. Ke ih ɓi nɓang ngoɓong ko ngiri yong wuh agh. Mpur yi yang kaberi, ate Yahweh ngha bi yong.'"18Jehoshafat gungha njahli muri ni kundumi a njahli. Judah kwa ni aɓa ɗigna Urushelima gungha njahli a dum Yahweh , gushi. 19Aɓa Lawi, aɓeni aminkah Kohatiya ni aɓa Kora, logho tangha ɓongshi Yahweh, Kulli le Israila, ni gih yong ɓororo.20Niberiya a logho le a woro a ɓalusung le Tekowa. Ngha a wori ya, Jehoshafat tangha le nah, "Nteshi kiri yong rang, Judah, ni aɓa ɗigna a Urushelima! Ntig yahli yong bin Yahweh Kulli leyong, le nga kum angna. Ntig yahli yong aɓa agkuntumo le, le nga gani." 21Nzumo ni nahni teng ri aɓayong ngha, tariyi aɓeni ka tuhyi Yahweh ngyah ni ɓongshi ate agi magula maɓonna le ngha a yang ngha a a dum aɓa tahluwa ye ya,- ki nah, "Mpag makampa bin Yahweh, ate ogrung ma njiteng le ya ɗigna ha ke kene."22Ngha a ingni ni a tuhngyah ni a ɓongso agh, Yahweh tigha abuna a lusung ih ɓi a nong aɓa Ammon, Mowab, ni Nkonno Seyir, aɓeni ki zu yi Judah agh. A ganna yang ni luwa. 23Ate aɓa Ammon ni Mowab logna ka pag luwa ni aɓa ɗigna a Nkonno Seyir, ate a wol nluo yang kwa ni juhri yang. Ngha a malli ni aɓa ɗigha Nkonno Seyir ya, a yangha kwa a angna a ri wolla a ri yang.24Ngha Judah zuni ba ki shin ɓalusung ngha, a shinbang ate aɓa luwa. Shina, a wuhna, a nongha njahli; mwoh nyha aɓ ɓa.25Ngha Jehoshafat ni aɓayong le zuni a tol gi ponna a bin yang ngha, a zu kumo agiri dudug, agi mella, ni agi tumo maɓonna, mama a ponghih kanangiri yang ngha, uwor ga a gan tol agh. Tolla yang akara tahro a tolla agi ponna, ate dudug leyang ngha nghang. 26A kara ma ihne ya a kpaɓa a ɓa njonglong le Berakah. A ɓongshi Yahweh a be, nina agh lulli be ih "Ɓa njonglong Berakah" ha zu ni kyari.27Le a nyerre, ɓa Judah ni kwa agh ni Urushelima, le Jehoshafat agna duna, ka wor ɗeshili a Urushelima ni binmurubang, ate Yahweh tigna yang a pag binmurubang muri aɓa shiɓi muyang. 28A zu a Urushelima ni a ɓa leh Yahweh ni amolo ni ngwangtah ni anjeme gula.29Ngoɓong le Yahweh ngha a muri aɗighamuribang le njeh ye ngha a ogni ih Yahweh pagna luwa ni aɓa shiɓi muri Israila agh. 30Nina agh bang polo a njeh le Jehoshafat, ate Kulli le pahne ololo kwa kangni.31Jehoshafat nongna murung muri Judah: Yangha ni bogho woromwoh pur lum pur tongno ngha ingni ni a nongmurung ngha, le nongna murung a Urushelima ma abogho woromwoh pur tongno. Lulli ngih ih Azubah, muna ma ngalang le Shilhi. 32Gingna a njinjere le Asa, tehri; ni ken ngha ri yang ngha; pagna ga gimaɓonna ni ya a kundum Yahweh. 33Ningo te kwa agh, ni a pqushiyi a bin gushi gillang ngha. Aɓayong ni pah yahli yang a bin Kulli le akahyang ngha.34A temuri agi ma sa ni kon Jehoshafat agh, ma kunduna ni ma malla le, shina, a nyonglina yang a gipagna ɗura le Jehu muna Hanani, mama a nyonglo a giɓomteng le amurung le Israila agh.35A nzum ga agh Jehoshafat, murung le Judah kpaɓmuri ni Ahaziyah, murung le Israila, ɓeni pagna gimashihra dudug agh. 36Kpaɓmuri nini ate ɓagha agisassa muru ni ka kah a Tarshish agh. A ɓagna agisassa muru egh a Eziyon Geber. 37Le Eliyazah muna Dodavahu le Maeshah, pahkuntumo le Kulli a muri Jehoshafat; nah, "Ate a kpaɓna muro ni Ahaziyah, Yahweh ɓihyina atumo lo." Agisassa muru ye wangha nina agh ni a gan kena Tarshish agh.
1Jehoshafat wuh nongni akahyi le a lingshi ni yang a lah magula le Dauda; Jehoram, muni, ɗig murung a tuhkushi. 2Jehoram ngha ni amuna tehrung, amuna Jehoshafat: Azariyah, Jehiyal, Zechariya, Azariyahu, Mikail, ni Shepatiyah. Aɓeni kwa ni ya amuna buna le Jehoshafat, murung le Israila ni. 3Tehyang pahne yang agipahna dudug ma azurfa, zinariyah, ni agi ɓaɓa maɓonna, ɓeshiliya kangnina alah magula a Judah, keminiya pah njeh egh a bin Jehoram.4Niɓeniya ngha Jehoram logni muri njeh le tehri ya le tigna a tenne ini murung ngha, wol nluo amuna ngih kwa ni garabwoh, ɗeshili ni anshile amagula le Israila shisa. 5Jehoram ngha ni bogho woromwoh pure lum pur ɓahri ngha ingni ni a nongmurung ngha, nongna murung bogho tonpur tahro a Urushelima.6Gingna a anjinjere le amurung le Israila, ninga mama ɓaleh Ahab ki pag ga, ate mahmi ngha nghang muna ma ngalang le Ahab, le pagna gimashihra a kundum Yahweh. 7Ngho te kwa agh, Yahweh ni tollo ih ka juhri ɓaleh Dauda agh, ate ogrung ni woro tigha ni Dauda agh; wara ogri ih a kunbang ni kwa agh ih pah poshibang a bini ni aminkah yi.8A yeh akara le Jehoram agh, Edom tolmuri ri bollo le Judah, le tig murung a muyang kanangiri yang. 9Le Jehoram ɗuro ni amagula le ɓa luwa ni anyegwoh piri le kwa. Ni duh ni logni le pag luwa ni aɓa Edom aɓeni kangni ini ni amagula nyegwoh piri. 10Nina agh ɗigna a tolmurung ri bollo le Judah ha zuni ni kyari. Libnah ɗeshiliya a kunbang ni mwoh agh osso tolmuri ri bollo le, ate Jehoram ɗagna Yahweh, Kulli le akahyang.11A ɓuhro agh, Jehoram ɓagna a bin gushi agillang ɗesgili a yeh ankonno le Judah le tigha aɓa ɗigna Urushelima ɗig ninga aɓa pag njah, le billa ni Judah ɓoshi.12Kuntumo nyonglina pura bin ɓa agkuntumo Elijah zu a bin Jehoram, ki nah, "Ga ni Yahweh waɓah, Kulli le Dauda, kah wo, nah: Ate ni a gingna a njinjere le Jehoshafat, tehro, ko a njinjere Asa, murung le Judah- agh, 13keminiya a gingna a anjinjere le amurung le Israila, le a tigna Judah ni aɓa ɗigna Urushelima pag giri ninga ɓa pag njah, ninga mama ɓaleh Ahab pag ga- le ɗeshiliya ate a wolla nluo amuna tehro a leh tehro, abuna aɓeni uwaro agh kanangiro agh- 14shina,Yahweh ka wol nluo aɓwalo, amuno, amahmo, le agikunna lo kwa agh ni nyima ma tenna. 15Weh kanangiro agh ka kum binkonna mashihra ni konno a bummo, ha konno egh ka tig bummo ka puro, le gire ka pagha teɓi teɓi kara nzum kara."16Yahweh logshi bongho le aɓa Filistiya ni mami aɓa Arabiya a muri Jehoram aɓeni ngha kahri aɓa Kush agh. 17A keni Judah luwa, a ingnih, le a ponna agikunna ni a kumo a leh murung ngha a wori. Ɗeshiliya a ponna amuni ni amahmi a wori. Muna mwoh nyha a ɗaghi ya se Jehoyahaz, muni ma kyena kwa.18A nzum aga kwa ni ya, Yahweh nyimmi a bumme ni njipinye ni nyha ki ɓil ya agh. 19Gire pagha a pyere le kunbang ngha, a malla le bogho ma ɓahri ya, le abumme puro soɓko ate binkonna, le wuh a ri konno mashihra. Aɓwale ni fug gishe ate ɓongshi ya ninga mama a paghi akahyi ya. 20Ingnina a nongmurung ngha yang ngha ni bogho woromwoh pur lumpur ɓahri; nongna murung a Urushelima ma bogho tonpur tahro, le ngha wuhni ya ɓwa nyha ɓuah nlue ya. A lingshi a lah magula le Dauda, keminiya nyha a nkiliya le amurung ngha.
1Ke Aɓeni nongha a Jerusalem tigna Ahaziah, muna Jehoram ma kyena, murung a tuhkushi, ate aɓa iɓgiri ni zu ni aɓa Arabiya a bin ɗamma agh wolla nluo amuna buna magula. Nina agh Ahaziyah muna Jehoram, murung Judah, ɗigna murung. 2Ahaziyah ngha ni bogho woromwoh pur ɓahri ngha ingni ni a nongmurung ngha; nongna murung ma bogho mwoh a Jerusalem. Lulli ngih ih Athaliyah; ini muna ma ngalang le Omri. 3Billa a njinjere le ɓaleh Ahab ɗeshili ate ngih ya ɓa pih gi waɓna ni a ri pag agimashihra.4Ahaziyah pagna ga mashihra ni ya a kundum Yahweh, ninga mama ɓaleh Ahab ki pag ga, ate a yangni a pag aɓa pih gi waɓna a nzum nluo le tehri, kena a juhro le. 5Ɗeshili billa gi waɓna leyang; wor ni muna Joram muna Ahab, murung le Israila, a wol rung ni Hazayel, murung le Aram, a Ramoth Gileyad. Aɓa Aram tigne Joram pinye.6Joram nyera a Jezreel ate a ɓishi njipinye ni a tighi a Ramah agh, ngha wol ni rung ri Hazayel, murung Aram. Nina agh Ahaziyah muna Jehoram, murung Judah, woro a Jezreel ate shin Joram muna Ahab, ate a tigne Joram pinye.7Niɓeniya juhro le Ahaziyah agh Kulli zuna ni a nji bin kene le Ahaziyah a bin Joram. Ngha billi bang ngha, a wor ni Joram a keni luwa muri Jehu muna Nimshi, ɓeni Yahweh wara dangla te juhri ɓaleh Ahab agh. 8Gire pagha, ngha Jehu ki pagni tumo tuhnjuo le Kulli a muri ɓaleh Ahab agh, le kum amagula le Judah ni amuna muna ngih Ahaziyah ki paghi Ahaziyah tumo. Jehu wol nluo yang.9Jehu shinbang te Ahaziyah; a bolli ih vulo a Samariya, a zu nimo bin Jehu, le a wol nlue. Le a lingshi, ate a nahna, "Ini muna Jehoshafat, ɓeni al Yahweh ni kunyahli kwa agh." Nina agh ɓaleh Ahaziyah nyha ni gulo ma nongmurung a njeh ya.10Niɓeniya ngha Athaliyah, ngih Ahaziyah, shinni ih muni wuhna agh, logho le wol nluo amuna murung ni a ɓaleh Judah agh. 11Keminiya Jehosheba, muna ma ngalang le murung, songro tol Joyash muna Ahaziyah a ntiri amuna murung aɓeni aka wol nluo yang ngha. Tighi ni ɓa yuhli a kangnantullo. Nina agh Jehosheba, muna ma ngalang le Jehoram, maleh Jehoiyadah malah (ate ini mingali Ahaziyah), songri ri Athaliyah, nina agh Athaliyah ni wol nlue ya. 12Yangha ni yang, a songri a leh Kulli ma abogho topurmwoh, ngha Athaliyah nongni murung a muri njeh ya.
1A yeh bogho ma tonɓahri ya, Jehoiyada ɗumna masso le ingna a ogrung ni amagula luwa le aworo tongno, Azariyah muna Jeroham, Ishmail muna Jehohanan, Azariyah muna Obed, Maaseiyah muna Adaiyah, ni Elishafat muna Zikri. 2A woro a gangla a Judah le a kpaɓa aɓa Lawi ni kwa a njeh Judah agh, kpaɓni ɗeshili ni amuri aɓalah le israila, le a zu a Urushelima. 3Kpaɓa le aɓayong kwa ingna a ogrung ni murung a leh Kulli. Jehoiyadah nah yi yang, "Nshina, muna murung ka nongmurung, ninga mama Yahweh waɓah a muri aminkah Dauda agh.4Ga ni pag ga ɗigha nga pag ga: Ih mwoh le tahro le yong amalah ni aɓa Lawi aɓeni zu a pag tumo a kara Usulo agh ka ɗigha aɓa lelkunjere. 5Atahro maɓi ka pagtumo a leh murung, le atahro mamona agh ka ɗigha a Kunjere ma Tinne. Aɓayong kwa ka pagha a ɓaleh Yahweh.6Ke ih ɓi nɗag ɓwa ih ɓi ingna a leh yahweh, se ate amalah ni aɓa Lawi ni ki pagtumo agh. A gan ingna ate a tigna yang sa. Keminiya anshile aɓayong kwa agh ka bil alagbang le Yahweh. 7Ɗigna aɓa Lawi ka kangni murung a nji ba kwa agh, ɓabura ni kwa agh ni gibura a bih. Ɓeni kwa zu a lah agh, ih vi a wol nlue. Nɗig ni murung ngha ingna a yeh ni ngha pur agh."8Nina agh aɓa Lawi ni Judah kwa pagtumo a njinjere ni kwa agh pagha ni Jehoiyadah malah lagni ya. Ɓeni kwa agh tolla abuna le, aɓeni ka zu ate pagtumo kara Usulo agh, ni aɓeni ka ɗag bin tumo a kara Usulo agh, ate Jehoiyadah malah ni mag yi angure leyang bung ngha. 9Le Jehoiyadah malah zunih amagula luwa akunwoh ni antongho magula ni a makyenna ni pag mami Murung Dauda ni a leh Kulli ya.10Jehoiyadah tigha aɓa kurrung kwa, ɓabura ni kwa agh ni gibura le a bih, logha nji ma lih le bin ɓangKulli, logho a nji deshile ɗahra ni bin ɓangKulli, a kangni murung. 11Le a pushi muna murung, a vulyi jenghe muri, le a pih ogrung gibilla. Le a tihi murung, le Jehoiyadah ni amuni dangli. Le a nah, "Ih murung ɗig njah."12Ngha Athaliyah ogni jollo le aɓayong ki ɓang mere ni ɓongshi murung ngha, zu a bin aɓayongni a leh Yahweh ya, 13le shinbang, le shina, murung ngha ɗigha nji ri gbingrah a bin ingna, le amagula luwa ni aɓa tong njemegula ngha kahri murung. Aɓayong ni kwa a njeh egh ya ngha ki pag binmurubang ni tong njemegula, le aɓa tuhngyah ngha wolla agi ngwang le agduna ki tuhngyah ɓongshibang. Le Athaliyah sahniyi dagrah le magjollo, "Magnjeh! Magnjeh!"14Le Jehoiyadah malah pussa amagula le aworotongno aɓeni a muri aɓa luwa agh le nah yi yang, "Mpushi a ntiring aɓayong; ɓeni kwa kuratye ya, ih ɓi a wol nlue ni garabwoh." Ate malah nah na, "Ke ih ɓi nwol nlue a leh Yahweh ya." 15Nina agh a bolli ngha ih wori a bin ingna ma Kunjere le Apiri leh murung ngha, le a wol nlue.16Le Jehoiyadah tig ogrung a ntiri kanangiri, aɓayong kwa, ni murung, ih aka ɗig aɓayong le Yahweh. 17Nina agh aɓayong wor kwa a leh Baal le wanghih njahli. A yanghih adeshile ɗahra le Baal ni aminlimi ɓururu, ni wol nluo Mattan, malah le Baal, a dum adeshile ɗahra wo.18Jehoiyadah tolla aɓa pagtumo ate leh Yahweh a nji bih amalah, aɓeni aɓa Lawi ni ya, amama Dauda woro tigha a leh Yahweh, ih ɓi a pah ɗahra pingsa bin Yahweh ya, ninga mama a nyonglini a gigilla le Musa agh, kpaɓni binmurubang ni tuhngyah, ninga pagha ni Dauda ɗum ma. 19Jehoiyadah tigha aɓa lelbang a akunjere le leh Yahweh, nina agh ate ngha ɓwa nyha gerenteng ngha ni ih ingni ya.20Jehoiyadah tolla amagula luwa le aworotongno nini, aɓa gushina, amagula le aɓayong, ni aɓayong ni kwa njeh egh ya. Suhli murung pushi a leh Yahweh; aɓayong puro billa nji Kunjere ma Bikuli kenna leh murung le tighi murung a muri ngungmurung murung le njeh egh. 21Nina agh aɓayong ni njeh egh ya pag binmurubang, le lah magula egh pollo. A temuri Athaliya te ya, a wolla nlue ni garabwoh le.
1Joyash ngha ni bogho tonpur ɓahri nghha ingni ni a nongmurung ngha; le nongna murung abogho woro ɓ ɓahri a Urushelima. Lulli ngih ih Zibiyah, ma Beyersheba. 2Joyash pagna gima ɓonna a kundum Yahweh a yeh akara le Jehoiyadah, malah. 3Jehoiyadah tol yi amenah ɓahri, le ɗig teh amuna buna ni amuna ngalang.4Gire zu a nzum ga, ih Joyash tolla ye ɓag leh Yahweh. 5Kpaɓa binmona amalah ni a Lawi, le nah yi yang, “Nworo a bogho ni kwa a yeh alah magula le Judah le mkpaɓa a Israila kwa bollo ate ye ɓag leh Kulli leyong. Nyerini n’ntolla tinne niɓeni.” Aɓa Lawi ni pag guɓung ni kunduna agh.6Nina agh murung gor Jehoiyadah malah magula le nah yi, “Pallang ni a alla aɓa Lawi ih ɓi a zuni daggah ni pura Judah ni Urushelima ni a tigha a nji bin Musa guro le Yahweh ni nji bin kpaɓa le Israila ate gungri le ogrung gibilla agh.” 7Ate amuna Athaliyah, ɓamah mashihra wo, wanghina leh Kulli le pahna agi ma gerenteng le leh Yahweh a bin Baal.8Nina agh murung lagha, le a gil doroshi a tigha a bin ingna a leh Yahweh. 9Le a waɓa a Judah kwa ni Urushelima, ate aɓayong ih zunih Yahweh a daggah ni Musa guro le Kulli tigha muri Israila a ɓalusung ngha. 10Amagula kwa ni aɓayong kwa pag binmurubang le zuni bollo soɓɓa a doroshi ha a ɗungshi a malla.11Pagha ih kunbang ni kwa aɓa Lawi zuni ni doroshi ye ni bih yang a bin aɓa pagtumo le murung ngha, le kunbang ni kwa a shina bollo ngha nghang dudug a yeh ya, ɓa nyongli giri le murung ni aɓa paghi malah tumo ka zu, ka ponni kwa le ka nyenni bin ɗigna le. A pag ga kara nzum kara, a kpaɓni ngih bollo dudug. 12Murung ni Jehoidayah pah bollo egh a bin aɓeni ki pagtumo a leh Yahweh ya. Abunani tolla aɓa shertahli, ni aɓa gilgiri ni ngung a ye gill eh Yahweh, ɗeshili ni aɓeni ki pagtumo ndolong ni tagulla agh.13Nina agh aɓa pagtumo paghi, le tumo ye gilla ye wora duna a bih yang; Nina agh a gilla leh Kulli be ninga mama ni kunduna agh ni tenne le. 14Ngha a malli ya, a zuni nsile bollo bin murung ni Jehoiyadah. Bollo ni ya a pagna tumo ni ri gilliyi leh Yahweh, agi tumo mama a pagni tumo ni agipahna agh-aminpeshe ni agitumo ma zinariya ni azurfa. A pahna ɗahra pingsa a leh Yahweh teɓi teɓi a yeh akara le Jehoiyadah kwa.15Jehoiyadah yahgha ni ɗungso ni akara dudug le wuh; yang ngha ni bogho 130 ngha wuhni ya. 16A lingshi a lah magula le Dauda a ntiri amurung, ate pagna gimaɓona a Israila, bin Kulli, ni ɓaleh Kulli.17Niɓeniya a nzum nluo le Jehoiyadah agh, amagula le Judah zu le pah gusso bin murung. Murung teshi kiri ri yang. 18A pura a tele leh Yahweh, Kulli le akah yang, le a gushi akuli le Asherah ni agillang. Yehlulla le Kulli zu a muri Judah ni Urushelima ate tengshihra leyang. 19Ngho kwa agh tahshi yang bang ni aɓa agkuntumo ate nyenni yang a bini, Yahweh; aɓa agkuntumo waɓkun aɓayong, keminiya ni a teshi kiri yang ngha.20Bongho le Kulli ngha ri Zachariya muna Jehoiyadah, malah; Zechariyah logho tangha a muri ɓayong le nah yi yang, “Kulli waɓna ga: pallang ke nga par alagbang le Yahweh, ate ni nga ɓuhri ya? Ke ngha nɗagna Yahweh ya, osso ɗagna yong.” 21Keminiya a kurkun a muri; a ri lagha le murung, a ɓughi ni atahli a ɓalah le leh Yahweh. 22Joyash murung ni ye ɗengshini ɓor yahlung le Jehoiyadah, the Zechariya, pag yi ya, le nini agh wol nluo muna Jehoiyadah. Ngha Zechariya ki wuhni ya, nah, “Ih ɓi Yahweh shin ga le ih bol yong teɓi.”23Gire pagha a malla le bogho ye ya, ih aɓa lura le Aram zuni luwa muri Joyash. A zu a Judah ni Urushelima; a wol nluo amagula le aɓayong kwa le a tashi gi ponna leyang a bin murung Damaskus. 24Ko ke aɓa luwa le Aram zuna ni aɓa tahluwa fittong, Yahweh pahne yang lihluwa muri ngih aɓa tahluwa magula, ate Judah ɗagna Yahweh, Kulli le akahyang. A njinjere nini aɓa Aram zuni nit uh njuo a muri Joyash.25A ri kunbang ni aɓa Aram wara wor agh, Joyash kumna pinye magula. Aguro le kanangiri yang kurku yang ate nkilla le amuna Jehoiyadah, malah. A wol nlue a muri ala; a lingshi a lah magula le Dauda, keminiya nyha a nkilliya le amurung ngha. 26Aɓeni ni kurkun a muri: Zabad muna Shimeyat, mah Ammon; Jehozabad muna Shimrit, mah Mowab.27Niɓeniya agipagna muri amuni, awaɓkun tumo le Kulli maɓonna ni a waɓa a muri ya, ni ye ɓag leh Kulli, shina, a nyonglina yang a gi waɓna a muri giɓomteng le amurung. Amaziyah muni ɗig murung a tuhkushi.
1Amaziah ngha ni bogho wura-mwoh purtongno ngha nonghi murung ngha; nong murung bogho wura-mwoh pure tombi-ine a Urushalima, luli agh Jehoddin ma Urushalima. 2Pagna gima bwagh a shina le Yahweh. Keminiya nya ni ye kwa agh.3Dingna ngha kumbang murungle digni yarata agh wol nluo aguro ni wol nluo tere, murung ngha. 4Keminiya ni woliyi nluo a munayang ngha, ningha mama a yanglo a gigilla agh, ngha a gibomteng le Musa agh ini Yahweh tigha a gibomteng le Musa agh ini Yahweh tigha na. "Ate aterun agh ka wol nluo yang atemuri amunayang agh, ni amuna te agh ka a wol nluoyang atemuri ateyang ngha. Keminiya beni kwa ka wo ate gimashira le."5Deshiya, Amaziah kpaba aba Yahuda abinmona, le a yongli yang a lah kawun leyang. Abih amagulina lua ma wur tongno lum-lum, ni amagulina lua ma, Awurtongno aba Yahuda ni ababiyaminu ni kwa. Banyang logha bogho wuramwoh wara bikuli le kuma abwagh 300,000 abuna ni piyeri kena alua agh, abeni logle pag tumo ni kuogh ni tongho agh. 6Tola agara abuna lua (100,000) wurtongno ngunye lum (lum-lum) Nin ngoshe a Israila amuri talents gi fugna wuro tongho.7Keminiya bwahle Kulli zuwa bini le wabi "Murung ka agha nworo ni aba lua le aba Israila agh, ate Yahweh nya na aba Israila agh- ko mwoh le aba Afraimu agh. 8Keminiya ko nworo le npag mabuna ni tenkurung alua, Kulli ka sobyong. Nje a dung abiyong balua, ate Kulli ngha ni diyamuribang ma agnibang ni diyamuribang ma sobang nje.9Amaziah wabi bwale Kulli "Keminiya magire sapagha amuri talent wurotongno ni npi abatalua le aba Israila agh?"Bwale Kulli agha na "Yahweh log le puwoh ga woriya duddu" (kukwoh). 10Le Amaziah koriya abathlua le aba Afraimu ni zuwa biniya; nyeshiyang lah deshi. Le yalula ganyang ari aba Yahuda, le a nyera lah ni yalula gbiring.11Amaziah pagyong nona abaliye keni a nzonglong mwatolong; Beni gana abuna le aba seir wurtongno lum-lum. (Ngunyelum). 12Aba talua le aba Yahuda ye pona abwagh ninjung wurtongno (lum-lum) ngunye lum. A woriyang amuri borong bang le atuti a soba nje abiye le a buniyi kwa lulushi.13Keminiya abuna batalua ni Amaziah nyeshiya ih ka karatiye a lua agh agh kenghi alah magulina le ba Yahuda ni lua logha Samaria kena Beth Horon. A wol abwagh wur tongno lum taro le apona agha kuma a lua duduk.14Ke zuni nibeniya azun nyere le Amaziah abi woliyi nluo aba Edom agh, ini zuni na agilang le aba seir, zu tigyang ini ki pag gilang le guahg dunyang le loshiyang nlele (Dariyang). 15Le ye Yahweh gani ari Amaziah. Tashi bakuntumole abini, wabi "palang ke ayerari gilang le abwagh ni ni ashi abatele a buwoh agh?"16A yangha nghang bakutumo le Kulli ngha muri nateng ri le, murung wabi "shi tig no ba anni murung wateng?(Makushi murung) Tanghaje! atenmang ka awo?"Let ba agkuntumo leKulli tang jiye le na" Nyara ni Kulli tola ih ka walo ate a pagna ga na og lagbang nangha (Ate na teshikiro rongha).17Le Amaziah murung le abaYahuda nateng na amakushi le tashi abakuntumo ri Jehoash muna Jehoahaz muna Jehu murung Israila, ki wabi "zu shi lunro ni wai alua dung ni dung,"18Keminiya Yehoash murung Israila tashi abakuntumo a nyere abin Amaziah murung Yahuda, a wabi ngung juye ngha nghang a Lebanon tashi bakuntumo ri ngung Cedar a Lebanon, nayi pi munabuna lang muna mangalang lo ih pa mami; keminiya nyam balusung ngha nghang a Lebanon ginya zu pariyi juyeh nje. 19A nanah, shina nwolla aba Edom nje, le kunyalo loshi muro. Ngushi ro ate aganna kunbang, keminiya diyala atemang ke aka nonghi muro ganni le akpa kpani abaYahuda ni bino agh kwa le ? Ɓ ɓ Ɗ20Keminiya Amaziah ni teshi kiriya, ate gipagna ninya logh agh bin Kulli, ate ih ka tig abaYahuda abi aba-Shibimuyang ate a ai ogrung ni agilang le aba-Edom. 21Le Yehoash, murung Israila zuni lua yangha ni murung Yahuda a lunri dum ariya a Beth Shemesh a nje Yahuda. 22Aba-Israila soba abaYahuda ko le babura ni kwa agh bangha wora a gungri le23Yehoash, murung Israila bol Amaziah muna Yedash muna Ahaziah murung Yahuda a Beth Shemesh. Zune a Urushalima nje logha kunjere Afraima zuwa kunjere bin gbina sabale kena bung wurtongno ine. 24Pona agifuna mabangna ni maposhina ni aga kwa a kuma a liye Kulli agh ni Obed-Edom ni a gimabwagh ni aliye murung agh, ni aguro deshi le nyera Samariya.25Amaziah muna Yeoash murung Yahuda pag bogho lum pur tongno njum wu le Yeoash muna Jehoash murung Israila. 26A muri agipagna le Amaziah makunduna ni ma nzumo agh nshina, ni ayongli a gibonteng le amurung Yahuda ni Israila agh le ?27Nibeniya ga logha kunbang ni Amaziah pilli dak kurate Kulli agh, duddu ni kpakuyang ki shibi muri a Urushalima. Bangha wara Lachish, keminiya a tashi abuna tiye a Lachish le a wol lueh abiye. 28A nyeshi a muri apiri a linshi a kiliya la akayi a lamagula maYahuda.
1Aɓayong le Judah kwa tol Uzziyah, ɓeni ngha ni bogho lum pure topurmwoh, le tighi murung a tuhkushi tehri Amaziyah. 2Ini ih pag ɓeni ye ɓag Elath le nyenni Judah ni. A nzum goh agh wuh nongni akahyi. 3Uzziyah ngha ni bogho lum pure topurmwoh ngha ingni ni a nongmurung ngha. Nongna murung abogho woro ɓahri pur lum pur ɓahri a Urushelima. Lulli ngih ih Jekoliyah; pura a Urushelima.4Pagna ga gimaɓonna ni ya a kundum Yahweh, ninga mama tehri Amaziyah woro pag ga. 5Tigna muri ri al Kulli a yeh akara le Zechariyah, ɓeni aliyih ih ɓi gushi Kulli ya. Kunbang ni kwa tollo ri al Yahweh ya, Kulli tigne kum ɓuhro.6Uzziyah puro ke wolrung ni aɓa Filistiya.Wanghina njahli agarrung le lah magula Gath, Jabneh, ni Ashdod; ɓagna alah magula a Ashdod ni a ntiri aɓa Filistiya. 7Kulli angnine a muri aɓa Filistiya, a muri aɓa Arabiyah aɓieni ɗigha a Gurbaal agh, ni a muri aɓa Meyun. 8Aɓa Ammon pah gulo bin Uzziyah, le yere le meshihye, ha bin ingna Masar, ate yangha ih ɓuhri kum gulo.9Ɓuhro muri ya, Uzziya ɓagna agbingra a Urushelima a Kunjere Gbinna, a Kunjere Ɓa njonglong, le a ri gbinna le garrung, le kangni ya. 10Ɓagna agbingra tangha shinbang a ɓalusung ni tum atuhmuru dudug, ate mama yangha ni agiluwo dudug a ɓa njonglong ni aɓabang. Yang ngha aɓa ɗig ɗiya ni aɓa gililyi ɓabang njingung a dingli njeh egh ni aɓabang ma ɓishigiri, ate agna nji njahli.11Ɓuhro muri ya, Uzziyah ngha ni abuna ɓa pag luwa aɓeni wora luwa a ngure ngure mama a kpaɓa ri gogho leyang ni Jeiyel ɓa nyongligiri, ni Maaseiyah, ɓa pagtumo, a ri ɗighamuribang le Hananiyah, mwoh a ntiri amagula luwa le murung bang ngha. 12Gogho le amagula kwa mami aɓalah aɓeni billi agaraluwa agh ngha 2,600. 13A bihyang ngha aɓa tahluwa ni 307,500 abuna ni pag luwa ni ngih gulo ate angni murung a muri aɓa shiɓi muri.14Uzziyah gil ri ate muyang- ate aɓa luwa kwa- antongho, ankwoh, anvulle koro, agiluwa mella rung, antah, ni atahli ate ɓugho. 15A Urushelima agh ɓagna agikogna ni abuna ɓa yeri gilgiri gilla ate tigha muri agbingrah ni a agbinna garrung ate tah amunih ni atahli. Te gulo meshiya ha anjeh ma saɓna kwa, ate a angni ne dudug, le ɗigna ni ngih gulo.16Keminiya ngha Uzziyah ɗigni ni gulo agh, yahli tighi a logshi murung ni tighi a ɓihya agh, pagna ga ih nyha ni njiteng ngha a ri Yahweh, Kulli le, ate mama ingni na a bin gushi Yahweh te pingshi gi susunang a muri deshile le gi susunang. 17Azariyah, malah, pirra tye, ni amalah le Yahweh woro ihne, abuna ɓa tengkurung. 18A kum Uzziyah murung nghe, le a nah yi, "Pingshi gi susunang bin Yahweh ya , mamo ni ya, keminiya amalah, aminkah Haruna, aɓeni a tigna yang ate pingshi gi susunang ngha. Puro a bin magerenteng, ate a nyha ni njiteng ngha le Yahweh Kulli ni ki gusso agh"19Le Uzziyah pag yehlulla. Yangha ih bol kinyeh a bih ate pingshi gi susunang. Ngha pagni yehlulla ri malah agh, irishihra pura kundumi a dum malah a leh Yahweh, kahri deshile pingshi gi susunang. 20Azariyah malah magula ni anshile amalah shinih, le shina, ɗigna ɓa irishihra a kundumi. A piriyi a be noi kahra, nina agh, kahrina pura be, ate Yahweh wara wolli ni irishihra.21Uzziyah, murung nghe ya, ɓa irishihra ni ha kena ri nluo le, le kara ɗigha a lah ma sa ate ini ɓa irishihra, le a pushine a leh Yahweh. Jotham, muni, ini a muri ɓaleh murung le nongna murung muri aɓayong ni njeh egh ya.22A temuri agi ma sa ni kon Uzziyah agh, logha ma kunduna kena ri malla le, ɓa agkuntumo Ishaya muna Amoz nyonglina yang. 23Nina agh Uzziyah wuh nongni akahyi; le a lingshi ni akahyi a nkiliya ni mami amurung ni ya, ate a nah, "Ini ɓa irishihra." Jotham, muni, ɗig murung a tuhkushi .
1Jotham ngha bogho woromwoh pur tongno ngha ingni ni a nongmurung ngha; nongna murung bogho lum pure topurmwoh a Urushelima. Lulli ngih ih Jerushah; ini muna ma ngalang le Zadok. 2Le pagna ga gima ɓonna ni ya a kundum Yahweh, ninga mama tehri Uzziyah pag ga. Ni ingna a bin gushi Yahweh ya. Keminiya aɓayong ngha ki pag gi ɓihyi bang.3Ɓagna Kunjere ma Bikuli le leh Yahweh, le a muri garrung le Ophel agh ɓagne gulo. 4Ɓuhro muri ya ɓagna alah magula a dingli njeh Judah, le a ɓalusung ngha ɓagna alah kagnnina ni agbingrah.5Ɗeshiliya pagna luwa ni murung le aɓa Ammon le gan yang. A yeh bogho ni mwoh agh,aɓa Ammon pih talent le azurfa woro tongno, pyeshe kikaya woro tongno lum lum, barli woro tongno lum lum. Aɓa Ammon ye pahne a bogho ma ɓahri ni ma tahro.6Nina agh Jotham ɗigna ni gulo dudug ate tenna kurung a ginya le dum Yahweh Kulli le. 7A temuri agi ma sa ni kon Jotham agh, aluwa le kwa, ni anjinjere le. Shina, a nyonglina yang a giɓomteng le amurung Judah ni Israila.8Yang ngha ni bogho woromwoh pur tongno ngha ingni ni a nongmurung ngha; nongna murung bogho lum pure topurmwoh a Urushelima. 9Jotham wuh nongni akahyi, le a lingshi a lah magula le Dauda, Ahaz muni, nongmurung a tuhkushi.
1Ahaz ngha ni bogho worotongno ngha ingnini a nongmurung ngha, le nongna murung bogho lum pure topurmwoh a Urushelima. Ni pag ga maɓonna ni ya a dum Yahweh, ninga mama Dauda kahyi woro pag ga. 2Nina agh, ginya anjinjere le amurung le Israila; ɗeshiliya gilla minlim ma ndolong ate Baal.3Ɓuhro muri ya, logshina nlelle ma susunang a Njonglong le Ben Hinnom ni tigha amuni ih ɓi ah ɗur gishe, a nji ri agipagna le gillang le aɓayong ni tig Yahweh ke pushi yang a njeh leyang a dum aɓa Israel. 4Ɗahrina ni pingshi murun ma susunang bin agillang ni a muri adingli ni tinna ngung ni kwa agh.5Ngha nina agh Yahweh Kulli le Ahaz pahne a bih murung le Aram. Aɓa Aram ganna kunyang ni ponna aguro dudug a ntiri yang a wori, zuni yang a Damascus. Ɗeshiliya a pahna Ahaz a bih murung le Israel ɓeni gannakuni ri wolla aɓayong dudug. 6Ate Pekah muna Remaliah a kara mwoh wolla nluo aɓa tahluwa 120,000 a Judah, ɗeshiliya agara abuna, ate ah ɗagna Yahweh Kulli le akahyang.7Zikri, ɓeni pura Ephraim agh wolla nluo Maaseiah muna murung, Azrikam magula ɓaleh murung ni Elkanah, ɓeni ini kahri murung ngha. 8Aɓa tahluwa le Israel tolla aguro a ntiri aɓwa leyang, amenah, amuna, ni amuna ngalang 200,000. Ɗeshiliya a ponna agiponna dudug, mama ah ponno a nyenni a Samaria agh.9Keminiya ɓa agkuntumo le Yahweh ngha nghang, lulli ih Oded. Purro ih ka lungri ni aɓa tahluwa ni ki zu a Samaria ya agh. Nah yi yang, "Ate Yahweh, Kulli le akahyang, pagna yehlulla ri Judah, pahna yang a boh. Keminiya a wolla nluo yang a yehlulla ni kene ha a kuli ya. 10Le niɓeniya a yong aɓa Judah ni Jerusalem, ntolla nga pil yang aguro mangalang ni aguro mabuna. Keminiya a nyha ni tehgula le gimashihtra ni a paghi Yahweh Kulli lo agh? 11Niɓeniya, teshikiro rangː Nyenni aguro, aɓeni a bolla ntiri amuna tehro, ate Yahweh ɗungshina ni yehlulla a muro."12Le amagula le aɓayong le Ephraim- Azariah muna Jehohanan, Berekiah muna Meshillemoth, Jehizkiah muna Shallum, ni Amasa muna Hadlai, tangha ki mohni ni aɓeni nyera luwa agh. 13Ah nah yi yang, "Ɗigna ni nga zuni guro ni yong ngha, ntolla ga ka zuni a musung gimashihra a muri Yahweh, ate ɓuhro a muri gimashihra lesung, ate agimashihra lesung gula, le yehlulla logna a muri Yahweh.14Nina agh aɓa kurrung luwa ɗagha aguri ni agiponna luwa a dum amagula ni kpaɓa kwa. 15Abuna ni a tig yang nji ri lulli yang ngha logho le ponna agure , ni mel yi aɓeni ni tehsalang a ntiri yang ni giponna agh dagrah. Ah mel yi yang dagrah ni ishiyang kuhra. Ah pahne yang gilihna a lih ni muru ih ɓi a nuh. Ah ɓishi yang murun ni tigha aɓeni ni tengkurung nghang ngha a muri ambuljeng. Ah tol yang a nyenni bin aɓa lahyang a Jerocho, (Lahmagula le ngung Kahn, ini a gori.) Le ah nyera Samaria.16A kunbang ngho agh Murung Ahaz tahshi aɓa kuntumo bin murung le Assyria ate jimmi ih angni. 17Ɗeshiliya aɓa Edom zuna ni luwa le ponbang wori guro. 18Aɓa Philistine ɗeshiliya ingni na a lahmagula le anjonglong ni amami Negev le Judah. Ah tolla Beth Shemesh, Aijalon, Gederoth, Soko ni aminlah le, Timnah ni aminlah le, ɗeshiliya Gimzo ni aminlah le. Ah woro a ke ɗigha a be.19Ate Yahweh suhlina Judah njeh a temuri Ahaz, murung le Israel; ate pagna gimashihra a Judah ni ɗum shingri njiteng a bin Yahweh. 20Tiglath- Pileser, murung le Assyria zuna bini le gangshi a tuhkushi tengshih ri. 21Ate Ahaz ponna gi leh Yahweh ni leh murung ni amagula, ate pah agi ma engnjiung bin murung le Assyria. Keminiya pag gire ni ɓuhri guɓung ngha.22A murung Ahaz ni te ɗig ni pah njteng amuri Yahweh ar kunabng gani le ya. 23Ate ih ɗahri yi akulli ma Damascus, akulli ni gankun ni ya. Ih nah, "Atema akulli le amurung Aram angni na yang, Nga ɗahru yang, ate ko aka angnang, " Keminiya a juhri ri ni aɓa-Israel kwa.24Ahaz kpaɓɓa binmona agiɗigna ma a liye Kulli ya le kashi yang lulushi. Le gira akunkangna liye Yahweh le gilyi muri adeshile ah agbira ni kwa Jerusalem agh. 25Ah alahmagulla ni kwa Judah logshi abin ma logna ate pinsa aɗahra te akulli maɓih. Pih Yahweh Yahlulla, Kulli le akah yi, tighi lushi yeh.26Niɓeniya anshille agipagna , ni anjinjere le kwa, mamwoh kenna meshile, shinna, a nyongli na yang a yeh giɓomteng le amurung ma Judah ni Israel. 27Ahaz nongha nzali ni akah yi, keminiya ni a zuni a nkiliya le amurung ma Israel agh. Hezekiah, munabuna le, ɗig murung a mburikushi.
1Hezekiah bol nongmurung yang ngha ni bogho wuramwoh-pur-tongno; nongmurung bogho wuramwoh-pur- mwoh a Jerusalem. Lulli ngih ih Abijah; ih ni munangallang le Zakariah. 2Pagna gimab?orna anjih Yahweh, ninga mama David teri woro pagha.3A bogho ma kundunna ma nongmurung le, a shienri ma kundunna, Hezekiah logshi akunjere liye Yahweh le giliyi yang. 4Le zuni amallah ni aɓa-Levi, le kpaɓɓa yang bin monana a ɓalah ni nji-eɓɓe ya. 5Nay yi yang, nteshikiri yong rang,nyong aɓa-Leviǃ Ih tig muryong sa, le ih tig liye Yahweh sa, Kulli le a kah yong, le ih pusa agimanangna agima gerebnteng.6Ate akah sung ni pahnjiteng ngha a ya pag gimashihra anjih Yahweh Kulli le sung; a ɗag yi, a pil njih yang ri bah yahweh ɗigha agh, le a pil njum yang ari. 7Ɗeshiliya a girkunjere ma mboroh le a lingshi agiche; ni aya pinshi gima sunsunang ko pah gipahna ,a pinshina abin ma gereneteng le Kulli le Israel.8Nina'agh le yahlula le Yahweh sulla amuri Judah ni Jerusalem, le tig yang a ɗig gi pah ngoɓɓong, ni gi ngoɓɓong, ni gi sangha, ninga mama ih shin ni njih yong agh. 9Ih ni pag yi ke a ter sung kpah njiri garabuwo, ni amunabuna le sung, amunangallang le sung, le amah sung a njeguro teɓi.10Niɓeniya nga a kunyahlang ihɓi tig ogrung ni Yahweh, Kulli le Israel, ate pih le yahlulla le ka pilla ka ɗag sung. 11Amunabuna lang, ke pag gi ɓangha agh niɓeniya, ate Yahweh tarina yong ihɓi ntangha kundummi, te gushi, le ihka ɗigha nga pagtumo ni logshi nlelle12Le aɓa-Levi logho, Mahath munabuna le Amasai, ni Joel munabuna le Azariah, aɓa kohathites, le aɓa Merari, kish mmunabuna le Abdi, ni Azariah munabuna le Zimmah, ni Eden munabuna le Joah; 13ma aminkah yi Elizaphan, Shimri ni Jeuel; le ni aminkah yi Asaph, Zechariah ni Mattaniah; 14ma aminkah yi Heman, Jehuel ni Shimei; le ni aminkah yi Jeduthun, Shemaiah ni Uzziel.15A kpaɓaɓa amuna teryang, a tig mur yang sa, le awora aye, ninga mama murung lah agh, ih sowatye atennale Yahweh, te lag liye Yahweh. 16Ke amallah wora antiri ɓayeh liye Yahweh te lag yi; a pushi agah kwa a kuma abinɓangkulli Yahweh bariya a ɓalah le liye. Ke aɓa-Levi tollo ihka ponyang ha Ɓaɓoli Kidron. 17Niɓeniya a logshi tig muryang sa a kara ma kundunna ma shienri ma kundunna. Amuri kara ma tombitahro le aka bilbang a mboroh le Yahweh. Le akara maɓih tombitahro a tig muryang sa aliye Yahweh. Amuri kara lum-pure-topurmwoh ma shienri ma kundunna le a malla.18Le a wora bin Hezekiah, murungm a lahmurung a nah, "Shi lagna ɓa liye Yahweh kwa, deshile pinshi gipahna ni agipagtumo, deshile ma tig brodi, ni agipagtumo kwa. 19Ye shi gilina le ye shi tigsa agipagtumo ni Murung Ahaz pushi ya ngha ni pag ga njiteng nyha ari kunbang ni ih nongmurung. Shinna, A yangha a kun deshile le Yahweh."20Le Hezekiah murung logbi beri sup le kpaɓɓa aɓatenna ma lahmagulla; a wora liye Yahweh. 21A zuni andendah tomɓahri, aganjuh tomɓahri, amuna njuh tomɓahri, ni aboro mbul tomɓahri ninga gipahna ma agimashihra ate njemurung, ate akangna, ni ate Judah. Le lagha amallah, aminkah yi Aaron, te a pah yang amuri deshile le Yahweh.22Nina'agh a wolla andendah, le amallah ag nkila le meshiye amuri deshile. Le a wol;a aganjuh le a meshiyi nkile amuri deshile; le aya wolla amunanjuh le a meshiyi nkila le yang amuri deshile. 23A zuni borombul ate gipahna ma gimashihra a kundum murung ni kpaɓɓa le aɓayong; a tig abih yang amur yang. 24Ke amallah wol yang, le a pag gipahna ma gimashiihra ni nkile yang amuri deshile ate nwah muri a Israel kwa, ate murung lagna ihɓi a pinshi gipahna ni a pag gipahna ma gimashihra ate muri Israel kwa25Hezekiah tigha aɓa-Levi aliye Yahweh ni acymbal, aduduwara ni agwang ntah, tangshi ya ri lagha le David, Kulli, murung, ɓashinbang, ni Nathan, ɓa'waɓkunduna, ate lagha ye logha bin Yahweh anjibin aɓa'waɓkunduna. 26Ke ɓa-Levi atangha ni agigwang le David, le amalah ni ajemme.27Hezekiah lag yang a pah gipahna ma pinshina amuri deshile. Kunbang a logshini gipahna ma pinshina, le angya le Yahweh log ɗeshili, ni ajemme, kushimona ni agigwang le David, murung ma Israel. 28Kpaɓɓa le aɓayong pah gullo, aɓa-tuhngya tuhngya, ni aɓa-njemme tog myang; agire kwa woro pagha ha gipahna ma pinshina ke malla.29Kunbang ni a malli gipahne ya, murung ni aɓeni kwa gungha nzali ni gusso. 30Ɗeshili ya, Hezekiah, murung, ni aɓatenna lagha aɓa-Levi a tuhngya ɓongso te Yahweh a tenana le David ni Asaph, ɓashinduna. A tuhngya ni yahluposhina, le agungha nzali ni gusso.31L Hezekiah nah, "Niɓeniya ih tig mur yong sa te Yahweh. Nzu abah ni ɗahra gipahna ma pag makampah aliye Yahweh." Ke kpaɓɓa le aɓayong ɗahra ni gipahna ma makampah2, ni aɓeni kwa yahli yang tollo ka zuni gipahna ma pinshina agh.32Gogwo lw agipahna ma pinshina ni kpaɓɓa le aɓayong zu ni ya adendah woro-tahro -pur-lum, aganjuh woro-tongno, amunanjuh woro-tongno-ɓahri. Agah kwa ni nyha ate gipahna ma pinshina te Yahweh. 33A gipahna ni atigsa agh ngha adendah woro-tongno-topurmwoh ni anjuh gweh woro-tongno-tahro.34Keminiya amallah ngha fitong te buwa agipahna ma pinshina kwa, nina'agh amunater yang, ab.a-Levi, angni yang ha ke tumo ye kumo malla, le ha ke amalah ka tig muryang sa, ate aɓa-Levi a ɗiglyem te tig muryang sa orra amallah.35Aɓuhro'agh, agipahna ma pinshina gogwona dudung; a pagtumo ye ni gipahna ma nuhna a njum gipahna ma pinshina ni kwa'agh. Ninani ateshini pagtumo ma liye Yahweh. 36Hezekiah pag binmurubang, ni aɓwa kwa, atema ga Yahweh pagha atemuri aɓwa agh, ate tumo pag ri ni susu.
1Hezekiyah tahshi aɓa kunrumo a Israila kwa ni Judah, le ye nyongli tutta Efraimu ni Manasseh, ih ɓi a zu a leh Yahweh a Urushelima, ate pag njibuno ɗuro bin Yahweh, Kulli le Israila. 2Ate murung, amagula le, ni kpaɓa ni kwa a Urushelima agh ihlina ari yang, le agna ka pag njibuno a yeh shienri ma ɓahri. 3Ni a gan pag njibuno egh a kunbang ni pa agh, ate amalah ni tig muyang sa agh ate pag njibuno egh ya ni gogho le aɓayong ni kpaɓa binmona a Urushelima agh.4Ɗengshe ni ya pura gima ɓonna a nji murung ni kpaɓeh kwa. 5Nina agh a ogri yang a waɓa njeh Israila kwa, logha Beyersheba kena Dan, ih ɓi ɓayong puro a zu pag njibuno bin Yahweh, Kulli le Israila, a Urushelima. Ate ni pa a paghi ni gogho le ɓayong ngha ninga mama a nyonglini ya. 6Aɓa kuntumo woro a Israila kwa ni akuntumo ni pura bin murung ni amagula le a Israila kwa ni Judah agh, ari lagha le murung. A nah, "Yong aɓa Israila, nyera bin Yahweh, Kulli le Ibrahim, Ishaku, ni Israila, nina agh ate ih nyera bin anshile yong aɓeni aɓɓa a bih amurung le Assiriya agh.7Ke ih nɗig ninga akah yong ko amuna tehyong ngha, aɓeni nyha ni pahnjiteng muri Yahweh, Kulli le akahyang, nina agh tigna yang gi ngoɓong shina, ninga pagha ni nshin ngha. 8Niɓeniya ke ih ɓi ntengshi mel mel yong ninga mama akah yong pag ga; teɓi ya, mpah muyong bin Yahweh le nzu a bin ma gerenteng, mama tigsa ha ke kene ya, le ngushi Yahweh Kulli leyong, nina agh ate yehlulla le ni ki pihn ya ka ɗag yong. 9Ate ngha nyera bin Yahweh ya, amuna tehyong ni amuna yong ka kum shin gi-enna a bin aɓeni pon yong aguro agh, le aka nyere a njeh ni. Ate Yahweh Kulli leyong, ngha ni nieh ni shin gi-enna, le ni ih pil kundumi ri yong ngha, ngha nyera bini ya."10Nina agh aɓa kuntumo wora lah magula ni lah magula a nji kasanjeh Ifraimu ni Manasseh kwa, ha kena Zebulun, keminiya aɓayong ol yang ni jol yang. 11Nina te kwa agh, abuna le Asher ɓaɓa ni Manasseh ni ma Zebulun nongshi muyang njahli le zu a Urushelima. 12Bih Kulli ye suhlo a muri Judah, ate pah yanng yahlung mwoh, a pag lagbang le murung ni amagula a nji ri tenana le Yahweh ya.13Aɓayong dudug, ngih kpaɓa magula, kpaɓa a Urushelima ate pag Njibuno le Brodi ni Njibongho nyha ri ya agh a shienri ma ɓahri. 14A logho le a tolla adeshile ɗahra ni a Urushelima agh, ni adeshile pingshi gi susunang; a soɓ yang ko a Njonglong Kidron. 15Le a tummi anjuh ma ɗuro bwoh a kara ma lum pur ihne le shienri ma ɓahri. Iriɓihyina bolla amalah ni aɓa Lawi, nina agha tig muyang sa le a pingshi agi pahna a leh Yahweh.16A tangha a nji bang leyang a nji ri akoriyo, billa ri agibilla ni a gigilla le Musa, ɓwa le Kulli ya. Amalah soɓ nkillla ni a agha a bih aɓa Lawi. 17Ate aɓayong ngha nghang dudug a kpaɓa ye aɓeni ni tig muyang sa a agh. Ngha nina agh aɓa Lawi tummi anjuh ma Ɗuro bwoh ate ɓeni kwa ni tig muri gerenteng, le ni gan tig aɗahra leyang sa a bin Yahweh ya agh.18Ate a ngih gogho le ɓayong, dudug leyang ni pura Ifraimu ni Manasseh, Isshakar ni Zebulun ngha, ni tig muyang gerenteng ngha, ngho kwa agh a lihna gi lih Ɗuro, nyha ri gi billa nyonglina agh. Ate Hezekiyah jimna ate muyang, ki nah, "Ih ɓi Yahweh maɓonna ponghi ɓeni kwa agh tuɓu, 19ɓeni tig yahli ri al Kulli, Yahweh, Kulli le akahyi ya, ko ke ni tig muri gerenteng a nji ri njere tig gerenteng le bin ma gerenteng." 20Nina agh Yahweh teshi kiri ri Hezekiyah le pih ɓayong iritenna.21Aɓa Israila aɓeni ngha a Urushelima agh pagna Njibuno ma Brodi ni Njibongho nyha ri ya agh ha akara tonɓahri ni binmurubang magula. Aɓa Lawi ni amalah ɓongshi Yahweh kara nzum kara, ki tuh ngyah agi ngiwang bin Yahweh. 22Hezekiyah waɓ tenana ma tengshrung ri aɓa Lawi kwa aɓeni yeri tumo le Yahweh ya. Nina agh a lihna gilih a yeh akara njibuno egh kwa tonɓahri, a pah aɗahra agipahna kpaɓmurung, ni waɓ gimashihra leyang bin Yahweh, Kulli le akahyang.23Kpaɓa le ɓayong kwa tolla ka pag njibuno maɓi ma akara tonɓahri, le a pag nina ni binmurubang. 24Ate Hezekiyah murung le Judah pahne kpaɓa andah woro tongno lum ni anjuh woro tongno lum tonɓahri agipahna; le amagula pahne kpaɓa andah woro tongno lum ni anjuh ni ambul woro togno lum lum. Gogho le malah dudug tigna muyang sa.25Kpaɓa le ɓayong le Judah kwa, ni amalah ni aɓa Lawi, ni aɓayong aɓeni kwa zu a binmona pura Israila agh, ɗeshili ni aɓayong ma sa aɓeni pura njeh Israila ni aɓeni ɗigha Judah agh- a yang kwa agh a pagna binmurubang. Nina agh binmurubang magula ngha a Urushelima. 26Nina agh binmurubang magula ngha a Urushelima, ate logha ri kunbang le Solomon muna Dauda, murung le Israila agh, guɓung nyha ɗeshili nina a Urushelima agh. 27Le amalah, aɓa Lawi, logho le moshi aɓayong. A ogna gihyang, ni jimma leyang wara a kuli, bin ma gerenteng ba Kulli ɗig nghang ngha.
1Niɓeniya ngha aga kwa malli ya, aɓa Israila kwa aɓeni a beh ya puro a lah magula le Judah le a wanghih agbingrah tahli ni korra angung le Asherah, ni ye wanghih abin gushi gillang ni adeshile ɗahra ni a Judah agh kwa ni Banyamin, ni Ifraimu ni Manasseh, ha a ɓihyi yang kwa. Le aɓa Israila kwa nyere, ɓeni kwa agh a ri gikunna le ni a lah magula le.2Hezekiyah tigna agaɓa le amalah ni aɓa Lawi gilla a nji ri agaɓa leyang, ɓabura ni kwa agh a tigne ri tumo le, bolla amalah ni aɓa Lawi kwa. Tigna yang ih ɓi a pah ɗahra pingsa ni ɗahra kpaɓmurung, te pag tumo, te pag makampa, ni ɓongso a kunjere leh Yahweh. 3Ɗeshiliya tigna bang le murung ate ɗahra pingsa a ntiri agikunna le, ini, ate ɗahra ma beri ni kapolla, ni ɗahra pingsa ate akara Usulo, shienri mapiyo, anjibuno ni a tig ga, ninga mama a nyonglini a gigilla le Yahweh ya.4Ɓuhro muri ya, lagha aɓayong aɓeni ɗigha a Urushelima ate pah bang ate amalah ni aɓa Lawi, nina agh ate tigmuyang ri bil gigilla le Yahweh. 5Ngha a tutti ni kuntumo ni ninga agh, aɓa Israila pah- ni yahlung mwoh anjingiri ma kunduna, muru njingung mapiyo, nyih, ni a ri agiponna ma ɓabilli leyang. A zuni mwoh le lum le ga kwa agh, mama gogna dudug agh.6Aɓa Israila ni aɓa Judah aɓeni ɗigha alah magula le Judah agh zuni mwoh le lum le andah ni anjuh, ni mwoh le lum le agi ma gerenteng ni a tigsa bin Yahweh Kulli leyang ngha, le a ɗam yang tangha. 7Ngha a yeh shienri ma tahro ngha a ingnini a ɗam gi kpaɓa tangha, le a malli a shienri ma tonɓahri. 8Ngha Hezekiyah ni amagula zu le shin ɗammeh ya, a moshi Yahweh ni aɓa Israila.9Le Hezekiyah ihli amalah ni aɓa Lawi a muri ɗammeh. 10Azariyah, murung le amalah, ma ɓaleh Zadok, pil yi le nah, "Logha ri kunbang ni aɓayong ingnini a zuni ni gipahna a leh Yahweh ya, shi lihna le pyerina, le shi sung ngha ni dudug uwo, ate Yahweh moshina ɓayong le. Ga uwo agh ini ga gog gogho ni ya."11Le Hezekiyah tigha a gilliyi akangna tigha agiri a leh Yahweh, le a gilli yi yang. 12Le a njiteng ngha a zuni agipahna, amwoh le lum ni aga ɗig mami Yahweh ya. Konaniyah ɓa Lawi ni pag magula a mur yang kwa, ni muna ngih Shimei ni ki kpah tye. 13Jehiyel, Azaziyah, Nahath, Asahel, Jerimoth, Jozabad, Eliyel, Ismakiyah, Mahath, ni Benaiyah ni pag aɓa shintumo ni a kushi Konaniyah ni Shimei muna ngih, a ri tollo le Hezekiyah, murung, ni Azariyah, magula muri ɓa leh Kulli.14Kore muna Imnah ɓa Lawi, ɓa lelkunjere ni a kunjere nji manjeh ya, ni a muri gipahna tolla yahlung bin Kulli, ini magula muri gaɓ agipahna bin Yahweh, ni ma agipahna gerenteng uwor bang kwa. 15A bini ni Eden, Miniyamin, Jeshuwa, Shemaiyah, Amariyah, ni Shekaniyah, a yeh alah magula le amalah. A ɗungshi na ni agha, ate a pah agipahna bin amuna tehyang a ngurayang ngurayang, bin ma kyena ni magula kwa.16Ɗeshiliya a pahne abuna aɓeni ni bogho tahro wora kuli ya, aɓeni a nyonglo a biɓilla le akahyang aɓeni ingna a leh Yahweh, ninga mama a alla ih ɓi a billi kyari kwa agh, ate pag tumo ni a bin pagtumo leyang ni akoriyo leyang.17A gaɓi amalah aɓeni a nyonglo a ri biɓilla le akahyang, ni ga mwoh agh a bin aɓa Lawi ni ni bogho woro mwoh le uwori ya, a ri a bin tumo leyang ni akoriyo leyang. 18A nyonglina yang a biɓilla leyang ni ama kyenina leyang kwa, amahyang, amuna buna leyang, ni amuna ngalang leyang, a ɗigna leyang kwa, ate a pagna njiteng a tig muyang gerenteng. 19Ate amalah, aminkah Haruna, aɓeni a ɓabang le aminlah mami alah magula leyang, ko ko a lah magula ni kwa agh, abuna ngha nghang a tigha nji ri lulli yang a pah aɓabang a bin amuna buna ni a ntiri amalah, ni bin aɓeni kwa a nyonglo a biɓilla le akahyang ninga mama a ntiri aɓa awi ya.20Hezekiyah pagna ga a Judah kwa. Malla ga kwa gi maɓonna, yarata, ni njiteng a dum Yahweh, Kulli le. 21A yeh tumo ni kwa tol tine a tumo ɓaleh Kulli ya, gigilla, ni alagbang, ate al Kulli, pagne kwa ni yahli mwoh, le kumna dumposhina kwa.
1A nzum aga ni agi pagna ɗum njiteng ni ya, Sennacherib, murung le Assiriya, zu le ingna a Judah. A ɗamma ate keni alah magula ma kangnina mama tollo ih ka bollo ate kanangiri ya.2Ngha Hezekiyah shini ih Sennacherib zuna le tolla ka pag luwa muri Urushelima agh, 3ihli amagula le ni agara abuna ih ɓi a teshi muru ma sagna ni a nzum lah magula egh ya; a angni a pag nina. 4Nina agh aɓayong dudug kpaɓa binmona le teshi amuru tuhmuru ma sagna kwa ni amin ɓanghamuru ni billa a ntiring njeh egh ya. A nah, "Pallang ke amurung le Assiriya zu le kum muru dudug?"5Hezekiyah tengshina ri le ɓag agarrung ni kwa wanghi ya. Ye ɓagha agbingrah egh logha bikuli, ni agarrung ɓaɓa ɗeshili a nzumi. Ɗeshiliya tengshina Milo a lah magula le Dauda, ni gilla agiluwa ma gogna ni atongho.6Tigna angula luwa a muri aɓayong. Kpaɓna yang binmona a bini a bang ma dahra a kunjere lah magula ni nahteng ri ayahli yang. Nah, 7"Nɗigni masso le ntengshi rung yarata. Ke ih ɓi ɓang ngoɓong ngha ko ngiri yong wuh agh ate murung le Assiriya ni aɓa luwa ni kwa nini ya, ate ɓwa ngha nghang ni sung gulo uwor ɓeni nini ya. 8Nini ya ya dumbung ngirung mwohni, keminiya ni sung ngha Yahweh ni, Kulli lesung, ate angni sung, ni ate pag aluwa te musung." Le aɓayong pashi yahli yang ni atenana le Hezekiyah, Murung Judah.9A nzum ga agh, Sennacherib, murung le Assiriya, tahshi aguro le a Urushelima (niɓeniya yang ngha a dum Lachish, ni aɓa tahluwa le kwa nini), a bin Hezekiyah, murung le Judah, ni amami Judah kwa aɓeni a Urushelima agh. Nah, 10"Ga ni Sennacherib, murung le Assiriya, waɓa: Mang nga agni ke nina agh nga gan tanghi kangna le Urushelima?11Hezekiyah nyha ki ɓoshi yong, ate ih ka pah yong ih ɓi nwuh ni yahlo ni njimuru, ngha waɓni yong, 'Yahweh Kulli lesung ka ashi sung a bih murung le Assiriya'? 12Hezekiyah ni mwoh ni ya ni tolla a bin gushi agillang le ni adeshile ɗahra le, le tig Judah ni Urushelima, 'Ɗigna a muri deshile A muri ɗahra mwoh ni nga gushi nghang, ni a muri ni ɗigha nga pah ɗahra leyong ngha.13Ni nyeri ga meng ni akah nghang paghi aɓayong ni kwa a nshile anjeh ya.? Akuli le aɓayong le anjeh ni kangni ya gan ashi anjeh leyang a ri gulo lang? 14A ntiri akuli le anjeh wo ni akah nghang juhri yang kwa agh, kuli ma ɓi ngha nghang ka gan ashi aɓayong le a beng? Ni yallang ni Kulli leyong ka gan ashi ni yong ari gulo lang? 15Niɓeniya ke ih ɓi nɗag Hezekiyah sorih yi yong ko nuh muyong a njinjere ni ya. Ke ih ɓi mpah njiteng ri ya, ate kuli le njeh nyha ko ɗighamuribang gan ashi aɓayong le a beng ngha, ko a bih akah nghang ngha. Ɓuhre ni yallang ni Kulli leyong ka ashini yong a beng?"16Aguro le Sennacherib ɓuhri waɓteng a muri Yahweh Kulli ni a muri guro le Hezekiyah. 17Sennacherib ɗeshiliya nyongli kuntumo ate jol Yahweh, Kulli le Israila, ni waɓtenana a muri. Naht, "Ninga paghani akuli le anjeh ni ashi aɓayong leyang a beng nghang ngha, Nina agh Kulli le Hezekiyah ni ki ashi aɓayong le a beng ngha."18A mag jollo ni kunburi le aɓa Yahuda ri aɓayong le Urushelima aɓeni a muri garrung ngha, ate pah yang ngoɓong ni gangshi yang, nina agh ate aka ag lah magule. 19A waɓtele Kulli le Urushelima ninga mama a waɓtele akuli le anshile aɓayong ni ngunjah agh, amama tumo abih aɓayong ni ya.20Hezekiyah, murung nghe, ni Ishaya muna Amoz, ɓa agkuntumo le Kulli, jimma ate tenana ni le ɓuah yi ɓakuli. 21Yahweh tutti Malaika, ɓeni wol nluo angih agaraluwa, amagula le ɓaluwa, ni amagula tumo le murung Assiriya ni a bin ɗamma agh. Nina agh Sennacherib nyera njehle ni iriɓihyina a njih. Ngha ingni ni a leh kuli le ya, amuni ɓaɓa wol nlue be ni garabwoh.22A njinjere nini, Yahweh ashini Hezekiyah ni aɓa ɗigna a Urushelima a bih Sennacherib, murung le Assiriya, ni a bih anshile kwa, le pah yang usulo a nji ba kwa agh. 23Dudug ngha ki zuni agipahna a bin Yahweh a Urushelima, agipahna maɓonna a bin Hezekiyah murung le Judah, nina agh a logshine anjih aɓayong kwa logha ri kunbang ngho woro.24A yeh akara wo agh, Hezekiyah nongkonno ha a kun nluo. Jim Yahweh, ɓeni waɓtenana ri ni pih giɗuna ih ika pih iritenna. 25Keminiya Hezekiyah ni nwah Yahweh ate angna ni pih ya, ate logshina muri. Nina agh yehlulla zu a muri, ni a muri Judah ni Urushelima. 26Ningo te kwa agh, ni nzumo agh Hezekiyah nongshina muri njahli ate gusso murung le, kpaɓni ini ni aɓa ɗigna Urushelima, nina agh yehlulla le Yahweh ni ye zu a muyang a yeh akara le Hezekiyah agh.27Hezekiyah ngha ni gikunna dudug ni gusso magula. Gil yi muri akangna tigha azurfa, zinariya, atahli maɓonna, ni ate agi shih, ɗeshili ni ate atongho ni ajah agitumo maɓonna ni kwa agh. 28Ɗeshiliya yang ngha ni alah tigha anjihgiri, muru njingun mapiyo, ni murun, ni abin tigha agiluwo shisa, Ɗeshiliya yang ngha ni aluwo njuh ni mbul. 29Ɓuhro agh, gille muri alah magula ni agikunna agiluwo ni andah dudug, ate Kulli pahne gikumna dudug.30Hezekiah ni muwohni ni teshi./ kashi muhru bangha a Gilhoni yeshi muhru ye juhni Nji chambar rih liyeh David. Hezekiah kumna gah ih paghari tumoh le kwah 31Ngani yahlan, ah Njibin aɓehni ɗig Njunle a murung garahni Babylon, Ngha tashibin illiban ah behni, yehri ahku ɗun ah gipah gouhobongha ahgunjeha, kulli ɗag mahɓeh tehmuhri, ate ipeshi, ni yehri ga kuniyieha.ɓɗ32A temuri agi ma sa ni kon Hezekiyah agh, kpaɓni agipagna ogrung nongshimurung le, a shin yang ih a nyonglina yang a njiloro le ɓa agkuntumo Ishaya muna Amoz, ni a giɓomteng le amurung le Judah ni Israila. 33Hezekiyah wuh nongni akahyi, le a lingshi a muri dingli le ankiliya le aminkah Dauda. Judah kwa ni aɓa ɗigna a Urushelima gushi a nluo le. Manasseh muni ɗig murung a tuhkushi.
1Manasseh ngha ni bogho lumpur ɓahri ngha ingni ni a nongmurung; nongna murung bogho woro ɓahri pur lum pur tongno a Urushelima. 2Pagna gimashihra a dum Yahweh, ninga agima lushi yong le anjeh ni Yahweh piriya a dum aɓa Israila agh, 3Ate ye ɓagna a bin gushi agillang ni tehri Hezekiyah woro wangha njahli ya, le ɓag adeshile ɗahra ate Baal, ye gil ngung Asherah, le ye gungha njeh a dum agulo ni kwa a kuli ya ni gushi yang.4Manasseh ɓag deshile ɗahra a leh Yahweh, ko ke Yahweh wara lagha, “A Urushelima ni lullang ka ɗig nghang ha ke kene.” 5Ɓagna adeshile ɗahra ate agulo ni kwa a kuli a yeh aɓalah ni ɓahri a leh Yahweh ya. 6Tigha amuni ɗur gishe a ɓa njonglong le Beth Hinnon. Pagna tumo ni ɓangna, wol njeh ni bil shinduna, ni ihli aɓa ɓangna ni aɓa pag tumo ni bongho. Manasseh pagna gimashihra magula a kundum Yahweh, ni tighi a pag yehlulla.7Sherah minlim ni gil agh, tighi a leh Kulli. Ate muri lah nini Kulli waɓni tenana ri Dauda ni Solomon muni; wara nah, “Ngha a lahni ni Urushelima ni, mama ini ntollo a ntiri akuburi le Israila, ini nga tig lullang ngha ha ke kene. 8Ni n’uwa ye ɓuhri shishi aɓa Israila a njeh ni mpih akahyang ngha, ngha aka lelmuyang ri bolla aga nworo lagni yang ngha, bil agigilla, ni agibilla mama mpah yang a nji bin Musa agh.” 9Manasseh kenna ni Judah ni aɓa ɗigna a Urushelima a ɓuhri pag gimashihra uwor anjehni Yahweh woro juhro a dum aɓa Israila agh.10Yahweh nahteng ri Manasseh, ni a ri aɓayong, keminiya ni a teshi kiri yang ngha. 11Nina agh Yahweh zuni amagula le ɓa luwa le murung Assiriya a muyang, aɓeni tol Manasseh a kuro ni nguri gitulla a nkungni, le wori a Babilon.12Ngha Manasseh ngha a gana agh, jim Yahweh, Kulli le, ni nongshimuri dudug a dum Kulli le akahyi. 13Jimma a bini; le nyingha nji ri jimma egh, le Kulli og jimma nongshi murung, le nyen ni mo a Urushelima, a murung le. Le Manasseh yere ih Yahweh ya ini Kulli.14A nzum ga agh, Manasseh ɓagna garrung ma njibang ri lah magula le Dauda, a nji makuli le Gihon, a ɓongrong, ki kah bin ingna ni a Kunjere le Njih. Kangnina dingli le Ofel le logshi garrung nghe a bikuli dudug. Tigha amagula luwa ma tengkurung a yeh alah le Judah ma kangnina. 15Pushiyina akuli ma sa, agillang ni a leh Yahweh ya, ni adeshile ɗahra ni woro ɓagha a muri tahli le leh Yahweh ni a Urushelima agh, le soɓ yang koh a nzum lah magula egh.16Ɓagna deshile ɗahra le Yahweh ni pah ɗahra ma kpaɓmurung a muri ni gipahna ma makampa; lagna Judah ih ɓi a gushi Yahweh, Kulli le Israila. 17Ningo te kwa agh aɓayong uwo a ɗahra a bin ma gushina, keminiya a bin Yahweh, Kulli leyang mwoh.18A temuri agi ma sa ni kon Manasseh ya, jimma le bin Kulli, ni atenana le ɓa shinduna ɓeni waɓtenana ri ni lulli Yahweh, Kulli le Israila agh, shina, a nyonglina yang a ntiri agipagna le amurung le Israila. 19A yeh gi nyonglina ye agh gipagna ni ɗur agh ma jimma le ya, ni paghani Kulli nyinghini nji ri jimma le ya. Ɗeshiliya gi nyonglina le agimashihra le ni atengshihra le, ni aba ɓagha a bin ma gushina le tig angung Asherah ni minlim ma sherra nghang ngha, kedebang nongshimuri njahli ya- a nyonglina yang a muri a yeh Agipagna ɗura le aɓa shinduna. 20Nina agh Manasseh wuh nongni akahyi, le a lingshi a leh. Amon, muni, ɗig murung a tuhkushi.21Amon ngha ni bogho woro mwoh pur ɓahri ngha ingni ni a nongmurung ngha; nongmurung bogho ɓahri a Urushelima. 22Pagna gimashihra a dum Yahweh, ninga mama Manasseh tehri, woro pag ga. Amon ɗahrina a bin aminlim ma sherra ni Manasseh tehri gil agh, le gushi yang. 23Ni nongshimuri njahli a dum Yahweh, ninga mama Manasseh tehri woro pag ga. Nina te kwa agh, Amon ɓuhri pag tengshihra.24Aguro le kurkun yang muri le wol nlue a leh. 25Keminiya aɓayong ni njeh ya wol nluo aɓeni kukun yang a muri Murung Amon, le a tig Josiyah, muni, murung a tuhkushi.
1Josiah nongmurung yang ngha ni bogho Tomɓitahro; nongmurung bogho woro-pur-lum a Jerusalem. 2Pag gi maɓorna anjih Yahweh, Ginya a njinjere le kahyi David, ni te keghe aghle a malih ko makattang agh. 3Ate a bogho ma tomɓitahro nongmurung le ya, yangha wa uwo muna ɗeshili, le log al Kulli le David, kahyi. A bogho ma lumpurɓahri, logshi tig Judah ni Jerusalem kpanana logha abin ma logna, Angung Asherah, ni ngbaligiri ma shengra agh ni angbaligiri ni a ɓag agh.4Ke aɓwa nwanyi adeshile le Baal ni dummi; le gagshi deshile ma logshi nlelle mama amur yang ngha ɓahri. Aɓuniyi angung Asherah ni a ngbaligiri ma sher'agh. A wagyi angbaligiri ni aɓag agh bururu le a meshiyi muye amuri akiliya le aɓeni ki ɗahri yang agh. 5A pinshi amuh le amallah le yang amuri adeshile ye. Njinjere nini, tig Judah ni Jerusalem kpanana.6Pag njamme a lahmagulla ni Manasseh, Ephraim, ni Simeon agh ha kenna Naphtali kwa, ni aɓambu ni kwa kagni yang agh. 7Wagyi deshile nzali, ɓuniyi angung Asherah ni angbaligiri pil tuɓu, le koriyi adeshile ma logshi lelle a njeh Israel kwa. Le nyera a Jerusalem.8Niɓeni ya abogho ma lum-pure tomɓitahro ma nongmurung le ni njummo ni Josiah wale lag njeh ni binɓangkulli kpanana agh, le tig Shaphan munabuna le Azaliah, Maaseiah, ɓabolnjeh lahmagulla, ni Joah nunabuna le Joahaz ɓanyongligiri, te giliyi liye Yahweh Kulli le. 9A wora bin Hilkiah, magulla mallah, le aka tig bolo ni a zuni a liye Kulli ya, nga aɓa-Levi, aɓalel akunkangna, ni kpaɓɓa logha a Manasseh ni Ephraim, ni anshile aɓa-Israel, ni Judah kwa ni Benjamin, ni bin aɓeni nongha a Jerusalem agh.10A tig bolo ye abin abuna ni ki shiniyi tumo ni abinɓangkulli Yahweh ya. Abuna ni nwah aɓeni pagtumo giliyi ni nyeshi binɓangkulli ya. 11A nwah aɓawokangna ni aɓaɓagkangna te kura atahli ni a kashi ya ni angung gangra ni wolla ri kangna ni amurung Judah ɗagha juhri ya.12Ke abuna ye pagtuno ye ni njiteng. Aɓashiniyi bang le yang Jahath ni Obadiah, ɓa-levi, amunabuna le Merari; ni Zechariah ni Meshullam, logha ri amunabuna le Kahathites. Aɓɓah le aɓa-Levi ya , aɓeni kwa aɓa tuhngya maɓorna, shiniyi na aɓa-pagtumo. 13Aɓa-Levi shiniyi aɓeni ki gingni tumo zuni agi bagyigiri ya ni aɓeni kwa ki pagtumo a njere ya. Ɗeshili ya aɓa-levi ɓaɓɓah ni ki nyongligiri, amagulakuntumo, ni lel kunkangna.14Kunbang ni a pushi bolo ni a zuni a liye Yahweh ya, Hilkiah mallah kum giɓomteng gigilla le Yahweh ni a pah njibin Moses ya. 15Hilkiah nah yi Shaphan ɓanyongligiri, "Nkumna giɓomteng ma gigilla a liye Yahweh." Hilkiah zuni giɓomteng abin Shaphan. 16Shaphan tol giɓomteng ye kenni bin murung, le ye waɓɓi ɗeshili, ki nah, "A denna lo ngha ki pagtumo ninga mama pah yang ngha.17A pushina bolo ni kwa akumma aliye Yahweh ya le a peh a bih aɓashiniyi ɓapagtumo." 18Shaphan ɓanyongligiri nah yi murung, "Hilkiah mallah pah nang giɓomteng. "Le Shaphan billiyi murung ni. 19Gire pagha a kunbang ni murung ogni ateng ma gigilla agh, saniyi adagra le.20K murung lag Hilkiah, Ahikam munabuna le Shaphan, Abdon munabuna le Micah, Shaphan ɓanyongligiri, ni Asaiah, denlah l, ki nah, 21"Woro ki ili Yahweh ɗengshe le a murang, ni aɓeni wa uwo a Israel ni Judah agh, atema ateng ma a giɓomteng ni a kumma. Ate gima gulla ni, yahlulla le Yahweh suɓna a mur sung. gugllo, atema akah sung ni teshikiri yang ri ateng ni a giɓomteng ate a billi agah kwa a nyongla ayeh agh."22Nina'agh Hilkiah, ni aɓeni murung lagha, wora bin Huldah mahwaɓkunduna, mahle Shallum munabuna le Tokhath munabuna Hasrah, ɓabol bin tig agi'ishina (Ih ɗigha a Jerusalem a kasanjeh maɓahri), le a nahteng ri amuri agire.24Nah yi yang, "gah bi Yahweh, Kulli ma Israel , waɓɓaː Nah yi ɓeni tashi yong abin nag agh, 23Gah ni Yahweh waɓɓaː Shinna, Myang amuri zuni gikonina abah ni muri aɓeni nongha ayeh agh, anyommo ni kwa anyongla ayeh gib?omteng ni a billa a kundum murung Judah agh. 25Agire ka paghaatema a ɗag nang ni logshi nlelle ari akulli bɓaɓɓah, ate a tig nang a yahlulla ari atumo bih yang. Nina'agh le, yahlulla lang ka suɓɓa abah, le ni limma agh."26Keminiya murung Judah, ɓeni tashi yong ih ili Yahweh ya ga ihka pag agh, ini pag gah nga waɓɓi ya, "Yahweh, Kulli le Israel waɓɓa gahː Amuri ateng ni a og agh, 27atema kunyahlo ngha fitong, le anongshina muro a kundum Kulli kunbang ni ogni ateng amuri bah agh ni aɓeni nongha bah agh, le atema a nignshina muro a dummang ni saniyi dagra lo ni ɓwah a dummang, Meng teya nteshina kirang ro-gah ni Yahweh waɓɓa- 28shinna, Myang ngi kpaɓɓa aminkah yong. Nga kpaɓɓa a nkiliya a olollo, le anjioh ni ki shinna agikonina ni nga zuni amuri bah ni aɓeni nongha ayeh ya." Ke abuna ni tol kuntumo ye yeni bin murung.29Le murung tashi aɓakuntumo a kpaɓɓa binmona aɓatenna ma Judah ni Jerusalem. 30le murung wora aliye Yahweh, ni abuna ni kwa Judah ni aɓeni nongha a Jerusalem agh, ni amllah, aɓa-Levi, ni aɓwa kwa, logha muri amagulla kenna muri amakyena. Le billi a ogho le yang ateng ni giɓomteng ma ogrung ni kumma a liye Yahweh ya.31Ke murung tangha abah ni tig ogrung a kundum Yahweh, te ginya njum Yahweh, ni bol alagha le, agibilla le, awaɓɓa le, ni kunyahli kwa ni usulo le, shi teshikiri sung ari ateng ma ogrung ni nyonglo a giɓomteng agh. 32Tigha aɓeni kwa akuma a Jerusalem ni Benjamin a tangha te ogrung. Ke aɓeni nongha a Jerusalem agh teshiri yang ri ogrung le Kulli, Kulli le akah yang.33Josiah pushi agi jenna ni kwa a njeh mami aɓa Israel agh. Tig ɓeni kwa a Israel ya gushi ih Yahweh, Kulli le yang. Ate akara le kwa, ni keghe a ɗag kuratye Yahweh ya, Kulli le akah yang.
1Josiah bol pag Njibunno Ɗuhro te Yahweh a Jerusalem, le wolla amunanjuh Njibunno Ɗuhro a kara ma lum-pur-ihne a shienri ma kunduna. 2Le tigha amallah ni tengshi yang riyang ri pagtumo aliye Yahweh.3Le nah yi aɓa-Levi ni li aliyi aɓa-Israel kwa ab.eni a tigsa te Yahweh ya, "Ntig doroshi ma gerenteng a lah ni Solomon munabuna le David, murung ma Israel ɓagha. Ni wa ɗig gitolla a melyong ɗeshili ya. Niɓeni ya ngushi Yahweh Kulli le yong, le pagyi tumo aɓa-Israel le. 4Nkpaɓ muryong njiri akunvare le yong ni koriyo le yong, mbil anyonglo gibilla ni David, murung ma Israel, ni amama Solomon, munabuna le.5Stangha bin ma gerenteng, ntol bin tagha le yong ni koriyo le yong ah akunvare le amunater yong, aminkah aɓwa, le ntol bang le yong a koriyo le yong a ntiri akunvare le aɓa-Levi. 6Nwol munanjuh ma Njibunno Ɗuhro, tig mur yong sa, ih giliyi munanjuh ate amunater yong, ih pag pyerari teng le Yahweh nga pah a njibin Moses agh."7Josiah pah munanjuh gwehwor-ɓahri pur-lum ni amunambul aluwo ate gipahna ma Njibunno Ɗuhro te aɓwa ni kwa beh ya, le ye pah andah gweh woro-ɓahri pur lum-agah kwa ni ya antiri agile murung ni. 8Aɓa'agkunduna le pah nieh gipahna te aɓwa, amallah, ni aɓa-Levi. Hilkiah, Zechariah, ni Jehiel, amagulina ni amuri liye Kulli ya, pih amallah 2,600 agipahna ma Njibunno Ɗuhro ni andah woro-tongno-pur-lum. 9Ɗeshili ya Konaniah, ni Shemaiah ni Nethanel, munateri, ni Hashabiah, Jeiel, ni Jozabad, murung le aɓa-Levi, pah gipahna ma Njibunno Ɗuhro te aɓa-Levi ni andah woro-tongno-ɓahri-pur-lum.10Le a giliyi pagtumo, le amallah tangha bin tahgha le yang, ni aɓa-Levi njir koriyo le yang, ari agha ri lagha le murung. 11A wolla munanjuh Njibunno Ɗuhro, le amallah meshiyi nkila ni a agha bih aɓa-Levi ya, le aɓa-Levi ɓuwa amunanjuh. 12A pushi gipahna ma pinshina, ate agaɓɓi ari koriyo le akunvare le aɓwa, te pah yang te Yahweh, ninga mama anyongli a giɓomteng le Moses. A pag njamme ari andah.13A ton amunanjuh ni giche billa ri agibilla. Ate le gipahna ni a tigsa, a lammi yang a nkori,- aminkori ni agi kaggiri, le a tolli yang ni kahari a kenni abin aɓwa. 14Le aya giliyi gipahna te muryang ni te amallah, atema amallah, aminkah yi Aaron, tumo pah gipahna ma pinshina ni murun ponna yang ha duhsungho, le aɓa-Levi giliyi gipahna ate muryang ni te muri amallah, aminkah yi Aaron.15Ke aɓatuhngya, aminkah yi Asaph, ngha tangha bang le yang, pyerari lagha le David, Asaph, Heman, ni Jeduthun ɓashinduna le murung, le aɓalelbang ngha kunjere ni kwa'agh. Ni alogle a ɗag tumo atema amunater yang aɓa-Levi giliyigiri ate muryang.16Nina'agh, ari kunbang ni pagtumo le Yahweh ngha ki pag ri ayeh binmurubang ma Njibunno Ɗuhro te pah gipahna ma pinshina amuri deshile ɗahra le Yahweh, ninga mama Murung Josiah lagha. 17Aɓa-Israel ni beh ya bol Njibunno Ɗuhro ari kunbang ye, le Njibunno Brodi ni Yeast nhya ri ya agh kara tomɓahri.18Ni aya pag binmurubang Njibunno Ɗuhro a Israel ninga mama agh logha ri kunbang le ɓawaɓkundunna Samuel, aghle mamona le amurung ma Israel pag Njibunno Ɗuhro ninga ɓuhro mama Josiah pagha, kpaɓna ni amallah, aɓa-Levi, ni aɓwa ni kwa Judah ni Israel n beh ya, ni aɓeni nongha a Jerusalem agh. 19Njibunno Ɗuhro a pag yi abogho ma lum-pure-tomɓitahro ma nong murung le Josiah.20A njum agah kwa ni ya, ngha Josiah wale tigni Binɓangkulli yarata agh, Necho, murung Egypt, woro a wolrung ni Carchemish a kumuru Euphrates agh, le Josiah wora awolrung ni ari. 21Keminiya Necho tashi amangulina ri, ki nah, "Mang gire nga pag ni weh, murung Judah? Nyha ngi zu a ro agh nikyari ya, keminiya amuri lah ni ngi pag luah ri agh. Kulli wale lagha ihɓi kahra, nina'agh pura tele ingna tele Kulli, ɓeni nga ni mem ngha, ko ihka girnjah mo."22Keminiya, Josiah shiɓɓi nyere ɗag yi. Le ɓoshi mburikushi ate ih wolrung ri. Ni teshikiri ari ateng le Necho ni pura a kun Kulli; le woro a wolrung a ɓajonglong ma Megiddo.23Aɓantah tah Murung Josiah, le murung na yi denlah le, "Pusang bah, ate atigna ngah pye dudung." 24Nina'agh denlah le pushi a ye nyeh-guwo-piri, le tighi a muri nyeh-guwo-piri maɓih. Le wori Jerusalem, beh ni ki wuh ngha. A lingshi ankiliya le akah yi. Judah ni Jerusalem kwa gon Josiah.25Jeremiah gon Josiah; aɓatuhngya abuna ni amehna gon Josiah ha nikyari. Ke angya ni ke ɗigha a Israel; nshinna, le a nyongli yang ari angya goniyo.26Ate ke agipagna mama kon Josiah agh, ni agimaɓorna le ni pag yarata agh ihni pag gah anyongla agigilla le Yahweh agh- 27apagha le, logha kundunna kena malla le, a nyongli na yang a giɓomteng le amurung Judah ni Israel.
1Le abeni nje agh tol Yehowahaz muna Yosiya pi murung a Urishalima a tukushi teri. 2Yehowahaz ngha ni bogho wuramwoh pur taro ni billa ngha kunbangni apani murung ngha, nong murung shinyeri taro a Urshalima.3Murung Masar pushi a murung a Urshalima le tighi atene ih nwa ginje ma talenti dana wurtongno ni gifughna mabangna mwoh. 4Murung Masar pi Eliyakem muna ngi Yehowahaz murung a muri Yahuda ni Urishalima (Le ariyi luli Eliakim zuwa Yehoyakim) Le Necho tol Eliyakim munangi Yehowahaz zuni a Masar.5Yehoyakim ngha ni bogho wura mwoh pur tongno nibilla ngha nongni murung ngha. Le nong murung bogho lum purmwoh a Urishalima pag ga nibotiya agh ashina le Yahweh. 6Le Nebukanezzar, murung Babila zu kumi ni lua le kuri ni ngurinye nono wori a Babila. 7Nebukanezzar teya pona agiri babah ni a liye Yahweh wori Babila le ka tighi a lah murung le Babila.8Ashile agibabah le Yehoyakim ni agibiyene akum ni agh ni agipagna mama ni botiya shini a nyongline yang a gibomtenana le amurung Yahuda ni Israila. Le muni Yekoniya nong murung a tukushi.9Yekoniya ngha ni bogho tombitaro kunbangni kumni murung ngha; nong murung shinyeri taro ni kara lum a Urishalima. Pag ga nibotiya agh ashina le Yahweh. 10Ni kuntabiya murung Nebukanezzar tashi abuna a zu a boli a zuni Babila, ni agimabugha ni a liye Yahweh agh, le a pi muna ngi Zadakiya murung a muri Yahuda ni Urishalima.11Zadakiya ngha ni bogho wuramwoh purmwoh kunbangni nongni murung agh, pag bogho lum purmwoh a murung a Urishalima. 12Pag ganibotiya agh ashina le Yahweh Kulli le. Ni nonshi muri adum Irmiya ba aguntumo le Kulli ya, beni wabteng ni pura kum Yahweh agh.13Zadakiya dashiya tol ,uri ri murung Nebukanezzar, beni tighi kanigira ni Kulli ih guhshi agh. Kemiya Zadakiya tengshi murit, tenshi kunye woro pilnzumiri Yahweh Kulli le aba Israila. 14Deshiya amagula le amala kwa na abwagh agi agha ninya, ni yangha a pag ginbene le abani niyeri Kulliya a nje agh, A bashi na baliye Yahweh ni tigsa a Urushalima agh.15Yahweh Kulli le aka yang tashi bang ni tenana ajibin abakuntumo le amuri amuri ate yangha nishin gienna amuri abaliya ni muri ba dig nghang ngha. 16Keminiya a jol aba kuntumo le Kulli a ten tenana le abunshi muri abakuntumo le Kulli, ha yelula le Yahweh logha muri abaliye ha gubung nya ka pashi agh.17Le Kulli zu eh yang ni murung le AbaKaldiya beni wol luo amuna abuna leyang ni gara buwo a bin Abba, na shin gienna le amuna abuna ko amunangallang, abagula ko aba nyong murung maposhina agh, Kulli payang kwa abih.18Agah a gilliyini liye Kulli agh kwa, magula ni makena, agikumna ni a liye Yahweh ni agikumna ni a liye murung agh ni ama kushiya woriyang kwa a Babila. 19A pishi liye Kulli, a nyaghi gibagna ni kangni Urrushalima, a pishi alamurung a piyi agimabungha ni yeh agh kwa.20Murung pon abeni abbi garabilo agh kwa wori Babila. A pilla a gurole ni amuni ha kunbang murung le aba Farisa. 21Ga pag giri ate waba le Yahweh a kum Irmiya, ha sete nje mah ogboro usulo asaba le. Ogboro usulo asaba le a kumbang ni kwa a juriniya sete bogho wuramwoh purlum mala nina.22Ni beniya a bogho makunduna le Sairus murung Farisa ate waba le Yahweh a kum Irmiya a pagri, Yahweh tengsh bongho le Sairus murung Farisa ha Hamma a nje le kwa, deshiya ye nyongli na. 23"Gahni Sairus murung Farisa waba Yahweh Kulli ni akuliya pah nang murung a muri ngungja kwa. Tignang ih ken baghi lah a Urushalima ni a Yahuda agh. Beni kwa a tiri yong ba liye ni agh. Ih bi Yahweh Kulli layong ih dig niyong ih bi wori nje".
1A yeh bogho ma kunduna le Cyrus, murung Persiya agh, Yahweh ɗungshi tenana le ni pura kun Irmiya agh. Logshi bongho le Cyrus, le gih Cyrus woro a ba kwa agh a njeh le. Ga ni pag ga a nyonglo ni waɓ ɓa; 2"Cyrus, murung Persiya, nah; Yahweh, Kulli le ɓakuli, pah nang anjeh ni kwa a ngunjah agh, le tol lang ih ɓi mɓaghi lah a Urushelima ni Judah agh.3Ɓeni kwa a ntiri aɓwale (Ih ɓi Kulli le ɗig nini) ih ɓi wora Urushelima, mama a Judah agh, lke ɓag lah ate Yahweh, Kulli le Israila, Kulli ni a Urushelima agh. 4Aɓayong ni a kwa njeh egh aɓɓa ki ɗigha a njeh ni a pih aɓayong ma sa agh ka zuni azurfa ni zinariya, ni agi tumo ni agi luwo, ɗeshili ni gipahna vor yahlung ate leh Kulli a Urushelima,"5Le amagula le kunvarre le akahwung ma Judah ni Banyamin, amalah ni aɓa Lawi, ni ɓeni kwa bongho le Kulli doghi le woro a ɓag leh Yahweh, mama a Urushelima agh, a logho. 6Aɓeni kahri yang ngha angnina tumo leyang ni azurfa, agi zinariya, agi maɓonna agiluwo, agi egnjiung, ni agipahna ɓor yahlung.7Cyrus murung Persiya ɗeshiliya pahna agitumo ni mami leh Yahweh ni Nebukadnezar ponno a Urushelima le tigha a leh akuli le ya. 8Cyrus, murung Persiya, tig yang a bih Mithredat ɓa bol gikunna, ɓeni bang yang le pih Sheshbazar, munamurung Judah.9Ga ni pag gogho leyang: akoro ma zinariya woro mwoh pur lum, akoro ma azurfa woro tongno lum, 10akoro magula ma zinariya woro mwoh pur lum, aminkoro ma azurfa 410, ni agitumo ɓaɓa woro tongno lum. 11A yangha kwa 5,400 agi zinariya ni azurfa kwa. Sheshbazar zuni yang kwa ngha aɓeni wora a ɗigna guro a Babilon ngha nyenni a Urushelima.
1Aɓayong nini a kasa njeh ni a ponno wora guro le murung Nebokadnezar agh, aɓeni bollo wori Babilon ngha, aɓayong aɓeni nyerre billa ri lag magula le Urushelima ni a Judah agh. 2A zu ni Zerubbabel, Joshuwa, Nehemiya, Seraiya, Relaiya, Mordekai, Bilshan, Mispar, Bigvai, Rehun, Baanah. Ga ni pag ga a nyonglo abuna le aɓa Israila.3Aminkah Parosh agh: 2,172. 4Aminkah Shefatiyah agh: 372. 5Aminkah Arah agh: 775. 6Aminkah Pahath-Mowab agh, nji bin Jeshuwa ni Jowab agh: 2,812.7Aminkah Elam agh: 1,254. 8Aminkah Zattu agh: 945. 9Aminkah Zakkai ya: 760. 10Aminkah Bani ya: 642.11Aminkah Bebai: 623. 12Aminkah Azgad agh:1,222. 13Aminkah Adonikam: 666. 14Aminkah Bigvai ya: 2,056.15Aminkah Adin agh: 454. 16Abuna le Ater, nji bin Hezekiya: woro ihne pur lum pure tonpur tahro. 17Aminkah Bezai ya: 323. 18Aminkah Jorah: 112.19Abuna le Hashum agh: 223. 20Abuna le Gibbar agh: woro ihne pure lum pur tongno. 21Abuna le Baitalami ya: 123. 22Abuna le Netofah agh: woro ɓahri pur lum pure topur mwoh.23Abuna le Anathot agh: 128. 24Abuna le Azmaveth agh: woro ɓahri pura muri ɓahri. 25Abuna le Kiriyat Arim agh, Kefirah, ni Beyerot agh: 743. 26Abuna le Ramah ni Geba agh: 621.27Abuna le Mikmash agh: 122. 28Abuna le Bethel ni Ai ya: 223. 29Abuna le Nebo agh: woro ɓahri pur lum pura muri ɓahri. 30Abuna le Magbish agh: 156.31Abuna le Elam mamona agh: 1,254. 32Abuna le Harim agh: 320. 33Abuna le Lod, Hadid, ni Ono agh: 725.34Abuna le Jeriko agh: 345. 35Abuna le Senayah: 3,630.36Amalah: aminkah Jedaiyah ma ɓaleh Jeshuwa agh: 973. 37Aminkah Immer agh: 1,052. 38Aminkah Pashhur agh: 1,247. 39Aminkah Harim agh: 1,017.40Aɓa Lawi ya: aminkah Jeshuwa ni Kadmiyel, aminkah Hodeviya agh: woro tahro pur lum pur ihne. 41Aɓa tuh ngyah a bin ɓangKulli, aminkah Asaph: 128. 42Aminkah aɓa lelkunjere: aminkah Shallum, Ater, Talmon, Akkub, Hatita, ni Shobai: kpaɓ kwa 139.43Aɓeni a tigha a pagtumo a bin ɓangKulli ya: aminkah Ziha, Hashufa, Tabbahot, 44Keros, Siaha, Padon, 45Lebanah, Hagabah, Akkub, 46Hagab, Shalmai, ni Hanan.47Aminkah Giddel agh: Gahar, Reayah, 48Rezin, Nekoda, Gazzam, 49Uzza, Paseyah, Besai, 50Asnah, Mewunim, ni Nefusim.51Aminkah Bakbuk: Hakufa, Harhur, 52Bazlut, Mehida, Harsha, 53Barkos, Sisera, Temah, 54Neziyah, ni Hatifa.55Aminkah aguro le Solomon: aminkah Sotai, Hassoferet, peruda, 56Jaala, Darkon, Giddel, 57Shefatiya, Hattil, Pokeret- Hazzebayim, ni Ami. 58A yangha a kpaɓ kwa 392 aminkah aɓeni a tigha ɓi pagtumo a bin ɓangKulli ni aminkah aguro le Solomon.59Aɓeni ɗag Tel Melah, Tel Harsha, Kerub, Addon, ni Immer- keminiya ni a gan ɗum biɓilla leyang pura ri Israila agh- 60kpaɓni aminkah Delaiya, Tobiyah, ni Nekoda agh 652.61Ɗeshiliya, a ntiri aminkah malah agh: aminkah Hobaiya, Hakkoz, ni Barzillai (ɓeni tol ɓamah a ntiri amuna ngalang le Barzillai ma Gileyad le a gori nji ri lulli yang). 62A alla gi nyonglina biɓilla leyang, keminiya ni a kum yang ngha, nina agh a pushina yang a ntiri amalah ih a nyha gerenteng ngha. 63Nina agh magula bol njahli waɓi yang ih ɗigna ni a lih ɗahra ma gerenteng guɓung ngha sete malahni ni Urim ni Thummim ngha agha.64Ngura yang kwa ngha 42,360, 65ni a kpaɓa aguro leyang ni ansahri lah leyang ngha (amama ngha 7,337) ni abuna ni amenah ɓa tuhngyah a bin ɓangKulli (woro tongno ɓahri).66Apiri leyang ngha: 736. Amuna piri leyang ngha: 245. 67Aloggah leyang ngha: 435. Ambuljeng leyang ngha: 6,720.68Ngha a kehni a leh Yahweh a Urushelima agh, amagula le akunvarre pah agipahna ɓor yahlung ate ɓag leh Kulli, ate nyenne a tuhle. 69A pah ari pagha ni a gan ngha ate tumo egh: zinariya a pyeshe koro woro tongno lum lum topur mwoh pura muri woro tongno lum, azurfa ni a pyeshe koro woro tongno lum tongno, ni adagrah le malah woro tongno.70Nina agh amalah ni aɓa Lawi, aɓayong, aɓa tuhngyah bin ɓangKulli ni aɓa lelkunjere, ni aɓeni a tigha ki pagtumo bin ɓangKulli ya ɗigha a lah magula leyang. Aɓayong le Israila kwa ngha a alah magula leyang.
1Shienri ma tonɓahrini a nzumo ni aminkah Israila nyenni a lah magula leyang, ngha ɓayong kpaɓni ninga ɓwa mwoh a Urushelima. 2Jeshuwa muna Jozadak ni amuna ngih amalah, ni Zerubbabel muna Sheltiya ni amuna ngih logho le ɓag deshile ɗahra le Kulli le Israila ate pah ɗahra pingsa ninga mam a nyonglini a gigilla le Musa ɓwale le Kulli ya.3Le a tehshi deshile ɗahre a muri kushi, ate a yang ngha a ɓang ngoɓong le aɓayong ni a njeh egh ya. A pah ɗahra pingsa bin Yahweh ni durubang ni kapolla. 4Ɗeshiliya a billa njibuno ma binɗigna ninga mama a nyongli ya le a pah ɗahra pingsa kyari kwa agh a nji ri gigilla, tumo ma kara ni kwa agh n'ngha a muri kara egh. 5Bil le nina agh, aɗahra pingsa kyari kwa agh ngha nghang, gipahna ate anshienri mapiyo, agipahna ate anjibuno ni Yahweh tig ga le a woro a tigsa agh, kpaɓni agipahna ɓor yahlung ni pura bin aɓeni peh bin Yahweh ya.6A ingna a pah ɗahra pingsa bin Yahweh a kara ma kunduna le shienri ma tonɓahri, ni pagha ni kwa ni sang a ye ɓag bin ɓangKulli ya. 7Nina agh a pahna azurfa a bin aɓa kashi atahli ni aɓa yeri tumo giliyi giri, le a pah gilihna, gi nuhna, ni murun bin aɓa Sidon ni Taya, nina agh ate aka zuni angung cedar a nji salang magula logha Lebanon kehna Joppa, ninga mama Cyrus , murung Persiya tigni a pag ga.8Le a yeh shienri ma ɓahri le bogho ma ɓahri ni nzum zu leyang a leh Kulli a Urushelima agh, Zerubbabel muna Sheltiya, Jeshuwa muna Jozadak, anshile amuna ngih yang amalah ni aɓa Lawi, ni aɓeni nerre a ɗigna guro zu a Urushelima agh ingna a pag tumo. A tigha aɓa Lawi aɓeni ni bogho woro mwoh woro bikuli ya ih ɓi a shin tumo ni a leh Yahweh ya. 9Jeshuwa ni amuni ni amuna tehri, ni Kadmiyel ni amuni (aɓeni aminkah Hodaviya ni ya), ni amuna Henadad ni amuna yang ni amuna tehyang- kwa leyang ngha aɓa Lawi ni- kpaɓa binmona ate shin tumo ni a leh Kulli ya.10Aɓa ɓag giri tig tinna kangna bin gushi Yahweh. Ga ka angni amalah ih ɓi a tangha a yeh dagrah ma saɓna leyang ni njemegula, ni aɓa Lawi, amuna Asaph, ate ɓongshi Yahweh ni nyinyang, ninga mama Dauda, murung woro lagni ya. 11A tuhngyah ɓongsho ni pag makampa bin Yahweh, "Ini ɓa ɓor yahlung! Ogrung njiteng le ri Israila ɗigna ha ke kene." Aɓayong kwa logshi ghiyang ni nghi jollo ki ɓongshi Yahweh ate a tigna tinna bin ɓangKulli ye.12Keminiya dudug le amalah, aɓa Lawi, ni amagula le akunvarre, aɓayong ma yahyina le shinna lah ma kunduna, ngha a tigni tinna leh a njih yang ngha, ɓuah ɓororo. Keminiya aɓayong dudug magjollo pag binmurubang ate bang ɓor ne yang. 13Ate ga agh aɓayong ni gan yeri gih jollo binmurubang ni gih ɓuah le aɓayong, ate aɓayong ngha ki ɓuah ate pag binmurubang magula, ni gih ye ni a ogho a kukwo agh.
1Niɓeniya aɓa shiɓi muri Judah ni Banyamin ɓaɓa ogni ih aɓayong ni wora guro agh ngha niɓeni ki ɓag bin gushi Yahweh, Kulli le Israila. 2Nina agh a kum Zerubbabel ni amagula le akunvarre leyang. Anah yi yang, "Le ih ɓi shi ɓaghi ni yong, ate, ninga yong, Kulli leyong ni sa billa le sa ɗahri logha ri akara ngha Esarhadon, murung Persiya, zuni ni sung a ba agh."3Keminiya Zerubbabel, Jeshuwa, ni anshile amagula le akunvarre le akahyang nah, "Nyong ni ya, keminiya shi sung ni ɗigha ka ɓag leh Kulli lesung, ate shi sung shi ɓaghi ate Yahweh, Kulli le Israila, ninga mama murung Cyrus woro lagni ya."4Nina agh aɓayong ni njeh egh ya wolli ngiri aɓa Judah; a tigha aɓa Judiya ɓang ngoɓong ɓag giri. 5Ɗeshiliya a pih aɓa waɓ gipagna pahbung ate a juhri muri tumo egh. A pag ga a kunbang le Cyrus ni a yeh nongmurung le Dariyus murung Persiya. 6Le a toltinna nongmurung le Artazekzes, a nyongli atigteng a muri aɓa ɗigna Judah ni Urushelima.7A yeh akara le Artazekzes ni Bishlam, Mitredat, Tabeyel, ni aɓihyang nyonglih murung Artazekzes ma Persiya. A nyongli kuntumo egh ni kun Aram le a pilli. 8Rehun magula ɓaluwa ni shimshai ɓa nyongli giri nyongli njinjere ni kehna bin murung Artazekzes a muri Urushelima.9Le Rehun magula le ɓa luwa, Shimshai ɓa nyongli giri, ni aɓihyang, aɓieni ki tuh njuo agh ni aɓa pagtumo le gwannati, aɓa Persiya, abuna ni pura Uruk agh ni Babilon, ni abuna ni pura Susa (ini, aɓa Elam)- a nyongli kuntumo egh- 10le a kpaɓ yang ni aɓeni magula ni magushina Ashurbanipal ponno guro le tigha a tenne a ɗigha Samariya agh, kpaɗni anshile aɓeni a kasa njeh ni nzum ɓanghamuru agh.11Nyonglo kuntumo ni a tutti ya ni ga, "Bin Artazekzes,aguro lo, abuna ni Kasa Njeh ni Nzum Ɓanghamuru agh, nyongli ga: 12Ih ɓi murung yere ih aɓa Yahuda ni pura bino agh zuna a musung a Urushelima ka ɓag lah magula ma tolmurung. A malla tumo garrung nghe le a ye gilla atuhtinne.13Niɓeniya ih ɓi murung yere ih ngha a ɓag lah magula ni ya le a mal garrung nghe ya, ni a uwa ye pah gullo, adaggah ko agi ɗanghina, le gire ka tig pinye ri bin tig gikunna le amurung.14Njiteng ngha ate shi lihna muah ɗolong ma lahmurung, ni ih ɓor yi sung ih shin ɓihya ri murung ngha. Ate muri ga ni ini paghi ke sa tutti ga ate ih shi waɓih murung 15ate a al agiɓomterng nyonglina le tehro le a yeri ih lah magula ma tolmurung ni mama ka tighi murung pinye ni akasa njehle. gire zuna ni agi gangshina bin amurung ni akasa njeh. Logho kikara agh ɗigna tuh tolmurung. Ate ga ni paghi ke a juhri lah magula egh. 16Shi sung ngha sa waɓih murung ih ngha lah magulani ni garrung le gil ri ngha, le guɓung nyha ye ka uwo ate muro a Kasa Njeh ni Nzum Ɓanghamuru agh."17Nina agh murung tahshi gipilla ri Rehum magula le ɓaluwa ni Shimshai ɓa nyongli giri ni aɓihyang a Samariya ni anshile aɓeni a Kasa Njeh ni Nzum Ɓanghamuru agh: "Ih ɓi ololo ɓig ni yong. 18Kuntumo ni ntahshi nghang ngha a pille le a billa nghang ni. 19Nina agh nwarw mpah gi billa le a al le a kumi kikara ih lah magula logshina muri ri amurung, le tolmuri ni logshinjuo pagna a yeh.20Murung magula kwa nongna murung muri Urushelima le yang ngha ni ɗighamuribang a Kasa Njeh ni a Nzum Ɓanghamuru agh. Pah gullo, adaggah, ni agi ɗanghina agh a pahne yang ni. 21Niɓeniya, pahna gibilla ate abuna ni a ɗag tumo le ɓag lah magula nyha sete mpah gibilla. 22Nlel muyong ke ih ɓi njangshi ga agh. Pallang ke nɗag tolmurung ni gullo le tig kpah ari ga lahmurung ka kum ma?23Ngha a billi gi waɓna billa le murung Artazekzes a dum Rehum, Shimshai ɓa nyongli giri, ni aɓihyang ngha, a wor ni kara a Urushelima le a tigha a tenne aɓa Yahuda ɗag te ɓag giri. 24Nina agh tumo ni a leh Kulli a Urushelima agh tangha njeh ha a yeh bogho ma ɓahri le nongmurung le Dariyus murung Persiya.
1Le Haggai ɓa agkuntumo ni Zekariya ɓa agkuntumo, aminkah Iddo, waɓkuntumo a ntiri lulli Kulli le Israila a bin aɓa Yahuda a Judah ni Urushelima. 2Zerbbabel muna Sheltiya ni Jeshuwa muna Jozadak logho le ingna a ɓag leh Kulli a Urushelima ni aɓa agkuntumo ni kurta yang ngha.3Le Tattenai magula bol njahli le Kasanjeh ni Nzum Ɓanghamuru agh, Shethar-Bozenai, ni aɓih zu le nah yi yang, "Yang pah yong gibilla ni ih ɓi mɓag lahni ni meshili agarrung?" 4Ɗeshiliya anah, "Mang pag lulli abuna ni ki ɓag giri ni ya?" 5Keminiya njih Kulli ngha a muri aɓa tenna le aɓa Yahuda le ɓa shiɓi muyang ni gan tehshi yang njahli ya. A yang ngha a lel kuntumo ih ɓi a tahsa bin Dariyus le ate le a nyenni ni yang a muri ga.6Ga ni pag nyonglo kuntumo le Tattenai, magula bol njahli ni a Kasanjeh ni Nzum Ɓanghamuru, ni Shethar-Bozenai ni aɓihni Kasanjeh ni Nzum Ɓanghamuru agh, mama a tahsa bin Dariyus murung ngha. 7A tahshi kuntumo, nyongli ga kehna bin murung Dariyus, "Ih ololo kwa ɓi ɗig mamo.8Ih ɓi murung yere ih shi kehna njinjeh Judah a leh Kulli magula. A wara a ɓaghi ni atahli magula ni angung a tigha a garrung le. Tumo ni ya a wara a paghi yarata le yang ngha ih kum wora dum a bihyang. 9Shi ihli aɓa tenna, "Yang pah yang gibilla ih ɓi a ɓag lahni ni agarrung ni?' 10Ɗeshiliya shi ihlina yang alulli yang ate sa tighi a yere; nina agh alulli abuna aɓeni a muri tumo egh ya a nyonglina yang.11Ninga ni a pillih sung; anah, 'Shi sung ni aguro le mwoh ɓeni ini Kulli le ɓakuli ni ngunjah agh, le shi sung ngha ye sa ɓag lahni a woro a ɓagha abogho dudug ni ɗur ngha murung magula le Israila ɓagni le meshili ya.12Ngho te kwa agh, ngha akahsung tigni Kulli ma ɓakuli yehlula agh, pah yang a bih Nebokadnezah murung Babilon, ɓa Kaldiya, ɓeni ɓihyi lahni le ponna aɓayong wori Babilon ngha. 13Nina te kwa agh, a bogho ma kunduna ngha Cyrus ni murung Babilon ngha, Cyrus pahne sung gibilla ih ye shi ɓag leh Kulli.14Murung Cyrus ye nyenni agi zinariya ni azurfa mama mami leh Kulli ni Nebokadnezah pussa bin ɓangKulli a Urushelima zuni a bin ɓangkuli a Babilon. Nyenna ni yang bin ɓwa ni a gori Sheshbazah, ɓeni tigha magula bol njahli ya. 15Nah yi, "Ponna agi tumo ni. Woro ke tig yang a bin ɓangKulli a Urushelima. Ih ɓi leh Kulli ɓi ɓag ri be."16Le Sheshbazar zuni le tig tuhtinne ate leh Kulli a Urushelima; le a ɓahne, keminiya ni sang a meshiliya.17Niɓeniya poshina yahli murung le, ih ɓi a alli a lah bin tigha agi ma yahyina ni a Babilon ko gibilla ni pura bin Cyrus a pah ate ɓag leh Kulli a Urushelima. Le ih ɓi murung ih tahshi sung bang ni gi waɓna.
1Nina agh murung Dariyus pah gibilla, le a alliyi bang a lah bin tig agi ma yahyina, ba a tigha agikunna nghang ngha, a be a Babilon ngha. 2A lah magula le Ekbatana ni nji kasanjeh Mediya agh a kum giɓomteng; ga ni pag gi nyonglina:3A yeh bogho ma kunduna le murung Cyrus, Cyrus pahna gibilla a muri leh Kulli a Urushelima: Ih ɓi a ye ɓag leh be ate ɗahra, ih ɓi a tig tuhtinne, ih ɓi logho le bikuli be ɗig nonnobung woro tahro, le dahra le woro tahro, 4ni tangsa le atahli magula tahro ni tangsa le angung mapiyo, le ih ɓi ɓaleh n'nwah. 5Niɓeniya nyenni agi zinariya ni azurfa mama mami ɓaleh Kulli ni ya, mama Nebokadnezar ponna a bin ɓangKulli a Urushelima zuni Babilon ngha nyen ni yang a bin ɓangKulli a Urushelima. Nga tig yang a ɓaleh Kulli.'6Niɓeniya Tattenai, magula bol Njinjeh nzum Ɓanghamuru, Shethar- Bozenai, ni aɓihyang aɓeni Njinjeh nzum Ɓanghamuru, a pushi bihyang a be! 7Nɗag tumo leh Kulli ni muri. Magula bolnjeh ni aɓa tenna le ɓa Yahuda ka ɓag leh Kullini a be.8Myang ngi pah gibilla ih ɗigna nga pag ga ate aɓa tenna le ɓa Yahuda aɓeni ki ɓag leh Kulli ni ya: bollo a ntiri agi ɗanghina le murung ni nzum Ɓanghamuru a nwahni abuna ni ate ni a ɗag te pag tumo leyang ngha agh. 9Ga kwa a al ga- muna ndah, anjuh, ko muna njuh ate ɗahra gipingsa bin Kulli ni a kuli ya, nji giri, muah ɗolong, muru njingung, ko murun ari lagha le amalah a Urushelima- mpah aga- abinyang shiɓa nyha. 10Mpag ga ate a zuni ɗahra poshi yahlung bin Kulli ni a kuli ya ni jimmi ate usulo le murung ni amuni.11Nwara mpah gibilla ih ɓeni kwa par gibilla ni ya, ɗigna a suhli ngung gangrah ni leh ya le a shuwe a gyerri ri. Le ɗigna a pil leh kiding ate ga. 12Ih ɓi Kulli ɓeni tig lulli ih ɓi ɗigha be ya, ɓi tig murung ko aɓayong aɓeni logshi bihyang ate shiɓi pag tumo ni gibilla ni ya, ko te ɓihyi leh Kulli ni a Urushelima agh. Mini, Dariyus, pahna gibilla ni. Ih ɓi a billi ni paghi yarata!"13Le ate gibilla ni Dariyus murung tahshinih, Tattenai, magula bolnjeh ni Njinjeh Nzum Ɓanghamuru agh, Shethar-Bozenai, ni aɓihyang, pagna ga kwa murung Dariyus tighi yang ngha. 14Nina agh aɓa tenna le aɓa Yahuda ɓag giri ni kunɓuhro a nji ri waɓkuntumo le Haggai ɓa agkuntumo ni Zekariya minkah iddo. A meshilina ɓag giri leyang pyerari gibilla le Kulli le Israila ni a nji ri gibilla le Cyrus, Dariyus, ni Artazekzes murung Persiya. 15A meshilina leh a yeh kara ma tahro le Adar, a yeh bogho ma topur mwoh ma nongmurung le Dariyus.16Aɓayong le aɓa Israila, amalah, aɓa Lawi, ni anshile aguro pag binmurubang ni tigsa ni a tigni leh Kulli ya. 17A pahna andah woro tongno, agamnjuh woro tongno, amuna njuh woro tongno ihne ate tig leh Kulli sa. Aboro mbul lumpur ɓahri ni a pah ate gipahna lag gimasihra ate Israila kwa, mwohni kwa agh ate muri kunburi le Israila. 18Ɗeshiliya a tigha amalah ni aɓa Lawi ih ɓi a pagtumo angnai ari yang ate tumo le Kulli a Urushelima, ni nga mama a nyonglini a giɓomtenana le Musa agh.19Nina agh aɓeni wora guro agh pag binmurubang a yeh kara ma lumpur ihne le shienri ma kunduna. 20Amalah ni aɓa Lawi lagna ri yang. A yangha kwa gerenteng. Le a tuhnghih agi pahna ɗuhro bwoh ate muri aɓeni kwa a wori tumo guro agh, kpaɓni muyang.21Aɓa Israila ɓaɓa aɓeni lih nyamah ɗuhro agh a yangni a nyerra a tumo guro le koriyina muyang a ri agi ma dahɓi le aɓayong ni a njeh egh ya le a al Yahweh, Kulli le Israila. 22Ni binmurubang ni a pagni Njibuno le Brodi ni njibongho nyha ri ya agh ma akara tonpur ɓahri, ate Yahweh zuni ni yang ni binmurubang ni pil yahli murung Assiriya ate tengshi abung ri tumo a leh, leh Kulli le Israila.
1Niɓeni a nzum ga agh, a kunbang nongmurung le Artazekzes murung Persiya agh, Ezra pura Babilon. Akahyi Ezra ni Sereiyah, Azariya, Hilkiya, 2Shallum, Zadok, Ahitub, 3Amariya, Azariya, Meraiyot, 4Zerahiya, Uzzi, Bukki, 5Abishuwa, Finehas, Eliyazar, ɓeni muna Haruna malah magula agh.6Ezra pura Babilon le ini ɓa yeri nyongli giri ni a gigilla le Musa ni Yahweh, Kulli le Israila, woro pah agh. Murung pahne ga kwa ihlibang teɓi ya ate bih Yahweh ngha nini. 7Ɓaɓa le aminkah Israila ni amalah, aɓa Lawi, aɓa tuhngyah ma bin ɓangKulli aɓa lelkunjere, ni aɓeni a tigha a pagtumo a bin ɓangKulli ya wora Urushelima a yeh bogho ma tonɓahri le murung Artazekzes.8Bil bang Urushelima a shienri ma tongno, le bogho ma tonɓahri le murung nghe. 9Ɗag Babilon a kara ma kunduna le shienri ma kunduna. A kara ma kunduna le shienri ma tongno ni billi bang a Urushelima, logha ri kunbang ni bih Kulli ngha nini ya. 10Ezra tigna yahli te alliyi gigilla le Yahweh, le paghi ni alliyih gigilla ni gibilla a Israila.11Ga ni pag kuntumo gi nyonglina ni murung Artazekzes pih Ezra malah, ɓa nyongligiri, ɓa nyongligiri atenana le alagbang le Yahweh, ni agigilla ate Israila. 12Murung Artazekzes, kehna bin Ezra malah, ɓa nyongli gigilla le Kulli ni a ɓakuli ya: 13Myang ngi pah gibilla ih ɓeni kwa a ntiri aɓa Israila a njeh lang- kpaɓni amalah leyang ni aɓa Lawi- aɓeni alla ka wora Urushelima agh ih ɓi a wor ni weh.14Meng, murung, ni aɓa peng gi waɓna muri agiri, tahshina yong kwa ate al bang a muri ga kon Urushelima ni Judah billa ri gigilla le Kulli leyong, mama ini a bihyong ngha. 15Nga zuni azurfa ni zinariya ni murung ni aɓa pih muri gi waɓna pah nieh bin Kulli le Israila, ɓeni bin ɗigna le ngha a Urushelima agh. 16Mpah azinariya ni azurfa ni mkum mo a kasanjeh Babilon ngha, kpaɓni gipahna ɓor yahlung ni aɓayong ni amalah pah nieh ate ɓaleh Kulli a Urushelima agh.17Nina agh mpag tumo ni bollo egh nkura andah, agamnjuh ni amuna njuh, ni gipahna njigiri, agipahna nuhna. Nɗahri ni yang a muri deshile ɗahra ni a leh Kulli leyong a Urushelima agh. 18Mpag ni anshile azurfa ni zinariya ga kwa nshina ɓonna bin yong ni amuna tehyong, ate poshi yahli Kulli leyong.19Ntigha agi tumo ni a pahyong nieh a dumi ate tumo ma ɓaleh Kulli a Urushelima. 20Ga te kwa ɗeshili a alla ate ɓaleh Kulli nga al agh, nweh a ntiri bin tigbollo ma lahmurung.21Meng, Artazekzes, pahna lagbang a bin aɓa tigbollo ni a Kasanjeh ni Nzum Ɓanghamuru, ih ga kwa Ezra malah, ɓa nyongli giri le gigilla le Kulli ni a kuli ya, ihli bang a bin yong a pihne kwa, 22ha kehna woro tongno azurfa ma talents, ni muh njingiri akoro woro tongno, muru njingun aduh woro tongno, ni aduh murung woro tongno, ɗeshili ni muah ɗohlong ni logle a pyeshi ya agh. 23Ga kwa pura ri gigilla le Kulli ni a kuli ya, mpaghi ni pahmurung ate leh. Ate palang ke yehlulla le ka zu a muri njeh le murung ni amuni?24Shi sung ngha sa waɓih yang ih ɗighamuribang nyha ka tigha a pahgulo, ko adaggah ko giɗanghina a muri malah, ɓa Lawi, ɓa tuhngyah, ɓa lelkunjere, ko a muri aɓayong ni a tigh ki pagtumo a bin ɓangKulli ni aguro ni a leh Kulli ni ya.25Ezra, ni yeriteng ni Kulli woro poh agh, aka tahriyi aɓa waɓnjuoh ni ava tuhnjuoh ate waɓih aɓayong ni kwa a Kasanjeh ni Nzum Ɓanghamuru agh, ni ari paghi aɓeni kwa yeri agigilla le Kulli leyong ngha tumo agh. Ɗigna ɗeshili nga aliyih aɓeni ni yeri gigilla leyong ngha agh. 26A temuri ɓeni kwa ki shiɓi bil gigilla le Kulli leyong ni gigilla le murung ngha- ih ɓi a tuh njuoh a muri ni kara, gor le ma nluo ko piriya a njeh ko agha agikunna le ko ɗigna kuro.27Mossoni ni Yaheh, Kulli le akahsung, ɓeni tigha aga kwa a yahli murung ate gushi leh Yahweh a Urushelima agh, 28ni ɓeni ɗumna ogrung njitengle a binang a dum murung ngha, aɓa pih gi waɓna, ni amagula aɓa pagtumo. Bih Yahweh Kulli lang, tengshi nang, le mkpaɓna aɓayong ma gushina a ntiri Israila ih ɓi a wor ni meng.
1Aɓeni ni pag amagula le ɓa leh akahyang, le ga ni pag biɓilla le aɓeni ɗag Babilon ni meng a kunbang murung le Artazekzes. 2A ri aminkah Finehas agh, Gershom. A ri aminkah Ithamar agh, Daniyel. A ri biɗilla le Dauda agh, Hattush. 3A ri biɓilla le Shekaniya, ɓeni pura ntiri aminkah Parosh agh, Zechariya, nini ya abuna ni a bangha a biɓilla le ya 150.4A ri aminkah Pahat-Mowab agh, Eliyehonai muna Zerahiya le nini abuna woro tongno ɓahri. 5A ri aminkah Zattu agh, Ben Jahaziyel le nini ya abuna woro tongno tahro. 6A ri aminkah Adin agh, Ebed muna Jonathan nini ya a bangna abuna woro ɓahri pur lum. 7A ri aminkah Elam agh, Jeshaiya muna Athaliya le a nini ya a bangna abuna woro tongno tahro pur lum.8A ri aminkah Shephatiyah agh, Zebadiya muna Micheal ni abunani nini ya woro ihne. 9A ri aminkah Jowab agh, Obadiya muna Jehiyel ni abunani nini ya a bang yang 218. 10A ri aminkah Bani ya, Shelomit muna Josifiya ni abunani nini a bang ngha 160. 11A ri aminkah Bebai ya, Zekariya muna Bebai ni abunani nini a bang ngha woro mwoh pure topur tahro.12A ri aminkah Azgad agh, Johanan muna Hakkatan ni abunani nini a bang ngha 110. 13Aɓeni aminkah Adonikam ni ya zu ni nzumo. Alulli yang ni ga: Elifalet, Jewul, ni Shemaiya ni abuna ni zu ni yang worotahro agh. 14A ri aminkah Bigvai agh, Uthai ni Zakkur ni abunani nini a bangha woro tahro pur lum agh.15Mkpaɓna aɓa gingbiri bil muru ni ki kah Ahava, le shi ɗamma be ma kara tahro. Mbilla aɓayong nghe ni amalah, keminiya a be ya ni ngan nkum ɓeni ɓa Lawi ni ya. 16Nina agh ntahshi Eliyazar, Ariyel, Shemaiya, Elnathan, Jarib, ni Elnathan ni Nathan, Zechariya, ni Meshullum- aɓeni amagula ni ya- le Joiyarib ni Elnathan- aɓeni aɓa aliyi ɓayong giri ni ya.17Mama kpah nghang ngha ntahshi yang bin Iddo, magula ni Kasifiya agh. Nwaɓne yang ga nwaɓih Iddo agh ni aɓwale ya, aɓa pagtumo ni a bin ɓangKulli ni ki ɗigha a Kasifiya agh, ini, ate tahshi sung bang ni aguro ate leh Kulli.18Nina agh a nji bih Kulli maɓonna agh, a tahshine sung bang ni ɓwa lulli ih Sherebiyah, ɓayong ma yeriteng. Ini minkah mahli muna Levi le Israila. Zu ni amuna buna ni amuna tehri lum pure tonbi tahro. 19Hashabiya zuna nini. Ɗeshiliya Jeshaiyah ngha nghang, mwoh a ntiri aminkah Merari, ni amuna tehri ni amuna yang, a yangha kwa abuna woro mwoh. 20A ntiri aɓayongni a tigha ka pagtumo a bin ɓangKulli, aɓeni Dauda ni amagula aɓa pagtumo le pah ih ɓi a paghi aɓa Lawi tumo agh: 220, ɓeni kwa agh a goti ni lulli.21Le nwaɓah ih ɓi a gonno a Ɓanghanuru Ahava ate shi nongshi musung a njeh a kundum Kulli, ih shi al njere ma huwar ni pura bini ya a bin sung, ama kyenina lesung, ni agikunna lesung kwa. 22Mpagna iriɓiyina ri ihli murung ate aɓa luwa ko aɓa kogpiri ih ɓi a lel sung ri aɓa shiɓi murung ni sa kum kwa agh a njere agh, ngha shi wara shi waɓih murung, 'Bih Kulli lesung ngha muri ɓeni kwa alli ate gi maɓonna agh, keminiya masso le yehlulla le ngha muri ɓeni kwa jangshi ya.' 23Nina agh shi gonna ni al Kulli a muri ga, le ogna jimma lesung.24Mama kpah nghang ngha ntariyina abuna lumpur ɓahri a ntiri aɓa tumo malah: Sherebiyah, Hashabiyah, ni amuna tehyang lum. 25Mpyeshina ate muyang azurfa, zinariya, ni agitumo ni agi pahna ate leh Kulli ni murung, aɓa pih gi waɓna ni aɓa tumo, ni israila kwa woro pah nieh ya.26Nina agh mpyeshine yang talent ma azurfa 650, agi tumo ma azurfa talent woro tongno, woro tongno talent ma zinariya, 27akoro woro mwoh ma zinariya mama a kpaɓ yang kwa le egnjiung le kehna kilo tonpur tahro ni nshile ya, ni aminkoro ma tagulla ma gogrina ninga zinariya ma konna.28Le nah yi yang, "A tigna yong sa bin Yahweh, ni agi tumoni ɗeshili, le a zinariya ni azurfa agipahna yahlung poshina ni bin Yahweh, Kulli le akahyong. 29Nlel yang ni tig yang ha sete mpyeshi yang a dum aɓa tumo malah, aɓa Lawi, ni amagula le akunvarre le akah le Israila a Urushelima a kangna ni a leh Kulli ya." 30Amalah ni aɓa Lawi agha le pyeshi azurfa, zinariya, ni agi tumo ate pon yang kehni Urushelima, a leh Kulli lesung.31Shi ɗag Ɓanghamuru Ahava a kara ma lumpur ɓahri le shienri ma kunduna ate wora Urushelima. Bih Kulli lesung ngha musung; lella sung a ri aɓa shiɓi murung ni aɓeni tolla ka nongsung a njinjere ya. 32Nina agh shi ingnina Urushelima le shi ɗig nghang akara tahro.33Le a yeh kara ma ihne ya azurfa, zinariya, ni agi tumo agh a pyeshi yang a leh Kulli lesung, a bih Meremoth muna Uraya malah. Nini ya Eliyazar muna Finehas, Jozabad muna Jeshuwa, ni Noadiya muna Binnui ɓa Lawi. 34Dungro ni gogho le ga kwa agh a yerine. Dungro egh kwa agh a nyongline a kunbang nghe.35Aɓeni ɗag tumo guro nyer agh, aɓayong ni a ponno a wori guro agh, pah ɗahra gipingsa bin Kulli le Israila; ademdah lum pur ɓahri ate Israila kwa, agamnjuh woro ihne pur lum pure topur mwoh, amuna njuh woro tahro pur lum pure tonɓahri, ni aboro mbul lum pur ɓahri ate ɗahra lag gimashihra. 36Le a pah gibilla le murung a bin amagula ɓa tumo le murung ni amagula bolnjeh ni a Kasanjeh ni Nzum Ɓanghamuru agh, le a angni aɓayong ni leh Kulli.
1Ngha aga malli pag ri yang ngha, aɓa tumo zu kum mang le nah, "Aɓa Israila, amalah, ni aɓa Lawi ni koriyi muyang ri aɓayong ni anjeh ni agima nangna: aɓa Ka'anan, aɓa Hittiya, aɓa Feriziya, aɓa Yebushiya, aɓa Ammon, aɓa Mowab, aɓa Masar, ni Amoriya. 2Ate a tolla amuna ngalang ni amuna buna leyang, le a jallah aɓayong ma gerenteng ni aɓayong ni anjeh egh ya, le amagula ni aɓa tumo ni dum a gi shingri njiteng ni."3Ngha n'ogni ga agh, sahn dagrah lang ni dagrah magula lang, n'uɓyi nyommurang ni bnyom kunang, ni ɗigha njeh, irhrung ɓihyina. 4Aɓeni kwa koshiyo a ri atenana le Kulli le Israila a muri gi shingri njiteng le aɓeni a pon ngha kpaɓa binang ngha nɗigni a iriɓihyina ha ɗahra ma kapolla agh.5Keminiya a kunbang ma ɗahra ma kapolla agh nlogho a bin ɗigna nongshi murung a dagrah ma sahnina lang, le ngungha njahli nlogshi beng bin Yahweh Kulli lang. 6N'nah, "Kulli lang, Mpagna iriɓihyina a logshi kundum mang bino, ate agimashihra lesung ni ɓuhro a murang ni tengshihra lesung ni gulo kehna kuli ya.7Logha ri akara le akahsung ha zuni niɓeniya shi ɗigna a ngih tengshihra. A yeh gimashihra lesung ni, a pahni amurung lesung, ni amalah lesung a bih amurung le ngunjahni, a bin garabwoh, bin ɗigna guro, ni a bin ponno ni akundum iriɓihyina, ninga mama shi sung nghani ni kyari ya.8Ngho kwa agh a minkunbang fittong ngha, shin gi-enna le Yahweh Kulli lesung zuna a ɗagsung anshile aɓɓa le ni pahsung kusung tangha a bin ma gerenteng le. Ga ngha ate ih Kulli lesung ih tuh njihsung ate pahsung usulo fittong a ri tumo guro lesung. 9Ate shi sung ni aguro, keminiya Kulli lesung ni njangshi ni sung a tumo guro lesung ngha. Nina agh ɗumna ogrung njiteng le a bin sung a dum murung Persiya. Pahne sung masso mapiyo ate ɓag leh Kulli lesung ni logshi ba ɓihyi ya, le wara pahsung garrung ma ɗigna ololo a Judah ni Urushelima.10Kemini niɓeniya, Kulli lesung, mang sa waɓɓa a nzum ga? Shi jangshina alagbang lo, 11alagha ni a woro a pih aguro lo aɓa agkuntumo, ngha a nah ni, "Njehni nga ingana nga ag ga njeh ma gerenteng ni ya. Ɓihyina ri a nji bin aɓayong ni a yeh ya ni agipagna ma nangna leyang. A ɗungshine logha kuni kehna ri mamona ni agi ma bara leyang. 12Nina niɓeniya, ka pah amuna ngalang a bin amuna buna leyang; ke ih ɓi ntol amuna ngalang ate amuna buna leyong, le ke ih ɓi n'al ololo leyang ni gi angna agh, nina agh ate nga ɗig ni masso ni lih gimaɓonna ni njeh egh ya, nina agh ate nga tigha amuna yong ka kumi a kunbang ni kwa agh."13Ngho kwa agh a nzum ga kwa zu a musung ate agipagna gimashihra lesung ni ngih tengshihra lesung- logho ngha a weh, kulli lesung bolla ga ka pyeri ni gimashihra lesung ni ɗagsung shi ɗigha anshile ni aɓɓa- 14ɗeshiliya sa ɓun alagbang lo ni jallayi anjuwula ni aɓa gima nangna ni? Ni awo pag yehlulla ni piriyi sung nina agh le anshile nyha, mwoh nyha ka aɓɓa?15Yahweh, Kulli le Israila, awo ni njiteng, ate shi uwona aɓeni aɓɓa ha zuni ni kyari. Shina! Shi sung ngha a dumo a tengshihra lesung, ate mama ɓwa nyha ka tangha dumo ate muri ga agh.
1Ngha Ezra jimni ni waɓkun ngha, kpah njahli a dum leh Kulli le ɓuah. Ngih buno kpaɓa le abuna le aɓa Israila, amenah, ni amuna kpaɓa bini, ate avayong ngha ki ɓuah dudug. 2Shekaniya muna Jehiyel le aminkah Elam nah yi Ezra, "Ni shi ɗum njiteng bin Kulli lesung ngha le shi tigna amah njeh ma sa lah a ntiri aɓayong ni njeh egh ya. Kemini ningo te kwa agh, nshile tig yahlung ngha nghang te Israila.3Nina niɓeniya ih ɓi shi tig ogrung ntiri sung ni Kulli lesung ate piriyi amenah kwa ni amuna yang a nji ri gi waɓna le MurungKulli ni agi waɓna le aɓeni ki koshiyo ate alagbang le Kulli lesung, le ih ɓi a paghi nji ri gigilla. 4Logho, ate ga ngha te muro ate pagha, le shi sung ngha ni weh. Tengshi ro le a pag ga."5Nina agh Ezra logho le tigha aɓa pagtumo malah, aɓa Lawi, ni Israila kwa ogrung ka pag tumo a njinjere ni. Nina agh a yangha kwa agh a tolla kaniyi giri. 6Le Ezra logho a leh Kulli le woro a kangna le Jehohanan muna Eliyashib. Ni lih brodi guɓung ko nuh muru guɓung ngha, ate yangha ih gonno a muri shingri njiteng le aɓeni woro a tumo guro agh.7Nina agh a tahshi kuntumo a Judah ni Urushelima a bin aɓayong ni kwa nyerra a tumo guro agh ih ɓi a kpaɓa a Urushelima. 8Ɓeni kwa ni zu a ntiri akara tahro pyerari gi waɓna ni pura bin aɓa pagtumo ni aɓa tenna a agh- ih ɗag agikunna le kwa, ni pushi a ntiri ngih kpaɓa le aɓayong aɓeni nyerra a tumo guro agh.9Nina agh abuna le Judah ni Banyamin kpaɓa a Urushelima a yeh kara tahro. Ngha a yeh shienri ma topur ihne ni a yeh kara ma woro mwoh le shienri ye. Aɓayong kwa ɗigha a dum minjah a leh Kulli, ki koshiyo ate tenana ni ni ate amurukuli. 10Ezra malah logho le nah, "A yong kanangiri yong ngha mpagna gi magshi njeh leyong. N'nɗigna ni amenah ma sa nina agh ate nga ɓuhri tengshira le Israila.11Kemini niɓeniya nwaɓkun yong bin Yahweh, Kulli le akahyong, le mbil ɗengse le. Nkoriyi muyong ri aɓayong ni njeh ya ni a ri amenah kun ma sa."12Kpaɓa leyang kwa agha ni gihyong ɓororo, "Sa pag ninga mama a waɓ ɓa. 13Ngho te kwa agh, aɓayong ngha nghang dudug, le kunbang nyah le murukuli ni. Shi nyha ni masso tangha a nji bang ngha, le ga agh tumo ma kara mwoh ko ɓahri ni ya, ate shi pagna ngih gimashihra a teng ni.14Nina agh le ih ɓi aɓa tumo lesung tangha tuhkushi kpaɓe kwa. Le ih ɓi abuna aɓeni tigha amenah ma kun sa a yeh alah magula lesung ngha a zu a ri kunbang ni aɓa tenna le alah magula ni aɓa waɓnjuoh le alah magula ka pah yang ha sete ngih yehlulla le Kulli lesung ka ɗagni sung ngha." 15Jonathan muna Asahel ni Jahzeya muna Tikvah ni kurtye ga agh, ni Meshullam ni Shabbathai ɓa Lawi kuratye ga.16Nina agh aɓayong aɓeni nyerra a tumo guro agh pagna ga. Ezra malah tariyi abuna, amagula a lah ni kunvarre le akahyang ngha- a yangha kwa ri lulli yang, le a bil tuhkushi teng ngha a yeh kara ma kunduna le shienri ma lum. 17A ri kara ma kunduna le shienri ma kunduna agh a malla yeri abuna ni ɗigni amenah kun ma sa agh.18A ntiri aminkah amalah aɓeni ɗig ni amenah aɓayong ma sa agh. A ntir aminkah Jeshuwa muna Jozadak ni amuna tehri aɓa Maaseiyah, Eliyazar, Jarib, ni Gedaliya. 19Nina agh a tolla a piriyi amah yang ih ɓi a woro. Ate a yangha ni tengshira agh, a pahna njuh a ntiri ɓaluwo leyang ate tengshihra leyang.20A ntiri aminkah Immer agh: Hanani ni Zebadiya. 21A ntiri aminkah Harim agh: Maaseiyah, Iliya, Shemaiyah, Jehiyel, ni Uzziyah. 22A ntiri aminkah Pashhur agh: Eliyonai, Maaseiyah, Ishmail, Nethanal, Jozabad, ni elasah.23A ntiri aminkah aɓa Lawi ya: Jozabad, Shimei, Kelaiyah- ini, Kelita, Pethahiya, Judah, ni Eliyazar. 24A ntiri aɓa tuhngyah agh: Eliyashib. A ntiri aɓa lelkunjere ya: Shallum, Telem, ni Uri. 25A ntiri anshile aɓa Israila agh- a ntiri aminkah Parosh agh: Ramiyah, Izziyah, Malkijah, Mijamin, Eleyazar, Malkijah, ni Benaiyah.26A ntiri aminkah Elam agh: Mattaniyah, Zechariyah, Jehiyel, Abdi, Jeremoth, ni Iliya. 27A ntiri aminkah Zattu agh: Eliyonai, Eliyashib, Mattaniyah, Jeremoth, Zabad, ni Aziza. 28A ntiri aminkah Bebai ya: Jehohanan, Hananiyah, Zabbai, ni Athlai. 29A ntiri aminkah Bani ya, Meshullam, Malluk, Adaiyah, Jashub, Sheyal, ni Jeremoth.30Antiri aminkah Pahath- Mowab agh: Adna, Kelal, Benaiyah, Maaseiyah, Mattaniyah, Bezelel, Binnui ni Manasseh. 31A ntiri aminkah Harim agh: Eliyezer, Ishijah, Malkijah, Shemaiyah, Simeyon, 32Banyamin, Malluk, ni Shemariyah.33A ntiri aminkah Hashum agh: Mattenai, Mattattah, Zabad, Elifelet, Jeremai, Manasseh, ni Shimei. 34A ntiri aminkah Bani ya: Maadai, Amram, Uyel, 35Benaiyah, Bedeiyah, Keluhi, 36Vaniyah, Meremoth, Eliyashib,37Mattaniyah, Mattenai, ni Jaasu. 38A ntiri aminkah Binnui ya: Shimei, 39Shelemiyah, Nathan, Adaiyah, 40Maknadebai, Shashei, Sharai,41Azarel, Shelemiyah, Shemariyah, 42Shallum, Amariyah, ni Yusufu. 43A ntiri aminkah Nebo agh: Jeyel, Mettithiya, Zabad, Zebina, Jaddai, Joyel, ni Benaiyah. 44A yangha kwa ni ya a tolla amenah ma kun sa le a kumna amuna ni aɓaɓa leyang.
1Atenana le Nehemiya muna Hakaliya: Niɓeniya gire pag giri a yeh shienri le Kislev, a yeh bogho ma woro mwoh, ngha myang a lah magula le Susa agh, 2ih mwoh a ntiri amuna tehrang, Hanani, ni abuna ɓaɓa ni pura Judah agh zu, le n'ihli yang ate muri aɓa Yahuda, anshile ni aɓɓah, aɓeni aɓɓa ri tumo guro agh, ni temuri Urushelima.3Anah nghang, "Aɓeni a kasa njeh aɓeni aɓɓa uwor a ri tumo guro agh ngha a gani magula ni iriɓihyina ate garrung le Urushelima a wamne a sokkoh, le akunjere le ya a tigna gishe ri yang."4A kunbang nghe ni n'ogni atenana ni ya, nɗigha njahli mɓuah, le ha ma akara dudug yahlang tang gan nang le ngonno ni jimmah bin Kulli ɓakuli. 5Le n'nah, "Kukushi, njimno, Yahweh, Kulli le ɓakuli, Kulli ɓeni gulo ni ɓorro, ɓeni ki tig ogrung ni tang anjiung le ri aɓeni ih agnjih yang ni bol alagbang le.6Ih ɓi njioh logshi ri le ih ɓi a tehshi kiro nina ate aka og jimmah le guro lo ni ngi jimni duh ni ɓakara a dumo ate aɓa Israila aguro lo. Myang ngi waɓ gimashihra le aɓa Israila mama shi pag wo agh. Kpaɓni meng ni leh tehrang pagna gimashihra. 7Shi pagna ga mashihra ni ya a ro, le ni shi bol alagbang, agigilla, ni agi billa ninga mama a lagni guro lo Musa agh.8Kukushi ɗengshi tenana ni a lagni guro lo Musa agh, 'Ngha ni pag ga njiteng ni ya agh, nga meshiyi yong a ntiri aɓayong, 9keminiya ngha n'nyerra binang le mbilla alagbang lang ni pag yang ngha, ko ke aɓwale yong ngha a meshiyina yang anjeh kukwo, nga kpaɓ yang be le nga zuni yang bogho a ba nworo ntollo nga tig lullang ka uwo nghang ngha.'10Niɓeniya a yangni aguro lo ni aɓwalo, aɓeni a assa ni ngih gulo lo ni bwoh ma dungrina. 11Kukushi, njimno, MurungKulli, ih ɓi a tehshi kiro ri jimmah le guro lo ni a ri jimmah le aguro lo aɓeni pashi yahli yang ri gushi lulo agh. Niɓeniya pah dumposhina bin guro lo ni kyari, le a pih shin gi-enna a njih ɓeni." Myang ngi pagtumo le ɓa bolkorobang bin Murung.
1A yeh shienri ma Nisan, a yeh bogho ma woro mwoh le Artazekzes murung, tahriyi amuru njihngung, le ntol murunjih ngung nghe le mpih murung. Niɓeniya ni mpa pagni yehlula a dumi ya. 2Keminiya murung nah nghang, "Pallang ke kundumo ki ɗum yehlula? Ni a pur ɓa konno agh. Ga ka ɗig gikonna a yahlung. Le ngoɓong wollang dudug.3Nah yi murung, "Ih ɓi murung ɗig njah ha ke kene! Ni yellang ni ke kundumang ni ki ɗum yehlula agh? Lah magula, ba ni nkilliya le tehrang ngha, nongna ɓihya, le akunjere le ya gishe lih ne.4Le murung nah nghang, "Mang awo alla ih ɓi mpag ga?" Nina agh jimmah bin Kulli le ɓakuli. 5Mpil yi murung, "Ngha murung shinne ɓor yi ya, le ngha guro lo pagna gima ɓonna a njioh agh, a gan tuttang a Judah, a lah magula le nkilliya le tehrang, ate mɓaghi." 6Murung pil nghang (ni mahmurung ngha osso ɗigha kahri), "Ha ni yebbang ni aka ɗigni be le ni yebbang ni aka nyenni?" Murung pagna binmurubang ni tuttang ngha pahni kunbang ni ntol agh.7Le nah yi murung, "Ngha pashina yahli murung le, ih ɓi a peng kuntumo ate amagula bolnjeh ni a Kasanjeh ni Nzum Ɓanghamuru agh nina agh ate aka nɗura kasnjeh leyang ngha ngi ka Judah agh. 8Ih ɓi kuntumo ɗigha ate Asaph ɓa lel ɓalusung le murung, ate mama ih ka peng angung ngilli angung gangrah le akunjere le lah magula gyaɓ ni bin ɓamgKulli, ni ate garrung le lah magula egh, ni ate lah mama nga ɗig nghang ngha." Nina agh ate bung maɓonna le Kulli ni a murang ngha, murung pah nang aga n'al agh kwa.9Nzu a bin amagula bolnjeh ni a Kasanjeh ni Nzum Ɓanghamuru agh le mpah yang kuntumo le murung. Niɓeniya murung tuttina ni meng amagula le ɓaluwa ni aɓa kogpiri. 10Ngha Sanballat ɓa Horoni ni Tobiyah guro le ɓa Ammon ogni ga agh, bang ni botti yang ih ɓwa zuna ɓeni ki alla ka angni aɓa Israila agh.11Nina agh nzu a Urushelima le myang be akara tahro. 12Nlogni duh, meng ni abuna fittong ni meng. Ni nwaɓih ɓung ga kulli lang tigha a yahlang ih ɓi mpagha ate Urushelima agh, Giluwo nyha nghang a beng sa, uwor mama mwoh ngi kog ga.13Mpur ni duh a nji ri Kunjere Ɓongrong, ki shin Tuhmuru le Agugbah ni a bin Kunjere Kidding, le mfashi garrung le Urushelima, mama wanghina njahli ya, ni akunjere ma angung ni gishe pingshiya. 14Le nwora ri Kunjere Le Sahghamuru ni ri Guguri le Murung. Bin ma ɓongrong bin giluwo ni kog wo ngi ɗuri ya.15Nina agh wor ni duh egh a nji ɓongrong le mfashi garrung nghe, le nyerre zu ingna nji ri Kunjere Ɓongrong. 16Nina agh nyenna. Amurung ni yeri ba wor nghangngha ko ga mpag ga, leni sang te nwaɓih aɓa Yahuda ni ye, ko amalah, ko aɓa gushina, ko amurung, ko anshile aɓayong ni pag tumo ye ya.17Nah yi yang, "Nshinna gigangshina ni shi sung ngha a yeh ya, pagha ni Urushelima nongni juhri ya le akunjere le ya a pingshina yang ni gishe. Nzu, ih ɓi ye shi ɓag garrung le Urushelima, nina agh ni shi uwa ye kum iriɓihyina agh." 18Nwaɓne yang ih bung maɓonna le Kulli lang ngha murang le ɗeshiliya a muri atenana le murung ni woro waɓ ɓang ngha. Anah, "Le ih ɓi logho ni ɓagha." Nina agh a tengshi abih ari yang ate tumo ma ɓonna egh.19Keminiya ngha Sanballat ɓa Horoni, ni Tobiyah guro le ɓa Ammon, ni Geshem ɓa Arabiya ogni teɓi ya, a jolla sung ni jen sung, le anah, "Mang nga pagha? Nga tol muyong ri murung le? 20Le mpil yi yang, "Kulli le ɓakuli ka pahsung dumposhina. Shi sung ni aguro le, le sa logho sa ɓaghi. Keminiya nga nyha ni gikunna a yeh ya, kummurung nyha, le gi bolla biɓilla nyha a Urushelima agh."
1Le Eliyashib malah magula logho ni amuna tehri amalah, le a ɓag Kunjere le Anjuh. A tighi sa ni tigha akunjere a bin tangha leyang. A tighi sa ha ninga Gbibgrah le Woro tongno le ninga Gbingrah le Hananel. 2A kahri ya abuna le Jeriko pagna tumo, le a kahri yang ngha Zakkur muna Imri ni pag tumo.3Amuna Hassenaah ɓagna Kunjere le Njih. A gil yi angung gangrah, ni tighi akunkangna le, gi kuro le, ni angung gangrah le. 4Meremoth ye gilla nji kande ni kpah nghang ngha. Ini muna Uraya muna Hakkoz. Meshullam ni kpah nghang ngha gille. Ini muna Berekiyah muna Meshezabel. Kpah nghang kahri yang Zadok ni gilli. Ini muna Baana. 5Kpah nghang kahri yang ngha aɓa Tekoit gille, keminiya aɓa gushina leyang shiɓi pagtumo egh ninga mama aɓa shin tumo tigha a pag ga.6Joiyada muna Paseyah ni Meshulum muna Besodeiyah gilla Kunjere ma Yahyina. A gilla angungangrah temuri, ni tigha akunkangna le, agi kurri, ni agangrah le. 7Kpah nghang kahri yang ngha abuna le Gibeyon ni Mizpah- Melatiyah ɓa Gibeyon ni Jadon ɓa Meronothi- ngungmurung murung le ɓa bol Kasanjeh ni Nzum Ɓanghamuru agh.8Kpah nghang kahri yang ngha Uzziyel muna Harhaiyah, mwoh le ɓa tulzinariya, ye gille, le kpah nghang kahri ya Hananiyah, ɓa gil murun ma susunang ni. A ɓagna Urushelima ha kehna Garrung Magula. 9Kpah nghang kahri yang ngha Rafaiyah muna Hur ni gilli. Ini ih pag magula tumo muri kanda nguɓ njeh le Urushelima. 10Kpah nghang kahri yang ngha Jedidaiyah muna Harumaf gilla kahri leh. Kpah nghang kahri ya Hattush muna Hashabneiyah gille.11Malkijah muna Harim ni Hasshub muna Pahath- Mowab gilla kanda mamona ni billa ri Gbingrah ma Pihna. 12Kpah nghang kahri yang ngha Shallum muna Hallohesh, magula tumo ni muri anda nguɓ njeh le Urushelima, a gille, a kpaɓni amuna ma ngalang le.13Hanun ni aɓa ɗigna a Zanoyah gille Kunjere Ɓongrong, A gille ni akunkangna le, gi kurri ni agangrah le. A gill nonnobung woro tongno lum ha kehna Kunjere Tiɓgiluwo.14Malkijah muna Rekab, magula tumo ni muri nguɓ njeh le Beth Hakkerem, gilla Kunjere le Tiɓgiri. Ɓagne ni tighi akunkangna le, gi kurre, ni agangrah le. 15Shallun muna Kol-Hozeh, magula tumo ni muri nguɓ njeh Mizpah agh, ye ɓagna Kunjere tuhmuru sahgna. Ɓagne, tig givulo muri ni akunkangna le, gi kurre, ni agangrah le. Ɗeshiliya ye ɓagna garrung le Gugugri le Shiloam ni kari ɓabang njungung le murung, ha ni njer suhlo ni pura lah magula le Dauda agh.16Nehemiya muna Azbuk, magula tumo muri kanda nguɓ njeh le Beth Zur, ye gilla ba logha ri nkilliya le Dauda, kehna ri guguri-gilla le ɓwa, le ha kehna leh agara abuna. 17A nzumi ya aɓa Lawi gilla, kpaɓni Rehum muna Bani le kpag nghang kahri ya, Hashabiyah, magula tumo ni muri kanda nguɓ njeh le Keilah, nguɓ njeh mami.18A nzumi ya amuna tehri gilla, kpaɓni Binnui muna Henadad, magula muri kanda nguɓ njeh le Keilah. 19Kpah nghang kahri ya, Ezeer muna Jeshuwa, magula tumo muri Mizpah, gilla nji bin maɓi ni ki shin bin tig giluwa a gbinna le garrung.20A nzumi ya Baruk muna Zabbai ni kiki gilla bang maɓi, logha ri gbinna le garrung kehna ri kunkangna leh Eliyashib malah magula. 21A nzumi ya Meremoth muna Uriya muna Hakkoz gilla bang maɓi, logha ri kunkangna leh Eliyashib kehna ri malla le leh Eliyashib.22Kpah nghang kahri ya amalah ni, abuna ni a aba kangni Urushelima agh, gille. 23A nzum yang ngha Banyamin ni Hasshub gilla ba ki shin lah yang ngha. A nzum yang ngha Azariyah muna Maaseiyah muna Ananiyah gilla gyaɓ ni leh. 24Nzumi ya Binnui muna Henadad gilla bang maɓi, logha ri leh Azariyah kehna ri gbinna le garrung.25Palal muna Uzai gilla ba garrung gbin nghang ngha ni gbingrah ni logha kuli ri lah bikuli le murung a ɓaleh ɓalel murung. A nzumi ya Pediyah muna Parosh gille. 26Niɓeniya aɓa pagtumo ni ki ɗigha Ophel gille ha a ba ki shin Kunjere muru agh a nji manjeh ni gbingrah ni a shin muri ya. 27A nzumi ya aɓaTekoiti gilla bang maɓi mama ki shin gbingrah magula ni a shin muri ha garrung ma Ophel agh.28Amalah gilla bikuli le Kunjere le Piri, mama kwa agh ki shin leh. 29A nzum yang ngha Zadok muna Immer gilla nji bang ni ki shin leh ya. Le a nzumi ya Shemaiyah muna Shekaniyah, ɓalel kunjere ma nji manjeh, gille. 30A nzumi ya Hananiyah muna Shelemiyah, ni Hanun- muna ma topur mwoh le Zalaph, gilla bang maɓi. A nzumi ya, Meshullam muna Berekiyah gilla ba ki shin kangna magula bin ɗigna.31A nzumi ya Malkijah, mwoh a ntiri aɓa gil zinariya gille kehna ri leh aɓa pagtumo bin ɓangKulli ni aɓa mag girini ki shin Kunjere Tolla agh ni kangna ɗigna ni bikuli ari gbinna agh. 32Aɓa tulzinariya ni aɓa mag giri gilla ntiring le kangna ɗigna ni bikuli ya ni Kunjere le Anjuh.
1Niɓeniya ngha Sanballat ogni shisung ngha sa ɓag garrung, ɗungshini yehlulla, funno ni yehlulla, ni jolla aɓa Yahuda. 2A kundum amuna tehri ni aɓa tahluwa le Samariya, nah, "Mang sungho aɓa Yahuda ni ki pagha? A nyenni lah magula egh be ate muyang? A pah ɗahra? A mal tumo egh a kara mwoh? A nyenni atahli usulo mama a ɗamma ni adaɓi ni nzumo ni a pingshina yang ngha? 3Tobiyah ɓa Ammon ngha nini, le nah, "Ngha nkushe ni ma mwoh billa muri ga a ɓag ga, ka wanghi garrung tahli leyang njahli ya!"4Ogho, Kulli lesung, ate a jenna sung. Nyenni kun mashihra leyang a muyang le pah yang a pon yang a wori njeh guro. 5Ka vulliyi gima nangna leyang ngha le ke ih ɓi a ɓishili gimashihra leyang a muyang ngha, ate a tigna aɓa ɓag giri a pag yehlulla. 6Nina agh shi ɓagna garrung le garrung nghe ya a doghine binmona kena kanda logho le bikuli, ate aɓayong tolla a pagtumo.7Keminiya ngha Sanballat, Tobiyah, aɓa Arabiya, aɓa Ammon, ni aɓa Ashidot ogni ih tumo ye ɓag garrung ma Urushelima ngha ki wora dum ma, le ih aba kahgha a ri garrung nghe ya a girrihna yang, ngih yehlulla logho a yahli yang. 8A kpaɓkun binmona, le a zu a pag luwa muri Urushelima ni ate a tig juhro le. 9Keminiya shi jimma a bin Kulli lesung ni tig ɓa lelmurung ate lelyang duh ni kara ate dangkun leyang.10Le aɓa Judah nah, "Masso le aɓeni tol gitolle ya ngha ki kpah. Dahɓi ngha nghang dudug, le ni shi ye gan ɓag garrung nghe ya. 11"Aɓa shiɓi musung nah, "Ni a yeri ko shini ya sete shi zu a ntiri yang ni wol nluo yang, le shi tehshi tumo ye njeh."12A kunbang ngho agh aɓa Yahuda aɓeni ɗigha kahri yang ngha pura nji ba kwa agh zu le waɓtenana ri sung mbende lum, ki lagsung a muri kurkun ni kpaɓa a musung ngha. 13Nina agh ntigha aɓayong a nji bang binjeh le garrung nji ba masso nyha nghang agh. Ntigna ɓalah ni kwa agh ni agarabwoh leyang, akunwohni antah. 14Le nshingbang, nlogho tangha, le nah yi aɓa gushina, ni amurung, ni anshile aɓayong, "Ke ih ɓi mɓang ngoɓong leyang ngha. Nɗengshini MurungKulli, ɓeni magula ni gusso ni ya. Mpag luwa ate aɓalah yong, amuna buna leyong, amuna ngalang leyong, amah yong, ni alah yong."15Gire pagha ngha aɓa shiɓi ogni ih shi ogna tele gil ri yang ngha, Kulli juhrina agil rung leyang, le shi nyera ri garrung, ɓeni kwa agh ri tumo le. 16Nina agh logha ri kunbang nghe anshile ɓaɓa le aguro lang pagtumo ri ye ɓag garrung, le anshile aɓaɓa leyang tol akunwo, atongho, antah, ni mel agiluwa, ngha amagula tangni a nzum aɓa Judah kwa17ni aɓayong ni ɓag giri. Aɓeni tol gi ma dungrina tol gitolla leyang a njinjere ni a bol giluwa leyang ni bung mwoh le bung mamona ni ki pagtumo. 18Ɓa pagtumo ni kwa agh gyer garabwoh le a girikahri, le ni ga ni a pagni tumo. Ɓeni ki tong njeme njuh agh tangha kahrang.19Nah yi aɓa gushina ni a bin aɓa pagtumo ni a bin anshile aɓayong kwa, "Tumo egh gulo ni dahra le kshi gaɓna ari sung ri garrung nghe, kukwo ri ari yang. 20Ɗigna aka kahri kenna ba a og gih njemenjuh ngha nghang le mkpaɓa be. Kulli lesung ka pag luwa te musung."21Nina agh shi sung ngha sa pagtumo egh. Anshile aɓaɓa leyang ngha ki bol akunwo logni ni durubang ha kenna ri puro le amuna shienri. 22Ɗeshiliya nye nah yi aɓayong a kunbang nghe, "Ih ɓi ɓeni kwa agh ni guro le ɓi nongha a Urushelima ni duh, nina ate aka ɗighi sung aɓa lelmurung ni duh le ɓa pagtumo ni ɓa kara." 23Nina agh ko meng, ko amuna tehrang, ko aguro lang, ko abuna ni ki lelmuri bang aɓeni kura tyang, mwoh nyha a ntir sung ariyi dagrah le ya, le ɓeni kwa a ntiri sung ngha tol gibura, ko ngha ih ka a nuhmuru agh.
1Le aɓayong ni amah yang logshi ngih jollo ɓuah a muri aɓih yang aɓa Yahuda. 2Ate aɓaɓa ngha nghang aɓeni nah, "Kpaɓni amuna buna lesung ni amuna ngalang lesung ngha shi gogna. Nina agh le ih ɓi shi kum njigiri ate sa lih le sa ɗigni usulo." 3Ɗeshiliya aɓaɓa ngha nghang aɓeni nah, "Shi sung ngha sa pah aɓabili lesung, aɓabang njingung lesung, ni alahsung ate kum njigiri a kunbang yahlo."4Aɓaɓa osso nah, "Shi agna tagmah bollo ate nwah daggah le murung a muri aɓabili lesung ni aɓa bang njingung lesung. 5Ngho te niɓeniya nyamsung ni nkilla lesung ngha mwoh ni mami amunah tehsung, le amuina yang ngha ninga amuna sung. A tigna sung a tenne shi magha amuna buna lesung ni amuna ngalang lesung te ɗig aguro. Amuna ngalang lesung ɓaɓa agh a wara a ishina yang a guro. Keminiya shi nyha ni masso ni angni ni ya ate abuna ɓaɓa ni niɓeni pag tele aɓabang lesung ni aɓabang njingung lesung.6Mpagna yehlulla dudug ngha ogni ɓuah agh leyang ni atenana ni ya. 7Le nɗengsa a muri, le a njiteng ngha njimma aɓa gushina ni aɓa pagtumo. Nah yi yang, "Ɓeni kwa agh ngha ki agh ɓuhro, a bin muna tehri." Ngor ngih kpaɓa magula a muyang le 8n'nah yi yang, "A te musung ngha, shi sung ngha ni pyera ri ga shi gan agh, kura amuna tehsung ɓa Yahuda ni a aguro agh, aɓeni a maghi anjeh ya, keminiya yong ngha m'magha amuna tehyong ate a ye maghi sung ni! A bol ngung le ni a kum tenana ni a waɓ ɓa.9Ɗeshiliya n'nah, "Ga nga pag ga ni ɓottiya. Ni nga ginya a ɓang Kulli lesung ate ɓang sangha bin anjeh aɓa shiɓi musung ngha? 10Meng ni amuna tehrang ni aguro lang ngha ki pah yang tangma bollo ni njigiri. Keminiya ɗigna sa ɗag te ag ɓuhro a muri atangma ni. 11Nyen ni yang aɓabang leyang ni kyari, aɓabang njingung leyang, kwago zaitun leyang, ni alah yang, ni ɓuhro le bollo, njigiri, muru njingung mapiyo, ni murun ni n'agha bin yang ngha.12Le anah, "Sa nyen ni yang ga shi agh bin yang ngha, le ni sa al guɓung bin yang ngha. Sa pag ninga mama a waɓ ɓa." Le ngora amalah, le ntig yang a kaniyi giri ninga mama a ogni ri yang ngha. 13Nkaɓna kara le dagrah lang le n'nah, "Nina agh ih ɓi Kulli kaɓ lah ni gikunna le abuna ɓeni kwa ni tig ogrung ni ya agh. Nina agh a kaɓi le ih ɗig bihɓotti." Kpaɓa le ɓayong kwa nah, "Ihɓiɗighana," le a ɓongshi Yahweh le aɓayong pag ninga mama a ogni ri yang ngha.14Nina agh logha ri kunbang ngho agh a tollang ih ɓi nɗig magula bolnjeh Judah, logha ri bogho ma woro mwoh ha kenna ri bogho ma woro mwoh pur lum pur ɓahri le Artazekzes murung, bogho lum pur ɓahri ko meng ko amuna tehrang lihna gilih ni tigha ate magula bolnjah ya. 15Keminiya amagula bolnjeh ni a dumang ngha tigna gitolla madungrina a muri aɓayong, le agha bihyang shekels woro ɓahri ma azurfa ate gilih ni nuh leyang ma kyari kwa agh. Ko aguro leyang ngha atelelah a muri aɓayong. Keminiya n'ni mpaghi nina agh ate ngoɓong le Kulli.16Ɗeshiliya ntangna muri pagtumo ri garrung, le ni shi kur njahli maɓi ya, ni aguro lang kwa kpaɓa be ate tumo. 17A ri deshile lang ngha aɓa Yahuda ni aɓa pagtumo, abuna 150, ni kpaɓni aɓeni pura anjeh ma sa zu a bin sung ngha.18Niɓeniya ga a gila gilih kyari kwa agh ndah mwoh ni, anjuh ma tahriyina topur mwoh, ni aminyah ɗeshili, le akara lum ni kwa agh ajah ambah ni kwa agh dudug, ngho te ya ate aga kwa agh ni n'al bollo gilihna le magula bolnjeh ya, ate mama tumo egh dungrina a muri aɓayong ni. 19Ɗengshi, Kulli lang, ate gi maɓonna ni, mpagnih aɓayong ni ya aga kwa.
1Niɓeniya ngha Sanballat, Tobiyah, ni Gershem ɓa Arabiyah ni anshile aɓa shiɓi musung ogni ih nɓagna garrung le anshile nji bangbung nyha kahgha wa uwo, ko ke ni sang ishi akunkangna a kunjere ya, 2Sanballat ni Geshem tahshibang binang ki nah, "Zu, ih ɓi shi lungro a yeh mwoh ntiri aminlah a katti le Ono." Keminiya a tolla yahli yang a wol luyang.3Ntahshi aɓa kuntumo bin yang, ki nah, "Myang ngi pagtumo magula, le ni nlogle ken ngha. Pallang ke tumo ka tangha njeh ngha nɗaghi le nzu a bin yong ngha?" 4A tutti nghang kuntumo ni mwoh mbende ihne, le mpil yi yang a njinjere mwoh a kunbang ni kwa agh.5Sanballat tahshi aguro le binang a njinjere ni mwoh agh mbende ma tongno, ni kuntumo nyonglina ni a logshiya a bih. 6A yeh ya a nyonglina, "A waɓne a ntiri anjeh, le Geshem waɓne ɗeshili, ih yong ni aɓa Yahuda ngha ki gil ri yong ka tolmurung, ate ini paghi ke nye nga ɓag garrung ye. A ri ga kuntumo ni ɗum ma, awo ngha a muri aka ɗig murung leyang.7Ɗeshiliya a tolla amalah ih ɓi a waɓ ga a muro a Urushelima, ki nah, 'Murung ngha nghang a Judah!' Yere a njiteng ih murung ka og akuntumo ni. Ngha nina agh zu, ih ɓi shi waɓtenana a muri ga a ri sung."8Le ntutti tenana bini ki nah, "Guɓung nyha pur ga a waɓ ɓa, ate yahlo agh a yerina awo ni kpeh. 9"Ate ga kwa a al agh ih ɓi shi ɓang ngoɓong, ni ɗengse, "Bih yang ka kpah a ri tumo egh, le tumo egh ni ki pagri ya." Kemini niɓeniya, Kulli, kukushi tengshi abeng.10Nken ne a leh Shemaiyah muna Delaiyah muna Mehetabel, ɓeni a tigha ɗigna a lah agh. Nah, "Le ih ɓi shi kpaɓa a leh Kulli, a yeh bin gushi Kulli, le ih ɓi shi girriyi akunkangna bin gushi Kulli, ate a yangha a zu te wol nluwo. A yangha a zu awol nluwo ni duh." 11Mpilla, "Ɓwa ninga meng ka ɓang le? Ɓwa ninga meng ka wora bin gushi Kulli ate nina agh ate ashi usulo le? Ni ngi ka agh!"12Nyere ih Kulli ni tahshi ya, keminiya ih waɓna kuntumo a murang. Tobiyah ni Sanballat tolle nweh. 13A tolli ate a tig nghang ih ɓi ɓang ngoɓong, nina agh ate nga pag ga waɓ ɓa ni pag gimashihra, nina agh ate aka peng lullung ma nangna ate ih n'og iriɓihyina. 14Ɗengshini Tobiyah ni Sanballat, Kulli lang pyera ri agi pagna leyang. Ɗeshiliya ɗengshini ni mah agkuntumo Naodiyah ni anshile aɓa agkuntumo aɓeni ala ki tig nghang mɓang ngoɓong ngha.15Nina a mal tumo garrung a yeh kara ma woro mwoh pur tongno le shienri le Elul, nzum akara woro ɓahri pur lum pur ɓahri. 16Ngha aɓa shiɓi musung kwa ogni ya, ni anjeh ni kwa kangni sung ngha, ngoɓong wol yang ni iriɓihyina magula ni kpah a nji yang. Ate a yerina ih tumo egh ya pagri ni angna le Kulli.17A kunbang ni ya aɓa gushina le Judah tahshi akuntumo nyonglina dudug bin Tobiyah, le akuntumo nyonglina le Tobiyah zu a bin yang. 18Ate a gogna a Judah a yang aɓeni kaniyi giri le ngha muyang ngha, ate ini nkil Shekaniyah muna Arah. Muni ma buna tolla muna ma ngalang le Meshullam muna Berekiyah ɗig mahmi. 19Ɗeshiliya a waɓna tenana rang a muri agi maɓonna le, ni nyenni kuntumo atenana lang bini. Akuntumo nyonglina pura bin Tobiyah zu a binang ate peng ngoɓong.
1Ngha a malli ɓagni garrung le nworo tigha akunkangna le, le a wara a tolla aɓa lelkunjere ni aɓa tuhngyah ni aɓa Lawi ya, 2ntig Hanani muna tehrang magula a muri Urushelima, kpaɓni Hananiyah, ɓi tignjih ri garrung, ate ini ɓayong ma njiteng ni ɓang Kulli uwor aɓayonfg dudug.3Nah yi yang, "Ka logshi akunjere Urushelima agh sete kara ki tah. Ngha aɓa lelkunjere ngha ki lelli ya, nga girra akunjere ni tigha angung gangra. Tolla aɓa lelkunjere a ntiri aɓeni ɗigha Urushelima agh, aɓaɓa a ba bin tumo leyang ni ya, le aɓaɓa a akunkala leyang." 4Niɓeniya lah magula ye gula ni darra, keminiya aɓayong fittong ni a yeh, le alah nyha sang a ye a ɓag ga.5Kulli lang tigha a yahlang ih ɓi kpaɓa binmona aɓa gushina, aɓa pagtumo, ni aɓayong ih a bangyang nji ri ɓalah. Nkumna giɓomteng ma biɓilla le aɓeni nyer ni kunduna agh le kum ma alullung ni a nyonglo a yeh.6Aɓayongni ni ma kasanjeh aɓeni wora tumo guro le aɓeni wor agh mama Nebukadnezza murung Babilon ponno wori tumoguro agh. A nyera a Urushelima ni Judah, ɓeni kwa agh a lah magula le. 7A zu ni Zerubbabel, Jeshuwa, Nehemiyah, Azariyah, Raamiyah, Nahamani, Modekai, Bilshan, Misfereth, Bigvai, Nehum, ni Baanah. Gogho le abuna le aɓa Israila agh billa ninga.8Aminkah Parosh, 2,172. 9Aminkah Shefatiyah, 372. 10Aminkah Arah, 652.11Aminkah Pahath-Mowab, nji ri aminkah Jeshuwa ni Jowab, 2,818. 12Aminkah Elam, 1,254. 13Aminkah Zattu, 845. 14Aminkah Zakkai, 760.15Aminkah Binnui, 648. 16Aminkah Bebai, 628. 17Aminkah Azgad, 2,322. 18Aminkah Adonikam, 667.19Aminkah Bigvai, 2,067. 20Aminkah Adin, 655. 21Aminkah Ater, le Hezekiyah, 98. 22Aminlah Hashum, 328.23Aminkah Bezai, 324. 24Aminkah Harif, 112. 25Aminkah Gibeyon, 95. 26Abuna ni pura Baithalami ni Nepofah, 188.27Abuna ni pura a Anathot, 128. 28Abuna le Beth Azmavet, 42. 29Abuna le Kiriyat Jearim, Kefirah, Beyerot, 743. 30Abuna le Ramah ni Geba, 621.31Abuna le Mikmash agh, 122. 32Abuna le Bethel ni Ai ya, 123. 33Abuna le nshile Nebo agh, 52. 34Aɓayong le nshile Elam agh, 1,254.35Abuna le Harim agh, 320. 36Abuna le Jerko agh, 345. 37Abuna le Lod, Hadid, ni Ono agh, 721. 38Abuna le Senayah, 3,930.39Amalah:Aminkah Jedaiyah (ma ɓaleh Jeshuwa) agh,973. 40Aminkah Immer agh, 1,052. 41Aminkah Pashhur agh, 1,247. 42Aminkah Harim agh, 1,017.43Aɓa Lawi: Aminkah Jeshuwa, nji bin aminkah Kadmiyel a nji biɓilla le Hodaviyah agh, 74. 44Aɓa tuhngyah: Aminkah Asaf, 148. 45Aɓa lelkunjere le aminkahyi Shallum, aminkah Ater, aminkah Talmon, aminkah Akkub, aminkah Hatita, aminkah Shobai, 138.46Aguro bin gushi Kullii: Aminkah Ziha agh, aminkah Hashufa, aminkah Tabbayot, 47aminkah Keros, aminkah Siya, aminkah Padon, 48aminkah Lebana, aminkah Hagaba, aminkah Shalmai, 49aminkah Hanan, aminkah giddel, aminkah Gahar agh.50Aminkah Reaiyah, aminkah Rezin, aminkah Nekoda, 51aminkah Gazzam, aminkah Uzza, aminkah Paseyah, 52aminkah Besai, aminkah Meyunim, aminkah Nefusim.53Aminka Bakbuk, aminkah Hakufa, aminkah Harhur, 54aminkah Bazluth, aminkah Mehida, aminkah Harsha, 55aminkah Barkos, aminkah Sisera, aminkah Temah, 56aminkah Neziyah, aminkah Hatifa.57Aminkah aguro le Solomon: aminkah Sotai, aminkah Soferet, aminkah Perida, 58aminkah Jaala, aminkah Darkon, aminkah Giddel, 59aminkah Shefatiyah, aminkah Hattil, aminkah Pokeret- Hazzebayim, aminkah Amon. 60Aminkah aguro le bin gushi Kulli, ni aminkah aguro le Solomon, a yangha 392.61Aɓayong ni ni pag aɓeni pura Tel Melah, Tel Harsha, Kerub, Addon, ni Immer. Keminiya ni a gan ɗumo ih yang ko aɓaleh akah yang ngha aminkah yang pura Israila: 62aminkah Delaiyah, aminkah Tobiyah, ni aminkah Nekoda, 642. 63Aɓayong ngho aɓeni pura ntiri amalah agh: aminkah Habaiyah,, Hakkok, ni Barzillai (ɓeni tol ɓamah a ntiri amuna ngalang le Barzillai ma Gileyad le a gor yang nji ri lulli yang).
1Aɓayong kwa kpaɓa binmona ninga ɓwa mwoh a beng a dum Kunjere Muru. A nah yi Ezra ɓa nyongli giri ih ɓi zuni giɓomteng le gigilla le Musa, mama Yahweh woro lagni Israila agh. 2A kara ma kunduna le shienri ma tonɓahri, Ezra malah zuni gigilla a dum kpaɓa le aɓayong, kpaɓni abuna ni amenah, ni aɓeni kwa gan ogho ni yere ya. 3Tangha ih shin beng ni a dum Kunjere Muru agh, le bil gi ngonglina logni ni beri ha ntiri ɓakara, a dum abuna ni amenah, ni ɓeni kwa gan yeri ya, le aɓayong kwa teshi kiri yang yarata ri giɓomteng le gigilla.4Lie Ezra ɓa nyonglina a muri ngung ni a gilla logna bikuli mama aɓayong gilla ate ga agh. Aɓeni tangha kahri ya ni Mattithiya, Shema, Anaiyah, Uraiyah, Hilkiyah, ni Maaseiyah, a nji ma lih le ya; Pedaiyah, Mishayel, Malkijah, Hashum, Hashbaddanah, Zechariya, ni Meshullam ngha tangha nji ma kahtang le. 5Ezra logshi giɓomteng a njih aɓayong kwa, le ngha logshini ya aɓayong logho tangni njeh.6Ezra moshi Yahweh, Kulli magula, le aɓayong logshi bih yang bikuli le pilla, "Ihɓiɗighana! Ihɓiɗighana!" Le a gungha njahli le a gushi Yahweh ni kundum yang vulla njahli. 7Ɗeshiliya Jeshuwa, Bani, Sherebiyah, Jamin, Akkub Shabbethai, Hodiyah, Maaseiyah, Kelita, Azariya, Jozabad, Hanan, Pelaiyah- ɓa Lawi- Abngni aɓayong a yeri gigilla, ngha aɓayong uwo ni bin tangha leyang ngha. 8A billa a yeh giɓomteng nghe, A Gigilla ye mami Kulli, a tighi pur yarata ri pille ni ɗum tekushi nina agh aɓayong yeri bille.9Nehemiyah magula bolnjeh, ni Ezra malah ni nyongli giri, ni aɓa Lawi aɓeni ki pilli bin aɓayong ngha nah yi aɓayong kwa, "Kara ni ya ngha gerenteng bin Yahweh Kulli leyong. Ke ih ɓi ngonno ko ɓuah agh." Ate aɓayong kwa ɓuahna ngha a ogni atenana le gigillah agh. 10Le Nehemiyah nah ,yi yang, "Nworo, nlih ma nennah ni gi nuhna ma pinyem, le ntutti ɓaɓa bin ɓeni nyha ni guɓung ka gil a agh, ate karani ni kyari ya ngha gerenteng bin MurungKulli. Ke ih ɓi ngangshi yahli yong ngha, ate binmurubang le Yahweh ni pag masso lesung."11Nina agh aɓa Lawi tigha aɓayong ih ɓi a bol gung, ki nah, "Hush! ate karani ya ngha gerenteng. Ke ih ɓi ngangshi ri yong ngha." 12Le aɓayong kwa wor woro leyang ka lih ni nuh ni gaɓ gilih ni pag binmurubang magula ate a yerina atenana a tigha a yere leyang ngha.13A yeh kara ma ɓahri ya amagula le aɓaleh akah le aɓayong kwa, amalah ni aɓa Lawi, zu a binmona bin Ezra ɓa nyongli giri ate kum yerigiri ri tenana le gigilla. 14A kumo a nyonglina a gigilla pagha ni Yahweh lagni a nji bin Musa ih aɓa Israila ih ɓi a ɗigha minlim a kunbang ma njibuno le shienri tonɓahri. 15Aka waɓih a yeh alah magula leyang kwa, ni a Urushelima, ki nah, "Mpuro nwora a njeh dingli, ni zuni abih ngung zaitun ni bngung zaitun ɓalusung, le a ri ngung murtil, ni ngung kahn, ni angung ma mbweh, ate gil minling.16Nina agh aɓayong puro le zuni ambuh ngung le gil yi kanangiri yang aminling, ɓeni kwa a muri kangna le, a ɓalah yang, a ɓalah le leh Kulli, a beng ni a dum Kunjere Muru agh, ni a bin kpaɓa a kunjere le Ifraimu agh. 17Kpaɓa le aɓayong ni kwa nyere a tumoguro agh gil minling le ɗig nghang. Ate logha ri akara le Joshuwa muna Nun zu a kara wo, aɓa Israila ni pag njibuno ni ya, nina agh binmurubang leyang gulla dudug.18Ɗeshiliya kara kara, logha ri kara ma kunduna kenna ri ma meshile, Ezra billa a ntiri giɓomteng le gigilla le Kulli. A pag njibuno egh ma akara tonɓahi le a yeh kara ma tonpur tahro agh kpaɓa ɓangKulli, ri pahmurungbin gibilla.
1Niɓeniya a yeh kara ma woro mwoh pur ihne le shienri ni mwoh agh aɓa Israila kpaɓa le ki gonnoy, le a yangha a mel adagrah sahnihna, le a soɓ tuɓu a muyang. 2Aminkah Israila koriyi ri yang kwa ri aɓayong ma sa. A tangha le a waɓ gimashihra leyang kanangiri yang ni agi ma nangna le akah yang.3A tangha a bang leyang, le a mwoh le ihne le kara ye a bil giɓomteng le gigilla le Yahweh Kulli leyang. Ate ma ihne maɓi le kara ye a yangha a waɓ gimashihra leyang le a yangha a gungha njahli a dum Yahweh Kulli leyang. 4Aɓa Lawi ya, Jeshuwa, Bani, Kadmiyel, Shebaniyah, Bunni, Sherebiyah, Bani, ni Kenani, tangha a muri kangna le a nahteng ni gyong ɓororo bin Yahweh Kulli leyang.5Le aɓa Lawi ya, Jeshuwa, ni Kadmiyel, Bani, Hashabneiyah, Sherebiyah, Hodiyah, Shebaniyah, ni Pethahiyah nah, "Nlogho ntangha le mɓongshi Yahweh Kulli leyong ha ke kene." "Ih ɓi a moshi lullung ma gushina lo, le ɓi a gushi a muri moshibang ni ɓongso ni kwa agh. 6A woni Yahweh. A woni ni muro mwoh. A gilla ɓakuli, ni ɓakuli mama dumi ya, kpaɓni aga kwa a yehyang ngha, ni ngunjah ni ga kwa a yeh ya, ni asalang magula ni aga kwa a yehyang ngha. A pahna yang kwa usulo, le amalaika kwa ki gusso.7A woni Yahweh, Kulli ɓeni tol Ibram agh, ni pushi a njeh Ur le aɓa Kaldiya agh, le pih lullung ni ih Ibrahim agh. 8A kumna yahli ngha ni njiteng a dumo, le tigna nini ogrung ih a pih aminkahyi njeh le aɓa Kan'anan, aɓa Hittiya, aɓa Amoriya, aɓa Perizziya, aɓa Yebushiya, ni aɓa Girgashiya. A bolla ogrung lo ate a woni ɗum njiteng.9A shina binkonna le akahsung a Masar le a ogna ɓuah leyang a giri Salangmagula le Kagli. 10A pahna giɗunna ni agi ngoɓong a muri Fir'auna, ni aguro le kwa, ni aɓayong ni kwa a njeh le ya, ate a yerina ih aɓa Masar pagna giri ni gushimurung aro. Keminiya a tigna lullung ate kanangiro mama tangha ha zu ni kyari ya.11Le a gaɓna salang magula a dum yang, nina ate aka billa a ntiring salang magila a muri njahli ma yumna; le a soɓna aɓeni ki pir yang ngha a limma muru, ninga atahli a muru ma limna.12A billa ni yang ni gbingrah le nlagiri a kunbang ma ɓakara, le ni gbingrah le gishe ni kunbang ma duh ate poshibang a njere te muyang a billa. 13A muri Nkonno Sinai ya a suhla njeh le a nahteng ri yang a ɓakuli le a pahna gibilla ɗum njiteng ni gigilla njiteng, ni alagbang maɓonna.14A tigna yang a yeri kara usulo lo ma gereteng, ni pah yang alagbang ni agigilla lo a nji bin Musa guro lo. 15A pahna yang brodi ni puro a kuli ya ate yalo leyang, nu muru ni pura ri tahli ya ate njimuru leyang, le a nah yi yang ih ɓi a woro a ke ag njeh ni a kaniyi giri a pah yang ngha.16Keminiya a yang ni akahsung pag giri ni gushimurung, le a tengshi muyang ni shiɓi teshi kiri yang ri alagbang lo. 17A shiɓina teshi kiri yang, le ni a ɗengsa muri agi pah ngoɓong ni a pagha a ntiri yang ngha, keminiya a tengshi muyang, le a tol murung leyang a tol yi muyang magula ate a nyera a tumoguro leyang. Keminiya a woni Kulli ɓeni ɗungshi ni tol gimshihra, nieh ni shin gi-enna, tenghibang a pag yehlulla, ni ɗigna a agnjiung magula. Ni a puro a tele yang ngha.18Ko ngha a tul li muna ndahni ndolong ni nah, 'Ga ni pag Kulli leyong ɓeni pushi yong a njeh Masar agh,' le a pagna ɓihyilullung magula, 19a weh, a shin gi-enna lo, ni ɗag yang a ɓalusung ngha. Gbingrah le nlahgiri ate ih bil li yang a njere ya ni ɗag yang ni kunbang ma ɓakara agh, ke gbingrah le gisheni ni duh agh te poshibang njere ate a woro.20Bongho lo maɓonna pahne yang gipagna, le manna lo ni ɗag kunyang ngha, le muru a pahyang ate njemuru leyang. 21Ma abogho woro ɓahri ni a pahni ate muyang a ɓalusung, le ni a shingra a guɓung ngha. Adagrah leyang ni sahniyi ya le akushi yang ni morih ya.22A pahne yang anjeh ni aɓayong, a pah yang gbinah le njeh ni kwa agh. Le a agna njeh le Sihon murung Heshbon ni njeh le Og murung Bashan.23A tigna amuna yang gogho ninga amuna shienri ɓakuli, le a zuna ni yang a njeh ni a waɓih akahyang a ingna a ag ga. 24Nina agh aɓayong nghe woro le ag njeh egh le a ganna aɓa ɗigna njeh egh a dum yang, aɓa Kan'anan. A pahna yang a bih yang, kpaɓni amurung leyang ni aɓayong ni a njeh egh ya, ate mama Israila ka paghi yang ninga mama yahli yang tol agh.25A bolla alah magula ma garrung ni njahli maɓonna, ni agha alah ni ɗungshi ni agi maɓonna agh, atuhmuru ni a woro a tumma, aɓabang njingung ni akwaggo ma zaitun, angung ma tol njiyang dudug. Nina agh a lih ni ɗimma le a nenneh le bang ɓor yi yang a yeh agi magula maɓonna lo.26Le a ɗigha ni ogbang ngha ni tolmuyang ro. A ɓug gigilla lo a nzum yang. A wol nluo aɓa agkuntumo lo aɓeni lag yang ih ɓi a nyera bino agh, le a pagna ɓihyilullung magula. 27Nina agh a pahna yang a bih aɓihyang ɓa shiɓi muyang, aɓeni tig yang a gan ngha. A kunbang ma gana leyang ngha, a ɓuah a bino, le a ogyang a kuli, le ate shin gi-enna magula lo agh a tutti yang ɓa ashibang ɓeni ashi yang a bih aɓa shiɓi muyang ngha.28Keminiya a nzum usulo leyang ngha, a pag gimashihra ɗeshili a dumo, le a ɗagna yang a bih aɓa shiɓi muyang, nina agh aɓa shiɓi muyang nongmurung a muyang. Ngho te ya ngha a nyere ni ɓuah a bino, a ogna yang a kuli, le a kunbang dudug ate shin gi-enna lo a ashina yang. 29A lagna yang ate a nyera ri gigilla lo. Ngho te ya a pagna giri ni tolmurung le ni a teshi kiri yang alagha lo agh. A pagna gimashihra a ri gibilla lo mama ki pah bin ɓeni kwa oghi yang bang ngha. A pahna tenne murung leyang ni shiɓi teshi kirung.30Abogho dudug a gimna yahlo ri yang ni lag yang ni bongho lo a nji bin aɓa agkuntumo lo. Ngho te ya ni a teshi kiri yang ngha. Nina agh apahna yang a bih aɓayong ni a yeh anjeh egh ya. 31Keminiya a shin gi-enna lo magula agh ni a juhri yang kwa ko ɗag yang ngha, ate a woni Kulli ɓa pa nieh ni shin gi-enna.32Ngha nina niɓeniya, Kulli lesung, a gulla, a woni magula kwa, ni Kulli maɓonna ɓeni tig ogrung le ni agnjiung njiteng- ka ɗag gana ni zu a musung, muri amurung lesung, muri amagula lesung, ni amalah lesung, ni aɓa agkuntumo, ni akahsung, ni aɓwalo kwa logha ri akara le murung le Assiriya zuni ni kyari kwa agh ɓi ɗig fittong bino agh. 33A pagna yarata ari ga kwa zu a musung ngha, ate a pagna ni sung a njiteng, keminiya shi pagna ga gimashihra agh. 34Amurung lesung, amagula lesung, amalah lesung, ni akahsung ni bol gigilla lo, ko tig muyang bin alagbang lo ko gigilla lo nji ri mama a lagni sung ngha.35Ko a yeh njeh leyang, ngha a ogni ɓoro gima ɓonna magula lo a bin yang ngha, a gogho ni njahli maɓonna ni a tigha dum yang ngha, ni a gusso ko pilla ɗag agipagna gimashihra leyang ngha.36Niɓeniya shi syng ni aguro a njehni a pih akahsung a ogɓoro le anjih ni agipahna maɓonna le, le shina, shi sung ni aguro a yeh! 37Agissoro kumna le njahli lesung wara bin amurung ni a tigha a musung ate agimashihra lesung. A nongmurung a muri ngiri sung ni muri agiluwo lesung ninga mama yahli yang tol agh. Shi sung ngha a ngih gana magula.38A temuri aga kwa ni ya, shi tigna ogrung ma tenna a nyonglo. A muri giɓomteng tig bung ngha alulli amagula lesung, aɓa Lawi, ni amalah."
1A muri gi nyonglina ni a tigbung muri ya a, Nehemiya, magula bol njeh, muna Hakaliyah ni Zedekiyah, 2Seraiyah, Azariya, Jeremiya, 3Pashhur, Amariyah, Malkijah,4Hattush, Shebaniyah, Malluk, 5Harim, Merimoth,, Oadiyah, 6Daniyel, Ginnethon, Baruk, 7Meshullam, Abijah, Mijamin, 8Maaziyah, Bilgai, Shemaiyah. Aɓeni ni pag amalah.9Aɓa Lawi ni: Jeshuwa muna Azaniyah, Binnui ma ɓaleh Henadad, Kadmiyel, 10ni aɓihyang aɓa Lawi, Shebaniyah, Hodiyah, Kelita, Pelaiyah, Hanan, 11Mika, Rehob, Hashabiyah, 12Zakkur, Sherebiyah, Shebaniyah, 13Hodiyah, Bani, ni Beninu. 14Amagula le aɓayong ngha ni: Parosh, Pahath-Mowab, Elam, Zattu, Bani.15Bunni, Azgad, Bebai, 16Adonijah, Bigvai, Adin, 17Ater, Hezekiya, Azzur, 18Hodiyah, Hashum, Bezai, 19Harif, Anathoth, Nebai, 20Magpiyash, Meshullam, Hezir, 21Meshezabel, Zadok, Jadduwa,22Paletiyah, Hanan, Anaiyah, 23Hosheya, Hananiyah, Hasshub, 24Hallohesh, Pilha, Shobek, 25Rehum. Hashabnah, Maseiyah, 26Ahiyah, Hanan, Anan, 27Malluk Harim, ni Baanah.28A temuri anshile aɓayong, aɓeni amalah, aɓa Lawi, aɓa lelkunjere, aɓa pagtumo bin gushi Kulli, ni aɓeni kwa koriyi ri yang a ri anshile aɓayong ni njeh le pahna muyang bin gigilla le Kulli, kpaɓni amahyang, amuna yang, ni amuna ngalang leyang, aɓeni kwa ngha ni yerigir ni yeriteng ngha, 29a kpaɓa binmona ni amuna tehyang, aɓa gushina, ni kur muyang ni nyommoh ni kaniyi giri a ginya a gigilla le Kulli, mama Musa guro le Kulli pah agh, le a bol ni billa alagbang le Yahweh MurungKulli lesung kwa, ni agibilla ni agi tangna le.30Shi ogna ri sung ih ni sa pah amuna ngalang lesung a bin a bin aɓayong ni njeh ya ko tolla amuna ngalang leyang ate amuna buna lesung ngha. 31Ɗeshiliya shi ogna ri sung ih ngha aɓayong ni njeh ya zuni agiri ko ko njigiri ate magha a kara ma usulo, ni sa kura bin yang a kara usulo agh ko a yeh kara ma gerenteng maɓi ya. Abogho tonɓahri ni kwa agh sa ɗag aɓabang lesung ih ɓi a usulo, le sa tol atangma ni kwa agh.32Shi agna alagbang ate pah shekel ma tahro a bogho ni kwa agh ate tumo le lah le Kulli lesung, 33te zuni brodi ma kundum, ni ate njigiri gipahna ni pa agh, ɗahra pingsa a kara usulo, njibuno shienri mapiyo ni anjibuno ma tolla, ni ate gipahna ma gerenteng, ni ate ɗahra lag gimashihra a nwah ate muri Israila, ni ɗeshili ate atumo ni kwa a leh Kulli lesung ngha.34Shi sung- amalah, aɓa Lawi, ni aɓayong- soɓ nasumbuh ate ɗahra wara. Nasumbuh egh ka tol ɓalah mama ka zuni wara a leh Kulli lesung a kunbang ni a tigha a yeh bogho ni kwa agh, ate pingsa muri deshile ɗahra le Yahweh Kulli lesung ngha, ninga mama a nyongli ni a gigilla agh. 35Shi ogna ri sung sa zuni a leh Yahweh njingung kunduna ni a njahli lesung ngha, le bogho ni kwa njingung ma kunduna pura ri ngung ni kwa agh. 36Aminɓala le amuna buna lesung, ni mami andah lesung-billa ri ga a nyonglo agigilla agh- ni aminɓala le anjuh lesung ni ambul lesung sa zuni a leh Kulli lesung, bin amalah aɓeni ki pagtumo a leh Kulli lesung ngha.37Sa zuni ma kunduna le gi yogna lesung ni gipahna njigiri lesung, ni nji ngung ni kwa agh ni muru njingung mapiyo ni murun, bin amalah, a kangna tigha agiri le leh Kulli lesung. Sa zuni bin aɓa Lawi mwoh le lum a muri njahli lesung ate aɓa Lawi ki ag mwoh le lum a yeh alah kwa ba shi pagtumo nghang ngha. 38Malah, minkah Haruna, ka ɗigni aɓa Lawi ngha a agni mwoh le lum ye ya. Ɗigna aɓa Lawi ka zuni lum le gipahna a leh Kulli lesung a kangna ni bin tigha agiri ni ya.39Ate aɓa Israila ni aminkah Lawi ka zuni njigiri ɗanghina, muru njingun mapiyo, ni murun a kangna tigha agiri ba agi ma ɓatahra agh atigna yang le a ba amalah aɓeni ki pagtumo, ni aɓa lelkunjere, ni aɓa tuhngyah ɗig nghang ngha. Ni sa jangshini leh Kulli lesung ngha.
1Amagula le aɓayong ɗigha a Urushelima, le anshile aɓayong soɓ nasumbuh ate zuni mwoh le lum ih ɗigha a Urushelima, lah magula magerenteng, le anshile tonpur ihne uwo a anshile alah. 2Le aɓayong mossi aɓeni kwa pahmuyang ka ɗigha a Urushelima agh.3Aga ni pag amagula kasanjeh aɓeni ɗigha a Urushelima. Ningo te ya, a yeh alah le Judah agh ɓeni kwa agh ɗigha ri gikunna le, kpaɓni aɓa Israila ɓaɓa, amalah, aɓa Lawi, aguro bin ɓangKulli, ni aminkahyi aguro le Solomon. 4Aɓaɓa le aminkayi Judah ni aɓaɓa le aminkahyi Banyamin ni ɗigha a Urushelima. Aɓayong ni pura a Judah agh bolla: Athaiyah muna Uzziyah muna Zekariya muna Amariyah muna Shefatiyah muna Mahalalel, aminkah Perez.5Maaseiyah muna Baruch muna Kol- Hozeh muna Hazaiyah muna Adaiyah muna Joiarib muna Zekariya ngha nghang, aminkahyi Shelah. 6Aminkah Perez kwa aɓeni ɗigha Urushelima agh ngha 468. Aɓayong ɓa tengkurung ni yeri luwa ni.7Aɓeni ni pag aminkahyi Banyamin: Sallu muna Meshullam muna Joyed, muna Pedaiyah muna Kolaiyah muna Maaseiya muna Ithiyel muna Jeshaiyah, 8ni aɓeni kuratye ya, Gabbai ni Sallai, abuna, 928. 9Joyel muna Zikrini pag magula leyang, ni Judah muna Hassenuyah ni pag magula ni kpah nghang ngha a muri lah magula egh.10Logha ri amalah: Jedaiyah muna Joiyarib, Jakin, 11Seraiyah muna Hilkiyah muna Meshullum muna Zadok muna Merairoth, muna Ahitub, magula tumo ma ɓaleh Kulli, 12ni aɓihyang ni pagtumo leh ya, abuna 822 ni, kpaɓni Adaiyah muna Jeroham muna Pelaliyah muna Amzi muna Zekariya muna Pashhur muna Malkijah.13Amuna tehri ni pag amuri akunvarre, abuna 242; ni Amashsai muna Azarel muna Ahzai muna Meshillemot muna Immer, 14ni amuna tehyang, agara luwa 128; magula leyang ni pag Zabdiyel muna Haggedolim.15Logha ri aɓa Lawi: Shemaiyah muna Hasshub muna Azrikam muna Hashabiyah muna Bunni, 16ni Shabbethai ni Jozabad, aɓeni pura ntiri amagula le aɓa Lawi le a yangni a muri tumo ni a njibang le leh Kulli ya.17Mattaniyah muna Mika muna Zabdi ngha nghang, minkah Asaph, ɓeni ki pag magula ni toltinna pag makampah a jimma agh, ni Bakbukiyah, ma ɓahri a ntiri amuna tehri, ni Abda muna Shammuwa muna Galal muna Jeduthun. 18Aɓa Lawi ni kwa a lah magula agh a bangha 284.19Aɓa lelkunjere ya: Akkub, Talmon, ni amuna tehyang, aɓeni ki lel akunjere ya, abuna 172 ni. 20Anshile Israila ni mami amalah ni aɓa Lawi ngha a yeh alah le Judah kwa. Ɓeni kwa agh ɗigha muri gikunna giberre le. 21Aɓa pagtumo bin ɓangKulli ɗigha a Ofel, le Ziha ni Gishpa ni pag amagula leyang.22Magula tumo kwa a muri aɓa Lawi ni Urushelima agh Uzzi ni muna Bani muna Hashabiyah muna Mattaniyah muna Mika, mami aminkahyi Asaph, aɓa tuhngyah ni muri tumo a leh Kulli ya. 23A ɗigha ri alagha ni pura bin murung ngha le lagha ma tenna ngha a pah ate aɓa tuhgnyah ninga mama ɗigna a pagha kyari kwa agh. 24Le Pethahiyah muna Meshezabel, minkah Zerah muna Judah, ngha giri kari murung a muri atenana ni kwa konna aɓayong ngha.25A temuri aminlah ni aɓabang leyang ngha, ɓaɓa le aɓa JUdah ɗigha a Kiriyat Arba ni aminlah le, le a Dibon ni aminlah le, ni a Jekabzeyel ni aminlah le, 26ni a Jeshuwa, Moladah, Beth Pelet, 27Hazar Shawul, ni Beyersheba ni aminlah le.28Aɓa Judah ɓaɓa ɗigha a Ziglag, Mekonah ni aminlah le, 29En rimmon, Zorah, Jarmut, 30Zanowah, Addullam ni aminlah le, ni a Lachish aɓabang le ni Azekah ni aminlah le. Nina agh a ɗamma logha Beyersheba kehna a njonglong le Hinnom.31Aminkah Banyamin ɗigha a Geba, Mikmash, Aija, Bethel ni aminlah le, 32Anathoth, Nob, Ananiyah, 33Hazor, Ramah, Gittayim, 34Hadid, Zeboyim, Neballat, 35Lod, Ono, ni Ge Harashim. 36Aɓa Lawi ɓaɓa aɓeni ɗigha a Judah agh a pahna yang bin aɓa Banyamin.
1Amalah ni aɓa Lawi ni ga aɓeni ɗamma ni Zerubbabel muna Sheltiya le ni Jeshuwa: Seraiyah, Jeremiyah, Ezra, 3Amariyah, Malluk, Hattush, 2Shekaniyah, Rehum, Meremoth.4A yangni, Iddo, Ginnethon, Abijah, 5Mijamin, Moadiyah, Bilgah, 6Shemaiyah, ni Joiyarib, Jedaiyah, 7Sallu, Amonk, Hilkiyah, ni Jedaiyah. Aɓeni ni pagha amagula le amalah ni aɓihyang a yeh akara le Jeshuwa.8Aɓa Lawi ni Jeshuwa, Binnui, Kadmiyel, Sherebiyah, Judah, ni Mattaniyah, ɓeni pag magula ma ngyah ma makampah agh, kpaɓni aɓih. 9Bakbukiyah ni Unni, aɓihyang, tangha nji ba ki shin yang ngha a kunbang gushi Kulli.10Jeshuwa ni pag teh Joiyakim, Joiyakim ni pag teh Eliyashib, Eliyashib ni pag teh Joiyada, 11Joiyada ni pag teh Jonathan, le Jonathan ni pag teh Jadduwa.12A yeh akara le Joiyakim agh aɓayongni ni pag amalah, amagula le aɓalah agh: Meraiyah ni pag magula Seraiyah, Hananiyah ni pag magula le Jeremiyah, 13Meshulla ni pag magula le Ezra, Jehohanan ni pag magula le Amariyah, 14Jonathan ni pag magula le Malluk, le Yusufu ni pag magula le Shebaniyah.15Adna ni pag magula le Harim, Helkai magula le Meremoth, 16Zechariya ni pag magula le Iddo, Meshullam ni pag magula le Ginnethony, le 17Zikri ni pag magula le Abijah; 18Shammuwa ni pag magula le Bilgah, Jehonathan ni pag magula le Shemaiyah, 19Mattenai ni pag magula le Joiyarib, Uzzi ni pag magula le Jedaiyah, 20Kallai ni pag magula le Sallu, Eber ni pag magula le Amok, 21Hashabiyah ni pag magula le Hilkiyah, le Nethanel ni pag magula le Jedaiyah.22A yeh akara le Eliyashib, aɓa Lawi Eliyashib, Joiyadah, Johanan, ni Jadduwa ni a nyonglo ɗigha a muri aɓalah, le amalah ni a nyonglo a kunbang nongmurung le Dariyus ɓa Persiya. 23Aminkah Lawi, amuri aɓalah ni a nyonglo a giɓomteng le agipaghina ni ɗur agh ha zu a yeh akara le Johanan muna Eliyashib agh.24Amagula le aɓa Lawi ya a yangni Hashabiyah, Sherebiyah, ni Jeshuwa muna Kadmiyel, kpaɓni aɓihyang, aɓeni tangha nji ba ki shinyang ngha ate pag makampah ni ɓongso, ki agha ngure ni ngure, billa ri pahmurung lagha le Dauda, ɓwa le Kulli. 25Mattaniyah, Bakbukiyah, Obadiyah, Meshullam, Talmon, ni Akkub ni pag aɓa lelkunjere ni ki lel kangna tigha agiri ni kahri kunjere ya. 26A pagna tumo a yeh akara le Joiyakim muna Jeshuwa muna Jozadak, a yeh akara le Nehemiyah magula bolnjeh ni Ezra malah ni ɓa nyongli giri.27A kara ni a tigni garrung le Urshelima sa agh, aɓayong alla aɓa Lawi a ba kwa a ɗig nghang ngha, ate zuni yang a Urushelima a pag njibuno le tigsa egh ni binmurubang, ni pag makampah ni tuhngyah ni anyimyang, mollo, ngwangtah. 28Kpaɓmurung le ɓa yuhngyah kpaɓa binmona puro a alah ni kangni Urushelima agh ni amama pura aminlah le Netofatiya agh.29Ɗeshiliya a ye pura a Beth gilgal ni aɓabang le Geba ni Azmaveth, ate aɓa tuhngyah ɓagne muyang aminlah kangni Urushelima. 30Amalah ni aɓa Lawi tigna muyang gerentengle a ye tigha aɓayong gerenteng, akunjere egh, ni garrung.31Le ntig amagula le Judah eɓɓa bikuli le garrung, le tigha aɓa tuhngyah ma gogna ɓahri aɓeni pag makampa agh. Mwoh wora nji ma lih a muri garrung a nji Kunjere Tiɓgiri.32Hoshaiyah ni anshile kanda amagula le Judah kurata yang, 33le a nzum yang ngha Azariyah, Ezra,Meshullam wor nghang, 34Judah, Banyamin, Shemaiyah, Jeremiyah, 35ni amuna amalah ɓaɓa ni njemegula, le Zekariya muna Jonathan muna Shemaiyah muna Mattaniyah muna Mikaiyah muna Zakkur muna Asaph.36Ɗeshiliya aɓwa le Zekariya ngha nghang, Shemaiyah, Azarel, Milalai, Gilalai, Maai, Nethanel, Judah, Hanani, ni agi tuhngyah le Dauda ɓwa le Kulli. Ezra ɓa nyongli giri ngha a dum yang. 37A kahri Kunjere muru ma Sagna agh a wor huwah a muri ɓalah bikuli le lah magula le Dauda, a nji ri bin garrung bikuli le lahmurung le Dauda, kena Kunjere Muru a nji manje.38Aɓa tuhngyah mamona aɓeni pag makampa agh wora nji bang mamona. Nkurat yang a muri garrung egh ni anshile aɓayong, bikuli le Gbingrah le Oven, ki ka ri Dahra Garrung, 39le a bikuli le Kunjere le Ifraimu, ni a nji ri Kunjere Mayahyina, le a nji bin Kunjere njih ni Gbingrah le Hananel ni Gbingrah le Worotongno, ki ka Kunjere le Njuh, le a tangha njeh a Kunjere le Ɓalelbnag.40Nina agh aɓa tuhngyah aɓeni ki pag makampa agh tol bang leyang a leh Kulli, le n'osso tangha bang lang ni anshile aɓa pagtumo ɓaɓa ni meng. 41Le amalah tol bang leyang: Eliyakim, Maasiyah, Miniamin, Mikaiyah, Eliyonai, Zekariya, ni Hananiyah, ni aperipinye, 42le ɗeshiliya Maaseiyah, Shemaiyah, Eliyahzar, Uzzi, Jehohanan, Malkijah, Elam, ni Ezer, le aɓa tuhngyah tigha a ogyang le Jezrahiyah ni pag magula leyang.43A pahna ɗahra magula a kara wo, ni pag binmurubang, ate Kulli tigna yang a pag binmurubang magula. Ɗeshiliya amenah ni amuna pagna binmurubang. Nina agh binmurubang le Urushelima agh a ogne a duna kukwo.44A yeh kara wo agh a tolla abuna ih ɓi a ɗigha muri akangna tigha agiri ater agi ɗahnghina, njingung makunduna, amwoh le lum, ih ɓi a kpaɓa a yeh kasa mama gigilla alla a pah ate amalah agh ni mama ate aɓa Lawi ya. Ɓeni kwa a tigne ih pagtumo ɓabilli ni kahri alah agh. Ate Judah pagna binmurubang ni amalah ni aɓa Lawi aɓeni ki tangha dum yang ngha. 45A pagna tumo le Kulli leyang, ni tumo tigha gerenteng, le ini aɓa tuhngyah ni pag nina le aɓa lelkunjere, a ri bil lagha le Dauda ni muni Solomon.46Ate kunbang dudug ni ɗur agh, a yeh akara le Dauda ni Asaph, a yangni amgula le aɓa tuhngyah, le a angyah ma ɓongso ngha nghang ni ma paghi Kulli makampa. 47A yeh akara le Zerubbabel ni a yeh akara le Nehemiyah, Israila kwa pahna bang kyari kwa agh bin aɓa tuhngyah ni aɓa lelkunjere. A tigna abang nghe sa ni gerenteng mama ate aɓa Lawi ya, le aɓa Lawi tigna bang sa ate aminkah Haruna.
1A yeh kara wo agh a bil Giɓomteng le Musa a oghole ɓayong kwa. A kumo a nyonglina a yeh ih ɓa Ammon ko Mowab nyha ka zu a bin kpaɓa le Kulli ya, ha ke kene. 2Ga ngha ate ni a zu a bin aɓa Israila ni brodi ni muru agh, keminiya a tol Balaam ate ih ɓi nyom Israila. Ngho te ya, Kulli lesung pil nyommo egh ɗig mosso. 3A kunbang ni a ogni gigilla ninga agh, a koriyi muyang ri Israila ɓayong ma sa ni kwa agh.4Niɓeniya kedebang a tol Eliyashib ni malah a muri akangna tigha agiri a leh Kulli lesung ngha. Ɓwale Tobiyah ni. 5Eliyashib gil yi Tobiyah kangna tigha agiri magula, ba kikara a tigha njingiri gipahna, agi susunang, agi tumo, ni amwoh le lum le njigiri, muru njingung mapiyo, ni murun, nghang ngha, mama a lagha ka ɓagha ate aɓa Lawi, aɓa tuhngyah, aɓa lelkunjere, ni agi ɗahnghina ate amalah.6Keminiya a yeh akunbang ni kwa ni ya n'nyha a Urushelima agh. Ate a bogho ma woro mwoh pure lum pur ɓahri le Artazekzes murung Babila agh nwora bin murung. Nzum kunbang ngha n'ihli murung ate njere, 7ate nga nyera a Urushelima. Nyerina gimashihra ni Eliyashib pagha nji ri pih Tobiyah kangna tigha agiri a ɓalah le Kulli ya.8Ga agh gi lushi yong ni a binang le mpushi agi tumo ɓaleh Tobiyah a kangna tigha agiri. 9Nlagha ih ɓi a tig kangna tigha agiri ye gerenteng, le nyenni agi tumo ɓaleh Kulli a be, agipahna njigiri, ni agi susunang.10N'ogna ih abang le aɓa Lawi ya ni a pah yang ni ya, le a ɓangna a woro, ɓeni kwa agh a bang le, aɓa Lawi ni aɓa tuhngyah aɓeni pag tumo egh ya. 11Nina agh nkuma aɓa pagtumo le n'nah, "Palla ng ke a ɗag ɓaleh kulli?" Mkpaɓ yang binmona le ntig yang a bin tumo leyang.12Le Judah kwa zuni mwoh le lum le njigiri, muru njingung mapiyo, ni murun a kangna tigha agiri. 13Ntol ɓa bol gikunna a muri kangna tigha agiri ye Shelemiyah malah ni Zadok ɓa nyongli giri, le a ntiri aɓa Lawi ya, Pedaiyah. Gyaɓ kahri yang ngha Hanan muna Zakkur muna Mattaniyah ni, ate a bangna yang ɓa njiteng. Atumo leyang ngha ini pag gaɓ ga zuni ya bin aɓihyang. 14Ɗengse, Kulli lang, muri ga, le ka ɓishili agi maɓonna ni mpagha ate lah agh Kulli lang ni tumo ni a paghi ya.15A yeh akara wo agh nshina a Judah aɓayong ki gam muru njingung a kara usulo le zu ni ɗamma le njigiri le a pon yang a muri ambulnjeng, ɗeshili ni muru njingung, njingung inabi, agorih, ni ajah agitolla ma dungrina ni kwa, mama a zuni a Urushelima a kara Usulo agh. Nlagna yang a muri mag gilih a kara wo.16Abuna ni pura Taya ki ɗigha a Urushelima agh zuna ni njih ni jah aga kwa agh, le a mag yang a kara Usulo a bin aɓa Judah ni a lah magula! 17Le nkuma aɓa gushina le Judah, "Gimashihra mag ga nga pag pagha ni ya, ɓihyi kara Usulo? 18Ateh yong ni pag ga agh? Kulli lesung ni zuni agimashihra a musung ni a muri lah magula ni ya? Niɓeniya nyong ngha nga zuni ɓuhro yehlulla muri Israila a ri ɓihyi kara Usulo."19A kunbang ni pinna ki bolli ya akunjere le Urushelima kedebang kara Usulo agh, ntigha ih ɓi agira akunkangna le ke ih a logshi ya se nzum kara Usulo. Ntigha aguro lang ɓaɓa a akunjere nina agh gitolla nyha aka ingni ni a kara Usulo agh. 20Aɓa mag giri ki ɗamma a nzum Urushelima mbende mwoh ko ɓahri ni ajah gi magna ni kwa agh.21Keminiya nlagna yang, "Pallang ke nga ɗamma a nzum garrung? Ngha nye mpag nina le, nga mag beng ri yong!" Logha ri kunbang ngho agh ni a yeh zu a kara Usulo agh. 22Le nlagha aɓa Lawi ih ɓi a tim muyang gerenteng, le a zu a lel akunjere, ate tig kara Usulo gerenteng. Ɗengshini meng ate ga ɗeshili, Kulli lang, le shin gi-enna lang ate bol ogrung lo ni awo ngha ni a rang ngha.23A yeh akara wo agh shina aɓa Yahuda ni tigha amah Ashdod, Ammon, ni Mowab agh lah. 24Anshile kande le amuna yang ngha a waɓ kun ashdod. Mwoh nyha nghang a ntiri yang yeri waɓ kun Judah agh, keminiya se kunburi le aɓayong mamo wo ni mwoh. m25Nkumna yang, le nyom yang, ni nyimma aɓaɓa leyang ni uɓ nyongmuyang. Ntigna yang a kaniyi giri ni Kulli, ki nah, "Ni nga pah amuna ngalang leyang a bin amuna yang ngha, ko tolla amuna ngalang leyang ate muri amuna yong, ko ate kanangiri yong ngha. 26Solomon murung le Israila ni pag gimashihra a muri tenana le amenah ni ya? A ntiri anjeh ya murung nyha ninga ini ya, le Kulli le agna nji, le Kulli le tigne murung muri Israila. Ngha ningo te kwa agh, amahmi aɓa kun ma sa agh tigne a pag gimashihra. 27Sa tehshi kiri sung ri yong le pag ngih gimashihra ni kwa ni ya, ni pag njiteng nyha ri ya agh a ri Kulli lesung a nji bin tigha amenah aɓa kun sa?"28Mwoh le amuna buna le Joiyada muna Eliyashib malah magula ni pag nkil bin Sanballat ɓa Horoni. Ngha nina agh ntighi ɓangha a dumang. 29Ɗengshi ni yang, Kulli lang, ate a ɓihyi na tumo malah, ni ogrung ma malah ni aɓa Lawi.30Nina agh nlagna yang ri ga kwa ma njeh ma sa agh, ni tigha atumo le amalah ni mami aɓa Lawi, ɓeni kwa agh a ri tumo le. 31Ntigha ate gipahna wara a akunbang ni a tig ga ni ate a njingung ma kunduna. Ɗengshi ni meng, Kulli lang, ate maɓonna.
1A yeh akara le Artazekzes (Artazekzes nini ɓeni nongmurung logha Indiya kenna kukwo ha Kush, a muri akasa njeh 127), 2a yeh akara wo agh Murung Artazekzes ɗigna a ngungmurung murung le a lah magula Susa.3A yeh bogho ma tahro ma nongmurung le ya, gil njibuno ate aɓa pagtumo ni aguro le. Aɓa luwa le Persiya ni Mediya, aɓa gushina, ni amagula bol akasa njehni a dumi ya. 4Ɗumna kumo le ɓoro le ɗighamuribang le ni gusso le ngihgulo le ma akara dudug, ha akara 180.5Ngha akara egh malli ya, murung gil njibuno ma akara tonɓahri. Ngha ate aɓayong ni kwa ɗigha a Susa lah ni a kangni ya, logha ri ngih magula kenna ri ma kyena. A paghi a ɓalah le ɓabang njingung le lahmurung. 6Ɓalah le ɓabang njingung nghe ya a gilliyi ne ni akanda gi gwergiri ma njinguri ma poshina ni ma bangna, ni nguri ma linen maɓonna ni lenghe, a gyerra ri anyeh ma azurfa logha ri gbingrah ma tahli ma sherrah. Angungmurung ngha nghang ma zinariya ni azurfa a muri bin ɗigna ni gil ni atahli ma sherra maɓonna shisa agh.7A pahna gi nuhna a minkoro ma zinariya. Minkoro ni kwa agh gilla le sa ni mbah le murung ngha nghang dudug ate ɓor ɓoro le murung. 8A pahna gi nuhna egh ate bol gi billa. "Tigha a tenne nyha," ate a njinjere nini murung tigni aɓa pagtumo a lahmurung le ih ɓi a pag ga ari ga ɓeni kwa agh ki al agh.9Ɗeshiliya, Mahmurung Vashiti gil njibuno ate amenah ni a lahmurung le Murung Artazekzes agh. 10A yeh kara ma tonɓahri ngha bang ngha ki ɓor yi murung ate murung njingung, waɓih Mehuman, Biztha, Harbona, Bigtha, Abagtha, Zethar, ni Karkas (aɓa pagtumo tonɓahri ni ki pagtumo a kunsdumi ya), 11a zuni mahmurung Vashiti a dumi ni jenghe murung le. Al la ih ɗumi aɓayong ni aɓa pagtumo ɓor nsahri le, ate gipagna ɓor nsahri le.12Keminiya mahmurung Vashiti shiɓi zu ari tenana le murung mama aɓa pagtumo zunih ya. Le murung pag yehlulla; yahli velliye a yeh.13Nina agh murung waɓtenana ni abuna aɓeni a yerina yang ni yeriteng, aɓeni yeri kunbang nghe ( ate njer gipagna le murung ni ga ri aɓeni yeri gigilla ni tuhnjuo agh). 14Niɓeniya aɓeni a kahri gyaɓ agh ni Karshena, Shethar, Admatha, Tarshish, Meres, Marsena, ni Memukan, amuna murung Persiya ni Mediya. A yangha a kum ingna bin murung, le a yangha a bol a bin atumo magula a njeh egh. 15A billa ri gigilla, mang aka pahi Mahmurung Vashiti ate mama ni og lagha le Murung Artazekzes, mama aɓa pagtumo zunih ya?"16Memukan nah a kundum murung ni aɓa pagtumo, "Murung ni muri mwohni Mahmururng Vashiti paghi ga ni ɓoti
1A nzum aga agh, ngha yeh;ulla le murung suhlini ya, ɗengshe a muri Vashiti ni ga woro pag ga. Ɗeshiliya Ɗengshe a muri gibilla ni woro waɓa a muri ya. 2Le basa adenah le murung ni ki paghi tumo agh nah, "Le ih ɓi alliyi murung bang ate bata nsahri ma ɓonna.3Le ih ɓi murung tol aɓa tignjiung a yeh akasa njeh le ɗighamuribang le, a kpaɓa binmona amuna ma ngalang bata ansahra ma ɓonna a ba a tig amenah nghang ngha a lah magula Shusha. Ih ɓi a tig yang a lelle le Hegai, ɓa pagtumo le murung, ɓeni a tigha ri amenah aght, le ih ɓi pah yang agi ɓihshina leyang. 4Le ih ɓi muna ma ngalang ni poshi yahli murung ngha ɓi ɗig mahmurung a tuhkushi Vashiti." Gi waana ni poshina yahli murung, le pagne nina.5Ɓa Yahuda ngha nghang a lah magula le Shusha, ɓeni lulli ih Modekai muna Jayir muna Shimei muna Kish, ɓeni ɓa Banyamin ni ya. 6A bolle a Urushelina a wori ni anshile aɓeni a bollo nini a wori ya Jehoiyashin, murung le Judah, ɓeni Nebokadnezzah murung Babilon ponno wori a guro agh.7Yangha ih konna temuri Hadassah, ini pag Esther, muna ma ngalang le majahle, ate mama ih nyha ni tehrung ko ngihyong ngha. Muna ngalang nghe ngha ni gilla ma ɓor nsahri le ɓonna a puro le. Ngha a tehri ni ngih wuhni ya, Modekai tolli ninga muna, ma ngiri ni ya.8Ngha murung tigni a pahni gibilla agh, amuna ngalang dudug ni a pusso a lah magula Shusha a zuni. A tig yang a lelmurung le Hegai. Esther te ya a tolle a kenni a lahmurung le a tighi a lelmurung le Hegai, ɓa shinmuri amenah ye. 9Muna ngalang nghe poshina yahli, le kumna ɓoro a bini. Ni sashibang ngha ma pih agi ɓihsa ni gilih le. Pih aguro ma ngalang tonɓahri a lahmurung nghe, le pushi ni aguro ma ngalang nghe tonɓahri a be keni bin maɓonna ni a leh amena agh.10Esther ni waɓih ɓung ɓeni aɓwale ni ya ko aɓayong le, ate Modekai lagne ke ih ɓi waɓ ɓa. 11Kyari kwa agh Modekai ngha ki ka ni nyere a kun ɓaleh ni dabeng lah amenah agh, ate ih yeri gipagna le Esther, ni ga aka paghi ya.12Ngha kunbang zuni mama muna ngalang ki kwa agh ka ingna bin Murung Artazekzes- ngha wori ogni agibilla le amenah ma anshienri lumpur ɓahri ya, ate ini kunbang ɗigna gilliyi ɓor nsahri leyang nina: shienri topur mwoh ni murun mir ni topur ma murun susunang ni agi ɓihshina- 13ngha muna ngalang ingna bin murung ngha, ga kwa al agh a pihne a leh amenah, ate ih ɓi kehni a lahmurung.14Ni kapolla agh ih ka ingna, le ni beri ya ih ka nyerra a lah ma ɓahri le amenah, le a lelmurung le Shaashgaz, ɓa pagtumo le murung, ɓeni a muri ansahri lah agh. Ni ye uwa ye nyerra bin murung ngha sete ngha kumna poshi yahlung magula ri ya le gori ni lulli ya.15Niɓeniya ngha kunbang zuni ate Esther (muna ma ngalang le Abihail, mahjalle Modekai, ɓeni tolli ninga muna ma ngiri ya) ka ingna a bin murung ngha, ni ihlibang te guɓung ngha keminiya ga Hegai ɓa tumo le murung, ɓeni muri amenah agh waɓih ya. Niɓeniya Esther kumna ɓoro le aɓeni kwa shini ya. 16A kehna ni Esther a bin Murung Artazekzes a yeh lah nongmurung a shienri ma lum, mama ini pag shienri ma Tebeth, a yeh bogho ma tonɓahri ma nongmurung le.17Murung agna nji Esther uwor anshile amenah kwa, le kumna dumposhina ni ɓor yahlung le. Nina agh tig jenghe nongmurung a muri le tigne mahmurung a tuhkushi Vashiti. 18Murung gil nghi njibuno ate aɓa pagtumo le kwa ni aguro le, Njibuno le Esther," ni tol yi yang nwah daggah a kasa njeh egh. Ɗeshiliya pahna yang nieh ma ɓor yahlung nongmurung.19Niɓeniya ngha a ye kpaɓni bata ansahri mbende ma ɓahri ya, Modekai ngha ɗigha kunjere le murung. 20Esther ni sang waɓih ɓung ate muri aɓwale ni aɓayong le ya, ninga mama Modekai lagni ya. Tang bil gi waɓna le Modekai, ninga mama woro pagha ngha gulli a bin ɓogho agh. 21A yeh akara wo agh ngha Modekai ngha ki ɗigni kunjere le murung ngha, aɓa pagtumo le murung ɓahri, Bigthana ni Teresh, ɓeni ki lel kunkangna agh, pag yehlulla le alla ka wol Murung Artazekzes.22Ngha a waɓni tenana egh a bin Modekai ya, waɓih Mahmurung Esther, le Esther waɓih murung ni lulli Modekai. 23A bil kushi kuntumo egh ni kum njiteng le, le abuna egh kwa agh a gyer yang ngung. Gipagna egh ya a nyongline, a kundum murung, a giɓomteng le agipagna le nongmurung le.
1A nzum aga agh, Murung Artazekzes ɓuhri Haman muna Hammedatha ɓa Agag, le tighi ngungmurung ma ɗighamuribang a muri aɓa pagtumo ni kwa nini ya. 2Aguro le murung kwa aɓeni a kunjere le murung ngha ki soɓ nkungni yang le gungha dum Haman, ninga mama murung woro tig yang a pag ga. Keminiya Modekai ni soɓ nkunni njahli ko gungha dumi ya.3Le aguro le murung ni a kunjere le murung nah yi Modekai, "Pallang ke a shiɓi bil lagha le murung?" 4A waɓtenana ri kara a nzum kara, keminiya shiɓi pahmuri ri ga a al agh. Nina agh a waɓteng ri Haman a shina ngha teng a muri Modekai ya ka ɗig nina, ate mama waɓne yang ih ini ɓa Yahuda.5Ngha Haman shinni ih Modekai ni soɓ nkunni njahli ni pih gulo a agh, Haman ɗungshi ni yehlulla. 6Ni agni teng ma wol nluo Modekai ni muri ya, ate aguro le murung waɓne a yang pagha aɓayong le Modekai. Haman alla ka girjah aɓa Yahuda kwa, aɓwa le Modekai, aɓeni a njeh le Artazekzes kwa agh.7A yeh shienri ma kunduna (mama ini pag shienri ma Nisan agh), a yeh bogho ma lumpur ɓahri le Murung Artazekzes, Pur- ini pag nasumbuh- a soɓi a dum Haman, ate tol kara ni shienri. A soɓ nasumbuh a ye ɓugtah yang ha ke kpah a shienri ma lumpur ɓahri (mama ini pag shienri ma Adar agh).8Le Haman nah yi Murung Artazekzes, "Aɓayong ɓaɓa ngha nghang meshiye a ntiri akasanjeh ni a ɗighamuribang lo agh. Agigilla leyang ngha sa ni amami a nshile aɓayong, le a nyha a bol gigilla le murung ngha, nina agh ni ɓotto ke murung ɗag yang ih a ɗigha. 9Poshina yahli murung le lagha ih a wol nluo yang, le nga pyeshi talent ma azurfa woro tongno lum lum nga pah a bih aɓeni a tigha muri agipagna le murung ngha, ate a tighi a bin tig gikunna le murung."10Le murung tol muna nyeh murung ni bih ya le pih Haman muna Hammedatha ɓa Agag, ɓa shiɓi muri aɓa Yahuda. 11Murung nah yi Haman, "Nga shinni ih bollo egh nyenna boh ni aɓwa lo. A pag ga yahlo tol agh ni."12Le a gora aɓa nyongli giri le murung a yeh kara ma lumpur tahro le shienri ma kunduna, le gibilla ni bol ga kwa Haman woro lagni ya a nyongline ki ka bin amagula bol kasanjeh le murung, aɓayong ni kwa a yeh akasanjeh, a bin amagula le aɓayong shisa, a bin kasanjeh ni kwa agh a jah nyongli giri leyangy, le a bin aɓayong ni kwa a kunburi leyang. A nyongli ni lulli Murung Artazekzes le a par kunni muna nyeh le. 13Akuntumo nyonglina egh ya a peh a nji bih aɓa tol kuntumo a kenni a akasanjeh le murung kwa, ate meshiye, wol nluo, ni juhri aɓa Yahuda kwa, logha ri ma kyenna kenna ri magula, amuna ni amenah, a kara mwoh (mama ini pag shienri ma Adar)- le a ponna agikunnaleyang kwa.14Kuntumo gi nyonglina egh ya a pille gigilla a kasanjeh ni kwa agh. A tigne aɓayong kwa ih ɓi a yeri ate a gil riyang ate kara ni. 15Aɓa tol kuntumo woro le gaɓ yang ni kahra gi lagha le murung ni. Gibilla egh eshiliya a gaɓne a ntiri lah magula le Shusha. Murung ni Haman ɗigha njahli ka nuh giri, keminiya lah magula ngha ɓunglang.
1Ngha Modekai ogni tele ga kwa a pag ga, san dagrah le mel gima sahnina ni soɓ tuhɓu. Puro wora ntiring le lah magula, le ɓuah ɓororo dudug. 2Kene le kukwo agh kunjere le murung ni, ate mama ɓwa a aghi ih ɓi ɗur kunjere egh ni agima sahnina agh. 3A kasanjeh ni kwa agh, ba kwa lagbang ni gibilla le murung bilbang nghang ngha, ɓuah magula ngha nghang a ntiri aɓa Yahuda, ni gonno, ɓuah, ni danna. Dudug leyang nongha a gima sahnina ni tuhɓu.4Ngha amuna ngalang le Esther ni aguro le zuni le waɓih ya, mahmurung ngha a gani magula. Tahshibang ni dagrah ma saɓna a mel yi Modekai (ate mama ih pushi dagrah ma sahnina le), keminiya ni ag yang ngha. 5Le Esther gor Hathak, mwoh le aɓa pagtumo le murung ɓeni a tigha ki paghi tumo agh. Tighi ih ɓi kenna bin Modekai ih yeri ga pag giri ya ni ga pag tekushi ya.6Nina agh Hathak wora bin Modekai a bin ɗamma ntiri lah a dum kunjere le murung. 7Modekai waɓih ga kwa paghi ya, ni gogho azurfa ni Haman ogni ri a pyeshe le ih tigha a bin tig gikunna le murung ate ih ɓi a wol nluo aɓa Yahuda agh. 8Ɗeshiliya pahne gibilla ni a nyonglo a kuntumo a pah a Shusha ate wol nluo aɓa Yahuda agh. Pagna ga nina agh ate Hathak ka ɗumi Esther ni, le ate ih tighi ih ɓi yere ni pih lagha ma tenna ih ɓi kena bin murung le ih jim dumposhina, le ih ye jimma a temuri aɓayong le.9Nina agh Hathak woro ke waɓi Esther ga Modekai nah yi ya. 10Le Esther waɓtenana ri Hathak le tigh ih ɓi nyera bin Modekai. 11Nah, "Aguro le murung kwa ni aɓayong ni a kasanjeh le ya yerina ih ngha ɓabura ko ɓamah ingna bin murung a ɓalah mama a yeh ni a gori ya le, gigilla nghan nghang mwoh: Ih ɗigna a wol nlue- sete ate ɓwa ɓeni murung logshi gara ma zinariya zu a dumi, nina agh le ih ka ɗigha. Ni a gor rang ih ɓi nzu a bin murung akara woromwoh pur lum ni ya." 12Nina agh Hathak waɓ kuntumo le Esther bin Modekai.13Modekai ye tahshi kuntumo bin Esther: "Ɗigna ka ɗengshi ninga ih a lahmurung ngha, aka aɓa uwora anshile aɓa Yahuda kwa agh. 14A bol gung a kunbang ni le, aɓɓa ni assa ka logho a bin ma sa ate aɓa Yahuda, keminiya a weh ni ɓaleh tehro ka wuh. Yang yere ko a zuna lahmurung ni ate kunbang ni niga agh?"15Le Esther tahshi kuntumo bin Modekai, 16"Woro, kpaɓa aɓa Yahuda aɓeni ɗigha Shusha agh kwa bin mona, le ngonna a temurang. Ke ih ɓi nlih ko n'nuh agh ma akara tahro, duh ni kara. Amuna ngalang ma kyena lang ni meng ka gonno a njinjere ni mwoh agh. Le nga ka bin murung, ko ke gigilla ni agne ya, le nga wuh le, ih ɓi nwuh." 17Modekai woro ke pag ga kwa Esther tighi ih ɓi pag ga.
1A nzum akara tahro agh, Esther mel dagrah murung le woro ke tangha a ɓalah le lahmurung, a kundum leh murung. Murung ngha ɗigha muri ngungmurung murung le a lahmurung, ki shin njere ingna a leh. 2Ngha murung shinni mahmurung Esther tangha a ɓalah agh, kum dumposhina a njih murung. Logshi gara zinariya ni a bih ya. Nina agh Esther zu le dog titye gara egh.3Le murung nah yi, "Mang awo alla, Mahmurung Esther? Mang ki pag jimma lo? Ko kanda njeh lang ni, a poh ni." 4Esther nah, "Poshina yahli murung le, ih ɓi murung ni Haman zu ni kyari a bin lih gilih ni nga gilla ni kyari ate muri ya."5Le murung nah, "Nzuni Haman ni kahra, ih pag ga Esther nah agh." Nina agh murung ni Haman woro a lih gilih ni Esther gil agh. 6Ngha a pahni muru njingung a bin lih gilih ya, murung nah yi Esther, "Mang pag gi waɓna lo? Aka poh ni. Mang ki pag jimma lo? Ko kanda njeh lang ni, a poh ne."7Esther pilla, "Gi waɓna lang ni jimma lang ngha ini ga, 8ngha kumna dumposhina a njih murung ngha le ngha poshina yahli murung ih peng gi waɓna lang ni gushi jimma lang, ih murung ni Haman zu a lih gilih ni nga gilla te muyang kaberi ya le nga pil ihla le murung."9Haman pur kare bang ɓor ni pag binmurubang a yahli. Keminiya ngha Haman shinni Modekai a kunjere le murung ngha, ih Modekai ni logho ko koshiya dumi ate ngoɓong ngha. Ɗungshi ni yehlulla ri Modekai. 10Ningo te kwa agh, Haman bol muri le wora leh. Tahshibang ri aɓih le a kpaɓa bin mona, ni Zeresh mahmi. 11Haman banghi yang ngih gula kumo le, dudug le gogho le amuna buna le, ɓuhri gulo mama murung gushini ya, ni pagha wori bikuli aɓa pagtumo kwa ni aguro le murung ngha.12Haman nah, "Mahmurung Esther ni gor ɓwa sa agh keminiya se meng ih ɓi nzu lih gilih ni gil agh ni murung. Ko kaberi ma ɗeshiliya ye gor rang ni murung. 13Keminiya ga kwa ni ya guɓung ni binang ha ngha shin Modekai ɓa Yahuda ni ki ɗigha a kunjere le murung ngha."14Le Zeresh mahmi nah yi Haman ni aɓih kwa, "Ih ɓi a gil bin gyerbang mama logho le bikuli nonnobung woro ɓahri pur lum ngha. Ni beri ih waɓtenana ri murung ate ih ɓi a gyer Modekai ri. Le wor ni murung ni binmurubang a lih gilih." Ga poshi yahli Haman le tigha a gil bin gyer bang nghe.
1Duh wo agh mrurung ni gan nongtullo agh. Tigha aguro le ih ɓi a zuni giɓomteng nyonglina le agipagna le nongmurung le, a billi ɓororo a bin murung. 2A kumo a nyongla be ih Modekai waɓne Bigthana ni Teresh, ɓahri a ntiri aɓa pagtumo le murung aɓeni ki lelnjere ingna agh, ngha pagha ka wol nluo Murung Artazekzes. 3Murung ihli bang, "Gusso magula mang a pih Modekai ate pagna ga?" Le basadeng ɓeni paghi murung tumo agh nah, "Guɓung nyha a paghi ya."4Murung nah, "Yang a ɓalah wo?" Niɓeniya Haman wara ingna a ɓalah ma njibang le leh murung ate waɓih a muri gyer Modekai a ri ngung gyerbang ni woro gil agh. 5Guro le murung nah yi, "Haman ngha tangha a ɓalah." Murung nah, "Ih ɓi ingna." 6Ngha Haman ingni ni ya, murung nah yi, "Mang aka paghi ɓwa ɓeni yahli murung possa ri gushi ya?" Niɓeniya Haman nah a yahli, "Yang yahli murung ki piossa ri gushi uwor rang?"7Haman nah yi murung, "Ate ɓwa ɓeni yahli murung possa ri gushi ya, 8ih ɓi a zuni dagrah murung, dagrah murung mama murung wara mel agh, ni piri ni murung wara eɓɓah ni mama a kurre giɗuna nongmurung a muri ya. 9Le ih ɓi dagrah murung ni piri ye agh a pih mwoh a ntiri aɓa pagtumo le murung ɓeni a gushi ya. Ih ɓi a mel yi ɓwa ɓeni yahli murung poshina a gushiya, le ih ɓi agduna a muri piri a billa anjere ni a lah magula. Ih ɓi a waɓah, 'Ga ni pag ga a paghi ɓeni mwoh yahli murung possa ri gushi ya!"10Le murung nah yi Haman, "Kahra, tol dagrah murung ni piri, ninga mama a waɓ ɓa, a pag ga ate Modekai ɓa Yahuda ɓeni ki ɗigha a kunjere le murung ngha. Ka kpah ko a tenana mwoh ri ga a waɓ ɓa." 11Le Haman tol dagrah murung ni piri. Mel yi Modekai dagrah le billi mo ka muri piri a ntiri anjere ni lah magula egh ya. Waɓɓah a dumi, "Ga ni aka paghi ɓwa ɓeni yahli murung possa ri pih gulo agh"12Modekai nyerra a kunjere le murung. Keminiya Haman kahra wora leh, ki gonno, ni vulliyi muri. 13Haman waɓih Zeresh mahmi ni aɓih kwa ga kwa kumi ya. Le abuna le aɓeni a yerina yang ni yeriteng leyang, ni Zeresh mahmi, nah yi, "Ngha Modekai, dum ɓeni a kpah nghang ngha, ɓa Yahuda ni, ni awo gan kuni ya, keminiya ni njiteng aka kpah a dumi." 14Ngha a yangha a uwo a nahteng nini ya, aɓa pagtumo le murung bilbang. A kahra ate zuni Haman a lih gilih ni Esther gil agh.
1Nina agh murung ni Haman woro a lih gilih ni Mahmurung Esther. 2A yeh kara ma ɓahri, a kunbang ni a ɗamma a nuhni muru njingung ngha, murung nah yi Esther, "Mang pag gi waɓna lo, Mahmurung Esther? Aka poh ne. Mang pag jimma lo? Ha ko kanda njeh lang ni aka poh ne."3Le Mahmurung Esther pilla, "Ngha kumna dumposhina a njioh agh, murung, le ngha poshina yahlo agh, le ih ɓi a nyen ni nghang usulo lang be-ga ni pag gi waɓna lang, le njimna ga ɗeshili ate aɓwa lang. 4Ate a magna sung, meng ni aɓwa lang, a juhri sung, a wol nluosung, ni meshiyi sung. Ngha a magna sung mwoh a tumo guro, aguro abuna ni aguro amenah, ke nga bol gung, ate ke gi gangshina nyha ate ga ni ka ɗum gangshi murung." 5Le Murung Artazekzes nah yi Esther Mahmurung, "Yang ɓeh? Yebbang ni a kum ɓeh nghang ɓeni ɗungshi yahli ni jah ga agh?"6Esther nah, "Ɓa shiɓi murung, Haman ni ni ɓayong mashihra!" Le Haman koshiya dum murung ni mahmurung te ngoɓong. 7Murung logho a nuh muru njingung ni yehlulla a bin lih gilih le wora ɓabang angung ma lahmurung, keminiya Haman ɗigha ka jimma ate usulo le a bin Mahmurung Esther. Wara shin juhro ni murung woro tollo a muri ya.8Le murung ɗag ɓabang angung ma lahmurung nyera a ba a ɗamma a nuh muru njingung nghang ngha. Haman wara kpah a muri bin ɗina ba Esther pag nghang ngha. Murung nah, "Aka wol mahmurung a kundumang a lyang le?" Ngha murung pushini gi waɓna ni kuni waɓ ninga agh, aguro ma vulliyi kundum Haman.9Le Harbona, mwoh le aɓeni ki paghi murung tumo agh, nah, "Bin gyerbang ngha kahri leh Haman logho le bikuli ya nonnobung woro ɓahri pur lum ni. Gil li ate Modekai, ɓeni waɓteng ate ashi murung ngha." Murung nah, "Ngyeri ri." 10Nina agh a gyer Haman ngha a ba gilla ate Modekai ya. Le yehlulla le murung nongha njahli.
1A yeh kare Murung Artazekzes pih Mahmurung Esther agikunna le Haman, ɓa shiɓi muri aɓa Yahuda, le Modekai ingna a pagtumo a kundum murung, ate mama Esther waɓne murung ɓwalung ni ntiri yang ni Modekai ya. 2Murung pushi muna nyeh murung le, mama agha a bih Haman ngha, pih Modekai. Esther tolla Modekai ih ɓi ɗigha alah le Haman.3Le Esther waɓtenana ɗeshili ri murung. Nongho vul kundumi njahli le ɓuah ngha ih jimni ih ɓi teshi gimashihra le Haman ɓa Agag ni kur agh a njeh, a njinjere ni woro kuriyo a muri aɓa Yahuda agh. 4Le murung loghshi gara murung bin Esther, logho le tangha dum murung.5Nah, "Ngha poshina yahli murung ngha, le ngha kumna dumposhina a nji ya, ngha murung shini gire pagna a dumi, le ngha ɓonna a nji le, ih ɓi a nyongli gibilla te ariyi kuntumo gi nyonglina le Haman muna Hammedatha ɓa Agag, kuntumo ni nyonglo ih juhri aɓa Yahuda ni kwa a kasanjeh le murung ngha. 6Ate ni yellang ni nga gan shinni juhro ka kpah muri aɓwa lang? Ni yellang ni nga gimni yahlang shina aɓwalang ka juhro?"7Murung Artazekzes nah yi Mahmurung Esther ni Modekai ɓa Yahuda, "Shina, mpahne Esther leh Haman, le a gyerra Haman ri ngung gyerbang, ate yangha ih ka wol nluo aɓa Yahuda. 8Nyongli gibilla maɓi ate aɓa Yahuda ni lulli murung le a tig bung ni muna nyeh le murung. Ate gibilla ni a woro ka nyonglo ni lulli murung le a tigna bung ni muna nyeh le murung ni logle a ariyi ya."9Le a gora aɓa nyongli giri le murung a kunbang ngho, a yeh shienri ma tahro, mama a yeh shienri ma Sivan ngha, a kara ma woro mwoh pur tahro le shienri ye. A nyonglina gibilla ni bol ga kwa Modekai ki lagni konna aɓa Yahuda agh. A nyongli kena bin amagula bol akasa njeh, amagula bol njeh ni aɓa pagtumo ni a kasanjeh ni a kumo logha Indiya kena Kush agh, akasanjeh127, bin kasanjeh ni kwa agh a nyongli a jah nyonglo leyang, le a bin aɓayong ni kwa agh a yeh kunburi leyang, ni a bin aɓa Yahuda a jah nyongli giri leyang ni kunburi leyang.10Modekai nyonglo ni lulli Murung Artazekzes ni par muna nyeh le murung muri. Tahshi aɓa kuntumo ni ki kogpiri ya ni kuntumo nyonglina egh, apiriluwa mama a pagni tumo le murung ngha, ma lishina uwor bang a lahmurung. 11Murung pahne aɓa Yahuda aɓeni a lah magula ni kwa agh njere ih ɓi a kpaɓa bin mona le a tangha ate ashi usulo leyang: A meshiyi, a wol nluo, ni juhri aɓa luwa ni kwa pura bin aɓayong ko a kasanjeh zu yi yang ni luwa agh, amuna ni amenah kpaɓ kwa, ko ate pon agikunna leyang. 12Ga agh ih ka pag tumo a yeh akasanjeh le Artazekzes kwa, a yeh kara ma lumpur tahro le shienri ma lumpur ɓahri, mama ini pag shienri ma Adar agh.13Nyonglo le gibilla egh ya a pahne ninga gigilla a kasanjeh ni kwa agh le a ɗumi aɓayong ni kwa. Aɓa Yahuda ka gil ri yang a kara wo ate nwah tangma muri aɓa shiɓi muyang. 14Nina agh aɓa kuntumo kog apiri lahmurung ni ate pagtumo le murung ngha. A wor ni kahra tenghibang nyha. Gibilla le murung ɗeshiliya a pahne pura lahmurung a Shusha.15Le Modekai ɗag kundum murung a dagrah murung ma jargina ni ma poshina, ni ngih jenghe ma zinariya ni dagrah magula ma lenghe le linen maɓonna, le lah magula Shusha magjollo ni pag binmurubang. 16Aɓa Yahuda kumna poshibang, ni ɓoro le bang, ni binmurubang ni gusso. 17A kasanjeh ni lah magula ni kwa agh, ba kwa tenana le murung ni gibilla le bilbang ngha nghang, ɓoro bang ni binmurubang ngha nghang a ntiri aɓa Yahuda, njibuno ni kara usulo.Dudug a ntiri aɓayong shisa ni a njeh egh ya pilla aɓa Yahuda, ate mama ngoɓong le aɓa Yahuda kpahna ri yang.
1Niɓeniya a yeh shienri ma lumpur ɓahri, mama ini pag shienri Adar agh, a yeh kara ma lumpur tahro, ngha a pagni gigilla ni gibilla le murung ngha, a yeh kara ni aɓa shiɓi muri aɓa Yahuda tig yahli yang ka kumni gulo muyang ngha, a ariyi ne. 2Aɓa Yahuda kumna gulo a muri aɓeni shiɓi muyang ngha. Aɓa Yahuda kpaɓa a alah magula leyang a kasanjeh le Artazekzes kwa, ate a mag bihyang muri aɓeni alla ka zuni juhro a muyang ngha. Ɓwa nyha mwoh gan tangha dum yang ngha, ate ngoɓong leyang kpahna muri aɓayong kwa.3Aɓa pagtumo ni kwa a akasanjeh ya, amagula bol akasanjeh, amagula bolnjeh, aɓa gingni tumo le murung, angni aɓa Yahuda ate ngoɓong le Modekai kpah ri yang. 4Ate Modekai ya magula ni a leh murung, le yeri meshiyina a yeh akasanjeh kwa, ate ɓwani ih Modekai ya ngha ki kum gulo. 5Aɓa Yahuda kpar aɓa shiɓi muyang ni garabwoh, ki wol nluo ni juhri yang, le a paghi ninga mama poshini yahli yang ngha a bin aɓeni shiɓi muyang ngha.6A lah garrung magula le Shusha ni muri ya aɓa Yahuda wolla nluo ni juhri abuna woro tongno tongno. 7A wolla nluo Farshandatha, Dalfon, Asfatha, 8Foratha, Adaliya, Aridatha, 9Farmashta, Arisayi, Aridaiyi, Vaizatha; 10a wolla mluo amuna buna le Haman muna Hammedatha, ɓa shiɓi muri aɓa Yahudda. Keminiya ni a tol giponna agh.11A karawo agh gogho le aɓeni a wol nluo yang a lah ma garrung le Shusha agh, a waɓna kuntumo bin murung. 12Murung nah yi Mahmurung Esther, "Aɓa Yahuda wolla nluo abuna woro tongno tongno a lah garrung le Shusha, kpaɓni amuna buna le Haman lum. Le mang a pagha a nshile akasanjeh le murung? Niɓeniya mang pag giwaɓna lo? A poh ni. Mang pag jimma lo? A poh ni."13Esther nah, "Ngha ih poshi yahli murung ngha, le ih ɓi a pih aɓa Yahuda ni Shusha agh njere ih ɓi a pag gibilla ni kaberi ɓeshili, le ih ɓi a gyer ngiri amuna buna le Haman a ri angung gyerbang." 14Nina agh murung lagha ih ga agh ih ɓi pagri. A pah gibilla a Shusha, le a gyer amuna buna le Haman lum.15Aɓa Yahuda aɓeni a Shusha agh kpaɓa bin mona a kara ma lumpur ihne le shienri ma Adar, le a ɓuhri wol nluo abuna woro tongno tahro a Shusha, keminiya ni a tig bihyang ri giponna agh. 16Anshile aɓa Yahuda aɓeni a yeh akasanjeh le murung ngha kpaɓ muyang binmona tangha ate ashi usulo leyang, le a kumna aɓɓa a bih aɓeni shiɓi muyang ngha ni wol nluo aɓeni shiɓi muyang ngha woro tongno lum lum tonɓahri pura muri woro tongno lum tongno, keminiya ni a tig bihyang muri agi maɓonna le aɓeni a wol nluo yang ngha.17Ga pagri a kara ma lumpur tahro le shienri ma Adar. A yeh kara ma lumpur ihne agh a usulo ni tighi kara njibuno ni binmurubang. 18Keminiya aɓa Yahuda aɓeni a Shusha agh kpaɓa binmona a yeh kara ma lumpur tahro ni ma lumpur ihne. A yeh kara ma lumpur tongno agh a usulo ni tighi kara njibuno ni binmurubang. 19Ini nga paghi ke aɓeni aminlah agh, aɓeni gilla alah yang a aminlah agh, tigna kara ma lumpur ihne le shienri ma Adar agh kara ma binmurubang ni njibuno, le kare ni pag mama a tahshini ari yang gilihna ma nieh ya.20Modekai nyonli aga le tahshi kuntumo nyonglina bin aɓa Yahuda kwa aɓeni ki ɗigha a yeh akasanjeh le Murung Artazekzes kwa agh, gyaɓ ni kukwo, 21ih tig yang ih ɓi a bol kara ma lumpur ihne ni ma lumpur tahro le shienri ma Adar le bogho ni kwa agh. 22Aga ni pag akara ngha aɓa Yahuda kumni aɓɓa a bih aɓa shiɓi muyang ngha, le shienri ye ni gani leyang pilli binmurubang, le gonno pilli kara njibuno. Aka pil yang akara lih gilih ni binmurubang, ni ma tutti agipahna ma gilih bin ari yang, ni agipahna bin aɓa enna.23Nina agh aɓa Yahuda tang pag ga a ingna a pag ga, ga Modekai nyongli yang ngha. 24A kunbang ngho agh Haman muna Hammedatha ɓa Agag, ɓa shiɓi muri aɓa Yahuda kwa agh, wara kurkun a muri aɓa Yahuda ate ih juhri yang, le ɓug Pur (ini pag, soɓ nasunbuh), ate gangsa ni juhri yang. 25Keminiya ngha teng nghe zuni dum murung ngha, pahna lagha nji ri kuntump nyonglina ih gilrung mashihra ni Haman kpaɓa a muri aɓa Yahuda agh ih ɓi nyera a muri kanangiri, le a ini ni amuni ya a gyer yang ri ngung gyer bang.26Ngha nina agh a gora akara ni Purim, a nzum lulli Pur. Ate muri ga kwa a nyonglo a kuntumo nyinglina ni ya, ni ga kwa a woro a shina le ye kum yang ngha, 27aɓa Yahuda agna gipagna mapiyo ni tumo. Gipagna ni ka ɗigha te muyang, aminkah yang, ni ɓeni kwa kpaɓmuri ni yang ngha, Ih ka ɗigha ih a pag binmurubang akara ni ɓahri ni ya a bogho ni kwa agh. A pag binmurubang njibuno a njinjere maɓi le a kunbang ni mwoh agh bogho ni kwa agh. 28Akara ni ya aka ɗengshi yang ni pag njibuno egh a njah ni kwa agh, ɓalah ni kwa agh, kasanjeh ni kwa agh, ni lah magula ni kwa agh. Akara ma Purim ni ki kpah a ntiri aɓa Yahuda agh, le aɗengshe leyang ke ih ɓi mal agh ate aminkah yang.29Mahmurung Esther muna ma ngalang le Abihail ni Modekai ɓa Yahuda nyonglo ni ɗighamuribang kwa le ɗumna kuntumo nyonglina ma ɓahri ni a muri Purim.30A tuttina akuntumo bin aɓa Yahuda ni kwa a yeh akasanjeh 127 ni a ɗighanuribang le Artazekzes agh, jimmih aɓa Yahuda ɗigna ololo ni njiteng. 31A kuntumo nyongkina ni ya ɗuma akara le Purim a yeh akunbang leyang, ninga mama Modekai ni Mahmurung Esther tigni aɓa Yahuda agh. Aɓa Yahuda agna gi tigna ni ate muyang ni aminkah yang, ninga mama a agni akunbang ma gonno ni ɓuayi ya. 32Lagha le Esther ɗumna agibilla ngha ri Purim, le a nyongline a giɓomteng nghe.
1Le Murung Artazekzes tig daggah a njeh ni a muri alah kunsalang ni nongha kunsalang magula agh. 2Agikunna le gulo le kwa ni masso, kpaɓni gi nyonglina le gulo le Modekai ɓeni murung logshi ya, a nyonglina yang a giɓomteng le agipagna le nongmurung le amurung le Mediya ni Persiya.3Modekai ɓa Yahuda ni pag ma ɓahri a gulo kpah tye murung Murung Artazekzes. Ini ɓayong magula a ntiri aɓa Yahuda ni ɗum dumposhina a nji bin amuna tehri aɓa Yahuda, ate alla gi ɗigna maɓonna le aɓwa le ni waɓtenana ate kum ololo le aɓwa le kwa.
1Ɓwah ngha nghang a nje Uz lulli ih Job; yangha gerenteng, ɓayong mabwagh ni ɓeni ki bangkulli ya, ih nya ni pag gimashira agh. 2A ɓil yi amunabuna tomɓari ni amunangalang taro. 3Yangha ni anju worotongno lum tomɓari, aloganha worotongno lum taro, asashina ndah worotongno tongno, ni mbuljeng worotongno tongno ni aɓapagtummo dudug. Ini pag ɓeni wor aɓayong ma njinakuli kwa agh.4Muna buna ni kwa ni kara ni piya Ih pagyi njibuno a liye. Aka tashi bang a gora amingalung le yang kwa taro aligiri anugiri niyang. 5Akara njibuno mal le, Ayuba ki tashiyang bang a zu le ih ka tigyang sa. Ih ka logni beri sub ih pah dara pishina le muna ni kwa agh. Te yangha ih na "Golle amuna pagna gimashira ni sang Kulli a yeyang". Ayuba ngha ki pagga kunbangni kwa agh.6Le kara ngha nghang kunbang ni amuna Kulli zuni a dumuyang a dum Yahweh agh, Satan oso zuni yang. 7Yahweh wabi Satan "Apuye ka zu?" Le Satan pila wabi Yahweh le na "Npura ghala a ngunga, pura kene ni nyere a muri" 8Yahweh waɓi Satan" A tigne Ayuba guro lang murung le? Ate bwah nya mwoh ninga ini a ngungjah agh ba garenteng, bayong mabwagh, ba bang Kulli, Ih nya ih pag gimashira agh"9Le Satan piyi Yahweh le na, "Ayuba ki bang Kulli ningho tekushi nya le ? 10Na vangiri a kangnini, akangni liye, akangni ga kumma akanda bakwa agh le ? a moshina ga pag ni bi ya na agiluole meshiye a njeye kwa. 11Keminiya non buwo nibeni a dog ga kwa pag mamiya ashina ngha ni nyomo a kudumoa agh" 12Yahweh wabi Satan"Shina gakwa yangha niya ngha abuo, kanagiri ni mwoh na nonghi buo agh" le Satan magmuri dum Yahweh woro.13Ayangha nghang a kara ngha nghang, amuna buna na amuna ngalang le ngha ki ligiri ki nu muru inabi a liye nyeyang magula. 14Ba kuntumo zu abin Ayuba le waɓi,"A dennda ngha kijuggiri abuhjeng ngha te ki leleh a kariyang. 15Le abasabiya zu sobariyang ponyang wori aguro agh a wara akoriyang ni garabuo mini mwoh n'abba nzu agh dumo ni"16Yangha muri nateng le mabi ye zu le wabi "Gishe le Kulli sula a Kulli le pishi aju na aguro kwa. Mini mwoh n'abba nzu agh dumo ni." 17Yangha muri nateng le mabi ye zu le wabi "Abasabiya koriyi taro, zuyi aba ngolba ni lua le ponyang wori. A guro teya a wol luoyang ni garabuo mini mwoh n'abba nzu agh dumo."18Yangha muri nateng le mabi ye zu le wabi "Amuna abunalo na amuna ngalanglo ngha muri ligiri ni nu muru inabi a liye nyeyang magula. 19Ghu matenna logha lusung zu nyaghi kanna kwa ine. Ma sulo a muri amuna ghe le a wu kwa. Mini mwoh n'abba nzu agh duma"20Le Ayuba logho saniyi dagra le, nwa muri, vula nje ni kundumi gushi Kulli. 21Na "Ni tesalang ini puri yeh ngiyang ni tesalang ni deshi ngha nyengni bogwa. Yahweh ni piye Yahweh deshi ye toli wori. Ih bah moshi luli Yahweh." 22Ni ga kwaniya, Ayuba ni pag gimashira agh. Ni deshi tighi Kulli temashira agh.
1Le ngha ni ɓa kara ngha amuna Kulli zuni a ɗum muyang a dum Yahweh ya. Setan osso zu ni yang ate ɗum muri a dum Yahweh. 2Yahweh nah yi Setan, "Yebang ni a pur nghang?" Le Setan pil yi Yahweh le nah, "Mpura a gangla a ngunjah, ngi ka ni nyerre a muri."3Yahweh nah yi Setan, "A shinna guro lang Ayuba? Ate mama ɓwa nyah ninga ini a ngunjah agh, ma gerenteng ni ma ɓonna, ɓwa mwoh nyha ɓang Kulli ni ɓang pag gimashihra. Yang ngha ih bol muri, ko ke ɓoshi nang a muri, ate juhri tekushi nyha."4Setan pil yi Yahweh le nah, "Nguɓnirung ate nguɓngirung, nijteng ngha; ɓwa ka pah ga kwa yang ngha ni ya ate usulo le. 5Keminiya keni boh niɓeni le a dog amuh ni nyamma le, a shina ngha ni nyommo a njioh a agh." 6Yahweh na yi Setan, "Shina, yang ngha a boh, usulo le ni mwoh ɗigha aka ɗagha."7Le Setan ɗag kundum Yahweh woro. Nyim Ayuba ni amori ma konbang logho a ɓakushi kena a muri. 8Ayuba tol kagla kinye te wahyini ngiri ni, le ɗigha njahli a ɓatuɓu.9Le mahmi nah yi, "A wa uwo a bolmuro? Nyom Kulli le a wuh." 10Keminiya nah yi, "A nahteng ninga ɓamah ma nangna. Shi agna gimaɓonna bin Kulli le ni shi ag mashihra agh?" Ayuba ni pag gimashihra ni ngotokuni ya.11Niɓeniya ngha aɓih Ayuba tahro ogni gimashihra ni kwa kpah muri ni ya, ɓeni kwa agh pura bangle zu: Elifaz ɓa Teman, Bildad ɓa Shuhi, ni Zofar ɓa Naaman. A tig kunbang ni a zuni a gono nini ni pashi yahli ya.12Ngha a logshina njih yang a dunna agh, ni yeri ya. A logshi gihyang a ɓuah; ɓeni kwa agh sahniyi dagra le ni soɓ tuɓu gung ni ɓa muri. 13Le a ɗigha njahli ma akara tonɓahri ni aduh tonɓahri. Ɓwa mwoh nyha waɓ tenana ri ya, ate a shina gana le gogna.
1A njum gah agh, Ayuba logshi kunni ke nyom kara ɓilla le. 2Ih nah, 3ɗeh ih kara ni a ɓillang ngha ɓi jurro, ke duh ni nah, 'A kumna yong munabun.'4ɗeh ihɓi kara ye ih bolpinna! Ke ihɓi Kulli ganshiri amuri ya, ko poshibang ih tuhbang amuri ya. 5ɗeh ihɓi pinna ni milim luoh ibɓi aghi ate miyang ngha. ɗeh ihiɓ nlagiri nongha amuri; ɗeh agah pag kara pingha njiteng ngha ih pag ngoɓong.6Ke duh teya, ɗeh pinna matenana ihɓi bolli. ɗeh ihɓi pag binmurubang a ntiri akara bogho ; ni zu a gowo le ashienri ya. 7Nshinna, ɗeh duh ih tankoɓi; ke ihɓi gihyong binmurubang ih zu a yeh agh.8Aɓeni nyom kara agh ɗeh ɓah a nyommi, aɓeni nyeri pagha ni alogshi ni Leviathan agh. 9ɗeh amunashienri ma kara bang tuniya ihɓi pinna. ɗeh kara ye ihɓi shin poshibang, keminiya ni akumma; alle ɗeh ka nshin ngongo nji tuh le bang ngha, 10Atema na gir akunkangna le yeh ngih yang ngha, atema ni songri gigangshina a nji yong ngha.11Mag paghi ke ni wuh ngha puri a yeh ngih yang ngha? Mag paghi ke ni jurro ngha ɓil lang ngha? Mag pahi ke nkuni ginsang? 12Mag paghi ke kihre agha ate ma ih nuh yi?13Ate niɓeniya ke miyang nongha njahli jeyi. Miyang nongha ngi usulo ni 14amurung ni aɓagilteng ni ngunnjah, ɓeni ɓag ankiliya ate muryang nga niɓeni aɓiyina.15Ko miyang nongha njahli ni amunamurung ɓeni kanna ni gifungna mayinyilling, ɓeni ɗungshi alah yang ni gifungna maposhina. 16Ko ke miyang ninsa abillang ngha, ninga muna ni ninsang shin poshibang ngha agh.17Beh ya aɓatemashihra tangna agigangshina; beh ya meshe ngha ni usulo. 18Beh ya aɓeni-akurwa nga a usulo binmona; ni a og gih aɓa lella aguro. 19Aɓayong makyena ni amagula kwa ngha beh; ke guro ngha sagli abih telelah le beh.20Mang paghi ke aka pih ɓagana poshibang? Mang paghi ke aka pih ɓa yahlulla usulo, 21te ɓeni yom luoh kikara ke ih nyha zu ngha nghang; te ɓeni tughibang ate teɓi wor te gimaɓona ni asogri ya? 22Mang pagh ke pih ɓabinmurubang poshibang dudung ni ollo ngha kum nkiliya agh?23Mang paghi ke aka pih ɓa songra agipagna le poshibang, ɓeni Kulli wale gilɓeya? 24Ate gitiya lang ki pagha atekushi lihgiri; ke nuyikun lang ki soɓɓo ninga muru.25Ate agah ngi ɓangha zuna amurang; gah ngi ɓang ngoɓong egh ya zuna a rang. 26Nyha ni pyem agh, nyha ni polo agh, ni nyha ni usulo agh; agiganshina zuna teɓi
1Le Eliyafaz ɓa Teman pilla le nah, 2ngha ɓwa alla ka waɓteng ro le, awo pashi yahlo a oghi ya, Keminiya yang shiɓi waɓtenana? 3Shina, a ɗumne aɓayong dudug njere; a tengshina abung ma wuhyina.4Atenana lo angnina ɓeni ki kpah agh, a wara a tengshi nkungnung ni wuhyiya. 5Kemini niɓeniya, gangsa zuna bino, le iro malla; dog no, le awo ngha ni gangsa. 6Ngoɓong lo ni pag tengshirung lang, le njere maɓonna lo ini pag tig yahlung lo.7Ɗengsa muri ga, kukushi: Yang pa juhro ngha ih nyha ni tengshihra a agh? Ko aɓayong ma gerenteng ngha a tuhna yang? 8Billa ri ga nworo nshin ngha, aɓeni ɓig gima nangna ni jam gigangshina agh ko kori kara. 9Nji ri usulo le Kulli ya a juhrina; ari logho le yehlulla le ya a wuhna.10Aggishi le yim, gih le yim ma funna, mihli amuna yim- a ɓunna yang. 11Yim ma yahyina juhro ate ni kum nyamma agh; amuna yim meshihna ba kwa agh.12Niɓeniya teng ngha nghang a zuni binang nyengreng, le kirang ogna yalla a muri. 13Le ɗengse zu nghang a njiloro ni duh, ngha ngih njitulo kpah muri ɓayong ngha.14Ngha ni dug ngha ngoɓong ni koshiyo kpahni rang ngha, le amuh lang kwa jigrah. 15Le bongho ɗuro a kundumang, le nyong ngirang logho tangha.16Bongho egh tang njeh yi, keminiya ni gan yeri ga ih pur agh. Ɓaghe ngha a njiyang; bang polla, le n'og gih ni ki nah, 17"Ɓwa ni ki wuh agh ka gan ɗigha yarata ka uwor Kulli, Ɓwa ka gan ɗig gerenten uwor ɓeni gilli ya?18Shina, ngha Kulli ni tig agha ri guro le ya; ngha tighi amalaika tele boɓɓo agh, 19ɓuhro njiteng nghe ni yellang ri aɓeni ɗigha a kangna soɓɓong, aɓeni tuhtinna yang a kikiri, ɓeni a ɗengre ninga yahla agh20A ntiring le beri ni kapolla a juhrina yang; a juhro ha ke kene ɓwa nyha yeri yang ngha. 21A gungri leyang ni uɓɓo a ntiri yang? A wuhna; a wuh yeriteng nyha.
1Gor bang niɓeni; ɓwa ngha nghang mwoh ka pil wo? Bin ma gerenteng ma yeni mwoh aka pil nghang. 2Ate yehlulla ngha ki wol nluo ɓayong ma nangna; kiki tigna nluo le ɓangha. 3Nshina ɓayong ma nangna kunɓoro, keminiya ni kara agh nyomna leh.4Amuni nyha ngha kukwo ni ɗigna ololo; a parihna yang a kunjere lahmagula. Ɓwa nyha ka ashi yang ngha. 5Aɓa yalo lihna gissoro leyang ni a pon ngha; a tolli ma a ntiri ajuweh. Ɓa og yole ki hala ate agikunna leyang.6Ate gana nyha ki puro a njisallang ngha; ko ke gi gangshina ka sahgha a njahli ya. 7Ngho te ya, ɓayong mashinshin ngha a ɓilli ate gi gangshina, ninga mama nyihɓa logho- ki wora nji bikuli.8Keminiya ate murang ngha, nga nyera bin Kulli kanangiri; a bini ni nga pah gigangshina lang ngha- 9ini ɓeni ih pag gima gula ni ga ganbang a alla agh, agi maɓonna ni a bang nghang ngha. 10Ih pah muru a ngunjah, ni tutti muru a ɓabang.11Ih pag ga ate ih tigha aɓeni binjeh ya a bikuli; ih logsa aɓeni ki gon ih kani bin ma ololo. 12Yangha ih ɓun gilrung le aɓa yeriteng, nina agh ate abih yang ni ki kum ɓoro agh. 13Yangha ih tam aɓa yeriteng a yeh gipagna yeri giri leyang; Gilrung le aɓa ariyikun ngha ki kari kena a malla.14A lungri ni pinna ni ɓakara, le aɓeni ni yeri ya agh ɓakara ngha ninga duh. 15Keminiya ashina aɓa enna a ri garabwoh ni a kun yang ni aɓa alla a bih agara ɓayong. 16Nina agh ɓa enna ngha ni tigyahlung, le shiɓi ɗum njiteng gumna kuni.17Shina, Mossoni ni ɓwa ɓeni Kulli gilli ya; ngha nina, ka jen gilla le Magula kwa. 18Ate yang ngha ih tig pinye le ih ɓaɓih; yang ngha ih tig njipinye le ih ɓishi ni bih. 19Ih asso a yeh agi gangshina topurmwoh; a njiteng, a gigangsa tonɓahri, gimashihra nyha ka dogho agh.20A yalo agh ih ashi kun yong ri nluo, ni a bih garabwoh a luwa. 21A songri yong a ri konbang le lessung; le ni nga ɓang ngoɓong le juhro ngha zu agh. 22Nga ol juhro- ni yalo, le ni nga ɓang ngoɓong le nyamshira le ngunjah agh.23Ate nga ogri yong ni atahli ni a ɓabang leyong, ni anyam lusung ma ɓabang ka ɗig ololo ni yong. 24Nga yere ih agungri leyong ngha bin ma polla; nga ka a ɓa lohnjuh leyong le ni nga ɓoshi guɓung. 25Nye nga yere ih njigiri leyong ka gulo, ih aminkah yong ka ɗig ninga lusung ni a njahli ya.26Aka wora nkilla lo a ɗiungso le bogho, ninga vare garagweh ni gulo a kunbang le ya. 27Shina, shi billa tenana ni; ngha ninga; nteshikiri yong ri, le nyeri ate kanangiri yong."
1Le Ayuba pilla le nah, 2"Oh, ngha a logle a pyeshi binkonna lang ngha; ngha agi mashihra lang kwa a soɓ yang a gi pyeshi giri! 3Ate niɓeniya ih dungro ih uwor njisallang le sallang magula. Ini nga paghi ke a tenana lang ngha tariyi ya nyha.4Ate amunih le Magula kwa ngha a ngirang, bongho lang nuhna tunnang nghe; agi pah ngoɓong le Kulli wara tangshi a ri yang a murang. 5Ih mbuljeng lusung ka ɓuah ate ngoɓong ngha kum lusung ngha? Ko ndah ɗigɗiya ka nogho ni yalo ngha yangha ni lusung ngha? 6Ga ni ɓor momo a agh a logle a lih muaɗolong nyha? ko gi ɓor momo ngha nghang a bin ma poshina le nkih?7Nshiɓina dog yang; a yangha ninga gilih ma jenna a binang. 8Oh, ih ke nga kum jimma lang; oh, ih Kulli ka peng ga ngi al agh; 9ih poshi yahli Kulli le ih gograng mbende mwoh, le ih tig ɓongri bih le kasang a ri usulo ni!10Ih ɓi ga ɗig pashi yahlung lang- ko ngha myang ni binkonna ni nyha ki ashi ya agh; ih ni gor atenana le ma Gerenteng Mwoh. 11Mang ki pag masso lang, ih ke nga tang tigyong? Mang ki malla lang, ke nga nong usulo lang?12Ih masso lang ngha masso le tahli ni? Ko ngirang ngha a gilli ni Taguwa? 13Njiteng ni ya ih nyha ni angnang a rang ngha, le ih yeriteng ngha a pushi ne rang?14A bin ɓeni ki wuhdana agh, ih aɓih ɓi ɓumi njiteng; ko a bin ɓeni ɗag tele ɓang Magula kwa agh. 15Keminiya amuna ngyang pagna giri ni yiri binang ninga min ɓanghamuru ɓalusung, ninga min guguri ni ɗuro ni kena bangbung ngha agh, 16mama pinna ate muru njitahli vuliyina yang, le ate mansuri ni vulo kanangiri a yeh yang ngha. 17Ngha a yangli ya, a ɓoro; ngha bang pihn ya, a yangla a ba a woni nghang ngha.18Aloggha ni tangsa ih a gingbiri ya a njere leyang ngha kenghe ate muru; a gangla a njeh ma nangna le a wuh. 19Aloggha ni tangsa pura Tema agh shina bang be, ngha aɓih yang ni pura Sheba agh tigni yong be ya. 20Gire kpahsihna yang ate a tolla ni a kum muru. A kena be, keminiya a tigna yang a iriɓiyina.21Niɓeniya aɓoh agh guɓung ni a binang ngha; a shina pagha lang gi ngoɓong le a ɓangna ngoɓong. 22Ih nwaɓno, 'Peng guɓung' ko 'Peng lihkun a ntir gikunna lo' 23ko, Assang a bih ɓa shiɓi murang' ko, 'Nwahkunang a bih ɓa parrang'?24Alliyi nghang, le nga bol gung; tig nghang ih ɓi nyeri ba mɓor nghang ngha. 25Konno ye ni yellang atenana ma ɓonna! Keminiya sagshirung lo agh, ni yellang ni a njiteng ngha a sagna nghang?26A gilla ro a pura tele tenana lang, a wo paghi tenana le ɓwa ni ki pilpira- ninga gung? 27A njiteng ngha, a soɓna nasumbuh ate minbawori, ni ariyi ɓwoh ninga ɓa maggiri.28Ngha nina, niɓeniya,kukushi shinang, ate a njiteng ngha ni ngi pag yiri a kundumo agh. 29Njim no, ɗag ta waɓ ga, ate ɓuah lang ngha yarata. 30Ih gimashihra ngha a lessang? Ih kunang ni logle tariyi agi juhri bang ngha?
1Bwa nya ni tumo makonna a ngunja agh? Akalle nya ningha akalle beni atolo a tumo ngoshe agh? 2Ningha mama guro ki alli minling makapolla agh, ningha mama batumo ngoshe ki tighni nji te ngoso tumo le agh. 3Nina agh shinyeri duddu a panang tumo ma-nangna; a panang aduh mayong biyina.4Kunbangni n'nongni nje agh, n'wabi murang "Niyebangni ngilogni le niyebangni bang ki kori? ma tang mindila akala ha bang kwara. 5Agoso ni mal ngirang njipiye vulinayang njipiye ni girangha yumoh le kulo ki bwa mure.6Akalang kara wor gi sobnjinguri, a woro tigyong nya. 7Denshe Kulli dignalang ningha pon usolo, njang ni wa shin gimabwagh agh.8Nji Kulli ni kishinang agh ni wa shinangha nji Kulli ki diyarang keminiya nya uwa nja agh. 9Ningha mama nlagiri nyalibang le boriya ini beni wa njimanjaliya nina ni waye pur agh. 10Ni wa ye nyera liye agh deshiya bang le ni wa yeriya.11Nina agh ningi gum kunang agh. Ngha wateng a yalunlulla ngha wab ga kikonan a yang ngha, ngha dum bwa agh lang ni yalung biyina. 12Mini nyam muru ka tigha a lelang?13Kunbangni nani "Ngha usulo a ginongho langha agh, le gidina ki ashi bwagha lang le. 14Le aka lesang nji luoro ni agi magngobong a shin njung. 15Ha ngi tol kur murang a ngung ni wuh a muri digni njung.16Npushi yalang, iran mala ni digna, ndaghang tekushi digni njung nya nghang agh. 17Bwah ni mang abino ka wo gushi le? mang pagiri ka wo shin gipangna le? 18Awongha ashini beri kwa agh, awongha aperi kunbang kwa agh.19Ha niyebang ni ih digni adumo, tol njo rang a dumo nadanghang ni murang ha kubang ni ngha kumo ngha meltara agh? 20Ko npagna gimashira le mang iso nghang awai beni ashina abwah agh? palang ka a tinghang njung ha ngipiyo gitolla?21Mang pagiri kena langhang gimashira langha le atongha ga nipotiya agh? Ate ni beni agh ngha nongha anjali, a ka ahang keminiya nya a nja agh.
1Le Bildad ɓa-Shuhite agha ni nah, 2"Niyellang ni aka woro waɓ ni agah? Niyellang ni ateng ni akuno agh ka ɗigni guh matenna? 3Ke Kulli ngha ki kenshi njuoh le? ke ɓakwa ngha ki kenshi anjiteng?4Amuno pag gimashihra ari, shi yerina gah, ate ih pah yang abih aɓa gimashihra. 5Keminiya bolla a alla Kulli ni yarata ni al borore ɓakwa.6Ngha awo ngha gerenteng ni njiteng, fakat le ihka logho atemuro ni nyeso abin tangha lo. 7ke kunduna lo ngha fitong kukolong, ɗeshiya meshilikun pagha lo pag magulo.8Kukushi illi aɓi-billa makunduna, ni pah muryong ari gah akah alliyi ya.. 9(A ɓil sung kana ni shi yeri gumu agh atema kara lesung a ngunnjah milim ni). 10Ni alliyi yong ni waɓɓi yong ngha? Na waɓ teng akunyahli yang ngha?11Ke papyrus ka gulo ngha bang ni lipɓah agh ke lusung nalongna ka gulo ngha muru nyha agh? 12Ngha ayangha awa uwo bubutu ni sang akor njahli ya, A nyummo keɗebang ashilla angung.13Nina'agh ɗeshiya anjinjere aɓeni janshi ni Kull ya; ɗengshe le aɓeni nyha ni Kulli ya ang ka jurro. 14Tigyong le ka gaɓɓa, le pah njiteng le ka nongha njeh ni gah liye lilara. 15Ih egha ri liye, keminiya ni taɓɓi ya, bolli yarata, keminiya ni tangha.16A njikara agh yangha bubutu, ke suwale wora bangha bang egh kwa. 17Amilli ngha mara amuri atahli mama aɗamma; a shin bang te bang maɓonna a ntira atahli 18Keminiya ngha ɓeni ki girjahme abin tangha le, le beh ka siɓɓi ki nah, 'ni nye shinno agh.'19Shinna, gah ni binmurubang le nja, a gipagna le aɓiye; a ngung ɓaɓɓa ka lenghe a njere nijsallang ni mwoh agh abah. 20Shinna, Kulli ni ki siɓɓi ɓeni ni kwar agh; alle ih bol bih aɓa pag gimashihra agh.21Ni sang ɗungshi kunno ni ollo, ngotto kuno ni Jollo. 22A ɓeni siɓɓo agh a yiriɓiyina ka melyang; gunri le aɓa gimashihra ni owa."
1Le Job aghanah, 2Ah Jiteng gah nyehre ini ninah, keminiya ihpahniyelang ke ɓuwah ka kunjinteng ah bin kulli? 3Ngha agha ih sakshiriyan ni kulli, Ni aghi Muwoh ah tirin wouro touno him tehɓiha.4Kulliya ɓah yehreni ah kunyion ni ritengna ahri gipahna; yang lohwole tengshi muhri rih kulli kimo lih? 5Behni ka tushihi Nkohno, ɓungyah yehriyani waɓɓih ɓungha Ngha yiye luhlari yamgha 6Behni Jihri gumja bin tanghale ni tig gunjouhri Ngha ki jihrra.7Kullini muwohni nahyi kahra keɓih taha, nite teha, ini yeshi vuhlihi a muhna siheri 8Behni ini nimuhri nounshi ɓah kuli gili gyanahle muhru muhri sahlan, 9Behni gill Bear, orion, ɓahpleiades, bin kpabbahle a muhna siheriji chanbah.10Yngha pagha ahgihma guhlina mama ɓung yah ka wawi billyah, na gihgohboung mama na wahwi ɓangha. 11Sinna, wohri meng, ni teh Nsinoha, ɗuhran wohro keminiyani yehriha. 12Ngha tol gihri wohriya, yang ka teshi Nje? Yang ka nahyi, mang ah woh pagle?13Kullini ki Yehshi yahhulahle ha, ɓah angni Rahab guhho tehyieh. 14Siy angni singra gah gi aghiha, ga tol teng te ginni ni? 15Digya myangni Njitengnih gi aghiha, Ngah jinmi ih ogmuhran rih Njohlang.16Digha gohbangle yongha ahgna nigih pah Njitengniha yongha ocmehlang. 17Ateh ɓungnang ni sakha, Nji piyemduk-duk te kushi yah. 18Ni ɗaghahang- ih yeshi usulolang keminiyah ɗungsanni hanhsah.19ɗigha a Njijenle Ntengnale, tanghaje, Yangha ɗuward Ngha a Njijenle Juhwohle, Yngka wahyikuhri? 20Ininah myangni Njiteng, kuhnanni ka Kuhrang, ni desnelang ɓehni yahni Njitenghani, tenanalang ɗunna kuhman kuhran ɓah pagh gimasira.21Ih digna ba gimmasira, keminiya ni yeh bol muhrangha, nɓihna giyahlang. 22Ni ɗung ariha, mama pahyi ke nahni mesinang ɓahyou ma gimasira na ɓah gimasira ba muwoh a. 23Ngha Ahgah ni bohtiha wohlang, johlan ah behnini yehri guhawaha. 24Ah pahna Nsunja ah ɓihah ɓahyon masirah, kulli vuhlihi kundin aɓah wanjohle, Ngha ni pagninale, le ini yangnoh?25Kalulang wahra ɓahtshina ni mehre, kahlan bangna wohro, Ah sinna gimma ɓuwah Nyah ba kwah. 26Ah kahrina wohro ni fgah gisasa ni kuli ya ni mehrehni kahra ni gah kuhuki kahra za toh gihri.27Na nigih janshi ni ah gi wannalangle le, guh toll gahna kunduman gah ɗinni bi murbang. 28Ga ɗigni ngohboung kwah arih yieh pihnanlang ate nyahra na tollang mihni ɓah pag gimasiraha. 29Na ogha ha, teh mangile, mangki paghi ke ih wohko guh?30Nlack muhran ni gah muhru Njitahli ni gil beng lackri ni gamang. . 31Kulli ka kahri yan a kohro, ni vmameng gilshina ah pihrini nimeng.32Ate kulliha ɓuwahniha, ni ga meng ni gi agwoh, mama Nja junni a kundim johha. 33Njoh yah trinsun ah behnu ka pah ni ah musungha.34Ba wamjo yah uwoh behni ka tou gahrale kulli muhrangha, behni ka ɓishili ate pen gohboungha. 35Le ga na terigni bang gohboungleha, keminiya, ni gah nibehni Nigi pahyiha.
1Irang malla ri usulo lang; nga waɓ ɓuah lang sagli; nga waɓtenana a yehlulla le minlim mang. 2Nga nah yi Kulli, 'Ka juhrang ningo agh; ɗumang tekushi tig nghang teng. 3Ɓonna a bino ih ɓi a parrang, a jen tumo le aboh ngha a muhrini ollo a muri gi ɗengshina le ɓa gimashihra agh?4Awo ngha ni njiung le ngirung? Awo shinbang ninga shinbang ɓayong? 5Akara lo ngha ninga akara le ɓayong mashinshin ko abogho lo ngha ninga abogho le aɓayong, 6ih ke ihlibang te gima nangna lang ni al gimashihra lang, 7ko ke a yerina ih nyha ni gimashihra agh le ɓwa nyha logle assang a boh agh?8Aboh ni gillang ni ɓag nghang kwa kangna, ngho kwa agh awo ngha awo juhrang. 9Ɗengse, njim no, ih a ɓag nang ninga soɓong; aka nyenni meng a tuɓu ɗeshili?10Ni a soɓ ɓang koh ninga kira agh ni ɓaɓɓang ninga murun ngha? 11A mella nghang nguɓu ni ngirung le a sorrang binmona ni muh ni nkiɓi ya.12A pah nang usulo ni ogrung njiteng; agnjiung lo billa ni bongho lang. 13Ngho te ya aga kwa ni ya a songrina yang a yahlo- nyerina ni ga ni awo ɗengse: 14ih ngha pag gimshihra agh, aka yeri; ni awo ɗag nghang ri gima nangna lang ngha.15Ngha mpagna gimashihra agh, gi-ennani ni meng; le ko ngha mpagna giri gerenteng le, ni ngan logshi murang, ngha myang nɗungshi ni iriɓiyina- shin binkonna lang! 16Ngha logshina murang ngha, aka allang ninga yim; le ɗeshiliya aka ɗum muro ri agipagna pah ngoɓong le gulo a murang.17A zuna ni aɓa waɓkun mapiyo a murang ni ɓuhri yehlulla lo a murang; a zuna nghang ni luwa ni aɓaluwa mapiyo.18Le pallang, ke a pussang a yong? n'alla ke nwuhna le njiung nyha pa woro shinang ngha. 19Le ih ɓi mpag ninga ni mpa nɗig ga agh; ke a wara a tollang a yong a keni nkilliya.20Akara lang nyha fittong ngha? Le tangha njeh, le ɗag nghang ni murang, nina agh ate nga kum usulo fittong 21kedebang ih nɗag ba nworo le nyere nyha, a njeh ma pinna ni ma minlim le nluo, 22njeh egh ni ih ngha ninga pinna le ɓapinna, njeh egh ni mami minlim le nluo ni ya, lagha nyha, a ba poshibang ngha ninga ɓapinna agh.'"
1Le Zohar ba Naamathite aha na, 2Naten dudu pila yang in poshi so le? 3Hosomurong ke peh ka balgo le? Ololo ni po erinina le?4Kulli nah, jalen gerenteng, ba ja gerenteng a bin yong. 5Keminiya Kulli ka wakuni a ro. 6Le e dumo tumoh babinah, yariten kini bari. Kulli edi giri fito a bino, te gimashira loh.7A yara Kulli ni gipahna le ah, a lo le a yeri gipahna le kwah? 8Eh ah ni ga sabba baKulli, man a pa'ah? Limma ni ga Sheol man a pah? 9Nono le wara gojah, dahra le wara teku ni solo.10Digha looh ken le, yang ka gani, na a kwabba le yang kashiba? 11Yara a ba yeri, shi gimashira le yerine. 12A bayalonn mashira ni yeri gi pah na le ah, yanigah bojah ni pah le ni pu bayong.13Eh boh yen'oh in tel Kulli a kun yaloyong ni biyon bari. 14Ke pah gimashira ni biyong ah, e dahi ke ba pa gimashira e tiyah gungri.15Le gi loshi muyong a kuli, ni wane shi yeribinah ah, gobon yan wa oh ah. 16Hi pah murobang, yeliyong ka posho ni ga ma muro ki ba'ah. 17Don poshina ni mumuribang bakara ni gi paa ko ni pinah in dini ga beri.18In tiyong mwoh, in ki din yarter gi usolo ma yapera. 19In gi noah a jah, gi usolo, gobon yan wa oha. Lupanah le yong ki ahniyong.20A ba je mashira le yong ka kwaah bin volo yang, na a ko bi usolo ahg.
1Le Ayuba pilla ni nah, 2"keshiteng nyha nyong ni aɓayong; yeriteng ka wuh ni yong. 3Keminiya miyang ni yerigiri ninga mamoh; ni kyeshiya a ro agh. Inininale, yang ni yeriya anjah giɓaɓa agh?4Mini gumu agh ate ɓeng ɓamurikala ka ollang-Meng, mini ɓeni gi gor Kulli ni ɓeni ki pil yi aghǃ Mini, ɓa gereteng nyha gimashihra agh- mini ɗig gi ollo. 5Ari ɗengshe ɓwa ɓeni ngi ɗiglyem, ɗumɓiyina ate ɓiyiɓoro; ih ɗengshe njere ni ki zuni ɓiyiɓoro ari aɓeni kushi yang ki shengri ya. 6Gúnri le aminyiɓɓi ngha ki lihɗum, ni aɓeni lushi yeh Kulli ogh ololo; Abih yang ni ki pag kulli leyang.7Keminiya illi anyamma ɓalusung, le aka alliyo giri; illa anya ni akuli ya, le aka waɓɓi yong. 8Alle ih nahteng a ngunnjah, le ika alliyo giri; a njih ni sallang ngha waɓɓi yong.9Nyamma ɓalusung manyenni antiri amama ni yere ih bih Yahweh ni pag agh? 10Abih ni usulo le agi usulo kwa wusulo le aɓayong kwa.11Kirung ni ki mum teng ninga mama koro ki mum ni gilih ya? 12Ni aɓa bongho ki yeriteng; ni gowo le akará ki yerigiri.13Ni Kulli ni yeriteng ni ritenna; yangha ni agila ni yerigiri. 14Shinna, ih wam giri njahli, le na gan ɓanghe ɗeshili ya; ngha a gir ɓwa, beh ya na pangshi ya. 15Shina, ngha bol amuru agh, a nyummo; ngha maghi yang bung, ke vul ngunnjahli.16Nini ya ritennani ni yeriteng; aɓayong ni asoriya ni aɓa'soribang a yangha kwa a ɗighamuribang. 17Ih billa aɓagilbang ni ɓakushi yang akukuwo ni yalungpinna; mpilla aɓatunjuoh gimanangna. 18Ih pushi ogrung le amurung; ih mari gikura aɓug yang.19Ih billa amallah ni ɓakushi yang akukuwo ni yalungpinna ni sulla aɓa-ritenna. 20Ih pushi tenana le aɓeni a aghni yangha ni tol yerigiri le aɓatenna. 21Ih suɓ ɗumɓiyina amuri a amunamurung ni pagshi ngurigula le aɓa ritenna.22Ih ɗumma limma le a gah pinna ni zuni pinna shihra a poshibang. 23Ih tigha aɓayong ritenna, ɗeshiliya ni girjah yang; ih ɓúra aɓayong, nini'agh ni billa yang ninga aguro.24Ih tol yerigiri le aɓatenna le aɓayong ni ngunnjah agh; pil yang agangla aɓalusung ba njinyere nyha ngha nghang. 25A moghibang a pinna poshibang nyha; tigh yang a gangla ninga ɓeni ɓariya.
1Shina, jen shine kwa, kira oh ne in yare gire. 2Ha a yere, in yere neh, mini ba bon na ah, abin noah.3Hi naten a bin murong Kulli, Kulli ka oh ah. 4Keminiya si yeri ni a bayong, saten mananah a kunyo. 5Eh din ololo, ine si pah yerigiri.6Eh otelang, in jima ni kunyong. 7Ke pa ga yang girenten a bin Kulli ah, eh bonshi yarta. 8Ke pa kon bare ah, ke wa jo le Kulli ah.9Hi panah le yong ki poshiyo? gi pa yere abin nah, ni ga ma gi pahi a mwahle? 10Laiyong ga poro eh pah kun bare ah.11Bongho le ki pa yong goboh, gi pahna gi yere amuyang. 12Denshen le ma ngohteng ka pi lubo ga ka ashiyong ki pih sobon.13In de ololo, mini gi naten ga ki pah, eh pa siri. 14Ha kwah gi pah, in bola yang a baeh. 15Eh wolan le, yang pera, usolo ma gi ai jere ni ka posha abin ah.16In ni pa jere le asha len, beni yan gi ban Kulli ni ka jo a kerari ah. 17Kulli ka oh telan in wabaah, boahala ka jo a bini.18Shina, in gila lan a jare gi ah mura, in yara ni gi kwa'ah. 19Yang shi wa jo ni a court le? ah jole gi mawoh, le gi boko ma ki wo'oh.20Kulli pa ah giri bari, ni loee volo a kundo yong ah. 21Da te para ni bo a ran, ka a lesan ni gobon ah. 22Horan ki ah gi natel a ro le a ah.23Gi mashira lan eliya? Doma gimashira ne pah. 24Ka avvnah domo a bin na, in di ba woron lo ah. 25A wawe pa bogiri in jiri le? Ko pa son ma yonah le?26A yongli gimashira a muran, a ti ah deshi gipahna la, ni muna lan. 27A bil gosa ba kwa ingi ah, ni ba kwa pah ah. 28In pila bayong manana ni ga dara ni a gigiri li ah.
1Ɓwa ɓeni ɓamah ɓil agh, ɗigha ma akara fittong le ngha ɗungshi ni gi gangshina. 2Sahgha a njahli ninga possogiri le a kori a ɓug ko; ɓangha ninga minlim le ih nyha ih sashibang ngha. 3A shina mwoh a ntiri aga? A zuni meng a tuhnjuoh ni weh?4Yang ka gan tig ga nyha kpanana agh ih ɓi ɗig kpanana? 5Ɓwa nyha mwoh agh. Akara le ɓwa agh a tigna yang. A gogho le ashienri le ngha bino; A tigneh njangni ni logle ɗur a agh. 6Tol njioh a riate ih ka usulo, nina agh ate ih ogɓoro bang le kara le ninga ɓwani a tollo ngha ih gan paghi nina agh.7Tignjiung ngha nghang ri ngung; ngha a kore njeh ya, logle sahg ɗeshili, nina agh gare ni shuwa agh ni ki ɓor agh. 8Ko ke milli ka gulo ka yahgha a njahli le dundule ka wuh a njeh, 9ngho te ya nghaog muru agh, ih shuwa le ih pushi bih ninga ngung.10Keminiya ɓwa wuh; sungho; njiteng ngha, ɓwa ɗag te usulo, le yang ngha yebbang? 11Ninga muru ki malla a guguri, le ninga ɓanghamuru yummo, 12nina agh aɓayong nongha njeh le ni log ɗeshiliya. Ha ɓakuli nyha ye uwo agh, ni a log ga ko a logshi yang a njitulo leyang ngha.13oh ih a songrang a nluo ari agi gangshina, le a gorrang sa ha sete yehlulla lo ɗuro, ih aka tig nghang kunbang ate nɗigha be le a ɗengshi ni meng! 14Ngha ɓwa wuh agh, ih ya ka ɗigni usulo ɗeshili? Kunbang ma tumo lang kwa a be ya nga lelbang ha sete a ɗag nghang ih nzu.15Aka gor bang, le nga agho. Aka pagni alla ate tumo le boh. 16Aka bangha ni konna te atolkusung lang; ni awo bang agipagna mashihra lang ngha. 17A vulliyi gimashihra lang a kukwa lo; aka vulliyi agi ma nangna lang.18Keminiya ko ankonno kpah le meshiye guɓung ni ya; ko atahli shisa bin ɗigha leyang; 19amuru lih ya atahli; wammamuru lag akikiri le njahli. Ninga ni, a juhrini tigyong le ɓwa.20Ha ke kene a ganakuni, le wuhna; a ariyi kundumi ni tutti ih ɓi wuh. 21Ngha amuni ya a gushina yang ngha, ni yeri ya; le ngha a sulina yang njahli ya, ni shini ya. 22Konno le ngiri ni ih ogho, le ih ɓuah kanangiri.
1Le Elifaz bateman pila le na, 2Digna ke ba njitena pil ni yeriteng manangna le dima ni ghu tebang? 3Digna ke ngha denshi ni tema murenya nghang ngha ko ni waba atengni ni ki pag mabwagh ngha nghang?4Ini nina a bunshi na pih Kulli gulo; Awo ngha agiji bayong zuwa dumi zu jimi. 5Ate gimashira lo ni ki pushi teng kuno; a tola awo ngha ni lesung pag nsong. 6Kuno ki puwo ro, mameniya; ini nina ngoto kuno ni ki wakun amuro.7Awoni babura ni abil niduna agh? A zuni wai nidingna kaba adingli? 8A ogna ga Kulli tolo ka pag agh? Awoni njitenna mala muro mwoh? 9Manga ayere ke ni shi yeriya le? yeriteng lo ni mang ke nishi oso kumma?10Sungha ni aba nbuh a muyang na abagula mayayina ni payi toro magula kukwo agh. 11Agima le Kulli pag nawo fitong, atenana ni wabo yenure agh?12Mangpagiri ke yoh tolo wori sa ? palang ka awo tayi njo? 13Ate aka muona ri Kulli le a pushi atenana akuno? 14Bwah ni mang ke ka pag kpanana? Beni bamah bilya niyang ke ki pag bayong mabwagh?15Shina Kulli nima agni aba bongho ma gerenteng leya; inina baKulli ma agh nya kpanana a njiya. 16Kani beni ni yong mabara ni vurbang ni kpanana bwa ni ki nu gimashira ningha nu muru agh.17Ngha dumo; teshi kiro rang, ngha wabo aga njiyang shingha, 18Aga abayong manjiteng ogha abin a teyang ngha. Aga aka akayang ni songiri yangha.19Akayang mama a payang nje ni agh, birih nya ina a tiriyang ngha. 20Bayong mashira agh yangha agh gani aghkalle kwa, abogho ni aponghi ba pariyi bang ih nu agh. 21Ih og agileshibang akiri, ngha yangha a gikunna agh, ba zuribang ka sulo amuri.22Ni tigye aka puro a pina agh; a tigna garabuwo ngha ki lelli ka wol lueh. 23Ghala gibang duddu ate burodi ih waba'Ke kyele?' yara ih ma kara pina zuna. 24Binkonna ni ganni ini pi ngobong; a kapaba muri ningha murung ni giri te lua agh.25Ate tane Kulli bi, ye loshiyi murung Kulli muri. 26Bayong mashira ninya logneh Kulli ni tenshi meli ni tongho.27Ga agh njitenni, ni murung ni vuliyi kundumi ni murung ni tangha buni, 28Ye digna lah magulina ni bun nya ngha nghang nialah ni babura nya aye nibeniya agh mama ka dig akiding agh.29Ni ih dig ni kumo agh; gikuna le ni dig nja agh, ga yangha niya ni ki meshiya nje agh. 30Ni pura atiri pina agh, gishe ka yunshi a muni, ni usulo ni pura kun Kulli agh ini wori.31Ke ih tig ye ari agimanangna agh, ih soriyini muri agh; Ate agimanangna ni nwa ni. 32Ih ka pag agh kaba kunbang le ka zu ih wu; bi ngung inabi le ni pin agh. 33Ih ka puk bongri nji ngung njingung inabi ko ningha ngung zaitun ih ka sob pose ko ningha ngung zaitun.34Ate nguri abeni nya ki bang Kulli ya ka tang nkobi. Gishe ka pishe tara libung layang. 35A tolla muna libang aka bil gimashira, bunnya ngha ni muna yiri.
1Le Ayuba pilla le nah, 2"Nwara n'ogha ajah aga kikara; nyong ni aɓa pashi yahlung ma pa gani. 3Malla le atenana ma nangna ngha nghang? Mang ki gangshi yong ke nga pil nghang ninga?4Ɗeshiliya nga waɓ tenana ninga mami yong, ngha nyong ngha a bin tangha lang ngha, nga agha ni kpaɓa atenana a muyong ni jigri murang ri yong a jollo. 5Nga tengshingiri yong ni kunang, ni jigra le kunang ka zuni yong agna!6Ngha waɓ tenana agh, gana lang ni ashi ya; mbol kunang ri waɓ tenana le, ni yellang ni angni nang? 7Kemini niɓeniya, Kulli, a tignang irang malla; a juhrina aɓa lyang kwa. 8A tignang nyummo, mama kanangiri ya waɓkun ni a murang ngha; nyonno le ngirang logna nghang, le ɗumna a kundumang.9Kulli pil lang a yehlulla le ni tig nghang gani; nunna milih a yehlulla; ɓa shiɓi murang tigna njih rang ninga ih sahnang ntiring ngha. 10Aɓayong tuhna kun yang ɓugha ri arang; a yimnang a tehkyang ni jollang; a kpaɓna binmona a murang.11Kulli pahnang a bih aɓayong ni yeri Kulli ya agh, ni ɓug nghang a bih aɓayong mashihra. 12Myang a ɗigna ololo, le ɓunnang ntiring. A njiteng, ngha, bollang mellang le wammang kushikushi; ninga ih nonghang pa agh.13Aɓa tahntah le kangnang lungro; Kulli kagna nji gberre lang le ni ɗag nghang ngha; soɓna tiɓang a njahli. 14Wammang ɗeshili ninga garrung; ɓangha rang ninga garaluwa ni pa agh.15Nwara nsor teshili dagra a ngirang; nwara nshuwa njeme lang a njeh. 16Kundumang bangna ni ɓuah; pinna ma tenna ni a ngotonjiang, 17ngha te ya, ni mpag gi monno agh, le jimma lang ngha gerenteng.18Njahli, ka vulliyi nkilla lang ngha; le ke ih ɓi ɓuh lang kum bin usulo agh. 19Ko, niɓeni, shina, ɓa waɓkunang ngha a ɓakuli; ɓeni ki tangha ate murang ngha yangha a bikuli.20Aɓeng ki jol lang, keminiyanjiang soɓna njimerung bin Kulli. 21Njimna ih ɓa waɓkun lang ni a ɓakuli ya ih sagshirung ate ɓeni ni Kulli ninga ɓwa ki pagni ni ɓih ɓa ɗigna agh! 22Ate ngha abogho fittong ɗuri ya, nga woro a bang ba ni nwa nyer a agh.
1Bongho lang ɓunna, le akara lang ɗura; nkiliya gilla ri ate murang. 2Njiteng ngha aɓa jolbang ngha ni meng; ɗigna njiang ka shin tig yehlulla. 3Pah murung niɓeni, a ɗig tangha ate murang kanangiro; yang nghang sa ɓeni ka angnang ngha?4Ate muro, Kulli, a tigna yahli yang kukwo a yerigiri; ngha nina agh, ni awo gushi yang a murang ngha. 5Ɓeni shiɓi ɓih ate ngosse ya, njih amuni ka ɓihya.6Keminiya tig nang mpil gi waɓ kunshege le ɓayong; a taɓtara a kundumang. 7Njiang ɗeshiliya ngha ki gungho ate yahlung gana; angirang kwa ngha syal ninga aminlim. 8Aɓayong ma gerenteng ngha tahɓi ka kpah ri yang ari ga; ɓeni nyha ni tengshihra a agh ka pag yehlulla ri aɓeni nyha ki ɓang Kulli a agh.9Ɓayong ma gerenteng ka tangha ri njinjere le; ɓeni te bih kpanana agh ka gulo a masso kena a masso. 10Keminiya ate muyong kwa agh, nzu niɓeni; ni ngi kum ɓa yeriteng a ntiri yong ngha.11Akara lang ɗura; a ɗengse lang meshihna, le nina ni agha le yahlang. 12Aɓayong ni ya ɓa jolbang ni, ariyi duh zu a kara; poshibang ngha zu a kahri pinna.13Ngha lah ni mwoh ntig yalang temuri ya ini pag ba anluo pag nghang; le ngha ɓug ginongna lang a pinna agh; 14le ngha nah yi tuhli, 'Awo ni a pag tehrang,' le a ri angosso, 'Awo ni a pag ngyang ko mingalang,' 15le nji yebbang ni tigyong lang pag nghang? A te muri tigyong lang, yang ka gan shini?16Ih tigyong lang ka wor ni meng kena a kunjere le anluo ngha shi suhlo a kikkiri ya?"
1Bildad bah Shuihi ahgah nahyi yang, 2Ni yebbang ni ngah dah teng son nguri ni wayiteng? Denshe ni zummogah shi nanang teng.3A teng mang keh ngah pishung nigah a ngah, nyongali ngih shi sung ni ngah agizenna. 4Keh ngah a nulah ni muroh a yanlula'ah , a dah ngunjah a teh murole, A shishih tali teh a bing dinnaleh.
1Le Ayuba pilla le nah, 2"Ha ni yebbang ni a tig nang a gani ni wolngirang ni atenana?3Mbende lum ni ya sang nang; ni a pag iriɓiyina ih a pag na nghang giri ni mono. 4Ngha njiteng ni ih mɓwara agh, ɓoro lang ɗigna ga konang ngha.5Ngha a njiteng aka gushi muro uwor rang ngha le pagtumo ni gana lang a murang, 6le aka yere ih Kulli pagna nghang ga ni ɓottiya agh ni bolang a nguri le.7Shina, mɓuah na, "Ɓayong ka wol nluyang!" keminiya ni kum angna agh. Ngora bang ate angna, keminiya ɗumnjiteng nyha. 8Vangna njinjere lang nina agh ni nlogle ɗur agh, le tigna pinna a njerkusung lang. 9Agna gusso lang, ni tol jenghe ni a murang ngha.10Wara ɓunni nghang njahli a nji ba kwa agh, le nwara nworo; uɓna tigyong lang ninga ngung. 11Logshina yehlulla le ɗeshili a murang; pil lang ninga mwoh a ntiri aɓa shiɓi. 12Aɓa pagluwa le kpaɓna murang. A kangni na gungri lang ni gilri yang ate a log nghang ni luwa.13Tigna amuna ngyang kukwo ni meng; aɓeng kwa agh a pushina yang a binang. 14Aɓwalang ɗag nang; aɓeng ma kahrang jangshina ni meng.15Aɓeni pa ɗigha a lyang ninga abiri ya ni aguro lang mangalang ngha pil lang ninga ɓayong ma sa; mini biri a shina leyang. 16Ngora guro lang, keminiya ni pil nghang ngha ko ke n'alla kumɓoro le ni kunanag.17Usulo lang ma agh ngha ki pih mahmang yehlulla; mini gi shiɓina a bin aɓayong ni ngyang ɓil agh. 18Ko amuna makyena ma agh jen nang; ngha nlogho nga nahteng ngha, a sanghang. 19Aɓeng ni kwa nyeriya a ɗag nang; a ɓayong aɓeni agnji yang ngha pilla nghang nzum yang.20Muh lang kpangna ri nguɓ ngirang ni a ri nyam mang; n'aɓɓa a nji ri nguɓu le mihlang. 21Shin gi-enna lang, shin gi-enna lang, a ɓeng, ate mama bih Kulli dog nang. 22Pallang ke nga pir rang ninga mama Kulli pagni ya? Ga gan ɓimma ni nyam mang?23Oh, ih ke atenana lang ngha a nyonglina yang! Oh, ih ke a ishina yang a giɓomteng! 24Oh, ih ke ni gi nyongli giri ma ndolong ni gi sher giri ni a nyonglini a muri tahli ha ke kene!25Keminiya a temurang ngha, nyerina ni Ɓa Assang ngha ni usulo, le ni nzumo agh ih ka tangha a muri ngunjah; 26a nzum nguɓ ngirang, ngirung ni, ɓihyina, le a yam ngirang nga shin Kulli. 27Nga shini ni njiang- a meng, le ɓwa sa ni ya. Yahlang ɓug nang ko.28Ngha a nah, 'Ni yellang ni pahni gani! Tina gana le ngha a ri,' 29le ɓang ngoɓong le garabwoh, ate yehlulla ki zuni fungso le garabwoh, nina agh ate a yere ih tuhnjuoh ngha nghang."
1Le Zofar ɓa Naamanpilla le nah, 2"Ɗengse lang tig nang a pilla ni kahra ate gangsa ni rang ngha. 3N'og sahghani ni gussang ngha agh, keminiya bongho ni ri yerigiri pil nghang.4Ni a yeri ga logha ri njah le akah agh, ngha Kulli tigni ɓwa a ngunjah agh: 5ganbang le ɓayong mashihra agh ngha ndul, le binmurubang le ɓeni nyha ki ɓangKulli ya agh ki malla a kunbang fittong?6Ngho te ya saɓa le kena a ɓakuli, le muri dogna ɓa nlagiri, 7ngho te kwa agh jah ɓeni ih juhro ha ke kene ninga tiɓih; aɓeni shini ya ka nah, 'Yang nghe?'8Ih ka logho ih wor ninga loro le ni a kumi ya; njiteng ngha, aka piri ninga njiloro le duh. 9Njiung ni shini ya ni wa ye ɓuhri shini ya; bang le ni wa ye shini.10Amuni ka pontuɓu bin aɓa enna; bih ka nyenni gikunna le ka pah. 11Amuh le ngha ɗungshi ni masso le basadeng, keminiya ih nong nini a kikiri.12Ko ke gimashihra ɓonna a kuni, ko ke songri a tina leshi, 13ko ke bolli be le ni ɗaghi wor agh keminiya bolli a kuni- 14nuh ni a bume ya pilla lullo; ih ɗig tunnang le ɓamma a yeh.15Mella akumo, keminiya ih ka nyenni yang koh ɗeshili; Kulli ka pushi yang a yeh. 16Ih ka nuh tunnang le ɓamma; leshi ɓamma ka wol nlue.17Ni ih og ɓoro le aguguri ya, ngih ɓuah le nyih ni murun ngha. 18Ih nyenni njingung le gana le ih pah le ni logle melli ya; ni ih og ɓoro le gikunna le ni kumma a nji bin magha ni kuro agh. 19Ate mama pariyina ni jangshi aɓa enna; ni monno ni agni alahni ni ɓag ga agh.20Ate ni woro yeri ɗimma a yeh ya, ni logle ashi ga ih poshi yahli ri ya. 21Guɓung nyha mwoh uwo ni lih ya agh; ngha nina agh gikunna le ni ki ɗig njah agh. 22A ɗungso le gogho le ih ingna a gana; bih ɓeni kwa gan ngha ka zu a muri.23Ngha yang ngha ih ka ɗungshi yeh ya, Kulli ka tutti ngih funno yehlulla a muri; Kulli ka soɓihne a muri ngha ih lih gilih ya. 24Ko ke ɓogho ka ɓanghi giburra ndolong nghe, ntah ma tagulla ka tye. 25Pushi a ɓa nzumi, le bin ma teɓna ni ka puro a kunyahli. Gi ngoɓong zuna muri.26Duh ma pinna ngha a tigha ate agikunna le; gung ni ya gishe ni ka lih; ih ka lih ga uwo a gungri le ya. 27Ɓakuli ka ɗum gimashihra le, le ngunjah ka logho a muri ninga waɓkun.28Gikunna ma ɓaleh ka meshiye; dumposhina le ka logho ka woro a kara yehlulla le Kulli. 29Ga ni pag ngosse le ɓayong mashihra a bin Kulli, giberre gigilla ate muri a nji bin Kulli."
1Le Ayuba pilla le nah, 2"Nteshi kiri yong yarata ri tenana lang, le ga ih ɓi ɗig pashiyahlung ni nga peng ngha. 3Nɗig ni meng, le nga osso nga waɓteng; nzumi ni nwaɓna teng ngha, njol lang.4A temurang ngha,- ɓuah lang ngha bin ɓwa? Ni yellang ni nga gimni yahlang? 5Shin nang le ngoɓong bollo, le a gum kuno. 6Ngha nɗengshini gana lang ngha, ngoɓong wol lang, le koshiyo bol lang.7Pallang ke aɓayong mashihra ki ɗigha, ki yahgha, ki gulo yararta? 8A shinna amuna yang a kahri yang, le aminkah yi yang gulo a njiyang. 9Alah yang polla ngoɓong nyha; ko fungso le Kulli a muyang ngha.10Ademndah leyang ki lelle; a nyha a shingra a pag nina agh; andah leyang ki ɓil muna le nyha ki sohyi muna agh. 11A tutti amuna ma kyena leyang a dalla, le amuna tahngwang. 12A tuhngyah ri kun ngwangtah ni mollo ni binmurubang ri ɓuah le dindwara.13A lihna akra leyang a kumɓoro, le a woro a nluo ololo. 14A nah yi Kulli, 'Ɗag bin sung ate shi nyha sa alla sa yeri anjinjere lo agh. 15Mang ki pag Magula kwa, ih ke sa gushi? Ɓuhri mang sa kumo ngha sa jimma bini ya?'16Nshina, kunɓuhro ngha nghang a bih yang? Nyha ni ga nga pag ni gi waɓna le aɓayong mashihra agh. 17Ni yellang ni kashindah le aɓayong mashihra ki limni teɓi teɓi? ko agi gangshina ki zuni a muyang? Ni yellang ni ih pagni ngha Kulli a yehlulla le gaɓni gana a muyang? 18Ni yellang ni gung ni pon yang wori ninga lusungɓah ko nkwahgiri ni gungmuru ki wori ya?19A nah, 'Kulli ki tig gimashihra le ɓwa a muri ate muri amuni.' Ih ɓi nweh kanangiri, nina agh ate ih yeri. 20Ih ɓi nji shin juhro le, le ih ɓi nuh yehlulla le Magula kwa. 21Ate mang kona teɓi a muri aɓaleh a nzumo ngha akara le ya a kashine ya?22Ɓwa ngha nghang logle aliyi Kulli yerigiri, logni ih waɓni njuoh le aɓeni ma a bikuli ya? 23Ɓwa mwoh wuh a ɗungso masso le, ngha bang polli ya a ololo. 24Ngiri ngha ɗungso ni kira, ni murun le muh le liɓna.25Ɓwa maɓi wuh ni yahlung konna, ɓeni ni pa mom guɓung maɓonna a agh. 26A nongha njahli a kikiri ga mwoh agh; angosso lihna yang kwa.27Shina, nyerina ɗengshe lo, ni anjinjere lo ate pag gi mona rang. 28Ate a nah, 'Nji yebbang ni niɓeni leh muna murung? Gungri mama ɓayong mashihra ɗig nghang kana agh nghe?'29Ni pa a ihli aɓa gingbiri ya? Ni a yere gi ɗunna ni a logle a waɓ ɓa, 30ih ɓayong mashihra agh a tigne a ri kara le gi gangshina, ih le a bolle a wori a kara le yehlulla agh?31Yang ka juhri njinjere le ɓayong mashihra a nji? Yang ka nweh ate ga woro pag ga? 32Ngho te kwa agh a ɓilli ki ka a nkiliya; abuna ka lel nkiliya egh. 33A kpaɓa le nlagiri ma ɓa njonglong ka ɓoro a bini; aɓayong kwa ka pir titye, aɓayong ni gogho a dumi ya.34Ni yellang ni nga pashini yahlang ni teng ma nangna, logha ri pil tenana agh guɓung nyha keminiya kun yiri?"
1Le Elifaz ɓa Teman pilla le nah, 2"Ɓwa logle ɗig gimaɓonna bin Kulli? Ɓa yeriteng logle ɗig gimaɓonna a bini? 3Ih gi poshi yahlung ni a bin Magula Kwa ngha a wo ngha gerenteng ngha? Ih ɓuhro ni bini ngha a tigha anjinjere lo gerenteng ngha?4Ih ate pah gusso 4lo ni a bini ke sahgho ni tollo keni bin tuhnjuoh? 5Ih gimshihra lo ni gul agh? Ih malla nyha ri agimashihra lo agh?6Ate a alla tangha te tangma a bin muna ngwoh tekushi nyha, ni pushi gikurra a ri ɓa tessallang. 7Ni a pah muru bin aɓeni iri yang mal agh ih ɓi a nuh agh; a bolla brodi ni a pih aɓayong ni ki og yahlo agh 8ko ke, ɓwa magula kumna ngunjah, ko ke a woni, ɓa gushina, ɗigha a yeh.9A tutti na amaberre ni ɓongri bung; a pahra abih aminbawori. 10Ngha nina agh, a tamna giri kangno kwa, le ni sashibang ngha ɓang gana kpahna ro. 11Pinna ngha nghang, nina agh ni a logle a shinbang ngha; muru ma gogna mello.12Ih Kulli ni a bidongkuli le ɓakuli ya? Shin bidongkuli le amuna shienri, bidongkuli ye ni yellang! 13A nah, 'Mang Kulli yere? Ih logle waɓnjuo a pinna ma tenna? 14Anlagiri ma tenna ngha ki gberri, nina agh ih le ni ih shin sung ngha; yangha ih ginya a bin ma gihra a ɓakuli.'15Aka bol njere ma yahyina ni aɓayong mashihra bil nghang ngha- 16aɓeni a iɓ yang kedebang kunbang leyang, aɓeni tinna yang wara lagha ninga ɓanghamuru, 17aɓeni nah yi Kulli, 'Ɗag bin sung'; aɓeni nah, 'Mang magula kwa ka pag yi sung?'18Ngho te ya ɗungshina alah yang ni agi maɓonna; gi gil la le aɓayong mashihra ngha kukwo ni meng. 19Aɓayong ma gerenteng shinna bin tangha leyang le a pagna binmurubang; aɓeni nyha ni tengshihra a agh ol yang. 20A nah, 'Njiteng ngha aɓeni loghi sung a kashina yang a ɓug ko; gishe lihna agi kunna leyang.'21Niɓeniya n'ogri yong ni Kulli le nɗig ololo nini; a njinjere wo agh, gimaɓonna ka zu yi yong. 22Jimna yong, n'ag gibilla ni pura kuni ya; ntigha atenana le a yahli yong.23Ngha nyera bin Magula kwa agh, ngha ntig ga nyha gerenteng ngha kukwo ni agungri yong ngha, a ye a gil yong be. 24Ntigha agikunna leyong njeh a kikiri, zinariya le Ofir a ntiri atahli le ɓa njonglong, 25le Magula kwa ka ɗig gikumo leyong, azurfa maɓonna a bin yong.26Ate le nga kum poshi yahlung a ri Magula kwa; nga logshi kundum yong bin Kulli. 27Nga pah jimma leyong a bini, le ih ka og yong; nga pah akaniyi giri leyong a bini. 28Ɗeshiliya nga waɓ ga kwa agh, le ih ka tang nina ate muyong; poshibang ka tuhbang a muri njerekusung leyong.29Kulli ki nongshi aɓa gushimurung njeh, ni ashi ɓeni ki nongsh muyang njeh ya. 30Ih ka ashi ko ɓeni ma ni tengshihra agh; ɓeni ih ka assa a nji bin kunwar le abih ya."
1Ayuba pilla le nah, 2"Ko ni kyari ɓuah lang ngha tolmurung ni; beng ngha dungrina ate immah lang.3Oh ih ke nyerina ba nga kumi nghang ngha! Oh, ih ke nga zu a bini? 4Nga tangshi a jimma lang a dumi ni ɗungshi kunang ni sagshirung. 5Nga alliya ri atenana ni ika pil nghang ngha le nga yeri ga ih waɓ ɓang ngha.6Ih ka sagshi ri rang a ngihgulo le gulo le? Nyha nina agh, ih ka teshi kiri rang. 7Be ya ɓayong magerenteng ka gan sagshirung nini. A njinjere nini nga kumni murang ha ke kene a ri waɓnjuo lang.8Shina, kene nji manjeh, keminiya ih nyha a be ya, ni nji makuli, keminiya ni ngan kumi ya. 9Nkena nji eɓɓe, ba ih pagtumo nghang ngha, keminiya ni ngan shini ya, le kena a nji gangrah, ba songri ri nghang ngha nina agh ni ngi gan shini ya.10Keminiya yerina njere ni ntol agh; ngha mom nang ngha, nga pur ninga zinariya. 11Kusang bolla yarata ri tolkusung le; mbolla njinjere le, le kenghe nyha. 12Ni nyerre nɗag alagbang le kuni ya; ntigna atenana le kuni uwor ɓonno gilih lang.13Keminiya ini jah ɓwa, yang ka gan pilli? Ga tol agh, ini pag ga. 14Ate pagna tumo ni gigilla le a murang; ɓaɓa ngha nghang dudug ninga yang.15Ngha nina agh, ngoɓong wol lang a kundumi; ngha ɗengshini mo agh, myang ngi ɓang ngoɓong le. 16Ate Kulli gilla yahlang nyha ni tengkurung ngha; Magula kwa wara tig nghang ngoɓong. 17Ni a zuni meng a malla le a nji ri pinna agh, ate mama duh ma tenna ni vulliyi dum kpahna le kundumang ngha.
1Mang pag yi ke magula kwa ni tig kunbang te waɓih aɓa gimashihra njuoh agh? Mang pag yi ke aɓayong ni ni njiteng ngha ni shina akara le njuoh egh zu agh?2Aɓayong mashihra ngha nghang aɓeni ki shishi agi ɗum njang; aɓayong mashihra ngha nghang aɓeni ki ponna agiluwo a tenne le a tigha a bin lella amami yang. 3A yangha a iɓɓa ambuljeng le aɓeni nyha ni tehrung ngha agh; a yangha a tolla ndah ɗigɗiya le mahbere tangma. 4A yangha tigha aɓeni ki al agh a tenne ih ɓi a ɗag njere; aɓa enna ni kwa a ngunjah agh ki songri muyang ri yang.5Nshina, aɓa enna ni puro ki woro a tumo leyang ninga ambuljeng lusung ni a ɓalusung ngha, a lelmuyang ri gilihna leyang; gor le Arabah ka pah yang gilih ate amuna yang. 6A ponno a ɓabang ni mami yang ni ya agh; a ponno a ɓabang njingung le ɓayong mashihra. 7A nong ni tessalang ni duh kwa gi mella rung nyha; a nyha gi vulliyi rung a tahɓi ya.8A yangha a liɓɓah ni muru nkonno; a nongha kushi tahli magula ate a nyha ni binɗigna agh. 9A agha aminbawori a kun kira, le a ag tangma a muri aɓa enna. 10Keminiya aɓa enna ki gangla ni tessalang gikura nyha; ko ke a wor ni yalo, a tol nkunli gweh ni pag mami anshile ya.11Aɓa enna ki gammurun a yeh garrung le aɓayong mashihra; a yangha a gammuru njingung a bang le aɓayong mashihra, keminiya yang kanangiri yang ngha yolle wol yang ngha. 12A ntiri lah magula agh immah le aɓeni ki wuh agh ni aɓeni ni pinye ya ki ɓuah ate angna. Keminiya Kulli ni bol ɓwa mwoh ate pagna ga ni ɓottiya agh.13Ɓaɓa le aɓayong mashihra ni tolmuyang a muri poshibang; ni a yeri anjinjere le, ke a ɗigha a njerkusung le ya. 14Kedebang tuhle bang ɓa wolnluo logna le wolnluo ɓa-enna ni ɓa alla; ni duh agh yangha ninga manyiɓi.15Ɗeshiliya, njih ɓa pag njah ki lelle ate ih pinna bollo; ih nah, 'Njiung nyha ka shinang ngha.' Ariyi kundumi. 16A yeh pinna agh a tumtuhli a yeh alah; keminiya a gir muyang kanangiri yang ni ɓakara; guɓung nyha kon yang ri poshibang ngha. 17Ate kwa leyang ngha, pinna ma tenna ngha ni beri ; ate a yangni aɓihyong ni agi ngoɓong le pinna ma tenna agh.18A ɗur ni mere, nina te kwa agh, ninga fufu ni muri amuru agh ni, bang leyang a njahli ya nyomne; ɓwa nyha mwoh ki ka a pagtumo a ɓabang njingung leyang ngha. 19Ninga tanghamuru ni pihn ki yanglini mansuhri ki pil muru agh, nina agh Ɓanluo ki tolli aɓeni pagna gimashihra agh.20Yong ni ɓilli ya ka jangshi nimo;angosso ni ka ogɓoro lih; ni a wa ɗengshini mo agh; a njinjere ni, a ɓun ɓayong mashihra ninga ngung. 21Aɓayong mashihra ki lih ankoɓɓi ɓeni ni ɓilla amuna a agh; ih nyha ih paghi mahbere gimaɓonna agh.22Ngho te ya Kulli ki nonna amagula nji ri gulo le; logho le ni tengshi a ri ɗigna le ya. 23Kulli pahne ga ih alla ate ɗigna ololo agh, le a angnine, keminiya anjih ngha anjinjere le.24Aɓayong ni ya a gushina yang, ɗeshili, a yeh minkunbang, aka woro; a njiteng ngha, aka suhli yang njahli; le aka kpaɓ yang ninga anshile kwa; aka kashi yang ninga muri akiri gweh. 25Ngha nyha nina a agh, yang ka ɗumo ih mini ɓa yiri; yang logle tig gi waɓna lang ni ken guɓung ngha?"
1Le Bildad ɓa Shuhi pilla le nah, 2"Ɗighamuribang ni ngoɓong ngha nini; yang ngha ih lagha a bang le ni bikuli le ɓakuli ya. 3Malla le bangha le aɓa tahluwa le ngha nghang? A muri yang poshibang le ni tuhbang nghang ngha?4Ni yellang ni ɓwa ka ɗigni ni njiteng a bin Kulli? Ni yellang ni ɓeni a ɓilla nji bin ɓamah agh ka ɗigni kunwar, ni kum agha bini? 5Shina, ko shienri nyha ni tuhbang bini ya; amuna nyha gerenteng a nji ya. 6Ɓuhro egh ni yellang ni ɓwa, ɓeni ngosso- muna ɓwa, ɓeni ngosso ni ya!"
1Ngha Ayuba pilla le nah, 2"Niyellang ih aghni ni ɓeni nyha ni ɗighamuribang! Niyellang ni ih ashi ni bung ni nyha ni yirungtenna aghǃ 3Niyellang ih algila ni ɓeni nyha ni yeriteng ni waɓteng ri yeriteng maɓonnaǃ 4Ni agha le yang ni anah ni a teng ni yeriteng? Bongho le yang pura ro?5Ke aluoh teya ayangha tigyang a koshiyo, aɓeni binnjeh le amuru ni aɓeni kwa nongha ni yang.6Sheol ngha ni tesallang aɗung Kulli; gumu nyha vulliyi girjahbang ari ya.7Ih goshi amuru a nlangiri matenna, keminiya ke anlangiri ya ni a tuhyi binnjeh le ya. 8Vulliyi muri shienri le ɓug nlangiri le amuri.9Nyongli na njang makangnina amuri amuru ninga njang ni ntiri poshibang ni pinna agh. 10Ke ngɓatahli bikuli ngha ki koshiyo le ngoɓong bolyang ngha fung ngha.11Tig sallang olollo ni ɗighamuribang le; ni yerigiri le meshiyi Rahab. 12Njiri usulo le ni pag bakuli kwar; bih ni kag yuoh.1314Shinna, agah ni keminiy agbara ni njinjere le; niyellang min yahliteng sungha shi oghiǃ Yang logle yerigiri sagha le ɗighamuribang le?" Shinni, gah ni keminya ke girjera anjinjere le; Ni yellang ni ogso makyena le! Yang gi yerigiri ni sagha le irritenna le?"
1Ayuba tangna a nahteng le, le nah, 2"A njiteng ni ɗigna le Kulli kwa, ɓeni tol ɗumnjiteng lang, Magula kwa, ɓeni tig usulo lang ke lul agh, 3ngha usulo lang wa uwo ni rang ngha, le usulo ni pura bin Kulli ya ni a lullang, ga ni nga pagha.4Ngotto kunang ni ki waɓ gimashihra agh, ko lessang ka waɓ yiri ya; 5ni ngi waɓa ih a wo ngha yarata agh, sete nwuh, ni ngi shiɓi bolmurung lang ngha.6Mbolla ɗumnjiteng lang kukotro le ni ngi ɗaghi ih wor agh; ɗengse lang ni ki tig nghang teng a kunbang ɗigna lang kwa. 7Ih ɓi ɓa shiɓi murang ɓi ɗig ninga ɓayong mashihra, le ih ɓi ɓeni kwa log nghang ngha ɓi ɗig ninga ɓeni nyha gerenteng ngha agh.8Ate mang ki pag tigyong le ɓeni nyha ki ɓangKulli ya agh ngha Kulli pushi, ngha Kulli tol usulo le ya? 9Kulli ka og ɓuah le ngha gi gangshina zu a muri ya? 10Ih binmurubang le kanangiri a Magula kwa ni gor lulli Kulli a kunbang ni kwa agh?11Nga aliyi yo giri a muri bih Kulli; ni ngi songri ɗiengse le Magula kwa agh. 12Nshina, nyong ngha kwa agh nshinna ga ni njih yong ; pallang ke mpilla nyong ngha kwa agi ma nangna?13Ga ni pag bang le ɓayong mashihra ni Kulli, giberre le ɓa parbang ni ih ka agha bin Magula kwa ni; 14ngha amuni ɓuhri ya, ngha ate le garabwoh; aminkahyi ni ki kum gilih ni ka pyeri yang ngha.15Aɓeni aɓɓa a lingshi yang nji bin binkonna, le amahberre leyang ni ki ɓuah nluo yang ngha. 16Ko ke ɓayong mashihra ɗamna azurfa ninga kikiri, le ɗamna adagrah ninga soɓɓong, 17logle ɗam adagrah, keminiya aɓa gerenteng ka melli ri yang, le aɓayong ni nyha ni tengshihra a agh ka gaɓ azurfa egh a ntiri yang.18Gilla leh ninga ninnara, ninga duli kangna ni aɓa lelbang gil agh. 19Nongha njahli a alla ma kumo, keminiya ni bol paghi nina agh; logshi njih, le ga kwa agh wara.20Agi ngoɓong ɗuri ninga amuru; gungmuru tolli wori ni duh. 21Gung tehbang tolli wori, le woro; ganghih pushi a bang le.22Soɓmuri a ri le ni tangha njeh ya; pagha ih ɓangha a bih. 23Wol ɓabih a ri ni songshi ni pura bini ya.
1Fakat- bang ngha nghang bin tum gifungna maposhina, bah a kóshi gifungna mayinyiling agh ngha. 2Ndollo agh akumi a njahli; gifungna mabangna agh a yangli ari tahli.3Ɓwa tighi pinna njang le alliyi har bin ma sanna ke tahli abin pinna ma pinna. 4Ih wam bang te logshi njere a kukuwo ni bah aɓayong nongha ngha bah kushi ɓeni kwa'agh zangshi ya. Ih gere kukuwo ni aɓayong; ih wulo kenne ni nyere.5Ate ngunnjahli, brodi pura ayeh, ih pilliya abinjeh ninga ni gishe. 6A tahli le ni a kum Sapphire nghang, le kikiri le ni ni gifungna mayinyiling.7Minyah ni ki bolgiri ni yeri njinjere ni ki ka ri'agh, ke kpitiri nya ki shini ya. 8Anyamma ballusung ni ki logshi muryang ngha nya ginya za njinjere ya, ko ke yim mafunna ki bolla beh ya.9Ɓwa mag bih ri tahli matenna; ih velliyi ankonno ni amili yang. 10Kora anjinjere antiri atahli, njih shiniyi agimabonna ni kwa yarata abeh ya. 11Kuriyi amin ɓanghamuru ate ke muru bang ngha; gah vulla abeh ya apushi nji poshibang.12Yebangni a kum yeriteng nghang? Yebang ni pag bi yeritenana? 13Ɓwa ni yeri kúre ya; ke aka kumi a njeh le aɓa usulo agh. 14Amuru malimna a binnjeh le ngunnjahli nah, 'Nya a yang ngha'; ke sallang nah, 'ih nya a binang ngha.'15Na kumi ari gifungna mayinyiling agh; ke gifungna maposhina ki ɗungro ka ɗur kúre ya. 16Ni a gan pag kúre ni gifungna mayinyiling ma Ophir agh, ni agi maboriyina ma onyx ko Sapphire agh. 17Gifungna mayinyiling ni crystal ni gane pyera ri kúre agh; ni a logle ariyi ni ajilang ma gifungna mayinyiling.18Ni kenne ke awaɓtelle gilli coral ko jasper agh; Nina'agh, kúro le yeriteng wara rubies. 19Ke topaz ma Cush ni pyeri ni ya; ke aka pag kúre ri gifungna mayinyiling mabonna.20Logha yebang, le, yeriteng zuni? Yebang ni ki pah bing yeritenana? 21Asongri na yeriteng a njih aɓa usulo kwa ni asongra ri aminya ni akulli ya. 22Girjabang ni nluoh nah, 'Shi ogna teng ningho ogh amuri ni kiri sung agh.'23Kulli yerina njinjere ni ri'ag; yeri na beh. 24Ate yangha ih shin kenna malla le ngunnjah ni shing agah kwa binje re abakulli ya. 25Ini pag masso le guh ni kuro amuru njiri pyeshe.26Pagha agi awaɓɓa ate murukuli ni a tigha anjinjere le sagha. 27Le shin yeriteng ni nahteng egh; ini tigh, ninale, ni shingiri. 28Ari aɓayong ih nah, 'Shin, ni ngoɓɓong le Magula nga ni pag yeriteng; te kegha ri gimashira ni yertenana."
1Ayuba nyera a nahteng ni nah, 2"Oho, ke miyang ninga mama pa wonini ya ashienri ɗur agh ngha Kulli ki konni te murang agh, 3Ngha kashidah le ki poshinibang a murang ngha, ni ngha ngi ginni apinna njiri poshibang le.4Oho, ke miyang ninga mama akaráni ngi logni ya ngha ɓiyong lang ni Kulli ngha a gúnri lang, 5Ngha Ɓa-ɗighamuribang nya sang ni mengha, ni amunang ngha kangna, 6Ngha njinjere lang ngha a vulliyo ni murun, le tahli ngha ngi soɓ bang ɓangha le murunǃ7Ngha mpuro nwara kunjere lahmagula agh, ngha ɗigha abin ɗigna lang murinjere,, 8Ngha adena shinnang ngha a tangjak a peng gulo, ni aɓatenna logho tangha ate murang.9Ke amunamurung ɗag te nahteng ngha nzu agh; aka tig bih yang a akun yang. 10Ke agih aɓayong ni ni gulo ngha ki bolguh ke a leshi yang kpangna bikuli le aɓakun yang.11Ate njummo ni akiri yang oghang ngha, le ayangha aka mossang; ni njummo anjih yang shinang ngha, le aka waɓkun amurang ni agha ni meng 12Atema ih ashina mwoh ni ɓa enna ni'agh ngha ɓuwa'agh, aɓeni mwoh nyha terrung ngha ih nyha ni ɓeni mwoh ki aghni nyha. 13Moshibang le ɓeni ki log juro agh zuna rang; ih tig yahli mamɓere ih tuh ngya binmurubang.14Ih ishina gerenteng, le ishi ngha ɗagra; njiteng lang ngha ninga ɗagra masanna ni nvulle. 15Mini njung le aɓa-njiwaghina; mini kusung aɓa-kusung. 16Mini terrung le aɓa-gienna; nga tuhyiteng ri njuoh alle mami ɓeni ni nyeri ya agh.17Mɓugna garakung aɓa gimashihra; mpushi ɓeni giri bol’agh a ntira a millung. 18Le ih nah, 'nga wuh andah lang; nga ɓuri akará lang niniga nji sallang. 19Amillang meshiyina kyena ri amuru, ke tirima nongha abih ngung ni duh kwa.20Kará ni kwa'agh gulo ni rang ngha ngha bibutu, ke kará ni kwa'agh ntah le masso lang ngha mapiyo ni abeng. 21Abuna ki teshikiri yang rang; a lellang; aɗig jiyeyi ate ogh agilla lang. 22Njummo atenana lang le pag ni'agh, na nya nahteng ngha; tenana lang kpa ninga muru amuryang.23Kará ni kwa'agh alellang ninga aɓa lel murukuli; a logshi kunyang gerere ten uh atenana lang, ninga mama pa apaghi tumuru agh. 24Ih olla riyang ngha ni aɗeshiya agh; na shiɓɓi poshibang le kundumang ngha.25Ih tariyi njere le yang le ɗig ninga murung le yang; I nong ninga murung a ntiri aɓaluah, ninga ɓeni ki gimma aɓa ɓuwa'agh.
1Niɓeniya aɓeni fitong ni meng ngha nyha ni gumu ngha keminiya jol lang–amin abuna ni a teryang ke shiɓɓina ɗag yang a pag tumo anjiri aminlara le a giluwo lang. 2Ininina,, tenne bung le ater yang, ni pallang ni ihka agni nang-abuna ni yirungtenna gulo bogho le yang ɓiyina? 3A nyomna a enna ni yahlo; a hala njahli makotturo a pinna ɓalusung ni ɓambú.4A tuyi mbúhayo ni mbugiri; ni milli ngungbang gilihna le yang ni 5A piriyi na yang antira aɓayong aɓeni maghi yang jollo ta yang ninga tiye manyiɓɓi ya. 6Niɓeniya a yangha nongha ɓanjollong ɓanghmuru, a tuhli njahli ni ma atahli.7Ntiri ɓalusung a ɓuwa'agh ninga amburijeng ni kpaɓɓa binmona a tinna ndah. 8Aɗigna amuna manangna, ininina, amuna Aɓayong ni nyha ni lulling nghang nghaǃ a pira yang njeh ni abatagiri.9Keniniya niɓeniya mpilla gi tuh ngya le yang maoyikunbang; nɗigna gi waɓna le yang. 10A jen nang ni tangha kukuwo ni meng; na ɗagte tayitarra kundumang ngha. 11Ate kulli panshina nguri ntah lang ni maghagiri rang, a ɓeni jen nang ngha ki tol muryang kundumang.12Anjiri bengmalih ni logho lke sagbang; a pusan aɓúkuwo. Aɗama rang a kangna ninga ɗigli 13A meshiyi njinjere lang; a tutah tegula a rang, abuna ni nyha ni ɓeni ka bol yang njum ngha.14A logha rang ninga aɓaluah anji tesho ma ni ngarung lahmagula agh; a ntiri girjah a hala a pura rang. 15Awolrung ngha ngi pilla murang; aɓungna gulo lang kuwo ninga njiri guh; gikumna rang ki wori ninga nlagiri.16Niɓeniya osulo lang ngha sogli ko rang; kará gana dudung magna bih rang. 17Ni ɗuh le amuh ni rang ngha ngi suwa ngha; ke koniyó ni ki shengha nghang nyha ki usuli ya.18Gulo ritenna le Kulli aghna ɗagra lang; mara rang ninga melɗagra rang. 19Ɓug nang a puporo; mpilla ninga kikiri ni tuɓú.20Ɓuwa'agh ro, Kulli, keminiya na agh ngha nghang; ih tang ni kusang, a Shinnang ni gowo. 21A ariyina apilla ɓayong mashihra rang; ni ritenna le buoh a pah nang gani.22A logshi nang kuli a guh ni tighi ate ihɓi tolling bih; a ɓug ngha njummo ni ɗum a guh. 23Ate ma nyerina aka kani meng a luoh, a ri lah ni a tigha ate aɓa usulo kwa'agh.24Nana'agh, ke ɓwa ki pigri bih ate aɓah a aghni ngah kpa agh? Ke ɓwa ni a gani yak i gor bang aɓah aghni? 25Ni ɓuwa ate muri ɓeni ngha kará manangna agh? Ke ni pag yahlulla ate ɓa enna agh? 26Ngha miyang ngi tig yàng ate gimaɓonna, le mashira zuna; ngha miyang ngi lelmuri poshibang, le pinna zuna tukushi.27Kunyah lang ngha ki gangshiri ni ushiliya; kará maghi ri zuna murang. 28Nwara a gangla ninga ɓeni ɗigha a pinna, keminiiya te kará ni nya; miyang ntangha abin kpaɓɓa ni ɓuwa ate a aghna. 29Mini munaterra anvashi, aɓih andaw.30Nguɓ ngirang pinna-pinna ni kpa rang; amuh lang pína ni yigra. 31Ninale mpilla giwolla ɗig ngya ɓuwa'agh, dunduwarang lang ate tuhngya le ɓeni ki ɓuwayi ya.
1Ntighna ogrung ni anjiyang; niyellang ni ngha shinni nsari ni og yole? 2Ate mag ki pag mami kulli ni akuli ya, giɓere abin ɓakwa ni a kuli ya?3Miyang ngi ɗengshi pah gimashihra agh mami aɓeni nyha gereteng ngha, ke teshihra agh ate aɓeni gi paggiri ninga aɓayong mashihra. 4Ke Kulli nyha ki shin njinjere lang ni bang ginya lang ngha?5Ngha ke gingna a njiteng ngha, Ngha Kusang Karina te soriyi bang, 6Ɗeh aɓa pyerang a gipyerigiri ih Kulli ɓi shin njiteng lang.7Ngha kusang kegna njinjere, ate kunyahllang pira tiye njang, ngha pye digna beng, 8Le ihɓi jamgiri, ɗeh ɓwa sa ih lih, ɗeh a uɓ gah jamma.9Ngha Kunyahllang sorrang ari ɓahma, Ngha nonghna ngi lel ɓeng ɓamurikalah a kunkal le, 10Le ɗeh mahmang ihɓi goyi ɓwa masa njigiri, le ɗeh aɓaɓɓa a gungha njeh.11Ate ngha ka ɗig tegula gimashihra, ih ka ɗig gimashihra ih ɓatunjuoh ihɓi fungso. 12Ngha ma agh gishe ni ka lih ha nonno kenna Abaddon, Ini ihka pinshi gisoro lang kwa ha milli.13Ngha ngi shiɓɓi jimma te njuoh abin guro mabuna lang ko guro mangallang ngha asakshi riyang rang ngha, 14Le mang ngha pagha ngha Kulli logho ki tigha teng? Ngha zu ih za tunjuoh, niyellani ngha, pilliyi ni? 15Ke ɓeni gillang a yong ngha ni pag yang ɗeshiliya? Ke ɓeni mmoh agh bang sung kwa a yong ngha?16Ngha nshiɓine ɓa enna ɗengshele yang, ko ate tigna njih amahɓere ih bolpinna a ɓuwa, 17Ko ngha nlih gilih ngoshi nnuh ni murang ni aghi aɓeni nyha ni terrung a lih ɗeshili- 18Atema aɓa dengla ngha aminbawori gul ni meng ninga ni terrung, miyang ngi billa ngih, mahɓere, a yeh ngih yang.19Ngha nshinna ɓeni kwa juriya ate ih nyha ni ɗagra agh, ko ate ih nshinna ɓa enna nyha ɗagra; 20Ngha kunyahli ni mossang atema na pinshi ni nyong njuh, 21Ngha logshi ɓeng ari aminbawori atema ih nshinna aghna akunjere lahmagula, le a zuni njuoh a rangǃ22Ngha ih pag agah, le ɗeh ngorang ihɓi kpa ri ngori buwo, ɗeh beng ihɓi bunno akore. 23Ate girjah mashihra pura bin Kulli; atema gulole, ni logle pagha gowo agh.24Ngha ngi pag gifungna mayinyilling ɗig ɗengshe lang, ni ke nahyi gifungna mayinyilling makóshina, 'A wonni a pag ɓeni tigyahlang ri'; 25Ngha pag binmurubang atema gikumnai lang gula, atema beng kumna a gikumna lang dudung, le zuni njuoh ari meng.26Ngha nshinna kará ngha ih tuhbang, ko shienri ki ginya gulole, 27Ni ngha kunyahlang ngha sorbang asongro, ninale kunnang nuh beng a guso yang- 28Ninale gah ka pag gimashihra ni ɓatunjuoh ka fungshi ya, ate miyang ngi gorteng ri Kulli ni akuli ya.29Ngha pagna binmurubang a girjah le ɓeni kwa ki shiɓɓang ngha ko kin pagha makampah ngha gimashihra wor murang ngha, le zuni njuoh a murangǃ 30Ininina, ni logle ɗag kunnang te gimashihra ari illi bang ate usulo le ni nyommo.31Ngha a ɓeni a liyang gúnri lang ni pa nah, 'yang ka kum ɓeni ni ɗimma ni gilih le Ayuba agh?' 32(alle abiri ma ni pa nongha amurinjere, atema kará ni kwa'agh miyang ngi logshi abiri kunnjere lang), ɗigha nyha nina agh le, le ngha zuni njuoh a murangǃ33Ngha, ninga aɓayongmashing, ih songrina gimashihra lang njiri songri temanshihra a yang 34(atema miyang gi ɓangn ngoɓong gowole ɓayong, atema ɗungɓiyina le aɓwalung pah nang ngoɓong, nina’agh miyang ngi bolguh ni nyha ngi pura njibang ngha)-.35Oho, ngha miyang ni ɓwani ka ogha nghaǃ nshina tigɓug lang ngha; ɗeh ɓakwa ih aghangǃ ngha miyang ni bollo ni ɓashiɓɓang nyonglo a murang nghaǃ 36Fakat nga tolli a ngorang a beng; ngha kuri murang ninga nvullemurung. 37Miyang ngi ɗummi agipagna ma ginya lang; ninga munamurung ni tuhye'agh ngha wora abini.38Ngha njeh lang ɓuwa na pah arang, ni kpaɓɓa waɓ ɓuwa'agh, 39Ngha nlihna gisoro ni wangha agh ko tigna atele a aɓa wuh. 40Le ɗeh juye ihɓi gulo atukushi kikaya ni alusung tekushi njiɗiglang." Ke tenanale Ayuba malla.
1Niɓehniha aɓuhnani tahroni a teshi aghi Job, ate ini ɓah njiteng ahjiyan. 2Le yahlulale Elihu muhna Barakel ɓah, Buzite loho, ma billahle Ram, yanghani gihehna;sin gi ehnale Job3Yahlulale Elihu yeh lowohri abihni tahroni ngha ate na kun gi wannan ari Job ah, Digha a yangha a wah siɓi Job. 4Niɓehniya Elihu ngha ki leh natengle Job ate a sihle aɓuhna guhla wohri. 5Pangni yellang, ngha Elihu sinni gi pillah nyah kuna a ɓuhnani tahro nigha, yahlulale yehmuhri lowoh.6Le Elihu muhna Barakel ɓah Buzite waɓɓah ni nah, mihni bisan deng weha a yahyina. Ini pahyi ke yehra juhmo niɓang ngonbong wahɓi yong denselang. 7Nnah, sahɓahle ni ka waɓɓah;gouhole bouho ka ahlihi yehri gihi.8Keminiya bouhole buwah ha; usuloni mahsula pih yehri gihri. 9Ni dig aɓahyon ma guhlina ni pag aɓah yehritengha, nyahle a ɓehni bouhole yang gouhoni yehri njoha, 10Nghani nale myangi waɓɓi yon yehrelan.11Sina, nleh ngi og tehnanahle you; nteshin kihran ngi oho sagshiriyon ngha ngi allitenanaha. 12Ini ni nah, nmak kihran ri yon, keminiya, sina, guhmuyah buwah mwoh ka ganshi Job nyahle ɓehni ka agtehnanale ha.13Nsinbang yantah ke nnatengha, nji kunnan yehri gihri! Kullini ka gan Job, ɓuwah ni ki wahwiha. 14Mami Job a ni dun tehnanale a ɓuhnangha, ni gi pih! tehnanale yonha.15Ah ɓuhnani tahroni na yehri ga a waɓɓaha na yah wabte guhmuhari Job ha, Ayahni ga ahja waɓɓah. 16Nga lehyang ate na wa gihri ba, ate a tangna na wate guhmuha, na pih tehnana ha ɓuhri a.17Nyah, meng dishi ngi aghi yon nji ɓunang nyeh gi waɓɓi yan yehrelan. 18Myangni dungsole tehnanalan bouhoni gihranha mohsinan. 19Sina kun yiangha ki lowah yian ni ga lowohle mbah, mama yah ni bin puhrole guha, ni gah ma piyoh nguh mbah, mama ki logha.20Gi nateng ate ngah dig mapiyo, ga lohsi losan ni agha. 21Ni gih dung agjungha; nyahle ndung pah guhlo sisah arih buwah. Nyara ni yehri njere pah guhloni sisah arih buwah. 22Nyara yehri njere pah a guhloni ha; Ngha pahni nahle ɓehni pusang ka kahri wohri meng.
1Niɓeni nina agh, Ayuba, njimno, og gi waɓna lang; teshikiro ri atenana lang kwa. 2Shina niɓeni, nwara nlogshina kunang; lessang wara waɓa a kunang. 3Atenana lang pura a yahlung ni yarata agh; ngotto kunang waɓ yerigiri ma gerenteng.4Bongho le Kulli ni gillang; usulo le Magula kwa pah nang usulo. 5A gani le, pil nghang ni; tigha atenana lo yarata a dumang le a logho a tangha.6Shina, myang ninga weh a njih Kulli; ɗeshiliya a gillang ni soɓɓong. 7Shina, gi ngoɓong lang ni ki tighoh ngoɓong ngha; ke ga ki kang nghang ngha ka dungro a muro agh.8A njiteng ngha a waɓne a ogho lang; n'ogna gih le tenana lo ki nah, 9'Myang gerenteng le gimashihra nyha; nyha ni tengshihra agh, le gimashihra nyha a rang ngha.10Shina, Kulli alla njinjere te log nghang ; Pil lang ninga ɓa shiɓi muri. 11Tigna kusang a kuro; njih ngha ri anjerkusung lang.' 12Shina, a yeh ga agh ni a paghi yarata agh- nga pil wo ni, ate Kulli ya gula uwor ɓwa.13Pallang ke sahniyi ri ro? Ni waɓ guɓung a ntiri agi pagna le. 14Ate Kulli waɓna tenana mbende mwoh- eh, mbende ɓahri, ko ke ɓwa ni yeri ya. 15A loro, a njiloro le duh, ngha ngih njintullo kpah muri ɓwa agh, a gettiyi njintullo a muri ala-16le Kulli logshi kiri aɓayong, le pah yang ngoɓong ni lagha, 17ate ih tig ɓwa ih ɓi ariyi gipagna le, ni pushi gushimurung ri ɓwa. 18Kulli tigna usulo le ɓwa ri kpah a tuhli, usulo le ri ɗuro kena a nluo.19A fungshina ɓwa ɗeshili ni kono a muri ala, ni nonni rung a yeh amuh le, 20nina agh usulo le shi ɓi gilihna, le minlimi shiɓi agilihna maɓonna.21Ngiri ya a pingshine nina agh ih ke a logle a shini ya; amuh le, mbende mwoh ni a shini ya, niɓeniya pura beng. 22A pagha agh, minlimi zuna gyaɓ ni tuhli, usulo le bin aɓeni alla ka juhri ya.23Keminiya malaika ngha nghang ɓeni ka ingna ntiring ate muri ya, mwoh a ntiri worotongno lum, te waɓih ɓwa ga pag yarata agh ate muri ya, 24ka ɗumɓoro bini le nah, 'Ashi ɓeni a ri wora njeh a tuhli; nwara nkum nwahkun ate muri.'25Le ngiri ka nyere ɓuɓolag uwor mami basadeng; a nyenane ri akara ni ih ogni ri basadeng ngha. 26Ih jimma bin Kulli , le Kulli ka ɗum ɓor yahlung ri, nina agh ate ih shin kundum Kulli ni binmurubang. Kulli ka nyeni ɓeh ɗumgerenteng le.27Le ɓogho agh ih tuhngyah a kundum amshile aɓayong ni nah, 'Mpagna gimashihra ni ɗag ga mama maɓonna agh, keminiya ni a fungshi gimashira lang ngha. 28Kulli wara ashi minlim mang a ri woro njeh a tuhli; usulo lang ka tangha shin poshibang.'29Shina,Kulli pagha aga kwa ni ya ni ɓwa, mbende ɓahri, eh, ko kunbang ma tahro, 30ate tig minlimi a woro a tuhli, nina agh, ate a tuhnjih ni poshibang le usulo.31Teshikiro, Ayuba, le teshikiro rang; bol gung le nga waɓteng. 32A wo ngha ni guɓung a waɓa, pil nghang; waɓtenana, ate ntolla nga ɗumo njiteng. 33Nyha nina agh le, teshikiro rang, ih bang polla muro, le nga alliyi wo yeriteng."
1Ɓuhro muri ya, Elihu tangha a waɓtenana: 2"Teshikiro ri atenana lang, a weh ɓa yeriteng; og nghang, a yong aɓeni ni yerigiri ya. 3Ate kirung ngha ki mom atenana ninga mama kun ki momni gilihna agh.4Le ih ɓi shi tol yi kanangiri sung ga ngha yarata agh; le ih ɓi shi shina a ntir sung ga ɓor agh. 5Ate Ayuba nah, ' Myang gerenteng, keminiya Kulli tolla nghang yarata lang. 6Nyha ate yarata lang ngha, a tig nghang ninga ɓa yiri. Njipinye lang nyha ki ɓil agh ko ke nyha ni gimashihra agh.'7Ɓwa mang ninga Ayuba, ɓeni nuhna jollo ninga muru agh, 8ɓeni gingna a ntiri aɓih yong aɓeni ki pag agi mashihra agh, ni aɓeni ki gingni aɓayong mahihra agh? 9Ate nah na, 'Ih ɓoro ye nyha a bin ɓwa agh ngha ih tol poshiyahlung ri pag ga Kulli ki al agh.'10Nina agh nteshikiri yong rang, a yong abuna ɓa yerigiri: ih ɓi ɗig kukwo ni Kulli ih ini ih pag gimashihra; ih ɓi ɗig kukwo ni Magula kwa ih ini ika pag gimashihra. 11Ate yang ngha ih nwah tumo le ɓwa; ih tig ɓeni kwa agh ki zu a ri ngosse le anjinjere le. 12A pagha agh, Kulli nyha ki pag gimashihra agh ke Magula kwa ka kenghi ɗum njiteng ngha.13Yang tighi a magula a muri ngunjah? Ɓeni tig ngunjah kwa a bih ya? 14Ih ngha pa tigna aɗengshe le ate kanangiri, ni ih ngha pa kpaɓna kwa a bini bongho le ni usulo le, 15le aɓayong kwa ka wuh a binmona; ɓwa ma shinshin ka nyera kikiri ɗeshili.16Ngha niɓeniya a wo ngha ni yerigiri ya, teshikiro ri ga; teshikiro ri gih le tenana lang. 17Ih ɓwa ɓeni shiɓi ɗumnjiteng ngha ih nongmurung? Aka nah Kulli ni pag yarata agh, ɓeni ini gerenteng ni gulo agh?18Kulli, ɓeni nah yi murung, 'A wo ni gima nangna' ko nah yi ɓa gushina, 'A wo ni ɓayong mashihra'? 19Kulli, ɓeni nyha ki ɗum agnjiung ri amagula a agh le ih nyha ih yeri ɓakumo a muri ɓa enna agh, ate a yangha kwa agh atumo le abih ni. 20A kunbang fittong a wuh; ni ntiri duh agh aɓayong ki koshiyo le wuh; agara aɓayong ngha a tol yang, keminiya nyha a nji bih ɓwa agh.21Ate njih Kulli ngha a muri anjinjere le ɓwa.; yang ngha ih shin atolkushi kwa. 22Pinna nyha nghang ngha le limma minlim egh nyha ba aɓeni pag gimashihra agh logle vul nghang kanangiri yang ngha. 23Ate Kulli ni alla ih ɓuhri shinni ɓwa agh; tekushi ye nyha mama ɓwa ka kani dumi a tuhnjuoh agh.24Ɓunna agara abuna kushikushi ate anjinjere ni alla ɓuhri biltekushi nyha nghang ngha; tigna aɓaɓa a bang leyang. 25A njinjere ni yerina agi pagna leyang; pushi yang ni duh, le pariyi yang.26A beng a njih anshile, wol nluo yang ate agi mashihra leyang ninga aɓa tengshihra 27ate a pilla nzum yang ri pirtye ni shiɓi agni anjinjere le. 28A njinjere ni ya, a tigna ɓuah le aɓa enna zu bini; ogna ɓuah le aɓayong ni a pariyi ya.29Ngha ɗigha bang polla muri ya, yang ka nah ni pag yarata agh? ngha songri kundumi ya, yang logle shini? Ih nongmurung muri anjeh ni aɓayong mwoh, 30nina agh ɓeni ni yeri Kulli ya agh ni ki nongmurung ngha, ate mama ɓwa nyha ka ɗigha ka tamma aɓayong ngha.31A nah ih ɓwa nah yi Kulli, 'Njiteng ngha myang ni tengshihra, keminiya ni nwa ye pag gi ɓihyi bang ɗeshiliya; 32alliyi nghang ga ni nlogle nshin ngha agh; mpagna gimashihra, keminiya ni nwa ye paghi ɗeshiliya.' 33Ngha ri ɗengse lo ih ɗigna ih Kulli fungshi ɓogho? Ate a shiɓina ga! Ɗigna aka tollo, mini nyha. Nina agh waɓ ga ih a yeri ya.34Abuna ɓa yerigiri ka nah nghang- a pagha agh, ɓa yeriteng ni kwa og nghang ngha ka nah, 35'Ayuba waɓna teng nyha a yerigiri ya; atenana le ya yeriteng nyha a yeh ya.'36Ngha a tigna Ayuba a mommo a yeh ɓuhri tenana fittong muri ɓuah le ate nahteng ninga ɓayong mashihra. 37Ate ɓuhrina tolmurung ri gimashihra le; wol bih a jollo a ntiri sung; ɗamna atenana a muri Kulli."
1Ɓuhro muri ya Elihu tangha, ki nah, 2"A dengse ih ga ngha nieh ngha a waɓ ni ya, 'myang yarata a dum Kulli'? 3Ate a ihlina bang, 'Mang pag tumo le binang?' le 'Ih ɓor nghang ngha mpagna gimashihra agh?'4Nga pil wo ni, a weh kpaɓni aɓwo. 5Logshi njioh a ɓakuli le a shini; shin ɓakuli, mama saɓna uworo agh.6Ngha a pagna gimashihra agh, mang pag pinye ni a tighi Kulli ya? Ngha agimashihra lo gogna agh, mang a pag yi? 7Ngha a wo ngha gerenteng ngha, mang a logle a pih? Mang ih ka agha boh? 8Gimashihra lo ka kon ɓwa, ninga mama a wo ni ɓwa agh, le gima gerenteng lo ka angni muna ɓayong.9Ate agi pagna dudug ma par bang, aɓayong ɓuah ; a gor bang ate angna ni pura bin agara abuna agh. 10Keminiya ɓwa nyha mwoh nah, 'Yebbang ni Kulli ɓeni gillang ngha pag nghang, ɓeni ki pah angyah ni duh agh, 11ɓeni ki aliyi sung agiri dudug uwor mama ih aliyi anyam lusung le ngunjah agh, le ɓeni gil sung ni yeriteng uwor mami aminya ɓakuli ya?'12Be ni a ɓuah nghang, keminiya Kulli ni pil yi yang ni ya ate gushimurung le aɓa gimashihra. 13Kulli ni ki og ɓuah ma nangna agh; Magula kwa agh ni ki teshi kiri ri ya. 14Ni yellang ni ih pil li wo ngha a nah ih ni a shini ya agh, ih gi alla lo ngha a dumi, le a wo ngha awo lelli!15Niɓeniya a nah ih yehlulla le nyha ki fungshi, le ih nyha ko fittong ih yeri gimashihra agh. 16Nina agh Ayuba logshina kuni waɓ gima nangna; ih ɓujri bishili teng nyha a yere le ya."
1Elihu woro wo nah, 2Ngin yahlo a rang ma kunbang fitong, le ngha ɗummi yong agiri ate miyang fitong ngha waɓɓa agbere le Kulli. 3Nga kun yerigiri aɗuna kukuwo; nga aghni njiteng mami ɓa gillang ni.4Ate ininina le, atenana lang ni ki ɗig yiriya; ɓeni gulo a yerigiri ngha ni weh. 5Shinna, Kulli ni gulo, ni paghe kwa ɓwa nyha; yangha ni gulo ni yirungtenna mayerigiri.6Ih nyha ih gilbin usulo le aɓayong mashihra keminiya pah njiteng ri a ɓeni ki gana agh. 7Ih nyha ih tol nji ri aɓayong maɓwa agh keminiya tig yang amuri ngungmurung ni amurung ha kikene, ayangha logshi yang kuli.8Ngha ayangha anguri kuro ni kpangha anguri gana, 9le ih ɗummi yang gipagna le yang, ni gimashihra le logshi muryang.10ɗeshiliya ih logshi kiri yang ri og agiwaɓna, ni alagha yang adag gimashihra le yang. 11ɗigha a oghi ni gushi le, a kara le yang kwa ka ɗigha ni mosso, bogho le yang antiri ɓorro. 12ɗeshiliya, ɗigha, ni a ogha ngha, aka jurro njiri garabuwo; aka wuh tema niya yerigiri ya.13A ɓeni ni yeri Kulli ya agh yahlulla ni atigha ayahli yang; A nyha aɓuwa'agh te aghna agh ngha Kulli kuri yang ngha. 14A wuh abasa adena; Usulo le yang ki malla antira aɓa pagnja matenna.15Kulli ashi aɓeni gikonina ari agikonina le yang; ih logshi kiri yang ari gana le yang. 16Ininina, tola ih ka pushi yong agana keni abin magula ni nyha ni konno agh ni bah ihka tig deshile lo ni agilih na ka ɗungshi mi amurun ngha.17Keminiya ih ɗungshi na kashinjuoh amura aɓa temashihra; Kashinjuoh ni njiteng bolla lo. 18Ke ihɓi aɗag yahlulla lo ih tig yo jolbang, ko nwasa magula ihɓi pillo giribang ngha.19Ke agikumna lo logle puso, ate na awa ɗigha ganshi ro agh, ke amasso yirungtenna lo logle aghno? 20Ke I ogɓorro le duh agh, te pag gimashihra ri ariyong, ngha abolla aɓwa a bang ieyang. 21Ih ɗiglyem ate ke ihɓi mpilla gimashihra atema a pyeshi no ni gana atele a ɗigjak ni gimashihra agh.22Shinna, agushi na Kulli aɗigmuribang le, ɓa-alliyigiri yang ninga ini? 23ɓeni ni giwaɓna ri amuri njjnjere le? ɓeni pah ki nahyi, 'apagna njiteng ni ya agh?' 24ɗengshe a ɓongshi agipagna le, mama aɓayong tuh agh.25Aɓayong kwa shinna agipagna ye, keminiya a shinna agipagne aduna kukuwo ni ngowo. 26Shinna, Kulli ya magula ni, keminiya shi nyha ni yeri yarata agh' gowo le bogho le ya na gan banghi ya.27Ate ih ɗakli muru ni ki ɗa'agh ngha ih sushiyo ninga murukuli ari logha, 28Mama nlagiri soɓɓa njahli ni ɗa'agh, dudung amuri aɓa-pinna. 29Ininina, yang gan yeri meshiye le nlagiri ni sakgha le muru a bin ɗigna le?30Shinna, meshiyi poshibang le kangna ni vuliyi milli sallang. 31Ri njinjere ni ih kashini anjuoh ri aɓayong ni pah gilihna le ni gowo.32Ih ɗungshi abih ni poshibang keɗebang ih laghi ihɓi wol Yonglo le. 33Sakgha le ki lagha a guh, ke ninnale andah ka oghi ih zu.
1A pagha agh, yahlang koshiyina ri ga; shishina bin ɗigna le. 2Ogho, oh, og jollo le gih, jollo ni ki puro a kuni ya. 3Pushi a binjeh le ɓakuli, le ih pushi poshibang kena a malla le ngunjah.4Jollo le gih ki pir tye; gih le gi murung le ni ih sagni; ih nyha ih bol poshibang ngha a ogna gih ya. 5Kulli sagna ni gih gi magtaɓi; yangha ih pagha agi magulani ni shi logle shi yeri ya agh. 6Ate yangha nah yi mansuri, 'Kpah a ngunjah; le a ri murukuli nyah, 'Tengshiro.'7Yangha ih teshi bih ɓwa ni kwa agh a ri pag tumo, nina agh ih aɓayong aɓeni gil agh ka shina agipagna magula le. 8Le anyamshihra wora vulo le ɗigha a gunang leyang. 9Gungmuru logho a bin ɗigna le a nji gangrah le tahɓi pura ri gung ni meshiya nji eɓɓe ya.10Nji ri usulo le Kulli ni murunjitahli ki kumni ri; nongho le muru ki gbangla ninga ndolong. 11A pagha agh, ih dungri nlagiri ni tirma; ih meshiyi poshibang le a nji bin anlagiri.12Ih piliyi anlagiri kangna a nji ri billa le, nina agh ate a pag ga kwa ih lagni yang a muri nguɓnjahli ya. 13Tigha aga kwa ni ya a pagha; bin ɓaɓa ih pagha ate gilbang, bin ɓaɓa ate njahli le, le bin ɓaɓa agh ninga agipagna le ogrung njiteng le.14Ntenshi kiri yong ri ga, Ayuba; tangha njeh le a ɗengse a muri agi magtahɓi le Kulli. 15A yerina pagha ni Kulli tigni anlagiri ni tig poshibang kura ri tuhbang a yeh yang ngha?16A yerina nongho le anlagiri, agipagna magtahɓi le Kulli, ɓeni ngha yarata kwa a yerigiri ya? 17A yerina ni yellang ni adagrah ma saɓna lo pihn ngha njahli wa uwo ate gung ki pura nji gangrah?18A logle a nongshi ɓakuli ninga mama ih pag ga- ɓakuli, mama tenne le ninga ndolong ni a soɓ ɓa? 19Aliyi sung ga sa waɓih ya, ate ni sa yeri tangshi asagshirung lesung ngha ate pinna le yahli sung. 20Ih a waɓih ih shi sung ngha sa alla sa waɓtenana ri? Ih ɓwa ki alla ih ɓi a melli?21Niɓeniya, aɓayong ni logle shin kara ngha ih tah a kuli ni nzumo ni gung ɗuhri le anlagiri gangna agh. 22A nji eɓɓe ni zinariya gi ɓor shina pur nghang- Kulli murung gi ɓangha.23A temuri Magula kwa agh, ni shi logle shi kumi ya! Yangha ni gih gusso a gulo, ih nyha ih par ɗum njiteng ni ɗungso gerenteng le ya. 24Ngha nina agh, aɓayong ki ɓanghi. Ih nyha ih teshikiri ri aɓeni ki shina a yangha ni yeriteng a ɗengse leyang ngha."
1Le Yahweh gor Ayuba a ntiri ngih gungmuru ma funna le nah, 2"Yang ga ɓeni ki zuni pinna ate gil ri a nji ri atenana ni yerigiri nyha nghang ngha? 3Niɓeniya kur ɓunno ninga ɓabura ate nga ihlo a'ihlibang, le ɗigna aka pil nghang.4Nji yebbang ni a woni nghang ngha nongshini atina ngunjah? Waɓ ɓang, ngha a wo ngha ni yerigiri. 5Yang ɗum apyeshe le? Waɓ ɓang , ngha a yerine ya. Yang nong sahna ma pyeshe a muri?6A muri mang a nongshini tinne? Yang nongshi agbingrah le 7ngha amuna shienri lelberi kpaɓa tuhngyah le amuna Kulli kwa magjollo ate binmurubang?8Yang girkun sallang magula ni kunkangna ngha wamma, ninga puro a yong ngha- 9ngha ngilli anlagiri vuliyo le, ni ngih pinna ma tenna ni ih mahri ya?10Ih kunbang nghe ni tigni njang lang ate sallang, le ngha ntigni angung gangrah ni akunkangna, 11le ngha nah yi, 'A logle a zu ha ba, keminiya ɗuro nyha; ba ni nga tig njang ri gulo le velliyemuru.'12A wara a pah gipagna bin beri, ko tig durbang ɓi yeri bang le, 13nina agh ih ate ika bol malla le ngunjah ni jigri ate pushi aɓa gimashihra a yeh?14Ngunjah ariyi na a puro ninga soɓɓong ni a para ni gi tigbung ngha;Aga kwa a muri ya ka pur kunwar ninga minkanda gikurra ni akar agh. 15A bin aɓayong mashihra agh a tolla poshibang; dumbung logshina leyang ngha a ɓunne.16A kena pa bin murusagna le sallang magula? A gingna pa a binjeh le bin ma limna? 17A ɗumnoh kunjere le nluo pa? A shinna kunjere le minlim le nluo? 18A yerina ngunjah a nonno le? Waɓ ɓang ngha a yeri ne kwa agh.19Yebbang ni ki pag njinjere bin usulo le poshibang- ninga ate pinna agh, yebbang ni ki pag bang le? 20A logle a billi poshibang ni pinna a keni bin tumo leyang? A logle a al yi yang njinjere alah yang ate muyang? 21Piliyi yahlung nyha a yerine, ate a ɓillo a kunbang nghe; bangha le akara gogna!22A ingnina a kangna tigha agiri ate mansuri, ko a shina akangna tig muru njitahli, 23aga agh ntig yang ate akunbang le gigangshina, ate akara le luwa? 24Mang ki pag njerkusung le ba a kuriyi poshibang ngha a gaɓ yang ngha agh ko a ba a meshiyi gung ni pura manjeh a muri ngunjah agh?25Yang gil anjere ate awamma le murukuli, ko yang gil njerkusung ate sahgha le muru, 26te tighi ih nyah a muri njahli ba ɓwa nyha nghang ngha, ni a muri ɓalusung, a ba ɓwa mwoh nyha nghang ngha, 27ate ɗingshi ba a ɗagha le ɓihyina agh, le ate tig njeh egh ih ɓi pushi lusung?28Ih murukuli ngha ni tehrung ko yang pag teh soɓo le tirma? 29A ntiri ɓa yeh ni murunjitahli ki pur nghang? Yang ɓil tahɓi ma poshina ni puro a kuli ya? 30Amuru songri ri yang le pil ninga tahli; muri limma ɗigna gbangla.31A logle a kur nyeh ni bol amuna shienri binmona a kpaɓa le amuna shienri? 32A logle a billi kpaɓa le amuna shienri a puro a kunbang ni pag ga? A logle a lel akpaɓa le amuna shienri magula ni ama kyenina? 33A yerina aga ki gingni ɓakuli ya? A logle a tig gibilli ɓakuli a muri ngunjah?34A logle a logshi gih yo ih kene a nlagiri, nina agh ate gogho le murukuli ka soɓa a muro? 35A logle a tutti kuro le poshibang ih a puro, ih le a nah wo, 'Shi sung ngha ba'?36Yang tig yeriteng a yeh anlagiri ko pah yerigiri bin ɗaghamuru? 37Yang logle bang anlagiri a ri yere? Yang logle nyahshi muru ni nguɓu le ɓakuli ya 38ngha kikiri logho dudug le anlagiri kpangha binmona?39A logle a al yi ngih yim gilih ko ɗingshi yolle le amuna yim 40ngha a yang ngha a vulo a gunang ni bin ɗigna leyang a nong ga a bol agh?41Yang ki pih agahlah ga a bol agh ngha amuna yang ki ɓuah ni bin Kulli le ki gettiye ate gilih nyha a agh?
1A yerina a kunbang ma nyeni ambul lusung ni a nkonno agh ki ɓilli amuna yang? A logle a shina ngha njah ki ɓilli amuna yang? 2A logle a bang ngha anshienri ni a pagha ke a tolli muna agh? A yerina kunbang ni ngha a ɓilli ama kyenina leyang ngha?3A bamma njahli le a ɓil amuna yang, le a meshili konnomuna leyang. 4Amuna gulo ni masso a bang a beng; a woro le ni a nyera bin yang ngha.5Yang pushi mbulnjeng lusung nieh? Yang pangshi kuro le ma yeri mere, 6mama leh ngha ngilla a Arabah, leh a njeh muahɗolong ngha?7Ollo a keshi ajollo ni a lahmagula agh; ih nyha ih og jollo le ɓeni ki kog yang ngha. 8Ih gangla a muri ankonno bin gilih le; be ya ih al lusung ma langsamuru ate lih.9Ih bang ko ɓor yi ndah lusung ate pagho tumo? Ih ka agni ɗigha a luwo lo? 10A logle a pag tumo ni anguri a bolli ndah lusung a tereh? Ih sahniyi ɓa njonglong ninga mama ih piri tyo agh?11Aka agni mo ate yang ngha ni masso magula? Aka ɗaghi tumo lo ih ɓi pagha? 12Awo lella ri ih ɓi zuni wo njigiri lo lah, ih kpaɓo njigiri ate bin tangsa wolgiri?13Akpatiri ndau ki wollo ni gusso, keminiya a nyha ni agnjiung le amuna yang ngha? 14Ate yang ngha ih ɗag nkih le a njahli, ni ɗag yang a dandi ri yang a kikiri; 15jangshina ih kusung logle par yang ko nyamlusung logle pariyi yang.16Yang ngha pag gi guguru ni ama kyenina le ninga a mami ni ya agh; ih nyha ih ɓang ngoɓong ih gana le ka wora gung ngha, 17ate Kulli gittine yeriteng le ni pih yerigiri fittong ngha. 18Ngha ih ɓang ngihmere ya , ih ollo ma kyeshi bang a ri piri ni ɓa kog yi.19A pahne piri masso le? a yerina melli ni nongho le nyongmelli? 20A tigne pah ih tah ninga mankwarun? Ɓuah le ma murung ngha gi ngoɓong ni.21Sahn kushi njahli a gulo ni binmurubang ri masso le; ɓang mere ika a lungri ni giburra. 22Jol ngoɓong le ni wolngiri ya; ih nyha ih pil nzumi ya ri garabwoh agh. 23Ɓama ki meshiya girikahri, kpaɓni tuhbang le kunwoh.24Ih gir njeh ni yehlulla ni funno; a ri ɓuah le njemnjuh, ni logle tang ngha binmona agh. 25Kunbang ni kwa njemnjuh vuah ni ya, nah, 'Aha!' Ih og ɗum luwa a duna kukwo- ngih sahgha jollo le amagula ɓaluwa ni jollo le aɓaluwa.26Nji ri yeriteng lo ni ih kpitiri ki logni kuli, ih sahri akpatire ate nji gangrah?27Ih a ri lagha lo ni ngbang ki logni le gil ndah le a bikuli? 28Ih ɗigha a muri ankonno ma saɓna le ih gil leh a bidongkuli le ankonno, bin mama kangni ya.29Logha be ya ih alliyi ga ih bol agh; njih ki shin yang a duna kukwo. 30A ma kyena le osso ki nuh nkilla; ba anluo ɓayong pag nghang ngha, be ni woni nghang."
1Yahweh tangha a waɓtenana ri Ayuba; nah, 2"Ih ɓwa ni kwa tollo ka sagshirung ngha alla ka gil Magula kwa? Ɓeni ki sagshiri ni Kulli ya, ih ɓi pilla."3Le Ayuba pil yi Yahweh le nah, 4"Shina, mini guɓung ngha; ni yellang ni nga pil wo? Ngumna kunang ni beng. 5Nwaɓtenana mbende mwoh, le ni ngi pil agh; a pagha agh, mbende ɓahri, keminiya ni ngi ɓuhri wora duna agh."6Le Yahweh pil yi Ayuba a ntiri ngih gung funno le nah, 7"Niɓeniya kur ɓuno ninga ɓabura, ate nga ihlo a'ihlibang, le ɗigna aka pil nghang ni.8A logle a nah ih ni pag ga yarata agh? Aka nah ni mpag ga yarata le aka ɗumo ih a wo ni yarata? 9A wo ngha ni dumbung ninga Kulli, le a logle a sagha ni gihyo ninga mami?10Niɓeniya mel yi kanangiro gusso ni bolmurung; gil ro a gusso ni ma murung. 11Ɗum yehlulla lo ih kangno; shin ɓeni kwa ni gushimurung ngha le a suhli njahli.12Shin ɓeni kwa ni gushimurung ngha le a suhli njahli; pariyi aɓayong mashihra a ba tang nghang ngha. 13Lingshi yang a njahli binmona, vuliyi kundum yang a bin songro. 14Le ih be ni nga yere a muro ih bwoh malih logle asso.15Shina niɓeni, njura, mama ngila ngha ngil lo agh- ih lih lusung ninga demndah. 16Shina niɓeni, masso le ngha a ɓunni, le gulo le ngha ri yeh.17Gilla ngile ninga seda; a nyanbeli kpaɓna ri binmona. 18Amuh le ngha ninga gitulla ni tagulla; akushi ngha ninga agara ndolong.19Ini pag murung le aga Kulli gil agh. Kulli ni mwoh, ɓeni gili ya, logle gankuni. 20Ate adingli ngha ki pih gilih, anyamlusung ma ɓabang ngha ki dalla kahri. 21Ih nongha tinna ngung magula a bin ɗigna a yeh akagli, a yeh ami muna ngung.22Angung magula ye vuliyi ni minlim leyang; angung willo ngha kwa kangni. 23Shina, ɓanghamuru wamma dingli le, ih nyha ih koshihya; yangha ni tengkurung, ko ke Urdu ɗungso bolli a kuni. 24Ɓwa ngha nghang logle bolli ni ngallung, ko shuwe a lulli osso ni gi tamgiri?
1Ah kangni Levia ni gih bol ngjile? nyahle a nohni ni nkohmoh le ? 2Ah tig guhri a luhli, Nyahle a ɓuh nili kahla kushi ni gahlum? 3I jilino duk-duk buhnole? I wahteng mah ohlolo rowle?4I juhni ohrun buhno, ate a tolli i dig denla buhno kunbang mahlale yah? 5Ah dalni nih nigah mami muhyahle? Ah kuhri ate a muhna angahlan denlaloh? 6Kpabhale a ɓah bol ngji sohne nda boh? Ah gah bi tihrin a magihri?7Ah dunshi gulɓuh muhnile nyahle kun muhni bol nglile ni kuwoh? 8Tighɓuhwoh a muhri nde muwoh, ahya denshini luhwa ni na wahye pagha. 9Shina, kumole puhbohle ɓuwahha dinna yihrini; bung yah a tuhla nje ka nauha nje ni yehriha?10Nyah ka wahni pag kunyion tangha Muhra Leviathan yanghawoh, Le, ihni tangha kudumang? 11Yang acduna pen gihri mama nɓi weha ga kuwa a bijehle bahKulliha mameng ni. 12Nihgi pollha ga, kun Leviathan kushiha, Nyahle muhri rih tengnale Nyahle muhri gihla ngihri.13Yang ka pushi larson ma guhlale? Yang ka wahivisuwa giri kyahri gihri? 14Yang ka lowshi kunkanna kundunule mama mihli sohrina a ɓih ma pah gouho bong? 15Ah bag nji juhni ni a nguhri danshirun, Ah kuhrihi ba muwoha ni gah ɓahdi asohriya a rujan.16Bahni muwoha ngha kahra maɓih mama guhniki inna tihri yangha. 17Ah sohrina riyan; ah kpahna ba muwoha, mama gulmiya ka gahyangha. 18Tehsehle ngha pushi nlehle a luhli; Bah nji ngha ni ga ɓah nji poshibangle tuhle bang,19Gihleha ki puhra a kuhni, lihle gihle ngha wolli ka meshibang. 20Nlehle ngha wohro puhra a luhli niga muhruni ki ɓahyi a kohri gihleha mama pihha. 21Usulole ngha niga nkahlan gihle ni ki lowehi nlehleha; Gihle wohro puhra a kuhni.22Mehli tengna, ah ɓah gan tah ngwangha duhmi. 23Kahriya nyan ngihri nkɓinina ba muwoha; ah yengna gihri, Na wahni pushiyanha. 24Kunyieh tengne nigah tahli inini nah, tengnig a tahli gougihri makehna.25Ngha losinni muhri Kuliya, ah Kulli ngunni a gihliya ɓang ngoubong ate sahle a yehni njunyang. Kohnele gahrabouho, Nyah ki pagyi guluwah 26ke kuworha, a muhni, nyahle gihpurah mapihyan-pihyan.- 27Densini iron ni gimanannah, nah bronze ni gah a gun ma dunna.28Muhni yah ki tighi i ɓangha, bihniha tahli ni ga ntangso ni duhno abihni, 29Gahra ɓangalah bihniah ni gah duhnoni bini ohlari kuworh ngha ogkahre ya. 30Gasuhla bihjeha kohli nari ni ga kun kuwori; Nong nguh yiebjehle niga gituhyi giri wohro tuhyi nje.31Yangha tung luma muhru ni gah muhru ki ɓahha a kohri, Yangha tig sahlan ki yehni ga nkohri murunga. 32Yangha tig poshibang njumi ngha worha ɓuhwah ka tol nigah njimurungma galyiri.33Ah ngunja bungyah pehrininiha, ɓehni ka digha ni ɓang njoubongha. 34Sinna gukuwah nugagi gushi murunya ini pag murung muhmale a ɓah ɓonghiri.
1Le Ayuba pil yi Yahweh le nah, 2"Yerina ni a logle a pag ga kwa agh, ih tekushi lo nyha ka tangha njeh ya. 3Yang ga ɓeni nyha ni yeri gi songrina ɗengse?' A njiteng, nwara nwaɓa aga ni nyeri ya agh, agi ma dungrina ih ɓi nyere, mama ni nyeri guɓung muri ya.4A nah na nghang, 'Teshikiro, niɓeni, le nga waɓteng; nga ihlo agiri, le aka waɓang ni.' 5Nwara n'ogho a muro a nji ri ogho le kirang, kemini niɓeniya njiang shinno. 6Nina agh nkeshina murang; mponna tuɓu a kikiri ni ɓatuɓu."7Gire pagha ih ni nzumo waɓni atenana ni bin Ayuba agh, Yahweh nah yi Elifaz ɓa Teman, "Yehlulla lang logna a muro ni muri aɓoh ɓahri, ate ni a waɓtenana murang ga yarata agh, ninga mama guro lang Ayuba woro pag ga. 8Niɓeni nina agh, tolla ademndah tonɓahri ni agamnjuh tonɓahri ate muro, wora bin guro lang Ayuba, le a pah ɗahra pingsa ate kanangiro.Guro lang Ayuba ka jimma te muro, le nga og jimma le, nina agh le ni ngi fungso muri yiri lo. Ni a waɓ ga ngha yarata a murang ngha, ninga mama guro lang Ayuba woro pag ga." 9Nina agh Elifaz ɓa Teman, Bildad ɓa Shuhi, ni Zofar ɓa Naaman woro ke pag ninga mama Yahweh woro lagni yang ngha, le Yahweh og jimma le Ayuba.10Ngha Ayuba jimni ate aɓih ya, Yahweh nyenni iritenna ni kumo le. Yahweh pahne mbende ɓahri ɓuhro gikunna le ni pa kikara agh. 11Le amuna ngih Ayuba ni amingali, ni aɓeni kwa yeri kikara agh zu a bini ni lih gilih nini a leh. A ɗumi shin gi-enna ni pashi yahli a muri agi gangshina ni Yahweh zuni a muri ya, le ɓeni kwa agh ntir yang ngha pih kanda azurfa ni muna nyeh ma zinariya.12Yahweh moshi meshile mal usulo le Ayuba uwor makunduna; yangha ni anjuh worotongno lum lumpur ihne, aloggha worotongno lum topurmwoh, andah ɗigɗiya worotongno lum, ni ambuljeng ma ngalang worotongno lum. 13Ɗeshiliya kumna amuna buna tonɓahri ni amuna ngalang tahro. 14Gor lulli muni ma ngalang ma kunduna Jemimah, ma ɓahri Keziyah, ni ma tahro Keren- Hapuk.15A njeh egh kwa agh amenah nyha a kumo ɓora ansahra ninga amuna ngalang le Ayuba agh. Tehyang pah yang giberre kpaɓni aminbura yang. 16A nzum ga agh Ayuba ɗigna abogho 140; shinna amuna buna le ni amuna buna le amuni, ha kena njah ma ihne. 17Le Ayuba wuh, a yahgha ni ɗungshini akara.
1Mosoni niɓeni nya ki agtele ɓayong mashira agh, ko ki kpanjere ni bapag gimashira agh, ko diya ba abajolbang damangha. 2Keminiya binmurubang le agh ngha a gigilla le Yahweh, muri gigilla eh ni ih denshe duh ni kira.3Ih dig ningha ngung ni apana jun bangha muru agh. Ngha ki tolo ni kunbang leya. Anbuye nya ki hammiya; ga te kwa ih pag agh gire ka buro (ka moro)4Aɓayong mashira nya nina agh keminiya a yangha ningha nkwah giri ni guh kipono kiworiya. 5Ninah agh aɓayong mashira ni ki tanghi njo agh ko aba pag gimashira a bin kpaba le aɓayong mabwagh agh.6Ate Yahweh agna njinjere le aɓayong mabwugh. Keminiya njinjere le aɓayong mashira ki juro.
1Ate mang ka anje ki toliyi muyang, ate mang ka aɓayong ki kuriyi teng niyeh? 2A murung ni a ngungnjah agh kpaba tangha kushi mona ni abadiya muribang kpakuyang ri shibi muri Yahweh ni shibi muri Almasihu aworo nah, 3"Deshi tuyi ga akurisungha shi sob nyeh leyang ko"4Beni diya aKulliya ka jen shinyang murung Kulli ka jol yang. 5Le ih ka wabi yang a yalunlula le ih ka kariyiyang ni naniyang ni funo.6Kana ngirang agh wara ntesh murung lang a muri Zion nkono magerenteng lang. 7Ngha ham gigilla le Yahweh. Nah nghang "Awoni munang! Ah kara niya ndigna tero.8Jimang ngha le ngha puwo aje dudduh ni abin mala le ngunjah ih dig mamoh. 9Aka wolyang ni gara gitulla; Ningha duh sobong aka wanghi yang kikasag.10Nina agh niɓeniya nyong ni amurung agh nyeriteng nariya nyong ni abawan njo ni ngungnjaniya. 11Ngushi Yahweh ni ngobong le npag mumurbang ni koshiyo.12N'ag munanyanina agh le yeh ki gani ki yong le ngha wu njere ni yelula le pi ni agh akunbang fitong. Moso ni na aɓeni al vulo a bini agh.
1Yahweh, Niyellang ni gowo le aɓa shiɓɓang! Dudung logna rang. 2Dudung waɓna amurang, "Assa nyha ate muri abin Kulli ya." Selah3Keminiya weh ya, Yahweh, awani tongho ni kangni meng ngha, gulo lang, ni ɓeni logshi murang bikuli. 4Yanghang ih logshi gih yang abin Yahweh, le pilngha anjiri nkonno ma gerenteng. Selah5Miyang nongha njahli ngi nongtuhli; ate Yahweh nga ki ngba rang. 6Nya ngi ɓang ngoɓong gowo le aɓayong ni tig muryang rang a nji bah kwa agh.7Hala njahli, Yahweh! assang, Kulli lang! Ate aka nyima aɓ shiɓɓang kwa akun yang; aka ɓuniyi amilla aɓayong mashihra. 8Asshibang ki pura bing Yahweh. ɗeh a mosso lo ihɓi ɗigha amura aɓayong. Selah
1Ag nghang ngha ngoro agh, Kullini ma gerenteng lang; abuwa land agh, peng bang ngha agbenghang agh. Shin gienna lang le a og jimma lang.2Yong gaɓayong, ih woro ka yebang nghang pilla gullo lang a giyiriɓiyi na agh? Ih ka ka yebang ngha gimanangna ka ɓoyi yong agh le ngha pilli ni ayiri agh? 3Keminiya ih yeri na ih Yahweh tarina aɓeni ki ɓonghi Kulli agh tigha muri Yahweh ka og nghang ngha ngori ya.4Koshiyo a ngoɓong, keminiya ke pag gimashihra! Bolli a yahlo a muri alla lo abolguh. Selah 5pah gipahna ma gerenteng ni tig yahlo ri Yahweh.6Dudung nah, "yang ka ɗummi sung gah kwa'agh?" Yahweh, logshi poshibang ma kundumo ari sung. 7A pahne kunhalang binmubang wora mama anshille ngha njigiri ni mbah mapiyo le yang pagha. 8A olollo ni nga nongni njahli nga wuh, ate muro kunkolong, Yahweh, peg assa ni ɗig pyem.
1Teshi kiro rang Yahweh, Denshi n bwa'agh lang. 2Og gih gobang lang murung lang ni Kulli lang, Ate jimma lang ki ka abino. 3Yahweh, niɓeni og buwa lang, niberi le ngha juni giganshina lang abino le ngha lel waɓa lo.4Jitengha awoni Kulli ni bang nya ki bogho ri mashira agh, Abayong mashiri ni log le zu abino agh. 5Ba gushi murung ni log le tangha dumo agh. A shibina abayong mabara. 6Aka gir jama aba pag yiri. Yahweh shibina aba bol nkila ni ba sorbang.7Keminiya ih meng ngha, atema gulo le ogrung matigyahlung, ningi zu a liyo agh; ni pahgulo ngha gungha njeh njiri binɓangkulli magerenteng. 8Oh Magula, billi meng a njteng lo atele aɓashiɓang; gil njere lo swap akundum mang.9Ate jiteng nya akunyangha, Bayaliyang agh bara bayong ni. Nkulli meyang agh nkiliya mama nongha riya ni. A jolbang ni leshiyang. 10Ih bi njo lo ih kuryang, Kulli ga ih bi gipagna le yang ih dig kpa layang. Pushiyang a njibang ate gogho gimashira le yang. Ate a shibina muro11Keminiya de aɓeni kwa al vula ro agh a pag bimurubang. De kunbang ni kwa agh aloshibang ni bimurubang ate a tangna muyang. De bang ih boyi yang ro, aɓeni agnji lulo agh. 12Ate aka moshi abagimabwagh Yahweh; Aka kangniyang ni boro ningha tongho.
1Yahweh, ke a fungna a yahlula lo agh ke te wolang ate lulo le yahlo agh. 2Shin gienna lang, Yahweh ate nyani; masso agh; pag nghang nɗig kukoturo, ate amuh ngira ngha ki kushiyo.3Ɗengshi gha giri gagshira Yahlang. Keminiya weh, Yahweh-gah ka woro ka malla nya le? 4Nyere, Yahwehǃ asang. Asang ate ogrung manjiteng loǃ 5Ate a logha ɗengshe te muro nya. A njimanjeh gha yang ka pagho makampa?6Yerang malla nigha nɓwa dudung ih lih kala lang ni njimeung; ih liɓ ngungmurung lang ni njimerung. 7Shinbang le anjang asa abih ɓwa; na shinbang kenne ninga mama pagha ate aɓeng manjuoh ni kwa agh8Nwaro ih ɗangha, nyangha kwa aɓa paggiri mashihra; ate Yahweh ogna ɓwa lang. 9Yahweh ogna njibang lang ate a asang; Yahweh agna njibang lang. 10A ɓeng ɓanjuoh kwa ka og yeribina le giri ka gangshiyang dudung. Aka pih ni njung yang le min bang fitong, le apayang yeribang.
1Yahweh Kulli lang, nvulla a bino! Assang ri aɓeni kwa ki pirrang nga, le assang. 2Nyha nina agh le, aka sahnih nghang a ntiring ninga yim, tuh nghang lushilushi le ɓwa nyha sa ka gan zuni meng a aɓɓa agh.3Yahweh Kulli lang , ngha nworo mpagna ga agh, le ɗum njiteng nyha a beng ngha- 4ngha nwara mpaghi ɓeni ngha a ɗigna ololo ni meng gimashihra agh, ko tighi ɓa shiɓi murang pinye tekushi nyha nghang ngha-5le ih ɓi ɓa shiɓi murang al usulo lang ni kum mang; leih ɓi par usulo lang a njahli ni nongshi gusso lang a tuɓu. Selah6Logho, Yahweh, a yehlulla lo; logho tangha a ri funno le aɓa shiɓi murang; logho ate murang le a ɗum njiteng gigilla lo ni a woro a lagni ate muyang ngha. 7Aɓayong kpaɓna kwa kangno; tol bin tangha lo ɗeshili a muyang.8Yahweh, tuhyi anjeh njoh; ɗum njiteng lang, Yahweh, ate mini ma gerenteng le tengshihra nyha rang ngha. Magula Kwa. 9Ih ɓi gipagna mashihra le ɓayong mashihra ih zu a malla le, keminya tigha aɓayong ma gerenteng, Kulli ma njiteng, a weh ɓeni ki shin yahlung ni ɗengse ya.10Ntongho lang ngha pura bin Kulli, ɓeni mwoh ki ashi ɓeni ni njiteng a yahli ya. 11Kulli ya ɓa tuhnjoh njiteng ni, kyari kwa agh Kulli ngha ki fungshi aɓa gimashihra.12Ngha ɓwa ni pontuɓu a agh, Kulli ka koglikun garabwoh le ni gil ntah le ate luwa. 13Gilla ri ih pagtumo ni giburra ma tunnang a muri; gilla kun munni le pag nlelleh.14Ɗengshi ni ɓeni ɗungshina ni gimashihra agh, ɓeni tolla njere juhri giri, ɓeni ki ɓil yiri mashihra agh. 15Tumna tuhli ni waghih le kpah a yeh tuhli ni tum ma. 16Njere juhri le nyenna a muri, ate mohno le nyenna a muri kanangiri.17Nga pag makampa bin Yahweh ate njiteng le; Nga tuhngyah ɓongshi lulli Yahweh Magula Kwa.
1Yahweh MurungKulli lesung, gullo le lullo a ngunjah kwa ngha ni yellang, a weh ɓeni a ɗum gusso lo a kuli bikuli ya. 2A kun amuna ni aminbangna ni a tigni ɓongso ate muri aɓa shiɓi muro, Nina agh ate aka gumkun ɓa shiɓi murung ni ɓa nwahtangma.3Ngha nlogshi njiang a ɓakuli lo agh, tumo le amuna bwoh, shienri ni amuna shienri, mama a tigha a bang leyang ngha. 4Ɓoro le ɓayong ma shimshin ih mang ke ɗengshi ni yang, ko ɓwa ke a teshi kiro ri yang? 5Ngho kwa agh a gillla yang a binjeh le amalaika le a tigne yang gullo ni gusso.6A tingne hi nongmurung a muri atumo abwoh; a tigna ga kwa agh a kushi: 7anjuh kwa ni andah, ni anyamshira ni a ɓalusung ngha, 8aminyah ni a ɓakuli ya, ni anjih ma sallang, ga kwa ki lammuru a sallang ngha.9Yahweh MurungKulli lesung, gusso le lullo ni yellang a ngunjah kwa!
1Nga paghi Yahweh makampa ni yahlang kwa: nga waɓteng muri agipagna magula lo kwa. 2Nga pag binmurubang le bang ka ɓor nghang ro; nga tuhngyah ɓongso ri lullo, Magula Kwa!3Ngha aɓa Shiɓi pilli ya, a engkushi yang le a juhro a dumo. 4Ate a tangna ate njiteng lang; a ɗigna muri ngungmurung murung lo, ɓa tuhnjoh ma njiteng.5A sagne anjeh; a juhri ɓayong mashihra; a ɓishilina lulli yang ha ke kene. 6Ɓa shiɓi murung wangha ɓurruru ngha a agni lah magula leyang ngha. Ɗengse ate muyang kwa juhrina.7Keminiya Yahweh ɗigna ha ke kene; tigna nongmurung le ate njiteng. 8Ih waɓih ngunjah njoh ni njiteng yarata, le ih ka pah tuhnjoh ate anjeh ni njiteng yarata.9Ɗeshiliya Yahweh ni ka pag vulo aɓeni a pariyi ya, bin vulo a kunbang ma gigangshina. 10Aɓeni yeri lullo agh pahna njiteng ro, ate weh, Yahweh, ni a ɗagha aɓeni pah njiteng ro.11Tuhngyah ɓongso bin Yahweh, ɓeni ki nongmurung a Sihiyona agh; waɓih anjeh agipagna le. 12Ate Kulli ɓeni ki nwahtangma soɓ nkilla njeh ya ɗengshina; ni jangshi ni ɓuah le aɓeni a pahriyi ya.13Shin gi-enna lang, Yahweh; shin ganna lang bin aɓeni shiɓang ngha, a weh ɓeni ka gan ag nghang a kunjere le nluo. 14Oh, ate nga waɓ ɓongso lo kwa. A kunjere le muna ngalang le Sihiyona, nga pag binmurubang a ashibang lo!15Anjeh ɓulla a tulli ni a woro a tum ma; akushi yang kpangna a nguri ni songriya. 16Yahweh kanangiri ya tigna a yeri; pahna tuhnjoh; a tamna ɓa gimashihra ari agipagna le. Selah17Aɓayong mashihra pilla nzum yang le a tuttina yang a nluo, anjehni kwa jangshi ni Kulli ya. 18Ate aɓeni ki alla kyari kwa agh ni a jangshi ni yang ngha, ko tigyahlung le aɓeni a pahriyi ya ka wora gung ngha.19Logho, Yahweh; ka ɗag ɓwa ih ɓi ganno agh; ih ɓi a waɓi anjeh njoh a kundumo. 20Pah yang ngoɓong, Yahweh; ih ɓi anjeh yere ih a yang aɓayong mashimshin. Selah
1Pallang, Yahweh, a tangna kukwo? Pallang ke songri ro a kunbang ma gigangshina? 2A tele tolmurung leyang, aɓayong mashihra pirra aɓeni a pahriyi ya; keminiya kukushi ih ɓi aɓa gimashihra ih kpah a tahma ni a giliyi ya. 3Ate ɓayong mashihra wolla kikili ri gi alla le ma limna; moshina ɓa shiggiri le sangna Yahweh.4Aɓa gimashihra a gushimurung le kundumi ya ni al Kulli ya. Ɗengse le kwa agh ih Kulli nyha. 5Kumna bin vulo a kunbang ni kwa agh, keminiya gigilla njiteng lo ngha a bikuli ni mo; yangha ih jolla aɓa shiɓi muri.6Nah a yahli, "Ni ngi kpah agh; a yeh anjah kwa ni ngi lungri ni ɓa shiɓi murung ngha." 7Kuni ɗungshina ni ayommo ni yiri ni parbang; a tina leshi ya yiri ni gimashihra ni.8Nonghi a kahri minlah; a binma songrina ni ih wol nluo aɓeni nyha ni tengshihra a agh; nji ki shinbang te aɓeni nyha ni ɓa angna a agh. 9Vulo ih langshi kuni ninga yim ni a waragiri ya; nongho ni lelle ih bol ɓeni a par agh. Bol ɓeni a par agh ngha soɓni nguri le ya. 10Ih gogro ni wol ɓeni kpah a bih ya; a kpah anguri ma tenna le.11Nah a yahli, "Kulli jangshina; vulla kundumi; ni ih gan shini ya." 12Logho, Yahweh! Logshi boh, Kulli! Ka jangshi aɓeni a par agh.13Mang pag yi ke ɓayong mashihra shiɓi Kulli le nah a yahli , "Ni a wo bollang te ga mpag ga"? 14A wara a yere, ate kunbang ni kwa agh a wo ngha a shin ɓeni ki tig gigangshina ni gi enna. Aɓayong ni nyha ni ɓa angna agh tig yahli yang ro; ashi aminbawori.15Ɓum bih ɓayong mashihra ni ɓa gimashihra. Tighi ih ɓi bang agipagna mashihra le, mama tollo ih ni a wo yeri ya agh. 16Yahweh ni murung ha ke kene; piriyi na anjeh a njahli le.17Yahweh, a ogna agi alla le aɓeni a par agh; a tengshina yahli yang, a teshina kiro ri jimma leyang. 18A wo tanghih aminbawori ni aɓeni a pariyi ya nina agh ate ɓwa nyha a ngunjah ka tig ngoɓong ɗeshiliya.
1Nmagjollo binmurubang bin Yahweh, ngunjah kwa. 2Ngushi Yahweh ni binmurubang; nzu a dumi ni ngyah binmurubang.3Nyere ih Yahweh ya Kulli ni; gilla sung, le shi sung ni amami. Shi sung ni aɓayong le ni anjuh le bin lelle le.4N'ingna akunjere le ni pag makampa le ɓaleh ni ɓongso. Mpag yi makampa ni moshi lulli. 5Ate Yahweh ɓonna; ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene le njiteng le ngha ntiri anjah kwa.
1Nga tuhngyah le ogrung njiteng ni ɗum yarata; a bino, Yahweh, nga tuhngyah ɓongso.2Nga tigmurang ri njinjere le bolmurung. Oh, ni yebbang ni aka zuni binang? Nga ginya a bolmurung le yahlung a ɓa lyang. 3Ni ngi tig pag ga ni ɓottiya agh a dumang ngha; nshiɓina gimashihra ma nangna; ni ih kpah ngha rang ngha.4Yahlung ni nyha ni njiteng ngha agh ka ɗag nghang; ni pah murung bin gimashihra agh. 5Nga girjah ɓeni kwa songro ki ɓihyi bih ɓa ɗigna agh. Ni ngi agni ɓeni ki pir njiung ni yahlung gusso murung ngha. 6Nga shinbang bin aɓa njiteng ni a njeh ya ih ɓi a ɗigha kahrang. Aɓeni ki ginya a njinjere bolmurung ngha ka pag nghang tumo.7Aɓa soriyi bang ni ki ɗigha a lyang ngha; ni a agha aɓa yiri a njiang ngha. 8Beri ni beri nga girjah aɓa gimashihra ni a njeh ya; nga pushi aɓeni kwa gipagna leyang mashihra ni ya a lah magula le Yahweh.
1Og jimma lang, Yahweh; og ɓua lang a bino. 2Ka songri kundumo a rang a kunbang le gigangshina agh. Teshi kiro rang. Ngha gor bang bino agh, pil nghang ni kahra.3Ate akara lang ngha ki ɗur ninga nlelleh, le amuh lang lih ninga gishe. 4Yahlang gogrina, le myang ninga lusung ni woro nyinli ya. Njangshi lih gilih ni kwa agh.5Ni tang immah lang teɓi, mpilla siyal. 6Myang ninga minyakunmuru le ɓalusung; mpilla ninga ihhim ni juhri ya.7N'nongna ni njiang ninga minya ni ni muri ya, ni murang a bidongkuli le kangna. 8Aɓa shiɓi murang sangnang a kara kwa; aɓeni ki jollang ngha pagna tumo ni lullang ri nyommoh.9Lihna tuhɓu ninga brodi le mkpaɓna gi nuh lang ni njimerung. 10A temuri funno yehlulla lo, a fah nang bikuli a wolla njahli.11Akara lang ngha ninga minlim ni ki ɓishili ya, le nyinlina ninga lusung. 12Keminiya a weh, Yahweh, ɗigha ha ke kene, ni yerro ngha a temuri anjah kwa.13Aka logho le a shin gi-enna le Sihiyona. Niɓeniya kunbang ma shin gi-enna le ni; kunbang ni tig ga zuna. 14Ate aguro lo bolla atahli le ni shin gi-enna a temuri kikiri juhro le. 15Aɓayong ka gushi lullo, Yahweh, ni amurung le ngunjah kwa ka gushi gullo lo. 16Yahweh ye ka ɓag Sihiyona le ih ka pilla nyere a gusso le.17A kunbang ngho agh, ih ka ag jimma aɓeni nyha lah a agh; ni ih shiɓi jimma leyang ngha. 18Ga a nyongli ate anjah ni ki zu agh, ni ih aɓayong ni ni sang a gil a agh ka ɓongshi Yahweh.19Ate yangha a bikuli ma gerenteng shina nzali; le a ɓakuli ya Yahweh shinna ngunjah, 20ate og immah le aɓeni a kur agh, ni mag yi aɓeni a tigha a girja yang a nluo agh bung.21Le abuna ka waɓ lulli Yahweh a Sihiyona ni ɓongso le a Urushelima 22ngha aɓayong ni aɗighamuribang kpaɓa binmona ate gushi lulli Yahweh.23Wara tol masso lang a ntiring le usulo lang. Wara ashi akara lang. 24N'nah, "Kulli lang ka tollang a ntiring le usulo agh, A wo ngha ba a ntiri anjah kwa.25A kunbang le akah a tigna ngunjah; aɓakuliya atumo le aboh ni. 26Aka juhro, keminiya weh ya a wo ngha a uwo; a yangha kwa a yahgha ninga adagrah magula; ninga agi kura, aka pushi yang, le aka ɓor ro. 27Keminiya a woni mwoh, le abogho lo nyha ni malla le ya.28Amuna aguro lo agh ka ɗigha, le aminkah yang ka ɗogha a kundumo."
1Nga pah ɓongso bin Yahweh ni usulo lang kwa, ga kwa a rang ngha, nga pah ɓongso ri lulli ma gerenteng. 2Nga pih Yahweh ɓongso ni usulo lang kwa, le nga ɗengshini agipagna le maɓonna kwa.3Tolla agimashihra leyong kwa; pahne yong iritenna ri akonno. 4Ashina usulo leyong ri tuhli; tigna yong ni ogrung njiteng le ni agipagna shin gi-enna. 5Ɗingshina usulo leyong ni agi maɓonna nina agh ih amakyena leyong ka kum masso ninga ngbang.6Yahweh pagna ga yarata agh ni pagha agipagna ma njiteng a temuri aɓeni kwa a pariyi ya. 7Tigna Musa yeri anjinjere le, agipagna le bin aminkah Israila. 8Yahweh ngha ni shin gi-enna ni pah nieh; ih nyha ni kahra yehlulla agh le yang ngha ni agnjiung ma njiteng.9Ni ih fungso ha ke kene ya; ni ih pag yehlulla kna njimanjeh ya. 10Ni ih pag yi sung ninga mama pera ri agimashihra lesung ngha ko nwah sung ate ga gimashihra lesung al agh.11Ate aɓakuli ngha bikuli a muri ngunjah, nin agh gullo ni ni ogrung njiteng ri aɓeni ki gushi ya. 12Ninga saɓah le tehbang ri makuli, ini nina saɓah le gimashihra lesung ni pushi ya ni bin sung. 13Ninga mama tehrung ki shinni gi-enna muri amunih ya, nina ni Yahweh shinni gi-enna a muri aɓeni ki gushi ya.14Ate yerina pagha ni a gilli sung ngha; yerina ih shi sung ni kikiri. 15A temuri ɓwa agh, akara le ngha ninga lusung; ih tah ninga posso giri ni a bang ngha. 16Gung ɓua billa muri, le a ɓorro, le ɓwa nyha logle waah ba gul nghang ngha.17Keminiya ogrung njiteng le Yahweh ya logha ri malla le nyha kena ri malla le nyha a muri aɓeni ki gushi ya. Gerenteng le kena bin aminkahyi. 18Bolla ogrung le ni ɗengshini bil alagbang le. 19Yahweh tigna ngungmurung murung le a kuli, le ɗighamuribang le nongmurung muri ɓeni kwa agh.20Mpih Yahweh ɓongso, a yong amalaika le, a yong amagula aɓeni ni masso ni bil tenana le ya, ni og gih le tenana le ya. 21Mpih Yahweh ɓongso, a yong aɓa luwa le kwa, aguro le aɓeni ki pag ga yahli tol agh. 22Mpih Yahweh ɓongso, a yong aga gil agh, a yeh aba kwa nongmurung nghang ngha. Nga paghi Yahweh makampa ni usulo lang kwa.
1Mpahne Yahweh ɓongso ni usulo lang kwa, Yahweh Kulli, a woni magula; a vulliyina ro ni gi maɓonna ni ma murung. 2A vulliyina ro ni poshibang ninga dagrah; a nongshina aɓakuli ninga kanda gwergiri a gungri. 3A nongshina binɗigna lo a muri anlagiri; a plla anlagiri anye gwoh piri lo; a ginya a muri akpatri gung.4Tigna agung aɓa kuntumo le, aleshi gishe ni aguro le. 5Nongshina tinna ngunjah, nina agh ni ih shishi ya ha ke kene malle nyha.6A vulliyina ngunjah ni muru ninga dagrah; muru vulliyina ankonno. 7A ri sagha lo agh amuru nyenni nzum yang; a ri saghamuru a kahri ginya.8Ankonno logho le aɓanjonglong suhlo a ba a tigha te muyang ngha. 9A tigna njang ate muyang le ih ni a ɗuri ya; ni a vulliyi ngunjah ɗeshiliya.10Tigna amuru ma saghanjahli ɓangha billa aɓa njonglong; amin ɓanghamuru bangha billa ntiri ankonno. 11A pih agi usulo kwa muru, ambuljeng lusung ate njemuri leyang. 12A kun ɓanghamuru agh aminya gilla andah leyang; a tuhngyah a muri a bih angung.13Ih pih ankonno muru ni pura bin ɗigna le muru ɓakuli. 14Tigna alusung gulo a temuri andah ni agissoro ate ɓwa ih ɗiya, nina agh ɓwa ka pushi gilih a njahli. 15Gilla muru njingung ate bang ih ɓor yi ɓwa, murun ih tig kundumi ɓwa ih tuhbang, ni gilihna ate ih bol usulo le.16Angung ni Yahweh pushi ya kum murukuli dudug; Angung seda le Lebanon ni panniya. 17A muri ni aminya gilla andah leyang nghang. Aminya maguliyina ki gil lah yang a muri Sypress. 18Ambullusung ki ɗigha a muri ankonno; bikuli le ankonno agh bin vullo le anyamlusung makyena.19Tigna shienri ih ɓi ɗum akunbang; kara yerina kunbang ingna le. 20A tigna pinna le duh ngha anyamlusung ni kwa a ɓangung puro.21Amuna yim aggishi ate nyamma leyang ni al gilihna leyang bin Kulli. 22A nyere a ke nongha njeh a gunnang leyang, ngha kara ki tah agh.23A minkunbang fittong ngha, aɓayong woro a pag tumo leyang ha ni kapolla. 24Yahweh, shiyang ni ni shisa le atumo lo! Ni yeriteng ni a gilli yang kwa; ngunjah ɗungshina ni atumo lo.25A bogho agh salang magula, limma ni dahra, kpaɓa agi usulo dudug, makyena ni magula kwa. 26Agissasa muru ki ginya a muri, ni nyamshihra ngha a be, a kpaɓ dallah a salang magula.27Aga kwa ni ya ki shino a tigyahlung ih a pah yang gilihna leyang a perre le kunbang. 28Ngha a pah yang ngha le a kpaɓa; ngha a logshi boh agh, a ɗim na.29Ngha a songri kundumo agh, a ganah; ngha a tol usulo leyang ngha, a wuh ni nyera a kikiri. 30Ngha a tutti bongho lo agh, a gilla yang, le a ye tengshi nguɓnjahli.31Ih ɓi gusso le Yahweh ɗigha ha ke kene; ih Yahweh og ɓoro le ga gil agh. 32Shina ngunjah, le ih jigrah; ih dogna ankonno, le a pushi nlelle.33Nga tuhngyah bin Yahweh a usulo lang kwa; nga tuhngyah ɓongso bin Kulli lang a kunbang usulo lang kwa. 34Ih ɓi ɗengse lang ih ɓor yi; nga pag binmurubang a ri Yahweh.35Ih ɓi aɓa gimashihra ɓorrah ngunjah, le ɓayong mashihra ni wa ye uwo agh. Nga pih Yahweh ɓongso ni usulo lang kwa. Pih Yahweh ɓongso.
1Ngor lulli Yahweh, mpag yi makampa; ntigha ih ɓi a yeri agipagna le a ntiri aɓayong. 2Ntuhyi ngyah, ngyah ɓongso; nwaɓ tenana le agi pah ngoɓong le. 3Ngushi muyong ri lulli ma gerenteng; ih ɓi yahli aɓeni al Yahweh ya ih pag binmurubang.4N'al Yahweh ni masso le; n'al kundumi teɓi teɓi. 5Ɗengshini agi pah ngoɓong le ni woro pag ga, agi magtahɓi ni agigilla ni pura kuni ya, a yong aminkah Ibrahim guro le, 6a yong aɓayong le Yakubu, ma tolla le mwoh.7Ini pag Yahweh, Kulli lesung. Agigilla le ngha a muri ngunjah kwa. 8Tigna ogrung le a yahlung ha kek kene, tenana ni lagni a temuri anjah worotongno lum ma.9Ɗengshina ni ogrung le ni a kur ni Ibrahim agh le kaninyi giri le bin Ishaku. 10Ga ni pag ga ye tangha muri bin Yakubu ih gigilla le a bin Israila ninga ogrung ma ha ke kene. 11Nah, "Nga poh njeh Kan'ana i ɗig giberre mamo."12Waɓna ga kunbang ni a wa uwo ni fittong ngha, nina fittong, le a yangni abiri a njeh egh ya. 13A wora njeh njeh le a ri ɗighamuribang kena ri ɗighamuribang.14Ni ɗag ɓung par yang ngha; sagneh amurung a te muyang. 15Nah, "Ke ih ɓi ndog ama tolla lang, le ke ih ɓi ntighi aɓa agkuntumo lang ganni ya."16Tuttina yalo a muri njeh egh; ni ɗagte pah brodi. 17Tuttina ɓwa a dum yang; a magna Yusufu ninga guro.18A kura kushi ni nguri gitulla; a melliya ndolong ni a tig yi, 19ha sete ga waɓ ɓa zu pag ga. Tenana le Yahweh momne.20Murung tutti aguro le ih ɓi a mag yi bung, murung le aɓayong magne bung. 21Tigne a muri ɓaleh ninga murung muri agikunna le, 22ih lagha amuna murung ninga mama yahli tol agh ni alliyi yang yeriteng le aɓa tenna. 23Le Israila zuna Masar, ni Yakubu ɗigha ma kunbang a njeh Ham.24Yahweh tigna aɓayong le a ɓuhro, ni tig yang ni masso uwor aɓa shiɓi muyang. 25Tigna aɓa shiɓi muyang shiɓi aɓayong le, a pariyi aguro le. 26Tuttina Musa, guro le, ni Haruna ɓeni tol agh. 27A pagna agi ɗunna a ntiri a ɓa Masar, agi pah ngoɓong le a njeh Ham.28Tuttina ɓapinna ni tig njeh egh bol pinna, le ni a tol muyang ri alagha le ya. 29Pilla muru leyang nkilla le wolla anjih leyang. 30Njeh leyang ɗungshi ni aɗollong, ha ɓa kangna le murung leyang.31Waɓ tenana, le ɓunno le anguih ni aminkunwa zuna a njeh leyang kwa. 32Pilla muru leyang ɗig murunjitahli, ni gishe a njeh egh kwa. 33Juhrina angung inabi ni angung gorih leyang. Ɓunniyi na angung leyang a njeh egh kwa.34Waɓna tenana, le akukkoro puro, akukkoro dudug. 35Akukkoro egh lihna ga kwa ni mbweh a njeh egh ya. A lihna agissoro ni kwa a njahli ya. 36Wolla nluo minɓalla ni kwa a njeh egh ya, anjingung makunduna le masso leyang kwa.37Pushina aɓa Israila ni azurfa ni zinariya; mwoh nyha a ntiri akunburi le engkushi yang a njere ya. 38Masar pagna binmurubang ngha wori ya, ate aɓa Masar ɓangna ngoɓong leyang. 39Nongshina nlagiri ate vulliyi kara ni tig gishe ih ɓi poshibang ni duh.40Aɓa Israila ihli na bang te gilihna, le zuni yang amunanya le ɗingshi yang ni brodi ni puro a kuli ya. 41Sagshina tahli, le muru puro a yeh; ɓangha a ɓalusung ninga ɓanghamuru. 42Ate ɗengshina ni ogrung ma gerenteng ni pag yi Ibrahim ngha.43Billa ni aɓayong le ni binmurubang, ama tariyina le ni jollo gankunbang. 44Pahne yang anjeh le aɓayong; a agna a bol gi maɓonna le ganna le aɓayong 45nina agh ate aka bol agibilla le ni agigilla le. Mpih Yahweh ɓongso.
1Mpih Yahweh ɓongso. Mpih Yahweh ɓongso, ate ini ya ɓonna, ate ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene. 2Yang logle bangha agipagna maguliyina le Yahweh ko waɓ ɓongso ni kwa perari agipagna le ya?3Mossoni ni aɓeni ki pag ga maɓonna ni ya, aɓeni agipagna leyang ngha yarata agh. 4Ɗengse, Yahweh, ni kunbang ni aka ɗumi aɓayong ɓoro agh; angnang ngha a ashi yang ngha. 5Le nga shin kumɓuhro le ama tariyina lo, binmurubang a ogɓoro bang le aɓayong lo gusso a ri giberre lo.6Shi pagna gimashihra ninga akahsung; shi pagna ga ni ɓottiya agh, le shi pagna gimashihra. 7Akahsung ni tig muyang ri agipagna pah ngoɓong lo a Masar agh; a purra tele agipagna dudug le ogrung njiteng lo; a tolla muyang a bin salang magula, Salang magula le Kagli.8Ngho te kwa agh, Ashina yang a temuri lulli nina agh ate ih ɗum gullo le. 9Sagne Salang magula le Kagli, le nyummo. Le billa ni yang a ntiri alimma, ninga mama a ntiri ɓalusung ngha.10Ashina yang a bih aɓeni shiɓi yang ngha, ni ashi yang a bih ɓa shiɓi murung. 11Keminiya amure mella aɓa shiɓi muyang; le mwoh leyang nyha aɓ agh. 12Le a pah njiteng ni atenana le, ni tuh ngyah ɓongso le.13Keminiya a kahri jangshi ni agipagna le; ni a lel agibilla le ya. 14A sagshi ri yang ri Kulli a ɓalusung ate a yangha a alla aga yahli yang to agh. 15Nina agh pahne yang ga a jimmah, eminiya tutti konno mashihra a muyang .16A pagna kiki ri Musa ni Haruna malah ma gerenteng a bin ɗamma leyang. 17Njahli logshi kuni mel Dathan ni lingshi Abiram ni aɓaleh. 18Gishe puro lih aɓayong mashihra leyang.19A gilla muna ndah a Horeb ni gushi minlim gitulla. 20A ariyina gusso le Kulli ate minlim le ndah ni ki lih lusung ngha. 21A jangshina ni Kulli ɓa Ashi yang, ɓeni pagna agi magula a Masar agh.22Pagna agi magtahɓi a njeh Ham ni agipagna pah ngoɓong a Salang magula le Kagli. 23Nina agh nah, ih ka girjah yang- ngha Musa ni, ma tolla le mwoh ni, tangha te tolmurung leyang a dumi ya, ariyina yehlulla le a ri girjah yang.24Le a jen njeh maɓonna egh; ni a pah njiteng ni ogrung le ya, 25keminiya a vungri teng a gungri leyang, le ni a ogy yi Yahweh bang ngha.26Ngha nina agh logshina bih kaniyi yang giri ih ih ka ɗag yang a wuh a ɓalusung, 27meshiyi aminkah yang a ntiri aɓayong, ni meshiyi yang a yeh anjeh ma sa.28A gushina Baal a Peyor ni lih ɗahra ni a pih anluo agh. 29A tigna Yahweh a pag yehlulla ri agipagna leyang, le binkonna kpah a ntiri yang.30Le Finehas tangha le ingna ntiri yang, le binkonna egh pariyi ya. 31A bangne ni ih gipagna ma gerenteng ni bin anjah kwa ha ke kene.32A pahne Yahweh yehlulla a bin amuru Meribah, le musa ganna ate myang. 33A tigna bongho le a yehlulla, le pushi ga ni ɗengshi ya agh waɓ ɓa. 34Ni a girjah aɓayong nghe ninga mama Yahweh woro lagni yang ngha, 35keminiya a kpaɓna ni aɓayong nghe le a aliyi agipagna leyang, 36ni gushi afillang leyang, ga ɗighi yang gi tamna agh.37A ɗahrina ni amuna buna leyang ni amuna ngalang leyang a bin agi matenna. 38A soɓ nkilla le aɓeni nyha ni tengshira a agh, ankilla le amuna yang mama a ɗahrih agillang le Kan'ana agh, a ɓihyina njeh egh ni nkilla. 39A ɓihyina muyang nji ri agipagna leyang; a pagha leyang ninga amanjah.40Nina agh Yahweh pagna yehlulla ni aɓayong le, le shiɓi giberre le. 41Pahna yang a bih aɓeni shiɓina yang ngha nongmurung muyang.42Aɓa shiɓi muyang parina yang, le a zuna ni yang a tumoguro a njeh leyang. 43Akunbang dudug zuna zu angni yang, keminiya a tolla muyang nji ri ɗengse leyang ni nyera njeh nji ri gi mashihra leyang.44Ngho na kwa agh, tigna muri ri gigangshina leyang ngha ogyang a ɓua ate anga agh. 45Ɗengshi ni ogrung le ni yang le ariyi yahli ate agnjiung ma tenna le. 46Tigna aɓa bol yang shin gi-enna leyang.47Ashi sung, Yahweh, Kulli lesung. Kpaɓ sung a ntiri aɓayong nina agh ate sa pag makampa ri lullo ma gerenteng ni gusso a ɓongso lo. 48Ih ɓi Yahweh, Kulli le Israila, ɓi kum ɓongso malla le nyha ke kene. Aɓayong kwa nah, "Ihɓiɗighana." Mpih Yahweh ɓongso.
1Mpah makampa a bin Yahweh, ate ini ya ɓonna, le ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene. 2Ih ɓi ama ashina le Yahweh ɓi logshi kun yang, aɓeni assa a bih ɓa shiɓi murung ngha. 3Kpaɓna yang kwa pusso anjeh ma sa, pura nji tehbang ni nji makuli, le pura nji eɓɓe ni nji gangrah.4A gangla a ɓalusung a muri njere ɓalusung le ni a kum lah magula ni a ɗigha a yeh ya. 5Ate yahlo ngha ki wol yang ni njimuru, a pagna tele nluo ate iri malla. 6Le a gor lulli Yahweh a gigangshina leyang, le ashina yang a yeh gigangshina. 7Billa ni yang a njinjere ma huwar nina agh ate aka wora lah magula a ɗig nghang.8Oh ih ke aɓayong ka ɓongshi Yahweh ate ogrung njiteng le ni ate agi ma magtahɓi ni woro pag yi aɓayong ngha! 9Ate ɗingshina njimuru le aɓeni ki al agh, ni agi tolla yahlung le aɓeni ki og yahlo pahne yang agi maɓonna. 10Aɓaɓa ɗigha a pinna le a minlim le nluo, aɓeni a kurro a binkonna ni anguri gitulla agh.11Ga ngha ate a tolla muyang ri tenana le Kulli ni shiɓi gibilla le Magula Kwa. 12Nongshina yahli yang njahli a nji ri gani; a kpahna agana le ɓwa nyha ka angni yang ngha. 13Le a gorra Yahweh a yeh gigangshina leyang, le ashina yang a yeh le ashina yang a ganna leyang.14Pushina yang a pinna le pangshina kurro leyang. 15Oh ih ke aɓayong ka ɓongshi Yahweh ate ogrung njiteng le ni agi magtahɓi le ni woro pag yi ɓayong ngha! 16Ate ɓunnih na akunjere ma tagulla ni kashiyi angung gangrah ma ndollong.17A pagna gi ɓahngha ri anjinjere tolmurung leyang ni gana a temuri agi mashihra leyang. 18Minlim yang shiɓina agilihna kwa, le a zuna kahri kunjere le nluo. 19Le a gorra Yahweh a yeh gigangshina leyang, le ashina yang a yeh gana leyang.20Tuttina tenana le, le pahna yang iritenna, ni ashi yang a yeh tuhlini mama a tam yang ngha. 21Oh ih ke aɓayong ka ɓongshi Yahweh ate ogrung njiteng le ni ate agi ma magtahɓi ni woro pag yi aɓayong ngha! 22Ih ɓi a pah ɗahra ma makampa ni waɓ agipagna le ni jollo binmurubang.23Aɓaɓa ginya muri salangmagula a gissasamuru ni pagha agi magha-kuro a njeh ma sa. 24Ashinna agipagna le Yahweh ni agi pah ngoɓong le muri slang magula.25Ate lagna le gungmuru logha a salang magula. 26A kena bikuli; a woro a limma njeh. A'usulo leyang nyangla ri gigangshina. 27A gindilla ni enniyeh ninga aɓa ɓahrah le ni a yeri ga a pag ga.28Le a gorra Yahweh a yeh gigangshina leyang, le ashina yang a yeh gana leyang. 29Pariyina gungmure njahli, le velliyemuru tangha njahli. 30Le a pag binmurubang ate salang magula pariyina, le zuna ni yang a kunsalang ba a tol agh.31Oh ih ke aɓayong ka ɓongshi Yahweh ate ogrung njiteng le ni agi magtahɓi le ni woro pag yi ɓayong ngha! 32Ih ɓi a gushih a kpaɓɓa le aɓayong ni ɓongshi a kpaɓɓa le aɓa tenna.33Pilla ɓanghamuru ɓalusung, sahghamuru njahli pil njahli ma yunna, 34ni njahli ni ki ɓishi giri ya pil njahli ni nyha ki ɓishi guɓung ngha a temuri gimashihra le aɓayong le. 35Pilla ɓalusung muru ni nongna ngha ni pil njahli ma yunna sahmuru njahli.36Zuna ni aɓa og yalo, le a ɓag lah magula te ɗig nghang. 37A jamma aɓabang ni pannah aɓabang njingung ni ɓilla a pongissoro dudug agh. 38Moshi yang nina agh le a gogho keminang. Ni ɗagha agiluwo leyang assa a ri gogho leyang ngha.39A yangha a assa ni nyera njeh a ri pariya, gigangshina, ni gana. 40Zuni ɓihya a muri amagula ni tig yang a gangla a ɓalusung, a ba anjinjere nyha nghang ngha.41Keminiya lella aɓa al angna a ri binkonna ni kona te ɓaleh ninga anjuh. 42Aɓa yahlung kunwar ka shini ni pag binmurubang, le aɓa gimashihra ka gumkun yang. 43Ɓeni kwa ngha ni yeriteng ngha ih ɓi yeri aga ni ɗengsa muri agipagna le ogrung njiteng le Yahweh.
1Ntigna yahlang, Kulli! Nga tuhngyah, eh, nga tuhngyah ɓongso ni gusso lang kwa. 2Logho, mollo ni ngwangntah; nga logni durubang.3Nga pag makampa a bino, Yahweh, a ntiri aɓayong; nga tuh wo ngyah a ntiri aɓayong. 4Ate ogrung njiteng lo gulla a bikuli le aɓakuli; ni agi njiteng lo ki bilbang a kuli.5A gusso, Kulli, a muri a aɓakuli, le gulo lo ih gushi ri a muri ngunjah. 6Nina agh ate a ashi aɓeni a agnji yang ngha, ashi sung ni boh malih le a ag nghang.7Kulli waɓna a gerenteng le; "Bang ka ɓor nghang; nga koriyi Shechem ni gaɓ ɓa njonglong le Sukkot. 8Gileyad agh mameng ni, le Manasseh ya mameng ni; Ifraimu ɗeshiliya nvule-gbar murung lang ni; Judah agh gara murung lang ni.9Mowab agh koro lag giri lang ni; a muri Edom ni nga ɓug kura lang nghang; nga ɓwakana lihluwa ate Filistiya. 10Yang ka zuni meng a lah magula ma kangni na? Yang ka bollang ka kahni Edom?"11Kulli, ni a shiɓi sung ngha? Ni a kena a luwa ni aɓa tuh-luwa lesung ngha. 12Pah sung angna a ri ɓa shiɓi murung, ate angna le ɓwa agh ngha gung. 13Sa ganbang ni angna le Kulli; ih ka pariyi aɓa shii musung a nzali.
1Kulli ɓeni mɓongshi ya, ka bolgung ngha. 2Ate aɓa gimashihra ni soriyi bang logna nghang; a waɓna yiri a murang. 3A kangnin nang ni waɓ agi shiɓi murung, sa log nghang tekushi nyha.4A nyenni ngang tigteng a temuri agnjiung lang, keminiya njimna ate muyang. 5A nwah gosso maɓonna lang ni gimashihra, ni shiɓang a temuri agnjiung lang.6Tig ɓayong mashihra a muri jah ɓa shiɓi murung ninga aɓa shiɓi murung ni; tig ɓa tigteng ih tangha a bung malih le. 7Ngha a waɓih njuo agh, ih ɓi a kumi ni tengshira; ih ɓi a shin jimma le gimashihra ni.8Ih ɓi akara le ɓi ɗig fittong; ih ɓwa maɓi ih tol bang le. 9Ih ɓi amuni a ɗig mbawori, le mahmi ih ɓi ɗig mahberre. 10Ih ɓi amuni ih gangla ni jim giri, ki al gilihna a kukwo ni lah yang ni juhri ya.11Ih ɓi aɓeni tangma leyang muri ya ɓi ag ga kwa pag mami ya; ih ɓi abiri pon gikumna gana le. 12Ke ih ɓi ɓwa ih ɗum kumɓoro bini ya; ke ih ɓi ɓwa ih ɗum shin gi- enna muri amuni ni nyha ni tehrung ngha. 13Ih ɓi a kahshi aminkahyi; ih vi a gogri lulli yang a njah ni ki zu agh.14Ih ɓi a ɗengshi agi mashihra le akahyi a dum Yahweh; ke ih ɓi a jangshi gimashihra le ngih ya. 15Ih ɓi agi mashihra leyang kyari kwa agh ɓi ɗigha dum Yahweh; le ih ɓi kashi ɗengse leyang a ngunjah. 16Ih ɓi Yahweh pag ga, ate ɓogho ni pa gangshi ri ih ɗum ogrung njiteng ngha, keminiya yangha gangshi aɓeni a par agh, aɓa al angna, ni aɓeni yahli yang tuhna ka wuh agh.17Yangha ih agnjih nyommo; ih ɓ ɗi nyerra muri. Ih shiɓina mosso; ih ɓi ɗig kukwo ni mo. 18Ih mel yi kanangiri nyommo ninga dagrah magula, le nyommo ingna ngiri ninga muru, ninga murung a yeh amuh le.19Ih ɓi anyommo le ɓi ɗig ninga adagrah ni melle vulliyi ngiri ya, ninga nguri kurbung ni ih kuro kyari kwa agh. 20Ih ɓi ga ih ɗig ngosse le aɓa tig nghang teng ni pura bin Yahweh ya, mami aɓeni ki waɓ agi mashihra a murang ngha.21Yahweh MurungKulli lang, ɗummang ɓoro lo a temuri lullo. Ate ogrung gigilla lo agh ɓonna, assang. 22Ate a parrang le ngi al angna, yahlang kumna pinye a rang. 23Myang ngi ɓishila ninga minlim le kapolla; Myang ngi jigra ninga kukoro.24Ankungnangwuhyina ri gono; girrang pilla siyal le murun nyha ri ya. 25Mpilla gi jollo a bin aɓa tig nghang teng; ngha a shinnang ngha, a wuhli muyang.26Angnang, Yahweh Kulli lang; assang nji ri ogrung njiteng lo. 27Ih ɓi a yere ih ga agh boh ni, ih weh, Yahweh, wara pag ga.28A yombang, keminiya a mosso; ngha a logni wolrung ngha, ih ɓi a tig yang a iriɓihyina, keminiya ih ɓi guro lo ih pag binmurubang. 29Ih ɓi aɓa shiɓang ih ɓi vuliyi ri yang ni iriɓihyina; ih ɓi a mel iriɓihyina leyang ninga dagrah magula.30Nga pag makampa ma gula a bin Yahweh ni kunang; nga ɓongshi a ntiri buno ɓayong. 31Ate ih tangha nji bung malih le ɓeni ki al angna agh, ate ashi ri aɓeni tuhne njuo nluo agh.
1Vullo a ɓin Yahweh, ni yellang ni aka nah nghang, "Bangha ninga minya, a wora nkonno"? 2Ate shina, ɓa gimashira gilla antah leyang a ɓugna amunih leyang a ntah aka tah aɓa yahlung kpanana a pinna.3Ate atinne juhrina, mang aɓa njateng ka pagha? 4Yahweh ngha a bin gushi ma gerenteng, anjih ki shinbang, anjih ngha ki fashi amuna ɓayong ma shinshim.5Yahweh ngha ki fashi ɓayong ma njiteng ni ɓayong mashira kwa, keminiya yangha ih shibi aɓeni ki pag gi mahno agh. 6Ih ka soɓih aɓa gimashihra akalang gishe ni gishe ma poshina; gung ma pinna ni aka pag ga aka kumo a ntiri minkoro le ya! 7Ata Yahweh ya ɓa njiteng ni, le yangha ih agrijih dum njiteng, aɓa yahlung kpanana ka shin kundumi.
1Gi waɓna le Yahweh a bin magula lang: "Ɗigha beng malih sete ntigha aɓa shiɓi muro ngnungmurung tig kuso."2Yahweh ka bol gara murung le masso pushi a Sihiyona; nongmurung a ntiri aɓa shiɓi muro. 3Aɓayong lo ka kuratyo a dagrah magula ma gerenteng a agha le yang a kara gullo lo; logha ri yahli durubang amuna ka pagha bino ninga tirima.4Yahweh kaniyina giri le ni ih ariyi yahli ya: "A woni ha ke kene, ninga mami Melkizedek."5Murung Kulli ngha a boh malih, ih ka wol nluo amurung a kara yehlulla le. 6Ih ka waɓih aɓayong njuo; ih ɗungshi nzaliluwa ni anluo; ih ka wol nluo amagula ni anjeh dudug agh.7Ih ka nuhmuru le aguguri ni a gata njere ya, le ih ka logshi muri kuli a nzum lihluwa.
1Mpih Yahweh ɓongso. Nga pah yi Yahweh makampa ni yahlang kwa a yeh kpaɓa le aɓa yahlung-ɓonna , a kpaɓa leyang. 2Atumo le Yahweh ya a gulla, aɓeni ki alli ya nongna alli. 3Tumo le ya ma murung ni ni gi gushina, le njiteng le ya ɗigna he ke kene.4Ih pag agi magtahɓi ni aka ɗengshi ya; Yahweh ngha ni pahɓoro ni shin gi-enna. 5Ih pah gilih a bin aɓa kuratye ni njiteng. Ih ka ɗengshini ogrung le a kunbang ni kwa. 6Ɗumna agullo le atumo le a bin aɓayong le a ri pah yang giberre le aɓayong.7Atumo le abih ya a aghani ni njiteng; agibilla le kwa agh ngha ni tangha yarata. 8A tigna yang ha ke kene, a billi a njiteng ni yarata. 9Tuttina assa le bin aɓayong le; tigna ogrung le ha ke kene; gerenteng ni maɓonna ni lulli.10A gushi Yahweh ya ini pag tinna yeriteng; aɓeni ki bil gigilla le ya ngha ni yerigiri. Ɓongso le ɗigna ha ke kene.
1Pih Yahweh ɓongso. Mosso ni ni ɓeni ki ɓang Yahweh, ɓeni poshibang le ngha ri agigilla le ya. 2Aminkahyi ka gullo a ngunjah; aminkahyi ɓaɓang Kulli ya ka kum mosso.3Gikunna ni kumo agh ngha a leh; gerenteng le ɗigha ha ke kene. 4Poshibang tuhbang a pinna a temuri ɓa ɓang Kulli; yang ngha nieh, shin gi-enna, ni njiteng. 5Ih ka ging yarata a temuri ɓwa ɓeni pag giri ni nieh ni pah tangma bolo, ɓeni ki pag giri le a njiteng.6Ate ni ih shishi ya; a ɗengshi ni ɓayong ma gerenteng ha ke kene. 7Ih nyha ih ɓang kuntumo mashihra agh; yang ngha ni tengkurung, pah njiteng ri Yahweh.8Yahli ngha a ololo, ngoɓong nyha, sete shin gankun bang a muri aɓa shiɓi. 9Ih pah nieh a bin aɓa enna, gerenteng ɗigna ha ke kene; ni gullo ni a gushini njeme le.10Ɓayong mashihra ka shin ga ni pag yehlulla; ih sheg milih a funno le ih ka nyangla; gi alla le aɓayong mashihra ka juhro.
1Pih Yahweh ɓongso. Mɓongshi, a yong aguro le Yahweh; mɓongshi lulli Yahweh. 2Mosso ɓi ɗigha ri lulli Yahweh, logni ɓeni ha ke kene.3Logha ri puro le kara kena a suhlo le, lulli Yahweh ni ka kum ɓongso. 4A gushina Yahweh a muri aɓayong kwa, le gusso le kena bikuli le ɓakuli.5Yang ninga Yahweh Kulli lesung, ɓeni ni gi ɗigna le bikuli, 6ɓeni nongshina muri njeh a ɓakuli ni a ngunjah agh?7Ih logshi aɓa enna a dahɓi ni pushi aɓa alla a yeh adingli tuhɓu, 8nina agh ate ih tig yang ni amuna murung, ni amuna murung le aɓayong.9Ih pah lah a bin nkoɓɓih, ih tig yi ih ɗig ngih amuna ni bang ɓor yi ya. Mpih Yahweh ɓongso!
1Ngha Israila ɗagni Masar agh, leh Yakubu a bin aɓayong aɓayong ni ki waɓ kunburi ma sa agh, 2Judah pilla bin ma gerenteng le, ɗighamuribang le Israila.3Salang magula shinna le ɓangha; Urdu nyenna ni nzuni. 4Ankonno tah ninga agamnjuh, adingli ninga anjuh.5Pallang ke a ɓangha salang magula? Urdu, pallang ke a nyenni nzumo? 6Ankonno, pallang ke a tah ninga agamnjuh? A yong amindingli, pallang ke a tah ninga amuna njuh? 7Ngunjah koshiyo, a dum MurungKulli, a kundum Kulli le Yakubu.8Pilla tahli pil guguri le muru, tahli ma tenna pilla muru ma sagha njahli.
1A bin sung ngha, Yahweh, a bin sung ngha Yahweh, keminiya zuni gusso ri lullo, a temuri ogrung njiteng lo ni a temuri ɗum gi njiteng lo. 2Pallang ke aɓayong ka nah, "Kulli le yang nghe?"3Kulli lesung ngha a kuli; ih pag ga poshi yahli ya. 4Aggillang le aɓayong ngha a zinariya ni azurfa ni, tumo le abih aɓayong ni.5Aggillang ngho ngha ni akun, keminiya ni a waɓteng ni ya; a yangha anjiung, keminiya ni a shibang ni ya; 6a yangha ni akirrung, keminiya ni a ogne ya; a yangha ni alullung, keminiya ni a ɗungshi giri ni ya.7Aggillang ngha ni abung, keminiya a nyha a dog guɓung ngha, a yangha ni kusung, keminiya a nyha a gingne ya; ke a nahteng ni kunyang ngha. 8Aɓeni gil yang ngha, n'ngha ninga yang, ini ɗeshili ɓeni kwa ki pah njiteng ri yang ngha.9Israila pah njiteng ri Yahweh; ini ih pag angna lo ni ntongho lo. 10Leh Haruna, pah njiteng ri Yahweh; ini ih pag angna lo ni ntingho lo. 11Nyongni aɓeni nga gushi Yahweh ya, mpah njiteng a ri; ini ih pag angna leyong ni ntongho leyong.12Yahweh yerina sung le *ih moshi sung; ih ka moshi ɓaleh Israila; ih ka moshi ɓaleh Haruna. 13Ih ka moshi aɓeni gushi ya, kpaɓni makyena ni magula. 14Ih Yahweh ɓuhri gogho leyong dudug, mamo ni mami aminkah wo'.15Ih ɓi Yahweh moshi weh, ɓeni gil ɓakuli ni njahli ya. 16Aɓakuli ya mami Yahweh ni; keminiya ngunjah agh pahne ɓayong ni.17Anluo nyha ki ɓongshi Yahweh ya, ke ɓwa ɓeni woro a tuhli bang pol agh; 18Keminiya sa ɓongshi Yahweh, niɓeni ni ha ke kene. Mpih Yahweh ɓongso!
1N'agnji Yahweh ate ogna gih yang ni jimma lang ate shin gi-enna. 2Ate teshina kiri rang, nga gor lulli a kunbang ɗigna lang kwa.3Nguri le nluo kangni nang, le agi tahma le nkilliya pura nghang; n'ogna konno ni gana. 4Le ngora lulli Yahweh; "Njim no, yahweh, ashi usulo lang."5Yahweh ngha ni pahɓoro ni njiteng; Kulli lesung ngha ni shin gi- enna. 6Yahweh angni aɓeni nyha ni angna a agh; a suhli nang njahli, le ashi nang.7Minlimang logle nyera bin usulo le, ate Yahweh pagna nghang gi maɓonna. 8Ate a ashina usulo lang ri nluo. Njiang ri njimerung, ni kusang ri emmih.9Nga gushi Yahweh a njeh le aɓa usulo. 10Mpahna njiteng a ri, ko ke n'nah, "Nkumna binkonna magula." 11A yeh gangsa lang ngha n'nah, "Aɓayong kwa agh ɓa yiri ni."12Ni yellang ni nga nwah ni Yahweh ate akunɓoro le kwa a binang? 13Nga logshi minkoro- le ashibang, ni gor lulli Yahweh. 14Nga pag akaniyi gir lang bin Yahweh a kundum aɓayong le kwa. 15Gi maɓonna a kundum Yahweh ya ini pag wuh le aɓayong ma njiteng le.16Yahweh, a pagha agh mini guro lo; mini guro lo, muna ma guro lo; a tolla nghang akuro. 17Nga pah ɗahra pag makampa le nga gor lulli Yahweh.18Nga pag akaniyi giri lang bin Yahweh a kundum aɓayong le, 19a ɓalah le leh Yahweh, a ntiring yong, Urushelima. Pih Yahweh ɓongso!
1Mɓongshi Yahweh, a yong aɓayong kwa; ngushi, a yong aɓayong kwa. 2Ate ogrung njiteng ya magula ni bin sung, le agi njiteng le Yahweh ɗigna ha ke kene. Mpih Yahweh ɓongso!
1Mpag makampa bin Yahweh, ate ini ya ɓonna, ogrung njiteng le ya ɗigna ha ke kene. 2Ih ɓi Israila nah, "Ogrung njiteng ɗigna ha ke kene."3ɓ Ih ɓi ɓaleh le Haruna ih nah, "Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene." 4Ih ɓi aɓa pahmurung kuratye Yahweh a nah, "Ogrung njiteng le ɓi ɗigha ha ke kene."5A gigangshina lang ngorra Yahweh; Yahweh ag nghang le a tig nghang a bang maɓonna. 6Yahweh ngha a binang; ni ngi ɓang ngoɓong; mang ɓwa logle pag nghang? 7Yahweh ngha a nji binang ini ɓa angnang, nga shina aɓa shiɓang a yeh gankun yang.8Ɓonna ih ɓwa ih tig bin ɗigna le ri Yahweh a muri tigyahlung ri ɓwa. 9Ɓonna ih ɓwa ih tig bin vullo ri Yahweh a muri tig pah njiteng ri amuna murung.10Aɓayong kwa kangni nang; ni lulli Yahweh ni meshiyi ni yang. 11A kangni nang; eh, a kangni nang; ni lulli Yahweh ni meshiyi ni yang. 12A kangni nang ninga angung; a meshiye ni kahra ninga gishe a yeh ajuweh; ni lulli Yahweh ni meshiyi ni yang.13"A log nghang ni luwa a wol lang, keminya Yahweh angni nang. 14Yahweh ni pag masso lang ni binmurubang, le ini pag ɓeni mwoh assang ngha."15Binmurubang jollo le lihluwa agh a ogne a agungri le aɓa gerenteng; bung malih le Yahweh gannakun bang. 16A gushina bung malih le Yahweh; bung malih le Yahweh gannakun bang.17Ni ngi wuh agh, keminiya nga ɗigha ni waɓ ga Yahweh woro pag ga. 18Yahweh fungshi nang dudug, keminiya ni pih yang a bin nluo agh.19Logshi nghang kunjere le gerenteng; nga ingna a yeh le nga pag makampa bin Yahweh. 20Kunjere le Yahweh ini ga; aɓa gerenteng ki ingna ri. 21Nga pag makampa a bino, ate a agna nghang, le a ɗig ashibang lang.22Tahli ni aɓa ɓag giri shiɓi ya pilla ɗig gbingrah. 23Gipagna le Yahweh ni ga, le gi magtahɓi ni a njih sung.24A yeh kara ni ni Yahweh pagni giri; sa pag binmurubang ni og ɓoro le. 25Shi jimno, Yahweh, kukushi pah sung gankun bang! Shi jimno, Yahweh, kukushi pah sung kumɓoro!26Mosso ni ni ɓeni ki zu a ntiri lulli Yahweh ya; sa ɓongso a ɓaleh Yahweh. 27Yahweh ya Kulli ni, le pahne sung poshibang; kurra ɗahra ni nguri a ri njeme bin deshile ɗahra. 28A woni Kulli lang, le nga pag makampa a bino; a woni Kulli lang; nga gusso.29Oh, mpih Yahweh makampa, ate ini ya ɓonna, ate ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.
1Mossoni ni aɓeni anjinjere leyang ngha gerenteng ngha, ɓeni ki ginya a yeh gigilla le Yahweh ya. 2Mosso ni yang aɓeni ki bol alagbang le ya, aɓeni ki alli ni yahli yang kwa agh.3A nyha a pag ga ni ɓottiya agh; a ginya anjinjere le. 4A tigna sung ih ɓi shi billa alagbang lo nina agh ate sa tig musung ri bil yang yarata.5Oh, ih ke nga tang kukotro ri bil agigilla lo! 6Le ke ni a tig nghang a iriɓihyina agh ngha nɗengshi ni alagbang lo kwa agh.7Nga pah makampa a bino ni yahlung ma kunwar ngha nyerini gigilla gerenteng lo agh. 8Nga bil agibilla lo; ka ɗag nghang ni murang ngha9Ni yellang ni ɓayong makyena ka tigni njinjere le gerenteng? 10A ri ogbang ri tenana lo. Ni yahlang kwa nga allo. Ka ɗag nghang nken ngha ri alagbang lo agh.101Mpushina kussang ari njinjere gimashihra kwa nina agh ate nga bil tenana lo. 102Ni mpilla nji bin ma sa a ni agigilla gerenteng lo agh, ate a wara a lag nghang.103Ɓoro le atenana lo ngha ni yellang a momoh lang, eh, ɓoro a kun uwor nyih! 104A ri agibilla lo ni nkumni yeriteng; ngha nina agh nshiɓina njinjere ma yiri ni kwa agh.105Tenana lo agh kashindah ni a kussang le poshibang ni a njinjere lang. 106Nwara kaniyi giri le ntangna a muri, ih nga bil gigilla gerenteng lo.107Myang ni binkonna; tig nghang ni usulo, Yahweh, ninga mama a ogni ro a ri tenana lo agh. 108Kukushi Yahweh, ag gipahna ɓor yahlung le kunnang, le a alliyi nghang gigilla gerenteng lo.109Usulo lang kyari kwa agh ngha a beng, ngho te ya ni njangshi ni gigilla lo agh. 110Ɓayong mashihra tigna gi tammah ate murang, keminiya ni nken ngha ri agibilla lo agh.11Mbolla atenana lo a yahlang ate ke ih ɓi mpag wo gimashihra agh. 12Mossoni ni weh Yahweh; alliyi nghang agigilla lo.111N'agna gigilla ogrung lo ni pag giberre lang ha ke kene, ate a yang ni a pag binmurubang le yahlang. 112Ntigna yahlang a ri bil agigilla lo ha ke kene a kun malle.113Nshiɓina aɓayong ni ni yahlung ɓahri ya, keminiya n'agna nji gigilla lo. 114A woni bin vulo lang ni ntongho lang; ntigna yahlang ri tenana lo.115Shisa binang ɓa pag gimashihra, nina agh ate nga bil alagbang le Kulli lang. 116Bollang a nji ri tenana lo ate nga ɗig ga le ni ngi og iriɓihyina le tig yong lang ngha.117Agnang le nga ɗig ololo; nga ɗengsa muri agigilla lo kyari kwa agh. 118Ashiɓina aɓeni kwa ken ngha ri agigilla lo agh, ate soriyi bang leyang ngha a gung.119A pushina aɓayong mashihra ni kwa a ngunjah agh ninga dahɓi; ngha nina agh n'agna nji alagha lo. 120Ngurang ki koshihyo ate ngoɓong lo, le myang ngi ɓang ngoɓong le gigilla gerenteng lo.121Ngi pag ga njiteng ni ni yarata agh; ka ɗag nghang a bih aɓa parrang ngha. 122Tig guro lo a ɗigna maɓonna; ka ɗag ɓa gushimurung ih ɓi parrang ngha.123Nlella ashibang lo ni tenana ma gerenteng lo ha irrang malla a lelli. 124Ɗumih guro lo ogrung njiteng lo, le a alliyi agigilla lo.125Mini guro lo,; peng yerigiri nina agh ate nga yeri alagha njiteng lo. 126Kunbang ni mama pagha ke Yahweh log ga, ate aɓayong ɓunna gigilla lo.127A njiteng ngha n'agna nji alagbang lo uwor zinariya, uwor zinariya maɓonna. 128Ngha nina agh myang ngi ginya ri agibilla lo yarata, le myang ngi shiɓi njinjere yiri ni kwa agh.129Alagha lo agh a ɓonna yarata, ini nga pag yi ke ngi bil yang. 130Pangsa le atenana lo ki pah poshibang; ih pah yeriteng bin ɓeni ni a alliyih ya agh.13Ni kunnang ni nwaɓni gigilla gerenteng ni ɗum mang kwa agh. 14Mpagna binmurubang a ri njinjere le ogrung gigilla lo uwor akumo kwa.131Nlogshina kunang mɓugha ri, ate ngi al alagbang lo. 132Pilla binang le a shin gi- enna lang, ninga mama awo pag yi aɓeni ki agnjih lullo agh.133Billi atolkusung lang a nji ri tenana lo; ka ɗag ɓayong mashihra ih ɓi nongmurung a murang ngha. 134Assang a ri pariya le ɓayong nina agh ate nga ginya ri agibilla lo.135Ɗag kundumo ih ɓi poshibang bin guro lo, le a alliyi nghang agigilla lo. 136Myang ngi soɓ njimerung ate aɓayong shiɓina bil gigilla lo.137A woni gerenteng, Yahweh, le agigilla lo agh pagna yarata. 138A wara a pah alagbang lo ma gerenteng ni njiteng.139Kiki juhri nang a te aɓa shiɓang jangshina ni tenana lo. 140A momna tenana lo yarata, le guro lo ogna ɓoro le.141Mini guɓung ngha le a keshi nang, ngo kwa agh ni njangshini agibilla lo agh. 142Ɗum njiteng lo agh ha ke kene ɗum njiteng ni, le gigilla lo agh ma njiteng ni.143Ko ke gigangshina ni gani kum nang, alagbang lo ni wa uwo poshibang lang. 144Ogrung njiteng lo agh ngha gerenteng ha ke kene; peng yerigiri ate ih ɓi nɗigha.145Mɓua na ni yahlang kwa, "Ag nghang, Yahweh, nga bol agigilla lo. 146Ngor ro; assang, le nga bil alagbang njiteng lo."147Nlogni dudurbang le mɓua ate angna. Ntigna yahlang ri atenana lo. 148Njiang ngha logshi ri ni duh kwa ate nga ɗengsa muri tenana lo.149Og gih lang a ri ogrung njiteng lo; tig nghang ni usulo Yahweh, ninga mama a ogni ro a yeh ogrung njiteng lo agh. 150Aɓeni ki peng gani ya ngha ki zu a kahrang gyaɓ, keminiya a yangha kukwo ni gigilla lo.15Nga ɗengsa muri alagbang lo ni pah murang a ri anjinjere lo. 16Mposhina lang ngha a ri agigilla lo. Ni ngi jangshi ni tenana lo agh.151A wo ngha gyaɓ, Yahweh, le agigilla lo kwa agh a ma njiteng ni. 152Kunbang agh kikara n'alliyina giri ri anjiteng lagha ni a woro a tigha ha ke kene agh.153Shinna abin konna lang le a angnang, ate ni njangshi ni gigilla lo agh. 154Jimmah a temurang; tig nghang ni usulo a ri tenana lo.155Ashibang ngha kukwo ni ɓa gimashihra, ate ni a agnji agigilla lo agh. 156Shin gi- enna lo agh a pagha magula ni, Yahweh; tig nghang ni usulo, ninga mama a wo pagni kyari kwa agh.157Aɓa tig nghang ganni ni aɓa shiɓi murang ngha a gogna, ngho kwa agh ni nken ngha ri ogrung gigilla lo agh. 158Ngha nshina aɓeni nyha ki pag gi njiteng nghang ngha, gire ki lushi yahlang ate ni a bol tenana lo agh.159Shin pagha ni n'agnia nji a agibilla lo agh; tig nghang ni usulo Yahweh, ninga mama a tanghamuri a nji ri ogrung njiteng lo agh. 160Tekushi tenana lo agh njiteng ni; mama kwa a ntiri agigilla gerenteng lo agh tangna ha ke kene.161Amuna murung tigna nghang gani tekushi nyha, keminiya yahlang tangna yarata ri tenana lo. 162Bang ɓonna nghang a ri tenana lo ninga ɓeni kum gi ponna dudug agh.163Nshiɓina ni jen gi yiri, keminiya n'agna nji gigilla lo. 164Nga ɓongso a kara mbende tonpur ɓahri ate gigilla njiteng lo.165Aɓeni agnjih gigilla lo agh, a yang ngha ni ololo magula; guɓung nyha ka tig yang a kpah agh. 166Ntigna yahlang ate assa leyong, Yahweh myang ngi bol alagbang lo.167Mbilla alagha lo yarata, le n'agna nji yang dudug. 168Mbolla agibilla lo ni alagha lo, ate a yerina ga kwa ngo pag ga.169Teshi kiro ri ɓua lang ate angna, Yahweh; peng yerigiri i yeh tenana lo. 170Ih ɓi jimma lang ih zu a dumo; angnang a ri tenana lo.17Ɗum ɓoro lo bin guro lo nina agh ate nga vigha ni bol tenana lo. 18Logshi njiang ate nga shin agi magtahɓi ni a gigilla lo agh.171Ih ɓi ngoto kunang, ate a alliyina ngha gigilla lo. 172Ih ɓi lessang ih tuhngyah a muri tenana lo, ate alagbang lo kwa ngha yarata.173Ih ɓi boh ih angnang, ate ntolla agibilla lo. 174N'alla ashibang lo, Yahweh, le gigilla lo agh poshi yahlung lang ni.175Le ih ɓi nɗigha ni ɓongso, le ih ɓi gigilla gerenteng lo ih ɓi angnang. 176Nwara ngangla ninga njuh ni ɓor agh;al guro lo, ate ni njangshini alagbang lo agh.19Mini ɓa kunburi sa a njeh egh; ka songri alagbang lo a rang ngha. 20Agi-tolla yahlang ki gan nang a ri alla nga yeri algbang gerenteng lo a kunbang ni kwa agh.21A sagne ɓa gushimurung, ɓeni a nyomma, ɓeni ɗag alagbang lo agh. 22Assang ri gi iriɓihyina ni ollo, ate n'ogna alagha lo.23Ko ke amurung kura kunyang ni waɓteng nzumang, guro lo ki ɗengsa muri agigilla lo. 24Alagha lo agh a gi poshi yahlang ni, le a yangni a pag ɓa peng gi waɓna.25Usulo lang kpang ri kikiri! Peng usulo a nji ri tenana lo. 26Nwaɓnoh anjinjere lang, le agna nang; alliyi nghang agigilla lo.27Tig nghang ih ɓi nyeri anjinjere le gibilla lo, nina agh ate nga ɗengsa muri agi alliyina lo ma magtahɓi. 28Gana mel lang! peng iritenna a nji ri tenana lo.29Pussang a njinjere le soriyibang; alliyi nghang gigilla lo a ɓoro. 30Nwara tol njinjere le njiteng; a kunbang ni kwa agh myang ngi tig gigilla gerenteng lo a dummang.31Mkpangna ri ogrung gigilla lo; ka ɗag nghang ih ɓ'og iriɓihyina agh. 32Nga billa njinjere le alagbang lo, ate a dahra yahlang ih ɓi mpaghi.33Alliyi nghang Yahweh, njinjere le gigilla lo, le nga bol yang kene a malla. 34Peng yerigiri, le nga bol gigilla lo; nga billi ni yahlang kwa.35Lel lang a ri njinjere le alagbang lo, ate mposhina yahlang a ginya ri. 36Tig yahlang a ri ogrung gigilla lo ni pussang ri gi ɓuhri bang ni nyha gerenteng ngha agh.37Pil njiang a ri shina agi ma nangna; nyeni nghang a ri njinjere lo. 38Pag yi guro lo tenana ni a pih aɓeni ki gusso agh.39Tol iriɓihyina ni ngi ɓang ngha, ate tuhnjuo lo agh ngha yarata. 40Shina, nlella agibilla lo; nyeni nghang masso a ri gerenteng lo.41Peng agnjiung lo ni nyha ki kpah a agh- ashibang lo a nji ri tenana lo; 42le nga pil yi ɓeni jol lang ngha< ate mpahna njiteng ri tenana lo.43Ka tol tenana njiteng a kunnang ngha, ate tigyahlung lang ngha a ri ogrung njiteng lo. 44Nga bil gigillalo teɓi teɓi, ha ke kene malle nyha.45Nga ginya a ololo, ate n'alla agibilla lo. 46Nga waɓ tele alagha njiteng lo a dum amurung le ni ngi og iriɓihyina agh.47Poshi yahlang ngha ri alagbang lo, mama ngi agnji dudug agh. 48Nga logshi beng ri alagbang lo, mama ngi agnji dudug agh; nga ɗengsa muri agigilla lo.49Ɗengshini tenana lo bin guro ate a pah nang tig yahlung. 50Ga ni pag pashi yahlung lang: ih tenana lo tig nang ni usulo.51Aɓa gushimurung jen nang, ngho te ya ni nken ngha ri agigilla lo agh. 52Nɗengshina a muri agigilla njiteng lo ni logha njah le akah agh, Yahweh, le pashina yahlang.53Nɗunshina ni yehlulla mashihra ate ɓayong mashihra ni shiɓi gigilla lo agh. 54Agibilla lo ɗigna ngyah lang a lah ma njeh biri lang.55Ɗengshina a muri lullo ni duh, Yahweh, le mbolla gigilla lo. 56Ga ni pag gipagna lang ate myang ngi bil alagbang lo.57Yahweh ni pag bang lang; ntolla nga bil atenana lo. 58A njiteng ngha njimna ɓoro lo ni yahlang kwa; shin gi- enna lang a ri tenana lang.59Ntigna njiang a ri anjinjere lang ni nyenni kusang bin alagbang lo ma njiteng. 60Nkahrina le ni tenghibang ri bol alagbang lo agh.61Nguri le aɓayong mashihra bollang; ni jangshini agigilla lo agh. 62Ni ntiring duh agh nga logho ate pag wo makampa a temuri ogrung njiteng lo.63Mini ɓihyong bin aɓeni ki gusso agh, bin aɓeni kwa ki bil agibilla lo agh. 64Yahweh, ngunjah ɗungshina ni ogrung njiteng lo; alliyi nghang agigilla lo.65A pagne guro lo gi maɓonna, yahweh, a nji ri tenana lo. 66Alliyi nghang yeriteng ni yerigiri maɓonna, ate mpahna njiteng ri alagbang lo.67Nɗagna njinjere kedebang nkum gani, kemini niɓeniya mbilla atenana lo. 68A weh ya a ɓonna, le a woni ɓeni ki pag gimaɓonna agh; alliyi nghang agigilla lo.69Aɓa gushimurung waɓna yiri a murang, keminiya mbolla gibilla lo ni yahlang kwa. 70A tengshina yahli yang, keminiya poshina yahlang ri gigilla lo.71Ɓonna nghang ih ɓi ngana ate ih n'alliyi agigilla lo. 72Agibilla ni pura kuno agh ɓonna uwor zinariya ni azurfa worotongno alum.73Aboh gil lang ni nyonglang; peng yerigiri nina agh ate nga alliyi alagbang lo. 74Aɓeni gusso agh ka pag binmurubang ngha a shinang kumna tigyahlung ri tenana lo agh.75Nyerina Yahweh, ih agigilla lo agh a yangha yarata, le a muri njiteng ni a tigna nghang gana. 76Ih ɓi ogrung njiteng lo ih pashi yahlang, a nji bin tenana lo bin guro lo.77Ɗum mang shi gi- enna ate nga ɗigha, ate poshi yahlung lang ngha gigilla lo ni. 78Ih ɓi a tigha aɓa gushimurung a iriɓihyina, ate a ɓihyina lullang; keminiya nga ɗengshini muri agibilla lo.79Ih ɓi aɓeni ki gusso agh a nyera binang, aɓeni yeri alagha ma njiteng lo agh. 80Ih ɓi yahlang ih ɗig gerenteng ni gushi agigilla lo nina agh ate ni tig nghang a iriɓihyina agh.81Mpagna tele nluo ate ngi alla ih ɓi a assang! Tigyahlung a ri tenana lo. 82Anjiang lella tenana lo; ni yebbang ni aka pashini yahlang?83Ate mpilla ninga duh muru njingung a yeh nlelle; ni jangshini agigilla lo agh. 84Ha ni yebbang ni guro lo ka gimni yahli ni ga; ni yebbang ni aka waɓnih aɓa tig nghang gani njuo?85Aɓa gushimurung tumna tuhli a temurang, a shiɓi gigilla lo. 86Alagbang lo kwa agh a tangna; aɓayong ngho tigna nghang gani ningo nieh; angnang.87Fittong ni shingra ke a tigna malla lang a ngunjah ni. 88A nji bin agnjiung lo, a tignang ni usulo, nina agh ate nga bil alagha njiteng ni pura kuno agh.89Yahweh, atenana lo tangna ha ke kene; tenana lo agh a tigne a ɓakuli. 90Njiteng lo ngha a ri anjah kwa; a tigna ngunjah, le ɗigna.91Aga kwa agh ɗigna ha zu ni kyari, ninga mama a waɓɓah agigilla gerenteng lo agh, ate aga kwa agh a yang ni aguro lo. 92Ngha gigilla lo ni poshi yahlang ngha agh, ke nwara njuhro a yeh gana lang.93Ni ngi jangshini agibilla lo agh, ate a nji bin yang ni a tigni usulo lang. 94Mini mamoh; assang, ate n'alla agibilla lo.95Ɓayong mashihra tolla ka gir jamang, keminiya nga al yere le alagha njiteng lo. 96Agi maɓonna yarata ni kwa shin ngha, ngha ni malla le; keminiya alagha lo agh dahra malle nyha.97Oh ni yellang ni n'agni nji gigilla lo! gi ɗengse lang ni a yeh kara kwa. 98Alagbang lo tig nang mɓuhri yeriteng uwor aɓa shiɓi murang, ate alagbang lo ngha binang kyari kwa agh.99Nyha ni yerigiri uwor aɓa alliyi nghang giri ya, ate ɗengshina a muri ogrung gigilla. 100Nyerina uwor aɓeni tenne uwor rang ngha; ag ngha ate mbolla agibilla lo.
1Angna Yahweh, ate ama njiteng meshiyina; aɓeni ni bol muyang ngha ɓwara a ntiri amuna ɓayong.2Beni kwa agh ki waɓih ɓih ɓa digna yiri, Beni kwa agh ki waɓteng ni lesung jolbang ni yahlung ɓahra. 3Yahweh pushi aɓa lesung jolbang, lesung ni kwa agh ki waɓa agi ma gula. 4Aɓayongni ni pag aɓeni nah,"Ni kunsung nahteng ngha, yang ka dig magula a musung?"5Ate mohna ri aɓa enna, ate ɓuah agh le aɓa alla, nga logho," Yahweh nah, "Nga pah digna ololo ate aɓeni ki alli ya"6Atenana le Yahweh ya atenana ma gerenteng ni, ninga azurfa ni adangla gishe a njahli, a lagha mbende tonɓahri. 7Awo ni Yahweh! a tigna yang. A bolla aɓa ɓangKulli ari njah mashira ni, ni ha ke kene. 8Aɓa gimashira ki ginya nji ba kwa agh ngha a gushi gimashira a ntiri amuna ɓayong ma shinshim ngha.
1A gigangshina lang ngha ngorra Yahweh, le agna nghang. 2Ashi usulo lang Yahweh, a ri aɓeni ki pag yiri ni ngoto kunyang ni soriyi bang ni leshi yan ngha.3Ni yellang ni ih ka fungshini yong, le ɓuhro mang ih paghi yong, a yong aɓa lessung yiri? 4Ih ka fungshi yong ni amunih le garaluwa ni a wolkuni a nkalang gishe ya.5Gi-enna lang ate nɗigna a Meshak ma kunbang fittong; nɗigna kanah a ntiri agungri le Kedar. 6Ate kunbang kikara agh nɗigna ni aɓayong ni shiɓi ɗigna ololo agh. 7Myang ate ɗigna ololo, keminiya kunbang ni kwa nwaɓni teɓi, a all luwa.
1Nga logshi njiang bin ankonno. Nji yebbang angna lang ka pur nghang? 2Angna lang ka pura bin Yahweh, ɓeni gil ɓakuli ni ngunjah agh.3Ni ih ɗag kuso ki shengri ya; ini ɓeni ki lello agh ni ih gettiyi njitullo agh. 4Shina, ɓeni ki lel Israila ih nyha ih gettiyi njitullo ko nongtullo.5Yahweh ni pag ɓa lello; Yahweh ni pag minlim a boh malih. 6Kara ni ki pingso ni ɓakara, ke shienri ni duh agh.7Yahweh ka lello a ri gi tig pihnye, le ih ka lel usulo lo. 8Yahweh ka lello a yeh ga kwa a wo pag ga logni niɓeni ha ke kene.
1Mpagna binmurubang ngh a nahna nghang, "Ih ɓi shi kah a ɓaleh Yahweh." 2Urushelima, shi sung ngha shi tangni kushi sung a akunjere lo! 3Urushelima, lah magula ni a ɓagha yarata agh!4Akunburi wora Urushelima- akunburi le Yahweh- ninga waɓkun a temuri Israila, a pag makampa ri lulli Yahweh. 5A tigna angungmurung waɓnjuo leyang, angungmurung murung le leh Dauda.6Njimma ate ololo le Urushelima! "Ih ɓi aɓeni agnjih Urushelima agh ih kumɓuhro. 7Ih ɓi ololo ɗigha a yeh agarrung ni gwerro agh, le ih ɓi a kum ololo a yeh lah magula ma kangnina."8A temuri amuna ngyang ni aɓeng nga nah, "Ih ɓi ololo ih ɗigha a yoh." 9A temuri ɓaleh Yahweh le Kulli lesung, nga al gi maɓonna a temuro.
1Gi logshi njiang a bino, a weh ɓeni ɗigha a ngumurung murung a kuli ya. 2Shina, ninga mama njih guro ki shin ni bih telelah leyang ngha, ninga mama njih guro ma ngalang ki shin ni bih ngih lah leyang ngha, ini nina njih sung ki shinni Yahweh Kulli lesung sete shin gi- enna lesung.3Yahweh shin gi- enna lesung, shin gi- enna lesung, ate shi ɗungshina ni nongshinurung njeh. 4Shi uwara ɗungso le jollo le gussomurung ni sanngha le ɓa gushimurung.
1"Ngha Yahweh nyha ni sung ngha agh," ih Israila ɓi nah, 2"Ngha ke Yahweh ni ni sung ngha agh, ngha aɓayong logni sung ni luwa agh, 3le ke a mella sung ni usulo ngha yehlulla leyang logni a musung ngha.4Ke muru ponna sung wori; ke muru ma veliyina mella sung. 5Le ke funno le muru ponna sung."6Mosso ni ni Yahweh, ɓeni ni ɗag yang ih ɓi a numsung ni amilih yang ngha agh. 7Shi aɓna ninga minya a ri gitamgiri le ɓa bolli; gitamgiri ɓunna, le shi aɓna.8Angna lesung ngha a ri lulli Yahweh, ɓeni gil ɓakuli ni njahli ya.
1Aɓeni pah njiteng ri Yahweh ya ngha ninga Nkonno Sihiyona, ih nyha ih shishi ya, ih ɗigha ha ke kene. 2Ninga mama ankonno egh kangnini Urushelima agh, ini nina Yahweh kangnini aɓayong le logho niɓeni ha ke kene. 3Ɗigna ih aɓa gimashihra ni ki nongmurung a ba tig yi aɓa gerenteng ngha. Nyha nina agh le aɓa gerenteng logle pag ga ni ɓotti ya agh.4Pag maɓonna, Yahweh, a bin aɓeni ki pag gimaɓonna agh ni bin aɓeni yahli yang kunwar agh. 5Keminiya a bin aɓeni pil muyang sa a ri pag agi anjinjere mashihra agh, Yahweh ka billi yang ka wori ni aɓeni gipagna leyang ngha mashihra ni ya. Ih ɓi ololo ɗigha muri Israila.
1Shi sung ngha ninga aɓeni ki lorih
1Sete Yahweh ɓag lah, a ɓaghi a gung, sete Yahweh lel lahmagula, nyha nina agh le tumo le aɓa lelli ngha gung. 2Ngha a gung ɓwa puro ni durubang, le nyera lah ni duh, ko ate lih brodi le gana tumo le, ate Yahweh ki pih aɓeni agnji yang ngha a nongni ntullo agh.3Shina, amuna agh giberre ni pura bin Yahweh ya ni, le gipahna ni nieh pura bini. 4Ninga amunih a bih garaluwa, ini nina amuna a bin ɓayong ma kyena. 5Mosso egh ni yellang a bin ɓeni kum yang dudug agh. Ni a tighi a iriɓihyina agh ngha lungri ni aɓa shiɓi muri a kunjere agh.
1Mossoni ni ɓeni kwa gushi Yahweh ya, ɓeni ginya anjinjere le ya. 2Ih og ɓoro le tumo ni pag ni bih ya; aka mosso le a kunɓuhro.3Mahmo ka ɗig ninga ngung ni ki ɓil njih ya a liyo; amuno ka ɗig ninga ngung zetun ngha a ɗigha a kangno agh. 4Eh, a paghe ya, a moshi ɓeni ki gushi Yahweh ya. 5Ih ɓi Yahweh mosso a Sihiyona; ih ɓi a shin kumɓuhro le Urushelima a yeh akara usulo lo kwa. 6Ih ɓi a ɗigha a shina aminkahwo. Ih ɓi ololo ɗigha muri Urushelima.
1"Mbende shiyangni ke logho lang ngha a zuna nghangni luwa. 2"Mbende shiyangni ke logho lang ngha a zuna nghangni luwa. Ngho kwa agh ni a lih nghang ni luwa agh. 3A saniyina ɓa nzumang ninga ɓa ɗigɗiya ni jugbang ngha.4Yahweh ngha gerenteng; wara tuh anguri le aɓa gimashihra." 5Ih ɓi a tig yang kwa a iriɓihyina, aɓeni ki shiɓi Sihiyona.6Ih ɓi a ɗig ninga lusung ni a muri kangna ki nyinla kedebang ih gul agh, 7ih nyha ih ɗungshi bih ɓa pongissoro ko kikil ɓeni kuhri binmona agh. 8Ke ih ɓi aɓeni ki ɗur agh nah, "Ih ɓi mosso le Yahweh ɓi ɗigha muro; shi moshino a ntiri lulli Yahweh."
1Ha ni yebbang ni aka jangshi nang Yahweh? Ha ni yeɓɓang ni aka songrini kundumo a rang? 2Ha ni yeɓɓang ni nga gimni yahlang a gana ni a yahlang ngha kyari kwa agh? Ha ni yeɓɓang ni aɓa shiɓi murang ka kumni dumposhina a murang?3Shinang le a og nghang Yahweh Kulli lang! pih njiang poshibang, ko nga wuh. 4Ka dagha aɓa shiɓi murang ih ɓi a nah, "Gan na kuni, "Ate ɓa shiɓang ni ki nah,"Ganna ɓa shiɓang ngha", nyha nina agh aɓa shiɓi murang ka pag binmurubang ngha mkpah agh.5Keminiya agna ni ogrung njiteng lo; yahlang pagna binmurubang a ashibang lo. 6Nga tuhyi Yahweh ngajah ate pagna nghang gima ɓona.
1A yeh tuhli mɓuana a bino, Yahweh. 2MurungKulli, og gih yang; teshi kiro a ri jimma lang ate shin gi-enna.3Ngha a weh Yahweh, ka bang gimashihra agh, MurungKulli yang logle tangha? 4Keminiya tol gimashihra ngha nghang a ro, ate a gusso.5Nlella Yahweh, minlimang lello, le a ri tenana lo ni tigyahlang ngha. 6Minlimang lella murungKulli uwor ɓa lelgiri ni ki lel beri ya.7Israila, tigyahlo ri Yahweh. Yahweh ya ɓa shin gi-enna, le a bini ya ashibang magula ni. 8Ini ih ka ashi Israila a ri agi mashihra le kwa.
1Yahweh ni ngushi murang ko njiang ko njiang pilpira agh. Ni tigyang ri agi gangshina lang ko gangshi murang ni aga ka gannang a pag ga.2A paghe ya ntangna jeyi le bang polla muri minlimang ninga muna ni ngih tuh agh, minlimang a rang ngha ninga muna ni a tuh agh. 3Israila tigyahlo ri Yahweh niɓeni ni ha ke kene.
1Yahweh, a temuri Dauda ɗengshi ni abinkonna lang. 2Ɗengshi ni pagha ni Dauda kaniyi ni Yahweh giri ya, pagha ni kaniyi ni giri bin Magula Mwoh le Yakubu.3Nah, "Ni ngi ingna a gungri le ɓa lyang ko nongna muri alla lang ngha, 4ni ngi pih njiang njitullo ko usuli ngongho njiang ngha 5sete mɓag bang ate Yahweh, tahra ate Magula Mwoh le Yakubu."6Shinna, shi ogna teɓi a Ifrathah; shi kumne a ɓabang le Jayar agh. 7Sa ka a tahra le Kulli; sa gungha kushi sa gushi. 8Logho Yahweh, kena bin usulo lo, a weh ni doroshi le masso lo!9Ih ɓi amalah lo a vulliyi ri yang ni bolmurung; ih ɓi ama njiteng lo ɓi magjollo binmurubang. 10A temuri guro lo Dauda, ka pil nzumo ri murung lo ni a ɗahri ya.11Yahweh kaniyine Dauda giri, Kaniyi giri ni tangna ariya nyha nghang ngha: "Nga tig mwoh a ntiri aminkah wo a muri ngungmurung murung lo. 12Ngha amuno bol ogrung lang ngha ni alagbang lang ni nga aliyi yang, amuna yang ngha, le amuna yang ka ɗigha muri ngungmurung murung lo ha ke kene."13Njiteng ngha Yahweh tolla Sihiyona, tolle yahli ih ɗig ngungmurung le. 14"Ba ni pag bin usulo lang ha ke kene. Nga ɗigha ba, ate ntolle yahlang.15Nga moshi yang ni agilih dudug. Nga ɗingshi aɓa enna leyang ni brodi. 16Nga vuliyi amalah le ni ashibang, ama njiteng le ya ka magjollo ɓororo ate binmurubang.17A be ya njeme ka pur nghang a temuri Dauda ni tig kashindah a temuri ma ɗahrina mwoh lang. 18Nga vuliyi aɓa shiɓi muri ni iriɓihyina, keminiya a muri ya jenghe ka poshibang."
1Shinna, ɓorreh ni yellang le poshi yahlung nghe ni yellang ngha amuna tehrung kpaɓa ɗigha binmona agh!2Ngha ninga murun maɓonna ni a soɓah a muri Haruna ɓanngha suhla nyongkuni ya, le suhla mel dagrah magula le ya. 3Ngha ninga tirma le Hermon mama ki soɓah muri nkonno Sihiyona agh. Ate a be ni tigni mosso - usulo ha ke kene.
1Zu, pih Yahweh kumɓoro, yong aɓapag tumo le Yahweh kwa, yong ni ngi pagtumo ni duh a liye Yahweh agh. 2Logshi buwo a pih Yahweh kumɓoro.3Le Yahweh ih pah yong kumɓoro logho a Zion, ɓeni gil ɓakuli ni ngunjah agh.
1Pih Yahweh ɓongso! Ɓongshi lulli Yahweh. Ɓongshi, yong ɓa pagtumo le Yahweh. 2Yong ni ntangha a liye Yahweh agh, a aɓalah leh le Kulli lesung.3Mpih Yahweh, ate ini ya ɓonna; ntuh ngyah ɓongso ri lulli, ate gi poshi yahlung ni a pag yi nina. 4Ate Yahweh tolla Yakubu ate kanangiri, Israila ninga gikunna mami.5Nyerina ni Yahweh gulla, ih MurunKulli lesung ngha a muri anshile akuli kwa. 6Ga kwa Yahweh tolla yahli ya, ih pag yi a kuli, a ngunjah, a ɓa muru ni a yeh alimma le salang magula.7Zuna ni nlagiri pura kukwo, ih tig tuhbang kpaɓni murukuli le ih pushi gung a bin tigha le.8Wolla nluo aminɓalla le Masar, mami ɓayong kpaɓni agiluwo. 9Tuttina giɗunna ni gi pah ngoɓong a ntiri yong, Masar, a muri Fir'auna ni aguro le kwa.10Kehna ni luwa muri anjeh dudug ni wol nluo amurung maguliya, 11Sihon murung le aɓa Amori ni Og murung Bashan ni anshile anjehmurung le Kan'ana.12Pahne sung njeh leyang giberre, giberre bin Israila aɓayong le. 13Lullo Yahweh, ɓi ɗigha ha ke kene, lullo ni a yerine ya Yahwe, ih ɗigh ha ke kene a ntiri anjah kwa. 14Ate Yahweh ngha ki lella aɓayong le, le yangha ni shin gi- enna a muri aguro le.15Agillang le aɓayong ngha a azurfa ni zinariya ni, tumo bih aɓayong. 16Agillang ngho ngha ni kun, keminiya ni a nahteng ngha; a yangha ni njiung, keminiya ni a shinbang ngha; 17a yangha ni akirrung, keminiya ni a ogbang ni ya, ke usulo ka pagha a kunyang ngha. 18Aɓeni gil yang ngha, n'ngha ninga yang, ini ɓeni pah njiteng ri yang ngha nina.19Aminkah Israila, nmoshi Yahweh; aminkah Haruna , nmoshi Yahweh. 20Aminkah Lawi, nmoshi Yahweh; nyongni aɓeni ki gushi Yahweh ya, nmoshi Yahweh. 21Mossoni ni Yahweh a Sihiyona, a yong aɓeni ɗigha Urushelima agh. Mpih Yahweh ɓongso.
1Mpag yi Yahweh makampa, ate ini ya ɓonna. (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 3Mpag makampa bin Kulli le akuli. (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 2Mpag makampa bin MurungKulli le amagula; (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.)4a bini ɓeni mwoh pagha agi pah ngoɓong magulina; (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 5a bin ɓeni nji ri yeriteng le ni gilli aɓakuli; (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.)6a bin ɓeni nongshina ngunjah a muri amuru agh; (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 7a bin ɓeni gil poshibang ngha. (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.)8a bin ɓeni pih kara ih pag tumo ni ɓakara agh, (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 9shienri ni amuna shienri pag tumo ni duh agh; (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.)10a bin ɓeni wolnluo minɓalla le Masar agh (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 11ni pushi Israila a ntiri yang (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 12ni bung ma masso ni logshi dumbung; (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.)13a bin ɓeni salang magula le Kagli ya (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 14le tigna Israila billa a ɓa ntiring le (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 15Keminiya ɓugna Fir'auna ni aɓa tahluwa le a Salang magula le Kagli; (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.)16a bin ɓeni billa ni aɓayong le a ntiring ɓalusung ngha (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 17a bin ɓeni wolnluo amurung maguliyina agh (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.)18a bin ɓeni wolnluo murung magula (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 19Sihon murung le aɓa Ammon agh (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 20ni Og murung le Bashan; (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.)21a bin ɓeni pahne yang njeh giberre ya, (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 22giberre bin Israila guro le (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 23a bin ɓeni ɗengshina ni sung le angnina sung a nongshi murung lesung; (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.)24a bin ɓeni ashi sung a bih aɓa shiɓi musung ngha, (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 25a bin ɓeni pah gilihna bin agi usulo kwa agh (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.) 26mpag makampa a bin Kulli le ɓakuli; (Ogrung njiteng le ɗigna ha ke kene.)
1A kun sallang Babilon ni ɗigha njahli le shi ɓua ngha shi ɗengshini ni Sihiyona agh. 2A be a muri angung kahn ni shi gyerra agwang ntah lesung nghang.3A be ya aɓa bolsung alla angyah a bin sung, le aɓeni ki jolsung ngha alla binmurubang bin sung, ki nah, "Ntuh yi sung ngyah le Sihiyona mwoh." 4Pallang ke sa tuh ngyah le Yahweh a njeh ma sa?5Ngha njangshi ni ɗengshi ni weh ya, Urushelima, ih ɓi beng malih ih jangshi tumobung lang. 6Ih ɓi lessang kpangha a kunnang ngha ni nye ɗengshi weh ya agh, ngha ni ntol urushelima uwor gi poshi yahlang magula ni kwa agh.7Ɗengshe Yahweh, ga Edom pagha a kareni Urushelima kpahni ya. A nah, "Nyanghi njahli, nyanghi njahli kena tinne."8Muna ma ngalang le Babila, aka girjah mo ni ih sashibang ngha- ih ɓi a moshi ɓeh, ɓeni kwa nwoh ga a pag yi sung ngha. 9Ih ɓi ɓeh kum mosso, ɓeni kwa tolla amakyena leyong le nyim yang ri tahli ya.
1Ate nga pag wo makampa ni yahlang kwa; nga tuhngyah ɓongso a dum akuli. 2Nga gungha njahli ki shin bin gusso ma gerenteng ni pih lullo makampa ate ogrung njiteng lo ni njitenna lo. Atigna tenana lo ni lullo ɓoro uwor ga kwa agh.3A kare ya ngorro, a agna nghang; a tignang ntengkurung ni tengshi minlimang. 4Amurung le ngunjah kwa ka pag wo makampa, Yahweh, ate aka ogha atenana ye a kuno.5A pagha agh, a tuhngyah muri agipagna le Yahweh, ate gulloni gusso le Yahweh. 6Ate Yahweh ngha a kuli, ngho kwa agh yangha ih konna te aɓa nongshimurung, keminiya aɓa gushi murung ngha kukwo ni mo.7Ko ginya a ntiring le agi gangshina le, aka tig usulo lang; aka kani boh a muri yehlulla le aɓa shiɓi murang, le boh malih ka assang. 8Yahweh ngha ni meng kenna a malle; Yahweh, ogrung njiterng ɗigna ha ke kene. Ka ɗag atumo le boh agh.
1Yahweh a fashinang, le ayeri nang. 2A yerina kunbang ni ngi digni njahli ni kunbang ni ngi logni ya; a yerina ɗengse lang logha kukwo.3A shinna njere lang ni nongho lang njeh; a yerina agipagna lang. 4Ate kedebang tenana ka pura a lessang ngha, a yerine kwa, Yahweh. 5Dumang ni nzumang kwa a kangni nang ni tig boh a murang. 6Jah yerigiri ni ya ni nlogle yeri ya; ngha bikuli dudug; le ni nlogle mbilbang ri ya.7Nji yebbang ni nga vulla ri bongho lo nghang? Nji yebbang ni nga logha kuli nga wor nghang? 8N'eɓɓeh aɓakuli le, a wo ngha be; ngil binnongho lang a nkilliya le, shinna, a wo ngha be.9Nlogni kpatrang ni durubang le ɗur salang magula a bang kukwo, 10a ma agh boh ka gingni meng, boh malih ka bollang.11Ngha nah, "Njiteng ngha ih pinna vulliyi nghang, le poshibang ni ka pil duh a binang," 12ko ngih pinna ni ɗig pinna a bino agh. Duh ka tuhbang ninga kara, ate duh ni kara agh giri mwoh ni a bino.13A gilla aga a rang ngha; a gil lang a yeh ngyang. 14Nga ɓongso ate gilla lang ngha gi ɓangha ni magtahɓi ni. Atumo lo agh agi magtahɓi ni. Minlimang yerina ga yarata.15Amuh lang ni songri ri yang bino agh ngha a gil lang ni murang ngha, ngha a kpaɓna gi gilla lang ngha a yeh alimma le njahli ya. 16A shin nang a yong; a nyonglina akara ni kwa a tig nghang ngha a giɓomteng kedebang makunda pag ri.17Ni yellang ni ɓoro le aɗengse lo binang, Kulli! Gogho le ni yellang! 18Mpagha nga banghi, gogho leyang uwara njisalang. Ngha nlog ga, myang nwa uwo ni weh.19Kulli, ngha aka wolnlue aɓayong mashihra agh; nɗag binang, a weh ɓa soɓ nkilla. 20A tolmuyang ro ni pag gi soriyi bang; aɓa shiɓi murung lo ki waɓ yiri.21Yahweh, ih ni shiɓi aɓeni shiɓo agh? ni jenna aɓeni tolmuyang a ro agh? 22Nshiɓina yang kwa; a pilla aɓa shiɓi murung lang.23Kulli, fah sang, le a yeri yahlang, mohmang le a yeri ɗengse lang. 24Shini ko njinjere mashihra ngha nghang a rang, le a billi meng a njinjere ni malla le nyha ngha agh.
1Bayonma nagna waɓa jiɓa yee, Kulli nya, A yagha a pag gima shira ni aghaleyang, bwa ya moh pag gimabonna la.2Yahweh shin iye ni baKulli a murah muna ni pere ka shina ngha ɓwa gha ghang ni dense ka shimbang te muri ya. 3A ping juyang kwah. A yagha kwa'a a dig ba igri bwah ya mwoh pag gima ɓwa'ga ya, ya mwohiwa.4Nah yeri tengha, a aɓenni ginyang wu'u wa aɓeni ki liya beyong nigha ma a sheni brodi ya, keminiya aɓeni ya ki gor Yahweh ya.5Aka jiɓi ni gri koshina ate Kulli gha ki ging na ɓah pahjiteng kwah. 6A agha awo tigha a ɓah eng, temamah Yahweh ni ɓah banghi yang luwa.7Oh, ate ashinɓang juna biya Israila i suna a sihiyona ngha Yahweh tenna a muni a tumo guro, le Yakubu ko og binmurubang a Israila yaliyang ka posso.
1Yahweh assang a ri ɓayyong mashihra; bollang pusso a ri a mohno. 2A kurra gimashihra a yahli yang; a tig luwa kyari kwa agh. 3Aleshi yang ki tig pinye ninga ɓammah; tunnang le gwaffun a ngoto kun yang. Selah4Yahweh bollang a ri bih ɓa gimashihra, assang ri ɓa mohno ɓeni gilla ka tuttang ih ɓi kpah ri tolkusung ngha. 5Aɓa gushimurung tigna gi tammah ate murang; a soɓna nguri; a tigna gi tammah a temurang. Selah6Nah yi Yahweh, " A woni Kulli lang; tig kiro ri gih le ajimma lang." 7Yahweh MurungKulli lang, a wo ngha ni gulo ka gan ashibang ngha; ntongho murung lang a kara luwa. 8Yahweh, ka pih ɓa gimashihra ga tolla yahli ya; ka ɗag kurkun mashihra leyang ih lih ya. Selah9Aɓeni kangnang ngha logna nghang; ih ɓi ga a kuri ngoto kunyang ngha ih vul yang. 10Ih ɓi kallang gishe ih kpah a muyang; soɓ yang a gishe, a tinna tuhli, ba ni a gan logshi muyang nghang ngha ɗeshili. 11Ke ih ɓi aɓayong ɓa kun ɗig ololo a ngunjah ni ya; ih ɓi gimashihra ih pir ɓayong mashihra ate wol nlue.12Nyerina ni Yahweh ka waɓnjuo ni ka ɓa binkonna, le ih pah njiteng a bin ɓa al angna. 13Njiteng ngha aɓayong ma gerenteng ka pag makampa ri lullo; aɓeni yahli yang kunwar agh ka ɗigha kundumo.
1Yahweh, myang ngi ɓua a bino; zu ni kahra a binang. Tig kiro ri gih yang ngha ngor bang bino agh. 2Ih ɓi jimma lang ɗig ninga gi ma susunang a dumo; ih ɓi beng ni nlogshi ya ih ɗig ninga ɗahra ma kapolla.3Lel kun nang, Yahweh; lel angoto kun nang. 4Ka ɗag yahlang ih ɓi tol gimashihra ko ishi murung a pag gimashihra ni aɓeni gipagna leyang ngha mashihra ni ya. Ke ih ɓi nlih gi sorbang leyang ngha5Ih ɓi ɓa gerenteng ih nyim mang; ih ɗig kumɓoro a binang. Ih ɓi gillang; ih ka ɗig ninga murung ni a soɓoh a murang ngha; ke ih ɓi murang ih shiɓi aghi ya. Keminiya jimma lang kareni kwa agh ngha a muri gipagna mashihra leyang. 6Aɓa waɓnjuo leyang ngha a tutti yang a bidongkuli le nkonno a kpah; a ogho ih atenana lang ngha a ɓonna ogho. 7Le aka nah, "Ninga mama ɓwa ki jugni njahli ni wanghih ya, ini nina amuh lesung meshiyini a kun nkiliya."8Njiteng ngha njiang ngha a muro, Yahweh, MurungKulli; a bino ni nvul nghang. ka ɗag minlimang lelle nyha nghang ngha. 9Lellang ri gi tamgiri ni tigha a temurang ngha, a ri gi tamma le aɓeni gipagna leyang ngha mashihra ni ya. 10Ih ɓi ɓa gimshihra ih kpah a nguri ngha le ih ɓi n'aɓɓa.
1Ni gih yang ni ngori bang bin Yahweh; ni gih yang ni njimni ate kumɓoro le Yahweh. 2Nwaɓna ɓua lang a dumi; nwaɓi agi gangshina lang.3Ngha bongho ni rang ngha ni tengkurung ngha agh, a yerina njinjere lang ngha. A songrina gi tamgiri a temurang a njinjere ni ngi ging nghang ngha. 4Nshinbang nji malih lang le nshina ɓwa nyha mwoh konna te murang ngha. Aɓɓa nyha nghang ngha ate murang; ɓwa nyha konna te usulo lang ngha. 5Ngorra bang bino, Yahweh; nah, "A woni bin vulo lang, ni tangha lang a njeh le aɓa usulo.6Teshi kiro ri ɓua lang, ate a suhli nang najhli; assang a ri aɓa tig nghang gani, ate a yangha ni masso uwor rang. 7Pushi minlimang a bin kuro nina agh ate nga pag makampa ri lullo. Aɓa gerenteng ka kpaɓa ka kangnang ate a pagna nghang gi maɓonna."
1Og jimma lang, Yahweh; pah kiro ri ɓua lang. A temuri njiteng lo ni gerenteng, ag nghang! 2Ka ingna a waɓnjuo ni guro lo agh, ate ɓwa mwoh nyha gerenteng a njioh agh.3Ɓa shiɓi murung alla minlimang; pah rang ha njahli; tig nang nɗigha a pinna ninga aɓeni woro wuh kunbang kikara agh. 4Ngirang wuhna a bongho; pah nang ngoɓong a yahlang.5Nɗengshina ni akara ni ɗur agh; mbilla yahlang a muri agipagna lo, shinna agi magula ni a woro pag ga. 6Nlogshina beng a bino; minlimang kang allo a ɓalusung. Selah7Ag nghang ni kahra, Yahweh, ate bongho lang ngha ki wuh. Ka songri kundumo a rang ngha, ko nga pil ninga ɓeni woro a tuhli ya. 8Le ih ɓi n'og ogrung njiteng lo ni beri, ate mpahna njiteng a ro. Ɗumang njinjere ni nga ging nghang ngha, ate nlogshina minlimang a bino.9Assang a bin aɓa shiɓi murang, Yahweh; ɓangha nzu a bino ate vulo. 10Alliyi nghang ih ɓi mpag ga yahlo tol agh, ate a woni Kulli lang. Ih ɓi Bongho maɓonna ɓi gingni meng a njeh le aɓa yahlung kunwar.11Yahweh, a temuri lullo, tig nghang ni usulo; a gerenteng lo agh pussang a yeh gigangshina. 12A ri ogrung njiteng lo agh, pushi aɓa shiɓi murang le a girjah aɓa shiɓi usulo lang kwa, ate mini guro lo.
1Mossoni ni Yahweh, nkonno lang, ɓeni alliyi beng ate luwa agh ni amuna beng ate pag luwa. 2A woni ogrung njiteng lang ni lah ma kangnina lang, gbingrah ma saɓna lang ni ɓeni mwoh assang ngha, ntongho lang ni ɓeni mwoh a bini ni nvul nghang ngha, ɓeni mwoh pah aɓayong a beng ngha.3Yahweh, ɓwa ni mang ke a yeri ko muna ɓayong ih ke a ɗengse a muri? 4Ɓwa ngha ninga usulo; akara le ngha ninga minlim ni ki ɗur agh.5Yahweh, a gaɓna ɓakuli le a suhla njeh; a dogha ankonno le a pushi nlelle. 6Tutti tuhbang le nyihɓa le a meshiyi aɓa shiɓi murang; tah amunih lo le a piriyi yang a nyere a gindilla.7Keni boh ni puro a kuli bikuli ya; assang a ntiri amuru dudug, a ri bih ɓayong ma sa. 8Akunyang ki waɓ yiri, le bih yang malih ya agi yiri ni.9Nga tuh wo ngya mapiyo, Kulli; mollo ni ni aguri lum agh, nga tuh wo ngyah ɓongso, 10ɓeni pah ashibang le binmurung ngh, ɓeni ashi Dauda guro lo a ri garabwoh mashihra agh. 11Assang ni pussang a bih aɓayong ma sa. Akunyang ki waɓ yiri, le bih yang malih agi ma yiri ni.12Ih ɓi amuna buna lesung ɓi ɗig ninga agissoro mama gulo ɗungshi ya le amuna ma ngalang lesung sherreh le gbinna agbingrah, a giliya ninga ma lah murung. 13Ih akangna tigha agiri lesung ɓi ɗungso ni jah giɗigna kwa, le ih ɓi anjuh lesung ih ɓilla aworotongno alum le aworotongno lum alum a ɓabang lesung.14Le andah ɗigɗiya lesung ka kumma akyenina dudug. Ɓwa mwoh nyha ka ɓun agarrung lesung ngha; ɓangha ɗag njeh nyha le kpah ɓua nyha a muri anjinjere lesung ngha. 15Mosso ni ni aɓayong ni kum jah amosso ni ya; binmurubang ni ni aɓayong aɓeni Kulli leyang ngha Yahweh ni ya.
1Nga gusso, Kulli lang, Murung; nga moshi lullo ha ke kene le malle nyha. 2Kareni kwa agh nga mosso; nga ɓongshi lullo ha ke kene le malle nyha. 3Yahweh ya gula le ɓongso le ka gulo; gulo le ya ma alla ni ya.4Njah mwoh ka ɓongshi agipagna lo ha kena ri mama kpah nghang ngha ni waɓ agipagna lo magulih na. 5Nga ɗengsa muri agimurung le gusso lo ni agiapgna ma magtahɓi.6Aka waɓte gulo le agipagna ma magtahɓi lo, le nga waɓtele gullo lo. 7Aka waɓtele agi mavonna lo, le aka magjollo binmurubang a muri agi gerenteng lo.8Yahweh ngha ni pahɓoro ni shin gi-enna, tenghibang a pag yehlulla ni gulo a ri agnjiung ma tenna. 9Yahweh ɓonna a bin ɓeni kwa agh; ɗum shin gi-enna le ngha muri atumo le kwa.10Atumo lo kwa ka pag wo makampa, Yahweh; ama njiteng lo ka mosso. 11A waɓtele gusso le ɗighamuribang lo, le aka waɓtele gullo lo. 12A waɓtele agipagna magula le Kulli a bin ɓayong ni agi gushina maɓonna le ɗighamuribang le.13Ɗighamuribang lo agh malla le nyha, le ɗumgullo le ɗigna a ntiri anjah kwa.14Yahweh ki taɓɓah aɓeni kwa ki kpah agh le ih logshi aɓeni kwa neng ngha. 15Anjiung kwa ki lella ro; a wo pahyang gilih leyang perari kunbang. 16A logshina boh ni ɗingshi gi tolla yahlung le ga kwa ni usulo agh.17Yahweh ngha ni gerenteng a yeh anjinjere le ni njiteng a yehn agipagna le kwa. 18Yahweh ngha gyaɓ ni aɓeni gorih ya, a bin aɓeni gorih a njiteng ngha. 19Ih pah gi yahlung-tolla le aɓeni ki gushi ya; ih og ɓua leyang le ashi yang.20Yahweh ki lel aɓeni ki agnji ya. Keminiya ih girjah aɓa gimashihra kwa. 21Kunnang ka waɓ ɓongso le Yahweh; ih ɓi aɓayong moshi lulli ma gerenteng ha ke kene malle nyha.
1Pih Yahweh ɓongso. Ɓongshi Yahweh, minlim mang. 2Mpahna ɓongso bin Yahweh ni usulo lang kwa; nga tuhngyah ɓongso bin Kulli lang a kunbang ɗigna lang kwa.3Ka tig yahlo ri amuna murung ko ɓayong ngha, ri aɓeni ashibang nyha nghang ngha. 4Ngha usulo le ɓwa tangha njeh ya, ih nyera a njahli; a kare ya ga tolla yahli ya malla.5Mosso ni ni ɓeni ngha ni Kulli le Yakubu ɓa angna le ya, ɓeni tig yahlung le ngha ri Yahweh Kulli le ya. 6Yahweh gilla ɓakuli ni ngunjah, salangmagula, ni aga kwa a yahli yang ngha; ih shin pah njiteng ha ke kene.7A pagna njiteng a temuri ɓeni a par agh ni pah gilihna bin ɓa ogyalo. Yahweh magne ɓeni a kur agh bung; 8Yahweh logshina njih ma njiungwaghina; Yahweh logshina aɓeni kpah njahli; Yahweh ki agnji aɓayong ma gerenteng.9Yahweh lella ɓayong ma sa a njeh egh; yangha ih angni aminbawori ni amahberre, yangha ih shiɓi ɓa gimashihra. 10Yahweh nongna murung ha ke kene, Kulli leyong, Sihiyona, a temuri anjah kwa. Mpih Yahweh ɓongso.
1Pih Yahweh ɓongso, ate ɓonna a tuhngyah ɓongso a bin Kulli lesung; gi poshi yahlung ni, le ɓongso ye ɓonna.2Yahweh ye ɓagna Urushelima; ih kpaɓna binmona aɓayong le Israila ni meshiye ya. 3Ih pih aɓa yahlung uɓna iritenna ni mahri pinye leyang.4Ih bangha amuna shienri; ih pah yang lullung a yangha kwa. 5Magula ni MurungKulli lesung ni gi maɓonna a gullo le; yerigiri le ya ni a logle a pyeri ya.6Yahweh ngha ki angni ɓeni a par agh; ih suhli ɓayong mashihra ha njahli. 7Tuhngyah bin Yahweh ni pag makampa; tuhngyah ɓongso bin Kulli lesung ni ngwangntah.8Vulliyina ɓakuli ni nlagiri ni tig murukuli a temuri ngunjah, ki tigha alusung ki gullo a muri ankonno. 9Ih pah gilihna bin agiluwo ni binmuna gangla ngha ɓua agh.10Ih nyha ih kum poshi yahlung a ri masso le piri ya; ih nyha Ih kum poshi yahlung tenne le akushi ɓwa agh. 11Yahweh ki poshi yahli ri ɓeni ki gushi ya, ɓeni tigyahli ri ogrung njiteng le ya.12Ɓongshi Yahweh, Urushelima; ɓongshi Kulli lo, Sihiyona. 13Ate ini tengshi angung gangrah le akunjere lo; moshina amuna yong a ntiri yong. 14Zuni ɓuhro a yeh anjang leyong; ɗingshina yong ni kikaya maɓonna.15Tutti na alagbang le a ngunjah; lagha le ɓangna liliɓih. 16Tigna mansuhri ninga njinguri; meshiyina tahɓi ninga tuhɓu.17Ih pah murunjitahli ninga gi ɓonni yo; yang logle tanghih tahɓi ni tutti ya? 18Tutti lagha le a nyangli yang; tigna gung ih ɓi ɓuah le muru ih ɓi ɓangha.19Waɓna tenana le bin Yakubu, agigilla le ni gi waɓna billa le bin Israila. 20Ni pag ga ni ɓayong ma sa agh, le a temuri gi waɓna billa le ya, ni a yeri yang ngha. Pih Yahweh ɓongso. ate ih ɓonna ih ɓi a tuhngyah ɓongso bin Kulli lesung;
1Pih Yahweh ɓongso. Ɓongshi Yahweh, a yong ni a ɓakuli ya, a yong ni a bikuli. 2Ɓongshi, a yong amalaika le kwa, mɓongshi, a yong aɓa luwa le kwa.3Mɓongshi, kara ni shienri; mɓongshi, a yong kwa amuna shienri ni ki poshibang ngha. 4Mɓongshi, ɓakuli bikuli ni a yong amuru ni a kuli ya.5Ih ɓi a ɓongshi lulli Yahweh, ate tigna, le a gilla yang. 6Ɗeshiliya tigna yang ha ke kene malle nyha; pahna gibilla mama ni ki ariyi ya agh.7Mɓongshi a ngunjah, a yong anyam ɓamuru magula ni amama kwa a ngih alimma le sallang magula agh, 8gishe ni muru njitahli, mansuhri ni anlagiri, agungmuru ki ɗungshi tenana le.9Mɓongshi, ankonno ni adingli kwa, anjingung ni aseda kwa, 10Anyam lusung ni agiluwo kwa, agi usulo ni ki sunghi ya ni aminya ni ni akpatrung ngha.11Mɓongshi Yahweh, a yong amurung le ngunjah ni aɓayong kwa, a yong amuna murung, ni a yong aɓa waɓnjuo ngunjah, 12kpaɓni basa adennah ni ansahra, aɓagula ni amuna.13Ih ɓi a yangha kwa a ɓongshi lulli Yahweh, ate lulli ni mwoh ni gusso le gusso le billa bang a ngunjah ni aɓakuli. 14Wara logshi njeme le aɓayong le a temuri ɓongso ni pura bin ama njiteng le ya, aɓayong le Israila, aɓayong ni gyaɓ ni mo agh. Mpih Yahweh ɓongso.
1Pih Yahweh ɓongso! Tuhngyah mapiyo a bin Yahweh; tuhngyah ɓongso le a kpaɓa le ama njiteng.2Ih ɓi Israila pag binmurubang ri ɓeni mwoh gil yang ngha; ih ɓi aɓayong le Sihiyona ih pag binmurubang a ri murung leyang. 3Ih ɓi a ɓongshi lulli ni tah ngwang; ih ɓi a ɓongshi ni kyaglah ni ngwangntah.4Ate Yahweh ngha ki poshi yahli a ri aɓayong le; ih gushi aɓa nongshi muyang njahli ni ashibang; 5Ih ɓi ama njiteng le ih pag binmurubang a gusso ni; ih ɓi a tuhngyah ate binmurubang a muri a alla leyang.6Ih ɓi ɓongso le Kulli ih ɗigha a kun ni garabwoh ma kunɓahri a bih yang 7ate nwah ngossomurung a muri aɓayong ni agipagna fungshibang a muri aɓayong.8A kur amurung leyang ni anguri gitulla le amagula leyang ni binkuro ma ndolong. 9Aka pag tuhnjuoh ni a woro a nyongli ya. Ga ka ɗig gusso a temuri ama njiteng le kwa. Pih Yahweh ɓongso.
1Yahweh, ɓeni ka tagha abin dahra loh, benni ka diya bin ma gerenteng. 2Aɓeni ki gya kwar, ki pagima mwah ki wanjiteng kunyali.3Njih wa kun shira'a, ni ɓiyi luli bwa'a ni sang ɓiba murikala'a.4Ni jeng bwa ni ji ya, keminiya i pah gullo a biyah ɓeni ki ɓang Yahweh ya i wan jiteng a gipangna ma shira, ni yenni ga waɓɓah. 5Ni ɓuri giri a muri tagma bollo ni agha ni agbollo i wan joh yiri a muri ɓah jiteng gha. Benni pag gireya ni ɓang gobong gha.
1Pih Yahweh ɓongso! Ɓongshi Kulli a binma gerenteng le; ɓongshi a gullo le aɓakuli. 2Ɓongshi a remuri agipagna magulina le; ɓongshi ate uwara agullo kwa.3Ɓonghi ni tong njeme; ɓongshi ni akyaglah ni ngwangntah. 4Ɓongshi ni kukyag ni ngwang; ɓongshi ni agi ngwang ma anguri ni ama ndundwara. 5Ɓongshi ni jollo le anyingyang; ɓongshi ni ngih jollo le anyingyang.6Ih ɓi ga kwa ni usulo agh ih ɓongshi Yahweh! Pih Yahweh ɓongso!
1Asang, Kulli ate in ponna tuɓu a bino. 2In nayi Yahweh a woni, Kullilang, gima ɓonna langha guɓun niya, ngha bino. 3Ngha a ɓayong ma gerengteng ni nguja gha a ɓah jiteng ni bomurung, yalang poshina riyang.4Giganshina leyang ki ɓuro, aɓeni ki soghate Kulli ma ɓi sa, Nigi dahri Kulli leyang ni killa ko luliyang ki pura kunnangha.5Yahweh a woni in tollo a yalang ki koro lang. A ballang meshina. 6A perina gang jang ni pak mamengha abin ma ɓonna, jiteng gi byere mabonna mamenni.7Ngha ɓonshi Yahweh, ni wabang jitengha, ko ni duh yalangha ki waɓang. 8Ngha tig Yahweh a karang a kubang in kwalah, ate nighi shisa a bimah li ya.9Nina agh kunyalang poshina, kereni kwa'a mung gi shin gakwa'ah gerenteng. 10Ate nawoh agha gi ingna a Kuliya nawa daghang abah pa jitenglo gi shing kphalowa.11A alinaghang digna gunja a dagna bin murubang loh, poshibang igha boro ma lee kekene.
1Teshi kiro jima ate ganjoh, Yahweh, og ɓwalang a agnang, teshi kiro ni jima ni ki pura kunangha nigi soriyowa. 2De pushimurung lang bi zuwa dumo, De pushimurunglang i zuwa dumo, De joh i shing ga ɓowa.3Teh a billa yalang teh a juna binand ni du'u, aka laghang na kun gimashira in binangha, kunang nigi pa gipana, mashira'a.4Ni gipagnah le ɓayong, ini ate tenana ni pura kunangha ate in bolla murang ei jiyereni ni ɓotiya'a. 5Gyanlangha a jijetlo; kusang ni shishiya.6Ngoro a og gordang, Kulli; teshi kiro rang a og tenana gi wabɓah. 7Dumang njiteng a njere ma ɓwah, a woni a asang a buwo ma lee, a ɓiya ban nujei sung.8Lellang ningha lel njioh ni a shingha, vullighang a milling loh. 9A nji a ɓayong ma shira Aɓeni ki teng muyang a binangha ɓeni ni actelangha ngha kannan intiring. 10Anya a shin giengle beyongha, kuyang watteng ni gushimurung.11A kangnang ntring, Ate tig njiyang rang a ɓughang nje. 12A yangha nigha yim ni ki funo ko bolgri ya ningha muna yim ni ki bagha ka vula piya gri ya.13Logho Yahweh, A terih kuyang, A soyang ko a dung Aɓeni ki allang a dung a shira ni gi bura loh. 14Asang a biyang ni buloh, Yahweh, a biya Aɓeni guhnja Aɓeni ni gikunna ngha gunjani ni muyang. Payang gani ni a tiya temuyangha, tigha a munayang i periyang, i gani layang i asa a kuma mikawun.15A binangha ngha shin kundumo ni njiteng ngha dima, ngha nlogho ni binmurubang a bino.
1Yang tolo Yahweh tenkurung lang.2Yahweh ni talilang bin tabalang, ɓeni zuni yang abin aba agh; ini Kulli lang, tali lang, nkun aba abini. Ini tongho lang, njeme abalang ni ba gbarang. 3Ngha gor Yahweh ɓeni pere ka abonshiya; le ngha abbi aba shibi murang.4Nguri nluo kuriyi nang, bangha le muru manangna gana kunang. 5Nguri nluo kuriyi nang, gitamna le nluo bollang.6A gani langha ngor Yahweh. Ngor Kulli lang ih angnang. Ogna goro lang a kangna banghi. Bua lang te a angnang bila bang bini bilabang a kiri.7Le ngungjah jigra koshiyo; tina ankunno deshiya jigra. Le koshiyo ate ye Kulli lulla. 8Nlelle uba a luli le leshi gishe pura akuni. Goti gishe ri nkalang.9Lushi baKulli le sula nje. Ni pina magula akushe. 10Diya muri cherub le logho, woro a kpetiri nguh.11pag pina dig gumri kangni ni nlagiri nyashi muru akuli. 12Muru njitali ni nkalangishi kpa ni nyiba le muru a dumi.13Yahweh shagha aKuli. Nghi ɓeni worbang ni gulo kwa agh loshi bang. 14Ta munile meshiyi aba shibi muri. Njikogiri muru duddu meshiyang.15Le nji muru puro le tina ngung nja nong gerenteng ni funo le Yahweh passateng ni kura tiye mami aba Yahuda ni ma septuagint malni a jum jolo agh muru njitali ni nkalang gishe a ri usulo ni pura alulo agh.16Sula aKulli zu bolang puso a muru malimna. 17Assan abi abashibinmurang ni woran ni tenkurung ngha, ni aɓeni ni agjang ngha agh ate a worang ni tengkurang duddu.18A zu nghang a kara ni miya a gani agh. Keminiya Yahweh ni agnang. 19Pusang agani manghang bung; assang ate bang boneh arang. Ate ɓeni ngha kpanana.20Yahweh nwanan ate gimabwagh lang yangha ih mosan ate ben ngha kpanana. 21Ate nbola njinjere le Yahweh ni deshi dak Kullilang gbikpak agh.22Ate agilla mabona le ngha dumang teya nbola gigilla le kwa nin kenshirang agh. 23Miya kpanana a dumi, nin deshi agh npayi gimashira agh. 24Nina agh Yahweh moshi nang ate gibonalang, ate ben ngha kpanana a shinale.25Beni ni njiteng ngha a dumi njitenglo ari ɓeni yarata agh aka dumi awo ngha yarata. 26Ari ɓeni garenteng. Keminiya ɓeni ni gimashira agh ngha waɓi njuo.27Ate a ashina aɓeni ni gani. Agh keminiya a gungshi aba gulomurun na ɓeni ki lushi jiyang gha. 28Ate a pana poshibang ari kashi ndah lang; Yahweh Kullilang poshina nghang bang a pina lang. 29Ate ni wai ninga bangni nga duri ga dumang ngha; Ni Kulli lang ga ta ga duri muri gibangna.30Ate Kulli ya njinjere le yarata! tele Yahweh agh ngha garenteng! ini pag tongho le aɓeni al vulo abini agh. 31Ate yang pag Kulli sete Yahweh? Yang pag tali stet Kulli le sung? 32Kulli ni tig maso rang ningha ngurigulla, ɓeni tig agh abayong ma buagh a njijere le agh.33Pag kusang liliki ningha ngaya ni tinghang a muri dingli. 34Aliyi beng pag lua ni dumbeng te non nta ma gifungna.35A panang tongho ma ashibanglo. Buwa mali angninang. Ni dum bona lo panghang ngulo. 36A panang bang ma dara a kusang ate ke kusang senriya.37Npira aba shibi murang le nbolyang, nin npil njang njumangha sete jamyang mala. 38Ndemri yang sete na gang logho agh; a somna a kusang. Ate a angninang ni gang logho agh; a somna a kusang. 39Ate a angninang ni maso pag lua. Aɓeni log nghang agh a tigna yang a bem.40A pah nan njum mel. Abashibi murang, ngangna kun aɓeni ni agnjang agh. 41A gorbang a agniyang keminiya bong nya ashiyang agh; A gor Yahweh keminiya ni aghi yang agh. 42Nwolyang lulushi ningha kikiri a guh. Nsoyang ko ningha puporo a agata njere.43A ashinang ri njuo ni ɓayong, A tingha murung a muri anjali; Aɓeni nin yeriya agh dig aguro lang. 44Agama oghang le a peng gulo, A tig abiri guwa dumang. 45Abiri zu ni koshiwo abin digna leyang.46Yahweh ngha ninjung; Abonshi tali lang. De Kulli ba asang a gushi. 47Ini pag Kulli ni ki agkunang agh. Ini gana a nje a beng.48A magnanghang bung ri aba shibi murang, ininina a loshinang amuri. Abeni loghang agh, a shinang abin abuna mafunna. 49Nina agh ngi pahwo makampa, Yahweh, a tiri aɓeni ni nje agh kwa; ngha tu ngiya bonshi lulo.50Kulli pah ne murung le gang kunbang yangha ih dumi ɓeni dariya ogrung ma gula abin Dauda ni aminkayi kene.
1Ɓakuli waɓna gusso le Kulli, le bikuli ɗumna tumo le abih! 2Kara a nzum kara tenana ki soɓri; duh a nzum duh ɗumna yerigiri. 3Gi waɓna ko atenana ma waɓna nyha; agih yang ngha ni a oghi ya.4Ngho te ya atenana leyang wara a ngunjah kwa, ni gi waɓna leyang kena a malla le ngunjah. Tigna tahra le ate kara a ntiri yang. 5Kara ngha ninga buramah ki puro a kangna ɗigna le, le ninga ɓayong ma masso ɓeni bang ɓor yi ngha ɓangni mere le ya. 6Kara logha gibang mwoh le ɗur ɓakuli kena ri mamona; guɓung nyha aɓɓa ri pihn le ya.7Gigilla le Yahweh ngha tangha yarata, ih pah iritenna le minlim; waɓkun le Yahweh ya ngha ih tangha, ih pagha aɓa nongshimurung yeriteng. 8Agibilla le Yahweh ya ngha yarata, ki tig yahlung pag binmurubang; lagbang le Yahweh ya ngha gerenteng, ki zuni poshibang a ri njiung.9Ɓang ngoɓong le Yahweh ya ngha gerenteng, ki ɗigha ha ke kene; Agigilla maɓonna le Yahweh ya a njiteng ni le angha kwa yarata! 10A yang ngha ni egnjiung dudug uwor zinariya; a ɓoro uwor nyih ni muru nyih ni ki suhriyo ri hagtille ya.11Eh, a nji bin yang ni a lagni guro lo; a oghi yang bang ngha ngosse magula ngha nghang. 12Yang logle yeri ba ɓor nghang ngha kwa? Lag nghang ri tengshihra ma songrina lang.13Bol guro ɗeshili ri pag gimashihra gushimurung; ke ih ɓi nongmurung a murang ngha. Le nga tangha yarata, le nga ɗigha tengshihra nyha a ri agimashihra dudug. 14Ih ɓi atenana le kunang ni ɗengse le yahlang ih kum agha a kundumo, Yahweh, nkonno lang ni ɓa assang.
1Ih ɓi Yahweh angni weh a yeh kara gana lo; ih ɓi lulli Kulli le Yakubu lello 2le tuttiwo angna ni pura bin ma gerenteng ate angna ni pura Sihiyona agh.3Ih ɓi ɗengshi niagipahna lo ni ag aɗahra pingsa lo. Selah 4Ih ɓi poh ga yahlo ki al agh ni ɗungshi aɗengse lo kwa.5Le sa pag binmurubang a ri dumposhina lo, ni a yeh lulli Kulli lesung, sa logshi kandagiri. Ih ɓi Yahweh poh ajimma lo kwa. 6Niɓeniya nyerina ih Yahweh ka ashi ma danglina le mwoh; ih ka oghi a ɓakuli le ma gerenteng ni masso ashibang le bung ma lih le.7Ɓayong ɓaɓa ki pah njiteng ri nyeh-gwoh piri le ɓaɓa ri apiri, keminiya shi pahna njiteng ni lulli Yahweh Kulli lesung. 8Aka zuni yang njahli le a kpah, keminiya sa logho ni tangha suwap!9Yahweh, ashi murung; angni sung ngha shi gor bang.
1Murung pagna binmurubang a yeh masso lo, Yahweh! Ni yellang ni pagni ngih binmurubang a ashibang lo ni pag ga! 2A pahne gi alla le yahli le ni a shiɓih ihla le ngoto kuni ya. Selah3Ate a zunanih yi amosso kumo; a tigneh a muri jenghe ma zinariya maɓonna. 4Ihli no ate usulo; a pahne ni; a pahne saɓa le akara le ha ke kene.5Gusso gula ate ganbang lo; a tigna a muri gimaɓonna ni ma murung. 6Ate a pahne mosso ni nyha ki mal a agh; a tigne bangɓoyi ni binmurubang le kundumo.7Ate murung pahna njiteng ni Yahweh; a nji bin ogrung njiteng le Murung Magula kwa ni ih shishi ya. 8Bwoh ka bol aɓa shiɓi muro kwa; bwoh malih ka bolla aɓeni shiɓo agh.9A kunbang ma yehlulla lo, aka pingshi yang ninga a ɓa nkalang gishe. Yahweh ka pingshi yang a yehlulla le, le gishe ye ka lih yang kwa. 10Aka juhri amuna yang a ngunjah ni aminkah yang a ntiri aɓayong ma shimshin.11Ate a tolla gimashihra a yahli yang a muro; a ɗengshina kurkun mama ni a kumni dumposhina a agh! 12Ate aka pil yang; ala non ntah lo a dum yang.13Ih ɓi a gusso, Yahweh, a yeh masso lo; sa tuhngyah ni ɓongshi gulo lo.
1Kulli lang, Kulli lang, kepalang ka abunghang ko, Kepalang ka tang kukuwo abin asang zag ni kun ɓwa agh lang? 2Kulli lang nbwa ni bakara, keminiya na pinghang agh, ni duh agh ninibol ngu agh.3Nin ngowo kwa agh awongha gerenteng; a dig ningha murung ni bonshi bang le aba Israila. 4Akasung tig yeyang ro; A tig yeyang ro le a ashiyang. 5A bwanawo a ashinayang, a tig yaliyang ro na te a kpa agh.6Keminiya mini ngoso mini ɓwa agh, gimanangna le ɓayong mashishingni ni gijenne le abwagh. 7Aɓeni kwa shinangha a dumang, a jolang, wuli nghang muyang. 8A na "Tigyali ri Yahweh de Yahweh abi ashi. De ih bi ashi ate bang ngha ki boyi ri"9Ate awani a pusa ayong, A tig ngha ih tig yalang ro ngha miya kun kira ngiyang agh. 10A pano meng le miya a yong a wani Kulli lang. Le miya sang nwa uwoh a yali ngiyang!11Kabi a dig kukuwo ni meng agh ate giganshin ngha giyab; Bwah nya mwoh ka agnibang. 12A sassashina ndah kangni nang. A sasshina ndah matenna ma bashan kangni nang. 13A loshi nghang kuyang gagshaka ningha yim ki imma ri ga bol agh.14Ngha a sobang ko ningha muru, a muh ngirang kwa nugtili na. Kunyalang ningha miyang; Ih nyangla a yalang. 15Iritena lang yumna ningha kanda nkori (Kinyeh)a(Ndoshi kinyeh); Lesang kpangna a kunang maKulli. A ɓugnang a kikiri le nluo.16Ate aminlara kangni nang, Aɓa pag gimashira lunrinang a kagna ɓabeng ni ɓakusang. 17Nlog le nbangha amuh ngirang kwa. A loshi njiyang ashinang gbanghu.18A gaba adagra lang a njiyang. A gorkung ari agi kura lang. 19Ka dig kukuwo agh, Yahweh; Kukushi kara a aghnang iri tenna lang!20Ashi usulolang ri garabuo, mala ngirang a kaglabi aminlara lusung. 21Asang a kun yim, asang a njeme ndah lusung.22Nga ham lullo a bin amuna ngyang; A tirin bin kpaɓa, ngha ɓongso. 23A yong ni aɓeni ki ɓang ngoɓong le Yahweh ya, ɓongshi! Nyong ngha kwa aminkah Yakubu, ngushi! Ntang ni ngoɓong le, a yong aminkah Israila kwa.24Ate ni keshi ko pura tele gana le aɓa gigangshina agh; Yahweh ni songri kundumi a bini ya; ngha ɓa gigangshina ɓua yi, ogne. 25Ɓongso lang ka pagh ate muro a ngih kpaɓa; nga ɗungshi kaniyi giri lang a dum aɓeni ki ɓanghi ya.26Aɓeni a pariyi ya ka lih le ka ɗimma; aɓeni ki al Yahweh ya ka ɓongshi. Ih ɓi yahlo ɗigha ha ke kene. 27Aɓayong ni ngunjah kwa agh ka ɗengse le ka nyera bin Yahweh; ɓaleh anjeh kwa ka gungha a dumo.28Ate ɗighamuribang le Yahweh ni; ini ih nongmurung a muri anjeh. 29Aɓa dumposhina ni kwa a ngunjah agh ka pag njibuno le ka gushi; aɓayong ni kwa ki suhlo a tuɓu agh ka gungha dumi, aɓayongni ni ki gan tig usulo leyang kanangiri yang ni usulo agh.30Njah ni ki zu agh ka paghi tumo; a waɓih njah mama ki pah nghang ngha tele MurungKulli. 31A zu le a waɓ tele ɗum njiteng le; a waɓi a bin aɓayongni ni sang a ɓil a agh ga woro pag ga
1Yahweh ni pag ɓa lellang, ni ngi shingri guɓung ngha. 2Tignang nongha njahli a bin maɓonna; ih billi meng a kahri muru ni nyha ki ɓang nghang ngha.3Nyenna nghang ni usulo lang; ih billi meng a njinjere mama yarata agh a temuri lulli.4Ko ke ngi ginya a pinna ɓa njonglong, ni ngi ɓang ngoɓong le pinye ya, ate awo ngha binang; gara lo ngha ki pashi yahlang.5Gilla nghang gilih a dum aɓa shiɓi murang; ɗahrina murang ni murun; minkoro lang ɗungshin ki ɓunkoh.6Njiteng ngha gimaɓonna ni ogrung njiteng le ka pir tyang a yeh akara usuo lang kwa; le nga ɗigha a leh Yahweh a gogho akara lang kwa!
12Ngunjah agh mami Yahweh ni, ni ɗungso le, ngunjeh, ni aɓeni kwa ɗigha a yeh ya. 2Ate ini tigtinne a muri asallang magula ni tighi muri aɓanghamuru.3Yang ka eɓɓeh a nkonno le Yahweh? Yang ka tangha a bin ma gerenteng le? 4Ɓeni abih ngha kpanana le yahli gerenteng ngha; Ɓeni ni logshi bih ri gima yiri ya agh, le ni kaniyi giri ate ih soriyi bang ngha agh.5Ih ka ag mosso le bin Yahweh ni gimaɓonna pura bin Kulli ma ashibang le. 6Jah njah le aɓeni ki alli ya, aɓeni ki al kundum Kulli le Yakubu agh. Selah7Nlogshi amuyong, yong akunjere; ih ɓi a logshi yang, akunjere ni malle nyha nghang agh, nina agh ate gusso le Murung ka zu a yeh! 8Yang ki pag Murung ma gushina? Yahweh, ma masso ni gulo kwa; Yahwe, magula a luwa kwa.9Nlogshi amuyong, yong akunjere; ih ɓi a logshi yang, akunjere ni malle nyha nghang agh, nina agh ate gusso le Murung ka zu a yeh! 10Yang ki pag Murung ma gushina? Yahweh, magula le ɓaluwa. ini pag Murung le gusso. Selah.
1Ah buhno, Yahweh ga lowshin usuloha! 2Kullilang, npahna njiteng buhno. Ka aghang nog yiluri binaha, Ka agh i ah ɓehni shibi nji yangha bin muhwban ah muhrangha. 3Bung yah ka tig yiehro ko ka ogyihri bihnaha; Ah ɓehni ki nahlulung tehkusiyah ah og yihri bihng!4Duhmang ntijerendo, Yahweh alliyi nghang nji jere loh. 5Gingni meng a nji jere moɓonna ni alliha ni ate a wohni Kulli ma ashinbang; Myang i dense arow kehreni kwah.6Gohrang ni dense, Yahweh gi pangnaloh ki kahkaraha a yangha ha; Ah yangha diyan kunbang ni kwah. 7Ka denshi ni ah muhri gimashira ma muhna laugha nyale gohran ni yiong ndense gihma buwaho, Yahweh.8Yahweh bogha kehreni kwah, nghani nahle alline sun njerenle a bah paggimashira. 9Ih, billiyah behni bolmuyah ha ah njiejreleh ni alliyang anjengleh.10Njengle Yahweh bohla muhri agjung nji pah njiteng ahri a baliyonni tig gi ohri nale ni kahnihi laghele. 11Ahteh gushi luhlo Yahweh laghang gimashira lang, guhla nyah fiton ha.12Yang pag ɓehni ni bang Yahweh ha? murung Kulli ka duhmi njerehni ka tolha. 13Usulole ka wohni mah buwah; Yehdung na ah mihkahyi ka toll gihbehre ni njehye.14Bihyonden ni Yahweh ha nghab ni ah ɓehni gushiha; ni dung gi othrinale binyan. 15Njughangha kahreni kwah bin Yahweh ih ashin kusang ri ndahbo. 16Pillah nji buhnan ni oh murang; myang ni murung ni gahna fitonha.17Gi ganshingle yiang gowna idahra, pushsan a gahnanlang, 18Bill gahnalan ninuh gahnehe sin gahnalan ni ehnanlan langhan gimashira lan. 19Sin abah sibih njuyan, ah gohnah, ah sibihnang ni sibah ma tengnah.20Leh lan a assauri yan, ka agha n'og ribihnaha, nvuhlarow. 21Le mahlalang ni bohran ih bi bohlan, ntingna kumohlan bihno.22Assan ah Israila, Kulli njiba gahnale yan puhhan kuwah.
1Waɓ ɓang njoh, Yahweh, nginha yartah, npahna njiteng ri Yahweh ngoubong nyah gi ocha. 2Sihniya, Yahweh, ni momang; peshi lina ɓah yiang ni denselang kunujian! 3Ohrunlo mamuwah ngha dum njiyan, nginna wuri njitenglo.4Ni kpa kungnia ɓahton mah nannaha nyahle a ɓah kpamuhribangha. 5Nsiɓihna a ɓah pag gimashira, niyeh digna ɓahyon maciraha.6Nghagben dig muhni ɓahyon macira ha, myangi ka bin gunribang Kullilo, Yahweh. 7Ke gatuh ngiya ni mehlan bi Kuli njiya ma ɓongsohni ma pang ngoubong. 8Yahweh, nagha na njun liyoh ba a dighahan ba a bah bongsho digha ha.9Ka gahang kowha ari aɓah pag gimashira ha, nyale nkillalan bin aɓah sohn nkilla low. 10Ah bung ma ini aɓah pag gimashira, ni ɓung, mahli ma ini dun ci ni gun kun.11Keminiya mamenha, ngah gyah tihrin bolmurun, sin gi ehnalan ah assan. 12Ah kussangha tansha ni sisiha, atihrin ɓuhno ɓahyon bongshi Yahweh.
1Yahweh ni poshibanglan ni ɓah assan, Yang gah ɓangle? Yahweh ni bin vul usulolan yang ga bangha?2Ngha a ɓah pag gimashira longni rangha ate a ceh yamanglanha,a ɓah siɓih njiya ka enkushiya,ka kpah. 3Digha kpaɓɓahle a ɓah kuhyion kanninan, kunyian ni ki ɓang ngoubong ha, Digha luwah lowaran, ngah dig-dig nalang ohlolo.4Gihri mwoh ini ihlini Yahweh, ini yehgi sinban tiɓih, ini i digha a liyeh Yahweh kena kunbang usulolang. Nsin ɓohrole Yahweh ni al densele a bin bang Kulli.5Juwah kahra gansirun ngah vuhlah a kahle; bin vulohle gunrile itigha bi Kulile nkohno. 6Le muhran ka lowa Kuli muhri aɓah siɓih njiyan kan nimeng kuwa, Le gah pah gi pinshina mah binmurunbangle a gunri ngha tuh ngiya bin Yahweh!7Oghang, Yahweh mehlang ngha ɓuwahoha! Assan, ni aghan! 8Kuniyian wannan teng a muhrow, "Alduhni! "N'allah duhmo, Yahweh!9Ka songri kundumo rawgha, ka yehshi yahlulalo arih denlaloha! Ah wohni ɓah annan; ka ɓungha kowha nyahle ah siɓangha, Kulli ma assibanglan! 10Digha ngha tehran ni gyan siɓangha, Yahweh ka isan yieh.11Ah lihang njeloh, Yahweh! aghan duhna ri njere ate aɓah siɓih njiyan. 12Ka pahyan njere aɓah siɓih njiyangha, Ah ɓah sin njun pag jihri a lohang ni ganshin.13Mang ki pag gihri ni meng nghan ni pah njiteng ga sin gima ɓuwahle Yahweh ah njeni digha ha? 14Lel Yahweh; tangi gan, leh kunyio tehno! Lel Yahweh.
1Aɓuhno, Yahweh, nɓuwayiyo; Tahlilan, ka dagha ba, ngha na pihli rangha; Ngah kuwon aɓehni juhla nje a tuhliha. 2Ogɓuwah jimalang ngha goroh ah an ni nangha, ngha loshihni ben Kuli wohra nji bin mah ɓuwahlo.3Ka suhang a ɓuwa tihrin apag gimashira ha, Abehni densele yangha gimashira, ni abehni nateng ohlolon aɓah muhri kahla, densele yangha gimashira ni ah kunyaliyan. 4Dah yan gah pagha dungha ni waha yangah gimashira le yan duhha a biyang ni tig yan a wah ngode. 5Ate na yehri gi pahnale Yahweh ya nyahle tumoh bung, i ɓuhniyan njeh niyeh losihyan biyeha.6Mossoh le Yahweh ate ogna ɓawaha jimalang! 7Yahweh ni apag ri tehnalan ni tohomglan yiang, pahna, njiteng ahri, yeh anninang kunjian pahna bin muhrunbang nyanh titong ha, yehga bongshi ni tuhngiya. 8Yahweh ni pag tehnele a ɓuwahle, ini pag bin assibangle aɓehni ɓangha a ɓihsiyan mwoha.9Assih a ɓwahlo ni mossi gih ɓehre loh. Dig ɓah leyang ni tolliyan wohri kunbangni makha.
1Mpih Yahweh, a yong amuna Kulli, mpih Yahweh gusso ni masso! 2Mpih Yahweh gusso ni perre ke lulli kum ma. Ngungha dum Yahweh a ɓoro le gerenteng le!3Gih Yahweh ya a ogne a muri amuru; Kulli le gusso sahgna, Yahweh sahgna a muri amuru dudug. 4Gih Yahweh ngha ni gulo; gih Yahweh ya ma murung ni. 5Gih Yahweh yang ngha ih ɓun ceda; Yahweh ɓunna ceda ma Lebanon lushilushi.6Tigna Lebanon tah ninga muna ndah ni Siriyon ninga muna demndah. 7Gih Yahweh ngha ki pushi leshi gishe. 8Gih Yahweh ki jigrih ɓalusung; Yahweh jigrihna ɓalusung le Kadesh.9Gih Yahweh tigna ngung oak pigra ni gang ɓa ngung kpanana. Ɓeni kwa bin gushi ya nah, "Gusso!" 10Yahweh ɗig ninga murung a muri wammamuru; Yahweh ɗigna ninga murung ha ke kene.11Yahweh pahna masso bin aɓwale; Yahweh mashi aɓwale ni ololo.
1Ngha guhso, Yahweh, ate a loshina Kuli na dag a ɓah siɓi njun pag bin muhrunbang a muhrangha. 2Yahweh Kullilang, nbawah gohrow a annang, a wohni ɓilisililan. 3Yahweh, ahjuna ni usulolang bin aɓehni wuha, ah tigna tirin aɓehni aɓɓah ani aɓehni ki wohra tuhliya.4Ntuh ngiya ɓongsi Yahweh, nyongni aɓah pah njitengle; Npah guhlo ngha ndenshini gehretengle. 5Yahlulale ngha ni aɓehni; keminiyah agjungle ma kunban dignani. Buwah njuhwa ni duh, keminiya bin muhrubang juhni ɓehri.6Nounhole kuniyiangni nah, "Ni gih cohsiha. 7Yahweh, ari agjunglo ini a tinnan dig ngouno ma duhrina; Keminiya ngha a songri kundumo, nganshina ran. 8Nɓuwahna ngourow, Yahweh, ni kun agjun bin murung Kulliyang!9Mang ɓuhriyan guhnuha a nkilla ngha Nnouha nje a nKulliya? Kihkiri an ka bongsole? I wahni gahwoh njiteng niyelodeh? 10Oghan, Yahweh, ni ohmuhran! Yahweh, dig ɓah annang.11Ah pillah gounorlan wohra tahro giwang, Ah pushinang dagra yion pina yehra dagra ma yion poshina. 12Ngha ni ɓehniya ɓongsolan ka tuho ngiya bongsoh ni gi polha; Yahweh Kullilan, gi pahwo makanpah wohra kunbangni gi makha.
1Yahweh, aro, ihni vul nghang ke aɗaghi apeng yiriɓina. Asang adig garenteng loh. 2Og nghang; asang ni karra ɗig nkono ma vulo lang, ba miyang ni maso ma asang agh.3Ate awoni awo pag nkono bing vulo lang; ini paghi ke ate lulo, bil le adumang njinjere. 4Pusang a nguri ni asobo a songro arang agh, ate awoni apag bing vulo lang.5Ihni tig minlimang a aɓwo; aka pusang, Yahweh; Kulli ni atig yong muri agh. 6Ihg njen a aɓeni pih gihlang ma nangna gulo agh, keminiya ihg tig na yallang amuri Yahweh. 7Dumang ka poso le nga pag binmurbang a ogrung ma njiteng, ate ashina kuno lang; a yerri na gah ki gangshina yalang agh.8Na abolang aka pah a bih abanjo lang agh. A teshi na kusang aba dar agh. 9Shing gih ena lang, Yahweh, ate gah ki ganghi yalang agh; yiri anjang mala abih ɓwa ena yalang ni ngirang.10Ate diya nja lang agh yiri mala ni ɓwaa ni bongho lang ma lih agh. Maso lang ni keng aga ate gih ma keshe lang le amuh ngira ngha ki ɓiya. 11Ate muri abeng manjo, ihg pila gih jene; pagha lang pih abeng ba muri kalla gih yiri ɓina, ngha aɓeni yerang agh payang ngobong. Abeni shinang agata njere agh bangha arang.12A zangshina ni meng ninga ɓeni wu agh ɓeni bung nya wa jengsa teh muri agh. Miyang ninga nkeri ni wam agh. 13Ate ihg og na yaliteng le aɓeni duduk agh, tenana ma pah ngobong ni ju ajibang kwa ngha akuri ni agiri amurang agh. Akurina aka wol nluwang.14Keminiya ihg tigna yalang amuro, Yahweh, igh na, "Awoni awo pag Kulli lang? 15Gogho diya lang ngha abwo. Asang apusang a abih abeng ba wanjo ni aɓeni puro diya tyang ki pirang agh. 16Pag kundumo ih poshibang ari dengla lo, asang aye ogrung ma njiteng lo.17Ke adaghi ih apeng yiriɓina agh, Yahweh, ate ngorabang aro! Deh ihba pih bayong mashira yiriɓina! Deh ihba dig jye anjimaje. 18Deh kung ma pag yiri ni pura tongha ki nateng ni loshi murung ni zengbang agh ihbi bolgung.19Shing gogho gihmabona ni tighi aɓayong ni po gulo agh, mama a paghi aɓayong manshini kwa agh! 20Aye minlim ma bawoni ngha agh, ini a songriyang agh ari gah aɓwa kuriyi agh. A songriyang aminlim ari yombang le lesung.21Amoshina Yahweh, ate duna nghang orgrung manjiteng ngha niyang lah magula ni akangni ni luwa agh. 22Ke ngha teh a ngobong la nna na, "Njo nya ki shinang agh", ngha teh agambarg a o ɓwaa igng ate a angnang.23Ntol Yahweh ni yalung moh, nyongha kwa abayahing manjiteng. Yahweh ngha ki ashi ɓeni yali moh agh, keminiya ngha ih nwa ɓenni loshi muri tya Kulli agh. 24Tang dwal le ih yalo ih pag mabuna, nyong ni aɓeni kwa tig yaliyong aye Yahweh ate angnibang agh.
1Amoshina ɓwa ni apilnjum ari gah ni pag yarata agh agh, ɓeni a vul gimashira le agh. 2Amoshina ɓeni Yahweh ni ye bang gah pagha ni ɓoti agh agh le soriyibang nya a minlim agh agh.3Bang ni kwa ndig ni jyeyi agh, a muh ngirang agh ki ɓiya ngha miyang ngi ihma ni ɓeri ki ka kapola. 4Ate du ni ɓakora bwo ngha dungro amurang. Masolang ki asa ninga yunmo le bahbogho.5Le njung ag gimashira ni pag agh a binoj ni teh nyeng songri agah npagha ni ɓoti agh agh a bino agh. Ihgna, "Nga pushi a gihjene mama ihg pag agh abing Yahweh," Le aka pilnjumo ari konbang le gihmashira lang. 6Ate gah le a ɓeni kwa ki soghatyo ni yalliyang moh agh ka jimo a bang ni kwa giri gongshi ni yang duduk agh. Bang ni kwa muru ghe ni ki bilbang byang agh.7Awoni a pag bing vulo lang; aka lehmurang agah ki gangshibang agh. Aka kangnang ni angya ma lih luwa. 8Nga wabo le nga aliyi gho njinyere ni aka bolo aworo agh. Nga bilo ni tenana ni njang amuro.9Ke ihba dig ninga piri ko mburje, mama nya ni yeriteng agh, ni nguri ni a isa kuni agh ihni a pilini gya le yang ihba wara ba atolo ihba wo agh agh. 10Bayong mashira agh yagha ni bwa ena duduk, keminiya agrung magerenteng le Yahweh ka kangni ɓeni tig yalli abini agh.11Deh yalo ih poso ari Yahweh, le apag bihmurbang, awe ɓeni yalo moh agh; ihg magjolo ni bihmurbang, yang ni aɓeni kwa ni yalung maɓona agh.
1Deh yalo ih poso a yeh Yahweh, awe ɓeni yalo kwar agh, gah ɓoro ke a paghi ɓeni pag gile kwar agh ɓongso ni. 2Paghi Yahweh makampa ni ngwang tah; tu ghi ngya ɓongso ni ngwantah mama ni njuri lum agh. 3Tu ghi ngya mapiyo; woli ni yereghe le a magjolo ni posoyong.4Ate tenana le Yahweh ngha kwar; le kwa ngha nijiteng. 5Yalli tola pag gerenteng ni njiteng. Njunjah ni dungso ni ogrung ma njiteng le Yahweh. 6Ni tenana le Yahweh ni baKulli pag ni, le amunasheri kwa agh olso ma kunni ni pagni yang.7Dan amuri ni a abangamuru magulina na agh ting ninga Kulligiri; pona abanghamuru magulina tigha abah. 8Leh ngunja kwa ihba bon-ngobong le Yahweh; leh aɓayong ni mal njunjah agh kwa agh ihba tangha ni ngobong le. 9Ate nateng, le apag gireh; pa tigha, le gireh tangha ba atighi kpakung le anje magulina, ariyi agah aɓayong tigha ka pag agh.10Agah Yahweh tigha pag agh atengna mala nya; agah tigha ka pagha ayalli agh amuri aminka ki ka aminka. 11Amoshina nje magula ni kwa 12Yahweh ni ki pag Kulli le agh, aɓayong ni tariya tigha aɓeni ki pag gih bere le agh.13Yahweh ki shimbang pura Kulli; yongho ih shing ɓayong kwa. 14Longha ba dig ngha agh, shimbang nje amuri aɓeni kwa dya ngunja agh. 15Ihni ɓeni monli yalli yang kwa agh yongho ih shing gah apag agh.16Murung nya gogho le abataluwa le ni ashi agh, tene maso le bataluwa ni ashi agh. 17Piri agh tig lih luwa mayiri ni; ni tene maso le kwa; ni ih ashibang agh.18Shina, nji Yahweh ngha muri aɓeni bang ngobongle agh, amuri ogrung manjiteng le agh. 19Ate ihbi pushiyang a nlo le ihbi tig yang ni njung ngha yalo kpa agh.20Shi lehbang teh Yahweh; ihni ih pag ba aggnisung ni tongho le sung. 21Yalli sung ngha ki poso a ini; ate shi tigna yalli sung aye luli ni gerenteng agha.22Deh ih ogrung manjiteng lo, Yahweh, ihbi dig ni ɓung ngha shi tig ni yalli sung amuro agh.
1Bang ni kwa agh ɓongshi Yahweh, ɓongshi ka diya kunang bang ni kwa agh.2Nga ɓongshi Yahweh! Ɗeh aɓeni apariyi agh ogho le yalli yang poso. 3Bongshi Yahweh ni meng, deh shi kpaba shi loshi lulli biKulli.4Ihg al Yahweh le aghang, le peng lihluwa amuri agobong lang. 5Aɓeni tol njiyang tya ri agh ayangha aposhibang, le yiri ɓina nya a akundungyang agh. 6Beni aparpara ni agh ɓwa le Yahweh oghi le ashi a aga ki gongshi agh.789Ɗenglah le Yahweh bola lah kangni aɓeni ki baghi agh le ih ashi yang.10Kara baɓa le amuna yim nya ni ihlihna gha le yalo wolyang, Keminiya aɓeni al Yahweh gha gimaɓona ni gang kunyang agh. 11Ihg ju, amunang, ihg oghang. Nga aliyi yong ɓan ngobong le Yahweh.12Bwa mayeni ki og boro dya ngunja le tig ye teh ih pag akara duɗuk agh, ate ih shing gih maɓona? 13Le ke lehso kwab gihmashira agh le ke ngotokuno ih wab yiri agh. 14Pila dag gihmashira le pag gimaɓona. Al ololo le soghatye.15Anji Yahweh ngha muri abunjiteng le akiri pila ajiba ɓwa leyang panghang agh. 16Kundung Yahweh pila dag abeni ki pag gihmahshira agh, ihbi kashi dengsa ate muyang agunja. 17Abanjiteng ɓwa le Yahweh ogho le ashiyang abih agah ki gangshiyang agh.18Yahweh ngha gyab ni aɓeni ni kum gah a al agh agh, le ih ashi aɓeni gangsa gog ne minlim yang agha. 19Agah ki ganshi aɓeni yaliyang moh agh gog na, keminiya Yahweh ka pushi yang ayeh yang kwa. 20Ihni ih bol amuh ngiriyang, moh leyang ni ki ɓung ngha.21Gihmashira ka wol nlo aɓayong mashira. Ashibi tenana le aɓeni bol tenena le abanjiteng yalli yang agh. 22Yahweh ngha ki ashi adenglah le. Bung nya bangha ju vula bini ke ashibi agh.
1Yahweh, pag tumo ari aɓeni ki pagtumo arang agh, wohrung ni aɓeni ki wohrung arang agh. 2Fa tongho makena lo ni tongho magula lo, log ni kuso le ah angnang. 3Pag tumo ni kwoh ni kohgiri ma luwa lo ari aɓeni ki prang agh, nayi yalang, "Mini ngi pag ba aso".4Deh aɓeni tolo kig gir jamang agh ihbi kum yiriɓina ni ashi gullo. Deh aɓeni gilina njere kumang bang agh ihba pir yang a yenni le a payang yiribina. 5Ɗeh ihba ɗig ninga nfungli giri adum guh; ngha denglah le Yahweh piriyang aworo agh. 6Ɗeh ihbi njinjere le yang ihbi ɗig ni pina ni shengre, ngha denglah le Yahweh piriyand aworo agh.7A song nguri ate murang tehkushi nya; a tung tuli ate gir jamang te kushi nya. 8Deh ih gir nja ihbi pura dunyang ke ayer teɓi. Ɗeh nguri ni a sob agh ihbi bol yang. Ɗeh ihbi a kpa ayeh, kena gir janyang.9Keminiya yallang ka poso a Yahweh le nga pag bingmurbang a ashibang le. 10A muh ni ngirang kwa agh ka na, "Yahweh, yang ninga weh, yang ki ashi aɓeni a par agh a bih aɓeni; logho ka ihbih yang giri agh?".11Aɓeni ki wa gah ashin agh ma yiri longna ki kushi yang; a tighang njo ma yeri. 12A nwa nang ni gimashira ate gihmaɓona. Myang ngi ɓwa ena.13Meng teh agh, a tol kono le, teshiligiri giri ininisa; ngono ate muyang, le jim Kulli lang nyera yallang. 14Ba kwa nwonghang agh miyang a ɓwa ena ninga ate munaterang; ngun ghena nje a ɓwa nlo ninga ate ngyang.15Keminiya ihg eng kusang le, apag binmurbang le kpaba bah moh agh; a kpaba bah moh agh arang, le apag na gah ni ihg tolo aka pag agh agh. 16A saninghang tengha nje nya. Ayangha kwa a olang na peng gulo agh; a sheg miliyang arang a yalula le yang.17Kulli, ihni aworo shin yang mala nya le? Ashi yallang ahbi luwa ma girjabang le yang, dya lang agunja ni moh agh abih ayim ghe. 18Le nga pagho makampa aɓah ɓayong kpabang ɗuduk agh; ihg nga ɓongso antiri aɓayong.19Ke ihba dagha aɓeeng bahjo ih yalli yang ih poso a murang agh, ke aɗag yang ihba pag agihmashira ni a kuriyi agh. 20Ate a nya a wateng ma ɗig ololo agh, keminiya ayangha gillyi tenana, ma sohriyibong amuri aɓeni ɗig ololo a njeh le sung agh.21A loshi akunya gerere amurang; a na,"Aha, Aha, anji sung shina greh" 22Yahweh, a shina greh, ka abolguh agh; Kulli, ke a ɗig kukuloni meng agh. 23Loshi muro ni muro le a logha njitulo atangha murang; Kulli lang ni telang, tangha ate muri tenana lang.24Tangha murang, Yahweh Kulli lang, ate muri njiteng lo; Ke aɗag yang yalli yang poso ate murang agh. 25Ke aɗag yang ana ayalli yang, "Aha, shi kuna gah shi al agh" Ke aɗag yang ihba na," Shi shengne shi mala" 26Deh ihba tig yang a yiri ɓina le ɗeh ihba pushi tye aɓeni loshi muyang ate murang agh ihba og yiriɓina ni ashi gullo.27Deh aɓeni tola yalliyang ihbi telang ihbi ɓor agh ih yalli yang poso ni bihmurbang; ɗeh ihba woro na tebi-tebi, "Ihba ɓongshi Yahweh, ɓeni kunɓoro le denglah le ɓoyi agh! 28Le nga wa tele pag kwar lo ni ɓongso logha ɓeri kika kapola.
1Bayon mashira nateng muri gihmashira le pura a lima bayalli, bang ngobong le Kulli nya a onji agh. 2Ate giliyi muri tenana, ih dengse ih na aja yeri gihmashira le agh le ashibi agh.3Atenana ni akuni agh mashira ni yiri ni; ni ih al njinyere yeriteng ni pag gihmaɓona agh. 4Nnon kwa a kala le, ih dengse pagha ni ih pag ni gimashira agh; ih nya ih shibi gihmashira agh.5Ogrung ma njiteng lo, Yahweh, bilabang a Kulli; njiteng lo bilabang a nlahgiri. 6Njiteng lo ngha ningha ankono le Kulli; awan njo lo ngha ninga limma magula. Yahweh, awoni ashi ɓayong manshini ni agihloh kwa.7Ogrung lo ma njiteng ɓobang duduk, Kulli. ɓayong manshini vuloamilim kihkaɓo. 8A lih gihi ayeh agihlina ni dama alyo agh; a dog yang anuhgiri pura abanghamuru nina bingmurbang lo. 9Abino ni tumuru dya -ngunja panghang, aposhibang lo ihni shi shini.10Meshi ogrung ma njiteng lo abing aɓeni yero agh, tangha muribang lo abing aɓeni yalliyang kwar agh. Ke a dag kushi ɓeni ki loshi muri agh ihbi ju gyap ni meng agh. 11Ke a dag bih ɓayong mashira tutang wori agh. 12Anji bogho ini aɓeni pag ni mashira kpa nghang; a tuti na yang nyali le na wawi log ni kushiyang bngha.
1Keh ihba aganshimuro ate muri abapag gihmashira agh; ke apap kaja le aba pag gihmashira agh. 2Ate ni ih o agh aka yumo ninga lusung le aka aka ham ma ninga lusung ma nlangsa muru.3Tig yallo ari Yahweh le pag gihmaɓona; al bang aɗingghang le a lelala gihlwo ni njiteng. 4Le ih Yahweh ih pag gihbona lo, le ihka pwo agah kwa yallo tol agh.5Pih Yahweh anjinjere lo, tig yallo ari, le ihka pag tumo ate muro. 6Ihka dum njiteng lo ninga poshibang le bahkara ni pag kwar lo ninga kara amurung.7Tang jyei aɗum Yahweh le alelari ololo. Ke apag yalula ngha ɓwa pag tumo le ni ih pag agh yarata agh, le wale ih guriyi gihmashira ayalli.8Ke apag yalula a gangshi muro agh. Ke ih gangso agh. Gah agh ih juni gangshibang ten. 9Aka kashi aba pag gihmashira aɓugko, keminiya aɓeni ki lel Yahweh agh aka tol ɓere nje ghe. 10Nih ih o agh bapag gihmashira ka ɓoro; aka shimbang aba tanghang agh, keminiya wara.11Keminiya aɓeni suli muyang nje agh aka tol ɓere nje ghe le kumo le yang ni duduk agh ka boyiyang. 12Beni ni yallung mashira agh kuriyi, agiri ayalli amuri ɓeni yalli gerenteng agh le sheg mili ayalula ari. 13Kulli oli, ate shina kara le ngha ki ju.14Beni ni yallung mashira agh pushi agarabwo le le non anta le ika ɓug ɓeni aparanje agh ni ɓeni ki al agh, ate ihbi wol nlo aɓeni dya gerenteng agh. 15Agarabwo le yang ka kagaminduh yaliyang, le antah leyang ka ɓuniyo.16Fitong le ɓeni yalli gerenteng agh wara duduk le aɓayong ni duduk ni yallung mashira agh. 17Ate agihɓura le aɓeni ni yallung mashira agh aka ɓuniyi, keminiya, Yahweh ngha ki agni aɓeni yalliyang gereteng agh.18Yahweh ngha ki lel muri aɓeni na atighi yang njo agh agh, le gih kunna le yang ka dya mala nya. Nih a og yereɓena agh ngha bang mashira kapa agh. 19Ngha yalo kpa agh, aka kum gihlina ni ka periyang agh.20Keminiya a girnja abapag gihmashira. Aɓayong ma njo le Yahweh ka dig ninga gah atolo ni gulo abing lele le agihlwo agh; aka lih yang le aɓoro a nleleh. 21Ba pag gihmashira ag tangma le nya ih nwa agh, keminiya ɓah pag gerenteng agh yangha ni angnibang ni pah.22Aɓeni Kulli moshi agh aka tol bere nje ghe. Aɓeni nahli agh aka kashiyang aɓugko. 23Yahweh ni ki pag toliyi kushi ɓwa ki tangha, ɓeni pagha le ɗig gih ɓongso a shina le Yahweh agh. 24Ke eng kushi ma, ni ih kpa nje agh, ate Yahweh ngha ki ɓoli ni ɓih.25Myang kana ni muna le niɓeyini agh nyanina; ni myeɗi nshin ba aɓug ɓeni yalli gerenteng ko nghang agna ko amuni kih jinghi ɓang ate brodi agh. 26Bang ni kwa agh yangha ih ɓoboro ni pah tangma, amuni agh moshibang ni. 27Pil njumo ari gihmashira le a pag gah ɓo agh; le gubung nya ka kumo agh mala nya.28Ate Yahweh pag njiteng ayalli le ni teh ih ɗag aɓeni ki pag gerenteng agh. Le a ashinayang mala nya, keminiya aka kashi aminkayi bapag gihmashira aɓug ko. 29Ba pag gerenteng ka tol bere nje ghe le ka ɗya mala nya. 30Kung ba ɗig gerenteng ih wab gih yeribang le ɓuri pag gerenteng.31Tigha le Kulli ngha ayalli, akushi ni ki shengri agh. 32Beni ki pag gihmashira agh peg bapag gerenteng le al njere wol nluwe. 33Yahweh ni ki ɗaghi aɓih bapag gimashira agha ko shiɓi tele ngha awaɓi njo agh.34Lehbang ari Yahweh le abol njinjere le, le ihka loso nje ghe pag ma mo. Aka shini ngha bang pagha akashi abapag gihmashira aɓug ko agh.35Ihg nshina bapag gihmashira ni ɓeni ngobong kariyi agh gagha ninga ngun ma muru nlongsa muru anje le akayi. 36Keminiya nyeng nyere nje ngi wor deshi le, ih nya ɓye agha. Nshingbang teh muri, keminiya nin kuni agha.37Fashi ɓeni pih muri gulo agh; le tig nyong long ari ɓeni pag gile gerenteng agh; ba ɗig ololo agh gihmaɓona agh ki ju adumi. 38A gir nja le aba pag katanni; agh akashine aɓugko.39Ashibang le bapag gerenteng agh pura bing Yahweh; ihni ih pag bing vulo le yang ngha bang ma gangshiba ju agh. 40Yahweh ni ki agniyang le ki ashiyang. Ihni ih ashiyang abih aɓayong mashira le ashiyang ate aja vula abini.
12Yahweh, ke a velarang a yallula lo agh; ke a gil pagha lang a funo lo agh, Ate amuni lo oshi na rang, le bwo parang nje3Ngirang nya dwalagh ate yallula lo; amuh ngirang nya kukotro age ate gimashira lang. 4Ate agah nin pag yarata agh agh pangna nghang dukduk, a digna gih dungrina arang.56Anjipye lang ɓuri na ni kuno le ki dumo ate gihɓangha le agihmashira lang. 6Ihg kogrina le apeng yiribina kara ni kwa agh; ngi gangla ngi ɓwa nlo ni beri kena kapola.7Ate ameng agh, ndugshina ni pisa; nyamang ngirang nya kukotro agh. 8Ngrang ni ye og gubung agh le awaghinang kwa; Ihg ihma ate kombang ni a yallang agh.9Kulli, ayeribnalagah yang tola a lima le yallang agh, le songri a ihmalang ar o agh. 10minduh bayang ngha ki wolo, maso lang ki asa, ni poso le njang, maɓye ma nya wa o ni meng agh.11Aɓeng ni ɓeng bagya pih njuyang rang ate pagha lang, a beng bamuri kala tang kukwo ni meng. 12Aɓeni tolo ka girjamang agh sona nguri ate bolang. Aɓeni tolo ka kumang bang agh kunshira ni awaba le tenana ma sohriyibang akunyang ni beri ki ka kapolla.13Keminiya meng, myang ni nga ma kiri giriyina le ni n'og guɓung ngha; myang ni nga ɓa lesung taɓna ɓeni ni waɓ guɓung ngha agh. 14Myang ni nga ɓwa ni nyha ki og ga agh le nyha ni gi pilla a agh.15Njiteng ngha nga lello, Yahweh; aka ogho, MurungKulli Kulli lang. 16Ngi waɓ ga nina agh ate aɓa shiɓi murang ni ki pag binmurubang murang ngha. Ngha kusang shengri ya, aka pag nghang gimashihra.17Ate myang nga engkusang, le tangna a yeh gani. 18Nwaɓna tengshihra lang; myang ni gangsa a muri gimashihra lang.19Keminiya aɓa shiɓi murang ngha dudug; aɓeni ki shiɓang ningo nieh ya gogna. 20A nwiyang ni gimashihra ate gimaɓonna; a tig nghang tenana a tene keminiya myang ngi pir ga gima ɓonna ni ya.21Ka ɗag nghang ngha, Yahweh; Kulli lang, ka tangha kukwo ni meng ngha. 22Zu ni kara a angnang, MurungKulli, ashibang lang.
1Igh tolle, "Ngha tariyi gah nga wab agh ate ke ihg pag gihmashira ni lessang agh. Nga ishi nguri kunang ngha myang adum ɓayong mashira agh;2Mbolaguh; ihg shibina nateng wale tehmaɓona ni, te bing kona lang ye ɓuro, 3Yalang pag gburu; ngha ihg ndenshine amuri agah agh, pihsang ninga gihshe. Le nnateng ni njumo.4"Yahweh panghang ihbi nyeri malale dya ngunjah lang ni saɓa le akara lang. Dumang fitong le abogho lang. 5Shimbang, apangna akara lang ninga duhra le beng, le bang lang angunja nya ninga guhbung adumo agh. Ferkat ɓeni kwa agh ihni gor uslo moh.6Fakat ɓeni kwa agh ih gangla ninka minlim. Fakat ɓeni kwa agh ki kara ateh ih dam gihkumo ke ngha teh na yeri yang ka agyi agh. 7Nibyeniya, Kulli, vmang ngi lebang teɓi le? Awoni awo pag ɓeni ntig yallang muro gha tal.8Asang abih agihmashira lang; ke a pangha ih dig gih olo le aɓayong ni nihyeriteng agh. 9Mbolaguh le ningi loshi kunang agh, ate awoni apaghi.10Dag teh tigghang pyeh; wolbang lo ni bung waranghang bang. 11Bang ni kwa a gihli pagha le aɓwa ate agihmashira agh, alih agah boyiyang agh ninga gihihkara; fakat aɓayong kwa ayangni gubung agh keminiya nlelemuru ni.12Og jimbang lang, Yahweh, mag kiro og ɓwalang ate angnibang; ke adig mahkirina ari ajimerung lang agh! Ate myang ninga ɓiri abino, ɓeni jol ni ju ninga mama kahnghang pag ni agh. 13Pil ni shimbang lo amurang ate ihbi ihg muriolo deshi njum le ihg wuh.
1Nlebang jeyi ari Yahweh; mag kiro rang le a og ɓwa lang. 2Pusang atuli ma pa ngobong, a soɓong ni ki bolyi kusang agh; Le teshi kusang a muri talli le pag toliyi akusang bol nje.3Tingna ngya mapiyo a kunang, ɓongsihi Kulli le sung. Aɓwa duduk ka shing gireh le ka pih gulo le ka tig yalli yang aye Yahweh. 4Amoshi na ɓeni kwa tig Yahweh ni pag ɓeni tig yalli ari agto le ni gushi aɓeni ki loshi muyang ni aɓeni pil njunyang ari ate ayiri agh agh.5Agogna, Yahweh Kulli lang, a sangiri niama apag agh, ke agah adengsa te musung agh nan wawi bang yang agh; Ihg pushiyang nwaba le nwab teleyang le, agho a wo gah aka bang agh. 6Dahra nigihpa ini boti abino agh; Keminiya aloshi na akirang; ni a albang ate dahra ma pisa ni gihpa ate gihmashira agh.7Le ihg na, "Shina, njun na; anyonglina lulang agihbomteng ma gih tig tenana ghe. 8Ihg ngho ih bongha ihbing pag gah tig agh, Kulli lang.Agihgilla lo ngha ayallang. 9"Igh npura igh wa tenana maɓona lo ni ju amuri pag gerenteng lo a kpaba le ɓayong magula; Yahweh, ayerina ih kunang ni dag pag gah agh.10Nih nsongri gerenteng lo a yallang agh; ihg npura ihg wab pag njiteng ni ashibang lo; nih nsongri orgrung ma gerenteng ni pag giri kwar lo akpaba magula agh. 11Ke agitang pagha lo ma ashibang agh, Yahweh; deh orgrung ma gerenteng ni ma pag kwar ihba a bolang.12Agih gangshibang ni na wawi bang agh agh kangni nang; agab ning pag yarata agh agh ju kunang paghi nya wa shing gubung agh, agho a wor njimurung ni a murang agh; le yallang wol ngirang. 13Deh yallo ih poso aranging; Yahweh, ih asang; ka ara ju angnang, Yahweh.14Deh aɓeni kolla ki al gir nja lang agh ihba og yiri ɓina le ih dunyang ih kpa.Deh ihbi a pil duyang le a ashiyang gulo, aɓeni pag gah ki konang ngha ki ɓoyiyang agh. 15Deh aɓeni kina nghang ih; "Aba aha"agh; ih yibibana le yang ih pag yang ajeng muyang!"16Keminiya deh aɓeni kwa alo agh ihba pag bimurbang le yalli yang poso aro; deh ɓeni kwa tol ashibang lo yalli agh ihbi woro na atebi-tebi, "Deh nji ɓongshi Yahweh" 17Myang a ena ni ala; Kulli ngha ki dengsa teh murang teh. Awoni apag baangnang le aju aji asang; ke alehbang agh, Kulli lang.
1Mosso ni ɓeni bieyi yali a bin ɓeni shinriya, a kara Yahweh ka ashi. 2Yahweh ka deyi in digjah, a i ka mosso a gunja, Yahweh nigi in digjah, yeshi a muri a bah shiɓiya. 3Yahweh ka angni a ɓin og ganni, A' ka dig gi nogho le ɓa kono abin gi nogho le ɓa dual.4Ke ninah Yahweh, shin gani lang, apeg maso girung ate in pagna gimashira a bino. 5A bah shibang wanna teng na shira a murang ana i wu'u ni yebang ke luli ka ɓoro. 6Nga aɓeni ni ang jiyangha juh ate shinang, a nah gima nangna, kunyali shingrina ni muri, ngha magni muri a binanghi, ke waɓi ɓayong tenaneh.7A ɓeni kwa shiɓangha kpabah ki nah lulang, A dense ate ga ka kumang bangha. 8Le anah, kono ma shiraa bolle agah kurighi nibeniya ate nongna je, niwa log deshiya. 9Nna miɓeng ni gyap ni mengha, ɓe inangha, ɓenni shiye buro di lagha, ini tagha ki wateng nimeng.10Keminiya Yahweh shin gi enalang a logsang ate in wayang. 11Nibeniya in yara ate a juna ni poshibang a binang, ate a bah shibi njyang nighi dengse temurangha. 12A binangha, A angninang a gipangna lang a tigang a kundumo kikara.13Aweh Yahweh, Kulli le abah Israila, a bonsoh har malale gunja, ibidiyana, ibidiyana.
1Ninga njah ki koshiyi ate aɓanghamuru, ini nina ngi og njemuru ate muro, Kulli. 2Ngi al Kulli, ate Kulli ma usulo, ni yebbang ni nga zuni ni pura dumo Kulli?3Njimerung ni pag gilihna lang duh ni kara, ngha aɓa shiɓi murang ki nah nghang, "Kulli lo nghe?" 4Nɗengshina aga ngha ngi soɓni minlimang ngha: pagha ni nwori ni buno ɓayong le kena ni yang a leh Kulli ni gih ma binmurubang ni ɓongso, ngih buno ki pag njibuno.5Mang pag yi ke a gungha njahli, minlimang? Mang pag yi ke a gangshiro a rang? Tigyong ri Kulli, ate nga ɓongshi ɗeshili ɓeni ini pag ashibang lang. 6Kulli lang, minlimang ngha ni gangsa a rang, ngha nina agh nɗengshina ni weh a njeh le Urdu, a ri ankonno ma saɓna le Nkonno Hermon, le a ri dingli le Mizar.7Gor bang ma limna kene a lima le amuru ɓa nkonno lo; aveliye muru lo kwa ni awammamuru lo billa murang. 8Ngho kwa agh Yahweh ka tig njiteng ogrung le ni ɓakara; ni duh agh ngyah le ka ɗig ni meng, jimma a bin Kulli le usulo lang.9Nga nah yi Kulli, nkonno lang, "Pallang ke a jangsang? Pallang ke nworo ngi gono ate pariya le ɓa shiɓi murang?" 10Ninga ni garabwoh a muh lang, aɓa shiɓang sagna nghang, ngha kunbang ni kwa agh a nah nghang, "Kulli lo nghe?"11Minlimang, palang ke a gungha njahli? Pallang ke a gangshiro a rang? Tigyong ri Kulli, ate nye nga ɓongshi ɓeni ini pag ashibang lang ni Kulli lang.
1Gabang njo murung Kulli, njinno a muri a ɓayong ni ni wanjiteng gha. Asang a bi abah sonrigibang na ɓah jo yiri. 2Ate a woni Kulli ma ashibang, Temang ke a shiɓang? Temang ke gi woro gi gono ate aɓa shiɓan ngha ki alang.3Oh, tashi poshibang ni jiteng lo a dumang jere. A dumang jere lo a dinglih ma gerenteng ni bin dinalo. 4Le nga kena bin dara le Kulli, bin Kulli ni binmurubang ngha ɓonso ni gi pangna lang, Kulli, Kulli lang.5Palang ke a gugha je, kuntalang, palang ke yalo ki lularang? Dense lang bin Kulli, ate ngha ɓonso.
1Shi ongna ni kirisung Kulli le a tesung waɓ, sung i tumomang a pagha a karaleyang, a karama yayina. 2A pushi gunja ni buwoh, keminiya a jannah a ɓayong, a gushina a ɓayong, keminiya a jannah a ɓayong, gushina a ɓayong keminiya a meshina a ɓayong jibang a nje lo.3Ate na girja ɓayong ni gi buragha, niteh a tolg gi ɓurah nika ashiyangha, keminiya bwoh ma lee, ni gibura lo, ni poshibang ni kundumowa, ate a agninayang. 4Kulli a woni murung lang, waɓa a liluwa ate Jacob.5Ni ikoloni shi ganni a ɓisung ɓah luwa ate a wagha a tirisung ngha shi ganna a ɓeni loghi sungha. 6Keminiya ni pah jiteng ni intalangha, ke garabwoh ni ka assangha.7Keminiya a ashinasung, a pana abah shibisung iribiyina. 8Sa ɓonshi lulo kereni kwa'a, sa payo makampah, sa gushiluloh.9Keminiya nibyeniya a shiɓinasung, a pasung yiribiyina, na logha a ging na abah kurung lesungha. 10A dagsu ashi yara a biya aɓisung ma njo a pon gi kunna lesung. 11A dagsung nigha a gilow na kashigiya. A meshina sung a ngunja.12A magha a ɓayong nye, na ɓuri gi kunna a gipagna gha. 13A ɓisung bah muri kalla, ki olsung ate muro a dung a ɓayong. 14A dagsung a sagsung a ngunja. A jigri muyang a dung a ɓayong.15Kara duduk na pasung gullowa, a paggi yiri biyina a kun dumang. 16Keminiya kana le ɓeni tighan teng, saghang ate a shibimurang ni a tagha. 17A zuwa ɓisung kwa ni shi janshiya a pangna yiri ni kaniyalo.18Kunyalo ni pilya, gyalo ni bil gejeya. 19Harnibyeni na ɓunisung a bin dala a vulisung ni miling le nloh. 20Ngha shi janshina ni luli Kulli lesung ko shimeshiye a ɓung- le kullima sa. 21Ke Kulli ni shin gireya'a ate yara ga a vula kunyalowa. 22Nghateye ate muro a wollasung kwa kikara shi digniga a guloni a tumiyang bwo wa.23Logah palang ke a noutulo, Kulli? Logho ka shiɓinsung kwa'ah. 24Palang ke a songri kundumo, ni a janshi ni ganilesung ni myre lesung?25Ate shi ingnina a kikiri, ngirisung bara a kunyalisung. 26Logo a angnisung ate muri kaniyalo ngha gerenteng.
1Kunyahlang ngha ki ɓunkoh a muri teng maɓonna; Atenana ni kpaɓa a muri murung ngha nga billi ɓororo; lessang ni pag gi nyongli giri le ɓeni gil ri ka nyongli giri ya. 2A pagne yarata uwor amuna ɓayong; a pahne ngotokuno nieh; ngha nina agh shi yerina ih Kulli moshino ha ke kene.3Kur garabwoh lo ɓunno, gara ɓabura, a gusso lo ni ma murung lo. 4A gi maurung lo agh kog wo ni ganluwa ate agni bang, nongshimurung, ni gi gerenteng; boh malih ka aliyi wo agi ngoɓong.5Amunih lo teɓna; aɓayong kpahna a kuso; amunih lo ngha a yahli aɓa shiɓimuri murung. 6Ngungmurung murung lo agh ngha ha ke kene le malle nyha, gara ma njiteng lo agh ini pag gara ma ɗighamuribang lo. 7A agna njih gi gerenteng ni shiɓi gimashihra; ngha nina agh Kulli awo ni Kulli, ɗahri no ni murung le binmurubang uwor aɓoh kwa.8Adagrah magula lo ngha ni susunang le mir, alo, ni kassiya; agi ngwang ni lahmurung ngha tigno a pag binmurubang. 9Muna ma ngalang le murung ngha a ntiri amenah ma gushina; a boh mahli ya mamurung ngha tang nghang mel dagrah ma zinariya le Ofir.10Teshikiro, muna ngalang, shini ni pah kiro yarata; jangshi ni aɓwalo ni ɓaleh tehro. 11A njinjere nini murung ka alli ɗigna ni weh ate ɓor nsahri lo; ini telelah lo; gushi.12Muna ngalang le Taya ka pagha be ni gipahna; aɓa kumo a ntiri aɓayong ka jimmo ate kumɓoro. 13Amuna ngalang ma lahmurung ngha ni agusso; agi mella le ya a tumoni ni zinariya.14A keni mo bin murung a dagrah ma nyonglina; bata nsahri, aih ka kuratye, a juni mo bino. 15A zuni yang ni binmurubang; aka ingna a ɓa lahmurung.16A tuhkushi atehro agh amuno ka ɗig nghang, aɓeni aka tigha amuna murung a ngunjah kwa agh. 17Nga tig lullo ih ɓi a ɗengshi a yeh anjah kwa; ngha nina agh aɓayong ka pag wo makampa ha ke kene malle nyha.
1Kulli ni pag bin vulo ni masso lesung, angna mama a kunbang le gigangshina agh. 2Ngha nina agh ni sa ɓang ngoɓong ngha, ko ke ngunjah ariyi le, ko ke anonno ki jigra a ntiri asallang magula, 3ko ke amuru ki pag mabuna ni funno, ni ko ke ankonno ki koshiyo a moro leyang. Selah4Ɓanghamuru ngha nghang mama aguguri le ki tig lah magula le Kulli pag binmurubang, bin ma gerenteng ba Kulli Magula Kwa ki ɗig nghang ngha. 5Kulli ngha a ntiring le, ni ih shishi ya; Kulli ka angni, le ih pag yi ni durubang.6Anjeh funno ni aɗighamuribang jigrina,; logshina gih, le ngunjah nyanglina. 7Yahweh magula luwa ngha ni sung; Kulli le Yakubu ini pag bin vulo le sung. Selah8Nzu, nshina agi pagna le Yahweh, ɓeni tig gi pah ngoɓong a ngunjah agh. 9Ih tig aluwa ki tangha njeh ha malla le ngunjah; ih ɓun ntah ni koriyi kunwoh lushilushi; ih pingshi atongho.10Bol gung ni yere ih mini Kulli; nga gusso a ntiri anjeh; nga gusso a ngunjah. 11Yahweh magula luwa ngha ni sung; Kulli le Yakubi ni pag bin vulo lesung. Selah
1Nwol bihyong, a yong aɓayong kwa; nmag jollo bin Kulli ni gih ma pag njibuno. 2Ate Yahweh Magula Kwa agh gi pah ngoɓong ni; ini Murung magula a muri ngunjah kwa.3Tigna sung a gankun aɓayong ni binsung ngha ni njeh a kushi sung. 4Tariyina giberre ate musung, gushimurung le Yakubu ɓeni agna njih ya. Selah 5Kulli wara ni jollo, Yahweh ni gih le njemenjuh.6Ntuhngyah ɓongso a bin Kulli, ntungyah ɓongso; ntuhngyah ɓongso bin Murung lesung, ntuhngyah ɓongso. 7Ate Kulli ya Murung ni a muri ngunjah kwa; ntuhngyah ɓongso ni yerigiri.8Kulli nongnamurung a muri anjeh; Kulli ngha ki ɗigha a muri ngungmurung murung le. 9Amuna murung le aɓayong kpaɓna binmona a bin aɓayong le Kulli le Ibrahim; date antongho ma ngunjah kwa agh mami Kulli ni, yang ngha gusso magula.
1Yahweh ya gulla le ɓongso le ka gulo, a lahmagula le Kulli lesung ni a muri nkonno ma gerenteng ngha. 2Logho le bikuli ɓor shina, binmurubang le ngunjah kwa, Nkonno Sihiyona ni, a nji eɓɓe, lahmagula le Murung magula. 3Kulli tigna muri a yeri a yeh alahmaurung le bin vulo.4Ate, shina, amurung kpaɓna muyang; a ke ɗuri kushimona. 5A shine, le gire mag yi yang tahɓi; ngiri yang wuhna, le a kahri woro. 6Koshiyo bolla yang be, konne ngha ninga ɓamah ni ka ɓilmuna agh.7Ni gung ma tehbang ni a wamni agissasa muru le Tarshish. 8Ninga ngha shi ogni ya, nina agh shi shinna a lahmagula le Yahweh le magula luwa, a yeh lahmagula le Kulli lesung; Kulli ka tighi ha ke kene. Selah9Shi ɗengshina a muri ogrung njiteng lo, Kulli, a ntiring le bin gusso. 10Ninga mama lullo ni, Kulli ya, nina ni ɓongso lo keni tina ngunjah; boh mahli ɗungshina ni ɗum njiteng.11Ih ɓi Nkonno Sihiyona pag binmurubang, ih ɓi bang ɓor yi amuna ngalang le Judah ate gigilla njiteng lo.12Ginya kangni Nkonno Sihiyona, ginya kangni lungro; bangha agbingrah, 13fahshi agarrung le yarata, le a shin alahmurung le nina agh ate aka waɓih njah ni ki zu agh ni.14Ate Kulli ni ya Kulli lesung ni ha ke kene malle nyha; ini ih lelsung ha kena nluo.
1N'og ga, yong aɓayong kwa; nteshikirung, a yong kwa aɓa ɗigna ngunjah, 2kpaɓni ma kyena ni ma gula, ɓa kumo ni ɓa enna.3Kunang ka waɓ yeriteng le ɗengshe le yahlang ka ɗig ma yerigiri. 4Nga tig kirang ri nguliteng; nga ingna a waɓ nguliteng ni ngwangtah. 5Pallang ke nga ɓang ngoɓong le akara mashihra, ngha agi ma nangna kangni nang a dingli ɓa kusang?6Pallang ke nga ɓang ngoɓong le aɓeni pah njiteng a ri gikunna leyang ngha ni wol kikil yang a muri bangh le akumo le yang ngha? 7Njiteng ih ɓwa nyha logle ashi muna ngih ko pih Kulli nwahkun ate muri, 8Ate assa le usulo le ɓwa agh konna dudug, le ɓwa nyha logle nwah tangma ga a musung ngha.9Ɓwa nyha mwoh ka ɗigha ha ke kene nina agh ate ni ih shin tuhli ya. 10Ate ih ka shin ɗumo. Ɓa yeriteng wuh; ɓayong ma ɓangha ni ɓayong ma nangna nina ki wuh le ɗag gikunna leyang nzumo bin anshile.11Ih ɗengse leyang kukwo agh ih aɓa lah yang ka ɗigha ha ke kene, nI ba a ɗig nghang ngha, bin anjah kwa. A gor anjahli leyang ni alulli yang.12Keminiya ɓwa, kumna gikunna, le ni ɗig ni usulo agh; yang ngha ninga nyamlusung ni wuh agh. 13Ga, anjinjere leyang ngha, gi ɓangha leyang ni, ngho kwa agh a nzum ngha, aɓwa agna ni agi waɓna leyang. Selah14Ninga njuh a tolla yang ate ɓanluo, le nluo ka ɗig lelgiri leyang. Aɓa yahlung ɓonna ka nongmurung a muyang ni beri, le angiri yang ka juhro a ɓa nluo, le bang nyha ate muyang a ɗig nghang ngha. 15Keminiya Kulli ka ashi usulo lang a ri gulo le ɓa nluo; ih ka ag nghang. Selah16Ka ɓang ngoɓong ngha ɓwa ɗig ɓakumo agh, le gusso le ɓaleh ɓuhro agh, 17Ate ngha wuh agh ni ih tol guɓung bih ya; gusso le ni ki wora njeh a nzumi ya.18Moshina minlimi ngha uwoni ni usulo- le ɓeh ɓongso ngha a ɗigha te kanangiro agh- 19ih wora bin anjah le atehri le ni uwa ye shin poshibang ɗeshiliya. 20Ɓeni ni gikunna le yerigiri nyha nghang agh yangha ninga giluwo ni juhri ya.
1Magula Mwoh, Kulli, Yahweh, wara waɓ tenana ni gor ngunjah logha ri puro le kara ni ingna le. 2A Sihiyona, gima ɓonna yarata, Kulli tuhna bang.3Kulli lesung zu le ni ɗig ololo agh; gishe lih a dumi, ni ngih gungmuru ni kangni. 4Gora ɓakuli bikuli ni a ngunjah nina agh ate ih waɓih aɓayong njuoh: 5Kpaɓa am njiteng lang binmona a binang, aɓeni tigna ogrung ni meng a ri ɗahra agh."6Aɓakuli ka waɓ agi njiteng le, ate Kulli kanangiri ya ini ɓa waɓnjuo. Selah7"Ogho, aɓayong lang, le nga waɓtenana, Israila, le nga waɓkun a muyong. Mini Kulli, Kulli leyong. 8Ni ngi sahghi yong ate aɗahra leyong ngha; agipahna ma pingsa leyong a dumang kunbang ni kwa agh.9Ni ngi tol demndah a lah yong ko borombul a yeh luwo leyong ngha. 10Ate nyamlusung ni kwa agh mameng ni, ni andah ni a muri ankonno worotongno lum ma. 11Nyerina aminyah ni kwa a nkonno agh, ni ayamshihra ni a bang ngha amameng ni.12Ngha ngi og yalo agh, ni ngi waɓih yong ngha; ate ngunjeh ya mameng ni, ni ga kwa a yeh ya. 13Nga lih ngiri ademndah ko nuh nkilla le ambul?14Mpih Kulli ɗahra ma pag makampa, ni pah akaniyi giri leyong bin Magula Kwa. 15Ngor rang a kara le gi gangsa; nga ashi yong, le nga gussang."16Keminiya a bin aɓa gimashihra agh Kulli nah, "Mang nga pag ni waɓah alagbang lang, ke ih mbol ogrung lang a kun yong, 17ngha te ya nshiɓina alagha ni ɓugha atenana lang ko?18Ngha a shin manyiɓih ya, a agna ni mo; a kpaɓna muro ni aɓa pag njah. 19A pahna muro ri gimashihra, le lesso waɓna sohriyi yo. 20A ɗigha le a waɓ tenana a muri muna ngwoh; a ɓihyi na lulli muna ni gwoh ɓil agh.21A pagna aga kwa, keminiya mbol la gung, a ɗengse ih mini ɓwa ninga weh. Keminiya nga sagho ni tigho teng,a kundumo, aga kwa a pag ga. 22Pih ga shina maɓonna, a yong ni aɓeni jangshi ni Kulli ya, nyha nina agh le nga sahno lushilushi, le ɓwa nyha mwoh ka zu a angno agh!23Ɓeni mwoh pah ɗahra le makampa ɓongsang ngha, ni bin ɓeni kwa gilla njere billa le a pagha maɓonna agh ini nga ɗumi ashibang le Kulli."
1Shin gi-enna lang, Kulli, ate ogrung njiteng lo; ate temuri adudug le agipagna shin gi-enna lo, ɓishili agi mashihra lang. 2Lang nghang yarata ri gi ma nangna lang ni gogri gimashihra lang.3Ate nyerina agi mashihra lang, le gimashihra lang ngha dumang kyari kwa agh. 4A ro, weh mwoh, mpagno gimashihra ni pag ga mashihra ni ya a dumo; a wo ngha kunwar ngha a nahteng ngha; a wo ngha gerenteng ngha waɓnjuoh agh.5Shina, a ɓillang a gimashihra; a kunbang ni ngyang kum nang a yahli ya, myang a gimashihra. 6Shina, a alla gi njiteng a ngirung; ni alliyi nghang yeriteng a bin ma songrina a yeh.7Tig nghang kunwar ni mbuhgiri, le nga ɗig kunwar, lag nghang, le nga posso nga uwor mansuhri. 8Tig nghang ih ɓi bang ɓor nghang ni binmurubang nina agh ate amuh lang ni a ɓunnih ya ka pag binmurubang. 9Songri kundumo ri agimashihra lang le gogri agi ma nangna lang kwa.10Gilla a rang yahlung ma kunwar, Kulli, le nyeni nghang bongho ma yarata rang. 11Ka piri nghang a kundumo agh, le ka tol Bongho ma gerenteng lo a binang ngha.12Nyen ni nghang binmurubang le ashibang lo, ni tig nghang ni bongho ma agha. 13Le nga alliyi ɓa pag gimashihra a njinjere lo, le aɓa pag gimashihra ka ariya ka nyera bino.14Tol nghang gimashihra lang ate soɓ nkilla, le nga mag jollo binmurubang ate agi njiteng lo. 15MurungKulli, logshi ngoto kunang, kunang ka waɓ ɓongso lo. 16Ate a nyha a poshi yahlo ri ɗahra, ko nga peh; a nyha ni poshi yahlung ri aɗahra pingsa agh.17Aɗahra ni Kulli agni ya ini pag suhli murung ni al pontuɓu. A weh, Kulli, ni ki jen yahlung ni shina shingrah le ya. 18Pag yi Sihiyona gima ɓonna a posso le yahlo; ye ɓag garrung le Urushelima. 19Le aka poshi yahlo a ɗahra ma gi gerenteng, a ɗahra pingsa, ni gipahna pingsa kwa; le aɓayong lesung ka pah andah a muri deshile ɗahra lo.
1Mang pag yi ke a gushimuro ri gangshibang, a weh gara ɓwa? Ogrung njiteng le Kulli zuna kyari kwa agh. 2Lesso gilla ɓihyi giri ninga nkommo ma teɓna, ki pag tumo soriyi bang.3A agnji gimashihra uwor maɓonna le yiri a muri waɓ gi njiteng. Selah4A agna nji atenana ni ki lih anshile ya, a weh lessung sohriyi bang. 5Njiteng ngha Kulli ka juhro ha ke kene; ih ka tollo le ih pusso a yeh gungri lo ni uɓɓoh a njeh le aɓa usulo. Selah6Ɗeshiliya ɓa gerenteng ka shini ni ngoɓong; aka olli le aka nah, 7"Nshina, ɓeni ni pag ɓwa ni shiɓi pil Kulli bin vulo le ya, keminiya agna ni gogho le gikunna le, le yang ngha ni masso ngha juhri ni anshile ya."8Keminiya a temurang, myang ni nga ngung zaitun a leh Kulli; nga agni ogrung njiteng le Kulli ke kene malla le nyha. 9Nga pag wo makampa ha ke kene ate ga a woro a pag ga. Nga lel lullo, ate ɓonna, a kundum aɓeni ni njiteng ngha.
1Ɓangha nah a yahli, "Ih Kulli nyha." A ɓihyi na ni pag gi jenna mashihra; ɓwa mwoh nyha ki pag gi maɓonna agh. 2Kulli shinbang a kuli a muri amuna ɓayong ate shinako ɓwa ngha nghang yerigiri, ɓeni ki alli ya. 3A pilla nzum yang kwa. A kpaɓna kwa a ɓihya. Ɓwa nyha mwoh ɓeni ki pag gi maɓonna agh,ko mwoh nyha.4Ih aɓeni ki pag ga mashihra ni ya a nyha ni yerigir ya- aɓeni ki lih aɓayong lang ninga brodi ni a lih ya le ni a gor lulli Kulli ya? 5A yangha be, a ngih ngoɓong, ba guɓung nyha ka tig yang a ɓang ngoɓong ngha; ate Kulli ka meshiyi amuh le aɓeni ɗamma a muro agh; a tigna yang a iriɓihyina, ate Kulli shiɓi na yang.6Oh, rih ashibang le Israila ka puro a Sihiyona! Ngha Kulli pushi aɓayong le ba a pon yang nghang ngha a nyenni ya, le bang ka ɓor yi Yakubu le Israila ka pag binmurubang!
1Assang, Kulli, a nji ri lullo, le waɓ ɓang njuoh a gulo lo. 2Og jimma lang, Kulli; tig kiro ri atenana le kunang. 3Ate abiri logshina muyang a murang, le aɓayong mashihra alla usulo lang; ni a tig Kulli a dum yang ngha. Selah4Shina, Kulli ni pag ɓa angnang; MurungKulli ni pag ɓeni bollang ngha. 5Ih ka nwah aɓa shihɓi murung ni gimashihra; a yrh njiteng lo agh, juhri yang!6Nga pah ɗahra bino ni gipahna yahlung agna; nga pag makampa ri lullo, Yahweh, ate ɓonna. 7Ate ashinang a ri gigangsa ni kwa agh; njiang shina gankun aɓa shiɓi murung lang.
1Tig kiro ri jimma lang, Kulli; le ka songri ro ri jimma lang ngha. 2Teshi muro rang le a pil nghang; yahlang ni nongha njeh a ri agi gangshina lang ngha 3ate gih le ɓa shiɓi murang, ate pariyi ya le ɓayong mashihra; ate a zuna ni gigangshina a murang, a yang ngha a mohna rang ni gimashihra ni yehlulla.4Yahlang 7koshihna rang, le ngoɓong le nluo kpahna murang. 5Ngoɓong ni koshihyo zuna murang, lle gi ɓangna vuliyi nang.6Nah, "Oh, ngha ke myang ni kpatrung ninga kulla agh! Le ke nlogna kuli nworo le ih nkum usulo. 7Shina, ke nga wora duna kukwo; Nga ɗigha a ɓalusung. Selah8Nga kara a kena bin ɗigna a ri ngih gungmuru ni gung nyamuru." 9MurungKulli, juhri yang, le a koriyi leshi yang; ate nshina mohno ni nuhnghi rung a lah magula.10Duh ni ɓakara kwa a gangla ri agarrung le; gimashihra ni agi gangshina ni a ntiri le. 11Gimashihra ni a ntiring le; parbang ni soriyi bang ni ɗag anjinjere leyang ngha.12Ate ɓa shiɓi murang ni sag nghang ngha, ke nga gan bolli ya; ko ɓeni shiɓang le logshi bih rang ngha, ke nga vula ri ya. 13Keminiya a wo ni, ɓeni pyeri ni meng ngha, ɓeni shi sung ngha nini ni ɓeng ma gyaɓ. 14Shi kumna kpaɓmurung binmona ma ɓonna, shi ginya a leh Kulli a buno.15Ih ɓi nluo zu a muyang a soriyi yo; a wora njeh a nluo ni usulo, ate gimashihra agh be ni a ɗig nghang, be a ntiri yang.16A temurang ngha, nga gor Kulli, le Yahweh ka assang. 17Ni kapolla, beri, ni ɓakara mɓuah yi ni imah; ih ka og gih yang. 18A ololo ih ashi usulo lang ri luwa ni a murang ngha, ate aɓeni ki wolrung ni meng ngha a gogna.19Kulli, ɓeni mwoh ki nongmurung malla le nyha nghang ngha, ka og yang ni pah yang iriɓihyina. Selah A nyha a ariyi ya, le ni a ɓang ngoɓong le Kulli ya.20Ɓeng logshina bih a muri aɓeni ki ɗig ololo nini ya; ni pih ogrung leyang ni a tig ga gulo agh. 21Kuni ngha ɓelele ninga murun, keminiya a yahli ya mohno ni; atenana le ngha ololo ninga murun, ngho kwa agh a njiteng ngha garabwoh ni a pushiya ni.22Tig gitolla lo a muri Yahweh, le ih ka bollo; ni ih ɗag ɓwa ma gerenteng ki kpah agh. 23Keminiya a weh, Kulli, ka zuni ɓayong mashihra a tuhli le juhro; aɓa soɓ nkilla ni aɓa soriyibang ni ki ɗigha kanda le nonno abogho le anshile ya, keminiya agha lang ngha a ro.
1Shin gi-enna lang, Kulli, ate abuna ngha log nghang ni luwa! Saɓa le kara kwa aɓeni ki wol rung rang ngha pah rang. 2Aɓa shiɓi murang nghang kara kwa; ate aɓayong ngha nghang dudug ki wolrung rang.3Ngha ngoɓong ki wollang ngha, nga tig agha lang ro. 4Ri Kulli, ɓeni ngi ɓongshi tenana le ya- bin Kulli ni ntig agha lang ngha; ni ngi ɓang ngoɓong ngha; mang ɓwa logle pag nghang?5Ni kara kwa a ariyi atenana lang; ɗendse le yang kwa ngha a murang ate gimashihra. 6A kpaɓna muyang binmona, a songri muyang, le a tignjih yang ri atolkusung lang, ninga pagha ni a lelli usulo lang ngha.7Ka ɗag yang ih ɓi a pag yi gima nangna agh. Suhli aɓayong nghe njahli a yehlulla lo, Kulli. 8A bangna agangla lang ni tig njimerung lang a yeh minduh lo; a nyha a gi ɓomteng lo agh?9Le aɓa shiɓi murang ka pilla njum yang a kara ni ngoro aagh; ga yerina,, ih Kulli ngha ate murang. 10A ri Kulli ɓeni tenana le ni ngi ɓongshi ya, ri Yahweh- ɓeni tenana le ni ngi ɓongshi ya, ri 11Kulli ni ntig agha lang ngha, ni ngi ɓang ngoɓong ngha. Mang ɓwa logle pag nghang?12Tumo ma ɗungshi akaniyi giri lang bino agh ngha murang, Kulli; nga pah gipahna ma makampa bino. 13Ate a ashina usulo lang a ri nluo; a bolla kusung a ri emmih, nina agh ih ate nga ginya a dum Kulli a poshibang le ɗigna.
1Shin gi-enna rang, Kulli, shin gi-enna rang, ate ntolla bin vulo a ro sete agi gangshina ni ɗuro. Nɗigna a tinna akpatiro ate gwere sete juhro ni malla.2Nga ɓuah a bin Kulli Muru Magula kwa, bin Kulli, ɓeni pagha agiri kwa ate murang ngha. 3Ih tutti angna ka puro a ɓakuli ka assang, sagneh aɓeni ki pirrang kikiri ya. Selah Kulli ka tutti nghang agnjiung le ma tenna ni gi njiteng le.4Usulo lang ngha a ntiri ayim; myang a ntiri aɓeni gilla ri yang ka lih nghang ngha. myang ntiri aɓayong aɓeni millih yang ngha akunwohni ni amunih, le leshi yang ngha agarabwoh ma teɓna ni. 5Kum gusso, Kulli, a muri aɓa kuli; ih ɓi gusso lo ɓi ɗigha muri ngujah.6A soɓna nguri ate akussang; a gunghi nang njahli. A tumna tuhli a dumang. A yang kanangiri yang ngha a kpahna a ntiring ɓa yeh! Selah7Ntigna yahlang, Kulli, ntigna yahlang; nga tuh ngyah, eh, nga tuh ngyah ɓongso. 8Logho, gusso lang! Logho, molo ni ngwang ntah! Bga logni durubang!9Nga pah makampa a bino, MurungKulli, a ntir aɓayong; nga tuh ngyah ɓongso a ntiri anjeh. 10Ate agnjiung lo ni nyha ki kpah a agh magula ni, ih bilbang a ɓakuli; le gi njiteng lo kena a nlagiri. 11Kum gusso, Kulli, a muri aɓakuli, ih ɓi gusso lo kum ɓongso a muri ngunjah.
1A yong aɓa nongmurung nga waɓ njiteng ? Nga waɓnjuoh yarata, yong aɓayong? 2Oh oh, nga pag gimashihra a yahli yong; nga gaɓ mohno a njeh kwa ni bih yong.3Aɓayong mashihra ki wor sa ko ngha a yangngha a yong ngha; a wor sa logha ri ɓilla, a waɓ yiri. 4Atunnang leyang ngha ninga tunnang le ayoh; a yangha ninga ɓamma ma kirigirih na ni logshi kiri, 5ni teshi kiri ri gih le ɓeni ki soriyi ya, ko ni yellang ni a yerini sor yang.6Meshiye le milih yang a kunyang, Kulli; ngih milih amuna yim, Yahweh. 7Ih ɓi a nyangla ninga muru ni ɓangha wor agh; ngha a tah amunih leyang, ih ɓi a ɗig ninga a nyha ni ba a kah nghang ngha. 8Ih ɓi a nyangla nninga ngih ntonglong ni wuh agh, ninga minbangna ni a ɓilla ni shin poshibang le kara agh.9Kedebang ankorih lonka og juweh ki ɓilla, ih ka tol yang ni bokoboko, ajuweh ma langsamuru ni ajuweh ni ki pihn ya a pyere. 10Ɓayong ma gerenteng ka pag binmurubang ngha shin nwah tangma le; ih ka lag kushi Kulli a yeh nkilla le aɓayong mashihra, 11nina agh ih aɓayong ka nah, "Njiteng ngha, nwah ngha nghang ate ɓayong ma gerenteng; njiteng ngha Kulli ngha ngha ɓeni ki waɓih ngunjah njuo agh."
1Assang a bih aɓa shiɓi murang, Kulli lang; tig nghang a muri njinjere magula a ri aɓeni logshi muyang a murang ngha. 2Tig nghang ololo a ri aɓeni gi pagna leyang ngha mashihra ni ya, le assang a bih aɓa soɓnkilla.3Ate, shina, a nongho a lelle a tol usulo lang. Aɓayong ma funna kpaɓ muyang binmona a murang, keminiya nyha ate tengshihra lang ko gimashihra lang ngha, Yahweh. 4Ate a gilla ri yang a ɓangha rang a muri gimashihra ni nyha ne ya agh; logho angnang le a shina.5A weh, Yahweh Kulli le ɓaluwa, Kulli le Israila, logho le fungshi anjeh kwa; a shin gi-enna le ɓa pag gimashihra agh. Selah6A nyer ni kapolla, a langshi ninga aminnahra le a ganglah kangi lahmagula. 7Shina, a langshi kunyang; agarabwoh ni a ngoto kunyang, ate a nah, "Yang og sung?"8Keminiya a weh, Yahweh, olla yang, a jolla anjeh kwa. 9Kulli, masso lang, nga teshi kirang a bino; a woni gbingrah lang ma saɓna.10Kulli lang ka kum mang ni ogrung njiteng le; Kulli ka ɗag nghang ih ɓi nshin gi alla lang a muri a ɓa shiɓi murang. 11Ka wol nluo yang ngha, ko aɓwalang ka jangsa. Meshiyi yang a nji bin gulo lo ni tig yang a kpah, MurungKulli lang tongho lesung.12Ate agimashihra le kunyang ni atenana le ngoto kunyang, ih ɓi a bol yang a gulo murung leyang, ni ate anyommo ni yiri ni a waɓ ɓa. 13Juhri yang ri yehlulla lo, juhri yang nina agh ni a wa ye uwo agh; ih ɓi a yere ih Kulli nongna murung a Yakubu ni kena tinna ngunjah. Selah14A nyer ni kapolla, a langshi ninga aminnahra le a ganglah kangni lahmagula. 15A gangla a al gilih le ni a kum ma le a nyashi teng ninga aminlara.16Keminiya nga tuh ngyah a muri masso lo, le ni beri ya nga ɓongshi agnjiung ma tenna lo! Ate a ɗigna gbingrah ma saɓna lang ni bin vulo a yeh kara ma gi gangshina. 17A bino, masso lang, nga tuh ngyah ɓongso; ate Kulli ni gbingrah ma saɓna lang, Kulli le ogrung njiteng.
1Kulli a shiɓi na sung; a ɓunna tangha lesung; a pagna yehlulla ni sung; nyeni sung a tenne lesung ɗeshili.2A tigna njahli jigrah; le a sanne ntiring; pih sagsa le iritenna, ate yangha ih jigrah. 3A tigna aɓwalo shin gima gan bang; a tigna sung shi muru nji ngung le enniye.4Ate aɓeni ki gusso agh, a tigna kandagiri ate a ɗumo a muri aɓeni tol ntah agh. Selah 5Nina agh aɓeni a agnjih yang ngha a ashi yang, ashi sung ni bung malih lo ni pil yi sung.6Kulli waɓna tenana a yeh gerenteng le, "Nga pag binmurubang; nga gaɓ Shechem ni pah a ntiri Njonglong Sukkoth. 7Gileyad agh mameng ni, le Manasseh agh mameng ni; Ifraimu ɗeshiliya nvule koro lang ni; Judah ni garamurung lang.8Mowab agh koro laggiri lang ni; a muri Edom ni nga soɓ kurah lang nghang; nga magjollo ganluwa ate Filistiya." 9Yang ka zuni meng a yeh lahmagula ma tenna? Yangka tollang ka kani Edom?10Keminiya a weh, Kulli, ni a shiɓi sung ngha? A nyha awo ka a luwa ni aɓa tahluwa lesung ngha. 11Pah sung angna a muri a ɓa shiɓi sung, ate angna le ɓwa agh n'ngha gung. 12Ni agna le Kulli ya sa ganluwa; ih ka pariyi aɓa shiɓi sung.
1Og ɓuah lang, Kulli; ag jimma lang. 2Logha ri tinna ngunjah ini nga gorro ngha yahlang ki wuh danna; keni meng bin nkonno ni saɓah uwor rang ngha. 3Ate a ɗigna bin vulo ate murang, gbingrah ma tenna bin ɓa shiɓi murang.4Ih ɓi nɗigha a tahra lo ha ke kene! Ih ɓi ntig bin vulo lang a tinna minlim le akpatiro. Selah 5Ate a weh, Kulli, wara og akaniyi giri lang, a pah nang giberre le aɓeni gushi lullo agh.6Aka non usulo le murung; bogho le ka ɗig ninga mami anjah dudug. 7Ih nongmurung a dum Kulli ha ke kene; tig agnjiung ma tangha lo ni njiteng ih ɓi a lel lang.8Nga tuh ngyah ɓongso ri lullo ha ke kene nina agh ate nga pag akaniyi giri lang kyari kwa agh.
1Ate Kulli ni mwoh nga lelle a pollo; ashibang lang ki pura bini. 2Ini mwoh nkonno lang ni ashibang; ini gbingrah ma saɓna; ni ngi shishi ya.3Ha ni yebbang, nyongha kwa nga loghi ɓwa ni luwa, ih ate nga wolnluo, ninga garrung ni enghih ya ko kwago ma jigrina. 4A ihli mwoh ate a suhli moh njahli ri bin ma gushina le; a agnji waɓ yiri; a moshi nia kun yang, keminiya a yahli yang ngha a nyommi. Selah5Kulli ni mwoh ngi lelle ni polo lang; ate tigyahlung lang ngha a muri. 6Ini mwoh nkonno lang ni ashibang lang; ini ih pag gbingrah ma saɓna lang; ni ngi shishi ya.7Ni Kulli ni ashibang lang ni gusso lang; nkonno le masso lang ni bin vulo lang ngha a bin Kulli. 8Tigyahlo a bini kunbang ni kwa agh, yong aɓayong; nwaɓ yahli yong a dumi; Kulli ni pag bin vulo ate musung. Selah9Njiteng ngha aɓeni nyha ni tangha maɓonna a agh gung ni, le aɓeni ni bin tangha bikuli ya a yiri ni, ni a kum dungro agh ngha a pyeshi yang ngha, a kpaɓ yang kwa le ni a ken guɓung ngha. 10Ka agni pariyi bang ko iɓgiri ya; le ka tig yahlo ri kumo ma nangna agh, ate ni a bil njih yang ngha. ka tig yahlo a muyang ngha.11Kulli waɓna teng mbende mwoh, ma ɓahri n'ogna ga: gulo agh mami Kulli ni. 12Ɗeshiliya bino ogrung njiteng pag nghang, MurungKulli, ate a wo ngha a wo nwah ɓeni kwa agh ngosso ga woro pag ga.
1Kulli, a wo ni Kulli lang! myang ngi allo ni njiteng, minlimang ogna yolo, le ngirang ngha ki allo, a njeh ma nyumna ni iri malla ba muru nyha nghang ngha. 2Nina agh ngi tig njiang ro a bin ma gerenteng, ate shin gulo lo ni gusso lo.3Ate ogrung njietang lo uwora usulo, ngoto kunang kaɓongso. 4Nina agh nga mosso ngha uwo a usuli ya; nga logshi beng a ri lullo.5Ih ka ɗig ninga ngha nlihna gilih ni murun; ni ngoto kun binmurubang ni kunang ka ɓongshi no, 6ngha nɗengshini weh a muri alla lang le nɗengsa muro ni duh kwa.7Ate a wo ni angna lang, le a minlim le kpatitro ngi pag binmurubang. 8Mkpang na ro; boh malih taɓ nang.9Keminiya aɓeni alla ka juhri usulo lang ngha ka wora tinna nguɓ njeh le ngunjah; 10a pah yang a bin aɓeni bih yang ki pag tumo ni garabwoh agh, le aka pil gilih le aminlara.11Keminiya murung ka pag binmurubang ri Kulli; ɓeni kwa kaniyi giri nimo agh ka gushi muyang ri, keminiya kun aɓeni waɓ yiri ya ka tangha njeh.
1Og gih yang, Kulli, teshikiro ri ɓuah lang; bol usulo lang a ri ngoɓong le aɓa shiɓi murang. 2Song rang a ri kurkun le aɓa gimashihra ni a songri ya, a ri mohno le aɓeni gi pagna leyang ngha gimashihra ni ya.3Akoglina aleshi yang ninga agarabwoh; a pyeshina amunih leyang, atenana ma lulla, 4nina agh le a bin songro leyang a tah ɓeni nyha ni tengshihra a agh; le a tahne ni ɓang ngoɓong guɓung ngha.5A tengshina a ri yang a kurkun yang pag gimashihra; a ihli a ri yang yengreh ate soɓ nguri; a nah, "Yang ka shin sung?" 6A kpahna pag ga ni ɓottiya agh; "Shi malla," a nah, "kurkun maɓonna." Aɗengse ni ayahli ɓwa agh limna.7Keminiya Kulli ka tah yang; ni kahra a kum pinye ri munih le. 8A tig yang a engkushi yang, gan aleshi yang ngha muyang ngha; ɓeni kwa shin yang ngha wuhli muyang. 9Aɓayong kwa ka ɓang ngoɓong ni waɓ agipagna le Kulli. Aka ɗengsa a muri ga woro pag ga ni yeriteng.10Aɓa gerenteng ka pag binmurubang ni Yahweh ni vulo a bini; aɓayong ma kunwar a yahlung ka gushi muyang a ri.
1Ate weh, Kulli ngha a Sihiyona, ɓongso le sung lellabang; akaniyi giri lesung ngha sa paghi a bino. 2A weh ɓeni ki og jimma agh, bino ni agirung kwa ki zu nghang. 3Agimashihra ki gankusung; a te agi mashihra lesung ngha, a tol yi sung ni.4Mosso ni ni ɓwa ɓeni a tollo aka zuni kahro gyaɓ nina agh ate ih ka ɗigha a ɓa liyo. Sa ɗimma ni agi maɓonna le ɓaliyo, bin gusso ma gerenteng.5A gi ma gerenteng aka og nghang nji ri pag agipagna mag taɓi, Kulli le ashibang lesung; a woni a pag tigyahlung le tinna ngunjah kwa ni aɓeni kukwo a ɗuro le salang magula agh.6Ate a wo ni a gil ankonno kukotro, a weh ɓeni a kura ro ni masso agh. 7A wo ni a gum kun funno le salang magula, funno le veliye leyang ni mohno le aɓayong.8Aɓeni ɗigha a muri ngunjah agh ɓangna ngoɓong le giɗunna le agipagna lo; a tigna nji tehbang ni nji makuli pag binmurubang. 9A zu a angni ngunjah; a pah ne muru; a tigne ɓuhro; a ɓanghamuru le Kulli ɗungshi ni muru; a pahne ɓwa njigiri ngha a gilli ngunjah agh.10A pahna muru dudug ri asahna ɗiya; a nongshina asahna ɗiya; a tigna yang bururu ni murukuli; a moshina ga sagha a ntiri yang ngha. 11A tigna pahna bogho egh ni agi maɓonna, le anyeh-gwoh piri lo ngha ki ɓunko ni gogho. 12A bin lelgiri ni a ɓalusung ki suhro ni tirma, le adingli kura ri yang ni binmurubang.13Bin lelgiri ɗungshina ni agiluwa; a ɓa njonglong vuliyi na ni anjigiri, a magna jollo ma binmurubang ni tuhngyah.
1Nmagjollo ɓororo bin Kulli, ngunjah kwa; 2ntuhngyah gusso le lulli; tig ɓongso le gusso.3Nah yi Kulli, "Agipagna lo agh ni yellang ni agi ngoɓong ni! A nji ri ngih gulo lo ni aɓa shiɓo ka pahni muyang bino. 4Ngunjah kwa ka gusso ni tuhngyah bino; a tuhngyah ɓongso lullo. Selah5Zu le a shin atumo le Kulli; ini gi ngoɓong a tumo le binamuna ɓayong. 6Tigna salang magula pil njahli ma yunna; a billa ntiring ɓa ɓanghamuru ni kushih yang; be ni a pag binmurubang ngha a ri. 7Ih nongmrung ha ke kene a ri gulo le; nji ngha ki fashih a njeh; ke ih ɓi aɓa tolmurung gushi muyang ngha. Selah8Pah mosso bin Kulli, a yong aɓayong, ih ɓi a og jollo ɓongshi. 9Tigna sung a ntiri aɓa usulo, le ni ɗag kushi sung ɓi shengri ya.10A temuro, Kulli, a momna sun; a momna sung ninga mommo le azurfa. 11A zuna ni sung a yeh nguri; a tigne sung gima dungrina a nzum sung. 12A tigha aɓwa pariyi sung a musung; shi billa ntiri gisheh ni muru, keminiya a zuna ni sung a bin ma pol la.13Nga zu a liyo ni gipahna pingsa; nga nwah akaniyi giri lang 14mama ngoto kunang tol agh le kunang waɓtenana ngha myang a gigangshina agh. 15Nga pah ɓahra pingsa le giluwo ma nennah ni ɗumo ma sunsunang le Anjuh; nga pah andah ni ambul.16Nzu le n'og nghang, a yong kwa aɓeni ki ɓang Kulli ya, le nga waɓ ga pag nghang ate minlimang ngha. 17Mɓuah na ni kunang a bini, le lessang ɓongshine. 18Ngha nshina gimashihra a yahlang ngha, ke MurungKulli ni ki teshikiri rang ngha.19Kemini ni njiteng Kulli ognang; teshina kiri ri gih jimma lang. 20Mossoni ni Kulli, ɓeni ni pil nzumi ri jimma lang ko ogrung njiteng le rang ngha agh.
1Ih ɓi Kulli shin gi-enna lesung le ih moshi sung le ih tig kundumi ɓi tuhbang ri sung Selah 2nina agh ate anjinjere lo agh a yeri yang a ngunjah, le ashibang lo antiri anjeh.3Ih ɓi aɓayong ɓongso, Kulli; ih ɓi aɓayong kwa ɓi ɓongso. 4Oh, ih bang ɓor yi anjeh kwa ni tuhngyah ate binmurubang, ate a waɓih aɓayong njuoh ni njiteng ni nongmurung muri anjeh. Selah5Ih ɓi aɓayong ɓongso, Kulli; le ih ɓi aɓayong kwa ɓongso. 6Njahli pushina agi billa le ni Kulli, Kulli lesung, wara moshi sung.7Kulli moshina sung, le tinna ngunjah kwa ɓi gushi.
1Ih ɓi Kulli logho; le ih ɓi aɓshiɓi muri meshiye; le ih ɓi aɓeni osso shiɓi ya a ɓangha a dumi. 2Ninga mama nlelle ki logni ya; ninga miyang ki yangla a dum gishe ya, nina agh ih ɓi aɓayong mashihra ih ɓi juhro a kundum Kulli. 3Keminiya ih ɓi ɓayong ma gerenteng ɓi pag binmurubang; ih ɓi bang ɓor yi yang a kundum Kulli; le ih ɓi bang ɓor yi yang ni binmurubang.4Ntuhngyah a bin Kulli! Ntuhngyah ɓongso ri lulli! Mɓongshi ɓeni mwoh kogna a ntiri kahti le ɓa Njonglong Ɓanghamuru Urdu agh! Yah ni ki pag lulli! Mpag binmurubang a dumi! 5Tehrung le aminbawohri, ɓa waɓnjuoh le amaberre, ih Kulli ngha a binma gerenteng ba ih ɗig nghang ngha. 6Kulli pahne aɓa liyong bin aɓeni nyha ne ka ɗigni yang ngha agh; pushina aɓeni a kur agh ni tuhngyah; keminiya aɓa tolmurung ɗigna a njrh ma yumna.7Kulli, ngha a puro a ɗura dum aɓayong lo agh, ngha a gingni a ntiri ɓalusung ngha, Selah 8ngunjah jigrah; ɓakuli osso sogli murukuli a kundum Kulli, a kundum Kulli ngha zuni a Sinai ya, a kundum Kulli, Kulli le Israila.9A weh, Kulli, tuttina murukuli dudug; a tengshina giberre lo ngha ih meshih ni ya. 10Aɓayong lo ɗigna a yeh; a weh, Kulli, a pahna gi maɓonna lo bin aɓa enna.11MurungKulli pahna tenana, le aɓeni hammi ya agara aɓaluwa ni. 12Amurung le aɓa tahluwa ɓangha, a ɓangha, le amenah ni ki lelbang lah agh gaɓ ɓa agi ponnah; 13akpatri gugwun agh a vulliyina yang ni azurfa, ambweh ni zinariya ma tuhbang. Ngho kwa agh ɓaɓa leyong aɓayong nognha njahli a luwo njuh.14Magula kwa meshihyi amurung be, ngha ninga ih mansuhri ni a muri Nkonno Zalmon. 15Ngih nkonno magula ini pag dingli njeh le Bashan; nkonno ma saɓna ini pag dingli njeh le Bashan. 16Pallang ke a shinbang ni kiki, a weh dingli njeh, a ri nkonno mama Kulli tolla ba ih ɗig nghang ngha? A pagha agh, Yahweh ka ɗigha a yeh ha ke kene.17Anyeh-gwoh piri le Kulli ngha worotongno lum lum ɓahri, aworotongno lum muri aworotongno lum; MurungKulli ngha a ntiri yang a bin ma gerenteng, ninga mama a Sinai ya. 18A eɓna a bikuli; a ponna aɓeni a bol agh a wori; a agna gipahna nieh a ntiri aɓayong, ko a ntiri aɓa tolmurung, nina agh ih Yah, Kulli, ka ɗigha be.19Mossoni ni MurungKulli, ɓeni ki tol agi ma dungrina lesung, Kulli ɓeni ini pag ashibang lesung ngha. Selah 20Kulli lesung ngha ini Kulli ɓeni ki ashibang ngha; Yahweh MurungKulli ini pag ɓeni mwoh gan ashi sung a nluo agh. 21Keminiya Kulli ka wam muri aɓa shiɓi muri, nji ri njimurung ma saɓna le aɓeni ki ginya a gimashihra agh.22MurungKulli nah, "Nga pusso a Bashan nga nyeni aɓa shiɓi murung lang,; nga pushi yang a limma le salalng magula nga nyen ni, 23nina agh ate aka gogri aɓa shiɓi murung lo, ishi kusso a nkilla, le nina agh le leshih aminlara lo ka kum mami yang ri aɓa shiɓi muro."24A shinna atangsa lo, Kulli, tangsa le Kulli lang, Murung lang, a ingna bin ma gerenteng. 25Aɓa tuhngyah wor sang ni duna, aɓa wol garaya kpah tah yang, le a ntiring ngha ansahra ni ni ɓang wula ni ya ni ki dalli nkiyang.26Moshi Kulli a yeh akpaɓa; ɓongshi Yahweh, a weh ɓeni pura ri Israila agh. 27Banyamin ngha nghang, kunburi ma kyena, ki nongmurung muyang, le amagula le Judah ni ngih gogho leyang, amagula le Zebulun ni amagula le Naftali.28Kulli lo, Israila, wara waɓ masso lo; ɗumi h sung gulo lo, Kulli, ninga mama a ɗum kikara agh. 29Ɗum gulo lo bin sung a bin gusso a Urushelima, ba amurung ki zunih wo gusso agh.30Saghi nyamshihra a yeh kagli, a muri ɓayong, ademndah ma gogna ni amuna ndah.Pah yang iriɓihyina le a tig yang a zuni wo azurfa; meshiyi aɓayong aɓeni agna nji pag luwa agh. 31Amuna murung ka pura Masar; Kush ka kahri pirih bih bin Kulli.32Tuhngyah bin Kulli, yong aɗighamuribang le ngunjah. Selah Tuhngyah ɓongso a bin MurungKulli, 33bin ɓeni ki eɓɓa muri ɓakuli le aɓakuli ya, ngha ɗigha logha ri njah le akah agh; shina, logshina gih ni gulo.34Masso agh mami Kulli ni; gi murung le ngha a muri Israila, le masso le ngha a ɓakuli. 35Kulli, a wo ni gi ngoɓong a bin ma gerenteng lo; Kulli le Israila- ini ih pah masso ni gulo bin aɓayong le. Mossoni ni Kulli.
1Assang, Kulli; ate amuru tigna usulo lang a 2Nmɓulla a pupporo ma limna, ba bin tangha nyha; nwara nzu a muru ma limna, ba ɓunno muru egh billa murang ngha.3Irrang malla ri ɓuah lang; mellang myumna; njiang ni shibang ngha, ngha ngi lelli Kulli lang ngha. 4Aɓeni ki shiɓang tekushi nyha nghang ngha a uwora anyong murang; aɓeni ka pussang ngha, a ɗigna aɓa shiɓi murang ate tekushi ma yiri, a gula; ga ni iɓ a agh, nga nyen ni.5Kulli, a yerina gi ɓangha lang, le agimashihra lang bni songri ri a bino agh. 6Ke ih ɓi aɓeni tigyong ro agh ɓi nuh iriɓihyina ate murang ngha, MurungKulli Yahweh le aɓa luwa; ke ih ɓi aɓeni ki allo agh a zuni yang gusso nyha ate murang, Kulli le Israila.7Nkumna fungso ate muro; iriɓihyina vuliyi na kundum mang. 8Mpilla biri a bin amuna tehrang, ɓayong ma sa a bin amuna ngyang. 9Ate kiki le liyo mel lang, le fungso le aɓeni fungso agh kpahna murang.10Ngha ɓuah ni gon ngha, ɗigna nga gim yahlang ri gima nangna. 11Ngha nmel teshili giri ya, mpilla gi ollo bin yang. 12Aɓeni ɗigha a kunjere lahmagula waɓtenana a murang; mini ngyah le aɓa ɓahra.13Keminiya a temurang ngha, jimma lang ngha a bino, Yahweh, a kunbang ni aka aghi ya; pil nghang a agha le ashibang lo. 14Pussang a yeh pupporo, le ka ɗag nghang ih mɓul agh; ih ɓi a pussang a bin aɓeni ki shiɓi murang ngha ni assang a muru ma limna. 15Ka ɗag ɓunnomuru mellang ngha, ko bin ma limna ɓi ɓoshi murang ngha. Ka ɗag tuhli ih girkuni a murang ngha.16Pil nghang, Yahweh, ate ogrung njiteng lo agh ɓonna; ate shin gi- enna a murang ngha gogna, pilla binang. 17Ka songri kundumo a ri guro lo agh, ate myang a gana; pil nghang ni kahra.18Zu a binang le a assang. Ate aɓa shiɓi murang ngha, nwah murang. 19A yerina fungso lang, gi iriɓihyina lang, ni shiɓi gusso lang, aɓa shiɓi murang ngha kwa a dumang.20Fungso ushina yahlang; nɗungshina ni dungro; shinna bang te ɓeni ka shin gi-enna lang, keminiya ɓwa nyha. 21A peng tunnang ate gilihna lang; a peng muru njingung ma hangna a og njimuru lang.22Ih ɓi deshile ni dum yang ngha ɓi pil gi tambang; ngha a ɗengshini ih a yang ngha bang ma polla agh, le ih ɓi pil gi tambang. 23Ih ɓi njih yang bol pinna nina agh le ni a logle a shinbang ngha; ni tig aɓun yang jigrah kyari kwa agh.24Ɗum yehlulla lo a muyang, le a ɗag funno yehlulla lo ih mel yang. 25Le ih ɓi bin ɗigna leyang ih ɗigha ɓwa nyha; ke ih ɓi bung ɗigha a gungri leyang ngha.26Ate a tigne ɓeni a fungshi ya gani. A ɓuhri bang konno le aɓeni a tighi yang pinye ya. 27A tighih yang teng a pag gimashihra nzum gimashihra; ka ɗag yang a zu a gangluwa ma gerenteng lo agh.28Ih ɓi a ɓishili yang a Giɓomteng le Usulo le ke a nyongli yang kpaɓni aɓa gerenteng ngha. 29Keminiya mini ɓa enna le a konno; Ih ɓi ashibang, Kulli, tig nghang a bikuli.30Nga ɓongshi lulli Kulli ni ngyah le nga gushi ni pag makampah. 31Gire ni ka poshiyahli Yahweh uwor ndah ko demndahni ni anjeme ni adumkusung.32Aɓa nongshimurung shinne le pagna binmurubang; a yong aɓeni ki al Kulli ya, ih ɓi yahli yong ɗigha. 33Ate Yahweh ki og aɓa alla le ni jen ama kura le ya.34Ih ɓi ɓakuli ni njahli ɓongshi, asalng magula ni aga ki ginya a yeh ya. 35Ate Kulli ka ashi Sihiyona ni ye ɓag lahmagula le Judah; aɓayong ka ɗigha be ni bolli giumna. 36Aminkah aguro le ka tolli giberre; le aɓeni ki agnji ya ka ɗigha be.
1Assang Kulli! Yahweh, zu ni kara le a angnang. 2Ɗagha aɓeni alla ka tol usulo lang ngha ih ɓi og iriɓbihyina ni sulla njahli; le ih ɓi a pilla le a zu gusso nyha, aɓeni ɓang ki ɓoyi yang ri gana lang ngha. 3Le ih ɓo a pilla ate iriɓihyina leyang, aɓeni nah,"Daboi, daɓoi."4Le ih ɓi aɓeni allo agh pag binmurubang ni poshi yahlung a ro. Le ih ɓi aɓeni agnji ashiɓang lo kyari kwa agh ɓi nah, "Ih ɓi a ɓongshi Kulli. 5Keminiya mini ɓa-enna ni ɓa alla; awo ni angna lang le ashinang' Yahweh, ka tenghibang ngha.
1A ro, Yahweh, ni vul nghang; ke ih ɓa a ɗag nghang nuh iriihyina agh. 2Assang ni tig nghang bin ma ololo a gerenteng lo; tig kiro rang le a assang. 3Ɗig nkonno binang ate vulo a ba nga ka nghang kyari kwa agh; a pahna lagha ih assang,ate a wo ni nkonno lang ni lah ma kangni na lang.4Assang Kulli lang, a bih aɓayong mashihra, a bih aɓeni nyha gerenteng nghang ngha ni ni ɓa gimashihra. 5Ate a wo ni a pag tigyong lang, MurungKulli Yahweh. N'agna ni weh ke logho lang muna ma kyena agh.6A nji bino nkumna taɓa nghang logha a yong; a wo ni ini ɓeni pussang a yeh gyang ngha; ɓongso lang kunbang ni kwa agh ka pagha a muri. 7Mini gi mag tahɓi bin aɓayong dududg; a wo ni bin vulo lang magula.8Kunang ka ɗungso ni ɓongso lo, kara kwa ni guso lo. 9Ka ɓug nghang ko a kunbang ma yahyina lang ngha; ka ɗag nghang ngha masso lang shiɓi ya.10Ate aɓa shiɓi murang ngha waɓteng a murang; aɓeni ki al usulo lang ngha, ngha ki kurkun yang binmona. 11A nah, "Kulli ɗag ne; mpiri le mbolli, ate ɓwa nyha ka ashi ya."12Kulli, ka ɗig kukwo ni meng ngha; kahra ate ag nang. 13Ih ɓi a tig yang a iriɓihyina ni juhri aɓeni ngha ki funno a ri usulo lang ngha; ih ɓi a vuliyi yang ni fungso ni shingri gusso, aɓeni alla ka konang ngha.14Keminiya nga tig yahlang ro a kunbang ni kwa agh ni ɓongso teɓi teɓi. 15Kunang ka waɓ teng a muri gi ma gerenteng lo ni ashibang lo a kara kwa, ko ke ni ngi gan yeri ya. 16Nga zu ni a ngih gipagna ma gula le MurungKulli Yahweh; nga bang agi ma gerenteng lo, mamo mwoh.17Kulli, a alliyina nghang logho lang basadeng; ke niɓeniya ngi waɓah agi magtahɓi lo. 18A pagha agh, ko nyahyi le ni mbuh a murang, Kulli, ka ɗag nghang ngha, ninga mama ngi waɓni masso lo bin njah mama ki zu agh, gulo lo bin ɓeni kwa ka zu agh.19Agi gerenteng lo ɗeshiliya, Kulli, ngha bikuli dudug; a weh ya a pagna agi magula, Kulli, yang ninga weh? 20A weh ɓeni tig nghang a shina agana dudug agh ka nyen ni sung be ni pushi sung ɗeshili a limma le njahli.21Le ih a ɓuhri gussang; pil ɗeshili le a pashi yahlang. 22Ɗeshiliya nga pag makampa a bino ni ngwangntah ate gi agna lo, Kulli lang; bino ni nga tuhngyah ɓongso nghang ni ngwangntah, Magerenteng Mwoh le Israila.23Ngoto kunang ka magjollo ate binmurubnag ngha ntuhngyah ɓongso agh- ko minlimang, mama a ashi ya. 24Ɗeshiliya lessang ka nahteng a muri agi gerenteng lo a saɓa le kara kwa; ate a tigna yang a iriɓihyina ni ɓorrro, aɓeni ki al konno lang ngha.
1Pih murung gigilla njiteng lo, Kulli, njiteng lo bin muna murung. 2Le ih ɓi waɓih aɓayong lo njuoh ni njiteng le aɓa enna lo ni ɗum njiteng. 3Ih ɓi ankonno lo pah ololo ate aɓayong; ih ɓi adingli pushi njiteng.4Ih ɓi a waɓih aɓa enna le aɓayong lo; ih ɓi a ashi amuna aɓa alla ni ɓunna aɓa parbang. 5Ih ɓi a gusso ngha kara uwo agh, le ni kunbang ɗigna le shienri a yeh anjah kwa.6Ih ɓi zu a njeh ninga murukuli a muri amuna lusung, ninga ɗahgha le muri ni ki liɓ njahli ya. 7Ih ɓi ɓa gerenteng kumɓuro a yeh akara le, le ih ɓi ɗigna ololo dudug ɓi pag nghang ha malla le shienri.8Ih ɓi kum ɗighamuribang logha salang magula kena salang magula, ni logha ri ɓanghamuru kena ri tina ngunjah. 9Ih ɓi aɓayong ni ɗigha a ɓalusung ngha a gungha dumi; ih ɓi aɓa shiɓi muri langshi kikiri. 10Ih ɓi amurung le Tarshish ni a mami akunsalang pah gulo; ih ɓi amurung le Sheba ni Seba pah agipahna.11A pagha agh, ih ɓi amurung kwa ih kpah dumi; ih ɓi anjeh kwa ɓi pag yi tumo. 12Ate yangha ih angni ɓa alla ɓeni ɓuah yi ni ɓa enna ɓeni nyha ni ɓa angna maɓi ya.13Yangha ni shin gi-enna ri aɓa enna ni aɓa alla, le ih ashi usulo le aɓayong ni ki al agh. 14Ashina usulo leyang ri ɓa parbang ni ɓayong mashihra, le ankilla leyang ngha gi maɓonna ni a nji.15Ih ɓi ɗigha! Ih ɓi a pah zinariya le Sheba a bini. Ih ɓi aɓayong a kunbang ni kwa agh ih jimma ate muri; Kulli ɓi moshimo kunbang ni kwa agh. 16Ih ɓi gogho le njigiri ɓi pagha a njeh; a muri ankonno ih ɓi agissoro leyang jigra. Ih ɓi njih ih pag ninga Lebanon; ih ɓi aɓayong kumɓuro a lah magula ninga lusung ni a bang ngha.17Ih ɓi lulli ɗigha ha ke kene; ih ɓi lulli tangha ninga ɗigna le kara; ih ɓi aɓayong kum mosso ri; ih ɓi anjeh ih gorih mosso.18Ih ɓi Yahweh Kulli, Kulli le Israila, ih kum mosso, ɓeni ini mwoh pagha agi magtahɓi ya. 19Ih ɓi lulli ma gushina ih kum mosso ha ke kene, le ih ɓi ngunjah kwa ɓi ɗungso ni gusso le. Ihɓiɗiyana le Ihɓiɗiyana. 20Ajimma le Dauda muna Jesse ya a malla.
1Njiteng ngha Kulli ɓonna a bin Israila, aɓayongni ni yahlung ma gerenteng ngha. 2Keminiya a temurang ngha, fittong ke kussang ki shengreh a rang 3ate mpagna kiki ri aɓa gushimurung ngha shinni yang a kumɓuro le aɓa gimashihra agh.4Ate a nyha konno agh se nluo leyang, keminiya a yangha ni masso ni lih ɗimma. 5A nyha a gangsa ninga anshile aɓayong ngha; a nyha ni bin konna ninga anshile aɓayong ngha.6Gushimurung ɗigne yang ninga njilang mellung a mel yang;mohno vuliyi na yang ninga dagrah magula. 7A ri jah njiung waghina ni gimashihra ki zuni; ɗengse le gimashihra ni ki ɗura a yahli yang.8A jolbang ni waɓ gimashihra; a gushimurung leyang ngha a yang ngha pih aɓeni a pariyi ya ngoɓong. 9A tigna kunyang a muri ɓakuli, ni aleshi yang ki ginya a ngunjah.10Ngha nina agh aɓayong le pilla ri yang le amuru ma gogna nyummo. 11A nah, "Ni yellang ni Kulli yerini? Ih yerigiri ngha ri Magula Kwa?" 12Yeri ga: aɓeni ni ya aɓayong mashihra ni; a nongshina yahli yang njahli, a pilla aɓa kumo.13Njiteng ni ngha a gung ih nlella yahlang ni lag beng a ga tengshihra nyha nghang agh. 14Ate ni kara kwa myang ngi kum binkonna ni fungso beri ni kwa agh. 15Ngha nwara nah, "Nga waɓna aga," le ke nmagna njah le amuno ni.16Ko ke n'alla nga yeri aga, tenna dudug a binang. 17Le nworo a bin ma gerenteng le nzu nyeri ga aka ingna a yeh ya.18Njiteng ngha tig yang a bin ma shengrina; a soɓ yang njahli a juhro. 19Ni yellang ni a pilli ɓalusung a min kunbang fittong! A zuna a malla le ni meshili agi pah ngoɓong. 20A yang ngha ninga loro ni ni nzumo ni ɓwa logni njitullo agh; MurungKulli, ngha a log ga, aka keshi minlimi.21Ate yahlang gan nang, le n'ogna pinye ngha nghang a yeh. 22Nɗigna a pinna le ni nyeri muri guɓung ngha; myang ninga ɓangha giluwoni ni yeri ga dumi ya agh.23Ngho kwa agh myang ni weh; a bolla beng ma lih. 24A billa ni meng ni agi waɓna lo le nzumi ya ag nghang a gusso lo.25Yang myang ni a ɓakuli keminiya a weh? Ɓwa nyha mwoh a ngunjah ih ngi al agh keminiya weh. 26Ngirang ni yahlang ngha ki yahgha, keminiya Kulli ni pag masso le yahlang ni bang lang ha ke kene.27Aɓeni kukwo ni weh xya ka juhro; aka wol yang kwa a aɓeni nyha ni njiteng a bino a agh. 28Keminiya a temurang ngha, ga kwa ngi alla nga pag ga ini ih kum Kulli. Nwara tig MurungKulli Yahweh bin vulo lang. Nga waɓɓah agi pagna lo.
1Kulli, pallang ke a shiɓi sung ha ke kene? Pallang ke yehlulla lo ki veliye a muri anjuh lo ni a luwo agh? 2Ɗengshi aɓayong lo, aɓeni a kuro a njah le akah agh, kunburi mama a ashi ya ih ɓi a ɗig giberre lo agh, ni Nkonno Sihiyona, ba a ɗig nghang ngha.3Zu shin juhro ni mala le nyha nghang ngha, ni ɓihyi agiri ni aɓa shiɓi murung pagha a bin ma gerenteng ngha. 4Aɓa shiɓi muro agnagishi a ntiring le bang lo ni a tol agh; a tigna kanda giri luwa leyang. 5A korina agi nyonglo ninga ɓa ngung. 6A wolla ni ɓunna agi nyonglina; a ɓun yang ni agi kog giri.7A tigneh bin gusso gishe, a nyanghi njeh; a ɓihyina bin ɗigna le lullo. 8A nah a yahli yang, "Sa juhri yang kwa." A pingshina a bin kpaɓa kwa mami Kulli a njeh egh.9Ni ye shi ɓuhri shin agiɗunna; ɓa agkuntumo nyha ye uwo agh, le ɓwa mwoh nyha a ntiri sung yeri ni yebbang ni ga ka mali ya. 10Ha ni yebbang, Kulli, ih ɓa shiɓi bang ka sang no? Ih ɓa shiɓi bang ka ɓihyi lullo ha ke kene? 11Pallang ke bang polla muro, boh malih? Pushi boh malih a yeh dagrah lo le a juhri yang.12Ngho kwa agh Kulli ni pag murung lang logha ri kunbang le akah, ki zuni ashibang le a muri ngunjah. 13A gaɓna salang magula nji ri masso lo; a wamna amuri anyamshihra ni a muru agh.14A wanghina amuri amurung; a lihna ni yang aɓeni ki ɗigha a ɓalusung ngha. 15A tumna amuru ma sagna ni a minɓangha muru; a tigna ɓanghamuru yum mo.16Kara agh mamo ni, le duh agh mamo ni ɗeshili; a tigna poshibang ni kara a bang leyang. 17A wara a tigha anjang le ngunjah; a tigna biyang ni ɓa bogho.18Ɗengshini pagha ni ɓa shiɓi murung suɓno asangha agh, Yahweh, le ih aɓangngha aɓayong ki ɓihyini lullo agh. 19Ka pah usulo le kuhla lo a bin nyamshihra agh. Ka jangshini usulo le aɓeni a para ha ke kene ya.20Ɗengsh ni ogrung lo, ate pinna le akasanjahli ɗungshina bang ni mohno. 21Ka ɗag ɓeni a par agh pilla a iriɓihyina agh; ih ɓi ɓa enna ni ɓeni a par agh ɓongshi lullo.22Logho, Kulli; tangha temuro ni aɓwalo; ɗengse paghani aɓangngha ki olli sung kara kwa agh. 23Ka jangshini gih le aɓa shiɓoh ko aggishi aɓeni tangha a jenno agh.
1Shi pahna makampa a bino, Kulli; shi pagna makampa, ate lullo ngha gyaɓ; aƊ ɗ ɓ ɓayong waɓ tele agi pah ngoɓong lo. 2A kunbang ni a tig ga nga waɓ njuoh yarata. 3Ko ke ngunjah ni aɓayong ni kwa ɗigha a yeh ya koshiyo ni ngoɓong, ntigna agbingrah le ngunjah tangha. Selah4Nah yi aɓa gushimurung, "Ke ngushi muyong ngha," le a ri aɓayong mashihra, 5"Ke ih ɓi nlogshi njeme leyong ngha. Ke ih ɓi nlogshi njeme leyong a bikuli ya; ke ih ɓi nahteng ni mel ma gushimurung ngha." 6Gushibang nyha a nji tehbang ko pura nji makuli, le ko ih puro a ɓalusung ngha.7Keminiya Kulli ni pag ɓa waɓnjuoh; Ih suhla njeh ni logsa kuli. 8Ate Yahweh bolla a bih minkoro le muru njingung ni ki log ga, mama a kpaɓni gi shih ya, le a soɓ ko. Njiteng ngha aɓa gimashihra ni kwa a ngunjah agh ka nuh yi kena suhro ma nzumo.9Keminiya nga tang waɓ ga a woro a pag ga. Nga tuhngyah ɓongso bin Kulli le Yakubu. 10Nah, "Nga kashiyi anjeme le aɓa gimashihra, keminiya anjeme le aɓa gerenteng ngha a logshi."
1Kulli tigna ih ɓi a yeri a Judah; lulli gulla a Israila. 2Tahra le ngha a Salem; bin ɗigna le ngha a Sihiyona. 3A be ni ɓun munnih le ntah, ntongho, garabwoh, ni anshile agi luwa nghang. Selah4A tuhna bang gerenteng ni ma murung ngha a wo suhlini muri ankonno agh, ba a wol nluo aɓeni kunkun yang ngha. 5A ponna aɓa teng yahlung; a nongna ntullo. Angna nyha yi agaraluwa agh.6A ri fungso lo, Kulli le Yakubu, ɓa kog nyeh-gwoh piri ni piri nongna ntullo. 7A weh, eh a weh, a ɓang ngoɓong lo; yang ka tangha a dumo ngha a pag yehlulla agh?8A ɓakuli a tigha a og tuhnjuoh lo; ngoɓong wolla ngunjah le bol gung 9ngha weh, Kulli, logho ate tuhnjuo ni ashi aɓeni a para a ngunjah agh. Selah10Njiteng ngha tuhnjuoh lo ma yehlulla a muri ɓayong ngha ka zuni wo ɓongso; a kura ro ni nshile yehlulla lo.11Nkaniyi giri bin Yahweh Kulli leyong ni bol yang. Ih ɓi aɓeni kwa kangni ya ih zunih pahgulo ɓeni a ɓang ngoɓong le ya. 12Kashina bongho le amuna murung; amurung le ngunjah ɓang na ngoɓong le.
1Nga gorbang ni gih yang bin Kulli; ngora bang ni gih yang a bin Kulli, le Kulli ka tig kiri rang.2A yeh kara le gigangshina lang n'alla MurungKulli, ni duh agh nlogshina beng, le iriyang ni ki mal agh. Minlimang shiɓina og gima. 3Ngha ngi ɓua ni ya nɗengshina ni Kulli; nɗengshina a muri ngha ngi wuhni dahna agh. Selah4A bolla njiang ni ngan gumi ya; gigangshina dudug ni ngan waɓi ya. 5Nɗengshina ni akara ma yahyina, a muri abogho ni ɗur agh.6Ɗ A kunbang ma duh agh ɗengshina ni ngyah ni kana ntuh agh. Nɗengshine yarata le n'alla nga yeri ga pag giri ya. 7Ih MurungKulli ka shiɓang ha ke kene? Ih ni uwa ye ɗumang dumposhina agh ha ke kene?8Ih ogrung njiteng le wara ha ke kene? Ih waɓa le kpahna ko ha ke kene? 9Kulli jangshina shin gi-enna le? Yehlulla le gira shi gi-enna le? Selah10Nah, "Gigangshina lang ni ga; ariya le bung malih le Magula Kwa a rang."11Keminiya nga ɗengshini agipagna le Yahweh; nga ɗengshini agipah ngoɓong le ni kikara ɗur agh. 12Nga bil yahlang ri agipagna ni bil yang.13Njinjere lo, Kulli, ngha gerenteng; mang ki pag kuli ke a pyeshi ni Kulli magula lesung? 14A wo ni Kulli ni ki pag agi ngoɓong ngha; a ɗumna masso lo a ntiri aɓayong. 15A pahne aɓayong lo gankunbang a nji ri ngih gulo lo- aminkah Yakubu ni Yusufu. Selah16Amuru shin no, Kulli; amuru shin no, le ngoɓong wolla yang; alimmah le koshiyoh. 17Anlagiri soɓna murukuli; anlagiri ɓakuli logshi na gih yang; amunih logna gangla.18Sahgah le ngih yo agh a ogne a gung; ih poshina bang a ngunjah; njahli jigra ni nyingha. 19Njer kusung lo billa a ntiring sallang magula ni njere lo billa a ntiri amuru ma veliyi na, keminiya, keminiya nyonglo le kuso agh ni a shini ya. 20A billa ni aɓayong lo ninga agiluwo a nji bih Musa ni Haruna.
1Og alliyi giri lang, aɓayong lang, nteshi kiri ri atenana le kunang. 2Nga logshi kunang a ngulli tenana; nga tuhgnyah a muri agi songrina ni ɗur agh.3Aga ni shi woro shi ogho ni alliyi ya, aga akah sung alliyi waɓih sung ngha. 4Ni sa songri ri aminkah yang ngha. Sa waɓih njah ni ki zu agh a muri agi pyeri ɓongso le Yahweh, masso le, ni agi magtahɓi le ni woro pag ga.5Ate tigna gigilla ogrung a Yakubu ni tol gigilla a Israila. Lagna akahsung ih aka alliyi amuna yang ni. 6Tigna ga ih nina agh njah ni ka zu agh ka yeri gigilla le, amuna ni ni sang a ɓil a agh
1Kulli, aɓayong ma sa zuna a yeh giberre lo; a ɓihyina bin gusso ma gerenteng; a pilla Urushelima bin ɗam dahɓi. 2A pahna nluo ngiri aguro lo gilihna bin aminya ma ɓakuli, ngiri ama njiteng lo a bin anyamlusung le ngunjah. 3A soɓna nkilla leyang ninga muru kangni Urushelima, le ɓwa mwoh nyha ka lingfshi yang ngha.4Shi pilla gi jenna a bin aɓinsung ɓa ɗigna, ki olsung ni gi jollo bin aɓeni kangni sung. 5Ha ni yebbang, Yahweh? Aka ɗigni yehlulla ha ke kene? Ha ni yebbang ni yehlulla kiki lo ka pihn ni ninga gishe?6Soɓ yehlulla lo a muri aɓayong ni ni yero a agh ni a muri aɗighamuribang ni nyha ki gor lullo a agh. 7Ate lihna Yakubu ni ɓihyi aminlah le.8Ka bol gimashihra le akahyi sung a msung ngha; ih ɓi agipagna shin gi-enna a binsung, ate ni shi tengkurung ngha. 9Angni sung, Kulli le ashibang lesung, ate temuri gusso le lullo; ashi sung ni tolyi sung gimashihra lesung ate temuri lullo.10Pallang ke aɓayong nah, "Kulli leysng nghe?" Ih ɓi nkilla le aguro lo ni a soɓ ɓa ɓi nwah ri a muri aɓayong a nji sung. 11Ih ɓi ɓuah le aɓeni a kur agh ɓi zu a dumo; ni bgih gulo lo tigha amuna anluo ni usulo.12Nwah anjeh aɓinsung ɓa ɗigna a belyang mbende tonɓahri ɓuhro muri jenne mama a olli sung ngha, MurungKulli. 13Nina agh sung aɓayong lo ni anjuh ma ɓa luwo lo ka pagho makampa ha ke kene. Sa waɓ aɓongso lo bin anjah kwa.
1Pah kiro, lelgiri le Israila, a weh ɓeni billi Yusufu ninga anjuh agh; a weh ɓeni ɗigha bikuli le cheribim agh, tuhbang a musung! 2A nji Ifraimu ni Banyamin ni Manasseh, nyighi gulo lo; zu ni ashisung. 3Kulli, nyeni sung, tig kundumo ɓi tuhbang a musung, le sa aɓɓa.4Yahweh Kulli le ɓa luwa, ha ni yebbang ni a pagni yehlulla ri aɓayong lo ngha a jimmo agh? 5A lihna ni yang ni brodi le njimerung ni pah yang njimerung dudug ih ɓi a nuh. 6A tigna sung gi sagshirung ate aɓihsung ɓa ɗigna, le aɓa shiɓi musung olla ma jolbang a musung a ntiri yang.7Kulli le ɓaluwa, nyeni sung be; tig kundmo ih ɓi tuhbang a musung, le sa aɓɓa. 8A pushina angung a Masar; a piriyi na aɓayong ni le a pahn yang.9A gilliyi na njahli a temuri; ishina milih ɗungshi njeh egh. 10A vulihna ankonno ni aminlim yang, ceda le Kulli nji ri abih. 11Tuttih na abih kukwo ha salang magula ni avagha le kena Ɓanghamuru Yuferitus.12Pallang ke wanghih agarrung le nina agh aɓeni kwa ki ɗura njinjere ya tuh njih? 13Anyamlara ni puro a ɓalusung ngha ɓihyi ne ni anyamlusung ki lih.14Pil nzumo, Kulli le ɓa luwa; shinbang njahli le a yeri ni kona te ngung lo. 15Ga ni pag millung ni boh malih pan ngha, muna ni a tengshe ate kanangiro agh. 16A korihne njahli ni pingshi; a juhrina ate pingsa lo.17Ih ɓi boh ɗigha muri ɓayong le bung malih lo, a muri muna ɓayong ni a tengshiri ate kanangiro agh. 18Le ni sa pil nzum sung a ro agh; nyenni sung a be, le sa gor lullo.19Yahweh Kulli le ɓaluwa, nyeshi sung a be; tig kundumo ih ɓi tuhbang a musung, le sa aɓɓa.
1Nmagjollo ni binmurubang bin Kulli le masso lesung; nmagjollo ate binmurubang bin Kulli le Yakubu. 2Ntuh ngyah ni kpyalah, ngwang ntah ni mollo. 3Ntong njemnjuh a kara ma shienri mapiyo, a muri kara ma ɗungshina le shienri, ngha kara njibuno lesung log agh.4Ate gigilla ni a temuri Israila, waɓa ni nji bin Kulli le Yakubu. 5Pahne ih gi billa ni a Yusufu ngha lognih njeh Masar, ba n'og gih ni ni nyeri ya agh.6"Mpushina gitolla ni a gogreh ya; bih ngha ɓongri a bol gwoh. 7A yeh gangsa lo agh a gora bang, le n'angni no; N'agna wo a ri saghamuru le nlagiri ma pinna. Nmom no a bin muru le Meribah. Selah8Nteshi kiri yong, aɓayong lang, ate nlagno, Israila, ngha aka teshi kiro a rang ngha! 9Ɗigna ni nga bol kuli ma sa a ntiri yong ngha; ɗigna ni nga gushi kuli ma sa agh. 10Mini Yahweh Kulli leyong, ɓeni pushi yong a njeh Masar agh. Nlogshi kunyong yarata, le nga ɗungshi.11Keminiya aɓayong lang ni teshi kiri yang rang ngha; Israila ni og nghang ngha. 12Nina agh mpah na yang a njinjere tengmurung leyang ate a bil ga a kur agh.13Oh, ih ke aɓayong lang ka teshi kiri yang rang; oh, ih ke aɓayong lang ka ginya a njinjere lang. 14Le nga gankun aɓa shiɓi muyang ni kahra le pil beng a muri aɓa par yang.15Ih ɓi aɓeni shiɓi Yahweh nyeni ngoɓong a dumi! Ih ɓi a pah yang iriɓihyina ha ke kene. 16Nga lishi Israila ni nji lusung maɓonna; nga ɗingshi yong ni nyih ni puro ankonno agh."
1Kulli tangha a bin kpaɓa ma gerenteng; a ntiring akuli ni pagh tuhnjuo le. 2Ha ni yebbang ni a waɓni njuo njiteng nyha le a ɗum agmurung bin aɓayong mashihra? Selah3Pah njiteng a bin aɓa enna ni aminbawori; bol kunmurung le aɓa binkonna ni aɓa al angna. 4Ashi aɓa enna ni aɓa al angna; pushi yang a bih ɓayong mashihra.5Ni a yere ko a yeri ya; a gangla a kangna a pinna; atigtinna le ngunjah kwa wanghi na.6Nnah, "A wo ni akuli, le nyong ngha kwa amuna Magula Kwa. 7Ngho te kwa agh aka wuh ninga aɓayong ni kpah ninga mwoh le amuna murung."8Logho, Kulli, waɓih ngunjah njuoh, ate a wo ngha ni giberre a ntiri aɓayong kwa.
1Kulli, ka bol gung ngha! Ka puro a tele sung ngha le ka nyinghi ya, Kulli. 2Shina, aɓa shiɓi muro ngha ki mohno, le aɓeni ki shiɓoh agh logshina amuyang.3A kurkun yang a muri aɓayong lo ni kurkun binmona a muri aɓeni a lel agh. 4A wara a nah, "Nzu shi girja yang a ɗigha ninga njeh. Le ni a wa ye ɗengshi ni lulli Israila agh." 5A kpaɓ muyang a njinjere mwoh; a alla aɓih yang a muro-6agungri le Edom ni aɓa Ishmail, Mowab, ni aɓa Hagri, 7Bibilos, Ammon, Amalek; ni Filistiya ɗeshili ni aɓa ɗigna Taya.8Assyriya kpaɓna ni yang ɗeshili; a pilla dumbung a temuri aminkah Lot. Selah9Pag yi yang ninga mama a pag yi Midiya agh, ninga mama a pag yi Sisera ni a ri Jabin a Ɓanghamuru Kishon ngha. 10A juhro a Endor ni pil ninga tiɓgiri a njahli.11Pag yi aɓa nongmurung leyang ninga Oreb ni Zib, ni amuna murung leyang kwa ninga Zebah ni Zalmuna. 12A nah, "Ih ɓi shi tollo ate musung njeh le Kulli."13Kulli lang, tig yang ninga kikiri gung nyamuru, ninga nkwah a dum gung, 14ninga gishe ni ki pingshi ɓa ngung, le ninga leshi gishe ni a tigha a muri nkonno agh. 15Pir yang ni gung ma tenna lo, ni pah yang ngoɓong ni gumgmuru lo.16Ɗungshi kundum yang ni iriɓihyina nina agh ate aka al lullo. 17Ih ɓi a tig yang a iriɓihyina ni ngoɓong ha ke kene. Ih ɓi a juhro a iriɓihyina.18Le a yere ih a wo ni mwoh, ɓeni lullo ih Yahweh, Magula Kwa a muri ngunjah.
1Ɓoro le ba a ɗig nghang ngha ni yellang, Yahweh le ɓa luwa! 2Nlella ate ɓaleh Yahweh; yolle lang tig nang irrang malla. Yahlang ni ɗigna lang kwa magjollo binmurubang bin Kulli ma usulo.3Ko aminyah kumne muyang andah ni lah ate kanangiri yang ba ih soɓa amuna yang nghang a kahri bin ɗahri wo nghang ngha, Yahweh le ɓa luwa, Murung lang, ni Kulli lang. 4Mossoni ni aɓeni ɗigha a liyo agh, a tang ɓongso teɓi. Selah5Mosso ni ɓwa ɓeni mosso le ngha a ro agh, ɓeni a yahli ya njere magula ni ki ka a Sihiyona agh. 6Ngha a billi a ntiri ɓa Njonglong le Njimerung ngha a bilbang a ba ni saghamuru pag nghang ngha. Amuru ma kunduna ki vuliyi ni mosso.7A logha ri masso kena ri masso; ɓeni kwa a ntiri yang ngha tangha dum Kulli a Sihiyona. 8Yahweh Kulli le ɓa luwa, og jimma lang; tig kiro, Kulli le Yakubu! Selah 9Kulli, lel ntongho lesung; ɗum konna te aɓa tarihna lo. 10Ate kara mwoh a ɓa liyo agh uwara worotongno lum a bin ma sa. Nga alla ih ɓi nɗig ɓa lelkunjere a leh Kulli lang, ke ɗigha a ntiri agungri le aɓayong mashihra.11Ate Yahweh Kulli ni kara lesung ni ntongho; Yahweh ka pah sung nieh ni gusso. Ih nyha ih bol gimaɓona a pih aɓeni ki ginya a bolmurung ngha. 12Yahweh le ɓa luwa, mossoni ni ɓeni pah njiteng ro agh.
1Yahweh, a ɗumna ɓoro lo bin njeh lo; a nyenna ni gi ɗigna le Yakubu. 2A tolla gimashihra le aɓayong lo; a vulliyina agimashihra leyang. Selah3A wara a tol yehlulla lo kwa; a ɗagna yehlulla lo ma funna, 4Nyenni sung, Kulli le ashibang lesung, ɗag gigangshina lo ri sung ih- ɓi woro. 5A pag yehlulla ri sung ha ke kene? A wa uwo ni yehlulla a yeh anjah ni ki zu agh kwa?6Ni a wo pah sung iritenna ɗeshili ya? Le aɓayong lo ka pag binmurubang a ro. 7Ɗumi sung ogrung njiteng lo; pah sung ashibang lo.8Nga teshi kirang ri ga Yahweh Kulli ki waɓ ɓa, ate ih ka tig ololo le ni aɓayong le, ama njiteng le. Ngho kwa agh ɗigna ni a pil ɗeshili ri anjinjere gi ɓangha. 9Njiteng ngha ashibang le ngha kahri aɓeni ki ɓanghi ya; le gusso ka ɗigha njeh lesung.10Agnjiung ma tangna ni njiteng kpaɓna binmona; gerenteng ni ololo kpahna ri ari yang. 11Agni bang sagna a njahli, le gerenteng shina njahli.12Eh, Yahweh ka pah amosso le maɓonna, le njeh lesung ka pushi gissoro yarata. 13Gerenteng ka wora dumi ni gil njere a temuri atolkusun le.
1Teshi kiro, Yahweh, le a pil ngang, ate mini ɓa enna ni ɓa alla. 2Lel lang, ate myang ni njiteng; Kulli lang, ashi guro lo ɓeni pahna njiteng ro agh.3Shin gi- enna lang, MurungKulli, ate ngora bang bino a kara kwa. 4Tig guro lo ih pag binmurubang, ate bino ni, MurungKulli, ng pah minlimang nghang.5A weh, MurungKulli, a ɓonna, ni gil rung te tol gimashihra, ki tangha a agnjung ma ɓonna bin aɓeni kwa ɓuah wo agh. 6Tig kiro, Yahweh, ri jimma lang; og gih jimma lang. 7A yeh kara gigangshina lang ngwa ro, ate aka pil nghang.8Ɓwa nyha nghang mwoh a pyeshi ni weh a ntiri akuli ya, MurungKulli. Agipagna nyha nghang ninga agipagna lo agh. 9Aɓayong ni kwa a gil agh ka zu a gungha dumo, MurungKulli. A gushi lullo.10Ate a gulla ni pag agi magtahɓi; A wo ni mwoh Kulli. 11Alliyi nghang anjinjere lo, Yahweh. Le nga ginya a njiteng lo. Kpaɓ yahlang te ih pih lullo gusso. 12MurungKulli, Kulli lang, nga ɓongso ni yahlang kwa; nga gushi lullo ha ke kene.13Ate ogrung njiteng lo gulla a binang; a ashina usulo lang ri limma le nkilliya. Aɓa gushimurung logna nghang. 14Kulli, kpaɓ murung le aɓa mohno ki al usulo lang. Ni a shino ninga guɓung ngha.15Keminiya a weh, MurungKulli, ɓa shin gi- enna ni Kulli ma pah nieh, tenghibang ri pag yehlulla, ni ɗigha a agnjiung le maɓonna ni njiteng. 16Pilla nji binang le a shin gi- enna lang; pah masso lo bin guro lo; ashi muna guro ma ngalang lo. 17Ɗumang gi ɗunna le kumɓoro lo. Le aɓeni ki shiɓang ngha ka shini le ka pag iriɓihyina ate muro, Yahweh, a angni nang ni gim yahlang.
1Lah magula ni tigtinne ya tangna a muri nkonno ma gerenteng; 2Yahweh agna njih akunjere le Sihiyona uwor agungri le Yakubu kwa. 3Agi ma gushina ni a waɓa a muri, lahmagula le Kulli. Selah4"Ngora Rahab ni Babila bin aɓa kura tyang. Nshina, Filistiya ngha nghang, ni Taya, kpaɓ ni Kush- ka nah, 'Mama mwoh ni ya a ɓilli be,'"5A muri Sihiyona agh ih waɓ ri, "Ɓeni kwa a ntiri a mama agh a ɓilli a yeh; le Magula Kwa kanangiri ka tighi." 6Yahweh nyonglo a giɓomteng ɓangha le aɓayong, "Ɓeni ya a ɓilli a bog go." Selah7Nina ɗeshili ya aɓa tuhngyah ni aɓa tahngwang ka nah kushi mona, "Anjinjere mosso lang kwa ngha a ro."
1Yahweh, Kulli le ashi bang lang, mɓua a dumo duh ni kara. 2Teshi kiro ri jimma lang; tigmuro ri ɓua lang.3Ate nɗungshina ni agi gangshina, le usulo lang kena a nkilliya. 4Aɓwa pag nghang giri ninga aɓeni wora njeh a tuhli ya; mini ɓwa ni nyha ni masso a agh.5Myang ningnang a ntiri anluo; myang ninga nluo ni ɓeni nongho a nkilliya agh, a muri ɓeni ni a ɓuhri gangshi ro a agh ate a pushina yang ri gulo lo. 6A tig nang a tinna binje le tuhli, a yeh oinna ni a bin ma limna.7Ngih yehlulla lo suhli na ni gulo a murang, ni avelliye muru lo wamna a murang. Selah8Ate muro, ɓeng ɓag nang, a tig nang gi shiɓina a bin yang. A tig nang a kuro le ni gan aɓɓa agh.9Anjiyang wuhyi na a ri gana; A kara kwa ngwara bang bino, Yahweh; nsahrina abeng a bino. 10Ih a pag agi ngoɓong ate anluo? Ih aɓeni wuh agh ka logho ka ɓongso? Selah11Ih a waɓ te ogrung njiteng lo a nkilliya, njiteng a bin anluo? 12Ih agipagna magtahɓi lo agh a yeri yang a pinna, ko gi gerenteng lo a bin ma jangshina?13Keminiya mɓua- na a bino, Yahweh; ni beri ya ɓua lang ngha ki zu dumo. 14Yahweh, palang ke a shiɓang? Palang ke a songri kundumo a rang?15Kunbang ni kwa agh myang ni binkonna le myang a kun nluo logho lang basadeng. Nganna a ri agi pah ngoɓong lo; ngirang wuhna. 16Funno yehlulla lo ɗura a murang, le agipagna pah ngoɓong lo juhri nang.17A kangnang ninga muru a kara kwa; a tangna a kangni nang kwa. 18A pushina ɓihyong ni ɓeng ni kwa agh a rang. Ɓeng kunkolong ngha pinna ni.
1Nga tuhngyah ate agipagna ogrung njiteng le Yahweh ha ke kene. Nga waɓ gi njiteng lo a bin njah ni ki zu agh. 2Ate nwaɓna, "A tigna ogrung njiteng ha ke kene; gi njiteng lo agh a wara a tighi a ɓakuli."3A nah, "Nwara tig ogrung ni ɓeni mwoh ntol agh, nwara kaniyi giri bin gur lang Dauda; 4'Nga tigha aminkah wo ha ke kene, le nga tig ngungmurung murung le a yeh anjah kwa.'" Selah5Aɓakuli ɓongshina agi magtahɓI lo, Yahweh; gi njiteng lo agh a ɓongshine a kpaɓa le ama gerenteng. 6Ate yang a ɓakuli a logle a pyere ni weh Yahweh? Yang a ntiri amuna akuli ninga Yahweh?7Ini Kulli ɓeni a gusso dudug a kpaɓa le ama gerenteng ni maɓonna a ntiri aɓeni kwa kangni ya. 8Yahweh Kulli le ɓa luwa, yang ni masso ninga Yahweh? Gi njiteng lo kangni no.9A wo nongmurung muri salang magula ma funna; ngha avelliye muru log le, a woni a pari njahli. 10A gogrina Rahab ninga ɓeni a wolla nlue ya. A meshihna aɓa shiɓi muro ni dumbung ma tenna.11Aɓakuli ya mamo ni, ni ngunjah ɗeshili. A gilla ngunjah ni aga kwa a yeh ya. 12A gilla nji eɓɓ ni nji gangrah. Tabor ni Hermon pag binmurubang a ri lullo.13A wo ngha ni ngih gara dumbung ni bung ma tenna, le boh malih ngha bikuli. 14Gerenteng ni njiteng ni pag tinna ngungmurung murung lo. Agnjiung lo ma tenna ni ɗum njiteng zuna a dumo.15Mosso ni ni aɓayong ni yeri gih binmurubang ngha! Yahweh, a ginya a poshibang le kundumo. 16Bang ki ɓor yi yang a ri lullo a kara kwa, le a yeh ɗum njiteng lo a gusso.17A woni usso le masso leyang, le a nji bin kumɓoro lo agh a gushina njeme lesung. 18Ate ntongho lesung ngha mami Yahweh ni; murung lesung ngha mami ma Gerenteng Mwoh le Israila ni.19Kunbang ma saɓna ni ɗur agh a waɓna tenana a njiloro a ri ama njiteng lo; a nah, "Ntigna jenghe a muri garaluwa mwoh." Nlogshi na mwoh ma tolla lang a ntir aɓayong. 20Ntolla Dauda guro lang; ni murun ma gerenteng ni nɗahri ni. 21Beng ka taɓi; dumbeng ka tengshih ri. 22Ɓa shiɓi murung nyha ka sorih ya; muna gimashihra nyha ka pari ya. 23Nga gogri aɓa shiɓi muri a dumi; nga wol nluo ɓeni shiɓi ya.24Njiteng lang ni ogrung njiteng lang ka gingni ni; a nji ri lullang ni aka gushini njeme le. 25Nga tig bih a muri salang magula ni bih malih a muri aɓanghamuru. 26Ih ka gor bang binang, 'A woni tehrang, Kulli lang, ni nkonno le ashibang lang.'27Ɗeshiliya nga tighi ninga munang minɓalla, ma gushina uwor bang le amurung ngunjah. 28Nga keni ogrung njiteng lang a bini ha ke kene; le ogrung lang nini ya ka tangha. 29Nga tigha aminkahyi ka ɗigha ha ke kene le ngungmurung murung le ninga ɗigna le ɓakuli bikuli.30Ngha amuni ɗag gigilla lang le ni ginya a yeh alagbang lang, 31ngha a ɓun gibilla lang le ni a bol alagbang ngha agh, 32le nga fungshi tolmurung le yang ni gatagiri ndolong le agimashihra leyang ni nyimma.33Keminiya ni ngi tol agnjiung ma ɓonna lang a ri ya ko ni ɗum njiteng ri ogrung lang ngha. 34Ni ngi ɓun ogrung lang ko ariyi atenana le ngoto kunang ngha.35Mbende mwoh ni ga kwa kaniyi ya nji ri gerenteng lang ngha- ni ngi paghi Dauda yiri ya: 36ha ke kene aminkah yi ka tangha le ngungmurung murung le ninga kunbang ɗigha le kara a dumang. 37Nga tighi ha ke kene ninga shienri, njiteng waɓkun a ɓakuli." Selah38Keminiya a shiɓina ni shiɓi; a pagna yehlulla ni murung ni a ɗahri ya. 39A ɓunna ogrung ni guro lo. A ɓugna jenghe le a kikiri. 40A wanghina agarrung le. A ɓihyina alah ma kangni na le.41Aɓeni kwa ki ɗur agh agna giri beng. Pilla ɗig gi sangha le aɓih ɓa ɗigna. 42A logshina bung malih le aɓa shiɓi muri; a tigna aɓa shiɓi muri kwa pag binmurubang. 43A pilla nji kun garabwoh le, le ni a tighi tang yarata ngha a luwa agh.44A zuna ni gi maɓonna le a malla; a suhlina ngungmurung murung le a njahli. 45A ashina akara ɗigna le basadeng. A vulliyi ne ni iriɓihyina. Selah46Ha ni yebbang ni, Yahweh? Ih aka songri ro ha ke kene? Ha ni yebbang ni yehlulla lo ka pihni ninga gishe? 47Oh, ɓengse a muri kunbang lang ni ngulung ngha, le mang a gung a gilla ni amuna ɓayong! 48Yang ka ɗigha le ni ki wuh agh, ko ashi usulo le a bih nkilliya? Selah49MurungKulli, agipagna ogrung njiteng lo ni kana agh nghe, ngha a kaniyi Dauda giri a njitena lo agh? 50Ɗengse ni, MurungKulli, jollo ni a magha a muri aguro lo ni pagha ni mbolli a yahlang asangha ni pura bin aɓayong ngha. 51Aɓa shiɓi muro sangna kun, Yahweh; a jolla atolkusung mama a tol agh.52Mosso ni ni Yahweh ha kek kene. Iɓiɗighana ni Iɓiɗighana.
1MurungKulli, a ɗigna bin vulo a yeh anjah kwa. 2Kedebang a gil ankonno ko a gil njahli ni ngunjah, logha malla le nyha kena a malla le nyha, a wo ni Kulli.3A nyena ni ɓwa a kikiri, le a nah, "Nyere, a weh minkah ɓayong." 4Ate abogho worotongno lum ngha a njioh ninga nyinno ngha ɗura agh, le ninga lelle le duh mwoh.5A gangna yang a wori ninga ni wammamuru le a nongna ntulo; ni beri ya a yangha ninga alusung ni saghi ya. 6Ni beri ya a tahna yarata le a gulo; ni kapolla agh ih nyingla le nyummo.7Njiteng ngha, yehlulla lo lihna sung, le a funno lo agh ngoɓong wolla sung. 8A tigna agi mashihra lesung a dumo, gimashihra songrina lesung a poshibang kundumo.9A usulo lesung ki ɗura tina yehlulla lo; abogho lesung ki kahri ɗuro ninga eshigogrung. 10Abogho lesung woro ɓahri pur lum ni ko woro ihne ngha shi kumna iritenna agh; keminiya ko abogho maɓonna lesung a ɗungso ni gigangshina ni gana. Eh a ɗur ni kahra, le shi logha kuli shi woro.11Yang yeri gulo le yehlulla lo, ni funno lo ni peri ni ɓang ngoɓong lo agh? 12Nina agh alliyi sung ih ɓi shinari usulo sung nina agh ate sa kum yahlung le yeriteng. 13Pilla, Yahweh! Ha ni yebbang ni ih ka ɗigni? Shin gi- enna le aguro lo.14Ɗingshi sung ni beri ni ogrung njiteng lo nina agh ate bang ka ɓor yi sung ni pag binmurubang a yeh akara lesung. 15Tig sung ih shi pag binmurubang perari akara ni a tigni sung binkonna agh, ni abogho ni shi kumni agi gangshina agh. 16Ih ɓi aguro lo ih shi tumo lo, le ih amuna sung shingi murung lo.17Ih ɓi kunɓoro le MurungKulli Kulli lesung ɓi ɗig mami sung; Moshi tumo le abihsung; a pagha agh, moshi tumo le abihsung.
1Ɓeni ɗigha a lelle le Murung Kulli ya ka ɗigha a minlim le Magula Kwa. 2Nga nah yi Yahweh, "Ini pag bin vulo lang ni lah ma kangnina lang, Kulli lang, ɓeni ngi pah njiteng ri ya."3Ate ih asso a ri gi tamna le aɓa alla ni a ri konno ma juhri bang. 4Ih ka vulliyo ni akpatre, le a tinna akpatre ni aka kum bin vulo nghang. Njiteng le ya ini pag tongho ni konnate bang.5Ni a wo ɓang ngoɓong le gi pah ngoɓong ni duh, ko munih ni ki gangla ni ɓakara agh, 6ko binkonna ni ki kpah ri bang a pinna agh ko juhro ni ki kpah ri ɓayong ni ɓakara agh. 7Worotongno lum logle kpah a nji boh ma kattang le worotongno lum lum a boh malih, keminiya ni ih bilbang bino agh.8Aka fashi le a shin fungso le aɓayong mashihra. 9Ate Yahweh ni pag bin vullo lang! Tig MurungKulli magula kwa bin vullo lo10Gimashihra nyha ka ganno agh; binkonna nyha ka zu a kahri gungri lo agh. 11Ate ih igha amalaika le a muro, ih ɓi a lello a yeh anjinjere lo kwa.12A bollo bikuli ni bih yang nina agh ate ke a nyim kuso muri tahli ya. 13Aka para ayim ni aɓamma a kuso; aka ginya a muri amuna yim ni ayuoh.14Ate poshi yahli ngha a rang, nga ashi. nga lelli ate ɗumna yeri na lullang. 15Ngha gor bang binang ngha, nga aghi. Nga gingni ni a gigangsa; nga pih ganbang le ih ka gussang. 16Nga ɗingshi ni nonno le akara le, ni ɗumi ashibang lang.
1Gi maɓonna ni a pih yah Yahweh makampa ni tuhngyah ɓongshi lulli, Magula MurungKulli, 2a waɓ te ogrung njiteng lo ni beri ni gi njiteng lo duh ni kwa agh, 3ni garraya ni ngure lum ma ni ngwang ntah ma imma.4A temuro agh, Yahweh, tig nang a pag binmurubang a ntiri agipagna lo. Nga tuhngyah ate bang ɓonna nghang temuri agipagna le aboh. 5Ni yellang ni gulo le agipagna lo, Yahweh! aɗengse le limna dudug.6Ɓayong mashihra ni yeri ya, ko ɓayong ma nangna ni yeri ya: 7Ngha ɓayong mashihra logho ninga lusung, le ngha aɓeni kwa gipagna leyang ngha mashihra ki tuhyi ri yang ngha, a uwo ate juhra ni malla le nyha nghang ngha8Keminiya a weh, Yahweh, ka nongmurung ha ke kene. 9A pagha agh, shina aɓa shiɓi murung lo. A ka juhro! Aɓeni kwa agipagna leyang ngha mashihra ni ya aka meshiyi yang.10A logshina njeme lang ninga njeme le ndah lusung; a ɗahri nang ni murun mapiyo. 11Njyang shina kpah le aɓa shiɓi murang; kirang ogna gana le aɓeng mashihra.12Aɓa gerenteng ka tah ninga ngung nkah; aka gul ninga ceda le Lebanon. 13A panna yang a leh Yahweh; a tah a ɓaleh Kulli lesung.14A yangha a ɓil njih ko ngha a yahyi ya; a yang ngha a tah yarata, 15a waɓah ih Yahweh ya njiteng ni. Ini nkonno lang, le ga njiteng ni ya agh nyha ri ya.
1Yahweh ki nongmurung; Mella dagrah ma murung; Yahweh mella ni kur ri ni masso. A tigna ngunjah yarata; ni ih shishi ya. 2Ngungmurung murung lo ɗigna logha ri kunbang le akah; a wo ngha nghang malla le nyha.3Asalang magula logna, Yahweh; a logshina a gih yang; avelliye le asalang magula ni jollo. 4A muri ɓunniyo le avelliye,, magula ɓa kashi salang magula, Yahweh ni a bikuli ya ini magula.5Alagbang lo agh a ma njiteng ni; gerenteng ni pag ɓoro le liyo, Yahweh, a nonno kunbang le akara lo.
1Yahweh, Kulli ɓeni ki nwahkun ngha, Kulli ɓeni ki nwahkun ngh, poshibang a musung. 2Logho, waɓih ngunjah njou, pih aɓa gushimurung ga perra ri yang ngha.3Ha ni yebbang ni aɓa gimashihra, Yahweh, ha ni yebbang ni aɓa gimashihra ka pagni binmurubang? 4A yang ngha a soɓ atenana gushimurung leyang; aɓeni kwa gipagna leyang ngha mashihra gusso le murung.5A parih ya aɓayong lo, Yahweh; a tigna giberre lo a gana. 6A wolla nluo mahbere ni aɓayong ma sa ni ɗigha njeh leyang ngha, ni wol nluo aminbawori. 7A nah, "Yahweh nyha ki shinbang ngha; Kulli le Yakubu ni yeri te ɓi ya."8Nteshi kiri yong, a yong aɓayong ma nangna! a yong aɓahnghah, ni yebbang ni nga kumni yerigiri? 9Ini ɓeni gil kirrung ngha, ih nyha ih og ga? Ini ɓeni gil njiung ngha, ih nyha ih shinbang ngha?10Ini ɓeni ki fungshi aɓayong ngha, ni ih gilbang ngha? Ini ih pag ɓeni ki pah yerigiri bin ɓwa agh. 11Yahweh yerina aɗengse le aɓayong, ih gung ni.12Mossoni ni ɓeni Yahweh ki ɗumi gipagna agh, ɓeni a alliyi a yeh gigilla lo agh. 13A pahne usulo a kunbang ma gigangshina ha sete a tumna tuhli a temuri aɓa gimashihra.14Ate Yahweh ni ki ɗag aɓayong le ko ɗag giberre le ya. 15Ate tuhnjuo le ka pag ni gerenteng; le aɓeni kwa yahli yang ngha kunwar agh ka pirtye. 16Yang ka logho ka tang nghang a muri aɓa pag gimashihra? Yang ka logho ka tang nghang a muri aɓeni gipagna leyang ngha mashihra ni ya?17Yahweh ɗrigna angna lang, ke wuhna susuh nongha ba bang polla nghng ngha. 18Ngha nah ni, "Kusang ngha ki shengre," Ogrung njiteng lo, Yahweh, tig nang. 19Ngha aga ngi konna teɓi ya ogona, gimyahlung lo poshina minlimang.20Ih ngungmurung le juhro logle kpaɓmurung ni weh, ɓeni mwoh tig gigangsa a nji bin gigilla? 21A kpaɓna kunyang binmona a tol usulo le aɓa gerenteng ni waɓah ih nkilla le aɓeni tengshira nyha ri yang ngha agh gimashihra.22Keminiya Yahweh ɗigna gbingrah lang, le Kulli lang ɗigna nkonno bin vulo lang. 23Ih ka zuni a muyang agimashihra leyang ni bol yang a yeh gimashihra leyang. Yahweh, Kulli lesung ka pushi yang.
1Oh nzu, ih ɓi shi tuhyi Yahweh ngyah; ih ɓi shi magjollo binmurubang a bin nkonno le ashibang lesung. 2Ih ɓi shi kena kundumi ni pag makampa; Ih ɓi shi magjollo binmurubang a bini ni angyah ɓongso. 3Ate Yahweh ya Kulli magula ni le murung magula ni uwor akuli kwa.4A bih ya alimma le ngunjah ni; logho kuli le ankonno agh mami ni. 5Salang magula agh mami ni, ate ini gilli, le abih ni gil yang a njahli ma yunna.6Oh nzu, ih ɓi shi gushi ni gungha njeh; ih ɓi shi gungho ni nkungnung a dum Yahweh, ɓa gilsung: 7Ate ini Kulli lesung, le shi sung ni aɓayong le bin lelgiri le ni anjuh a bih. Ni kyari - oh, ih ke a og gih!8Ke ih ntengshi yahli yong ngha, ninga mama a Meribah agh, ko mama a kara ma Massah a ɓalusung ngha, 9ba akahyong mohmang nghang ngha; a tig nghang a mohmo, ko ke a shina agipagna lang.10Abogho woro ɓahri mpagna yehlulla ni njah wo le n'nah, 'Aɓayong ni ya yahli yang wara sa; ni a yeri anjinjere lang ngha.' 11Ngha nina agh kaniyina giri a yehlulla lang ih ni a ingna a bin usulo agh."
1Oh, ntuh yi Yahweh nyah mapiyo; ntuh yi Yahweh ngyah, ngunjah kwa. 2Ntuh yi Yahweh ngyah, nmoshi lulli; nham ashibang le kara a nzum kara.3Nwaɓ gusso le a ntiri aɓayong, agipagna le ma magtahɓi a ntiri aɓayong kwa. 4Ate Yahweh ya gula le ɓongso le ka gulo. Ini a ɓang ngoɓong le uwor anshile akuli kwa.5Ate akuli le aɓayong kwa agh agillang ni, keminiya Yahweh ni ini gil aɓakuli. 6Gi maɓonna ni ma murung ni a kundumi. Masso ni ɓor shina ni a bin ma gerenteng le.7Mpah a bin Yahweh, a yong akunvarre le aɓayong, mpah a bin Yahweh ate gusso le ni masso. 8Mpih Yahweh gusso ni peri ni lulli ya. Nzuni gipahna le nzu a ɓaleh.9Ngungha njeh a bin Yahweh a ɓoro le gerenteng; koshiyo a dumi, ngunjah kwa. 10Waɓah a ntiri aɓayong, "Yahweh nongna murung." Ngunjah ɗeshili ya a tigne; ni ih nyinghi ya. Ih waɓih aɓayong njuo yarata.11Ih ɓi aɓakuli pag binmurubang, le ih bang ɓor yi ngunjah. ih ɓi salang magula ih pag mabuna ni aga ɗungshi ɓayeh ya a magjollo ni binmurubang. 12Ih ɓi aɓabang ni aga kwa a yeh ya a pag binmurubang. Ih ɓi angung ni a ɓangung a magjollo te binmurubang a 13dum Yahweh, ate yangha ih zu. Yangha ih zu te waɓih ngunjah njuo. Ih waɓih ngunjah njuo ni gerenteng ni aɓayong ni njiteng le.
1Yahweh nongmurung, ih bang ɓi ɓor yi ngunjah; ih ɓi akunsalang pag binmurubang. 2Nlagiri ni pinna kangni ne. Gerenteng ni njiteng ni pag tinna ngungmurung murung le.3Gishe ki wora dumi ni lih aɓa shiɓi muri nji ba kwa agh. 4Poshibang le ntuhna bang ngunjah; ngunjah shine le koshihyo. 5Ankonno yangla ninga miyang a dum Yahweh, MurungKulli le ngunjah kwa.6Aɓakuli waɓna njiteng le, le aɓayong kwa shina gusso le. 7Aɓeni kwa ki gushi minlim ma sherrah agh ka og iriɓihyina, aɓeni ki wol kikil yang ri gillang ma nangna agh- gungha dumi, a yong kwa akuli! 8Sihiyona ogna ni pag binmurubang, le alah le Judah pagna binmurubang a temuri gigilla njiteng lo, Yahweh.9A temuro, Yahweh, ni magula kwa a muri ngunjah. A gushino kukwo a muri akuli kwa. 10A yong aɓeni agnji Yahweh ya, nshiɓi gimashihra! Ih lelmuri ama njiteng le, ni pushi yang a bih aɓa gimashihra. 11Jamna poshibang a temuri aɓa gerenteng ni binmurubang a temuri aɓeni ni ayahlung njiteng ngha.12Mpag binmurubang ri Yahweh, ɓa gerenteng; ni pag yi makampa ngha nɗengshi ni gerenteng le.
1Oh, ntuhngyah mapiyo a bin Yahweh, ate pagna agi magtahɓi; bih malih ni dumbih ma gerenteng pahne gankun bang. 2Yahweh tigna a yeri ashibang le; ɗumna njiteng le a bin aɓayong kwa a beng.3Ɗengshina ni agnjiung maɓonna le ni njiteng a temuri leh Israila; tinna ngunjah kwa ka shin ganbang le Kulli lesung. 4Magjollo ate binmurubang a bin Yahweh, ngunjah kwa; Nmag kun yong a ngyah, ntuhngyah ate binmurubang, ni tuhngyah ɓongso.5Ntuhngyah ɓongso a bin Yahweh ni ngwangtah, ni ngwangtah ni ngyah maɓonna. 6Ni mjemegula ni gih njeme, nmagjollo binmurubang a dum Murung, Yahweh.7Ih ɓi salang magula magjollo ni ga kwa a yeh ya, ngunjah ni aɓeni ɗigha a yeh ya!. 8Ih ɓi aɓanghamuru wol bih yang, le ih ɓi ankonno magjollo ate binmurubang. 9Yahweh ngha ki zu ate waɓih ngunjah njuo; ih waɓih ngunjah njuo ni gerenteng le aɓayong yarata.
1Yahweh nongmurung; ih ɓi aɓayong koshihyo. Ɗigna murung le ngha a bikuli le cherubim; ngunjah jigra. 2Yahweh ya magula ni a Sihiyona; a gushine a muri aɓayong kwa. 3Ih ɓi a ɓongshi gulo lo ni ɓoro lullo; yangha gerengteng.4Murung ngha ni masso, le agna ji njiteng. A tigna pagha yarata; a pagna gi gerenteng ni njiteng a Yakubu. 5Ɓongshi Yahweh Kulli lesung ni gushi a bin gi tigkushi. Yangha gerenteng.6Musa ni Haruna ngha a ntiri amalah, le Samaila ngha a ntiri aɓeni ki gor lullang ngha. A gorra Yahweh, le agne yang. 7Nahteng ri yang a ntiri gbingrah le nlagiri. Bolla alagbang njiteng le ni agigilla ni pah yang ngha.8A pille yang, Yahweh Kulli lesung. A woni Kulli ma tol gimashihra a bin yang, keminiya ni ɓa nwah agipagna gimashihra leyang. 9Mɓongshi Yahweh Kulli lesung, ni gushi a dingli ma gerenteng le, ate Yahweh Kulli lesung ngha gerenteng.
1Ngulitenana le Solomon muna David murung le aɓa Israel. 2Angulitenana ni ya a mama ka aliyi njitenna ni a pag agh, ni aliyi atenana ma tuh njiung ngha, 3ngha aka agni gi waɓna a njinjere maɓona, ni pag gimaɓona, tuhnjuo maɓona, ni tangha a njiteng.4Angulitenana ni ɗeshili ya ihka pih ɓeni ni yeriteng ngha agh yeri teng, ni pih amuna ni log agh yerigiri ni yeri gipangna. 5Ihɓi aɓa njitenna teshikiri yang ni kum ɓuro a aliyi giri leyang, ɗeshili ya, ih aɓa tangha a njiteng, 6kum yeriteng, ni yeri anguliteng, a kumburiteng na atenana le aɓayeriteng ni a anjingli.7Ɓang Yahweh ni pag makunduna le yerigiri - aɓahngha ni ag ni yeriteng ni agiwaɓna ya. 8Munang, og giwaɓna le tero ɗeshili ya ka ɗag alagbang le ngwo agh; 9aka gil paghalo ihka ɗig ninga agi gilrung ni aka mara muro ni gyera mello agh.10Munang, ngha aɓa pag gimashira alla ka nuhmuro a gimashira agh leyang ngha, ka agha a kura tahyang ngha. 11Ngha a nah, “Kura tahsung, ihɓi shi nongho te lel nkila le, ih shi vulo shi loghi aɓa njiteng ni logho ni tekushi nghang agh;12Ihɓi shi mel yang ni usulo, ninga nkiliya ki mel aɓeni kukotro agh, ye shi pag yang ninga aɓa wora tuli ya; 13sa ɗumshi alahsung ni agi nieh ni shi pon ngha. 14Zu, kpabmuro ri sung, le sa gaɓa agi nyiɓi ni weh”15Munang, ka ongshi ni yang a njijere wo agh; ka agha ih kuso dog ba a gin nghang ngha; 16Kushi yang ki ɓangha, ki ka a gimashira ɗeshiliya a kahra soɓ nkila koh. 17Ate gimanangna ni a soɓ nguri a nji aminya.18Aɓayong ni ya nkila le yang ni a nongho a lelle ake nongbang ate nkila le yang. 19Ini njere le ɓeni kwa kum ɓuhro a njinjere mashihra agh; ɓuhro a njinjere mashihra ngha ki tol usulo le aɓeni tanghari ki pag agh.20Yeriteng ki ɓua ni jola a njegula, logshi gih a dahbeng; 21a muri njegula agh ih ɓua, le a nkunjere ntiri lah agh ih waɓ agi waɓna le, 22Ha ni yebang, yong aɓa singri yeriteng, nga agni ni singri yeriteng? Ha ni yebangni, a yong aɓa jol bang, nga pagni bin murubang, yong aɓayong manangna, nga shiɓi ni yeriteng?23Npila ri gila ningiliyang ngha; nga soɓiyong bongho lang; nga tigha ih nyeri tenana lang. 24nguarabang, le nshiɓi teshi kiriyong; nonna beng, keminiya ɓwa nyha og agh. 25Keminiya nshiɓina aga kwa nwaɓiyong ngha ɗeshiliya ni n’ag ni gila ni ngiliyong ngha.26Nga olla ri gi juribang le yong, nga jol yong ngha giri kpah muyong ngha 27ngha agi ngoɓong leyong ni ninga gungmuru ni gimashira gang yong ninga gung matenna agh, ngha gimashira ni ganni kunyong ngha.28Le aka gorang, le ni gi pil yi yang ngha; aka allang ni tengshirung, keminiya na kumang ngha. 29Ate a shiɓi yerigiri ɗeshiliya ni a tol ɓang Yahweh ya, 30ni a bil ga nwaɓi yang ngha, ɗeshiliya a jen agila lang ni ngiliyang ngha kwa.31Aka lih ngoso njinjere leyang, ɗeshiliyi ni ngoso gipagna leyang ni aka ɗungshini yang 32Ate aɓa shingri yeriteng ki wuh ate a shiɓina njitenna, ɗeshiliya kumo le aɓayong ma nangna agh aka juri yang. 33Keminiya ɓeni kwa ognghang agh ih ka ɗig kukotro ɗeshiliya ika nong ni usulo, ngoɓong juhro nyha”
1Munang, ngha aka ag atenana lang ni tig a lagɓang lang a bino agh, 2a teshi kiro ri yeriteng le a ya bol yerigiri a yahlo.3ngha a tangha a nongshi muro ri yerigiri, a logshi gihyo ate al yeriteng, 4ngha a alli ninga al a silva agh, a alli ninga mama a alli gikuna ni a songriya: 5Le aka yeri ɓang Yahweh ni kum yeri. Kulli.6Ate Yahweh ngha ki pah yeriteng: a kuni ni yeriteng ni yerigiri pur ngha. 7Tig yeriteng ma yarata ate ɓa pah njiteng; aɓa tangha muribang ni a bin aɓa njiteng; 8Ɓa tangha muribang a njijere le aɓa njuo ni tangha muri aɓeni gerenteng ngha.9Le aka yeri giɓonna, njuo, ni tol ɓayong kwa mwoh, ni njere maɓonna ni kwa agh. 10Le yeriteng ka ɗigha kunyahlo, ɗeshiliya yerigiri ka ɓoyi usulo lo11Yeriteng ka lel muro; yerigiri ka lello. 12Aka asso a njinjere mashihra, abin aɓeni ki waɓ atenana mashihra agh, 13aɓeni ɗag anjinjere maɓonna ye ginya a njinjere le pinna agh.14A pag mashihra le bang ɓoyi yang, ni binmurubang, ni a pag gimashira. 15A bol anjinjere mashira, ni paghi yiri ate songri agimashira le yang.16Yeriteng ni pag gimaɓonna ka asso a bin pag njah, a bin ɓamah ma pag gimashira ni tenana ma jol bang le. 17Ɗag, ongshi ni aɓih ni a log niyang ngha ni jangshi ogrung le Kulli le.18Ate leh ngha ki sulo ki ka a nluo, anjinjere le ka ka ni we a bin a ɓeni a nkiliya, agh. 19Aɓeni kwa kena bini ya ni ki nyer ɗeshiliya, ɗeshiliya ni a ka a anjinjere ma usulo agh.20Nina agh aka ginya a njinjere le aɓayong ma bonna ni bil njinjere le aɓa pag gimabonna. 21Ate, aɓa pag gimaɓonna ka ɗigha a nje ye, ni aɓa bol riyang ka ɗigha a yeh. 22Keminiya aka shiɓa aɓa pag gimashira ɗingna a nje ye, ɗeshiliya aka pushi aɓa shingri pah njiteng a ri.
1Munang, ka jangshi ni aliyigiri lang ngha, ɗeshiliya bol alagbang lang a yahlo, 2ate saɓale a kara ni abogho usulo, a ka ɓuhri yo ololo.3Ka agha agjiung ni njiteng ɗagwo agh, kuryang bin mona a mello; yongliyang a muri giyongligiri le kunyahlo. 4Le aka kum dumposhina ni lulung maɓonna a dung Kulli ni ɓayong.5Pah njiteng ri Yahweh ni yahlo kwa ɗeshiliya ka tig yahlo ri yerigiri lo agh. 6a anjinjere lo kwa, waɓtel le, ih ka tig anjinjere lo yarata.7Ka shin muro ninga ɓayeriteng ngha; ɓang Yahweh le a pil njumo ri gimashira. 8Ih ka ɗig iritenna ari nyamngiro ni gilla a muhngiro.9Gushi Yahweh ni gikuna lo ni makunduna le gisoro lo, 10.le abah lo ka ɗungso, ɗeshiliya agi soɓ agi nuhlo ka ɗungso ka ɓunkok ni mba mapiyo.11Munang, ka jen aliyigiri le Yahweh ya, ɗeshiliya ka shiɓi sagha le ya. 12Ate Yahweh ka saghi aɓeni agnji yang ngha, ninga mama terung ki pag ni muni ni bang ɓoyi ri ya.13Mosso ni abin ɓeni kum yeriteng ngha; ih ye kum yerigiri. 14Ɓuro ni a kumo ri yeriteng ngha uwor ga silva ka puwo teɓi ya, ɗeshiliya puro ni a muriya uwora gold.15Yeriteng uwora jiwel ɗeshiliya guɓung nyha aka alla aka piyera ri ya. 16Yangha ni saɓa le akara a bihmali; a bih ma katang ngha gi, kuna ni gusso.17Anjinjere le ya anjinjere ma ɓonna ni, ɗeshiliya anjinjere le ya ololo ni.. 18Ini ngung ma usulo abin abeni kumi ya; aɓeni kumi ya a yangha ni binmurubang a yahli yang.19Ari yeriteng ni Yahweh tingni gunjah, ni yerigiri ni ini gilli aɓa Kuli. 20Ni yerele ni, alimma logshi kuni, le a nlagiri soɓ tirima.21Munang ke a agha aga ɗag njioh agh: lel muro ri yeriteng ma ɓonna ni ɗigna maɓonna. 22Aka ɗig usulo ari minlim lo ni njilang ma nieh ni aka kura melo agh.23Le aka bil njinjere lo kukoturo, ɗeshiliya na wo engkuso agh; 24A nongha nje le, ni awo og ngoɓong ngha, a nongha nje le, njintulo lo ka ɓoro.25Ka ɓang ngoɓong gi pah ngoɓong ni zu le ɓayong mashihra agh, ngha zu agh, 26ate Yahweh ka ɗigha kahro, ɗeshiliya ihka tig kuso ke kpah a nguri ya.27Ka gita aɓayong ɓorna a paghi yang gimaɓonna agh, ngha a kunbang ni ngha a gulo lo aka paghi ya. 28Ka nahyi ɓohɓamurikala, “Woro anyere ɗeshili ya, le kabari le nga peh ya,” ngha a wangha ni bolo ye ya.29Ka pag njinjereni aka pangni yi ɓohɓamurikala gimashira ɓeni ɗig ololo ni weh ya. 30Ka a sagshirung ni ɓwa tekushi nyha nghang agh, ngha ni pag ga ka kumo bang ngha.31Ka pag kikil ri ɓa gimashihra agh ko a tol mwoh a ntirin agipangna le ya. 32Ate ɓayong ma vurbang ngha gi jeneni a bin Yahweh, keminiya ɓayong ma ɓonna agh zuniyi ni agha.33Nyonbang le Yahweh ya ngha a muri leh ɓayong mashihra, keminiya mosso ni a leh aɓa pag gimaɓonna. 34Ih jolla aɓa jolbang, keminiya pah nieh a bin aɓeni nongshi muyang ngha.35Aɓa yeriteng ka kum gusso, keminiya aɓayong manangna agh aka logshi yang kuli a iriɓiyina le yang.
1Nteshi amunang ari waɓale terung, nshina ate nga yeri ga pag yerigiri ya. 2Aliyigiri maɓonna ngi pahyong; ke nɗag aliyigiri lang.3Ngha mini muna tarung ngha muna ma mwoh le ngiyang ngha, 4aliyi ngha giri ye nah nghang, “Ih yahlo bol tenana lang; bol lagbang lang aka aɓɓa.5Kun yeriteng ni yerigiri; ka jangshi ya, ɗeshiliya ka shiɓi tenana ni pura kunang agh nghang; 6Ka ɗag yeri teng ngha le ika le l muro,ag ne le ika asso.7Yeriteng ni ga or bang kwa agh, nina agh kum yeriteng, ɗeshiliya a ɓoshi ga kwa a wangha ni ya ate kum yerigiri. 8Gushi yeriteng le ika logso; ika guso ngha a aghi ya. 9Ika tiyo gigushi bang a muro; Ika puwo janghe ma ɓonsari.”10Teshi kiro, munang, a ag tenana lang, le aka kum bogho dudug a usulo lo. 11Ngi aliyi yo giri ate njinjere yeriteng; miyang ngi kani we a njinjere maɓonna 12ngha a gingham, ɓung ngha ka kaso a njinjere lo agh, ɗeshiliya a ɓang le, na awo eng kuso agh.13Bol aliyigiri, ka agha ih wor agh, tanghari, ate ini usulo lo. 14Ka bil njinjere le aɓa gimashihra agh, ɗeshiliya ka bil njinjere le aɓeni ki pag gimashihra agh. 15Kengshi, ka ingna a ye agh, ɗagyang a ɓol njinjere ma sah.16Ate nag an nongntulo agh, se te a pag gimashihra, ɗeshiliya na nongntulo agh se te a tig ɓwa eng kushi. 17Ate burodi ma gimashihra ina a lih ni nuh mba pag gimashihra.18keminiya njinjere ɓayo ma ɓonna agh ngha ninga gishe makunduna ki tuh bang ngha; ih tuh bang teɓi-teɓi se te bang tuh. 19.Njinjere ɓa pag gimashihra agh ngha ninga pina-na yeri ya a eng kushiyang.20Munang, tangha ri tenana lang; teshi kiro ri agi wanna lang. 21Ka agha a ɗag njiyo agh: bol yang a yahlo.22Ate a tenana lang ngha usulo ni a bin aɓeni kumi ya, ɗeshiliya kukoturo, a ngiriyang kwa. 23Bol yahlo a leli oga kwa agh; ate bini ni usulo pur ngha.24Ɗag tenana mashihra ni tenana ma juribang kukoh. 25Ih njiyo shin dung, ɗeshiliya a shin dumo.26Gil njinjere ate kuso; ate agipangna lo ka ɗigha. 27Ka kenghe a nji bung ma li ko ma katang tol kuso ri gimashihra.
1Ka kenghe a nji bung ma li ko ma katang tol kuso ri gimashihra. 2ate aka aliyi bol muro, ɗeshili ngoto kuno ka bol yerigiri.3Ate kun amanjah agh ih soɓo ni murun, 4Keminiya a male ya lulo ningo ngoso-ngung, ki kashi giri ninga garabwo ma teɓna.5A kushi ki sulo a nluo; aginya le kika jinjere nkiliya. 6Ni yeri njinjere usulo agh. Gipangna nyha ki tangha ba mwoh agh; ni yeri ba ih ka ngha agh.7Niɓiyeni ya, munang teshi kiro rang, ka ɗag te teshi kiro ri a tenana ni kunang ngha. 8Ih ginya lo pag kukoh ni mo, ɗeshiliya ka zu gyab ni kunkala leh ya.9Njinjere ni awo ɓug gulo lo a bin a nshile ya ko a bogho usulo le abin aɓayong mashihra agh.. 10aɓa kunburi ma sa ni ki lih ari maso ngiro agh; tumole niki ingna a liya abiri ya.11A mallo le usulo, lo agh a ku imam ngha yam ngiro ni ngiro wara ɗagwo agh. 12aka nah, “Pagha nshibi ni aliyigiri ɗeshiliya yah lang shiɓi gila agh!13Nin teshi kirang ri aɓa ɗumang giri ya. 14Fitong ni wa uwo ke njuri na a ntiri gimashihra, a ntiri kpaɓa le aɓayong.”15Nuh muru a bang lo ɗeshiliya nuh muru ni ki ɓang ngba a tumuru lo. 16Pangna ke tumuru lo ɓuno a ba kwa agh, ɗeshiliya tumuru lo ɓangha a bin kpaɓah? 17Ihɓi a ɗigha ate muro mwoh nyha tele a biri nyongha ni yang ngha.18Ih ba muru le ki pur ngha agh ih kum mosso ɗeshiliya a pag binmurubang ari ɓamoh logho lo; 19ate ini mbama makunyahlung ɗeshiliya ninga nsong mangalang ma ɓor shina. Ihɓi kire piyeri kunbang ni kwa agh; ihɓi a ɓara ni koshiya ri ate agha le kunbang ni kwa agh,20Ate mang weh, munang, aka koshiya ri manjah? Mang paghi ke aka kpa ri kira manjah? 21Yahweh ngha ki shin ga kwa ɓwa pag agh ɗeshiliya ih shin njinjere le ni kwa tol agh.22Ɓayong mashihra agh ika kur muri ni gimashihra le; nguri gimashihra le ka kuri gingang. 23Ika wuh ate ni kum aliyigiri ya. Wara juro ate giɓangha le.
1Munang, ngha a tig bolo lo sah ate tangha muri tangma ni ɓwo ɓamurikala ag agh, ngha a agh waɓa ni kuno ate tangha muri ɓeni ni a yeri ya agh, 2le a sonneh muro nguri ni ga a waɓɓah ɗeshiliya a bollo ni tenana ni pura kuno agha.3Ngha a bolo a ri tenana lo agh, munang, pag ga le a ashi muro, ngha a wara a kpa abi ɓwo ɓamurikala agh, kene ke nongshi muro nje a jim ɓwo ɓamurikala,4Ka pih muro njintulo agh ɗeshili ya ke nijiyo ih getiyi ya. 5Ashi muro ninga mɓama a bi ɓa tah ayama lusung, ningha minya abi ɓe bol aminya.6Shin nkwa, weh ɓandongho, a shin gipangna le, le a yeriteng. 7Ih nyha ni magula, ko magula ni duniya ko murung ngha. 8ni ngoho te kwa agh al gilina le ni ɓa bogho, ɗeshinya ni kunbang tol gi soro agh gilbi ga ika lih ya.9Ni yebang aka nongni, ɓayong ma bonna? Ni yebong ni aka logni njintulo? 10"Njintulo mafitong, getiyintulo mafitong, kur bung binmona ate usulo"- 11Le ena lo ka zu ningha manyiɓi, ɗeshiliya aga awo al agh ka ɗig ningha a ɓa tahlua ni gilri ya.12Ɓayong mananagna -ɓayong mashihra-ki gingni tenana mashihra ni kuni ya, 13ki kaɓi njih ki nahteng ni kushi ni tah bih.14Al pah gimashihra ni ɗengse mashihra a yahli, kunbang ni kwa agh ih logshi salala. 15Nina agh pag gi mashihra le ka kpa muri a kunbang fitong; a kunbang fitong ni ika kun ɓuniyiyo mama iritenna nyha a agh.16Agiri ngha nghang tobmurmwho mama Yahweh shiɓi ih, tompurɓariya gi mbeyina ni a biniː17Njih ɓa tol murung, kung ni pag yiri ya, abung ni sob nkila le aɓeni nyha ni gimashihra a agh, 18yong ni ɗenhshi gimashihra agh, kusung ni ɓang ni kara ate pag gimashihra, 19ɓa waɓkung ni pag yiri ni ɓa jam mouono a ntira amuna giyong ngha.20Munang, bol lagbang le tero ɗeshiliya ka ɗag aliyigiri le ngo agh. 21Kuryang gingang a kunyahlo, geryang a mello22Awo ging le, aka ɗuma njere; nongha nje le, aka lel muro ɗesshiliya alo le aka aliyiya giri. 23Ate alagbang ngha akashinɗah ni ɗeshiliya aliyigire ya tuhbang, agilbang ni zu a giwaɓna agh a njinjere ma usulo ni.24Ihka asso abi ɓama mashihra, a bin tenana ma gɓu-gɓug ni pura kun ɓama mashihra agh. 25Ka tol te pang njah a yahlo ate ɓonsari le ya, ɗeshiliya ka agha nuhmuro ni ngila nji ya.26Kuro makara nja agh nghoso burodi ni, keminiya mah le ɓwa sa a ih al juri usulo maɓonna. 27Ɓwa log le gan tol gishe a kikili ni ih pingshi dagra le ya?28Ɓwa log le gan ginya a muri nkalang gishe ni ih pinshi ya? 29Ini ni nah ni ɓeni ingna a njimuri male ɓi ɓa murikala agh, ɓeni doyi ya, ni wor ningoho niye ya.30Ni a jen manyiɓi ngha iɓgiri ate ika ɗimshi muri ngha oa yalo agh. 31Ni ngowo te ya a bolli le, ika nwah nbende tompurɓahra a muri ga iɓɓa; ih ka pah ga kwa ennjiung a leh ya.32Ɓeni pang njah ri ɓamah agh ih nyha ni yeriteng ngha; ɓeni paghi ya juri na muri. 33A njipinye ni iriɓiyina ɓoro ke kumo, ɗeshiliya gi iriɓiyina le ni ki songri ya.34Ate kikil tig ɓwa pag yalilula; ni ih shin gi-enna a kunbang ni ih nwahni ni ga a paggi ya. 35Ni ih agha ni ga aka pih ate ngoso ga a paghi ya, ɗeshiliya ni a niel ni a pih ya, ko mpih gi nieh dudug.
1Munang, bol atenana lang a ya tig a lagbang lang a bino. 2Bol alaglang lang ah aɓɓa, ɗeshiliya bol aliyigiri lang ninga nkuli njiyo. 3Kuryang a amunaɓwo; yongli yang amuri yongh giri a kun yahlo.4Nahyi njiteng, "A woni mingalang", ɗeshiliya gor yerigiri muna tero, 5Ate a kengshi ro bin mahnja, abin ɓamah mashihra ngha pag tenana le gɓu-ɓug agh.6A kun igna le gung liyang ngah nworo shin bin eɓe. 7Nshin aɓa shingri yeriteng, le shinna a ntrira amunaɗenna, bisadeng nyha ni yeriteng ngha agh.8Ɓasaɗengho ya bolla njergula gyah ni gɓinra leh, le kena nji leh. 9Ni kara vahm, ni kara polla, ni kunbang duh ni pina.10Ɓeni ɓamah kumi ngha, melngiri ri ninga ma karanja, ni kunyahlang teng njiung. 11Ma tolmurung ni ni teng murung, kushi nyha ki ɗgha lah agh. 12Niɓiyeni ya a muri anjinre magula, ni bin kuro ni magha, ɗeshiliya ni gɓingra ni kwa agh, ih vulo ni lellang.13Ma bolli le kpa ri, ni kundung ma tenna nah yi, 14Mpagna dunposhina ma ololo lang nikiyari, nɗunshi na ga yah lang tol agh, 15Nina agh mpuro ate nkumo ni koshiyi shin kunɗumo le nkunno.16ngilla muri alla lang ni kanɗagiri ma yinyinli ma masar. 17Nsoɓso murun Myrrh, ni ales ni krifa. 18Zu, ih shi nuh agnjiung maɗungshina se te bangkwara; shi pih musung gimaɓanna ni agjiung19Ate ɓatelelah lang ngha ih nyha a leh ya; gingna biri ma kukoh. 20Tolla luru bolo a ɓih; ih ka zuwa lah a kara ɗungso le shiyeri" 21Ni boro kuni ma nuh muri, ni gɓu-gɓug le nkotokuni gankuni.22Ɓiyeni ma kuratiye ninga nsari ndah ki ka bin tumɓwo, ɗeshiliya ninga ɓangha ni a pih ganni ni nye kurbang ngha. 23ha muni kag kunyahli yangha ninga minya ni ki saniyari ki ka a nguri ya te usulo leya.24Niɓiyeniya amunang, nteshi kriyong rang n'og atenana ni pura kunang ngha. 25Ke ih yahliyang nyere ari agipangna le ya; ke nɓoro nkene a anjinjere le ya26Tingna a ɓayong dudug kpah kpipasa; aɓeni wolnluo yang ngha gongna. 27Liye ngha njinjere nkiliya; amama kika a pina kangna nluo agh.
1Njiteng nyha ki gorɓang ngha? Yerigiri ni logshi gih ngha? 2A muri nkono, a kari njinjere aɓa anjinjere koriyi nghang agh njitena tolla ɓin tangha le. 3A akunkala ingna a lah magula agh a kunjere ingna a lah a lah magula agh, yangh ih logshi gih.4Nyongni, aɓayong ni ngoro gihyang ngha ate amuna ɓayong. 5Yong aɓeni ni yeriteng ngha agh n'nliyi yeriteng; ni yongni aɓangha ngha, ɗing na ngakun yong ma yerigiri.6Nteshikiri yong, ate nga waɓɓa agi magula, ɗeshili ya ngha nlogshi kunang agha nga ɗuni agi ma ɓonna. 7Ate kunang ka weɓ ga a ag ni ya, ɗeshiliya gimashihra agh gi shiɓani a ngoto kunang.8Atenana ni pura kunang kwa agha ma njiteng ni; ni yang ngha guman nyha' kenghi ko songri ya. 9A yangha abeng abin ɓa yeri teng atenan lang ngha a yangha yara tah aɓin abeni al yere ya.10Ag aliyi gilang or azurfa; kun yere or zinariya ma a tollo warɓong ngha. 11Ate njitenna or ra lu'u lu'ai gumung nyha aka kpahi ni ni ya.12Meng, njitenna, nɗing ni yeriteng, ɗeshili ya nkun yere ni pag gi njiteng. 13Ɓang Yahweh ya, shiɓi gimashihra ni. Nshiɓi tolmurburi ni hunhoro, njinjere mashihra, ni kunburi mashihra. Nshiɓina yang.14Mini al gil teng ni njitenna ma ɓonna; Mini yeri gi pangna; maso ngirung ngha mamen ni. 15Njibinang ni amurung ki nongni murung, ɗeshiliya aɓa waɓ njuo ki pag ni agigilla ni kashi njuo. 16Nji binang ni aɓa nongmurung ki nongni murung, amagula ma gilgiri, ɗeshiliya aɓeni kwa ki kashi njuo ni njiteng ngha.17Myang ngi agnji aɓeni ki agnjiyang ngha, ni aɓeni ɗig muyang ki alang ngha, ngha ki kunmang. 18Binang ni ni kumo ni gulo, gi kunna ma ɗig njah ni pag gima ɓonna.19Gikuma lang or ra zinnariya, ai or ra zinariya maɓonna, aga ngi kumngha or ra azurfa ma ɓonna. 20Nji ginya a njinjere maɓona a ntiri a njinjere ma njuo. 21A malle ya, ih ntig abeni ki ag njiyang ngha a kun gibiyere gikuna; nga ɗunshi yang bin tig gikuna le yong.22Yahweh gilang ni kunduna, makunda na le aga pag kikara agh. 23Anjah ni kikara agh ini a pushinang-ni kunduna, ari tina ngungjih.24Kede bang ngha ina alima muru, a ɓilang-kede bang a ɓangha muru ni ni muru agh. 25Keɗebang a tigha ankono magula ɗeshili ni aɗingliya, a ɓillang.26A ɓillang keɗebang Yahweh gil ngunjah ko a bang, ko ma kikiri makunduna ni a ngunjah agh. 27Miyang ngha pushi ni aɓakuliya, ngha gil li kangna amuri lima nje ya.28Myang ngha, ngha pushi ni anlagiri abiKuli ɗeshiliya ngha aBangha muru ma limna ɗig gingang ngha. 29Miyang ngha, ngha tingni amuru magula bin tangha le yang ngha, ate ke amuru meshiye ɗur ɓa a tig yang ngha, ɗeshiliya ngha tig ni tina ajali ma yunna na agh.30Miyang a giri-kahri ɓa yeri pag tumo; mini pashi yahlung le kara ni kwa agh, ni binmurubang kunbangni kwa a kundumi. 31Ngi pag binmurubang a njah le kwa deshiliya binmurubang lang ngha, ngha a ngiya le ɓayong.32Niɓiyeni ya, amunang, nteshi kiriyong rang, ate aɓeni bol njinjere lang ngha aka mossi yan. 33Nteshi aliyigilang le nɗigha aɓa yeriteng; ke nshiɓi ya. 34Ɓeni teshi kiri yang ngha, aka mossi ih ka wo lelbang kara ni kwa agh a akun kala lang, ih lelbang a kari an gung akunkala lang.35Ate ɓeni kwa kumong ngha, kunna usulo, ɗeshiliya ika kun dungposhina le Yahweh. 36Keminiya ɓeni shiɓi ya, juri na usulo le; aɓeni kwa shiɓang ngha nluo ni a ag ni
1Njitena gilla liye; kangna agi gɓarbang ari tahli. 2Tuhyina agi luo le bwa, jalla mba le, ye gilla muri ɗeshili lih gilina le.3Tashi na anshari lah le; gorbang a ntiri lah ma gula. 4Yang ɓa yeriteng in ya? ih kengha ɓaǃ" I nahteng ri ɓeni ni yeriteng ngha.5"Zu, a lih gilina lang, a ya nuh mba mɓah ni njaliya ya. 6Ɗag gipang na shingriteng lo a le aɓɓa; ginya a njinjere ma yeriteng.7Ɓeni kwa funshi ɓajolbang ngha ka alle muri iriɓiyina, ɗeshiliya ɓenite kwa saghi ɓayong mashihra agh sangkung. 8Ka gil ɓajolbang ngha, ko ika shiɓo; gil ɓa yeriteng, le ika ag njiyo. 9Pih ɓa yeriteng, le ikaa ɗig ɓayeriteng yaratah; aliyi ɓa pag gimaɓona, le ika ɓuhriyi aliyi gile.10Ɓang Yahweh agh magtiye njitena ni, ni yeriteng yerigiri le ɓa mwoh kunkolong. 11Ate njibinang ni akara lo ka ɓuri ni, le aka ɓuri yo a bogho ma usulo lo. 12A yeriteng le, a yeriteng te kana ngiro, ɗeshiliya a jolbang le kanangiro agh a tolli."13Ɓamah manangna agh ni yeri ya; ni a aliyigiri ya ɗeshiliya ni yerigumung ngha. 14Ɗigha a kun kalah liye, a muri ngunmurung abin ennjiung ni a ntiri lah agh. 15Ih gora aɓayong ki wara njinjere ya, aɓayong ki worworo le yang ɓwar agh.16"Ih beni ni yeriteng ngha ih pila ba" nahyi aɓeni nyha ni murung ngha agh. 17"Amuru ma iɓna agh a yangha piyehm, ɗeshiliya burodi ma songrina agh ngha mumurag". 18Keminiya ni yere ih a nluo ngha nghang agh, ih abiri le ngha a nkiliya ma limna agh.
1Angulliteng le Solomon. Muna ma yeriteng tig teri pag binmurubang keminiya muna manangna ki zuni yahlung ɓiyina a bin ngih. 2Gikumna ni ah kpaɓɓa a njere mashihra agh nyha kip ah ɓuro agh, keminiya pag ga yarata agh ki ashibang bih nluoh. 3Yahweh ni ki ɗag yahli ɓa pag njiteng ni yahlo agh, keminiya gangshi agi agjung le ɓa gimashihra.4Ɓwa ma sugna ka tig ɓwa a enna, keminiya bih ɓa pag giri ɗikiki ɓuri kummo. 5Muna ma yeriteng kpaɓ njigiri ni kuntaɓi, keminiya gi iriɓina ni a bin ni ki nongtulo a kunbang tolgisoro6Mosso ni puro a bin kulli agh ngha a muri ɓa pag njiteng, keminiya kun ɓa gimashihra vulliyi velle. 7Ɓa pag njiteng tig aɓeni ɗengshi ni ya yahli yang psso, keminiya lulli ɓa gimashihra ka ɗum koh.8Yahlung yeriteng ag gibilla, keminiya ɓayong manangna ma nahyiteng ka zu a juhro. 9Ɓeni ginya a njiteng agh ginya a aɓɓa, keminiya ɓeni tig njere le ɗig manangna agh a kummi.10Ɓeni kaɓi njung agh ka tig yahlung ɓiyina, keminiya ɓayong manangna ma nahyiteng ka zu a juhro. 11Kun ɓa pag njiteng agh tuhmuro usulo ni, keminiya kun ɓa gimashihra ki vulliyi velle.12Shiɓi muribang ka lagshi akunɓwayina, keminiya agnjung ka vulliyi agimashihra kwa. 13Ah kum yeriteng a kun ɓa yerigiri, keminiya gara agh mami njum ɓayong manangna ni.14Ɓayeriteng songri yerigiri, keminiya kun ɓwa manangna ka zuni juhribang gyaɓ. 15Gikumna le ɓakummo agh lah magulla ma kangnina le ni, enna le ɓa enna agh juhro le ni.16Nwah le ɓa pag njiteng ki ka a usulo, nwah le ɓa gimashihra ki ka ni yang a gimashihra 17Njere kenne a usulo ngha nghang abih ɓeni ki bil giri ikiki agh, keminiya shiɓɓi gilla agh ah tighi ih ɓoro.18Ɓeni kwa songri shiɓi bang ngha, ngha ni ngotokun yiri, ɓeni te kwa meshiyi ɓihyi lullung agh bayong manangna ni. 19Atenana ngha nghang dudung le, ni ah shingri gimashihra agh, keminiya ɓeni ki tignjung ri aga ih waɓɓa, ɓa yeriteng ni.20Leshi ɓa pag njiteng agh gifugna ma poshina ma gerenteng ni, yahli ɓa gimashihra ni enjung agh. 21Ngotokun ɓa pag njiteng ngha ki moshi bayong dudung, keminiya aɓayong manangna wuh ate shingri yeriteng le yang.22Mosso le Yahweh zuni gikumna, ni ye ɓuri gikonna ari ya. 23Gimashihra agh dalla ni ɓayong manangna ki dal agh ni, keminiya yeriteng giyahlung poshina ni abin ɓa yerigiri.24Ngoɓɓong le ɓa gimashihra ka zun a worri, keminiya aka pih aɓa pag njiteng agnjung le yang. 25Aɓa gimashihra ngha ninga gungmuru ni ki ɗur agh, le ah nuha, keminiya ɓa pag njiteng agh magtyegiri ma ha kikenne ni.26Ninga murun nji ngung a millung ni nlelle a njung, ini ɓasugho nina abin aɓeni tashi ya. 27Ɓang Yahweh, ngha ki non ɗigna-usulo, keminiya abongho le aɓa gimashihra ka pag ndul.28Tigyahlung le aɓayong manjiteng agh gi binmurubang le yang ni, keminiya a girjah tigyahlung le aɓa gimashihra. 29Njere le Yahweh agh gibolla matenna le aɓa njiteng ni, keminiya juhro ni abin aɓeni ki paghi giri a njere gimashihra agh. 30Ni ah sulli ɓa pag njiteng pa agh, keminiya ɓa gimashihra ni wa ðigha a nje agh.31A kun ɓa pag njiteng ni njigung ma yeriteng ki pur nghang, keminiya a kashi leshi ɓa gimashihra koh. 32Ngotokun ɓa pag njiteng yerina ga ka ɓuri agnjung agh, keminiya kun ɓa gimashihra, ah yerina ga agh gimashihra ni ya.
1Gipyerigiri mayiri gigilla ni abin Yahweh, keminiya yahli ki posso ari ɗungso ma yarata. 2Tolmurung zu le, le pah iriɓina ka zu, keminiya bolrung ka zuni yeriteng.3Gipagna manjiteng le aɓa pag njiteng ka woro ɗumi yang njere, keminiya anjere manangna le ɑɓa gimashihra ka juhri yang. 4Gikumna niki ennjung a kara ma yahlung pinyina agh, keminiya pag ga yarata ka asso a kun nluoh.5Gipagna ma yarata le ɓeni ni a logle a tigteng agh a ka kpah ate gimashihra leyang. 6Gipagna ma yarata le ɓa njiteng ka tig yang a aɓɓa, keminiya aɓa yiri ka bollo a nguri agnjung le yang.7Ɓayong mashihra wuh le, tigyahlun le juhro le tigyahlung ni ari terrung le agh ni zu gumu agh. 8A asshi ɓa pag njiteng ari giganshina, le ihka sullo amuri ɓa gimashihra a ngosomuri.9Ni kunni ni nyha ki ɓangkulli ya agh ka juhri ni ɓiɓamurikalla, keminiya a njere yerigiri ni a tigni aɓa pag njiteng a aɓɓa. 10Ngha aɓa pag njiteng mosso agh, lahmagulla ka pag binmurubang; ngha ɓa gimashihra juhri ya, jollo ma binmurubang ngha nghang. 11A nji amosso le ɓa pag njiteng ni lahmagula ka kumni gullo; a kun ɓagimashihra ni lahmagula;a ka kpani koh.12Ɓwa ni ngha ni jenne ari ɓi aghnyha ni ɗengle agh, keminiya ɓwa ni ni yerigiri ya ka bol kunni. 13Ɓeni kwa ki gahla ki ɓiyilullung agh ka ɓushiyi agi songrina, keminiya ɓeni a agna ni a bongho agh ka bol tenana a vuliyo egh.14Ɓa lagbang nyha nghang agh, nje magulla ka kpa, keminiya lihmurung ki zu a njibin aɓa lagbang dudung.15Ɓeni kwa tagha muri tangma atemuri biri ya ka kum yahlung ɓiyina, keminiya ɓeni yahlishiɓɓi pah kaniya a jah ogrung ogh agh ka aɓɓa. 16Ɓamah ma nieh ka kum gusso, keminiya ɓayong ma yahlulla ki bollo ate gikumna.17Ɓa shingienna ka kummi muri ɓuro, keminiya ɓa yahlungpinna ka kon muri. 18Ɓagimashihra pagyiri ate kum nwah le keminiya ɓeni jam ga yarata agh ka kor nwah ma njiteng.19Ɓa njiteng ni pag ga yarata ka ɗigni-usulo, keminiya ɓeni ki al gimashihra agh ka wuh. 20Aɓa yahlung mashihra agh gigilla abin Yahweh, keminiya yahli ki posso ari aɓeni ni ah logle a tighi yangteng agh ah.21Yere ih njiteng ni-ɓagimashihra ni ki woro ni ah fungshi ya, keminiya ah ka tig aminkah aɓa pag njiteng a aɓɓa. 22Ninga munanyeh gifugna ma yinyiling ni a kun lulli ɓishiligiri-lah, agh, ni ɓamah ma ɓor nsari yahlung agha nyha.23Agi agnjung le aɓayong manjiteng ka pil ɓoro, keminiya aɓa gimashihra ka tigyahli yang ate yahlung konna. 24Ɓeni ki meshiyi ya ngha nghang –ihka kpaɓ ha dudung; maɓi ki bol ga manjiteng ni ya-ihka zu a enna.25Ɓa bor ɓoro ka kum ɓro, ni ɓeni pih aɓaɓa muru agh ka kummi muri muru. 26Aɓayong nyom ɓeni shiɓɓi mag njigiri ya, keminiya pah ɓoro ka ɗig jenghe amuri ɓeni ki maghi ya.27Ɓeni ki aloro liye agh ngha ki osso ki al dumposhina, keminiya ɓeni ki al gimashihra agh ka kummi. 28Aɓeni yahli yang ɗigha ari agikumna leyang agh ka kppah, keminiya ninga mbugiri egh, aɓayong ma pag njiteng ka kum ɓuro.29Ɓeni zuni gigangshina a muri liye agh ka kum gibere gung, ni ɓayong manangna ka pil ɓapagtumo le ɓa yahlung yeriteng.30Njitengung le ɓa pag njiteng agh ngung ɗigna-usulo, keminiya velle ka tol ɗigna-usulo. Inininaǃ 31Aka pih ɓa njiteng nwah le a ngunnjah; ke mami ɓaggimashihara ni ɓa temshihra dudung niyellang.
1Ɓeni kwa agnjih fungso agh agnanjih yeriteng, keminkiya ɓeni yahlishiɓɓi gilla agh, ɓayong manangna ni. 2Yahweh ki pah agnjung abin ɓwa maɓorna, keminiya shiɓɓi ɓwa ni ki pyeri agipagna mashihra agh.3Ɓwa ni ki kumɗigna a njiri gimashihra agh, keminiya ɓayong ma pag njiteng ni ki uɓri ya. 4Ɓamah maɓorna agh jenghe le ɓuri ni, keminiya ɓamah ni ki zu ni iriɓiyina agh nyha ninga konno ni ki ɗumshi muh le agh.5Aga ɓa pag njiteng kurro ih pag agh maɓorna ni, keminiya tenana le aɓa gimashihra agh giyiri ni. 6Atenana le aɓayong mashihra agh ga vullo ki lelbang ate soɓnkilli ni, keminiya atenana le ɓayong ma yarata agh ki ashi yang.7Ah yangha a sulli ɓayong mashihra le a wuhna, keminiya liye ɓayong ma njiteng agh ka tangha. 8A ɓongshi ɓwa ate bol ngotokun ni, keminiya kunyahlung mashihra agh ah jenni.9Ɓorna orr yi ɓayong ni ni gul agh ah le ngha ni ɓapagtumo le ke ɓeni gushi muri keminiya nyha ni gilihna agh. 10Ɓayong ma pag njiteng gangshi yahli ate aga yahli gilusung le tol agh, keminiya ko shingienna le ɓagimashihra agh gimashihra ni.11Ɓeni pagtumo a bang le agh kum gilihna keminang, keminiya ɓeni kwa ki ɓangha atye agi pagna manangna agh nyha niyellang agh. 12Yahli ɓayong mashihra ngha ki tol gikumna le ɓagimashihra, keminiya mihlingung le βa pag njteng ka ɗignjah.13Ah bol ɓayong mashihra ni pag gimashihra le ngotokun ni, keminiya ɓa pag njiteng ka aɓɓa abih gigangshina. 14Ari ga ki puro atenana le agh ni ɓwa ki ɗungshini ni agiri maɓorna, ninga mama tumo bih ki nwah ni ya.15Njere le ɓayong manangna ngha yarata a njih, keminiya ɓa yeriteng ngha ki og tenanan le ɓayong. 16Ɓayong manangna ɗum yahlulla le a biye, keminiya ɓeni tolnjih ari sangkun agh ngha ni yeriteng.17Ɓeni waɓ njiteng agh ngha ki waɓ ga yarata agh, keminiya ɓawaɓkun mayiri, ki soriyi bang. 18Tenana le ɓeni ki waɓkunshihra agh ngha ninga sua le garabuwo, keminiya leshi ɓa yeriteng ka zuni kum yirungtenna.19Ngotokun manjiteng ka ɗigha ha kikenne, keminiya lesung ma pag yiri agh kunbang fitong ni 20Soriyi bangngha nghang a yahli aɓeni kur te pag gimashihra agh, keminiya binmurubang ka zu abin aɓeni nahteng ate ɗigna-olollo agh.21Gimashihra nyha ki zu amuri ɓa pag njiteng agh, keminiya aɓa gimashihra ɗungshi ni yahlung koniyina. 22Ngotokun ma pag yiri agh gigilla ni abin Yahweh, keminiya aɓeni ɗigha a njiteng agh yahlu poshina le ni.23Ɓayong ma yarata songri yeriteng le, keminiya kunyahli ɓayong manangna magjollo manangna. 24Bih ɓayong ma ɗikiki ka nongmurung, keminya ɓayong ma sughna agh a tighi a tumo ma yahlung shiɓɓina.25Koshiyirung a kunuahli ɓwa ka ɗungro ari, keminiya tenana maɓorna ka poshi yahli. 26Ɓa njiteng agh ɓa ɗum njere le ɓih ni, keminiya njere le ɓagimashihra ka ɓorshi yang.27Ɓayong ma sughna ni ki ton ga tah alla agh, keminiya ɓa ɗikiki ka kum gikumna ma tolnjung. 28Ah ɓeni ginya a njere ma yarata aghkum ɗigna usulo, ni a njere egh agh nluoh nyha.
1Munabuna ma yeriteng ka og ga teri nah ih pag agh, keminiya muna maɓiyina ni ki og shage agh. 2Ari ga pura akunni ya ɓwa ka ogɓoro agi maɓorna, keminiya og yol giri le ɓa soriyibang agh gi mohno ni.3Ɓeni bol kunni ya gbara ɗigna-usulo le, keminiya ɓeni logshi ngotokunni gerere ya ka jugri muri. 4Og yol giri le ɓa sugho agh ni agnjung keminiya ni kum guɓung agh, keminiya og yol giri le ɓa ɗikiki ka ɗim kikir.5Yahli ɓa pag njiteng shiɓi atenana ma soriyibang, keminiya ɓagimashihra tig muri gi jenne, ih pag ga irriɓina ni ya. 6Pag njiteng ki lelmuri aɓeni ni agh gan tighi yang teng ngha agh a njere leyang, keminiya pag gimashihra ki ɓiyi aɓeni pag gimashihra agh.7Ɓwa ngha nghang ki pih muri gikumna, keminiya nyha ni guɓung ko fitong agh, ni ɓwa ngha nghang te ki pah ga kwa agh, ngha teya yangha ni gikumna dudung. 8Nwa murung le ɗigna-usulo le ɓakumo agh gikumna le ni, keminiya ɓa‘enna nyha ki og ih ah logho ari ya.9Tuhbang le ɓa pag njiteng ngha ki pag binmurubang, keminiya ah ka lingshi gituhbang le aɓagimashihra. 10Tolmurung ngha kunɓuwayina ni mwoh ih zuni, keminiya aɓeni te ki og tenana maɓorna agh yeriteng ngha nghang.11Gikumna ngha ki ashi koh ngha gimangna ngha nghang dudung agh, keminiya ɓeni kikum bolo a njere pagtumo ni bih agh ka tih bolo le ka gullo. 12Ngha ah nyeshi tigyahlung agh, ih ɓun kunyahlung, keminiya yahlungtigna ma ɗungshina agh ngung ɗigna-usulo ni.13Ɓeni kwa ki jen ga ah nah a pagha ki zuni juribang amuri, keminiya ɓeni te ki biltenana le gibilla agh ah ka pih ngoshe. 14Aliyigiri le ɓa yeriteng agh tuh ɗigna-usulo ni, ki pillo a ɗag agi nluoh.15Tignjung maɓorna ki lihmurung agnjung, keminiya njere le ɓa soriyibang agh gikumkun. 16Ɓayong ma yarata paggiri puro ari yeriteng a kur-tenana kwa agh, keminiya ɓayong manangna ɗum gimanangna le a beng.17Ɓakuntumo mashihra kpa a giganshina, keminiya ɓakuntumo ma pah njiteng zuni pah yirungtenna. 18Aɓeni ni tignjih ari ga ah nah ah pah agh ah ka kum enna ni yirungtenna, keminiya pahgullo ka zu yi ɓeni ki aliya ari gilbang agh.19Tigyahlung nu ɗungshi ya ngha piem ari yual giri, keminiya pilnjum ari gimashihra agh gigilla ni abin aɓayong manangna. 20Ging ni aɓayong ma yeriteng le aka yeriteng, keminiya bol ɓiyong ni aɓayong manangna ka zuni gikonrung.21Gikumkun ka ɓangha tiye aɓa gimashihra, keminiya ah ka pih aɓayong manjiteng ngoshe ni ɓoro. 22Aɓayong maɓorna ka ɗighi aminkah yi gibere, keminiya gikumna le ɓagimashihra agh ah kpaɓɓa ah tighi ɓa pag njiteng ni.23Ɓabang le ɓa‘enna ni ni ah dig ni andah agh ah logle pushi gilihna dudung, keminiya ah ganghi koh ni shingri njuoh njiteng. 24Ɓeni nyha ki pagtumo ni batagiri ya agh yahli ki shoɓɓi muni mabuna, keminiya ɓeni agnjih muni mabuna agh ngha liye ni aliyi ga ih pag agh.25Ɓa pag njteng lih sete ɗimni yual giri le, keminiya bum ɓagimashihra ngha ni yahlo kunbang ni kwa agh.
1Ɓamah ma yeriteng gil liye, keminiya ɓamah manangna saniyi nzali ni bih. 2Ɓeni ki ginya yarata ki ɓang Yahweh, keminioya ɓeni nyha ni pag njiteng a njere le ya ki jenni.3A kum ɓayong manangna ni gora ki zu nghang ate ɓanjum mi , keminiya angotokun aɓa pag njiteng ka tig yang. 4Ɓa andah nyha nghang ngha agh, duh-gilihna le ogilusung ngha kpanana, keminiya gosoro dudung ki zu ari yirungtenna le ndah ɗigɗiya.5Ɓawaɓkun ma pah njiteng nyha ki pag yiri agh, keminiya ɓawaɓkun mayiri ushili ayiri. 6Ɓajolbang al yeriteng le nyha, keminiya yeriteng ki zu pipal abin abin ɓeni ki yerigiri ya.7Woro ɗag ɓayong manangna, ate ni a kum yeriteng angotokun ni ya. 8Yeriteng le ɓa yarata agh ih yeri njere le, keminiya gimanangna le aɓayong manangna agh soriyi bang ni.9Ɓayong manangna ki jolbang ngha ah ðahri pah ate gimashihra agh, keminiya a ntiri aɓa pag yarata agh agnjung gaɓ ri. 10Kunyahlung yerina lullo le, biri nyha te ka kum gaɓ binmurubang le ya.11Ah ka wamghi liye aɓayong mashihra, keminiya gungri le ɓa pag yarata ka gullo. 12Njere ngha nghang a shinna le ɓwa agh ngha yarata, keminiya malla le agh kenibang a nluoh ni mwoh.13Kunyahlung ka gan ollo keminiya ngha kunyahlung mapye agh ihka wamghi bongho. 14Aɓeni pah njiteng nyha a kunyahli yang agh ah ka kum ga pyere ari anjere le agh, keminiya ɓayong maɓorna ka ga mami ni ya.15Ɓa yahlung pilliyina ki agni ga kwa agh, 16Ɓa yereteng ki ɓangha ye ki pilnjum mi ari gimashihra, keminiya ɓayong manangna piriyi laghang ni njungtenna.17Ɓa kari pag yahlulla ki pag agi manangna, ni ɓeni ki kur pag gimashihra agh ah shiɓinne. 18Ɓa yahlung ariyina tol gibere pag gimanangna, keminiya ɓayong ma pag yarata ah tighi yang jenghe yeriteng a mur yang.19Aɓa gimashihra ka gungho a dum aɓayong maɓorna le aɓagimashihra gungha nzali a kunnjere le ɓa pag njiteng. 20Ɓa enna ah shiɓɓi ha ni aɓi ma ginya, keminiya aɓakumo ngha ni aɓayong dudung.21Ɓeni ki ɗum jenne ari ɓihɓamurikalla agh ngha ki pag gimashihra, keminiya ɓeni ki ɗum agnjung ari aɓa enna agh kumna ɓoro. 22Aɓeni ki kur pag gimashihra agh nyha ki ɓor njere agh? Keminiya aɓeni kur pag gimaɓorna agh ka kum agnjung ma ɗignjah ni pah njiteng.23Ari pagtumo ni yirungtenna ni ɓuro ki zu nghang, keminiya nahteng ni mwoh le, ih kahnibang a enna. 24Jenghe aɓa pag njiteng agh gikumna le yang ni, keminiya gimanangna le aɓayong manangna ngha ki zu ni ya yang ɓuro gimanangna.25Ɓawaɓkun ma nkteng ki ashi aɗigna-usulo, keminiya ɓeni ushili ayiri koh agjh ki zu ni ɓungshi murung.26A ɓang Yahweh agh njiteng tenna matenna ngha nghang; ih ɗig binvulo le amuni. 27Ɓang Yahweh agh tuh ɗigna-usulo ni, ate ɓwa ka pil njum mi ari agipagna ma nluoh.28Gusso le murung agh a kum mi a gullo gogho le aɓayong le, keminiya ɓayong nyha le munamurung jugri na. 29Ɓayong ma pashi yahlung ngha ni yerigiri magulla, keminiya ɓa pag yahlulla ni kahra ngha ki gushi gimanangna.30Kunyahlung ma nongshina agh ɗigna-usulo le ngirung ni, keminiya kikki ɗungshi amuh. 31Ɓeni ki pariyi aɓa enna agh ngha ki sang ɓeni gilliya, keminiya ɓeni ɗum agnjung ari aɓa al agh ngha ki gushi.32Ah sullina ɓayong mashihra nzali ari agipagna ma gimashihra le, keminiya ɓa pag njiteng ngha ni binvullo ha a nluoh. 33Yeriteng ki usulo a kunyahli ɓa yerigiri, keminiya ha a ntiri aɓayong manangna agh ɗag muri ah yere.34Pag ga yarata agh ngha ki gushi njemurung, keminiya gimashihra agh gi yirung ɓiyina ni abin ɓayong ni kwa‘agh. 35Dumposhina le murung ngha ri ɓa pagtumo ni ki paggiri yarata agh, keminiya yahlulla le agh mami ɓeni ki pag agi yirung ɓiyina ni.
1Pilteng ma ɗikiki ngha ki tig yahlulla ki pilnjum mi, keminiya tenana kunshihra ngha ki logshi yahlulla. 2Leshi aɓayong ma yeriteng ngha ki ɓuri yeriteng, keminkiya kun aɓayong manangna ngha ki soɓ gimanangna koh.3Njih Yahweh ngha ba kwa‘agh, ki lelmuribang amuri gimashihra ni ma ɓorna. 4Lesung ma pah yirung tenna agh ngung ma ɗigna-usulo ni, keminiya lesung ma soriyibang ngha ki wamghi bongho.5Ɓayong manangna ngha ni jenga teri nah ih pag agh, keminiya ɓeni aliyigiri ari gilbang agh ngha yarata. 6A liye ɓa pag njiteng agh gikumna magulla ngha nghang, keminiya kumo le ɓayong mashihra agh ngha ih pah gani.7Leshi aɓa yeriteng ki meshiyi yerigiri, keminiya nyha nina ri ɓayong ma nangna agh. 8Ɗahra le ɓayong mashihra agh gigilla ni abin Yahweh, keminiya jimma le ɓayong ma yarata agh poshiyahlung le ni.9Njere le ɓayong mashihra agh gigilla ni abin yahweh, keminiya jimma le ɓeni ki al ga yarata agh ini pag poshi yahlung le. 10Fungshibang matenna ngha ki lel ɓeni kwa ɗag njere egh agh, ni ɓeni yahli ki shiɓɓi gilla agh ka wuh.11Sheol ni wamghibang agh ah logshi ne a dum Yahweh; ke gowo niyellang a kunyahlung le amunabuna le ɓayong mashinshin? 12Yahli ɓajolbang ni tol ɓeni ki gilli ya; ni ihka abin ɓa yeriteng agh.13Kunyahlung ma binmurubang ki tig kundum ni binmurubang, keminiya a njibin kunyahlung ni ni pinye ya bongho ɓunni. 14Kunyahlung ma yarata ki al yerigiri, keminiya kun ɓahngha ki lih ni gi manangna.15Akara le aɓeni kumkun yang agh ngha ni kenniyi bang, keminkiya kunyahlung ma binmurubang ngha ni njibunno lihgiri ni nyha ki mal agh ah. 16Ɓorna orro fitong ni ɓang Yahweh ke gikumna magulla ni agigangshina ari.17Ɓorna orro gilihna ni mbusongho bah agnjung ngha nghang agh ke munandah ma lishina ni ah pah ni shiɓɓi murung agh. 18Ɓa yahlulla ki logshi mwono, keminiya ɓeni yahlung nyha ni kahra agh ah ka nongshi mwono a nzali.19Njere le ɓa sungho ngha ninga bang ni ni ɗamma juye agh, keminiya njere le ɓa pag yarata agh njere-gulla ni ah gil agh ni. 20Muna ma yeriteng zuni binmurubang abin terri, keminiya ɓayong manangna ki jen ngih.21Gimanangna ki poshiyahli ɓeni ɓayong ma ngeleng ni ya agh, keminiya ɓeni ngha ni yerigiri ya ki ginya a njere ma huwar. 22Ga ah kurro ah pag agh ngha nyha ki pag nina‘agh a bah pah tenana nyha nghang agh, keminiya ni aɓa pah tenana kemina ah ka kum dumposhina.23Ɓwa ka kum binmurubang ngha pah pilteng maɓorna agh; tenana ni pyere ni kunbang le agh ɓor niyellangǃ 24Njere ɗigna-usulo kikahni bang ,akuli abin aɓayong ma yarata, ate ah pil njum yang a njimanjahli agh.25Yahweh saniyi liye ɓa tolmurung a nzali, keminiya lemuri agille amahbere. 26Aɗengshe le ɓagimashihra agh agigilla ni abin Yahweh, keminkiya atenana ma poshiyahlung ngha gereteng.27Ɓeni kumɓuro mami njiteng nyha ari ya agh ki zuni gigangshina ari aɓa liye, keminiya ɓeni yahli shiɓɓi pahbung ma sorkun agh ka ɗignjah. 28Kunyahli ɓayong ma pag njiteng ki pilliya kedebang ih pilteng, keminiya kun ɓayong mashihra ki soɓ agimashihra le kwa koh.29Yahweh ngha dunna ari ɓayong mashihra, keminiya ih og jimma le ɓayong ma pag njiteng. 30Tuhbang le njung ki zuni binmurubang abin kunyahlung ni kuntumo maɓorna agh yirungtenna ni abin ngirung.31Kirung ni ki og sagha ma pah ɗigna-usulo agh ka ɗigha a ntiri aɓayong ma yeriteng. 32Ɓeni ki shiɓɓi ɗungso agh ki jen muri, keminiya ɓeni ki og gilla agh ka ɓuhri ni yerigiri.33Ɓang yahweh ki aliyigiri a yeriteng, ni bolmurung ki zu kedebang pah gullo.
1Agiyalung kurrah mami ɓwa ni, keminiya pilteng ni ngotokun ni ya zu abin Yahweh. 2A njere le ɓwa kwa‘agh ngha gerenteng a shinna le, keminiya Yahweh ki pyeri bongho.3Pih Yahweh atumo lo le aga a kuro aka pag agh ka kum lihmurung. 4Yahweh gilla ga kwa‘agh atekushi, ha ni ɓagimashihra ate kara gigangshina.5Kunyahlung ni kwa‘agh a gushi ya gigilla ni abin Yahweh, keminiya yere ih ga agh njiteng ni, ni ah woro fungso nyha agh ah. 6A nji agnjung ma ɗignjah ni pah njiteng ni ah nwah ni gimashihra, ni njibin ɓang Yahweh ni ɓayong ki pilli njum yang ari gimashihra.7Anjere le ɓwa ɓor yi Yahweh le, ih tig ha ɓashiɓɓi muri ɓwa egh ki ɗig ɗigna-ololo ni ni. 8Ɓorna orro fitong ni ga yarata agh, ke tumo magulla ni shingri pag gi njiteng.9A yahli ni ɓwa ki kurri le, keminiya Yahweh ni ki billi atukushi. 10Ah tangha muri teng ma yarata ngha ngotokun murung; ke kunni ih sogli tuhnjuoh-manjiteng agh.11Agipyeshigiri manjiteng Zu abin Yahweh; agipyeshi ɗungro le giri kwa a lugri agh tumo le ni. 12Pag gimashihra agh gigilla abin amurung, ate ngungmurung-murung ka ɗigha a njere pag ga yarata agh.13Angotokun manjiteng agh giposhi yahlung le murung ni, ni yahli ye tolla ɓeh ki waɓ atenana ma yarata agh. 14Yahlulla le murung agh ɓakuntumo le nluoh ni, keminkiya ɓwa ma yeriteng ka tangha ate pariyi yahlulla le nzali.15A tuhbnag le kundum murung agh ɗigna-usulo ni, ni agnjung le ngha ninga nlagiri ni ki zuni muru-kuli ma timuru agh. 16Ɓoro orbang niyellang ih ah kum yeriteng orr gifugna mayiyilling. Ah tol yerigiri orr gifugna maposhina.17Njere-gulla le ɓa yarata pil-njum mi ari gimashihraa; ɓeni ki lelmuri njere le agh ki tig ɗigna-usulo. 18Gushimurung zu kedebang juhribang, ni bongho ma gushi muri kedebang kpa nzali.19Ɓoro orbang ih a ɗig ni bongho ma bolri a ntiri ɓayong ɓa‘enna ke a gaɓ giponna ni ɓayong ma tolmuryang. 20Ɓeni kwa ki bilyahlung ari ga ah aliyi ya ka kum ga ɓor agh, ni ɓeni tigyahlung ari Yahweh agh ka kum mosso.21Ɓeni ni yeriteng a kunyahli agh ah gori ih yerigiri,ni piem le waɓtenana ki ɓuri gan bang giri. 22Yerigiri ya tuh ɗigna-usulo ni a bin ɓeni ngha ne agh, keminiya ga ah nah ah pag agh mami aɓayong manangna agh gimanangna ni.23Kunyahli ɓa yeriteng ki pah yerigiri abin kunni le ɓuri angotokun ni nongho ari bang. 24Atenana ma poshi yahlung agh hatila njih ni-piem abin minlim ni pah yirungtenna ari amuh.25Njere ngha nghang yarata a shinna le ɓwa, keminiya malla le agh njere kenne a nluoh ni. 26Og yual giri le ɓa pagtumo ki paghi tumo; og yahlo le ki toghi ih woro pagha.27Ɓayong manangna ki tumtulli ah kpa nghang, ni waɓ tenana le agh ngha ninga gishe malihna. 28Ɓayong mashihra ki logshi kunɓwayina, ni nahlullung ate koriyi muri aɓih yong ni gyaɓ agh.29Ɓwa ma tig kunɓwayina ki paghi ɓiɓamurikalla yiri le billi ni a njere ni ni ɓor agh ah. 30Ɓeni kaɓi njung agh ngha ki kur agimashihra; aɓeni gum angotokun agh ka zuni gimashihra ih pagha.31Mbuh-nyongmurung agh jenghe pah gusso ni; ah ɓuri ne a ɗigna njere ma yarata. 32Ɓorna orro ih ke a kohri yahlulla agh ke a ɗig gum ɓatahluah, ni ɓeni ki nongmurung amuri bongho le agh ngha ni yirungtenna orr ɓeni lihluah amuri lahmagulla agh.33Ah nuh nlayi a bel, keminiya tangha muri tenana agh ngha abin Yahweh.
1Ɓorna orro a kum bangpolla ni fah brodi manyumnna ke lah ni ɗungshi ni njibunnolihgiri ni ni sallala agh. 2Ɓapagtumo ma yeriteng ka nongmurung amuri munabuna ni ki pag agi irriɓina agh, le ih kum gaɓa le gibere ninga mwoh le amunateri.3Nkori tongiri ya ma gifugna maposhina ni, ni tuhnkalagishe agh ma gifugna mayinyilling ni, keminiya Yahweh ki mom kunyahlung. 4Ɓa pag gimashihra tignjih ari angotokun mashihra; ɓa pag yiri ki tig kiri ari lesung ma juhribang.5Ɓeni kwa ki jol ɓa‘enna agh ngha ki sang ɓeni gilli ya, ni ɓeni ki pag binmurubang ari giganshina agh ni ki woro ni ah fungshi ya agh. 6Aminkah agh jenghe le aɓeni yayiya ni, ni aɓaɓilla zuni pah gullo abin amuna yang.7Waɓtenana ma yarata ni ɓor ni ɓayong manangna agh; fitong dudung ni angotokun ma pagyiri pyere ari muna murung. 8Pah lihbung ngha ninga tahli gipilliyi murung abin ɓeni peh agh; bah kwa pil nghang ngha, ih lihmurung.9Ɓeni kwa ki ɓanghi gimashihra ih al agnjung, keminiya ɓeni ki bishilli tenana agh ka piriyi abig gyaɓ ni ni agh. 10Sagha ki ingni ri ɓwa ni ni yerigiri ya kikir orr ingna ni wollo worotongno ni ki ingni ri ɓayong manangna agh.11Velle ni mwoh ɓa temashihra ki alla, ini paghi ke a tashi yini ni ɓakuntumo mafunna. 12Ɓorna orro a kum (bear) ah iɓ amuni ya ke a kum ɓayong manangna a gimanangna le.13Ngha ɓwa nyeshi gimashihra a mburikushi gimaɓorna agh, gimashihra ni wa ɗag liye agh. 14Kpa pagha le kunɓuwayina ngha ninga ɓeni ɓunmuru bah kwa‘agh, ininina le woro ɗag kunɓuwayina egh kedebang log pagha.15Ɓeni waɓnjuoh maghi ɓagimashihra ɓuwa agh ni ɓeni waɓnjuoh kur ɓa njiteng agh, kwa agh gigilla ni abin Yahweh. 16Mang paghi ke ɓayong manangna pah bollo ate aliyi yeriteng ngha ih nyha ngeleng agh ah?17Ɓiyong ngha ni agnjung kunbang ni kwa agh ni ah ɓil munaterung ate akunbang gigangshina. 18Ɓwa ni nyha ngeleng agh ah ki pag a ogrung ma kurbang le ka ɗig ɓatangha muri atangma le ɓiɓamurikalla.19Ɓeni kwa yahli kitol kunɓwayina agh yahli ki tol pag gimashihra; ɓeni kwa gushi kunkangna le agh ki al jugribang. 20Ɓeni ni kunyahlung manangna agh guɓung nyha ih kumo ih ɓorna agh; ɓeni ni lesung mashihra agh ka kpa a gikonyong.21Ɓeni kwa ɓaɓil ɓayong manangna ni ya ka zuni yi muri yahlung konniyina, ni ter ɓayong manangna nyha ni binmurubang agh. 22Kunyahlung ma binmurubang agh ɓuri maɓorna ni, keminiya bongho ma waghina ki nyumshi amuh.23Ɓayong mashihra ki ag pahlihkun masongrina ate ih ariyi njere le tuhjuoh njiteng. 24Ɓeni ngha ni yerigiri ya tig kundum mi a njibin yeriteng, keminiya njih ɓayong manangna ngha ri amalla le ngunnjah.25Munabuna manangna agh yahlungɓiyina ni abin terri ni lullo yahlung abin ɓamah ni ɓilli ya. 26Ɗeshiliya, ni pah ɓoro ke ah fungshi ɓa pag njiteng agh; ko ke ih ɓoro ah wol ɓabolri ate ɗigna maɓorna leyang.27Ɓeni ni yeriteng agh ki pagtumo ni atenana fitong, ni ɓeni ni bongho ma polla agh, ngha ni yerigiri. 28Ko ɓayong manangna ma agh ah ɗengshe yangha ni yeriteng ngha bolguh agh; ngha bolkunni ya, ah tollo ih yerina teng.
1Ɓeni ɗig ni muri ya ki al gi agnjung le, ih mwono ni yeriteng ma yarata ni kwa agh. 2Ɓayong manangna ni kum poshiyahlung a yerigiri ya, keminiya a ɗum ga a yahli agh ni mwoh.3Ɓayong mashihra zu le, jenbang zu ni ni – kpaɓni irriɓina ni pah-irriɓina. 4Atenana ma kun ɓwa agh limma a muru; tuh yeriteng agh guguri ni ki ɓang agh ni.5Ni ɓoro ke waɓkun yiri ari ɓayong mashihra agh, ke a shiɓɓi yi ɓayong ma njiteng tuhnjuoh njiteng agh. 6Ngotokun ɓayong manangna zu ni yi kunɓuwayina, le kunni ki gor wollo.7Kun ɓayong manangna agh juhro le ni, le juhri muri ni kunni. 8Atenana le kahrikun agh ngha ninga fahnuh maɓorna, ah ingna nzali a yeh ma tehnkahri le ngirung.9Ɗeshiliya ɓeni mbondo ni a tumo le agh munater ɓeni ki juhri bang orrbang kwa agh ni. 10Lulli Yahweh agh dongtengha matenna ni; ɓayong ma pag njiteng ɓangha kenna bin aɓɓa.11Gikumna le ɓakumo agh ini ki pag lahmagulla ma vangna le, a ɗengshe le agh ngha ninga ngarung mama logho a kuli agh. 12Kedebang kpah le agh kunyahli ɓwa ngha ni tolmurung, keminiya bolrung zu kedebang pah gullo.13Ɓeni ki pilteng kedebang ki og agh-gimanangna na le ni ni irriɓina. 14Bongho le ɓwa ka gimyahlung ri konno, keminiya yang ka gan gimyahlung bongho ni wanghi ya?15Kunyahli ɓa yerigiri ki al yeriteng ni ogho le ɓa yeriteng alli koh. 16Gipahna le ɓwa ka logshi yi njere le ka zuni a dum aɓayong magulla.17Makundunna jim tenana njuoh le ka ɗig ninga yangha ni njiteng agh sete ɓeni ah waɓnjuoh ni ni ya zu alliyi. 18Nuh nlayi ngha ki ingna ntiri mwono, le gaɓ aɓayong ni nyha ki ogriyang ngha agh.19Munaterung ni a lushi yahli agh ki kon ni lihmuri orr lah magulla matenna, mwono ngha ninga ogrung kangna-magulla. 20Ni njingung ma kunni ni bum ɓwa ki ɗungshi ni; ni pongisoro ma angotokun ni ni ih ɗim ni.21Lesung ni ki bol nluoh ni ɗigna-usulo, aɓeni yahli yang tol lesung agh ka lih njingung le. 22Ɓeni kum ɓamah agh kumna gimaɓorna le ki kumɓoro abin Yahweh.23Ɓa‘enna ki jim shingi‘enna, keminiya bakumo ki pilteng ni kunshihra. 24Ɓeni ih yangha ni aɓayong dudung agh ah zu ni a juhro njibin yang, keminiya ɓiyong ngha nghang ki zu gyaɓ orr munaterung.
1Ɓorna orr ɓa‘enna ni ki ginya a pag ginjiteng le agh ke ɓeni ni ki waɓ kun manangna agh ɗeshiliya ɓayong manangna ni. 2Ɗeshiliya, ni ɓoro ke a kum agnjung yeriteng nyha agh, ɓeni ki ɓang batamere ka ɓor njere.3Gimanangna le ɓwa ka ɓiyi ɗigna-usulo le, le kunyahli ka funno ari Yahweh. 4Gikumna ka ɓuhri aɓiyong dudung, keminiya ɓa‘enna ka tuh ni aɓi.5Ɓawaɓkun mayiri ni ki woro fungso nyha agh ah, ɓeni ushili ayiri koh agh ni ki aɓɓa. 6Dudung ka illibang ate kumɓoro abin ɓaɓorɓoro, ni ɓeni kwa agh ɓi ɓeni ki pah agipahna agh ni.7Amunater ɓa‘enna kwa ki shiɓɓi muri; ke ɓuro dudung egh niyellang ni aɓi ni woro kukwoh ni ni ya ka pag niǃ ih al yang ni atenana, keminiya ah wara. 8Ɓeni kum yeriteng agh agnjih ɗigna-usulo le; ɓeni bol yerigiri ya ka kum ga ɓor agh.9Ɓawaɓkun mayiri ni ki woro ni ah funshi ya agh, keminiya ɓeni ushili yiri koh agh ak juhro. 10Ni pur ɓayong manangna ɗig ɗigna ogɓoro agh fitong, fufung ke guro nongmurung amuri amunamurung.11Ga yahlung tol agh ki tig ɓwa ni ki kahri yahlulla agh, pah gusso le ni ngha ponyi gimashihra tuɓu agh. 12Yahlulla le murung agh ngha ninga imma le yim makenna, keminiya kumɓoro le aghngha ninga tirima ari lusung.13Munabuna manangna agh juhro ni abin terri ni ɓamah ma mwono agh ngha ninga muru ni woro suriyo agh. 14Lah ni gikumna agh gibere ni abin aɓaɓilo, keminiya ɓamah ma yarata agh puro abin Yahweh.15Sungho ka tutti ɓwa ka ɓgho a ngi njitullo, keminiya ɓeni yahli ni tol pagtumo agh ka ɗig ni yahlo. 16Ɓeni ki bol gibilla agh ngha ki lelmuri ɗigna-usulo le, keminiya ɓeni ki jen anjere le agh ka wuh.17Ɓeni kwa ni pah nieh abin aɓ‘enna agh ki pih Yahweh tangma, le ih ka nwah ɓwa egh ate ga pag agh. 18Fungshi munabuna lo ngha tigyahlung ngha wa uwo agh, ni ke agnjung lo ih amuri tighi ih wuh agh.19Ɓeni ni yahlulla mashihra aghka gimyahli ri ngoshe; a ashi le, ɗigna aka paghi ɗeshili mbende ma ɓahri. 20Og tenana gilbang le a ag agah ah nah a pag agh, ate aka ɗig ni yeriteng a malla le ɗigna-usulo lo.21Agi tolla a yahlung ngha nghang dudung a kunyahli ɓwa, keminiya ga Yahweh tol agh ni ka tangha. 22Tangha tiye bang ni ɓwa agnjih ya, ɓa‘enna orra ɓa pagyiri.23Pih Yahweh gullo ki kahni ɓayong a ɗigna-usulo; ɓeni kwa ngha ne agh ka usulo a ɗimma, gikonna ni ki gangshi ya. 24Ɓa‘sungho ka lingshi bi a korogifugna; ni ma ih nyer ne zuni kuli a kun ni ya.25Tah ɓajolbang, le ɓa yahlupilliyina ka ɗig yarata; fungshi ɓeni ni yerigiri ya, le ih ka ɓuhro yeriteng.26ɓeni iɓ gille terri ya le tutti ngih ih wor agh munabuna ni ki zuni irriɓina ni pah irriɓina agh ni. 27A ɗagte og ga ah nah ah pag agh, munabuna lang, aka sanna ari atenana yeriteng.28ɓawaɓkun ma lihbung ki jol tuhnjuoh njiteng, kun ɓa gimashihra ki mel pag gimashihra. 29Atuhnjuoh gilla riyang ate aɓajolbang ni wolbang ate njum ɓayong manangna.
1Mba-njingung agh ni, ni ginuhna matenna agh giɓari bang ni; ɓeni kwa ginuhna tighi ɓor njere ya ni yeriteng agh. 2Ɓang murung agh ngha ninga ɓang yim makyenna ni ki imma agh; ɓeni tighi yahli lul‘agh ɓoro ɗigna-usulo le.3Pah gullo abin ɓeni kwa ɓang kunɓuwayina agh, keminiya ɓayong manangna ni kwa agh tah kpah a sagshirung. 4Ɓayong ma sungho ni ɗigɗiya ni biyam agh; ih al gisoro a kunbang tolgisoro keminiya ih kum gubung agh.5Ga ɓwa tollo a yahli agh ngha ninga muru ma limna, keminiya ɓeni ni yerigiri ya ka toghi. 6Ɓayong dudung waɓɓa ih yangha ih tangha tiyong, keminiya yang ka kum ɓeni ni pah njiteng agh?7Ɓa pag njiteng ginya a giapgna ma njiteng le, ni amunabuna le ni ki soghatiye agh ka kum mosso. 8Murung ni ɗigha a muri ngungmurung-murung ki pagtumo le ɓa waɓnjuoh agh ngha ki sari agimashihra ni kwa dummi ya ni njih.9Yang ka nah, “Ntigna kunyahlang gerenteng; miyang kunwar ari gimashihra lang“? 10Gipyeri ɗungro sissa ni pyerigiri ni ni pyeri ya agh-kwa ɓari ya agigilla abin Yahweh.11Ko basadeng agh ah yeri no agipagna le, ni ko gipagna le ngha gerenteng ni yarata. 12Akirung ni ki og agh ni anjung ni ki shin agh- Yahweh ni gil yang kwa.13Ke yahlo ih tol nongtulo agh nyha nina‘agh le aka ingna a enna; logshi njung wo l e aka kum kemina ni aka lih agh. 14“Ni ɓor aghǃ Ni ɓor aghǃ“ ɓa kur giri ki nah, keminiya wor le wol kikil li.15Gifugna mayinyilling ngha nghang ni dudung le anjitulo mama kure kon agh, keminiya angotokun ma yeriteng agh giɓwamel ma ennjung ni. 16Tol ɗagra le ɓeni tangha lelmuri biri ya, le a logshi a kaniya ngha tangha lelmuri ɓamah mahnjah agh.17Brodi ah kumo a njere soriyibang agh ki mom pyem, keminiya njummi ya kunni ka ɗungso ni njitahli. 18Ga ah kuro ah pag agh ah tighi ni pah tenana gilbang, ni lelmurung ma yeriteng ni mwoh aka logni tahluah.19Ɓiyilullung ki dum agisongrina, ini paghi ke a kpaɓ murung ni ɓeni ki nahyiteng agh. 20Ngha ɓwa nyom terri ko ngih, ah lingshi gituhbang le a ntiri pinna.21Gibere ni ah kum nikohra agh a kpa-paggiri agh ni ah pih agnjung a malla egh agh. 22Ka nah, “Nga nwah wo ɑte ga ni mpag yarata ni ya aghǃ“ Lel Yahweh le ih ka asso.23Gipyeri dungso ni ni pyeri ya agh gigilla ni abin Yahweh, ni agipyerigiri masoriyibang ni ɓor agh. 24Atukushi ɓwa agh Yahweh ni ki billi yang; ke niyellang ni ih yerini njere le?25Gi soribang ke ɓwa nah ni kunshihra, “Ga ngha gerenteng,“ le tol ɗengshe amuri tekushi ngha wara kaniyina giri le agh. 26Murung ma yeriteng sori ɓagimashihra le pil gipariyi njigiri eɓɓe a muryang.27Bongho le ɓwa agh gituhbang le Yahweh ni, ki al a koriyo ngiri ni tenkari le ngiri ya. 28Agnjung ma ɗignjah ni ph njiteng ka tig murung; tig ngung-murung le tenne ni agnjung.29Gusso le abassa adenna agh yirungtenna le yang ni, ni pah gullo le aɓayong ni yaghi agh nyongmurung-mbuh le yang ni. 30Awollo a kirung ni tig pinye lag gimashihra koh ni awollo pag akoriyo ma tenkari le ngirung mama orrbang kwa agh.
1Dense le murung ngha njele muru ni abi Yahweh; yangha ih pili njiba kwa boghiya. 2Njele beni kwa agh ngha yarata a shinale kemini ya Yahweh ni ki peri ba yalung. (dense)3Pag ga yarata boragh ina wor agha bin Yahweh ni dara. 4Njung Jenbang ni gulo murung akikashi ndah le bayong mashira ni.5Girung le babolriya ini mwoh ki kahni a gikumna keminiya beni kwa pag giri gbugburu ni karah agh enna ni mwoh ih ka zu nghang 6Al gibung njijere yiriya zuh agh le mala ni luo7Pag njuo le mayong mashira agh ih ka nonni ih wori ko ate shibina pag ga yarata agh. 8Nji njere le beni nya ni njitengha agh ni tangha keminiya beni ngha agh ih pag giri yarata9Diya a gbirang kanna wara kpab lah nib amah manyashi teng. 10Beni ni botiya agh gimashira ni ih pag yole bi bamurikala agh ni agnjiya.11Kunbang ni a funshi ba gulomurung ngha beni nya ni denshi tengha agh ih ka tenjung le kunbang ni a aliyi ni ba njitenna giri agh bol yerigiri 12Bayong ma bwagh agh yangha ih shin liye bayong mashira; zuniyi abayong mashira luo.13Beni giriyi kiri ri bwagha le ba enna agh mami teya ih oso ih bwagh keminiya na oghi ya. 14Songri gipahna ngha ki pashi yalun lulla ni ga a vuliyo a pah agh hgha ih yong matenna.15Kunbang ni njiteng pag ri agh zuyi bayong mabwagh bin murubang, keminiya zu yi aba tumo mashira yalung lulla. 16Beni dag njijere mayeri tangha ih ka usulo abin kpaba le abbeni wu agh.17Beni kwa tol liboro agh ih ka pil ba enna beni tol nba ni murung ngha ni dig bakumo agh. 18Gani ni abayong mashira tolo ka noghi abayong mabuagh ni abasoriyi ka noghi aba njiteng ngha ih ka year amuyang.19Digna alusung banegh digni bamah ma mwono ni pag yalung lulla. 20Agima buagh ni murung ngha liye banjitenna keminiya bayong mananna agh gile ni koni mal agh.21Beni pag gimabuagh ni boro agh, biye ki kum digna mabuagh ni boron i gulo 22Ba njitenna ih peril ah magula le aba masorung le ih liyang ni lua ni ga a tig yaliyang ri ya.23Beni kwa kona te kuni ni leshi agh ashina muri a gimashira. 24Bagushi murung nib a dunri kunyong. “Jolbang” ini pag lulli – pag giri ni jenbang ni gushi murung.25Ga ba ndongho tol agh in wol lueh, ate abi shibina tumo. 26Ashi kara yangho ah denshi kun giri keminiya bayong mabuagh pah bung ni shiriya.27Dara le bayong mashira agh gi shiba ni: ngha deshi ih buri shiba kunbang ni zune ni deshe mashira agh. 28Ba wabkun ma yiriya ih ka wu, keminiya beni teshi kiri riya ih ka nateng iri ka mala.29Bayong mashira agh pag kundumi tene keminiya beni yarata agh nyara njele.30Njitenna nya, yerigiri nya le tushi njung nya ki tanghi Yahweh agh. 31A giyi piri te karalua keminiya li lua agh mami Yahweh ni
1Tol lullung mabuagh wara gikunna ma goghna, dum poshina wara dana ni gifugna. 2Aba gikunna ni aba enna ayangha ni giri mwoh Yahweh ni pag bagilyang.3Ba njitenna shin gi ganshina le vulo keminiya ba bobo agh woro ka a gani atebi. 4Ngoso nongshimurung ni bang Kulliya gikunna ni gulo ni usulo.5Juye ni gitamna ngha nongha njele abayong mashira: beni ki konna te usulo le agh ka bol kukuoh ni yang. 6Aliyi muna njere ni ih ka bol agh kunbang gulliya ni ih dag njere ni a aliyi agh.7Abagikunna agh murung le aba enna ni beni te agtangma agh guro le bap ah tang ma ni. 8Beni jam njuo mashira agh ih ka kor gi gangshina le gara funo le ka work o.9Beni nji ni tariyi bangha ngha aka moshi ate gab buro di le ni ba enna. 10Piriyi ba bongshi muri le njuo wara; le shinri ogrung ni shinri gushi bang ka woro.11Beni tol yong ma gerenteng agh ni tenana mabuagh agh ihka bolbiyong ni murung. 12Nji Yahweh ngha a muri banjiteng keminiya ni agni tele bayiri agh.13Ba ndongho na ‘yim ngha gata njere a wol luan a dabeng. 14. Kun manja agh tuli malimna ni, nye Yahweh ngha ki gani ri abeni ka kpa aye tule agh.15Gibangha ngha aye muna keminiya gara funso ni ka pushi ki wori duna. 16Beni pariyi aba enna te buri kumole agh, ko pi aba gikumna giri agh ih ina a enna.17Teshi kiro a og tele abanjitenna le tig yalo ri yeriteng lang. 18Ate ih ka bowoh ngha aboli yalo agh. Ngha ayang ngha kwa a diya ngoto kuno agh. 19Ate agha lo ih diya ri Yahweh, n’alino ni nikiyari ko wai.20Nin nyong liyo agi wanna n’aliyo ni yerigiri wura mwoh purl um agh. 21Ate aliyo njiteng a nkuli teng mabuah ate a pil tenana mabuagh ri abeni taso agh?22Ka gber gile ba enna ate yangha ni enna agh ko wol luo beni nya ni agh a kun kala agh. 23Ate Yahweh ki og njuo leyang le ih ka woliyi luo abeni gbeyang agh.24Ka bol biyong ni beni ki nong murung ni yalung lulla agh le ka ongshi pag yong lulla agh. 25Ate aka aliyi gipagna le a ishi muro a gitamna.26Ka dig ba ishi buwo a tol gipagna agh ko a tanghi ba ag tanma agh. 27Ngha na kum ginwa agh mang ki teshi be a tol alah nongho lo agh?28Ka tushiyi tali njang mayayina ni a tero tig agh. 29Ka shin yeri gipagna le bwa a bin tumo le agh. Ih tangha dum a murung ni tangha dum abayong kenina agh.
1Kunbang ni a dig ni nje aka lini giri ni murung agh, tig njuo yarata ari ga dumo agh 2Le a tig nji buo a melo ngha awani ba agte ligiri duddu agh. 3Ka pag yol li gimabona le agh, ate gili le ayiri ni.4Ka pag tumo ih wor bang ate gikunna agh. Dig ni njitenna yarata a yeri kunbang ni a tangni nje agh. 5Aka agha a njio poshibang a muri? Ih ka woro, ate ih ka pur nbu ninga gbitiri le ilogho ih wara kulli.6Ka li gilina le beni ni njung mashira agh, le ka pag yol boro gile agh. 7Ate ini nja Babura ni ki bang kuro gilina le agh. Ih nawo “le a nu” keminiya yali nya ro agh. 8Aka turiyi ga a li fitongha ko. Le awara abiyi paghi makampah lo.9Ka nateng a kiri bahngha agh, ate ih ka keshi n kunli teng njitenna lo. 10Ka tushiyi njang tali ma yayina agh, ko a dura buli le abawari agh. 11Ate ba ashiyang ngha bamasorung ni le ih ka ili murung a muro.12Tig yalo ari ga a aliyo agh. Ni akiro ri nkunli teng yerigiri.13Ka dak te funshi muna agh, ate a woli ni gara le ni ih wua agh. 14Awoni a dig beni ka woli ni gara le. Ashine a gishe15Munang, bahyo ngha ni njitenna lah ini yalang te agh ka poshini (pahri). 16Tahlang ka pag bin murubang ngha kuna wab njitenna.17Ka agha ih yalo pag kikih ri aba pag gimashira agh. Keminiya woro bang Yahweh a kara kwa. 18Ini nina kunbang ngha nghang le ga a tig yalo riya ni worko agh.19Ogho wai munang le a dig ni njitenna le a tig yalo muri njinjere. 20Ka bol biyong ni abeni ki nu nba duddu agh ko ni aba li nyama duddu agh. 21Ate aba bari nba ni abba li giri duddu ki dig ba enna le nbuo nji tulo ka vuliyi yang ni teshili giri.22Teshi kiro ri tero ni billo agh le ka jeng nguh ngha yayihya. 23Kur njiteng keminiya ka maghiya kur njitenna aliyi giri ni yeri giri.24Teh Bayong mabona agh ih ka pag bin murubang duddu, le beni bil muna manjitenna agh bang ka boryi ri. 25Le tero ni nguh ih bang ih boiyang ni beni billo agh ih pag binmurunbang.26Munan peng yalo le agha ih njuo ih ishin a njijere lang (agipagna lang). 27Ate mah njah agh tuli malimna ni. Ni beni yiyiri agh tul muru magbengna ni. 28Ih nong bang ningha man yibi le woro buri gogho le aba yiri a tiri abayong.29Yang ni gani? Yang ni gi enna? Yang ni njuo? Yang ki nyashi teng? Yang ni apinye tekushi nya? Yang abanji bangha? 30. Abeni ki ighala te muru ina biya ni. Abeni ki aliyi nu muru innabi majaliyina agh ni.31Ka ashin muru innabi akumbang ni bangniya. Ngha ih logha min koro agh le suli yeng re agh. 32Nin jumo agh numbing ningha gbafung le tabang (konbang) ningha kpani koro. 33A njuo ka shiniyi giri le yalo wayiyo agiyiri.34Aka dig ningha beni ki nongtulo a salang magula agh ko nongha a muri tara ma dangna. 35Aka na “Anyim nang” keminiya na tinghang pinyeh agh. A wol lang keminiya nin oghiya kunbang mayeni krang kacagni? Ga ali ginuna mabih!
1Ke ihɓi a pag kiki ri aɓa temashihra agh, alle atig yahlo ti kpamurung le yang ngha, 2ate kunyahli yang ki ɗengshi tuntunbang ni ngotokun yang ki waɓ giganshina.3Njiri njtenna ni ih ɓangni aliye ni njiri yerigiri ni atigni. 4Njiri yerigiri akangna ki ɗungshi ni ni agikumna maɓorna ni ma enjung.5Garaɓabura ma yeriteng ngha ni yirungtenna, ni ɓabura ma yerigiri ɓuri irritenna; 6ate ni ɗungjere ni aka puri luah lo ni aɓatunjuo dudung le alihmurung.7Yeriteng wara muri ɓayong manangna; a kunjere ni logshi kunni nyha.8Ɓwa nghan nghang mwoh ki ɗengshi pag temashihra-aɓwa ki gori ɓayeri kpagiri. 9Giliyigiri le ɓayong manangna agh gimashihra ni le jolbang ngha gijenna ni abin aɓwa.10Ngha ngoɓɓong wol ngiro agh akara giganshina agh, le massongiro ngha fitong.11Ashi aɓeni aponno te wuh agh ni bolla aɓeni ki tiyenghe kika atungbuwo agh. 12Ngha a nah, “Nshinna, ni shi yeri guɓung amuri ga agh,“ ke ɓeni ki pyeri kunyahlung ni njitenna ri mang anah ni ya? Ke ɓeni mwoh ki lelmuri ususlo agh, le ni yeri ya? ke Kulli ni pih ɓeni kwa agh ga ih al agh?13Munabuna lang, lih iyih atemuri ih ɓorna , atema suriyo le ngihiyih ngha piem a momo agh.- 14Mama ni pag yeriteng ate ususlo lo-ngha a kummi ya‘agh, le dung ngha nghang ni tigyahlung ni ni ki kashi ya‘ agh.15Ka nong bang ninga ɓayong mashihra ni ki kpar liye aɓayong maɓorna agh. Ka girnjah liye aghǃ 16Ate ɓayong ma ɓorna agh ka kpa nzali ɗey tonɓahri ni nye logh ɗeshili,keminiya ɓwa mashihra enkushi ri gimashihra.17Ke pag binmurubang ngha ngha aɓashiɓɓo kpa agh le ke ihɓi kunyahlo posso ngha a enkushi yang ngha. 18Alle Yahweh ka shinna le shiɓɓa le ih pil fungso le amur yong.19Ka pag yahlulla atema aɓatemashihra agh, le ka nya tol kiki ni aɓayong mateshihra agh, 20ate ɓatemashihra nyha dunna agh ke kashinda le aɓatemashihra ka limma.21Munabuna lang, ɓang Yahweh, ni ɓang ngoɓɓong le murung; ka kpamuro ni aɓeni ki lowari yang ngha. 22Ate nisasshibang ngha tegula ka zu, le yang yeri gowo le juhro ni ka zu ari yang kwa agh?23Aga ni pag angulliteng le ɓayeriteng. Agmurung a ri waɓnjuh ni gigilla ni ɓotiya.24Ɓeni kwa nahyi ɓatemashihra, “Awoni ɓayong maɓorna,“ aɓwa ka nyommi ni jenne njibin aɓayong. 25Keminiya aɓeni fungsa aɓatemashihra agh ka kum binmurubang ni agipahna maɓorna ka zu yi yang.26Ke ɓeni pil tenana huwar agh ih kum kparung ni kun. 27Giliyi tumo kunkallah lo, ni giliyi bang kwa ih ɗig yarata ate muru a bang; ni njummo agh, ɓang liyo.28Ka waɓkun amuri ɓoɓamurikalla tekushi nyha agh ngha ni ka soriyi bang ni ngotokun no agh. 29Ka nah, “Nga paghi ga pag nghang ngha;30Nga nwah yi agah pag nghang ngha.“Nbilla nji ɓabang le ɓandogho, ɗura bang njingung le abura ni nyha ni yeriteng nghang ngha. 31Ajuye gullina abah kwa‘agh, nzali ye vullina ni agiri, ni ngarung tahli le wamghina nzali.32Le shinni ni ɗengshi ni, Nshinna ni a agibilla. 33Njitulo fitong, getiye fitong, kariyi bung fitong te usulo- 34Ni enna zu ki tangsa amuro, ni a nkunno ninga aɓatahluah ni gil riyang ngha.
1Mama ni pagha aɓɓa le angulliteng le Solomon, abuna le Hezekiah, murung Judah nyongli ya. 2Ke gulole Kulli ni ihɓi shi songri tenana, keminiya ke gulole murung ni alli puso. 3Ninga mama bakuli sab ni ya ni nzali limni ya, ini kunyahli murung gi alla ni ya.4Pushi daɓi ari gifugna maposhina ni mantul ki gan pagtumo gifugna maposhina a tulgiri. 5Ke ngha nina agh pushi aɓayong mashihra a dum murung le ngungmurung murung ka tangha ri pag ga ɓor agh.6Ka gushi muro a kundum murung ngha ni tangha ba atigha ate aɓayong magulina agh.7Ɓorna ke anah wo, “zu a bah,“ ke ih nyenso nje adum aɓayong magullina. Mang ashinna,- 8ka kara a zuni a juoh agh. Ate mang aka pagha a malla le ngha ɓoɓamurikalla tigho ayiriɓina agh?9Ih sagshi tenana ntiri yong ni ɓoɓamurikalla ni muri ka dum tesallang le ariyong ngha, 10alle ɓeni ki og yong ka zuni wo yiriɓina le temashihra amuro ni ki pol agh.11Nji gifugna mayiyiliing agiliyi gifugna maposhina ih ni pag teng ni awaɓɓa ari pagha maɓorna. 12Muna nyeh gifugna mayiyilling ko anjilang mama a gilli nigifugna mayiyilling sagha maɓorna te kirung ni ki og bang ngha.13Ninga pollo murunjitahli akunbang tolgisoro ini ɓakuntumo manjiteng ate aɓeni tashi ya; ih pyeshi usulo le amgula le. 14Nlagiri ni guh muru nyha ini ih pag ɓeni ki gushi mur yang amuri agipahna ni pah ngha agh.15Ni gimyong niya le anuh muri murung le lesung ma ɓululu logle ɓug muh.16Ngha a kum nyih agh, lih yarata- nyaninale, gowo wor bang le, aka nyenne koh. 17Ka tig kuso a liye ɓoɓamurikallah teɓiteɓi ya; irri kamala ro le ihka shiɓɓo.18Ɓeni waɓkun yiri amuri ɓiɓamurikallah agh yangha ninga gara ni pag luah agh, ko garabuwo, ko muni makomna. 19A tig yo ri ɓeni nya ni njiteng agh a kunbang maganshina agh ngha ninga milung konna ko kusung ma segrina.20Ninga ɓeni pushi dagra abinpolla agh ko ninga muru innabi ni asoɓɓa ri muru ma hangna agh. Ninga ɓeni ki tuhyi ɓeni ni yong ɓiyina agh ngya.21Ngha yalo ki wol ɓashimuru le pih gilihna ihɓi lih le njemuru ki wolli le pih muru ih nuh. 22Nina‘agh a dammi nkalang gishe a muru le Yahweh ka nwiyoh23Ninga ma guh tebang ki zuni ni muru agh ininina lesung makarikun ka zuni yahlulla akundum aɓayong. 24ɗigha adugli kangna ɓorne ɗigha alahmwoh ni ɓamah ma njuoh.25Ninga muru polla abin ɓanjemuru ini temaɓwa a nje masaɓna. 26Ninga ɓanghamuru mabara ko tumuru ma tunang ini ɓayong maɓorna a dum aɓayong mashihra.27Ni ɓoto ka a lih nyih dudung agh, ngha ninga al gullo a muri gullo. 28ɓeni ni gan yeh aghngha ninga lahmagulla ni na kanni ni agarung agh.
1Nigha masurudu ni biyan ko muru a kubang pong gi soro, ini ɓayong ma nangna na pi gulo agh. 2Nigha mama mindulsoro ki wolli kpatiriye agh ke swallow. "ki teshi muri ngha logha kulli agh, ini yombang ma nangna nya ki tang agh.3Batagiri mami piri ni, nyeh piri mami bwjeng ni muna gara mami bajung a boyong ma nangna. 4Aka aghi ɓayong ma nangna ni gima nangna le agh, ko aka dig nigha ini.5Aghi ɓayong nangna le akura tiye ni gima nangna le, ate ni dig ba yeriteng aji agh. 6Beni kwa tashi bang ni giri abi ɓayong ma nangna agh kashina a kushi ni nu'uh gimassira.7Nigha kushi beni wu'uh agh ngha gega nje ɓuritengni akung aɓayong ma nangna. 8Nigha kur tali a natangso awo pa gullo ari ɓayong ma nangna.9Nigha jueh ni ingha abi ɓara agh kungburiteng bakung aɓayong ma nangna. 10Nigha ɓahtagiri tig pinyeh ari aɓeni kangni kwa agh ini tol ɓayong ma nangna ko tol beni ki wor woro le agh.11Nigha mama minlara ki nyeni ri turwo le agha, ini ɓayong ma nangna ni, ki bisli gima nangna le agh. 12A sina bwa ngha ni yeriteng aji agh? Tig yalung ngha wa uwo atin beni nya ni yeriteng ke ini.13Ɓa ndogho nah, "Yim ngha njijrereǃ Yim ngha intiring a dabengǃ" 14Nigha mama kung kangna ki pilyini a nkobe age, ini ɓa pagh ndogho nina abin nogho le.15Ɓah pagh ndogho ishi ɓih a koro, nigoteya i nya ni iri tenna ka kane akuni agh. 16Ɓah pagh ndogho yeriteng a nji wor aɓayong tombahri ni singiri yarata agh.17Nigha beni ɓol a kiri minlara ngha nigha ɓeni yollilulo ate giganshina ni mamini agh.18Nigha ɓahngha ki pugha ngngishe agh, amuni ni nlu'o. 19Ngha nigha ɓeni shoriyi bi ɓa murikala le nah," Nne nya wab kung ɓah la le?"20Ate wara nya, ke gishe limma; ɓah ɓa nalulung nya agh, salala mala. 21Nigha mama nkalang ate pinishi coals wara ate gishe, inni ɓah mwono ate logshi mwono.22Atenana le ɓa nalulung nigha morsels maɓwha; a nje intiri a ngiri ɓwa. 23Nigha murung nongha muri nkori, ini a lesung ma pina ni yalung mashira.24Ɓeni ni agh nji aɓayong agh, ariyi oghole ni ngoto kuni le soɓ yiri kena ngiri. 25Ih nateng yarata, kemuniya aka pahjiteng ari agh; ate a gimishira tomɓahri a yali. 26Ɓamɓana le agh fuliyi ni yiri, gimashira le agh aka pushi a intiri kpaɓah.27Ɓani kwa tuntuli agh ihka kpah ayali ke tali egh ka digra ka nyera ri ɓeni tuti agh. 28Lesung ma yiri ni agh muri aɓeni ih waghi agh ni kung ma waɓ kun cheghe zuni giganshina.
1Aka tig yalo ate kaɓeri agh, ate na nyeri ga kara ka zuni agh. 2Nɗe ɓwa sa ih ɓongso nya ni kuno agh; ih biri ni ke pura a ngotokuno agh.3Sin ɗunro le tahli ni ɗunro le njisalang-ndankung le ɓeni ni yeriteng agh wara yang kwa. 4Yalula mashira nghang ni ɓuno yalung ganna, keminiya yang logle tagha a kundung kiki.5Lagɓang- ma yarata aka shini ɓeng wor agnjiung. 6Jiteng ni pinghe ɓwo tigho agh, keminiya ɗuɗug ni nongshi murung le ɓa shiɓi murung.7Ɓeni lihgiri ɗim agh ka shiɓi hotili nyi'i, keminiya abin ɓa yahlo agh, gima lulla ni kwa ngha piyem. 8Ngha niga minya ni ki nghala a kari nɗahle agh ngha niga ɓeni ɓorari ɓa ɗigha ngha.9Gima sungsunang ni lele ma sungsunang tig kunyalung poshina, keminiya piyem le gilɓang ma jiteng le ɓwo. 10Aka ɗagh ɓwo ni teh ɓwo agh, aka kena a liye muna ngwo a kara biyina agh. Ɓa murikala ma ɓwagh ngha giyap agh wara muna ngwoh ni kukwo agh.11Nyeriteng, munang, a paghi yalo ɓimurubang; le ngha nyeni oh tenana le ɓeni ki waɓang kun gɓonlo agh. 12Ɓa yeriteng sing gimashina le shongri ri, keminiya ɓeni nya ni yeriteng ngha agh ingna nu gani ateɓi.13Tol gimella le ɓeni wara tig ɓa lel ate ɓiri agh, ni bol tenana egh ngha tigna lelle ate manjah agh. 14Ɓene kwa piyi biyi ɓamurikala mosso ni gih jolo nikunɓeri agh, mosso egh agh a tighi ihɓi ɗig nigha nyommo!15Ɓahma ma mwono naha nigha muru ni ki da'agh a kara muru ni ki nya agh; girkuni ngha nigha 16girkuni ngha nigha girkun ngu'u, ke nigha al bol murung a ɓwo ma li'ih.17Gifungna koli gifungna, nigha, ɓwoni koli ɓi agh. 18Ɓeni boliyi ngung goriyi agh ihka lih nji'ih, ɓeni te lil magula agh aka gushi.19Nigha mama muri ki dungni kundung ɓwa agh, ini te yali ɓwa dum nina. 20Nigha mama te njimanjali ni ɓa gishe nya ni dumsho agh, ini te ɓanji ɓwa ni ki dumshi agh.21Crucible agh ate gifungna silver gishe te agh ate gifungna gold; ɓwa te agh a momi kunbang ni a ɓongshini agh. 22Ko a sagtili ɓeni ni yeriteng ni muna kingni-ni nji giri-nigote agh shiɓi yeriteng le ni daghi agh.23Ɗig ni yeri paghale agiluwo lo, a ye ɗengshi na agiluwo agh, 24ate gikuna ni ɗig nigha kekene agh. Nfule murang ngha ki ɗigha ate aka'ah kwa le? 25Le ayeri kunɓang hay wori agh ke mapiyo ki puri agh, ni kunɓangni a umni lusungni muri aɓura agh.26A nju'u og ka pu'oh gimela abul te a pu'o kuro njali. 27Kira abul ka ɗig gili lo-gili ate aɓa liyo-ni gil ngirung le a nshari lahlo.
1Aɓayong mashira ɓangha kunɓangni ɓwa nya ki pir yang agh, keminiya aɓayong ma gerenteng ngha ni tenshirung nigha muna yim. 2Ate gimashira leɓang, ya ngha ni a murung ɗuɗg, keminiya ni ɓwani ni yeriteng ni yerigiri, ihka tol kunbang ni kashashibang agh.3Ɓayong ma gani ni ki ganshi aɓayong ma gani agh ngha nigha muru ma wolɓang ni ɗag gili agh. 4Aɓeni ɗag gigila agh ɓongshi aɓayong mashira, keminiya aɓeni ɓol gigila agh worung ri yang.5Aɓayong mashira ni yeri njiteng agh, keminiya aɓeni ki al Yahweh yeri gakwa agh. 6Uwara ate ɓa gani ni ginya a intiri bolri agh ke ɓakuna ni njijere le ni boto a intiri njijere le agh.7Ɓeni bol gigila agh muna ni ni yeriteng ngha ni, keminiya ɓeni ɓa ging na aɓa lihgiri shira agh ka pi'ih teri iribiyina. 8Ɓeni ki kum gikuna ni ɓuro ni koshiyo agh kum gikuna le ate ɓwa ni ka shing gi enna le aɓeni nya nikumo agh.9Ɓwa tol kiri ari gigila le, ko jima le agh gi aghani agh. 10Ɓeni kwa shoriyibeni yarata agh a njijere mashira agh ka kpah a tuli le, keminiya ɓeni nya gimashira agh ka kum giɓiyere ma mwhagh.11Ɓakumu ka shina nji nigha yerna teng agh, keminiya ɓayong ma enna ngha ni yeri giri ka pushi ɓeng. 12Kunɓang lidum le ɓeni gerenteng, gullo magula ngha nghang; keminiya kunɓang ni ɓagimashira logni agh, a tariyi aɓayong ɓengd.13Ɓeni shonri agimashira ni ki lidun agh, keminiya ɓeni waɓɓa ama mi agh ke ɗagh yangha aka shin gi enna le. 14Ɓeni ki ɗig ni gusho agh a mossi ne, keminiya ɓeni tengshi kunyali agh ihka ingna intiring gi ganshina.15Nigha yim ma ima ko bear ma alɓang, ini murung mashira a muri aɓa enna. 16Murung nya ni yeriteng agh ɓayong mafunna ma ɗigha muruɓang, keminya ɓeni ni aghni kumo mashira agh ka ɓuri akara le.17Ɓeni gangshiri ni nkila le ɓwa agh, ihka ɗig nigha ɓeni ɓagha ɗagh lah agh ha kara nluo ɓwa nyha ka aghni agh. 18Ɓeni ginya a intiri ɓolri agh aka ɓoli yarata, keminiya ɓeni njijere le ni tangha ihka kpah.19Ɓeni gil ɓaɓang le agh ka kum gili ɗuɗug, keminiya ɓeni kwa bil njere ma nangna agh ka kum enna ɗuɗug 20Ɓwa ni pah njiteng ngha ihka kuma mosso ɗuɗug, keminiya ɓeni kum gi kuna ni kara agh ni ki woro na kuri agh .21Ni ɓoto ka ɗum pil giri agh, keminiya ate kanda burodi ɓwa ka pagh ga ni ɓoti agh. 22Ɓayong mashirina kara a tiye kumo, keminiya ni yere enna ka zu'a muri agh.23Ɓeni kwa fungshi ɓwa agh, ih kumɓoro a bini ni nzumo uwor ɓeni ki jolli ni kun ngha. 24Ɓeni kwa ag giri le tehri ni ngih le nah, "Gimashihra ni ya," ini ih pag ɓih ɓa juhri giri.25Ɓa shiggiri ki logshi mohno, keminiya ɓeni ki pah njiteng ri Yahweh ya ka kumɓuhro. 26Ɓeni ki pah njiteng ri yahli ya ɓayong manangna ni, keminiya ɓeni kwa ki ginya ri yeriteng ngha a ashi.27Ɓeni ki pih aɓa enna agh ni ki shingri guɓung ngha, keminiya ɓeni kwa gunghi ri yang ngha ka kum anyommoh, 28Ngha ɓayong mashihra log ga, aɓayong ki vulla ri; keminiya ngha juhrini ya, aɓa gerenteng ka ɓuhro.
1Ɓeni ngha agha a lagha agh keminiya beni tengshi meli agh ihka ɓuna a kunɓang ni wor gila agh. 2Kunɓang ni aɓayong ma gerenteng ɓuri ni agh, a ɓwa pagh ɓimuruɓang, keminiya kunɓang ni ɓayong mashira ki nongni murung agh, a ɓayong ka piliyi yaliyang.3Ɓeni kwa agh ni yeriteng agh paghi teri ɓimuru ɓang, keminiya, ɓeni ki ongshi na manjah agh ih ɓiyi gikuna le 4Murung gil nje ni gigila, keminiya ɓeni ki al pahbung ɓughi a nje.5Ɓeni paghi ɓa murikala le muriɓung agh ki mesiyi gi tama ari akushi. 6Intiri gimashira le ɓeni ni ɓoti agh gi taɓnani, keminiya ɓayong ma gereteng tungiya ni ɓimuruɓang ni.7Ɓayong ma gerenteng yerina njiteng le aɓa enna; ɓayong mashira ni yeri za'a yeri gire agh. 8Aɓa pagh yiri ka tig gishe a ɓang, keminiya aɓeni ni yeriteng agh ashi ga ka logha.9Kunɓangni ɓayong ma gerenteng ngha ni nju'oh ma mwa ni ɓeni ni yeriɓang ngha agh, logho ni olo, le usulo nya 10Aɓa sob nkila ni agh ɓeni na tighi teng ngha agh ka al njijere le a ɓeni yarata agh.11Ɓeni yeriteng ngha agh zuni ɓongho le kwa, keminiya ɓa yeriteng nyeni a njumo. 12Ɓeni ki nong murung agh teshi kiri ari yiri le, a makushi kwa ka ɗigha aɓayong mashira.13Ɓayong ma enna ni ɓeni ɗigha muri agh ngha kwa mwoh, ate Yahweh pah poshiɓang ajiyang kwa. 14Ngha murung ka waɓi aɓa enna nju'oh ni njiteng agh, murung le ka ɗigha ka kekene.15Muna gara ni gilɓang pah yeriteng, keminiya muna ni ɗagha na gili agh tig ngi'ih a iriɓiyina. 16Kunɓangni aɓayong mashira ngha ki nong murung agh agi mashira ka go'oh, keminiya aɓayong ma mwa ka shing kpah le aɓayong mashira egh.17Gil muno le ihka pu'oh usulo; ihka zuni yalung poshina a intiri ɗigha lo. 18Ba njere lagɓang nya nghang agh a ɓayong ka ɗig ni funo, keminiya ɓeni ka ɓil gigila agh ka kum mosso.19Nguro agh ni kum gila ni atenana agh, ko nyagha ih yere, agha ni pagh agh. 20A sinna ɓwa ni kikara a tenana le egh? Tig yalung ngha nghaug ari ɓeni yeriteng ngha agh ke ini.21Ɓeni ki shoriyi guro le amuna agh, male agh ihka kum gigashina. 22Ɓa yalung lulla logshi luwa, ɓeni magula logshi giri pagh gimashira ɗuɗug.23Ɓa logshi murung agh ngha ih suli nje, keminiya ɓeni ni nongshi murung agh aka pih gulo. 24Ɓeni gabgiri ni mayiɓi agh ni agh muri agh; i og yommoh ni waɓ guɓung agh.25Ngoɓong le ɓwa dighi gi tamgiri, keminiya ɓeni pah njiteng ari Yahweh agh ihka lelli. 26Dudug ni ki al kundung murung, keminiya bin Yahweh gigila ni. abin ɓwa.27Ɓeni nya ni njiteng agh ɗigna gimashira abin a ɓayong ma kwarr, keminiya ɓeni njijere le yarata egh ɗigna gimashira abin aɓayong mashira.
1Tenana le Agur muna Jakeh- ba dungro. Pansiyi Ithiel, bin Ithiel ni Ucal: 2ininina miyang nigha gilu'oh don ɓwa ni kwa agh, nya ni yeriteng nigha mi ɓayong agh. 3Nin al yerteng agh, ko yeri mwo ma kwarr og agh.4Yang kena Kulli ye nyera nje? yang kpah ngu'u abi? Yang Karr a muru a ɗagra? Yang gil ba ngunjah mal ngha agh? Luli ih mang, luli muni ih mang? Ayerina ininina!5Tenana le Kulli kwa agh ngha amomi; ini logho abin aɓ eni fulo ɓeni agh. 6Aka mura ari atenana le agh, ko ihka logho, aka tighe ih ba yiri ni.7Giri ɓahri ni ala ro; aka shingri nghani kedeɓang nwu'u agh. 8Ɓugh gulomurung ni yiri kukwo ni weh. Aka peng enna ko kumo agh, ɗaghang ihɓi li gili pagh mameng agh. 9Ate miyang ni ɗuɗug le, ngha shiɓo le ngha nah, "Yangmi Yahweh le?" Ke ih pil ɓa enna, ngha iɓgiri giri ni biyi luli le Kulli lang.10Aka paghi guro yiri akunɗung tele agh, ko ihka yommoh le aka ɓolo ni nigha ni ɓoti agh.11Aminka'ah ngha nghang yommoh a teyang ni mossi agiyang agh. 12Aminka'ah ngha nghang gerenteng a njiyang, nigoteya na lagh yang ate gimashira le yang agh.13Aminka'ah ngha nghang tigha ajiyang a kulli, ni yalang logho le ngoho injiyang! 14Aminka'ah ngha nghang a miliyang garaɓwo ni, amu'u garakunyang ngha aji ɓwo ni, ate aka li aɓa enna agunjah ni aɓah ala a intiri aɓayong.15labitere ngha na muna ngalang bahri: "Pah ni pah," a bu'ah. A giri ngha tahro nya ki ogha, inne ni nya ki na,"Piyerina": 16Njimanjali; nkobi bin ɓil muna; njali nya ki piyerini ni muru agh; ni gishe ni nya ki nah, "Piyerina!" 17Njung ni keshi terung ni keshi nongshi murung ari ngi'ih agh a pushi a njonglong le a ghala le a koratibi ni ka li.18A giri tahro ni ngha mangha tahbi agh, inne ni niyeri agh: 19njjere le ngbang ni a kuli; njijere le yuoh a muri tali; njijere le ship a intiri yali sea; njijere le ba bura ari bama ma kena.20Njijere le manjah ngha: ihka li ni gori kuni leih nah, "Ni pagh ga ni boliya."21Muri giri tahro ke ngunjah jigra, a muri giri inne ni logle ken agh: 22gura ɗig murung le; beni ni yeriteng dim ni gili; 23ɓa ma ni na aghji agh ɓangwula le; guro muna ngalang kunɓangni aghɓanle ngilale le agh.24A giri inne a ngunjah ngha fitong, nigoteya a yaghani yeriteng: 25a yala agi usulo ni nya ni iritenna ni, keminiya a al gili le yang ni ɓa ɓogho; 26a ngoɓo agh agi usulo magula ni agh, keminiya a gil layang a ntiri a nkono.27A mangkparung nya ni murung agh, keminiya aginya ni gulo. 28Nigha mami kukoso agh, a logle a ɓoli ni boh ɓahri, nigoteya ngha a kumi a lah murung.29Agiri ngha tahro ngha ki bil nongkusung le yong ni inne ni ki ɓil giya le yang agh: 30yim agh, ba iritenna ntiri a nyanglusung-nya ih nyeni njumi ari ga kwa agh; 31ndeng ngubu ni ngahli agh; mbul; ni murung ni aɓa kurung le ngha kari agh.32A nya ni yeriteng agh, a logshi muro, ko awongha pah a pagh gimashira-tig boh akuno. 33Kira mapolla pagh murun nigha mama lulung le ɓwa ka pushini nkila ngha a gogri agh, ini gah apagh ni yalula agh ihka logshi mohno.
1Atenana le Murung Lemuel-ni tene ni ngih aliyini giri. 2Mang, munang? mang ngah, muna bin ɓila lang? Mang awo ala, muna adengse lang? 3Aka pah iritenna lo ari a mena agh, ko ajijere lo abin aɓeni ki biyi amurung agh,4mami a murung ni agh, Lemuel, mami a murung a nuh murung njingung, ko a murung ih al ginuna matena agh, 5ate kunbang a nuni agh, aka jangshi nigha a woro waɓ agh, le aka ariyi jiteng aɓeni ni giganshina agh.6Pah gi nuh ma tenna abin ɓeni ni giganshina agh ni murung njingung abin aɓeni gigangshina mashira agh. 7Ihka nuh le ihka janshi ni enna le ni ye dengshi ni gigangshina agh.8Nahteng ate muri aɓeni ni logle nahteng agh, ate gipangna le aɓeni ni giganshina agh. 9Waɓa beng a waɓ njoh a njijere ni yarata agh ni taghi aba enna ni aɓayong ni al agh.10yang ka al ɓa ma ma yarata? Ɓorole wara a jewels kukwoh. 11Yali buri ngha ari, ni ye ɗig ɓa enna agh. 12Ih paghi agima mwa kara le kwa agh nya ih paghi gimashira agh.13Shiniyi ɓang ate ulu ni flax ni atumo ni ɓimurubang le aɓi. 14Ya ngha niga gissasamuru le aɓa mag giri, zuni gili le a kukwo. 15Ih logho ni duh le pih ɓa liye gili, ye pih a nsari lahle ma miyang.16Ɗengshi ni bang ye kuri; ni gikumo le ɓi ni panni ɓabang inaɓi. 17Kuri ri iritena ye tengshi bih ngigang.18Yerina ga ka ɓuhriyi kumo agh, ni ɗuh kwa agh kikaya le lim agh. 19Tig aɓi a muri gi sorgiri, le aɓi ɓol njinguri ni ki piliyi agh.20Ngha ih pahɓung aɓin aɓa enna; ye nona aɓi abin aɓa ala. 21Ngoɓong ni woli ni mangsurudu ate aɓa liye agh, ate aɓa liye kwa mella gi bang tahɓi.22Gila agi fuliyi muri bin nongho le, ye mel agikura ma linen. 23A yerina buri a kunjere, kunɓang ni ɗigni na aɓagula nje agh.24Ih gila agi mele le mag'a, ye zuni a shashes abin aɓa magha giri. 25Kuri ni iritena, ni gulo, le olo ate ga ka zu agh.26Logshi kuni ni yeriteng ni gigila ma mwa a leshi. 27Ih ngha ih lel njijere le aɓa liye ni ye li burodi ma ɗig wag agh.28A muni logho le gori ih mosso, buri ye wo ɓongshi, ki nah, 29"A mena ɗuɗug paghna yarata, keminiya a wor yang kwa."30Gilirung sorbang, ɓongsari giworoni, keminiya ɓa ma ni ki ɓang Yahweh agh aka ɓongshi. 31Pih gi paghna le aɓi.
1Ah gahni pag tenanale bah ahlihi gihri, bih billale David ni murung a Jerusalem. 2'''Mahnannani! Mahnannahni! waɓɓahle ba ahli gihri.'''Inininah mahnanna ni! Ga kuwa mahnannani!'' 3Mangah ɓuwah ɓuhri ni ngha ni tuhmole ni pag kuwa tehyie kahra?4Bihla mwoh ka gihra mahla, bihla mahɓi ka juh, nguja ngha ɗiya bihye. 5Kahra ngha ki puhro yangha wohra njeh ni kahra yeh ke puhra ba puh ngha gha. 6Guh puhra nji Gangrah juh kanni, pihliya yehre nji Eɓɓe, keminiya kwa wohro kahni nji ba njire le ɗigha yeh yehe juh ɗeshi.7Ah sahlang magula kuwah ɓongha inna a ɓangmuru, ni gowoha, sahlang magulla ni ɗunshiha.Nji ba salang ki wohangha, nji ɓehni ahga wohangh. 8Ga kuwa ha ri ma allah, ɓung yah teh ka wahwi wagihri a muhri agha. Njum ni din ni ga sing agha. n yahle kihrun ɗ unshini ga og agh.9Ga wohro ki pagha ini pag gah ki pagha, ni gah wohro pagha ini pag gah pagha. Gihma piyoh yah a pagha bin jehle kahra agh./ 10Gihri ngha ntangha ah ya waɓɓah, mama dumo ma piyoni agh? Ga wohro ɗigha, dinna kunbangwo woha ari kunbangle sun. 11Bung yah sin ga kunbangho woh agh nya lo ɗensheni kunbanghwoha ni gah pag gihri ma gouna njung mama ka pushi ga ɗingha nyahle a ɗense agha.''12Mihni bah alihi gihri, nyeh noungna murung muhri a Israila a Jerusalem. 13Ntig yiang nbihla ni ahlihi yehriteng ga kuwah ayagha a Kulli agh. Bihlibi gouwo kungha gangshina kulli arih pi muhna bayong masin-sin ih gangshiri ni. 14Nshinna gi pagnani kwa a pagha buehla 4kahraha nyeh sinah, ah gihma nannani regnihli guhni. 15Nghani gahna a teshiya a puriha! Ga wohanawahye banghingha.16Nnateng ni kunyian, nnahni "'Sinah, nallah gihrun ma yeriteng ɗuhra a ɓeni a aghan dungngha a Jerusalem kunyian sinna guhlole gipanna ni yeriteng.'' 17Nibehniya ntonleh kunyian ih yehri gihri, ih ɗig ɓah hag ni nboloh juhwa a yehre ninah a ɗun lih guhni 18Gohwohle yehri gihri ɗug-ɗug gahnale ngha hang, ni ɓehni kun yehri ha buhrina ni yong mapinna.
1N‘nahyi kunyahlang, “zu niɓeni, Nga pyero ni binmurubang. Ninani og ɓoro.“ Keminiya nshinna, mama ɗeshiya manangnani. 2N’nah amuri ollo, “tolli ɓanghani,” ni amuri ɓoro, “Mang pag tekushi?”3Mbilliyi kunyahlang niyellang Ngi gullo murang ni mbah. Mini nɗang ɗengshe lang ihɓi billi meng ni yeriteng teya miyang nwa bolla ɓoriyo. Miyang ngi alla gi maɓorna ate amuna aɓamashinshin te pagha anji kara ari akunbang ɗignjah le yang.4Ngi malla agimagullina. N’ɓangha alah ate murang ni paniya anjingung te murang. 5Mɓaghi murang ɓabang ni abin-usulo, mpaniya anjah anjingung ni kwa agha yeh. 6Ngiliya aguguri ma muru ate pah muru amuringung bah angung ki gulli ngha nghang.7N’nkura aguro abuna ni aguro amehna; Miyang ni aguro ni aɓilla aliyang ngha. Miyang ɗeshili ni agiluwo luwondah ni luwo anjuh, mama gowo orr amurung ni kwa nongmurung a dummang a Jerusalem ngha. 8Miyang ɗeshili nkpaɓɓi murang agifugna maposhina ni mayiyilling, agikumna ma murung ni kasanje. Miyang ni aɓatungya, kpaɓna abuna ni amehna, ni ansarilah, ni binmurubang le amuna aɓayong.9Ninani n’ɗigni magulla ni ɓakumo nwori aɓeni kwa adummang a Jerusalem agh, le yeriteng lang uwo arang. 10Agah kwa ntig njiang riya, ni ngiti yang niya. Ni ngitiyi kunyahlang ɓoro agh, atema kunyahlang pag binmurubangari atumo lang kwa ke ɓoro ni pag nwah ate atumo lang kwa.11Le nshinna agipagna bung lang ni kwa mal agh, le amuri atumo ni pag ngha, kemini ɗeshiliya ga kwa agh manangnani-ninga pir gung. ɓuhro nya anjikara a yeh agh. 12Le mpilla te shinari yeriteng, ɗeshiya ni ɓangha ni ɓoriyo. Ate mang uwo ɓeni ki nongmurung ka agh ka pag ka wor ga murung woro pagha?13Le Miyang gi log te yere yeriteng wara ɓoriyo, ninga mama te poshibang osso wara pinna. 14Ke ɓayeriteng ki pag tumo ni njih ni amuri yak i shinni bah ih ka nghang ngha, keminya ɓayong manangna agh ih ginya apinna, teya ih yerina njah gipagna egh ni ki pagha ri yang kwa.15Le Ngi nah a kunyahlang, “mang ngi pag ɓayong manangna, ɗeshiya ihka pag ngha. Ninani mang ihka ariya ngha miyang ni yeriteng dudung agh?” le meshili a kunyahlang, “mama ɗeshiya manangnani.” 16Ate ɓayeriteng agh, ninga ɓayong manangna, a nyha a ɗeshiniya a kunbang masanna agh. Ari akunbang ni ki zu a ga kwa agh ajangshi ne kikara. Ke ɓayeriteng wuh ninga wuh le ɓayong manangna.17Ninani n’jenni usulo atema atumo ni kwa pagha anji kara agh temashihra ni a rang. Atema aga kwa niya manangnani-ninga pir guh. 18N’shiɓɓi na agana ki kwa gani anji kara atema Ihɓi ɗagha a jum mang ate ɓeni kwa ka zu a njum mang agh.19Ate yang yere ko ihka ɗig ɓayeriteng alle ɓayong manangna? Ɗeh ihka ɗigmagulla amura aga kwa anji kara ngha tumo ni yeriteng lang gil agh. Mama ɗeshiya manangnani. 20Ninani Ngi logna tig kunyahlang te jenna atumo ni kwa pagha anji kara agh.21Ate ma ɓwa ngha nghang pag tumo ni yeriteng, yerigiri, ni yeritumo, keminiya ihka ɗagha aga kwa agh te ɓeni ni pag gumu antire ya agh. Mama ɗeshiya manangnani-ɓuniyikusung magulla ni. 22Mang ki pag ɓuhro ni ɓwa ki kumo ari atumo ni kwa ni ari wol kunyong ni pagni atumo anji kara agh? 23Kara ni kwa agh tumo le ngha ni konno ni gani, ninani ni duh agh usulo le ni kum wusulo agh. Mama ɗeshiya manangnani.24Gumu nyha ye woryi ɓwa ihɓi lih ni nuh ni kumɓoro ari tumo le ya. Miyang ngi shin ninga njiteng ni ya pura abih Kulli. 25Ate ɓeni gan lih ko ɓeni gan kumma ajah ɓoro niya se bin Kulli?26Ate te ɓeni kpakunyeh ya, Kulli pah yeriteng ni yerigiri ni binmurubang. Teya, ke aɓagimashihra ih pah atumo kpaɓɓa ni gilbingiri atema ihka pih ɓeni kpakunyeh Kulli agh. Mama ɗeshiya manangnani-ninga pir gung.
1Ate aga kwa agh kunbang le ni tighi ya ngha nghang, kunbang ate tenana ni kwa tinna ɓakuli. 2Kunbang ngha nghang te ɓilla ni kunbang te wuh, kunbang te jamma ni kunbang te uwa angung. 3Kunbang te wollo ni kunbang te irritenna, kunbang te saniya ni kunbang te ɓagha,4Kunbang ngha nghang te ɓuwa ni kunbang te ollo, kunbang te ɓuwa’agh ni kunbang te tangwan, 5Kunbang te ɓug tahli koh ni kunbang te kpaɓɓa atahli, kunbang te agha aɓayong ɓaɓɓa ni kunbang te ɓang ag bang.6Kunbang ngha nghang te shin bang ate giri ni kunbang te ɗag shinbang, kunbang te bol giri ni kunbang te ɓug agiri koh, 7kunbang te saniyi gi’ishina ni kunbang te sor gi’ishina, kunbang te bolgung ni kunbang te nahteng.8Kunbang ngha nghang te agnjung ni kunabng te shiɓimurung, kunbang te luah ni kunbang te ɗigpyem. 9Ɓuhro mang ɓatumo ki kummo ari tumo le? 10Nshinna tumo ni Kulli pih ɓamashinshin ihɓi meshiliya.11Kullipagna ga ɓor agh kwa ari akunbang le. Nye tigna kikenne a kunyahli yang. Keminiya ɓayang mashinshin ni logle yeri agipagna ni Kulli pagha, logha ri kundunna le yang ha kenna njijere malla le kwa.12Meng ngha yerina gumu nyha ki ɓor yi ɓwa wor binmurubang ni pag gimaɓorna a ɗig njah le kwa- 13Ke ɓeni kwa agh ka lih ni nuh, ni yeri niyellang ih kumni binmurubang ari atumo le agh. Mama pag gipahna le Kulli abin ɓayong mashinshin.14Meng ngha nyerina ga kwa Kulli pag ngha ka ɗig ha kikene. Gumu nyha a logle aɓuhro ari alle a tol koh, atema ih Kulli ni paghi atele ɓwa ka purari nya ni gullo agh. 15Agah kwa ngha nghang agh wale pagha; agah kwa ngha nghang agh wale pagha. Kulli ni pag aɓayong mashinshin al agi songrina.16Meng nga nshinna temashhra ni a nji kara, bah njiteng ngha nghang agh, ni bah njiteng, temashihra nghang ngha. 17Miyang ngi nah yi kunyahlang, “Kulli ka waɓnjuoh ke ɓanjiteng ni ɓateshihra a kunbang maɓwaate tenana ni kwa ni agipagna ni kwa agh.”18Miyang ngi nah yi kunyahlang, “Kulli pyershi aɓayong mashinshin te ihɓi ɗummi yang ih le a yangha ninga agiluwo.”19Ate tigyong le amuna ɓayong mashinshin ni tigyong le giluwo ngha mwoh. ke wuh mwoh ngha ning wuh mamona. Ponusulo ngha mwoh ari yang kwa. Ga kwa agh manangna ni. Gah kwa agh akah bah mwoh agh. 20Ga kwa agh pura atuɓu, le ga kwa agh ki nyera atuɓu.21Yang ɓeh yere ille bongho le ɓayong mashinshin ki wora kuli ke bongho le giluwo ki wora anzali ba ngunjeh agh? 22Ninani ɗeshili Ngi yerini ihle gumu nyha wor yi ɓwa keni ogɓoro tumo le, ate ihni pag gipagne. Nyang ka gan yeshi te ih nji shin ga gipagha a njummi ya?
1N’ɗey mwoh ɗeshiya Miyang ngi ɗengshi ni pariya ni kwa ki pag ri anjikara agh. Nshinna, ke ɓuwa le aɓeni a para, le ɓwa nyha ka gim yang agh! ɗighamuribang ngha abih aɓaparbang, le ɓwa nyha ka gim yang agh!2Ninani Ngi tolla aɓeni wale wuh agh so wora aɓeni uwo, ɓeni wa ɗig njah agh. 3Ngho teya, nye wor yang kwa agh ɓeni ni sang ɗignjah agh ni, ɓeni ni sang shin agi temashihra ni a pagha a kara agh.4Miyang ngi shinna agipagna tumo ni kwa tumobung ni ya nye ɗigna gi kiki ɓamurikallah. Mama ɗeshiya manangnani-ninga pir gung.5ɓayong manangna agh nyang bih nyha ki pag tumo agh, ninani gilih le ngha ayeh nyam ngiri. 6Keminiya ɓorna ke ɓuhro ni a bung ngha ke tumo ma olollo le ni bung ɓahri ni tumo ki al ate lel gung agh.7Mpilla Ngi shin gimanagngani a kara agh. 8Njah ɓwa nghang ngha ni muri kunkolong. Ih nyha biyong, ke muna alle munterung ngha, keminiya atumo le kwa agh malla le nya ngha nghang, ke anjih a ɗim ni alla agikumna agh. Ih gahla, “Ate yang ih gana teɓi ni gitiyi murang ɓoro?” Mama ɗeshiya manangnani-bang mashihra.9Aɓwa ɓahri pag tumo yarata wor mwoh; kpaɓɓa le yang ka kummi yang tumo nwah maɓorna. 10Ate ngha mwoh kpah agh, mamona ka logshi ɓih. Teya, who ni ɓeni mwoh kukolong ke kpah agh ngha ɓwa nyha ka logshi ya. 11Ngha ɓahri nongha binmona, aka pag tuntun, keminiya niyellang ni mwoh ka pag tuntun kukolong?12Ɓwa mwoh kukolong aka gani, keminiya ɓahri logle tagyi wollo, ke nguri apigri tahro-tahro agh ni tuh ningo agh.13Ɓorna ke a ɗig ɓa enna keminiya basadeng ma yeriteng ke ɓagulla ni murung manangnanga ni ye yeri teshikiri ri lagha agh. 14Mama njiteng ngha basadeng nongmurung a binkuro, alle ngha ma aɓilli ni enna a njemurung le ya.15N’shinna ɓeni kwa ki ɗignjah le ye ngha ki ginya anjikara agh, kpaɓna basadeng ni ka logho te ag bang le ya. 16Malla nyha te aɓeni kwa ki tollo ka og tele murung mapiyo agh, keminiya awo ka le dudung le yang ni wa ɓongshi ya. Njiteng mama ɗeshiya manangnani-ninga pir gung.
1Lel ginya longha awo kah a liye Kulli ya. ken gyaɓ te teshikiro osso wara pah ɗahra le ɓayong manangna, ɓeni ni yere agah ah pagha maɓwa ni ya agh.2Ka ɗig ɓa kahri nahteng ni kunno agh, le ka aya ɗag kunyahlo ihɓi kahri zuni tenana ni kwa‘agh akundum Kulli ya. Kulli ngha a akuli, keminiya awo ngha angunnjah, ninale ɗey ateng lo a ɗig fitong. 3Ngha awo ngha ni agiri dudung apagha ni gangshi ro amur yang ngha, alogle a lori loro mani ɓotiya agh. Ateng dudung ni awo waɓɓa, ih pagha ateng manangna ni aka waɓɓa.4Ngha akaniyi te kulli ya, ka tol kunbang paghi ya, te Kulli nya ki ogɓoro le aɓayong manangna agh. Pag gah akniyigiri aka pagha. 5ɓorna ke na kaniyigiri ya ke akaniyi gah ni awo pagha agh.6Ka ɗag kunno ihɓi tig ngiro agimashihra agh. Ka nahyi ɓakuntumo le mallah, “Ih aɓoriyo ke ah kaniyigiri.“ Atemang ke a tig Kulli a yahlulla njiri kaniyi yiri, alushi ni yeh Kulli ihɓi girnjah atumo abuwo? 7Ate ngha aloro gogwo ni ateng gogwo, agi manangnani. Teɓiya, ɓang Kulliǃ8Ngha a shin ɓa‘enna apara ni waɓɓi njuoh ni billa ma yarata ah kassanje lo, ke ihɓi ɗig wo gi ngoɓɓong ninga ɓwa nyha yeriya agh, atema aɓwa ngha nghang ni ɗighamuribang ni ki shinna aɓeni binje leyang ngha, aɓaɓɓa ngha a bikuli amur yang. 9A ɓuhre‘ ya, ga nzaliɓishiya mami ɓeni kwa agh ni, ke murung ma ni muriya ih tol gah nzaliɓishiya ah ɓabang.10Ɓeni kwa‘agh ki agnjih ni gifugnaposhina agh ni ih ɗimma ni gifugnaposhina agh, alle ɓeni ki agnjih ni gikumna agh ni ɗimma ni kumo agh. Mama, ɗeshiya, manangnani. 11Ngha gikumna ɓuhriya, ninani ɗeshili aɓeni ki lih ya. Ɓuhro mang ni gikumna abin tele ate ihɓi shinni ni gowo ni anjih?12Ke njituhlo le ɓatumo nga piem, alle lih fitong ko dudung, keminioya gikumna le ɓakumo ni ɗagyi ihɓi nongtuhlo yarata.13Gimashihra ngha nghang N‘shinna njihkara. Gikumna ni tele sogriya, pil yi gani. 14Ngha gikumna le ɓakumo ɓoro anjere mashihra, muni ya, mama mwoh ih pag terri yaa ɗagne gumu nyha abih ya.15Ninga mama ɓwa puri ayeh ngih ya, ninani ɗeshili ihka wori ni tesallang. Ni ih tol ngoso tumo le abih ya. 16Gimashihra maɓiya ihni, ngha ɓwa zuni ya, ihni ihka wora na. Ninani ɓuhro mang ngha temuri ɓeni paghi gung tumo agh? 17Ari akunbang le ya ih lih ni pinna ni a gani magulla ni konno ni yahlulla.18Nshinna, ngha nshinna ɓoro ni yarata agh ihni ate ɓwa lih ni nuh ih kum binmurubangari atumo ngha ih pagni atumo anjihkara ari akunbang ma ɗignjah le ni Kulli pih ya. Ate mama ni pag gipagna le ɓwa.19Ɓeni kwa te Kulli pih akumo ni agikumna ni irritenna agha ngoshe ni binmurubang ari tumo le agh-gipahna mama abin kulli. 20Ate ni osso ɗengshi a yahli karani kwa‘agh akara ɗignjah le, atema Kulli tigne ih wagri ri ni agah ih ogɓore ya.
1Ɓatemashihra ngha nghang shinna anjihkara, ni ki dugro amura aɓayong. 2Kulli ni pah akumo, agikumna, ni gussa aɓwa ate ihɓi kum ga yeh tol‘agh atemuri, keminiya Kulli ni pih irritenna ni ihka ogni ɓore le yang ngha. Teɓiya, biri ni ogɓore. Mama manangnani ni agikonna ma funna.3Ngha ɓwa pag ter amuna woro-tongnotogno ni ɗignjah abogho dudung, ninani akara bogho le gowo ni, keminiya ngha kunyahli ni ɗimma ni agimaɓorna le ni alingshi ya, le ih nah muna ah ɓilla lueh ya wara ɓeni ngha nghang agh. 4Njah muna wo agh tekushi nya ni wora apinna, le lulli a vulle a pinna.5Teya munani nya ni shin njihkara ko yeri guɓung ngha, ushilina ko ke ɓeh nyha. 6Ko ke ɓwa ka ɗignjah bogho gweh ɓahri keminiya ni aliyi ogɓoro agah agh, ihka nji bah mwoh ɓeni kwa agh ki kah nghang ngha.7Atumo le ɓwa kwa‘agh ate kunni ni, keminiya ayual le ni ki ɗungshi ya. 8Ninani, ɓuhro mang ɓayeriteng nga ni amuri ɓayong manangna? ɓuhro mang ɓayong manangna nga ni ngha yerina niyellang ni agipagna akundum aɓayong ɓaɓɓa?9Aga njung shin agh wara ga yahlung ki alla. Mama manangnani-ninga pir gung. 10Agah kwa ngha nghang agh a wara apih lulling, ga kwa ɓayong mashinshin nga ninga awale ayeri. Ninani ɗigna temangna ate ih mwono ni ɓeni mwoh ni irritenna wori.11Ke ateng dudung abeh ya, manangnani aka pilla. ɓuhro mang abin ɓwa? 12Ate yang nyere ga ki ɓoryi ɓwa njahni, ari min ntira akara ni akara manangnani ki ɗuhro ninga minlim agh? Yang logle waɓɓi ih ɓwa mang ki pagha anjihkara anjummo ni wori ya.
1Ɓayong maɓorna wara muru bolo ni dudug agh, ni kara wuh wara kara ɓilla. 2Ɓorna ke woro lah ɓuwa’agh wor lah njibunno, ate ɓuwa’agh ah ki zu ari aⱱayong kwa akara malla le usulo le yang, ninani aɓayong ni njah agh ka tig gah akunyahli yang.3Ɓuwa’agh wara olollo, ate njum yahlulla kundum agh binmurubang ma kunyahlung ka zu. 4Ke kunyahli ɓayeriteng nga lah ɓuwa’agh ni, keminiya kunyahli ɓayong manangna nga lah njibunno ni.5Ɓorna ke ateshikiro ri lagha le ɓayeriteng wor teshikirung ri ngya le ɓayong manangna. 6Ate ninga wagha le ajuye ni ki ag gishe atitiye nkori ya, ninani ɗeshili olollo le ɓayong manangna. Mama ɗeshiya manangnani.7Njiteng agh gusso nga ki tig ɓayeriteng manangna, le lihkun nga ki ɓiyi kunyahlung.8Malla teng wara tinne; Gimyong le aɓayong abongho wara gullomurung a bongho. 9Ka ɗig ɓa kahri yahlulla a bongho lo agh, ate yahlulla ɗigha a kunyahli aɓayong manangna.10Ka nah, “atemang ke akara mayayina wora aga?” Atema te yeriteng ni paghi ke a illi bang ni ya.11Yeriteng, ninga gibere, ɓorna. Ih ɓuhra aɓeni ki shin kara agh. 12Ate yeriteng ki pah gbara ninga bolo ki gan pahni gbara agh, keminiya ɓuhro le yerigiri ihni ni yeriteng ki pah usulo ri ɓeni kwa ni ya.13Shinnari agipagna le Kulliː yang ka gan non ga kwa woro gilla kogriya?14Ngha kunbang ɓorna agh, ɗig ni binmurubang a ɓore, keminoiya ngha kunbang ni ɓotiya agh, shinnari mamaː Kulli ɗagne yang kwa te ɗignjah rung ni rung. Ate tekushi mama agh, mwoh nyha ka og teɓi ya gah kwa ki zu anjumi nya.15Ayeh manangna lang anjah agh nshinna agah kwa ni ya. Ɓanjiteng ngha nghang nga juhro ni njiteng le kwa, ɓatemashihra ngha nghang ɓeni ɗignjah ni agitemashihra le. 16Ka ɗig ɓanjiteng ni muro agh, yeriteng ngha anjioh. Atemang ke aɓiyi muro?17Ka ɗig ɓatemashihra agh ko ɓayong manangna agh. Atemang ke awuh kedebang kunabng lo? 18Ɓorna ke abol yeriteng ni, ni te awo aɗag yerieng. Ate le aɓeni kwa ki ɓang Kulli ya aka pag atumo le kwa.19Yeriteng ngha ɗighamuribang ni abin ɓayeriteng, wor amurung lum ni alahmagulla agh. 20Ɓa gerenteng nyha a ngunnjah agh ɓeni pag gi maɓorna ni pag giamshihra agh.21Ka tig kiro gi teng ni kwa awaɓɓa, atema aka og guro lo ki nyommo. 22Ate akunbang dudung, kunyah lo yerina, ko ɗey a nyommo aɓaɓɓa.23Agah kwa ni ya ndumne njiriyeriteng. Mini nah, “Mengha nga ɗig ɓayeriteng,” keminiya wara gal ogle pagha. 24Yeriteng ngha dunna kukoh ni limma kikir. Yang logle kumi? 25Mpilla kunyah lang te aliyigiri ni tignjung ni al yerteng ni pagsa anjiteng, ni yere ih temashihra gimanangna ni ɓoriyo agh ɓanghani.26Nkumna wara luoh dudung ihni ni ɓamah ni kwa agh ɓeni kunyahli ɗungshi ni atamma ni adambo, ni ɓeni abih ya ngha ah nguriya. Ɓeni te kwa poshi yeh Kulli ya ihka kum aɓɓah ari, keminiya aɓagimashihra Akashi yang a yeh.27Shinnari gah nɗoshiya, “Awaɓɓa le ɓa’aliyigiri. “Miyang ngi ɓuhri agimapiyo ariɓih ate kummo pagshi anjiteng. 28Mama pag ga nwa shin bang teɓi ya, keminiya ni kummi ya. Ni kum ɓanjiteng mwoh antira gweh ya, keminiya ɓamah antira aɓeh kwa agh ni kum agh.29Gimapiyo ni kuma kukolong,ː keminiya awara a shin bang ke agima gani dudung .”
1Yang ki pag ɓayeriteng? ɓeni ki yeri apagha ni njah ki ɗumma? Yeriteng ɓwani ni tig kundumi ki tuhbang aha ni, ni tenele kundung ih ariya.2Miyang ngi poh gila aɓa teshikiro ri lagha le Murung atema Kulli kaniyinagiri ihka gbar yang. 3Ka kahra apura aɗag kundumi ya, ka a tangha awo kurtiye ga ni ɓotiya agh ate murung ki pag ɓorghi ya. 4Ke murung ka nongmurung, yang ka nah yi, “Mang awo pagha?”5Ɓeni kwa agh boll agha le murung ngha ɓangne piye. Kunyahli ɓayeriteng ngha ih yeri ga kip agha ni kunbang ma logho. 6Ate tenana ni kwa agh yangha ni pilla maɓwa ni kunbang ma pille, atema agiganshina le ɓwa agowo. 7Ɓwa nyha yeri ga ka ki zu agh. Yang ki gan waɓ ga ki zu agh?8ɓwa mwoh nyha ki ɗighamuribang amuri gung ihɓi tagha njeh ya, ninani, ɓwa nyha ni ɗighamuribang amuri kara wuh le ya. Ɓwa nyha magyibung antira aɓatahluah akara luah agh, aɓatemashihra ni ki ashi aɓeni aguro le ni ya. 9Nyeri na agah kwa niya; ntigna kunyahlangari anjah tumo ni kwa apagha anjikara agh. Kunbang ngha nghang ɓwa ki ɗumni ɗighamuribang amura anshille aɓayong ihɓi kon ɓowo.10Ninani Nshinna alingshi ɓatemashihra abeng.a tol yang abin magerenteng alingsa aya aɓayong ki ɓongshiya alahmagulla ni pag atemashihra le yang agh. Mama ɗeshiya manangnani. 11Ngha njuoh ni kur ɓatemashihra ni ah kasha ni kara agh, le ih tigh yahli aɓayong mashinshin ihɓa pag temashihra.12Ko ke ɓagimashihra pag temashihra mbende woro-tongno-tongno ni ye tol kunbang ah njah, teya ih nyerina ɓoryi aɓeni ki pih Kulli gulo agh, ate aɓeni ki tangha akundumi ki ɗummi gulo agh. 13Keminiya ni ih wor olollo ni aɓtemashihra ; ni ih ɗignjah agh. Akara le ngha ninga minlim atema ih nyha ih gushi Kulli ya.14Gumu ngha nghang ɗeshi manangnani ngha a pagha ngunnjah aghː aɓayong maβwa ngha nghang ki kum ga mami aɓatemashihra, le aɓayong mashihra ngha nghang te ki kum ga mami aɓyong maɓwa ni ya. Miyang ngi nah mama ɗeshiya manangnani. 15Ninani osso nahni ogɓoro, atema ɓwa nyha gimaɓorna anjikara ye wor lih ni nuh ni pag binmurubang agh. Agipagna ni ka tighi ari tumo ni kwa ih pagha akara ni kwa Kulli pih anjikara agh.16Ngha ngi tigni kunyahlang te yeri yeriteng ni te yerigiri tumo ni apagha a ngunnajh ni ya, tumo ni a pagha njituhlo nyha ngha agh ari njung ni duh ko ni ɓakara agh, 17le nshinariagipagna le Kulli kwa, ngha ɓwa ni logle yerigiri ni tumo ni apagha anjikara. Ke niyellang ɓote ɓwa ki pagni tumo ki kumni tekushi, ni kummi yang ngha. Ko ke ɓayeriteng ka tollo ih yerina, nit e yeri gumu agh.
1Ninani agah kwa agh nah yi kunyahlang, te tig kunwar, le Ngi meshille ih le aɓanjiteng ni aɓayeriteng, ni agah kwa apag agh, ngha abih Kulli, keminiya ɓwa nyha nyere le agnjung ko shiɓɓa ki lelli.2Aɓayong kwa‘ agh tigyong le yang mwoh, Tigyong ni mwoh agh ni lella aɓanjiteng ni aɓatemashihra, maɓorna, aɓa-kunwar ni aɓagiɓene, ni aɓeni ki ɗahra ni aɓeni nyha ki ɗahri ya agh. Ninga mama aɓayong ki wuh ni ya, ninani ɗeshili ni aɓagimashihra. Ninga mama ɓeni kaniyigiri ki wuh ni ya, ninani ɗeshili ɓwa ni ki ɓang ngoɓɓong kaniyigiri ya.3Tigyong mashihra ngha nghang ate ga kwa anjikara agh, agipagna ni mwoh agh ni ki pag yang kwa. Ke kunyahli aɓayong mashinshin ɗungshi ni gimashira, yahli yang ngha ɓagha ni ngha ayagha njah agh. Ni njummo agh a wora anluoh.4Ɓeni kwa kpaɓni ɗignjah agh ngha ni tigyahlung-ko minlara ni njah agh wara luoh yim. 5Ate aɓeni anjah agh yerina aka wuh, keminiya luoh ni ki yeri gumu agh. A nyha awa uwo ni nwasa agh atema ɗengshe le yang wara.6Agnjung le yang, shiɓɓi, ni kikil wale woro kikara. A nya awa uwo ni bang ngha ɗeshiliya ari agah apagha anjikara agh. 7Wor-woro lo, lih brodi lo ni binmurubang, ni nuh mbah lo ni yahlung poshina, ate Kulli agna ni agipagna lo. 8Ɗey dagra ihɓiposso karani ke a‘agh ni ɗahro.9Ogɓoro njah lo ni ɓamah ni ah agnjih ya a ri akara manangnani kwa Kulli poh anjikara agh-akara manangna lo kwa. Ate ihni pag nwasa lo anjah ate atumo gani ni pagha anjikara agh. 10Gah kwa boh kumo ki pagha, paghi ni irrtenna lo, atema tumo nyha ko pagshiteng ko yerigiri ko yeriteng ni Sheol, ba awo ka nghang ngha11Ɗeshiya nye nshinnaː Miyere nyha te aɓeni liliɓi ya, alle luah te aɓa irritenna agh, alle gilihna zu te aɓayeriteng, alle kumo te aɓa ɓamurung agh, alle kumɓoro te aɓeni ni yergiri agh, keminiya kunbang ariyina ih pagha te yang kwa. 12Njiteng, ɓwa nyha yerii zu le kunbang ni ya, Abolla anjih ayeh ndambo mawuhna, ko abolla aminya ayeh gitamma, kunbang mashihra ponna amuna ɓayong mashinshin ngha makpah amur yang niɓiyeni.13Nye nshinna yeriteng anjikara anjinjere ni gullo ashinarang ngha. 14Minlah magulla ngha nghang ni aɓayong fitong ayeh, le murung magulla zu ari, kangni kwa keminiya woro lih ni luah. 15Niɓiyeni ya alahmagulle ya akumna ɓa‘ enna, ɓayeriteng, ɓeni njiri yeriteng le agh ashi lahmagulle. Ni njummo ɗeshiya, ɓwa nyha ye ɗengshini ɓa‘enna agh.16Ninani Ngi meshilini, „ Yeriteng wara irritenna, keminiya a jenna yeriteng le ɓa‘enna ye, na ogha ateng le ya.“17Ke ateng le aɓayeriteng ni waɓ olollo ah oghi dudung wor jollo le murung ni kwa‘agh antira aɓayong manangna. 18Yeriteng wara gibura luah, keminiya ɓayong mashihra mwoh logle ɓiyi maɓorna dudung.
1Ninga mama luoh ngiyi ki tigni murun ki dum ma, ninani ɓoriyo fitong ki gani yeriteng ni gullo. 2Ke kunyahli ɓayeriteng ngha njiri malih, keminiya kunyahli ɓaɓoriyo ngha njiri makattang. 3Ngha ɓahngha ki ginya muri njirere ya, ɗengshele shingrina, ki dummi ɓeni kwa‘agh ih ini ɓahngha.4Ngha pagha le gmurung logha ari yong agh, ka ɗag tumo lo agh. Olollo ki gan nongshi yahlula magulla.5Gimashihra ngha nghang nshinna anjikara, anjah ɓoriyo ni ki pura abin amurung aghaː 6Ayangha apih aɓahngha agkunduna magulla, ɗeshiya aɓakumo teya apah yang gullo makyenina. 7Nshinna aguro ki kogwa apiri, ni amunamurung ki ginya anzali ninga aguro.8Ke ɓeni mwoh tuntuli ya ki ka kpah ayeh, ni ɓeni kwa kag tisho agh yuoh ka nummi. 9Ɓeni ki wam atahli ya ihka tighi piye, ni ɓeni te koriyi ngung ngha ih tig muri a gani ri.10Ngha ndollong ni teɓɓa‘agh, le ɓwa ni wol kunni ya agh, le ɗig ihka pag tumo niiritena dudung. Keminiya yeriteng ki zuni ɓuhro ate lihdung. 11Ngha yuoh numbang kedebang apag muhɓuri, le ɓuhro ni mang ari muhɓuri ye, keminiya ngotokun ɓaɓoriyo ka lih bang.12Atenana kun ɓayeriteng ngha ni ɓoro, keminiya ngotokun ɓahnghani ka wolli.13Ninga mama ɓahngha ki soɓni tenana agh, teng manangna ki pur ghang, le ni nzumo le teng mashihra ki pur nghang. 14Ɓahngha ki tangshi atenana, keminiya ɓwa nyha yeri ga ki zu agh. Yang gire wo yeri ga ki zu a njummo agh?15Ke gani le aɓaɓoriyo ki ganshi yang, ninani ni ayeri njinjere ki igna lah agh.16Gi- enna ni ni weh, ngha murung le yong ngha mun kyena ni ya, le ngha aɓakundunna le yong logshi pag njibunno ni ɓeriǃ 17Keminiya mosso ni ni weh, nzali, ngha murung le yong ngha muna ɓayong magulla ni ya, le ngha aɓakundunna le yong lih akunbang maɓwa agh, ate irritenna, nyha te mɓahra aghǃ18Atema ɓihzuh ni ke muri kagni ki sulla ayeh, le atema bung ni nyha ki pagtumo agh ah ke kangna ki surro. 19Aɓayong pag gilih te olollo, mbah ki zuni binmurubang te usulo, le bolo ki dungshi alla ni kwa‘agh.20Ka nyom murung ngha, ko ayahlo agh, ka nyomma aɓakumo ayeh binnongho log agh. Ate minya ni akuliya ka tol ateng lo; ɓa kwa gung ngha nghang agh ihka meshiyi atenana.
1Ntuttii brodi lo amuri amuru, ate aka kumi ɗeshili anjum akara dudung, 2Gaɓi ni aɓwa tongɓahri ko tongbitahro, ate ma ni yeri agikonna ni ki zu amuri ngunnjah. 3Ngha nlagiri dungshi ni murukuli, le asugli mur yang angunnjah, le ngha ngungkpah nji-eɓɓe ko njigangra, bah kwa ngungkpah ngha agh, beh ni ihka nongha.4Ɓeni ki shinari gung agh ni ih jamgiri ya, ke ɓeni ki shinari nlagiri ya ni tolgisoro agh. 5Ninga mama ni ayerini njele gung ngha agh, alle niyellang ni muh le muna ki gulli ayeh ngih ya, ninani ɗeshili na awo yerini tumo le Kulli ya, ɓeni pagha agiri kwa’agh.6Ni ɓerile jamma anjijamma lo; ha kenna akapolla, pag tumo nib oh ninga mama ah alla, ate ni yere manyeni ki pagha, allle ma ɓeri ko ma kapolla, ko mama ko mamowo, ko alle kwa le yang ka pag maɓwa. 7Njteng agh poshibang ngha piem, gimaɓorna ni ate njung ka shin kara. 8Ngha ɓwa ɗignjah abogho dudung agh, ɗey ihɓi pag binmurubang ari yang kwa, keminiyaɗey ih ɗengshe amuri zu le akara ma pinna, ate ma aka gowo. Ga kwa ki zu agh manangnani.9Mpag binmurubang, yong abasadena, a logho le yong, ɗey kunyahli yong ihɓi pag binmurubang ari akara ma logho le yong. Al agiamɓorna ni kunyah lo tol agh, ni agah kwa anjioh ka shin ngha. Teya, yere ihle Kulli ka zu ni weh anjuoh ate agah kwa ni ya. 10Piriyi yahlulla akunyah lo, ni jen konno ni kwa agiro agh, atema adenna ni irritena le ya manangnani.
1Ɗeshiya ɗengshini Ɓapagwo ari akara basadeng lo, kedebang akara ma gani ki zu, ni kedebang abogho ki zu wo mama aka nah, “Nya ngi og ɓore ya”; 2pag ga anji poshibang le kara ni shienri ni amunashienri ki ingna, ni nlagiri ma pinna ki year anjum murukuli.3Ini ki pag kunbang ni aɓalel lahmurung ka koshiyo, ni aɓa irritenna ka kogro, ke amehna ki goggiri ya ka kassa atema ayangha fitong, ni aɓeni ki shin bang ri gɓele ni ki shin bang yarata agh.4Ini ka pag kunbang ngha akunkangna agira amuri njijere, ni gih goggiri ka tangha njeh, ngha abuna ki koshiyo ari buwa minya, ke tuhngya le amunangallang ka pollo.5Ini ka pag kunbang ngha abuna ka ɓang ngoɓɓong le adingli ni agingoɓɓong amuri njinjere, ngha ngung almond pagna aposse, ni ngha makparung non yang ari, ngha tollo kpah agh. Le ɓwa wara a liye ma kikenne le aɓa ɓuwa agh ki woro ginya amuri anjijere.6Ɗengshini Ɓagillo kedebang nguri gifugna poshina ki kassa, ko koro gifugna yiyilling ki wamma, ko kuɓih ki meshe a mapiyo le, ko nguri togmuru kit uh atumuru, 7kedebang kikiri ki nyere amuri ngunnjah abah pur ngha nghang, ke bongho ki yere abin Kulli ni pih ye agh.8“Manangnaniǃ manangnaniǃ nah le ɓa’aliyigiri. “gah kwa’agh manangnaniǃ 9Ke ɓa’aliyigiri nga ni yeriteng ni aliyi aɓwa yerigiri. I billiyi ni tuntegiri ni tigha njere ma angulliteng dudung.10Ke ɓa’aliyigiri al te nyonglo ni pag tummo kpanana, ateng yarata ma njiteng. 11Ke ateng le aɓayeriteng nga ninga agnibang. Ninga akusa ni ingni ki limma ihni ateng le amagulla ari kpaɓɓa angulliteng le yang. Mama lelgiri mwoh waɓɓa.12Munang, ɗiglyem ari agiri dudung, ke pagha ni agiɓomteng dudung nyha malla agh, ke billiyigiri dudung ki zuni mashi rung.13Ke malla le atenana ni nummo ni ga kwa’agh awara a oghi ya, ille ɗgna aka ɓang Kulli ni bol alaghale, ate ga ni pag tumo le ɓayong mashinshin. 14Ate Kulli ka zu agipagna ni kwa agh a njuoh, kpaɓni ga kwa asongriya, alle maɓorna ko mashihra.
1Ngya le angya, mamam mami Solomon niagh. 2Og yongho ika nu kun nang na anuwo ma kumni, ate agnjung lowa wara muru inabini ɓoro. 3Murun ɗahra lo ah ɓoro niga sunsuna ; lulo agh ngha niga murun ni ki ɓangha, ate a mena makena iɓih agnjuwo. 4Tollang abinno, ate ba ɓangha. Muru zuna nimem aye akangna le. Shipagna bi murabang; shipagna binmurubang ate muro; le shi ɓonshi agnjung lo; wara muran mabi. Ɓouna ke anshile a menna agryuwo.5Npina keminiya angjibang du duk, nghoni a menna ni a Jerusalem agh-npina niga a gungri ɓalusung, agnjung niga agha a tika kum kagnale Solomon agh. 6Keɓi alonghangha ate npina, ate kara pishinang. Amunagyang ngha yaliyang ngha ki lularang; a pillang nleng ɓaɓang nji gung, keminiya ɓabang nji gum langha ɓongha ka leliya.7Waɓɓang, awoɓeni yalo lang anji agh, yebang awo lela agiluwo lo ngha le? Yebang agiluwo lo ki usoiungha ni tiri ɓakara le? Pallang ke nga ɗigniga ɓeni ki nghalah anji giri kari agiluwo niga aɓeni kpaɓmuyangha.8Ngha nayeriya ah, ɓeniɓonsari kwah atiring amena agh ika bol njere le agiluwo, le iɓi tika amuna bull le gyaɓ ni gungri le ɓalelgiri9Nperi no, ni agjung, ngi manana atiri a piri luwa le Pharaoh. 10Ɓalimuro ɓonna lole zuni a tekiro; sula melo niga lu’ulu ai 11Aka gil ngi funna ma ɓwa mel mama agil ni gold agh.12Ngha muru nongha adeshile agh yongho og binmurubang ni ɗu mole gi loshi nlele. 13Ɓeni gi agnji ɗiya binang niga doroshi ma mur ngha ɓiyi du kwa nongha muri yangha. 14Ɓeni ag njiyangha ɗiya binnang niga posogiri alusung a bang nji gun inabi a En Gedi.15Ogngha, aɓouna deng, agazuwo; ognghang, a ɓonna dengi nzuwo niga a kulla.16Ogngha, aɓonna deng, ɓeni agnji agh, a bollaro. A lusung ini ki pag allala sung. 17Aga shi tini tina lahsung ayangm cedars a gum ni a muri kanna agh a yangni firs.
1Mini poso giri ma Sharon, poso giri mama soko atiya kara agh a ɓa nyonglong. 2Niga poso giri mama ki sokatiye karo agh aye a zuwe, ate ini agnjuhlanga a bin amenna ma kena.3Niga gun apricot a tiring aguni a lusung ngha, ate ini agjunlang ninah abin abunna ma kenna. 4Zuni mem a lah ma muru inabi, agjung ni pagima gulla le abinang.5Lih ni yang ni waina le apricots ngirang yarata, ate ngirana, dugina ari agjung lo. 6Bima katang ngha abinje le murang, ni bi mali ini tohlang.7In tollah ne iɓi a kanigiri ayong a munangalang ni Jerusalem agh ngha kanigiri ni bareyi na agha a lusung ngha, ate niga logso ko loko agnjung mama kakah ɓoyi ah.8Zolo lang ma agnjung! Ogko bani izu nghang, ibolo amuna akono itaba al amura adinglih. 9Agnju langha ngha niga mba ma ko muna kishimi; shinah yahngno tangha a zum gbra lahsung ishinibang anji window, yohngho ishima anji bin asa ɓari.10Agnjlang nateng rang anji bina le nah, “Loho, agnjung lang, amali ɓonalang, nzu kwah anji bina. 11Shina, kuntaɓi wara; muru kulli nya ki nya ah wara12Amuna ngung pura anje; kunbang ma ashi ni tugya le aminya zuna, ni gieakula agh a ogne anje lasung. 13Agoriyi ngha ɓilla ari lynghe le goriyi ni lenghe ngum maɓi agh ngho susunang. Loko, agnjun lang, amma ɓodenlang I nzu anji ba.14Kulla lang, awongha aɗiya a gunmang ma sanna lelang insin kundumo. Le iɓi ogiyong, giyong ɓoro, ate kundumo agh gi agnjuni.”15Inbongha agbigbani ngha ki ɓiyi aɓoɓang inaɓi agh ate aɓabang maɓi lang sungha ngha ipa poshe.16Agnjun langha ma meni, mini the mami; lelle antiri a poso giri ni bamurubang. 17Woko bowo agnjung lang, kedabang karo puro le pinna ma woro. Woko bowo; ɗigniga mɓama ko niga muna ngoɓo a muri nkono.
1Ni duh agh amuri alle lang ngha miya shin njere ate muri beni usulo lang ki aggi agh; unshibang ate muri, keminiya ni kumiah. 2Inwaɓe murang, "ngah loko ngah igna la magula, ari anyiyere ngɓalah na aɓa a kagniya; Ngha shinbang ate muri ɓeni yalang agnyiah. "Nshinbang temuri, keminiya ni kuni agh.3Aɓeni ki lelah agh kumang ngha ayangha a galini abin muna agh a lah magula agh heiliyang, "inshina ɓeni yalang agnyi agh le?" 4Ni sashibangha le ingha woriyang le ngi kumi ɓeni usulang agnyiah. Le mankpari ni agki iye worwa kedebang shi zu nini a leye ngyangi ayiye ɗeshile Beni ɓillangha.5Intollaiɓi nkaniyi giri amuna galang ni a Urushalima agh, ni ɓatsiyoyi ate kenloshi ko inloko ni agnjing lang kene ɓeyiyong.6Mangongho ki zuwa a lusung niga nlele, ɗungso na agima nunna shisa, niga muh in aɓa gala magriya le? 7Shina, ɗeshile Sulemanu ni, aɓe luwa wuro taro ni kagni-amagula le Israila.8A yang kwa agilariyang ni garabo ni yeri pag luwa. Ɓeni kwa yangha garabo le akari, agiriya ale ngha ka longni duh. 9Murun Sulemanu pagi muri ngimum mama agil ni ngun ah anye Lebanon.10Angiri ah a ɗari ni gifungna; njumi a giliyi zinariya, ni kikura mama ki toli nju ngha. Aye ah a nyoline ni agnjung lea managalang ni Urushalima agha. 11Inpura beng a minagalang ni a Sihiyona, ate inshin muru Sulemanu, ngha ni zangha ni ngi vuyi akara ndewula leah, akara bin murubang mayong.
1Oh, a ɓonna nsahri, ma kunyahlang; a ɓonna nsahri. Anjioh ngha ninga mami kuhlalah. Nyongmuru ngha buno anjuh ni ki suhla muri Nkonno Gileyad agh.2Mihlo ngha ninga amuna njuh ni a nwah nyom yang ni piyoh ki pura bin lagha agh. Mama kwa agh bamma ni ɓih le maɓih nyha ni muri ya.3Angoto kuno ngha ninga nguri ma bangna,; kuno ɓonna. Tehkinyo ngha ninga kanda rummam a nji nzumo.4Nmello ngha ninga gbingrah le leh Dauda a tangsa le tahli, ni antongho ni gyerra ri ya worotongno lum, antongho ye kwa agh mami aɓa tahluwa. 5Akihro ngha ninga amuna mbamma ɓahri, a passa le mbamma, ki lella a ntiri posso giri.6Kedebang tuh le bang le aminlim egh wor agh, nga ka a nkonno ma mirr ni dingli le miyang ma susunang. 7A ɓonna nsahri a njinjere ni kwa agh, ma kunyahlung lang le pinye nyha a ro agh.8Zu ni meng a Lebanon, mah njiwula lag. Zu ni meng a Lebanon; zu ni meng a ɓa muri Amana, a ɓa muri Senir ni Hermon, a ɓa gunnang le ayim, a muri nkonno ɓa gunning le aminhari.9A iɓna kunyahlang, mingalang, ma njiwula lang, a iɓna kunyahlang ni shina mwoh, ni njillang mello mwoh.10Ni yelling ni ɓoro le agnjiung lo, mingalang, mah njiwula lang! Ni yelling ni ɓoro agnjiung lo uwora muru njingung, le gi susunang uwor agi songho. 11Mah njiwula lang, ngoto kuno agh, ngha ninga muru nyih; nyih ni kihra a lesso; muru susunang le adagrah lo agh ngha ninga ag susunang le Lebanon.12Mingalang, mah njiwula lang ɓabang njingung ni a vangha, ɓabang njingung ni a vangha, murusagna njahli ni a songri ya. 13A woni abih ngung rummam mama nji maɓonna agh, ni mami hena ni lusung ma muru susunang, 14ngung safron, kalamus ni sinamon, ni angung ma susunang, mirr ni alu kpaɓni agi susunang ma ɓonna ni kwa agh.15A woni njimuru ni a sagha a bang njingung ngha, tuhmuru maɓonna, min ɓanghamuru ni pura Lebanon agh. 16Logho, gung nji eɓɓe; zu, gung nji gangra; ɓua a ɓabang nji ngung lang nina agh ate agisongho ka pushi susunang leyang. Ih ɓi ma kunyahlang ih zu a ɓabang njingung le ih lih anjingung maɓonna le.
1Nzuna a ɓabang njingung lang, mingalang, mahnjiwula lang; kpaɓna amirr lang ni agisonghoh lang. Nwara nlih nyih lang ni hagtille; mɓahrina ni muru njingung lang ni kihra. Aɓeng nlih, n'nuh ni ɓahra ni agnjiung.2Myang a njitullo, keminiya yahlang ni nongha njeh. Ate gih ma kunyahlang ki yim kunkangna le ki nah, "Logshi nghang ni mingalang, ma kunyahlang, kuhlalah lang, ma yarata lang mwoh, ate murang liɓna ni tirma, nyong murung ni tirma duh."3Mpushina dagrah murung lang; nye nga ishi ngirang ɗeshili? Nlagna kussang; ɗigna nye nga bashih? 4Ma kunyahlang ishina bih a tishoh le kunkangna, le yahlang vella ih yang ngha a yeh.5Nlogho bnga logshiyi makunyahlang kunjere; beng ki suhro ni mirr, amuna beng ni tirma le mirr, a binbollo le kunjere.6Nlogshinamkunjere a temuri makunyahlung lang, keminiya makunyhlung lang pil nzumi woro. Yahlang gan nang ngha ngi nahteng ngha. N'alla bang a temuri, keminiya ni nkumi ya; ngorih, keminiya ni ag nghang ngha.7Aɓa lel lah kumnang ngha ganglini ya a kangni lah magula agh. A nyim nang a tig nghang pinye; aɓa lel lah ni muri garrung ngha agna dagrah magula lang a beng.8Myang ngi alla nga kaniyi giri, amuna ngalang le Urushelima, ih ngha nkum ma kunyahlang - Mang nga waɓi- ih ni ntengjiung ni agnjiung ngha.9Ni yellang ni ma kunyahlung lo uwor ma kunyahlung le ɓwa maɓi, ɓeni ɓonna nsahri uwor bang a ntiri amenah agh? Ni yellang ni ma kunyahlung lo uwori ma kunyahlung le ɓwa maɓi, ke a tig sung a tol kaniyi giri?10Ma kunyahlung lang ngha ɓonna deng ni iritenna, pur sa a ntiri worotongno lum. 11Muri ɓonna ninga zinariya ma gerenteng; nyongmuri pinna ye karihya ninga mami ganglah.12Anjih ngha ninga mami akuhlalah a kahri ɓanghamuru, ih susso a kihra, le soɓ anjilang mel.13Atekih ngha ninga a alla le agisongho, ki pushi ɗumo ma ɓonna. Angoto kuni ya aposso giri ni, ki soɓ mirr14Adumbih ya zinariya ma kilillu ni a tig ni njilang ngha ni; ɓunni ya milih juhra ni a vulliyi ni saffir agh.15Akushi ya agbingrah le tahli ma ɓonna ni, a tigha ri kushi ma zinariya agh; puro le ninga Lebanon, ma tariyina ninga seda16Kuni ɓonna uwor bang; ngha kwa agh ɓonna. Ma kunyahlung lang ni ga, ɓeng ni ga, amuna ngalang le Urushelima.
1Yebbang ni ɓa agnjiung lo wor nghang, ɓamah ma uwor bang ni ɓornsahri a ntiri amenah? A nji yebbang ni ma agnjiung lo wor nghang, nina agh ate sa alli ni weh?2Ma agnjiung lang wara a ɓa bang njingung, a bin alla le agi ma susunang, ih gangla a ɓa bang njingung ni kpaɓa posso. 3Mini mami ma kunyahlang, le ma agnjiung lang ngha mameng ni; ni poshi yahlung ni ih gangli ni a ntiri posso giri.4A ɓonna nsahri ninga Tirzah, ma agnjiung lang, ɓoro ninga Urushelima, ih ɓor shina ninga kandagiri le aɓa tahluwa.5Tol njioh a rang, ate a vullinang.Nyongmuru ngha ninga buno le ambul ni ki kah a njonglong le Gileyad agh.6Amilloh ngha ninga buno le amuna njuh ni pura bin lag giri ya. Mama kwa agh ngha ni passa, le maɓi nyha a ntiri yang ni yahlung dungrina agh. 7Tekinyoh ngha ninga kanda rummam a nzum gi ɓugna ro.8Amahmurung ngha nghang woro tahro, ansahri lah woro ihne, ni amenah ma kyena dudug. 9Kullalah lang, ma ɓonna yarata, ini mwoh; ini muna ma ngalang le ngih mwoh; ini muna ma gerenteng le ɓamah ɓeni ɓilli ya. Amenah makyena shinni le gorih ih mosso; ama murung ni ansahri leh ya shinne ɗeshili le a ɓongshi.10Yang ga ɓeni puro ninga durubang ngha, ɓor nsahri le ninga shienri, gerenteng ninga kara, ih ɓor shina ninga kandagiri le aɓa tahluwa?”11Nwora a ɓabang njingung ni ni njih ya a te shin gulo le a njonglong, ate shina ko ko abih shuwa na, le ko rummam egh tahna yarata. 12Ni nyeri kunbang ni minlimang tig nang a muri nyeh-gwoh piri le a ɓayong ma gushina lang ngha.13Nyere ni nzumo, a weh ɓa Shulam, nyeni nzumo! Nyenni nzumo, nyeni nzumo nina agh ate sa shino! Palang ke nga shin ɓa Shulam, ninga tah ngwang le Mahanayim?
1Palang ke kuso bongsari a sandals, i oni, muna ngalang le muna murung! Gbiniya a belo nigha agifugna, tumo le aɓi ba sergiri.2Tongho nigha koro ma gundulung; ke ɓi ɗigha mixed inaɓi nya a ye agh. Yalo nigha tali magula le wheat lusung lilies kangni.3A kiro nigha a nkamo bahri, a passa le njah. 4Melo nigha mili njulusung; a ju'oh agh nigha abin suso ni Heshbon kari kunjere ma Bath Rabbim agh. Lulo nigha tower ni Lebanon ngha tagha njikari Damascus agh.5Muro ngha vo nigha Carmel; nyong na muro nigha pina purple. Murung bolla agung le. 6Palang ɓonsari lo ni borolo ɓeni tol agh, ni bimurubang agh!7Sabalo nigha ngung debino, ni a kiro nigha ɓagha le njigung. 8Nah, "Agha lang ngha ihɓi ebb ngung palm tree ogh; ngha bola a passa egh." Dai a kiro ihɓi ɗig nigha ɓagha le ngung inaɓi, dai dumo leba lulo ihɓi pagh nigha apricots.9Dai ɓakuno ihɓi ɗig nigha muru inaɓi ma mwa, ki bang yenre ari ɓeni intol agh, ki ngala akun a ɓeni ki nongtulo agh10Mini ɓeni ntol agh, ih ngho te tolang kunyali. 11Zu'u, ma kunyalang, ihɓi shi wora beng a nzung lah; ihɓi shi ke ɗig sheri ni du'u kwa a minlah.12Ihɓi log ni beri abin agung inaɓi; ihɓi shi sina le inaɓi paghna ntongseh le, le paghna posseh le, le pomegranates ngha posseh le. Biyeni ngha pu'oh tol yalung lang agh.13A gung mandrakes pah dumo le yang, ari akun kangna ni shi digha agh ajigung kwa a tariya, mapiyo ni ma yayina, ngha tigha mama yalung tol agh
1In tolla ke a wogha nigha muna gyang, ngha nu kira ngiyang agh. Le kiyari nkuno a beng agh; ngha nu'u kuno, le bung nya ki jeneng agh.2Ngha bolo ngha zuni weh a liye ngiyang - ɓeni ali nghang giri agh/ Ngha pu'oh mbah ma funna ihɓi a nu'u na muru pomegranates lang. 3Bi makatang ngha binje le murang, bi ma li bol lang.4Ntola ihɓi kang kuno, amuna ngalang le aɓa Jerusalem, ke ngha logshi ko in logshi love sete agha.5Yang ngoh ki pura lusung, ki egha beni tol agh? In logso a tina ngung apricot; ngiya le angiya ba ngwo tolo yali ngha agh, ɓeni bilo nghang, ke bilo.6Tigha nigha gi fuliyo amuri kunyalang, nigha gi kura a gara bwo, ate love ngha ni iritenna nigha nluo. Shiɓi murung ngha nigha gi dungrina nigha njimanjali; gishe le pura beng; leshi gishe mashira, leshi gishe ni wor gishe mama kwa agh.7Muru ki bang agh ni linshi love agh, ke buno muru ka ganyi agh. Ih ngha bwa pah gikuna ni lieh agh ate love agh, pah egh ka ɗig gi jene.8Shisungha ni minghalung makena, kire nisang guli agh. Mausa pagha ate Mungalisung ni a kara ni a zuni giri muri agh?9Ngha yangha ngha gigiri kangna, sa ɓagha muri tower ma gifugna silver. Ini kun kagna, sa giliyi ni boards ma cedar.10Mini ngiri kangna kikara, a kirang nigha gah tab towers agh; miyang te aji nigha ɓeni ki zuni ololo agh.11Solomon ni ɓabang inaɓi a Baal Hamon. Ke pah ɓabang inaɓi egh abin aɓeni ka wo sini agh. Beni kwa agh ka zuni shekels ma gifugna silver woro toghno lum ate aji gung egh. 12Babang inaɓi lang, mameng, ngha dumang; a shekels woro toghno lum a mamwoni, Solomon, ni shekels woro toghno ɓahri mami aɓeni ki sina aji gungye agh.13In yong ni aɓeni ki ɗigha aɓangye agh, abem ngha ki og ngih yong; dai in oghi.14Kara, ɓeni ntol yalang, a ɗig nigha mɓahma ko muna nkamo a muri nkono mashira
1Njiloro le Ishaya muna Amoz, ni shina a muri Judah ni Urushelima agh, a yeh akara le Uzziya, Jotham, Ahaz, ni Hezekiyah, murung le Hudah.2N'ogho, aɓakuli, nteshi kiri yong, ngunjah; ate Yahweh waɓna teng; "Nlishina yang ni gushi yang, keminiya a tolla muyang a rang. 3Ndah ɗigɗiya yerina telle, le mbuljeng bin koro gilihna le, keminiya Israila ni yeri ya."4Gi- enna! ni aɓayong, aɓa gimashihra, aɓayong ni gimashihra magna yang ngha, amingkah aɓa gimashihra, amuna aɓeni pag gi ma juhribang ngha! A ɗagna Yahweh, a jenna ma Gerenteng Mwoh le Israila, a tigna muyang kukwo nimo.5Palang ke a wa fungshi yong? Palang ke nwa ɓuhri tolmuyong teɓi? Murung kwa ki nongkonno le, yahlung kwa ni ki pag ni iritenna aghn. 6Logha ɓakusung kena murung iritenna nyha; njipinye ni mwohy, ni agogro, ni fah anjipinye mapiyo; ni a vulliyi, a laghi, a kuri, ke a tig yi murun ngha.7Njeh leyong ɓihiyina: a pingshina alah magula leyong; abiri ka ɓihyi aɓabang leyong a njih yong- le ih ka ɗigha ɓwa nyha nghang ngha, abiri ka ag yi. 8Muna ngalang le Sihiyona ni a ɗagha ninga mindulli kangna a ɓabang njingung, ninga minlim ni a ɓabang kahtagyeh, ninga lah magula ni a kenni luwa agh.9Ngha Yahweh le ɓa luwa ni ɗag yi sung aɓeni aɓɓa fittong ngha agh, ke shi ɗigna ninga Sodom, ke shi ɗigna ninga Gomorrah.10N'og tenana le Yahweh, a yong amurung le Sodom; nteshi kiri yong ri agibilla le Kulli lesung, a yong aɓa Gomorrah: 11Yahweh nah "Mang pag tekushi aɗahra leyong dudug a binang?" "Myang ni aɗahra pingsa dudug ma agamnjuh, ni ademndah ma lihshina; le a yeh nkilla le ademndah, anjuh, ko ambul ni mposhi yahlang ngha.12Ngha nga pura kundummang ngha, yang ki al ga a bin yong, a te par ɓalyang? 13Ke mɓuhri zuni nghang agipahna ma nangna; logshi nlelle ma susunang ngha gi shiɓina ni binang; akpaɓa leyong ma shienri mapiyo ni ma kara usulo - ni uwa ye agni akpaɓa mashihra agh.14Nshiɓina anshienri mapiyo leyong ni anjibunno leyong ni ntig ga; agitolla ni a binang; irrang mahla a og yang. 15Nina agh ngha nlogshi bihyong nga jimma, nvulliyina njiang ri yong; ko ke mpahna ajimma dudug, ni ngi teshi kirang ngha; abih yong ɗungshina ni nkilla.16Nlag muyong; mpushi agipagna le gimashihra leyog a dummang; nɗag pag gimashihra; nálliyi pag gi maɓonna; 17n'alliyi ɗum njiteng, nɗag te pariyi bang, mpah njiteng bin aminbawori, tangha a te amaberre."18Nzu niɓeni, le ih ɓi shi ogri sung mwoh, Yahweh nah, "ko agimashihra leyong ngha ninga nshimmi, aka pil ninga mansuhri; ko a bangha ninga nkilla aka pil niga njinguri.19Ngha nga n'agna ni ogbang ngha, nga lih gimaɓonna le njahli, 20keminiya ngha nshiɓa ni tolmuyong ngha, garabwoh ka lih yong," Ate Yahweh waɓne ni kuni.21Ni yellang ni lahmagula ma njiteng pilli ma njah! Ini ɓeni ɗungshina ni ɗum njiteng ngha- ɗungshina ni gerenteng, keminiya ɗungshina ni aɓa wolnluo. 22Azurfa leyong ni ɗig gerenteng ngha, muru njingung leyong jalla ni muru.23Amuna murung leyong ngha aɓa tolmurung ni ni aɓih aɓa iɓgiri; ɓeni kwa agh agna lihkun le ɓangha a nzum nwah. Ni a tangha temuri aminbawori ya, ke jimma le amahberre muri ga pag mami yang ngha ka zu a dum yang24Ngha nina agh gi waɓna le MurungKulli Yahweh magula le aɓaluwa, Magula Mwoh le Israila: "Gi- enna leyang! Nga pashi yahlang a muri aɓa shiɓang ni ihli ngosso murang a muri aɓa shiɓi murang. 25Nga logshi beng a muyong, nga lagha agi ma nangna leyong ni muah, le nga tig yong kunwar ri agi manangna leyong.26Nga nyenni amurung leyong ninga mama ni kunduna agh, le aɓa pah gi waɓna agh ninga mama a tollo tine ya; nzu gire ya aka gor yong ih lahmagula ma gerenteng , lah njiteng."27Nji bin njiteng ni aka ashini Sihiyona, le amama pontuɓu agh a nji ri gerenteng. 28Aɓa tolmurung ni aɓa gimashihra agh a wolli yang binmona, le a pushi aɓeni ɗag Yahweh ya.29Ate nga og iriɓihyina le ngung oak ni ntollo be ngha gerenteng ngha, le irriɓihyina ka bolyong a ri ɓabang njingung ni ntahrihyi ya. 30Ate nga ɗig ninga oak ni mbweh nyinli ya, le ninga ɓabang njingung ni nyha ni muru a agh.31Ɓa masso ka ɗig ninga ngung ma nyumna, le tumo le ninga gotigishe; a kpaɓ kwa a mpihn ya binmona, le ɓwa nyha ka lingshi yang ngha."
1Agah Ishaya muna Amos shina a nji lorro agh, a muri Juhuda ni Urushalima agh. 2I pagha ma jumo ngha nkono ni a leh Yahweh ka ɗeg nkono mama logho worbang kwa agh, ɗeshiya ika logho ika wor mura ɗingli kwa, ɗeshiliya aɓa gunja kwa ka zu abini.3Ɓayong ɗuɗug ka zu jah nah "in zu shi ebb nkono le Yahweh, shi ka a leh lalli le Yakubu ate iɓi akyi sung giya ma ɓwa le, ɗeshiliya iɓi shi giya a nji-njeke le." Ate Sihiyona ni a gigila panghang tenana le Kulli teya, ngha Urushalima.4Ika waɓ juo atira aɓa gunja ɗeshiliya ika tuyi aɓayong njuo ɗuɗug; Aka pila a garaɓwoleyang ika ɗigha a ɗuh, ɗeshiliya a kunwo leyang kadigha a njiɓwo korgung; a ɓah gunja ni waye tolyi abiyang gara ɓwo agh, ke ma aka loghi ariyang luwa agh.5Le Yakub, zu, shi giya poshibang le Yahweh. 6Ate a ɗungshina a gunje na agilang ni a zuni a nji-nanjeh agh, ɗeshiya in aliyina wol nje ninga a Philistiyawa, ɗeshiliya in yongha ngi ɓolla riyong biyong ni a muna a biri.7Layang ɗunshina ni Zinariya ni a azurfa ɗeshiya mala le gi-kunna leyang nya njeh leyang ɗeshiya ɗungshini a biri, mala le a nye-gwo le biri nya. 8Njeh leyagha ɗeshiliya ɗungshini a gilang; A yangha a gushi aga a gil ni ɓiyang aga muna ɓiyang gil agh.9A ɓayong gungha njeh ɗeshiya a ɓuna biyi muyang, in gha in nah ka loshi yang a kulliya. 10In wara a pya a nkono in ke vulo a njeh ari yalula le Yahweh ɗeshiya ari gulo le abin ɗigna le. 11Shiɓang jenɓang le ɓwa ka mala ɗeshiliya gushi murung le ɓwa ka sule njeh, Yahweh ni mwoh ɗeshi aka guso a kare.12Ate kara le Yahweh ngha ki zu ari aɓayong niki gushi muyang ye ki loshi muyang ngha, ɗeshiliya ari ɓeni kwa nya ki ogɓang ngha agh ɗeshiliya aka jenni. 13Ɗeshiliya ari a gung ni kwa a leɓnon ngha logho worɓang kwa, ɗeshiya ari a gung Oaks ni kwa a Bashan agh.14Kara le Yahweh magula ki loghi a nkono ma longna kwa ɗeshiya ki loghi a ɗingli kwa loshiya. 15Ɗeshiya ika logha ri gi-ɓangna ma longna, ɗeshiya ika logha ri agarung mama tabbang ngha. 16Ika loghari a gisasa ma Tarshish ɗeshiliya ika logha ri a kenye leyong kwa ngi og ɓoreya.17Gushi murung le ɓwa a sule njeh ɗeshiya gullo murung le ɓwa aka jinni, Yahweh ni mwoh inika guso a kare. 18Aka ɓuniyi a gilang leyang kwa. 19Ɓayong ka ingna a pya nkono ɗeshiya ni tuli ni a njeh ya ari yalula le Yahweh ɗeshiliya ni gulo le bin ɗigna le ngha logho ika payi gunja gi mag taɓɓi ya.20A kara ya ɓayong ka saɓa a gilang lyang lo ma zinariya ni ma azurfa ngha gila ate aka gushi ya aka ɓughi a ɓile ni a tongho ni. 21A ɓayong ka ingna a pya ɓangha murung le nkono, a pya a tali ni waghinya ari yalula le Yahweh ɗeshiya ni gulo le bin ɗingna le ngha logho ika payi gunjah gi-mag tabiya. 22Ɗagte pahjiteng ari ɓwa beni usulo le ɗigha a kun luli ya, ate many ika ɓuro?
1Shina, magula Yahweh ni ba kwa agh ngha a muri ka pushi bi ari Urushalila ni Yuhuda ari angna ni gara leː ika agha ɓuriɗi ni a muru ni ipayangha, 2Bayong magula ni garaɓaɓua, ɓa waɓjuo ni a agkuntumo le Kulli, beni kwa aliyi wa njeh ɗeshiya ni ɓatena agh. 3Magula tah luwa le aɓayong worro ɓari pur lum, aɓa njeh ni a gushi ya, aɓa nong kirung aɓayong yeri gil giri ya ɗeshiliya ni aɓayong ni yere worbang ngha.4Nga tigha a ɓassa a ɗena ibi a ɗigha a magula leyang, ɗeshiya a ɓassa aɗena ni ka ɗigha muyang. 5Ɓayong ka pih ariyang gani, ɗeshiya beni kwa agh ni ɓih ba muri kala; muna ni ki oghi magula ɓang ngha, ɗeshiya aɓayong ni ajengha ka loghi aɓayong ni agushiya.6Bwa ke tol muna ngi a le a le teri ki nah `a wongha ni gi ɓung ɗig murung le sung ɗeshiliya le ibi a gani ni ibi apagha a ɓoh. 7A kara ya ika loshi gil ni jollo ika na, 'ni ngi ɗig ɓa pa iri tenna agh, nya ni ɓurodi ya ko gi-ishinah agh, ni ngh, 'tinghang ibi ɗig murung le aɓayong."'8Ate Urushilima eɓɓ na kushi, Yahuda kpanah, ate tenana leyang ni gipangna leyang ni kurte Yahweh agh, i vele an gulo le. 9shibang leyang waɓna kung shiɓɓa ariyang waɓɓa le gimashira leyang ngha ninga mami Somdoms; nah songri ya. Gi enna ni niyongǃ ate a malla gha ki juri yangha ni muyang.10Waɓɓi aɓah njiteng imah ika ɗighiyang yarata ate a yangni aka lih ngoso tamo leyang. 11Giennni ni ɓayong mashira ni, ging ni ni yarata agh, ate ga bi kumah ini aka paghi. 12Aɓa leyang-amuna ni ki payang gani ɗeshiya amena ni kum ɗigha muru ɓang a muyang, aɓa leyang aɓayong ni ki ɗumi yong nji-njere ya ayangha a tig yong ngi ɓoro ɗeshiya ayangha a pil a pil yere leyong a nji-njere masa.13Yahweh ɓogho tangni ni kushi ate sangha yatangha ika ɓayong. 14Yahweh ka zu ni njuo ari a ɓatenna lea ɓayong ni amagulayayang, "a juri na ɓabili, gi-kuna le ba-ena ngha a layong. 15Atemang keng ɗengi ɓayong a njeh ɗeshiya in gog kunɗing aɓa ena?" Ga ni magula Yahweh ni ɓa kwa waɓɓa.16Yahweh nah ate a mina Siyona ngha ki gushi muyang, giya wo sashi meyang ni njing majeng ɓang, wo giya woro toliyi kushiyang, sob njiyang ni woro mag jolo a kushiyang agha. 17Ngha ninah agha magula ka nwah ɓa muri aɓata a nsara le Sihiyona, ɗeshiya Yahweh ka tig ɓamuyang ka ɗig ɓullo.18A kareya magula ka pushi agi ishina maɓonna leyang, agi kuriya a murung, ni agi masusunang leyang. 19Agi te ki rung, agi ɓwa mel ni agi vuliya ɓamuyang. 20A vuliyi ɓa muning, a nyeh kusung agi kura ɓung, ni a ɗuh gima susunang ni agilang leyang.21Ika pushi njeh ɓung ni a njeh ɓa lulung. 22A gi-sa ma njiɓonno, agi vuliyi rung, agi vuliyi ɓamurung ni a luru leyang. 23Agi shiɓang, linen ma ɓonna agi isa a kirung ni agi-kura.24I ɗigha aka ɗum gima susungng keminiya a ɗum viti-vih iɗigha a yangha ni gi kur ɓung maɓonna keminuya guri ni iɗigha a yangha ni nyong maɓonna keminiya ɓullo ni, iɗigha ke guri ni keminiya a tashili-giri ni, ɗeshiya gima ɓonna keminiya gima nangna. 25A wol nlo a ɓuna leyang ni gara ɓuwo ɗeshiya a ɓuna ni ki ogriyang ni maso rungha ka wuh a luwa. 26Kun njere Urushalima ki gonno ɗeshiya ki ɗig ni yalung pinna ɗeshiya ika ɗig ni muri ika ɗigha ajajli.
1A kara wo agh amenah tonɓahri ka zu a bin ɓabura mwoh ka nah, "Sa lih ni musung, sa kur yi musung gikura. Keminiya agha a gor sung ni lullo ate pushi iriɓihyina ri sung." 2A kara wo agh bih Yahweh ka ɓor shina ni gi gushina, le njingung njahli ye agh ka ɗig gushimurung ni poshiyahlung le Israila ni aɓɓa uwo agh.3Ih ka ɗigha ih ɓeni a ɗagha a Sihiyona ni ɓeni wa uwo a Urushelima agh a gor yang gerenteng, ɓeni kwa a nyongline wa ɗigha a Urushelima agh. 4Ga ka pag ri ngha MurungKulli lag nshile gimashihra le amuna ngalang le Sihiyona, le ih a gogrina nkilla ni kpangha antiri Urushelima agh a njinjere le bongho le tuhnjuo ni bongho le leshi gishe.5A muri Nkonno Sihiyona kwa ni a muri bin kpaɓa, Yahweh gilla nlagiri ni nlelle ni ɓakara, le tuhbang le leshi gishe ni duh; ih vulliyi muri gusso le kwa. 6Ih ɗig tahra ate minlim ni ɓakara a ri kara, ni bin vullo, ni ate vulla ri gungmuru ni murukuli.
1Ɗag nghang ih ɓi ntuhyi ma kunyahlang ngyah, ngyah le ma kunyahlang a muri ɓabang njingung. Ma kunyahlang ngha ni ɓabang njingung a bin maɓonna dingli. 2Jugna be ni shishi atahli, le panna angung maɓonna jah mama kwa agh. Ɓagna gbingrah a ntiring ɓabang, le ye ɓag bin gamnjih. Lelle ih ɓi ɓil njih, keminiya ɓilla anjih ma tunnang.3Niɓeniya, aɓeni nongha Jerusalem ni abuna ma Judah, kashinjuoh ntiri ɓabangnjingung lang ni meng. 4Mang wa uwo ka pag yi ɓabangnjigung lang, Nga ni pag agh? Ngha Ngi shinni ate ihɓi tolli njih ya, atemang ke tol njih mashihra?5Niɓeninya nga waɓoh ga nga pag yi ɓabang njingung lang ngha: nga meshiyi vangha le, nga pilli bin lella agiluwo, nga wanghih garrung le, 6Ih ka nongho, le ni agilliyi ko bungshi ya. Ngho nina agh ajweh ka puro. Nga tigha ke ih ɓi nlagiri pah muru ri ya.7Ate ɓabang njingung le Yahweh ɓasulabiri ihni liye Israel, ni abuna ma Judah ɓorro ga njamma; ih lel njiteng, keminiya tukushiya, wolliyi nluoh ni; ate maɓorna, keminiya, tukushiya, jollo ate agna.8Gi- enna le aɓeni kpaɓ lah ni lah, aɓeni kpaɓ ɓabang ni ɓabang, ha sete bang nyha uwo a agh, le ini mwoh ih ɗigha njeh egh! 9Yahweh magula le aɓa luwa waɓna nghang, alah dudug ka ɗig ɓongri, ko amagulina ni amaɓonna, aɓayong nyha a yeh ya. 10Ate ɓabang njingung ni andah ɗigɗiya lum ɗig ga pushi bang mwoh, le homer mwoh ka pushi ifah mwoh.11Gi- enna le aɓeni logni duru bang nuh gi ma tenna, aɓeni ki ɗigha bin gi nuhna ki enniyeh ha sete mbah puro a muyang ngha. 12A yangha ni ngwangntah ni mollo, kyaglah, ndundwarah, ni muru njingung a bin njibuno leyang, keminiya ni a gushi ga Yahweh woro pagha ko gushi tumo le abih ya.13Ngha nina agh aɓwa lang wara guro ate ni a yeri ya; aɓa gushina leyang ngha yalo bolla yang, ld anshile aɓayong ngha guɓung nyha a nuh agh. 14Ngha nina agh njimanjahli angshina kuni gerere ki alla aɓeni ih mel agh, aɓa yeriteng leyang, aɓayong, amagula leyang, ni aɓa pangshi agipagna ni aɓeni bang ji ɓoyi yang a ntiri yang ngha, wara nji manjahli.15Aɓwa juliya njeh, le abuna sulli muryang, ke anjih aɓa logshi murung ngha aka sulli. 16Aka gushi Yahweh ɓasulabiri ni njiten, le Kulli ma gerenteng ni mwoh agh ka ɗum muri gerenteng a njiri ɓorro le. 17Le a njuh ka lih ninga a yang ngha abin lelle le yang ngha, le aɓambu, anjuh ka lelle ning abiri.18woh ari aɓeni ki noniyi temashihra ni nguri manangna agh le ɓeni ki noniyi gimashihra ninga anguri nyeh guwo agh. 19Woh ari aɓeni nah, "Ɗey Kulli kahra, ɗey ih pag tumo ni liliɓi, nina'agh shi shin ih pagha; le ɗey ih anjere Ɓa Gerenteng ma Israel ɓi zu,,ate le shi yeri yang."20Woh ni aɓeni ki gor gimashihra ih maɓorna, le maɓorna ih gimashihra agh; ɓeni ki tig pinna ninga/f tubang, le tubang ninga pinna ɓeni tig lullo ninga piem, le piem ninga lulloǃ 21Woh ari aɓeni ashi nang le yang ngha a yeri na teng, le pagnjiteng ayerigiri le yang nghaǃ22Woh ni aɓeni agarbuna ni nuh mbah agh, le atelelah ni a zaliyi muru mbah malulla agh; 23ɓeni ki pih aɓa temashihra lihkun, le gittah aɓa njiteng gah pag njiteng aghǃ24Niana'ghle ninga lelshi giche ki pinsa agaragiri ya, le ninga akwa ki wori a giche agh, nina'agh ni a nilli yang ka ɗumni ya, le posse yang ka suɓ koh ninga kikiri. Mama ka pagha atema a shiɓɓi na gigilla le Yahweh ɓasulabiri, le atema a jenna teng le Mwoh Gerenteng ma Israel25Nina'aghle yahlulla le Yahweh ki agni ari aɓwa le. Nonna bih ari yang le ih fugshi yang. Ke ankonno jigra, le anluoh yang ninga daɓi amuri anjinjere.Ɓ A ntri agah kwa ni ya, yahlulla le ni ashi ya; abih ngha wa nonno.26Ihka logshi kandagiri ki ɗum aɓayong ni kuko agh le ihka tonggiri ate aɓeni atinna ngunnjah agh. Nshinna, aka zuni kahra ni niɓeni.27Irri malla nyha ke egkusung antiri yang; getiyi njitulo ko njitulo nyha. Aghle ke nguri ka pagshi ya, ko ke nguri kura ka tuh agh. 28Amunni le yang kunkolong le atah le yang kwa negna; Akushi apiri le ninga njiwolgiche, le anyeh-guwo-piri le yang ngha ninga gungnyamuru ƁƊɓɗ29A jollo le yang ka pag ninga yim; aka jollo ninga amuna ayim. Aka kunno ni bol nyamma le a nonni awori, ni ɓwa nyha ka ashi yang agh. 30Amuri kara ye aka jollo ari anyamma ninga ajollo le sallang. Ngha ɓeni kwa'agh shin bang amuri nzali, ih ka shin pinna ni gani; ke tubang ka pinna ate anlagiri.
1A yeh bogho ni Murung Uzziyah wuhni ya, nshina MurungKulli ɗigha ngungmurung murung; yangha a bikuli, le kun dagrah magula le ɗungshina bin gushi. 2Abikuli le ya aserafim ni; mama kwa agh ngha ni akpatre; ni akpatre ɓahri ni vulliyi ni kundumi, ɓahri vulliyi kushi, le logha kuli ni ɓahri.3Mama kwa agh gor ɓih le nah, "Gerenteng, gerenteng, gerenteng, ni Yahweh magula le aɓa luwa! Ngunjah kwa ɗungshina ni gusso le."4Agih magjollo leyang ngha ki tig tina bin tangha a bin ɓangKulli ya jigrah, le ɓaleh ɗungshi ni nlelle. 5Le n'na, "Gi- ennani ni meng! Njuhrina, ate mini ɓwa ni ngotokuni nyha gerenteng ngha, le myang ngi ɗigha a ntiri aɓayong ni ngotokun yang nyha gerenteng ngha, ate njiang shina Murung, Yahweh, Yahweh magula le aɓa tahluwa!"6Le mwoh a ntiri aserim logho zu a binang; yangha ni nkallang gishe a bih, mama tollo ni mbangso a bin deshile ɗahra agh. 7Dog ngotokun nang ni le nah, "Shina, ga dogna ngotokuno; a tollo wo tengshihra lo, ni nwah gimashihra lo."8N'ogna gih MurungKulli nah, "Yang nga tassa; yang ka ka ate musung?" Le nah, "Myang ngha; tas sang" 9Nah, "Kene le a waɓi aɓayong ni, 'Ogho agh, nga ogho, keminiya ni nga yeri yeri ya; shina agh, nga shina, keminiya ni nga yeri ya.'10Tig yahli aɓayong ni ke ih ɓi a konna te guɓung ngha, le tolkiirrung, anjiung wanghina leyang. Nyha nina agh le a shini ni njih yang, og yi ni kirri yang, ni yeri ni yahli yang, le a nyere a kum iritenna."11Le nah, "Ha ni yebbang MurungKulli?" Pilla, "Sete alah magula juhro le aɓayong nyha a yeh ya, ni aleh ya aɓayong nyha ɗoigha a yeh agh, le njeh egh ɗigna ɓongri ɓihya, 12le sete Yahweh meshiyi aɓayong nghe kwa kukwo, le njeh egh kwa agh a ɗagne.13Ko ke lum le aɓayong nghe ni uwo a yeh, ɗeshiliya aka juhri; ninga mama a korri ngung oak le dundulle ki uwo agh, njih ma gerenteng ngha a ri dundulle."
1A kunbang le Ahaziya muna Jotan, muna Uzziah murung Yuhuda, Rezin murung le aɓa Syria ni pekah muna Remaliah murung le aɓe Israila, wora Urushalima ika ta luwa na yang, keminiya na ganyang gha. 2Kuntumo zu a le Dauda ima i Syria kpaɓna kuni ni Afraimu. Kunyali jigra ni kunyali aɓa leh ninga mama guh ki wolli aɓu gung ngha.3Le Yahweh nayi Ishaya "puro woro yongha ni muno Shear-Jashub in lungro Ahaziya a malla le kum muru, a muri nji-njere aɓa lagha agiri panghang ngha. 4Nayi idig liem, ibi b?olri, ke ibi ɓang ngoɓong ngha agle ika gangshiriya ni akashinda ni ɓari niya, ate yelula le Rezin ni Syria ɗeshiya ni Pekah muna Remaliah.5Syria, Afraimu ni muna Remaliah kura gimashihra a muro a nah. 6"Le iɓi shi ta luwa ni Yahuda ɗeshiya iɓi shi pih ngoɓong, ɗeshiya iɓi shi ingna a leg atenne iɓi tig murung lesung a ɓeg, muna Tabeel."7Mugula Yahweh nah, ni tangha ni te i pag agh. 8Ate muri Syria agh Dimaswka Rezin ni, aye bogho woro taro wa, Afraimu ka mashiye ɗeshiya na waye ɗigha a ɓayong ngha. 9Muri Afraimu te ya Samariya ni, ɗeshiya muri Samaria te ya muna Remaliah ni. Ni a ɗig ni maso ri-tenne a nji-teng ngha, njiteng ni na wo magro wa.10Le Yahweh ye nayi Ahaz ɗeshi, 11" Al gi perina le Yahweh Kulli lo; al mama wara a njeh ya ko mama a ɓikuliya." 12Keminiya Ahaz nah, "ni ngi al agh, ke ma ngi peri Yahweh ya.13Ngha ni nah, Ishaya pila na onghang le Dauda, ni periyong iɓi mom gimyalung le a ɓayong ngha? ye nga momo gimyalung le Kulli lang? 14Ngha ni nah, Kulli kana giri ki payong gi-perina; nshina, nshina muna ki kpa a ye mina galang, ika ɓila ɗeshiya ako gor luli Immanuel. 15Ika nuh kira ni murung nyi a kuɓangni yeri ika shiɓɓi ni gimashihre ika tolli gima ɓona agh.16Ate kare ni muna shiɓini gimashihra a tolli gima ɓonna agh njeh ni murung le ɓari a wo ɓang ngha ka ɗig ɓule (nie). 17Yahweh ka juniwo, ni aɓa leyo ɗeshiya ni le tero kara mama Afraimu ni zuniya agh ngha tuyini ni Yahuda agh, ika juni wo murung Assyria."18A kuɓanghe ni Yahweh ka tong ni giri ari a agi ni ginin salang masaragh ni a nyi ma tahɓang ni a njeh Assyria agh. 19Aka zu kwa a ja ɗigha ɓa kwa agh a ye a min ɓangha muru, ni a pya tali ni ɓa juye ni ɓa a lel gi loh nghangha.20A kuɓang ni ni magula ka nwani ni nkomo ga a tola gini salang Eufiratis agh, murung ngha ni bah ate Syria kpaɓna kunyang ni Afraimu ha Syria suli na aɓin Afraimu ni Assyria ika nwa nyong kushi; ɗeshiya ika nwa nyong kuni kwa. 21A kare ya, ɓwa ka tig muna nda ni a muna nju ɓari ni usulo, 22Ɗeshiya ate kira ma ɗuɗug ni pah agh, ika nuh kira ma ɓola, ɓeni kwa a njeh ya ika nuh kira ma ɓolla ni murung nyi.2324A kunɓanghe ni, ɓa a gung inaɓi kena woro tongno lum ngweh mwoh agh, ngha kena ke a kuri a zurfa woro tongno lum ngweh mwoh agh guɓang nya, ka o nghangha keminiya a lusung ni juye. 25Aka tangha kukko ni a ɗingli ni a ɗig ni soro wa, ate ngoɓong le a lusung ni a juye; keminiya ika ɗig ɓa nɗa ni a nju ki le nghangha.
1Yahweh nah nghang, "Tol tahli magula le a nyonla muri, 'Maher-Shalal-Hash-Baz.' 2Ngha gor aɓeni ni njiteng agh a tighang njiteng ate meng, Uriah mallah, ni Zachariah muna Jebrekiah.''3''In kena abin ma aghkuntumo le Kulli, tol muna bil muna buna. Ke Yahweh na nghang, ''Gor luli Maher-Shalal-Hash-Baz. 4Ate ke mune ka yeri bu'ah, ''Terang,' ni 'Ngiyang' agi kumo le Damascus ni giponna le Samaria agh, murung Assyria ka poni kwa.5''Yahweh nateng rang ɗeshili, 6''Ate aɓayong ni shiɓina a muru ma ololo ni Shiloah ye pagh bi murubang amuri Rezin ni muna Remaliah, 7nina agh murung Kulli ngha ye ka zunin a muru bangha muru a muyang, gullo ni goghe, le murung Assyria ni gullo le kwa. Ihka zu'ah ari ajijere le kwa ni bagha a gerebang le kwa.8Mbagha muru egh ka pong bang ntiri Judah, ki bangha ka wo woro, sete bilbang a melo. A gangsa le kpatire ka dumshi dara le nje lo, Immanuel.''9Aɓwa lo ka buni'oh wangri wangri. Ogho, nyongni a nje ma kukuwo agh: in kuriyong in ɓuno wangri wangri, in kuriyong in ɓuno wangri wangri. 10In pagh njere, keminya na boli a beng agh; waɓ gigila, keminiya na boli agh, ate Kulli ngha ni sung.11Yahweh waɓɓang, ni bi ma tenna arang, ke laghang in ke ngiya a- njijere le aɓayong ni agh. 12Aka gor kpaɓkung nigha ga aɓayong ni gor kpaɓkung agh, na wo bang ngoɓong ga abang ngɓong agh, ke ihbi usi yalo agh. 13Yahweh ni a kuli agh ini guso gereteng; ini aka bang ngoɓong le, ni ɓeni aka pi gullo agh.14Ihka ɗig bin guso; keminiya ihka ɗig tali ma wolɓang, ni tali ma enkusung-ate liye aɓa Israila, ihka ɗig gitama ni nguri ari aɓa Urushelima. 15Duɗug ka engnari ka kpah ka buniya, ka bala nguri aka ɓolyang.16Kur teng ni wab agh, kur a tenana ma mwa agh, a pi ih a dengla lang. 17Ngha lel Yahweh, ngha songri kundumi abin liye Yakub agh; ngha pah njiteng ari. 18Sina, mem ni amuna ni Yahweh peng agh ate agipangna ni agi mag tahbi ni Israila abin Yahweh ni akulli agh, ngha ɗigha a muri Nkono Zion agh.19Aka na oh, ''Kuma aɓa pagh gi mag tahɓi na ɓa bongho mashihra,'' aɓeni ki mu'riteng ni jollo ni a tenna ni muri nyaghang ma mag tahɓi agh. Keminiya aɓayong ni ki nyera al kulli le yang agh? A al aɓeni wu'u agh ate muri aɓeni ni usulo agh? 20Abin gigila ni abin tenana! Ngha na waɓ ajagiriye agh, ate anya ni tubang mo ber agh.21Aka woro ntirin nje ni gani magula ni yalo. Kubang ni a ogni yalo agh, yaliyang ka lulo aka yom murung le yang ni kulli le yang, ngha ayeni ni akundumyang bikuli agh. 22Aka shing ngunjah ni shing gani, pinna, ni yalung ni ki pagh nayiɓang agh. Aka piriyi yang a pinna ma pinna.
1Yalula egh ka nyera ari ɓeni ngha ntiri nayibang agh. Ni kunbang makunduna ini paghi aba Zebulun gi iribina ni nje Naphtali, keminiya ni kumbang fitong paghi gullo, a njijere ni ki ka Salang magula agh, ajung Urdun, Galilee le aɓayong. 2Aɓeni ginya a pinna shinna poshi bang magula; aɓeni ɗigha a njali le minlim nlu'oh agh, poshiɓang egh tuna bang a muyang.3In burina aɓayong, in ɓurina bimurubang le yang. A pagh bimurubang akundumyong nigha bimurubang kunbang kor gisoro, nigha aɓuna ki pagh bimurubang nigha aɓuna ki gaɓ ga a pona kunluwa agh.4Ate gara dunro gitolla, ganra le a kpatira, gara le ba paghi ganni, a bunine nwangri nwangri a kara le Midian. 5Ate kusung ni ki ginya bin salala agh niagi mele ni a bula nkila aka pinshi murun ate gishe egh.6Ate bisung ngha a ɓilla muna, a bisung ngha a pana muna; ɗigha murubang ka ɗigha kpatire egh; aka gor luli ɓa gilbang ma mag tahɓi, Kulli magula, terung ma kekene, muna muring ma ololo. 7A muri ɓuro le ɗigha murubang le, ni ololo male nyah, ngha ih nongni murung a tumurung le Dauda agh, amuri bin nong murung le, ihɓi gili ni boli ni njiteng ni yalung gerenteng loghni kuɓang ni kekene. Pag le Yahweh ma ɓakuli ka pagh ga.8Murung Kulli tashibang ni tenana amuri Yakub, ke kpah muri Israila. 9Aɓayong kwa ka ogho, ko Ephraim na ɓeni ɗigha Samaria agh, ngha nah ni logshi murung ni yalung ten murung, 10''Agi ɓaghna kpana, keminiya sa ɓagh giri ni tali ni a kashi agh,agung sycamores a koriyine nje, keminiya sa tigha agung cedars abiye.''11Ke Yahweh ka logha a muri Rezin, aɓa mwono le ka logshi aɓeni ni agh inji agh, 12aɓa Arameans a nji wama kara, aɓa Philistine a nji bin ihna kara. Aka li Israila ni bakunyang. Ntiri agha kwa ni agh, yalula le ni nongha nje agh; bi ngha wa nona beng.13Nigote agh, aɓayong ni ke nyere abin ɓeni wolyang agh, ko ka al Yahweh ma ɓakuli. 14Ninale Yahweh ka kashiyang murung ni ngila tiyong abin Israila, a passa ngung palm ni ngung reed, a kara mwoh. 15Bagulla ni ba nongshi murung ni magulla; ni ɓa aghkuntumo ni aliyi yiri ini ngila tiyong.16A ɓeni ki billi aɓayong ni agh bil ni yang njere ma nangna ni aɓeni a bil ni yang agh a mella yang. 17Ninale murung Kulli ni pagh ɓimurubang amura abuna makena le yang agh, ke dum enna a muri aɓeni leyang nyah ni aɓoro, ate ɓeni kwa agh ni bang kuli agh ni pagh gimashihra na akun ni ki waɓ agima nangna agh. Ari aga kwa agh, yalula le ni nongha nje agh; ɗeshile agh bi ngha nona beng.18Gimashihra pinyi nigha gishe; i a hagra giri ni a juye; ngha ma ih pinshi waragiri ni aboli agh, ngha ki logho nigha mlele ma kinyar. l 19Ntiri yalula le Yahweh ma ɓakuli njali nigha ki pinyi, na aɓayong nigha murun ma gishe agh bung nyah ki ɗagh muna ngi agh.20Aka bol gili aɓung ma li keminiya ngha ogh- yalo; aka li giri aɓung ma katang keminiya na ɗim agh. Yang kwa le ka li nyama ma garabi. 21manasseh ka li Ephraim, Ephraim, Manasseh; a kpaɓ kwa aka ka ni luwa ri Yahuda. A ntiri ga kwa ni agh, yalula le ni nongha nje agh; bi ngha a nona beng egh.
1Gi- enna ni ni aɓeni ki waɓ alagha ni nyha yarata agh ni gigilla ni njiteng nyha a ri ya agh. 2A gittih aɓeni ki al njiteng ngha njiteng, a pon gile aɓa enna le aɓayong lang ga mami yang ni ya, a ag gile amahberre, ni tigha aminbawori gi bolla!3Mang nga pagha a kara tuhnjuo ngha juhribang pura kukwo zu agh? Yang nga ɓangha nga ka bini ate angna, nji yebbang ni aka tig gikunna lo nghang? 4Guɓung nyha uwo agh, le a gungha njahli a ntiri aɓeni a kur agh ko kpah ntiri aɓeni a wol nluo yang ngha. A yeh aga kwa ni ya, yehlulla le ni sang suhli ya̱, bih ngha wa uwo a logso.5Gi- enna le Assyriya, gara yehlulla le, garamurung le nji ri mama ngi ɗumni yehlulla lang! 6Ntutti ne a muri aɓayong ni ni yeri Kulli ya agh ni aɓayong ni yehlulla lang ki ɓunkoh a muyang ngha. Ntigne ih ɓi tol giponna, tol gibolla, ni pariyi ninga soɓong a muri njinjere.7Keminiya ga ni tolla yahli ya, ko ɗengshi nina agh. Ngha a ɗengse le ih juhri ni- gogrih anjah dudug. 8Ate nah, "Amuna murung lang kwa agh amurung ni ya? 9Ih kalno ninga Kalshimish? Ih Hamath ninga Arfad? Ih Samariya nyha ninga Damaska?10Ninga mama beng ganni anjemurung ma gushi gillang, aɓeni minlim gi sherreh leyang a gulla a uwor mami Urushelima ni Samariya, 11ninga mama mpagni bin Samariya ni agillang manangna le ya, nina ni nga pagni bin Urushelima ni agillang le.12Ngha Kulli malli tumo le a muri Nkonno Sihiyona ni a Urushelima agh, nga fungshi kunyahlung gushimurung le murung le Assyriya ni shinbang gushimurung le. 13Ate nah, "A nji ri masso lang ni nji ri yeriteng lang ni mpag ni. Myang ni yeriteng. Myang ni yerigiri, le nshihshina anjang le aɓayong. N'iɓna a bin tig agikunna leyang, le ninga demndah nmeshiyina aɓa ɗigna le.14Nkehna ni beng ri ndahminya, agikunna le aɓayong, ninga ɓeni kpaɓa ankih a ɗag ga, mkpaɓna ngunjah kwa. Mwoh nyha wol kpatreh ko logshi kuni ya."15Gikoggiri ka gushimuri kanangiri uwor ɓeni pagtumo ne ya? Gikashigiri ka gushimuri uwor ɓeni kashigiri ne ya? Ngha ninga gara logle logshi ɓeni bolli ko gara logle logshi ɓwa kuli. 16Ngha nina agh MurungKulli Yahweh magula kwa ka tutti nyonno a ntiri agaraluwa; le ninga gishe ni ki pingshi ya aka pushi gusso le.17Poshibang le Israila ka pil gishe, le ma Gerenteng le Mwoh ninga leshigishe; ih ka pihn ne lih ajuweh le a kara mwoh. 18Yahweh ka juhri gusso le ɓangung le ni njeh ma njeh ma ɓishigiri, kpaɓni minlim ni ngirung; ih ka pag ninga ngha ɓakonno ki juhri ya. 19Anshile angung le ɓangung le ka ɗig fittong, mama muna logle bang ngha.20A kara wo agh, anshile Israila ni uwo agh, ɓaleh Yakubu ni woro aɓɓah ni uwa ye tigyahli yang ri ɓeni gankun yang ngha, keminiya a pagha agh a tigyahli yang a bin Yahweh, ma Gerenteng Mwoh le Israila. 21Anshile aɓayong le Yakubu ni uwo agh ka nyerra bin magula Kulli.22Ko ke aɓayong lo Israila, ngha ninga njisalang kun salalngmagula, fitong leyang ni uwo ni ka nyerre. Ninga mama gerenteng magula al agh a waɓna te juhribang. 23Ate mama MurungKulli Yahweh magula le aɓaluwa ngha zuni juhro mama ka pagha a njeh kwa agh.24Ngha nina agh MurungKulli Yahweh magula le aɓa luwa nah, "Aɓayong lang ka ɗigha a Sihiyona, ka ɓang ngoɓong le Assyriya agh. Ih ka nyimmoh ni garandolong le ih logshi garamurung le a muro, ninga mama Masar pag ni ya. 25Ka ɓang ngoɓong le ya, ate a minkunbang fittong ngha yehlulla lang a muro ka malla, le yehlulla lang ka zuni juhri bang."26Le Yahweh magula le aɓaluwa ka wol yang batagiri, ninga mama ganni kun Midiyang a bin nkonno Oreb agh. Ih ka logshi garandolong le a muri salangmagula ninga mama pagni a Masar agh. 27A kara wo agh, a ag yi gitolla le ni gogreh ya le ni gidungrina ni a mellih ya, le gidungrina egh ya aka juhri ate nenneh le.28Ɓa shiɓimurung zuna a Aiyat le ɗura a ntiri Migron; tigna aglilih a Mikmash. 29A ɗura le a ke nongha a Geba. Ramah koshiyina le Gibeyah le Saul ɓangna.30Magjollo ɓororo, muna ngalang le Gallim! Pah muro Laishah! Ag yi, Anatot! 31Madmenah ngha ki ɓangha, le aɓa ɗigna le Gebim ɓangna vulo. 32A kara ni ya ih ka tangha a Nob le ih ka jigri gumobih a bin nkonno le amuna ngallang le Sihiyona, adingli le Urushelima.33Shina, MurungKulli Yahweh magula le aɓa luwa ka janghi ni nyima ma pah ngoɓong, le angung masaɓna maɓonna ka kpah njahli. 34Ih kor ɓangung ni gikorgiri, le gimurung le Lebanon ka kpah.
1Giri ka puro ari ndunɗuligung le Jesse, le passe ni mili agh ka pagh nji. 2Ɓongho le Yahweh ka ɗigha muri, ɓongho yeritengni yere, ɓongho waɓɓa ni gullo magula, ɓongho yeriteng ni ma ɓang Yahweh.3Ɓimurubang le agh ka ɗig ma bang murung Kulli; ni wah njuoh nigha nji shing agh, ko pagh ga a kiri ogh agh. 4Nina agh, ih ka waɓɓa aɓa enna njuoh ni njiteng ni pagh giri ɗikiki ate aɓeni nongshi muyang ngunjah. Ihka wol ngunjah ni gara ni kuni agh, ni usulo ma ngolo kuni ihka wol aɓa gimashihra. 5Njiteng ni ka pagh nguri kura bung le, ni njiteng le nguri a ɓuni.6Minghari ka ɗig ni nju'u, minbuni ka nongni a muna mbul; muna nɗah, ni muna keni ka lel yang. 7Nɗah ni bear ka lel kwa, ni a muna yang ka nogha nje kwa. Yim ka li lusung nigha ɗen nɗah.8Min bangna ka ɗal ari tuli yuoh asp, muna ni atu agh ka tig bi a gunang le ghafun. 9Na tig piye ko ɓiyi giri amuri nkono ma gerenteng lang; ate ih ngunjah ɗumshi ni salang magula agh.10A kara egh agh, njintiye bila le Jesse ka tangh nigha flag ate aɓayong. Aɓayong ka ali beng, bing usulo le ka ɗig ni gusso. A 11kara agh, murung Kulli ye ka nong bi ka nyeni ashile a ɓayong le ngha wa uwo Assyria, Masar, Pathros Cush, Elam, Shinar, Hamath ni anje ni sallang kangri agh.12Ihka tigh signal flag ate aɓayong ih ye ka kpaɓa aɓayong na ɓuko ma Israila ni abeni mesiye ma Judah ari goshiyo inne ma ngunjah. 13Ihka ariyi banbang le Ephraim, ni gimashihra le Judah aka kashi. Ephraim niwa ban Judah agh, Judah ni wa ɗumi Ephraim gimashihra agh.14Nina agh aka nogha nje ari aɓura Philistine a nji ba kara ki kpah nghang agh, ayangha kwa aka pona aɓayong nji ɓa kara ki wamang agh. Edom ni Moab ka ɗig mamiyang aɓa Ammon ka agh ni yang. 15Yahweh ka ɓiyi kun gere sallang ma Masar. Ni nguleh mashihra ihka logshi bi amuri ɓangha muru Euprates ihka gaɓ a guguri egh nde tomɓhri, ate a ɗuri ni akura.16Njere magula ngha nghang ate ashile aɓayong le nyere Assyria, ngha mama ngha nghang ate Israila ni nyere leyang a nje le aɓa Masar.
1A kara egh agh aka nah, "Ngha pagh oh makampah Yahweh. Ate awogha ni yalula ni mem, ayena ni yalula ni mem, oyena ni yalula, ngha boang yarata. 2shina, Kulli ni pagh ba ashibang lang; Ngha pajiteng ni nji ɓanghobong, ateyah, ih Yahweh ni tengshirung ni ngiya lang. Pilla ba ashiɓang lang."3Ni bimurubang aka toghni muru a tumru ma ashibang. 4Aka nah a kara egh, "Pih Yahweh makampah le a goe lulli; waɓɓa agipangna le intiri abayong, hamma ih lulli ni aka gila.5Ɓongshi Yahweh ni ngiya ate paghua agima gulla; Ɗeh ih ba yere a ngunjah kwa. 6Ɓwa ɓororo ni jolo ate bimuru bang nyongni aɓeni ɗigha Zion agh, "Yah agh lulung ma ngulung le Yhaweh ni ate gullo le nghe intiri ɓa gerenteng le Israila.
1Gi waɓna a muri Babila, mama Ishaya muna Amoz ag ga: 2a ɓamuri nkonno ntig kandagiri gi ɗumna, ɓua ɓororo a bin yang, logshi yang boh ih ɓi a ingna a kunjere lah le aɓagushina. 3"Nwara tigha amama ntig sa agh; ngorra agara-abuna ih ɓi a ɗum yehlulla leyang aɓeni ki pag binmurubang ari dumposhina lang ngha.4Gih le adudug a muri nkonno, ninga mami aɓayong dudug! Gih salalah le anjemurung ninga mami anjeh dudug kpaɓa binmona! Yahweh magula le aɓa luwa ki nah yi aɓa tahluwa te luwa. 5A pura njeh kukwo, dunna kukwo ni binsung. Yahweh ni ni gitummo fungshibang le, ate juhri njahli ye kwa.6Mɓua'agh ate kara le Yahweh zuna gyaɓ; ih zuni girjah bang le Magula kwa. 7Ngha nina agh abung kwa a gyerre, ni yahlung a nyangla. 8A tig yang a ngoɓong; binkonna ni gani ka bol yang, ninga ɓamah ni ka ɓilmuna agh. A shina ari yang ni koshiyi rung, kundum yang ka ɗum ngoɓong.9Nshina, kara le Yahweh ngha ki zuni fungso mashihra ni yehlulla ki ɓunkoh, ki tig njeh egh ɓayong nyha ni pushi aɓa gimashihra a yeh. 10Amunashienri le ɓakuli ni kpaɓa leyang ni ki pah poshibang ngha leyang ngha. Kara ka bol pinna logni ni beri, le shienri ni ki tah agh.11Nga fungshi ngunjah ate gimashihra le ni aɓayong mashihra a muri gimashihra leyang. Nga tig gushimurung le aɓa tolmurung ih ɓi malla, le gushimurung le aɓayong mashihra. 12Nga tig ɓayong ni ki gog ga ninga zinariya ni ɓayong mashinshin a gana a kumo uwor zinariya maɓonna le Ofir.13Ngha nina agh nga tig ɓakuli ih koshiyo, le ih ngunjah ih jigrah bin tangha le, a ri funno le Yahweh magula le aɓaluwa, le a kara le funno yehlulla le. 14Ninga njah ni a pir agh ko njuh ni ɓwa nyha ka kpaɓyang binmona a agh, ɓeni kwa agh ka nyera nji bin aɓayong le, ni ɓangha wora njeh le.15Ɓeni kwa a kum ma a shuwe, le ɓeni kwa a shuwa agh ih wuh a nji ri garabwoh. 16A sahniyi amakyenina leyang lushilushi a njahli a nji yang. Alah yang ngha a ponni ni nongni amah yang.17Shina, myang a muri nga tig Medis ih kehni yang luwa, aɓeni ni ki gangshi ri yang a muri azurfa a agh, ko zinariya poshi yahli yang ri zinariya a agh. 18Antah leyang ka shuwa basa adenah leyang; ni a shin gi- enna le amuna ni a ɓil agh, le a shibang ni gi- enna agh.19Le Babila, njemuru maɓonna, gi ɓor nsahri le gushimurung Chaldiya, Kulli ka suhli ninga Sodom ni Gomora. 20Ni a uwa ye ɗigha a yeh ɗeshiliya logha a njah kenna a njah. Aɓa Arab ni ki gil gungri leyang be ya, ke alelgiri ka ɗag agiluwo leyang ih usula be ya.21Keminiya anyam lusung le ɓalusung ka nongha be.alah yang ka ɗungshini a'ihhin; andau ni ambullusung ka lella be. 22Anyih ka ɓua alah ma vangna leyang, avanshi a lahmurung maɓonna leyang. kunbang le zuna gyaɓ, le akara ni ki tenghibang ngha.
1Yahweh ka shin gie-nna le Jacob; ih ye ka tol Israel ni nyeni yang a nje le yang. Abiri za kpaɓ ni yang a nje le yang ka tig muyang ari liye Jacob. 2Aɓayong ka zuni niyang a bang le yang. Ke liye Israel ka tol yang a nje le Yahweh nigha aguro buna ni aguro amena. Aka bola aɓeni kana bolyang agh, aka nong murung amuri aɓeni ki payang gani agh.3Kara ni Yahweh ka pahno usulo ate gani lo ni yalula lo, ni gani tumo lo ni kana aka pagh, 4nga tu ngya ma ngulteng amuri murung le aɓa Babylon, ‘‘Palang ke ba ɗigha muribang nyere tang nigha, yalula le ba tol murung tangnaǃ‘‘5Yahweh ɓuna gara le aɓayong mashira, aba agna ɓeni ki nong murung agh, 6ngha wol aɓayong ntiri yalula ni wolo ateɓi agh, ngha nong murung le aɓayong ni yalula, ni wolbang ni nya ki tigha nje agh.7Ngunjah ngha muri usulo ni ololo; a logshi bimurubang ni tu ngya. 8Ko a ngung Cypress og bimurubang a muryong na Cedar ni Labanon agh; a nah, ‘Ate a nongna nje agh, ba kashi ngung nya za kashi sung nje aghǃ 9Njimanjali ngha ki lel lo ngha kena biye agh. Ihka logshi wo aɓeni wu‘u agh, amagulla ngunjah kwa, ih tig yang a logho abin nong murung le yang, a murung le aɓayong kwa.10A yangha kwa aka nateng aka nah og, ‘A ɗigha ololo nigha sung. A ɗigha nigha sung. 11Logshi murung lo zuna ni ma a njimajali ni a gimashihra lo. A ngoso ni muro kwa, ashana ni vulyo.‘12Palang ka gbah a kuli, muna sheinri ma beri, muna ma durbangǃ Palang ka koro nje, awe ɓeni a tigha aɓayong ololo aghǃ 13A waɓna a yalo, ‘Ngha logho ngha wora kuli, ngha logshi nong murung lang amuri amuna sheinri le kulli, ngha ɗigha a muri nkono ma kpaɓa, a bing ma kukwo le North. 14Nga logho amuri abing ma sagna le a nlagiri; ngha tig murang nigha Kulli Magulla.15Nigoteya ayena ni ma a njimajali abin ama lima le tuli. 16Aɓeni shino agh teshi njiyang aro le aka teshi kiriyang aro. Aka nah, ‘ Ɓeni ini tig ngunjah koshiyo, ngha jigra aɓayong, 17ngha tig ngunjah nigha balusung, ngha biya alah ni tigha a prisoners le wora lah agh?‘ Amurung le aɓayong kwa, aya ngha kwa a nongha nji aɓongso, ɓeni kwa a nkiliya le.18Amurung le aɓayong kwa, a yangha kwa agh a wuh a gusso, ɓeni kwa agh ni nkiliya le. 19Keminiya a pushino a nkiliya lo ninga bih ngung ma shiɓina. Aɓeni a wol nluo yang ngha, ngha ninga adagrah, aɓeni a shuwa ni nkwoh agh, aɓeni woro a tuhtahli ninga anluo ni a pariyi ya. 20Ni awo kpaɓni yang a lingsa agh, ate a wara juhri njeh lo ni wolnluo aɓayong lo. Amuna ɓagimashihra agh ni a uwa ye gori ya."21Gilro ate tuhmi amuni bwoh,ate agimashihra le akahyang, nina agh ni a logho a ag njahli ke a ɗungshi ngunjah ni alahmagula agh. 22"Nga loghi yang- ga ni Yahweh magula le aɓa luwa waɓa. 23Nga pussa ri lulli Babilon, aminkah, ni kumɓoro- gi waɓna le Yahweh ni ga. Nga pilla gikunna le ankuhn, nonghomuru, le nga ganghi ni ganbang ma juhribang- gi waɓna le Yahweh magula le aɓa tahluwa waɓna."24Yahweh magula le aɓa luwa kaniyi na giri, "Njiteng ngha, ninga mama ntolli ya, ini nina ih ka pagha, le ninga mama ntigni ya, ini ih ka ɗig nina; 25nga ɓun Asiriya a njeh lang, le nga pariyi yang a muri nkono lang. Le aka tol yi yang gidungrina leyang a muyang le gitolla a melyang."26Ga ni a kuro a tigha ate ngunjah kwa, le bung ni ni a logsa amuri aɓayong kwa. 27Ate Yahweh magula le aɓa luwa tigna ga; yang ka teshi njahli? Logshina bih, le yang ka suhli njahli?28Gi waɓna ni zu a yeh bogho ni murung Ahaz wuhni ya. 29Ke ih ɓi a pag binmurubang ngha, a yong aɓa filisti, ih gahra ni nyimyong ngha ɓunna. Ate a ri ɓilla le ayouh agh gbafun ka gul nghang, le amuni ka ɗig ayouh ma funno loghakuli. 30Minɓalla le ɓa enna agh ih lella anjung a bin lellagiluwo lang, le aɓa alla ka nongha njahli ololo. Nga wol biɓilla leyong ni yallo mama ka tigha aɓeni uwo agh a nluo.31Ɓua, kunjere; ɓua, lahmagula; nyongha kwa nga nyangla, ate nlagiri le nlelleh ngha pura nji eɓɓeh, le ɓa tah luwa nyha ka pyeri muri ri ya. 32Ni yellang ni aka pilli ɓakuntumo le aɓayong? Yahweh tinna Siyona, le a yeh aɓa binkonna ka kum vulo nghang.
1Gi waɓna a muri Mowab. A pagha agh, a duh mwoh ni Ar le Mowab ka juhrini; a pagha agh, a duh mwoh ni Kir le Mowab ka juhrini. 2A wara bin gushi Kulli, aɓayong le Dibon wara a dingli ate ɓua; Mowab ɓua na a muri Nebo ni a muri Medeba. A nwahna muyang kwa kotro ni nwah nyom kunyang.3A mella ateshili gir a muri anjinjere leyang, a muri kangna bikuli ni a bin kpaɓa a ntiri lah ɓeni kwa ki ɓua, njimerung ni ki suhla njeh. 4Heshbon ni Eleyaleh gorra bang ate angna; a Jahaz ni duna kukwo agh a ogna gih yang. Nina agh aɓa tahluwa le Mowab ɓua na ate angna; a koshiyo kanangiri yang.5Yahlang ɓua ate muri Mowab; a ɓangha a wora Zoyar ni a Eglat Shelishiyah. A logho ni ɓua a kun Luhit; a muri njinjere Horonayim a magjollo gigangshina a muri juhro leyang. 6A ɗagna amuru l Nimrim; lusung nyingla; ambuggiri nyummo; le lusung nyha uwo agh. 7Agi ɗigna leyang ni a ɗammah a ponne a wori a ɓa njonglong le angung kahn.8Ɓua ye kangnina kasanjeh le Mowab; jollo egh wara kukwo ha Iglayim ni Beyer Elim. 9Ate amuru le Dimon agh ɗungshina ni nkilla; keminiya nga ɓuhri zuni maɓi a muri Dimon. Nyim ka bolla aɓeni ɓangha a Mowab agh ɗeshili ni anshile ni uwo a njeh egh ya.
1Ntutti agamnjuh a bin amagula njeh Selah ni a ɓalusung ngha, a nkonno le muna mangalang le Sihiyona. 2Ninga minya ni ki ganglah, ninga ndahminya ni meshiye ya, ini nina amenah le Mowab a kungerabang le Ɓanghamuru Armon.3"Pah gibilla, tuh njiteng; a pah minlim ninga dyh a ntiring le ɓakara; songri amama a ɓugkoh agh; ka ɓungshi muri ɓeni ki al bin vulo agh. 4Ih ɓi a ɗigha ntiri yong, ɓeni a ɓugkoh pura Mowab agh; nɗig bin vulo leyang ari aɓa girjah yang." Ate parbang nghe a tangha njahli le juhrigiri ka malla, aɓeni ki parbang ngha ka ɓorro a njeh egh.5A tig ngungmurung murung a ogrung njiteng; le mwoh a ntiri gungri le Dauda ka ɗigha muri ni njiteng. Ih waɓnjuo ngha ih alli ɗumnjiteng ni pag gi gerenteng ngha.6Shi ogna tele gushimurung le Mowab, tolmurung le, wolkikil le, ni yehlulla le. Keminiya wolkikil ngha gung. 7Nina agh Mowab ɓua ate Mowab- kwa a ɓua! Ngonno, a yong kwa aɓeni a girjah yang ngha, ate gikangna miyang le Hareset.8Aɓabang le Heshon wara nyummoh ini nina ɓabang njingung le Sibnah. Amurung le aɓayong agna aɓabang njingung maɓonna ni kena ha Jazer le nongho wora ɓalusung ngha. Abih vahghah wora kukwo; a woro a ɓur salang.9A pagha agh nga angni Jazer ɓua a temuri ɓabang njingung le Sibnah. Nga ɓua ate muyong, Heshbon ni Eleyaleh. Ate muri aɓabang le njingung biyang ni pongissoro nkashina jollo ma binmurubang. 10Binmurubang ni ɓoro le bang ɗagna njingung; le tuhngyah nyha, ko jollo a ɓabang njingung. Ɓwa nyha gammuru njingung, ate nkashina jollo le ɓeni ki gammi ya.11Nina agh yahlang imnah ninga ngwangntah le Mowab, ni minlimang a temuri Kir Hareset. 12Ngha iri Mowab malli a bin gushi gillang ngha ni ingna bin ma gerenteng ate jimmah agh, jimmah le ni ki ɓuhri guɓung ngha.13Ga ni pag tenana ni Yahweh waɓa ni zumo a muri Mowab agh. 14Yahweh ye nah ɗeshili, "A ntiri abogho yahro, gusso le Mowab ka meshiye; ngho kwa ni aɓayong le ni dudug agh, amama ka uwo agh ka pag fittong le guɓung ni ya."
1Gi waɓna a muri Dimaska. Shina, a pushina Dimaska a ɗigha lah magula, le ih ka ɗig gi ɓihyi na ni kpah agh. 2Alah magula le Aroyer agh a ɗag yang. Ih ɗig ba agiluwo ka ɗig nghang ngha, le ɓwa nyha ka pah yang ngoɓong ngha. 3Alah ma kangnina ka ɓorra ri Ifraimu, ɗighamuribang ni pura Dimaska, ni anshile mami Aram- aka ɗig ninga gusso le aɓayong le Israila- ga ni Yahweh magula le aɓa luwa waɓa.4Gire [ka pagha ih a kare ya gusso le Yakubu pil siyal, le nenneh le ngiri ka pil kpangrang. 5Ngha ninga kunbang ni ɓa pongissoro kpaɓni agaragweh ni tang ngha, le ponna kikili amuri gweh ni kum ma. Ih ka pag ninga ɓeni ganglah ɗoshihyo giri gweh a Njonglong le Refayim.6A ɗag aliyi kunkoro, nongo te ya ngha ninga zaitun ni ɓahri ko tahro vulla a mbweh bikuli ngha a jigri ni ngweh ya, le ihne ko tongno ngha a bih ma saɓna le ngung nghe- ga ni pag gi waɓna le Yahweh, Kulli le Israila. 7A kara wo agh aɓayong ka shin nji bin Ɓa gil yang, le anjih yang ka shin nji bin ma Gerenteng Mwoh le Israila.8Ni a shin adeshile ɗahra, tumo le abih yang ngha, ke aka shin ga amuna bih yang gilli ya, angung Asherah ko aminlim kara. 9A kara wo agh alah maguliyina ma tenna leyang ka ɗig ninga ɓa wara ni a ɗagha a muri dingli ngha aɓayong le Israila keni yang ni luwa agh, be ya ɓayong nyha wa ɗig nghang ngha.10Ate a jangshina ni Kulli le ashibang lo, ni puro a tele tahli bin vullo lo. Nina agh pan gissoro mama li poshi yahlo agh, le a tigha abih ngung ni a agha bin abiri ya. 11Keminiya ko ke a kara wo ni a panni yang ni vanghih. le ko ni beri ni njijamma lo sahyini, pongissoro ka kpah a kara gigangshina ni gani12Gi- enna ni! Aggishi le aɓayong dudug, aɓeni aggishi ninga gishi le salang magula, ni ngih kara le aɓayong, aɓeni ki kara ninga amuru magula! 13Aɓayong ka aggishi ninga velliye le amuru! Keminiya ih ka saghih yang le aka ɓangha a wor kukwo, a pir yang ni gung ninga ankwahgiri a muri ankonno, le ninga lusung a dum gungmuru. 14Ni kapolla agh, shina, gi ngoɓong! Kedebang ni beri ya a wara! Ga ni pag gikumna le aɓeni pon gillesung ngha, gikunna le ɓeni iɓɓah agikunna lesung.
1Gi- enna le njeh le aminlim le akpatrung, mama a kun ɓanghamuru le Kush; 2ɓeni ki tutti aɓa kuntumo a nji ri salang magula, a gissasa le Papirus a muri amuru agh. Nworo a yong aɓa kuntumo ma kahra, a bin ɓeni saɓna ni ɓululu, aɓayong kukwo ni gyaɓ, aɓayong ma masso ni aɓeni a pariya njeh ya, aɓeni aɓanghamuru gaɓna njeh leyang,3A yong aɓa ɗigna ngunjah kwa ni a yong aɓeni ɗigha muri nguɓnjahli ya, ngha a logshi kanda gi ɗumna a muri ankonno le, shinbang; le ngha a tong njeme njuh agh, yeshi kiro.4Nga ni Yahweh waɓɓang, "Nga vulla a lyang nga fashi, ninga nlelle pingshi bang le kara, ninga nlagiri le tirma a kunbang pinshi bang le pongissoro. 5Kedebang pongissoro, ngha kunbang tah le giri ɗuri, le possogiri ki pilli njih ya, ih ka kashi ashuwa le nshingri, le ih kashi ni tolla abih ngung nghe wori.6A ɗag yang binmona a temuri aminya ma muri ankonno ni anyam lusung ni njahli ya. Aminya ni ki al gilih ka saniyi yang ni biyang, le anyan lusung ka lih yang a kunbang pongissoro. 7A kunbang ngho agh aɓayong ma saɓna ni ma ɓululu, aɓayong kukwo ni gyaɓ, aɓayong ma masso ni aɓeni a pariya njeh ya, aɓeni aɓanghamuru gaɓna njeh leyang, a ba ni lulli Yahweh magula le aɓa luwa, a muri Nkonno Zaitun ni aka zunih pah gusso bin Yahweh magula le aɓa luwa.
1Gi waɓna a muri Masar. Shina, Yahweh ki zu a Masar a muri nlagiri ni ki ɓangmere ya; Agillang le masar koshiya dumi, le ayahli aɓa Masar nyangla ri yang. 2"Nga logshi aɓa Masar a muri aɓa Masar: Ɓwa ka wolrung ni munangih, le ɓwa maɓi ka wolrung ni ɓihɓaɗigna; lahmagula a muri lahmagula, le njehmurung a muri njehmurung.3Bongho le Masar ni ki kum masso a ri ya. Nga girjah pah giwaɓna le, ngho te ya a al giwaɓna bin agillang, bongho le anluo, aɓa ɓangna, ni aɓa pagtumo ni abongho. 4Nga pah Masar a bih telelah mashihra, le murung ma masso ka nongmurung muyang- ga ni pag giwaɓna le MurungKulli Yahweh magula le aɓa luwa."5Amuru ni asalangmagula agh ka songso, le ɓanghamuru ka songso ni ɗig ɓongri. 6Aɓanghamuru ni ki zuni muru agh; aguguri le Masar ka gindilla ni nyummo; akagli ni anshile alusung ka nyinla. ɗ ɓ7Akagli ni a kun ɓanghamuru Nile, a kun Nile ni ɓabang ni kwa a ɗiyah kahri ya ka nyummo, le ni wa ye pag ga, a pon yang a wori, le ni a wa ye pag ga. 8Aɓa bolnjih ka ɓua ni gonno, le aɓeni ki soɓ ngallung a Nile agh ka gonno, le aɓeni ki soɓ nguri muri muru agh ka juhro.9Aɓa pagtumo njinguri ni aɓa tahnjinguri sor dagrah ka nyonnoh. 10Aɓa sor dagrah le Masar ka wuh; aɓeni kwa ki pagtuomo ate ngosse ya ka kum gigangsa kanangiri yang.11Amuna murung le Zoyan agh aɓahngha ni kwa. Giwaɓna le ɓeni uworbang ni yeriteng mami Fir'auna agh pagna ɓayong manangna. Ni yellang ni aka nah yi Fir'auna, "Mini muna ɓa yeriteng, muna murung le akah?" 12Le niɓeniya aɓa yeriteng leyong nghe? Ih ɓi a waɓi yong ni ɗumi yong ga Yahweh magula kwa kuroh tigha ate muri Masar agh.13Amuna murung le Zoyan pilla aɓahnghah, a sohra amuna murung le Memfis; a tigna Masar ɓorro, ɓeni ɗigha agbingrah le akunburi le ya. 14Yahweh tigne yang bongho juhrigiri a ntiri yang, le a ɓorshina Masar a teh aga kwa ih pag ga, ninga ɓaɓahra ni shengreh a yeh ga nyennikoh agh. 15Guɓung nyha ɓwa ka gan paghi Masar agh, aghle murung ko ngilleh, bih ngungkahn ko kagli.16A kara wo agh, aɓa Masar ka pil ninga amenah. A koshiyo ni ngoɓong le bih Yahweh magula kwa ni logsa muyang ngha. 17Njeh Judah ka ɗig gi tigbang ennihyeh a bin Masar. Kunbang ni kwa ɓwa ɗengshini yang ne ya, a ɗang ngoɓong, ate ga kwa Yahweh magula kwa kura itgha ate muyang ngha,18A yeh kara wo agh alahmagula tongno ka pagha a njeh Masar aɓeni ka waɓ kun Kan'ana agh ni kaniyigiri pah muyang a bin Yahweh magula kwa. Mwoh a ntiri yang ngha a gorih ih Lahmagula le Kara.19A yeh kara wo agh a gil yi Yahweh deshile ɗahra a ntiring le njeh Masar, ni gbingrah tahli a njang le bin Yahweh. 20Ih ɗig giɗumna ni waɓkun bin Yahweh magula kwa a njeh Masar. Ngha ɓua yi Yahweh ate aɓa parihyang ngha, ih ka tuttih yang ɓa ashibang ni ɓa tangha temuyang, le ih ashi yang.21A yeri Yahweh a Masar, le aɓa Masar ka agni Yahweh a kara wo. Aka gushi ni aɗahra ni agipahna, le a kanniyigiri bin Yahweh ni paghe. 22Yahweh ka pih Masar iritenna a nzumo ni tignih binkonna agh. Aka nyera bin Yahweh; ih ka og jimma leyang ni pahyang iritenna.23A ntiri kara wo agh njergula ngha nghang ka pura Masar kena Assyriya, le Assyriya ka zu a Masar, le aɓa Masar bin Assyriya, le aɓa Masar ka gushikulli ni aɓa Assyriya.24A ntiri kara wo agh, Israila ni ka ɗig ɓihyong ma tahro ni Masar, ni Assyriya, ih ɗig mosso a ntiri ngunjah kwa; 25Yahweh magula kwa ka moshi yang ni nah, "Mossoni ni Masar, aɓayong lang; Assyriya tumo abeng; le Israila agh, giberre lang."
1A yie bouho ni Tartan juhni Ashdod, ngha Sargon murung Assyria tashiniha, wohrun ni Ashdod ni tollihi. 2A kunbangho Yahweh nahtengri Isaiah muhna Amoz nina "Wohro ke pushi tesili ga a kuhra tiyo ha, ni pushi kuhra a kuso" Pagha nina ginni tesalan ni ɓah kusi.3Yahweh nah, "Ni ga mama ɗenlalan Isaiah ginni ni tesalan ni ɓa kushiha ma bouho tahro ɗunna gi pahna ni ga gouɓong ga wohro nji bin Egypt ni ga wohro njibin Cush- 4A jin jereniha murung Assyria ka agɗuna wohro guhrow Egypt, ni baugha, ked ɗigha a Cush, muhna ni ɓa guhla, ni nang ni ɓah kusun, ni dahratiyo daben, gi yihri binale Egypt.5A kosiyo ni yihri ɓina, ate Cush pubohle yan ni Egypt gi kunnale yan. 6A ɓeni a ɓillah njeha ki na kere ''inininah, gani pag bin tig pubolesungha, ba ja baugha ja al assah bin murung Assyria.
1Ga a waɓa a muri ɓalusung ni a kun salangmagula agh. Ninga mama gungmuru ki ɗuri ntiri Negev agh, ih ɗura a ntiri ɓalusung, pura njeh gi pah ngoɓong. 2A wara a peng njoloro: ɓa gimashihra ki pag gimashihra, le ɓa juhro ki juhri. Nworo nkeni ni luwa, Elam, nkangni Mediya ni luwa; nga kashi immah le kwa.3ngha nina agh ɓunnang ɗungshina ni binkonna; konno ninga ɓamah ni ni konnoɓilla le bollang ngha; ngunghina najhli ri ga n'og ga; le ga shin ngha gangshinang. 4Yahlang uɓna; nkoshiyina ni ngoɓong. Kapolla ni ntigha yahlang, keminiya zuna nghang ni gi ɓangha.5A gilla bin lihgilih, a sahri kalah njahli le a lih ni nuh; logho, amuna murung, nsoɓih ntongho leyong murun.6Ate ga ni murungKulli waɓ ɓang, "Woro, tig ɓa lelkunjere, le ih pah kuntumo ga shin ngha. 7Ngha shin nyeh-gwoh piri ya, a gbahyiya apiri, aɓa kogyi muri mbuljeng ngha, ni aɓa kogyi muri loggah agh, le ɗigna ih teshikiri ni ɗigha a gilrung."8Ɓa lelkunjere magjollo, "MurungKulli, a muri gbingrah lengheshina ni tang nghang kara kwa, kyari kwa agh, le a bin tangha lang ni duh kwa." 9Ɓwa ngha ki zu agh ni nyeh-gwoh piri ni agbahgha le ɓa kogpiri. Ih gorbang, Babila kpahna, kpahna, le aminlima ma shehrah le akuli le wanghina njahli.10Ama gilliya ni sahra lang, amuna binsahri giri lang! Mang n'ogha bin Yahweh magula kwa, Kulli le Israila, nwaɓno ne.11Nwaɓ a muri Dumah. ɓeni gorrang a Seyir, "Ɓa lelkunjere, Mang uwo ate duh?" 12Ɓa lelkunjere nah, "Beri ka zu le duh ɗeshili. Ngha a alla a ihli bangha ngha, le ihlibang; le nyer ɗeshili."13Ga a waɓa a muri Arabiya agh. Mpagna duh a ɓalusung le Arabiya, atangha logghah le aɓa Dedan. 14Nzuni muri ate njemuru; aɓa ɗigna njeh Tema, nlugri ni aɓa ɓangluwa ni brodi. 15Ate a ɓangneh garabwoh, ri garabwoh ni pushi ya, a ri ntah ni a nonneh ya, ni a ri dungro le luwa.16Ate ga ni Yahweh waɓ ɓang, "A ntir bogho agh, aɓa pagtumo ni a tollo a nwah a bogho agh a shini, gusso le Kedar kwa ka malla. 17Fittong a ntiri aɓa tahmunih, agaraluwa le Kedar ni ka uwo," Ate Yahweh, Kulli le Israila wara waɓɓah.
1Tenana a muri Junlo Sinbang: Mang pagyi ke a ebb muri lah? 2Ate og lah magulla ni lah ma kena ni dunshi ni jolo. Nloh le yong agh na wolyang ni garabwo, na wuh a luwa agh.3A magula le yong kwa baghan woro, keminiya na bol yang ni ntah agh; a bol yang kwa, ni bangha gibang kukwoh. 4Ninale nah, ''Ken nshinang agh, ngha buwah meshin; ken agha n'poshili yang agh bolari bilia mangalan le a ɓayong.''5Kahra koshirun, ni pahni ya jeh, na gangshirun bin Murung Kulli Yahweh ma gouna, a Jonlo Shinbang, buhniyi yole ndah, ni ɓuwale a ɓayong a muri an nkono. 6Elam tol ɓahma, ni yehguwo le abuhna na ɓah eɓɓ pihri, na Kir nounha lowosi tohon. 7I juhwari muri aghalo ɓa jonlo ka ɗunshi na yeh gwogh, na ɓa koh pihri ah tol bangle yang a kunjere.8Tol lah gi assi bangle Judah; le a sinba a kara wo ri gihluwa ni a hakragiri. 9A shin suhriyole lah magula David, ate a gouna biyeh, ni kpaɓɓa a muru a binje.10Bagha lah ni Jerusalem, Inwayinanje a lah te ga tensi gahrun ndah. 11A tunna tuhli ntirin gahrun ndah ɓahri ri muru ma yayina. Keminiya ni ishi a ɓeni gil lah magula agh, Aɓeni giliyi kunban masangna ni wo agh.12Murung Kulli Yahweh magouna gwara bang a kahre ɓuwa, ri gounoh, ni jihri murung, ni kur teshiligiri bung. 13Keminiya, sinbang, pag njibuhno ngha ni posibang, wohla an ndah ni tuhmi an nju, li ni nu'ah mɓah: ''Le nji li nji nu, kahberi le nji wuh. 14Ga Yahweh magulla waɓɓa a kiran agh: ''Nji tengni gimashihra nagha bisili yonnila, digha ngha nwuh agh,'' Waɓɓale murung Kulli Yahweh ma gouna.15Murung Kulli Yahweh ma gouna, waɓɓa na, ''Nkena bin kpa gih kunale murung, a bin Shebna, beni a muri lah agh, a nayi, 16''Mang awoh pagha ba yang puho njere abin kashi mum nkiliya ni muro agh, ih serihi muri nkiliya a kuli bin usulo a nkono?'''17Sina, Yahweh ngha ka ɓugyon, ɓuwah ma tenna, ngi buh yon nje; ngi kuryon yarata. 18I wuli yon kanna ni kanna, ninga buyong nigah nkulikoroh an nje ma gouna. Beyeni nga wuh, ngha beyeni ngehguwoh, ga og yiribina ari telelah leyong! 19''Nga pushi yon bin ɗigna leyon ni juhliyon jeri bin digna kuntumo.20A kahrawo agh, ga goh denla lan Eliakim muna Hilkiah. 21Ngi vuhliyi ni lahrangsong le yon, ngha kuryong ri buhni ni agha guhlole yonga yesa abih gah ɗigha tehrun ni ga ɗigha Jerusalem lah ni Judah agh. 22Ye ngi tig ɓuwa gogre, ihka logshi kun kangna le David; ihka logshi bun nya ka giri agh, ih giri le yang ka logshi. ni ini giri, yang ka logshi.23Ga kahrini moh, ni gadung diligun tangha je agh, Ih yere ɗig gigulo gushi tehri. 24A gehri kahridunrole jan kwa ma leh tehri, a minka, amin kawun ah pushi yang, gima gihre low ari njipehse nuh muru.25A kahra woh agh-waɓɓale Murung Kulli ma gouna-a kashiyan akpa nje ni gi tollah ni a muri a kasile-waɓɓale Murung Kulli Yahweh.
1Ga a waɓa a muri Taya agh: Ɓua, a yong agissasamuru le Tarshish; Taya juhrina, lah nyha ke bin tangha ka pag ga; logha njeh Cyrus agh a ɗumne yang ni. 2Mbol gung, a yong aɓa ɗigna a kunsalang; aɓa magha-kuro le Sidon, aɓeni ki ginya muri salangmagula agh ɗungshina yong. 3Anjigiri le Shihor ngha a muri amuru maguliyina, pongissoro le Nile ni pag giɗigna le; le ɗigna bin magh-kuro le anjeh.4N'og iriɓihyina, Sidon, ate salangmagula waɓna tenana, kangna le salangmagula. Nah, "Ni a konmuna ke a ɓil agh, ko a gushina adenah ke aka logshi amena makyena agh." 5Ngha kuntumo egh zuni Masar agh, yahli yang ka ganyang a temuri Taya.6Nɗuro kena Tahrshish; mɓua, a yong aɓa ɗigna a kunsalang magula. 7Wara kpah ri yong, lahmagula ma binmurubang, aɓeni tuhkushi yang pura kunbang le akah, aɓeni kushi yang tol yang a kena anjeh ma sa ba a ɗig nghang ngha?8Yang kur ga a muri Taya, ɓa pah ajenghe, aɓeni aɓa magha-kuro leyang ngha amuna murung, aɓa maggri leyang ngha aɓayong ma gushina ni a ngunjah? 9Yahweh magula kwa ini tig ga ate ih pushi gushi murung le ni agusso kwa, ih pih ama gushina le ngunjah.10Njug njahli leyong, ninga ɓeni ki jug Nile, muna ngalang le Tarshihsh. Bin magha-kuro nyha wa uwo a Taya agh. 11Yahweh logshina bih a muri salangmagula, le jigrina aɗighamuribang; pahna alagha a muri Fonikiya, ate juhri alahmagula ma kangnina leyang. 12Nah, "Ni nga pag binmurubang ɗeshiliya, muna ngalang le Sidon ni a par ag; logho ɗuro kena Cyprus; keminiya be ma agh ni awo kum usulo agh."13Shin njeh le aɓa Chaldiya. Aɓayong ni malla kwa; aɓa Assyriya pilla yang ɓalusung ate anyamlusung. A tigna agbingrah kangni; a ɓihyina alahmurung leyang; a pilli bin ɗam dahɓih. 14Mɓua, a yong agissasamuru le Tarshish; ate a juhrina bin vulo leyong.15A yeh kara wo agh, a jangshi Taya ma abogho woro ɓahri pur lum, ninga akara le murung. A malla le abogho woro ɓahri pur lum egh ya guɓung ka pag giri a Taya ninga ginya le manjah. 16Tol ngwantah, a ginya a kangni lahmagula egh, a weh manjah ni jangshi ya; wolli yarata, tuh angyah dudug, nina agh ate aka ɗengshini weh.17Gire ka pagha a nzum abogho woro ɓahri pur lum agh, Yahweh ka angni Taya, le ih ka ingna a kum ngosso pagnjah le ɗeshili a ri pagtumo njah le, le ih ka pag tumo njah a bin aɗighamuribang ni kwa ngunjah agh. 18Angosso ni aɓuhro le ma pagnjah agh a tig yi sa te Yahweh. Ni a tighi a bin tig gikunna agh, ate aɓuhro egh ya a pih aɓeni ki ɗigha a dum Yahweh ya ni, le a pagtumo ni a ri kuryi yang gilihna dudug le a ye kum adagrah maɓonna yarata.
1Shina, Yahweh ngha ki ɗag nje ka ɗig nieh, i ɗig nbuh, meshihi a ɓeni ɗigha yieh agh. 2I juh agh, niga niya aɓuwa, ini ni amala; niga denla, niga tehle liye; ni ga nsarilah, inimi ga ngilah, niga ɓa kuhro, ini ni ga ɓah magha; niga ɓah pah tamma, ini ni ga bah ag tamma, niga ɓah agha ni muru, ini ni ga ɓah pahni muru.3Nje ka ɗig gima nanna ni biye kwa; Yahweh ni waɓ tenanani. 4Nje ngha- ki gouno ni yumo, ngunja ki hansa bi kuli ni yumo, aɓeni yehre a nje agh ngha ki hansa ki woh ko. 5Nje ɓiyina na aɓeni ɗ igha yieh agh ate a ɗuhra gigillah ni ah wannale, a ɓuniyi gi ogrun ni malale nya.6Ɗigha ninale yomo bi suhla nje, ni aɓeni diya han akumo ni gimashihra. Aɓeni ɗigha nje agh a pinshi yang ni a ɓuwa fiton ni a ɗagha 7Mɓah mapiyo ki gono, nji gun mɓah ngha ki gansiri aɓa og bin murubangh ki tig yahlung.8Woliyi giri ma bin murubang tambourines tananje, lowshikiriban le a ɓa bin murubang tan nanje bin murubang a ɓah qwantah tannaje. 9Tuh ngiya ni nuh mɓah nya wa ogha, nuhyi mɓah luhla a kun aɓah nuhye.10Tirin lah bin mayigiri buhnina soɓa nje; lah ni kwa a girine bung nya agh. 11Ɓuwa ni muri njere ate mbah; bin murubang bohla pihna jolo nje wahra.12Tirin lah noho gumu nya, ni kun kanna ɓunina ɗagbang. 13Ga ki pag giri a nje hani ntirin a ɓuwa kwa, niga ngha ngun olive a woli agh niga aliyi ɓah bang ngha mallah ponneh.14A logshi meyan kuli ni jolo magulla ni Yahweh, ni jolo bin murubang salang magulla. 15Ɗeshiliya a jitebang gushi Yahweh, ni kun ɓang muru ngha bongshi luhli yahweh, kulli le aɓah Israila.16Logha bin ma nonna nje nji onna ngiya, ''Gi panna ngha bin ɓa njiteng mwoh!'' keminiya nayi, ''Inbiyina ran kow, gi enna ni men! Aɓah na lulu ngha na lulun.17Aba ganshibang, bag tuhli, ngha logwaro aɓeni ɗigha ngunja agh 18Ɓeni bangha ri juh le a aɓa ganshibang i kpa tuli, ni beni juh agh dabeng ntiri ba tuhli agh a boli abberanbang. Teso ɓah kuli lonna, ni tina dina le jeh ka jigra.19Nje ka ɓuhni kwa, nje yingna ni njiteng 20Nje ka ɓahri ni na ɓah nuh mɓah, ni bahkone ni yehre niga ndabo, gimashihra ka dunro a muri i ka kpane bing yah ka logshi ɗeshiya.21Akahra wo Yahweh ka usi ba shiɓi bang kuli ah kulli, ni murung nje a nje. 22A kpayang ba mwoh agh, aɓa ɗigha la milim un ka ɗigha a tuli, agi kunyan a lah milimum, se te tol kara ɗuk-ɗuk ka logshi yang. 23Le Shenri ka og iribina, ni kara ni kum nong, ate Yahweh ma suglibang ka nong yeni ni gushi.
1Yahweh, a wohni Kullilan; ga guso, ga ɓonshi luloh; ate a pahna gi pah gouɓong, ga a gila a tiya bouhoni wohha, ni mabuwah ni njiteng. 2A tinna ntirin lah ɗig dinli nsalani; lah mama yah ki kpaɓah bin sulole a biri ni yeh ɗig lahha; nawa ye ye-baghiha. 3Nghani a ɓahyon ma tenna ka ɓongso; lah masihra a `ɓuwah ka ɓaugho.4A ɗigna bang ma assa ɓehni ɓa enna, kal lah le ɓuwah mwoh behni aɓa lah a gahnaleha, kahla riguh ni mihlimri pinshiban. Ngha usulo ma nanna niga guhri nda kanna. 5Ni pinshiban a nje ni yunha, ini a yehshi joulole a ɓihri, ni ga pinshiban ki suhlini minlim a nlagiri, ngiya le a ɓah lesisunggha na aghiha.6A muhri kohno ni Yahweh magula ka suhli a muwah a jibulno gilina ma murun, nyama, njibuhno ma ga yio tolha, yama ni koce, ni muru mba ni koce mama agilha. 7I meshiyan a muhri konno ni mama vuhli muhri a buwah kwaha, gi vuhlili kundun a ɓuwa kwa. 8I ka mel nluwo malale kunɓang yah, muhri kulli Yahweh ka gouri njimeruna kundun kwa; ka yeshi guhlo a ɓah le i tohli a gunja kwa, ga Yahweh waɓɓahni.9A kahrawoha, 'sina, kullile sun; ga njileleh, ini ija assi sun. Ini pag Yahweh; nji leleh, nji pag bin murubang ni assi sun'' 10A muhri kono ni bi Yahweh ka usulihang; ni Moab a pahri nje bin dinale, niga mama a pahrini kidinha.11A musihi biyan a ntirin ni ga mama bah owih muru ki mesinibi ngha, owiha. Keminiya Yahweh ka juhli ni guhlo muhrum a rih gipaghnale biyan. 12A gibanna ma guhlina i suhli yan nje, i peshi yan, i nongyang a kpa nje, a kihkiri.
1A kara wo agh ngyah ni akak tuhyi a njeh Judah: Shi sung ngha ni lahmagula ma tenna; Kulli tigna ashibang ate muri. 2Nlogshi akunjere, le aɓayong ma gerenteng ni bol pah njiteng ngha ka ingna a yeh.3Yahkung ni a tigha a ro agh, aka tig yi a ololo maɓonna, ate pahna njiteng ro. 4Pah njiteng ri Yahweh ha ke kene; Ate a ri Yahweh ini tahli ni malla le nyha nghang ngha.5Ate ih ka suhli aɓeni ki ɗigha a bin ma gushina agh, lahmagula maɓonna. Ih ka juhri yang ha najhli; ih ka tig yang a kpah a kikiri. 6Aɓa enna ni aɓeni ki al angna agh ka pariyi yang ni kusung a njahli.7Njinjere le ɓa gerenteng ngha mgha huwar, ma Gerenteng Mwoh; a tigna njinjere le aɓa gerenteng huwar. 8Eh, a njinjere le tuhnjuo lo, Yahweh shi sung ngha sa lello; lullo ni gipagna lo ni pil gi tolla yahlung lesung. 9Nlello ni duh kwa; Eh, bongho lang allo ni njiteng. Ate ngha tuhnjuo zu a ngunjah agh, aɓa ɓigna a ngunjah kwa ka yeri gi gerenteng lo.10Ih ɓi a ɗum kumɓoro lo a bin aɓayong mashihra, keminiya ni ih alliyi gi gerenteng lo agh. A njeh ma ɗum agipagna njiteng le ni shin nongmurung le Yahweh ya agh.11Yahweh, a logshina boh, keminiya ni yeri ya. Keminiya a shin kiki lo ate muri ɓayong le a nuh iriɓihyina, ate gishe le ɓashiɓoh ka lih yang. 12Yahweh aka tig ololo a temusung; ate a pagha agh, a wara a pagha atumo kwa a temusung.13Yahweh Kulli lesung, anshile atelelah nongnamurung a musung; keminiya shi ɓongshina lullo mwoh. 14A wuhna, ni a ɗiga ga; a muh yang ni, ni a loag ga. A pagha agh, a zuna a tuhnjuo lo ni girjah yang, le a tig ɗengse ni kwa a temuyang ngha ih ɓi juhri.15A ɓuhrina aɓayong, Yahweh, a ɓuhrina aɓayong; a gushino; a ɓuhrina anjang le njahli ye.16Yahweh, a gana le yang ngha a logshina nji yang ro; a yahlina jimma leyang ngha a fungshini yang ngha. 17Ninga ɓamah ni ni muna yeh ya le konno le muna tolla ɗig gyaɓ, le ih magjollo ngha ih ɓil muna agh, ini shi sung ngha nina a dum MurungKulli.18Shi kumna muna yahli sung, shi sung ngha sa ɓilmuna, keminiya ngha ninga shi wara shi ɓil gung ngha. Ni shi zuni ashibang a ngunjah agh, le aɓa ɗigna ngunjah kpah na.19Anluo le aɓayong lo ye ka logho ka ɗigha. Logho le a tuhngyah binmurubang, a weh ɓeni ki ɗigha a kikiri ya; ate tirma lo agh tirma le poshibang ni le njahli ka pushi aɓeni lih ya.20Nworo, aɓayong lang, n'ingna a yeh akangna leyong ni gir kunkangna nzum yong; nvulo ma kunbang fittong, sete gi kon yahlung ni ɗuro. 21Ate nshina, Yahweh ngha ka pura bin ɗigna le ate fungshi aɓa ɗigna ngunjah a temuri gimashihra leyang; Njahli ka nyenni nkilla ni nuh agh koh, le ni logle vulliyi aɓeni wol nluo yang ngha.
1A kara wo agh, Yahweh ni garabwoh ma tenna, magulla ni ma funnah le ih fungshi gima tenna ngih yuoh ma nahlibang, gima tenna ma mindilla, le ih wol nluo ngih gima tenna ni a salang magula agh. 2A kara wo agh; Aɓabang njingung,ka tuhngyah muri. 3Meng Yahweh, ɓa lelbang; ngi pih muru a kunbang ni kwa agh. Ngi bil le duh ni kara nina agh ɓwa nyha ka tig yi pinye agh.4Ni pag yahlula, a wahra gihri na juweh! A luwa nga wohro nka kpa yan; yeh ga pishiyan kwa ba mwoh ha; 5tehma nannani a tol bola aɓa baugha a kum ɗina ohlolo ni meng; leh al ɗina ohlolo ni meng.6Kahra mama ki juha, Jacob ka tol mihli Israel ɗina, ka pag poce ka liye e a ɗunshi gunja ni njin gung.7Yahweh lunri na ni Jacob ni Israel ni ga mama lunrini na abuwani lunri yanle? Jacob ni Israel a wohla yan ni ga mama a wohl a ɓeni woh yan? 8A tirin pece a bikuli-kuli tashini Jacob ni Israel. Sulhli yan sokow ni usuloni kahre ni guh tebang.9Nga nji jereniha, gimahihra le Jabob a gahine ate i ɗunsini njin gun ma pushi gimashihra; ih yeshi tahli gunri ni ga chalk ni ɓuniya n lusi-lusi, gun Asherah nyahle gima dunna tuh ma peseh ni yeh ki tangha.10Lah ma lunrina ka ɗigha bunr lah, a ɓeni ɗigha a ɗagha yehre ɗig ɓalusung. Beiyeni muhna nju ki lehan, ɓiyeni i nonghan ni li a nbuwe. 11Ngha a bi oh kahriniah, a buhniyan. A mehna ka zu ja''afu giche ni yang, naye ɗigha aɓahyongni ni yeritengha. Ɗigha ninale ɓehni giyangha ni waye ɗumi yan boroha.12I juwa muhri kahra oh Yahweh ka sari lowa kun muru Euphates zuwa bangha muru Egypt ni we, a ɓah Israel, a ɗosiyan a kpaɓa mwoh ni mwoh. 13A kahra oh njen juh magula ini a tonho; a ɓeni kun loha ajeh Assyria ka ju, na ɓeni asibiha ngha nje Egypt. A gushi Yahweh a muhri kono magerenteng ni Jerusalem.
1Enna yele ɓah gullo murnle aɓa nuh mbah mama a vulili agh ɓah nuh mɓah kwa ni Ephraim, na poso gun ni ki harri agh ni boro bueh, mama muri nkono ni a gili lah a murilush ari aɓeni mɓah wol agh. 2Ntangha, Murung Kulli tassina ɓuwa ɓeni guhla ni tengirung agh; Niga gumum njitali gumuhru ma bili giri, niga a muru magullani mamaka sohli yeh gullo muru ka soɓa weh.3Nyeh gullo murungle aɓa nuh mɓa ni le Ephraim agh uyiyan a pahri agh. 4A poso gunni ni ɓorole ma guso, mama nuhri tahli ma murung yehre ɗigni ga gorey ke bouho, ka kohro, le ɓuwah ngha shini le ngha i yah a biha, i meli-njeh.5A kahra wo agh Yahweh ma gouna ih yere vuh nye vuhle ma ɓuwah ni nshile a ɓuwah le ɗigha, 6bongho ma njoh njiteng ɓeni ngha, i waɓi njoh, ni tehnele bin aɓeni yeshi yang jung aɓa shiɓi njun a kun jere.7Aɓeni ɗigni yan kahra ni kwa agh bin nuh mɓah agh, nji bin nuh gi ɓahrina agh. A amala ni prophet kenna, a yangha getiye, a ɗunshina ni mɓah waɓ yehri ga a denshi agh. 8Miyang gi waɓɓiyon njiteng, a gimurung ɗigna kwa a vuhline ni turiyo, bin ɗigna ma ɓuwa nya wa og agh.9Bin yan ih aliyi yeriyang, ni bin yang ih waɓi ɓuwa kuntumo? Aɓeni atuwa kunkihra agh nyale aɓeni wa nuh kihra agh? 10Tenana le Yahweh ka yehri bin yan haghani muri lagha, lagha muri lagha; bohlo, muri bohlo, ɓah fiton, bouho fiton, ate a woro agh kpakwo ni nju yan ni buhniyo.11Inini nah, ni lesung ma jolibang na bihri lesung ini ih naniteng ri a buwa. 12Kunbangni woh agh waɓɓi yan ''Ga ni pak nshile, npi usulo ri ɓeni ki al usulo agh; Ini ki pag gun ma muwa,'' keminiya a na ogbangha.13Tenana le Kulli ka ɗigha bin yang lagha muri lagha, lagha muri lagha, murung muri murung, bah fiton, bouho fiton ate aka woro aka kpa ni junyang ni ɓuhni yo ni bohyan.t14N'og tenana le Yahweh, n'yongni aɓeni gi joli angh, n'yong ni aɓeni bohla ɓuwa le aɓeni Jerusalem. 15Ga gi pag giri ate n'nah, ''Nji tigna ohrun ri nloh, ni sheol nji billa bang. Teh ngha gimashihra juh kehehani juhwa bi sungha, ji wara nji pag yihri bin vuhlilo le sun. Shi tol kahla bin yihle sun ma vuhlo.''16Keminiya Murung Kulli Yahweh nah, ''Shina, nga nouha Zion a tuhli tahli, tahli ma momna, ma buwahni a tigha neha bangha tangha ma buwah. Ɓeni kwa pa njitengni mo agha ni og iribina agh.17Ga tig wanjo ni pese muna gara, ni pah njiteng ma pesi muru. Muru ka gan aɓah jihri ka wohri bangle muru ka ɓilla muri aɓeni vuhli agh kwa bin vuhlole yang.18Ohrunle yon ni nluwo ka pansa, na ohrun ni Sheol ni ki tangha. Ngha muru bilibang juhwa, ke ga nuh pahriya ari. 19Kunbang ni ih ɗuhri kwa, i ponyon, ni ɓehri ni ɓehri ini i wohri yon ɓa kahra ni ɗuh i juh. Ngha kuntumo le ohnaha, i noun yon kosirun.20Alah nounah ngha dulleh ari ɓayong ma sanahle, ni bottihi sahriha. La vuhlina ka pahyi fiton ri vuhliri a yieh. 21Yahweh ka logho a nkono Perazim; ih logho ni muri ni ga mama a jolon Gibeon i pagni tumole agh, ri tenana leni pag tumo, ni ɗun tengirun nuri pahye.22Ni ɓeni agh ken jolo, ate ke ih ɓuhri kuhri yong agh. N'oh nan ni kiran bin Murung Kulli Yahweh ma gouna, tolla ih ɓishili ngunja kwa.23In teshi kiriyon og mehlan; in tang yaratah ni og tenana lang. 24Ɓah ɗig ɗiya agh ngha ka jag ban a kahra ka jama ni jag nje? Ih woro ɓuhni ni juli ɓah ɓang?25Ngha giliyi ɓa bangha, i meshili nji dim nlan sa. Nijah cumin, soɓah nji dinlan a guhra yau na barley bin so jan, ni shile kahri jan. 26Ga kulli le waɓɓi; aliyi ni yarata.27Buhro wohrohe, ja dinlan na sahriha ni kuni, nyale ayah le, anya pihliyi gun muri nji tangha; kemin yadin lan a woli ni wollo ni muna gahra, a wol cumin ni gahra le batura. 28Burodi ji giriha a gohini gouho, keminiya ɓeni ki gor yi ni sinni yan kwa agh. Le ni wohro gouhi agh.29Mama ɗeshi juhwa bin Yahweh magouna, ɓeni pah gi gouɓong ɗigna ni yehri teng lo guhla agh.
1Gi ena le Ariel, Ariel, lah magula ba David boh diyanni! Ɓuhri ɓouho muri ɓouho, le nji buhro ih kanna juh. 2Keminiya, ga pi Ariel gana fiton agh, a gohni birweh nya fiton agh; ih ɗigha bina ni ga Ariel.3Ga kan- noni gi lua gi tumo kuh lua, gi logsiyo gi ɓuhra ma lua. 4A yeshi guhlo njumo ni nateng nje; waɓ tenana lo ka yehra nji jeh jeh. boho lo kanatent niga nje ga ɓah o nibangle ci ha ni.5Ma gouna pihnalo ka yehre ka ɗigni ga makena kihkiri, gouhole aɓah poh ngobong ka yehni ga aɓah wahyibang ni ki logha. Pagni ɓeni, kumbang ni ki sahɓahi. 6Yahweh ma gouna ka suhla le gunje, gouhle jolo, ni guh ma tenna le muru ni gileni ki liyangha.7Ih ɗig ni ga lohro, sinbang ma duh: gouhole bahgha wohmuri Ariel a yehre a ɗigni ga lohro a muri. 8I ɗigni ga ɓah og yahlo lohro ih yangha ligiri, Keminiya i logle, yieh agh guh mu agh.9In ɗigni koshirun ni ngobong; nguhyi njiyon ih ɗig a mah jiwayina!A nuhna aɓahra ni mɓa, a yangha gehtiye,agh ni nuh ma tenna. 10Yahweh sohne yon bougho nji tuhlo ma limna. guhliyina nji yon, a ɓah agkuntumo, vuhlina muyon, aɓah sindunna.11A ɓah pansilohro singbang yehna a biyonni ga gihbongtenni a dansi kuhni agh, mama a pahyonka pih buwah aliha. ''Waɓɓa bill gah,'' yeh nah, nigi wahwi agh, a danshina'' 12Ngha a pih ɓeni ni ki wahwi bili agh, waɓɓah, ''Bill gah,'' nah, ''Ni nigi wahwi agh.13Murung Kulli na, ''A buwah juwa buhna ni gohto kuyang ni guhsanni lesi yang,keminiya kun nyan ngha kuhkwohin meng. Pah guhlole yang binanagh binangha ni ga gi gillah le aɓ wah ni mama a aliyi yangha. 14Ninale, shina, nga duhro ni pagyan gi goubong ntiri aɓuwa, Gi goubong ni goubong, yehrele aɓah yehritenle yang ka bihya, yehri gir ka bihya ka dagyan .15Gi enale aɓeni al vuhliyi kundunyan g jeri kulliah ri ɗignale yangha. Gi paghna ma yihni a pihna. Mama nahni ''Yang shingsungha, Ni yehri sungha?''16Npillah a gihri ariya! A pill ɓah bagnkori ka ɗig sohɓong, ga a gilha ka nahyi ɓeni gili agh, ''Ni gilangha, ''Nyahle ɓeni gihlo agh a nahyi, ''Ni yehritengha ma yehni gihriha.17Kunbang fiton wa uwoh, ke Labanon ka yehre a binban li nji gunle yang. Bah bang njigun ka yehre ka ɗigni ga bah kohɓong. 18A kahrawo ma kiri girina ka og bang ri tenana ma bougteng, nji mahji wahina ka shinɓang ri ga a pihna. 19Aɓah kunjion ma buwa ka buhri pag bin murubang ri Yahweh Kulli le yan, aɓah ena ni ntiri a muah ka pag bin murubang ri ma gerenteng mwoh le aɓah Israila.20Bah pa ngobong ɗigna gima nan nah, ni ba kesiban mala. Kwa ni aɓah pag gimashihra nje, 21ɓeni ni ri tenana le yang ki yeshi buwa. Ki ɗig ɓah gimashihra ni tig gi tanna te bohla aɓah nahyi yang teng ma nau nah.22Keminya ga Yahweh waɓɓa na assibang le Abraham, bohlari leh Jacob, ''Jacob ni wayi og yihribina, kundun ni wayi kahri agh. 23ke ngha shina a muni agh, tumoh bung le ni in ntiriyang, a yehre ih lulh lang ni gah. A yehri ma buwah ma gerenteng le mwoh le Jacob ni tangha ni gouɓong ri. Yahweh Murung Kulli le aɓah Israila. 24Aɓeni kenhe ntirin bougho le a yehri a ɓeni gonoh ka ag gi teshinale''
1''Gi ena le muna ba ganshibang-tenana le Yahweh ni waɓ ɓa ngha-A'alihina ga a pagha, keminiya ni menni agh; a ka kpa kungya na ɓayong sa, keminya na og denshe langha, a ɓuhri gimashihra ɓuhri gimashihra. 2A tig gyah wohra Egypt, keminiya- na illang ba aka wohangh agh. A al tanrun bin Pharaoh ni ɗenshe a vuhlo mimlim le Egypt.3Nina le tanrun le Pharoah ih ɗig yiribina le yon, ni ɓangha vuhla minlim Egypt agh, ih ɗig yon ganshirun, 4ih ɗigha a murung le Zoan, na ɓa kun tumoh la yan a juhna Hanes. 5A og iriɓina kwa ate a ɓuwa ni ki angniyang agh, aɓeni anna yahle tumo le yang agh, keminiya iriɓina, na pah guhlo agh se sankun.''6Tenana- a muri a nyahma ni Negev: wora nje ma gahna ni nuh gahna, ba a yim man-ngalang na mah buna, nikpani-koro nah a yoh ma logha kuli, a tol gi kungle yan a njun abuljen, nagi kunah gowri a logho-gyah, bin a muah ni ki angni yangha. 7Anna le Egypt agh wohko guh ni niye; ɗigha nina le ga gohri Rahab, ɓeni ɗigha wohri agh.8Nibeniya kene, yongli yan a kundun yan muri gi tablet, ih ɗigha ate kahra ni dun agh, bi kenenina bi ɗigha nina. 9A buwah agh aɓa logshibang ni, a muna ba pag yiri, a muna ni nya ki og giwannale Yahweh.10A nayi a ɓa shinduna, ''Nya gi shinban agha; ''Bin aɓa pah kuntumole kulli, ''Ken waɓ njiteng ari sun agh; nwaɓ ga za ogni bin murubang gha,waɓ gishina ma kpaɓ muribang. 11Ndag njijere nboh sa, keng nbol njijere agh; nyom ma gerenten le aɓa Israila i tol waɓ tenana a kundumi.''12Ngha nina le ga ma gerenteng le a Israila na, ''Ate nshiɓi tenana ni angni pohnigile a ɓuwa ni soribang ini ntig yehyong ri. 13Gimashihra ka ɗighi yon niga bangni ɓuhno ka tolloh ka kpa kwa agh, mama ki mohro ka kpa agh.''14Ih wanyi niga nkori ni a bagha; ngha ni waha gi ena agh. Na kun mama a tolli gishe agh nyahle niga mama a yehri muru.15Ga Murung Kulli Yahweh, magerenteng le a Israila waɓah ngha, ''Ari yehre ni usuli agh ga aɓɓah; ari pollo ni agha aka tengirun. keminiya na agha. 16A nah, nja ɓangha muri gi logshi a piri,' ndunna ga ɓeni ki al yongha ka kunyon.17Wouro touno lum ka bangha ngha og sahle buwa mwoh agh; ni og sahale a ɓuwah touno a shile yon ka ɓangha a ɗagyon ni ga ɗundili gunni tangha muri nkono agh, agh le ni ga teshili giri ni dinh agh.18Ngha nina le murung Kulli Yahweh ki leh paghale kulli bin yon, ngha nina le pushina muri bin ɗumi yon og muryon. Murung Kulli ni pag kulli ma njoh. A ɓah mossoh ni pagha ɓeni lelli agh. 19Nina a ɓuwah ni Zion ngha ɗigha Jerusalem ni wa uwah agh. Njiteng na i gahiyon nji merun le yon ngha ogha ih aghi yon.20Digna Kulli ka pahyon gilina ma gana, ni muru ma mashihrun, nho kwa ɓah aliyigiri ni waye vuhlaro agh. 21Keminiya kihro ka og tenana a juhmo ki nah, ''Ɓeni pag njiteng, giya yieh,'' ngha a pihla ma lih le a pihla bung ma kahtang.22Le ga tigha a silver ni a vuhliyi nisehri agh pahriya na gold, gi mesiyi yang mya a gima nannah. ihka nayi yang, ''Nwora ba!''23Ih nyeshi muru ni nji jama mama njama njeh agh, na nji giri, puhra nje agh, mama ka pil gi kunna ma pahni agh.A kahrawo ndah le yon ka lehle a lusung ma gouna, 24A ndah na muna bull-jeh ka lehle ka og binmurubang mama a gouhro ni shovel ni fork agh.25a muri nkono ni muri dingli magula ni sabah , a kuma a salang ni a ɓangmuru ni ki inih a kahra le a wohliyi nloh, ke a dah kanna ma sahina aka kpahni. 26A juhni posibang le shengri ka ɗigni niga posibanle kahra, posibang kahra yehka ɗigni ga posibangle kahra deh ton ɓahri, niga posibangle kahra tonɓahri, A kahra ni ngha Murung Kulli ka kugri nji piye le a ɓuwa agh, ni masi nji piye mama a wohli tangha.27Shina, luli Yahweh murung Kulli puhra kukwoh, ngha ki pinshi ban ni yalula, ni pina ma ɗunrina ki loghni lehle, A gohto kuni ɗunsini yalulah, leshi ngha ɗunshini gishe ki liha. 28Usulo le ni ga muru bunkow, mama a kuhri ni ɓayong, kosi yan ma bishiliban, m nyekuni mama tigha ma bihyi bangni mama ka ɗigha bin kunbulo agh29Ga tungiya ma gerenteng ni ɗuh, ngha gipahna bolri agh; ni bin muruban ku yiou, niga ɓeni tig min duwa ni ka kahni a nkonole Kulli Yahweh, nkono le Israila.30yahweh ka tig a og mehli gusi, i yeh tig- a shin ɓih ni ki suhli agh ma yalula. Ih suhli ni yalula mafunna le ni lesi gishe le mama ki li na nlagiri mama ki suhli ni muru. guh ni muru nji tahli.31Mel Yahweh ka tig, assyria ganshiri yan; ni gahra murungle ini i wohliya i soɓa njeh. 32Kungbangni i wohli yangha ni gahra lagha kunbangni i wohli yangha ni ɓih ma tenna le, a ɓuwah le worh wohliyi giri aqwantah na gih gwang.33Kih kahra a a wara a gil gishe, agila tuh gishe te murung , murung Kuli tuhna tuli ma limna na guhlo le. A ɗunshine ni gun ishe ma gouna, usulo le Yahweh, ka mosi gishe, usulo le ni ga kihkoro gishe ma dunna ni.
1Gi ennale a ɓeni ki wohro Egypt ate annah ni tig ya yan muhri ah a pihri le yan, agha ni nyeh guwole yang, (ate a gogna) ni muhri a pihri a bulma (ate ama guhlinani). Keminiya na denshini ma gerenteng mwoh ni a- Israel agh,- yahle a al Yahweh! 2Yangha wa yeriteng, i yeh juhnri gimashihra ni yeh arih tehnanaleha. I lowari a lah mashihra ni ri aɓeni ki anni a ɓah pag gimashihra.3Egypt agh buwani kullini agh, a pihri le yangha ɗenseni agh. Ngha Yahweh billi ɓang ni ɓi a, kpahna a ɓeni anni banha a veliye, ni a ɓeni a anni agh a kpa; yang kwa a kun ganah.4Ga Yahweh magula nahang, "Ni ga mama nyim, yahle muhra nyim, ki agni gishi muhri ga kummah, ngha a len gihri kpaɓa a gohyanri keminiya ni pigoubong ni jouole yangha, nyahle koshiyo ri mag joulole yangha; gowoni Yahweh magula kasula muhri kono Zion, ka wohrun, a muhri kono o.5Ni ga minya ki lowa kuli, ninah Yahweh magula i assih Jerusalem; i assih ni kumi ɓola bi kulile ni kumi. 6Nyere abini ɓeni nyere limna nyere biyeha, a ɓa Israel. 7A ntirin kahra woha ɓeni kwa ka buk gilangni usulo nyari agh ma silver ni ma gold mama bihyon gila ɗig gimashihra.8Assyria ka kpa kun garabou, garabou ni buwahni giliya ini ka le, iɓahyi garabouye, a pohna a bulma a wohri a pag tumoh ma ɗunrina. 9Yehrele yan ka ɓohro ate aɓa lowshibang, ni a murung wor bang goɓong ni teshihani-mama gice ni Zion ni ma nkohri gice ni a Jerusalem'.
1Nshina murung ka nongmurung ni njiteng, le amunamurung ka nongmurung a ɗumnjiteng. 2Ɓeni kwa agh ka ɗig ninga bin ɗigna a ri ngung le bin vullo a ri gungmuru, ninga min ɓanghamuru ni a bin ma nyumna agh, ninga minlim le ngih tahli a njeh ma nyumna. 3Le njih aɓeni shini ya ni ki gunghih ya, le akiri aɓeni ki og yi ya ka teshikiri yang.4Aɓa kahra ka ɗengshi yarata ni yerigiri, le aɓa enniyih nahteng ka waɓi kunwar gana nyha. 5Ni a uwa ye gor ɓayong manangna ih ma gushina, ke ɓa soriyi bang ih ɓa gipagna maɓonna agh. 6Ate ɓayong mananga ki waɓ kun ɓahnghah, le yahli ki kur aga mashihra ni agpagna mami ɓeni ni yeri Kulli ya agh, le ih waɓ ga ini ya agh a muri Yahweh. Ih tigha aɓa yalo ki ɗig ɓongri, le aɓa njemuru ke ih ɓi akum muru agh.7Anjinjere le ɓa soriyi bang ngha mashihra ni. Ih kuriyi anjinjere ni hi giri jah aɓa enna ni atenana yiri ya, ko ngha ɓa enna waɓna ga ngha yarata agh. 8Keminiya aɓayong ma gushina ki kur agi maɓonna; ate agipagna ma gushina le ka tangha.9Nlogho, a yong amenah aɓeni gigangshina nyha a agh, le nteshikiri yong ri gih yang; a yong amangalang ni ni konna te guɓung ngha agh, mpah kiri yong ri tenana lang. 10Ate a minkunbang fittong uwor bogho mwoh agh, tigyahlung leyong ri angjingung ka kassa le pongissoro ka kpah, gi kpaɓna nyha ka zu agh.11Nkoshiyo, a yong amenah ni nyha ni gigangshina a agh, nganshi ri yong, a yong ni nyha ni gi konna a agh, mpushi adagrah leyong, ni ɗag ngiri yong ningnang, nmella ateshli dagrah. 12Nga ɓua ate aɓabang ma poshi yahlung leyong ate anjih. 13Ajuweh ni gulo a njahli le aɓayong lang, ha ni aɓalah ma binmurubang ni a lahmagula ma pag njibuno agh.14Ate aka ɗag lahmurung, lah ni ɗungshi ni ɓayong ka ɗig ɓongri; adingli ni gbingrah tanghlelbang ka pil gunnang ha ke kene, binmurubang le mbuljeng ɓalusung, bin lella agiluwo , 15sete bongho puro a kuli soɓa musung, le ɓalusung pushi gi ɗigna, le aɓabang pil ɓangung.16Le ɗum njiteng ka ɗigha a ɓalusung; le ɓayong ma gerenteng ka ɗigha ɓabang ma ɓil njih. 17Tumo le aɓa gerenteng ka ɗig ololo; le ɓoro le ɗum njiteng ngha, bolgung ni tigyahlung ha ke kene. 18Aɓayong lang ka kum bin ɗigna ma ololo, a lah ma kangnina, ni a bin usulo ma ololo.19Ko ke murunjitahli juhrina ɓangung ni lah magula kwa agh wanghina, 20A ka kum mosso ngha a jam ɓabang lo a kun gere muru agh le a ɗag akushi ndah ni mbuljeng ih ginya yarata.
1Gi- enna leyong, aɓa ɓihyi giri ni ni a woro a juhri ya! Gi- enna le ɓa ɓungshimuri bang ɓeni ni a ɓungshi muri ya agh! Ngha a ɗag te juhrigiri ya, aka juhro. Ngha a ɗag te ɓungshimuri bang ngha, aka ɓungshi muro.2Yahweh, pahsung nieh lo; sa lello; ɗig dumbihsung ni beri ni kwa agh, ashibang lesung a kunbang gigangshina.3Aɓayong ɓangha a ri jollo ni ɓororo agh; ngha a logni ya, avayong meshiye. 4Agiponna lo agh a kpaɓna yang ninga akukoro ki kpaɓa ki tah, abuna ki tah a ri.56A gushina Yahweh. Ih ɗigha a ɓakuli. Ih ɗungshi Sihiyona ni njiteng ni gerenteng. Ini ka ɗig tangha a kunbang lo, ashibang ma gogna, yeriteng, ni yerigiri; ngoɓong le Yahweh ya ni pag gikunna le.7Shina, aɓakuntumo leyang ki ɓua a gatanjere; aɓa kuntassa ate ɗigna ololo agh ɓuana dudug. 8A ɗagna anjergula; aɓa gingbiri nyha uwo agh. A ɓunna a'ogrung, a jenna waɓkun, le ɓayong ni kum gusso agh.9Njahli ngha ki gonno ni meshiye; Lebanon ogna iriɓihyina le a nyinlah; Sharon ngha ninga beng ma ɓalusung; le Bashan ni Kamel jigrina mbuhyang.10"Niɓeni ni nga logni," Yahweh nah; "niɓeniya a gussang, ni logsang kuli. 11Nkumna nkwahgiri, le nga ɓil tinagiri; ponusulo leyong ngha gisheni ka lih yong ngha ni. 12Aɓayong ka pihn ninga ngungjuweh ni a koro a pingshi ya,13A yong aɓeni kukwo agh, og ga nworo mpag ga; ni a yong aɓeni gyaɓ ɓa, n'ag ni masso lang." 14Aɓa gimashihra ni aSihiyona agh ɓangna ngoɓong; koshiyo bolla aɓeni nyha ki ɓang Kulli ya agh. Yang a ntir sung ka gingbiri ni gishe ma funna? Yang a ntir sung ka gingbiri ni pingsa ni malle nyha nghang ngha?15Ini ɓeni ki ginya gerenteng ni waɓ njiteng ngha; ɓeni ki shiɓi ɓuhro le pariyi bang ngha, ɓeni lagna bih ni ki ag lihkun ngha agh, ɓeni gira kiri a ri og tele soɓnkilla agh, ni ɓeni gum nji a ri shin gimashihra agh- 16ɓeni ni ka pag ɓwa ni ka ɗigha a bikuli ya, bin vullo le ka ɗigha a ba kangni ya a ntiri ankonno, gilihna le ya a pye, le muru le ya a tangha zunih yi ne.17Njioh ka shin murung a ɓorshina le; a shin njeh egh a kukwo. 18Yahlo ka ɗengshi agi pah ngoɓong; ɓa nyongligiri nghe, ɓeni ki bang bollo agh nghe? ɓeni ki bang agbingrah agh nghe? 19Ni a uwa ye shin aɓayong ma tolmurung ngha, aɓayong ni ki jollo a kunburini ni a yeri ya agh.20Shin Sihiyona, lahmagula le anjibuno lesung; anjih yong ka shin Urushelima bin ɗigna ma ololo, gungri ni ni a shishi ya agh, aɓeni ga a tig ga ni a tutti a ɓugkoh ke a kashih gure ya. 21Yahweh agi murung le ka billi sung, a ba ni muru ma dahra ni aminɓanghamuru. Ba gissasa ma luwa nyha nghang ngha, le gissasa magula ni ki bil nghang ngha.22Ate Yahweh ni pag ɓa waɓnjuo lesung, Yahweh ni pag ɓa pahsung gigilla, Yahweh ni pag murung lesung; ih ka ashi sung.23Agikurina leyang sungrina, ni logle bol yarata agh; bilmuri muru ni logle pag ga; ngha a gaɓ giponna le ga a bol agh, ko ma kusungkura ka kum dudug le giponna. 24Aɓa ɗigna be ni ki nah, "Myang ngi nongkonno," aɓayong ni ka ɗigha be ya a tol yi yang gimashihra leyang.
1Nzu gyaɓ, a yong aɓayong, ni teshikirung; ntig muyong, a yong aɓayong! Nguɓnjeh kwa ni ga ɗungshi ya a teshikiri yang, ngunjah kwa ni aga ih pushiya. 2Ate Yahweh pagna yehlulla ni aɓayong kwa, ni funno le amuri aɓa tahluwa kwa; girajah yang kwa, pahna yang ih ɓi a wol nluo yang.3A soɓɓa anluo leyang koh. Le ɗummo le anluo egh ka pagha ba kwa agh; le ankonno ni ka nuh nkilla leyang. 4Aɓa tahluwa ma ɓakukulli ka meshiye kwa, le a kar ɓakuli ninga giɓomteng, le amuna shienri kwa ka ɓorihyo, ninga mbuhgiri ki tuhni a ri ngung ki kpah agh, le ninga mama gorih maɓilla yarata ki tuhni ri ngweh ya.5Ngha garabwoh lang mal juhrini aga a ɓakuli ya; le ih ka suhla muri Edom, a muri aɓayong ni ntigna sa ate girjah yang ngha. 6Garabwoh le Yahweh ngha ki suhriyo ni nkilla le murung vulline, ih suhriyi nkilla le amuna anjuh ni ambul, vullina ni amurun le njigberre le anjuh. Ate Yahweh ɗahrina a Bozrah ni wolnluo dudug a njeh le Edom.7Andahlusung ka kpah nini, le amindemdah ni amagula. Njeh leyang ka nuh nkilla le kikiri ka vulliyo ni murun.8Ate a kareni Yahweh ka ihlini ngosomurung le bongho ni ih ka nwahni ga a pag yi Sihiyona agh. 9Aminɓanghamuru le Edom ka pil atuhli, kikiri le ka pil murugishe, ni njeh le ka pil tuhpingshi giri. 10Ih pihn ni duh ni kara kwa; nlelle le ka logho malle le nyha, logha a njah kenna a njah maɓi njeh ɓihyina; ɓwa nyha mwoh bil nghang ngha ha ke kenne, malle nyha.11Keminiya aminyalusung ni anyamlusung ka ɗig mghang; a n'ihhin ni agangla ka gil lahyang be. Ih nonno a muri peshe njang ɓihya ni gilla juhro. 12Amagula leyang ni ki uwo ni guɓung a gorih njehmurung ngha, le amunamurung leyang ni ki pagni guɓung ngha.13Ajuweh ni ka gullo a lahmurung leyang, ajuwehtunnang ni ka gulla muri givangna le. Ih pill leh avanshi ni andau. 14Anyamshihra ma ɓalusung ni anyih ni ki kpaɓa be, ni ambullusung ki ɓuayi amuyang. Anyamduh ka kumi muyang bin usulo ni lah nghang. 15A n'ihhin ka gil lah, soɓoh ni sagshi amuna nghang. Eh, awohjare ka kpaɓ ɓang, mama kwa agh ni ɓih.16Alliyibang a yeh giɓomteng le Yahweh; guɓung nyha a yeh aga ki ɓor agh. Maɓi nyha ka shingri kum ɓihyong ngha; ate kuni waɓne, le bongho le kpaɓna yang. 17Soɓna nasumbuh ate abang leyang, le bih peshine yang ni ni nguri. Aka kumi ha ke kene; logha a njah kenna anjah aka ɗig nghang.
1Ɓalusung ni Arabah ka pag binmurubang; le bang ka ɓor yi njeh ma nyumna. Ninga possogiri. 2Ih ka tah dudug ni ɓoro le bang ni jollo; binmurubang; a pih gusso le Lebanon, ɓorshina le Kamel ni Sharon; a shin gusso le Yahweh, ɓorshina le Kulli lesung.3Tengshi abung ni ki sunghi ya, le a teshi nkunnung ni ki koshiyi ya. 4Nah yi aɓeni ni yahlung ngoɓong ngha, "Ntengsh ri yong, ke nɓang ngoɓong ngha! nshina, Kulli leyong ka zu ni ihlimurung, ni nwahbang le Kulli. Ih zu le ih ashi yong."5Le anjih manjiunwaghina ka shinbang, le akirung ni giriyi ya ka ogbang. 6Le aɓa kusung kuhra ka tah ninga korong, le aɓa lessungtaɓna ka amgjollo ate binmurubang, ate murung ɓunna a Arabah, le pil aminɓanghamuru a ɓalusung. 7Njisalang mapihna ka pil guguri, le muru ka sagha a njahli ma nyumna. A ba anvahshi ki ɗig nghang, a bin usulo leyang ngha, ka ɗig lusung kagli ni amunangung.8Njergula ka pag nghang a gorih ih Njere ma Gerenteng Nghe. Aɓeni nyha gerenteng ngha ni ki billi ya. Keminiya ih ɗigha ate ɓeni ki ginya a muri ya. Ɓayong manangna nyha ka billa muri ya. 9Yim nyha a be ya, anyamshihra nyha nghang ngha; ni a kum yang be ya, aɓeni a ashi ya ni ka ginya muri.10Ama ashina le Yahweh ka nyera ni ngyah a Sihiyona, binmurubang ni malla le nyha a muyang ngha; ɓorobang ni binmurubang ka ɗur yang; gana ni tumyong ka ɓangha a bin yang.
1A yeh bogho ma lumpur ihne le Murung Hezekiyah, Sennacherib murung le Assyriya, kehni alahmagula ma kangnina le Judah kwa ni luwa le bol yang. 2Le murung le Assyriya tahshi magula aɓa tahluwa pura Lachish kena Urushelima bin Murung Hezekiyah ni buno aɓa tahluwa. Ngha billibang gyaɓ ni njere le muruguguri, ni a tummah, a muri njergula ni ki ka ɓabang ni a laggiri nghang ngha, tangha kahri. 3Amagula le Israila ni ki puro a lahmagula agh ate nahteng ri yang ngha ini Hilkiyah muna Eliyakim, magula ɓalahmurung, Shebna ɓa nyongligiri le murung, ni Asaf muna Joyah, ɓeni nyongli giwaɓna le murung ngha.4Magula tahluwa nah yi yang, "Nwaɓih Hezekiyah ih murung magula, murung le Assyriya, nah, "Mang pag tuhkushi tengkurung leyong? 5Tenana manangna ni ga a waɓ mwoh agh, ki nah, Gi ihlina ni masso ngha ate luwa tahluwa. Niɓeniya yang awo tigyahlo ri? Yang ki poh tengshirung ke awo tolmurung rang?6Shina, awo ngha tigyahlo ri Masar, akagli ma ɓuhnina wo a pagni garaginya wo agh, keminiya ɓwa ehnghari le, ih shuwe a bih ni ossoh. Ga ni ki pag murung Masar a bin ɓeni tigyahlung ri ya. 7Keminiya ngha a nah nghang, Shi sung ngha sa pahnjiteng ri Yahweh Kulli lesung," ini ih pag ɓeni bin gusso le adeshile ɗahra le Hezekiyah a ponno a worih ya, ni waɓi Judah ni Urushelima, "Ɗigna nga gushi a dum deshile ɗahrani a Urushelima"?8Ngha niɓeniya, ntolla nga pah yong njinjere maɓonna ni pura bin magula lang murung le Asyriya agh. Nga poh apiri worotongno lum ɓahri, ngha aka gan kumi yang aɓa kogho agh.9Pallang ke aka shiɓih magula luwa makyena a ntiri aguro le telelah lang? A tigna yahlo ri Masar ate anye-gwoh piri ni aɓa kogpiri! 10Le niɓeniya, gingna nzu ha ba le Yahweh nyha ate pagluwa ni njehni ka juhri ya? Yahweh nah nghang, "Kehni yang ni luwa le a girjah yang.""11Le Eliyakim muna Hilkiyah, ni Shebnah, ni Joyah nah yi magula le aɓa tahluwa, "Kukushi bnahteng ri guro lo a kun Aram, kun Aram ni sa ogho. Ka waɓtenana ri sung ni kun Judah a ri akiri aɓeni a muri garrung ngha." 12Keminiya magula le aɓa luwa nah, "Ih telelah lang tahsang bin telelah leyong ni a bin yong ih ɓi nwaɓah atenana ni? Ih ni tahsang bin abuna ni ɗigha muri garrung ngha, aɓeni ka lih tiɓih leyang ni nuh sangsah leyang ɗeshili ni yong ngha?"13Le magula le aɓa luwa tangha le magjollo ni gih ɓororo a kunburi le Judah, ki nah, "Nteshikiri yong atenana le magula murung, murung le Assyriya. Murung nah, 14'Ke ih ɓi nɗag Hezekiyah soriyi yong ngha, ate ni ih logle ih ashi yong ngha. 15Ke ih ɓi nɗag Hezekiyah tig yong ntigyahli yong ri Yahweh, ki nah, "Ni njiteng Yahweh ka ashisung; lahmagula ni ya ni a peh a bih murung le Assyriya agh.'"16Ke ih ɓi nteshikiri yong ri Hezekiyah agh, ate ga ni murung le Assyriyah waɓah: 'N'inga a ololo ni meng, le nzu a binang. Le ɓeni kwa a ntiri yong ngha ka lih a ntiri njingung le ni a ri ngunggorih le, le ih ka nuh murung ni a tuhli le ya. 17Nga pag ga ha sete nzu le mponyong kehni a njeh ni ngha ninga mami yong ngha, a njeh njigiri ni muru njingung mapiyo, njeh le brodi ni ɓabang njingung.'18Ki ih ɓi nɗag Hezekiyah ih ɓorshi yong, ki nah, 'Yahweh ka ashisung.' Ih akuli le aɓayong ngha nghang ashi yang a bih murung le Assyriyah? 19Akuli le Hamath ni Arfad nghe? Akuli le Sefavayim nghe? A ashina Samariya a ri gullo lang? 20A ntiri akuli le anjehni kwa ni ya, ih kuli ngha nghang gan ashi njeh a ri gullo lang, ninga Yahweh ka gan ashi Urushelima a ri gullo lang ngha?"21Keminiya aɓayong bolgung- le ni pilyi guɓung ngha, ate murung lagna ih, "Ke ih ɓi mpil yi guɓung ngha." 22Le Eliyakim muna Hilkiyah, ɓeni a muri ɓalah agh, Shebna ɓa nyongligiri, ni Joyah muna Asaf, ɓa pongi waɓna, zu a bin hezekiyah ni dagrah leyang sahnina ri, ni pah kuntumo bini atenana le magula le aɓaluwa.
1Gire pagha ngha Murung Hezekiyah ogni kuntumo leyang ngha, sahniyi adagrah le, le mel ateshilidagrah le woro a leh Yahweh. 2Tahshi Eliyakim, ɓeni ini a muri ɓalah agh, ni Shebna ɓa nyongligiri, ni aɓa tenna le amalah, a mel ateshiligiri, a kena bin Ishaya muna Amoz, ɓa agkuntumo le Kulli.3A nah yi, " Hezekiyah nah, 'Kara ni ya kara gigangshina ni, sahghah, ni iriɓihyina, ninga muna gilla ri ih ɓi a ɓilli, keminiya ngih nyha ni masso ni ka ɓilli ya. 4Ih ka pagha Yahweh Kulli lo ogna atenana le magula le aɓaluwa, ɓeni murung le Assyriya telelah le tahshini ih ɓi jenni Kulli ma usulo agh, ni sahghi atenana mama Yahweh Kulli lo ogna agh. Niɓeniya logshi jimma lo a temuri anshile ni uwo a ba agh.'"5Nina agh aguro le Murung Hezekiyah zu a bin Ishaya, 6le Ishaya nah yi yang, "Nah yi telelah leyongː 'Yahweh nah, "Ka ɓang ngoɓong le atenana ni a og ga, mama guro le murung le Assyriya sangnang ngha. 7Shina, nga tig yi bongho, le ih ka og tenana le ih nyere ih wora njeh le. Le nga tigha a wolnlue ni garabwoh a njeh le.""8Le magula le aɓa tahluwa nyere le kum murung le Assyriya ki wolrung ni Libnah, ate ogna ih murung pura ɗag Lachish. 9Le Sennacherib ogho ih Tirhakah murung le Kush ni Masar kpaɓna ri yang ka pagluwa a muri, nina agh tahshi aɓa kuntumo a bin Hezekiyah ɗeshiliː 10"N'nah yi Hezekiyah, murung le Judah, 'Ka ɗag Kulli lo ni awo pah njiteng ri ya ih soro agh, ki nah, "Urushelima agh ni a peh a bih murung le Assyriyah agh."11Shina, a ogna ga murung le Assyriya woro pag yi anjeh kwa agh a ri girjah yang kwa. Nina agh a asso le? 12Akuli le anjeh ashina yang, anjehni tehrang girjah yang nghaː Gozan, Haran, Razep, ni aɓayong le Eden a Tel Assar agh? 13Murung le Hamath nghe, murung le Afad nghe, murung le alahmagula le Sefavayim, le Hena, ni Ivah?'"14Hezekiyah ag kuntumo egh a bih aɓa kuntumo tahsa le billi. Le woro a leh Yahweh le njahli a dumi. 15Hezekiyah jim Yahwehː 16"Yahweh magula le aɓaluwa, Kulli le Israila, a weh a ɗigha bikuli le cherubim, a woni Kulli mwoh a muri aɗighamuribang le ngunjah kwa. A gilla ɓakuli ni ngunjah.17Pil kiro, Yahweh, le a teshikiro. Logshi anjioh, yahweh ni shina, og atenana le Sennacherib, mama tutto ih jenni Kulli ma usulo agh. 18Njiteng ni, Yahweh, amurung le Assyriya girajah aɓayong kwa ni anjeh leyang.19A soɓna akuli leyang a gishe, ate akuli ni ya, keminiya atumo bung le aɓayong ni, angung ni atahli. Nina agh Assyriyah girajah yang. 20Nina niɓeniya, Yahweh Kulli lesung, ashisung a ri gullo le, nina agh ate anjehmurung le ngunjah ka yere ih a woni mwoh Yahweh."21Le Ishaya tutti kuntumo bin Hezekiyah, ki nah, "Yahweh, Kulli le Israila nah, 'Ate a jim nang a muri Sennacherib murung le Assyriya, 22tenana ni Yahweh waɓa a muri ya ni ga: "Batansahri muna ngalang le Sihiyona keshino ni jollo; muna ngalang le Urushelima wullina muri ro. 23Ɓeni a jenne le a sanghih ya? Ɓeni a gushina gih yo a muri ni logshi njioh a gushimurung ngha?A muri ma Gerenteng Mwoh le Israila.24A nji bin guro lo agh a keshina MurungKulli ni nah, 'Ni gogho le anyeh-gwoh piri lang n'eɓna bikuli le ankonno, ni bin ma saɓna le ankonno le Lebanon. Nga korra angung sedda le ma saɓna ni angung cypress maɓonna, le nlogle kehna a bin ma logna kuli uworbang le aɓangung ngha. 25Ntumna atuhmuru le nuhna mure; nyumshina aɓanghamuru le Masar ni ɓakusang.'26Ni a og pagha ni nworo ntigni kunbang kikara ni wor agh ni paghi a kunbang njah le akah agh? Niɓeniya myang nga tighi ih pagha. A wo ngha ba aka ashi aɗungso le juhro le alahmagula. 27Aɓeni ki ɗigha a yeh ya, minmasso fittong, ngoɓong ni iriɓihyina. Ambuhgiri ni a ɓabang, lusung ma langsamuru, lusung ni a muri kangna ko a ɓabang, kedebang gungtehbang ki zu agh.28Keminiya nyerina ɗigna njeh lo, ni puro lo, ni nyere lo, ni logho le yehlulla lo a murang. 29Ate logho le yehlulla lo a murang, ni ate tolmurung lo a rang kehna a kirrang, Nga ishih ngalluna lang a lullo, ni njillang lang a kuno; nga pillo a nji ba a pur nghang ngha.30Ga ni ka ɗig giɗunna bin yong: A bogho ni ya aka lih ga gulo a lusung ngha, le a bogho ma ɓahri ya ga gulla be ya. Keminiya a yeh bogho ma tahro agh ɗigna aka jamma ni pongissoro, a pan ngung le a lih njih.3132Aɓeni uwo a ɓaleh Judah aɓ ɓa ye ka gulo ni ɓuhro. A ri Urushelima agh aɓeni uwo agh ka puro; a Nkonno Sihiyona, aɓeni uwo aɓ ɓa. Kiki le Yahweh magula le aɓaluwa ka pag ga.'"33Ngha nina agh Yahweh waɓna ga a muri murung le Assyriya: "Ni ih zu a lahmagula ni ya le ni ih tah muni a ba agh. Ni ih zu a ba ni ntongho ko ɓaggiri kangni ya. 34Njinjere nji ri mama zuni ya, njinjere egh ni ih ka nyere ih woro; ni ih ingna a lahmagula ni ya- gi waɓna le Yahweh ni ga.35Nga lel lahmagula ni, ni ashi ate kanangirang, ni a temuri Dauda guro lang."36Le malaika le Yahweh woro ke wolla aɓa tahluwa le Assyriya a ba a ɗamma nghang ngha, wolnluo aɓa tahluwa 185,000. Ngha aɓeh logni niberi suɓ agh, anluo ni ba kwa agh. 37Nina agh Sennacherib murung le Assyriya ɗag Israila woro lah le ɗigha a Ninevah.38Ni nzumo agh ngha ih gushini Nisrok kuli le leh ya, amuna buna le Adrammelek ni Sharezer wolnlue ni garabwoh. Le a ɓangha a wora njeh Ararat. Le Esarhadon muni ma buna nongmurung a tuhkushi.
1Akunbanghni worah muru Hezekiya nghe ki nongkon kunshiluwole uwo fitong. Ate Ishaya muna Amoz, ɓagkumtumo bin Kulli, zu abinni, le nahyi "Yahweh nah, gilɓaliyo yarata; ate aka wuh, nawo ɗignja'ah.'' 2Le Hezekiya ma pil kundumi agiri kangna le jin Yahweh. 3Pilla nah, "Kukushi, Yahweh, injinno, goro amyi yahlung niga mama ngini a kudumo gerenteng ngha ni yalang kwaah, ɗ eshiah in pagna ga ɓorwa anji binno". Le Hezekiya ma ɓwa ɓororo.4Le tenanale Yahweh zu abin Ishaya, nahyi, 5Woro ake nahyi Hezekiya, magula le aɓa liyang, bahni Yahweh Kulli le Dauda akayiyong, nah: In ogno jimalo, nye shinanjin merunlo. Shena intolla ngha ɓuriyo bako humputonno ari bokolo agunjah. 6Le nga ashso ni lahmagula ni abieh murun Assureya, ninanh ngha ashi lahmagulani.7Ate gahniki pag giɗumna anji Yahweh, ate ngha pagngha nwuro waɓɓa. 8Shina ngha pag pino a muri akanale Ahaz iɓi nyeni njuni kusung lum. Ate minlimi ka nyeni njumi kusung lumamuri akanna aɓa longha ngha.9Ate gi nyolina niya ma Kulli le Hezekiya ni muru le aɓa Judah, ngha nonni kono le masso ngiri nyere aɓeye kikoturo agh: 10"Nah wauwo kande antiri usulang le nga woro ari akunjere na Sheol; Atahina biye ate usulo a boko lang. 11Nah ate ni wa ye shin Yah ah, yah anje le aɓa asullo; Ni waye shin ɓayong mashishi ni agh, ko aɓayong ni a gunjah agh.12Bangi ɗigngha ngha aponna nghani awori niga ɓa le giri ni a fayi gugri le agh; Nikara usulolang niga ɓa tah njigungri; awongha akasong niga ga akashiya; ngha ri kara nidu agh awongha awo Meshili usulolang. 13Nɓuwa loko kene ni ben; nigo yim ɓumna a muh kusangha. Atiring kara ni duh agh awongha a meshili usulolang.14Ningha ga melgri mwho agh, inpari niha kulla; yiri anjiyang ashinnabg abi Kulli, murungKulli magula, anyeshinang nje agnang. 15Temang ngha waɓɓa? tangha agh nanateng arang, le ye pagne; naha lyem ari abola lang ngha ate usulo lang- ngha lullah.16Murung Kulli magula, gangni a tutiya ɓanna ngha ibiɗigka anyem usulo lang binang; a nyeshina usulo lang agirang yarata. 17Ate ɓ uro langni ke ogh gani niga. Ate a sonna agi mashihra lang kwah a njumo.18Ate nji manjahli ni pag wo makampa agh, anluo te ya ni ɓongso agh; aɓeni woro a nje a nkiliya a nyha a tigyahli yang a ri njiteng lo agh. 19Aɓeni ni usulo agh, ɓeni ni usulo agh, ini pag ɓeni pag wo makampa agh, ninga mama mpag ni kyari ya; tehrung tigna amuna yeri gi njiteng lo.20Yahweh tolla ka assang, le sa pag binmurubang ni gwang a yeh akara usulo lesung a leh Yahweh."21Niɓeniya Ishaya nah, "Ih ɓi a tol hagrah ngung gorih le a tighi muri mohri, le ih ɓilla be." 22Hezekiyah nah ɗeshili, "Mang ka ɗig gi ɗumna ih nga ka a ɓaleh Yahweh ɗeshili?"
1Ari kunbangha agh Merodak-Baladan muna Balladan, murun Babila tashibang na age nyolioh ni gipano kene abin Hezekiya; ate ogna a Hezekiya nongna kono ye kuna mahsongiri abiye kikoturo. 2Hezekiya bang ɓoyi ari agah a zuniya; le ɗumi aɓa kuntumo lah gikuna mama na agimabona-niga danang gifuna ni giɓori moshigiri ni muru zaitun ma ɓonna kpaɓni bin tiya agi luwa le ah, ni kalah ga kwah a kumo a lah songri agh. Guɓon nya ɗigka a liye ni ɗumi yanghni agh nah mama njele agh, ke Hezekiya ni ɗumi yanghngha.3le Ishaya aɓa agkuntumo bin kulli zu a bin murung Hezekiya illi, "Mang aɓayoni waɓɓa le? Njebang apungha le? Hezekiya nah, "Azu abina abin ma ɓonna lah magula le aɓa Babila." 4Ishaya ilibang, "Mang ashina a liyong le?" Hezekiya pilla nah, "A shina ga kwa ah a liyangha. Guɓung nya tira agina ɓonna lang ke ni ɗumi yanggha.5Le Ishaya nahyi Hezekiya, "Ogtenana le Yahweh ma gulale a pag luwa. 6Shina akunbang ngah kazu ngha ga kwaah akangnaleah, nah aga akahwo gibe agh loko zu ari kara ni nikyariyah, aka ponni a wuri a Babila. Gubung nya aka ɗagka, waɓɓa le Yahweh7Aka panna aminkah wo, mama aka pagniga teru le aka pila a digniga aɓa paktumo a liye murung Babila" 8Le Hezekiya nahyi Ishaya, tenana le Yahweh ni a waɓɓa maɓonna ni." Ate ɗenshinah ololo ni agimaɓona ari akara lang."
1Ingiyaliyong, ingiyaliyong aɓa liyang" waɓɓa le Kulli. 2"Waɓɓteng sakli ari aɓa Urushalima; le a ɗunni ni luwa ah malah, ate gimashihra leya a lagne ate kuna nɓanɗe ɓani aɓinbiel Yahweh ate agimashihra le"3Gienh ɓuwa puro "a lusung ingil njijere le Yahweh; inpagki iɓi tangha yarata ate Kulli lasung". 4Aɓa njonglong kwoah aka loshiyang aɓi Kulli, a nkono kwaoah na a ɗinglih agh aka nyeniyang anjije, anje ma gigota ah aka giliyang yarata, nah aɓa ni taliya aka wangiyang ɓururu; 5Ate ɓongho Yahweh aka ɗuni ɓeni kwah kashini ni riyang; Anshile kumɓule aɓabora ma yayina agh mama apilah kinah gieɓuwa poru alusung ate Yahweh ni waɓbi ni kunni6Gieh nah, ɓuwa, maɓi pila nah, 'Ate mang kenga ɓuwa? "Gungiru kwah lusungni ayangha kwah ogru lahyang ma kwar agh ngha niga posogri ni a ɗaɓangngha. 7Lusung nyumo a posogiri kuko ngha usulo le Yahweh ɓola a muyang ngha; njitengni ɓayong mahshin shiniya lusungni. 8Lusung nyumo, a posogiri te agh a kukko keminiya tenana le Kulli lasu ka tangha malale nya."9Woro a muri nkono ma sanna, Urushalima. ɓeni tenana mapiyo abiah. Magjolo ɓororo Urushalima. Awo ɓeni zuni tenana ma ɓona ah, loshi melo ke ngoɓong woloah. Nayi a lah magulina le aɓa Yahuza, Kulli layong ngha. 10Shina, murung Kulli magula Yahweh zuh niga ɓeni woro li luwa ah, ni ɓien makikoturo ni kipagtumo ate mori. Shina, neih lengha binni gipana le woro keɗaɓang.11Ika pi agi luwa le gi lih niga mama ɓa lelgiriki pagka, ika kpaɓa a njuh le a bi, ika tolyang gyaɓ a kunye agiyong teya ika ginyang jiyer jiye ate a yungha api a muna kira.12Yang ka gan peri muru ni a salang magula ni ɓaɓile, ko peri ɓakulli ni ɓabi ko ika kpaɓa akikiri ma ngunjah a guwo, ye peri a konno ni giposhi giri ko aɗinglih ka tangha yarata le?13Yang logle yeri yeh Yahweh , ko kapi atenana? 14Aɓin yang a tolo a kun lakbangha le? Yang aliyi njijere maɓona mapaka a gin le aliyi yeri giri , ko ɗumi njijere ma yen gin le?15Shina, aɓayong njeh ah ayangngha ki suro a boketi, aya shinyang niga inɓu agi peri giri; shina, ye peri isles niga speck. 16Leɓanon ni peri petur agh, ka agi luwo langyang kwah ni peri gippahna ma pingsa ah. 17Aɓayong njeh kwahagh na peri guoung akunɗumang aghi aɓina agh yonggho shinyang aguɓin niya ayangha bih lotti.18A nji bin yang le ni nga peri ni Kulli? za gilang mayaniki puri le? 19Ngilangǃ Ɓa shergiri ni gili aghː Ɓa tuliɗanang ɓanshi ngiri ni ɗanang ye goluli tiya agtuna ma nye yirinate muri. 20Nji bini pak gipahna ari gah atolo nguni agh ngha ki tunagh; al ba gilgiri mama ka giyi yang gillangni niki makshiyangha.21Ni a yeri ya? Ni a og agh? Ni a waɓɓo ni kundunna agh? Ni a yere a logho le tinna ngunnjah agh? 22Ini ih pag ɓeni mwoh ɗigha a gibang le Ngunnjah; le aɓeni nongha beh ya ngha ninga akukoro a dum mi. Ih saɓɓi ahkuli ninga kandagiri kunkangna ni asari yang ninga gunri a nongha ayeh ya.23Ih ashiyi amurung a pil nyha le pagha amurung ngunnjah hototo. 24A tolla aka pan yang, atolla aka jamma, a gara yang tolla ka ishi milli yang a ngunnjah, ngha fug yang ngha le a nyummo, le gung pon yang koh ninga nkwa.25"Yang le aka pyerang ri, yang Ngi puro?" Mwoh Magerenteng nah. 26Shin bang ɓakuliǃ yang gilliyi agah amunashienri kwa ni ya?Ih billi tanga le yang le gor yang kwa ni lullung. Njiri gullo ma gullole ni njiri irritenna ma ɗighamuribang, nyha mwoh ɓorwa.27Atemang ke a nah, Jacob ih waɓɓa, Israel, "Njere lang vulla ari Yahweh, le Kulli lang ni ki shinari assang ngha"? 28Ni a yeri ya? Ni a og agh? Ke Kulli ma ha kekene, Yahweh, Ɓagil tinna ngunnjah, ke yilo ihɓi malla ko a saniyi ya; yerigiri le ya malla le nyha.29Ih pah irritenna ari aɓayiri malla; abi aɓeni nyah ni gullo wa agh ih pah ɗighamuribang. 30Ko ke adenna ni yiri malla ni saniyi ya, le adenna egkushung ni kpaː 31keminiya aɓeni ki lel Yahweh aka kum irritenna mapiyo; aka logni akpatirung ninga agbang; akar ubmyere ni asaniyi ya; aka ginya ni a wuhdana agh.
1Intenshi kiriyung keɗaɓang inɓolgun, uyong aɓeni akungna salang ngha, aɓayong njeh kwah agni yang yarata iɓi a zu gyaɓ le a nahteng; iɓi shi zu kwah aɓa mwoah ke shi sasah ari atetngunje. 2Yang loshi ɓuwa mwoh a nyinaje ki gori ɓayong maɓonna ari tumo le? Ye kpaɓa aɓayong njeh kwahanyi ɓin ye agni ɗiya muri a murung mama gun ki meshini agni niɓuwa le agh.3Piri yang ye woro kikoturo, ni ɓoli ammi ɓang monglang mama ma kushi ni lole ɗogka agh. Yang payi ke aga pagri le? 4Yang kpaɓa a ɓayong agunjah kwah ni kunɗuna le? mini, Yahweh, makunɗuna ni ma meshilikum.5Aɓuwa shine le ngoɓonna kpariyang; mahle ngunjah agh mashinri le apuro a zuh. 6Ɓeni kwah agh angni muna giel le ɓeni kwah agh nahyi ɓi, intenshiriyong.' 7Ate iɓi kapinta iɓi tenshiri aɓa gil gi ɓangshina niɓeni ki pagtumo ni hanma agh tenshin ɓeni ki ɓaɓgiri nigi ɓaɓgiriah, waɓble ɓa welela, 'Ɓonna, 'Akuri ni kursa ate ke iɓi kpahagh.8Keminiya aweh, Israila, guro lang, Ismaila ɓeni yang tolwa aminkahyi Iɓrahim ɓenni, 9In tollo a malale ngunjah kenje ngoro anje masana, ngi nawo, 'Awoniguro lang.' In tollo ni ɗeshili inshiɓo agh.10Ke ngoɓong iɓi kparo agh, ate miya aɓino. Ke iɓi a ɗenshini gubungha, ate mini Kulli lo. Ngha tenshiro nye ngha auno, ngha lokso niɓeni maɓona ma lieh.11Shina, aka ɗigni yiri ɓiyina ni giganshina, aɓen kwah yaliyang lularo agh; aka ɗgka aguɓuniya iye kaworo, aɓeni ngh nima agh.12Nga alla ni nga kum aɓeni ki alla ka tangni yong ngha; aɓeni ki pag luwa ni yong ngha ka ɗig ninga guɓung ni ya, guɓung nyha. 13Ate Meng, Yahweh Kulli lo, ka bol boh malih, nga nah wo, 'Ka ɓang ngoɓong ngha; Myang ngi angno.'14Ke ngoɓong wolo agh, Ismaila a langno, inyongni aɓa Israila agh; ngha aniyong gahni pak waɓa le Yahweh, ɓa ashiyong ɓa gereteng le aɓa Israila. 15Shina ngha gilyong niga garaɓoni kunni ɓari ki lih, mapiyo kunniɓari ngha sari akono lenga wagnyi yang; nga paka a ɗingh niga sarinah.16Ngha sariyang le gun ka ponyang ka wori; gun ka meshiyang. Ɓang ka ɓoyi yong ari Yahweh, ngha pag ɓin muru ɓang ari ɓa gereteng ma mwoh le aɓa Israila.17Aɓeni ki gan ngha na aɓeni ki a lla shinɓang ate muru, keminiya na kumma, melyang yumna ate nje muru; A mem Yahweh nga og jima layang, mini Kulli le aɓa Israila, ni ngi ɗag yang ngha. 18Nigha pag ka a mangha muru iɓi ɓangha nje ni gigota agh, le nji ka ɓolo antiring le a ɓa njonglong nga pag ɓalusung iɓi muru goko aye, nah agunje ni koturo agh ka ɗig nji muru.19Ngha ɓalusungha nga tika agun al`ul gung nkparang, ni gun Myrtle ni gun zaitun. Ngha tik ɓalusung iɓi kpana nah, ni aji gung ka ɗig nga wagraginni na agng ngha. 20Ngha pag angha ate a ɓayong iɓi sinni aligiri iɓi yere le akun yeriteng kwah, ate ɓi Yahweh pagna gire, ate ɓe gereteng mwoh le aɓa Israil gillagire.21Npushi tenan la yong, 'Yahweh nah, in pushi sasshirung maɓona layong ate muri agi lang layong, iɓi woɓɓ le murung Ismaila. 22Nɗagyang iɓi zuni sung agha asashina ɓangha nɗayang a pura ɗum le iɓa waɓɓi sung mang ka pagin le ate sa yeri a gire yarata. Iɓi a waɓɓi sung amura a ga woro a wayiyah ate sa ɓolla muhyang sa yere le aɗunshiniya.23In waɓɓa agiri a muri kunɓangni ki zuwa, ate sa yere ate yongni a Kulli; in pagi ma ɓona ko gimashihra, ate sa ɓangho bong ni ɓonshiɓang. 24Shina, nyong ni agillang ngha nyongni a guɓangha ni gipana lah yong ma guɓaniya; ɓeni tol yong ngha agi zene ni.25In pushina ɓuwa mwuol ate ɓang, ika zu; aji ɓin puro le kara initigni ɓeni ki gorɓang ni lulang ngha, ika tayi a murung niga soɓong, niga ɓa gil nkoriyi ɓeni ki tayi piporo agh. 26Yang waɓɓgah ni kunɗuna le, ate sa yere? Kedeɓang ari kuɓangni ate sa nah, 'Yangha ajijere maɓona le? Nigo kwaah mwouh langang ni puro ɗumguɓu ngha, inina, ɓunya og atenana lo ah.27Ni kunɗunaah nahyi aɓa Urushalima, in shina ɓani apanghaǃ Intashi ɓakuntumo a Urushalima. 28Ngha shin ɓangha, ɓunya mwuoh agh, ko mwuol antiriyang ɓeni ka waɓ gima ɓona, yangho, ngha li ɓangha, ka gan agka ni tanana. 29Shina, a yangha kwah ah aguɓuniya, agi pana layangha guɓuniya, agi pana yangha ma gifuna ma ɓangha agunni ni bibotti.
1Nshin guro lang, ɓeni ntig ga; mwoh ma tarina lang, a ri ni ngi poshi yahlang ngha. Ntigna bongho lang a muri; ih zuni ɗum njiteng a bin aɓayong. 2Ni ih ɓuah ko magjollo agh, ke a og gih a njinjere ya.3Ni ih ɓun aɓeni nyha ni tengkurrung ngha, ko ih lingshi tigyahlung le ama kyenna agh; ih zuni ɗum njiteng a bin aɓeni a pagne yang ga ni ɓottiya agh. 4Iri ni ki malla ke a wol ngiri ya ha sete tigna njiteng a ngunjah; le akunsalang ngha ki lel gigilla le.5Ga ni Yahweh waɓa- ɓeni mwoh gil ɓakuli ni nongshi yang ngha, ɓeni mwoh gil ngunjah ni aga kwa ih ɓishi ya, ɓeni mwoh ki pah pon-usulo bin aɓayong aɓeni a ngunjah agh le usulo bin aɓeni ɗigha a yeh ya; 6"A meng Yahweh, gorra yong a gerenteng le ih ka bol bih yong. Nga bol yong ni tig yong ninga ogrung ate aɓayong, ninga poshibang ate aɓeni ni yeri Kulli ya agh,7ate logshi anjih ama njiunwanghina, ate mag yi aɓeni a kur agh bung, ni aɓeni ɗigha a pinna a lah bin kuro agh.8Mini Yahweh, ini pag lullang; le gusso lang ngha ni sa angni ni ɓwa ke ɓongso lang ni gillang ni sher agh. 9Shina, aga kikara agh ɗungshina, niɓeniya mzyang muri nga waɓ gi mapiyo. Kedebang a logshi pag ri yang, nga waɓi yong a muyang.10Ntuh yi Yahweh ngyah mapiyo, le mɓongshi logha tinna ngunjah; a yong aɓeni ki ka salang magula agh, ni aga kwa a yeh ya, akunsalang ni aɓeni kwa ɗigha a yeh ya. 11Ih ɓi ɓalusung ni alah magula a magjollo, aminlah ba Kedar ɗig nghang ngha, a magjollo ate binmurubang! Ih ɓi aɓa ɗigna Sela tuhngyah; ih ɓi a magjollo a ɓamuri ankonno.12Ih ɓi a pih Yahweh gusso ni waɓ ɓongso le akunsalang. 13Yahweh ka pur ninga garaluwa; ninga ɓayong ɓaluwa ih ka logshi kiki le. Ih ka magjollo, eh, ih ka aggishi le jollo luwa le; ih ɗumi aɓa shiɓi muri gullo le.14Mbolla gung ma kunbang dudug; le ntangna ɗong ni bol murang; niɓeniya nga ɓuah ninga ɓamah ki konmuna agh; nga pon usulo ni alla. 15Nga ɓihyi ankonno ni adingli bni yumshi ambuhgiri leyang; le nga pilla aɓanghamuru njahli ni nyumshi amuna ngung.16Nga zuni ama njiungwaghina a nji ri njere ni ni a yeri ya agh; i njinjere ni ni a yeri ya agh ini nga billi yang ngha. Nga pil pinna ɓi vig poshibang a dum yang, ni tig anjinjere leyang huwar. Aga agh nga pag yi, le ni ngi ɗag yang ngha.17Aka nyenni nzum yang, a tig yang a iriɓihna kwa, aɓeni ki pah njiteng ri asherre minlim agh, aɓeni ki nah yi aminlim ma ndolong, Nyong ni akuli lesung."18Teshi kiro, a weh ma kirigiriyina; le shinbang ma njiungwanghina ate aka shinbang. 19Yang ma njungwaghina ni keminiya guro lang ni? ko ma kirrung giriyina ninga guro lang ni tashih ya? Yang ma njiungwanghina ninga ɓeng ɓa ogrung, ko guro le Yahweh ma njiungwanghina?20Nshinna agiri dudug, keminiya ni nyeri ya; akirrung logshina ri yang, keminiya mwoh nyha ogbang ngha. 21Poshina yahli Yahweh ih ɓi a ɓongshi ɗum njiteng le ni tigha a gushi gigilla le.22Keminiya aɓayong nini a iɓɓa ni ponghi yang giri; a kpahna kwa a tuhli, a bolyang aguro binkurro; a pilla gilih le ɓwa mwoh nyha ka ashi yang ngha, le ɓwa nyha nah, "Nyen ni yang ngha!"23Yang a ntiri yong teshina kiri ri ga? Yang ka teshi kiri ni oghi a dum? 24Yang pah Yakubu bin ama nyiɓih, le Israila a bin pongiri? Ih Yahweh ni ya, ɓeni a pag yi gimashihra agh, ɓeni njinjere le ya a shiɓi bil agh, le gigilla le ya a shiɓi bollo.25Ngha nina agh soɓne yang pihn le yehlulla le mohno le luwa le, aleshi gihe kangnina yang, ngho te kwa agh ni a yeri ya; ngirra jah yang, keminiya ni a bolli yahli yang ngha.
1Kemini niɓeniya ga ni Yahweh waɓa, ɓeni gillo agh Yakubu, le ini ɓeni kpaɓo agh, Israila: “Ka ɓang ngoɓong ngha, ate n’ashino; nwara ngorro ni lulling, a woni mameng.2Ngha nga nɗuhri ntiri amuru agh, nga gingni yong; le a ntiri aɓanghamuru, ni a mel yong ngha. Ngha nginya a ntiri gishe ya ni a pingshi yong ngha le leshigishe ni ki girjah yong ngha. 3Ate Mini Yahweh, Kulli leyong Magerenteng Mwoh le Israila, ɓa ashi yong. Mpahna Masar gi nwah ngoso muyong. Kush ni Seba a ariya ate yong.4Ate yong ni agi maɓonna a njiang, n’angna njih yong. Ngha nina agh nga pah aɓayong ate muyong, le aɓayong maɓi ate usulo leyomg. 5Ke ih ɓi mɓang ngoɓong ngha, ate myang ni yong. Nga pushi amuna yong a nji tehbang nga zuni, le nga kpaɓ yang a pura nji makuli.6Nga nah yi nji eɓɓeh, ‘ Peng yang;’ le a bin gangrah, ‘Ke ih ɓi mbol yang ngha;’ Pushi amunang kukwo a zuni, le amuna ngalang lang a kasanjeh le ngunjah, 7ɓeni kwa a gor ni lullang, ɓeni ngilla ate gusso lang ngha, ɓeni mkpaɓa, eh, ɓeni ngil agh.8Pushi aɓayong nghe a zuni ko ke a yangha ni anjiung, le ama kirrung giriyina, ko ke a yangha ni akirrung. 9Anjeh kwa kpaɓa binmona, le aɓayong ɗamma binmona. Yang a ntiri yang pagha ke waɓna ni hammi sung agipagna ma kunduna? Ih ɓi a zuni aɓa waɓkun leyang ate aka lag muyang; ih ɓi a teshi kiri yang le a nah; eh, ‘Ini nina.’10Yahweh waɓna- nyong ni aɓa waɓkunang, le aguro lang aɓeni nworo tariyi ya, nina agh ate nga yere nip ah njiteng rang, ni yere ih Mini ini. Kedebang meng ngha Kulli maɓi nyha a gil agh, le maɓi ɗeshili a nzumang ngha. 11Mini, Mini Yahweh, le ɓa ashibang maɓi nyha se meng.12Nwara nwaɓa, n’ashina, ni hamma, le kuli maɓi nyha a ntiri yong ngha. Nyongni aɓa waɓkunang- ga ni Yahweh waɓa- Mini Kulli. 13Logho a kara ni wor agh Mini ini, le ɓwa nyha logle ashi ɓung a beng ngha. Gipagna lang ngha yang ka ariyi?14Ga ni Yahweh ɓa ashi yong, ma Gerenteng Mwoh le Israila; “Ate muyong ni ntutti ni aɓa Chaldiya a kehni Babila luwa mama tig ngyah binmurubang le aɓa Babila pil nygah ɓua nluo. 15Mini Yahweh, ma Gerenteng Mwoh leyong, ɓa gilla le Israila, Murung leyong.”16Ga ni Yahweh waɓa, ɓeni logshi njere a ntiring salang magula ni minjinjere a yeh amuru magula, 17aɓeni ki kog nyeh-gwoh piri ni apiri, aɓa tahluwa ni agara abuna. Kpah kwa kushimona; le ni a log ɗeshiliya; a wara muru kwa.18“Ke ih ɓi nɗengshi aga woro ɗur agh, ke nga shina aga woro wor kikara agh. 19Shina, myang a muri nga pag gi mapiyo; tolla ih pagri niɓeni, ni ih nyeri ya? Nga gil njere a ɓalusung ni minɓangha muru.20Anyam lusung ma ɓabang ka gussang, anyamshihra ni andaw, ate pahna muru a ɓalusung, ni aɓanghamuru a ɓalusung, ate a ma tariyina lang ɓi nuh, 21aɓayong ni ngilla a temurang ngha, ih ate a ye a bang ɓongso lang.22keminiya ni a gorrang ngha Yakubu; irro mahla rang, Israila. 23Ni a zuni nghang ko njuh ih gipahna ɗahra pingsa agh, ko gussang ni aɗahra leyong ngha. Ni gangshi yong ni tele agipahna njigiri ni mashi ri yong ni al nlelle ma susunang ngha.24Ni nkur nghang gara maɓonna ma susunang ni bolo agh, ke nga ɗahri nghang ni ama lishina leyong; keminiya ndungrina nghang ni agimashihra leyong, ntig nang irrang mala ni agipagna mashihra leyong.25. Eh, Mini mɓishili agi mashihra leyong a temurang, le ni uwa ye ɓuhri ɗengshi ni agimashihra leyong ngha. 26Nɗengshi nghang ga pag giri ya. Ih ɓi shi sashiri sung binmona. Mpah gi waɓna leyong, mama ka ɗumo nyongha ni njiteng.27Akahyong pagna gimashihra, le aɓa aliyi giri leyong pagna gimashihra a murang. 28Ngha nina agh nga ɓihyi amagula ɓa gerenteng; nga pah Yakubu ate a juhri kwa, le Israila a iriɓihna mashihra.”
1Niɓeniya teshi kiro, Yakubu guro lang, ni Israila, ɓeni ntol agh. 2Ga ni Yahweh waɓɓa, ini ɓeni gillo ni kpaɓɓoh a yeh ngwoh agh le ini ɓeni angno agh; "Ka ɓang ngoɓong ngha, Yakubu guro lang; ni weh Jeshurun, ɓeni nworo ntol agh.3Ate nga soɓ muru muri njahli ni ki alli ya, ni min ɓanghamuru a muri njeh ma yumna; nga soɓ bongho lang a muri amuno ni mosso lang a muri aminkah wo. 4A sahgha a ntiri alusung, ninga amuna ngung a kun min ɓanghamuru.5Ɓwa ka nah, 'Mini mami Yahweh,' ni mamona ka gor bang ni lulli Yakubu, le maɓi ka nyongli giri a bih 'Mami yahweh ni,' le ih gor lulli kanangiri nji ri lulli Israila."6Ga ni Yahweh waɓa- Murung le Israila ni ɓa Ashi, Yahweh Magula le aɓa luwa: "Mini ma kunduna, le mini meshile le; le Kulli nyha nghang ngha keminiya meng.7Yang ninga meng? Ih ɓi hammi ni bang nghang ni agipagna ni pag ri logha ri aɓayong lang ntigha ɓehri kikara agh, le ih ɓi a waɓa agipagna ni ka zu agh.8Ka ɓang ngoɓong ngha. N'ni nwaɓoh ni kikara agh, ni hammi ya? A woni awaɓkun lang: Kulli maɓi ngha nghnasa? Tahli maɓi nyha; mwoh nyha nyeri ya."9Aɓeni kwa gilla agillang ngha guɓung ni ya; aga a poshi yahli yang ri ya agi ma nangna; awaɓkun leyang ni logle shinbang ko yeri guɓung ngha, le aka tig yang a iriɓihna. 10Yang ka gil kuli ko soɓ gillang ni ma nangna ni ya?11Shina, aɓih kwa ka og iriɓihna; aɓa tulgiri ya aɓayong ni. Ih ɓi a kpaɓa binmona; ih ɓi a logho; aka koshiyo ni og iriɓihna.12Ma ntuh ki pag tumo ni agi tumo le, ki kpaɓi, ki pag tumo ni nkallang gishe. Ih nenghi ni ndolong ni dum bung. Ih og yalo le masso le malla, ni nuh muru agh le ih ka wuh.13Ɓagilgiri ni ngung ki pyeshi ngung ni nguri, le saniyi ni nkalang. Ih sherrih ni gishergiri le, nyongli ni giɗumgiri. Gilli minlim le ɓwa, ninga ɓayong ma gushina, nina agh ate ih ka ɗigha a lah.14Koriyi cedar, ko tariyi ngung cypress ko ngung oak. Tigna yang ah gullo a ntiri angung ni a lusung ngha ate kanangiri. Pannah ngung fir le murukuli tigne gullo.15Le ɓwa pagtumone a gishe damdih ri. Eh, gotti gishe le ton brodi. Ɓaghi ih pil kuli le gungha dumi; gil gillang le gungha dumi. 16Pingshi ɓaɓa le ngung nghe a gishe, ih tonni nyamma. Lihna ɗimma. Damdih ri ni nah, “Ndamdina rang, nshina gishe.“17Ni nshile ngung nghe ni gilli kuli, sherrih minlim; gungha dumi ni gushi, ih jimmi, ki nah, “Assang, ate a woni kuli lang.“18Ni a yere, ke a yerigiri ya, ate anjih yang wanghina le nyha ki shinbang ngha, yahli yang ni logle kum yere ya.19Ɓwa mwoh nyha yahli ɗengshi ya, le mwoh nyha ni yerigiri ya, mwoh nyha ni yere ka nah, “Pingshina ɓaɓa le ngung nghe a gishe; eh nye tonna brodi a muri nkalle ɗeshili. Ntonna nyamma a muri nkalle nlih. Niɓeniya nga tig ɓaɓa le ngung nghe gi shiɓina? Ih ɓi ngungha njahli bin duduli ngung?“20Ngha ninga ih lih tuɓu agh, yahlung sorra le ki ɓorshi. Ni logle ashi muri, ke ih nah, “Ga a beng ni ya kuli ma yiri ni.“21Ɗengsa muri aga Jacob, ni Israel, ate a woni guro langː Ngil lo; a woni guro langː Israel, ni ngi jangso agh. 22Ninga nlagiri ma pinna, ngogrina agipagna tolmurung lo, le ninga nlagiri agimashihra lo nyenna binang, ate nwara n‘asso.23Aɓakuli, ntuhngyah ate Yahweh pagna ga; alimma le njahli, nmag jollo ate binmurubang. Nmag kunyong a jollo ma binmurubang, a yong ankonno, a yong ɓangung ni angung ni kwa a yeh ya; ate Yahweh ashina Jacob le ih ka ɗum gusso le a Israel.24Ga ni Yahweh nah, Ɓa‘asso, ini ɓeni gilo a yong nghaː “Mini Yahweh, ɓeni gil ga kwa agh, ɓeni mwoh nongshina aɓakuli ya, ɓeni mwoh gilla ngunjah agh. 25Mini ɓeni njuhri loro le aɓa nahteng gung, ɓeni pih aɓa waɓtekushi loro iriɓihyina agh; le ntig gi waɓna leyang manangna.26Meng, Yahweh, ɓeni tigna atenana le guro le nina agh- ni tig giwaɓna le aɓakuntumo zu a ɗungso le, aɓeni nah yi Urushelima, 'Aɓayong ka ɗig nghang,' le a bin alah Judah agh, 'A ye a ɓag yang ɗeshili, le nga logshi juhro leyang'; 27ɓeni nah yi alimma le salangmagula, 'Nyummoh, le nga nyumshi ɓangha lo.'28Yahweh ini pag ɓeni mwoh waɓteng a muri Cyrus, 'Ini lelgiri lang, ih pag nghang ga yahlang tol agh; gibilla a muri Urushelima ni ga, 'Ih ye ih ka ɓaghih,' le a muri binɓangKulli ya, 'Ih ɓi a tig tinne.'"
1Ga ni Yahweh waɓi Cyrus ɓeni ɗariyah, ɓeni bol ɓi malih ateh i nong murung muri ɓayong i pushi gulo le a murung aeshiya i logshi kun kangnah a dumi ateh a kun jeren i logho.2"Sa gingni neh ɗeshiya in nagha a nkonnoh; Ngha nagha a kun kangna fungna nga koriyi a a nɗolong ma fungna ni gankun ɓangha. 3Ɗeshina nga poh gi kunna ma ɓa pina ni gi kunna ni na shingha gha, na ni aka yerini ni mini Yahweh, ɓeni goro ni inlowah Kulli le a ɓa Israila.4Ate muri Jacob gurolong ni Israila ni yanlang tol gha, npoh goro ni luloh npoh gulo ngha teyah na yerangha. 5Mini npag Yahweh Kulli ma ɓi nyah, mini mwoh. Ngha poh masorung, ngha teyah na yerangha; 6a ɓayongho wah ka yere logha ri tina agungjah ni kena ri ma mogho, Kulli ma ɓi nyah mini mwohː Mini Yahweh ma ɓa nyah.7Ntig pina ntig pushiɓang, ntig mono ntig ogrung, mini Yahweh ɓeni pagha agha kwagha. Aweh ɓa Kulli soɓ muruh njaliǃ Ɗe ɓi ɓakulli soɓ muruh nyiteng. 8Ɗe ɓi ngujah aghi aka kun muyang ni njiteng, meng Yahweh ni ka tigha agha kwaniya ka pagha.9Gienna ni ni ɓeni saghiri ni ɓa ɓigayah ɓeni bini ya yagha ni ngha ngori soɓong ntriah nkori kwahǃ Ngha le sobong ili soɓong ɓag giri mang awoh ɓag le? mamoh nyah a turmo niyah.10Gienna ni ɓeni waɓi tei mang a woh pag terung ri? agha le ngiyong, ateh mang ke nɓillang ni ngha?11Ga ni Yahweh waɓa, ɓa gerenteng le Israila ɓeni ɓillangha. Ate mag ke ngha illibang teh gha ngha pagha ateh munangha, a dunnagha gah ngha pagha?12Nɓang ngujah, niɓag ɓwah intigha tumoh lang ni non ɓakulli ntigha shienri na muna shienri.13Ntig Cyrus a muri njiteng ɗeshiya nga teshi gi pagna ne huwar , ika ɓag njelang ika yeshi aɓayong ni ginagha alah nya ntiri nwagha, mini nwaɓi Yahweh teleɓang.14Ga ni Yahweh waɓa, gi kunna le masar ni mami cush na aɓayong ma sanna le yang ka ɗig mamiyong. Aka ɗig mamiyong. aka kura tayong a kuro nguri. Aka gwaɗung yong aka jima a nah, "njeteng ni Kulli ngha ni weh ɓwa nyah sagha ini mwoh. 15Njiteng ni a woni Kull ni songri muriyah Kulli le a ba Israila, ɓa asshibang.16Ayagha kwa aka nu irung ɓighina, a ɓayong ni tig a gima shiragha ka nu irungɓiyinah. 17Kemiya Israila ka aɓah, aɓah ni mala le nyaghagha a ɓin Kulli. Ɗeshiya ni nwah ye mi irungɓiyinagha ko jene gha.18Ga ni Yahweh a waɓa, yang ɓag ɓakulli; Kullima njiteng ni ɓag nguyagha ke tiggha ɓeni pushi gha, nyah ateh iɓi biyiyah, ateh aghi usulole. Mini Yehweh ɓisa nyah.19Nin nsongri gi wanna langha, ni nsongri ɗeshilangha. Ni nwaɓi biɓilla le Jacob a allang nieh yahǃ "Mini Yahweh ɓeni ki wanjiteng ngha, miyang ngi waɓga a muri njitengha.20Nkpaɓ muyong njuhǃ mkpaɓa bang mwoh, nyongn ni a ɓayong luwa li yah, ni a yeri gumi gha a yangni a ɓeni tol gigilla a jimmi Kulli ni nyah ki agniyangha,21Nju a kangrang nwaɓang ni, nwaɓang njiteng ɗe ɓi a kpabmuyang, ɓeni dunggha kikaraghaǃ Ɓeni waɓ te ɓi yah? Mini yahnehgha , Kulli nyah mini mwoh, Kulli ɓa'ashibang, ɓwa nyah ɗeshiyah mini mwoh.22Nzu a ɓinang in kun aɓah, mala le ngunyah kwah mini Kulli ɓung nyah ɗeshiliyah. 23Ni kana ngirang nkanigiri ni kpa nje yah abinang nkungung ne kwagha ka guwoh, lesung ni kwagha ka kaniyi.24A waɓa murang " a bin Yahweh ni mwoh na njiteng ni masohrung" "Aka mi irungbiyinah kwah a ɓeni ki pag yalung lulla ni mengha. 25A ri Yahweh ni bi billa le Israila ka kunni agha aka gushi riyang ri.
1Ɓel gugha njali, Nebo gugho. A gimashira leyang pariyina a gilo to tolyangha ɗeshiliyah a ɗighi gani muri a gilo ni niyang malagha. 2Ayagha kwah a pungro a guwoh na a ya gan ashi muyangha, a yagha ni miyangha a irigna gani.3Teshi kiro le Jacob, a nshile a ɓayong le a ɓa Israila a beni nɓonggha logha ri ɓilla le ayagha yong. 4Ni yagha leyong, mini Kulli leyong kekene hake mpumbu ngha agyong. Nɓagyong ɗeshiliya ngha agyong, nga tolyong ngha ashiyong.5Ya ɓeni ngha pere ni meng, yang ngha tolo shi purisung nini mama aka perini sungha? 6Ɓayong pushi gi ɗenna leyang a liri ki sang gima yinyiling. A jinn kila iɓi toghi yang Kulli a guggho a gushi.7A toli melyang, a wori a bin ɗinale ɗeshiliya tagha bin ɗenale, a ɓwagha a gori kemiya ni ogh ɓwaga leyangha agle ashi ɓwa mwoh a gani leyah.8Nɗeshi na agha mpagha nyongni aɓah gima shira, ken in bin njangshi niyangha. 9Nɗenshi na a gah ni kunɗunagha, a kunbang ni ɗuwa kwah mini Kulli ɓwa sa nyah, mini Kulli ɓwah nyah ni ngah mamengha.10Miyang nghi waɓtenana le meshilikulli ni kunɗuna ɗeshiliya kikara nwanna ga ka pagga, nnanih, "Gi tolla lang ka pagha, ɗeshiya ngha pag ni ngha mama ntolgha". 11Ngor mɓgang a nji ma njeh, ɓeni yalang tolwah a lah bin sannagha, mininah nwannah ɗeshiya ngha paghi, miyang ni te kushi, nga paghi.12Teshi kiro rang, nyongni ɓa tolkirung a ɓeni sashi iyang ri pag gima ɓwagha njiteng. 13Miyang ngi juni njilenglang gyap, ni sashiɓangha ashibang kongha nga pah ashiɓang Sihiyona ɗeshiya ni gulo lang a Israila.
1Sulo ɗigha kikiri munag Nsarilah lang le Babylon; sulo a muri gulo lo a ɗigha ngun njali, nawa goro gima ɓwagha aghale ga aka na te muriyah. 2Tol tali goggiri a gog muh, pushi gi ɓonna lo a pushi gi shina ma ɓwah loh ka vulli ghi kuso gha a ɗur guguri.3Tesalang loh ka vulli yoh, inininah aka shin liyongpura loh nga agkunno ninghi ɗag ɓwagha. 4Ɓa ashisung, Yahweh lesung ini pag luli ɓagerenteng le Israila. 5Ɗig jeji a pina, na wa goro mamurung le a ɓayonggha muna ngalang le babilah.6Yalang inila ri a ɓayong lang. Nshiɓi yang ningha a girang niyah npayang a ɓoh mamo teyeh na shin giena leyangha. A tighi a ɓa tenna te yang gani. 7Anah, "ngha ɗigha muyang mala le nyah ma mamurung" na tol a ga kun yalowah, ke aka ɗeshi ni mala leyah.8Teshi kiro, nyongni ɓa al ɓinmurubang, nyogha nga waɓa a yaliyong, "Ngulla ɓwah nyah ningha mengha. Ni ngi ɗigningha mabere yah agha le a munang ka wuh gha. 9Keminiya ga mwoh niyah ka kumoh ka ɓaɓa nloh le a munah agha le ɗig mabere; ɗigna aka ju a muro ni yeri ɓila loh ni gi ɓilla loh10A tingna yola ri gima shira loh, a nah, ɓung nyah shinagham yere loh ni njetena loh ɓoshi noh keminiya anah a yalo "Nɗigha njah ɓwa nyah ninga mamengha. 11Gima shira ka kpa muro; ni awo logho le a piri a ɓugha bin mashiragha. Gi ɓighina a kpa muro; na wo gan toli ɓuko gha,gangshina ka kumo susu, ngha ne yere logha.12Ɓol yere mashira loh na ɓuri loh mama a pah njiteng muri ɗe a wongha a oh muna gha; ke a wongha te a woh kun tekushi a gi pangne le aka leshi njere. 13A gi wanna ni kwa a kumma ka mashi roh ɗe ɓi a ɓayong ngha puro aso, a beni ki nateng ni ɓa Kulli ki shinɗung a ri a muna shieni, a ɓayong ni pushi shieni ma piyong gha, ɗe ɓi a aso ri a gha kwa ka kumo gha.14Shina, aka ɗig ni ngha lusung ɓah, gishe ka pingshi yang. Na logle a ashi muyang a bi gishe yah. A nyah ni gima pinnah aka wargha gishe nyah aka ɗigha kuniyahǃ 15Ga ni aka ɗigha a ɓayong ni npag tumoh niyang, nkuro in magha niyang ɗe a wongha a oh muna gha, a aka woro a ɓoh a pughangha ɓwa nyah ka aso gha.
1Oggah biɓilla le Jacob, ɓeni a gori Israila ɗeshilya pura nji bin muru Jada gha; beni kanigiri ni luli Yahweh nga dumo nyongha ngha gushi Kulli le Israila, nygh ntiri njeteng ni gusso gha. 2A gushi muyang a nah a yagha ye ma gerenteng nga pahnjiteng ni Kulli le Israila beni hili ih Yahweh telebang3Nwanna a ga kekara, a pura kunang, ntigha a gire pagiri pag njiteng. 4Ateh nyara ndunna a yonyni ɓa lolkirung nyogha nga kur giri ngha nɗolong. 5Ninaga nwanna agha kikara, keɗeɓang aka pagha nwanne yong, aleh ke iɓin nah a gilang le sung ni pahhi yah a ɓa tenna leyong ni paga agha.6In ognah agha, nshina a gi pangna ni ngha agha ni gha nwaɓɓa njiteng ni, ga long ni kyari yah, miyang ngi ɗumyong a gima piyoh a ga ninyeriyah. 7Ni ɓeni ni nghi tingni agha ki pagha juni ni kyari yah ni orga gi pangneyah ni in logho le nwaɓiyah, inininah, nyerina a gire.8Na oggha, na yeri yah, aga ga na ingha a kiriyong kekara gha, nyerina a suara mama tiga in ɗiga aɓa gima shira logho ari ɓila leyong.9Ate muri gulo lulunglang, nga par yalung lullalang ɗeshili ni gulo lang ni ngi gir joyongha. 10Shini, nperi na yong nyah ninga gi tungna gha nɗarina yong keminiya gumung yah riyongha. 11Ateh murang, ni teh murang ngha pilrang ningi ɗagha inlang ke ɓiyanyah, ni ngi pah gulolang bin ɓungha.12Mag kerorang Jacob ni Israila, a ɓeni ngor gha, mini ini kunɗuna ni malale. 13Ini nina, beng ni mag teh nguajah, ɓeng malih mal ɓahkulli, kunbang ni ngoriyangha a logho kushi mwohnah.14In kpaɓ muyong nyogha kwah ɗeshiya in mag kiriyong ǃ yang a tayoh waɓaga? Yahweh ni ka gan waɓi Babylon tekushi ga, ika pag ga ntigi ibi pagga. 15Mamergha nwanna, minina, ngware njuna moh ika kum lihmurung.16Ju a kyrang ɓah a og giwanna lang, ni kumɗunagha ni waɓ tenana a bongreyah, niyang nghi ɗungshi gipang na lang. Ni ɓeni ya Yahweh pag nag ɗiya murubang ɗeshiya tashinang.17Ga ni Yahweh ɓa ashiɓang magerenteng le Israila waɓa; "mini Yahweh Kulli loh, ɓeni alighi yoh al ɓuro gha, ini dumo nji jere ni aka bil gha. 18In teshi na kiri yong a ri agi wanna lang? le ɗina ololo ni ɓuno leyong ka bang ninga ɓagha muruh, ɗeshiya lih ɗung le yong ningha velliyeh muruh.19Bibilla loh ka ɗunshi ɓang ningha nji salang gi billa loh ka gogo ningha njisalang, ni nghni ɗagha inli yang ki ɓorgha.20Puro a Babylonǃ wor sagli ni ɓinmuruɓang ni ngiyah mag jolo ɓonro ɓayon iɓi yere a ngunjah kwah, "Yahweh ashina gurole Jacob.21Kunɓang ni Kulli pushi ni a ɓaleh agunje ma tennagha na og yolmuru gha, tig muru pura a muri tali ateh muyang iɓi a nuh. 22Murung Kulli nah "ɗina ololo nyah ri ɓa gima shiragha.
1Teshi kiro rang, nyongni aɓa coastlandsǃ ni ɓeniyah mag kiro nyong ni a bini kuko gha, Yahweh gorang ɗe ni sang a ɓillangha tolang iɓi nɗig guro leh. 2Tingna giwanna lang iɓi lih ningha gara ɓoh songrang a miliɓi tingha nteɓe ningha muni a ɓama.3Waɓɓang "a woni girolang Israila ɓeni nɗumi gulolang." 4Npilla nah, nmashirang tekushi nyah ngo te kwagha njiteng lang ngha bin Yahweh ɗeshiya nwalang ngha bin Kulli.5Ni ɓeniyah Yahweh nah, ɓeni ntolo ɗe ni sang a biliyah i ɗig guro le, i ashi Jacob, i ashi Israila i kpaɓ muyang ni meshiyah ateh gulli gushinang ɗeshiya Kullilang ini pag masorang. 6Le nah, "pangna fitong a ɗig guro lang ateh a yeshi kunvare le Jacob ateh a yashi ɗina le Israila a nshile ni ohgha, nga tigho aka ɗig poshibang abing a ɓayong, mama aka ɗigni gurolang kena mala le ngunjha."7Ga ni Yahweh waɓa ɓa gerenteng ɓa ashibang le Israila beni a bɐyong shiɓa a ɓighi hilli guro lo a ɓa lelbang. "Amurung ka shino ka guso, a magula ka shino ka gi og ɗumo ateh muri Yahweh ɓa njiteng ɓa gerenteng le Israila na a tol gha.8Yahweh nah, "kunbang ni ngha ɗumyong ɓoro ngah og yong nga ɗumiyon ɓoroh, nga ashi yong nga kona te muyong ningha a ɓayong ni a yeshi a nje leyang ma gibereyah.9Nga waɓi a ɓeni a kurgha, 'npuroh nmagne yong bung" in ɗim muyong aka ɗig ningha a njuh ni ki lele a ɗingli yah.10Na og yallo ko yolmurugha, na og pi lebang le ɓa lussungha, ate ɓeni ɗig ɓa kuna teh muyangha ka ashi yang. Ika lelyang keki ɓin muruh. 11Nga tig nijijere magula a nkonoh ateh a ɓayong iɓi ɓila.12Shina, aɓayon ka ju a ɓin sama, a ɓayong ɓaba njimale ni njig aɓayon ɓaɓa nji lah sinimi. 13Ntu ngiya ɓakulli npag binmurubang ngunjah, a nkono kpa ngiya njeh, ateh Yahweh ɓah nonshi yahung a ba leh i go yang i toyang ni.14Keminiyah Zion nah, Yahweh ɓungnang koh murungKulli janshina ni meng. 15Ngimuna ka shibi mini ɓeni kikiliyah ateh ni agnji mune yah muni ni ɓiɗgha, aka jangsa keminiya mamengha ninghi jangshiyah.16Shina, nyonglina lulo a ɓeng nin gi jangshiya. 17A munoh ngha ki yere ni kara a bayong ni meshiyongha ngha ki messe. 18Logshi njoh a shina, aygha a kpaɓa aju a ɓino, njiteng mini Kulli ma usulo giwanna le Yahweh ni, aka wol kikilo ni yang ɗeshiya aka melyang ngiro ningha gi ishina le manjiwula.19Ngha teyah a meshina leh ɗigni ngha nibula nga paghi a ɓayong ni ki yere ka ɗighagha fitong, a ɓayong ni ɓighyong teyah aka meshiyang. 20Aɓayong ni a ɓilla a kumɓang monogha ka waɓo ɓehpangna fitong, ɓaghi sung kangnah mama sa ɗigha ayehgha.21Le aka waɓa yalo yang ɓigha a muna ni? ntangna nkwabia shiɓang yang billa munani? a ɗaghang ni murung, njeɓangni a muna ni pughang?"22Yahweh waɓi a ɓayong nga ɗun ɓorolang a ɓin a bayong, nga dun gi pangna lang ɓin aɓayong aka yeshi a munayong lah aka tol amunayong mangalang mel.23A murung ka ɗig nmgha a teyong a ma murung ka ɗig ningha a ngiyong, aka gwa ɗunyo aka gushiyong aka gwa ɗun yong aka gang kikiri kunshiyong nga yere mini Yahweh ɓeni kwa gi le agnah le Kulli yah ni nuh iriɓiyinagha.24Nlog le ngha aɓayong ni a ɓoni a luwa gha abi aɓa tah luwa a biyang agha le, ni pushi a ɓeni abin kurbangha abi aɓa kurbang? 25Ga ni Yahweh waɓa a pushi abayong ni bin kurbangha, nga tah luwa ni aɓayong ni ki tah luwa niyongha nga assa munoh.26Nga tigha a ɓayong ni ki shiɓi muyonggha ka wala riyang, aka ɓara ni nkila ni mɓah. Le a ɓayonk kwa ka yere mini Kulli mini ɓa ashiyong ɓa pushi yong, aka yere mini Kulli le Jacob.
1Ga ni Yahweh waɓa, "Giɓomteng tuhnjiwulla nghe mama ntuhni ni ngih yong ngha? A ɓuhro mayenni magni yong? Nshina, a mag yong ate gimashihra leyong ni ate tolmurung leyong ni a tutti ni ngih yong woro.2Mang pag yi ke nzu le ɓwa nyha a be ya? Mang pag yi ke ngorbang le ɓwa nyha ag nghang ngha? Beng shingrina a nwagossomurung? Ih nyha ni gullo ni nga ashini yong ngha? Nshina, ni sagha lang ni nyumshini salangmagula; ni tig ɓanghamuru pil ɓalusung; anjih leyang wuhɗ ummo ate muru nyha. 3Nvulliyina ɓakuli ni pinna; nvulliyine ni ni teshiligiri."4MurungKulli Yahweh pahnang lessung ninga mami aɓeni a alliyine yang giri ya, nina agh ate nga waɓtenana ni ga tang ngha- bin aɓa ngirungwuhna; ih logsang ni beri ni kwa agh, ih logshi kirang ih ɓi n'ogho ninga aɓeni a alliyi yang ngha.5MurungKulli logshina kirang, le ni ntolmurung, ke nga pil nzumang ngha. 6Mpahna nzumang bin aɓeni ki wollang ngha, ni tehkinyang bin aɓeni ki uɓyi nyonkunnang ngha; ni vulliyi kundumang ari iriɓihyina ni taɓtahra agh.7Ate MurungKulli Yahweh ka angnang; ngha nina agh ni n'og iriɓihna agh; nina agh ntigna njiang ri gana kwa, ate nyerina ni ngi og iriɓihna agh.8Ɓeni ka tanghang ngha tyang gyaɓ. Yang ka sagshiri rang. Ih ɓi puro tangha ih ɓi shi lungro. Yang ki tig nghang teng? Ih ɓi zu a kahrang. 9Nshina, MurungKulli Yahweh ka angnang. Yang ka waɓah ih myang ni tengshihra? Nshina, iriyang ka malla ninga dagrah; angihgiri ka muri yang.10Yang a ntiri yong ki ɓang Yahweh? Yang ki bil gih le guro le? Yang ki ginya a ngih limma pinna poshibang nyha? Ih ɓi pah njiteng ri lulli Yahweh ni ehnghari Kulli.11Nghina, nyogni aɓeni monshigishe kwa agh, aɓeni gilri yang bol kashindah agh: nginya a poshibang le gishe leyong ni a leshigishe ni ih tig ga. Ga ni n'agha a binang: nga nongha njahli a bin konna.
1Nteshikiri yong rang, a yong aɓene ki al serenteng ngha, a yong aɓeni ki al Yahweh ya: nshi tahli ni a pushi yong ri le ni gogroh mama a pushini yong ngha.2Nshin Ibrahim, tehyong, ni Saratu, ɓene ɓil yong ngha, ate ngha yangha ni muri ya, ngorre. Nmoshine ni tighi dudug.3Eh, Yahweh ka pashi Sihiyona; ih ka pashi a abang le ni juhri ya; ih pil ɓalusung le ninga Eden, le bengɓalusung le ni kahri ɓanjonglong Urdu agh ninga ɓabang njingung le Yahweh; ɓorobang ni binmurubang ka kum ri be, pag makampa, ni gih ginya.4" Mpah muyong binang, aɓayong lang; le nteshikiri yong rang, aɓayong lang! Ate nga pah gigilla le nga tig ɗumnjiteng lang ih ɗig poshibang ate aɓayong. 5Gerenteng lang ngha gyaɓ; ashibang lang ka puro, le dum bung lang ka waɓih aɓayong njuoh; akunsallang magula ka lellang; ate dumbeng aka lellang.6Nlogshi njih yong a ɓakuli, ni shin njahli binjeh, ate ɓakuli ka ɓoro ninga nlagiri, le njahli ka sahniya ninga dagrah, le aɓeni ɗigha a yeh ya ka wuh ninga aminkunwa. Keminiya ashibang lang ka tangha ha ke keni, le gi gerenteng lang ni ki tangha njahli ya.7Ntehshikiri yong rang, a yong ni yeri gi maɓonna agh, aɓeni ni gigilla lang a kunyahli yang: ke ih ɓi ɓang ngoɓong jollo le ɓayong ngha, ko wolngiri yong a ri sangbang leyang ngha. 8Ate ngihgiri ka muri yang ni dagrah le angosso ka lih yang nigna njinguri; keminiya gi gerenteng lang ka kah malle nyha, ni ashibang a ri anjah kwa."9Nlogho, nlogho, gil ri yong ni masso,abih Yahweh. Nlogho ninga a yeh akara ni kikara agh, a njah le akah. A woni a juhri Rahab agh, a weh ɓene sahn gimashihra ma muru agh? 10Ni a nyumshi salangmagula agh, angihmuru ma limna, ni magnjerre a ngih limma le salangmagula ate ama ashina lo bil agh?11Ma ashina le Yahweh ka nyera ka zu a Sihiyona ni jollo binmurubang le bang ɓoryi yang a muyang ha ke kene; binmurubang nghe ka gog yi yang, le konyahlung ni ɓua'agh ka ɗag yang.12"Mini, Mini, mini pag ɓeni pashi yong ngha. Mang pag yi ke nga ɓang ngoɓong le aɓayong, aɓeni ka wuh agh, amuna ɓayong mashinshin, aɓeni a gil yang ninga alusung ngha?13Mang pag yi ke njangshini Yahweh ɓeni gil yong ngha, ɓeni nongshi ɓakuli ni tigtinna ngunjah agh? Ntangna a ɓang kyari kwa agh ate yehlulla ma funna le pariyi bang nga tolla ih juhri yong ngha. Funno le ɓa pariyi bang nghe?14Ɓeni gungha njahli ya, Yahweh ka kair logshi; ni ih wuh agh, ni woro a tuhli ya, ke ih shingra kum brodi ya. 15Ate mini Yahweh Kulli leyong, ɓeni ki gindili salangmagula ate velliye le ka ihmah- Yahweh magula le ɓaluwa ni pag lulli.16Ntigna atenana lang a kuno, le vullo ni minlim le beng, ate nga pan ɓakuli, tigha le tinna ngunjah,ni nah yi Sihiyona, ' A woni aɓayong lang,'"17Logho, logho, tangha ni kuso, Urushelima, a yong ni nɗungshina koro le yehlulla a bih Yahweh ya, a yong ni nɗungshina koro ha ni ehniyeh ya. 18Mwoh nyha a ntiri amuna ni ɓilliya ka billi mo agh, mwoh nyha a ntiri amuna ni ɓilliya kwa ka bolli bih ni logshi ya.19Agi gangshina ni ɓahri ni ya kumno- yang ka ɓua wo konne ya? juhro ni ɓihya , ni yalo ni garabwoh. Yang ka gimo mo? 20Amunabuna lo wuhna dahna; a nongha muri njinjere ni kwa agh, ninga njah a nguri; a ɗungshina yehlulla le Yahweh, sahgha le Kulli leyong.21Kemini niɓeniya, og ga, a weh ɓeni a par agh ni a weh ni ɓahrina agh, keminiya ɓahra ma mbaah ni ya. 22MurungKulli lo Yahweh, Kulli lo, ɓeni ki tangha temuri aɓayong le ya, waɓna ga, "Shina, n'agna minkoro ɓahri a boh-koro le yehlulla lang- nina ate ni a nuhyi ɗeshiliya.23Nga tigha a bih ɓa poh gani, aɓeni nah wo, 'Nongha njahli aka pariyi yo agh'; a gilla nzumo ninga njahli le ninga njinjere ate ih ɓi a billa."
1Logho, logho, a tengshi ro, Sihiyona, mel dagrah maɓonna lo, Urushelima, lah magula ma gerenteng; ate aɓa shuwanguɓu ni aɓeni nyha kunwar a agh ni uwa ye zu a bino agh.2Kur kikiri ni a ro agh; logho le a ɗigha njeh, Urushelima; pushi anyeh ni mello ma njeh guro agh, muna ngalang le Sihiyona. 3Ate ga ni Yahweh waɓah, "A magna yong ningo nieh, le a ashi yong nyha ni bollo agh."4Ate ga ni Yahweh MurungKulli waɓa, "Ni kunduna agh aɓayong lang woro ke ɗigha a Masar ma kunbang fittong; le aɓa Assiriya pahra yang tekushi maɓonna nyha.5Ke niɓeniya mang nkuma ba- gi waɓna le Yahweh ni ga- ih shini ih a ponna aɓayong le a wori tekushi nyha? Aɓeni nongmurung muyang ngha jolla yang- gi waɓna le Yahweh ni ga- le a ɓihyina lullang teɓi teɓi a kara kwa. 6Ngha nina agh aɓayong lang ka yeri lullang; a yere a kara wo ih mini ɓeni nah, "Eh, ih Mini!"7Ɓoro egh ni yellang a muri ankonno akushi aɓa kuntumo aɓeni zuni kuntumo maɓonna agh, aɓeni ham ololo, aɓeni zuni kuntumo ma ɓonna, aɓeni hamma muri ashibang, aɓeni nah yi Sihiyona, "Kulli leyong ni ki nongmurung!" 8Nteshi kiri yong, aɓa lelmuyong logshina agih yang, binmona ni jollo binmurubang, ate aka shina, ni anjih yang kwa, Yahweh nyenna Sihiyona.9Nmag kunyong a tuhngyah binmurubang binmona, a weh juhro le Urushelima; ate Yahweh pashina yahli aɓayong le; wara ashi Urushelima. 10Yahweh ɗumna dumbih ma gerenteng a nji aɓayong kwa; ngunjah kwa ka shin ashibang le Kulli lesung.11Nɗag bogho, nworo; ke ih ɓi ndog guɓung ni nyha kunwar; nɗag ntiri yang; ntig muyang gerenteng, a yong ni aɓeni ki tol sgi yumo le Yahweh. 12Ate ni nga kahri puro ke nga ɗag be ni ngoɓong ngha; ate Yahweh ka ginya a dum yong; le Kulli le Israila ka lel nzum yong.13Shina, guro lang, ka pag giri ni yeriteng; ih ɗigha bikuli, a logshi, le ih kum gusso. 14Ni gogho le aɓeni ngoɓong bol yang- puro le ka ɓihya uwor mami ɓwa maɓi, le gilla le ni uwa ye pur ninga mami ɓayong ngha.15Ngha nina agh, guro lang ka wahyi aɓayong dudug le amurung ka bol gung a temuri. Ate ga mama ni a waɓi yang ngha agh, aka shina, le mama ni ka og ga agh, aka yeri.
1Yang pah njiteng ni kuntumo lesung, le a bin yang ni a ɗum dumbih Yahweh nghang? 2Ate gulla dum Yahweh ninga munagiri, le ninga sagha le giri a njeh ma nyumna; ih nyha ni puro maɓonna yarata agh; ngha shi shinni ya, guɓung nyha ɓoro ernjisung a ri ya.3Aɓayong keshine le shiɓɓi; ɓayong ma ganna ni a yeri ni binkonna agh. Ninga ɓeni aɓayong ki songri kundum yang ri ya, a jenneh; ni pilli ini guɓung ngha.4Keminiya tolla abinkonna lesung nit olla again lesung; ngho te ya shi tollo ih Kulli ni ki fungshi, Kulli nyimne, ni tighi binkonna.5Keminiya a shuwa ate agipagna tolmurung lesung; a pariyi ne ate agimashihra lesung. Fungso ate ɗigna ololo lesung ngha a muri, le a ri njipinye le ni shi kumni iritenna.6Shi sung ngha ninga anjuh ni woro ɓor agh; le mama kwa agh bolla njinjere le, le Yahweh tigna a muri agimashihra lesung kwa.7A pare; ngho kwa agh nongshina muri njahli, ni logshi kuni ya; ninga muna njuh ni a bin tummi bwoh agh, le ninga njuh ni a dum a tuhmi bwoh agh bolli gung ngha, nina agh ni logshi kuni ya.8A tenne ni tuhnjuoh ni a worri nimo. A temuri njah ni, aɓeni ki ki tollo ih a bolli njeh le aɓa usulo agh, ko ih a fungshine ate gimashihra le aɓayong lang? 9A tigna nkilliya le ni mami aɓayong mashihra, a lingshi a nkilliya le ɓa kumo, ngho te ya ni pag gi mohno agh ke soriyi bang ngha nghang pura kuni ya.10Ngho te ya agha le Yahweh ih wol nlue le tig yi binkonna. Ngha tigni usulo le gipahna ate gimashihra agh, ih shina aminkahyi, ih ka non akara le, le Yahweh ka ɗungshi ga yahli tol agh a nji bini. 11A nzum gana le usulo le ya, ih ka poshibang ni ɗimma a nji bin yerigiri le. Guro lang ma gerenteng ka ashi dudug; ih ka tol agimashihra leyang.12Ngha nina agh nga pih bang a ntiri a dudug, le ih ka gaɓ giponna le a dudug, ate pahna muri bin nluo le a bangne a ntiri aɓa gimashihra. Tolla gimashihra le a dudug le ingnina ntiring ate aɓa gimashihra.
1Tuhngyah, nkoɓih ɓamah, a weh ɓeni ni pa ɓilmuna a agh; ɓeni ni pa mom konno muna a agh. Ate ɓamah ni nyha ni muna a agh kumna amuna uwor ɓamah ni ɓilla ni ɓangna wula agh,” Yahweh waɓna.2Gil gungri lo ih dahra le a sahri akanda gwergiri lo ih wora duna kona teɓi nyha; tigha anguri lo ih saɓah le a tengshi ngung tumma njeh lo. 3Ate aka sahri kena nji bung ma lih ni nji bung ma kahtang, le aminkah wo ka agnjeh le aɓayong ni ɗigha alah magula ni ɓayong nyha nghang ngha.4Ka ɓang ngoɓong ngha ate iriɓihna ni ki bollo agh. Ke ih ɓi ngiro wuh agh ate ni a tigho a iriɓihna agh; aka jangshini iriɓihna ma nsahri lo, le ni a uwo a ɓuhri ɗengshi ni iriɓihna ɗigna nkoɓi lo.5Ate ɓa gillo ni pag buro; Yahweh magula le aɓa luwa ini pag lulli. Ma gerenteng Mwoh le Israila ni pag ɓa asso; a gorih ih Kulli le ngunjah kwa. 6Ate Yahweh wara goro ih ɓi a nyere ninga ɓamah ni a ɗagha le ngha ni binkonna a bongho le ya, ninga ɓamah ma kyena ni a tigha lah le a shiɓi ya,” Kulli lo waɓna.7Ate ma kunbang fittong ngha mpura a tenana lo, keminiya ni shin gi-enna magula nga nyenni weh. 8A yehlulla le ɓunno muru nsongri na kundum mang ma kunbang fittong; keminiya ni ogrung njiteng ni nyha ki mal a agh nga shin gi- enna lo- Yahweh ɓeni asso agh, waɓna ga.9Ninga muru le Nuhu a binang: ninga mama nkaniyi ni giri ih muru le Nuhu ni wa ye wam ngunjah agh, nwara kaniyi giri ih ni nwa ye pag yehlulla ro ko saghoh agh. 10Ko ankonno ka kpah le adingli ka nyingha. Ngho te ya agnjiung lang ma njiteng ni ki ariyi ya a ro agh, ke ogrung ololo lang ka nyinghi ya- Yahweh ɓeni shina gi- enna lang ngha waɓna.11Mama ni binkonna, gungmuru- gindiliya le ni kum pasha yahlung ngha agh, shinna, nye nga ɓagho ni a nyonglo shisa, ni tig tinne ni agi jargina. 12Nga gilla agbingrah lo ni agi ma bangna le akunjere lo ni atahli ma nyinyiling, ni garrung lo a njibang ngha ni atahli maɓonna.13Le amuno kwa agh Yahweh ni ka alliyi yang giri; le ololo le amuno ka gulo. 14A tigho a gerenteng, le a ɗig kukwo ri pariyi ya, ate ni awo ɓang ngoɓong ngha; le a ɗig kukwo a ri gi pah ngoɓong, ate ni ih zu a kahro agh.15Shina, ngha ɓwa logshi njuoh agh, ni ih pura a binang ngha; ɓeni kwa logshi mohno ni weh ya ini aka ganna. 16Shina, ngilla ɓa tumo bung, ɓeni ki fug nkallang gishe le kpaɓ giburra ini pag tumo le ya, le ngilla ɓa ɓihyi giri ih ɓi juhri.17Giburra nyha a kpaɓa a muro le ka lih ya; le aka girjah ɓeni kwa tigho teng ngha. Ga ni pag giberre le aguro le Yahweh ni pushimurung leyang a binang- gi waɓna le Yahweh ni ga.”
1"In shinaǃ ɓe kwa ki og timuwa, ih zuwa kun muru ha ni ɓeni inya ni mbolo gaga, in zu, in karo in liǃ in zu, in kun muru inaɓi ni kira nieh nwa nyah.2Ate mang inga peshi ga gali niya le, Ate mang ke awo gama temuri ga niki zuni dima gaga? In teshi kiri yong binang yarata in li gima ɓwa, ih ɓih usuloleyong ih bih og boroye ni nene.3In teshi kiriyong in zuwa kangrang in oh, ate in aɓaǃ inga kur ogru mama niki malgaga a intirisung ni yong ɓeni aghni, intagha muri agh njung ni shi ogni risung ni Dawuda gha. 4Shini, intigne gi waɓkung a bin a muna gunja, ɓa giya ninga ɓa diya muri bang magulale a muna gunja.5Shini, aka ɓuri a ɓayong ni na yeri gaga na ɓayong ni ni yero wa ga aka zuwa bino ate Yahweh Kullilo, ate ma gereteng le ɓa Israila, mama guso ga."6In al Yahweh a kun bangni a kunni yai in gorɓang kun ɓangni yanga gyaɓa. 7Ɓa gimashihra ih bih dah jije gimashihrale, ɓeni ki denshi gimashihra ga, ih bih nyara bin Yahweh ini ih ka ag muri, ni bin Kullilesung, ih ka ponyi sung tuɓu dugdug.8Ɗenshe langha ɗenshe le young niya, gi pangna langa gi pangna le yong niga gi waɓnale Yahweh ni. 9Ninga mama ɓa Kulli saɓni ni ngung njaga, ini gi pagna lang wari mamiyong ni saɓ ɗeshe lang ɗeshiya wara ma miyong.10Nga mama muru Kulli ki nyaniya ni muru inji taliki sulini a kuliya ni wa ye nyera ɓe ɗeshiya kemiya yangha ih pi gungja bin polla nghe tigha ih pa muna ih leyeghe ih pa zama aɓi ɓa zam giri gilina deshiya abin ɓa li gili. 11Ini nina deshi tenna lang mama ki pura kunga ka diya na ni ih nyara binang neyeya, kemiya ih ka dumgshi ga in waɓɓa.12Ate aka pur ni binmurubang le aka billi weh ni ololo, ankonno ni adingli ka magjollo binmurubang a dumo, le angung ni kwa a bang ngha ka wol bihyang. 13A tuhkushi a waragiri ya cipress ni ka gul nghang; a tuhkushi ajuweh ma teɓna agh mitle ni ka gulla be, le ih ka pagha ate Yahweh, ate lulli, giɗumna ni malle nyha nghang ngha.
1Ga ni Yahweh waɓa, "Mbil ga yarata, le mpag ga ɓor agh; ate ashibang ngha gyaɓ, le gi gerenteng lang myang nga ɗumi. 2Mosso ni ni ɓeni ki pag ga agh, le ɓeni ki bolli yarata agh. Yangha ih bil Sabbath, ih nyha ih ɓihyi ya, le ih nyha ih tig bih ri gimashihra agh."3Ke ih ɓi biri ɓwa ni pil ki pirtye Yahweh ih nah, "A njiteng ngha Yahweh ka pussang a ntiri aɓayong le." Ɓa pagtumo le njeh ih nah, "Nshina, mini ngung ma nyumna."4Ate ga ni Yahweh waɓah, "A bin ɓa pagtumo le njeh ɓeni ki bil Sabbath le alla ka pag ga pashi yahlang ngha, le ih bol ogrung lang, 5a bin yang ngha nga tig ɓa lyang le a yeh ngarrung lang ngha gi ɗengshina ni uwor amuna buna ni amuna ngallang. Nga pag yang gi ɗengshina ni malla le nyha le ni a tuhyi ya.6Ɗeshiliya abiri ni kpaɓmuyang bin Yahweh,- ate pag yi tumo, le agnaji lulli Yahweh, ih ɓi a ɗig aguro le, ɓeni kwa ki bil Sabbath le ye bol yang ri ɓih yi, le ni ɓeni bol ogrung lang- 7nga zuni nkonno ma gerenteng lang ni tighi yang binmurubang a lyang bin jimma; agipahna pingsa ni aɗahra leyang ngha a aghi a muri deshile ɗahra. Ate lyang ngha a gorih ih lah bin jimma ate aɓayong kwa.8ga ni pag gi waɓna le MurungKulli Yahweh, ɓeni ki kpaɓa aɓeni a ɓukkoh a Israila agh- nga ɓuhri kpaɓa anshile nga ɓuhra ri yang."9A yong kwa anyamshihra, nzu le nlih anyamlusung ni a ɓalusung! 10Aɓalel bang ngha njiyang wanghina, ni a yeri ya. Aminlahra ni ki gan- jol a agh. A loro, ni nongho a agnji njitullo.11Aminlahra ngha ni pag yolle dudug; ni a logle a kumo peri ya; a yangni alelgiri ni nyha ni yeriteng ngha agh; a pilla a njinjere leyang, ɓeni kwa agh ki shiggiri ni nyha yarata agh. 12"Nzu," a nah, "Ih ɓi kum mbah njingung ni nuh dudug le mbah njingung ma tenna. Kaberi ka ɗig ninga ni kyari, ngih kara magula ni uwor pyeshe ya."
1Ɓah yalung ma ɓwa ngha ki wa, ɓwanyaganga tiyi murunga niga puɓa aɓa shin gi ena ɓwa inyagnag, tig muriya en aɓa gerengter nga panna yang bin a ɓayong mashira. 2Yangha ih inna intiri ololo, a usulo bini tuloleyong ɓeni kwa ga ki wara intiri ɗina ɓoyalungle.3Keminiya in zuwa ɓa, amuna ɓa vulnjung, a ɓa pag deng na ma nja. 4Yang nga ngh ɗalli? ya nga jolo nga pusshiyi leshiyong? in yong na muna ma zurina, ɓale ba yiri.5Nyongna ɓeni nga sor muyong ni gilang ngha, amilim ngung ni kwa ga, in yonga inga wola a muna a guguri, atite ah tahi ma loggna6A ntiri a gima ɓaɓuk ma guguri ini kumo lo paggang. Ini pag kuno lo. Ini sobi dara ma nu la pa bung. Aka jinang te ja gi gi pagnani?7A muri a tali tali ma saɓna; ini in soɓ ala le yongang piyeni in ehɓang te pa ɗara. 8A zum kunkagna ni gung kunkala initum a gillang le yong ngang, i tuwi na mem inn kara alleyoung in yong nga aɓe inga dari in agna ariyong intiriyong ni yang in youniga ag nji alla le yang, in shina te salang leyang9In iworo abin Molek ni murun ni gi sunsung shisa. In tshana ɓwa duna ɓogho; ate kena bin Molek ga in sulo in wara injiman jale. 10Yiri yona mal a giga ma saɓna, keminiya nin "na tekushi nya" in usulo le yong a biyong; Ini payi ke nin iri logga.11Yang awo ganshiro temuri? yang awo ɓagha? nin derishi ni mem aghle, in kona temurung inga ? ate ma ingunnaya in bol gung in sashiɓang ini payi ke inin in ɓagganga? 12Niya waɓ tenan yahung maɓwa le yong ni gi pagna le yong, keminiya ni ih agniyonga13Nga in ɓwaniya, le ih ɓih kpaɓa le agilang tenyong ih ɓi a ashiyong. ang ka pon yang usulo leyang ka wori yang ko, keminiya ɓeni vula ɓmangha ihni ishika diya muri njeye ih agh nkono ma gerengteng.14Ika nah, in ɓaga, 'ɓagaǃ in jire in shishi ga ka em kusang nga a jijele ɓa liyang" 15Ininina ɓeni a kuliya, ɓeni a gushiya, ɓeni a gori ɓe gerenteng nah, " Miyang diya bogo a Kuli a bin ma kpanana, na a ɓoyongni ni yalung pontuɓu a ɓa shin gi enah, ate ih bih ntenshi ɓogho le a ɓa shin gi ena, ih teshi kun yali a ɓa pon tuɓu.16Ate ni ngi tighoteng ha ke kene ya, ke nga pag yehlull, ate bongho le ɓwa ka wugdanah a dumang, usulo ni nworo ngil ya. 17Ate gimashihra le ɓayong mashihra, mpagna yehlulla, le fungshine; songrina kundumang ni yehlulla, keminiya, nyenna ni nzumi ih bil yahli.18Nshinna anjinjere le, keminiya nga pih iritenna, nga billi mo ni pashiyahli aɓeni ki ɓua'agh temuri ya, 19le nga gil njingung le ngotokuni. Ololo, ololo, a bin aɓeni a kukwo agh ni a bin aɓeni gyaɓ agh- Yahweh waɓna- nga pah yang iritenna.20Keminiya aɓayong mashihra agh ngha ninga gindilla le salangmagula, mama ni logle usuli ya agh, le amuru le juhri ni apupporo. 21Ololo nyha nghang ate amashihra agh- Kulli ki waɓah."
1Mɓua ɓororo; ke ih ɓi ntangha njeh ya. Nlogshi gih yong ninga njemnjuh. Nkumama aɓayong lang ni tolmurung leyang, le leh Jacob ni agimashihra. 2Ngho kwa agh ah allang kyari kwa agh ni poshi yahli yang a yerigiri le anjinjere lang, ninga aɓayong ni ki pag gimaɓonna le ni a ɗag gigilla le Kulli leyang ngha. A ihlang ate tuhnjuo maɓonna; A poshi yahli yang a ri ɗengse le Kulli ki zu gyaɓ.3Atemang ke shi gonno', ah nah, keminiya nah ah shinni ya?' Atemang ke sa sulli mursung, 'keminiya ni nyeriya? Nshinna, ah kara gonno le yong agh nga kumma aɓorro le yong le nga para aɓatumo le yong.4Nshina, nga gonno a mohno ni salala, ate nyimma amuna bihyong ma gimashihra; ni ngonni kyari ate a og gih yong a bikuli ya. 5A njiteng ngha ga ni pag jah gonno ni ngi al agh: Kara ni ɓeni kwa agh ka nongshini muri njahli ya, ate jul muri njahli ninga kagli, ni soɓ teshiligiri ni tuɓu a ri? Njiteng ngha nga gor ga ih gonno a kara ni ih pashini yahli Yahweh ya?6Ih ga ni pag gonno ni ntol agh: A te akuro gimashihra, ni pangshi nguri le gitolla, ate mag yi aɓeni a pariyi ya bung nieh, ni ɓun gidungrina ni kwa agh? 7Ih nyha ate ɓun yalo leyong ni brodi ya, ate zuni aɓa enna ni aɓeni nyha ni bin ɗigna a agh a liyo agh, ate melyi aɓa tessalang gikura ngha a shin yang ngha, le nyha ate songri muro ri aɓwalo agh?8Le poshibang leyong ka puro ninga logho le kara, ni iritenna leyong ka kahri tah; agimaɓonna leyong ka ginya dumyong, le gusso le Yahweh ka ɗig gi lelnzum yong.9Nga gorbang le Yahweh ka aghi yong; nga ɓua ate angna, le ih ka nah, 'Myang ba.' Ngha mpushi gidungrina a ntiri yong, amunabung tigteng, ni atenana mashihra, 10ngha a yong kanangiri yong pih aɓeni ni yalo agh, le nga ɗingshi alla le aɗa gigangshina; le poshibang leyong ka logho a pinna, le duh leyong ka pil ninga ntiri ɓakara.11Le Yahweh ka tang billi yong ni ɗingshi yong a kasnjeh leyong ba muru nyha nghang ngha, ni tengshi amuh leyong. Nga pil ninga ɓabang njingung ni pih muru agh, le ninga tuhmuru ma sagna, mama muru le nyha mal a agh.12Aɓaɓa leyong ye ka ɓag gima juhrina ma yahyina; nga logshi ajuhro le anjah dudug; a gor yong, "Aɓa ye gil garrung,' 'Aɓa ye gil agatanjere pil maɓonna.'13A nah ih n'usulina kushi yong ri gingbiri a kara Sabbath, ni a ri pagha agi poshi yahli yong a kara magerenteng lang. A nah ngora Sabbath gi poshi yahlung, le ngora atenana le Yahweh gerenteng ni gushina. A nah ih ngushina Sabbath a ri ɗagha atumo leyong, le ni ih n'al gi poshina le yahli yong ni nji ri waɓa atenana leyong.14Le nga kum poshi yahlung a ri Yahweh; ni tig yong ih ɓi nkogha abikuli le ngunjah; nga lihni yong a ntiri giberre le Jacob tehyong- ate kun Yahweh ni waɓih.
1Nshina, bih Yahweh ni shingra ke ni logle ashibang ngha agh; ke kiri ka giriyi ya, ni logle ogbang nhgha. 2Ngho te ya gimashihra leyong koriyina ntiri yong ni Kulli, le agimashihra leyong tigne songri kundumi a ri yong ni a ri og yong.3Ate abih yong bolla nkilla le amuna bih yong a gimashihra. Angoto kunyong waɓ yiri le aleshiyong ki waɓ gi manangna. 4Ɓwa nyha gorbang a gerenteng ngha, le ɓwa nyha jimma a te njiteng ngha. Agni bang nghe ya atenana kun ni, ni ayiri; a tolla gigangshina le a ɓil gimashihra.5A sagshi ankih le gbaffun, ni leh ninlahra. Ɓeni kwa lih ankih leyang ngha ka wuh, le ngha wam nkih ya, ih sagshi ɓammah. 6Ni a logle a pagtumo ni leh ninlahra ninga agi mella aghg, ke a gan vulliyi ngiri yang ni atumo bihyang. Atumo leyang ngha atumo le gimashihra ni, le agipagna ma mohno ni a bih yang.7Akushi yang ɓangha ki kah a gimashihra, le a soɓ nkilla le aɓeni nyha ni tengshihra a agh. Aɗengse leyang ngha mashihra ni; mohno ni juhrigiri ni pag njere leyang. 8Njere le ololo agh ni a yeri ya, le ɗum njiteng nyha a njinjere leyang ngha. A tigna anjinjere leyang kukondang, le ɓeni kwa ki ginya njinjere ye ya ni ki kum ololo agh.9Ngha nina agh ɗumnjiteng ngha kukwo ri sung, gerenteng ni kumsung ngha. Sa lel poshibang, keminiya shi shin pinna; shi shinbang te tuhbang, keminiya shi ginya a pinna. 10Sa tallih ngiri garrung ninga ma njiungwanghina, ninga aɓeni nyha ki shinbang ngha agh. Sa engkushi sung ni ɓakara; a ntiri aɓa masso agh shi sung ngha ninga anluo ɓayong.11Sa nyanghikun sung ninga anyamshihra ni immah ninga agugwun; shi lellla ɗumnjiteng, keminiya nyha; ka ashibang ngha, Keminiya ngha kukwo ni sung.12Ate agimashihra lesung dudug ngha a dumo, le agimashihra lesung ki waɓkun a musung; ate agimashihra lesung ngha ri sung, le shi yerina agimashihra lesung. 13Shi tolla musung sa gorkun yeri Yahweh ni pil nzumsung ri kuratye Kulli lesung. Shi waɓna tele aggiri le ɓayong ni pilsa, sa ɗungshi ni ɓua ni pura a yahlung ni atenana ma yiri ya.14Ɗum njiteng nyenna ni nzumi, le gi gerenteng tangha kukwo; ate njiteng engnakushi a ntiri bin ɗamma, le gi mayarata ni logle zu gyaɓ agh. 15Gi agnini ɓwa wara, le ɓeni tolmuri ri gimashihra agh pilla gibollo. Yahli Yahweh ni possa ri ya ate shinna ih njiteng nyha.16Shinna ih ɓwa nyha, gire konne ih ɓwa nyha ka ishi kuni ya. Ngha nina agh dumbih zuna ni ashibang ate muri, le gerenteng le tigne.17Tigna gerenteng ninga gi gwerkikil, le korogwermurung le ashibang ngha a muri. Mella dagrah ihlimuri bang ni ishi gadrah magula le kiki. 18Nwahna yang ate agipagna leyang, fungso a muri aɓa shiɓimurung le, fungshi a bin aɓa shiɓimuri; ih fungshi akunsalang.19Ate a ɓang lulli Yahweh logha nji gangrahni gusso le a ri logho le kara; ate ih ka zu ninga zu le ɓanghamuru, ni Yahweh ki tutti ni ponusulo le ya. 20"Ɓa ashibang ka zu a Urushelima ni a bin aɓeni ɗag tolmurung leyang a Yakubu agh- Ga ni Yahweh waɓɓa.21A temurang ngha, ga ni pag Ogrung lang ni yang- Yahweh waɓa- bongho lang ngha a muro, le atenana lang mama ntigha a kuno agh, ni ki ɗag kuno, ko pura kun amunoagh, ko pura kun aminkah wo agh- Yahweh waɓah ke logni niɓieniya ha ke kene."
1Lowo, poshiban; poshiban lo juhna, ni gushibangle Yahweh logna muro.2Ɗigha pihna ka vuhliyi nje, ni pihna ma pinna le aɓayong; uwoh Yahweh ka logha muro, ni gi gushibanle a shini ro. 3Aɓayong ka juwari poshibanglo, na murung ka juwari poshibang mabuwahlo ki logha.4Shinna kahro kwa ni shina. A kpah na muyang kwa a juhwa bihno. A muno ka ju kukwoh, na muna ngalang lo ka boyan a kah biyan 5Le a shinbang ni poshibang lo na kunyio ki pag bin murubang ni bungkow, ate gouhole muru ka bahang gihro, gi kunale aɓayong ka juhwa buhno.6Gouhole a logho gyah ka vuhli o, a muna logho gyah ma Midian ni Ephah; a yangha kwa a juhwa Sheba; ajuhni a gold na frankincense, ni juni tehma ɓuwa mabonsi Yahweh. 7A gi luwoh kwa ma kedar a kpa yan ba mwoh agh, nju ni Nebaioth gi pagha ga a alha; A ag gipahnalo a muri ɗeshile dahra; ni ga gushi gushiyaulan liyan.8a yang ga ki logwa kuli ni ga nlahgiri ni ga a- kuhla ri lahyan? 9A kum muru ngha ki Shina ran, na gi sahsama Tarshish agduna, ka juhni a muna yon kuhkwo, a silver le yang na gold le yauri yang, te luhli Yahweh Kulli le yon, ni mwoh ma buwah ma Israila, ate gushino.10A muna bihri ka yehre ka bag ndah leyon, na murungle yan ka gushi yon; ɗigha a yalula lang ga lagyon, uwohri agjun lang ga tol assibang muyon. 11Kun kahle yon ma ka ɗigha losihri kunbangni kwa; na gihri agh bah kahra ni ɗuh, te gi kunnale ɓayong a juhne, kpahna murungle yang ki agɗuna12Inininah, ɓayong na gibangni ki gusoha a lag yan; a ɓayong ka bihya. 13Gushibang le Lebanon ka juhwa biyong, ngun Cypress, ngun fir, na guwoh cypress, tahro kwa, te gillah bouhomi woha; yeg ga gushi ba in pahri agh.14A muna aɓeni pahwo gimashihra kwa agh a juh a ja guha ɗuhmo; ni ɓeni jeno agh a guh kuso jeh; a gohro lah magula le murung Kulli Zion ma mwoh gerentengle Israila.15Ɗigha a siɓihno ah ɓuhno kow bung agh wohra nji ɓuhno agh, ga tigho a ɗig gishinna malale agh, binmurubang ɓouho ni ɓouho. 16Ngah nuh kihra le aɓayong, ngah sonshi gi kuhna le a murung; ga yehre mini Yahweh ɓa assibang ni.17Yahweh tigna ɗagra njiteng yehre ɗigni ga ɗagra gold, tukusi iron ga juhni silver; tukusi wood, bronze, tukusi tahli, iron. Nga tig pohlo ih ɗigha ro, gima ɓuwahlo ih noun murung a muro 18Na yan og a pahyi gihri ni logshi ɗense a, Na nye juhni njelo gimashihra, a goh kahrun assibang, kun kalo agh a ɓongso.19Kahra ni ye ki buhri puho poshibang, behani bah kahra, le shenri ka poh poshibangle ni ɗuh agh; Yahweh ka ɗig poshibang lo mahlale agh. Kulliloni ka ɗig gushibanglo. 20Poshibang ni ki ɗag poshibang le a muro agh; poshibangni woh ma kahra ni Shenri ɗeshini nounha. Yahweh ka ɗig poshibang lo mahla le agh, ɓunban yion pinalo mala.21Aɓayong kwa ka ɗig aɓah gima ɓuwah; a ɗigha a bol jeh mala le yang, aɓayong ngha kpatIru ni mama npah agh, tumo bung agh, ate a meshi guhlo le. 22Ɓah lah ma mallah a liyo ini ka ɗig bihlah, mama pag ma kohna agh ini ka ɗig ɓayong ma tenna.; meng, Yahweh ni waɓɓi, ni kahra ga tig gah kunbang ni ɓo agh.
1Bouho le murung Kulli Yahweh ngha muran, ate Yahweh bissinang murun a murun nke waɓ tenana ma bwua bin aɓeni kuhr agh. Tashina nke panshi kohno ro ɓeni kunyayian ɓuhni agh, nwabteng panshi aɓeni a kuhro lah minlimha.2Tashina nwaɓɓ ɓouho ni Yahweh ka agniji aɓuwa agh, ni kahrani Kulli ka pahni ɓeni kwa ngouh agh, ngim yieh aɓeni gi gouha.3Tashinan-bin aɓeni ki gouno a Zion-npayang bin leheg tu kushi muah binmurubang tukushi gonou, ih gor yan oaks le a ɓah njiteng, pahna le Yahweh, mama a gushi agh.4A yehre a bay ɓah- buhni kikahra; ate yehre a logshi a buh kahna so kow ha ni billa kahwun. 5A biri ka tangha kapih a gilow le yang gihna muna a bihri ka digha a di ɗiya leyon ni na bah pag tumo aban ngun.6A gor a amalah le Yahweh; a gor yon a denlale Kuli le yan. Ga lih gi kunnale a ɓayong, nga nun murun ni ɓah gikunna. 7Tukushi yihri bihnale yongha a ɓuhri yon ni tukushi buk glo le yongha a pag bin murubang muri gabale yan. le a kun ɓuhro a muhni jeh le yang; bin murubang ka ɗig miyan.8Te mameng, Yahweh, agna ji njiteng, yeh shiɓi na pohni gihle ɓauwa ni pag ga njiteng yehri agh.Gi pag jiteng gi yeshi yangni yeh gi tig ohrun mama ni ki mal agh ni yan. 9A biɓillahle yangha a yehri yan ntirin aɓayong, niah mi kawun-mi kawun a ntirin a buwa. Ɓeni kwa shin yangha ka yehri yan, a yauni a ɓuwahni aɓeni Yahweh mossi agh.10Ngah og bin murubang nyah fiton agh ari Yahweh Kulli; ngah pag bin murubang, teh vuhliyan ni ɗagra ma assibang, vuhliyang na ɗagra ma masahna ma njiteng, ni gah ɓuhra ma ɓungri ni gi ɓuhrun, nga ɗeshi manduwula gilirina jihlang.kiri na 11Ngha ni gamama njeh ki pushini a gi puhrale agh, nigah mama ɗeshi a ɓah bihli ki pushini agi jahna le agh. ini teh murung Kulli Yahweh ka noung njitengle nina ni bougsi a gi pushina bin ɓayong.
1Teh Zion ni gi pol agh, teh Jerusalem ni gih ɓolgun agh, sete njitengle ɓuh kpananah, ni assibangle pih niga torch. 2A ɓayong ka shin njiteng, ni ah murung ka gushi. Agoh yong ni luhlum, a goh yon ni luhlum mapiyo ni Yahweh tolli yong agh.3A yah yeh bohro aɓi Yahweh, ni vuhli gi murung ah bi Kulli leyong. 4Na wahye ɓ uhri wab tehlo agh,' ''Gihra''; nyah le njelo yah wa uwoh agh waɓɓ a le nah, pushini,'' Inininah, A gohro ''Bangwuhla'' Yahweh assina poshibang le ro, jehlo ka bangwuhla.5A jin teng, niga mama ɓuhna tigni munang-ngalang lah, ini a muhna ɓuhnalo ka tigwoh lah, ni ga agh mama ɓuhra mah ki pagni binmurubang muhri mah ni, Kulli lo ka pag bin murubang muhro.6Ntigna ɓah shin bang muhri ndah Jerusalem; ni tighi bin ɓongsi agunje. 7Ken aghi ih usuli agh sete yeh ɓag Jerusalem ni tigh bin bongsoh a ngunja.8Yahweh kahnina gihri, ni ɓih mali jiɓung ma tennale, ''Njitengni ni wahye pahyon nji gihle yon a ɗig gihlina bin ɓah shiɓi jihyong agh. Ah ɓeni ki nuh muhru ma piyo mama in pag tumole agh. 9Bin a ɓeni teng giri agh a li gihre ni bongsi Yahweh, aɓeni kpaɓ gi muna a nuh a kundung liyan ma gerenteng."10Njuwa nji biye, njuwa nji kunkahla! Ngilliya njere te a ɓuwah! Nɓaghi, nɓaghi i wohra kuli nkpa ɓah tahli! Nloshi gi dun bi kuli te ɓayong!11Shinbang, Yahweh hanna wohrari mahlale ngunja, ''waɓi a muna ngalanle Zion: Shinbang bah assibang le yong ki juh! Shina, ngole agh ri ni goso tumole ngha ɗumi. 12A gohro, ''A ɓuwah ma gerenteng; a ɓeni Yahweh assih agh,'' aya gohro- ''Lahni na; gih agh.''
1Yang beni juh puhra Edom, mel dagra ma banghna, puhra Bozrah? Yangha, mehli gih suwara gihri, gyah ntirin guhlo ni ritengnale? ''Bun nya mini, nahteng ni njitengna, ni tehnerun assibang. 2Mang pahyi ke ɗagra lo bangha , mang yeh pahyi ke a ɗagra lo shin niga ɓehni pahyi a jin gun mɓah?3Myanni muhran ke pahriya aɓayong ɓung nyah ntirin ɓayong annan'ah agh npahrina ntiri yahlulang, nkarina yang tirin yieh lulan. Nkila le yang mesina ri ɗagra lang. Tinna a ishina lang ni ɗig gishina agh. 4Kahra wah gi panna a juhna a kun yian, ni ɓouho asabil laban.5Nshinaban, ɓung ya nga anniha. Npanna yion pihna ate ɓung nya kuhra tiyang agh. Keminiya aɓend juhna agh gankunbang ran, ni yahlula langni annan. 6A ntiri yahlula ini pahni ni aɓayong, ntiri yahlula ma funna lan tiya a ɓahra, nsohna kille yan kow nje nkilla usulo le yang.7Gi waɓɓi yang gi pannale Yahweh ma olrun ma njiteng ɓongshi bang Yahweh. Gi waɓɓi yang ga Yahweh a paghi sun kwa agh, ni gouhole ga paghari lieh Israila. Ga assah ni ɗuhnisungha te agmusun ni gi pannale ma gouna ma ohrun ma njiten. 8Ate nah, ''Ngha kahna aɓuwalang ni, a muhnani sorribang agh. '' Yehre ɗig ɓa assihyang.9Ari gahnale yang, gahna fiton agh, na ɓouho le kullini dumyang assi yang. Arih agjunle ni agmurun assina yang, ni logshi yan ɓi kuli ni tohyang a kunbang ma yahyina ni ɓehri agh.10Ni gouho kwa a lone ngonor ɓouhole kulli ma gerenteng. Yehre ɗig ɓihyang njoh shiɓi jun ni mohno ri yang.11A buwah le nanateng a muhri kunbang ma yahyina le Moses. Ni ɓeni agh. Ahn nah, ''Kulli nhe, ɓeni tig bouho ma gerenteng a ntiri yangha?12Kulli yhe, ɓeni tig ɓongsole guhlo wohri ɓungma lile Moses, ni gab muru dunyan, tig luhlini ki makhari muhri? 13Yangha ne ɓeni billi yang a ntirin muru agh? Niga mama ih ɗigni pihri ih bangni mehre a dahbengha ini Yahweh billi a buwahale ninah, na enkushiyangha.14Ni ga mama a billini ndah a jonlo ma lusung, ate ih li gilina gahna yahha, ini Bongho le Yahweh billi a buwale ni na ate i juhni luhli guhso.15Yahweh lan, shinsun bi kuli a shina, bihno ni ma gerenteng ni guso ma ɓuwaha. Tenkurun lon nyhe ni dun a wohni ke? Dun kun yio ni shin gihena a musun nyhe? Pushiyang kahrisu a msun. 16Ni gouhoha a wohni a pag magulale sun, nitighale kahyisun Abraham ni yehrisun'a mahgula Yahweh, a wohni magulale sun ɓehri a wohni a assisung ɓa assiban.17yahweh magula ma gouna ate mang ke a tigsun si kehe nji jerenlo? Ate mang ka tenshi kunyioh risun te ji shiɓi ogtenana lo ni goubonglo? Yehre juhwa ɓisung te njisunni a ɗenlaloh, teshi sungni billahlo.18A bunah ma gerenteng nghani bin ma buwah a bungho ni kunbang fiton, keni ɓeni ya a bah shiɓi njisung pahri ne wohri njeh. 19Nji yenna nji ɗigni ga ɓeni na mong noun murung bibnsungha.''
1minah, a sahsi ɓah ni suhla nje! A nkono ka jirri riyan a kundumo, 2Niga mama gishe lini a bata gunha, yahle gishe pinshi muhru vehlihe. Ninah, luhloh ka yehre abin aɓah shiɓoh, aɓayong ka ehhe a kundumo!3Niga mama paha ngha a pahni gi gouɓong agh, nga nisi nah ki pag giri, Ah suhlina je, na nkono jihinariyan a dumoh. 4Wohra kun bangho ɓung yah oh yahle ohbang, njun nya shin Kulli ma ɓihha wohro agh, ɓeni tol gipahnani ɗiya ki lehliha.5A juh aja anni aɓeni pag bin murubang ni gimaɓuwa ni a pagha, aɓeni ɗenshini weh ari njenloha. A pahna yahlula ni sun ate shi pahna gimahihra kunbang ma sahna. Nja pahni yahlan ke ja aɓɓah?6Nji pahna nji ɗigni ɓeni ni suhsiha. A gimaɓuwah nji pagha yehna na ga turihi giri kow. Nji yunna kwa ni ga nɓuh giri, gimashihra lesung, niga guh ponsu wohri. 7Bung yah goh luhloha, ɓeni mohno ka bohloha. A vuhlina kundun ri sun ntig sun hi bihiha aɓung gimashirale sun.8Uwoh, Yahweh, a wohni pag tehsun; njisunni sohɓon, A wohni ɓa ɓaghe; njisungha kwa tumo ɓungloni. 9Ka pag yahlula mashinha, Yahweh, nyah le ɗenshi ni gimashihra a musung wohri kun banghoha. Nji jinno shin sun kwa ah ɓuwalo.10Lah mabuwa magerenteng lo pillah ɗig bahlusung: Zion yehna- ɗig ɓahlusun. Ashiɓi na Jerusalem. 11Ma gerentenglesun ni bin ɓang Kulli ma ɓuwahle sun, ɓa a tehsun ɓongsoh ngha, gishe lina biye, a gima ɓuwani biye yah. 12A pagni yahlanke a shin njumoh, Yahweh? A pande ke abol guh ni wohro pasu gahne?''
1Ngilla ran ga loghri aɓeni ni uangha; ngilaran ga kumo bin aɓeni ni shinbang temurangha. Nnah, 'Myan tangha! Myang tangha!' bin a ɓayong ni ni goh luhlangha. 2Nmesihina ben kehreni kwa bin aɓeni yah ki ogbangha, aɓeni gyah jijereni ni bottiha aɓeni gyahri ɗ ensele yan ni ga tigha a pagha!3A uwahni ki dankunang kehreni kwahani, a yangha pah gi pahna ma pinsa a ɓang le yan, ni pinshi gi ɗunna muhri soh ɓon ma yokna. 4A ɗigha ntirin nkilliya ni shinibang ni duh, a lih a ɓihhsiligiri na muhri sohlo ma jenna a kyehle yang.5Ah nah, ''Tangha ɓowoh, ka juwa kahran gha, nwahro ni gerenteng.'' A ja kwahniha a lehleni a luhlang, gilaniki pinshina ni kahra ma sannah.6Shinbang, A yongline ko meng: ni gi bohguha, Gi yeshi yangni; ga yeshi yang kiki yan, 7Ate gimashihra le tehyan kwa,'' waɓɓah le Yahweh.''' Ngah yeshi yang gima ɗumna mapinshina le yan muhri nkono ni jollangni a pagha a ɗingliha. Ga pesi gi pahnale yang mama ɗuha a kiki yan.''8Ga Yahweh waɓɓah ni, ''Niga ngha mɓah ma piyo ki kumnini akira nɗah agh, ngha mwoh nah, ke nɗai yiha, maɓuwaha ri,' ga gi pahyi ɗenlangni: niga ɗag yan ni gowohha kwah agh.9Ga juhni ɓiɓillah bin Jacob, ni bin Judah ɓeni ka mesihi nkono. A mamenni tarihiha ka ɗigha jehe, a ɗenlalan ka ɗighang. 10Sharon ki yehre bin lehle a gih luwoh, na ɓah jonlo Achor bin usulole a lehgiluwoh, aɓeni al langha ni.11Keminiya nbuk Yahweh kow, ɓeni zanshi nkono magerenteng, ɓeni gil gihmurunte gad ni ɗunshi mɓah glasses kpahni mɓah ma ɗunana.12Ga ɗuhmi yon garaɓouh, nyongha kwa ga noungha jeh ri tuhiyon ɓoh, teh ngha gorha, na agha agha; natengha, na oghanha, keminiya a pag gah ni ɓottiha a jiyan ni tollo pag ga ni ɓottiha.''13Ga murung Kulli Yahweh waɓɓah agh, ''Shinbang, ɗenla lan kali mamyongha, ga og yahlo; shingbang, aɗenla lan ka nuh, keminiya ka og Jeh muhru; shinbang, a ɗenlalan ka pag ɓinmurubang, mamiyonha a tigyon a yihriɓina. 14Shinbang, denlalan ka isi kunyan jolo ni binmurubang ate posinale kun yieh, keminiya mamiyonha ga noung koho kun yion, njaso jolo ate bukniyole bouho.15Ga ɗag nju luhli yon ri yohno ri a ɓeni tahri ka natengha; meng, murung Kullile Yahweh, nga wol yon; ga go ɗenlalan ni luhlun ma ɓih yo. 16Ɓeni jim mossoh agh ajehe ih tig mossoh ni luhli Kulli ma pag mabuwaha. Mama kahnihina gihri a jehe, Ih kahniyi gihri ni luhli Kulli ma pag maɓuwah. Ah zanshi agi ganshina mama ɓahriya a vuhlina ajiyan.17waɓɓale Yahweh ni ''shina miyangi tig ɓahkuli piyo!;na wahye ɗenshini ga woh agh ɓehriha, ɗensele yunni ki juyi a ɓuwaha. 18Keminiya npag bin murubang ni yion poshina mahlale ah muhri ga gi pagha, nga gil Jerusalem ih ɓih ɗig bin pag binmurubang, a ɓuwaha lan ɗeshiliha ah ɗig gi poshi yahlang. 19Ga pag binmurubang a muhri Jerusalem. nga og binmurubang muhri a ɓuwaha lan na wahye og mel ɓuwah a biyeha. Yahle jolo ɓuwa gahna a yieha.20A kunban ni agha na wahye kun min ɓanna mama ka ɗigha ni usulo gouhoha, nyale ɓah guhlani ni ɗunshi ɓouhole agh. Keminiya ɓeni wuh yanghani ɓouho wouro touno lumha, a nahni mo basaden ni, ɓeni te wuh ni ken ɓouho wouro tounolum agh, a nahnimo ɓeni a yonha ni. 21A kunbangniha, a ɓuwaha ka gilla a lah, a ɗigha yieh, a jan giri bah bang njin gun inabi, ali tumole yang.22Na ɓagh giri, ɓuwa sa juh ki ɗigha yieh agh, na jan ɓahbang, ɓuwa sa juh gili g sohroheya. Niga mama bowhole gunha, ini ɓouhole a ɓuwah a ka ɗigha nina. A ɓuwah a ni tarihiha a ɗig jah a yangha og bin murubang tumo bungle yan. 23Na pag tumo ni yeha, nyahle a ɓillaha muhna a nuh ganneha. Keminiya a ɗig ɓillahle Yahweh ntinne yan mossoh. A yangha na min kahiyan.24Ke a gohbangle gu aghi yan, ayangha tiri nateng, nga ogyan. 25Min gahri ni muna nju ah gi lima ba mwoh agh. Yim ka lilusung ni gu dah, keminiya yohha gilina le ji salanni bunya ka dok ɓuwaha, a muhri Zion dingli lang ma gereteng waɓɓah le Yahweh.
1ga Yahweh waɓɓah ni, ''Bah kuliha gih muhrun lanni, ngunja bin pavalannni. Yehbang ɗeshi yeh ga baghan lah han? Yeh ɓang ni ba ga usulini agh?2Ɓeng ni gillah aga kwahni agh; aga kwah niha ini paggah a ga digniha- Ga Yahweh waɓɓa ni ɓeni agh ɓuwah ni ɓeni agni mohha, ɓah tena muhrunila ni ɓah kahra pon tubu, ni ɓah gushi tehnana lang.3Ɓeni tuhmi ndah bouha wohla nluweh ɓuwah, ɓeni pah nguh gi pahna agh pahna min lahra mehli: ɓeni pah nji giri ma pahna agh, pahna nkilla bisiligiri, ɓeni pah gi dunna ah sonneye a pag gimashihra mossoh. A tolleh yan muhyang ji jore, ni tohyi muhyan og gimabuwa ri gi shiɓi nah.4A jijere muwoh agh ga tarihi yan gi leshiyan; nga juhniyan a ɓangha, ate ngha gorbangle, bung yah agha; ngha nateng le bung yah ohahan agh. A pag ga ni botti agha jiyan, ni pag gah ni botti agh.''5Oh tenana le Yahweh, nyongni aɓeni gishiɓi tenanalang. ''A yengyong ni shibi ni pushi yon te luhlang agh. Yahweh lang in guso, le ngashin murubang lo,' keminiya a tigyan a yiri bihna.6N'oh jolo luwahni puhra lah magula ki juh ni jolo ri kanna bangkulli, kahnale Yahweh ni aɓi aɓah shiɓi njiha.7Ko i wohra bin bihmunale, ih ɓih muhna; ke kohne ka juwa muhri, i ɓih muhna. 8Yangh oh ja gihre? Yang shin ja gah? Abih je kahra mwoh le? Pushi ɓayong kunbang muwoh? Uwo ni ɓeni ni ni ɓeni Zion ka wohra a kon muhna, bihla a muhni.9gGi juhni min banna bin billah puhro ni yah ki'gni muhna ke a bihli?-Ihli Yahweh. Nyahle gi juhni muhna a kunbang pusole ni yehsi juhmo?-N'illi Kulli yon.''10Npag bin murubang ni Jerusalem ni poshibangri beni agji kwaha; npag bin murubang ni moh nyongni a behni gonouh a muhna! 11Ga yuhli ni dinne; ni kihre ni agiliyon; ga muhyan ni gouho bongsole.12Ga Yahweh wabbh ni, ''Myan gi meshi buhro muhri nga sahlang ni gi kunnale ɓayong ni gabhnole banghamuhru gi yuhliyang kanda bung, bohyan a kahyan. 13Niga ngiyong ni nahli muhni agh ini ga nahyiyon ninah, a nahliyon a Jerusalem.''14Nga shini, ni kunyayon ka pag bin murubang, amuh giriyon ka tenne ni ga lusun ma tennah. Bih Yahweh ka dunri bin a denlaleh, keminiya ih dun yahlulale ari aɓah shiɓi nji.15Wohro Shinbang, Yahweh ngha ki juhni gishe, na nyeh guwo pirile ngha ni gulo muru niki juhni kohno yahlula ni lesing yan ni kun leshi gishe. 16Yahweh ka waɓɓi a ɓuwah njoh ni gishe ni gahra bouhle aɓeni a wol lahyang bin Yahweh agh gouna.17Aɓeni gillihi muhyan ni tig muhyan yarata agh, le a inna bangni Kulli yah ki usuloh agh bila wohri muwoh ni a tirinha aɓeni li yan bisiligiri mahgonah na ga na agha liha niga bihle.18Nyahra gi pahnale yang ni densele yan. Kunbangha ki juh ngha ga kpahni aɓayong kwa ni kun buhle yang. A juh aja shin gusan. 19Ga tig gi dunna ntiriyang. Le gah tuti aɓah shinbang ka wohra ri yan na ɓayong: Bin Tarshish, aɓah Libyans na abah Lydians, aɓeni nong ntah, kehni Tubal, Greece, na bin salan kunsalan mama ni shi og kahre a ran yahle shin gushibanglan. A tol waɓ luhlan ntirin a ɓayong.20A yehni a yenyon kwa ntiri aɓayong, ni ga gi pahna bi Yahweh. A juhwa muhri ha pihrig gyaɓ ri nkono ma gerenteng a Jerusalem-waɓɓahle Yahweh. Bin a buwahni Israila agh a juhni nji giri ma pahna a kohro ligiri ma ɓuwah a lieh Yahweh ni. 21Nsihle agiri ga tarihi niga amala na levites waɓɓahle Yahweh.22Ɗigni ga mama ɓah kuli ma piyo ni ngunja ma piyo mama ga gilha ka ɗigha ɗumang-gah Yahweh waɓɓah-a ɓiɓillahle yon ki ɗigha ni luhli yon ka ɗigha. 23Logwari kunɓang Shengri muwoh wohrari ɓih, ni loghwari Sabbath muwoh wohrari ɓih, aɓunah kwa ja guhha je bin an-waɓɓahle Yahweh.24A puhro le aka shin anluoh aɓayong ni tolmuyang rang ngha, ate angosso ni lih yang ngha mi ki wuh agh, le gishe ni pingshi yang ngha ni ki limmah; le gi shiɓina ni a bin aɓayong kwa."
1Atenana le Jeremiah munabuna le Hilkiah ni nga, mwoh le amallah ni Anathoth a nje le Benjamin. 2Tenana le Yahweh zu a binni a kara le Josiah munabuna le Amon, murung Judah, a bogho ma lum-pur-tahro ma nongmrurng le. 3Ye osso zu a akara le Jehoiakim munabuna le Josiah, murung Judah, ste ha jongho ma tongno le bogho ma lum-pur-mwoh Zedekiah munabuna le Josiah, murung Judah, ngho wori ni aɓa Jerusalem ninga aɓeni ah kur agh.4Tenana le Yahweh zu a binnang, ki nah, 5“Kedebang ngha gillo a yong ngha, ntol lo; kedebang aka puro a yong agh ntig no jag; Ntigho ɓakundum le anje.“ 6“Ah, magulla Yahwehǃ“ N‘nah, “Ni nyeri nahteng ngha, ate ni sang ngul agh.“7Keminiya Yahweh nah nghang, ke a nah, ‘Ni sang ngul agh.‘ Ɗigna aka kah ba kwa ntasso nghang agh, ni ɗigna aka waɓ ga n‘nah a waɓɓaǃ 8Ke a ɓang yang ngha, ate miyang ni weh ate assoga ni Yahweh waɓɓa.“9Ke Yahweh non bih, dog kun nang, le nah nghang, 10“Niɓiyeni ya ntigna tenana lang a kun no. Miyang ngi tigho nikyari amuri anje ni amuri anjemurung, ate uɓɓo ni ɓuniyo a nzali, ate juhro ni sullo amuri nongmurung, ate gilla ni panna.“11Tenana le Yahweh zu a bin nang, ki nah, “Mang gire a shinna, Jeremiah?“ 12Yahweh nah nghang, “A shinna yarata, ate miyang ngi lelmuri tenana lang ih paghi.“13Tenana le Yahweh ye zu a bin nang mbende ma ɓahri, ki nah, “Miyang gire a shinna ?“ N‘nah, “Nshin passangung almond.“ Nnah, “Nshin nkori ni ah tigha a giche agh, ngha muri ki pushi nlelle agh, ki gangra ki ɗag njigangra.“ 14Yahweh nah nghang, “Gijuhribang ka logshi kunni a njigangra amuri aɓeni kwa ɗigha a nje ni ya.15Ate miyang ngi gora akunɓuri ma njemurung njigangra- ga ni Yahweh waɓɓa. Aka zu, le ɓeni kwa katig ngungmurung akunjere ingna Jerusalem, ari a ngarung ni kwa kangniya, le ari alahmagulla ni kwa a Judah agh. 16Nga ham tuhnjuoh a mur yang ate agimashihra le yang kwa ma ɗaghang, ma pingshi yi a minkuli gisunsunang, ma pih agitumo bih yang gullo.17Kur ɓunnoǃ logho tangha anzali le a nah yi yang ga kwa nwaɓ ɓo agh. Ke a wamghi ro a kundum yang agh. Ko nga wamgho a kundum yangǃ 18Nshinnaǃ Nikyari ya ntigna lahmagulla ma ngarung, ngungtaɓgiri ma gitulla, ni ngarung ma gifugna mabangna ari nje kwa- ari murung Judah, aɓayong magulla le, amallah le, ni aɓayong ma nje egh.- 19Ahka wolrung ari yong, keminiya ni ah lihmurung a mur yong ngha, ate nga ɗig ni yong ate ashi yong-ga ni Yahweh waɓɓa.“
1Tenana le Yahweh zu abin nang, ki nah, 2“kenne ki hamma a ogho le Jerusalem, nah, Yahweh ki nahgaːǃ Mbilla yahlang a mburikushi yong ogrung manjiteng ma bassadeng le yong, agnjung le yong a kunbang ni ah tigni sung atumo agh, ngha nkurrityang a lasung agh, nje ni ni ah jam ma agh. 3Yahweh tigna Isreal njag, anjingung makunduna le tolgisoro leǃ Aɓeni kwa lih ari anjingung makunduna egh agh ah bol yang ih ah pagna gimashihra; gijuhribang zu a mur yang-ga ni Yahweh waɓɓa.“‘4Og tenana le Yahweh, liye Jacob, yong a kunvarre ma liye Isreal. 5Yahweh ki nah ga, “Mang gire ater yong kum ni ɓeni mang agh, ke ah wor kukwo ni soghatyang? Ke ah ɓangha ri allah manangna le ah pil gimanang ni mur yang? 6Ni ah nah, “Yahweh nghe, yang pushi sung nje Egypt zuni? Yahweh nghe, ɓeni billi sung kenni a lusung agh, ingni ni a nje Arabah ni atulli, a nje ni muru nyha ki nyah nghang ngha, ni a pinna mashihra, nje ni ɓwa nya ki gan ɗur nghang agh ni bah ɓung nyha ki ɗig nghang agh?7Keminya nzu ni yong a nje Loggah, ate lih anjingung le ni anshille agimaɓornaǃ Nghate ya ngha nzuni ya, njuhri nje lang, ntig gibere lang gigillaǃ 8Mallah ni nah, ‘Yahweh nghe?‘ ni aɓeni ni yerigiri ma gibilla agh ni gangshiri yang ate mur rang aghǃ Aɓalelgiri pag nghang gimashihra. Aɓa‘agkuntumo bin Kulli waɓ kuntumo ma Baal le tig nji yang ari aga nyani ɓuhro agh ah.9Inipaghi ke nga tig wo teng te-ga ni Yahweh waɓɓa- ni nga tighi amuna amuna yang teng. 10Ate nɗurro nkenne a kunsallang magulla ma Cyprus le nshinna. Ntutti aɓa pah kuntumo a ke dar le nyere le nshin ko guɓung ngha nghang pa ninga le. 11Nje ariyina aminkuli a riyang le, ko ke aminkuli ni ya? keminiya aɓayong lang ariyina ariyang gusso leyang ate ga ni ki angni yang agh ah.12Ih maghi yong taɓi; aɓakuli, ate ga, Nkoshiyo ni ɗagrung kikir- ga ni Yahweh waɓɓa. 13Ate aɓayong lang pagna nghang agimashihra ɓahriː Ah pilla njum yang ari anjimuru ma muru ɗigna-usulo, ah gilla yi mur yang ɓaghamuru, ɓaghamuru ma wamghina ni ni ki bol muru agh ah.14Isreal agh guro ni? Ah ɓilli a liye ɓatellelah le? ke mang paghi ke pil ɓaponiyigiri? 15Amungayim imma ari. Ah maghi jollo keminang le ah tig nje le gi ngoɓɓong. Ah wamghi alah magulla le ɓung nya ki ɗighang agh. 16Ɗeshiliya, aɓa Memphis ni Tahpanhes ka nwamuri koromurro. 17Ni mpaghi mur yong ga agh ngha mpilli njum yong ari Yahweh Kulli le yong, ngha ih billini yong a njere agh?18Inipaghi niɓeniya, mang gire paghi ke ntol njinjere kenne Egypt le nnuh amuru Shihor? Mang gire paghi ke ntol njinjere kenne Assyria le nnuh amuru Sallang Euphrates? 19Gimashihra le yang sagne yong, ni agipagna ma jenbang fugshi yong. Ininina le nɗengshe ni le njere ih gimashihra ni ni lullo ngha mpil njum yong ari Yahweh Kulli le yong agh, le nnya ni ɓanghang agh, ga ni pag ga Murung Kulli Yahweh ɓasulabiri waɓɓa.20Ate akara le akah agh mɓunno giganshina le yong; Ntuyina anyeh kur yong ari yong. Nghate kwa agh nnah, ‘Ni ngi pagtumo aghǃ‘ A muri ɗingling massanna ni kwa agh ni binje le ngung ma mbuue ni kwa agh nnongho a nzali ninga mahnjah. 21Mpan yong ninga njihngung ma agnjung, ni ɗngso agh ari njigiri magerenteng. Ke niyellang ni n‘ariyini mur yong mpil njingung mama ɓiya nyani enjiung agh ah? 22Ate ko ke nlag mur yong kunwar a Sallang ko nlagni gisusso matenna, gimashihra le yong agh giɓiyina ni kundum mang-ga ni Magulla Yahweh waɓɓa.23Nga gan nah niyellang, ‘Ni mɓiyi aghǃ Ni nkuratiye a Baal agh‘? Nshin ga mpagha a luwi aghǃ Nɗengshini ga mpag agh – nyong ni loggah‘ mangallang ma ɓang battamere ni ki ɓangha ba ni ba wo agh, 24Mburijeng ma ɓalusung ni yerina gahla a lusung agh, a binpinyina le ɗungshi guhǃ yang ki gan taɓ karanjah le? Nyamwoh a ntiri amabuna ka tol gangshiri yang ki piriyi tiye agh; a jongho le agh aka kummi. 25Ɗigna mtaɓ kushi yong ari ɗigha kura nya nimel yong ari og njimuru. Keminiya nnahna, ‘Tigyahlung nyaǃ oh ho, agnanjiang abiri le ngi al yangǃ'26Ninga irrɓina le manyiɓi ngha ah bolli ya, ini ah tig liye Ireal a irriɓina nina-yang, amurung le yang, amunamurung le yang, ni amallah le yang ni aɓa‘agkuntumo bin Kulliǃ 27Ah mama ni nahyi ngung, ‘Awoni ter rang.‘ ni nah yi atahli, ‘Awoni a ɓil lang.‘ Ate njum yang ngha nji dum mang, “Kundum yong ni ya. Nghate kwa agh, ah waɓɓa a kunbang agigangshina, ‘Logho ashi sungǃ 28Nghate ya aminkulli ni ngil yi mur yong nghe? Le ah logho ngha agnanjung ashi yong a kunbang ma agigangshina le yong agh, ate allah leyang pyerini alahmagulla le yong ni gowo, Judahǃ29Ke mang paghi ke ntighang te pag ga nya yarata agh ah? Yong kwa agh mpagna nghang gimashihra-ga ni Yahweh waɓɓa. 30Nfungshina aɓayong le yong tekushi nya. Ni ah agni fungso agh. Agarabuwo leyong wolliyina aɓa‘agkuntumo le yong ninga yim ma saniyi bangǃ 31Yong ni aɓa biɓilla ni ni yaǃ Ntigkirung ari tenana lang, tenana le Yahweh. Nɗigna yi Isreal ɓalusung? Ko nje mapinna ɓunɓulung? Mang gire paghi ke aɓayong lang ki nah, ‘Le shi gahla, nishi uwo a kenne a binno agh'?32Batnsari logle jangshi gibugho a melli manduwulla ni gikurrah le? Nghate kwa agh aɓayong lang jangshi nang ha akara dudung ni ni ah logle a bang agh ahǃ 33Nga gil njere le yong niyellang ate al agnjung. Ha n‘aliyi ne amehna mashihra anjere le yong. 34Nkilla ni ɗigna-usulo le ɓanjiteng, ɓa‘enna ah kumne ari adagra le yang . Aɓayong ni ya ni ah kum yang agipagna wamghigiri iɓgiri agh.35Nghate kwa agh nnah ‘Miyang ni njiteng, ininina agnjung le pilla njummi a rangǃ Keminiya shinnaǃ Nga zuni tuhnjuoh nzali a mur yong ate nnah, ‘Ni mpag gimashihra aghǃ 36Mang gire paghi ke ntol ariya anjere le yong ni ni mjum bih yong? Nga osso nga kum yahlungɓiyina njibin Egypt, ninga mama nkumo abin Assyria agh. 37Nga osso nga puro a biye a shiɓina, ni abiyong a mur yong, ate Yahweh Shiɓina aɓeni agnjiang yang agh, ini paghi ke ni ah angni yong agh.“
1Ɓwa piriyi mahmi le ɓamah woro ɗaghi le pil mah le ɓwa sa, ɓabura egh ka nyer ɗeshili abini? Nje woh ni ki juhro kikir agh? Nɗigna ninga mahnjah ni ni aɓeni agnjiang dudung agh; le nga nyere a ɲbin nang? Ga ni Yahweh waɓɓa. 2Nlogshi nji yong kuli le asaɓɓa ni guɓung nyha gɓar yang agh ah le nshinnaǃ Bang ngha nghang ba ni n‘agmeng mama ni bil njere agh ah? A agiginjinjere nɗigha ngi lel aɓeni yahli yang tol agh, ninga ɓa Arabia a lusung. Njuhrina nje ni pagnjah le yong ni yahlumashihra.3Inipaghi ke a bol muru ni muru matimuru ni zu agh; nghate agh nyong agh ni kundum mahnjah; nshiɓi og irriɓina. 4Ni ngor rang niɓiyeni yaː Ter rangǃ Ɓeng ni gyaɓ ni mang agh ha a ligho ari basadeng langǃ 5Ih pag yahlulla kunbang ni kwa agh? Ih agnjiang le kunbang ni kwa agh ha kenne a malla? ‘Shinna, Ga ni pag ga nwaɓɓa, keminoiya mpag agimashihra ni kwa nga gan pagho aghǃ6Ke Yahweh nah nghang a akara le Josiah murung, “A shinna ga ɓashiɓi tenana le Kulli Ireal pag agh? Logna kuli amuri a dingli masaɓna ni kwa agh ni binje le ngung ma mbuwe ni kwa agh, le biye ni pag ninga mahnjah nghang. 7Nnah, ‘Anjum pag aga kwa agh, ihka nyere a bin nang; keminiya ni nyer agh. Ke minyem mi mangallang mama njteng nya ari ya agh, Judah, shin aga.8Inipaghi ke nshin gire, a njere ni anjenni Isreal pagninjah agh le ntutini wor agh, le mpah ginyonglina ma piriyi mah amuri ya, munaterri mangallang ma Judah nyha ni njiteng ngha ni ɓang ngoɓɓong agh; osso puro woro ki pag ninga mahnjah. 9Pagnjah le agh guɓung ni abin ya; juhri nje, le pagnjah ni atahli ni angung. 10Le a njum ga kwa agh, munateri mangallang Judah nyere abin nang, ni kunyahli kwa agh, keminiya ni yiri-ya ni Yahweh waɓɓa.“11Le Yahweh nah nghang, “Ɓashiɓi tenana le Kulli Isreal ngha ni pag njiteng orr Judah ni pah njiteng nyha ari ya aghǃ 12Woro ki ham atenana ni a njenakattang. Nah, ‘Nyere, ɓa shiɓi tenana le Kulli Isreal‘-ga ni Yahweh waɓɓa-yahlang ni ki lullo aro kunbang ni kwa agh. Ke miyang ni pahnjiteng agh- ga ni Yahweh waɓɓa- Ni ngi ɗigni yahlulla ha ki kenne agh.13Agni pag gimashihra lo, ate a pagne yi Yahweh Kulli lo gimashihra; a gaɓna anjere lo ni abinia teh ngung ma mbuwe ni kwa aghǃ Ate ni a og gih yang aghǃ-ga ni Yahweh waɓɓa. 14Nyere, ɓayong ni njiteng nyha ari yang agh ahǃ -ga ni Yahweh waɓɓa-Mini ɓurah yongǃ Nga og yong, mwoh a lahmagulla ni ɓari a lah, le nga zuni yong Zionǃ 15Nga pah yong alelgiri ma kunyalang, le ah lel yong ni yeriteng ni yerigiri.16Le ihka pagha ih nga ɓuhro nga ɓil njingung a nje egh akara wo-ga ni Yahweh waɓɓa-ni ah wa nah, “Doroshi ma ogrung le Yahwehǃ Tenana ni ni uwo a logho a kunyali yang agh ko ke a ɗengshina agh; ni ah ɓuwa temuri ya, ni ni ah gilmaɓi ya.17A kunbangmwo agh ahka hamteng amuri Jerusalem, ‘Ngungmurung-nongmurung le yahweh ni ga; le anshile anje ka kpaɓɓa a Jerusalemma, a lulli yahweh. Ni ah wa ginya a tenkirung le a kunyahlang mashihra le yang agh. 18A akara wo agh, liye Judah ka gingni liye Isreal. Ahka zu kushimona puro a nje njinakattang zu a nje ni mpih akah yang ninga gibere agh.19Ninga mameng agh, nnah, ‘Nga bollo niyellang ninga munabunna lang el mpuwo nje ma poshiyahlung, gibere ni ɓornsari orr ga anje masah ni kwa aghǃ‘ ke nnahna ih, ‘Aka gor rang “Ter rang.“ Ke nnahna ni awo pil njum mo ari sowata yang agh. 20Keminiya ninga ɓamah ni nyha ni pahnjiteng ari ɓuhri ya agh, a ɓungshi muri, liye aɓa-Israel ga ni Yahweh waɓɓa."21Ah ogha agih ah abeng, ke ɓwah'ah ni jimma le aɓa-Israelǃ Ate a ariyina anjinnjere le yang; a njangshina Yahweh Kulli le yang. 22Nyere, aɓeni nyha ni njiteng ya aghǃ Nga pag yong irritenna ari a jenne le yongǃ" " Keminiyaǃ Shin zu abin no, ate awoni Yahweh Kulli le sungǃ23Njiteng yiri pura ari adingli, salala ma ganshi bang ari ankonno; njiteng Yahweh Kulli le sung ihni ashibang le Israel. 24Keminiya logho ari abasadenna lesung agh agillang ma irribina lihna tumo le akah yi sung-anzu leyang ni andah, a amunabunna leyang ni amunangallang. 25Le shi nongho a nzali a irriɓina. Ih paghi ih irriɓina lesung ih vulliyi sung, ate shi pagne Yahweh Kulli lesung gimashihraǃ Sung ni mursung ni akah sung, logho ari kunbang abassadenna lesung zu ari kara ni niɓiyeni ya, ni ah ogna gih Yahweh Kulli lesung aghǃ‘‘
1“A nyer le, Isreal- ga ni Yahweh waɓɓa- le ih ɗigha a bin nang ih a nyerna. A pushi aga ni ɓor mommo a kun no agh a kundum mang ni a gahla a ɗag bin nang ɗeshiliya, 2ni ngha awo ngha awo pag njiteng pag gi yarata, ni pagnjiteng ngha a kaniyigiri ih; Yahweh ngha wa ɗighanjah le. Le anje ka pih mur yang kumɓoro ari, ni ari ni ahka gushini mur yang.“ 3Ate Yahweh nah ga ari ɓeni kwa a Judah ni Jerusalem aghː Ɗig ɓabang lo, ni ke a jamgiri a yeh ajuye agh.4Njaɓ mur yang abin Yahweh, le mpushi anguɓu madum le kunyahli yang, abunna ma Judah ni aɓeni ɗigha a Jerusalem agh, nyanina agh le funno lang ka kpah ninga gishe, le ka pinyi ɓung nya ka lingshi ya, ate yahlung mashihra le agipagna le yong. 5Nwaɓɓa a Judah le le ah aghna a Jerusalem. Nah “Tong njemme nzu a nje egh.“ Hamma, “Nkpaɓɓa binmona,le shi woro aalhmagulla ma ngarung.“ 6Logho kukurah ɗumgiri kuli le a tighi a njibin Zion, le a ɓangha ate aɓɓaǃ ka tang ngha, ate miyang ngi zuni gijuhri bang puro a njinakattang ni ni wamgha ma kikir.7Yim ngha ki puro a waragiri le ni ɓeni ka juhri njeh agh ngha ki puro a beng. Yangha ih ɗag bang le ate zuni yi anjeh le yang agi ngoɓɓong, ate ih pil alahmagulla l eyang ma wamghina, ba ɓwa nyha ka ɗigha ngha agh. 8Ate ga, nkur mur yong ni ɗgra-pontuɓu, nwaɓ kunyong le mɓwa. Ate gullo le yahlulla le Yahweh ni pil njum mi ari sung agh.9Le ihka paggiri ayeh kara wo-ga ni Yahweh waɓɓa-ihle kunyahli murung ni amagulla le ka wuh. Amallahk ka ɗig gi jenne, ni aɓa‘agkuntumo gire ka maghi yang taɓi.““ 10Ke nnah, “Ah, Magulla Yahweh. Njiteng ni a soriyina aɓayong kwa ni Jerusalem ni nah, “Ɗigna-olollo ngha nghang ate mur yong.‘ Nghate ya garabuwo ka ki koriyibang ari ɗigna –usulo le yang.“11A kunbang wo agh ahka nah amuri aɓayong ni ni Jerusalem, “Guh ni ki pinyi a beng-bang ma ɓalusung ka pag njere le ma zu abin amunangallang le aɓayong lang. Ni ih fuwo kw ihka gogri yang kunwar agh. 12Guh ni ma tenne orr gogho agh ka zu ari waɓɓa lang, le ni ngi tuhyi yang njuoh agh.13Shinna, ih zu ninga anlagiri ni anyehguwo piri leyang ngha ninga guhmuru. Apiri le ɓangha orr amgbang. Yahlang pinna a bin sung, ate a juhri sungǃ 14Oh Jerusalem, gogri kunyahlo ih ɗig kunwar ari yahlung mashihra, ate ah logle ah asso. Kunbang masaɓna niyellangni aɗengshi atenana mashihra ka ɗigni a yahli yong? 15Ate gih ngha ki zuni kuntumo puro abin Dan ni waɓ gipagna ma gigangshina puro a ankonno Ephraim.16Tig anje ah ɗengshi gaː hammi Jerusalem ih aɓa‘agnje ngha ki zu logho a nje masaɓna ate magjollo luoh ari alahmagulla le Judah. 17Ahka pag ninga abinna ni ki lel ɓabang ni ah ɗig agh ari yang kangni kwa, ke vella a rang ‘agh-ga ni Yahweh waɓɓa- 18nbilli mur yong ni agipagna l eyong pagne yong aga. Ga ni ka pag fungso le yong. Ih lullo niyellangǃ ih suwa kunyahlo.19Kunyahlangǃ Kunyahlangǃ Ni yang a yahlung ɓiyina a kunyahlang. Kunyahlan velliyina a rang. Ni ngi gan bolguh agha ate n‘ogna gih njemme egh, giɗum luah. 20Gijuhri bang sowatye gijuhribang; ate anjeh kwa aɓambu ni. Ni sashibang ngha agunri lang ɓiyina, akandagbarbang lang ni ɓiyeni.21Ni sashibang ngha le ah ɓiyi agungri lang, akukurah kurro a kunkangna a kunbang egh. Nga og gih njemme egh? 22Ate gimanangna le aɓayong lang-ni ah yer rang agh. Amuna manangna ni, ah anya te ni yerigiri ya. biyang fahna ari pag gimashihra, keminiya ni ah yeri pagni ah pagni ɓoro agh.23Nshinna nje egh. Inininaǃ nya ni pyere agh, ngha kpatira. Ate tuhbang, ah yangha ah koshiyo, 24Min yang ngi shin bang a nkonno. Nshinna, ayangha a jigra, ni adingli kwa ngha ki jigra ri yang. 25In shin bang, Nshinna, ɓwa nyha, ni aminya ni a ɓakuli ya logna. 26In shin bang, Nshinna, nje ma tolgisoro agh ɓalusung ni, ni alahmagullakwa ah wamghine yang nzali a dum Yahweh, kedebang funno le yahlulla le.“27Ga ni Yahweh ki nah, “Anje kwa ka pil gijuhrina, keminiya ni ngi wamghi kwa agh. 28Ate pagha ni ya,ah njeh ka ɗig ni yahluɓiyina, ni ɓakuli ni a kuli ya ka pinna. Ate nwaɓna ga yahlang tigha mpag agh; ni ngi nyere ni njum mang agh; ni ngi pil njum mang ari tol yang ngha. 29Lahmagulla ni kwa agh ka ɓang yi gih le ɓa kogpiri ni ɓatahntah ni ni tah agh; ahka ɓangha ah angna a ngung ɓawamgiri. Lahmagulla ni kwa agh ka eɓɓe a kuli a ɓatahli. Ah ɗag alahmagulla, ate ɓwa nyha ka ɗig agh.30Niɓeniya ni ah juhrina yong agh, mang gire nga pagha? Ko ke ɓugwo kandagiri maposhibang ro, ni ko a ɓung gibughamel magifugna mayiyilling ni ko ke a pag njih wo ninga gulla agh ni nshimmi, awo tig murro ɓornsari tukushi nyha nghang agh. Abunna ni yahli yang ki tolla niɓiyeni ya ka shiɓɓo. Ah yangha a tol wol nluoh. 31Ke n‘og imma le konngirung, yahlung konna ninga ɓil munama kunduna, gih munangallang le Zion. Yangha ih pon usulo. Sahri abi, gikon yahlung ni bin nangǃ Miyang ngi wuh dahna ate aɓa wol nluoh ni.“
1‘‘Nkahra a anjinjere Jerusalem; n‘ala abinkpaɓa ma lah magulla le, ɗeshili. Le nshinna nye nɗengshi ni gaː nga gan kum ɓwa ko ɓeni kwa agh ngha ki paggiri yarata le ngha ki tol pag giri a pahniteng, le nga ponghi Jerusalem tuɓu. 2Ko ke ah nah, ‘Yahweh ngha wa ɗig ni usulo le‘ nghate kwa agh ah yangha ah kaniyigiri yiri.‘‘ 3Yahweh, njung wo nya ki shibang ate pahnjiteng agh? A sua aɓayong egh keminiya ni ah og konno agh. A lihna mur yang kwa, keminiya ah shiɓi ag fungso te. Ah tig akundum yang tenne orr tahli, ate ah shiɓɓina pontuɓu.4Ke nnah, “Njiteng ni aɓayong ma enna ni nga. Aɓayong manangna, ate ni ah yeri anjere le Yahweh agh ke agibilla le Kulli le yang. 5Nga woro abin aɓayong maɓorna le nga waɓ akuntumo le Kulli abin yang, ke ah yerina anjere le Yahweh le le fitong agh, agibilla le Kulli le yang.“ Keminiya yang kwa agh ah ɓuniyi agikonno le yang binmona̱ yang kwa agh ah saniyi angurigifugna ni kur yang bin Kulli ya. 6Inipaghi ke yim ni puro a waragiri ya ka legho ari yang. Gbigbah ni logho a Arabah agh ka moshiyi yang. Mimburi ngha ki shin alahmagulla le yang. ɓeni kwa puro a lahmagulla le agh aka saniyi. Ate agipagna ma gimashihra le yang ɓuhro. Agipagna ma jenne ngha keminang.7Mang gire paghi ke nga ponghi aɓayong tuɓu? Amunabuna le yang pilla yong tong le kaniyina agiri ni aga aminkulli ni ya agh. Nɗimshina yang kikir keminiya ah pagnjah le ah ginya ni gosho dudung a aliye amahnjah. 8Ah yang ni apiri ni njisua yang ki log agh. Ah gahla yahli yang ki tol eɓɓe amuri amangallang. Ɓabura ni kwa agh kahri mah le ɓiɓamurikalla. 9Ke ni ngi fungshi yang –ga ni Yahweh waɓɓa- ni ke n‘illi ngosomurang amuri nje ni ninga agh?10Nworo a aterre le aɓabang njingung le yang le nɓiyi. Keminiya ke nɓiyi yang kwa agh. Nkoriyi bih angung njingung le yang, ke angung njingung agh ni puro abin Yahweh agh. 11Ate aliye Isreal ni Judah kwa ni riyang ɓungshina mur rang- ga ni Yahweh waɓɓa. 12Ah waɓɓa yiri amuri Yahweh le ah nah, Ni ih pag guɓung agh; gigangshi- bang nya ka zu a mur sung agh, le ni shi shin garabuwo ke yhalo agh. 13Aɓa‘agkuntumo ka pil yang, tenana nya ari yang agh, ininina le ga ah waɓɓa ah paghi yang ni.“14Inipaghi Yahweh, Murung Kulli ki nah ga , „Ate ah waɓna ga, shinna, miyang ngipilrang nga tigtenanan akum no. Ihka ɗig ninga gishe, ni aɓayong ka pil ninga ngung ma nyumnaǃ “Ate ihka lih yang. 15Inininaǃ Mpilla rang nga zuni nje ni dunna agh ari yang, liye Isreal-ga ni Yahweh waɓɓa-nje ma ɗignjah ni, nje le akahǃ nje ni ni nyeri kunburi le yang agh ah, ke nga yeri ga ah waɓɓa.16Ɓamah le ngha ninga nkiliya ni kunni nongho ari ya. Aɓatahluah ni kwa. 17Ahka lih agisoro leyang kwa ni gilina le yang kwa ahka lih amunabuna ni amunangallang le yong kwa. Ah ka lih anzuh ni andah le yong kwa. Akah lih anjingung ni angung goriyi leyong kwa. Ah ka wamghi alahmagulla ma ngarung ni ntig yahli yong ari ya nje ni garabuwo.18Keminiya ko a kara wo agh –ga ni Yahweh waɓɓa- yahlang ni tol juhri yong kwa agh. 19Ngha yong, Isreal ni Judah, nah, Mang paghi ke Yahweh Kulli lesung paghi sung aga kwa?‘ le weh, Jeremiah ka nah yi yang, ‚Ninga mama mpilli njum yong ari Yahweh le paghi aminkah ma nje sa tumo a nje leyong agh, ininina ɗigna nga osso nga paghi ahri tumo a nje ni mami yong ni ya agh.‘20Mpah kuntumo a liye Jacob le le ah oghi a Judah. Nah, 21‘N‘nah‘ ga yong aɓayong manangna ni nya yerigiri ya agh; nyongha ni anjiung keminiya ni ngi gan shin agh, ni nyongha ni akirung keminiya ni ngi gan ogbang agh. 22N‘nya ngi ɓanghang agh-ga ni Yahweh waɓɓa-ko nkoshiyo a kundum mang agh? Ntigna njang ma njisallang ari Sallang magulla gibilla ni niɓiyeni ni ih ɗur agh ah-ko ke Sallang magulla ki logho ki kpah, nghate kwa agh ni ih ɗuriya. Ko ke abimuru imma, ni ah ɗuri ya.23Keminiya aɓayong ni ngha ni kunyahlung manangna ni velle. Ah pilla sa le ah warra kukuwo 24Ate ni ah waɓɓa a kunyahli yang, “Le shi bang Yahweh Kulli lesung, ɓeni ki zuni murukuli agh-murukuli makunduna ni murukuli ma njummo-a kunbang ma yarata le yang, ki bol akara ma tigna ma ponggisoro ate mur sung.“ 25Agimashihra le yang bol aga ari paggiri. Agimashihra le yong teshina ɓoro nje ari zu a bin yong.26Ate ah kumna aɓa yahlung mashihra ni aɓayong lang. Ah tighi yang ngha ɓwa ki kungni ni ka bolli aminya agh; ah soɓ nguri le ah bol ɓayong. 27Ninga kare ni ɗungshi ni aminya agh, alah yang ɗungshina ni soriyibang. Ke ah gullo kirim le ah pil ɓakumo. 28Ah nenna; ah poshibang ni ɗigna maɓorna. Ah ɗuhra agikurbang kwa ma yahlung mashihra. Ni ah jimma ate muri ɓayong agh, ko ate muri aminbawori. Ah ɓuhri kumo ko ke ni ah pih aɓeni ki al agh tuhnjuoh manjiteng agh. 29Ke nfungshi yang ate aga agh-ga ni Yahweh waɓɓa- ni ke n‘illingosom murung amuri nje ni ninga agh?30Gimagtaɓi ni gipah ngoɓɓong pagna a njeh egh. 31Aɓa‘agkuntumo pahkuntumo ni soriyi bang, ni amallah nongmurung ni gullo leyang. Aɓayong agnjung anjere ni, keminiya mang ka paggire a malla le?"
1Kum aɓɓa, ɓa Benjamin, ni ɗag Jerusalem. Ntong njeme le gannzu a Tekoa. Nlogshi giɗumna Kuli amuri Beth Hakkerem, ke yalungmashihra ngha ki pushimuri logho a njinakatang; wangha ma kikir ngha ki zu. 2Munanngallang le Zion, ɓamah maɓonnsari ki ɗikiki, ahka juhri. 3Alelgiri ni agiluwo leyang ka woro a bin yang; ah ka tig agungri ari ka kangni kwa; ɓaburah ni kwa agh ka lelgiri ni bi. ‘4"Mpah mu yong a bin aminkulli ate luwa egh. Nlogho, le shi log wolrung ni kara a muwng. Giɓiyiyalung a bin sungǃ Ate tuhbang kara ngha ki limma risung ni aminlim ma kapolla ngha ki kpah. 5Keminiya le shi logwolrung ni duh le shi wanghi abinvullo le."6Ate Murung Kulli Yahweh ki na gaː kashi angungle, ɗam atumo ma gɓere a kuli amuri Jerusalem. Lah ni yarata ah logho ari ni nga, ate ɗungshina ni pariyibang. 7Ninga mama tuhmuru ki pushini muru maɓonnsari ko agh, ini lah magulla ni woro pushini yalungmashihra. Ah ogna mwono ni wanghigiri a ri; nongkonno ni apinye ngha teɓi teɓi a kundum mang. 8Agni fungso, Jerusalem, ko nga pil njum mang ro le nga tigho a ɓiya, nje ni ah nya ah ɗighang agh ah.“9Murung Kulli Yahweh ki nah ga, ‘‘Njiteng ni ah ka ɗengri anshile Isreal ninga ɓabang njingung. Kenne ɗeshili ni bu wo ate tuh njingung grapes a ngung njingung. 10A bin yang nga waɓɓa le nga lagbang ate ah ogho? Shinnaǃ Ah yangha a ni tenkirung; ni ah gan pah ɗengse leyang aghǃ Shinnaǃ Tenana le Yahweh zuna a bin yang ate gil yang, keminiya yali yang ni tolli ya.“11Keminiya nɗungshina ni funno le Yahweh. Irrang malla ni bolli a yang. Nah, nghang, “Soɓi koh amuri amuna ni a anjinjere agh ni angurah abassadenna. Ate ɓaburah ni kwa agh ahka tolli ah worri ni mahmi; ni ɓayong mayayina dungrini a bogho agh. 12Ah nyeshi alah yong a bi aɓayong ma sah, kpaɓni aɓayong leyang ni amah yang binmona. Ate nga logwolrung ari aɓeni ɗigha a nje egh agh ni beng-ga ni Yahweh waɓɓa.13ahweh waɓɓa ih logho ari makenna ni orbang agh zu ari magulla ni orrbang agh, yang kwa ngha ki shigiri ate ɓuhro mama njiteng nya ri ya agh. Logho ari ɓa‘agkuntumo zu ari mallah, ayangha kwa ah pagha agisoriyibang. 14Ah pahne ɓuniyo le aɓayong lang irritenna pipal, ah nah, ‘ɗigna-ololo, ɗigna-ololo, ngha ɗigna-ololo nya agh ah. 15Ah ogna irriɓina ngha ah pagni agigilla agh? Ni ah og irriɓina, agh; ni ah yeri pagha ni giri ki gangshini bang aghǃ Ini paghi ke ah kpah a ntiri aɓeni wara kpa agh; ah suhli yang nzali ngha ah fungshi yang agh, Yahweh ki nah.16Yahweh ki nah ga, “Ntangha a ɗuro njinjere le nshinna; ni‘illibang ate njere le akah. ‘‘Njere maɓorina ni ni nghe?‘ Le nworo a muri nkum ni muryong bin usulo. Keminiya aɓayong egh nah, ‘Ni shi wor agh. 17Ntigna yong ate aɓa lel muribang leyong ih magkiri yang ate njeme le gannzu. Keminiya ah nah, ‘Ni shi magkiri sung agh.‘ 18Nina agh, anje, n‘magkiri yongǃ Nshinna, yong aɓa waɓ kun, ga ka paggiri ri yang agh. 19Ogho, ngunjahǃ Shinna, ngilla rang nga zune gijuhriɓang abin aɓayong ni, njingung le aɗengse leyang, ate ni ah tig kiriyong ari tenana lang agh ni ah shiɓina gibilla lang.20Mang gisunsunang ni ki logho a kuli puro a shoba ka paghang ko a giɗummo ma piem ni puro a nje ni kukwo agh? Agipahna mapingshina leyong agh gi agha ni bin nang agh, ke agipahna leyong. 21Ke Yahweh ki nah ga, ‘Shinna, ngilla rang nga tig gi‘enkusung a dum aɓayong ni. Ah enkushi yang ari-terrung ni amunabunna binmona. Aɓeni ki ɗighang agh ni aɓayong ɓamurikalla ka osso ka kum yang. 22Yahweh ki nah ga, ‘Shina, ɓayong ngha ki zu puro a njinakattang, ah ishine nje magulla teng puro a ni aɓa kukwo kwa orrbang ma ngunjah agh.23Ah tol antah ni a kunwo. Aɓa yalungmashihra ni ah nya ni shingi‘enna agh. Gih leyang ngha ninga ɓimma le sallang magula, ni ah yangha ah kog apiri, ni gilrung yarata ninga abunna ni ki kah a luwa agh, ari yong, munangallang le Zionǃ‘‘ 24Shi ogna apahkuntumo a mur yang le bi sung kpa risung a yalungbiyina. Nuhyikun bol sung ninga ɓamah ni ki ɓilmuna agh.25Ke nworo a aɓabang agh, ni ke nginya amuri anjinjere agh, ate garabuo le ɓashiɓimuribang ni ginluo ngha kwa kangna. 26Munangallang le aɓayong lang, nkur riyong ni ɗagra pontuɓu le nɓulo a tuɓu; nɗigni yalungɓiyina ni ngirungwuhna ma konna ninga ate munabunna ni mwoh kolong-kolong agh, ate ɓajuhrigiri ka zu ari sung gilrung nya.27"Ngil lo, Jeremiah, ɓeni ki mom aɓayong lang ninga mama ah momni gitulla agh, ini paghi ke aka shinna ni mom anjere leyang. 28Ah yang ni kwa aɓayong ma tenkirung ni orrbang agh, ni ki gahla ki ɓiyilulli anshile agh. Yang kwa agh gifugna broze ni gitulla ni, ki pag agimanangna. 29A jug agitulla ni giche ni ki lih ari yang agh; gifugna ka pinyi a leshi-giche. Giche ka woro pagha a ntiri yang, keminiya gimanangna ni, ate ni ah pushi gimashihra agh. 30Ah gor yang gifugna silver ma shiɓina, ate Yahweh shiɓina yang.‘‘
1Tenana ni zu abin Jeremiah puro abin Yahweh agh, ki nah. 2‘‘Tangha a kun njere liye Yahweh le a ham tenana niǃ Nah, N‘og tenana le Yahweh, yong ni kwa Judah agh, yong ni ngi ingna a kunnjere ni ate pih Yahweh gusso agh.3Murung Kulli Yahweh, Kulli le Isreal, ki nah gaː Ngil anjere leyong ni og pagha ih ɓoro, le nga ɗag yong ih nworo ɗigha a ba. 4Ke mpah mur yong ri atenana mayiri le nnah, ‘‘Kangna-ɓangkulli le Yahwehǃ Kangnaɓangkulli le Yahwehǃ5Kangnaɓangkulli le Yahweh. Ate ngil anjere leyong ni agipagna ah ɓoro ni njiteng, ntuh njuo manjiteng a ntiri ɓwa ni ɓi ɓamurikalla yarata- 6ngha ni mpariyi biri, minbawori, ko mahbere, ni ni nsoɓ nkilla le ɓanjiteng koh a ba agh, ni nkuratiye aminkulli ɓaɓa a kumkun yong 7agh-le nga ɗag yong ih nɗigha a ba, a nje ni mpih akah yong a kunbang le akah ha ki kenne. Inininaǃ8Nyongha ngi pah mur yong ri atenana mayiri ni ni ki angni yong agh ah. 9Awo iɓɓgiri, wolnluo, ni pagnjah? Awo kaniyigiri masoriyibang ni pih Baal gisunsunang ni soghatiye aminkulli ma sah mama ni a yeri agh ogh ah? 10Le awo zu le a tangha kundum mang a lah ni ah gor ni lullang agh le a nah, ‘‘Shi aɓna,‘‘ ate a pag agigilla ni kwa ni ya? 11Lah ni ni, ngha a gor ni lullang agh binkpaɓa le amaniɓi magiburah a nji yong? Keminiya ininina, nshinne ga ni Yahweh waɓɓa-12‘Ngha nina le woro a bang lang ni a Shiloh agh, ba nɗag lullang ih nɗighang agh ni kunduna agh, le nshin ga mpaghi ate yalungmashihra le aɓayong lang Israel. 13Ke niɓiyeniya, amuri ɗummo ih nyongha ngi pag aga kwa agh-ga ni Yahweh waɓɓa – nnahnateng ri yong kunbang ni kunbang ɗeshili, keminiya ni n‘og agh. Ngor yong, keminiya ni n‘ag agh. 14Nina le, ga mpaghi shile, nga osso nga paghi lah ni ni ngha ah gor ni lullang agh, lah ni ntigna yalung ri agh, ba ni mpah yong ni akah yong agh. 15Ate nga piriyi yong a dum mang ninga mama mpiriyini amunater yong kwa aagh, abiɓilla le Ephrain kwaǃ te nje agh ka pil mbulah ma wanghina.‘‘16Weh te agh, Jeremiah, ka jimmi aɓayong ni Kulli ya, ka nonkunno a ɓwah ɓwa yalungbiyina ko nah jimma a ngoso mur yang, ka jim mang agh, ate ni ngi og wo agh. 17Ni a shin ga ah pagha alah magulla ma Judah ni a anjinjere ma Jerusalem agh. 18Amuna ngha ki kpaɓ awara le aterrung ki fug gicheǃ Amena ki gog muh ate paghi mah murung ma ɓakuli kek ni soɓɓi yi aminkulli masah agipahna ma nuhna ate ah lushi yallang.19Ah yangha aɦa lushiyalang ni njiteng?-Gani Yahweh waɓɓa-muriyang ni ah lushiyali agh, ate irribina ngha mur yang agh? 20Nina le Magulla Yahweh ki nah ga, ‘Shinna, yalunglulla-lang ni funno ka ɓun koh amuri ba, amuri kpaɓni ɓaburah ni agilusung, amuri ngung ni a ɓabang agh ni njingung ni a nzali agh. Ihka pinyi ni wa lingshi yaǃ21Yahweh Murung Kulli, Kulli le Israel ki nah gaː mɓuhri agipahna ma pingshina leyong ari agipahna leyong le nlih nyama egh. 22Ate ngha mpushini akah yong ah ɗag nje Egypt agh, ni n‘al guɓung a bi yang agh. Ni mpah yang gibilla amuri atenana ma gipahna ma pingshina ni agipahna agh. 23Gibilla ni mwoh mpah yang, ‘‘Ntig kiri yong ari gih lang, le nga ɗig kulli leyong le nga ɗig aɓayong lang. Ngha nina le nginya a anjinjere ni ngi logni yong agh, ate ih paghi yong yarata.‘‘24Keminiya ni ah ogho ke ah teshikiri yang agh. Ah ɗig ɗgna le aga ah kuriyo a yaliyang ma tenkirung le kunyalung mashihra le yong, ke ah woro njinjummo, nji dum agh. 25Logho ari kara ni ngha akah yong puri ɗag nje Egypt ha a kara ni, ntashina aɓapagtumo lang ni kwa agh, aɓa‘ag kuntumo lang, a bin yong. Ntangni tashi yang. 26Keminiya ni ah oghang agh ko tigkiri yang agh. A mburikushi ya, ah tengshi amel yang. Ah orr akah yang ni yalungmashihra.‘27Nina agh hammi yang atenana ni kwa, keminiya ni ah ogh wo agh. Hammi yang aga, keminiya ni ah pil wo teng agh. 28Nah yi yangː nje ni nya ki tigkiri ari gih Yahweh Kulli le agh ni nga, ni ye ag fungso agh. Ah juhrina njiteng le ah kashi koh a kun yang.29-Kashiyi nyong muro le a nwha nyong kunno, le a soɓ nyong lo koh. Tuhngya yalungɓiyina a dabeng. Ate Yahweh shiɓina ye ɗag ah biɓilla ni a yalunglulla le. 30Ate amunabunna le Judah pagna gimashihra a nji ang- gani Yahweh waɓɓa-ah tigna agimanangna a lah ni ah gor ni lullang agh, ate ah ɓiyi.31klpKe ah ɓag bang massanna ma Topheth ngha a ɓaluwi ma Ben Hinnom agh. Ah pag ga ate pingshi amunabunna ni amunangallang leyong a giche-gani nah ah pag agh ah, ke ka ingna a yallang agh. 32Nina le shinna, akara ngha ki zu-ga ni Yahweh waɓɓa-ngha ni ah wa gorri ih Topheth ko ɓaluwi ma Ben Hinnom agh ah. Ihka ɗig ɓaluwi tombuo; ah lingshi anluo a Topheth sete bang nya wa uwo agh.33Anluo aɓayong ni ka ɗig gilina le aminya ni a kuli ya ni agilusung ma ngunjah, ni ɓung nya ka leshi yang ah ɓang agh. 34Nga zuni malla le alah magulla ma Judah ni anjijere ma Jerusalem, gih binmurubang ni gih yalung poshina, ni gih burah mandiwulla ni gih mandiwulla, ate ih ka ɗigha ɓwa nyha.
1‘‘A kunbang wo agh-ga ni Yahweh waɓɓa-ah pushi amuh le amurung Judah ni amagulla leyong a ankiliya, amuh le amallah ni aɓa‘ag kuntumo, ni amuh le aɓeni ɗigha a Jerusalem agh. 2Le ahka angshi yang kara ni tuhbang le shienri ni amunashienri ma aɓakuli; aga a kuli ngha ah soghatiye ah pih gullo agh, ngha ah ginya teɓi ah alla, ni ngha ah pahne gullo agh. Ni aba wa kpaɓɓi ke lingshi ɗeshiliya. Ah pil ninga tiɓgiri amuri ngunjah. 3Ba kwa mpiriyi yang nghang agh, yalung ka tol nluo a ngosomuri ɗigna-usulo ah ɓeni kwa wa uwo puro ari aɓalah mashihra ni ya ga ni Yahweh Murung Kulli waɓɓa.4Nina le nah yi yang, ‘Yahweh ki nah gaː ɓwa ngha nghang kpah ni log agh? ɓwa ngha nghang ɓoro ni al njere agh? 5Mang gire paghi ke aɓayong ni, Jerusalem, pil njum yang ari ɓang kulli mama nya ki mal agh ah? Ah kur riyang ri sorriyi bang le ah shiɓi pontuɓu.6Ntigkirung le n‘ogho, keminiya ni ah nahteng yarata agh; ɓung nya pontuɓu ari yalungmashihra le agh, ɓung nya ki nah, ‘‘Mang mpagha?‘‘ Ah yang kwa agh ah woro a ba yali yang tol agh, ninga piri ni ki kahra ki kah njibin tahlua agh. 7Ko akunwo ni a kuli ya yerina akunbang maɓonna; ni akuhla, akukku ni a cranes. Ah woro a aɓunlah leyong a kunbang ni yarata agh, keminiya aɓayong lang ni yeri agibilla le Yahweh agh.8Ah ka gan nah niyellang, ‘‘shi tenna njiung, ate agibilla ngha ni sung?‘‘ Ininina, shinnaǃ Ginyong ligiri ma mure ma soriyibang le aɓanyongligiri gilla soriyibang. 9Aɓa tennjiung ka og irribina. Ngiri yang ka wuh ah gɓengre. Inininaǃ ah shiɓi tenana le Yahweh, ke mang pag ɓoro le tennjiung leyang? 10Ini paghi ke nga pih aɓayong masah amah yang, ni aɓabang le a bi aɓeni ka ag,yang agh, ate logho ari makenna ni orr bang kwa agh kenne ari magulla ni orrbang kwa agh, ah yangha kwa ah shiggiri ate ɓuhro mama njiteng nya ri ya aghǃ Logho ari ɓa‘agkuntumo kenne ari mallah, ah yangha kwa ah pag agi soriyibang.11Ah pahne ɓuniyo le aɓayong lang irritenna pipal, ah nah, ‘‘ɗigna-usulo,‘‘ ngha ɗigna-usulo nya agh ah. Ah ogna irriɓina ngha ah pani agigilla agh? 12Ni ah og irriɓina agh; ni ah yeri pagha ni ih giri ki gangshibang aghǃ Ini paghi ke ah kpah a ntiri aɓeni woro kpah agh; ah sulliyang nzali ngha ah fungshi yang agh, Yahweh ki nah. 13Nga pushi yang kwa-ga ni Yahweh waɓɓa-ɓongshhina ni ki ɗagha ri ngungɓongshina agh ke a ka ɗigha ari angung goriyi agh. Ate mbugiri egh ka nyummo, niga mpah yang agh ka wor koh.14Mang paghi ke shi ɗigha a ba? Nzu, binmona; le shi kenne a alah magulla ma vangna, le sa bolgung biye a nluo. Ate Yahweh Kulli lesung ka tig sung sa bolgung. Ih ka tig sung sa nuh tunnang, ke shi pagne yi gimashihra agh. 15Sungha shi tigyalung ate ɗigna-ololo, keminiya guɓung nya ki ɓor ogh. Sungha shi tig yalung ate kunbang ma pah‘irritenna, keminiya a shinna gikonyalung ka pagha.16Ngunjah kwa ka jigra ni gih ɗig gyap le a piri matenna le. Tongho le apiri mangallang le agh ahka oghi puro a Dan. Ate ahka zu le ah lih nje agh kwa ni agikumna, lah magulla ni ɓeni ki ɗigha a yeh agh. 17Ate shinna, miyong ngi tutti ayuo a ntiri yong, gɓafung ni ngi gan sor agh ah. Ah ka num yong-ga ni Yahweh waɓɓa.‘‘18Yalung ɓiyina lang nya ni mala agh ni kunyallang ngha ki nong konno. 19Inininaǃ ɓwah ate angna mami munangallang le aɓayong lang puro a nje ma kukwohǃ Yahweh nya Zion agh? Murung le nya wa uwo a biye agh? Ke mang paghi ke ah agdang kun nang keme a yalunglulla ni agisere leyang ni agillang ma-nangna ma nje masah?20Pongisoro wara kuntaɓi malla. Keminiya ni ah ashi sung agh. 21N‘ognabin konna ate ogbin konna le munangallang le aɓayong lang. Nɗigni yalung konna ari agimashihra ni paghi ya; ngirang wuhna.ɓuri nya a Gilead agh? 22ɓa pah ɓuri nya nghang agh? Mang paghi ke pah‘irritenna le munangallang le aɓayong lang ni pag agh?
1Ngha ini mwoh murrang ka pushi muru agh, ni nji ang ka ɗig tuh nji mehrungǃ Ate yallang tolla nga ɓwah ɓa kara ni duh ate aɓeni a ntiri amunangallang be aɓayong lang ni ah wolnluo yang agh. 2Ngha ini mwoh ɓwa ka peng bang le abiri a lusung ih nɗighang, ba nga kah nghang ate ɗag aɓayong lang agh. ngha ini mwoh nlogle nɗag yang, ke yang kwa agh aɓa pagnjah ni ya, aɓaginga ni aɓaɓungshimurungǃ 3Ah kondi aleshi yang ninga antah leyang ate a yiri, ni nya ate pahnjiteng mama kwa leyang ke ah gullo ni nginingtennna amuri ngunjah. Ate ah woro pura ari gipagna ma yalungmashihra mwoh kenne ari maɓi. Ni ah yer rang agh.‘‘ Ga ni Yahweh waɓɓa.4ɓeni kwa ntiri yang agh ɗigni lel muribang ari ɓiyong ɓa murikalla ni ke a tigyalung ari muna-terung mama kwa agh. Ate njiteng ni munaterung ni kwa agh ɓasoriyibang ni, ɓiyong ɓa murikallah ni kwa agh ki ginya a ɓiyilullung. 5ɓaburah ni kwa agh ki jol ɓi ɓamurikalla ye nya ki waɓ njiteng agh. Aleshi yang ki aliyi ɓayong agi soriyibang. Irriyang malla ari pag gimashihra. 6Bin ɗigna lo ngha ntiring le soriyi bang; a soriyi bang leyong agh ah shiɓi agni meng-ga ni Yahweh waɓɓa.‘‘7‘‘Shinna, ngilla rang nga tig yang kunwarr le nga mom yang, ate mang mwoh nga gan pagha, ate ga aɓayong lang pag agh? 8Aleshi yang agh amuni ma tignluo ni; ah waɓ soriyibang. Ni kun yang ni ah hamni ɗigna-ololo ni aɓi-yang ɓamurikallah, keminiya ni akunyali yang ni ah nongni yang. 9Ke ni ngi fungshi yang ate oga agh-ga-ni yahweh waɓɓa- ni ki n‘illingosomur rang amuri nje ni ngha ninga agh?10Nga tuhngya yalungɓiyina ni ɓwah ate ankonno, ni ah tummi abin ɗigna a lusung tuhli a lusung. Ate ah tigna yang ɓung nya ki ɗighang agh ni ɓung nya ka gan ɗuro a ntiri yang agh, ni ah og ɓwah le andah agh. Aminya ni a kuli ya ni agilusung kwa ɓangna woro. 11Ini paghi ke nga pil Jerusalem ih ɗig ɗamma le agi ɓiyina binvullo le anvahshih. Nga tig alah magulla le Judah abang maɓiyina ni nya ni aɓa ɗighang agh. 12ɓa burah manyeni ɗungshi ni tennjiung ate yeri ga? Abin yang kun Yahweh nahni teng, le ih ka hammi? Mang paghi ke nje juhro ni ah tighi ɓung nya nghang agh ninga ɓalusung ni ɓung nya ka gan bol nghang agh?13Yahweh ki nah, “Ininina ate ah ɗagna gibilla lang ni ntigha a dum yang agh, ate ni ah tigkirung ri gih lang ko ging niya. 14Ininina ate ah gingna billa ri a kunyalung ma tenkirung leyang ni sognatiye a Baals ninga mama ater yong aliyi yang ah pag agh.15Nina le Yahweh Murung Kulli, Kulli le Israel, ki nah ga, ‘Shina, ngilla rang nga tig aɓayong ni ah lih ngosongung ni nuh muru ma tunnang. 16Le nga meshiyi yang a ntiri anje ni ah yeri ga agh, ke yang ke akah yang. Nga tashi garabuo ri yang sete njuhrina yang kwa.‘‘17Yahweh murung Kulli ki nah ga, ‘‘dengshi ni gaː Gor aɓa tuhngya bin nluo; le ah zu. Tashibang ri amena ni ɓiyan fa ri ɓwahyibang; le ah zu. 18Le ah kahra ah tuhngya ɗigna yalung ɓiyina a mur sung, ate ih pagha anjih sung ka ɓang ni anjimehrung niangotonjih sung ka ɓang ni muru.19Ate ah ogna gih bwah a Zion, ‘Shi juhrina niyellang. Shi ogna irribina kikir, ate shi ɗagna nje logho ari kunbang ni ah wanghni alah sung nzali ya.‘ 20Ini paghi ke yong amena, n‘og tenana le Yahweh; ntignjiung ri akuntumo ni zu puro a kun ni ya. Le n‘aliyi amunangallang leyong ngya ma ɗigna yalung-ɓiyina ni ɓamah ma ɓiyong amurikala ngyah ɓuanluo.21Ate nluo billa akirikangna lesung zu; in woro a alahmurung lesung. Ih girjah amuna a nji dabeng, ni bassa a‘denna a abinkpaɓɓa ma lah magulla. 22Ham ga, Ga ni Yahweh waɓɓa- an luo abunna ka kpah ninga taɓɓi a aɓa bang, ni ninga agaragweh a n‘jum aɓa kashiyi, le ɓung nya ka kpaɓ yang agh.‘‘23Yahweh ki nah ga, ‘‘Ke nɗag ɓa tennjiung tolmurung ri yeriteng le agh, ko gara ɓatah lua ri ngirung-tenna le. Ke nɗag ɓakumo tolmurung ri agi kumna le agh. 24Ate ngha ɓwa tolmurung ri ga kwa agh, le ih pagha a ga, ih le ih yangha ni yeregiri ni ih yeri nang. Ate mini Yahweh, ɓeni ki pagha ni ogrung ma soghatyong, tohnjuo manjiteng ni pag oginjiteng a ngunjah. Ate a yeh aga ni ngi tolli yalung poshina.-gani Yahweh waɓɓa.‘‘25“Shinna, akara ngha ki zu-ga ni Yahweh waɓɓa-ngha nga a fungshi ni aɓeni kwa ah jaɓ agh aɓeni nina a ngiri yang ni mwoh agh. 26Nga fungshi Egypt ni Judah, Edom, aɓa Ammon, Moab, ni aɓa ɓakatti-Pumpurom ni kashiyi nyong ni a anjikanda mur yang ɗig ndul kikir agh. Ate anje ni kwa agh ni ah jaɓ yang agh, ni agh alah le Israel kwa ngha ni dungro kunyalung.‘‘
1‘‘N‘og tenana ni Yahweh ki hammi yong agh, lah Israel. 2Yahweh ki nah ga, ‘Ke n‘aliyi anjere le anje agh, ni ke ih ngiriyong ih wuh ari agi ɗumna ni a kuli ya, ate ngiri anje wuhna ari aga.3Ate agipagna le aɓayong ni enjiung agh. ɓwa ki kor ngung nzali a lusung woragiri. Tumo a bi ɓatul giri ni ki pagtumo ni kunwogiri. 4Le ah ɓuhriɓonnsari le ni gifugna silver ni golg. Le ah tungshi ni ndolong ni azue gifugna ate ni ih kpah koh agh. 5Ga ah gil ni biyang agh ngha ninga scarecrows a bang katagweh, ate yang, te agh, ni ki gan waɓ guɓang agh, le sete ah tol yang ate ni ah gan ginya agh. Ke nɓang yang agh, ate ni ah gan zuni pagha le gimashihra agh, ke ah logle ah pag ga kwa ɓor agh.‘‘6ɓung nya ninga weh agh, Yahweh. Awo ngha ni gullo, ni lullo ngha ni pah gusso a gullo. 7Yang nya ki ɓang wo agh,murung le anje? Ate ga ni purro, ate ɓung nya ninga weh a ntirin abunna ma tennjiung kwa ma anje ko anje murung ma soghatyong leyang kwa.8Ayangha kwa ɓari ya shingi enna nya riyang agh ni pag gimanangna. Afungshibang mama ngoshe nya nghang agh leyang-guɓung nya keminya warra. 9Ah zuni gifugna silver mama ah wolli ndolong agh puro a Tarshish, ni gifugna gold puro a Uphaz ngha aɓagilgiri gil agh, abi a ɓatiggiri ɗig yarata. Akan ɗagiri leyang agh nlangsamuru-nlangsamuru ni, ni kanɗagiri purple. Abunna ma pagtumo leyang ni biyang agh ni gil aga kwa agh. 10Keminiya Yahweh ni Kulli manjiteng. Ini Kulli ni ki ɗigni usullo agh ni murung ngunjah. Ngunjah ki jigra ari yalunglulla le, ni anje ni ki gan gimyalung ari yalunglulla le agh.11Aka nahteng riyang ninga ninga, ‘‘Aminkulli ni gil aɓakuli ni ngunjah agh ah ka ah girjah yang a ngunjah ni binje le aɓa kuli ni.‘‘ 12Keminiya ɓeni gil ngunjah ari gullo le agh ni, ye tig ngunjah ari tennjiung le, ni ari yerigiri le ni non ri aɓakuli. 13Gih ki tig imma le amuru a ɓakuli, ye zuni tirima puro a amalla le ngunjah. Gil poshibang, ate muru-kuli le tutti gung puro a lahtig giri le.14ɓeni kwa agh pilla ɓayong manangna, yeriteng nya. ɓapagtumo gitulla ni kwa agh ah tighi a irribina ari agillang le. Ate agipurbang ma gitulla le agh agisoriyibang ni; ɗigna-usulo nya ri yang agh. 15Agimanangna ni, tumo le aɓajolbang; ah girjah yang a kunbang ma fungso leyang. 16Keminiya Kulli, koriyo le gaɓɓa le Jacob, nya ninga aga agh, ate ini ɓa ɓag ga kwa agh. Israel ni kunburi ma gi bere le; Yahweh Murung Kulli ni lulli.17Nkpaɓɓa agikuriyo leyong le nɗag nie egh, yong aɓayong ni ki ɗigha a kangnibang agh. 18Ate Yahweh ki nah ga, ‘‘Nshinna mpilla rang nga piriyi aɓeni ki ɗigha a nje egh agh a kunbang ni. Nga paghi yang yalung ɓiyina, le ah ka kum mi ih ininina.‘‘19Yalungkenna a bin nangǃ Ate amuh lang ma ɓuniyina, pinye le kumna konno. Ke nnah, ‘‘Njiteng ni ga ni yalung kenna, keminiya ɗigna nga gim yalang ari.‘‘ 20Ah meshiyina gungri lang, ni anguri kuriyi gungri lang kwa agh ah kashiyine ɓari. Ah tolla amurang ah wori a beng, le ah nya awa uwo agh. ɓung nya wa uwo ka pangshi nghang gungri lang agh ko ka logshi a kukurah kuro a gungri lang kuli ya.21Ate alelgiri ya aɓayong manangna ni, ni ah al kundum Yahweh agh; ini paghi ke ni ah ɓuhri kumo agh, ni ah meshiyina anzu leyang kwa. 22Pahkuntumo le atenana billa bang, ‘‘Shinnaǃ Ngha ih zu jigrinje magulla ngha ki zu puro a nje ma nji ma kattang ate tig alah magulla le Judah a aɓiya, binvullo le anvahshi.‘‘23Nyerina, Yahweh, ih njere le ɓwa puro ari zu agh. ɓung nya ki ging le ki billiyi atukushi njere agh. 24Fung sang, Yahweh, ni tuhnjuo njiteng, a yalung-lulla lo agh le aka juh rang. 25Soɓ funno le amuri anje ni yero agh, ni aɓalah ni nya ki gor lullo agh. Ate ah lihna Jacob kwa ni lih ate juhri kwa ni wanghi bin ɗigna le.
1Tenana pura bin Yahweh zuwa bin Jeremiah, ki nah, 2"Og atenana ma ogrung ni, le a waɓi ɓeni kwa a Yahuda ni aɓayongni ɗigha urushalima agh.3Waɓiyang, ih ga ni Yahweh, Kulli le aɓa Isra'ila waɓɓa: Yommoh ni ni ɓeni kwa ni og atenana ogrung ni ya agh. 4Ogrung ni, ni nlagni akahyong a bollo a kara, ni mpushiyang a nje Masar, ari gishe ndolong ngha. Nnah, "N'og gihyang le mpagha aga kwa ni ya ninga ma ma nwaɓiyong ngha, ate nga ɗigha aɓa liyang ɗeshili ya nga ɗig Kulli le yong." 5N'og nghang ate nga tangha muri o'grung ni nkaniyi akahyong, o'grung ni ih nga payong njali ni ki sob muru kihra ni muru nyih, ba nɗingha ni kiyari ya." Le meng, Irimiya, pilla le nnah, "Ihɓi ɗighana, Yahweh!"6Yahweh nahnghang, "Waɓɓa aga kwa a muri a njegula ni a Yahuda ni a njinjere ni a Urushalima agh. A nah, "N'og atenana ma ogrung ni le mbol yang. 7Ate miyang ngi pih akahyong alagbang ma tenna logha ri kara ni mpushi yang a njali Masar zuni kunbang ni ni ɓiyeni ya, a muri lagyang ni nah, "N'og gihyang" 8Keminiya na oghang ke a teshikiri yang ngha. Ɓeni kwa agh ki ginye a tolkirung yahlung pag gimashihra le. Nina agh nzuyi yang ni ayombang ni a ogrung ni nlag yang a bil ya, keminiya ni ngowo te ya aɓayong ni billi ya."9Ɗeshiliya- Yahweh nah nghang, "A kunna aɓa kpaɓ muyang muribang a ntiri aɓayong a Yahuda ni aɓeni ɗigha a Urushalima agh. 10A yenna ri agimahihra le a kahyang aɓeni shiɓi og tenana lang ngha. a kurate a kulli ma sa ate aka gushi yang. Liye Isra'ila ni liye Yahuda bunna ogrung lang ni nkuro na a kahyang ngha.11Nina agh, ga ni Yahweh waɓɓa, 'Shina, nɗingna gyaɓ ni zuniyang ni juro, juro ni agan aɓɓa a yeh ya agh. Le aka bua a gorang, keminiya ni ngi ogyang ngha. 12Alah magula ni a Yahuda na aɓayongni ɗigha Urushalima ka woro ka gor akuli le yang ni a payang pahbung ngha, keminiya na kun aɓɓa a biyang a kunbang juro le yang ngha. 13A weh Yahuda, gogho le akuli lo ɓuri na ninga gogho le alah magula lo. A ɓangna adeshile ɗahra ma iribiyina a Urushalima, agilogshi nlele a muri deshile ate Baal, piyeri ni gogho le ninga a njijere le.14Nina agh wh, kanangiro, Irmiya, ka jimma ate mura aɓayongni ya. Ka ɓua agh ate angna ko jimma ate muyang ngha, Ate ni gi ogyang ngha ngha a gorang ate juro le yang ngha. 15Yahweh nah, "Ɗigha muribang mayeni ɓeni agnjiyang ngha, ni ɓeni ni ɗengshe mashira a liyang yamma ma pahbung lo ni ki agno agh. A pag binmurubang ate a gipangna mashihra lo. 16Ngha ɓeri ya Yahweh goro ih mbu ngun Olive, ɓonsari ni nji ɓonna, keminiya iko goti gishe a ri iha magjolo ninga gung muru; agbate ka ɓuniye, "Le shi juri ngung ni nji! Le shi kori njali usulo ate na awa ɗengshi ni ya."17Ate Yahweh tele lah, ɓeni ini panno agh, wara tig juro a muro ate gimashihra liye Isra'ila ni liye Yahuda pag agh- a lushi na yalang ate pih Baal pahbung."18Yahweh panghang nyeri aga kwa, nina ngh nyeri na yang. Weh, Yahweh, panghang shin agipangna ni. 19Miyang ninga njuh nyha ki fun nghang agh ni a kani bin tumbwo agh. Ni nyere ih a kpana teng a murang ngha. 20Ni ngoho te kwa agh, Yahweh telelah ɓa waɓ njoh maɓona ni ɓeni shin giri a yahlini ɗengshe ya. Nga tangha ate ngoso illi muro a muyang, ate nɗunowo tenana lang.21Nina agh Yahweh waɓ ga ate aɓayong ni a Anathoth ɓeni ki al usulo lo agh, "A nah, 'Ɗingna aka waɓ kuntumo a ntiri luli Yahweh, ke aka wuh, a bisung.' 22Nina agh Yahweh tele lah waɓ ga, 'Shinna, miyang gyab ni paghi yang gan ni. Abasa adena ma tenkurung le yang ngha nga wol nlo yang ni garaboh. Amuna buna le yang ni amangalang ngha nga wol nloh yang ni yahlo. 23Nshileyang ngha ka ɗig ya, ate nga zu yi aɓayong ni a Anathoth agh boho ma gan ni le yang."
1A woni ɓayong mɓonna, Yahweh, kunbang ni kwa nzuni ni shingri ogrung a bino agh. Ɗiggna nga waɓɓo te kushi giganshina lang: Palang ke anjinjere le ɓa gimashihra ki kun lihdung? Aɓasoriyibang kwa ɗig ololo. 2A panna yang a tangha. A yangha a tol njiyang. A nangha gyab ni yang, keminiya ya kukoh ni ɓayaliyang.3Ni ngowo te kwa agh weh, Yahweh, a yeri- nang. A shinang ɗeshiliya a perina yahlang aro. Non yang ninga anjuh ni a ka tumi yang boh agh, ɗeshiliya tig yang ate kara tumboh! 4Ha ni yebang ni njali ka bua ni ɗeshiliya a lusung ni njaliya ka yinli ni? Ate aɓayong ɗigha a yahli ya aɓa gimashihra ni, agi loh ni aminya a wuh na ate aɓayong nah "ni ih shin ga pag sung ngha."5Yahweh nah, ini ninah, ngha weh, Irimiya, a ɓangna ni aɓa tahluwa ma kusung ɗeshiliya a ya mashi na ro, ni yelang ni ake pangni na apirih? Ɗeshiliya ngha a njali ma ololo agh, aka pang ni yelang a waragiri ni a Urdu agh? 6Ate ke amuna ngo ni liye tero ma ɓongshi muro ye magwo jollo. Ka ag ni yang ngha, ko a waɓo atenana maɓonna.7Nshiɓi na liyang; Nshiɓina giɓiyere a bih aɓa shiɓi muri. 8Giɓiyere lang ɗigha binang ninga yim a waragiri; logha murang ni gih, nina agh nshiɓi ne. 9Gikuna lang ni ini ɗig minya ni piye ri ya, ngha anshile aminya logho muri kwa agh? Kene ke kpaɓa ayam shihrah a ja boli.10Alelgiri ɗuɗug ɓiyina ɓabang inabi lang. A pariyina ga ɗig mameng ngha ɗig bin ɓalusung manangna. 11A tingne ɗig ɓambur. Miyang ngi ɓuwa ate muri; A ɗangne. Nje kwa a ting na ɓamburi; ate ɓung nyha yahli ganshi ri ga agh.12Aɓa ɓihyi giri longna a muri bin manangna ni a lusung ngha, ate garabwo le Yahweh mgha ki lih ga longni ri malale nje zuwa a malale ya. Aɓɓa nyha yi ga ni usulo agh a nje ya. 13A janna nji kikaya, keminiya a tollah agisoro ajuwe. A pahne muyang ganni ari tumo, keminiya na kun ɓuro gumung ngha. Nina agh n'og iriɓiyene ɓura le yong ate yahlilula le Yahweh."14Yahweh waɓ ga a mura a ɓeng ma murikala, aɓayong mashihra ni dog gikuna ntigha aɓa Isra'ila aɓah liyang kuni a gibiyere ya, "Shina, mini mpag ɓeni nga abyiyang a njali le yang ngha, ɗeshiliya nga ub liye Yahuda a ntiri yang. 15Ihka- pagha ngha uɓɓa aɓayong ngho agh, nga nyere nga shin gi enna le yang nga nyeshi yang; nga nyeshiyang-ɓeni kwa agh ari gibiyere le ni nje le.16Ika ɗigha ih ngha aɓayong ngho tig muyang aliyi agipangna le aɓaliyang, kannigiri ni lulang 'Ih Yahweh ngha nghang' ninga mama a aliyih aɓaliyang a kanni giri ni Baal, le aka kun ɗingna a ntira aɓaliyang. 17Keminiya a shiɓi og le, le ngha uɓɓa aɓayong ngho. Ɗingna aka uh yang ni wol nloh yang-ga ni Yahweh waɓɓah."
1Ga ni Yahweh waɓɓang, "Kene a kur gi isha tiyong ma linen le a kuri, a bu ɓuno, keminya ka ishi a muru ni dung agh." 2Le nkur gi-isha tiyong ari waɓɓa le Yahweh, le n'ishi a ɓunang. 3Le tenana ma ɓari le Yahweh, zuwa binang, ki nah, 4"Tol gi-isha tiyong ni a kuro a kura tiyo agh, logho a woro niɓiyeni a Perath. A songri ngha a piya tahli." 5Le nworo ke songri a Perath, ninga mama Yahweh waɓɓang ngha.6Njung akara ɗuɗug le Yahweh nah nghang, "Logho a nyere a Perath. Tol gi-isha tiyong ni nwaɓɓa a songri ya." 7Le nyere nwara Perath le ntun ba nsongri ya ngha, le shina, ɓiyina ye ɗig gimanangna.8Le tenana le Yahweh zuwo bi nang, ki nah, 9ga ni Yahweh waɓɓa: Njinjere ni ni nga ɓiyini tolmurang le Yahuda ni tolmurung gula le Urushalima. 10Aɓayong mashihra ni shiɓi og tenana lang ngha, ngha ki ginya a ɗungri yahli yang ngha aɓeni kuratiye akuli ma sa ki gushi yang ni gunyi yang ngha-n ka ɗig ninga gi-isha tiyong ni ɗig gimanangna agh. 11Ate ninga mama gi-Isha tiyong ni kpangni a ɓung ɓwa agh, ini ntiri liye Isra'ila kwa ni liye Yahuda kpangha rang nina-ga ni Yahweh waɓɓ-zuwa bin aɓa liyang, ate aka gusang, ni ɓongso, ɗeshiliya ni guso. Keminiya na oghang ngha.12Ate ɗigna aka waɓɓiyang tenana ni, "Yahweh, Kulli le Isra'ila, waɓɓa: Nkori ni kwa agh aka ɗungshini mba. Aka wabba, 'Ni shi yere ih nkori ni kwa agh aka ɗungshini mba agh? 13Le aka nahyi yang, ga ni Yahweh waɓɓa: Shina, miyang nga ɗungshih ɓeni kwa ɗigha nje ni ya ni ɓara, amurung ngha ɗigha a muri ngunmurung le Dauda agh, amalah, aɓa ag kuntumo bin Kulli, na aɓayong ni kwa ɗigha a nje Urushalima agh. 14Le ngha kpaɓ muri ɓeni kwa agh ni ɓih, aterung na amuna bin- mono-ga ni waɓɓa le Yahweh- ni ngi shin gi enna le yang ko nga og yang ngha, ɗeshiliya ningi ashi yang a juro agh."15Teshi kiro a, oghang, ka tengshi murung ngha, ate Yahweh nah na teng. 16Gushi Yahweh Kulli lo kedebang pinna pag agh ɗeshiliya kedebang ke a eng kuso ri atahli a pinna agh. Ate a wongha awo tig yahlo ri tuhbang, keminiya ika pilli ih ɗig pina mulimna mi ariyi ih ɗig pina mashinshin. 17Nina agh ngha nshiɓi og agh, nga ɓua,, ni murang ate tolmurung le yong. Anjiyang ka ɓua ɓua ma tenna ni ni ni soɓo le njimiyerung, ate a tolla loh le Yahweh guro.18Waɓɓi murung ni ngih mamurang, 'Nnongshi muyong! Nɗigna nje! Ate janghe maɓona leyong pura muyong kpah; 19Alah magula le yong ni a Negev ya aka giriyiyang, ni ɓung nyha ka logshi yang ngha. Aka worri Yahuda kwa a guro, kwa a worri yang guro.20Logshi njiyo a shina aɓeni pura nji na kuli ya. Luo ni puwo a ngha nghe luo ma ɓowo nsari? 21Mang aka pagha ngha Kulli logshi aɓayong tigha muro, aɓayong ni kanagiro a aliyiyang a logho agh?22Le aka waɓɓa a yahlo, 'Mang pag yi ke aga ki kpah rang?' Ih ka ɗigha ate gogho le agimashihra leyong ni ke aɓa shiɓi muyong ka logshi agikurra le amah yang ka nongni yang. 23Ih aɓa Kush logle ariyi nguɓ ngiri yang, ko minburi logle ariyi nyonglo le? Ngha nina agh a yong kanangiri yong ngha gimashihra ɗigne yong ngirung, nga gan pag gi ma ɓonna. 24Nina agh nga meshiyi yang ninga nkwa giri ni gung ɓalusung ɓihyi ya.25Ga ni nworo mpah yang, bang ni nworo ntiggha te muyong ngha- gi waɓna le Yahweh ni ga ate njangshina ni meng le mpah njiteng ri soriyibang. 26Nina agh meng kanangirang ka fahyi agikurra leyong, le a shin tesallang leyong. 27Nshina pag njah lo ni gi nbehne, gimashihra le karanjahlo a muri dingli ni a beng, le nye nshinna agi shiɓina! Gi- enna ni ni weh, Urushelima! Ni yebbang ni aka gillo le aka ɗig kunwar ɗeshili. ?
1Tenana le Yahweh ni ni zuwa ɓin Irmiya ate tangha le muru, 2Ih Yahuda ɓuagh, ih akunkala le ɓihya. A yangha a ɓuagh ate nje ɓuagh le yang ate Urushalima wara ɓikulli. 3Amagula le yang tashi na aɗenglah le yang a tongmuru. Ngha a keng a atumuru agh, na gan kun maru agh. A nyer kwa na aɓongri nkori; a iriɓina vuliyi muyang ni shingri pa gulo.4Ate ga ni njali sagsah, ate muru nyha a nje ya. Aɓa ɗigɗiya nuh iriɓiyina ye vuliyi mujang. 5Ko mɓama ma ɗagha amuri a lusung ate lusung nyha. 6Aburje ɓalusung tangha a muri tahli ɗeshiliya a tuh kunyang aɓua ri a gung ninga Jackals. Njiyang nyha ki shin bang ngha, ate a ngubg nyha.7Ko ke a gimashihra lesung pushina tahsung le, Yahweh, pag tuno ate lulo. Ate agi pangwa, le sung ɓurina; shi panno wo gimashihra. 8A woni Israila tig yahli a ro, ɓeni ashi a kunbang ma ganni ya, palang ke aka ɗig ninga ɓiri a nje ninga ɓa kunɓuri ma sah ni ki gangla ɓeni gil bin nongho ma duh mwoh agh? 9Palang ke awongha ninga ɓeni ni gigangshina, ko ninga ɓatah, lua ni nyha ni tenkurung ma ashi bang ngha? A wangha a ntiri sung Yahweh, ɗeshiliya a gor sung ni lulo. ka ɗag sung nghaǃ10Yahweh waɓ ga ari aɓayong niː "Ngha a ag ni ni gangla agh, na a yer ni kushi yang a njumo ate pagha nina agh." Bang ni ɓoyi Yahweh ari yang ngha. Niɓeniya ɗengshi ni temashihra le yang ye pana yang ngoso agi mashihra le yang. 11Yahweh nah ngha, "Ka jimma ate gimaɓona ate mura aɓayong ni ya. 12Ko ke a gono, nin ngi og ɓua agh le yang ngha, ɗeshiliya ngha a peng pahbung ma pinsa ni pahbung ma njigiri, bang ni ki ɓonghang ri yang ngha. Ate nga meshili yang ni garabuwo, yaloh ni kono mashihra."13Le nnah, "O, magula Yahwehǃ shinaǃ Aɓa ag kuntumo ngha ki nahyiː aɓayong, 'Ni nga shin garaɓwo ye ya; yaloh nyha yi yong ngha ate nga payong alolo ma njitena a ba."' 14Yahweh nah nghang, "Kuntumo le aɓa kuntumo sorbang ni lulang. Ni ntashi yang, ke nga payang giwanna ko nahteng ri yang ngha, Keminiya anjiloro ma yiri ni shinduna mayiri ɗeshiliya sorbang ma kunyahli yangː Ini pag waɓ kuntumo le Kulli a paghi yang ngha."15Nina agh Yahweh waɓ ga, "A mura aɓa waɓ kuntumo le Kulli ni aɓa ag kuntumo bin Kulli ni lulang ngha keminiya aɓeni nin tashi ya agh-aɓeni ki nah ih garabuwo ni yaloh nyha a nje ya aghː Aɓa kuntumo bin Kulli ni ya aka wuh ni garaɓuwo ni yaloh. 16Aɓayongni a yangni a waɓiyang kuntumo agh aka soɓyang ko a muri a njinjere ni a Urushalima agh, ate yaloh nigaraɓuwo, ate ɓung nyha ka lingshi yang nghayang amamyang, amuna ɓuna le yang, ko a munangalang le yang ate nga soɓ gimshihra le yang a muyang.17Waɓiyang tenana niː 'Ih njiyang sob njimiyeung duh ni ɓakara. Ka agha a ɗag teɓe ya, ate batansai le aɓa liyang ka ɓuniyi ɓuno magula njipinye magula ɗeshiliya mama ni ki ɓil ya agha. 18Ngha mpuo nwara a lusung aɓwa ngha nghang aɓeni awol nluo yang ni garaɓuwo ye yaǃ Ngha zu a ntiri lah agh, akono ngha ngɓang yaloh ni zuni yang. Ɓa ag kuntumo kpaɓni malah ki gangla a nje, le ni te ayeri ya."'19A wara a shiɓi Yahuda? A shiɓina muri shiyona? Mang paghi ki a tighisung ganni ngha iritnna nyah yi sung ngha, Shi tig yahlisung ate ololo keminiya gumun nyha ɓor agh-ɗeshiliya ate kunbang iritenna, keminiya shina, se ngoɓong ni mwoh. 20Shi agnah, Yahweh, njoh mashihra le sung gimashihra le a kahsungǃ Ate shi pangna wo gimashihra.21Ka shiɓi sung nghaǃ Ate lulo, ka pag gulo ngunmurung lo gi iriɓi yi na agh. Ɗengse ɗeshiliya ka ɓun ogrung lo ni sung ngha. 22Akunli manangna le aɓayong ki zuni muu Kulli? ko kanangirilaɓa Kuli ka nyayisung muru? A woni ya, Yahweh Kulli le sung? sa lello ate a woni ɓeni pagha ga kwa ni ya.
1Le Yahweh nah nghang, a ko Musa ko Samaila tangha a kunɗunang, ni ngho kwa agh ni ngi paghi aɓayong ni gima ɓona agh. Piriyiyong a kunɗumong, ate ihɓi a woro. 2Ika pagha aka waɓɓo, "Yebong nisa wor nghang? Le ɗingna aka nahyi yang, 'Yahweh ni waɓ gaː Aɓeni a tigha te nluo agh ka wara a nluo; aɓeni a tigha te garabuwo agh ka wara a garabuwo. Aɓeni a tigha te yalo agh ka wara a yalo, ɗeshiliya aɓeni a tigha a guro agh aka wara guro.'3Ate nga tig yang ngure ihne ga ni waɓɓa le Yahweh garabuwo ka tumah aɓaɓa buwo, aminlara ka piriya aɓaɓa ko, aminya ni a Kulli ya ni a nyanshira ni a njaliya ka shegya aɓaɓa ni wolnluo aɓɓa. 4Nga pag yang a ɗig agi ngobong abin ɗigha murunbang ngunjah, ate ga Manasseh muna Hezekiah, murung Yahuda pagha a Urushalima agh.5Ate yang ka shin gi gienna lo, Urushalima? Yang ka ɓuyo? 6A shiɓi nang waɓɓa le Yahweh ni ga-a yenna njumo a rang. 7Ni na agh nga wollo ni beng ɗeshili ya nga wol nlouh. Yiran mallah ni gin yahlung. Ni na agh nga sahriyang ni gishira giri a akunkala le nje ye. Nga piriyiyang. Nga wol nluo aɓaliyang ate ashiɓi na ɐag agipangna le yang.8Nga tigha amanɓiyere leyang ka gowo ka wor njisalang ni a salang magula agh. Nyha ni agha le angiya amuna buna agh nga tashi aɓa wolnluo ni ntiri ɓakara. Nga tig gi pah ngoɓong ni gi koshiyiɓang ka kpa muyang. 9Ngiyong ɓilla amuna tompur Bariya ka ɗig gimanagna. Ika hingha. Kara ka ingna ngha ɓakara ngha wa uwo agh. Ihka nuh iriɓiyina ni yahlilullah, ate nga pih garaɓuwo aɓeni wa uwo agha kun ɗung aɓiyang ɓa njoh waɓɓ le Yahweh nin ga."10Gienna ni ni meng ngiyangǃ Ate a ɓillang, meng ɓenni ɓayong ma ɓa noniyirung ni sa gshirung a nje kwa. Nin pah tangma ke ɓwa ka peng tangma agh, keminiya a yomanang kwa. 11Yahweh nahː "Ni ngi asho ate ginaɓona, agh? Ɗingna nga tigha aɓuwo ɓa njuo ka jimma ate a agni yang a kunbang mashihra ni ganni. 12Ɓuwa logle ɓun ndolong? ninga nɗolong ni nji nakuli ni a kpaɓ ni nɗolang ma bangna agh?13Nga pih aɓuwa ɓanjuo, gikuna lo ni kumo lo ninga nieh ni a pono a lua agh. Nga pag ga ate agimashihra lo ni kwa a pagha a ba kwa awangha nghang ngha. 14Ge nga tigho aka paghi aɓuwa ɓa njuo tumo a nje ni na yeri ya agh ate a goshi gishe ni yahli lula lang a muro."15Yahweh, a yerina, ɗengshi ni meng a ya angnang. Ihli ngoso murang a mura aɓeni pen ganni ya. Awongha ni gimyahlung, keminiya, yere ih nuna kunmashihra ate muro. 16Nkuna tenan lo, ɗeshili ya nlih ne. Tenana lo ɗingna ngha binmurubang ni poshikun yahlang ate lulo ni ntolo, Yahweh Kullile a tele lah.17Nin ɗigha a ntiri a ɓeni ki tolriyang a njibuno ko ki pag binmurbang bgha. Nɗig ni murang ate bung magulah lo, ate a ɗungsang ni yahli lulah. 18Ɗalang paghi, ke bin kona lang ate ɓi ɓi ɗeshiliya njipinghe lang ngha ma billa ni ni ya, shiɓi iritenna? Aka ɗing ninga amuru ma sorbang, amuru ma yumah?19Nina agh Yahweh waɓ ga, "Apontuɓu le, Irmiya, le nga nyeso le aka tangha dumang ɗeshiliya aka pangha tumo; Ate ngh a koriyi agimanangna ari agi maɓona le aka ɗig ninga kunang. Aɓayong ka nyere a bino, keminiya weh kunangiro agh ni a wa ye nyere a binyang ngha. 20Nga tigwo ninga nɗolong mabangna garun nigiri ni logle ingnari ya agh abin aɓayong ni, ɗeshiliya aka logho ni lua. Keminiya na pontigo agh, ate miyang ni weh nga asho ni pusho waɓɓa le Yahweh nin ga. 21Ate nga ashoabih a ɓayong mashihra ɗeshili ya nga asho a bih aɓayong ninyha ki shin gienna a agha"
1Le tenana le Yahweh zuwa binang kinah, 2"Ka tih mah lah, ɗeshiliya ka kumi muro amunabana ko amunang alang aɓa agh. 3Ate Yahweh waɓ ga, rih a munauna na amunangalang ni a ɓila a ɓa agh, ari angiyong ni, biyang ngha, ɗeshiliya na a terung ni paghi ke a ɓilyang a nje ni ya. 4Aka wuh nluo kono. Na bua yang ko a lingshi yang ngha, Aka ɗig ninga a tib gi luo a nje. Aka zuwa mala a nji ri garaɓuwo ni yaloh ɗeshiliya anluoyang ka ɗig gilina le aminya ni a kuli ya ni anyamana ni a njali ya.5Ate tenana le Yahweh zuwa ɓinang, ki nah 'Ka ingna a lah ni a ɓua nghang, ɓa a ɓuayi nghang agha ka ke ɓua ko shin gienna le yang ngha, ate nwara ntol ololo aɓin a ɓanyong ni waɓɓa le Yahweh ninga ɗeshiliya agnjiung lang ni shingi enna. 6Ama gielah, na amakiyena ka wuh a nje ni. Na lingshi yang ngha, ɗeshiliya ɓung nyha ka ɓuo ate muyang ko ka kashi kanangiri yang nwayiyang muyang ngha.7Ɓung nyha ka gaɓ ja gilina a ɓua agh ate pashi yahli yand ate a nluo agh, ɗeshiliya ke ɓung pih teri ko ngih njipiyete pashi yahlung ate pashi yahli yang ngha. 8Ɗingna ka kena a lah njihuno ate ke ɗigha nje te lih ko nuh agh.' 9Ate Yahweh tele lah, Kulli le aɓa Israila, ni waɓ ga, 'shinna a njiyo, a kara le yong ɗeshiliya a ɓa nga meshili jolo le manɗuwuhla.10Le ika pagha aka waɓɓah abayang ni kwa le aka nahwo, 'Palang ke Yahweh waɓɓah atenana majuribang ni a musung? mang pag agimanangna ni agimashihra ni shi paghi Yahweh Kulli le sung?' 11Le a nahyi yang, 'Ate akyong ɗagnang waɓɓa le Yahweh nin ga ɗeshiliya a kura te akuli, gushi yang ni gungha ung yang. A ɗangha ɗeshiliya na ɓol gigila lang ngha.12Keminiya yong kanangiri yong nzuna na agimashihra or mami akayong, ate shinna, ɓeni kwa agh ngha ki ginna a ɗungri yahlung mashihra le, ɓung nyha ki teshi kiri rang ngha. 13Nina agh nga ɓugyang ko, a nje ni kena a nje ni na yeri ya agh, ko yang ke akayong ngha, ɗeshiliya nga gushi akali, ni biye ya, duh ni ɓakara ate ni ngi ag njiyong ngha.'14Nina agh, shinna akara ngha zu, waɓɓa le Yahweh nin ga ngha na wa ye nah, nga Yahweh nghang ngha, ɓeni ini pusha a ɓa Israila a nje Masar agh. 15Keminiya ngha Yahweh ngha nghang, ɓeni ini pushi aɓa Israila a nje nagkuli ni anje ni meshiya yang ngha nghang, Ate nga nyenni yang a nje ni npih akayang ngha.16shinnaǃ nga tashibang ari aɓabol njih ɗugɗag waɓɓa le Yahweh nin ya le aka pusha aɓayong ɓeng. Njum ga agh nga tashibang ate aɓa bang alla, ate aka bang alla te muyang a ntiri a kono ni a ɓuhhra ni aɗingli. 17Ate njiyang ri agipangna leyang na a songro a ɓinang ngha. Agimanangna le yang ni ki vuliya a njiyang ngha. 18Ate ni ɗuna agh nga nwayang ken ɓari ate guna nangna ni gimashihra le yang. A juri na nje lang. A ɗungshi na gibiyere ni anluo akuli manangna le yang ni agimananagna leyang."19Yahweh awoni teng kurunlang ni bin, vulo lang, bin aɓɓa lang a kara ganni, aɓayong ka bino logha tina ngunjah le ka nab, "Nina ni akasung tolla gibiyeri soriyibang. A yangha bibotli, ɓubro nyha ri yang ngha. 20Ɓayong ka gilgi muyang akuli? Keminiya ayangni akutiya. 21Ni na agh shinnaǃ nga pag yang a yere a kunbang ni, nga pagyang ih a yeri beng ɗeshiliya ni ɗigha muruɓang lang, le aka yere ih Yahweh ya lusung ni.
1"Gimashihra le Yahweh agh a yongli ni giyongiri ma ndolong ni ni kun ɗiamond. A ishi amuri alla le kunyali yang ɗeshiliya a muri a njeme bin ɗahra lo, 2Ko amunayang ɗengshi na ni bin ɗahra le yang ni angung Asherah ni kari a ngung ma minlim amuri aɓuhra agh.3Nkono lang ni a ɓeng ngha, ɗeshiliya gikunna lo ni, kumo, lo agh nga pah yang ninga ginieh ni a ponah, a alah agh, ate agimashihra lo ni a pagha a aɓa a ɗinghang ngha. 4Aka, ate gipangna lo, aka ɓor a gikunna lo ni mpuwo agh. Nga tigho guro, aɓin a ɓuwo ma njuo a nje ni ni ayeri ya agh, ate a goshi na gishe a yahlihila tang, ngha ka, pih ha ke kene ya."5Yahweh nah, "Ɓeni tig yahli ri ɓayong ngha a tigneh teng; tig tengkurung le ri ngirung kemini ya kunyahli pil njumi ri Yahweh. 6Ate ika ɗig ninga ɓalushi ma kiyena ni a Arabah ɗeshiliya ni ihshin gimaɓona ni ki zu a agh. Ika ɗigha a njitahli a lusung, nje ni ɓung nyha nghang ngha agh.7Keminiya ɓeni tig yahli rih Yahweh mosso ni, ate Yahweh ni tekushi tig yahlung. 8Ate ika ɗig nanga ngung ni a panna a kunmura agh, a mihli meshiye a kunmuru. Ni ih pang ngoɓong binpina ngha zu agh, ate amɓuwe shin shin kunbang ni kwa agh. Ni koshiyi ri a boho tangha le muru agh, ɗeshiliya ni ih ɗag te tol nji ya.9Yahlung oa ga kwa ni sorbang. Yangha ni kono; yang ka yeri? 10Mini Yahweh, ɓeni yeri ɗengse, moni yahlung, ngi pih ɓeni kwa agh ari gipangna. Le, ari ngoso agipangna le. 11Nɗua sagshi nkih ni ni sob a agh. Ɓwa ka ɗig ɓa gikuna a njinjere mashihra, keminiya gangshi ntiri aɓoho le mel le, agikunna wo ka ɗagha, ɗeshiliya malle agh ih ka ɗig ɓahngha."12Ɓin ɓangkulli le sung ngha bin magula ni ni kunɗuna ni a logshi ni. 13Yahweh ni Israila tig yahli ri. Aɓeni kwa ɗagwo agh aka nuh iiɓiyina, aɓeni a nje ini pil njuyang ro agh a ka yongli yang a njali, ate a ɗangna Yhaweh, ma pushi muru usulo. 14Peng iritenna, Yahweh le nga kun iritenna, Ashang le nga kun asha. Ate awoni ngiyo ma ɓongshibang.15Shinna a yangha a nahnghang. "tenana le Yahweh ngha yebang? Ih ɓi zuǃ 16Ma meng ngha, ni mɓangha ri lelgiri kuratiyo agh. Ni ɗig kukwo ate kara mashihra agh. A yerina waɓɓa ni puo kunang ngha. A waɓɓi a kundumo.17Ka ɗig gi ngoɓong a binang ngha. A woni bin vulo lang a kara mashihra. 18Ih aɓeni ki piyang ngha nah iriɓiyina, keminiya ka agha ih nuh iriɓiyina agh. Ihɓi dungyang kpah, keminiya ka agha ih ɗumang kpah agh. Pih kara mashihra le yang a muyang ni meshiyiyang benɗe juro ɓari."19Yahweh waɓɓang ga "kene ke tangha a koinkala le a aɓayong a ba amurung le aɓa Yahuda ki ingni ngha, agh ni ba ayangha nghang, le ni a nshile akunkala Israila kwa. 20Nahyi gang, "N'og tenana le Yahweh, amurung le aɓa Yahuda ni yong aɓa Yahuda kwa, ni ɓeni kwa ɗigha a Urushalima ngha ingna a nji a kunkala ni ya.21ga ni Yahweh waɓɓa, "Nɗig liye ate usulo le yong ɗeshiliya ke ntol gitola aka usulo nzuni a akunkala Urushalima agh. 22Ke mpushi gitola a lah yong a kara usulo agh. Ke mpag tumo gumung ngha, keminiya ntikara usulo, ninga mama nlagni akayong a pag agh. 23Ni a teshi kiriyang ko a oghang ngha, keminiya a noni melyang ate na oghang ke a ag ni tungso agh.24Ika ɗigha ngha ateshi kiro rang a njiteng ngha waɓɓa le yahweh niga ɗeshiliya ka zuni gitola a akunkala lah magulah a kara usulo agh keminiya ke ih pag le tig kara usulo sah ɗeshiliya ka pag tumo gumung a kare ya. 25Le amurung, amuna murung, ni aɓayong ɗigha a muri ngumu rung le Dauda agh ka zua akunkala lah magulah ni aɓakog piri lua na apiri, yang na a magulah leyang, abuna ni a Yahuda na aɓeni ɗiggha a Urushalima agh, le lah magulah ni ka ɗig ni aɓayong ha ke kene.26Aka zu a alah magulah ni a Yahuda ɗeshiliya kangni Urushalima, nje Benjamin ni a ɓajonglo ni, ankono ɗeshiliya ni Negev, aka zuni pahbung ma pinsa na aɗahra, pahbung ma makampah a liye Yahweh. 27Keminiya ngha ni a teshi kiro rang ngha agh a tig sah kara usulo agh ɗeshiliya ni tol agi tola a ingni ni a akun Urushalima akara usulo le nga goshi gishe a akunka lah ye ɗeshiliya ika pinshi a bin vulo ni a Urushalima agh, ɗeshiliya na gan linshi ya."
1Tanana ni pura bin Yahweh zuwa bin Irmiya, ki nah, 2"Logho le a kena leh lang ɓang nkori, ate nga tigho a og tenana lang biye" 3Le mpuronkona leh ɓaɓang nkori, le shinmaǃ Ɓaɓang nkori ngha ki pag tumo a muri kushi nkori. 4Keminiya nkori ni ih ih ɓag ni sobong ngha wamna a bi ɓaɓang nkori, le kpah soɓong nghe pile ɓang nkori maɓi ne, ɗeshiliya pag nkori ye ɗig giɓor shina a njih.5Le tenana le Yahweh zuwa ɓinang, kinah 6"Ni nlogle mpag ninga ɓaɓang nkori ni weh leh Israila agh? waɓɓa le Yahweh nin ga. Shinnaǃ ninga soɓong a bih ɓa ɓangnkori ini a wongha a ɓeng nina, leh Israila. 7A kunbang mwoh nga waɓgiri a muri aɓayong ko ɗighamurubang, ni nga piriyi, shanni a nje ko woli. 8Keminiya ngha aɓayong ni nwaɓ ga a muyang ngha ɗag gimashihra le yang, le nga ɗag tegulah ni ntolo nga zuni a muyang ngha.9A kunbang maɓi ya, nga waɓgiri a muri aɓayong ko ɗigha; muribang ni nga ɓagha or nga panni ya. 10Keminiya ngha pag gimashihra a njiyang ni teshi kiri ri giyang ngha agh, le nga ariyi ɗenghe yahlang rih gimaɓona nworo nwaɓɓah nga paghi nang ngha.11Le niɓiyeni ya, nahteng ri abuna le aɓa Yahuda na aɓeni ɗigha a Urushalima agh le a nah "Ga ni Yahweh waɓɓahː Shinna, miyang nga zuwa tegulah a muro. Pontuɓu, Ɓeni kwa agha ngiri njinjere gimashihra le, ate njinjere lo ni gipangna lo ka zuni yo gimaɓona. 12Keminiya aka nah, "Ga agh tekushi nyha. Sa pag ninga mama shi tollo sa pag agh. Ɓeni kwa intiri sung ngha ka pag ga gimashihra, yahlung ɗungrina le tol agh.13Nina agh ga ni Yahweh waɓɓah, ' I li aɓayong, 'Yang pa og ga nin ga? Ɓata nsari Israila pangna ga ni ɓoti pagha agh. 14Mansuridu ni aa Lebanon agh ngha pa ki ɗag muri tahli nkono? A muru ni ki mang a ɗuna a muri nkona agh ngha pag pa le ɓihya a mangha muru ma pollo wo?15Ningoho kwa agh aɓa liyang zanshina ni meng. A pangna a pahbung ari akuli manangna ɗeshili a engkushi yang a anjinjere le yang; a ɗangna a njinjere mayayina ni ginya a njinjere ma fitong. 16Nje le yang ka ɗig gingoɓong; gi nengkung ni ni ki mala agh. Ɓeni kwa bolla biye ya gire ka ngoɓong ka kpari ni jigri muri. 17Nga meshiyiyang a ɗung aɓiyang ɓa njuo ninga gung njitebang. Nga ɗunmiyang njumang, keminiya kundumang ngha, akara tegulah le yang."'18Le aɓayong nah, "zu, shi piyeri teng a muri Irmiya ngha gigilla niki ɓihya aɓin amallah agh, ko laybang abin aɓayeriteng ko tenana aɓin aɓa ag kuntumo aɓin Kulli ya. Zu, ate shi loghi na atenana le sung ɗeshiliya ke shi tig kiri sung ri ga ih waɓɓah." 19Oghang, Yahweh, ɗeshiliya a teshi kiro ri aɓeng ɓa njuo. 20Tegulah le yang ka nwah gimaɓona lang ni paghi yang ngha? Ate a tuna ngha tali. Ɗengshi ni tangha ni ntangni a kunɗumo ngi nahteng ate lihɗung le yang, ɗeshiliya ih ntoyiyang yahlilula lo, ni a muyang ngha.21Nina pih amunayang yalo ɗeshiliya pahyang a bih aɓeni ki pag tumo ni garabuwo agh. Le ihɓi amanyang ɗigha ankoɓi ni amanɓiyere, ɗeshiliya a wol nluo abuna leyang, ni abisa adena leyang a wolnluo yang ni garaɓuwo a lua. 22Ihɓi a og olo mashihra alahyang, ngha a zunih yang ni aɓa lua a muyang ngha. Ate a tuna tuli ate aka bollang ɗeshiliya a yangha ni a nguri ma songrina ate akunsang. 23Keminiya weh, Yahweh a yeri na nongɓang a murung aka wol luang. Ka janshi ni temashihra le yang ngha, ka ɓishili gimashihra le yang a bino agh. Ih a toltahyang a kunɗumo. Logho a muyang a kunbang yahlilula lo.
1Ga ni Yahweh waɓɓa, "kene ke kur minnkori ɗuh soɓong ngha a wongha na aɓatenna le aɓayong na amalla agh. 2Le a kena kun ɓangha muru Ben Hinnom a kun kala nkori mawanna, le a beh ya waɓ tenana ni nga waɓo agh. 3Nah, ' Og tenana le Yahweh, a murung le aɓa Yahuda na aɓeni ɗigha a Urushalima aghǃ Yahweh le a telelah, Kulli le Israila ga ni waɓɓa, 'Shinna, miyang nga zuni tegulah, aba, le le kiri ɓeni kwa oghi ya ka tiye.4Nga pag ga ate a shiɓi nang ni ɓiyi ba. A ba ni a pah a pahbung ngha ari akuli ni na a yeri ya agh. Yang, akayang na a murung le aɓa Yahuda ɗungshi na ba ni nkila le aɓayong ni nyha na ateng mashihra a agh. 5A ɓag abin ɓang Baal ate pinshi amuna buno leyang a gishe ninga pahbung ma pinsha a ɓini ga ni lagbangni konwaɓɓa ke ka ingna a ɗengshe lang ngha.6Nina agh, Shinna, akara ngha ka zu waɓɓ le Yahweh ninga ngha na wa ye gor ba ih Topheth, ko ɓa tahli le Ben Hinaon agh, ate ihka ɗig ɓa tahli tumbuwo. 7A ba agh nga tig ga aɓa Yahuda ɗenshe aka pag agh ka ɗig gimanangna. Nga tig yang aka kpah a nji ri garaɓuwo a ɗung aɓiyang ɓa njuo ɗeshiliya abih aɓeni ki al usulo le yang ngha; Le nga pah a nluo yang ninga gilina le aminya ni a Kuli ya na nyan ɓalusung ni a njali ya. 8Le, nga pag lah magulah ni ih ɗig gi juro nigineng kung, ate ɓeni kwa ki wara ɓeh ya ka koshiya ɗeshiliya ke nengkuni ate a juno le. 9Nga tig yang ih a lih nyang amuna buna le yang na amuna ngalang le yang, ɓabura ni kwa agh ka lih nyam ɓih ɓamurikala a kun luo ɗeshiliya a ganni ngha a ɓiyang ɓa njuo na aɓeni ki al usulo le yang palyang ganni.'''10Le aka wam minduh soɓong ni a kundung aɓuna ni wor ni yang ngha. 11Aka nahyi yang, 'Yahweh le atelelah ga ni waɓɓahː Ga mwoh ni agh ni nga paghi aɓayong ni a lah magulah ni ya waɓɓa le Yahweh ninga ninga mam Irmiya wamni min ɗuh soɓong ate na wa ya gili ɗesshiliya agn. Aɓayong ka limsa a nluo a Topheth se te ɓong nyha uwo ate maɓi ya.12Ga ni nga paghi ba ni aɓani ɗigha nghang ngha, ngha pag lahmagulah ni ninga Topheth ya waɓɓa le, Yahweh ninga. 13Le a lah ni a Urushalima na amami amurung le aɓa Yahuda agh ka ɗig ninga Topheth a lah ni kwa amuri ndah le yang aɓayong ni nyha kwar a agh ki gusa amushieri akuliya ya sob ginuh pahbung ari a nshile akuli."'14Le Irmiya wara Topheth a ba Yahweh tashi ngha ih ke pah kuntumo agh. Ke ɗigha a bin wannjuo leh Yahweh ɗeshiliya nahli aɓayong kwa. 15"Yahweh le a telelah, Kulli le Isriala ni waɓ gi. Shina, miyang nga juni tegulah a muri lah magulah ni ɗeshiliya na alah maguliyina le a tegular nwaɓɓ a muri ya, pagha ni a nunshina melyang ashiɓi teshi kiriyang ri tenana lang ngha."'
1Pashhur muna Immer mallah-ini magulah le amagula – og Jeremiah ki waɓ kuntumo le Kulli atenana ni a kun leh Yahweh. 2Le Pashhur wol Jeremiah ɓa ag kuntumo bin Kulli le tighi a bin tigha agiri ni a kunkala a bikuli leh Benjamin a leh Yahweh ya.3Ngha ɓang kwariya Pashhur pushi Jeremiah a bin tigha agiri. Le Jeremiah nahyi, ‘‘Yahweh ni gor lulo ih Pashhur agh, keminiya a woni Magor Missabib. 4Ate Yahweh waɓ ga, ‘‘Shinna nga tigho a ɗig gingoɓong, weh ni aɓa agnjiyo, ate aka kpa a njiri garaɓuwo le aɓuo ɓa njuo ɗeshiliya njiyo ka shini. Nga pah Judah kwa a bih murung Babylon. Ihka tig yang aguro a Babylon ko loghi yang ni garabuwo.5Nga pi gikunna ni kwa a lah magulah ni ya ni kumo le kwa, agimaɓona le, na a kumo le amurung Judag kwa. Nga pah aga kwa ni ya a bih a ɓuwo ɓa njuo, ɗeshiliya aka messhiyyang aka agyang le aka zuniyang a Babylon. 6Keminiya weh, Pashhur, na aɓeni ɗigha a liyo agh ka wara guro. Aka wara Babylon le a wuh a beh. Weh na aɓa agnjiyo, aɓeni a waɓiyang a kuntuma sorbang ngha aka lingshi yong beh.'‘‘7‘‘Yahweh, a soriyi-nang, ɗeshiliya a sorrang. A orrang ni tenne ngirung, ɗeshiliya a gannakunang. Nɗigna gi ollo kara ɗuɗug, ɓeni kwa agh jollang. 8Ate kunbang ni kwa nnahteng, mpura beng ye waɓ teng, ‘mashihra ni juri giri.‘ Nina agh tenana le Yahweh zuna nghang ni sankun ni jolbang kara ni kwa agh. 9Ngha nnah, ‘Nin wa ye ɗenshi ni Yahweh ɗeshili ya. Nin nwa ye nwaɓtenana ni luli ya.‘ Le ngha ning gishe ni ki pih a kunyahlang ngha, kpaɓa ri amuh ngirang. Le ntuyirang ate ih ngim yahlang kemini ya ni ngan paghe ya.10N‘ogna kuntumo ma pah ngoɓang aɓin a ɓayong ni kangni bang ngha. ‘Waɓ kuntumoǃ Ɗigna sa waɓɓiǃ‘ Ɓeni kwa a ntiri aɓayong ma ololo lang ngha ngha ki shina ngha nga kpa agh. ‘Ih pagha aka gan sorri. Ngha nina agh, sa gan gang kuni le sa ihli ngoso musung a muri.‘ 11Keminiya Yahweh ngha ni meng ninga ɓa tahlua ma pah ngoɓong, le aɓeni ki pirang ngha ka geti ye ni ngoɓong. Na tol tiyang ngha. Aka nuh iriɓiyina ɗuɗug, ate na kun ngha. Aka kun iriɓiyina mala le nyha a agh, ni a jangshi ni ya.12Keminiya Yahweh magulah le a tele lah ɓa yerah aɓayong maɓona ni shin ɗengshe ni kunyahlung. Ihɓi nshin ihli ngoso murung lo a muyang ate nɗan ngnowo ga kwa agh a bino. 13Tuhyi Yahweh ngiyaǃ Ɓongshi Yahwehǃ Ate ashina usulo le aɓeni a pah yang ganni a bih aɓa pag gimashihra agh.14Ih a yom kara ni aɓillung ngha ka agha a mossi kara ni ngiyang ɓillang ngha agh. 15Ih ɓabura ni zunih tarang kuntumo ma binmurubang ngha kun juro, ɓeni ini nah, ‘A ɓillowo muna buna agh,‘ zuni binmurubang magulah agh.16Ih ɓabureh ɗig ninga alah maguliyina Yahweh suhla njali ya ɗeshiliya ni shin gi-enna le yang ngha. Ihɓi og ɓuah ma al angnibang ni ɓeri, ɓua ma lua ni ntiri ɓakara, 17ate ni wol nluang a yong ngha, ih tih ngiyang nkiliya lang, ɓa yong ni tolmuna ha ke kenne ya. 18Mang paghi ke mpura a yong ate shin yong konna ni ganni ate a akara lang ɗungshi ni iriɓihna?‘‘
1Tehnana juwa bin Jeremiah purah bin Yahweh ngha murung Zedekiah tashini pashhur malkijah ni Zephaniah muhna ma aseiah mahla bini, Ah nah. 2"Al gilla puhra bin Yahweh ate kushisun murung Nebuchadnezzar ma Babylon yangha aliluwa amuh sun. Idighanina Yahweh ka pag gi ngobong ni sun, ninga mama kunbang wor agh, ni puhra ntirinsu"3Ngha Jeremiah nahyi yang, ”Ga ni ki waɓɓi Zedekiah, 4Yahweh, Kulli le aba Israila, waɓ ga; shina, myang ga pi ran ka yengni agi luwahni abohoha, mama a who pahni luwa ri murung Babylon ni ya abah Chaldons mama bamarow adabeng gihrin kannah! Ga kpa yan kwa ntirin lah maguhla. 5Le myangni muhran ga wohrun row lowsi bung nibung matennah. Ni yahlula matenna ini ga pangni.6Nga luhri abehni digha jena lah ma guhleha, kpahna a ɓuwa na gihluwo. A wuhni gimasirani juha. 7Nzum-Tenana le Yahweh ni waɓ bangha-Zedekiah murung Judah,Adenlale,Abuwah, na behni wa uwaa lah maguhla njun gimasira ha, Gara bouho, Yahlow, nga pa yanni kwah abih Nebuchadnezzar murung Babylon, ni babi abehni ci bi njiyan gha, ni ɓah bi a behni ki al usulole yangha. Le Ih wol nluo yang ni leshigahrabouh. Ni ih shin gi enna leyang ngha, Ih tuhyan ba anni yan yah.8Le abuwaha ga a waɓɓi yan ngha, ’Yahweh wannaga! Shina,myan ga tig gatunyon njere usulo ni njere nluoh. 9Behni ɗigha a lah maguhla niha Ih wuh ni garabouh, Yahlo, ni gimasira; Keminiya behni puhra dabengha soh nkunni dum Chaldeans ngha gi yonri yanha ga ɗigha. Usulole ka ɗig masin. 10Nwahra tig kun dumang ri lah maguhlani ga zu ni yang gimashira sisa gima buwa yah ga juhni ha,-Ga Yahweh waɓɓa ngha. A wahra apeh abi murung Babylon ih ye pingshi;11‘Mamarileh murung Judah, nteshin kiri yonri tehnanale Yahweh. 12Leh David, Yahweh nah, Njuhni njiteng ni ɓehri, N’assi abehni a pohnou bi abah ponbangha, Nyahle yahlula ka puhri ga gishe ni ki pinshi bangha, ɓungyah ka abbah, ate gimashihra ni a alliyi ya.13Shina, aɓehni digha a njonloha! Ni agtelloha, tahli dabeng-Tehnanale Yahweh ni waɓɓah ngha-nyahtiye behni ni wabbah,”Yangka suhla jeh ka lunrinisun? “Nyahle yang ka”inna a lahsun?” 14Ntinna a nji gunni n’aliha alowah row in ga Yahweh waɓɓa ngha –yeh gi moshihi gilen ihka pinshi gu kanniha kwa”.
1Ga Yahweh waɓɓa ngha,”Nsuhla jehri leh murung Judah ni ɗun tehnana biyeh. 2Nah, ’Murung Judah, ogtenanale Yahweh nyon ni a behni ɗigha muhri ngi muhrun murung David-weh, ni a denlalo, na buwahlo juhwa kunjereha. 3Yahweh ni waɓ ga, n’alilu tuh ngitengni njiteng, behni kwa abolha-N’assi bi abah bolbang, ken ih duhmi a bihri, gahraha ajeh le yonha, Nyahle behni tehri wuhha nyahle buhri n soɓ nkilla aɓeni ni yehri gumuha aviyon ba.4Npag ga ni njitengle, murungni ɗigha muhri gi muhrun le David ha li inna kin jere lah ni koh nyeh guwoh ni muhri a pihri-yangha, adenalale, ni a buwahle! 5Keminiya ni ogtenanale, N kahni yi gihri ni muhran-tenanani Yahweh waɓɓa ngha lah murung ni ga ɗig bin ɓihya"6Yahweh ni wag ah bohriri leh murung Judah, 'Nyong ngha ninga Gileyad, ko ninga ankonno le Lebanon. Ngho kwa agh nga pil yong ɓalusung, a lah magula ni ɓwa nyha nghang ngha. 7Ate nwara tig ɓa girjah yong ih zu a muyong! A buhna ni agibuhra leyang ka kashik maɓonna Cedars leyong le a soɓih a gishe.8Le a ɓayong ka duhra ri lah magula. Behni kwah ka nahyi ɓeni kyahriya, “mang paghi ke Yahweh pagni gah aji njere ni wohrari lah magula ni. 9Le a sihle ka agha,”ate a shibina ohrunle Yahweh Kulli leyang ni gu-nghih aKulini ni gushi yang."10“Ke mbua te muri ɓwa ɓeni wuh agh ko gonna temuri ya, keminiya mɓuah kikiri ate muri ɓeni wor agh ate ni ih nyer ya ke nga shin njej billah le deshiliya.11Yahweh wanna ga a muri Shallum muna Josiah murung Judah, behni pag tumo tu kushi murung Josiah tehriha, ‘wahra dag biye ni waye yehha. 12Ih ka wuh ha biye ba a bohli guhlu guhro ngha, ni uwa ye shin njehni deshiha.13‘Gi enale ɓeni bag liyeh ni njiteng yah, bi kulile kannale ni wanjo njiteng yah, ɓeni tig gebah muhri kalah pag tumoh yah, ni deshi pi ngole tumoleha; 14Nah, ’Nga baghi muhran nka lah ni a kanna maguhlina. Kasihi a Tesohri, vuhlilina gun Cedar, ni ɓangsini gi mabangna.15Ini pag ga tiho ke a ɗig murung ma buwah, la wangha al kabi na Cedars?A tehyon nyah ki li ni nuh, uwoh ni ɓeni pag yeh ma njiteng ni pag njiteng? Le a giri wahra yaratah a bini. 16Wan joh ni agjun ri a ba enna ni ɓeni alha, songna teh. Ga ni ih denshiha te yehra ha? Ga Yahweh waɓɓah ngha.17Keminiya gumuyah ajuwoh ni kun yioha who gansirow ate njiten yahri gi kuhna ni so nkilla a ɓeni ni yehri gumuha. 18Ngha ni nale ga Yahweh waɓɓa arih Jehoiakim muhna Josiah, murung Judah; Ni gi buwah te muhriha, nahyin, Gi enalo, Ayeman! Nyahle gienalo, a nugahlan!Na buwah te muhriha, nayi, gienaloa tele lah, Nyahle, gi enalo magula!. 19A linsi ni ga linsi nballjen. A moungyan abukow a jun kunjere Jerusalem.20Nwohra nkohno Lebanon gun kunyon, Nlowsi mehyon Kulli a Bashan. Nlowshibang a kohno Abarim, yon na abiyon a meshiyan. 21Nwanne yonni ngha in abniha, Keminiya innah, ni gi ogha.’Ini pag gi pannaleyon ke! ɗig niha ni muhna loha, Na teshi kiro rang ngha.22Guh kar teg a bah legiri kow kwa, ahbihyon ka wahro lah guro. Le ni tol kunbangha ga ogiribina ni kosihirun ari gimashira ni pagha. 23Nyongni abehni in ɗigha jeh Lebanon, a mama nɗar Cedar ɓagha, A shini yahlan ngha gana konohe zu a murowha. Kono ni ga mama bah ma ki konni muna agh!24“Niga mama nɗigniha- ini Yahweh wabba ni na- Ɗigha we Jehoiachi muhna Jehoak in, murung Judah, bay eh bengma li, nga sahni hi kow. 25Nwahra puwo a bih ɓeni ki al, usuloh, ni babi aɓeni a bang goubangle yang-ha, ɗiya abi Nebuchadnezzar murung Babila ni Chaldeans. 26Nga sob yong ni angih yong abeni bil yong ngha a njeh mabi sa. A gibangni jeh ni na bil yong ngha, beni ga wuh nghang.27A muhri gibanni mama a alla a nyer nghang, Ni a nyehre ba’agh.’ 28Ga agh jenne ni ko koro ni maeshiyi ya Ih Jehoiyashin ninga beni nyha ki poshi yahli bwa a agh? Mang pag yi ke a bughi koh na billahle kwa, na ɗahrihi yan a giban ni bung ni yehri yangha?29Njeh, Njeh, Njeh! N’og tenanale Yahweh! 30Yahweh ni waɓ gah,’Yonghi a muhri buwa Jehoichin; I ɗig muhna. Ni wohra ɗunna tiring kalleha, bung yah a tiring bi billahle ka kun gipanna mabuwaha,yahle ɗigha muhri ginuhnin murungle David ni bol Judah agh!!!
1Ga, enale yon a leng gi luwo ni ki mesihi a njuh abin lehle yangha,-Ga ni Yahweh waɓ tenana a muhri. 2“Ngha ni nale Yahweh, Kullile abah Israila waɓ ga bohlari a lehgiri ni ki lehle abuwaha, “Nmesihina, a gi lowah lan ni kpa yan ba muwoh, ha ni densini yangha, Ngha ni nale mulan gi leshi yon a muhri gimashirale yon ni in aliha-Ga Yahweh waɓɓa ha.3Myanni muhran nga kpaba a gihluwo lanni mesiha aji ba kwa adigha jeha, nga yeshiyan ba a kun gi lina gha, ba abilla a buhri ri yangha. 4Le ga lowsi leng giluwoh muyan ɓeni ka lehl yanna waye ɓang gonbongleha, Nyah tirin yanka boha-Ga Yahweh waɓɓani.5Shina, kahra ngha ki juh-ga Yahweh waɓɓani ngha galowshini David bahyon ma buwah.Ih noun murung;Ih pag ga boha ni gill njiteng joh a jehkwa. 6Akunbanniha Jud aka abbah, ni Israila ka ɗigha a lehle. Le ga ni ka ɗig luhli ni a gohriha, Yahweh ni bah njitengle sun.7Ninale sina, Kahra ngha ki juh-Ga Yahweh waɓɓa ngha-Ngha na waye nah, Niga mama Yahweh digniha, ɓeni pusa a muhna Israila alah guhro Egypt! Mamano anah, 8Niga mama Yahweh ɗigni ha,ɓeni pushisun ni agdunana nin kahunrilah Israila aji jehle a ebbeh ni jehni kwa mpushi yongha; Le a ɗigha jehni punsha ha.9Yehrari abah agkuntumoh bin Kulli, Kunyian tuhra ran, ni a muhni gihran gha ki kosiwoh. Npila digni ga ɓeni nuh gi bahrina, Niga buwa ni gi nuhna wahra wohriha, ate Yahweh ni a tenana ma gerentengle. 10Njeh ɗunshina ma ba alla mehna ni ba goura a buhna, Ate gi pahnawo nje ngha ki gouro. A leng giluwoh ni alusung ha ngha ki yumoh. Njijehle a bahagkuntumo bin Kulliha ma buwa niha; ritehnale yan niye uwo yaratah.11“Ate amalah kpabni aba agkuntumole Kulli bihyina, Nkunna gimashira yan a liyani-Ga Yahweh wabba ngha. 12Ngha ni nale njijerele yang ɗigna bin Cenribang apihna. A suhliyan jeh,Akpaha a yie. Gi tashiban na gimashira abouhoni aleshini yangha-Ga Yahweh waɓɓa ngha.13Ate nshinna abah agkuntumoni a Samariya ki pagyi gani botiha ni lulli Kulli, A yangha wabkuntumo le Baal le a borshi abayong. 14A ntirin abah agkuntumole Kulli ni a Jerusalem nshina gi yiri bina ni tumo manannah; A yangha alihi goura a buhna na mehna ni gyah ri galni yah. 15Ninaha Yahweh mahsula nah gabohlari a bah agkuntumohle Kulli a ɓeni singiri waɓɓa ha. Ayangha agduna ni ‘yon,”sina, myan ki tigyan a ceh ngoso ngun ni nuh muhru ɓuhri, Bang Kulli mabuwa yeh wa uwa kun aba hag kuntumoleKulli nyah jeh Jerusalem kwah.16Yahweh magula le abaluwa wabna ga, "Ne ih bi nteshikiri yon ri aɓah pah kuntumo yiriha a ɓeni ki waɓɓoh a ayangha wohri yon bin mashira! A yangha waɓ njiloro ni pura a kun yahli yangha, Nyah kun Yahweh ha. 17A tangna muhri a ɓeni ni gushisangha ɓeni kwa ngha ki gyah tiring tene kunyia kinah, Gimashira ni gyah ki juwa binoha. 18Hahni ɓeni yan wah tangha bin kpaba ogban Yahweh? Yang sshina ni yanoh tenanale?Yang teshi kiriri tenanale ni ohni?19Shina, guh muhru ki juwa bin Yahweh! Yahlulale ngha ki pura ɗabeng, Ih wama muhri a ba kwah. Ih gyah muhri ;Ih kanni abah pag gimashira. 20Yahlula Yahweh ni ki yehre biyeha sete tollo juhni kunyie ga ih pagha. A mahlale kahreha, ga yehri.21Ni tashi abah agkuntumo ni ha, Keminiya abang ha. Ni densiyang gumuha, Keminiya a ya ngha teh a uwo a waɓ kuntumo yiri. 22Na tangha abin kpaba wabtenana lang ngha, ke a tigha abuwa ogtenanalan, Ayangha pag yan a pihlari gimashira yan ni a alihiha.23Mini pag Kullini giyahle-Ga Yahweh waɓɓaha nyahle Kullini ki kowuhni? 24Buwah ngha ha ka vuhlo a gibing keni gi sini ha? –Ga Yahweh waɓɓa ngha-Nyahle ni dunshi ba Kulli ni jeha? Ga Yahweh waɓɓ ngha.25N’ohna ga abah agkuntumo lan waɓɓah, Aɓeni ki sorryiban ni luhlangha, Anah, Nlohrina! Nlohrina! 26Ha ni yebbang ni ga ka woro pagni ri, Aba agkuntumo pa kuntumo yiri akunya yian, na ɓeni wah kuntumo yiri kun ya ylang? 27A yangha denshi tigha abuwa aɗag luhlan ni lohro ni ajuhniha, ɓeni kwa ri bah muhri lah, ni ga mama aɓeni punshiya zansi ni ni luhlangha wahra ri agri luhli Baal.28Bah agkuntumo ni lohriha, ibi juh waɓ kuntumo lohrehe. Keminiya ɓeni duhni ga ih pagha, Ih juh paghi tenana ni njiteng. Mang lusibah ia’pagni nji dinlan? Ga Yahweh waɓɓa ngha. 29Tehnanalan ih yahni ga gisheha?-Ga Yahweh-wa ɓɓa ngha-niga muhna bungno ni a wahni yini atahliha? Niɓeniha 30shina, Nyahni abah agkuntumole Kulliha-Ga Yahweh wabbangha- ɓeni ibb tehnana ari buwa sah ni nah tenana ye pura binang.31Shina, Nyahni abah agkuntumole Kulliha-Ga Yahweh waɓɓa ngha- ɓehni pagtumo ni leshi yan te wabkuntumo a ni tashini yangha. 32Shina,Nshibina aba agkuntum abeni ki lohri sorriyibang- Ga Yahweh waɓɓa ngha-ni denshi le a boshi ni abayong ni gi yir ni gushimurung leyang, nshiina yang! Wohri abuwa lan ni sorriyan. Myan gi wohrun ni yan, Ni tashiyang a ouhha nyahle tashi yang. Digna na anni bwa uwaha-33Ngha abwa ni, ko aba agkuntumo le Kulli, ni amalah ni ihli yong, 'Mang pag gi tollale Yahweh?' Nga nah yi Yang, ’Nyongni mpag gi tolla ye, le nga sob yong koh- Ga ni Yahweh wabba. 34Amuri aba agkuntumole Kulli, amahla, ni bwa ni ki nah, ’Gah gi tollale Yahweh ni ya' nga fungshi beh ni leh.35Ntangna a wabba, beni kwa agh a ri bih ni bihbamurikalla, 'Mang Yahweh pilli?' le 'Mang Yahweh wabah?' 36Keminiya digna ni nga waba a muri ih 'gitollale Yahweh ya', ate gi tolla ye agh tenana mami beni kwa agh, Le nshibina tenana le Kulli ma usulo.Yahweh magula kwa, Kulli lesung.37Ga ni aba wabbi aba agkuntumo le Kulli ngha. 'Mang Yahweh pil yo?’ Ko mang Yahweh nah?’ 38Keminiya ngha a nah, ’Gi tolla le Yahweh,' Ga Yahweh wabbani; Ate a wab tenanan ih, Gi tolla le Yahweh, ngha ntashino bang,' ki nah, 'Ni awo nah "Gi tolla le Yahweh ya.’’' 39Ngha ni na, Shina, myang a muri nga tollah ni bugho kukwo ni meng, kpani lah magula ni ga poh ni akahwo agh. 40Le nga tig yiri bihna mallale nya, iribihna ni ni a jangshine ya agh.'"
1Yahweh ɗunangha gihri. Tangha nje, lewoh bahri mavarey a tigha kundunbin bang Yahweh.9Sin njilohro nigha pag gihri njun Nebuchadnezzar, murung Babila, wohra nguhro Jehoyachin muhna Jehoiakim,murung Judah, A magulina njunle Judah, A bah tumo bung nabah wol puhra Jerusalem ngha Juhni Babilaha.) 2Guwoh mwoh magohrey bongha, niga ma billah le gohrey, keminiya guwoh ma gohrey ni muwoh ni boliha mama na liha. 3Yahweh nangha,”mang a sina, Jeremiah?” Nah, Ngung gohri. Gohri mabonna yarata agh ni gohri mama ni botto a logle a lih ya."4Le tehnanale Yahweh juhwa binan,Nah, 5Yahweh, Kullile a Israila, wab gah; Gahsin aɓeni guhno ha aɓeni tasa abarah wohra jeh Chaldea. 6Ngah tig jiyan muyan ma buwah ni logshi yan ajehni. Ga bagyan biye ni gi sahni yanha. Ga pahniyan, ni gi uyiyanha. 7Le nga pahyan kunyong ibi a yerang, mini Yahweh. Aɗigha aɓuwah lan ka ɗig Kullile yan, A yehran binang ni kunyahli yang kwa.8Keminiya ni ga gun gohrey ma nannah mama ni boli liha-Ga Yahweh waɓɓa ngha-ga pihyi Zedekiah njere, murung Judah, ni a maguhlina sin junle, ni nsihle abah Jerusalem aɓeni ɗigha a jehni yahle wohno ke ɗigha ajeh Masar. 9Ngah pihyan aɗigha gi sinban te gimashira yan. A ji a gibing kwah a ngunja, suhli guhlo ni muhri ah guhni teng, gi so guhlo koh, ni gi yohmo ba kwah ga mesiyangha. 10Ga tashi gahra bouh, Yahlo, nag i pahyinari yan, sete a meshiyan ajehni pahyan na minkayangha.”
1Tehnanani zu a bin Jeremiah muhri aɓuwah ni Judah ha, Ga pag giri ri bogho ma ihne kundunale Nebuchadnezzar, murung Babylon. 2Jeremiah ba agkuntumole Kulli wanna ga bin abuwah ni Judah na ɓeni ɗigha Urushelima agh.3Nah, "Ma abogho woromwoh pur tahro, logha ri bogho ma lumpur tahro le Josiah muna Amon, murung Judah zu a kunbang ni, Tenanale Yahweh ngha ki juwah buhnan yeh wannewo, na ogha. 4Yahweh tashina adenlale abah agkuntumo bi yang, biyong, keminiya ni ogbang ha nyah nkpah kiri yong ri kiriyon.5Abah agkuntumohe nah; Ih ɓeni kwa yehre ɗag gimashirale ni ih alihiha ih yehre jeh ngha Yahweh pah ri gunjawo behri ha ri akawunni we, ah pah mamahla yah. 6Niɓeniya ke so nginya ari kulini yahni usulo agh, ngushi yang ngha ko le ngungyi yangha, ndang kunang ni tumo abih yong ka konang.7Keminiya ni oh hangha-Ga Yahweh waɓɓani Ndanna kunnan ni tumoh bung mama ka suwa yangha. 8Niɓeniya Yahweh magula waɓ ga, Ateh na teshin kirori tenana langha. 9Shina, myan gi piranga tashi ban nil agha ih kpaɓah a buwah njeh Santali –Ga Yahweh waɓɓahni-ni Nebuchadnezzar den lalan,murung Babila ka zuni a muri aɓeni ɗigha yeh ya, ni aɓwa ni yeh kwa kang ni yong ngha. Te ga tigya sa ate mesibang. Nga tig yang sa ate juhro. nga pil yang gi ngobong, gi songshigiri ni ɗigha bwa nyha nghang ngha.10Ga tig mahlale jolo le buhra mami jolole bahma, joulole tahli gougihri ni poshibang le ka sindahi. 11Le bang kwa ka ɗig ba ashibiha ba buh ni gigorbong, A ɓayong, a bayon ka gushi murung Babila ma bogho woro-tahro puhra muhri lum.12Le ih ja wohro ngha bogho woro tahro lum ɗunshina, mama ga leshini murung Babila ni aɓuwah, nje le a Chaldeans- Ga Yahweh waɓɓahni, ari gimashirale yan ni tig mahlale noug buhli yali. 13Le nga pagha aga kwa nworo ntollo waɓɓa kwa, Ni ga yongli na a gibomteng ni Jeremiah wabni kuntumo a muhri ɓayong. 14Nina ɗeshi ɓayong ɗuk- ɗuk ni a murung ma guhlina a ɗig guhro a tiring bayonni. Gi yehre gi wahyan ari gi pagnale yan ni tumo bungle yan"'15Ga-Yahweh, Kulli le a Israila, waɓɓang ngha ni,”Tol ndepese muhri mgah yahlula a beng ke pi aɓayongni gutaso riyang kwa ih bah nuhyi. 16Ah nuhyi ah ɓahra ni tollih ɓagha ke gahrabou ni ga tasha tiring yan.17Le hag ndipese muhruye bi Yahweh, ke wohro nkpab aɓayong ni gag a Yahweh tasina lah nuhha. 18Jerusalem, lah magula le Judah na murungle na maguhlina sin junle-nga piyan a ɗig gima nan nah.Nitumo yahri yangha,ah ɗig gi ke ce ni gi yohmo ni ga mama a yangha zu a kara ni ni kyari ya.19Sihle ɓayong ɗeshika nuhyi; Firauna murung masar na denlale; A magulinale na buwah kwahi. 20A ɓuwah kunɓware sisa kpabah na murung leh Uz; A murung jeh Filistiyawa kwa-Ashkelon, Gaza Ekron, ni a sihle Ashdod: 21Edom ni Moab ni aɓa Ammon:22A murung Tyre ni Sidon, A murung ni kun gere muhruha ni sihle gibing. 23Dedan, Tema, ni Buz kpana mama kasihi gihri kyahri nji muyan ndul ni sabah, mami yang ma agh a nuh ne.24A murung jeh Arabia kwa ni a murungle abuwah kpaɓah ngha ɗigha lusungha: 25A murung jeh zimri kwa, A murung jeh Elam kwa, na murung ni jeh Medes ah; 26A murung jeh Santali, a mama kahri yan na mama kuhkuwoha- ɓeni kwaha ni yeni na gibang ni kwa gunjaha ngha ɗigha kundum jeha, A yangha kwa a nuh muhru a dipese muhrule Yahweh. Malale ya, murung Babila ka nuh a dipeseh.27Yahweh nah nghan,”Niɓeniya waɓɓi yan; Yahweh maguhla, Kullile abah Israila, waɓ gah: N’nuh nyeh ɓahra,le ntirihi nkpah jeh, ke nlohwa ke garabohni gi tasha ntiring yong ngha.' 28Le Ih pagha ngha a shibiha tol ndipese nuh muhrule a bohle,waɓɓi yan,’Yahweh magula waɓ ga: Ɗigna a muhiyi. 29Nshinbang, myang nga zuhni gi bihyibang a muri lahmagula ni a gor ni lullang, le nga ɗigha ni kum murung, ate myang nga zuni garabwoh a muri aba ɗigna a njeh egh! ga agh gi wabna le Yahweh magula le aba luwa.30Waɓɓi yan tenana ga gi pagha ka kunyangha.Yeh buhri waɓɓi yanni,’Yahweh ka gohho, biKulli ni saghi yan mehli abin mabuwahni ɗigha ngha gerentengha, ih lowyiyanni ni yahlulari a giluwole,ih saghi yan,Ni gah mama a ɓeni ɗigha njehha. 31Bwale luwa ka lowoh joulo ka wohrari mahlale njeh,Yahweh juhnani gi pahyina ri ɓayon,yehjuhna ninjoh rig a ki usuliya,aɓeni pag gimashira atig yan kun garabouh-tenanale Yahweh ni waɓɓani.32Yahweh magula le aba luwa waɓna ga, ’Shina, gi pahyina mashira ka wohro bin ɓayong ni ɓayong, Guh muhru magula ka lowah bin sannah nji ban bung njeh. 33Le aɓeni a wol nluoyan bin Yahweh ha a kahrawo ha ka buhri mwoh wohrari mahlale jeh kana mabih;Na gounyanha,a kpayan, yahle a linsiyan. Aɗig ninga tubndah atubuh.34Nmagjollo, A lel giluwoh, N’albah anna!Nbuhla atubuh,Nbuhla a muwah tuhgice a leg giluwoh kahra tuhyi you bouhjuhna; A mesiyi yon gi kpa ni ga gohrey. 35Bin vuhlo nyah ate alel giluwoha, Bin abbah nyah ate ama gushina le alel giluwoh a. 36N’ogjolo buwah le alel giluwohni jolole a magula leg giluwoh, Yahweh ngha ki mesiyiyan bin lehle.37Lehle mabuwahle a giluwoh ngha tahriyan ate yahlulale Yahweh lonna. 38Ninga yim niki logha, Ɗagna bin tuhlole ate gi pagoubong jeh ka ɗigha banghari yahlulale, ate yahlula le ni logho agh.
1A kunbang mwoh murungle Jehoiakim muna Josiah, munang Judah, tenananiha puhrabin Yahweh,nahyi. 2“Yahweh waɓ gah:Lowo tangha tiring lah bin pah goubong waɓ tenana a muhri leh Judah ɓeni juh za gusan a liyan.Nateng a waɓɓiya ga kuwa nawo nap agha a waɓiyan. Ka kasi tenanani waɓɓo ha.! 3Ih ɗigha leh ogle,ih ɓeni kwa ih ɗag gimashirale, myan gi ɗensini gi pagna mashira ga tutah miyan ate gimashirale yan ni apagha.4Niɓeniya ke waɓɓi yanni ninah, ’Gah Yahweh waɓɓani gah:Ni ogha ha ate ga giyah arih gi gillah lanni tigha dum yonha. 5Ngha ni nteshi kiri yong ri denlalan ngha ba agkuntumolangha, ɓeni ini gitasari you kehre ni kwa keminiya ni oghi ya! 6Le ga pil lahni niga Shiloh; Ga pill lah magulani nyohmo a nji aɓayon ni ɗigha ngnjah agh.'"7A mahla, A ba agkuntumole Kulli, naɓuwah kwa a ogna ga Jeremiah hangni tenana a liye Yahweh. 8Ini pagna nina ngha Jeremiah mahli hamah tenana ni Yahweh lagni ih waɓɓi a ɓuwa kwah, amahla,abah agkuntumoleKulli, ni ah bwah kwah shibihi ni nah, ”Awoni aka wuh! 9Mang ki pagyi ka waɓ gi sinna ni luhli Yahweh ni na le lahni ih yehra ih ɗigni ga Shiloh nil ah magula ka ɗigha bung yah, a billah yah? “A bwah kpahna ba muwoh na ri Jeremiah a liye Yahweh.10Le a magula ni a Judah og tenanani lowoh wohro liye murung ri leh Yahweh, Aɗig ha jeh kunjere kunkala ma piyo mamari liye Yahweh. 11A mahla na bah agkuntumole Kulli nahteng ri a magulina na buwah kwah.Anah,”Bougna ke ɓeni wuh,te wanna gishina ga ka kun lah magulani,Niga mama n’ogni kiri you niɓeniya. 12Ngha Jeremiah wabni a magulina ni a buwah kwah ni nah,”Yahweh tasinan in waɓɓi a ɓuwa ga nsinha ari lahni nil lah magulani, Nwabna tenana ni n'ogha.13Ngha ni ɓeniya,Ndum njelo yon ni ga ni alilihna,ni nteshikiri youri mel Yahweh Kullile yong ate ke ih bi tuti yong a gimashirani ni ih paghi yong ngha. 14A meng kanangirang ngha -nshina- myang a boh. Pag nghang ga a shina pagna le ye ɓonna bino agh. 15Keminiya yere ih a wol nluyang le a wo ngha aka zuni nkilla le ɓeni nyha ni tengshihra a agh a muro ni a muri lahmagula ni, ni aɓeni digha a yeh ya, ate a njiteng ngha Yahweh tahshinang a binyong ih ɓi nwaɓih yong atenana ih ɓi n'ogho."16Le amagula ni aɓayong kwa nah yi amalah ni ɓa agkuntumo, "Ni ɓoro ke ɓeni wuh agh, ate yang ngha ih waɓih sung tenana ni lulli Yahweh Kulli lesung. 17"Le abuna aɓa tenna ni njeh egh ya logho nahteng ri kpaɓa le aɓayong.18A nah, "Mikah le Moreshet ngha ki waɓkuntumo a yeh akara le Hezekiyah murung le Judah. Waɓtenana a ri aɓayong le Judah kwa le nah, 'Yahweh magula le aɓaluwa waɓna ga: Sihiyona ka pil ɓabang ni a jug ga, Urushelima ka pil ninga damma le dahɓi. le dingli le bin ɓangkulli ya ka pil ɓangung.' 19A wol nluo Hezekiyah murung le Judah ni nshile Judah kwa? Ni ɓang ngoɓong le Yahweh nina ate ih al kundumi le ih ariyi yahli muri juhro ni waɓa muyang ngha? Nina agh sa pag gimashihra magula a ri kanangiri sung ngha?"20waɓ gag i pag giri muhri lah magulani gibanghe, aghna ni ga Jeremiah waɓɓa kwah. Keminiya ngha murung Jehoiakim na ɓah kuhyonle na magulina ogni tenniha, Le murung agna ih wol luweh, 21keminiya Uriah oh bang goubong, mawohra mereh wohra Masar. Zion ka ɗig bang matenana, Jerusalem ka yehra ka ɗigna fuh-fuh, na kohnole bin bang Kulli kaseh.22Le murung Jehoiakim tashi a buhna a wohra Masar-Elnathan muhna Akbor na buhna ka wohra Masar njun Uriah. 23Aka bol Uriah a pusa Masar ah juhni bin murung Jehoiakim. Le Jehoiakim wol luwe ni garabouh ni tashibang ni luweh a wohri nkilliyale abuwah manannah. 24Keminiya bi Ahikam muhna Shaphan ngha bin Jeremiah, Na peh bi abuwa a wol nlue.
1Ni kunduna noung murungle Zedekiah muhna Josiah,murung Judah,tenanani juwa bin Jeremiah bin Yahweh. 2Ga Yahweh waɓɓan ngha,tighi muhro tongho ge yan mehlo. 3Le tashibang ri murung Edom, ni murung Moab, ni murungle abuwani Ammonha,ni murung Tyre, ni murungni Sidonha.Tashiyan njibin a murungni.Abah diya jeh masate jehle yan aɓeni juwa Jerusalem bin Zedekiah murung Judah. 4Pah yang lag bin abah magula le yang ni nah, Yahweh magula, Kullil e Israila, nah; Ga ni nga waɓɓi atelela leyong.5“Myanni murang gill gunje ni tengne magulani bend le nlogshi na dumbeng. Yeh gihla abuwa na giluwoni gunjeha, pihye bin ɓeni paghan juyangha. 6Ngha niɓeniya, mengni muhra myangi pag bang abi Nebuchadnezzar, murung Babila,denlalang. Ɗeshi, myangi gi pa a gi usulo aje te ih guso. 7Ngha kwaha ɓayong ka guso, Amuhni, na ni kahyi kehna kunbangni bangle ki zuni ya. Le aɓayong ɗuɗug na murung magulana ka gankuni.8Ɗing na aɓayong ni gibangni ni gusi Nebuchadnezzar,murung Babila ha, ni ye suhli me yan ri murung Babila ha-Ga leshi bayon he ni garabouh,ni yahlo, ni ah gi biyije-Ga Yahweh waɓɓa ngha- sete ngirjah yang ni beng.9Nghaninale ko ogha bah agkuntumole Kulli ha, na ɓah wol je, na lohroleyon, Abah kuh-kwah, na abah vuhlihi jun.A ɓeni ki natengri yonki nah, ke ngushi murung Babila. 10Ate ayangha waɓ yihri gisinna ri yon ate a wohri kuhkwo in dagjeleton. Ga pushiyon ka sokoro,yeh ga wuh. 11Keminiya bahyoni tig melli ari tonhole murung Babila ni gushiha, ngha agyi ih usulo a ba ɗigha jehle- ga Yahweh waɓɓa ngha-a bunshi ni tig lah yang a be.””12Nanatengri Zedekiah murung Judah ni pih kuntumole,”Ntig mehyonri ibijele tonhole Babila ni gushi ni ah buwahle, le ga ɗigha. 13Mang pahyi keg a wuh-We na buwalo-ri garabouh ni yahlo,na gimashira ni a tashini bangha. Ni ga mama Yahweh wohno waɓɓah amuhri bahyouni sibi gushi murung Babila?,14Ke n’ogtenana le abah agkuntumole Kulli mama a waɓɓiyong a nah, Ka gushi murung Babila,’worku-kuwohri yan ate ayangha waɓ gishina yihri ri yon. 15Nitashiyan ngha-Ga Yahweh waɓɓa ngha-Aja pag yiri ni luhlan te a sorihi abuwa ni pushiyan ke pinshiyon,Ni yon kpahni abah agkuntumole aɓeni ki waɓɓi yong ngha.16Nwannan tenanani ri bah agkuntumo na buwah Nnah;”Yahweh waɓ ga; ke teshi kiriyon ri tehnanale aɓah agkuntumoha aɓeni juhki waɓiyon ki nah,’sinbang! Ga lie Yahweh a tolha a yehne bin Babila ni ɓeni!yihrini a waɓɓiyon. 17Ke ih bi n'og yang ngha.Ngushi murung Babila nɗigha.Mang payi ke lah magula ka ɗig bah buh? 18Ngha a yangni agkuntumo, ni ngha njitenni tenanale Yahweh ngha ki juwa bin yang, lah abin Yahweh magula ke tashiban ri Babila ri guwa ohwa a liye Yahweh,liye murung Judah, ni Jerusalem.19Yahweh magula waɓteng a muhri pasa nkuh ni kyeh malenderang”Salang magula”naki duhrina gi tollah. Na sihle ga wa owoh ah tiring magula. 20A gi tollahni Nebuchadnezzar murung Babila ni tolla ngha tolli Jehoiachin muhna Jehoiakim, murung Judah,awohri je guhoha puhra Jerusalem zuwa Babila na ɓah yehre ni Judah ni Jerusalem.21Yahweh ma gouna,Kullile abah Israila,waɓ ga muhri gi tolla ni uwoha a lie Yahweh,Lie murung Judah ni Jerusalem. 22“Ah juhne a Babila,biyeni a dighan wohra kunbangni tiha ga juhni yan-Ga Yahweh waɓɓa ngha le ga juhni yan bi Kulli ni yeh logshi yang juwah ba.’”
1Ga pag giri ri bouhe hani,ni kundunahari bouho murungle Zedekiah murung Judah,ari bouho malne ni ma touno, Hananiah muhna Azzur bah agkuntumoh, Behni yangha Gibeon,nateng ran a lie Yahweh akundun a mahla na buwa kwa.Ih nah, 2“Yahweh magula, Kulli le abah Israila waɓ ga; Nbunna gitolla ni murung Babila tig ga.3A ntiri abogho ɓahri ya nga nyenni a ba agitumo ni kwa ma ɓaleh Yahweh ni murung Nebuchadnezzar le Babila tolloh wori yan Babila. 4Le nga yenni a ba Jehoiachin muna Jehoiakim, murung Judah,ni aɓeni a ponno a wori guro ni Judah kwa ngha tutoh Babylon agh- Ga ni Yahweh waɓɓah.- nga ɓun gitolla le murung le Babila.”5Leh Jeremiah bah agkuntumo natengri Hananiah bah agkuntumo a kundun a mahla nia abwa kwa ngha tangha a lie Yahweh. 6Jeremiah bah agkuntumo nah,” Ih ɓih ɗigha nina! Yahweh lanteshine ni na tenana he nisinna waɓɓah yehre juhni bag a tolha a lie Yahweh ni mama guhro Babila. 7Panni yalan,N’ogtenanani gi waɓɓiyon a kiriyonha ari ogho le abwa kwa.8A ɓah agkuntumoni who ɓehri ke mengha ni we ɓouhoni who kuh kwoh a a wanna tenana a muhri. Bahyonri gibansa magula, A muhri luwa,yahlo,na gimashira. 9Abah agkuntumo wabteng ohha kun ɗigna ma buwa ngha-tenanale ɗigna njitengle,leh a yehre nina inininah ɓah agkuntumoni a tasha bin Yahweh, agh ni."10Keminiya Hananiah I ɓa agkuntumo tol tonho a mel Jeremiah ɓah agkuntumo ɓuhni. 11Le Hananiah waɓ ga kunɗun a ɓuwah kwa ni nah,”Yahweh waɓna ga: Ninga mama, a tirin bogho ɓahri ih ɓuhnihi kwa a meh a ɓayon tonhole yauri Nebuchadnezzar murung Babila.”Le Jeremiah ɓah agkuntumo who woroe.12Njun Hananiah ɓah agkuntumo ɓuhni touho a meh Jeremiah ha ɓah agkuntumo, Tenanale Yahweh juwa bin Jeremiah ki nah, 13“Wohro ke natengri Hananiah ni nayi, Yahweh ni waɓ ga: A ɓuhnihi tonho gun,ni bin tanghale yan a gill tonho iron. 14Ga Yahweh magouna,Kullile abah Israila, waɓ ga: Ntinna tonho ma iron a mel aɓahyonni kwaniha a gushi Nebuchadnezzar murung Babila aja guso kwa,Nye pahne a yamba lusung ih ɓih nongmurung muyan,”15Yeh wohro Jeremiah ɓah agkuntumo”oghan Hanania! Yahweh ni tasoha,keminiya a wonini muhro a nouyi ɓuwa a pah njiteng ni yihri. 16Ga Yahweh waɓɓa ngha: Shinbang,myan ga puso ɗaɓeng a ngunje.A wuh ni ɓah,Nde a wannan ga ni gi ohni ri yon ni Yahweh” 17A tiring shienri ma toni pur bahri ari bouhoni muwoha, Hananiah bah agkuntumo wuhni.
1Ga ni pag tenana Jeremiah ɓah agkuntumo tashini ɓang a Urshalima zuwa bin asihle ɓah tenani tiring lah guhro kena bin a mahla, ɓah agkuntumo, ni ah ɓuwa kwa Nebuchadnezzar wohrilah guhno a Urshalima bin Babila. 2Gireh njuh Jeholachim murung, Ngi murung bahmah, ni a magulina bi Kulliha, aɓah tumo bung atshina yan a Jerusalem. 3Tashi aga digri ha ɓih Elasah muhna Shapan na Gemariah muhna Hilkiah ɓehni Zedekiah, murung Judah,ngha tasa bin Nebuchadnezzar murung Babila.4Ba kun no nah,”Yahweh magouna,Kullile a ɓah Israila, wag a bin aɓehni lah guhro mama nyomha wa ga bin aɓehni lah guhro mama nyomha alah guhro lowah Urshalima wohra Babila; 5Nbag lah in ɗigha yieh, Npahni gi gun nli.6olla a mehna nbillihiya amuhna bulma na munagalang ih le ntolla a mehnari a muhna yon a muhna,buhna,npa a muhna gahlale yon lehbuhra,ih ɓah billa a muhna. Buhna na munagalang ni ɗunshibang nyashibang ke nɗig fitonha. 7N’al ɗigna ma buwa lah magula ɓa nyom yon wohriyon lah guhro,ni inna ɓuhnan a tukushi nde ɗigna ohlolo ari yonha in ɗig ohlolo.8Yahweh magula lema,Kullile aɓah Israila, waɓ ga;Ken agha ah ɓah agkuntumo aɓehni tirinyonha ni ɓehni pushiyonha sorryonha ke ye og lohnole yanha mama ka tensiriyon ri lohreha. 9Teh ayangha waɓ ga ki sorriyon ni luhlangha. Ni tashi yangha –Ga Yahweh waɓɓa ni!10Yahweh nanna gihre; Ngha Babila noung ni murung muhyonha ma bouho wouro tahro-puhra muhri lum, Ngha anniyon ngah pohnah teg ma buralang ateh in yehre a ɓa. 11Teh meng ni muhranha nyahra denseni gu tollahri yongha-Ga Yahweh waɓɓa ni-Njere di yohlolo nyahma gimashira,ih ɓih pahyon wohra ɗung ni tigkumo.12Le ngah gohra,ni wohro ke jiman, nga og yong. 13Nga allang nga kum mang, ɗigna ngha allang ni kunyahli yong kwa agh. 14Le nga kum yong, -Ga Yahweh waɓɓah ni nga nyeni lah nguhro; Ngah kpab yong ba nɗigha jehle ɓayong ni bah a meshiyi yong ngha ngha -Ga Yahweh waɓɓah ni-ate nga nyeni yong a ba ntig yong nworo a tumo guro nghang ngha.15Nde nnanle Yahweh loshina aɓah agkuntumo risun a Babila. 16Yahweh wanna gari murung ɓehni ɗigha muhri gimuhrunle David na nsile a ɓuwah aɓehni tangha-lah ma guhlaha, Amuhna tehyonni wohri yon a lah guhroha. 17Yahweh magounani waɓ ga,shina,myan gi tashibang ni tenana,Yahlo,na gimashirayong.Teh ga tigyan niga gohrey ma dunna ngha ni bottiha na liha.18Le gah alyan ni garaboh,Yahlo,na gimashira ni tig gi pah ngoubong rig i bang muhri nje-ke kahra,a gi yomoh, nag i goubong, nag i ogyihri bina atirin ɓayong kwa aɓah meshiya yangha. 19Ga paghi ya ni a og a tenana lang ngha -Ga Yahweh waɓɓahni-Ini tashi bangriyan ah nji bin ɗenlalang aɓah agkuntumo. Yeh ɓuhrina tashi yan, keminiha ni nga ogha-Ga ni Yahweh waɓɓah.20Mami yong ni muyong ngha n’ogtenanale Yahweh,nyonni aɓehni nwohra lah guhro aɓehni tutah Urshalima juwa Babilaha. 21Yahweh magula, Kullile aɓah Israila,waɓ gah a muhri Ahab muhna Kolaiah ni Zedekiah muhna Maaseiah, ɓehni waɓteng ma yihri ɓuhno atirin luhlan:Shina,myan gi pahyan a ɓih Nebuchadnezzar murung ni Babilaha.Ih wol nlahyan ajiwah.22Le a yohno ka nateng a muhri ɓeni lah guhro ha ɓohlari Judah ni Babila, Yohno ka nah:”Yahweh lan tigna yon ni ga Zedekiah ni Ahab, ɓehni murung Babila torna gishe ha.” 23Ga aka pagha ate bukow aga apagha Israilaha ngha aɓahyini njiya na ɓah muhri,Lah a mangyanha ni waɓ yihri tenana ni luhlan, Ga ni agha nap agha waɓɓaha. The mihni yehri ga yeriha.Muhni ba kuhtiyon-Ga Yahweh waɓɓahni.24A muhri Shemaiah ɓah Neholamite,waɓ gah: 25“Yahweh magouna,Kullile aɓah Israila waɓ ga: Ate a atashina bang ni kuntumoni luhlo bin aɓuwa kwa ni Urshalima juwa Zephaniah muhna Ma’aseiah mahla,ni a mahla kwa,ni nah. 26Yahweh tigno mahla tukushi Jehoiada mahla,teh aɗig ɓah shinjurilie Yahweh. A wohni ni gakwa aɓohri abuwahni yeshi tig muhyan aɓah agkuntumo. Ke tigyan a kannani yeh.27Niɓeniya,mang pahyi ken i a yeshi Jeremiah ni Anathoth, ɓehni tig muhri ari aɓah agkuntumoroha? Teh 28tashina bangri suna Babila ni nah, ih tol kunbang masahna.Nbag lah in ɗigha yieh, Nipahnihi gun in liji.””” 29Zephaniah mahla bill ga a yohliha akiri Jeremiah ɓah agkuntumo.30Le tenanale Yahweh zu a bin Jeremiah,ki nahyi, 31“Tashi tenana a waɓɓi a ɓeni guhroha kwa nahyi yan,’Yahweh waɓ ga a muhri Shemaiah ɓah Nehelamite:Ate Shemaiah waɓteng ɓin yon ngha meng ni muhra ni tashi ya, Yeh nonna yoni tigyahyonri aɓah pag yihri. 32Keminiy Yahweh waɓ ga: Shinbang myangi muhri gi lag Shemaiah ɓah Nehelamite na bibilahle kwa.Bang yah ɓung ka tangha tiring a ɓuwa.Ni sin gima ɓwahni ga pahyi a ɓuwaha –Ga Yahweh waɓɓahni-wahra waɓɓi a muhri aɓeni ki loghari Yahweh ha.
1Tenanani juwabin Jeremiah puhra Yahweh mahyi, 2‘Gah Yahweh waɓɓah ngha,Kullile a ɓah Israila,nah,Nyonli a yie ga tenana in waɓɓoha. 3Shinbang, kahra ngha ki juh-Ga Yahweh wabbahni ngha gi yehni ni aɓehni wohra guhwoha,aɓuwah, Israila ni Judah,meng,Yahweh,nwanna gah:Ga yehni yan jehni pih a ɓehni juhni yan a kahyan. Ah kumi.””4Tenanani Yahweh waɓɓa muhri Judah ni Israila ni. 5Ate Yahweh wanna ga. N’illibang nshina ngha ɓua ka ɓih muna agh.6N'ihli bang le nshina ngha babura kwa ni bilmuna a ɓuhni ni ga ɓah mahni muhna ki konha? Mang pahyille kunɗung yan yehre nurow/kahriha? 7‘Gi ena! Ari kahra mahgulawo, yahni ga kahreha ih ɗig kahra gansirun bin Yakubu,keminiya a asshih ri.8Ih ɗigha kahrawo-Ga Yahweh magouna waɓɓahni-Ga ɓung tonhoni me yonha,ni tuhyi yieh,A ɓin aɓihri nawahye boh yon guhoha. 9Keminiya a gushi Yahweh Kullile yan ni pi David murungle yang gulo. Behni gu tighi murung muyang ngha.10Mam yong te ya, ɗengla le Yakubu, ka bang ngobong -waɓɓah le Yahweh ni-ke ngobong wolli, ogha,Israila.Nshinna bang,Myan ga pushiyon gibing kuhkwoh namih kahyiyon aje guhro,Yakubu ka yehre ka ɗig guhnu yah. Ih usuloh lehle,A ɓah gansiban yah ɗeshi. 11Myang ni yonng, Ga-Yahweh wahɓahni-the assi yon.Le ga juhni mahlale bin ɓayong kwah ba meshiyi yan ngha. Keminiya nga tig malle a bin yong ngha, ɗigha myang ngi fungshi yong fitong ni gi ɗag yong lagha yang ngha.12Yahrehni waɓga,Nuhtulole yon ni malha,nji piyele yon kunnari. 13Bung yah ka jim gi pahnale yong jima yah ri pihnye le yongha te ih malla.14A ɓeni ki agji yon a zanciniyon, Nashinbang te muyonha,Ntigne yan piyele a ɓeni shibi njiyonha ni lag a maguhlina lah te gimashirale yon ma gouho gimashirale yon. 15Mang pahyike gi goubongri nutulole yon?Bin kohnale yon niki magha. Ate gouho gimashirale yon,gimashirale yon gouna,Npag aga te muyon. Ɗigha ɓeni meh yonha ga mehlihi,A ɓeni ni agjiyoha a wohra lah guhro.16A ɓehni meshiyi yong ngha a meshiyi yang, le aɓa shiɓi muyong kwa agh a woro a tumo guro. Ate aɓeni pon agi leyong ngha a ponghi yang nina, le nga tig amama ki ɓihyi yong ngha a ɓihya. 17Ate nga zuni yi yong iritenna, nga ɓishi a njipinye leyong-ga Yahweh waɓɓah ni- nga pag ga ate a gora yong: aɓeni a ɓuhkoh agh. Bang yah ɗensini gaha Zion.””18Yahweh wanna ga,”Shina,myan pilla gi zu ni gunrile Yakubu ni suhli ohrun a muhri lieh.Le lah maguhla ka ɓagria muhri tinli ɓunyon,aɓah tenana ka ɗigniga mama kahna a ɓah ih pag tumo ngha. 19Le a ngya bongso ka loghoh ni kahna pagbin murubang ka wohra biyan, ga ɓuhri nonyan na ɗig fitonha. Ga gushi yan ni ɗagyan a ɗig gi bihyaha.20Le abwa leyoang ka nyeni ninga mama kahna agh, ni bin kpabbah le yang ngha a gihlihi duman ngha lag a sihleni wa lowsi yangha. 21Behni ka bohyan ka puhra tirin yan, ɓeni a billah jehani ngha ginonno gyah ni ngha nateng ran ha. Ni pag gahle,yang ka agha ka juwa bunnan?-Ga Yahweh waɓɓahni. 22Le ga ɗigha abuwalan, Mengma ga ɗig Kullile yon.23Shina, yahlulale Yahweh,Guh muhrule,wahra kow, ɗigna mahlale yahlulale yah. Ih suhlini yahlulale a muhni a ɓah pag gimashira. Yahlulale 24Yahweh ni gi yehha sete tol agah zuni ya kun yieh tighi ri. A mahlale kahrawo ga yehri.
1‘‘A kunbang wo- ga ni Yahweh waɓɓa- Nga ɗig Kulli le akumvarre kwa ma Israel, le ahka ɗig aɓayong lang.‘‘ 2Yahweh ki nah ga, ‘‘Aɓayong ni aɓɓi garabuo agh kumna agnjiung a lusung; nga woro nga pih usulo abin Israel.‘‘ 3Yahweh pura a rang a kunbang ni wor agh le nah, ‘‘Yalang tolla, Israel, ni yalung tolla ma ha ki kenne. Ini paghi ke nshisa nzuni kahrang ni ogrung ma pahnjiteng.4Nga gillo kuli ɗeshili le ag gil lo, battansari Israel. Aka tol tambourine lo ɗeshili le le aka puro a dabeng ni atah-ngwang ma yalungposhina. 5Aka pan aɓabang ni ngung ɗeshili amuri ankonno Samaria; aɓa ɗigɗiya ka panna le ka tig njingung egh a gipagna maɓonna. 6Ate kara ngha ka zu ngha aɓa lel muribang ni a ankonno Ephraim agh ka hamma, ‘Nlogho, le shi kenne a Zion abin Yahweh Kulli lesung.‘7Ate Yahweh ki na ga, “Mmagjollo binmurubang amuri Jacobǃ Mmagjollo a yalungposhina ate murung ɓayong le anjeǃ Le ah og ɓongso. Nnah, ‘Yahweh ashina aɓayong le, anshile Israel.‘8Shinna, ngilla rang nga zu ni yang puro a anje njinakatang, Nga kpaɓ yang puro abeng ma kukwo ni orrbang kwa ma akariyo le ngunjah. Manjiung waghina ni ma kusung-ɓuniyina ka pagha a ntiri yang; amena ni amuna a yali yang agh ni aɓeni ɓilmuna leyang ɗigna gyap agh ka pag ni yang. Kpaɓɓa le aɓayong magulla ka nyere a ba. 9Ah zu ni ɓwah; nga billi yang ngha ah pagni ajimma leyong agh. Nga tig yang ah ginbiri ah kah a aɓanghamuru a muri njinjere ma hu ar. Ni ah enkusung ari ya, ate nga ɗig Terung abin Israel, ni Ephraim ka ɗig minɓalah lang.10‘‘N‘og tenana le Yahweh, anje. Mpah kuntumo amuri a kunsallang ni kukwoh agh. Yong anje ɗigna nga nah, ‘‘ɓeni meshiyi agh ngha ki kpaɓɓi kuli ni tighi ninga mama lel giri ki bolli nzu le agh.‘ 11Ate Yahweh nwahna ngosomuri Jacob ni ashine a bi bung ni tenne yi agh.12Le ahka zu ah pagbinmurubang amuri abinsaɓna le Zion. A kundum yang ka poshibang ate ɓir ɓoro le Yahweh, amuri njigiri ni mba mapiyo, amuri nurun ni amuna anzu ni andah. Ate a ɗigna-usulo leyang ka pil ninga ɓabang njingung ni ah pahne muru agh, ni awa og giyalungɓiyina ɗeshili ya.13A batta ansara leyong ka pag bimmurubang ni tanngwang, ni abassa adenna ni aɓagulla ka pagha binmona. Ate nga ariyi ɗigna yalungɓiyina leyong ka ɗig pagbinmurubang. Nga pashi yali yang ni pah yang binmurubang ate yalungɓiyina leyong. 14Le nga ɗungshi ɗigna-usulo le amallah ni gikumna ma kemina. Aɓayong lang ka ɗimshi mur yang ni ɓorɓoro lang-ga ni Yahweh waɓɓa.‘‘15Yahweh ki nah ga, ‘‘Ah ogna gih a Ramah, ɓwagha ni ɓwah mashihra. Rachel ni ki ɓwah ate amuni. Shiɓi pashiyalung a mur yang, ate ah nya ah wa uwo ni ɗigna-usulo agh.‘‘16Yahweh ki nah, ‘‘Nyeshi gih la njumo ari ɓwah ni anjih wo ari anjimerung; ngoso tumolo ngha nghang-ga ni Yahweh waɓɓa-amuna yong ka nyere puro a nje le ɓashiɓinmurung. 17Tig yalung ngha nghang ari ɗigna-dum leyong-ga ni Yahweh waɓɓɑ-aminkah yong ka nyere a yeh kassa njang leyang.18‘‘N‘ogna Epraim ni njiteng ki ɓwagha, ‘A fung sang, le ah fungshi nang ninga munandah ni ah aliyi ɗigɗiya agh. Nyer sang zuni le ah zuni meng, ate awani Yahweh Kulli lang. 19Ate a njum nyere lang binno agh, mponnatuɓu a njum aliyi nghang giri ya, nwol bel lang. N‘ogna irriɓina ni pah irribina, ate mpingshina gi‘irriɓiyina ma bassa denna lang.‘ 20Ephraim ni muna makunyalang agh? Ini yalungtolla lang, mtunabunna ma yalung poshina lang agh? Ate kunbang ni kwa nnahniteng amuri ya, nye ni njiteng nɗengshi a yalungtolla lang. A njere ni ya kunyalang ki lelbang ate muri. Njiteng ni nga shingi enna le-ga ni Yahweh waɓɓa.‘‘21Ntig agi ɗumo ate mur yong. Ntig agi ɗum njere maɓonna, njere ni nga tol agh. Nyere nzu, batta nsari Israelǃ nyere zu ah magulla lo. 22Ha kunbang masaɓna manyeni nga tenghibang, munangallang mama pahnjiteng nya ari ya agh? Ate Yahweh gilla giri mapiyo a ngunjah-ɓamah kangni ɓaburah ma ngirungtenna.23Yahweh Murung Kulli, Kulli le Israel, ki nah ga, ‘‘Ngha nyeshi bollaguro leyong njama agh, ah ka waɓ ga a nje Judah ni alah magulla le, ‘Ih paghi Yahweh ih puwo kunɓoro, weh bang manjiteng ni ih ɗighang agh, weh nkonno ma gerengteng.‘ 24Ate Judah ni alah magulla le kwa ka ɗigha binmona a biye, ninga mama aɓa ɗigɗiya ni aɓeni ki lel anzu agh. 25Ate nga tig aɓeni ni yahlo agh ah nuh giɗungshina leyang, le nga ɗungshi aɓeni ni yalung ma ɓelele agh.‘‘ 26A njum ga agh nlogho a njintullo, le nyere ih njintullo lang nongshina ngirang. “27Shinna, akara ngha ki zu-ga ni Yahweh waɓɓa-ngha nga jamni alah Israel ni Judah ni njigiri ɓayong ni anjigiri agihsung. 28A kunbang ni wor agh, ntig yang a le murung ate uɓɓ yang ni sanyi yang nzali, ate agnongmurung, wangha, ni zuni yang gikonna. Keminiya a kara ni ki zu agh, nga lel mur yang, ate gil yang ah gullo ni jam yang-ga ni Yahweh waɓɓa.29A akara wo agh ɓung nya wa nah, ‘Aterung lihna aɓongshinang ma hangna, keminiya amihli amuna wihna.‘ 30Ate ɓeni kwa agh ka wuh a yeh gimashihra le; ɓeni kwa lih ɓongshina ma hang na agh, mihli ka wuh.31Shinna akara ngha ki zu-ga ni Yahweh waɓɓa-ngha nga tigni ogrung mapiyo ni lah Israel ni lah Judah. 32Ni ih pag ninga ogrung ni ntigha ni akah yang a kara ni ngha ntolli yang ni bi yang ate pushi yang dabeng puro a nje Egypt agh, ate ah ɓunna ogrung lang, nghate ya mini bura mah abin yang-ga ni Yahweh waɓɓa.33Ogrung mapiyo ni nga tigha ni lah Israel a njum akara ni-ga ni Yahweh waɓɓa. Nga tig gibilla lang a ntiri yang le nga nyongli a kunyali yang, ate nga ɗig Kulli leyang, le ahka ɗig aɓayong lang. 34Le ɓeni kwa agh ni wa aliyi ɓi ɓamurikalla giri ya ke ɓwa ka aliyi munateri giri le nah, ‘Yeri Yahweh‘ Ate yang kwa agh ah yer rang, logho ari magulla leyong ni orrbang agh-ga ni Yahweh waɓɓa-ate nga tol yi gimashihra leyang le ni nwa ye ɗengshini gimashihra leyang ngha.‘‘35Yahweh ki nah ga, ɓeni ki pah kara ate tuhbang a kara ni ogrung ma shienri ni amuna sheinri ate tuhbang ni duh agh ni. Ini ɓeni ki tig sallang magulla ih ɓang agh ate abimuru le imma- Yahweh Murung Kulli ni lulli. 36‘’Ngha ini mwoh ih agi ɗignjah ni ka nyanglibang ka ɓoro a jiang agh-ga ni Yahweh waɓɓa- ke aminkah Israel ka ɗag ɗig nje a kundumang.’’37Yahweh ki nah ga, ‘’Ngha ini mwoh aɓakulli ni saɓɓa orrbang kwa agh ah gan pyeri, ni, ngha ini mwoh ih magtyegiri le ngunjah ni binje agh ah gan kum ni, ke yalang ka shiɓi ni aminkah Israel kwa ate aga kwa ah pag ga ni Yahweh waɓɓa.38‘’Shinna, kara ngha ki zu-ga ni Yahweh waɓɓa ngha ah ye ah ɓa ni nghang lah magulla egh agh, logho ari Dong-tagha ma Hananel zu a kunlah Gbingra. 39Le njijere pyerigiri ka nonno ka woro kukwoh ɗeshili, kenne a ɗingling Gareb ni kangni Goyah. 40Aɓaluwi ma anluo kwa ni atuɓu, ni aɓabang ni ah ɗigni andah ki puro ki kah a ɓaluwi Kidron nonno kenne ari aɓingra le kunlah piri anjinakuli, ah tighi Yahweh ni sah. Ni ah wa wonghi lah magulla egh ko aghabung ɗeshiliya, ha ki kenne.’’
1Tenana ni zu abin Jeremiah pura abin Yahweh a bogho malum le Zedekiah murung Judah, bogho malum purretomɓitaro le Nebuchadnezzar. 2A kunbang wo agh, aɓatahlua le murung Babylon ngha ki kangni Jerusalem, ni Jeremiah ɓa’agtumo agh kur re a ɓalah-njum kangna le ɓalelmuribang a liye murung Judah.3Zedekiah murung Judah kur re le nah, ‘’Mang paghi ke a waɓ shinduna le a nah, ‘Yahweh ki nah gaː shinna, Ngilla rang nga pah lah magulla ni a bi murung Babylon, le Ihka lih ni lua. 4Zedekiah murung Judah ni aɓɓa a bi aɓa Chaldean agh, ate njiteng ni ah pih a bi murung Babylon. Kun ni ka nahteng ari kun murung, ni njih ka shin njih murung. 5Ih ka tol Zedekiah ih wori a Babylon, ihka woro ɗigha biye sete mpagna ni ni-ga ni Yahweh waɓɓa. Ko ke a wolrung ari aɓa Chaldea, ni awo lihmurung agh.’’6Jeremiah nah, ‘’Tenana le Yahweh zu abin nang, ki nah, 7‘Shinna, Hanamel munabunna le Shallum terro makenna ngha ki zu a binno le ka nah, ‘’Kur yi mur ro ɓabang lang ni Anathoth agh, ate awoni a pag ɓeni ah ɗungri yi kunduna agh.’’8Le, ninga mama Yahweh waɓ ɓa, Hanamel, munabunna le terrang makenna, zu a bin nang a bang ni njum kangna le ɓalelmuribang, le nah nghang, ‘’Kur ɓabang lang ni a Anathoth a nje Benjamin agh, ate ag tol gibere agh mamoh ni, ni awo ni a pagɓeni ah ɗunggri yi ne ni kunduna agh. Kur yi muro ni.’’ Le nyere ih tenana le Yahweh ni nga. 9Ke nkur ɓabang ni a Anathoth agh a bi Hanamel, munabunna le Ter rang makenna, le mpyeri yi ɗungro le gifugna silver egh, ‘’Shekel lum purre tomɓari ni ɗungro.10Le nyonglo a giɓomteng makarra le ntigbung muri, ni nkum aɓawaɓkun shin ga pag giri ya. Ke mpyeri a gifugna silver a agipyerigiri. 11Mama ki kuratiye agh ntol giɓomteng gi ɗumkuro ni ntigna beng a muri ya, ki bil ga ah nah ah pag agh ni agibilla, kpaɓni giɓomteng gi ɗumkuro ni ni ah tigna bung amuri ya agh. 12Mpah giɓomteng giɗumkuro mama ah tigna bung amuri ya a bi Baruch munabunna le Neriah munabunna le Mahseiah a dum Hanamel, munabunna le ter rang makenna, ni aɓawaɓkun ni nyonglinagiri a yeh giɓomteng makarra ni ah tigna bung amuri ya, ni a ɗum aɓa Jew ni ɗigha a bang njum kangna le ɓalel muribang agh.13Ke nlag Baruch a dum yang. Nnah, 14‘’Yahweh le bunno ɓayong, Kulli le Israel, ki nah gaː Tol agiɓomtenana ni, kpaɓni giɗummalkurro ni ah tigna bung amuri ni amama ni ah tig bung amuri ya agh, le a ɓughi a nkori soɓɓong ate ah ɗignjah. 15Ate Yahweh le bunnoɓayong, Kulli le Israel, ki nah gaː Alah, aɓabang, ni aɓabang njingung agh ah ye ah kur yang a nje ni.’’16Ngha mpahni Baruch munabunna le Neriah giɗummalkuro le kurro egh agh, njim Yahweh le nnah, 18‘’Gikonyalung, Murung Kulli Yahwehǃ Shinnaǃ Awoni ni mur ro a gil ɓakuli ni ngunjah ari ngirungtenna magulla lo ni buwo ni logho a kuli ya. Guɓung nya a waɓɓa ke ih konna wo pagha agh. 17A ɗum yalung tolla manjiteng abin a worotonglum le a soɓ agi mashihra le aterung a abel amuna yang a njum yangː Awoni Kulli magulla ma ɗaghamuribung; Yahweh le bunnoɓayong ni lullo.19Awo ngha ni gullo a waɓi ɓayong gi tennjiung ni ɗighamuribang a agipagna, ate njih wo nogho ari anjere le aɓayong kwa, ate pih ɓwa agh pyere ari gipagna ni agi paghina le. 20A pag agiɗumna ni agi njiworoshi anje Egypt. Ih ari kara ni niɓiyeni ba a Israel agh ni a ntiri aɓayong mashinshin kwa a tigna ah yeri lullo ba kwa agh. 21Ate a pushi aɓayong lo Israel a nje Egypt ni agiɗumna ni agi njiworoshi, ni bung matenna, ni bung ni ah logshina kuli ya, ni ngoɓong ma kikir.22Ke a pah yang nje ni-mama a kaniyinagiri abin akah yang a pah yang agh-nje ni murukihra ni murunyih ki anghang agh. 23Ke ah ingna ah aghi ah ɗighang. Keminiya ni ah bil gih lo agh ko ah ɗigha a bil gibilla lo agh. Ni ah pag guɓung ri ga ah lag yang ah pag agh, ke a zun agikonyalung a mur yang.24Shinnaǃ Bunno kangnibang ma lua billabang a lah magulla ate lih ni lua. Ke ate garabuo , yahlo, ni agikonyalung, ah pahna lah magulla abi aɓa Chaldean aɓeni ki wolrung ari ya. Ate ga ah waɓɓa ka pag agh ngha ki paggiri ni shinna awongha a shinna. 25Ke weh, Murung Kulli Yahweh, nah nghang, ‘’Kur yi murro ɓabang ni gifugna silver le ah kum aɓa waɓkun ah waɓ kunyang ari, ko ke pahna lah magulla ni a bi aɓa Chaldean.’’26Tenana le Yahweh zu abin Jeremiah, ki nah, 27‘’Shinnaǃ Mini Yahweh, Kulli le aɓayong mashishin kwa. Guɓung ngha nghang ka kon nghang duduk a pagha? 28Nina agh Yahweh ki nah ga, ‘Shinna, ngilla rang nga pah lah magulla ni a bi aɓa Chaldean ni Nebuchadnezzar murung babylon. Ihka lih ni lua.29Aɓa Chaldean ni ki wolrung ari lah magulla ni ya ka zu le ka tighi lah magulla ni giche le ka pingshi, kpaɓ ni alah ni muri kangna ni aɓayong pih Baal gullo nghang agh ni soɓɓiyi amin kulli ɓaɓa pahbung ma ginuhna ate agɗangkun nang. 30Ate aɓa Israel ni Judah ɗigna aɓa pag gimashihra ni njiteng a njiang logho ari bassadeng leyang. Aɓa Israel agnaɗangkun nang n’ingna a yalunglulla ni njiteng ni agipagna ma bung leyang-ga ni Yahweh waɓɓa.31Yahweh ki waɓɓa ih lah magulla ni ɗigna gi’agɗangkun yalunglulla lang ni funno logho ari kara ni ah gil li ya. ɗigna nina ha zu ari kara ni nikyari ya. Ini paghi ke nga pushi a kundum nang. 32Ate agimashihra kwa le aɓa Israel ni Judah, aga ah pagha ate agɗangkun nang agh-yang amurung leyang, amuna murung, amallah, aɓa’agkuntumo, ni ɓeni kwa a Judah agh ni aɓeni ɗigha a Jerusalem agh.33Ah pil anjum yang nji bin nang a ngosomuri kundum yang. Ko ke n’aliyina yang giri teɓi teɓi, mwoh leyang nya tignakirung ate ag funso agh. 34Ah tig agilang leyang ma gilla a lah ni ah gor ni lullang agh, ate ɓiyi. 35Ah gil adongbang ate Baal a ɓaluwi ma Ben Hinnom ate ah ɓug yi Molech amunabunna leyang ni amunangallang a giche. Ninnah yi yang ah paghi ya. Kara nya ingnini a yalang ih ah pag gitiɓyakun ni le tig Judah ih pag gimashihra agh.’36Ke niɓiyeni te ya, Meng, Yahweh, Kulli le Israel, nah ga amuri lah magulla ni, lah magulla ni ngi nah amuri ih, ‘Ah pahne a bi murung Babylon a njere garabuo, yahlo ni gikonyalung.’ 37Shinna, ngilla rang nga kpaɓ yang puro a nje ni kwa mpir yang ah wor nghang a yalunglulla lang, funno, ni lullo yalung lang ma ɗungshina. Ngilla rang nga nyer ni yang a ba, ni tig yang ah ɗigha a ɗigna lel murung.38Le ahka ɗig aɓayong lang, le nga ɗig Kulli leyang. 39Nga pah yang kunyalung mwoh ni njere mwoh ate peng gusso kara ni kwa agh ate ih ɓor yi yang ni aminkah yang a njum yang. 40Le nga pag ogrung ma ha ki kenne ni yang, ih ni ngi pil njum mang ari paghi yang ɓoro agh. Nga tig peng gusso akunyali yang, ate ni ah wa pil njum yang rang agh.41Le nga pag binmurubang ari paghi yang ɓoro. Ni pahnjiteng nga pan yang a nje ni kunyalang kwa ni ɗigna-usulo lang kwa. 42Ate Yahweh ki nah ga, ‘Ninga mama nzuni ni gikonyalung maɗungrina ni kwa amuri aɓayong ni ya, ke nga zuni a mur yang agi maɓonna ni kwa nwaɓɓa nga paghi yang agh.43Ke ah kur aɓabang a nje ni, ngha ngi nah amuri, ‘’Nje maɓiyina ni nga ngha nya ni ko ɓwa ke gilusung agh. Ah pahne a bi aɓa Chaldean.’’ 44Ahka kur aɓabang ni gifugna silver ni nyongligiri a agiɓomteng makahra ni ah tignabung amuri ya. Ah kpaɓ aɓa waɓkun a nje le Benjamin, Kangni Jerusalem kwa ni alah magulla le Judah, a alah magulla a nje dingling ni a anje ɓaluwi, ni a alah magulla ma Negev. Ate nga nyeshi bollaguro leyang ni njum mi-ga ni Yahweh waɓɓa.’’
1Le tenana le yahweh zu abin Jeremiah mbende maɓari, ngha yangha wa ɗigha a njum lah binɗigna le ɓalelmuribang agh ki nah, 2‘’Yahweh ɓagilla, ki nah ga-Yahweh, ngha ki gilla ate tigha-Yahweh ni lulli, 3‘Gor rang, le nga pil wo. Nga ogi magulla abin no, agimagtaɓi ni ni ah yeri ya agh.’4Ate yahweh, Kulli le Israel, ki nah ga amuri alah ni a lah magulla ni ya ni a liye amurung le Judah ngha ah wangha nzali ate kangnibang ni garabuo, 5Aɓa Chaldean ngha ki a wolrung ni ɗungshi alah ni anluo aɓayong ni ga wolnluo yang a yalunglulla lang ni funno agh, ngha songrini kundum mang ari lah magulla ni ate ayalungmashihra leyang kwa agh.6Keminiya nshinna, ngilla rang ngha zuni pah’irritenna ni gi tig konno mala, ate nga pah yang irritenna le nga zuni yang gikumna ma kemina, ɗigna-ololo, ni pahnjiteng. 7Ate nga nyeshi bolloguro le Judah ni Israel njumo; Nga gil yang ih ahgullo ninga mama a toltinne agh. 8Le nga tig yang ah ɗig kunwarr ari gimashihra kwa ni paghang agh. Nga ponghi agimashihra le yang ni ah paghang kwa agh tuɓu, ni anjere ni ah velli rang kwa agh. 9Ate lah magulla ni ka ɗighang lullung ma binmurubang, ngya ma ɓongso ni pah gullo le anje ngunjah kwa ni ka ogteng amuri agi maɓorna ni kwa nga paghi ya. Le ahka ɓangngobong ni kashiyo ate agi maɓonrna ni kwa agh ni ɗigna-ololo ni nga pih ya.’10Yahweh ki nah ga, ‘A ba ni niɓiyeni awo nahni, ‘’ɓung nya nghang agh, bang ni ko ɓwa ke gilusung ka paghang agh,’’ a alah magulla Judah, ni a amuri njinjere Jerusalem ni ɓung nya nghang ah, nya ni ko ɓwa ke gilusung agh, biye agh ahka og ɗeshili. 11Gih binmurubang ni gih yalung poshina, gih burah mandiwulla ni gih mandiwulla, gih aɓeni nah, ngha ah zuni ni ogipahna ma makampah a liye Yahweh, Yahweh ki nah.12Yahweh Murung Kulli ki nah gaː ‘A ɓa ni ɓung nya nghang ni ya agh, ba niɓiyeni ko ɓwa ke gilusung nya nghang agh-a alah magulla ni kwa agh alelgilusung ka ye ka pagha ba alegiri ka ushili anzumleyang nghang agh. 13A yeh alah magulla ni nje dingling agh, aɓa luwi ni Negev, a nje le Benjamin ni kangni Jerusalem kwa, ni a alah magulla Judah, anzu ka ye bollo binje le abi aɓeni ki bang yang agh,’14Nshinna, Akara ngha ki zu-ga ni Yahweh waɓɓa- ngha nga pagni ga n’ogrung ri ate lah Israel ni lah Judah. 15A akara wo ni a kunbang wo nga gil passa ngung manjiteng gul yi david, le ihka tuhnjuo njiteng ni pag ginjiteng a nje egh. 16A akarawo agh Judah ka aɓɓa, ni Jerusalem ka ɗigha a lelmuribang, ate ah gori ninga, ‘’Yahweh ni pag giriteng lesung.’’17Ate Yahweh ki na gaː ‘ɓaburah ni puro ari biɓilla le David agh ni wa pag enna ɗigha muri ngungmurung-nongmurung ma liye Israel agh, 18Ke ah pag enna ɓaburah a ntiri amallah Levi ni ka logshi a ɓahbung ɗahra ma pingshina a ɗum mang agh, ngha ka pinshi apahbung ma njigiri ya, ni ka pag aɗahra kunbang ni kwa agh.’’19Tenana le Yahweh zu abin Jeremiah, ki nah, 20‘’Yahweh ki nah gaː ‘A gan ɓun ogrung lang ni ɓakara ni dug ate ɓakara ke duh ni uwo a kunbang ma yarata leyang, 21Le a logle a ɓun ogrung lang ni David ɓapagtumo lang, ate ni wa kum minkah wung ni ka nongmurung amuri ngungmurung-nongmurung le agh, ni ogrung lang ni amallah ma Levi, aɓapagtumo lang. 22Ninga mama aɓayong le Kulli ni a ɓakuli ya ni ah gan bang yang ngha agh, ni ninga mama anjisallang ni kunsallang magulla ni ah gan pyeri yang ngha agh, ininina nga ɓuhri aminkahwung le David ɓapagtumo lang ni aɓa Levi ni ki pagtumo a kundum mang agh.’’23Tenana le Yahweh zu abin Jeremiah, ki nah, 24Ni a ɗengshini ga aɓayong ni ham agh ngha ah nahni, ‘Aɓalah ni ɓari Yahweh tol agh, niɓiyeni ya shiɓina yang’? A njere ni ah jen aɓayong lang ah nah ah nya wa uwo nje a shinna leyang.25Meng, Yahweh, nah ga, ‘Ni ntig ogrung ma ɓakara ni duh agh, ni ngha ni ntig agibilla le ɓakuli ni ngunjah agh. 26Le nga shiɓi aminkahwung le Jacob ni David ɓapagtumo lang ni ni zuni a ntiri yang ɓwa ni ka nongmurung amuri aminkahwung le Abraham, Isaac, ni Jacob. Ate nga nyeshi bolloguro leyang le nga ɗummi yang shingi’enna.’’
1Tenana ni zu abin Jeremiah puro abin Yahweh agh ngha Nebuchadnezzar murung Babylon ni aɓalahlua kwa, kpaɓni anje murung ni gunjah agh, abang ni nje le murung le ya, ni aɓayong le kwa ngha ki tahlua ari Jerusalem ni alah magulla le kwa ki nahː 2‘‘Yahweh, Kulli le Israel, ki nah gaː Woro ki nahteng ari Zedekiah murung Judah le a nah yi, Yahweh ki nah gaː Shinna, ngilla nga pah lah magulla ni a bi murung Babylon. Ihka pinshi. 3Ni awo aɓɓa bi ya, ate njiteng ni ah bollo le ah pih a bi. Njih wo ka shin njih murung Babylon; ihka nateng ro ni kuni ngha a kenne a Babylon agh.‘4Og tenana le Yahweh, Zedekiah murung Judahǃ Yahweh ki waɓ ga a mur ro, ‘Ni a wuh a bi garabuo agh. 5Aka wuh a ɗigna-ololo. Ni a ɓwahnluo pinshi akah wo agh, amurung ni nongmurung ke debang weh agh, ah pinshi ngiro. Ahka nah, ‘‘Giyalungbiyina, magullaǃ‘‘ Ah ɓwah temun. Niɓiyeni ya nnahna teng-ga ni Yahweh waɓɓa.‘‘6Ke Jeremiah ɓa‘agkuntumo hammi Zedekiah murung Judah atenana ni kwa a Jerusalem. 7Ɓatahlua le murung Babylon logshi lua ari Jerusalem ni anshile alah magulla le Judah kwaː Lachish ni Azekah. Alah magulla le Judah ni ɗigha alah magulla ma vangna.8Tenana zu abin Jeremiah puro abin Yahweh a njum ngha murung Zedekiah pagni ogrung ni aɓayong ni kwa a Jerusalem, ate hammi yang kummurung, 9ih ɓaburah ni kwa agh ɗigna ih maghi aguro Hebrew le bu, kpaɓni mabunna ni mangallang, ih ɓwa nya ka tig ɓa Hebrew guro agh, ɓeni munaterri ni ya.10Ke amagulla ni aɓayong ingna a ogrung egh ih ɓeni kwa agh ka maghi aguro mabunna ni mangallang le yang bu ate ni ah uwo a tig yang guro ɗeshili ya. Ah agni tenana egh le ah maghi yang bu. 11Keminiya anjum ga agh ah ariyi yali yang. Ah nyeshi aguro ni ah maghi yang bu. Ah tig yang ni tenne a pil aguro ɗeshili.12Ke tenana le Yahweh zu abin Jeremiah, ki nah, 13‘‘Yahweh, Kulli le Israel, ki nah ga, ‘Meng ni kanangirang pag ogrung ni akah yong a karo ni mpushini yang a nje Egypt agh, puro a lah ɗig guro. Kunbang nghe ni nahni, 14‘‘A njum abogho tomɓari ni kwa agh, ɗigna ɓaburah ni kwa agh ka ɗag munaterri ih woro, ɓi ɓa Hebrew ɓeni maghna muri a binno le pagna wo tumo ɓogho topurmwoh. Tutti ih woro a kummurung.‘‘ Keminiya akah yong ni oghang agh ke ka tig kiriyang rang agh.15Niɓiyeni ya yong ni mur yong ponnatuɓu le kpah pag ga yarata agh a njiang. Nham kummurung, ɓwa ni kwa agh abin ɓi ɓa murikalla, le mpag ogrung a dum mang a lah ni ah gor ni lullang agh. 16Keminiya le mpilla le njuhri lullang; ntig ɓaburah ni kwa agh ih nyer ni aguro mabunna ni mangallang le, ah mama nmaghi yang bu ni kummurung agh. Ntig yang ni tenne ah pil aguro leyong ɗeshili.‘17Nina le Yahweh ki nah ga, ‘Yong ni kanangiri yong agh ni n‘oghang agh. ke nham kummurung, ɓeni kwa ntiri yong, abin amunater yong ni aɓiyong ɓa Israel. Nina agh nshinnaǃ Ngilla rang nga hammi yong kummurung- ga ni Yahweh waɓɓa-kummurung ri garabuo, agɓiyiyalung, ni ɗigna-yahlo, ate miyang nga gilli yong gi pahngoɓong a njih nje murung ni kwa ngunjah agh. 18Le nga fungshi aɓayong ni ɓun ogrung lang agh, aɓeni ni bol atenana le ogrung egh ngha ah tigha a kundum mang agh ngha ah kashini ɗendah ntiring ɓari ya 19le ah ginya ntiri a koriyo egh agh, le amagulla Judah ni Jerusalem, aɓakarungwuhna ni amallah, ni aɓayong ni nje egh kwa agh gingna ntiring akoriyo le ɗenɗah agh.20Nga pah yang ɓi aɓashiɓimurung le yong ni a bi aɓeni ki al wolnluo yang agh. Nluo yang ka ɗig gilina le aminya ni a kuli ya ni agilusung ni ngunjah agh. 21Ke nga pah Zedekiah murung Judah ni amagulla le a bi aɓashiɓimurung leyang ni a bi aɓeni ki al wolnluo yang agh, ni a‘bi aɓatahlua le murung Babylon ni logna ari yong agh. 22Nshinna, gilla rang nga pah ga ah pag agh- ga ni Yahweh waɓɓa- le nga nyeshi yang nga zuni a lah magulla ni ate ah tahlua ari le ah oghi, le ah pingshi. Ate nga pil alah magulla le Judah ka pil abang ma waghina ngha aɓa ɗigna a yeh ni paghang agh ah.‘‘
1Tenana ni zu abin Jermiah puro abin Yahweh akara le Jehoiakim muna Josiah murung Judah, ki nah, 2‘‘Woro abin ɓa liye aɓa Recab le a nahteng ni yang. Le a zuni yang a liyang a mwoh akangna ni biye agh, le a pah mbah ah nuh.‘‘3Ke ntol Jaazaniah munabunna le Habazziniah ni amunateri, amunabunna le kwa, ni aɓa liye Recab kwa. 4Ntol yang nka a liye Yahweh, akangna le amunabunna le Hanan munabunna Igdaliah, ɓwale Kulli. Akangna ni ya ngha kahri kangna le amagulla, ngha muri kangna le Maaseiah munabunna le Shallum, ɓatangha kunlah.5Le ntig a koro ni a kofi dungshi ni mba a dum aɓa Recab le nnah yi yang, ‘‘Nnuh min mba.‘‘ 6Keminiya ah nah, ‘‘Mba nya sa nuh agh, ate kah sung, Jonadab munaabunna le Recab lagna sung, ‘Mba nya nga nuh agh, ko yong ko aminkah yong, ha ki kenne. 7Ɗeshiliya, alah nya nga ɓag agh, ke nga jam anjigiri gɓang agh ko n‘pan ‘‘ɓabang njingung guɓung agh; ga agh mamiyang ni ya. Ate ɗigna nga Ɗigha agungri a akara leyong ni kwa agh, ate nga kum ɗig ɗigna-usulo akara duduk a nje ni ngi ɗighang ninga abiri ya.‘8Shi billa gih Jonadab munabunna le Recab, kah sung, a aga kwa lagni sung agh, ih mba ih ingna kunsung a kara lesung kwa, sung, amah sung, amunabunna lesung, ni amunangallang lesung. 9Ni shi uwo a ɓag alah ate ɗigha a yeh agh, ni ɓabang njingung nya pag, ɓabang, ko njigiri a bi sung agh. 10Shi ɗigna a agungri ni shi bolla ye shi pagna aga kwa Jonadab kah sung lagni sung agh. 11Keminiya ngha Nebuchadnezzar murung Babylon logni yi nje ni lua agh, shi nah, ‘Nzu, ɗigna sa woro a Jerusalem ate aɓɓa a bi aɓatahlua le Chaldean ni Aramean.‘ Ini paghi ki sungha shi ɗigha a Jerusalem.‘‘12La tenana le Yahweh zu abin Jeremiah, ki nah 13‘‘Yahweh Murung Kulli, Kulli le Israel, ki nah ga,‘Woro le a nah yi abunna Judah ni ɓeni ki ɗigha a Jerusalem agh, ‘‘Ni ngi ag gilbang le ntig kiri yong ri atenana lang agh?-ga ni Yahweh waɓɓa. 14Atenana le Jonadab munabung le Recab ni pih amunabunna le ninga lagbang, ih ke ah nuh ko jah mba manyeni ya billari ha a kara mama ni. Ah bollo lagbang le kah yang. Keminiya ke meng agh, meng ni kanangirang ngha ki pag hamma teɓi-teɓi abin yong, keminiya ni n'oghang ngha.15A teɓi- teɓi ntashi yong bang ni aɓa pagtumo lang kwa, aɓa‘agkuntumo, ki nah ‘Le ɓeni kwa agh ih pil njumi ari njere mayalungmashihra le, le pag agi maɓor na; Le ɓung ih ye soghatiye aminkulli masah le pah yang gullo agh. Le nga ɗig ɗigna-usulo a nje ni pah yong ni akah yong aghː Keminiya ni ntigkiri yong ni n‘oghang agh. 16Ate aminkah Jonadab munabunna le Recab bolla alagbang le kah yang ngha lagni yang agh, keminiya aɓayong ni ki shiɓi oghang,‘‘17Ke Yahweh, Murung Kulli ni Kulli le Israel, ki nah ga, ‘Nshina, miyang ngi zuni amuri judah ni amuri ɓeni kwa ki ɗigha a Jerusalem agh, agi juhribang ni kwa nhamma ari yang ate nnahnateng ri yang, keminiya ni ah og agh; ngor yang, keminiya ni ah pil agh.‘‘ tumo.‘‘‘18Jeremiah nah yi aɓa liye aɓa Recab, ‘‘ yahweh Murung Kulli, Kulli le Israel, ki nah gaː N‘ogna alagbang le Jonadab kah yong le mbolla yang kwa-mbilla aga kwa lagni yong ih mpag agh- 19Ke Yahweh murung Kulli, Kulli le Israel, ki nah ga, ‘Bwa ngba nghang kunbang ni kwa agh minkah Jonadab munabunna le Recab ka paghang
1Zu ari bogho ma ihne le Jehoiakim muna Josiah murung Judah, nga teng pura bin Yahweh zu abin Jeremiah, ih nah, 2“Tol giɓomteng ate muro le anyongla amuri ateng ni kwa Nga waɓɓo agh amuri Israel ni Judah, ni aɓayong ni kwa'agh, pagha a gah kwa waɓɓa logha ri akara le Josiah ha zuni kara. 3Teminiya aɓa Judah ka teshikiri yang ri agiganshina Nga tollo nga zuni amur yong ngha. Teminiya ɓeni kwa agh ka pil njum mi ari anjinjere temashihra, nina'agh Nga tol yi yang temashihra ni gimashihra le yang."4Le Jeremiah gor Baruch muna Neriah, le Baruch nyongli a giɓomteng, ninga mama Jeremiah waɓɓa, Ateng le Yahweh ni klwa waɓɓi ya. 5Mamabilla Jeremiah lag Baruch. Ih nah, "Min yang a kurro nin logle kenna a liye Yahweh ya. 6Nina'agh ɗigna ngha aka bil giɓomteng agah waɓɓa a nyongli ya. A muri kara gonno, ɗigna aka bil ateng Yahweh, aɓwa a og aliye, le ɗeshiliya a ogho le aɓa Israel aɓeni pura alahmagulla le yang zu agh. Waɓɓa ateng ri yang.7Teya jimma le ate aɓa shin gi'enna le yang ngha ka zu a dum Yahweh. teya ɓeni kwa'agh ka ɗag temashihra le yang ka pilla, ate awaɓna tenne le yahlulla ni fugno le Yahweh a mur yang." 8Nina'agh Baruch muna Neriah pag ga kwa Jeremiah ɓa'agkuntumo le Kulli lagni ihɓi pagha. Bil ateng le Yahweh ni anyongla a giɓomteng agh ni jollo a liye Yahweh.9Zu amuri bogho matongno ni shienri tombi'ihne le Jehoiakim muna Josiah, murung ma Judah, ih aɓa Jerusalem kwa ni aɓwa ni zu a Jerusalem a pura alahmagulla ni Judah waɓɓi yang te gonno a dum Yahweh. 10Baruch bil ateng le Jeremiah ni a giɓomteng ni jollo a liye Yahweh, logha a kangna le Gemariah muna Shaphan ɓanyongligiri, ah lah ma bikuli, njiri kunjere ingna a liye Yahweh. Pag ngha a ogho le aɓwa kwa.11Niɓeniya Micaiah muna Gemariah muna Shaphan ogha ateng Yahweh ni a giɓomteng agh. 12Wora a liye murung, akangna le ɓayongligiri. Nshinna, a magulina na kwa ɗigha behː Elishama ɓayongligiri, Delaiah muna Shemaiah, Elnathan muna Akbor, Gemariah muna Shaphan, ni Zedekiah muna Hananiah, ni amagulina kwa.13Le Micaiah waɓɓi yang ateng ni kwa Baruch billa a giɓomteng ni jollo ah ogho le aɓwa agh. 14Nina'agh amagulina ye kwa le tashi jehudi muna Nethaniah muna Shelemiah muna Cushi, ari Baruch. Jehudi nah yi Baruch. "Tol giɓomteng abuoh, a giɓomteng ni a billa aɓwa ogha, le a zu." Nina'agh ni Baruch muna Neriah tolli giɓomteng abih ke kumni amagulina. 15Le ah nah yi, "Ɗigha nzali le biliyi ga a kirisung." Nina'agh ni Baruch billi giɓomteng egh.16Nghate ah ogni ya ateng nghe kwa'agh, ɓeni kwa'agh pilli ngoɓɓong ari ɓih kahri ya le nah yi Baruch, "Ɗigna shi kenni ateng ni [kwa abin murung." 17Le a ili Baruch, "Waɓɓi sung, Niyellang ni anyongli ni ateng ni kwa Jeremiah waɓɓa?" 18Baruch mah yi yang, "Ih woro waɓɓang ateng ni kwa, le N'woro nyongli yang nshimi a giɓomteng ni." 19Le amagulina ye nah yo Baruch, "Woro, ih ke vullo weh, ni Jeremiah, ɗeshi. Ke ɗag ɓwa ihɓi yeri bin yong ngha."20Nina'agh atig giɓomteng ye a kangna le Elishama ɓayongligiri, le a wora bin murung a ɓalah le waɓɓi murung agah kwa ogha. 21Le murung tashi Jehudi te zuni giɓomteng ye. Juhudi ke tolli a kangna le Elishama ɓayongligiri, Le billi murung oghi ni amagulina le ni kwa tangha a beh girikahriya. 22Niɓeniya murung nga tangha a lah ma kuntahɓi a shienri ma tombiihne, le giche ngha ki agha adum mi.23Ke pagha ngha Jehudi billi anjang tahro ko ma ihne ya, ke murung kashi ni buwo le ɓugha a giche ha ke giɓomteng egh pih kwa ke malla. 24Keminuyaaghle murung ke adenlag le mamona ni ogha ateng ni ya koshiyo, aghle ke aka sang dangra le yang agh.25Elnathan, Delaiah, ni Gemariah jimna murung ke ihɓi pinshi giɓomteng ye aya, keminiya ni teshikiri yang ngha. 26Le murung lag Jerahmeel, ɓaliye, Seraiah muna Aziel, ni Shelemiah muna Abdeel ah bol Baruch ɓanyongligiri ni Jeremiah ɓa'agkuntumo le Kulli, Keminiya Yahweh songri yang.27Le ateng le Yahweh zu abin Jeremiah ni njumo ni murung pinshini giɓomteng ni atenana ni Baruch woro nyonglo ari waɓɓa le Jeremiah agh, ki nah, 28Nyeni njumo a tol yi muro giɓomteng mamona, le anyongla ayeh ateng ni kwa a gib.omteng makundunna agh, mama Jehoiakim murung Judah pinshi ya. 29Le ɗigna aka waɓɓi Jehoiakim murung Judah agah; 'A pinshina giɓomteng, nah ni, "Atemang ke anyongli giri ayeh giɓomteng ye, 'Njiteng agh Murung Babylon ka zu nja ɓiyi njeh ni, ate ihka wol aɓwa ni agiluwo kwa ayeh'?""30Nina'aghle Yahweh waɓ gah amuro, Jehoiakim murung Judahː "Ɓwa mwoh nyha aɓiɓilla lo ka nong murung angungmurung le David ya. Ate weh ya, aka ɓug luoh lo a giche kara le tirima ni duh. 31Ate ma Nga fugso aɓiɓilla lo, ni adenlah lo ate temashihra le yong kwa. Nga zuni agikonna mama Nga gangshi ni yong agh amuro, amuri aɓeni `nongha Jerusalem kwa'agh, ni ɓeni kwa a Judah agh-keminiya ih teshikiri yong."32Nina'agh Jeremiah tol giɓomteng mabih pih Baruch muna Neriah ɓanyongligiri. Baruch nyongla ateng ni kwa Jeremiah waɓɓa ayeh giɓomteng ni Jehoiakim murung Judah pinshi ya. Ɗeshiliya, ateng ngha nghang ki purari yang dudung aɓuhra ri giɓomteng ni.
1Niɓeni agh Zedekiah muna Josiah nong murung a nburkushi Jehoiachin muna Jehoiakim. Nebuchadnezzar murung Babylon wara tig Zedkiah murung nje Judah. 2Keminiya Zedekiah, a guro le na aɓa njali ni agh ntenana le Yahweh ngha waɓɓa abi Jeremiah ba agkuntumo le Kulli.43Ke Zedekiah, Jehukal muna Shelemiah, and Zephaniah muna Maaseiah mallah tashibang ni tenana abin Jeremiah ɓa agkuntumo le Kulli. Ke a nah, ''Jim Yahweh Kulli lesung ate musung.''
1Shaphatiahmuna Mattan, Gedaliah muna Pashhur, Jehukal muna Shelemiah, ni Pashhur muna Malkijah og ateng le Jeremiah a waɓɓi aɓwa kwa'agh. Ih nah le, 2Yahweh nah maː Ɓeni kwa ɗigha alahmagulla ni nyha awolnlueh ni garabuwo, yahlo ni agikonna. Keminya ɓeni kwa te wora bin aɓa-Chaldean ka aɓɓah. Usulo ka pag gi ponna le, keminiya ihka aɓɓah. 3Yahweh waɓ gaː Apah lahmagulla abih aɓatahluah le murung Babylon, le ihka bolli."4Nina'agh amugulina nah yi murung, "ley ih ɓeni ɓi wuh, ate ninga ni ih wolli ngiri aɓawolrung ni wa owa alahmagula ni ya, ni ri aɓwa kwa. Yangha ih waɓ ateng ni, ate ɓeni nyha ki ɗigna olollo le aɓwa agh, keminiya agikonna." 5Nina'agh murung Zedekiah nah, "nshinna, yangha abih yong teya ke murung nya logle gan yong ngha,"6Le abol Jeremiah a ɓug yi a tumuru mami Malkijah, muna murung. Tumuru ye ngha ɓaliye aɓa lelbang. A sulli Jeremiah ayeh ni anguri. Muru nyha ayeh tumuru ye ya, keminiya soɓɓong ni, le ingna njeh asuɓɓong egh.7Niɓeniya ɓeni jashiya ngha a liye murung ɓa-Cush lulli Ebek-Melek. Ih ogho le ah ishina Jeremiah tumuru. Niɓeniya murung nga ɗigha kunjere ma Benjamɯin. 8Nina'agh Ebek-Melek kenna bin ah liye murung le nahteng ri murung. Ih nah, 9Magulla murung lang, aɓwa ni ya ah pagna gimashihra ari njinjere ni a pagni ni Jeremiah ɓa'agkuntumo le Kulli ya. A ɓug yi a tumuru ate ihɓi wuh ni yahlo, atema gilihna nyha alah ni ya agh."10Le murung lag Ebed-Melek ɓa-Cush. Ih nah, “Lagha aɓwa woro-mwoh-pur-lum abah ih ke pushi Jeremiah aɓa’agkuntumo le Kulli a tumuru kedebang ih wuh.” 11Nina’agh Edeb-Melek tlla aɓwa le wora aliye murung, akangna gilbingiri ate dagra ni a liye ya. Logha beh ya tolla ateshili dagra ni sanniya le kun nguri ri yang le nonno a tumuru a ɓug Jeremiah ngha nghang.12Edeb-Melek ɓa-Cush nah yi Jeremiah, ishi teshiligiri ni adagra masannina a kikaɓo amuri anguri.” Ke Jeremiah pag nina. 13Le non Jeremiah ni angure. Ihni a pushi ni a tumuru ye . nina’agh Jeremiah ɗigha aliye ɓalah le aɓalelbang.14Le murung Zedekiah tashi bang ri Jeremiah ɓa’agkuntumo le Kulli ihɓi zu abinni, njiri bin ingna ma tahro a liye Yahweh. Ke murung nah yi Jeremiah, “Min yang gi illo te giri. Ka songri nga gumu agh.” 15Jeremiah nah yi Zedekiah, “Ngha agho agh, ni awo wol nluoh ngha? Keminiya ngha nahteng ro agh, ni awo teshikiro rang agh.” 16Keminiya murung Zedekiah kaniyi Jeremiah giri a yang ni kunkolong le nah, “ Ninga mama Yahweh nga Njah, ɓeni gil sung ngha, Nin ngi wol nluoh agh ko puoh abih ɓeni ki al usulo agh.”17Nina’agh Jeremiah nah yi Zedekiah, “Yahweh, Kulli ɓasulabiri, Kulli le Israel, nah maː Ngha ha a puro a kenna abin amagulina le aɓa-Babylon le aka ɗignjah, le nah pinshi njeh ni ya. Weh ni liyo kw aka ɗignjah. 18Keminiya ngha ni a puro kenna bin amagulina le murung Babylon ngha agh, le njeh ni ngha abih aɓa-Chaldean. Aka pinshi, le ni awo aɓɓah abih yang ngha.”19Murung Zedekiah nah yi Jeremiah, “Keminiya min yang ngi ɓangha aɓa-Jew ni woro ɗagha a Chaldean agh, Atema aka magha abih yang, ate aɓa pen gani dudung.”20Jeremiah nah, “Ni magho bi yang ngha. Teshikiro ri tenana ni pura bin Yahweh nga min yang ngi waɓɓo, nina’agh agiri ga wori weh yarata, ate aka ɗignjah. 21Keminiya ashiɓi puro kenne le, mama ni pag gah Yahweh ɗum mang ngha. 22Nshinnaǃ Amehna ni kwa wa uwo a liyo agh, murung Judah, aka zuni ni abin murung Babylon. Amehna ni ka nah wo, 'Aɓa-ɗigna-olollo le yong soriyi na yong; ajuhri na yong. Akushi yong niɓeni ki ingna apupporo, le abih yong ka pilla ka ɗag yong.'22Shina! Amenah ni kwa uwo a liyo agh murung le Judah, a zuni yang bin aɓa pagtumo le murung Babylon. Amenahni ka nah wo, 'Abuna ɓa ololo lo wara sohro; ah juhri no. Akusso ingnina a gigangshina, le aɓoh pilla nzum yang ro.' 23Ate a pushi amahmo ni amuno kwa a dum a Chaldean, le a weh kanangiro agh ni awo aɓɓah a bih yang ngha. Murung Babylon ni ka bollo ni bih, le lahmagula ni aka pingshi."23Ate amahmo ni amuno kwa aka zuni yang abin aɓa-Chaldean, le weh ni muro agh ni awo aɓɓah abih yang ngha. Aka bollo ni bih murung ma Babylon, le aka pinshi njeh ni.”24Le Zedekiah nah yi Jeremiah, “Ka waɓɓi ɓwa mwoh atenana ni ya, atema ke a wuh agh. 25Ngha amagulina ogho ih nah nahteng ro, le zu ah illo, “Waɓɓi sung ga awaɓɓi murung ngha le ka songri sung gummu agh, ko sa wol nluoh,’ 26le ɗigna aka nah yi yang, ‘Njimna akundum murung le ka ihɓi anyeni meng a liye Jonathan ih wuh abeh ya.’’’27ALe amagulina kwa zu abin Jeremiah ki illi, nina’agh ih aghi yang ninga mama murung lagni ya. Nina’agh a ɗagte nah teng ri, atema ni ah ogh tenana ni a ntiri yang ni murung ngha. 28Nina’agh Jeremiah woro ɗigha aɓalah le aɓalelbang ha zuni a kara ni ah bolli Jerusalem agh.
1A ntiri bogho ma tombu-inne ni shineri ma lum le Zedekiah murung Judah, Nebuchadnezzar murung Babylon zu ni aɓa tahluwa le ari Jerusalem le kangni. 2A ntiri bogho ma lum-pure mwo ni shienri ma nine le Zedekiah, a kara ma tombur-inne le sheri egh, lah egh agh a buni a igna a yali. 3Le a magula kwa le murung Babylon zu ɗigha a ntiri kunjereː Nergal– Sharezer ma Samgar, Nebo – Sarsekim magula ma mwa, ni Nebo – Sarsekim magula ni wobang agh, ni a nshile magula le murung Babylon.4Gire pagha ngha Zedekiah, murung Judah ni aɓa worung sin yang, abangha. A wora beng ni duh a leh. Aburi duh a lieh akari ɓabang le murung, ntiri njijere ni ntiri kangna ɓahri agh. Murung egh ɓura ɓeng a nji Arabah. 5Keminiya aɓa tahluwa le Chaldeans piryang le kuma Zedekiah a beng ari bangha muru ɓajonlong kari Jericho. A boli le azune abn Nebuchadnezzar, murung Babylon a njeh Hamath a Riblah, ba Nebuchadnezzar tuhnjuo muri nghang ngha.6Murung le Babilon tummih muna Zedekiyah bwoh a nji a Riblah. Ye tummih amagula le Judah kwa. 7Ke pushiyi nji Zedekiah kwa ke kuri ni nyeh tagulla ate ihka wore Babylon.8Ke a Chaldeans pingshi lieh murung ni lieh aɓayong. Aye waghi a kangna le Jerusalem. 9Nebuzaradan, magula le aɓeni ki lel murung agh, pona ashile aɓayong ni ɗagha ntiri lah agh wori Babylon. Gire kpaɓ na ɓeni wora bin Chaldeans agh na nshule aɓayong ni a ɗagha ntiri lah agh. 10Keminiya Nebuzaradan magula le aɓa lel murung agh ɗagha aɓa enna ngha nya ni guɓung a nje Judah agh. Pahyang ɓabang njingung ni aɓabang a yeh kareni mwoh agh.
1Tenana egh zua bin Jeremiah abin Yahweh ajung Nebuzaradan magula kurung le aɓeni ki lel murung ni bushi a Ramah. Kunna Jeremiah a kura ni anyeh a ntiri aɓeni a bol a Jerusalem ni Judah ngha a pono a wori a Babylon agh. 2Murung lelle tol Jeremiah ke nayi, ‘‘Yahweh Kulli lo ini pagh gimashira ni ate ɓah.3Ke Yahweh zuni aɓa. Pagh nigha mama waɓɓa agh, ate yong agh in paghne gimashira ni oghi giihabang agh. Ini paghi ke ga pagh yong. 4Keminiya ni kunbangni Shinaǃ Ih ɗaghna yong ni kiyari ari anyeh ngha aɓiyong agh. Ngha bonna a njiyong ih ɓi nzu ni mem a Babylon, zu‘u, ngha bolo. Keminiya ɗigha ni boto a nju‘o a zu ni mem a Babylon agh, le aka paghi agh. Shina a njali a dumo agh. Kena ɓah ɓora ngha yarata a nju‘o aka ka agh.‘‘5Ngha Jeremiah ni aghni agh, Nebuzaradan nah, ‘‘Kena abin Gedaliah muna Ahikam muna Shaphan, ngha murung Babylon tigha amuri a lah ma Judah agh. Ɗig nini a ntiri aɓayong ko a woro akwa boro aju‘o ka ka agh.‘‘ Ɓa kurung magula ngha ki lel murung pih gili ni gi nieh, ke ɗaghi ih woro. 6Ke Jeremiah wora bin Gedaliah muna ahikam, a Mizpah. Ke ɗig nini a ntiri aɓayong ni a ɗagha a nzumo a njeh ya.7Niɓeni agh aɓa magula kurung le aɓa tah luwa le Judean ngha wa nwo azung lah – ayong na ɓuna le yang – ogho le murung Babylon tigna Gedaliah muna Ahikam magula, bol nje kwa. Aye oghna ih le tigne amuri aɓuna, amena, na muna ngha ɗigha aɓa enna le aɓayong a nje egh, aɓeni na pono kena Babylon agh. 8Ke a wora abin Gedaliah a Mizpah. Aɓune agh aɓa Ishmael muna Nethaniah; Johanan ni Jonathan, amuna Kareah; Seraiah muna Tanhumeth; amuna Ephai ɓa Netophathite; ni Jaazaniah muna ɓa Maaka – yang ni aɓuna le yang.9Gedaliah muna Ahikam muna Shaphan ingna agha ni aɓuna le yang le nahyi yang. ‘‘Ke ngobong wol yong a paghi a mugala le a Chaldean tumo agh. Ih ɗigha a nje egh in paghi murung le aɓa Babylon tumo, le ih ɗighi yong yarata. 10Shina, miyang ngi ɗigha Mizpah sa kpaɓni a Chaldeans ngha zua binsu ngha. Ke tu‘u inabi, ni njigung ma ɓiyang ni murun a tig yang a giri. Ih ɗigha a lah ni agh agh.‘‘11Le aɓa Yahuda ni Mowab a ntiri aɓa Ammon, ni Edom, ni njeh ni kwa agh ogho ih murung le Babylon wara ɗagha aɓeni uwo a Judah agh ah ɗigha, ih tolla Gedaliah muna Ahikam muna Shaphan a muyang. 12Nina agh aɓa Judah pura ba kwa a meshiyi ngha nghang. Ah nyera a njeh Judah, bin Gedaliah a Mizpah. Ah pongissoro le muru njingung ni njingung byang dudug.13Johanan muna Kareah ni amagula le aɓa tahluwa kwa ni njeh ya zuna bin Gedaliah a Mizpah. 14Ah nah yi, "A yerina ni Baalis murung le aɓa Ammon tuttina Ismael muna Nethaniah ih wolnluo?" Keminiya Gedaliah muna Ahikim ni agni tele yang ngha.15Nina agh Johanan muna Kareah waɓtenana ri gedaliah ni muri a Mizpah le nah, "Ɗag nghang ih nke nwolnluo Ishmael muna Nethaniah. Ɓwa nyha ka tig nghang teng ngha. Mang pag yi ih ka wolnluo? Pallang ke a ɗag Judah ni kpaɓa bino agh a meshiye, ni anshile judah ih juhro?" 16Keminiya gedaliah muna Ahikam nah yi Johanan muna Kareah, "Ka pag ga agh, ate a wo waɓang yiri a muri Ishmael."
1Keminiya ari shienri matomɓahri le pagha Ishmael muna Nethaniah muna Elishama, a kunkalle amunamurung, ni amagulla le murung, aɓwa lum-zu ni ni-abin Gedaliah muna Ahikam, a Mizpah. Alih gilih kushimona at Mizpah. 2Keminiya Ishmael muna Nethaniah, ni aɓeni lum ni ni ya logho le purari Gedaliah muna Ahikam muna Shaphan, ni garabuwo. Ishmael wol nlueh Gedaliah, ɓenu murung Babylon tigha ihɓi shin njeh ya. 3Le Ishmael wol nloeh aɓa-Jew ni ni Gedaliah kwa a Mizpah ni aɓa wolrung le aɓa-Chaldean ni ah kumma beh ya.4Le ɓwa mwoh nyha yeriya, keminiya amuri kara maɓahri ni wolli -nlueh Gedaliah agh. 5Aɓwa ɓaɓih pura Shechem, a Shiloh, ni Samaria-aɓwa woro-ihne ni nwa nyong kun yang ngha, saniyi dangra le yang, le a tenniyi muryang -ni gilih ma gipahna ma sunsunang abih yang akah liye Yahweh.6Nina'agh Ishmael muna Nethaniah ɗag mizpah te kum yang ngha a wori ya, ah ginya aworo ɓwah. Le pagha ngha kum ni yang le nah yi yang, "Nzu abin Gedaliah muna Ahikamǃ" 7Le pagha ari kunbang ni ah *ingni ri lahmagulla agh, Ishmael muna Nethaniah tugyi yang buwo kwa le suɓ yang a tuhli, ihni ni aɓeni a yangha ni ni agh.8Keminiya aɓwa ngha nghang lum antira yang aɓeni nah yi Ishmael, "Ka wol nluoh sung agh, ate sungha ni agiri aɓabiliːKikaya ni njilusung, murun ni nyih," Nina'agh ni wol nluoh yang ngha ni aɓeni ki tig yang ngha. 9Ke tumuru ni Ishmael suɓ anluoh ni wol agh, tumuru magulla ni murung Asa tummo ate ihɓi gbari ari murung Baashan ma Israel. Ishmael muna Nethaniah ɗungshi ni ah nluoh.10Ɗeshiya Ishmael bol ashille aɓwa ni kwa wa uwo a Mizpah agh, amunangallang le murung ni aɓeni kwa aɗagha a Mizpah Aɓeni ɓalelmuribang magulla Nebuzaradan tigha ri Gedaliah muna Ahikam. Nina'agh Ishmael muna Nethaniah bol yang ki ɗurri aɓa-Ammon.11Keminiya Johanan muna Kareah ni a magulla le aɓa taluwa nini agh og gimashihra ni Ismael muna Nethaniah pag agh. 12Ke a pona abuna le yang kwa a wori a worung ari Ishmael muna Nethaniah. Ke a kumi ari bin ɗama le muru ma Gibeon.13Le pagha ngha aɓwa ni kwa ni Ishmael shinni Johanan muna Kareah le aɓalagbang le aɓatahluah kwa ngha ni ni agh, apag binmurubang. 14Nina'agh aɓwa ni kwa Ishmael bolla a Mizpah pilla le wora bin Johanan muna Kareah.15Keminiya muna Nthaniah ɓang ni aɓwa tombitahro abin Johanan. Le wora abin aɓa-Ammon. 16Johanan muna Kareah ni aɓalagbang le aɓatahluah nini agh tolla aɓwa ni kwa assa aMizpah abih Ishmael muna Nethaniah. Gah ngha njumo ni IIshmael wolli nlueh Gedaliah muna Ahikam agh. Aɓani ni Johanan tolla abuna ni irritenna aghm aɓa wolrung, Amehna ni amuna, ni ajasaabuna ni assa a Gibeon agh.17Le aka ɗig fitong a Geruth Kimham, mama gyaɓ ni Bethlehem agh. Ayang ngha aka Egypt 18atema aɓa-chaldean. Ayang ngha aɓang ngoɓɓong le yang tema Ishmael muna Nethaniah wolla nlueh Gedaliah muna Ahikam, ɓeni murung Babylon tigha ihɓi shin njeh ya.
1Ke aɓalagbang le aɓtahluah kwa ni Johanan muna Kareah, Jezaniah muna Hoshaiah, ni aɓwa kwa logha mura amakyena 9kenni mura amagulla tolloɗighi Jeremiah ɓa'agkuntumo le Kulli. 2A nah yi, "ɗey jimma le sung ihɓi kumɓoro zu kundum mo. Jim mi sung Yahweh Kulli lo ate anshille aɓwa teya shi sung nga fitong a gowo, ninga mama a shin agh. 3Ili Yahweh Kulli lo te ihɓi waɓɓi sung bah shi wor ngha nghang ni ga shi pag ngha."4Niana'agh Jeremiah ɓa'agkuntumo le Kulli nah yi yang, "Ih ogna yong. Nshinna, Nga jim Yahweh Kulli le yong ninga mama ih al agh. Ga kwa Yahweh pilla, Nga waɓɓi yong, Nin ngi songri gumu ri yong agh." 5Anah yi Jeremiah, "Ɗey yahweh ɗig njiteng ni pahnjiteng ihɓi d.ig waɓkun amur sung, 6Ko ke maɓorna ni ko ma shihra ra ni, shie teshikiri sung ri gih Yahweh Kulli le sung, ɓeni shi tahso bin ni nyha. nina'agh ihka ɗig yarata ni sung ngha shi teshikiri sung ri gih le Yahweh Kulli le sung agh."7Ah malla le kara ma lum agh, teng Yahweh zu abin Jeremiah. 8Nina'agh Jeremiah gor Johanan muna Kareah ni aɓalagbang le aɓtahluah ni niniagh, le aɓwa kwa logha muri amakyena kenna amagulla. 9Le nah yi xyang, "Ga ni pag ga Yahweh, Kulli ma Israel-ɓeni ih tahsang ri ate ihɓi kenni jimma le yong akudum mi-nah, 10'Ngha nyere ih ɗigha a njeh ni ya, le Nga gil yong ningi saniyi yong koh ngha; Nga pan yong le ningi nonni yong koh agh, ate Nin ngi tangha shin gikoniyi ni ih zuni ari yong ngha.11Ke ih ɓang ngoɓɓong le murung Babylon agh, ni nga ɓangha. Ke mɓanghi ya-gah ni waɓɓa le Yahweh-teya min yang ni yong Nga ashi yong ashi yong abih. 12Ate Nga shin gi'enna le yong, Nga shin gi'enna le yong, le nga nyeni yong a njeh le yong.13Keminiya ko ke ih nah, "Ni shi ɗigha a njeh ni ya"-ngha ni teshikiri yong ari gih lang gih le Yahweh Kulli le yong. 14Ko ke ih nah, "Owoǃ Shi wora Egypt, bah ninga shin luah agh, bah niga og jollo njemme njuh ngha agh, le ni shi og yahlo ate gilih ya. Shi ɗigha abeh."15Niɓeniya nteshikiri yong ri teng le Yahweh, a nshille yong ni Judah. Yahweh ɓasulabiri, Kulli le Israel, nah ma, 'Ngha ih logho ni njiteng nga kah Egypt, nga ɗigha a beh. 16le garabuwo ni nga ɓangha ka kum yong ah njeh Egypt. Ke yahlo ni boh ih tollo ki pir yong ki wori Egypt agh, le nga wuh a beh. 17nina'agh le ihka pagha abuna ni kwa puro ki kah a Egypt ka ɗigha beh ka wuh a njiri garabuwo, yahlo, ko gikonna. Ɓwa nyha ka ɗig njah agh, mwoh nyha ka aɓɓah ri gikonna ni nihka zu ni ari yang ngha.18Ate Yahweh ɓasulabiri, Kulli ma Israel nah ma,
1Ke gire pagha ke Jeremiah mal waɓɓi aɓayong kwa a tenana le Yahweh Kulli le yang ih Yahweh Kulli le yang waɓ ne ga ihka waɓ agh. 2Azariah muna Hoshaiah, Johanan muna Kareah, na aɓuna ma tol murung nahyi Jeremiah, ‘‘Awo pagh yiri Yahweh Murung Kulli lesung ni taso aɓa nah, ‘Ken kena Egypt nga ɗigha agh.‘ 3Ate Baruch muna Neriah ngha ki isi yong a musung ate ihka pasung aɓi a Chaldeans, ate aɓa zuni njere wu‘u le sung ih ye shi ɗigha a guro a Babylon.‘‘4Ke Johanan muna Kareah, amuna murung ma luwa kwa, ni aɓayong kwa shiɓi og giih Yahweh a ɗigha a nje Judah. 5Johanan muna Kaeah ni magula luwa kwa pona ashile aɓa Judah ngha nyere abin aɓayong ɓah a mesiyi yang a ɗigha a nje Judah. 6A pona aɓuna ni amena, amuna ni amuna ngalang le murung, ni ɓeni kwa Nebuzaradan, magula le aɓa lel murung, ni aɗagha nshile ni Gedaliah muna Ahikam muna Shaphan. A tol Jeremaiah ɓa kuntumo le Kulli ni Baruch muna Neriah. 7A wara nje le aɓa Egypt, a Tahpanhes, ate no teshi kiriyang ri gih Yahweh agh.8Le tenana le Yahweh zua bin Jeremiah a Tahpanhes, ki nah, 9‘‘Tolla a tali magula a ɓuwo, le a nji aɓuna le aɓa Jewish, songri yang a kingni ajijere a bin igna le lieh Pharaoh a Tahpanhes agh.‘‘ 10Le a nahyi yang, ‘‘Yahweh Murung Kuli, Kulli le aɓa Israel, nah nigha, ‘‘Shina, zu‘u le ngha tashi aɓa kuntumo a zuni Nebuchadnezzar murung Babylon, guro lang. Ngha tig bing nong murung le amuri a tali aweh, Jeremiah, a linshi agh. Nebuchadnezzar ka tig a tara a muyang.11Ate ihka zu‘u ta luwa ma nje le aɓa Egypt. Ɓeni kwa a tigha ka wu‘u agh aka piih nlu‘o ni ɓeni kwa a tig bolguro aka toli guro. Ɓeni kwa tigha ari garabwo agh. 12Le ngha tig gishe abin bang kuli le aɓa Egypt. Nebuchadnezzar ka pinshi yang ko ka pong yang. Ihka gangha beng nje Egypt nigha ma aɓa lel giluwa ki pushiyi ankuɓɓah ari a kukura agh. Ihka wora beng aɓa lidum nghang agh. 13Ihka ɓung a tali gbingrah ni a Heliopolis a nje Egypt agh. Ihka pinshi abin ɓang kuli le aɓa Egypt.'"
1Ke tenana le Yahweh zu abin Jeremiah atele aɓa-Jew ni ɗigha njeh Egypt ya, a mama nongha a Migdol, Tahpanhes, Memphis, ni bikuli le Egypt yaː 2“Yahweh ɓasulabiri, Kulli le Israel, nah, ‘Nyong ni ur yong ngha ih shinna agikonna ni nzuni amuri Jerusalem ni alahmagulla ni Judah agh. Shinna, a ɗigna ɓambu nikyari. Ɓwa nyha ki ɗigha a beh ya. 3A tele temashihra le yang ni a pagha atig nang a yahlulla njiri pinsa gisunsunang ni gushi akulli maɓih. Akulli ni ni aghle yang ni mur yang, aghle nyong, aghle akahyong yeriya6Nina’agh Min yang te woro tashi aguro lang aɓa’agkuntumo le Kulli abin yong. Mini tashi yang a nah, ‘Ih ɗagte pag agimajenne ni nshiɓɓi ya.’ 4Keminiya ni ah teshikiri yang, ‘ah shiɓɓi teshikiri yang ko ɗag temashihra le yang ma pinshi gima sunsunang te akulli maɓih. 5Nina’agh funno lang ni yahlulla lang suɓɓo ag giche alahmagulla ma Judah ni anjinjere ma Jerusalem. Le a ɓambu ni ɓiyiya, ha ke zuni nikyari.’7Nina’agh niɓeniya Yahweh, Kulli ɓasulabiri ni Kulli le Israel, nah ma, atemang ke awo pag temashihra magulla amuro? Atemang awo tig muro aɓɓah jangshi ni weh antiri Judah-abuna ni amehna, amuna ni aminbangna? Anshille yong nyha ka owa. 8Ari atemashihra le yong ih tignang yahlulla ni agipagna bih yong, njiri pinshi gima sunsunang te akulli maɓih a njeh Egypt, bah ihke ɗig nghang ngha. Ih wara beh ate a girnjah yong, atele nga ɗig gi nyommo ni jenne antira aɓayong ni ngunnjah agh kwa.9Ih jangshina ni atemashihra akahyong pagha ni atemashihra ni amurung ma Judah ni amah yang? Ih jangshina ni atemashihra ih pag ni mur yong ni amah yong ah njeh Judah ni anjinjere ni Jerusalem agh? 10Ha ke zuni nikyari, ni anyenshi mur yang ngha. Ni a gushi gibilla aghle awaɓɓa ni tigha dum yong ni akahyong agh aghle ih ginya ayeh ya.’11Nina’agh niɓeniya Yahweh, Kulli ɓasulabiri ni Kulli le Israel, nah ma, Shinna, min yang muri tig kundum mang ari yong nga zuni agikonna ari yong te girnjah Judah kwa. 12Ate Nga tolla anshille ni Judah ni puro ki kah ɗigha anjeh Egypt ya. Nga pag gah atele a juhro anjeh Egypt. Aka kpa njiri garabuwo ni yahlo. Logha ri a makyenina kenna ri amagulina aka wuh njiri garabuwo ni yahlo. Aka wuh ni ɗig gi jenna ni gi ngoɓɓong-ni nyombang ni sagkun.13Ninga mama Ih fugshi ni Jerusalem ni garabuwo, ni yahlo , ni agikponna agh inite Nga fugshi aɓeni ki nongha njeh Egypt, 14nina’agh nyha ari anshille aɓa-Judah ngha wora ɗigha a njeh Egypt ya ka ɓangha ko aɓɓah ko nyera njeh Judah, mama ah tollo te nyere ni ɗigha agh; le mamona le yang nyha nyere se aɓeni fitong ɓangha ɗag beh ya.’”15Le abuna ni kwa yere ih amah yang ngha ki pinshi gima sunsunang te akulli maɓih ya, ni amehna ni kwa abin kpaɓɓa magulla, ni aɓeni kwa ki nongha ah binnjeh ko bikuli le Egypt ya, aghi Jeremiah. 16A nah, “Amuri ateng ni awaɓɓi sung alulli Yahweh ya-ni shi ogho agh. 17Ate njiteng agh shi pag agah kwa shi nah shi pag ngha-pinshi gima sunsunang te mahmurung ɓakuli ni suɓ gipahna manuhna temuri ninga mama sung, akah sung, amurung le sung, ni amagulla le sung ni lahmagulla ni Judah agh ni anjinjere ni Jerusalem ya. Le shi ɗungshi ni gilihna le sa ɓuhro, lugri ni agikonina nyha.18Ngha shi ɗagte pag yi agah agh, ni ship ah gima sunsunang te mahmurung ɓakuli ni suɓ gipahna manuhna temuri, le sung ngha kwa shi pag enna le sung ngha shi wuh njiri garabuwo ni yahlo.” 19Ke amehna nah, “Ngha shi pagni gipahna ma sunsunang a dum mahmurung ɓakuli ni suɓ gipahna manuhna temuri, abura sung ni aghi sung ihɓi shi paghi ya, pag gikagna ninga mgbale ni suɓ gipahna manuhna temuri?”20Le Jeremiah nah yi aɓwa kwa-ar abuna ni amehna, ni aɓwa ni kwa aghi ya-ih waɓɓa ni nah, 21“Ih Yahweh ni ɗenshini ni gima sunsunang ni nga pinsa alhmagulla Judah ni anjinjere ma Jerusalem-yong ni akah yong, amurung ni amagulla le yong, ni aɓwa ni kwa njeh ya? Ate Yahweh ɗengshi agah a yahli; zu a ɗengshe le.22Le ih nyha wa og yong ngha atele atemashihra le yong nin nga pagha ngha, atele agijenna ih pagha. Le abih yong ɓiyiya, gi ngoɓɓong, ni nyommo le ha nikyari aɓwa nyha wa nongha beh ya. 23Atema nga pinshi gima sunsunang ni p[ag gimashihra ari Yahweh, le ate ni ih teshikiri yong ri gih, gigilla le, awaɓɓa le, ko awaɓɓa ma ogrung, ha nikyari agikonina ni riyong ngha wa pagha,”24Le Jeremiah nah yi aɓeni kwa ni amehna kwa, “Og teng le Yahweh, Judah kwa aɓeni anjeh Egypt ya. 25Yahweh ɓasulabiri, Kulli le Israel, nah ma, ‘Yong ni amah yong kwa nah ni kun yong ni tol ni bih yong gah ih waɓɓa, “Shi tolla ni njiteng nga pag ga ih kaniyi ya ngha gushi mahmururngɓakuli, ni suɓ gipahna manuhna temuri.” Niɓeniya ih ɗungshi akaniyigiri le yong, ih pag yang.’26Nina’agh le, og tele Yahweh, aɓa Judah ni kwa ɗigha a njehEgypt ya, ‘Shinna, Ih kaniyi na giri ni gullo lullang-nah Yahweh. Ni awa og lullang a kun ah abuna ni Judah a njeh Egypt kwa’agh, yong ih nah niɓeniya, “Ninga mama murungkulli Yahweh ɗigni ya.” 27Shinna, min yang ngi tignjiang ari agikonina ate ma ɓorna ni nyha. Ɓeni kwa ɓa Judah ni anjeh Egypt ya ka juhro njiri garabuwo ni yhalo se te a malla kwa. 28Le aɓeni aɓɓah ari garabuwo agh ka nyere Egypt zu a njeh Judah, fitong le yang ni kunkolong. Nina’agh anshille aɓa Judah ni kwa wora a njeh Egypt ka ɗigha beh ya ka yere garabuwo le yang ka tangha-mamiyang ko mameng.29Gah ni ka pag kundunna le yong-gah ni Yahweh waɓɓa-ih min yang ngi tigha amur yong a bah, nina’agh nga yere ih garabuwo ka wol yong ni agikonina ni njiteng.’ 30Yahweh nah ma, ‘Nshinna, Min yang ngi pih Pharaoh Hophra murung Egypt abih aɓashiɓɓi ni abih aɓeni ki alli ki wol nluoh. Le ihka pagha ninga mama pahni Zedekiah murung ma Judah abih Nebuchadnezzar murung Babylon, aɓeni ki al usulo le ya.’”
1Tenana ni Jeremiah ɓa kuntumo le Kulli waɓi Baruch muna Neriah agh. Ngire pagha a kunɓang ni nyongli a gi ɓong tenana a tenana pura kun Jeremiah a bogho woro ɓahri le Jehoiakim muna Josiah murung Judah agh. Ke nah, 2‘‘Yahweh, Kulli le aɓa Israel, waɓo tenana ni, Baruchː 3A nah na, ‘Gi- enna lo, ate Yahweh ye ɓuhrina gani ri binkona lang. Ɓwa lang panang iri malla; Ni kum bi usulo agh.‘4Ga ni ɗigha aka waɓi: 'Yahweh waɓna ga: Shina, ga mɓag ga, myang ngi wanghi niɓeni. Nga panngha, myang niɓeni ngi uɓ yi- nga pag ga a ngunjah kwa. 5Keminiya awo ngha awo tigyahlo ate agimagula a temuro? Ka tigyahlo ate agire ya. Ate shina, juhro ngha ki zu a bin aɓayong mashinshin kwa- ga ni Yahweh waɓah- Keminiya myang nga poh usulo lo ninga gi iɓnah a ba kah nghang ngha.'"
1Yahweh nateng ri Irmiya ba agkumo le Kulli amuri anje. 2Ate Masar: A muri aba ta lua le Firauna neko, murung Masar ni karkemish a kun bangha muru Yuferetis agh. Aba talua ni murung Babila Nebukadnezzar li sa lua a bogho ma ine le Yehoyakim muna Yosiya murung Yahuda: 3Ngiriyong ni atongho makena ni atongho magula nwara kun lua. 4Nsobi a piri nye kunyang n'eb yang nke tamgha ni nvule gitulla muyong nkogli kun kuon leyong nmel dagra nye bolo.5Mang ngi shina bani? Ngobon wollayang a yangha a bangha ate abatalua le yangha lua meshiyi nayang kpikpasang. Ayangha abangha a al bin vulo anya apil njiyang njunyangha. Ngobang ngha njiba kwa agh, ngha ni Yahweh waba. 6Aba miyere ni ki abba ni abatalua na a logle a abba. Aɓeni nji gangra agh a enkushiyang akpa akun ngere muru Yufiretis.7Yangha ki logho ninga bangha muru nilu agh ngha amule ki logho le sulo nigha a bangha muru agh? 8Masar log ninga bangha muru nilu ninga amuru ni bangha muru logle suliya. Ba Masar na "Nga logho le ngha vula muri ngungjah. Ngha meshiya ala magula na aɓeni ye agh kwa. 9Apiri nlogho npil bahngha apiri nyeh guwo. De aba talua ih wara njibang aba Habasha ni Abafut10Kare agh kara ilimurung le Kulli Yahweh ni. Ih ka ilimuri a muri aba shibimuri. Gara buwo ka nu nkila ka peri. Ih ka dima ni kila leyang. Ate dara ngha nghang aka pi Kulli Yahweh ba buno a nje gangra a kari bangha muru Yufiretis.11Amuna ngalang ma Masar nwara Gileyad nke ag buri, niye ni ngi sobni buri muyong, ningi kum iruntenna agh. 12A nje kwa ogna gi irunbiyina le yong ngung njah kwa ogna buagh iribiyina le yong ate ba talua ka ema ri bi batalua akpaba soko.13Yahweh wabi Irmiya ba agkumo binKulli a kunbang ni murung Babila Nebukadnezzar zuni ni lua a Masar agh: 14"Hamma a Masar waba a migdol ni Memfis ni Tafanes ntangha ngiriyong ate garabugh ngha ka li aben kanniyong agh;15Mang pag giri ka agilang le yong nongho vula nje? Na log agh ate Yahweh ni tuti yang pugh agh nje. 16Ini gogshi aɓeni ki eme ariyang aba talua kpah ki bih. Aworo na logho shi ka lah. De shi nyere abin aba lah sung a nje ni a bilsung ngha le ishi dang bin garnbuo le aba pah ganni! 17A waba biye murung Masar Firauna ba loshibang mwoh, beni dag kundum le senre wor agh.18Murung na miya ngung njah, mina Yahweh tale bang bwah ngha mwoh ka zu ninga nkono Tabor ni nkono karmel a nji salang. 19Nyong aɓeni ndiya Masar agh nkpaba a gitolla leyong nwara nje guro. Ate Memfis ka pil kiding aka pishi le bwah nya ka dighang agh.20Masar agh nsari ndah ma bonsari ni keminiya ngi manumbang ka zu a njiganra yangho ih zu. 21Aba talua ma ngose ni a tiri yangha ayangha ninga a den ndah ma lishina, keminiya mamiyang te agh aka pila aka bangha a woro. Na kpaba a tang ni yang agh. Ate kara luo le yang ni ki zu a muyang, kunbang funshi yang ni. 22Masar buagh ningha yoh sungho woro ate aba shibi muyang ngha tolo ki zuyi yang. A yangha a zuyi yang ninga ba kor ngung ni akohgiri.23Aka kor kobong ni nyimba le kwa ini Yahweh waba na ate aba shibi murung ngha a gowo a war a kukoro mabangha niya. 24Bama ni Masar agh ka nu iribiyina. Aka piye abih aɓeni nji gangra agh.25Yahweh tele bang, Kulli le Israila, na "Nshina miya ngha funsh Amon le Thebes (Nod) Firauna, Masar na agilang le yang, amurung le yang a Firauna ni aɓeni tig yaliyang biyangha 26ha.Miya ngi payang a bih aɓeni ka al usulo le yang ngha, ni babi Nebukadnezzar murung Babila ni aguro le, Le ni njumo le Masar ye ka dunso ni abayong ningha mah kana agh, Yahweh ni watenni.27Keminiya awai guro lang Yakubu ke ngobong ih woro agh. Ke tabi kparo agh Israila ate shina miya ngha ashiyong abin masabna ni abibilla le yong aba a keniyang nghang ngha a nje guro agh. Yakubu ka nyere ka zu a dig yengre, ih ka usulo ni ganni nya wa pag agh. 28Wai guro lang Yakubu ka bang ngobong ngha. Yahweh ni wabteng ni ate miya bino ni na agh ngha meshiyi a nje ni kwa nmeshiyi nong nghang ngha. Nin gogho kwa agh ngha funshi yong a njiteng, le anjiteng ngha ni ngi dag yong nin funshi yong ngha agh.
1Ga ni Yahweh waɓi Irmiya ba agkuntumo bin Kulli a muri aba Filistiyawa. Waɓi ni kaba Firauna keni lua a Gaza. 2"Yahweh na nshina, amuru ngha tola a nji ganra (Dulun) ki zu. Aka buno a dunshi nje ni ga wa ayaliya, alah magula le ni aga diya ayali yang ngha! Ni na agh ɓeni kwa agh ka magjolo ate a agni le aɓeni kwa a nje agh ka magjolo.3Ari akushi piri matenina ni jolo le nye guoh le piri ni buah le kushiyang, Atemuna ni ki agni amuna yang ate masoriya ni teng ngha. 4Ate kara ka zu ngha ka girjama aba Filistiyawa kwa agh, ih kashi taya ni Sidon ɓeni abba na ih ka agni yang agh. Ate Yahweh ngha ka girjama aba Filistiyawa aɓeni uwo akun muru Kattor agh.5Yalung biyina ka kuma aba Gaza. Ashkelon agh zamyamg gira. Nyong ni ashile ni uwo a njolong le yang ngha ni yebang ni ngha dagni kashiyi ngiri yong? 6Oh garabuwo le Yahweh ni yebang ni a ka usulini, Tangha nje a nyere wara a ndanle lo a dig jiyeh. 7Ih ka usuli ni yalang ngha Yahweh ni tighiya, ngha wara pi kundun ih ke wala aba Ashkelon ni nje kun ginisalang ngha.
1Ga ni Yahweh tele bang Kulli ke Israila waba amuri Moab na, ''Gi ennani ni Nebo, ate a wara bihya. Kiriathaim ta yim lua wara li. Vanrung le yang ngha a wanghine. 2Gulo le Moab nya og agh. Amashibi muri ni Heshbon kura gimahihra a muri. A na, 'Nzu shi gir jamyang ke uwo nje agh. A ɓa angh ma agh ih gira. Garabuo-ka diya tiyo.'3Teshi kiro! Gi ɓua ngha ki zu a Horonaim, ba a biyigiri nghang ɗuɗu agh. 4Moab a wara a wanghi. A ogna jolo ɓuagh le amuna yang. 5A ebna dingli Luhith ni ɓuag, ate a yang ngha muri ginya kena Horonaim , aog ɓuagh ate gani.6Nbangha n'ashi usulo layong le npila ninga abuje balusung a lusung. 7Ate tig yalung ri gipagna leyong nigikunna leyong mami yong te agh aka li yong ni lua. Le Chemosh ka wara guro kpani amalah le na amurung le.8Ate ba wol nluo ka bola lah magula kwa; lah magula nya ka aɓɓa. Nina agh bonrong bang ni ba njonlong ka bayi kwa ninga waba le Yahweh. 9Npi Moab anbu ate ɗig na ih ka logho ih woro. Alah magula le ka ɗig nbuh. Ba buwa nya ki ɗig nghang agh. 10De ɓeni kwa ni ndongho payi Yahweh tumo agh a yommi. De ɓeni kwa bol garabuo le shiɓi soɓ nkila ko agh a yommi.11Loho le Moab ni muna le agh. Yang ngho ɗig agh gubung nya ganshiya. Yangha ninga muru inabi le ni a nya a soɓi a nkori le ye tusa nkori biya. Ni san kena guro agh, Ni na ih ka boro nya ba gyaɓɓa nin miyag le ni ariya. 12Shina akara ka zu-ga Yahweh waɓa-ni kunbang ni nigha tashiyo bang ni abuagh a zu agh tuti a bang muru inabi ka soko ka waghi bang nghe.13Le Chemosh ka pi Moab iribiyina ninga mama Bethel, ni aba Israila tig yaliyang riya. pani yang iribiyina ngha. 14Pag ni yalang ke ngi na, ''Sung ni aɓa talua ni agara abuna na worung''?15Beni ka li Moab ni alah maulina le ngha ka zu. Ate amuna abuna maɓorina le wara aba aka tughi yang ɓuo nghang agh. Ina pag ga murung waɓɓa! Yahweh telebang ni pag luli. 16Ganni le Moab tola dig giyaɓ; jurole ngha ki zu ni kara. 17Nyong ni aɓeni kwa nkanni Moab agh; nbuagh ni nyong ni aɓeni kwa yeri gulo le agh, 'Nmag jolo, i gi enna gara murung matenna gara ni agushi agh bung na.18Sulo abin ɗigna magula lo le diya nje ma yunna nyong, ni aɓeni diya Dibon agh. Ate ɓeni ka li Moab ka- zu yi yong, ih ka biyi alah magula le yong. 19Ntangha a njijere in shinbang nyong ni aɓayong ni Aroer. Agh ili aɓeni ki bangha te aɓɓa agh. Nina, 'Mang pag giri le? 20A pane Moab iribiyina, ate a waghine ni yalang. Le nbuagh nmag jolo; ate a angni yong. Nwaɓi aɓeni kun bangha muru Arnon agh ihmah a pishina Moab.21Ni ɓeni agh funshibang zuna abin aɓeni a dabeng ngha, a Holon, Jahzah, ni Mephaath, 22A Dibon, Nebo, ni Beth Diblathaim, 23ni Kiriathaim, Beth Gamul, ni Beth Meon, 24zu'a Kerioth ni Bozrah, ni alah maguliliya ni kwa a nje Moab agh-lah magula ni kukuwo agh ni ma gyaɓ agh. 25A ɓunna njeme le Moab, bih bunna ina pag waɓɓa le Yahweh.26Ntig Moab ih bara ate pagna gushi murung shiɓi Yahweh. De Moab ih bulo a ga yenni ko agh le ih ɗig gijolo le aɓwagh. 27Israila ni ɗig gi olo le yong agh le? A kunne a ntiri amanyibi ke ngi wuli muyong ri a kunbang ni ngi nani amuriya?28Ndag alah magula ni bin kpaɓa ni a piya taliya bin ɗigna le aɓa Moab. Nɗig ninga kula ni ki gil ndah le akun tuli-taliya. 29Shi ogna gulo murung le Moab tenmurung: le ni njeng bang le ni loshi muri ni gushi ri ni ɗunri kunyong le.30Ga ni Yahweh waɓa-a meng muri men ni kana ngirang nyara tenana tenmurung, le ngha kwa agh, ngha niye ninga gipagna le. 31Nina agh nga ham buagh ate muri Moab, le nga mag jolo ni giena ate muri aga Moab kwa. Nga ɓuagh ate muri aɓayong ni a Kir Hareseth agh. 32Nga ɓuagh muyong ka wor ɓuagh ni ɓuagh ni ate muri aba Jazer, ngung inabi ma Sibmah! Biyong wara dur salang muagh tolong ha tola kena Jazer. Ɓa wolɓang wara biyi nji ngung ma biyang ni nji njimurung le yong.33Nina agh njibuno ni binmurubang a wara a tolli ri njingung ni njeh Mowab. Nwara nteshi muru njingung ni a kuma a bin gammuru njingung leyang. Ni awa ye gammi ni jollo binmurubang ngha. Jollo ni uwa ye ɗig ma binmurubang ngha.34Logha ri jollo ni a Heshbon kena kukwo ha Eleyaleh, gih yang ngha a ogne a Jahaz, logha Zoyar kena Horonayim ni Eglath Shelishiyah, ko ke amuru le Nimrim ngha a ɗagne. 35Ate ɓwa nyha a Mowab ye ka pah ɗahra a bin gushi gillang ni logshi nlelle bin akuli ya- gi waɓna le yahweh ni ga.36Nina agh kun yalang ngha ki buagh te Moab ninga dingduara ate muri aɓayong ni kir-Heres agh, Agikunna le mahla. 37Yang kwa le nwana muri ni nyong kuni. A teniyi biyang ni gikura buhu bunyang.38Ba kwa yalung biyina ni a muri kangna le abaMoab ni banbenda le abaMoab. Ate a wanghina Moab a ninga duli nkori-ini Yahweh waɓa na. 39Ni pag agh ni a biyini yang ngha ni jolo ni a buagh niya! Moab pil njumi ni iribiyina nina agh Moab ka dig gite olo ni gi ngobong abin aɓeni kangniya kwa.40Yahweh watenana na "shina aba shibi murung ka logha Kulli ka zu ninga gbittiri, ih pangshi kpattire a muri Moab. 41A lina Keriyot, A agna a lah magula le kwa. Ate kare agh kunyali aba talua ka pag ninga kunyali bama'ni muna ki kong agh.42Nina agh a wanghi Moab le na uwo abuagh agh ate ini magula shibi Yahweh. 43Ate ngobong ni tuli ni gitamna ngha ki zu a muyong aɓeni diya Moab agh- ini Yahweh waɓa na. 44Beni kwa bangha ate ngobong agh ih ka kpa a tuli le ɓeni dashi pura tuliya ih ka boli a gitama, Ate ngha zuni ga a muyang aɓayong ni Moab agh a bogho ilimurung lang a muyong ini-Yahweh waba na.45Beni bangha ka tangha miling Heshbon mason ngirung nya riya. Ate gishe ka uba Heshbon leshi gishe ka pura tiri Sihon. Ih ka pishi kun dum Moab ni koro muri abaɓayong ni ki gushi muyang agh.46Gi enna ni yong Moab! Aba Kemosh jurina ate a ponna amunabuna ni amuna ngalang leyong a lua awori. 47Keminiya ngha ariyi pono ni poni aba Moab agh kara babba -Gi waɓ na le Yahweh ninga. Njuo le Moab mala a ba.
1Yahweh ni wateng ni amuri ɓayong ni a Amon agh. ''Israila nya ni amuna agh le ? Bwa nya mwoh ki tol gibiyere kubung a Israila agh? Mang pagiri ka aɓeni ki gushi Milkon zu ag ba Gad dinghang agh dinghang Aɓayong dig agh a lah magunina le yang? 2Yahweh waba na nshina akara ngha ki zu. Kungbang ni ngha tig njeme ih gor lua amuri Rabbah aɓayong ni a tiri aba Ammon agh ih bi ogho ate ih pil nbu lah le ngha mag gishe ri amin lahyang. Ate Israila ka diya muri abeni diya muyang agh'' Yahweh ni waɓi.3Nsob jolo ni buagh aba Heshbon ate ai ka pil nbu lah. Nsob jolo amangalang le Rabbah. Nkuriyong ni gikura buku (nguri gulla) Nbuagh nbangha ih kushiyong ta ate Milkon ngha ka wara guro ni amalah ni amurung le. 4Palang ke ngha gushi muyong ni njonlong le yong, Njonlong le yong ni a nji ngung yara ta agh aba shiri panjiteng? Nyong ni aɓeni tig yaliyang ri gikuna le na 'ýang ka zuyi sung ni lua?'5Nshina nmiya ga zuyi yong ni ngobong ini pag ga murung Kulli Yahweh pura bin aɓeni kanniyong agh kwa beni kwa ntiri yong ngha ka meshe tebi. Buagh nya mwoh log le kpaba aɓeni ki bang ngha agh. 6Keminya ni njumo agh ngha nyeshi gikunna le aba Ammon ni a pono a wori agh ini ga Yahweh waɓa.7Amuri Edom Yahweh tele bang na ''Njitenna nya uwo mwoh akuma teman agh? Tushi njung bwara (mala) ri aɓeni yeri giri agh? Njitenna le yang zurina? 8Aba Dedan, nbangha, npila nvula a tuli a nje, ate nmiya ga zuni gani amuri Isuwa a kunbang ni ngha funshini agh.9''Ngha aba tu njigung inabi zu a binyong ngha, na dag mwoh -mwoh a Kulliya (Njumo) agh le ? Ngha amanyibi zuni duh agh na ib ga ka peri tolo le yang ngha? (Boyi) 10Keminiya ntana giri tiye Isuwa. Nduna bin vuliyo le yang kwa. Nina agh ni log le ke vul agh. Amuni, amuna ngi, abi bamurikala njanyang gira le wara te. 11"Ndag agh abawari le yong njumo ngha lel muyang ni aman bere leyong a tig yaliyang rang"12Ate Yahweh na "Aɓeni ma ni pag gubung ngha kunna kunyang kanni yong ngi shin ninga na funshi yong nghang agh? Ninga abbi funso agh ngha nu ganni. 13Ate Yahweh wara kaniyi giri ni gulo le na-Bozara ka dig gi ngobong ni gi olo ni banbu ni gi yommo, alah magula le kwa ka pil banbu ke kene.14N'ogna gipagna abin Yahweh ni bakuntumo ngha a tasa ri a nje 'Nkpab muyong ih kenghi yang ni lua. Ngiriyong te talua; 15Ate nshina, npag na yong ndig fito ngha a periyong ni anje biya, aɓayong ki jen yong.16Nde a abang yong agh gulo muyong mo soriyi yong aɓeni diya piya nkono agh, nyong ni aɓeni ndiya a nkono ma sabna agh ate nga gil lah abiKulli ninga gbitiri. Ngha suliyong abe nje- ini Yahweh waba.17Edom ka dig gi pangobong ari ben kwa mwoh ki bola njibe agh. Ja be ka piliyi yali ka songshigiri ate wangha ni a wanghiniya. 18Ninga pisa ni a pishini saduma ni gwamrata ni alah ni a kariyang gyab agh Yahweh na buagh nya ka dig nghang ngha bung nya ka suli nghang ngha.19Shina ih ka puro ninga yim ki pura a kobong urdun ki ka bin lela lusung. Ate ngha tig Edom ih dag biye susu ni miyere le ngha tig buagh mwoh ɓeni atolo ka kona te biye agh. Ate yang ninga mem, ni yang ka gorang a njuo? Nlel giri manyeni ka gankunang.20Nina agh nteshi kiriyong riga Yahweh giri tolo ih ka payi Edom agh. Girung ni woro pag agh a mura aɓayong ni Teman agh. A njiteng agh aka woriyang kwa ni luo makena. Bin lel giluo le yang ka pil bakati.21Ni og kpa leyang agh ngunjah jigra a og ghi buagh magienna a salang magulah. 22Nshina buagh ngha nghang mwoh ka zuni lua ninga kpitiri le ka limma nje ka panshi kpatire a muri Bozara. Le kare agh yali aba pag lua le Edom ki pil ninga yali ɓeni muna ki kon agh.23Amuri dimashku ni ''Hamat ni Arfad iribiyina ka bol yang ate a og na gi ganshibang. A yangla a wori; Yong una le yang agh salang ni. Ni dig Jeyya. 24Dimashkus pila nya ni masongirung agh. Pila uih ka banghang; Ngobong boli yalung biyina ni yong kona bole. Ninga binkona le bama a bin bilmuna. 25Ni yalang ni ke lah magula ni a pongshiya na daghiya, lah bin murbang lang?26Nina agh amuna buna ka kpa abin digna leyang ni abuna talua ka wu a kare. Ini pag ga Yahweh tele bang waɓɓa. 27''Ate ngha goti gishe a muri gibagna le dimashkus le ih ka pishi lah ma tenna le Ben-hadad''28Amuri kedar ni amurung le Hazor, Yahweh na yi Nebukadnezzar logho keni lua a kedar le a gir jama ɓayong ni tebang ngha. 29A gumri leyang na agiluo leyang na aga a dangha ri gumri agh na agitume kwa a ponyang; Nwori alogha le yang le abuna ka maghiyang jolo ''Ngobong ngha njikanda ba kwa agh.30Nbangha! Ngali kukuwo! Ndiya nje a tuli aɓayong ni Hazor agh-ina Yahweh waba nina-ate Nebukadnezzar murung Babila kura giri a muyong. Nbangha: Npila jumo. 31Nlogho nwoliyi yang olo aɓeni diya bin aba agh "Ini Yahweh waba nina. A nya ni kunkala agh ni agitulla akuyang agh. A be ɗig ni muyang.32Ate alogha leyang ka pag gipona alua ni agikunna ni agileyang kwa agh ngoso lua ni. Le ngha meshiyi yang a gugh ni kwa agh aɓeni kashiyi nyong muyang a kanda muyang ngbulung agh ngha zuni gani muyang a njiranda ba kwa agh- ini Yahweh waba na. 33Hazor ka dig nbula le a nvashi ha ke kene. Bung nya dig nghang ngha ɓayong ma shishinni ni ki diya be agh.34Ga ni pag tenana le Yahweh ni zu abin Irmiya ba ag kuntumo le Kulli a muri Elam agh. Ga ɗig agh a kuduna diya muribangle Zedekiah murung Yahuda, le na. 35"Yahweh telebang wab ga na: Nshina miya giyab bung aba nta le Elam ga ini pag gidiya muribang le yang ngha. 36Ate ngha zuni a gugh ni ine a kanda bang ni a Kulliya le ngha meshiyi aba Elam a gughoi kwa, kasa nje nya aɓeni nmeshiye a Elam agh ni ki ka nghang ngha.37Nina agh ngha shaniya Elam a dum aba shibi muyang ni aɓeni ki al usulo le yang ngha. Ate nga zuni gani a muyang ni gishe yalung lula lang- ini Yahweh waba nina. Le ngha tashi bang ni gara buwo lang a tayi sete malyang. 38Le ngha tig diya muribang lang a Elam le ngha wala murung le yang ni amagula le yang a biye- ini Yahweh waba na. 39Le ih pagha a kara ma njumo ni ngha yeshi gikuna le yang agh-Yahweh ni wabteng ni.
1Ga Yahweh waɓi Irmiya ɓa agkuntumo ɓin Kulli amuri Babila ni nje le Bakaldiya ninga; 2Waɓi anje le tigyang ih ɓi a teshi kiri yang.Loshi giri le ih ɓi A teshi kiriyang.Ka sonriya na’Babila agh a line ni lua.A pane bel iribiyina. Merodak agh a wanghi ne.A gilang leyang ogna iribiyina,a wanghina agilang.3Nje ngha ka zuyi ni lua a njigangra.Ih ka ɓiyi nje.Buagh mwoh niki ɗig nghang agh.Abuna na aguluo ki bangha ka woro. 4A kare ni kunbanghe agh,Yahweh na “Aɓayong ni a Yahuda agh a zu zgh kpaba a ongso ni buagh le al Yahweh Kulli le yang. 5A ili bang te njijere kena Sihiyona le ka aka shua ɓe ni giya.Aka na shika kum Yahweh ni ogrung mama ni mal agh ni deshi a jashiya.6A ɓayong lang agh a ɓwara ninga luo.Anleyang wara ni yang ke bosa ankono.A pil yang a ghalini a kani ni ɓang logha ɗingli kena ɗingli.A woro aka jangshini ɓin usulo le yang. 7Beni kwa kena binyang le ke liyang ni lua. Abashibi muyang na.”Nishi pag ga ni botiya agh ate a pag ne Yahweh gimashira, lah ma njiteng le yang Yahweh, Gi tig yalung le akayang”8Ndak ntiri aba Babila,npuro ndak nje le aba kadiya; Ih ɗig ninga nbu maɓuna ni ɗak bang ke anshile kura tayang. 9Ate nshina,miya gyab ni tol giri a muyang ngha loshi abuno abuagh a nji gangra a zuyi Babila ni lua. Aka giriya a zuyi yang,aka li Babila ni lua ɓe. A muni le yang agh ngha ninga ɓa yiri nta ni nyera lah ni bongri ɓi agh. 10Kaldiya ka pil gipono alua.Aɓeni kwa ponying ngha ka ɗima. Ga Yahweh waɓi ni.11Npag ɓin murubang,Npag njibuno pon gilua ni giɓere lang,Nta gigirak ninga muna ndah ki ta aɓin leleh, Nhamma ninga kwapiri matenna. 12Nina agh nguo ka og Iribiyina ɗuddu ɓeni bilo agh ɓi ki sobari.Shina ih ka ɗig makena le anje,Balusung nje mayunna ni ɓa muru nya nghang agh. 13Ate yalung lulla le Yahweh Babila agh gubung ni wa ɗighang agh.Keminiya ih ɗig nbulah. ɓeni kwa bola nji ɓe agh ngobong ka woli ate muri Babila le ih ka songshi giri ate biya ni biyini agh.14Ngiriyong nkang ni Babila ni lua. ɓeni kwa ni nta agh ih tiye.Ke ɓih nkona te muniya ate pag ne Yahweh gimashira. 15Mɓua kana nkanni yang!pah na ɓi. Akanna mamuri ɓi soglini a sulins garu le.Ate Yahweh ki ili muri.N’ili murung a muri npayi ga iso pag agh.16Nwola anluo ɓeni jam giriya ni ɓeni kwa agh pag tumo ni shingri a kunbang pongissoro agh. Ih ɓi ɓeni kwa agh ih nyera bin aɓayong le ih dag garabwoh le ɓa parbang; a ɓangha a wora njeh leyang.17Israila agh yang ngha ninga anjum ni yim meshiya. Ni kunduna murung assuriya ini zu liyang nin nzumo agh Nebukadnezzar murung Babila ini zu wangh. mueh. 18Nina agh ga ni Yahweh tale bang,Kulli le Israila waɓa nshina miya ga funshi murung Babila ni nje le,- Ninga mama nfunshini murung assuriya agh.19Nga nyeshi Israila a nje le.Ih ka lela agiluo le a karmel ni bashan.Le ih kun gili a dingli le Afraimu ni Gileyad. 20A kare agh ni kunbang agh Yahweh nag a nibotiya agh aka aɓi a Israila keminiya na akuma. Nga al gimashira le Yahuda keminiya ningi kuma ate ngha tol gimashira le a shile ni ɗag agh.21Nlogho nkenghi nje meratayim,nkenghi ni aɓeni diya Fikod agh. Nwol luo yang kwa ni garabuo ngirjamya ga Yahweh waɓɓa ni. Mpag ga kwa ngi tigyong ni ɓi ih npag agh. 22Jolo lua ni wol luo magula ngha a nje eh.23Ih pag paghani ndolong ni gankun a nje kwa a kasha a wol luo eh.Ga pag Babila ke ɗig gi ngobong a tiri a nje ni. 24Ntamno gire bollo te Babila le a ponyong nit e a yeriya;A kunna yong a pono ate a tangna nkunsung ri Yahweh.25Yahweh loshi na kun gibura le yangha ih pushiyi a giɓura le a ɓeng ate ke pasha yalung lula le.Murung Kulli Yahweh tele ɓang ngha ni tumo a nje le aɓa Kaldiya. 26Nlogha giɓang kukuwo ni lua ih zuni.Nloshi aɓah le yang le ndem yam amuri ɓi ningha Gisori. Ntig yang jag nwoli luo yang.Ken ɗag buag mwoh ih aɓɓa.27Nwol luo a ɗen ndah le yang kwa.Ntashibang ni yang aɓa aku tumiyang ɓugh nghang ngha.Gi enna ni niyang ate kalleyang zuna-kunbang funshi yang. 28Jol le aɓeni ki bangha ngha nghang aɓeni aɓɓa a nje Babila agh.A gire ki pag gipangna ilimurung le Yahweh Kulli le sung ate Sihiyona ni ilimurung ate kangni ɓang Kulli magula le aɓa Israila.29”Ngoriyi aɓa ntah a kenghi Babila aɓeni kwa yeri nta agh.Ndama nkenghi le ke ɗag ɓuagh mwoh ih sangha.Nwayang ate ga a pag agh.Npag yang ni koro peshigiri ni a pagni tumo agh.Ate a pag na giri ni tol kirung ri Yahweh-Ari ɓeni mwoh gerenteng le Israila agh. 30Nina agh abasa adena leyang ka wu a ɓin kpaɓa a tiri lah le abantah lua.Le yang agh aka gir jamya a kare ini pag ga Yahweh waɓɓa.”31Shina miya gi shibi muro ɓa gushi murung-ini pag ga murung Kulli Yahweh telebang waɓɓa-nje kale yong zuna ɓa gushi murung kunbang ni ngha funshi no agh. 32Nina agh aɓa gulo murung ka enkushi yang ka kpa.ɓuag nya mwoh ka loshi yang ngha, ngha ɓug gishe ri lah yang.Ih ka pinshi ga kwa kanniya.33Telebang Yahweh ni waɓ teng ni. Aba Israila agh a panayan ganni kpani aɓa Yahuda.Aɓayong ni kwa ponying agh ngha wa ɓoyang.Ashiɓina maghiyang ɓua ih ɓi a woro. 34Beni ki ashiyang agh yang ngha ni masorung.Luliyang Yahweh telebang ni.A njiteng ngha ini ih ka tol tele yang ate juni ɗigna ma ololo a nje eh le ih ka zuni aɓa Babila gangshirung.35Garabuwo logna yi Kaldiya-ga Yahweh waɓɓa ni-ni muri aɓa Babila,amagula leyang ni aɓa njitenna leyang. 36Garabuo a ri aɓa waɓ temanangna!Aka pila a bangha!Ari aɓa tahlua le! Aka ɗunshiyang ni ngobong. 37Garaɓuo ngha ki zuyi piri ni nyeh guo le yang.Ni aɓayong ni kwa a tiri Babila nina agh ara pila ninga amena.Garaɓuo ngha ki zuyi a kangna tig giliyan,Le aka poniyi yang.38Tanghan le muri a muruleyang le aka songso. Ate iniya,nje agilang manangna ni.Ni ayangha a pag giri ninga aɓeni muyang pila agilang ma pah ngobong agh. 39Nina agh a yam nje mayunna ni avashi ini ka ɗighang ni amuna ndau.Ate kunbang ni kwa agh ni wa kun ɓuagh ɗighang agh.Log agh Babila kena bibilla na. Ɗig agh a yeya. 40Ninga mama Kulli pishi Sodom ni Gomora ni abiyang ɓa muri kala agh-ga Yahweh waɓa ni.Buagh nya ka ɗig nghang ngha ɓayong ni ɗig agh a yaliya.41Nshina aɓuagh ngha ka zu a njigangra;nje magula ni amurung ɗuddu a ishi na yang abin masanna le ngunjah. 42Aka pon antah ni akuon.Jolo le yang ninga jolo salang magula ayang ngha muri apiri a tangsa a gureyang ninga abuna.Ate lua a zuyi yong ɓa Babila.Murung Babila ogna te zu le yang.43Murung Babylon ogna kuntumo a muyang le bih wuhwo ate gigangshina. Binkonna bolli ninga ɓamah ni ki ɓilmuna agh.44Shini! Kulli pura ninga yim njingle kariyi bang A Urdun ki ka ɓin lelle.Nina ih pag yang a pura ayali susu ni miyere le ngha tig ɓuagh ih konate ɓe.Ate yang ninga mem? Ni yang ka magang a njuo?Nle giri mayeni log le tang nghang?45Nina agh nteshi kiri yong ri ga Yahweh tolo denshe ih ka pag agh amuri Babila agh ni ga tolo ih ka pag agh a nje le aɓa Kaldiya agh.A njeng ngha aka ponying a wori ko luo makena leyang, ɓin lelgiri leyang ka pil nje manangna. 46Ari jolo ni lini Babila agh ngungjah jigra,le jolo gienna leyang agh a nje oghi ɗuddu.
1Yahweh waɓɓa aga; Shina, in tolla kunbangni ngha loshinigung ma juhro girjah bang na aɓa Babila ni aɓeni kwa dig ka anje, Kalidiyaah. 2Ngha tasa abiri Babila. Aka meshiyi njeye ate aka zuh ni sung ni luwa anyi ba kwaah kannibang ngha ari kara maɓiyinah.3Ke bin dag ka aɓa tahgiri a pundi anta lang yangha; Keh dag yang atig giluwa ari yangha. Keh dag ka amuna yangha; inpusa aɓa kuhru lah yang ate ngha woli nluwo yang. 4Ate aɓayong ateh yang; aɓeni atunghiya ka kpah ananjiyere lahyang.5Ate Israila ni Yahuza Kulli lahyang ni dag yangha, bin Yahweh magula, ninate agh nje lahyang dunshina nah tashi agimashira anji bin ɓeni mwuoh gereteng le aɓa Israila. 6Inpuro atira aɓa Babila; Le ɓeni kwah iɓi ashi kanaangiri. Keh ɓinwuh ate gimashira lah yangha. Ate kunbang le Yahweh ni ma ihli murung. Ih ka nyani ga kwa ah abinyang.7Babila korobang gifunna abi Yahweh ate ini pag ngungjah ɓara; aɓayong nje nuh mbah lahyang pila digka aɓangha. 8Babila ka kpah niɓeyeni le aka girjah yang. Inbwa ate muyang. Inpayang ɓun ate bin konna lahyang; Ko ika kun usolo le.9Shi tollah sa pi Babila tenshe maso ngiru; Keminiya inya kun tenne maso ngiru agh. Le iɓi deyi ishi woro, anje lahsung. Ate gimashira le bilabang Kulli; ye saɓa niga ɓalahgiri. 10Yahweh zuna ni lih murung lasung inzuh, le iɓi shi wab! ga kwah a Urushalima gipangna le Yahweh Kulli lahsung.11Inkolli kun amuni le intola aɓaina lahyong. Yahweh ngha ki loshi bongho le murung le aɓa mediya wa anjijire ni ika girijah aɓa Babila agh. Ate gani ihli murung le Yahweh, ihli murung ate ihka juri binɓang Kulli magula le aba Yahuda. 12In loshi tituwa amuri birale Babila, intika aɓa lelgiri kikoturo; inpusa aɓa lelgiri; in gilyang mavulo puraribang; ate magula ka pak ga woro waɓɓa bola muri aɓeni diya nje Babila agh.13Nyong nah aɓeni indigka anji kun salang ni ni muru agh, Inyong ni aɓayong ni mahli le usu layong zuno a mala. 14Yahweh magula kanina giri ni usulo le, ngha dunshi yong na aɓuwa, niga gokole a kikoro, le aka loshi zolo ma luwa a ari yong.15Ini gil ngungje ni digka muribang le, ini nah iɓi ngunja digka ni yeri gile. Anji bin yeri gileni magni aɓaKulli. 16Ngha saka ah, a muru ni a Kulli veliye ate zuni kpaɓe aba ngungjah mal ngha ngha. Paka agi nyiɓi bang ate nuru nitasa agin alah ba a tig yangha.17Beni kwah digna ɓayong mah nana, nya ni denshe agh. Beni kwah ki pagtumo ma gifuna a pana yang hiri ɓiyina na agilang yang. Ate gifuna ma gilang ngha anna nana ni, Usulo nya a yehyang ngha. 18Agima nangna ni, gipanale aɓa dangkunni, aka mala ari kubang ni aka nuhni gani agh. 19Keminiya Kulli, te muri Ismaila, nya niga ah, ate ini iɓaka aga kwah. Israila ayangni aɓa tolgibere; Yahweh magula ini pak luli.20A woni guduma ma luwa lang, gi luwa lang ate luwa. Ni wenni ini nwanni aɓayong njeh nye girjah bang na anje murung. 21Ni wenni ngha wagni apiri ni aɓa kogyang; ni wenni ngha wagni a piri nye na aɓa lannyang.22Ni wenni ngha wagni ɓa bura ni ɓamma; ni wenni ngha wagni aɓa gulla naa munna. Ni wenni ngha wagni amuna abuna na muna ngalang. 23Ni wenni ngha wagni alengiri na agiluwo lah yang; ni weh ni ngha wagni aɓa digdiya na ashilayang. Ni wehni ngha wagni a governos na amma gula.24Ate nji bino ni kengha nwah aɓa Babila na aɓeni kwah dig ka njeh le aɓa kaldiya agh ate gimashira apaka a Urshalima agh-gah ni Yahweh waɓɓa.25Shina, nya ni ma agh, akonno ma girjah bang gahni Yahweh waɓɓa ngha girjah gunjah kwaah. Ngha tah bem arro, ngha karo nje amuri nkono, le ngha pilo niga nkononi apieshiya. 26Ate keɓi a toltahli abino agh mama aka tolli tina kagna agh ari tah ma guhre ko mamagtiye kangna agh; ate a pila ka dig gani aibangha malle nyah-gahni pak waɓɓa le Yahweh.27Inloshi dumgiri nituhta amori gunjeh. Ntong njeme gangzua mura aɓayong njeh ingora aɓayong njeh a kenieh ni luwa; aliye amurung le aɓa Ararat, Minni ni Ashkenaz. In tig magula le aɓa kun luwa ikenyi, aka zuniga goko le akikoro. 28In lagka aɓayong njeh a keni niluwa; Murung Mediyawa na governo le na amagulina le na anjeh kwah dig ka munya ngha.29Ate njeh agh ika jigra le ka digni ngobong, ate ngha Yahweh tolka ngha wa ginya amuri Babila, ika pag njeh Babila njeh manangna ate ɓung nya anjeh agh.30Aɓa kuhrun ni a Babila agh ateshina luwa anjeh a digka aye atulayang. Tenshiru lahyang mahla; apila digka amena-lahyong ngha gishe ngha nghang, agah agilli kunjere lahyang ngha a bugnine. 31Bah kuntumo ɓangha ka waɓi ɓi ɓahkuntumo le ɓa ɓangha ibi kenni kuntumo abin murung Babila ate lah magula le agh a totle ari mala le akeni a malale. 32Ate a dolong ni a muru saɓang ngha abolaguhni aɓiyang ɓa luwa agh a pishi ne aɓangha muni, le aɓa luwa a bunna gire korina muyang.33Ate Yahweh magula, Kulli le aɓa Israila, waɓɓ gah; Amenani a Babila ayangha niga bin sarigina kubang pagna aka suliyang njeh. Wa uwo fietong le kubangma tol gi soro ka zuh abinyang.34Nebuchadnezzar murung Babila shiɓi nang, kori na denshe lang ɗigniga nkoriyi ni gubung nya aye agh. Niga salang magula ni shinang le ma malang, ye ɗunshina yeh ni gihlang maɓonna le matiriyang adabeni. 35Beniɗiya Urshalima kanah, anateng ni kwah apakarangha ni guhgirang ngha ika nyere a muri Babila, Urshalima ka nah, iɓi nyere amuri aɓa ɗigna anjeh kalidiya.36Nina agh Yahweh waɓɓa agah; Shino, miya ngi tollo ari teleyong ngha nga euni ate ngha ihli murung yong. Ate ngha nyunshi amuru ni a Babila ni a salang lahyang ka nyumo. 37Babila ka pila kaɗig kiding bin ɗigna le abinlara, gizenne, gizola, ni bah guɓung nya ngha agh, ba aɓuwa nya ngha agh.38Aɓa Babylon ka aggishi kushimona ninga amuna yim, ah agmabuna ninga amuna yim, 39ngha shiggiri ki kon yang ngha, nga tig njibuno lihgilih a temuyang; ni tig yang a ɓahra ni pag binmurubang le a nongtulo- nongtulo ni malla le nyha, ni a logha agh- gi waɓna le Yahweh ni ga- 40nga tutti yang ninga anjuh ni a bin tumbwoh agh, ninga gamnjuh ni borombul.41Ni yellang ni a bolli Babylon! Nina agh ɓongso le ngunjah kwa agh a agne. Ni yellang ni Babylon ɗigni a ntiri aɓayong ma juhrina. 42Salangmagula mella Babylon! Jollo le velliye muru vulliyi ne.43Alahmagula le pilla aɓayong nyha a yeh ya, njeh ma nyumna ni ɓalusung, njahli ni nyha ni ɓeni ka ɗigha a yeh ya, le ɓayong nyha ka ɗuro a yeh ya. 44Nina agh nga fungshi Bel a Babylon; nga pussa kuni ga mel agh, le anjeh ni wa ye zu a bini ni agipahna leyang ngha. Agarrung le Babylon ka kpah.45Mpuro a ntiring le, aɓayong lang. Ih ɓi ɓeni kwa agh ashi usulo le a ri funno le yehlulla lang. 46Ke ih ɓi yahli yong ɗigni ngoɓong ko ɓang ngoɓong kuntumo egh ni a ogho a njeh egh ya, ate kuntumo egh ka zu bogho mwoh. Le a bogho mama ki kpah nghang nzumi ya kuntumo ka pagha, le salala ka pagha a njeh ye. Murung ka loghi murung.47Ngha nina agh nshina, akara ngha ki zu ngha nga fungshini agillang ma sherrah le Babylon ngha. Njeh le kwa ka og iriɓihyina le amami ni kwa a wol agh ka kpah a yeh. 48Le ngunjah ni ɓakuli ni aga kwa a yeh yang ngha ka pag binmurubang muri Babylon. Ate aɓa juhri ka pura nji eɓɓeh ka zu a temuri- gi waɓna le Yahweh ni ga. 49Ninga mama Babylon tigni kpah le Israel agh, nina agh a mami ni kwa a wol agh ka kpah a yehBabylon.50Aɓeni aɓah ri garabwoh agh, nworo! Ke ih ɓi ntang jehyi ya. Nɗengshi ni Yahweh a kukwo; ih ɓi Jerusalem ɗengshi. 51Shi ogna iriɓihyina ate a sangna sung; iriɓihyina vulliyi na kundum sung, ate abiri ingni na a bin magerenteng le ɓaleh Yahweh.52Ngha nina agh, nshina akara ngha ki zu- ga ni Yahweh waɓah- ngha nga fungshini agillang ma sherrah le, ni tighi aɓayong ni ki immah a njeh ya kwa pinye. 53Ate ko ngha Babylon wara aɓakuli ko kangnina alah ma kangnina le, aɓa juhrini pura binang ngha ka kah a bini- ga ni Yahweh waɓa.54Ɓua gigangshina pura a Babylon, juhro magula pura a njeh le aɓa Chaldiya. 55Ate Yahweh ngha ki juhri Babylon. Yangha ih ɓihyi gih ni ɓororo agh. Aɓa shiɓimuri aggishi ninga avelliye le amuru; jollo le gula. 56Ate aɓa juhri zuneh- zuneh Babylon!- le bolla agara luwa le. Antah leyang meshiyina, ate Yahweh ya Kulli ma ihlimuri bang ni; a njiteng ngha ih pag nwah ye.57Nga tigha amunamurung le ni aɓa yeriteng le ɓahra, ini nina aɓa bolnjeh le, amagula leyang, ni aɓa tahluwa le. Le aka nongtulo mama ni log a agh- gi waɓna le murung ni ga: Yahweh Magula Kwa ni pag lulli. 58Yahweh Magula Kwa waɓna ga: Agarrung ma nennah le Babylon kwa agh ka ɓihya, le a pingshi akunjere le. Aɓayong ni ki zu ka angni ya ka pag gi manangna; aga kwa aɓayong ka pagha a temuri ya a pingshi.59Ga ni pag tenana ni Jeremiah ɓa agkuntumo lagni Seraiah muna Neriah muna Mahseiah ngha a wori ni Zedekiah murung le Judah a Babylon a bogho ma ihne le nongmurung le ya. Niɓeniya Seraiah ni pag magula le aɓa pagtumo. 60Ate Jeremiah wara nyonglo a giɓomteng a muri atemashihra ni ka zu a muri Babylon- atenana ni kwa ni ya a nyongline a muri Babylon.61Jeremiah nah yi Seraiah, "Ngha a kehna Babylon ngha aka shini le aka billa atenana ɓororo. 62Le aka nah, 'Yahweh, a weh kanangiro waɓna ga ih aka juhri ba, ih le ɓwa nyha ko giluwo ka ɗig nghang a yeh ya, le ih ka ɗigha aɓayong nyha ha ke kene. ɗ ɓ63Le ngha a malli billi giɓomteng ni ya, kur tahli ri le a ɓugyi a ntiring Euphrates. 64Nah, 'Babylon ka ɓullo ni ga. Ni ih loggha ate gimashihra ni ngi tutta a muri ya, le ah ka kpah.'" Atenana le Jeremiah malla ba.
1Zadakiya ngha ɓoko wura mwoh ngha nongni murung agh; nong murung a Urushalima ni ɓoko lumpuri mwoh. Luli ngihagh Hamutal; ini munanghalang letrimiya anjeh Libnah. 2Pakgah ni ɓotyiya aji bin Yahweh; pagka aga kwah niɓotiya niga mama Jehoiakim munung pagka. 3Anji bin yelula Yahweh, agah kwahniya pagka anji Urushalima ni Yahuza, kedabang pusshiya akundum. Le zedakya keni murung Babila ni luwah.4Gire pagiri ngah aboko ma tombiene a nong murung le Zadakiya, ashengri ma lum, akara ma lum le shengri agh, Nebukadnezzar, Murung Babila, zuhni aɓa kuhrung le kwah ka pagluwa nah Urushalima. A kpaɓɗi na anji giri kari, le a ɓag gbra a kanini. 5Ate lah magula aleine ni luwa loko kene ahengri ma lumpuri mwoh mama murung Zadakiya ari nong murung le.6Ari kara tombi ine ma shengri inne agh alo ngha nghang ɗuɗuk a lah magula ate gilih nya ate muri aɓayong anjeh agh. 7Le lah magula ama wagiyi a inna, aɓa luwa kwah ma puro woro ɗag lahmagula ni ɗuh ari njijere niantira agbrira ni ɓanri agh, anji ɓa bang le murung, nigoko te kwah agha kaldiyawa kahmina lah magula agh. ate a woro anyiba apariyang ngha a Arabah. 8Keminiya aɓa kuhrunleakal diyawa ma pir murung le anima bol Zadakiya a ɗahbeng gyaɓ ni salang Jeriko gyaɓ ni Zedekiah. Aɓa kuhru le kwah meshiyina woro ɗaiyi.9A bol murung le a wori aɓin murung Babila a Riblah anje le aɓa Hamat, biyeni a waɓɓi njuwo nghang. 10Murung Babila tumi muna Zadakiya ɓuwo anjih ngha Ribla yi tunyi amagula le aɓa Yahuza ɓuwo. 11Le pushiyi anji Zadakiya, a kuriyi ni nyeh ma kurba, lea wori moha Babila Murung Babila ishi a pursina loko kene ari kara ni ika wuniya.12Neɓeniya ashenri ma tonno, akara lum leshennye ini kipag boko ma lumpure tombi inne a nog murung le Nebukadnezzar, murung Babila, Nebukadnezzar zuhni a Urushalima. Ini pag magula le aɓa luwa mama kilel murung ngha miguro le murung Babila. 13Ye pieshi liye Yahweh, lah murung ni a lahni a Urushalima kwah agh, ate akangna ma ɓonna agh a lah magula apishina yang. 14Ate ayɓra ni kagni Urushalima agh, aɓa luwa le aɓa kaloɗiyawa aɓeni ni magula luwa le aɓa lel murung ayangha waro tongno puhlum banɗeɓari pura muri woro tongno ngweh inne ni mwoh Irmiya woliyang kwah.15Anjibin aɓa innah agh, ashile atayong a ɗaka alah magula agh, aɓeni ɓaggngha woro abin murung Babila agh, nah arishile aɓa gilgri ma bung Nebuzaradan, magula le aɓa luwa mami aɓeni ki lelbang ngha, ponna anshile wori aguro. 16keminiya Zebuzaradan, magula le aɓa luwa ni ki lelbang ngha, ɗa ka anshile aɓa ennah anyih ye agh a pagtumo aɓeng inabi ni ɗahbeng.17Ate gifunna mama tangigan ngha ma a tiya a lihye Yahweh agh, nima tangna ni gifunna yerere gisobmuru agori "Salang magula" ate ayang kwah ayangha a liye Yahweh, aɓa kalɗiyawa waghiyang ɓururu aponyang anyeni Babila. 18Ah nkoreyi, ki kaya daro, nah aga kwah apagnitumo ari gifunna mama amalah ki pagni tumo abin bang Kulli magula le aɓa Yahuda agh, a kalduyawa ponyakwah wori. 19Amintabo ma kenina nataratin mama a loshini nlele gha, nah ɗahro, ankori bin tangha le kikaya, napans, na aga giliyah ni gifuna, na amama apagni gifuna magula kun luwa ponna yang kwah worigile.20Agi tabgri ni ɓaru niya, adahro mayi yerere lule le "Salang magula, "nah anda mabuna lum pu ɓari mama gil ni gifuna agh ngha tehye aga a teshi agh murung Sulemanu gillah ate ɓa liyeh Yahweh agh, kpani agifuna mama nah yeri ɗugro leagh. 21Saɓa le agi pikanna teshru ngha kena kusung lumpure tombitaro mwoh, mwoh lang yangh, asanigiri ngha kangni ɓeni kwah mwoh agh pesheah kusung lumpuɓari. Ɓeni kwah mwoh agh yangha nah a munabang 'nne amamagulibolo agh.22Gifunna madungrina magula ngha abikulile. Madunrina agh kena kusung tongno a saɓɓa, ni doroshi na tah agh na nghagila niga rumman magifunna kanni ngiri. Ngun tara maɓari maah ini nina ni aga ki pur rummangha. 23Ate a minlin rumman kena woro tonguo guweh tombi inne pure topurmoh anyibin maduruna lah yang kwah, ni woro tongno mah minlim abikuli kangna niakangni agh.24Magula leaɓa luwa leaɓeni ke lebangha tol purusuna saraiya malah magula, kpani Zafniya, malah ma ɓani, ni aɓuwa taru ngha ki lelakunjere agh. 25Ngha a lah magula agh tol purusuna magula ɓeni ki lelah aɓa kuhru agh, nah abuwa tomɓari aɓeni kipi murung anjijere agh, ngh wa uwo a lah magula ah. Ye pona apurasuna murung leasojah magula pi tumo iɓi ponban a luwa kpani aɓuwa woro taro aɓayang maɓona anje aɓeni a lah magula agh.26Le Nebuzaradan, magula le aɓa luwa mama ki lele aɓa luwa agh, ponyang kemiyanga bin murung Babila a Ribla. 27Murung Babila woliyi nluwoyang a Ribla anje Hamat. Anjijere ni nini Yahuza ɗagni nje wori guro.28Aɓayongni ini Nebukadnezzar wori guro. 29A kunbang nah 2402 Irmiya ngha ni boko lumpure tombi taro le Nebukadnezzar. 30Akoko ma wuromoh pu taro Nebukadnezzar agh, Nebuzaradan.31Gire pagri zumoh aboko ni wurmoh pu lumpure tomɓari mah guro le yekoniya, murung leaɓa Yahuza, asheri ma wuramoh, a kara mah wuramoh pu tongno lesheriagh, ate Awel-Marduk, murung bAbila pushi yekoniya murung le aɓa Yahuza apurusuna. Gah pagiri akunbangni Awel-Marduk kinong ni murung agh.32Natang ari yiriri le pieh deshile aɓonna wara anshile a murung mama a yangha ni yang a Babila agh. 33Ewil-Merodak pushiyi yekoniya ɗgra pursuna, le yakaniya ki ligiri karani kwah agh amuri deshile le murung ke tolo wori ngha wa ushiliya. 34Kara ni kwah agh murung Babila ngha kipi bolo mah gili kara ni kwah agh ari ɗignale ngunjah tolo kene a wuhle.
1Ke alahmagula nipa ɗungshi ni aɓwa agh niɓenyina ngha kwa ɗig nimuri kukolong. Ye pilla ninga mahbere, teya ɓayong ma irritenna. Ini amuna ngallang le murung antira aɓayong, keminya niɓeniya atenne pilla guro. 2Ih ɓuwa gigih ni duh, ni njimerung vulliyi ni tekih. ɓa‘agnjiang nyha gimmang ngha aɓih kwa ɓugshinamuri. A pilla aɓa shiɓɓi.3Judah wara njeguro anjum agikonna ni tuma gani. Ih ɗigha antira aɓayong ni kum usulo agh. Aɓeni kwa ki piriya bol le agana le.4Ke njere Zion ki ɓuwa atema ɓwa nyha zu anjibunno le ni atigha. Akunnjere le yang kwa ɓiyina. amallah le yang magjollo, agikonna bolla ansara, mami teya, lule ye. 5Aɓeni ni agjih ya agh pilla magulla le; aɓashiɓɓi ki ɓuhro. Yahweh bugne agikonna atele agimashihra le ni dudung. Amuni ni fitong ngha wara njeguro aɓin aɓa shiɓɓi yang.6Gulole wara munangallang ma Zion. Amunamurung le pilla ninga njah nga ni kum binlelle ya agh ni ginya irritenna nyha riyang ngha adum aɓa piryang.7Antiri akara agikonna ni lah nyha ni lah agh ah, Jerusal ka ɗeshiya agikumna maɓorina le yang kwa ngha yangha ni nya akara wo kana agh. Ngha aɓwa le kpah njeh le aɓashiɓɓi ya, ɓwa nyha agni ya. Ke aɓashiɓɓi yang shinni le jolli ari juro le.8Jerusalem pag gimashihra dudung, nina‘agh, pilla ngi jenne ninga ga teshile ni ya. Aɓeni kwa ki gushi ya, jenne ate a ashinna tesallang le ni magjollo ni alla te pilla. 9ɗigna ma giɓene a njidimashe le. Ni ye ɗengshi ni dunmi ya. kpah le ya gingoɓɓong ni. Ɓwa nyha ka gimmi nya. Ih ɓuwa, “Shinari agikonna lang, Yahweh, ate aɓashiɓɓang gog wo na dudungǃ“10ke aɓashiɓɓang ishina bih ari agikumna maɓorna lang kwa. Nshinna aɓayong ingna akangna egh, ko ke a lagna bang ih ɗigna ka aɓa ingna abin kpaɓɓa agh.11Aɓwa le kwa magjollo nga alli brodi ya. Apahna agikumna maɓorna le yang ate gilih te a yenni usulo le yang. Nshinna, Yahweh, ni ɗengshini meng, ate mpilla manangna. 12Guɓung ni binno agh, yong ni kwa ɗura bah agh? Nshinna ni tignjoh ngha ɓuwa‘agh le ngha nghang agh ninga ɓuwa‘agh ni agikonna a rang, logha ri gani ni yahweh peg agh ari akara yahlulla mafugna le.13Abikuli ni tashini bang ni gishe ayeh amuh lang, nye lih na yang. Nye ɓugna ndambo ate kusang ni yensang jum. Tignang aɓiya ni wuh le ngirang kyari kwa‘agh. 14Ke gitolla ma gimashihra lang bih ni kuhri binmona. A goshine binmona atigha a mellang. Tigna irritenna lang kpah. Ke Murungkulli pah nang abih yang, miyang ni gan tangha agh.15Ke Murungkulli kegshina ri aɓa irritenna ni kwa gankun nang. Ye gora kpaɓɓa atemur rang te ɗegri aɓa irritenna lang. Ke Murungkulli para nsari munangallang ma Judah aye gigambah.16Ate agah N‘ɓua, njiang suɓ njimerung ate ɓagimmang ngha dunna ni meng, ɓeni ki nyenshi usulo lang agh. Amuna juhrina atema aɓshiɓɓang tolla tiyang. 17Zion meshiyina abih dahra; ke nyha ka gimmi ya. Yahweh lagna ih aɓeni gyaɓ ni Jacob agh ka ɗigha aɓashiɓɓi. Jerusalem gi gibene ni biyang.18Yahweh njiteng ni, ate lowari alagha le. Og, yong ni aɓwa kwa, ni shin gana lang. Ansahra lang ni aɓa irritenna lang wara njeguro. 19Miyang ngi gorbang te ɓagnjiang, keminiya aɓa ɓugshimurang ni. Amallah lang ni aɓatenna lang juhrina alahmagulla ngha ah alli gilih te nyenshi usulo le yang ngha.20Nshinna, yahweh ate miyang a gani; yang kuhrang, kunyahlang ki ganshi ri a rang, ate ɗigna te lowari bang, anjibang, garbuwo ki wora riyang; ayeh ɓalah agh aluoh ni kukolong.21A ogna magjollo n]lang, keminiya ɓwa nyah ka gimmang ngha. Aɓashiɓɓang kwa ogna te gana lang, a yangha ni binmurubang ih a pagne. A zuna ni kara ni a waɓ teɓiya; nniɓeniya ɗey aɓa ɗig ni ga meng. 22Ɗey agimashihra le yang kwa ihɓi zu akundum mo. Pag ni yang ninga mama a pagni ni meng agh atema ari agimashihra lang kwa magjollo lang gowo ngha kunyah lang ni wuhdana.
1Murungkulli vulliyina munangallang le Zion ayeh nlagiri ma yahlulla. Ɓugna gulole Isreal koh akuli zu wa ngunjeh. Ni ye ɗengshi tukushi ya ari akara yahlulla le ya. 2Ke Murungkulliwale mello ih nyha wa uwo ni gi’enna amuri a aliye Jacoh kwa agh. Ayeh kara ma yahlulla le yah ɓug nang njeh ngarung alahmagulla mani munangallang ma Judah; aye ɓiyiya ni zuni nzali anjemurung ni amurung le.3Ni yahlulla mafugna kashina njemme ma Isreal kwa. Pushina bih malih ari aɓashiɓɓo. pinshina Jacob ninga gishe mafugna ni ki lih ga kwa kariya. 4Pilla ntah le njiri sung ninga ɓashiɓɓi sung, mag na bih malih ni ɓashiɓɓi sung. Tugne aɓeni pah ki oghi ya buwo kwa aye gugri le munangallang le Zion; suɓna yahlulla mafugna le ninga gishe.5Ke Murungkulli ɗigna ninga ɓashiɓɓi sung. Mella Isreal. Mella alahmurung le kwa. Girajah abindugrina le. Ɓuhri na ɓuwa ni ɓuwa’agh antira munangallang le Judah. 6Wolla tahra bin ɗahra ninga ɓabang. Girajah abin kpaɓɓa magerenteng. Yahweh tigna abin kpaɓɓa magerenteng ni Karaɓang kulli le aɓa-Yahuda ɗig gi zansa a Zion, ate jenna murrung ni mallah kwa afungno yahlulla le.7Ke Murungkulli shiɓina deshile le jen liye. Pah ngarung ma alahmurung le bih aɓashiɓɓi. A logna ah magjollo a liye Yahweh, ninga a kara pag njibunno.8Yahweh wale tollo ki girnjah ngarung lahmagulla le munangallang le Zion. Nonna nguri peribang ni ye tol bih ari giriyinjah ngarung. Ini pagha alah ni vangha ni ah ngarung te ɓuwa’agh; akushimona ajuhri koh. 9A kakunjere le ingni na nzali; ke giranjah ni ɓuniyi angungara ma kakunjere. Murung ni amunamurung le ayangha ntira aɓayong, njuoh ni uwa ni aɓa’agkuntumo le yang nyha wa shin njiloro abin Yahweh ya.10Ke aɓatenna le munangallang Zion ɗogha nzali bangpollo. A suɓna tuɓu amur yang ni gbar ngiriyang ni teshilidagra. Ke Ansara ma Jerusalem julina amur yang a nzali.11Njiang kpahna ate njmerung le yang; yahyang kpaɓɓa aɓih; anguri yang suɓna koh nzali atema girnjah munangallang le aɓwa lang; amuna ni aminbangna wuhdana ah anjinjere ma lahmagulla. 12Anahyi angih yang, “ njigiri nimbah nghe?” ngha awuhni dana ninga ɓeni ni piye agh amuri anjinjere lahmagulla, ususlo le yang suɓna koh akikili angih yang.13Mang ngha ɗingshi te weh? Mang ngha pyeri no, munangallang ma Jerusalem? Mang ngha tollo, te Nga gimno nsari munangallang ma zion? Piye lo gullo ninga sallang. Yang ka ɓishi yon i? 14Aɓa’agkuntumo shinna njiloro manangna ni mashihra te yong. Ni a pushitye temashihra le yong agh te nyeshi njeguro le yong, keminiya te yong awaɓna ateng manangna ni ma ɓoshibang.15Aɓeni kwa ki ginya a njere ya wol bihyang a ro. A songshigiri ni jigri amuryang ari munangallang ma Jerusalem ni nah, “Mama ni ki paglahmagulla agori ‘Ke’gbarale ma ɓornsari,’ ‘Ke Binmurubang le Ngungjeh Kwa’?” 16Aɓashiɓɓi yong kwa logshi kunyang ari yong. A ɗungshi ni sheng miliyang afugno ni nah, “ Shi mella yangǃ mama ni pag ni shi lel aghǃ shi ɗigna shi shinniǃ”17Yahweh pagna ga tollo ihka pagha. ɗungshina atenana le, mama lagni bang akara ni wor agh. Sulli no ni shin gi’enna, te ɗagna aɓashiɓɓo apag binmurubang amuro; logshina njeme le aɓashiɓɓo.18Kunyahli yang ɓuwa te murungkulli, ngarung le munangallang ma Zionǃ pag njimerung lo ihɓi sulla njeh ninga ɓanghamuru kara ni duh. Ka pih muru usulo agh, njioh usulo agh. 19Logho, ɓuwa ni duh, ari kunbang le ɓalellah ni duhǃ suɓ kunyahlo koh ninga muru akundum Murungkulli. Logshi aboh kuli apih ate usulo le amunno ni wuhdana ni yahlo a ngbina njinjere ni kwa’agh.”20Shinna, Yahweh, ni shinari aɓeni pag yang ninga agh, ke amehna lih njingung yahyang, amuna ni aɓeni ki lelmur yong? Ke tummi mallah ni aɓa’agkuntumo buwo ah liye Murungkulli?21Amuna ni aɓagulla kwa nongha ayeh kikiri ma anjinjere. Ansari lang ni amundena lang kpana njiri garabuwo; atummi ne yang buwo a kara yahlulla le yang ko na shin gi’enna le yang. 22Akpaɓna, aka gor aɓwa te kara bunno, ngoɓɓong lang anji bah kwa’agh. Amuri kara yahlulla le Yahweh ɓwa nyha ɓangha ko aɓɓa; aɓeni nlelle ni gushi ya, aɓashiɓɓang agiranjah.
1Mini ɓwa ɓeni shinna agikonna aghari gara funno le Yahweh. 2Piriyi nang koh ni tigha ihɓi ginya apinna amuri poshibang. 3Njiteng ni pilla bih arang ɗeshili ni ɗeshili, akara kwa. 4Tigna nyammang ni nguɓu lang juhri koh; ɓunna amuh lang.5Logshi pon tumo liyang arang, ni kangna ni lullo ni gana. 6Tigha nongha apinna, ninga aɓeniwuh kikara agh. 7Ɓang ngarung kangna nil ogle ɓangha. Tigha anguri ni beng ngha dungro. 8Ke gorbang ni ɓuwa te agna, gir jimma lang koh.9Girnjere lang ni ngarung tahli ni kasha ya; tig njere lang gogta. 10Yangha ninga nyamma lusung ki lelle ka bol lang ngha, yim ni vullo; 11Pilla anjinjere lang girikari, tigna juhro.12Gbigna ntah le tig munni njibin nang. 13Shuwana njigbhere lang ni amunni ni aɓama le. 14Mpilla gi olollo abin abayong dudung, ngya soribang le yang kara ni kwa agh. 15Ɗung sang ni mbugiri malulla tig atenne ihɓi nuh mure.16Tigna amillang ih gog atahli, ni tigha vulliyi murang ni atuɓu. 17Agiti nang ɗigna olollo lang; Njangshi na mag ki pag ɓuhro. 18Ninani Ngi nah, “Gimyahlung lang juhrina le ini tigyahlung lang nina.”19ɗengshini agikonna lang ni agahla lang, ke murungung ni lullo. 20Nworo ɗengshi ni le kunyah lang gugwa njeh arang. 21Keminiya nɗengshi ni agah le nina‘agh miyang ni tigyongː22Ke agnjung ma kikenne le Yahweh niwa kasha ya ni gi’enna le malla le nyha, 23Amapiyoni ni ɓeri ni kwa’aghː pahnjiteng lo agh ma gulla ni. 24“Yahweh ni pag gibere lang,” kunyah lanh nah, nina’agh Nga tigyang ri.25Yahweh ya maɓwa ni te aɓeni ki lelli ya, te kunyah li aɓeni ki alli ya. 26Ɓorna ke lelle a olollo ate assa le Yahweh. 27Ɓorna ate ɓwa ihɓ tol ngung alogho le. 28Ɗey ihɓi ɗigha bam ngha anonshi amuro agh. 29Ɗey ihɓi tig kunni a yeh tuɓu-beni ay aka tigyong.30Ɗey ihɓi pah tekih abin ɓeni woli ya, le ɗey ihɓi ɗungshi ni ɗungso ni asangkun. 31Ate Murungkulli ni ki jen sung ha kikenne agh, 32Keminiya ke tig na sung a yahlulla agh, ihka shin gi’enna pyerari agowo le agnjung ma kikenne. 33Ate ih nyha ih konniyi sung ayahli ya ko pih amuna aɓayong mashinshin gani ya.34Te pariya akusung aɓeni akuhro agh kwa a gunnjah, 35te gitiyi ɓwa njiteng a dum Magulla Kwa, 36te gitiyi ɓwa njiteng a muri njuoh le- ke Murungkulli ni ki agni zah agire yaǃ37Yang waɓteng ke gire njinpagha, se te Murungkulli waɓɓa? 38Nyha akun Magulla Kwa nga gikonno ni maɓwa kwa ki zu? Niyellang ni ɓwa ni njah ki nyashiteng? 39Niyellang ɓwa ki nyashiniteng amuri fugso ate gimashihra?40Ɗey ih shi billa anjinjere ihɓi shi mom yang, ɗey shi year bin Yahweh. 41Ɗey ihɓi logshi kunyahli sung ni abih sung bin Kulli ni a kuli yaː 42“Shi pag gimashihra ni tolmurung, le ni ih jangshi ya, 43A vulliyina ro ni yahlulla awo pir sung, awolla luoh ni a ɗag ngha.44A vulliyina ro ni nlagiri ninani jimma nyha ka ɗur wa. 45A tigna sung ninga teshili giri ni daɓi antira aɓwa. 46Aɓashiɓi sung kwa nyomna sung, 47koshiyo ni atuhli kpana ri sung, ɓiya ni girnjah.48Anjiang suriyi ni njimerung ninga min ɓanghamuru atema girnjah aɓwa lang. 49Njiang ka suɓ njimerung kassa nyha usulo nyha, 50Kedebang Yahweh akuli ki shin njeh ki shin nang.51Anjiang tig kunyah lang ayahlulla atema ni amunangallang ma lahmagulla lang kwa. 52Ah allang ninga minya njiri aɓeni aɓashiɓɓang; ah allang tekushi nyha. 53A kassshi usulo lang atuhli, ni ɓug tahli amurang, 54le a tig muru ɓunno, vulliyi murang Ih nah, ‘a jangshi nang kohǃ’55Ngor lullo, Yahweh, a limma le tuhli. 56A og gih yang ngha ngi anh, ‘ka gir kiro ri ɓuwa lang te agna agh.’ 57A zu gyaɓ ah kara ni Ngoro agh; ah nah, ‘ka ɓang ngoɓɓong ngha.’58Murungkulli, atangha te njuoh kunyahlang, a ashina usulo langǃ 59Yahweh, ashinna gimashihra ni apagh ngha; aɓɓi yang njuoh. 60Ashinna illingosomurung le yang kwa, agah kwa akuriya amurang ngha. 61Ah ogna sangkun le yang, Yahweh, agah kwa akuriya amurang agh.62Ke angotokun yang ni waɓgiriyahlung le aɓashiɓɓang sulla amurang kara ni kwa’agh. 63Nshinna niyellang ni aɗigni le a logni kuli; a jollang ni angyah le yang.64Nyenni pah yang ga ngoshe miyang ni nya, Yahweh, pyerari agipagna ma abih yang. 65Aka ɗag kunyahli yang a yiriɓinaǃ Ɗey juhro lo ihɓi nyera amuroǃ 66A pir yang ni yahlulla ni girjah yanga tinna ɓakuli, Yahwehǃ”
1Ke gifugna yiyilling ɓiyina; niyellang gifugnayiyilling maɓorna ariyiniǃKe atahli magerenteng meshiyina agbira le njinjiere ni kwa’agh. 2Ke maɓorna amunabuna ma Zion wara pyere le yang a gifugnayiyilling maɓorna, keminiya niɓeniya atoll yang ninga duh soɓɓog, tumo bung le ɓaɓangha ankori niǃ3Ke amingari ngha kip ah kier ate gusa amuni, keminiya munangallang le aɓayong pilla ɓashihra, ninga ndaw ni a ɓalusung.4Ke leshi muna ni ayuliya kpagna akunni ni njemuru; ke amuna ki illi bang te gilihna, keminiya nyha temuryang ngha. 5Aɓeni pag ki lih gimaɓorna agh niɓeniya amura anjinjere. Aɓeni zuni ni ishi kandagiri mabangna agh ngha niɓiyeni nongha kidding tuɓu.6Ke gimashihra le munangallang le aɓayong lang gullo orr gimashihra le Sodom, mama awormuri niɓeniya ni abung nyha aɓangla temuri ya.7Amunamurung le ngha ninga murunjitahli, posso orrr kiera; agiri yang ɓornsari ninga tahli mabangna, gilla le yang ngha ninga atahlinbilu. 8Apuro le yang niɓiyeni pinna orr nkalanggishe; ni aya yeri yang ngha amuri anjinjere agh. Aguɓ ngiri yangkpagha ri amuh le yan; ah pilla ayummo ninga ngung.9Aɓeni awol ni garabuwo agh wara aɓeni yahlo wol agh, aɓeni ɓiyi koh agh suwa niri tolgisoro nyha abilli ya agh. 10Ke abih ɓamah ma shin gi’enna lamna amuna yang; apilla agilihna ari akunbang ngha a girnjah munangallang le aɓwa agh.11Yahweh ɗumna Yahlulla le; suɓna yahlulla mafunna le koh. N’goti gishe a Zion ni lih tinne ya.12Ke amurung ngunnjeh ni agha, ke ɐbayong ni nongha angunnjah mwoh agha, ih aɓashiɓ bang ni aɓashiɓimurung gan ingna kakunjere ma Jerusalem. 13Gah pagha ate agimashihra le aba‘agkumtumo ni temashihra le amallah le abeni sub nkilla le aɓanjiteng antiri yang.14Agahla, njiwamghina, amura anjinjere. Abara ate nkilla ni ɓwa nyha logle dog adagra le yang agh. 15“Njibangǃ giɓeneǃ“ aɓwa ki ɓuwa ri yang. “Njibangǃ Njibangǃ Ke doghi yaǃ“ Ninani aworo gahlini; aɓwa nahyi a ntira aɓayong, “Ni alogle aɗigha abah agh ɗeshiya,“16Yahweh ni meshi yang ni muri; ih nyha ye lelm muryang ɗeshiliya. A nya wa gushi amallah agh, ni ɗum kumɓoro abin aɓatenna.17Anjih sung shinrina, ki al bang gung ate agna; a muri agbingrah shi shinbang te aɓayong ni ni ki ashi sung ngha agh. 18Abil tollo le kushi sung, ni shi logle shi ginya amuri anjinjere le sung ngha. Malla le sung ɗigna gyaɓ ni akara le sung a bangne, malla le sung zu na.19Aɓapir sung kikara wor mgbang ni akuli ya. Apir sung a kenni ankonno ni nongsung aɓalusung. 20Aponusulo luli sung-ɓeni Yahweh ɗahri ya-ihni pag ɓeni abollo atuhli le yang ngha; ɓeni aya nah ni, “Atinna minlim le ni sa nongha antira aɓayong.“21Pag binmurubang ni ollo, munangallang le Edom, yong ni ih nongha nzali Uz agh. Keminiya nji binno ni minkoro ye ka ɗug ngha; aka ɓara ni pushi ɗag tesallang. 22Muna ngallang le Zion, fugso lo ka zu a malla; ni ih ɓuhri ɗigna lo njeguro agh. muna ngallang le Edom, ihka fugshi temashihra lo; ih logsa agimashihra lo.
1Ɗengshe, Yahwehmang pag sung ni; shinna ni shin velli sung. 2Agibere lesung pilla mami abiri; alah sung te abiri. 3Shi pilla aminbawori, terrung nyha, ni angih sung ninga amahbere. 4ɗigna shi pah gifugnaposhina ate muru ni shi nuh agh, le ɗigna shi pah gifugnaposhina ate warra.5Aɓeni ki zu njum sung agh a ɗigna gyaɓ ni sung; shi sung ngha shi saniya ni shi kum usulo agh. 6Shi pah mur sung abin a aɓa Egypt ni Assyria te kum gilihna dudung. Ateh sung pah gimashihra, aya wa uwo agh, 7sung ngha shi nuh gani temashihra le yang. pah yahlulla ni sung mama a gan pyeri ya agh.8Aguro ki nongmurung amur sung, ɓwa nyha ka ashi sung abih yang ngha. 9Shi kum brodi lesung kukolong njiri tig mur sung ategulla, atema garabuwo ni aɓalusung. 10Nguɓ ngiri sung tolla tugishe ate yahlo ni ki pinsang ngha.11Anong ni amehna atenne a Zion, ni ansara alahmagulla Judah. 12Amunamurng gere njiri abih yang, Ni gullo nyha aɗummi aɓatenna agh.13Atigha amunadenna atenne a gog njigiri ni tahli goggiri, ni amunabuna ki ghetiye atiye gitolla wara madungrina. 14Ke aɓatenna ɗagna kunjere lahmagulla, ni amunadenna ɗagna agi ngwang le yang.1516Ke binmurubang kunyahli sung kashina ni agwang le sung pilla ɓua’agh. Ke jenghe pura mur sung kpah; gi- enna le sung, ate shi pagna gimashihraǃ17Ate kunyahli sung ngha ki nong konno, ate gah anjisung ki wuh. 18Ate nkonno Zion juhri na, ni mingari ki gangla beh.19Keminiya weh, Yahweh, nongmurung ha kikenne, le aka ɗigha amuri ngungmurung nong murung logha njah kenna njah. 20Atemang ke ah jangshi sung ha kikenne? Mang ke aɗag sung ate nonno le akara ro? 21Nyeshi sung abinno, Yahweh, le shi nyere. Pil akara le sung mapiyo ninga mama kikara wor agh- 22Se te apushi boh ashiɓɓi sung le awo ngha awo
1Aɓoko ma wuromoh pu lum agh, ari shenri mah inne agh ari akara wah tongno lehenri agh, zuwa a kunbangni miya ni ɗigna antira aɓayong ni abol ni guro agh gyab ni salang keɓar. Aɓakulli ma loko le inshina agipangna lekulli. 2Ari kara ma tongnole shenri boko ma tongno ma gurole murung yekoniya. 3tenana le Yahweh zuh abin Izikiyel muna Buzi malah, anjeh leaɓa kaldiyawa akunsalang Kebar le bieh Yahweh ngha a muri abiye.4Le inshibang , ate gung muru ngha ki anjina kuli nlahgiri mah ɗungrina nigishe woro tahyiri ayeh ni poshibang kangni anjiɓaye paka le gishe agh niga gifunna aye nlahgre agh. 5Ngha ntiring nghaagiri ngha nghang ki pura agi usulo. Ini apurananː Ayang ngha apur ɓuwa, 6keminya kundu yang inne, inne ɓeni kwahagh, aminkwaye agh ɓeni kwohagh yanghni kpetine inne.7Akushiyang ngha sariyarata, keminiya a kagla kunshiyangha ngha mami muna nɗa nyinyiling niga gifuna ni agoriya. 8Nigo kwah biyang niga mami ɓayong abiyele abiyang anji ɓa kwah inne niya. Ate inne ni kwa agh akunduyang nah kpeteriyang ayangha nigaː 9A kpetiriyang dokariyang. Anya apilla ngha a gingha; ɓeni kwah agh wuro sawap ni dumi.10A kunduyangha ngha niga mami ɓawah. Ayangha inne agh kunduyang niga mami. Heinanji bung malieh, ashile ni inne agh kunduyang niga mami ihi anji bung ma katang. Inne lah yangha kunduyang nigo mami kpitiri. 11A kunduyang nigoko, a kpetiri yang ngha ameshiyi a bikuli, ate aminichere agh mwoh lah yang ngha yangni kpetiru maɓimamah ki dag kpetiri minhere maɓi ni kpetiriye agh, ni a kpetiru maɓi ngha nghang mama vule angiriyang ngha. 12Beni kwah ah woro suwaɓ aɗunyang, ate ɓa kwah bongho tiyangha ini aka wongha a woro pila nga.13Ate purung leɗigna le amunhere agh, appuro lahyang ngha niga pie lenkalang gishe niga puro le poshibang. 14Anchere ma usulo lole agh ayangha a ginya yarata njiju moh ni nji dung, a yangha ni puro le poshibang.15Le nshina agi usulo; ni kusung mwoh a njahli kahri agi usulo egh ni kwa ni anjiung ihne ya. 16Gilla ni puro le akusung nghe ni ga: kushini kwa agh ngha ninga beryl, le ihne kwa ki pura ari yang, tumobung ni puro leyang ɗumna kusung nghe dogyina ni kusung maɓi.17Ngha a ging ngha, ah yangha ah ingna a njigiri ba kwa agh le yang, le ngha gingni ya pillla nyha. 18Amuhkushi yang te ya logna kuli ni pah ngoɓong,ate a yangha ni anjiung kangni yang.19Kunbang ni kwa agi usulo egh ki shishini ya, akusung nghe ki shishi kahri yang. Ngha agi usulo egh ki logni kushi yang ngha, akusung nghe osso ki logho. 20Ba kwa bongho ki kah nghang ngha, a woro ni akusung nghe kahri yang, ate bongho le agi usulo egh ngha ri akusung nghe. 21Ga kwa agi usulo egh paggha ini akushi ye ka pagha,, agi usulo egh tangha njahli le akushi ka tangha njahli, ah shishi le, a osso ah shisa, ate bongho le agi usulo egh ngha ri akushi.22A bikuli le agi usulo ye ki pur ngih kandakoro; ki pur ngih nongso crystal a bikuli a muyang gi pah ngoɓong. 23A tinna ngih kandakoro ye ya, kpatiri gi usulo ni kwa agh sahrina ke dog kpatiri ɓih. Gi usulo egh ni kwa agh ngha ni akpatirung ɓahri ate vulliyi ri; mama kwa agh ngha ni ɓahri ate vulliyi ngiri.24Le n'ogna gih akpatiri yang ninga jollo le amuru dudug. Ninga gih Magula kwa a ba ken nghang ngha. Ninga gih murunjitahli. Ninga gih aɓa tahluwa a kunbang ni kwa ah tangni njeyi ya, ah suhli akpatiri yang njahli. 25Le gihyong ka pura bikuli le ngih kandakoro ye ni a muyang a kunbang ni kwa a tangni jeyi ni suhli akpatiri yang njahli ya.26A muri ngih kandakoro ni muyang ngha ngungmurung murung ngha nghang ki pur tahli sapphire, le a muri ga ki pur ngungmurung murung nghe ya minlim ni ki pur ɓayong.27Nshina minlim ki pur ndolong ni gishe logha ɓunnih wora kuli; nshina logha ɓunnih suhla njahli ki pur gishe ni ki tuhbang kangni ya. 28Ninga gangrih a nlagiri a kara nyah le muru, ini tuhbang le poshibang ni kangni ya nina. Minlim egh ki pur gulo le yahweh. ngha nshinni ya, nvul kundumang njahli, le n'og gihyong ki waɓtenana.
1Nah nghang, "Muha ɓahyong, tangni kusohi lengha nahteng ahro." 2Le, ngha nahni teng arangha, bonghoma inna rang ye tesang ni kusang, le inohyi inateng rang. 3Nahnghang, "Muna ɓahyong, miya ngi tahso abin aɓa Israila, abinaɓayong nje ma yahlilula ngha yahyang lulo rangha kwah ɓari yang ni a kahyiyang apagna gimashihra abinang loko keni ari karaniǃ4A minkah yangha ayangha ni bunduhyang ni yalung tennah. Miya ngi taso ari yang aka nayi yang, "Agahin murung Kulli Yahweh waɓɓa.' 5Kola aka ogko ko na ogka. Ayangni lah mayah lulah keminiya ko mangho kaha yere agh aɓa agkuntumo lekulli ngha ɗigka antiring yangngha.6Aweh, muna ɓayongi ka ɓang ngoɓong lahyangha ko teleyang ngha. Ika ɓang ngobongha, nigo ah a vangno na azuwe nigo ah a digni a gihye. Kah bangobo teleyang ngha ko yero ka ɓiyo ari akunɗunya ngha, ate ayangni aɓa lah mayalun lulo.7Keminiya aka waɓ telang aɓiyang, ko agka ogko ko nah ogka, ate aɓa yalum tenna ni duduk. 8Keminiya aweh, muna ɓayong, ogha nga waɓɓa agh kebi yalo lunlo niga mami aɓa yalung luhla ma lah agh. Anshi kunno a lih gah intolo nga puwo aghǃ"9Le nshinbang, bung ngha nonno ki zuh aɓinang; ngha aye agh gi nyolina mah ɓomtengnghang. 10Pangshi kwah nji bang kedabang meni; a nyolikwah ɓerikum dumi ninyi njumi agah a nyohya atenana ma yalun gienno, ni ɗenshe, ni kaito.
1Nah nghang, “Muna ɓayong, mang a kumo, lih. Lih giɓomteng nghe, le a woro a ke wa ɓih ɓaleh Israila. 2Nina agh nlogshi kunang, le peng giɓomteng nghe kunang. 3Nah nghang, “Muna ɓayong, lih yi ɓa yoh, le a ɗungshi yoh ni giɓomteng ni nworo mpoh agh.” Nina agh nlih ni og ɓoro egh a kunnang ninga nyih.4Le nah nghang, Muna ɓayong, kenne a leh Israila le a waɓi yang atenana lang. 5Ate ni a tahso a bin a biri ko kunburi ma tenna agh, keminiya a ɓaleh Israila- 6nyha a bin aɓayong dudug abiri ya ko kunburi ni ki gankun bang ngha, aɓeni atenana leyang ngha ni a logle a yeri ya agh. Ni njiteng ngha ntahhino a bin yang, le ke a tehshina kiri yang ro. 7Keminiya ɓaleh Israila ni ki agha ki tehshi kiri yang ro agh, ate ni a tollo a tehshi kiri yang a rang ngha. Nina agh ɓaleh Israila kwa ngha ni tolmurung ni tengshi yahlung.8Shina! nwara ntigho aka tengmurung ninga tengmurung leyang, le kundumo tenna ninga mami yang. 9Ntigna ngongho njoh ninga tahli ma tenna! Ka ɓang ngoɓong leyang ko wolngiro- a ri akundum yang ngha, ate a yangni ɓalah ma tolmurung."10Le nah nghang, "Muna ɓayong, atenana ni kwa hamma bino ni ya- bol yang a yahlo le a og yang ni kiro! 11Le kena bin aɓayong ni a pon ngha, a bin aɓayong lo, le a waɓih ri yang. Nah yi yang, 'Ga ni MurungKulli Yahweh waɓah, 'Gor le a teshi kiri yang ko a shiɓa."12Le Bongho tol lang kuli, le n'og ngih imma le jigranjeh- a nzumang: "Mosso ni ni gusso le Yahweh a bin ɗigna le!" 13Gih akpatri agi usulo ni, ngha a dogni a ri yang ngha, ni gih akussung ni ri yang ngha ni. le ngih imma le jigrah njeh magula ni14Bongho logsang le tol lang wori, le nwor ni yehlulla a bongho lang, le dumbung le Yahweh ma masso ngha a murang. 15Nina agh le nwora bin aɓeni a ponno aguro agh a Tel Aviv aɓeni ɗigha kun njere le muru ni a Kebar Kanal, le nɗigha be a ntiri yang ma akara tonpur ɓahri, nɗungshina ni agi magtahɓi.16Le gire pagha a nzum akara tonpur ɓahri ya, tenana le Yahweh zu a binang ki nah, 17"Muna ɓayong, nwara ntigho ɓa lella aɓayong le ɓaleh Israila, nina agh teshi kiro ri atenana ni pura kun nang ngha, le a pih lagbang. 18Ngha nwaɓni ɓa gimashihra ih, "Ni njiteng aka wuh' le ni a laghi ko waɓ lagbang bin ɓa gimashihra a muri agipagna mashihra le nina agh ate ih ka ɗigha- ɓa gimashihra ka wuh ate gimashihra le, keminiya nga al nkilla le a boh. 19Keminiya ngha a lagna ɓayong mashihra, le ni ariyi ya ɗag gimashihra le ko ari agipagna mashihra le ya, le ih ka wuh a gimashihra le, keminiya ke a ashina usulo le.20Ngha ɓayong ma gerenteng ken ngha ri njinjere ma gerenteng le ni pag ga ni ɓottiya agh, le ntighi gi engkussung a dumi, ih ka wuh. Ate ni a laghi ya, ih ka wuh a gimashihra le, le ni te ngi ɗengshini agipagna ma gerenteng ni pag ga, 21keminiya ngha a lagna ɓa gerenteng ih ɓi ɗag pag gimashihra, nina agh le ni ye pag gimashihra agh, a njiteng ngha ih ɗigha ate a lagbne; le a ashina usulo le.22Nina agh bih Yahweh ngha a murang a be, le nah nghang, "Logho! puro wora beng, le nga nahteng ro a be!" 23Nlogho le mpura beng, le gusso le Yahweh ngha a be, ninga gusso ni nworo nshina kahri Kebar Kanal; nina agh mvul ni kundumang njahli.24Bongho egh zu log sang ntangha muri kusang; le waɓtenana rang, nah, "Woro ke gir muro a liyo, 25ate niɓeni, muna ɓayong, a zuni nguri a kuhro nina agh ate ke ih ɓi a pura ntiri yang ngha.26Nga tig lesso ih ɓi ɗungshi kuno, nina agh ate ni a logle a nahteng, ke a gan sagha agh, ate aɓayong nghe ya aɓa tolmurung ni. 27Keminiya ngha nahteng ro agh, nga pangshi lesso nina ate aka nah yi yang, 'Ga ni MurungKulli Yahweh waɓɓa.' Ɓeni ka oghi ya ih ɓi ogho; ɓeni ni ki teshi kiri ya ke ih ɓi teshi ya, ate ɓalah ma tolmurung ni!"
1"Keminiya a weh, muna ɓayong, tol soɓong ni a kashiya a tigha dumo. Le a ɓag lahmagula le Urushelima a muri. 2Le a ɓag garrung a kangni ni. Le a ɓag dingli a kangnini le a tig ɗamma le aɓa tahluwa kangni. Tig ga gwer keni luwa agh ih kangni. 3Tol yi muro koro ndolong le a tighi ninga garrung ma ndolong a ntiri yong ni lahmagula egh, tang shin minlim lahmagula egh, ate aka kangni, a tighi ninga a kangni ne. Ga ni ka ɗumo ga ka pag giri ya.4Nongha nji ma kahtang le a tig gimashihra le ɓaleh Israila a muro; aka tol gimashihra leyang perari akara ni a nongni njahli a muri ɓaleh Israila agh. 5Meng kanangirang ngha, ntig no ih kara mwoh ka tangha tuhkushi bogho mwoh ma funso leyang: akara 390! A njinjere nini aka tolli gimashihra le Israila.6Ngha a malla akara ni ya, le a ye aka nong nina a nji boh mali]h, ate aka tol gimashihra le ɓaleh Judah ma akara woro ɓahri. Myang ngi tig wo ih kara mwoh tuhkushi bogho mwoh. 7Tig kundumi ih shin Urushelima ni a kangna ni luwa agh, le ni dumboh aka waɓkuntumo a muri. 8Ate shina! Myang nga kuro nina agh ate ni awo pil a agh ha sete a malla akara lo ni a tigho agh.9Tol yi kanangiro kikaya, bahli, wam, wam ma penlang, mar, ni jah njigiri ni kwa agh; a soɓ yang a koro le a ton brodi ate muro perari gogho le akara ni aka nongni nji giri kahro mwoh. Akara 390 ni aka lihni. 10Gilihna ni aka lih ya pyeshe le ka pag shekel woromwoh a kara mwoh. Le aka lih yi a kunbang ni a tigha kyari kwa agh. 11Le aka nuh muru duh mwoh a kara a kunbang ni a tigha aka nuh ni ya.12Aka lih bahli ni a kang ngha, keminiya aka kang nghih a muri tiɓih a yangha a shina!" 13Ate Yahweh nah, "Ga ki ɗumo ih brodi ni aɓayong le Israila ka lih ya ih nyha gerenteng ngha, be ni nga meshiyi yang a ntiri aɓayong."14Keminiya n'nah, "A malle agh, MurungKulli Yahweh! ni pa nlih ga nyha gerenteng ngha! Ni pa nlih giluwo ni wuh ni muri ko ɓih giluwo shuwe ya, ke logho lang basadeng ha zuni niɓeni, le nyamma ni a jenne ya ni pa ingna a kunang ngha!" 15Nina agh nah nghang, "Shina! mpahno tiɓndah a tuhkushi tiɓ ɓayong nina agh ate aka tong brodi lo muri."16Ɗeshiliya ye nah nghang, "Muna ɓayong! Shina! Myang nga tuh njere brodi a urushelima, Le aka lih brodi ni pyeshe le a konna teɓi, le a pyeshi muru kedebang a nuh yi a ngoɓong. 17Ate a nyha ni brodi ni muru agh, ɓeni kwa agh yahli ka konni a ri muna ngih, le a woro juhro ate gimashihra leyang."
1"Le a weh, muna ɓayong tol garabwoh ma teɓna ninga gi nwahmurung ate kanangiro, le a nwah nyongmuro ni nyongkuno, tol nyongmuro a peshi le a gaɓɓi tahro. 2Pingshi mwoh le tahro egh a ntiring lahmagula ngha akara ma kangnini ni luwa malla agh, le a tol mwoh le tahro le nyongmuro maɓi a koriyi ni garabwoh a kangnini lahmagula egh. Nshile nyongmuro mamona agh meshiyi gung, le nga pushi garabwoh nga piri aɓayong.3Keminiya tol fittong a ntiri nyongmuro egh le a kuri le a kari a yeh dagrah magula lo. 4Le a tol ɗ ɓuhro le nyongmuro egh a soɓɓah ntiring gishe; a pingshi le gishe ka pura be ka ingna leh Israila kwa."5MurungKulli Yahweh waɓna ga, "Urushelima ni ga a ntiring le aɓayong, ba ntig yi nghang ngha, a ba anshile anjeh kangnine ya. 6Keminiya tolla muri a ri agi waɓbna lang anjeh, a yang ngha ni gimashihra ni uwor anshile aɓayong ngha, ni agigilla lang uwor mami anshile anjeh. Aɓayong le shiɓina agi waɓna lang le ni a ginya ri agigilla lang ngha."7Ngha nina agh MurungKulli Yahweh waɓna ga, "Te nyong ni aɓa alnjuoh uwor aɓayong ni kangni yong ngha, le ni nginya a ri agigilla lang ko apg giri billa ri agibilla, ko pag giri billa ri agibilla le aɓayong ni kangni yong ngha," 8ngha nina agh MurungKulli Yahweh nah, "Nshina! kanangirang ni ka pag giri ni yong. Nga tuhnjuoh lang a ntiri yong ate aɓayong shina.9Nga pag yi yong ga ni pa mpag yi yong ngha agh le ninga mama ni nwa ye pag yi yong ngha agh, ate agipagna ma konyahlung leyong. 10Ngha nina agh atehrung ka lih amuna yang a ntiri yong , le amuna ka lih atehyang, nga tuhnjuoh lang a muyong, le nga tigha anshile ni ka uwo agh a meshiya ba kwa agh.11Ga ni MurungKulli Yahweh waɓah- ni ɗigna lang kwa ate mɓihyi na bin ɗigna lang ma gerenteng ni agi mbyehne leyong ni ma agipagna kunyahlung leyong, ih meng kanangirang ka ashi gogho leyong; ni ngi shin gi- enna leyong ni ashi yong ngha. 12Mwoh a ntiri tahro leyong ka wuh a ri binkonna, le yalo ka wolnluo yang a ntir yong. Mwoh le tahro leyong ka wuh a nji ri agarabwoh ni kangni yong ngha. Le nga meshiyi anshile a nji ba kwa agh, nga pushi garabwoh nga ɗigni tahyang ɗeshili.13Le yehlulla lang ka ɗungso, le nga tig funno lang a muyang ih usulo. Nga pashi yahlang le aka yere ih Meng, Yahweh, waɓna tenana ni kiki ngha nɗum funno lang a muyang ngha. 14Nga tig yong gi juhrina ni gi te ollo a bin aɓayong ni kangni yong ngha, ni a njih ɓeni kwa ki ɗur agh.15Nina agh Urushelima ka pil guɓung a bin aɓayong ma sa a jolli ni olli, laghani ni gi ɓangha a bin aɓayong ni kangni yong ngha. Nga tuhnjuo lang a muyong ni yehlulla ni funno, le nga saghi yong ni funno- a Meng, Yahweh waɓna ga! 16Nga tutti yalo mashihra a muyong ate ih ɗig njinjere ni nga giri jah yong ngha. Ate nga ɓuhri yalo muyong ni kashi njer kum brodi leyong. 17Ni nga billa amuna agh ate yalo ma tenna ni gi juhrina ni nga tuttih yong ngha. Binkonna ni nkilla ka ɗura ntiri yong, le nga zuni garabwoh a muyong- a Meng, Yahweh waɓna ga."
1Tenana le Yahweh zu a binang ki nah, 2"Muna ɓayong, tig kundumo ki shin ankonno le Israila le a waɓkuntumo ri yang. 3Nah, 'Nteshi kiri yong a ri tenana le Yahweh ankonno le Israila! MurungKulli Yahweh waɓna ga a ri ankonno ni adingli, aɓanghamuru, ni aɓa njonglong: Nshina! Myang ngi zuni garabwoh a muyong, le nga juhri a bingushi agillang leyong.4Le adenshile ɗahra leyong ka nong ɓongri le aka ɓihyi agbingra leyong, nga soɓɓah anluo leyong njahli a dum agillang leyong. 5Nga soɓɓah anluo aɓayong le Israila a dum agillang leyang, ni meshiyi- amuh leyong kangni adeshile ɗahra leyong.6Ba kwa nɗig nghang ngha, a ɓihyi alahmagula egh ni juhri a bin gushi agillang leyong, nina agh le adeshile ɗahra leyong ka ɓihya ni nong ɓongri. Le aka ɓuhniyi agillang leyong ni meshiyi yang, a wanghih agbingra leyong njahli le atumo ka wora gung. 7Nluo ka kpah a ntiri yong le nga yere ih Mini Yahweh.8Keminiya nga tigha anshile a ntiri yong, le aɓaɓa ngha nghang aɓɓah ri garabwoh a ntiri aɓayong, ngha nmeshiye a anjeh kwa agh. 9Le aɓeni aɓɓah ka ɗengshini meng a ntiri aɓayong ba a bol yang aguro nghang ngha, ih beh konnang a ri yahlung njah leyong ni tulmuri rang ngha, le ni njih yang ni a pagni njah ri agillang leyang. Le akundum yang ka ɗum yahlung ɓihyina ate agimashihra ni na jenna ni a woro a pag ga. 10Nina agh a yere ih Mini Yahweh. A temuri ga ni pag yi ke n'nah nga zuni gimashihra ni a muyang.11MurungKulli Yahweh waɓ ga: Wol boh ni wol kuso njahli! Nah, 'A malle' ate agi jenna gimashihra le leh Israila kwa! Ate a wuh a nji ri garabwoh, yalo, ni binkonna. 12Ɓeni kukwo agh ka wuh a ri binkonna, le ɓeni gyaɓ ɓa ka wuh a nji ri garabwoh. Aɓeni uwo le aɓɓah ka wuh a nji ri yalo. A njinjere nini nga ɗungshini funno le yehlulla lang a muyang.13Le nga yere ih Mini Yahweh, ngha anluo leyang nongha a ntiri agillang leyang, kangni adeshile ɗahra leyang ngha, a muri dingli ma saɓna ni kwa agh- a muri abidongkuli le ankonno kwa, ni a tinna ngung ma tahna ni oak ma nennah- ba a pingshi agillang leyang nlelleh ma susunang nghang ngha. 14Nga wol nluo yang ni beng le nga tig njeh leyang ih ɓihya ni ɗig ɓongri, logha ri ɓalusung kena Diblah, a aba a ɗig nghang kwa agh. Le aka yere ih Mini Yahweh."
1Tenana le Yahweh zu a binang, ki nah, 2"A weh muna ɓayong- MurungKulli waɓna ga ri njeh le Israila." 'Malle! Malle wara zu a bin anjang le njeh egh ni ihne ya.3Niɓeniya malle zuna a muyong, ate myang ngi tutti funno lang a muyong, le nga waɓi yong njuoh a nji ri anjinjere leyong; le nga zuni agi manangna leyong kwa a muyong, 4Ate njiang ni ki shin gi- enna leyong ngha, le ni ngi ashi yong ngha. Nina agh, nga zuni anjinjere leyong a muyong ni agi manangna leyong ka ɗigha a ntiri yong. Le nga yere ih Mini Yahweh.5MurungKulli Yahweh waɓna ga: Juhro! Juhro mashihra! Nshina, ngha ih zu. 6A njiteng ngha malle ngha ki zu. Malle logna ate muyong. Nshina, nghi ih zu! 7Juhro leyong ngha ki zu a yeong aɓa ɗigna njeh egh. Kunbang nghe zuna; kare tolla ɗig gyaɓ- sallala le jollo binmurubang ni a muri nkonno agh.8Niɓeniya kedebang ih tol kunbang ngha nga soɓ funo lang a muyong ni ɗungshi yehlulla lang ngha nwaɓi yong njuoh a nji ri anjinjere leyong ni zuni agimashihra leyong a muyong. 9Ate njiang ni ki ɗum shin gi- enna, ni ngi ɗag yong ngha. Ninga mama pag ga, ini a pag yi yong nina; le agimashihra leyong ka ɗigha ntiri yong nina agh nga yere ih Mini Yahweh, ɓeni ki fungshi yong ngha.10Nshina, kare! Nshina, ngha ih zu! juhro wara puro! Garandolong tahna, gussomurung shuwa na! 11Gimashihra gulla kena a gara le gimashihra- mwoh nyha ntiri yang ngha, le mwoh nyha mghang a ntiri adudug leyang ngha, mwoh nyha a ntiri gikunna leyang ngha, le mwoh nyha a ntiri amaɓonna ka tah kara agh!12Kunbang nghe ngha ki zu; kare zuna gyaɓ. Ke ih ɓi aɓa kuhro leyong pag binmurubang ngha ke aɓa magha ka gonno, ngha yehlulla lang ngha a muri gogho le ɓayong kwa agh! 13Ate ɓa magha ni ki nyere a njeh egh ih magho ngha a yangha kwa a ɗig ga, ate njiloro konna gogho le yang kwa ni a ɗaghi ya; le ate gimashihra leyang , mwho nyha aka tengshi ya!14A wara a fug njemegula le ga kwa agh gilla ri, keminiya ɓwa nyha ginya ki ka kunluwa agh; ngha yehlulla lang ngha a muri agogho kwa. 15Garabwoh uɓna ri, le binkonna ni yallo ngha a kangna. Aɓeni a ɓabang ngha ka wuh a nji ri garabwoh, le binkonna ni yalo ka lih aɓeni a lahmagula agh. 16Keminiya aɓaɓa ni ka uwo agh ka aɓɓah a ntiri yang, le aka woro a nkonno ninga gughun a ɓa njonglong, a yangha kwa agh a immah- ɓeni kwa agh ate gimashihra le.17Bung ni kwa ni pag yarata a agh ni nkunnung ka uwhwo ninga muru, 18le aka kur gi mayahyina, le koshiyo ka vulliyi yang, ni iriɓihna ka ɗigha kundum yang, ni ganghamuru a muyang kwa. 19A soɓɓah a azurfa leyang a gatanjere ni azinariya leyang ka pil ga nyha kunwar a agh. A azinariya leyang ni azinariya leyang ni logle ashi yang a kara yehlulla le Yahweh ya. A usulo leyang ngha ni a ashi ya, le ni a ɗingshi yalo leyang ngha, ate agimashihra leyang pilla gi engkusung.20A gushimurung leyang ngha a tolla anyeh maɓonna, leyang, le a gil minlim ga a gil agh ni ma jenna. Ngha nina agh, myang ngi pil aga ih ɓi a ɗigha a nyha gerenteng ngha. 21Le nga pah ago wo a bin abiri giponna ni a bin aɓayong mashihra le ngunjah agh giponna, le aka ɓihyi yang. 22Le nga pil kundumang sa ri yang ngha a ɓihyini bin ma yahlung tolla lang; amahnyiɓi ka ingna ni ɓihyi yang.23Ngil anye, ate njeh egh ɗungshina ni tuhnjuoh nkilla, le lahmagula ɗungshinani mohno. 24Nina agh nga zuni aɓayong ni uworbang ni gi mashihra agh, le aka ag alah yang, le nga zuni gushimurung le agara abuna a malla, ate a bin magerenteng leyang ka ɓihya! 25Ngoɓong ka zu! Aka al ɗigna ololo, keminiya ni a kumi ya.26Juhro a muri juhro ka zu, le a og te juhro teɓi teɓi. A al njiloro bin ɓa agkuntumo, keminiya gigilla ka ɓihya a ri almalh ni giwaɓna pura bin aɓa tenna. 27Murung ka gonno ni amuna murung ka mel dagrah a ngoɓong, le abih aɓayong ni njeh egh ya ka koshiyo ate ngoɓong. A nji ri njinjere leyang nga pag yi yang ga! Nga waɓi yang njuoh perrari yang sete a yere ih Mini Yahweh.'"
1Nina agh gire pagha a ntiri bogho ma topurmwoh, a yeh kara ma tongno le shienri ye, ngha myang ɗigha a lyang ngha le aɓa tenna le Judah ɗigha dumang ngha, ih bih MurungKulli Yahweh dog nghang a be. 2Nina agh nshinbang, le nshina, minlim ngha nghang ki pur ɓayong. A puro le ya logha ɓunnih suhla njahli ya gishe ni. Le logha ɓunnih wora kuli ya ih pur guɓung ki poshibang, ninga ndolong ma nyinyilling.3Le kenni ga ki pur bung ngha bol nyongmurang logsang; Bongho logsang keni ntiring le ngunjah ni ɓakuli, le a njiloro ni pura bin Kulli ya, zuni meng a urushelima, a bin ingna le ɓa yeh kunjere nji eɓɓeh, a ba gillang ni tig ngih yehlulla agh ngha tang nghang. 4Le nshina, gusso le Kulli le Israila ngha be, a nji ri njiloro ni nshina a beng ngha.5Le nah nghang, “Muna ɓayong, logshi njioh a nji eɓɓeh.” Nina agh nlogshi njiang a nji eɓɓeh, a nji eɓɓeh le kunjere ni ki ka bin deshile ɗahra agh, le a bin ingne ya, gillang ma kiki ni. 6Nina agh le nah nghang, “Muna ɓayong, a shinna ga a yangha a pag ga? Agi shivina magula ni ga leh Israila kip agha ba ni ya, a tig nghang ih ɓi nwor kukwo ni bin ɗigna lang. Keminiya aka pilla le a shin agi shiɓina mama uwor bang ngha.”7Le zuni meng a njere ma puro le ɓalah, le nshinbang, le tehshoh ngha nghang ri garrung. 8Nah nghang, “Muna ɓayong, kag tuhli ri garrung ni.” Nina agh nkag tuhli ri garrung, le kunjere ngha nghang. 9Le nah nghang, “Kehne le a shin gi shiɓina mashihra ni a pagha ba agh.”10Nina agh ingna le nshina anyonglo a ri garrung kwa jah ma ki pur agi ɗemma njahli ni agiluwo ni a gilla yang ngha, ni agillang le ɓaleh Israila. 11A be ya aɓa tenna le ɓaleh Israila ngha woro tahro purlum tangha, ni Jaazaniya muna Shafan ngha tangha a ntiring leyang. A yangha a tangha a dum minlim nghe, le ɓeni kwa agh bolla gi logshi nlelle a bih, nina agh ɗummoh le nlelle le gi susunang wara kuli.12Nah nghang, “Muna ɓayong, a shinna ga aɓa tenna le ɓaleh Israila kip agha a pinna agh? A yangha kwa a pag ga a ba a songri agillang leyang nghang ngha, ate a nah, Yahweh nyha ki shin sung ngha! Yahweh ɗagna njeh egh.’” 13Le nah nghang, “Pil ɗeshili le a shin gi mbyenneh magula maɓi ni a pag yay a.”14Ki kpah nghang ngha zuni meng a bin ingna le kunjere le ɓaleh Yahweh ni a nji eɓɓeh ya, le nshins! ɓamah ngha ɗigha ki ɓua a temuri Tammuz. 15Nina agh le nah nghang, “A shina ga, muna ɓayong? Pil ɗeshili le a shin gi mbyenneh ni uwor bang ni gullo agh.”16Zuni meng a ntiring ɓalah le leh Yahweh, le shina! A kunjere ingna bin gushi Yahweh, ɓatahra le ni deshile ɗahra, aɓayong ngha nghang woromwoh pur tongno pilla nzum yang nji bin gushi Yahweh, le akundum yang ki shin nji tehbang, le a yangha a gushi kara.17Nah nghang, “A shina ga, muna ɓayong? Ih gi ma kyena ni ih leh Judah ih ɓi pag agi mbyenneh ni pagha ba ni ya. Ate a ɗungshina njahli ni mohno ni pilla tig nghang a pag yehlulla, a tigha ambuh giri a kunlulli yang. 18Nina agh nga pag giri a ntiri yang; njiang ni ki shin gi- enna agh, le ni ngi ɗag yang ngha. Ko a ɓua a kirrang ni gih ɓororo, ni ngi og yang ngha.”
1Le bwah in ogho ni jolo, le na ''De kurung bi juwa a lah magula ɓeni kwa agh ni gih bura ni ka waghigiriya.'' 2Shina! A buna topurmo a jinjere a kunjere ma logna ni gi shing njimajiye agh, ɓeni kwa ni gihbura ni ka kashiyi giriya a biyang. Ma buna ngha ntiriyang mel ɗahra linen ni gi pagtumo a girkari. Le a kene a tangha ri bronze altar ni kariyangha.3Le bonshibangle Kulli lah ɓah Israila wara bin cherubim aɓah kana'a ni gi tumoh a grikari. 4Yahweh nayi yang, ''In woro a ɓila ntiring nje magulla-a ntiri Jerusalem a yongli giri a kundung a ɓeni tig tenana le a yangha aɓeni ki biyi yaliyang ate gimashihra ni pagha a ntirin nje magula agh.5Le waɓi a shile in ogho, in igna ntirin lah magula in sogha tayang in woliyang. Ken nshing giena leyang agha, ken ɗag ɓwah mwoh agh. 6In woliyang kwa, aɓah gulla na muna, a muna ngalangni ni yeri ɓabura agha, na muna ma kenina ko a mena. Keminiya, nɗagha aɓeni yongli giri a kun dunyangha. In igna a bin ma gerenteng le aɗogah a bagula ni diya kun kala agh.7Nayi yang in ɗunshi lahyang in ɓalah ni an nlow. nkene! A gir nje magula. 8Ngha a longni yan, in shin myang ni murang ngha in kpah in ɗumang in ɓwah in nah, ''Ah, murung Kulli Yahweh, aka pushitiya a ɓeni ɗiya Israila ni yalula ni a woh soɓa a Jerusalem.9Nahghang, ''Gimashihra lah aɓah Israila ni aɓah Yahuda gulla ɗuɗug, nje ɗunshina ni nkila nje magula leyang ɗunshina ni nguliteng, ngha a waɓɓa, 'Yahweh janshina ni nje ni Yahweh nigi shiniya. l 10Keminiya aɓinang agha, njang ningi shin gi enna leyang agh, ningi ɗagh yang agh, ngha yenni yang ni tuna ma shira leyang a muyang. 11Shina! Ɓeni ishi ɗagra linen ya aɓeni ni tig gi luwa a kariyang agha ka yere. Ka nale, in pagna ga kwa a waɓang in pagha.''
1Ngha in shimbang gipangna ni a mura aɓeni cherubim; giri purah a muyang nigha sapphire purole nigha throne. 2Le Yahweh waɓi ɓeni mel dagra linen nayang, ''In ingna ntirin a wheels ki pihliya a ntirin cherubim, a ɗungshi ɓwoh kwa ni nkala gishe a ntiri cherubim a meshiyi a ntiri nje magula.'' Le ɓe woro nigha ma in shing agh.3Le cherubim tangha a ɓung ma lee le lah ngha ɓeh woriya le mahgiri ɗunshi ntirin ɓalah. 4Le ɓonshibang le Yahweh logho tangha a cherubim le tangha a njang le lah le ɗunshi lah ni lahgri le ɓalah ɗunshi ni poshibang le Yahweh magula. 5Le mag jolo le gun ni cherubim in owyi kukwoh nigha nji ɓah lah. Nigha jolo le murung Kulli kwah nigha ki nateng.6Ju nigha, ngha gigilah le Kulli, a ɓeni mel dagra linen ngha nah, ''Tol gishe a ntirin kushi wheel ni ntirin cherubim le ɓwah woro ngha tolli a girikari kushi wheel. 7Le cherubim nug ɓih a ntirin cherubim, le logshi kuli, le tighi a ɓih ɓeni ishi dagra linen le ɓih tolli ngha yeni juni. 8In shin cherubim giri nigha ɓih ɓwah a le kpatriyang.9Le nshina bang, in taghaje! Kushi wheel ine ngha a muri cherubim-wheel mwoh a muri cherub- ni purole whell nigha beryl tali. 10Prole yangha nigha momogh kwa inne ya, nigha wheel ngangshi wheel. 11Ngha a giya a wara mamoh ine binworo, ni pil juyangha ngha a woriya, keminiya ɗeshiya bin woro leyang ngha dunyang, a bitang yang na yenni juyangha ngha a woriya.12Ngiriyang kwa ni juyang, ni biyang kpatiriyang- a vuliyang in jung , le jiyang vuliyi ni wheels ine kangniyang. 13Ingha in teshini kirangha, a wheel kushi ni gorwa, ''Whirling.'' 14A yagha ni kundung ine, ma mwoh agh kundung cherub, ma ɓhari agh kundung ɓwah ni, ma tahro agh kundung yim ni, ma ine agh kundung wojeri ni.15Le cherubim-ga a gil masogirung ngha ni in shina a Kebar Canal-longna. 16Ngha teya le cherubim shisa, le wheels ka wara kariyang ni nghate cherubim logshi ta anje ni kpatirun ni logni a kuli, kushi wheel nigi piliya. A tangha kariyang. 17Ngha cherubim tang swapha, kushi ka tang swap, ngha tangni ya, a kushi wheel logni yang ate bogho ma gerenteng ni pilya ngha a kushi.18Le gullo le Yahweh wara biliya a muri layang, le tangha a muri cherubim. 19Le cherubim logho tanghna ni kpatiriyang le logha kuli a jiyang ngha woriya kushi wheel pag niga ma kara a kariya. Le a tangha abin igna ma jimanje ye ley Yahweh, le gullo le Kulli le Israila juwa muyang a kuli.20Ga a gil ni usulo ni inshina a binje le Kulli lah Israila i a Kebar Canal, le in yara a yangni cherubim. 21A yangha ni kunɗun ine ɓeni kwa, ni kpatirung ine le agha le ɓayong agha a be beyong ma usulo a nje kpatire, 22ni agha kundung ngha nigha kunɗung ni in shina jiloro a Kebar Canal ni ɓeni kwa'a wor kwa a bini.
1Le ɓogho logsang kuli le juni
1Tenana le Yahweh zu a binang, ki nah, 2"Muna ɓayong, a ɗigha a ntiring lah ma tolmurung, mama ngha ni njiung ka shini nang keminiya ni ah shinbang ne ya; ah yangha ni akirrung te ogbang keminiya ni ah ogbang, ate ah yang lah ma tolmurung.3Ngha nina a temuro agh, muna ɓayong, gilla agilo ate ɗag njeh lo, log ginya ni ɓakara a njih yang, ate nga tollo a njeh ye nga wori bang maɓi sa a njih yang. Gor le ah ka shino, ko ke ah yang ni lah ma tolmurung.46Aka pushi agilo ni ɓakara a njih yang ate ɗag njeh lo; pur ni kapolla a njih yang, a njinjere ni ɓeni kwa agh ka ɗagni njeh le ya. 5Tum tuhli a ri garrung a njih yang le a bil nghang. Tolla agilo a gogroh a njih yang, le pushi yang ni duh. Vulliyi kundumo, ate ɗigna ni awo shin njeh ya, ate nwara tigho giɗumna bin leh Israel."7Nina agh mpagna ga ninga mama a lagnang ngha. Mpushina agi biri lang ni ɓakara, le ni kapolla agh ntumna tuhli ngiri garrung ni bung. Mpushina agillang a pinna, le ntol yang a gograng a njih yang.8Le tenana le Yahweh zu a binang niberi, ki nah, 9"Muna ɓayong, ih leh Israel agh lah ma tolmurung, ihlibang ni ya, 'Mang awo pagha?' 10Nah yi yang, 'MurungKulli Yahweh waɓna ga: gipagna waɓkuntumo ni ya konna munamurung a Jerusalem, ni leh Israel ni kwa ah yangha a yeh ya.'11Nah, 'Mini giɗumna bin yong.' Ninga mama mpag agh, ini nina a pag yi yang; a ponyang ah ɗagnjeh leyang ni wora guro. 12Munamurung ni a ntiri yang ngha ka tolla agilo a gogreh a pinna, le ka billa nji tehsho garrung. Ah tumtuhli ri garrung le ah pushiyi agiri leyang. Ih vulliyi kundumi ate ke ih shin njeh ye n njih ya. 13Nga soɓ nguri lang a muri ni bolli a yeh gitamna lang le aka kpah a yeh; le nga zuni yang a Babylon, njeh le aɓa Chaldean, keminiya ni ih shini ya, ate ih wuh a be.14Ɗeshiliya nga meshiyi aɓeni kwa kahri ki angni, ni aɓa tahluwa le, nga tutti garabwoh tahyang. 15Le aka yere ih Mini Yahweh, ngha meshiyi yang a ntiri aɓayong ni ntiri anjeh kwa agh. 16Keminiya nga ashi aɓayong ɓaɓa a ntiri yang a ri garabwoh, yalo, ni binkonna, nina agh ate a nyongli agi shiɓina leyang ni a njeh kehni yang nghang ngha, ate a yere ih Mini Yahweh.17Tenana le Yahweh zu a binang, ki nah, 18"Muna ɓayong, lih brodi ni ngoɓong, ni nuh muru lo ni koshiyoh.19Le nah yi aɓa njeh egh, 'MurungKulli Yahweh waɓna ga a muri aɓa ɗigna a Jerusalem, ni njeh Israel, ah ka lih brodi leyang ni koshiyo, le ah nuh muru leyang ni ngoɓong, a pushiyi aga kwa ɗungsa njrh ya a temuri salala le aɓayong ni ɓigha a yeh ya. 20Nina agh lahmagula ni aɓayong ɗig nghang ngha ki pil ɓongri, ni njeh egh ka pil njeh ma juhrina; nina agh nga yere ih Mini Yahweh.'""21Ɗeshiliya tenana le Yahweh zu a binang, ki nah, 22"Muna ɓayong, mang ki pag ngullitenana ni nyongha ni a njeh Israel ki nah, 'Njiloro ni kwa agh kpahna ate akara egh nonna'? 23Ngha nina agh nah yi yang, 'MurungKulli Yahweh waɓna ga: nga tig malla le ngullitenana ni, le aɓayong le Israel ni uwa ye pagtumo ne ya.' nah yi yang, 'Akara ye zuna gyaɓ ngha njiloro ye ka ɗungshini ya.24Ate njiloro ma yiri ni uwa ye pagri ko wolnjeh ma agmuri bang a leh Israel agh. 25Ate Mini Yahweh! Nahna teng, le atenana lang ka pagri yang. Tenana ye ni uwa ye tenghibang ngha. Ate nga waɓtenana ni a yeh akara leyong, lah ma tolmurung, le nga pag yi!- ga ni MurungKulli Yahweh waɓah.'"26Ɗeshiliya tenana le Yahweh zu a binang, ki nah, 27"Muna ɓayong! Shina, ɓaleh Israel wara nah, 'Njiloro ye ni shin ngha, ngha ate kunbang le akara ni zu agh, le ih waɓkuntumo ate akunbang ni kukwo agh.' 28Ngha nina agh, nah yi yang, 'MurungKulli Yahweh nah na: Atenana lang ni uwa ye tenghibang ngha, keminiya tenana ni nwaɓɓah ka pagri- ga ni MurungKulli Yahweh waɓah.'"
1Ɗeshiliyah, tenangna leh Yahweh zu a binang, ki nah, A weh 2"Muna ɓwah, waɓkuntumo a ɓiya a ɓah ken i kuntumo ah Israila,a waɓiyah aɓeni ki pah kuntumo ni ɗenshe leyang ngha,makiro ri tena leh Yahweh. 3Yahweh waɓah nah; nshinah ghani leh yong aɓa wang kuntumo ni ɗenshe leh yang, amah nah shin guɓung ngha! 4Israila, ɓa kuntumo a yangha nigha ɓa dal ni yiri aɓa ni pang ngha ɓima shira.5Ni sang akene ri ngwali kangna ah a leh ɓa Israila a temah akeh gilah a gil luwa a kaleh Yahweh. 6A mwah shinna njoiloro ma yiri, ke tashi kuntumo yiri, aɓeni ki nah, "Mama ninga.Yahweh ni waɓi." Yahweh ni tashi yang ngha, amah aɗungna kuntumo nji tengni. 7Ngha nah ni wang yiri yah, ngha nah, mama ni mama Yahweh ni”nmeng ngha ni waɓa?8Ɗeshiyah Yahweh kinah,temama ni shin ngha nwang yiri-ɗeshiliya murum Yahweh wane. 9Beng ngha ari ɓeni kip ah kuntumo yiri ah ayah ntiriya a murung,luliyang nyah ntiri Israila ah;nah ka a nje Israila ah. Ate nga yereh ni mini Yahweh!10Temah, a ɓoshinah ɓwah a nah,” ɗingna ogrung!” ɗeshiyah ogrung nyah, a ɓang kannah ni a bishi girnah poshina ngha. 11Waɓi aɓayong ni bishi gimah poshina ri kangna ngha,eh ka kpa;murowh ka nyah,murowh nlah giri,ngha tashi gung murowh ni gunj mashira ni murowh nji tali. 12Ke mgha ngwali kannah kpa niyah a mwah ni ka iliyong ngha,Ke gimah poshina I tah a ngiri yah?13Ni ngha mamah,murum Yahweh nah;ni yangni lullah ngha gangshiyong ni gung mashira ni murowh nji tali. 14Ngha wang kangne eh ɓi ɗing ngwa ngleh mama eh ɗansah ni gimah poshina ngha ngha wami ni weh mah, ɗeshiliyah a yere mini murum.15Ni gha mama ngha ɗung yalung lullah lang a muri gi ɓangna ni aɓeni danshi gima poshina ngha,ngha waɓi yong.”ngha angli kannah kpanah ni wa lung gha nah ɓeni tah saɓong mah poshina ri yah. 16Ba kuntumo leh Israila nip ah kuntumo kenah Urshalima ah ni denshe yong poshina ngha ɗeshiliyah nyah,”17Ni ɓeniyah muna baɓura ling njorah a munah ngalang leh ɓah li yoh ni ke tashi kuntumowa ni denshe leyang ngha ting kuntumo riyang. 18Ga ni Yahweh waɓah; nshina ghani loh bamani shur gi yiri kuriyo pi aɓayong19A jen nang ntiri ɓayong ɓiyong dunshina ni ngoshi ni nji giri, ki wal nloh aɓayong ni ken eke wuwah, woshoh tiah aɓeni ka wuah aɓah ta yiri ni a ogha.20Ni ngha mama Yahweh waɓa nah;ni ogrung ni yiri yah mama ih peyi ɓayong ngha, deshiliyah, ngha pushiyang, Aɓayong. 21Ngha sang gi kurah leh yong ngha asah a munang a ɓiyong,temamah ni wah ɓoyang ngha.ngha yere mini Yahweh.22Te mama nghang shina ɓa yalung poshina ni yiri,a ɓayong ni biyi denshe leh yang ngha.Dung shi yang ni gimashira temama ke ɓiya pontubu ah eh ɓah kun usuloh, 23Niɓeniya denshi yiri yak pa yiri pang gha.Ngha ashiyah a munang a biyong nka yere mini Yahweh.”
1Aɓa tenna le Israel ɓaɓa zu a binang le ɗigha a dumang. 2Le tenana le Yahweh zu a binang, ki nah, 3"Muna ɓayong, aɓayong ni bolla agillang leyang a yahli yang ni tig gi-engkusung le agimashihra leyang a dum yang. Aka ihlang ate guɓung?4Ngha nina agh hammi yang ga ni nah yi yang, 'MurungKulli Yahweh nah: Ɓeni kwa a leh Israel tol gillang le a yahli, ko tig gi-engkusung le gimashihra le a dumi ya, ke zu a bin a bin ɓa-agkuntumo agh- a Meng Yahweh, ka pil yi nina perari gogho le agillang le. 5Nga pag ga nina ate nga ag leh Israel a yahli yang, ah yang ni wora kukwo rang a nji ri agillang leyang ngha.'6Ngha nina agh nah yi le Israel, 'MurungKulli Yahweh waɓna ga: Mpontuɓu ni ɗag agillang leyong! Mpil nzum yong nɗag agi shiɓina leyong kwa.7Ate ɓeni kwa puro a leh Israel ni ɓayong ma sa ni kwa ki ɗigha a Israel ɗag nghang, le tol gillang le a yahli ni tig gi-engkusung le gimashihra le a dumi, le ye zu a bin ɓa-agkuntumo ate allang- a Meng Yahweh, ka pil yi kanangirang. 8Nina agh nga pil nzumang ri ɓeh ni tighi gi ɗumna ni ngulliteng, nga pushi a ntiri aɓayong lang, le nga yere ih Mini Yahweh.9Ngha a soriyi ɓa-agkuntumo le waɓ kuntumo agh, le a Meng Yahweh, ka soriyi ɓa-agkuntumo; nga kani beng a muri ni juhri a ntiri aɓayong lang Israel. 10Ah tolla agimashihra leyang muyang; gimashihra le ɓa-agkuntumo agh ih ka peri ni gimashihra le ɓeni ihli ya. 11A temuri ga agh, leh Israel ni uwa ye ɗag binang ngha ke ah ɓihyi ngiri yang ɗeshili a nji ri agimashihra leyang ngha. Ah ɗig aɓayong lang le nga ɗig Kulli leyang- ga ni MurungKulli waɓah.'"12Le tenana le Yahweh zu a binang, ki nah, 13"Muna ɓayong, ngha njeh pag nghang gimashihra nji ri shingri pah njiteng, nina agh nlogshina beng a muyang ni ɗagte pah yang brodi, le ntuttiyi yang yalo ni pushi aɓayong ni agiluwo a ɗigna njeh egh; 14le ko abuna ni tahro ni ya- Noah, Daniel, ni Job- ngha a ntiri njeh egh, ni a logle a ashi usulo leyang kanangiri yang a nji ri pag gimaɓonna leyang ngha- ga ni Yahweh MurungKulli waɓah.15Ngha ntutti nyamlusung mashihra a njeh ni tighi ɓwa nyha nghang ngha ih pil njeh ma juhrina mama ɓwa ni ki billa a yeh ya ate nyamlusung nghe, 16le ko ngha abuna ni tahro ni ya ngha ɗigha a yeh- ni ɗigna lang kwa, MurungKulli Yahweh waɓna ih ni ah logle ah ashi amuna yang kanangiri yang ngha, keminiya njeh egh ka ɗig njeh ma juhrina.17Ko nga zuni garabwoh a muri njeh wo ni nah, 'Garabwoh, ingna njeh egh le a kor ɓeni kwa agh kpaɓni giluwo', 18le ko ngha abuna ni tahro ni ya ngha a ntiri njeh egh- ni ɗigna lang kwa, ni ah logle ah ashi amuna yang kanangiri yang ngha; usulo leyang ni mwoh ah assa. Yahweh ni waɓi.19Ko ngha ntutti binkonna a njeh ni ya ni soɓ funno lang muri nji ri soɓnkilla ate nga juhro ɓayong ni agiluwo, 20le ko Noah, Daniel, ni Job ngha a njeh egh- ni ɗigna lang kwa- ni ah logle ah ashi amuyang ngha; kanangiri yang ni mwoh ah assa a nji ri pag gimaɓonna-MurungKulli Yahweh ni waɓih.21Ate MurungKulli Yahweh waɓna ga: njiteng ngha nga tuttih atuhnjuoh lang ihne nji ri mama nga tigni agiri ka kong ngha- yalo, garabwoh, anyamshihra, ni binkonna a muri Jerusalem ate girjah ɓayong ni agiluwo kwa.22Nghoteya, nshina! Aɓeni uwo aɓɓah ka ɗigha a yeh, aɓeni aɓɓah ka pur ni amuna yang. Nshina! A wora binyong, le nga shini ih anjinjere leyang ni agipagna leyong, le nga pashi yahli yong a muri fungso ni ntuttiyi Jerusalem, ni a muri ga kwa ntutto a njeh ya. 23Aɓeni aɓɓah ka pashi yahli yong ngha nshina anjinjere leyang ni agipagna leyang ngha, nina ni nga yerini ih aga kwa ni ya mpagne ni, le ni mpag yang a gung ngha!- ga ni Yahweh murungKulli waɓah."
1Le tenana le Yahweh zu a binang, ki nah, 2"Muna ɓayong, ni yellang ni bihngung uwori angung ni ni abihyang a ntiri angung ngha? 3Aɓayong ngha ki tol angung ri bih ate gil guɓung? ko ah gil ngungtuhmo ri ate gyer guɓung? 4Shina! a ɓughi a gishe le kuni ni titye, kpaɓni ntiring kwa pihn, gimaɓonna ni ɗeshili?5Shina! ngha mal agh, ih gil guɓung, njiteng ngha, ngha gishe pihna, le ɗeshiliya ni ih gil gimaɓonna. 6Ngha nina agh MurungKulli Yahweh waɓna ga: nyha ninga angung ni a ɓalusung, mpahna abihngung gi pingshina a gishe; nga pag yi aɓa ɗigna Jerusalem giri a njinjere ni mwoh agh.7Ate nga loghi yang. Ko ke a puro a gishe, ngho kwa agh gisheni ka lih yang; nina agh nga yere ih mini Yahweh ngha nloghi yong ngha. 8Nga tig njeh ka ɗig ninga ma juhrina ni ɗaggha ate ni a ɗum njiteng ngha- ga ni pag gi waɓna le Yahweh."
1Le tenana le Magula Yahweh zu‘a binang ki nah, 2‘‘Muna ɓwa tigha a ɓa Jerusalem ihɓi yeri ginbene leyang 3le a waɓɓa, ‘I Magula Yahweh ni waɓ agh a muri Jerusalemː puro lo ni bila lo pura a njeh Cannan, Tero agh Ɓa-Amoriya ni, ɗeshiya, Ngho wa ɓa-Hatiya ni.4A kara bila lo agh, ngha ni kashi ntongho agh, ke ihka 5ɗaglo ni muru agh, ag le ika ɓishi wo mwatolong agh ko ihka ishi wo ɗagra a ngiro wa. Njung ma girnna nya ki pagha agh temuro agh, ke ka shin gienna lo agh, a kara ni a bilo agh, a shiɓi usulo lo a bogho ko a lusung.6Keminiya nɓila giri karo, le nshino a wongha awo piliya a nkila lo le waɓɓo a nkila lo, ‘‘ɗig ni usulo‘‘ waɓɓo a nkila lo, ‘‘ɗig ni usulo.‘‘ 7Ntigho ihɓi a gulo ninga agi panna a lusung, a gogshi muro a ya gullo ɗeshiya ihɓi a ɗig girung (jewel) a miri gigirung kiro guliyo nyong muro teniye ningho te kwa agh a wongha ni tesalang nighowo.8Ye ɗura giri karo ɗeshi, le nshino, shinaǃ Kunbang agjung zu wo le vuliyi tesalang lo ni gi-kura kedebang nkaniyo giro le zuni wey aɓing ogrung-gi-waɓna le Magula Yahweh ni, le a ɗig mameng.9Ni nah, nlangho ni muru ɗeshiya ngori-wo nkila ni ro agh, le ndsro ni murung, 10ishiyo agi-ishina ma toliyi njung ɗeshiya ishiyo kura ma ɓol kusung a kuso, nkuro ni gi-kura ma linen ma ɓonna, 11deshiya vuliyo ni tagulla mama ɓuri nghangha ngi woro ni gi-girung shisa, ɗeshiya ishi wo nye a ɓwo, ni nye mel a melo. 12Ishi wo nye ɓa- nulung a tuh-nulo ni nye kirung a tekiro ni jenghe ma ɓonna.13A pagno nsahri ni zinariya ni azurfa ni a ɗagra girung ma ɓonna a li nnuh ma ɓonna, murung nyi, ni murung ɗeshiya a bona nsari koti ɗeshiya a pil mah-murung . 14Lulo wara ba kwa agh a ɓayong ate ɓonnsari lo. Ate gima ɓonna ni a lah murung ni puwo-ga ni ki pag gi waɓna le Magula Yahweh.15Keminiya a agna ni ɓonnsari lo ɗeshiya a pag na ninga a mah-njah ate lulo, ɓeni ɗura karo wa yara te njah lo ate ɓonnsari lo pila mami. 16Le a ponna a gi-ishina lo a wara bang masa aka gilro a kala (color) ma shisa, ɓeni a pag ninga mah-njah ni pagha, ga ni ɓoro ke pagiri ni nah, ke jame ki ɗigha njah agh.17A tol a gi-gilrung ma ɓonna ma azurfa ni ma zinariya mama mpo wa, a pilyang ninga gi-ishina le a buna, le a pag yang ninga a mah-njah ki pagniya. 18A tol gi-ishina ma gilrung a vuliyi ni muro ɗeshiya a tol murung lang ni gi fugna masun sung a tigha a dung yang. 19Burodi ni mpo a gil ni muh ma ɓonna agh, murung, ni murung nyi ni a tigha a ɗung gyang ate gima sunsung, ate ga ni pagha pagha-ga ni pag gi-waɓna le Magula Yahweh.20Ɗeshiya, a tola a muna ɓuna lo ni a muna ngalang ni a bil nghangha a pih a gilang meh a li nnuh niyang. A sɦina a gi pangna njah loagh tenana makena ni? 21A tumi a munang bwo a pih a gilang ɗeshiliya a tig yang a ɗura a gishe. 22A gibene lo kwa ni gi pangna njah loh ni a dense a kunbang ni a wo logni bata nsari ya, a kunbang ni a wongha ni tesah ngha ɗeshiya a bogho ningho wo a nkila lo.23Gienna ni Gienna ni we-ga ni pag agh Magula Yahweh waɓɓa agh ngha ni na a ɓuro a mura a gima shirra ni kwa ni ya, 24a ɓaghi muro gima logna a ɗigha a ɓikuli le ɓeni kwa agh.25A ɓaghi muro giri a ɓikuli le a mura njinjere ɗeshiya a tig ɓonnsari lo ɗig gi nɓene, a loshi kuso ari ɓeni kwa ɗura karowa ɗeshiya a ya gogshina njah lo. 26A pagna njah ni a ɓa Egypt, a ɓoh ɓa-muri kala a ɓa Kog njah, ɗeshiya a pagna a njah shisa, a panghang ingna a yelula.27Shinaǃ Nga wolo ni beng ɗeshiya nga kashi wo nnuh loh. Ngi pah usulo lo a bih aɓa-shiɓi muro a muna ngalang le a Philistian a ɓayong ni ki og iribiyina gipangna lo agh. 28A pagna njah ni a ɓa Assyria ate ni a ɗim ma agh, a pagna njah ɗeshiya ni a ɗim ma agh. 29A pagna njah shisa a njeh bin kuro magha mami a kaldiya agha kwa niya ni a dim ma agh. Ke palang kunyalo wuh ninga ga ni30Magula Yahweh waɓɓa i ma palang ke awo pagha agha kwa niya pag njah mama ɓayong shiɓi ya? 31A ɓaghi muro bin ɗigna a mura nji-njere, a ɗigha a ɓikuli ɓeni kwa ɗur agh ngha ki shino, ni gho te kwa a wani mah-njah, agh ate a wongha wo keshi bollo.32A weh mah-njah, a wongha awo agh a biri a anji ɓuro. 33A ɓayong ki pah bolo ate muri mah-njah ni kwa agh, keminiya awo pah bolo lo bin ɓeni kwa tollo a yali ya, awo nongyang ni gi ɓung ate a zu a bino a za nong ni weh. 34Ni na, awongha shisa ni a nshile a mena a pag njah leyong. Buna nya poh bolo ihɓi a pag njah agh mamo ngha sa, awoni awo pah yang bolo ɗeshiya ɓung nya ki poh agh.35Ngha ni nah mah-njah, og tenana le Yahweh. 36Magula Yahweh ni waɓ ghaː Ate a pushina kog njah lo a dahbeng ɗeshiya ni a vuliyi tesalang lowa a nji bin pag njah ni a ɓayong yalo tolagh ɗeshiya ni a gillang mama a shiɓiya ɗeshiya ate a pahneyang nkila le a muno, 37Ngha ninah, shini, ngi kpaɓɓa aɓayong ni yalo tollo in lungri nayangha, aɓayong ni kwa yalo tol agh ɗeshiya ni a ɓayong ni yalo shiɓiya, ɗeshiya ngi kpaɓ yang a zu wo anji ba kwa agh ngha teso ni tesalang, a yangha kwa agh ihɓi ashin tesalang lo.38Ate ngha fungso ate njah ɗeshiya ni sob nkila njeh, ɗeshiya ngha zuni wo nkila yelula ni kikil lang. 39Nga poh a ɓiyang ate ihɓi a tutiya a gi-ɓangna lo ɗeshiya ihɓi a wanga a bin ɗina mama ɓikuliya ɗeshiya aka pussa a gi-shina lo aka ponna agi-gilrung lo aka ɗagho ni tesalangho.40Kedebang aka tol jenghe ni nya temuro agh le aka ɓuwo ni tali, ɗeshiya aka kaso ntiri ɓari ni garabuwo leyang. 41Aka pingshi loh ɗeshiya aka kashi njuo shisa a kundung a mena ɗuɗug, ate ngha zuni malale njah lo, ɗeshiya ni uwa nwa a ɓayong ni yalo tol agh. 42Le ngha nongshi yelula lang njeh a muro, kikil lang ki ɗagho, ate yallang para, yallang ni uwa lul agh.43Ate ni a ɗengshi ni kunbang bata nsari lo wa ɗeshiya apanghang pag yelula ate agha kwa niya, ngha ninah, shiniǃ Meng ni kana girang ngha nga kashi wo njuo ate ga a pag agh, ga ni pag ga Magula Yahweh waɓ agh. Ni a ɓuri njah a muri agi pangna lo kwa agh?44Shini, ɓeni kwa waɓ nguli tenana a muro ki nah, ‘‘Ninga mama ngiyong pag niya, ini te muna pagha nah.‘‘ 45A woni awo pag muna ngalang le ngwo, ɓeni shiɓi buri deshiya ni a muni ya ɗeshiya awoni awo pag muna ngalang le a muna ngalang ngha shiɓi a bura yangha ɗeshiya ni a munayang ngha. Ngwo wa ɓɑ-Hitiya ni ɗeshiya, tero wa ɓa Amoriya ni.46Muna ngalang magula lo agh ɓa Samaria ni ɗeshiya a muna ngalang le mwoh ɗigha a nji-gangra, ɗeshiya a muna ngalang lo ni mwoh a nji-ebbe lo, ini pag Sodom ni amuna ngalang le.47Ni a ɗura kundung yang ni muri ke a pagha a gi ma nang na niya, keminiya a nji-jere lo kwa ini a pagni a gimashihra ni wor yang. 48Kanina giri, gha ni gha ni Magula Yahweh waɓɓa, muna ngalang lo Sodom ni a muna magalang, ni a pag gimashihra ninga mama weh ni a muna ngalang lo pag agh.49Shinnaǃ Ga ni ki pag gimashihra le migalo Sodom, ate yamgha ni gushi murung a kunbang ɗima le, guɓung nya konighang ari giri ya, Nya i tengshi ɓi a ɓa enna ni aɓayong ni ki al agh. 50Yangha ni gushi murung ɗeshiya iye pagha a gimashihra a kundumang, ni nah mponyang tigha giri bang ninga mama a shinni ya.51Samaria ni pag gimashihra ke ni weh ya, a pagna gimashihra ɗuɗug wor yang ɗeshiya a tigha a mingalo a ɓa pag gima ɓonna worro ate gimashira ni kwa a pagha. 52Ɗigni iribiyina lo ate a ashina njun le a mingalo, ate a gimashihra lo ngha a pagha gi jenna agh, a tigha a mingalo ɗigha aɓayong ma ɓonna worro, ngha ni nah, og iri biriyi ɗeshiya a ɗigni iribiyina lo ate a tigna a mingalo aɓayong ma-gerenteng.53Ate ye ngha nyeshiyong a guro, guro le Sodom ni a muni ɗeshiya aba aka bolyong a guro ki pagha a ntiring yong. 54A kara njuo wa aka ɗuma a a gi-iriɓiyina lo, aka kashiyo njuo a mura agha kwa a pagha, a nji-njere ni aka ɗigni ɓa pashi yalung a binyang. 55Ni nah, mingalo Sodom ni a munangalang le ya aka nyeshi yang a ɗinna le yang, ɗeshiya Samaria ni a munangalang leya aka nyeshiyang a pagha leyang. Kedebang weh ni amuna ngalang lo wa aka nyeshi yong a ɗigna le yong ngho kana agh.56Sodom luli mingalo wa ni ma gori ni kunno agh a kara ni a wo gushi ni muro agh. 57Kedebang gimashira lo ki pur agh. Niɓeni ya a munangalang le Edom ka janno, ɗeshiya ni a muna ngalang le aɓa Philistia kwa ngha kagno agh-aɓayong ni kwa kangno agh ka jenno. 58Aka ɗuma a iriɓiyina lo ni a gimashihra lo,-Gani Yahweh waɓɓa.59Magula Yahweh waɓna ga, a tukushi Edom agh Aram ka poh gani ninga mama bor agh, awe ɓeni a jeng kanigilo agh a ɓung ogrung agh.60Keminiya meng ni kana gira ngha nga ɗenshe ni ogrung ni shi pagha ngha awa oh ni a bata nsari lowa, ɗeshiya nga tig ogrung mama mala le nya nghangha ni weh. 61Le aka denshe ihbi ɗigni bol nji-njere ma ɓonna ɗeshiya aya og iribiyina ngha a agni a mingalo magula ni a mingalo ma kenina agh. Nga pahyang bino ninga a muna ngalang, keminiya nya a temuri ogrung lo agh.62Meng ni kana girang ngha nga tig ogrung a ntiri sung ni nenh ɗeshiya aka yere ni mini Yahweh. 63Ate a ga aka gora a ga kwa le aka og iribiyina, ni nah, ni awa ye loshi kuno nahteng ngha ate iriɓiyina lo, Ngha tol wo gimashihra ni kwa a panghangha-ga ni Magula Yahweh waɓɓa.‘‘
1Tenana le Yahweh zu a binang ki nah, 2‘‘Muna ɓwa, waɓ gulliteng le waɓ gi perina ni le aɓa Israel. 3Nah, Magula Yahweh ni waɓ gaː Gbang magula ni kpatirung magula ni ngotokung ma sanna ɗungshi nyong shisa zu na a Labanon le zu sulo a muri a ngung cedar. 4A kashiyi ɓa muri a bih ngung nghe le a tolli a wori a njeh Kan‘ana ka panyang a lah magula le aɓa maggiri.5Ye tolla a nji ɓaɓa panna a njali ma ɓonna. Panyang a kari ba muru magogna panghangha ningha ngung willow. 6Le gullo ɗeshiya meshiyi bih a nji ɓinje, a bih kariya ki zu a nji bini le mili gulliyo a binje le, Ni nah, ɗig ngung magula ɗeshiya pushiya a bih ɗuɗug.7Keminiya gbang magula maɓi nghanghang ni kpatirung magula ɗungshi ni a nyong. Shinaǃ ngung ni pila a mili suwa a njiri gbang nghe, ɗeshiya meshiyi bih a njiri gbang nghe a nji ba a peni nghangha sete a pih muru. 8A panne a nje ma ɓonna a kari muru magula ate ihɓi pushiyi a bi ihɓi tol nji ihɓi ɗig ngung ma gushina.'9Waɓɓi a ɓayong, 'Magula Yahweh, ni waɓ gaː ihka Mor le (albarka)? Ni logle a uɓi a koriyi nji a ɓukko wa ate ihɓi nyilla ni a mɓweh mapiyo nyilli kwa agh? Ɓung ma iritenna ko aɓayong nya ki uɓi ni tineyaː 10Ni nah shinaǃ Nzumo ni a panni ya, ihka gullo? Ni nyilla ngha ngung ma-tebang wolli ya. Ihka nyilli kwa a a ɓabili njingung ba a panni nghang ha.11Ɗenshiya tenana Yahweh zu‘a binang ki nah, 12‘‘Nahteng ari leh aɓa wolrung, ni yeri tukushi a ga agh? Nshinaǃ Murung le aɓa Babylon zu a Jerusalem zu bol murung ni muna ngalang le murung le zuni a Babylon.13Le tol guro a le murung tighi a ogri yang nini, tighi ɓogho kani giri, tolla agara ɓuna ni a njeh ya, 14Ate lah murung ihɓi ɗigha nya ni masoritenna agh ɗeshiya ɓung nya ki loshi ya, a nji bin bol ogrung njeh ka aɓɓa.15Keminiya murung Jerusalem pag mabuna ari le tuta aɓa kuntumo le Egypt ihɓi a payang a piri ni aɓa tah luwa, ihka ganyang le? Ɓeni ki pag ga agh ihka aɓɓa? Ɓung ogrung le ihka aɓɓa? 16Kanina giri-ga ni Magula Yahweh waɓɓa-njitengni ihka wuh a njeh le murung ni pih murung ngha, murung ni jeng kani gile ya, ɓeni ɓung ogrung leya, ihka wuh a ntiri lah Babylon.17Pharoah ni a gara aɓa tah luwa ni kpaɓɓa le aɓayong le ni logle agni a nluwe ya. Agle a ɓag giri a kagni ni njeh leyang ate aka woliyi nluo ɗuɗug. 18Ate murung jenna Kani gile, ɓung ogrung leyang. Shina, ko logshi ɓi a kuli agha i ogrung nghanghang ye pagha a ga kwa niya, ni aɓɓa.19Ngha ni nah Magula Yahweh ni waɓ gaː kani na giri, ne kani gilang ni jenne ɗeshiya ye ɓung ogrung lang? Ni nah nga waɓɓi njuo, njuye ka yere a muri. Nga 20ɓug ndambo lang a muri le ihka bolla a guri gangla lang, le nga zu a Babylon le nga kashi njuo abeh a muri njiteng ni nya ne a agh ngha ɓungshi ni murangha. 21Aɓayong ni ɗigha abin aɓa tah luwa le ya aka wol yang ni garabwo, ɗeshiya aɓeni wa owa aka meshiyang a bakwa, le aka yere mini Yahweh waɓɓa ga, ihka pagha."22Magula Yahweh ni waɓ ga, ‘Ni nah‘ Mameng kanagirang nga tol ɓih ngung Cedar nga pana, nga ɓung ɓih ngung ni lenghi ya le Meng kanagirang nga pana a muri nkono ma logna. 23Nga pani a muri nkono Israel ate ihɓi pag pashe ihɓi tol nji deshiya ihka ɗig ngung ma er njung ate miya ihɓi ɗigha a kulle ihɓi a gil lah a ɓih ngung nghe.24Le a ngung kwa a beh agh ka yere mini Yahweh, nga yeshi ngung ma saɓɓa a nje nga logshi ngung mama ni saɓɓa agh a bikuli. Nga tig ngung ni a pih muru agh ka nyilla nga tig ngung ni yum agh ka lyenghe. Mini Yahweh, waɓɓa ka ki pagha ɗeshiya nwara paghi.
1Tenana le Yahweh ye zu a binang deshi ki nah, 2’’Mang ngi ɗengshi, yongni aɓayong ni ngi pag tumo ni ngulliteng ngi le innah, ’A tesung lih nji ngung ma hangna, le amili amuna wuh'?3Kaninagiri – ga ni magula Yahweh waɓɓa – kunbang nji ɓunno nya ate muyong ngha ngi waɓni ngullitenana a Israel agh. 4Nshina, usulo ni kwa agh mamengni, usulo le terung kaɓni usulo le muna ɓuna, mamengniǃ Ɓeni kwa pag gimashihra ɓeh ni ka wuh aghǃ5Mang aka waɓɓa a muri ɓa njiteng deshiya ɓeni kit uh njiteng ni gerenteng ngha. 6Ngha ni lih giri a nkona ko logshi nji shina a gilang nil ah Israel deshiliya ni biyi mahle ɓi-ɓamuri kala agh, ko kena bin ɓamah ni ki bil shieri le ya, ini ɓabura ma gerenteng?7Mang aka waɓɓa a muri ɓabura ni ni pa par ɓung ngha agh, ɓeni ki nwah tagma agh deshiliya ɓeni ni ag bolo bih ɓayong a tenne agh keminiya ki pih aɓa yahlo nnu le ya deshiliya ye vuliyi tesalang ni a ɗagra - ɓa gerenteng ni le?8Mang aka waɓɓa a muri ɓeni kip ah tagma nya ki ag muru amuri ko ki ag ɓuro agh keminiya ki bil njiteng agh? A yangha nahyi yangha I pag njiteng ɗeshiliya yangha I pag njiteng a ntiri aɓayong. 9Ngha ɓungni ginya a kundumang ni yahlung ɓonna deshiliya ye bol gigilalang a njiteng ngha le ogrung ni a muri ɓah njiteng niya ni ngaː njiteng ni ika ɗigni usulo-ga ni magula Yahweh waɓɓa.10Keminiya ngha yangha ni muna ɓuna soɓ nkila ag le pag mwoh a ntiri aga a waɓ-waɓɓa ni ya, 11nyere I teri ni pag mwoh a ntiri ga lih na giri a nkono ɗeshiliya ye biyina mah le ɓi-ɓah muri kala. Mang aka waɓɓa a muri beh?12Pahne aɓa enna ga ni ni a ɓeni ki al agh, vura ɓayong ag bolo leyang ɗeshiliya ni nwah tagna agh, ɗeshiliya gushi na a gilang le yap agha gimashihra mama a songre ya, 13deshiliya yangha I pah bolo ni muru le yangha wo ag ɓuro, ɓeh ka aɓɓa? Njiteng ni ni aɓɓaǃ anjitengha ika wuh ɗeshiliya nkila le ka nyera muri ate pangna aga kwa ngi shiɓiya.14Keminiya nshinaǃ Ngha ɓwa ngha nghang bil muna ɓuna agh ɗeshiliya mune shin gimashihra ni ter pag agh le year I shine keminiya nip agha a gire ya. 15Mune ni lih giri a nkono agh, ɗeshiliya ni gushi a gilangni a lah Israel agh ɗeshiliya ni ɓiyi mahle ɓi-ɓa murikala agh, mang aka waɓɓa a muri?16Muna wo ni par ɓung ngha, ko al tangma, ko iɓgiri, keminiya nina agh ih pah gilih bin aɓa ogyalo ni melyi aɓeni ni tessalang ngha dagrah. 17Muna wo agh ni par ɓwa ko ag atngma bollo ate muri ko ag ɓuhro agh, keminiya pag gigilla lang ni ginya ari agibilla lang; Muna wo agh ni ih wuh agh ate muri gimashihra le tehri ya: Keminiya ih ɗigha!18Tehri pariyi anshile nji ri ponno ni ag gile amuna ngih, le pagni ga ni ɓottiya agh a ntiri aɓayong le- shina, ih ka wuh a gimashihra le.19Keminiya nnah na, 'Palang ke muna ka tol gimashihra le tehri le? Ate mune bolla ɗumna njiteng ni pag gimaɓonna ni bolla agigilla lang kwa; ih pag yang. Njiteng ngha ih ka ɗigha! 20Ɓeni pag gimashihra agh, ini mwoh ih ka wuh. Muna ni ki tol gimashihra le tehri ya, le tehrung ni ki tol gimashihra le muna agh. Gimaɓonna le ɓeni pag ga yarata agh ka ɗigha a muri, le gimashihra le ɓayong mashihra ka ɗigha a muri.21Keminiya ngha ɓayong mashihra ɗag agimashihra le paggha, ni bil gigilla lang ni ɗum njiteng ni gimaɓonna, le ni ih wuh agh keminiya ih ɗigha. 22Ni a ɗengshini agimashihra le ni kwa woro paggha. Ih ka ɗigha nji ri gimaɓonna ni ih paggha.23Ih ngi pag binmurubang muri wuh le ɓayong mashihra - ga ni Yahweh waɓah- le nyha a ri ɗag gipagna le nina ate ih ka ɗig ni usulo agh?24Keminiya ngha ɓa pag gimaɓonna pilla ɗag gipahna le maɓonna ni pag gimashihra ni bil agi shiɓina ninga agishiɓina ni kwa aɓayong mashihra ki pag ga, ih ka ɗig le? Ni a ɗengshini agi maɓonna le ni woro paggha ngha ɓungshini murang a njere yiri ya. Nina agh ih ka wuh a yeh gimashihra ni woro paggha.25Keminiya nnah, 'Gipagna le Yahweh nyha yarata agh!' Leh Israel nteshi kiri yong! Ah gipagna lang nyha yarata agh, ih agipagna leyong ni nyha yarata agh? 26Ngha ɓa pag gimaɓonna pil nzumi ri pag gimaɓonna, le pag gimashihra agh le wuh a teɓi, le ih ka wuh a gimashihra ni nworo pag agh.27Keminiya ngha ɓayong mashihra ɗag gimashihra le ni woro paggha le pag gi njiteng ni maɓonna, le ih ka ashi usulo le. 28Ate shinna ni ɗag gimashihra ni woro pag agh. Njiteng ngha ih ka ɗigha le ni ih wuh agh.29Keminiya leh Israel nah, ' Njere le MurungKulli nyha yarata agh!' Ni yellang ni gipagna lang nyha yarata agh, leh Israel? Ih gipagna leyong ni nyha yarata agh. 30Ngha nina agh nga waɓih ɓeni kwa a ntiri yong ngha njuoh perari gipagna le, leh Israel!- ga ni MurungKulli Yahweh waɓah. Mpontuɓu ni ɗag gimashihra leyong nina agh ate ni nga ɗig tahli engkushi le gimashihra leyong ngha.31Nsoɓa agimashihra leyong ni nworo paggha koh; tig yi muyang yahlung mapiyo ni bongho mapiyo. Palang ke nga wuh leh Israel? 32Ate nyha ngi poshiyang ri wuh le ɓeni wuh agh- ga ni MurungKulli Yahweh waɓah- nina agh mpontuɓu le nga ɗigha!"
1Niɓeniya, ɓua a muri amagula le Israel 2ni nah, 'Yang pag ngwoh? Ngihyim, ih ɗig ni muna yim, a ntiri ayim makyenina, ih gushi muni. 3Ih ni gushi mwoh a ntiri amuni ke pil yim makyena, yim alliyi sahniyi ga bol agh, le ih lih ɓayong. 4Anjeh ogna tenana le, le a bolli a nguri leyang, ni tolli ri ngallung zuni a njeh Egypt.5Le ih shinni ga ko ke lella nyere le le, tigyahlung le wara gung, nina agh ye tol mwoh a ntiri amuni le gushi pil yim makyenna. 6Yim makyenna ni ganglah a ntiri ayim. Ih ni yim makyenna le alliyi sahniyi ga ih bol agh; ih lih ɓayong. 7Ih bolla amahbere leyang ni juhri alahmagula leyang. Tigna njeh ni aga ɗungshi ya pilla ɓihɓotti ate gih le immah le.8Keminiya anjeh ni kangni ya zuni yi ni luwa; ah nongshi nguri leyang ate muri. A bolle a nguri leyang. 9Le ni ngallung ni ah bolli ah zuni bin murung le Babylon. Ah zuni mo a lahmagula ma kangnina nina ate ni a uwa ye og gih a muri ankonno le Israel agh.10Ngwoh ngha ninga bihngung ni a pannah a nkilla lo a girikahri muru agh. 11Pushina abih dudug ni ɓil njih ate gogho le amuru. Yangha ni abih matenna ni amurung pagni tumo' agaramurung, ni agiliyi ya ngha ni gusso uwor abih, le nonno le ya a shini nji ri gullo le mbuweh.12Keminiya a yehlulla agh a uɓna a vahgha egh a soɓyang njahli, le gung ma nji tehbang nyumshina njih. A ɓunnina abih ma tenna ni nyinglah le gishe pingshina yang. 13Niɓeni nina agh a panna yang a ɓalusung, a njeh ni muru ki tang nghang ni njimuru agh.14Ate gishe pura a bih magula le lihna anjih. Bih matenna nyha uwo a ri ya, garamurung nyha ka nongmurung ngha.' Ga agh ɓua'agh ni le a tuhyi ih ɓua'agh."
1A ɓogho ma tom ɓur ɓari, a kara ma lum le shieri ma tongno ini maguliyina le ɓa Israila zuni zalli yeri le Yahweh le ɗigha a ɗumang.2Le tenana le Yahweh zu a ɓinang ki nah, 3muna ɓwa, waɓɓi a maguliyina le ɓa Israila le a nahyi yang, magula Yahweh ni waɓ ga; In zu a al yere lang? Nka nina giri, ni ngi agha ngi al yere lang, ngha, ga ni magula Yahweh waɓɓa.4Ngi waɓɓi yang njuo le ?, Nga waɓɓi muna ɓwa njuo le ?ɗeh iɓi a yeri agi jenna ni a teryang pag agh. 5Nahyi yang,magula Yahweh ni waɓ ga, A kara ni tolli Israila ɗeshiya nloshi ɓeng Kulli nkaniyi giri a kunɗung a minka ɓilla le Yakubu ɗeshiya ntigha a yerang a njeh Masar, Ngha nloshini ɓeng Kulli nkaniyi giri a kunɗung yangha, nah,"Mini Yahweh murung Kullilohi." 6A kare nloshi ɓeng Kulli nkaniyi giri a Kunɗung yang ima nga pushiyang a njeh le aɓa Israila a njeh ni ntollo ate muyang ha. Ngha muru kira ni murung nyi ki ɓanghangha, a njeh ni agi-gilrung ma ɓonna worɓang kwa agh pangha ngha.7Nahyiyang,"ɗeh ɓeni kwa agh iɓi ɓugyha agi jenna ni ɓih ya ko a kunɗumi ɗeshiya ni agilang le ɓah Masar. Ke iɓi ɓashi muyong ngha mini, Yahweh murung Kulli leyong"8Keminiya alonghang maɓuna ɗeshiya ni a agha aka onghang maɓuna ɗeshiya ni a agha aka onghangha,ɓeni kwa agh ni ɓuggha agi-jenna le ko agh ke aka tuh ni agilang le ɓah Masar agh, ninah, ntolla nga soɓɓiyang yelula lang ate nga pashiyallang atiri njeh Masar. 9N'aglulang ate ke iɓi ɓiyiya a nji a ɓayong ni aɗig na yangha,In tig gha a yerang ngha pushiniyang a njeh Masar agh.10Ni nah pushiyang a njeh Masar le njuniyang a lusung. 11Leh pahyang agigilalang ɗeshiya tigyang a yeri aga shiɓiya, ngha ɓwa ɓil le ka ɗig jah agh. 12Ye pahyang kara ma tomɓur ɓari i ɗig gi perina aɓinang ni yang ate iɓi a yere mini Yahweh ni tig kare gereteng agh.13Keminiya leh Israila longhang maɓuna a lusung, Ni a ɓil gigila lang ngha, aniye ya, a shiɓɓi agigila lang ngha ɓwa ɓil le ka ɗig jah agh, ɗeshiya abiyi kara ma tomɓur ɓari lang,Ni nah, nah, nga soɓɓiyang yelula lang a lusung ate iɓi jahyang iɓi gira. 14Keminiya n'ag lulang ate ke iɓi ɓiya a launɗung aɓah ngunjah agh, a nji aɓayong ni shinna ngha pushini yang a njeh Masar agh.15Ni nah, nloshi ɓeng nkaniyi yang giri a lusung ni ngi zuniyang a njeh ni nga pahyang ngha, a njeh muni kira ni murung nyi ki ɓanghang worra a njeh kwa agh. 16Nkaniyi na ga ate a shiɓɓi na a gigila lang ni ɗeshiya a ɓil yangha ɗeshiya aya ɓiyina kara tomɓur ɓari lang, Ki kara agh yalliyang ngha ri agilang leyang. 17Keminiya,njiyang ngha ki shiri gienna leyang ate ke iɓi gir jah yangha ɗeshiya ni te gir jahyang kwa a lusung ngha.18Nahyi a muna yang a lusung, ke iɓi in ɓil nje-njere le a teryongha, agle nga ɓilla agigila leyangha ko nga ɓiyi munyong ni agiɗang leyangha. 19Mini Yahweh murung Kulli leyong, in ɓil agigila lang, in tig yang ɗeshiya inipahyang gullo. 20In tig kara tomɓur ɓari lang gereteng ate iɓi ɗig gi perina a tiri sung ni a yong, ate iɓi yere nini Yahweh murung Kulli leyong."21Keminiya amuna ɓuna ni a muna ngalang leyang longhang maɓuna; Ni a ɓil agigila lang ngha ke aka tig yangha ngha ɓwa pih gullo le ka ɗig jah agh.A ɓiyi kara tomɓur ɓari lang, Ni nah ntolla nga soɓɓiyang yelulalang ate iɓi yallang iɓi para a muryang a lusung. 22Keminiya, nyeshi ɓeng ɗeshiya agha ate lulang ninghowo,ate ke ih ɓiya a nji aɓah ngunjah ngha shinna in pushina aɓah Israila agh.23Meng kanagirangha ye nloshiɓeng a Kulli nka niyi yang giri a lusung ima nga meshiyi yang a ngunjah ɗeshiya nga meshiyang a njeh shisa. 24Ntolla ngi paggha ate ni a gushi agigila lang le aya ɓiyi kara tomɓur ɓari lang.Njiyang ɗigna ari agilang le a teryang.25Le meng teya in osso pahyang agigila mama ni ɓotiya agh ni a agi ɓilla mama ni a ɗig ni njah ah agh. 26Nwaɓɓneyang ni a ɗig kwanr ari agipahna leyangha-ayangha a ɗahra ni muna ma kunduna ni a ɓil agh ɗeshiya ayangha tigghi i ɗura a gishe ate iɓi mpilli gima nang na le aka yere mini Yahwehǃ27Ngha ni nah, muna ɓwa, nahteng ari leh Israila le a nahyang"Magula Yahweh ni waɓ ga; Ninga ni ɗeshiya teryong ɓiyini lulang ngha ni a pangni nghang gimaɓonna agh. 28Ngha zuni ni yang a njeh ni nkaniyi giri nga pahyangha,ɗeshiya kunɓang ni kwa a shinni nkono ko a ngung ni ni mbwe ya, le a ɗahra a ɗangi kunang ni ɗahra leyang, ɗeshiya a ɓeni a pingshi gima sunsung yang.Leyang le a meshi muru ɗahra leyang. 29Le nwaɓɓi yang"Mang ki pag tukushi ɗahra ni nkono niya?"Ni nah iɓi a gor luli. I Bamah ha nikyari;30Ngha ni nah waɓɓi le Israila, 'Magula Yahweh ni waɓ ga; Atemang ke ngi ɓiyi muryong ni nji-njerele a teryong? Atemang ke ngi pag ninga ama njah ni pah agh ngi aliyiya a gima nang na? 31Ngha mpahnih ɓung leyongha-ngha ntigni a muna ɓuna leyong ɗura a gishe ya zuni ni kyari ya ini in ɓiyini muryong ni a gilang leyong, Ni nah atemang ke ngi ɗag yong iɓi n'allang lah Israila? Nkani nayong giri, ga ni pag ga magula Yahweh waɓ agh-Ni nga agha iɓi n'allang ngha. 32Ga ngi ɗense a yeyongha ni ki pag agh N'nah le iɓi shi ɗig ninga a nshile aɓah ngunjah, Ninga ɓih ɓilla ni a njeh maɓi ya ngha ki gushi a ngung ni a taliya.33Nkanina giri ga ni magula Yahweh waɓɓa, Ngha ɗig murung a muryong ni ɓung ma ɗigha muriɓang, ngi loshi a giɓura ni yelula ni ngi soɓɓa a muryong ngha. 34Nga pushiyong a tiri aɓayong shisa ɗeshiya nga kpaɓ yong a njeh ni kana meshiyong ngha ngha, nga pag ga ni ɓung ma ɗigha muri ɓang ɗeshiya ni yelula ni nga soɓɓi yongha. 35Le nga zuni yong a lusung le aɓayong aɓeni nga waɓɓi njuo njung ni njung.36Ninga pagha ni waɓniyi a teryong njuo a lusung ni njeh Masar agh, Ini nga waɓɓiyong njuo ni nah, ga ni pag ga magula Yahweh waɓ agh. 37Nga tigyong iɓi ngushi ɗungso le ogrung lang. 38Nga koshiyi aɓayong ni pahnghang maɓuna agh ɗeshiya ni a ɓayong ni loggha rangha, nga piriyang a njeh ni a ɗig nghang ninga a ɓiriya, Keminiya ni a ingna a njeh Israila agh.39Ni nah aɓinyong, leh Israila, magula Yahweh ni waɓ ga, ɓeni kwa agh ngha nshiɓɓi o'nghangha, Keminiya ni uwaye ɓiyi lulung ma gereteng langha ni a ɗahra leyong ni a gilang leyong.40Ate a muri nkono ma gereteng lang, a muri nkono ma longnale aɓah Israila, ga ni pag ga magula Yahweh waɓ agh leh Israila kwab ka gusang aɓeh a njeh. Nga pag bin muriɓang ate nga al angna leyang aɓeh ɗeshiya ni nji ngung ma kunduna leyong ni a gima gereteng leyong. 41Nga agyong ninga gima sunsunang, ngha pushiyong a tiri aɓayong ɗeshiya kpaɓyong a njeh ni nmeshiyi nghangha. Nga ɗum murang i miyang gereteng a tiriyong ate ingunjah iɓi shinna.42Le, ngha zuniyong a njeh Israila agh a njeh ni nloshi ɓeng Kulli nkaniyi giri nga pih a teryong ngha, nga yere mini Yahweh. 43ɓeh ni nga ɓol riyong ni a gipangna manangna leyong ngha nɓiyini muryong ngha, ɗeshiya nga keshi muryong anjiyong ni a gipangna mashira ni mpag agh. 44Ni nah nga yeri i mini Yahweh ngha paghiyong aga agh ate iɓi ag lulang, ɗeshiya nya ate gipangna mashira leyong ngha, nya ɗeshi ate gipangna maɓiyi ɓang leyongha leh Israila-gani magula Yahweh waɓɓa.'''45ɗeshiya tenana le Yahweh ye zu aɓinang kinah, 46Muna ɓwa, tig kunɗumo a nji-eɓɓe a waɓteng a muri nji eɓɓe, waɓtenana le Kulli a muri ɓah lusung le Negef. 47Waɓɓiyi ɓah lusung le Negef, gani Yahweh waɓɓa; Magula Yahweh ni waɓ ga; Shina, nga ɓughiyong gishe ika pingshi ngung mama nsonna ni ngung ma yonina ni kwa atiri yongha, leshi gishe ni ki lim agh,, Kundumi ni kwa a nji eɓɓe ni nji gangra agh ka pinyi.48Le nguɓ ngirung ni kwa agh ka shina i mini Yahweh ngha ngotti gisheya, ɗeshiya ni lini agh''' 49Le nah,"Gi ɓanghaǃ Magula Yahweh ni a gwarang" giperina ni a ɗum nin gowa?"'
1Le tenana le magula Yahweh zua aɓinang ki nah, 2"Muna ɓwa, tig kunɗumo a Urshalima le a waɓteng a muri ɓin magereteng, waɓ tenana le Kulli a muri lah Israila. 3Nahyi njeh Israila, 'Yahweh ni waɓ ga; shinaǃ nshiɓɓinoǃ nga pushi gara ɓwo lang a ɗagle nga korri ɓah njiteng ɗeshiya ni ɓayong mashiralo.4ɗigha a ɓinang nga kor ɓar njiteng ɗeshiya ni ɓah gimashira lo le, gara ɓwo lang ka pura anɗangle a muri ngirung ni kwa a nji eɓɓe ni nji gangra agh. 5Le a ngirung kwa ka yere meng Yahweh, mpushina gara ɓwo lang anɗagle ni waye yer ni jumo agh.6Aɓino agh muna ɓwa, tun yallo ninga kunyo ki tuh agh, ni yallung pinna tun yallo a kunɗunyangǃ Le ika paggha a illo, 'atemang ke awo tun yallo?' 7Le aka kun yallung ni kwa agh ka nyangla, ɗeshiya ɓung ni kwa agh ka ɗig ɓuɓɓuhǃ ɓongho ni kwa agh ka wuh ɗahna ɗeshiya nkungnung ni kwa agh ka ɓangha ninga muru. Shinaǃ yangha i zu ɗeshiya ika ɗig ninga mama-ga ni magula Yahweh waɓɓa.'''8Le tenana Yahweh zu a aɓinang ki nah, 9"Muna ɓwa, waɓ tenana le Kulli a nah, 'Magula ni waɓ ga; gara ɓwoǃ gara ɓwoǃ aka kogli ɗeshiya aka gogri.10Aka kogli ate ika ingna a tumo tumɓwo magulaǃ Aka gogri ika ɗig ninga gi tol njungǃ Sa pag ɓin muru ɓang ni gara le munang? Gara ɓwo ni ki zuwa shiɓina gara ni kwa agh. 11Ninah, aka pah gara ɓwoye iɓi a gogri ɗeshiya iɓi a ɓaghi ni ɓungǃ a kogli na gara ɓwoye ɗeshiya a gogri neɗeshiya ake peh aɓih ɓah wol nluol'''12Gorɓang te angna a wo ɓwa, muna ɓwaǃ ate garaɓwo wa zu a muri aɓah leyang, ngha amuri a maguliyina le ɓa Israila, A ɓug neyang ari garaɓwo ye ni a ɓahleyang ngha ninah wol ɓelloǃ 13Ate njuo nghanghang, keminiya ke ngha gara ni ki jen ɓangha ni ɗig njah ah agh-ga ni magula Yahweh waɓɓa.14Niɓeniya aweh, muna ɓwa, waɓtenana le Kulli le a kpaɓ ɓwo ɓari aɓin monna, ate garaɓwoye ka kpah ri ɓayong kushi ma taroǃ garaɓwo ate ɓeni aka tumi aɓayong ɗuɗug ɓwo wa ni, I kayiyang aɓa kwa aghǃ15Ate ika nyalli kunyalliyang ɗeshiya ika gogshi kpa leyang, nwara tig garaɓwo ma tumɓwo a kunjere leyang kwa. Wiǃ A gili ninga gi-tol njung ni pa agh, a ɓaghi ate tumɓwo. 16A ɓolli ni kara a njiɓung ma lih, a ɓolli anjiɓung ma katangǃ Woro a njiɓa kwa kunɗumo pil nghangha. 17Ate nga osso nga kpaɓ ɓeng ɓari aɓin monna le nga zuni yelulalang iɓi usuloǃ Meng Yahweh waɓna ga"18Tenana le Yahweh ye zua ɓinang ɗeshi ki nah, 19"Niɓeniya aweh, muna ɓwa, peri nji-njere ɓari ate garaɓwo le murung Babila iɓi zu. Aka tol te nji-njere ɓariye a njeh ni mwoh agh le giperina mwoh ka ɗumo ini ki kah a lah magula. 20ɗum nji-njere mwoh ate gara ɓwo iɓi zu a Rabbah, a lah magula le Ammonawa. Tig maɓi iɓi ɗumi aɓah tah luwa nji-njere ki ka Yahuda ni lah magula Urshalima ngha a kangni ni garung agh.21Ate murung le aɓah Babila a muri koriyoh le nji njere, aɓin tangha, ate ka aliyi wol njeh, ika jigri a muni ɗeshiya ika al ɓin ɓilla aɓin agilang ɗeshiya ika peri akunyong. 22A ɓih malih wol njeh nghangha a muri Urshalima, Ika tigha a ngɓoli ngung maguliyina ate muri, ate iɓi loshi kunni iɓi pah ɗiya muriɓang wol nluo, iɓi mag jollo nluwa, iɓi tiggha a ngɓali ngung a kunjere le iɓi ɓag giri ɗeshiya iɓi kangni ni giɓagna ma logna. 23Ika ɗig ninga wol njeh mayiri a njiyang ngha, aɓayong ni kaniyi aɓah giriyaǃ Keminiya murung ni ki agni yang ate gimashira ni a paggha ari kangniyang ha.24Ngha ni nah ah, magula Yahweh ni waɓ ga; Ate pagna gimashira lo ɗig gi ɗense, a tiggha agi tepura lo pura ɗaɓeng, ate aye gipangna lo kwa agh aka shin gimashira lo-ate apang na aga ah aka ɓollo a ɓung.25Abino agh, ɓiya ni murung mashira le aɓah Israila, ɓeni kara njuo le zuna agh, ɗeshiya ɓeni kara pag gimashira le malla agh. 26Magula Yahweh waɓ na ga aro; pushi nvule murung ɗeshiya aya pushi zenghe. Giri ni waye pere ninga mamo kana aghǃ Ngushi manjeh ɗeshiya nyeshi muryong njeh ari ɓeni a gushiya. 27Wolloǃ Wolloǃ nga tigghi iɓi wuh ni ngi nyeshiyang a ɓeya se te ɓeh zu ɓeni a tiggha ki za waɓ njuo agh.28Ninah weh, Muna ɓwa, waɓ tenana le lailli a nah, 'Magula Yahweh ni waɓ ga aɓin aɓah Ammon amuri zu le kara ɓiya leyang, garaɓwo, garaɓwo uɓ na riǃ a kogli ne ate tumɓwo ate ika sheg ɓang le i ka ɗig ninga gi tol njung. 29Ngha ɓah agkuntumo ɓin Kulli shinghi nji loro nie agh, Ngha a aliyi ni wolli njeh ate aka pag gho yiri agh garaɓwo niya ika ɗiggha mel ɓayong mashira ni aka wol nlue agh, ɓeni kara njuo le zuna agh ɗeshiya kunɓang gimashira zuna a mala agh.30Nyeshi garaɓwo a ndangle, a ɓa a ɓillo ngha ngha, a tul njeh lo, nga waɓɓo njuo. 31Nga soɓ yallun pinna lang a muro nga gotti gishe ma yelula lang a muro le nga ɓuggho a ɓi aɓayong mashira, aɓah gir jah ɓayong.32Aka pil murung ni a fugni gishe ya, nkila lo ki pagha a tiri njeh, ni a ɗenshini weh agh, mini Yahweh ke waɓ ga.'''
1Ke tenana le Yahweh juah binang, nah, 2niɓeniya a weh muna ɓayong, aka waɓ njoh? aka waɓ njoh ri lah magula ni ki soɓ nkila agh? Tig yang a yeri gi jennaleyang. 3Aka waɓiyang magulla Yahweh nah; lah magulla ni ki soɓ nkila a ntirinyang gha ni lah ni ki pag gilang ki ɓiyi muyang kal leyang juna.4A ɗigna ba pag gimasihra ate nkila ni a soɓ agh, aya biyina ro ate gilang ni a tigha a ntirinyong agh. A tigna kara lo gyap, ɓowoh lo juna gyap. Ninale, ngha tigwo ɗig ninga gi sayina ni gi olla abin ɓayong kwah agh. 5Aɓeni bino gyap na aɓeni ɗuna ga aka owoh, a weh lah magulla ni biyi muro agh ni lulang ni a yerino a ɓori agh.6Nshina, a magulla le aɓa Israel, ɓeni kwa ni gullo le tolla jua bino ate soɓ nkila. 7A ntirinyong agh, a ɓayong agh ni gushi a teyang na a ngiyang gha, a ntiriyong ɗeshiliya in ɗunne a bin gani, i ye nɗunne aɓauri ni aɓeni burayang agh gani. 8A ɓiyina a gima gerenteng lang ni kara usulo lang. 9Aɓa biyiɓang agh jua ntiring ni ɗenshe ju soɓ nkila, bin lih gileyang agh a nkono. Ɓa pag gimashihra ni a ntiriyong.10Aɓa ta giri teh a te yang agh a ntiriyong a ɓayong agh ni non na mena ni ki shin kalle yang agh. 11A ɓayong agh nghan non na male aɓa muri kalleyang, aɓa ba gha ghan non na male a munayang, aɓa ba ghan a ntiriyong biyi a mingaliyang ni teyang ɓiyang ni yang agh. 12A ntiriyang agh, a agna gi poshi yalung ate a soɓ nkila, a aghna nbollo ni muru a muri, ɗeshiliya i yen kwara kushi aɓa muri lalleyong yaliyong janshina ni meng; Yahweh ni waɓɓa ni nah.13Shina! Ni beng ni nyimni ɓuhro ma yiri ni a woro a kum ma, ni soɓnkilla a pagha a ntiri yong ngha. 14Yahli yong ka tangha, ih bih yong ka tenna a yeh kara ni meng kanangirang ka pagni yong giri ya? Meng Yahweh, myang ngi waɓ ga le nga pag yi. 15Nina agh nga meshiyi yong a ntir aɓayong a yeh anjeh kwa. A njinjere nini nga pushini dahɓi ri yong. 16Nina agh ate nga ɗigha nyha kunwar agh a nji aɓayong. Le nga yere ih Mini Yahweh.'"17Tenana le Yahweh maɓi ye zu a binang, ki nah, 18"Muna ɓayong, ɓaleh Israila pilla gi mabahra a binang. A yangha kwa agh anshile tagulla ni uwo agh ni ni tahli, ni ndolong shisa a ntiri yong. Ih ka ɗig ninga gi mabahra le azurfa a yeh gishe leyong. 19Ngha nina agh Yahweh waɓna ga, 'Ate nyong ngha kwa agh mpilla ninga agi mabahra agh, nshina! myang a muri nga kpaɓ yong a ntiring le Urushelima.20Ninga mama abuna ki ɗamni azurfa, tagulla, ndollong ni anshile atahli le a soɓ yang a gishe ih ɓi a nyangli ya, le a gilgishe ri ya ate ih ɓi nyangli ya, ini nina nga kpaɓni yong a ntiri yehlulla lang, ni tig yong be ih ɓi nyangla. 21Nga kpaɓ yong le nga fug yi yong gishe le yehlulla lang, le nga yangla a yeh. 22Ninga mama a nyangli ni azurfa a gishe ya, le nga yere ih Mini, Yahweh, nsoɓna yehlulla lang a muyong!'"23Tenana le Yahweh zu a binang , ki nah, 24"Muna ɓayong, nah yi, 'A woni njahli ni ni pur kunwar a agh. Murukuli nyha nghang a kara yehlulla lang ngha! 25Aɓa agkuntumo le ngha ni kiki a yeh, ninga yim ni ki aggishi ya, ki sahniyi ga bol agh. A lihna usulo ni tol gikunna maɓonna; a tigha amahberre gogho a yeh!26Amalah le pagna mohno ri gigilla lang, le a ɓihyi agi magerenteng lang. Ni a gan yere a ntiri gima gerenteng ni ama ɓihyibang ngha, le ni alliyi yang a yeri agi magerenteng ni amama nyha gerenteng ngha. A gumna njih yang ri akara usulo lang nina agh nina agh ih myang ngi ɓihyi ntiri yang. 27Amuna murung a ntiri yang ngha ninga gigbah ki sahniyi gibolla leyang. A soɓnkilla ni girjah usulo tekushi nyha. 28Aɓa agkuntumo vulliyi na yang ni gi maposhina- aɓa shinduna leyang lorina yiri ni aɓa wolnjeh ki pag yiri. A nah, "MurungKulli Yahweh waɓna ga" Ngha Yahweh waɓteng ngha,29Aɓayong ni njeh ya pariyina bang a nji ri agha ni ponna agiri le ɓayong ni iɓɓah, la a pag yi aɓa enna ni aɓeni ki al angna agh ga ni ɓottiya agh, le a para aɓayong ma sa njiteng nyha.30Nina agh n'alla ɓwa a ntiri yang ɓeni ka ɓag garrung le ye ka tangha ate ingna ntiri sung nyha nina agh nga juhri njeh egh, keminiya ni nkum mwoh agh. 31Nina agh nga soɓ yehlulla lang a muyang. Nga malli yang ni gishe le yehlulla lang ni njere leyang a muyang- ga ni Yahweh waɓah.'"
1Ke teng le Yahweh zu abin nang, ki nah, 2"Muna ɓwa, amehna ngha nghang ɓahri, amunangallang ngih yang mwoh. 3A pag ninga amahnjah a Egypt ari kunbang ni a logni ya. A pag ninga amahnjah a beh. Kiere yang hamina le akunkirera nsari le yang ngha a doyine beh. 4Lulli nagula ih Ohalah-le nakyena ih Oholibah. A ɗig mameng le aɓilla amunabuna ni amunangallang. Alulli yang ki tangha teː Oholah ni ki pag Samaria, le Ohalibah ni ki pag Jerusalem5Keminiya Ohalah pagnjah teya wa uwo mameng; Ih al pirnjiung ri aɓa agnjih, ate aɓa-Assyrian ni ki ɗigha amuri, 6ate aɓa-bolnjeh ishi gima nleghe, ni amagulina le, aɓeni ni irritenna ni ɓoradenna agh, abuna ni kwa ki kog piri. 7ke tig muri a pagnjah, abin abuna maɓorna ni Assyria agh, le tig muri agi mbenne ni ɓeni kwa ki jangra tye-ahlah le yang kwa.8Ate ni ɗag tenjah le njummo a Egypt ya, ngha yang ngha amin munangalla le ya a nongna ni ni, ngha a doyini shiera min nsari le ya le a suɓ jangra le yang ayeh. 9Nina'aghle mpah ne abih aɓa agnjih, abih aɓa-Assyria aɓeni ki jangra tya yang. 10A fahyi tesallang le, ponna amunabuna le ni amunangallang, wolnlueh yang ni garabuwo, le ki ɗig ɓa tolkirung antira amehna, le a kashi njuoh amuri.11Muna ngih Oholibah shin gah, keminiya jangra le wor mami muna ngih, le njah le wor bang. 12Ih jangra tye aɓa-Assyria, aɓa bolnjeh ni amagulina ni ki ishi gimaɓorna, aɓeni ki kogha apiri nyha. Ayang ngha kwa ni irritenna, ni ɓoradenna. 13Ih shinna tigna muri agibenne. Gipagna le yang mwoh kwa.14Le nye ɓuhri pag njah dudung. Ih shinna abuna ni agilla ri ngarung agh, amgbaligiri mi aɓa-Chaldean aɓisa ban bangha agh, 15kur ngurigulla aɓung yang, ni muryang ni amara sulla njeh ya. Puro le yang ninga amagulina ni ki kog nyeh-guwo-piri ya, ke apura amuna aɓa-Babylon, Njeh le yang ngha Chaldea ni.16Ngha te ih magni njih ri yang ngha, ki jangra ri yang, le ih tanshi aɓakuntumo ri yang a Chaldea. 17Le aɓa-Babylon zu abin ni ah ala jangra le, ni tighi a gibenne pagnjah le yang. Ari gah pagha ɗigna gibenne, le pil muri ri yang ih vullo.18Ngha ɗummi te pagnjah le ya ni logshi tesallang le ya, Mpil njummang ri, ninga mama mpilli njummang ri muna ngih ya. 19Le ɓuhri pagnjah ngha ɗengshi ni akara ni ih logni ya, ngha ih ni mahnjah a njeh Egypt ya.20Le ih jangra ri aɓa agnjih, ɓeni ɓapyeri ngha ninga mami amburijeng ɓeni njere ɓilmuna subgiri le ngha ninga mami apriri. 21a logho lo agh ninani apag ni sgi yiriɓina, ngha aɓa-Egypt doyini kunkiero le hamini kiera nsari lo agh.22Nina'aghle, Oholibah, Murungkulli Yahweh waɓ gah, 'Nshinnaǃ Nga pilla aɓa agnjiuh amuro. Aɓeni a pil njummo ri yang ngha, Nga njun ni yang amuro a njibah kwa'agh. 23aɓa-Babylon ni aɓa-Chaldean kwa, Pekoh, Shoa, ni Koa, ni aɓa-Assyria ni yang, irritenna, ɓoradenna, aɓabolnjeh, ni amagulina, amagulina ni kwa le yang ni abuna ni ni gullo agh, ayangha kwa a kog apiri.24Aka zu aro ni agibura, ni anyeh-guwo-piri ni anyehguwo, ni abunno ɓayong. Aka tig tongho magulla, ni tongho makyena, ni anvullekoro kangni yong kwa. Nga pah yang bung a fugshi yong, aka kashi yong njouh pyerari waɓ njouh le yang. 25Nga tig kikil yahlulla lang amur yong, le aka pah yong gani ma yahlulla. Aka kashi alulli yong ni akiri yong, le aɓeni aɓɓah ka kpah njiri garabuwo. Aka ponna amunabuna le yong ni amunangallang le yong, ni aɓeni aɓɓah giche ka lih yang.26Aka pushi yo gi'ishina aro le aka tolla anjilang maɓorna lo awori. 27Nina'agh Nga pushi pagha yiriɓina aro ni agipagna ma pagnjah lo anjeh Egypt. Ni a logle alogshi anjiuh njiri yang ni ɗengshe, le nin wa ɗengshini ni Egypt ɗeshi ya.'28Ate Murungkulli Yahweh waɓ gah, 'Nshinnaǃ Nga pah yong abih ɓeni ni agnjih yong ngha agh, le a yeni yang abih aɓeni ih mpil yang njummo agh. 29A pah yong gani dudung; aka ponna agitumobung le yong le aɗag yong ni ɓogri bihyong . Ke aka logshi tesallang pagnjah le yong-le ni agipagna mashihra lo ni pagnjah lo.30Agah agh apag yi yong ni apagha njah lo, jangra ari aɓayong njibin yang ni a ɗigni gibenne ni allah le yang ngha. 31A gingna a njinjere le munangouh, le ngha tig kof fugso abih yong.'32Ke Murungkulli Yahweh waɓ gah, "Aka nuh kof le muna nguoh ni limma ni gullo agh. Aka pil gi ollo ni gi jollo- gah a kof ni ya gogna.33Aka ɗungshi ni ɓahra ni yahliɓiyina, kof ngoɓɓong ni juhro; kof le muna nguoh Samaria. 34Aka nuh ni songshi kwa; le aka meshiyi ni sanniyi kiero kikasha. Ate ih waɓne-gah ni Murungkulli Yahweh waɓɓa.'35Nina'agh le, Murungkulli Yahweh waɓ gah, 'Atema a jangshi nang le njibin nang a njummang kukuwo, ɗeshiliya aka tol ngoso gipagna yiriɓiyina ni pagha njah le."36Yahweh nah nghang, "Muna ɓabura, aka waɓɓi Oholah ni Oholibah njuoh? Ɗummi yang agimashihra le yang ni apagha, 37keminiya apagna njah agh, le abih yang ngha nkilla ni. A pagna njah niallah, aya tigna amunabuna le yang abilla agiche, ninga gilihna le allah le yang.38Le awo pag gah arangː A tigna liyang gibenne, le ah kare ya a juhri Kara usulo le aɓa-Jew lang. 39Ate ngha atunni amuna yang buwo ate allah le yang, le a zu a liyang amuri kara ye te juhriǃ Nshinnaǃ Agah ni pagha antiri ɓa liyang.40A tashi bang te abuna lohha ɗunna kukuwo, aɓeni atashi aɓakuntumo ri yang ngha- niɓeniya shinna. Ninani a zuni, aɓeni a sushi nyha, aɓishi njih yang, le agili ri yang ni anjilang. 41Aɓeni a ɗigha a ala ma ɓonsari le amuri deshile ya agilina kedebang a tigha gilelle ni murun lang.42Le jollo le aɓwa ngha kangna, kpaɓna anjah aɓwa ni kwa'agh, ko ke aɓa-Sabean a zuni yang a lusung le a ishi anyeh abih yang ni ɓonsari jenghe a muryang.43Le Nga nah yi ɓeni yiri malla apagnjah, 'Niɓeniya aka pagnjah ri, le ini ni yang.' 44A kenna abin ni ninga abuna ki ka bin mahnjah. Ninani a kenni bin Oholah ni Ohalibah, amah njah. 45Keminiya aɓayong maɓorna ka waɓnjouh ni fugshi yang ninga amahnjah, le aka fugshi yang ni njouh ni aɓeni ki suɓ nkilla agh, atema amahnjah ni nkilla abih yang.46Nina'agh Murungkulli Yahweh waɓ gahː Nga logha ri yang le ɗag yang abih aɓayong mashihra ni pon yang. 47Le aɓwa ka ɓuyi yang ni atahli le a kori yang ni agarabuwo. Aka wol nlueh amunabuna ni amunangallang yang ni pinshi alah yang.48Ate nga pushi apagha yiriɓina a njeh ni fugsa amehna kwa ate ni awa pag ninga mahnjah agh 49Le aka tig apagha yiriɓina lo amuro. Aka tol temashihra ma agimashihra lo ni allah lo, ari njere ni ni aka yerini ih Mini Murungkulli Yahweh."
1Tenana le Yahweh jua binang a ntiri bowo ma tomɓahri ine, a nsheri ma lum, ni kara ma lum, ki nah, 2''Muna ɓayong, yongli kara ni ate muro, kara mama ni kyari agh. ate kara mama ni kyari agh ni murung Babylon junu yi Jerusalem ni lua.3Nina agh waɓ gulliteng a muri lah, ma tol muru ni. Nayi yang, 'Magulla Yahweh nah: A tig nkori lang giri gishe in tiyi le in soɓ muru a yeh. 4Ih bin kwaɓa a nshille gilina ma ɓonna ni kwah agh a yeh, a bel ni gogre le ih ndunshi ni muh ma ɓonna. 5Tol nju ma ɓonna ni a loh agh, a kwaɓa a muh ye a tine a dayi ih bila yarata.6Ngha ni nale magulla Yahweh nah: Gienna le lah magulla ma soɓ nkila, nkori lan gili ni ɗunna agh, le ɗumme ni ki pura ni gha. Tol goshe a njun goshe keminiya, ke aɓa tariya agh.7Ate nkila ni soɓ agh, ngha ri soɓ ne a muri tahli, ya a njah ni kikiri ka vuhliyi agh; ninah gha, 8ih juni funo le wah goshe ni perari agh. Ih tigna nkila le a muri tahli ate ke aɓa vuhliya.9Ninah gha, magulla Yahweh waɓna ga: Giena ni ni lah magulla ma soɓ nkila, meng ma nga ɓuh kwaɓ gishe. 10Kwaɓa a ngun- a tig gishe a lam nyamei yarata le a soɓa agi sowo, a ɗagha a muh ye a ɓa pih.11Le a tig nkori a muh kala gishe ɓonri, ate ih pih ih ɓagha, ate gi tenna le ih yangla a yeh, le ɗumole bi biya. 12Tigna yiri mala a tuhyi ni. Keminiya ɗummo le ni pura ri a njin gishe agh.13Gi iribiyina lo ngha a gijennalo ate in tolla nga gilo. Keminiya a shiɓina agh gila ri gijennalo. Na waye gilo ɗeshiya se te in suli yalula lang a muro.14A meng Yahweh, in wara in waɓɓa. Le nga pagyi, ni ngi ɗagyi gha, ni ngi usulo agh. Ninga mama a njinjere leyong ni a gi payinale yong pagni gha, aka waɓɓi yong njoh!- gi wanna le Yahweh ni nga.15Le tenana le Yahweh zu a binang, ki nah, 16"Muna ɓayong! Shina, myang ngi tol poshibang le anjih yong ni a binkonna, keminiya ɗigna ni nga ɓua ko gonno agh, le ke ih ɓi njimerung leyong ih soɓkoh agh. 17Ɗigna bang ka polla muyong. Ki ih ɓi mpag gipagna lingshi anluo agh. Nkur gimaramurung leyong, n'ishi kura a kushi yong, keminiya ke ih ɓi mvulliyi kundum yong kwa ko lih brodi le ɓayong aɓeni ki gonno ate amahyang wuhna agh.18"Nina agh nwaɓ tenana ri aɓayong ni beri, le mahmang wuh ni kapolla. Ni beri ya mpagna ga a tig nghang ih ɓi mpag ga.19Aɓayong nghe ihlang, "Ni awo waɓi sung mang aga ki ɗumma, aga ih awo pag ga?" 20Nina agh nah yi yang, "Tenana le Yahweh zu binang, ki nah, 21'Waɓih ɓaleh Israila, MurungKulli Yahweh waɓna ga: Nshina! Nga ɓihyi bin ma gerenteng- gusso le gullo leyong, poshibang le njih yong, ni gi alla le minlim yong, le amuna buna ni amuna ngalang leyong aɓeni nɗagha nzumo agh ka kpah ri garabwoh.22Le nga paghi ninga mama mpag ga yarata; ni nga vuliyi kundum yong kwa agh, ko lih brodi le aɓa ɓua gono agh! 23Ngho kwa agh maramurung leyang ka ɗigha muyong, le akurra leyong a kushi yong, ni nga gonno ko ɓua agh, ate ni nga ɗummo a yeh gimashihra leyong ngha, le ɓeni kwa agh ka immah ate muna ngih. 24Nina agh Ezekiyel ka ɗig giɗunna a bin yong, ninga mama kwa pag ga ini nga pag yi nina ngha kunbang ga zu agh. Le nga yere ih Mini MurungKulli Yahweh!'25"Keminiya a weh, muna ɓayong, a yeh kara ni mbolli alahmagula ma kangnina agh, ɓoro binmurubang leyang, ni poshibang le njih yang ni agitolla le minlim yang, amuna buna leyang ni amuna ngalang leyang, 26a kara wo agh, ɓa ɓangluwa ka zu a bin yang ni kuntumo! 27A kare ya nga logshi kun yong ri ɓaɓang luwa egh ni nahteng- ni uwa ye bol gung ngha. Aka ɗig giɗunna a binyang nina agh ate a yere ih Mini Yahweh."
1Tenana le Yahweh jua binang kinah, 2"Muna ɓwah tig dumo a nji bin a ɓa Ammon le a waɓ kuntumo le Kulli a biyang"3Waɓa a ɓa Ammon, lenana le Yahweh ngha. Ga ni magula Yahweh waɓaː ateh in nana ni ɗigna" a kunbangni a pangni a gi jenna a kangnah ɓankulli langha, ni kunbangni njeh Israila dingni mbulla gha, ni kunbangni a keni ni Jadah a la vullo gha, 4Ninagha, nga magshiyong a bi a ɓayong ni nji teɓangha aka tig kpabmurung ni ka piyongha aka gil guri a ntiriyong. Aka li a njigung leyong aka nuh kira leyong. 5Nga tig Rabba ɓa lellah logha, ngha pilla njele a Ammon loh a mbul ni a njuh ninani nga yerini mini Yahweh.6Magula Yahweh nah, nwona biyong nwol kushiyong npag binmurubang atengha ɗung shiɓi muri la Israila. 7Ninagha ntang jeyi nga non beng nga bighiyong a nje kwah ibin njuroh, ngha koryong ngha gir jayong a ntiri a ɓayong nina ni ngha yerini mini Yahweh.8Magula Yahweh waɓ gha. 'Ateh Moab ni seir nah, "ntang jeyei le Judah ngha ningha lah ni kwagha." 9Ninagha tang jeyi ngha logshi kunjere ingna le Moab longni ɓa kwaga kika njangje mama ini ki pag ma ɓwagha ma Beth Jeshimoth, Baal Meon ɗeshi ni kiriathaim. 10Ngha phyang a bi a ɓananje a beni ki shibi nji Ammon gha ateh ke iɓi jayang tagha a ntiri a ɓayongha. 11Ninagha ngha waɓi Moab njoh ninagha aka yere mini Yahweh.12Magula Yahweh nah pangna Edom yeshine le Judah ga pighiyah ɗeshiliyah pangna gima shira gha. 13Ninagha magula Yahweh nah, nga wol Edom ni beng nga gir jah a ɓayong na a gilo ni beyah nga tig yang aka ɗig ɓambulla, aka wol yang ni garaboh longni a teman keni Dedan.14Abah Israila ka yeshi gima shira a muri Edom aka paghi Edom ningha mama yalang lulliyah ni ɓundung lang, aka yeri yeshi njoh lang, magula Yahweh ni waɓi.15Magula Yahweh nah, ninagha a ɓa Filistiyan yeshina gima shira ni ɗengshe ma shira ki alla ka gir jah Judah kara ni kwaga, 16Ga ni magula Yahweh waɓa tong jeji. Ngha ka ni beng a muri a ɓa Filistiya deshiliyah nga gir ja kerethite ni a nshile a ɓayong ni njinajeyah. 17Nga yeshi yang ni yalung ɓiyinah a muyang mama ka ɗig ni nga leshibanggha, nina ni aka yerini mini Yahweh ngha yeshiyang njoh muyangha.
1Ngha a ɓogha ma lum-purumwoh a kara ma kunduna ma shieri ini tenana le Yahweh juni a binang ki nah. 2Muna ɓwah, ate Tyre waɓna tenana a muri Urushalima gha, digna; kunjere le a ɓayong logna Urushalima jurina nga loggoh nga gulo ateh ɗigna ɓa mballa.3Ninagha magula Yahweh nah, tang jeyi miyang ngi shibi muroh, Tyre ngu juni a ɓayong ka shibi ninga mama salang ma gula ki velliniyah. 4Aka gir jayong Tyre aka wangha garuntang. Ngah gori kikiri nga tighi ika ɗig ninga njisalang.5Ika ɗig bin angsa a ndaboh a ntiri salang gani magula Yahweh waɓa deshiliya ika diggi ponna a bin a ɓayong. 6A muna mangalang le ni digha a beng gheyah aka wol yang ni garaboh ninagha aka yere mini Yahweh.7Ga ni magula Yahweh waɓa, in tang jeji a nji gangrah, miyang ngi juni yong Nebuchanezzar murung Babila, murung le a murung a muri Tyre na piri na ɓa taluwa na ɓa kogpiri ni buno a ɓayong. 8Ika wol munayong mangalang a ɓayongni ɗigha gun jeyah ni garaboh, ika kang niyong ni buno luwa ika baggha garung ika vulliyoh ni ntogho.9Ika waghi garung loh ika sanighi ntogho loh. 10A piri le ka goggo mama kikiri leyang ka vulliyoh. Garung loh ka jigra ningha mama aɓah kog piri ki ɓwani yah ni a ɓa kog nyegopiri a kunbangni i ingnini a kun kalagha. Ika ju ningha mama a ɓuna ki juni la magula mama a waghi garung le yah. 11Kushi a piri yeh ka parigi njijere ge kwah. Ika girjoh a ɓayong loh ni garabot a tali ma bol gi ɓangna lo ka wagha njeh.12Aka wagha bin tig gikunna lo ika pon gikunna loh. Aka wagha a garung loh aka ɓighi a lah ma ɓonna lohi aka pona a tali ngungkangna na nshile a giri aka soɓa muru. 13Nga teshi tungiya ni wol garaya le a munnayong njeh. 14Nga tigho garung bin angsa ndaɓoh na wa ɓagho wa, mini magula Kullilo nwaɓa.15Magula Yahweh waɓ ga a bin Tyre, kun ɓangni ngunje jiggriringya a teh kpa logha ɗeshili ni ima mama a ɓeni ogriyangha kunɓangni a wolli a nloh a ntiri yong ngha. 16Nina ni a murung kun sallang magula ka solini a muri ngung murung leyang aka pushi dagra leyang leyang ni a dagra yongli rung leyang mama a gayini riyangha Ngiriyang ka koshiyoh, aka ɗigha ngun jali aka koshiyoh kunbangni kwagha, aka ɓanghoɓang a teh muroh.17Aka gono ye muroh aka waɓo, ngah tig gusso a muri njeni a ɗighagha. 18Ni ɓeniyah njang njeh ka koshoyoh a kara kpaloh. A kun salang ka koshoyoh ateh a nyah ohwah njagha.19Magula Yahweh nah, nyeso ningha mbulla ningha la ni aɓayong ni ɗighagha kunɓangni nɓungno a ntiri salang magulagha. 20Nina ni ngha juni nje a rije manjali a bing aɓeni ngha tigyon niyangha a ɓayong ni wora njali yah, ateh ngha tigho aka nje ɓa ɗig mbulla gha, nina gha na wa yere dig na ɓa usulo gha. 21Nga tigho gimashihra ɗeshiliyah a nya oh wa. Aka alo na shino wah magula Yahweh ni waɓ ga "Pag ni yalang ke a gir jah ɓeni a nje le a ɓa kuro-magha. La ma tenna ni ɓeni ya wara muru. A ɓeni ɗigha ki pa ngoɓong gha a ɓin a boni digha kari yangha.
1Ɗeshili tenna le Yahweh jua bina kinah, 2Niɓeniyah muna ɓayong tol le gono a tunmri Tyre, 3deshili a waɓa Tyre ini ɓene ɗiya kun jere salangha ɓani kili lumo ni a ɓanyong ni kun gere salangha, magula Yahweh ni waɓgaː Mameng Tyre nɓonna nsari yarala.4A salang magula kangnina njangnjeh lessung; a ɓa ɓago gilla ɓonbari yarala. 5A gilla gi paraloh kwah ni ngung fir ma senir; A lor ngung Ceɗar a Lebanon ateh aka giyoh gissasa muru.6A gil gisassa loh ni ngung Oaks ari Oaks ma Bashan, a gil decks loh ari ngung Cypress a bin Cyrus, deshili le a pari ni ngung njura. 7Agi, lam muru loh wuh a gili ni linen ma mure a Egypt mama ɗig ningha giɗunnagha; a gili ni mure ma blue ni purple a kun salang Elisha in a yonglini gisassa loh.8A ɓayong ni ɗigha Sidon ni Arvad ni ki lami; a ɓa yeriteng le Tyre ngha ntiriyong a yangni a pagha a gikongna. 9A ɓa tennah le Byblos ngha kangriyong ngha ki tol aɓa kuro maga leyong ateh kuro maga.10A ɓa Peesia Lydia ni Libya ngha ntiring a ɓa tahluwa loh ateh aka tawoh luwa a tol ntogho ninvule luwa a ntiri yong ateh a gushi yong. A 11buna le a Arvad ni Helek ni a ntiri a ɓa tah luwa ngha kun gera yong ke kona te riyong ɗeshili ni a ɓa Gammad ngha ke kona te nkono luwa leyong. A giriyi a ntogho leyang a ri ngaru kangni yongǃ A mallah ɓoro loh.12Tarshish a ɓoh ɓa kuro maga ni a teh a gi kunna leyong ni nɗaggaː Silver, iron tin ni lead. A kuro a maga a gikunna leyongǃ 13A ɓa Greece, Tubal ni Mesheck pag kuro maga leyang ni a ɓayong ni gi fungna. A kona teh kuro maga.14A ɓa Togarmah teyah a kura gilayong ni a piri na piri luwa na ngeloba. 15A buna le Rhodes a ɓiyong ɓa kuro magani kuro maga ma miyong ni, a nwah yong ni horn, ivory ni ebony.16Aram gha ɓo ba kuro maga ni ateh a gi kura ma sissa ni ma gikuna leyong; a ala tali ɗenna ma mure purple, gi ishina ma mure ma ɓonna a maga ini ɗig gi kuro maga lyang. 17Judah ni nje Israila ngha ki kuro ki maga niyong a gi kura leyang ngha ni minnith, ni nji gori ni nyih ni murung nini a bugiri ma sunsunang. 18Dimascus tiyah a ɗigha a ɓiyong ɓa kuro maga na a giri sissa ma gi kunna leyang, a kur a giri ni maru inabi Helbon ni iji nguri ma Poshina.19Dan ni Javan a Izal juni a gikura leyang a gi fungna na Mbu gi ma sunsunang ini pag gi kuro maga leyang. 20Dedan ni pag ɓa maga kanɗagiri bwarung ni gi bwa muri ubuljeng. 21A ɓa Arabia na magula le a ɓa Kedar teyah a ɓiyong ma kuro magani; A magiyong kikashinda, a njuh ni a mbul22A ɓa kuro maga le sheɓa ni Raamah a ju a ja mag mbugiri ma sunsunang ma ɓwah sissa gima yinyiling na tali ma tolnjung. 23Haran kanneh ni Eden a ɓiyong ba kuro maga ni sheba, Asur ni Kilmad.24A ɓa magiyong giri ni a mag neyong a giri sissa ma ɓollo a gi ishina ma yonglina ma tol njung ma mure sissa. 25A gi sassa Tarshish ni ki pona a gi kuro magaǃ Nina ga a ɗungshina a kuna gulo a muri salang.26A ɓa kogo kena niwe a ntirin salang gung ma tebang meshina yong ntiriyang. 27A gikunna leyong a gi magna leyong a ɓa maggiri a ɓa gi kongna ni a ɓa kuro maga ni a buna a ɓayong ni nyogha niyangha kwah nga ɓullo a ntiri salang a kara logo le ngu njah.28Ateh ɓwagha le a ɓa nonyong ngunjeh ka jigra. 29A ɓayong ni ki lam muru kwa ga ka sulo, a ka magjolo aka sulo a ngun jali. 30A ka magjolo aka ɓwah; aka gogri kikiri muyang, aka ɓulo a mwah.31A ka nwah muyang a teh muroh aka tol te gono, aka ɓwah yarata ateh muro. 32Aka loshi giyang ɓororoh a gono leyang a nah yang ni ninga Tyre le, ɓeni bang pola muri a ntiring sallang? 33Kunbangni gi kuro maga leyong wori a gini salangha a pane a ɓayon ɓoro a tigna a murung ngunjah kwah ɗig ɓa gikunnna ni a gikunna loh.34Ni beniyah salang meshinoh ni muru ma limna a gikunna lo na gi kuro maga limnaǃ 35A ɓayong kwa ignina gani ateh gani ni a igna Yehgha. A murung le yang kwah ngoɓong kpana riyang. 36A ɓa kuro maga a ntiri bayong ngha ki jolo ateh a ɗigna ɓa ngoɓong, ɗishiyah a nya a oh a nja ga."
1Yahweh waɓang tenana nah, 2Muna ɓwa waɓi Murung Tyie, magula Yahweh nah, kun yalo dungrinaǃ a nahni "mini murung Kulliǃ nga ɗiya muri ngungmrung le Kulli nga ɗiya ntiri salang; Nana teya awoni ɓayong a woni kulliyah, atig muroh ninga murung Kulli; 3Awo tolo a yeriteng a wor Daniel gumung nyah songro aroghaǃ4Yeriteng lo tingno a kumi muro gikuna ɗeshiliyah a kunna gima yinyiling ne gi tolnju a bin tig gikuna lohǃ 5Ni njitenna loh ni kuro-maga loh a ɓurina gikunna loh, kunnyalo tena ateh gikunna loh.6Ninaga magula Yahweh nah, ateh a tingna kungalo ninga mami murungkulli. 7ninagha nga juni yoh aɓiri aɓuna ma pah ngoɓong a nje masa ni. Aka ju wo ni garaɓoh muri yeriteng loh aka ɓiyi guloloh.8Aka ɓugoatuli aka wuh wuh le aɓayong ni wah a ntiring salangha. 9Njiteng aka nah "Mini Kulli a dung a ɓayong ni wollo wah? Awoni ɓayong murung Kulli niyah, ɗeshiyah aka ɗiya abi aɓayong ni ɓnjogha. 10Aka wuh nlo ma nangna aɓi a biri "ate meng magula KUlli loh nwanna"11Yahweh waɓang tenana nah, 12Muna ɓwa gono ate muri murung Tyre le a waɓi, magula Yahweh nah; awoni ɓanyong ma ɓonna ɓeni dungshi ni yeritengha. 13Awogha a Eden ɓa bangle KUlli. A vulligi noh ni tali ma ɓonna ni kwagaːruby, topaz emerald, chrysolite, onyx, jasper, sapphire, turguoise ni beryI. Ɗina loh na nkonoh a gilyang ri gama yinyiling. Kere ni a ɓillo gha ini a puri njah.14Ntigo a muri nkono ma gerenteng le Kulli ate a ɗig ɓa kona te a ɓayong, aka gyah a ntiring a tali ma gishe. 15A wogha ni gusso longni kere ni a ɓillogha tiga a kara ni a kunno ni gima shiragha,16A bin pag kuro-maga loh, a pag gima shira duɗug ninaga nɓungno koh a bin nkono le Kulli ninga ɓeni a shiɓiyah, deshiyah nye gira jamo npuso a nkono gishe a we ɓa kona te ɓayong. 17Kunyalo ɗungrina ni ɓono loh, a ɓiyana yeriteng loh nji ri gushi muro. Nbung no ko a ngun jali. Npushi na tyo a bin a murung ateh iɓi a shino.18Ateh gimashihra loh ni njiteng ni a nya a wo waɓa bin kuro-maga ga, a jurina a bin ɗina ma gerenteng loh. Ninagha ntirigna gishe iɓi puro a roh iɓe pingso. Nga pilo mwah a nguja a ɓayon ni kwa ki shino gha. 19"A ɓayong ni kwa yero a ntiri ɓayongha, gire ka gangshiyan (Koshiyo) ateh gani ni a ingna yehgha ninagha na oh a njagha.20Ninagha Yahweh waɓang nah 21"Muna ɓwali tig dumo a njibin siɗon le a waɓ kuntumo le Kulli a muyang. 22A nah magula Yahweh nah, tang jeyih miyang ngi sagshitang roh sidonǃ Ateh akagussang a ntiriyong, aka yere mini Yahweh ngha nkashi njoh a muyangha ndunna gulolang gerenteng ari yang.23Nga soɓi yang gini ni nkila a muri njinjere deshili ni a ɓeni aka tighi yang pyeh ni garaboh ka kpah a ntiri yang, aka logiyang ni garabo a nji ɓa kwaga ke aka yere ih mini Yahweh. 24Ninagha na wa digiyang jiwe swayina a muri le Israila a bin a ɓayon ni kangniyang ki shibiyangha, ninaga aka yere ih mini magula Yahweh25Magula Yahweh nah, kun ɓangni nkpanni a ɓa Israila a ntiri a ɓayong ni meshigha deshiyah nɗig gerenteng a ntiri yang le aka digha a kah ni npi gurolang Jacob aka shini. 26Aka ɗig kukoturo a ntiriyang aka ɓag a lah, aka dig ɓabang ɗeshiya aka ɗig kukoturo kunbangni nkashini a ɓayong ni ki shiɓiyangha njoh nji ɓa kwaga, ninani aka yerini mini Yahweh Kulli le yang.
1A ɓogo ma lum, a ntiri shinri ma lumpare ɓari ma kara lumpure ɓari, Tenana Yahweh jua binang ki nah, 2Muna ɓwa, tig ɗumo a ri Pharoah murung Masar, Wab kuntumoh le Kulli a muyang ni muri Masar. 3Waɓa a nah, magula Yahweh waɓ ga, Tang jeyi miyang ngi shiɓi muro murung le Masar, lilusung ma yalung piinni ma gula mama ki nogha ntiri muruh salangha, ɓeni kinah, "Salanglangha mamenni, ngili ateh murang."4Nga sob ngalung a kuyong deshili a nji ka bolo ri nga nono a ntiri muru salangghe na nji ni kwa a salanghe mama boloa ri yah. 5Nga puso njibang a lusung ni a nji ni kwa a muru wah.Nga kpa a beng ningha kpaɓɓa nga tigo aka ɗig gilna le a yama ɓa lusung ni a minya ni ki ogo a Kulliyah.6Ninani a ɓayong ni kwa Masar ga ka yerini ih mini Yahweh ateh a ɗigi ɓa Israila gara lele. Kunbang ni a bollo wah, a ɓunigi biyang a sanigi yang, 7kunbang ni a nangni roh wah a ɓunigi kushiyang ke ih ɓi tangha.8Ninaga magula Yahweh nah, tang jeyih nga ju woh ni garaboh nga wola a ɓayong loh ni a gi loh kwa. 9La Masar ka ɗig mbulla mama tekushi nyagha ninani aka yerini ih mini Yahweh ateh anah, "Salang gheyah mamenni, mini ngili." 10Ninaga tang jeyi Nshibina muyong ni a salang leyong, nga pil nje Masar mbulla yarata mama tekushi nyagha, logni a migdol kika a syene ni njang njeh le Cush.11Ɓwah ko yama ɓa lusung ni ki bila a beh ya ika ɗig mbulla bogo woro-ɓari 12Nga tig nje Masar ka ɗig mbulla wor nshile a nje kwah, lah magula leyang ka ɗig mbulla wor nshile a lah-magula bogo woro-ɓari nga meshiyi a ɓa Masar ara a nshile a ɓayong.13Magula Yahweh waɓna nju bogo woro-ɓari nga kpab Israila a ntiri a ɓayong ni a mashiye nghagha. 14Nga yeshi aɓa Masar nga juniyang a nje Fatron, a lah ɓalla leyang, aka ɗig ni ɗiyamumbang ni nitengghagha.15Ih ka ɗig diyamumɓang makena kwa nawa logshuya a ntiri ɓayongha, nga tigyang aka ɗig fitong mama nawa ɗiyamuri aɓayongha. 16Ni awa ɗig gi tig yalung abin a ɓa Masar gha, ninaga aka ɗeshe ni gimashihra ni Israila paga ngha a yenni Masar a alli angna ga. Ninani aka yerini ih mini magula Yahweh.17A kara ma kunduna shieri ma kunduna ma bogo wura-mwoh putobur-ɓari ini tanana le Yahweh juni a binang ki nah. 18Muna ɓayong Nebuchanezzar murung Babylon tiga a ɓa tah luwa le ari Tyre Murung ni kwagha iɓi posso, kikaɓung ni kwaga ih ɓi tene nina kwaga ini ni a ɓa tah luwa le kwa ni kun ngoso gani leyangha19Ninaga magula Yahweh nah, Tang jeji nga pi Nebuchanezzar murung Babylon ika pon gikuna leyang ika jmeshigi gikuna ge nieh ih ka ngoso yani le ɓa tah luwa. 20Mpi nje Masar ateh gani ni nuh gha ateh murangha, magnla Yahweh ni waɓi21A kareyah, nga pi ɓwa mwoh murung a bi ɓilla le Dauda iɗig murung magula, deshiyah nga logshi kuna a ntiriyang ninani aka yerini ih mini Yahweh.
1Tenana le Yahweh waɓang nah, 2Muna ɓayong wɐ kuntumo le Kulli anh magula Yahweh nah, ɓwa anah, "Gienna ni ni kara ni ki juwa. 3Kara juna gyap, karale Yahweh juna gyap. Kara le anlagiri ni, kara girja a ɓayong.4Garaboh ka juwa muri Masar, gani nghanghang a muri Cush aka wolnlyoh ɓayong a Masar aka pon gikuna leyang lah ka ɗig mbullah, a ɓayong ni ki agkung Masar ga ka kpa gulo leyang ka kpako. 5Cush ni Put Lydia ni Arabia kwa ni a ɓayong ni a kpaɓ muyang ni yangha luwa ka liyang ni garaboh.6Yahweh nahː aɓayongni ki agkung Masar ga ka kpa, masorung ni a wolli kikiliyangha ka mala aka girjoyang ni garaboh longni a migɗol kika syenen. 7Ika dIg mbulla wor nshile a nje kwa a lah mugnlina leyang ka ɗiɗ mbulla mama tekushi nyaghagha.8Ninani aka yere ih mini Yahweh ngha nbug ishe muri Masar ɗeshi ngha ngir jah aɓayong ni ki angni yang kwaga. 9Akare yah, a ɓa kuntumoh ma karina ka ka pura binang a jisassa muru, ka leshi Cush, gani a sulo a muyang a kara girjah Masar, kare junaǃ10Magula Yahweh nah, nga tig gikuna le Masar ka mala a nji ning Nebuchanezzar murung Babylon. 11Inih ni aɓayonle, a ɓa tah luwa a ɓayong ni a ɓangha a ntiri ɓayongha, aka pushi garaboh le a muri Masar, aka ja niyang ateh a gir jah Masar, a ɗungshi njeh ni a nluoh.12Nga yungshi salangle ɗeshiyah nga pah nje a bi aɓa gimashihra, nga tig nje ih ɓiyah ni aga kwa a nje yah a bi a biri, meng Yahweh nwanna.13Magula Yahweh nah, nga girjah a gilang ni a ɓa tenna a memfisn nga teshi a gilang mama ni kenghagha, ninaga nga tig ngoɓong a nje Masar. 14Nga tig Pathrons mbulla, nga ɓugi Zoan gishe, nga kashi njoh muri Thebes.15Nga sob yalung lulla lang a muri pelusium bin matenna le Masar, nga mishigi aɓayong le Thebes. 16Le nga bug gishe muri Masar, pelusium ka nu gani ma shira, Thebes leyah aka gangshiyang ni memphis ka lungro ni aɓeni ni agnji yah kere ni kwaga.17A muna buna a Heliopolis ni Bubastis aka gir jahyang ni garaboh, a ɓah nje teyah a wora guro. 18A Tahpanhes kara ka bol pinna kunnbangni nbunni gulo le Masar gha mama gushini rih yah ka mala, aka bola a munangalang leyang guro. 19"Nga kashi njoh a muri Masar, ninani aka yarini ih mini Yahweh"20A kara ma tombur ɓari ma shieri ma kunduna a bogo ma lumpurumwoh, tenana Yahweh juwa binang kinah, 21Muna ɓwa nbunna bih firauna murung Masar, ni a kurbunghe yah ateh ke ih kung masorung mama ika bolli garaboh wah.22Ninaga magula Yahweh nah, ninn agriji Firauna murung Masar ga, nga ɓun bi kwa ɓari mama kukoturo wa ni mama nɓungha nga tig garaboh ka kpa bi. 23Le ngha meshigi Masar a ntiri a nshile a ɓayong deshiya nga mishigi yang a nshile ɓang a ngunjah. 24Nga tengshi bi murung Babylon nga pi garaboh lang a bi ateh nga bun bi Firauna. Ika bonig usulo a ɗung murung Babylon usulo ma nluoh.25Nga tengshi bi murung Babylon keminiya bi Fiirauna ka seɓe, ninani aka yerini ih mini Yahweh, kunbangni npahni garaboh lang a bi murung Babylon gha; ateh mami teyah aka pir nje masarni. 26Nga meshigi njih Masar a ntiri nshile a ɓayong, nga meshigi yang a ngujah ninani aka yere ih mini Yahweh.
1Le zu amuri bogho ma lumpur-ɓahri, a shienri ma tahro, akara ma kunduna ma shienri nga teng le Yahwehzu abin nang, nahni, 2“Munabuna le ɓabura, nahyi Pharaoh, murung Egypt, ni aɓayong magogna ni kahri ya, 'A gullo lo agh, yang ninga weh?3Shinnaǃ Assyria ini cedar a Lebanon ni abih ma ɓornsari, pih muringung millim, ni ma saɓɓa kuli, ni abih pagh ɓa muringung. 4Amuru dudung paghi saɓɓa; muru ni alimma agh paghi saɓɓa. Amuru sullo kangni kwa abah a panni ngha agh, ate anjere le ya nonno kenne ari angung ni kwa abang agh.5Gullo le kuli wara ashille angung ni abang agh, ni abih pag dudung;a abih gullo sangha atema gowo amuru paghi agullo. 6Aminya ni kwa akuli ya ni nda ari abih, ke agi-usulo ni kwa aɓabang agh ɓilla amuni ayeh ambugiri. Ni gowo le aɓayong kwa ɗigha a minlim le. 7Ate ɓorna nsari a gullole ni saɓɓa le abih, ate amili dudung ngha amuru.8Cedars abang le Yahweh ni logle pyera ri ya. nyha antiri angung cypress pyeri ni abih ya ni ngung ma huwar ni logle pyeri ni ambuye. Ngung ma ɓih nyha abang le Kulli ninga ini aɓoro agh. 9Miyang ngi gilli ɓor nsari ni abbih dudung ni angung kwa a Eden ni aye ɓabang le Kulli ngi pag kikil.10Nina‘agh Murungkulli Yahwehwaɓ mamaː atema saɓna ah kuli, ni tig ɓa muringung antiri abih, ih logsa akunyeh atema saɓɓa le. 11Mpane abih aɓairritenna le aɓayong, te ih pagni ninga mama aɓatemashihra tolla. Ih ɓugne koh.12Abiri ni pag gingoɓɓong le aɓayong kwakashi koh ni ɗag yi ih wuh. Abih kpah amuri ankonno ni aɓa njonglong kwa, ni ambuye ni suɓkoh a kunmuru ni nzali ya. le aɓayong ni ngunnjeh kwa agh puro atinna minlim aworo aɗag beh.13Aminya ni kwa akuliya usulo abih ngung ni kpah agh ni nyam lusung zu abih. 14Ga pagha ate angung ma ɓih nyha gullo njiri amuru ka logshi ambuye bikuli le ngung ma saɓna, le angung maɓih nyha gullo njikari amuru ka ken saɓɓa wo. Ayangha kwa‘agh a tigne yang a luoh, atinna ngunnjeh, antira amuna aɓayong mashinshin, ni aɓeni wora njeh a tuhli.15Ke Murungkulli Yahweh waɓ gaː Amuri kara ni cedar wori nzali a Sheol ih zuni ɓuwa agha ngunnjah. Ih vulliyi limma le muru amuri, le nye bol amuru sallangmagulla. Nye tig amuru magulla, Nzuni ɓuwa agh a Lebanon temuri. Ninani angung ni kwa abang agh ɓuwa agh ate muri.16Nzuni koshiyo ari aɓayong ari gih kpah nzali, ngha mɓugni nzali te Sheol agh ni aɓeni wora nzali atugli ya. Ninaningim angung ni kwa a Eden a tinna ngunnjeh agh. Ih ni pag mama atollo angung maɓorna ni Lebanon agh; angung ni nuh amuru agh.17Ate ayah wara nzali a Sheol, abin aɓeni woro awol agh njiri garabuwo agh. Amama ni ki pag bih matenna , aɓayong ni nongha aminlim le ya. 18Angung ma nyeni a Eden pyeri ni weh a gullole ni gullo? Ate aka zuni weh nzali ni angung Eden atinna ngunnjeh antira asuwanguɓu; aka nongha nzali ni aɓeni a wol luoh yang njiri garabuwo.‘ Pharaoh ni ga ni buno ɓayong le- ga ni Yahweh woro waɓah."
1Le zu amuri shienri ma lumpur ɓahri bogho ma lumpur-ɓahri, akara ma kunduna nga teng le Yahwehzu abin nang, nahni, 2Muna ɓa bura, logshi ɓuwa‘agh amuri Pharaoh murung Egypt, nah yi. Ke Murungkulli Yahwehnah maː awo ngha ninga muna yim antira aɓayong, keminiyaawo ngha ninga nyahmurung ni asallang agh; ih juhri muru, ih juhri amuru ni kushi yong ni amuru pupporo.3Nina‘agh mini nga meshiyi ndambo amur yong a bin kpaɓba le aɓwa le aka logso kuli ayeh ndambo lang. 4Myang nga ɗagho a nzali. Mini gna ɓugho koh a ɓabang ni tigha aminyah ni kwa aɓakuli a ɗigha amuro; ke yahlo le anyamma ni kwa ngunnjah agh ka ɗimma njibi no.5Ate Mini ngatig ngiro amuri nkonno, Mini nga ɗugsa aɓa njonglong ni ngoso luoh. 6Le Mini nga suɓ nkilla lo amuri nkonno, ni binnongho ni guguri ka ɗugshi ni nkilla lo.7Le ngha Mini linshi yong, Mini nga vulli aɓakuli ni tigha amunashienri le yong ah pinna; Mini nga vulliyi kara ni anlagiri, shienri ni ki tubang ni poshibang le agh. 8Atubang poshibang ni kwa akuli ya Mini nga tighi pinna amur yong, le Mini nga tig pinna amuri njeh le yong- mama ni pag waɓɓa le Yahweh Murungkulli.9Nina‘agh Mini nga leshi kunyahli aɓwa dudung ah anzali ni ni nyeri ya agh, ngha Mini zuni girnjah bang le yong antiri aɓayong, antira anzali ni ni nyeri ya agh. 10Mini nga pagha aɓwa dudung a koshiyo ate muryong. Kunbang ni kwa‘agh ɓeni kwa agh ka koshiyo ate yong, amuri kara juhro le yong.11Ate Murungkulli Yahweh nah maː ke garabuwo le murung Babylon ka zu amur yong. 12Mini nga tig abwa leyong a kpah njiri garabuwo le agarabuna - agarabuna ni kwa‘agh ngoɓɓong le aɓayong ni. Agarabuna ni ka ɓiyi logshi murung le Egypt ni girjah aɓa gowo le yang kwa.13Ate Mini nga girnjah andah le yang kwa njigirikari amuru magowo nah; ke kushi ɓwa ni wa juhri amuru agh, alle akushi ndah ka juhri yang agh. 14Le Mini tigha amuru a nongha jeyi ni apagha aɓanghamuru le yang ɓangha ninga murun-mama ni pag waɓɓa le Murungkulli Yahweh.15Mgha Mini tig nzali Egypt mbuli, ngha nzali ye digni mbuli ni ɗungso le kwa, ngha Minin wol aɓwa ni kwa nongha ayeh kwa‘agh le aka yere Mini Yahweh. 16Ɗigna ɓua'agh ngha nghang; ke amunangallang le aɓayong ka ɓuwa‘agh amuro; aka ɓua'agh amuri Egypt, amuri aɓwa le aka ɓuwa‘agh- mama ni pag waɓɓa le Murungkulli Yahweh .“‘17Le pagha ayeh bogho ma lumpur-ɓahri, amuri kara ma lumpur-tongno ma shienri ye, nga ke teng le Yahweh zu abinnang, nahni, 18“Muna ɓwa , ɓuwa ate aɓwa le Egypt ni zuni yang njeh-ini ni amuna ngallang le amagulla le aɓayong-zu arimakyena ah ngunnjah ni aɓeni wora nzali atuhli ya.19‘Awo shin ninga aɓornsari a wora aɓeni kwa‘agh? Woro a ki nongha nzali ni suwanguɓu.‘ 20Aka kpah antira aɓwa ni awol luye yang ni garabuwo. Ke apushi na garabuwoǃ awale apih garabuwo weh; aka bolli ni aɓwa na le. 21Ke aɓa-irritenna le agarabuna ni Sheol ka waɓɓa amuri Egypt ni aɓeni tiye‘agh, ‘A zu na bahǃ Aka nongha nzali ni aɓa suwanguɓu, ni aɓeni a wolnluo yang njiri garabuwo.“22Assyria nga beh ni binkpaɓɓa le yang kwa. Ankiliya le yang; awol luye yang kwa njiri garabuwo. 23Aɓeni ankiliya le yang bangni abin atuli ni beh ya, ni akpaɓɓa le yang kwa. Ankiliya kangni aɓeni kwa awol luye yang agh, ɓeni kpah njiri garabuwo agh, aɓeni zu gingoɓɓong amuri njeh la aɓa usulo.24Elam ngha beh kwa ni aɓwa le yang. Ankiliya kang ni; awolla luye yang kwa- aɓeni kpah njiri garabuwo agh, ɓeni wora nzali ni suwanguɓu kenni abinjeh le ngunnjah, ɓeni zu ni gingoɓɓong amuri njeh le aɓa usulo ngha tol iriɓiyina, kushimona ni aɓeni wora njeh atuhli ya. 25Antira aɓeni awol luye yang agh, agil binnongho ate muri, ni abwa ni kwa kangni nkiliya le ya. Ayangha kwa‘agh suwanguɓu ni, asuwa ni garabuwo, atema a zuna ni agingoɓɓong amuri nzali le aɓa usulo. Nina‘agh atolla iriɓiyina ni aɓeni wora nzali a tuhli ya; anongshi yang antira aɓeni awol agh.26Meshech, Tubal, ni abwa le yang kwa ngha behǃ Ankiliya le yang kang ni yang. Asuwanguɓu ni kwa, awol luye yang ni garabuwo, atema a zuna ni agingoɓɓong amuri njeh le aɓa usulo. 27Ni a nongha nzali ya ni aɓeni kpah ni agarabuna le aɓa shuwanguɓu aɓeni wora njeh Sheol ni agibura luah le yang, ni agarabuwo le yang anongsa amuryang ni gimashihra le yang amuri amuh le yang. Ate ayang ni agingoɓɓong le agarabuna ni njeh le aɓa usulo agh.28Nina‘agh weh, Egypt, shi ingna antira aɓa suwanguɓuǃ aka nongha agirikari aɓeni asuwa ni garabuwo agh. 29Edom ngha beh ni ni amurung ni atenna le yang kwa. Atig na yang a irritenna ni aɓeni awol luye yang njiri garabuwo agh. Anong ni aɓa suwanguɓu, ni aɓeni wale wora nzali ni atuhli ya.30Ke amunamurung ma njigangra ngha beh-ayngha kwa ni aɓa-Sidon aɓeni wora nzali kwa ni aɓeni asuwa agh. Ayangha ni ɗighamuribang ni pih ashille ngoɓɓong, keminiya ayangha anongha abeh ni yiriɓina, aɓa suwanguɓu ni aɓeni kwa suwa ni garabuwo agh. A tolla iriɓiyina le yang, kushimona ni aɓeni ki wora nzali a tuhli ya.31Pharaoh nga shinna apih gimma amuri aɓwa ɓeni asuwa njiri garabuwo agh- Pharaoh ni aɓakurung le kwa-mama ni Murungkulli Yahweh waɓɓa. 32Mini tighi ninga ɓa pah koshiyo lang anjeh la aɓa usulo, keminiya ihka woro nongha njeh ni aɓa suwanguɓu, ntira aɓeni asuwa njiri garabuwo agh, Pharaoh ni abwa le kwa-mama ni pa waɓɓa le Murungkulli yahweh.“
1Le teng Yahweh zu abib nang, ki nah, 2“Muna ɓabura, waɓ gah abin aɓwa; nay yi yang, ‘ngha zuni garabuwo amuri njeh ni kwa’agh, le aɓwa ni njeh ya tol ɓwa mwoh antira yang le tighi ɓashinbang. 3Ih shin bang ate garabuwo ari zu le ah njeh, le tong njemme te lagha aɓwaǃ 4Ngha aɓwa og gih njemme keminiya ni tig mur yang ri ya, le ngha garabuwo zu nji wol luye yang, le nkilla le ɓeni kwa’aghnga amuri.5Ngha ɓwa og gih njemme le ni atig mur yang ri ya, le nkilla le nga amuri,; keminiya ngha atig mur yang ri agh, ihka ashi usulo le. 6Nghote ya, ngha ɓashinbang shin garabuwo ngh ih zu a, keminiya ngha ni tog njemme ya, ate muri lagha aɓwa agh, le ngha garabuwo zu nji tol usulo le ɓeni kwa’agh, le ɓwe wuh temashihra, keminiya Mini nga al nkilla le amuri ɓashinbang.’7“Niɓiyeni yong ni mur yong , muna ɓaburaǃ Mini tigho ɓashinbang ate liye Israel; nga og ateng akunnang nil agha yang ate murang. 8Ngha Mini nah ya aɓa temashihra, ‘Aɓa temashihra, fakat ngha duhǃ’ keminiya ngha ni awaɓ gah te lag bang aɓa temashihra amuri njinjere le, le ɓeni ɓa temashihra ni ya ihka wuh a temashihra, keminiya Mini nga al nkilla le abih yongǃ 9Keminiya weh, ngha lagha aɓa temshihra amuri njinjere le, nina’agh ɗey ihka pilla njummi ari le, le ngha ni pil njummi ari njinjere le ya, le ihka wuh a gimashihra le, keminiya yong ni muryong ke ashi na usulo le lo.10“Nina’agh yong, muna ɓabura, nah yi aliye Israel, ‘awo nga awo waɓ ga, “Atemashihra le sung ni agimashihra sung ngha amur sung, le sungha shi ɗummo ayeh yangǃ Niyellang ni sa ɗigninjahǃ”’ 11Na yi yang, ‘Ni ɗignjah lang-mama ni pag waɓɓa le Murungkulli Yahweh- Nya ngi og ɓoro ri luoh le ɓatemashihra agh, ate ngha ɓatemashihra nponruɓu ri anjinjere le ya, le ihka ɗignjahǃ Npontuɓuǃ Npontuɓu ari anjinjere mashihra loǃ Atemang te nga wuh, liye Israel?’12Nina’agh niɓeniya yong, muna ɓabura, nah yi aɓwa lo, ‘ke njiteng le aɓanjiteng ni ki ashi ya agimashihra le yaǃ Ke temashihra le aɓatemashihra ni ki tighi ih juhri ya ngha nponruɓu ri atemashihra le yaǃ Ate aɓanjiteng ni logle ɗignjah ate njiteng lo agh ngha apag gimashihra agh. 13Ngha anah yi aɓanjiteng , “Njiteng ngha nga ɗignjahǃ“ le ngha pag njiteng ri njiteng le ya le pag ga niɓotiya agh, Meng nga ni ngi ɗengshi ni njitrng le ya. Ihka wuh te gimashihra ni pagha.14Nina‘agh ngha Mini nah yi aɓa temashihra, “Njiteng ngha aka wuh, „ keminiya ngha ye pontuɓu ari agimashihra le ya ni pag gah ɓor‘agh ni yarata agh- 15ngha nyeshi tangma ni apih ngha alli ni teshihra, ko ngha ihka yeni agah iɓɓah, le ngha ginya ari awaɓɓa ni ki pah usulo agh ni ni ye wa pag gah ni ɓotiya agh-le fakat ihka ɗignjah. Ni wuh agh. 16Na wa ɗengshi ni agimashihra le ni pagha. Pagna gimaɓorna ni ma njiteng, ni nina‘agh, njiteng ngha ihka ɗignjahǃ17Keminiya aɓwa lo nah, “Ke njinjere le Murungkulli nyha yarata aghǃ“ keminiya anjinjere lo ni nyha yarata aghǃ 18Ngha aɓanjiteng pil njum yang ari njiteng ni pag ga niɓotoya agh, le ihka wuh ayehǃ 19Ngha aɓa temashihra ɗag gimashihra ni pag gah ɓor‘agh ni njiteng agh, ihka ɗignjah ate agowoǃ 20Keminiya yong aɓwa nah, “Ke anjinjere le Murungkulli nyha yarata aghǃ“ Mini nga waɓɓi yong njuoh ɓeni kwa‘agh pyera ri anjinjere le, liye Israelǃ“21Pagha a bogho ma lum-pur-ɓahri, amuri kara ma tongno a shienri ma lum mama sugha njeguro agh, le aɓayong manangna pura Jerusalem ni nah, “Ke awara alih lahmagullaǃ“ 22Ke bih Yahweh nga amurang ni kapolla kedebang aɓayong manangna zu, le ɓa kunnang logna ari kunbang ni zuni binnang atuhle bang agh. Nina‘agh kunnang logna; nyha wa bolgung aghǃ23Le teng le Yahweh zu abinnang, ki nah, 24“Muna ɓabura, aɓeni nongha abah ɓiyiya a njeh le Israel ki nahteng ni nah, ‘Abraham agh ɓwa mwoh ni, ke tolgibere njeh ni, keminiya sungha dudungǃ apagna sung njeh egh atih ɗig mamisung.‘25Nina‘aghle nah yi yang, ‘Le Murungkulli Yahweh nah maː Nlih nkilla, nlogshi njih yong kuli njiri allah, le ih suɓ nkilla le aɓwa koh. Nga ponna njeh njiteng? 26Ntig na yahliyong ri agarabuwo ni pag agimbene; ɓabura ni kwa juhri na mahle ɓiɓamurikalla. Nga ponna njeh njiteng?‘27Nga waɓɓi yang agah ngi nah, ‘Ke Murungkulli nah maː Ninga mama ɗigni ya, fakat ɓeni ah mbu agh ka kpa njiri garabuwo, Mini nga pah aɓeni abang agh abih agiusulo gilih, ni aɓeni angarung ni ɓagunang aghki wuh ari agikonna. 28Le Mini nga pil njeh ihɓi ɗig mbu ni ngoɓɓong, le logshimurung le aɓa irritenna ka mallah, ate aka ɗigha ankonno ma Israel, le ɓwa ngha nyha ki billa nji beh ya.‘ 29Nina‘agh ninga yerini Mini Yahweh, ngha Mini gil njeh mbu ni ɓiyi ya atema agi ginbene ni a pag agh.30“Nina‘agh yong niɓeniya, muna ɓabura-aɓwa lo nga ni nahteng amuro njiri ngarung ni kakunjere ma alah, le ɓeni kwa nah yi mamona- ɓabura ni kwa‘agh ari munateri, ‘ɗey ihɓi shi kenne ih shi og teng aɓa‘agkuntumo ni ki zu abin Yahwehǃ‘ 31Nina‘agh aɓwa lang ka zu abinno, ninga mama pa apagha, ni ɗigha a ɗum yong ni og ateng lo, keminiya ni ah oghi ya. Ateng maɓwa ngha akun yang, keminiya kunyahli yang ngha ki wora ari aga niki ɓuhri bang ngha agh.32Ate awo ngha ninga ngya ma agnjung abin yang, gih ma ɓornsari ni wolla amuri gi wolla ma njinguri ya, nina‘agh aka og ateng lo, keminiya maɓih nyha ka oghibang agh. 33Nina‘agh ngha agah pagni kwa‘agh-nshinnaǃ ihka paghaǃ-le aka yere aɓ‘agkuntumo ngha nghang antiri yang agh.“
1Le tenana le Yahweh zu abin nang, ki nah, 2“Muna ɓabura, waɓkundung amuri aɓalellla a Israel. Waɓkuntumo a nah yi yang, ‘Murungkulli Yahweh waɓ ga ari aɓalellaː Woh te aɓalella Israel aɓeni ki lel muryang ngha. Ih ɓalelgiri ni ki lelmuri anjung? 3Yong ngi lih bin maɗungrina ni mel nguɓeh. Nyong ni nga wolla jung magulla manenna. Ayah ni ɓalelgiri ya ko fitong.4Ni a tenshi irri aɓeni ngiri yang ni teng ngha agh, alle aapih aɓeni ni konno agh irritenna. Ni akur piye le aɓeni ɓug agh, le ni nyensa aɓeni apiriya ko aɓeni ɓor‘agh. Teɓiya, anongmurung amur yang ni irritenna ni wolrung. 5Le ameshiye ayah ni ɓalelgiri ya. le a ɗig gilihna ate agilusung ni alusung, ni njummo ni a meshiniya. 6Anjung lang ɓoriyo kwa amuri ankonno ni muri adingli ma logna kwa, le ameshiye amura ngunnjeh kwa. Ɗeshiya mamona nyha ki al yang agh.7Nina‘aghle, aɓalelgiri, og teng le Yahweh. 8Anjah lang kwa-mama ni pag ga Yahweh waɓɓa-atema anjung lo pilla giponna ni gilihna te agilusung ni kwa alusung agh, atema ɓalelgiri nyha le ɓalelgiri lang alla anjung lang, keminiya aɓalelgiri lel amuryang le ni alella anjung lang agh9Nina‘aghle, aɓalelgiri, og teng le Yahweh. 10Ke murungkulli Yahweh nah ma; Nshinnaǃ Min yang amuri aɓalelgiri, le Nga al njung lang abih yang. Le Nga piriyang alella njung; alle aɓalelgiri ni wa lella mur yang atele Min yang nga ihka tolla le njung akun yang, nina‘aghnjung lang ni wa ɗig gilihna le yang agh.11Ate Murungkulli Yahweh nah maː Nshinnaǃ Min yang ni murang nga alla njung ni Min yang nga lel muryang, 12ninga ɓalelgiri ki alli njung le ya, le Nga ashi yang abah kwa a meshiya ngha nghang amuri kara anlagiri ni pinna. 13Le Min yang nga pushi yang antira aɓwa; Min yang nga kpaɓ yang a njeh ni zuni yang a njeh le yang. Min yang ngi tig yang abinlelle agirikara muri nkonno Israel, njiri anguguri, le abin nongho ni kwa‘agh njeh ya.14Min yang ngi tig binlelle maɓorna; ankonno ma logna Israel ka ɗig bin lelle le yang. Aka nongha nzali beh abin maɓorna ma binlellle, abin lelgiri magonna , le aka lelle amuri ankonno ma Israel. 15Meng kanangirang nga lella anjung, mini ni murung nga pag yang anongha njeh-mama ni pag waɓɓa Murungkulli- 16Mini nga ala aɓeni ɓor‘agh ni nyensa aɓeni apiriya. Mini nga kur piye le yang njung ni ɓugha ni pih njung ni ki nong nkonno agh irritenna, keminiya manenna ni a mamasso Mini nga girnjah yang. Mini nga lelgiri ni njiteng.17Nina‘aghyong niɓeniya, njung lang-mamapag waɓɓa le Murungkulli Yahweh-nshinna, Mini nga ɗig ɓakashinjuoh antira njung ni njung ni ntira agamnjung ni aborombu. 18Ni pyere ke lih abin lelle ma ɓorna agh, nga ɗigna nga para nzali akushi yong ashille abinlelle; ni te nuh ari amuru ma ɓornsari, nga ɗigna nga juhru ɓanghamuru ni kusso? 19Ɗigna ke anjung lang ka lih ga a para nikusso agh, ni nuh ga a pag pupporo ni kusso agh?20Nina‘aghle Murungkulli Yahweh nah yi yangː Nshinnaǃ Mini ni murung nga kashinjuoh ntira njung manenna ni amama nyonno agh, 21ate atutina yang a agirika ro agogro, weh ya atutuna amama nyha ni irritenna agh ni anjemme kedebang ameshi yang koh ah njeh.22Mini nga ashi njung lang le ni awa pon yang agh, le Mini nga kashinjuoh ntira njung mwoh ni mamonaǃ 23Mini nga tig ɓalelgiri a mur yang, guro lang David. Ihka lella njung yang, ihka lih ni yang, le ihka ɗig ɓalel yang. 24Ate Mini, Yahweh, nga pag Kulli le yang, le guro lang David ka ɗig munamurung amur yang- Mini, Yahweh waɓna ga.25Le Mini nga tig ogrung ma olollo ni yang ni pusa anyamma mashihra anjeh egh, nina‘agh ni aka ɗigni piem aɓalusung ni nongha amuringung kukoturo. 26Mini nga zuni amosso amur yang ni mura abah kangni ɓurrang, ate Mini nga tutih ɗaghimuru ari kunbang. Mama ka ɗig ɗaghimuru ma mosso. 27Le angung ma ɓabang ka ɓilla anjingung le yang, le ngunnjah ka ɓishi gi ɓilla. Njugnlang ka ɗig olollo a njeh le yang; le akak Mini Yahweh, Nga mɓunna angunggangra amel yang agh, ngha ashi yang abih aɓeni tig yang aguro agh.28Ni awa pon yang abin aɓayong agh. Le anyamma mashihra ni aɓalusung agh ni wa bol yang. Ate aka ɗig piem, ɓwa nyha ka leshi yang agh. 29Ate pah yang ɓabang maɓorna; nina‘agh na wa ɗigha ayahlo agh a njeh ya, ni awa kun sangha le aɓayong agh.30Le aka yere ih Mini, Yahweh Kulli le yang, miyang ni yang. Aɓwa lang ni, liye Israel-mama ni pag waɓɓa le Murungkulli Yahweh. 31Ate nyong ni anjung lang, anjung bin lelle lang, ni aɓwa lang, Mini Kulli le yang- mama ni pag waɓɓa le Murungkulli Yahweh.“‘
1Le tenana le Yahweh zu abin nang, ki nah, 2“Muna ɓabura, tig kundum mo ari nkonno Seir le awaɓkundunna ari. 3Nah yi, ‘Le Murungkulli Yahweh nah maː Nshinnaǃ Mini ari ro, Nkonno Seir, Mini nga wollo ni beng ni tigho ɓambu ni ɓiyiya.4Mini nga tig lahmagulla le yong ih ɓiyiya’ le yong ni mur yong agh nga ɗig ɓambu; le nga yere ih Mini Yahweh. 5Ate mama ɗigna te fugno ari aɓa Israel, ni atema asuɓne yang koh abih garabuwo ari kunbang gana le yang, ari kunbang fugso le yang agh magulla. 6Nina‘agh, nga mama ɗigni njah agh,-mama ni pag waɓɓa le Murungkulli Yahweh-Mini nga gil yong ate suɓ nkilla, ni suɓ nkilla pir roǃ ate ni ashiɓɓi suɓ nkilla agh, suɓ nkilla ka pir ro.7Mini nga tig Nkonno Seir ma ɗigna ɓambu kwa ngha non kusung ri le ɓeni kwa billa beh ni yere ɗeshili ya. 8Mini nga ɗungshi ankonno aɓeni wuh agh; amuri a ɓurra malogna ni ɓanjonglong amin nguguri le yong kwa aɓeni a wolnlueh yang ni garabuwo agh. 9Mini nga tig yong mbu malla le ya ah agh. Na aɗigha ah alahmagulla le yong agh, keminiya nyerina Mini Yahweh.10Anah na, "Aɓayong ni ɓahri ni anjeh ni ɓahri ka ɗig mameng le sa pag tele yang, „ko ke ih ngha Yahweh ngha ni yang agh. 11Nina‘agh, nga mama ɗigni njah agh,-mama ni pag waɓɓa le Murungkulli Yahweh-nina‘agh Mini nga pagha ninga Yahlulla lo, ni ninga kilil lo ni awo ngha nini ari Israel agh, ni Mini nga ɗum murangabin yang ngha Mini nkashi yong njuoh.12Nina‘agh aka yere Mini Yahweh. Mini ogha asangkun ni kwa ih waɓɓa amuri nkonno ma Israel, ngha a nah, „ a giranjah yong; apahne sung a girjah yang.“ 13A gushina muro rang ari aga a waɓɓa, ni ɓuhri ateng ni awaɓɓa amur rang; Ih ogne yang kwa.14Ke Murungkulli nah maː Mini nga tigho ɓambu, ke ngunnjah kwa pag abinmurubang. 15Ninga mama pagni binmurubang amuri gibere le aɓ Israel atema ɗigna ɓambu agh, Mini nga pag yong njamme. Ngha ɗig ɓambu, Nkonno Seir, ni Edom kwa-yang kwaǃ Le aka yere ka ih Mini Yahweh.“‘
1A weh, muna ɓwa, waɓ kun a muri nkonno le ɓab Israila a nah, a kono le ɓa Israila, nteshi kiriyong ari le nanale Yahweh. 2Murun Kulli Yahweh inni waɓ nahː aɓenna ki shiɓih muyona ki nah, "Ah hapǃ" A ɗingli le yong ngah ɗinna mamisung. 3Inni nina la waɓ kunno anah, murunKulli Yahweh nah, nɗeh atignayong ni ga bullaga a kaannina yong aɓa kwaga, nga yere nga ɗigga aɓiya aɓayongji nga ɗig gi tenana a kun aɓayong.4Ngha nina agh, ankonno le Israel, nteshikiri yong ri tenana le MurungKulli Yahweh: MurungKulli Yahweh waɓna atenana ni ri ankonno ni adingli, ari ahɓanghamuru ni ahnjonglong, ni bin ɗigna ni a ɗag agh, ni alahmagula ni a ɗagha pil giponna ni gi jollo a bin aɓayong ni kangni yang ngha. 5Ngha nina agh MurungKulli Yahweh waɓna ga: A njiteng nwaɓna ga a ntiri funno kiki lang a muri anshile aɓayong, a muri Edom ni aɓeni kwa ag njeh lang gikunna ate muyang, ni a muri aɓeni kwa ngha ni binmurubang a yahli yang ni shiɓa a bongho leyang, ninga mama a agni njeh lang ate aka ɗumo ih njeh lelgiluwo leyang ni.' 6Ngha nina agh waɓkun tumo ri njeh Israel a nah yi ankonno ni adingli, ni ri ahnjonglong ni ahɓanghamuru, 'Ga ni murungKulli Yahweh waɓah,' Nshina! a yehlulla ni kiki ni ngi waɓni ga, ih ntolla sangkun le aɓayong.7Ngha nina agh, MurunngKulli Yahweh waɓna ga: Meng kanangirang ka logshi beng ate kaniyigiri ih aɓayong ni kangni yong ngha ka ag iriɓihyina leyang ni njiteng.8Keminiya a yong ahnkonno le Israel, nga gullo ni pah njih a temuri a ɓayong lang Israel, ngha ɗigna a zu a bin yong ni ih sashibang nghang ngha. 9Nshina, myang ate muyong, gipagna lang ri yong ngha ɗumɓoro, a jugyong ni jam ni njigiri.10Nina agh nga ɓuhri gogho le aɓayong leyong, ko leh Israel kwa. Alahmagula ka kuma aɓa ɗigna le a ɓag ba juhriya. 11Le nga ɓuhri aɓayong leyong ni agiluwo a muri ankonno lo, nina agh ah ɓuhri nyahshibang. Nga tig yong nga ɗig ninga mama pa kikara agh. Nga pag yi yong gimaɓonna uwor mama ɗur agh, le nga yere ih Mini Yahweh. 12Nga zuni aɓayong ni aɓa Israel ih ɓi a ginya muyong, ah ponyong le nga pil gibere leyang, le ni n'uwa ye tigha amuna yang ih a wuh agh.13MurungKulli Yahweh waɓna ga: Ate ah yangha ah nah yi yong, "Nlih aɓayong, ni kon yahli aɓayong ate amuna yang," 14ngha nina agh ni nwa ye juhri ɓayong ɗeshiliya, ni ye tigha aɗayong leyong ɓua'agh ate ahnluo leyang ngha. Ga ni MurungKulli Yahweh waɓah. 15Ke nga ɗag yong ih ɓi nnuh sangkun leyang ɗeshiliya; Ni n'uwa ye nuh jolbang le aɓayong ngha, ko tig aɓayong leyong ih ɓi a kpah agh- ga ni MurungKulli Yahweh waɓah.'"16Le tenana le Yahweh zu a binang ki nah, 17"Muna ɓayong , ngha leh Israel ag bin ɗigna a njeh leyang ngha, le a ɓihyi ni gipagna leyang. Agipagna leyang ngha ninga agidahɓi le ga nyha kunwar agh a dumang. 18Nina agh nsoɓna yehlulla lang a muyang ate soɓnkilla ni a soɓah njahli ni ɓihyi giri ni a nji ri ah gillang leyang ngha.19Nmeshina yang a ntiri aɓayong; ah meshiyina anjeh kwa. Nwaɓne yang njuo a nji ri agipagna leyang. 20Le ah wora bin anjeh, ba kwa a wor nghang ngha, ah ɓihyina lullang ma gerenteng ngha aɓayong nah yi yang, ' Njiteng ngha aɓayong le Yahweh ni ga? Ate pushina yang a njeh le.' 21Keminiya nɗumna shin gi-enna ate lullang ma gerenteng mama leh Israel ɓihya a ntiri aɓayong, ngha a kehni be ya.22Ngha nina agh nah yi leh Israel, 'MurungKulli Yahweh waɓna ga: Nyha ngi pag ga ate muyong- leh Israel agh keminiya ate lullang ma gerenteng mama mɓihya a ntiri aɓayong ni kwa nken nghang ngha. 23Ate nga tig lullang magula gerenteng, mama mɓihya a ntiri aɓayong- a ntiri anjeh mɓihyi ne. Le ah njeh ka yere ih Mini Yahweh- ga ni MurungKulli Yahweh waɓah- ngha nshinni ih Myang gerenteng ngha.24Nga pushi yong ri aɓayong ni kpaɓ yong a njahli ni kwa agh, nga zuni yong a njeh leyong. 25Nga soɓih yong muru ma gerenteng ate nga pur kunwar; A tig yong gerengteng a ri dahɓi ni kwa agh, ni pushi yong gerenteng a ri agillang ni kwa agh.26Nga pahyong yahlung mapiyo ni bongho ni bongho mapiyo a kunyahli yong, nga tol kunyahlung le tahli a ngiri yong. Ate nga pah yong yahlung le ngirung. 27Nga tig bongho lang a muyong ih angni yong ginya a gigilla lang ni bol agi waɓna lang, nina agh ate nga pag yang. 28Le nga ɗigha njeh ni mpih akahyong ngha; nga ɗigha aɓayong lang le nga ɗig Kulli leyong.29Ate nga ashi yong a ri ahdahɓi leyong. Nga pah njigiri ni ɓuhri. Ni n'uwa ye tig yalo a muyong ngha. 30Nga ɓuhri moshi ahnjingung ni ah gissoro leyong ate ni n'uwa ye nuh iriɓihyina ate yalo a ntiri anjeh ya. 31Le nga ɗengshini agipagna leyong mashihra, ni amama ni ɓotiya agh, le nga ɗum yahlung bahra a kundum yong ate agimashihra leyong ni agipagna leyong ma konyong.32Nyha ngi pag ga a temuyong ngha- ga ni MurungKulli Yahweh waɓah- ih ɓi nyeri ga. Nina agh leh Israel ih n'og ni pag iriɓihyina a temuri agipagna leyong. 33MurungKulli Yahweh waɓna ga: a karani ntig ni yong gerenteng a ri agimashihra leyong ngha, nga tig yong ih ɓi nɓigha a yeh alahmagula ni ye ɓagha aba juhri ya. 34Ate nga jug njahli ma ɓihyina ha sete ni ih ye ɓiha a njih a aɓeni ki ɗura kahri ya.35Le aka nah, "Njeh ni ngha ɓongri, keminiya pilla ninga ɓabang Eden; alahmagula ni ɓongri ya ni binma juhrina ni a wangha njahli ya pilla ma kangnina ni bin ɗigna." 36Le aɓayongni kangni yong ngha ka yere ih Mini Yahweh, nye mɓagna gima ɓihyina ni ni ba a ɗag agh. Mini Yahweh nwara nwaɓih le nga pag yi.37MurungKulli Yahweh waɓna ga: Ɗeshiliya leh Israel ka nah ih ɓi mpag ga a temuyang, mɓuhri yang ninga giluwo le aɓayong. 38Ninga agiluwo ni a tigsa ate ɗahra agh, ninga agiluwo a Jerusalem a kunbang njibunno le nia tig agh, ini alahmagula ni juhri ya ka ɗungso ni aɓayong nina le aka yere ih Mini Yahweh.'"
1Bih yahweh ngha amurang,le pusang koh a njiri bongho le Yahweh le tig yang nzali a ntiri ɓajonglong; ɗungshi ni amuh. 2Le tigha nworo kangni yang ni kangna. Nshinnaǃ Bunno gogwo le yang ngha a njonglong. Nshinnaǃ A nyumna dudung. 3Ih nah nghang, 'Muna ɓwa, amuh ni ka ɗignjah ɗeshili?" Le Ih nah, "Murungkulli Yahweh, amini kunkolong a yere.4Le ih nah nghang, "Waɓkundunna amuri amuh ni le waɓɓi yang, 'Amuh ma nyumna. Teshikiro ri teng le Yahweh. 5Ke Murungkulli Yahweh waɓ gah ari amuhː Nshinnaǃ Myang muri ishi yang usulo ari yang, le aka ɗignjah. 6Myang ngi tig akiɓɓi ari yong ni nyamma ari yong. Myang ngi vulli yong ni nguɓu ni usulo aro ate a ɗignjah. Le ngha nyere ih Mini Yahweh."'7Le N'waɓkundunna ngha Myang ngi lagni nya; Nga ngi waɓ ni kundunna agh, nshinna, le jollo zu, ma jigra. Le amuh ye zu abin mona-muh ari muh. 8N'shinnam nshinna, akiɓɓi ngha niɓeni ari yang, le ngirung gullo ni nguɓu vulli yang. keminiya ɗeshiya usulo nyha ri yang ngha.9Le Yahweh nah nghang, "Waɓkundunna te usulo, waɓkundunna, muna ɓwa, le waɓɓi usulo, 'Ke Murungkulli Yahweh waɓ gahː Usuli, pura njiri angbira ihne nya, le a usula ari aɓeni a wolnluoh ye ngha. ate aɓa ɗignjah."' 10Le N'waɓkudunna ninga mama alagna ngha; le usulo zu ingna ri yang le a ɗignjah. Le a tangha amuri akushi yang, aɓatuhluah gogna.11Le Yahweh nah nghang, "Muna ɓwa, amuhni kwa ni aɓaliye Israel ni. Nshinnaǃ A yang ngha a nah, 'Amuh le sung nyumna, le tigyahlung lesung wara. A ɗagna yang.' 12Nina'agh le waɓkundunna le waɓɓi yang, 'Ke murungkulli Yahweh waɓ gah; Nshinnaǃ myang nga logshi akiliya le yong le mpushi yong a yeh, aɓwa lang. Mini nga nyeni yong anjeh Israel.13Le nga nyere in Mini Yahweh, ngha myang ngi logshi akiliya le yong le mpushi yong a yeh, aɓwa lang. 14Myang ngi tig bongho lang ari yong ate ihɓi ɗignjah, le nga tig yong ih wusulo a njeh le yong ngha ih nyere ih Mini Yahweh ya. Mini waɓɓa le nga pag yi-gah ni Yahweh waɓɓa."'15Le tenanale Yahweh zu a bin nang, ki nah, 16"Weh niɓeni ya, muna ɓwa, tol gara mwoh atemuro le a nyongla ari, 'Ate Judah ni te aɓa-Israel, aɓihyang,' Ye tol gara mabih le a nyongla ari, 'Ate Joseph, minɓih Ephraim, ni ate aɓa-Israel kwa, aɓihyang ni.' 17Zu ni yang binmona a munagara mwoh, ate aɓa ɗig mwoh abuoh.18Ngha aɓalah yong waɓteng ro ki nah, 'Ni awo waɓɓi sung ,a agah ki ɗummo le? 19Le shi nah yi yang, 'Ke Murungkulli waɓ gahː Nshinnaǃ Myang ngi tol gara le Joseph mama abih Ephraim ni akunbiri le Israel aɓihyang le kpaɓɓi ni gara Judah, ate aka ɗig gara mwoh, le aka ɗigha abouh mwoh.' 20Bolli gara ni a nyongli giri anjiang ngha a bouh.21Waɓɓi yang, "Ke Murungkulli Yahweh waɓ gahː Nshinnaǃ Myang muri tolaɓa-Israel antiri aɓayong bah akeng ngha nghang. Nga kpaɓ yang kwa anjeh ni kangni nya Nga zu ni yang a njeh ni. 22Nga tig yang ɓayong mwoh a njeh, amuri nkonno Israel, le murung mwoh ni ki pag nongmurung a muryang kwa, ni awa ɗig aɓayong ɓahri ya. Ni awa koriyo a njehmurung ɓahri ya. 23Le ni awa juhri mur yang ni allah agh, agi jenna le yang, aghle ga woni agimashihra le yang ngha. Ate myang nga ashi yang ari shingri pahnjiteng le yang mama apagni gimashihra agh, le Nga dagli yang, le aka ɗigha aɓayong lang le Mini Kulli le yang.24David Gurolang ka nongmurung amur yang, le ɓalelgiri mwoh amur yang kwale akak ginya ayeh awaɓɓa lang le aka bol agibilla ni og yang. 25Aka ɗigha a njeh ni ngi pih deng lang Jacob, bah ter ro ɗigha nghang. Akak ɗigha ayeh har kekenne--aka, amuna yang ni aminkah yang, ate David guro lang ka ɗig murung le yang ha kekenne.26Mini nga tig ogrung ma ɗigna-olollo. ihka ɗig ogrung ma kekenne ni yang. Ngha tig yang aɓuhri yang ni tig bin ma gerenteng lang antiri yang ha kekenne. 27Binɗigna lang ka pag ni yang; Mini nga pag Kulli le yang, le aka pagha aɓwa lang. 28Le aɓayong ka yere ih Mini Yahweh ɓeni tig Israel sa, ngha bin ma gerenteng lang ngha ntiri yang ha ke kene ya.'"
1Ke tenana le Yahweh zu a abin nang, ki nah, 2Muna ɓwa, tig dummo a nji Gog, njeh Magog, magulla munamurung ma Meshech ni Tubal; le waɓkundunna amuri. 3Nah, 'Murungkulli Yahweh waɓ gahː Nshinnaǃ Myang amuro, Kulli magulla munamurung ma Meshech ni Tubal.4Le ngha piliyo ngha kangna le ngha ishi yo giɓang a ndorokunno; Nga pushi yong kwa ni aɓatahluah le yong, apiri, aɓapiri, a ishi giluah ari yang kwa, aɓihyang dudung ni antongho magulina ni antongho mkyenina, a bol agarabuwo kwaǃ 5Persia, Cush Libya ngha ni yang, a yang ngha kwa ni antongho ani vullekoro! 6Gomer ni aɓatahluah le kwa, ni Beth Togarmah, logha ɗunna nji-gangra, ni aɓatahluah leǃ aɓwa dudung ngha ni niǃ7Gil ri yongǃ Eh, ngil riyong ni aɓatahluah le yong a kpaɓɓa ri yong, le a ɗig ɓalagbang. 8a ka gor yong a njum kara dudung, ni njum abogho dudung le ngha wora a njeh ni ki kun irritenna ari garabuwo ni akpaɓɓa ri abwa dudung ngha, nkpaɓɓa ri ankonno le Israel mama wa ɗig ɓambu agh. Keminiya a nyeshi aɓa njeh abin aɓwa, le aka ɗigpiem, a yang ngha kwaǃ 9Le a wori ninga woro le gung; akak ɗig ninga nlagiri ni vulliyi nzali ya, yong ni aɓatahluah le yong kwa, no gogwo le ɓatahluah kwa ni ni.10Ke Murungkulli Yahweh waɓ gahː ihka pagha amuri kare ngha ɗengshe a njere a kunyahli yong, le ngha al njere kuriyi atemashihra.' 11Le nga nah, 'Nga wora a beng; Nga wora abin aɓa-olollo ɗigpiem ngha, a yang ngha kwa nongha bah angarung ko agara nyha nghang ngha beh ya akunjere lahmagulla nyha. 12Nga pon gi ponna ni iɓɓa giponna, ate ihɓi zuni beng amuri aɓambu ni a nongha ni piyo agh, le amuri aɓwa ni kpaɓɓa ari aɓayong ngha, aɓwa ni ki kumma agiluwo ni agikumna agh, aɓeni nongha antiri ngunnjah agh.'13Sheba ni Dedan, ni aɓamagiri ma Tarshish ihni ni muri ni agara adenna ka nah wo, 'A zu na a pon giponna? A kpaɓna aɓihyong te tol giponna, te tolla danna ni gifugna-mayinyilling, te tolla agiluwo ni agikumna ni kuriyi gitol ma giponna awori?'14Nina'agh le waɓkundunna, muna ɓwa, le anh yi Gog, 'Ke Murungkulli Yahweh waɓ gahː a kara wo, ngha aɓwa lang Israel ngha ki ɗigpiem, ni awo aliyigiri amur yang ngha? 15Aka pura abin no ni kukuwo a nji gangra ni aɓatahluah dudung, a yang ngha kwa a kog apiri, aɓihyang magogna, aɓatahluah agogna. 16Aka purari aɓwa lang Israel ninga nlagiri ni vulliyi nzali ya, Nga zu ni yong amuri nzali ni a kara ni ki zu agh, le aɓayong ka ye rang ngha ɗum murang aro agh, Gog, ɗig gerenteng anjiang.17Ke Murungkulli Yahweh waɓ gahː A mini akara ogh kana waɓteng lo anjiri bih denlah lang, aɓa'agkuntumo le Kulli ma Israel, aɓeni waɓkundunna ari akunbang le yang a bogho ke nga zuni yong amur yang ngha? 18Ke ihka pag ngha amuri kara ni Gog purari njeh Israel-agah Murungkulli Yahweh waɓɓa-- yahlulla lang ka kpaɓɓa ka ɗig yahlulla alang. ƁƊɓɗ19A tollo lang ni pih giche yahlulla lang, Nwaɓna amuri kara wo ngunnjah nga ki jigra na njeh Israel. 20Aka koshiyo a dum mang-anjih ni a sallang ni aminya ni a ɓakuli ya, anyamshihra ni alusung ngha, ni agiusulo ni kwaki kuna a ngunnjahni aɓeni kwa ngun nzali ya. Aka ɓug nkonno koh le aɗognkonno ka kpah, ha ke ah ngarung kwa kpah ni nzali.21Nga gora agarabuwo lang amuri ari ankonno lang kwa-gah ni Yahweh waɓɓa-garabuwo ɓeni kwa ari muna ngih. 22Agikonna ni ankilla ka ingna anjuoh ni ni, Nga sulli yang amur yang ni muri aɓatahluoh- ni muri aɓayong dudung ni ni-muru magulla ni murunjitahli, giche ni kallanggiche 23Ate nga dum gullo lang ni gerenteng lang le nga pag murang a nyerang njih aɓayong dudung, le aka yere ih Mini Yahweh."'
1Weh niɓeniya, muna ɓwa, waɓkun amuri Gog a nah, 'Ke Murungkulli Yahweh waɓ gahː Nshinnaǃ Myang a muro, Gog, Murung Meshech ni Tbal. 2nga pilla ka ɗigha muro; Nga zuni yong a nji-ganra kukuwo ni zuni yong ari ankonno ma Israel. 3Le Nga wol ntah le yong abih yong makattang ni tig amunni a suɓkoh abih yong malih.4Aka kpah amuri nkonno Israel-weh ni gogwo le yong ni aɓatahluah ni ni agh. Nga pah yong abih aminya ma bolbang ni anyamshihra ɓalusung te gilih. 5Nga kpah abeng ɓalusung, ate Mini waɓɓi-gah ni Yahweh- waɓɓa. 6Le Nga suɓ giche a Magog ni muri aɓeni ɗigpiem akunmuru agh, le aka yere ih Mini Yahweh.7Ate Nga pag gerenteng lang ihɓi kun yere antiri aɓwa lang Israel, le ni wa ɗagha a ɓiyi lullang ma gerenteng agh; Aɓayong ka yere ih Mini Yahweh, Ma gerentegn Mwoh le Israel. 8Nshinnaǃ Ke kara nga ki zu, ih zu a pagha-gah ni Murung Yahweh waɓɓa.9Ke mwoh ni ɗigha alahmagulla ma Israel ka puro le aka pag tumo ni agibura ni ngoti ni pag giche ni pinshi yang-antongho makyena, antongho, antah, amunni, agara ni akuoh; aka pag giche ni yang bogho tomɓahri. 10Ni awa nyangwarra a lusung ko kohra angung amurngung agh, ate aka fug giche ni agibura le yang; aka tolla abin aɓeni ka tolla abin yang ngha; apon agiponna abin aɓeni ki al ponna bi yang ngha-gah ni Murungkulli Yahweh waɓɓa."11Le ihka pag ngha a kara wo le Nga pag bang beh te Gog-nkiliya aIsrael, ɓanjonglong le aɓeni ginbiri nji-tebang le sallang agh. Ihka gbara aɓeni tollo ka ɗur agh. Beh ni aka lingshi Gog ngha ni a bunno le. Aka gori ih ɓanjonglong le Hamon Gog.12Aka lingshi liye Israel shienri tomɓahri ate dagli njeh ye. 13Ate ɓeni kwa anjeh ya ka lingshi yang; ihka ɗig kara magulla abin yang ngha a gussang ngha-gah ni Murungkulli Yahweh waɓɓa.14Le aka tigha aɓwa ni ka woro billi njeh ya, ate ala aɓeni ki gingbiri ayeh agh, keminiya ɓeni wuh ke luoh le wa uwo a nzali ya, le aka lingshi ate atig njeh kunwar. A malla le shienri tomɓahri ya a log aliyibang. 15Nga aɓeniɗurra anjeh ya, nga ashin muh ɓwa agh, aka tig giɗumgiri ri, ha we te aɓatum nkiliya zu lingshi a ɓanjonglong le Hamon Gog. 16Lahmagulla ngha beh ni lulliHamonah. Ninani aka dagli ninjeh ye.17Weh niɓeniya, muna ɓwa, Murungkulli Yahweh waɓ gahː Waɓɓi a minya ni kwa a gung agh ni anyamshihra ni kwa lusung agh , 'kpaɓɓa binmona, le nzu. Nkpaɓɓa abah kwa kangni nya te gipahna ma Mini ni murang ngi pah yi yong ngha, gipahna magulla amuri nkonno ma Israel, ate le aka lih nyamma ni nuh nkila. 18Aka lih ngira agarabuna ni nuh nkila le amunamurugnma ngunnjah; aka ɗig anjuh, ambul, ni andah, alishi yang kwa a Bashan.19Le aka ɗim ni lih murun; aka ɓari ni nuh nkila; gah ni ki pag gipahna ni Nga tuhmibuwo ate mur yong ngha. 20Aka ɗim ni piri, anyeh-guwo-piri, agarabuna, aɓatahluah ni kwa agh a muri deshile lang-gah ni Murungkulli Ynahweh waɓɓa.21Myang nga tig gusso lang antira aɓayong, le aɓayong kwa ka shinwaɓnjuih lang ni pagha ni beng ni tigha amur yang ngha. 22Ke liye Israel ka yere ih Mini Yahweh Kulli le yong logha kare woro.23Ke aɓayong ka yere ih liye Israel wora njehguro atema giamashihra le yang ni njiri ɓugshimurang, le nvul kundum mang ari yang le mpah yang abih aɓashiɓɓi ate a yang ngha kwa'agh a kpah njiri garabuwo. 24Mpag yang pyera ri gibenne ni agimashihra le ayng, Nga nvul kundum mang ari yang ngha.25Nina'agh le Murungkulli Yahweh waɓ gahː Niɓeni ya nga nyeni aguro le Jacob, le nga pag ni aɓiyong aliye Israel kwa, ngha paggiri ni kikil ate lulli Magereng mwoh agh. 26le aka pag yiriɓina ni ɓugshimurung ni kwa ni ɓugsh ini murang ngha. Aka njangsa aga kwa ni ya ngha a wusula anjeh ni ɗigpiem, ɓwa nyha ka leshi yang ngha. 27Ngha nyeshi yang abin aɓwa ni kpaɓ yang anjeh le aɓashiɓɓi mur yang agh, Nga ɗum murang magerenteng anjih aɓayong dudung.28Le aka yere ih Mini Yahweh Kulli le yang, ate ntutti yang a njehguro anitra aɓayong , keminiya Nga nyeni yang a njeh le yang. Nin ngi ɗag mwoh le yang antira aɓayong ngha. 29Nin wa songri murang ri yang ngha Nga suɓBongho la koh amuri liye Israel agh-gah ni Murungkulli Yahweh waɓɓa."
1A bogho ma wura-mwoh-pur-tongno ma njehguro ari tinna bogho amuri kara lum ma shienri, a yeh bogho ma lum-pur-ihne ni njummo abolli ni lahmagulla a kare ya, bih Yahweh ngha amurang le tollang kenni beh. 2Njiloro le Kulli zuni nghang anjeh Israel. nji sullang amuri nkonno ma sanna; te nji eɓɓe mama ki ɗum ninga ɓangha lahmagulla agh.3Le zuni mem abeh. Nshinnaǃ ɓwaǃ puro le ngha ninga purole gifugna mabangna. Ngurii linen ni munagara pyerigiri ngha bih, le tangha akunjere lahmagulla. 4Ke ɓwa nah nghang, 'Muna b.wa, shin ni njiuh lea ogni kiro, le a tig yahlo ari agah kwa Ngi ɗummo agh, ate a zuni weh abah te ihɓi ɗummo agah. Waɓɓa agah kwa ashin ngha aliye Israel."5A ngarung nga nghang kangni binɓangkulli magulla. Nonno le gara pyere ni abih ɓiye agh kenna abung topurmwoh. Bung ma sanna ni kwa'agh ngha ni bung mwoh ni nshille. Le pyeri ngarung, le saɓɓag pyere nenne ni saɓɓa le gara mwoh. 6Le wora kunjere binɓangkulli ni ki shin nji-eɓɓe nya. Le eɓɓeh ni pyeshi kunjere binjeh le ingna-gara mwoh a limma le. 7Ke ɓaliye ɓalelgiri ya saɓɓa le gara mwoh le dahra le gara mwoh; ɓung tongno ni antira ɓalah ni ɓahri kwa'agh, le binnjeh kunjere binɓangkulli njiri portico agh limma le gara mwoh.8Le pyeshi portico ma kunjere; le saɓɓa le gara mwoh. 9Pyeshi portico ma kunjere. nenne le gara mwoh. Ke ngung kunkangna dahra bung ɓahri. Ini pag portico ma kunjere ni ki shin binɓangkulli ya. 10Ɓalah le aɓalelbang tahro ni njigiri kahri kunjere ma njitebang le a yang ngha kwa'agh a pyere, ngarung ni koriyi yang ngha pyere le yang mwoh.11Le ɓwa ye pyeshi dahra le kunjere ingna ye-bunglum; le pyeshi saɓɓa le kunjere ingna ye-bung woro-ɓahri-pur-lum. 12Le pyeshi ngarung ni kpaɓni aɓalah agh-logho le bung mwoh. Ke ɓalah pyeshi bung topurmwoh anji bah kwa'agh. 13Le pyeshi kunjere logha ri muri ɓalah mwoh ke na ri mamona-abung woro-pur-tongno logha ri bin ingna ma ɓalah makunduna kenna ri ma ɓahri.14Le pyeshi ngarung ni ni ntiri le balieh aɓalelbang-nonno le bung woro tahro; Pyeshi ha tollo kenni a kunjere portico. 15Ke bin ingna logho kenna kunjere ha ari mamona kunjere portico ngha bung woro-ɓahri-pur-lum. 16A gɓele ni girra njiri aɓalah ni njiri a jouri ri le yang ri akunjere kangni nya; le ininina ri amboroh. A gɓele ni kangni ɓa yeh, le binkpaɓɓa a giliyi ni angung nkah.17Le ɓwa ye zu ni mem a njum ɓalah inɓangkulli. Nshinna, akangna ngha nghang ni chenri na ɓaleh ni atahli, ni akangna woro-pur-lum kahri bah achenri ni atahli ya. 18Ke abah achenri ni atahli ya woro ha ɓa yeh akunjere, ni dahra ngha mwoh ni nonno le akunjere. Mama ni ki pag bah achenri ni atahli ma binjeh agh. 19Le bwa ye pyeshi nonno le logha kunjere mabinjeh kenna ri kunjere ma ayeh agh; abung woro-tongnoanjiri nji-tebang, le ininina te a nji-gangra.20Le ih pyeshi nonno ni dahra le kunjere ni nji-gangra pura njbang agh. 21A ɓalah tahro anjigiri kahri kunjere, le kunjere ni portico le pyere ninga kunjere magulla-gogwo le nonno le woro-ɓahri-pur-lum ni dahra abung woro-pur-tongno.22Agɓele, portico, aɓalah, ni angung nkah ki purariyang ni kunjere ni ki shin nji-tebang ya. Bin para tomɓahri wora kuli ar ni abin portico. 23Kunjere ngha nghang a yeh ɓalah a dum kunjere ni ki shin nji-gangra agh, ninga mama ɗeshili kunjere ngha anji-tebang agh; ke ɓwa ye pyershi logha ri kunjere kenna ri mamona kunjere-nonno le abung woro-tongno.24Ma kikpah ngha nghang ɓwa ye zu ni mem a kunjere ma nji nonno nji-eɓɓe ya, a ngarung le ni portico pyere ninga mama njibang agh. 25Agɓele ni a giri nya ni njikunjere ni portico ninga kunjere. Ke kunjer nji-eɓɓe ni portico pyeri ni nonno abung woro-ɓahri -pur-lum ni dahra abung woro-pur-tongno.26Abinpara tomɓahri ki kah kuli kunjere ni portico, le chere angung nkah ni ari ngarung anji girikahri. 27Kunjere ngha nghang ki ka ayeh ɓalah a girikari nji-eɓɓe, le ɓwa ye pyeshi logha kunjere ki ka kunjere ni ki nigna a nji-eɓɓe ya nonno abung woro-tongno.28Le ɓwa ye zuni mem a yeh ɓalah njiri njijere ni nji-eɓɓe ya. 29aɓalah, ngarung, ni portico pyeri ni mama kunjere ya; agɓele ni kangni portico kwa. Ke pyeri kunjere ma ɓanyeh ni portico nonno abung woro-pur-lum ni dahra abung woro-pur-tongno. 30A portico ngha nghang kangni bah yeh ngarung nghe ɗeshili; nonno abung woro-pur-lum ni dahra abung tongno. 31Portico ki shin njum ɓalah ni ngung nkah ni chenre a ri angarung ni binpara ni tombitahro ki wora ayeh kuli ya.32Le ɓwa ye zuni mem a yeh ɓalah njiri njijere ni nji-tebang agh le pyeri kunjere, mama ninga akunjere mamona. 33Aɓa kangna, angarung, ni portico pyeri ni mama kunjere mamona agh; agɓele ni kangni kwa. Ke pyeri kunjere ma ɓanyeh ni portico nonno abung woro-ɓahri-pur-lum ni dahra abung woro-pur-tongno. 34A portico ki shin njum ɓalah; ni ngung nkah njirikahri ni abinpara ni tombitahro ki wora ayeh kuli ya.35Ma kikpah ngha nghang ɓwa ye zu ni mem a kunjere ma nji nonno nji-gangra ya, a pyeri ngha mwoh ninga kunjere mamona. 36Aɓakangna, angarung le ni portico pyere ninga kunjere mamona. Ke kunjere ni portico pyeri ni nonno abung woro-ɓahri -pur-lum ni dahra abung woro-pur-tongno. 37Portico ki shin njum ɓalah; yangha ni ngung nkah a njigirikahri ni kwa'agh ni binpara ni tombitahro ki wora ayeh kuli ya.38Kangna ngha nghang ni kunkangna a njiri akunjere ma ɓa yeh. Bah ni alogshi agipahna pinshi na agh. 39A deshile ngha nghang ɓahri anjiri portico ni kwa, amuri ni a wolli gipahna ma pinshina, le ni gipahna ma giamshihra ni gipahna ma temashihra.40Njiri ngarung le ɓalah, ki wora ari kunjere anji-gangra, adeshile ngha nghang ɓahri. a njigirikahri mamona agh adeshile ɓahri a ri kunjere portico. 41Adeshile ngha nghang ihne a njigirikahri kunjere ni kwa'agh; a wolla anyamma amuri adeshile tombitahro agh.42Adeshile ihne ni kassa ari tahli ate gipahna ma pinshina, nonno le bung mwoh ni nshile, dahra le bung mwoh ni nshile, saɓɓa le bung mwoh. amuri ni atigha agipagtumo ni atumni giluwo buwo agh gpahna ma pinshina ma ɗahra. 43Agiger nyamma ɓahri nonno le yang nshile bung ni a kura ri portico kangni kwa, le nyamma ma gipahna a tighi amuri adeshile.44Ari njinjum ɓa yeh kunjere ya ayeh ɓalah, kangna le ɓatuhngya, mwoh anji-gangra ni ki shin nji-eɓɓe ya, le mamona anji-eɓɓe ki shin nji-gangra. 45Le ɓwa ye nah nghang, "Kangna ni ki shin nji-eɓɓe ate amallah aɓeni atumo binɓangkulli ya.46Kangna ni shin nji-gangra ate amallah ni atumo ari deshile ɗahra. Amunabuna le Zadok aɓeni zu gyaɓ ni Yahweh ki pag yi tumo agh; a yang ngha a ntira amunabuna le Levi." 47Ki kuratye ya ih pyeshi ɓalah-nonno bung woro-tongno ni dahra abung woro-tongno mgbira ihne, ni deshile ɗahra a dun liye egh.49Ke ɓwa ye zuni mem ari portico ma lah le pyeshi garakunkangna-nenne le yang abung tongno agirikahri ni kwa.Kunjere ni muri ya dahra le abung lum pur ihne, le ngarung ni kwa girikahri dahra le abung tahro. 48ke nonno le portico ngha abung wura mwoh, limma le abung lum-pur mwoh. abinpara wora kuli ni ajouri ni tangha nji-girikah ni kwa;agh.
1Ɓeh zuni meng a bin ma gerenteng le bin ɓangkulli ni pyeshi ngungtuhmo le kunjere-dahra le nonobung topurmwoh nji ba kwa agh. 2Dahra le kunjere egh nonobung lum; saɓah le garrung nghe nji ba kwa agh ngha nonobung tongno. Le ɓeh nyongli apyeshe le bin ma gerenteng nghe- saɓah le nonobung woroɓahri ni dahra le nonobung woromwoh.3Ɓeh wora bin ma gerenteng uwor bang le pyeshi ngungtuhmo le kunjere- nonobung ɓahri le dahra le kunjere ye nonobung topurmwoh. Dahra le garrung a nji ba kwa ngha nonobung tonɓahri. 4Le pyeshi saɓah le ɓakangna nonobung woromwoh, dahra le woromwoh a dum kangna ɗammah le bin ɓangKulli. Le nah nghang, "Ba ni pag ma gerenteng uwor bang."5Le ɓeh pyeshi garrung le lah ye- nenneh le nonobung topurmwoh. Dahrale kangna ni kwa girikahri kangni leh ya nonobung ihne. 6Akangna ma girikahri ya ngha ngure yang tahro, kangna mwoh muri mamona, akangna wormwoh purlum a ngure yang kwa agh Minmuri akangne ngha nghang kangni garrung le leh, ate tahɓa aminkangne, ate gi taɓ garrung le leh nyha. 7Nina agh akangna girikahri ye dahra, kangni, wora bikuli, ate leh logna bikuli kwa kangna; akangne ɓuhri dahra ngha leh ki logni bikuli ya, le njere le akangne ɗura angure ma ntiring.8Le nshina bin ma logshina kangni leh, le pyeshe le tinna kangnaɗigna ni girikahri ya ngha nonobung topurmwoh. 9Dahra le ngiri kangna le akangna ni girikahri a nji dahbeng- ngha nonobung tongno. Beng ngha nghang a nji dahben le akangne a bin ma gerenteng.10Kangna ma njibang le amalah ni nji girikahri beng ni, dahra le beng nghe kwa kangni tahra ma gerenteng ngha nonobung woromwoh. 11Akunjere ingna a kangna girikahri ngha nghang pura a nji beng maɓi- kunkangna mwoh a nji eɓɓeh le mamona a nji gangrah. Dahra le beng mama kangni ya ngha nonobung tongno.12Giɓagne ni ki shin ɓalah a nji gangrah agh dahra le ngha nonobung worotahro purlum. Nenneh le ngirikangne kwa kangni ya nonobung tongno, le saɓah le nonobung woro ihne purlum. 13Le ɓeh pyeshi tahra bin ma gerenteng saɓah le nonobung worotongno. Saɓah le koriyi yo le giɓagna, agarrung le, ni aɓalah ngha pyeshe nonobung worotongno. 14Dahra le dum ɓaleh a dum tahra bin ma gerenteng ngha nonobung worotongno.15Le ɓeh pyeshi saɓah le giɓagna a nji nzum tahra, kikah nji gangrah, ni bin ɗammah a nji girikahri kwa agh - ngha nonobung worotongno, 16bin ma gerenteng ni tahra kunkangna, ngirikangna a nji ɓa yeh ni ateshokangna, kpaɓni ateshokangna makyenina, ni bin ɗammah kwa kangni ya ngha a ngure leh ma tahro, agiliyi na yang anyonglong angung. 17A bikuli njere ingna bin tahra ni a nji ɓa yeh ya, ni bang ni girikahri agarrung a sahniya nyonglong leyang ngha a pyeshine.18A nyonglina yang ni cherubim ni ngung kahn; ni angung kahn a ntiring le a cherubim, le cherubim ni kwa agh ngha ni kundum ɓahri: 19kundum le ɓwa ki shin ngung kahn a nji bang mwoh, ni kundum muna yim ki shin nji bin ngung kahn ni nji bang maɓi. Ah nyonglina yang kwa kangni leh. 20Logha njeh kehna bikuli le kunjere, cherubim ni ngung kahn ni a nyonglo a ri garrung nghe a nji dahbeng.21Ngungtuhmo le kunjere le bin ma gerenteng ngha- ngha ni gbingrah ihne. Minlim yang ki pur 22deshile ɗahra ma ngung a dum bin ma gerenteng, mama logho le kuli ngha nonobung tahro, ni nonobung ɓahri saɓah le a nji ba kwa agh. Ngung gbingrah le, tinne ni gbagleh ya a gil yang ni ngung. Le ɓeh nah nghang, "Ga agh deshile ni tangha a dum Yahweh ya ni." 23Akunjere ɓahri, mwoh ate bin ma gerenteng le mamona ate bin ma gerenteng ni uwor bng ngha. 24Akunjere ni kpahngha ri a nkoɓeh ɓahri a ri mama kwa agh.25A sherah a ri akunjere le bin ma gerenteng cherubim ni ngung kahn, ninga mama a nyonglini ngiri garrung, le murikangna ma ngung ni a bikuli le tahra kunkangna a dum. 26Amintesho kangna ngha nghang ni ngung kahn a nji girikahri tahra kunkangna egh. Aga agh akangna ni girikahri leh ya ni, le ah yangha ni murikangna ni gyerra muyang ngha.
1Ɓeni kpa teyeya pusa a ji ɓang a daɓeng nji ganga zuni mem a kin kangna ma min kangna ma kenina nik shin nji gangra 2gha. A kangna yeya cubits wuro tongno kung dumi cubits ari goggo le. 3A kangna ɓaɓa gha ih shi nji dabeng ma nji ɓa ye cubits wuramoh nono le ni a kangna ma kenina. A taro ngagang piyera. A mama bi kili yanlig dum yang nji nje ari amama a bi njeyeyya a nogga ri yang, nji njer kusung nga gang, a kangna ɓaɓa gha a shin nji dabeng.4Piya bang cubits lum goggole cubets wuro tongno a saɓa le kwa a hin a kangna ye. A kangnaye a kunni ki shin nji Gangra. 5A kangna ma ɓi kuliya guliyiya. A bin bila kusung goggo mama bi njeyeya ni gi ɓangna ma ntiring. 6Kangna ma taro a bi kuliya na kariyiya, ninga mama nji ɗa beng nga, mama na koriyiga. Loggo le ya a pag fitong a bi Kulli inga paye shiya na kangna ma ɓiyi njeye ni montiring ngha.7Ngiri kangna kika nji ɗabeng ngha, nji ɗabengni a dum a kangna yeya. Ngiri kangna yeya cutits woro ɓari pulum saɓa le. 8Saɓa le kangna ye a ji dabeng ngha cubits woro ɓari pulum ni mama shin kangna jun kulliya cubits worotongno ni saɓa le. 9Bin inna gagga a kangna ma ɓi nje a airi kangri zuwa inji ɓa ye a nji daɓengin inji ma nje.10A ngiri kangna ye niji dab eng a nji manje a nji daɓeng, a ɗum a kangna ina kenina gha a inji ɗaɓeng, a kangna inga gang. 11Ni nji njere a ɗumyang a yangha ni ɗum kangnaye a inji Gangra. Saɓa le ni goggole a nje ni bin puro kwa pere ari tiyeye ni a kun kangna ye kwa moh. 12A nji eɓe ya a kun kangnani ki ka a kangna ni mama piyeri ni mama inji gangra ga bin bolloh a nji ɓa yeya ngha ni kun kangna a muri, ɓin bollo kena a shille a kangna ni a nji mahye ya kun kangna nghagang ma ɗuro woro ri malaleya.13Le ɓiye na ngang, "A kangna ni nji Gangra ga ni kangna ma inji ehɓeya mama ɗum pura nji ɗaɓeng nga a kangna ma gerenteng ni mama magula ɓin ɗara mama ki pag tumo kangi Yahweh ya inni ka gilima gerenteng, a liga a gima gerenteng biye pah bung ma gilima, pa bing ma gimashihra, ni pah bung ma ga ɓwa pagha ni ɓotiyaga ɓagha bin ma gerengteng ni. 14Ngha magula ɗara inni gangha, pura bin ma gerenteng a yera nji dabeng ngha, na pushi kanda giri ni riyang aɓwa nje yayah, nɗe a gire ya ma gerengteng ni. Le aka mel kanda giri ma sa keri bang aka kangri a ɓwa,"15Ɓeye meshile pe shi lahni a nji ɓayeya ke kun kala mama shin njimanje le peshi a nshile a ɓa kangniya.16Peshi nji manje ni mina gara peshi giri cubits worotongno tongno ni mina gara peshi giri. 17Peshi nji ganra cubits woro tongno tongno ni mina gara peshi giri. 18Ye peshi nji ehɓe cubits worotongno tongno ni muna gara peshi giri. 19Ye pila peshi nji makuli cubits worotontongno tongno ni muna gara peshi giri.20Peshi kande ihnne kwa. Yang ni ngiri kangna kangni cubits worotongno tongno kangni mama cubits woro tongno tongno saɓa le, ni cubit woro tongno tongno goggo le, mama koriyi bin ma gerengteng ni nshile bang.
1Ɓeh zuni meng a kunjere ni a logso a nji tehbang ngha. 2Shina! gusso le Kulli le Israel ngha pura nji tehbang; gih ngha ninga jollo le amuru dudug, ni gusso le tuhbang a ngunjah.3Ih perini ga njiloro ni shin ngha ɓum agh, a ri njiloro ya shina kunbang ni zuni ate juhri lahmagule ya, le njiloro ngha ninga mama nshina a Kebar Canal- le mkpah vulla njahli ya. 4Nina agh gusso le Yahweh zu a leh a nji ri kunjere ni a logsa nji tehbang ngha. 5Le Bonghe logsang zuni a ntiring ɓaleh. Nshina, gusso le Yahweh ngha ki ɗungshi leh ye.6Ɓeh ngha tangha kahrang, le n'og ɓwa sa ki nahteng rang a leh. 7Ih nah nghang, "Muna ɓayong, bin ngungmurung muurng lang ni ga, ba a temuri ɓakusang ngha, nga ɗig nghang a ntiri aɓa Israel ha ke kene. Ɓaleh Israel ni uwa ye ɓihyi lullang ma gerenteng ngha- a yang ko amurung leyang- ari shingri pah njiteng ko ni anluo le amurung leyang a bin ma gushina leyang. 8Ni ah uwa ye ɓihyi lullang ma gereteng a nji ri tig bin sahrigiri leyang kahri bin sahrigiri lang, ni ah ngung tuhngho kunjere leyang gyaɓ ni mameng ngha, keminiya garrung ni ka ɗigha ntiri sung ni yang. Ah ɓihyina lullang ma gerenteng ni agipagna ma konyahlung leyang, nina agh njuhrina yang ni yehlulla lang.9Niɓeniya ih ɓi a pushi shingri pah njiteng leyang ni anluo le amurung leyang a dumang, le ɗigha a ntiri yang ha ke kene.10Muna ɓayong, a weh kanangiro agh ɗigna aka waɓih leh Israel a muri lah ni ate ah ka pag iriɓihyina le agimashihra leyang. Ah ɗengsa muri gi pyeshina ni. 11Ate ngha ah pagna iriɓihyina le aga kwa a paggha, le ɗumi yang nyonglo le lah ni, ɗigna le ni ga kwa agh, akunjere le, ni anyonglo leyang, agigilla le kwa ni agibilla le. Nyongli ga a njih yang ate ah ka bolli ari nyonglo le ni agibilla le kwa, ate billi.12Ga agh gigilla ni ate leh ye: Logha ri bidongkuli le dingli suhla kena ah njang ni kangni ya, ih ka ɗig ma gerenteng uworbang. Shina! gigilla ni ga ate ɓaleh.13Ga ni ka pag pyeshe le deshile ɗahra a nonobung-ih nonobung mama pa agh ni dahra le muri a nono. Nina agh njang billa le muru ni kangni deshile ɗahra agh limmah nonobung mwoh, ni dahra le nonobung mwoh. Kuni ni kangni ya kena pyeshe kusung mwoh. Ga n ka pag tinna deshile ɗahre. 14Logha ri njang le muru ni njeh ya wora bikuli a mel deshile ya ngha nonobung ɓahri ni, le dahra le melli ya nonnobung mwoh. Le logha ri melli makyena kena ri magula agh, nonobung ihne ni, le melli magula agh dahra le nonobung mwoh ni.15Yeh muri deshile ɗahra ate gipahna pingsa agh ngha nonobung ihne, ni anjeme ngha nghang ihne ki shin bikuli a yeh egh, 16Nono le yeh ngha nonobung lumpur ɓahri, ini ɗeshili dahra le agbinna ihne nina, 17nono le kuni ngha nonobung lumpur ihne, le dahra le njigiri kahri agbinna le ihne ya ngha lumpur ihne, le dahra minkuni ya kanda nonobung ni. Njang le muru agh nonobung mwoh kwa kangna ni abinpara ki shin tehbang."18Ɗeshiliya nah nghang, "Muna ɓayong, MurungKulli Yahweh waɓna ga: Aga ni pagha agigilla le deshile ɗahra a kara ni a gilli ya, ate pah gipahna pingsa ni soɓnkilla muri. 19A pah mindem ndah a ntiri agiluwo ih ɗig gipahna lag gimashihra ate amalah aɓeni aminkah yi Zadok, aɓeni zu gyaɓ ni meng ate pag nghang tumo agh- ga ni Yahweh waɓah.20Le a tol ɓaɓa le nkille a tighi muri anjeme ni muri deshile ihne ya, aka lagha ni nwah ate a njigiri kuni ni kwa ihne kangni ya. 21Le a tol demndah ni ate ɗahra lag gimashihra agh a pingshi aba a tigha a lah le bin ma gerenteng ngha.22Le a kara ma ɓahri ya aka pah borombul ni nyha ni pinye ri ya agh a ntiri ambul lo ih ɗig gipahna lag gimashihra; malah ka lag deshile ɗahra ninga mama pagni ni demndah agh. 23Ngha a malla laghe ya, pah demndah ni nyha ni pinye ya a ntiri luwo lo, ni gamnjuh ni nyha ni pinye a ntiri anjuh lo. 24Pah yang a dum Yahweh; amalah ka soɓ muah ri yang le ka logshi yang bikuli bin Yahweh- gipahna pingsa.25Ɗigna aka gil borombul ih ɗig ɗahra lag gimashihra ha akara tonɓahri kyari kwa agh, ɗeshiliya ɗigna amalah ka gil ademndah ni nyha ni pinye ya a ntiri agiluwo, ni njuh ni nyha ni pinye ya a ntiri anjuh. 26Ah tig deshile ɗahre gerenteng ni nwah, le a njinjere nini aka tigni sa. 27Ɗigna aka meshili akara tonɓahri ni, le a kara ma tonpur tahro wor agh ih pagha amalah ka gil ɗahra pinsa leyong ni agipahna ololo leyong a muri deshile ɗahra, le nga ag yong- ga ni Yahweh waɓah."
1Ɓeh nyeni meng bin kunjere tahrani a dabeng nji tehbang ngha; a gire tau. 2Yahweh nah nghang, "Kunjere ye ya a gire, ni a logshi ya. Ɓwa nyha ka bil nghang ngha ate Yahweh, Kulli le Israel billa nghang, nina agh a gire tau. 3Murung le Israel ka Vigha a yeh ni lih gilihna a dum Yahweh. Ih ka ingna a nji ri kunjere tahra kunnkangna le ih pura njere ni mwoh agh."4Le billi meng a nji ri njere le eɓɓeh ni dum bin ɓanngKulli ya. le nshinbang le nshina gusso le Yahweh ɗungshina leh Yahweh, le nvul kundumang njahli. 5Le Yahweh nah nghang, "Muna ɓayong, tig yahlo le a shinbang ni njioh ni teshikiro ri aga kwa ngi waɓoh agh, agibilla kwa ma ɓaleh Yahweh, ni agigilla le. Ɗengshini kunjere ni njere pura bin ma gerenteng.6Le nah yi ama tolmurung- leh Israel, 'MurungKulli Yahweh waɓna ga: Ih ɓi agipagna leyong ma konyahlung ih pere nina, leh Israel- 7ih nzuna ni aɓayong ma sa mama ni a jaɓ kunyahli yang ni shuwanguɓu ngirung ɓi ɗigha a tahra ma gerenteng lang, ki ɓihyi lyang, ngha nga pahnang gilihna agh, murun ni nkilla- mɓunna ogrung lang a nji ri agipagna konyong leyong.8Ni mpag tumo ni muyong bolli ri agima gerenteng lang ngha, keminiya ntollla aɓayong ih ɓi oa pag atumo leyong, le ntigna yang ih ɓi ah konna te bin ma gerenteng. 9MurungKulli Yahweh waɓna ga: Biri nyha, shuwanguɓu a yahlung ni ngirung, a ntiri aɓeni kwa ɗigha a ntiri aɓa Israel, ka ingna bin ma gerenteng lang ngha.10Nghoteya aɓa Levi wara kukwo ni meng-a pira tye agillang leyang ah ɗag nghang- keminiya aka nwah gimashihra leyang. 11Aɓa pag nghang tumo ni a bin ma gerenteng lang, ki lel akunjere lah ni pagtumo a lah, ni tuhmi agipahna pingsa bwoh le aɓayong ɗahra, le a tangha dum aɓayong ni pag yi yang tumo. 12Keminiya ate ah ɗahri agillang leyang, ah pilla tahli engkusung ate gimashihra a leh Israel. Ngha nina agh nga logshi beng ni kaniyi giri a muyang- ga ni Yahweh waɓah- aka ag fungso leyang.13Ni ah zu a kahrang ate pag nghang tuma ninga amalah ko zu a kahri agima gerenteng lang, a bin ama gerenteng uworbang ngha, ngho te kwa agh aka tol iriɓihyina leyang ni agipagna konyahlung ni a woro ah pag agh. 14Keminiya nga tig yang ninga aɓa lel tumo a lah, ate atumo kwa ni aga kwa a pagha a yeh ya.15Le amalah ɓa Levi ni aminkah Zadok ka ɗ ungshi atumo ni a bin ma gerenteng lang ngha aɓayong le Israel ɗag nang ngha, 16aka zu gyaɓ a binang ate pag nghang tumo; ah tangha dumang ate ɗahri ma lihshina ni nkilla- ga ni Yahweh waɓah. Ah zu a tahra magerenteng lang, ah zu a kahri deshile lang ate gussang ni pagha atumo leyang a binang.17Le ih ka pagh ngha ah zu a kunjere le ntiring ɓalah agh, ɗigna aka mel dagrah linen, ate ɗigna ni ah ingna a kunjere le ɓalah ni leh ah mella dagrah njinguri ya. 18Ah mahri muyang ni linen ni ishi dagrah linen makyena ni ki bilbang sagshiyang ngha. Ɗigna ni a kur ɓunyang a dagrah ni ka tig yang a lihnghiya.19Ngha a pura nji bang le ɓalah, a ɓalah a nji bang ngha ate wora bin aɓayong ngha, ɗigna ah pushi dagrah ni a melle ngha a pagni tumo agh; ah pushi yang a ɓugho a kangna ma gerenteng, nina agh ate ke ah tigha anshila aɓayong gerenteng a nji ri dog yang ni dagrah ma sa egh.20Ɗeshiliya ɗigna ni ah kashiyi muyang ke a ɗaghi warara agh, keminiya ah ka giliyi nyonmuyang yarata. 21Malah nyha ka nuh murunjingung ngha ingna a ɓalah ma ntiring ngha, 22ko tol mahbere ko ɓamah ni ɗag leh buhri ya ate kanangiri ya, keminiya se batansahri ni abiɓilla le ɓaleh Israel, ko mahbere ni woro ɓangwula bin malah pa agh.23Ate aka alliyi aɓayong lang ih ɓi ah yeri ntiri gerenteng ni gi ɓihyina; ah tig yang a yeri ntiri ga nyha kunwar agh a ri kunwar. 24A muri mohno agh ah tangha ate waɓnjuoh ni gigilla lang, ni pag yi yarata. Aka bol gigilla lang ni agibilla lang a njibunno ni kwa agh, le ah pag njibunno ri sabbath ma gerenteng lang.25Ɗigna ni ah ɓihyi ngiri yang nji ri kena kahri nluo ɓayong ngha; nghoteya, ngha ɓeni wuh agh tehrini ko ngih, muna buna ko muna ngalang, muna ngyong ko mingalung ni ni ɓangwula a agh, le ah ka ɓihyi kanangiri yang. 26Ni nzumo ni malah ni ɗig kunwar a agh, ah ka bangha akara tonɓahri a temuri. 27A kara ni ingni ni bin ma gerenteng ngha, a ntiring ɓalah ate pagtumo bin ma gerenteng ngha, ɗigna ih ka zuni gipahna lag gimashihra ate kanangiri- ga ni MurungKulli Yahweh waɓah.28Ga ni ka pag giberre leyang: Mini giberre leyang, le ni nga pahyang gikunna a Israel agh; nga ɗig gikunna leyang! 29Ah lih gipahna gilih, agipahna lag gimashihra, agipahna tengshihra, ni ga kwa a tigha ate Yahweh a Israel agh ka ɗig mami yang.30Ah maɓonna le makunduna le njih ga kwa agh ni gi ɗah-nghina kwa, ga kwa nkumo a ri agi ɗah-nghina leyong ngha ka pag mami amalah, le nga pah makunduna le gi yogna leyong bin amalah nina agh ate mosso ka suhlo a lah yong. 31Amalah ni ki lih nluogiri ko giluwo ni nyamlusung bol agh, ko minya ko nyamshihra agh.
1Ngha nga soɓtariyi ya ate gaɓ njeh ye giberre ya, ɗigna nga pag gipahna bin Yahweh; gipahna ni ka ɗig bin ma gerenteng le njeh ye, saɓah le kehna nonobung worotongno lum lum ɓahri pur tongno ni dahra le nonobung worotongno lum lum. Be kwa kangni ya ka ɗig gerenteng. 2Logha be ya nonobung worotongno lum tongno ni nonobung worotongno lum tongno kangni bin ma gerenteng nghe, ba ki pag njang kangniya nonobung woroɓahri purlum a dahra.3Logha ri ba agh nga pyeshi bang ni saɓah le kehna nonobung worotongno lum lum ɓahri pur tongno ni dahra le nonobung worotongno lum lum; ih ka ɗig bin ma gerenteng, ma gereneng ni uwor bang ngha. 4Ih ka ɗig njeh ma gerenteng ate amalah aɓeni ki pag yi Yahweh tumo, aɓeni ki zu gyaɓ ni Yahweh te pag yi tumo agh. Ih ka ɗig bang ate alahyang ni njeh ma gerenteng ate bang ma gerenteng. 5Nina agh ih ka ɗigha saɓah le nonobung worotongno lum lum ɓahri pur tongno ni dahra le worotongno lum lum, ih ka ɗig alah mami aɓa Levi ni ka pagtumo a ɓalah.6Nga tig bang ate lahmagula, dahra le nonobung worotongno lum tongno, le saɓahle worotongno lum lum ɓahri pur tongno, ba ni kahri ba a ɗagha ate binma gerenteng ngha; lahmagula ni ka ɗig mami leh Israel kwa. 7Njeh le amunamurung ka ɗigha bji giri kahri ba a tigha ate bin ma gerenteng ngha ni gikunna le lahmagule. Ih ka ɗigha nji gangrah ni nji tehbang leyang. Saɓah le ka perari saɓah le mwoh le abang ngho, logha nji gangrah kehna nji tehbang.8Njehni ka ɗig gikunna ate munamurung a Israel. Amunamurung lang ni uwa ye pariyi aɓayong lang; ngho te ya, ah pah njeh binleh Israel a temuri akuburi leyang.9MurungKulli Yahweh waɓna ga: Ih perina yong, amunamurung le Israel! Mpushi salala ni mohno; mpag gi njiteng ni gimaɓonna! Nɗag te pushi aɓaong lang!- Ga ni MurungKulli Yahweh waɓah. 10Ɗigna nga pagtumo ni agi pyeshigiri maɓonna, ephah mwoh, minbang mwoh! 11Ephah ni minbang ka pyere, nina agh aminbang lum ni ka perini ngihbang mwoh; homer lum ni perini ephah. Pyeshe leyang ka perini homer mwoh. 12Gerah woromwoh ni pag shekel, le shekel worotahro ni ka pag mina a temuyong.13Ga ni pag gi ɗah-nghih nani nga kpaɓ ɓa: Ephah ma topurmwoh le muh kikaya, ni ephah ma topurmwoh le muh barley. 14Gibilla muri gipahna le murun ka ɗig ma lum le minbang ni kwa agh ko mami ngih bang ni kwa agh. Ate ngih bang ni kwa agh aminbang lum ni a yeh ya. 15A tol mbul mwoh ko njuh mwoh a temuri agiluwo ni woro tongno ɓahri- ri tuhmuru ni ni muru yarata a njeh Israel agh. A pagtumo ni ga a temuri gipahna njigiri, gipahna pingsa, ni gipahna ololo ate nwah temuri aɓayong- ga ni MurungKulli Yahweh waɓah.16Aɓayong ni kwa a njeh ya ka pah gi ɗah-nghih bin munamurung a Israel. 17Ih tumo le munamurung ni ih pah giluwo ate ɗahra pingsa, gipahna njigiri, ni gipahna nuhna a bin anjibunno ni abinmurubang le shienri mapiyo, ni akara sabbath- a yeh anjibunno mama a tigha a leh Israel agh. Ih ka pah ate agipahna lag gimashihra, gipahna njigiri, gipahna pingsa, ni gipahna ololo ate nwah temuri leh Israel.18MurungKulli waɓna ga: A kara makunduna le shienri mapiyo agh, aka tol demndah ni nyha ni pinye a luwo le a pah ɗahra lag gimashihra a bin ma gerenteng. 19Malah ka tol nkilla le gipahna lag gimashihra ka gograh kunjere lah ni a muri agbingrah ihne le kun deshile ɗahra, ni a muri kunkangna le kunjere ntiring ɓalah. 20A pag ga a yeh shienri ma tonɓahri ate gimashihra le ɓeni kwa agh ko yere ko ni yeri ya; a njere nini aka nwahni ate binɓangKulli.21A kara ma lumpur ihne le shienri makunduna agh, passover ka pagha ate muyong- njibunno ma akara tonɓahri. 22A kara wo agh, munamurung ka gilla ate kanangiri ni ate aɓayong ni njeh ya demndah ninga gipahna lag gimashihra.23A yeh akara tonɓahri ma njibuno agh, munamurung ka gil gipahna pingsa ate Yahweh, Ah demndah tonɓahri ni agamnjuh ni nyha ni pinye ya tonɓahri kyari kwa agh ma akara tonɓahri, ni borombul mwoh kyari kwa agh ate gipahna lag gimashihra. 24Le munamurung ka pah ephah ate gipahna gilih ate demndah ni kwa agh, ni ephah ate gamnjuh ni kwa agh ni minduh murun ate ephah ni kwa agh.25A kara ma lumpur tongno le shienri ma tonɓahri ya, a njibunno agh, munamurung ka pah agipahna a yeh akara tonɓahri ye: Agipahna lag gimashihra , agipahna pingsa, agipahna gilihna, ni agipahna le murun.
1Murung Kulli Yahweh ki nah gaː Kunlah le bang njum kangna ma nji ɓayeh, ki shin nji nakuli, ah girri ate akara topurmwoh ma tumo, keminiya a kara Sabbath agh ah logshi ni a kara ni shienri sag ni ya ah logshi. 2Muna murung ka ingna bang njum-kangna ma nji njummo a nji kunlah ni njere ma vulliyina le a nji dabeng, le ih tangha a kunkangna le kunlah ma nji ɓa yeh ngha amallah ki pagni ɗahra ma pahbung ma gipinshina ni pahbung ma ɗigna-ololo. Le ihka gushi Kulli a kun kunlah ma nji ɓa yeh be ih puro ih woro, keminiya ni ah gir kunlah egh agh sete kapolla.3Aɓayong ni nje egh ka osso ka pah gusso a dum Yahweh a ingna le kunlah ni a kara Sabbath ni ashienri mapiyo. 4Pahbung mapingsa ni munamurung pih yahweh a kara sabbath agh ih ɗig amunanzu topurmwoh ni guɓung ni ɓiya ri yang agh ah ni gannzu ni guɓung ni ɓiya ri ya agh. 5Pahbung ma njigiri ni gannzu egh agh ka ɗig ephah, mwoh, ni pahbung ma njigiri ni amunanzu agh ka ɗig ga yali tollo ih pah agh, ni gallon mwoh ni nshile ma murun ni ephah ma njigiri ni kwa agh.6A kara ni shienri sag ni ya ɗigna ih pahbung ma ɗendah a luwo mwoh, amunanzu topurmwoh, ni gannzu ni guɓung ni ɓiyi ya agh. 7Ɗigna ih pahbung ma njigiri ma ephah mwoh ate ɗendah egh ni ephah mwoh ate gannzu, ni ga yali tollo ih pah ate gannzu egh agh, ni gallon mwoh ni nshile ma murun ate ephah ma njigiri ni kwa agh. 8Ngha munamurung ingna a nji njere ma kunlah ni njere ma vulliyina le, ɗigna ihka ɗag biye ari njere ni mwoh agh.9Keminiya ngha aɓayong ni nje egh agh zu a dum Yahweh a kunbang ma anjibunno mama ah tig agh ɓeni kwa ki ingna a nji kunlah ma nji nakattang agh ate pah gusso agh ɗigna ihka ɗag biye a nji kunlah ma njinalih; ni ɓeni kwa ki ingna a nji kunlah ma njinalih agh ɗigna ih ɗag biye a nji kunlah ma njina kattang. ɓung nya logle nyer ni njum mi a nji kunlah ni ingni nghang agh, ate ɗigna ih puro ih woro huarr nji dum mi. 10Ɗigna munamurung ka pagha ntiri yang; ngha ah ingni ni ya ɗigna ih ingna, ni ngha a magmur yang agh, ɗigna ih mag mur ri.11A anji bunno egh, pahbung ma njigiri ka ɗig ephah mwoh ma njigiri ate ɗendah egh ni ephah mwoh ma njigiri ate gannzu egh, ni ga kwa yali tollo ih pah ni amuna nzu agh, ni gallon mwoh ni nshile ma murun ate ephah ni kwa a agh. 12Ngha munamurung ki pah pahbung ma yalung tolla agh, ko pahbung ma gipingshina ko pahbung ma ɗigna-ololo abin Yahweh agh, kunlah nji njinakuli ya ah ka logshi yi ne. Ihka pah pahbang ma gipingshina le ko pahbung ma ɗigna-ololo le ninga pagha ni ih pagni a kara Sabbath agh. Le ɗigna ih puro ih woro, a njummi ni wara pura woro agh ah gir kunlah.13Ɓuhro egh agh, aka pah munanzu ni bogho le mwoh guɓung ni ɓiyi ya agh ninga pahbung ma gipingshina abin Yahweh kara ni kwa agh; nga pag ga beri a njum beri ni nga pag ni ga. 14Nga pah pahbung ma njigiri a ri beri a njum beri, topurmwoh le koriyo mwoh le ephah ni taro le koriyo mwoh le gallon mwoh ninshile le murun ate ih liɓ kusumu le pahbung ma njigiri ate Yahweh, pyere ari gibilla ma ɗignjah. 15Ahka gil munanzu egh, pahbung ma njigiri egh, ni murun egh beri a njum beri, pahbung ma gipingshina ma ki kenne.16Murung Kulli Yahweh ki nah gaː Ngha munamurung ki pih mwoh le amunabunna le gipahna, gibere le ni. Ih osso ih ɗig mami aminkah yi. Gille yang ni a njere gibere. 17Keminiya pih mwoh le aɓapagtumo le gipahna ari gibere le, le ihka ɗig mami ɓapagtumo egh sete bogho kummurung, le ihka njere a bi munamurung egh. Njiteng ni gibere le ka ɗig mami amunabunna le. 18Munamurung ni ki tol gibere aɓayong agh, ki pariyi yang nji ag giri leyang; ɗigna ihka kum mi amunabunna ari agiri le ate aɓayong lang ni ki meshiyi ya, ɓwa ni kwa agh ari gikumna le.'‘‘19Mama kuratiye agh, ɓwa egh bolli meng anji ingna a kunlah le a kangna magerenteng le amallah ni nji njinakattang agh le biye niǃ Bang ngha nghang ki gangra njinanje. 20Nah nghang, ‘‘Ba ni ba ɗigna amallah ka lam pahbung ate ga ni ɓor agh ah ni pahbung ate pag gimashihra ni ba ɗigna ahka kang pahbung ma njigiri nghang agh. ɗigna ke ah zuni a pahbung egh a yeh bang njum kangna ma nji njumo agh, le ah aɓayong ɗig gerenteng.‘‘21Le zuni meng a bang njum kangna ma nji njumo le billi meng nɗur agɓinra ihne le bangnjum kangna egh, le nshinna ih a gɓinra ma bangnjum kangna ni kwa agh bang maɓi ngha nghang. 22A gɓinah ihne le bangnjum kangna ma njumo egh agh a bangnjum kangna makenna ngha nghang ihne, Saɓɓa bung woro‘ihne ni bung wuramwoh pulum a gerere. A bangnjum kangna ihne egh agh gullo leyang kwa mwoh. 23Giɓagna ma tahli ngha nonno ari yang kwa ihne, ni abin lamgiri a binje le giɓagna ma tahli ma nonna egh. 24Ɓwa egh nah nghang, ‘‘Aba aɓapagtumo bin ɓang Kulli ka lam a ɗahra le aɓayong nghang agh ni ga.‘‘
1Le ɓwa egh bollang nyer ni a kun ingna a kangna ɓangkulli, le muru ngha ki ɓangha ki puro a binje le lah nji ba kangna ɓangkulli tanghang agh ki kah njina kuli-ate nji ɗum kangna ɓangkulli ke shin njinakuli-le muru egh ngha ki ɓangha nzali njinalih le kangna ɓangkulli, nji bung malih le deshile-ɗahra. 2Ke pur sang a nji kunlah manjinakattang le bolli meng gahli ni a nji kunlah ni ki shin njinakulli ya, a biye agh muru ngha ki ɓangha puro a kunlah ni a njimalih le.3Ngha ɓwa egh ki wori a njinakuli agh, nguri pyere saɓɓa le giri ngha bi; pyeri bung worotongnolum le zuni meng a njibin ɓayeh muru egh kenni a muru ni pyere a garakusung agh. 4Le pyeri bung worotongnolum ɗeshili le billi meng a ɓayeh muru egh kenni a muru ni pyere a nkungnu agh; le ye pyeri bung worotongnolum maɓi le zuni meng a muru ni bolbang ɓung agh. 5Mama ki soghatiye agh, ye pyeri bung worotongnolum maɓi, keminiya sallang ni ni gan ɗuro agh ni ate muru ɗungshina le limna mama pyeri ohgho agh-sallang ni ni ah gan ɗuro agh ni.6Ɓwa egh nah nghang, ‘‘Muna ɓwa, a shinna ga?‘‘ Le pur sang le tighang nyere ni ginya a kunsallang. 7Ngha ngingni nyer ni ya, biye agh kunsallang egh ngha ni angung a nji ba ni nji ba wo ɗeshili. 8Ɓwa egh nah nghang, ‘‘ Muru ni ki ɓangha ki kah kasanje ma njinakuli ki woro kikah Araba; muru ni ki ɓangha ki ingna a Salangmagula ma Muah le ka tighi yarata.9Ih ka pagha ih ga kwa ki usulo ki ɓangha a muru agh ka ɗigha ba muru egh kikah nghang agh; anjih duduk ka pagha, ate muru ni ki ɓanghang. Ih ka tig muru mwatollong egh yarata. Ga kwa agh ka ɗigha ba kennghang agh. 10Le ihka pagh ih aɓabolnjih ma En Gedi ka tangha kun muru agh, ni bang ngha nghang ma angshi ‘‘ndambo ari En Eglaim. Anjih ma shisa ka pagnghang a Salt Sea, ninga anjih ni a Great Sea agh ate kemina leyang.11Keminiya abin muru ni abin guguri le Salt Sea agh ni ah tighi ih ɗig yarata agh; aka ɗigha ate kum mwatollong. 12A kahri sallang ni a akunni yæ akun kahrikwa ɓari, angung shisa ka gullo ngha k a pah gilina agh. Ambu yang ni ki wuh agh ni njingung leyang ni ki ɗagte gullo. Shienri ni kwa agh angung egh ka pag njih, ate muru ni puro a binɓangkulli ya ngha ki ɓangha a yeh yang. Njingung leyang ka ɗigha ate gilina, ni ambu yang ka ɗigha ate pah‘irritenna.13Murung Kulli yahweh ki nah gaː Njere ni aka gaɓ ni yi akunburi le israel ni lum puɓari ya nje egh ni ngaː Joseph ka kum akoriyo ɓari. 14Aka gaɓi pyere a muri bang ga nlogshi beng le nkaniyigiri ih nga pih ater yong agh. Nje ni ka zu yi yong ninga gibere.15Ga ni ka pag njang nje le nje ni njinakattang agh puro a nji Great Sea a nji Hethlon, le kenne a Zedad. 16Le njang nje egh ka kah Berothah, ka kah Siibraim, ngha ntiri Damascus ni Hamath agh, le ih kenne a Hazar Hattikon, ngha kahri njang nje ma Hauran Agh. 17Le njang nje egh ka woro ka ɗag sallang magulla ka kah Hazar Enan ni amuri kasanje ni Damascus ni Hamath a njinakattang agh. ba ni ka pag ma njinakattang.18A njinakuli ya njang nje egh ka logho a ntiri hauran ni Damascus, billa ari sallang Jordan ntiri Gilead ni nje Israel. Aka pyeri puro ari kasa nje kenne ari sallang magulla ma njinakuli. Ba ni ka pag kasa nje ma njinakuli. 19Le a njinalih agh njang nje egh ka logho puro ari Tamar ha kenne ari amuru Meribah Kadesh, le billa ari tumuru Egypt kenne a Great Sea. Ba ni ka pag njang nje ma njinalih. 20Le njang nje ma njinanje agh Great sea ni kenne ari bang ni nji bung gypap Lebo Hamath. Ba ni ka pag njimanje.21A njere ni aka gaɓni yi mur yong nje ni, pyere ari akunburi ma Israel. 22Ini nga gaɓ agibere egh a mur yong ni a muri abiri ni ntiri yong agh nina, aɓeni ɓilla amuna a ntiri yong ngha ni yong ninga aɓayong ma Israel ni ah ɓil agh. Nga soɓ yaɓi amuri agibere a ntiri akunburi ma Israel. 23Le ihka pagha ih biri ka ɗigni akunburi ni ih ɗigha a ntiri yang agh. ɗigna nga pih gibere-ga ni Murung Kulli waɓɓa.‘‘
1Alulli akunburi egh ni nga. Kunburi le Dan ka og koriyo mwoh le nje egh; njang nje le ka logho bolla ari njang nje ma njinakattang le Israel a nji njinjere Hethlon ni Lebo Hamath. Njang nje ka woro ka kenne a Hazar Enan ni billa ari kasa nje ni Damascus ki kah njinakattang agh, leih kenne ha Hamath. 2Njang nje le Dan ka logho puro a njinakuli ba ka billa ka kah a Great Sea. Ki billa ari kasa nje le Manasseh puro a nji njinakuli kenne a njinanje, Asher ka kum koriyo mwoh. 3Ki billa ari kasa nje le Asher puro a nji njinakuli kenne a njinanje, Naphtali ka kum koriyo mwoh.4Ki billa ari kasa nje le Naphtali puro a nji njinakuli kenne a njinanje, Manasseh ka kum koriyo mwoh. 5Ki billa ari kasa nje le Manasseh puro a nji njinakuli kenne a njinanje, Ephraim ka kum koriyo mwoh. 6Ki billa ari kasa nje le Ephraim puro a nji njinakuli kenne a njinanje, Reuben ka kum koriyo mwoh. 7Ki billa ari kasa nje le Reuben puro a nji njinakuli kenne a njinanje, Judah ka kum koriyo mwoh.8Pah nje ni nga pag agh, ka billa ari kasa nje ni Judah agh le ka nonno puro a nji njinakuli kenne a nji njinanje; ih ka pag bung worotongnolum wuramwoh putongno a gerere. Nonno le ka pyeri ni koriyo gaɓɓa le kunburi mwoh puro a nji njinakuli kenne a nji njinanje le kangnaɓangkulli ka ɗigha a ntiring le. 9Nje ni nga pih Yahweh ka pag bung worotongnolum wuramwoh putongno a nonno ni bung worotongnolum lum a gerere.10A pah ni nga pagha ni koriyo gaɓɓa nje ni ya ni ngaː Amalah ka kum nje ni aka pah yang agh ka pyeri bung worotongnolum wuramwoh putongno a nonno amuri nji njinakattang; bung worotongnolum lum a gerere amuri nji njimanje; bung worotongnolum lum a gerere amuri nji njinakuli; ni bung worotongnolum wuramwoh putongno nonno a nji njinalih, ni bin gerengteng le Yahweh a ntiring le. 11Ga ka ɗigha ate ɗahri amallah le biɓilla le Zadok, ɓeni pagna nghang tumo ni pahnjiteng agh, ɓeni ni kengshi njere agh ah ngha aɓa Israel kengshi ni njere agh, ninga mama Aɓa Levi pag agh. 12Ba ah pah yang agh ka ɗig koriyo gaɓɓa le nje mama orrbang ni gerenteng ni ya, ki nonno ki kah a kasa nje le aɓa Levi.13Nje le aɓa Levi billa ari kasa nje ni nje le amallah agh ka pag bung worotongnolum wuramwoh putongno a nonno ni bung worotongnolum lum a gerere. Nonno le a billa le anje kwa ɓari ya ka pag bung worotongnolum wuramwoh-putongno a nonno ni bung worotongnolum wuramwoh a gerere. 14Ɗigna ni ah maghi ke ah ariyi ya; ɗigna ih mwoh le anjingung makunduna le nje le Israel nya ah wa koriyo ari abilla le nje ni ya, ate ngha kwa agh gerengteng ni abin Yahweh.15Nshile nje egh, bung worotongnolum tongno a gerere ni bung worotongnolum wuramwoh a nonno, ka ɗigha ate pagtumo le lah magulla, alah egh, ni bin lel agiluwo; lah magulla egh ka ɗigha a ntiring le. 16Aga ni ka pag pyere le lah magulla eghː Nji nakattang ka pag bung 4,500 a nonno; njinalih ka pag bung 4,500 a nonno; nji njinakuli ka pag bung 4,500 a nonno; ni nji nanje ka pag bung 4.500 ni nonno,17Bin lel agiluwa ka pagha ate lah magulla a nji njinakattang, bung 250 ni limma; nji njinalih, bung 250 ni limma; a njinakuli, bung 250 ni limma; ni nji njinanje, bung 250 ni limma. 18Nshile bang ma pahbung magerengteng ka nonno ha bung worotongnolum lum a nji njina kuli ni bung worotongnolum lum a nji njinanje. Ihka billa ari kasa nje le pahbung magerenteng, ni gisoro le ya ka ɗigha ate gilina le aɓeni ki pagtumo a lah magulla agh.19Aɓayong ki pagtumo a lah magulla agh, puro ari a kunburi ma Israel kwa, ka ɗigɗiya a nje egh. 20A pahbung ma nje kwa ka pyere ni bung worotangnolum wuramwoh putongno ni bung worotongnolum wuramwoh putongno. A nyere ni nga pag pahbung magerenteng ma nje kpaɓni nje ma lah magulla.21Nshile nje ni amuri kun kahri pahbung magerenteng kwa ɓari ni bang lah magulla ka ɗigha ate munamurung.Billa le nje le munamurung a nji njinakuli ka nonno ha bung worotongnolum wuramwoh putongno logho ari njang nje le pahbung magerenteng kenne la kas nje ma nji nakuli- ni billa le a nji njinanje ka nonno ha bung worotongnolum wuramwoh putongno kenne a nji kasa nje ma nji nanje. Pahbung magerenteng ka ɗigha a ntiring le, ni bang magerenteng le kangnaɓangkulli ka ɗigha a ntiring le. 22Nje ni ki nonno puro ari agiri le aɓa Levi ni bangle lah magulla ni a ntiring le agh ka ɗigha a ntiri kasa nje ma Judah ni kasa nje ma Benjamin-nje ni ka ɗig mami munamurung.23Anshile a kunburi te agh, koriyo gaɓɓa leyang ka osso ka logha ari nji njinakuli kenne a nji njinanje. Benjamin ka kum koriyo gaɓɓa mwoh. 24Ki billa ari kasa nje le puro a nji njinakuli kenne a njinanje, Simeon ka kum koriyo gaɓɓa mwoh. 25Ki billa ari kasa nje le Simeon puro anjinakuli kenne a njinanje, Issachar ka kum koriyo gaɓɓa mwoh. 26Ki billa ari kasa nje le Issachar puro a nji njinakuli kenne a njinanje, Zebulun ka kum koriyo gaɓɓa mwoh.27A nji njinalih le njang nje le Zebulun, logho puro a nji njinakuli kenne a nji njinanje, ka ɗig nje Gad-koriyo gaɓɓa mwoh. 28Nyang nje ma njinalih le Gad ka nonno logho a Tamar kenne a amuna le Meribah Kadesh, le woro ha kenne a tumuru ma Egypt, le kenne a Great Sea. 29Nje ni nga soɓ yaɓi amuri; ihka ɗig gibere le akunburi ma Israel. Akoriyo gaɓɓa leyang ni ga. Ga ni Murung Kulli Yahweh waɓɓa.30Aga ni ka pag abin puro ɗagbang ma puro a lah magulla; Amuri nji nji nakatteng, ngha ka pyere bung 4,500 a nonno, 31Ka ɗig akunlah taro, ah log yi yang lullung ari a kunburi ma Israelː Kunlah mwoh mami Reuben, kunlah mwoh mami Judah, ni kunlah mwoh mami Levi. 32Amuri nji njinakuli, ngha ka pyere bung 4,500 a nonno, ka pagni a kuunlah taroː kunlah mwoh mami Joseph, kunlah mwoh mami Bejamin, ni kunlah mwoh mami Dan.33Amuri nji njinalih, ngha bung 4,500 anonno agh aka pag ni a kunlah taroː kunlah mwoh mami Simeon, kunlah mwoh mami Issachar, ni kunlah mwoh mami Zebulun. 34Amuri nji njinanje ngha ka pyere bung 4,500 agh, ka pag ni akunlah taroː kunlah mwoh mami Gad, kunlah mwoh mami Asher, ni kunlah mwoh mami Naphtali. 35Kangna pilliya ari lah magulla egh ah ka pag bung worotongnolum lumpurre tomɓitaro; logho ari kara wo worri ya, lulli lah magulla egh ka ɗig ‘‘Yahweh Ngha Biye.‘‘
1A yeh bogho ma tahro le nongmurung le Jehoiyakim murung njeh Judah, Nebukaniza murung njeh Babila, zu a lah Urushelima, le kangni ate ih girnjere ishi agiri. 2Kulli pahne Nebukaniza lihluwa a muri Jehoiyakim murung le Judah, le pih aga ih pah yang gulo a leh Kulli ya. Pon yang zuni a njeh Babila, a leh kuli le, le tigha agi ma gerenteng nghe a bin tig gikunna ɓaleh kuli le.3Murung nahteng a ri Ashpenaz, magula le aɓeni ki pag yi tumo agh, zuni aɓwa a ntiri aɓa Israila, kpaɓ yang a ntiri aɓeni a lahmurung nghan, ni aɓeni a pah yang gullo agh- 4abuna ni guɓung nyha ɓihya ri yang ngha agh, a ɓordeng shina, ni shinbang a yeriteng kwa, ɗungso ni yeribang ni yerigiri ha kena aɓeni ki pagtumo a lahmurung ngha. Ih ka alliyi yang pagha ni a waɓni kunburi le aɓa Chaldiyan agh. 5Murung pushi yang tigha a ntiri ki pih murung agilih maɓonna ni nuh amuru njingung ni a pih karani kwa agh. Aks alliyi abuna egh giri ma abogho tahro, le a nzumi ya a zu a pag yi murung tumo.6A ntiri aɓeh ya, Daniyel, Hananiya, Misheal, ni Azuriyah ngha nghang aɓeni a ntiri aɓa Judah agh. 7Magula le aɓa pagtumo pah yang alullungː Daniyel agh a gorih ih Belteshazar, Hananiyah agh a gorih ih Meshach, le Azariyah agh a gorih ih Abednego.8Daniyel wara tollo a yahli ih ni ih ɓihyi gerenteng le a temuri gilihna maɓonna le murung ni amuru anjingung ni ih nuh agh. Ngha mini jimbang a bin magula le aɓeni ki pag yi murung tumo agh ate ke ih ɓi ɓihyi gerenteng le ya. 9Niɓeniya Kulli pahne Daniyel agnjiung ni shin gi-enna a ri gipagna gulo ni magula le aɓa pagtumo agh. 10Magula le aɓa pagtumo egh nah yi Daniyel, “Myang ngi ɓang ngoɓong le telelah lang murung. Tigna ga nga lih ni nuh agh. Mang ka pag yi ke ih za shin yong ninga ni nken adenah aɓihyong deng ngha le? Murung ka almurang ate muyong.“11Le Daniyel nahteng a ri ɓa konna te gilihna mama magula le aɓa pagtumo a muri Daniyel Hananiya, Mishael ni azariyah agh. 12Nah, “Kukushi pyeri sung adenglah lo a yeh kara lum. Pah sung ambuhgiri sa sheghe ni muru ih ɓi shi nuh. 13Le a za pyeri pagha ni a shinni sung ni mama a osso a shinni pagha le aɓeni ki lih agilihna maɓonna le murung ngha, a muri aga ni a shinni sung.“14Ngha ɓa konna te gilihna egh agha a muri ga, le pyeri yang akara lum. 15Ngha akara lum zuni n‘ngha a shinni yang ngha, a yangha dwal, le a ɗignina a uwora adenah ni ki lih gilihna maɓonna le murung. 16Ngha ɓakonna temuri agilihna maɓonna egh ni agi nuhna ma muru njingung nghe woro pah yang mbuhgiri.17Adenah ni ihne ni ya Kulli pahne yang yeriteng ni shinduna ni pagha a yeribang, ngha Daniyel yeri ashinduna shisa ni alohro. 18Ngha kunbang ni murung tigha ih ɓi a zuni ni yang, magula le aɓa pagtumo zuni yang a kundum murung Nebukanizah.19Murung nahteng a ri yang, le a ntir aɓeni a tariyi kwa agh ɓwa nyha a kpaɓa ni Daniyel, Hananiyah, Mishael, ni Azariya agh. A gilri yang a tangha dum murung aka pag yi tumo. 20A‘ihlibang ni kwa murung ihli ni yang ngha a muri yeriteng ni yeribang ngha, kun yang yerine kena bang lum uwora aɓaɓangna ni aɓeni ki nah a yangha a nahteng a ri aɓeni wuh agh, aɓeni anjeh magula le murung ngha. 21Daniyel ngha be kena a kunbang bogho makunduna le murung Cyrus.
1A bogho ma ɓari ma nong murung agh, a lohro ju yi. Gireh gangshina ɗuɗug, le ni nong tulo agh. 2Le murung tashibang ri aɓaɓangna ni aɓeni na a yangha a nateng ri ɓayong ni wuh agh. Yeh ɓugtyeh gor aɓeni ki pag tumo ni akukwa agh ni aɓeni yerigiri agh. Tolla ihɓa waɓi a lohro le. Ngha a ingna le a tangha ɗum murung.3Murung nayi yang, ''ing lohri na, ngha yang ki uɓo ate ihɓi yeri tekushi lohro ghe.'' 4Le aɓeni yeri giri agh nateng ari murung ni kumɓuri Aramaic, ''Murung, ke nja le ih mal aghǃ Waɓi sung lohro, le sa pushi tekushi sa waɓo.''5Keminiya murung pila nayi- aɓeni yeri giri agh, ''Gag agh shi wanne shi mala. Ning ihɓi pushi lohro egh ni tekushi ihɓi waɓang agh le, a saniyi agiri yong atiko shisa le aka pag alah yong ka pag ki ɗig ri tang agh. 6Keminiya ihɓi waɓɓang lohro egh ni tekushi le, nga kum agih paghna abinang, nwaɓang, ni gushiɓang magula. Nwaɓang lohro egh ni tekushi mini.7Aye aɓug tayang le a pila ana, ''Le ih murung waɓɓi sung, a deng lah le, lohro le sa waɓɓi tekushi.'' 8Murung pig yang, ''Nyerina iyangha ngi idi eɓi payong kunbang ate in shing telang ngha magula nga tolla amuri. 9Keminiya nin waɓɓang lohro ni agh le, ngi soɓa tenana mwo ni ate muyong. Ntola nga kpaɓ yiri ni gah nya gerenteng agh nga agha muri le nga waɓɓang ate ih ɗag tenana egh. Ngha mini, ihɓi waɓɓang lohro egh, le ngi yere ih nga wawi waɓ tekushi.''10Aɓa yerigiri ye oila ari murung, ''Ɓwa nya a ngunjah ni a a kene ka pag gah murung al ala ni agh. Murung magula nya amuri ɓayong ngha al ja ga abin ɓaɓangna le moh aghy,4ko abin ɓeni nah ih yongho ih nateng na ɓeni wuh agh, ko abin ɓayeri giri agh. 11Ga murung ki al ala ni agh, ganna kunɓang, ɓung nya teh gi wawi waɓɓi murung gireh agh sai kulli, le ni pa teh a ɗiya a ntiri aɓayong agh.''12Gire pih murung yalula ni funo, le tig ɓang ihɓa gir nja le aɓa yeri giri ni nje Babylon agh kwa. 13Ngha a pushi waɓɓa giɓila woro ihɓa wol nlo aɓa yeriteng agh, le atashibang ihɓa shinbang teh Daniel ni a ɓih ate a wol nlo yang.14Le Daniel pila ni yerteng ni pah gulo ari Arioch magula le aɓa tahluwa ni ki konate murung, ɓeni ju ka ja wol nlo aɓa yeriteng ni nje Babylon kwa agh. 15Daniel ihli magula le aɓa tahluwa le murung, ''Mang pag tekushi kara le waɓɓa le murung ni le?'' Le Arioch waɓɓi Daniel ga pagiri agh. 16Le Daniel ingna aye le jimbang teh pura dum murung ate ihɓi waɓɓi murung tekushi lohro le.17Keminiya Daniel wara lye ke banghi aɓeni ih ɗigni yang agh Hananiah, Mishael, ni Azariah ga pag giri agh. 18Jim yang ihɓa al ashibang abin Murung Kulli ni a kulli agh ate shangah ate ke ogri nja le Daniel na aɓi kpana ashile aɓayeri teng le nje Babylon agh.19Ni ɗur egh le a pushi sangre adumi Daniel anjilohro, Le Daniel bongshi Kulli ni a kuli agh' 20Le Daniel ''Bongshi luli Kuli mala nya le logho kene, ate yerteng ni gulo ama mini.21Ihni ih ariyi aɓong makumbang; ih pushi a murung ni tig a murung ni tig a murung amuri karwa. Yangha ih aɓa niyeriteng ni yerigiri a bing aɓeni ngha ni yeribang agh. 22Ihni puso duna agah lima ni amama- asongri agh ate yerina gah apina agh, le poshi poshiyang ɗig nini.23Kulli le akasung, npagno makampa ie nɓongso ate yeriteng ni gullo ni a peng agh. Niɓeni agh apangnang nyeri gah shi alo teɓi agh; a ɗunna sung ga ju murung agh.24Le Daniel woro ke shing Arioch (ɓeni murung pih tumo ihɓi wol nlo aɓa yeriteng ni kwa anje Babylon agh). Kene ke nayi, ''Ke a giri nja aɓayeriteng ri a nje Babylon agh. Bolang keni a ɓin murung le nga ɗumi murung tekushi lohro le.''25Le Arioch kara juni Faniel ingnini a ɗum murung le na, ''A ntiri aɓeni ɓangha ɗag layang nje Judah agh nkuna ɓabura ni ka waɓ tekushi lohro le murung agh. 26Murung nayi Daniel (ɓeni luli a gor Belteshazzar), ''Aka wayi waɓɓang lohro lang ni ih shing agh ni tekushi le?27Daniel pihyi waɓɓi murung le na, ''Sangha murung ilibang teɓi ni agha ni a pushi aɗu aɓayeriteng agh, ko aɓeni na a yangha anateng ari aɓeni wuh agh, ko aɓabangna agh, ni aɓa shing gah a kuli agh. 28Kemiya, Kulli ni ɗiya a kuli ngha nghang, ɓeni ki pushi asangiri ku ɗum agh, le ngha ɗum nogho wey murung Nebuchadnezza, gah ka pag giri a akara ni ki ju agh. Agireh ni aye lohro ni anjilohro ni a muro ngha anongni amuri kala agh.29Awh teh agh, murung, ɗenshe lo ngha anongni amur kala aga a yangha muri agah ka ju agh, le ɓeni pushi a sangreh ɗumo agh ɗun nogho gah tola ju ka pag agh. 30Meng teh agh, ni a ɗumang sangah ate muri yerteng ni miyani nawo ɓayong manshini mama ninjung agh. A pushi sanga a ɗumang ate weh, murung, ihɓa yeri tekushi, le ate a yeri agah a ɗenshe lo a nluro agh.31Murung, a shimbang bikuli le ashing ga aɓagha ninga ɓwa agh magula. Ga a ɓagha ninga ɓwa ni gigh, mama gulah ni ɓoɗɗen ɗuɗuk agh, tangha aɗumo. Poshibang le agh pana ngoɓong. 32Muri gah aɓagha bi ɓwa ghe gha agili ni gih fugna ma gold. Kihre ni a ɓih agh ma gih fugna ma silver ni. Ntirig le ni a ɓelli agha agili ni gih fugna ma bronze, 33le a kushi agh agili ni gih fugna ma iron. Aɓakushi agili ɓaɓa ni soɓong.34Ashinbang bikuli, le tahli ngha akasa a puso, keminiya ni bih ɓwa ni gigh, le ju kpa ari ɓakusung ni ni gig fugna ma ni soɓong agh, le wanghi yang. 35Le gih fugna ma iron ni soɓong, gih fugna ma bronze, gih fugna ma silver, ni gih fugna ma gold wangha aba mwoh meshiye fiton-fitong le pila niga fufu giri ni a tangsa wol ngun gwe in ɓogho agh. Gung ɓwa nonyang wori le guɓung nya ɗagha bye agh. Keminiya tahli ni kpa ari gah aɓagha ni ɓwa ghe agh bila ninga nkono magula le ɗungshi ngunjah kwa.36Gah ni pag lohro ghe. Niɓeyiniya sa waɓɓi murung tekushi. 37Weh, murung, awoni a pag murung le a murung mama Kulli ni a kuli agh pih anjeh magulina agh, ni dya muri bang, ni moso, ke ni guloh. 38Pahne a ɓwo ɓah ɓayong manshi ɗinghang agh. Pahna aɓwo agihlo ni a lusung agh ni a minya ni a kuli agh, le pag no aɗiya a muyang kwa. Awoni a pag muri gah aɓagha ninga ɓwa ni gih fugna ma gold.39A jumo agh, nje murung maɓi ka logho mama ni keno agh agh, le ni nje murung mataro mama ni gihtulla mapinna agh ka dya muri ngunja kwa.40Nje muru ma ihne nghanghang ka ju, tenne ninga gihtulla, ate gihtulla wanghi anshile giri fitong-fitong le wanghi gah kwa agh. Ihka wanghi aga kwa le ihka goghi yang.41Ninga mama teh ashing agh akushi ni amuna kushi agh bing ɓaɓa agh agili ni soɓong ni atong agh le bing ɓaɓa agili ni gihtulla, le nje murung ghe aghi ihka gaɓa tenne le gihtulla ka pagha aye, ninga mama teh ashini ajalini gihtulla ni soɓong ni ni teng agh agh. 42Ninga mama amuna kushi kusung ghe agh agilh bin ɓaɓɓa ni gitulla le bin ɓaɓɓa agilih ni soɓɓong ni ni teng agh, ini njemurung ghe ka ɗig bin ɓaɓɓa tenne le bin ɓaɓɓa meshiye. 43Ninga mama ashinni gitulla a nzali ya, ni soɓɓong ni teng aghang, ini aɓayong ghe ka ɗig anzali ni yang; naɗigha binmona agh, ninga teh gitulla ni jalla ni soɓɓong agh.44Akara le amurung gho, Kulli akuliya ka tig njemurung mama ni teh na logho a meshiyi agh, ke aɓwa nyha ka gang kun yang ngha ni luah agh. ihka ɓunni yi anjemurung ɓaɓɓa fitong - fitong , le zu ni malla le yang, le ihka ɗigha malla nyha. 45Ninga mama te ashin ngha, akshi mintahli ari nkonno, keminiya ni abih ni ya. Wanghi gitulla, gitulla mapinna, soɓɓong, gitulla maposhina (danna), ni gitulla mabangna fitong-fitong. Kulli magulla pag no ayere weh, murung, gah ka pag giri anjum gah agh. Loro ghe agh njiteng ni le tekushi agh gah apagni tumo agh ni."46Murung Nebuchadnezzar kpa nzali ni kun dum mi adum Daniel le pih gullo; le togha ihbi pag pagiri le apih gipinsa. 47Murung nah yi Daniel, "Ni njiteng Kulli lo ni ki pag Kulli le akulli, Kulli le amurung, le ɓeni pushi asanggiri dum agh, ate akenna apushi sangah adummo."48Le murung pagha agushi Daniel le pih agipagna maɓorna. Tighi magulla nji kasanje ma nje Babylon. Daniel zu ɗig gomna magulla amuri aɓa yeriteng ma nje Babylon kwa. 49Daniel jim bang abin murung, le murung tol Shadrach, Meshach, Abednego aɗig amagulla anjikasa nje Babylon. Keminiya Daniel aɓeni ki ɗig ni murung minnjah agh.
1Murung Nebukadnezzar gil gal aɓagha ninga ɓwa agh mama saɓa bihkuli le, saɓa ɓung yongh ɗahra le saɓɓaɓung topurmo agh. Teshi aɗabeng ni nog pyar agh a njedura mama nji kasa njeh Babila agh. 2Le tashi bang woro ih a kpaɓ bang aɓamwoh agh agomna ma nji kasa njeh, ni agomna makening kpaɓa ni abapih teng, ababol mbolo, aɓa wahnjo, aɓa kasha njo, ni amagulna bing tumo kwa mama nji kasa njeh agh ihba ju ate puso dum gah murung bagha ninga ɓwa le puso teshi ash.3Le agomna ma nji kasa njeh a gomna makushiyang, ni agomna ma kenina ke kpaɓa n aɓapih teng, aɓabol mbolo, aɓawanjo, aɓakashi njo ni amagulina nji kasa nje ɗama aɓamwoh agh ate pushi teshe gah aɓagha ninga ɓwa mama murung ɓagha agh. Atangha a ɗumi. 4Le awaɓ gah ka pag giri agh ni jolo, “A tingne yong, aɓayong anjeh ni kumɓuri, 5Ju pag bang ih og ni aɓwa anjenme anjinduara, azi teng angwangtah, ni anjeme gulahni agih ngwang kwa agh ɗigna nga kpa njeh ngah pih pag ninga ɓwa mama Nebukadnezzar ɓagha puso tig agh guloh.6Beni kwa ni kpa njeh le pih guloh, aming bang gho aghagh, aka ɓungh; a ntiri ɓakangna gishe ni lih agh. 7Ngha bang pagha ɓayong kwa og ɓwa le anjeme njindwara azither, angwantah ni anjeme, gulah, ni angwatang ni agih ngwang kwa, aɓayong kpa anjeh ni akumbari kpa njeh le pih gah ninga ɓwa murung Nebuchadnezzar ɓagha puso teshi agh.8Niɓyeniya ɓang ni ju ki pag le aɓa chald ju le juni tehnjo amuri aɓa Yahuda. 9A naji murung Nebuchadnezzar, "Murung dya nihnjung mala nyaǃ 10Weh murung, apangna waɓɓa ih, ɓeni kwa og ajeme, anjindwara azither, anjwangtah, ni anjeme gulah, ni agih ngwang kwa agh, ɗigna ih kpa nje le ihɓi pih gah aɓagha ninga ɓwa agh.11Ɓeni ni kpa njeh le pah guloh agha ɗingna ihɓa ɓughi antirig bakangna gishe ni ki lih agh. 12Keminiya aɓa Yahuda ngha ngha nghang aɓeni atolo atigha ihɓa bol agah ki payisiri anji kasa nje Babila agh; alu liyang ih Shadrach, Meshach ni Abednego. Aɓuna ni ogh, murung anya a ogtello agh. Na aɓil akulli lo agh ke niteh apih gilo ni aɓagha ninga ɓwa ni a puso aka teshi agh.13Le Nebuchadnezzar, ɗungso ni Yalula ni funo tigbang ate aka juni Shadrach, Meshach ni Abednego aɗumi. Ngha ake juni aɓuna ghe aɗum murung. 14Nebuchadnezzar nayi yang, "Ihg tol le ayalli yong le, Shadrach, Meshach ni Abednego, ih niga ɓil akulli lang ni pih gilong ni ihg bagha ninga ɓwa ihg ni puso ihg tig agh le?15Nigɓyeniya ngha ihg gha riyong agh bang pagha ihg og ɓwa le anjeme, anjinɗirara azither jang wana tali ni anjemegula ni agih agwang kwa le ihg kpa njeh le ih pih gah ihg ɓogha iniga ɓwah ni agh lo, gah kwa agh ka woro ɗihkiki. Keminiya ning pih gulo agh le likiliki aka ɓug yong antiri bakangna gishe ni lih agh. Yang pag Kulli ka keng pushi yong aɓeng agh?"16Shadrach, Meshach ni Abednego agha ari murung, "Nebuchadnezzar, tekushi pil tenana aro nya aɓisung amuri gah agh. 17Gi waɓna ngha nghang le, ini ih Kulli lesung ɓeni shi gushi ya logle ashi sung ari kinkalang le gishe, le ih ka ashisung a boh, murung 18Keminiya, nyha nina agh le, ih ɓi a yeri, murung, ih ni sa gushi akuli lo, le ni sa gushi minlim gol lo ni a tig agh."19Le Nebuchadnezzar ɗungshi ni yehlulla; le shina le kundumi ariyi ya a ri Shadrach, Meshach, ni Abednego. Lagha ih ɓi a ɓuhri kinkallang le gishe egh ih pihn kussang tonɓahri uwor mama pagle a pihngshini ya. 20Le lagha aɓa masso ɓaɓa a ntiri aɓa tahluwa ih a kur Shdrach, Meshach, ni Abednego ni ɓug yang a kinkalang pihn le gishe egh.21A wara akuryang ngure uwo a ri yang, adagramurung, amaramurung, anshile agi mella leyang, le a ɓug yang a ntiring le kinkalang le gishe ye. 22Ate a billa lagha le murung yarata, a ɓuhrina kinkalang le pihn le gishe egh uworbang, leshi gishe egh wolnluo aɓeni ɓug Shadrach, Meshach, ni Abegnego a gishe ya. 23Abuna ni tahro, Shadrach, Meshach, ni Abednego, kpah a ntiring kinkalang le gishe ngha a kuri yang ngha.24Le gire maghi Nebuchadnezzar murung tahɓi logho tangni kushi. Ihli aɓa pih gi waɓna, "Ni shi ɓuggha abuna tahro aɓeni a kuriyi ya gishe ya? A pil yi murung, "Njiteng ni murung." 25Nah, "Keminiya shin abuna ihne aɓeni ni a kur a agh ki ginya a gishe, le ni a pihn ya. Tuhbang le ma ihne ngha ninga muna akuli."26Le Nebuchadnezzar zu gyaɓ ni kunkangna le gishe ma kinkallang nghe le gor bang, "Shadrach, Meshach, ni Abednego, aguro le Murung Kulli Magula Kwa, mpuro! Nzu a ba!" Le Shadrach, Meshach, ni Abednego puro a ntiring gishe ye. 27Amagula le akasanjeh, amagula le agibang, ni amagula ɓaɓa, ni aɓa pih murung giwaɓna aɓeni kpaɓa binmona shina abuna ni. Gishe ye ni tig pinye a ngiri yang ngha; anyong muyang ni yigriya; adagrah magula leyang ni pihn ya; ni nlelle gishe egh ni ɗuma ri yang ngha.28Nebuchadnezzar nah, "Ih ɓi shi ɓongshi Kulli le Shadrach, Meshach, ni Abednego, ɓeni tutti ɓakuntumo ate ih ashi aguro le aɓeni pah njiteng ni mo agh, le tigna sa alagha le murung, ni pah ngiri yang a muri pagtumo ko gushi kuli ma sa agh, se Kulli leyang.29Ngha nina agh mpahna gi waɓna ih aɓayong, njeh, ko kunburi ni waɓ guɓung a muri Kulli le Shadrach, Meshach, ni Abednego agh ɗigna aka saniyi yang, le ɗigna alah yang ka pil dingli dahɓi ate Kulli nyha nghang sa ɓeni logle ashibang ninga agh." 30Le murung tigha shadrach, Meshach, ni Abednego kunɓuhro a kasa njeh le Babylon.
1Murung Nebudkaniza, tutti gibilla ni bin aɓayong kwa, anjeh, ni akunburi ni ɗigha ngunjah agh: Ih ɓi ololo leyong ih ɓuhro. 2Nshine ɓonna nghang ih nwaɓi yong a muri agiɗunna ni gimagtahɓi ni Magula Kulli Kwa pag nghang ngha. 3Ni yellang ni gullo le agiɗunna le, le gullo le agimagtahɓi le ni yellang! Ɗighamuribang le ya malla le nyha, le guloɗigna le logna ri njah kenna ri njah."4Mini, Nebuchadnezzar, ɗigni yahlungposhina a liyang, le min yang ni ogɓoro gikumna ah lahmurung lang. 5Keminiya loro ni loriniya tigna angoɓɓong. Nga nongni neh ya, Mgbaligiri ni shing ngha ni anjiloro ni ayang ngha ganshi nang. 6Nina'agh ntigna awaɓɓa azuni aɓa-yeriteng ni Babylon ngha ate a pangshi nghang loro lang.7Le aɓaɓangna zu, aɓeni ki shin ninga ah logle a nahteng ni anluoh agh, abuna ɓayerigiri, aɓabilla munashienri. Mini waɓɓi yang loro, keminiya ni a gan pangshi nghang ni ya. 8Keminiya ni njum agh Daniel ingna-ɓeni a gori Belteshazzar atukushi lulli kulli lang, le ni bongho ma gereng le akulli ngha ri hya-le nwaɓɓi loro ye. 9" Belteshazzar, murung le aɓaɓangna, Ih nyerina ih bongho ma gerenteng le akulli ngha ro le gimasongri na nyha ki gano agh. Waɓɓang pagha le loro rang le a pangshi ngha ni.10Agah ni pagha agah nshinna ayahlang ngha ngha nongni amuri ala lang nghaː Ngi shin bang, le ngung ngha nghang a ntiri ngunnjah, saɓɓah le gullo dudung. 11Ke n gung ye gullo kum irritenna. muri kenna ahkuli, le ah logle a shini ha tinna ngunnjah kwa. 12A mbuye ɓornsari, a njih ngha keminang, le ari ya agilih ngha nghang ate kwa. Ke nyam ɓalusung ki kum minlim a tinne, le aminya ni ahkuli ya kinongha abih. Agi'usulo kwa ki lih ari.13N'shinna a yang nga nongni amuri ala lang ngha, ni ɓashin bang, ɓa gerengeng sulla ahkuli zu a nzali. 14Ih magjollo ih nah, 'Korngung ye le a gotiyi abih ri, oshiya ambuye, le meshiyi anjih. Ɗey anyamma a ɗag tinne le aminya a logha abih aworo.15Nɗag dundule a milli a nzali, ih kuriyi ni nguri ndolong ni gifugna mabangna, a ntiri amin lusung ni abang ngha. Ɗey tirima ni ahkuli ya ihɓi liɓɓi. Ɗey ihɓi ɗigna anyamma antira angung a nzali. 16Ɗey kunyeh ihɓi ariya akunyeh ɓwa, ɗey ihɓi apih kunyeh anyamma ha bogho tonɓahri ihɓi ɗurro.17Njuoh ni ya ngha njiri waɓɓa le aɓashibang, gah te aɓeni gerenteng tol agh, ate aɓeni ni njiung agh ka yere ih Magulla Kwa ihni pag murung amuri anjemurung le ɓayong le pih ɓeni kwa yahli tol agh ihɓi ɗigha muryang, walle ɓeni ni shin muri ninga ihni gumu agh.' 18Mini, murung Nebuchadnezzar, nloro. Keminiya weh, Belteshazzar, waɓɓang tekushi, ate nyha antira aɓa yeriteng ni njemurung lang gan pangshi nghang ni ya. Keminiya alogle a pag yi, atema bongho ma gerenteng le akulli ngha ayoh."19Le Daniel ɓeni a logyi lullung ih Belteshazzar agh, gire gangshi a min kunbang fitong, le ga zu a ɗengshe le agh pih ngoɓɓong. Murung nah, "Belteshazzar, ke aɗag loro egh ko tekushi ihɓi poh ngoɓɓong agh. Belteshazzar pilla nah, "Telelah lang, ihɓi loro ye ih pagha temuri aɓeni ki banno agh; ɗeh ih tekushi ih pagha temuri aɓashiɓɓi muro.20Ngung ni ashing ngha, murung mama gullo ni irritenna agh, le mama muri bilbang ke ahkuli ya, le mama logle a shinna angunnajh kwa'gah- 21Mama a mbuye ɓorshina agh, mama anjihngung ye ngha dudung agh, ini pag yi ke pag gilihna kwa'agh, le atnne ni anyamma ni alusung mgha kum millim ngh, le ɓeni a yeh ni aminya ni ahkuli ya ɗigha.- 22ngung ni agh awoni, murung, aweh ɓeni gullo ni irritenna. Gullo lo zu ɓuhro le bilbang ahkuli, le ɗighamuribang lo kenna tinna ngunnjah kwa.23Weh, murung, asinna ɓashibang, ɓeni gerenteng agh ahkuli ki sulla nzali le ki nah, "Ih 'Korngung ye nzali le girnjamme, Keminiya nɗag dundule a milli a nzali, ih kuriyi ni nguri ndolong ni gifugna mabangna, a ntiri amin lusung ni abang ngha. Ɗey tirima ni ahkuli ya ihɓi liɓɓi. Ɗey ihɓi ɗigna anyamma antira ɓabang ha bogho tonɓahri ihɓi ɗurro.24
1Murung Belshazzar paghi abunna magulla le worotongnolum njibunno ligiri magulla le nnuh mba-njingung a dum a worotongnolum egh. 2Ngha Belshazzar momni mba-njingung egh ah nah ah zuni aginuhgiri ma gifugna gola ni silver ni teri Nebuchadnezzar tollo a kangnaɓangkulli a Jerusalem agh, ngha ini murung, abunna magulla le, ni amah mi ni ansara le ka nuhni giri ya.3Aɓapagtumo le zuni aginuhgiri ma gifugna gold ngha ah tollo a kangnaɓangkulli ya, liye Kulli, a Jerusalem. Murung egh, abunna magulla le, ni amah mi ni ansara le nuh giri ni a gire. 4Ah nuh mba-njingung le ah pih agillang leyang ni a gil ni gifugna gold ni silver, bronze, gitulla, ngung, ni tahli ya.5A kunbang egh agh amunabung ɓayong puro a dum gitig-gimashigiche le nyong ligiri a ngiri kangna masengrina a liye murung. Murung ga shin ɓaɓa le bung egh ngha ih nyonglinigiri agh. 6Le kundum murung ariya le aɗenase le pih ngoɓong; ni gan tangha amuri kushi ya, ni a nkungni ki wollo a ɓi.7Murung magjollo nah ah zuni aɓeni ki nah ih ah yangha ah gan nahteng ni anluo agh, aɓeni aliyina giri dugdug agh, ni aɓeni ki yeri agiri ma ɓakuli ya. Murung nahyi aɓatennjung ma Babylon, ‘ɓeni kwa bil ginyonglina ni le pangshi nghang ga ih waɓɓa ɓa ahka mel yi ɗagra ma nlengheh ye ka kum giɓwamel ma gifugna gold a melli. Ihka kum ɗigha muribang pyeri ni gullo le munang ma gullo ma taro ma nje-murung ni.‘‘8Ke aɓa tennjung le murung kwa zu, keminiya ni ah gan bil ginyonglina egh ke ahka pangshi ga ih waɓ agh abin murung agh. 9Ke ngoɓong kpah ari murung Belshazzar kikir le kundum mi ariya. Gire gangshi abunna magulla le.10Niɓiyeni ya Mahmurung zu a lah njibunno ligiri egh ate ga murung ni abunna magulla le waɓ agh. Mahmurung egh nah, ‘‘Murung, ɗigha ha ki kenneǃ Ke a agha aɗengse lo gangso agh. Ka tig kundum mo ariyi ya.11Ɓwa ngha nghang a nje-murung lo ngha ni bongho le aminkulli magerenteng. A kunbang le terro agh, tuhbang ni yerigiri ni tennjiung ninga tennjiung le aminakulli ah kunne ari. Murung Nebuchanezzar terro murung, tighi ɗig magulla le aɓa wolnje, ha ni magulla aɓeni ki nahteng ari nluo agh, ni abunna ni aliyigiri kikir agh, ni mami aɓeni kiyeri aga a ɓakuli agh. 12Bongho maɓorna ni orrbang kwa agh, yerteng, yerigiri, ki pangshi tekushi alohro, ni pangshi angulliteng ni gilliyi agigangshina-agimaɓorna ni ya ah kumne ari ɓwa ni Daniel, ngha murung pahne lilung ih Beltteshazzar agh. Niɓiyeni agh nah ah gor Daniel le ihka waɓ ɓo tekushi.‘‘13Le ah zuni Daniel a kundum murung. Murung nah yi, ‘‘ Awo ni Daniel woh, mwoh le aɓeni ɗag Judah agh, ɓeni ter rang murung pusso a Judah zuni ya. 14N‘ogna teng a mur ro, ih bongho le aminkulli ngha ro, ni ih tuhbang ni yerigiri ni tennjiung mama orrbang kwa agh ah kumo a ro.15Niɓiyeni ya abunna ma tennjiung ni aɓeni ki nah ih ah yangha ah nahteng ni nluo agh ah zuna ni yang a dum mang ate ah bil gi nyonglina ni leah pangshi nghang tekushi, keminiya ni ah gan pangshi nghang tekushi kuntumo egh ah. 16N‘ogna ih awo ngha a gan pah atekushi giri ni gilliyi agigangshina. Niɓeyeni ya a gan bil ginyonglina egh le a pangshi nghang tekushi, ah ishi wo ɗagra ma purple ni kum gifugna ma gold ma nguri ah tigha a mel lo, ni a kum ɗighamurungbang le murung ma taro ni gullo orrbang kwa a nje-murung ni.‘‘17Le Daniel pilteng a kundum murung, ‘‘Le agipahna lo ih ɗig mamoh, le a pih ɓwa masah angoshe lo. Nghate kwa agh, nga bil wo ginyonglina egh, murung le nga waɓ ɓo tekushi. 18Ate weh agh, Murung Kulli pih te ro Nebuchadnezzar nje-murung egh, gullo, gusso, ni gullo murung. 19Ate gullo ni Kulli pih agh, aɓayong kwa, anje, ni a kunburi koshiyo le ɓangne. Wollanlue aɓeni yalitolla ah wuh agh, ni tigna aɓeni yalitolla ah ɗigni usulo agh. Logshina aɓeni yali tol agh, ni sullina muri aɓeni yali tol agh.20Keminiya ngha kunyali nya ki ognibang agh ah, ni bongho le tennikirung ki pag ga yali tol agh, ah sulli amuri ngungmurung nonmurung le, le ah tol yi gusso le ah worri. 21Ah piriyi ɗag ɓayong mashinshin, kum yalung le gilusung, le ɗigni amburinje ma ɓalusung. Lih lusung ninga an dah. Ngiri liɓna ni tirima ni puro a ɓakuli ya sete yerina ih Murung Kulli ngha ki nongmurung amuri anje-murung le aɓayong ni ih tighi yang ɓeni kwa yali ki tol agh a mur yang.22Weh munabunna le, Belshazzar, ni a sulli kunyalo agh, ko ke a yerina ga kwa. 23A logshina mur ro ari Magulla le ɓakuli. Puro liye ni ah zuni wo aginuhgiri ni weh, abunna magulla le, amah mo ni ansara lo nuh mba-njingung ni ya, ni a ɓongstina agillang mama ah gil ni gifugna ma gold ni silver, bronze, gitulla, ngung manyunna, ni tahli ya-agillang ni nya ki shinbang, ogbang, ke yeri guɓung agh. Ni a pih Kulli ni ki bol usulo lo ni ɓeni anjere lo kwa agh gullo agh. 24Ke Kulli tutti bung puro a binni le ginydina ni nyonglina ri.25Ga ni pag ginyolina ni pag aghː ‘Mene, Mene, Tekel, ni Pharsin.‘ 26Tekushi kuntumo agh ni gaː ‘Mene,‘ ‘Kulli bangna nje-murung lo le zuna ne a malla.‘ 27‘Tekel,‘ ‘a pyeri no a agi-pyeri-giri e ah kumna ni ɗungshi ya.‘ 28‘Peres,‘ ‘oh koriyina nje-murung lo, ah pahne aɓa Mede ni aɓa Persian ni.‘‘‘29Le Belshazzar waɓ tenana, le ah mel yi Daniel ɗagra purple. Ah ɓughi gifugna gold ma nguri a melli, le murung hamma a muri ih ka kun ɗighamuribang le magulla ma taro ni orrbang kwa ogh a nje-murung agh. 30Duh egh ni Belshazzar, murung Babylon, ah wollinlue, 31le Darius ɓa Mede agni nje-murung egh ngha bogho ɓilla le tolli ɗig worotaro puɓari agh.
1Ɓorna yi Darius ih tig angonna 120 amuri nje-murung, aɓeni ka non murung amuri nje-murung egh kwa agh. 2A mur yang agh amagulla nonmurung ngha nghang taro, Daniel agh mwoh ni a ntiri yang. Amagulla nonmurung ni ya ah tig yang ate awo tignjiung ri gipagna le angonna egh, ate murung ni ki ingna a giɓiyina agh. 3Ah gushi Daniel orr anshile amagulla nonmurung ni angonna egh ate yangha ni bongho ma magtaɓi. Murung ki tollo ka tighi amuri nje-murung egh kwa.4Le anshile amagulla nonmurung ni angonna egh shinbang ate aga ni pag yarata agh ah ari tumo ni Daniel paghi nje-murung egh agh, keminiya ni ah kum gimanangna ko shingri pag giri a tumo le agh ate yangha ni pahnjiteng. Aga ni pag yarata agh ah ko shingri pag giri nya ah kumo ari ya. 5Ke abunna ni nah, ‘‘Ni shi kum mwoh ga pahi mama sa nyashiniteng amuri Daniel ni ya sete shi kum guɓung ari amuri gibilla le Kulli le.‘‘6Ke amagulla nonmurung ni angonna zuni tengkuhra a dum murung. Ah nah yi, ‘‘Murung Darius, le aɗigha ha ki kenneǃ 7Amagulla nonmurung ma nje-murung ni kwa, angonna ma region, ni angonna ma province, aɓa pahtenana maɓorna, ni angonna nahnateng ariyang le agha ih weh, murung, ih pah gigilla le ih tig ɗag pagha, ate ɓeni jim kulli masah ko ɓwa ha kara wuramwoh pulum, sete a bin no, murung, ɓwa egh agh ɗigna ah ɓughi a gunnang le anyih.‘8Niɓiyeni ya, Murung, pah ɗag pagha egh le a tigbung ri ginyonglina egh ate ni ah logle ah ariyi ya, ninga mama gibilla le aɓa Medes ni aɓa Persian ɗum ma, ate ni ah gan sulli koh agh.‘‘ 9Ke murung Darius tigbung amuri ginyonlina egh, giɗag pagha egh.10Ngha Daniel yeri ni ih ginyonglina egh agh ah tignabung ri pil gibilla agh, woro a liye (niɓiyeni ya akirikangna le agh ah logshine a kangnamakuli ni nji Jerusalem agh), le woro a nzali a muri nkungni, ninga mama ih pagha mɓende taro a kara agh, le jimma le pah amakampah dum Kulli le, ninga mama pag kikara agh. 11Le abunna aɓeni kur kurteng egh binmona agh shin Daniel ki jimma ni al kumnieh a bin Kulli.12Le ah zu abin murung le ah nahteng ri amuri agiɗagpagha leː Ni a tig giɗagpagha ih ɓeni kwa ki jimma abin Kulli ni kwa agh ko ɓayong mashinshin a akara ni dum wuramwoh pulum ni ya, sete a bi no, murung, ah ka ɓughi a gunnangle ayim agh?‘‘ ‘‘Ah malla tenana egh, ninga mama gibilla le aɓa Medes ni aɓa Persian ɗum ma; ni ah gan sulli koh agh.‘‘13Le ah pil yi murung, ‘‘ɓwa wo Daniel, mwoh le aɓayong ni ɗag Judah agh, ni tigmurung a ro agh, murung, ko ni giɗagpagha ni a tignabung amuri ya. Ih jim Kulli le mbenɗe taro a kara.‘‘ 14Ngha murung ogni ga agh, gangshineng kikir, le nahteng ri yali ih ashi Daniel ari tuhnjuo ni. Woro pagha ha kenne a ingna le kara ate ih ashi Daniel.15Abunna ni kur kurteng ni ya kpaɓɓa binmona ni murung le nah yi, ‘‘Yere, murung, ih gibilla le aɓa Medes ni aɓa Persian ni, ih giɗagpagha ko gibilla nya murung ki pah ah gan ariyi agh.‘‘16Le murung pah tenana, le ah zuni Daniel le ah ɓughi a gunnang le ayim. Murung nahyi daniel, ‘‘Ih ɗigha Kulli lo, ɓeni awo paghi tumo teɓi-teɓi ga, asso.‘‘17Ah zuni tahli a kun gunnang egh, le murung tigbung ari ni munanyeh matigbung le ni amunanyeh ma tigbung le abunna magulla le ate guɓung nya aka ariya amuri Daniel agh. 18Le murung woro a lah murung le, le ingna a gonno a duh egh. Gilina nya ah zuni a dum mi ya, le njintullo shiɓi nji.19Le bangkwara agh murung logho le woro a gunnang le ayim egh ni kahra. 20Ngha zuni gyap ni gunnang egh agh, murung nonkun ni gor Daniel ni gih ma yalungɓiyina, ki nah yi Daniel, ‘‘Daniel, ɓapag-tumo le Kulli ni usulo agh, Kulli lo, ɓeni awo paghi tumo taɓi taɓi agh, ganna asso abi ayim egh?‘‘21Le Daniel nah yi murung, ‘‘Murung ɗig ha ki kenneǃ 22Kulli lang tuttina ɓakuntumo le, le girra a kun ayim egh, ni ah tig hang pinye agh. Ate ah kum nang gitigteng nya a dum mi ni dum ma ɗeshili, murung, ni mpag wo giyalungkonno agh.‘‘23Le bang ɓor yi murung. Le nah ih ah pushi Daniel a gunnang egh. Ni ah kum pi nye ari ya, ate tigna yalung ari Kulli le.24Murung pah tenana, le ah zuni aɓeni tighi Daniel teng agh, le ɓug yang a gunnang le ayim-yang, amuna yang, ni amah yang. Kedebang ah bilbang nzali ya, ayim egh sullo a mur yang le ɓuniyi amuh leyang lushi-lushi. 25Le murung Darius nyongli yi aɓayong kwa, anje, ni akunburi ni ɗigha a ngunjah kwa aghː ‘‘Ih ɗigha ih ɗigna-ololo ih ɓuri yong.‘‘26Miyang mini ngi tig gibilla ih a benɗighamurung le nje-murung lang kwa abunna koshiyo ni ɓangngoɓong a dum Kulli le Daniel, ate ini Kulli ni ki ɗigni usulo agh ni ɗigna ma ha ki kenne, ni ɗighamurbang le ni ki juhri ya; ɗighamurbang le ka ɗignjah ha a malla. 27Pag sung aɓɓa ni ashi sung, ni ih pag agiɗumna ni aginjiworoshi a kuli ni a ngunjah; tigna Daniel aɓɓa ari tenrung le ayim.‘‘28Ke Daniel kunɓuro a njahnongmurung le Darius ni njahnongmurung le Cyrus ɓa Persian.
1A bogho mamwoh le Belshazzer murung Babylon, Daniel lohro ni ashinduna a yali ngha ih nongni amuri alla le ya. Le nyongli ga shinna a lohro egh agh nzali. Nyonglo a nzali agi pagna ma ennjiungː 2Daniel pangshi tenana, ‘‘A shindunna lang ni duh agh nshin ih agung tongno ma ɓakuli ngha ki logshi sallang magula. 3Agilusung magulla ihne, mama kwa agh sah ni mamona, puro a sallang magulla egh.4Ma mwoh egh agh ngha ninga yim keminiya yangha ni akpatiri ngɓang. Ngha ngi shinni ya akpatire ɓuniyo le a logshi kuli ah tighi tangha a muri kushi ɓari, ninga ɓwa. Ah pih yali ɓwa. 5Le gilusung ma ɓari ngha nghang, ninga bear, le yangha wo gungha nje; yangha ni muhhnjikahrung taro a ntiri mihli a kunni. Ah waɓɓi, ‘Logho le a saniyi aɓayong dudug.‘6A njun ga agh nye shibang ɗeshili. Gilusung ngha nghang, mama ki pur mimburi ya. Amuri njum mi ya yangha ni kpatirung ihne ninga kpatira minya, yangha ni amirung ihne ɗeshili. A pahne ɗighamuribang ih nonmurung. 7A njum ga agh nshinna a ashindunna ma duh egh gilusung ma ihne, ki kariyibang, ki pah ngoɓong, ni tenrung kikir. Yangha ni mih lung gitulla magulla; ih saniya, ɓuniyi lushi-lushi, ni pariya ni kusung ga wa uwo agh. Yangha sah ni anshile agilusung egh yangha ni anjeme lum ɗeshili.8Ngha nworo shinni anjeme egh agh, nshinbang le nshin njeme maɓi ye gulla a ntiri yang, njeme makenna. Taro le anjeme mamoh agh ah uhyi ke ari a tinne. Nshinna a njeme ni anjium ninga anjih ɓayong ni kun ni ki wol kikil amuri agiri magulla agh.9Keminiya mbol aga a yalang.‘‘ ah tig angungmurung nonmurung a bin ɗigna le Akara le Akah tol binɗigna le. ɗagra le ngha pupwat ninga manshri, ni nyong ni muri ya ngha ninga njinguri magerenteng. Ngungmurung nongmurung le agh nlele giche ni, ni kushi ya giche ni pinyi ya ni.10Ɓanghamuri giche ɓangha puro a dum mi; a worotongno woratongnolum gushine, ni worotongno lum-worotongno ngha ki tangha a kundumi. Binwaɓnjuo ngha ki waɓ njuo, ni ah logshina agiɓomteng.11Nworo shinbang ate gih atenana wolkikil ni njeme waɓ agh. Nshinne ngha ah wollinluo gilusung egh agh, ni ah girjah ngiri, le ah pahne ate ah pingshi kwa. 12Mami anshile agilusung ni te ihne agh, ɗighamuribang ma nonmurung leyang agh ah aghi ah worri, keminiya ɗigna-usulo leyang agh ah nonni kenne a kunbang maɓi.13A shinduna lang a duh wo agh, nshin ɓwa ki zu ni nlagiri ma ɓakuli ninga muna ɓwa; zu abin Akara le Akah le ɗum mi a dum mi. 14Gullo ate nonmurung ni gusso ni ɗighamuribang ma murung agh ah pihne ate aɓayong kwa, anje, ni akunburi ka pih gullo. Gullo nonmurung le agh gullo ma ha ki kenne ni ni mal agh ah ni, ɗighamuribang le agh mama ni ah girjah me ya agh ni.15Mameng te ya, Daniel, yali bongho lang ɓiyina a yalang, ni ashinduna ni nshinna a yalang agh gangshi nang. 16Nkum mwoh leyang ni tangha a biye agh le n‘illi ih dum mang tekushi aga.17Agilusung magulla ni ya, ihne ni gogho, amurung ihne ni ka logho a ngunjah agh ni. 18Keminiya aɓayong magerenteng le Murung Kulli ka ag nje-murung egh, le ih pilmami yang ha ki kenneǃ19Le yalang tol yeri teng amuri gilusung ma‘ihne egh-ngha sah kikir ni anshile ni gi ngoɓong kikir ni mihli gitulla le ni akag lakusung ma gifugna bronze; ih saniya, ɓuniyo lushi-lushi, ni pariyi ni kusung a muri ga wa uwo agh ni kushi. 20Yalang tol yeri giri amuri anjeme ni lum a muriya, ni amuri njeme ni gul agh, ngha a dum mi ni anjeme taro kpa ni nzali ya. Yalang tol yeri giri amuri njeme ni ni anjiung agh ni amuri kun ni wolkikil ate agiri magulla agh ni ninga gullo orr amama ah yangha ni yang agh.21Ngha nshinnibang agh, njeme ni logshina lua ari aɓayong magerenteng le ngha ki lihmurung ari yang. 22Sete ngha Akara le zuni ya le ah pih aɓayong magerenteng le Murung Kulli tuhnjuo ma njiteng. Le kunbang zu ngha aɓayong ma gerenteng agni nje-murung ɗig mami yang agh.23Ga ni ɓwa wo waɓɓa,‘ Gilusung ma ihne te ya, ihka ɗig nje-murung ma‘ihne a ngunjah ngha ka pag sah ni anshile anje-murung kwa. Ihka saniyi ngunjah kwa, le ih pariyi nzali le ih ɓuniyi lushi-lushi. 24Mami anjeme lum egh te ya puro ari nje-murung ni amurung lum ka logho, ni maɓi ka logho a njum yang. Ih ka pag sah ni ama njumo, ih ka ɗighamuri amurung taro egh.25Ihka waɓ atenana manangna amuri Murugn Kulli le ih pariyi aɓayong magerenteng le Murung Kulli. Ihka moru ariyi anjibunno ni gi gibilla. Aga agh ah pihne bi ma bogho mwoh, bogho ɓari, ni koriyo ɓari le bogho mwoh. 26Keminiya bin waɓnjuo ka tol waɓnjuo, le ah tol gullo murung le ah worri ate lih ni juhro a malla.27Nje-murung ni ɗighamuribang, ni gullo le anje-murung ni bi ɓakuli kwa agh, ah ka pih aɓayong mami aɓayong magerenteng le Murung Kulli. ɗighamuribang le agh ɗighamuribang ma ha ki kenne ni, ni anshile aɗighamuribang ka gushi ni og/bil tenana le.‘ 28Malla le tenana egh ngha. Mameng te ya, Daniel, agiɗenshina lang ushina yalang ni kundum mang ariyina a shinna.
1A bogho ma tahro le nongmurung le Murung Belshazah agh, A meng, Daniyel, kumna njiloro ni pura rang (A nzum mama pura rang ni kunduna agh). 2Nshinna a njiloro egh, ngha ngi shinni bang le, ih myang a lahni ma vangna le Susa ni kasanjeh le Elam ngha. Nshina a njiloro egh ih myang kahri Njerlemuru Ulai.3Nlogshi njiang le nshina a dummang gamnjuh ni anjeme ɓahri, tangha kahri njerlemuru egh. Njeme mwoh saɓa uwor mamona, keminiya ma saɓne ki gullo nyengreng nyengreng ha mandul zu uwori a nonno. 4Nshina gamnjuh ki tutto ki kah a nji-makuli, le nji-eɓɓeh, le nji- gangrah; giluwo maɓi nyha logle tangha dumi ya. Mwoh nyha gan ashi ɓung a bih ya. Pagna ga kwa yahli tol agh, le gullo.5Ngha myang ngi ɗengsa muri ga agh, shinna borombul pura njimakuli, le woro a muri ngunjah kwa, ni merreh liliɓi, ih nyha ih dog njahli ya. Mbul egh ngha ngih njeme magula a ntiring le anjih. 6Zu a bin njuh ni ni anjeme ɓahri ya- shinna njuh egh ngha tangha a kun njere le muru- le mbul egh shuwa njuh egh ni ngih funno yehlulla.7Nshina mbul egh zu gyaɓ a kahri njuh egh. Pagna yehlulla dudug a ri gamnjuh egh, le nyim njuh egh le ɓunniyi anjemeh ɓahri. Njuh egh nyha ni masso tangha dumi ya. Mbul egh nyimmi ɓukkoh njahli pariyi. Ɓwa nyha gan ashi njuh egh ri gullo le mbul agh. 8Le mbul egh nenneh. Keminiya ngha pagni ni masso agh, ngih njeme magula egh ɓunno, le a tuhle ya anjeme magulina ihne maɓi gulo a be shuwa nji bin agung ihne le aɓakuli.9A ri mwoh le anjeme egh ya njeme maɓi ye puro fittong ni kunduna, keminiya mama gullo uworbang ki shin nji gangrah, nji manjeh, ni nji njeh maɓonna. 10Gullo nenneh ha kena pag luwa ni aɓaluwa ma ɓakuli. Aɓa tahluwa ɓaɓa ni amunashienri kpahna njahli, le pariyi yang.11Tigna muri a gullo ha ninga magula le aɓa tahluwa. Agna ɗahra pingsa ni pah agh, ni tig bin ɗigna le ma gerenteng ɓihya. 12Ate tolmurung, a pah aɓa tahluwa a bin njeme le mbul egh, le a ɗag te pah ɗahra pingsa. Njeme egh ka tutti njiteng ka ɓugha njahli, le ih ka kum dumposhina ri ga ih pag ga.13Le n'og ma gerenteng mwoh ki nahteng le ma gerenteng mwoh maɓi ki agh, Ha ni yebbang ni ga ka malli, njiloro ni a muri gipahna pingsa, gimashihra ni ki zuni juhribang, pah le bin ɗigna ma gerenteng, ni aɓa tahluwa ɓakuli ni pariyi ya?" 14Nah nghang, "Ih ka malla akapolla 2,300 ni aberi. A nzumi ya bin ɗigna ma gerenteng ka ka gil ri."15Ngha a Meng, Daniyel, shinni njiloro agh, mpagha nga yeri. Le ngha tangha dummang ninga ɓwa. 16N'ogna gih ɓeh ki gorbang a ntiring Njeremuru le Ulai. Nah, "Gabirel, ɗumi ɓabura ni ih yeri tekushi njiloro ni." 17Nina agh le zu gyaɓ ni ba tangha nghang. Ngha zuni ya, ngoɓong wol lang le mkpah vulla njahli. Keminiya nah nghang, muna ɓayong yere, ih njiloro ni ya ngha ate malla le kunbang."18Ngha waɓni tenana rang ngha, nwora njitullo ma tenna ni kundumang a njahli. Le dog nghang ni tig nghang ih ɓi ntangni kussang. 19Nah nghang, "Shina, nga tig wo a yeri aga ka pag giri a dum kara a kunbang yehlulla lang ngha, ate njiloro ni a tighi ate malale kunbang.20A temuri gamnjuh ni a shin ngha, mama ni anjeme ɓahri ya- a yangni amurung le Mediya ni Persiya. 21Borombul ni pag murung le Greece. Njeme magula ni a ntiring le anjiung ngha ini pag murung makunduna.22A temuri njemem mama a ɓun ngha, a ba a maɓi pur nghang ihne ya- aɗighmuribang ihne ka purari njeh le, keminiya a nyha ni gullo le ya. 23Ni nzumo le aɗighamuribang ngho agh, ngha agimashihra ɗura njang ngha, murung ni kahriyi kundumi ya, ɓeni yerina teng dudug agh, ka logho.24Gullo le ka ɗig magula uworbang kwa- keminiya nyha nji ri gullo le ya. Ga ih ka juhri ya ka magtahɓi; ih pag giri ni kum dumposhina. Ih ka juhri amagulina ni ama gerenteng. 25A nji ri nahla le ih ka tig soriyibang ka kum dumposhina a bih. Ih ka gullo a yahli. Ih ka girjah aɓayong dudug mama ni a tig yahlung ngha agh. Ih ka logshi muri ri Munamurung le amunamurung, le aka ɓunni, keminiya bih ɓwa ni ya.26Njiloro mama a mur beri ni kapola ni a waɓɓah njiteng ni. Keminiya vulliyi njiloro egh, ate ih ɗum akara ni dudug a dum ma."27Le a Meng, Daniyel, n'nongna njahli akara dudug ate ngirang wuhna ri gogho le agire. Le nlogho ingna a tumo le murung. Keminiya njiloro egh gangshinang, le ɓwa nyha mwoh yeri ya.
1A bogho mamwoh le Darius munabunna le Ahasuerus- minkah yi aɓa Medes, ngha ah tigha murung amuri nje-murung le aɓa Chaldean- 2a bogho mamwoh ma nongmurung le Darius, Meng, Daniel, ngha ki bil agiɓomteng ni ni atenana le Yahweh a yeh agh, tenana ni zu abin Jeremiah ɓa‘agkuntumo agh. Ntignanjiung ih bogho worotaro purlum ka pagha kedebang agijuhribang le Jerusalem ka malla.3Nyerna ni kundum mang abin Magulla Kulli, ate alli ni jimma ni jimbang ma nonmurung, ni gonno, mel ɗagra-pontuɓu, ni ɗigha a tuɓu. 4Njimna Yahweh Kulli lang, le nwaɓkun ate apaggimashihra lesung. Nnah, ‘‘Njin no, Magulla-awo ni Kulli magulla ni ma magtaɓi-awo ni ɓeni ki bol ogrung agh,ni ngha ni pahnjiteng ate yalungtolla ari aɓeni yali yang tollo ye bol agibilla lo agh.5Shi pagnagimashihra ni pagna ga nya yarata agh ah. Shi pagnagiri ni yalungmashihra ye shi vella, shi pil sah ari agibilla lo ni agigilla. 6Ni shi tigkirung ari aɓapagtumo lo, aɓa‘agkuntumo ni nahnateng ari amurung lesung ni lullo agh, amagulla lesung akahsung, ni bin aɓayong ni nje ni ya.7A binno, Magulla ni pagnjiteng paghang. A bin sung nikyari ya, nghate ya, ni irriɓina paghang a kundum sung-ate aɓa Judah ni aɓeni ɗigha a Jerusalem agh, ni abin Israel kwa. Ga kpaɓni aɓeni gyap agh ni aɓeni kukwoh a anje kwa a ba a meshiyi yang nghang agh. Ga ni ate agipagna mama pahnjiteng nya ari ya ngha shi pag wo agh. 8Abin sung agh, Yahweh, ini irribina paghang a kundumsung-ari amurung lesung, ari amagulla lesung, ni ari akah sung-Ate shi pagna wo gimashihra.9Abin Magulla Kulli lesung ini shingi enna paghang ni ponyibangtuɓu, ate shi vella ari. 10Ni shi bil gih Yahweh kulli lesung ni ginya a agibilla le ni pah sung a njibin aɓapagtumo le ɓa‘agkuntumo agh. 11Israel kwa ɓunna gibilla lo ye pilla tang jag, ki shiɓi bil gih lo. Nyonbang ni tol kaniyigiri ni ah nyong lo agibilla le Moses agh, ɓapagtumo le Kulli, ah soɓne koh a mur sung ate shi pagne gimashihra.12Yahweh ɗunna atenana waɓɓa a mur sung agh ih njiteng ni, a njere zuni giyalungkonna magulla a mur sung. Ate binje le ɓakuli kwa agh nipa ah pag guɓung ni ka pyere ni ga ah paghi Jerusalemngh. 13Ninga mama ah nyonglina a gibilla le Moses agh, agi-yalungkonna ni kwa suhlina a mur sung, nghate kwa agh ni shi jimma ate shingi‘enna abin Yahweh Kulli lesung ni pil njum sung ari agimashihra lesung ni tignjiung ri njiteng to agh. 14Nina le Yahweh gilla ri giyalungkonna le zuna ne a mur sun, ate Yahweh Kulli lesung ngha ni njiteng a pag agipagna ni ih pag agh, nghate kwa agh ni shi bil gih ya.15Niɓiyeni ya Magulla Kulli lesung a pushi aɓayong lo a nje Egypt ni bung magulla, ni a pagneyilmuro lullang mama ah yere a gibang kwa agh, ninga mama a kara ni niɓiyeni ya. Keminiya shi paggimashihra ɗeshili; shi pagna agi yalungmashihra. 16Murung Kulli, ate agipagna manjiteng lo, le yalunglulla lo ni lushi yalung lo pil njum mi ari lah magulla lo Jerusalem, nkonno magerenteng lo. Ate a paggimashihra lesung, ni ate agimashihra le akah sung. Jerusalem ni aɓayong lo pilla ni jollo abin aɓeni kangni sung kwa agh.17Niɓiyeni, Kulli lesung, og jimma le ɓapagtumo lo ni ajimbang ma nongshi murung le; ate mu ro, Magulla, tig kundum mo ih poshibang amuri kangna ɓangkuli le ni ah ɗag agh. 18Kulli lang, teshi kiro le a ogbang; loghi njih wo le a shinna. Ah juhrina sung kikir; shin lah magulla ni ah gor ni lullo agh. Ni shi zuni jimbang lesung ma nongshi murung a bin no ate pag njiteng lesung agh, keminiya ate shingi‘enna magulla lo. 19Magulla, ogbangǃ Magulla ponyi bangtuɓuǃ Magulla, tignjiung le a tol gipagnaǃ Ate mur ro, ka tyenghibang agh, Kulli lang, ate lah magulla le ni aɓayong lo agh ah gor yang ni lullo.‘‘20Ngha, nwa uwo a nahniteng agh-ngi jimma ni waɓkun ari paggimashihra lang ni pag gimashihra le aɓayong lang Israel agh ni zuni dum Yahweh Kulli lang jimbang ma nongshimurung lang nte muri nkonno magerenteng le Kulli. 21Ngha nwa uwo a jimma agh ɓwa egh Gabriel, ɓeni shinna a shinduna ni kunduna agh, logho‘a kuli sullo a nzali ni logho‘a kuli makahra, a kunbang ma ɗahra ma kapola.22Peng yeriteng le nah nghang, ‘‘Daniel, mpura niɓiyeni nzu ate puwo yeriteng. 23Ngha a tolli tenna ɗum ajimbang lo na nongshimurung agh, ah pahna tenana ke nzuna ate waɓ ɓo pilteng egh, ate a wongha a wo ennjiung. Nina le tignjiung ri tenana ni le a yeri pangshi egh.24A worotaro pulum purre tomɓari ya ah gille aɓayong lo ni ni lah magulla magerenteng lo ate zuni malla le gimashihra ni tig mala le pag gimashihra, ate nwoh ngosomuri yalungmashihra ate zuni pag njiteng ma ha ki kenne, ate tol pag shinduna egh ni waɓ kuntumo, ni ate ɗahri bang magerenteng ni orrbang kwa 25Yere ni yeriteng ih puro ari pah tenena ate nyeshe ni ye gil Jerusalem kenne ari zu le ɓeni ah ɗahri ya (ɓeni ka ɗig magulla agh), tomɓari atomɓari ngha nghang ni worotaro puɓari atomɓari. Ah ye ah gil Jerusalem ni anjinjere ni gahrung, ko a kunbang ma yalungbiyina.26A njum worotaro puɓari atomɓari ya, ah girjah ɓeni ah ɗahri ya le ih nya ni guɓung bi ya. Aɓatahlua le murung ni ka zu agh ka wanghi lah magulla egh ni bang magerenteng. Malla le ka zu ni ɓunnomuru, ni lua ka pagha ha kenne a malla. Bang wanghina agh ah tigna ih pagha.27Ihka ɗum njiteng le ogrung ni dudug a mwoh tomɓari. A ntiri tomɓari egh agh ih zuni malla le ɗahra ni pahbung egh. Amuri kpitara agigilla agh ɓwa ngha nghang ka zu ɓeni ka tig ɓung nya nghang agh ah sete wangha kwa ni wahra ah waɓ ɓa ah soɓɓi koh amuri ɓeni pag bang wanghina egh.‘
1A ntiring bogho ma tahro le Cyrus murung le Persiya agh, a ɗumi Daniyel tenana, ɓeni a gorih ih Beltashazah agh. Tenana ni ya njiteng ni. Ngha a muri wolrung magula. Daniyel yeri tenana egh ngha kumni muri njiloro egh ya.2A kara wo agh a Meng, Daniyel, ngha ki gonno ma akara woromwoh pure mwoh. 3Lih gi maɓonna nyha, lih nyamma nyha, nuh muru njingung nyha, le nyha ngi ɓishi murun ngha sete nmalla akara woromwoh pure mwoh.4A muri kara ma woromwoh- pur ihne le nshienri makuduna agh, ngha tangni kun ɓanghamuru magula (ini ki pag Tigris), 5Nlogshi njiang le nshi ɓwa ngha mel dagrah linen, kur nguriɓung ma zinariya maɓonna le Ufaz. 6Ngiri ninga tahli maɓonna, le kundumi ninga poshibang. Anjih ngha ninga gisheni a tah agh, le abih ni akushi ngha ninga tagulla ma gogrina. Tenana le gih ngha ninga gih buno ɓayong.7A meng, Daniyel, ni murang mwoh shinna njiloro, ate aɓeni ni meng ngha ni shinni ya. Ngho te ya ngih ngoɓong kpahna ri yang, le a ɓangha a ke vullo. 8Nina agh a ɗag nghang ni murang le nshina njiloro magula egh. Masso nyha ye uwo a rang ngha; ɓorshina lang pilla ninga ga juhriya, le masso nyha uwo a rang ngha. 9Le n'ogna atenana- le ngha ngi ogni yang, mkpahni kundumang njahli a njitullo kundumang vulla njeh.10Bung dog nghang, le tig nghang nkoshiyo a nkunnang ni ɓabeng. 11Malaika nah nghang, "Daniyel, ɓayong maɓonna, yeri atenana ni ngi waɓoh agh, tang yarata, ate a tahshinang a bino." Ngha waɓni tenana ni rang ngha, ntangha ngi koshiyo.12Le nah nghang, "Ka ɓang ngoɓong ngha, Daniyel. Ate logha ri kara ma kunduna a tigni muro a yeri ni nongshimuro njahli a dum Kulli ya, a ogna atenana lo, le nzuna a temuri atenana lo. 13Munamurung le Persiya shiɓina nghang, le a tig nang be ni amurung le Persiya ma akara woromwoh pure mwoh. Keminiya Mikail, mwoh a ntiri amunamurung magula, zu ate angnang.14Niɓeniya nzuna a angno ih ɓi a yeri ga ka kuma aɓayong lo a malla le kara agh. Ate njiloro ni ya ngha ate akara ni zu agh." 15Ngha yangha uwo a nahteng rang ni atenana ni ya, mpil kundumang njahli ni ngan waɓtenana agh.16Ɓeni mwoh ninga amuna ɓayong ngha dog ngotokunang, le nlogshi kunang nahteng ri ɓeni tangha dumang ngha: "Magula lang, myang a gana a temuri njiloro; nyha ni nshile masso uwo agh. 17Mini guro lo. Ni yellang ni nga nahni teng ri magula lang?Ate nyha ni masso agh, le ponusulo nyha uwo a rang ngha."18Ɗeshiliya ɓeni ki pur ɓayong ngha dog nghang le peng tengshirang. 19Nah, "Ka ɓang ngoɓong ngha, ɓayong maɓonna lang. Ih ɓi ololo ɗigha bino! Tengshiro niɓeni, tengshiro!" Ngha yangha uwo a nahteng rang ngha, nkumna tengshirung. Nah, "Ih ɓi magul lang nahteng, ate a tengshinang."20Nah, "A yerina ga pag yi ke nzu a bino agh? Ni ih sashibang ngha nyerre ate pag luwa ni munamurung le Persiya. Ngha nwor agh, munamurung le Greece ka zu. 21Keminiya nga waɓɓo ga a nyonglo a Giɓomteng le Njiteng ngha. Ɓwa nyha nghang ka ɗum muri ih yangha ni masso ni ih tangni ni meng ngha, se Mikail munamurung lo.
1A ntiri bogho makunduna le Dariyus ɓa Medi, a meng kanangirang zu ate angna ni lel Mikail. 2Niɓeniya nga waɓɓo njiteng. Amurung tahro ka pura Persiya, le ma ihne ka uwor anshile ni kumo. Ngha kumni gullo a nji ri kumo le ya, ih ka tig ɓeni kwa a wolrung ni ɗighamuribang le Greece.3Garamurung ka logho ɓeni ka nongmurung a muri njehmurung magula agh, le agipagna le ka billa ri ga yahli tol agh. 4Ngha log ga, a koriyi ɗighamuribang ni gaɓih bin angung ihne ma ɓakuli, keminiya nyha a bin aminkah yi ya, le nyha a ri gullo ni yangha ni ngha ih nongni murung ngha. Ate a uɓ ɗighamuribang ate aɓayong ma sa aminkahyi ni ya.5Murung le nji gangrah ka gullo ni masso, keminiya mwoh a ntiri amagula la aɓaluwa ka gullo ni masso uwori, le ih kum ɗighamuribang. 6A nzum abogho fittong, ngha kunbang pag ga, a kpaɓmuryang. Muna mangalang le murung le gangrah ka zu a bin murung le eɓɓeh ate a kur ogrung. Keminiya ni ih ɗum masso le ya, ke ih tangha, ko dumbih ya. Aka ɗag yi- ini ni aɓeni kehni mo agh, ni tehri, ni aɓeni angni a kunbang ngho agh.7Keminiya bih ni a ri ka logho a tuhkushi. Ih ka kehni yang luwa ni ingna a lahmagula ma vangna le murung le Eɓɓeh. Ih wolrung ni yang, ni lihluwa muyang. 8Ih ka bol akuli leyang kpaɓni minlim ma tulla ni agi ponggiri leyang ma zinariya ni azurfa maɓonna, ni ponyang wori Masar. Ma abogho dudug ni ih kpaɓmuri ni murung le Eɓɓeh ya. 9Le murung le Eɓɓeh ka ag njemurung le murung le Gangrah, keminiya ihn nyere njeh le.10Muni mabuna ka gilri ni kpaɓa aɓa tahluwa dudug. A tang zu ni gan ga kwa agh; a ɗuro a lahmagula ma kangnina.11Le murung le Gangrah ka pag yehlulla; ih woro ih ka pag luwa ni, murung le Eɓɓeh. Murung le Eɓɓeh ka log yi ngih buno aɓa tahluwa, keminiya a pah aɓa tahluwa a bih. 12A ponna aɓa tahluwa a wori, le yahli murung le Gangrah ka gulo, le ih tig alum le aworotongno lum a kpah, keminiya ni ih lihluwa agh.13Le murung le Eɓɓeh ka logshi aɓa tahluwa ɗeshili, gulo uwor makunduna. A nzum abogho agh, murung le Eɓɓeh a njiteng ngha ka zu ni ngih buno aɓa tahluwa ni agiluwa ni kwa agh.14A yeh akara wo agh dudug ka logho a muri murung le Gangrah. Amuna aɓa mohno ni a ntiri aɓayong leyong ngha ka tigmuyang ate ɗungshi njiloro, keminiya aka kpah.15Murung le Eɓɓeh ka zu, ka ɗam njisalang ri garrung ni a vang ngha, a wammi le a bolli. Aɓa tahluwa le Gangrah ni logle tang ngha, ko ama yeri luwa leyang ngha. Masso nyha aka tangni ya. 16Ɓeni zu yi ni luwa agh ka pag ga yahli tol agh, le ɓwa nyha ka tangha njinjere le ya. Ih tangha a Njeh Maɓorshina, le juhro ka ɗigha a bih.17Murung le Eɓɓeh ka tig dumi ate zu ni masso le njemurung le kwa, le a bih ya ih zuni ogrung ni a tig ni murung le Gangrah agh. Ih ka pih muna ɓamah a njiwulla ate ih ɓihyi njemurung le Gangrah. Keminiya ga a kur agh ni ki lih ya ko angni ya. 18A nzum ga agh, murung le Eɓɓeh ka tigmuri bin akunsalang, le ka bol dudug leyang. Keminiya magula le aɓa tahluwa ka teshi ɓihya le njeh, ni tig ɓihyi le ih ɓi nyerra muri. 19Le ih tigmuri bin alahmagula ma vangna ni a njeh le ya, keminiya ih engkushi ih kpah; ni a kumi ya.20Le ɓwa ka logho a tuhkushi ɓeni ka tig ɓa ag daggha ka ih zuni agi maɓorshina le njemurung nghe. Keminiya bang kor le a ɓunni, nyha a aluwa ko yehlulla agh. 21A bang le ya ɓwa ni a keshe, ɓeni aɓayong ni ki pih gusso le gullo lahmurung ngha; ih zu nyha a yere ya, le ih ka ag njemurung nghe nji ri nnahlibang. 22Aɓa tahluwa ni aka ponno ninga ɓunnomuru a dumi. Aɓa tahluwa ni amagula le ogrung ngha a juhri yang.23Logha ri kunbang ni kpaɓ ɓihyong pagni ya, gipagna le ya ih soriyi bang; ni min aɓayong fittong ni ih ka kumni gullo. 24ih ka zu a nji bin maɓonna le njeh lagha nyha, le ih pag ga ko tehri ko teh tehri pag ga. Ih soɓih aɓa kuratye agiponna, ni agikunna. Ih kurkun ate ag lahmagula ma vangna, keminiya ma minkunbang.25Ih ka logshi gullo le ni yahli a muri murung le Gangrah ni buno aɓa tahluwa. Murung le Gangrah ka pag luwa ni ngih gogho ni agaraluwa aɓa tahluwa, keminiya ni ih tangha ate anshile ka kurkun a muri. 26Aɓeni ma ki lih gilih maɓonna agh ka alla ka juhri. A ponna aɓa tahluwa le a wori ninga ɓunnomuru, le dudug leyang ka wuh. 27Amurung nghe kwa ngha ni yahlung mashihra ri ari yang, keminiya a ɗigha binmona a lih ni pag yi ari yang yiri, ga ɓoro le nyha nghang agh. Ate malle ka zu a kunbang ni a tig ga.28Le murung le Eɓɓeh ka nyerra njeh le ni agikunna dudug, ni tig yahli sa a ri ogrung ma gerenteng. Ih ka pag gir le ih nyerra njeh le.29A kunbang ni a tig ga ih ka zu ni luwa a muri Gangrah ɗeshili. Keminiya a kunbang niya ni ih ɗig ninga mama ni dunna agh. 30Ate agissasamuru le Kittim ka zu yi, le ih ka ɓang ngoɓong. Ih ka nyerre ni pag yehlulla ri ogrung ma gerenteng, le ih pag giri. Ih nyerre ni ɗum kunɓoro a bin aɓeni ɗag ogrung ma gerenteng ngha.31Aɓa luwa le ka logho ni ɓihyi bin ɗigna ma gerenteng. A zuni pah ɗahra ni pa agh a malla le, ni tig gi shiɓina ni ka zuni be ka ɗigha ɓayong nyha. 32A temuri aɓeni ki pag gimashihra agh ri ogrung ngha, ih ka soriyi yang ni ɓihyi yang. Keminiya aɓayong aɓeni yeri Kulli leyang ngha ka tangha ni logha ri gipagna.33Aɓeni a ntiri aɓayong shingire ya ka tig dudug ih ɓi a yere. Keminiya a kpah nji ri garabwoh ni leshigishe; a kpah a tumoguro ni agha agi leyang ma akara. 34A yeh kpah leyang ngha, aka angni yang fittong. A kunɓahra dudug ka kpaɓmuyang ni yang. 35Ɓaɓa le aɓeni shingire ya ka kpah nina agh ate yegilla ni ka kum yang, ni tig kunwar, ni tigha gerenteng, ha malla le kunbang. Ate kunbang ni a tig ga ni sang zu agh.36Murung ka pag giri perari ga yahli tol agh. Ih ka gushimuri ni logshimuri bikuli muri kuli ni kwa agh. A muri Kulli le akuli ih ka waɓ agi magtahɓi, ate ih kum dumposhina ha sete yehlulla egh malla. Ate ga a waɓɓah ini ka pagha. 37Ni ih shin kuli le akahyi ninga guɓung ngha, ko kuli ni amenah ki agnji ya, k ih ye shin kuli maɓi guɓung ngha, keminiya ih gushi muri a muyang kwa.38Ih ka gushi kuli le lahmagula ma vangna a tukushi mama. Ih kuli mama atehri ni yere ih ka gusso ni azurfa ni zinariya, ni atahli maɓonna ni anshile agi maɓonna agh. 39Ih ka kehni lahmagula ma vangna luwa ni angna le kuli le njeh ma sa. Ɓeni kwa agni ya, yangha ih pih gusso magula. Ih ka tig yang aɓa nongmurung muri aɓayong dudug, le ih gaɓ njeh egh ninga nwahbang.40A kunbang le malla agh, murung le Gangrah ka kehni luwa. Murung le Eɓɓeh ya ka pur yi ni anyeh-gwoh piri ni aɓa kogpiri, ni agisassamuru. Ih pag luwa a muri anjeh, ih wam yang ih ɗuro. 41Ih ka kah a Njeh Maorshina, le alum le aworotongno lum le aɓa Israila ka kpah. Keminiya aga ka aɓa a bih: Edom, Mowab, ni anshile aɓa Ammon.42Ih kahni bih a yeh anjeh; le njeh Masar ni ki aɓɓah. 43Ih ka bolmuri a bin tiggikunna le zinariya ni azurfa, ni agi maɓonna ni kwa Masar agh; Aɓa Libiya ni aɓa Kush ka ɗig atolkushi.44Keminiya kuntumo ni pura nji manjeh ni nji eɓɓeh ya ka pih ngoɓong, le ih pur ni ngi yehlulla ih juhro ni tig dudug ate girjah yang kwa. 45Ih ka gil gungri ate lahmurung le a ntiring asalangmagula ni ankonno ma ɓonna le gerenteng. Ih ka zu a malla le, le ɓa angni nyha.
1Ni kun bange agh muna murung ma tenna ni ke lel aɓwaleyonga ka log kahrit. Kara ma ɓeyina nga ngan mama ni kana paga agh ni log le kunbang sai ni kunɓangni ya. Ni kunbange agh aɓwaleyong ka aɓa ɓeni kwa a kun kuli a gi bum teng agh. 2Ɗuɗduk ni wuh nonga jah agh ka logo ni ɓaɓɓah ka ɗiga ken kene ɓaɓɓa hile ɗig ni iri biyina ni ki mala agh.3Aɓeni ni shin duna agh ka ɗig ninga poshi bang ni a Kulli agh kiɗebang aɓeni pila aɓayon kene bin ma ɓonna agh ayanga ninga a muna shinyeri kare ni kwa agh. 4Keminiya a weh Daniel, giruya a tenanani, gum kun gi bom tenana ɓe kara mala le kun bang. Ɗuɗduk ka banga ka kah bogo, ɗeshiliya yerigi ka buro.5Ke mem, Daniel nshin bang, le aɓwahn bani nga tanga. Mwo tanga ginisala mama mamona tanga gini ma monga. 6Ɓeni mwo waɓi ɓeni mal gim pushina agh, a ɓeni taga duna a ji ɓa muru agh “Ni kunbang mayeni ga ka malni gai pagne?”7Ni og ɓeni melgi ma poshina agh, nga tanga duna a muru agh logshi aɓili ma lih ni makatang a Kulli le kemiya ni ɓeni ɗingang ken kenne agh ni ika tol kumbang, kumbang ni nshile kum kunbang. A amal ɓiyi tenkurung le a ɓa young gerenteng le, ga kwa agh ka malla.8N`og amma ni yere agh. Ke aliɓang, “Meng ki pag tekushi ga kwa agh niya? 9Nah ngana, kenken lo Daniel, a girra tennana a gummo se kaza mala le kumbange.10Ɗuɗduk ni aka laga a pushi gerenteng ke miniya aɓa gimashihra ka pag gimashihra. Nya antiri a ɓa shirra ka yeriya se aɓeni ni shin ɗuna agh. 11Log ri kunaɓang ni a gir ri ɗahra ma pinshi giri agh, ni a gi payina mashihra ni zuni meshiye agh I ken akara 1290.12Ɓa kun niye le Kulli agh se ɓeni le malale akara 1,335 13Ɗig na a kene log zuwa malle, le aka usulo. Aka logo aɓa a tigo nganga ari akarang malla.
1Ga agh tenana le Yahweh ni zu a bin Hoseya muna Beri a yeh akara le Uzziyah, Jotham, Ahaz ni Hezekiyah, amurung Judah, ni a yeh akara le Jerobowam muna Joyash, murung le Israila. 2Ngha Yahweh waɓni tenana ri ni kunduna a nji bin Hoseya agh, nah yi, “Woro ke tol yi muro ɓamah mah njah. Ih kumo amuna a nji ri pag njah le. Ate njeh egh pagna njah magula a nji ri ɗag Yahweh.”3Nina agh Hosea woro ke tig Gomer muna ngalang le Diblayim lah, le kum muna yeh ɓil yi muna buna. 4Yahweh nah yi Hoseya, “Gor lulli ih Jezirel. Ate a min kunbang fittong ngha, nga fungshi, nga fungshi ɓaleh Jezirel ate soɓ nkilla ni a Jezirel agh, le nga zuni a malla le bin ɗighamuribang le ɓaleh Israila. 5Ih pagha a kara wo ih nga ɓun ntah le Israila a njolong le Jezirel.”6Gomer ye kum muna yeh le ɓil muna ma ngalang. Le Yahweh nah yi Hoseya, “Gor lulli ih Lo-Ruhamah, ate ni nwa ye ɗum shin gi-enna a muri leh Israila, ih ke nga tol yi gimashihra le kwa. 7Ngho kwa agh nga ɗum shin gi-enna muri leh Judah, le nga ashi yang kanangirang ngha, Yahweh Kulli leyang ni ki ashi yang ngha a nji bin nyah, garabwoh, apiri, ko aɓa kogpiri ya.”8Niɓeniya gomer tuhna lo-ruhamah, ye kum muna yeh le ɓil muna buna. 9Le Yahweh nah, “Gor lulli ih Lo-Ammin, ate nyong ni aɓayong lang ngha, le mini Kulli leyong ngha.10Ngho kwa agh gogho le aɓa Israila ka pag ninga njisalang le kunsalang magula, mama ni a logle a pyeshi ko bangha a agh. Ih ka ɗigha ih ba a waɓi yang, ‘Nyong ni aɓayong lang ngha,’ a nah yi yang ni, ‘Nyongni aɓayong le Kulli ma usulo.’ 11Aɓayong le Judah ni aɓayong le Israila ka kpaɓa binmona. Aka tig murung mwoh ate muyang, le aka puro a yeh anjeh, ate gulloni ni kara le Jezirel.
1Nah yi amuna ngwoh, ‘Aɓwa lang!’ le a bin a amingalo, ‘A ɗumne yong shin gi-enna.’”2Nzuni tenjuoh leyong a muri ngih yong, nzuni tenjuoh ate ini mahmang ngha, ke nga ɗig buri ya. Le ih ɓi pushi te pag njah ni a dumi ya, ni agipagna kognjah le ni ri kihre ya. 3Nyha nina agh le nga pangshi gikurra le, ni ɗum tehsalang le ninga mama a kara ɓilla le ya. Nga tighi ninga ɓalusung, njahli ma nyumna, nga tighi ih wuh ni njimuru.4Ni ngi shin gi- enna le amuni ya, ate a yang ni amuna mah njah. 5Ate ngih yang ɗigna mah njah le ɓeni ɓil yang ngha pagna gi iriɓihna. Nah, “Nga pir tye aɓa agnjiang, ate a yangha a peng brodi lang ni muru, agi mella ngirang, murun lang ni gi nuhna.”6Ngha nina agh nga vang njinjere le ni juweh. Nga ɓag garrung nga kangni ni nina agh ni ih kum njere le ya. 7Ih ɓangha tye aɓa agnji keminiya ni ih kum yang ngha. Ih al yang keminiya ni ih kum yang ngha. Le ih ka nah, “Nga nyerra bin burang ma kunduna, ate ɓonna nghang uwor mama niɓeniya,”8Ate ni yere ih mini mpih njigiri, muru njingung mapiyo ni murun ni ɓeni ki pih azurfa ni zinariya, mama a pagni Baal tumo agh. 9Nina agh nga ag njigiri le a kunbang pongissoro, ni muru njingung lang a kunbang le. Nga ag agi mella rung lang ni miyang ni a vulliyini tehsalang le ya.10Le nga pangshi gikurra le a ntiri aɓa agnji, le ɓwa nyha ka aghi a beng ngha. 11Nga teshi bang ni ki ɓor yi ya a njeh- anjibuno le, anjibuno le shienri mapiyo le, ni anjibuno le ni tig ga.12Nga juhri aɓabang njingung le ni angung gorih le, mama nah, ‘Angosse ni aɓa agnjiang peng ngha, nga pil yang ɓangung, le anyamlusung ni a bang ngha ka lih yang. 13Nga fungshi ate akara njibuno le Baal, ngha pingshini yang nlelle ma susunang ngha. Ngha pagni nsahri ishi amuna nyehbung, ni ama mel, le pir tye aɓa agnji le jangsang ngha- ga ni Yahweh waɓɓa.”14Nina agh myang nga sohri. Nga zuni mo a ɓalusung ni waɓih kun ma pasha yahlung ri. 15Nga pih ɓabang njingung le, le ɓa njonglong le Akor agh ka ɗig kunjere tigyahlung. Ih ka ag nghang ninga mama pagha a yeh akara lognsahri le ya, ninga mama a yeh akara ni puri a njeh Masar agh.16Waɓa le Yahweh ni ga, “Ih ɗigha a ntiri kara wo agh- ih aka gor rang ih, ‘Bur rang,’ le ni awa ye gor rang ih, ‘Baal lang n ngha.’ 17Ate nga pushi lulli Baal a kuni; ni a wa ye ɗengshi ni alulli yang ngha.18A kara wo agh nga tig ogrung ate muyang ni anyamlusung, aminya ɓakuli, ni agi kungna njahli. Nga pushi ntah, garabwoh, ni luwa a njeh egh, ni tig yong ih ɓi nongha njahli ololo.19Nga agha nga agha nga ɗig buro ha ke kene. Ntolla nga ɗig buro a gerenteng, ɗum njiteng, ogrung njiteng, ni shin gi-enna. 20Nga pah murang bino a njiteng, le aka yeri Yahweh.21A kara wo agh, nga ag wo- Yahweh waɓna ga- Nga ag wo a ɓakuli, le aka ag wo ni a ngunjah. 22Ngunjah ka aghi njigiri, muru njingung mapiyo, ni murun, le aka ag yi Jezirel.23Nga pannih ate kanangirang, le nga shin gi- enna muri Lo-ruhamah. Nga nah yi Lo-Ammi, ‘Nyong ni aɓayong lang,’ le aka nah nghang, ‘A woni kulli lesung.’”
1Yahweh nah nghang, “Wor ɗeshile, ke nyenni mamah le a agnji ko ke ini ma njah. Agnji ninga mama meng, Yahweh agni nji aɓa Israila agh, ko ke a pilla bin akuli ma sa ni pah yang ɗahra maɓonna.” 2Nina agh nkure a temurang ni azurfa lumpur tongno, ni homa mwoh, ni pyeshe mbah. 3Nah yi, “Ɗigna aka ɗigni meng ma akara dudug. Ni a wa ye ɗig ma njah ko ɗig mami ɓabura maɓi ya. A njinjere ni mwoh, nga ɗig ni weh.”4Ate aɓa Israila ka ɗigha ma kara dudug murung nyh, muna murung, ɗahra, gbingrah tahli, efod ko gillang ɓalah agh. 5A nzumi ya aɓa Israila ka nyere ni al Yahweh Kulli leyang ni Dauda murung leyong, le a yeh akara ma nzumo agh, a zu a koshiyo a dum Yahweh ni gi maɓonna le.
1N'og tenana le Yahweh, a yong aɓayong le Israila. Yahweh ngha ni tenjuoh a muri aɓa ɗigna a njeh egh, ate gi njiteng nyha ko ogrung njiteng, yeri Kulli nyha a njeh egh ya. 2Nyommo ngha nghang, soriyibang, wolnluo, iɓgiri, ni pagnjah. Aɓayong ɗura anjang kwa, le soɓnkilla muri soɓnkilla.3Nina agh njeh gonna, le nina agh ɓeni kwa ɗigha a yeh ya ngha ki juhro; anyamlusung ni aminya ɓakuli, ni anjih ni a salang magula agh, a ponna yang.4Keminiya ke ih ɓi n'agha ɓwa zuni tenjuo agh; ke ih ɓi n'agha ɓung tigteng a muri ɓwa agh. Ate a yong, amalah ni, aɓeni ngi tig yi yang teng ngha. 5A yong amalah nga kpah ni ɓakara; aɓa agkuntumo le Kulli ka kpah ni, le nga girjah ngih yong.6Aɓayong lang ngha ki juhro ate yerigiri nyha. Ate a yong amalah shiɓina yerigiri, nga pushi yong a ɗig amalah binang. Ate n8jangshina ni agigilla lang, ko ke mini Kulli leyang, meng te ya nga jangshi amuna yong. 7Ngha amalah ɓuhri ya, le ini nina gimashihra ki vuhri ni. A ariyina gusso leyang ni iriɓihyina.8A lih ni gimashihra le aɓayong; a yangha a pilpira a muri ɓuhri pag gimashihra. 9Ih ɗig fungso mwoh bin aɓayong ni amalah kwa: Nga fungshi yang ate agipagna leyang; nga nwah yang ate agipagna leyang.10A lih keminiya ni ih pyeri yang ngha; a pag njah keminiya ni ih ɓuhri yang ngha, ate a ɗagna te teshi kiri yang ri Yahweh.11Pag njah, muru njingung, ni muru njingung mapiyo tolla ɗengse leyang. 12Aɓayong lang ihli na agillang le agara ginya leyang waɓne yang kun. Bongho pag njah ɓoshina yang, le a pagna giri ninga manjah a temuri ɗigna njiteng ri Kulli.13A ɗahra a muri ankonno ni logshinlelle ma susunang a muri dingli, a tina ngung oak, kahn ni mgbendah, ate a minlim le yang ɓonna. Ate amuna ngalang leyong ki pag njah, le ankil yong kognjah. 14Ni ngi fungshi amuna ngalang leyong ate a tolla a pagnjah, ko ankil yong ma ngalang ate kog njah agh. Ate abuna ni ki kah ni yang a pag njah, le a pah aɗahra nina agh a pagna njah ri agillang. Aɓayong ni ni yere a juhri yang ngha.15Ko ke Israila pagna njah, ke ih Judah kum tengshihra agh. Ke ih ɓi nwora Gilgal agh, a yong aɓayong; ke ih ɓi nwora Beth Aven, ke ih ɓi ih nkaniyi giri, ki nah, "Ni ɗigna le Yahweh kwa." 16Israila pagna giri ni tengmurung, ninga ndah ma tengmurung. Ni yellang ni Yahweh ka zuni ni yang a bin lelle ninga anjuh?17Ifraimu kaɓna muri ni agillang; nɗag yi ni muri. 18Ko ngha agi nuhna ma tenna leyang malli ya, a tangha a pag njah; amurung leyang ki agnji a gi iriɓihyina. 19Gung ka ponyang a kpatre ka wori; le a og iriɓihyina ate aɗahra leyang.
1N’og ga, amalah! Mpah muyong, ɓaleh Israila! Nteshi kiri yong, ɓaleh murung! Ate tuhnjuo ngha ki zu a muyong kwa. Nɗigna gi tamma a mizpah le nguri ni soɓoh a muri Tabor agh. 2Aɓa tolmurung ingni na dudug a gi mashihra, keminiya nga fungshi yang kwa.3Nyerina Ifraimu le Israila ni songra rang ngha. Ifraimu niɓeniya pill amah njah; Israila ɓihyina. 4Agipagna leyang ni ki ɗag yang ih ɓi a nyera bin Kulli ya, ate yahlung njah a ri yang, le ni a yeri Yahweh ya.5Gushimurung le Israila waɓna kun a muri; nina agh Israila ni Ifraimu ka kpah a ri gimashihra leyang; le Judah ma agh ka kpah ni yang. 6A kah ni anjuh leyang ni andah ate al Yahweh, keminiya ni kumi ya, ate ɗagna yang. 7Ni a ɗum njiteng bin Yahweh ya, ate a ɓilla amuna gung. Niɓeniya anjibuno shienri mapiyo ka lih yang ni aɓabang leyang.8Ntong njeme njuh a Gibeyah, ni njemegula a Ramah. Jollo gishi luwa a Beth Aven: ‘Sa pir tyo, Banyamin!’ 9Ifraimu ka ɗigha ɓayong nyha a kara fungso. Nwaɓna ga ka pag giri a ntiri akunburi le Israila agh.10Amagula le Judah ngha ninga aɓeni shishi tahli kunjang ngha. Nga suhli yehlulla lang muyang ninga muru. 11A pahra Ifraimu; a pahrine a tuhnjuo ate ni agha le ya gushina agillang.12Nina agh nga ɗig ninga ngihgiri bin Ifraimu, ninga gi ma ɗunna a bin ɓaleh Judah. 13Ngha Ifraimu shinni njipinye le, le Judah shinni pinye le ya, le Ifraimu wora bin Assyriya, keminiya ni gan pih aɓayong ɓuhri ko ɓishi pinye le agh.14Nina agh nga ɗig ninga yim a bin Ifraimu, le ninga muna yim a bin ɓaleh Judah. A meng kanangirang nga sahni yi yang le nga pon yang nga wori, le ɓwa nyha ka ashi yang ngha. 15Nga woro le nga nyerra bang lang ha sete a yeri gimashihra leyang le a al kundumang, ha sete a al kundumang ni njiteng a gana leyang.”
1Nzu, ih ɓi shi nyera bin Yahweh. Ate sahna sung a ntiring, keminiya ih pah sung iritenna; tigne sung pinye, keminiya ih kur yi sung ni. 2A nzum akara ɓahri ya, ih ka nyenni sung Le ih ka logshi sung a yeh kara ma tahro, le sa ɗigha dumi.
1Kunbang ni kwa ntollo nga pih Israila iritenna agh, gimashihra le Ifraimu ki pura beng, ɗeshili ninga agipagna mashihra le Samariya, ate a yangha a pag gi soriyi bang; manyiɓih ingna le aɓa kpar ɓayong wolla aɓayong ngatanjere. 2Ni a yere a yahli yang ih myang ngi ɗengshi ni agipagna mashihra leyang. Niɓeniya agipagna leyang kangni na yang; a yangha a kundumang.3Ni gimashihra leyang ni a tigni bang ɓor yi murung, le amagula agh a nji ri yiri. 4Aɓa pagnjah ngha ninga gi tonggiri ni ɓa tonggiri tigha gishe bangha, ni sang mal yog ga ih kang ngha agh. 5A kara le murung lesung amagula tigna muyang a nongkonno ri gogho le muru njingung. Le a kpaɓna ni murung a jol lang.6A kpaɓna kurkun ma yiri a yahli yang ninga gi ton brodi. A ɗungshina ni yehlulla ni duh kwa; ih pihn ni beri ninga leshi gishe. 7A yangha kwa a pihn ninga gi ton brodi, le a lih amurung leyang. Amurung leyang kwa kpahna; mwoh leyang nyha gorrang ngha.8Ifraimu kpaɓna muri a ntiri aɓayong nghe. Ifraimu agh gi kangna ma pyagtilla ni ni a pil a agh ni. 9Abiri lihna masso le, keminiya ni yeri ya. Ambuh pura a ɓa muri kwa, keminiya ni yeri ya.10Gushimurung le Israila waɓna kun a muri; ngho te ya ni a nyerra bin Yahweh Kulli leyang, koalli ya, a muri aga kwa ni ya. 11Ifraimu ngha ninga kulla, ih nyha ni yeriteng ngha, ih gor Masar, le logna wora bin Assyriya.12Ngha a wor ni ya, nga soɓ nguri lang a muyang; nga yon yang njahli ninga aminya ɓakuli. Nga fungshi yang ate ginya leyang mwoh. 13Gi- enna ni ni yang! Ate a kengna a rang. Juhro ngha ki zu yi yang! A tolla murung rang! ke nga ashi yang, keminiya a waɓ yiri a murang.14Ni a ɓua a binang ni yahli yang kwa agh, a ɓua a muri alla leyang. A kpaɓa binmona ate njigiri ni muru njingung mapiyo, le a tolla muyang rang. 15Ko ke n'alliyi na yang ni tengshi adumbih yang, a yangha niɓeni a kur gimashihra a murang.16A nyenna, keminiya ni a nyera binang ngha, Magula Kwa. A yangha ninga ntah ma nyonglina. Amagula leyang ka wuh a nji ri garabwoh ate tenana mashihra ni pura kunyang ngh. Ga ni ka ɗig jollo leyang a njeh Masar.
1"Tig njemenjuh a kuno! Gbang ngha ki zu a ɓaleh Yahweh ate aɓayong ɓunna ogrung lang ni tolmuyang ri gigilla lang. 2A ɓua na a binang, 'Kulli lang, shi yeri no a Israila.' 3Keminiya Israila shiɓina gi maɓonna, le ɓa shiɓi murung ka piri.4A tigna amurung, keminiya nyha a nji binang ngha. A tigna amuna murung, keminiya nyha a yere lang ngha. Ni zinariya ni azurfa leyang ni a gilli agillang ate kanangiri yang, keminiya ngha nina ate a tuh yang." 5Samariya a shiɓina muna ndah lo. Yehlulla lang ngha ki velliye a muri aɓayong ni. Ate ha ni yebbang ni ni a ɗumo a yangha ni tengshihra agh?6Ate gillang ni ya pura Israila; ɓa tumo gille; Kulli ni ya! Muna ndah le Samariya agh a wanghi njahli bururu. 7Ate aɓayong jamna gung le kor gung nyamuru. Gweh ni tang ngha nyha ni njih ya; ni pushi muh agh. Ngha ni sang tol nji ya agh, aɓayong ma sa ka juhri.8A mella Israila; niɓeniya a nongna a ntiri aɓayong ninga nkorih ma nangna. 9Ate kehna bin Assyriya ninga mbuljeng lusung ni muri mwoh. Ifraimu tolla aɓa agnjiung kanangiri. 10Ko ke a tolla aɓa agnjiung a ntiri aɓayong, nga kpaɓ yang niɓeni binmona. Le a ingna a juhro ate agitolla le murung.11Ate Ifraimu ngha ni adeshile ɗahra lag gimashihra dudug, keminiya a pilla adeshile ɗahra binpag gimashihra. 12Nga gan nyongli yang agigilla lang mbende worotongno lum lum, keminiya a shinni ninga gi mapiyo ni bin yang ngha.13A temuri agipahna ɗahra lang ngha, a ɗahri nyamma le a lih, keminiya a meng, Yahweh, ni ag yang ngha. Niɓeniya nga ɗengshi ni agi tengshihra leyang le nga fungshi gimashihra leyang. Aka nyera Masar. 14Israila jangshi nang, ɓa Gillih, le ɓagna alahmurung. Judah ɓagna alah maguliyi na, keminiya nga tutti gishe a murialahmagula le; ih ka girjah alahmagulina ni kangni ya.
1Ke ih bang ih ɓor wo agh Israila, ni binmurubang ni anshile aɓayong ngha. Ate a nyha a wo ɗum njiteng ngha, awo ɗag Kulli lo. A alla nwah ngosse ni ma njah alla a muri tangsa sahri njigiri. 2Keminiya bin sahri njigiri ni ma gammuru njingung ni ki lihni yang ngha; ate muru njingung mapiyo ni ki pur agh.3Ni a tangha a ɗigha a njeh le Yahweh ya; a teɓi ya Ifraimu ka nyerra Masar, le kara mwoh a lih gilihna ni nyha gerenteng ngha a Assyriya. 4Ni a pah ɗahra bin Yahweh ko ate a pashi yahli ya. Aɗahra leyang a ɗigha bin yang ninga gilihna le aɓa gonno; aɓeni kwa lih ya ih ɓihyi yang. Ate gilihna leyang ka ɗigha ate kanangiri yang ni muyang; ni ih zu a leh Yahweh ya.5Mang aka pagha a kara ni a tigha ma njibunno agh, a yeh kara le njibuno le Yahweh? 6Ate shinna, a aɓɓah ri juhro le, Masar ka kpaɓ yang le Memfis ka lingshi yang. A temuri agi maɓonna leyang agi azurfa - ajuweh ma teɓna ni ka ag yang, le ajuweh ɗ ungshi agungri leyang.7Akara fungshi bang ngha ki zu; akara nwah ngosoo murung ngha ki zu. Ih ɓi Israila yeri aga kwa ni ya. Ɓa agkuntumo agh ɓahngha ni, le ɓa gushina agh muri nyha mwoh agh, ate gogho le gimashihra leyong ni mohno magula.8Ɓa agkuntumo agh ini ɓa lelbang ate Kulli lang a muri Ifraimu. Keminiya gi tam minya ngha muri anjinjere le kwa, le mohno ni ri a leh Kulli le. 9A ɓihyi na muyang a yeh akara le Gibeyah. Kulli ka ɗengshi ni agi mashihra leyang le ka fungshi a temuri agimashira leyang.10Yahweh nah, "Ngha nkumni Israila agh, ngha ninga al njingung a ɓalusung. Ninga njingung makunduna le kunbang a muri ngung gorih, nkumna akah yong. Keminiya a wora bin Baal Peyor, le a tigna muyang ri gillang ma iriɓihyina wo. A pilla gi shiɓina ninga gillang ni a agnji ya.11A temuri Ifraimu te ya, gusso le ka logho ka woro ninga minya. Tolmuna nyha, kum muna yong nyha, le ɓilmuna nyha nghang ngha. 12Ko ke a gushina amuna, nga tig yi yang yahlung gana kwa. Gi -enna ni ni yang ngha mpil nzumang ri yang ngha!13Nshina Ifraimu, ninga Taya, a pannih a tirma, keminiya Ifraimu ka zuni amuni a bin ɓeni ka wol nluo yang ngha." 14Mang aka pah yang, Yahweh- pah yang ni? Pah yang sohyimuna ni kihra ni nyha ni mure a agh.15"A temuri agimashihra leyang kwa a Gilgal, ini pag ba nlogshi shiɓi yang ngha agh. Ate agipagna leyang mashihra, Nga pushiyang a ɓa lyang. Ni nwa ye ɓuhri agnji yang ngha; amagula leyang kwa agh aɓa tolmurung ni.16Ifraimu ngha ni binkonna, le tinne nyumna; ih nyha ih ɓil nji ya. Ko ke a yangha ni amuna, nga tigha amuna ama ɓonna ni a yahli yang ngha ih ɓi a wuh." 17Kulli lang ka shiɓi yang ate ni a oghi bang ngha. A pilla aɓa ganglah a ntiri aɓayong.
1Isreal agh ɓagurigiri magogna ni ki ɓil njih ya ni. Ngha njih ɓuriya, ih ɓuri ɓagha adeshile. Ngha ngunnzali le ki ɓuri ɓishigiri ya, ih bossa agbira le. 2Kunyahlung yiri ni riyang; niɓeniya ɗigna aka gani gimashihra le yang. Yahweh ka wamghi adeshile le yang; ihka wamghi agbira le yang.3Ate le aka nah, “Sung nyha ni murung ngha, ate ni shi ɓang Yahweh ya, ni murung agh-Mang ke ihka paghi sung?“ 4A waɓ yi ateng ni gogho ni kaniyi ogrung ma yiri. Ninani njiteng puri ninga lusung tunang ah ɓabang ni a jug wa.5Ke ngoɓɓong ka kpari aɓa nongha a Samaria atema amunandah ma Beth Aven. A ɓwa egh ɓuwa‘agh ate mur yang, kpaɓni amallah tenjah aɓeni pag binmurubang amur yang ni ɓorro le yang, keminiya a nyha wa uwa a beh ya. 6Aka pon yang awori Assyria ninga gipahna ate murung magulla. Ephraim ka nuh yiriɓina ka, Isreal ka nuh yiriɓina ni agillang le.7Aka girjah Murung Samaria ka, ninga ngung gishe amuri muru. 8Ke abin magushina teshihra a wamghi. Mama ni pag gimashihra le Isrealǃ Ajuye ni agubuɗo aka mal mura adeshile egh. Ke aɓwa ka nahyi ankonno, “vulliyi sungǃ“ ni aɓuhra teya, “Kpa mur sungǃ“9“Isreal, apagna gimashihra logha ri akunbang le Gilbeah; beh ni ah uwo ngha. A luah ni lih amuna ma ɓornjere a Gieah ya agh?10Ngha og yolle le, Nga fungshi yang. Aɓwa ka kpaɓɓa binmona ate mur yang ni tig yang gani ate mbende temashihra le yang. 11Ephraim munandah woro aliyi ya ni nga agnjung te wol njihgiri, Ninale nga tig ngungsoro a melli ni yarata ni ya. Nga tig ngungsoro a mel Ephraim; Judah ka juggiri; Jacob ka bol sorojuggiri ni muri.12Jam gimaɓorna ate muro, ni tuhyi njingung ma ogrung mapahnjiteng. Wamghi nzali ni jug ri ya agh, ate kunbang ma al Yahweh ni, kedebang ihka zu zah nyashi njiteng a mur yong. 13A ɗigna gimashihra aka kor temashira. A lih nah njihngung soriyi bang ate a pahna njiteng ri njinjebilla ni aɓatahluwa le ni dudung ngha.14Ninani jollo luah ka logha antira aɓwa le yong, ihka pagni ninga mama Shalman girinjah Beth Arbel a kara luah agh, ngha meshiyi angihyong kikassa ni amuna yang ngha. 15Ninani agh pagha ri yong, Bethel, atema te gulo temashihra le yong. Ni durubang murung ma Isreal aka teshini njeh.“
1“Ngha Isreal ya basadeng ni ya n‘angnanjih, Nga gorri munang pusa Egypt. 2Ɗigha ɓuhri gor yang le a ya ɓuhri ɓangha. A ɗahri Baal ni logshi lelle ri agillang.3Ɗeshiya Mini te aliyi Ephraim ginya. Mini te ɓeni nbol abih yang nlogso, keminiya ni te ayere Mini pah yang irritenna. 4Mbilla ni yang ni agara ma ɓamashinshin ni ngure agnjung. Mini nga ɗighi yang ninga ɓeni tol yi yang gitolla ni a muhtehkihn ngha, le nga gungha njahli le lih ni ya.5Na nya nyere a njeh Egypta agh? Ke Assyria ni ki nongmurung a mur yang angha atema ashiɓina nyera bin nang? 6Ke garabuwo ka kpa mura almagulla le yang ni girnjah angunggagra ma akunjere le yang; ihla girnjah yang atema anjebilla. 7Aɓwa lang tolla ka pil jum yang rang. Ko ni gor Magulla Kwa, ɓwa nyha ka angni yang ngha.8Niyellang ni Nga ɗag ni yong, Ephraim? Niyellang ni Nga mag ni yong bung, Isreal? Niyellang ni Nga gilli yong ninga Admah? Niyellang ni Nga gilli yong ninga Zeboyim? Kunyahlang ariyina a rang; gi‘enna lang kwa logna. 9Nin wa ɗum fun funno lang ngha; Ni nwa girnjah Ephraim ɗeshiliya. Ate Mini Kulli mini ɓwa agh; Mini ma Gerenteng Mwoh a ntiri yong, Ni nwa zuni funno lang ngha.10Aka kuratye Yahweh; ni imma ninga yim ngha. Ngha imma, muni ka zu ni koshiyo a nji-nakuli. 11Aka zuni koshiyo ninga minya ni logha a Egypt agh ninga kuhla logha njeh Assyria agh. Nga tig yang a nongha a lah yang-mama ni pag waɓɓa le Yahweh.12Ephraim kang nang ni teyiri, ni liye Isreal ni soriyo. Keminiya Judah ngha wa wori Kulli ni pahnjiteng ri ma Gerenteng Mwoh.“
1Ephraim ki lih a guh ni kuratye guh nji-tebang. Ih woro ɓuhri yiri no wolrung. Aka pag ogrung ni Assyria ni ponna murun olive a Egypt. 2Yahweh ni ɗeshili ni tenjuoh amuri Judah le ih fungshi Jacob ate ngha pag ga; Aka nweh ri agipagna le.3A nyong Jacob ɓag kushi munateri, le ngha pagni ɓabura agh nonniyi ri ari Kulli. 4Nonniyi ri ari maleka ki lihmuru. Ih ɓuwa ni jimma ate kumɓoro. Kum Kulli a Bethel; Kulli nahteng ri a be.5Mama ni pag Yahweh, Kulli ɓasulabiri; “Yahweh“ ini ni lulli te aɓa woro gori. 6Nina agh pilla bin Kulli le yong. Bol ogrung njiteng ni njuoh, ni ate lel Kulli le yong.7Ke ɓamaggiri ngha ni gipyerigiri ma soriyi bang ah bih yang; a agnjih sorbang. 8Ephraim nah, “Njiteng ngha Min yang ngi pil ɓakumo; nkunne murang ngi kumna. Ayeh atumo lang kwa na ya kum temashihra a rang ngha, Gah kwa ka pag gimashihra agh.“9Mini Yahweh Kulli le yong logha njeh Egypt. Ɗeshiya Nga tig yong ih nongha agunri , ninga ari akara ni atigha ma bunno agh. 10Mini nahteng ri aɓa agkuntumo bin Kulli, Mini pah yang njiloro ate yong. Njiri bih aɓa‘agkuntumo bin Kulli Mini pah yang kunburiteng.“11Ngha teshihra ngha nghang a Gilead agh, njiteng aɓayong manangna ni. A Gilgal a ɗahri adendah; adeshile le yang ka ɗig ninga athali ni aɗamma aɓabang ni a juggha. 12Jacob ɓangha wora anjeh Aram; Isreal pagtumo atele ihɓi kum ɓamah;13Yahweh pushi Isreal ajeh Egypt njiri aɓa‘agkuntumo bin Kulli, ni njibin aɓa‘agkuntumo bin Kulli ni lelli mur yang. 14Ephraim lulshi na yeh Yahweh gighi. Ninani magula ka ɗag nkulla le amuri le ihka nyera amuri ni yiɓiyina.
1“Ngha Ephraim nahteng ngha, le koshiyo ngha nghang. Ih logshi muri a Isreal, keminiya ye pag temashihra atema gushina Baal, le wuh. 2Niɓeniya aya ɓuhri pag gimashihra ni pagha. Ah ya tul gitulla gipurbang ni gifugnaposhina, allah ninga tumobung ni pagha, kwa le yang ngha tumo le aɓatumobung ni. Aɓwa ki nah ni yang, ‘aɓayong ni ɗahra ye kpari amunandah.‘3Nina‘agh aka ɗigni ninga nlagiri beri, ninga nkwah ni guh ki tol agh ki wori koh logha atangsa wol gweh agh, le ninga nlelle ki pura muri kangna agh.4Keminiya Mini Yahweh Kulli le yong logha njeh Egypt. Nga agha ih kulli nyha keminiya meng; ɗigna nga agha mini ya le, ɓa ashi bang maɓi nyha. 5Mini nyeri yong aɓalusung, a njeh ni nyummo dudung agh. 6Ngha nyong ngha ni binlelle agh, le yong ngha ih ɗimna; le ih ɗim le, le nga logshi kunyahli yong kuli. Ate mama agh nga jangshi meng.7Nga ɗig ninga yim ari yang; ninga minburi Nga lel njere. 8Nga bol yang ninga nyamlahra ni a ponna amuni ya. Nga wol akikili yang nga logso, beh ni Nga sheng yang ngha ninga yim, ninga nyamlusung ka sanniyi yang lushilushi.9Nga girnjah yong, Isreal; yang logle angno? 10Yebang ni niɓiyeni murung lo ngha nghang, te ihka ashi yong ah alahmagulla le yong kwa? Yebang ni aɓanongmurung ngha nghang, aɓeni ih nah ngha, ‘Pah sung murung ni amunamurung‘? 11Ih pah yong murung a yahlulla lang.12Nye ntolli koh ni yahlulla. Gimashihra le Ephraim kura ri; a ɗanna gimashihra bimona. 13Konno ɓilmuna ka zu yi, keminiya muna ma yeriteng ni ya, ate ngha kunbang ɓille pag ni ya, ni pura a yong ngha.14Ihɓi ashi yang abih Sheol? Ihɓi ashi a luoh? Yebang, luoh, agikonna lo nghe? Yebang, Sheol, girnjah bang lo nghe? Gi‘enna vulla anjiuh.“15Ke Ephraim ɓuhrina antira a munateri, guh nji-tebang ka zu; guh le Yahweh ka logha ɓalusung ni ɓuwa. Anjihmuru ma Ephraim ka nyummo, le muru ni ki pagha a tuhmuru le ya. Aɓa shiɓɓi ka punnieh ni agimaɓorna ni kwa a kangna giɓbingiri le agh.16Samaria ka pag temashihra, atema logna ari Kulli le. Aka kpa anjiri garabuwo; amuna makyena le yang ka meshiye lulushi, ke amehna ni yong ngha aka ɓúwa yeh yang.
1Isreal, yera bin Yahweh Kulli yong, ate a egnakusung atema temashihra le yang. 2Tol ateng aboh a yera bin Yahweh. Nah yi, “Tol temashihra le yong kwa koh le ih ag gah ɓor wa, nina‘agh shi pah no anjihngung ngotokun yang.3Assyria ni ki ashi sung ngha; ni kog piri ke shi keni luah agh. Alle ke shi wa nah yi atumo bung, ‘Nyong ni ngi pagha allah,‘ ate nyong ni aminbawori ni ih kun gi‘enna agh.“4Nga ɓishi jenbang le yong; Nga agnjih yang sagli, ate yahlulla lang malla ri. 5Nga ɗig ninga tirima te Isreal; ihka poshi ninga apossogiri ni ishi millung ninga cedar ma Lebanon. 6A bihngung ka leghe ri; ɓornsari le ka ɗig ninga angung olive ni murun susunang ninga seda le Lebanon.7Ke aɓwa ni ɗigha aminlim le ya ka nyere; aka logh ninga njigiri ni posso ninga agurigiri. Gullo le ka ɗig ninga mbah ma Lebanon. 8Ephraim, mang uwo Nga pag yi allah lo? Nga agh yi ni lel te muri. Miyang ninga cypress ni ambuye bubutu kara ni kwa agh; logha ranf zu ri anjingung le yong.“9Yang ni yeriteng te ka yera agah? Yang yeri agah nina‘agh ihka yerini yang? Ate njijere le Yahweh ngha yarata, ke aɓayarata ka ginya ri yang. Keminiya aɓalowarung ka egnkushi ri yang.
1Mama ni pag tenana le Yahweh ni zu abin Joel muna Pethuel agh. 2Aɓatenna n‘ogh, nteshiri yong, nyong na aɓa-ɗigha njeh kwa. A ri kunbang le yong ngha gumu pagna pah ninga le, ko ri kunbang le akah yong? 3Nwaɓɓi amuna yong amuri, ke amuna yong aɓa waɓɓi amuna yang, ke amuna yang aɓa waɓɓi aɓa kunbang ni ki zu agh.4Gah a buno kukoro ɗagha, akukoro magulina lih ne; nga akukoro magulina ɗagha, mankparu lih ne; nga mankparu ɗagha, ngoso lih ne.5Nlogho, yong aɓa-ɓára, ni ɓuwaǃ magjollo, yong ni ɓa nuh mbah kwa, atema teshina mbah ma pyem a biyong. 6Ate aɓayong sullina a muri njahli lang, ogrung ni gowo dudung. Mili ya mili yim ni, yangha ni mili yim mangallang. 7Pilla ɓabang njingung ɓa mbú ye unna ngung gorri. Ye ɓwayi na ngote ɓukko; ke avagha ma poshi te.8Ɓuwa‘agh ninga nsari ɓom ri ateshiligiri ate wuh le min basadeng le ni ih ɓangwula ni ni ya. 9Ke njigiri pahna ni ginuh pahna kashina a lieh Yahweh. Ke mallah, gurole Yahweh, ɓuwangha. 10Ɓaɓang ɓiyina; njahli ngha ɓuwangha atema njigiri wale juro. Mbah mapiyo sonshina; murun shigrina.11Ihɓi yirungɓiyina, yong aɓa-ɗingɗiya, mɓuwangha, yong ni aɓa-ɗing njingung, ate kikaya ni anjigiri. Ate tolgisoro ɓaɓang ɓiyina. 12Aɓaɓang njingung nyumna ngung gorri nyumna; ke ngung gibangna, nina‘agh ngung ka, ni ngung apple-angung ni kwa aɓang ngha yumna. Ate binmurubang malla logha ri aminkah ɓayong.13Ih kur muryong ni teshiligiri ni ɓuwangha, yong ni amallahǃ magjollo, yong ni a gurole deshile. Nzu, n'nongha ateshiligiri ni duh kwa, yong ni gurole Kulli lang. Ate njigi gipahna ni murun gipahna a tol le a liye Kulli leyong. 14N'gor gonno magerenteng, ni gor kpaɓɓa magerenteng. Kpaɓɓa aɓa- tenna ni aɓayong ni kwa ɗigha a njahli a liye Yahweh Kulli leyong, ni buwa ri Yahweh.15Hay ate kará eghǃ ate kara le Yahweh billabang bah. Nina'agh juro logha bin ɓa kwa. 16Na tol yi yong gilih anji yong ngha, ni binmurubang ni yahlu poshina a liye kulli le yong agh? 17Anji jamma ɗunna a yeh, alahgilbingiri nongna bűli, aba̋ teya waghina njahli, ate njigiri meshiyina18A ndah ki buwa niyellaǃ agiluwo le yang ki tolliyi ɓanghá ki gangla atema a nyha ni bin lelle ya. Ko aluwo njuh ma‘agh ki gana. 19Mɓuwa yi yo, Yahweh. Ate giche lihna binlelle ni ɓalusung ngha, leshigishe teya yigri na angung ni kwa aɓaɓang ngha. 20Anyam ɓaɓang ma‘agh ki pon-usulo, ate muru ni a ɓőli ya yumna, gishe wale lih binlelle ɓalusung.
1Tog njemme njuh a Zion, ni jollo gipagna a muri nkonno ma gerenteng langǃ Ɗeh ihɓi ngoɓong kpa ri aɓayong ni kwa nongha a njeh, ate karā le Yahweh zuna; nina‘agh, ɗigna gyaɓ. 2Karā ma boppinna ni pinna, karā anlagirini ni pinna matenna. Ninga meshiye le túleɓang a muri nkonno, gowo le aɓaluah ma yirutenna tolla ɗingha. Na ya pag aɓaluah ninga yang ngha, ni te aya kum ninga yang ngha, har jum aɓiɓilla dudung.3Gishe ngha lih gah kwa a dummi ya, a jummi ya leshi gishe ki agha. Ke njahli ye ngha ninga ɓaɓang Eden a dummi, keminya jummi ya ɓalusung ni pihya ni. Nina‘agh gumu nyha ki kum aɓɓa abini ya.4Ke purole aɓalueh ngha ninga apiri, ni myere ninga aɓa-piri. 5Atah ni jollo ninga anyeguwo-piri a muri ankonno, ninga imma le leshigishe ma pah ngoɓong ni lih waragirya, ninga aɓaluah ma yirutenna ni pur luah agh6A beh ya aɓayong gangshi riyang ni akundung yang kwa kariya. 7A ɓang ninga agarabuna ma yirungtenna; a eɓɓ ngarung ninga aɓaluah; a ginya, ɓeni kwa'agh a kushi mona, ni a keghe ari tangsa agh.8Alle mwoh tuti manona agirikarung ngha; a ginya, ɓeni kwa'agh ngha muri njinjere; a meshiye ri vang kun-luah teya na pura ri tangsa agh. 9A kára ri lahmagula, a ɓangha ri ngarung, a eɓɓe alah, ni pura njiri gɓele ninga aɓayiɓi.10Ngung-njahli jigra a dum yang, ɓakuli kariya, ke kará ni shienri bol pinna, ni munashienri ɗag te poshibang. 11Yahweh losgshi gih a dum aɓaluah le, ate agarabuna le nga dudung; ate ayangha ni yirutenna, amama ki pag asangha le ya. Ate kará le Yahweh inga ni gulo ni pah kariya bang. Yang loghle gitikunyong?12"Niɓiyeni teya"- mama ni pag waɓɓa le Yahweh- "Ih nyera binang ni yahli yong kwa, ngonno, nɓuwa, ni nɓuwa‘agh." 13Ih tuyi kunyahli yong dagra le yong ni kunkolong ngha, Ih nyera bin Yahweh Kulli le yong. Ate ɓa niehni ni gienna, ɓajinjing ni a pag yahlula ni aghnjung magowna matangna nya ih kari ni fungso agh.14Yang yere? Kote ikah pilla ih ɗig jinjing, ni ɗag mosso a nji njummi, njigi gipahna ni murun gipahna ate Yahweh Kulli leyong?15Tog njemme njuh a Zion, n'gor gonno magerenteng, ni gor kpaɓɓa magerenteng. 16Kpaɓɓa aɓayong; gor kpaɓɓa magerenteng. Kpaɓɓa aɓa- tenna; kpaɓɓa amuna ni amuna a yuli ya. Ɗeh aburamanjuwulla apura a nda̋ leyang ni amanjuwulla a pura a tarah juwulla leyang.17Ɗeh amallah, aguro le Yahweh, aɓuwa .a mintiri toghkangna ni ɗeshile. Ɗeh aɓa nah, "Assa aɓayong lo, Yahweh, ke ihɓi pil agiɓere le yong ih pag gi jenna agh, ke aɓayong ki olyong. Temang ke aka nah a ntira aɓayong, 'Kulli leyong kye18Le Yahweh nga ni aghnji njeh le nye shin gienna le aɓa liye. 19Yahweh aghi aɓalieh, "Nshinna, nga tashi yong bang ni njigiri, mbah mapiyo, ni murun, Ihkah ɗigshi yong, ni wa pah yong yiruɓiyina antira aɓayong ngha.20Nga pusa aɓa-wolyong ni nji-gangra, nga piriyang nga wori njeh ma yumna ni aɗagha. Aɓaluah kundung le yang ngha a wora sallang ma nji-tebang ke ama njummo teya a sallang ma nji-nakuli. Ɗúmo ka logho." Nina'agh, pagna agimaguliyina.21Ke ɓang ngoɓong ngha, njahli; ih ollo ih pag binmurubang, ate Yahweh ki pag agima guliyina. 22Ke ɓang ngoɓong ngha, a nyam ɓalusungǃ ate abinlelle ni ɓalusung ka sagha̋, a ngung nga ɓil nji, ni ngung gorri ni ɓaɓang njingung ni ɓaɓilli kaa ɓil gisoro. 23Pag binmurubang, aɓa Zion, ni binmurubang ri Yahweh Kulli le yong. Ate ihka pah yong tu-muru kuli te assa ni sulli yong ɗa'agh muru ate muryong, ke tu-muru ni nji-muru kuli ninga mama woro pagha.24Tangsā wolgiri ki ɗungshi ni kikaya, ke a ɗuh ka woro ɓungko ni mbah mapiyo ni murun. 25"Nga nyeni yong abogho anjigiri mama buno kukoro lih ya- ke kukoro magulina, ke kukoro wambang, ke kukoro girnjahbang, aɓaluah yirutenna lang inga ntasa a ntiri yong agh.26Nga lih magogna nga ɗimma, ni ɓongshi lulli Yahweh Kulli le yong, ɓeni pag gi njiworoshi a ntiri yong ngha, teya ni wa ye zuni yong giyirung ɓiyina muri aɓalieh ngha. 27Nga yere ih miyang antiri Israel, mini Yahweh Kulli le yong, nyha ɗeshiliya, ni wa zuni giyirung ɓiyina muri aɓalieh ngha.28Ihkah zu ka ni jummo ke nga soɓ bongho lang a muri aɓayong kwa, ni amunabuna le yong ni amunangallang le yongka waɓkundung. Aɓa-gulla le yong ka lorri alorro, abuna le yong ka shinna anjilorro. 29Ɗeshiya amuri aguro ni aguro amehna, antiri kara wogha, nga soɓ bongho lang.30Nga ɗumma agi njiworoshi ni a ɓakuli ni muri ngungnjahli ya, nkilla, gishe, ni tagha nlélle. 31Ke kará ki pilla pinna ni shienri ki pilla nkilla, kika ri kará magula ni ma koshibang le Yahweh ni ki zu‘agh.32Ihka tig ɓeni kwa gor lulli Yahweh ya ih kum aɓɓa. Ate a muri nkonno Zion ni Jerusalem ɓeh ya kum aɓɓa ngha nghang, ninga mama Yahweh waɓɓa, ni ntira aɓa-aɓɓa, aɓeni Yahweh gor agh.
1Nshinna, akara wogha ni kunbang egh ya, ngha nga nyeni ni aguro ma Judah ni ma Jerusalem, 2Nga kpaɓɓa aɓayong kwa, ni zuni yang a ɓanjonglong le Jehoshaphat. Nga waɓɓi yang njuoh a biye, atele aɓayong lang ni giɓere lang Israel, aɓeni a meshiye antira aɓayong ngha, ni atema a koriyi na njeh lang. 3A soɓ la̋yi ate aɓayong lang, magha amin munabuna ate njá, ni magha amin munangallang ate mbah ate gi nuhna.4Niɓeniya, niyella ni yahli yong ki lulla rang, Tyre, Sidon ni akasa njeh Philistia? Nga nwiyang? Ke nga nwiyang ma, nga nyeni yong nwah egh amuryong ni susű. 5Ate ih mponna azurfa ni azinariya lang, ni zuna ni agikumna maɓonna lang a bin bangkulli le yong. 6Ih magha aɓayong ni Judah ni Jerusalem abin aɓa-Greek, ate ih tuti kukuwo ni nje le yang.7Nshinna, miyang nga logshi jigri yang, pushi yang aba ih mag yang ngha nghang, nga nyeni nwah egh a muryong. 8Nga magha amunabuna le yong ni amunangallang le yong, njiri bih aɓayong ni Judah agh. A ka mag yang abih a Sabeans, abin aɓayong ni duna kukuwo agh, ate yahweh waɓna teng."9Waɓ nga antira aɓayongː "Ih gil riyong ate luah; nlogsa abuna ama yirutenna; ɗeh aɓa zu gyaɓ; ɗeh abuna maluah kwa a puro. 10Wol sorro ɗingɗiya mpilli garabuwo ni buwo pangiri mpilli kuoh, Ɗeh abayong nyha ni yirung tenna a nah, 'Miyang ni yirungtenna.'11Nkára ni nzu nyong ni aɓayong kwa nje ni gyaɓ; nkpaɓɓa muryong binmona. Yahweh, nzuna a agarabuna ma yirungtenna.12Ɗeh aɓayong kwa aɓa logsa ariyang a zu ɓajonglong le Jehoshaphat. Ate ɓeni nga ɗigha a waɓnjuoh ngha anjeh ni kwa kangni ya. 13Tig nshiri, ate gisoro ɓilla. Nzu, ih waghi anjingung, ate ngubu teshi mbah ɗungshina. Ke ɗuh ngha ki ɓungko, ate gimashihra le yang gulla."14Velliye ngha nghang, velliye a ɓanjonglong waɓnjuoh. Ke kará le Yahweh ɗigna gyaɓ a ɓanjonglong waɓnjuoh. 15Ke kará ni shienri pilla pinna, ke amunashienri ɗagna te poshibang.16Yahweh ka imma Zion, ni logsh gih a Jerusalem. Ke ɓakuli ni ngungnjahli ka jingra, keminiya Yahweh ka ɗig millin ate aɓayong le, ni ngarung ate aɓayong le Israel. 17"Ninani ihka yerini ih mini Yahweh Kulli le yong ɓeni ɗigha a Zion, nkonno ma gerenteng lang. Le jerusalem ih pag gerenteng, aɓiri ni wa billa njiri beh ɗeshiliya.18Ihkah zu a muri kará wo nga nkonno ki woro sushiyi ni mbah a pyem, ke aɓűra ka woro soɓ kíra, abóli ni kwa Judah agh ka woro soɓ muru, ni Njimuru ka zu a liyeh Yahweh ka pah mur a ɓanjonglong ma Shittim. 19Egypt ka ɗig gijuribang ni aɗagha, ni Edom ka ɗig ɓalusung aɗagha, atema gimashira ni apaghi aɓayong ni Judah agh, atema a sonna nkilla aɓakwar a njeh le yang.20Keminiya Judah ka nongho har kikene, ni Jerusalem ka nongo logha ri ɓiɓilla kena ɓiɓilla. 21Nga illitagma nkilla le yang ni sang a illitagma ya ngha ate Yahweh ɗigna a Zion."
1Amama ni ki pag a tenana le Amos, ɓeni a ntira a lelgiri ni a Tekoa agh, mama shinna amuri Israel a ntiri akará le Uzziah murung Judah, ɗeshiliya a ntiri akará Jeroboam son Joash murung Israel, bongho ɓahri keɗebang jingra le ngunnjah. 2Ih nah, "Yahweh imma a Zion; ih ka logsh gih a Jerusalem. Ke binlelle le alelgiri ka ɓuwa'agh; muri Carmel ka yummo."3Gah ni Yahweh waɓɓaː "Ate gimashihra tahro le Damascus, har ni ma ihne, ningi tol fungso agh, atema a sárina Gilead ni gara ndolong sárigiri ma teɓna. 4Nga tuti gishe a liye Hazael, ihka pigshi ngarung le Ben-hadad.5Nga ɓunniyi ngungngara ma Damascus nga teshi ɓabura ni nong murung amuri ɓanjonglong Aven, ninale ɓabura ni ki bol gara ni Beth Eden. Ke aɓayong Aram ngha ka wora guro a Kir," Yahweh ni waɓɓi.6Gah ni Yahweh waɓɓaː "Ate gimashihra tahro ni Gaza agh, har ni ma ihne, ningi tol fungso agh, atem a ponna aɓayong guro kwa awori, a ka pih aɓa Edom. 7Nga tuti gishe ari ngarung Gaza, ihka pigshi ngarung ye.8Nga teshi ɓabura ni nong ɗigha a Ashdod ninale ɓabura ni ki bol gara ni Ashkelon agh. Nga pil beng a ri Ekron, ke nshile a Philistine ka juro, "Magula Yahweh ni waɓɓi.9Gah ni Yahweh waɓɓaː "Ate gimashihra tahro ni Tyre agh, har ni ma ihne, ningi tol fungso agh, atema pahna aɓayong kwa a Edom, Ke a ya ɓunna ogrung le amunateryang. 10Nga tuti gishe ari ngarung Tyre, ihka pigshi ngarung le."11Gah ni Yahweh waɓɓaː "Ate gimashihra tahro ni Edom agh, har ni ma ihne, ningi tol fungso agh, atema a pirra munateri ni garabuwo ni soɓ gienne koh. Yahlula le woro saniyang kikasa, ni yahlulla le ka ɗigha ha kikene. 12Nga tuti gishe amuri ari Teman, ihka pigshi lahmurung le Bozrah."13Gah ni Yahweh waɓɓa, "Ate gimashihra tahro le aɓayong ni Ammon, har ni ma ihne, ningi tol fungso agh, Atema ih ɓuwana amehna ni muna yahli yang a Gilead, ate le inga ɓuri njang le yang.14Nga boshi gishe ari ngarung Rabbah, ihka pigshi alahmurung, ni jollo a kará luah, ke wolrung a kara nguhnyamuru. 15Amurung le yang wa wora guro agh, ihni ni amakushi," Yahweh ni nah.
1Gah ni Yahweh waɓɓaː "Ate gimashihra tahro le Moab, har ni ma ihne, ningi tol fungso agh, Atema pinshina muh le murung Edom pil tuɓu.2Nga tuti gishe a Moab, ihka pigshi ngarung Kerioth. Moab ka wuh aimma, ni jollo ni kung njemme njuh. 3Nga meshiya aɓakashi njuoh le, nga wol lueh amuna murung nini agh," Yahweh ni waɓɓi.4Gah ni Yahweh waɓɓa, "Ate gimashihra tahro le Judah, har ni ma ihne, ningi tol fungso agh, Atema a shiɓina njuoh le Yahweh ni nya bol awaɓɓa le. Yiri leyang pangna yang a borro, mama ateryang bil ngha. 5Nga tuti gishe a Judah, ihka pigshi ngarung Jerusalem."6Gah ni Yahweh waɓɓaː "Atema mag na aɓakwar ate azurfa ni aɓagani ate asandal kusung ɓahri.7Ih parra amura aɓa-enna ninga aɓayong ki parriya njisallang njahli; a tashitekori aɓayong ni a parriya koh. Babura ni terri ki ingna bin munangallang ni mwoh agh ninani a juri ni bin lullang magerenteng. 8A nongha girikari Deshile ni kwa'agh a dagra ni agha muringosso agh, ni a liye Kulli leyang a nuh mbah le aɓeni a tigha atenne a pah nwasa agh.9Ɗeshiliya ih ye njuri na Amorite a nji yong, mama logho leyang kena logho le acedar; yirungtenna le ninga Oaks. Ɗeshiliya ih ye njuri na njingung leyang a kuli ni amili njeh. 10Nina'agh, ih mpushi yong a nje Egypt ni billi yong bogho woro-ɓahri a ɓalusung te pon nje Amorite.11Nlogsa aɓa-agkunto a ntiri amuna yong no Anazirite a ntira amuna buna le yong. Nyha nina agh le, aɓa-Israel?- mama ni pag waɓɓa le Yahweh. 12Keminiya ih sorra anazirite a nuh mbah ni saghi aɓa-agkuntumo ka waɓ kunduna agh.13Nshinna, nga ɗengri yong, ninga nyeguwo ni ɗungshi ni njigiri ki ɗengri ni ɓwa agh. 14Ɓa ɓangha nguh ni ka juri; ke aɓa yirungtenna ni logh le ɓúri muri yirungtenna agh; alle aɓa ogrung ki ashi muryang.15Aɓa ni ki gan tangha njeh ya; ke aɓa kari myere ka ɓangha; alle aɓa kogpiri ki ashi muryang. 16Har ma ni agag agaraabuna ka ɓang ni tesallang a kará wo- mama ni pag waɓɓa le Yahweh."
1Ih og tenena ni Yahweh waɓɓa a muryong ngha, aɓ-Israel, a muri aɓa liye ni kwa pussa a nje Egypt aghː 2"Ih ntaro ni muro kunkolong a ntira alah ni kwa ngunnjah agh. "Ninale nga funso ate a gimashihra lo."3Ɓahri logle ginya riyang ha na a ogriyang ngha? 4Yim ka imma muringung ngha ni shing gi bolla agh? Muna yim ka agh gishi a gúnang ngha ni bol gumu ngha nghang?5Mi̋ya ka kpa agitamna a njahli ngha na tammi nyha? Gitamna ga logha a njahli ngha ni bol gumu ngha nghang? 6Ngha njemme njuh ɓuwa a ntiri lahmagula, ke aɓayong ni ki koshi ya? Ngha gimashihra agh lahmagula, ke Yahweh ni tuti ya agh?7Njiteng ni Magula Yahweh ni ki pag gumu ke ni ih ɗummi gurole ɓa agkuntumo le ga ihka pag ngha.8Ke yim im le; yang ni ki ɓang ngobong ngha?9Waɓ gah a ngarung Ashdod, ni ngarung nje Egypt; nah, "nkpaɓ muryong a muri nkonno Samaria ni shing koshiyo magula mang a yeh, ni temashihra ni ki pagri a yeh agh. 10Ate na yeri pagha ni a pagni gimaɓonna agh- mama ni pag waɓɓa le Yahweh- A ɗungshina ngarung ni mwono ni ɓíya bang."11Ngha ninale, mama ni pag waɓɓa le magula Yahwehː Aɓa shiɓi yong ka kangni njeh egh, a meshiyi vangkunluah le yang ni pongiri a ngarung egh." 12Mama ni pag waɓɓa le Yahwehː ninga mama lelgiri ki ashi ni kusung ɓahri kunkolong, ko gi kiri njuh a kung yim ngha; ninani aka ashi ni aɓa Israel ni ɗigha a Samaria agh; a ɗag yang ni gbingrá giɗigna ko agugushe alla."1314Og ni waɓkung a muri liye Jacob- mama ni pag waɓɓa le Magula Yahweh, Kulli ɓasulabiri. "Ate a kará ni nga funshi ni gimashihra le Israel, Nye nga funshi deshile ma Bethel. Ke njemme le deshile ka ɓűno ka kpa a njahli.15Nga meshiyi lah ma binpína ni lah ma kuntaɓi. ke alah ni agiliyi ni njemme njuhlusung ka juro, ni alah maguliyina ka ɓoro- mama ni pag waɓɓa le Magula Yahweh."
1Nteshikiri yong ri teng ni, nyong na andah ma Bashan, nyong ni aɓeni a nkonno Samaria agh, nyong ni aɓeni nga pariyi aɓa gienna, yong aɓeni ɗengre aɓa'ala agh, nyong ni ih nahyi abura yong, "Nzuni sung gi anuhna." 2Ke magula Yahweh kaniyina giri ni gerenteng le, "Nshinna, kará ka zu a muryong ngha aka tol yong ko ni agiɓɓang, ma meshile le yong ngha ni giɓɓang ma bol nji.3Nga pura njibang a njiri teshow le ngarung lahmagula, ɓeni kwa wora njiri beh huwar, aka ɓug yong ko anji bin Harmon- mama ni pag waɓɓa le Yahweh.4"Nwora Bethel nghe pag gimashihra, ni Gilgal nke ɓuri temashihra, nzuni ɗahra le ni ɓeri ni kwa agh, ni gipahna le yong a ri kará tahro ni kwa‘agh. 5Mpah gipahna ɗahra ma makampa ni brodi; waɓteng agha pah gipahna sagli; waɓ teɓi, ate nga ni agnjung a pagha, nyong ni aɓa Israel- mama ni pag waɓɓa le Magula Yahweh.6Nga pah yong milung mkwar alahmagula le yong kwa ningi pah yong brodi abi yong kwa. Ɗeshiliya ni nyera a binang ngha- mama ni pag waɓɓa le Yahweh. 7Nye ntol yiyong murukuli ngha wa uwo shienri tahro ni tolgisoro. Ngi nyashi murukuli a muri lahmagula mamona, Njahli manona murukuli nyana a muri, keminiya njahla mama murukuli ni nya a muri ya agh ih nyummo.8Lahmagula ɓahri ko tahro ka ɓariginya ki ka lahmagula mamona ate muru ma nuhna, keminiya ni a ɗimma. Ɗeshiliya ni nyera a binang ngha- mama ni pag waɓɓa le Yahweh. 9Ngi magyi yong gikonna ni kukkú. Ke gowo le ɓabang le yong,10Ntuta agikonina ari yong a Egypt. Nwol lueh aminabuna ni garabuwo, kpana ni aguro apiri le yong, ni pag ɓatangna le yong ihɓi ɗummo a lulli yong. Ɗeshiliya ni nyera a binang ngha- mama ni pag waɓɓa le Yahweh. 11Nwamma alahmagulina a ntiri yong, ninga mama Kulli wamni Sodom ni Gomorrah. Nyongha ninga garagiri ni ki píh a gishe apusa gishe ya. Ɗeshiliya ni nyera a binang ngha- mama ni pag waɓɓa le Yahweh.12Ninale nga paghi yong temashihra, Israel; ni atema nga paghi yong temashihra, ngil riyong ih lugri ni Kulli le yong, Israelǃ 13Ate, nshinna, ihni ɓeni pag nkonno agh ɗeshiya ihni pag guh, pushiyi aɓayong ɗengshe ni, pag bangkwara pil dú ni ginya amuri abin m logna a ngunnjah. Yahweh, Kulli ɓasulabiri, lulli ni."
1N'ogh teng nga ntolli ɓuwa agh a muryong, Liye Israel. 2Ke Israel nsari kpana; ni wa logha ɗeshiliya; a ɗagne njeh le; ɓwa nyha mwoh ka logshi ya.3Ate gah ni Magula Yahweh waɓɓaː Ke lahmagula puro wori gweh agh ka kum worotongno ka ɗigha, ke ɓeni puro wori worotongno agh ka kum lum ka ɗigha ate liye Israel. "Allang le a ɗignjahǃ"4Ate mama ni pag waɓɓa le Yahweh ari liye Israelː "ih alla ih aɓɓa! 5Ke ihɓi al Bethel agh; alle ingna Gilgal agh; ke ginbiri ih nkena Beersheba agh. Ate Gilgal ka wora guro fakat, le Bethel ka pil gimanangna,6Al Yahweh a ɗignjah, ko ihka meshe ninga gishe a liye Jacob. Ihka lih, ke ɓung nyha ka lingshi a Bethel agh. 7Aɓayong ni ngi pil njuoh gima lulla ni ɓug maɓonna ko a njahliǃ"8Kulli ni gil Pleiades ni Orion; ih pil pínna matenna kenna a beri; ih pag kará mapinna ni dú ni gora amuru Sallang; ih soɓɓi a amuri ngunnjahli. Lulli ih Yahwehǃ 9Ih zuni juro nikara aɓa yirungtenna ate ma juro egh ihɓi sulla amuri ngarung.10A shiɓɓi tele ɓeni kwa ni aghni tele yang a akunjere lahmagule ye agh ni a jen ɓeni kwa ki waɓ njiteng ngha. 11Atema nyong ngha nga pariya aɓa gienna ni ag dakka kikaya a biyang-teya ih gilla alah ma tumo tahli, ninga ɗigha a yeh yang ngha. Ih ɗigna aɓabang njingung a tolnjung, ninga nuh amuru mbeh ya.12Ate nyerina gowo la agimashihra le yong ni niyellang ni guliyo le agimashihra le yong. Yonng ni aɓa juri njiteng, ag lihkun, ni pilla aɓa enna agirikari yong a kunjere lagmagula. 13Ninale ɓeni kwa ni yriteng ngha agira kun yang ari kunbang egh, ate kunbang mashihra ni.14Al gimaɓonna ka al mashihra agh, ate le a kum ɗignjah. Ninale Yahweh, Kulli ɓasulabiri, ka ɗig ni yong ni njiteng, ninga mama ih nah ni ini nya. 15Shiɓɓi gimashihra, agh gimaɓonna, tigh njiteng a kunnjere lagmagula. Alle Yahweh, Kulli ɓasulabiri, ka ɗum nieh le ari ashille Joseph.16Ninale, mama ni pag waɓɓa le Yahweh, Kulli ɓasulabiri, Magula, "Magjollo ka tagha agɓinainne, le aka nah a mura njinjere kwa, 'woh! Woh!' Aka gora aɓa ɗigɗiya a ɓuwaagh ni aɓayong yeri ɓuwaagh a ɓa wo mang jollo. 17Aɓabang njingung kwaagh jollo ka tagha, ate ihka billa ntiri yong," Yahweh ni nah.18Woh le yong aɓayong agh kará le Yahwehǃ mang paghi te nga tigh yahli yong ari kará le Yahweh? Ihka pinna ni tubang ngha, 19Ninga ma ɓwa ki ɓagni yim ngha le ki luri ni bear, ko ingna a lah le ke tig bih ri ngarung le yuoh num mi. 20Ih kará le Yahweh ka pinna ni tubang ngha? Yukuta ni poshibang ngha?21Ih shiɓɓi na, ih jenna anjibuno le yong, bang nyha ki ɓongha ari kpaɓɓa le yong ngha pag ni njiteng ngha. 22Ate nyongha ngi peng gipahna mapinshina ni gipahna manjigiri, ningi agh yang ngha alle nga shin gipahna a ogrung ma agiluwo manennina le yong.23Mpushi a jollo a gíyah le yong a binang; ningi teshikirang Imma le dinduara le yong ngha. 24Teɓiya, ɗeh ih njuoh sulli ninga muru, ni gereteng ninga bangha le muru kará ni kwa'agh.25Nzuna ngha ni aɗahra ni agipahna a ɓalusung bogho woroɓahri, liye Israel? 26Nlogshi na nduli Sikkuth a kuli, murung le yong ni Kaiwan, kulli muna shienri le yong, mama mpaghi muryong ngha.27Ninale nga wori yong njeguro ka ɗur Damascus," Yahweh nah ni, ɓeni ih lulli ih Kulli ɓasulabiri.
1Woh ari aɓeni ni ɗiglyem a Zion ngha, ni aɓani vullo a lah nkonno Samaria agh, aɓayong maɓwa ma anjeh maɓonna, aɓeni liye a Israel zu ate a aghni yaǃ 2Aɓa magula le yong nah, "Nwora Kalneh ke nshinna; logha beh ya wora Hamath, lah magula; le nsulla Gath ma Philistines. A wora njemurung le yong ni ɓahri ya? Njang le yang gulo wor njang le yong?"3Woh a ri aɓeni ishi kará mashihra ni gil ngungmurung mwono zuni gyaɓ.4A nongha a alla ma njemme njuhlusung ni ɗigha mura angungmurung leyang. A lih ya a njuh ɓa luwo ni amuna ndah ni a luwo agh.5Atuyi a ngya ma nangna a dunduara; A lla giguwang ninga mama David pagha. 6A nuh mbah a yeh ankóri ni ɗahri muryang ni murun mabwa, keminiya yahliyang ni koni yang ate juro le Joseph agh.7Nina'agh ayang ngha aka wora njeguro ni aguro ma kunduna, ke anjibuno le aɓeni ɗig kwa'agh ki malla. 8"Mini, Magula yahweh, nkaniyina giri ri kanangiri- mama ni pag waɓɓa le Yahweh, Kulli ɓasulabiri, Nshiɓina logshimurung le Jacob; Nshiɓina ngarung le. Ninale nga pah lahmagula egh ni aɓeni kwa ayeh agh."9Ihka zu a kunbang ni a ɓwa lum uwa a lah mwoh agh, a ka wuh kwa. 10Ngha aɓaliye ko ɓeni pinshi ya tol muh a liye ya-ngha waɓɓi ɓeni a yeh kangna ni aliye ya, "a wongha ni ɓwa abino? ɓeh ki nah, "ko mwoh." "Bol guh, ate ɗigha sete shi gor lulli Yahweh agh."11Ate, Nshinna, Yahweh ka pah lagha, ke lahmagula ka wagha ka pag kande, ke lah makyena ka pag lulushi.12Apiri ki ɓang pa amuri ngowo tahli? Mamona ngha nghang bowo ki ɗigɗiya ni ɗendah? ɗeshiliya mpilla njuoh ih pag tunnang ke njingung ma gerenteng pilla lulolulo- 13Nyong ni aɓeni ngi pag binmurubang amuri Lo Debar, ɓeni nah, "ni shi tol Karnaim njiri yirungtenna le yang?"14"Keminiya nshinna, nga logshi yong aɓayong ɗeshili, liye Israel- mama ni pag waɓɓa le Yahweh, Kulli ɓasulabiri. Aka magyi yong logha Lebo Hamath kenna aɓóli ma Arabah."
1Gah ni pag gah Magula Yahweh ɗummang. Nshinna, ihni gilla abuno kukoro ngha njigiri tumuru log puro agh, ni, nshinna, ini pag njigiri meshilikun jummo ni murung toligisoro agh. 2Ngha amalli lihni abugiri ni njeh agh, le ngi nah, "Magula Yahweh, kukushi ponatuɓu; niyellang ni Jacob ka tangni? Ate yangha fitong." 3Yahweh ngha njijing ari gah. "Ni pagha," ih nah.4Gah ni pag gah Magula Yahweh ɗummangː Nshinna, ke Magula Yahweh gor gishe nzu waɓnjuoh. Ih yumshi ɓunbolo, limma muru a tina ngunnjah nye ka lih njahli ɗeshili. 5Keminkiya ngi nah, "Magula Yahweh, Kukushi tangjeyi; niyellang ni Jacob ka tangni? Ate yangha fitong." 6Yahweh ngha njijing ari gah. "ninale gah ni ki pagha," Magula Yahweh ni nah.7Gah ni pag gah ɗummang nghaːNshinna, ke Magula tagha njiri ngarung, ni nguri ɓaggiri a bih.Yahweh nah nga, 8"Amos, mang a shina?" n‘nah, "Nguri ɓaggiri." Le Magula nah, "Nshinna, nga tig nguri ɓaggiri a ntira aɓayong lang Israel. Ninwa shin gienna le yang ngha.9Ke bin maguliyina le Isaac ki wangha, ke binɓang kulli le Israel ki juro, ke nga logha muri liye Jeroboam ni garabuwo."10Le Amaziah, mallah Bethel, tashi kuntumo ri Jeroboam, murung Israelː "Amos kpannakun amuryong a ntiri lah Israel. Le njahli wa gimyeh ari ateng le ni kwa'agh. 11Ate gah ni pag gah Amos waɓɓa, 'garabuwo ni ka wol Jeroboam, Israel ka wora njeguro bin masanna ni njeh leyang ni niiteng."12Amaziah nahyi Amos, "Ɓashunduna, woro, ɓangha a nyera njeh Judah, lih brodi ni awaɓkundung a beh. 13Keminiya ka waɓkundung ɗeshili aba Bethel ya, ate ɓabenda murung ni lahmurung."14Le Amos nahyi Amaziah, "Mini ɓakuntumo le Kulli ya alle muna ɓakuntumo le Kulli ya. Mini ɓa lelgiri, ni lel sycamore angung gori. 15Keminiya Yahwehtolla abin lelnjuh le nah ngha, 'woro, waɓkundung abin aɓa liyang Israel.'16Niɓeniya, ogh teng le Yahweh. A nah, ke ihɓi waɓkunduna a muri Israel, ni ke waɓteng amuri liye Isaac.' 17Nina'agh mamani pag waɓɓa le Yahweh, 'Amah yong ki pag njah a lahmagula; amunabuna le yong ni amunangallang le yong akpa njiri garabuwo; aka pyeri njeh le yong aka gaɓɓa; nga wuh a njeh ma ginɓene, le Israel ka ɗag njeni ka wora njeguro ni njiteng."
1Gah ni pag gah Magula Yahweh ɗummang. Nshinna, ni guwo njingung kuntahɓiǃ 2Ih nah, "Mang a shinna, Amos? N'nah, "guwo njingung kuntahɓi" Le Yahweh nah nga, "Malla le aɓa Israel zuna; Ninwa shin gienna le yang ngha. 3Ke angya ni binɓankulli ya ka pil jollo akará egh- mama ni pag waɓɓa le Magula Yahweh-aluoh dudung, nga ɓogha bakwa‘aghǃ mpolloǃ"4Nteshikiri yong ri gah, nyong ni aɓeni ngi pariya aɓa gienna agh ni pusa aɓa-enna ni njeh agh. 5Ke anah, "Niyebang ni shienri mapiyo ki malli, ninale sa mag njigiri ɗeshili? Niyebang ni kará usulo le aɓa-yahuda ki malli, ninale sa mag kikaya? Sa tig koro pyerigiri fitong kong le sa ɓúri kúre, te sa lihyang gipyerigiri ma shihra. 6Ngah nina sa mag kikaya ma niɓotiya agh, kúra aɓa-enna ni azurfa, ni aɓa genna ni kuhra kusung ɓahri."7Yahweh wale kaniyigiri ritolmurung le Jacob, "Njiteng ngha ningi janshi ni agipagna le yang ngha." 8Njeh ni kijingra ate gah, ni aɓeni kwa ɗigha ayeh agh gi ɓuwa'agh? Kwa'agh ka logho ninga Kumuru Nile, ni ki wollaɓi le ɓullo ɗeshili, ninga Kumuru ma Egypt.9"Ihka zu a kará egh-mama ni pag waɓɓa le Magula Yahweh-ih nga tig kará ihɓi igna amurung, ni tig pinna angungnjah ni ɓakara. 10Nga pil anjibuno leyong a jollo ni angya le yong a ɓuwa'agh. Nga kuyiyong teshiligiri ateyeh yong ni mbúla amuri ɓeni kwa'agh. Nga paghi ninga ɓuwa munabuna ma kunkolong, kará egh ka hagngha har kena malla le.11Nshinna, akará ngha ki zu-mama ni pag waɓɓa le Magula Yahweh-ngha nga tashi yong yahlo a njahli, yahlo ma brodi ni nya, alle njemuru ma muru agh, keminiya ate ogh atenana le Yahweh. 12Aka ginya logha sallang kena sallang; aka ɓangha logha njigangra kena njitebang te all tenana le Yahweh, keminiya ni nga kummi nya.13A kará wo agh ansara maɓoriyina ni amunadena ka wuhdana ate njemuru. 14Aɓayong kaniyigiri njiri gimashihra ma Samaria ni nah, 'Ni kulli le yong kwa, Dan,' ni, 'ninga njere Beersheba ɗigni ya,' aka kpa na wa logh ɗeshiliya,"
1Nshina Magula tagha a girikari deshile, le nah, "wol muri angbatahli atele tagsa-sárigiri ihɓi jingra, wamghi yang kikpasha amuryang kwa, le inga wol lueh ma jummo ni garabuwo. Manona le yang nyha ka ɓangngha. Manona le yang nyha ka aɓɓa. 2Ke nga a tummo a Sheol, behni ɓeng ka kani yang ngha. Ke nga a eɓɓa akuli ya, behni beng ka zuni yang njahli.3Ke nga vulla amuri Carmel, behni nga alla nga tol yong ngha. Ke ayngha a vulla rang a tinna Sallang, behni nga tig yuoh, ihɓi num yang. 4Ke aɓashiɓi yang piriyang anji yang wori njeguro, beh ya nga tig garabuwo, ihɓi wol nlueh yang. Nga tig njang ari yang ate kumkung nyha te maɓwa agh."5Magula Yahweh ɓasulabiri ɗog njahli ihɓi nyangla; aɓeni kwa ɗigha a yeh ɓuwa'agh; ayangha kwa alogho ninga Kunmuru, ni limma ninga kunmuru Egypt. 6Ihni ɓeni ɓag abinpara ni akuli ya, ni teshi bingibingiri amuri ngunnjah. Nye gora amuru sallang, lulli ih Yahweh.7"Ih nya ninga aɓa Cush abinang, aɓa Israel-mama ni pag waɓɓa le Yahweh-nin pusa aɓaIsrael anjeh Egypt, Philistines a Crete ni aɓa Aramean a Kir ya? 8Nshinna, njih Magula Yahweh ngha amura anjemurung ma gimashihra, nga meshiyi logha kundum ngunnjah, sete nite meshiya kikpashak agh liye Jacob-mama ni pag waɓɓa le Yahweh.9Nshinna, nga tigha, ni nga jingri liye Israel antira aɓayong kwa, ninga mama ɓwa ki jingri ni njigiri a yáhra, ninale ke ihɓi tahli makyena ki kpa njahli ya. 10Aɓa gimashihra ni kwa aɓa-liyang ni agh ki wuh njiri garabuwo, aɓeni ki nah, 'Tegula ni kikum sung alle ki wor sung ngha.'11A kará wo aghnga logshi ngúri le David ni woro kpa agh, ni giriya abih. Nga logshi juro le, ni yeɓaghi ninga ajah la akah agh, 12Ate le aka pon nshille ni Edom, ni aɓayong ni kwa ki gorang ni lullang ngha-mama ni pag waɓɓa le Yahweh-ihni pag gah.13Nshinna, kará nga ki zu-mama ni pag waɓɓa le Yahweh- nga ɓa-ɗigɗiya ka ɗur ɓa-korro, ke ɓa-giliyi njingung ka ɗur ɓeni ki jam njigiri ya. Ke nkonno ka susshi mbah pyem, ni ɗigli kwa ka suɓɓe ngha.14Nga yeni aɓa liyang Israel ni njeguro agh. Aka ɓagha lahmaguliyina ni juri ya anong ngha, aka jam aɓabang njingung ni nuh murun mbeh, aka pag ɓabang alih anjingung egh. 15Nga jam yang amuri nje leyang, ke ɗeshiliya na wa uɓyi anjeh ni pah yang ngha," Yahweh Kulli le yong ni waɓɓi.
1Njilorro le Obadiah. Ke Magula Yahweh waɓɓa amuri Edomː Shi ogh na kuntumo abin Yahweh ni tashi ɓataghatukushi antira aɓayong, nahni, "loghoǃ ɗeh ihɓi shi logho ari ate luahǃ" 2Nshinna, Miyang ngi tig yong makyena antira aɓayong; aka jen yong dudung.3Tol yahli yong swara yong, nyong ni aɓeni ih ɗigha a ngowo tahli ya, amin lah yong; aɓeni nah a uyahliyang, "Yang ka sullang njahli" 4Ke a loghakuli bidondong ninga Mgbang ke a tig ndah a ntira amunashienri, abeh ya bga sullo njahli-mama ni pag waɓɓa le Yahweh.5Ngha ɓa-iɓᶀgiri zu a binno, ngha mayiɓɓi zuni duh agh-niyellang ni aka ɓiyini-na iɓɓga kwa atollo aka iɓɓagh? Ngha ɓa-kpaɓ njingung zu a binno agh, na aɗag njahle ya? 6Niyellang ni kaka meshiyi ni Esau, ponna gisongrina leǃ7Aɓeyong ni kwa nkpaɓkun yong ni yang ngha ka piriyo ka keni njang. Ke aɓayong ni nyongha olollo agh ka soro ka logha ro. Ke aɓeni ki lih brodi lo agh ka tigho mbóya abin njelo. Yerigiri nyha yi ya. 8Ningi pagha a karå ogh,-mama ni pag waɓɓa le Yahweh- "girjah aɓa yeriteng ma Edom ni aɓa yerigiri amuri nkonno Esau? 9Aɓa yirungtenna ka koshiyo, Teman, ninale aka kashi ɓeni kwa'agh amuri nkonno Esau anjiri tumbuwo.10Atema wolrinarung ari amunaterri Jacob, yirungɓiyina ka melyang le aka kashi yang ha kikenne. 11Akará egh ya aka tang ni muro, a kará ni ɓwa-masa ka ponni gikumna le, ni abiri ka ingna kunjere le, ni nuh layi amuri Jerusalem, nyong ninga mamona le yang.12Keminiya a ollo amuri kará le munaterro agh, akará le niɓiyiyi agh, ke aɓa pag binmurubang amuri aɓeni judah a kará juro le yang ngha; ka logshi muro akará gana leyang ngha. 13Ka ingna akunjere le aɓa-liyang a kará gimashih leyang ngha; ka ollo amuri gah kpari yang ngha akará ni ɓiyi yang ngha, 14Ke ihɓi pon gikumna le yang akará juro le yang ngha.ke tangha muri njinjere ɗuro ƙgi tughi aɓa ɓangha buwo, ni pah aɓa aɓɓa a karå gana le yang.15Ate kará le Yahweh ɗigna gyaɓ amura aɓayong kwa. Nga mama mpagha, a paghi nyong nina,; agipagna le yong ka nyera amuryong. 16Ate ma mɓarina a nkonno ma gerenteng lang, ninani aɓayong kwa ka woro nuhni. Aka nuh ni melle ninga ni pah a ɗig njah agh.17Keminiya a nkonno Zion aɓwa ngha nghang kum aɓɓa, ihka ɗig gerenteng, ke liye Jacob ka pon agiponna le yang. 18Ke liye Jacob ka ɗig gishe, ni liye Joseph a gishe, ni liye Esau ka gulo, le ihka píh, ni lih yang. Nyha ka aɓɓa a liye Esau, ate Yahweeh waɓne."19Aɓeni a Negev agh ka pon nkonno le Esau ni aɓeni a lahbinjeh agh ka pon njeh le a Philistine aka pon njeh Ephraim ni njeh Samaria, ni Benjamin ka pon Gilead.20Ke aɓaɓangha aɓaluah le aɓa Israel ka pon njeh Canaan tollo kenna Zarephath. Ke aɓaɓangha ma Jerusalem, aɓeni Sepharad, ka pon alhmagula ni Negev. 21Aɓa-ashibang ka wora muri nkonno Zion a nongmurung amura alah ɗigli le Esau, ni njemurung ka ɗig mami Yahweh.
1Niɓeniya tenana le Yahweh zua bin Yunana muna Amittai, nahni, 2"Logho wora a Nineveh, lah magula wo, ki nahteng amuri , atema temashihra le yang logna zu a kundumang." 3Keminiya Yunana logho ki ɓangha a kundum Yahweh ki ka a Tarshish. Ih wora Joppa ke kum gisassa muru ki kah Tarshish. Nina'agh le pah bolo eɓɓ gisassa ih kkah ni yang a Tarshish, kukuwo kundum Yahweh.4Keminiya Yahweh tashi guh magula amuri sallang ni ɗig guh matenna amuri sallang. Nisashibang ngha le gisassa ki pagha ka wamma. 5Le ngoɓong kpai aɓalame dudung le ɓeni kwa'agh ɓuwa gor kuli le. A sowa agibiri le yang ko muru ih gisassa egh ihɓi ɗig holokong, Keminiya Yunana ke ignina sulla ayeh ntiri gisassa, ke nongna njeh ih nongtuhlo matenna.6Nina'agh aaɓalame gisassa zu abinni ki nahyi, "Mang awo nongtuhlo? Logho! gor Kulli lo! ngolle kuli lo ka shin sung le nishi jurri ya." 7Ɓeni kwa nahyi biyi, "zu, ɗeh ih shi soɓ nlayi, nina'agh le shi yere yang pag temashihra ke gah ki pag sung ninga." ninala'gh le soɓ anlayi, le nlayi ke bol Yunana.8Le a nahyi Yunana, "kukushi waɓɓi sung pag temashihra ke gah ki pag sung ninga. Mang ki pag tumo lo, ni a pura nyebang? mang ki pag njehlo ni a woni ɓa nyebang?" 9Yunana nahyi yang, "Mini ɓa-Hebrew; ni mini ɓa ɓang Yahweh, Kulli ni akuliya, ɓeni gil sallang ni njahli ma yumna agh." 10Le ngoɓong kpa ri abune ni nahyi Yunana, "Mang gah apag pagha ni ya?" Ate abune yerina ih ɓangha akundum Yahweh, atema waɓne yang.11Le anahyi Yunana, "Mang sa pag wo te poshi sung sallang ni?" Ate guh ni a sallang ki ɓuri tenna riyang. 12Yunana nahyi yang, "ih tollang ih ɓugha a sallang. Le sallang nghe le bang ka pol yi yong, Atema nyerina te murang ni guh magula ni ki pag yong." 13Ninangha, a ɓeh lam gisassa ni kahra ate aɓa kumo a pura muri sallang, keminiya na gan paghe ya atema sallang ngha ɓuri velliye ate muryang.14Nina'agh a ɓuwa agor Yahweh ni nah, "Shi jim no, Yahweh shi jim no, ka ɗag sung ih shi jurri ya atemuri usulo le ɓeni ya, ka tig nkila le ɓakuwar amur sung ngha, ate weh, Yahweh, pagna ninga mama ɓoyiya." 15Nina'agh atol Yunana aɓughi a sallang, le sallang ɗagte aggishi. 16Le ngoɓong le Yahweh kpa ri abune dudung. A pah ɗahra abin Yahweh ni kaniyigiri.17Niɓeniya Yahweh tigna nji magula te ih mel Yunana, le Yunana ngha ayeh nji akara tahro ni aduh tahro.
1Le Yunana jim Yahweh Kulli le ayeh nji. 2Ih nah, "Ngor Yahweh amuri gana lang le agha; ayeh Sheol ɓuwa gor agna! A og gih yang.3A ɓug nang abin malimna, ayahli asallang, ke avelliye muru ni kangnang; avelliye muru ni anji muru ki wora amurang. 4Mini nah, 'Miyang ngi ɗang shin njoh; keminiya nye ngha shin bang nji bin angkulli ma gerenteng lo.'5Amuru melang ha zu a mellang; limma ni kwa kangnang; alusung sallang mari murang. 6Nwara tinna ankonno; ngunnjah ni ngunggara vulli ngha ha kikene. Keminiya a pushina usulo lang atuhli, Yahweh, Kulli lang!7Ngha ngitiya usulo agh, N'gor Yahweh a yahlang; le jimma ma lang zu abinno, njiri binɓangkulli ma gerenteng lo. 8Ateshiki yang ri akulli manangna teya a ɗagna ogrung tigyahlung9Keminiya ate meng ngha, Miyang ngi ɗahri yo ni gih yang ma pag makampa; Nga ɗugshi a kaniyigiri lang. Ashibang zu a abin Yahweh!" 10Le Yahweh nahteng ri nji, le ki nyeni Yunana a njeh ma nyumna.
1Ke tenana le Yahweh zu a bin Yunana ari kunbang maɓahri ki nah, 2" Logho, wora Nineveh, Lah magula wo, ke waɓte le kuntumo ni nlag no a pah agh." 3Nina'agh Yunana logho wora Nineveh, ari teng le Yahweh. Niɓeniya Nineveh agh lah magula ni, mamaka pag ginya kara tahro agh.4Yunana logshi ingna njeh egh ni njum ginya kara tahro le hamma ih nah, "A ntiri kara woroɓahri ɓahri aka girjah Nineveh." 5Le aɓayong ni Nineveh agh pah njiteng ri Kulli le atig gonno. A ishi teshiligiri, logha muri amagula le yang sulla muri makyena le yang.6Nisashibang nghakuntumo bilbang bin murung Nineveh. Le logho amuri ngungmurung, pushi ɗagra ri, vulliyi muri teshiligiri, ni ɗigha a yeh tuɓu. 7Le tashi bang ni kuntumo gi nah, "A Nineveh, njiri ɗighamuribang le murung ni amakushi: 'Ke ih ɗag ɓwa ko giluwo, ndah ko njuh, ih mum gumu agh. Ke a lih gilih, alle anuh muru agh.8Keminiya ɗeh aɓwa ni agiluwo avulliyi ri yang ni teshiligiri ni ɓuwa ni jollo abin Kulli. ɗeh ɓeni kwa agh ihɓi ɗag njinjere teshihra le ni mwono ni abih yang ngha. 9Yang yere? ko Kulli ka sashibang ni ariyi yahli ni pilla ɗag yahlulla mafunna ate ke ihɓi shi juriya."10Kulli shin pagha le yang, ngha a pilli a ɗagni temashihra le yang. Nina'agh le Kulli ariyi yeh amuri fungso ni waɓɓa ihka paghi yangha le ni ye paghi ya.
1Keminiya Yunana yeh lullo gani. 2Nina'agh Yunana jim Yahweh ni nah, "Ah, Yahweh, nga ni pag gah waɓɓa agh ngha yera a njeh lang ngha? Ini paghi ke pag mama ni kunduna ni al ɓangha ngi ka Tashish-atema nyerina a woni Kulli ma nieh, shingienna, a nya akari pag yahlula agh ni ogrung agnjung makikenne, ni bol tuhti tegula. 3Nina'agh niɓeniya, Yahweh, miyang ngi jimmo, tol usulo lang arang, ate wara ngha ihɓi wuh ke ɗigha njah."4Yahweh nah, "ɓonna ke awo pag yahlula?" 5Le Yunana ɗag njeh yek ke ɗigha njimanje le lah magule. Beh ni ke gil tarah le ɗigha a tye minlim egh ate ihka shin gah ga kum lah magule ya.6Yahweh tigna mbugiri le apghi gulo amuri Yunana atele ihɓi paghi minlim amuri ih ashiyi yirung malla. Yunana pag binmurubang ate mbugiri ye. 7Keminiya Kulli tig ngoso ni akoro le bang maɓih ni kunyakara. Ke wol mbugire le mbugiri ye nyummo.8Le zu a kunbang ni kara eɓni akara ni kpagha ngha, Kulli tig guh mapihna a njitebang. ɗeshiya, kara ye wol Yunana amuri ha ke gitiya. Le Yunana alla ihɓi wuh ma. Le nahyi muri, "wara ngha ihɓi wuh ke ɗig njah." 9Le Kulli nahyi Yunana, "ɓonna ke a pag yahlula amuri mbugiri ye?" Le Yunana nah, "ɓonna ke pag yahlula ha ma kena luoh."10Yahweh nah, " awogha ashin gienna le mbugiri ye, ate mama ni a pag tumo ye agh, alle a tighi ihɓi gul agh. Guli duh le wuh ni duh. 11Nina'agh ate meng, nya ni si=hin gienna le Nineveh, lah magula, ayeh aɓwa worotogno ni woramwoh ngha ni yeri bih malih ni makatang ngha, ni agiluwo magogna?"
1Mana ni pag teng le Yahweh ni zu a bin Micah ni Moresheth a kara le Jotham, Ahaz, ni Hezekiah, amurung Judah, mama shinna amuri Samaria ni Jerusalem agh2Nmagkiri yong nyongna aɓayong kwa. Nmagkiri yong, ngunnjah, ni agah kwa ayeh ya. Ɗeh Magula Yahweh ihɓi ɗig waɓkun aro, ke Magula abinɓangkulli magerenteng. 3Nshinna, Yahweh pura abang le; ihka sullo ih ginya amura abin malogna ni ngunnjah agh. 4Ke ankonno ki yangla a kushi; ke aɓanjonglong ka wam ɓahri, ninga myang ari gishe, ninga muru a sogla anjonglong agh.5Agah kwa ni ya atele gimashihra le Jacob, ni ate gimashiohra le liye Israel. Mang pah gimashihra le Jacob? Samaria ni ya? Mang pag bin malogna le Judah? Jerusalem ni ya?6Nga pil Samaria kiddina agah ɓiyiya a bang, bah ɗiya anjingung ngha, nga sogla atahli ko aɓanjonglong le ngha meshiyi atukushi. 7agisherre le yang kwa ka wamghi lulushi, ni agipahna ni kwa'agh agha ka pih ni gishe, le tigha akulli le kwa ɓambu. Atema ɗamma agipahna mama anwah ni pagnjiya, A ka pil nwah aɓa pagnjiya ɗeshili."8Ate tekushi ga nga ɓuwa'agh ni jollo; miyang ngi ginya ni ɓakusang ni tesallang; Minyang Nga jollo ninga angigbah ni ɓuwa'agh ninga aihi. 9Atema pye le ya ma malla ni ya, ate le zuna ri Judah. Billabang akunjere aɓayong lang, ka Jerusalem. 10Ka waɓ teɓɓi a Gath; ka ɓuwa'agh ko kong. A Beth Leaphrah nga ɓula a tuɓu.11Ɗuro njibah, aɓeninongha a Shaphir, a tesallang ni yiriɓiyina. Ke aɓeninongha Zaana ke purgha. Beth Ezel ki ɓuwa'agh, ate atolla gbara le yang. 12Ate aɓa nongha a Maroth nga koshiyi kuntumo maɓwa, atema gimashira logha bin Yahweh sula akunjere Jerusalem.13Kpaɓa ayeguwo ari apiri, aɓeninongha Lachish, ini pag tinna gimashihra amunangallang le Zion, ate agimashihra le Israel akum yang abinno. 14nina'agh aka pah gipahna binmurubang abin Moresheth Gath; liye Akzib ka ɓiyimuri amurung Israel.15Miyang ɗeshili nga zu ni alihluah a ro, aɓanongha Moreshah, ke ɓorrole Israel ka zu aAdullam. 16Nwa muro ni kashiyi nyong lo ate amuno ma kunyahlo. Ntig muro koturo ninga ngbang, ate amuno ka ɓangha ro ka woro.
1Woh ri aɓeni ki alpag gimashihra agh, ri aɓeni nongha a allah le ki alpag gimashihra agh. A koro le bang le apaghi atema ayangha ni ɗighamuribang. 2A ag riyang ni ɓang magula; a ag riyang ni ponna alah. A par ɓwa ni liye, ɓwa ni giɓere le.3Nina'agh Yahweh nah ni, "Nshinna, miyang ngi al zuni tegula ari kunvare ni, mama ni awo gan pushi amello agh. Na wo ginya ninga na yeriya agh, ate ih ka ɗig kunbang mashihra. 4A kara wo aɓayong ka tungya kunshihra amuryong, ni ɓuwa'agh ni jollo ɓuwa'agh. Aka Tungya, "Sung ni aɓaIsrael agh shi juri na pupu; Yahweh ariyi goshe le aɓa liyang Niyellang ni ih ka pushi ni arang? A koriyi goshe ɓang amuri aɓaɓiyibang!" 5Nina'agh, nyong ni aɓakumo ni kuma aminkahwun ni ka koriyi kasanjeh ni nlayi akpaɓɓa le Yahweh.6"Ka waɓ kunduna agh," kunduna leyang nah[. "Ke awaɓ kunduna ari agoh agh; yiriɓina ni ki wor mursung ngha." 7Ini aka waɓɓi ninah, liye Jacob, "Ke Bongho le Yahweh nyha ni gimyong ngha? Agah ni gi pagha agipagna le ma njiteng?" A tenana lang ni paghi ɓwa ni ginya a njiteng agh? 8Meshili kung ngha aɓayong lang longna ninga aɓa shiɓɓang. A pushi giishina, ni ɗangra, ate aɓeni ki ɗur na tighi yang njung ngha nghang, ninga nyere le aɓaluah a luah te ga a ɗengshe ni olollo.9A nonna amehna le aɓayong lang aɓoro alah yang; a tol gulo lang ari amuna makyena le yang ha kikene. 10Logho ɗagbah, ate bah agh bin usulo ni nyha, atema giɓene ni; a girjah yang ni girjah bang. 11Ngha ɓwa zu a binno ni bongho ma shihra ni yiri ni nah, "Miyang ni waɓkundung aro amuri mbah ni ginuhna matenna," a ka tolli ih ɓa-waɓkundung abin aɓayong.12Fakat nga kpaɓɓa yong kwa, Jacob. Fakat ngha kpaɓɓa a nshille aɓa Israel. Miyang ngi zu ni yang binmona ninga a njuh ɓa luwo, ninga anjuh abin lellel leyang. Jollo matenna ka tagha ate gowo le aɓayong. 13Ɓeni wamma logshi njere leyang ate muryang ka wora ɗumyang. A pura njiri kunjere ni woro; murung leyang ka ɗura ɗumyang. Yahweh ka pagha amuryang.
1Miyang ngi nah, "niɓeniya teshikiro, nyong ni a aɓakunduna le Jacob ni amurung le aɓa liye Israel: Ni ɓowo agh ni yerigiri njiteng? 2Nyong ni aɓeni inshiɓɓi temaɓwa ni anjung temashihra, nyong ni aɓeni isaniyi ngung ngiri yang, nyamgiri yang ari amuh leyang- 3nyong aɓeni lih nyam aɓayong lang, saniyi ngungiri yang ngha, ɓuniyi amuh leyang, ni kashi yi yang lulushi, ninga nyamma ni alama ankori ya, ninga nyamma ni atigha bin poshigiri ya.4Le aɓanong murung ka ɓuwa yi Yahweh, keminiya ni aghi yong ngha. ika vulliyi kunɗummi ari yong a kunbang egh, atema ih pagna agipagna temashiha."5Yahweh waɓ gah, "Ate ɓawaɓkundum ɓeni ki ɓossa aɓa liyang, Ngha ɓwa pah yang giri alih ya, a waɓɓa, 'Olollo.' Keminiya ngha ni ishi gumu akunyang ngha, a tig muyang te purluah ari. 6Nina'agh, ih pag duh binno njiloro nyha ate muro agh; ika bol pinna ke ni awo shin wolnjeh ya. Ke kara ka ingna njeh amuri ɓawaɓkuntumo le kulli, le kara ye ka pag pinna amuryong. 7Ke aɓashiduna ni ki tigha a yiriɓiyina, ni aɓawoljeh ka og yiriɓiyina. A yangha kwa'agh aka vulliyi angotokun yang, ate Kulli ni aghi yang ngha."8Keminiya ate meng ngha, miyang ɗungshi ni ɗighamuribang njiri Bongho le Yahweh, miyang ni ɗungso ni njiteng ni yirungtenna, te waɓɓi Jacob a gimashihra le, ni Israel gimashihra le.9Niɓeniya teshikiro ari agah, yong ni aɓakunduna le aɓa liye Jacob, ni nongmurung le liye Israel. nyong ni aɓayong ni shiɓɓi njiteng, ni kenshi ga kwa yarata agh. 10Ih gil Zion ni nkila le Jerusalem ni gimashihra. 11Nyong ni aɓakunduna le yong kashinjuoh ni lihlulung, amallah le yong aliyigiri ate ngoshe, aɓawaɓluntumo le kulli le yong ki woljeh ate bolo. Keminiya ih taɓɓa ri yahweh ni nah, "Yahweh Nyha ri sung ngha? Temashihra nyha ka zu a mur sung ngha."12Nina'agh, ate muro, Zion ka ɗig bin ɗigɗiya, Jerusalem ka ɗig kidding ndaɓi, ni digli binɓangkulli ka ɗig bikuli le alusung.
1Keminiya a mala le kara agh ihka zu nga nkonno liye Yahweh ka tagha ninga murung amura ashille ankonno. Aka logshi amuri adigli, le aɓayong ka zu abeh.2Aɓayong dudung woro ni nah, "zu, ɗeh ishi kena nkonno le Yahweh, aliye Kulli le Jacob. Ihka alli sung njinjere, le shi ginya ari anjijere le."Ate logha Zion njuoh ka puro, ni teng le Yahweh logha Jerusalem. 3Ihka kashinjuoh antira aɓayong dudung ih ye ka ɗengshe atemuri aɓayong dudung ni duna agh. Aka wol garabuwo leyang apilli sorjugirir ni akuoh leyang apilli agiɓang. Aɓayong ni ki logshi garabuwo ari aɓayong ngha, alle aka alli pag luah ɗeshiliya.4Ninale, aka tig ɓeni kwa'agh atiye aɓang le apeɓɓa ngung ngori le. Ɓwa nyha tig yang a ngoƁƁong ngha, ate kun Yahweh ɓasulabiri waɓna. 5Ate aɓayong kwa ginya, ɓeni kwa'agh alulli kulli le yang. Keminiya shi ginya alulli Yahweh Kulli lesung ha kikenne.6"A kara wo"-mama ni pag waɓɓa le yahweh- "Miyang ngi kpaɓɓa aɓakusung kura ni kpaɓɓa aɓeni ashiɓiya, aɓeni maghi yang giriya. 7Miyang ngi pilla aɓa kusung kura min shille, ni aɓeni piriya aɓa yirungtenna, le Miyang, yahweh, ngha nong murung amuri nkonno Zion, niɓeni ha kikene. 8Ate muro agh, binleleshinbang ate njuh, dingli le munangallang le Zion- njibinno no nga zuni, ɗighamuribang mayayina ka nyera ro, ɗighamuribang mami munangallang le Jerusalem.9Niɓeniya, mang paghi ke ih magjollo ni jollo? Murung nyha antiri yong ngha le? Aɓa gilbang le yong wuhna? 10Ɗigha agani ni konno ɓil muna, munangallang le Zion, ninga ɓamah ni muna ki konngha. Ate niɓeniya ninga pura njeh niya, nongha a ɓang, ni wora Babylon.Behni ngha aɓ ngha. Beh ya Yahweh ka ashi yong abih aɓa shiɓɓi yong.11Niɓeniya aɓayong dudung kwa kpaɓna muro; le anah, "Ɗeh aɓa aɓiyi; ɗeh ih njoh ɓi tagha ri Zion,' 12Ke na yeri ɗengshe le Yahweh agh, alle na yeri gilrung le ya, ate ma kpaɓna yang ninga akpaɓ kuro guweh mama agilla te wola atansa agh.13Logho nonro, munangallang le Zion, ate miyang ngi gil njemme lo ma ndolong, ngha gil wo nkohkusung ma gifungna mabangna. Aka pariya aɓayong dudung ni ɓiyi kumo mashihra leyang njibin Yahweh, gikumna leyang abin Magula ngunnjah kwa."
1Niɓeniya nzu tangsa kunluah abinmona, amunangallang le aɓatahluah! A logshi na luah ri sung! Ni agara ni awolli aɓatuhnjuoh ma Israel atekiyang.2Keminya weh, Bethlehem Ephrathah, ɗeh awogha fitong antira akunvare a Judah, abinno mwoh ka zu njah nong murung a Israel, ɓeni tinne logha kunbang le akah, logha kikenne. 3Nina'agh Kulli ka pah yang, keɗebang kunbang ni ɓeni muna kikon ngha ki ɓil muna, le ashille amunateri ki yera ri aɓayong ni Israel agh.4Ih tagha ka lel anjuh le ni yirungtenna le Yahweh, a gulole lulli Yahweh Kulli le. Aka ɗigha, ate le ihka gulo ha malla le ngunnjah. 5Ihka pah sung olollo. Ngha aɓa Assyria zuni anjeh le sung, le ngha aginya ri angarung le sung, le shi logha ari yang alelgiri tomɓahri ni aɓakunduna tombitahro amura abuna.6Aka lelgiri anjeh Assyria ni garabuwo, ni ke le Nimrod a kunjere le. Ihka ashi sung abih aɓa-Assyria, ngha a zuni a njeh lang, ngha aginya anjang le sung agh. 7Ke ashille Jacob ka pagha a ntira aɓayong dudung, ninga tirima abin Yahweh, ninga ɗa'agh muru amuri lusung, ni nyha kil lel ɓung ngha, le a nyha alella amuna ɓayong ngha.8Ashille Jacob ka pagha antira aɓayong, antira aɓayong dudung, ninga muna yim antira anyam ɓalusung, ninga muna yim antira aluwo njuh. Ngha ih wora ntiri yang nghang, ihka pariya yang ni saniyi yang lulushi, ni ɓwa nyha ka ashi yang nghang. 9Buh ka logha ri aɓa shiɓɓo, ni girjah yang.10"Ihka pagha a kaa wo"-mama ni pag waɓɓa le Yahweh-"ngha miyang nga girjah apiri le yang logha ntiri yong ni wamngha anyeguwo. 11Nga girjah alahmagulina ni njeh leyang ni ɓugha njeh abindugrina le yang.12Miyang ngi girjah akukuwa abih yong, le ninwa pagni aɓawoljeh ya. 13Miyang ngi girjah agi shere le yong ni agyira tahli le yong antiri yong. Ninwa gushi atumobung le yong ngha, 14Miyang ngi uɓɓa ngung Asherah le yongantiri yong, ni miyang ngi girjah alahmagulina le yong. 15Miyang ngi nwah tangma ni yahlula ni funno amura aɓayong ni nyha ki og ngha nghang."
1Niɓeniya ih teshikiri yong ri gah Yahweh waɓɓa, "Logho aɓangha atenana lo akundum ankonno; ɗeh a ɗigli og gih yong. 2Og, nyong ni ankonno, Yahweh tigne yong teng, yong ni tinna ngunnjah ni ki ɗignjah agh. Ate Yahweh ngha ni njuoh ni aɓwa le, ih wolrung aminjah ari Israel.3Aɓwa lang, mang paghi yong? Niyellang ni unni yong? Ih agh ngha! 4Ate Mini pushi yong a njeh Egypt ni ashi ni yong alah gani ya. Mini tashi Moses, Aaron ni Miriam ari yong. 5Aɓwa lang, nɗengshe mang Balak murung ma Moab alliyong, niyellang ni Balaam muna Beor agni yi ngha ih wori Shittim kenna Gilgal agh, nina;agh ni ngha yerini tumo njiteng le Yahweh."6Mang nga zuni yi bin Yahweh, nga ngungha njeh abin Kulli a bikuli ya? Ihɓi zu abinni ni agipahna ma pinshina. ni munandah nini bogho mwoh agh? 7Yahweh ka pag binmurubang ni anjuh angweh, ko ni ɓanghamuru ngweh lum ma murun? Ihɓi pah minɓala lang ate gimashihra lang, njingung ma ngirang ate gimashihra le yahlang? 8Ih waɓno wo, ɓabura, mang pa maɓonna, ni mang Yahweh ki alla ro: Pag tumo njiteng, agnjih olollo, ni ginya ɗikiki ni Kulli lo.9Ke gih Yahweh ngha ki waɓteng ri alahmagula-kw mayeriteng ngha ɓang ngoɓɓong le lullo: "Teshikiro ri gara, ni ɓeni teshi abin tagha le ya. 10Gikumna ngha nghang aliye ɓatemashihra ni nuha ni njiteng ngha nghang, ni pyeri giri mashihra li ajenngha.11Ihɓi tig ɓwa ihɓi pag kuwar ngha pagna tuno gipyeri giri mashihra, ni luru pyerigiri ma soriyi bang? 12Ke aɓa kumo agh dungshi ni ɓiyibang, aɓanjeh waɓna ayiri, ni aleshi yang akunyang ma soriyi bang.13Nina'aghle miyang ngha tig binkonna, nga ɓug yong njahli, nga tigyong ɓambu atele gimashihra le yong. 14Ngha lih keminiya ninga ɗimma; ɓayahli yong ka nong hototo. Ngha giɓɓin agiri aduna keminiya ni aɓɓa. 15Ngha jamma keminiya ni tolgisoro agh; ngha pag gimagha ni murun olive keminiya ni ɗahri muryong ni murung ngha; ngha teshi anjingung keminiya ninga nuh mure ya.16Ntigna njiyong ri ngbalegire Omri, ni atumo ɓung le liye Ahab kwa. Agingna a teleyang. Nina'aghle ngha puwo abih juro ni aɓanjeh le yong a jenno, le aka og jenne le aɓwa lo.
1Woh te murang! mpilla binga njingung kuntaɓi ni a kpaɓɓa, ninga anjingung ninga alliyi njale ya; kpaɓɓa le njingungnyha alih ya, ngori nyha ɓilla yahlang bolwa. 2Ke ɓa pah njiteng mala anjahli; ɓayong maɓwa nyha wa owa ari aɓayong ngha. A yangha anong suɓ nkila; ɓeni kwa'agh nouni muna teri ni dambo.3Abih yang ki ɓor pag gikonna; ke murung ki illi bang te bolo, ke aɓa kashijnjuoh gillariyang te ag lihkun, ni ɓa ɗighamuribang ngha ki waɓɓi aɓayong gah tolla yahli ya. Teya akpa kunyang. 4Ke ma ɓonna le yang ngha ninga waragiri, ke ɓa njiteng ni wor juye ya. Ih pag kara ni ɓashinbang waɓ teɓi ya, kara waɓnjuoh lo Niɓeniya kunbang ni muryang ni ki tangha ngha ni.5Ka tigyahlo ri ɓamurikala agh; ka tigyahlo ri ɓiyong ngha. Logha ri ɓahma ma nongha kunyahlo agh. 6Ate amuna ni nyha ki og terri, munangallang logha ri ngih, ni munangallang ki logha ri nkilli mangallang. A shiɓɓi ɓwa ngha aɓayong ni alah yang ni.7Keminiya ate meng ngha, miyang ngi shinna ri Yahweh. Nga lel Kulli ate assa lang; Kulli lang ka og ngha. 8Ke pag binmurubang arang ngha. aɓa shiɓɓang. Njummo ni kpa niya, ngha logho, Ngha ɗigha a pinna agh, Yahweh ka pag poshibang lang.9Atema pagna gimashihra ari Yahweh, miyang ngi lugri ni funno le keɗebang ih njim njuoh lang ni kashinjuoh ate murang. Ihka zuni meng a poshibang, le ngha shin njiteng le.10Le aɓa shiɓɓang ka shinni, le yirung ɓiyina ka pag yang ɓeni nah nghang, "Njebang Yahweh Kulli lo nghe?" Njang ka shinni; aka pariyi ninga soɓɓong a njijere.11Kara ni nga ɓangni angarung le yong ngha ka zu; akare ya njang ka nonno kika ɗunna kukuwo. 12Aka kara wo agh aɓayong lo ka zu abinno, logha Assyria ni lahmagula in Egypt, logha Egypt kenna Ɓanghamuru, logha sallang kenna sallang ni logha nkonno kenna nkonno. 13Keminiya njahli nong bulli atema aɓayong aɓeni ngha nongha beh, atema ngoso apagha le yang.14Lella aɓayong lo ni gara, anjuh giɓere lo. A nong muryang abah yiɓɓa, antira bin lelgiluwo. Ɗeh aɓa lella a Bashan ni Gilead ninga akara ma yayina. 15Ninga mama akara ni ih puri njeh Egypt ya, miyang ngi ɗummi yang agi njiworoshi.16Ke aɓayong ka shinna ni pag yirung ɓiyina le ɗighamuribang le yang kwa. Aka tig bih yang akunyang; aka ɗigha ama kirungirina. 17Aka langshi kikiri ninga yuoh, ninga gah kikuno ni muriye ya a ngunnjahli ya. Aka pura angarung le yang ni ngoɓɓong; aka zuni ngoɓɓong a binno, Yahweh Kulli leyong, le aka ɓang ngoɓɓong ate muro.18Yang ki pag Kulli ninga weh-ɓeni ki tol gimashihra agh, ɓeni ɗagha agimashihra le ashille a aɓa giɓere le? Ih nyha tig yahlula le ha kikene atema yangha ih ogɓoro le ogrung ma tigyong.19Ɗeshiliya a ya ka shin gienna le sung; aka paiyi temashiha lesung a piya kushi yong. Aka ɓugha agimashihra lesung kwa koh abin malimna a sallang. 20Aka pih Jacob njiteng ni ogrung tigyong ri Abraham, ninga mama akaniyi ni akah sung giri akara wo ɓeriya.
1Ke awaɓɓa ni amuri Nineveh. Ke ɓomteng njiloro le Nahum, ɓa-Elkoshite.2Yahweh agh Kulli ɓa kikil ni pilɓung; Pilɓung le Yahweh ki ɗungshi ni yahlulla; Yahweh ki pilɓung ari aɓashiɓo, le woro pag yahlulla ri aɓashiɓɓi. 3Yahweh nyha ki yahlulla ni kahra agh ni gulo aɗighamuribang; ni ih ɗagha. Yahweh ki mag njere le a guhnyamuru ni guhmuru, anlagiri ya kikiri ni kushi.4Ih saghi sallang le tighi ih nyummo; nyumshi aɓanghamuru kwa. Bashan nyinlina, ni Loggah ɗeshili; ke poshgiri ni Lebanon nyinlina. 5Ke ankonno ki jigra aɗummi, le aɗigli ki yangla; ke ngunnjah suglo a ɗummi, ninale, ke ngunnjah ni aɓayong ni ɗigha ayeh kwa'agh.6Yang logle tangha ɗum yahlulla le? Yang logle gan funno le yahlulla le? Yahlulla le ki suɓ ninga gishe, ni ayahli ki gagshi nji bini.7Yahweh ɓonna, bintenna ni a kara gani; le ih agha aɓeni ki vulla abini ya. 8Keminiya ih ka zuni aɓashiɓɓi amalla ni ɓunomuru matenna; ihka pir yang ih keni apinna.9Mag nyong ni aɓayong nga tolla muri Yahweh? ih ka zuni aɓashiɓɓi amalla le; gani ni wa log a kunbang maɓahri ya. 10Ninga juye la'aɓih ya ninga ginuh le aɓa-ɓara, aka pih ninga gima nyumna ni kpa'agh. 11Logha ro, Nineveh, pura njibang ɓeni ki tol temashihra amuro agh Yahweh, ɓagilteng mashihra.12Gah ni pag gah Yahweh waɓɓa, "ɗeh ngha yirungtenna le yang ni gowo le yang, ɗeshiliya aka nwa; aɓayong le yang ki malla. Keminiya weh, Judah: Keminiya magne yong giri, Ni wa magyi yong giri ɗeshiliya. 13Niɓeniyangha ɓunna a ngung ni mel aɓayong ni ariyong ngha; Miyang tuhyi a nyeh lo."14Yahweh tig lagha amuro, Nineveh: a minkah nyha wa pag lullo agh. Miyang ngi koriya agishere ni agitulla ni nɓangha aliye akuli le yong ngha. Miynag ngi tah ankiliya le yong, ate pagne yong."15Shinna, amura ankonno akushi ɓwa ngha nghang ngha ki zuni akutumo maɓwa, ɓeni ki ham te olollo agh!Ih pagha anjibuno, Judah, le ni ɗungshi gah akaniyi ya, ate ɓa temashihra ni wa wam yong ɗeshiya; a girajah yang kwa.
1Ke ɓeni meshiya yangha ih zu a riyong. Ih lelmuri ngarung lahmagula, ih shin njere, intenshi teyeh yong, ih kpaɓ yirung tenna le yong binmona. 2Ate Yahweh ngha ngi nyeni gullr Jacob, ninga gulole Israel, koke aɓa pongile ɓayong ɓiyina na yang ni girjah abih njigung le yang.3Antongho le agara abuna bangna, ni aɓatahluah mella ɗagra mabangna; ke anyeguwo ki tuhbang ni agitullah le yang amuri kara ni agilli riyang ngha, ni kuoh ma ngungtah ni alogsa kuli, 4Ke anyeguwo ɓagha amuri anjinjere; a kahra ɗung ni jummo anjinjere ma gerere. A pura akashinda, ni ɓangha ninga nyiɓɓa.5Ih ɗengshi ni amagulina le; a ginya le yang a enkusung ariyang; akahra azu a wol ngarung lagmagula. Ke ntongho magula agilla ɗigha ka gbar aɓa wolbang nghe.6Ke akunjere ni nji bangha alogshi neyang atenne, le lahmurung kpayina. 7Apushi ne Huzzab giri ri atolli awori; a tsari gurole ɓuwa'agh ninga kuhla, awolla akikil yang ngha.8Nineveh ngha ninga nongho muru ni ki suro'agh, ni aɓayong le ki ɓangha ninga bangha le muru. Aɓaɓa magjollo, "Tanghanjeh, tanghanjeh," keminiya ɓung nyha pil njum ngha. 9Tol azurfa ma ponnieh, tol zinariya ma ponnieh, ate malla nyha ngha ri gikumne agh, te ke ni gulole Nineveh kwa ni agi alla. 10Nineveh nga hototo; hototo ni ɓiyiya. Yahli ɓeni kwa'agh ki nyangla, nkuni ɓeni kwa'agh ki wolla aɓih, ni gani ateyeh ɓeni kwa'agh; kundum yang karina kwa.11Njebangni niɓeni ni tugunang le yim, bah alihna amuna yim nghang ngha, bah a yim ni ngihyim ki ging nghang ngha, ni amunayim, bah anyha aɓang ngoɓɓong nghang ngha? 12Yim saniyi gah bolwa lulushi te amuni; ih pigrimel gah bolwa te angihyim, ni ɗungshi atugunang le agah bolwa, tugunang le ni amuh luohgiri.13"Nshinna, Miyang wora lo-mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulaɓiri. Ngha pinsa anyeguwo le yong a lelle, ni garabuwo ka girjah amuna ayim. Miyang ngi kassa agilih yong anjeh le yong, ni agih aɓakutumo leyong no wa oghi ya."
1Woh ari lahmagula ni ɗungshi ni nkilla agh! ɗungshi kwa ni yiri ni agah aiɓɓa; agah abolwa ngha kara ni kwa'agh ayeh 2Keminiya niɓeniya kung garagiri ngha nghang ni jollo le piliya le kushi gikogn, poniyo leapiri, ni tagha le anyehguwo.3Aɓapiri ki poniyo, garabuwo kitolnjung ni poshibang le kuoh! ɗamma le aluoh, agirung ni na logle abangha ngha-aɓa wolyang ki emme ri agirung. 4Aga ngi pagha atele pag njangra le aɓanjiya maɓora ansara, aɓayeri pag temashihra, aɓeni ki mag njeh njiri njiya le ya, ni aɓayong njiri pag tele kukuwa.5Nshinna, Miyang ni yahlo-mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri Miyang nga logshi nlarra leyong ihɓi vulliyi kundum yong ni ɗum tesallang leyong abi aɓayong. ngi yiriɓiyina le abin anjemurung. 6Miyang nga ɓuyi daɓi majenna aro ni tigha ashiɓɓo; Miyang ngi tgho gishinna. 7Ihka zu a kunbang ni ɓeni kwa mag njih ro agh ih ɓangho ni nah, "Nineveh ya a giranjamme ; yang ka ɓuwa yi?" Yebang ni ngi ka ngha ke nga kum ɓeni ka gimmang ngha?"8Nineveh, a wara Thebes, ngha nongha amuri Ɓanghamur Nile ya, ngha muru ni kangni ya, ngha sallang ni gbari ya le, ke a sallang ni ki pag ngarung le? 9Cush ni Egypt ni ki pagha amasso le, ni malla le nyha nghang ngha; Put ni Libya aɓakurtiye ni.10Ɗeshiya Thebes ya atolle awori, wora njeguro; Amuna ki logha bih ya a meshi yang ko lulushi amura njiiere; aɓashiɓɓi yang ɓug nlayi amura aɓayong maɓwa le yang, ni aɓayong magulina le yangha akuro ni anyeh. 11Weh teya aka ɓahra; aka mum vullo, ni al bin ɗigna ri aɓashiɓɓo.12A ngarung lo kwa aɗig ninga ngung gorri ni ki tol ɓilla agh: Ngha a jigri ya, a kpa akun aɓa lih ye. 13Shinnam aɓayong ni ntiri yong ngha amehna nl; ke alogshina akunjere njeh le yong ngha gerere ate mura aɓashiɓɓi yong; gishe lihna angungagra le yang.14Ih ke tug muru ate bolbang; iih tenshi ngarung le yong, ih ingna asoɓɓong ih tagha; mpon soɓɓong egh te wol atabali. 15Gishe a pinshi yong abeh,ni garabuwo ka girjah yong . Ih ka girjah yong ninga mama amuna kukoro ki girijah gah kwa'agh. Mpag muryong ngowo ninga amuna kukoro, ni gowo ninga akukoro magulina.16Ɓurina aɓapagkuro ninga amuna shienri ni akuli ya; keminiya a yangha ninga amuna akukoro: aɓiyi njeh le logho awoworo le yang. 17AMunamurnung le yong ngha ninga gowo le akukoro, ni aɓalagbang le yong ngha ninga akukoro ni kpaɓɓa ri angarung akara tahɓi ya. Keminiya ngha kara pur alogh aworo, le wora bah ni yeri nya agh.18Murung le Assyria, lelgiri lo ngha ki nongtulo; Aɓayong lo ngha meshiye a mura ankonno, ni ɓwa nyha ki kpaɓ yang ngha. 19Gumu nyha logle ɓishi apye le agh. Apye lo ngha nghang dudung. Ɓeni kwa ogha a tenana ni ya wolbih yang ni binmurbang amuro. Amuri yang temashihra nyha ki ginya kara ni kwa'agh?
1Ke njiloro ni Habakkuk ɓaagkutuno le Kulli shinna. 2Yahweh, niyellang ni nga ɓuwa ni te agna, ke ni awo oghan ngha? Nga ɓuwa yi yo. 'pagani!' keminiya na awo aɓɓa.3Mang paghi te a tig ngi shin teshihra ni pagha ngi kona temuri gimanangna? Girjahbang ni pagani ngha ɗummang; mwongho ngha nghang, le nonnirung logna. 4Ninale gigilla pagna olollo, njuoh nyha ki tol kunbang gumu agh. Ate aɓa temashihra kangnina aɓa njiteng; ninale pigri njuoh pura njibang."5Shinna aɓayong le a tignjoh riyang; pag njiworoshi ni magtahɓih! Ate fakat miyang muri pagiri akara lo mama ni awo pah njiteng ngha ngha awaɓɓo kuntumo egh ya. 6Ate shinna! Miyang muri logsa aɓa Chaldean -nga ni funno ni njeh ma tenmurung-ayangha aginya aye dara le njeh te aghatene allah ni mami yang niya. 7Ayangha akoshiyo ni ngoɓɓong ri yang; anjuoh leyang ni gulole yang wora riyang.8Ɗeshiya apiri leyang liliɓih wora aminburi. kahra wora amingari kapolla. Nina'agh apiri leyang kirap, ni aɓapiri leyang pura bin ma sanna-alogha kuli ninga ngbang kikahra ka lih. 9Aya zu te pagani; Gowo leyang ki wor ninga guh katti, le kpaɓɓa aguro ninga njisallang.10Nina'agh a olla amurung, ni aɓa nongmurung ɗigna gi ollo le yang. A olla bindugrina ni kwa'agh, ate a ɗamma ngunnjahli ni bollatene. 11Le ke guh ki ɓuwa muri; ih woro ih ɗuro-aɓatemashihra, aɓeni yirungtenna le yang ngha akuli leyang ni.12A nyha akunbang le akah agh, Yahweh Kulli lang, Magerenteng lang mwoh. Yahweh tigna yang aɓatunjuoh, ni weh, Tahli, teshina yang ate gilbang.13Njoh ngha gerenteng a shin gimashihra, le ni agan shin pag gimanangna ni nieh ya; mang ke a agnjih aɓa ɓugshimurung? mang ke abolguh teya aɓa temashihra girjah aɓeni wor yang ni njiteng ngha? 14A pagha aɓayong ninga anjih in sallang ngha, ninga agah gikunanjeh nyha ni murung amuryang ngha.15Ih zuni yang kwa ni ngalung bol njih; ih nonna abuna ko ni ndambo bol njih; ih kpaɓ yang binmona andambo le; nina'agh ih pag binmurubang ni ollo. 16Ninale, ih ɗahri ndambo le ni logshi lelle masunsunang ari ndambo, ate njiri ndambo ye ni i ɗigni binmaɓwa, ni gilihna le ya njah maɓonna ni. 17Nina'agh ih ka tig mɓogrri ndambo le, ih ka woro wolla aɓayong gienna nyha?"
1Ngha tagha bin le;muribang lang ni teshi murang ngowotahli tignjung, le ngha tignjang yarata te shin nga ihka waɓɓang niyellang ni nga pilli ri nyashiteng lang ngha.2Yahweh agha ni nah, 'Nyongli njiloro ni, ni nyongli kpanana amuri ginyongligiri ate ɓeni ki billi ya logle ɓangha. 3Ate njiloro niya kunbang ye nisang pagha ih ka waɓkun ni kpa agh. Ke ih tari, lelli, Ate fakat ihka zu ni tari ya.4Shinna! Ke ɓeni tollayeh nyha ni njiteng ari ya agh afuyi ko. Keminiya ɓanjiteng ka ɗigni tigyong. 5Ininina, ninga mbah ginjiteng ni ya agh, ha nina'agh ɓayong manangna ni pa ɗigha lah agh. Pagna temelli gugururu ninga mami Sheol; ninga wuh, ni nyha pa ih ɗimma. Kpana binmona aɓayong kwa, ni kpaɓɓa abini aɓayong kwa.6A bgha kwa ni ya ni bol bgulliteng ni jolbang, ajigling amuri, nahni, 'Woh ari ɓeni ɓuri gah mami ni nyha agh! Ate niyellang aka woro ɓurini dugro le kaniya ni atol agh?' 7Ke aɓeni ki nuyi yo aghlogna susu, ni ɓeni ki poh ngoɓɓong ngha halla? Aka ɗig gibolla le yang. 8Atema aponna aɓayong dudung atenne, ashille aɓayong kwa ka pon yong atenne. Ate a soɓna nkila ɓayong ni pagiri ni pagani ari njeh, ke alahmagula, ni aɓayong ni kwa ɗigha ayeh ya.9'Woh ari ɓeni kun ɓuro anjere temashihra a ri liye, nina'agh ih ka tig nda a kuli ate ihɓi ashi abih gimashihra.' 10A alla njere yiriɓina ate liyo njiri ɗagha aɓayong dudung, ni pag gimashihra ari usulo lo. 11Ate atahli ka ɓuwa ari ngarung, ke angung soɓɓo ma katako ka pilyi yong,12'Woh ni ni ɓeni ɓang lah ni nkila agh, ni ɓeni teshi lah ni temashihra agh.' 13Nyha bin Yahweh ɓasulabiri nga aɓayong ki pag tumo te gishe, ni aɓayong ki mashi riyang ngowo? 14Ɗeshiya njeh ki ɗungshi ni yerigiri gulo le Yahweh ninga amuru ni vulliyi sallang ngha.15'Woh ari ɓeni tig ɓihɓamurikala atenne ihɓi nuh -a ɗungna yahlula lo amuri ni tigha aɓahra atema ashin tesallang le yang.' 16Ih nga ɗungshi ni yiriɓina agoshe gulole. Niɓeniya pilla muro! Nuh, le aka ɗum suwa nguɓuh! Ke minkoro ni abung malih le Yahweh ngha ki zu aro, ni giyiɓiyina ka vulliyi gulo lo.17Ke pagani ni ɗummi Lebanon ka wormuro ni ɓiyi anyamma ka poh ngoɓɓong. Ate asonna nkila , ɓwa le aya pagna pagɗni ari njeh, ke alah ni aɓayong kwa ɗigha ayeh agh.18Ɓuro mang ri gah asher ngha? Ate ɓashergiri shere! Ko ga atul ngha, ɓaalliyigiri le aɓa yiri? Ate ɓa gile pahna njiteng ri gahgilya ngha gilli nduligiri manangna agh. 19'Woh aei ɓeni ki nahyi ndulingung, logho! Ko ri tahli nong ɗong ngha, Logho!' Agah ngha ki alliyigiri? Shinna, agiliyi ne ni zinariya ni azurfa, keminiya usulo nyha ri yang ngha. 20Keminiya Yahweh nga aliye magerenteng! Ih bolguh akunɗum mi njeh kwa."
1Ke Jimma le Habakkuk ɓa-agkuntumo bin Kulli: 2Yahweh, Ih ogna kuntumo lo, miyang ni ɓang ngoɓɓong. Yahweh, logshi tumo lo antira akunbang ni; antira abogho ni aɓa nyeri; ɗengshe te ni shin gienna s yahlulla lo.3Kulli pura Teman, ni ɓa gerenteng logha Nkonno Paran. Selah gulo Le, vulliyi aɓakuli, ke ngunnjahli teya ɗungshi ni ɓongsho.4Ni tubang ninga poshibang, anji poshibang-ɓahri tubang abih; le behni sogri ɗighamuribang le ngha. 5Konno ma wolnluoh ɗura ɗummi, ke agikonina pura akushi.6Ih tangha ni pyeshi ngunnajhli; ih shinne ni jigri aɓayong. ha ni ankonno ni njibang ngha meshina, ke adingli ma kikene gugha njahli. Njiere Le ya ma kikenne ni.7Meng ngha nshinna agunri le aɓa Cush ni amagyigiri ya, ni njinguri ma agunri ni njeh Midian ki koshiyo. 8Yahweh ki pag yahlulla ni aɓanghamuru? Ke yahlulla lo logna amuri aɓanghamuru, ko funno lo amuri sallang, ngha awo kog apiri lo ni anyehguwo ma toltiyong?9A pushina ntah lo ni na vulli ya agh; a mag munni a ntah! Selah Weh ya a korina ngunnjahli ni aɓanghamuru. 10Ke ankonno shinno ma kariya abinkonna. Nyah le muru ɗura muryang; Limma le sallang logshi jollo. logshi abih bikuli.11Ke kara ni shienri tang dong abi kuli ki tubang ri amunni ni ki logha, ari poshibang le kuoh lo ni ki tubang ngha. 12Ngingna amuri ngunnjahli ni yahlulla. Ni funno ni a sarini aɓayong.13A puro ate assa aɓa liyong, ate assa le ɓeni aɗahriya. A meshiyi muri liye aɓa temashihra te nongni tesallang logha ri tinne ha kenna mel. Selah14A kangna mura agara abuna ni kuoh le ngha azuni ninga guhmuru te meshi sung nghal imma leyang ngha ninga ɓeni ki girjah aɓa enna abin vullo leyang. 15A gingna mura a sallang ni apiri, ni kpaɓɓa amuru magulina.16N'ogna, le ɓayang koshiyo! ngoto kunang ki koshiyo ari jollo. Amuh lang ki ɗummo, ni ɓakusang ki koshiyo ngha ngi lelli bang jiyeyi ate kara gani ni ki zu amura aɓayong ni girjah sung ngha.17Ke ngung gori ni pag poshe ke ɓabang njingung ni tolwa agh; le ke tollo le ngung olive pahna yiriɓina ke ɓabang ni ɓishi gilih ya; ni ke anjuh kashina aluwo andah nyha wa oh abin luwo agh, mama pag nga ngha pag ngha .18Ɗeshiya, miyang ngi pag binmurubang ri Yahweh. Mini ni ɗigni binmurubang atema Kulli lang ɓa assang. 19Ke Murungkulli Yahweh ni ki pag masso lang ye tig kusang ninga mama njah. Ih tigha ngi wora ɗung abin ma logna lang.- Te ɓabilli nginya, amuri njiguri agiwolla lang.
1Mama ni pag teng le Yahweh ni zu abin Zaphaniah muna Cushi muna Gedaliah muna Amariah muna Hezekiah, A kara ni Josiah muna Amon, murung Judah. 2" Miyang ihka girjah aɓeyong ni kwa amuri ngunnjahli ya- mama Yahweh waɓɓa. 3Miyang ka girjah aɓwa ni ayamma; miynag ka girjah aminya ni akuli ya ni anjih ni a sallang ngha, aka juri kwa ni aɓa teshihra. Ate nga kassa aɓayong amuri ngunnjahli-mama Yahweh waɓɓa.4Miyang nga non beng amuri Judah ni aɓayong nongha a Jerusalem ngha. Miyang nga kassa anshille Baal abeh ni lullung aɓa pagnjah antira amallah, 5ke aɓayong ni amuri alah agh a gushi agah akuliya, ke aɓayong ni ki guso ni kaniyigiri te Yahweh keminiya aɓeni ɗeshi kaniyi njiri murung le yang ngha. 6Miyang ngi kassa aɓeni piljum yang ri kuratye Yahweh ya, aɓeni nite al Yahweh alle alli ate agna le."7Mpollo aɗum Magula Yahweh! Ate kara le Yahweh ɗigna gyaɓ, Yahweh gilla giɗahra le ni tighi ate abiri le. 8"Ih ka zu a kara ɗahra le Yahweh, nga ngha funshi ni amamurung ni amunamurung, ni aɓeni kwa ki ishi adagra manjeh masa. 9A kara wo agh nga funshi aɓeni kwa ɗamgiri atangsa agh, aɓeni peri liye atele lah leyang ni wolrung and sorribang agh.10Nina'agh ihka pagha akara wo-mama ni Yahweh waɓɓa- nga ɓuwa magani ka pura Kunjere Njih, ɓuwa'agh ka logha a nje maɓahri, le gih wamma a gula a gingli. 11Ɓuwa'agh, aɓeni nongha a Nje Maggiri, ate aɓayong ni kwa Canaan ka juro; aɓeni kwa ki pyeshi a azurfa agh ka kassa.12Ihka zu akunbang ni nka aliyi Jerusalem ni kashinda te fungnsa ɗigha ambah leyang le ki nah a yahli yang, 'Yahweh niki pag gumu agh, alle maɓwa ko mashihra,' 13Aka pon gikumna le yang, alah yang ka ɗig ɓambu ni ɓiyi ya! Aka ɓangha alah keminiya anongha ayeh ya, ni ɗingha anjingung keminiya na anuh ambeh ya.14Ke kara magula le Yahweh ɗigna gyaɓ, gyaɓ ni kahra sussu! Ke gih le kara le Yahweh ka pagni ninga garaɓabura ni ki ɓuwa dudung agh! 15Kara wo agh ih ɗig kara funno, kara gani ni koniyo, ni kara guhnuru ni ɓiyiya, kara pinna nii tuhbang, kara nlagiri ni pinna matenna. 16Ih ka pag kara ni njemme le njuh ni jollo ari ngarung alahmagula ni angarung ma logna.17Ate nga zuni gani aɓayong mapinna, nina'agh aka ginya ninga aamanjung wagyina giama apag gimashihra ari Yahweh. Nkila leyang ka suɓ ninga kikiri, ni ɓaye yang ninga tiɓɓi. 18Alle azurfa leyang ko zinariya ni logle asshi yang akara le funno Yahweh ya. A gishe kikil le ngunnjah kwa ka pih, ate ihka zuni kwa, malla a gani ari aɓayong ni ngunnjah a kwa."
1Nginya ariyong binmona ni kpaɓɓa, aɓayong nyha ni iriɓiyina agh- 2keɗebang awaɓɓa ki pagha le nga kara ki ɗuri ninga a nkwa, keɗebang funno yahlula le Yahweh ki zuni amuro. 3Al Yahweh, nyong aɓa nyeshi muryong ni ngunnjah aɓeni ogha awaɓɓa le ya! Al maɓonna le. Al sulimurung, alle inga kum gbara akara yahlulla le Yahweh4Ate Gaza aka ɗagyi, ni Ashkelon ka pil bah juriya. Aka piriya aɓa Ashdod ni ɓakara, ke aka up Ekron! 5Woh ari aɓeni nongha akunsallang ngha, njeh le aɓa- Kereth! Yahweh waɓna teng amuryong, Canaan, njeh le aɓa-Philitine. Nga girjah yong keɗebang aɓa nongha nyha wo agh.6Nina'agh ke kunsallang ka pil bin lella anjuh ni ate aluwo njuh. 7Ke akasanjeh ni kunsallang ka ɗig anshille aɓaliye Judah, yang ka lella anjuh le biye. Aɓayong leyang ka nongha njeh ni kapolla aliye Ashkelon, ate Yahweh Kulli le yang ka lel yang ni nyeshi njeguro le yang.8"Ih ogna sankung le Moab ke ni sankung le aɓa Ammon ngha asanbang aɓayong lang ni pagha ɗurnjah leyang. 9Niana'aghle, nga ɗigni ya-mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulaɓiri, Kulli le Israel-Moab ka ɗig ninga Sodom, ke aɓa Ammon ninga Gomorrah; bin andah ni tuh muwatolo, katti ha kikenne. Keminiya anshille aɓayong lang ka pon yang, ke anshille aɓayong lang ka pon yang."10Mama ka pagha aɓa Moab ni Ammon atele logshimurung, ate asanbang ni pilla aɓayon manangna ari aɓayong le Yahweh ɓasulabiri. 11Le Yahweh ka yah ngoɓɓong, ate ihka girjah akulli ni ngunnjah kwa'agh. Ɓeni kwa'agh ka gungnghi njeh, ɓeni kwa'agh a bang le, logha kunsallang le aɓayong kwa.12Nyong Cush nina'agh aka suoh ni garabuwo, 13bi Kulli ka wol njigangra ni girjah Assyrian, nina'agh Nineveh ka pil ɓambulang ni ɓiyiya, ni yummo ninga katti. 14Le agiluwo ka nongha njeh beh, agiluwo ni kwa anjeh ya; kpaɓna a ihi katti ni ihi maɓuwa'agh usula amuri agyira ni tangsa agh. Gorbang ka tuh ri agɓele; wamngha ka pagha akunnjere; Angung ngara ma cedar ni aserra ka shinni.15Mama ni pag lahmagula ma binnurubang ni nongho ngoɓɓong nyha agh, nga ki nah ayahli, "Mini, gumu nyha pyeri ni meng ngha," Niyellang ni ɗigni gingoɓɓong, bin nongho le nyamshira. Ɓeni kwa ɗura beh ya sete songshigiri ni wuli bih ari.
1Woh ari njeh maɓungmurung! Njeh ma wolrung jurina. 2Ni teshikiri ri gih Kulli ya, alle ag gila abin Yahweh agh. Ni pah njiteng ri Yahweh agh ni zu akahri Kulli ya.3Amunamurung le ngha ki aggishi ninga ayim antiri yang. Aɓatunjuoh le ya amingari kapolla ni nyha ki ɗaggumu ni a sheyi ni beri ya. 4Aɓa-agkutumo le Kulli le yang ngha ni gushimurung ni ɓugshimuri aɓayong. Aɓa-agkutumo le Kulli le yang aɓa-temashihra ri gah gerenteng ni pahna gani ri gigilla.5Yahweh ya njitenf a ntiri. Nyha ih pag gah ni ɓotiyi ya agh. Beri ni beri ihka waɓ njuoh le! Ni ih sogro a poshibang ngha, ɗeshiya aɓeni nyha ni njiteng nghang ngha na yeri yiriɓina agh.6Ngiranjah aɓayong; a ngarung leyang ɓiyina. Nɓiyina anjinjere le yang, atema ɓwa nyha ki ginya amuri ya. Njah a lahmagulina leyang gira nina'agh aɓwa nyha ɗigha aye ya. 7Miyang ki nah, 'Fakat nga ɓang ngoɓɓong lang. Ag fungso ate ka ɓah jangshi weh alah yong ngha atele agah kwa ntolo ngha pagho agh.' Keminiya a jangrina ihɓi bang ih kwo ri yang ni tele pagte lihkun ari agipagna le yang kwa.8Nina'aghle lellang-mama ni pag waɓɓa-keɗebang kara ningi logni a ponna agibolla. Ate ɗengshe lang ngha ihɓi kpaɓɓa aɓayong, te kpaɓɓa anjemurung, te suɓɓi yang Yahlulla lang-Yahlulla ni kwa ki aggishe ya; ate a gishe kikki lang ke ngunnjah kwa ka pih.9Keminiya le nga ɗahri ngoto kun aɓayong, nga ayangha kwa aka gor lulli Yahweh ni paghi tumo gorung ni gorung. 10Ate a dung ɓanghamuru ma Cush aɓagusang -aɓaliyang ni meshiyi ya-ka zuni agipahna ni mameng ni ya. 11Aka kara wo agh na tigyong a yiɓiyina ate agipagna le yong ni kwa ih logni rang ngha, ari a kunbang egh ya ngha pusa aɓayong ni antii yong aɓeni ki logshi muryang agh ni atema na ya pag gitemanangna agh amura ankonno magerenteng lang.12Keminiya nga ɗagha antiri yong aɓeni binnjeh ya ni aɓa gienna, le aka kum binvullo a yeh lulli Yahweh. 13A nshille aɓa Israel ni wa pagha ni ɓotiya alle waɓ yiri yam, ni awa kum lesung ma soriyi bang akung yang ngha; nina'agh le aka nongha njahli a suɓ njihyang, ni ɓwa nyha wa tigyang a ngoɓɓong ngha."14Tungya, munangallang le Zion! Magjollo, Israel. Pag ollo ni binmurubang ni kunyahlo kwa, munangallang le Jerusalem. 15Yahweh tolla funso lo; pilla aɓa shiɓɓo! Yahweh ih ni murung le Israel antiri yong. Ninwa bang ngoɓɓɗong temashihra ɗeshiliya! 16A kara wo agh anahyi Jerusalem, "Ke nbang ngoɓɓong agh, Zion. Ke aɗag abuwo ihɓi nongha njeh ya.17Yahweh Kulli leyong ngha ntiti yong, ɓamasso mwoh te paghi yong tumo. Ih ka pag bunno amuryong ni binmurubang; ih ka bolguh amuryong a ari agnjung le; ih ka ollo amuryong ni magjollo binmurubang. 18Nga kpaɓɓa a yongdugrina, aɓeni ni logle kum pagha ri bunno ni atigha, nina'agh niwa pag ngi yiriɓina ari ya.19Nshinna, Miyang muri pih aɓa pariyong kwa gani. A kunbang ogh wa, Miyang ngi ashi aɓakusung kura ni kpaɓɓa aɓeni a jen ngha. Nga tig yang ninga ɓongso, nga ariyi gi yiriɓina kenna agishinna angunnjah kwa. 20A kunbang ogh wa nga billi yong; a kunbang ogh wa nga kpaɓ yong binmona. Nga pah yong gishinna ni ɓongso antira aɓayong kwa ngunnjah ngha nyeshi ari njeguro leyong anjih yong," Yahweh ni nah.
1A ntiri bogho maɓahri le murung Darius, a ye shienri ma topurmwoh, a kará ma kunduna ma shienri, tenana le Yahweh zu a njibin Haggai ɓa-agkuntumo bin Kulli abin gomna ma Judah, Zerubbabel muna Shealtiel, ni magula malah Joshua muna Jozadak, nah ni, 2"Yahweh ɓasulabiri nah niː Aɓayong ni nah, 'Kunbang ni sang pagha ke sa zu ko sa ɓang liye Yahweh."3Le tenana le Yahweh zu a nji bih Haggai ɓa'agkuntumo bin Kulli, ki nah, 4"Kunbang le yong ni muryong ihɓi nongha a lah yong ni ih malla, ɗeshiliya liyang ninga wa nongha? 5Niɓeniya teya Yahweh ɓasulabiri nah niː nshina anjere le yong! 6Ih jamna a njijamma dudung, keminiya ih zuni fitong; ih lih keminiya ni ɗimma; ih nuh keminiya ninga ɓariya. Ih ishina ɗangra keminiya ni pinshi ngiri yong ngha, ni aɓa ag bollo ngha ki agh bollo teya a soɓɓi a jiba ni atuli ni kwa'aghǃ7"Yahweh ɓasulabiri nah niː" nshina anjere le yongǃ 8Nwara nkonno, nzuni katako, ngilli ngha lah; le ngha pag binmurubang a yeh, le ngha kum guloǃ- ih ogh Yahweh." 9"Nyong ngha al dudung, nshinna keminiyaǃ nyongha fitong ni ngha zuni lah, atemang nfung yi kohǃ" mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri. "Atema liyang ngha nongho ɓiya, teya ɓeni kwa'agh ɓangna igna a liye.10"Atema ɓakuli bolla tirima ate muryong, ke ngunnjah ke bolla giɓishina. 11Mini ngor taghamuru amuri njahli ni muri ankonno, muri anjigiri ni mba mapiyo, ni muri murun ni muri a mang ngunnjah ki puso ya, muri aɓayong ni muri anyamma, ni muri atumo bung le yongǃ"12Le Zerubbabel muna Shealtiel, ni magula mallah Joshua muna Jozadak, ni ashile aɓayong kwa, teshikiri yang ri ngih Yahweh Kulli le yang ni a tenana le Haggai ɓaagkuntumo bin Kulli, atema Yahweh Kulli le yang tashi ne ke aɓayong ɓang kundung Yahweh. 13Le Haggai, ɓakuntumo le Yahweh, waɓ kuntumo le Yahweh abin aɓayong ke nah, "Miyang ni yongǃ- mama ni pag waɓɓa le Yahwehǃ"14Nina'agh Yahweh dog na bongho le gomna ma Judah, Zerubbabel muna Shealtiel ni bongho le magula mallah Joshua muna Jozadak, ni bongho le ashile aɓayong kwa, nina'agh ni a wora a ke pag tumo ari lieh Yahweh ɓasulabiri, Kulli le yang 15A kara ma wuramwohpur-inne ma shienri ma tompurmwoh, a yeh bogho ma ɓahri le murung Darius.
1A ntiri shienri ma tomɓahri a kara ma wuromwohpurumwoh ma shienri, tenana le Yahweh zu a njiri bih Haggai ɓa agkuntumo bin Kulli, ki nah, 2"nahteng ri gomna ma Judah Zerubbabel muna Shealtiel, ni magula mallah Joshua muna Jozadak, ni ashile aɓayong kwa. Nah,3Yang tayong uwa njah shin lah ni agulole ma kana'ah? Niɓeniya nye shini ni yellang? Nyha ninga gumu ngha a nji yong ngha? 4Niɓeniya, tenshiro, Zerubbabelǃ- mama ni pag waɓɓa le Yahweh-ni tenshiro, magula mallah Joshua muna Jozadak ntenshirung, yong ni ashile aɓayong ni njeh yaǃ- mama ni pag waɓɓa le Yahweh-npag tumo, ate miyang niyongǃ- mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri. 5Mama ni pag ogrung ningi tigha a ntiri sung ngha mpuri Egypt ni Bongho lang tangha a ntiri yong. Ke ɓang ngoɓong nghaǃ6Ate Yahweh ɓasulabiri nah niː A ntiri min kunbang fitong miyang nye ngha jigri ɓakuli ni ngunnjah ɗeshili, sallang ni njahli manyunnaǃ 7Miyang ngha jigri nje ni kwa'ah, ke nje ni kwa'ah ka zuni agima ɓorina le yang a binang, ke ngha dugshi lah ni gulole, Yahweh ɓasulabiri nah ni.8A azurfa ni zinariya ngha mamenniǃ-mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri. 9Ke gulole lah ni ka gula a dung ka wor ma kunduna, Yahweh ɓasulabiri ni waɓɓi, nga pah olollo a bahǃ mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri."10A muri kara ma wuramwohpur-enne ari shienri ma tombi-enne a ntiri bogho ma ɓahri le Darius, tenana le Yahweh zu a njibin Haggai ɓa-agkuntumo bin Kulli, ki nah, 11Yahweh ɓasulabiri nah ni, ih illa amallah atenanale njuoh, le nah, 12"Ngha ɓwa tol nyamma ni tigh sa'agh temuri Yahweh a kun dangra le, ke dog brodi ko deresongho, mba ko murun alle njah gilih ni kwa'agh, le ɗigna gerenteng?"" Ke mallah pilla ni nah, "nyha."13Le Haggai nah, "ngha ɓwa ɗig ɓa-gibene atele luoh agh dog mamona le agah agh, le a pilla gijenna?" Ɓaagkuntumo bin Kulli pilla nah "ih, ɗigna aɓa-giɓene." 14Nina'agh Haggai agha ni nah, "nina‘agh ini nina ni aɓayong ni a nje ni dum yong nghaǃ-Yahweh ni waɓ mama- nina'agh ini nina ni atumo bung le yang. Mang kwa mpeng le giɓene niǃ15Nina‘agh niɓeniya, nɗenshe a yahli yong amuri a gah ɗuro agh ke billa zu pera ri kara nikyari ya. Keɗebang a tig tahli muri ɓi tahli a ri binɓangkulli magula le Yahweh, 16Yang ngha niyella le? Ngha nzuni muri nongho wuramwoh pere njigiri, a yangha lum kunkolong; ke ngha nzuni dú mbah ngha pushini pere woraɓahri pur lum, a yangha wuramwoh kunkolong. 17Ngi magyi yong gikonna ni kukkú ni a tumo bung le yong kwa, keminiya nisang ih pilla binang- mama ni pag waɓɓa le Yahweh.18Nshinari kunbang ni wora dum, logha ri kara wuramwohpur-inne a shienri ma tombi-inne, logha ri kara ni a tigni magtiye binɓangkulli le Yahweh. Nshinnariǃ 19Njigiri wa oh a lahgibbingiri? ɓabang njingung, ngung gorri, gibangna ni ngung olive na pih nyhaǃ keminiya logha ri akara ni nya nga moshi yongǃ"20Le tenana le Yahweh maɓahri zu a njibin Haggai ɓa-agkuntumo bin Kulli a muri kara ma wuramwohpur-inne ma shienri ye ki nah, 21"Nahteng ri gomna ma Judah, Zerubbabel, a nah, 22Ate nga pil ngungmurung anjemurung ni meshi maso ri anjemurung ma a njeǃ Ngha meshi yi anyeguwo-piri ni aɓa kog yang; ke apiri ni aɓa kog yang ngi kpá njahli, ɓeni kwa'agh atele garabuwo munangih.23A muri kara ni nya- mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri.-miyang ngi tol lo, Zerubbabel muna Shealtiel, ninga guro lang- Yahweh ni waɓ mama. Miyang nga yenso ninga munanyeh tigbung, ate nwale tolloǃ- mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri.
1Aka shienri tomtahro bogho maɓahri ma nongmurung le Darius, Teng le Yahweh zu a bin Zechariah muna Berekiah muna Iddo, ɓa agkuntumobinkulli ki nah, 2"Yhaweh ngha ki pag yahlulla ri ater yong! 3Nah yi yang, 'Yahweh ɓasulabiri waɓ gah; Mpilla bin nang!-mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri-le nga pilla ri yong, waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri.4Ke ih ɗig ninga ater yong aɓeni aɓakuntumolekulli magni jollo kikara agh, nahni, "Yahweh ɓasulabiri waɓ gah: Nɗang jere temashihra ni pag gimashihra le yong!" Keminiya na ogha ni te ateshikiri yang rang ngha-mama ni pag waɓɓa le Yahweh.' 5Ater yong-nghe? Ni aɓakuntumolekulli-a ɗigna njah ha kikenne? 6Keminiya atenana lang ni agibilla ni ngi lagni aguro aɓakuntumo lang, ni aghi ater yong duna agh?7Amuri kaa ma wuramwohpur-ihne a shienri ma lumpurumwoh mama shienri ma Shebat, a bogho ma ɓahri ma nogmurung le Darius, Teng le Yahweh zu abin Zechariah muna Berekiah muna Iddo, ɓakuntumolekulli, ki nah, 8"Nshina ni duh, ni, shinna! ɓwa nga ki kog piri maɓangna, le yang ngha ntiraangung myrtle ni ɓanjonglong; le jummi ya apiri maɓangna, mamuru-ngunnje, ni maposhina." 9N'nah, "amang ngha, Magula?" Le maleka nini meng ngha nah ngha, " Nga ɗummo a mang ngha."10Le ɓabura ni tagha ntira angung myrtle agha nah, "Aɓeni Yahweh tuto a ka woro gangla a ngunnjah kwa." 11A pil yi maleka le Yahweh ni tagha ntira agung myrtle; a nah yi, "Sung ngha su woro gangla a gunnjah kwa; shinna, ngunnjah kwa ɗigna pyem ni olollo."12Le maleka le Yahweh agha nah, Yahweh ɓasulabiri, Ha niyellang ni nawo ɗum Jerusalem ni alahmagulina ni Judah gienna agh, mama awo pag yahlulla ni a ntira abogho ni worotahro pur lumni agh?" 13Yahweh aghi maleka ni ki nahteng ni meng ngha, ni ateng maɓonna, ateng ma gimyong.14Ninale maleka ni ki nahteng rang nah nga, "gorbang ni nah, 'Yahweh ɓasulabiri nah: Miyang ngi pag kikil ri Jerusalem ni ri Zion ni kikil magula! 15Miyang ngi pag yahlula ni aɓayong ni bang polla riyang ngha. Ngha miyang te ngi yahlula fitong ri yang, awo ngha a tigha agingoɓɓong ki yonlo.16Nina'agh Yahweh ɓasulabiri nah: miyang ngi yera ri jerusalem ni gienna. A ɓang liyang a ntire-mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri-ke nguri pyerigiri ka billa amuri Jerusalem!' 17Gor bang ɗeshili, nah, 'Yahweh ɓasulabiri nah: Alahmagulina lang ye ka ɗungshi ni agimaɓorina ɗeshili, Yahweh ye ka gimyeh Zion ɗeshili, le ɗeshiliya ihka tol Jerusalem."'18Le logshi njang kuli le shin anjemme ihne! 19N'nah teng ri maleka ɓeni nahteng rang ngha, "A mang gah?" Le agha, "Agah ni gi pagha a njemme ihne ni meshiye a Judah, Israel, ni Jerusalem agh."20Le Yahweh ɗummi aɓashergiri ihne. 21Miyang ngi nah, " Mang aɓayong ni ki zu a pagha?" Ke agha, ni nah, "Agah ni gi pagha a njemme ihne ni meshiye a Judah atele ɓwa nyha ka gan logshi muri ya. Keminiya aɓatuh zuna a pah yang ngoɓɓong, te a wam anjemme le aɓayong ni logshi njemme amuri njeh Judah a meshi yang."
1Makpaghangha, ih logshi njang kuli le shin ɓwa ni guri pyerigiri abih. 2Ih nah, "Yebang ni awo ka?" nina'agh ih nah ngha, "Te pyeri Jerusalem, te yeri dara le ni nonno le."3Le ke maleka ni ki nah teng rang ngha woro le maleka maɓi puro ke kummang. 4Ke maleka maɓahri nah ngha, "Ɓangha a nahteng ri basadeng wo; nah, 'Jerusalem ka ɗigha a beng atema aɓwa ni aagiluwo ni ayeh agh. 5Ate Meng-mama Yahweh waɓɓa-ihka zu yi ni ngarung gishe ih kangni ni,le miyang nga ɗig gulole antiri yang.6Logho! Logho! Ɓangha njeh ni njigangra agh-mama ni Yahweh waɓɓa-ate ih meshiyina nyong ari ngyira ihne ma bakuli!-Mama ni Yahweh waɓɓa. 7Logho! Ɓangha wora Zion, Nyong ni aɓeni ih ɗigni a munangallang ma Babylon agh!"'8Ate jumni Yahweh ɓasulabiri gushi nang le tasang ri aɓayong ni pon yong ngha-ate ɓeni kwa dogyi yong ngha, dogyi na njih Kulli!-njummo Yahweh pag gah, ih nah, 9Miyang ni kanagirang ngha njigri beng a muryang, le aka pon yang ate a guro le yang." Le ngha yere ih Yahweh ɓasulabiri ni tasang.10"Tuhngya ate binmurubang ni ye pag yongposhina, munangallang le Zion, ate Meng kanagirang miyang muri zu nji ɗigha ntiri yong!-mama ni Yahweh waɓɓa." 11Le aɓayong magula ka kpaɓ muryang ri Yahweh a kare. Ih nah, "Le ngha ɗigha ɓayong lang; ate miyang ɗigha a ntiri yong," le ngha yere ih le Yahweh ɓasulabiri tashi nang ri yong.12Ate Yahweh ka tol gibere ni Judah ninga ngosho mami anjeh magerenteng le ɗeshiliya ih ye ka tariyi Jerusalem ate kanangiri. 13Ih bolguh, agirung kwa, a kundum Yahweh, ate logna puro abin ma gerenteng le!
1Le Yahweh ɗummang Joshua mallah magula tangha kundum maleka le Yahweh le setan ngha tangha a bih malih te tigteng ri ate gimashiha le. 2Ke maleka le Yahweh nahyi Setan, "Ɗeh Yahweh ihɓi gɓeso, Setan; ɗeh Yahweh, ɓeni tar Jerusalem agh, ih gɓeso! mama ni pag njagiri mama apusa a gishe ya?" 3Joshua mella dangra masanina nga tagni kundum maleka agh.4Le maleka waɓteng ni nahteng ri aɓeni tangha a kundumi ya, "Mpushi ɗangra ma sanina ni ri ya," Le nah yi Joshua, "Shinna! Ntingna temashihra lo ihɓi ɗura ro le Miyang nga mel wo aɗangra magula." 5Le mini nah, "Ɗeh aɓa ishi wo nvulle maɓonsari amuro!" Ninani a tingni nvulle maɓonsari amuri Joshua ni ishi yi ɗangra maɓonsari, ɗeshiya maleka le Yahweh nga tagha a njikari.6Ke maleka mamona le Yahweh ye lag Joshua ni nah, 7"Yahweh ɓasulabiri waɓ gah: Ngha aka ginya a njijere lang ngha, ni ngha aka bol agi gigilla, le aka ɗigha muri liyang aya a lelmuri ɓalah lang. ate nga ɗag wo aka kenne ni nyerea ntira aɓeni tagha akundum mang agh.8Mangkiro, Joshua mallah magula, weh ni aɓoni ih ɗigni yang ngha! Ate aɓeyong ni ya giɗumna ni, ate meng kanagirang nga zuni guro lang Bihngung. 9Niɓeniya shinna ri tahli ni ntesa kundum Joshua agh. A njung tomɓahri ni ari tahli, ni nga nyongli giri-mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri- miyang nga pushi temashihra a njeh ni akara mwoh.10A kara wo agh-mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri- ɓeni kwa'agh ka gor ɓihɓamurikalla ihɓi ɗigha a bangnjingung le a milling le ngung gori."
1Le maleka ni ki nateng rang nga pilla kangnang ninga ɓeni logha njintulo agh. 2Ih nah nga, "Mang a shinna?" Ih nah, "nshinna bintig kashinda ni a gilli zinariya agh, ni koro a muri. Yangha ni a kashinda ari ni bindogishe tomɓahri amuri kashinda ni kwa'agh. 3Angung olive ngha girikari, mwoh anji malih le koro ni mamona a ni makatang."4Ninale nye waɓteng ri maleka ni ki nahteng rang nga, Ih nah, "Mang agah ki ɗummo, magula lang?" 5Ke maleka ni ki nahteng rang nga agha ni nah nga, "Ni ayere mang agah ki ɗumma?" n'nah, "Oho, magula lang."6Ninale ih nah nga, "Gah ni pag teng le Yahweh ari Zerubbabel: Nyha njiri masso alle njiri Yirungtenna agh, keminiya njiri Bongho lang, ih ogh Yahweh ɓasulabiri. 7A woni yang, nkonno magula? Aɗum Zerubbabel aka pil beng, ihka pushi tahli mabidogdog ih magjollo 'Nieh! Nieh ari!"'8Ke teng le Yahweh zu abinnabg, ki nah, 9"Ke abih Zerubbabel wale mang tinne lah nile bih ka zuni a malle." Le nga yere ih le Yahweh ɓasulabiri ni tasang rang ro. 10Yang ki shiɓɓi kara agi makyenna? Aɓeh ya apag binmurubang ni nga shin tahli teshe ngha abih Zerubbabel. (Akashinda ni tomɓahri ri ya anjih Yahweh ki shinni yi bang ngunnjah kwa'agh ni.) 11Le nga illi ni maleka, "Mang ni angung olive ni ɓahri tangha a nji makatang ni malih le bintig kashinda ɓɗ12Nye illi ɗeshili, "Mang ni abih olive ni ɓahri nji kahri a afu ma zinariya ɓahri ni ki sugli murun ma zinariya koh?" 13Le ih naheng rang, "Ni ayeri mang ni agah agh?" Le nah, "Oho, magula lang.14Ninale ih nah, "Agah ni ki pagha amuna murun olive mapiyo ni tangha aɗum Magula ma ngunnjah kwa."
1Le mpilla n'logshi njang kuli, le nshin, nshinna, giɓomteng logha kuli 2Ke maleka nah nga, "Mang a shinna?" n'agha, "N'shinna giɓomteng ki logha kuli, npnnp le bung wuramwoh ni dahra le bung lum."3Le ih nah nga, "Gah ni pag yommo ni puro kika a muri ngunnjahli kwa. Ate manyiɓɓi ni kwa'agh aka kashi ari gah waɓɓa a njigiri bang wo, ni ɓeni kwa tol kaniyi yiri ya aka kashi ari gah waɓɓa a njigini mamona. 4"Miyang ngi tashi ko-mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri-ninale ihka ingna a liye amanyiɓɓi ni liye ɓeni kaniyi yiri njiri lullang. Ihka ɗigni a liye ni lih ngung ni atahli."5Le maleka ni ki nahteng rang ngha puro ke nah ngha, "Logshi njoh le a shin mang ki zu!" 6Ngi nah, "Mang gah?" "Mama ni pag guwo ni kpaɓɓa ephah ni ki zu'agh. Ih le a temashihra le njunjah kwa." 7Le a logshi givulgiri muri guwo le ɓamah ngha nghang ɗigha a yeh!8Le maleka nah, "Temashihra ninga!" Le nyeni ɓugha a yeh guwo ye beh, ni ɓug givulgiri a kunni. 9N'logshi njang le shinna amenah ɓahri ki zu nji binnang, ni guh ari ambu yang-ate ayangha ni ambu ninga geriye ambu. A logshi guwo ye kuli ntiring le ngungjahli ni bakuli.10Ninale n'nahyi maleka ni ki nahteng rang nga, "Yebbang akani guwo ni tol agh?" 11Ih nah nga, "Te ɓang bin ɓangkulli a njeh Shinar a teɓi, ninale ngha bin ɓangkulli pagha, le atig guwo ye a ttinne ni a gil ya.
1Le mpilla logshi njang le ih shinna anyehguwo ihne ki pura ntira a nkonno ɓahri; le a nkonnno ye ɓahri a gilyang ni tagula. 2Ke nyehguwo makunduna agh nga ni apiri mabangna, ke nyehguwo maɓahri ya bga ni apiri mapinna, 3Ke nyehguwo matahro agh nga ni apiri ma poshina ke nyehguwo maihne agh nga ni apiri matongtong matuɓu. 4Mpilla le nah maleka ni ki nahteng rang ngha, Mang ni gah, magula lang?"5Ke maleka pilla nah nga, "Gah ni pagha a mbu ihne ni akuli ke puro a ɗag bah a tangha akundum murungkulli le ngunnjah kwa. 6ke mana mwoh ni apiri mapinna ngha ki wora a nji nje ngara; ke maposhina nga ki wora nji nanje, ke apiri matotong matuɓu agh nga kika anji nje nji-makuli."7Apiri ma masso ye al woro ngala a ngunnjah kwa, ninale maleka nah, "Woro ke ngala a ngunnjah kwa!" le a wora a ngunnjah kwa. 8Le ih gorang le nahteng rang ih nah, "Shinna ri aɓeni ki wora a nji nje ma ngara; aka pashi bongho lang atele nje nji ngaraɓ."9Ninale teng le Yahweh zuna abinnag, ki nah, 10Tol gipahna ari aɓa ɓangha ri Heldai, Tobijah, ni Jedaiah- a wori akara ye a tolli a keni a liye Josiah munabuna le Zephaniah, ɓeni nyera a Babylon ngha. 11Le taol azurfa ni zinariya, gil vullemurung a ishi muri joshua munabuna le Jozadak, magula mallah.12N'nahteng ri a nah, 'Yahweh ɓasulabiri waɓna gahL Ɓeni ya lulli ih Bihngung! Ih ka gulo bakwa tangha ngha le beh aka ɓang binɓangkulli Yahweh ngha! 13Ihni ih pag ɓa ɓang binɓangkulli Yahweh, le ihka ishi ɗagra ni gulole amurung, le ihka ɗigha ih nongmurung a muri ngungmurung le. Ih ka ɗig mallah a muri ngungmurung le, le ihka waɓ tele olollo a ntira a ɓahri.14Ke pih Heldai, Tobijah, Jedaiah, ni Hen muna Za[haniah vulemurung ninga giɗengshe abin ɓangkulli le Yahweh. 15Le aɓeni duna'agh ka zu za ɓang binɓangkulli le Yahweh, ninale nga yere ih Yahweh ɓasulabiri tashi nanggri yong; ate gah ka pagha ngha ih teshikiri yong ri gih le Yahweh Kulli le yong!"'
1Ngha murung Darius ki nongni murung bogho ihne ya, amuri kara ihne le Kislev (mama ki pag shienri tombi'ihne ya), tenanale Yahwehzu agh abin Zechariah. 2A ɓayong ni a Bethel ya tashina Sharezer ni Regem-Melek ni abuna leyang ate ihɓi jimmi akundum Yahweh. 3Ke anahteng ri amallah ni a liye Yahweh ɓasulabiri ni ɓa'agkuntumo; le anah, 'Ihɓi ɓuwa'agh a shienri matongno njiri gonno, ninga mama pagha ari abogho ni ya?"4Ninale ke tenanale Yahweh ɓasulabirizu abinnang ih nahni, 5Nahteng ri aɓayong ni nje ni amallah a nah, "Ngha ih ngonno ni ɓuwa'agh a shienri matongno ni matomɓahri aye bogho ni worotahrolum ni ya, le ih yongha gi gonni njiteng ate murang? 6Ngha ih lih ih nuh, nyha ngi lih ngi nuh ate muryong ngha? 7A njah a teng ni kana ih Yahweh waɓɓa a njiri bih aɓa'agkuntumo ni kunduna agh, ngha Jerusalem ni anjeh ni kangni ya nongha abeh ya ngha gikumɓuro, ni Negev ni nji bajonglong ni nji manjeh a nongna ngha?"8Ke teng le Yahweh zu abin Zechariah, nahni, 9"Yahweh ɓasulabiri waɓɓa agah, 'Waɓnjuoh ni njiteng maɓonna, tigyahlung ma ogrung gienna. Ɗeh ɓeni kwa'agh ihɓi paghi muna teri agah. 10Amura boro ni minbawori, ni abiri, ni aɓa enna-ke ih pari yang ngha, ke mamona le yong ihɓi tolla a yahli ihka tighi bih pye.'11Keminiya a shiɓɓi teshi kiri yang ni logshi gogri yang ni tenmurung. A giriyi kiri yang atema ke aɓa ogha. 12A tengshi kunyahli yang ninga tahli atema ke aɓa ogh gigilla ko ateng le Yahweh ɓasulabiri. Ih tashi bang ni kuntumo ni ari aɓayong njiri Bongho ni kunbang ma kunduna agh, njiri kun aɓa'agkuntumo. Keminiya aɓayong shiɓɓi teshi kiri yang, ninale Yahweh ɓasulabiri pag yahlulla ni yang.13Ih pagna nga a gori bang ngga, na ogha. Ari njinjere ni mwoh agh," Yahweh ɓasulabiri nah, " aka gorang, keminiya ningi ogh yang ngha. 14Ate miyang ngi meshi yang ni guhnyamuru ri aɓayong kwa ngha ni a yeriya agh, le njeh ki nong bulli a jum yang. Ate ɓwa nyha ka billa njeh ko nyera ri atema aɓayong pilla njeh maɓonna le yang njeh manangna."
1Ke teng le Yahweh ɓasulabir zu a binnang, ki nah, 2Yahweh ɓasulabiri waɓ gah: Miyang ni kikil ate Zion ni kikil magula, ih tolle ni yahlulla matenna! 3Yahweh ɓasulabiri waɓ gah" Miyang ngi yera Zion ni ɗigha a ntiri Jerusalem, ate agor Jerusalem Lahmagula Njiteng ke nkonno le Yahweh ɓasulabiri ya agori Nkonno Magerenteng!4Yahweh ɓasulabiri waɓ gah: Abuna mayayina ni amehna mayayina ye ka pagha amuri njinjere a Jerusalem ɗeshili, ke ɓeni kwa'agh ka all mungara a bihatema ih yayina dudung. 5Ke anjinjere lahmagule ka ɗungso ni amunabuna ni amunangallang ki dalla ayeh.6Yahweh ɓasulabiri waɓ gah: Ngha giri ɗigha ni pagriya a anjih a nshilla aɓayong a yeh akara wo, le ihka ɗig ninga ni pagriya a njang le?-gah ni Yahweh waɓɓa. 7Yahweh ɓasulabiri waɓ gah: Shinna. Miyang ɗig gyaɓ ni ashi aɓayong lang a njeh logho le kara kena njeh bin igna le kara! 8Ate miyang nga yeni ni yang, le aka nongha antiri Jerusalem, ninale aka ɗigha aɓwa lang ɗeshili, le miyang ngi ɗig Kulli ni njiteng ni gereteng!9Yahweh ɓasulabiri waɓ gah: Nyong ni a ɓeni ih wa ogh a njah ateng ni pura akun aɓa'agkuntumo ngha ammang tinna liyang agh-aliyang ni, Yaheh ɓasulabiri: Nunshi bih yong atema bin ɓangkulli ka ɓang ri. 10Ate ni kunduna akara wo agh njigiri nyha a kpaɓɓa nji bin ɓung ngha, kumɓuro nyha ate ɓwa ko giluwo agh, ɗigna olollo nyha ri aɓashiɓɓi yong ate ɓwa ki puro alle ki igni nyha. Mini tig ɓeni kwa'agh ari ɓamurikalah le.11Keminiya niɓeniya ni wa ɗig ninga mama akara ni wor agh, Miyang ngi ɗig ni anshille aɓayong ni-mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri. 12Ate aka jam njah olollo; njingung ma ngure ka tol njih ke ngunnjah ka ɓissagilih ; ke bakuli ka pah tirima le yang, ate miyang ngi pag anshille aɓayong ni ka tol gibere ni agah kwa ni ya.13Nyong ni nga pagha momoh ate aɓayong ɓaɓɓa a nyom ngha, Liye Judah ni liye Israel. Ninale mini nga ashi yong le nga ɗig mosso. Ke ihɓi ɓang ngoɓɓong ngha; ɗeh ih abih yong ɓi nungso! 14Ate Yahweh ɓasulabiri waɓna gah: Ninga mama n'tollo ngha tighi yong piye agh ngha akah yong lushi ni yahlang ngah-waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri-ih nyha ye sisshi ya, 15ninale ɗeshile miyang ngi tollo akara wo agh nye nga pag gimaɓonna te Jerusalem ni liye Judah! Ka ɓang ngoɓɓong ngha!16Agah ni pagha gah ɗigha aka pagha: Waɓ njiteng, ɓeni kwa'agh ri ɓih ɓamurikalah. Kashinjuoh ni njiteng, njuohmaɓwa, ni olollo ri akunjere le yong. 17Ka tollo apag temashihra a yahlo ari ariyong ngha, ke a nyha agnjih kaniyi soribang ngha-ate agah ni n'shiɓɓa!-mama ni pag waɓɓa le Yahweh."18Le ke teng Yahweh ɓasulabiri zu a binnang.ki nah, 19Yahweh ɓasulabiri waɓ gah: Ke gonno shienri maihne, ke matogno, ke shienri matomɓahri, ke shienri malum ka ɗig kunbang ma binmurubang, yongposhina, ni binmurubang anjibuno te liye Judah! Nina'aghle agnjih njiteng ni olollo!20Yahweh ɓasulabiri waɓ gah: Aɓwa ka zu ɗeshili, ha ni aɓeni ki nongha alahmagula dudung sissa agh. 21Ke aɓanongha alahmagula mwoh agh ka woro lahmagula mamona ni nah, Ɗeh shi kahra shi ke jimma akundum Yahweh ni al Yahweh ɓasulabiri! Sung ma nu mursung ngha shika ngha.' 22Aɓwa dudung ni aɓayong mayirungtenna ka zu a al Yahweh ɓasulabiri a Jerusalem ni jimmi ɓoro le Yahweh!23Yahweh ɓasulabiri waɓ gah: A kara wo agh abuna lum a kunbiri ni kwa'agh ni aɓayong ka bol kun ɗagra le a Jew ni nah, 'Ɗeh ihɓi shi wori yong, ate shi ogna ih Kulli ngha ni yong!"
1“Mama ni pag waɓɓa le Yahweh teng kon nje Hadrak ni Damascus, bin usullo le; ate njih aɓayong kwa ni akunbiri ma Israel nga njibin Yahweh. 2A waɓɓa ɗeshiloya konna Hamath, mantiri njang ni Damascus, ni ye konna Tyre ni Sidon, ate a yangha ni yeriteng.3Tyre ɓangne muri bindugrina ni digli ma azurfa ninga tuɓu ni zinariya matulla ninga soɓɓong a muri njinjere. 4Shinnaǃ Ke Murungkulli ka meshi yi ni girjah yirungtenna le a sallang, ninale gishe ka lih.5Ashkelon ka shinna ka ɓang ngoɓɓongǃ Gaza ɗeshiliya ka koshiyo kukpakǃ Ekron, tigyong ka nuhyiriɓinaǃ Ke murung ka jurro logha Gaza, ni Ashkelon ni ki uwowa. 6Abiri ka nong lah yang a Ashdod, ni nga teshi gushimurung le a Philistines. 7Ate miyang ngi pushi nkilla le yang a kunyang ni agijenna a ntira amilli yang. Le aka ɗigate Kulli lesung ninga akunvarre Judah, le Ekron ka pilli ninga Jebusite.8Miyang nga nong gurra ngha kangni njeh lang atemuri abaluah le ɓashiɓɓi yong, ninale ɓwa nyha logle ɗura ko yere agh, ate ɓaparbang ka gang yang ngha, ate niɓeniya miyang ngi shin ni njangǃ9Pag binmurubang dudung, munangallang le Zionǃ magjollo, munangallang le Jerusalemǃ Nshinnaǃ Murung le yong ngha ki zu. Yang ngha njiteng ni toltiyong. Yangha ni nongshimurung ni kog mburijeng, amuri muna mburijeng. 10Le nga kashi nyeguwo ni logha Ephraim ni piri ni logha Jerusalem ngha, ni atah ka kassa a luah; ate nga waɓ tele olollo ri aɓayong, ni gulole ka logha ri sallang kenna sallang, ni logha Banghamuru kenna mallale ngunnjahǃ11Te mamoh teya, atema nkilla ogrung rang ni weh, Miyang ngi tig aɓakuro sagli a tulli bah muru nyha ngha nghang. 12Nyera a bindugrina, aɓakuro ni ni tigyalung nghaǃ Ha nikyari Miyang ngi nahni miyang ngi nyeni kure ɓahri te muro, 13Ate n‘nengna Judah ninga garantah lang. Ndungshina ɓamma lang ni Ephraim. N‘logshina munabuna lang, Zion, ari muna buna lo, Greece, ni ngillo, Zion ninga garabuwo le garaɓaburaǃ“14Yahweh ka pura ri yang, le munni le ka tabang ninga poshibangǃ Ate magula lang Yahweh ka tong njemme njuh le nga agduna ni guhnyamuru logha Teman. 15Yahweh ɓasulabiri ka gbar yang, le aka lih yang ni gang atahli antangso, Le aka nuh a magjollo ninga abuna ni ɓari ni mba agh, le aka dungshi ni mba ninga akoro, ninga agbina le deshile.16Ninale Yahweh Kulli le yang ka ashi yang amuri kara wo, ninga luwo aɓayong le. A yang ni anjilang ari vulle ni ki tubang a njeh le ya. 17Maɓonna ngha niyellang ɓonsari le ngha niyellangǃ Ke aminadenna ka ɓuri ninga njigiri ni a nsara amuri mba mapyemǃ“
1Ih al murukuli abin Yahweh a ri kunbang le tumuru kuli-Yahweh ki pag saghamuru- le ih pah murukuli ki nyah ari ɓeni kwa‘agh ni bugiri ni lusung. 2Ate agilah ma ɓalah ngha gi waɓ gimashihra; ke ɓangnah ki shin yiri; a waɓ loro gisoriyi bang ni ɓogri gimbang, ninale aka ngala ninga njuh ni gani atema lelgir nyha.3Fungno lang ki pih amura alelgiri; ke aboro mbul ni- ke ɓa'akunduna- ninga funshi ya. Yahweh ɓasulabiri ye ka tagha ri a njuh le, liye Judah, le pag yang ninga piriluah a kunluah!4A Judah ni tahlingyina ka pur ngha; ri ni amkongho lum ka pur ngha: binni ni ntah luah ka pur ngha; binni ni ɓa nongmurung ni kwa'agh ka pur ngha kushimona. 5Aka ɗig ninga agarabuna ni ki pariyi ɓashiɓɓi yang a yeh suɓɓong njinjere in kunluah; Aka pag luah; ate Yahweh nga ni yang, le aka pih aɓeni ki kog apiriluah agh yiribina.6Miyang nga tenshiri liye Judah ni ashi liye Joseph, ate miyang nga nyeshi yang ni shi gienna le yang. Aka ɗig ninga ni shiɓɓi yang nghang ngha, ate Mini Yahweh Kulli le yang, le nga aghi yang. 7Le Ephraim ka ɗig ninga garaɓabura, le akunyahli yang ka pag binmurubang ninga nin mbah agh; amuna yang ka shinna ka pag binmurubang. Kunyahli yang ka pag binmurubang rang!8Miynag nga togyi yang giri ni kpaɓ yang, ate nga ashi yang, le aya ka ɗigni ni gulo ninga mama kana kikara agh! 9Mini jam yang antira aɓayong, keminiya aka ɗengshi ni meng a nje masanna, ninale yang ni muna yang ka ɗigjah ka nyere. 10Ate miyang nga pushi yang a nje Egypt ni kpaɓ yang logha Assyria. Miyang nga zuni yang a njeh Gilead ni Lebabob kedebang akangna nyha uwo temur yang ngha.11Miyang nga billa a yeh sallang agikonina le yangl Miyang wol veliye sallang le limma le Nile kwa ka nyummo. Ke gulole Assyria ka sulla njeh, ke garamurung ma Egypt ka ɗag bih aɓa-Egypt. 12Miyang ngi tenshiyang arang, le aka ginya a yeh lullang-mama ni pag waɓɓa le Yahweh."
1Ih logshi akunkangna le yong, Lebanon, gishe ka pinshi cedar le yong! 2Ɓuwa'agh, angung Cypress, ate angung cedar suɓnako! Mang gima gula niya ɓiyina! Ɓuwa'agh, yong oaks ma Bashan, ate muringung ni nyiɓɓa suɓna njahli. 3Ke gih lelgiri ki ɓuwa'agh, ate agiranjah gulo le yang! Ke gih amuna yim ngha ki ag gishi, ate logshmurung le Ɓanghamuru Judah ye ɓiyina!4Gah ni pag waɓɓa le Yahweh Kulli lang, "Ninga lelgiri, tignjih ri a giluwo ni togha te tumbuwo! 5(Aɓeni kur yang ngha tummi yang buwo le na pag gimashihra agh, aɓeni mag yang nah, 'Mosso nini Yahweh! N'ɗigna ɓakumo!' ate alelgiri ni ki paghi atele anjuh tumo agh nyha ni gienna ari yang ngha.) 6Ate nyha wa uwo ni gienna aɓeni nongha a njeh ya!-gah ni pag waɓɓa le Yahweh. Shinna! Meng ni murang miyang muri pil ɓeni kwa'agh kenni abih ɓamuikalah le ni kenni a bih murung le, le aka girjah njeh le ɓwa nyha ka ashi yang abeng ngha."7Ninale nga ɗig lel giluwo mama atabung ri tumbuwo ate aɓeni ki pagtumo anjuh agh. Nga tol agara ɓahri; gar mwoh n'gori "Nieh" ke mamona agh n'gori "kpaɓmurung." A njijere ni ngi lelli agiluwo. 8A shienri mwoh ni girinjah alelgiri tahro. Ni ye mbol yahlang ri yang ngha, ɗeshiya ashiɓ bang. 9Le N'nah yi atele, " Ni ngi wa pag tumo ninga lelgiri lo agh. Ke alelgiri nga ki wuh-ɗeh aɓa wuh; ke anjuh ni a girnjah yang ngha-ɗeh aɓa girnjah yang. Ɗeh ashille anjuh owa a shengha ariyang ma kwa'agh minbih."10Ninani n'tolli gara lang "Nieh" wamma ihɓi wam ogrung ni pagna aɓwa kwa. 11Amuri kara wo ogrung wamna, ke aɓeni ki pagiri ni ajuh ni aɓeni ki shin nang ngha yerina ih Yahweh waɓna teng. 12Mini ngi nah yi yang, "Ngha ih pag maɓonna te yong, nwah nga angosotumo lang. Keminiya nyha nina agh le ka paghi ya." Ninale aka pyeri angosotumo lang-azurfa wura mwoh purlum.13Le Yahweh nah ngang, "Tig azurfa a bingibingiri, ke ngoshe maɓonna mama kuro ka bol ngha!" Ninale n'tol azurfa wura mwoh purlum ni tighi a bingibingiri ni a liye Yahweh ya, 14Le mɓung muna gara maɓahi, "Kpamurung," te gaɓ munaterung ntiri Judah ni Israel.15Yahwehnah nga, "Ɗeshiliya, tol gitumo le lelgiri manangna ate muro, 16Ate shinna, Miyang muri tig lelgiri a njeh. Ni ganshi ri te njuh ni ki juriya. Ni te ih al njuh ni bor'agh, alle ih pih njuh ni ɓugha yirungtenna agh. Ni te ih pih anjuh gilih mama ka gil yang ngha, keminiya ihka sheng anjuh manenna ni saniyi ankohkushi yang koh.17Woh ari lelgiri manangna ɓeni a ɗagha njuh! Ɗeh ihɓi garabuwo zu ari bihnni njih malih! Ɗeh ih bih ɓi yummo ɗeh njih malih ihɓi wamma!"
1Mama ni pag waɓɓa le Yahweh teng ni konna Israel- waɓɓa le Yahweh, ɓeni non bakuli ni tig tinna ngunnjah agh, ɓeni gil bongho le ɓapinna ari ɓwa agh, 2'Shinna, Miyang muri te gil Jerusalem kenna kopi tigha aɓwa ni kangni ya kwa a ɓahra. Ninale ih ye ka pag ninga ate Judah ari kunbang ni alih Jerusalem agh. 3ɓAMuri kara wo, Nga tig Jerusalem ihɓi ɗig tahli gana ate aɓwa kwa. Ɓeni kwa alla te tol tahli ih tig muri pye magogna, ke aɓayong kwa a ngunnjah ka kpaɓɓa amuri lahmagula wo.4Amuri kara wo-mama ni pag waɓɓa le Yahweh-Miyang nga wol piri ni kwa'agh ni pil mur yang ni ɓangah kpaɓna aɓa kog yang. Akuli liye Judah nga logshi njang, keminiya piri le aɓwa kwa Nga wol yang ni njihwamyina. 5Le ke amurung ma Judah ka nah a yahli yang, 'Ke aɓa nongha Jerusalem ni ki nungshi su risung atema Yahweh ɓasulabiri, Kulli le yang.'6Amuri kara wo agh nga pag amurung ma Judah ninga ankorigishe anitra ngung ninga leshi gishe kashinda ntira ngungweh ni tangkusung, ate aka lih aɓwa ni kwa kangni yang anjih malih ni ma katang yang. Jerusalem ye ka nongha abang le ni kwa'agh."7Yahweh ka ashi anguri le Judah ni kunduna, ninale ihka gushi liye David ni gushi aɓeni nongha a Jerusalem ni ki gulo ki wora ashille ma Judah agh. 8Amuri kara wo Yahweh ka ɗig ɓagbara aɓeni nongha a Jerusalem, ni amuri kara wo aɓeni nyha ri yirungtenna a ntiri yang ngha ka ɗig ninga David, ɗeshiya ke liye David ka ɗig ninga Kulli, ninga maleka le Yahweh a dum yang. 9"Amuri kara wo nga logshi girjah aɓayong ni kwa logha ri Jerusalem ngha.10Keminiya nga suɓ bongho ma shingienna ni jimma amuri liye David ni aɓeni nongha ma Jerusalem, ninale aka al lang, ɓeni a suwa agh. Aka ɓuwa'agh ate meng, ninga ɓeni ki ɓuwa' agh ate munabuna ma kunkolong le ya; aka gihi ɓuwa'agh ate muri ninga aɓeni ki ɓuwa'agh te luoh le munabuna makunduna agh. 11Amuri kara ɓuwa'agh Hadad Rimmon in beng ma Megiddo agh.12Ke njahli ki ɓuwa'agh, kunvare ni kwa'agh korina muri ri ashille akunvare. Ke kunvare ma liye David ka koriyo ni amehna leyang ka koriyo ni abuna. Ke kunvare ma liye Nathan ka koriyo ni amehna leyang ka koriyo ni abuna. 13Ke kunvare ma liye Levi ka koriyo ni amehna leyang ka koriyo ni abuna. Ke kunvare ma liye Shimeite ka koriyo ni amehna leyang ka koriyo ni abuna. 14Kunvare ni kwa'agh ma ashille akunvare ya-kunvare ni kwa'agh ka koriyo ni amehna leyang ka koriyo ni abuna."
1"Amuri kara wo njimuru ka logho ate liye David ni nongha Jerusalem agh, ate gimashihra ni tedaɓi. 2Amuri kara wo-mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri-Nga teshi lulli agiyalo a njeh le ni awa ɗengshitele ya. Nga pushi aɓaagkuntumo le ke bongho ma daɓih a njeh ye.3Ngha ɓwa ngha nghang ɗigha te waɓkunduna, le terri ni ngih ni ɓilli ya ka waɓɓi, 'Na awo ɗig njah agh, ate a waɓna yiri ni lulli Yahweh!' Le ke terri ni ngih ni ɓilli ya ka suwe ngha ih waɓkunduna agh.4Amuri kara wo ɓaagkuntumo ka og yiriɓina ri njiloro le ngha yangha muri ihka waɓɓa. Aɓaagkuntumo ni wa ishi dagra ma nyonghe ya, ate a soriyi aɓwa. 5Ate ɓeni kwa'agh ka nah, 'Mini ɓaagkuntumo agh! Mini ɓabura ni ki pagtumo njahli ya, ate njahli pilla tumo lang ngha wa uwo ni min ɓabura agh!' 6Keminiya ɓwa ka nah ngha, 'Mang ni anjipye antira abung?' le ihka agha, N'kum pye abin aɓogho a liye aɓengha.'7'Garabuwo! Logshi ro ari lelgiri lang, ɓabura ni tangha kahrang gyaɓ agh-mama ni pag waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri. Wol lelgiri, le anjuh ka meshe! Ate Nga pil beng ari ama kyenina.8Le ihka zu a pagha a njeh kwa-mama pag waɓɓa le Yahweh-ke aka kashi ɓahri-le matahro Aɓwa wo agh ka jurro; mwoh-le matahro ni kunkolo ka uwo. 9Nga zu matahro njiri gishe ni tulli yang ninga azurfa ni atulla
1Nshinna! Kara le Yahweh ngha ki zu ngha nga a ponnieh le yong a gaɓɓa a ntiri yong. 2Ate miyang ngi kpaɓɓa aɓayong ni kwa'agh amuri Jerusalem ate luah le aka bol lahmagula. Ke a ponnieh ni alah ni nongna amehna atenne. Gyali lahmagule ka wora anjeguro, keminiya ashille aɓayong ni ki kassa a lahmagule ya.3Keminya Yahweh ka pura njibang ni pag luah ari aɓayong ninga ih pag luah akara luah agh. 4Amuri kara wo agh kushi ka tagha a muri nkonno Olives, mama njikari Jerusalem nji tebbang. Ke Nkonno Olives ka koriyi ɓahri ni kande ntiri nji-tebbang ni nji-nakullinjiri ɓanjonglong magula ni kanda nkonno ka wora nji-gangra ni kande nji-eɓɓe.5Le nga ɓangha a ɓanjonglong ni ntiri ankonno ki ka a Azel. Ngha ɓangha ninga ngha ih bangni njingungnjeh ya akara le Uzziah, murung Judah. Le Yahweh Kulli lang ka zu ni a ɓagerenteng kwa ka ɗigni ni.6Amuri kara wo agh poshibang nyha, keminiya taɓih nyha alle ke tirima agh. 7Amuri kara wo agh, kara ni Yahweh ni kunkolong yeriya, kara nyha wa oh agh ko duh agh, ate kapolla ka ɗig kunbang ma poshibang. 8Amuri kara muru ma usulo ka pura a Jerusalem. nshille yang ka ɓangha kika sallang nji-tebbang ni a nshille ki kaka sallang nji-nakuli, kunbipinna ni kuntaɓi.9Yahweh ka ɗig murung amuri ngunnjah kwa. Amuri kara wo agh Yahweh ngha nghang, Kulli mwoh, lulli ni kunkolong. 10A njahli kwa ka pag ninga Arabah, logha Geba kenna Rimmon njiebbe le Jerusalem. Jerusalem ka ɗig logho ha ka pagha bin ɗigna le, logha Kunjere Benjamin kenna bah kunjere ma kunduna pagha ngha, kenna Kunjere Gbinna, ni logha Tongngarung le Hananel kenna ri bin teshimurng njingung le murung. 11Ke aɓayong ka ɗigha a Jerusalem le girjahbang kyang nyha wa oh agh abin Kulli amuryong. Jerusalem ka ɗiglyem.12Gah ni ka pag gikonna mama Yahweh ka wolli aɓayong ni kwa pur luah ri Jerusalem agh A ngiriyang ka dummo a tagha le yang ni kushi yang. A njiyang ka dummo a tulle ni aleshi yang ka dummo akun yang. 13Amuri kara magula wo koshiyo abin Yahweh ka zuni a mur yang. Ɓeni kwa;agh ka bol bih amamona, le bung mamona ka logha kuli ari bih amamona.14Judah ka pag luah ri Jerusalem. Aka kpaɓɓa agikumna le aɓayong ni kwa kangni yang ngha-zinariya, azurfa, ni ɗagra magulina maɓorina ni gogwo. 15Gikonna ye ka pagha ri apiri ni alfadari, loggah ni amburijeng, ni ri anyamma ni a agurra ye agh ye ka gana ari gikonna ni mwoh agh.16Le ihka pag nshila aɓani ni kwa uwo a ntira aɓayong zu amuri Jerusalem ka ɗigha bogho ni bogho a gushi murung, Yahweh ɓasulabiri, ni bol Njibuno ma Millin. 17Ihka pagha ngha mwoh a ntira aɓayong ni kwa angunnjeh ya ni kena Jerusalem te gushi murung ngha, Yahweh ɓasulabiri, le Yahweh ningi zuni murukuli a mur yang ngha. 18Ngha aɓayong ni Egypt ni ken ngha, le ni a kum murukuli ya. Gikonna abin Yahweh ih wolli aɓayong ni ni kenna a pag Njibuno ma Millin ya.19Mama ka fungso ate Egypt ni fungso le aɓayong ni kwa ni kena aNjibuno ma Millin ngha agh.20Keminiya akare ya, ke ankyang le apiri ka nah, "Tigsah te Yahweh," ni koro ni liye Yahweh ka ɗig kor a kundum deshile. 21Ate nkori ni Jerusalem ni Judah aka tighi sah te Yahweh ɓasulabiri ni ɓeni kwa zuni gipahna ka lih ayeh yang ni lammi a yeh. Amuri kara wo agh aɓamagiri ni wa pagha a liye Yahweh ɓasulabiri ya.
1Ke ɗungro teng le Yahweh abin a Israel njiri bih Malachi. 2"N'agna njihyong," Yahweh Nah. Keminiya ih nah, "Niyellang ni ih agninjang?" "Esau ni pag munater Jacob agh? Waɓɓa le Yahweh. "Ɗeshiya n'agnanjih Jacob. 3keminiya n'shiɓɓi Esau. Ih tigna ankonno ni ɓambu maɓiyina, nye tigna gibere le abah a vashi ma ɓalusung."4Ngha Edom nah, "A wolla sung njeh, keminiya sa nyere su za ɓang agah ɓiyi ya," Yahweh ɓasulabiri ki nah, "Alogle a ɓanggiri, keminiya nga songli ɗeshili. Aɓɓa ka gor yang 'Ke nje le aɓa temashihra' ni 'Ke aɓayong ni Yahweh ki pag yahlulla ni yang ha kikenne.' 5Anjih yong ka shin gah, le ngha nah, 'gulo le Yahweh ɗura njang le Israel.'6"Ninga mama muna ki gushi ni terri ya, ni guro ki gushi ni telelah le ya. Ngha miyang, le, mini terrung, ke gulo lang nghe? Ngha mini telelah agh, ke gulo lang nghe?" waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri ariyong amallah, yang ki ɓiyi lullang. "Keminiya ih nah, 'Niyellang ni shi juri ni lullo le?' 7Njiri gipah brodi maɓiyina amuri deshile. Keminiya ih nah, 'Niyellang ni shi jurini?' Nah njiri deshile le Yahweh ni juri ya.8Ngha mpah giluwo ma njih waghina te ɗahra, le temashihra ni nya? Ngha mpah ma kusung kura ni makonno, le temashihra ni nya? Nga mpih a gomna! Ihka agyi yong ni ko inka logshi kundung yong?" waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri. 9Niɓeniya ih kang te al kundung Kulli, ate ihɓi ɗighi sung ɓa nieh. Keminiya Yahweh ɓasulabiri nah ni jah agipahna ni abih yong, ihka logshi kundung yong?10"Oh, ngha ha mwoh le yong ngha nghang ka gir akunjere bin ɓangkulli, nina'agh atema ngha fung agishe amuri deshile nigho niye! Nyha ni ɓorro a ro agh," Yahweh ɓasulabiri ni nah, " ningi ag gipahna abih yong ngha. 11Ate logha ri puro le kara ke a kpa le lullang ni ka wor ɗig ni gulo a ntira aɓayong ni bah kwa'agh lellle masusunang ni njigiri maɓwa aka pah ayeh lullang. Ate lullang ka wor ɗig ni gulo a ntira aɓayong," Yahweh ɓasulabiri ni nah. 12"Keminiya a jenne ngha a nah deshile le magula jurina, ni agh njingung, ni gilih, aka ɗig gi jenni.13Nina'agh a ya nah, 'Niyellang yirumallan ini ga,' le a ɗugshi," Yahweh ɓasulabiri ni nah. "A zuni gah wale saniya ko kur agh alle ni binkonna agh; Ini nga zuni ih gipahna. Ihɓi agha aga abih yong?" Yahweh nah. 14"Ɗeh ihɓi ayom ɓa soribang ɓeni ni njuh mabuna aluwo le ni kaniyi gir ihka pen ni, ɗeshiya ɗahri ngha ni, ke magula, mang ɓiyi ya! Ate mini murung magula," Yahweh ɓasulabiri ni nah, "lullang a ɗig giguso a ntira aɓayong."
1Niɓeniya nyong na amallah, lagha niya mami yong ni. 2Ngha ogha le, ngha ninga tighi a kunyahli yong te pah gulo ri lullang." Waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri, "le ngha tashi yong bang ni nyom a muryong, Mini ngha nyom amosso le yong. Ininina, Mini worro nyom yang, atema nin nongshi lagha lang a lunyalli yong ngha.3Shinna, Miyang muri gbesa aminkah woh, ni miyang meshiyi tiɓɓi akundum yong logha ri a njibunno le yong, le ihka tol yong kwa nini. 4Ngha yeri le ih tashina lagha ari yong, nga ogrung lang ka woro ɗig ni Levi," waɓɓa le Yahweh basulabiri.5Ogrung lang ni ni ma usulo ni ollolo ni, miyang pih ni; miyang ngi pih ngoɓɓong, le ih ɓang ngoɓɓong lang, no halla ri lullang. 6Gibilla ma njiteng ngha akunni, ke yiri nyha akumma angotokun ni ya. Ih ginya ni meng a olollo ni njiteng ni pilla ɗag gimashihra le. 7Ate ngotokun ka bol yerigiri ni aɓayong ka al gibilla anjiri kun ni, ate ini ɓa kuntumo le Yahweh ɓasulabiri.8Keminiya a pilla ɗag njele njiteng . a tig dudung kpa ri gigilla. A ɓiyina ogrung le Levi," waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri. 9Nina'agh, miyang ngi tigho ri og ɓorro ni peranje abin aɓayong kwa atema ni a bol njijere lang ngha, keminiya tekushya aɗunna shinjung ari agah bolla agigilla agh."10Ih terrung nyha ate mur sung kwa'agh? Ke Kulli mwoh ni gilsung agh? Mang ke pahniteng le sung shigra ɓeni kwa'agh ari muna minbih, ki ɓiyi ogrung le ter sung? 11Judah nyha pahnjiteng agh. a pagna agi jenne a Israel ni Jerusalem. Ate Judah ɓiyina bin ma gerenteng le Yahweh mama ki pag agnjung, ni pag njuwula ni amunangallang le kulli ma njemasa. 12Ɗeh ih Yahweh ɓi kasshi kusung a gunri le Jacob ɓeni pag gah agh, ɓeni ɗig ni njih le ke agha, alle ihɓi zuni agipahna abin Yahweh ɓasulabiri.13Nina'agh aka pag gah: A vulliyi deshile le Yahweh ni njimerung, ni ɓuwa'agh ni ihgha, atema ni ye pilla ri gipahna ko agha ni nieh aboh.14Keminya a nah, "Niyellang ni ke ni pag?" Atema Yahweh ni ɗif waɓkun a ntiri yong ni mahmo ma basadeng lo, ari ni a nyha ni a yahlo agh, ke ih ni pag ɓoh ɓaginya ni mahmo njiri ogrung. 15Ni pag yang mwoh agh ni agiri bonghoi le agh? Le niyellang ni pag ni yong mwoh? Atema yangha ih all amuna abin Kulli. Nina'agh lel muro a bongho lo, ka ɗig ɓeni ni tol mahma ma basadengle a yahli ya. 16" Ate i jenna tuwo,' Yahweh ni nah, Kulli le a Israel, " ke ni ɓeni vulliyi dangra le ni worung ngha," waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri. " Nina'agh le muro a bongho lo ka ɗig ɓeni nyha ni njiteng ngha."17Ih ngha shi na Yahweh ni ateng le yong. Keminiya a nah, " Niyallang ni ngi gashi le?" Njiri nah, "Ɓeni kwa Pah temashihra yangha ni orro akundum Yahweh, ni i pag binmurubang ni yang," ko "Yebangni ni njuoh Kulli ngha?" ɓɗ
1'Shinna, Miyang muri tashi ɓakuntumo lang, le ihka gil njere kundum mo. Le ke Magula, ɓeni ih alla ke ihka zu ni kara abin ɓang Kulli magula. Ke ɓakuntumo ma ogrung ɓeni awoh pag binmurubang, shinna, ihka zu," waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri. 2Keminiya yang logle tagha akara ni ki zu agh? Ate yang logle tagha ngha ɗummuri? Ate ihka ɗig ninga gishe ntuh ninga ninga muwa langiri. 3Ih ka ɗig ninga mantuh ni giɗahri azurfa, le ih ɗahra amunabuna le Levi. Ihka ntuli yang ninga zinariya ni azurfa, le aka zuni agipahna magerenteng te Yahweh.4Le agipahna le Judah ni Jerusalem ka ɓoryi Yahweh, ninga a kara mayayina agh, ninga abogho le akah. 5"Le nga purari yong ni njuoh. Miyang nga ɗig ɓa waɓkung nikahra amuri aɓawolnje, aɓapagnjah, aɓeni kaniyigiri te soriyibang, ni amuri aɓeni para aɓapagtumo nwah ni a alla, aɓeni para aboro ni aminbawori, amura aɓeni pil njumyang ri biri ya, ni amura aɓeni ni peg," waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri.6Ate Meng, Yahweh, nin ariyiya; Nina'agh yong aminkah Jacob na lih yong. 7Logha ri kunbang le ater yong mpilla njum yong ri awaɓɓa ni bolyang ngha. Mpilla bin nang, le nga pilla ri yong ," waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri. "Keminkiya ih nah, 'Niyellang ni sa pilli?'8Ke ɓugwa logle iɓgiri ri Kulli? Ɗeshiya, nyong ngha nga iɓgiri rang. Keminiya nga nah, 'Niyellang ni sa iɓ nowo giri?' Ari jakka ni agipahna. 9A nyomno ni nyommo, ate nyong ngha ngi iɓɓangiri, aɓayong kwa.10Nzuni ɗungdo jakka abin alahtigiri, ninale agilihna ngha nghang a liyang, ni pye sang niɓiyeni amuri gah," waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri, "ngha ningi logshi gɓele bakuli ngi sogling mosso a muryong , ha ke akangna nyha uwo te le kwa'agh. 11Nga saghi aɓeni kwa girjah anjigiri ya, ninale na wa girjah gisoro ni njeh le yong ngha. Aɓabang njingung le yong ni ki ɓor njiyang ngha," waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri. 12Aɓayong kwa ka goro ih mosso, ate aka ɗig njahli ma yongposhina," waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri.13"Ateng lo amurang ngha dunrina," waɓɓa le Yahweh. "Kemonoya ih nah, 'Mangshi waɓɓa arisung amuro?' 14Nyong ni ih nah, 'tumo le Kulli ya temanangna ni. Mang a kumang ngha shi bolla agibilla ni ko ginya ni ɓuwa'agh akundum Yahweh ɓasulabiri? 15ninale shi gora aɓa temashihra ih mosso. Aɓatemashihra agh a nyha kum ɓuro mwoh agh, keminiya a ya pyeshi Kulli le ɓangha."'16Le aɓeni ni ngoɓɓong le Yahweh ya nahteng ri ariyang. Yahweh teshikiri ni ogbang, le giɓomteng mama aɗengshi niya a yongli kunɗumi amura aɓeni ni ngoɓɓong le Yahweh ni gushi lulli ya.17"Aka ɗigha amameng," waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri, "ɓabolla agikumna lang, amuri kara ni ngi logni ya. Nga shin gienna le yang, ninga mama ɓabura ki shinni gienna le amunabuna le ni ki paghi tumo agh. 18Le ɗeshiya le aka koriyi ntiri maɓonna ni mashihra, ntiri ɓa gushi Kulli ni ɓeni nyha ki gushi ya agh.
1Ate shinna, kara ngha ki zu, ki pih ninga gishe, niyebang ni atenangna ni kwa ni aɓatemashihra ni kwa'agh kpa ni. Ke kara ni zu agh ka pinshi yang kwa," waɓɓa Yahweh ɓasulabiri, "nina'agh ih ka ɗag yang alle milih ko gbate. 2Keminiya ate aɓeni ki ɓang ngoɓɓong lullang ngha, ke kara ma njiteng ka logho ni pah yirungtenna a kpatire. Ngha pura njibang, ni tagha ninga munandah ni a luwo agh. 3A kara wo agh ngha pariya aɓa teshihra, ate aka pil tuɓu aɓa kushi yong akara ni ngi logni ya," waɓɓa le Yahweh ɓasulabiri.4Ɗengshi ni agigilla guro lang Moses ngha lagha a Horeb ate aɓa Israel, agibilla ni awaɓɓa. 5Shinna, Mi yang ngi tashi Elijah ɓa agkuntumo bin Kulli keɗebang zu le kara magula ni ma ngoɓɓong le Yahweh. 6Ihka pil kunyahli aterrung ari amuna, ke kunyeh amuna ari ateryang, nina'agh ate ni zu a wol njeh ni girjah me ya."