Yukuben: Bible for 1 Corinthians, 1 John, 1 Peter, 1 Thessalonians, 1 Timothy, 2 Corinthians, 2 John, 2 Peter, 2 Thessalonians, 2 Timothy, 3 John, Acts, Amos, Colossians, Ephesians, Esther, Galatians, Genesis, Habakkuk, Hebrews, James, Joel, John, Joshua, Jude, Luke, Mark, Matthew, Obadiah, Philemon, Philippians, Revelation, Romans, Titus, Zephaniah

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Genesis

Chapter 1

1Ni kitabr, Ikpe akem kuki eyi kiten . 2Kiten ele kitse mbe. Kiveb ekeb ezeng ki. Kuden ni Ikpe re si kiki bemeng nyi.3Ikpe kyong, "Bata le embe," ke bata ele embe. 4Ikpe azang bata, wu arib i hu bata aha eyi kiveb, 5Ikpe zi bata "uruga" ke kiveb izi "utuga" Eleng si uru kpe eyi kizir, uruga kitabr6Ikpe kyong, "Indur le katang bemeng , eke hu bemeng ha yi bemeng. 7Ikpe hu indur aha eyi bemeng abe ele kitin eyi bemeng abe ele kuki indur ke ele ening. 8Ikpe zi indur nyi "kotin." Eleng si uru kpe eyi kizir, Uru ni upa.9Ikpe kyong, "bemeng kiten lilang ken kiluk kiting, eke kitsi kɛhem le" ye re ening. 10Ikpe zi kitsi kɛhem "kiten" ke bemeng abe eken izi " iho iga" i zang kyong arib.11Ikpe kyong, itu elim eyi etsi lu ta itu hem atsu igyu. Ele ele utu angi!" ye re ening. 12Kiten ata itu elim, etsi ta itu utu ibe eyi etsi ehem eyi itu igyu ibe. Ikpe azang kyong arib. 13Eleng si uru kpe eyi kizir, uru ni ura.14Ikpe kyong, "Bata le ti koten eke aha uruga eyi utuga eke ye le ereng ira, ti kiti, ti itu eyi igyi. 15Yi le bata kakpa ikpe eke anda bata kiten. Ye re ening.16Ikpe akem bata bokyo bappa, bata abe baga ele uruga, eyi abe bakr ele utuga. Ɛkem ɛkyir ting. 17Ikpe alu yi kakpa ikpe eke ya nda bata kiten, 18anda bata uruga eyi utuga, eke aha bata eyi kivep. Ikpe azang kyong arib. 19Eleng si urukpe, kutu ni unzi.20Ikpe kyong, "Bemeng amen yi ubin uga ni ozu owung, eke banun wun kuki ni kiten kakpa ikpe. 21Ikpe akem ozu ayi aga iho iga, utu awu ele ele ata itu angi, ozu akem ayi esi eyi ayi amen ti bemeng ele ele lilang, eyi banun abak ata ri itu ibe ikpe azang kyong arib.22Ikpe obu bi edeng, kyong, "Nyi mba, ta itu, eke nya amen bemeng iho iga, Banun mba amen kayang." 23Eleng si uru kpe eyi kizir, uru ni utong.24Ikpe kyong , "kiten ta itu ni ozu owung, ele ele ta ri itu angi, ereng, ozu ayi ra dang itsa ri utu awu ongi:" Ye re ening. 25Ikpe akem ingurbeke kiten utu ibe ereng utu ibe, eyi ozu ayi ra dang itsari ri utu ibe. I zang kyong arib.26Ikpe kyong, "Za kem onggi ti kibr izi, utu awu olu azi. Ba lu eyi kazak keki ni ikya ni uho uga, keki ni banu kakpa ikpe, keki ni ereng, keki ni kayang lilang, eyi kiki ni ozu ayi ra dang kiten lilang." 27Ikpe akem onggi ti kibr ngi ni kibr angi ɛkem mi. Unyalem eyi akeb ɛkem bi.28Ikpe obu bi edeng, aha bi kyong, "Nyi mbi mba, si ezeng. Amen kayang, le yi kazak keki ni kayang lu yi kazak keki ni ikya ni iho iga, keki ni banun kakpa ikpe, eyi ozu owung ayi esi kayang lilang." 29Ikpe kyong, "Zang, Ama nda nyi etsi ayi re hem igyu kiten lilang, eyi etsi lilang ayi re hem ehem eyi igyu. Ye le ala inyi.30Anda ingurbeke lilang kayang, eyi banun kuki lilang, eyi ozu ayi ra dang itsari lilang, eyi ozu ayi re tim kihuk lilang anda nyi eteng etsi lilang esi ala inyi." Ye rening. 31IKpe azang ozu ayi ɛkem lilang. Zang, yi arib ebeting. Eleng si urukpe eyi kizir, uru ni utong kiying
Chapter 2

1Ke kuki eyi kiten ekpe meng, eyi ozuv owung ayi amen embe. 2Uru ni utong upa Ikpe obur ihun ni ɛtim angi ayi ibu, ke item kihuk ni ɛtim ayi ibu lilang uru utong upa. 3Ikpe obu uru awu ni utong upa edeng ke imgbe atin wu, ke wu esi uru awu item kihuk ni ozu ayi ɛkem lilang.4Eleng si ukyong ni kuki eyi kiten, kekpeng aki ya kem, uru awu Yawe Ikpe akem kiten eyi kuki. 5Elim akyating kiten, eyi otsi olu embe meng kong, keki ere Yawe Ikpe anda ebi ete kiten meng kong, onggi fu akyating eke owo kitsi. 6Eke imgbe atsu avir bemeng okyu ti kitsi lilang7Yawe Ikpe akem onggi ti kuvuk itsari, ke ita mi ufe kɛwun ufe ni unyang, eke ongi esi kizu kiwung. 8Yawe Ikpe owo ozo angi bazeng ni egi uru, ti Eden, ke ide ongi ami ɛkem alu embe.9Ti kitsi nyi Yawe Ikpe anda etsi lilang edip arib egi eyi ni ala. Eleng eken eyi otsi awu ni unyang ele katang ni ozo, egi otsi ni bomin ni eding eyi abi 10Uho okyu Eden embe eke anda bemeng ozo. Embe wu aha esi iho inzi.11Kiden ni awu kitabr esi pashon. Esi awu ke okyu evir kitsi ni Havila,kiluk aki gol kikyo onyx ele embe. 12Gol arin nikitsi aki ngi. bdelliumeyi kikyo onyx el embe.13Kiden ni uho awu n upaesi Gihon. Awu leng okyu evir kitsi ni kush. 14Kiden ni uho awu ni ura esi Tigri, ke wu okyu bzng ni egi uru ni ashu. Uho ni unzi esi ifret15Yawe ikpe ede ongi alu ozo ayi eden ekeira kem yi. 16Yawe ikpe anda ongi izen, kyong "ɛtsi lilang ozo embe olyi. 17Eke otsi awu ni bomin ni edig yi abi esi olyi kong, keki ere uru awu olyi ni otsi awu nyi, uku kavang mbe."18Ke yaweikpe kyang, " Arib ekeunyali ele kitik kon. Ama akem anda mi ukahu awu avang mi embe." 19Ti kitsi yawe ikpe akem ibi lilang ni kitsi eyi banun lilang kakpa ikpe. Eke ide yi aba nda ongi eke i zang utu awu izi yi. Ele ayi ongi esi ezi ozu owung esi kiden ibe 20Ongi atu eveng eden lilang, eyi benun lilang kakpa ikpe, eyi itu ibi lilang kiten. Eke ongi bulok ngi ifa ukahu awu avang mi embe kong.21Yawe ikpe anda bula ohu ongi, e ina. Yawe ikpe onwo ukeb iziba ngi ke ikeb ezeng kiluk aki inwo ukeb iziba. 22Eyi ukeb awu yawe ikpe onwo etuongi ekem akeb ide mi aba nda ongi. 23Onyi kyong, "indang, amileng esi ukb ni ieb nim, eyi kibi ni etu nim. Ama ezi mi akeb, keki ere ilu etu n unyalim."24Erening ongi apa abba ngi eyi ayi ngi, ikyi eyi ogu ngi, eke be si kibi etu kiting. 25Bw lw uten kibeng, ongi eyi ogu ngi eke be ki kiyeng ni botu kong.

Chapter 3

1Indang kogu amin egi obu ibi ayi yawe ikpe akem. i ha akeb, "ikpe kyong kavang, 'Nyi fu alyi ti etsi ozo kong ra," 2Akeb aha kogu, " za lyi ehem etsi ozo 3Eke ti ehem otsi awu ele katang ni ozo, ikpe kyong nyi fu alyi ki ra ayak ki kong, keki ere nyo ku,"4Kogu aha akeb kyoung, "kavang mbe esi nyo ku kong." 5Keki ere ikpe arung kyong uru awu nye si alyi egi inyi avung, nye le ereng ikpe, arung eding eyi abi," 6kekpeng aki akeb azang kyong otsi arib egi olyi eyi wu arib utu awu anda ongi bomin, it ehem otsi alyi. Ke inda ina ayi ke elyi.7Egi ibe lilang avung, ke ba rung kyong be le uten kibeng. ke bo zung eteng otsi (fik) aduk kibeng ibe. 8Bo wok kadir ni yawe ikpe esi aba ozo kige aki uru orung, ke awu eyi ogu ngi eki ata ikpe yawe ti etsi ayi ozo embe.9Yawe ikpe ezi awu kyong, "Nye le ere" 10Awu aha kyong, "Ama wok kilang ndu ozo, ke bereng ohu ama,keki ere ama le uten kibeng. Erening ama ata etu nim." 11Ikpe beb kyong, "Eyi aha nyi kyong nye le uten kibeng. Nya lyi ti otsi awu ama tung nyi ra"12Awu aha kyong,"Akeb ami unda ama inda ama kihem otsi, ke ama alyi," 13Yawe ikpe ebebakeb , "Ele obu ke ubu nim ama, ke ama alyi."14Yawe ikpe aha kogu, "Ayi ubu arung ening, kuhang ele kiki andu kitik katang ni ereng eyi ibi lilang kiten. Ure mgbe esi eyi kɛmbr, ke ura lyi itsi umɛn kigi kayang andu. 15Ama anda kufa ele kiki akeb, eyi katang belim andu eyi belim angi. I tsak keki andu, eyi ami ting ika kireb andu."16Ni akeb i ha kyong,"Ama anda kimba ndu okyung mu; umba kimba ndu ryi bukyong. orup ndu ele obu ima ndu.eke ɛlu kazak keki ndu."17Ni Adam i ha kyong,"Ayi uwok ozu ni ogu andu, ke olyi kihem otsi nyi aki ama tung mu kyong fu alyi kong; kuhang ele keki ni kitsi utin andu; utsim obu ɛtem lang uti afa alyi lilang ni kayang andu. 18Bagr eyi burak ele kiki andu, eyi ura lyi ti bɛtsi andu kozo. 19Ti betse ndu lang uta afa alyi ening ume eding ti kitsi, keki ere usi embe aba. keki ere usi ti kitsi aba, embe usi irim eding".20Awu ezi kiden ogu ngi Iv eki ere isi ayi ni ozu owung lilang. 21Yawe ikpe akem anda Adam eyi ogu ngi batr akpa bapa22Yaweikpe aha kyong, " indang ongi ele reg uting katang idi, arung eding eyi abi.Erening indang esi anda mi kisa ozo eke iho kehem otsi ni unyang eye kong keki ere esi apa mi ɛlyi eye ile umenkigi yi." 23Erening yawe ikpe atr mi anyi ti ozo nyi. ni wo kitsi aki akem mi embe. 24Ening ikpe atr awu anyin kozo, ke ɛlu ulim etimikpe egi uru no ozo Eden, ke kagyang ni bata re zem ata kivirding, eke ele ekpe egi ni otsi ni unyang.
Chapter 4

1Awu arung odu ngi Iv ke iyi kembr amba kn. i ha kyong, " yawe obu ama eding amata utu ni unyalim." 2Ke imba umba ngi ungalim Abel. indang Abel re kpe ereg,ke ken ro wo.3Kie avang ke ken eyi bunda ni kitsi ngi aba iba nda yawe. 4Ke ni Abel,inda yawe ereng ngi ayi ni kitabr edip arib. Yawe ohu Abel eyi bunda ngi, 5Eke ken eyi bunda ngi i hu kong. Ening Ken atsu orup igyuk otok okpr.6Yawe ebeb ken kyong, "Ele obu ke otsu orup ke igyuk oto okpr ening ra. 7Okyong ubu zizeng, be hu mu kong ra' Eke ubu zizeng kong, abi ele orup ndu angang aku mu esi, eke si kong utung yi."8Ken olok eyi Abel umba ngi. Aba kige aki be le kozo, ken ezim orup keki umba ngi Abel obong mi. 9Ke Yawe beb ken kyong, "Umba ndu Abel ele ere." i ha kyong "Ama rung kong. Ama si kikpe egi ni umba nim ra."10Yawe beb kyong, "Ele aki ubu ra. Beyeng ni umba ndu ro kpok arak ama ni kitsi. 11Indang kuhang ele keki ndu ti kitsi aki beyeng umba esi obu ndu okur embe. 12Akem indang eding uwo kitsi esi ke hem arib zizeng kong, bo hu mu upi eji ura tak otsu kiten."13ken aha yawe kyong,"Butsim obu kazak nim. 14Kavang, ayi otr ama anyin ti kitsi aki leng inyin, ama ekeb ata anim egi ndu. Ama ele upi era tak otsu kayang, eke eyi ami esi azang ama ibong ama," Yawe aha mi kyog,"Ongi ami esiobong ken, akpa atim ele keki ngi ezing otong apa," Eke Yawe ata mi ure eke ongi ami azang m, esi ibu mi kizu kong16Eke ken olu anyin obr ni yawe ne le kitsi ni nod, egi uru ni Eden. 17Ken arung ogu ngi ke iyi kembr amba Enok.Ina kehen ke izi ki kiden ni idung ngi Enok.18Enok amba irad. irad amba mihujayel. Mihujayel amba mitushayel amba lamek. 19Lamek aku bakeb bapa. kiden ni uting esi Ada, kiden ni omi esi zilla.20Ada amba Jabal. Ami amba abe ke ele ni bukpe ke ra ta ereng. 21Kiden ni Umba ngi esi Jubal. Ami esi abba ni abe eben iligong eyi ozuk uvang. 22Ni Zilla, ami amba Tubal-Ken,ami ro hung avem ura eyi anang. Umba ilige ni Tubal-ken esi Nama.23Lamek aha ba gu ngi, "Ada eyi Zilla, kyong, nyi nyi wok kilang, anyi bagu ni Lamek nyi wo eve nim. keki ere ama bong ongi ami ata ama kize meng, eyi awu ami owong ama kozip etu. 24Ke ayi akpa atim ni ken esi izing itong ipa, ni Lamek atim ngi akem ara eyi kur eyi otong apa"25Adam arung ogu ngi eye, ke imba idung up eye Akeb ezi kiden idung set ke ikyong," ikpe ada ama idug upi eyeng keki ni Abel ami Ken Obong," 26Set amba idung ke izi kiden ngi Enosh. Ti kige aki nyi bangi ta yir re zi kiden ni Yawe
Chapter 5

1Eleng si ozu elim keki n idong ni Adam. Uru awu ikpe akem ongi, ɛkembi olu mi 2Unyalim eyi akeb ayi ɛkem bi ibu bi eding ke izi bi itu bangi kige aki ɛkem bi.3Kekpeng aki Adam ele igi kiva kiting eyi igi kɛkem eyi kur, isi abba ni idung utu awu ongi, i kibr ngi ke izi kiden ngi set. 4Irim ayi Adam amba Set, ile igi Buva butong bura. iba mba belim baga banyalem eyi belige. 5Adam eleigi buva butong bunzi eyi kɛkem eyi kur, ke iku6Kekpeng aki Set ele igi kiva kiting eyi gi itong, imba Enosh. 7Irim ayi imba Enosh, ile igi buva butong bura eyi igi itong ipalang ke ita mba belim baga banyalim eyi 8Set ele igi buva butong bunzi eyi igi kur eyi ipa, eke iku.9 Kekpeng aki Enosh ele igi akem enzi eyi kur imba kenan. 10Irim ayi imba Kenan, Enosh ele igi buva butong bura eyi igi kur eyi itong. Lang ib amba belim baga bangalim eyi belige. 11Enosh ele igi buva butong bunzi eyi igi itong ke iku12Kekpeng aki kenan ele igi akem ara eyi kur, imba Mahalalel 13Irim ayi imba Mahalalel, Kenan ele ele igi buva butong bura eyi igi akem apa.iba amba belim baga banyalm eyi belige. 14Kenan ele igi bura butong bunzi eyi igi kur, eke iku.15Kekpeng aki Mahalalel ele igi akem ara eyi igi itong, imba Jare. 16Irim ayi imba Jare,Mahalalel ele ig buva butong bura eyi igi kɛkem eyi kur. iba amba belim baga bangalem eyi belige. 17Mahalalel ele igi buva butong bura eyi igi akem enzi kur eyi enzi eyi kur eyi enzi eke iku.18Kekepng aki Jare ele igi kiva kiting eji akemara eyi apa, imba Enok. 19Irim ayi imba Enok, Jare ele igi buva butong bura. iba mba belim baga banyalem eyi belige. 20Jare ele igi buva butong bunzi eyi igi akem ara egi apa, ke iku.21Kekpeng aki Enok ele igi akem ar eyi otong, imba Matusala. 22Enok eben ikpe igi buva bura lang ita mba Matusala. iba mba belim baga banyalim eyi belige. 23Enok ele igi buva bura eyi igi akem ara eyi otong. 24Enok eben ikpe, ke iding meng, keki ere ikpe ede mi25Kekpeng aki Matusala ele igi kiva kiting eyi igi akem enzi eyi otong apa, imba Lamek. 26Irimayi imba Lamek, Matusala ele igi buva butong bupa eyi igi akem enzi eyi apa. Iba amba belim baga banyalim eyi belige 27Matusala ele igi buva butong bunzi eyi akem ara otong enzi.28Kekpeng aki Lamek ele igi kiva kiting eyi igi akem enzi egi, apa,imba idung unyalem. 29Izi kiden ngi Nuwa, Ikong, "Amileng indazi kihuk kitim ni etim butsim ayi esi keng do bu keki ni kitsi aki yawe ata undu,"30Lamek ele igi buva butong eyi igi akem enzi eyi igi kur eji itong irim ayi imba Nuwa. iba amba belim baga bangalem eyi belige. 31Lamek ee igi buva butong bupa eyi igi akem ara eyi kur eyi otong apa ke iku32Iim ayi Nuwa ele igi buva butong, Imba shem, Ham Eyi Jafet.
Chapter 6

1Aba ze kekpeng nǝng ayi ubin bangi kayang nǝng ekǝr si kǝhun mǝng ke ba mba belǝm belige mǝng, 2rekpe belǝm ba nyalǝm ni Ikpe a sang belǝm belige ni bangi irǝm a rǝb bi. Be de aku, utu awu be tseng. 3Yawe kyong, "Kudǝn anǝm esi ele ekpǝr ɛtu be enǝng eye kong, kǝki ere be si ni ibi etu mbe mǝng. Iggi ibi ohun 120 mbe."Utu băngi abe bagang, bagang ele kayang nǝng itu ayi nyi mǝng, ke ekǝr edǝng kobǝr. Aba ze ayi belǝm banyalǝm aba aku belǝm belige ni bangi, ke ba amba belǝm eyi bi. Abe leng nyi esi băngi bagan abe keyǝr nyi abe le yi kǝdǝn.5Yawe zang kyong orup ingak ni bangi esi kehung kayang nǝng, ke katǝng ibi lilang esi abi ekpǝr eneng mbe. 6Yawe kyong arung ayi ama kǝm ongyi ti bata kayang nǝng ke ya bǝb me orup.7Ke Yawe kyong, ama ekǝm bangi abe ama kǝm ti bata kayang nǝng - bangi eyi ibi, eyi ozu ayi esi yi kembǝr eyi banun kǝkpe kukyi , kǝki ere arung ma kǝm bi kong. 8Ke Nuwa ifa okpǝr udeng obǝr Yawe.9Ayi leng esi ile ni Nuwa isi ongi kenung, ke ikyating eyi kuda katang ni băngi abe ti itu angi. Nuwa yi Ikpe esi ibung. 10Nuwa iba si abba ni belǝm banyalǝm bara: Shem, Ham eyi Jafeti.11Kayang nyi egbǝm yi ozu amǝm obu obǝr Ikpe, ke ka mǝn yi urak. 12Ikpe zang kayang nyi, utu awu ke egbǝm yi ozu amǝn obu, kǝki ere ibi etu lilang le yi ozu amǝn obu ti kayang nyi.13Ikpe lok yi Nuwa kyong, "Ama zang kekpeng avang mǝng ayi ama aku ki aba ti kǝhun ni ibi etu, kǝki ere kayang nyi amǝn yi kǝki kǝgbang uten ibe. Kavang ama ekǝm băngi nyi ekǝm kayang lilang. 14Akǝm kuya yi otsi awu agbang. Akǝm onung kemǝng ni kuya nyi, kǝb zenki yi uluzǝr kemǝng eyi kayang lilang. 15Ay leng esi utu awu okǝm kǝ: Kǝsi ni kuya nyi ohun kyubit aba ara; betse angi esi kyubit akǝm apă eyi kur, ke kǝsi angi esi kyubit kekǝm eyi kur.16Kǝm karak ti kuya nyi, ke kpe etǝm angi yi kyubit si kukyi aba kǝm ukpă. Kǝm kǝsapu ti ukpă ni kuya nyi kǝm kǝnung akǝ kǝtǝn, yi ni upă yi ura. 17Wok, ama raduk me demǝng ba mǝn aba ele yi unyang lilang ti bata kayang nǝng. Ozu ayi ele ti bata kayang nǝng lilang ekǝm.18Ke ama emǝn undu eyi mu. Ukin ti kuya ni, omu, belǝm banyalǝm andu ei ogo andu, bogu ni belǝm andu. 19Eyi itu ozu ayi le yi unyang lilang, apă ni itu esi keng oku ekin ti kuya nyi oku be eyi unyang ele yi andu, kevǝr eyi kǝbye.20Eyi banun itu keki keki eyi ibi itu keki keki, ne ozu esi kemǝr itsari etu angi, bapă bapă aba olubi eyi unyang. 21Ku kǝn itu ala keki keki ayi bara alyi, indi esi ala andu eyi ibe." 22Ke Nuwa ibu yi utu ayi Ikpe nda kǝlang kazak nyi ke ibu yi.
Chapter 7

1Yawe lok ozu nǝng yi Nuwa, "Ba, omu yi kǝhak agya andu lilang, kin ti kuya nyi, kǝki ere ama zang kyong omu ongi keveng katang ne kuzǝng akǝ leng. 2Itu ibi ayi ele zar zar oku be aba evǝr otong apă embye otung apă. Ke ni ibi ayi ele zar - zar kong, itu ayi nyi ude bapă kǝvǝr eyi kǝmbye. 3Eyi banun kuké, de ever otong apă eyi embye otong apă, indi a lu itu ibi eyi unyang ti bata kayang nǝng lilang.4Kǝki ere kemǝng ni itu itong ipă ama anda ebé ete ti bata kayang nǝng edǝng ofumga akǝm apă eyi otuga akǝm ozu ayi ele ti bata kayang ozu ayi ele yi unyang ayi ama kǝm." 5Nuwa ibu ozu ayi Yawe hă mi lilang.6Nuwa le yi iggi aba otong kǝyin ayi bemǝng amǝn ezing iyak lilang, 7Nuwa, belǝm banyalǝm angi ekin edǝng kemǝng kuya nyi ibung kǝki ayi bemǝng ae amǝn ezing iyak nyi.8Ibi ayi zar zar eyi abe esi zar - zar kong, banun eyi ozu owung abe esi kembǝr ti bata kayang nǝng, 9apă apă, kǝvǝr eyi kǝmbye aba obu Nuwa ekin ti kuya nyi, utu awu Ikpe lok kǝlang kazak angi yi Nuwa. 10Aba zé irǝm ni itu itong ipă, bemǝng nyi ekǝb ezǝng kayang lilang.11Kemǝng ni iggi aba otong kǝyin ni unyang Nuwa, ti uvă awu uyak ni upă, ti itu kur eyi enzi ni uvă nyi, ti kutu aki nyi be ebǝb atsu, ke asa ni akpa Ikpe avǝng. 12Ebé nyi ayǝr ete ti bata kayang ovǝmga akǝm apă otuga akǝm apă.13Kutu akǝ nyi Nuwa yi belǝm angi, Shem, Ham, eyi Jafeti, eyi ogu Nuwa eye bakǝb bara ni belǝm Nuwa ele yi bi ekin ti kuya nyi. 14Be kin eyi itu ibi kulum itu keki keki eyi ereng agya etu keki keki, eyi abe esi eyi ambǝr ti bata kayang nǝng itu bi eyi banun itu ibi, eyi abak utu ibi.15Apă ni abe ele yi unyang lilang aba obu Nuwa ti kuya nyi. 16Ibi ayi ekin nyi be si kǝvǝr eyi kǝmbye ni enyang lilang; be kin utu awu Ikpe hă mi. Ke Yawe hu opu nyi huk ta be kemǝng kuya nyi.17Rekpe bemǝng avǝn kyu kayang nǝng itu akǝm apă, ke bemeng ekǝr atsu ohu kuya nyi atsu kuké kǝki bemǝng. 18Bemǝng nyi amǝn kǝb ezing itsari lilang, ke kuya nyi ra dang kǝki bemǝng.19Ke bemǝng ekǝr atsu ayak ke eki ahǝn lilang ele ti bemǝng eyi akpa Ikpe lilang ezing yi bemǝng. 20Bemǝng nyi amǝng ohun kyubit kur eyi otong kǝki ahǝn.21Ozu owung lilang abe le yi unyang oku, banun, ereng, ibi kulum, lilang ozu ayi le yi unyang aga mbe ti bata kayang nǝng eye băngi. 22Lilang abe ele yi unyang ti bata kayang ti kǝtsi, abe le yi kǝhuk kewun ibi oku.23Ere nǝng aza ozu ayi ele yi unyang lilang ti bata kayang nǝng. Be ekǝm lilang. Ereng Nuwa eyi abe le yi mi ti kuya. 24Bemǝng nyi eyǝr ti bata kayang nǝng edǝng itu 150.
Chapter 8

1Ikpe imang arung Nuwa, eyi ibi kulum, eye ereng abe ele yi mi ti kuya nyi. Ikpe nda kubǝn kazak ozu ti bata kayang, ke bemeng ra yǝr ekǝr kyu. 2Ibin eyi asa bemǝn kuké o huk lilang, ke ebé aka. 3Ke bemǝng nyi ra ekǝr okyu lala, ke irǝm ni kǝhun ni itu 150 bemǝng nyi ekǝr ku anduk itsi mǝng.4Kuya nyi okyu ele ti kǝtsi kembǝr uvă ni utong apă, kutu akǝ ni kur eyi utong apă ni uvă nyi, ke okyu ele kǝki kehǝn ni Ararat. 5Bemǝng nyi re kǝr kyu na kǝm uvă ni kur. Kutu ni kǝtabǝr ni uvă nyi, eki ahǝn ayǝr o tok olu mǝng.6Ayi a ba zé irǝm ni itu akǝm apă nyi Nuwa avǝm apă nyi Nuwa avǝn kǝsa ni kuya nyi akǝ ekǝm nyi. 7I de igbǝrang tsé lu edǝng ke I wun rokyu o hung i bata kayang ne zé kekpeng akǝ bemǝng ahǝm lilang.8Eke Itsé itoho endi isang kyong bemǝng nyi ahǝm ti kǝtsi mǝng ra, 9eke itoho nyi afa iyak ayi i kyu etǝm kǝhuk embe kong ke ihu si irǝm ba ti kuya nyi, kǝki ere bemǝng a hǝm ekpe mǝng kong. I de kubu angi si hu itoho nyi kin ti kuya nyi.10I le bang itu itong apă kakǝ eyi ye ke itsé itoho nyi lu kayang ni kuya nyi. 11Itoho nyi isi irǝm ba obu angi urukpe. Zang! Ti undu ni itoho nyi esi ketǝng koru ni olif. Eke Nuwa arung kyong bemǝng a hǝm ekpe kayang mǝng. 12I le dǝng itu itong ipă eyi ye, ke itsé itoho nyi eye ke isi irǝm aba obu angi eye kong.13Aba zé ayi anduk iggi buvă otong kǝyin ke ugi ni kǝtabǝr ni uvă ni kǝtabǝr, kutu ni kǝtabǝr ni uvă nyi, ayi bemeng a hǝm ekpe mǝng. Nuwa nwo anyi buto ni kuya nyi, zangi dǝng kayang, azang bemǝng ahǝm lilang ti kǝtsi nyi mǝng. 14Uvă ni upă, kutu akǝ ni kɛkǝm eyi otong apă ni uvă nyi, be mǝng a hem lilang mǝng. Kǝtsi a hǝm mǝng.15Ikpe hă Nuwa kyong, 16"Lu kemeng ni kuya nyi, omu, ogu andu, belim andu, eyi bogu belǝm andu. 17De lu, ozu ayi ele yi unyang nyi lilang abe ele yimu ti kuya nyi lilang banun abe ele yi unyang nyi lilang abe ele yimu ti kuya nyi lilang banun nyi, ibi nyi, eyi abe esi yi kembǝr itsari, indi bamba ebin ti bata kayang nyi, bamba ebin amǝn ti bata kayang.18Eke Nuwa lu kayang yi belǝm angi ibung, ogu angi, bogu ni belǝm angi ibung. 19Ozu ayi le yi unyang lilang, abe esi yi kembǝr, eyi banun lilang, eyi ozu ayi le yi kembǝr eri, utu ibi, nyin si kuya nyi pa.20Nuwa ne bi kǝzo ni Yawe. Ide ibi ayi zar zar beying eyi banun abe zar zar beying ke ide bung oho kǝki ni kǝzo nyi. 21Bagak beding nyi atǝn orub ni Yawe ke ilok korǝp angi, "Ama esi ahang kǝtsi eye kong kǝki ni ongi. Ayi katong ni orup angi esi abi esi ri inda bulǝm angi tǝng ahǝn. Esi ama ekǝm ozu ayi owung kayang lilang utu awu ibung kong. 22Utu awu kayang nyi ere, kekpeng akǝ oho, kekpeng ni kǝbong, ebé ayi kǝgya, uruga eyi otuga esi ezǝk kong.
Chapter 9

1Ke Ikpe nda Nuwa yi belǝm angi edǝng, ke Ihă be kyong. "Nyi mba, nyi bin, ke nyi amǝn kayang. 2Ibi ayi ele yi unyang kayang lilang e ki bereng andu eyi isur andu ohu bi eyi banun kuké, eyi ozu owung ai ele ti kǝtsi kǝta, eyi ikya kuho uga. Ede bi anda mu kubu.3Ozu owung ayi re si ayi ele yi unyang ye si ala andu. Ereng fu ayi ama nda mu etǝng etsi nyi. Ubang ama nda mu ozu lilang. 4Eke fu ekǝp kǝbi ei unyang angi kong - isi lok kǝki beyeng ni kǝbi.5Eke ni beyeng andu, unyang awu ele t beyeng andu ama apu kǝhon kǝki angi. Kobu ni kǝbi ama apu yi kobu ni ongi uying. Ama re lok kǝki ni ami bong umba angi nyi, ama ebǝb ozu ayi ibu eyi unyang awu nyi. 6Ongi ami esi obong ongi, esi ri obu ongi ayi atǝn akpa angi, kǝki ere ba akǝm ongi lu kǝbǝr Ikpe. 7Andu, ba belǝm, ke vé, amǝn kayang nyi si ubin kemǝng angi."8Eke Ikpe lok ozu yi Nuwa eyi belǝm angi, 9"Ayi anǝn, da atung! Ama anda undu umǝn anǝm eyi mu eyi udong irim andu, 10Ke eyi ozu owung abe le yi mu, eyi banun, eyi ereng, eyi ozu ayi akǝm ele olu kemǝn ni kuya nyi lilang, eyi akǝm alu kayang nn lilang.11Inda nǝng ama su yi undu umǝn anǝm eyi mu, kyong esi ama ekǝm kayang nǝng eyi bemǝng eye kong." 12Ikpe kyong, "Ayi leng esi ură ni undu umǝn katang anǝm eyi omu eyi ozu owung ayi eyi mu ele, eye utok ayi raba lilang. 13Ama ro tok mu ură ni utugong kǝkpe inǝng esi ură ni undu umǝn anǝm eyi omu eyi kayang.14Yi ba bu ayi ama esi de kotǝn aba ko utugon nyi o tok olu embe, 15ke ama amang arung undu umǝn anǝm, katang anǝm eyi omu eye ozu ayi le le yi unyang lilang. Bemǝng esi amǝn enǝng ekǝm inyang ti bata kayang nǝng eye kong.16Utungok nyi ele kuké ke ama azang kǝ ma amang arung undu umǝn anǝm eyi ozu owung kayang ayi kayang nǝng lilang. 17Ke Ikpe lok ozu eyi Nuwa, kyong "Ayi leng esi ură imang arung katang anǝm eyi ozu lilang ni kayang neng.18Belǝm ni Nuwa abe o lu kemǝng kuya nyi besi Shem, Ham, Jafet. Ham isi abba ni Kannan. 19Abe bara nyi be si belǝ Nuwa, abe nǝng nyi kayang lilang egbǝm ti bata kayang nǝng.20Nuwa si ongi buwo, ke ile yi otsi ozu ni etsi. 21Ile yi usim ni igyu etsi ni. Ke imgba ehǝm ni etsi nyi dǝr ke izǝn. Ina bula utǝn kǝbeng kekpe angi.22Ke Ham abba ni Kannan, zang utǝn kǝbeng ni abba angi ke ine hă bamba angi bapă kayang. 23Ke Shem eyi Jafet ede otǝr abak ne kǝb zing abba ibi egi kǝho kǝho ne kǝpzǝng utǝn kǝbong abba ibi.24Ayi Nuwa vǝn bula wumgba angi nying. erung ozu ayi idung angi ulǝm bu yi mi 25Ikyong, "Kuhang hu mu Kannan. Omu hu si upi ni bepi bamba andu, ke Kanna hu si upi angi.26Ikyong, "Yawe, Ikpe ni Shem, fa urak, eye Kannan si upi angi. 27Ikpe hu Kǝtsi ni Jafet kǝr si kǝga. Ke iba kǝm kekpe angi yi Shem. Ke Kennan si upi angi.28Irǝm ayi ozu bemǝng nyi akpă mǝng. Nuwa ibu iggi buvă bura eyi akǝm apă eyi kur. 29Ke itu ni Nuwa lilang esi iggi buvă butong enzi eyi akǝm apă eyi kur, ke iku.
Chapter 10Abe leng esi utok belǝm Nuwa, be si Shem, Ham, eyi Jafet. Belǝm abe amba irǝm ni ayi bemǝng amǝn kǝb ezǝng kayang lilang.

2Belǝm ni Jafet be si Goma, Magog, Javan, Tubal, Meshek, eyi Tiras. 3Belǝm ni Goma esi Ashikenaz, Rifat, eyi Togama. Belǝm ni Java si Elisha, Tarshis, Kittiti, eyi Dodanǝn. 5Abe esi abe ana undu uho rukun eye edǝng ti etsi ibi, eyi eyi yi undu kehǝn angi, utu awu aka bi ele, be si irǝm ibi.6Belǝm ni Ham bes si Kush, Mizraim, Put, eyi Kanna. 7Belǝm ni Kush be esi Seba, Havila, Sabta, Raama, eyi Sabteka. Belǝm ni Raama esi Sheba eyi Dodan.8Kush iba si abba ni Nimrod, ami ba si ongi igang kayang nǝng. 9Isi itatu uga obǝr ni Yawe. Ke ehé ayi bo kyong, "Ereng Nimrod ongi itatu ukyo obǝr Yawe. 10Kǝtsi kǝtabǝr kǝkyo kǝdǝng ibi esi Babilon, Uruk, Akkad, eyi Kalne, ti kǝtsi ni shinar.11Esi ti kǝtsi akǝ nyi enyin dǝng Asiriya ine hu kɛhǝn Nineve, Rehobot Ir, Kala, 12eyi Resen, ake ele katang ni Nineve eyi Kala. Ke si Kɛhǝn kǝkyo mbe. 13Mizrain hu si abba ni Ludites, besi Anamites nyi, Lelabites nyi, Naftuhite nyi, 14Patrusites, nyi, Kasluhites.15Kanna si abba ni Sidon, idung kǝtabǝr, eyi Helt, 16Ke ba aba si Jebusat nyi, Amorites nyi Girgashites nyi. 17Hivites nyi, Arkites nyi, Sinites nyi. 18Arvadites nyi, Zemarites nyi, eyi Hamatites nyi. Irǝm angi aka ni kananat be ezeng kǝtsi lilang.19Olugbang edǝn kǝ Sidon, ti ukpă awu esi edǝng kǝ Gerar, olugbang edǝng kǝ Gaza, ke beying edǝng kǝ Sodom, Gomora, Adma, eyi Zeboyim, olugban edǝng Lasha. 20Abe leng esi belǝm ni Ham ti aka ibi eyi indu ahǝn ibi, eyi etsi ibi eyi anyin ibi.21Shem tang le yi belǝm angi, umba okǝb ni Jafet. Shem tǝng isi abba uga ni băngi Eber lilang. 22Belǝm ni shem be si Elam, Arfazad, Lud eyi Aram. 23Belǝm be si Uz, Geter, eyi Meshek.24Arfazad isi abba ni Shela, ke Shela isi abba ni Eber. 25Eber le yi belǝm bapă kǝdǝn ni uying esi Peleg, kǝki ere itu angi kayang aha keki keki mǝng. Kǝdǝn umba angi esi Joktan.26Joktan si abba ni Almodad, Shelef, Hazarmaveth, Jera, 27Hadora, Uzal, Dikla 28Obal, Ahimael, Sheba, 29Ofǝr, Havila, eyi Jobab. Abe leng esi belǝm ni Joktan.30Uke ibi akǝm kǝ Mesha, olugbang edǝng kǝki kehǝn ni eggi uru. 31Belǝm ni Shem, ti aka ibi eyi indu kehǝn ibi, ti kǝtsi ibi, si ri ti urǝm ibi.Abe leng esi aka ni bodung Nuwa, tu uhă ni kǝmba ibi, ke eyi urǝm ibi abe arak dǝng ti kayang lilang irǝm ni ayi bemǝng amǝn sing kayang lilang.
Chapter 11

1Dang kayang lilang olok undu uting mbe 2Ayi be si kegei uru aba, ba ta iyak kivang kitsi ni shina eke ba na agya embe.3 Be zi bata okyung "nyi ba, da ta bumbi ekedo luk zizang." ba ta bombi okyang esii okyoeyi tar eveng cimiy eyi ira. 4Bo kyong "nyi ba,eke de mbyə kehen idi eyi ketəm kukyə aki kiki ngyə ayakni kakpa ikpe, eke da fakiden embe. Ayi akya do bo eneng tig, d rak evər kitsi ni kayang lilang."5Eneng yawe kyu ba zang kehen nyi eyi ketəm kukyə aki utok ni adam embi. 6Yawe ha kyong, nyi "zangi be si ongyə utin eyi undu kehn uting eke ba yər obu eneng, kekpeng sang eneng kizu esi ayik bi obu kon. 7Nyi kyu ba eke di ni hu undu kehen ibi eyeng,eke esi bo wok botu kong."8Ere eneng Yawe hu bi rak vər kitsi ni kayang ke be si kehen ubi ya apa embe. 9Ere eneng, be ziki Babel, kik ere esi embe anyi yawe yeng indu kayang lilang eyi ye esi embe ayi yawe rak bi vər kitsi lilang.10Eneng esi udong ni shem. Shem le igyi akim otung, i si abba ni Apax irim igyə ayi bemeng ameng. 11Shem le igyə bova botong lang iti mba Apex. I sim mba belim banyalim eyi belige.12Afaza le igyə kekəm eyi otong ayi i mba shela. 13Irim ayi Afaza mba Shela meng ile igyə akim otong eyi ara lang iti mba belim banyalim eyi balige.14Kige aki Shhela le igyi kekem eyi imba Eba. 15She sim le igyi akim enzi eyi ara lang iti mba Ebe. I sim mba belim banylim yi belige.16Kigeaki Ebe le igi kekim eyi kuru, lang mbe Pele 17Eba le igi bova bonzi eyi ari irim ayi imba Pele. Lang iti mba belim bnyalim eyi belige.18Kige aki Pele le igi kekim eyi kuru, imba Reu 19Pele leigi bova bopa eyi atong eni irim ai imba Reu. Lang iti mba belim banyalim eyi belige.20Kige aki Reu le igi kekim eyi apa, imba Seruk. 21Reu le igi bova bopa irim ayi imba Seruk. Lang iti mba belim banyalim eyi belige.22Kigi aki Seruk le igi kekim eyi kuru, imb Naho. 23Seruk le igi bova bopa irim ayi imba Naho, isim Mba banyalim eyi belige.24Kigi aki Naho le igi kekimeyi otongenzi, imba Tera. 25Naho le igi kiva kiting eyi kuru eyi otong enzi irim ayi imba Tera. Isim ba mba belem banyalim eyi belige. 26Irim ayi Tera le igi akim ara eyi kuru, imba Abram, Naho, eyi Haran.27Eneng esi udong ni Tera. Tera mba Abram, Naho eyi Haran, ke Haran mba Lot. 28Haran ku egi abba ngyə ni kitsi kimba,ki ur aki ni kaldyan.29Abram eyi Naho ba ku bakib. kidin ni ogu Abram esi Seri esi eyi ogu Naho kiden ngyə esi Milka idung i Haran,ami si abba ni Milka eyi Iska 30Indang Seri lekikpər; i mba idung kong.31Tera de Idung ngyə Abram, Lot idung idung ngyə Haran, eyi Seri ogu idung ngyə Abram, ba nyin si ur aki ni Kaldean, eding kitsi ni kana. Eka ba ba i Haran aba le Embe 32Tera le igi bova bupa eyi otong i tk ku ki Haran.
Chapter 12

1Indang Yawe ha Abram kyong, "Ayin si kehen ndu pa, eyi bolu ndu, yi agyi abba nudu ding ti kitsi ama otok mu. 2Ama ahu mu esi abba ni irim, eke ama etsi mu, bangyə arung kidən ndu evər, ule bokun. 3Ama etsi bangyə abe etsi omu, eke ongyə esi azang ezən mu humi kuhang. Esi utəng ndu kayang lilang afa bukun."4Abram ayin, obu utu awu Yaweha mi, eke Lot, yi mi ding Abram le egi akim ara kigi aki enyin Haran. 5Abram de Seri eyi Lot edung umba ngi, ba nyin eyi kezun ibi eyi bulu ngi lilang anyin ki Haran. Ba re ding kitsi ni kana, eke ba ba kitsi ni katsi ni kana.6Abram zeng lu kitsi ni Sekem, eding ki oak ni more. Ti kige akinyi bangi kanani ehe kitsi ngi. 7Yawe tok angi obər Abram, kyong, "Ama ede kitsi ning and udong ndu." Kiluk akinyi Abram mbi kizu ni Yawe, ami tok angi.8Enyin hu ding kegi uru ni kehen utik ni Betel, iyak ayi nyi ekim kekpe, eyi Betel esi eding ke zin uru, eyi Ai esi edig kgi uru. kiluk aki nyi i mbi kizo anda yawe eke be ze kiden Yawe eke be ze kiden Yawe embe. 9Eke Abram anyin ofu re ding ki Negev.10Boyung ele kitsi nyi,eke Abram si kyu eding ki Jip ne le embe, kiki ere bonyong ti kitsi nyi obu. 11Ayi iri anduk onyong Ijip, i si ha ogu ngi Serikyong, " Zang" omu orib ekem. 12Kekpang aki be sa zang mu, ba ha kyong ining esi ogu nim, eke bo bog esi omu apa. 13Tung kyong omu esi ogu nim kong eke agbn olu unyang nim utən ndu."14Kige aki Abrahamne kin ki Jip eneng belim Ijip ba zang seri erib bi ekim. 15Ayi idung udəg elige zang mi eneng i tu mi nda Fero, eke ba ku mi eding kagya Fero. 16Fero hu Abram zizing mbe Utən ngi, eke inda Abram i atã eyi kindak, kəkəm kəvər eyi idung atəm elige, kəkəm kəmbi, eyi kekurnyang.17Eke Yawe de bokyuk ta Fero eyi belim ngi kiki ni Seri ogu Abram. 18Fero zi Abram, i bib mi kyong, "ere bu ke ubu ama eneng ra, ere bueke uha ama kyong is ogu ndu kong ra. 19Ere bu ke uha kyong is umba ndu elige, eke ama ku mi ra, Ere eneng eleng si ogu ndu. Hu mi, eke anyin dig amdu." 20Eke Fero nda undu kiki ngi, ke ba tar mi anyin eyi ogu liang eyi avim ngi.
Chapter 13

1Eneng Abram nyin Ijip si hu eding ki Negev, ami yi ogu ngi, eyi ozu ngi ayi elu eyi yi. Lot yi mi ding ting. 2Indang Abram hu si ongi kəvən ni ering, ni silva, eyi ni gol.3Enyin ki Negev si ding ki Betel, kiluk aki kekpe ngi ele embe kitabər, ukikatang ni Betel eyi Ai. 4I ding iyak ayi imbi kəzo ke kəb. Eleng izi kidən ni Yawe.5Lot ami yi Abram, esi elu yi re bokpe ering eyi bukpe. 6Kitsi nyi ohun bi eyi ering ibi kong, kiki ere ke zun ele aga mbe uu wu esi bele ubi arung kong. 7Ayak eye iwa katang ni bokpe ering ni Abram eyi bokpe erig ni Lot. Bangi Kana eyi bangi Perizat ele ti kitsi nyi8Ere eneng Abram ha Lot kyong, "iwa kyatig katang ni egi omu eyi katang ni bokpe ring nim eyi bokpe ering ndu, ig ahin adi esi kika kiting. 9kitsi ning lilang ele kubu ndu kong? ni ya de andu. usi ding evər, ama eding etung. Ra usi ding evər.10Ere eneng Lot epu egi ata kivər ding, eke i zang kitsi ni Jada ele kuyim evər iyak eding ki zoa, ele erəng ozo Yawe, erəng kitsi ni Ijip. Ining obu lag Yawe ti gyo Sodom eyi Gomora. 11Eke Lot tseng de kitsi ni Joda ke isi ding kegi urum eke bodu arak yi botu.12 Abram le kitsi ni kanan, eke Lot le katang ni ahin ayi okyo. ekem kekpe ngi ede eding ki sodom. 13Indag eneng banyalim abe ki Sodom esi bangi babi obər Yawe.14Yawe ha Abram irim ayi Lot anyin eding Məng, okyongi, kiluk aki uyir embe apu egi ding evər eyi etung eyi Kegi uru esi yi Kezun uru 15Kitsi aki Uzang eleng lilang, ama de andu mu eyi udong ndu uməng kigi.16Ama anda udong ndu ebin erəng ira isari arong məng inyi ikyong udong ndu arung. 17Ndip anyin, ke si zang kisi eyi bazing ni jitsi eke ma ede ande mu 18Abram aku bukpe ngi aba akim Oak ni mamrə, aki le ki Hibron,kiluk aki nyi imbi kizo nda Yawe.
Chapter 14

1Aba kige ni Amrafel, udəng okyo ni Shina, Arok, Udəng Okyo ni Elasa, Kedolaome, Udəng ukyo ni Elam, eyi Tidal, udəng ukyo ni Goyim. 2Okyong ba ku uma eyi Bera udəng ukyo ni Sodom, Bisha udəng ukyo ni Gomora, ahinab, udəng ni Zeboyim, eyi Udəng Ukyo ni Bela (be zi kidən ngi Zoa)3Irim ining bedəng botong ekin kivang ni Sidim( be zi ki uho bomwa) 4Igi kuru eyi ipa ba tim atəm anda kedolaoma, ugi ukur eyi upe ngi ba yir agban kekə. 5Ni ugi ukur eyi enzi, kedolama eyi bedəng abe le onyong ngi aba ku eyi Refam aki ni Astero kanem, zuzi ni Ham, Emit ni shave Kiratam, 6Horit aki le kəhən kukə ni Sei, ele kəra eyi El pran, aki le onyong ni kitsi kəhəm.7Be zim saba Enmamipat ( be esi ezi ki kadəsh), ba lyi uma evər ahən ni Amaliki, esi yi Amorit abe le ki Hazezon Tama. 8Eke udəng ni Sodom, udəng ni Gomora, udəng ni Adma Udəng ni Zeboyim, eyi udəng ni Bela ( esi zi mi Zoa) bakəm etu uma olu eding kivang ni sidim 9ana ku eyi kedolama, Udəng ni Elam, Tidal Udəng ni Goyim, Amrofel, Udəng ni Shina, Arok,Udəng ni Elasa, bedəng benzi aku eyi bi10Indang kivang ni Sidim evər eyi oku kemgbi, ayi udəng ni Sodom eyi Gomora eki ayin, ba ku kyu embe. Abe ering eki atsu ti eki ahən. 11Ere eneng, bedəng nyi aku anyin avimni Sodom eyi Gomora eyi avim etəm ibi eyi ayin eding ibi. 12Kiga aki ba nyin be de Lot idung umba ni Abra le ki Sodom, at bu obər eyi kəzun ngi lilang13Uting ami eki olu iba ha Abram ami ni Hibru. I re lekitin otsi aki si ni mamri,ongi Amorit, ami si uba ni Eskol eyi Ane, abe ele ubi eyi Abram. 14Kige aki Abram wok kyong bangi uma ohu ede bulu ngi, i de bangi uma ngi abe i Ze alu ni uma bova bora eyi kur eyi otong ara aku bi de ding ki Dan.15Inda bangi ngi evər bi utuga, eyi beləm atəm ngi, ke ba ku bi ede ding ki Hoba,aki ele evər ni Damasko.16Eke i hu kezun nyi lilang isim hu bulu ngi lilang,Lot eyi avim ngi esi eyi bakəb eyi banyaləm17Irim ayi Abram alyi uma si kedolama eyi bedəng abe ele yi mi, udəng ni sodom anyi ding eding na fa mi kivang ni Shavə (be ziki udəng kivang) 18Malkizedek, udəng ni salem, i de bred eyi umgba. I si udəng agya ni ikpe ami obu lilang19Inda mi undu udəng okyong, ikpe ami bu lilang itsi Abram, ami ekəm kukyə eyi kitən. 20Eding esi ni ikpe ami abu lilang21Udəng ni Sodom ha Abram okyong," nda ama bangi nyi, eke de avim nyi ding andu." 22Abram si ha udəng ni Sodom nyi kyong, "ama ku obu atsu otok yawe,ikpe ami obo lilang, ami ekəm kukə eyi kiten 23Okyong esi ama ede bukya, Akpa aba ilək, re kizu aki esi kandu, eke esi uha kyong esi omu bu ama si ongi kiən kong. 24Isi ama ede kizu keki kong ohun re aki idung unyalim alyi eyi kapu bangi abe eding yi ama. Ane, Eskol, eyi mamre ede kezun ibi."
Chapter 15

1Irim ni ozu neng Yawe lok yi Abram ni kulum,kyong, "Ufu ki bereng kong, Abram! ama si ukipzeng ndu ey kubu atəm ndu." 2Abram bəb kyong, "itsi yawe, ere aki unda ama ayi ama mba edu kong, ke idung etəm ami he yim esi Eliza ni. Damako ra" 3Abram kyong ayi unda ama idung məng kongi idung agyal nim i na kiha agya nim.4Azang kilang yawe aha mi kyong "Awu ning esi i na kiha agya king, eke ami isi ni beyeng ndu aba i na kiha agya ndu." 5Eke i de mi lu ba kayang, Okyong, apu egi hu kakə, eke kyong ubin ekər nyi, usi kyong yi arung məng" esi utu awu udong aga.6Isi su eyi yawe,ikyong mi katang bangi kenang. 7I ha mi kyong ama si Yawe ami de mu anyin ur ni kaldean, anda mu kitsi ning eke olyi ki" 8Ibeb kyong,"itsi yawe, " ama esi ere arung kyong malyi ki ra9Eke i ha mi kyong, undam kodung kindak ni igi ira, Emən kimbi ni igi ira, itã ni igi ira itoho, kodung ni itoho agya 10i de ozu ning lilang yi ba nda mi, i ka mən yi eying apa, ke i de eting ayi alu ukpa isi de ayi alu ukpa, Eka ihu enun nyi aha kong 11Kige aki banun abe ere arak ibi okyo aba ni ahəm ibi nyi etər bi anyin eding.12Ayi uru ekin, Abra kin bula, azang, kivə aki ohu bereng ekip mi. 13Eke yawe si lok yi Abram kyong, "kige ra ba ayi udong ndu aba ekən ti kitsi aki esi kibi kong, eke be si be pi eyi be tsim bi kebər igi bova bonzi14Ama olok urum nyi awu ohu be bepi ikpe, irim ni inyi bo lu anyin kezun kikyo mbe. 15Eke be na fa babba ibi eyi bokun, ke omu okəb akəb uti ku. 16Kuzing ni unzi esi aba aməng eye, kiki ere abi ni Amorit ohun məng kong."17Kige aki uru ikpe eke utu esi ekip məng,"azang, be zin ula eyi kamin ula oluk ezeng. 18Kutu aki nyi yawe mən undu eyi Abram, Okyung, "amade kitsi ning anda udong ndu, ede kuho Egyp eding kuho uga ni Eufrat 19Bangi kenit,bngi kenizit, kadmoni, 20bangi Hitit, bangi Perizit, bangi Refat, 21bangi Amorit, bangi kanan, bangi Gigasit, eyi bangi Jebusit."
Chapter 16

1Sera, isi ogu ni Abram, ake Sera amba belim anda Abram kong, ke Sera le yi idung kuhe omi kidin angi Haga isi idung elige undu Egypt. 2Ke Sera hă tok Abram kyong, "Zang indaning ayi Yawe anda ama belim kong. Ama ronung mu ding ni de idung kuhe anim apu. Kǝying ama afa belim obu angi." Ke Abram da atung wok kilang ni Sera ayi I lok. 3Esi irim ayi Abram anyin si kǝtsi ni Kana pa ke kemeng igyi kur lang Sera ogu ni Abram de Haga idung kuhe angi anda ima angi Abram kyong ide aku.5Ke Sera si hă Abram kyong, "Ama bu kuda aki eleng kǝki andu. Ama de idung kuhe nim elige nda mu, ayi erung kyong kembǝr ekin meng, ere zang ama egé uzezin. Yawe si ami I lok ikpe katang anim eyi mi." 6Eke Abram olok yi Sera kyong, "Zang eleng si idung kuhe andu elige ele utǝn ni kazak andu, omu bu akǝ uzan indi arib mu." Eke Sera tok mi ula, ke iki anying kubu angi7Ulim Ikpe ni Yawe na fa mi iyak bemeng ibing kilok kitsi kehen iyak ayi itsi ra bemeng akyateng embe, ibing nyi oro kyu ben uken. 8I lok yi Haga kyong, "Haga, idung kuhe Sera, omu si ere ba ke omu re ding ere." Ke I hă kyong, "Ama ki anying kubu ni ayi kuhe anim Sera."9Ulim Ikpe ni Yawe nyi hă mi kyong, "Si irim ding kubu ni ayi kuhe andu ke na kǝki isari yi mi." 10Ke ulim Ikpe ni Yawe hă tok mi kyong, "Ama anda m uvă eyi utok andu lilang, eke ndi nyi bin esi bokyon nyi arung kong."11Ulim Ikpe ni Yawe esi hă tok mi kyong, "Ke uhu kembǝr umba idung otu kidin angi Ishmail, kǝki ere Yawe owok ikpon andu. 12I ba le kek mbe eyi bangi. Ishong akyating katang angi eyi bangi. I ra fa bangi ke bangi lilang ara fa mi."13Ke inda Yawe ami lok ozu yi mi kidin kyong, "Omu esi Ikpe nyi ami kahu ama," I lok ni, "Ayi ama si zang igi ekpǝr aning inda eye irim ayi inda mǝn ra." 14Erening be zi kǝ ku bemeng nyi kyong Beer Lahai Roi, bemeng nyi le katǝn ni Kadeh ayi Bered.15Haga mber idung anda Abram,ke Abram tu idung angi nyi kidin, Ismael. 16Abram le yi Igyi akǝm enzǝ eyi otong kǝying ayi Haga mba Ismael anda Abram.
Chapter 17

Ayi Abram le igyi akem enzi yi kur yi otong enzi, Yawe de angi tok Abram ke I lok yi mi kyong, ama si Ikpe ami bu lilang. Amu si obǝr anim zar zar. 2Ening ama su undu umǝn katǝn anim yi mu, ama anda nyin nyi bǝn aga mbe.3Abram de kǝki angi kǝp itsari ke Ikpe ta ahă yi mi, kyong, 4"Esi ni anim, undu umǝn nim ele yi mu. Omu si abba ni irim bangi lilang. 5Kidin andu esi Abram eye kong, ke be zi mu Abraham ni ayi ama tsen mu abba ni irim bangi lilang. 6Ama anda mu umba belim baga ke ama anda mu una kehen, ake ba namu kedǝng.7Ama de undu umǝn alu katang nim yi mu eyi utok andu abe raba, eyi udong angi ni umǝnkigi, eke ama Ikpe ama le Ikpe ndu yi udong awu raba irim ndu. 8Ama aba de kitsi nyi ake ule anda mu eyi udong ndu abe raba irim andu, lilang kitsi ni Kana, ama de anda mu ni umǝnkigi, ake ama aba esi Ikpe ibi."9Ening Ikpe olok yi Abram, kyong "Ayi si omu esi keng uhu undu umǝn anim alu, omu yi udong andu eyi otok andu abe aba irim ndu. 10Ining si undu umǝn anim, ayi esi keng ele katang nim eyi mu ke esi eyi udong au raba irim andu: Lilang banyalǝm abe le katang nyi esi keng ba ta be kamang. 11Esi keng ba ta mu kamang ni kakpa anim yi mu.12Lilang belim banyalǝm abe ni iggi tong ira esi keng ba ta be kamang, lilang bangi ni otok nyi ekǝn abe ba amba ti kihak agya nyi eyi abe ba gya yi anang kubu ekin abe esi ni udong andu kong. 13Ami ba mba ni kihak agya ndu eyi ami ba gya yi anan esi keng ba ta be kamang lang undu mǝn anim a ti le ni umǝnkigi. 14Idung unyalǝm ami kya ku ta kamang ting bu nwo mi olu katang bangi ngi ebeb undu mǝn anim mǝng."15Ikpe hă Abraham kyong, "Ayi Serai esi ogu undu, fu zi mi Sarai eye kong ke zi me Sera. 16Ama nda me eding ke ama nda mu indu unyalǝm utin angi." Ama anda mi eding, ke emi aba si ayi ni irim bangi lilang. Bedǝng bangi esi obu angi aba."17Ke Abraham kǝp kekpǝr angi itsari, ke igya ikyă, ke ilok korip ngi kyong utu awu zi ke bamba idung anda ongi ami le yi igyi kivă kiting ra. Utu awu arung ayi Sera, le yi igyi akǝm enzi yi kur amba idung ra. 18Abraham hă yi Ikpe kyong, idung anim Ismael iyi mu ele!19Ikpe si iye, ke I hă kyong Sera ogu angi i mba idung, ke utu kidin ngi Azik. Ama emǝn undu eyi mi ke esi undu mǝn umǝnkigi ni utong awu aba irim ngi. 20Esi ni Ishmel, ama wok mi mǝng. Ening ama anda mi eding ke ama anda mi imba mǝn kayang. I ba si abba ni bedǝng, ke ama anda me aba si ongi okyo ni irim. 21Eke undu umǝn ni aba ele kǝki Izik, idung ami Sera I ba nda mu ti kekpeng akǝ leng kigyi irim."22Ayi I ta hă yi mi kpe, Ikpe ra fa Abraham. 23Ke Abraham ku idung ngi Ishmel, eyi abe ba mba ti kahak agya, eyi lilang abe ba gya yi anang, lilang belem banyalem katang ni belem Abraham, abe ta kamang ni kakpa etu ti kutu akǝ nyi, Ikpe hă tok mi.24Abraham le yi igyi akǝm enzi eyi kur yi otong enzi ayi I ta kamang angi. Ismel idung angi le yi igyi kur yi ara ayi I ta kamang angi. 26Ti kutu kiting akǝ nyi Abraham yi idung angi Ismel ta kamang yi mi, eyi abe ba mba ti kihak agya angi eyi ekin abe ba gya yi anam.
Chapter 18

1Yawe de angi tok Abraham kǝtin ugok ni kehen Mamre, ayi I le undu kesapu ovunga nyi. 2I zan egi hun kukye ening, kekpen akǝ nyi I zan bangi bara yǝr obǝr ngi, ayi i zang be, i lu unya be ake i fa be undu kekpe ke i kep itsari.3I hă kyong, "Itsi anim, ama fa kǝki kedǝng obǝr ndu, ama ro nung fu si idung etim andu apa kong." 4Nda ama bemeng, me mgbe ezung eyi etu anim ekǝ me tim kǝhuk kiting otsi. 5Ma nda mu ala olyi eke ufa kazak etu andu la ute eding, kǝki ayi u ba obu ni idung etim andu. Bosu yi mi kyong, "Bu utu ayi uhă."6Ke Abraham si irim ra fa Sera kekpe, ke I hă mi kyong ka bumu ta bukǝr ekǝ ubu buredi." 7Ke Abraham lunya ro hu kodung kidak aki kikyong ba de nda idung etim nyi, kyong etim mi ekin embe. 8I de bekyeng emi kendak abe uhun kipkip eyi ibi kendak ayi botu eyi ala ayi ba tim na nda belǝm etim nyi, kitǝn otsi ke ba lyi.9Be beb mi kyong, "Ogu ndu Sera le ere ra." I si hă kyong, "I le kekpe." 10I kyong "Ama esi irim ba kige uvă aba zang ayi ogu ndu Sera I mba idung." Sera le undu kesapu kerim ibi ra wok ozu ayi be rolok.11Indang Abraham yi Sera bokeb ohu be mǝng, ke Sera igyi akpă esi utu awu imba belǝm eye kong. 12Ening Sera gya angi Ikye, si lok angi bo lok kyong, irim ayi ama yi ima anim ahǝn mǝng, adi a fa zang nyi ere ra."13Yawe hă tok Abraham kyong, "Abang akǝ Sera I gya ikye a hă kyong emi I ba mba idung ayi emi hen mǝn ra." 14Kizu keki agbang obu Yawe ra. Ti kigye akǝ ama lu, I da uvă, ama si irim aba obu ndu. Ti kige aki leng kigyirim Sera lu eyi idung." 15Ening Serah tung ke I hă kyong, "Ama gya ikye kong, "Ke esi bereng hu mi. Ke i kyong, "Iye u gya ikye."16Ening bangi nyi anyin zang egi okyu ding ke Sodom. Ke Abraham kubi ra lu ukǝn. 17Eke Yawe beb kyong, "Ama atăn Abraham ozu ayi ama ri mǝng mo bu ra. 18Ayi Abraham obǝr eleng i ba si ongi ukyong ni irim bangi, ke lilang irim bangi ni kayang aba fa ogben lu ra. 19Ama tseng mi endi I ze belǝm ngi eyi kǝhak agya angi utu awu be ben Yawe irim ayi emi esi kyating mǝng, be tsi kenung obu zizing, akǝ indi Yawe aba nda Abraham kizu akǝ I hă.20Ke Yawe hă kyong, ikpok aga ayi bokpok eleng esi kǝki abi ni Sodom eyi Gomara ayi bobu obu, 21Ama kyu edǝng ara zang ikpok nyi eyi me ro wok, keying bobu yi kavang. Akyating ma rung."22Ke bangi nyi esi irim embe edǝng ke Sodom ke Abraham le kpǝr embe yi Yawe. 23Ening Abraham kǝr mi kunyong ke i hă mi kyong, "amu uza anyin kenung ayi abi ra.24Ayi erening, esi fa bangi abe ni kenung akǝm apă eyi kur, ugyo kehen nyi ra u si ki apa kǝké ni abe ni kenung. 25Ening ele kubu andu utu awu u si hă kyong ubong abe ni kenung eyi abe ni abi obu eke ndi uhu abe ni kenung re utu awu uhu abe ni abi, ele re obu andu! Bulok ikpe ni kayang esi bo bu ozu ayi vang embe kong. 26Yawe kyong, "Ayi ama si afa bangi akǝm apă eyi kur abe ni kenung kehen ni Sodom, ama kepezing iyak nyi lilang kǝki ibi."27Abraham si su ke i kyong, "Zang, idang ama so su mǝng kyong ama ta ahă eyi itsi enim, ti ayi ama si itsi eyi otong mbe ting ahen! 28Ke ma kya ku fa ohun bangi abe ele akǝm apă yi kur ni kenung kong re. Omu aba kǝm kehen nyi lilang kǝké ni botong abe ereng." Ke ihă kyong, "Ama esi me kǝm be kong ayi ama si afa akǝm apă yi otong."29I lok yi mi eye ye kyong, "Eyi ama si fa akǝm apa mbe re." I si su mi kyong, "Ama esi mo bu eyi kǝki ni bangi akǝm apa kong." 30I lok yi mi kyong nyi fa tsu orup kong, itsi, ama hă kǝve. kǝying kekǝm eyi kur eyi otong esi ele embeng ere." I si su yi be kyong, ama si me kǝm be kong ayi ama si fa kekǝm yi kur embe." 31I kyong zang idang, ama su mǝng kyong ama ta hă yi itsi! Ayik ahen da fa kekǝn embe." I si su be kyong, "Ama si me kǝm be kong kǝki ni abe kekǝm."32I kyong, "Ama ro nung mu, Itsi, fa tsu orup kong, ke ama lok kǝve akǝ eleng ni kǝhun. Kǝying ba fa kur embe, Ke i hă kyong "Ama si me kǝm bi kong kǝki ni abe kur." 33Yawe pu kobi anying ding angi irim ayi I ta kekpe ahă angi yi Abraham ke Abraham si irim ding kagya.
Chapter 19

1Ulim etim Ikpe bapă baba ki Sodom urukpe, ke Lot kéli undu kǝya Sodom. Kǝ Lot zang be, anyin ra fa be, ke i de kekpǝr kǝp itsari. 2I kyong, "Ama re nong nyi bangyi obǝr enim, mi re nung kyong nyi zeng kyin deng kagya ne idung etim enyi, nyi tsa embe utuga ning, endi nyi mgbe ezǝn enyi. Ke nye tuk anyin kizǝr eding inyi." Be si hă mi kyong, "Iye, utuga ning da tsa opi." Eke i nung be kur obu, akǝ ndi be yi mi edeng kagya angi. I etim ala lu be eyi buredi ke ba lyi.4Ke kekpe akǝ baba ba na tsari, bangi kehen ni Sodom nyi ba ta agyi nyi kivǝdeng, lilang belǝm etin eyi bodung bakeb eyi bangi kehen nyi lilang. 5Be zi Lot, ke be beb mi kyong, "Bangi nyi abe ba obu andu utu uga ning be le ere. de be lu endi akǝ da rung be."6Ke Lot lu deng kǝsapu ro hu opu huk ta angyi kayan eyi bangi kehen nyi. 7I hă kyong, "Ama ro nung nyi, bamba nim, nyi fu bu abi ayi eleng kong. 8Zang, ama lu yi belim belige abe arung unyalǝm mǝng kong. Ama ro nung nyi, me de be olu aba nda nyi, endi nyi bu eyi be kizu aki rǝb nyi. Endi nyi fu bu bangyi abe leng kizu kong, kiki ere be aba ti kibǝr ni kirak ketim anim."9Be si lok kyong, "Hu gyak!" Ba lok kyong, "Ami eleng i ba ekin mbe, eke idang i si kilok ikpe idi mǝng! Idang de bu eyi mu abeb obu abe." Be tu awu nyi ham be, ami Lot, eye be kǝr aba unyong endi ba ba beb opu nyi.10Eke bangi nyi apa kubu evǝr Lot ekyin ketim ke bo hu opu akǝm. 11Ke ekyin ni Lot pu bangi nyi abe yǝr kisapu egyi, abe belim eyi bakǝb lilang, ke etu ayik be ayi bere tsu apu kisapu.12Ke bangi nyi beb Lot kyong, "Amu le yi ongi ndu ameng eya. Begi andu, Belim andu, eyi ongi omi kehin eleng,aku be lu anyin. 13Ade aba endi de beb iyak neng, keki ake ozu ayi ba lok kike angyi abǝr Yawe a dur kilang kiga mbe ke i tsen de ba de ba kǝm ki.14Ke Lot lu deng kayang na hă begyi angi ame mǝn undu kyong baku belim angi kyong, "Omu anyin amǝng bukǝr, kǝki ere Yawe ra pu gyo kehen neng nyi." Ke begyi angi zang reng ozu igyak mbe. 15Ayi ozur avă, ulim etim Ikpe onung Lot kyong, "Ku ogu andu eyi belǝm andu abe belige bapă anyin ibak ni butsim kehen nyi esi a fa be kong."16Eke i yek kpǝr embe akǝ awu nyi atip hu mi eyi ogu angi eyi belǝm angi abe bapă kike ere egyikimbok ni Yawe ele kike angi. Ke ba ku be na lu kǝtok ni kehen nyi. 17Ayi ba ku be olu aba, awu omi katang abe mbe hă me kyong, "Lu unya diding fa pu egyi kirim ra re yǝr kilok aki kong. Kyi diding kǝki kehen ake be fu bong mu kong."18Lot hă be kyong, "Eye, anyi bangi obǝr anim. 19Idung etim enyi fa kǝki kideng obǝr enyi, ke nye atok ama eding aga mbe ayi nye agben unyang enim, eke ama esi ama ekyi ere den kǝki kehen arung kong, keki ere ibak nyi afa ama eke mo ku azǝk mbe. 20Zang, kehǝn aki kobǝr owo eleng ele unyong mbe yi ameng utu akyi ata embe arung, ke si ake kekǝr mbe ting. Si ndam me kyi ohung embe (ke si kekǝr mbe kong), unyang anim agbǝn embe ting."21I ha mi kyong, "Yi avang embe, ama si osu eye, ehǝn ndi ama gbim kehen nyi aki u lok ting kong. Ndip anyin gigak! Kyi dǝng embe, kǝki ere esi mo bu kizu kakǝ kong, u re den embe lang." Ere ening, be zi kǝding ni iyak nyi Zoar.23Kǝkpăng akǝ Lot re den ki Zoar uru atsu meng. 24Eke Yawe te ebé ula kyu ki Sodom eyi Gomorrah ula si kubu Yawe kakpă Ikpe kukyen okyu aba. 25I gbǝm ahǝn nyi, eyi avang, eyi bangyi ahen nyi lilang, eyi elǝm ayi olu itsari lilang.26Eke ogu Lot, ami le kirim angyi, zang egyi ding kirim, eke i hu si kikyo bummă. 27Abraham vin kezir pǝm ke ideng iyak ayi i yir obǝr ni Yawe. 28I zang igi kyu deng ki Sodom eyi Gomorrah eyi lilang ahen ayi ele kivang nyi lilang. I si egyi zang, bezeng re ndǝp atsu ti kitsi ereng bezeng ni ula ukyo.Ke irǝm ayi Ikpe kǝm ahen ayi le kivang, Ikpe mangrung Abraham. I tse Lot lu katang ni ibak nyi kikpeng aki I kǝm ahen ayi Lot le embe.Eke Lot anyin ki Zoar ho din eky ahen re lembe yi belim angyi belige abe bapă, kǝki ayi i kyi bereng utu awu i le ki zoar. Eke i re le kivang, ami eyi belǝm angyi abe bapă.31Idung ami kitabǝr si ha ami ulǝm kyong, "Abba izi akǝp meng, eye unyalǝm omi kyating iyak ayi ami i na eyi adi utu ni bekeng kayang lilang. 32Ba, da nda abba idi i mgba umgba awu agbang, eke da na eyi mi, endi da lu udong ni abba idi." 33Ke ba nda abba ibi mgba umgba awu agbang utu uga nyi. Ke idung ami kitabǝr kyin dǝng ra na yi abba angyi; abba angyi arung kikpeng aki i kyu na yi ayi enyin kong.34Kutu aki esi kǝb idung ami kitabǝr si ha ami ulǝm kyong, "Da atung, ama yi abba nim ana ameng ilyi. Da nda mi i mgba umgba awu agbang utu uga neng eye eye, eke amu u kin ara na eyi mi, endi adi alu udong ni abba idi." 35Eke ba nda abba ebe ana bula utuga nyi eye eye, ke ami ulǝm kin ra na yi mi. I rung kige kǝkpeng aki i ba na yi ayi enyin kong.36Ke lilang belim ni Lot uhu kebǝr eyi abba ebi. 37Idung ami okeb amba idung unyalim, ke e tu mi Moab. Ami si abba ni moabite nineng eleng. 38Ami ulim mba idung unyalim teng, ke e tu kidin angyi Ben Ammi. Ami esi abba ni bangyi Ammon nineng eleng.
Chapter 20

1Abraham si deng kitsi Nege, ake le katang Kadesh eyi Shur. I si akin ami ni le ki Gera. 2Abraham ta hă kǝki ni ogu angi Sera, "Esi umba anim ilige." Ke Abimelek udeng ni Gera tse ne zi Sera ke i de mi aku. 3Eke Ikpe ba ta Abimelek ele utuga, ke i hă mi kyong, omu si kehem ongi kǝki akeb nyi ami u de ku, kǝki ere akeb nyi si ogu ongi."4Indang Abimelek aba onyong angi ayi kong ke hă kyong, "Itsi omu obong bangi abe ni kenung ni irim ning nyi ting ra. 5Ami aha ama bulok angyi kong, 'I si ogu anim kong.' Ama bu ening ti bolib ni orup enim eyi atin6Ke Ikpe hă tok me kele kyong, "Kavang, Ama ting erung kyong amu bu ineng kateng orup udeng andu, ke ama ting ma pa mu kisa eke u bu abi obǝr anim kong. Ere ening ama anda amu kisa endi u yak mi kong. 7Ere ening, de ogu awu nyi ra nda mi, kǝki ere isi ongi izir. I bu aduwa anda mu, endi u le. Eke u kyating ede mi eding ting, arung kyong amu eyi lilang abe ele agya andu oku lilang kavang mbe."8Ke Abimelek vin kizir pying ke i zi kǝn belǝm ɛtim angyi lilang. I hă tok be ozu ayi eleng lilang, eke bangi nyi eki bereng. 9Ke Abimelek si zi Abraham ke i hă mi kyong, "Ening u bu zi ere. Ama bu mu ere kuda nyi, eke u gbǝn kebi aki kikyo nda ama eyi kideng enim. U bu ama kizu aki apu u bu kong."10Abimelek si hă Abraham kyong, "Ere anda mu bu aki eleng." 11Abraham si hă mi kyong, "Ama mang kyong, 'Kavang mbe bereng Ikpe akya ting ameng, eke be bong ama kǝki ni ogu anim.' 12Tang, i si umba anim ilige kavang mbe, idung ni abba anim, eke i si idung ni ayi enim kong; eke i hu si ogu anim.13Kekpeng aki Ikpe anda ama si agya abba anim apa ke mi si ding eyak keki keki, ama hă mi kyong, 'keng u tok ama orup olu neng ayi u si ogu anim, "I si umba anim unyalim."" 14Eke Abimelek si de ita eyi kindak, eyi bepi angi banyalim eyi bakib, i ku be nda Abraham. Ke i de Sarah, ogu ni Abraham, nda mi aha.15Abimelek hă kyong, "Zang, kitsi anim re. Na agya arak ayi arib mu." 16Ni Sarah i hă mi kyong, "Zang, ama nd umba andu unyalim kǝba ni silva. Ining ekep ezing kuda aki mo bu obǝr andu lilang eyi egyi ni bangi abe eyi mu ele, eyi egi ni bangi lilang, amu kya ting eyi kuda.17Ke Abraham onung Ikpe, eke Ikpe onyong Abimelek, eyi ogu angi, eyi bepyi angyi abe bakeb eke endi ba mba belim arung. 18Kike ere Yawe anda bakeb abi ele agya ni Abimelek lilang ele kikpǝr, keki ni Sarah, ogu Abraham.
Chapter 21

1Yawe da ating owok sera utu I hang ke yawe bo anda Sera utu awu i men mi undung. 2Ke Sera hu kəmbr amba itung kəge bohin ngi anda Abraham ti kəge aki ikpe aha ming. 3Abraham atu kətinni itung ami Sera mbang kyong Isaac 4Abraham ta Isaac Kamang kuta ibu itu itonra utu awu ikpe anta ming.5Abraham le igi akəm otong kəye aki bamba Isaac.6Sera kyong "Ikpe adom ikye igya bangi abi owok be yim agya ibung" 7Ikyong eyi ami iha Abraham kyung Sera ehe itung obu, eke ama mba itung mi kəgebokeb angi8Idung utu awe imeng mi kəmi Abraham bu kukəb kutu akiny 9Sera zang itung ni Haga re nwyo mi egi10Sera ha Abraham kyong, "Atr anyin upi neng yi itung ngi ahu esi iyi itung nim Isaacaha agya kenzi." 11kəve mg abeb Abraham orub kəki ni itung ngi12Ikpe ha Abraham Orub kəki ni itung nfu yi alige uping keng wok eve ni Sera ayi i ha mu lilang kəki aha aying esi utin Azik kədin udog ezi 13Ama anda itung akeb-upi neng esi ri urəm abangi kəki ere isi ri udong andu14Abraham vin kəzr ping puala yi bemeng anda Haga, Haga de tok kəbag i hu itung ny anda mi kum nalu kəkeng. Akeb anyin ra tak si kulim uga ni Besheba. 15kekpeng memeng nyiekpe isi itung ney itsari ili kəkputung elim. 16ke ine le ata ikəra la yi mi kəra ni obi utu, ke i ha kyong esi me le azang idung nim oku egi nim keng. ke i kyu ele itsari re kpok.17Ikpe wok beke ni itung oten ulim etem ikpe si zi Haga ha mi kyong, fekəbereng keng ikpe owok itung meng, ke ileng. 18Anyin kuyr, hu idang hu mi ikəp ama u mi esi kehin kəkyo."19ke ikpe avung mi egi, ke izang kəbung bemeng. i ding na ka bemeng amen kəlag ngi iba nda itung bemeng imgba. 20Ikpe yi awung ele ubi, i dəp ile kuvang uga embe hu si ongi uhong. 21I le kəvang ni paran ke ayi ngi aku akəb kehen igip anda me.22Aba ti kəge aki Abimelek yi Ficol keku-obrakpu ngi aha Abraham kyong,"ikpe yi mu ele ti ozu ayi ubu lilang. 23Ere neg vang ijin ni ikpe kyong esi ukam kazim keng ama ra belimnin raudung nim. Tok ama yi bangi kətsi aki ule leng undu umen awe ni kavang yi kənung ake ama tok mung. 24Abraham kyong "ma vang"25Abraham si ha mi ozu kəki ni kəbung bemeng aki belim Abimelek ohu obu nging. 26Abimelek kyong ama arung ongi ami obu yi kong uhan ra hen esi indang ama ra wok leleng ining 27Abraham de ita yi Kəndak anda Abimelek,eke ubi bapa osu kəzung28Abraham de batra embe botong bapu alu ukəng 29Abimelek beb Abraham batra-abi boton bapa eleng ne le. 30I su kyong uso hu bi obu im tok kyong ama təm kəbung nyi31Eka izi kədm ni kəluk aki nyi kyong Bersheba. otok kəbi kəzung ukəkatang ibi 32Bo su kəzung ekpeng Abimelek yi keku obr akpa ngi, esi irim kətsi ni Filistin33Abraham itszi otsi awu ezi kyong tamarisk Ibersheba embe ke i zi kədin ni Yawe, Ikpe ami ni Umənkigi. 34Abraham le ekin ni Filistin Sikəra.
Chapter 22

1Irim ozu ayileng Ikpe ambak zang Abraham , i ha mi kyong "Abraham," Abraham 'kyong "de idung ndu, idung ndu ami uting; Azik, dəng ti kətsi ni Morya. De Azik bung oha embe ndam. ti kəki kehin aki ma ha mung Eka Abraham vən kəzr akəm kəzakurmi, de belim elin bapa,yi idung ngi Azik. Se pi ehen ehe,ke nyi isi edeng kəku aki Ikpe oha ming4Kutu ni ura, Abraham puegi ozang kəkung kəra gbeng. 5Abraham ha belim etin-ng kyung nyi le bang ama amery ama yi idug oten-ngdeng ne arak Ikpe, ti si ana fa nyi 6Abraham huehen otok Azik kəki Ami le Kamang yi ula ehe bulok ke ba anyin isi ye7Azik beb abba ngi Abraham kyong "Abba, nəm"me leng idung, zangula yi ehən. eleng eke, itã ni oho bung nyi eleng, 8Abraham kyong ikpe nəm epu anda di itã ni oha-obung nyi idung; be deng ozu ibi yi9Kəkpengaki baba kən kəku aki ming. Abraham mbi kəzong ku ehen otok embe ke ihu idung ngi Azik təm ilək de tok ti ehən ti kəzo embe. 10Ke ise de kamang kubu indi ibong idung.11Ke uləm ni Yawe kəkpe si ezi mi kyong, "Abraham, Abraham!" isi su kyong " me leleng " 12Ikyong fe yak idug obu keng FE ta mi kəze keng. Ama rung idung meng kyong u rəng ikpe. Mazang rung kyong utungmi idung ndu idung ndu ami utəng keng.13Abrahampu egi atsu ku kəng izang irim ngi itã ivr azəp le ulim embe. Abraham deng ni ohu itã nyi ni bung oho yeng kəki ni idung ngi14Abraham atu idin ni iyak nyi kyong "Yawe abu anda," aba kən uru iyig be ha kyong ti kəkikehen YAwe, apu anda.15Uləm etəm ni Yawe siezi Abraham kezing upa 16Eneng kəlang Yawe ama bulok ahã, ozu ayi ubu eleng utung ama itung ondu keng usi mi anda ama idung idung uting, 17ma nda mu edəng me kr udung ndu aga ereng ekr kəkpe, esi yi ira kuyang, udung ndu aly ed agya ni bangi buvəb ibi18Utən ni udog ahən n kayang ohu adəng. Kəki ere unakəki itsari yi kəve nəm. 19Abraham si irim nafa bangi ngi, ke kyu nele ki Bersheba20Irim ozu ayi eleng Abrahm wok kyong Milka mba beləm andu umba nyi Naho, 21Idung kekeb esi uz, yi umba ngi buz, kemuel abba ni Aram 22kesed, Hazo, Pildash Didlaf, yi Bethuel23Bethuel si abba ni Rebeka. Eleng esi beləm botong-bara abi Milka mba nda Naho umba ni Abraham. 24Ito ngi ami kədəm ngi esi Reuma, mba Teba, Gaham, Tahash, eyi maka.
Chapter 23

1Sera le igi 127 igi ngi ayi Sera kayang. 2Sera kuki kirya Aba, esi Hebron kətsi ni kanan. Abraham zun, buku ogu ngi Sera3Abraham dəng na aha beləm Heth,kyong 4 Ama si ekəm ani le yi nyi. Buteye ama nung itari kenzi kətang inyi, eke me nzi kehəm nəm embe5Beləm Heth su Abraham, kyong 6" wok di ongi obr, amu idung udəng Ikpe; Nzi kəhem ndu ti kenzi idi aki arib ke utseng,esi de tung keng nzi kehəm ndu.7Abraham anyin ne kəb itsari anda bangi kətsi, beləm Heth 8I ha be, kong, nyi osu kyang ama nzi kehəm nəm ng, nyi kahu ama nung Efron idung zoha 9Bəb mi gyaly ndam kəvang Mafala aki iahan alu kitok ni kətsi. Indam aki, mo ho anda Betsi ngi kegi bangi ubi, me ti nzi kehəm nim.10Idang Efron ile itsan yi Beləm Heth, Efron awu Hittit su Abraham ayi beləm Heth ele ra wok ng,yibangi abi olu aba kəya embe lilang, kyong ye 11"kəku obr, wok ama. ama nda itsari eyi kəvang nyi lilag, ama nda mu egi bangi kpang kpang, ama nda mu izi kehəm ndu embe,"12Abraham kəb itsari obr bangi kətsi. 13I lok yi Efron ayi bangi kətsi, "Ayi usu eyi ama ng bute, bute ama oho betsi ngi, hu anang obu nəm, eke me nzi kehəm nəm embe.14Efron su Abraham, kyong, 15"Bute ye, kəku-obr, anang ni kətsing esi buva bunzi beləm Heth owok amin amin. eke inyi si ere katang nəm yi amu ra, nzi kehəm ndu" 16Abraham wok utu anang ai inda məng nda m ayi eyi ubi embe bura bunzi utuawu eleng.17Eke kətsi ni Efron aki kə Mafel ele kəm mamre, kətsi yi etsi, kəvang, esi yi otok ngi esi ni Abraham 18Abraham gya hu obr ni beləm Heth yi bangi abe aba kəya embe lilang.19Abraham nzi ogu ngi Sera ti kəvang ki Mafela onong mamre esi Hebron kətsi kanan. 20Itsari si kətsi bunzi ni Abraham, igya obu beləm Heth.
Chapter 24

1Abraham akəb, kəhok atu utang yawe anda mi edeng ti ozu lilang. 2Abaham ha idung etəm ngi ami okəb lilang, ongi obr ni kəh agya ngi, "ag hu ama obu ti kutsa. 3ama anda mu uvang, kədin yawe, Ikpe kuky, ye ni kətin kyong,opu akəb ti kətsi akeleng ni kanan, aki aa leng keng. 4Eka udeng khen nim kebu in bulu nem, opu-iakəb embe anda idung nəm Azik.5Idung etəm ngi kyong, Eke ayi akəb nyi kya osu eyi ama aba ti kətsi neng king ra, ama de idung si dang kahen aki usi embe abung ko 6Amu arung amin kyong ade idung nem esi edeng embe keng Abraham hã mi 7Yawe Ikpe ami kukyi, ami da ama lu ka gya abba nəm, ti kətsi ni bulu nəm, ami mən yi ama kyong, ti udung ndu ma nda be kətsi neng, i tse uləm ni etəm ngi, eding ko br ndu andu mu akəb embe uyi abu and idung nəm.8Eke akəb esi otung ubang embe utu lu ti undu umən nəm eyi mu, ayi ude idung nəm esi irim edən embe keng" 9Eke idung tok Abraham kubu kuts avang kuvang kəki ngi.10idung etəm buzakrumi kur yi avəm ayi edən obu ungi agya ke enyin re ding kəku ni Aram Naharaim, ding kehən Naho 11i nda buzakru mi ana itsari inda bemən, uru kpe eneng,ti kəge aki bakəb re ding be nãka bemen,12Eke i nung yawe ipe ni ongi agya nem Abraham,nda ama kəki kəkilu inying tok kenung ni undu umən obr ni ongi agya nəm Abraham 13Zang ama yri amen onyong kəbung beməng, beləm belige ni kehen ra ba, aba ka bameng. 14Nda yi bu utu awung, ayi ma ha idung elige kyong ndam beməng mamba; ke iha ama kyng ma nda mu esi eyi buzaktumi ndu ting,yi le kyng ami nyi esi akəb ami undu idung etəm ndu Azik. esi eməng ma rung kyong utok kenung undu umen eyi ongi obr ben"15Ke ayi nung ngi re ebe eneng azang Rebeka yi kətuk beməng ngi kəbak ba tok deng, Rebeka si idung Milka ami i mba nda Bethul,ogu Naho, umba Abraham. 16idung elige ng aib,kur pur-pur igu idung kekpong ami arung unaliəm məng keng ikyu kəbong kabeməngangi ratu aba17i dung etəm lu ungã fa mi kyong ndam bemeng ma mgba 18i kyong mgba ongi obr19Ayi i mgba ekpengi kyong maka beməng a ba ndu buzakurmi unda amgba ting 20ke lu unyã yi ke vəm ngi niere ti kəhəm, kyu kuyang eye na ka beməng abu kur buzakurmi ti kəhəm keba mgba21ke awung rozu mi eke izang kyang yawe kəmarib isi ngi ra iye 22Eke buzakrmi amgba beməng ekpe enəng,awung onwo kəndak kewun aki ni bata buləb ngi esi uhakavang in sheke eyi ozuk ayi ita kubu, boləb ngi esi ni shekel kur (10) 23ke ibəb mi amu idung ni eyi dafa kenung ketəm kagya abba ndu atsu embe utu ga iying ã24i ha mi kyong, ama si idung ni Bethul idung Milka ami i mba nda Naho 25i ha kyong dalu yi onuy atəm eyi ala ni buzakurm ni utuza inying.26Awung kyu kəb itsari arak yawe 27i ha kyong " ku dəng si ni yawe Ikpe ni Abraham ongi Obr nem, ami tok kyong i hun re neng ni utanguta, eyi undu umən ngi eyi ongi obr nəm. Esi anem yawe aku ama ding kagya bulu ni ongi obr nem.28ke akəbng lu unya nã ha kəha agya ni ayi ngi ozu ayi obung lilang 29Rebeka leyi umba ngi ami kəding ngi esi Laban, Laban wun unya deng nafa awu nyi ayi ifu kəkeng kəbung 30Ayi izang kəndak kəwun eyi ozuk kubu ni umba ngingi esi yi ayi iwok ere ni umba ngi Rebeka, oxu ayi awung aha mi ideng naga awung eyr onyong buzakur mi undu kəbung embe31LAban kyong, ba omu ami afs undu udeng, "obu yawe ere bu uyr kayang. Ama kəm keləm yi iyak ni buzakurmi ndu ele" 32Awung kən aba agya ke ire boləb etu buzakurmi ngi anda buzakurmi, eləm ahã eye bemeng indi bengi abe eyi mi abang be mgbe ezun ibi33Be de ala alu mi eke elyi ikyeng, ma lyi kəla men kany ma ha kizu ma hang, langi laban kyong "hã" 34i kyong; aa idung etəm ni Abraham; 35Yawe anda ong agya nem eding asambe, isi ongi ukyo, indu mi bata bundak anag, baləm etəm abe banaləm, bakəb, bokonyang, buzakurmi.36Sera ogu ongi agya nəm, amba idung anda mi kəge aki ehən meng ke ide ozu etu ying andd i lilang 37Ongi agya nəm ida ama tok mi kubu katsa avang kuvang. Kyong, esi opu akəb ti kətsi ni Canan Uke ama Larembe leng ande idung nəm keng 38Esi udeng kə ha agya abba nəm, yibulunem opu akəb anda itung nəm39Ama ha ongi agya nem kəying esi iyi ama abu key 40ke i ha ama kyong, Yawe, ama eben itse uləm etəm ngi eyi mu esi ida mu isi ideng, Eke opu akəb ukyi katang ni bulu nəm. kagyaa ni abba nəm. 41Eke ule ti kuvang ke kpen aki udeng kubu ni bangi nem ke da mu akəb key lang ute lu ti kuvang nəm.42Ke ama ba kən inying kəbong ama ha, o, Yawe Ikpe ni ongi agya nəm Abraham, buteye, ayi esi ni unda isi nə m arib ng 43Ama yir ikeng ni kəbung eke bakəb abi ab ka bemeng ami ke ama ha mi kyong buteye si ndam beməng ma magba. 44Akəb Okyong mgba, eke ma kanda buzakurmi,isi akəb ami Yawe tseng anda idung ni ongi agya, nəm45Ayi ama əolok ekpe eneng korub, ama zang Rebeka ba yi kotur ngi Kəbak kyu kəbung naka beməng, ama ha mi buteye nda ama ma mgba, 46Bukikr mbe i hu ketuk ngi yir, okyong mgba eke ma nda buzakurmi ama mba, inda buzakurmi47Ama bəb mi, amu idung eye, idung ni Bethul idung Naho., ami Rebka mba and mi ke me de kəndak apa mi kewun, ta miozuk kubu 48Eke me kəb eri edeng, rak Yawe, ikpe ni Abraham ongi agya nəm, ami eku ama si avang ebe ke ama fa idung elige ni bulu, ongi agya nəm.49Ereneng esi utok mi edeng hã esi niobu keng hã, indi ama edend etung, ra evr50Laban yi Bethel okyong "ozu nyi esi kubu Yawe, esi de kyong mu kideng ra kebi keng 51Rebeka le mu obr omu, aku mi deng, eke isi ogu ni idung ongi agya ndu utu awu Yawe Lok,"52Kekpeng aki idung etem Abraham wok Kəlang ibi ikyu kəb itsari obr yawe 53idung etəm nyi apa nwo lu avəmborib yi ayi anda bata yi batr anda Rebeka. Isa nda umba ngi eyi Ayi54Ke iyi bangi abi eyi mi abong alyi angba. Ke be kpe utuga awu nyi ozr ava ngi i kyong nyi ndam madeng ye, ni afa ongi agya nem 55Umba ngi eyi ayi ngi okyog pa akəb i le yi di ito sang obu obu itu kur lag ite deng.56i ha be kyong fu huk ama ukeng keng Yawe avung ukeng enem meng nda ama ukeng indi me dng na pa ongi obr nəm 57Bu kyong, de zi umba idi aba indi de bəb mi. 58e be zi Rebeka ebəb mi uyi owu neng edeng ra" Rebeka kyong "ama deng"59Be tse umba ibi Rebeka y idung uhe elige eye idung etəm ni Abraham 60Be olok REbekaundu udeng kyong "umba izi" usi Ayi ni bangi aba yi aba kur, ke udung ndu alyi ohu otung, kəya (undok) bang kufu (buvəb ibi.)61Rebeka anyin idung elige idun uhe ngi atsu kəza kurmi ngi be bən awug idung etəm ele Rebeka ke be edeng ibi 62Indan Azik le ki Nəgef ke si Berlakai Roi63Azik lu kayang ne le ra myeng ozu uru kpe. eneng ke ide kəki kuyr izang buzakurmi raba 64Rebeka pu egi ke izang Azik i wu kyu kəkən. 65Ibəb idung etəm kyong eyi ami re si aba leng aba fa di idung etəm ha mi kyong esi " Ongi obr nəm", eki ide otr kəb ezing engi66 Idung etəm i ha Azik utu awu ozu esing. 67ke Azik yi Rebeka kən ke kpe ni Ayi ngi Sera, Rebeka hu si ogu ngi Azik arib orub yi mi, ke Azik fa ikəb ihu irim buku Ayi ngi.
Chapter 25

1Abraham aku akəb upi kədin ngi esi kətura. 2I mba nda mi zimran, Jokshan, Medan, Midin, Ishbak,yi Shua. 3Jokshan abba ni Sheba yi Dədan udon ni Dədan esi bangi Asyrya, yi letush, yi bangi Leum. 4Midyan belim esi Feha Fehər, Hanok,Abida eyi Elda, Lilang ibi esi Udung ni Kətura.5Abraham bung avəm ngi anda Azik. 6Eke itu ayi ifu egi owung inda ba gu ngi abi bunda. ting kyong nyi dang iny ke gi ure si Azik pa Kətik.7Eleng si igi ayi Abraham le kayang Ikpe ngi 175 8Abraham hən hən le kpe igi ngi ito ku; edang bekpetsi.9Beləm ngi Azik yi Ishmel enzi mi ti kəvang mafela aki i gya obu Efron idung ni zoha ongi Hihite abi le onong mamre 10Kətsi akeleng Abraham gya ki obu beləm ni Heth. Abraham nzi ogu ngi Sera embe. 11Irim buku ni Abraham, Ikpe anda Azik edang i le onong Ber lahai Roi12Eleng si udung ni Ishmel idung Abraham ami Haga abəb Egyp ani si idung uhe ni Sera ambi anda Abraham.13Eleng si edən beləm Ishmal Obukəb, Nebaioth idung kətabər esi kəb keda, Abdel, Miusan, 14Mishma, Duma, Masa 15Hadad, Tema, detur Nafish eyi Kedema 16Eleng si beləm ni Ishmal eyi edan ibi yi ahən ibi, utu aw ba na kəm botung; bedeng 12 ebən oka ibe17Eleng is igi ayi Ishmal leng 137 ike iku notur bangi ngi 18Be le ki Havila ohying dang Ashu onung Egypt ukeng ni Asyriya. be le ile ni kusa yi botu19Eleng si ni Azik. I dung ni Abraham; Abraham mba Azik. 20Azik le igi 40 lang itu ku akəb ogo ngi Rebeka idung Bethul elige umba Abraham ni Padan Aram umba elise ni Laba ongi Aramen.21Azik kpok tar Yawe keki odu ngi ayi ile kəkpr yaw wok i Ikpok ngi eke Rebeka hu Kəmbr 22Beləm ngi re tu itən eyi botu, kəmbr, ke i kyong ere bum eying i ne bəb23Yawe Kəkeng ngi, Yawe mi kyong; Ahən apa ele mu, kembr, bang bapa kəki emba ele mu etu. omi agbang obu omi ami okəb is upi ni ami uləmng.24ki ge vang indi imbe yeng esi epi. 25idung ami tabər ili idung uma, ilu ima wum, etu. ereng otr bere. Be zi mi Isau 26Irim ngi ami olu kubu ngi ohu umba ngi kirb kəding ngi esi Jakob Azix le igi akəm ara kige aki nyi27Beləmng edib Isau si ongi uləm i lu uhong uzin uzin ke Jakob rung akak re le agya mbe, 28Azik arib orub yi Isau ni ibə ayi ire kəbng, Rebeka arib orub yi Jakob29Jacob lik uhung ngi ehən kəkr, ke Isau si kuləm ngi ba kən ting, bunong ohu mi 30Isau ha Jakob, kyong nda ama ala ndueke mu aly butite ye; etu ekpe ama keməng ke obi kəden ngi esi Edom31Jakob kyong, nda ama bokəb ndu 32Isau kyoung kye zang ama roku bunyong eleng bokəb esi ere tingobrnem ra. 33Jakob kyong, de mən undu Isau su mən undu eyi mi eleng i de bokəb engi gyaly; anda Jakob 34Jakob anda Isau borodi eyi bangi lentil ely amgba eke nyin edəng angi utu nging i zang ezing bokəb ngi
Chapter 26Ti kekpeng aki leng bunyong ele ti kǝtsi, ayi aba irǝm ni anyi obu kekpeng ni Abraham. Azik dǝng kobu Abimelek, udǝng ni Filistǝn kǝ Gerar.

2Ke Yawe itok okpǝr angi obǝr angi ilok kyong, "Fu deng kǝ Ijipt kong. Le kpǝr ti kǝtsi akǝ i tok mu nying. 3Le ti kǝtsi akǝ nyi mbe. Ke ama eyi mu ele andu edǝng, omu eyi utok andu, manda mu kǝtsi nǝng lilang ke ama amǝn yi kuvang anǝm ayi ivang eyi Abraham abba andu.4Ama anda utok andu ebin ereng ekǝr kakpa Ikpe, esi anda utok andu kǝtsi nǝng lilang. Esi ti utǝn andu kayang lilang afa edǝng. 5Ama obu ayi leng kǝki ere Abraham inda ama bolǝb i wok kǝlang anǝm ihu kǝve anǝm eyi kǝlang kazak anǝm, buzur eyi izǝn anǝm."6Ke Azik le kǝ Gerar. 7Ayi bangi abe embe ebǝb mi kǝki ogu angi, I kyong, "Isi umba anǝm ilige." I ri ki bereng i lok kyong, I si ogu anǝm kǝki ere i mang kyong. "Bangi nyi abe ti kǝtsi nyi obong ama ke be de Rebeka, kǝki ere i ɛgǝr akǝb ebeting." 8Irem ayi Azik le embe de kǝra, Abimelek udǝng ni Filistǝn iri otsu apu akǝb bekpe. Izang, azang, Azik ro kok a za Rebeba obu etu, ogu angi.9Abimelek isi di Azik ba obu angi ke ihă kyong, "Zang, kavang isi ogu andu. Erebu ukyong, esi ubandu ilige ra." Azik yi mi kyong "Kǝki ere ama ri ki bereng kyong ongi ying i bong ama, esi a ku mi." 10Abimelek kyong, "Ere utu ozu ayi ubu yi di ning ra. Ongi uying katang bangi ni kehǝn nǝng ana yi ogu andu, ke ugbǝn kuvang o tok kǝki bangi indi." 11Ekpe Abimelek hu bangi kazǝr kyong "Ongi ami a yak awu nǝng ra ogu angi kavang mbe do bong mi."12Azik zé etsi ti ugi awu nyi ham mbe kǝki ere Yawe nda mi edǝng angi. 13Awu nǝng si ongi kǝvǝn, ke izé etsi ni ayak ke ihu si ongi keveng 14I leyi ereng, bată eyi bundak eyi kǝhun bangi aga mbe agya angi. Bangi Filistin evǝb mi.15Ti kǝgi akǝ nyi obung ayi bepi ni abba angi etǝm itu ni abba angi Abraham, bangi Filistin anda mi kong ba andǝk yi lilang. 16Abimelek i hă Azik kyong, "Anyin katang idi amǝng. Omu si ongi kǝvǝn obu di." 17Ke Azik enyin eding ti kǝtsi ni Gerar, ne le embe.Embe Azik tǝm obung ayi be tǝm ti kǝge ni abba angi Abraham. Abe Filistǝn o huk yi irǝm ayi Abraham iku mǝng. Azik zi edǝn ni obung bemǝng nyi re ti edǝn ayi abba angi idi keyǝr nyi.19Ayi bepi ni Azik etǝm obung ti kǝfang nyi, ba fa kǝbung bemǝng ibin. 20Bukpe ereng ni bangi Gerar o dok yi bukpe ereng ni Azik, bokyong, "Kǝbung nǝng esi kǝdi." Rekpe Azik tu kǝdǝn kǝbung ni "Esek," kǝki ere bo dok yi mi.Ke be tǝm kǝbung kǝying eye, ke bo odok kǝki angi, tǝng, ke inda kǝdǝn kǝbung nyi "Sitna." 22Enyin embe ne tǝm kebung keki eye, ke bo adok ti akǝ leng kong. Ke etu kǝdǝn angi Rehobot, ke i kyong, "Indanǝng Yawe evǝn di ukeng mǝn, ke indanǝng da fa kǝvǝn ti kǝtsi nyi."23Eke Azik hung edǝng kǝ Beersheba. 24Yawe o tok okpǝr angi ti otuga awu nyi, ke i hă kyong, "Ama si Ikpe ni abba andu Abraham. Fu ki bereng kong, kǝki ere ama yi mu le ke ama anda edǝng utok andu evé, kǝki ni upi anǝm Abraham." 25Azik mbi kǝzo embe ke i di kǝdǝn ni Yawe. Ekǝm kekpe embe, ke bepi angi etǝm kǝbung embe.26Ke Abimelek si kǝ Gerar dǝng ko bu angi, eyi Ahuzaa, iyo angi, eyi Fikol, kǝki uma ni bo soja angi. 27Azik hă be kyong, "Ere bu nya ba obu anǝm, ayi afa ama ebé mbe atǝrm kobu nyi ra."28Ke bo kyong, "Da zang amǝn amǝn mbe kyong Yawe le yi mu. Erenǝng de myeng korup di kyong da ba vang kuvang eyi mu, kavang mbe katang di eyi mu. Erenǝɛng de mǝn undu eyi mu, 29kyong esi utok di ibak kong, ereng utu awu da mu ibak kong. Utu awu do tok mu edǝng ke da anda mu edǝng angi."30Eke Azik bu kukib nda be, ke ba lyi amgba. 31Ba nyin kǝzǝr afang kufang eyi botu. Ke Azik nda be edǝn ozu bi ke be si mi apa eyi bukun.32Ti kutu akǝ nyi bepi ni Azik aba hă mi uhă ni kǝbung aki be tǝm. Bo kyong , "Adi afa bemǝng." 33Ke idi kǝdǝn ni kǝbung nyi Shiba, ke khǝn nyi Beersheba aba tasi ubang.34Ayi Esau ba zé iggi akǝm apă, eku akǝb, Judit idung ilige ni Beeri ongi Hitat, Ke eyi Basemat idung ilige ne Elon ongi Hiti nyi. 35Be de orup ubǝr anda Azik yi Rebeka.
Chapter 27

1Ayi Azikk ɛhǝn mǝng ke anang eggi angi ra zang zizǝng eye kong i si di Esua, idung kǝtabǝr angi ke ihă mi kyong, "Idung anim." Esau se osu mi kyong, "Ama le leng," 2Ke Azik kyong, "Zang ubang, ama ahǝn mǝng. Ama arung kutu buku anǝm kong.3Ereneng de avǝm uhong andu, oru andi eyi kuta andu, ke dǝng kuhun no lu uhong bong kǝbi ba nda ama. Tǝm ala rǝb arǝb enǝng ba nda ama, ala ayi ama ri shong, ba nda ama indi ma lyi ke me nda mu undu udǝng ndi mo tuk oku."5Eke Rebeka wok inda ayi Azik ro lok yi idung angi. Esau dǝng ku hong na pu ibi de yi ba. 6Rebeka lok yi Jacob idung angi kyong, "Zang i wok abba andu lok yi umba andu. I lok kyong, 7'Ro bong kǝbi ke tǝm ala arǝb-rǝb enǝng, ba nda ama indi ma lyi anda mu undu udǝng obǝr ni Yawe fi ying mo tuk o ku.8Indanǝng idung da atung wok kǝlang anǝm. 9Ding ti ereng, ro hu budung bamǝn bedǝng enǝng. Ama obu ala arǝb-arǝb enǝng eyi yi anda abba andu, utu awu iri shong. 10Omu ude ala nyi ana anda abba andu, indi elyi inda mu undu edǝng ituk oku.11Jacob lok yi ăyi angi Rebeka, "Zang, Esau umba anǝm ile ima ɛtu, ke ama kyatǝng eyi ima. 12Kǝying abba anǝm iyak ama obu ke izang ereng ongi omi ba kaba mi mbe. Ama egbǝn kuhang otok anǝm kǝki ke esi undu udǝng kong."13Ayi angi lok kyong, "Idung anǝm, kuhang nyi si ba kǝki anǝm. Omu na kǝk eri ozu ayi ihă mu, ke dǝn, ne de yi ba nda ama." 14Eke Jekob dǝng no hu bamǝn abe ra tsu obu mbe enǝng ke ide be ba nda ăyi angi, ke ăyi angi, etǝm ala arǝb eké mǝng, utu awu abba angi ro shong.15Rebeka de batǝr bedǝng ni Isau, idung angi okǝb abe ele kɛtǝm ăyi angi, de pa Jekob idung angi. 16I de kukpa bamǝn azǝb mi obu ti kubu akǝ okur kur mbe nyi eyi kǝtu angi. 17I de ala edǝng nyi eyi bredi nyi ayi ibu nyi nda Jekob.18Jekob dǝng kobo abba angi ke ikyong, "Abba nǝm." Abba angi kyong, "Ama leleng; omu si eyi, idung." 19Jekob kyong, "Ama si Esau idung Kǝtabǝr andu. Ama bu utu awu u hă ama kyong ama bu nyi. Uban nyin le itsari ke alyi ibi nyi, eke unda ama undu udǝng."20Azik lok yi idung angi, utu awu hen ayi ufa yi bukǝr enǝng, idung." I kyong "Kǝki ayi Yawe Ikpe andu de ki nda ama." 21Azik lok yi Jekob, kǝrba ama onyong, indi ma yak mu kubu idung anǝm, ke ama arung kyong omu si idung anǝm Esau ra esi ami kong."22Jekob kǝr ding ko nyong abba angi Azik; ke Azik yak mi kubu ke ikyong, "Kǝlang nyi esi ni Jekob, k obu nyi esi ni Esau." 23Azik azang arung mi kong, kǝki ere obu angi ele yi ima, ereng ni umba angi Esau, ke Azik nda i undu udǝng.24I lok kyong, "Omu si Esau kavang ra." "Esi ama" 25Azik kyong, "De ala nyi ba ndam, ke ama alyi kubu etǝm uhong andu, indi ma nda mu undu udǝng." Jekob de ala nyi nda mi. Azik alyi ke Jekob nda mi umgba ke imgba.26Ke abba angi Azik lok yi mi kyong, "Kǝr ba onyong eke mo hu mu amgba kelung, idung anǝm." 27Jekob kǝr ba onyong ke i hu mi mgba kelung ke ezing bagak batǝr angi. Ke ikyong "Zang bagak ni idung anǝm ereng fu kǝtsi akǝ Yawe nda kǝ edeng.Ikpe nda mu kapu ni edeng ayi esi kuké okyu aba. Kapu ni kǝtsi aki le yi kǝndǝp ala, igyu ala kpe ukyo eyi umgba upi.29Itu bangi tǝm nda mu ke irǝm lilang kǝb eri nda mu. Si ongi kǝki ni bamba andu. Belǝm ni bamba andu kǝb eri nda mu. Ongi emi o hu mu kuhang kuhang si dǝng kǝki angi. Ongi ami anda mu undu udǝng ifa tǝng."30Kekpeng akǝ Azik nda Jekob undu udǝng ekpe nyi ke Jekob enyin obǝr abba angi Azik kong, Esau umba angi kin ba si kuhong angi. 31Emi tǝng etǝm ala edǝng enǝng yi ba nda abba angi. Ihă abba angi kyong, "Abba, vǝn nyin ke alyi ayi idung andu si kuhong ba mǝng.32Azik abba angi lok yi mi kyong, "Omu si eyi" I kyong ama si idung kǝtabǝr andu, Esau." 33Ya bǝb Azik orup hambe ke ikyong, "Eyi ami lu uhong bong kǝbi nǝng yi ba nda ama ra. Ayi ama kǝb kpe lang utuk ba ra ke ama nda mi undu udǝng mǝng ra. Ekpe mǝng, ami nyi ami fa undu udǝng nyi."34Ayi Esau wok ozu ai abba angi lok enǝng, I kpok yi orup ubǝr ham mbe, ke i lok yi abba angi kyong, abba, "Anda ama udǝng nyi, tǝng, abba nǝm." 35Azik kyong, "Umba andu i bo kanem ama amǝng ke i guhu undu udeng andu mǝng."36Esau kyong, "Jakob esi kǝdǝn angi kong ra. Kǝki ere elyi ama ayi leng esi izǝng apă mǝng. I gu hu edǝng ni idung okǝb anǝm, ke zang ubang i gu hu ama undu udǝng eyi ye." Ke i kyong, "u le yi undu udǝng awu ereng indi unda ama kong ra." 37Azik si osu eyi Esau kyong, "Zang, ama hu mi si ongi kǝki andu ke ama de bamba angi lilang hu esi bepi angi, ke ama nda mi kǝvǝn ala eyi ozu amgba epi. Ere eyi ye ayi ama anda mu idung."Esau lok yi abba angi, abba, "Omu kyatǝng eyi undu udǝng akǝ zang kǝtǝn mbe ayi unda ama kong, abba anǝm. Ndam undu udǝng, ama tǝng, abba anǝm." Esau kpok ta beke.39Azik abba angi hă mi kyong, "Zang, i yak ayi une le kǝra kǝvǝn kayang nǝng, ele kira yi edǝng ayi esi kuké aba. 40U le eyi kagyang andu, ke u si upi ni umba andu. Eke u si agbang mi kǝki, kazak andu ede olu ulǝk ni umba andu kǝki andu."41Esau inyin fa Jekob kǝki ayi Jekob si ohu mi undu udǝng awu abba angi de nda mi nying. Esau lok kembǝr angi, "Ayi de fu ele ti otong buku abba nǝm anduk mǝng; irǝm angi ama obong umba anǝm Jekob." 42Keve ni Esau idung kǝtabǝr angi ne kin katung ni Rebeka. Itsé ne di Jekob idung kǝhun angi ke ihă mi, "Zang umba andu Esau re myeng bekeng angi indi i bong mu.43Yere eneng, idung anǝm, "Na kǝki yi ama ke ki dǝng kobu Laban, umba anǝm, kǝ Heran. 44Le yi mi embe kǝge sang, ne zé ti kekpeng akǝ orup umba andu ana eri, 45kekpeng akǝ umba andu imgbǝ ize eyi orup uma etu andu, ke emgbe izé eyi ozu ayi u bu eyi mi. Irǝm ni ayi leng ama etsé ne edi mu aba amǝng. Kǝki ere ayi ama ata yim nyi lilang inyi ti ba pă ra.Rebeka lok yi Azik, "Tse unyang kǝki ni bi belǝm belige ni Heti. Ayi Jekob aku uying ni belǝm belige ni Heti, ereng bakǝb abe ni kǝtsi nǝng, ya rǝb unyang awu onǝm kong ra."
Chapter 28

1Azik di Jekob, nda mi undu udǝng, ke nda mi kǝlang kazak kyong, "Fu aku ogu andu katang belǝm belige ni bangi Kannan kong. 2Anyi dǝng kǝ Paddan Aram, Kagya ni Betwel abba ăyi andu, ke na ku akǝb embe, etǝng ni belǝm belige ni Laban, umba ni ăyi andu.3Ikpe nda mu edǝng angi, nda mu kǝmba, ke umba ebin. Endi nyi abe si kǝhun bangi, 4Ke i nda mu edǝng ni Abraham, omu yi utok andu, ndi onlyi kǝtsi akǝ ule embe akǝ Ikpe nda Abraham."Ke Azik tsé Jekob edǝng. Jekob dǝng Paddan Aram, kobu Laban idung Betuel, ongi Arame, umba ni Rebeka, ăyi ni Jekob eyi Esau.6Ayi Esau zang kyong Azik nda Jekob undu udeng ke nda mi dǝng kǝ Padda Aram na aku akǝb embe. I sim zang kyong Azik nda mi undu udǝng ke i nda mi kǝlang kazak, kyong, "Esi oku akeb katang ni belim belige ni Kǝtsi ni bangi Kanan kong." 7Esau tǝng zang kyong Jekob i na kǝki eri nda abba angi eyi ăyi, ke i dǝng kǝ Paddan Aram.8Esau zang bakǝb ni Kanan arǝb ni Azik abba angi kong. 9Ke i dǝng kǝ Ishimel, na ku akǝb yak abung bakǝ abe le yi be, Mahalati idung elige ni Ishimel, idung ni Abraham umba elige ni Nebayiot, isi ogu angi.10Jekob enyin ke Beersheba ke idǝng ki Heran. 11I ba zé iyak iying ba le embe otuga lilang, kǝki ere uru ekpe mǝng. I de kǝkyo embe, tok kǝki angi embe, ke i na istari embe aba zé kǝzǝr.12I le ele ke i zang kalang etǝp itsari olu gbang eding kuké ke belǝm Ikpe okyu ro hung kǝki angi. 13Azang, Yawe le kuké angi ke ikyong, "Ama si Yawe, Ikpe ni Abraham abba andu, eyi Ikpe ni Azik. Kǝtsi akǝ u na embe, ama ede anda mu eyi udong andu.14Idong andu aba le ereng ira itsari, ke nyi ebin evǝr iyak olugbang edǝng kǝ ɛzun uru edǝng keggi uru, karu eyi kari. Utin andu eyi utin ni udong andu kayang lilang a fa undu udǝng. 15Zang, ama eyi mu ele ibung ke ama ele eyi mu iyak ayi udǝng lilang. Ama ede mu esi aba ti kǝtsi akǝ akǝ leng eyi ye; kǝki ere ama esi mu apa kong. Ama obu ayi ama hă kyong ama obu nyi lilang.16Jekob Vǝn bula, ke ikyong, "Kavang Yawe le ameng, ke ama arung kong. 17Ke iki bereng. I hă kyong, "Iyak ayi ama le embe nǝng ohu bereng abeting. Iyak esi iyak mbe kong esi kɛtǝm Ikpe. Inǝng esi odung awu edǝng kǝkpe."18Jekob enyin kǝzǝr enǝng ke i de kǝkyo akǝ itok kǝki angi embe. I de kǝkyo nyi etǝb ke i kur bangi kǝki angi. I di kǝdǝn ni iyak nyi Betiel, ke kǝdǝn iyak nyi kɛyǝr nyi esi Luz.20Jekob vang ku vang, kyong, "Ayi Ikpe eyi ama le ubi ke isi ekǝp ezǝng ama ukeng awu iri dǝng ke esi anda ama bredi ama alyi, esi anda ama otǝr a pa, 21Indi ama esi aba bukun kagya abba anǝm, enǝn Yawe Yawe is Ikpe anǝm. 22Ke kǝkyo nǝng aki ide teb alu nǝng ohu esi kǝkyo keveng. Ti ozu ayi unda ama lilang. "Ama anda mu kǝtǝng kǝmǝng ni kur."
Chapter 29

1Ke Jakob enyin isi angi ba ti kətsi ni bangi abe le keggi uru 2Ayi isi zang, izang kəhang embe, ke azang kəhun oku ara ni batã ana undu kəbung embe kəki er ti kəbung nyi ba anda be beməng, e kəkyo akə ekəb zing kəbung nyi kəkyo mbe 3Kekpeng akə ereng nye ekən embe, bu kpe ereng nyi ekən embe lilang otu kəkyo nyi undu kəbung nyi ke ba anda batã, ke be de kəkyo nyi ekəb ezing kebung nyi eyiye.4Jekob ilok ozu yibi kyong, " Anyi bamba, nyi esi ere aba ra Bo kyong, de si 5Ki Heran aba, " Nya arung laban iding ni Nahor ra," Bo kyog, " da aroung mi" 6" Ile bukun mbe ra" Bo kyong, "Ile bukun mbe, ke, zang oho rre," Rachel idung angi ilige ra ba obu eyi batã"7Jekob kyong, "zang esi ofumga ba ying. Esi kəge akə batã ekən kəluk kəting kong.nyi nda batã nyi be məng ke nyi nda be ene ekəb eləm. 8Bo kyong, pa be si ekə lilang lang. Banyaləm obung kəkyo undu beməng,ke da nda matã nyi beməng.9Ayinfu ro lok ozu nəng yi be, Rachel na ba eyi matã abba angi, kəki ere ami ri kpe bi. 10Ayi Jekob zang Rachel, iding ilige ni Laban, umba ayi angi, ke batã ni Laban umbi ayi angi, Jekob lu ba gəgak mbe, bung kəkyo ny undu ni kəbung nyi, ke inda ereng ni Laban, umba ayi angi.11Jekob hu Rachel mgba kelung ke ikpok ta beke 12Jekob hãRachel kyong emi si ongi bulu ni abba, angi,ke emi si idang ni Rebeka. Ekpeilu unya na ha abba angi13Ayi Laban wok kyong Jekob isi iding ni umbagi ilige , ilu unga na fa mi, humi kəb Kelung ekib mi, ke idemi ding kagya angi. Jekob hã Laban ozu nəng lilang. 14Laban hã mi kyong, "Omu si ikəb amən eyi ibi ɛtu anəm." Eke Jekob le yi mi aduk uvã15Ekpe Laban hã Jekob kyong, " ubu ɛtəm eyi ama bunda ayi omu si bulu anəm ra Hãm, amang ayi mo ho mu ra" 16inda ayi Laban le yi beləm belige ba pã. kədən ni ami okəb si liya ke kədən ni uləm si Rachel. 17Liya eləb eggi, ke Rachel eger akəb le yi ɛtu edəg 18Jekob shong Rachel, ke ilok kyong, "Ama obumu ɛtəm ugi iggi itong ipã kəki ni Rachel, idung andu uləm19Laban kyong, "Arəb ayi ama nda mu emi. eyi ayi ama de mi nda ongi uying rukung mbe. Le yim" 20ke Jekob ibu ɛtəm ugi iggi tong ipã kəki Rachel; ke ye reng ibu itu sang mbe. kəki ere ishong mi ebetəng.21Ke Jekob lok yi laban kyong," Ndam ogu anəm, kəki ere itu nyi aba bu məng- indi ama ekin ezun anig!" 22Ekpe Laban idi kən bangi lilang ni kətsi nyi ibu kukib23Urubkpe angi, Laban de Leya idung angi ilige ba nda Jekob, Iyi m tsa, 24 laba de zilpa upi angi ilige nda Lega, indi isi upi angi 25kəzər angi, azang, esi Leya! Jekob lok yi Laban, "Ayi leng esi ere ayi ubu yim ra. ma nu etəm ugi kəki Rachel kong ra, Ere bu ukabam"26Laban kyong, " Esi ekpəki idi kong ayi ude ilige ulum na ma esi ami kətabər apa 27Nda kikib kaku idung ilige nəng kpã, ke da nda mu aying irim nda amami indi ubu iggi itong ipã ayayi eye."
29Laban de Bilha upi angi ilge nda idungi Rachel indi isi upi angi. 30Ke Jekob tsa yi Rachel, təng, ke ishong Rachel obu Leya. Eke Jekob bu ɛtəm ugi iggi tong apã ayak embe.31YAwe erung kyong bo shong Leya kong, ke inda mi kəmba, Eke Rachel amba kong. 32Leya hu kembər ke imba idung unyaləm, ke idi mi Reuben. kəki ere " Ikyong Yae sang ama eggi kəmbok; inda nəng ima anem ishong ama.3334Eke isi hu kembər eye imba idung unyaləm, ikyong, " indang ongi agya aməm ikər aba ama onyong ye, kəki ere imba nda mi beləm banyaləm bara məng idi mi levi35I hu eye imba mi idung unyaləm ikyong, "Ti kekpeng akə leng irak Yawe." Erenəg idi kədən angi Juda, ke ihu kəmba ye.
Chapter 30

1Ayi Rachel zang kyong imba bodung anda Jekob kong, Rachel ayor Fəb umba angi ilige. ihã Jekob kyong, "inda beləm, akyatəng mo ku" 2Jekob atsu orup yi Rachel. ikyong, "Ama si ezun ni Ikpe ra, emi bimu kəmba ra3Akəb nyi kyong, " zang up anəm ilige Bilha. Yi mi tsa, eke kəying imba beləm ezun anəm. ke ama fa beləm utən angi. 4Ke ide upi angi Bilha nda isi ogu angi ke Jekob tsa yi mi5Bilha hu kembər imba idung unyaləm nda Jekob 6Ke Rachel ayileng esi idəng mbe. ke etu mi Gad. kyong,Ikpe sang kəmbok anəm məng ke iwok kəlang anəm ke indam idung unyaləm. " Kəki ayi leng idi kədən angi Dan.7Bilha, upi ni Rachel, hu kembər eye ke imba idung unyaləm ni upã nda Jekob 8Rachel kyong, "Esi kenyin kəkyo mbe ayi ipa yi umba anəm ilige ke elyi uma məng idi kədə iding nyi Naftali.9Ayi Lega i sang kyong ihun kəmba məng, ide zilpa, upi angyi, nda Jekob esi ogu angi, 10Zilpa upi ni Lega imba udung unyaləm inda Jekob, 11Leya kyong ayileng esi idəg mbe. Ke etu mi Gad.12Ke Zilpa, upi ni Lega imba idung ne upã 13Lega kyong, "Ama tən orup! Kəki ere beləm belige nyi be dim orup otən. "ke idi kədən nyi Asher.14Reuben dəng kəhang ni witi na fa kəhəm otsi orup otən. de ba nda ayi angi Lega. ke Rachel hã Lega, ndam kəhəm ni otsi nyi təng." 15Lega hã mi kyong, " Esi kəzu kekər obər andu, ayi ugu hu ama ima ra, nda nəng opu ugu ohn kəhəm etsi ni idung anəm ra. Rachel hã kyong, Erenəng itsa eyi mu otuga nəng ni akpa ni igyi etsi ni idung andu."16Jekob si kəhangba urukpe nyi Leya lu na fa mi ke ikyong, "Esi keng uba obu anəm, ama hu mu akpaangi." Ke Jekob na tsa yi Leya otuga awu nyi. 17Ikpe da atung ni Leya, ke ihu kembər imba idung ni utong nda Jekob. 18Leya kyong, Ikpe ho ama kubu etəm anəm məng. Kəki ere inda upi anəm si ogu ni ima anəm" idi idung nyi issakar.19Leya ihu kembər eye imba idung ni otong kəyin" Idi kədən angi Zebulun 21Irəm ni ayi leng imba iding ilige idi kədən angi Dina22Ikpe mang Rachel kotupangi ke iwok aduwa angi inda mi ihu kembər 23Ihu kembər imba iding unyaləm, Ikyong,"Ikpe de lum kəyeng məng." 24Idi kədən angi Josef, ikyong " Yawe ndam iding omi eye."25Irim ayi Rachelmba Josef, Josef hã Laban, "indam medəng ye indi me dəng kagya anim eyi kehin anəm. 26Indam bugu anəm eyi beləm abe ama bu etəm nda mu,"27Laban hã mi kyong," Ama si fa eggi kəmbok obər andu fiyər,kəki ere ama barung ti ukeng kudən kyong Yawe nda ama undu udəng utən andu" 28Kə ikyong, "kyong amang ayi manda, endi ma nda be29Jekob hã mi kyong, "Orung kyong ama bu etəm nda mu, eyi utu awu ereng andu ekər atsu obu anəm, 30keyer ule yi sang mbe, ke indang ereng adu ekər atsu kpe ukyo məng. Yawe nda mu kəndəp ere lilag ayi ama bu etəm ubang ere nyi ayi ama apu afa anda beləm anəm təng ra."31Rekpe Laban kyong, " Ama anda mu amang ra, Jakob kyong,"omu esi uda ama kəzu kəying kong, ayi usi obu ozu nəng and ama, Ama ehe ereng andu 32Ndam me si ekin ti ereng andu liland inyin,ede in ereng abe eləm, eyi batã ab le yi akpak ke balã abe ebər katang batã, ke abe ata akpak eyi abe eləm katang bamən, Ayi leng esi kubu kamang anəm.33Bolub anəm otok olu obər nəng, ayi uba endi uzo azang kubu etəm anəm. abe akyatəng eye akpa ra eləm katang ni batã nyi, abe a fa bi eyi ama, be reng abe zi bi" 34Laban kyong, isu məng, yi re utu awu ulok35Kutu akə nyi Laban nwo lu baməng bevər abe eləm eyi abe ata akpa eyi bamən ebye abe leyi ebyeng eyi akpak, beying abe le yi akpak atən eyi abe bebər ti batã, ke idle nda kubu ni beləm angi 36Laban de ituira eyi Jekob ke Jekob re kpe ereng ni Laban bər ukeng re si37Jekob ka etəng etsi oru ni poplar,eyi peele ubuk otən etu ibi ke akəm kəməng ne otsi nyi awu le kemən ikpuk 38ke idle ukpuk nyi awu ewun nyi da alu abər ni ereng nyi, obər ni ke lyi beməng nyi abe ba aba mgba.39Ereng nyi ra lyi obər ni etsi nyi, ke ereng nyi amba bodung yi akpak keki-keki 40Jekob hu batã rak keki-keki, ke inda abe erəng esi eggi eding ketu ereng abe akpa eyi abe bee bər abe ti ereng ni Laban. ke ihu ereng ayi angi rak keki bulok angi ide be ekənyi ereng ni Laban kong.41Kekpeng batã abe le yi kazak re atsu botu, ke Jekob ide bokpuk nyi alu obər ni beməng bamgba eggi ne ereng nyi, endi bohn katang etsi, 42Eke ayi ibi ayi a gbang kong katang ni ereng nyi aba, ide etsi nyi alu obər bi kong. Endi ereng ayi nyi esi ni Laban, ke abe ni Kazak esi ni Jekob.43Awu ning hu si ongi kəvən. Ile yi ereng aga mbl, bakəb bepi, eyi bepi banyaləm buzakurmi eyi bukəm.
Chapter 31

1indan Jakob owok eve ni belim Laban, ayi bo lok kyong, " Jakob aku anyin avem abba izi eke esi ti utok abba izi ifa kɛzum akileng lilang." 2Jakob azang kɛkpr ni. Izang ariung utu awu kɛkpr ngi eyeng.
4Jakob etsi ongi ne zi Ratsel eyi liya ee ba aba ekpe mi ereng ngi 5keiha bi kyong, "Ama zang uhum ni abba inyi ele yi ama. 6Nya rung kyong ama yi kazak nim idang obu etin anda abbainyi.7Abba inyi ene ama ke okyong Ikpe nda mi kisa esi ibong ama meng. 8Ayi iha kyong, Erng ayi ata akpak ale kubu etim ndu, ke lilang ni eveng ayi amba ata akpak. 9Ti ukeng awuleng Ikpe ed eveng ni abba inyi anda ama10Ekpr ening mbe kige aki ereng re dep arib Ama zang kele bamen evr abe re pu, bamen ivr ata akpak eyi ebeng. 11Ulim etim Ikpe kyong,Ama le leng;12I ha kyong Apu egi eke zang bamen ivr abe adep ti eveng. ba ta akak eyi ebeng, ayi ama zang ozu ayi Laban ro bu eyi mu. 13Ama si kipa bangi, kiluk aki umen undu eyi ama. indang nyin kuyir eke pa kitsu akeleng eke si irim ding kitsi aki bamba mu."14Ratsel ey Liya so su ebep mi kyong, "Azi ofu afa kiluk kagya abba izi ra. 15Esi ibu eyi zi ereng ekyin kong ra. Keki ere igya lyi zi ke irak amang keki izi ekpe meng. 16Keki ere lilang ni Kiven aki Ikpe ohu anyin obu abba izi esi kapu izi eyi belim ni belim izi Eke indang kizu ai Ikpe esi aha mu bu ki."17Ke Jakob anyin aku belim ngi eyi bagu ngi atsu kɛkrnyang inda ereng ngi lilang ata abr eding eyi aven ngi lilag, eken yi ereng ngi ayi alu yi ki Padan Aram. Ke iding ko bu abba gi Azik kitsi ni kanan.19Kekpeng ak Laba olu eding ina zang ereng ngi Ratsi ezi avem kihak agya abba ngi. 20 Jakob ene Laban ami ni Arame,Keki ere i ha mi kyong ɛnyin kong. 21Ke iki bukr mbe eyi avem ngi no bu uho apu egi eding kutik ni Gilid.22Uru ni ura baha Laban kyong Jakob ekyi eding meng. 23Ekɛ ɛku bangi bulu ngi kebaku mi ezun is ni itu itang-ipa.ita mi abr kutik ni Gilid.24indang Ikpe aha Laban ami ni Aram ti ele utuga kyong," Bu zizeng, fu lok kizu kɛbi rakideng eyi JAob kong." 25Laban ata Jakob obr. Indang Jakob akem kekpe ngi keki utik, Laban ting eyi bangi bulu ngi ele utik ni Glilid.26LAban ebep JAkb kyong." Ele amu abu, ue ama ke oku anyin belim nim ereng uma ahu ra. 27Ele obu ke une ama uta ke uha ama kong ra. inyi ama obong mu avem eyi kukib eyi obong, eyi igyak iben. 28Unda ama eke ma kyib belim ni belim nim buzi kong. indang ubu kitem.29Kazak aki ama obu amu kizu ele kubu nim, eke Ikpe ni abba ndu aha ama utuga ilyi kyong, bu zizeng, fu lok kizu kideng ra kɛbi eyi Jakob kong; 30Indang uki anyin keki ere ukyong orup usi irim eding kagya abba ndu.Eke ele obu ke uzi avem nim ra."31Jakob so su ko iha Laban kyong, " Keki ere bereng ohu ama kyong kiying usi ohu belim ndu obu nim igang mbe ke ama anyin katambe. 32Eyi eyi ami esi ezi aven ndu esi ike esi ile kong. Egi ni bangi bulu izi tok avem ayi ke si andu eke ude yi "Ayi Jakob arung kyog Ratselezi avem kong"33Laban ekin kekpe ni Jakob,kekpe ni Liya, eyi kekpe ni belim etim etim ngiabe belige bapa, eke ifa avem kong.I lu kekpe ni Liya ke ikin kekpe ni Ratsel34Indang Ratsel ede avem kagya ni abba ide yi ata kita ke ide kukpa ekep ke ikyu ele embe. 35I ha abba ngi kyong,"Fu atsu orup kong, ongi obr nim,amaha amu bukr arung kong kekiere ama le ti kige nim" Eke ɛpu yi ke izang aveng kong36Jakob atsi orup ra ngr eyi laban i ha mi kuda nim esi ele. kɛbi nim esi ele, ayi ura atr amara 37Ayi ke opu ekpi kɛzun nim lilang ele aveng agya ndu ayi ke ufa kihak agya nim.Aku bung yi obr ni bang bulu izi, eke bo lok zi ikpe azi bapa38Ayi igi kɛkem ama le yiamu .Bata ndu ambi eyi bamen nd embi okur ambrkong, ama sim ekep bata ni eveng ndu kong. 39Ereng ayi ingurbeke ohu ra,okung ama keki ngi Amu ohu ama kiho keki ni ereng ayi elyi lilang ayi elyi uruga eyi utuga lilang ama oho 40Ama ele embe; uruga ovem abak ama, eyi imgbe utuga; ke ama re si bula akyating.41Igi ayi Kɛkem eleng amale kagya ndu.Ama bu etim anda amu igi kur eyi inzi keki ni belim ndu belige bapa, eyi igi itng kiying ni ereng ndu. Uyeng kiho nim izeng kur42Okyong ikpe ni abba nim,IKpe ni Abraham, eyi ami Azik ering le yi ama ting, kavang mbe upa ama eding obu etsi. Ikpe azang butsim nim eyi ɛtim nim, ke iting amu ilyi utuga."43Laban so su aha Jakon kyong," Belim abe belige esi ba nim, belim ni be belim ndu esi ba nim, eyi ereng ebi esi anim. Ozu ayi uzang lilang esi anim.Eke ele aki ama obu eyi belim nim abe belige eleng,ra belim ebi abe bambara. 44Ening indang, zo su eyi botu, ama eyi amu eke ye le azik katang nim ama eyiamu."45Ening Jakob ohu kikyo etip kugir ereng kipa. 46Jakob aha bangi bulu ngi,"Aku bung okyo." Eke baku okyo tok bolutok. ke bablyi ala ibi embe 47Laban ezi ki Jega Sahaduta, eke Jakob ezi ki Gilid.48Laban aha kyong," Kilimakileng esi ezik katang nim eyi amu inyin." Erening kiden ngi esi Gilid. 49Be zi ki Mizpa ting, keki ere Laban aha kyong, " Yawe azang katang ndu eyi ama, kekpens aki de si anyin onyong botu. 50Akya ubu iding nim ziizang ting, ra usi aku bakeb bepyi ekep belim nim, ayi ongi ele eyii kong, zang, Ikpe esi ezik katang nim eyi amu.51Laban aha Jakob kyong, " zang bolutok okyo ayileng eke lang kipa, ayi ama akem alu katang ndu egi ama. 52Bolutok abeleng esi ezik, eyi kipa akileng esi ezik,kyong ama esi ayang kiyin akileng aba obu ndu kong,eyi amu ting esi uyang kiyin eyi kipa akileng aba obu ndu obu mu kizu kong. 53Ikpe ni Abraham, eyi Ikpe ni Naho,eyi be kpe ni babba ibi, olok Ikpe katang izi." Jakob avang eyi Bereng ni abba ngi Izik.54Jakob anda bunda ozen kikehen ke izi bangi bulu ngi eke baly; ala. Balyi atsa keki kehen.Kizir pying ngi Laban anyin kuyir, ohu belim ni belim eyi belim ekep kɛlung ke ita bi undu udeng. ke Laban esi bi apa isi irim eding kagya.
Chapter 32

1Jekob ting eding ozu ngi, eke belim etim Ikpe afa mi 2Kekpeng aki Jakob azang bi, iha kyong, "Eleng si Kiluk ile ni Ikpe" ke izi kiden ni kiluk aki ngi Mahanam3Jekob etsibelim etim eding kobr kobu ni umba ngi isu kitsi ni siya kundur ni Edom. 4Inda bi izen,kyong,"Eleng si kizu aki nya ha ongi obr nim isu: Eleng si kizu aki idung ɛtim ndu Jekob olok: Ama ele yi laban, eke ama ofu ele embe ama ba meng kong aba ezi indang. 5Ama lu eyi bundak eyi bukem eyi ereng, belim etun banyalim eyi belige, Ama ta kitsim akileng akileng eding meng ko bu ongiobr nim, eke kiying ama fa ukahu obu ndu."6Belim etim esi irim aba ha Jekob kyong," Ze ding ke bu ni umba ndu isu. Ira ba iba obu iba fa, eyi bangi buva bunzi ere yi mi ra ba 7Eke bereng ohu Jekob eyi orup anda mi butsim. ke i hu bengi abele yi mi aha api apa, eyi ereng ting, kihen bunda, eyi ibi endip utang. 8I ha kyong,"Ayi isu esi aba ni kehen aki akpa awuleng kyong iba obong bi,kehem aki ering agben."9Jekob aha kyong, " Ikpe ni abba nim Abraham, eyi Ikpe ni abba nim Azik, Yawe, ami aha ama kyong ama si irim ding kehen egi bamba ndu, eke ama nda mu uve; 10Ama ohun ni etimni kɛzung ni orup uting eyi lilang ni ususu utu awu ubu keki ni idung etim ndu. Ayi ohun idung etimnim mbe ayi ama eyi obu uho Jodan awuleng,ke indang ama ohu esi api apa.11Kahu agben lu ama obu ni umbanimobu ni isi, keki ere ama le ki bereng, kyong kiyng iba obu ama eyi banyin ni belim nim kizu. 12Eke ukyong " Amaada mu uve.Ama anda idong ndu ele ering ira kuho uga, ayi esi ukyong arung kong."13Jekob ele embe utuga ngi.Iha avem ngi ayi ening eding na nda umba ngi isu: 14Bamen embi buva bupa eyi evr kɛkem buva bupa eyi bata embi kɛkem, 15ibi kindip utang kɛkem eyi kur ayi nda belimemi eyi buke ibe, bundak akem apa eyi bundak embi kur, boktnyang embi kɛkem eyi bokryang evir kur. 16I d yi anda belim etim, eyi eyi angi bulok i ha belim etim kyong, "Nyi ta obr ding ni hu yi ha keki keki."17 inda ami kitabr izin kyong,"kekpeng aki isu umba nim afa mu ke ibeb mu kyong, amu ele yi eyi ra. Ule ding ele. Ibu ayi ele obr ndu eleng esi ni eyi ra, 18Ke ha mi kyong,ye si ni idung ɛtim ndu Jekob.Ye si bunda itsi aba obu ongi obr nim isu. Zang, ami ting ira ba obu kirim."19Jekob anda kihem aki ni upa izin ting, abe ni ura, eyi idang ni abe eben ibi. i ha kyong, "Nyo lok kizu kiting eyi isu kekpeng aki nye si afa mi. 20Nyi ha mi ting kyong, idung etim ndu Jekob ra ba obu kirim." Keki ere ɛrung kyong ama ronungmi ni bunda abe ama tsi ata obr aba. Eke kira la, ayi ama aba,kiying i hu ama ekin." 21Erening itsi bunda ata obr eding ami. Ami bulok ngi ele kɛpi utuga nyi.22Jekob anyin utuga ngi, ke ide bagu ngi bapa eyi belim etim ngi bakeb bapa, eyi belim etim ngi bakeb bapa eyi belim ngi banyalim kur eyi uting. ita bi obu uho ti kibu aki evin ni Jekob. 23Ti ukeng awuleng ita bi obu uyang eyi kiven ngi lilang.24Jekob ele kitik,ke ongi apa kenyin eyi mi ening ozur anduk ava (kikyik). 25Kekepeng aki awu azang kyong ita mi okyu arung kong, ize Jekob kikir kehuk. Kikirkehuk Jekob eze ayi ke upa kenyin eyi mi.26Awu aha kyong, "pa ama eding, keki ere kikyik le rib meng," Jekob aha kyong, " Ama esi apa amu kong,si keng unda ama undu udeng lang."27Awu ebeb mi kyong,"Kiden ndu si eyi," Jekob aha kyong," Jekob." 28Awu aha kyong, "Kiden ndu esi Jekob eye kong, eke si Isrel. Keki ere unyang eyi Ikpe eyi bangi ke uyir arung."29Jekob ebeb mi, " Ama ronung amu ha ama kiden ndu." ke ibebmi kyong ele obu ke ubeb kiden nimra. ke ibu mi eding embe. 30Jekob esi kiden ni kiluk aki nyi peniyel ayi iyong, "Ama zang Ikpe egi abr egy, angi ama agben meng."31Uru atsu afa Jekob ayi iyang Peniyel. Ira yang keki ere ize kikirkehuk. 32Eleng si kikyeng aki inyin belim Isrel ekib utsim utang ni kibi kong, keki ere awu ata mi kizu ni akak ayi nyi lang ituk eze Jekob kikirkehuk
Chapter 33Jakob apu egi kuki ke, i zang isu ra ba, eyi banyalim buva bunzi. Jakob ohu belim aha katang ni Liya, Ratsel, eyi belim etim ngi abe belige bapa.

2Ke ɛlu belim etim ngi abe belige obr eyi belim ibé obr, esi ekeb Liya eyi belim ngi ke Ratsel eben eyi Josef ni kihun lilang. 3Ami ata obr eding bi, i keb itsari ezing otong, lang i tuk aba onyong ni umba ngi4Isau olu unya no buk mi, ohu mi ekeb kelung, i leng mi obu kitu, embip mi undu. Ke bokpok. 5Kekpeng aki Isau apu egi kuki, i zang bakeb eyi belim. I beb kyong, "Bangi abe leng esi barung eyi nyi ele." Jakob aha kyong, "Belim abe Ikpe abr eding ngi anda idung etim ndu."6Ke belim etim ngi abe belige eyi belim ibi olu aba obr, ke be keb itsari. 7Liya esi ekeb eyi belim ngi ting aba ekeb itsari. Ni kihun ngi Josef eyi Ratsel aba ekeb itsari. 8Isua ebeb kyong, "Kikyeng kahung esi ele ni kihun bangi abe ama afa." Jakob kyong, "Anda ama afa keki kiding obr ni ongi obr nim."9Isau aha kyong, "Ama lu kiven ndu alu eke aka hu mi." 10Jakob kyong, "Iye, ama kur mu obu, ama zang kɛkpr ndu meng, ele ring ama zang kɛkpr Ikpe, ke uso hu ama meng. 11Ama kur mu obu si hu bunda abe ama yi aba nda mu, keki ere Ikpe obu ama eding, eyi keki ere ama afa ohun ening meng." Ke Jakob ohu mi ikeb, ke Isu esi osu.12Ke isu kyong, "Ze le ukeng ye. Ama ata obr eding mu." 13Jacob aha kyong "Ongi obr nim arung kyong belim ofu eyi beyeng ibi mbe, eyi bata eyi bundak abe ra nda belim emi. Ayi bo fu budung mbe be si isi ayi obu kazak ibi uru uting mbe boku, ibi lilang. 14Ama kur obu nda ongi obr nim ata obr eding idung etim ngi. Ama esi la mbe, ti bukun ni ereng ayi ele ama obr, eyi keki bukun ni belim nim, ening ama aba ekin ko bu ongi obr nim ki siya."15Isau kyong, "Ama esi bangi nim babe abe ke le eyi ama apa amu." Esi bangi nim babe abe ke le eyi ama apa amu." Eke Jakob kyong ubu ening kyong ere. Nda ama ohu keki kideng obu ni itsi nim." 16Ening isu ohun embe hu esi irim eding ki siya. 17Jakob esi eking eding ki Sokot, embi angyi agya, akǝm kizok ni ereng. Erening kiden ni kiluk aki nyi esi Sokot.18Kekpeng aki Jakob esi ki Padan Aram aba, i ba ekin bukun mbe kehen ni Shekem, aki ele kitsi ni Kanan. I na unyong kehen nyi. 19Ke i gya kitsi obu belim ni Hamo, abba ni Shekem akem kekpe ngi embe, anang kitsi nyi esi osule kiva kiting. 20Embe i mbi kizo ke i zi ki El Elohi Isrel.
Chapter 34

1Indang Dina, idung ni Liya elige ami i mba anda Jekob,olu eding na fa bakeb abe belim kitsi embe. 2Shekem idung ni Hamo ami kehen ni Havat, udeng ni kitsi, zang mi i hu mi igang eyi mi ana, ezir mi kiyeng. 3Igben mi na nda Dia,idung ni Jekob elige. I shong idung elige ebeting ke ɛpu mi akeb.4Shekem olok eyi abba ngi Hamo, kong, "Aku idung elige nda ama." 5indang Jekob owok kyong ɛbeb kɛmen ni Dina idung ngi meng. Belim ngi banyalim ele yi ereng ngi kulim, Jekob ohu orup ening ba ba lang6Hamo abba ni Shekem eding ina ta aha eyi mi. 7Belim ni jekob esi kulim aba ayi bo wok ozu. Abeb bi orup. Ba tsu orup keki ere izir Isrel kiyeng ayi itsa eyi idun ni Jekob elige, inyi utu kizu aki nyi obu kong.8Hamo olok egi bi, kyong, "Idung nimShekem Oshong idung ndu. Amakur mu obu de mi nda mi ɛku. 9Yi zi yeng kɛku,nda zi belim ndu belige, eke aku belim izi belige. 10Li le yi zi, kitsi izi ohu mu ekin ezim kubu ndu embe, alu eyi aven."11Shekem ahu abba ngi bamba ngi, " Nda ama afa ukahu obr inyi, eke ele ele aki nye si aha ama, ama anda nyi. 12Nyi ha ama betsi kikyi idung inyi eyi bunda esi ekpe aheng ting ama nda utu awu nyapu, ke nda ama akeb ama aku." 13Belim ni Jekob so su ene Shekem eyi Hamo abba ngi kyong, kikyi ere Shekem abeb kemen Dina Umba ibi elige.14Ba ha bi kyong," Zo bu arung ening kong, esi ze de umba izi anda ongi kipu aku kong; 15Usi ata kamang utu awu azi ata lang, ayi lilang inyi esi ata kamang. 16Eke azi anda nyi belim izi belige nya ku, eyi ai ta ku belim inyi belige, eke ze le yi nyi ezir esi kizu kiting. 17Eke akya nyo wok zi ke nyata kamang ting, za ku bamba izi yi ele."18Eve arib Hamo eyi idung ngi Shekem. 19idung awu abeb kige ni ozu ayi bolok kong, kekyi ere idung Jekob arib mi angi ebeting, eyi kikyi ere ami banda bolib lilang agya abba ngi.20Hamo eyi Shekem idung ngi eding kiya ni kehen ibi na ta aha eyi bangi kehen ibi, kyong, 21"Bangi abeleng ele bukunmbe eyi zi, erening nyi nda bi be ti kitsi ezim kubu ibi, kikyi ere kavang mbe kitsi aga ohm bi. Za ku belim ibikakeb, eke za nda bi belim izi baku.22Ohun ti kikyeng akileng ayi ke be si osu eyi zi ohu esi bangi kiu kiting; ayi lilang izi osu ata kamang, utu awu abe ata kamang 23Ereng ibi eyi aven ibi- lilang ibi ebi ele izi kong ra. Zi so su eyi bi, eke bele katang izi."24Lilang abe olu eding kiya ni kehen ngi no wol Hamo eyi Sheke, idung ngi Banyalim lilang ata kamang, Lilang abe olu eding kiya ni kehem. 25Uru ni ura, kekpeng aki abang kamang ibi ofu mbe, belimni Jekob banyalim bapa (Simiyon eyi Liva, bamba Dina bayanlim), eyi eyi ede kagyang ngi ke bi ne vir kehen aki ele yi bangi abe re kpe ki, eke bobong banyalim lilang. 26Bobong Hamo eyi idung ngi Shekem eyi Kagyang. Bo hi Dina agya Shekem eyi eding.27Belim Jekob abe ering aba kehen aki bobong ahem ata igang mbe ezi avem kehen, kikyi ere bangi abeb kɛmen ni umba ibi. 28Ba ku ereng, bundak, bokrnyang, eyi ozu lilang kɛhen eyi kozo ibi. 29Ba ku kiven ibi, belim ibi lilang eyi bagu ibi lilang. Be zi ozu lilang ozu ayi ele kagya ibi30Jekob aha simiyon eyi Leva, "Nye de ibak aba ama kikyi meng, anda kiden nim abeb ekpe kitsi aki leng, bangi kanan, eyi periz. Ama ohunkizu kong. Besi ezi ekin botu kikyi nim evr Ama, ke bobong Ama eyi kihak agya nim." 31Eke simiyon eyi Leva kyong,Shekem aba obu umba izi ering ibu eyi kikpa ra,"
Chapter 35

1Ikpe aha Jakob," Anyin, deng ki Betel, ni le embe. Mbi kəzo alu ikpe embe, ami ede anggi otok amu kəge aki Uki Umba ndu isu." 2Eke Jakob aha kəhak agya anggi eyi abe eyi ami ele lilang, " Bekpe n ekmabe ele katang ndu gba kəta, mgbe atən etu ndu,ke yeng batər ndu. 3Eke za nying edeng kə betel. Ama ne mbi kəzo alu ikpe ami akawu ama kəge butsim anəm,ke ire yi ama si ele ayi ama edəg.Eneng be de bekpe abe ke ele obu ibi anda Jekob, eyi ozu atung ayi bapa atung,. Jekob enzi yi kəten otsi oak awu onyog Shekem. 5Ayi be si, Ikpe ata ahen ayi onyong embe, eneng banggi abe nyi atər beləm Jakob kong6Eneng Jekob ba ki i Luz (esi Betel) aki ele kətsi ni kanan, ami eyi banggi abe ke ele yi ami lilang. 7Imbi kəzo embe ke izi kəluk akənyi el Betel, kəki ere Ikpe ede onggi otok ami embe, kekpeng akə ire ki umba anggi. 8Dibora, idung ami ra zang ami belim, oku. Be nzi ami kəten otsi aok ai i Bete embe, kebezi kə alon Bakut.9Kekpeng akə Jekob re si kə padan Aram ra ba, Ikpe atsu ami obər eye ke inda ami idu udeng. 10Ikpe aha ami kyong, "Kəden andu esi Jekob, eke kəden andu esi Jekob, eke kəden andu esi Isrel." Eneng Ikpe ezi kəden anggi Isrel.11Ikpe aha ami kyong, "Ama Ikpe uga . Umba amen kayang. Urem eyi itu i irem olu obu andu. bedeng olu katang in idong andu. 12Kətsi akə Ama nda Abraham eyi Azik, Ama nda amu. Anda idong andu ayi ra ba irim andu kətsi." 13Ikpe anyin ohung edeng anggi kəluk akə Ilok eyi ami14Jekob etip kəpa kəluk akə Ikpe olok eyi ami, eyi kəpa kəkyo. I kur bunda ni umgba kəki ngi egi banggi. 15Jekob ezi kəluk akə Ikpe olok ozu eyi ami Betel.16Ba nyin i Betel. Ayi bofu kəra egi Efrat, Ratsel eteng kɛmbər. iteng kɛmbər eggi onung. 17Ayi kɛmbər aba ti kəma eggi ngi, akeb ami eke owu ami idung aha ami kyong, "FU EKI bereng kong,ayi indang mbe ufa idung unyalem upyi." 18Ayi iro ku,eyi odu buku ɛtu kəden ngi Ben oni, eke abba anggi atu ami Benjamin. 19Ratsel oku be nzi ami ukeng awu edeng Efrat ( esi Betelehem). 20Jekob etip kəkyo ti kenzi andi. Kesi kətok ni kenzi Ratsel itung.21Beləm Isrel esi edeng na kəm kekpe anyang kekpe ni bukpe egyi ni ereng. 22Ayi Isrel ele ti kətsi, Ruben ana eyi uza i abba anggi Bila, ke Isrel owok yi. indang Jekob alu egi belim kur eyi bapa.23Belim anggi abe imba eyi Liya esi Ruben, idung kətabr ni Jekob, eyi simiyon, Leva, Juda Isaka, eyi Zebulun. 24Belim anggi abe imba eyi Ratsel esi Josef eyi Benjamin. 25Belim anggi abe imba eyi Bila, idung ɛtim ni Ratsel elige, esi Dan eyi Naptali.26Belim ni Zilpa,idung ɛtim ni Liya elige, esi Gad eyi Asha. Abeleng lilang esi belim ni Jekob imba kə padan Aram. 27Jekob aba obu Azik, abba anggi, i mamre ni kiriyat Aba (kəzu kəteng eyi Hebron) Kəluk aka Abraham eyi Azik ele embe meng.28Azik ele igya kəva Kəyi igyi akəm enzi. 29Azik etəm kəhuk ni kəhun ke iku, i dəng ne le kəluk eyi babba anggi, idung okəb amen eyi itu. Isu eyi Jekob, belim anggi, enzi ami.
Chapter 36

1Ining esi udong ni Esu ( be si Zi ki Edom). 2Esu aku bagu ngi belim ni kanani ining esi bagu ngi ; Ada idung niElon ongi Hitit; Oholibama idung ni Ana, idungni idung Zibeon ongi ni Hivit; 3eyi Basema,idung Ismalelige, umba elige ni Nebaiot.4Ada mba Elifas nda Esu, eyi Basemat mba Reuel. 5Oholibama mba Jeus, Jalam, eyi Kora.6Esu aku bagu ngi, belim ngi banyalim, belim ngi belige, eyi bangi ki ha agya ngi lilang, ering ngi eyi ibi ayi ering, eyi ke zun lilang, ayi ifa kitsi kana, ke enyin pa umba ngi Jekob eding kitsi kekr. 7I bo eneng kiki ere kezun ibi aga obu utu awu be le ubi. kitsi nyi aki be ere otsu egi bi kiki ni ering ibi. 8Kidan Esu keki esi Edom, i na agya kutik ni Seir.9Eneng esi undong ni Esu, babba baga ni Edomit kehəkuti ni Ser. 10Eneng esi eden ni belim Esu Elifas Idung ni Ada, ogu ni Esu, Reuel idung ni Basema ogu ni Esu. 11Belimni Elifas be si Timan, Oma,Zefo, Gatam, eyi kena 12Tmna, uza ni Elifa, edung ni Esu unyanlim, iba Amale. Enang esi belim ni belim Ada, ogu ni Esu.13Eneng esi belim ni Reuel; Nera, Zera, Shema, eyi Miza. Eneng esi belim ni belim Basema ogu ni Esu. 14Eneng esi belim ni Oholibama, ogu eyi idung ilige ni Zibeon. i mbe idung eyi Esu Jeus, Jalam, ayi Kora.15Eneng esi aka ayi ele keməng Udong ni Esu: udong ni Elifas, idung kekəb ni Esu: Teman, oma, zefo, Kena, 16Kora, Gatam, eyi Amalek. Eneng si Edom aka ayi anyin esi Elifas kitsi ni Edom. Be si belim ni belim ni Ada17Eneng esi aka ni Reuel, edung ni Esu: Nahat, Zera, Shama, miza. Eneng si aka ak ayi esi kobu ni Reuel ti kitsi Edom. Be si belim ni Basema, oguni Esu, 18Eneng esi aka ni Oholibama, ogi ni Esu; Jeus, Jailam,Kora. Eneng si aka ayi ese kubu ni Oholbama ogu ni Esu, edung ni Ana elige. 19Eneng esi belim banyalim ni Esu (ami be zim Edom), ke eneng esi bedəng ibi.20Eneng esi belim ni ser ami ni Horit, Kehen ni kitsi aki nyi: Lotan, Shobal, Zibeon, Ana, 21Dison, Eze, eyi Dishan, Eneng esi aka ni Horit, Kehen ni ser kitsi ni Edom. 22Belim ni Lotan be si Hori eyi Heman, eyi Timna esi idung umba elige ni Lotan.23Eneng esi belim ni Shobal: Alvan, manaha, Ebal, Shafa eyi onam. 24Eneng esi belim ni zibeon; Aia ayi Ana, Ining si Ana ami fa ibin kulum uga ayi iri tsu eyi bokim ni abba ngi Zibean.25Eneng esi belim Ana: Dishon, eyi Oholibama, idung Ana 26Eneng esi belim ni Dishon Hamdan, Ehsban,Itran, eyi keran.27Eeneng esi belim ni ezeri Bilhan,Zavan, eyi Akan. 28Eneng esi belim ni Dishan; Uz,eyi Aran.29Eneng esi aka ni Horit; Lotan, Shobal,Zibeon, eyi Ana, 30Dishon, Eze, Dishon; Eneng esi aka ni Horit, utu awu be zi eden aka ni kitsi Ser.31Eneng esi badəng abe ba na kitsi ni Edom,lang bi te na undəng ami esi kiki ni Isral: 32Bela idung ni Beo, ina Kidəng Edom, eke kiden kechen ngi esi Dinhaba. 33kige aki Bela ku, Jobab idung ni zera ani ni Bora na kidəng kehen ngi.34 Kige aki Jobab ku, Husham ami le ti kitsi ni Temani, i na kidəng kehen ngi 35Kige aki Husam ku, Hadad idung ni Bedad ami alyi midian uma kitsi ni moab, i na kidəng kehen kiden kehen esi Avit. 36Kige aki Hadad Ku, Samla ni masreka ina kidəng kehen ngi.37Kige aki Samla ku, Shaul ami ni Rehobot aki undu uho i na kidəng kehen ngi 38kige aki Shaul ku, Bal- Hanan idung ni Akbo i na kidəng kehen ngi 39kiga aki Bal-Hanan idung ni Akbo, ku, Hada na kidəng kehen. kiden ni kehen esi Pau. kiden ni Ogu esi Mehatabel idung ni matre elige, idung ni idung me Zahab.40Eneng esi eden ni eki aka ayər udong ni Esu, utu awu aka ibi ele ukpa ibi ezi bi kede keden: Timna, Alva, Jetet. 41Oholibama, Ela, Pinon, 42Kena, Teman, mibza, 43Magdel, eyi Iram. Eneng esi eki ni Edom. utu awu ba na agya ti kitsi ibi. Ining si Esu, abba ni Edomit.
Chapter 37

Jakob le ti kitsi aki abba ngi si ekin, ni kitsi Kana. 2Ining si kiha ni Jakob. Josef, si idung ulim ami ni igi kuru eyi otong apa, rekpe ering ni abba ngi eyi bamba ngi bakǝb. I le yi idung ni Bilha esi yi idung ni Zilfa, ogu abba ngi. Josef re nda abba ibi uha obi keki ni bamba angi.3idang Isrel shong Josef obu belim angi abe ereng kiki ere i si idung ami bamba kige bohen angi. I zong mi otǝr udeng eneng. 4Bamba angi azang kyong abba ebi oshong mi obu abe. Ba afa me eke bo su kyong bo lok kilang kidǝng eyi mi kong.5Josef le ele, eke i ha bamba angi. Ba fa mi esi kehung. 6I ha bi kyong, "Nyi wok ele nim ayi ama le.7Eren da zip ihǝn kozo eke azang keleng aki kenim endip anyin eyir kuyir, eke azang, buleng abe bu nyi eken ata kivǝr ding ekip eri anda keleng nim." 8Bamba ngi ebeb mi, "Omu uba le kiki idi ra. Omu kavang mbe u ba ana kidǝng edi ra." Ba fa mi obu akǝb kǝki ele angi eyi eve olok angi.9I le ele epi eye ke i de ha tok bamba ngi, i ha kyong, "Zang, ama le ele ayi: uru eyi uva eyi ekir kur eyi kitin ekip itsari anda ama." 10I de yi ha abba angi utu awu i ha bamba angi, eke abba ngi ozu mi eve. I beb me kyong, "Ere utu ele ayi ule. Ayi andu eyi ama eyi bamba ndu aba ekip eri anda omu ra." Bamba angi reveb mi eke abba angi de ozu nyi alu korup angi mbe.12Bamba angi aku ering ni abba ibi eding na lyi ki Shekem. 13Isrel beb Josef kyong, "Bamba andu aku ereng eding ki shekem kong ra. Ba eke ama tse mu eding kubu ibi." Josef kyong, "Ama le ra bang mbe." 14I ha tok mi kyong, "Anyin indang, eke na zang kyong bamba ndu ele bukun eyi ering ra, eke si irim ba ha ama." Eneng Jakob tse mi eding kivang ni Hibron, eke Josef ding ki Shechem.15Awu omi afa Josef. Azang, Josef ra vok tsu kulum. Awu nyi si beb mi kyong, ura pu ere. 16Josef ha kyong "Ama retsu apu bamba enim. Ha ama kiluk aki be ding embe ama kur mu obu ye." 17Awu nyi ha kyong, "Be anyin mǝng iyak ning, kiki ere ama wok ba ha kyong, 'De ding ki Dotan." Josef aku ezun bamba angi eke i ra fa be ki Dotan.18Be yir azang mi ai iri ba kira kiga. lang i ti ba kyin onyung ibi, be amang eke bo bong mi. 19Bamba angi esi ha batu kyong, "Zang, udǝng ele ning ri ba obu. 20Nyi ba eke do bong mi edi ata okyu ti kiku. Da ha kyong 'Kibi ohu mi.' Eke da zang utu awu ele angi nyi obu etim."21Ruben wok yi ke i vǝr hu mi obu ibi. I ha kyong, "Esi do bong mi kong." 22Ruben ha be kyong "Nyi fu bong mi kong. Nyi ta mi kyu ti kiku aki ele kulum uga, eke nyi fu bu mi kizu kong." - Eke andi i gben olu mi ra nda abba ibi.23Ayi Josef ba fa bamba engi, ba tip ohu mi ni batǝr angyi abe arib ohun reneng. Be de mi ata kyu ti kiku. Kiku nyi ele kehem mbe, bemeng akyateng embe.25Bo kyu ele eri eke balyi ala. Be de kiki anyin apu eggi, eke ba zang ubong bangi ni Ismalit ere si ofu Gilid aba, eyi ibi ki ndip utan ibi okyong eting uhung eyi bangi kutsa esi eyi bangi bagak. Bo kyong ye esi reding Kijip. 26Juda si beb bamba ngi kyong, "Ere aki adi afa ayi de esi obong umba edi eke ekip ezeng beyeng ngi.27Nyi ba eke di de mi agya alyi and Ishmalit ahu kubu idi fu le kiki ngi kong. Kiki ere isi uma idi eyi ibyi etu idi." Bamba angyi awok mi. 28Bangi medina abe ra gyalyi avim akpa ezeng. Bamba ngi egbin Josef olu ti kiku nyi. Ba gya lyi Josef anda Ismal silva kekim. Bangi Ismal eyi eding Kijip.29Ruben si irim eding kiku nyi ke i zang, Josef kyating ti kiku nyi. I hu otǝr ngi agyin. 30I si irim na fa bamba angi, ke i kyong, "Idung ni kyating embe! Eke ama eding ere."31Ba nya obong emɛn eke be de otǝr Josef apa etǝng ni beyeng nyi. 32Eke be de otǝr be de otǝr ngi awu arib ohun reneng eyi na nda abba ibi eke bo kyong, "Adi otur ining. Zang kyong esi otǝr ni idung ndu ra." 33Jakob zang arung ki eke ikyong, "Esi otǝr ni idung ening. Kibi ulum ohu mi. Otok kyong Josef agyin esi egbere mǝng."34Jakob hu otǝr angi etu agyin eke ide egbere batǝr batǝr ngi oruk uten ke ikpok buku idung ngi kembǝr itu iga mbe. 35Lilang belim ngi banyalim eyi belige anyin olu mi etu eke i su kyong bi hu mi ikǝb etu kong. 36Bangi midian ede Josef agyalyi anda Potifa, isi ogba ni udǝng Fero, kiki ni bokpe bangi.
Chapter 38

1Aba ti kige aki Juda nyi si umba ngi pa eding ne le yi awu omi ki Adulami, be zi kiden ngi Hira. 2i fa idung elige ni ongi Kana ami be zi kiden ngi Shua. Eku mi yi ding.3I hu kembər amba idung unyalim. ba tu keden ngi Er.4I hu kembər eye ke imba idung unyalim i zi kiden ngi Onan. 5I mba idung unyalim omi eye i zi mi Shela. Esi kezib kiluk aki imba mi.6Juda ku akəb nda Er, idung ngi ni kitabər. kiden ngi Tama. 7Er idung Kitabər ni Juda, I si ongi obi ozin obər Yawe, Yawe bong mi.8Juda si ha Onan kyong, "ding ne de ogu umba ndu he. Hu mi ta kitan eke imba idung alu umba ndu," 9Onan arung kyong idung esi ongi kong, kige aki i si le yi ogu umba ngi məng, I kur beyeng idung Isari eke esi imba idung anda umba ngi kong. 10Aki i bu esi kebi obər ni Yawe. Yawe bong ting.11Eke Juda ha Tama, ogu idung ngi, "le kpər akəb bekpe ka gya abba ndu eneng i dung nim Shela, I si dep amən," i ki bereng, kiying i ku re utu awu umba ngi ku yi. Tamanyim ni le kgya abba ngi.12Ede esi kira, edung ni Shua elige, odu ni Juda, i ku, Juda angi ikip eke i hun dig embe eke i na batã ngi ki Timna, ami eyi iyo ngi Hira ongi Adulami. 13Ba ha Tima kyong, "Zang, abba ima ndu ro hu eding ki Timna i na ha batã." 14i nwo ayin otər bekpe eke i kəpzing angi eyi kikpep otər. I kyu le odung ni Enam, aki ukeng ni Timna. Ayi i zang shela i dep amen ongi meng i sim ede ami anda kyong eku mi rahin.15Ayi Juda zang mi eneng i mang kyong i si kikpa kik ere i kəp zing egi ngi. 16I ding na fa mi ukeng uting ke i zimi kyong, " ba ama eyi mu ana -ayi erung kyng esi okgu idung-eke i beb mi kyong,"unda amaere lang ute yi ama na ra.17I ha kyong, " ama etse kodung ɛmen katang ndi ering ni." I si beb mu kyong, " umen undu eyim eneng usi etse ki aba ra," 18ikyong ama nda mu ere ra, I si sy mi kong, " nda ama uzər ute esi yi okpuk awu kubu." i de y nda i, eke i yi mi ana. ke i yi kembər eyi mi19Eyin eding angi. i de anyinki kpep otər nyi eke i de Otər akəb bekpe ngi di pa etu. 20Juda tse iyo ngi Adulami eyi kodung ɛmen nyi eke i ne ohu ozu undu ume ngi esi kubu akəb nyi eke i zang mi kong21Eke ongi Adulami nyi ebeb bangi kehen embekyong, ketsen ni kikpa ami le ukeng ni Enam ele ere ra. Ba ha kyong," ketəm kikpe omi ele ameng kong." 22I si irim edig kubu Juda ke i ha mi kyong,"ama Zang mi kong.Tin ahin, bangi kehen okyong, " ba lu ketem kikpa keki embe kong." 23juda hami kyong, i fu hu ozu ayi adi aba Zər alu kong. kavang, ama tse kodung ɛmen, ning eke uzang."24Irim iva iraba ha Juda kyong, "Tima ogu idung bu kikpa eke i hu kembər." Juda ha kyong, "bi de mi ba eke boluk obong eyi ula 25Ayi be demi olu aba itse uha edig kubu aba ima ngi, eneng esi avim ni ongi ami ata ama kembər nyi. I ha kyong nyi zang ining uzər, eyi ulik eyi ukpuk" 26Juda zangarung ukpuk ngi eke i ha kyong,"i tsi kenu obu ama ayi ama de mi anda idung Shela eku kong." Erung mi eye kong27Anduk kige aki imba arung epi ele mi kembər. 28Ayi ire teng kembər idung de kubu ngi lu kayang. Eke ogu ngi ami ni ukikatang de ulikbokya kima ata mi kubu ke i kyong ami eleng lu kayang kitabər29Eke ide kubu ngi si irim, ke azang omi tabər olu aba. ogu ngi ni ukikatang si ha kyong abang ke ukpaklu. eneng! eke ba tu kiden ngi Perez 30Eke umba ngi ami ata bukya kubu be zi mi Zera
Chapter 39

1Be de Josef okyu eding Ijipt Potifa, ugba ni Fero ami si kiki ni egi ekpe ami kahung ongi Ijipt ami agya mi Kishmel, ke i de mi ba embe. 2Yawe le yi Josef i ba li kiki.I le kubu ni abba agya ngi ongi Ijipt,3Ongi kiki ngi zang kyong Yawele yi mi eke Yawe nda mi lu kiki ni ozu ayi i bu lilang. 4Josef lukiki kobu ngi. Iboetim anda Potifa. Potifa hu Josef si ongi kiki agya ngi lilang, Ozu ayi elu eyi yi Josef re zang egi embe.5Akim kige aki nyi, i de Josef alu kiki agya ngi eyi Ozu ayi elu eyi yi. Bangi Ijipt afa bukun kiki Josef. Potifa fa bukun ni Yawe ni ozu ngi lilang eyi ozo ngi.6Potifa de ozu ngi lilang nda Josef eke zangi egi embe. i mang kizu keki kong ohun ada ayi elyi mbe. I dang Josef agbru ongi ke i hu kolok.7Akim kige aki nyi ogu ongi kiki ngi i ka egi eyi Josef kyong "na yi mi." 8Eke i tung ha ogu ongi ngi kyang, "zang ongi kiki nim ebeb eki ozu ayi ama ro bu agya ameng kog, ke ozu ngi lilang esi ama ra zang embe. 9Ongi omi esim obu ama agya ameng kong. I si kizu keki alu irim ameng kong ohun omu, kiki ere usi ogu ngi. Abang ke ama obu uhum obi awu leng ayi esi abi obu Ikpe ra.10I re lok eyi Josef ekpər aneng mbe,ke i yung i na eye mi kong ra i le eyi mi 11Aba kutu kuting enengayi I kin ding katimeke ino bu etim ngi. Bangi agya embe lilang akytin. 12I ta hu mi ti otər kyong, "na yi ama." i nwu otər pa mi kubu ke ki lu eding kayang.13Ayi i zang kyong i ki olu si otər ngi apa mi. 14I zi bangi ima ngi eke i ha kyong "Zang, Potifa ne de ongi Hibru oba eke i ba tu di. I ba fam okyoung ami yi ama na, eke ama ta kilang. 15Ayi i wok ama ta kilang i ki si Otar ngi pa ama kubu olu kayang"16I de otər nyi alu eneng ima ngi ba agya.17i ha mi re utu awu nyi, "i dung etim ni Hibru ami ude ba nda di, i ba tu ama 18Ayi ama ta kilang i kilu si atər ngi pa ama.19Ayi onyi kiki ngi wok utu awu ogu ngi ha mi,"ining si kizu aki idung etim ndu obu eyi ama." Orup atsu mi 20Ongi kiki Josef de mi na ta katim apa.21Eka Yawe le gi Josef tok mi undu umen ni orup ating. i kawu obər ni bangi ketim apa. 22Bangi eki ni ketem apa ede Josef alu ongi kiki ni bangi abe ele ketim apa lilang. Ozu ayi be esi obu embe lilang Josef si ongi kiki. 23Bangi eki ni ketimapa nyi anda ibi botsi ni kizu aki ele obu Josef kong. kiki ere Yawe leyi mi, kizu aki is bu meng, Yawe nda ki olu kiki.
Chapter 40

1Irim ni iny, bangi ae atuk umba anda udǝng ni Ijip eyi bedǝng ni bangi abe ob ala abeb orup eyi ongi kiki ibi, 2Fero atsu orup eyi bangi eki abe bapă, udeng umgba otuk esi eyi udeng ni ala obu. 3I de alu ni kozo ketim ni ongi kiki ni egi ekpe, re ti ketim apa aki Josef ro bu etim emb.4Ongi kiki n bokpe egi etse Josef eke i na nda bi ala. bo fu le ni kozo ede kige embe lang. 5Lilang ibi be le ele - ami etuk umgba eyi ami re bu ala ni udǝng Ijip abe ba kim ketim apa - lilang ibi ele ele utuga uting, eyi eyi alu kikyeng ele angi.6Josef ba zang bi kizǝr. I zang, ba bǝb orup.7I beb bangi eki ni Fero abe le ni kozo ketim ni ongi kiki ngi kyong, "Ere bu ke nyi arib orup inyin kong." 8Ba hă tok mi kyong, "Lilang idi de le ele eke ongi ami ahă kikyeng ele nyi arung kong." Josef beb bi kyong, "Nya arung kyong ekyeng ahă esi kubu Ikpe kong ra. Nyi hă ama ayi."9Udeng ni umgba otuk ha tok Josef ele angi. I hă mi kyong, "Ti ele anim, ama zang ozo ele ama obǝr. 10Otsi nyi aha ineng ara. Wu ehǝm azuk azuk ke ya ma arib. 11Kɛtuk ni Fero ele kubu nim. Ama de ehem otsi nyi ahă yi avǝr ni kɛtuk Fero, ke ama de kɛtuk nyi anda Fero."12Josef hă mi kyong, "Ining si kikyeng angi, ineng ira nyi esi itu ira. 13Kemeng itu ira mbe Fero i nwo olu mu alu iyak etim andu. Omu una tuk eyi ketuk ni anda mi kubu, re utu kige aki ura tuk.14Eke mangrung kige aki yi esi mu buku meng, ke bu arib. Ni lok yi Fero kiki anim eke i nwo olu ama ketim ufa ning. 15Ni kavang bo hu ama igang anyin kitsi Hibru. Aming ting ama obu kebi aki ndi be de ama aba ta ketim apa aki ele kitsi kita eleng kong."16Ayi udǝng ni abe ro bu ala zang kyong kikyeng ni ele nyi aka hu, i hă Josef kyong, "Ama lu eyi ele nim ting, ele ereng bure bura eyi bredi otok ama keki. 17Keki ni bure nyi itu ala arib ni Fero, eke banun ede yi arak lilang kiki nim."18Josef ha mi kyong, "Ining si kikyeng angi bure bura nyi esi itu ira. 19Kembǝr itu ira, Fero i de lu mu eyi re ondur ni otsi. Banun nyi arak ibi andu20Aba vang kutu ura angi esi kutu kukyip kimba ni Fero. I bo ala anda bangi etim angi lilang. I nwo ongi kiki ni abe ra tok umgba eyi ongi ni abe re obu ala, katang ni belim etim angi. 21I de udǝng ni abe atuk umgba alu ni undu etim angi, eke i de ketuk nyi anda Fero kubu eye. 22Eke i ndur udeng ni abe re obu ala, utu awu Josef hă kikyeng ele nyi. 23Eke udǝng ni abe atuk umgba amang arung Josef eye kong, i mgbi ize eyi mi.
Chapter 41

1Ede ening aba kehun ni igyi ipă Fero lele. Ereng i le kundu uho Nile. 2I si zang bundak bukyong botong apă olu si kuho Nile ke bere kib elǝm. 3I zang eye - eye bundak abe ahem ngir ngir butong bupă ting olu esi uho Nile aba. Ke ba ba yir obǝr ni abe undu uho nyi.4Ke bundak abe bohem ede abe bokyong botong apă nyi de olok lilang. Ke Fero gir ven bula. 5I kyuna bula eye ki i le ele ni kupă. Izang ere ihin otong apă ohu botu arib. 6Ke eyi hem ehem esi eggi eding kigi uru ki ufe ozu yi arak barak.7Ke ere ihen ayi akir ede ayi okyon otong apă nyi de olok ke i vin anyin, i zang ye si ele mbe. 8Ke kizir angi i fa orip una itsari eyi kudǝn angi kong. Ke i ta kǝzim kyon be zi nda ami bangi bozur eyi bangi boming abe kijip. Ke Fero ra hă be ele angi nyi, ke katang bangi buzur eyi abe ni bomin nyi ongi omi ahă Fero kikyeng ele nyi arung kong.9Erening ugbă udǝ anda mi umgba si lok yi Fero kyong, "Uru neng ama mangrung yi kuda anim. 10Fero tsu orup yi bepi angi, ke i de ama ra lu kagya ni ongi obǝr ni abe re kpe iyak, ama eyi ami ra tim ala. 11De le ele utuga uting, ami eyi ama. Lilang edi ele ele utu awu ekyeng ele nyi ere.12Idung Ibru omi yi di ele embe ibong, idung etim ni ongi obǝr ni abe re kpe iyak. Dahă mi eke i si hă di ekyeng ni ele edi. I hă di lilang utu ele idi ere keki keki. 13Yi ba kpan ezeng utu ayi i hă di, eke yi ba bu utu ayi nyi. Fero de ama si irim ba ti etǝm anim, ke i ndur bong ami ami."14Eke Fero tsin re zi Josef aba. Gigak mbe be di mi olu ketim ufa nyi. I kpak uzen angi, yeng batǝr angi, ke i kyin ba obu Fero. 15Fero hă Josef kyong, "Ama le ele, eke ongi ami ahă ama kikyeng angi kyating. Eke ama wok uha andu, kyong omu esi awok ele ongi u ri hă kikyen ngi arung." 16Josef hă Fero, kyong, "Esi ni kapu nim kong. Ikpe I si osu Fero eyi kiki kideng."17Fero hă Josef kyong, "Kele anim, ama zang anim yir undu uho Nile. 18Azang, bundak butong bupă olu esi ki Nile nyi aba, bezim arip ohun reneng, eke be re kip elǝm.19Azang, bundak butong bupă babi olu ebin be, ba le bahem mbe ening. Ama azang utu bundak abe olu orup ening utu ebi kehen Ijip kutu kong. 20Bundak abe bohem ke olu orup eneng eleng ede abe bukyo butong bupă keyir ekip lilang. 21Kikpang aki be de be akeb meng, arung kyong be kǝb kizu keki kong titing, keki ere bekpǝr ri bahembe olu orup lulu eneng. Eke ama vǝn bula.22Ama zang keke anim, ke, azang, ere ihin otong apă olu ti kihin kiting, abak arib ohun reneng. 23Azang, ere otong apă ayi - ahǝm, ere efe eneng, eke ufe eggi uru abib yi lilang - olu eben be irim. 24Ere ayi efe eleng ede ayi okyo ta olok lilang. Ama ha bangi bozur anim ayi, eke ongi omi ahă ama kikyeng ngi arung kong."25Josef si hă Fero kyong, "Ele ni Fero lilang esi kizu kiting mbe. Ozu ayi Ikpe roshong kyong I bu inyi ayi I de tok Fero. 26Bundak budeng abe butong bupă esi iggi otong apă, eyi ere ehen edeng ayi otong apă esi iggi itong apă. Ele nyi ye si kizu kiting mbe.27Bundak butong bupă nyi abi bakir olu orup lu lu eneng ke lu aba irim abe esi iggi itong ipă, eyi ere ihin ayi efe ke ufe eggi uru zu abeb, ye si bunyong igi itong ipă. 28Inyi esi ozu ayi ama hă Fero. Ozu ayi Ikpe ra pu I bu I de tok Fero. 29Zang, iggi itong apă ni ala aga raba kehen Ijip lilang.30Igi ni bunyong otong apă ting araba irim ibi, eke be mgbize eyi igi ayi ni ala nyi kehen Ijip, ke bunyong nyi atok bangi ula ti kitsi nyi. 31Be mgbize eyi ala aga ti kitsi nyi kiki ni bunyong abe abin irim ngi, kiki ere bunyong nyi a kbang ekeming. 32Ozu nyi otok Fero ezung apă kiki ere Ikpe myeng yi alu meng, ke I bu yi bukir kir mbe.33Idang Fero tsu apu ongi ami rizang arung ozu ke elu yi bomyin, alu kehin Ijip. 34Fero tseng bangi lu kitsi ni Ijip, ke bo hu kiting kemǝng ni otong ni ala kehen Ijip ti igyi itong apă ayi ni ala eleng.35Ba ku ala ni igi ayi eding raba eleng ken alu obu ni Fero, endi ala ele ti ahen aga. Bi ku yi alu. 36Ala nyi ehen kizu aki banda bangi ti igi ayi itung apă ni bunyong eleng ti kitsi Ijip. Ukeng awu eleng anda butsim ele ti kitsi nyi kige bunyong kong.37Kazir aki eleng arib Fero eyi belǝm etim angyi lileng. 38Fero hă belǝm etim angi kyong, "Adi afa arung utu ongi ami eleng ami lu yi kudǝn Ikpe ra."39Ereneng Fero hă Josef kyong, "Ayi Ikpe de ozu ayi eleng tok mu lilang, ongi omu kyateng ami ri zang arung ozu ke i si lu yi bomyin ereng amu. 40Omu u si kǝki ni agya anim, eke utin ni evǝ undu andu inyi ayi ara ku bangi enim ere si. Ama obu amu ti kikyo kǝdǝng mbe." 41Fero hă Josep kyong, "Zang, Ama de mu alu kǝki ni kǝtsi Ijip lilang."42Fero nyo lu kinda kivong angi pa Josef kubu. I pa mi bantr bedeng etu, ke i de kigbe aki anda bata pa mi kitu. 43I nda mi etsu kikirnyang ngi aki kupă. Bangi ra ta alang re ta mi abir kyong, "Tǝp otunu nyi itsari." Fero de mi alu kǝki ni kǝtsi Ijip lilang.44Fero hă Josef kyong, "Ama i si Fero, irim andu, ongi omi esi i de kubu ra kozun anyin kuyir ti kehen Ijip lilang." 45Fero zi Josef kyong "Zafenat-Panea." I de Asenat, idung Potifera udeng agya ni On, nda mi eku. Josef lu zong zang kehen Ijip.46Igi Josef esi kekǝm eyi kur kige aki i yir obǝr Fero, udeng ni Ijip. Josef lu anyin obǝr Fero, ke i tsu vǝr kǝtsi Ijip liland. 47Ti igi ayi itong ipă ni kuyim ala na le ti kǝtsi nyi.48I aku kǝn ala ni igi ayi oton apă lilang ti kitsi Ijip ke i de ala nyi alu ti ahen okyo. Ti ahen ayi okyo neng nyi i ku ala ni ozung ayi akir unyong ngi ken alu embe. 49Josef ku ken ala nyi ereng ira kuho uga, aga utu awu i kyong eye kong, kǝki ere yi obu utu awu okyong.50Josef alu yi belim bapă lang iggi bunyong nyi eti aba, abe Asenat, idung ni Potifera udeng agya On, amba nda mi. 51Josef zi kidin ni idung okǝb angi Manase, kǝki aki ikyong, "Ikpe nda ama egbi izǝ eyi ibak enim eyi kihak agya abba anim mǝng." 52I zi kidin ni ami kupă Ifrem, kǝki aki i kyong, "Ikpe nda ama hǝm ehǝm ti kǝtsi butsim."53Igyi ni ala aga ti kehen Ijip ba hun. 54Igyi itung ipă ayir, utu awu Josef hă. Bunyong ohu evǝr iyak lilang, eke ti kǝtsi Ijip lilang ala ana le embe.55Ikpǝng aki bunyong ohu ti kǝhin Ijip lilang, bangi nyi a ta bekye ezi Fero kǝki ni ala. Fero si hă bangi Ijip lilang kyong, "Nyi deng kubu Josef eke nyi akǝ i hă nyi." 56Bunyong ohu evǝr iyak ni kǝtsi nyi lilang. Josef avǝn oluk ni ala nyi lilang ke i gyalyi ala nda bangi Ijip. Bunyong nyi ohu hambe ti kǝtsi Ijip. 57Ahǝn ayi ereng lilang ra ba gya ala obu Josef ti kǝhin Ijip, kǝki ere bunyong nyi ohu evǝr kayang lilang.
Chapter 42

1Ayi Jakob wok kyong ala le Ijip i hă tok indu angi kyong, "Ere bu nyi re zang batu igyi ra." 2I kyong, "Zang re, ama wok kyong ala le Kijip. Nyi kyu ding na agya ba ahu de ku bunyo." 3Ba mba ni Josef kur eding be na gya ala Kijip. 4Eke Jekob tse Benjamin umba ni Josef eyi umba angi ayak embe kong, i hă kyong emi re ki berng ahu kizu enin bu bi embe yi.5Belǝm Isrel abe aba ba ba gya ala nyi, katang ibi belǝm kitsi ni Kanan le embe ting. 6Josef esi Govono ni kitsi nyi. Ama si ami ra gya lyi ala ra nda bangi ti kitsi nyi embe lilang. Bamba ni Josef ba ba kin be kip kǝkpǝr ibi itsari.7Ayi Josef zang bamba angi erung bi, eke i hu angi kǝr ding itok lok ozu yi be. I beb bi kyong, "Anyi esi ere aba ra." Bo kyong, "Adi si kitsi ni Kanan aba da ba gya ala." 8Josef arung bamba angi eke bamba angi arung mi kong.9Eke Josef mǝng rung yi ele angi eyi ele kǝki abe, ekǝ Josef hă tok bi kyong, anyi aba kozo! Anyi aba nyi ba zo zang ongi kitsi nyi." 10Ba hă mi kyong "Iye, esi ening kong, ongi obǝr. Belim ɛtim andu aba be ba gya ala. 11Adi esi belǝm ongi uting mbe lilang. Adi ele yi bolip. Belǝm ɛtim andu aba ba ozo mu kong."12I hă tok be kyong, "Iye, anyi aba nyi ba zong azang iyak ayi ele kubu mbe ti kitsi ning." 13Bo kyong, "Adi bamba andu abe ni ɛtim de si kur eyi bapă abe abba adi si uting ti kitsi kannan. Zang, ami ulǝm obu titing ni ndan i le yi abba idi, ekǝ umba omi unyalǝm ele yi oyin eye kong.14Josef hă tok bi kyong, "Ining esi kizu akǝ ama ra hă tok nyi kyong anyi re ozo ama. 15Ti kige aki leng ba mbak zang nyi. Ti unyang ni Fero, esi nya nyin amǝng kong, se umba enyi ulǝm esi aba lang. 16Nyi tsi ongi omi katang enyi eke i ni yi umba nyi aba. Anyi ele kpǝr kɛtim kǝpa, ba pu ba mbak zang eve undu anyi, kyong nyi le yi kavang ra. Akyating mbe nya ba kozo kavang mbe." 17I hu be alu bemeng itu ira.18Josef re hă tok be kutu ni ura, "Bu ining eke ule eyi unyang kǝki ama ki bereng Ikpe. 19Anyi esi bangi kavang, umba enyi omu ele ketim ufa, eke anyi abe ereng dǝng, kyong ala ding kidki ni bunyong abi kagya enyi. 20De umba enyi ulǝm nyi ba endi eve nyi esi kavang andi nyi ku kong." Ke be obu utu awu nyi.21Be esi lok yi botu kyong, "Kavang mbe idi obu umba edi abi mbe, keki aki adi azang utu ayi i nung zi yi orup angi lilang eke di awok mi kong. Erening butsim nyi esi aba obu i di." 22Ruben sisu bi kyong ama a hă nyi kyong, 'Nyi fu bu idung nyi abi kong ra.' Eke nyi ada atung awok ama kong. Idang, zang, beying angi ra lok di ikpe meng re."23Ba rung kyong Josef ra wok be kong, ke be de ongi omi alu katang ibi ra ku eve nyi ra hă bi. 24I hu zim kiho ta bi ke i kpok. I zim obǝr i lok ozu yi bi. I de Simeyon katang ebi ke iting mi ilek egi ebi. 25Ke Josef nda bodung etim angi kyong bi kur ala ti baba bamba angyi, eke bi de anang ebi si irim pa bi ti bab ebi lilang, eke bi nda bi anang ayi be sirim eding. Ke bo bu yi anda bi utu ayi nyi.26Ke bamba angyi anda bukǝrnyang ibi okyong uso ham mbe, ke be ding ozu ibi. Ayi omi katang ibe vin iba angi indi i nda kekǝrnyang angi ala elyi, i si zang anang le kemǝng ni iba angi. 28I si hă bamba angi kyong, be de anang apa ama ti iba anim si irim. Zang yi re ama de yi ke mǝng ni iba anim." Kulung aku bi ke orup ibi abeb, ke bo kyong, "Ining ere ayi Ikpe obu yi zi ra."29Be ding ra fa abba ibi Jekob, ti kitsi ni Kanan ke ba hă mi lilang ozu ayi obu yi bi. Ke bo kyong, 30"Ongi nyi, ongi obǝr ni kitsi nyi hă tok di kyong adi aba zi kozo ni kitsi nyi. 31Adi hă mi kyong, adi esi ri bangi agya idi mǝng eyi bolip idi. adi aba ni kozo keki kong. 32Kembǝr idi adi esi belǝm kur eyi apă. Ke ami uting omi kyating yi unyang mǝng, ke ami ni kehun ulǝm yi abba idi le kitsi ni Kanan.33Ongi nyi ami itsi ni kitsi nyi, i hă di kyong, 'Kǝki ni ening ami arung kyong nyi alu yi bolip. Nyi si umba enyi uteng pa amǝng, nyi yi ala dǝng kagya inyi kǝki ni bunyong. 34Nyi si umba enyi ulǝm pa ama amǝng ake ama rung kyong anyi re ozo ama kong, eke endi otok kyong anyi alu yi bolip kavang. Eke ama de umba enyi anda nyi, endi anyi agya ala enyi ti kitsi nyi."35Kekpeng akǝ ba ra vun baba ibi, ba zang silva le kemǝng baba ibi nyi lilang kǝ bereng hu bi. 36Abba ibi Jekob hă be kyong, "Nyi anda ama ta yim belim bapă mǝng. Josef oku mǝng, Simeyon i dǝng mǝng, ke anyi ede Benjami eding. Ozu ayi eleng lilang abǝb ama."37Ruben si hă abba angi kyong, "Bong belim anim abe bapă ayi ama akya ku eyi Benjami aba kong. De mi nda ama obu, eke ama eyi mi esirim aba nda mu." 38Jekob kyong, "Idung anim esi yi mu okyu eding kong. kǝki ere umba angi oku mǝng ereng ami mbe kayang. Kizu keki kebi esi afa mi kikeng embe, rekpe anyi ede kǝki ibi anim apă okyo ki Sheo eyi orup ubǝr."
Chapter 43

1Bunyong nyi ohu hambe ti kitsi nyi. 2Yi aba vang ayi ba lyi ekpe ala ayi be yi esi Kijip aba, abba ibi si hă bi kyong, "Nyi ding eyi; nyi ra gya nda di ala."3Juda hă mi kyong, "Awu nyi hă tok di amin amin mbe kyong, 'Esi anyi azang okpǝr anim kong nyi esi yi umba enyi aba lang.' 4Amu esi tsǝ di eyi umba eding ibong, de ding ana gya ala aba nda amu. 5Eke u kyateng etsǝ mi tǝng, esi de ding kong. Keki ere awu hă di kyong, 'Esi nye zang okpǝr anim kong ayi umba akya ku aba eyi nyi kong."6Isrel si bǝb bi kyong, "Ere obu nyi bu ama beb ening ke anyi hă awu nyi kyong nye alu yi umba omi ra." 7Be si hă mi kyong, "Awu nyi i bǝb ozu aga mbe kǝki ni kihak agya izi. Ikyong, 'Abba enyi ofu uwong ra. Nyi alu eyi umba omi embe eye ra.' Ke adi si osu yi mi utu ayi i bǝb zi. Adi esi ahan arung kyong i hă kyong di de umba edi kyu ba ra.'"8Juda si hă Isrel abba angi kyong, "Tsǝ idung nyi yi ama deng. Adi anyin eding eke di fu oku kong, adi lilang, eyi amu, eyi belim edi lilang ting. 9Ama mo hu kubu angi. Hu ama. Ama akya ku eyi mi esirim aba anda mu ting, hu ama, ke de kuda nyi nda ama umin kigi. 10Okyong de yǝk kong, kavang mbe de si irim aba upă mǝng."
12De anang ayi obu andu. Anang ayi kemǝn pusa andu, de iyin he obu iyin esi ku na mbe.13De umba andu ting. Nyi ndip anyin eke nyi ding kubu awu nyi eye. 14Ikpe uga nda nyi egi kimbok obǝr awu nyi, endi i nda nyi umba enyi ami ami eyi Benjami. Ama esi ata eyi belim anim meng ekpe mbe ye." 15Bangi nyi ede bunda abe eleng, eyi anang ezeng apă he obu ebi, eyi Benjami. Be ndip anyin okyi eding Kijip re yir obǝr ni Josef.16Ayi Josef zang Benjami yi bi, i si hă idung etim ni agya nyi kyong, ''Aku bangi nyi kyin ba omutang, bong kibi eke akǝm ki, kǝki ere bangi nyi eye ama alyi ala ovunga." 17Idung etim nyi bu utu awu Josef hă mi. Ke i ku bi ba agya ni Josef.18Bereng hu bangi nyi ayi ba ku be ekying kagya Josef. Ba hă kyong, "Esi kikyi ni anang ayi be de pa di kinda kige aki da ba kitabǝr, endi i pu kisa idi. Endi i hu di esi bepi angi eke isi aku ede bukǝrnyang edi." 19Be kǝr unyong ni idung etim agya ni Josef, ke be si lok yi mi undu kisapu agya nyi, 20bo kyong, "Ongi obǝr anim, adi aba ameng kige kitabǝr endi di ba gya ala.21Eke ayi adi re ze iyak kutsa ezi, da vǝn baba edi, eke, azang, anang edi lilang ele ti undu baba edi. Eke de yi yi esi irim aba. 22Adi eyi anang ayi aba eye endi di ba gya ala embe. Adi arung ongi ami de anang edi pa di ti baba edi sirimg kong." 23Idung etim agya nyi kyong, "Bukun yi nyi le, nyi fu kyi bereng kong. Ikpe enyi eyi Ikpe ni baba enyi ede anang enyi pa nyi ti baba enyi sirim. Ama zang anang enyi." Idung etim agya nyi de Simeyon lu ba nda be.24Idung etim agya nyi aku bangi nyi kyin deng kagya Josef. I nda be bemeng, ke be mgbe ezun ebi. I nda bukǝrnyang ebi ala. 25Ba ku bunda nyi alu abang uba ni Josef ovum uga, kǝki ere ba wok kyong ba lyi ala embe.26Kikpeng aki Josef ba agya, be de bunda nyi ayi ele obu ebǝ ekin aba agya engyi, ke be kǝp itsari ama kpeng obǝr ngi. 27I bǝb be uhă ebi kyong, "Abba enyi le bukun lang, abba okǝb nyi ami nyi alok. I fu yi unyang ra."28Ba hă kyong, "Upi andu abba edi le bukun mbe. I fu yi unyang." Eke be kǝb eri anda mi bolǝb. 29Kikpeng aki i de eggi atsu kuyir i zang umba angi Benjami, idung ayi angi, i si ha kyong, "Ining esi umba enyi ami ulǝm lilang ra." Ke i kyong, "Ikpe nda mu eding idung anim."30Josef anyin gigak mbe endi i lu anyin ketim nyi embe, kǝki ere yi ayak mi eke mǝng kǝki bamba angi. I tsu apu iyak ayi i ra kpok. I kyin ding ketim angi ra kpok embe. 31Ke i mgbe eggi angi lu ba kayang. I hu angi, ke i kyong, "Nyi ta ala ba."32Bepi nyi anda Josef ala bulok angi eyi bamba angi bulok ebi. Bangi Ijip abe embe alyi ala bu lok ebi kǝki ere bangi Ijip a ra lyi bredi eyi bangi Ibru kong, keki ere inyi esi ozu iyeng obu ni bangi Ijip. 33Bamba angi okyu ele obǝr angi, bukǝb bukǝb ayir obu ni ami kitabǝr ro hun obu ni ami ulǝm. Ye vǝr bangi nyi egi lilang. 34Josef ta ala ayi ele mi obǝr ra nda be. Eke ni Benjami obu ni bamba angi lilang ezǝng otong. Ba lyi atin orup yi mi.
Chapter 44

1Josef si lok yi idung etim agya angi kyong, "Kur ala min baba ni bangi nyi, kur yi utu ayi bo kyong arung, eke de anang ebi lilang pa be ti undu baba ebi. 2Si de ketuk anim aki ni kinang pa ti kiba ni ami ulǝm abi lilang, eyi anang ni ala angi ting." Idung etim agya nyi bu utu Josef hă mi.3Ozur avă, ke be tsǝ bangi nyi eyi but bukǝrnyang ebi eding. 4Ayi bo hu olu ayang kehin nyi eke be edǝng kugbak uga mǝng kong, Josef si hă idung etim agya angi kyong, "Ndip anyin, ben bangi nǝng nyi irim, u si afa be meng si hă be kyong, 'Ere obu ke anyi ede abi ohong eding embe ra. 5Inǝng esi ketuk aki ongi obǝr anim ra mgba umgba embe ke i si ra zang ozu azang embe kong ra. Kizu aki nyi ogu eleng esi kebi mba.6Idung etim nyi ra fa be ke i hă be utu ayi nyi. 7Ba hă mi kyong, "Ere anda ongi obǝr anim alok utu evǝ ayi eleng. Ozu ayi leng le kugbak uga yi belim etim andu.8Zang, anang ayi adi afa ti undu baba edi, de yi ye sirim si kǝti Kanan ba nda mu eye. Ere anda di eke de zi silva ra gol anyin kagya ni ongi obǝr andu ra. 9U si afa idung etim andu omi eyi ke, i ku, ke adi abe ereng si bepi ni ongi obǝr anim." 10Idung etim nyi kyong, "Yi re utu ayi u lok. Ongi ami ama esi afa ketuk nyi obu angi i si upi anim, ke anyi abe ereng ele kobi."11Ke eyi eyi hu uso angi kyu itsari gigak mbe, ke ba vǝn baba ebi lilang. 12Ulǝm etim nyi vak zang baba ebi, esi kubu ni ami okǝb ra gyin kubu ni ami ulǝm, ke i fa ketuk nyi ti iba ni Benjami. 13Ke bo hu batǝr ebǝ etu agyin.14Juda yi bamba angi aba agya ni Josef. I fu le embe, ke be kǝb itsari kpeng anda mi. 15Josef si hă be kyong, "Ining nyi obu ere eleng. Anyi arung kyong ama ra ta izur kong ra."16Juda Kyong, "Ere aki adi ahă ongi obǝr enim ra. Ere aki adi alok eye ra. Adi alok olu idi aheng nyi. Ikpe de lu abi ni bepi andu mǝng. Zang, adi esi bepi ni ongi obǝr enim, adi eyi ami ba fa ketuk nyi obu angi lilang." 17Josef hă bi kyong, "Yi le kugbak uga yi ama endi mo bu utu awu nyi. Ongi ami ba fa ketuk nyi obu angi, esi ami nyi ami i si upi anim, eke anyi abe ereng, si irim hong dǝng bukun mbe ye."18Eke Juda kǝr ba mi onyong i si hă mi kyong, "Ongi obǝr, si nda upi andu kisa eke i si ahă mu kizu kotung, ke fu anda orup andu atsu kǝki anim kong, kǝki ere amu reng Fero. 19Ongi obǝr enim si bǝb belǝm etǝm angi kyong, 'Anyi alu yi abba ra umba unyalǝm omi ra.'20Adi si osu ongi obǝr edi kyong, 'Adi alu yi abba, idung okǝb mbe mǝng, eyi idung ami ni kihunbu angi, idung ulǝmbe ening. Eke umba angi i ku meng, ke ereng ami mbe kembǝr ni ayi angi, ke abba angi shong ozu angi.' 21Eke amu si hă belǝm etǝm endu kyong, 'Nyi yi mi kyu ba eke ama azang mi.' 22Irim ni inyi, adi a hă ongi obǝr enim kyong, 'Idong nyi esi isi abba angi apa arung kong. Kǝki ere i si esi abba angi apa abba angi i ku mbe.'23Eke amu si hă belǝm etǝm andu kyong, 'Anyi esi eyi umba enyi ami ulǝm okyu aba lang, asǝng esi nya zang egi enim eye kong.' 24Eke yi aba si utu ayi adi eding kubu ni upi andu abba enim, ke da ku eve ni ongi obǝr enim ha tuk mi. 25Abba idi lok kyong, 'Nyi deng eye ra gya ala ba nda di.' 26Ke da lok kyong, 'Adi esi okyu arung kong. umba edi ulǝm esi eyi di edǝng lang, kǝki ere adi esi da zang kekpǝr ni awu nyi arung kong ayi umba akyaten eyi di edǝng kong.'27Idung ɛtǝm endu abba enim lok kyong, 'Omu orung kyong ogu nim i mba belǝm bapă anda ama. 28Ke utǝng katang ebi ke yim ama egi mbe ke ama kyong, "Kavang mbe ama ha kyong bo hu mi agyin ekpe mǝng, ke ama azang eggi angi mǝng kong ba tok si ninǝng eleng." 29Idang anyi esi ede ami eleng eding, ke kizu keki kebi obu mi, anyi o tu ama apa kǝki ti shol ti kemeng butsim.30Indang, ayi ama esi aba obu ni upi andu abba nim meng, ke idung nyi akating eyi di edǝng ibung kong, ayi emi si unyang engi tok ti unyang ni idung nyi mbe, 31I kyatǝng azang idung nyi eyi di kong i ku mbe. Adi bepi endu otu kǝki ni upi endu abba edi apa okyu ki shol bukǝr mbe ti kemǝng butsim. 32Kǝki ere upi endu o hu kubu ni idung nyi obu ni abba enim kyong, 'Ama akyating eyi idung nyi esi irim aba kong abba enim hu ama kikpa ngi umǝn kigi.'33Idang, ama ro nung mu hu ama alu amǝng endi ama esi upi endu, ke nda idung nyi i yi bamba engi esi irim o hung eding ra fa abba enim. 34Utu ayi arung ayi ama esi irim a ra fa abba enim ayi idung nyi ekpǝr kirim."
Chapter 45

1Eke Josef ohu arung orup obər bepi angi abe e yər embe kong. I lok kəlang atsu gag, " Lilang inyi anyən amən," ke bpi angi anyi inda ayi Josef inda bamba angi arung kyong esi emi 2Ikpok kəlang kəga mbe, bangi Ijipt owok eye kəhak agya Fero owok ting ; Josef lok yi bamba angi, " Ama si Josef abba amən ofu embe ra. Bamba angi avəm undu kong, kəki ere kugir ohu bi ayi ba zang mi4Eke Josef lok yi bamba angi, "Nyi kər ba onyong anəm. iri nung nyi, "Be Kəraba. ikyong, ama si Josef umba nyi, emi nye ede ki betsi embe idəng ki Ijipt 5Nyi fu abəb orup ra atsu orup eyi botu kyong nyi ede ama ki betsi embe aməng, kəki ere Ikpe tsem ba ta nyi obər ndi me kpe unyang.6Edəng iggi ipa məng bunyong ele ti kətsi nyi ke efu erəng iggi itong ayi esi buwo ra obung ala kong.7Ikpe tse ama ta nyi obər nyi indi ikəb ezəng nyi ereng bangi abe esi apa mbe kayang, ke nyi le yi unyang eyi kubu kazak. 8Erenəng esi anyi etsem aba aməng kong esi Ikpe, ke inda ama hu si abba obər Fero, ongi agya ni kəhak agya angi lilang,ke ongi kəki ni kətsi ni Ijip lilang.9Bukər mbe ding kobu ni abba anəm hã mi kyong, Ayi leng esi ozu ayi idung andu kyong, "Ikpe nda ama le kəki ni bangi Ijipt lilang. Kyuba obu anəm fu de kəra kong, 10Nyi aba le ti kətsi ni Goshen, ke nyi le onyong anəm, enyi ey. beləm inyi, eyi ereng eyi bundak nyi, eyi ozu ayi nyi ele eyi yi lilang. 11Ama anda nyi ozu ayi lyi lilang embe, Kəki ere ofu erəng iggi itong ni bunyong obər nəng, endi kekən esi ohu nyikong, enyi, agya inyi,eye oze ayi nyi ele yiyi lilang12Zang, egi nyi a zang, eye eggi ni umba anəm Bejamin, kyng esi kəlang anəm akə rilok yi nyi 13Nyi hã abba anəm kyong ama le yi boləb ti kətsi Ijip eyi ozu ayi eggi nyi azang lilang. nyi si bukər ne yi abba nəm ba aməng."14ita Benjami umba angi obu kətu ke ikpok, Benjami təng kpok 15I hu bamba angi mgba, kelung lilang ibi ri kpok obər ibi. Irim angi bo lok kəlang yi mi16kəhã akə leng esi kəra ti agya ni Fero; "Bamba n Josef aba məng." ya arəb orup ni Fero eye bepi angi ebetəng.17Fero hã Josef kyong, "Hã bamba andu, "Bu ayi leng; Nya akəm uso ereng nyi ke nyi dəng kətsi ni kanan. 18De abba nyi eyi kəhak agya nyi ba obu anəm. Ama anda nyi kətsi anda nyi kətsi kədəng ni kətsi; ni Ijip, ke nya lyi ala ayi arəb obu titang ti kətsi nyi.19Ubang Iri lok nyi kəlang kazak, nyi bu ayi leng, De iso tu ti kətsi n. Ijip ni beləm nyieyi bogu nyi. de abba nyi ba. 20Nyi mang ozu ayi nyi alu yiying kong, keki ere ozu edəng kətsi ni Ijip lilang esi inyir21Beləm ni Isrel ou utu awu ba hã nyi Josef nda be avəm, utu awu Fero hã, ke anda be avə mni isi ibi 22Litang ibi banyaləm banda lilang ibi batər itu keki, Eke ni Benjami inda mi silva buvã bura eyi itu batər otong. 23Ni abba angi itse ayi leng; bukəm kur amən yi uso eyi ozu edəng kətsi ni Ijip ni isi ni abba angi.24Eke itsi bamba angi edəng ke ba nying, ilok yibi kyong, "Nyi u odok ukeng kong ma," 25Bo ou si kɛhən Ijip pa ke ba aba ti kətsi ni kanan ko bu abba ibi. 26Ba hã mi kyong "Josef fu le yi unyong, ke isi ongi obər ni kətsi ni Ijip lilang." Ama mi inang, ayi isi su eyi ozu ayi bara hã mi kong.27Ba hã mi eve ni ni Josef ayiilok yi bi. Ayi Jekob zang kəzu kɛtsu akə Josef tse ba ndi oyong m embe. kudən Jekob fa kazak. 28Isrel kyong, " Afang ye, Josef idung anəm ifu ueung. Ama edəng na zang mi fuying ama otuk oku."
Chapter 46

1Isra nyin isi yi avǝm angi lilang edeng Kibesheba. Embe I bong uho anda Ikpe ni abba angi Azik. 2Ikpe ta kǝha kulǝm yi mi utuga, kyong, "Jekob, Jekob." I kyong, "Ama le eleng." 3I kyong, "Ama si Ikpe, Ikpe ni abba ndu. Fu ki bereng kong ayi u re kyo eding Kijip, kǝki ere ama andu mu u si ongi ukyo embe. 4Ama yi mu okyu Ijip, eke ama eyi mu esi irim aba eye. Josef i kǝb ezing egyi ndu eyi obu angi."5Jekob anyin ki Beersheba. Bodung Isra kyung Jakob abba ebi, eyi belim ebi, eyi bogu ebi, ti kizu ketsu aki Fero tse deng kyong mi ba. 6Be aku erǝng ebi eyi avǝm ebi ayi ba fa ti kehen Canan lilang he obu. Be kyin eding Kijip, Jekob eyi udong angi lilang. 7I yi be lilang kyu Kijip belǝm eyi belǝm ni belǝm angi, eyi udong angi lilang.8Eleng esi edin ni bǝlǝm Isra abi okyu Ijip: Jekob eyi udong angi, Ruben, Idung kekǝb angi; 9belǝm ni Ruben, Hanok, Pallu, Hezron, eyi Karmi; 10idung ni Simeon, Jemuel, Jamin, Ohad, Jakin, Zoha, eyi Shaul, belǝm ni akǝb Kananite; eyi belǝm ni Levi Gershon, Kohat, eyi Merari.12Belǝm ni Juda esi Er, Onan, Shela, Perez, eyi Zera, (eke Er yi Onan oku ti kehen Canan). Belǝm ni Perez esi Hezron eyi Hamul. Belǝm Isaka esi Tola, Puah, Lob, eyi Shimron; 14Belǝm Zebulun esi Sered, Elon, eyi Jahleel 15Abe eleng esi belǝm Leah abe i mba nda Jekob ki Padan Aram, eyi idung agi ilige Dina. Belǝm angi banyalǝm eyi belige lilang esi Kekǝm eyi kur eyi ata.16Belǝm Gad esi Zefon, Haggi, Shuni, Ezbon, Eri, Arodi, eyi Areli. 17Belǝm Asha esi Imna, Ishvi, eyi Barish; ke Sera si umba ebi ilige. Belǝm Beria esi Heba eyi Malkiel 18Abi eleng esi belǝm Zelfa, abe Laban nda Leah idung angi. Belǝm banyalim abe i mba nda Jekob lilang esi - kur yi otong kehin.19Belǝm ni Rachel ogu Jekob esi Josef eyi Benjami. Kijip Asenat idung ni Potifera udeng agya On, amba nda Josef Manase eyi Ifrem. 21Belǝm Benjami esi Bela, Beka, Ashbel, Gera, Naman, Ehi, Rosh, Muppim, Huppim, eyi Ard. 22Ineng esi belǝm ni Rachel abe i mba nda Jekob - Kur eyi benzi23Idung Dan esi Hushim. 24Belǝm Naptali esi Jaziel, Guni, Jezer, eyi Sillem. 25Ineng belǝm abe Bilha ami Laban anda Rachel, amba nda Jekob - Lilang abe botong apă.26Lilang abe eyi Jekob eding Kijip, abe esi udong angi, okyong bogu belǝm angi ayak embe kong, esi akǝm ara eyi botng kǝyin. 27Eyi bodung Josef bapa abi i mba kehen Ijip, bangi Kǝha agya ni Jekob abe okyu Ijip esi akǝm ara eyi kur.28Jekob tse Juda deng kubu Josef kitabǝr endi i tok mi ukeng awu edeng ki Goshen, ke beden kǝtsi Goshen. 29Josef kǝm kǝkurbong angi ke ihung deng na fa abba angi Isra kǝ Goshen, izang mi eneng i hu mi mgba kelung ke ikpok esi kǝrakǝr. 30Jekob ha Josef kyong, "Idang pam ama mo ku mbe ye, ayi ama zang kepǝr andu meng, kyong amu ofu yi unyang."31Josef hă bamba angi kyong eyi kihak agya abba angi kyong, "Ama eding ra ha Fero, kyong, 'Bamba anim eyi kihak agya abba nim, abe le ti kǝtsi Kanan, aba abu enim. 32Bangi nyi esi bukpe bata, kǝki ere ba ra ta ereng. Be yi ereng ebi aba, eyi lilang avǝm ebi.33Ayi Fero i ba zi nyi, ke i se bǝb nyi kyong, 'Ere esi obu ɛtim enyi ra.' 34Ke nyi hă kyong, 'Bepi andu ere kpe ereng esi ri inda oten idi ba zin indang, adi, eyi baba uga ezi.' Nyi bu ining eke nyi le ti kitsi Goshen, kǝki ere Ijip ere shong ozu ni bukpe bată kong."
Chapter 47

1Josef kǝn na ha Fero kyong, "Abba enim yi bamba enim, ereng ibe, eyi bukpe ereng, esi yi avǝm ibi lilang, esi kǝtsi Kanan aba kying mǝng. Zanb, be le Kigoshen. 2I de bamba angi botong na tok Fero.3Fero lok kyong, "Ere si etǝm enyi." Be si hă Fero kyong, "Belǝm etǝm andu esi bukpe bată efin babba idi." 4Bo lok yi Fero kyong, "Adi fa ba mbe eleng de le ameng ufang ni elem akya belem ndu eyi ereng ibi kǝki ere bunyong ele ozur mbe kǝtsi Kanan. Ere ening si nda belǝm endu ele ti kǝtsi Goshen."5Fero lok yi Josef kyong, "Abba endu eyi bamba ndu aba fa mu mǝng. 6Ketsi ni Ijip ele mu obǝr endu. Nda abba endu eyi bamba endu be le iyak ayi arǝb obu lilang, kǝtsi ni Goshen. U si azang bangi omi ami gbang etu katang ibi, nda be ba ra zang ereng enim.7Ke Josef yi Jekob abba engi aba tok Fero, Jekob lok Fero undu udǝng. 8Fero bǝb Jekob kyong u le kǝra ekpe ahǝn mǝng." 9Jekob lok kyong, igi ayi ama le esi 130. Igi enim egigi mbe eke yi amǝn yi butsim. Yi aga ereng igi ni babba enim kong." 10Ke Jekob lok Fero undu udeng, ke i lu edǝng angi.11Josef nda abba angyi yi bamba angi kǝtsi aki ele ti kǝtsi Ijip. Iyak ayi arib kemeng ni Rames utu awu Fero i dan undu. 12Bunyong ohu bangi ayi ala kǝyating Ijip yi Kana lilang ele bunyong.13Josef apu ala nda abba ngi eyi bamaba ngi belim ibi lilang utu awu be leleng. 14Josef bung anang ayi ele Ijip lilang eyi Kanan eyi ira agya lyi ala anda bi, ke Josef yi anang nyi deng na nda Fero Kusungkpa kǝdǝng ngi.15Kekpeng aki anang ni Ijip eyi ni Kanan ekpe, bangi Ijip aba lilang oba fa Josef, kyong "Nda di ala, ahen ayi do ku egi ndu kǝki ere anang idi ekpe meng ra." 16Josef kyong, "Anang inyi esi ekpe meng nyi de ereng enyi ba, eke ana nda nyi ala eyeng kǝki ni ereng nyi." 17Ke be yi ereng ibi aba nda Josef. Josef nda bi ala eyeng kǝki ni bukǝrnyang, bamǝn, buzak kurmi yi ozu ayi ereng. I nda bi bredi ra buna bukpe. Eyeng ereng ugi nyi lilang.18Ayi ugi awu nyi ekpe ba ba eye ugi awu obǝr ngi alok kyong, "Esi da ta ongi obǝr ozu kong, anang ekpe meng bundak yi ereng ayi ereng esi ni ongi obǝr. kizu kekǝ ele eye kubu ongi obǝr ohun etu yi kǝtsi idi" 19Ukyond zi ku egi endu ye ra, azi yi kǝtsi eyeng kǝki ni ala eke di eyi kǝtsi esi ni Fero. Nda di alu aho do ku yi inda kǝtsi ele kǝtse keng."20Josef hu kǝtsi Ijip agya lyi itsari ibi ayi bunyong hu hambe. Eneng itsari Ijip esi ni Fero. 21Esi ni bangi Ijip i hu bi esi bepi esi ukpa ni Ijip na gyin ukpa awi. 22Ohun itsari ni bedeng agya ayi Josef agya kong, kǝki ere bedeng agya ele ho bi anan esi kǝki ni bunda abe Fero ra nda be. Eneng abi ede itsari ibi agya alyi ting kong.23Josef ho bangi, kyong, "Zang ama gya nyi eyi itsari inyi lilang anyi esi ni Fero, indang ala le nyi embe, eke nyi owo itsari. 24Kige ala eben nye de kǝting ti otong aba nda Fero. Ayi enzi esi inyi ni itu eyi olyi ye belǝm enyi ti kǝhak agya.25Bo kyong, "Omu agben di meng. Di fa kǝki kǝdeng obr andu. Adi esi bepi ni Fero. 26Eke Josef ha yi esi izing kehen Ijip ni umǝn kyong kǝting ti otong be i aba anda Fero. Ohun ukpa ni bedeng mbe esi ni Fero kong.27Isrel le Kijip kǝ Goshen, bangi angi afa ozu aga ba amba, ala ehǝm gbeb. 28Jekob le Kijip igi kur yi otong apa, igi ni Jekob lilang esi igi kiva kiting yi akǝm apa.29Kige ekr aba eke Isrel oku ye, i zi Josef ha mi kyong ayi me si afa kǝki kideng egi ndu, tok ama kubu kutsa eke otok kyong uhun reneng yi orup uting ndu, kyong, esi unzi ama kǝtsi Ijip kong. Kekpeng aki ama ma na itsari eyi babba anim meng, u kum olu Ijip re enzi ti kitsi bunzi ni babba anim. Josef kyong, "Mo bu utu awu u lok." 31Isrel kyong, "Vang yim," eke Josef vang yi mi. Eke Isrel kǝb eri ti kǝki kutang ngi.
Chapter 48

1Irim ozu ayi ongi omi ha Josef kyong abba ndu okyong ke ide Manase eyi Efrem edeng. 2Ayi Jekob wok, kyong, "zang idung ndu Josef bakin meng i ba zang mung" Isrel fa kazak anyin kyu ele ta katang.3Jekob ha Josef kyong,Ikpe de engi atok ana ki Luz kitsi ks nan, indam edeng ember, 4ke ham kyong, manda mu mba bi, usi kəhen irem bangi ma nda beləm ndu kətsi akeng ekəbi ni Omən.5Indang be lem ndu abe umba bapa kəjip lang mo tug okyu Aba Ijip, be si ba nəm, Efrem eyi manase si ba nəm. utu awu Reube eyi Simeon si ba nəmng. 6Beləmabi umba irəm esi ba udu ukyong be ayakyi bamba ibi 7Eka anəm ayi si kəpadan okyum ayi Rachelku kitsi kanan ukeng ama pere dəra kə ga fule obr nem lang ete kən ki Frem ama nzi mi ukeng ni Efrem (Bethlehem).8Ayi Isrel zang balem Josef ikyong e eleng ba rungi" 9Josef ha abba nyi kyeng "be si belem nem abe Ikpe ameng" Isrel nsam abe ameng indi ma nda be edeng, 10Indan Isrel bokeb ohu me hem eke i zang egi eye keng ke do se kr belem ngi aba onyong ngi i hu be ekəb kelung, nyi11Isrel ha Josef kyong ama arung kyong ma zang kəkpr ndu keng eke Ikpe alu ama fa zang mu bodung ndy. 12Josel de be olu ezun abba ngi Isrel ke iyi be kəb itsari 13Josef hu Efrem kubu etung eden unyong kubu evr ni Isrel Manase deng kubu evr deng onyong kubu etung ni Isrel kr be aba me onyong14Isrel yi kubu etung na tok Efrem kəki ami idung ulem, kubu evr iyi ne tok manase kəki i yeng obu Manase si okəb kətabər, 15Isrel nda Josef undu udeng kyong "ikpeami abba nem Abraham yi Azik esi yi. Ikpe ami hem aba kin inyeng. 16Ulem Ikpe ami kəb zig ama ti abililang inda beləm abeng edeny kəden nem zi etu ibe yi kən abba nəm Abraham yi Azik , be dəb si ubin bangi ti kayang"17Kəkpeng aki Josef zang abba ngi tok Efrem kubu aki etun iəki kpukng, arib mi keng. i hu kubu abba ngi anyin kəki Efrem eyi na tok kəki Manase. 18Josef lok abba ngi, "eneng kəng abba nəm aning si idung kətabər nəm, tok kubu etung kəki"19Abba ngi otung kyong "ama rung idung i ma rung i hu esire ongi si ongi okyo eke umba uləm nyi ubumi udang ngi bangi irim iza 20Isrel nda beideng kutu aki nyi yi ere aying. (ayi eleng)21Isrel ha Josef zang ereng la mbe eke mo ku, eke Ikpe eyi le eyi mu. i yimu esi irim ne kən kətsi ni babba ndu. 22Amu usi ami ubu bamba undu, ma mu babang kəki kəhin ayi mu obu i Amonit yi kagiang eyi kuta. bangi Isrel be lok bongi undu udeng ti kən ndu kyong ikpe hu mu si Efrem yi Manase
Chapter 49

1Ke Jekob zi belǝm angi kyong: "Nyi zi keng botu, eke ama hă nyi aki obu eyi kohengtu enyi. 2Nyi ken eke wok anyi belem Jekob. Ni da atung wok Isrel, abba enyi.Ruben, u si idung kǝtabǝr anǝm. kazak nǝm, bugbang nǝm ni kǝtabǝr ti bolǝb abe obu lilang, ti bugbang ubu lilang. 4AKǝm arung keng efen bemeng, abe keguk, esi ufa kǝluk ile ile kong kǝki ere utsu ti kutang abba andu. U lik abǝb ki; omu tsu dǝng ti kutang anim.5Simeyon yi Levi besi bamba botu, Kagyang ibi esi ni ibak obu. 6O, orup enim fu ba ni kazǝr ibi kong, fu yi ekin kǝki kong, kǝki ere orup anǝm alu eyi bolǝb obu ayi nyi. Kǝki ere ti orup otsu ebi bo bong ongi. Esi ti bunyang erib ebi ba ka mǝn igyuk ezun ni bundak buwo.7Orub otu nyi fa kuhang abǝb orub uma ubi obu. Mo hu nyi aha eyi Jekob ke ama tǝb arak nyi Ki Isrel8Juda, umba ndu arak mu. Kubu andu ele kitu ni bangi buvǝb andu. Belǝm abba andu ekǝb itsari anda mu.9Juda si kigbatǝn. Idung enim, omu lyi uma mǝng. I kyu kǝb eri, eke u fǝm kilang ereng bugbatin. Eyi ami i bak zang evin mu bu la arung.Ukpuk esi olu anyin kubu Juda kong, ra den ukpuk keding katang ni ezun angi kong, se shilo esi aba lang. Ahen a na kǝki itsari eyi mi.11Azib kezakurmi ketin otsi buru, eyi kidung kezakurmi angi ti otsi awe arib ke etseng, i mgbe batǝr angi ti beyeng. 12Egi ngi ebr eyi umgba udeng eyi edin angyi ereng bekyeng emi.Zebulun i na agya undu ho isi kǝpi aya bemeng. Uke mi itsari angi ededing ki Sidon.14Isaka i si kǝzakurmi aki agbang. Ku na itsari ukǝ katang olyi ni bata ala. 15Izang iyak kihuk kitim eding eyi kitsi bunyang. Abak angi ekǝb owu uso ke i wu esi upi ni etǝm.16Dan olok bangi angi ikpe ering kǝka kiting ni Isrel. 17Dan ere fe kogu ele kǝkeng indi i ka kǝrib ni kekrinyang, eke ni ami atu ki eku eding kǝrim. 18Ama yir abang ogbenlu andu, Yawe.Gad rada aku eyi mi, eke eku be kiku kozin. 20Asha ala angi esi ala kebeng esi ami ira pu anda bedeng ala ibe. 21Naptali isi igur ami be re ata, i mba bodung arib akeming.22Josef i si otsi ake ehǝm ehǝm ekemǝng, otsi ehǝm ake ele undu bemǝng, ke inung angi adang atsu utsi. 23Bangi kuta agba mi obi ke ba ku mi uma.24Eke kuta ngi ekpǝr dǝk mbe, ke kubu engi obu arung akemǝng kǝki ere kubu ni Ami Uga ni Jekob yi mi ele, kǝki ni kǝding ne Kikpe Bata, Kegu ni Isrel.25Ikpe ni abba endu I kahu mu ke Ikpe Uga I bu mu edeng eyi edeng ni kuke, edeng ni kǝtsi kita, eyi eding ni emi eyi kebǝr.26Edeng ni abba andu obu edeng ni ekyi ahǝn ayi embe eyi ondur ni bunyang ayi embe. Yi le kǝki ni Josef, ti kǝki ni ami si udeng ni bamba angi.27Benjami si itami ni bunyong. I ju ibyi angi ekǝn kizir, ke i ba hu ibi ibi aha urukpe.28Eleng esi aka ayi kur eyi apa ti kǝka Isrel. Ineng si ozu ayi abba ibe aha bǝ kekpeng aki ira nda be undu udeng. Eyi, eyi, yi bunda budeng ngi abe ohun reneng. 29Ke i hu be kazr kyong, "Ama ra nduk endi medeng ye kubu bangi anim. Nyi zi ama yi babba baga nim ti kivang akǝ ni Efron ongi Hittit, 30ti kivang ake ti kǝtsi ni Makpela, aki unyong Mamre ti kǝtsi Kanan, kǝtsi bunzi akǝ Abraham agya obu ni Efron ongi Hittit.31Be nzi Abraham eyi Sera ogu ngi embe; be nzi Isaac yi Ribeka ogu ngi embe; ama nzi Leah embe tǝng. 32Ba gya hu kǝtsi nyi eyi kivang akǝ embe lilang obu bangi Het." 33Ayi Jekob hu belǝm engi kazǝr kpe, i ku ezun engi pa ti kutang ke i dǝng bekpe ra fa bangi engi.
Chapter 50

1Josef kpok ele ta kurung kpəm ezun abba embe, kei hu abba ngi emgbe kəlung. 2Josef anda undu kyung beləm etəm abi esi bukpong bukyong kyong bakəm mi, ke bukpong bukyong, akəm Isrel, 3In di bakəm mi alung, bede etu akəm apa, akəm mi Bangi Ijip ele itu akəmara eyi kur okpok buku ngi4Be okpok buku ekpe məmng, Josef ata kəha yi kəha agya ni Fero, kyong" ama si afa kəki kədeng egi ingi, nyi ha Fero, kyong. 5Abba nem anda ama mən undu eyi mi, kyong; zang ereng sang mbe, mu ku. Nzi ana ti kənzi aki ama təm, alu kətsi kanan, Embe unzi ama, " indang me deng nenzi abba nem lang me tə aba," 6Fero su, deng nzi abba ndu utu awu uvang"7Josef deng ine nzu abba ngi, bangi Fero eyi mi dəng bodung akəb ni kəhu agya, bangi obr ni etəm, ni Ijip 8Josef yi kəha agya ngi, bamba ngi eyi kəha agya abba ngi lilang. Beləm eveng yi bukpe, ereng abe kpr i Goshen. 9Bangi bukur bong, buzakurmi edeng eyi mi, ubin bangi ohun eneng.10Kekpeng Ki be da kən ti kepi uzəm ni Atad kəzi Jodan oho bo kpok ikpok ni egi ama. yi ombok erəm Embeng Josef alu itu i tog apã i i kpok eye ye. ni abba ngi. 11Ayi bangi kanana azang i kpok buku ufu uzum ni Atad bu kyong i bak afa bang Ijip ke abi be zi kənden iyak nyi Abel Mizraim, ineng ele kizeng ni Jodan,12Beləm dakob obu utu awu i ha be kyong be bung 13Belem ngi okyung mi deng kətsi kanan ne nzi mi ti kevang ti kətsi mafela onyog mamre Abraham gya kərang yi kətsi bunzi i gya hu obu Efro ongi Hitite, Josef nzi abba ngi ekpe 14Iyi bamba ngi esi irim kyu kə jip eye abe abak etung.15kekpeng aki banba Josef azang abba ibi oku meng ba ha kyong eke ayi Josef efe ra bər orub eyi di era mang itu abi ayi dobu mi, leke ɛtim akpa. 16Eka ba pu okpr Josef kyong Abba nda di undu leg itu ku 17Nyi nung Josef," si ba nda bamba ndu abi ayi bo bu mu." "Eneng buteye si ba nda beləm Ikpe ni abba ndu." Josef wok banba ngi eneng i kpok18Bamba a ngi tiny okpok obung Itsari obr ngi. be kyong zang de si be pi ndu." 19Ek Josef su be, " nyi fu kəbrey keng ama yeng kepi ni ikpe ra, 20Esi inyi, nyi məng abi eke Ikpe məng yi edeng indi a gbən olu bangi baga. utu awu uzang inyeng. 21Ere eneng nyi fu kəbereng keng. me he nyi eyi Beləm inyi," i hu bi ikəb i lok kəlang aki orung biorub22Josef yi kəha agya abba ngi ele ubi kəjip. ile igi kemen kəting eyi kur (110 yrs) 23Josef azang beləm ni Efrem udung uting edeng ni ura. Isi a Zang Makir idug ni manase abi le ezun ni Josef24Josef ha bamba kyong ma n duk onyong buku eke Ikpe siuka hu inyi ke ku obr nyi edeny ti kətsi aki mən abba nyi udu Abraham Azik yi Jekob. 25Eke Josef anda beləm Isrel avang kuvang okyong, kavang mbe Ikpe abakahu nyi kəndi nyi ne kyung ikəb anyin 26Josef ku ti igi 110. Ba kəm mi aba ti akpati alu kəjip.

Joshua

Chapter 1

1Indang ya ba ti kəge akə irəm ni buku ni Musis upi ni Ikpe, ayi Ikpe lok ozu yi Joshuwa idung ni Nun, onggi ukahu ni Musis ni obər kyong, 2Musis upi anəm i ku məng. Ubang, anyin ke ,bu dəng kəzikɛhən ni Jodan amu eyi bánggi nyi ləlang, edəng ti kətsi akə ama anda bi- ra nda bánggi Izrel nyi. 3Ama anda nyi ere,ere, ləlang iyak ayi kəba kozin andu etəp embe ləlang ama de nda nyi məng, utu awu ama mən undu yi Musis.4Akəm kulum uga nyi eyi Lebanon, olu gbang edəng kugbak na kəm kuho uga awu ni Euphraites nyi kətsi ni bánggi HItti, ede dəng kuho uga awu be di "Great Sea," iyak ayi uru ro nwo, esi kətsi inyi. 5Onggi omi esi eyir arung eyi mu itu ni unyang andu ləlang kong. Ama eyi mu ele utu awu ama le yi Musis. Ama esi apa mu kətək kong.6Yir yi kazak ke gbang orup. Amu unda bánggi nyi afa kezun ni kətsi nyi akə I vang eyi babba ibi kyong ma nda bi. 7Leyi kazak ke gbang orup ham mbe enəng. Zang zizəng kyong amu una kəki eri eyi izən ayi upi anəm Musis anda mu yi kəlang kazak. Fu ezim edəng ɛtung ra ɛvər kong, endi olyi uma iyak ayi uri dəng ləlang.8Kɛvəb ni izən nyi esi keng yi le ekpər undu andu. Esi keng ure edi yi ekpər enəng mbe otuga eyi uruga endi ubu ozu ayi eləm alu embe zizəng. Inyi si ayi anda mu ufa ozu ayi u ra pu ke olyi uma. 9Ama ahã mu eyi kəlang kazak kong ra. Yir yi kazak eyi orup uhu! Fu ki bereng kong. Fu ata bayak kong. Yahwe Ikpe andu i le yi mu iyak ayi udəng ləlang"10Eke Joshuwa i lok kəlang kazak eyi bánggi obər ni bánggi Izrel nyi, 11"Nyi kin bən kepi itəm nyi. Nyi lok kəlang kazak yi bánggi nyi kyong 'nyi akəm avəm alu bang inyi. Keməng ni itu ira nyi obu edəng kəzikɛhən ni Jodan nəng ke nyi edəng ni ohu kətsi nyi akə Yahwe Ikpe nyi inda nyi, nyo ohu kə."12Ni bánggi Reuben, bánggi Gad, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh, Joshuwa kyong, 13"Mang arung kəve ni Musis upi ni Ikpe, lok kəlang kazak nyi ayi i kyong, Yahwe Ikpe nyi inda nyi kəhuk kətəm, ke inda nyi kətsi akə leng.'14Bagu nyi, beləm nyi, eyi ereng nyi ele ti kətsi akə Musis anda nyi kəzikɛhən ni Jodan. Eke bagang abe ra aku arung uma inyi be yi bamba ibi obu edəng na kahu bamba ibi. 15Neze kekpeng akə Ikpe anda bamba nyi kəhuk kətəm utu awu inda nyi. Eke abe təng ohu kapu ni kətsi akə Yahwe Ikpe nyi i nda bi təng. Kekpeng akə nyi anyi ohu esi irəm edəng ti kapu kətsi nyi akə Musis upi Ikpe anda nyi kəzikɛhən ni Jodan, iyak ayi uru ratsu embe nyi.16Eke bo esi osu yi Joshuwa, kyong, Ozu ayi uhã di yi kəlang kazak andu adi obu yi, ere ləlang ayi usi etsẽ di edəng. 17Adi ana kəki eri eyi mu ereng adi obu yi Musis. Ozu ayi di ra pu esi Ikpe yi mu le ubi ereng i le yi Musis. 18Eyi eyi ami isi agbang kəki eyi kəlang kazak andu do bong mi. Di ra pu le yi kazak ke hu ikəb."

Chapter 2

1Eke Joshuwa idung ni Nun katã mbe i tsẽ banyaləm bapã olu edəng esi kə Shittim ereng bánggi kozo, i kyong, "Nyi dəng, no zo zang kətsi nyi, lu orup nyi kə Jeriko mbe." Be dəng ozu ibi ni ekin agya akəb kəkpã omi kədən anggi Rahab, ke ba tsa embe. 2Ahã udəng ni Jeriko kyong. "Zang, banyaləm ni Izrel aba edi bo zo azang kətsi nyi." 3Udəng ni Jeriko nyi tsẽ kəve edəng ko bu ni Rahab kyong, "De banyaləm abe aba obu andu abe ekin agya andu ba kəki ere bi aba idi aba zo azang kətsi nyi ləlang"4Arung akəb nəng nyi aku banyaləm bapã nyi na atã məng. Ke isi su bi kyong, "Kavang, banyaləm nyi aba obu anəm aməng, eke ubang ama arung iyak ayi be si embe aba kong. 5Ba nyin ayi utu re ekəb obu məng anduk kekpeng akə ara pu bo huk kəsapu odung nyi. Ama rung iyak ayi be dəng kong. Kəying nya fa bi ayi nyi esi bukər mbe,6Arung i de bi ohung edəng ti kərak kɛtəm kukyẽ, na ata bi katang ni butur abe ɛku tã embe nyi. 7Eke banyaləm nyi anyi otsu apu bi ebən ukeng awu edəng kə Jodan nyi. Kəsapu odung nyi ohuk kekpeng akə nyi mbe inda ayi abe otsu apu bi nyi olu edəng.8Bánggi nyi ana bula otuga nyi məng kong, ayi akəb nyi atsu edəng kukyẽ ni kərak nyi, 9I kyong, "Ama rung kyong Ikpe anda nyi kətsi nyi məng ayak embe eyiye bereng nyi ohu di ham mbe. Bánggi abe ele ti kətsi nəng eki bereng nyi ham mbe kembər ara bi azuk obər nyi.10Do wok utu awu Ikpe ihu beməng ni uho ukyo ni ikin ahəm kəki nyi inda ayi nyi ro lu esi kə Ijipt aba. Do wok eye utu awu nyi obu yi bedəng bapã ni bánggi Amori eyi ni kəzikɛhən ni Jodan--Sihoneyi Og---abe nyi ekəm bi ham mbe ləlang. 11Ayi ede kəra kong di owok ayi, itsẽ ara di azuk da apu ana ozu ayi do bu arung ozu ayi Yahwe Ikpe nyi bu isi Ikpe ami ami kukyẽ eyi kətən12Indanəng iri nung kyong,vang yim ni Ikpe kyong utu awu ama hu nyi yi orup udəng, anyi təng nyi obu eyi ama yi eggi kəmbɔk yi agya abba anəm. tok ama urã ni kavang. 13kyong nyi agbən olu inyang ni abba nəm, áyi, bamba banyaləm, bamba belige eyi ahak agya ibi ləlang, ke nyi agbən olu unyang idi ti buku."14Banyaləm nyi aha akəb nyi kyong, buku esi aba təng ahəng! unyang idi ési unyang andu, ayi omu akyaku ede kəha edi ata bańggi təng, kekpeng akə Ikpe esi anda adi kətsi nəng məng adi otɔk mu eggi kəmbɔk eyi kɛnung."15Ere enəng akəb nyi de ulək azəp ti itaga anggi ke i nda bi bo lu embe edəng. Kɛtəm nyi akə i le embe be mbi kə ama eyi uhang ni kɛhən nyi. 16I hã̃ bi kyong, "Nyi ki dəng na ta ti eki ahən asuk bánggi abe oro otsu apu nyi aba afa nyi yi. Nyi tã embe kɛməng itu ira endi bánggi nyi esi irəm aba lang nyi ti dəng ozu inyi." 17Banyaləm nyi ahã mi kyong, " Adi olu fee ti kuvang nyi akə ubu yi di vang kyong omu esi ubu ozu nəng kong.18Ayi di si aba ti kətsi nyi, esi keng ozib ulək uma geng geng ti itaga nyi akə oku di lu kyu eri embe nyi, ke oku ekən agya andu abba andu eyi áyi andu, bamba andu banyaləm eyi kəhak agya abba andu ləlang. 19Eyi eyi ami si olu kəsapu agya andu edəng kəkeng, beyeng ibi ele kəki ibi, adi kyatəng eyi kuda. Eke ayi kubu onggi omi esi otok ami ele kɛtəm andu nyi, beyeng anggi ele kəki idi.20Eke ayi usi aha ozu ayi ede di aba, adi olu fee ti kuvang idi eyi mu." 21Rahab si su kyong, Ozu ayi ulok yi renəng." Akəb nyi tsẽ bi edəng ozu bi ba nyin. Eke i de ulək uma nyi azəp ti taga nyi.22Ba nyin ke bo hung edəng ti indur ahən ke ni ele embe itu ira ni ezẽ kəge akə abe ra pu bi esi irəm aba. bánggi abe ra pu bi nyi ebən ukeng ləlang afa bi kong.23Banyaləm bapã nyi esi irəm aba ke bo bu edəng kəzikɛhən aba obu Joshuwa idung ni Nun, ke ba hã mi ozu ayi obu eyi bi l. 24Ba hã Joshuwa, "Kavang Ikpe de kətsi nyi anda di məng. Bánggi abe le ti kətsi nyi ləlang orup ibi esi beməng kəki idi."

Chapter 3

1Joshuwa ndəp anyin kəzər ping. ke ba nyin esi kə Shittim edəng. Ba ba ze kə Jodan, ami eyi bánggi Izrel ləlang, ke bo hu kɛpi ile embe fuying bi obu edəng.2Irəm ni itu ira, bánggi obər akpa esi kin katang ni kɛpi ni ile nyi, 3olok kəlang kazak yi bánggi nyi, "Ayi nyi azang akpati ni undu umən ni Yahwe Ikpe nyi, ke bedəng agya utən ni bánggi Levi okyung kə, esi keng nyi anyin esi iyak nəng apa ebən kə. 4esi keng nyi ata kəra katang nyi eyi kə wumyeng ni kubu aba apã. Nyi fu ba onyong anggi kong. endi nyi asang iyak ayi nyi redəng, ayi nyi aba aməng kutu kong.5Joshuwa hã bánggi nyi, nyi ki izən kohungtu, kəki ere Ikpe obu ozu ayi evər eggi katang inyi. 6Eke Joshuwa hã bedəng agya, Nyi de akpati undu umən nyi tabər ni bánggi nyi." Eke be de akpati undu umən nyi ata bánggi nyi abər.7Ikpe lok yi Joshuwa, "Inyi nəng ama anda mu usi onggi ukyo eggi ni Izrel ləlang. Ba rung kyong utu awu ama le yi Musis, Ama ele yi mu təng. 8Omu ulok bedəng agya abe ro kyung akpati nyi kəlang kazak. Ayi usi aba undu beməng ni Jodan, yir embe tsip ti uho Jodan nyi."9Eke Joshuwa hã bánggi Izrel nyi, "Nyi ba aməng, ke nyi da atung wok eve ni Yahwe Ikpe nyi. 10Ke Joshuwa kyong, "Ti ayi leng nyi arung kyong Ikpe ami ni unyang ele katang nyi ke atər anyin bánggi Kanan, bánggi Hitti, bánggi Hiviti, bánggi Perizzit, bánggi Girgashit, bánggi Amori, eyi bánggi Jebusit. 11"Zang! akpati ni undu umən ni Itsi ni kayang ləlang i tabər obu edəng obər nyi kin edəng kə Jodan.̃12Ubang nyi tseng bánggi kur eyi apã katang nyi ti aka ni Izrel, onggi utən ti aka aka nyi. 13Ayi kəba ni ɛzun ni bedəng agya abe okyung akpati ni Ikpe, Itsi ni kayang ləlang, ayak ti beməng ni Jodan nyi emən kap, ekən eyi beməng abe esi karu okyu eyir ekən ele kəluk kətəng."14Eke ayi bánggi nyi esi ti bukpe ibi edəng ndi bi no obu uho Jodan nyi bedəng agya abe okyung akpati ni undu umən nyi ata abər bánggi nyi. 15Ede kəra kong kekpeng akə ezun ibi abe okyung akpati nyi okyu ti undu beməng --Ti kekpeng akə leng nyi Jodan amən atsu utsi ləlang ti kəge ayi bi ro bung ala-- 16beməng abe esi kəki karu okyu eyir ata kəra kəga mbe. Beməng abe esi ke Adam, kehən kəkyo akə ekəm yi Zarethan, ede enəng lu gbang aba ti uho uga ni Arabah, uho uga ni bumwa nyi. Bánggi nyi obu onyong ni Jeriko,17Bedəng agya abe okyung akpati ni undu umən ni Ikpe eyir ti kətsi kɛhəm katang ni Jodan nyi ene zẽ kekpeng akə bánggi Izrel nyi ləlang obu ti kətsi kehəm mbe.

Chapter 4

1Ayi bánggi ləlang obu Jodan nyi məng, Ikpe lok ozu yi Joshuwa, 2"Tseng banyaləm kur eyi bapã yi mu katang bánggi nyi, unyaləm utəng, utəng, ti aka, nyi ləlang. 3lok bi kəlang kazak akə leng; "Nyi aku okyo kur eyi apã ukikatang ni Jodan nyi iyak ayi bedəng agya eyir ti kətsi kɛhəm, ba ti iyak ayi nyi le mbe otuga nəng."4Eke Joshuwa di bánggi kur eyi apã nyi abe etseng katang ni aka ni Izrel, utəng evər aka nyi. 5Joshuwa hã bi kyong, " Nyi dəng kobər ni akpati ni Yahwe Ikpe ni nyi dəng keməng ni Jodan nyi. Eyi eyi de kəkyo tok abak, utu awu ubin nyi bánggi Izrel.6Ayi leng esi ura katang inyi ayi beləm nyi ebəb nyi ni itu ayi ra ba kyong, "Ere esi kəkyeng ni oko ayi leng obu nyi ra." 7Eke nyi hã bi kyong, beməng ni Jodan emən kap obər ni akpati undu umən ni Ikpe. Ayi di obu Jodan. beməng ni Jodan emən kap. Erenəng okyo nəng esi ozu amang ekpər enəng mbe ni bánggi Izrel umənkəgi."8Bánggi Izrel nyi obu utu ozu ayi Joshuwa lok kəlang kazak yi bi, ke be aku okyo kur eyi apã katang ni Jodan nyi, utu awu Ikpe lok yi Joshuwa. Baku okyo nyi ekən alu ti eki aka ni bánggi Izrel. Bo kyung okyo edəng iyak ayi kɛpi ile ke aku yi adəp alu itsari embe. 9Joshuwa aku kən okyo nyi ayi ba ku katang ni uho Jodan, iyak ayi ezun bedəng agya etəp abe okyung akpati undu umən eyir. Esi ozu ayi amang arung aba tasi inyinəng.10Bedəng agya nyi abe okyung akpati undu umən nyi eyir katang ni Jodan ne zẽ kekpeng ́nggi nyi ləlang aba bu, utu awu Musis lok kəlang kazak yi Joshuwa. Bánggi nyi anyin bukər mbe obu edəng. 11Ayi bá́nggi obu ekpe ləlang, akpati ni Ikpe eyi bedəng agya nyi obu eggi bánggi embe.12Kəka ni Reuben, kəka ni Gad, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh akpã ezeng eggi bánggi Izrel no hu esi bosoja, utu awu Musis hã bi. 13Banyaləm anduk aba akəm enzi abe ohun ni uma oku akpã obər Ikpe ni uma ti kəvang ni Jeriko. 14Kutu akə nyi Ikpe nda Joshuwa si onggi ukyo eggi ni Izrel ləlang. Ba anda mi boləb utu awu banda Musis-- ni itu ayi eleng ləlang.15Ikpe lok ozu yi Joshuwa, 16"Lok kəlang kazak yi bedəng agya abe okyung akpati ni uha kyong ba tsu ba ti Jodan."17Eke, Joshuwa lok kəlang kazak yi bedəng agya nyi, "Nyi lu si keməng ni Jodan ba." 18Ayi bedəng agya abe okyung akpati undu umən ni Ikpe olu esi katang ni Jodan nyi aba, ke aba ni ezun ibi atsu aba undur, beməng ni Jodan esi irəm ebək tur ezun anggi aməng atsu undur, utu awu ele kɛyir nyi.19Bánggi nyi olu esi kə Jodan nyi ti kutu akə ni kur ni uvã ni kətabər. Aba hu kɛpi kə Gilgal, eggi uru ni Jeriko. 20Okyo kur eyi apã nyi ayi buku kə Jodan, Joshuwa aku yi təp alu kə Gilgal. 21I hã bánggi Izrel nyi kyong, ayi utok nyi ebəb babba ibi itu ayi ra ba.' Ere si kəkyeng ni okyo nəng ra."22̕hã beləm nyi, Inəng esi iyak ayi Izrel obu Jodan ti kətsi kɛhəm', 23Yahwe Ikpe nyi ahəm beməng ni Jodan nda nyi, ne zẽ kekpeng akə bo bu ləlang utu awu Yahwe Ikpe nyi obu yi uho ukyo ni ikin. ayi ahəm anda di ne zẽ kəge akə do bu ləlang, 24Indi bánggi ni kayang nəng ləlang arung kyong kubu Ikpe agbang ebetəng ke nyi anda Yahwe Ikpe nyi boləb.

Chapter 5

1Ede kəra kong bedəng ni bánggi Amori abe kegi uru kpe ni Jodan, eyi bedəng ni bánggi Kanan, abe ele undu ni uho ukyo awu be di "Great Sea" nyi, owok kyong Ikpe ahəm beməng ni Jodan ne zẽ kəge akə bánggi Izrel obu nyi bereng ohu bi ham mbe, kudən esi apa kəki ni bánggi Izrel.2Ti kəge akə nəng Ikpe lok yi Joshuwa." "Akəm bumang ke kezəng ketəng nəng ta beləm Izrel banyaləm ləlang kamang." 3Eke Joshuwa akəm bumang bulok anggi ke ita beləm Izrel banyaləm kamang ləlang kə Gibeah Haaraloth.4Ayi leng esi kəkyeng akə Joshuwa ta bi kamang, ləlang banyaləm abe esi kə Ijipt olu. eyi abe ra ku uma ləlang, oku məng kulum uga ayi bi re edəng kəkeng, 5Təng ahəng banyaləm abe olu esi kə Ijipt ba ta kamang məng, təng ahəng beləm banyaləm abe amba kulum uga ayi bi re esi kə Ijipt at kamang kong.6Kəki ere bánggi Izrel esi iggi akəm apã kulum uga aba ayi bánggi nyi ləlang, oro lok, banyaləm abe ra ku arung uma abe esi kə Ijipt olu, oku, Kəki ere ba na kəki eri eyi kəlang Ikpe kong. Ikpe vang kuvang yi bi esi inda bi azang kətsi nyi akə i mən undu eyi babba ibi kyong inda di nyi, kətsi akə amən yi bekyeng ɛmi eyi banggi bangyur. 7Esi beləm ibi ayi Ikpe de yeng undu ibi ayi Joshuwa ta bi kamang ayi be re edəng kəkeng.8Ayi ba ta bi kamang ləlang, be le ti kɛpi ile nyi ne zẽ ayi bo nyong lang. 9Eke Ikpe hã Joshuwa kyong,"Inyinəng ama de olu ilək nyi ni Ijipt ɛtu nyi məng." Erenəng edi iyak nyi Gilgal aba tasi kutu akə leng.10Bánggi Izrel ohu kɛpi ele embe kə Gilgal. Ba obu kukib ni ukpazeng ti kutu akə ni kur eyi enzi ni uvã nyi, urukpe, ti kəvang ni Jeriko. 11Kutu akə nyi irəm ni kukib ni ukpazeng, kutu akə nyi, ba alyi ala ni ozu ayi bo wo kəhang ni kətsi nyi, bredi ayi akyatəng eyi kəndəb eyi igyu ala ayi be fe12Manna nyi eyir kutu akə nyi irəm ayi ba alyi ala ayi afa ozo kətsi nyi. Manna ala bánggi Izrel nyi akyatəng məng, eke ba lyi ala ayi bo wo kətsi ni Kanan uggi awu nyi.13Ayi Joshuwa anduk eyi Jeriko, eku eggi anggi hung kukyẽ ke azang, ke i zang onggi omi eyir mi obər; onwo lu kagyang anggi ke ehe kə kubu anggi. Joshuwa dəng konyong ke i kyong, "Omu si udi ra usi ni bánggi uma idi ra."14Awu nyi kyong, esi ni uying kong, kəki ere ama si onggi kəlang kazak ni bosoja ni Ikpe. Ubang ama ba" Eke Joshuwa kyu na kəb bekəb eri awur ke ibəb mi kyong, "Ere akə onggi obər olok eyi upi anggi ra. 15Ke onggi kəki ni bosoja ni Ikpe nyi hã Joshuwa kyong, "Nwo lu akpaba ezun andu, kəki ere iyak ayi uyir embe nəng esi iyak keveng." Ke esi ayi Joshuwa bu.

Chapter 6

1Ti kəge akə leng ləlang asapu ni ɛdung ayi ekin edəng kə Jeriko ohuk ləlang kəki ni bosoja ni Izrel . Onggi uying ekin kong uying olu kong. 2Ikpe lok ozu yi Joshuwa kyong, "Zang, Ama de Jeriko nda mu kubu məng, udəng ibi, eyi bagang ni uma oku ibi3Esi keng nyi esi ata Kɛhən nyi ,kəvərdəng, ləlang banyaləm ni uma oku be si ata kehən nyi kəvərdəng kezən ketəng. Esi keng nyi obu ayi leng itu otong kəyin. 4Bedəng agya botong apã be he butumbu ni ezin batã azuk obər ni akpati nyi. Kutu akə ayak ni otong apã, esi keng nyi esi ata kɛhən nyi ezing itong apã ke bedəng agya nyi esi keng ba zuk butumbu nyi ham mbe5Esi keng ba zuk ham mbe eyi ezin batã, ke ayi nyo wok kadur nyi ni kutumbu bánggi nyi ləlang ata alang ham mbe, ke uhang ni kɛhən nyi olun okyu eri ləlang. Bosoja nyi esi keng be kin aku uma eyi eyi ləlang be kin gaga edəng kobər."6Eke Joshuwa idung ni Nun si di bedəng agya lok yi bi kyong, "Nyi de akpati ni undu umən nyi, ke bedəng agya otong apã he butumbu ni ezən batã obər ni akpati Ikpe." 7I hã bánggi nyi, nyi dəng kobər ni esi ta kɛhən nyi kəvərdəng, ke bánggi abe le yi avəm uma edəng obər ni akpati ni Ikpe nyi."8Utu awu Joshuwa lok yi bánggi nyi, bedəng agya bo tong bapã abe okyung butumbu ni ezin batã otong apã obər Ikpe. Ayi be re si edəng, ba ra azuk kutumbu ham mbe. Akpati ni undu umən ni Ikpe ebən edəng. 9Banyaləm abe le yi avəm uma esi obər ni bedəng agya ke ara zuk butumbu, eke bukpe ozu abe irəm esi irəm ni akpati nyi, ke bedəng agya azuk butumbu ekpər enəng mbe.10Eke Joshuwa lok kəlang kazak eyi bánggi nyi, kyong, nyi fu ata alang kong, Ozu olok kyatəng, nyi si undu nyi pa kutu nyi aba lang, Ama àhã kyong nyi ta alang. Esi keng nyi ata alang." 11Ke i nda akpati Ikpe nyi esi ata kɛhən nyi kəvərdəng kezing ketəng kutu akə nyi. Eke be esi irəm edəng kɛpi ile ibi, ke bele kɛpi ile nyi otuga nyi.12Eke Joshuwa anyin kuyir kəzər ping, ke bedəng agya ede akpati ni Ikpe. 13bedəng agya otong apa abe ehẽ butumbu ni ezin batã obər ni akpati ni Ikpe esi edəng ke azuk kutumbu ham mbe, Bosoja abe leyi avəm uma ri esi obər ibi.ke kutumbu ra adur. Eke ayi kekpeng akə bukpe abe irəm esi irəm ni akpati ni Ikpe, ke kutumbu osu. 14Be esi ata kəvərdəng ni kɛhən kesing kətəng ni kutu akə ni upã ke esi irəm edəng kɛpi ile. Bo obu yi enəng kutu akə ni otong kəyin.15Esi kutu akə ni utong upã ayi ba anyin kəzər ayi ozur ra avã, ke esi ata kɛhɛən nyi kəvərdəng ri utu awu nyi ayi esi ri kɛyir. ni kəge leng ezing otong apã. esi kutu akəleng ayi besi ezing otong apã. 16Esi kutu ake ni otong apã, ayi bedəng agya azuk kutumbu ham mbe, Ke Joshuwa lok kəlang kazak yi bánggi nyi, "Nyi ta kəlang, kəki ere Ikpe de kɛhən nyi anda nyi məng.17Kɛhən nyi eyi ozu ayi ele embe ləlang ede yi alu Ikpe ni wukəm. Ohun Rahab akəb kəkpã nyi ele yi unyang--ami eyi abe le kagya anggi eyi mi-- kəki ere akəb nyi itã bánggi kətsim abe di tsẽ nyi. 18Eke anyi, nyi le yi kozo ti ozu ayi etseng alu ni wukəm endi inda ayi irəm ayi nyi aku yi alu məng esi irəm aku yi edəng na lu ti kɛpi ile nyi Izrel esi yi pa. Nyi fu obu enəng kong, nyi ohu kɛpi ni ile nyi Izrel esi kɛpi ni wukəm eke nyi ede ibak aba kəki anggi. 19Silva, gol, eyi ozu ayi ohong eyi kənang kəma eyi kənang kəbər ləlang ayi nyi ede anda Ikpe. Ayi nyi esi keng ede yi edəng ti kuluk ni Ikpe."20Eke bánggi nyi ata alang ham mbe, ke ba azuk kutumbu, Ubang ayi bánggi nyi owok kutumbu adur nying ba ta alang ham mbe, uhang ni kɛhən nyi olun okyu eri par, ke eyi eyi lu unya gaa mbe ni alyi uma ni kɛhən nyi. 21Eke be gbəm kɛhən nyi kəzu kəying erəng kong, ləlang ozu ayi ele ti kɛhən nyi obong eyi kagyang--unyaləm, akəb, beləm bakər bodung bakəb, ereng, batã eyi bukəm.22Eke Joshuwa hã banyaləm bapã nyi abe edəng ni ozo zang kətsi nyi. " Nyi dəng agya ni akəb kəkpã nyi, Nyi de akəb nyi eyi abe ele yi mi ləlang utu awu nyi avang yi mi."23Eke beləm etən nyi abe nozo kətsi nyi, edəng ne de Rahab olu. be de lu abba anggi, áyi, bamba banyaləm, eyi ləlang bánggi bulu abe eyi mi ele. Be de bi alu kayang kɛpi ile ni Izrel. 24Bo luk kɛhən nyi eyi ozu ayi ele keməng embe ləlang. Esi silva, gol, eyi avəm ni kənang kəma eyi kənang kəbər ede ba alu ti kuluk ni Ikpe.25Eke Joshuwa anda Rahab akəb kəkpã nyi, kəhak agya abba anggi,, eyi ləlang abe eyi mi ele. Akəb nyi le kə Izrel aba tasi itu ayi leng kəki ere i ta bánggi kətsəm abe Joshuwa tse indi be ni ozo Jeriko.26Eke Joshuwa lok kəlang kazak eyi bi itu ayi nyi, eyi kuvang i kyong, " Kuhang kəki onggi nyi obər Ikpe ami embi kɛhən kəkyo nəng, Jeriko. ti unyang ni idung unyaləm ni kətabər anggi ke ti idung unyaləm ni kəhung anggi akəm asapu edung kɛhən nyi" 27Eke Ikpe yi Joshuwa le, ke kəhã anggi evər kətsi nyi ləlang.

Chapter 7

1Eke bánggi Izrel etsi kenung kong kəki ere ozu ayi ahã bi kyong bi de alu ukpã ni wukəm nyi bobu kong. Akan idung ni Karmi idung ni Zabdi idung niZerah, ni kəka ni Judah, ede ozu ayi ede alu ni wukəm nyi, ke Ikpe atsu orup ham mbe kəki ni bánggi Izrel.2Joshuwa tse banyaləm esi kə Jeriko edəng kə Ai, akə ele onyong ni Bethel. I hã bi kyong,"Nyi hung dəng kə ni ozo kətsi nyi." Eke banyaləm nyi ohung edəng no zo Ai. 3Ayi bi esi irəm aba obu ni Joshuwa, ba hã mi kyong, "Fu etse bánggi ləlang ohung edəng kə Ai kong. Tse bánggi aba apã ra ara na aku uma nyi. Fu anda bánggi ləlang butsim ata babak ni uma oku enəng kong. kəki ere be pipye mbe."4Eke ohun banyaləm aba ara ni bosoja mbe mbe ohung, eke abe leng eki obər ni banyaləm ni Ai. 5Banyaləm ni Ai nyi obong bi uhun banyaləm kɛkəm eyi kur eyi otong kəying ayi bi ra tər bi esi kəsapu ni odung ede dəng kundur okyo ebəb, bo bong bi ayi bo ro lu unya kyu kundur nyi orup ni banggi nyi esi beməng orup ibi enengə.6Eke Joshuwa agin batər ɛtu anggi. Ami eyi bodung akəb ni Izrel nyi okur kuvuk kəki anda kəb bekəb yi akpər ibi eri obər ni akpati ni Ikpe, ana kpər embe edəng urukpe. 7Eke Joshuwa kyong, "Ah Itsi Ikpe, ere bu ude bánggi nəng obu Jodan nyi kahung ra.Indi ude di anda kubu ni bánggi Amori indi be kəm di ra. Arəb obu ayi di amang ozu ayi rukung de kpər kude ni Jodan oho!8Itsi ere ayi ama olok ra, ere ayi Izrel esi irəm ata obər bánggi uma ibi ra. 9Kəki ere bánggi Kanan eyi bánggi abe ele ti kətsi nyi owok yi. Be kən ata di kəvərdəng banda bánggi kayang ləlang emgbəzẽ eyi kədən idi. Ere ayi ubu eyi buga ni kəndən andu ra."10Ikpe hã Joshuwa kyong, Nyi kuyir! ere bu ayi una eri embe ra. 11Izrel obu ozu abi. Be egbəm undu umən anəm awu ama lok eyi kəlang kazak yi bi. Be zi ozu ayi ede alu ukpã.Be zi yi ke ede atã ozu abi ibi ede ozu ayi nyi be de nyi atã ti avəm ibi. 12Kəki ni ayi leng bánggi Izrel esi be yir obər bánggi uma ibi kong be esi irəm ata utən ni bánggi uma ibi kəki ere abe bung kəki ibi ede ibi alu ni wukəm. Esi ama eyi nyi ele eye kong esi keng nyi si egbəm ozu ayi ede alu ukpã nyi okyong nyi kya ku egbəm kə katang nyi məng lang.13Anyin kuyir! ugbe atən bánggi nyi obər anəm ke lok yi bi, 'nyi mgbe atən inyi kohungtu. kəki ere, Yahwe Ikpe ni Izrel kyong, ozu ayi ede alu ukpã ni wukəm ayi yi fu ele katang nyi, Izrel, Esi nyi eyir eyi bánggi uma esi ayi nyi si ede lu yi katang nyi ozu ayi ede alu ukpã nyi ləlang14Kəzər , esi kəng ny otok inyi ti aka nyi. Kəka akə Ikpe etseng esi keng ekər aba obər utən ni kenyin ibi, kenyin akə Ikpe etseng be kər aba onyong ti ahak agya ayi Ikpe ede esi keng be kər aba utəng. utəng. 15Yaba bu onggi ami nyi ami le yi ozu ayi ede alu ukpã ni ukəm, bo luk mi, ami eyi ozu ayi ile yi kə ləlang, kəki ere i gbəm undu umən ni Ikpe, ke kəki ayi ibu ozu kəyeng ti Izrel"16Eke Joshuwa anyin kəzər ping ke aku Izrel aba onyong, aka, aka, ke kəka ni Judah etseng bi, 17Joshuwa aku kəka ni Judah kər ba onyong, ke kəka ni bánggi Zerah, etseng bi, onggi, onggi, 18ke Zabdi etseng bi ede kəhak agya Zabdi aba onyong onggi, onggi, ke Akan idung ni Karmi, idung ni Zabdi idung ni Zerah, ti kəka ni Judah, etseng mi.19Eke Joshuwa hã Akan, idung anəm nda Yahwe, Ikpe ni Izrel boləb ke nda mi ôwur, iri nung mu bute ye ham ozu ayi ubu. Fu atã ama kong, 20Akan osu yi Joshuwa kyong, "Kavang, ama bu ozu abi obər ni Yahwe Ikpe ni Izrel nyi, Ayi leng esi ozu ayi ama bu 21.Ayi ama zang keməng ni avəm ayi baku alu Otər ɛtu awu arəb ebetəng esi kə Babilon, silva ayi boləb anggi ohun shekel akəm kur, eyi kəkəm ni gol, boləb anggi ohun shekel akəm apã eyi kur ni shekel ohu ama kolok ke ama kuyi.De tã itsari ukikatang ni kekpe anəm.silva nyi ele keməng anggi"22Joshuwa tsẽ bánggi kətsəm, abe olu unya edəng ti kekpe iyak ayi ozu nyi ele mbe ke ayi ba zang, ba fa yi atã le ti kekpe anggi eyi silva kəməng anggi. 23Be de ozu nyi katang ni kekpe nyi ke ba aku yi ba nda Joshuwa ke bánggi Izrel ləlang aku yi okur obər Ikpe.́24Eke Joshuwa, eyi Izrel ləlang le yi mi, ede Akan idung ni Zerah, eyi silva nyi, otər ɛtu nyi, kəkəm ni gol, beləm banyaləm anggi, beləm belige, bundak anggi, bukəm anggi, batã eyi kekpe anggi eyi ozu ayi ele yi yi ləlang ke ba ku bi ohung edəng kəvang ni Akor.25Eke Joshuwa kyong, " Ere bu ke unda di butsim ra. Ikpe anda mu butsim inying." Izrel ləlang etse mi yi okyo, be tse abe erəng eyi okyo ke uluk bi eyi ula. 26Ba aku ekən kəbin okyo ayi ele embe aba tasi kutu akə leng..Ikpe de anyin orup otsu anggi awu ham mbe nyi. Yere enəng kədən ni iyak nyi esi Valley ni Akor aba zẽ kutu akə leng.

Chapter 8

1Ikpe hã Joshuwa kyong, " Fu eki bereng kong, fu abəb orup kong. De bánggi uma oku yi andu.Nyi hung dəng kə Ai, zang, ama de udəng Ai anda mu kubu., bánggi anggi, kɛhən anggi, kətsi anggi. 2Amu ubu eyi Ai ereng ayi ubu eyi Jeriko eyi udəng ibi. kəge akə leng oku avəm ibi ləlang edəng, ereng esi andu. Nyi ne kəp tã irəm kɛhən nyi."3Eke Joshuwa anyin kuyir ke i de banyaləm abe ni uma oku ohung edəng kə Ai. Eke Joshuwa etseng banyaləm aba kɛkəm eyi kur abe esi baggang uma oku--ke itsẽ bi edəng otuga. 4Olok bi kəlang kazak. "Zang, anyi ekəb atã onyong kɛhən nyi, eke ləlang nyi le myeng ni uma oku.5Ama eyi banyaləm abe ekər edəng ti kɛhən nyi, ayi bi esi olu aba indi ba ku di, adi eki bi edəng ereng keyir nyi. 6Be bən di ni ze kekpeng akə bo lu esi kɛhən nyi apa. Bo kyong, 'Bi reki di ereng ayi bi obu kɛyir nyi,' Eke adi ere ki edəng ambe obər ibi. 7Ke anyi olu esi iyak katã nyi aba, ke nyi alyi kɛhən nyi uma. Yahwe Ikpe nyi ede bi anda nyi kubu.8Ayi nyi esi alyi kɛhən nyi, nyi akəm kɛhən nyi eyi ula. Nyi obu ayi leng ayi esi eki bereng kəlang kazak ayi anda ti kəve Ikpe. Zang, ama lok nyi kəlang kazak. 9Joshuwa tse bi olu edəng iyak ayi nya atã nyi, ke ba atã katang ni Bethel eyi Ai edəng kegi urukpe ni Ai. Eke Joshuwa itsa otuga nyi yi bánggi nyi embe.10Joshuwa anyin kəzər ping aku kən bosoja ele abang. Joshuwa eyi bodung bakəb ni Izrel nyi, ke ana aku bánggi Ai. 11Banyaləm abe aku uma abe eyi mi, ere ohung edəng ti kɛhən nyi, Ba aba anduk yi kɛhən nyi, ke aba hu kɛpi aru ni Ai nyi. Ubang kəvang iying ele katang ibi eyi Ai. 12I de banyaləm anduk aba otong , ke ede bi alu ekəb atã keggi urukpe ni kɛhən nyi katang ni Bethel eyi Ai.13Ba aku bosoja alu ləlang, bosoja kahung esi abe le ufu aru ni kɛhən nyi, ke bánggi bukpe abe irəm nyi ele egi urukpe ni kɛhən nyi, Joshuwa ede otuga nyi ləlang ti kəvang nyi. 14Aba zẽ ayi udəng ni Ai zang yi, ami eyi bosoja anggi anyin kuyir kəzər ke bukər mbe olu na ku uma yi Izrel iyak iying ayi asang eggi edəng kuvang uho Jodan. Arung kyong banyaləm atã le abang bi endi aku bi irəm kɛhən kong.15Joshuwa eyi Izrel ləlang obu ereng alyi be uma mng, ke be eki edəng kulum uga. 16Bánggi nyi ləlang abe ele ti kɛmbər kɛhən nyi edi botu olu unya ebən bi, ke bo lu ebən Joshuwa ke bo lu ləlang kɛmbər kɛhən nyi. 17Unyaləm uying akyatəng kə Ai eyi Bethel abe olu ebən Izrel kong. Be esi kɛhən nyi apa kətse opu kubu ebən Izrel.18Ikpe hã Joshuwa,"De utəp awu kubu andu tok dəng kə Ai kəki ere ama ede Ai anda mu kubu." Joshuwa hu utəp awu ele kubu anggi otok edəng ti kɛhən nyi. 19Bosoja abe ekəb atã nyi bukər mbe esi iyak kata ibi ayi i hur kubu anggi. Bo lu unya ekin kɛmbər kɛhən nyi alyi kə uma. bukər mbe oluk kɛhən nyi ula.20Bánggi Ai ezəm a sang eggi kərəm. Ba sang bezeng esi kɛmbər kɛhən atsu edəng kakpa Ikpe kukyẽ, ke esi be ki edəng amən ra oho kong. Kəki ere bosoja ni bánggi Izrel abe eki edəng kulum uga nyi esi irəm aba aku yi abe ra tər bi nyi. 21Ayi Joshuwa eyi Izrel a sang abe ekəp atã nyi alyi kɛmbər kɛhən nyi məng eyi bezeng ra tsu, bi ohu ezəm atakəvərdəng obong banyaləm ni Ai.22Beying esi kɛmbər kɛhən aba aku bi uma, utu awu be le katang ni Izrel mbe, babe ele ukpã owu ke babe ele ukpã owu. Izrel aku bi uma onggi omi agbən kong. 23Be de udəng ni Ai nyi aba nda Joshuwa.24Aba ze kekpeng akə nyi ayi Izrel obong bánggi kɛhən ni Ai nyi kəhang anduk yi ulum uga nyi iyak ayi ba atər bi nyi, ayi ləlang ibi, edəng ni kəhun obong bi eyi kagyang, Izrel ləlang esi edəng kə Ai. Aku bi eyi kagyang. 25Abe oku kutu akə nyi, banyaləm eyi bakəb aba kur eyi apã ləlang ibi esi bánggi Ai. 26Joshuwa ede kubu anggi akə itok ro hu utəp nyi okyu eri kong be ekəm bánggi Ai nyi kab kab lang.27Izrel aku ohun ereng eyi ozu ayi kɛmbər kɛhən esi ibi, utu awu Ikpe hã Joshuwa. 28Joshuwa luk Ai hu kə esi kəkyak umənkəgi. Ohu esi kətsi kətsẽ aba tasi inyinəng.29I de udəng ni Ai ndur ti otsi na ze urukpe. Ayi uru re kin, Joshuwa nda kəlang kazak ke ede kɛhəm ni udəng esi ti otsi nyi okyu ede kə agba kəsapu odung.Embe ba ku okyo adəb mi embe atsu undur nyi ekpər embe aba tasi inyinəng.30Eke Joshuwa embi kəzo anda Yahwe Ikpe ni Izrel, kəki kɛhən Ebal, 31utu awu Musis upi Ikpe anda bánggi Izrel utu awu be ləm ti kevəb ni izən ni Musis."Kəzo ni okyo ayi bakpa kong, onggi omi ede kənang aka embe kong" I bung oho ti kəzo nyi oho ni wuluk anda Ikpe oho ni bukun. 32Eggi ni bánggi Izrel I Ləm ti okyo nyi izən ni Musis.33Izrel ləlang, beləm ibi, bánggi obər, eyi bánggi ikpe ilok eyir ti ikpã ipã nyi ləlang ni akpati obər ni bedəng agya eyi banggi Levi abe okyung akpati undu umən nyi ni Ikpe--bánggi ekin eyi bánggi agya ketəng ibi eyir obər ni kɛhən Girizim ketəng ibi eyir obər ni kɛhən Ebal. Anda bánggi Izrel edəng, utu awu Musis upi ni Ikpe lok kəlang kazak yi bi ni kətabər.34Irəm ni ayi leng, Joshuwa di eve ni izən nyi, edəng eyi kuhang nyi, utu awu be ləm ti kɛvəb ni izən nyi. 35Kəve kəyəng akyatəng ti ayi Musis ləm alu ti izən nyi ke Joshua edi kə obər ni kəhun beləm Isrel kong, ekən bakəb, eyi beləm bâkən eyi ekin abe ele katang ibi.

Chapter 9

1Éke bedəng abe ele kudẽ ni uho Jodan nyi ləlang, ti ahən ayi ele ti eki ahən eyi ayi ele kəvang ebən undu uho uga nyi aku edəng ùfá ni Lebanon-bánggi Hiti, bánggi Amor, bánggi Kanan, bánggi Periz, banggi Hivi, eyi bánggi Jebu ləlang- 2be di ekən botu eyi kəlang kazak,endi ba ku uma eyi Joshuwa eyi beləm Isrel.3Kekpeng akə bánggi ni Gibiyon owɔk ozu ayi Joshuwa bu yi Jeriko eyi Ai, 4be myeng bomin ayi obu izəp. Be dəng erəng si bánggi kətsəm. Ba ku babá bakəb otɔk bûkəm ebi utang. 5Ba ku alak beməng ayi akəb, agin ke be si irəm ozong yi məng ehe təng. Ba pa akpaba ayi akəp ke be si irəm akyang yi məng ezun, ke ba pa batər bakəp mbe. Ala ayi be he ləlang ahəm oro obur mbe.6Eke be dəng ena afa Joshuwa eyi banyaləm ni Isrel kekpe ibi kə Gilgal aha bi kyong, "Adi esi kɛhən kekə kəra mbe aba, yi ere enəng nyi undu yi di." 7Bánggi Isrel olɔk eyi Behivi nyi kyong, "Kəyəng anyi ele onyong mbe eyi di. Ahang ayi adi emən undu eyi nyi ra." 8Ba ha otɔk Joshuwa kyong, "Adi esi beləm ɛtəm andu. "Joshuwa lɔk yi bi kyong, "Anyi esi barung. Nye si ere aba ra."9Ba ha otɔk mi kyong, "Beləm ɛtəm andu esi kɛhən kekə kəra mbe aba, kəki ni uha awu adi owɔk kəki ni Ikpe enyi Yawe. Adi owɔk uha kəki anggi ni ozu ayi i bu kə Ijipt ləlang- 10eyi ləlang ozu ayi i bu yi bedəng ni bánggi Amor abe bapa kudẽ ni uho Jodan-eyi Sihon udəng niHeshbon, esi eyi Og udəng ni Bashan ami le kə Ashtarot.11Bodung akəb edi eyi bánggi kɛhən edi ləlang olɔk eyi di kyong, 'Nya ku avəm he kubu ni isi inyi. Nyi na fa bi lɔk yi bi kyong, "Adi esi beləm ɛtəm inyi. Nyi mən undu ni irung yi di." 12Eleng esi bredi edi, yo fu ele itùng mbe kekpeng akə adi eyi yi anyin agya edi kyong adi aba obu enyi. Èke zang, indang ya həm məng, oro obur mbe. 13Alak beməng ayi eleng ele epi mbe kekpeng akə adi eyin umgba embe, èke zang, indangyi re eyip. Batər idi eyi akpaba idi akəp ekpe ləlang kəki ni isi ayi de si ede kəra.'"14Ye re enəng bánggi Isrel ohu avəm ebi nyi iyəng, èke be səm ebəb Ikpe endi i tɔk bi uta kong. 15Joshuwa su mən undu ni irung yi bi kyong, i si bi apa esi i bong bi kong. Boku obər ni bánggi nyi emən undu eyi bi təng.16Irəm itu ira ayi bánggi Isrel emən undu nyi eyi bi, ba zang arung kyong be si bánggi ukye abe ele onyong mbe yi bi. 17Éke bánggi Isrel anyin ekin aba ahən ibi kutu ni ura nyi. Ahən ibi nyi esi Gibiyon, Kefira, Beerot, eyi Kiriyat Jarim.18Bánggi Isrel odɔk bi uma kong kəki ere boku obər ibi avang kuvang eyi bi obər ni Yawe, Ikpe ni Isrel məng. Bánggi kɛhun nyi ləlang ele ere nyim kenyim kəki ni boku obər ibi. 19Èke boku obər nyi olɔk eyi bánggi nyi ləlang kyong, "Adi avang kuvang kəki ibi obər ni Yawe, Ikpe ni Isrel məng, indang adi esi obu bi kebi kəyəng arung kong.20Inəng esi kəzu akə adi obu bi: Endi esi adi afa orup uma uyəng kəki ni kuvang akə adi avang eyi bi kong, de si bi apa." 21Boku obər nyi olɔk eyi bánggi ibi kyong, "Nyi si bi pa be le." Ye re enəng, bánggi ni Gibiyon nyi ohu esi bánggi abe ra ka etsi esi re gbən beməng anda bánggi Isrel ləlang, ri utu awu boku obər ibi olɔk alu kəki ibi.22Joshuwa di bi ke i bəp bi kyong, "Ere obu ke nya ba di, kekpeng akə anyi olɔk kyong, 'Adi ele kəra ham mbe yi nyi', ke nye le ri iyak itəng mbe yi di ra. 23Indang, kəki ni inəng, anyi alu kuhang, bánggi inyi biyəng ele bepi ekpər enəng mbe, ba ra ka etsi esi re gbən beməng edəng kɛtəm ni Ikpe anəm."24Be si osu Joshuwa kəlang kyong, "Esi kəki ni ayi adi owɔk kyong Ikpe andu Yawe nda idung ɛtəm anggi Musis undu kyong i nda anyi kətsi nyi ləlang, i si kəm kpe ləlang bánggi abe ele ti kətsi nyi- kâbi adi eki nyi bereng ham mbe kəki ni unyang idi. Esi inyi anda di do bu enəng. 25Zang, indang, adi ele kubu andu. Kəzu akə esi arəb omu endi ubu eyi di məng, bumbe."26Ye re enəng, Joshuwa bu inəng nda bi: E duk lu bi obu ni bánggi Isrel, endi esi bánggi Isrel obong bi kong. 27Kutu akə nyi Joshuwa hu bánggi ni Gibiyon nyi si bánggi abe ara ka etsi esi re gbən beməng anda kɛhun nyi, esi eyi Kəzo Ikpe, iyak ayi Ikpe tseng, ke bánggi Gibiyon nyi ofu ro bu yi aba dzẽ Inying.

Chapter 10

1Indanəng ayi Adoni-Zedek udəng ni Jerusalem owok kyong Joshuwa alyi Ai uma ke ogyo gbəm kə ləlang məng ( ereng utu awu obu yi Jeriko eyi udəng ibi) isim wok kyong bánggi Gibiyon ohu bulu eyi Izrel ke be esim ele yi bi. 2Bánggi Jerusalem bereng ohu bi ham mbe kəki Gibiyon esi kɛhən kəkyo mbe, ereng ahən bedəng bokyo nyi, ko bu Ai, eyi banyaləm ni uma oku ləlang besi bagang ni uma.3Eke Adoni- Zedek udəng niJerusalem tse kətsəm edəng ko bu ni Hoham udəng ni Hebron, edəng kobu ni Piram udəng ni Jamuth, edəng kobu ni Jafiya udəng ni Lakish, eyi Debir udəng ni Eglon; kyong 4"Nyi hung ba obu anəm aməng ba kahu m. Da ku Gibiyon uma kəki ere be emən undu bukun eyi Joshuwa eyi bánggi Izrel."5Bedəng botong nyi ni bánggi Amori-- udəng ni Jerusalem nyi, udəng ni Hebron nyi, udəng ni Jarmuth, udəng ni Lakish eyi udəng ni Eglon-- ohung aba, abe eyi bosoja ibi ləlang. Aba hu kɛpi uma onyong ni Gibiyon, aku kə uma.6Bánggi Gibiyon etse kətsəm edəng kobu Joshuwa eyi bosoja kə Gilgal. bo kyong, "Bukər mbe! Nyi fu tung ayi nya akahu di bepi nyi kong. Nyi hung ba obu di bukər mbe ba kahu di. Kahu di, kəki ere bedəng bánggi Amori ləlang abe ele eki ahən ekən kəki aku di uma." 7Joshuwa hung dəng si kə Gilgal, ami eyi banyaləm abe ra ku uma eyi mi edəng, eyi bagang uma oku.8Ikpe lok ozu yi Joshuwa, "Fu ki bereng ibi kong. Ama de bi anda mu kubu məng. Onggi uying ohun ayi otung mu kong."9Joshuwa aba kyu bi kəki bukər mbe, anyin isi esi kə Gilgal otuga nyi ləlang. 10Ikpe anda bánggi nyi ata yim erəp ibi obər ni Izrel, ke Izrel obong bi ham mbe kə Gibiyon ke ebən bi ti ukeng awu re ohung dəng kə Beth Horon, ke bo bong bi ti ukeng awu re dəng kə Azekah eyi Makkedah.11Ayi bi re ki bánggi Izrel, ro kyu esi kundur esi kə Beth Horon, Ikpe agba okyo okyong mbe esi kukyẽ okyu bi ləlang olu gbang edəng kə Azekah, ke bo ku. Abe oku ti okyo nyi obu abe oku ti kagyang ni banyaləm ni Izrel.12Joshuwa lok ozu yi Ikpe kutu akə nyi ayi Ikpe nda banyaləm ni Izrel alyi uma kəki ni bánggi Amori. Enəng esi ozu ayi Joshuwa lik yi Ikpe obər ni Izrel, "Uru, yir kə Gibiyon, eyi uva ti kəvang ni Aijalon."13Uru nyi eyir dəg, uvã eyir ke esi eye kong ni zẽ ti kəge akə bánggi nyi alyi uma kəki ni bánggi kufà ibi. ayi nəng esi ozu ayi eləm alu ti kɛvəb ni Jashar kong ra. Uru eyir katang kakpa Ikpe kukyẽ, wo onwo bukr kong anduk kutu kutəng. 14Afa utu kutu akə nyi kɛyir ra obər nəng kong, ayi Ikpe na kəki eri yi onggi ibi ɛtu. Kəki ere i ra ku uma kəki ni Izrel.15Joshuwa eyi Izrel ləlang esi irəm edəng kə Gilgal. 16Ti kəge akə leng bedəng botong nəng aki na atã ti kəvang kə Makkedah. 17Ba hã Joshuwa kyong , "Afa bi məng ! --bedəng botong nyi atã ti kəvang kə Makkedah."18Joshuwa kyong, "Nyi bung kəkyo kəkyong kəbzing undu kəvang nyi ke nyi nda bosoja ele kpe bi. 19Nyi fu yir embe kong. Nyi bən bánggi kufa nyi na ku bi uma si kərim ibi. Nyi fu anda bi ekin kɛmbər ahən ibi kong."20Joshuwa eyi beləm Izrel obong bi ekpe ləlang məng ayi bo bong bi ham mbe, be kəm bi ham mbe ereng uying olu arung ti ahən okyo ibi ayi embi uhang ata kəvərdəng nyi. 21Bosoja nyi esi edəng bukun ləlang ibi ko bu Joshuwa ti kɛpi ilə ibi kə Makkedah. Onggi uying avən undu olok kəzu eyi bánggi Izrel eye kong22Eke Joshuwa kyong, "Nya vən undu kəvang nyi ke nyi aku bedəng botong nyi lu ti kəvang nyi. 23Bo bu utu awu i lok nyi--udəng ni Jerusalem, undəng ni Hebron, udəng ni Jarmuth, udəng ni Laskish, eyi udəng ni Eglon.24Ayi ba aku bedəng aba obu Joshuwa, I si di banyaləm ni Izrel, I ha eki ni bosoja nyi abe eyi mi edəng kuma, nyi aku ezun nyi tok bi otu. Ke ba aba tok bi ezun otu ibi Eke 25Joshuwa ahã bi kyong, Ny fu ki bereng ibi kong nyi fu abəb orup kong Nyi gbang orup nyi hu ikəb. Ayi leng esi ozu ayi Ikpe i bu eyi bánggi kufa inyi ləlang nya ku bi uma nyi ni aku bi".26Eke Joshuwa bong bedəng nyi. I ndur bi ti etsi otong, ondur bi ti etsi nyi edəng urukpe anggi. 27Ayi uru ekpe, Joshuwa inda kəlang kazak, ke ba ku bi okyu ti etsi nyi aku bi agba alu ti kəvang nyi akə ba atã nyi ede okyo okyong mbe ekəp ezing undu kəvang nyi, okyo nyi ele embe aba tasi inying.28Utu awu leng, Joshuwa alyi uma kəki ni Makkedah kutu akə nyi ke i bong eyi eyi embe eyi kagyang, eyi udəng ibi, i kəm eyi eyi embe ləlang Isi onggi ying apa agbən embe kong, I bu eyi udəng Makkedah utu awu i bu yi udəng ni Jeriko nyi.29Joshuwa eyi Izrel ləlang anyin kə Makkedah edəng kə Libnah. I na ku uma eyi Libnah. 30Ikpe de bi nda Izrel kubu təng. eyi udəng ibi. Joshuwa bong mi yi kagyang eyi eyi embe ləlang. I si onggi ying apa yi unyang kong. I bu yi udəng ibi utu awu ibu udəng ni Jeriko nyi.31Eke Joshuwa eyi Izrel ləlang eyi mi esi kə Libnah akpã edəng kə Lakish. I hu kepi ile onyong embe ke eku uma yi bi. 32Ikpe de Lakish anda kubu ni Izrel. Joshuwa alyi kə uma ti kutu akə ni upã I kəm bi eyi kagyang eyi eyi emi le embe ləlang, ereng utu awu i bu yi Libnah.33Eke Horam, udəng ni Gezer, ohung aba iba kahu Lakish. Joshuwa aku mi uma yi bosoja anggi ke onggi utəng le yi unyang kong.34Eke Joshuwa eyi Izrel esi kə Lakish akpã dəng Eglon. Aba hu kepi ile onyong ibi ke aku bi uma, 35ke alyi bi uma ri kutu akə nyi, kutu akə ba aku yi bi nyi. eyi kagyang ke be kəm bi ləlang kap, eyi eyi ti kehən nyi utu awu Joshuwa bu Lakish nyi.36Eke Joshuwa eyi Izrel ləlang esi kə Eglon edəng kə Hebron. Ba ku kə uma. 37Balyi uma obong bi eyi kagyang, eyi udəng ibi eyi ahən akər ibi ləlang, eyi bánggi abe ele kembər kehən, be si onggi ying apa yi unyang kong utu awu bo bu yi Eglon ayi be ekəm bánggi nyi ləlang.38Eke Joshuwa isi irəm, ke bosoja ni Izrel ləlang eyi mi, ke ba kpa edəng kə Debir na ku uma eyi kə. 39Balyi kə, udəng ibi eyi abe le ahən akər ibi eyi kagyang eyi eyi ləlang kap, bi esi onggi ying apa yi unyang kong utu awu bo bu yi Libnah eyi udəng ibi eyi Hebron,40Joshuwa alyi uma ni kətsi nyi ləlang, ahən ayi ele eki ahən, Negev, ətsi ayi ətən eyi ayi etən eki ahən. eyi bedəng ibi. Be esi onggi uying apa agbən kong, I kəm bi ləlang ozu ayi ele yi unyang, utu awu Yahwe Ikpe ni Izrel, lok kəlang kazak nyi. 41Joshuwa bong bi akəm, kə Kadesh Barnea edəng kə Gaza, ekən ahən ni Goshen ləlang edəng Gibeon.42Joshuwa alyi bedən nəng nyi uma eyi kətsi ibi kezəng ketəng mbe kəki ere Yahwe, Ikpe ni Izrel, aku banggi Izrel aku uma. 43Eke Joshuwa, eyi Izrel ləlang abe eyi mi ele, esi irəm edəng ti kɛpi ile kə Gilgal.

Chapter 11

1Ayi Jabin udəng Hazor, owok ayi leng , i tse kətsəm kobu ni Jobab, udəng ni Madon. edəng kobu ni udəng Shimron, eyi udəng ni Akshaph nyi. 2Ami təng etse kətsəm edəng kobu bedəng eki ahən ayi ele ufu aru, kuvang ni uho Jodan nyi ufu kəta ni Kinnereth nyi, ni avang eyi kə Naphoth Dor edəng kɛzun uru. 3Ami təng Itse edəng kobu bánggi Kanan nyi kegi uru eyi kezun uru, bánggi Amori nyi, bánggi Hitti nyi, bánggi Perizzit nyi, bánggi Jebusit keki ahən nyi, eyi Hiviti onyong ni Kɛhən Hermon ti kətsi ni Mizpah.4Ləlang bosoja ibi olu aba eyi bi, bosoja nyi kəhun kəggi ereng ira undu kuho uga. Be le yi bokərnya eyi kyekye ahak kəhun ham mbe. 5Bedəng abe leng ləlang edi ekən botu alu botu kəge, ke aba apu kɛpi ile ele kəluk kətəng kɛpi ile ibi ti beməng ni Merom indi ba ku uma eyi Izrel.6Ikpe ha Joshuwa kyong, Fu ki bereng utu awu be leng kong, kəki ere kohungtu fu indang Ama ede bi ləlang anda nyi Izrel ereng banyaləm abe oku məng. Nyo hu bokərnya ibi oluk kyekye ahak ibi ula. ula. 7Joshuwa eyi abe ra ku uma nyi ləlang aba, Ba aba bukər mbe ti beməng ni Meron, aba ku eyi bánggi kufa ibi.8Ikpe de bánggi kufa ni ibi nyi anda Izrel kubu, Bo bong bi atər bi olugbang edəng kə Sidon, Misrephoth Maim, eyi kəvang ni Mizpah edəng kegi uru. Ba ku bi uma eneng ne zẽ ayi esi onggi omi apa yi unyang kong. 9Joshuwa bu bi utu awu Ikpe hã mi. I gu bən ɛzun bokərnya ibi oluk kyekye ahak ibi ula.10Joshuwa esi irəm itu ayi nyi na alyi Hazor uma. I bong udəng ibi eyi kagyang. ( Hazor kəki ni okyo bedəng abe lelang) 11bo bong bi eyi bugyang ozu ayi le yi unyang eme ləlang, ke aku bi alu ukpã ni ukəm, ke ozu ayi ele yi unyang ləlang ekəm. Ke I luk Hazor.12Joshuwa alyi ahən nyi ləlang eyi bedəng ibi nyi uma. Alyi bedəng ibi uma eyi kagyang. Ikəm bi kap eyi kagyang, utu awu Musis upi ni Ikpe lok yi kəlang kazak anggi. 13Izrel oluk ahən ayi ebi yi bumbi nyi kong, esi ri Hazor mbe ayi Joshuwa oluk.14Bosoja ni Izrel aku avəm bánggi uma ibi ti ahən okyo nyi eyi ereng ləlang esi ibi. Bo bong bánggi eyi kagyang ni ezẽ ayi be kəm bi ləlang. Be si kəzu unyang iying apa kong. 15Utu awu Ikpe lɔk kəlang kazak nyi eyi Musis upi anggi ri utu awu Musis lɔk eyi Joshuwa, eke Joshuwa bu yi enəng. I kəzu kəying apa kong ni ozu ayi Ikpe lɔk yi Musis ibu nyi.16Joshuwa ede ti kətsi nyi, ahən ayi ele kəki kɛhən, ləlang Negev, ləlang kətsi ni Goshen, kɛzun betək, kəvang uho ni Jodan, eki ahən ni Izrel eyi ətsi kəvang 17Ayir kəki kɛhən Halak aduk yi Edom, esi edəng karu olugbang edəng kə Baal Gad ti kəvang akə anduk yi Lebanon kəta ni kəki kɛhən Hermon, ɛlyi bedəng nyi ləlang uma obong bi kap.18Joshuwa aku uma ede kəge esi kəra eyi bedəng ləlang. 19Kɛhən kəying ele bukun eyi bosoja ni Izrel kong uhun bánggi Hiviti abe le kə Gibeon mbe. 20Kəki ere esi Ikpe ami ezip ɛrəp ibi indi ba ku uma eyi Izrel, indi ba fa wukəm eggi kəmbɔk akyatəng, utu awu i lɔk yi Musis.21Eke Joshuwa ba ti kəge akə i kəm Anakim ( itu bánggi bagang). I bu ayi leng ti ahən ayi ele keki ahən, ke Hebron, Debir, Anab, eyi eki ahən ni Judah eyi abe ni eki ahən ni Izrel. Joshuwa ekəm bi eyi ahən okyo ibi kap. 22Anakim beying erəng kong ti kətsi ni Izrel nyi kong ohun Gaza, Gath, eyi Ashdod mbe.23Eke Joshuwa alyi kətsi nyi ləlang, utu awu Ikpe hã Musis. Joshuwa de kə anda Izrel ohu esi kezun ibi, ede aha anda bi ti aka ibi nyi. Eke kətsi nyi etəm kəhuk eyi uma oku.

Chapter 12

1Abe leng esi bedəng ni kətsi nyi, abe banyaləm ni Izrel alyi bi uma. Bánggi Izrel ogu ohu kətsi nyi ayir kegi uru ni Jodan iyak ayi uru ratsu, akəm kəvang ni uho Amon edəng Kəki kɛhən ni Hermon, eyi Arabah edəng kegi uru. 2Sihon, udəng ni banggi Amoriti, ele kə Heshbon. Ina kədəng akəm kə Aroer, akə ele kəhun ni Arnon Gorge akəm katang ni kəvang nyi, kɛtəng ni Gilead okyu edəng kuho ni Jabbok ti ukye ni bánggi Ammon.3Sihon təng na kədəng nj Arabah edəng kuho ni Kunnereth, kegi uru, edəng kuho uga ni Arabah (uho bumma) ukpa ni egi uru olugbang edəng Beth Jeshimoh eyi ufu ari, edəng ti kəbu ni kəki kɛhən Pisgah. 4Og, udəng ni Bashan, utəng ni abe erəng ni Rephaim, ile kə Ashtaronth eyi Edei. 5I na kədəng kəki ni kəki kɛhən Hermon. Salekah, eyi Bashan ləlang edəng kukyẽ ni bánggi Geshur6Musis upi ni Ikpe, ke bánggi Izrel nyi alyi bi uma, ke Musis upi ni Ikpe inda kətsi esi kɛzun ni banggi Reuben nyi, bánggi Gad, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh.7Abe leng esi bedəng abe Joshuwa eyi bánggi Izrel alyi bi uma ke ezun uru ni Jodan, akəm kə Baal Gad ti kəvang onyong ni Lebanon edəng kəki kɛhən ni Halak onyong ni Edom. Joshuwa de Kətsi akə nyi anda aka ni Izrel ke si kɛzun ibi. 8Inda bi ahən ayi ele kəki kɛhen, kətsi kəvang, Arabah, eyi ukpã ni eki ahən, kulum ugaə, eyi Negev-- kətsi ni bánggi Hitti, bánggi Amori bánggi Kanan, bánggi Perzzi, bánggi Hivit, eyi bánggi Jebusi.9Bedəng nyi besi udəng ni Jeriko, eyi udəng ni Ai ami le ukpã ni Bethel, 10udəng ni Jerusalem nyi, Udəng ni Hebron 11nyi, udəng ni Jarmuth nyi, udəng ni Lachist nyi, 12udəng ni Eglon nyi. udəng ni Gezer nyi.13udəng ni Debir nyi, undəng ni Geder nyi, 14udəng ni Hormah nyi, udəng ni Arad nyi, 15udəng ni Libnah nyi, udəng ni Addulam nyi, 16udəng ni Makkedah nyi, udəng ni Bethel nyi,17udəng ni Tappuah nyi, udəng ni Hepher nyi, 18udəng ni Aphek nyi, udəng ni Lasharon nyi, 19udəng ni Madon nyi, udəng ni Hazor nyi. 20udəng ni Shirmron Meron nyi, udəng ni Akshaph nyi,21udəng ni Taanach nyi, udəng ni Megiddo nyi, 22udəng ni Kedesh nyi, udəng ni Jokneam nyi. udəng ni Carmel nyi, 23udəng ni Dor nyi, kə Naphoth Dor nyi, udəng ni Goyim nyi kə Gilgal. 24eyi udəng ni Tirzah nyi. Ləlang bedəng nyi besi kɛkəm eyi kur.eyi kətəng.

Chapter 13

1Ubang Joshuwa bohən ohumi ham mbe məng inda ayi Ikpe hã mi kyong, " Amu hən ebe mbe məng, eke kətsi ofu erəng kəga mbe akə olyi bi uma.2Akə leng esi kətsi akə ofu erəng. Ləlang oku ni bánggi Philisti, eyi oku ayi esi ni bánggi Geshur, 3akəm kə Shihor, awu le kegi uru ni Ijipt, eyi ufu aru edəng kukyẽ ni Ekron, awu esi ni bánggi Kanan nyi, bedəng botong ni bánggi Philistin, abe kə Gaza, Ashdod, Ashkelon, Gath eyi Ekron; kəku ni bánggi Avi4ufu kəta nyi, etsi ni bánggi Kanan, akəm Arah akə esi ni bánggi Sidon, olu gbang edəng Aphek ake esi ti Ukye ni bánggi Amori; 5kətsi ni Byblos, ekən Lebanon ufu kegi uru, akəm kə Baal Gad kəta ni kəki kɛhən Hermon edən kə Lebo Hamath.6Eyi, ləlang bánggi abe ele kutək akəm Lebanon olu gbang edəng kə Misrephoth Main, ekən eyi bánggi Sidon ləlang-- Ama atər bi olu obər ni bosoja ni Izrel. Arung ayi leng zəzəng kyong ude kətsi nyi anda Izrel kezun ibi, utu awu ama hã mu yi kəlang kazak nyi. 7Ha kətsi nəng nyi esi kezun ni aka otong enzi eyi kɛtəng ni kəka ni Manasseh."8Eyi kɛtəng ni kəka ni Manasseh, bánggi Reuben eyi bánggi Gad afa ibi meng ayi Musis upi ni Ikpe anda bi ti egi uru ni ukpa ni Jodan. 9Akəm kə Aroer, awu ele dəng kəhu ni Amon uho gorge ( ekən kɛhən kəkyo akə ele katang ni gorge nyi). edəng eki ahən ni Medeba olu gbang edəng kə Dibon.10Ahən okyo ni Sibon ləlang, udəng ni bánggi Ammon, abe ana kədəng kə Hesbbon, edəng kukyẽ ni bánggi Ammon, 11Gilead, eyi oku ni Bánggi Geshur eyi bánggi Maakath, ləlang abe kəki ahən ni Hermon, Bashan ləlang edəng kə Salekah, 12kəkyo kədəng ni Og kə Bashan ləlang, ami na kədəng kə Ashtaroth eyi Edei--abe leng esi abe erəng ni Rephaim-- Musis aku bi uma ke atər bi anyin.13Eke bánggi Izrel atər olu bánggi Geshur ra bánggi Maakah, ke Geshur eyi Maakah ele katang ni Izrel aba tasi inying.14Ohun kəka ni Levi mbe ayi Musis anda bi kezun kong. Kubu bunda Yahwe Ikpe ni Izrel, abe oluk yi ula, esi kezun ibi, utu awu Ikpe hã Musis.15Musis anda kəka ni Reuben kezun kenyin, kenyin. 16kəku bi akəm Aroer, ti kəhun ni Amon uho ni gorge, eyi kɛhən kəkyo akə ele katang ni kəvang nyi, eyi eki ahən ləlang onyong Medeba.17Reuben ohu Heshbon eyi ahən okyo anggi ləlang abe ele ti betək, Dibon, eyi Barmoth Baal, eyi Beth Baal Meon, 18eyi Jahaz, eyi Kedemoth, eyi Mephaath, 19eyi Kiriathaim, eyi Sibrmah, eyi Zereth Shahar ti betək ni Valley nyi.20Reuben təng ohu Beth Peor, kəvang ni Pisgah, Beth Jeshimoth, 21Ahən okyo ayi ele keki ahən nyi ləlang, eyi kəkyo kədəng ni Sihon udəng ni bánggi Amor nyi, ami na kədəng kə Heshbon keyir, ami Musis alyi mi uma eyi bánggi eki ni bánggi Midiya, Evi, Rekem, Zur, Hur, eyi Reba, beləm bedəng abe kə Sihon, abe le ti kətsi nyi.22Bánggi Izrel nyi obong Balaam idung ni Beor eyi kagyang, ami ra ta bosur, katang ni abe bobong nyi. 23Ukyẽ ni kəka ni Reuben ele ti uho Jodan, inəng esi ukyẽ ibi. ayi leng esi ukyẽ ni Reuben eyi kəka anggi, anda ti aka ibi ləlang, ahən okyo eyi ahən akər ibi.24Ayi leng esi ayi Musis anda kəka ni Gad, kenyin. kenyi. 25Kəku ibi esi Jazer, eki ahən okyo ni Gilead eyi ketəng ni kətsi bánggi Ammor nyi, edəng kə Aroer, akə kegi uru ni Rabbah. 26akəm kə Heshbon edəng Ramath Mizpah eyi Betonim, akəm Mahanaim edəng kəku ni Debir.27Kə Valley nyi, Musis anda bi Beth Haram, Beth Nimrah, Sukkoth, eyi Zaphon, kəkyo kədəng ayi erəng ni Sihon udəng ni Heshbon, eyi Jodan akə esi ukye, edəng ufu ari kəhun ni uho ukyo nyi ni Kinnereth, kegi uru kəta ni Jodan. 28Ayi nəng esi kezun ni kəka ni Gad, kenyin, kenyin, eyi ahən okyo eyi ahən akər ibi.29Musis anda kezun kɛtəng ni kəka ni Manasseh. Ede anda kɛtəng ni udong ni Manasseh, kenyin, kenyin. 30Kəku ibi akəm Mahanaim, Bashan ləlang, ləlang kəkyo kədəng ni Og udəng ni Bashan, eyi ahən okyo ni Jair, abe le kə Bashan, ahən okyo akəm ara, 31kɛtəng ni Gilead, eyi Ashtaroth eyi Edei ( ahən kədəng ni Og kə Bashan). Ayi leng ede anda udong ni Makir idung ni Manasseh-- kɛtəng ni bánggi Makir, kenyi, kenyin.32Akə leng esi kezun akə Musis de nda bi kəvang ni Moab, kəta ni egi uru ni Jeriko. 33Musis anda kəka ni Levi kezun kong . Yahwe Ikpe ni Izrel, isi kezun ibi utu awu i hã bi nyi.

Chapter 14

1Ayi leng esi oku ayi bánggi Izrel ohu esi kezun ibi ti kətsi Kanan, akə Eleazar udəng agya, Joshuwa idung ni Nun, eyi bodung bakəb ni aka ni Izrel ede anda bi nyi.2Kezun ni aka otong enzi eyi ketəng ni kəka nəng nyi etseng utən ni karəng kata, utu awu Ikpe hã yi kəlang kazak utən ni Musis. 3Kəki ere Musis anda aka apã eyi ketəng kəsikɛhən ni Jodan, eke ayi ni bánggi Levi inda be kezun kong 4Kəka ni Josef ohu esi aka apã, Manasseh eyi Ifraim. Bánggi Levi nyi anda bi kətsi nyi kong, esi ahən okyo iying indi be le embe eyi kətsi kədəng ni ereng ata eyi avəm ayi be le eyiyi. 5Bánggi obu utu awu Ikpe hã Musis, ke ba ha kətsi nyi.6Eke kəka ni Judah aba obu ni Joshuwa kə Gilgal. Kaleb idung ni Jephunneh onggi Kenizzi, hã mi kyong," Orung ozu ayi Ikpe lɔk yi Musis onggi Ikpe kəki andu eyi ama kə Kadesh Bamea ra. 7Ama bu iggi akəm apã ayi Musis upi ni Ikpe tsẽ ama esi ke Kadesh Bamea no zo kətsi nyi. Ama nda kətsim anəm aba obu anggi eye utu awu ele kɛmər anem ndi mo lɔk.8Eke umba anəm ami yi ama dəng anda orup bánggi nyi arak esi beməng bereng ohu bi. Eke ama bən ukeng ni Yahwe Ikpe anəm. 9Musis vang kuvang kutu akə nyi, kyong, ' Kavang mbe kətsi nyi akə ɛzun inyi etəp ke si kezun inyi anyi eyi beləm nyi umənkəgi, kəki ere nyi bən Yahwe Ikpe anəm gagga mbe məng.'10Uban, zang! Ikpe anda ama le yi unyang iggi akəm apã eyi otong, utu awu i lɔk--akəm itu ayi Ikpe kəve nəng eyi Musis, inda ayi Izrel esi kulum uga, Ubang, zang! Ama bu iggi akəm apã eyi otong məng. 11Ama fu le yi kazak anəm inyinəng ereng ri kutu akə kɛyir nyi ayi Musis tsẽ ama edəng nyi. Kazak anəm ekpər ri utu awu kɛyir nyi, ni uma eyi ama si ekin olu.12Uban si nda ama kətsi kəhən nəng nyi, akə Ikpe mən undu yi ama kutu akə nyi. Keki ere amu wok itu ayi nyi kyong Anakim ( itu bánggi bugbang) ele ti ahən okyo eyi ihang ata yi kəvərdəng ibi. Asang ayi Ikpe eyi ama le ubi eke ama atər bi olu, utu awu Ikpe ha."13Joshuwa nda mi edəng ke ide Hebron esi kezun ni Kaleb idung ni Jephunnneh. 14Ere enəng Hebron ohusi kezun ni Kaleb idung Jephunneh ni bánggi Kenizzi abatasi inying, kəki ere iri bən Yahwe Ikpe ni Izrel ham mbe. 15Inda nəng kədən ni Hebron kɛyir esi Kiriath Arba. ( Arba si onggi ukyo ham mbe katang ni Anakim nyi, ) ke kətsi etəm kəhuk eyi uma.

Chapter 15

1Wuha ni kətsi ni kəka ni bánggi Judah, kenyin, kenyin, ekər ede dəng ufu ari ni ukyẽ ni Edom, eyi kulum uga ni Zin esi kəra ni iyak nyi edəng ufu ari. 2Ukyẽ ibi awu kari akəm kəhun edəng kəhu ni uho ukyo ni bummã, undu uho awu esi edəng ufu ari.3Ukyẽ bi awu esi kəb apu eggi edəng kari ni undur ni Akrabbim ke akpã edəng olu gbang edəng kə Zin, ke ohu edəng kəta ni Kadesh Barnea, ukpã ni Hezron, ohung edəng kə Addar, irək ayi ezəm edəng kə Karka. 4Akpã edəng kə Azmon, edəng undu uyang ni Ijipt, ke edəng kəhun anggi undu uho uga. Awu nəng esi ukyẽ ibi ni ufu ari.5Ukyẽ awu ni egi uru esi ni uho uga ni bummã nyi, undu ni Jodan. ukyẽ awu ufu aru akəm ti undu uho uga undu ni Jodan. 6Ohung edəng kə Beth Hoglah ke akpã aru ni Beth Arabah. Ke uhung edəng ti kəkyo kə Bohamn idung ni Reube.7Ke ukyẽ nyi ohung edəng kə Debir esi kə Valley ni Achor, ke uhung edəng ufu aru, ezim etən edəng kə Gilgal, awu esi ukpã owu ni undur ni Adummim, awu ele ufu ari ni Valley. eke akpã edəng ti ibin beməng ni En Shemesh ke akpã edəng kə En Rogel. 8Ukyẽ nyi ohung edəng kə Valley ni Ben Hinnom edəng ufu ari ni kɛhən kəkyo ni Bánggi Jebus ( akə esi Jerusalem). Ke ohung edəng kəki undur awu ele kə Valley ni Hinnom, kɛzun uru, akə esi kəhun ni ufu aru ni Valley ni Rephaim.9Ke ukyẽ nyi ekər edəng akəm kəki indur edəng kəbung ibin ni Nephtoah, akpã embe edəng ahən okyo kəki kɛhən Ephron. Ke ukyẽ nyi etən edəng ata kəvərdəng edəng kə Baalah ( esi kəzu kətəng yi Kiriath Jearim). 10Ke ukyẽ nyi ezəm ata kəvərdəng ufu kɛzun uru Baalah edəng Kəki kɛhən Seir, aba zeng onyong ni kəki kɛhən Jearim ufu aru ,( kəzu kətəng eyi Kesalon), okyu edəng kə Beth Shemesh, obu edəng kə Timnah.11Ukyẽ nyi edəng ufu aru undur ni Ekron, ke etən edəng ata kəvərdəng edəng kə Shikkeron ke akpã edəng kəki kɛhən Baalah, akəm ebe edəng kə Jabneel. ukyẽ nyi ni ohun ku ho uga. 12Ukyẽ awu kɛzun uru esi ku ho uga awu bi di " Great Sea "Eyi undu uho uga ayi leng ukye ni kəka ni Judah, kenyin, kenyin.13Ayi alu izən Ikpe ayi anda Joshuwa, Joshuwa anda Kaleb idung ni Jephunneh nda bi kətsi katang ni kəka ni Judah, Kiriath Arba, akə esi Hebron (Arba si abba ni Anak) 14Kaleb atər olu beləm bara ni Anak; Sheshai,Ahiman eyi Talmai, udong ni Anak. 15Kaleb anyin ebe na aku uma yi bánggi ni Debir ( kədən ni Debir keyir esi Kiriath Sepher).16Kaleb kyong, " Onggi ami aku uma eyi Kiriath Sepher ke alyi kə, ama ede Aksah idung anəm ilige anda mi aku." 17Ayi Othniel idung ni Kenaz, umba ni Kaleb alyi kə uma, Kaleb de Aksah idung anggi ilige anda mi.18Irəm ni ayi leng ede kəra kong, Aksah ba obu ni Othniel ke nung mi kyong nung abba anəm ozo.Ayi i kyu ti kəkəm anggi. Kaleb aha mi kyong, ""ere ayi ura pu ra."19Aksah so u mi kyong, "Bu nda ama edəng, ti ayi unda ama kətsi ni Negev nyi; nda ama obung ni ibin beməng." Eke Kaleb anda mi obung ibin beməng abe ufu aru eyi ayi ni kəta.20Ayi leng esi kezun ni kəka ni Judah, kenyin, kenyin.21Ahən okyo ayi esi ni kəka ni Judah ele ni kəhun ni ufu ari edəng kukyẽ ni Edom, be si Kebzeel, Eder, Jagur, 22Kinah, Dimonah, Adadah, 23Kedesh, Hazor,,Ithnan, 24ziph, Telem, Bealoth25Hazor Hadattah, Kerioth Hezron, ( be di kə Hazor təng). 26Amam, Shema, Moladah, 27Hazar Gaddah, Heshmon, Beth Pelet, 28Hazar Shual, Beersheba, Biziothiah.29Baalah, Iyim, Ezem, 30Eltolad, Kesil, Hormah, 31Ziklag, Madmannah, Sansannah, 32Lebaoth, Shilhim, Ain, eyi Rimmon. Ayi leng esi ahən okyo eyi akər ləlang kɛkəm eyi otong enzi33Ti kəvang akə ufu ari esi Eshtaol, Zorah, Ashnah, 34Zanoah, En Gannim, Tappuah, Enam, 35Jarmuth,Adullam, Sokoh, Azekah, 36Shaaraim, Adithaim, eyi Gederah ( ke si Gederothaim). Ayi leng esi ahən okyo kur eyi enzi ləlang eyi ahən akər ibi.37Zenan, Hadashah, Migdal Gad, 38Dilean, Mizphah, Joktheel, 39Lachish, Bozkath, Eglon.40Kabbon, Lahmas, Kitlish, 41Gederoth, Beth Dagon, Naamah, Makkedah. Ayi leng esi ahən okyo kur eyi otong kəyin eyi ahən akər ibi.42Libnah, Ether, Ashan, 43Iphtah, Ashnah, Nezib, 44Keilah, Akzib, Mareshah, Ayi leng esi ahən okyo otong enzi eyi ahən akər ibi.45Ekron, eyi ahən okyo eyi ahən akər ayi ele ata kəvərdəng, 46akəm Ekron edəng kuho uga awu be re di Great Sea nyi, ləlang abe le anduk yi Ashdod, eyi ahən akər ibi, 47Ashdod, eyi abe ele ti ahən okyo, eyi ahən akər ibi, edəng undu uyang ni Ijipt, ke edəng ti uho awu be di Great Sea eyi undu uho nyi.48Ahən betək, Shamir, Jattir, Sokoh, 49Dannah, Kiriath Sannah, ( be di kə Debir), 50Anab, Eshtemoh, Anim, 51Goshen, Holon, eyi Giloh. Ahən okyo kur eyi kətəng, ekən yi ahən akər ibi.52Arab, Dumah, Eshan, 53Janim, Beth Tappuah, Aphekah, 54Humtah, Kiriath Arab, ( be di kə Hebron), eyi Zior. Ayi leng esi ahən okyo otong enzi, eyi ahən akər ibi55Maon, Carmel, Ziph, Juttah, 56Jezzeel, Jokdeam, Zanoah, 57Kain, Gibeah, eyi Tirmnah. Ayi leng esi ahən okyo eyi ahən akər ibi.58Halhul, Beth Zur, Gedor, 59Maarath, Beth Anoth, eyi Eltekon. Ayi leng esi ahən okyo otong kəyin, eyi ahən akər ibi.60Kiriath Baal ( re di kə Kiriath Jearim), eyi Rabbah, Esi ahən okyo apa eyi ahən akər ibi. 61Kulum uga nyi, esi Beth Arabah, Middin, Sekakah, 62Nibsham, kɛhən kəkyo ni Bummã, eyi En Gedi. Ayi leng esi ahən okyo otong kəyin eyi ahən akər ibi.63Eke esi ni bánggi Jebus, bánggi abe le kə Jerusalem, kəka ni Judah atər bi olu kong, eke bánggi Jebus nyi ele embe eyi kəka ni Judah aba tasi inying.

Chapter 16

1Kətsi akə ede anda kəka ni Josef akəm kə Jodan kə Jeriko, kegi uru ni ibin beməng ni Jeriko, ekin edəng kulum uga, ohung edəng esi kə Jeriko edəng ahən ayi ele kutək ni Bethel. 2Eke esi kə Bethel edəng kə Luz akpa edəng kə Ataroth, kəku ni bánggi Arki'3Eke wu okyu edəng kɛzun uru edəng kəku ni banggi Japhhlet, olulgbang edəng na ammang kəku akə ari ni Beth Horon, edəng ufu Gezer, no hun kuho uga. 4Esi utu awu leng ayi aka ni Josef Manasseh eyi Ifraim ohu kezun ibi.5Kəku ni kəka ni Ifraim, kenyin, kenyin; ukyẽ ni kezun ibi kegi uru esi kə Ataroth Addar olu gbang edəng kə Upper Beth Horon, 6akəm embe edəng ku ho uga. Akəm kə Mikmethath kufu aru esim edəng kegi uru re dəng kə Taanah Shiloh ke akpã okyu edəng kegi uru edəng kə Janoah. 7Anyin embe okyu edəng esi kə Janoah edəng Ataroth edəng kə Naarah, ne zẽ Jeriko, no hun kə Jodan nyi.8Akəm kə Tappuah ukyẽ nyi edəng kɛzun uru edəng undu uyang ni Kanah no hun undu uho uga. Ayi leng esi kezun ni kəka ni Ifraim, kenyin, kenyin, 9eyi ahən okyo nyi ayi etseng anda kəka ni Ifraim nyi keməng ni kezun nyi ni Manasseh-- ahən okyo ləlang, ekən yi ahən akər ibi.10Ba atər anyin bánggi Kanan abe ele kə Gezer kong, yaba ayi bánggi Kanan abe ele keməng ni Ifraim aba tasi inying, eke bánggi Ifraim nyi anda bi keng mbe obu ɛtəm anda bi,

Chapter 17

1Utu awu leng ayi be de kezun kətsi nu kəka ni Manasseh ( ami si idung kətabər ni Josef)--ami esi Makir, ami esi idung kətabər ni Manasseh ami bung kəki anggi isi abba ni Gilead eyi Bashan, kəki ere Makir esi ri keyi anggi isi onggi uma oku. 2Kətsi nyi ede anda abe erəng ni kəka ni Manasseh, anda kenyin ibi--Abiezer, Helek, Asriel, Shechem, Hepher, eyi Shemida. Abe leng esi udong ni beləm banyaləm ni Manasseh idung ni Josef ti anyin ibi.3Indang Zelophehad idung ni Hepher idung ni Gilead idung ni Makir idung ni Manasseh akyatəng eyi idung unyaləm, eke i le yi beləm belige mbe. edən ni beləm belige anggi be si Mahlah, Noah, Hoglah, Milkah, eyi Tirzah. 4Be dəng ko bu ni Eleazar udəng agya nyi, Joshuwa idung ni Nun, eyi bodung akəb, ke bo kyong, " Ikpe lɔk kəlang kazak yi Musis kyong nda di kezun yi bamba di banyaləm." Ke ebən kəlang kazak anda bakəb nyi kezun katang ni bamba banyaləm ni abba ibi.5Kepi ni kətsi ede anda Manasseh kə Gilead eyi Bashan, akə ele kude ni Jodan, 6kəki ere beləm belige ni Manasseh ohu kezun ibung eyi beləm banyaləm anggi. Kətsi ni Gilead ede anda idong ni Manasseh.abe erəng.7Keku ni Manasseh akəm Asher edəng kə Mikmethath, akə esi kegi uru ni Shechem. eke ukyẽ nyi okyu edəng ufu kəta anduk yi abe ele onyong ni ibin beməng ni Tappuah. 8( kətsi ni Tappuah esi ni Manasseh eke kɛhən Tappuah ti ukyẽ ni Manasseh nyi esi ni bánggi Ifraim).9Ukyẽ nyi okyu edəng undu uyang ni Kanah. Ahən okyo ayi ni ufu ari katang ni ahən okyo ni Manasseh esi ni Ifraim. Ukyẽ ni Manasseh ele ufu aru ni uyang nyi, ke wu no hun kuho uga. 10Kətsi nyi akə ufu kəta nyi esi ni Ifraim, ke kətsi akə ufu aru esi ni Manasseh məng, uho uga nyi esi ukyẽ nyi. Ufu aru edəng kə Asher arung, ke ufu ezun uru, Issachar.11Kə Issachar eyi kə Asher t,əng, Manasseh ele yi Beth Shan eyi ahən akər anggi, bánggi abe le kə Dor eyi ahən akər ibi, abe ele kə Endor eyi ahən akər ibi, abe ele kəTaanach eyi ahən akər ibi, eyi abe ele kə Megiddo eyi ahən akər ibi ( ke kehən akə ni ura esi Napheth). 12Təng ahən kəka ni Manasseh nyi bo hu ahən okyo ayi nyi kong, kəki ere bánggi Kanan ele ekpər ti kətsi nyi,13Ayi bánggi Izrel ekər agbang si kɛhung, banda bánggi Kanan nyi obu bi ɛtəm ayi esi keng mbe, eke ba atər bi olu ti kətsi nyi kong.14Eke udong ni Josef olɔk ozu yi Joshuwa, kyong, " Ere bu unda di kətsi kətəng mbe eyi kezun kətəng mbe ra. Ayi adi ele yi ubin uga mbe, təng ahən Ikpe esi di apa kong ra nda di edəng kong ra." 15Joshuwa hã bi kyong, " Ayi nyi edəp esi ubin okyo mbe, nyi hung dəng bulɔk nyi kogyu na kəm kətsi alu inyi ti kətsi ni bánggi Perizz eyi ke Rephaim nyi. Nyi bu ayi leng, ayi kətsi betək ni Ifraim nyi egi nyi mbe."16Udong ni Josef okyong, " Kətsi ni utək nəng nyi ohun di kong. Eke bánggi Kanan abe ele kəvang nyi ele yi bekikye ahak ni anang, abe ele kə Beth Shan eyi ahən akər ibi, eyi abe ele kə Valley ni Jezreel." 17Eke Joshuwa hã kəhak agya ni Josef--eyi Ifraim yi Manasseh, "Anyi esi bánggi kəhun mbe məng, ke nyi le yi kazak ham mbe. Arəb indi nyi le yi kətsi sang mbe kong, akə anda nyi. 18kətsi utək nyi esi inyi ləlang˾Ayi kətsi esi kəgyu mbe, nyo vung kə otur kəgyu nyi ohu kə olu gbang edəng ti ikyẽ ayi. Nya atər anyin bánggi Kanan nyi ti ayi be le yi bekyekye ahak ni anang ahəng, ke be le yi kazak."

Chapter 18

1Eke bánggi Izrel nyi ləlang edi ekən botu kə Shiloh. Ba kəm kekpe kəkən embe ke ba alyi kətsi nyi mbe eyi uma. 2Ofu erəng aka otong apa katang ibi ayi afa kezun ibi məng kong.3Joshuwa ha bánggi Izrel kyong, " Ede kəra ahən ayi nyi eki edəng ti kətsi akə Yahwe Ikpe ni babba baga nyi, anda nyi ra. 4Nyi hu bánggi katang nyi bara ti aka nyi ləlang, ke ama etse bi olu edəng. Be dəng ene ozo asang kətsi aru yi ari ləlang. Be ləm akpa ozu ayi eləm nyi eyi kɛhən kezun ibi, ke bi si irəm ba obu anəm.5Bo hu botu aha akak otong apã. Judah ele kpər ti kəku ibi ufu ari, ke agya ni Josef be le ri tə kətsi ni kəku ibi ufu aru. 6utɔk lu kətsi nyi akak otong apã kə de tɔk lu kə nyi yi ba nda ama. Ama ata karəng mbe anda nyi obər ni Yahwe Ikpe di.7Bánggi Levi akyatəng eyi kapu ibi katang inyi, kəki ere abe si bedəng agya ni Ikpe ami bung kəki anggi si kezun Ikpe. Gad, Reuben, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh afa kezun ibi, akpa Jodan. Ayi lengesi kezun ayi Musis upi ni Ikpe anda bi."8Eke banyaləm nyi anyin edəng, Joshuwa lɔk kəlang kazak eyi abe edəng ni eləm utɔk lu kə ni kətsi nyi, kyong, "" Nyi hung dəng ri kyu hu hung ti kətsi nyi, ke nyi ləm utɔk lu ke nyi kə nyi si irəm ba obu anəm. Ama ata karəng anda nyi aməng obər Ikpe kə Shiloh." 9Banyaləm nyi olu esi ohung edəng okyu ohung ti kətsi nyi ke be ləm utɔk lu kə nyi ti kɛvəb kəkyo ti ahən okyo ti ikpã otong apã ukpã nyi okyong yi bukəb, bukəb,.Ke be si irəm aba obu Joshuwa ti kepi ile bi kə Shiloh.10Eke Joshuwa ta karəng yi bi kə Shiloh obər Ikpe. esi embe nyi ayi Joshuwa anda bánggi Izrel nyi, kətsi nyi, ke eyi, eyi, anda bi kapu kətsi anggi.11Aha nda kəka ni Benjamin bo lu aba kenyin, kenyin, kəku ni kətsi akə anda bi məng nyi esi katang ni udong ni Judah eyi ni Josef. 12Ufu aru, ukyẽ nyi ayir kə Jodan. Ukyẽ nyi ohung edəng kəhun ni ufu aru ni Jeriko, ke ohung edəng ti kɛhən indur ufu ɛzun uru. Embe nyi olu gbang edəng kulum uga ni Beth Aven.13Akəm embe ukyẽ nyi akpã ufu kəta edəng ufu ni Luz ( esi iyak kətəng yi Bethel). ke ukyẽ nyi okyu edəng kə Ataroth Addar, ti eki ahən ayi le ufu kəta ni Beth Heron. 14Ukyẽ esi edəng akpã owu kɛzun uru ezəm edəng ufu ari, ere edəng ufu kəki kɛhən obu edəng Beth Horon. ukyẽ nyi no hun kə Kiriath Baal ( esi Kiriath Jerarim), kɛhən kəkyo akə esi ni kəka ni Judah. inəng esi ukyẽ ni ukpã awu kezun uru nyi.15Ni ukpã awu ni kəta nyi ayir kayang ni Kiriath Jearim. Ukyẽ nyi ayir kə Ephron edəng ti ibin beməng ni Nephtoah. 16Ukyẽ edəng okyu edəng ti ukyẽ awu ni kəki kɛhən akə ele emyeng yi Valley ni Ben Hinnom. esi embe okyu olu gbang edəng kə Valley ni Hinnom, ufu kəta ni Bánggi Jebus, ede dəng kə okyu kə En Rogel.17Wu esim edəng kə ufu aru, edəng ufu ni En Shemeh, ke akəm embe edəng kə Geliloth, akə esi ukpã ni Adummim. Ke okyu edəng kə Stone ni Bohan idung ni Reuben, 18Ke ni akpã edəng ufu aru ni kəhun ni Beth Arabah ke okyu edəng kə Arabah.19Ukyẽ nyi akpã edəng ufu aru ni Beth Hoglah. ukyẽ nyi ohun kufu aru undu uho ukyo ni Bummã, kufu kəhun kəta ni Jodan. inəng esi ukyẽ ni kəta. 20Ayi leng esi kezun ni kəka ni Benjamin, ke ede anda kenyin, kenyin ibi, ukyẽ eyi ukyẽ, ata kəvərdəng ləlang.21Ubang ahən okyo ni kəka ni Benjamin, kenyin ,kenyin, esi Jeriko, Beth Hoglah, Emek Keziz. 22Beth Arabah, Zemaraim, Bethel, 23Avvim, Parah, Ophrah, 24Kephar Ammoni, Ophni, eyi Geba. Ayi leng esi ahən okyo kur eyi apã eyi ahən akər ibi.25Ahən okyo ni Gibeon təng ele embe, Ramah, Beeroth, 26Mizphah, Kephirah, Mozah, 27Rekem, Irpeel, Taralah, 28Zelah, Haeleph, Jebus ( kəzu kətəng yi Jerusalem). Gilbeah, eyi Kiriath. Ayi leng esi ahən okyo kur eyi enzi eyi ahən akər ibi. Ayi leng esi kezun ni Benjamin eyi anyin ibi.

Chapter 19

1Karəng kata ni upa aku kəki ni Simiyon, kenyin, kenyin. Kezun ibi ele katang ni kezun akə esi ni kəka ni Judah.2Kezun ibi esi Beersheba, Sheba, Moladah, 3Hazar, Shual, Balah, Ezem, 4Eltolad, Bethul, eyi Hormah,5Simiyon təng ele yi Ziklag, Beth Markaboth, Hazar Susah, 6Beth Lebaoth, eyi Sharuhen. Ayi leng esi ahən okyo kur eyi ara, eyi ahən akər ibi. 7Simiyon təng ele yi Ain, Rimmon, Ether, eyi Ashan. Ayi leng esi ahən okyo enzi, eyi ahən akər ibi.8B e le ibung, eyi ahən akər ibi ata ahən okyo ibi nyi kəvərdəng olu gbang edəng kə Baalath Beer (kəzu kətəng yi Ramah kə Negev nyi). Ayi leng esi kezun ni kəka ni Simiyon kenyin, kenyin. 9Kezun ni Simiyon esi ukpã ni kəku ni kəka ni Judah. Kəki ere ukpã uying ni kətsi nyi ede anda kəka ni Judah aga ekẽ bi məng, kəka ni Simiyon ohu kezun ibi katang ni kapu ibi.10Karəng kata ni ura okyu ti kəka ni Zebulun, kenyin, kenyin. Ukyẽ ni kezun nyi ayir kə Sarid. 11Ukyẽ ibi ohung edəng kezun uru edəng Maralah ke ayak Dabbesheth, ke olu gbang edəng ti uyang awu ele ti ukpã owu ni Jokneam.12Akəm kə Sarid ukye nyi etən esi edəng kegi uru edəng kukye ni Kisloth Tabor. esi embe edəng kə Daberath ke atsu edəng kə Japhia. 13Akəm embe akpã edəng kegi uru edəng kə Gathə Hepher, esi embe edəng kə Eth Kazin,, edəng kə Rimmon ezim edəng ufu Neah.14Ukyẽ nyi ezim edəng ufu aru edəng kə Hannathon ke no hun kə kəvang ni Iphtah El. 15Kəku akə leng ayak yi ahən okyo ni Katta, Nahalal, Idalah, eyi Bethlehem. Esi ahən okyo kur eyi apã ekən yi ahən akər ibi. 16Ayi leng esi kezun ni kəka ni Zebulum, kenyin kenyin. eyi ahən okyo eyi ahən akər ibi.17Karəng akə ayak ni uzi okyu obu Issachar, kenyin, kenyin. 18Kəku ibi esi Jezrel, eyi Chesulloth, Shunem, 19Hapharaim, Shion, eyi Anaharah.20Eyi ahən okyo ayi leng Rabbith, Kishion, Ebez, 22Remeth, En Gannim, En Haddah, eyi Beth Pazzez, 21Ikyẽ ibi anduk yi Tabor, eyi Beth Shemesh təng, ke no hun kə Jodan. Yi esi ahən okyo kur eyi otong kəyin, eyi ahən akər ibi.23Ayi leng esi kezun ni kəka ni Issachar, utu awu anyin ibi ele-- ahən okyo eyi ahən akər ibi.24Karəng akə ayak ni utong nyi okyu kəki ni kəka ni Asher, kenyin, kenyin. 25Kəku ibi esi Helkath, Hali, Beten, Akshaph, 26Allammelek, Amad, eyi Mishall. Ufu ni ukyẽ awu kezun uru olu gbang edəng kə Kamel eyi Shihor Libnath.27Ke wu ezim edəng kegi uru kə Beth Dagon ke edəng olu gbang edəng kə Zebulun, ke wu edəng kə ti kəvang ni Iphtah El, edəng ufu aru edəng kə Beth Emek eyi Neiel .Edəng kə Kabul ufu aru. 28Ebən embe edəng kə Abdon, Rehob, Hammon, eyi Kanah, olu gbang kə Greater Sidon.29Ukyẽ nyi esi irəm edəng kə Ramah, esi embe edəng ti kehən akə ele yi uhang ni Tyre. Ke wu etən edəng kə Hosah no hun kuho uga, ti kəku ni Akzib, 30Ummah, Aphek, eyi Rehob. Ahən okyo esi kɛkəm eyi apa, eyi ahən akər ibi.31Ayi leng esi kezun ni kəka ni Asher, kenyin, kenyin.--- ahən okyo, eyi ahən akər ibi.32Karəng kəta ni otong kəying okyu ti kəka ni Naphtali, kenyin, kenyin. 33Ukyẽ ibi esi kə Heleph, esi kə Oak kə Zaanannim, edəng kə Adam Nekeb eyi Jabneel, olu gbang edəng kə Lakkum, no hun kə Jodan. 34Ukyẽ ezim edəng kɛzun uru edəng kə Aznoth Tabor ke edəng kə Hukkoh, na ayak Zebulum ufu ari, ke ni ezẽ kə Asher ti ezun uru ke Jodan ufu egi uru ku ho ni Jodan.35Ahən ayi embi uhang nyi esi Ziddim, Zer, Hammath, Rakkah, Kinnereth, 36Adamah, Ramah, Hazor, 37Kedesh, Edrei, eyi En Hazor.38Ayi ele embe təng esi Iron, Migdal El, Horem, Beth Anath, eyi Beth Shemesh. Ahən okyo nyi yi si kur eyi otong enzi, eyi ahən akər ibi. 39Ayi leng esi kezun ni kəka ni Naphtali, kenyin, kenyin, esi eyi ahən akər ibi.40Karəng ni uton upa ohu kəka ni Dan, kenyin, kenyin. 41Kəku eyi kezun esi Zorah, Eshtaol, Ir Shemesh, 42Shaalabbin, Aijalon, eyi Ithlah.43Ayi ele keməng embe təng esi Elon, Timnah, Ekron, 44Eltekeh, Gibbethon, Baalah, 45Jehud, Bene Berak, Gath Rimmon, 46Me Jarkon, eyi Rakkon eyi oku ibi ayi obu edəng kə Joppa.47Ayi kəku ni kəka ni Dan eyim bi, Dan na aku uma eyi Leshem ke ohu kə. Bo bong bi eyi kagyang, ogu ohu kə yi uma, ke ne kin ele embe. Be di kə Leshem Dan, ba atu kədən kɛhən nyi kədən abba uga ibi Dan. 48Ayi leng esi kezun ni kəka ni Dan kenyin ,kenyin, ahən okyo eyi ahən akər ibi.49Ayi ba anda iyak nyi akə esi kətsi kezun ibi ekpe məng , banggi Izrel anda kezun katang ibi ede anda Joshuwa idung ni Nun. 50Ti kəlang kazak ni Ikpe ba nda mi kɛhən kəkyo akə i ra pu, Timnath Serah ti kətsi kəki kɛhən ni Ifraim. i byi kə eye ke i le embe.51Ayi leng esi kezun ayi Eleazar udəng agya, Joshuwa idung ni Nun, eyi banggi eki indu anyin n Izrel nyi ata karəng aha kətsi nyi kə Shiloh, obər ni Ikpe ti undu kəsapu kekpe kəkən. eke bekpe anda kətsi nyi.

Chapter 20

1Eke Ikpe lɔk ozu yi Joshuwa, " 2Lɔk ozu yi bánggi Izrel ,kyong, 'Nyi de ahən okyo ayi alu ke si kɛhən akə eki uma ata embe utu awu ama hã nyi utən ni Musis. 3Nyi bu ayi leng indi onggi omi esi bong onggi esi ti kuda anggi kong iki dəng embe. uying iki edəng ti ahən okyo ayi leng esi iyak ayi onggi ana atã mbe kəki ni akpa atən ni beyeng.4I ki edəng ti kɛhən kəkyo kakə embe ke i ba eyir ti kəsapu odung ni kɛhən nyi, kə i hã bi ibak anggi obu ni bodung akəb ni kɛhən akə nyi. Eke be de mi ekin kɛmbər kɛhən nyi ke anda mi iyak ile katang bánggi.5Ayi abe ratən akpa beyeng nyi ebən mi embe, embe nyi bánggi kehən nyi esi keng esi be de mi ami bong mi anda bánggi kəlang kazak kong. Esi keng bo bu enəng ayi ibong onggi nyi esi kuda anggi kong, kəki ere i fà onggi ami i bong kong kɛyir nyi. 6I le ede kəra embe ene ze kekpeng akə iyir obər bánggi ni ikpe ilɔk, ne zə kekpeng akə udəng agya ukyo ni kekpeng akə nyi oku lang. Kekpeng akə onggi ami bo bong kuda mbe nyi esi irəm edəng kɛhən eyi agya anggi embe, esi iyak ayi i ki edəng nyi."7Eke bánggi Izrel etseng Kedesh kə Galilee ke eki indur ni Naphtali, Shechem ti eki indur ni Ifraim, eyi Kiriath Abrba ( kəzu kətəng yi Hebron) betək ni Judah. 8akpã Jodan kegi uru ni Jeriko, be tseng Bezer kulum uga ti betək esi kobu ni kəka ni Reuben, Ramoth Gilead, ti kəka ni Gad, eyi Golan kə Bashan, ti kəka ni Manasseh.9Ahən okyo iying ele embe ayi banggi Izrel etseng ayi esi ni banggi ekin ra abe esi bi ekin katang ibi. Endi onggi ami esi obong onggi mbe i ki edəng agbən anggi embe. Onggi kuda nyi esi obong ne ze ti kekpeng akə ami da ozu nyi aba yir obər kəkən banggi kɛhən nyi.

Chapter 21

1Eke bánggi obər ni kəka ni bánggi Levi aba obu ni Eleazer udəng agya nyi, ko bu Joshuwa idung ni Nun, eyi bánggi obər ni kəhak agya ni babba katang ni bánggi Izrel, 2Baha bi kə Shiloh kətsi ni Kanan, " Ikpe lɔk nyi kəlang kazak utən ni Musis indi inda di ahən okyo di ele embe, eyi kətsi ni ereng ata ni ereng idi."3Eke ti kəlang kazak ni Ikpe, bánggi Izrel anda kezun ibi ahən okyo ayi leng ekən yi kətsi ni ereng ata, anda bánggi Levi.4Bata karəng kəki ni kenyin ni bánggi Kohath anda olu yi; Bedəng agya---udong ni Aron ami esi onggi levi--ohu ahən okyo kur eyi ara ayi esi kobu ni kəka ni Judah, kobu ni kəka ni Simiyon, eyi kəka ni Benjamin. 5udong ni Kohath abe erəng ohu eyi karəng kata ahən okyo kur kobu ni kəka ni Ifraim, Dan, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh.6Eke bánggi esi kə Gershon okyu aba anda bi, ti karəng kata nyi, ahən kur eyi ara kobu ni kenyin ni kəka ni Issachar, Asher, Naphtali, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh kə Bashan, 7Bánggi nyi abe esi udong ni Merari, kenyin, kenyin, ohu ahən okyo kur eyi apã kobu ni kəka ni Reuben, Gad, eyi Zebulun.8Eke bánggi Izrel anda utən ni karəng kata, ahən okyo ayi leng ( ekən yi kətsi ni ereng ata) anda bánggi Levi nyi, utu awu Ikpe olɔk kəlang kazak nyi utən ni Musis. 9Akəm ti kəka ni Judah eyi Simiyon, ban da kətsi anda ahən okyo ayi leng ti edən ibi. 10Ahən okyo nəng nyi ede anda udong ni Aron, abe ele katang kenyin ni bánggi Kohath, abe esi ni kəka ni bánggi Kohath nyi, ab e esi ni kəka ni Levi. Kəki ere karəng ni kətabər okyu kəki ibi.11Bánggi Izrel anda bi Kiriath Arba ( Arba esi abba ni Anak). esi iyak itəng eyi Hebron, ele kəki kɛhən ni Judah, eyi kətsi ni ereng ata ata kə kəvərdəng. 12Eke ihang ni kɛhən kəkyo nyi, eyi ahən akər ibi ede anda Kaleb idung niJephunneh esi kapa anggi.13Udong ni Aron udəng agya nyi ba nda mi Hebron eyi iyak ereng ata---akə esi kɛhən ni ukəbzəng ni onggi ami obong onggi ying kuda mbe---eyi Libnah eyi iyak ereng ata, 14Jattir eyi iyak ereng ata. eyi Eshtemoa eyi iyak ereng ata. 15Anda Holon təng eyi iyak ereng ata, Debir eyi iyak ereng ata, 16Ain eyi iyak ereng ata, Juttah eyi iyak ereng ata, eyi Beth Shemesh eyi iyak ereng ata. Ye si ahən okyo otong enzi anda bi utən ni aka apã.17Esi kobu ni kəka Benjamin banda Gibeon eyi iyak ni ereng ata.Geba eyi iyak ereng ata, 18Anathonth eyi iyak ereng ata, eyi Almon eyi iyak ereng ata,-- ahən okyo enzi. 19Ahən okyo ayi banda bedəng agya, udong ni Aron, esi ahən okyo kur eyi ara ləlang anggi.eyi iyak ereng ata ibi20Ayi ni bánggi Kohath abe erəng nyi abe esi kətsu ni kenyin ni bánggi Levi--- be le yi ahən okyo ayi banda bi utən ni kəka ni Ifraim utən ni karəng kata, 21Anda bi Shechem eyi iyak ereng ata kəki undur ni Ifraim -- kɛhən ni ukəb zəng ni onggi ami i bong onggi kuna---- Gezer eyi iyak ereng ata eyi 22Kibzaim eyi iyak ni ereng ata eyi Beth Horon eyi iyak ereng ata ahən enzi ləlang anggi.23Ayir ti kəka Dan, kenyin ni Kohath anda bi Eltekeh eyi iyak ereng ata, Gibberthon eyi iyak ereng ata ibi, Gath Rimmon eyi iyak ayi ata ereng embe. 24Aijalon eyi iyak ereng ata, eyi Gath Rimmon ryi iyak ereng ata, ahən okyo enzi ləlang anggi.25Kobu ni ketən ni kəka ni Manasseh, kenyin ni Kohath anda biTaanah iyak ayi ata ereng bi embe eyi Gath Rimmoh eyi iyak ayi ata ereng,--ahən okyo apa. 26Ahən okyo kur ləlang ni anyin ayi ni bánggi Kohath, eyi iyak ayi ata ereng.27Ketəng ni kəka ni Manasseh, eyi kenyin ni Gershon, abe leng esi kenyin ni bánggi Levi, kə banda Golan kə Bashan eyi iyak ayi ata ereng embe--kɛhən ni ukəbzəng ni onggi ami obong onggi andər kong, eyi Be Eshterah eyi iyak ayi ata ereng embe---ahən okyo apã ləlang.́28Ni kenyin ni Gershon abe təng anda Kishion kobu ni kəka ni Issachar, eyi iyak ereng ata, Daberaht eyi iyak ereng ata, 29Jarmuth eyi iyak erengata, eyi En Gannim eyi iyak ereng ata, ahən okyo enzi, 30Kobu ni kəka ni Asher, banda Mishal eyi iyak ereng ata, Abdon eyi iyak ereng ata, 31Helkath eyi iyak ereng ata, eyi Rehob eyi iyak ereng ata.32Kobu ni kəka ni Naphtali, banda kenyin ni Gershon Kedesh kə Galilee eyi iyak ereng ata, kɛhən ni ukəbzəng ni onggi ami obong onggi ayi esi andər kong. Hammoth Dor eyi iyak ereng ata,eyi Kartan eyi iyak ereng ata, ahən okyo ara ləlang anggi, 33Ayi leng esi ahən okyo kur eyi ara ləlang anggi, keməng ni anyin ni Gershon, eyi iyak ereng ata.34Ni bánggi ni Levi abe erəng nyi-- kenyin ni Meran--anda bi esi kobu ni kəka ni Zebulum Jokneam eyi iyak ereng ata, Kartah eyi iyak ereng ata, 35Dimnah eyi iyak ereng ata, eyi Nahalal eyi iyak ereng ata.36Anyin ni Merari anda bi utən ni kəka ni Reuben Bezer eyi iyak ereng ata, Jahaz eyi iyak ereng ata, 37Kedemoth eyi iyak ereng ata, Mephaah eyi iyak ereng ata, ahən enzi. 38Kobu ni kəka ni Gad anda bi Ramoth kə Gilead eyi iyak ereng ata, --eyi kɛhən ukəbzəng ni onggi ami esi obong onggi kuda mbe, eyi Mahanaim eyi iyak ereng ata.39Ni kenyin ni Merari banda Heshbon eyi iyak ereng ata, eyi Jazer eyi iyak ereeng ata, esi ahən okyo enzi ləlang anggi. 40Ayi leng esi ahən okyo ni aka ni Merari, abe esi kəka ni Levi,-- ahən okyo kur eyi apã ləlang anggi. anda utən karəng kata.41Ahən okyo ni bánggi Levi ede si katang ni kətsi nyi ayi anda bánggi Izrel nyi esi ahən okyo akəm apã eyi otong ara eyi iyak ayi ata ereng embe. Ere enəng ti ahən okyo nyi ləlang. 42Ahən okyo nyi ele eyi iyak ayi ata ereng embe ləlang. Kəzu kətəng eyi ahən okyo nyi ləlang.43Eke Ikpe anda Izrel kətsi nyi ləlang utu awu i vang kyong inda babba ibi. Bánggi Izrel ohu kətsi nyi lə ke be ele embe 44Eke Ikpe anda bi kəhuk kətəm ere, ere ləlang, Utu awu I vang yi babba ibi. Bánggi uma ibi alyi bi kong, Ikpe anda bánggi uma ibi kubu ibi. 45Kiying ti undu umən anggi aku okyu eri kong. Undu umən anggi aku okyu eri kong. Yi aba bu ləlang.

Chapter 22

1Itu ayi nyi Joshuwa di bánggi Reuben nyi, bánggi Gad nyi, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh , 2ahã bi kyong, " Anyi obu kpe ozu ayi Musis upi Ikpe lɔk yi kəlang kazak yi nyi. Anyi na kəki eri yi kəlang anəm ti ozu ayi kəlang kazak anəm olɔk yi nyi. 3Nyi esi bamba nyi apa ti itu iga ayi leng, aba tasi uru inying kong. Ke nyi amən ɛtəm nyi ayi ara pu ti kəlang kazak ni Yahwe Ikpe nyi.4Ubang Yahwe Ikpe nyi anda bamba nyi etəm kəhuk məng, utu awu I məng undu eyi bi. Erenəng nyi hu si irəm dəng ti bukpe nyi ti kətsi akə anda nyi, ayi Musis upi Ikpe nda nyi kəzəkehən ni Jodan. 5Nyi təp tung eke nye bən kəlang kazak eyi izən ayi Musis upi Ikpe i hã nyi, indi nyi oshong Yahwe Ikpe nyi, nyi esi ti bekeng anggi ləlang, nyi etsi izən anggi ebən mi ke nyi awur mi eyi orup nyi eyi unyang nyi ləlang." 6Eke Joshuwa anda bi edəng ke anda bi edəng, ke be edəng ozu bi.7Indang kəka ni Manasseh abe erəng ketəng nyi Musis anda bi kezun ibi kə Bashan, eke ketəng akakə Joshuwa anda bi kezun ibi onyong ni bamba ibi ti kətsi kezun uru ni Jodan. Joshuwa inda bi edəng ti bukpe ibi; inda bi edəng, 8ke i hã bi kyong "Nyi dəng ti bukpe nyi anang aga mbe, eyi ereng aga mbe, eyi silva eyi gol, eyi kənang kəma eyi kənang kəbər, eyi batər baga mbe, ayi aha eyi bamba nyi avəm ni bánggi uma nyi.9Eke udong ni Reuben, udong ni Gad, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh esi irəm edəng kagya, esi bánggi Izrel kə Shiloh, akə esi kətsi ni Kanan. Banyi edəng kəku ni Gilead, ti kətsssi ibi, akə abe bulɔk ibi aku ohu kə, eyi kəki kəna eri eyi kəlang kazak Ikpe, utən ni Musis.10Ayi ba aba i Jodan nyi akə esi kətsi ni Kanan Bánggi Reuben eyi bánggi Gad, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh be embi kəzo undu Jodan, kəzo kəkyo mbe ake ele yi buzur. 11Bánggi Izrel owɔk ozu kəki anggi kə bo kyong, " Zang re! bánggi Reuben, Gad, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh embi kəzo obər ni kətsi ni Kanan kə Geliloth, ti kəku onyong ni Jodan,ti ukpa awu esi ni banggi idi Izrel."12Ayi bánggi owɔk yi ubin bánggi ni Izrel ləlang ekən botu kəluk kətəng kə Shiloh endi bo hung edəng aku uma eyi bi.13Eke bánggi Izrel nyi etse bánggi kətsəm edəng kobu ni bánggi Reuben, bánggi Gad, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh ti kətsi ni Gilead. Be etse edəng kobu ni Phinehas idung ni Eleazar, udəng agya nyi, 14eyi bodung akəb kur, utəng, utəng, evər aka nyi ni Izrel, ke eyi, eyi ele yi onggi kəki ni kəhak agya nyi katang ni kenyin ni Izrel.15Ba aba obu ni bánggi Reuben, Gad, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh, ti kətsi ni Gilead, ke bo lɔk yi bi, 16Kəhun bánggi Ikpe olɔk ayi leng, "Ere esi ozu amən ayi leng ayi nyi obu ada obər Ikpe ni Izrel, ayi nyi ezim irəm ata Ikpe embi kəzo anda inyi esi irəm ata Ikpe ra.17Ozu abi ni Peor ayi ibu keyir afang di məng kong ra. Təng ahən adi emgbe atən idi məng kong. Wunung bánggi Ikpe ofu le embe ni abi inyi. 18Esi keng ayi enyi təng esi irəm ata Ikpe ti itu ayi leng ra. Ayi enyi agbang kəki eyi Ikpe inying ra. Ayi enyi agbang kəki eyi Ikpe inyi, kohungtu emi atsu orup eyi kəhun banggi Izrel.19Ayi kətsi nyi afa esi ilyək, nyi kpa dəng ti kətsi akə kekpe Ikpe ele embe no hu kezun inyi katang idi. Ke nyi gbang kəki eyi di embi kəzo nəng anda inyi obu kəzo ni Yahwe Ikpe idi kong. 20Inəng esi ozu ayi Akan idung ni Zerah, ibu ke obu kɛnung ti ozu ayi ede alu ni Ikpe mbe kong ra. Orup uma Ikpe okyu kəki banggi Izrel kong ra. Awu nyi etsəm kətək anggi ni abi anggi kong."21Aka ni Reuben, Gad, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh si osu eyi banggi eki ni anyin ni Izrel. Ami uga nyi, Ikpe, Yahwe! 22Ami uga, Ikpe, Yahwe!---Ami arung, Izrel abung kəki ibi rung! Ayi esi kəki kəgbang ra etsi kɛnung kong, obər Ikpe, fu agbən lu di ti kəge akə leng kong. 23Ayi di embi kəzo ohu idi ezim ni ebən Ikpe eye kong. Ayi adi embi kəzo endi di oluk kɛmgbə, ra oluk bunda, ni igyu ala, ra oho obung ni bukun, erenəng Ikpe bulɔk anggi nda do ho kəho nyi.24Iyee! Adi obu yi ni bereng kyong kekpeng ayi raba beləm nyi aha beləm ibi kyong, Ere ayi nyo bu yi Yahwe Ikpe ni Izrel ra.25Kəki ere Ikpe anda Jodan esi ukyẽ katang idi eyi nyi. Anyi bánggi Reuben eyi bánggi Gad, nyi akyatəng eyi kəzu akə nyi bu eyi Ikpe. 'Erenəng nyi akyatəng eyi kəzu ayi nyi bu yi Ikpe.' Erenəng beləm inyi esi anda beləm idi otung indi ba wur Ikpe kong.26Eke di okyong, de bi kəzo, esi kɛgbə oluk kong ra ohu obung iying kong, 27Eke yi esi ezək katang idi eyi nyi ra katang idong irəm idi. kyong adi obu anda Ikpe ɛtəm eyi kɛmgbə kəluk eyi oho obung eyi oho ni bukun, endi beləm inyi esiəbo lɔk eyi beləm idi ti kəge akə ra ba," Nyi akyatəng eyi uha eyi Ikpe."28Eke do kyong, "Ayi bo ro lɔk eyi di ra udong idi kəge akə ra ba obu, ayi do lɔk kyong, "Zang! ayi leng esi kəbər ni kəzo ni Ikpe, akə babba idi akəm, esi ayi oluk kɛmgbə, ra esi ni oho obung, eke esi ni osu ɛzək katang idi eyi nyi mbe. 29Yi re enəng kyong da agbang kəki eyi Ikpe, ke ezəm irəm inying ata mi, otung ebən mi ke di embi kəzo nəng kong, obu kəzo ni Yahwe Ikpe idi ami le yi kekpe anggi."30Ayi Phinehas udəng agya nyi eyi bánggi obər ni bánggi nyi oro lɔk bánggi eki ni anyin ni Izrel abe eyi mi nyi, owɔk eve nəng ayi bánggi Reuben, Gad, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh olɔk, ayi arəb eggi ni ibi. 31Phinehas idung ni Eleazar udəng agya nyi aha bánggi Reuben, Gad, eyi ketəng ni kəka ni Manasseh, " Inying da arung kyong Ikpe le katang idi, kəki ere nyi obu ozu abi ayi leng obər anggi kong. Indan nyi agbən olu bánggi Izrel obu ni Ikpe məng."32Eke Phinehas idung ni Elieazar udəng agya nyi, eyi bánggi obər esi irəm kobu ni bánggi Reuben, bánggi Gad, ti kətsi ni Gilead aba, esi irəm aba ti kətsi ni Kanan, obu ni bánggi Izrel, ede kəve aba nda bi. 33Ozu ayi ba hã nyi arəb eggi ni bánggi Izrel. Bánggi Izrel anda Ikpe buga bo lɔk ozu kəki ni uma eyi bánggi Reuben, bánggi Gad, kyong bi ni ekəm bi eyi kəts ibi akə be le embe eye kong.34Banggi Reuben,eyi banggi Gad atu kədən kəzo nyi "ɛzək " bo kyong, ' Yi esi ɛzək katang idi kyong Yahwe isi Ikpe."

Chapter 23

1Irəm ni itu iga mbe, ayi Ikpe anda Izrel kəhuk kətəm yi bánggi kufa ibi abe ele ta bi kəvərdəng, ke Joshuwa ahən məng le yi iggi ham mbe, 2Joshuwa si di Izrel ləlang--bogung akəb ibi, bánggi obər ibi, bulɔk ikpe ibi, eyi bánggi eki --ke i ha bi kyong, ' Ama akəb məng iggi anəm iga ham mbe məng. 3Nya arung ozu ayi Yahwe Ikpe inyi obu yi bánggi irəm kəki inyi ayi aku uma kəki nyi.4Zang! Ama nda nyi oku ayi erəng abe alyi bi uma məng kong abe esi kezun ni aka nyi, ayi irəm ləlang abe de ekəm bi məng, akəm kə Jodan edəng kuho uga awu be di " Great Sea" kezun uru. 5Yahwe Ikpe nyi ɛtər olu bi, i tu bi olu obər nyi, i ogu hu kətsi ibi, ke nyi ohu kətsi ibi, utu awu Yahwe Ikpe nyi məng undu yi nyi.6Erenəng nyi yi bugbang, indi nyi alu ke obu ozu ayi eləm ti kevəb ni izən ni Musis, nyi fu ata ezəm edəng etung ra evər kong, 7indi nyi ekən ezər eyi irəm abe ele katang inyi ra edi kədən bekpe ibi, avang yi bekpe ibi, awur bi, ra ekəp eri anda bi. 8Ayi leng esi ayi nyo bu keng kpuk nyi lu ma Yahwe Ikpe nyi kpeng utu awu nyo bu aba tasi inying.9Kəki ere Ikpe atər olu obər nyi ubin, irəm abe agbang. Eke anyi onggi uying obu yi nyi arung kong aba tasi itu ayi leng. 10Onggi utəng mbe ti kəhun inyi obu anda bánggi kəba eki anyin, kəki ere Yahwe Ikpe nyi, esi ami ra aku uma nyi, utu awu i mən undu eyi nyi. 11Nyi de orup alu, indi nyi song Yahwe Ikpe nyi.12Eke ayi nyi si esim ebən irəm abe le yi unyan katang nyi, ra nyi ra ku botu eyi bi ra ere si

obu ozu ayi re kən kəki yi bi.

13nya arung kyong Yahwe Ikpe nyi esi etər bánggi irəm nyi anyin katang nyi kong, utən ni ayi leng bi hu esi ba sang ezin nyi, be si nyi koto, urang utang inyi, burak ti anang eggi nyi, nyi ekəm ti kətsi akə Yahwe Ikpe nyi anda nyi.14Indang ama zo sang utu awu kayang resi ləlang, ke nya rung kyong erəp nyi ləlang ti unyang inyi kyong kəve kətəng aku kyu eri ayi esi kavang kong, ti ozu edəng ayi Yahwe Ikpe nyi emən undu kəki nyi. Ləlang ozu nəng aba bu yi nyi. kəying azək kong. 15Eke utu awu kəve Yahwe Ikpe nyi imən undu ya ba bu, erenəng Ikpe ede aba kəki nyi ozu abi ləlang ni ezẽ ayi i kəm nyi ti kətsi kədəng nəng akə Yahwe Ikpe nyi anda nyi.16Ayi eleng esi ozu i bu ayi abəb undu umən ni Yahwe Ikpe nyi, utu awu i lɔk yi kəlang kazak kyong nyi bu. Ayi nyi si edəng ni awur bekpe babe ke ekəp eri anda bi, amən nyi orup otsu Ikpe abak kəki nyi. ke esi bukər mbe nyi kəm ti kətsi kədəng ayi inda nyi."

Chapter 24

1Eke Joshuwa di kən aka ni Izrel ləlang kə Shschem ke idi bodung akəb ni Izrel, idi bánggi obər, eyi bulɔk ikpe eyi bánggi eki, aba kən obər Ikpe, 2Joshuwa hã bánggi ləlang kyong, "Ayi leng esi ozu ayi Yahwe Ikpe ni Izrel lɔk, Babba nyi kɛyir be le kude oho ni uho Yufreti, Terah, abba ni Abraham eyi abba ni Nahor kə ba awur bekpe beyin mbe.3Eke ama de abba nyi Abraham kude ni Yufreti nyi ke i yi bi ba ti kətsi ni Kanan kə anda bi udong utən ni idung anggi Azik. 4Ke Azik ama nda mi Jekob eyi Isau ni ahən betək ni Seir esi kengi, eke Jekob eyi beləm anggi okyu edəng kə Ijipt5Ama tse Musis eyi Aron, ke ama ta bánggi Ijipt ibak. Irəm ni ayi leng ama aku nyi lu. 6Ama ku babba nyiolu kə Ijipt, ke nya ba undu uho uga. Bánggi Ijipt ebən bi eyi bekyekye ahark ni uma eyi abe atsu bokərnya ed edəng ku ho uga ni ikin.7Ayi babba nyi ata kəlang edi Ikpe, ede kəvəb alu katang inyi eyi bánggi Ijpt. I tu beməng atsu ekəb zəng bi. Nyi azang ozu ayi ama bu kə Ijipt. Eke nyi ele kulum uga esi kəra.8Ama de nyi ba ti kətsi ni bánggi Amor, abe ele kudẽ ni Jodan. Ba ku nyi uma, ke ama de bi anda nyi kubu. Nyo hu kətsi ibi ka ama kəm bi obər nyi.9Eke Balak idung ni Zippor, udəng ni Moab, anyir kuyir aku Izrel uma. I tse ni di Balaam idung ni Beor, endi i hang nyi. 10Eke ama ada atung owɔk Balaam kong, kavang mbe ind nyi edəng. Eke ama gbən nyi olu kubu anggi.11Nyi obu Jodan nyi ke aba kə Jeriko. Bánggi obər ni Jeriko aku nyi uma, eyi bánggi Amor, bánggi Periz, bánggi Kanan, bánggi Hitti, bánggi Girgash, bánggi Hivit, eyi bánggi Jebush. Ama nda nyi alyi uma kəki ibi nda ke ama de bi alu ti kazak inyi. 12Ama tse bagyur edəng obər nyi, na atər bi ke bedəng bapa ni bánggi Amor olu anda nyi. Yi obu eyi kagyang kong ra kuta.kong.13Ama nda nyi kətsi akə nyi atəm kong eyi ahən okyo ayi esi anyi embi kong, ka ubang nyi ele embe. Nyi alyi ehəm etsi ti ozo etsi eyi ozo olif ayi nyi ezẽ kong.14Ubang nyi rəng Ikpe ke nyi awur mi yi buzur eyi kenung, nyi aku bekpe abe babba nyi awur kude ni Yufretis eyi kə Ijipt, ke nyi awur Ikpe mbe. 15Ayi nyi asang esi yi ere nyi zəzzəng eggi nyi endi nyi awur Ikpe, Nyi tseng bulɔk nyi uru awu inying eyi ami nyi bən, Esi bekpe ni babba nyi abe ba awur kudẽ ni Yufretis, ra bekpe ni bánggi Amor, abe nyi le kətsi ibi. Eke esi anəm eyi kəhak agya anəm, adi awur Ikpe."̃16Bánggi nyi esi osu kyong, " Adi esi di si Ikpe apa embe ebən bekpe be ying kong, 17Kəki ere Yahwe Ikpe idi ami aku di eyi betsi idi esi kə Ijpt, ti butsəm ni bepi, ke esi ami obu ozu irã aga mbe iggi idi, ami hu di alu bukun iyak ayi di re edəng ləlang eyi ayi itsi kuki ti bekeng abe di re dəng ləlang Katang ni bánggi irəm abe di akpa katang ibi ləlang. 18Eke Ikpe atər bánggi nyi obər idi ləlang. ekən yi bánggi Amor abe ele ti kətsi nyi. Erenəng adi təng da awur Ikpe, kəki ere isi Ikpe idi."19Eke Joshuwa ha bánggi nyi kyong, " Anyi esi nyi ebən Ikpe kong, kəki ere isi Ikpe ami ni keveng, Ikpe ami le yi buvəb; Ami esi ipanda nyi kuda nyi eyi ozu abi nyi kong. 20Ayi nyi si esi Ikpe apa embe ni awur bekpe beying mbe, ami izəm obu nyi ibak. Ami ikəm nyi, irəm ayi iri bu nyi edəng."21Eke bánggi nyi ahã Joshuwa kyong," Iyee, adi awur Ikpe. 22Eke Joshuwa ahã bánggi nyi."Anyi nyi osu ɛzək bulɔk nyi kyong nyi etseng bulɔk nyi kyong nyi etseng Ikpe endi nyi awur mi. Bo kyong, adi osu ɛzək məng." 23"Uban Nyi de bekpe abe nyi arung bi kong ke nyi ele yi ying alu ukpã ke nyi sim ɛrəp nyi ba obu Yahwe Ikpe ni Izrel.24Bánggi nyi aha Joshuwa kyong. " Adi awur Yahwe Ikpe di. Adi ada atung owɔk kəlang anggi. 25Joshuwa mən undu eyi bánggi nyi kutu akə nyi. I de iying kəlang kazak eyi izən kə Shechem. 26Joshuwa eləm eve nəng nyi ti kɛvəb ni izən ni Ikpe. I de kəkyo kəkong mbe etəp alu kətən otsi oak awu ele onyong ni iyak keveng ni Ikpe.27Joshuwa ahã bánggi nyi ləlang, " Zang, kəkyo nəng esi uha kəki idi. Yi ere enəng yi esi ɛzək kəki nyi, anyi esi otung yi Ikpe nyi kong." 28Eke Joshuwa anda bánggi nyi edəng, eyi, eyi edəng iyak kezun anggi.29Irəm ni ozu ayi leng Joshuwa idung ni Nun upi ni Ikpe, ku, ibu iggi 110. 30Be de mi enzi ti ukye ni kətsi anggi kə Timnah Serah, akə ele eki ahən ni Ifraim, ufu aru ni Kəki kɛhən Gaash.31Izrel awur Ikpe ti itu ni Joshuwa ləlang, eyi itu ni bodung akəb itu ni irəm ni Joshuwa, abe asang abung eggi ibi ozu ayi Ikpe bu eyi Izrel.32Ikəb ni Josef, ayi bánggi Izrel ede esi kə Ijipt aba-- ede enzi kə Shechem, ti kodung kətsi akə Jekob gya kobu ni beləm ni Hamor abba ni Shechem. I gya kə eyi be silva akəm otong, ke ohu esi ni udong ni Josef. 33Eleazar idung ni Aron təng oku. Be enzi mi kə Gibeah, kɛhən kəkyo ni Phinehas idung anggi, akə ede anda mi. Esi kəki kɛhən ni Ifraim.

Esther

Chapter 1

1Itu ni xerxes ( ami nəng esi Xerxes ami kəkyo kədəng anggi akəm kə Indiya olu gbang edəng kə kush, ele yi oku obu 127), 2itu ayi nyi udəng Xerxes ikyu le ti kəkyo kədəng anggi kə Susa kɛhən uhang,3Ti uggi awu ayak ni ura ni kədəng anggi, i bu kukib nda bánggi obər eyi beləm ɛtəm anggi. Bo soja ni Pesiya eyi Mediya, banyaləm abe kavang. eyi bo gomna abe ele kəku nyi ele obər anggi embe. 4I gyak igyak eyi kəvən ni kufa uga anggi ni kəkyo kədəng anggi ke buga busur anggi ni onggi ukyo nyi edəng itu iga mbe, edəng itu 180.5Ayi itu nəng nyi aba kpeng, udəng i ba nda kukib nyi obu itu itong ipa. Ye si ni bánggi abe le ti kɛhən kazak ni Susa, akəm ti bánggi bokyo edəng ti bánggi abe akya yi kəkyeng təng. Bo bu kukib nyi ti kɛpi igyak ni ozo etəng uhung ni odung udəng nyi. 6Ba kəm odung ni ozo etəng uhung nyi eyi batər kəkəm ayi ba kəm eyi bukya batən, eyi ilək ni batər kumən nyi akəm wu arəb ebe təng eyi otər otən awu le yi bata ama geng geng eyi budak ti etəb ni okyo ayi bo kur yi.7Ba ha umgba ti ɛtuk ni gol. Ləlang ɛtuk nyi ele keki-keki ke bánggi eyi umgba ni bedəng aba embe aga mbe kəki ni utu awu udəng nyi ra nda bunda ebe mbe. 8Ba mgba umgba nyi ebən kəve akə udəng nyi lɔk kyong, ''Bi fu anda onggi omi umgba igang mbe kong,'' ti bekeng abe eleng udəng nyi lɔk kəlang kazak yi bánggi ebər ni usumkpa kədəng anggi kyong bi bu nda eyi-eyi utu awu i ra pu.9Vashti, udəng akəb bu kukip anda bakəb ti usumkpa ni udəng Sakses təng. 10Kutu akə ni utong upa nyi, kekpeng akə orup atən udəng nyi kəki ni umgba, i ha Mehuman, Bizta, Habona, Bigta, Abagta, Zegta, eyi Karkas (bánggi obər botong bapa abe atəm ɛtəm anda mi), 11kyong bi de Vashti udəng akəb nyi ba nda mi yi ipuk kədəng anggi. Ɛpu i tɔk bánggi nyi eyi bánggi obər nyi borəb anggi, kəki ere borəb anggi arəb wuzang.12Eke Vashti udəng akəb nyi tung utu awu i ba kekpeng akə bánggi obər ni udəng nyi eyi kəve ni udəng nyi aba hã mi. Eke udəng nyi atsu orup ham mbe; ke ɛtsu orup awu obu kəki.13Enəng udəng nyi ta kəha yi banggi bomin nyi abe bánggi arung bi kyong ba min eggi, ke ba rung ege nyi (Kəki ere inəng esi utu awu udəng nyi ri bu ozu anggi eyi bánggi abe arung izən eyi ikpe ilɔk ebe mbe). 14Indang bánggi abe ele onyong eyi mi esi Kashena, Sheta, Admata, Tashish, Meres, Masena, eyi Memukan, boku obər ni bánggi Pashiya eyi Mediya abe botong bapã. Be le eyi kəsa akə bo bu arung afa udəng nyi kəge akə arəb bi məng, ke be le ti kəkyo akə aga obu ləlang ti agya kədəng nyi. 15''Ere akə bo bu eyi Vashti, indi ebən utu awu izən nyi ele ra, kəki ere i bən izən ni udəng Sakses ayi bánggi obər nyi aba hã mi kong.''16Memukan lɔk obər ni udəng nyi eyi bánggi obər nyi kyong, ''Vashti obu kuda nyi eyi udəng kətək mbe kong, eke ekən eyi bánggi obər nyi ləlang eyi ləlang bánggi abe ele ti oku ni udəng Sakses. 17Kəki ere ləlang bakəb owɔk kəha ni udəng akəb nyi. Ya nda bi ba gbang eki eyi bama ibi. Bo lɔk kyong, 'Udəng Sakses lɔk kəlang kazak yi Vashti udəng akəb kyong bi yi mi ba obu anggi, eke i tung anggi.' 18Ninəng uru esi ekpe məng kong bakəb bokyo ni Pashiya eyi Mediya abe owɔk kəhã ni udəng akəb nyi məng olɔk ri utu awu nyi eyi bánggi obər ni udəng nyi. Kəki kəgbang eyi orup otsu ele embe ham mbe.19Ayi ye si arəb udəng nyi, i lɔk kəlang izən ni udəng, ke nda eke be ləm yi alu ti izən ni bánggi Pashiya eyi Mede, ayi esi onggi eyeng arung eye kong, kyong Vashti esi i mən aba obər anggi eye kong. Udəng nyi de kəkyo anggi akə ni udəng akəb nda akəb ami arəb obu mi. 20Kekpeng akə kəlang izən ni udəng nyi esi evər agya kədəng anggi akə kəkyo eleng məng, ləlang bakəb nyi ereng bama ibi, ayir ti abe bokyo okyu edəng ɛtu ni abe akya yi kəkyeng.''21Orup arəb udəng nyi eyi bánggi obər anggi ni otsi uta awu nəng nyi, ke udəng nyi bu utu awu ke Memukan lɔk. 22I ləm kətsəm etsẽ anda oku ni kədəng nyi ləlang, i ləm anda ləlang oku nyi ti utu awu eyi-eyi re ləm ozu anggi, eyi indu ahən bánggi nyi ləlang. I nda izən kyong ləlang banyaləm eyi-eyi le onggi kəki ni kəhak agya anggi. Ba nda Kəlang izən nəng ti indu ahən ni bánggi abe ele ti agya kədəng nyi ləlang.

Chapter 2

1Irəm ni ozu ayi eleng, ayi orup orung udəng Sakses məng, i mang ozu kəki ni Vashti eyi ozu ayi i bu. I mang ozu kəki ni kəlang izən akə i lɔk kəki anggi. 2Eke beləm etən ni udəng nyi abe atəm ɛtəm eyi mi olɔk kyong, ''Bi tsu apu akəb katang ni bukpong abe arəb ebe mbe nda udəng nyi.3Udəng nyi tseng bánggi obər abe ele ti oku ni agya kədəng anggi ləlang, indi edi ləlang bukpong abe arəb ebe mbe ekən kɛhən uhang ni Susa kagya ni bagu udəng nyi. Nda Hegai i le azang bi, emi onggi obər ni udəng nyi, ami le onggi kəki ni bakəb nyi, ke i nda bi avəm borəb ibi. 4Bi nda idung ilige ami arəb udəng nyi orup i yeng esi udəng akəb ti kɛpi ni Vashti.'' Otsi uta nəng arəb udəng nyi orup, ke i bu ri utu awu nyi.5Onggi Jew omi le embe ti kɛhən uhang ni Susa ami kədən anggi esi Modekai idung ni Jair idung ni Shimei idung ni Kish, ami si onggi Benjamin. 6Bo hu mi ayak bən bepi uma abe bo hu bi eyi Jehoiachin, udəng ni Judah, ami Nebukaneza udəng ni bánggi Babilon hu mi si upi uma.7Ami re hẽ Hadassah, ami si Esta, idung itsi anggi, kəki ere ɛlu abba ra áyi kong. Idung ilige nyi arəb akəb ebe mbe. Ayi áyi anggi eyi abba anggi oku, Modekai de mi alu ereng idung anggi.8Ayi bo lɔk kəlang kazak ni udəng nyi olu, ba ku atu baga mbe aba ti kɛhən uhang ni Susa nyi. Be de Hegai alu ri kpe bi. Be de Esta edəng kusumkpa ni udəng nyi təng ke be de mi anda Hegai kubu təng, ami si onggi kəki ni bakəb nyi. 9Idung ilige nyi bu arəb mi, ke i fa edəng obər anggi. Gəgak mbe i nda mi avəm borəb anggi eyi ala anggi. I nda mi beləm ɛtəm belige botong bapã ti usumkpa ni udəng nyi, ke i de mi yi beləm ɛtəm belige nyi ni alu ti iyak ayi arəb obu ləlang ti kɛtəm ni bakəb nyi.10Esta ahã onggi omi utu awu bánggi bulu anggi ele kong, kəki ere Modekai hu mi kazər məng kyong i fu aha onggi kong. 11Kutu abən kutu Modekai ri si hung kyu-kyu obər ni odung ni kɛtəm bakəb nyi, indi ɛrung bukun ni Esta, eyi kəzu akə bo bu eyi.12Ayi kekpeng avang indi ləlang beləm belige nyi eyi-eyi ekin eni afa udəng Sakses—irəm ayi i bən izən bakəb nyi keməng ni iva kur eyi apa, kəki ere inəng esi utu awu kəge ni ôkəm ni borəb ibi ohun: be tse banggi ni otsi awu be di kyong myrrh kembər ni iva itong kəying ke bi ba tse banggi bagak eyi avəm borəb kembər ni iva itong kəying— 13ayi idung kɛtu omi edəng kobu udəng nyi, kəzu akə i ra pu məng be de esi ti kɛtəm bakəb nyi anda mi, indi i yi edəng kusumkpa udəng nyi.14Uru ekpe məng i kin edəng, ke kəzər anggi i si irəm ekin edəng ti kɛtəm ni bakəb nyi akə ni upa, kubu ni Shaashgaz, onggi obər ni udəng nyi, ami le kəki ni bakəb kuhe ni. esi i si irəm edəng kubu ni udəng nyi eye kong enəng i si oshong mi ham mbe ke i si di mmi eyi kədən anggi.15Indang ayi kutu ni Esta avang məng (idung ilige ni Abihail, itsi ni Modekai, ami de mi alu erəng idung anggi ilige) indi i kin ana fa udəng nyi, i bəb kəzu kəying kong eke ohun kəzu akə Hegai onggi obər ni udəng nyi, ami le kəki ni bakəb nyi, etseng anda mki mbe. Indang Esta vər orup ni eyi-eyi ami azang mi. 16Be de Esta ni anda udəng Zekzis kagya udəng nyi ti uva awu ayak ni kur, ke be di kə kyong Tebet, ti uggi awu ayak ni utong upã ni kədəng anggi.17Udəng nyi shong Esta obu bakəb abe erəng ləlang ke i fa edəng eyi kəmbɔk obər anggi, obu bukpong abe erəng ləlang. Enəng i de ipuk kədəng nyi kəp mi kəki ke i de mi yeng kɛpi ni udəng akəb ni Vashti. 18Udəng nyi bu kukip kəkyo mbe anda banggi obər anggi eyi beləm ɛtəm anggi ləlang, ''Kukip ni Esta,'' ke ti oku nyi ləlang i nda bánggi ekən kəkən kɛhən eye kong. I nda bánggi bunda ni kubu kunda ni udəng.19Indang ayi bukpong nyi ekən kəluk kətəng ti kekpeng akə ayak ni upa, Modekai kyu le kəsapu ni odung udəng nyi. 20Esta ahã onggi omi kəzu kəki ni bánggi bulu anggi kong, utu awu Modekai hu mi kazər. i bən kazər ni Modekai nyi kpər enəng mbe, utu awu i bu inda ayi i hẽ mi. 21Itu ayi nyi, ayi Modekai ro kyu ele kəsapu odung ni udəng nyi, bánggi obər ni udəng nyi bapã, Bigtana eyi Teresh, abe re kpe kəsapu ni agya udəng nyi, atsu orup ke ba pu kyong bo bu udəng Zekzis kɛbi.22Kekpeng akə ba nda Modekai arung ozu nyi, i hã tɔk Esta udəng akəb nyi, ke Esta ni olɔk ozu yi udəng nyi ti kədən ni Modekai. 23Ba vak azang uhã nyi ke ba zang ye si kavang, ke be de banyaləm nyi ləlang ni ondur ti iyak ayi be ro ndur bánggi embe. Ozu ayi obu eleng be de yi eləm eggi ni udəng nyi, ti kɛvəb ni kəhã ni kədəng anggi.

Chapter 3

1Irəm ni ozu ayi eleng, udəng Zekzis tu atsu Haman idung ni Hamedata ami si onggi Agag, ke i nda kəkyo kazak anggi obu ni bánggi obər abe ele embe ləlang. 2Ləlang beləm ɛtəm ni udəng nyi abe ele kəsapu odung nyi re kəp itsari anda Haman, utu awu udəng nyi nda bi kəlang izən kyong bi bu. Eke Modekai osu ekəp itsari anda mi kong.3Eke beləm ɛtəm ni udəng nyi abe ele kəsapu odung ni udəng nyi olɔk eyi Modekai kyong, ''Ere obu ke amu agbang kəki eyi kəlang izən ni udəng nyi ra.'' 4Bo lɔk ozu eyi mi kutu abən kutu, eke i tung i bən ozu ayi ba pu. Enəng bo lɔk ozu eyi Haman indi ba zang kyong kəhã nyi kəki ni Modekai ekpər ri utu awu nyi mbe ra, kəki ere i hã tɔk bi məng kyong ami si Jew.5Kekpeng akə Haman zang kyong Modekai otɔk mi kəki kəna eri kong, Haman atsu orup ham mbe. 6I zang ya vang mi kyong i bong Modekai, kəki ere beləm ɛtəm ni udəng nyi aha mi ozu kəki bánggi ni Modekai məng. Haman apu i bong ləlang bánggi Jew nyi, bánggi ni Modekai nyi, abe ele ti agya kədəng ni Zekzis nyi ləlang.7Ti uvã awu ni kətabər (uvã awu be di kə kyong Nisan), ti uggi awu ayak ni kur eyi apã ni kədəng ni Zekzis, Pur nyi—otɔk kyong ba ta karəng—ba ta yi eggi ni Haman, indi be tseng kutu eyi uvã. Ba ta karəng nyi esi ata eye, kəhun anggi ko kyu ohu uvã awu ayak ni kur eyi apã (awu esi uva ni Adar).8Eke Haman lɔk eyi udəng Zekzis kyong, ''Banggi babe ele embe abe arak evər oku ni agya kədəng andu ləlang. Izən ibi ele keki eyi ni banggi abe erəng, ke be bən izən ni udəng nyi kong, enəng ya rəb indi udəng i si bi apa kong. 9Ayi ye si arəb udəng nyi, i nda undu eke bo bong bi, ke ama anda banggi abe obu ɛtəm ni udəng nyi besilva aba kur, indi be de yi ata ti kuluk anang ni udəng nyi10Eke udəng nyi nwo lu kəndak ni undu umən akə kubu anggi ke i de kə anda Haman idung ni Hamedata onggi Agag, onggi kufa ni Bojuw nyi. 11Udəng nyi lɔk yi Haman kyong, ''Ama azang keng kyong anang nyi be de yi esi irəm anda mu eyi bánggi andu. Kəzu akə arəb amu məng amu obu eyi yi.''12Eke be di ekən buləm ozu ti kutu akə ayak ni kur eyi ara ni uva awu ni kətabər, ke be ləm izən ayi bánggi ləlang elm ohu yi anda bo gomna ni udəng ti oku ibi, abe ele evər oku edəng kobu ni bo gomna ni bánggi ləlang eyi bánggi obər ni bánggi nyi ləlang, oku nyi ləlang ele yi kapa ibi ayi beləm anda bi eyi indu ahən ibi. Be eləm yi eyi kədəng ni udəng Xerxes ke ogu kekəm anggi ni kəndak anggi. 13Kətsəm akə be ləm nyi ede anda bánggi abe eyi yi edəng kobu ni oku ni udəng nyi ləlang kyong, bi zang zən, bong, ke kəm bo Juw ləlang, akəm ti beləm etən edəng ti bodung bakəb, beləm bakər eyi bakəb, ti kutu kutəng--kutu akə ayak ni kur eyi ara ni uva awu ni kur eyi apã ( awu esi uvã ni Adar ) ke ba gu hu avəm ayi be le eyi yi.14Kətsəm akə beləm ohu esi izən ti oku nyi. Oku nyi ləlang ede yi ahã bánggi nyi ləlang endi ba rung kəzu kəbu ele abang kutu akə nyi. 15Abe de kətsəm nyi edəng esi bukər mbe edəng na ha yi kəməng ni kazak Susa. Udəng eyi Haman ele eri endi ba mgba ozu, eke kəmbər kɛhən kəkyo Susa iyak ata ezəm məng.

Chapter 4

1Ayi Mordekayi i wɔk ozu ayi bo bu ləlang, i hu batər anggi agin ke ipa batər ni orup ubər eyi otong. 2I lu dəng kayang ukikatang ni kɛmbər kɛhənni nyi, ni okpɔk hambe eyi kəlang kəga mbe ikpɔk ni orup ubər. I hung dəng no lu gbang edəng kesapu ni odung udəng , kəki ere onggi omi esi ikpã ekin keməng eyi otər ni orup ubər kong. 3Ti oku nyi, iyak ayi kəlang kazak ni udəng eyi izən nyi edəng, evər eyi ikpɔk eyi ombɔk erəm katang ni bánggi Juw nyi, eyi undu uki, ikpɔk, eyi ombɔk erəm. Baga mbe katang ibi apa batər orup ubər eyi otong.4Kekpeng akə beləm atu ni Esta eyi beləm ɛtəm anggi aba hã mi, udəng akəb nyi le orup ubər hambe. I tsẽ batər edəng endi ana pa Mordekayi ( endi inwo olu otər orup ubər anggi), eke i hu yi kong. 5Eke Esta si di Hathak, utəng katang ni bánggi obər ni udəng ami ri bu ɛtəm yi Esta. I hã mi yi kəlang kazak kyong i dəng ko bu ni Mordekayi na vak zang obu anggi ere bu ke ere esi kəkyeng anggi.6Eke Hathak dəng ko bu ni Mordekayi ti kepi kəkən kɛhən obər ni kəsapu odung ni udəng. 7Mordekayi aku ha mi ləlang ozu ayi obu eyi mi, eyi ayi i mən undu anang ni silva ayi i kyong i de ekin ti kuluk anang ni udəng ayi be kəm banggi Juw. 8I de izən ayi be ləm ke olɔk olu ke Susa kəki ni ayi be kəm banggi ni Juw. I bu ayi leng endi Hathak i de no tɔk Esta, ke i nda mi arung ke inda mi kəlang akə kavang ayi i dəng kobu udəng no nung mi eggi kəmbɔk, ke i nung mi undu banggi anggi.9Enəng Esta ha Hathak ozu ayi Modekayi lɔk eyi mi. 10Eke Esta lɔk ozu yi Hathak ke i ha mi kyong i si irəm dəng ni fa Modekayi. 11I kyong, ''Ləlang beləm ɛtəm ni udəng nyi eyi bánggi abe ele ti oku ni udəng nyi ləlang arung kyong unyaləm ra akəb omi esi ekin eni afa udəng nyi kumutang awu keməng ayi ke ba kyaku anda mi kong, izən utəng mbe ele embe: Kyong bo bong mi—ohun onggi ami ke udəng nyi otɔk mi ukpuk kədəng nyi lang i tuk ele eyi unyang. Itu kɛkəm eyi kur məng be di ama ekin edəng kobu ni udəng nyi məng kong.'' 12Enəng Hathak aku eve ni Esta na aha Modekayi.13Modekayi ta kətsəm akə eleng si irəm ni anda Etsa: ''Esi keng mbe amu fu mang kyong ti usumkpa ni udəng nyi, fu mang okyong be si amu apa kong. 14Amu esi orungtəp mbe ti kekpeng akə eleng, ogbənlu eyi ukahu esi iyak iyəng aba kəki ni Bojuw nyi, eke amu eyi kəhak agya abba andu ekəm. Eyi arung kyong be de amu alu ti kekpeng akə eleng məng.''15Eke Esta tse kətsəm akə eleng edəng kobu Modekayi, 16''Dəng, ne kən Bojuw nyi abe ele i Susa ləlang, eke nyi ki undu kəki anəm. Nyi fu alyi ra nya mgba kong keməng itu ira, utuga ra uruga. Ama eyi beləm belige anəm eki undu ri utu awu nyi. Ke ama eti edəng obu udəng nyi, abən ayi izən otung yi, ke esi kyong ama oku, mo ku,'' 17Modekayi dəng ni obu ləlang ozu ayi Esta ha mi kyong i bu.

Chapter 5

1Irəm itu ira, Esta de batər kədəng anggi pa ke i lu dəng ni eyir kodung ni usumkpa udəng nyi, obər kɛtəm ni udəng nyi. Udəng nyi kyu le ti kəkyo kədəng anggi kagya kədəng anggi, i yir apu eggi ti ukeng awu ekin edəng kagya udəng. 2Kekpeng akə udəng nyi zang Esta yir odung nyi, i fa eggi kəmbɔk obər anggi. I de ukpuk kədəng anggi tɔk mi. Enəng Esta ekər edəng konyong na yak kubu ti undu ni ukpuk nyi.3Eke udəng nyi lɔk eyi Esta, ''Ura pu ere ra, udəng akəb Esta. Wunung andu esi ere ra. Uha kuvang ni agya kədəng anəm, ede anda amu.'' 4Esta lɔk kyong, ''Ayi ye si arəb udəng nyi, udəng nyi yi Haman ba ti kukip nyi akə ama atəm alu bi.''5Eke udəng nyi lɔk eyi kyong, ''Nyi de Haman ba kəkər, indi do bu kəzu akə Esta ha eleng.'' Enəng udəng nyi yi Haman edəng ti kukip nyi akə Esta atəm alu di. 6Kekpeng akə ba nda bi umgba ni kukip nyi, udəng nyi lɔk eyi Esta kyong, ''Ere esi kəzu akə ura pu ra. Ba nda amu ayi. Ere esi kəzu akə uro nung ra. Édəng uha kuvang ni agya kədəng nyi, ba nda amu ayi.''7Esta si su kəlang kyong, ''Ôpu eyi wunung anəm eleng re, 8ayi ama esi afa kəmbɔk eggi ni udəng nyi ke yi si arəb udəng indi i nda ama kəzu akə ama ra pu eke i nda wunung anəm boləb, udəng nyi yi Haman ba ti kukip akə ama atəm anda bi kuhontu ke ama esi osu ozu ebəb ni udəng nyi.''9Harman lu kayang kutu akə nyi yi orup otən korup anggi. Eke kekpeng akə Haman zang Modekayi ti opu odung ni udəng nyi, kyong Modekayi anyin ra i ki bereng anggi kong, ɛtsu orup yi Modekayi ham mbe. 10Eke təng ahəng, Haman hu anggi ingyak ke ɛnyin dəng kagya anggi. I ta kətsəm di kən boyo anggi, eyi ogu anggi Zeresh. 11Haman si irəm kyong tɔk bi boləb ni kəvən anggi, ubin ni beləm anggi banyaləm, boləb ni utu awu udəng hu mi atsu ləlang, eyi utu awu i ndəp atsu obu bánggi obər eyi beləm ɛtəm ni udəng nyi ləlang.12Haman lɔk kyong, ''Esta udəng akəb nyi edi onggi omi aba ti kukip akə ɛtəm alu kong ohun ama eyi udəng nyi mbe. Kuhontu təng ɛkim ama eyi udəng kyong di si dəng eye. 13Eke ayi nəng təng ahəng esi kəzu kəkyeng obər anəm kong ayi ama fu zang Modekayi onggi Juw nyi ri kyu le kəsapu odung ni udəng nyi.''14Eke Zeresh ogu anggi lɔk eyi Haman eyi boyo anggi ləlang kyong, ''Nda bi ba kəm kəpa akə atsu edəng akak obu akəm apa eyi kur. Kəzər ha udəng eke be de Modekayi ondur embe. Eke ti dəng yi udəng nyi yi orup otən ti kukip nyi.'' Ozu nəng arəb Haman orup ke i nda bi ba kəm kəpa nyi.

Chapter 6

1Utuga awu nyi udəng nyi ana arung bula kong. I lɔk kəlang kazak yi beləm ɛtəm kyong bi de kɛvəb akə ozu ayi obu ti kədəng anggi be ləm alu embe yi ba, ke be di yi anda udəng nyi eyi kəlang kəga. 2Ba pu afa yi embe kyong esi Modekayi ami hã ozu kəki ni Bigthana eyi Teresh, bánggi obər ni udəng nyi abe ekpe kəsapu odung ni udəng nyi ke ba ngang bo bu udəng Zekzis kɛbi. 3Udəng nyi bəb kyong, ''Kəndəp akə ba nda Modekayi ni ozu ayi i bu eleng esi ere ra.'' Eke beləm etən ni udəng nyi olɔk kyong, ''Bo bu kəzu kəying anda mi kong.''4Udəng nyi lɔk kyong, ''Eyi ami le kodung nyi ra.'' Indang Haman kin idəng məng kodung ni udəng nyi awu kayang indi i ni aha mi ozu kəki ni wundur ni Modekayi ti kəpa nyi akə ɛkəm alu mi. 5Beləm ɛtəm ni udəng nyi olɔk eyi mi kyong, ''Haman eyir kodung nyi.'' Udəng nyi lɔk kyong, ''Bi nda mi i kin aba.'' 6Kekpeng akə Haman kin ba, udəng nyi lɔk eyi mi kyong, ''Ere akə bo bu anda onggi ami udəng nyi arəb orup kyong i nda mi kəndəp ra.'' Indang Haman lɔk korup anggi kyong, ''Eyi ami udəng nyi arəb orup eyi mi kyong i nda mi kəndəp obu ama ra.''7Haman lɔk eyi udəng nyi kyong, ''Onggi ami udəng nyi esi arəb orup eyi mi, 8bi nda mi batər kədəng, batər abe udəng nyi pa məng, eyi kɛkərnya akə udəng nyi atsu ri kezəng məng ke kəbər ni kədəng ele ɛtu anggi. 9Eke bi de batər nyi yi kɛkərnya nyi nda utəng katang ni banggi obər ni udəng nyi abe ele onyong mbe yi mi. Nda bi bi de batər nyi pa awu nyi ami udəng arəb orup kyong i nda mi kəndəp, ke ba ku mi si yi kɛkərnya nyi vər bekeng ni kɛmbər kɛhən nyi. Bi ri lɔk obər anggi kyong, 'Inəng esi kəzu akə bo bu eyi onggi ami udəng arəb orup kyong i nda mi kəndəp!'''10Eke udəng nyi lɔk eyi Haman kyong, ''Bukər mbe, de batər nyi yi kɛkərnya nyi, utu awu ulɔk, ke bu yi nda Modekayi onggi Juw nyi ami le ti kəsapu odung ni udəng nyi. Fu eyeng kətu kətəng ti ozu ayi ulɔk kong.'' 11Eke Haman de otər nyi eyi kɛkərnya nyi. I de batər nyi pa Modekayi ke ɛku mi si vər bekeng ni kɛmbər kɛhən nyi. I lɔk obər anggi kyong, ''Inəmg esi kəzu akə bo bu anda onggi ami udəng arəb orup kyong i nda mi kəndəp!''12Modekayi hu si irəm ba kəsapu ni odung udəng nyi. Eke Haman si dəng kagya anggi bukər mbe, i kəpzeng kəki anggi, ke i kpɔk rəm ombɔk. 13Haman ha ogu anggi Zeresh eyi ləlang boyo anggi ozu ayi obu eyi mi. Eke banggi anggi abe ba rung bi eyi bomin ibi, eyi Zeresh ogun anggi, olɔk eyi mi kyong, ''Ayi Modekayi, ami amu ayir aku okyu kətang anggi eleng, esi onggi Juw, amu esi ubu eyi mi arung kong, eke amu aku okyu obu anggi mbe.'' 14Ayi bo fu ro lɔk ozu eyi mi mbe, banggi obər ni udəng nyi aba. Ba ngang be yi Haman aba ti kukip ni Esta nyi awu ɛtəm alu bi bukər mbe.

Chapter 7

1Enəng udəng nyi eyi Haman edəng indi bi na lyi kukip nyi eyi Esta udəng akəb nyi. 2Kutu akə ni upã nəng, kekpeng akə be le ti kukip ni umgba nyi, udəng nyi ha Esta kyong, ''Ere esi kəzu akə ura pu ra, Esta udəng akəb. Bo bu yi anda amu. Ere esi kəzu akə amu ra pu ra. Édəng uha kuvang ni kəkyo kədəng anəm, ke ba nda mu ayi.''3Eke Esta udəng akəb nyi so su mi kəlang kyong, ''Áyi ama esi afa kəmbɔk eggi andu, udəng, ke yi si arəb amu orup, bi de unyang anəm nda ama—inəng esi kəzu akə ama ra pu, ke ama ro nung ri enəng təng kəki bánggi anəm. 4Kəki ere be de di agya lyi məng, ama yi bánggi anəm, indi be kəm di, obong di, aza di par-par. Okyong be de adi agya alyi esi bepi mbe, erəng bepi bakəb eyi banyaləm, ama orungtəp mbe, kəki ere utu ibak ayi nyi ohun indi onggi i nda udəng butsəm kong.'' 5Eke udəng Zekzis lɔk eyi Esta udəng akəb nyi kyong, ''Ami nyi si eyi ra. Da fa onggi nəng ere ami mang korup anggi kyong i bu utu ozu ayi nəng ra.''6Esta lɔk kyong, ''Onggi uma, ami si onggi kufa nyi, esi Haman ami obi eleng!'' Eke bereng ohu Haman ham mbe obər ni udəng eyi udəng akəb nyi. 7Udəng nyi ndəp anyin kuyir ti umgba nyi yi orup otsu ti kukip nyi edəng kozo etəng uhung ni agya udəng nyi, eke Haman le kpər embe ro nung kəki unyang anggi obu ni Esta udəng akəb nyi. I zang arung kyong udəng nyi mang ibak kəki anggi məng.8Eke udəng nyi anyin ti ozo etəng uhung nyi esi irəm edəng ti kənung kɛtəng akə bo bu kukip umgba nyi embe. Kekpeng akə nyi mbe Haman nyaku kyu ti kutang akə Esta kyu le embe. Udəng nyi lɔk kyong, ''I hu udəng akəb nyi igang eggi anəm agya anəm ra.'' Ayi eve nyi olu undu ni udəng nyi enəng mbe, beləm ɛtəm nyi ekəp ezəng kɛkpər ni Haman.9Eke Harbona, utəng katang ni bánggi obər ni udəng nyi, lɔk kyong, ''Kəpa akə edəng akak obu akəm apã eyi kur ele ukpã ni agya Haman. Ɛkəm kə alu kəki ni Modekayi, ami hã ozu indi ɛgbən olu udəng.'' Udəng nyi lɔk kyong, ''Nyi de mi ndur embe.'' 10Enəng be de mi ondur ti kəpa nyi akə ɛkəm alu Modekayi. Eke orup otsu ni udəng nyi orung mi.

Chapter 8

1Kutu akə nyi udəng Zekzis de avəm ni Haman anda Esta udəng akəb nyi, onggi kufa ni Bojuw nyi, ke Modekayi ayir atəm ɛtəm anda udəng nyi, kəki ere Esta hã tɔk udəng nyi utu awu bulu anggi eyi Modekayi ele. 2Udəng nyi nwo lu kəndak ni undu umən anggi, akə i hu obu Haman si irəm, ke i de kə anda Modekayi. Esta de Modekayi alu kəki ni avəm Haman.3Eke Esta lɔk ozu eyi udəng nyi eye. I na kəp eggi eri ke i kpɔk ayi i ri nung mi kyong i hu yir amang abi ni Haman onggi Agag nyi, ayi i myeng kəki ni Bojuw nyi. 4Eke udəng nyi de ukpuk kədəng nyi atsu tɔk Esta, i ndəp anyin kuyir ke i yir obər udəng nyi.5I kyong, ''Ayi ye si arəb udəng nyi orup, ke ama esi afa kəmbɔk eggi anggi, ayi ozu nyi esi ele gaga mbe obər ni udəng nyi, ke ama ro nung eggi anggi, bi ləm kəlang izən akə aka obong kətsəm ni Haman idung ni Hammedatha onggi Agag nyi, kətsəm akə i ləm kyong bi bong ləlang Bojuw abe ele ti oku ni udəng nyi. 6Kəki ere ahəng ayi ama azang bánggi anəm ekəm ra. Ahəng ayi ama ohu orup azang wukəm ni bánggi bulu anəm ra.''7Udəng Zekzis lɔk eyi Esta udəng akəb nyi eyi Modekayi kyong, ''Zang, ama de agya ni Haman anda Esta məng, ke be de mi ondur ti kəpa məng, kəki ere i ra ngang i dɔk Bojuw nyi uma. 8Ləm kətsəm kəpi kəki ni Bojuw nyi ti kədən ni udəng nyi ke akəm kə yi kəndak ni udəng nyi. Kəki ere kəlang izən akə be ləm ti kədən ni udəng nyi ke ba kəm kə eyi kəndak ni udəng nyi məng esi aka obong arung eye kong.''9Eke be di buləm ozu ni udəng nyi aba, ti uvã awu ayak ni ura, awu esi uvã ni Sivan, itu kɛkəm eyi ara ni uvã nyi. Be ləm kəlang izən eyi ləlang ozu ayi Modekayi ri hã kəki ni Bojuw nyi. Be ləm yi anda lelang bogomna abe ele ti oku nyi, bogomna eyi bánggi obər abe ele ti oku nyi ayir kə Indiya edəng kə Kush, oku 127, be ləm kətsəm nyi anda ləlang oku nyi eyi-eyi ti utu awu be re ləm ozu ibi, ke ləlang bánggi nyi eyi-eyi ti indu ahən ibi, ke be ləm anda Bojuw nyi ti utu awu be re ləm ozu ibi eyi undu kɛhən ibi.10Modekayi ləm ti kədən ni udəng Zekzis ke ɛkəm kə eyi kəndak undu umən ni udəng nyi. I de kətsəm nyi etsẽ bánggi kətsəm abe atsu bukərnya, bukərnya ni uma abe ba ra təm ɛtəm ni udəng nyi eyi yi, itu ni bukərnya ni udəng nyi abe arəb ebe mbe. 11Udəng nyi anda Bojuw nyi abe ele ti ahən nyi ləlang kəsa indi be yir aduk unyang ibi: Indi ba za, obong, èkəm bosoja ni bánggi abe esi ere-ere aba kyong bo dɔk bi uma, ekən beləm eyi bakəb, ra indi be zi avəm ibi. 12Ayi nəng esi kyong bi bu yi ti ləlang oku ni udəng Zekzis nyi, ti itu ivã kur eyi ara ni uva ukur upã, awu be di wu kyong uvã ni Adar.13Kɛvəb kətəng ni kəlang izən nyi ele erəng izən ti oku nyi ləlang ke be de kə otɔk bánggi nyi ləlang. Bojuw nyi ele abang kutu akə nyi indi bo ho akpa ni bánggi kufà ibi. 14Enəng bánggi kətsəm nyi atsu bukərnya ni udəng nyi abe ba ra təm ɛtəm ni udəng nyi embe. Be dəng bukər mbe be gbəm kəge kong. Kəlang izən ni udəng nyi olu esi kusumkpa ni udəng nyi kə Susa edəng.15Enəng Modekayi anyin kətang ni udəng nyi ke i pa batər kədəng ni akpak apã, eyi ipuk kədəng ni gol awu ele eyi boləb eyi otər bata kəma gengeng, ke kɛmbər kɛhən ni Susa akyuk ke ba tən orup. 16Bojuw nyi ele eyi orup otən eyi boləb. 17Ti oku nyi ləlang eyi ahən okyo nyi ləlang, ere-ere ayi kəve ni udəng nyi eyi kəlang izən anggi esi ne kin, orup otən ele embe katang ni Bojuw nyi, eyi kukip eyi kəhuk kətəm. Bánggi baga mbe katang ni bánggi abe ele ti kətsi nyi ohu ibi esi Bojuw, kəki ere bereng ni Bojuw nyi ohu bi.

Chapter 9

1Indang ti uvã ukur upã nyi, awu esi uvã ni Adar, itu ivã kur eyi ara, inda ayi kəge ri anduk indi bo bu ɛtəm eyi izən eyi kəlang izən ni udəng nyi ye, kutu akə bánggi kufà ni Bojuw nyi alu orup kyong ba fa kazak kəki ibi, ya ta ezəm. Bojuw nyi afa kazak kəki ni bánggi abe afa bi. 2Bojuw nyi ekən ti ahən okyo ibi ti oku ni udəng Zekzis ləlang, indi bo hu bánggi abe angang kyong be kəm bi obu. Onggi omi eyir arung eyi bi kong, kəki ere bereng ibi ohu bánggi nyi ləlang.3Ləlang bánggi obər ni oku nyi, bogomna ni oku nyi, eyi bogomna abe erəng, eyi boku obər ni udəng nyi, akahu Bojuw nyi kəki ere bereng ni Modekayi ohu bi. 4Kəki ere Modekayi si onggi ukyo mbe kagya udəng nyi, ke uhã anggi esi evər oku nyi ləlang, kəki ere emi Modekayi nyi ri lu kəki si kɛhung. 5Bojuw nyi aku uma eyi bánggi kufà ibi eyi kagyang, bo ro bong bi re kəm bi re dəng, ke bo bu eyi bánggi kufà ibi utu awu arəb bi.6Ti kɛhən uhang ni Susa nyi mbe Bojuw nyi obong banyaləm buvã butong. 7Bo bong Parshandatha, Dalfon, Aspatha, 8Poratha, Adaliya, Aridatha, 9Parmashta, Arisayi, Aridayi, Vayizatha; 10bo bong beləm banyaləm ni Haman idung ni Hamedatha onggi kufà ni Bojuw nyi abe kur nyi. Eke be de kɛvəm ibi kəying kong.11Ba hã otɔk udəng nyi uhã ni ubin ni bánggi abe bo bong ti kɛhən uhang ni Susa kutu akə nyi. 12Udəng nyi lɔk eyi Esta udəng akəb nyi kyong, ''Bojuw nyi obong banyaləm buvã butong ti kɛhən uhang ni Susa məng, ekən eyi beləm banyaləm ni Haman abe kur nyi. Ere akə bo bu ti oku ni udəng nyi ayi erəng ra. Indang ere akə ura pu ra. Bo bu yi anda amu. Wunung andu esi ere ra. Bo bu yi anda amu.''13Esta kyong, ''Ayi ye si arəb udəng nyi, i nda Bojuw nyi abe ele i Susa kəsa indi bo bu ri utu awu bo bu ninəng kuhontu təng, ke bi de ahəm ni beləm Haman abe kur nyi vak ti apa.'' 14Enəng udəng nyi anda undu kyong bi bu yi. I lɔk kəlang izən i Susa, ke be de beləm banyaləm ni Haman abe kur nyi avak ti apa.15Bojuw nyi abe ele i Susa aba kən kəluk kətəng ti itu ivã kur eyi enzi ni uvã Adar nyi, ke bo bong banyaləm buvã bura i Susa eye, eke ba ayak obu ti avəm ibi kong. 16Bojuw abe erəng abe ele ti oku ni udəng nyi aba kən kəluk kətəng indi ba duk unyang ibi, ke ba fa kəhuk kətəm obu ni bánggi kufà ibi ke bo bong bánggi kufà ibi aba akəm ara eyi kur eyi otong, eke ba ayak obu ibi ti avəm ni bánggi abe bo bong kong.17Ozu ayi nəng obu ti itu ivã kur eyi ara ni uvã Adar. Kutu akə esi itu ivã kur eyi enzi nyi be təm kəhuk ke bo hu kə esi kutu ni kukip eyi orup otən. 18Eke Bojuw nyi abe ele i Susa ekən kəluk kətəng ti itu ivã kur eyi ara eyi kur eyi enzi. Kutu akə esi itu ivã kur eyi otong nyi be təm kəhuk ke bo hu kə esi kutu ni kukip eyi orup otən. 19Esi kəzu akə obu ke Bojuw abe ele ti ahən ayi akər, abe embi agya ibi ti ahən ayi akər, ede kutu akə esi itu ivã kur eyi enzi alu kutu ni kukip eyi orup otən, eyi kutu akə be tsẽ bunda ni ala anda botu.20Modekayi ləm ozu nəng ləlang ke i ləm kətsəm etsẽ edəng kobu ni Bojuw abe ele ti oku ni udəng Zekzis ləlang, ekən abe ele onyong eyi abe ele kəra kəga ləlang, 21i nda bi izən kyong bi de itu ivã kur eyi ara eyi itu ivã kur eyi enzi ni uvã Adar alu kutu kukip uggi abən uggi. 22Inəng esi itu ayi Bojuw nyi afa kəhuk kətəm obu ni bánggi kufà ibi, ke wu esi uvã awu kəmbɔk kəhu ibi ohu esi orup otən, ke ikpɔk eyi ombɔk erəm ibi ohu esi orup otən kutu akə nyi. Abe ohu yi esi itu ni kukip eyi orup otən, eyi ayi bi re tsẽ bunda ni ala anda botu, ke ba nda bánggi akən bunda.23Enəng Bojuw nyi esi edəng kobər eyi ozu ayi ba yir ro bu məng, ozu ayi Modekayi ləm ni anda bi məng. 24Kəge akə nyi Haman idung ni Hammedatha onggi Agag, ami si onggi kufà ni ləlang Bojuw nyi, myeng ozu ekpe məng kəki ni Bojuw nyi kyong i kəm bi, ke i ta Pur (inyi otɔk kyong i ta izur), indi i nda bi butsəm ekəm bi. 25Eke kekpeng akə ozu nyi aba kin obu ni udəng nyi, i nda undu ti kətsəm kələm kyong amang abi ni Haman ayi i myeng alu kəki ni Bojuw nyi si irəm atsu kəki anggi, ke i kyong bi ndur mi yi beləm anggi ti apa.26Ere enəng be di itu nəng nyi Purim, ebən kədən ni Pur nyi. Kəki ni ləlang ozu ayi be ləm alu ti kətsəm nəng, eyi ləlang ozu ayi ba zang eyi ayi obu eyi bi məng, 27Bojuw nyi osu ohu ekpəki eyi ɛtəm wubu epi. Ekpəki nəng ele kəki ibi, eyi beləm ibi, eyi eyi-eyi ami esi ede anggi ekin ayak bi. Ye le utu awu ke bi ra təm kukip keməng itu ayi ipã nəng ekpər enəng mbe uggi abən uggi. Ba lu utu awu be ra tən orup nyi ti kəge kətəng uggi abən uggi. 28Be de itu ayi eleng alu indi ba ra mang arung yi atəm kukip embe ti idong ayi ra ba ləlang, ti ahak agya ibi ləlang, eyi oku nyi ləlang, eyi ahən okyo nyi ləlang. Itu ni Purim nəng nyi fu ebe enəng mbe katang ni Bojuw nyi kong, ke katəng anggi kyatəng yi kəhun katang ni idong ibi.29Esta udəng akəb idung ilige ni Abihail eyi Modekayi onggi Juw nyi eləm eyi kəlang akə ohun enəng ke be si osu eyi kətsəm kələm akə ni upã kəki ni Purim nyi.30Be ləm kətsəm etsẽ ni anda ləlang Bojuw abe ele ti oku 127 ni agya kədəng ni Zekzis nyi, olɔk undu udəng ni ile bukun eyi kavang eyi bi. 31Etsəm nəng nyi osu eyi itu eyi ege ni Purim nyi, utu awu Modekayi onggi Juw nyi eyi Esta udəng akəb nyi anda Bojuw nyi izən. Bojuw nyi osu ohu izən nyi kəki ibi eyi idong ibi, ere ri utu awu bo su ohu itu ni undu uki eyi ikpɔk. 32Kəlang kazak ni Esta osu eyi izən ayi ele kəki ni Purim nyi, ke be ləm yi ti kɛvəb nyi.

Chapter 10

1Eke udəng Zekzis de kəkən kɛhən alu ti kətsi nyi eyi kətsi ni bánggi abe ana ebən undu uho uga. 2Ləlang ozu ayi i bu ekpe arung eyi kazak eyi buga anggi, ekən eyi ɛtəm ayi ohun enəng ayi Modekayi bu eyi utu awu udəng nyi tu mi atsu, be ləm yi alu ti kɛvəb ɛtəm ni bedəng ni Mediya eyi Pashiya3Modekayi onggi Juw nyi le si kəp udəng Zekzis. I si onggi ukyo mbe katang ni Bojuw nyi ke bamba banyaləm anggi baga mbe i bu edəng anda bi, kəki ere ɛpu bukun nki bánggi anggi ke i lɔk ozu kəki irung ni ləlang bánggi anggi.

Joel

Chapter 1

1Eleng esi kəve ni yawe akə aba obu in Joel idung ni petuel. 2wok ayi leng anyi bodung bakəb, ke da atung, ozu ayi ubung to ozonyi. kə zu iying erenən kutu tuk ayi uleng ra' ra itu ayi ni babba andu ra 3Hã belim andu ozu kəki angi, ke beləm andu a hã beləm ibi təng.ke belim ibi ahã utok awu raba4Ozu ayi kəhun ɛmin aly erəng blong aba ikpe yi ke ayi bolog nyi esi apa, izur aba a lyi5Enyi abe amgba ezin nyi vən bula e nyi kpok. Rim obok, anyi bagyi umgba zin beze, kəki ere beze abe nung arəb abeg ogu ohu yi undu nyi məng. 6Kəki ere otuk ayi aba ti kə tsi anəm məng. ba aba kəhun mbe esi okyong arung kong. Edən angi esi edən ni kəgbatən ke ile yi edən ni kəgbatən kəmbye 7inda ozo anəm esi iyak o wo eye kong ke irəp etən etsi anəm ata kayang irəb ihe angi lilang gba kəta; ineng angi nyi ahem esi atən.8Kpok ereng kəkppong ti batər egbere ri kpok buku ni oton angi 9Oho obung ni alu eyi ni ozu amgba a kyatəng məng ti kɛtim ni yawe. Bedəng agya, bepi ni yawe, erəm obok. 10Kətsi egbəm azək ebetəng kətsi nyi ere erəm obok kəki ayi ihən egbəm məng. Etan etsi ni wayi a həm məng. bangi akyatig məng.11Anyi bangi bu wo, kəyeng ohu nyi məngke kpok rəm ombok, enyi abe o wa ɛtsi vayin eyi witi eyi barli. Kəki ere ala obung ko zo nyi akyatəng məng 12Vayin nyi ahəm məng ke etsi fig nyi a həm məng; etsi apul- eyi etsi ayi ele kəhang lillang ahəm. kəki ere orup otən ekpe məng obər ni irəm bãngi.13Nyi pa batər ni orup ubər ke kpok rəm obok, enyi bedəng agya! kpok rəm obok, anyi abe aləm ɛtəm Ikpe Nyi ba, ba bung eri Otuga lilang eyi bator orup ubər, enyi bepi ni ikpe anəm. Kəki ere otəm ni igyu ala eyi otəm umgba ukyatəng məng kɛtim Ikpe andu. 14Si zi di undu uki ni kevəng, ke di kəkən ni bãngi keveng.ku kən bodung bakəb eyi bangi abe ele ti kəts nyi lilang. Ekən yi agya ni yawe ikpe andu, ke yi kpok yi yawe.15Arung,arung ni uru nying ! kəki ere kutu ni yawe aduk məng. kutu aki wugbəm kobo ni itsi uga. 16Nya a sang abung eggi nyi ayi ala akyatong kong ra ke orup otən eyi orup una eri esi kobu ikpe di ra. 17Igyu a vã ti avəb ibi kɛtəm ala nyi ele kətse mbe ke oluk olunokyu eri məng kəki ere igyu ala a həm egbəm məng.18Budak ibi enyim! Ereng ibi iyi arak barak kəki ere iyak ayi ba lyi ala ibi akyatən ba ata eyim katəng ibi keki ere iyak ala alyi ibi akyatəng məng. Kəhun batã nyi ra amgba butãm 19Yawe ama kpok aba obundu kəki ere ula oluk eləm nyi kulum lilang məng, ke iduk ula oluk etsi kəhang lilang məng. 20Ke Ibi kulum Lilang okpok edi mu, Kaki ere iyang lilang a həm məng, ke ula oluk iyak ayi ereng afa ala ibi kulum uga oluk məng.
Chapter 2

1Azuk kədən indər ki zayon, gu kəleng kəki kəhən keveng! Bangi kehən lilang a mən yi bereng,kəki ere kutu ni yawe ra b obu; kafang raba onyong məng. 2Kutu ni kəvəb eyi orup obəb, kutu aki kotən ekəb ezən eyi kəvəb angər-gər. Ereng kekpeng aki ozur andu azã kəki ahən kəhun bosoja baga mbe ra ba. Awu utu angi kyatəng. esi esim asang utu angi kong irəm ni kuzəng keki keki akə raba.3Ula oluk ozu lilang obər ibi, irəmni iduk ala nyi ula fu rohu. kətsi nyi ereng ozo ni Edən obən ngi, ke irəm angi ereng kətsi akə kavag mbe kəzu kəying agbən embe kong.4kekpər ni bosoja nyi ereng bokərnyang, bo olu unyaereng abe ra tsu bokərnang. 5Bo wun eyi alang ibi ereng abe ratsu keke uma eki a hən, ereng kadur ni iduk ula akə ro luk eli zir, ereng ubin bosoja baga mbe ele abang uma oku.6Ile Ibi mbe bangi ele yi kugər ke kekpər ibi ata ezim 7Bo lu unya ere kəhun bangi abe ele ti uma oku; Ara atsu utsi ereng bo suga; be re mieng ezun ba akpã ezun ibi otur botu ezun eyi.8Ɛzun eyi ɛzun, re utu awu esi bukub , bukub ukpã eyi ukpã; eyi- eye ele ti ukpa awu ongi ebəb ezeng ti uhang ni ukpe uying esi ukpã angi apa kong.9Bo lu unga ekin kembər kɛhən eyi kazak bo olu uya kəki utsi, ba tsu eki atəm,ke be kin ti asa ufe atəm ereng bezing.10Kətsi eneng obər ibi a kpa ikpe amən eyi bereng uru eyi uvã si kəvəb. Ke ekər anda bata eye kong. 11Yawe ta kəlang obər ni bo soja angi, kəki ere bo soja angi Kəhun mbe; Kəki re bele yi kazak, abe ohn a long kazak angi. kəki ere kutu ni yawe le yi kazak eyi bereng bo hu. Eyi igbang orup arung ra.12"Ubang ahəng" emi yawe nyi olok atsu kyong "Nyi si irəm ba obu aməmyi orup nyi liliang. Nyi ki undu, kpok, rəm obok" 13Bəb orup nyi, fu agin batər nyi mbe kog, ke nyi si irəm ba obu yawe ikpe nyi, Kəki ere ile yi kəmbok yi orup udəng, etsu orup bukər kong emə yi ishong aya mbe ke iri ede kubu bukər indi nda butsəm.14Eyi arung ra kəying isi irəm apanda ke esi irəmotok edəng angi, yawe ikpe andu ba ohu bundan igyu ala eyi ni ozu amgba andu ra15Azuk oshin itã kə zayon, si di kədi ni undu uki keveng si di Kəkən ni bangi keveng. 16Ku kən bangi nyi; di kəkən ni bangi kevəng. Ku kən bodung bakəb ku kən beləm bakər eyi abe ra nya ɛmi. Eke ba ma ni bakəb bepi bi lu kayang eyi bakəb bepi lu keməng atəm ibi17ke bedəng agya, beləm ɛtəm ni yawe, kpok katangni kəzo ikpe, kəbak ni kɛtəm ikpe bə lok kyong, "Fu obu bangi andu ibak kong yawe, ke fu bu bangi kɛzung andu afa kəyeng kong, eke indi irəm agya be kong. Ere ayi bo lok katang bangi irəm ra. Bokyong "ikpe ibi nyi le ere ra.18Eke ikpe ile yi kəmbok bangi angi ke izang bi eggi kəmbok ni bangi angi. 19Yawe si osu bangi angi, "zang, ama etse anang alu, umgba upi,eyi bangi. nye edər eyi yi, ke ama esi ma ezər nyi kəyeng obər irəm eye kong.20Ama atər anyi bangi abe esi karu ni kayang aba nyi uma. ke ma tər b eding kətsi kɛhəm akə kəzu kədəg akyatəng embe bo soja ibi esi eggi edəng kegi uru ni uho uga, eyi kəhun edəng keggi urukpe ni uho uga wugar ibi ekər atsu ka zən avã ibi esi kehung." kavang, ibu ozu okyo mbe.21Fu ki bereng kong, tən orup nda orup andu arəp. kəki ere yawe ibu ozu aga mbe, 22Nyi fu ki berəng kong, anyi ibi kulum! kəki ere eləm kulum afa a dəb ele, etsi ehəm ibi, ke etsi fig eyi otsi ubung ehəm obung yi ekpe ukyo. 23Nya tən orup, bangi ni za yon, Nya tən Orup ti yawe ikpe nyi Kəki ere i nda nyi ure ebe utu nyi awu keyər nyi.24Imi alu oluk nyi a mə yi ihən, ke akir nyi amən eyi umgba eyi bangi. 25"Ama eded iggi ni ala nyi ayi keyir esi irəm abi ɛmən aga alyi kəhun bo soja boga abe ama tse ba katang inyi.26Nya iyi ala ekpe ukyo edər, ke nyi arak kədən ni yawe ikpe nyi,ami bu ozu kəvər eggi katang nyi, ke ama osu oxu ayi ezər nyi kəyeng eye kong 27Nya arung kyong ama yi nyi ele ubi Isrel, ke ama si yawe ikpe nyi, ke uying akyating məng, ke ama esi and bangi anəm kəyeng eye kong.28Akəm inying edəng kobər ama anda bangi lilang kudən anəm, ke beləm nyi ba nyaləm eyi beliga olok izər Bodung bakəb nyi ele ele; Beləm etən nyi azang kulum. 29Eyi bepi nyi banyaləm eye bepi belige, itu ayi nyi ama nda nyi kudən anəm.30Ama otok urã kuke eyi kətən, beyeng, ula, eyi utubu bezeng 31ke uvã ohu esi beyeng, fiying kutu kukyo eyi ibak ni yawe aba.32Arəb ayi ongi ami esi edi kədən ni yawe egbən kəki ere ti kəki kehən zayon kə Jerusalem eing ke afa ogbən ele embe , utu awu yawe hã nyi, ke ktang ni abe agbən, abe yawe esi di.
Chapter 3

1Azang ti itu ay nyi eyi kekpeng nyi, kekpeng ma ta ezəm bangi Juda eyi Jerusalem abe uma alyi be ən 2Ama edi ekən bangi kayang lilang, ke ede be aba ti kəvng ni Jehoshafat.mo lok be ikpe embe, kəki ni bangi kezun anəm Isrel, abe ba akub, avər evər kayang lilang, eyi ayi bohu kətsi anim ha. 3Ba ta karəng kəki bangi anəm, eze idung unyaləm ile kəkpã, ke be de beləm belige eki betsi ni wugba. endi be bangi wugba.4Ubang, ere bu nyi ra tsu orup eyi ama, Taya, Sidon, eyi bangi oku ni filistiya lilang. nyi oho esi irim ra. Ama oho akpa nyi kəki inyi 5Ayi nya ku silva eyi gold anəm eding Atəm bekpe nyi 6Nyi ede bangi Juda eyi Jrusalem eki betsi and bangi Grik. endi bere etse be evər kətsi ibi.7Zang, ama aduk ayi me gu arak bi ma ti iyak ayi nyi de be ki betsi embe nyi, ke kəho nyi esi aba kəki inyi 8Ama ede belim anyaləm ey belige inyi eki betsi embe ti kubu ni bangi Juda. Be de be eki betsi embe anda bangi Sabiya. eyi irəm bangi kə re kəga. yawe lok ozu ayi leng."9Nyi de uhã nan hã bangi irə nyi akəm inyi alu bag uma; Vor anyin bangi bugbang; ke bi ba onyong; bang uma oku kər ba onyong. 10Nyi dey uhun buwo nyi hong bu gyang. Ke bumang abe nya ra ka eləm embe si itəp. Bangi abe agbang kong hã kyong "aa gbang;11Bukər mbe nyi ba enyi bangi irəm abe ele onyong lilang a u botu kən aməng. Yawe, de bangi abe a ku aung uma kyuba.12Bangi irəm nyi vən botu bulake nyi ba ti kəvang ni Jehoshafat. Ayi embe nyi ama el olok ikpe bangi irem abe ata nyi kəvəroləng 13De kamang kəhe, kə ere kəge ala obung aba məng kəki ere uzuma men məng kəkpa kə ho amən monng kəki ere orup ob ibi aga ebe14Ibak ele be, ibak ele ti kəvang ni ikpe, kəki ere kutu ni yawe a duk məng ti kəvang ni ikpe ilok. 15Uru eyi uvã esi kəvəb, ekir otung anda bata16Yawe ze kəlang ki zanyon, de kəlang angi atsi gag kə Jersalem kuke eyi kəktən enəng, ke yawe ikeb ezəng bangi angi, ei ukəzəng ni bangi Isrel nyi. 17ke nya arung kyong ama yawe ikpe nyi ami le kə zayn kehən keveng anəm irəm ni ayi leng Jerusalem ile keveng. Ke bangi kətsi ayi ba kpã ezeng embe eye kong18Aba ze kutu akə nyi eki ahən nyi ba mən eyi umgba bunyang, betək aməney be kyeng ɛmi lilang iyang ni Juda mən eyi beməng, ke iibin esi kagya ni yawe okyu aba. Eyi beməng esi kəvang ni sitəm aba 19Igiot esi erik ayi ongi edəng arung kong k Idom ohu esi iyak ayi ongi ele arung kong.kəki ibak ayi band bangi Juda, Kəki ere bo kur beyeg ni bangi abe ada kəzu kong kətsi ibi.20Ke Juda aba re ezun engi umunkigi ke Jerusalem aba amən yi banggi ye ni kutseng edəng kutseng 21Ama atən akpa beyeng ibi ayi ama atən məng kong, kəki ere Yawe le kə Zayon."

Amos

Chapter 1

1Ayileng esi eve ni Amos, ami isi utәng katang ni bukpe ereng ni Tekowa, ayi i zang kәki ni Izrel ni itu ni Uzaya udәng ni Judah, eyi itu ni Jeroboam udung ni Joash udәng ni Izrel, iggi ipã fuying kətsi otuk eneng. 2I lɔk kyong, Ikpe edur kəlang esi kə Zayon aba; ede kəlang anggi atsu gag kə Jerusalem. Bánggi abe re kpe ereng erəm ombɔk, utang ni kəzakurmi ahəm."3Ayileng esi ozu ayi Ikpe lɔk ; "Kəki ozu abi ara ni Damaskus, edəng enzi titəng, Ama esi ibak anəm kəki ibi apa kong, kəki ere bohɔk Gilead eyi anang etəp. 4Ama etsẽ ula edəng kəhak agya ni Hazael, ke oluk ekən uhang ni Ben-Hadad,5Ama ogu eben anang ni kəsapu odung ni Damaskus ke obung onggi ami esi kəki Valley ni Aven, eyi onggi ami le yi ukpuk kədəng ni Beth Eden. Bánggi Aram nyi edəng ne esi pepi kə Kir." Ikpe lɔk.6Ayileng esi ozu ayi Ikpe lɔk, "Kəki ozu abi ara ni Gaza, edəng enzi titəng, Ama esi ibak ayi ama anda bi apa kong, kəki ere bo hu banggi nyi ləlang uma na anda Edom. 7Ama etse ula ti betsi ni Gaza, ke ama olu ihang ibi ləlang.8Ama ekəm onggi ami le kə Ashdod eyi awu ami he ukpuk kədəng ni Ashkelon. Ama aku Ekron, eyi banggi Palestin abe erəng be kəm," Ayi leng esi Itsi Yahwe lɔk.9Ayi leng esi Ikpe lɔk. " Kəki ni ozu abi ni Taya, edəng enzi titəng, Ama esi ma pa ibak ayi mo bu kong kəki ere baku banggi ləlang na nda Edom, ke be egbəm undu umən ni bamba ibi eyi botu. 10Ama etse ula ti betsi ni Taya, ke oluk ihang ibi."11Ayi leng esi ozu ayi Ikpe lɔk, Keki ni ozu abi ara, ni Edom, eyi kəki akə ni unzi, Ama esi ibak ayi ba fa obu anəm apa kong, kəki ere ilu unya bən umba anggi eyi kagyang ta yim eyi kəmbɔk ləlang. Orup otsu anggi ohu mi eyi umba anggi aha ekpər enəng mbe, orup otsu edəng kəra. 12Ama etse ula aba kəki Teman, ke oluk usumkpa kədəng ni Bozrah."13Ai leng esi ozu Ikpe lɔk, Kəki ni ozu abi ara ni banggi Ammon, esi yi akə ayak ni unzi titəng, Ama esi ibak ayi ama bu yi apa kong, kəki ere bo hu bakəb ambər ni Gilead igang, endi kətsi ibi ekpe ukyo.14Ama akəm ula ti betsi ni Rabbah, ke oluk evər iyak ləlang, eyi igba kutu uma, eyi ufe uga ni ezəng. 15Udəng ibi ohu mi upi uma, ami eyi bagaba anggi," Ikpe lɔk.

Chapter 2

1Ayi leng esi ozu ayi Ikpe lɔk, " Kəki ni ozu abi ara ni Moab, ekən ni ayi ayak ni unzi təng, Ama esi ibak ayi ama tɔk bi apa kong, kəki ere iluk ikəb udəng ni Edom esi buhung.2Ama etse ula kəki ni Moab, ke oluk uhang ni Kerioth. Moab oku keməng ni beke bata, ba ta alang azuk ɛzən ni ita. 3Ama ekəm ami ro lɔk ikpe ibi, ke ama obong beləm bedəng abe yi mi le ləlang," Ikpe lɔk.4Ayi leng esi ozu ayi Ikpe lɔk, " Kəki ni ozu abi ara ni Judah, ekən ayi ayak ni unzi təng, Ama esi ibak ayi ama otɔk bi apa kong, Kəki ere bo otung izən ni Ikpe ke ba zang boləb anggi kong.Kazim ibi anda bi ata yim ukeng, utu isi awu babba ibi obu nyi, 5Ama etse ula kəki Judah, ke oluk ihang ibi ni Jerusalem."6Ayi leng esi ozu ayi Ikpe lɔk, " Kəki ni ozu abi ara ni Izrel, ekən ayi ayak ni unzi təng, Ama esi ibak ayi ama otɔk bi apa kong, kəki ere be de beləm bakər abe ada kəzu kong eki betsi embe yi silva eyi abe akya yi kəzu ede agya akpaba embe.7Be etəb abe akən ibi aba kəki utu awu be etəb kuvuk itsari; ba tər abe bere erəm bi anyi obər ibi. Onggi eyi abba anggi ra na idunng ilige utəng re gbəm keveng kədən anəm. 8Ba na eri onyong ni kəzo Ikpe eyi batər bunda wunung, ke kɛtəm Ikpe ibi ele ra amgba ugba ni abe ohu bi kəho igang.9Təng ahən ama atər banggi Amori abe kəsi ibi ereng ɛtsi ni sida ba agbang ereng ɛtsi oak, obər ibi, Təng ahəng ama i kəm ehəm anggi kukyẽ eyi ihe anggi itsari. 10Eye, ama de nyi lu keməng ni kətsi ni Ijipt aku nyi esi ni iggi akəm apã kulum uga endi nyi ne hu kətsi ni bánggi Amori nyi.11Ama di bánggi izər katang bodung inyi eyi bánggi abe etseng bi esi kɛmbər olu katang beləm etən inyi. Ye ere enəng kong ra. Anyi bánggi Izrel kong ra. Ayi leng esi Ikpe ro lɔk. 12Eke nyi akaba itu bánggi nəng nyi amgba umgba awu ezin ke nyi akya bánggi izər kyong bi fu lɔk izər kong.13Zang, ama ogyo egbəm nyi ereng trok akə ogyo gbəm yi ala. 14Iki olu egbəm yi unya, onggi bugbang esi ifa kazak endi eyi mi esi kong, Ra ami ni bugbang ika hu anggi kong.15Abe ra gba ɛbi esi be yir kong, abe ro lu unya obu ləlang esi ba gbən kong, ami kəkikakərnya esi ɛgbən anggi kong. 16Ekən yi ami ra ku uma ebetəng i lu unya utən kəbong kutu akə nyi-- Ayi leng esi Ikpe lɔk."

Chapter 3

1WɔK kəve akə Ikpe lɔk abəb kəki nyi, banggi Izrel, lɔk abəb kəhak agya nyi abe i de nyi lu esi kətsi Ijipt aba. 2" Esi ama tseng enyi mbe ti ubin banggi bata kayang ləlang. Ere enəng ama anda nyi ibak kəki ni ozu abi nyi ləlang."3Bánggi bapã esi be si isi ubung esi keng bo su eyi botu kong ra. 4Kəgbatən agbu kəlang kəgyu mbe kong esi azang kəzu akə i hu lang kong ra. Kədung kəgbatən edəb ti kəzok anggi mbe kong esi afa kəzu ekəb.5Akya onggi oto͂ ɛnun nyi təng ɜnun aba aku kyu ti itarku mbe ra. itarku ehe͂ esi itsari enəng mbe ke ohu kəzu kong ra. 6Ayi ozən ita͂ azuk kɛmbər kɛhən, bánggi kɛhən nyi eki bereng kong ra. Ayi ibak afa kɛhən, esi Ikpe etse kə aba kong ra.7Kavang mbe Itsi Yahweh esi i bu kəzu kɛki kong ami si emyeng utu ozu ayi i bu eyi bepi anggi bánggi izər nyi lang. 8Kəgbatən adur kəlang məng, eyi iki bereng kong ra. Itsi Yahweh olɔk. eyi esi ami i lɔk izɔr kong ra.9Ha ozu ayi leng keməng ihang kə Ashdod, eyi keməng ni ihang ni kətsi ni Ijipt, kyong. " Nyi di kən inyi kəki kɛhən ni Samariya ke nyi zang bukyong bobi abe ohu bi, eyi kugyir akə ele yi bi. 10Kəki ere ba rung utu awu bo bu ozu ayi esi gagga kong--Ayi leng esi Ikpe lɔk. Ba atã alu korup ibi kəki kəgbang ke ukəm ele keməng ihang ibi."11Erenəng, ayi leng esi ozu ayi Itsi Yahweh olɔk. "Onggi uma aba ta kətsi nyi kəvərdəng, aba gyo ukyu kazak aga mbe ke be aku ihang nyi," 12Ayi leng esi ozu ayi Ikpe lɔk. Utu awu bukpe ereng ogu ohu atsa apa͂ mbe undu kəgbatən, ra kəkəm kotung ; ere renəng eyi bánggi Izrel abe ele kə Samariya afa ogbən, esi bi apa ti boduk atəm ra ti ekəm kutang."13Wɔk ke nyi nda uha obi ni agya Jekob--Ayi leng esi ozu ayi Itsi Yahweh lɔk, Ikpe ami uga nyi; 14Kəki ere kutu akə ma nda ingak anəm kəki ozu abi ni Izrel, Ama otɔk ibak anəm ti kəzo ni Bethel. Etəb ni kəzo ebən okyu eri ke aku ukyu itsari.15Ama ogyo egbəm Kɛtəm ni kəge ufe eyi kɛtəm uva.Atəm ayi akər ogyo egbəm eyi atəm okyo akyatəng-- Ayi leng esi ozu ayi Ikpe lɔk.

Chapter 4

1Da atung ti kəve nəng, anyi bundak ni Bashan, anyi abe ele kəki kɛhən ni Samariya, anyi abe re rəm bánggi akən, anyi abe akən abe akyatəng eyi kəvən, anyi abe olɔk yi bama nyi. "Nda di umgba" 2Itsi Yahweh nyi ivang yi keveng anggi. Zang, itu nyi raba kəki nyi ayi bo kyong de di yi bokurgya ami ni kəhun nyi, eyi bokurgya ni ikya.3Any i olu kayang utən ni asa ti utsi ahən okyo inyi, eyi, eyi olu embe gaga mbe ke nyi no nwo kyu utən ni Harmon--Ayi leng esi Ikpe ro lɔk.4Dəng kə Bethel no bu ozu abi, kə Gilgal ke ne dəb si kɛhung yi kəki kəgbang. de oho obung andu ba kəzər kutu abən kutu, kətəng keməng kur itu ira,ira. 5Nda oho obung ni bredi, de oho obung ni bunda, de ha͂ bánggi, kəki ere ayi leng esi ozu nyi ro oshong obu, anyi bánggi Izrel--Ayi leng esi ozu ayi Itsi Yahweh lɔk.6Ama nda nyi ɛdən ayi egbe atən parpar ti ahən okyo nyi ləlang ke bredi akyatəng ere-ere ləlang. Təng ahən nyi eyeng aba obu anəm kong-- ayi leng esi Ikpe lɔk. 7Ama nda ebye ete kong ayi ofu bu ivã ira mbe endi nyi obung ala. Ama nda ebye ete ti kɛhən kəkyo kətəng mbe ke ete ti kɛhən kakə kong. Ozo ayi afa ebye ke ebye edəng ti ayi kong Ozo ayi ebye ete kong nyi kətsi nyi ahəm..8Ahən okyo ayi ongyur ohu bi, ke ti kɛhən ake amgba beməng, ke ongur fu ro hu bi.Təng ahəng nyi eyeng esi rəm aba obu anəm kong-Ayi leng esi Ikpe ro lɔk. 9Ama ta nyi bukyong babər yi evən. Ihang nyi eyi ozo uhung nyi, ozo etsi nyi, ozo botung kəda nyi eyi etsi olif nyi ɛmin de alyi ləlang. Təng ahəng nyi eyeng esi irəm aba obu anəm kong.Ayi leng esi Ikpe ro lɔk.10Ama tse ibak keki-keki obu nyi ereng ayi ama bu kə Ijipt. Ama bong beləm etən nyi eyi kagyang, ke bokərnya inyi alyi uma aku bi edəng, ke aku uma ti kepi ile nyi aba akəm nyi kewun. Təng ahəng nyi eyeng esi irəm aba obu anəm kong-Ayi leng esi Ikpe lɔk. 11Ama luk ahən okyo nyi ereng ayi ama luk Sodom eyi Gomorrah. Nyi ereng ukpuk awu oluk ula awu ede olu ula. Təng ahəng nyi eyeng esi irəm aba obu anəm kong. Ayi leng esi Ikpe ro lɔk.12Erenəng ama obu ozu ayi abəb obu titəng yi nyi, Izrel, ayi ama bu ozu ayi abəb obu titəng eyi nying, nyi akəm nyi zizing endi nye yir yi Ikpe nyi, Izrel! Kəki ere, 13Erenəng, zang, ami akəm eki ahən esi ra ami, ami akəm ufe, anda ozu katəng orrup anggi otɔk onggi, ohu kəzər esi kəvəb, ke esi kəki indur kayang. Yahweh, Ikpe uga, esi kədən anggi.

Chapter 5

1Wɔk kəve nəng kyong ama ede ombɔk erəm kəki nyi, agya ni Izrel. 2Kəkpong nyi aku məng, esi ɛnyin eye kong, i kyatəng eyi buzur ti kətsi anggi məng; onggi kyatəng ayi i humi anyi.3Ereneng ayi leng esi ozu ayi Itsi Yahweh ro lɔk: Kɛhən kəkyo akə olu yi bánggi kəba erəng bánggi akəm otong mbe, ke abe olu yi akəm otong aba rəng kur mbe ti agya ni Isrel."4Erenəng ayi leng esi ozu ayi Ikpe lɔk, eyi agya ni Izrel; " Nyi apu ama ke nyi le! 5Nyi fu apu Bethel kong, ra nyi kin dəng kə Gilgal; nyi si dəng kə Beersheba kong. Kəki ere Gilgal kavang mbe abe təng be si bepi ni uma, ke Bethel esi ayak ti kəzu keki kong.6Nyi tsu apu Ikpe eke nyi le, ra I lu ereng iduk ula ti agya ni Josef. ka ku ula, ke onggi esi uying esi elim ula wu kə Bethel kong. 7Bánggi abe ohu kenung esi ozu bunug ke ede ile kenung ata kyu eri."8Ikpe hu Pleiades eyi Orion, I hu kəvəb kəga esi kəzər, I hu ovəmga esi kəvəb eyi otuga ke i di beməng uho uga nyi; I de yi kur olu aba ti kətsi undur. Ikpe esi kədən anggi! 9I de ukəm aba kəki ni abe ele yi bugbang endi ukəm afa egbem ni kazak nyi.10Ba fa abe azang arung bi ti kəsapu odung, ke botun eyi,eyi ami olɔk ozu yi buzur. 11Kəki ayi nyi etəb erəm bánggi akən ke ogu ohu bunda bolub ni ala witi obu anggi.Ti ayi nyi embi atəm eyi okyo ayi ba apá, esi nyi atsa embe kong. Nyi atən orup ozo etsi ayi nyi ele yi yi. eke nyi amgba beməng anggi kong.12Keki ere ama rung buga kuda nyi ke eyi utu awu ozu abi nyi ekpe ukyo. anyi abe obu abəb abe le yi kavang, ohu kətuk kɛbi, ke azang ezən abe akən ti kəsapu odung. 13Erenəng onggi ami ro bu edəng esi olɔk arung ozu kong ti kəge akə leng, kəki ere esi kəge kɛbi.14Nyi apu edəng ke nyi tung abi, eke nyi le. Eke Yahweh, Ikpe uga, iyi nyi le kavang mbe, utu awu nyo kyong i re nyi. 15I fá ozu abi, I shong edəng, ede kenung alu ti kəsapu ni odung. Kəying Yahweh , Ikpe uga, I zang banggi Josef abe erəng eyi eggi edəng16Erenəng, ayi leng esi ozu ayi Ikpe ro lɔk, Ikpe uga, Itsi nyi. Obɔk erɔm ele kepi kɔkɔn ləlang, ke bo lɔk evər bekeng ləlang, 'Kuhang! kuhang!' be di bánggi buwo kyong bi rəm ombɔk banggi abe arung ombɔk erəm bi buyi, 17Ti ozo etsi ele yi ombɔk erəm, Kəki ere ama ezeng katang inyi" Ikpe lɔk.18Kuhang le kəki ni abe ra pu kutu ni Ikpe! Ye esi kəvəb ye si bata kong. 19Ye reng onggi ki kəgbatən ke ami be di bear afa mi, ra i dəng kɛtəm ke i ne de kubu anggi alu utsi kə kogu aka mi. 20Itu ni Ikpe esi yesi bata kong yi esi kəvəb kong ra. Kəvəb kyir kyir bata akyatəng.21Ama fa , ama tung itu ekyip nyi, Ama atən orup kəki kəkən inyi kong . 22Ti ni ahən ayi anda oho obung nyi in wuluk eyi ni igyu ala, Esi ama ohu yi kong, ra ama zang oho ni kəki ni bulu nyi eyi ereng ayi okyo,23Nyi fu hun ama atung eyi ala obong nyi kong; Ama esi ma da atung ti ivang nyi kong, 24Ozu ayi ama ra pu esi kenung oro kyu ereng beməng. Kenung oro kyu ekpər enəng mbe eren beməng kuyang.25Anyi obung oho eyi bunda iying anda ama ayi nyi ele kulum uga iggi akəm apã, anyi agya ni Izrel ra. 26Nyo hu ebər ni Sikkuth, udəng inyi, eyi Kaiwan, ikpe ni uvã nyi, awu nye akəm alu inyi.27Erenəng Ama ohu nyi edəng bepi uma ayang Damaskus," Ikpe ro lɔk ayi leng, ami kədən anggi esi Ikpe uga nyi.

Chapter 6

1Kuhang kəki nyi anyi abe ele ile nyi ata vər kə Zayon, eyi abe ele ti ahən akər bukun kəki kɛhən ni Samariya, bánggi bokyo nyi abe ele yi buzur ni irəm, abe agya ni Izrel ra pu ukahu obu ibi! 2Bánggi Obər nyi okyong. " Nyi dəng kə Kalneh na zang, nyi si embe dəng kə Harmah, kɛhən kəkyo nyi, ke nyi kyu dəng kə Gath ni bánggi Filistin. Bo obu okyo kədəng inyi bapã nyi ra. Ukye uying obu ikye kəkpak ra."3Kuhang kəki ni abe ede olu kutu ni ibak nyi orup ibi ke otu itu ni kəki kəgbang aba onyong. 4Ba ana bula ti atang etəm ibi eyi atang ahak ibi. Ba ekəb ibi batã keməng ereng ibi eyi bodung bundak ibi nyi ti ozok ibi.5Bo osu obong kətəm eyi ivang igyak nyi, bo osu arung yi obu utu awu Debi ro su. 6Ba amgba umgba ti atuk ke enyẽ ibi eyi banggi bedəng, eke ba abəb orup kəki ni wugbəm ni agya Josef kong.7Erenəng uban be re edəng esi bepi uma, esi bepi uma ni kətabər, ke kukyip ni abe re endəp nyi aba kpã edəng. 8Ama Itsi Yahweh olɔk, ama vang eyi kəki anəm-- Ayi leng esi Yahweh Ikpe uga nyi ro lɔk, Ama sang ozu abi ni kəki kəndəb ni Jekob. Ama ra fa kəki kəndəb anggi. Erenəng ama ekəm kəhən kəkyo nyi eyi abe ele embe nyi ləlang."9Ya ba bu utu awu bánggi kur erəng ti kɛtəm kətəng, ləlang ibi oku. 10Ayi bá́nggi bulu ibi ra onggi ami luk mi aku ikəb kɛtəm nyi-- ayi isi olɔk yi onggi ami le ti kənung keməng ni kɛtəm nyi, Onggi ying ele omu yi mu ra." onggi ikyong "onggi kyatəng aməng" Ke i kyong. " Rung təp, kəki ere esi keng de edi kədən Ikpe kong."11Ke zang Ikpe i ba nda kəlang kazak, ke kɛtəm kəkyo nyi olun okyu arak barak itsari, ke kɛtəm kɛkər ekəm, ekəm.12Bokərnya olu arung unya kutək ra. Onggi ying owo arung buwo eyi kəndak embe ra. Təng ahəng nya ata ezim kenung ohu esi ura ke kəhəm ni kenung ohu esi bunung-- 13Anyi abe edəng kəki ni Lo Debar, abe okyong, " Adi ede Kamaim eyi kazak idi kong ra."14Eke zang, ama anyi aku nyi urəm ning, agya ni Izrel-- ayi leng esi ozu ayi Yahweh, Ikpe uga nyi ro lɔk, Ba anda nyi ibak esi kə Lebo Harmah edəng undu uyang ni Arabah."

Chapter 7

1Ayi leng esi ozu ayi Itsi Yahweh otɔk ama. Zang, iri akəm ubin ɛmin, ayi be kəbzəng itu ala ayi ofu re edəp atsu obu mbe, ke, zang. esi itu ala ayi owo irəm mbe ayi udəng i bung ala məng. 2Ayi be ba alyi uhung ekpe ti kətsi nyi məng, ke ama kyong, Itsi Yahweh, bute ye si pa nda ama.ahəng ayi Jekob eyir ra.Kəki ayi igi ebetəng. 3Ikpe olɔk ozu kəki ni ayi leng. Esi obu kong" i hã enəng məng.4Ayi leng esi ozu ayi Itsi Yahweh otɔk ama, Zang, Itsi Yahweh isi di ula aba lɔk ikpe. Ohu iyak ahəm ləlang, beməng abe egəm kətsari abe egbəm ləlang təng. 5Eke ama kyong, " Itsi Yahweh, ama ro nung mu pa embe; Jekob iyir ahəng ra. Kəki ere iggi mbe" 6Ikpe i zang kəmbɔk kəki ni ayi leng. " Ayi leng esi obu kong," Ikpe lɔk.ə7Ayi leng esi ayi i tɔk ama; Zang, Itsi eyir utsi , eyi kəzu ozu emeng obu anggi. 8Ikpe lɔk yi ama, " Amos, ere ayi u zang ra. Ama kyong, kəzu ozu emeng." Eke Itsi kyong, " Zang, ama ede kəzu ozu emeng alu katang ni bánggi Izrel. Ama esi bi apa eye kong.9Iyak ayi arəb obu ləlang ni Azik ogyo egbəm par, iyak izən ni Izrel kəzu aba kyatəng embe, ke ama anyin aku yi agya ni Jeroboam eyi kagyang."10Eke Amaziah, udəng agya ni Bethel, tse kətsəm edəng kobu ni Jeroboam udəng ni Izrel; Amos re myeng abi kəki andu katang ni agya ni Izrel. Kətsi nəng esi ele owɔk eve ayi lelang kong. 11Kəki ere ayi leng esi ozu ayi Amos olɔk, ' Jeroboam iku undu kagyang, ke Izrel edəng ele bepi uma esi kətsi ibi apa."12Amaziah lɔk yi Amos, Onggi izɔr, dəng. ke si irəm dəng ti kətsi ni Judah, na lyi ala ni izər ke olɔk izər andu embe. 13Eke fu lɔk izər eye kə Bethel aməng kong, kəki ere aməng esi iyak keveng eyi usumkpa ni agya kədəng.14Eke Amos si osu Amaziah kyong, " Ama esi onggi izər ra idung onggi izər kong. Ama esi kəkpe ereng, ra atəm ɛtəm ti ozo ni etsi sykamore eyi etsi fig anəm. 15Eke Ikpe ede ama ti ereng ekpe anəm ke olɔk eyi ama.' Dəng, lɔk izər yi bánggi anəm Izrel,'16Uban wɔk kəve ni Ikpe. Omu kyong, Fu lɔk izər kəki ni Izrel kong, ke fu olɔk abi agya ni Azik kong. 17Erenəng ayi leng esi ozu ayi Ikpe lɔk, " Ogu andu esi akəb baza bana kɛbər kɛhən kəkyo nəng, beləm andu banyaləm eyi belige obong bi eyi kagyang; be myeng kətsi andu aha anda botu, omu uku ti kətsi akə akyatəng eyi keveng, ke Izrel esi keng be de bi edəng esi bepi uma esi kətsi ibi apa."

Chapter 8

1Ayi leng esi ozu ayi Itsi Yahweh otɔk ama. Zang, kəre ehəm etsi ni itu kətu! 2I kyong, " Ere ayi uzang ra Amos." Ama kyong, esi kəre ni ehəm etsi ni itu kətu" Eke Ikpe olɔk yi ama kyong, kəhun nyi aba məng endi bánggi anəm Izrel. Ama esi apa eye kong. 3Obong ayi bosu kɛtəm Ikpe ni Bojuw óhu esi ile buku bowur kutu akə nyi--ayi leng esi ozu ayi Itsi Yahweh olɔk-- Ahəm bánggi aga mbe, agba le evər iyak ləlang ! Orung təp !4Da atung ti ayi leng, anyi abe re erəm bánggi abe akən ogu hu kətsi ibi. 5Bo kyang, Long nyi uva upi akpã, endi de ki betsi eyi igyu ala eye ra. Long nyi ayi kutu izən nyi akpã, endi agya alyi igyu witti idi ra. Do hu igbangi nyi ekər eyir ke de kər betsi anggi nyi atsu utu awu da alyi bi ti kəzu akə ere emyeng ozu nyi eyi kazəm, 6Ayi leng erenəng ayi da agyalyi witti ayi abi, agya abe akən eyi silva, eyi abe akyatəng eyi kəzu eyi akpa aba akər.7Ikpe vang eyi kəki kədəp ni Jekob. " Kavang mbe esi ama egbə ize eyi ozu ayi bo ro bu kong. 8Esi kətsi nyi eneng kəki ayi leng kong ra, ke ere,ere ləlang ele ti buku bowur kong ra. Ləlang ayi nəng atsu ereng uho uga ni Nile, ke ufe ra ku beməng nyi atsu ke esi okyu eye, ereng uho ni Ijipt.9Ya ba ti kutu akə nyi--Ayi leng esi ayi Itsi Yahweh olɔk-- okyong Ama anda uru esi kəvəb ovunga inda ayi wu eyir utək, 10Ama ohu kukyip inyi esi ni buku bowur ke obong inyi esi ikpɔk buku. Ama pa otər orup ubər ɛtu bánggi ləlang ke eyi, eyi afa kəki kəwɔk ləlang. Ama obu yi ereng ami ro kpɔk idung utəng nyi mbe, ke kutu orup obər ni zẽ kəhun anggi.11Zang, itu nyi raba ubu-ayi leng esi ozu ayi Itsi Yahweh olɔk. ayi ama etsẽ bunyong ti kətsi nyi, esi bonyonwg ni ala kong ra esi ni ongyur beməng kong eke esi ni wuwɔk ni eve Ikpe. 12Bo tsu apu ede kuho uga owu edəng kuho uga owu; bo lu unya esi ufu aru edəng kegi uru ni kəve Ikpe, eke ba fa kə kong.13Kutu akə nyi bukpong abe ni borəb nyi eyi beləm etən aku kurung ni ongyur. 14Banggi abe avang yi ozu abi ni Samariya okyong. ' Ayi ikpe andu le embe, Dan, ke, ereng ukeng awu re dəng kə Beersheba ele nying,' ba ku ke esi ba anyin eye kong."

Chapter 9

1Ama zang Itsi eyir obər ni kəzo, ke olɔk kyong, Gubən əki ni etəp endi uzum nyi eneng. Gu gyo yi rak barak ti eki anggi nyi ləlang, ke ama obong ami ni kəhun nyi eyi kagyang. Onggi utəng esi olu embe kong utəng embe esi eki akpã kong. 2Ti ayi be esi kyu edəng bekpe, embe kubu anəm ohu bi. Ti ayi bi esi atsu edəng kəkpe, embe ama egbən bi okyu kətən.3Ayi ba ata ti utang ni, kəzakurmi təng ahəng, embe nyi ama otsu apu bi ohu bi. Ayi bi esi ata obər anəm kəta ni uho uga təng ahəng, embe ama olɔk kəlang kazak eyi kogu, ke i ka bi, 4Ayi be esi edəng kɛhəng abə alyi bi uma təng ahəng, bánggi kufà ibi abe alyi bi ere gbən bi obər ibi, təng ahəng, anda bi kəlang kaza eyi kagyang, ke obong bi. Ama ata bi eggi ɛtu ni ukəm ke esi ni edəng kong."5Itsi Yahweh ami uga ayak obu ti kətsi nyi ke ka rak, abe ele keməng anggi ləlang erəm ombɔk, ləlang anggi anyin kuyir ereng uho. esi kyu eye ereng uho ni Ijipt. 6Esi ami nyi ami ebi ezung anggi akpa Ikpe kukyə, ke ekəm kərak anggi kətən aməng.nyi. I di beməng abe kuho uga aba ke I kur yi kyu ti kətsi, Ikpe esi kədən anggi.7Anyi ereng fu bánggi ni Kush obər anəm kong ra. bánggi Izrel-- ayi leng esi Ikpe olɔk yi- esi ama ami de Izrel olu ti kətsi ni Ijipt kong ra, bánggi Palastin nyi esi kə Kreti , ke bánggi Aram esi kə Kir kong ra. 8Zang, eggi Itsi Yahweh ele kəki ni kazak kədəng ni abe obu abi, ke ama egbəm kə ti bata kayang nəng, ama esi otung korup anəm kyong ama ogyo egbəm agya ni Jekob kong lang- ayi leng esi Ikpe hã.9Zang, ama anda kəlang kazak, ke ama eneng agya ni Izrel katang ni kayang ləlang. ereng onggi gi igyu alu ti kebyẽ, endi esi afa kəkyo kekər onwo kyu eri nyi. 10Bánggi abe obu ozu abi ləlang ni bánggi anəm oku yi kagyang, abe okyong, abe okyong Ibak esi afa di ra ekəm di kong.'11Kutu akə nyi ama ede anyi kekpe ni Debi ake ogyo məng, ke akəm arəb kə. Ama akəm arəb ayi abəb, ke ebi atsu kə ereng itu ayi kɛyir nyi, 12endi bo hu bánggi Edom abe erəng, Eyi bánggi irəm abe edi bi eyi kədən anəm--ayi leng esi Ikpe olɔk i bu ayi leng.13Zang, itu ra ba-- ayi leng esi Ikpe olɔk, kekpeng akə abe ro owo buwo aba ayang abe ro bung ala ke abe ra hã ehəm aramu ata ami ro ho itu nyi obər. Eki ahən anda umgba awu anyang, ke indur ləlang amən eyi yi.14Ama aba de bánggi anəm Izrel ayak ayi bo hu bi edəng esi irəm aba. Bi aba akəm arəb ahən okyo ibi ayi egbəm ele embe, bo wo ozo etsi amgba beməng anggi. ke bo wo ozo akər alyi ehəm anggi. 15Ama ede bi oho ti kətsi ibi, ke esi erəb anyin ti kətsi ake ama anda bi eye kong." Yahweh Ikpe inyi olɔk.

Obadiah

Chapter 1

1kulam ni Badya, Kuləm ni Badiya. Itsi yawe olok kəki ni idom da wok Uha esi kubu yawe kiəyen-kəki Ikpe etin aba katang ni irimbangi, kyong, "Anyin Kuyir da nyin a-ku eyi mi".2Zang mo hu nyiesi okir obir i irim-bangi, ba zang ezin mu abeb;3ɛtu idip ndu ene mu, amu ami ti kəmbe-akin i umi, ti iyak ayi unaluk embe,ke undib kyong eyi otum anyin ameng ata kyu kətin.4 Usa tru abak ere fu egung owun kəkpe, ng uta etsi undu kakpa Ikpe kukyi yi ikir, mo hu mu esi embe okyu kətin. yawe lok eneng.5Bezi aba uruza ra utuga be zi ayik embe, be zi itu awe areb bing mbe. abi e to ehem ni etsi bang be si kəhem aki apa ra.6utu owu ba ta esu. utsira iyak katra ngi ile;7ɛkən ndu etse mu ediding kətok, bangi bukun andu a kaba mu ba gbang obu mu. Abi aly ye mung oto mu kəgbang ra kəkya ɛrung kəzu embe keng.8kutu aki nyi, Yawa aha kyong "me kəm bangi bomin yi abi arung ozu kəki kehin isau.9Bavəm bangi ndu ba yik etu, Tema, eke nya obon bangi kəhen isau10Abi ayi obu umba ndu jakob ohusi kəki, esimakade mu ni umn. 11kutu aki uyir kəkik udu, ke ekin ra ku de kɛzun ndu ekãn, irim kayang ekin kəya ngi, atakareng kəki nideru salim. Ureng utun ibi embe12Fe andak den kəki umba ndu kutu ni ibak keng ufe atin orub kəki juda, kutu ni bukəm ibi keng, fe ndib etu kutu butsim ibi ke, 13Fe kin ti opu kiya ra kundok ni bangi nim kutu ibak ibi keng f deng kəge butsim fa luk koluk ti kezin ibe keng 14fe yir ba yigba atu bi ata da bangi buveb ibi keng fe hu abi kəolu ti butsim anda be key.15kəki ere kutu ni Yawe ele onyong ubu ni irim bangi utu awe bubing atsu mu etu. kubu etim, ndu esiatsu mu kəki 16Utu awu umgba in kehin keveng nim, ba mgba reneng umin ba ambr emeng be ele kayang keng17Eke kehin zayon esi abi eki olungmbe eler ke le kevenr beləm Jakub ekin ele embe 18kə ha-gya Jakob esi ula, ni Josef esi iduk-ula abi ni isau esi ekəm ahung ihin. be luk bi lilang ongi utin esi ereng ti udong n isau keng, Yawe lokmeng19Bangi Negef ba lyi hu kehim isau, bangi ab ana kəvang ba lyi ohu kitsi ni filistin. Bo hu kətisi ni Efrem samarya, ji Benjamin baly ohu Gilad20Bangi Isrel abi Umu hung balyi ede kətsi ni kana eyi Zarefat,Jerusalm i umahu edeng ki saparad balyi kətsi ni Negef 21Abi agbanlu ti umang be deng kəzayon nehu kəhen isau aki kəhin anã kədeng emb; Indi kəhin nyi esi ni Yawe

Habakkuk

Chapter 1

1Bolib abi Izr Ikpe, 2 Habako hung. Ikpe kera Əgbe ahen lang uta wok be ke niem ra. Ama kpok tru mu ham! eke udelum kong.3Ere bu unda ama zang abi yi kozeng ni bangi Bukem eyi ibak elem ӧbri iten-itu yi kangr olu atsu. 4Ere eng izin orung ye ke kavang ele embe eye keng. Kiki ere bubu abi ata butsi kenung kifeding ke tin kavang talu kayang.675Zang ahen kayang, zu bi zizing ovru egi esim ama inang. kavang embe ama obu kizu aki ti itu ndu utu awu, usi owok ting esi usu keng.6 Eke zang ana bangi kehon chaden ni orup otsu abe ele wok kε keng . Be kin olu ti kitsi inyi ohu atim eyi abi embi keng.7Be hu bereng, be ring ongyi ti ikpe-ilok ibi keng andu ibi bolib bulok mbe8Bukrnyang ibi olu unya obu bosu embie, bukribi obu bumbuku eyr. 9Bangi-ibukirnyang ibi esi kugbak embe aba, owen fu bagung re deng enalhi ala ibieng. Baba yr igba, ubin ibi ereng ezeng ti kitsi ira ke bahu bepi reng ubin ira.10Bazang ezin bedeng agya budung abep aikye, ba gya bugbang ibi ayi abi ohu kayang olu kizung ibi mbe. 11Ufe ozu ezeng, akpa edeng, bubu abi abi bugbang ibi esi bekpe ngi.12"Amu si ri urung embe keng Ikpe, Ikpe nim ami ni keveng adi si oku keng. Ikpe olu be ni ikpe-ilok yi amu, keguk olu bi kpe kpe ni okem.13Egi ndu atin obu indi ya zang abi, eke uzang ozu kozeng eyi egi kimbok kong. Ere sim obu ke uzang bune bangi egi kimbok. Ere obu ke urung tip razang abi babi robong butsi kenung reding obu. 14Ӧ kem ongi reng ikya kuyang, ereng ozu ayi resi-itsari ke akya yi kuobr.15Ԑku be lilang aba yi kurgya, I gben bangi ti kotin iky, Ԑku be ken yi kotin ikya ngi ke orub anyang mi, orup arip mi 16Ere eng etim kotin ngi keki ere kotin ngi anda mi ile ile iding. Ala ngi ehin ni udeng kezun. 17Ere eng ira lu kotin ngi ketse mbe ra, I sim akya yi egi kembok, ere bong ahen eding mbe ӑ

Chapter 2

1 Ama eyr kiluk egi apu nim dik embe era zang. me le ra pu egi zizing eke ma zang aki I ha-ama esiyi utu awu ama anyin ti aken atang2Ikpe siosu ama kyong. "Lem ozu azang nyi zar ti uyak eke kizi uha eyi wu olu unya. 3Ke-ere ozu azang ele abang kige ngi esi wa ku kong. We esi dib egi ekpe ahen ting yr bang, wi wi raba esi we le kira kong.4Zang ami ke katin a agba keng re ndib etu, eki ketsi kenung ile ti orub uting ngi. 5Utu awu ufe ozu o-hung okyu reng ami ere mbeng ele arung agya keng. I bu urutu ngi anya kizeng buku ke ire dr keng. Eku eken bangi yi ahen ibi lilang kyong besi bangi nimbe.6Ahenyi bi aba lok uhum ukyeng ni ikyeng keng ko, okyong uwo ni ami re bung bangi lilang huesi bangi eke bi esi ba ngi keng. Kera ekpe ahen ayi amu re dip ti ozu bangi ude igang. 7Abe ra ka nyi ayin burembe keng ra Abe re gir nyi even keng ra. 8Ayi ugu ohu bangi ngi abe ereng ӧgu ohu amu ting. Ayi ke ukur beyeng bangyi itsari, igang mbe ti kiehen eyi bangi ngi9Awo ndu ongi ami amen agya ngi yi keki kilu kebi indi ekum kibir ngi kotsi agban olu angi obu ni abi babi. 10Uvr kiyeng anda keha agya ndu meng, ayi u-bong bangi abi ele mu kikyi. 11To okyo kitsi okpok kitsi ezeng ni kԐtim esi osu.12Kuhang ele kikyi ni ongi ami mbi kehen yi beyeng si hu ki alu yi abi, 13I nig esi kubu ni Ikpe uga aba keng ke bangi etsim alu ula eyi ahen obong etu bunda mbe. 14Eneng kitsi amen yi bamin ni buzur Ikpe, ereng bemeng Kuho uga15Uwo ni ami hu ongi ukye ngi igang umgba umgbang ti orub otsu ndu obu mi I mgba ezin da eke inji uzang kibeng ngi. 16Ebin omen yi buzur keng, esi kiyen. Idang esi kapu ndu ye, mgba ye. eke utok kipu ni asikpa ndu nyi ketuk-orub uma ni kubu etung Ikpe raba obu kikyi ndu. Keyeng ekib ezing buzur ndu.17Evin ami obu kilibano ekepezing mu eigi bereng ni ibi-ulim ohu mu. Keki ere ukur beyeng bangi itsari, siyi avӑ ti kitsi yi ahen ayi ele ata mu ki feding.18 Ԑre aki ufa ti otsi awu ukpa alu, esi kekpa ozu akpa kikpa ozu akpa ke! Ra bangi abe ro lok ama anan, buze ozu ni kazim, kəki ere ongi ami akəm ki ita utang ngi embe. 19Ahang ele nyi kəki anyi abi aha otsi kyong anyin kuyir, ra aha kikyo kyong anyin bu ozu, ze ozu, zang ba kyang ki eyi okyo bata eyi okyo idarga eke kəhuk akyating embe. 20Eke Yawe le ketəm ni keveng ngi! Itsari rung bitib bitib.

Chapter 3

1Beke bata ni izir Habako: 2Ikpe ama wok uha ndu ke bereng ohu ama. Ikpe si bu etem ndung eye ti kige idi; ti igyi ayi eleng tok yilu; mangrung yi egi kembok. Ti orub uma ndu.3Ikpe si ki Tema aba, ke ami ni Keveng I se kiki kehen Paran ba. Kukeng ekip ezing yi Buzur engi, kitin amen yi urak ngi.4Yi bara reng ni ula awu irah obung etim si obu ngi obu; ke embe ita bugbang ngi. 5Bukyong bobi olu obr ngi ke butsim olu ezung ngi aba6 I yir meng kayang I neng ahen bangi. Eyi eki ahen ayi ele umen, arak barak, betik abe ele kpe-kpeng ekep eri. Ukpã ngi ele umen.7Ama zang bukpe ni Cushan ele ti butsim esi yi etip bukpe ni Midian eneng. 8Okyong Ikpe atsu orub yi iho ã orub uma ndu oku keki eho ra obeb orub yi bemeng baga, kekpeng aki otsu kekrnyang ndu ur ki krubung ni uma olhy nda rã.9Unewo kuta olu kayang ude obi atok kuta ndu! Uhu kayang aha yi iho. 10Eke ahen azang mu eneng ye kiken tip-tip it ibak. Bemeng okur ayang bi keki kizeg ata beke ede kəki anyen kuyir.11Uru eyi uva eyir dik ti api ibi, kekpang aki uta obi ndu ezeng, ti uta ni utip awu u gbang. 12U si zeng ti kayang yi orub-obeb ti orub uma andu ufe irim bangi13U lu indi ọ gben olu bangi ndu, Ogbenlu ni bangi abi amu tseng.14O tip udeng uma ngi utip kəki yi utip ngi bulolk, utu awu baba reng kuben atip arak ding; kogbuk erefu ami alyi ongi kɛkən iyak katã. 15U tip uho uga aba i bokrgang ndu, bung bemeng baga alu ukengAma wok ke etu nim eneng kotung undu nim arakdidk. Ikip etu nim oduk me rakakak ayi me le rung tip rabang utu ibak ayi raba obu ni abi evr ding.17Kəkpeng aki itung kidak afa-eting meng keng; esim bekyeng eyi otsi-bunyi olu bangi keng ke kitsi ehen ala meng keng ayi ereng aka anyin ti kiku ibi ke ereng esim akiating kepi ile ibing ineng aki amu bu.18Tingahen ama atin orub Yawe. Urub arib ama kəki ni Ikpe ami agbenlu amang. 19Itsi Yawe isi kazak nim. I nda ezun anim eyir. I ndam edeng kobr ti kəpi kəkyo nim. Obu ongi obr ni obong ti kəvm igyak.

Zephaniah

Chapter 1

1Eleng si kəlang Ikpe akə aba obu ni zafaniya idung ni Koshi idung ni Gedalia idung ni Amariya idung ni Hezekiya, itu ni Josiya idung ni Amon, udeng ni Juda. 2Eleng esi Ikpe raha kyong "Ama emgbe lilang ozu ayi ele ti bata kayang ning. 3Ama kəm bangyi eyi ibi, Ama kəm banun eyi ikya kuyang, eyi abi ni erep ebi lilang. Ama Ikpe hã kyong, ama ohu ongyi aha eyi ele kayang.4Kubu orup uma nim aba kiki ni banggi Juda eyi lilang ile ile ni banggi Jerusalem. Ama ohu bi aha anyin ti bahã eyi ile ile ni bazabana katang ibi, 5Banggi abi re ki izir ti kəhak agya ibi rekip itsari arak bekpe, eyi abi ra vang kuvang obər Ikpe ke eyi abi ravang kuvang eyi udeng ibi. 6Ama ekim abe ezim kəho ata otung indi eben ami Ikpe, eyi abe otung indi ebeb utu awu ama aku bi esi."7Omu le umber obər ni Itsi Yawe! Kiki ere itu ni Yawe ele onyong meng; Ikpe akim oho obong alu abang ekin anggi. 8Kutu aki ni oho obong ni Yawe aba meng, ama anda belim bedeng butsim, ayi eyi eyi ami esi apa batər ni ekin. 9Kutu aki nyi ama etsim belim herebyowuayang, abi amen agya bangi ebər ebi eyi alang ata.10Ere ening ama Ikpe hã kyong da zang kutu aki nyi. Ikpok ayi ni ununug esi kəya ni ikya aba, ikpok ayi ni upa esi kubu bovuk kehen, eyi kedur ikpok iga esi kəki kehen aba. 11Ikpok esi kubu banggi kopi betsi aba, akə bangyi betsi lilang afa ibak, lilang banggi abe akim anang bekim.12Aba ti kige akə nyi meng Ama ozo azang banggi Jerusalem eyi ilam ke ama etsim banggi abe de erip alu ni ozu amgba, Yawe esi ibu kizu keki kiding ra kebi kong.' 13Kəven abi arak abeb, ke engbəze eyi ahak agya ebi! Be mbyi agya ebi kə be le embe aroung kong, bo wo ozo ke bafa agban kong.14Kutu kiga ni Yawe randuk onyong meng, lu unya ba bukər! Kutu kɛdər ni Yawe esi kutu uma oku eyi ikpok enung! 15kutu akə nyi esi kutu orup uma, kutu butsim eyi ibak, ayi ufe aba zu anyin ozu lilang, kutu akə nyi ekep kivib kotin ekep kivib angər angər. 16Esi kutu aki ba zuk ozun ke bata beke kəki ni kehen eyi uma oku okyong.17Ama nda banggi butsim, be ereng bupu-egyi kəki ayi bobu abi yi Yawe. Beyeng ibi avər itsari ereng kuvuk, ki kemeng etu ibi ele ereng kokyik. 18Ke siliva ra gol ibi nyi agben olu bi kuta bi butsim Yawe kong. Kutu orup uma nggi ula oluk egbim kayang lilang kə ibu ozu ayi evər egyi ti kayang nyi."
Chapter 2

1Nyi zi kin botu, anyi abi akyatin yi keyeng ni irim nying. 2Kige akə izin nyi atim etim meng kyong itu nyi kpã zen reng elizir, kepə akə orup otsu ni Yawe esi aba, orup uma angyi aba ubu andu. 3Tsa pu Yawe, lilang anyi banggi abe ohu nyi ke nyana kəki itsari eyi izin angyi nyi pu kenung. Eyi kəki kəhu, erening anyi afa ukepzeng ti kutu ni orup otsu ni Yawe.4Be mgbize eyi Gaza ke be si irim ata Ashakelon anda agya rak barak. 5Kuhãng ele kikyi ni bangyi abi le undu uho uga, bangi erim ni Kerethite! Yawe ro lok beb nyi, Kanaan, kitsi ni Filisti. Ama kim nyi lilang onggi omi esi ereng kong.6Ening undu uho uga esi ongyi ami rata ereng ke ita batã. 7Kəkyã nyi esi ni bangyi Juda abi ereng endi ba na agya abi embe, ekə baku ereng abi utsu ra lyi embe. Uru ukpa bangyi abi ere tsa agya ni Ashkelon, ening Yawe Ikpe ibi I kahubi embe ke I de avem abi anda bi.8Ama wok utu awu banggi Moab ayi Amnon olok abeb mu ening kəzu esi ni ba nim be de agba kəta. 9Ere ening, ayi unyang anim ofu Yawe ongyi agya, ra hã tok di kyong Ikpe ni bangyi Ammon ere Gomorra abi bangyi Isra eyi Moab aba ereng Sodom, ke banggi Ammon ere Gommorra; abi bangyi ele embe eye kong umenkigyi. Ke kiku buma ekə angyi kimbok ni banggi babi onwun olu bi, kə irim banggi anim aba yeng bi."10Ening obu yi banggi Moab ayi Ammon kiki ni etu endip ibi, ening ayi bobu abi akəki gban eye banggi agya ni Yawe. 11Ening Yawe aba bu ozu ayi ohu bereng eyi be, I kim bekpe be ti kayang ning lilang. Banggi lilang akeb itsari anda mi, omi I si iyak ayi ile embe aba, omi I si undu uho ni irim lilang.12Anyi bangyi Cushat kagyang atib nyi, 13eke kubu ni Ikpe ohu nyi ke akim bangyi Assiriya abe ele kəgyi uru, akə indi bangyi Nineve aba esi bangi abe egbãze ayi bi ni ele el ibi, ere abe ele kitsi kehem ereng iyak etsi akyating kətsi ele kehem mbe. 14Ening ereng ayi da ta ana itsari embe, ibi ni irim lilang kunyehe ayi kikyek atsu atip i emen atim ere sukubong bataga.15Ening esi kehun akə kidin akə de le embe bereng akyating kə I hã korip angyi kyong, "Ama ongyi omi kyating eyi." Utu awu aba le ti iyak ayi arib mi indi I na embe. Lilang ongyi ami ezeng embe Ra nda mi bunda.
Chapter 3

1Kuhãng ele kəki kehin aki robu abi! Kə esi obu obuelib. 2Kə esi kehun akə otun ohu kilang Ikpe, bosu okem obu ni Yawe kong. I esi osu ayi Yawe kong kə I bu ozu ayi arib Ikpe kong.3Belim bedeng angyi re si rokyu rohung reng bugbatin katang engyi. Bolok ikpe esi bumbuku abe esi ozu apa kemər avãr ozur ting kong. 4Bangyi izir abe esi abe barang apa ke bara hã kavang kong. benden agya abe otok kyong abe arung ozu ayi esi ni keveng akə bo robu ozu ayi esi zizing kong.Yawe esi kenung katã abe. I robu kuda ting kong. Kizir eyi kizir I relok ikpe engyi! Era atã kong, I bu emen kong I ki yen kong.6Ama iyak ele i irim bangyi. Ama kem mbe keng ibi, akə ongyi omi fu kpã bi kong. Be kem kehun abi akə ongyi omi fu le embe kong. 7Ama hã kyong; kavang ukyi ama usi osu eyi okem enim esi ukyi esi ongyi andu apa kəki ni amang ayi ama mang mo bu eyi mu kong. Ekə bara lu arup utu awu kizir kutu ba kim arib lilang amen ibi ayi bo robu.8Erening le bang ama ining esi Yawe olok ede ding ti kige ama anyin. Ti amang ayi anim, ama ri mang kyong maku eken irim ibon ti kikyon kideng aki ama esi kem ko undu ni bangyi meng, lang butuk eze kedin aki ama tok kem kayang.9Kəkpe akə ama esi kem ko undu ni bangyi meng, lang butuk eze kedin ni Yawe butuk arak mi abak yi abak. 10Akə obu lilang nyi ni oho ni Kosh urak anim ayi ma tip arak bangyi ade bunda aba obər anim. 11Kutu akə nying esi uhu kiyeng kəki ni ozu abi ayi ure bu atu ama kong, tok ri kige akə nyi ama onwu lu abe ni etu edip, utu ni bangyi Ibru abe ambe, ede aba ti kekpang akə ubang. Erening, babe efe ele amang ni baba ni Greek abe ambe ezim aba indang, ayi utu awu ozu ezim aba api. Indang eleng amang api eleng, zi aning kutu kyong ama le ereng ongyi ezek kəki ere esi ule ele ni kəki kigbang ti kikyong keven anim kong.12Eke ama ele katan ndu kiti anim eyi bangyi akən ake ba fa iyak kəki kita etu Yawe. 13Izra abe ereng nyi esi bobu emeng ra be ta ahã kazim eye kong eye eve ni kazim esi olu undu abe eye kong; ening ba lyi ana itsari, ke ongyi esi ita be bereng kong."14Sukubong ta kilang anyi atu ni Zayon! ki Izra nyi tin orup deng yi orup anyi lilang, anyi atu ni Jerusalem. 15Yawe de nying butsim andu meng; I zim erip ni bangyi kufa andu meng! Yawe esi udeng ni bangyi Izra katan inyi. Omu esi uki bereng ni abi eye kong! 16Kutu akə nyi ba ha Jerusalem kyong, fu ki bereng kong.17Yawe Ikpe andu le katan ndu, emi ami bulilang egben olu mu. I bu kukip aim orup kiki ishong mu; etin orup ita kilang orup kiki andu. 18 Ama aku eken abe ni orup abeb, abe eding arung ti kukip ala lyi kong, ening esi uki kəyeng abe arung eye kong.19Ereng la ama atok be ula ti kige aki nyi ama onwu olu bata nyi aku eken kilun kitin ama ede urak anda be, ama uhu kiyeng be ezim esi orung lilang ni kayang. 20Ti kekpen akǝ nyi ama ako mu esi; ti kekpeng ama aku nyi eken. Kiluk kiting. Ama anda mu akǝ bangyi arak mu ti kayang ake leng lilang ayi ama esi de kitsi esi itsi esi irim anda mu abonegyi andu," Ining esi Yawe olok.

Matthew

Chapter 1

1Kevep ni udong ni Yesu Kristi idung ni Debi idung ni Abraham. 2Abraham abba ni Azik, Azik abba ni Jekob,Jekob abba ni Juda eyi bamba ngyi. 3Juda abba ni Perez eyi Zera, ayi ibi Tama, Perez abba ni Hezron. Hezron abba ni Ram.4Ram abba ni Aminadab, Aminadab abba ni Nashon, Nashon abba ni Salmon. 5 Salmon abba ni Boazi, ayi ngyi Rehab, Boazi abba ni Obed, ayi ngyi Ruti, Obed abba ni Jesse. 6Jesse abba ni uding Debi, Uding Debi abba ni Solomon, ami ayi ngyi esi ogu Uriya.7Solomon abba ni Rehobom, Rehobom abba ni Abija, Abija abba ni Asa. 8Asa abba ni Jehoshefat, Jehoshefat abba ni Joram, Joram amba Ozaya.9Ozaya esi abba ni Jotam, Jotam abba ni Ahaz, Ahaz abba ni Hezikaya. 10Hezikaya amba Manasse, Manasse abba ni Amon, Amon abba ni Josiya. 11Josiya abba uga ni Jekonaya eyi bamba ngyi ti kige aki bohu bi eding ki Babilon.12Irim ayi bohu bi eding ki Babilon, Jekonaya abba ni Sheltiyel, Sheltiyel abba uga ni Zerubabel, 13 Zerubabel abba ni Abiyu, Abiyu abba ni Eliyakyim, Eliyakyim abba ni Azor. 14 Azor abba ni Zadok, Zadok abba ni Akyim, Akyim abba ni Eliyu.15Eliyu esi abba ni Eliyaza, Eliyaza abba ni Matan, Matan abba ni Jekob. 16 Jekob abba ni Josef ima ni Meri ami amba Yesu, ami bezi Kristi. 17Lilang ni udong awu esi obu ni Abraham aba obu Debi esi idong kur eyi enzi ayi esi obu ni Debi eding kige aki bohu bi eding ki Babilon esi idong kur eyi enzi, esi ti kige aki bohu bi eding ki Babilon aba obu ni Kristi esi idong kur eyi enzi.18Kimba Yesu Kristi ere ening. Ayi ngyi, Meri esi akeb kikyak ni Josef, eke ayi ba aku botu meng kong, Meri egir angyi eyi kembr ni Kudin Kotin. 19 Ima ngyi Josef, ongyi kenung, isu kyong izir mi kiyeng egyi bangyi kong, ening, I mang korup ngyi kata mbe eke imyeng mi.20Kige aki imang ozu ayi eleng, ulim etim ni Itsi aba ha mi kele kyong "Josef idung ni Debi, fe kyi bereng ayi oku Meri ogu ndu kong, kikyi ere kembr aki iyi esi Kudin Kotin anda mi. 21 I mba idung unyalim, otu kidin ngyi Yesu eke egben bangyi ngyi ti ozu abyi ibi."22Lilang ozu ayi eleng obu ening eke undu umen ni Itsi otok olu utin ni ongyi izir ayi ilok kyong, 23 "Nya zang, idung elige kikpong iyi kembr imba idung unyalim, ba tu kidin ngyi Immanuwe"--Kikyeng ngyi "Ikpe le yi di".24Josef even bula ngyi i bu utu awu ulim etim ni Itsi aha mi ke eku mi. 25Eke iyi mi eken meng kong, ening i ba mba idung unyalim. Ke etu kidin ngyi Yesu.
Chapter 2

1Irim ayi bamba Yesu ki Betilehim ni Judiya itu ni uding Hero, bangyi bomin esi kegyi uru aba i Jerusalem kyong, 2"Uding ni boJu ami bamba ele ere. Da zang kekir ngyi kegyi uru ke da ba eke da rak mi." 3Kekpeng aki uding Hero wok ening, orup abeb mi, eyi bangyi Jerusalem lilang.4Hero ezi eken beding agya lilang eyi bulim ozu ni bangyi lilang, ke i beb bi kyong, "Kristi ami bamba nyi ele ere" 5Ba ha mi kyong, "ki Betilehim ni Judiya, eleng si ozu ayi bangyi izir elim, 6Eke amu, Betilehim, Kitsi ni Judiya, esi kekr katang ni bangyi obr ni Judiya kong, keku obr ami aba ekpe bangyi nim Isrel esi obu ndu aba."7Ke Hero ezi bangyi bomin nyi ke i beb bi kata mbe kikyi ni kige aki kekir nyi otok. 8Itse bi eding ki Betilehim, kyong, "Nyi ding ni vak zang idung upyi nyi. Ayi nye si azang mi meng, nyi ba ha ama eke Ama ting aba arak mi."9Irim ayi bo wok uding, ba pu ukeng ibi eding, ke kekir aki ba zang kegyi uru eding kobr ibi ening ka ba eyir kukyi kiluk aki idung ele mbe. 10 Kekpeng aki ba zang kekir, bedeng eyi orup otin aga mbe.11Be kyin eding ketim embe ba zang idung eyi ayi ngyi Meri. Be keb eri arak mi. Ba vung ada ibi ke banda mi binda ni kikyo kuzin kegbying, kemgbyi eyi buhung. 12Ikpe amwen bi kele kyong bi fu esi irim eding kobu ni Hero eye kong, ening ba rak ezeng ukeng upyi eding kehin ibi.13Irim ayi ba nyin meng, ulim etim ni Itsi atsu otok Josef kele kyong, "Dip anyin de idung yi ayi ngyi, eke kyi ding ki-Jyip. Le embe ening ama si aha mu lang, kikyi ere Hero ra pu idung nyi eke i bong." 14Utuga ngyi Josef edip anyin ede idung eyi ayi ngyi anyin eding ki-Jyip. 15I-le embe ening Hero men oku. Eleng okyu ti kilang aki Itsi olok utin ni ongyi izir, "Ama zi anyin idung nim ki Jyip."16Ke Hero, kekpeng aki i zang kyong bangyi bomin obu mi andr, orup atsu mi. Itse bangyi no bong belim ni Betilehim abe obu igyi ipa aku aba irim lilang ni kitsi aki ngyi, emyeng ti kige kahung aki bangyi bomin aha mi.17Ke okyu ti kilang ni Jeremiya ongyi izir aki ilok, 18"Owok kilang ki Rama, ikpok ombok erim, Rachel okpok kikyi belim ngyi, itung ikib ihu kikyi ere bakyating meng."19Kekpeng aki Hero ku, zang, ulim etim ni Itsi otok Josef kele ki Jyip kyong, 20"Dip anyin de idung yi ayi ngyi eke ding kitsi ni Isrel, kikyi ere abe ra ngang bobong idung nyi bo ku meng." 21Josef anyin, ede idung eyi ayi ngyi aba ti kitsi Isrel.22Eke kekpeng aki i wok kyong Atsilus ana kiding ki Judiya eyeng kikyi ni abba ngyi Hero, ikyi bereng ayi iding embe. Irim ayi Ikpe ohu mi kazir kele, enyin apa kitsi ni Galili 23eding ne le kehin ni Nazaret. Eleng okyu ti kilang aki bangyi izir olok, okyong be zi mi Nazaren.
Chapter 3

1Itu ayi ngyi Jon ni batisima aba nda uha uding kulim uga ni Judiya kyong, 2"Nyi yeng ti abyi, agya kiding kukyi ele onyong meng." 3Eleng esi ongyi ami Azaya ongyi izir olok ozu kikyi ngyi, kyong, "Kilang ongyi omi re zi kulim uga, 'Akem ukeng alu bang Itsi, kem bekeng ngyi ba gbaa."4Indang Jon apa otr kukpa kizakurmi ke i ruk kukpa utin. Ala ngyi emin eyi bangyur. 5Ke Jerusalem, lilang Judiya, eyi bangyi abe lilang ata kitsi ni uho Judan kivirding olu na fa mi. 6I bu bi batisma kuho Judan, ayi be ro su atsu abyi ibi.7Eke kekpeng aki ba zang ba Farasis eyi Sadusis baga mbe aba obu batisma, i ha bi kyong, "Anyi belim bugu ura, ongyi ami ohu nyi kazir kyong nyi kyi orup uma awu ra ba esi eyi. 8Nyi hem ehem ayi otok kyong nye yeng. 9Nyi fu mang kyong nyo lok katang inyi kyong, 'De le yi Abraham abba idi.' Ayi ama ha nyi kyong Ikpe obu arung ohu okyo esi belim ni Abraham.10Kiso ele meng kitin etsi. Ening otsi awu akya ehem ehem eding ting aka wu ata eri ede ata kyu kula. 11Ama bu nyi batisma eyi bemeng ni uyeng. Eke ami ra ba irim nim obu ama, ke ama hun utu awu ama aku ezun akpaba ngyi kong. I ba obu nyi batisma eyi Kuden Kotin eyi ula. 12I he kebyi ngyi obu eke ife anyin elizir aku eken igyu ngyi alu ketim alu ngyi. Eke i luk elizir ngyi eyi ula awu ere lim ting kong."13Ke Yesu esi ki Galili aba uho Judan eke Jon obu mi batisma. 14Eke Jon ro tung mi kyong, "Ama ra pu amu obu ama batisma eke Amu aba obu nim raa" 15Yesu olok eyi mi kyong, "Bu yi indang, arib eke do bu kenung lilang." Ke Jon obu mi.16Irim ayi ibu mi batisma, kekpeng aki nyi mbe Yesu olu esi ti bemeng aba, ke azang, kukyi avung otok mi. I zang kuden Ikpe okyu aba kitin ereng itoho etip mi etu. 17Azang, kilang olu esi kukyi okyu kyong, "Eleng esi Idung orup nim. Ami ama rib orup eyi mi."
Chapter 4

1Ke Kuden aku Yesu ekyin eding kulim uga eke kuden kebyi ambak azang mi.2 Kige aki ikyi undu itu akim apa uruga eyi utuga, bunyong ohu mi.3 Kimbak zang aba ha mi kyong, "Amu esi Idung Ikpe, hu okyo ayi eleng si kimbuk." 4Eke Yesu si su mi kyong, "Elim alu kyong, 'Ongyi ele kikyi ni ala mbe kong, ke esi ti kive aki olu undu lkpe."5Ke kuden kebyi aku mi ekyin eding korup kehen keveng kiga ede mi atsu ohung kikyi kirak ketim ni lkpe, 6ke i ha mi kyong, "Amu esi Idung lkpe, si ameng nwo kyu kitin, ayi belim alu kyong, 'l ha belim etim ngyi aduk mu' 'indi Bo hu mu ehe kukyi' eke kozun ndu esi akem ti kikyo kong."7Yesu aha mi, "Eye elim alu kyong, Amu fu mbak azang ltsi ndu lkpe kong." 8 Eye kuden kebyi aku mi ohung eding kikyi kehen kukyi tok mi agya kiding kayang lilang eyi borib ngyi." 9I ha mi kyong, "Ozu ayi eleng lilang Ama anda mu ayi amu esi ekeb itsari arak ama."10Ke Yesu aha mi kyong, "Nyin ama ameng, Shintan! Ayi elim alu kyong amu rak Itsi lkpe ndu, ben ami mbe." 11Ke kuden kebyi nyi esi mi apa, ke belim etim lkpe aba ken arak mi.12Indang ayi Yesu wok kyong bo hu Jon akem meng, enyin eding ki Galili. 13Isi Nazaret apa ding ne le ki Kapanaum, aki onyong uho ni Galili kitsi ni bangyi Zebulun eyi Naptali.14Ozu ayi eleng obu eke okyu ezun ni kive aki Azaya ongyi izir ha, 15"Kitsi ni Zebulun eyi kitsi ni Naptali aku eding kuho uga, olugbang ki Jodan, Galili esi ni bangyi irim, 16Bangyi abe ele ti kivib kiga, azang uta uga, eyi abe ele ti kiku eyi uhang buku, etu ibi ba zang bata ratsu aba."17Akem kige aki nyi Yesu ra ha uha kyong, "Nyi yeng, kikyi ere agya kiding Ikpe aba onyong meng."18Ayi ire si undu Uho ni Galili, i zang bamba botu ba pa, Samon ami be zi mi Pita, eyi Andur umba ngyi, ra ta kotin uho uga, kikyi ere be si bangyi ikya ihu. 19Yesu aha bi kyong, "Nyi ba ben ama, eke ama ohu nyi esi bangyi abe ere ohu bangyi." 20Kekpeng aki nyi mbe be si atin ibi apa aba eben mi.21Ayi Yesu re si eding kobr i zang bamba ba pa, James idung ni Zebedi, eyi Jon umba ngy. Be le ti kuya eyi abba ibi Zebedi bi ra kem atin ibi. Izi bi, 22kekpeng aki nyi mbe be si kuya ibi apa eyi abba ibi ke be ben mi.23Yesu otsu evr Galili, i re ze bi ozu bukpe lkpe, i ra ha bi uha uding ni agya kiding, i ro nyong bukyong itu kekyi kekyi etu bangyi. 24Uha ngyi esi evr Siriya lilang, ke bangyi aku bangyi abe okyong bukyong itu kekyi kekyi, bangyi abe le yi eden abyi, eyi abe aku kikrkeng eyi abe etu oku ahem. Yesu nyong bi. 25Ubyin bangyi baga embe esi ki Galil eben mi, Dekapoli, Jerusalem eyi Judiya, eyi abe ki rim Jodan.
Chapter 5

1Kekpeng aki Yesu azang ubyin bangyi, i hung eding kikyi kehen. Kekpeng aki i kyu ele itsari, belim etim ngyi aba fa mi. 2Evung undu ngyi eze bi, kyong, 3"Eding esi ni abe ele keken ti kuden, agya kiding kukye esi ibi. 4Eding esi ni bangyi abe erim ombok, kikyi ere bo hu bi ikib.5Eding esi abe ni irung kikyi ere ba lyi kayang. 6Eding esi abe bunyong eyi ongyur ni kenung ohu bi, kikyi ere be dr. 7 Eding esi abe azang egyi kimbok, kikyi ere ba fa egyi kimbok. 8Eding esi abe akyating yi abyi korup ibi, kikyi ere ba zang Ikpe.9Eding esi abe apu bukun, kikyi ere be zi bi belim Ikpe. 10Eding esi bangyi abe betsim bi kikyi kenung, kikyi ere agya kiding kukyi esi ibi.11Eding esi inyi ayi bangyi atu nyi, etsim nyi olok abyi itu kekyi kekyi kazim mbe kikyi kikyi inyi kiden nim. 12Nyi deng, atin orup, ayi kubu kamang inyi kikyo mbe ele kukyi. Esi utu awu eleng ayi betsim bangyi izir abe ele kayang akpa meng.13Anyi esi bumwa ni kayang. Eke bumwa esi eyim bunyang ngyi, aheng eke banyang eye. Esi ba rib ni kizu eye kong ering ayi be de bi okur alu bangyi etip aba embe. 14Anyi esi bata ni kayang. Kehen aki ele kikyi kehen esi ata angyi kong.15Ra bangyi obuk ula ilam ekeb ti kire kong, ke alu ti kip ula eke atin bata evr agya bangyi lilang. 16Nda bata inyi atin obr bangyi lilang eke bazang etim iding inyi ayi nyo bu eke ba rak Abba inyi ami ele kukyi.17Nyi fu mang kyong ama ba eke ama egbem izin ra bangyi izir kong. Ama ba kyong ama abeb yi kong, eke ama ohun yi. 18Kavang mbe ama ha nyi kyong ening kukyi eyi kitin akpa eding ke kibur ra ugbir uting ti izin esi onwo kyu itsari kong, esi keng ozu lilang obu ezun ngyi.19Erening ongyi ami ohu izin eyir okyu ti kikak keki sang eze bangyi indi bo bu ening, be zi bi abe ni kihun kagya kukyi. Eke ongyi ami esi ohu yi alu eze yi, be zi mi ongyi ukyo kagya kiding kukyi. 20Kikyi ere ama ha nyi kyong kenung inyi akya obu kenung ni bulim ozu eyi Bafarasi ting, esi nya fa ukeng ekyin kagya kiding kukyi kong.21Nyo wok ayi bolok keyir kyong, 'Fu bong ongyi kong,' eke, ongyi ami esi obong ongyi i le ti butsim ikpe ilok. 22Eke ama ha nyi kyong ongyi ami esi atsu orup eyi umba ngyi ile ti butsim ni ikpe ilok; ke ongyi ami esi olok eyi umba ngyi kyong, 'Amu kebuk mbe! ifa butsim kopyi ikpe; ke ongyi ami aha kyong, Amu kitim!' ifa butsim ka agya ula.23Erening ayi u ding eke unda bunda ndu kizo Ikpe ke umang rung kyong umba ndu abeb orup eyi mu, 24si bunda ndu alu obr kizo Ikpe embe, eke ding ozu ndu. tabr ni lok utin yi umba ndu lang, eke ba anda bunda ndu.25Su yi ongyi ami u da mi ozu bukr kekpeng aki nyi re ding kopyi-ikpe, akyating ongyi ikpe ndu ede mu anda kilok-ikpe, kilok-ikpe ede mu anda ongyi obr ni akpa, eke be de mu ata ketim apa. 26Kavang ama ha mu, esi ulu kong, uho ekpe anang ayi iben mu.27Nyo wok ayi ba ha kyong, 'Fu apu ogu ongyi kong'. 28Eke ama ha nyi kyong ongyi ami azang akeb egyi kulak iyi mi atsa meng korup ngyi.29Ayi kigyi etung ndu anda mu aku, nwo ki ta kita. Arib ayi kikak etu ndu mbe azik, obu ayi amu lilang onwo kyu kitsa ula. 30Ayi kubu etung ndu anda mu aku, ka ki anyin etu ndu ta kita. Arib ayi kikak etu ndu mbe azik, obu ayi amu lilang onwo kyu kitsa ula.31Ezim aha eye kyong, ongyi ami atr ogu ngyi anyin, i nda mi kevib ni urak.' 32Eke ama ra ha nyi lilang kyong ongyi ami atr ogu ngyi, akya esi kikyi baza ba na ting, I hu mi esi akeb baza ba na. Ongyi ami aku akeb ami batr anyin i na baza.33Eye, nyo wok ba ha tok bangyi embe kyong, 'Fu atip ozu kazim kong, eke de katip ndu nda Itsi.' 34 Eke ama ra ha nyi kyong, lilang fu atip ozu kong, ra kukyi kong, kikyi ere esi kikyo kiding Ikpe; 35ra kitin kong, kikyi ere esi kiluk ezun itip ngyi; ra Jerusalem kong, kikyi ere esi kehen kikyo ni Uding uga.36Ra fu atip kikyi ndu kong, kikyi ere esi u hu uhe uzin uting esi otin ra ubr arung kong. 37Eke 'Uusu ndu kpr Uusu, 'Iye ndu, kpr iye.' "Kizu keki obu utu awu eleng esi kobu ni ongyi obyi aba.38Nyo wok ba ha kyong, 'Kigyi esi ri kigyi, kidin esi ri kidin.' 39Eke ama ha nyi kyong, fu tung ongyi obyi kong. Ke ongyi ami esi ogu mu kohur etung, hu zim kohur evr alu mi ting.40Ongyi omi esi apu kyong iyi mu eding kopyi ikpe ke ihu mu igar ndu, pa mi ihu awu okr ting. 41Ongyi ami egben mu eding kige kiting, amu tur mi ding ege apa. 42Nda ami onung mu, fu ezim irim ata ami angang i nung mu kong.43Nyo wok ba ha kyong, 'Esi keng u shong (o rib orup yi) ongyi ukye ndu eke fa ongyi kufa ndu.' 44Eke ama ha nyi kyong shong (arib orup yi) bangyi kufa ndu eke bu aduwa nda bangyi abe ra nda mu butsim, 45eke nye si belim ni Abba ami le kukyi. Kikyi ere i nda uru ngyi atsu kikyi ni abe beding eyi abe babyi, i te-ebyi kikyi ni abe beding eyi abe babyi.46Ayi amu oshong (arib orup eyi) ohun eyi abe (arib orup eyi) mu mbe, kubu kamang ndu esi ere. Abe ro hu kiken kehen obu re ning kong. 47Ayi u si akyip ohun bamba ndu mbe, ere aki amu obu obu bangyi abe ering. Bangyi irim obu rening kong. 48Erening, esi keng u le zizar reng fu Abba ndu ami kukyi ele zizar.
Chapter 6

1Zang zizeng fu bu etim kenung ndu egyi bangyi eke bazang kong, akyating esi u fa kubu kamang ndu kobu Abba kukyi kong. 2Erening, ayi u nda bunda fu azuk kidin indr ereng bangyi butak-ba bu kekpe Ikpe eyi bekeng baga, eke bangyi arak bi kong. Kavang mbe ama ha nyi, bo hu kubu etim ibi kayang meng.3Eke ayi u nda bunda fu nda kubu evr ndu arung kizu aki kubu etung obu kong, 4eke nda bunda ndu ele kata. Eke Abba ndu ami azang kata i nda mu kubu kamang ndu.5Kekpeng aki ubu aduwa, fu bu utu awu butak-ba obu kong, ayi be ro shong (arib orib) be yir bukpe Ikpe eyi indu bekeng, eke bangyi azang. Kavang mbe ama ha nyi, bo hu kubu kamang ibi meng. 6Eke anyi, kekpeng aki nyo bu aduwa, kyin ketim ndu kemeng huk kisapu, eke bu aduwa yi Abba ndu ami ele kata. Eke Abba ndu ami ele kata inda mu kubu kamang ndu. 7Kekpeng aki u si obu aduwa, fu lok ozu ayi akya yi kikyeng utu awu bangyi irim obu kong, kikyi ere bamang kyong Ikpe owok bi kikyi eve aga ayi bo lok.8Erening, fu bu utu awu bo bu kong, kikyi ere Abba ndu arung kizu aki u rapu lang uto nung mi. 9Erening, bu aduwa ening: 'Abba idi ami kukyi, kidin ndu hu kindip. 10Agya-kiding ndu kyu ba. Ozu orup ndu bu kayang reng utu awu obu kukyi.11Nda di ala idi ni ozur, 12Panda di akpa idi, utu awu da panda bangyi akpa idi. 13Fu nda di ekyin ti kimbak zang kong, eke de lu di obu ni bangyi babyi.'14Ayi u si apanda bangyi abe obu ada mu, Abba ndu kukyi isi apa nda mu ting. 15Akya u panda bi abyi ibi ting, Abba ndu ting esi i panda mu ozu abyi ndu kong.16Obu lilang, ayi nye kyi undu, nyi fu hu okpr ata kindur ereng butak-ba bu kong, bo hu okpr ata kindur otok bangyi kyong be kyi undu. Kavang ama ha tok nyi kyong bo hu kubu etim ibi meng. 17Eke anyi, kekpeng aki nye kyi undu nyi mgbe etu akem inyi tse bangyi, 18eke esi otok bangyi kyong nye kyi undu kong, eke ohun Abba inyi ami ni kata, eyi Abba inyi ami azang kata, oho nyi kubu etim inyi.19Nyi fu alu kiven inyi kayang, kiluk aki buduk eyi bukpak abeb yi kong, kiluk aki bezi ogu ebeb ezi yi kong. 20Nyi ting alu kiven inyi kukyi kiluk aki buduk eyi bukpak esi abeb yi kong, esi ayi kiluk aki bezi esi ezi yi arung kong. 21Kikyi ere kiluk aki kiven ndu ele mbe, orup ndu ele mbe ting.22Kigyi esi ilam ni etu. Erening, kigyi ndu esi kiding, etu ndu lilang amen yi bata. 23Eke kigyi ndu esi abeb, etu ndu lilang amen yi kivip. Erening, bata abe etu ndu elim esi kivip, kivip nyi aga ohun re ning! 24Ongyi uting esi ele idung ni bangyi obr bapa kong, esi keng i su uting otung omi. Esi u ben Ikpe esi yi kezun kong.25Erening ama ha mu kyong, fu nda etu ndu butsim kong, kikyi ni olyi eyi umgba--ra aki u pa etu. Unyang ndu obu olyi eyi umgba eyi batr kong. 26Zang banun ti ufe kukyi bo ho kong be ben kong bobung alu kuluk kong, eke Abba ndu kikpe kukyi re he bi lilang. Amu obu bi lilang kong.27Eyi katang inyi ti ozu amang ngyi i si ayak ti kikak ni kira unyang ngyi. 28Ere bu u ra mang ozu kikyi ni batr bappa. Nyi mang ozu kikyi ni elim kuzin kopyi, utu awu yi re dip. Ya tim kong, ye tim batr kong. 29Eke ama ha nyi, Solomon eyi buzur ngyi lilang ekim angyi ohun borib ibi kong.30Ayi Ikpe si oruk elim kulim arung, elim ayi ele inyin mbe ke ko hung tu yo luk, aheng ke esi i ruk anyi kong, anyi abe orup uting inyi egyi mbe. 31Erening nyi fu amang ozu okyong, 'Ere aki dalyi, ra, Ere aki da mgba.' ra ere utu batr abe da pa'32Kikyi ere bangyi Irim ra pu ozu ayi eleng, ke Abba inyi kikpe kukyi arung kyong anyi ra pu ozu ayi nyi. 33Eke nya pu agya-kiding eyi kenung ngyi kitabr eke nya fa ozu ayi ering lilang. 34Erening, nyi fu amang ozu ni kohung tu kong, kikyi ere ayi ni kohung tu amang ri ozu ayi angyi. Kutu amen yi ozu abyi ayi angyi.
Chapter 7

1Fu lok bangyi ikpe kong, eke bangyi ting esi olok mu ikpe kong. 2Ikpe ayi u lok bangyi, be emyeng utu nyi olok mu ting.3Aheng eke u zang kelim aki kekr kigyi ni umba ndu, ke arung aki kikyo ele kigyi ndu. 4Aheng eke u ha umba ndu kyong, 'Ama de mu kelim kigyi,' ayi kelim ele amu kigyi. 5Anyi butak-ba! Tabr de kelim aki kigyi ndu, eke u tuk azang amin ede aki kigyi umba ndu.6Nyi fu de ozu keveng ata bobu kong, nyi fu de boko ata bolu kong. Akyating be teng yi eri be sim ohu mu agyin agyin.7Beb, eke ba nda mu. Tsu apu, eke ufa. Gu obu, eke kisapu avung anda mu. 8Kikyi ere ongyi ami ebeb ifa, eyi ami ke apu ifa, esi eyi ami ke ogu obu, opu avung anda mi. 9Ra eyi ami idung ngyi onung mi kimbuk i de kikyo anda mi. 10Ra isi onung mi kikya, i de kogu anda mi.11Erening, anyi abe ni ozu abyi esi arung utu awu nya nda belim inyi ozu eding, ekpe aheng ayi Abba inyi ami kukyi inda abe ro nung mi ozu eding. 12Erening ozu ayi nya pu kyong bangyi bu nda nyi, nyi bu ri utu awu nyi yi bi ting, ayi eleng esi izin eyi bangyi izir.13Nyi Kyin ti kiya kekr. Ahu kiya aki betse eyi ukeng awu ukyo esi awu aku bangyi baga mbe eding kukem, ke bangyi baga mbe abe si embe. 14Eke kiya nyi esi kekr eyi ukeng unyang abak egyi ebeting ke bangyi sang mbe otur embe ding.15Nyi zang inyi zizeng yi bangyi izir kazim, abe aba obr inyi orung bur ereng bata kayang ke kemeng ibi babeb ereng bumbuku. 16 Nya rung bi ti ehim ibi. Bangyi obung ehim itung ti otsi burak ra boku. 17Ere rening, etsi iding lilang ehim ehem eding, ke etsi ebyi ehim ehem abyi.18Otsi uding esi ehim ehem abyi kong, otsi obyi esi ehim ehem eding kong. 19 Otsi awu akya ehim ehem eding ting ba ka wu ata itsari ke bokyung yi ata kula. 20Ke ening, nya rung bi ni ehim ibi.21Esi bangyi lilang abe ezi ama 'Itsi, Itsi', ekyin kagya kiding kukyi kong, eke ohun abe obu ozu orup ni Abba nim ami le kukyi. 22Bangyi baga mbe olok eyi ama kutu aki ngyi 'Itsi, Itsi, azi olok kive izir kiden ndu, ti kiden ndu da tr olu eden abyi, ke kiden ndu do bu ozu okyo kong.' 23 Ke ama ha bi kpang mbe kyong ama arung nyi kutu kong! 'Nya nyin ama eleng anyi bubu abyi!'24Erening, eyi eyi ami owok kilang nim ke i na kikyi eri eyi yi ile reng ongyi bomin ami ata kizin ketim ngyi eyi okyo. 25Ebyi ete bemeng amen aba, kuben ozu ketim, eke ko olun okyu eri kong, ayi be mbyi ki kumi.26Eke eyi eyi ami owok eve nim ke akya i na kikyi eri eyi yi ting ile reng ongyi kitim ami embyi ketim ngyi ti ira. 27Ebyi ete, bemeng amen, kuben ozu olun ketim okyu itsari, ke ulun ngyi ohun ening.28Kekpeng aki Yesu olok ozu ekpe, inang ama bi kpeng ni ozu eze ngyi, 29 ayi ize bi ereng ongyi ami alu yi kilang kizin, ere utu ni buze ozu ibi kong.
Chapter 8

1Ayi Yesu si kutik okyu aba, bangyi kihun mbe ben mi. 2Zang, ongyi embr aba keb obr ngyi onung mi kyong, "Itsi, esi arib mu, mgbe atin ama. 3 Yesu yak mi kubu kyong, ama su meng, "atin. Kekpeng aki nyi mbe etu embr ngyi atin-wang.4Yesu aha mi kyong, "Zang fu ha bangyi kong. Ding ozu ndu, ni de andu tok uding agya eke nda bunda abe Mosis aha, ni uha uding obr ibi."5Kekpeng aki Yesu ekyin ki Kapanaum, ongyi Sentoriyon aba ha mi, 6kyong idung etim nim etu oku kehim." 7 Yesu aha mi kyong, "Ama ba nyong mi."8Sentoriyon kyong, "Itsi, Ama hun utu awu amu aba agya nim kong, ke lok kilang mbe eke idung etim nim onyong. 9Ayi ama ting esi ongyi obr ni akpa inyang, ama le yi bosoja irim nim. Ami ama ha kyong 'Ding, iding, ke ama esi aha omi kyong 'Ba, iba,' esi aha idung etim nim kyong, bu ening ibu ki". 10Kekpeng aki Yesu owok ening, inang ama mi kpeng ke isi aha abe ben mi kyong, Kavang mbe ama ha nyi, Ama fa ongyi orup uting utu awu leng Izrel meng kong.11 Ama ha nyi, bangyi esi kegyi uru eyi kezun uru aba, aba na eri ti tebr eyi Abraham, Azik, eyi Jakob, kagya kiding kukyi. 12Eke belim agya kiding kukyi batr bi ata ti kivip kebyi, kiluk aki ni ombok erim eyi edin agbu." 13Yesu aha ongyi obr akpa, Ding! utu awu usu, ere utu awu nyi eyi mu." Eke idung etim ngyi onyong kekpeng aki ngyi mbe.14Kekpeng aki Yesu aba agya Pita, ukpa hu umbyi ni Pita. 15 Yesu yak mi kubu, ke ukpa si mi apa. Ke enyin kuyir obu ala nda mi.16Urukpe ngyi bangyi he bangyi bukyong abe ni edin abyi aba nda Yesu. Etr olu edin eyi kive ngyi ke inyong abe okyung lilang. 17 Yo bu ening eke okyu ezun ni kive "Azaya ongyi izir, aki kyong, Ami bulok ngyi ikyong itu bukyung idi lilang atsu etu ngyi."18Kekpeng aki Yesu zang ubyin bangyi ata mi kivr ding, inda bi undu kyong bobu eding kizi kehin ni Uho Galili. 19Ke kilim ozu aba fa mi kyong, "Kize ozu, ama eyi mu eding kiluk aki amu eding." 20 Yesu ha mi kyong, "Bulong alu igu, banun alu yi ebir, eke ldung Ongyi akya yi kiluk aki isi kikyi ngyi ata embe."21Idung etim ngyi omi aha mi kyong "Itsi nda ama kisa ama ne nzi abba nim." 22 Yesu ha mi kyong, "Ba de ding, pa ahim enzi botu."23Kekpeng aki Yesu kyin kuya, belim etim ngyi eben mi.24 Zang kuben kiga ozu aka bemeng ekyin ti kuya. Eke Yesu na bula. 25Belim etim ngyi aba ven mi kyong, "Itsi; Agben di, ahu do ku yi!"26Yesu aha bi, "Nye kyi bereng ere, anyi abe orup uting inyi epyi-pyi mbe." Ke idip anyin kuyir akya kuben yi uho. Ke kuben kiga orung gbr. 27 Bangyi egyi kyong, "Ere utu ongyi ami ngyi, ami akya kuben yi uho ke bo wok mi."28Kekpeng aki Yesu bu uho aba kehen Gadaren, bangyi bapa abe edin abyi ra ku bi esi afa mi. Be si ti bunzi raba ba gbang ozu ebeting utu awu ongyi esi arung ukeng embe kong. 29Zang, bata beke kyong, "Ere aki do bu mu, ldung lkpe. Uba eke unda di butsim, ayi kige avang meng kong."30Indang kihim bulu ra alyi onyong embe. 31 Edin ro nung Yesu kyong, "Otr di meng, nda di de kyin etu bulu." 32Yesu aha bi kyong, nyi "Ding" ke bo lu anyin ne kyin etu bulu; bulu olu unya na mgba kyu oku kuyang.33Bangyi abe re he bulu ekyi eding korup kehen na ha uha ozu ayi obu lilang, obu lilang bangyi abe bapa ke edin abyi ra ku bi esi. 34Zang, bangyi kehen olu ba fa Yesu. Kekpeng aki ba zang mi, bo nung mi kyong isi kehen ibi pa.
Chapter 9

1Yesu ekyin kuya obu eding kehen ngyi. 2Zang, bo kyong ongyi ami oku akak ti kutang aba na obr ngyi. I zang orup uting ibi, Yesu aha ki ku akak "ldung, hu ikib. Abyi ndu apa nda mu meng."3Zang, bulim ozu babe ele embe olok yi botu, "Awu ami leng olok abeb izin idi." 4Yesu arung kating ibi, i beb bi "Ere bu nya mang abyi korup inyi. 5Ayi abak egyi ayi u lok kyong, abyi ndu apanda mu meng,' ra u lok kyong, 'Nyin kuyir eke si.' 6 Eke nya rung kyong ldung Ongyi alu yi kazak kayang eke i panda abyi, "i-ha kiku akak kyong, "Nyin kuyir, de kutang ndu eke ding andu kagya."7Ke awu anyin kuyir i-ding angyi kagya.8 Kekpeng aki ubyin bangyi azang ening, ama bi inang ke ba rak lkpe, ami anda bangyi utu kazak aki ngyi. 9 Ayi Yesu anyin embe, i zang awu omi kidin ngyi Matiyu, ami ele kekpe anang kiken kehen. I ha mi kyong, "Ben ama." Ke enyin kuyir eben mi.10Ayi Yesu ele agya eke elyi ala, bu hu anang kiken kehen eyi bubu abyi aba yi mi alyi eyi belim etim ngyi. 11Kekpeng aki Bafarasi azang ening, bebeb belim etim ngyi kyong, "Ere bu ke kize ozu inyi alyi ala yi bu hu kiken kehen eyi bangyi ozu abyi."12Kekpeng aki Yesu owok ening, i kyong, bangyi abe agbang apu kikpong bukyung kong, esi bangyi abe okyung. 13Nyi ding ni ze kikyeng ngyi, 'Ama pu egyi kimbok ayi ama pu ozin kong. 'Ama ba kyong ama ezi bangyi kenung kyong bi yeng kong, ke bu bu abyi."14Ke belim etim ni Jon ba fa mi, ebeb mi kyong, "Ere bu ke adi eyi Bafarasi ekyi undu ekpr ening mbe, eke belim etim ndu ekyi undu kong." 15Yesu beb bi kyong, Bangyi eding kukyip ni keku ne br orup embe ting. Ayi ima akeb upyi ofu eyi bi, kekpeng aki ima akeb anyin meng lang eke bi te kyi undu.16Ongyi aka kikpeb otr upyi ata ti otr okep kong, kikpeb ngyi agyin olu eke kisa ngyi esim abib obu aki kekeb.17Ra bangyi ede umgba upyi okur ti kilak kekep kong. Be te bu ening, kilak nyi ebeb, umgba eyi kilak lilang abeb. Ening bokur umgba upyi ti kilak kipyi, eke lilang ngyi ye le."18Ayi Yesu ro lok ozu ayi leng yi bi, zang, ongyi kikyi omi ba keb eri onung mi kyong, "ldung nim elige iku, eke ba si kubu yak mi etu eke isi ezir." 19Ke Yesu anyin eyi belim etim ngyi eben mi.20Zang, akeb ami le kutsi igyi kur eyi ipa aba irim Yesu i yak mi kubu ti undu otr. 21 Kikyi ere i lok korup ngyi kyong, "Ama si ayak mi kubu ti undu otr ngyi ama onyong." 22Eke Yesu zim egyi azang mi, i ha mi kyong, "ldung, hu ikeb; orup uting ndu onyong mu meng." Ke akeb onyong kekpeng aki nyi mbe.23Kekpeng aki Yesu aba agya ongyi kikyi, izang abe ra zuk ivang eyi bangyi ata alang aga mbe. 24I ha mi kyong, "Ding andu, idung ilige nyi oku kong, eke ina bula". "Eke ba gya mi ikye.25Kekpeng aki ubyin bangyi olu kayang meng, i kyin ketim no hu idung kubu ke enyin kuyir. 26Uha esi evir itsari embe lilang.27Ayi Yesu akpa zeng embe, bangyi abe opu egyi ba pa eben mi. Ba ta kilang kyong, "zang di egyi kimbok, ldung Debi!" 28Kekpeng aki Yesu kyin ketim, bupu egyi ekyin na fa mi embe. Yesu beb bi kyong nyo su kyong ama bu arung. "Do su ltsi."29Ke Yesu ayak bi obu egyi kyong utu awu nyo su, Ye re ening ti orup uting inyi," 30 ke egyi ibi avung. Ke Yesu tung bi kyong, "Nyi zang zizeng eke bangyi arung kong." 31Ke bangyi eding na ha uha kpang mbe ti kiku aki nyi.32Ayi bangyi re ding, zang, ongyi omi ami undu ata kikpip ke kudin kebyi ele mi etu be yi mi aba obu Yesu. 33Kekpeng aki etr kudin kebyi olu meng, awu kikpip olok kilang. Ubyin bangyi ama inang ke bo kyong, "Ozu utu awu leng obu kitsi Izrel meng kong!" 34Eke Bafarasi olok kyong, "Esi uding edin anda mi kazak ka abi etr olu edin abyi."35Yesu ekyin evr ahen akr eyi okyo lilang. Ire ze bi ozu kekpe Ikpe ibi, ra ha bi uha agya kiding lkpe, ke i nyong itu bukyung kekyi kekyi. 36 Kekpeng aki i zang ubyin bangyi kimbok ohu mi kikyi ere ba rung kizu kibu kong. Be ele reng bata abe akya ting eyi ongyi obr.37I ha belim etim ngyi kyong, "Ala ubung ele aga mbe, eke bangyi etim egyi mbe. 38Erening do nung ltsi eke i tsi bangyi etim ala obung ngyi aba."
Chapter 10

1Yesu ezi eken belim etim ngyi abe kur eyi ba apa ke i nda bi kazak kikyi ni edin abyi, eke ba tr olu edin abyi, eke bo nyong itu bukyung lilang.2Indang eden ni bangyi kitsim abe kur eyi ba pa esi abe leng. Ni kitabr, Samon (ami be zi mi Pita ting), eyi Andur umba ngyi; Jems idung ni Zebedi, eyi Jon umba ngyi; 3 Filip, eyi Batolomi; Toma, eyi Matiyu ami ro hu kiken kehen; Jems idung ni Alfeyos, eyi Tadiyos; 4Samon ami Zilot, eyi Juda Iskariyot, ami agya-lyi mi.5Abe kur eyi bapa eleng Yesu etsi eding. I nda bi undu kyong, "Nyi fu ding kiluk ile ni bangyi Irim kong, eke nyi fu ekyin kehen ni Samaritan kong. 6Nyi ting ding na pu bata abe elyi kagya ni Izrel; 7ayi nye ding, nyi ha uha kyong, 'Agya kiding Ikpe ele onyong meng.'8Nyong bukyong, ven ahim bangyi, nyong bangyi embr, eyi atr lu edin abyi. Utu awu nyo hu bunda mbe obu Ikpe, nyi nyong bunda mbe ting. 9Nyi fu he ada anang kong. 10Nyi fu he kida ekyin kong, ra otr ukpa kong, ra akpaba kong, ra ukpuk, ayi idung etim apu ala alyi ngyi.11Kehen aki nye si ekyin meng, nya pu ongyi ami ohun ening kyin embe, eke nyi le mbe ening ni zi kutu aki nya nyin. 12Agya ayi nye kyin eding, nya kyib bi. 13Agya ayi ohu nyi, nyi nda agya bukun inyi. Eke agya ayi akya ohu nyi ting, bukun inyi esi irim aba otur nyi.14 Eke bangyi abe ke ohu nyi eyi eve inyi kong, ayi nyo lu anyin ti agya nyi ra kehen, nyi kur kuvuk ezun inyi avr bi embe. 15 Kavang ama ha nyi, ya rib Sodom eyi Gomora kutu ikpe ilok obu kehen aki ngyi.16Zang, Ama re tse nyi olu eding kayang ereng bara katang bumbuku, erening nya min utu bugu ke rung utu boto. 17 Nyi zo bangyi zizeng! Be de nyi eding kopyi ikpe, bogu nyi itin bukpe ikpe ibi. 18 Ke bede nyi aba obr beding kitsi eyi beding kikyi nim, ye le ereng uha uding obr ibi eyi bangyi Irim.19Kekpeng aki bo hu nyi eding, nyi fu mang kyong ere aki do lok ra kong, kizu aki nyo lok kekpeng aki ngyi aba bulok mbe. 20 Esi anyi olok kong, ke esi Kudin ni Abba olok olu etu inyi.21Umba angang umba ubong, abba ting eyi idung ngyi. Belim ada nyin afa bangyi ibi anda bo bong bi. 22 Bangyi afa nyi lilang kidin nim. Eke ongyi ami ohu orup eding kihun, ongyi ami ngyi egben. 23Kekpeng aki be ti anda nyi butsim ti kehen aki leng, nyi kyiding kehen kipyi, kavang mbe ama ha nyi kyong, esi nye kyin ekpe ahen kitsi Izrel lang Idung Ongyi eti aba kong.24Idung etim obu kize ozu ngyi kong, ra idung etim obu ongyi obr ngyi kong. 25 Yo hun ening ayi idung etim i re fu kize ozu ngyi, eyi idung etim i lu ongyi obr ngyi. Ayi ke be zi ongyi agya uding ni edin abyi, edin abyi utu awu orung bezi belim agya ngyi!26Erening nyi fu kyi bereng ibi kong, kizu kata kya ting aki ata umen, kizu aki ekeb ezeng eke arung kong akyating. 27Kizu aki ama ha nyi ti kivip, nyi ha yi ti bata, aki nyo wok bosu kotung, nyi yir kubyi lok yi.28Nyi fu kyi bereng ni bangyi abe obong ohun kibyi etu inyi mbe kong, ayi bo hun utu awu bobong kudin inyi kong. Nyi ting kyi ami ele yi kazak i bong kibyi etu inyi eken yi kudin inyi kula. 29 Bede bogyin ibu bupa agya lyi anang sang mbe kong. Eke enun uting oku emen Abba mbe kong. 30Eke ting ahen ihe uzin inyi kikyi lilang bokyong yi. 31Nyi fu kyi bereng kong. Anyi ele yi kindip obu bogyin ibu baga.32Erening ongyi ami osu eyi ama obr bangyi, ama osu mi kobr Abba nim ami ele kukyi. 33Eke ongyi ami otung ama obr bangyi, ama otung mi kobr ni Abba nim ami ele kukyi.34Nyi fu mang kyong ama yi bukun aba kayang kong. Ama ba yi bukun kong, eke kagyang. 35Ama ba yi ibak katang ni idung eyi abba, idung eyi ayi ,ogu idung eyi ayi ima. 36 Bangyi kufa ni ongyi esi bangyi agya ngyi.37Ongyi ami oshong (arib orup eyi) abba ra ayi ngyi obu ama i hun ayi isi onim kong; eyi ami oshong (arib orup eyi) belim ngyi banyalim ra belige obu ama isi onim kong. 38Ongyi ami akya ede otsi kumen ngyi eke i ben ama ting isi onim kong. 39Ongyi ami apu unyang ngyi ita elyi wu. Eke ongyi ami ata elyi unyang ngyi kikyi nim ifa wu.40Ongyi ami ohu nyi i hu ama ting, ongyi ami ohu ama i hu ongyi ami tse ama ting. 41 Ongyi ami ohu ongyi izir ayi isi ongyi izir i fa kubu etim ni ongyi izir, ongyi ami ohu ongyi kenung ayi isi ongyi kenung i fa kubu etim ni ongyi kenung.42Ongyi ami anda idung ulim bemeng bamgba ayi isi idung etim, kavang ama ha nyi kyong esi inyi kubu etim ngyi kong."
Chapter 113

1Aba kekpeng aki Yesu hu belim etim ngyi abe kur eyi bapa kazir ekpe, enyin embe ding ne ze bi aha bi ti ahen ibi. 2Kekpeng aki Jon wok ketim ufa, etim ayi Yesu bu, i-tse belim etim ngyi babe kitsim kyong nyi ni beb mi, "Amu esi ami ra ba ngyi, ra da pu egyi upyi."4Yesu ha bi kyong, "Nyi ding ni ha Jon ozu ayi nya zang eyi ayi nyo wok. 5Bangyi abe opu egyi azang, bangyi abe eben ezun esi kuyir, bangyi embr afa unyong ibi. akpang atung owok atung lilang, bangyi abe oku meng ezir anyin aba ni unyang, bangyi aken afa uha uding. 6Eding ele kikyi bangyi abe apuna kuda etu nim."7Ayi bangyi anyin eding, Yesu ayir ata bi aha kikyi Jon, "Nye ding kulim na zang ere. --Nyi na zang itok ayi ufe ozu yi. 8Eke nyo lu eding na zang ere--ongyi apa batr ikya. Kavang, abe apa batr ikya ele kagya beding.9Ke nyo lu eding kayang na zang ere-- ongyi izir. Kavang, ama ha nyi, ke obu ongyi izir. 10Eleng esi ami elim alu kyong, 'Zang Ama re tse idung etim nim obr inyi, ami akim nyi kikeng.'11Ama ha nyi kavang, katang ni bangyi abe bakeb amba omi embe obu Jon ami ni batisima kong. Ongyi ami egyi obu lilang kagya kiding kukyi obu utu ngyi awu i le. 12Akem kige Jon ni batisma aba indang, agya kiding kukyi afa ibak, eke bangyi igang ohu ki eyi kazak.13 Lilang bangyi izir eyi bangyi izin era ha rening aba zi kige Jon; 14ke uto su eke uhu, isi Elaja ami ra ba. 15 Ongyi ami ele eyi atung, i-wok.16Ama de ere emyeng eyi kuzeng akeleng. Ele ereng belim bakr ra gyak kopyi betsi, abe ele ke re zi botu 17okyong, 'Da zuk nyi ivang, ke nya ndak kong. Do zun, ke nyo kpok kong.'18Jon aba elyi kimbuk kong, i mgba umgba kong, ke ba ha kyong, I le yi kudin kebyi.' 19Idung Ongyi aba elyi i mgba, bo kyong, 'Zang, isi ongyi kogbuk eyi kimgba zin, awu ni bangyi kiken kehen eyi bangyi ozu abyi!' Eke bomin otok olu ti ozu obu ngyi."20Ke Yesu ayir akya ahen ayi i bu ozu ovur egyi embe, kikyi ere be yeng kong. 21"Kuhang ele kikyi inyi, Korazin! eyi Besada! Okyong ozu okyo aye leng obu kehen ni Taya eyi Sidon utu awu obu kehen inyi, beyeng ri embe meng apa batr egbire eyi otong kikyi. 22Eke arib anda Taya eyi Sidon kutu ikpe ilok obu anyi.23Anyi, Kapanaum, nya mang kyong nye ndib atsu ne zi kikpe. Iye, nyo kyu eding Bekpe. Okyong ozu ayi obu kehen inyi eleng obu kehen Sodom bo fu ele embe aba ezi inyin. 24Eke ama ha nyi ye si fe eyi Sodom kutu ikpe ilok obu nyi."25Kige aki nyi Yesu aha kyong, "Ama rak mu, Abba, ltsi ni kukyi eyi kitin, ayi ukeb ezeng kata akeleng egyi bangyi bomin, ke ude ki otok abe eze bi kong, ereng bodung belim. 26 Kavang, Abba, ening esi utu awu arib mu orup ndu. 27 Abba nim ede ozu lilang akem ama kubu; ke ongyi arung Idung kong ohun Abba kitik mbe arung, ke ongyi arung Abba kong ohun Idung kitik mbe arung, ongyi ami idung etseng ide otok mi.28Nyi ba obu nim, anyi abe etsim eyi bolib buga, eke ama nda nyi kihuk kitim. 29Nya ku ezun nim eke ze obu nim, ayi ama si ongyi irung esi vuk korup, eke nya fa kihuk kitim unyang inyi. 30Nya ku ezun nim abak egyi kong, bolib nim ele fe mbe."
Chapter 12

1Kige aki nyi Yesu akpa zeng kozo kutu uzin. Bunyong ohu belim etim ngyi ke ba pu ala lyi. 2Eke kekpeng aki ba Farasi azang ening, ba ha Yesu kyong,"Zang, belim etim ndu obu ozu ayi ezin uru uzin."3Eke Yesu ebeb bi kyong, "Nye zi ozu ayi Debi obu ayi bunyong ohu mi eyi bangyi abe le yi mi kong. 4I kyin eding ketim Ikpe na lyi kimbuk obr, aki izin otung ami eyi bangyi ngyi o lyi, eke ohun beding agya mbe alyi.5Nye zi ti izin kong, okyong Uru uzin beding agya ketim Ikpe abib izin ke izin ohu bi kong. 6Eke ama ha nyi ongyi ami obu ketim Ikpe ele ameng.7Okyong nya rung kikyeng ngyi, 'Ama apu egyi kimbok mbe esi ozin kong; inyi nyo tung abe akya yi kuda ti izin kong. 8Ayi Idung Ongyi si Itsi ni uru uzin."9Ke Yesu anyin embe ekyin eding kekpe Ikpe ibi. 10Zang, awu omi ele mbe kubu ngyi oku kehim. Ba Farasi ebeb Yesu kyong, "Esi zizeng mbe ayi onyong bukyong uru uzin" ening eke bo hu mi eyi kebyi.11Yesu ha bi kyong, "Eyi utu ongyi ami ngyi ami ele katang inyi, ami alu yi ita uting, ke ita nyi aku okyu ti kiku uru uzin ke si i hu mi olu kong. 12Eke ongyi obu ita kong! Erening, ezin ayi u bu eding uru uzin kong."13Ke Yesu ha awu kyong, "Hur kubu ndu." I hur ki ke ko nyong, ele reng kubu aka ki. 14Eke ba Farasi olu eding kayang na nang (kpe) abyi kikyi ngyi. Ba pu utu awu bobong mi.15Ayi Yesu arung ening, i hu angyak embe. Bangyi baga mbe ben mi, ke i nyong bi lilang. 16 Emwin bi kyong bi fu anda bangyi arung kyong esi ami kong, 17eke okyu ezun ni eve Azaya ongyi izir, ayi kyong,18"Zang, idung etim nim ami ama tseng; ami ni orup nim, ami orup nim osu. Ama nda mi Kudin nim, eke i ha bangyi irim uha ikpe ilok.19Esi i ngang ra i kpok olu kayang kong; ra ongyi esi owok kilang ngyi bekeng baga kong. 20I bu bangyi abe agbang kong eding; i si vuk eyi abe ra tsu orup, i bu kenung ening na lyi uma. 21ke ti kidin ngyi bangyi irim alu orup.22Ke awu omi i pu egyi i lok arung kilang kong, i le yi kuden kebyi, bede mi aba obu Yesu. I nyong mi, kihun ngyi awu olok kilang i zang egyi. 23Lilang kihun bangyi ama inang kyong, "Awu ami leng esi Idung Debi kong okyong."24Eke ayi ba Farasi owok ozu kivr egyi ning, bo kyong, "Awu ami atr olu edin abyi mbe kong esi Bezebu, uding ni edin." 25Eke Yesu arung kating ibi ke i ha bi kyong, "Kikyo kiding aki aha ki ro lun, eyi kehen ra agya ayi ohu botu aha esi eyir arung kong.26Ayi shintan esi atr olu shintan, i hu angyi aha. Agya kiding ngyi eyir arung. 27Ke ama esi atr olu edin abyi ti kazak ni Bezebu, ti kazak eyi ayi belim inyi atr olu bi. Ti kikyeng aki eleng bele bulok ikpe inyi.28Eke ama atr olu edin abyi eyi Kudin ni Ikpe, ening agya kiding Ikpe aba obu inyi meng. 29 Ahen ayi ongyi ekyin kagya ongyi bugbang ne zi mi avem akya i ta br azib mi lang ting. Eke I tuk ezi avem kagya ngyi. 30Ongyi ami akya esi onim ting isi ongyi kufa nim, ongyi ami akya ibung eyi ama ting i rak.31Erening ama ha nyi, ozu abyi lilang eyi ulok abeb lilang apanda bangyi, eke abe olok abeb Kuden esi apanda bi kong. 32Ongyi ami olok kive kebyi kikyi ni Idung Ongyi, i fa upanda. Eke ami olok abeb Kuden Kotin, esi apanda mi kong, kayang eleng, ra aki ra ba.33Okem otsi arib eke kihim ngyi arib, ra otsi abeb eke kihim ngyi ting abeb, kikyi ere ba rung otsi ti kihim ngyi. 34Anyi belim kavuk, ayi nye si babyi, ahen eke nyo lok ozu eding. Ayi esi ti kating kiga korup ngyi ayi undu olok olu. 35Ongyi uding ti eding ngyi ayi i ta lu korup ngyi i de lu, ongyi obyi ting ede lu abyi ayi i ta lu kembr ngyi.36Ama ha nyi kyong kutu ikpe ilok bangyi lilang aba ha ekyeng ni eve abyi ayi bolok. 37Ti eve inyi bere nyi ata, ti eve inyi bobong nyi."38Ke ba Farasi eyi bulim ozu osu Yesu kyong, "Kize ozu, da pu da zang ura obu ndu." 39Eke Yesu ha bi kyong, "Bangyi ozu abyi eyi bangyi egyi aya ti kuzeng inyi apu ura. Eke ura esi otok bi kong, ke ohun ura ni Jona ongyi izir mbe. 40Ayi Jona tsa kembr ni kikya itu ira uruga eyi utuga, re ning ting ayi Idung Ongyi ele itu ira uruga eyi utuga bekpitsi.41Bangyi Ninive edip anyin kuyir kutu ikpe ilok eyi kuzing bangyi ning obong bi. Ayi be yeng ti uha uding ni Jona, ke zang, ongyi ami obu Jona ele leng.42Uding akeb kubu etung ni uru aba kutu ikpe ilok eyi bangyi kuzing aki leng obong bi. I si kihun kayang aba wok bomin ni Solomu, ke zang, ongyi ami obu Solomu ele eleng.43Kekpeng aki kuden kebyi olu anyin etu ongyi meng, kakpa ezeng ti bemeng eke itim kihuk, eke i fa kihuk kitim kong. 44Ke ka ha kyong, "Ama esi rim eding kagya nim ayi ama si embe aba.' "Ayi i ding, i fa ketim nyi aza atin, akem alu zizeng. 45Ke i lu na ku eden otong apa abe abib obu mi, ke lilang ibi aba ele embe. Ke kihun awu aba beb obu utu awu okeb. Ye rening eyi kuzing kebyi aki eleng."46Ayi Yesu fu ro lok eyi ubyin bangyi, zang, ayi ngyi eyi bamba ngyi aba yir kayang abang mi, ra pu kyong bata aha eyi mi. 47Ongyi omi aha mi kyong "Zang re, ayi ndu eyi bamba ndu eyir kayang ra pu kyong bata aha eyi mu."48Eke Yesu olok eyi awu ami aha mi, "Eyi esi Ayi nim eyi bamba nim." 49Ke i tok belim etim ngyi kubu kyong, "Zang re, eleng esi ayi nim eyi bamba nim! 50Ongyi ami obu ozu orup ni Abba nim ami ele kukyi, ongyi ami ngyi esi umba unyalim, umba elige, eyi ayi nim."
Chapter 13

1Kutu aki nyi Yesu olu ketim i ba kyu ele undu uho uga. 2Ubyin bangyi baga ekin ata mi kivrding, ke i kyin ne le ti kuya, ubyin bangyi eyir undur.3Ke Yesu aha bi ozu eyi ukyeng. I ha kyong, "Zang, ongyi ozo eding i no wo itu alla. 4Ayi i ta, itu ayi onwo ukeng, banun aba lok yi. 5Itu ayi okyu umi, kiluk aki itsi epyipyi mbe. Bukr mbe yo ku, kikyi ere kitsi aga kong. 6Eke ayi ovem abak yi, yo ku kikyi ere ya kyating abr ihe, ke ya him lilang.7Itu ayi okyu katang ni bagr. Ke bagr edib atsu atib yi. 8 Itu ayi okyu ni kitsi kiding ehim atsu igyu iding, ayi ehim kiva esi ezing, ayi akim ata, ayi kekim eyi kur. 9Ongyi ami ele yi atung i wok."10Belim etim Yesu aba ebeb mi kyong, "Ere bu ke u lok ukyeng eyi ubyin bangyi " 11Yesu aha bi kyong, "Banda nyi kata ni orung kagya kiding kukyi, eke abe, banda bi kong. 12Kikyi ere ongyi ami afa sang, aga banda mi. Eke ongyi ami akya afa ting, aki sang elu yi be si ohu mi aki lilang.13Eleng si kikyeng aki ama lok bi ukyeng: Abr ayi bazang ting ahen, bazang amin kong; abr ayi bo wok ting ahen, bo wok amin kong, 14Izir ni Azaya okyu ezun ngyi kikyi ibi, ayi i ha kyong, 'Uwok nyo wok, ke si nyo wok amin kong; uzang nya zang, eke esi nya rung kikyeng ngyi kong.15Bangyi abe ele yi orup kitim bowok atung kong, bo wok kong, be zib egyi ibi, eke si bazang kong, eke bi fu zang egyi kong, ra bo wok eyi atung ibi kong, ra ba rung eyi orup ibi kong, eke be zim eye ke ama nyong bi yi.'16Eke eding esi egyi inyi, ayi ya zang, eding esi atung inyi, ayi yo wok. 17Kavang ama ha nyi kyong bangyi izir baga mbe eyi bangyi kenung apu ba zang utu ozu ayi nya zang, ke ba zang yi kong. Ba pu bo wok ozu ayi nyo wok, ke bo wok yi kong.18Nyi wok ukyeng ni ongyi ozo ami ata itu ngyi. 19Kekpeng aki ongyi owok kive ni agya kiding ke i wok amin kong, bangyi abe babyi aba ogu ohu kizu aki oho alu korup ibi. Eleng si itu ayi okyu kikeng.20Itu ayi okyu ti akpirak esi ongyi ami owok kive ke i hu ki eyi orup otin kekpeng aki nyi mbe, 21i kyu ihe iding kong, i hu orup kige sang mbe. Kekpeng aki ibak eyi butsim aba kikyi kive, eku kyu bukr mbe.22Itu ayi okyu katang ni bagr, esi ongyi ami owok kive, eke avem kayang eyi ukanim ni kivin alyi ede kive, eke i him ehim kong. 23 Itu ayi okyu ti kitsi kiding esi utu ongyi ami i wok amin kive. I him ehim, ye him kiva kiting esi ezing aga utu awu bo ho, ayi akim ara, ayi kekim eyi kur esi ezing aga."24Yesu lok ukyeng upyi eyi bi. I ha kyong, Agya kiding kukyi ereng ongyi ami ata itu iding kihang ngyi. 25Eke kige aki bangyi ana bula, bangyi kufa ngyi na ba ta elim katang ni ala ke ba nyin eding. 26 Kekpeng aki ala edip avang ke ye him ehim meng, elim edip atsu ting.27Belim agya ongyi kitsi aba beb mi kyong, 'Ongyi obr, uho ehim eding kihang ndu kong. Ere bu ke ye le yi elim.' 28 I ha bi kyong ongyi kufa bu yi.' belim agya ebeb mi kyong, 'Ening opu kyong di ni to elim nyi.'29Ongyi kitsi aha kyong, 'Iyee. Kikyi ere ayi nyo to elim, nye rib ala abr embe ting. 30Nyi pa ye dip ubyi abang kige uben. Kige ni uben ama ha buben ala kyong, "Nyi ta abr tseng elim azib butin alu kiluk kiting eke oluk yi, eke nya zib buleng ala ta ama kuluk."31Ke Yesu lok bi ukyeng upyi kyong, "Agya kiding kukyi ereng kigyu kutung aki ongyi fe koso ngyi. 32Kigyu akileng egyi obu igyu ozu lilang. Eke ayi ke dip, kobu kozo ayi bo wo. Ke si otsi, eke banun abe owun kukyi aba kim ebir ibi ni eneng ngyi."33Yesu olok bi ukyeng upyi. "Agya kiding kukyi ereng kindip aki akeb ede zir yi bumu ening ude ngyi emen endip."34Yesu olok ukyeng ni ozu ayi eleng lilang eyi ubyin bangyi; ke i lok ozu ngyi lilang eyi ukyeng. 35Eleng eke ba rung kyong ozu ayi izir olok obu kavang, ayi i lok kyong,"Ama avung undu nim eyi ukyeng. Ama ha ozu ayi ata ele ti kizin ni kayang."36Ke Yesu si ubin bangyi apa embe kyin ketim. Belim etim ngyi aba beb mi kyong, "Ha tok zi ukyeng ni elim kihang" 37Yesu aha bi kyong ongyi ami ata itu iding esi Idung Ongyi. 38 Ihang esi kayang; ke itu iding, esi belim agya kiding. Elim esi belim ni abe babyi, 39 ongyi kufa ami ho yi esi kuden kebyi. Uuben esi kihun kayang, bangyi abe obung yi esi belim etim.40Erening, ayi ba ku elim obung alu eke bo luk yi ula, ye rening kihun kiyang. 41Idung ongyi etse belim etim ngyi aba eke bobung olu kagya kiding lilang ozu ayi ra nda abyi, eyi abe obu abyi. 42 Ba ta bi okyu kiku ula, kiluk aki bokpok era gbu edin ibi embe. 43Ke bangyi kenung atin ereng uru kagya kiding ni Abba ibi. Ongyi ami ele yi atung, i wok.44Agya kiding kukyi ele ereng kiven aki ata kihang. Ongyi afa ki ke i ta ki. Ti orup otin ngyi, i ding na gya lyi ozu ayi elu yi, ke i gya kitsi. 45Eye, agya kiding kukyi ereng ongyi betsi ami ra pu boko beding. 46Kekpeng aki i fa boko kikak kiting aki ele yi uka hu, i ding na gya lyi ozu ayi elu yi lilang ke i na gya ki.47Eye, agya kiding kukyi ereng kotin aki bata kyu kuho, ke ohu ozu owung itu kekyi kekyi. 48Kekpeng aki kamen, bu hu ikya egben kotin atsu undur. Ke bo kyu ele eri etseng ayi eding ata ti avem, ke ayi abyi ba ku agba kita.49Ye rening kutu kihun kayang. Belim etim Ikpe aba hu bangyi babyi aha yi bangyi kenung. 50Ba ta bi okyu kizeng ula, kiluk aki bi ro kpok agbu edin embe.51Nya rung ozu ayi eleng lilang meng." Belim etim ngyi aha mi kyong, "Kavang." 52Ke Yesu aha bi kyong, "Erening kilim ozu ami ohu esi idung etim agya kiding kukyi ireng ongyi agya ami ede lu ozu akeb eyi epyi kuluk ngyi." 53Ke aba kige aki Yesu ekpe ukyeng ngyi, enyin kiluk aki nyi.54Ke Yesu kyin eding kehen ngyi ne ze bangyi ozu kekpe Ikpe ibi. Uha nyi ovur bi egyi kyong, "Awu ami eleng afa bomin ning ere yi ozu bereng bohu ayi eleng. 55Awu ning esi idung ni kekim atim kong. Ayi ngyi esi Mery kong. Bamba ngyi esi Jems, Josef, Samon, eyi Judas kong. 56Bamba ngyi belige eyi di ele eleng lilang kong. I fa ozu ayi eleng lilang ere."57Ba beb orup eyi mi. Eke Yesu ha bi kyong, "Ongyi izir akyating eyi buzur kehen ngyi eyi kagya ngyi. 58 I bu ozu ki vur egyi embe kong kikyi ere bo su eyi mi kong.
Chapter 14

1Ti kige aki nyi, Uding Herod owok uha ni Yesu. 2I lok eyi belim agya ngyi kyong, "Eleng si Jon ni batisima; i zir anyin katang abe oku meng. Erening bugbang abeleng obu etim etu ngyi."3Ayi Herod hu Jon meng, ezip mi, ata ketim kikyi ni Herodiya, ogu umba ngyi Filip. 4Ayi Jon aha mi kyong "Arib eke uhu ogu umba ndu esi ogu ndu kong." 5Herod inyi i bong mi meng, ke i kyi bereng bangyi, kikyi ere barung mi i si ongyi izir.6Eke kekpeng aki kukyip kutu kimba ni Herod avang, idung ni Herodiya elige ba andak igyak katang embe arib Herod orup. 7Erening, i men mi undu yi katip kyong i nda mi kizu aki i ra pu.8Irim ayi ayi ngyi anda mi undu kyong, i ha kyong, "Nda ama, kikyi Jon ni batisma ti kebyi eleng." 9Orup arib uding ni uunung ngyi kong, eke kikyi ni katip eyi bangyi abe ele yi mi alyi kelyi, i ha bi kyong bi bu nda mi.10I tsi bi eding ne men kikyi Jon ketim uppa. 11Ke be he kikyi ngyi ti ubyi aba nda idung elige ohu ki na nda ayi ngyi. 12Ke belim etim ngyi aba, ede kehem ngyi, eyi ne nzi. Irim ngyi, be ding na ha Yesu.13Indang ayi Yesu owok ening, enyin embe kyin kuya eding iyak kata. Kekpeng aki ubyin bangyi owok ening, be ben mi eyi ezun eding kehen aki ngyi. 14Ke Yesu ata abr aba kyin i zang ubyin bangyi. I zang bi egyi kimbok nyong bi bukyong.15Kekpeng aki uru ekpe meng, belim etim ngyi aba ha mi kyong, "Eleng esi ulim uga, ke utu re kib meng. Rak ubyin bangyi, eke be ding na agya ala ti ahen ayi akr ehe etu ibi embe."16Eke Yesu aha bi kyong, "Ba pu kyong be ding kobyi kong. Nyi nda bi kizu balyi." 17Be si aha mi kyong,"De le yi ombuk otong eyi ikya ipa." 18Yesu aha kyong, "De yi nda ama."19Ke Yesu anda ubyin bangyi undu kyong bi kyu le eri ne lim. I de ombuk otong eyi ikya ipa. Epu egyi ohung kukyi, i deng kikyi ngyi ke i hu ombuk ebeb aha anda belim etim ngyi, ke belim etim ngyi ohu aha nda ubyin bangyi. 20Balyi edr lilang ibi. Ba ku anyin bure kur eyi bupa ni ibr ala ayi ering. 21Bangyi abe alyi ohun aba otong banyalim, okyong bakeb eyi belim bakr kong.22Bukr mbe i nda belim etim ngyi ekyin kuya ata br obu mi kizi kehen, ke i rak ubyin bangyi eding. 23Irim ayi i nda ubyin bangyi eding, i hung eding kikyi kehen bulok ngyi no nung Ikpe. Kekpeng aki uru ekpe meng, i le mbe kitik ngyi. 24Eke kuya ele ugbak uga eyi utsi, kuben ra nda ki butsim, ayi kuben ro zu bi.25Ere ding anang enzi ni kikyik Yesu na ba obu ibi, i si kikyi uho uga. 26Kekpeng aki belim etim ngyi azang mi re si kikyi uho uga, bereng ohu bi ba ha kyong, "Esi ukpitsi," ke bo kpok olu eyi bereng. 27Eke Yesu esi aha bi embe kyong, "Nyi hu ikeb! Esi Ama! Nyi fu ekyi bereng kong."28Pita si osu mi kyong, "Itsi, eti esi Amu, nda ama aba fa mu ni bemeng." 29Yesu aha mi kyong "Ba." Ening Pita lu ni kuya esi kikyi bemeng eding ko bu Yesu. 30Eke kekpeng aki Pita zang kuben, bereng ohu mi. Ayi eyir ro kyu kita bemeng, i kpok ata kilang kyong "Itsi aduk ama!"31Yesu bukr mbe ohur kubu, ohu Pita, ke i ha mi kyong "Amu ami orup uting ndu epyi pyi mbe, ere obu ke u le yi kobuk." 32Ke kekpeng aki Yesu eyi Pita ekyin kuya, kuben emen kap. 33Ke belim etim abe ti kuya arak Yesu kyong, "Kavang amu esi Idung ni Ikpe."34Kekpeng aki bo bu kizi kehen baba Kitsi ni Geneseret. 35Kekpeng aki bangyi kitsi arung Yesu, be tse uha evr eri, ke be de bangyi abe okyong lilang aba nda mi. 36Bo nung mi kyong bayak ihun otr ngyi, ke abe ayak mi lilang onyong.
Chapter 15

1Bafarasi babe eyi bulim ozu esi ki Jerusalem aba beb Yesu kyong. 2Ere bu ke belim etim ndu azang ezin izin ni bodung bakeb kehen idi. Ayi be mgbe obu ke eti alyi ala kong." 3 Yesu aha bi kyong, "Ke ere bu anyi ting azang ebr izin lkpe kikyi ni izin kehen inyi.4Ayi Ikpe aha kyong, 'Nda abba ndu eyi ayi ndu bolib,' eyi 'Ongyi ami olok abyi kikyi abba ngyi ra ayi ngyi, kavang mbe i ku.' 5Eke nya ha kyong, 'Ongyi ami aha abba ngyi ra ayi ngyi okyong "Uka hu awu inyi u fa obu nim ede anda lkpe," 6ongyi ami nyi apu kyong i nda abba ngyi bolib kong. Erening nya beb izin Ikpe kikyi ni izin kehen inyi.7Anyi butakba! Azaya lok izir kikyi inyi zizeng mbe kekpeng aki i ha kyong,8 'Bangyi abe leng anda ama buzur kakpa undu mbe, eke orup ibi ele kugbak mbe eyi ama. 9 Barak ama bunda mbe kikyeng akyating, kikyi ere beze izin ni bangyi mbe."10Ke i zi kihun bangyi aba obu ngyi ke i ha bi kyong, 'Nyi da atung eke wok amin-- 11Kizu aki ekyin kundu abeb ongyi kong. Eke si aki olu esi kundu aba, abeb ongyi."12Ke belim etim Yesu ebeb mi kyong, "Orung kyong ba Farasi abeb orup ayi bo wok eve ning ra." 13 Yesu so su ha bi kyong, "Itu ozu ayi akya esi abba nim kukyi enzi ting be rib yi ata eri. 14 Nyi pa bi kitik, be si bu pu egyi. Ongyi ami pu egyi esi i gben kipu egyi, lilang ibi baku kyu ti kiku."15Pita ha Yesu kyong, "Ha di kikyeng ni ukyeng ning." 16"Yesu ebeb mi kyong amu ting arung meng kong. 17Uzang ayi ozu lilang ayi ekyin kundu ayang eding kembr no lu eding kita kong.18Eke ozu ayi esi kundu olu esi korup aba ye si ozu ayi abeb ongyi. 19Kikyi ere kating kebyi esi korup olu, uubong, baha batim, baza bana, buzi, ezuk kazir, ivuk.20 Eleng si ozu ayi abeb ongyi. Eke ayi olyi ala eyi obu elib abeb ongyi ting kong."21Ke Yesu anyin embe ding oku ni Taya eyi Sidon. 22 Zang, Akeb ni Kana si kiku akinyi aba. I ta kilang kyong, "Zang ama egyi kimbok, ltsi, ldung ni Debi! ldung nim elige kudin kebyi ra nda mi butsim ebeting." 23Eke Yesu aha mi kizu kong, Belim etim ngyi okur mi obu kyong, tr mi anyin eleng, kikyi ere i ta kilang eben di."24Eke Yesu ha kyong, "Betsi ama aba obu ongyi omi kong, esi kikyi bata ni Izrel abe elyi." 25Eke i ba ekep eri obr ngyi aha kyong, "ltsi, ka hu ama." 26 I ha kyong, "Arib utu awu bede kimbuk ni belim bakr ata bobu kong."27Akeb ha kyong, "Kavang, ltsi, eke belim bobu alyi ibr ni kimbuk ayi okur esi ti ukpa alla ni ongyi obro kyu itsari. 28Ke Yesu aha akeb kyong, "Akeb, orup uting ndu aga; yi re mu utu awu opu." Kige aki nyi mbe idung ngyi onyong.29Yesu anyin embe eding konyong uho ni Galile. Ke i si embe ohung eding kutik ne le embe. 30Ubyin bangyi aba obu ngyi. Be yi awu omi kiku ezun, eyi kipu egyi, eyi ongyi ami ata kikpyip, eyi buleng ezun, eyi bangyi baga mbe abe okyung. Bede bi aba alu ezun Yesu, ke i nyong bi lilang. 31Erening bereng ohu ubyin bangyi ayi bazang abe ata kikpyip olok arung, buleng ezun onyong, abe ezun oku ahim esi, ke bupu egyi azang. Ba rak lkpe ni Izrel.32Yesu ezi belim etim ngyi aba i ha bi kyong, "Ama le yi egyi kimbok kikyi ni ubyin bangyi, kikyi ere bele eyi ama itu ira meng ke ba lyi kizu kong. Ama su kyong ama pa bi eding bunyong mbe kong, ba ku kurung kikeng yi." 33Belim etim ngyi aha mi kyong, "Da fa ombuk ekpe ahen eke ohun ubyin bangyi ulim eleng." 34Yesu ebeb bi kyong, "Nye ele yi ombuk amang." Ba ha kyong , "Otong apa, eyi ikya sang ening." 35Ke Yesu anda ubyin bangyi undu kyong bi kyu le itsari.36I de ombuk otong apa eyi ikya, irim ayi i deng lkpe, i hu ombuk ebeb anda belim etim ngyi. Belim etim ohu aha anda ubyin bangyi. 37Bangyi alyi edr lilang ibi. Ke baku ekin ibr ala ayi ba alyi ering amen buti-gbin butong bupa. 38 Bangyi abe alyi ala bangyi aba enzi, okyong bakeb eyi belim bakr kong. 39Ke Yesu arak ubyin bangyi eding ozu ibi ke i kyin kuya eding kehen ni Magada.
Chapter 16

1Bafarasi eyi Basadusi aba ambakzang mi aha mi kyong i tok bi ura kakpa ikpe. 2Eke i ha bi kyong, "Kekpeng aki uru ekpe meng, nya ha kyong, 'kakpa lkpe arib, ayi katin ama.'3Ke esi kizir, nya ha kyong, 'kakpa Ikpe ekip zur, ayi katin ama ke ekip dir.' Nya rung utu awu nya ha utu awu katin otok, eke nya ha arung ura ni kige kong. 4Kayang kebyi eyi kuzing aki arung Ikpe kong apu ura, eke ura esi otok bi kong ohun ura ni Jona mbe." Ke Yesu anyin apa bi eding.5Kekpeng aki belim etim obu kizi kehen, be mgbi ize kimbuk. 6 Yesu aha bi kyong, "Nyi zang zizeng yi kindip ni Bafarasi eyi Basadusi." 7Belim etim olok eyi botu kyong, Esi ayi de he kimbuk kong." 8Yesu arung yi meng ke i ha kyong, "Anyi abe orup uting inyi epyipyi mbe, ere bu ke nyo lok yi botu kyong esi ayi de he kimbuk kong.9Nya rung meng kong ra nya mang arung ombuk otong ayi banda aba otong kong, ke butigben bumang ayi nya ku anyin. 10 Ra ombuk otong apa ayi anda aba enzi kong, butigben bumang ayi nya ku anyin.11Ere bu ke nya rung kong, kyong ama ro lok eyi nyi kikyi ni kimbuk kong. Nyi zang zizeng yi kindip ni Bafarasi eyi Basadusi." 12 Ke bamang arung kyong l lok kyong bi zang ibi zizeng kikyi ni kindip kimbuk kong, eke bi zang ibi zizeng yi ozu eze ni Bafarasi eyi Basadusi.13Indang kekpeng aki Yesu aba kiku ni Sisiriya Filipa, i beb belim etim ngyi kyong, "Bangyi aha kyong, ldung Ongyi si eyi" 14 Ba ha kyong,"Babe kyong isi Jon ami ni Batisma; babe, Elaja; ke babe Jeremiya, akya ting i si ongyi uting ni bangyi izir." 15 I ha bi kyong, "Eke anyi aha kyong ama si eyi." 16 Samon Pita aha mi kyong, Amu si Kristi, Idung lkpe ami uwung."17Yesu si su mi kyong, "Eding si andu, Samon ldung ni Jona, esi ibyi etu eyi beyeng otok mu kata aki leng kong, eke si Abba nim ami ele kukyi. 18Ama ting aha mu amu si Pita, kikyi kikyo aki leng ama embyi ketim Ikpe nim embe. Bekpe esi ohuk kisapu ngyi kong.19Ama anda nyi boreng ni agya kiding kukyi. Kizu aki nye si azip alu kitin ameng, azip kukyi ting, eyi kizu aki nye si ere kitin ameng, ere kukyi ting ." 20Ke Yesu aha belim etim ngyi kyong bi fu ha ongyi kyong ami si Kristi kong.21Ayir kige aki nyi Yesu aha belim etim ngyi kyong esi keng ami eding ki Jerusalem, i ne tsim butsim buga mbe kubu ni bodung bakeb eyi beding agya eyi bulim ozu, bobong mi irim itu ira i si ezir. 22 Ke Pita de mi eding ukeg uting no tung mi kyong, "Ozu ayileng le kugbak yi mu, Itsi; yi fu bu ening eyi mu kong." 23Eke Yesu ezim lok yi Pita kyong, "Nyin ama ameng, Shintan! Amu kikyo eku nim, ayi amu osu ozu lkpe kong, eke ozu bangyi mbe."24Ke Yesu aha belim etim ngyi kyong, "Ongyi ami okyong i ben ama, esi keng i tung etu ngyi, eke i kyung otsi kumen ngyi eke i ben ama. 25 Ongyi ami apu kyong egben unyang ngyi i ta yim wu, ke ongyi ami ata yim unyang ngyi kikyi nim i fa wu. 26Ere aki ongyi afa ayi i fa kayang lilang eke i ta yim unyang ngyi. Ere aki ongyi ede yeng eyi unyang ngyi.27Ayi Idung Ongyi aba eyi buzur ni Abba ngyi eyi belim etim ngyi. Eke i nda eyi eyi kubu etim ngyi utu awu ibu. 28Kavang ama ra ha nyi, anyi babe ele ameng, abe esi oku kong ening ba zang ldung Ongyi esi kagya kiding ngyi aba lang."
Chapter 17

1Irim itu itong kiying, Yesu ede Pita eyi Jems, eyi Jon umba ngyi, ke i yi bi atsu kikyi kehen bulok ibi. 2 I zim etu egyi ibi. Kekpir ngyi atin bata ereng uru, batr ngyi anda bata lab lab.3Zang, Mosis eyi Elija olu atsu ro lok ozu eyi mi. 4Pita sa ha Yesu kyong, "Itsi, arib eke de ele ameng. Esi arib mu, ama kim bukpe bura--kiting kendu, kiting ni Mosis, kiting ni Elija."5Ayi i fu ro lok ozu, zang, kotin bata aba ekip ezing bi, eke zang, kilang esi ti kotin olu aba kyong, "Eleng si ldung orup nim ami ama arib orup eyi mi. Nyi wok mi." 6Kekpeng aki belim etim ngyi owok ening, bo kyu ekip egyi itsari kikyi ere bereng ohu bi. 7Ke Yesu ba yak bi obu kyong, "Nya nyin kuyir eke nyi fu kyi bereng kong." 8 Ke ba nyin apu egyi kukyi ke ba zang ongyi kong ohun Yesu mbe.9Ayi be si kikyi kehen ro kyu, Yesu anda bi undu kyong, "Nyi fu aha ongyi omi kong ening Idung Ongyi ezir anyin ti buku lang." 10Belim etim ngyi ebeb mi kyong, "Ere bu ke bulim ozu aha kyong Elaja atabr aba."11Yesu ha bi kyong, "Elaja aba akem ozu lilang. 12Eke ama ra ha nyi, Elaja aba meng, eke ba rung mi kong. Ke bo bu utu awu arib bi eyi mi. Esi utu uting awu Idung Ongyi etsim obu ibi." 13Ke belim etim ngyi amang arung kyong i ro lok yi bi kikyi ni Jon ami ni Batisma.14Kekpeng aki ba ba obuk ubyin bangyi, awu omi aba obu ngyi, kyu ekeb obr ngyi, ke i ha kyong. 15"Itsi, zang idung nim egyi kimbok, kikyi ere kekrkeng anda mi butsim ebeting. I ra ku okyu kula eyi bemeng ekpir ening mbe. 16Ama yi mi aba obu belim etim ndu, eke bo nyong mi arung kong."17Yesu aha kyong, Kuzing aki kebyi ke osu kong, kira ekpe ahin ayi ama ele eyi nyi. Kira ekpe ahin ayi ama ohu orup eyi nyi. De mi nda ama eleng." 18 Yesu akya kudin, ke ko lu ke idung onyong kige aki nyi mbe.19Ke belim etim aba obu Yesu kata mbe ebeb mi kyong, "Ere bu ke da atr ki olu arung kong." 20 Yesu aha bi kyong, "Kikyi ere orup uting inyi sang mbe. Ama ha nyi kavang mbe, ayi olu eyi orup uting ele sang mbe ereng kigyu kutung, uha kikyi kehen aki eleng, kyong, 'Nyin eleng ding ombong,' kanyin kizu keki esi abak mu egyi kong. 21Utu kudin aki leng ere olu mbe kong ke si ni undu ukyi eyi aduwa.22Ayi be le ki Galili, Yesu aha belim etim ngyi kyong, " Be de Idung Ongyi anda bangyi kubu, 23 ke bobong mi, kutu ura isi irim ezir anyin." Orup abeb belim etim ngyi.24Kekpeng aki ba ba i Kapanaum meng, bangyi abe ro hu kiken kehen aba obu Pita kyong, "Kize ozu inyi oho kiken kehen kong ra." 25 I kyong, "Kavang." Eke ayi Pita kyin ketim, Yesu ata br ebeb mi kyong, "Umang ere." Samon. Beding kayang, obu barung ayi bo hu kiken kehen. Obu bangyi kehen ra si ekyin."26Kekpeng aki Pita kyong, "Obu ekyin," Yesu aha mi kyong, "Ke bangyi kehen oho ting kong ra. 27Eke esi da nda bangyi kiken kehen obu abyi kong, ding kuho, ni ta kugya kikya kita br aki uhu. Ayi ovung undu ngyi, ufa isule embe. De ki banda bangyi kiken kehen ni andu eyi ama."
Chapter 18

1Ti kige aki nyi mbe belim etim ngyi aba fa Yesu kyong, "Eyi ami obu lilang kagya kiding kukyi." 2Yesu ezi idung ulim aba alu katang ibi ke i ha bi 3kyong, "Kavang ama ha nyi, kyong akya nyo hu inyi ezim ereng belim bakr ting, esi nye kyin kagya kiding kukyi kong.4Erening, ongyi ami ana kikyi itsari ereng idung ulim esi ongyi ami obu lilang kagya kiding kukyi. 5Ongyi ami ohu idung ami ulim eleng ekyin kidin nim i hu ama. 6Eke Ongyi ami ke anda uting ni bodung belim abe osu eyi ama eleng obu abyi, arib obu ayi ba ta mi kihok kisa kitu, ke bede mi agba kyu kuho uga.7Kuhang ele kikyi kayang kikyi ni kige eku! ayi esi keng mbe kige aki nyi aba, eke kuhang ele kikyi ongyi ami utin ngyi kige aki nyi aba! 8Eke Kubu ndu ra kozin ndu anda mu eke oku, ka ki gba itsari. Arib obu eke u le eyi unyang ra uyi obu apa ra ezen ipa eke ata mu okyu ti kiku ula ni umen kigyi.9Eke kigyi ndu anda mu eke oku, nwo ki gba itsari. Arib obu eke u le yi unyang eyi kigyi kiting obu utu awu uyi egyi apa eke agba mu okyu kiku ula ni umen kigyi.10Zang zizeng eke u zang ezin idung ulim omi kong. Ayi ama ha nyi kyong kukyi belim etim ibi ra zang egyi kekpr Abba nim ami ele kukyi. 1112Nya mang kyong ere. Ayi ke ongyi alu eyi bata kiva kiting, ke uting kemeng embe eyim, i si abe akem enzi apa kur eyi otong enzi apa kikyi kehen eke i ding na pu ami ke eyim kong ra. 13 I sa fa mi, kavang mbe ama ra ha nyi, e tin orup kikyi ngyi obu abe akem enzi apa kur eyi otong enzi abe ering. 14 Re ning ting eyi adi, esi ozu orup ni abba inyi eke uting katang ni bodung belim abeleng oku azik kong.15Umba ndu si bu mu kebyi, ding ni fa mi tok mi kebyi ngyi ukyikatang ndu eyi mi kitik inyi. I si wok mu olyi ede umba ndu meng. 16Eke akya i wok mu ting, zi ongyi uting ra bangyi bapa yi mu ding, eke undu ni bangyi kumen bapa ra bara eve inyi esi kavang.17Ke i si otung kyong ami owok bi kong, de yi ding ni ha ketim lkpe, i sim otung kyong ami owok ketim lkpe kong, de mi alu reng ongyi urim eyi ongyi ami ro hu kiken kehen.18Kavang mbe ama ra ha nyi, kizu aki esi azip alu kitin ameng, azip alu kukyi ting; kizu aki esi ere ata kitin ameng, ere ata kukyi ting.19 Eye ama ha nyi, anyi bapa esi osu ti kizu aki nyo nung kitin ameng, yo bu anda bi utin Abba nim ami kukyi. 20I yak ayi bangyi ekin bapa ra bara kidin nim, ama le ukyikatang ibi embe."21Ke Pita ba beb Yesu kyong, Itsi, ezing amang ayi umba nim esi obu ama abyi eke ama mgbi ize apa mi. Izing itong ipa ra. 22 Yesu aha mi kyong, "Ama ha mu kyong esi ezing otong apa kong, eke ezing akem ara eyi kur esi ezing otong apa.23Erening agya kiding kukyi ereng uding ami apu kyong i hu anang ngyi obu belim etim ngyi. 24Ayi eyir ro hu yi, idung etim ngyi uting ami hu kikpa anang aba kur. 25Ayi isim afa utu awu i ho ongyi obr ngyi kong, ongyi obr ngyi anda bi undu kyong bi de mi gya lyi yi ogu ngyi eyi belim ngyi yi ozu ayi elu yi lilang eke ba ho ama anang nim.26Eneng idung etim eku kyu tip otunu itsari obr ngyi kyong, 'Ongyi obr, hu orup yi ama ye, eke ama oho anda mu lilang.' 27 Ening ongyi obr, ti egyi kimbok ngyi, i mgbi ize si kikpa nyi apa nda mi.28Eke idung etim eding na fa idung etim ngyi omi, ami ke i hu anang kiva kiting obu ngyi. I hu mi obu kitu, ke i ha mi kyong, 'Ho nda ama anang ayi ama nda mu.' 29Eke idung etim ngyi kyu tip otunu itsari onung mi, kyong, 'Hu orup yi ama, eke ama ho mu esi irim.'30Eke idung etim ami kitabr i tung angyi, ke i de mi na ta ketim kipa kyong i ho ozu ayi i hu. 31Kekpeng aki belim etim ngyi babe azang ozu ayi obu, ba tsu orup. Ba ba ha ongyi obr ibi ozu ayi obu.32Ke ongyi obr ni idung etim ami nyi esi zi mi, aha mi kyong, 'Amu idung etim obyi mbe, ama panda mu kikpa kikyi ere unung ama. 33 Eke si amu azang idung etim omi egyi kimbok utu awu ama zang amu kong ra.'34Ongyi obr ngyi atsu orup ke i de mi na nda abe ke ba nda mi butsim eke i si oho mi lang. 35 Rening ting ayi Abba nim ami kukyi obu eyi nyi akya nya panda bamba inyi esi korup aba ting."
Chapter 19

1Aba zi kige aki Yesu olok ozu ekpe, enyin ki Galili aba kiku ni Judiya kita ni Uho Jodan. 2 Kihun bangyi eben mi, ke i nyong bi embe.3Bafarasi aba obu ngyi, ambak zang mi, kyong, "Kikyeng keki ele embe zizeng ti izin eke ongyi emyeng ogu ngyi ra." 4Yesu so su bi kyong, "Nye zi azang kyong, Ami ami akem bi keyir e kem bi unyalim eyi akeb kong ra.5Ami akem bi aha kyong, Erening unyalim apa abba ngyi eyi ayi ngyi eke i ba amma eyi ogu ngyi, eke abe bapa ohu esi ibyi etu iting.' 6Ening be si bangyi bapa eye kong, eke si ibyi etu iting. Erening, "Ozu ayi Ikpe ohu ekin meng, ongyi fu ohu aha kong."7Ba ha mi kyong, "Ere bu ke Mosis anda undu kyong adi nda kevip ni umyeng eke atr mi eding." 8 I ha bi kyong, "Esi ti orup ugbang inyi ke Mosis anda nyi kisa kyong nyi myeng bagu inyi, eke keyir ngyi yerening kong. 9 Ama ha nyi, ongyi ami emyeng ogu ngyi, akya esi ti baza bana ting, eke i na ku akeb upyi, ina uza eyi mi; unyalim ami aku akeb ami be myeng i na uza yi mi."10Belim etim olok yi Yesu, kyong, "Esi erening eyi unyalim eyi ogu ngyi, arib eke ongyi aku akeb kong." 11Eke Yesu aha bi, "Esi bangyi lilang ohu ozu eze ayeleng kong. 12Ayi babe oku kitsu esi kembr ayi ibi aba, eyi babe bo hu ibi afa, eyi babe oku kitsu kikyi ni agya kiding kukyi. Ongyi ami esi i hu arung ozu eze ayeleng, i si hu yi."13Ke ba ku belim bakr babe aba obu ngyi eke i tok bi obu kikyi obu aduwa, ke belim etim ngyi akya bi. 14 Eke Yesu kyong "Nyi pa belim bakr kisa, nyi fu tung bi uuba obu nim kong, kikyi ere agya kiding kukyi esi ibi." 15I tok bi obu kikyi, eke enyin embe i ding.16Zang, awu omi aba obu Yesu kyong, "Kize, ere si kizu kiding aki ama bu eke ama afa unyang ni umenkigyi." 17Yesu aha mi kyong, "Ere bu ke u beb ama kizu aki si kiding. Kizu kiding kiting mbe aki o pu kyong u fa uyang, tsi izin."18Awu aha mi kyong, "lzin ayi zing. Yesu kyong, "Fu bong ongyi kong, fu na baza kong, fu ezi kong, fu su kumen kazim kong, 19nda abba ndu yi ayi ndu kindip, eke shong (arib orup yi) ongyi ukye ndu reng fu ushong(o rib orup eyi) etu ndu."20Awu etin aha mi kyong, "Ayi eleng lilang ama bu meng. Ere aki ering eye." 21 Yesu aha mi kyong, "Esi arib mu kyong u hun ening, ding, ni gya lyi ozu ndu, eke nda bangyi akin, eke u le yi kiven kukyi; eke ba ben ama." 22 Ayi awu etin owok ozu ayi Yesu olok ening, enyin eyi orup ubr, kikyi ere i le yi avem aga mbe.23Yesu aha belim etim ngyi, "Kavang mbe ama ha nyi, abak egyi ebeting ayi ongyi kiven ekyin kagya kiding kukyi. 24 Eye ama ha nyi, ere fe mbe eke kizakurmi ekyin olu ti kisa ulikyi obu ayi ongyi kiven ekyin kagya kiding lkpe."25Kekpeng aki belim etim owok yi ening, be gyi ohu bi bereng kyong, "Esi ening eyi ami agben." 26"Yesu azang bi egyi ke i kyong, Esi ni bangyi agbang ekem, ke eyi lkpe ozu lilang obu fe mbe." 27Ke Pita so su mi kyong, "Zang, adi esi ozu lilang apa ba eben mu, da fa ere"28Yesu aha bi kyong, "Kavang mbe ama ha nyi, ti kayang aki kipyi kekpeng aki ldung Ongyi okyu ele ti kikyo buzur kiding ngyi, anyi abe eben ama nye le eyi ama ti okyo kiding kur eyi apa ero lok aka ni Izrel ayi kur eyi apa ikpe.29Eyi eyi ami esi agya, bamba banyalim, bamba belige, abba, ayi, belim, ra kitsi apa kikyi nim, i fa kubu etim ngyi esi ezing buva ohun ening ke i si afa unyang umenkigyi. 30Eke baga mbe abe ni kitabr ohu esi ni kihun, abe ni kihun ohu esi ni kitabr.
Chapter 20

1Agya kiding kukyi ereng ongyi ami le yi kitsi buwo ke i lu eding kizir na pu bangyi etim aba tim mi etim kihang. 2 Irim ayi i su yi bangyi etim eke i ho bi ikobo kisa kutu, eku bi eding kihang ngyi.3I lu eye ti ege ara i fa bangyi babe ele i le izeng kopyi betsi. 4 Abe nyi i kyong, 'Anyi ting, nyi ding kihang, kizu aki arib ama ama ho nyi.' Ke be ding ti etim.5Eye i lu ti ege otong kiying, eye ege otong enzi, i bu re ning. 6Eyiye ege kur eyi kiting i lu na fa babe ele ile izeng. I beb bi kyong, "Ere obu nye ele ile izeng mbe.' 7Ba ha mi kyong, 'Kikyi ere ongyi akyim di etim kong, 'I ha bi kyong, nyi ding kihang ting.'8Kekpeng aki aba zi urukpe, ongyi ozo aha ongyi kikyi etim ngyi, 'Si zi bangyi etim eke ho bi kubu etim ibi ye, ayir si ti kihun ba obr ba hun obu ongyi kitabr.' 9Kekpeng aki bangyi etim abe aba ti ege kur eyi kitng aba, i ho bi ikobo kisa lilang. 10Kekpeng aki bangyi etim abe ni kitabr aba, ba mang kyong bo ho obu ening, eke i nda eyi eyi ikobo kisa ting.11Kekpeng aki bo hu anang ibi, benyim kikyi awu ozo. 12Bo kyong, 'Bangyi abe aba irim bo bu etim ti kige kiting mbe, eke u ho bi kizu kiting eyi adi abe ogyo buwo agbuk eyi ovem uga.'13Eke ongyi ozo olok eyi uting kyong, 'Awu, ama bu nyi kebyi kong. Nyo su eyi ama kyong ikobo kisa kong. 14 Hu kizu aki esi kendu eke ding ozu ndu. Ama tseng kyong ama oho bangyi etim abe ni kihun eleng kizu kiting utu awu ama ho nyi.15Ama ele yi kenung eke ama bu utu awu arib ama ti ozu ayi anim kong. Ra anyi evib ama ayi ama si ongyi bunda.' 16Erening abe ni kihun ohu esi ni kitabr, ke abe ni kitabr ohu esi kihun."17Ayi Yesu ro hung ki Jerusalem, i zi abe kur eyi bapa eding ukeng, eke kikeng i ha bi, 18"Zang, di re ding ki Jerusalem, eke be de Idung Ongyi anda beding agya eyi bulim ozu. Bo lok ikpe obong mi. 19be de mi anda Bangyi irim eke be teng mi, ogu mi akem mi ti otsi kumen. Eke kutu aki ni ura i zir anyin."20Ke ayi ni belim Zebedi aba obu Yesu eyi belim ngyi, I keb itsari onung mi ozu ayi. 21Yesu aha mi kyong, "Ere u ra pu." I ha mi kyong, "Nda undu kyong belim nim abe bapa eleng omi ele kubu etung omi kubu evr ndu kagya kiding ndu."22Eke Yesu so su bi kyong, "O rung kizu aki u ro nung kong. Anyi amgba ketuk aki ama amgba eleng arung." Bo kyong, "Da amgba arung." 23 I ha bi kyong, "Ketuk nim nya amgba arung. Eke ayi nye le kubu etung eyi evr nim esi ama nda kong, ke si ni bangyi abe Abba nim obu alu bi meng." 24Kekpeng aki belim etim abe kur owok ening, ba beb orup eyi bamba abe bapa.25Eke Yesu ezi bi aba ekin kitang ngyi i kyong, "Nya rung kyong bangyi obr ni bangyi irim ohu bi igang, ke bangyi bokyo ibi otok kazak kikyi ibi. 26Eke esi yere ening katang inyi kong. Ke ongyi ami apu kyong i le ongyi ukyo katang inyi, i si idung etim inyi, 27 eyi ongyi ami apu kyong i si ni kitabr katang inyi i hu angyi esi idung etim, 28ereng utu awu Idung Ongyi aba eke bangyi obu nda mi kong, eke i ba bu anda bangyi, i de unyang ngyi anda kikyi bangyi eke egben olu bangyi baga."29Ayi bo lu ki Jeriko, kihun bangyi eben mi. 30Bangyi bapa abe opu egyi ele kikeng. Ayi bo wok kyong Yesu ra kpa zeng embe, ba ta kilang kyong, "Itsi, Idung ni Debi, zang di egyi kimbok." 31Kihun bangyi akya bi eve, aha bi kyong bi rung tib, eke bokpok ata kilang kiga esi kehung, "Itsi, Idung Debi, zang di egyi kimbok."32Ke Yesu eyir tsim ke i zi bi kyong, "Ere nya pu kyong ama bu nda nyi" 33 Ba ha mi kyong, Itsi da pu egyi idi avung." 34Ke kimbok ohu Yesu, i yak bi obu egyi. Bukr mbe egyi ibi avung ke be ben mi.
Chapter 21

1Ayi Yesu eyi belim etim ngyi aba anduk Jerusalem, ba ba i Betfak, eding kikyi kehen ni Olif, ke Yesu tsi belim etim ba pa, 2i ha bi kyong, "Nyi ding kehen aki obr, nya zang kekrnyang azib ele mbe, eyi idung ngyi. Re bi yi ba nda ama. 3Ke ongyi ebeb nyi ozu kikyi ngyi, nyi ha kyong, 'Itsi apu yi,' ke ongyi ami nyi i si bi apa nda nyi."4Indang yo bu eke ozu ayi ongyi izir olok aba obu ezun ngyi, I kyong, 5"Nyi ha ldung ilige ni Zayon, Nyi zang, Uding inyi ra ba obu inyi, I rung bur bur ra tsu kekrnyang--kivr kilim mgbuk mgbuk ra ba."6Ke belim etim nyi eding no bu ru tu awu Yesu aha bi. 7 Be de kekrnyang eyi idung ngyi aba, ke be de batr ata bi utang, eke Yesu atsu ele embe. 8 Kihun bangyi ata batr ukeng, ke babe aka eting etsi ata bi ukeng.9Ke kihun aki aba obr Yesu eyi abe eben mi irim akyuk, "Hosana (Arak) Idung Debi! Eding esi ami aba kidin ni Itsi! Hosana (Uurak) awu atsu obu lilang kukyi." 10Kekpeng aki Yesu aba i Jerusalem, kehen akpuk bangyi lilang olu kayang kyong, "Eleng si eyi." 11Kihun bangyi oso su kyong, Eleng si Yesu izir ni Nazaret ki Galili."12Ke Yesu ekyin ketim lkpe. E tr olu bangyi abe ra gya eyi abe ra gyalyi ozu ketim lkpe, I si ohu bayak ni anang eyeng eyi bayak ni bangyi abe ra gyalyi bo toho. 13I ha bi kyong, "Ye lim alu kyong, 'Ketim nim esi ketim aduwa,' ke nyo hu ki esi kivang ni bezi." 14Ke bupu egyi eyi buleng ezun aba fa mi ketim lkpe, ke I nyong bi.15Eke kekpeng aki kikyi beding agya eyi bulim ozu azang ozu ayi ohu bereng ayi i bu, eyi kekpeng aki bo wok belim bakr ra ta alang ketim lkpe kyong, "Hosana (Uurak) esi ni Idung Debi," Ba tsu orup ham. 16Ba ha mi kyong, u wok ozu ayi bangyi ro lok. Yesu aha bi kyong, "Kavang! Eke nye zi azang kutu kong, 'Undu belim bakr eyi abe ra nya emyi o men bi eyi uurak ohun ening kong" 17Ke Yesu esi bi apa i lu anyin na tsa ki Betani.18Indang kizir ngyi ayi i si irim eding korup kehen, bunyong ohu mi. 19 I zang itung kidak undu ukeng, i ding kitin ngyi i fa kizu embe kong ohun eting mbe. I ta otsi undu kyong, "Esi uhim kihim eye kong," eke kepeng aki nyi mbe otsi oku wur.20Kekpeng aki belim etim ngyi azang ening, be egyi kyong, "Esi ahen ke otsi oku bukr ening. 21Yesu so su bi kyong, Kavang ama ha nyi, nye si alu eyi orup uting kobuk akyating, esi nyo bu ohun aki obu yi otsi mbe kong ,nya ha kikyi kehen aki eleng kyong, 'Rib anyin ni kyu kuho uga,' yo bu arung. 22 Kizu aki nye si onung ti aduwa eyi orup uting, nya fa ki."23Kekpeng aki Yesu aba ketim Ikpe, kikyi ni beding agya eyi bodung bakeb ni bangyi aba obu ngyi ayi i re ze ozu kyong,"U bu ozu ayi eleng eyi kazak ni eyi, eyi anda mu kazak nyi" 24 Yesu aha bi kyong, "Ama ting ama ebeb nyi kizu kiting. Nye si aha ama, Ama ha nyi kazak aki ama bu ozu ayi eleng.25Batisma ni Jon esi ere aba. Esi kukyi ra obu bangyi." Ba ta aha eyi botu, kyong, "De esi aha kyong, 'Esi kukyi,' i ha di kyong, ere obu ke nyo su ama kong.' 26Eke da ha kyong, 'Esi obu bangyi,' de kyi bereng ni kihun bangyi, kikyi ere ba rung kyong Jon esi ongyi izir." 27Ke bo so su Yesu kyong, "Da rung kong." I ha bi kyong, "Ama ting esi ama ha nyi kazak aki ama bu ozu ayi eleng kong.28Eke nya mang kyong ere. Awu omi ele yi belim bapa. I ding kobu ni ami kitabr kyong, 'Idung, ding na tim etim kihang inying.' 29Idung aha mi kyong, ''ama eding kong,' eke irim nyi i ba ta ezim orup ngyi i ding. 30Ke awu eding kobu ni idung ngyi ami ni upa na ha mi ri kizu kiting. I su kyong 'ama eding idung okeb,' eke i ding kong.31Eyi katang belim abe bapa eleng obu ozu ayi arib abba ngyi orup." Bo kyong, "Ami ni kitabr." Yesu aha bi kyong, "Kavang mbe ama ha nyi, bangyi kiken kehen eyi bakeb akpa ata br ekyin nyi kagya kiding lkpe. 32Ayi Jon aba obu inyi ti ukeng kenung, eke nyo su mi kong. Eke bangyi kiken kehen eyi bakeb akpa osu eyi mi. Eke anyi, ayi nya zang ozu ayi i bu ting ahen, nyo su ohu mi kong.33Nyi wok ukyeng upyi. Ongyi omi, ongyi kitsi. I wo ozo, i hun uhang ata kivrding, i tim uzim embe, e kem kekpe ni kikpe ala embe, i de yi anda bu wo ala. Ke enyin eding kehen keki. 34Kekpeng aki kige ehim etsi anduk meng, i tse belim etim babe ding kobu bu wo ala eke i ba nda mi ehim.35Eke bu wo ala ohu belim etim ngyi, ogu uting, obong omi, omi eye be tse okyo. 36Eye, i tse abe obu ening eding, eke bu wo ala obu bi re ning. 37Irim ngyi, ongyi ozo etse idung ngyi eding kobu ibi, kyong, 'Be ring idung nim.'38Eke kekpeng aki bu wo ozo azang idung, bo lok eyi botu, 'Eleng esi idung kive kahung. Nyi ba do bong mi eke da lyi kive.' 39Ening bo hu mi, atr mi olu kozo, ke bo bong mi.40Indang kekpeng aki ongyi ozo aba, ere aki i bu eyi bu wo ozo." 41Ba ha mi kyong, "I bong bangyi abe babyi eleng lilang, eke i hu ozo anda bangyi bu wo bepyi, bangyi abe anda mi kapu ala ngyi kige uubung."42Yesu aha bi kyong, 'Anyi ezi azang ti ilik kong, 'Kikyo aki bumbyi atim otung, ohu esi kikyo ukyeng. Ayi eleng esi kobu Itsi aba, ke ye lim basa egyi idi.'43Erening ama ha nyi, agya kiding lkpe anyin obu inyi ede anda bangyi abe ehim ehim ngyi. 44Ongyi ami aku ti kikyo akeleng i beb arak barak. Eke ongyi ami kikyo aku okyu mi etu e lyik."45Kekpeng aki kikyi beding agya eyi Bafarasi owok ukyeng kekyi kekyi ayi i lok, ba rung kyong i ro lok kikyi kibi. 46Ba pu bo hu mi, eke be kyi bereng ni kihun bangyi kikyi ere ba rung mi kyong i si ongyi izir.
Chapter 22

1Yesu olok ukyeng eyi bi eye, kyong, 2 "Agya kiding kukyi ele reng uding ami obu kukyip keku ni idung ngyi. 3I tse belim etim ngyi kyong bi ne zi bangyi ba ti kukyip keku, eke ba ba kong.4Eye uding etse belim etim ngyi, kyong, 'Nyi ding ni ha abe ama zi, "Nyi zang, ama tim ala ekpe meng. Kindak nim aki i fa bo bong meng eyi budung bundak abe afa ala eyi ozu lilang ele abang meng. Nyi ba ti kukyip keku ye."5Eke bangyi alu orup embe kong, be ding ozu ibi,omi eding kozo ngyi, omi ti ozu betsi ngyi. 6Babe ohu belim etim ni uding, ezir bi kiyeng, ke obong bi. 7Uding atsu orup ke i tse akpa inyang ngyi, eding no bong bukem bangyi, oluk kehen ibi eyi ula.8Ke i ha belim etim ngyi kyong, kukyip keku ele meng, eke bangyi abe ama zi bo hun eke ba ba kong. 9Erening nyi ding kikeng kiga ni zi bangyi utu awu nye zi aba ti kukyip keku nyi.' 10Belim etim olu eding bekeng baga na ku bangyi lilang abe ba fa, beding eyi babyi lilang. Eke ketim kukyip nyi amen eyi ekyin.11Eke kekpeng aki uding anyin aba zo azang ekyin, i zang awu omi ami kyating eyi batr kukyip. 12 Uding ebeb mi, 'Awu, amu obu ahin ke ukyin aba eleng ayi ukyating yi batr kukyip.' Eke awu apu ana kive kilok.13Ke uding aha belim etim ngyi, 'Nya zip awu ami eleng obu eyi ezun, eke nyi de mi ta lu kayang ti kivip kiluk aki i kpok agbu edin.' 14Be zi bangyi baga mbe, ke be tseng sang mbe."15Ke Bafarasi eding ne myeng utu awu bo hu Yesu ni eve olok ngyi. 16Ke be tse belim etim ngyi, ekin eyi bangyi ni Herod. Ba ha Yesu kyong," Kize ozu, da rung kyong amu esi ongyi ni kavang, ke u ze kavang ti ukeng Ikpe. U beb ekyi eyi otsi uta ni bangyi kong, ke u tok kekyi katang bangyi kong. 17Ening ha tok di, kizu aki amu amang. Esi zizeng eke do ho kiken kehen anda Siza ra iye."18Eke Yesu arung kating kebyi ibi, i ha kyong, "Ere bu ke nya mbakzang ama, anyi butakba. 19Nyi tok ama anang kiken kehen nyi." Ke be de lu denariyu (ikobo kisa) otok mi.20Yesu ebeb bi, "Eleng si kibr eyi kidin ne yi." 21 Ba ha mi kyong, kibr ni Siza." Ke Yesu aha bi kyong, "Nda Siza ozu ayi esi ni Siza, eke nda Ikpe ozu ayi esi ni Ikpe." 22Kekpeng aki bo wok ening, bereng ohu bi. Ke be si Yesu apa be ding ozu ibi.23Kutu aki nyi Basadusi, abe kyong uzizir akyating, aba obu ngyi. Be beb mi, 24kyong, "kize ozu, Mosis aha kyong, 'Ongyi esi oku, akya i mba belim ting, umba ngyi de ogu ngyi aku eke i mba belim anda umba ngyi.25Bamba banyalim botong ba pa ele mbe. Ami ni kitabr aku akeb ke i ku i mba idung kong, I si ogu ngyi apa umba ngyi. 26Ke umba ami ni upa obu ri kizu kiting, ke ami ni ura ting, lilang ibi botong bapa.27 Irim ibi lilang, akeb oku ting. 28Indang ni uzizir, akeb esi ogu eyi katang ni bamba botong bapa. Abe aku mi lilang."29Eke Yesu so su aha bi, "Nyo bu kobyi, kikyi ere nya rung ilik Ikpe ra kazak Ikpe kong. 30Kikyi ere kutu ni uzizir ki ma ra keku akyating. Ke be le reng belim etim Ikpe kukyi.31Eke kikyi ni uzizir ni buku, nye zi ozu ayi Ikpe aha kyong, 32 'Ama si Ikpe ni Abraham, Ikpe ni Azik, eyi Ikpe ni Jakob.' Ikpe esi Ikpe ni ahim kong, ke i si Ikpe ni abe bowung." 33Kekpeng aki kihun bangyi owok ening, bereng ohu bi utu ozu eze ngyi.34Eke kekpeng aki Bafarasi owok kyong Yesu bu Basadusi orung tip meng, be zi ekin botu. 35Uting katang ibi, kilok ikpe, ebeb mi kizu, ambr mi-- 36"Kize ozu, akarung esi izin ayi obu lilang."37Yesu aha mi, "Anyi shong (arib orup yi) itsi inyi Ikpe yi orup inyi lilang.' 38 Eleng si kikyo eyi izin ni kita br.39Eye izin ni upa erening --'Shong (arib orup yi) ongyi ukye inyi reng etu inyi.' 40 Ti izin ayi ipa eleng ekin izin lilang eyi izir."41Indang ayi Bafarasi ekin ubyi, Yesu ebeb bi kizu kibeb. 42I kyong, "Ere aki nya mang kikyi ni Kristi. I si idung ni eyi." Ba ha mi kyong, "Idung ni Debi."43Yesu aha bi kyong, "Ahen ke Debi ti Kudin i zi mi Itsi, kyong, 44 'Itsi aha Itsi nim, "Le kubu etung nim, ening ama ohu bangyi kufa ndu esi kikyo ni kiba kitip ndu."45Eke Debi esi ezi Kristi, 'Itsi,' ahen ayi i si idung Debi." 46Ongyi akyating ami i si osu mi kilang, ke akem kutu aki nyi eding ongyi ebeb mi ozu eye kong.
Chapter 23

1Ke Yesu aha kihun bangyi eyi belim etim ngyi. 2I kyong, "Bulim ozu eyi Bafarasi ele ti kikyo Mosis. 3Erening kizu aki ba nda nyi undu kyong nyi bu, nyi bu ozu ayi eleng eke nyi zo bi. Eke nyi fu nya ozu obu ibi kong, kikyi ere bolok ozu ekpe bo bu yi kong.4Kavang, ba zip bolip bukyo abe abak egyi ukyung, bo hu otok bangyi abak. Eke abe bulok esi be de kivong ayak embe kong. 5Ozu ibi lilang bo bu indi bangyi azang bi. Ba kem ada ibi akpak, ere indu batr ibi esi okyo.6Bo shong (ba rib orup eyi) okyo beding ule ti bukpe lkpe, 7eyi kokyip kikyo kopyi betsi, eke bangyi ezi bi 'Buze ozu.'8Eke esi keng kyong be zi nyi "Buze ozu kong,' kikyi ere nya lu yi kize ozu uting mbe, ke lilang inyi esi bamba. 9Eke fu ezi ongyi kayang abba kong, nya lu yi Abba uting mbe, ami le kukyi. 10Esi keng kyong bi zi nyi 'buze kong,' kikyi ere nya lu yi kize uting mbe, ami si Kristi.11Eke ongyi ami obu lilang katang inyi i si idung etim inyi. 12 Ongyi ami endip etu bo hu mi eyir okyu, ke ongyi ami ana kikyi eri bo tu mi atsu.13Eke kuhang esi inyi, bulim ozu eyi Bafarasi, butakba! Nyo huk opu ni agya kiding kukyi aka bangyi ata. Ke anyi bulok inyi ekyin kong, ra nya nda abe apu be kyin kisa kong. 14Kuhang esi inyi, bulim ozu eyi Bafarasi, butakba! Kikyi ere nye rim agya bakeb bekpe, nyo tok etu indip akaba bangyi obu aduwa kisi kisi. Ening nya fa ibak iga. 15Kuhang esi inyi, bulim ozu eyi Bafarasi, butakba! Nye ding kugbak apu eke ongyi yeng, eke i su meng, nyo hu mi esi ezing apa idung ni agya ula utu inyi.16Kuhang esi inyi, anyi bu pu egyi, abe aha kyong, 'Ongyi ami avang ketim Ikpe, esi kizu kong. Eke ongyi ami avang okyo bogbying ketim lkpe, azip mi alu ti kuvang ngyi.' 17 Anyi etim ayi opu egyi! Kerung obu, okyo bogbying ra si ketim lkpe aki anda kikyo kebying esi kikyo keveng ra.18Eyi, 'Ongyi avang kizo, esi kizu kong. Eke ongyi ami avang bunda abe ele ti kizo, azip angyi alu ti kuvang ngyi.' 19Anyi bangyi abe opu egyi! Kerung obu, bunda, ra esi kizo aki ohu bunda esi keveng ra.20Erening, ongyi ami avang kizo, i vang ozu ayi elembe lilang. 21Ongyi ami avang ketim lkpe, i vang ki ekin yi ami ele embe lilang, 22ongyi ami avang kukyi, i vang ekin kikyo kiding lkpe eyi ami ele embe.23Kuhang esi inyi, bulim ozu eyi Bafarasi, butakba! Anyi anda kiting ni ala ayi nya fa, eke nye si ozu ekyeng ni izin apa embe uubu--kenung eyi kimbok eyi orup uting. Eke ayi eleng esi ayi inyi nyo bu ke nye si yi apa uubu. 24 Anyi bu pu egyi, nya takpe eben ozu ayi akr ke ting esi ayi aga apa ereng ongyi kitim etseng izing ni umgba ata eri ke ting olok kizakurmi okyu kembr!25Kuhang esi inyi, bulim ozu eyi Bafarasi, butakba! Nye mgbe kayang ni ketuk eyi itisa batsak, ke kemeng ozu vang ibi mbe. 26 Anyi Bafarasi bu pu egyi! Nyi ta br mgbe atin kemeng ni ketuk eyi itisa batsak eke kayang ngyi atin ting.27Kuhang esi inyi, bulim ozu eyi Bafarasi, butakba! Anyi ele reng bunzi abe be tse yi bangyi batin, ke kayang ngyi arib, eke kemeng amen yi ikip ni ahim bangyi anda ozu lilang ebr.28Rening eyi anyi, anyi ting kayang nye si abe tsi kenung obr bangyi, eke kemeng nye si butakba eyi abyi.29Kuhang esi inyi, bulim ozu eyi Bafarasi, butakba! Nye mbyi bunzi ni bezir ke nya kim arib bunzi ni butsi kenung. 30Nya ha kyong, 'Okyong adi ele itu ni babba idi, de yi bi obong bezir kong.' 31Erening nyo su atsu bulok inyi kyong anyi esi belim ni bangyi abe obong bezir.32Anyi ting obu ekpe etim babba inyi. 33Anyi bugu, anyi belim ni bovuk, ahen eke nye kyi olu ti ikpe ilok ti kiku ula.34Erening, zang ama re tse bezir eyi bangyi bomin eyi bulim ozu. Babe embe nya kem kotsi kumen; babe nyo gu bi kekpe lkpe inyi atr bi kehen keki eding kehen keki. 35Kikyeng ngyi kyong beyeng bangyi kenung abe avr kayang, esi ti beyeng Ebel ongyi kenung eding ti beyeng ni Zakariya idung ni Barakiya, ami nyo bong katang ni kinung lkpe eyi kizo. 36Kavang mbe ama ha nyi, ozu ayi eleng lilang obu kikyi ni kuzing akeleng.37Jerusalem, Jerusalem anyi abe obong bezir ke tse bangyi abe be tse aba obu inyi kikyo! Kira ekpe ahen eke ama ezi ekin belim inyi, ereng utu awu izun ezi ekin belim ngyi kemeng abak ngyi, eke anyi osu kong! 38Zang, agya inyi ekpr etse. 39Ayi ama ha nyi kyong, Akem eleng eding esi nya zang ama eye kong, ening ezi kekpeng aki nya ha kyong, 'Eding si ni ongyi ami aba kiden ni ltsi."
Chapter 24

1Yesu lu anyin ketim lkpe re ding angyi. Belim etim ngyi aba fa mi eke bo tok mi ketim lkpe. 2Eke i su aha bi kyong, "Nya zang ozu ayeleng kong. Kavang mbe ama ha nyi, kikyo kiting esi ekpr etu keki kong lilang ngyi ye ebeb arak okyu itsari."3Ayi ikyu ele eri kikyi kehen ni Olif, belim etim ngyi aba fa mi kata mbe ebeb kyong, "Ha tok di, kige aki ozu ayeleng obu. Ere otok ura ni uuba ndu eyi kihun ni kayang." 4 Yesu so su bi kyong, "Nyi zang zizeng ahu ongyi omi aba kaba nyi eke nyo vok kong. 5 Kikyi ere bangyi baga mbe aba kidin nim. Ba ha kyong, 'Ama si Kristi,' eke aku bangyi baga mbe no vok.6Nyo wok uma eyi uha ni uma. Zang zizeng nya ka kulung kong, kikyi ere ozu ayi eleng esi keng mbe yo bu; eke kihun nyi ofu mbe. 7 Ahen aba ku uma eyi ahen, agya kiding aba anyin eyi agya kiding. Bunyong aba ele eyi ezu aba aku oluk kekyi, kekyi. 8 Eke ozu ayeleng lilang esi keyir uukyung ni kimba.9Ke bo hu nyi anda nyi butsim obong nyi. Ahen lilang afa nyi ti kiden nim. 10 Ke baga mbe aba aku kyu, era gya alyi botu, esi afa botu. 11Bezir kazem olu aba akaba bangyi bagambe.12Kikyi ere abyi aba esi kehung, ishong (orup orib) ni bangyi baga mbe orung. 13Eke ongyi ami ohu orup ne zi kutu kihun i fa obgen. 14Uha uding ni agya kiding awu eleng esi ekpe kayang lilang ereng uha uding obu bangyi kayang lilang. Eke kihun ngyi otuk aba.15Erening, kekpeng aki nya zang ozu kiyeng ayi abeb ozu Ikpe, ke Daniye ongyi izir lok, ele kiluk keveng meng" (ongyi ami re zi e rung yi), 16 "bangyi abe ele kehen Judiya kyi hung kekyi ahen, 17ongyi ami ele kikyi ketim fu kyu kitin ne de kizu ketim kong. 18 ongyi ami ese ele kozo i fu esi irim aba kyong i de otr ngyi kong.19Eke kuhang esi ni bangyi abe ele yi bodung obu, eyi belim bulamen ti itu ayi nyi! 20Nyi nung lkpe kyong ibak unya ulu fu ele kige kigya ra uru uzin kong. 21 Kikyi ere ibak iga mbe aba kutu aki nyi, utu awu obu kutu meng kong esi ri keyir ti kayang aba zi indang, ra esi obu eye kong. 22Akya itu ayeleng aka okyu ting, esi ongyi agben kong. Eke kikyi ni abe etseng, itu nyi aka eyir.23Ke ongyi omi aha nyi kyong, 'Pu egyi, eleng si Kristi!' ra 'Okyong Kristi ele oho!' nyi fu su kong. 24Kikyi ere bekristi kazem eyi bezir kazem aba otok ira ikyo eyi etim bereng bohu, utu awu anda bangyi ovok, ayi esi obu arung, ekin abe esteng ting. 25Zang, ama ha nyi lang kige ngyi otuk bu.26Erening, ba ha nyi kyong, 'Pu egyi, i le kulim uga,' nyi fu ding kulim uga embe kong. Ra, 'Zang, i le ketim kemeng,' nyi fu su kong. 27 Utu awu bata arak esi kegyi uru okyu kari, esi utu awu uuba ni ldung Ongyi ele. 28Kiluk aki kibyi aki oku esi ele, bonduk ekin embe.29Eke bukr mbe irim ni itu ibak ayi nyi uru esi kivip, uva esi otok bata kong, ekir aku okyu esi kakpa lkpe kukyi okyu itsari, ke bugbang abe kukyi akpuk.30Ke ura ni ldung Ongyi otok kakpa lkpe eyi lilang ni aka kitin erim ombok. Ba zang ldung Ongyi aba ti kotin kakpa lkpe eyi bugbang eyi buzur buga. 31Itse belim etim ngyi olu eyi kedur ni kidin indr, ke baku ekin bangyi ngyi ti bakang benzi eyi kihun kakpa lkpe ukpa owu eding ukpa owu.32Nyi ze ozu kikyi ni itung kidak. Ayi ineng ngyi ra fa eteng elim meng, nya rung kyong kitu ele onyong meng. 33Ening ting, kekpeng aki nya zang ozu ayeleng lilang meng, nya rung kyong i le onyong meng, ra nduk kiya meng.34Kavang mbe ama ha nyi, kuzing akeleng esi akpa eding kong, esi keng ozu ayi eleng aba obu lang. 35 Kukyi eyi kitin aba akpa eding, eke eve nim esi akpa eding kong.36Eke kikyi ni kutu aki nyi eyi kige aki nyi ongyi arung kong, ekin yi belim etim kukyi, ra ldung kahung, eke ohun Abba kitik mbe arung.37Utu awu itu ni Nuwa ere, rening uuba ni ldung Ongyi ere. 38Ereng itu ayi nyi eke bemeng otuk aba bi ra alyi ra amgba, ra ku keku ra ma kima ening aba zi kutu aki Nuwa ekyin kuya, 39 ba rung kong, bemeng aba akpak bi lilang eding--esi rening ayi ldung Ongyi aba.40Banyalim bapa ele kozo--uting anyin, uting ekpr. 41Bakeb bapa ero hok alu kihok--uting anyin uting ekpr. 42 Erening nyi le ile kozo, kikyi ere nya rung kutu aki Itsi inyi aba kong.43Eke nya rung kyong, inyi ongyi kikyi agya arung kige aki uuzi aba, i bu arung utu awu i kpe agya ngyi ke kisa akyating utu awu uuzi ekyin ogyo agya ngyi. 44Erening anyi ting le bang, ayi Idung Ongyi aba kige aki nya rung kong.45Ening eyi esi idung etim ami alu orup amin egyi ke kikyi agya ngyi ede mi alu obr belim etim ngyi eke i nda bi ala ti kige kiding. 46Eding esi ni idung etim ami kikyi agya ngyi azang mi ro bu ening obu kekpeng aki i ba. 47 Kavang mbe ama ra ha nyi kikyi agya ede mi alu ongyi obr ni avem ngyi lilang.48Eke idung etim obyi ti kating orup ngyi kyong, kikyi agya nim ele de kira obu,' 49 ke i ro gu blim etim abe ering; ke ra alyi amgba eyi bangyi umgba; 50ke kikyi agya ni idung etim ami nyi aba ti kige aki e rung kong. 51Kikyi agya ngyi aka mi egyip gyip obu mi utu awu i bu butakba, kiluk aki i kpok eyi edin agbu ele.
Chapter 25

1Ke agya kiding kukyi ele reng bukpong abe ede akir ula ibi eding ba fa ima akeb. 2Botong embe si etim ke botong amin egyi. 3Kekpeng aki etim ayi otong ede bokir ula ibi, be de bangyi ula ehe kong, 4Eke bukpong abe amin ehe alak bangyi obu eyi bokir ula ibi.5Indang ayi ima akeb aba bukr kong, lilang ibi bula ohu bi, ke ba na eding.6 Eke uhakuvang ni utuga kilang adur, 'Nyi zang, 'Ima akeb upyi! Nyi lu ni fa mi.'7Ke lilang bukpong even bula ohu ila ibi akpuk. 8Abe etim aha abe amin, 'Nyi tu bangyi inyi nda di kikyi ere ila idi re lim. 9 Eke abe amin okyong, 'Ayi idi esi ohun di eyi nyi kong, nyi ting ding kobu bangyi abe ra gyalyi eke nyi gya embe.'10Ayi be ding bi na gya, ima akeb upyi aba, bangyi abe ele abang eyi mi eding ti kukyip keku, ke bo huk opu. 11Irim ngyi, okpong abe ering aba ha kyong, 'Ongyi kikyi, ongyi kikyi, avung di opu.' 12Eke i ha bi kyong,'Kavang mbe, ama rung nyi kong.' 13Nyi le yi koso, kikyi ere nya rung kutu eyi kige kong.14Ereng ongyi ami re ding kehen keki. I zi belim etim ngyi ke i nda bi kezun ngyi. 15 Uting embe i nda mi apam otong, omi i nda mi apam apa, omi i nda mi ipam uting. Eyi eyi ohu utu awu kazak ngyi ohun, ke awu anyin esi ekyin ngyi. 16Ami ohu apam otong eding ne zim kubu i fa apam otong ayak embe.17Rening eyi ami ohu apam apa. 18 Eke ami ohu i pam uting ne tim kiku ede anang ongyi obr ngyi ara embe.19Indang irim ni kige kiga ongyi obr ni belim etim esi irim aba eke i hu ozu ayi ba fa ti kubu kuzim. 20 Idung etim ami ohu apam otong aha kyong, 'Ongyi obr, u nda ama apam otong. Zang, ama fa apam otong ayak embe.' 21Ongyi obr ngyi aha mi kyong, 'Nda mu obu, amu idung etim uding ami alu orup! Olu orup ti ozu ayi sang. Ama ede mu alu ongyi kikyi ni ozu aga. Kyin ti orup otin ni ongyi obr ndu.'22Idung etim ami ohu apam apa ba kyong, 'Ongyi obr, u nda ama apam apa. Zang, ama fa apa yak embe.' 23Ongyi obr ngyi aha mi kyong, 'Nda mu obu, idung etim uding ami alu orup! Olu orup ti ozu ayi sang. Ama ede mu alu kikyi ni ozu aga. Kyin ti orup otin ni ongyi obr ndu.'24Ke idung etim ami ohu ipam uting aba kyong, 'Ongyi obr, ama rung kyong amu si ongyi ozu agbang. U ro bung ala kiluk aki uuho kong, u reben ala kiluk aki u ta ala kong. 25Ama kyi bereng, ke ama tim kiku ede ipam ndu ara embe. Zang, eleng si kizu aki esi kendu.'26Eke ongyi obr ngyi aha mi kyong, 'Amu ongyi obyi uzin eyi bayak ndu, amu arung kyong ama re ben ala kiluk aki ama ata kong, eye ama obung ala kiluk aki ama oho kong. 27Erening inyi u de anang nim anda bangyi oluk anang, ke ayi ama aba eleng okyong ama afa anang ayi otok embe .28Erening nyi hu anyin ipam obu ngyi de nda ongyi ami alu yi apam kur. 29Ongyi ami alu eyi aga, anda mi aga ayak embe--obu lilang. Eke ongyi ami akyating eyi kizu lilang, esi ohu anyin aki sang kubu ngyi lilang. 30Nyi de idung etim ami ekyi ti kizu kong ta ding ti kivip kiga, kiluk aki ikpok eyi edin agbu elembe.'31Kekpeng aki Idung Ongyi aba ni buzur ngyi eyi belim etim lkpe ubyi, eke i le ti kikyo buzur kiding ngyi. 32Obr ngyi ahen lilang ekin, i hu bangyi aha alu kekyi kekyi, ereng ongyi ereng ohu bata aha eyi bamen. 33I de bata alu kubu etung ngyi, eke bamin elu kubu evr ngyi.34Eke Uding i ha abe ele kubu etung ngyi kyong, "Nyi ba, anyi abe afa eding ni Abba nim, nya lyi kive ti agya kiding ayi akem alu nyi esi ri kige aki bakem kayang. 35Kikyi ere bunyong̈ ohu ama nya nda ama alla; ongyur ohu ama nya nda ama bemeng; ama si nyi ekyin nyo hu ama; 36Ama le utin kibeng nyo ruk ama otr; ama okyung nya atuk ama; ama le ketim upa nya ba azang ama.'37Ke bangyi kenung aha kyong, 'Itsi, kekpeng kerung aki da zang amu ke bunyong ohu amu, ke da nda amu ala. Ra ongyur ohu mu ke da nda mu bemeng. 38Kekpeng kerung u si di ekyin ke do hu amu. Ra utin kibeng ke do ruk amu otr. 39Kekpeng kerung ukyong ra ketim upa ke da zang mu.' 40Ke uding osu aha bi kyong,'Kavang mbe ama ha nyi, ozu eding ayi nyo bu eyi bamba nim abe belim eleng nyo bu anda ama.'41Ke i si aha abe ele kubu evr ngyi kyong, 'Nya nyin ama ameng, anyi abe ni kuhang, nyi kyu ti kiku ula umenkigyi awu ba akyin alu kikyi otip eyi belim etim ngyi, 42 kikyi ere bunyong ohu ama, nya nda ama ala kong; ongyur ohu ama nya nda ama bemeng kong; 43 Ama si nyi ekyin nyo ohu ama kong; utin kibeng, ke nyo ruk ama otr kong; okyung, ele ketim upa, eke nya zang ama egyi etu kong.'44Ke bo su aha mi ting kyong, 'Itsi, kekpeng kerung aki da zang amu bunyong, ra ongyur, ra ekyin, ra utin kibeng, ra u kyung, ra ketim upa, eke da zang amu egyi kong.' 45Ke i si osu bi kyong, 'Kavang mbe ama ha nyi, ozu ayi nyo bu anda uting ni abe belim eleng kong, nyo bu anda ama kong.' 46 Abe eleng ekyin ti butsim umenkigyi eke abe ni kenung, unyang umenkigyi."
Chapter 26

1Aba ezi kekpeng aki Yesu olok ekpe ozu ayeleng lilang, i ha belim etim ngyi, 2 "Nya rung kyong irim ni itu ipa obr kukyip ni uyangzeng era ba, eke be de Idung Ongyi na kem."3Ke kikyi beding agya eyi bodung bakeb ni bangyi ekin kagya uding agya ukyo, ami kidin ngyi Kayifas. 4Bo bu bekeng eke bo hu Yesu kata mbe obong mi. 5 Kikyi ere ba ha kyong, "Esi kutu kukyip, indi ibak ele katang bangyi kong".6Kekpeng aki Yesu ele ki Betani kagya ni Samon ni embr, 7ayi i ra lyi ala, akeb omi aba obu ngyi eyi kekir bangyi bagak beding ni anang aga, ke i de kur Yesu kikyi. 8Eke kekpeng aki belim etim ngyi azang ening, ba tsu orup kyong, "Ere si kikyeng aki ede bangyi egbim ening. 9Inyi ede bangyi agya lyi afa anang aga mbe ede aha bangyi aken."10Eke Yesu, arung yi, i ha bi kyong, "Ere bu nyi ra nda akeb ning butsim. Ayi i bu kizu aki arib anda ama. 11Nye yi bangyi aken ele ekpr ening mbe, eke anyi esi nye yi ama ele ekpr ening kong.12Ayi i de bangyi okur ama etu, i bu yi ni uunzi nim. 13Kavang mbe ama ha nyi, ere lilang ayi uha uding esi evr kayang, kizu aki akeb ning obu ele ni umang arung ngyi ting."14Ke uting ni abe kur eyi bapa, ami be zi mi Juda Iskariyo, eding kubu ni beding agya 15ne beb kyong, "Ere aki nya nda ama eke ama ede mi anda nyi." Bo nwo lu bosule kekem apa kur anda mi. 16Akem embe i ra pu kisa eke i de mi anda bi.17Indang kutu kitabr ni kukyip kimbuk kitse, belim etim aba obu Yesu kyong, "Ere ayi da tim alla nyi alu amu eke olyi kukyip ni ukpa zeng." 18I kyong, "Nyi kyin ding korup kehen kubu ongyi omi ni ha mi kyong, 'Kize ozu aha kyong, "Kige nim anduk meng. Ama eyi belim etim nim alyi kukyip ukpa zeng agya ndu." 19 Belim etim obu utu awu Yesu aha bi, ke bo bu ala kukyip ukpa zeng.20Kekpeng aki uru ekpe meng, i le itsari eke e lyi alla eyi belim etim ngyi abe kur eyi bapa. 21Ayi bi ra lyi alla obu, i ha bi kyong, "Kavang mbe ama ha nyi kyong, ongyi uting katang inyi i de ama ekyi betsi." 22Abeb bi abeb abeb, ke lilang ibi re beb mi uting uting kyong "Kavang Itsi esi ama kong."23I su bi kyong, "Ami eyi ama apa obu ti kevem alla ibung esi ami ede ama ekyi betsi. 24Idung Ongyi eding, ri utu awu be lim alu kikyi ngyi. Eke kuhang ele kikyi ongyi ami ede mi Idung Ongyi ekyi betsi! Arib obu inyi ba amba mi kong." 25Juda, ami ede mi ekyi betsi kyong." Esi ama, "Kize ozu. "I ha mi kyong, "Amu olok yi bulok ndu."26Ayi bi ra lyi alla obu, Yesu de kimbuk, ke i deng Ikpe, ke i hu ki ebeb. Anda belim etim kyong, "Nyi hu alyi. "Eleng si etu nim."27I de ketuk ke i deng Ikpe, ke i de ki anda bi kyong."Nyi mba, lilang inyi. 28Eleng esi beyeng nim ni kezung aki okur kikyi ni bangyi eke ba fa upanda ni ozu abyi. 29Eke ama ha nyi, ama esi amgba kihem ubung eye kong, ening kekpeng aki ama amgba eyi nyi kutu aki kipyi kagya kiding Abba nim."30Kekpeng aki bo su kubong uurak ekpe, bo hung kikyi kehen Olif. 31Ke Yesu aha bi kyong, Utuga inying nya ku lilang kikyi nim, ayi belim kyong, 'Ama ogu kikpe bata eke kihun bata arak ba rak.' 32Eke irim ni uzir nim ama ata nyi obr ki Galili."33Eke Pita ha mi kyong, "Ayi lilang aku kikyi ndu, ama esi aku kong." 34 Yesu aha mi kyong, "Kavang mbe ama ha amu, utu ga inying eke izun kolum ata kilang, amu otung ama ezing ara." 35Pita ha mi kyong, "Esi keng ama eyi amu oku ibung, esi ama otung amu kong." Belim etim abe ring lilang aha rening.36Ke Yesu eyi bi eding kiluk aki bezi Gesemeni ke i ha belim etim ngyi kyong, "Nyi le ameng ama eding kobr no bu aduwa." 37 I de Pita eyi belim Zebedi ba pa eyi mi ke orup ayir abeb mi. 38Ke i ha bi kyong, "Orup nim anda ama butsim ering ama oku. Nyi le ameng apu egyi yi ama."39I si eding kobr sang ening, i kyu ekeb kekpr itsari, i bu aduwa. I kyong, "Abba nim, esi obu arung, nda ketuk ning akpa ama. Eke, esi ti orup nim kong, esi ti orup ndu." 40 I ba zang belim etim ngyi ana bula, ke i beb Pita, "Ere obu, esi nye le apu egyi eyi ama obu kige kiting kong. 41 Nyi le yi kozo bu aduwa eke esi nya ku ti kimbak zang kong. Kudin alu orup ke etu ayik."42I si eding eye ni upa no bu aduwa; I kyong, "Abba nim," Akeleng akya akpa ama ting, esi keng ama mgba, ozu orup ndu bu." 43I ba eye ba zang bi ana eding, eke egyi alib bi bula ebeting. 44I si bi apa eye, i ding no bu aduwa kezing ni ura, i lok ekpr kive utu uting mbe.45Ke Yesu aba obu belim etim ngyi i beb bi kyong, "Anyi fu ra na bula ere tim kihuk inyi. Nyi zang, kige ele onyong meng, eke be de Idung Ongyi ekyi betsi anda bangyi ozu abyi. 46Nya nyin kuyir, de eding. Nyi zang, ongyi ami ede ama kyi betsi i le onyong meng."47Ayi i ro lok obu, Juda, uting ni belim etim ngyi abe kur eyi ba pa aba. Kihun bangyi eyi mi aba, kikyi beding agya eyi bodung bakeb ni bangyi. Ba aba eyi bugyang eyi abr. 48Indang ongyi ami ede Yesu ekyi betsi otok bi ura, kyong, "Ongyi ami ama ohu mi ekeb kelung esi ami. Nyi hu mi".49Bukr mbe, i ba obu Yesu kyong, "Kyip mu ye, Kize ozu!" ke i hu mi ekeb kelung. 50Yesu aha mi kyong, "Awu, bu aki u ba kyong u bu." Ke ba aba, ohu Yesu obu etu, eyi mi eding.51Zang, uting ni abe eyi Yesu ele ohur kubu ngyi nwo kagyang ngyi, kpak kotung ni idung etim ni uding agya ukyo. 52 Ke Yesu aha mi kyong, "De kagyang ndu pa ti ubak ngyi, kikyi ere abe ede kagyang kubu bo ku eyi kagyang. 53U mang kyong ama esi ezi Abba nim, eke i tse anda ama akpa inyang obu aba otong kiying ezing kur eyi apa ni belim etim ngyi. 54Eke ahen ayi ilik lkpe okyu ezun ngyi, eke ayeleng esi obu keng."55Ti kige aki nyi Yesu aha kihun bangyi, "Nya ba yi bugyang eyi abr nya ba ohu ama ereng ongyi u zi ra. Ama ele yi nyi akpa itu re ze nyi ozu ketim lkpe, ke nyo hu ama kong. 56Eke ayi eleng obu eke ulim ni bezir okyu ezun ngyi." Ke belim etim ngyi lilang ibi ekyi si mi apa.57Bangyi abe ohu Yesu ede mi eding kobu ni Kayifas uding agya ukyo, kiluk aki bulim ozu eyi bodung akeb ekin ubyi. 58 Eke Pita eben mi ata kira eyi bi eding kodung uding agya ukyo. I kyin eding kemeng ne ele itsari eyi bukpe bangyi eke i zang kihun ngyi.59Indang beding agya eyi kihun bangyi ra pu kebyik aki be si embe obong Yesu. 60 Ba fa kong, bangyi kumen kazem baga mbe aba. Eke irim nyi ba pa aba obr 61kyong, "Awu ami eleng aha kyong, "Ama olun ketim lkpe, ohu ki embyi itu ira mbe."62Uding agya ukyo anyin kuyir ebeb mi kyong, "Amu akyating eyi kizu kilok. Ere aki bi ro lok kikyi ndu." 63Eke Yesu ele umbr mbe. Uding agya ukyo aha mi kyong, Ama nda mu undu kiden ni lkpe ami uwung, ha di amu si Kristi, Idung lkpe." 64"Yesu sa ha mi kyong, "Amu olok yi bulok ndu. Eke i ha mi, akem indang eding kobr u zang Idung Ongyi i le kubu etung ni Bugbang, i si ti kotin kukyi aba."65Ke uding agya ukyo agyin batr ngyi kyong "I lok kobyi mbe! Ere bu da pu ongyi kumen eye. Zang indang do wok i lok kobyi mbe meng.66 Ere nya mang." Bo kyong, I hun indi i ku."67Ke bo tu mi etseng egyi ogu mi, bogu mi ozung, 68kyong, "Ha di izir, esi eyi ami ogu mu."69Indang Pita ele kayang omutang ikpe ilok, idung etim ilige aba obu ngyi kyong, "Amu ayak ti bangyi Yesu ni Galili ting." 70Eke i tung egyi ibi embe lilang, kyong, Ama rung kizu aki uro lok kong titing."71Kekpeng aki i lu eding kodung, idung etim ilige omi azang mi i kyong "Awu ami leng esi uting ni bangyi Yesu ni Nazaret." 72 "I tung eye eyi kuvang, "Ama rung awu kong!"73Irim ketin sang bangyi abe eyir embe aba beb Pita kyong, "Kavang amu yak kemeng ibi ting, kikyi ere kilang ndu otok ening." 74Ke e yir ohu angyi kuhang avang kyong, "Ama rung awu kong," ede kira kong izun kolum ata kilang. 75 Pita mang arung eve ni Yesu ayi i lok, kyong, "Lang izun ete ata kilang utung ama ezing ara." Ke i lu kayang no kpok ikpok inung.
Chapter 27

1Indang ayi ozur ava meng, beding agya lilang eyi bodung bakeb ni bangyi ekin re kpe abyi kikyi Yesu eke bo bong mi. 2Be tim mi ilik, be egben mi eding, na nda Palet uding kitsi.3Ke kekpeng aki Juda, ami ede mi ekyi betsi, azang ayi bolok obong Yesu meng, i yeng ke i de bosule kekem eyi kur anda uding agya eyi bodung bakeb, 4ke i kyong, "Ama bu abyi ayi ama de ongyi ami ada kizu kong ekyi betsi embe." Ke ba ha kyong, "Inyi otok kyong ere obr idi. Zang yi bulok ndu." 5Ke i de bosule kekem eyi kur avr ketim Ikpe embe, ke e nyin, no ndur angyi.6Beding agya ede bosule ke bo kyong "Ezin ayi de de anang ata kuluk, kikyi ere esi kituk beyeng." 7Ba zip eyi botu ke be de anang na agya kitsi obu ni ongyi ami re mbyi otuk ke be re nzi ekyin embe. 8Ti kikyeng ning be zi kitsi kyong, "Kitsi ni Beyeng" aba ta si uru inying.9Ke ozu ayi Jerimiya ongyi izir olok obu meng, kyong, "Be de bosule kekem eyi kur nyi, esi betsi abe bangyi Izrel emyeng alu kikyi ngyi, 10ke be de yi anda ti kitsi ongyi otuk, utu awu ltsi otok ama."11Indang Yesu eyir obr ni uding kitsi, ke uding kitsi ebeb mi kyong, "Amu esi Uding ni bo Juw. Yesu so su mi, "Amu ha ening." 12 Eke ayi bedeng agya eyi bodung bakeb aka kazim apa mi, i su bi kilang kong. 13Ke Palet aha mi kyong, "U wok ozu ayi be myeng alu mu eleng." 14Eke i su bi kilang kong, ke uding kitsi ama inang.15Indang ti kukyip utu awu uding kitsi ro bu, i nwo ongyi uting ami bakem ketim kipa ami bangyi etseng. 16Ti kige aki nyi be le yi kibu abyi omi ami bakem ketim kipa embe kiden ngyi Baraba.17Ke ayi be eken lilang ibi, Palet ebeb bi, "Eyi nya pu kyong ama nwo anda nyi. Baraba, ra Yesu ami be zi Kristi." 18Kikyi ere e rung kyong bo hu Yesu anda mi kikyi ni buveb. 19 Ayi i le ti kikyo ikpe ilok, ogu ngyi etsi uha ba ha mi kyong, "Fu bu kebyi kiying kikyi awu ami akyating yi kuda kong. Kikyi ere ama fa butsim aga mbe ti ele kikyi awu nyi."20Indang beding agya eyi bodung bakeb aha kihun bangyi esi keng kyong bi ha kyong ba pu Baraba, eke bo bong Yesu. 21Uding kitsi ebeb bi kyong eyi ami nya pu katang bangyi bapa."Bo kyong, "Baraba." 22Palet aha bi, "Ere aki ama obu Yesu ami be zi Kristi." Lilang ibi kyong, "Akem mi."23Ke i kyong, "Ere, si kebyi aki i bu." Eke ba ta alang esi kehung kyong, "Kem mi." 24Ayi Palet azang kyong esi i bu arung kizu kong, eke alang ata re si kehung, i de bemeng, emgbe obu ngyi egyi kihun bangyi, ke i kyong, "Obu nim akyating ti beyeng awu ami akyating yi kuda eleng. Nyi zang bulok inyi."25Bangyi lilang kyong, "Beyeng ngyi atsu kikyi idi yi belim idi." 26Ke i nwo Baraba nda bi, eke i gu Yesu ke i de mi anda bi kyong bi yi mi na kem.27Ke akpa inyang ni uding kitsi ede Yesu ekyin eding na fa uding kitsi kikyi ni gumnati ne zi eken kihun ni akpa inyang. 28Bo nwo mi batr etu eke ba pa mi batr kiding bama etu. 29 Ba kem ipuk bagr ekep mi kikyi, ke be de ukpuk kiding anda mi kubu etong. Be tip otunung obr ngyi ra gya mi kyong, "Da kyip mu, Uding ni bo Juw!30Bo tu mi etseng etu, eke bo gu mi ukpuk kikyi ezing aga mbe. 31Kekpeng aki bo bu mi andr ekpe, bo nwo mi otr ke be de batr ngyi apa mi etu, ke be de mi eding na kem.32Ayi bo lu kayang, ba fa awu ni Siren kidin ngyi Samun, ami bo hu igang kyong iyi bi ding, eke i kyung otsi kumen ngyi. 33 Ba ba kiluk aki be zi kyong "Golgota, kikyeng ngyi "Kiluk Ukpavem Kikyi." 34 Ba nda mi umgba ezir yi beleng. Eke ayi i mbak zang, i mbga kong.35Kekpeng aki ba kem mi ekpe, bo hu batr ngyi aha botu ata karung, 36 Ke be le re kpe mi. 37Kikyi aru ngyi belim ozu kikyi ngyi kyong, "Eleng si Yesu, uding ni bo Juw."38Ba kem bezi bapa embe yi mi, omi kubu etong omi kubu evr ngyi. 39 Bangyi abe ra kpa ezeng okur kikyi atu mi 40kyong, "Amu ami kyong ugyo ketim lkpe eke umbyi atsu ki itu ira mbe, agben andu! Ayi u si Idung lkpe, kyu kitin ti otsi kumen!"41Esi rening ayi beding agya olok mi andr, eyi bulim ozu eyi bodung bakeb, kyong, 42"Egben bangyi, ke egben angyi arung kong. I si uding ni Izrel. I kyu kitin ti otsi kumen, eke adi esi osu eyi mi.43E lu orup etu lkpe, lkpe aduk mi indang, ayi lkpe kyong egben mi. Kikyi ere i lok kyong, Ama si ldung lkpe." 44Rening ting bezi abe ba kem eyi mi atu mi.45Indang akem ti ege otong kiying eding ti ege otong enzi kiveb ekeb ezing kitsi embe lilang. 46Ti ege otong enzi nyi Yesu ata beke kilang kiga kyong, "Eli, Eli, lama sabachtani." kikyeng ngyi , aha kyong, "lkpe nim, lkpe nim, Ere obu ke u si Ama Pa." 47Kekpeng aki bangyi abe eyir embe owok, bo kyong, "I re zi Elaja."48Bukr mbe uting katang ibi owun unya ne de keveb izuk apa ti umgba eyik, apa ti kohung eyi atsu anda mi kyong i mgba. 49Abe ereng okyong, "Pa mi. Eke da zang kiying Elaja aba agben mi." 50 Eke Yesu okpok kilang kiga eye ke i ku.51Zang, otr kumen ketim lkpe agyin aha apa esi kukyi okyu no lu kitin, eke kitsi akpuk, aguk ebeb. 52 Bunzi avung, eke bangyi Ikpe abe oku meng ezir. 53Bo lu anyin ti bunzi irim ngyi ayi izir meng, ekyin eding kehen ni keveng, ke bangyi baga mbe azang mi.54Indang ayi kikyi akpa inyang eyi abe ra zang Yesu azang ezu eyi ozu ayi obu, bereng ohu bi aga mbe bo kyong, "Kavang mbe eleng si ldung lkpe." 55Bakeb abe eyi mi esi ki Galili abe re he mi baga mbe eyir kugbak ra zang. 56Katang ibi, esi Meri Madalin, Meri ayi ni Jem eyi Josef eyi ayi ni belim Zebedi.57Ayi uru ekpe meng, ongyi kiven omi esi Arimatiya, kidin ngyi Josef, ami ayak ti belim etim Yesu. 58 I ba fa Palet kikyi ni kehem Yesu. Ke Palet osu kyong bi de kehem nda mi.59Josef ede kehem obur ti otr ilong otin, 60ke i de mi enzi ti kenzi ngyi aki i bok ti umi. Ke i bung oheb kikyo kikyo mbe ekeb ezing kenzi ke i ding angyi. 61Meri Madalin eyi Meri omi ele ukpa ni kenzi embe.62Ozur ava ngyi, bangyi ro bung avem ni kutu itim, beding agya eyi Bafarasi ekin eyi Palet. 63Bo kyong, "Idung okeb, da mang arung kige aki ukaba ofu uwung, 'I kyong irim itu ira ama esi ezir.' 64Erening, nda undu eke bangyi ene kpe kenzi ni zi kutu ura, akyating belim etim ngyi ene zi anyin kehem ngyi aha bangyi kyong, 'I si ezir meng,' eke ukaba awu ni kihun obu ni kitabr."65Palet aha bi kyong, "Nyi de kiku akpa inyang. Ding ni kpe kenzi utu awu nyo bu arung." 66Eke be ding na kyang kelim, ede bukpe egyi alu ekpe ki.
Chapter 28

1Indang urukpe ni Uru uzin, ke anduk ozur ava ni kutu kipyi ni ukim, Meri Madalin eyi Meri omi aba indi ba zang kenzi. 2Zang, ezu iga aku, ke ulim etim Ikpe okyu aba, i ba obung anyin oheb kikyo, ke i kyu ele embe.3Kekpr ngyi atin ereng lkpe arak, batr ngyi atin ereng kotin. 4Bukpe kenzi aku orung ana reng ahem5Ulim etim Ikpe ohu bakeb ikib kyong, "Nyi fu kyi bereng kong, ama rung kyong nya pu Yesu ami bakem kotsi. 6 I kyating meng, i zir meng, utu awu i ha. Nyi ba zang kiluk aki i na. 7Nyi ding bukr ni ha belim etim ngyi 'I zir meng. Nyi zang i tabr eding meng ki Galili. Embe nya zang mi.'Nyi zang ama ha nyi meng."8Bakeb olu anyin ti kenzi bukr mbe eyi bereng eyi orup otin uga, olu unya eding na ha belim etim ngyi. 9 Zang, Yesu afa bi i kyong, "Ama kyib nyi!" Bakeb aba, ohu mi obu ezun eke ba rak mi. 10Ke Yesu aha bi, "Nyi fu kyi bereng kong. Nyi ding ni ha bamba bi ding ki Galili. Embe ba zang ama."11Indang ayi bakeb re ding, zang, bukpe egyi babe eding na ha beding agya ozu ayi obu lilang. 12Kekpeng aki beding agya afa bodung bakeb ata aha eyi bi, ba nda akpa inyang anang aga mbe 13 aha bi, "Nyi ha bangyi abe ering, 'Belim etim ni Yesu aba ede mi utuga ayi da na bula.'14Ayi uha ning eding kubu uding kitsi, adi eding no lok eyi mi esi ba nda nyi butsim eye kong." 15Ening akpa inyang ohu anang ke bo bu utu awu ba ha bi. Ke uha ning esi evr bo Juw lilang aba zi inying.16Eke belim etim abe kur eyi uting eding ki Galili, ti kikyi kehen aki Yesu aha bi.17 Kekpeng aki ba zang mi, ba rak mi, eke babe fu abuk.18Yesu aba fa bi ke i ha bi kyong, "Bugbang lilang ede anda ama meng kukyi eyi kitin. 19Erening, nyi Ding ni hu bangyi si belim etim nim lilang kayang. Nyi bu bi Batisma (Bemeng Ikpe) ti kidin Abba, eyi Idung, eyi Kudin Kotin.20Ze bi eke ba na kikyi eri eyi ozu ayi ama nda nyi undu lilang. Zang, ama eyi nyi ele ekpr ening, eding kutu kihun ni kayang."

Mark

Chapter 1

1Ening esi keyir ni uhaa uding ni Yesu Kristi, ldung ni lkpe. 2 Utu awu elim alu ni Azaya ongyi izir, "Zang, Ama re tse kitsim ata nyi obr, ongyi ami akem ukeng alu nyi. 3 Kilang ongyi omi ere di kulum uga, "Akem ukeng nyi zizing alu bang Itsi; akem ukeng ngyi indi agba."'4Jon ba, bu batisma kulum uga re haa uhaa ni batisma ni uyeng eyi upanda ni ozu abyi. 5 Bangyi kitsi ni Judiya eyi bangyi Jurisalem lilang anyin eding kobu ngyi. I bu be batisma ti uuho Jodan, be ro su atsu abyi ibi. 6 Jon pa kukpa kizakumi etu ke izim ruk kukpa utin, ala ngyi esi emyin eyi bangyur.7I haa kyong, "ongyi omi ra ba irim anim igbang obu ama, ke Ama ohun utu awu ama kip okyu ere mi ilik akpaba ngyi kong. 8Ama bu nyi batisma eyi bemeng, ami iba bu nyi batisma eyi Kudin Kotin."9Ye bu itu ayi Yesu si ki Nazaret ni Galili, ke Jon bu mi batisma ti uuho ni Jodan.10Ayi Yesu lu si ti bemeng nyi ba, i zang kukyi avung, ke Kudin okyu aba tip mi ereng itoho.11 Kilang olu esi kukyi aba, "Omu si ldung orup nim. Ama rib orup eyi mu."12Kekpeng aki nyi Kudin nyi ede mi eding kulum uga. 13I le kulum uga embe itu akim apa, ke shintan ambak azang mi. Ile yi ibyi ayi abyi kulum, ke belim etim lkpe aka hu mi.14Indang irim ayi bo hu Jon meng, Yesu kyin aba Galili ra ahaa tok bi uhaa uding ni lkpe, 15 Ke i kyong, ''kige nyi obu meng, ke agya kiding lkpe ele onyong meng. Yeng eke nyi su yi uhaa uding.16Ayi i ri si unyong uho Galili, i zang Samon eyi Andru umba ni Samon ra apu ikya kuho uga, ayi be esi bangyi abe ro hu ikya. 17Yesu haa be kyong, nyi ba ben ama, eke ama ohu nyi esi bangyi abe ro hu bangyi." 18Kekpeng aki nyi mbe be si aten ata apa, ke be ben mi.19Ayi Yesu hu kri ding kira laa ening, i zang Jems ldung ni Zebedi eyi Jon umba ngyi; be le ti kuya ra akem aten. 20l di be ke ba nyin apa abba ibi Zebedi ti kuya eyi bodung agya, ke be ben mi.21Ke be kyin aba Kapanaum, uru uzin, Yesu kyin eding ketim lkpe ne zee. 22Elim bi basa ti ozu ayi izee bi, ayi iri zee bi ereng ongyi ami le yi kilang Kazak, ke ereng bulim ozu kong.23Esi re embe ayi awu omi le ketim lkpe ibi ami elu eyi Kudin kebyi, ita beke lu kayang, 24kyong, "Da lu yi ere do bu eyi mu, Yesu ni Nazaret. Uba eke uba obong di ra. Ama rung utu ongyi ami ule. Omu si ongyi zazar ni lkpe. 25Yesu kya kudin kebyi nyi eve, ke i kyong "rung tip, lu anyin etu ngyi!" 26kudin kebyi nyi ata mi itsari, ke olu anyin etu ngyi eyi beke olu kilang kiga mbe.27Lilang bangyi nyi elim bi basa, ke be beb botu kyong, "Ening si ere. Uzee upyi eyi kilang kazak ra. I lok kilang izin eyi edin abyi, ke be ring mi!" 28Uhaa kikyi ngyi olu evir iyak eding kitsi ni Galili.29Irim ayi bo lu ketim lkpe, be kyin aba agya ni Samon eyi Andru, eyi Jems eyi Jon.30 Indang umbye ni Samon ikyung bukyong ukpa na itsari ke ba haa Yesu uhaa nyi. 31ening iba hu mi kubu anyin kuyir; ukpaa nyi esi mi apa, ke eyir obu ala nda bi.32Urukpe ngyi, ayi uru ekyin meng, ba ku bangyi abe okyung eyi abe ele eyi edin abyi lilang eyi aba nda mi. 33 Bangyi kehin lilang aba ken kisapu. 34Egben lu bangyi baga mbe abe okyung i zim atri olu edin abyi aga mbe, ke isu kyong edin nyi lok kilang kong kikyi ere ba rung mi.35Ilu ayin kikyik, ayi egyi atin ekpe meng kong; enyin eding iyak kataa ne obu aduwa embe. 36Samon eyi abe eyi mi ele otsu ra pu mi. 37Ba afa mi eke ba ahaa mi kyong, "Bangyi lilang ro tsu apu mu."38I haa bi kyong de ding i yak iyin, ekyin eding ahin ayi onyong, eke ama haa bi uhaa embe ting. Esi kikyi ayi ngyi ama ba ameng." 39I si evir atim lkpe ki Galili ri haa bi kilang Ikpe ri etr olu edin abyi.40Ongyi ami ming embri ba fa mi. I ro nung mi; ikyu ekip itsari kyong, ''esi arib mu, mgbe atin ama,''41ti egyi kimbok, Yesu yak mi kubu, i haa mi kyong, "Ama su meng. Mgbe atin." 42Kekpeng aki nyi embe embri nyi esi mi apa, eke etu ngyi atin.43Yesu hu mi kazir ke inda mi enyin eding. 44 I haa mi kyong, arung amyin kyong fu haa ongyi kong, eke ding, ni tok etu andu kobr Uding Agya, na nda bunda ni umgbe atin abyi utu awu Mosis haa, kyong nyi nda uhaa ni eding ibi.45Eke i lu ding ke ayir i de yi haa Bangyi baga mbe ke Yesu ekyin arung korup kehin kong. Ening i le ozu ngyi irak kataa ke bangyi esi iyak lilang eding na fa mi embe.
Chapter 2

1Ayi i si irim ba i Kapanaum irim ni itu sang, owok kyong ile agya. 2 Ke baga mbe aba ken embe ke apu ana kisa, eken yi kisapu, ke Yesu lok kive nyi yi be.3Eke bangyi babe aba obu ngyi eyi ongyi ami iku ezun; bangyi benzi okyung mi aba. 4Ayi be si ding konyong ngyi kong kikyi ubin bangyi nyi, ba tsu ere kikyi ketim ukgba ayi Yesu le embe, ke irim ayi ba sa kisa, be ata mi eyi kutang ngyi okyu embe.5Ayi i zang orup uting ibi, Yesu si lok eyi kiku ezun, " Idung, abyi andu apa nda mu meng." 6Indang bulim ozu babi ele embe, ke be amang ozu korup ibi, " 7Abang ke awu ning lok eneng. I lok da ozu meng! Eyi apanda ozu abyi esi Ikpe kitik mbe kong?"8Kekpeng aki nyi mbe Yesu arung ti kudin ngyi ozu ayi ba ra mang katang ibi. I haa be kyong," Ere bu nyi ra mang ening korup inyi. 9Ere abak egyi embe ayi u haa ongyi kiku ezun kyong, 'Abyi andu apa nda mu meng' ra uhaa kyong 'Nyin kuyir, de kutang andu, eke si'?10Eke nya rung kyong Idung Ongyi alu eyi kilang kazak kayang ning indi i panda abyi,"i haa kiku ezun kyong, " 11Ama ra aha mu, nyin kuyir, de ikyr andu, eke ding kagya andu." 12Enyin kuyir kekpeng aki nyi mbe ide ikyr ngyi, i lu enyin ketim obr ni bangyi, eke elim bi basa ke ba anda Ikpe buzur, ke ba haa kyong, "adi azang kizu keki ere eneng meng kong."13I lu eding kayang eye undu kizeng, eke ubyin bangyi aba obu ngyi, ke ize be. 14Ayi ikpa zeng, i zang Levi idung ni Alfeyus ele ni kekpe ni kiken-kehin ke i haa mi kyong, "Ben ama ." Enyin kuyir ke iben mi.15Ayi Yesu ra lyi ala kagya ni Levi, bangyi abe re ohu kiken-kehin baga mbe eyi bangyi ozu abyi ri alyi ala eyi Yesu eyi belim etim ngyi, ayi baga mbe ke be re ben mi. 16Ayi bulim ozu, abe esi bangyi izin, azang kyong Yesu ra alyi ala eyi bangyi babyi eyi abe ohu kiken-kehin, Bo lok eyi belim etim ngyi kyong, " Ere obu ke elyi eyi abe ohu kiken-kehin eyi bangyi ozu abyi?"17Ayi Yesu wok eneng i haa be kyong, "Bangyi abe ele yi bukun apu ongyi atsi kong; bangyi abe okyung mbe ra pu uting. Ama aba indi ama di bangyi kenung kong, eke bangyi ozu abyi."18Indang belim etim ni Jon eyi Bangyi izin ere ki undu. Ke bangyi babe aba beb mi kyong, " Ere bu belim etim ni Jon eyi Bangyi izin eki undu? " ke belim etim undu eki undu kong?"
20Eke itu nyi ra ba ayi ede ima akib anyin obu ibi, ke itu ayi nyi, be ki undu. 21 Ongyi omi ede kikpeb otir upi ozung eyi otir okhep kong, akyating mbe aki kekpep nyi agyen apa awu upyi nyi, upyi anyin olu ti kekpeb, agyin esi egbere.22Ongyi ede umgba awu upyi okur okyu ti kilak kekib kong, akyating mbe umgba nyi ebib kilak nyi ke umgba nyi eyi kilak nyi egbim."Ya rib obu, okur umgba upyi ti kilak kipyi.23Uru uzin Yesu si kpa zeng ozo, eke belim etim ngyi re eben ala. 24Eke bangyi izin aha mi kyong, " zang , ere bu bo ro bu ozu ayi izin otung uru uzin?"25I beb be kyong, "Anyi edi ozu ayi Debi bu kige ayi bunyong ohu mi--ami eyi bangyi abe eyi mi ele ibung-- 26 utu awu ikyin eding ketim Ikpe kige aki Abiyata esi uding agya ukyo, ke ine alyi bredi aki ele i yak izin, ayi ezin ongyi omi mbe esi alyi kong ohun ri beding agya mbe, ke i de nda bangyi abe eyi mi ele ibung?"27Yesu kyong, ba akim uru izin alu bangyi ahuk ba akim bangyi alu uru izin kong.28Ere ening, Idung Ongyi isi Itsi, eken eyi uru izin."
Chapter 3

1Eyi ye Yesu si kyin eding ketim Ikpe ke awu omi kubu oku kehim. 2Bangyi babe ra zang mi tsim eke ba zang kyong egben olu mi ni uru izin ra eke bo hu mi kebyi.3Yesu olok eyi awu ami kubu oku kehtm, " Nyin yir kuyir katang bangyi lilang ameng." 4Isi beb bangyi okyong, arib eke obu eding uru izin ra obu abyi; agben unyang ra obong?" Ke bo rung tip.5I zang bi egyi ta kivirding eyi orup otsu, ke abeb mi ayi ba agbang orup ereng kikyo, ke isi aha awu nyi, "Hur kubu andu." I hur ki lu, ke kubu ngyi agbang esi irim. 6Bangyi izin olu kayang ke kekpeng aki nyi mbe be ne pa bovuk eyi Herodiyans eke bo bong mi.7Eke Yesu, eyi belim etim ngyi,eding kundu uho uga, ubyin bangyi baga mbe eben mi esi ki Galili eyi ki Judiya 8eyi ki Jerusalem esi eyi Idomiya ede eding ki Jodan ufu Tyre eyi Sidon. Ayi bo wok ozu ayi ibu, ubyin uga mbe aba obu ngyi.9I haa belim etim ngyi kyong ba pu kuya alu bang mi kikyi ni ubyin uga nyi, eke bo fu otu mi kong. 10Ayi i nyong baga mbe, eke ongyi ami esi alu eyi bukyong etu i kri mi onyong eke iyak mi kubu.11Kekpeng aki edin abyi esi zang mi meng, ba ku okyu itsari obr ngyi bata beke olu kayang, kyong,''0mu esi Idung ni Ikpe.'' 12I haa bi kyong bo fu anda ba rung mi kong.13I hung eding kikyi kehin, i di abe orup ngyi aha mi, eke ba ba obu ngyi. 14I tseng de kur eyi apa (abe i di bi belim etim, eke be le eyi mi ke ire tse bi eding na haa uhaa, 15eke ba lu eyi kazak aki ba tir olu edin abyi. 16Eke itseng lu kur eyi apa: Samon, ami i di Pita,17Jems idung ni Zebedi, eyi Jon umba ni Jems, ami be zi mi Bonagis, belim ni kima,18eyi Andru, Filip, Batolomi, Matiyu, Tomas, Jems idung ni Afiyos, Tadiyos, Samon ni Zilot, 19eyi Juda Iskariyot, ami iba agya alyi mi.20Ke iding kagya, ubyin nyi aba eken eye, eke ba fa kisa alyi ala kong. 21Ayi kihak agya ngyi owok ozu nyi, bo lu ni ohu mi ekpir obu ibi, ba haa kyong,''kikyi ezim mi.'' 22Bulum ozu abe esi ki Jerusalem okyu aba okyong,''I le yi kudin ni Belzebul,'' eyi, uding ni edin abyi itri lu edin abyi.''23Yesu zi bi ba ke i lok be uhum uga kyong,''utu awu arung ayi shintan atri olu shintan? 24Ayi agya kiding ohu angyi aha, agya kiding nyi esi eyir kong. 25Ayi kihak agya ohu angyi aha esi ke yir kong.26Ayi shintan anyin ogu eyi botu ke ohu botu aha, esi iyir arung kong, ke i ba ni kihun ngyi meng. 27Ongyi akya ting ami ekyin kagya ni ongyi bugbang ene zi ozu embe arung, ayi isa kya ku azip ongyi bugbang nyi kitabre, lang ituk aku arung ozu agya ngyi.28Kavang ama haa nyi, abyi ni belim bangyi lilang apa anda be, eyi eve ayi bolok abeb, 29eke ongyi ami esi olok abeb kudin kotin esi apa anda mi kong, eke iku kebyi ni abyi ngyi umenkigi.'' 30Yesu haa ening kikyi ere be ro lok kyong,''elu eyi kudin kebyi.''31Eke ayii ngyi eyi bamba ngyi aba eyir kayang. Be tse ne zi mi, okyong iba. 32Ubyin bangyi ele mi kivirding ke ba haa mi kyong,''Ayii andu eyi bamba andu ele abang mu kayang, be ri apu ba zang mu.''33I beb bi kyong,''Barung kahung esi ayii anim eyi bamba anim?'' 34Epu egyi zang bangyi abe ata mi kivirding ke i haa bi kyong,''zang eleng esi ayii anim eyi bamba anim! 35Ongyi ami esi obu ozu orup Ikpe ongyi ami ngyi esi umba anim unyalim eyi umba elige eyi ayii anim.''
Chapter 4

1Eye eyir eze ozu undu uho uga. Ke kihun bangyi eken ata mi kivirding, ke enyin kyin ti kuya kemeng uho uga, ke i le itsari embe. Kihun bangyi nyi ele undru uho. 2 Ke i zee bi ozu aga mbe eyi uhum uga, ke ti ozu ezee ngyi, ining esi ozu ayi i haa be.3"Nyi da atung, ongyi ozo ding no ho itu ala ngyi. 4Ayi i ho, itu ayi onwo kyu ukeng, ke banun aba olok yi. 5ltu ayi onwo ti kitsi okyo, kiluk ali itsi ele sang mbe. Ede kira kong ye ana tsu, kikyi ere yi afa kitsi kiga kong.6Eke ayi ovem abak, yi ezir, ke kikyi ere yi akyating eyi ihe, yi ahim. 7ltu ayi onwo kyu ti bagri. Bagri edip atsu atip yi, ke yi ehim kong.8ltu ayi onwo kyu ti kitsi kiding ke yi atsu igyu ayi yi re dip atsu, ke esi aga mbe, ke ayi amba esi ezing kekim eyi kur, ke ayi akim ara, ke ayi akim otong." 9ke ikyong, " ongyi ami ele yi atung ayi i wok, i wok!"10Ayi Yesu ele kitik ngyi, abe eyi mi ele onyong eyi abe Kur eyi apa ebeb mi ozu kikyi ni uhum uga. 11I haa bi kyong, " Esi anyi abe anda ozu kataa ni agya kiding Ikpe. eke abe ni kayang ozu lilang esi uhum aga, 12eke indi ba zang, kavang ba pu egyi, eke azang kong, eke indi ayi bo wok, kavang bo wok, eke bo wok amying kong, akyating bo hu ezim, ke Ikpe esi apa nda be."13Eke ibeb bi kyong, "Nyi wok amying uhum uga ning kong. Aheng eke nyi wok arung uhum uga ayi ering. 14Ki ongyi ozo ami ho itu ala ngyi esi ami ho kive lkpe. 15Ining esi ayi okyu ukeng, kiluk aki oho kive nyi. ke ayi bo wok ki, Kekpeng aki nyi mbe Shintan ba de kive nyi aki bo wok nyi yi ding.16Ining esi ayi oho ti kitsi okyo, abe ke be si wok kive nyi, kekpeng aki nyi mbe ohu ki eyi orup otin. 17Ba kyating eyi ihe etu ibi, eke bo hu orup ni kekpeng sang mbe. I bak ra butsim afa bi kikyi ni kive nyi, kekpeng aki nyi mbe ba aku.18Ayi nyi esi ayi oho katang bagir. Bo wok kive nyi, 19ke ozu ni kayang, eyi ukaba ni kezun, eyi kulak ni ozu ayi ering, ekyin ba tip kive nyi, ke kehim kihim kong. 20Ke ayi oho ti kitsi kiding esi abe owok nyi ke esi ohu ki, ke be him ehim--kekim eyi kur, akim ara, ra akim otong ayi oho."21Yesu haa bi kyong, "Nyi yi ilam kyin ketim kemeng aba de apa ti kegbin, ra kembr kutang. Nyi de ye ekyin afak ti kitip ula. 22Ayi kizu keki akyating ni kataa eke esi arung kong, ke kizu akyating ni kataa aki esi olu aba kayang kong. 23Ongyi ami esi ele yi atung indi iwok, i wok!"24I haa bi kyong, nya lu orup ti ozu ayi nyo wok, ke ti ke myeng aki umyeng, emyeng anda mu, ke ka yak mu embe. 25Kikyi ere ami alu eyi yi, angyi anda obu eneng, ke ami esi akyating, ede anyin obu ngyi eken ayi elu eyi yi."26Eke ilok kyong, "Agya kiding Ikpe ele ereng ongyi ami ho itu ala itsari. 27 Ina bula utuga iven kizir, ki tu ala nyi ana tsu ke ye dip, ke erung utu awu ye ere kong. 28Kitsi nyi ehim igyu ozu bulok ngyi: kitabri olu keting, esi ekip kihim, ke kihim nyi aba ahen. 29 Ayi kihim nyi amyin kekpeng aki nyi mbe i ben yi kikyi ere kige uben avang meng ."30Eyiye i haa kyong,"Ere aki de myeng agya kiding Ikpe, ra ere utu uhum uga, awu da haa atin ki. 31Ke ele ereng kigyu kutung aki, kekpeng aki ede ki oho, ke egyi obu igyu ayi lilang kayang. 32Ke, ayi oho ki ke dip obu ihung ayi ering kozo lilang, ke le yi ineng ikyo mbe, utu awu banun akim ebyir embe.33Eyi uhum uga aga mbe utu awu leng i lok kive nyi eyi bi, aga mbe utu awu ba wok amying, 34ke ilok amgbep uhum uga eyi bi kong. Kekpeng aki ise le kitik, i haa belim etim ngyi ekyeng ozu nyi lilang.35Kutu aki nyi, urukpe ngyi, i haa bi kyong,"de bu eding kizikehen." Ke be si kihun bangyi apa,36 eyi Yesu eding, ereng utu awu i le ti kuya. Aya ayi eyi mi eding. 37Kekpeng aki nyi mbe kuben ozuw eyi kazak otu bemeng ekyin anduk amen kuya nyi.38Ke Yesu bulok ngyi le kemeng kuya, ina ti kakarah. Be ven mi anyin, bo kyong, "kizee ozu, orung kyong da ra nduk ukuku kong?" 39Ke enyin kuyir, i kya kuben nyi, ke i si haa uho uga kyong, "Bukun! yir tsip!" Ke kuben emen kap, iyak orung tip.40Ke isi haa bi kyong, "Nye ki bereng ere? Nyi alu yi orup uting kong?" 41Ba men eyi bereng ke be esi ebeb botu kyong ining kahung esi eyi, kikyi ere kuben eyi uho uga owok mi ting?"
Chapter 5

1Ba ba ukpa awu ni uho uga nyi, ti kitsi ni Girasin. 2Kige aki Yesu ro lu esi ti kuya aba, kekpeng aki nyi mbe, awu omi eyi kudin kebyi olu si ti bunzi ba fa mi.3Awu nyi ri tsa ti bunzi. Ongyi ohu mi arung kong, azib mi eyi igbe arung kong. 4Ezing aga mbe ayi be tim mi eyi itin eyi igbe. Imen igbe nyi ke itin nyi yi arak barak. Ongyi alu kazak ayi i hu mi kong.5Otuga eyi uruga lilang ile ti bunzi eyi ekyi ahin, ri ta beke ri nya angyi eyi okyo ayi alyi. 6Ayi i zang Yesu ri ba kira kiga, i lu unya ne kyu kip itsari obr ngyi.7I ta beke lu kilang kiga kyong, "ere aki ama obu eyi mu, Yesu, Idung ni Ikpe Uga ami bu lilang. Ama ri nung mu eyi Ikpe bulok ngyi, fu anda ama butsim kong," 8Ayi i lok yi mi ekpri eneng mbe kyong, " Lu anyin etu awu ning, omu kudin kebyi."9Ke i beb mi, "Kidin andu eyi" Eke i haa mi kyong, "Kidin anim esi Kihim, kikyi ere adi baga mbe." 10Awu nyi onung mi ezing aga mbe kyong i fu atir bi anyin ni kiku nyi kong.11Embe ubyin bulu ara lyi ezeng undru embe, 12ke bo nung mi, kyong, "atri di ding ni kyin etu bulu nyi; eke indi de le mbe." 13Ke i su nda bi; edin abyi nyi olu anyin ne ekyin etu ni bulu nyi, ke ba za kyu ti uluze eding kuho-uga, bulu aba apa no ku kuho uga nyi.14EKe bangyi abe ehe bulu nyi aza unya eding na haa uhaa nyi korup kehin eyi ukpa ni kitsi, ke bangyi nyi lu eding na zang ozu ayi obu. 15 Ke ba aba obu Yesu ba zang awu ni edin abyi ami ele yi edin abyi kihun mbe, i le itsari, apa otr ke i le yi orup ngyi zizing mbe; ke bereng ohu be.16Bangyi abe azang ozu ayi obu eyi awu kudin kebyi i haa be ayi zizing, ke abe ting aha be ozu kikyi bulu nyi. 17Ba ayir onung mi kyong enyin si kiku ibi pa.18Ayi ire kyin ti kuya, awu kudin kebyi nyi nung mi kyong iyi mi eding. 19Eke Yesu osu mi undu kong, i haa mi kyong , " Ding kagya andu no tur bangyi andu, eke haa bi ozu ayi Itsi obu anda mu, eyi utu awu i zang mu kimbok. " 20 Eneng enyin eding ke eyir haa ozu ayi Yesu obu yi mi ki Dikapolis, ke inang ama bangyi lilang.21Indang ayi Yesu bu eding kizikehen eyi kuya, ubin uga eken ata mi kivirding, ayi i le undu uho uga nyi. 22 Ongyi obr ni ketim Ikpe omi, kidin ngyi Jarus, i ba, ayi i zang mi ikyu tip otunun itsari. 23 Inung esi onung eye kyong," Idung anim ilige okri tin kurung buku. Ama nung mu, ba tok mi obu kikyi indi inyong eke i le kayang." 24Eke iyi mi eding, ke ubyin bangyi eben mi eding ke be vin mi nyang ata kivirding.25Indang akeb omi kutsi etsim mi kemeng ni igyi kur eyi apa. 26I tsim obu ni bangyi atsi baga mbe i bong kiven ngyi lilang ayi elu eyi yi. Ke inyong kong, ezim esi mi kehung. 27 I wok uhaa kikyi Yesu ke i zeng irim ngyi ti kihun bangyi, ke iyak mi kubu ti undu otr.28I haa kyong, "ama si ayak otr ngyi mbe, ama onyong." 29Ayi iyak mi, beyeng nyi emen kap, erung ketu ngyi kyong inyong ti butsim nyi meng.30Kekpeng aki nyi mbe Yesu arung kyong kazak olu mi etu. Ke i hu zim katang bangyi nyi, ibeb be kyong, " Eyi yak ama kubu ti otr" 31Belim etim ngyi ebeb mi kyong, " omu zang kihun bangyi ri otu mu ata kivirding, ke ubeb kyong,' eyi yak ama." 32Ke Yesu apu egyi ta kivirding indi i zang ongyi ami yak mi kubu.33Akeb nyi, arung kizu aki obu eyi mi ke kugir bereng ohu mi . I ba etip otunung obr ngyi i haa mi kavang nyi lilang. 34I haa akeb nyi kyong, " Idung, orup uting andu onyung mu meng. Ding bukun ke nyung ti bukyong andu.35Ayi i fu ri lok ozu, bangyi beying esi kobu ongyi obr ni ketim Ikpe, aba haa kyong, "Idung andu ilige iku meng. Ere bu ki uri nda kizee ozu butsim eyi ye."36Ayi Yesu wok ozu ayi bo lok, i haa ongyi obr ni ketim Ikpe kyong, "fu ki bereng kong. Si su mbe." 37I nda ongyi omi undu kyong be ben mi kong, ohun Pita, Jems, eyi Jon umba ni Jems. 38Ba aba agya ni ongyi obr ni ketim Ikpe ke i zang bangyi ri okpok ata beke alang aga mbe.39Ayi i kyin eding kagya embe, ibeb kyong, "Ere obu ke nyi abeb orup ro kpok." Idung nyi oku kong i na bula mbe." 40Ba gya mi ikye, ke etri be olu kayang, ke ide abba idung nyi eyi ayii ngyi eyi abe eyi mi re si ibun, ke i kin eding iyak ayi idung nyi le embe.41I hu kubu idung nyi ke i haa mi kyong, "Talitha koum" kikyeng ngyi kyong, " Idung ilige, "Ama lok yi mu, nyin kuyir." 42Kekpeng aki nyi mbe idung nyi anyin esi kuyir (ayi ibu igyi kur eyi apa). Kekpeng aki nyi mbe bereng ohu bi aga mbe ke ohu be isu. 43Ikya bi kyong ongyi yin fu arung ozu ning kong. Ke i haa bi kyong bi nda mi ala elyi.
Chapter 6

1I lu anyin embe aba kehin ngyi, ke belim etim ngyi eben mi. 2Ayi kutu uzin aba i zee ketim Ikpe kekr. Bangyi baga mbe o wok mi ke ya ma bi inang. Be lok kyong, "Ifa ozu ning ere zee." "Ere utu bomyin abe nyi ayi ba anda mi." "Ere utu ozu ovur egyi ning ke i bu yi obu ngyi." 3Ening esi Kafinta, idung ni Meri bamba ngyi Jems eyi Josi eyi Juda eyi Samon kong? Bamba ngyi belige eyi di ele ameng kong?" Ke ba abeb orup eyi Yesu.4Eke Yesu haa be kyong, Ongyi izir i le yi bolip kehin ngyi eyi katang bulu ngyi bamba ngyi eyi umutang ngyi kong."5 I bu arung ozu kivur egyi aga mbe kehin ngyi kong. Ohun ayi I tok obu ngyi etu ni bangyi bukyong sang mbe ke i nyong be. 6Ohu mi isu ayi be si osu mi kong. ke isi evir ahin ayi akri re ze ozu.7Eke I di abi kur eyi apa eyir etse bi olu, bapa-bapa, ke inda bi kazak kikyi ni edin abyi, 8 ke i haa bi kyong bi fu ede kizu ehe kong, hun ukpuk mbe--fu ehe kila kong, fu ehe kida kong, eyi anang kilok kong, 9bi pa akpaba, bi fu pa batir ba pa kong.10I haa bi kyong, "Agya ayi nyi se kyin, nyi kpri embe eneng nyi men embe anyin.11 Kehin aki akya ohu nyi ekyin ra owok nyi ting, nyi anyin iyak nyi, kur lu kuvuk ti aba inyi indi ereng uhaa kikyi ibi."12Bo lu eding na haa kyong bangyi yeng anyin ti abyi ibi. 13Ba atri olu edin abyi, ke okur bangyi bukyong baga mbe eyi bangyi ke onyong bi.14Uding Herod owok ening, ayi kidin Yesu aba rung zizing meng. beying ra haa kyong," Jon ni Batisma ezir anyin ti kenzi esi ni inyi, ke i bu etim ayi ovur egyi ning etu ngyi.'' 15Babi kyong "Isi Elaja." Ke babi okyong Isi ongyi izir omi, ami ereng uting ni bangyi izir abe keyir."16Eke ayi Herod wok ening i kyong, "Jon, ami ama irip kikyi, ezir anyin meng." 17Ayi Herod etse ding ni ohu Jon etim mi ilik ata ketim kipa kikyi ni Herodiya (ogu umba ngyi Filip) kikyi ere eku mi.18Ayi Jon haa Herod kyong, " Arib indi oku ogu umba andu kong." 19 Eke Herodiya abib orup eyi mi i nghang i bong mi, ke kisa akyating, 20ayi Herod ki bereng Jon; erung kyong isi ongyi kenung eyi zazar, ke egben mi. Ayi i wok ya ku mi kulung aga mbe, ting ahin ida atung wok mi eyi orup otin.21Eke kisa na ba ayi Herod bu kukyib kimba ngyi ke ibu ala boly eken bangyi ekyi ngyi, eyi ekyi bosoja ngyi, eyi bangyi obr ni Galili. 22Idung ni Herodiya ilige abung kikyi ngyi i ba opyi ba ndak igyak tok bi, ke atin Herod orup eyi bangyi ekyi ngyi. Uding si haa idung ilige nyi kyong, "haa ama kizu lilang aki opu ama nda mu."23I vang yi mi kyong, " kizu aki usa pu obu anim, Ama nda mu, eken ukpa ni kikyo kiding anim lilang." 24I lu ding kayang ne beb ayii ngyi, "haa mi i nda ama ere." I haa kyong, kikyi Jon ni Batisma." 25Kekpeng aki nyi mbe i ding bukir kobu uding na haa mi, kyong, ama pu kikyi ni Jon ni Batisma indang ti kebye.26Orup abeb uding, ke kikyi ni undu umen ayi imen eyi mi egyi ekyin ngyi, i tung arung kong. 27Eke uding tse isoja eding kobu ni ongyi ami rekpe ketim kipa kyong iyi kikyi Jon ba nda mi. Kikpe egyi nyi ding ne rip kikyi Jon ketim kipa ba.28 I de kikyi ngyi ti kebye ba nda idung ilige nyi, ke idung ilige nyi de ki na nda ayii ngyi. 29Ayi belim etim ngyi, owok eneng, baba de kehim ngyi ne enzi.30Bangyi kitsim nyi esi irim eding kobu Yesu ke ba haa mi ozu ayi bobu eyi ayi be zee. 31ke i haa be kyong, "Nyi ba de ding kulum uga ne tim kihuk sang." kikyi ni ayi bangyi baga mbe re ba ke ere ding, ke ba fa kisa a lyi ala kong. 32Eke be kin kuya bulok ibi eding kulum uga.33Eke ba zang ayi be ra nyin ke baga mbe azang arung be, ke bo lu unya eding embe ubyi eyi ezun ti ahin ayi embe lilang ke ba ta abr ne kyin bi. 34 Kekpeng aki baba ekyin utsi I zang kihun bangyi baga mbe ke i zang kimbok ibi kikyi ere be reng Bataan abe akyating eyi keku obr. Ke eyir zee bi ozu aga mbe.35Ayi kige akpa meng, belim etim ngyi aba fa mi kyong, "Ining esi ulum uga eke uru ekpe meng. 36Haa bi eke be ding ti ahin akri ayi ele onyong embe eke be na gya ala alyi bulok ibi."37Eke i haa be kyong, "Nyi nda bi ala ba lyi." Be beb mi kyong, " Di na gya bredi ni bo sule buva bupa ba nda be ba lyi ra?" 38I beb bi kyong, ebyi bredi amang ayi nye le eyi yi. Nyi ding na zang." Ayi be na zang, ba haa kyong, " Ebyi otong eyi ikya apa."39I nda bangyi lilang kyong bi le itsari kihim kihim ti elim oru. 40Be le itsari kihim; kihim ni akim otong eyi ni akim apa eyi kur.41 I de ebyi otong nyi eyi ikya ayi apa, ke i zang egyi hung kukye, ita kindip embe ke i hu yi bib haa nda belim etim ngyi kyong bi de nda kihun bangyi nyi. Ke i si de ikya ayi apa nyi haa nda bi lilang ting.42Ba alyi lilang ibi eneng ke be dri. 43 Ba ku ibr ni bredi ayi ering amen bure kur eyi apa, eyi ibri ikya nyi ting. 44Be le banyalim aba otong abe alyi ebyi nyi.45Kekpeng aki nyi mbe inda belim etim ngyi ekyin kuya ata mi obr obu eding ki Betsada, ke inda kihun bangyi eding. 46Ayi be ding meng, i hun ding kikyi kehin no bu aduwa. 47Uru ekpe meng, ke kuya ofu orup uho uga, Ke i le kitik ngyi mbe utsi.48I zang kyong bele ti butsim aga mbe, kikyi ni ayi kuben eri anda bi butsim. Anduk anang ara kizir i ba fa bi, i si kikyi bemeng, epu ikpa bi. 49Ayi ba zang mi kikyi bemeng, ba mang kyong esi ikpitsi ke ba ta beke,50 kikyi ere bereng ohu bi lilang ayi ba zang mi. Kekpeng aki nyi mbe i lok yi bi ke i haa bi kyong, "Nyi hu ikib! Esi Ama! Nyi fu ki bereng kong!"51I kiyn kuya eyi be, ke kuben ozu eye kong. Lilang ibi yi ovur bi egyi aga mbe utu ongyi ami ile. 52Ayi ba rung amyin ozu kikyi ni ebyi bredi nyi kong, ke ba gbang erip.53Ayi bo bu eding kizekehin, ba aba kitsi ni Genesaret ke ba zib kuya alu.54 Ayi bo lu ti kuya, bangyi nyi azang arung mi kekpeng aki nyi mbe. 55Eke be si evir kitsi nyi lilang ayir ede bangyi bukyong aba obu ngyi ti bekyir ibi iyak ayi bo wok kyong ile embe.56I yak lilang ayi i si eding ti ahin akri ra ahen okyo, ra ekyin eding kitsi bangyi, be de bangyi bukyong alu epyi betsi, bo nung mi eke inda be ayak mi undu otri ngyi, Ke baga mbe abe ayak mi lilang onyong.
Chapter 7

11 Ba Farasis eyi bulim ozu abe si ki Jurisalem aba eken ata mi kividing.2Ba zang kyong belim etim ngyi babe alyi ala eyi obu elip mbe. 3(Ayi ba Farasi eyi bo Jus lilang esi ba lyi kizu kong esi keng be mgbe obu, kikyi ere be ben izun bodung bakeb.4 Ayi ba Farasi esi betsi aba, ba lyi kong esi keng be mgbe etu ibi lang. Eyi izin aga mbe ayi be re ben, ereng bi re mgbe kiva, be mgba otuk, butur, eken eyi akara ayi be le alyi ala.)5Ba Farasi eyi bulim ozu ebeb Yesu kyong, " Ere bu ke belim etim andu eben ozu bodung bakeb kehin idi kong, ayi ba alyi ala eyi obu elip mbe?"6Eke i lok yi bi kyong, "Azaya lok ham mbe kikyi nyi bukaba bangyi, i lim kyong, ' Bangyi ning anda ama bolip ti kakpa undu mbe, orup ibi ele ugbak mbe eyi ama. 7Ba rak ama ti ufe mbe, be re ben ozu ezee ni bangyi mbe ohu esi izin ibi.'8Nye si izin Ikpe apa embe eben izin bangyi mbe." 9Ke i haa bi kyong, ki nyo tung izin Ikpe andri mbe eke nye ben izin kehin inyi! 10Ayi Mosis haa kyong, Kip kikyi itsari nda abba andu eyi ayii andu,' ke,'Ongyi ami esi olok abyi kikyi ni Abba ngyi eyi Ayii ngyi erung kyong esi keng iku.'11Eke nyo kyong,'Ayi ongyi esa haa abba ngyi ra ayii ngyi, "Utu uka hu awu uro hu obu anim esi Koban,''' (inyi otok kyong nda,' Ikpe)--12Ke nya nda mi kisa i bu kizu anda Abba ngyi ra ayii ngyi kong.13 Nya nda izin ni Ikpe eki ni kizu kong kikyi ni ozu kehin inyi ayi nye ze botu. Ozu aga mbe ayi erening nyi ro bu."14I di kihun bangyi nyi eye i haa bi kyong, "Nyi da atung wok ama, lilang inyi, ke nya rung. 15Kizu aki esi kayang ekyin abib ongyi kong esi aki esi korup olu abib mi."16Ongyi ami ele yi atung indi i wok, i wok.17Kekpeng aki Yesu si kihun bangyi nyi pa, ke i kyin ding ketim, belim etim ngyi ebib mi ozu kikyi ni uhum uga nyi. 18 Yesu beb bi kyong, "anyi ting arung kikyeng ni uhum uga nyi kong ra. Nya rung kyong kizu aki esi kayang ekyin kembri ongyi esi abib mi kong,19 kikyi ere esi ye kyin eding korup ngyi kong, ye kyin kembri ngyi ke esi olu eding kikyak kong ra." Ti kive aki leng Yesu nda ala esi eding mbe lilang ye.20I haa kyong, "Esi kizu aki olu korup ongyi ayi abib mi. 21Esi kemeng orup ongyi, kating kebyi, kating kebyi, egyi aya, buzi, bangyi bobong, baza bana, egyi kolok, ongyi ogun, kikaba bangyi, kulak 22baza bana, buvib, kangak, kikyi kindip, ozu ibak. 23 Lilang ni abyi ayi leng esi korup olu, ke ye si ozu ayi ra bib ongyi"24Enyin embe eding ti kitsi ni Taya eyi Sidon. I ba kyin ketim keki, ke i su kyong ongyi ami arung kyong i le mbe kong, ke itaa arung kong. 25Ri kekpeng aki nyi mbe akib omi, yi idung ngyi ilige okri, ami lu eyi kudin kebyi, i wok uhaa ngyi, i ba nwo mi gbur ezun. 26 Ke akib nyi i si Grik, ki Sirofonisiyan kehin kimba ngyi. I nung mi kyong etri lu eden abyi nyi etu idung ngyi.27I haa mi kyong, "Nda belim alyi kitabr. kikyi ere arib indi ede ala belim bakr ata bobu kong. " Ke i si su mi kyong, " 28Kavang, Itsi, ke bobu ting ra lyi ibr ala ni belim bakr ayi avir kembr kedeng ala alyi."29I haa mi kyong, "kikyi ayi ulok ening, ding ozu andu. kudin kebyi nyi olu etu idung andu meng."30 I si rim ding kagya na zang idung ngyi ana ti kutang, ke kudin kebyi nyi eding meng.31Ke i lu anyin eye kitsi ni Taya, akpa ezeng ki Sidon eding Kuho uga ni Galili ne si embe ohun eding kitsi ni Dikapolis. 32Be de awu omi ami ogru atung i lok arung undu kong, ke bo nung mi kyong i tok mi kubu kikyi.33I de mi lu katang bangyi eding iyak kataa, ke i pa mi ivong atung, ke irim ayi itu mi etseng, i yak mi obu omyin. 34 Epu egyi ohun kikpe, ivir ufe kira ke i haa mi kyong, "Ephata" kikyeng ngyi okyong " Aven!" 35kekpeng aki nyi mbe atung ngyi avung mi, kizu aki azip omyin ngyi ebib ke i lok ozu zar mbe ye.36 Yesu haa bi kyong bi fu haa ongyi kong. Ke ayi i haa bi eneng be de yi olok esi kehung.37 O hu bi isu aga mbe, kyong, I bu ozu lilang zizing mbe. I bu bangyi abe akpang atung owok, ke abe olok arung kilang kong ro lok."
Chapter 8

1Itu ayi nyi, kihun bangyi baga mbe, ke ba kyating eyi kizu kelyi. Yesu di ken belim etim ngyi ke i si haa bi kyong, "2Ama le yi kimbok kikyi ubyin ning, kikyi ere be si eyim obu itu ira meng ke bakyating eyi kizu kelyi. 3Ayi ama esi anda bi eding kagya ibi bunyong mbe ayi ba lyi kizu kong, kiying ba ku kurung ukeng. Ayi babe esi ukeng ugbak mbe aba." 4Belim etim ngyi ebeb mi kyong, da fa ebyi bredi nyi ere ulum uga ameng eke ohun bi"5I beb bi kyong, ''nyi ele yi ebyi amang" Bo kyong, "Otong apa."6I nda ubyin bangyi nyi kyong bi le itsari. I de ebyi otong apa nyi, I deng Ikpe, ke i beb haa yi. l de nda belim etim ngyi aha nda kihun bangi nyi.7Be le yi ikya ayi sang ening, ke irim ni ayi ideng Ikpe kikyi ibi, inda belim etim ngyi kyong be haa yi nda be. 8Ba lyi ke be edr, ke ba aku ibr ngyi ohun bure bukyo otong apa.9Ba nduk bangyi aba enzi. Ke inda be eding.10Kekpeng aki nyi mbe ikyin kuya eyi belim etim ngyi, eding kitsi ni Dalmanuta.11Ke ba Farasi olu aba ta kangr eyi mi. Ba mbak zang mi kyong i tok be urah awu esi kikpe aba, indi otok kyong i si kukyi ba. 12I mang esi kira ti kudin ngyi ke i beb kyong, Ere bu ke kayang ning ara pu urah. Kavang mbe ama ri haa nyi kyong, esi otok nyi urah ni kayang ti kige ning kong." 13Ke i si be apa, ekyin ti kuya eye, i bu eding kizikehin.14Indang belim etim ngyi emgbyize indi be de ebyi bredi ti kuya. 15I hu be kazir kyong, "Zang inyi zizing yi kindip ni ba farasi eyi kindip ni Hero."16Belim etim ngyi amang eyi botu, "Esi kikyi ni ayi da kyating eyi bredi ." 17Yesu arung yi eneng, ke ibeb be kyong, " Ere bu ke nyi ra mang ozu kyong bredi akyating. Nyi arung meng kong. Nyi owok amyin kong. Orup inyi oku ra.18Nyi ele yi egyi, nyi azang kong? Nyi ele yi atung, nyi owok kong? Nyi amang arung kong? 19Ayi ama beb ebyi bredi otong anda bangyi aba otong, bure bu mang amen eyi ibr bredi ayi nyi aku anyin." Ba haa mi kyong, " kur eyi apa."20"Ayi ama beb ebyi bredi otong apa aha bangyi aba enzi, bure bu mang amen ayi nyi aku anyin." Bo kyong, "Otong apa."21 I beb be kyong," Ke nyi arung meng kong."22Ba aba i Betsaida. Bangyi nyi embe ede awu omi ipu egi aba ke bonung Yesu kyong i yak mi kubu.23Yesu hu mi kubu, eyi mi olu kayang ni kehin. Ayi itu mi etsen egyi ke i tok mi kubu kikyi ebeb mi kyong, "U zang kizu keki."24Epu egyi kukyi, I kyong, "ama zang bangyi ereng etsi ayi re esi." 25Ke iyak mi obu egyi eye, ke awu nyi aven egyi, egyi atin mi , ke i zang ozu amin amin. 26Yesu aha mi kyong ding kagya, ke i haa mi kyong fu kyin korup kehin kong."27Yesu lu kayang iyi belim etim ngyi eding ahin akr ayi ele ki Sisiriya Filipa. Kikeng i beb belim etim ngyi kyong, "bangyi ra haa kyong ama si eyi" 28 Ba haa mi kyong, "Jon ami ni Batisma. Be ying okyong, 'Ilaja,' ke babe aha kyong, 'Uting ni bangyi izir."29I beb bi kyong, " Ke nyi haa kyong Ama si eyi?" Pita haa mi kyong, "Omu si Kristi nyi." 30 Yesu hu be kazir kyong be fu haa ongyi ozu kikyi ngyi kong.31Eyir ezee be ozu kyong esi keng Idung Ongyi itsim ti ozu aga mbe, ke bodung bakeb eyi beding agya bokyo eyi bulim ozu, ke bo bong mi, irim itu ira izir anyin ti kenzi. 32I haa yi amyin amyin. Ke Pita ede mi eding ukeng na kya mi.33Eke Yesu ezim azang belim etim ngyi ke ikya Pita kyong "Nyin ama irim ameng shintan! Ura mang ozu ayi ni Ikpe kong eke uri mang ozu ni bangyi mbe." 34 Ke i di kihun bangyi eyi belim etim ngyi eken, ke i haa be kyong, Ongyi ami osu kyong i ben ama, esi keng itung etu ngyi, ede otsi kumen, eben ama.35Ayi ongyi ami apu kyong egben unyang ngyi i yim wu, ke ongyi ami apu kyong ita eyim unyang ngyi kikyi anim eyi ni uhaa uding, egben. 36 Ere aki ongyi i fa, eke indi i fa kayang lilang, eke ita yim unyang ngyi? 37Ere aki ongyi de eyeng eyi unyang ngyi?38Ongyi ami ekyi kiyeng anim eyi eve anim ti kayang ni baza bana eyi kuzeng ni ozu abyi, Idung Ongyi ekyi mi kiyeng ting ayi i ba eyi buzur ni Abba ngyi eyi belim etim zazar ngyi."
Chapter 9

1I haa bi kyong, "Kavang ama haa nyi, ukikatang inyi abe eyir eleng babe embe esi ba zang buku lang be ta zang agya-kiding Ikpe ayi aba eyi kazak kong." 2Irim ni itu itong kiying, Yesu de Pita eyi Jems eyi Jon eyi emi ohun kikyi kehin, bulok ibi. Eke i yeng atu obr ibi.3 Batir ngyi esi batin parr, atin aga mbe, atin obu ozu atin kayang lilang.4Eke Elaja eyi Mosis aba otok ke be ra ta ahaa eyi Yesu. 5Pita si haa Yesu kyong, "Rabbi, arib ayi de le ameng, eke da kem bukpe bura, kiting kendu, kiting ni Mosis, kiting ni Elaja." 6(Eke erung kizu aki i lok kong, ayi etu reneng bi.)7Kotin okyu ekep ezing bi. eke meng Kilang olu esi ti kotin nyi aba, "Ening esi Idung orup anim. Nyi wok mi."8 ayi be si egyi apu ba zang ongyi eye kong, ohun Yesu kitik ngyi.9Ayi be re okyu aba kitin kehin nyi, l haa be kyong bi fu aha ongyi ozu ayi ba zang kong, ldung ongyi esi ezir anyin ti kenzi lang.10Ke baha ongyi kong. Be re ata haa eyi botu kyong uven ti kenzi nyi otok kyong ere.11Be beb mi, "Ere bu ke bulim ozu olok kyong esi keng Ilaja i ta obr aba ra?"12 I haa be kyong, " Kavang Ilaja ta obri aba meng eke indi i ba akem ozu lilang. Eke ere obu ke belim alu kyong esi keng Idung ongyi i ba tsim ozu aga mbe eke ba fa mi. 13Eke ama haa nyi Elaja i ba meng, bo bu mi ozu ayi arib bi, utu awu ilik Ikpe olok kikyi ngyi.''look14Ayi ba aba obu belim etim nyi, ba zang ubyin bangyi ata bi kivirding eyi bulim ozu rata kangr. 15Ayi ba zang Yesu, egir ubyin bangyi nyi eke bo lu unya na kyip mi. 16I beb belim etim ngyi kyong, "Nyi ra ngr ere yi bi?"17Ongyi omi katang ibi si su mi, ki zee ozu, ama yi ldung anim aba obu andu; i le yi kudin aki obu mi ke i lok arung kilang kong,18 ke zim ra nda mi eku kurung okyu eri ke kuven olu mi undu, egbu eden ngyi, ke i hur kpang. Ama haa belim etim andu kyong batri lu ki etu ngyi, eke bo bu arung kong." 19I su be kyong, "Anyi Kuzing aki akya yi orup uting, kira ekpe ahin ayi ama eyi nyi ele? Kira ekpe ahin ayi ama hu orup eyi nyi? De mi ba nda ama."20Be de idung nyi aba nda mi. Ayi kudin nyi azang Yesu, kekpeng aki nyi mbe kudin nyi ata mi okyu itsari eku kurung. Idung nyi nyaku kyu itsari kuven olu mi undu.21 Yesu beb abba ngyi, "Ozu nyi ayir mi long. Abba ngyi haa kyong, " Esi re itu bulum ngyi. 22 Otu mi ata kula ekpr eneng mbe ra kekpeng aki ti bemeng ke ra pu ko bong mi. Esi ayi ubu arung, zang di egyi kimbok kahu di."23Yesu haa mi kyong, "Esi indi ubu arung'. Ozu lilang obu arung eyi ongyi ami si osu." 24Kekpeng aki nyi mbe abba idung nyi ta kilang kyong,"Ama su! Kahu orup kobuk anim!" 25Ayi Yesu zang kihun bangyi ere lu unya aba obu ngyi, ikya kudin kebyi nyi ke i kyong, "Omu ami olok arung undu kong eyi kikpang atung, ama haa mu lu anyin etu ngyi, eke fu si aba etu ngyi eye kong."26Kata beke etin idung nyi aga mbe ke iti lu. Idung nyi na ereng iku meng, eke baga mbe aha kyong , "iku meng."27Eke Yesu hu mi kubu anyin, ke idung nyi eyir kuyir.28Kekpeng aki Yesu kyin aba ketim, belim etim ngyi ebeb mi kataa mbe, "Ere obu ke adi atri olu ki arung kong"29 I haa be kyong, "Utu awu leng esi atri olu mbe kong esi ti aduwa."30Bo lu anyin embe ezeng ki Galili. I su kyong bangyi arung kiluk aki ile embe kong,31ayi ire zee belim etim ngyi. I haa be kyong, "Bo hu Idung Ongyi anda bangyi, eke be de mi ne obong. Ayi be si obong mi meng, irim ni itu ira i si ezir eye."32 Bo wok atin ozu ning nyi kong, bereng ohu bi utu awu be beb mi.33Eke ba ba i Kapanahum. Ayi i le ketim i beb bi, "Aha ere nyi ra ta kikeng." 34Eke bo rung tip. Ayi ba ta kangr eyi botu ukeng kikyi ni ongyi ami obu lilang. 35I kyu le itsari i zi eken abe kur-eyi apa, eke i si haa bi kyong, "Ongyi ami esi apu kyong i le kitabri, esi keng i ba ele kihun lilang eyi upyi ni lilang."36I de idung ulim alu ukikatang ibi. I si hu mi kubu i haa be kyong,37 "Ongyi ami esi ohu utu idung ami leng ti kidin anim, i hu ama meng ting, ongyi ami esi ohu ama, i hu ama kitik mbe kong, eken eyi ongyi ami tse ama aba."38Jon haa mi, "Kizee ozu, da zang ongyi omi ra tri lu edin abyi eyi kidin andu ke do tung mi, kikyi ere i ben di kong." 39Yesu kyong, "Fu otung mi kong, ongyi kyatin ami ibu eding ti kudin anim eke i ba lok abeb ama.40Ongyi ami akya afa di ting i si udi. 41 Ongyi ami anda mu bemeng kikiy ni ayi usi ni Kristi, kavang ama ra haa nyi, esi i yim kubu kamang ngyi kong.42Ongyi ami akaba belim bakr abe osu eyim eke ba ku, yi arib obu ayi bede kihok kisa apa mi kitu ata kuho uga. 43Kubu andu esi anda mu indi oku, ka ki ta eri. Arib obu ayi ukyin ti unyang eyi kubu kiting obu ayi uyi obu apa andu ene kyin kula, ula awu esi elim kong.44I yak ayi bere ngyi ere oku ting kong ke ula ngyi ere lim ting kong.45Kozen andu esi obu mu indi oku, ka ki ta itsari. Arib obu ayi ukyin ti unyang, obu ayi uyi ezun ipa andu ene ekyin kula.46I yak ayi bere ngyi ere oku ting kong ke ula ngyi ere lim ting kong.47Kigyi andu esi obu mu indi oku, nwo ki lu. Ya rib obu ayi ukyin kagya Ikpe aben ayi uyi egyi apa andu ne luk kula, 48iyak ayi bere embe oku kong, ula ngyi ting elim kong.49Bangyi lilang ereng fu bumwa abe ahak yi ula.50 Bumwa arib, eke bumwa esi akyating eyi bunyang ngyi, nyo bu yi ahin eke ya fa bunyang ni bumwa nyi eye. Nyi le ile bunyang yi botu, eke nyi le i le bukun eyi botu."
Chapter 10

1Yesu enyin kiluk aki nyi ding oku ni Judiya eyi iyak ayi ele kira eyi uho ni Jodan, ke ubyin bangyi nyi aba obu ngyi eye. I zee bi eye, utu awu i ri bu. 2Eke bafaris aba mbak azang mi ke be beb mi kyong, arip ayi ongyi myeng ogu ngyi ra? "3I si osu eyi be kyong, "izin ere Mosis nda nyi." 4Bo kyong, "Mosis anda unyalim kisa kyong ilim kevip ni umyeng eke indi etri mi anyin."5Esi kikyi ni orup ugbang inyi ke i ti lim izin ayi leng," Yesu lok yi be. 6 "Ni keyir ngyi lkpe ekem bi unyalim eyi akeb.7Ni kikyeng aki leng unyalim i si abba eyi ayii ngyi apa eyi ogu ngyi aku botu, 8 eke indi abe bapa nyi ohu esi uting. Ening bangyi bapa nyi be si kibyi etu kiting. 9Ere ning kizu aki lkpe hu ken meng ongyi fu ohu arak kong.10Kekpeng aki be le ketim, belim etim ngyi ebeb mi eye kikyi ozu ning nyi. 11 I haa be kyong , "ongyi ami esi emyeng ogu ngyi ke i sa ku akeb upyi, i na uza yi mi. 12 I se emyeng imma ngyi amma ongyi unyalim upyi i na si uza."13Eke ba ku belim bakri aba nda mi eke indi itok be kubu kikyi, eke belim etim ngyi otung bi. 14Eke ayi Yesu rung yi ening, orup abeb mi ke i si haa be kyong, "Nyi pa belim bakri eke ba ba obu anim, nyi fu otung bi kong, kikyi ere utu ibi esi ni agya kiding lkpe.15Kavang ama haa nyi, ongyi ami akya i hu agya kiding lkpe ereng fu belim bakri ting i hun utu awu i kyin embe kong. 16 Eke eku belim bakri nyi eken kitang ngyi ke inda bi eding ayi tok bi obu kikyi.17Ayi eyir isi ngyi, awu omi olu unya ba etip otunung obr ngyi, ebeb mi, "Ki zee ozu uding, ere aki mo bu eke ma fa unyang umenkigyi."18 Yesu beb mi kyong, ere bu ki uzi ama ongyi uding. Ongyi uding akyating, ohun lkpe kitik mbe. 19Orung izin nyi: 'Fu bong kong, fu na baza kong, fu zi kong, fu su ezik ni kazim kong, fu bu amen kong, ring abba andu eyii ayi andu'."20Eke awu nyi kyong, "Kizee ozu, izin ning lilang ama ben yi esi re inda bulim anim ba. 21 Yesu zang mi egyi ke arib mi. I si haa mi kyong, "Kizu kiting aki ubu meng kong. Ding ne de kiven andu lilang gya lyi eke de nda bangyi akin, `eke u le eyi kiven kukyi. Eke ba, ben ama." 22Eke kikyi ni kive ning orup abeb mi ke anyin eding yi orup ubri, kikyi ere i le yi kiven agambe.23Yesu apu egyi ta kivirding ke i haa belim etim ngyi kyong, "Abak egyi utu awu bangyi kiven ekyin kagya kiding lkpe!" 24Belim etim ngyi ama bi inang ti eve ngyi. Eke Yesu lok yi bi eye, "Belim, abak egyi ahin ayi ongyi kiven ekyin kagya kiding ni Ikpe! 25Abak egyi kong ayi kizkurmi ekyin ti kisa uliki, obu utu awu Ongyi kiven ekyin ti kagya kiding ni lkpe."26Ama be inang aga mbe ke bo lok eyi botu kyong, "Ere ening eyi agben?" 27 Yesu zang be egyi ke i kyong, "Esi ni bangyi abak egyi, eke esi ni lkpe ozu lilang abak egyi kong.28"Pita yir olok yi mi, "Zang, adi esi ozu idi lilang apa aba ben mu."29Yesu kyong, ''kavang ama haa nyi, ongyi akyating ami anyin apa ketim, ra bamba , ra bamba belige , ra ayii, ra Abba, ra belim, ra kitsi, ni utin anim eyi uhaa uding,30 ami esi hu ezeng buva butong ubang ni kayang ning: agya, eyi bamba, eyi bamba belige, eyi banyin, eyi belim, eyi itsi, eyi kufa, esi eyi kayang aki ofu aba, unyang umenkigyi. 31 Eke baga mbe abe ni kitabr aba esi ni kihun, abe ni kihun aba esi ni kitabr.32Be le ukeng, re ding ki Jerusalem, eke Yesu ata be obr. lnang ama belim etim ngyi, ke bangyi abe re ben irim bereng ohu bi. Eke Yesu de abe kur eyi apa eding ukpa eye eke eyir haa be ozu ayi esi ede Kira kong obu eyi mi obr. 33"Zang, adi ro hun ki Jurisalem, ke bede Idung Ongyi akem beding agya eyi bulim ozu. Ba ba olok mi ikpe buku ke bede mi akem bangyi irim obu. 34Bolok mi andri, otu mi etseng etu, ogu mi irang, obong mi. Eke irim itu ira i ba ezir."35Jems eyi Jon, belim ni Zebedee, aba fa mi okyong, "Kizee ozu, da pu kyong kizu aki de esi onung mu bu yi nda di." 36 I beb be kyong, "Ere aki nya pu kyong ama bu nda nyi." 37Ba haa kyong,"Nda di de le yi mu ti buzur andu, uting kubu etong andu omi kubu evre."38Yesu haa be kyong, "Nya rung kizu aki nyi onung kong. Nyi ohun nya mgba ketuk aki ama mgba ra? nyi ohu orup eyi batisma abe bobu ama. 39Be si aha mi kyong, "Do bu arung." Yesu haa be kyong, "Ketuk aki ama mgba, eyi Batisma abe ama ohu, nyi obu arung. 40Eke ongyi ami ele kubu etung anim ra evre anim esi ama anda kong, eke esi ni bangyi abe akem alu bi."41Kekpen aki belim etim ngyi abe kur owok ozu ayi bo lok, ba yir atsu orup eyi Jems eyi Jon. 42Yesu zi be aba katang ngyi ke i haa be kyong, "Nyi arung bangyi abe nyi zang be esi bangyi obr bangyi Irim obu bi, ke bangyi bokyo ibi olok kilang kazak kikyi ibi.43Eke esi ere ening katang inyi kong. Ongyi ami apu kyong i le ongyi ukyo ukikatang inyi esi keng i le idung etim inyi, 44 Ongyi ami apu kyong i le obr katang inyi esi keng i le upyi inyi lilang. 45Ayi idung ongyi aba kyong bobu anda mi kong, ke i bu anda bangyi, i ede unyang ngyi anda ereng ki tuk kikyi ni baga mbe."46Ba ba i Jerico. Ayi eyin i Jerico yi belim etim ngyi eyi ubin uga, Idung ni Timawus, Batimawus, kipu egyi ami ri nung ozu, ki le undu ukeng. 47 Ayi i wok kyong esi Yesu ni Nazaren, eyir ta kilang kyong,"Yesu, Idung ni Debi, zang ama egyi kimbok!"48 Bangyi baga mbe akya kipu egyi nyi. Ba haa mi kyong rung tip. Eke i ta kilang si kehun, "Idung ni Debi zang ama egyi kimbok!"49Yesu yir ke i haa kyong i di mi. Be zi kipu egyi nyi, kyong, "Hu orup! Nyin kuyir! i ri zi mu.50" I gba otr ngyi kita ke i wun anyin kuyir ke i ba obu Yesu.51Yesu si su mi ke kyong, "Ere aki opu kyong ama bu nda mu" Kipu egyi nyi i kyong, "Rabi, ama apu kyong ama zang egyi.52 Eke Yesu haa mi kyong, "Ding. Orup uting andu onyong mu meng." Kekpeng aki nyi mbe izang egyi eye, eke i yi mi ding ibun.
Chapter 11

1Idang ayi ba ba i Jurisalem, be ri anduk Befage eyi Betany, ti kikyi kehin Olive, eke Yesu tse belim etim ngyi bapa, i haa bi kyong,''Nyi kyin ding ti kehin aki le di obr. 2Ayi nye kyin ding, nye afa kodung kekrinyang aki ongyi atsu ki meng kong. Nyi re ki ba nda ama. 3Ke ongyi ami esi olok eyi nyi, "Ere obu ke nyi obu ening. Nyi haa kyong, Itsi ra pu ki eke i tse ki esi irim aba' "4Bo lu eding na afa kikrinyang nyi eze alu odung undu ukeng, eke bo hu ki ere. 5Bangyi abe eyir embe ebeb be kyong, ''Ere bu ke nyi hu kekrinyang nyi ere." 6 Ba haa be utu awu Yesu haa tok bi, eke be si be apa eding.7Butsi etim abe bapa nyi ede batri ibi ata etu kekrinyang nyi eke Yesu etsu ki.8 Bangyi baga mbe ata batri ibi ukeng, ke babe eben ineng eting etsi ata ukeng.9 Abe eding kobre eyi abe eben irim eri ata alang kyong, "Osana! eding ele kikyi ni ongyi ami ba kidin ni ltsi.10 Eding esi obu ni agya kiding ni Abba idi Debi! Osana kukyi!"11Eke Yesu kyin ding kemeng Jerisalem ke ikpa ding ketim lkpe i ne yir apu egyi zang ozu lilang. Indang kige akpa meng, i lu ding ki Bethany eyi abe kur eyi apa.12 Ozur ava ngyi, ayi be esi ki Bethany aba, bunyong hu mi.13I zang kiten itung kuda kugbak aki ele yi eting, ikir eding na zang konyong kiying ifa ehim embe ra. Ayi iba kyin embe, ifa ehim kong izang eting ngyi mbe, kikyi ni ayi esi kige ni ehim ngyi kong. 14I haa ki kyong, "ongyi esi elyi ehim andu eye kong." Eke belim etim ngyi owok yi.15Ba ba i Jurisalem, ke l kyin ding ketim lkpe na tri lu bangyi abe ra gya lyi eyi abe ra gya ohu ketim lkpe. I tu kiden ozu agya ni bangyi abe ere eyeng anang eyi bangyi abe re gya botoho ata itsari. 16I su anda ongyi uyin ide kizu aba agya ketim lkpe kong.17I zee be ke ikyong, "Esi be lim alu kyong, 'ba ba di ketim anim ketim aduwa ni kutuk bangyi lilang kong-a? Ke nyi aba ohu ki esi kiluk bezi." 18Beding agya eyi bulim ozu owok ozu ayi i lok, ke ba pu kisa eke bo bong mi. Ke be ki bereng ngyi ayi ozu ezee ngyi ovur ubyin bangyi egyi. 19Ayi uru ekpe ba anyin kehin kiga embe.20Ayi ba kpa ezeng kizir ngyi, ba zang kiten itung kuda nyi oku wur eding ti ihe ngyi.21 Pita si mang arung ke i kyong, "Rabi, zang! Kiten itung kuda aki uta ki undu oku wur meng re."22Yesu si su be, "Nyi le yi orup uting etu Ikpe. 23Kavang ama ri haa nyi kyong ongyi ami aha kikyi kehin aki leng kyong 'rib anyin ne okyu kuho uga, 'ke i kyating eyi kobuk orup ngyi ting u se osu eyi kizu aki ulok ye re eneng, esi utu awu Ikpe ibu yi.24Ere ening ama haa nyi: Ozu lilang ayi u se onung ke usi ebeb, le yi orup uting kyong ufa yi, eke ye si andu. 25Ayi u se onung lkpe esi keng upanda abyi ayi bangyi obu mu, eke indi Abba andu ami le kukyi ipa anda mu abyi andu ting.26Eke omu kya apa nda ting Abba andu ami kukyi esi ipa anda mu kong.27Ba ba i Jurisalem eye. Ayi Yesu ri tsu zeng ketim Ikpe, Beding-agya, bulim ozu, eyi bodung bakeb aba obu ngyi.28 Ba haa mi kyong, "Ere utu kazak aki nyi aki omu bu utu ozu ayi leng, ke inda mu kazak aki nyi?"29Yesu haa be kyong,"Ama beb nyi kizu kiting. Nyi haa ama eke ama aha nyi ti kazak aki ama bu ozu ning. 30Batisima ni Jon esi kukyi aba ra esi kubu ni bangyi? Nyi haa ama."31Be ata aha eyi botu ke bata kangre kyong, "De sa haa mi kyong, esi kikpe kukyi, 'i beb kyong, 'Abang ke nyi osu mi kong.' 32Eke de si aha mi kyong 'esi kubu bangyi,'..." Be ki bereng bangyi nyi kikyi ere bangyi lilang arung kyong Jon si ongyi izir. 33Eke ba haa Yesu kyong, " De arung kong." Eke Yesu haa be, "Ama ting esi ama haa nyi kazak aki ama bu ozu ning nyi kong."
Chapter 12

1Eke Yesu ayir re zee be ukyeng. i kyong, "awu omi i wo ozo ho itu-ala, igu uṋdok ta ozo kivirding, ekem uzim alu embe. l sa kem kigba ni egyi apu alu embe. 'Ke eku bangyi etim alu ozo embe ki ide ozo nyi akem be kubu eke enyin esi 2 ekyin. Kige avang, ongyi ozu ̀i tse idung etim ngyi ding na haa bukpe-egyi kyong be ben itu ala nyi ba nda mi. 3Ke bohu mi, bogu mi ke batri mi obu etse.4I ye i tse idung etim upyi eding, bo hu ami nyi ogu asa kikyi ezir me kiyeng. 5 I tse omi iye, bo hu ami nyi obong. Baga mbe abe bobu utu awu nyi, ogu babe obong babe.6Ering mi ongyi uting mbe ye. Idung ngyi ni orup, unyi si ni kihun ami i tse ding. ''I kyong, be reng idung anim.'' 7Eke bangyi etim̃ nyi esi olok yi bôtu kyong, "ining esi ongyi oyir kãhun. Nyi ba, do bong mi ěke indi kevin nyi esi idi.8Ba tip ohu mi, ogu obong, ke agba mi alu kayang ni ozo nyi. 9 Ye ere ning, ongyi ozo nyi, i bang. I ba bong bangyi etim nyi lilang eke i de ozo nyi anda bangyi etim bepyi.10Nyi ezi ilik aki leng meng kong? Kikyo aki kimbyi-atim arang ata, ka ba si kikyo ni ukyeng ketim. 11l ning esi kubu ni ltsi aba, ye ovur egyi obr idi. 12 Ba pu kyong bo hu mi, eke be ki egyi ni kihun bangyi abi eken, eke be si mi apa kikyi ere ba arung kyong ukyeng nyi awu i lok esi abi. Ere ning be si mi apa anyin eding.13Eke be ne tse bangyi izin babe eyi Herodyan aba obu ngyi eke indi ba aba ohu mi ti eve undu ngyi. 14Ayi ba ba be si zi mi kyong kizee ozu, adi arung kyong omu okyong ulok ozu meng ure beb eki eyi ozu amang ni ongyi omi kong, uzim ere ohu bangyi aha kong. U zee ukeng lkpe ni kavang. Eki ayi de ken kiken idi anda uding Sizar ra iye. Di ken nda ra iye. 15Eke Yesu arung ozu amang ni Ukaba ibi, eke i si beb be kyong nyi ra ambak azang ama. Nyi de kinang lu ba ama sang re.16Be de kiting anda mi. I si beb be kyong, ''okpir eyi eyi kiding eyi aki ele ti kinang ning.'' Bo kyong, ''Sizar''. 17Yesu haa be kyong,'' de nda Sizar kizu aki esi ni Sizar, ke ni Ikpe kizu aki esi ni Ikpe.'' Eke be egyii.18Eke ba Sadducees abe haa kyong uzizir akya-ting aba obu ngyi. Be beb mi, kyong.19''Kìzee-ozu, Mosis lim anda di kyong, ongyi esi aku akeb eke iku kikpir esi ogu ngyi apa, umba ngyi ide akeb nyi aku eke ita utu alu umba ngyi.'20Bamba babe ele bo tong-bapa; ami ni kitabr eku akeb ke i ku, elu bodung kong. 21Ni upa ngyi eku mi, i ku, elu utu rahin ke ni ura re neng. 22Ni utong upa ngyi alu belim eyi belim kong. Ni kihun ngyi akeb oku ting.23 Eneng nying kige ni uzizir isi ni eyi kemeng ibi. Ayi lilang ibi aku mi."24Yesu haa kyong, ''Ining esi kikyeng aki nyi ra da, kikyi ere nyi arung ilik Ikpe ra kazak ni lkpe kong. 25 Ayi be esi zir anyin katang ni abe oku, keku akyating, ra ni kimba, eke be le ereng belim etim lkpe kukyi.26Eke kikyi ni abe oku ke ezir, nye zi ilik ni Mosis kikyi ni ozu ni ulum, utu awu Ikpe lok yi mi kyong ama si Ikpe ni Abraham, eyi Ikpe ni Azik, eyi Ikpe ni Jokob ra? 27 l si Ikpe ni buku kong, ke esi ni abe bo wung. Nyi obu kobyi mbe titing.28Kilim-ozu omi ba wok aha ibi ayi ba taa; i zang kyong Yesu su be zizing mbe. I beb mi kyong, izin ayi zing ayi obu lilang ra? 29Yesu kyong, izin ayi obu lilang esi, 'wok, lsral Itsi Ikpe idi, esi ltsi kitik ngyi mbe. 30Esi keng otin orup eyi ltsi Ikpe andu, eyi etu andu lilang, eyi orup andu, eyi kating andu, ke eyi kazak andu lilang. 31Izin ni upa ngyi esi ening, shong ongyi ukye andu reng etu andu. Izin ayi obu ayi leng eye kong.32Kilim-ozu nyi haa kyong, ''kizee ozu uding, uhaa kavang kyong Ikpe si uting mbe' irim ngyi ongyi kyating. 33 Eke arib orup yi mi eyi orup andu lilang. Eyi orung andu lilang, eyi kazak andu lilang, ke shong ongyi ukye andu ereng etu andu ting, yi arib obu bunda abe oluk anda Ikpe.'' 34 Ayi ke Yesu zang kyong ozu ayi ilok ekyin embe, i haa mi kyong ''ule kira eyi agya-kiding lkpe kong.'' Irim ni inyi, ongyi ebeb arung mi kizu eye kong.35Yesu su be kekpeng aki i re zee ozu ketim-Ikpe kikyo; kyong, ''ere obu ke bulim-ozu aha kyong Kristi si idung ni Debi ra. 36Debi bulok ngyi, ni Kudin kotin kyong, 'ltsi aha ltsi anim kyong kyu le kubu etung anim, eneng ama si ohu bangyi kufa andu erim ti kiba kozun andu lang. 37Debi bolok ngyi zi mi 'Itsi,' ere neng abang ke Kristi nyi si idung Debi ra." Kihun bangyi nyi eken owok mi eyi orup otin.38Ti ozu ezee ngyi Yesu haa kyong, "Zang inyi zizing yi bulim-ozu abe apa batri bokyo esi ra apu kokyip ni kindip otsu kopyi betsi,39 Era apu ile kikyo kikyo Ketim Ikpe eyi iyak kukyip. 40 Bo tsu asapu ni bakeb bekpe ke to buy aduwa anda Ikpe esi kira eke bangyi a zang. Utu bangyi abe leng ba ba ekem mbe.41Eke Yesu kyu le itsari onyong ni Kevim-bunda ketim-Ikpe kikyo, le ra zang bangyi utu awu ba rata anang ibi okyu kevim anang nyi. Bangyi anang ata kyu Kuk embe. 42 Eke akib bekpe ami re kekin mbe i ta "anang" ngyi bosule asa apa" ayi akwu eken lang ye tuk ohun kikpyib kiting43I si lok yi belim-etim ngyi kyong, "kavang mbe ama ri haa nyi akeb bekpe ami kekin mbe leng nda bunda ngyi obu bangyi abi anda bunda ti kevim anang ameng lilang. 44Kikyi ayi abi anda aga lilang, anda ayi ba adip eyi yi ham. Eke akeb ami leng ide aki elu eyi yi kayang ngyi sang mbe nda lilang.
Chapter 13

1Ayi Yesu ri lu anyin ketim lkpe nyi, idung etim ngyi uying haa mi kyong, "Kizee-ozu, zang ketim okyo aki ovru egyi eleng.2I haa mi kyong, "uzang ketim aki kikyo eleng," Kikyo keki esi ekpri kikyi ni kikyo keki kong lilang ngyi olung okyu itsari".3Ayi i le kikyi kehin ni Olive ukpa ni ketim Ikpe, Pita, Jems, Jon, eyi Andru, ebeb mi kataa mbe kyong, 4"Haa di, kige aki arung ayi ozu ning obu. Ura awu arung otok di kyong ozu ning nyi ara ba obu."5Yesu ayir ri haa bi kyong, "zang inyi zizing ongyi fu aku nyi avuk kong. 6 Baga mbe era ba kiding anim okyong, "Ama si emi, eke ba ku baga mbe ene avuk.7Ayi nyi owok uhaa umma eyi kilung ni umma, fu ka kulung kong, esi keng ozu ning obu, eke esi kihun ngyi meng kong.8 Eke otuk aku umma eyi otuk, Agya Kiding eyi Agya Kiding, ezu aku oluk aga mbe, eyi bunyong. Eneng esi keyir ni butsim kimba.9Zang inyi zizing, bo hu nyi eding kopyi ni bodung akeb, bogu nyi ketim Ikpe, nye yir obr ni beding kitsi eyi beding kiding anim, eke indi nye su eyi uhaa ezik ibi 10. Eke eve lkpe ekyin evir kayang ning lilang.11Ayi be esi ohu nyi anda be, fu aka kulung kyong u lok ere ra kong, Ti kige aki nyi kudin kotin anda mu aki ulok. 12Umba yi umba obong botu, Abba i fa idung, idung i fa abba, belim afa babba eding ni kepyi aki bo bong botu. 13 Kayang afa mu kiding anim. Eke ongyi esi agbang orup eding kutu kihun ngyi egben.14Ayi nyi azang abyi ayi abeb iyak ayi anda eyir kong (ami le eyi orung, erung yi), abe ele ki Judiya kyi atsu ekyi ahin, 15abe le kikyi ketim fu okyu eding ketim kemeng eye kong ra, ede kizu keki olu kayang embe kong,
17 Eke kuhang ele kikyi ni abe ele yi belim eyi abe ehe belim itu ayi nyi. 18 Nung Ikpe kyong yi fu bu inda uuva kong. 19Ayi butsim buga ele mbe, ayi obu utu awu nyi kutu kong, kige aki Ikpe akim kayang, har ubang, ra esi ye bu eye kong. 20Ohun Ikpe ohu itu ngyi aka eyir, ibyi etu keki esi agben kong, eke kikyi ni abe etseng, i hu itu ngyi eyir okyu.21Ening ongyi olok eyi mu okyong,' zang, eleng esi Kristi! ra 'Zang, ile ombon! fu osu yi kong. 22 Ayi bukaba ni Kristi, eyi bozir aba obu otok nyi ura ni ozu egyi ovur, eke akaba nyi, esi eken abe etseng ting. 23 Yir yi kozo, ama haa nyi ayi lilang kige eti aba.24Eke irim ni ibak ayi ni etu ayi nyi, uru ekep kivub uuva esi otok bata ngyi kong,25 Ekir esi kukyi aku okyu itsari, ke kazak aki ele kukyi ere neng. 26 Eke bo tuk azang idung ongyi i ba ni kotin eyi bugbang, si eyi buzur ngyi. 27Eke i tuk etse belim ngyi aba aku eken abe itseng alu ni bakang benzi ni kihun kayang eding kihun ni kakpa lkpe kukyi.28Nyi zee ozu kikyi ni itung kuda. utu awu ineng ngyi esa fa eteng meng arung kyong kitu ele onyong meng. 29Eneng ting, ayi nyi sa zang ozu ning obu meng, nya arung kyong anduk meng, onyong ni opu kiya.30Kavang, ama haa nyi kyong, kuzing ning esi ka kpa edeng meng kong eneng ozu ayi lilang esi obu. 31Kukyi eyi kiting akpa edeng eke eve anim esi akpa eding kong.32 Eke kikyi ni kutu aki nyi ra kige ngyi, ongyi esi arung kong, eken yi belim Ikpe kukyi, ra idung ongyi, eke ohung abba mbe.33Le yi kozo! apu egyi, kikyi ere orung kige aki nyi kong. 34 Ye ereng fu ongyi ami si kekyin ke isi agya ngyi apa ide belim etim ngyi alu ere ekpe agya ngyi, eyi eyi alu yi kapu etim ngyi eke inda kikpe-egyi kyong i fu na bula kong.35Ere ening, zo zang kikyi ni ayi orung kige aki abba agya i ba kong; kiying i ba urukpe, kiying i ba utuga, ayi bozun ata alang, ra kizir.36 Ayi isi aba meng i fu ba fa mu ayi una bula kong. 37 Aki ama haa mu, ama haa nyi lilang: nyi le yi kozo!"
Chapter 14

1Obu itu ipa indang irim ni Kukyip ukpa-zeng eyi kukyip ni bredi ayi akya yi kindip. Beding agya bokyo eyi bulim ozu apu bekeng indi bo hu Yesu eke bo bong mi.2 Ayi bo ro lok kyong yi fu le kutu kukyip kong ahu bangyi ata alang yi.3Ayi Yesu ofu ki Betani kagya ni Samon ami ni embri, ayi ira alyi ala, akeb omi ba yi kilak bangyi bagak beding ni anang aga embe, azing arib ebe. Even yi de kur mi kikyi.4 Eke beying atsu orup. Bolok yi botu okyong, ere kikyeng aki i de bangyi ning okur abeb ening. 5 Bangyi beding ning ede agyalyi afa anang aga obu denari akim kur eyi otong ede aka ohu bangyi akin embe" Ke ba kya mi eve.6Eke Yesu kyong, nyi pa mi kitik. Ere bu ke nyi awa mi. I bu kizu kiding anda ama.7Nyi ele yi bangyi aken ekpir ening mbe, ke esi arib nyi bu eding nda bi, eke esi nyi le eyi ama ekpri eneng kong. 8 I bu aki avang etu ngyi: Itse ama bangyi abe akem arib kehim anim ti kenzi. 9 Kavang ama haa nyi, kiluk aki uhaa uding anim ene dzi embe ni kayang ning ,kizu aki akeb ning bu eleng ba ta kiha ngyi, ere amang arung mi embe.''10Eke Judas Iskario uting katang ni abe kur eyi bapa, enyin eding kobu ni Uding beding agya eke i hu mi anda bi.11Ayi beding agya owok yi, orup arib bi eyi undu umen eke ba nda mi anang. Eyir apu bekeng eke i de mi akem bi kubu.12Kutu Kitabri ni bredi aki akya yi Kindip, kige aki bo bong itaan ni ozin ni ukpa-zeng, belim etim ngyi ebeb mi kyong ere ayi opu kyong de ne bu ala ni ukpa zeng, eke una alyi. 13 I tse belim etim ngyi ba pa kyong, nyi kyin ding korup kehin, nya zang awu omi i fa nyi eyi kilak kikyi ngyi nyi ben mi. 14 Agya ayi i se kyin embe nyi haa mi kyong Kizee ozu okyong kinung ketim aka rung ayi ama lyi kukyip eyi belim etim anim?15I tok nyi kinung ketim kukyi akem ekpe meng alu. 16 Belim etim ngyi eding korup kehin na zang ye si utu awu ke i haa bi, ke be na atim ala ni kukyip.17Ayi uru ekpe I ba yi belim etim ngyi kur eyi bapa. 18 Ayi be ra lyi ala obu, Yesu kyong, ''kavang mbe ama haa nyi ,ongyi uting kemeng inyi ami alyi ala yim igya alyi ama.'' 19 Lilang ibi orup abeb bi. Be beb mi uting uting, ''kavang esi ama kong ra. ''20Yesu si haa bi kyong, ''esi uting ni kur eyi apa, ami yi ama pa kubu ti kevim ala ibung.21 Ayi idung ongyi i si utu awu ilik Ikpe aha kikyi ngyi. Eke kuhang ele kikyi ongyi ami agyalyi Idung ongyi nyi! Arib obu inyi ba mba mi kong.''22Ayi be ra alyi, Yesu de bredi, ideng Ikpe, i hu ki beb aha. I de ki anda bi ke kyong, ''nyi hu ining. Ening esi etu anim.'' 23 I de ketuk, edeng Ikpe, i de nda bi, ke lilang ibi amgba yi. 24 I haa be kyong, ''ening esi beyeng ni undu umen anim, beyeng abe ede kur kikyi ni baga mbe.25 Kavang mbe ama haa nyi, esi ama mgba kihim otsi ning eye kong, eneng kutu aki ama mgba yi epyi kagya kiding Ikpe."26Ayi bo su kubong ekpe, bo lu ohun kikyi kehin Oliv . 27 Yesu haa bi kyong, ''lilang inyi aku okyu kikyi ere elim alu okyong ama gu obong keku obr eke bataa eki arak."28Eke irim ayi ama zir anyin meng, ama ta nyi obr eding ki Galili" 29 Pita kyong, ''bangyi arak lilang, esi ama ding karak kong."30Yesu haa mi kyong, ''kavang ama haa mu, otuga awu leng, lang Izun otok ata kilang ni upa, utung ama ezing ara.'' 31Eke Pita haa mi kyong, ''esi keng ama oku eyi mu, esi ama otung mu kong.'' lilang ibi emen udu utu awu nyi.32Ba ba kiluk aki edi Gethsemane, ke Yesu haa belim etim ngyi kyong "nyi le ameng ayi ama ene obung oho anda Ikpe.'' 33 I de Pita, Jems, eyi Jon aben ami, eyir fa ibak etu ngyi aga mbe. 34I haa bi kyong, ''unyang anim ohu kimbok esi eding kepyi ni buku. Nyi le ameng yi kozo.''35Yesu kri ding kobr la eneng, i tip otunu itsari obung oho anda Ikpe. 36I kyong, "Abba, Abba, ozu lilang obu andu use su de lu ama ti butsim ning, Ke esi ni anim kong, eke esi andu.37I si irim ba fa bi ra na bula, ke i beb Pita, "Simon, nyi ra na bula ra. Esi indi nyi le yi kozo kige keting kong ra. 38Nyi le zo eke nye bu aduwa anda Ikpe ahuk nyi aku okyu ti kimbak zang. kudin obu arung, eke ibi etu esi obu arung kong. 39 Eyi ye i si ding ne obu aduwa anda Ikpe, ke I lok ri utu eve ayi nyi.40Eyi ye i ba fa bi ra na bula eyi, egyi ibi alib eyi bula, ba pu ana kizu aki bo lok eyi mi. 41I si ba ni ezing ura ke I kyong, ''nyi fu ra na bula etim kihuk nyi ra. Kige nim avang meng! kige nyi aba meng. Zang idung ongyi be de mi anda bangyi abe obu ozu abyi. 42Nya anyin kuyir; de ding. Zang, ami i de ama agya lyi i le onyong meng.43Ayi i fu ro lok ozu nyi, Juda uting kemeng ni abe kur eyi ba pa, i ba tok. Bangyi baga mbe eyi mi aba ibung eyi bugyang eyi bokpuk, esi kobu ni ekyi beding agya, bulim-ozu, eyi bodung akeb. 44Indang ongyi ivok ngyi i tok bi ura, okyong, ''ongyi ami ama esi amgba mi kelung, esi ami. nyi hu mi akem bangyi abe re kpe eke be yi mi eding.'' 45Ayi Juda ba ekyin, kekpeng aki nyi mbe i ba obu ni Yesu, ke i kyong, ''kizee ozu,'' ke i si hu mi mgba kelung. 46Ening bo hu mi obu etu ke be gbin mi anyin.47Eke ongyi uting katang ibi nwolu kagyang ka lu kotung ni idung etim ni uding agya ukyo. 48 Yesu beb bi kyong, ''nyo lu aba nyi aba ohu ongyi uzi ra, eyi bugyang eyi abre nyi aba hu ama ra. 49 Ama yi nyi le ekpir ening mbe ri zee ozu ketim Ikpe nyi hu ama kong. Ayi leng obu eke okyu ni kilang ilik lkpe.'' 50 Lilang bangyi abe eyi Yesu ele ekyi esi mi apa.51Idung otin omi, apa ohun batri ilong ekip ata mi kivirding, re ben Yesu. Ayi bo hu mi, 52 I ki si otir ilong ngyi pa embe ke i lu unya utin kibeng mbe.53Be de Yesu eding kobu ni Uding agya, embe. Beding agya bokyo eyi bodung akeb, eyi bulim-ozu. 54Indang Pita ben mi esi kira, ding konyong usunkpa ni uding agya ukyo. I yir embe eyi bukpe agya onyong odo ula.55Ere ening Kikyi beding agya eyi bangyi opyi ikpe abe eken ra apu ba fa kuda kikyi Yesu eke be ti obong mi. Eke ba fa mi eyi kuda kong. 56 Baga mbe ra ka kazir kikyi ngyi, eke aben uhaa kazim ibi osu kong.57Babi anyin azir bozir kikyi ngyi; bo kyong, 58''do owok i haa kyong, 'ama lun ketim Ikpe aki embyi eyi obu eleng okyu itsari kembir itu ira eke ama esi embyi kipyi atsu esi eyi obu eye kong.'''59 Abr uhaa obyi ibi ting ahin obu kong.60Uding agya ukyo anyin kuyir beb Yesu, ''Esi ovung undu olok ozu kong. Ere aki bangyi ning olok kikyi andu.'' 61 Eke i le umbir mbe i lok kizu kong. Eye uding agya ukyo beb mi okyong, ''Omu si Kristi nyi, idung ami ni edeng. 62 Yesu kyong, ''esi ama; ke nyi azang idung ongyi kige aki i le ti kubu etung ni kazak, i ba eyi kotin ni kukyi."63Uding agya ukyo agyin batir etu ngyi kyong, ''do fu ra pu ongyi ezik. 64 Nyi owok i lok gbem kidin Ikpe meng. Nyi haa kyong ere.' Be de mi alu lilang ebe ereng ongyi ami apu buku. 65 Ba ayir otu mi etsen etu. Bekip ezeng mi egyi, ke bogu mi ozung, be zi mi kyong, ''ongyi izir!" bosoja eyir mi igu.66Ayi Pita le odung embe, idung ilege omi ni uding Agya ukyo ba fa mi, 67 I zang Pita yir ro do ula, ke i zang mi egyi kekpir. Eke si lok yi mi kyong,'' omu yak yi abe eben Yesu ni Nazaret ting.''68 Eke Pita eten kyong ama arung ozu ayi ulok kikyi ngyi kong. Enyin kiluk aki nyi embe olu kayang.69Eke Idung ilige nyi zang mi ke eyir ri haa eye eyi bangyi abe yir embe, ''awu ning uting katang ibi!'' 70 Eke I tung eye. Ede kira la ening bangyi abe eyir embe esi olok eyi Pita, ''kavang mbe usi uying katang ibi, kikyi ere usi ki Galili aba ting.''71Eke i eyir vang kuvang kyong, ''ama rung awu ning ami nyi olok ozu kikyi ngyi eleng kong.'' 72 Kekpeng aki nyi mbe Izun ta kilang ni upa. Pita mang arung ozu ayi Yesu haa mi okyong: ''utung ama ezing ara, lang izun otok ata kilang ni ezing upa ngyi,'' ke eku ikpok.
Chapter 15

1Kizir ening beding agya eken eyi bodung bakeb ibi lilang eyi bulim ozu eken opyi ikpe eyi bodun bakib ni boJus. Eke ba zip Yesu ke be de mi anyin. Be de mi eyi na nda Palet.2Palet beb mi kyong,'' omu si Uding ni BoJus.'' l su kyong, ''omu haa ening.'' 3Beding agya bokyo emyeng ozu aga mbe kikyi Yesu.4Palet si beb mi eye,'' esi uhaa kizu kong. Zang ozu aga mbe ayi be myeng alu mu kikyi 5Eke Yesu aha Palet kizu eye kong.6Idang avang kige ni kukyip meng Palet re de lu ongyi uting ketim kipa ami be re apu. 7Bangyi abe obong bangyi ele ketim kipa embe katang ni bangyi babi, eken eyi Barabas.8Ubyin bangyi aba obu Palet ayir aha mi kyong i bu nda bi utu awu i bu akpa meng.9Palet osu eyi be kyong, ̧̧̧̧ ''nya pu kyong ama nda nyi uding ni bo Jus. 10Kikyi ni buvib beding agya ohu Yesu ni anda mi. 11Eke uding agya enyin haa be kyong bi nwo lu Barabas.12Palet osu bi eye kyong, ere ayi ama bu eyi uding ni bo jus.'' 13 Ba haa mi eye kyong, ''akem mi !"14Palet beb be, ''i da nyi ere" Eke bokyong, akem mi." 15Palet apu kyong etin bangyi nyi orup, eke inwo lu ' Barabas nda bi. I gu Yesu irang eke i de mi nda bi kyong bi de mi na kem ti otsi kumen.16Bosoja ohu mi eyi eding kiluk ikpe ilok ( kikyi ni gomati), ke be zi eken kehim akpa inyang ibi.17 Ba pa Yesu otri etu. Ba kem ipuk bagri ekep mi kikyi. 18Bo bu mi andri ra akyip mi kyong uding ni Bojus da kyip mu ye.19Bogu mi ukpuk kikyi, botu mi etsen. Be tip otunug obr ngyi arak re teng mi. 20 Irim ayi batu mi bo nwo mi otri ni ketim kipa, ede batri ngyi apa mi etu, eyi mi eding na kem ti otsi kumen. 21Bo hu awu omi re kyin aba ti kitsi embe igang kyong, i kyung otsi kumen Yesu, awu ami be zi Samon ni Siren abba ni Alizanda eyi Rofos.22Akpa Inyang nyi ede Yesu aba kiluk aki bezi Golgota (''kiluk ikip ekyi''). 23Ba nda mi bemeng eyik eke itung umgba. 24Ba kem mi ti otsi kumen, akpa inyang ata karing, aha otri ngyi katang ibi.25 Esi anang ara ayi ba kem mi ti otsi kumen. 26 Elim alu ti ura embe kyong, "Uding ni bo Jus." 27 Eyi ami ba kem benzi ba pa embe kubu etung eyi evir ngi. 28Ening ye obu ezun ilik lkpe ayi aha kyong .29Bangyi abi akpa ezeng kikeng atu mi, enyim kikyi ibi kyong, "Aha! omu haa kyong ugyo ketim Ikpe embyi ki atsu kembri itu ira mbe,30 Agbenlu andu eke kyu ba ti otsi kumeng!"31Ri utu awu nyi ayi uding agya eyi bangyi abe ering, eken eyi bulim ozu, ke bokyong, ''egben bangyi babe, eke egben olu angyi arung kong. 32Pa Kristi, uding ni Isrel, kyuba kiting indang ti otsi kumeng, eke da zang ososu."Eyi bangyi abi ba kem eyi mi bolok mi andri ting.33Kekpeng aki uru eyir utik, iyak lilang ekib kivib. 34Aba dzi anang ara ni uru uga Yesu kpok kilang kiga kyong, ''Eloi, Eloi Lama Sabatani ''kikyeng ngyi okyong, ''Ikpe anim, Ikpe anim, abang usi ama pa.'' 35Bangyi abe ele mbe owok ening ba haa kyong, ''zang,i ri zi Ilaja.''36Ongyi ami lu unya de soso azip ti ukpuk kinang, apa ni bemeng abe ayik ide nda mi kyong i mgba. Awu nyi kyong,''Da zang kyong Ilaja iba de mi okyu itsari ra.'' 37Yesu kpok kilang kiga ke i ku. 38Otri awu ni ketim Ikpe agyin aha apa esi kukyi okyu ne dzi kiten.39Ongyi kiki ni akpa yir obr Yesu ke i zang utu awu i ku, i kyong, ''kavang Yesu si idung ni Ikpe.40 Bakeb beying eyir ra zang kugbak. Katang ibi esi Mary Madalin, Mary (ayi ni Jems umba ulim eyi Joses), eyi Salomi. 41Ayi i fu le Ki Galili be ben mi aka humi. Bakeb baga mbe eben mi eding Ki Jurisalem.42Kekpeng aki uru aba ekpe, kikyi ere esi kutu kite ni kutu ni uzin, 43 Joseph ni Arimatiya i ba embe. I si ongyi ukyo ni opyi ikpe, ami re yir abang agya kiding Ikpe. Iding na fa Palet kyong inda mi kehim ni Yesu. 44Palet gyi ayi Yesu i ku meng; I di kikyi apka ke i beb mi kyong Yesu oku meng kavang ra.45Ayi Palet wok obu ni kikyi ni akpa kyong Yesu i ku meng, i de kehim ngyi nda Joseph.46 Joseph agya otri otin. I hu mi kyu ti otsi kumen, i bang mi otri, ke i de mi apa ti kenzi aki bo bok asa umi. Eke i bung kikyo ekip ezing kenzi nyi.47Meri Madalin eyi Meri ayii ni Joses azang kiluk nyi aki benzi Yesu.
Chapter 16

1Ayi uru uzin nyi akpa, Meri Madalin eyi Meri ayii ni Jems, eyi Salomi aba eyi bangyi bagak beding, eke ba ba etse Yeus etu. 2Kizir ping ni Kutu keyir ni ukum, beding ti kenzi kekpeng aki uru atsu paa.3Be ro lok eyi botu kyong, "Eyi obung kikyo nyi anying ti undu kenzi nyi. 4Kekpeng aki bapu egyi ohun ba zang kikyo nyi obung anyin meng, ayi ke le kikyo mbe.5Be kyin ti kenzi nyi ke ba zang awu omi apa batir batin, le ukpa etung embe, bereng ohu bi. 6I haa bi kyong, '' nyi fu ki bereng kong, nya pu Yesu, ni Nazaret, ami ba kem. I zir anyin meng! I kyatin ameng, Zang kiluk aki benzi mi. 7 Ke nyi ding na haa belim etim ngyi eyi Pita kyong ita obr eding meng ki Galili. Embe nya zang mi, utu awu I haa nyi.'8Bo lu anyin ti kenzi nyi ke bolu unya; etu ening bi ke ba ma inang. ba haa ongyi kong kikyi ere bereng ohu bi.9Kizir kutu keyir ni ukum, irim ayi izir anyin, I ta bri de angyi tok Meri Madalin, ami etri olu eden otong apa.10I ding na haa abe eyi mi ele, ayi be rokpok abeb orup. 11 Bo wok kyong i fu yi unyang ke i zang mi, eke bo su kong.12Irim ni ozu ning i tok etu ngyi utu keki obr ni bangyi ba pa, ayi be re si kikeng re ding korup kehin ayi be re ding kehin keki. 13Be ding na haa belim etim ngyi abe ereng eke bo su eyi bi kong.14Yesu ba tok etu ngyi obr ni abe kur eyi kiting ayi be eken ra lyi ala, ke i kya bi ti kobuk eyi orup ugbang ibi, kikyi ere bo su eyi abe azang mi irim ayi izir anyin ti buku kong. 15I haa bi kyong," Nyi kyin ding ti kayang lilang, na haa uhaa uding nda kayang lilang.16 Ongyi ami osu ke i hu bemeng Ikpe i fa ogbenlu, ongyi ami akya kosu ting iku azik.17Ura ning eben abe osu: Ti kidin anim ba tri olu edin abyi etu bangyi. Bolok undu upyi.18Bo hu bugu eyi obu, be esi amgba ura esi obu bi kizu kong. Bo tok bangyi bukyong obu etu ke bo nyong."19Irim ayi Itsi lok eyi bi ekpe, ede mi anyin ohung eding kikpe kukyi ne le kubu etung ni Ikpe. 20 Belim etim ngyi anyin eding na nda uhaa Ikpe evir iyak lilang, ayi Itsi ro bu etim eyi bi ro tok eve nyi ti uraa re si eyi bi.

Luke

Chapter 1

1Bangyi baga mbe apu kyong belim kiha kikyi ni ozu ayi aba obu katang idi. 2Utu awu be de anda di babe abe ele Itsari azang babe egyi Ke indang de hu esi belim etim ni uha. 3Ni anim ya rib ama ting--ayi ama zo ra zang ozu lilang zizing esi ri nda keyir-- ama de yi elim alu ri ezun ngyi, ongyi bolip Theophilus. 4Yi si ening eke nyi arung kavang kikyi ni ozu ayi be zee mu.5Itu ni Hero, uding ni Judiya, uding agya ami kiden ngyi zakariya kitsu aki ni Abija ogu ngyi idung ni Aron. 6Be si bangyi kenung obr Ikpe, be si isi ibi ba kya yi elip lilang ti izin eyi ni bekeng ni Itsi. 7Eke ba mba kong, kikyi ere Elizabeth le kikpir, ting abe kahung bokeb ohu be meng ti kige aki leng.8Indang aba ti kige aki Zakaria le undu etim ngyi ereng uding agya obr Ikpe ri udong ni kitsu ebe nyi. 9Ri utu awu undu kehin nyi re etsen uding-agya ami ba na, be tsen ami ikin eding ketim lkpe no luk kemgbi.10 kihun bangyi nyi lilang abe ering eken re nung Ikpe kayang kekpeng aki iri oluk kemgbi nyi.11Indang ulim-etim Ikpe ifa mi ke i yir kubu etung ni kizo kemgbi nyi.12Kige aki Zakariya zang mi ineng etu ke bereng ohu mi. 13Eke ulim Ikpe ha mi kyong, "fu ki bereng kong, Zakaria, kikyi ere aduwa ondu owok meng. Ogu ondu, Elizabeth, I ba amba idung unyalim, otu kiden ngyi Jon.14Olu eyi orup otin ke arip mu, ke baga mbe atin orub ti kimba ngyi.15 Ayi i le ongyi ukyo obr Itsi. Esi Keng i mgba ozu ayi agbang kong, ke emen eyi kudin koten esi kembri ayi ngyi olu.16Bangyi Isrel baga mbe esi irim aba ben Itsi ibi Ikpe. 17 Isi obr Itsi ti kuden eyi kazak ni Ilaja. I bu ening eke ezim orup babba eding ketu belim, eke abe agbang kikyi esi ti bomin bangyi kenung ekim Bangyi alu abang Itsi."18Zakaria si lok yi ulim Ikpe kyong "ama bang ke ma rung? ayi ama yi ogu anim akib ming." 19Ke ulim Ikpe nyi si su mi kyong "Ama si Gebrel, ami yir obr Ikpe. Be tse ama kyong mba ha mu, uha uding awu-leng. 20Zang, uta kikpib, ulok kilang kong ne zeen kutu aki ozu nyi esi obu lang. ining esi kikyi ere usu kive nim kong, ayi ya ba obu ti kige ngyi."21Indang bangyi ele abang Zakariya. Bereng ohu bi ayi ile si kira ketim lkpe. 22 Eke ayi ilu kayang, i lok kilang eyi bi kong. Ba rung ming kyong i zang kulum ketim Ikpe. I ri ha obu yi bi ke i le umbur mbe. 23Ya ba ayi itu etim angyi ekpeng, iding kagya ngyi.24Irim ni itu ayi leng, ogu ngyi Elizabet eku beyeng kembr i va itong ita angyi. i kyong, 25"Ining si kizu aki Ikpe bu yim Ke izang ama egyi kimbok indi atin ama kiyeng obr bangyi.26Ni uva awu ni utong kiyin, Ikpe tse ulim ngyi Gebrel eding ki Galili aki be zi Nazarat, 27 l ding kubu ni kikpong ami ba ta mi kikyak alu ongyi ami kiden ngyi esi Josef. I si utok ni Debi, ke kiden ni kikpong nyi esi Meri.28I ba obu ngyi ke i kyong, "Ekyip mu ye, omu ongyi okpur uding uga! Itsi le yi mu." 29Eke elim mi kpim ti eve nyi utu awu kokyip nyi ere.30Ulim nyi si haa mi kyong "Fu ki bereng kong, Meri, kikyi ere omu fa okpir uding eyi Ikpe.31Zang, omu uyi kembr umba idung unyalim, otu kiden ngyi 'Yesu'.32lsi ongyi ukyo, be zi mi Idung ni Ami bu lilang. Itsi Ikpe inda kikyo kiding ni abba ngyi uga Debi, 33I na kiding ngyi kikyi ni urum ni Jekob ni umen, eke kihun ni kikyo kiding ngyi akyating."34Meri si lok yi ulim Ikpe nyi kyong, "Abang ke ining obu, ayi ama rung unyalim meng kong?" 35Ulim nyi haa mi kyong, "Kuding Kotin okyu aba etu ndu, ke bugbang ni ami bu lilang o kyu aba mu etu. Ere ening ami ni keveng nyi mba mi ezi mi idung ni Ikpe.36Zang, Elizabet bulu ndu eku beyeng idung unyalim ti kuzin bokeb ngyi, ining si uva otong-kiying ngyi ayi i hu kembr, ami nyi ami be zi mi kikpir. 37 Ayi kizu aki akyating indi ayik Ikpe." 38Meri lok kyong "zang, ama si edung etim elige ni Itsi. Yi re yim utu awu ulok." Ke ulim nyi esi mi apa.39Ke Meri ndip anyin itu ayi nyi bukir mbe hung eding kikyi kehin ni orup kehin Judiya. 40I kin ding ketim ni Zakariya na kyib Elizabet. 41Indang ayi Elizabet wok okyib ni Meri idung ngyi kembr gyak mi kembri, ke Elizabet amen yi Kuden Kotin.42Ke i lok atsu kilang kiga kyong, "Eding esi andu katang ni bakib, eding le ti ehim bokur bodung ndu. 43Ahing nyi ke ayi ni Itsi nim i ba obu nim? 44Ayi mo wok kilang ni kokyip ndu, idung nim kembr agyak eyi orup otin. 45Eding si ni akhib ami i su kyong ozu ayi Itsi ahaa mi ya ba obu."46Meri kyong, "Unyang anim ra rak Itsi, 47Eyi kudin anim atin orup eyi Ikpe kegbinlu anim.48Ni ayi izang kekin ni upyi ngyi elige. Indi azang akim indang eding kobr kuzing lilang ezi ama eding.49 Kikyi ere ami uga ibu ozu okyo anda ama, kidin ngyi esi keveng.50Kimbok ngyi ele kuzeng abung kuzeng abe ering mi. 51I bu ozu kazak eyi iten obu ngyi: I tim arak bangyi abe amang ozu etu endip korup ibi.52I hu belim beding ti kikyo beding ibi yir, ke I hu bangyi aken atsu kikyi.53I de ozu eding anda bangyi abe ni bunyong, eke ita bangyi kiven i pa bi eding obu etse.54Inda Isrel upyi ngyi ukahu, eke i mang arung utu awu itok kimbok ngyi 55(ereng utu awu ilok yi babba idi) anda Abraham eyi irim ngyi ni umenkigyi."56Meri le yi Elizabet Ivaa ira, ke isi irim ding kagya ngyi! 57Indang kige avang indi Elizabet imba idung ngyi, ke i mba idung unyalim. 58Bangyi ukye eyi bulu ngyi owok utu awu Itsi tok kimbok kikyi ngyi, ke ba tin orup eyi mi.59Indang yo obu kutu ni otong-ura nyi, ba ba ta idung nyi kamang, Indi ba tu mi kidin abba ngyi "Zakariya." 60EKe Ayi ngyi "otung kyong, ba tu mi Jon." 61Ba ha mi kyong, "Ongyi omi akyating katang ni bulu ndu ami ba tu mi kidin angyi ening."62Ba ha abba ngyi eyi obu ebeb mi utu awu etu kidin idung nyi. 63Abba ngyi kyong bi nda mi uyak ozu elim, "ke ilim kyong kidin ngyi Jon." Lilang ibi ba ma inang ti ozu ning.64Kekpeng aki nyi mbe undu ngyi aveng omin ngyi ere vri i lok kilang ke irak Ikpe. 65Bereng ohu bangyi abe ele yi bi onyong embe. Uha ning arak evr otok ayi ele ekyi ahen Judiya. 66Bangyi abe wok kiha ning ohu yi alu kurup ibi, okyong, "utu idung ami leng iba ere ahin?" Kikyi ere kubu ni Itsi ele yi mi.67Abba ngyi Zakariya amen yi kudin kotin, ilok kive Izir kyong, 68 "Uurak si ni Itsi, Ikpe ni Isrel, ayi iba kahu ke igbinlu bangyi ngyi.69I hu ozin ni ogbinlu atsu anda di agya ni upyi ngyi Debi, 70Ayi i lok atsu undu bangyi izir abe ni keveng keyir. 71I de ogbin lu esi kobu ni bangyi kufa idi anda di eyi kobu ni bangyi lilang abe afa di.72I bu ayi leng eke otok babba idi egyi kimbok eke imang arung kezung keveng ngyi, 73kuvang aki ivang eyi abba idi Abraham. 74I vang kyong inda di kive aki otok kyong da gbin olu kubu ni bangyi kufa idi, indi de ben mi bereng akyating,75Ni ile keveng eyi kenung obr ngyi ni itu idi lilang.76I su, omu, idung, be zi mu ongyi izir ni ami obu lilang, indi omu uding kobr ni Itsi akim bekeng ngyi, akim bangyi alu abang uuba ngyi, 77Inda bangyi ngyi oorung yi ogbinlu ni uupanda ni abyi ibi.78Ining obu kikyi ni egyi kimbok ni Ikpe idi, kikyi ni aru awu atsu kukyi indi aba kahu di, 79 I tok bangyi abe ele ti kivip bata eyi abe ele ti kudin buku. I bu ining eke ndi eduk ezun idi eding ti ukeng bukun."80Indang idung nyi dip ke i ba agbang ni kudin kotin, ke ile kulum uga ile bang kutu akhi iba otok etu ngyi obu ni bangyi Isrel.
Chapter 2

1Indang ening inda ayi nyi, Sizar Augostus ba nda uha kyong lilang kayang ni bangyi Roma bi kyong botu eke ami, erung ubyin ibi. 2Ening esi ni kitabr ayi bo kyong ubyin bangyi ayi ami Kuriniyus si Gomna ni Syria. 3Ere ening bangyi lilang eding kehin ibi no okyong ibi.4Josef ting anyin si ki Galili, esi kehin kikyo ni Nazaret, eding ki Judiya, kehin kikyo ni Debi aki be zi Betilahim, kikyi ere isi kika ni Debi. 5I yi Meri eding ibung be ni lim edin ibi embe, ami ni kikyak ngyi ke i yi kembri.6Indang ayi be le embe-ng, kige avang ayi i mba idung. 7 I mba idung unyalim, idung kitabr ngyi, i de mi bur zizing eyi batri idung, ki i de mi nee ti ukpaan awu beri ata erreng ala embe, kikyi ere ba fa kinung kitsa ti ketim ekyin kong.8Bangyi re kpe ereng ti kiku abe ele kulim re kpe ereng ibi otuga. 9Ulim Itsi iba tok embe eke buzur Isti otok ata bi kividing lilang ibi, eke bereng o hu bi ham mbe.10Eke ulim nyi lok yi bi kyong, nyi fu kyi bereng kong, kikyi ere ama de uhaa uding aba awu atin bangyi orup lilang. 11Inyining ba mba di ogbinlu korup kehin kiga ni Debi! Isi Kiristi Itsi! 12Ining si uraa awu otok anda nyi: nya fa idung kala-men ami bobur mi ti batri ana ni ukpaan."13Kekpeng aki nyi be le ubyi eyi ulim nyi, bo soja abe kukye ra rak Ikpe kyong 14Buzur esi ni Ikpe ami kukye, ke bukun le kayang obu bangyi abe arib mi orup."15Ya ba kpaan ni irim ayi ulim nyi iding meng kukye, bukpe ereng abe ele embe esi ha botu kyong, "De ndip anyin eding ki Betilahim ene azang ozu ayi obu embe, aki ltsi nda di ke da rung."16 Ba nyin bukr mbe eding embe na fa Meri eyi Josef, ba zang idung nyi na le ti ukpaan nyi.17Irim ayi ba zang mi ming, ba haa tok bi ozu ayi bo wok kikyi idung nyi.18Lilang abe owok ya ma bi inang ni ozu ayi bokpe ereng olok eyi bi.19 EKe Meri ra mang kpir ening mbe ozu ayi i wok lilang, i ta yi korup ngyi. 20Bokpe ereng ohu si irim, arak lkpe eyi orup oting ni ozu ayi bo wok eyi ayi ba zang, ekpir utu awu ba haa tok bi.21Ni kihun ni itu itong-ira, ayi ba ta mi kamang, ba tumi kidin kyong Yesu, kidin aki ulim Ikpe atumi lang bo tuk ohu kembr ngyi.22Ke itu ayi ba ra pu ni uugbe atin aba vang utu awu Musis ilim ti izin, Josef eyi Meri ede mi hun eding Ketim-Ikpe ki Jerusalem ede endi be de mi anda Itsi.23 Utu awu belim alu ti izin ni Itsi, "Okyong idung unyalim aven kembr ayi ngyi ede mi anda Itsi." 24Eneng ba nda bunda utu awu ba ha ti izin ni Itsi, " botoho ba paa ra bukpiting ba paa ening."25Azang ongyi ami le ki Jurisalem ki kidin ngyi esi Simiyon, ke ongyi ning nyi isi kenung emi de angyi anda lilang . Iri le bang ki hu ureta ni Isrel, ke Kudin Kotin eyi mi ele. 26Yi avung otok mi ti Kudin Kotin a haa mi kyong esi uku ming kong egyi ndu azang Itsi Kristi lang.27Kudin Kotin, aku mi eding ke Samiyon kyin ding ketim Ikpe. kekpeng aki bangyi ngyi ede Yesu ami kalamen,indi bo bu mi ekpiki ni izin. 28I hu mi ehe obu ngyi, ke irak Ikpe ke i ha kyong.29 "Indang nda idung etim ndu i ding bukun, Itsi, utu awu kive ndu ahaa nyi.30Ayi egyi nim azang ogbenlu ndu ming. 31Ayi okem alu obr bangyi lilang.32 Utaa ni kulum otok be Jenta eyi buzur ni bangyi ndu Isrel."33Abba eyi Ayii ndi idung nyi bereng ohu bi ti ozu ayi bo lok kikyi ngyi. 34Ki Samiyon lok undu udin eyi bi i hah ayii ngyi Mary ayii ni indung nyi kyong "Zang! Idung ning nyi bangyi Isrel aba aku anyin otok uraa nyi ututung ngyi 35Ke kagyang aba tip ekyin korub andu, eke ndi kating ni erip bangyi aba otok olu."36Akib izir kidin ngyi esi Anna le mbe ting. Isi ldung ni Fanuel isi kika ni Asher, ehin ebeting. Ile yi imma ngyi igyi itong-ipaa irim ni itu kikpong angyi.37 Isi akib bekpe igyi akem-enze eyi-enzi. I si ketim lkpe apa kong i le ri nung lkpe ti izin undu ukyi ti kiha-kita kataan eyi lkpe utu aben uru.38Ti kige aki nyi i kr aba onyong ke iba deng Ikpe ke ira haa ozu kikyi ni idung nyi eyi bangyi lilang abe ele abang ureta ni Jerusalem.39Ayi bo bu ekpe ozu ayi apu anda bobu ti izin Itsi nyi, be ohu esi irim eding ki Galili, kehin kikyo ibi ki Nazaret. 40I dung nyi idip atsu eyi kazak angyi, eyi bomin, ke eding Ikpe ele yi mi.41Bangyi ngyi reding ki Jerusalem ugyi aben ugyi ti kukyip ni ukpa-zeng. 42Ayi i le igyi kur eyi apaa, be si eding eye utu awu be re ding ni kukyip nyi. 43Irim ayi itu kukyip ekpe, Be si irim re ding kagya ibi. Eke Yesu kpir irim ki Jurisalem ke bangyi ngyi arung kong. 44Bamang kyong ile katang ni ubyin bangyi abe eyi bi esi ibung, ening be si obu kutu kuting. Ke botsu apu mi katang ni bangyi bulu ibi eyi boyo ibi.45Ayi ba fa mi kong, bo hu esi irim eding Ki Jerusalem ene otsu apu mi embe.46Irim itu ira, ba fa mi ketim Ikpe ile katang ni buze ozu ro wok bi ke i re bib bi ozu. 47Bangyi abe owok mi lilang begyi utu ozu ayi erung eyi ayi ilok yi bi.48Ayi ba zang mi, isu ohu bi. Ayii ngyi se bib mi kyong "Idung abang ke ubu di ening? Wok, abba ndu eyi Ama otsu apu mu eyi bekye egyi." 49I si haa be kyong, ere bu ke nyi otsu apu ama ? Nyi arung kyong esi keng ama ele ketim Abba anim kong-a ? 50Eke barung ozu ayi I ro lok eyi bi kong.51Ke i yi bi eding kagya ibi ki Nazaret ke ina kikyi itsari eyi bi. Ayii ngyi ohu ozu nyi lilang alu korup ngyi. 52 Eke Yesu ri dip yi bomin eyi ibyi etu, ke ifa okpir uding eyi lkpe esi yi bangyi.
Chapter 3

1Ni igi kur eyi otong ayi ami Tiberiyus Sizar ina kiding, ayi Pontiyus Palet isi Gomna ni kitsi ni Judiya. Hero atsu kikyo ni Galili, umba ngyi Filip ting atsu kikyo ni Ituraea eyi Trachonitis, eyi Lysaniyus atsu kikyo Abilene,2 Kige ni uding-agya ukyo ami Annas eyi Kayafas, kilang ni Ikpe aba obu ni Jon idung ni Zakariya kulum uga.3I ro tsu vir oku ni Jordan, i nda uhaa ni batisma ni ulilim eyi upanda ni ozu abyi.4Utu awu elim alu ti kevib ni kive ni ami Azaya ongyi izir, "Kilang ni ongyi omi ere zi kulum uga, "Akem ukeng ni Itsi kem wu agba.5Egbung amen, ke ekyi ahen eyi indur olun okyu itsari, be keng abe eleng aba agba, eyi be keng olok aba andik akem,6ke bangyi lilang aba zang ugbenlu ni lkpe.'"7Ening Jon haa ubyin bangyi nyi abe olu aba eke bo hu batisma obu ngyi kyong, "Anyi belim bovang! eyi kya nyi ke nyi ki orup umaa awu araba?8Erenging, nyi tok ehim ayi ohun ni ulim ni abyi, ke nyi fu lok korup inyi mbe kyong, ' Abraham si abba idi kong,' ama ra haa nyi kyong Ikpe ihun ening ayi i hu okyo ning esi belim ni Abraham.9Ke indang kiso ele abang ni ihe etsi. Erening otsi awu akya ehim ting ba ka wu ata itsari ohu esi ehen ula."10Ke ubyin bangyi nyi re beb mi, kyong, "ere aki do bu?" 11I so su ahaa bi kyong, "Ayi ongyi mi alu eyi batir ba paa i hu haa yi ongyi ami afa kong, eyi ongyi ami alu eyi ala i bu rening."12Abe ro hu kiken ni kehin aba eke bo hu batisma, ke ba ha mi kyong, ''kize ozu "ere aki do bu keng?" 13I haa bi kyong " nyi fu hu anang obu utu awu ba haa kyong nyi hu kong."14Bo soja babe ting ebeb mi kyong, eke adi ere? Ere aki keng do bu?" I haa bi kyong, "nyi fu hu anang ni ongyi igang kong eyi nyi fu hu ongyi omi kazim mbe kong anang etim inyi dir nyi."15Indang ayi bangyi reyir abang uba Kristi nyi, be ra mang ozu korup ibi mbe kikyi ni Jon bo kyong kiying isi Kristi okyong ra? 16Jon so su ri haa bi lilang kyong, ama bu nyi batisma eyi beming, eke ongyi omi ra ba kirim anim igbang obu ama, ke ama ohun utu awu ama re ilik apaba ngyi kong. I bu nyi batisima eyi Kudin Kotin eyi ula.17Kebi alu ele obu ngyi eke ndi ife alu ngyi atin, eku igyu alu ngyi alu kuluk. Eke iluk elizir ngyi eyi ula awu esi elim kong."18Eyi kilang ekhib i hu ting ke Jon ahaa bangyi uhaa uding. 19 Ayi itung uding Herod kyong ife aku ogu umba engyi,Herodiyas, eyi ozu abyi ayi Herod ibu nyi.20Ide ayi leng ekin embe lilang. I hu Jon ekem ketim uffa."21Kekpeng aki leng ayi bangyi lilang aba bu baptisma. Yesu ba hu batisma ngyi ting, ayi iri bu aduwa kakpa Ikpe Kukye avung.22Ke Kudin Kotin okyu mi etu ereng itoho, ke kilang esi kukye okyu "Olok kyong omu si Idung anim ami Ama ri shong. Ama rib orup eyi mu."23Ayi Yesu i yir ayir etim angyi ile yi igyi kekim-eyi kur. Emi i si idung (ereng utu ayi ba mang) ni Josef, idung ni Heli,24 Idung ni Mata, Idung ni Levi, idung ni Melkai, Idung ni Jonnayi eyi Idung ni Josef.25Josef Idung ni Matatiyas, Idung ni Amos, idung ni Nahum, Idung ni Esli eyi idung ni Naggai, 26Idung ni Maath, Idung ni Matatiyas, idung ni Semeyin, Idung ni Josek eyi idung ni Joda.27Joda esi Idung ni Joanan, Idung ni Resa, idung ni Zerubbabel, idung ni Sheultiyel eyi idung ni Neri,28 Idung ni Melkai, idung ni Addi, idung ni Kosam, idung ni Elmadam eyi idung ni Er, 29idung ni Joshuwa, idung ni Eliezer, idung ni Jorim, idung ni Matthat eyi idung ni Levi.30Levi esi idung ni Sameyon, idung ni Juda, idung ni Josef, idung ni Jonam, eyi idung ni Eliyakim, 31idung ni Meleya, idung ni Menna, idung ni Mattata, idung ni Natan, eyi idung ni Debi. 32Idung ni Jessi, idung ni Obed, idung ni Boaz, idung ni Salmon, eyi idung ni Nahshon.33Nahshon esi Idung ni Amminadab, idung ni Admin, idung ni Arni, idung ni Hezron, idung ni Perez, eyi Idung ni Juda, 34idung ni Jekob, idung ni Azik, idung ni Abraham, idung ni Tera eyi idung ni Nahor,35 idung ni Serug, idung ni Reu, idung ni Peleg, idung ni Eber,eyi idung ni Shelah.36Shelah esi Idung ni Kainan, idung ni Arfazad, idung ni Shem, idung ni Nowa, eyi idung ni Lamech, 37Idung ni Methuselah, idung ni Enok, idung ni Jared, idung ni Mahalaleel, eyi idung ni Kainan. 38Idung ni Enos, idung ni Set, idung ni Adam, eyi idung ni Ikpe.,
Chapter 4

1Yesu Amin eyi kuding kotin anyin i si kuho ni Jodan ba, ke Kudin nyi aku mi eding kulum uga 2ile itu akim-apa, Shintan ambak zang mi embe. Ni kige aki nyi ayi elyi kizu kong bunyong ohu mi.3Shintan nyi haa mi kyong, usi esi Idung Ikpe hu kikyo aki leng husi bredi."4Yesu haa mi kyong, belim alu kyong unyang ongyi ele ti bredi mbe kong."5Shintan eyi mi eding ni kikyi kehin aki atsu obu lilang, itok mi agya kiding ni kayang kpang kekpeng nyi. 6Shintan a haa mi kyong, "Ama nda mu kilang kazak lilang, eyi buzur ngyi lilang, kikyi ere ba nda ama meng, ke ama de anda ongyi ami Arib ama. 7Yere ening ayi usi osu ekip kikyi itsari anda ama meng, ozu ayi leng lilang esi andu kitik mbe."8Yesu hami kyong "elim alu itsari kyong omu rak ltsi lkpe kitik mbe, omu zim ben emi kitik mbe".9Eke shintan eku Yesu eding ki Jeruselim i ne de mi alu ni ketim Ikpe aki atsu obu lilang, i haa mi kyong, "omu esi ldung ni lkpe kavang wun kyu itsari ameng ama zang re? 10 Elim alu kyong inda belim etim ngyi aba aduk mu. 11ke bo hu mu atsu kukye eke esi okim kivong ti Kikyo kong."12Yesu hami kyong, "bahaa kyong omu fu ambak zang ltsi lkpe ndu kong."13Kekpeng aki shintan mbak zang Yesu ekpe meng enying si mi pa eding kekpeng kaki.14Yesu esi irim eding ki Galili eyi kazak ni Kuding nyi, uhaa ngyi arak evri ahin ayi ata Galili kividing.15Ke iri zee otok bi ketim lkpe, ke bangyi lilang ra rak mi.16Kutu keki iding ki Nazarit kehin aki idip embe, i kyin eding ketim Ikpe uru uzin, ke enying kuyir indi idi kilang lkpe.17 Anda mi kevib ni Azaya ongyi izir. l hu ki avung ifa kiluk aki elim alu kyong,18Kuding ni ltsi nyi, ele etu anim, kikyi ni ere itsem bangyi indi ma haa bangyi aken uhaa upyi. i tse ama kyong ama haa tok bangyi abe ba asip alu kyong be re ta meng. ke bangyi abe opu egyi, egyi ibi avung, onwo lu abe be rim bi, 19ama haa bi kyong ining si ugyi ukahu ni lkpe."20I hu kevip nyi ohuk, ide nda bi si irim ke ikyu le itsari. egyi ni bangyi ketim ni lkpe embe lilang ele etu ngyi.21 E yir haa bi kyong, "inining kilang ni lkpe aki leng ka ba ezen ezun ngyi atung inyi." 22Bangyi abe ele embe lilang olok eding kikyi ngyi, ke ama bi inang ni eve eding ayi o lu undu angyi, Be beb kyong, "Ami leng esi idung ni Josef kong ra?"23Yesu ha bi kyong, kavang nye lok uhum uga awu leng eyi ama. Kikpong bukyong, nyong andu. Ozu ayi do wok kyong obu ki Kapanahum lilang, bu yi ezun nyi kehin ndu ting. 24 Eke ilok kyong kavang ama ra haa nyi kyong, ongyi lzir anda mi bolip kehin angyi kong.25Ni kavang ma ha nyi, bakib bekpe baga mbe ele kehin Isrel ni kige Ilaja, ayi kakpa lkpe ohuk keming igyi ira eyi eva itong kiying, ebye akyating, bunyong ohu kitsi nyi lilang kpang. 26I tse llaja eding kobu ongyi omi kong, ohun kobu akib bekpe ami ki Zarefat kehin kikyo ni Sidon. 27Bangyi embri baga mbe ele kehin Isrel ni kige ni llasha ongyi Izir. Eke lilang ibi bo nyong kong ohun emi Nama ongyi Syria kitik angyi mbe."28Bangyi abe le ketim lkpe nyi lilang atsu orup kekpeng aki bo wok ozu ayi ilok. 29Ba nying kuyir otu mi eding ti kedeng udur iyak ayi be ebyi agya ibi mbe, bo tumi ata kyu ti kedeng nyi. 30Eke i kpaa zeng katang ibi iding iyak iying ozu angyi.31Ke i kyu ding ki Kapernaun kehin kikyo ni Galili, Ke eyir ze be ozu kutu uru uzin. 32 Ke ba ma inang ti ozu ezee angyi kikyi ere i lok eyi eve izin.33Inda ning ketim lkpe embe awu omi yi kudin kebyi ke i ta kilang kiga kyong, 34 Aa! ere aki do bu mu ra, Yesu ni Nazarit? Uba kyo egbem di ra. Ama rung mu utu awu ure nyi omu keveng Ikpe kitik ndu mbe."35Yesu kya kudin kebyi eveh kyong, "rung tip ki lu anyin etu awu nyi!" Eke kudin kebyi nyi ita mi okyu itsari katang ibi, i ti lu anyin etu ngyi i ta mi kize etu kong, 36Lilang bangyi abi le mbe ama inang ke be si olok eyi botu kyong, "Ening esi eve utu awu ahin ere ening. Ayi i lok eve kazak yi kilang izin eyi bugbang ke bo lu anying." 37 Eke uhaa ngyi evir ekyi ahin nyi embe lilang.38Yesu enyin ketim lkpe nyi ekyin eding kagya ni Samon. Kekpeng nyi umbye Simon ukpa ogumi kikib kemeng, ke bo onung mi kikyi ngyi. 39Eke enyin kuyir akya bukyong ukpa eve, ki i si akib nyi pa. Kekpeng aki nyi enyin kuyir ni bu ala nda bi.40Ayi uru ekpeng eyi- eyi abe okyung bangyi aku bi aba obu Yesu eyi itu bukyong keyi-kekyi itok be obu inyong be lilang. 41Eden abyi olu etu bangyi baga mbe, ata beke kyong, "Omu si idung lkpe kavang!" Yesu kya edin nyi isu kyong be lok kilang kong, kikyi ere ba rung kyong emi si Kristi.42Ayi ozur ava, enyin ding iyak kataa. Kihun bangyi otsu apu mi ke ba aba fami iyak ayi i le mbe. Ba angang bo hu mi alu endi esi iding karak kong. 43 Eke i ha be kyong. "Esi keng ama haa uhaa upyi ni akya kiding lkpe nyi eyi ahin ayi ting esi kikyeng aki i tse ama ba kayang." 44Ke i ri haa kilang lkpe nyi evir bukpe lkpe ki Judiya.
Chapter 5

1Utu awu ya ba re nyi, ayi kihun bangyi ele taa Yesu kividing ke ro wok keve Ikpe, eke i yir undu kitsa ni Genesaret. 2I zang ayaa apa azib ele undu ni kitsa nyi. Bangyi abe ro hu ikya nyi olu keming aya nyi ke ere emgbe atin ibi. 3Yesu kyin ding keming ni kuya Samon ke i haa mi kyong, i hur kuya nyi kyin ding keming kitsa nyi kira sang yi utsi. EKe i le itsari embe ri zee bangyi abe ele kutsi ozu.4Ayi i lok ozu nyi ekpe, l ha Samon kyong, "hur kuya nyi kyin ding iyak ayi egem ke de atin ndu taa hu ikya." 5Samon haa mi kyong, "Keku obr, de otsu ohong utuu kibung do hu ikya kong, ke ti kive ndu, ma ta atin nyi." 6Ayi bo bu ening, ba ku ikya aga mbe amen ti atin ibi, ke atin ra gyen. 7Ke ba ta kilang ezi boyo ikya ihu ibi kyong bi ba kahu bi. Ba ba hu ikya amen ti aya ibi lilang ke aya nyi angang ndi ekyin elyi ti bemeng.8EKe Samon Pita, zang ening, evir otunun obr Yesu, kyong, "Nyin sim pa, kikyi ere ama si ongyi ami ri bu ozu abyi, Itsi. 9 Ye lim mi busa, eyi abe eyi mi le, iyak ayi bo hu ikya nyi. 10Abe ele embe esi Jems eyi Jon, belim ni Zebedi, abe esi boyo ikya ihu ni Samon. Yesu i haa Samon kyong, fu ki bereng kong, kikyi ere akem indang eding kobr nyi ri hu bangyi ye.' 11Ayi be de aya ibi olu aba undur, be si ozu lilang pa eben mi.12Aba kige kaki i le kehin kikyo keki, awu bukyong embri omi le embe. Ayi i zang Yesu, ekip itsari nung mi, kyong, "Itsi, u si osu, mgbe atin ama." 13Ke Yesu hur kubu ngyi yak mi, kyong, "Ama su meng. Fa uumgbe atin andu." Ke kekpeng aki nyi mbe embri nyi esi mi apa.14I hu mi kazir kyong i fu ha ongyi omi kong, ding ozu ndu, no tok andu obr ni uding agya, ke nda mi kizu aki i bung ohoo ni umgbe atin, utu awu izin Musis ahaa, ni uhaa uding ibi.15EKe uhaa kikyi ngyi arak eding kira kiga, ubyin uga mbe aba wok mi ayi i zee ozu ke indi ba fa uunyong ni bukyong ibi. 16EKe i ra nyin kpir ening mbe eding iyak kataa ni bu aduwa.17Aba ze kutu kaki ayi iri zee ozu, ke ba Farisi eyi buzee izin ele mbe abe esi ti ahin akr aga mbe ti kitsi ni Galili aba, Judiya esi yi kehin Jerusalem, kazak ni Itsi nyi eyi mi ele ibung indi inyong bi bukyong.18Kekpeng aki leng bangyi babe aba, okyung ongyi ami eling ezun ti kutang eyi aba, ke ba pu bekeng indi be yi mi ekyin na naa obr Yesu. 19 Ubyin obu itsari, ke ba pu ayik kisa be de mi kyin kemeng. Ke ba atsu eding kikyi kirak ketim nyi ke be de mi okyu yi kutang ngyi ukyikatang bangyi, aba gaga obr Yesu.20Ayi i zang orup uting ibi, Yesu kyong, "Awu, a panda mu ozu abyi andu meng." 21 Bulim ozu eyi ba Farasis ayir ebib kyong, ining si eyi ami ro lok egbem, eyi ami indi ipaa anda abyi akya ku si lkpe kitik angyi ting.22EKe Yesu, erung ozu ayi be re amang,isi osu bi ke i bib bi kyong, "ere bu nyi re beb ozu ning ke erip nyi? 23Aki zing ere fee obu, ayi ahaa kyong Apa nda mu ozu abyi ndu meng' ra olok kyong' "dip anyin kuyir ke si ding?" 24EKe ndi nya rung kyong idung ongyi elu yi kilang izin kayang ning indi ipa nda abyi, I haa nyi, "Dip anyin, bung kutang ndu ding kagya ndu."25Kekpeng aki nyi mbe indip anyin kuyir obr ibi ke ibung kutang ngyi iding angyi kagya ngyi, ra rak Ikpe. 26Bangyi lilang egyii ozu nyi ke ba rak Ikpe. Bereng ohu bi, bo lok kyong, "Da zang ozu ayi elim basa uru awu i nying."27Irim ni ozu ning, Yesu lu anyin embe na fa awu ami ro hu kiken kehin kidin ngyi Levi i le ti kekpe kiken. I haa mi kyong, "Ben ama." 28Ke Levi enyin si ozu lilang pa, ben mi.29Ke Levi ne bu kukyip ala alyi kagya ngyi. ke bangyi abe ro hu kiken kehin eyi bangyi baga mbe aba lyi ala nyi eyi bi. 30EKe ba Farasi eyi bulim ozu ibi re nyim undu eyi belim etim ngyi, kyong, "Ere bu nyi ra lyi amgba eyi bangyi abe ro hu kiken kehin eyi abe ro bu ozu abyi." 31 Yesu haa bi kyong, "Bangyi abe ele bukun mbe apu kikpong bukyong kong," ohun abe okyung mbe. 32 Ama ba indi ma ba ezii bangyi abe ele yi kenung obr lkpe kong, eke ama ba indi me di abe obu abyi ndi belim ti abyii ibi."33Ba haa mi kyong, 'Belim etim ni Jon ri ekyi undu obu aduwa kpir ening mbe ke ba Farasi re obu re ning ting, Eke belim etim ndu ra lyi ra mgba." 34Yesu haa bi kyong, "Ongyi omi i bu arung ahaa bangyi kukyip akib upyi kyong bi ki undu ayi akib upyi fu le yi bi ra ."35 Ke kutu ra ba ayi be de anyin akib upyi nyi obu ibi lang, be te ekyi undu itu ayi nyi.36Ke Yesu lok ukyeng yi bi kyong, "Ongyi uying esi ika kikpib otir upyi ata kibe otir okib kong. I se obu ening, egyin otir awu upyi nyi, ke kibe otir upyi, esi ekyin eyi awu okib kong.37Ongyi uying esi iyeng umgba upyi ti kilak kekib kong. I si obu ening klong. umgba upyi nyi ebib kilak nyi, ke umgba nyi okur eri, ke kilak nyi ebib arak barak.38 Ke umgba upyi esi keng eying yi ti kilak kipyi. 39Ongyi uying esi imgba umgba awu okib esi amgba awu upyi, kekpeng aki nyi kong, i haa kyong awu okib nyi onung."
Chapter 6

1Ening ye obu kutu ni keyir ayi Yesu re ding kulim eyi belim etim ngyi, belim etim ngyi epyi eru utu ni etsi, ede tse obu be zim ede yi alyi.2 Bafarasis babe aha kyong, ''ere bu ke ubu etim ayi ezin uru ni uzin."3Yesu si su eyi be kyong, "nyi ezi ozu ayi Debi bu kige aki bunyong ohu mi, eyi bangyi abe eyi mi. 4I kyin ding ketim Ikpe ni de bredi embe alyi ke i de nda bangyi abe eyi mi ele ke ba lyi, abr ayi ye si ni beding agya mbe alyi ting ahin i ka nda bangyi abe eyi mi ele alyi ting." 5I ha tok be kyong idung ongyi i si Itsi ni kutu uzin.6Yi obu kutu ni uru uzin keki ayi i kyin ding' ketim-Ikpe i ne ze bangyi ozu embe. Ongyi ami embe i ku kubu etung. 7Bulim ozu eyi Bafarasi eri ozo mi eke ba zang kyong inyong ongyi uru ni uzin ra, Eke bo hu mi eyi kuda.8 Eke erung kating ibi lilang ke i ha ongyi ami kubu oku kehim okyong, ndip ayin kuyir eke yir ukyikatang ni bangyi awu nyi anying yir kuyir embe.9Yesu beb be kyong ezin ayi ongyi i bu eding uru uzin ra si i bu abyi uru ni uzin, agben olu unyang ra si i bong." 10Eke epu egyi ata kivrding isi ha awu nyi, hur kubu ndu ibu yi ening, kubu ngyi agbang. 11Eke orup abeb be bo lok eyi botu kizu aki bo bu eyi Yesu.12Itu ayi nyi iding kikyi kehin ni onung Ikpe. Utu kibung i ri onung Ikpe. 13Ozur engi i zi ekin belim etim ngyi, ke i tseng ede abe kur eyi apa abe i zi be bangyi kitsim.14Edin ni bangyi kitsim nyi abe i zi (Simon-Pita) eyi umbangi Andrew, Jems, Filip, Batolomi,15 Matiyu, Tomas, Jems idung ni Alfiyos, Simon ami be zi mi Zilot, 16Judas idung ni Jems eyi Judas Iskariyot ami i ba de Yesu kyi betsi embe.17Eke Yesu si kikyi kehen okyu aba kivang. Ubyin ni belim etim ngyi ele embe eyi bangyi ni Judiya eyi Juresalem eyi bangyi ni uho ni Tire eyi Sidon.18 Ba ba ada atung owok mi eke ndi ba afa unyong ni bukyong ni etu ebe. Bangyi abe ele yi bukyong ni eding abyi etu ebe baba fa uunyong ni etu ebe. 19Bangyi lilang apu ba yak mi obu etu kikyi ayi elu yi kazak aki nyong bokyong oro lu etu ngyi, ke i nyong be lilang.20Eke i zang belim etim ngyi, i ha be kyong, "Eding esi anyi abe ele akin, ayi enyi esi agya ni kiding Ikpe esi kapu inyi. 21Eding esi inyi abe bonyong ohu be indang, nyi ba fa kudr.Eding esi inyi abe abeb orup indang ayi nyi ba gya ikye.22Eding esi inyi abe bangyi afa nyi eyi be kyi esi nyi apa ke ba tu nyi kikyi ni idung ongyi.23 Atin orup kutu aki nyi ke le yi orup otin ,kikyi ere kubu etim ndu ele abang mu kikpe kukyi, kikyi ere babba ibi obu abip bangyi izir rening.24Eke kuhang esi inyi abe ni kiven, ayi anyi afa orup una inyi meng.25 Kuhang esi inyi abe edr ubang. Bunyong aba ohu nyi obr ning.26Kuhang ele kikyi inyi abe bangyi olok eding eyi inyi, esi utu awu babba inyi obu eyi bangyi izir kazim keyir.27Eke ama ra ha nyi abe eri owok, nyi shong bangyi kufa inyi ke nyi bu eding yi bangyi abe eri afa nyi.28 Bu eding nda bangyi abe olok mu abyi ke bu aduwa nda bangyi abe olok egbem kidin ndu.29Ongyi esi ogumu kizung hu zim ukpa owi nda mi, ongyi esi ede anying otir ndu ufu ohu ki esi irim kong. 30Nda bangyi abe onung mu lilang. ongyi isi de kevim ndu ufu hu ki esi irim kong.31Utu opu kyong bangyi bu nda mu bu utu awu nyi nda be ting.32 Ayi omo esi oshong ohun bangyi abe oshong mu mbe,ufa ere obu ebe. Ayi abe ni kayang ting ahin oshong abe oshong be.33 Ayi nya anda bangyi abe obu anda nyi ere ayi nyi afa embe. Abe ni kayang ting ahin obu rening. 34Ayi uri nda bangyi, eke ura pu egyi kyong ba nda mu esi irim ufa ere embe, Kubo etim ndu embe esi ere embe.Bangyi kayang anda botu eke ba fa esi irim re utu awu nyi.35Eke shong bangyi kufa ndu, ke bu eding yi be. Nda fu apu kyong ufa esi irim kong, ke kubu etim ndu ohun rening ke nyi si belim ni ami bu lilang kukye, ayi ami bulok ngyi i si ongyi irung ni abe edeng mi kong abin abe ni kayang lilang. 36Le yi egyi kimbok utu awu Abba inyi le yi kimbok.37Ufu lok ogyi ikpe kong,ke omu ting ahin bolok mo ikpe kong. ufu ulok abeb ongyi kong, endi omu ting esi bolok abeb mu kong. Mgbize panda bangyi, eke ndi apa nda mu ting.38Nda ke ba nda mu ting. Bunda abe amin avr itsari esi utu awu emeng esi irim anda mu.39Eke I lok ukyen eyi be kyong." kipu egyi egben kipu egyi obu esi kiken-a?. Isi obu ening, lilang ebe esi ba ku okyu ti kiku, kong ra? 40Idung etim obu kize ozu ngyi kong, Eke ongyi ami esi ezee alu orup embe ibu ering keku obr ngyi.41Abang eke omu zang kibr ni kelim aki ele kigyi ni umba ndu, eke uzang kikem otsi aki ele kigyi ndu kong.42 Utu awu zing ayi uha umba ndu kyong, umba ama de mu kelim kigyi, ayi omu azang kelim aki ele kigyi ndu kong,' Omu uukaba tabr de kelim aki ele kigyi ndu lang uti ede kelim aki ele kigyi ni umba andu.43 Otsi uding esi kehim ehem abyi kong, ra otsi obyi esi kehim ehem eding kong. 44Arung etsi eyi itu ehim ayi yi him. Bangyi aku ehim itung ni kigyu burak kong, ra ba ku igyu ihin ni kigyu burak kong.45Ongyi uding ti eding ayi korip ngyi olok eding, Ke ongyi obyi ni abyi ayi aga korup ngyi ilok abyi. Keming ni ayi korup ngyi undu ngyi olok olu.46Ere bu nyi rezi ama, 'Itsi, Itsi, 'ke nyi ana kikyi itsari eyi ozu ayi ama ha nyi kong. 47Ongyi ami aba obu anim ke i wok eve nim eyi ina kikyi itsari eyi ama ma haa utu utu awu ire. 48I lereng fu ongyi ami embyi ketim, i tim okyu eding kita na ta kizin ngyi ti umi. Kekpeng aki beming esi amen ham aba etu ni ketim nyi, Eke esi kambuk kong, kikyi ere i mbi zizing.49Eke ongyi ami owok eve anim ke i na kikyi itsari eyi yi kong, i re fu ongyi ami embyi ketim itsari mbe ita kizin kong. Kekpeng aki beming esi amin aba ti ketim nyi kogyo okyu itsari.
Chapter 7

1I rim ayi Yesu kpe ozu ayi i lok nda bangyi nyi owok, i kyin eding ki Kapanaum.2Indang awu kikyi bo soja omi ami alu eyi upyi ami nda mi bolip ke ikyung andu uhang buku. 3Kekpeng aki kikyi bo soja nyi wok uhaa ni Yesu, i tse bodung akib ni bo Juw eding kobu ngyi okyong i ba nyong idung ngyi. 4Kekpeng aki ba aba fa Yesu bo nung mi okur mi obu, kyong, "Ami kahung i hun utu awu ubo ening anda mi, 5kikyi ere ishong bangyi idi, esi ami emi mbyi ketim Ikpe anda idi."6Eke Yesu yi be esi reding, eke ayi i ba nduk onyong agya nyi meng kikyi bo soja nyi etse boyo kyong i na ha mi kyong, "Itsi fu anda andu butsim kong kikyi ere ama ohun utu awu uba agya anim kong. 7Ni Kikyeng aki leng ama ohun utu awu ama ba obr ndu kong, eke lok kilang mbe, ke idung etim anim inyong. 8Ayi ama tin si ongyi ami ele kembr kazak, eyi bo soja abe ra tim etim eyi ama. Ama si aha uying kong, ' iding', i ding, eyi omi kyong, 'ba',i ba,eyi idung etim anim, ama kyong 'bu kining,' i bu ki."9 Kekpeng aki Yesu wok ening, elim mi basa, i hu zim zang ubyin bangyi abe eben mi irim ke i haa kyong " Ama haa nyi, kehin Isrel kahun ama fa utu orup uting awu nyi embe meng kong." 10Kekpeng aki abe be tse eding ohu esi irim aba agya, Ba fa idung etim nyi onyong meng.11Ede kira kong, Yesu eding kehnn aki be di ki kyong Nayin, ke belim etim ngyi eyi kihun kiga mbe eyi mi eding. 12Ayi i ba onyong kiya ni kehennyi , azang be yi omi ami iku meng re lu aba, isi idung kitik ni Ayi ngyi "Ami si akeb bekpe," eke kihun kiga mbe eyi mi ele ibung. 13Kekpeng aki Itsi azang mi, kimbok ohu mi ham etu akeb nyi i ha mi kyong, "Fu kpok kong." 14Ke etsu ding na yak akpati aki bo kyung kehimnyi obu, ke ihaa abe okyung bi kyong yir. I ha kyong, "Idung otin, Ama ha mu, anyin kuyir." 15Kehem nyi anyin kuyir ayir olok kilang, ke Yesu de mi anda ayii ngyi.16Eke bereng ohu be lilang, ke be ra rak Ikpe, ahaa kyong, "Ongyi izir anyin ukyikatang idi, "Ikpe azang egyi etu bangyi ngyi meng." 17Uha ni Yesu ning arak evr kehen Judiya eyi ahin ayi onyong embe lilang.18Belim etim ni Jon ahaa mi ozu ayi ning lilang. 19Eke Jon tse belim-etim ngyi bapaa eding kubu Itsi ne beb mi kyong, "Omu si ami ra ba, ra da pu egyi ni ongyi omi upyi ra?" 20Ayi ba ba onyong Yesu, bangyi nyi ahaa mi kyong, "Jon ni batisma tse di aba obu ndu ba beb mu kyong, esi omu ami ra ba, ra da pu egyi onguy upyi ra."21Ti kige aki nyi inyong bangyi baga mbe ti bukyong eyi ti butsim eyi eden abyi eyi baga mbe abe opu egyi azang egyi. 22Yesu si su be kyong, "Irim ayi nyi se eding meng, nyi ha Jon ozu ayi nya zang eyi ayi nya wok. Bangyi abe opu egyi azang egyi, bangyi abe ben ezun esi, abe ni bukyong embr afa umgbe atin, bangyi abe okpung atung owok, bangyi abe oku meng esi ezir, bangyi boken owok uhaa uding. 23Ongyi ami ezim otung ama kikyi ni etim nim kong ifa bokun."24Irim ayi betse etim ni Jon esi eding meng, Yesu ra yir ahaa kihun bangyi ozu kikyi ni Jon, "ere aki nyi olu eding na zang kitsi kekpen. Nyi no wok ozu ufe-a. 25nyi olu eding kayang na zang ere. Nyi na zang ongyi ami pa batr egbere. Zang, abe apa batr beding esi yi abe le ile iding ele kagya beding. 26 ke nyi olu eding na zang ere. ongyi izir-a. esi ening, ama haa nyi, ibu ongyi izir.27Ening esi emi ami elim kikyi ngyi, 'zang, Ama re tse kitse etim anim ra ba obr inyi, ami i ba akem ukeng alu nyi.' 28 Ama haa nyi, katang ni abe bakib amba uting embe obu Jon kong. Eke ongyi ami igyii obu agya kiding ni Ikpe I bu utu awu ile.''29(Kekpeng aki bangyi nyi lilang owok ening, eken eyi bangyi abe ro hu kikin kehen, ba ha kyong Ikpe si kenung, kikyi ere bo bu batsima obu ni Jon. 30Eke Bafarasis eyi abe arung izin ni bo Juw, otung kikyeng ning nyi, kikyi ere bobu batsima obu Jon kong.)31"Utu awu zing, ayi ama de bangyi kuzin aki leng emeng eyi ki. Be re ahin.32 Be re fu belim bakr abe ra gyak kopyi betsi, be le re zi botu ra ha kyong, 'da zuk uvang, anda nyi eke nya ndak kong. Do su kubong buku, eke nyi okpok kong.'33Ayi Jon ni batsima ba elyi bredi kong eyi i mgba umgba kong, ke nya ha kyong, 'I leyi kudin kebyi.' 34Idung Ongyi aba elyi emgba, nya ha kyong, 'zang, isi ongyi kolyi eyi umgba iyo ni bangyi abe ohu kiken kehin eyi bangyi kayang!' 35Eke bomin otok olu etu ni belim ngyi lilang."36Indang awu Farasi omi zi Yesu kyong iyi mi alyi ala. irim ayi Yesu kyin ding kagya awu nyi, i kyu le yi mi endi ba lyi ala.37 Azang, akib omi orup kehin embe ami si ni kayang. I wok arung kyong Yesu ra lyi ala kagya ni Farasi, i ne ede kekyir bangyi bagak beding ngyi yi ba.38 I ba yir mi irim onyong ezun ngyi, ri kpok, eyir de bekye ngyi avr mi ezun, ke i za tin yi eyi uzin ngyi kikyi, ke hu mi ezun emgbe kelung, ke i ri tsi yi bangyi bagak beding.39Kekpeng Aki Farasi ami zi Yesu ding kagya ngyi zang ening, i mang korup ngyi kyong, "Okong awu ning esi ongyi izir, erung utu akib ami yak mi obu eleng, kyong i si ongyi ozu abyi."40 Yesu si lok yi mi kyong, "Samon, ama le yi kizu ama haa mu. "I kyong haa ma, Kize ozu,"4143 Yesu haa kyong, "Awu omi ben bangyi bapa kikpa. I ben omi anang buva butong, i si ben omi apam akem apaa eyi kur.42Ke ayi ba nda mi kong isi pa nda be lilang. Ere ening, eyi ami etin orup obu. 43 Samon si su mi kyong, "Ama zang esi ami i pa nda mi obu" Yesu ha mi kyong "Ulok arung ikpe."44Yesu zim si ding kobu akib nyi ke i ha Samon, " Zang akib ning. Ama kyin agya ndu, unda ama bemeng ezun emgbe kong, eke iyi bekye ngyi mgbe ama ezun embe ke i za yi eyi uzin ngyi.45Omu ohu ama emgbe kelung kong, eke emi, esi ri inyi ayi ama kyin aba aming eyik etu indi i hu ezun anim emgbe kelung kong.46Omu avr ama bangyi kikyi kong, eke i tsim bangyi ezun. 47Erening, ama haa nyi, abyi ngyi ayi aga mbe ama si panda mi meng--ayi etin orup aga mbe. Eke ami apa nda mi sang mbe, etin orup sang mbe."48Eke i haa akib nyi kyong, "Abyi ndu apanda mu meng."49 Abe eyi mi ele ubyi esi olok eyi botu, "Ining esi eyi ke i zim panda ongyi abyi ngyi. 50 Ke Yesu si haa akib nyi, "Orup uting ndu agbin mu meng. Ding bukun."
Chapter 8

1Yi obu irim ayi Yesu ayir tsu vr ata kividing ti ahen okyo kekyi kekyi eyi ahen akr, iri nda uha eyi unwanted uding kikyi ni agya kiding ni lkpe. Abe kur eyi bapa eyi mi ele, 2akeb ami onyong mi ti kudin kebyi eyi bokyung. Mary ami be zi mi Magdalene, ami edin otung bapa ekyi olu etu ngyi; 3 Joana, ogu ni Kuza, ongyi etim etse ni Herod, Susana, eyi bangyi baga mbe, abe eri apu anda be ozu ayi ba ra pu.4Ayi, ubyin bangyi eken, ke bangyi esi ti ahin kekyi-kekyi ra ba obu ngyi, i lok ukyeng: 5"Ongyi ozo ding ina ta itu ngyi, ayi iri ta-nyi, ayi okyu ukeng kiting eke bangyi ohok yi eyi ezun, ke banun kukye oto yi olok.6 Itu ayi onwo kyu kitsi umi ayi nyi olu edib atsu, yi ahem, kikyi ere ya fa iyak iru kong.7Itu ayi onwo okyu katang ni ozu etip, edip atsu ibong eyi itu nyi ke atip yi. 8Eke ayi onwo kyu ti kitsi kiding eke meng yi edip arib aba hem ehem obu ezing kiva. "Irim ayi Yesu lok ozu ning, i si lok lu kyong, "Ongyi ami esi alu eyi atung ndi i wok, i wok."9Belim etim ngyi ebeb mi kikyeng ni ukyeng ayi ilok eleng, 10i haa kyong, "Bomin kata ni agya kiding ni Ikpe ede anda nyi meng,eke babe ama lok ukyeng, eke ndi ba zang esi ba zang atin kong, bo wok esi bo wok amin kong.11Ening esi kikyeng ni ukyeng ning nyi:12 Itu nyi esi kive ni lkpe. Itu nyi ayi okyu ukeng kiting esi bangyi abe owok kilang nyi, eke ami obyi i ba de anyin kive nyi korup ibi, eke ndi esi be se osu indi be agben kong.13 Ayi ni kitsi umi esi abe, kekpeng aki bo wok kive nyi, be ohu ki eyi orup uding. eke meng be ezim okyu ihe kong; Be se osu kekpeng sang mbe, ke kige ni kimbakzang ba aku okyu.14Itu ayi avr katang ni ozu etip esi bangyi abe owok kive nyi, eke ayi be ri eding, baba kyin ti ozu kating ni kayang eyi kivin eyi ozu eding ni kayang, eke ehem ebe akeb kong.15 Eke ehem ayi okyu ti kitsi kiding, eneng esi bangyi abe owok kive nyi ke be de ki alu orup, ohu ki evr geng eke be hem ehem eyi orup uhu hu.16Obang, ongyi omi kyatang , ami i buk ula ti ilamp, ke ide kiva keb zing embe ra, i de ki pa kyin kembr kutang kong. I de ki otok alu ti kikyi ni uyak, eke ndi bangyi abe esi ekyin aba ba zang bata nyi. 17Kikyi ere kizu kata akyating ayi ongyi esi erung kong, ra kata akaki akyating ayi ongy esi erung kong ke aba ti bata. 18Ere ening nyi da atung zizing,anyi abe alu eyi yi, aga mbe ayi anda nyi, eke anyi abe afa kong, ozu ayi nyi mang kyong nyi alu eyi yi ede anyin lilang obu nyi."19Eke Ayi ngyi eyi bamba ngyi aba obu ngyi, ke ba afa kive indi be kr mi onyong kong kikyi ere ubyin obu. 20Ba haa mi, "Ayi ndu eyi bamba ndu ere eyir abang mu kayang, bo kyong ba zang mu"21 Eke Yesu si su be ke i haa be kyong, "Ayi nim eyi bamba nim esi abe ke eri owok kilang lkpe, eke bo bu yi."22 Kutu keki ikyin ti kuya eyi belim etim ngyi, eke iri haa be, "De obu eding kizi kude ni kizeng." Eke bo ro hur kuya eding.23 eKe ayi bo hur eding, i kyu bula, eke kuben ozuu aba agbang ebembe aku beming avr amen ti kuya, ke kiluk aki nyi be ele ti butsim.24Eke belim etim Yesu aba vin mi kyong, "ongyi obr! ongyi obr, Adi ele uhang buku meng!" I vin anyin kuyir ke ikya ufe nyi eyi bemeng nyi eyir tsim, ke iyak orung tip. 25Eke i beb be kyong, "orup uting inyi eleng." bereng ohu be. Ayi bereng ere ohu be ezim ama be inang, eke be beb botu, "ami kahung si eyi ke i lok kilang kazak eyi ufe eyi beming ,ke yi owok mi."26Be si eding kehin ni Gerasene, obu kizeng aki esi ki Galili aba. 27Ayi Yesu kyu etip kaba itsari, ongyi omi esi korup kehin aba fa mi, ami elu eyi edin abyi etu. Ede kira ayi i pa otr etu kong izim ele kagya arung kong, ile katang ni bunzi mbe.28Kekpeng aki i zang Yesu eneng, i ta beke nwo kyu itsari obr ngyi. Ita kilang, "ere aki ubu eyi ama, Yesu, ldung ni lkpe uga kukye. Ama nung mu fu etsim kong." 29Yesu atr olu edin ayi abyi nyi etu awu nyi. izing iga mbe kudin nyi ere etsim mi, ting ahin ba zip mi eyi igbe, bangyi ele re kpe mi ting ahin i hu igbe nyi emen olu eke kudin kebyi nyi ede mi eding kulim uga.30Eke Yesu beb mi, "kidin ndu si eyi. "I kyong "baga mbe," ayi edin aga mbe ekyin mi etu.31 Bo onung mi kyong , fu atr be eding ti kiku kong.32Bulu baga mbe ra lyi onyong kikyi kehen embe. Edin nyi onung mi okyong i nda be eke be ne kyin edeng etu ibi,ke isu eyi be.33 Eke be kyin etu bulu nyi, ke bulu nyi olu unya okyu ni otik ene kyin ti kizeng oku embe.34Ayi bangyi abe ata bulu nyi azang ozu ayi obu, ba za unya na ha bangyi korup kehen eyi ahen akri ayi ele embe. 35Eke bangyi nyi olu eding be na zang ozu ayi obu, eke ba aba obu Yesu ke ba zang awu ami edin abyi olu etu ngyi. I kyu ele kitang ni Yesu, pa otr etu i le yi kating kiding mbe, eke bereng ohu be.36Eke bangyi abe azang ahaa tok be ering utu awu edin abyi obu awu nyi ke inyong.37 Lilang bangyi abe ele kitsi Generasen eyi ahen ayi ele onyong embe aha Yesu kyong enyin ti kitsi ebi, kikyi ere bereng ohu be. Eke enyin kyin kuya ihu si irim.38Awu ami eden nyi olu etu ngyi onung mi kyong iyi mi eding, ke Yesu otung kyong, 39 "Si irim ding kagya ndu eke na ha bangyi utu awu lkpe bu eyi mu." Awu nyi enyin eding ozu ngyi, na ha uha nyi korup kehen ozu ayi Yesu bu eyi mi.40Ayi Yesu si irim, kihun bangyi edeng mi, kikyi ere be ri ele abang mi.41 Azang awu omi kiden ngyi Jarus na ba, isi uting ni bodung akeb ni ketim lkpe,i ba onwo kyu ezun Yesu onung mi kyong i ba agya ngyi.42Kikyi ere idung ngyi elige uting omi nyi, idung igyi kur eyi apa, iri ting buku. Ayi Yesu re eding kihun bangyi eri erim mi ata kividing.43Akib omi ele embe ami olu kayang kembr igyi kur eyi apa beyeng emin kong, i bong ekpe anang ngyi lilang obu ni bangyi abe eri okpung mi, ongyi uting kemeng okpung agbang mi kong.44 I ba irim ni Yesu aba yak mi obu ti undu otr ngyi, kekpeng aki nyi embe beyeng emin.45Yesu ha kyong, "Eyi nyi ami iyak ama kubu. Ayi bangyi atin lilang, Pita ha kyong, "Ongyi obr, kihun bangyi ata mu kividing ere rim mu."46 Eke Yesu ha kyong, "ongyi omi ayak ama, ama rung kazak aki olu etu anim."47Ayi akib nyi azang kyong esi ikyi ata arung kong, i ba nwo kyu mi obr, i ha bangyi lilang kizu aki obu ke iyak mi obu, eyi utu awu i nyong kekpeng aki nyi mbe. 48Eke i haa mi kyong, "i dung anim ilege, orup uting ndu agbin olu mu meng. Ding bukun ye.49Ayi i fu ro olok, ongyi omi esi kagya ni ongyi kikyi ni ketim lkpe, i haa kyong, "Idung ndu ilige iku meng. Fu nda kize ozu nyi butsim eye kong."50 Eke ayi Yesu owok ozu nyi ening, i ha Jaros. "Fu kyi bereng kong. Le yi orup uting, eke i inyong."51Kekpeng aki i ba ti agya nyi , isu kyong ongyi omi yi mi kyin embe kong, ohun Pita, Jon eyi Jem, abba idung eyi ayi-ngyi. 52Indang ayi bangyi lilang eri okpok idung ilige nyi ere awur be, eke Yesu ha kyong, "Nyi fu okpok kong; i ku meng kong, eke i na bula mbe." 53Eke ba gya mi ikye, ayi ba rung kyong i ku meng.54Eke i hu mi kubu zi mi kilang, "idung, ndip anying kuyir!" 55Unyang ngyi esi irim aba, ke i ndip anyin kekpeng aki nyi embe. I ha be kyong be nda mi ala elyi.56 Bangyi ngyi ama inang, eke i haa be kyong be fu aha ongyi omi ozu ayi obu kong.
Chapter 9

1I zi abe kur eyi apa eken ubyi, ke i nda be kazak eyi kilang kazak kikyi ni edin abyi lilang eyi onyong bokyung. 2I tse be lu ndi be ni nda uhaa ni agya kiding Ikpe eke bo nyong bukyong.3I ha be kyong, "Nyi fu de kizu kaki ehe ti isi inyi kong, ukpuk ra, kida, ra bredi, ra anang, eke nyi fu ehe batr bapa kong. 4agya ayi nyi esi ekyin embe, le embe ri ening ba dze kutu aki nyi anyin.5Ere lilang ayi bo hu nyi kong, nyi kur kuvuk ezun nyi, ayi nye ro olu ti kehin enyi, esi uhaa kikyi ibi. 6 Eke ba nyin eding ahin eri na haa uhaa uding upyi ke onyong bukyong evr iyak lilang.7Indang Herod, ongyi kikyi, i wok ozu ayi obu lilang, eke orup abeb mi ebe, kikyi ere babe eri olok kyong Jon ni batisima iku si zir meng, 8ke babe okyong esi Elija si lu meng, ke babe okyong esi ongyi uting keming ni bangyi izir abe bakeb esi ezir meng. 9Herod haa kyong "Ama men Jon kikyi meng, eke ongyi ami leng isi eyi ami ama ro wok ozu ning kikyi ngyi." Eke i ri nghang ndi i zang mi.10Ayi bangyi kitsim esi irim aba, ba haa mi ozu lilang ayi bo ne obu. Eke i de be eyi mi eding ti kehin aki be zi ki Betseda.11Eke ayi ubyin nyi owok ening be ben mi eding.I hu be ke iri haa be ozu kikyi ni agya kiding Ikpe, ke i kpong abe apu ndi bo nyong.12Indang uru ere ekpe meng, eke abe kur eyi apaa aba fa mi kyong, " nda kihun bangyi nyi eke ba rak eding ti ahun ayi ata kivriding ni kitsi eke ndi ba fa kiluk kitsa eyi kila kelyi, kikyi ere adi ele ameng ugbak mbe eyi agya." 13Eke isi ha be kyong, "Nyi apu kizu nda be eke ba lyi." Be ha kyong. "Adi alu eyi ebi bredi otong eyi ikya ipaa--erening di na gya ala anda bangyi nyi lilang." 14(Be le banyalim aba tong.) I si ha belim etim ngyi kyong "Nyi hu be alu oku nyi lilang ele bangyi akam apa eyi kur."15Eke bo bu ening, ke ba na da bangyi nyi okyu ele itsari.16 Ide ebyi otong nyi eyi ikya ipaa, eke epu egyi ohu kukye, ke i inda bi eding ke i hu yi beb haa egbise, eku yi nda belim etim ke ba nda ubyin nyi.17 Lilang ibi ba lyi edr, ke egbise ayi ereng boto yi-- amen burre kur eyi apaa.18Aba kige kaki Yesu re bu aduwa kitik ngyi, belim etim ngyi ele yi mi embe. eke isi beb be kyong, " Ubyin bangyi nyi ahaa kyong ama si eyi." 19Bo su kyong, omu si Jon ni Batisima, ke babe aha kyong omu si Elija, ke babe ahaa kyong esi uting ni bangyi izir abe keyir esi zir."20Eke isi haa be, "Enyi haa kyong ama si ayi. "Pita haa kyong, omu si Kristi ni Ikpe." 21Eke i hu bi kazir kyong be fa haa tok ongyi omi kong,22 i lok kyong esi keng idung ongyi etsim ozu aga mbe eke bodung bakeb eyi beding-agya eyi bulim ozu otung mi, ke bo bong mi, kemin itu ira izir anyin."23Eke i haa tok be lilang kyong, "ongyi ami apu kyong iben ama irim, esi keng itung etu ngyi, ke i kyung otsi kumen ngyi kutu aben kutu, ke iben ama.24 Ongyi ami esi apu onyang ngyi iyim wu, eke ongyi ami esi eyim uyang ngyi kikyi anim ifa ogbin. 25Ere aki aka hu ongyi ayi isi afa ekpe ozu kayang ning lilang, ke ata eyim ra ide unyang ngyi anda.26Eyi-eyi ami esi ekyi kiyeng anem eyi eve anim, esi ri ami nyi ami idung ongyi iba ekyi kiyeng engyi ayi i ba ti buzur ngyi, eyi buzur ni Abba nyi eyi belim-kitsim ni keveng nyi. 27Eke ama haa nyi kavang nyi, beying eyir ameng idang abe esi ba zang buku lang be te fa Agya kiding ni Ikpe kong."28Aba nduk itu itong-ira irim ayi Yesu haa ozu ning, i de Pita eyi Jon eyi Jems ke atsu ohung kikyi kehin ine bu aduwa. 29 Ayi iri bu aduwa, kekpr angyi eyeng,ke batre aba eyeng esi batin par-par.30A zang, bangyi bapaa o ro lok ozu yi mi, Musis eyi Elija, 31abe otok olu eyi bolip buzur ibi. Bo lok ozu kikyi ni oonyin engyi, ayi aba re ening ki Jerusalem.32Indaning Pita eyi abe eyi mi ele ibung egyi alib bi eyi bula, Eke ayi ba ba ven bula, ba zang buzur ngyi eyi bangyi bapaa abe yir eyi mi embe . 33Ayi ba nyin esi Yesu apaa, Pita haa mi kyong, "Ongyi obr, yi arib ayi de ele ameng. da kem bukpe bura, kiting esi kendu, kiting esi ni Musis, kiting esi ni Elija." (Ami arung kizu aki iri lok kong).34Ayi iri lok ozu ning obu, koten okyu aba kib ezing bi, ke bereng ohu bi ayi koten nyi ekib zeng bi. 35Kilang olu esi ti koten nyi aba, kyong, "Eneng esi Idung enim, ami ama tseng; Wok mi." 36Ayi kilang nyi olok ening, azang Yesu le kitik ngyi. Bo rung tip, ke ba haa ongyi omi ozu ayi ba zang itu ayi nyi kong.37 Kutu aki esi ayak, ayi be esi kikyi kehin nyi okyu aba, kihun bangyi ba gambe afa mi. 38Azang, ongyi uying esi ti kihun bangyi mbe ata beke, haa kyong, "Kizee ozu, ama ro nung mu zang idung anim, ayi isi idung anim uting nyi mbe. 39U zang, kudin ekyin mi ke kekpeng aki nyi mbe iri ta kutum; ke anda kuvin olu mi undu. Esi mi apa bukr kong ke ata mi kizee ham mbe. 40I kur belim-etim ondu obu kyong ba atr ki lu yi kazak, eke be obu arung kong."41Yesu si osu bi ke i kyong, "Anyi abe alu yi orup uting kong eyi kuzing kikyi kindip, ede kira ekpe aheng ayi ama eyi nyi ele ke eyi nyi atsa ra? De idung ndu nyi ba ameng. " 42Ayi idung enyi fu iri ba, ufe obyi nyi ogu mi ata i tsari ke eku kurung. Eke Yesu kya kudin kebyi nyi, ke i nyong idung nyi, ke ide mi esi irim anda abba ngyi.43Elim bi basa lilang ti buga ni Ikpe. Ayi lilang ibi re egyi ni ozu ayi iri bu, i haa tok belim etim engyi kyong, 44"Nyi nda eve ning kying ding ti atung nyi zizing: ba ba ede idung ongyi kyi betsi embe anda bangyi. " 45 Eke ba rung kikyeng kizu aki i lok kong. Ke emi mbe erung kikyeng ngyi, ke ba rung kikyeng ngyi kong, ke ting ahing be kyi bereng utu awu be bib mi kikyeng kizu nyi.46Ere eneng ba ta katin eyi botu kikyi ni ayi eyi ami ibu katang ibi lilang.47 Eke ayi Yesu, e rung kizu ayi bating korib ibi, ide idung ulim omi alu onyong ngyi 48ke isi haa bi kyong, "Ongyi ami oohu idung ulim ning ti kidin anim, ihu ama ting; ongyi ami esi ohu ama, i hu ami nyi ami itse ama. Ayi ongyi ami isi egyi obu katang nyi esi ongyi ami bu lilang."49Jon so su, "Ongyi obr, adi azang ongyi omi ri atir olu edin abyi eyi kazak ti kidin ndu ke adi otung mi, kikyi ere i ben di esi kong." 50"Nyi fo tung mi kong," Yesu kyong, "kikyi ere ongyi ami akyating afa nyi ting isi unyi."51Ayi kekpeng avang ndi be de mi ohung kukye, isi okpr ngyi alu ndi i ding ki Jerusalem.52 I tse kitsim ataa obr engyi, ke be ding kehin kekr ni Samariya indi ine bung ozu lilang alu mi. 53Eke bangyi nyi embe ohu mi kong, kikyi ere elu okpr ngyi eding ki Jerusalem.54Ayi belim-etim ngyi Jems eyi Jon azang ening, bo kyong, "Itsi, omu apu kyong adi si di ula si kikpe kyu ba kitin ndi aba ekem bi ra." 55Eke i hu zim tung bi, 56 ke ba nyin eding ti kehin keki.57Ayi be re ding ukeng, ongyi omi si lok mi kyong, "Ama eben mu eding kiluk aki omu esi eding." 58Yesu haa mi kyong, Bulong ele eyi igu, eyi banun kukyi ele yi ebyir, eke ama idung Ongyi kyating eyi kiluk aki me si kikyi ana embe."59Ke i haa tok ongyi ami, "ben ama." Eke ilok kyong, "Itsi, si ama pa eke ama ding ni enzi abba nim lang." 60Eke i haa mi kyong, "Pa ahim ndi enzi ahim botu, eke omu ding na haa uha ni Agya kiding' Ikpe vre iyak lilang."61Ongyi ami ting lok kyong, "Ama eben mu ltsi, eke si ama pa ni ama ding ni ete bangyi kagya nim buzu lang." 62Yesu si lok mi kyong, "Ongyi kyating, ami ide obu ngyi ohu ni uhun ke izim esi egyi apu kirim, ke ihun ni Agya-kiding ni Ikpe."
Chapter 10

1Indang, irim ozu ayi leng, ltsi tsen bangyi akim ara eyi kur babi, ke i tse bi bapa, bapa, tabr ding ahin lilang, eyi iyak ayi epu kyong iding. 2 I habi kyong "ala ayi amyin nyi aga meng, eke bangyi abi obu etim nyi begyi mbe. Ye re ning nyi nung ltsi ni ala nyi eke itse bangyi eding ni uben yi.3Ding ozu nyi. Zang, ama tse nyi olu ereng itaan ami lu kemeng ni ereng ayi ro bong ibyi. 4 Fu ede kida anang kong, eyi yi kida ekyin, eyi akpaba kong, ke fu akyip ongyi uying ukeng kong.5Agya ayi nyi ekying embe, kilang kitabr, haa kyong, bukun yi nyi le! 6Ongyi ni bukun esi ele mbe, bukun eyi mi ele, eke akyating embe ye si aba etu nyi. 7Nyi le kiluk kiting ketim embe gba, lyi ala ayi aba nda nyi, ongyi etim i hun utu awu he mi. Nyi fu esi anyin ti agya ding ni agya kong.8Kehin aki nyi se kyin embe, ke be si ohu nyi, alyi kizu aki be sa lu nyi, 9ke agbenlu abe okyung embe. Haa bi kyong, agya kiding lkpe ekri aba onyong meng!10Kehin aki nyi se ekyin embe, ke akya ko hu nyi ting, lu anyin ding ukeng ke haa kyong, 11 kuvuk kehin nyi ameng di ezun, da za yi okru anda nyi embe! Eke nya rung ining: Agya ni kiding ni lkpe ekri aba onyong meng.12 Ama haa nyi kyong, kutu ikpe i lok abak bi egyi kehin embe obu utu awu ni Sodom.13Kuhang afa nyi, Korazin! Kuhang afa nyi, Bethsaida! Okyong etim ayi lkpe bu yi nyi, i bu yi ki Taya eyi Sidon, be lim apa batr kimbok esi kira meng, bo puk otong. 14Eke ya gbang ham mbe eyi bangyi Taya eyi Sidon kutu ikpe ilok obu enyi. 15 Amu, Kapanahum, undip kyong utu andu eding kikpe bulok ndu arung ra? Iyee, bo hu nyi okyu eding bekpe.16Ongyi ami owok nyi, i wok ama, ke ami otung nyi i tung ama ting, ke ongyi ami otung ama, i tung ongyi ami itse ama."17Abe akim ara eyi kur nyi esi irim aba eyi orup otin, aha kyong, "ltsi, eken eyi eding ni shitan ekep itsari anda di, ni kidin ndu."18 Yesu haa tok bi kyong, "ama zang shitan eku esi kukye kyu ereng bataa ula. 19 Zang, ama nda nyi kazak kyong nyi tip bugu aba eyi bunang, eken eyi kazak ni ongyi kufa inyi, ke bo bu nyi kizu etu arung kong. 20Fu atin orup kikyi ni ayi leng mbe kong, kyong ayi eding abyi ekep itsari anda nyi kong, ke atin orup ayi eding inyi elim alu kikpe meng.21Kige aki nyi, Yesu atin orup ham ti Kudin Kotin nyi, ke i haa kyong, "ama rak mu, Abba, ltsi ami kukye eyi kiting, kikyi ni ozu ayi ukipzin obr bangyi abe amyin egyi eyi abe ra rung ozu, ke uba tok adi abe arung kong, ereng belim bakr. Kavang, Abba, ere ning, ye orung orup obr ndu."22Abba aku ozu lilang nda ama kubu, ke ongyi omi arung utu awu idung ngyi le kong, ohun Abba kitik mbe arung, ke ongyi omi arung utu awu Abba le kong, ohun idung kitik mbe arung, esi eyi bangyi abe idung tsen ke itok be Abba nyi."23Ke I hu zim zang belim etim ngyi, ke i ha bi kataan mbe kyong, "eding esi ni bangyi abe azang ozu ayi anyi zang. 24Ama ha tok nyi, bangyi izir eyi beding baga mbe angang eke ba zang utu awu nya zang, ke esi abe azang kong, ke be ezim owok ozu ayi anyi owok kong, ke be zim owok yi rahin."25Ere ning, ongyi kize ozu ni izin bo Juw uying nyin kuyir mbak zang mi, kyong, "kizee ozu, ama obu ahin eke ndi ama fa unyang ni umenkigyi ra?" 26 Yesu ha mi kyong, "ere ayi elim alu ni izin ra?. Uzi yi ahin ra?" 27 Awu nyi i si su mi kyong, shong ltsi ndu lkpe yi orup ndu uting, yi etu ndu lilang, yi kazak ndu lilang, yi kating ndu lilang, eyi bangyi ukye ndu utu awu ushong etu ndu." 28 "Yesu haa mi kyong, "ulok kavang mbe. Bu ozu ayi leng, ke ule esi kira kayang."29Eke kizee ozu, eting utu awu inwolu angyi, i beb Yesu, kyong, "eyi si ongyi ukye anim ra." 30' Yesu si su mi kyong, "awu omi i si ki Jurisalim reding ki Jeriko. i fa bezi kikeng, bezi nyi ohu mi avim ngyi, ke bo gu mi, ering sang iku.31Ongyi obr omi ba zeng embe izang mi ening, iyang eding ozu ngyi mbe. 32Levit ting, na ba zeng embe ke i zang mi, ikpa ezeng ukpa eding ozu ngyi.33Ongyi Samaritan uying ba zeng embe, i zang mi ening kimbok ohu mi. 34Ikri ding konyong ngyi, ke esip abang nyi, i krumi bangyii eyi ozu amgba embe, i hu mi tok ti kekri nyang ngyi, yi ding na nda bangyi abi ro kpong, ke be kpong mi. 35Ozur ava ngyi, i de anang nda bi kyong bi kpong mi embe, ke i haa bi kyong anang nyi esi egyi mbe kizu aki nyo bong, ama ba anda nyi esi irim.36Ukyikatang ni bangyi abi bara eleng. "eyi si ongyi ukye ni ongyi ami bezi ogu ra?" 37Kizee ozu haa mi kyong, "esi ami izang mi yi egyi kimbok." Yesu ha mi kyong, "ding ne bu re ning."38Indang ayi ba nying re ding kikeng, i kyin ding kehin kekri keki, akeb omi kiding ngyi Mata si hu mi ekyin. 39Akeb nyi elu yi umba ilige omi, kiding ngyi Meri, i le ezung ni ltsi ri wok kive ngyi.40Eke Mata de etu ngyi anda etim ni ala obu. I ba obu ni Yesu, ke i kyong, "ltsi, orung kyong umba enim si ama pa ra tim etim kitik mbe kong ra. Yere ening haa mi eke i kahu ama." 41Eke Itsi so su mi, ke i haa mi kyong, "Mata, Mata, omu de orup ndu nda ozu aga mbe obu, 42 eke kizu kiting mbe aki obu lilang. Meri tseng kizu kiding aki arib obu, aki esi be de anyin obu ngyi kong.
Chapter 11

1Ayi Yesu ri bu aduwa iyak ayi, ldung etim omi haa mi kyong, "ltsi, zee adi utu awu Jon zee tok belim etim ngyi."2Yesu haa bi kyong, "ukyong ubu aduwa meng haa kyong, Abba, kiding ndu leyi keveng. Agya kiding ndu ba.3Nda di ala ni kutu aben kutu. 4 Pa nda di ozu abyi idi, utu awu adi sa pa nda bangyi abi obu di abyi. Fe de di eding ti kimbak zang kong."5Yesu haa bi kyong, "Eyi katang nyi le yi iyo, ami iding kobu engyi ayi utu-hakuvang, ke i haa mi kyong, awu, nda ama ebyi bredi ara, 6 Ayi iyo anim si ama ekyin, ke ama le yi kizu aki ama anda mi kong.' 7 Ke ami le ketim kemeng ihaa kyong, so su mi kyong 'Fa nda ama butsim kong. kisapu nyi ohuk meng, ke ama yi belim anim, ana bula meng, esi ama anying anda mu bredi arung kong.' 8Ama ra haa mu kyong, ayi i kya ka nying ke ide bredi anda mu kikyi ayi usi iyo engyi ting, ting ahing kikyi ayi unung ekpr ening mbe, enyin kuyir ke inda mu ebyi bredi utu awu ura pu nyi.9Ama ting ra haa nyi kyong, nyi beb, ke aba nda nyi; apu ke ufa; gu obu kisapu avung anda mu. 10Kikyi ere eyi-eyi emi ere nung anda mi, ami apu ifa; ke ongyi ami ro gu obu avem anda mi.11Utu abba ami sing katang inyi, ayi idung endu onung mu kikya u nda mi kogu ayi inda esi kikya nyi ra? 12Ra idung andu i nung mu kitsi izun, u nda mi kinang ra? 13Yere ning, ayi omu ami ro bu abyi orung utu awu unda idung andu ozu eding, esi ebib Abba ami kukye ami nda bangyi Kudin Kotin nyi esi inda abe ro nung mi kong ra? "14Indang Yesu ra tir lu kuding kebyi ni ami olok arung ozu kong. Ayi kudin kebyi nyi olu eding, ongyi nyi ami olok arung ozu kong nyi olok kilang ye,, ke ovur ubyin bangyi nyi egyi. 15Ke bangyi babe olok kyong, "Esi utin Belzebul, uding ni edin abyi, ira tir olu edin abyi."16Bangyi babe ambak zang mi, ke ba ra pu obu ngyi kyong ba zang uraa aki esi kikpe aba. 17Eke Yesu arung ozu kating ibi ke isi haa bi kyong, "Lilang agya Kiding aki ohu angyi ahaa ele barak mbe, ke kihak agya aki ohu angyi ahaa nyi esi ke yir kong.18Ayi Shintan esi ohu angyi ahaa, esi ti ere ayi agya kiding angyi eyir-ra? Ayi nyo kyong Ama ra tir olu edin abyi eyi Belzebul. 19Ayi Ama esi atir olu edin abyi eyi Belzebul, eyi ayi bangyi abe ere ben nyi atir olu ibi ra? Kikyi ni ening, be esi bo lok ikpe inyi. 20Eke ayi ama atir olu edin abyi eyi kivong ni Ikpe, ening agya kiding Ikpe aba obu inyi meng.21Ayi ongyi bugbang ami eyi avem uma aga ikpe agya ngyi, avem ngyi ele bukun, 22Eke ayi ongyi bugbang esi agbang obu mi, ongyi bugbang nyin igu hu avem uma nyi obu ngyi, ke eku anyin kiven ni ongyi nyi. 23Ongyi emi akya ku eyi ama ele ting i kyating eyi bulu eyi ama, ke emi akya ku eyi ama obung ting i tim irak.24Ayi kudin ilyik anyin etu ongyi nyi, ke i zeng ben iyak ayi bemeng akyating ke na pu kiluk kitim. Ayi ifa kong, ilok kyong, 'Ama esi irim eding kagya anim iyak ayi ama si embe ba. 25Ayi iba, i zang ketim nyi aza atin par alu zizing meng. 26Eke iding ni de edin ayayi otong apaa abe abib obu mi lilang ke lilang ibi aba kyin ele mbe. Eke ile ni ongyi ami nyi abib obu utu awu ni kitabr.27Irim ni ayi leng, ayi ilok ozu ning, akib omi si lok kilang atsu gak ukyikatang ni ubyin nyi ke ilok yi mi kyong, "Eding ele kembr ni akib ami amba mu eyi emyi ngyi ayi unya nyi.28Eke I haa bi kyong, "eding ele kikyi ni ongyi ami owok kilang ni lkpe ede alu korup engyi kpuk."29Ayi ubyin bangyi eken si kehung, Yesu eyir haa bi kyong, kayang aki igyi ning esi kayang kebyi. ka ra pu uraa, eke esi bafa uraa awu obu utu awu ni Jona kong.30Utu awu Jona ihu si uraa obu ni bangyi Nineve nyi, ere rening Idung Ongyi isi uraa ni kayang aki eleng.31Uding Akib ami kegyi uru, i ba nyin ti kige ikpe ilok nyi eyi banyalim ni kayang aki leng, ke olok bi ikpe, ayi isi kihung ni kayang ndi i ba owok bomin ni Solomon, ke i zang, ongyi ami ibu Solomon ile leng.32Bangyi Nineve anyin olok bangyi kayang aki leng ikpe nyi ke be kim ki, kikyi ere beyeng meng ti kilang lkpe obu ni Jona. ke zang, ongyi ami bu Jona ile leng.33Utu ongyi nyi akyating, ayi ibuk ula alu, ide pa ataa ra ide alu ke ede kire kip zing ki, eke ide tok ti kitip ula, endi bangyi abe ekyin nyi a sang bataa nyi. 34Egyi ndu esi bataa ni etu nyi lilang. Ayi anang egyi ndu ele bukun, etu andu lilang amen yi bataa. Eke ayi egyi andu akya ye ele eyi bukun ting, etu andu ele kivib lilang embe.35Erening, le yi bomin endi bataa ndu nyi aba esi kivib kong. 36Ye re ening, ayi etu andu lilang amen eyi bataa, kikak etu andu iying ele ti kivib kong, eke ye ere ening etu ndu lilang ereng fu inda ayi bataa ula anda bataa angyi etu ndu."37Ayi i lok ozu ning ekpe ening, ongyi izin omi nung mi kyong iding kagya engyi na lyi ala yi mi, Yesu yi mi eding na lyi.38Elim ongyi izin nyi basa ayi Yesu emgbe obu fuying ita alyi kelyii nyi kong.39Eke ltsi nyi haa mi kyong, "Ubang, anyi bangyi izin, nyi re mgbe irim buvaa nyi ating, ke kemeng kembr nyi ele yi ilyik eyi kogbuk eyi ozu abyi. 40Enyi bangyi abe akyating eyi kating! esi emi nyi ami akim kayang eyi kemeng ngyi kong-a? 41Nda ongyi kekin kizu aki ele kemeng, ke ndi ozu lilang ating nyi,42Eke kuhang ohu nyi bangyi izin, ni ayi nye anda kiting kemeng kur inyi ni eting uhung eyi itu ala ayi nyo bung kozo, eke nya sang ezin ozu kenung eyi ishong ni Ikpe uubu. Ye si keng mbe ayi nyo bu ozu gaga eyi ayi u shong lkpe, esi keng ubu ozu ayi ering lilang ting.43Kuhang ohu nyi bangyi izin, ayi nyo shong iyak ile okyo ni ketim lkpe, eyi kokyib buzur buga kopyi betsi.44 Kuhang ohu nyi, ayi nye reng bunzi abe ba akim yi zizing kong ke bangyi re tip aba embe ba rung kyong buzi ele embe kong.45Kize izin uying ahaa mi kyong, "Kize ozu, ozu ayi ulok nyi ura tu di.46 Yesu hami kyong, "kuhang ohu nyi, buzee izin! Kikyi ere nya nda bangyi bolib nyi abe alip ebe ayi bo kyung, eke esi nye ayak kivong nyi kiting embe kong.47Kuhang ohu nyi, kikyi ni ayi nye embyi buzi ni bangyi izir, ke esi abba nyi bong bi. 48Ke nya rung ozu kikyi ngyi ke nye bu etim ayi babba nyi obu, Kikyi ni ayi kavang bo bong bi ke anyi embyi buzi ibi.49Ye re ening ting, bomin ni lkpe ahaa kyong, 'Ama etse bangyi izir eyi bangyi kitsim, ke ndi ba nda bi butsim ke bo bong bangi babe embe ting. 50Kayang aki ning, ohu bi kyong be le yi kubu ti beyeng ni bangyi izir ayi bo kur ayir itu ayi kayang eleng. 51Ayir ti beyeng ni Abel eding ti ni Zakariya, ami bo bong ti kizoo eyi kiluk izin nyi. Kavang, Ama ra haa nyi ibak ele yi kuzeng aki eleng anyi si abe obu ayi leng.52Kuhang ohu nyi buzee izin ni bo Juw,kikyi ere nye de anying kering ni karung; enyi ben kikyi nyi ekyin kong, ke bangyi abe ra pu be kyin nye anda bi ekyin eding embe kong.53Irim ni ayi Yesu pa bi, bulim ozu eyi bangyi izin nyi, otung ozu ngyi ke ata katin aga embe eyi mi kikyi ni ozu aga mbe, 54Ba ra ngang ndi bo hu mi eyi eve undu engyi.
Chapter 12

1Ti Keten sang ening, ayi ubyin bangyi aba ekin kiluk kiting ening, ubyin nyi aga ebe mbe ne zee ayi bangyi re etib botu aba mbe, eyir haa belim etim engyi kyong, ni kitabri lilang, "nyi sang zizing eyi kidip ala ni ba Farasi, abe esi bu katakaba.2Eke Kizu keki akyating ayi ekib ezing eke aba otok olu kong, ke kizu kataa ayi akyating ayi ongyi esi arung kong. 3Ere ning ozu ayi nyi ro lok kataa aba wok ki ti bataa, ke aki nyo lok bosu ketim kemeng mbe aba wok atin kayang.4Ama ro lok yi nyi bayo anim, omu fe kyi bereng ni abe o bong mu ti kibyi etu nyi, ke irim ngyi bakyating eyi kazak etu endu eyiye. 5 Eke ama ro hu nyi kazir kikyi ni ami nye ring. Ring ami, irim ayi isi obong, ile yi kazak ayi ita mu kula, ere ening, ama ro lok yi nyi kyong, reng mi.6Esi banun botong ayi ede kyi betsi ti anang sang mbe kong ra? Ting ahing Ikpe azang ezin bi kong. 7Eke Ikpe erung ihee uzing nyi kikyi lilang. Fu kyi bereng kong. Ubu banung baga mbe abe uri sang eleng.8Ama ra haa nyi, eyi-eyi ami osu eyi ama, obr bangyi, Idung Ongyi nyi ting osu mi kobr ni belim etim ni lkpe, 9eke ami so tung ama obr ni bangyi ama otung mi obr ni belim etim lkpe nyi. 10Eyi-eyi ami isi lok kivee kebyi kikyi ni Idung Ogyi nyi, esi apa nda mi, eke ami esi lok abib Kudin Ikpe, esi ba pa anda mi kong.11Ayi be yi nyi aba ketim lkpe kekr, Ongyi obr nyi, eyi ongyi kikyi nyi, fu ka kulung ni eve ayi u no lok olu etu ndu kong, ra ozu ayi u no lok, 12Ni ayi Kudin Kotin nyi ezee o tok nyi ti kige aki nyi, kizu aki nyo lok. "13Ke ongyi omi katang ubyin nyi haa mi kyong, "Kize ozu, haa umba anim eke i hu kezun nyi ahaa eyi ama. " 14 Yesu haa mi kyong, "Awu, "eyi ami elu ama kilok ikpe ra onyi katang kikyi nyi ra?" 15I haa bi kyong, "Sang andu zizing azuk ude andu ekyin ti egyi kulak ni avim kayang alyi, kikyi ere unyang ongyi ele ti kiven aki elu yi-yi kong. "16Ke Yesu haa tok bi uhum uga , kyong, "Ozoo ni ongyi kiven omi le yi ala aga mbe, 17Ke eting korup engyi , kyong, 'ere aki ama obu, kikyi ere amakyating eyi iyak ayi ama lu ala anim embe ra?' 18 I haa kyong, Ayi leng esi kizu aki ama obu. Ama gyong kuluk anim ke ama ebyi kikyo, ke ama ta ala anim eyi avem ayi embe. 19 Ama haa eyi unyang anim kyong, "Unyang, u le yi kiven eyi avem hambe ming ni egyi iga mbe. timkihuk, le ra lyi, mgba, atin orup."20Eke lkpe ahaa mi kyong, "kitim aki nyi, utuga inying mbe ede anying unyang andu, ozu andu ayi ubu alu, ye si ni eyi ra? 21 Ye le ereng ongyi ami ile yi kiven etu engyi lilang, ke ikyating eyi kiven ko bu lkpe."22Yesu haa belim etim engyi kyong, "Ye re ening ama ra haa tok nyi kyong, nyi fu ating ozu kikyi ni unyang enyi kyong-- ere aki da lyi ra ni etu idi--ere aki da pa etu.23Kikyi ere Unyang obu kila, ke etu obu batr.24Zang ba gbirang nyi, ayi bo woo ala ra bo bung ala kong. ba kyating eyi ketim ala ra kuluk, eke lkpe re hee bi. Esi ebib bangyi enyi ele yi buga obu banun nyi kong-a! 25 Eyi ukyikatang nyi emi le yi orup ayi ekr itu ayak ti unyang engyi arung-ra? 26Ayi esi uubu arung ayi sang kong, ere bu ura nda orup andu butsim kikyi ni ayi ering?27Sang baya nyi-utu awu ye re dip. Ye re atim etim kong, ra yi re ezik bukya kong. Ting ahing ama ra haa nyi, Solomon bun kikyi ngyi eyi buzur ngyi lilang afa otr apa utu uying katang ibi kong. 28Ayi Ikpe akim arib elim kulum ening, ayi ele ni uru inying mbe, ke kohungtu aku avir kala, esi ekim omu ongyi ubu ayi leng kong-a, Anyi abe orup uting nyi egyi ebe ting.29Fu ri kyung orup kyong ere olyi eyi erenyi umgba, ke fe re mang ozu obu kikyi mbe kong.30Kikyi ere urim bangyi ni kayang ning nyi ra lu orup ti ayi leng. ke Abba andu arung kyong ura pu ayi leng ting.31Eke apu agya kiding Ikpe, ke ozu ayi leng ede ayak mu embe. 32Fu ekyi bereng kong, enyi ubyin ereng abe sang, kikyi ere Abba nyi ra tin orup ndi inda nyi agya kiding nyi.33Gya lyi ozu ayi ule yi-yi kubu ndu ke kahu bangyi aken nyi. Akem kuluk kiven aki esi ekpe kong lu andu-ketim kiven kukye aki ra ekpe kong, iyak ayi bangyi bezi esi eding embe arung kong, ke kizu kiying esi egbim yi kong. 34Kikyi ere iyak ayi kiven andu ele mbe, orup andu ele mbe ting.35Azip otr andu awu okyu na kem itsari yi kukpa ni utin ndu, ke nda ilam andu ele yi ula ekpr ening, 36 ke le reng ongyi ami ile bang ongyi agya engyi ni kige aki isi irim aba kukyip kaku, endi ayi esi aba ke ogu obu, ba nyin bukr avung mi opu nyi.37Eding esi ni bepyi, abe ongyi agya ibi i ba fa bi ele bang ayi i na ba. Kavang ama ra haa nyi, ezip otr engyi awu okyu na kem eri nyi eyi kukpa utin, ke inda bi ele eri, ke i ba anda bi ala.38 Ayi ongyi agya nyi na ba kekpeng aki utu aha kuvang, ra anang ara kizir, ke iba fa be re le abang mi, eding esi ni bepyi abe nyi.39Ye rening arung ayi leng, kyong ayi ongyi agya isi arung kige aki ongyi uzi ra ba obu, isu kyong bi kyin zi buzi agya engyi kong. 40Leyi bomin, kiki ni aying orung khige aki idung ni ongi eni ba-n kening.41Pita ebib mi kyong, "Itsi, uhum uga awu leng uhaa adi mbe ra uhaa bangyi lilang? 42Itsi nyi haa kyong, " Eyi si Ongyi kenung eyi ongyi etim nyi ami itsi engyi de mi alu kikyi bepyi babe endi i haa nda bi ala ibi ti kige ngyi gaga ra? 43 Eding esi ni upyi nyi, ami ltsi ba fa mi iri bu etim engyi obu. 44Kavang ama ra haa nyi kyong ide mi alu kikyi ni avem engyi lilang.45Eke ayi upyi nyi amang korup engyi, 'ltsi anim i de kige i ba bukr kong,' ke eyir gu bepyi banyalim eyi belige, ke elyi imgba, ke izin yi uugba, 46ltsi ni upyi nyi ina ba kutu aki erung kong, ke ti kige aki erung kong, ke i ka mi ekim-ekim ke inda mi iyak ile ngyi eyi bangyi abe kyating yi kenung.47Upyi nyi, erung kating ni ltsi engyi, ke eyir obu ra obu ozu orup ngyi kong, i gu mi ozung aga mbe.48Eke Ongyi ami akya erung ting ke ibu ozu ayi avang ni igu, bogu mi ozung ngyi sang mbe. Eke eyi-eyi ami banda mi aga mbe, utin ibi ba ra pu aga obu ngyi, ke ami i hu arung ozu aga mbe, aga mbe ebib afa obu ngyi ting.49Ama ba endi ama ba kim ula ti kayang nyi, ke ira pu inda ula nyi o hu meng. 50Eke ama le yi babtisma endi bo bu ama, ke ama ngang utu awu ye re ening.51Nye mang kyong ama ba ndi ama de bukun abba kayang nyi-a? Iyee, ama ra haa nyi, eke esi uuhaa. 52Akim inying eding kobr, bangyi botong ti ketim kiting ohu botu ahaa- bangyi bara ekin kikyi bangyi bapaa, ke bangyi bapaa ekin kikyi bangyi bara. 53Bo hu botu ahaa, abba i tung idung, ke idung itung abba; ayii itun idung ilige, ke idung ilige itung ayii; ayii eyi ogu idung engyi bele kekyi eyi botu, ke ogu idung eyi ayii imma ngyi bele kikyi eyi botu."54Yesu ra haa tok kihun bangi nyi ting, "Ayi usi sang kotin ra tsu kezun uru, kekpeng aki nyi mbe nya haa kyong,'Ebye ra aba obu,' ke ye re utu awu nyi. 55Ayi ufe esi kari ozuu aba, nye lok kyong, ovum abak ham-mbe inying,' ke ye re utu awu nyi. 56Bangyi butakaba, nya rung utu awu nya haa bangyi ozu utu ayi kukye eyi kitin ere, eke ere bu nya haa arung utu awu kige aki idang ning ele kong ra?57Ere bu ki nya haa tok butu ozu ayi kavang kong ra? 58Ayi nye re eding eyi ongyi uma nyi obr ni bo lok ikpe, ayi nyi fu re eding kikeng ngang ekpe nya lok utin kikyi ozu nyi eyi mi eke ndi esi ide mu eding kobr ni bo lok ikpe nyi kong, ke indi kilok ikpe nyi esi ndi ide mu anda akpa unyang kong, ke akpa unyang nyi ede mu akim ketim uffa kong.59Ama ra haa nyi kyong, esi nyo lu aba kayang kong nyo hoo anang ayi ering kihun nyi lang."
Chapter 13

1Ti kige aki nyi, bangyi beying ata Yesu kihaa kikyi ni bangyi Galili nyi abe Palet ide beyeng ibi ezir eyi ozu ayi obung ohoo. 2Yesu so su bi kyong, "Nyi ra mang kyong bangyi Galili nyi obu abyi obu bangyi Galili abe ering lilang ozu ayi obu ki bamgba butsum ti bekeng abe leng-a? 3 Iyee, Iri haa nyi. Eke ayi nye kyaku lim ting, nye kim lilang rening ting.4Ra bangyi kur eyi bo tong bara ki Silowam abe kusur ogyo ke obong bi, nye re amang kyong bo obu ozu abyi obu bangyi Jerusalem-a? 5Iyee, Iri haa nyi nye akya ku elim ting, nye kem lilang nyi ting.6Yesu lok ukyeng ning, "Ongyi ying ele yi kikpitong koso ngyi ki iba pu kihim ti kikpitong nyi ifa kong.7 Ongyi nyi i haa ongyi etim angyi, Zang, ede igyi ira meng iri ngang ma fa kihim ni otsi ning ama fa kong, ka ki ta itsari. Ere obu kele egbim kitsi?8Ongyi etim nyi isu ke i kyong, "Pa ki ugyi awu leng endi ama tim kiku ata ki kifviding ma ta kuyim embe.9 Ayi ke se ehim igyi rim, arib, eke akya ke ehim ting, ka ki ta itsari!"10Kige aki eleng Yesu ri zee ozu ti ketim Ikpe kekr uru Begbin.11 Azang, akib uying ile embe ibu igyi kur eyi otong ara kudin kebyi obu mi, ita ̵kindip ihur gaga arung eye kong.12Ayi Yesu izang mi ening, isi di mi kyong, "Akib, unyong ti bukyong andu inying meng. 13Itok mi obu kikyi, kekpeng aki nyi embe ihur ifa kazak bukyong ning esi mi apa, ke inda Ikpe bolip.14Eke ongyi kikyi ketim Ikpe nyi etsu orup ayi egbin lu ongyi bukyong kutu Uru izin nyi. Eke ongyi kikyi nyi lok yi kihun bangyi abe le embe nyi, "Itu otong kiying ayi bangyi ere bu etim. Aba gbin lu bangyi bukyong, esi kutu ni Uru izin kong.15Itsi nyi so su mi ke ilok kyong, "Katakaba! Eyi-eyi katang nyi ereta kikim ra kidak o lu ti kizok ibi ke ede bi eding na nda bi beming Uru izin kong-a? 16Ere rening emi leng isi idung Abraham ilige, ami Shintan esip mi igyi kur eyi otong ara, esi endi ere mi ata uru Izin nyi kong-a?17Ayi ilok ozu ning, kiyeng ohu bangyi abe ro su ozu angyi kong, eke lilang kihun bangyi nyi abe o wok ozu ning atin orup ti ozu eding ayi ibu.18Eke Yesu ilok kyong, "Ere ede myeng eyi Kikyo kiding Ikpe, ke ede ki emyeng eyi ere? 19Ke reng fi kigyu basham aki ongyi de gba koso angyi, ke dip esi otsi ukyo, ke banun akem kibir ibi ti ineng angyi.20Eyi-ye i kyong, " Ereng fu ere ayi ede myeng agya kiding Ikpe? 21Ke reng fu kindip ala ayi akib ide zir eyi gbangyi bumung ara ke edip ezin bumu nyi lilang."22Yesu isi vir ahind okyo eyi ahind akr ukeng ayi iri ding ki Jerusalem re zee bi ozu.23 Awu uying haa mi kyong "Itsi, bangyi sang mbe abe agbin-a? "Ke i haa bi kyong,24Ngang endi ukyin ti opu awu okir nyi, kikyi ere bangyi baga mbe a ngang ba fa ekyin, eke esi be kyin arung kong.25Kekpeng aki ongyi ketim nyi anyin ke ohu opu ohuk meng. Irim ne enyi, nyi ekpr kayang ke re ogu obu ti opu kyong "Itsi, Itsi nda di dekyin.' I so su ke a haa nyi kyong, "Ama rung nyi kong. Nye si ere aba.' 26Eke nye kyong "Edi alyi amgba obr andu, ke uri zee ozu ti bekeng ni ahind edi.' 27Eke i so su kyong, 'Iri haa nyi ama arung nyi kong, ama arung iyak ayi nye si embe aba kong. Nya nyin obr anim ameng, enyi bangyi abe obu ozu abyi!'28Nyi azang Abraham, Azik, Jekob eyi bangyi izir Ikpe lilang ti agya kiding Ikpe, eke ba gba nyi olu kayang nyo kpok agbu edin nyi. 29Be si utin egyi uru, egyi uru Ikpe, kiyang eyi kita, ke alyi amgba kagya kiding Ikpe. 30Nya rung ayi leng, abe akyating yi bolib atabr, ke abe le yi bolib aga mbe aba si ni kihun."31Ede kira kong, bangyi izin beying aba lok eyi mi kyong, "anyin si iyak ning pa ahuk Uding Iridus epu ibong mu". 32Yesu kyong, nyi ding na fa emin nyi kyong, zang iri etir lu edin abyi iri nyong bukyong inying eyi kohungtu, ke kutu ni ura nyi ama ne zen kihun nyi ayi ira pu.33Esi ahing lilang, esi keng arib mo bu ata uru inying, kohuntu, eyi kutu aki esi ekip, kikyi aki bo hun endi bobong ongyi izir Ikpe kayang ni Jerusalem kong.34Jerusalem, Jerusalem, anyi, abe obong Bangi Izir Ikpe nyi, ke nya gba bangyi abe itse bi obu nyi okyo. Isee amang ayi ama ra ngang ama ku nyi eken ereng izun i ken budung angyi ti abak angyi, eke enyi osu yi orup nyi kong.35 Zang, agya nyi ongyi emi akyating embe. Ama ra haa nyi esi nya zang ama eye kong, ne zee kutu aki nyo kyong, emi iri ba ti kidin ni Itsi nyi eding esi angyi mbe.
Chapter 14

1Ining obu kutu Uru izin iying, ayi iri ding agya ni uying ni bangyi kikyi Ba-Farisi nyi ndi ina lyi ala, eke bangyi ning ozoo azang mi. 2Azang ongyi uying obr ngyi emi imgba butsum eyi bukyong buma. 3Yesu bib bangyi abe arung izin ni bo Juw eyi Ba-Farisi. "Esi kuda ayi o kpong bukyong uru Izin-a?"4Eke ba aven undu kong. EKe Yesu ihu ongyi nyi, ke inyong mi ti bukyong nyi, ke inda mi eding ozu ngyi.5 I haa bi kyong, "Eyi ukyikatang nyi emi idung ra kidak engyi onwokyu ti kiku uru Uzin ke kekpeng aki nyi mbe ihu mi atsu ti kiku nyi kong?" 6Bo osu mi kilang ti ozu ning kong.7Ayi Yesu izoo egyi zang bangyi abe bakyim bi aba nyi etsenk iyak ile ni bolip ele embe, i lok ukyeng eyi bi kyong, 8"Ayi be si akyim mu aba ti kukyib kaku, fi tabr le ti kikyo bangyi bokyo kong, kikyi ere be si akyim ongyi ami ibu mu eyi bolip.9Ayi Ongyi emi ekyim nyi ba paa nyi ba, i haa mu kyong, anyin si iyak ayi ule embe nyi pa awu emi iba irim. Ke kiyeng o hu mu ayi une ele ti kikyo kekr.10Eke bi sa akyim mu aba, ta abr le ti kikyo kekr lang fiyin, ongyi emi ekyim nyi ba ti kaku nyi isi aba, i kyong iyo ba le ti kikyo bangyi bokyo.' Iyak ning ba nda mu bolip obr kihung bangyi lilang abe le iyak bolyi nyi eyi mu,11 Kikyi ere ongyi emi iri ndip kikyi ebeting be gbin mi okyu eri, ongyi emi ana kikyi eri ba nda mi bolip."12Yesu isi haa ongyi emi ekyim mi nyi ting, "Ayi usi akyim bangyi ala kelyi ra ala kukyib, fu di bayo andu, ra bamba ndu,ra bangyi bulu andu ra bangyi ukye ndu abe le yi kinang kong, ayi abe ting esi akyim mu eding ti ibi ting ,endi ayi be ni hoo kikpa ni ozu ayi ubu nda bi nyi.13Eke ayi usi obu kukyib si di bangyi aken, abe eleng ezun nyi, abe esi ra yang, eyi abe opu egyi,14Ke u fa eding aga embe, kikyi ayi abe nyi esi bo hoo mu arung kong. Kikyi ere uba fa andu kutu kihun ni bangyi abe obu eding nyi."15Uying katang ni abe alyi ala eyi Yesu i wok ozu ning, l lok yi mi kyong. "Eding esi ni ongyi emi ina lyi ala agya kiding Ikpe! 16"Eke Yesu i haa mi kyong, Ongyi uying i bu kelyi aga mbe ke ekyim bangyi ham mbe.17Kekpeng ayi kelyi nyi amin meng, i tse belim etim ngyi na haa bangyi abe ekyim bi nyi, nyi ba, kikyi ne ere ozu lilang ele abang nyi."18Lilang ibi o lok kyong ba ba a rung kong. Emi kita abr i haa mi kyong, "I gya kitsi ozoo, ke esi keng mo lu na zang ki. I nung mu si pa nda ama.19"Uying i haa kyong, l gya budak bapaa-bapaa esi ising itong, ama eni abak zang etim ibi. I ro nung mu si pa nda ama.20 Uying i haa kyong, eku akib upyi, ama aba arung kong."21Idung etim nyi iba haa abba agya ngyi ozu ning lilang. Eke abba agya nyi etsu orup ke ihaa idung etim angyi kyong. Lu ding kayang ni bekeng korup kahin ke na ku bangyi aken, abe ezun akyating, abe opu egyi nyi, eyi abe re si ayang.' 22Idung etim nyi haa kyong, 'Abba agya, ozu ayi ulok nyi ibu yi ekpe meng, ke iyak efe ering.23Abba agya nyi haa idung etim nyi, 'Lu ding ti bekeng uhok eyi bekeng ni ahun akr yi bekeng kikyak agya, na ku bangyi kyin ba ameng ndi ketim anim amen.24Iri haa nyi kyong, ongyi uying katang bangyi nyi abe ba akyim nyi ambak ala nyi kong."25Kekpeng aki ning ubyin bangyi baga mbe eding yi mi, ke l hu sim zang bi ke i lok yi bi kyong,26 "Ongyi emi kyong iba obu anim ke ikya ku tung abba ngyi eyi ayii ngyi, ogu ngyi, belim,bamba ngyi banyalim eyi belige, eken unyang ngyi ting, - ihun isi idung etim anim kong. 27Ongyi emi kya ku okyung otsi kumen angyi ebr ama ting esi isi idung etim anim erung kong.28Eyi ukyikatang enyi, emi ira pu imbyi ketim, ke kitabr ngyi ele itsari emyeng amang nyi ayi i bong ti katim nyi ama ayir etim nyi ama ikpe yi arung-a? 29 Akyating mbe, eyir kizin ketim nyi ohun ukeng, embyi ekpe kong, bangyi abe a zang etim nyi lilang agya mi ikye,30bo lok kyong, Awu ning eyir etim ngyi ke ikpe yi kong.31Ra uding ami sing, ami iding na ku umaa eyi uding omi, ke ele eri ni kitabr ke ohu kazir bangyi ngyi kyong bangyi ingyi butin botong nyi alyi arung uma eyi bangyi uma ngyi butin kur ning ra? 32 Akyating mbe, inda ayi bo soja nyi ofu kira itse bangyi ding no lok utin ni ile bukun,33 Ere ening, katang enyi ayi ongyi ami akya ku ede angyi lilang anda ama kong i hun idung etim anim, kong.34Bumgma arib, eke bumgma akya ka nyang ting, obu katsi ere endi bunyang nyi anyang eye? 35Akyating eyi etim ti kitsi eyi kibyin kuyim itsi. Aku yi a vur kikyak. Ongyi emi ele yi atung ayi ro wok ozu, i wok yi."
Chapter 15

1Ti kige aki ning bangyi kiken kehin eyi abe ro bu ozu abyi nyi ra ba obu Yesu ada atung ro wok mi.2 Ba-Farasi eyi bulim ozu re nyim ozu eyi botu, o kyong. "Awu ning ro huu bangyi abe ro bu ozu abyi, ira lyi ala yi bi."3Yesu lok ukyeng ning yi bi, i kyong,4 Eyi ukyikatang nyi, ile yi bataan akim otong ke kiting eyim, esi isi abe akim enzi eyi kur eyi otong enzi apaa kulum ugaa na pu kiting ning ne ze kekpeng ayi isi afa ki kong ra? 5 Ke etin orup inda ayi ifa ki nyi, ide mi ogu abak eri atin orup.6Ayi iba zee agya nyi, idi bayo ngyi eyi bangyi ukye angyi, i haa bi kyong, "Nya tin orup yi ama, kikyi ayi ifa itaa anim ami ilyi nyi meng. 7Iri haa nyi esi ening mbe kong, orup otin ele mbe kukye obu kikyi ni ongyi uting emi isi ozu abyi ngyi paa embe, obu bangyi kenung akim enzi eyi kur eyi otong enzi abe ra pu uuyeng kong.8Ra akib emi ile yi anang silva kur, eke ita yim kiting embe, esi iibuk ula, aza kinung ketim engyi, otsu apu arari isi afa ki lang kong ra? 9Ayi ki i fa ki meng, ise di bayo ngyi eyi bangyi ukye ngyi, okyong, nyi atin orup yi ama, ni ayi ifa kinang aki elyi nyi meng.10 Etim ki si ening kong, iri haa nyi kyong, orup otin ele mbe obu ni belim Ikpe nyi kukye oho kikyi ni ongyi uting emi isi abyi engyi pa embe."11Eke Yesu kyong, "Ongyi yin ile yi bodung banyalim ba paa, 12ke emi ulim-nyi i haa abba ngyi, 'Abba, nda ama kapu ni kivin anim ayi udam nyi. Abba ngyi i haa kivin engyi ukyikatang ibi.13Ede itu iga mbe kong, idung emi ulim nyin eku avim angyi nyin ding kekyin kira kiga, iyak nyi embe ibu ufe i bong kpe anang angyi embe lilang.14 Kekpeng ayi i bong kivin ayi ile yi lilang meng, bunyong buga mbe ohu kitsi nyi isi ongyi kekin. Ira eyir apu ozu ayi elyi ye.15Ine apu etim anang obu ni bangyi kitsi nyi, ifa emi de mi kozo bulu engyi ndi inda bulu engyi ala. 16Orup atin mi ayi ira fa ala bulu nyi ayi ering alyi, kikyi ne ere ongyi uying anda mi kizu kiying kong.17Eke Kekpeng aki idung ulim nyi imang rung bulok ngyi, i kyong, abba nim ile yi bepyi abe le yi ala ayi avang bi ening, ke ama le, ri ku bunyong ameng! 18Ma nyin eding kobu abba nim, ke ama na haa mi kyong, "Abba, ama bu ozu abyi obu Ikpe, l bu ozu abyi obr ndu.19 Ama ohun utin idung andu kong, hum husi uting ni bepyi etim ndu.20Eke idung otin nyi enyin iba obr abba ngyi. Ayi ifi ri ba kugbak, abba ngyi zang mi, ke kimbok hu mi, l lu unya ne humi kip kelung. 21Idung ngyi nyi lok yi mi kyong, "Abba i bu ozu abyi obr ni lkpe, eyi obr andu, ama hun ndi edi ama idung andu kong."22Abba nyi l haa bepyi ngyi, nyi de otr etu uding ba paa mi etu, ke nyi de kindak paa mi kivong kubu ngyi, nyi de akpa aba pa mi ezun.23Ke nyi de kindak aki ezim obu titing bong. Endi do bu kukyip! 24Kikyi ere idung anim iku, ke indan isi izir meng. Iyim, ke isi fa mi meng. Eke bekyin ti kukyip.25Inda nyi idung kitabr ngyi ile kozon. Ayi iri ba anduk agya nyi ening, i wok obong ke be ra andak igyak.26Isi di uting ni bepyi nyi ke isi bip mi, ere si kikyeng ni ozu ning. 27Upyi nyi haa mi kyong, 'umba ndu iba agya ke abba ndu ibong kidak aki kikyo nyi, ayi i ba kyin agya bukun."28Idung kitabr nyi etsu orup, itung ikyin agya nyi ke abba ngyi ilu kayang, ke inung mi.29 Eke idung kitabr nyi so su abba ngyi kyong, 'Zang, ama bu igyi iga mbe yi mu ri bu etim upyi nda mu, ama ri ben izin nadu gaga mbe, ting ahing udam kodung emin endi mo bu kukyip eyi boyo anim kong. 30Eke idung andu na aba, emi ne egbim kiven andu eyi bakib bakpaa utseng kidak kikyo bong nda mi.31Abba nyi haa mi kyong, 'Idung, omu yi ama ele ubyi kpir ening embe, ozu ayi isi anim nyi lilang esi andu ting. 32Eke arib obu ayi da tin orup oobu kukyip, kikyi ayi umba ndu-nyi iku, ubang isi izir meng, l yim, ke ubang da fa mi meng."
Chapter 16

1Yesu haa belim etim engyi kyong, ongyi kivin omi ami elu ongyi ami iri sang mi kivin nyi, ke ongyi omi haa mi kyong ongyi ning iri gbim mi kivin nyi. 2Eke ongyi kivin ning isi di ongyi nyi ke i haa kyong, ere si ozu ayi ama ro wok kikyi andu? Ba kyong utu awu ubu etim andu nyi, kikyi ere omu esi ubu etim nyi eye kong.3Ongyi nyi imang ozu korup engyi kyong, 'ere nyi mo bu, ayi ongyi obr anim etir ama meng? Ama kyating eyi kazak ni buwo, ke kiyeng ohu ama ayi mo ro nung ozu.4 Ama rung ozu ayi mo bu, indi kutu aki ba tir ama ti etim nyi, bangyi ohu ama kagya ibi.'5Eke ongyi ning nyi idi ken bangyi abe akpa ni ongyi agya ngyi ele obu ibi nyi, ami kitabr iba, i bib mi kyong kikpa ni ongyi agya anim obu andu esi amang? 6 Ongyi nyi haa mi kyong iri ben ama garwa bangyi akim otong. Ke ongyi nyi haa mi kyong zan keveb ni akpa ndu eleng hu kalu lim akim apaa eyi kur mbe.7Eke ongyi ning nyi ibib ongyi omi kyong, akpa ni ongyi agya anim amang obu ndu, i haa kyong esi buba ni shinkafa akem otong, i haa mi kyong zang keveb ni akpa ndu eleng hu, ke lim akem enzi.8Ongyi agya nyi i rak ongyi etim angyi nyi ami kyating yi kenung ti busa engyi abe ibu. Kikyi ni ere belim abe ni kayang ning arung bekeng busa ni ozu katang bangyi kayang ibi obu belim abe ni bataa nyi. 9Ama ra haa nyi, nyi hu bayo yi bangyi abe kyating eyi kenung ni anang, ndi ayi ya kyating meng, bo hu nyi eding ti iyak ile ibi ayi ni umengkigyi.
11Ayi nyi akyating le yi orup ti anang ayi afa ti bekeng abe akyating yi kenung ting, eyi osu nyi ti kivin ayi afa ti bekeng beding? 12 Ayi nye sa kyating ele yi orup uding utu awu nyi re obu yi anang bangyi ting, eyi ami anda nyi anang ayi esi inyi kong ra?13Opyi esi i bu etim eyi bangyi agya bapaa arung kong, kikyi ere ifa omi nyi, ke ishong omi nyi. Ra lbu etim anda omi eyi orup ngyi lilang ke omi nyi izang ezin mi. Enyi esi onung lkpe eyi kiven kezing kiting arung kong.14Ayi ba Farasi nyi, abe ro shong anang ebeting, owok ozu ning lilang, ke ba agya mi ikye. 15I haa be kyong, "Enyi azang kenung nyi obr bangyi, eke Ikpe rung orup nyi. Ozu ayi bangyi azang egyi ibi kikyo mbe obu Ikpe esi ozu ayi izang esing.16Izin nyi eyi avib ni bangyi izir nyi obu etim aba zee kige aki Jon na ba. Akim kige aki nyi eding kobr, anda uhaa uding kikyi ni agya kiding Ikpe, ke eyi-eyi ra ngang pa kikyi kyin embe. 17Eke ere fee mbe ayi kukye eyi kitin akpaa eyi ayi kire kiting ni izin nyi ya ba kpaa.18Eyi-eyi ami e myeng ogu ngyi, ke i na aku akib upyi ina si uza, eyi ongyi ami na aku akib ami imaa ngyi myeng mi, ongyi nyi na si uza eyi mi.19Ongyi kivin omi le embe ami ri pa batr beding abi alu yi ire eding ni buzur ke kutu aben kutu iri le ti kuyim ni kivin engyi. 20Ongyi kinung ozu omi le embe kiding ngyi Liazarus, iri le ti kisapu odung ngyi, etu ngyi ekpe yi abang lilang mbe, 21Ke ira pu ibr ala ayi esi ti kedeng ala ni awu ning onwo kyu eri ndi elyi. Bobu nyi ra lak abang engyi.22Aba kutu aki kinung ozu nyi iku, ke belim Ikpe angyi aba de mi eding ne le eyi Abraham. Ongyi kivin nyi ba ku ting ke be de mi enzi.23Ke iding bekpe, iri mgba butsim aga mbe, ide egyi ngyi atsu ke i zang Abraham kugbak oho yi Liazarus onyong ngyi.24Eke ita kilang kyong 'Abba Abraham zang ama yi egyi kimbok, ke tse Liazarus iba ede kifong angyi pa ti bemeng ata ama omen, kikyi ere ama ri mgba butsim kemeng iduk ula ameng.25Eke Abraham haa mi kyong, Idung, mang arung kige ayi ule kayang ufa ozu eding, ke Liazarus re ning kige aki nyi ile iri mgba butsim. Eke indang orup angyi ana eri ameng, ke omu ri mgba butsim. 26Ti ayi leng lilang, kiku kiga mbe ele katang idi, eke ndi ongyi okyong ibu ayang aba omu esi obu kong, ke ongyi omi esi ibu omu aba ameng arung kong.27Ongyi kivin nyi kyong, Ama ro nung mu, Abba Abraham tse mi ding kagya abba anim. 28kikyi ere ama le yi bamba banyalim botong-eke ndi ivir bi obu kotung, ayi ama ri kyi bereng kyong abe ting fu aaba iyak butsim ning kong.29Eke Abraham haa mi kyong, 'Ba lu eyi Musis eyi bangyi Izir; bi daâtung wok bi.30Ongyi kivin nyi haa kyong, Iyee, Abba Abraham, eke ayi ongyi omi anyin ti abe aku meng eding kobu ibi, be lim ti abyi ibi. 31Eke Abraham haa mi kyong, 'Ayi ba akya ku da atung wok Musis eyi bangyi lzir ting, esi ongyi anyin ti abe oku aba obu ibi lang be tuk o wok mi kong.
Chapter 17

1Yesu haa belim-etim engyi kyong, kavang mbe ozu ayi ele mbe ayi anda di obu ozu abyi, eke kuhang le kikyi ongyi ami ozu abyi nyi esi kobu ngyi aba! 2 Ya rib obu ayi ba zip mi kihok kitu ede mi agba kyu ku hoo uga, kikyi ni ayi i kaba belim bakr akim kivong.3Zang inyi zizing. Umba ndu esi obu ozu abyi, kya mi, ke isi eyeng, sipa nda mi. 4Ayi ise bu mu abyi i ben itong-ipaa kutu kuting, ke ising itong ipaa nyi ke aba obu ndu, kyong, iba nung mu i lim meng, esi keng mbe usi apa da mi."5Butsen etim nyi ahaa Itsi nyi kyong, "Nda orup uting idi ekr atsu." 6Itsi haa bi kyong, "Ayi nyi si alu eyi orup uting ekpe reng kigyu erim, nyo bu arung ahaa otsi kyong rip anyin, ke ni zen kundu ohoo uga nyi, 'ke ko wok mu.7Eke eyi katang nyi, ami elu upyi ami ro wo mi buwo ra iri kpe ereng ngyi, ayi isi kozo nyi ba, Kekpeng aki nyi mbe i haa mu kyong ba le eri alyi ala ra'? 8Eke ihaa mi kyong, bu ala ndam ma lyi, ke azip kukpa uting ti otr ndu bu ndam etim ne zee ti kekpeng aki ama alyi ke amgba lang kong ra'?9Esi ideng upyi nyi kikyi ayi ibu mi ozu ayi i lok, kong ra? 10Ere ening ting, ayi nyo bu ozu ayi bo tok nyi lilang, nya haa kyong, 'Edi si bepyi babyi. Edi ro bu ozu ayi arib di orup do bu nyi mbe."11Aba ti kige aki be re ding ki Jerusalem, i seng ben ti ukye ni Samariya eyi Galili. 12Ayi ikyin kehin kekr kaki ening, ifa bangyi abe olung abr kur. Be yir kira mbe eyi mi. 13Ke ayi be si a zang Yesu, be esi di yi kilang kiga, ro kyong, "Yesu, Abba agya, si zang di eyi egyi kimbok."14Ayi i zang be ening, i haa be kyong, "Nyi ding na tok inyi obu ni beding agya nyi." Ayi be re ding, ba fa ogbinlu ti bukyong ibi. 15Ayi uting katang ibi zang kyong i nyong meng, ihu si irim, iba obu ni Yesu eyi kilang kiga ri nda Ikpe buzur. 16I ba kib ezun ni Yesu, iri deng mi. Ongyi nyi isi ongyi Samariya.17Eke Yesu haa kyong, "Esi bangyi kur nyi abe afa ogbenlu kong ra? Abe botong enzi nyi ele ere? 18Ere bu abe ering nyi aba anda Ikpe buzur kong, ohun ekyin ning mbe-a?" 19I haa mi kyong, "Anyin kuyir, ke ding andu. Orup uting andu anda mu unyong meng."20Ba-Farasi nyi ebib Yesu kyong "long nyi ayi agya kiding Ikpe aba, Yesu haa be kyong, "Agya kiding Ikpe esi ele ning mbe eyi egyi azang uuba ngyi kong.21Ra bo kyong, 'Zang, eleng re!' ra, 'Ele oho re!' Kikyi ere zang,agya kiding Ikpe nyi ele katang nyi."22Yesu haa belim etim engyi kyong, "Itu nyi ra ba obu ayi nyi lu orup nya zang kutu kiying ti itu ni Idung Ongyi, eke nya zang kong. 23Eke bangyi babe aba haa nyi kyong, 'Zang, ile oho! Zang, ile ameng! Eke nyi fe osu olu kayang ra eben bi kong, 24ereng utu awu ikpe rak anda bataa ere-ere kikpe lilang, re ning ye re ti kige ni Idung Ongyi ti kutu ngyi.25Eke ni kitabr i mgba butsim ti ozu aga mbe ke bangyi ni kuzeng aki ning otung mi.26Ereng utu awu obu kige ni Nowa, re ning yi obu kige ni Idung Ongyi.27 Ba ra lyi, ba ra mgba, ra ku bakib, ke re de bakib na maa, ne zee ti kige aki Nowa kyin kuya-ke beming amen ba ekem bi lilang.28Ere rening ti kige ni Lot-bangyi ra lyi ra mgba, ra gya ozu ra agya lyi ozu,re ezee ozu, ke ere byii atim. 29Eke kige aki Lot lu ti kehin sodom, avir iduk ula eyi itung angyi esi kukye okyu ke ekem bangyi nyi lilang.30Ere ening ya ba bu ti kige ayi Idung Ongyi itok kikyi engyi.31Ti kutu aki nyi, ongyi ami esi le kikyi ketim fu kyu na ku avem olu ketim ngyi nyi kong. ke rening eyi ongyi ami ro wo kihang angyi fu aba agya kong.32Mang arung yi ogu ni Lot. 33Ongyi ami ro shong egben olu unyang engyi ita eyim wu, eke ongyi ami ata eyim unyang engyi ifa ogbin ngyi.34Ama ra haa nyi, otuga awu nyi bangyi bapaa ana bula ti kutang kiting. Be de anyin uting esi uting apaa. 35Bakib ba paa eri ohok alu i bung , be de anyin uting esi uting apaa. 3637Bebib mi kyong, "Ere nyi, Itsi?" ke i haa be kyong, " Iyak ayi kehim ana mbe, embe ayi boduk ekin kihun mbe ting.
Chapter 18

1Eke I lok ukyeng yi be kikyi ni utu awu bo bu aduwa ekpr ening mbe, ke fu ayik etu kong. 2i lok kyong kilok ikpe omi le kehin kikyo keki ikyating yi bereng Ikpe ke inda bangyi bolib kong.3Ti kige aki ning akib bekpe omi ile ti kehin kikyo nyi, ke iba kpir ening mbe obu ngyi, haa kyong, 'Kahu ama kyin katang anim eyi ongyi kufa enim.' 4 Ede kira kiga mbe ilu orup kyong i kahu mi kong, eke irim ni kige sang ening i lok yi angyi kyong, Ayi ama re kyi bereng Ikpe ra ering ongyi kong,5Ting ahing kikyi ayi akip bekpe ning ida ama butsim, ama kahu mi ndi ifa kizu aki ira pu, eke indi i pa ama kisa eke iri ba kpir ening mbe."6Ke Itsi nyi lok kyong,"Da atung ti ozu ni kilok ikpe ami akahu kong lok nyi. 7Idaning esi Ikpe ami de ogbin ba obu ni abe i tseng abe okpok afa mi uruga eyi otuga kong ra? I de kira kikyi ibi ra? 8 Ama haa nyi kyong i de ogben aba bukr mbe obu ibi. Ye si rening, ayi Idung Ongyi sa ba, emi iba fa orup uting ti kayang ning-a?"9Eke i lok ukyeng ning eyi babe abe ngang kikyi ibi kyong be le eyi kenung eyi abe azang ezin bangyi babe ting, 10"Bangyi bapaa eding ketim-Ikpe endi bo no bu aduwa-uyeng si Farasi omi esi ami re ohu kiken kehin.11Emi Farasi nyi i dip anyin ke ibu aduwa ndip kikyi kyong, 'Ikpe, Ama deng mu ayi ama ere fe bangyi babe kong-bezi -igang, bangyi abe akyating yi kenung, baza bana- ra ereng ami ri hu kiken kehin ning kong. 12Ama ki undu izing ipaa ti kutee. I nda kiting kemeng ni kur lilang ti ozu ayi ama fa.13Eke ami rihu kiken kehin nyi, i yir kera, i de anyin egyi ngyi kukye kong titing, eke i gu obu kelung ngyi, haa kyong, 'Ikpe, za ama egyi kimbok, ama ongyi ozu abyi.' 14Ama ra haa nyi, ongyi ning si irim ding kagya ngyi eyi orup ni ogbinlu obu omi nyi, kikyi ere eyi-eyi ami otok kikyi kidip bo humi okyu, eke eyi-eyi ami isi ana kikyi ngyi eri bo hu mi atsu."15Bangyi nyi re yi belim bakr ra ba obu ngyi ting, eke indi iyak be kubu, eke ayi belim etim ngyi a zang yi, ba akya be. 16Eke Yesu di be ba obu ngyi, haa kyong, "Pa belim bakr nyi ndi ba ba obu anim, fu tung be kong. Agya kiding Ikpe esi ni utu abe leng.17Kavang mbe ama haa nyi, ongyi ami kya ku ohu agya kiding Ikpe ereng fu idung ulim kong esi ifa ekyin kong."18Ongyi kikyi omi bib mi, kyong, "Kizee ozu ami uding, ere aki ama obu endi ama fa kezun ni unyang umenkigyi?" 19Yesu haa mi kyong, "Ere bu ki uzi ama ongyi uding'? Ongyi omi esi uding kong, esi Ikpe kitik mbe. 20Nya rung izin nyi--fa ana baza kong, fe obong ongyi kong, fe ezi kong, fo su ameng kong, nda Abba eyi Ayii ndu bolip." 21Ongyi kikyi nyi lok kyong, "Ozu ayi leng lilang ama na kikyi eri eyi yi ti kige ayi ama ofu otin."22Ayi Yesu wok yi, i haa mi kyong, "kizu kiting aki enyi mu. Omu kezun andu kyi betsi embe haa da abe ni aken nyi, endi olu kiven ndu kukye. Ke ba ben ama." 23Eke ayi ongyi kikyi nyi wok ozu ayi leng, orup abib mi kikyi ere ile yi kiven aga mbe.24Ke Yesu ri zang mi, ke ebib orup ke i haa kyong, " Abak egyi ereng fu ere utu awu ongyi kivin ikyin agya kiding Ikpe nyi! 25 Ya bak egyi utu awu kizakurbi ekyin ti kisa ni ulikyi, obu ayi ongyi kiven ekyin kagya kiding Ikpe nyi."26Abe owok ozu ning ahaa kyong, "Ening nyi eyi ami egbin?" 27 Yesu so su, "ozu ayi ongyi obu arung kong Ikpe ibu arung."28Pita haa kyong, "kavang edi esi ozu idi aayi da lu eyi yi lilang apa embe meng ke de eben mu." 29Ke Yesu haa be kyong, kavang mbe, ama haa nyi kyong ongyi kyating ami ipa agya angyi, ogu ngyi, bamba ngyi bangyi ngyi ra belim ngyi, ti utin ni agya kiding Ikpe. 30Eyi nyi ami ihu ayi obu ening ti kayang ning kong, eyi ti kayang ake ra ba nyi, ni unyang umenkigyi.31Irim ayi eku ken abe kur-eyi apaa nyi i i haa bi kyong, "Zang, de re eding ki Jerusalem, ke lilang ozu ayi elim alu kobu ni bangyi izir kikyi ni Idung Ongyi ya ba obu.32 Kikyi ere baba de mi anda bangyi irim, batu mi ezir mi keyeng otu mi etseng etu.33 Irim ayi bo gu mi itin, baba o bong mi ki kutu ni ura iba ezir anyin eye."34Ba rung kikyeng Ozu ayi leng kong, ke kive ning kataa obu ibi, ba rung ozu ayi iri lok nyi kong.35Ya ba zee ti kige aki, ayi Yesu enduk Jeriko, ongyi ki pu egyi omi le ukeng i re nung ozu,36 ayi wok ubyin re ding obu, i bib kyong ere nyi obu. 37Ba ahaa mi kyong Yesu ni Nazaret ra kpaa zeng obu.38Ening kipu egyi nyi ita beke, kyong, "Yesu, idung ni Debi, zang ama egyi kimbok." 39Abe ata abr akya mi kyong rung tip. Eke i ta kilang esi kehung, idung ni Debi zang ama egyi kimbok."40Yesu yir ke inda bi izin kyong be de ongyi nyi ba obu engyi. Ayi ongyi kipu egyi iba duk onyong, Yesu bib mi.41 "Ere nyi ayi opu ama bu nda mu? i haa kyong, Itsi, ama apu ma zang iyak."42Yesu haa mi kyong, "Zang egyi ye. Orup uting andu agbenlu mu meng." 43Kekpeng aki nyi mbe izang iyak ke enyin ben mi, inda Ikpe buzur. bangyi lilang, ayi ba zang ozu ayi leng, ba arak Ikpe.
Chapter 19

1Yesu ekyin ke ikpaa zeng ki Jeriko,2 Azang awu omi embe kidin angyi Zakiyus. Isi uding ami ri hu kikin kehin ke I le yi kivin.3Iri angang i zang utu awu Yesu re, eke izang mi kong kikyi ni ubyin bangyi, ayi ami kahung ongyi kikim mbe ting. 4Eke Ilu unya ta bangyi obr na tsu ele ni otsi eke ndi izang mi kikyi ni ere Yesu izeng ti ukeng awu nyi.5Kekpeng aki Yesu ba iyak nyi, i zang egyi hung kukye ke isi haa mi kyong "Zakiyus kyu kitin bukr, inyining ama kyin kagya ndu." 6Eke ikyu bukr ke iba hu mi eyi orup uding. 7Kekpeng aki eyi-eyi zang ening, lilang ibi ata kangr, o kyong, "I ding ne kyin kobu ni ongyi ami bu ozu abyi."8Zakiyus anyin ke i haa Itsi kyong,"Zang, Itsi, uhaa kavang ni avim anim ama nda bangyi aken, ke ayi ama esi erim ongyi omi ni kizu keki, ama oho esirim anda mi ezing enzi." 9Yesu haa mi kyong, "Inyining ogbinlu aba agya ning meng, kikyi ere ami ting esi idung ni Abraham.10 Kikyi ayi Idung Ongyi ba pu ke egbin bangyi nyi abe elyi."11Ayi bo wok ozu ning, i ra lok ozu eding ke i lok uhum uga, kikyi ere eduk onyong Jerusalem, ke ba mang kyong agya kiding Ikpe nyi aba kekpeng aki nyi. 12I haa kyong ye re ning, "Ongyi ukyo omi eding kehin ugbak uga indi ihu agya kiding ke isi rim aba.13Idi bepyi ngyi kur, ke inda bi anang kur, ke ihaa bi kyong, nyi zim kubu bang embe ne zee kutu aki ama esi rim aba'. 14Eke bangyi kehin ngyi afa-mi ke be tse bangyi eben mi irim, okyong, 'adi esi osu kyong awu ning le kikyi idi kong.' 15Yo bu kekpeng aki isi irim aba eye, ayi ihu agya kiding nyi, itse ne di bepyi nyi abe inda bi anang kyong bi di botu ba obu ngyi, eke ndi erung kubu kamang aki ba fa ni kubu kizim nyi.16Ami kitabr ba obr ngyi, okyong, 'Itsi, anang ndu ayi unda ama nyi ama na fa kur yak embe.' 17Ongyi ukyo nyi haa mi kyong, 'Inda mu obu ye, upyi uding. Kikyi ere ule yi kavang ni ayi sang, ule kikyi ni ahin okyo ayi kur.18Ami ni upaa na ba, kyong, 'Anang ndu, itsi, i fa otong yak embe.' 19Ongyi ukyo-nyi haa mi kyong, 'ule kikyi ni ahin okyo otong.'20Omi eye na ba, kyong, 'Itsi, anang ndu ele leng, ayi ama de ta lu mu kilok, 21kikyi ere ama kyi bereng ndu, kikyi ere omu ugbang ozu ebeting. Ude kizu aki omu ede alu kong, ke ubung ala ayi ke omu ohoo kong.'22Ongyi ukyo nyi haa mi kyong, 'Ni eve ndu ama lok mu ikpe, omu upyi ami ni ingak. Omu arung kyong ama agbang ozu ebeting,, ama de kizu aki ama de alu kong, ama bung ala ayi ama oho kong. 23EKe ere obu ude anang anim ata ama ki bank kong,eke ayi ama si irim ba ama aba fa ayi ayak embe kong-ra?'24Ongyi ukyo nyi ahaa bi kyong ngyak ama ameng, 'Hu mi anang nyi, ke de nda ami le yi kur nyi.' 25 Ba haa mi okyong, 'Itsi, ile eyi kur.'26Ama haa nyi, kyong eyi-eyi ami le yi-yi ba nda mi aga, eke obu ni ami kyatin eyi yi, ting ahing aki le eyi-yi be de anyin. 27Eke bangyi kufa anim, abe osu kyong ama le kikyi ibi kong, de bi ba ameng ke bong bi obr anim."28Kekpeng aki ihaa ozu ayi leng ekpe ening, isi eding kobr, ohung eding ki Jerusalem.29Ya ba kekpeng aki iba nduk onyong Betfagi eyi Betani, ti kikyi kehin aki be di Olifvet, itse belim etim ngyi bapaa,30 kyong, "Ding kehin aki se kip. Ayi nye kyin ening, nya fa kikem aki ba tsu meng kong. Nyi re ki ke nyi de ba nda ama.31 Ayi ongyi omi esi ebib nyi, 'Ere bu ke nye re ki?' nyi haa kyong, Itsi ra pu ki."32Abe itse eding nyi na fa kikem nyi utu awu Yesu haa bi nyi. 33Ayi be re kikim nyi, ongyi kikim nyi bip bi kyong, "Ere bu ki nye re kikim nyi ra?" 34Bo kyong,"Itsi ra pu ki." 35Be de ki banda Yesu, ke be de batr ibi ekip ki, ke bo hu Yesu atsu ki. 36Ayi iding, bata batr ibi kikeng nyi.37Ayi ira nduk onyong ni kikyi kehin Olif, ubyin bangyi Ikpe nyi ayir atin orup osu obong arak Ikpe ti kubu etim ngyi ayi ba zang, 38Okyong,"Eding esi ni uding ami aba ti kidin ni Itsi nyi! bukun ayi kukye eyi buzur abe obu lilang nyi."39Ba-Farisi ba bi katang ni ubyin nyi olok eyi mi kyong, "Kizee ozu, kya bangyi ndu nyi." 40Yesu so su ke i haa kyong, "Ama haa nyi, ayi bangyi ning esi orung tip, okyo okpok olu kayang."41Kekpeng aki Yesu enduk onyong kehin nyi, ikpok kikyi ngyi, 42kyong, "Ayi esi enyi mbe arung itu ning nyi, enyi ting, ozu ayi ede bukun aba! Eke ubang ya ataa egyi nyi.43Ayi itu nyi aba obu kikyi inyi, ayi bangyi buvib inyi aba byi uhang ata nyi kivirding ke evir nyi, ohuk nyi ti beken kekyi-kekyi lilang. 44Bo gu nyi ata eri eyi belim inyi lilang. Esi be si okyo iying apa kikyi ni iying kong, kikyi ere nya rung yi ti kekpeng aki Ikpe ra ngang egben lu nyi."45Yesu kyin ketim Ikpe nyi ke eyir tir lu abe re kyi betsi ni avem, 46I lok yi bi kyong, "Elim alu kyong, 'Ketim anim esi ketim aduwa,' ke nyo hu ki esi kivang bezi inakam."47Ening Yesu re zee ozu kutu aben kutu ketim-Ikpe nyi. Beding agya nyi eyi bulim ozu nyi eyi bangyi obr ibi nyi angang bo bong mi, 48eke ba fa ukeng ayi bo hu mi kong, kikyi bangyi lilang ra da atung ro wok mi.
Chapter 20

1Aba zee kutu kaki, ayi Yesu re zee bangyi nyi ketim Ikpe ke iri de uhaa uding nyi ra haa bi,beding agya eyi bulim ozu aba obu ngyi eyi bodung bakip. 2Bo lok eyi mi, kyong, "Ha di ti kazak izin ni eyi uru bu ozu ayi leng? Ra eyi ami nda mu kazak izin ayi ning?"3I so su ke i haa bi kyong, "Ama ting re bip nyi kizu kibip. Nyi ham kikyi ni,4batisima ni Jon. Ye si kukye ra ye si kobu bangyi?"5Bating eyi botu, okyong, "Do kyong, esi kukye , i haa kyong, 'Eke ere obu ke nyo su eyi mi kong?' 6Eke da haa kyong, esi 'kobu bangyi, bangyi nyi lilang etse di okyo, kikyi ere barung par-par kyong Jon isi ongyi izir."7Ere ning ba haa kyong ba rung iyak ayi esi embe aba kong.8 Yesu ahaa bi kyong, "Ama ting esi ahaa nyi kazak izin ayi ama bu ozu ayi leng kong."9I haa bangyi ning uhum ukyo kyong, "Ongyi omi wo ozo, ke ide ozo anab nyi akim bangyi abe re zee anab nyi obu, ke iding kekyin kitsi kaki ne de kira embe. 10Kige nyi avang meng i tse upyi ngyi eding kobu bangyi etim nyi, okyong bi nda mi kihim kozo nyi. Eke bangyi etim ogu mi, ke ata mi eding obu-etse.11I tse upyi ngyi omi eding eye ke bogu mi ting, ezir mi kiyeng, ke etse mi eding obu etsee. 12I tse ni uura bo gu ata mi kitse, ke atr mi olu embe.13Ening itsi ozo nyi haa kyong, Ere aki ama obu? Ama etse idung orup anim. Kiying ba zang mi eyi buzur. 14Eke ayi bangyi ning azang mi ening, bo lok ozu eyi botu, okyong , 'Emi leng isi ni keveng nyi. Do bong mi, endi de si bangyi ozoo nyi.'15Ba ata mi olu kayang ni ozo nyi ke bo bong mi Ere ayi itsi ni ozo nyi obu eyi bi? 16 I ba, ke ikim bangyi etim nyi, ke ide ozo nyi anda babe." Ayi bo wok ening, bo kyong, "Ikpe tung yi."17Eke Yesu i zang bi, ke ihaa okyong, "Ere si kikyeng ni ozu ayi be lim eleng: 'Kikyo aki bangyi abe embyi atim otung, o hu esi kikyo ukang?' 18Eyi-eyi ami aku ti kikyo aki nyi ibip esi ibr. Eke eyi ami ka ku mi nyi, i rak barak."19Eneng bulim ozu eyi beding agya ibi apu eke bo hu mi ti kige aki nyi, kikyi ere ba rung kyong ilok uhum uga nyi kikyi ibi. Eke be ki bereng ni bangyi.20Be tse bangyi kataa abe ezip kyong be si bangyi keveng , nyi ri zoo mi laa, eke ndi ba pu afa mi eyi kuda ti eve angyi, eke ndi be ede mi anda bangyi ekyi eyi abe ele ti kazak izin ni gomna.21Be bip mi, kyong, "Kizee ozu, da rung kyong u zee ozu zizing mbe, ke ongyi omi ami le yi bolip ahaa tok mu kong, eke u zee ozu gaga mbe kikyi ni ukeng Ikpe. 22Ya rib ayi do hoo kiken kehin anda Sizar, ra iyee?"23Eke Yesu arung kating basa ibi, isi haa bi kyong, 24 "Tok ama kinang kahung. Kibr ni eyi ele mbe? Ba ha kyong, " ni Sizar"25I haa bi kyong, "Ening nyi nda Sizar ozu ayi esi ni Sizar nyi, ke Ikpe ozu ayi esi ni Ikpe nyi." 26I kyating eyi kuda ayi ba fa ti ozu eyi i lok obr bangyi nyi, eke elim bi basa ti ozu ayi i haa bi nyi bo rung tip.27Kekpeng aki ba Sadusi babe aba obu ngyi, abe haa kyong uzizir ni abe oku akyating. 28Be bip mi kyong, "Kizee ozu, Musis ilim nda di kyong umba ni ongyi unyalim esi oku, ile yi akib, ke i mba idung eyi mi meng kong, umba unyalim omi de ogu ngyi aku eke ifa belim ti kidin ni umba ngyi nyi.29Bamba botong ba paa ele mbe ke ami ni kitabr nyi aku akib, eke iku idung kyating, 30ke ami esi ni upaa re ning nye. 31Ni ura ide mi aku, eyi ami ni utong upa ting kyating yi bodung, ke iku. 32Irim ni ayi leng akib nyi ting ku.33 Ni uzizir nyi, isi ogu eyi? Kikyi ni ere lilang ibi botong bapaa-nyi aku akib nyi."34Yesu haa bi kyong, "Belim ni kayang aki leng aku bakib ke ere de bodung belige ibi na maa. 35Eke abe ke azang be itu ayi nyi bohun ening meng indi ba fa uzizir ti abe oku nyi esi ba ku bakib ra be de idung ilige na maa eye kong.36 Esi bo ku eye kong, kikyi ere be si kizu kiting eyi belim kitse Ikpe nyi ke bo hu esi bodung Ikpe, be si belim ni uzizir nyi.37Eke okyong abe oku nyi ezir, Musis ting otok yi, ni iyak ni ulim nyi, ayi idi Itsi nyi Ikpe ni Abraham eyi Ikpe ni Azik eyi Ikpe ni Jakob.38Indang Isi Ikpe ni abe oku nyi kong, eke I si Ikpe ni abe le yi unyang nyi, kikyi ere lilang ele yi unyang yi mi."39Bulim ozu babe si osu mi kyong, "Kizee ozu ulok zizing mbe." 40Ening be ebip mi ozu aki eye kong.41Yesu ahaa bi kyong , "Ahing ayi bo ro lok kyong Kristi nyi isi idung Debi? 42Ayi Debi bulak ngyi haa ti kevip ni obong, Itsi lok eyi Itsi anim, le ti kubu etung anim.43 Ne zee ayi ama ohu bangyi kufa ndu esi okyo ezun itip andu. 44 Debi idi Kristi nyi 'Itsi,' esi utu awu ahing ayi isi idung Debi?"45Ti atung bangyi nyi lilang i haa belim etim angyi kyong, 46Nyi zang kikyi nyi zizing yi bulim ozu, abe ra pu ba pa batr okyu ne ze eri, ke bo shong kakyip bolip, kopyi betsi eyi oluk ile iding ketim Ikpe akr, eyi iyak kukyip.47 Bo gu ohu atim bakib bekpe ting, ke be de kige kiga mbe ti aduwa obu. Bangyi utu awu leng ba fa ukum aga mbe."
Chapter 21

1Yesu apu egyi ke i zang bangyi kivin abe ra nda bunda ibi okyu ti kevim nyi. 2 I zang akib bekpe ami keken ra ta okobo apaa engyi. 3Eke i kyong, "Kavang ama ra haa nyi, akib keken bekpe ami leng ta angyi obu bi lilang. 4 Lilang ibi aya ti ayi be le yi-yi aga mbe anda. Eke akib bekpe ami ni keken nyi de anang angyi ketim lilang bata."5Ayi babe ro lok ozu kikyi ni ketim-Ikpe utu awu ba kim ki eyi okyo ayi arib ebeting eyi kubu bunda, i kyong,6 "Ozu ayi nya zang, itu nyi ra aba ayi esi nya zang kikyo keki esi otok kikyi botu eye kong ye ebip okyu eri lilang."7Ening be bip mi, okyong, "Kize ozu, kekpeng akarung ayi ozu ayi leng obu?" Ere si uraa ni kige aki ozu ayi ning anduk uubu nyi? " 8 Yesu haa kyong, "Nyi hu kikyi nyi zizing eke bi fu akanim nyi kong. Kikyi ere bangyi baga mbe ena ba ti kidin anim, okyong, 'Ama si ami, ke, kige nyi ele onyong meng.' Nyi fu eben bi kong. 9Kekpeng aki nyi esi owok uhaa umaa eyi alang ata,nyi fu ki bereng kong, kikyi ere ozu ning esi keng ayir obu, eke kihun nyi esi aba kekpeng aki nyi meng kong."10Ke i haa bi, "Urim bangyi aku umaa eyi urim bangyi, ke agya kiding eyi agya kiding. 11Kitsi eneng iyak aga mbe, ke bunyong eyi ibak keki-keki aba. Ozu bereng bo hu eyi iraa esi kukye aba.12Eke fiying ozu ning lilang aba bu, bo hu nyi, bo tok nyi ibak, bo hu nyi aba ti atim Ikpe akr eyi atim ufa, bede nyi aba obu ni beding eyi bo gomna kikyi ni kidin anim. 13Ya nda nyi kisa ni uhaa inyi.14Ere ning nyi fu myeng ozu ayi nyo lok olu inyi korup nyi kong. 15Kikyi ere ama anda nyi undu eyi bomin abe bangyi kufa inyi esi otung arung ra ba mang ibi kekyi eyi inyi kong.16Eke abe amba nyi, bamba, bangyi bulu, eyi bayo nyi otung nyi ting ke bo bong babe katang nyi. 17 Lilang bangyi afa nyi kikyi ni kiding anim. 18Eke uhe uzun inyi uting esi azik kong. 19Ti orup ugbang inyi unyang nyi agbin.20Kekpeng aki nya zang ba ta Jerusalem kivirding eyi bo soja meng, nyi arung kyong uukim ngyi ele onyong meng. 21Ening abe ki Judiya ki hung kikyi ahin, ke abe ofu kebr kehin a nyin, ke nyi fu nda abe kayang ni kehin fu kyin kong. 22Kikyi ere ayi leng esi itu ni akpa atin nyi, eke ndi ozu ayi elim alu eri nyi, aba obu ye.23Ibak afa bakib abe eyi ambr eyi abi ehe belim obu ni itu ayi nyi! kikyi ere ibak iga mbe aba ti kitsi, ke orup otsu ni ibak kikyi bangyi ning. 24Ba ku okyu ti indu kagyang, ke bo hu bi bepyi eding ti kayang lilang, ke Jerusalem ekyin kobu ni be Jental, be tib bi aba ening aba kige kihun ni be Jental nyi.25Otok iraa ti uru, ti uvaa, eyi ekyir, eyi kitin. Irim bangyi ele ti ibak, orup ukyung kikyi ni ootsu ni uho uga eyi ibung beming.26 Bangyi aku kurung kikyi ni bereng eyi ozu ayi egyi ra zang nyi kikyi ozu ayi afa kayang nyi. Kikyi ere kazak ni akpa Ikpe eneng.27Ke ba sang Idung Ongyi ina ba ti kotin eyi bugbang eyi buzur buga. 28Eke kekpeng aki ozu ayi ning ayir obu nyi, anyin kuyir ke de ekyi nyi gak, kikyi ere ogbinlu inyi ekr aba onyong meng."29Yesu haa bi uhum ukyo kyong, "Zang otsi itung kida,eyi etsi lilang.30 Kekpeng aki eting ibi a fa eting epyi puk-puk meng nya zang arung bulok nyi kyong kitu ele onyong meng. 31Ening ting, kekpeng aki nya zang ozu ayi leng obu meng, nya rung kyong agya kiding' Ikpe nyi ele onyong meng.32Kavang, Ama haa nyi, kayang aki leng akpa eding kong, ozu ayi leng lilang esi obu.33 Kukye eyi kitin akpa eding, eke eve anim esi akpa eding kong.34Eke nyi soo zang botu zizing, eke orup nyi fu le yi bolib kikyi ni uumgba ke ezin yi uumgba kong, eyi orup ukyung ni unyang awu ning, ke kutu aki nyi aba egyir nyi mbe kong.35 Kikyi ere ya ba kikyi eyi-eyi abe le kayang nyi lilang.36Eke nyi le yi kozo ti kige nyi lilang, nung kyong nya gbang ohun rening ndi ozu ayi leng lilang akpa ke nyi eyir obr Idung Ongyi nyi."37Ening iru ayi leng iri zee bi ozu ketim Ikpe kikyo, ke otuga ilu ding kayang, ke ne le kikyi kehin Olif nyi. 38Bangyi nyi lilang aba kikyik mbe ketim-Ikpe kikyo nyi endi bo wok mi.
Chapter 22

1Kukyip ni bredi ayi akyating eyi kindip ekir aba onyong meng, ayi bere edi ukpaa-zeng.2Uding Beding Agya eyi bulim ozu basip utu awu bohu Yesu obong, kikyi ere bekyi bereng bangyi.3Ke Shintan kyin Juda Iskariyoti, uting kemeng ni abe kur eyi apaa nyi. 4Juda ding ne men undu eyi uding beding agya eyi ekyi no soja, utu awu de Yesu ekyi betsi anda bi.5Eke batin orup, ke bo su kyong ba nda mi anang. 6I su eyi bi, ke ira pu kisa utu awu l de Yesu ukyikatang kihun bangyi nyi anda bi.7Kutu kukyip ni bredi ayi akyating eyi kindib nyi aba meng, ni ayi esi keng bo bung ohoo eyi itaan ni ukpaa-zeng. 8Yesu itse Pita, eyi Jon, kyong, "Nyi ding ne bu ala ni kukyip ukpaa-zeng nyi, eke ndi da lyi yi." 9Be bib mi, "Ere ayi ura pu kyong de ne bu ala kukyip nyi ra?"10I so su bi kyong, "Nyi da atung, ayi nyi kyin eding korup kehin nyi, nya fa ongyi uying I kyung kilak ni bemeng, i fa nyi. Nyi ben mi ding ti agya ayi i kyin embe nyi. 11 Ke nyi lok yi ongyi agya nyi, kizee ozu nyi haa mu kyong, "Kinung ketim ekyin nyi ele re, ayi ama eyi belim etim anim alyi ala ukpaa-zeng embe?"12I tok nyi kinung ketim kikyo kukye, aki ba kim ki alu meng. Nya kim iyak ala nyi alu embe, " 13 Eke be ding, na fa ozu utu awu i lok nyi lilang. EKe bo bu ala kukyip ukpazeng nyi embe.14Ayi kige avang, i kyu le itsari eyi bangyi kitsim angyi. 15Eke I haa bi kyong, "Ama myeng korup anim kyong esi keng ama lyi ala kukyip ning eyi nyi lang ama otuk etsim.16 Kikyi ere ama haa nyi kyong, esi Ama alyi eyi nyi eye kong, aba zee ti kige aki ya ba re ening kagya kiding ni Ikpe nyi lang.17Eke Yesu si de ketuk nyi, ke ayi ideng lkpe, i haa kyong, "Nyi hu kining, ke nyi haa yi botu.18Ayi Ama ri haa nyi kyong, Ama esi ma mbga ti kihim otsi ning eye kong," aba zee kekpeng aki agya kiding Ikpe nyi aba re ening lang.19Eke ide bredi, ke ayi ideng Ikpe, i bib ki anda bi, kyong, "Ining esi ibyi etu anim ayi be de nda kikyi nyi. Nyi bu utu awu leng eke nyi ra mang rung ama". 20I de ketuk nyi ri utu awu nyi irim ayi ba lyi ekpe ala meng, I haa kyong, Ining si ketuk ni undu umeng awu upyi ni beyeng anim, ayi be de kur anda nyi.21Eke nyi da atung. Ongyi ami ide ama ekyi betsi nyi ile yi ama kikyi kedeng ala nyi. 22Ayi ldung Ongyi kavang iding utu awu be myeng yi alu nyi. Eke kuhang afa ongyi ami utin engyi ami ice ama ekyi betsi nyi." 23Eke ba yir ro lok yi botu, eyi katang ibi ami ibu utu ozu ning.24Eke be sim ro dok yi botu kikyi ni eyi katang ibi ami i bu lilang. 25I haa bi kyong, "Beding ni bangyi abe ohu lkpe kong be si bangyi ekyi ni bangyi nyi, ke esi ami ba rung iri bu eding nda bangyi angyi i ele eyi kilang kazak kikyi ibi.26Eke esi keng ye re ning katang nyi kong, ongyi ami bu lilang katang nyi i hu si reng idung okr nyi lilang, ke ongyi kikyi nyi i le reng idung etim nyi. 27Ayi ami i bu lilang, esi ami le ti kedeng ala nyi, ra esi ami ri bu etim? Esi emi ami ile ti kedeng ala nyi kong-a? Ama ting le katang nyi ereng idung etim.28Eke enyi si abe le yi ama kpir ening embe ti kimbak-zang anim. 29Ama ide agya kididng nda anyi, ereng utu awu Abba anim de agya kiding nda ama.30 ndi nya lyi, nya mgba ti kedeng ala ni agya kiding anim, ke nyi le ti kikyo kiding o lok ikpe ti aka ayi kur eyi apaa ni Isrel nyi.31Samon, Samon, zang zing-zing, Shintan ra pu iife mu, ndi i fa kisa ovong mu ereng alu. 32 Eke ama ri bu aduwa kikyi ndu, kyong ufu ata yim orup uting andu kong. Irim ayi usi rim aba eyi-ye, u hu bamba andu ikib zing zing."33Pita lok yi mi kyong, "Itsi, Ama re le bang de si ibung eding ketim uffa eyi ni buku ting." 34Yesu lok kyong, "Ama ra haa mu," Pita, Izun kolim ita kilang meng kong, omu utung ama esing ira kyong omu arung ama kong."35Yesu bib bi kyong, "Ayi ama tse nyi lu eyi kida anang, kida avem,ra akpaba kong, nya pu ana kizu-a? Bo so su mi kyong, "Iyee." 36Eke I haa bi kyong, "Eke inda ning, ongyi ami le yi kida anang,ide ki , i de kida avem ting. Ongyi ami esi akyating eyi kagyang ide otir ngyi kyi betsi embe ke igya kiying,37Ama ra haa nyi, utu awu elim alu kikyi anim nyi esi keng ya ba re ning. 'Be de mi alu ereng ongyi ami arung izin nyi kong.' Kikyi ere ozu ayi ba haa kikyi anim yo bu meng. 38Eke be si haa kyong, "Itsi, zang! Bugyang bu paa eleng". l haa bi kyong "avang meng".39Irim ni kelyi, Yesu ding, utu awu iri bu nyi, I ding ti kehin ni Olifs, ke belim etim ngyi eben mi.40 Ayi bi ne kyin embe, I haa bi kyong "Nyi nung Ikpe endi nyi fe kyin ti kimbak ̵ zang kong."41I si bi pa eding kira zang ening, ke tip otunung itsari nung Ikpe,42 I haa kyong, "Abba, u so su, nwo lu ama ti ketuk ni butsim ning. Esi utu awu iri mang kong, eke utu awu uri mang nyi.43Eke Kitse etim Ikpe esi kukye aba hu mi ikib. 44Ayi ile keming ibak nyi, I nung Ikpe zizing, ke bekye lu mi etu ereng beying ro kyu itsari.45Ayi enyin ti aduwa embe, iba obu ni belim etim ngyi nyi, iba fu bi ra na bula kikyi ni orub ubr ibi nyi,46 ke i bib bi kyong, "Ere bu nye ra na bula?" Nyi anyin nung Ikpe, endi esi nye kyin ti kimbakzang kong."47Ayi i fu ro lok ozu ening, a zang kihun bangyi na baa, eyi Juda, uting kemeng ni abe kur eyi apaa nyi, eku bi ba. I ba nduk onyong Yesu i hu mi kib kelung,48 eke Yesu bib mi kyong, "Juda, omu de Idung Ongyi kyi betsi embe-a?49Ayi kihun bangyi abe le yi mi azang ozu ayi ro bu nyi, be bib kyong. "ltsi, da ka bi eyi kagyan-a?" 50 Eke ongyi uting katang ibi de kagyang ka upyi Uding agya ukyo kotung, ke ika men mi kotung ni etung nyi.51Yesu si lok kyong "Ayi ning avang meng!" I yak obu ti kotung nyi, ke i nyong mi.52Yesu lok yi kikyi beding agya eyi bangyi ekyi akpa Ketim Ikpe eyi bodung bakip abe re otung ozu ngi nyi, "Nyo lu abaa eyi bugyang eyi ikpuk?53 Ayi ama ri le yi nyi Ketim Ikpe itu iga mbe nyo hu ama kong. Eke inying esi kige nyi, eyi kazak izin ni kivub."54Bo hu mi, be de mi eding kagya ni Uding Agya Ukyo. Eke Pita ben bi irim kira kiga.55 Irim ni ayi ba akyin ula ukyika katang ni omutang agya ke be ele embe ro doo, Pita yi bi ele embe.56Idung elige omi zang mi ayi ile ti bataa ula nyi, ke i zang mi egyi gaga mbe, ke i haa kyong, "Awu ami leng ting isi ongyi ngyi."57 Eke Pita etin, l haa kyong, "Akib, ama rung mi kong." 58Kige akpaa kira la, ongyi omi si zang mi, ke I kyong, "Omu esi uying katang ibi." Eke Pita kyong "Awu, esi ama kong."59Irim ni awa kiting ongyi omi iri haa kyong, "kavang mbe ongyi ami leng ile kemeng ibi, kikyi ere isi ongyi Galili." 60 Pita kyong, "Awu, ama rung ozu ayi uri lok kong". Kekpeng aki nyi mbe, ayi ifu ro lok ozu, izun ta kilang.61I hu zim, Itsi nyi zang Pita egyi, ke Pita mang arung kive ni Itsi nyi, ayi i lok yi mi, "Ayi izun kolum ata kilang inyinig meng kong, omu utung ama ezing ira".62 Pita lu eding kayang no kpok hambe.63Eke bangyi abe re kpe Yesu atu mi, ke bo gu mi. 64Ba zip mi otr egyi ke be bib mi kyong, "Lok izir! ongyi ami gu mu si eyi?" 65 Ba lok ozu abyi aga mbe kikyi Yesu, ro lok kazim kikyi ngyi.66Ayi ozur avaa bodung akip bangyi ning nyi eken, ekyi beding agya eyi belim ozu. Be de mi aba obr bovuk kehin, 67ke bo kyong, "Ayi omu esi Kristi nyi, haa di. "Eke I haa bi kyong, "Ayi ama si ahaa nyi, esi nyo su kong, 68ke ayi ama se bib nyi, esi nyo su kong.69Eke akim indang eding kobr, Idung Ongyi i le ti kubu etung ti kazak ni Ikpe".70 Lilang ibi o lok kyong, "Omu su kyong omu esi Idung Ikpe-a? Yesu haa bi kyong, "Esi enyi ahaa kyong ama si Idung Ikpe." 71Ba haa kyong, "Ere bu da ra pu ezik eyiye? Ayi do wok bulok idi ozu ayi ilok atsu undu ngyi meng ra?
Chapter 23

1Eke kihun bangyi nyi anyin, ede Yesu eding obr ni Palet. 2Ba ra tu mi, kyong, "Da fa awu ning ra tsu irim di, iro tung bi kyong bi fu de kiken kitsi anda Sizar kong, ke I ra haa kyong emi bulok ngyi si Kristi, Uding Ukyo".3Palet bib mi, kyong, "Omu si Uding Ukyo ni bo Juw nyi-a?" Yesu so su haa mi kyong, "Ye si utu awu u haa nyi." 4 Palet lok eyi kikyi beding agya eyi kihun bangyi nyi kyong,"Ama fa awu ning eyi kebyi kong." 5Eke ba ra ta kangr, kyong, "Iri etsu bangyi nyi, ire zee bangyi evir kitsi ni Judiya ayir ki Galili aba dzee iyak ayi leng ting.6Ayi Palet wok ening, i bib kyong awu ning isi ongyi Galili-a.7 Irim ayi i baa rung kyong isi ukpaa kilang kazak ni Herod, I tu Yesu ding kobu Herod, ayi emi kahung ile Ki Jerusalem ti itu ayi nyi.8Ayi Herod zang Yesu eneng, orup atin mi, kikyi ere esi kira meng ayi i ngang i zang mi. I re wok uhaa kikyi ngyi eke i ngang kyong l zang ozu kivur egyi obu ngyi.9Herod bib mi ozu yi eve aga mbe, eke Yesu so su mi kong. 10Kikyi uding agya nyi eyi bulim ozu anyin, ra tu mi ebe-ting.11Herod eyi bo soja ngyi atu Yesu ke ba gya mi. Ke be de otr awu arib apaa mi etu, eke be de mi esi eding kobu ni Palet. 12 Herod yi Palet ohu esi boyo eyi botu kutu aki nyi embe (ni itu ayi akpaa meng be si bangyi kufa botu).13Palet di ken ekyi beding agya eyi bangyi ekyi eyi ubyin bangyi nyi, 14ke l haa bi kyong nyi de awu ami leng aba obu anim ereng ongyi ami ra ku bangyi esi ti ukeng ozu abyi, ke nyi zang, ama bib mi ozu obr nyi, ama fa kuda etu awu ami leng ni utu ozu ayi nya haa kikyi ngyi kong.15Iyee, ra esi Herod azang kuda obu ngyi kong, ayi itse mi esi irim baa nda di, ke zang, kizu aki awu ami leng bu ke hun ndi o bong mi akyating.16 Ere ning ama ogu mi irang mbe, ke me si mi apaa i ding". 1718Eke lilang ibi ata alang, ro kyong, "De awu ami leng ding, ke nwo lu Barnabas nda di."19 Barnabas isi awu ami ba ata mi ketim ufa esi kira kikyi ni kikyi kigbang korup kehin nyi eyi bangyi bo bong.20Palet ra haa bi eyi-ye kyong, kating ngyi esi ndi ire Yesu ata. 21Eke lilang ibi ata alang kyong "de mi na kem, de mi na kem." 22I haa bi ni ura kyong, 'kizu kebyi aki awu ami leng ibu nyi esi ere? Ama fa kizu aki otok ifa ibak ni buku kong. Ening "Irim ayi ma nda mi butsim, me re mi ata."23Eke bo tung ba ata alang aga mbe kyong bi de mi na kem ti otsi kumen. Ke alang ibi nyi mbe anda Palet so su yi bi. 24Ening Palet so su nda bi kisa.25 I de lu ongyi ami ba ra pu nyi ami le ketim ufa kikyi ni kikyi kigbang eyi bangyi bo bong. Eke ide Yesu ami be ra pu anda bi.26Ayi be yi mi re eding ukeng, bo hu awu omi be di Samon ni Siren isi kehin kekr ra ba, ke be de otsi kumen nyi otok mi kibag, eke i kyung eben Yesu irim.27Ubyin bangyi baga mbe,eyi bakib eben bi irim o kpok abib orup eben mi. 28Eke Yesu zim egyi zang bi, i kyong, "Belim belige ni Jerusalem, nyi fo kpok ama kong, nyi kpok kikyi enyi eyi belim nyi.29Nyi zang, itu ra ba ayi ba haa kyong, 'bukun ele yi bakib abe le kikpir mbe, esi yi ambr ayi amba kong, eyi emii ayi idung anya kong.' 30 Eke be ra haa ekyi ahen, kyong nyi kib zing di,' esi yi betik, 'kip zing di.' 31Ayi be si obu ozu ning, kekpeng ayi otsi nyi ele uru, ere obu ti kige aki otsi nyi esi ahem?"32Ba nyalim babe, bezi bapaa be de bi olu eding endi bo no bong.33Ayi ba ba ti iyak ayi be di "Ukib kikyi," embe nyi be de mi akem, eyi bezi nyi-uting ile mi kubu etung omi le mi evir. 34Yesu haa kyong, "Abba, pa nda be, kikyi ere ba rung ozu ayi bo ro bu kong." Eke ba ata karung ke bo ohu batr ngyi ahaa botu,35Bangyi nyi eyir a zang egyi ke beding kehin eyir ra atu mi, kyong, "Egben lu bangyi babe. Egben lu angyi ting, ayi emi isi kristi nyi ni Ikpe, ami etseng nyi."36Bo soja nyi tin ro bu mi andir, ra ba obu ngyi,anda mi bemeng igba mbe, 37ke bo kyong," Omu esi uding ukyo ni Bo Juw, gben lu andu." 38Eke be lim ozu kikyi ngyi ting, "Eneng esi uding ukyo ni bo Juw."39Uzi ami ba kem mi embe ira tu mi kyong, "Omu esi Kristi nyi kong ra? agben lu andu eyi adi." 40 Eke omi si kya mi kyong, "Omu ekyi bereng ni Ikpe kong-a, ayi omu le re ti utu butsim ayi ami le embe-nyi-a? 41Adi ele ameng esi utu awu da pu nyi, kikyi ni kuda idi. Eke awu ami leng l bu kizu kebyi kong."42Eke i lok kyong, "Yesu, mang arung ama ti kige aki usi abaa agya kiding andu meng." 43Yesu haa mi kyong, "kavang mbe ama ra haa mu, uru awu inying uyi ama ele ti iyak eding kukye."44Ara nduk anang otun kiying, ke iyak esi kiveb eti kitsi nyi lilang ne dze anang otun enzi.45 Ayi uru ekyin ening. Eke otr owu ba ta emen ketim Ikpe nyi agyin aha apaa ukyikatang.46Yesu ta beke olu kilang kiga mbe kyong, "Abba ama de kudin anim anda omu." Ayi i haa ekpe ening iku.47 Ayi kikyi Bo soja nyi zang ozu ayi obu nyi, i rak Ikpe, kyong, "kavang ining esi ongyi kenung."48Ayi ubyin bangyi abe aba ken kiluk kiting a zang utu awu ozu nyi obu, be si irim eding lilang ibi ogu obu kelung. 49Eke Lilang bangyi abe arung mi, eyi bakip nyi abe eben mi esi ki Galili aba eyir kugbak mbe ra zang ozu ning.50Azang, awu omi be di mi Josef, uying ni bovuk kehin. Isi ongyi uding mbe ke isi ongyi keveng. 51Awu ning ro su ozu ayi bovuk kehin nyi ra zib eyi ayi bo ro bung kong. I si ki Arimatiya kehin ti kitsi ni Judiya ke ami ri le bang agya kiding lkpe nyi.52Awu ning, I ding na afa Palet, ne onung mi kehim ni Yesu.53I de kehim nyi kyu eri, l de batr batin oburmi, ke i de mi enzi ti kenzi aki bo obook ti umi, aki be enzi ongyi embe kutu meng kong.54Ye si Kutu aki bo ro bung ozu ra bang,ayi uru Sabat nyi ra nduk obu meng. 55Bakip nyi abe yi mi esi ki Galili aba nyi, `eben mi irim ke aba zang kenzi nyi utu awu be de kehim ngyi ana nyi. 56Be si irim eding kagya na pu bangyii bagak eyi bangyii betsi. Eke uru Sabat nyi be tim kihuk utu ayi ele ti izin nyi.
Chapter 24

1Kikyik ni kutu keyir ni kute nyi, ba na ba ti kenzi nyi, be de bangyii bagak ayi bo obu-nyi. 2 Ba zang kikyo aki ekib zing kenzi nyi obung anyin meng. 3Be kyin eding kemeng ngyi ,eke ba zang kehim ni Itsi Yesu nyi kong.4Ye bu utu awu, kekpeng ayi ozu ning elim bi basa nying, ede kira kong, bangyi ba paa eyir embe eyi batr ba'ating anda bataa par. 5Ayi bereng ohu bakib nyi be kib egyi itsari, bo lok yi bakip nyi kyong, ere bu nyi ra pu ongyi uwung katang ni ahim?6I kyating ameng, enyin meng. Nyi mang arung ozu ayi l haa nyi inda ayi ifu le ki Galili. 7I kyong, esi keng be de ldung Ongyi anda bangyi abe obu ozu abyi ke be de mi akim, ke irim ni itu ira isi anyin eyi-ye.8Bakip nyi amang arung eve ngyi nyi, 9 Ke be esi irim na haa ozu ning lilang eyi abe kur-eyi kiting nyi eyi abe ering lilang. 10Kekpeng aki nyi Meri Makdalin, Yowana, Meri ayii ni Jemsi, eyi bakip babe abe yi bi ele embe eding na nda uhaa ni ozu ayi obu nyi ko bu bangyi kitsem Ikpe nyi.11Eke Bangyi kitsem nyi owok uhaa awu bakip ning anda nyi dang mbe, ke bo so su eyi bakib nyi kong. 12Ting ahing Pita ndip anyin, ke ilu unya eding ti kenzi nyi, ke I ne kib apu egyi kemeng, ke izang batr batin par nyi embe bulok ngyi. Pita enyin i ding kagya angyi, iri mang kyong ere obu mi kyong.13Azang, belim etim Yesu ba paa re ding kehin aki be di ki Emmaus, lamba otong a-paa eding ki Jerusalem. 14Ba ra ta ahaa yi botu utu awu ozu ning obu lilang.15Ayi ba ra ta ahaa ubyi ere bib botu ozu ayi obu nyi, Yesu bulok ngyi ba fa bi, ke l yi bi esi i bung.16 Eke ba rung kyong esi ami kong.17Yesu bib bi kyong, "Nyi re olok ere kahung re esi ba paa nyi?" Be yir ra bib orup. 18Uting katang ibi, kidin ngyi Kiliyopas, si olok yi mi kyong, Esi omu kitik ndu mbe Ki Jerusalem ayi arung ozu ayi obu itu ayi leng kong-a?19Yesu bib bi kyong, "Ere ozu ayi nyi?" Bo so su mi kyong, "Ozu kikyi ni Yesu ami ni Nazarati, ami isi ongyi lzir, ongyi ukyo mbe ke kive obr ni Ikpe eyi bangyi lilang, 20ke utu awu ongyi kikyi beding agya eyi bangyi obr idi ede mi anda bi kyong bi lok mi ikpe ne uubong ke ede mi akim ti otsi.21Eke da lu orup kyong esi ongyi ami egben olu Isrel nyi. Ye re ning, ke ayi oobu ayi leng lilang, idaning itu iraa akpa meng ayi ozu ning lilang obu.22Eke bakib nyi abe yi de le ting ba nda di kugyir, ayi be ne dze ti kenzi nyi kikyik ning. 23Ayi ba zang kehim angyi kong, be si irim aba, haa di kyong ba azang butse etim Ikpe ti kudin ahaa bi kyong Yesu le mbe yi unyang ngyi.24 Banyalim beying abe yi di ele eding ti kenzi nyi, ke na zang ere ri utu awu bakib nyi ahaa di. Eke ba zang mi kong."25Yesu haa bi kyong, "Oyoo bangyi etim nye ra mang arung ozu bukr kong ayi bangyi izir olok nyi! 26 Esi keng ayi Yesu Itsim ozu ayi leng lang, ke l tuk ekyin ti buzur ngyi kong-a?" 27Ayir obu ni Musis eding etu ni bangyi izir lilang. Yesu haa tok bi ozu kikyi ngyi ayi ele ti ilik Ikpe lilang.28Ayi ba ra nduk onyong kehin kekr aki be re ding embe nyi, Yesu ri bu ereng ikpaan eding kobr. 29Eke bo ohu mi alu, okyong,"Tsa yi di, ayi uru re kpe meng ke kivib ting ayir aba meng. Eke Yesu yi be ding na tsa.30Inda ayi i kyu le itsari yi bi endi ba lyi ala, l si de bredi inung Ikpe, ihu ki bib haa nda bi.31Eke egyi ibi aven ba zang arung mi ening, i yim bi egyi embe. 32Eke bo ro lok yi botu kyong, "Orub di ra ting, ayi iri lok ozu yi di kukeng nyi, inda ayi even nda di ozu ayi ele ti ilik Ikpe nyi kong-a?"33Ba nyin ti kige aki nyi, esi irim eding ki Jerusalem. Ba na fa abe kur eyi kiting nyi, eyi bangyi abe le yi bi embe. 34o kyong ltsi nyi enyin meng kavang, ke i tok angyi nda Samon." 35Eke ba haa ozu ayi obu eyi bi ukeng nyi, esi yi utu awu Yesu tok angyi ti bredi ayi ibib nda bi nyi.36Ayi bo ro lok ozu ning, Yesu bung kikyi ngyi yir katang ibi, ke ilok kyong, "Bukun le yi nyi." 37Eke kugyir ohu bi, ke bereng ohu bi ham mbe, ke ba mang kyong ba zang kudin keki mbe.38Yesu bib bi kyong, "Ere bu ki bereng ohu nyi? Ere obu ki ozu ebib atsu korup enyi? 39 Nyi zang obu anim eyi ezun anim nya rung kyong esi ama bulok anim. Nyi yak ama ke nyi zang. Kikyi ere kudin alu eyi ibyi etu eyi ikip, utu awu nya zang ama le eyi-yi nyi kong" 40Ayi l lok ekpe ozu ning itok bi obu ngyi eyi ezun ngyi.41Aba tasi ubaning ting ahing kikyi ni ayi bo fu ra tin orup nyi, ke ya ma bi inang. Yesu bib bi kyong, "Nye le yi kila ke lyi-a? 42 Be de ikya ayi bo tu meng anda mi.43Ke I de ki ke ikib obr ibi.44I haa bi, Kige aki ama le yi nyi, ama haa nyi kyong, ozu ayi belim ti izin Musis eyi bangyi izir nyi esi yi Samsi nyi esi keng ya ba obu.45Eke even erib ibi, endi ba amang arung ilik nyi ayi be lim alu. 46I lok yi bi kyong, "Utu awu leng ayi be lim, kyong Kristi nyi keng itsim ke enyin ti buku irim ni kutu aki ni uraa. 47Uyeng eyi upanda ni ozu abyi ede haa bangyi ayir ki Jerusalem eyi kayang lilang.48Nye si bangyi ezik ni ozu ayi leng lilang. 49Nyi zang, ama ri tse undu umeng ni Abba anim ra ba obu nyi. Eke nyi fi le ti korup kehin nyi lang aba zen kekpeng aki nya fa kazak ni kudin aki esi kukye aba."50Eke Yesu eku bi lu kayang na anduk Betani. Eku obu ngyi atsu kukye, ke inda bi eding.51 Ayi i re nda bi eding nyi ening isi bi pa embe, ke be de mi ohung kikpe kukye.52Eke ba rak mi, ke be si irim eding ki Jerusalem eyi orup otin aga mbe. 53Be re eding ketim Ikpe kikyo nyi ekpir ening mbe, ra nda Ikpe eding.

John

Chapter 1

1Ni keyir ngyi kive le mbe, kive nyi eyi Ikpe le, ke kive nyi esi Ikpe. 2Ki ning nyi ele si ri keyr eyi Ikpe. 3Ozu lilang akim utin ngyi, ke akya esi ami ting ozu ayi akim kiying embe akim kong.4Unyang ele etu ngyi, unyang nyi esi bataa ni bangyi lilang. 5Bataa nyi atin ekyin ti kivib, kivib nyi elim arung bataa nyi kong.6Ikpe tse ongyi omi si kobu ngyi aba, kidin ngyi Jon. 7I ba su ezik kikyi ni bataa nyi, indi bangyi lilang oso su utin ngyi. 8Jon esi Bataa nyi kening, ke i ba haa uhaa kikyi ni bataa nyi.9Bataa kavang, abe rekyin aba kayang eke bangyi lilang, afa bataa ngyi.10Ri keyir ngyi i le kayang, ke kayang nyi akim utin ngyi, ke kayang nyi arung mi kong. 11I ba obu bangyi ngyi, ke bangyi ngyi ohu mi kong.12Eke baga mbe abe ohu mi, abe osu yi kidin ngyi, inda bi etung indi be si belim Ikpe. 13Abe ba mba ni beyeng kong, ezim esi ni ibyi etu kong, ke esi ni Ikpe bulok ngyi.14Kive nyi ohu esi kibi etu ke ele katang idi. Da zang buzur ngyi, buzur ni ami uting ngyi mbe ami esi kubu Abba aba, amen eyi eding eyi kavang. 15Jon haa kikyi ngyi i ta kilang, haa kyong, ining si ami ama ri lok, ami iba irim anim, i bu ama, kikyi ere i tabir le ama.16Ke ti kemin ngyi da fa eding yi eding. 17Da fa izin utin ni Mosis. Eding eyi kavang aba utin ni Yesu Kristi. 18Ongyi azang Ikpe eyi egyi kezing kong. Kitik ngyi mbe esi Ikpe, ami le ukpa ni Abba, ami nda da arung mi.19Ening esi uhaa ni Jon ayi buJus be tse beding agya ayi be Livit esi ki Jerusalem eding kobu ngyi ebeb mi kyong "omu si eyi?" 20I haa bi kavang, itung kong, ikyong, "Ama si Kristi nyi kong." 21Ke be beb mi kyong "omu si ere kahun? omu si Elija nyi a?" I haa kyong, "esi ama kong." Bo kyong, "omu si ongyi izir nyi a?" I kyong "Iye."22Ke be si lok yi mi kyong, "omu si eyi, indi de de kitsim na haa abe tse di-a? Ere aki uri haa kikyi andu? 23I kyong "ama si kilang, aki ra ta kulum uga: akim ukeng ni Itsi eke indi agban utu awu Azaya ongyi izir lok."24Indang be tse babi esi ki Farasi, 25ke be beb mi ba haa kyong, "Ere bu ke uri bu baptisma ayi omu esi Kristi ra hing, usi Elaja ra hing, uzim esi ongyi izir hin ra?26Jon si su bi, kyong, "ama bu batisima eyi bemeng. Eke katang enyi ongyi ami yir embe nyi arung kong. 27I si ami I ba irim anim, ulek akpa ba ngyi ama hun utu awu ama ere arung kong." 28 ozu ayi eleng obu ki Betani kundu uho Jodan, lyak ayi Jon ri bu batisima embe.29Ozur ava ngyi Jon zang Yesu iri ba obu ngyi, ikyong, "Nyi zang itaan Ikpe ami de anyin abyi ni kayang ! 30Ining esi emi nyi ami iri lok, Ami ri ba irim anim ibu ama yi buga, kikyi ere emi ita abr le ama. 31Ama arung mi kong, eke ye re ening indi otok Isrel kyo̭ng, ama ba re bu batisima yi bemeng."32Jon lok atsu, kyong, ama zang kudin ereng fu itoho esi kikpe okyu batip mi etu. 33 Ama zang arung mi kong, eke ami tse ama ba bu batisima eyi bemeng i haa ama kyong, 'kikyi ni ami nyi azang kudin okyu ekpre mi kikyi, esi ami iri obu batisima ni kudin kotin.' 34 Ama zang lilang, ke ama lok atsu kyong eneng esi idung Ikpe."35Eyi-ye, ozur ava ngyi, ayi Jon yir yi belim etim ngyi bapa, 36Ba zang Yesu iri zeng onyong, ke Jon lok kyong, "zang, itaan ni Ikpe!"37Belim etim ngyi ba pa owok mi i haa ening ke be ben Yesu. 38Ke Yesu hu zim zang be re ben mi ke i beb bi kyong, "nyi ra pu ere" Bi sosu mi kyong, Rabbi (otok kyong kizee ozu), uri le ere" 39I haa bi kyong, ba zang". ke ba ba zang iyak ayi i le embe; be le eyi mi kutu aki nyi, kige aki ara pu eding anang kur.́40Ongyi uting kemeng ni bangyi bapa abi wok Jon lok ke be ben Yesu esi Andur, umba ni Simon Pita. 41Emi ta abir fa umba ngyi Simon ke i haa mi kyong, "Adi fa ke kegbin bangi nyi meng (ami si Kristi). 42 Eku mi ba obu Yesu, ke Yesu zang mi ke ikyong, "omu si Simon idung ni Jon, be di mu Kefas" (kikyeng ngyi: kyong Pita).43Ozur avah ngyi, ayi Yesu kyong iding ki Galili, I fa Filip ke i haa mi kyong, "ben ama." 44Indang Filip si ki Batsada ba, Kehen kikyo ni Andur eyi Pita. 45Filip fa Nataniel ke i haa mi kyong, "Emi ami Musis lim ti izin, eyi bangyi izir,da fa mi meng: Yesu idung Josef, ki Nazaret".46Nataniyel si haa mi kyong, kizu kiding aki olu esi ki Nazaret aba ting-a?" ke Filip haa mi kyong, "ba zang." 47Yesu zang Nataniyel ri ba obu ngyi ilok ozu kikyi ngyi, "zang, ongyi Isrel ni kavang, emi ira aba bangyi kong!" 48Nataniyel haa mi kyong, "u si ahin ki orung ama?" Yesu si haa mi kyong "inda ayi Filip di mu, inda nyi ule kitin itung kidak, izang mu."49Nataniyel si su mi kyong, "kizee ozu, omu si idung Ikpe! omu si uding ni Isrel!" 50Yesu aha kyong ayi ama haa mu kyong ma zang mu kitin itung kidak, fiyeng uti su-a?Uzang ozu ayi obu ening obr ning." 51Ikyong, kavang, kavang, omu, uzang kakpa Ikpe avung, belim Ikpe bokyu esi ohung kikyi ni ldung ongyi".
Chapter 2

1Irim itu ira kukyip kaku ele ki Kana ni Galili, ke ayii ni Yesu le embe.2 Ba kyem Yesu eyi belim etim ngyi eding ti kukyip kaku nyi.3Ayi ozu amgba ohun bangyi kong, ayii ni Yesu i haa mi kyong, "ozu amgba ekpe meng". 4Yesu haa mi, akib, ere bu uba obu anim? Kige anim avang meng kong." 5Ayii ngi haa belim etim abe haa ala kyong, "kizu aki i haa nyi meng, nyi bu ki."6Indang agba otong kiyin ele mbe ayi bere emgbe lu abyi bi embe, kugba kiting ekyen otuk apa edin ara. 7Yesu kyong, "nyi amin agba nyi yi bemeng. Ke ba ameng agba nyi eyi bemeng. 8I haa bi kyong, "Nyi ka yi nda ongyi kikyi ni kukyip nyi." Ke bo bu yi ening.9Ongyi kikyi nyi mbak zang bemeng ayi ohu esi ozu amgba, ke arung iyak ayi esi embe aba kong (Ke belim etim abe aka bemeng nyi arung). Ki isi di imma akeb upyi nyi 10I haa mi kyong, bangyi lilang re de umgba uding aba lang be ti de awu eyik aba kekpeng aki bangyi amgba ezin meng lang. Ke u ti de awu uding aba indang a."11Ening si uraa awu Yesu bu ki Kâna ni Galili ni kitabir ke i tok buzur ngyi ke belim etim ngyi osu yi mi.12Irim ni nyi Yesu yi ayii ngyi, eyi bamba ngyi, eyi belim etim ngyi okyu eding Kapanahum, ke be le mbe itu sang embe.13Indang kukyip ni ukpazeng ni Bojus ele onyong, ke Yesu hung ding Ki Jerusalem.14 Ina fa bangyi abi ri agya lyi bundak, bataan eyi bo-toho, ke Bangyi abe re yeng anang ele embe ting.15Ekim uting gu etir be lu kayang ti ketim Ikpe, eyi bataan eyi bundak lilang. Etip rak anang ayi bangyi nyi re yeng ke i tu be tebur nyi ta itsari. 16Bangyi abi re agya lyi botoho, i haa bi kyong "Nyi aku ozu ning anyin aming. "Nyi fu hu ketim Abba anim esi iyak betsi kong".17Belim etim ngyi amang arung kyong ye elim ening, "Kulak ni ketim andu alyi ama orup esi kira." 18Ke bodung akib ne bo Juws afvun kilang olok yi mi, "Ere si uraa ayi utok di, kikyi ozu ayi uri bu ning? 19 Yesu isi su, "Gyo Ketim Ikpe ning, ki ama embyi ki kemeng ni itu ira.20Bodung akib ni bo Juws kyong, "Ede igi akim apa eyi otong kiyin embyi ketim Ikpe nyi, ke omu haa kyong omu umbyi ki kemeng itu ira mbe eni" 21Ketim lkpe nyi aki iri lok esi etu ngyi. 22 Irim ayi enying meng ti kenzi, belim etim ngyi amang arung kyong ilok ening meng, ke bo so su eyi ilik Ikpe eyi keve aki Yesu lok.23Indang ayi ile ki Jerusalem ni kukyib ni Kikpaseng, ti kukyip nyi bangyi baga embe ele yi orup uying ti kidin ngyi, ayi ba zang uraa ayi iri bu. 24 Yesu so su eyi bi kong kikyi ere erung bi lilang, 25 Kikyi ere epu kyong ongyi omi haa mi ozu kikyi ongyi kong, ni ayi emi arung utu awu ongyi ele meng.
Chapter 3

1Indang Farasi omi le embe kidin ngyi Nikodemus, ongyi obr ni bo Juws. 2Awu ning ba obu Yesu otuga haa mi kyong, "Ongyi obr, da rung kyong omu si kizee ozu ami si obu Ikpe ba, ongyi akyating ami itok uraa utu awu omu tok, ke esi ongyi ami Ikpe ele yi mi lang."3Yesu si su mi kyong, "kavang, kavang, esi keng bamba ongyi eyi ye, esi izang agya Ikpe kong." 4Nikodemus haa mi kyong, "Esi utu awu rung ayi ba mba ongyi eyi ye, ayi ehen meng? Esi isi irim ekin kembir ayii ngyi eke amba mi ezen upa eye, ibu arung-a?"5Yesu kyong, kavang, kavang, esi keng ba mba ongyi eyi beming eyi kudin, akyating mbe esi ifa agya lkpe kong. 6Ongyi ami ba mba ni etu i si ni etu, aki ba amba ni kuden si ni kudin.7Ozu fu ama mu inang kong, ayi ama haa mu kyong 'esi keng amba mu eye.' 8Ufe zu eding i yak ayi arib ki; uwok kadur ngyi, eke orung iyak ayi wu ri zu esi embe aba kong esi eyi iyak ayi ki re zu eding. Ere re ning eyi ongyi ami ba amba ti kudin."9Nikodemu isi su ke ihaa mi kyong " Ahing ke ozu ning obu?" 10Yesu ahaa mi kyong, omu esi kizee ozu ni Isrel, ahing ki omu arung ozu kong-a? 11Kavang, kavang, ama haa mu, do lok ozu kikyi ozu ayi da rung, ke da haa ozu kikyi ozu ayi da zang. Eke nyi ohu uhaa uding idi nyi kong.12Ayi ama haa nyi ozu kayang ning nyi akya ke osu ting nyi abang nyi osu ayi ama haa nyi ayi kukye. 13Ongyi akyating ami ohung kukye akpa emi ami esi kukye okyu--ohun ri ldung ongyi nyi.14Utu awu Musis o hu kogu atsu kulim uga, re ning bo hu idung Ongyi atsu, 15eke lilang abe osu yi mi afa unyang ni umenkigyi.16Ayi lkpe shong ozu ni kayang, eke inda ldung ngyi ami uting nyi, kyong ongyi ami sosu eyi mi iku kong ile eyi unyang ni umenkigyi. 17Kikyi ere lkpe etse ldung ngyi aba eke i ba ekim kayang kong, eke inda kayang afa ogben ti uting ngyi. 18Ongyi ami osu eyi mi esi iku azik kong eke ami osu kong i ku azik meng, ayi i su eyi kidin ni Idung ni lkpe ami uting nyi kong.19Ining esi kikyeng ni ikpe i lok nyi: Bataa nyi ekyin aba ti kayang meng, ke bangyi oshong ozu kivib obu bataa kikyi ere ozu obu etim ibi esi abyi. 20Ongyi ami i bu abyi iifa bataa ke iba ti battaa nyi kong kikyi ere abyi ngyi otok lu. 21Ere ening nyi, ami ri bu ozu kavang ba ti bataa indi etim ngyi nyi azang zazar ozu ayi iri bu keming lkpe."22Irim ni ayi nyi, Yesu eyi belim etim ngyi eding kitsi ni Judiya. Ede mi kige embe ayi iri bu bi batsima. 23Jon re bu batisma ting ki Aenon onyong ni Salim kikyi ere be ele yi iyang aga mbe embe. Bangyi ere aba obungyi obu batisma.24 Inda ayi nyi be de Jon ohuk ketim kipa meng kong.25Eke katin aba nyin katang ni belim etim Jon beying eyi Juws kikyi ni izin ni akak ni etu emgbe. 26Be ding obu ni Jon na ahaa mi kyong, "Kizee ozu, awu ami ele kihe uho Jodan, emi unda Ezik kikyi ngi ngyi, zang, iri bu batisma eke bangyi lilang ere ding kobu ngyi."27Jon haa bi kyong, "ongyi esi obu kizu kiying kong se be si anda mi esi kukye aba.28Enyi bulok nyi obu ezik kyong "Ama esi kristi nyi kong, ke ama ri haa nyi kyong, be etse ama ta abr ngyi aba29Akeb upyi nyi esi ni imma ngyi. Kekpeng aki ayo ni imma akeb upyi owok mi, atin orup enyi kening eyi kilang ni imma akeb upyi nyi. Ayi leng orup atin anim aba meng. 30Emi re dip atsu, ke ama i re kri eyir.31Emi si kukye aba i bu lilang. Emi esi ni kayang i si kayang ke iri lok ozu ayi ni kayang ning. Ami esi kikpe aba i bu lilang.32 Emi i ri haa uhaa kikyi ni ozu ayi izang ke si wok, eke ongyi ying ohu ozu ngyi ayi i haa kong. 33Ongyi ami ohu uhaa ngyi isu kyong Ikpe si kavang.34Kikyi ere ongyi ami Ikpe etse ba lok eve ni Ikpe nyi. kikyi ere ami nda kudin ngyi emyeng kong. 35Abba nyi shong ldung nyi ke i de ozu lilang nda mi kubu. 36Ongyi ami ele yi orup uting obu ni ldung nyi i le yi unyang ni umenkigyi, eke ongyi ami agbang kikyi eyi ldung i zang unyang kong, eke i bak ni lkpe ele kikyi ngyi."
Chapter 4

1Kekpeng ayi Yesu arung kyong bafarasi owok kyong emi re bu batisma afa bangyi obu Jon 2(Yesu bulok ngyi re bu batisma kong, ke esi belim etim ngyi ro bu), 3 I anyin Judiya esi rim eding ki Galili eyi-ye.4Esi keng ikpa ezeng ki Samariya. 5Eke i ba orup kehin ni Samariya aki be di ki Sakar, onyong ni Kitsi aki Jekob i de nda idung ngyi Josef.6Kibung ni Jacob ele embe. Etu ekpe Yesu ti isi ngyi meng ki ikyu le undu kibung nyi. Uru anduk eyir utik meng. 7Akeb ni Samariya omi iba ndi ika bemeng, ke Yesu si haa mi kyong" nda ama bemeng sang eke ama amgba: 8belim-etim ngyi ekyin eding korup kehin eke be ni agya ala.9Eke akeb ni Samariya nyi si beb mi, "Abang ki omu Juw, ri nung ama akeb ni Samaria, bemeng eke umgba?" Ayi bo Jus eken eyi bangyi Samariya ti kizu ting kong.10 Yesu si su ke i haa mi kyong, "okyong omu orung bunda lkpe, ke orung ongyi ami ri lok ozu yi mu. "unda mi i mgba, 'ke omu use ebeb mi, i nda mu bemeng ni unyang."11Akeb nyi si lok yi mi, "Ongyi obr, omu ele eyi kivaa bemeng kong, eye kibun nyi egem. Ke omu ufa bemeng unyang nyi ere? 12Omu obu kong, omu uhun abba edi Jacob kong, ami tim nda di kibung nyi ki imgba ri embe, eyi belim ngyi esi yi ereng ngyi-a?13Yesu si su ke i haa mi kyong, "Eyi-eyi ami amgba bemeng ning ongur ohu mi eye, 14eke ongyi ami sa amgba bemeng abe ma nda mi esi ongur ohu mi eye kong. Bemeng abe ama nda mi aba esi iibyen ni bemeng unyang etu ngyi umengkigyi kpuk."15Akeb nyi haa mi kyong, "ongyi obr, nda ama bemeng ning nyi ke ongyur fu hu ama eye kong. Endi ama esi aba ka bemeng ameng eye kong. 16Yesu si haa akeb nyi kyong, "Ding, ni di imma andu eke nyi ba ."17Akeb nyi si su ke i haa mi kyong, "Ama ele eyi imma kong." Yesu si lok, Omu lok kavang kyong, ama kyating yi imma. 18Ayi omu le yi ba maa botong, ami nyi uyi mi le indang esi imma andu kong. Ayi ulok-n esi kavang."19Akeb nyi haa mi kyong, "Ongyi obr, ama zang kyong omu si ongyi izir. 20Babba edi re ben ti kikyi kehin ning, eke enyi kyong esi ki Jerusalem kiluk aki bangyi arak lkpe embe."21Yesu si haa mi kyong, Si su yi ama, akeb, kekpeng ra ba ayi omu uba arak Abba esi ti kikyi kehin aki leng kong esi kemeng Jerusalem ra hing.22 Nya rak kizu aki nya arung kong, adi rak kizu aki adi arung, ayi ogbenlu esi ni bo Juw.23Ere eneng, kige nyi ra ba obu, kege nyi esi indang, bangyi abe ni kavang aba rak Ikpe ni kudin eyi kavang, Ikpe ra pu utu bangyi abe nyi Abba ra pu endi ba rak mi. 24Ikpe si kudin, ke bangyi abe arak mi barak mi ti kudin eyi kavang."25Akeb nyi si haa mi, "Ama rung kyong kegbin bangyi ri ba (ami be di Kristi). Ayi i sa ba, i haa tok di ozu lilang.26 Yesu si haa mi, "Ama si emi, ami ri lok ozu eyi mu."27Kekpeng aki nyi belim etim ngyi esi irim aba. Elim bi basa kyong ere bu ke iri lok ozu eyi akeb nyi, ke ongyi ying ebeb mi arung kyong "Ura pu ere kong" ra "ere bu ke ulok ozu eyi mi?"28Ere ening akeb nyi i si kituk bemeng ngyi pa embe, hu si irim eding korup kehin, na haa tok bangyi ngyi, 29"Nyi ba, zang ongyi ami aku ozu ayi ama ri bu haa kpe lilang. Eneng kahun esi ami Kristi, esi emi okyong-a? " 30Ba nyin esi korup kehin aba afa mi.31Ni kekpeng enyi, belim-etim ngyi be ra haa mi, kyong "Kizee ozu, si hu ala alyi." 32 Eke i haa bi kyong, "Ama le yi ala ayi ama lyi ayi anyi arung kong,"33 abe belim-etim ngyi ezim ere beb botu, "ongyi ami de ala ba nda mi ke elyi meng kyong ra?34Yesu haa bi kyong, "ala anim esi ayi ama bu ozu orup ni ongyi ami tse ama eke me kpe etim ngyi.35Anyi a haa kyong, iva inzi fu ering ke de ti obung ala kong-a? Ama ri haa kyong, nyi apu egyi zang ozo, ala nyi amyin meng avang ubeng meng. 36Ongyi ami re ben ala i hu kubu kamang ngyi ke i bung ehim ni unyang umenkigyi, eke ongyi ami iho eyi ami iben atin orup ibung.37Ayi ti kive ning, omi iwo, omi ba ben,' esi kavang. 38Ama tse nyi ding ni ben ozu ayi nyi owo kong. Bangyi ababe owo meng, ke enyi ezim ekyin kemeng ni etim ibi."39Bangyi Samariya baga mbe oso su eyi mi kikyi ni uhaa ayi akeb nyi de ba haa bi, "l haa tok ama ozu lilang ayi ama ri bu. 40Ayi bangyi Samariya aba obu ngyi, bo nung mi kyong ile kpir eyi be, eke ile yi bi itu ipaa embe.41Bangyi baga mbe oso su ti keve nyi. 42Ba haa akeb nyi kyong,"Adi osu kikyi ni ozu ayi uhaa di kong, adi bulok idi owok, ke da arung kyong kavang ami leng esi ami ba eke i ba agbenlu unyang kayang."43I rim ni itu ayi ipa nyi, enyin embe iding ki Galilee. 44Yesu bulok ngyi lok kyong ongyi izir ra fa buzur kehin ngyi ting kong. 45Ayi ikyin ding ki Galilee, bangyi Galili ohu mi. Ba zang lilang utu ozu ayi ibu ki Jerusalem uru kukyip, ayi abe ting eding ti kukyip nyi embe.46Indang i si ba iyiye ki Cana ni Galilee, ti kiluk aki i hu bemeng si ozu amgbang. Ongyi uying kusumkpa uding ami ldung ngyi Kapanahum ikyung. 47Ayi i wok kyong Yesu si ki Judiya ding ki Galilee, i ding kobu ni Yesu no nung mi kyong kyu ba eke ba nyong idung anim, ami iri iku obu.48Yesu ting haa mi kyong, "Ukya ku zang uraa eyi kilim bassa ting, esi usu eyi ama kong. 49Ongyi kusumkpa uding nyi haa mi kyong, ogbenlu , "kyu ba lang asuk idung anim iku yi. " 50Yesu si haa mi, "Ding. idung andu ile yi unyang. "Ongyi nyi si su eyi keve aki Yesu lok eyi mi, ke enyin ding angyi.51Ayi iri kyu iri ding, ldung etim ngyi fa mi, haa tok mi kyong idung andu nyong meng. 52l beb be kige aki idung nyi eyir fa bukun. Be esi haa mi, "Ilyi anang otong apa bukyong nyi anyin si mi apa."53Eke Abba ngyi i mang arung kyong esi kige aki Yesu haa mi ilyi kyong ldung ile eyi unyang, ere ning emi eyi kihak agya ngyi esi osu yi Yesu. 54 Ining esi uraa ni upa ayi Yesu bu ayi isi ki Judiya olu ba i Galili.
Chapter 5

1Irim ni eneng esi kukyip ni bo Juw, ke Yesu hung ding ki Jerusalem. 2Indang ki Jerusalem ti opu bataan, kizeng-bemeng keki ele mbe, aki be di undu Hibru kyong Batseda, ke le yi ekim otong. 3Bangyi baga mbe abe okyong, oppu egyi, abe oku ezun, abe oku ukpaa a na ele mbe, "Ere abang ukang ni bemeng nyi." 4"Ayi ulim-etim Ikpe ri kyu izir bemeng engyi, ongyi ami esi owun okyu kita-abir ti bemeng nyi ifa ogben-lu."5Awu omi ele mbe ikyung igyi kekim eyi kur eyi otong-ara. 6Ayi Yesu zang mi ina le embe, eyi irim ni ayi iba arung kyong i le embe ede kira meng, isi lok mi, "Opu indi unyong ra?"7Awu bu kyoung nyi si osu mi kyong,"Ongyi obr, Ama kyating yi ongyi ami i hu ama ata okyu embe, ayi ke bemeng nyi ezir meng. Ayi ama ri ta ba bak ayi mo kyu, ongyi omi ta abr anim meng." 8Yesu si haa mi kyong, "ndib anyin kuyir eke bur kutang andu, ke si ye."9Kekpeng aki nyi mbe awu enyin i nyong, ke isi de kutang ngyi, ke Kutu aki nyi esi uru uzin.10Ere ening bo Juw eri ebib ongyi nyi ami nyong ti bukyong engyi ming, "Esi uru uzin, arib indi ukyung kutang ondu esi kong." 11Isi ahaa bi kyong "Ami nyi ami ki nyong ama bu kyong anim, I haa ama kyong 'bur kutang andu, eke si ding andu ye.'"12Be bib mi kyong, " eyi ongyi nyi haa mu kyong, 'De kutang ndu eke ding' ra?" 13Ere eneng, awu nyi ami inyong arung ongyi ami nyong mi kong, kikyi ere Yesu nyin eding meng, kikyi ere ubyin bangyi ele mbe hambe.14Irim angyi, Yesu fa mi ketim -Ikpe ki isi haa mi kyong, "zang unyong meng! Fu ubu abyi eye kong, ahuk kizu aki obu eneng afa mu" 15 Awu nyi enyin ding na aku haa bo Juw kyong Yesu esi ongyi ami nyong mi.16Kikyi ni ozu ayi leng bo Juw aafa Yesu, kikyi ere ibu ozu ning uru uzin. 17Yesu si haa bi kyong ,"Abba anim ra tim etim obu ba tasi ubang, ke ama iri bu etim ting." 18Kikyi ni ining, bo Juw angang bo bong mi kikyi ayi ebeb ohun uru uzin mbe kong, eke idi Ikpe kyong i si Abba ngyi, ke i myeng angyi eyi Ikpe.e19Yesu si su be, "kavang, kavang, idung esi i bu ozu kikyi engyi mbe kong, esi ri kizu aki i zang Abba engyi ri bu, ozu lilang ayi abba ngyi ri bu, ami i bu yi ting.20 Ayi Abba shong idung ngyi ke i tok mi ozu lilang ayi iri bu, ke i tok mi ozu aga mbe ayi aba elim nyi bassa."21Ayi Abba izir ahim ke inda bi unyang, re ning idung ngyi nda bangyi unyang abi arib inda bi. 22Abba nyi i lok ongyi ami ikpe kong, eke i de ikpe nyi lilang de nda idung kubu.23Indi bangyi lilang anda ldung ngyi buzur utu awu ba nda emi Abba. Ongyi ami anda ldung nyi buzur kong, inda Abba ngyi ami tse mi buzur kong.24Kavang, kavang, ongyi ami esi owok keve anim ke i so su ami tse ama elu unyang umunkigyi ke esi i fa uukum kong, eke ikpa buku iding ti unyang.25Kavang, kavang, Ama haa nyi kige ra aba, ke esi indang, ayi ahim aba owok kilang anim, ama idung Ikpe, ke bangyi abe owok ba lu eyi unyang.26Ayi Abba le yi unyang etu ngyi, re ning i de nda idung ngyi ting eke i le eyi unyang ka pu ngyi, 27Abba nda idung engyi kazak eke i lok ikpe kikyi ere ami isi idung ni ongyi.28Fu vur nyi egyi kong, ayi kige eri aba obu ayi lilang ni abe le ti bunzi owok kilang engyi 29ke bo lu aba kayang: abe obu eding ezir esi ding ti unyang, ke abe obu abyi be ezir eding ti ikpe i lok.y30Ama esi me obu kizu aki ni kikyi anim mbe kong. Ayi ama wok, i lok, ke ikpe anim esi ayi ni kenung kikyi ere ama eri apu ni orup anim kong,eke esi ni ami tse ama. 31Ama esi ahaa ozu kikyi anim mbe kong, kihaa anim esi ni kavang kong. 32Omi le mbe ami ri haa uhaa anim, ke ama arung kyong uhaa ayi iri haa kikyi anim esi kavang.33Omu tse nda Jon , ke ilok kavang. 34Eke uhaa uding ayi ama fa esi obu ongyi kong. Ama lok ozu ayi leng eke nya fa ogben. 35Jon si ula awu ri buk ke anda bataa, ke nya atin orup exti bataa ngyi ni kekpen sang.236Ke uhaa awu ama alu, obu ni Jon, ti etim ayi Abba nda ama kyong ama bu, etim ayi ama bu nyi, otok bangyi kyong Abba tse ama. 37Abba ami tse ama haa eding anim bulok ngyi. Nyi owok kilang engyi kuutu meng kong nyi ezim azang kibir ngyi kutu meng kong. 38Ayi nyi ele eyi kilang engyi orup kong, ayi nyi so osu eyi ami nyi ami tse ama kong.39Nyi eri apu ti ilik kikyi ere nyi amang kyong esi embe ayi nyi afa unyang umunkigyi, ke ti ilik nyi ra haa ozu ning nyi eri ahaa kikyi anim. 40Ke nyi alu orup indi nya ba obu anim eke nya fa unyang ni umenkigyi kong.41Ama ro hu uurak ni bangyi kong. 42ke ama rung kyong nye bung kikyi nyi le eyi ishong ni Ikpe korup inyi kong.43Ama ba ti kidin Abba anim, ke nyi ohu ama kong. Okyong ongyi omi aba ti kidin aki kengyi, nye su ohu mi. 44Esi ti ahing eke nyo su ayi nyo su uurak ni botu eke nyi apu uurak awu esi kobu Abba Ikpe kitik ngyi aba kong?45Nyi fu mang kyong Ama bulok hu nyi kuda obr ni Abba kong. Ongyi ami hu nyi kuda esi Musis, ami nya lu orup etu ngyi. 46Nyi osu eyi Musis, nyi osu eyi ama ting, kikyi ere ilim ozu kikyi anim. 47Ke nyi akya ku osu ozu ayi elim ting ahing eke nyo su eve anim?"
Chapter 6

1Erim ni ozu ayi leng, Yesu anyin bu ding kize ni uho uga ni Galili, uho awu be di ki Tiberiyas.2 Ubin uga mbe re ben Yesu, kikyi uraa ni ozu ayi ibu etu ni bangyi abe okyung.3 Yesu tsu hun ding ti kikyi kehin ke esi embe ile itsari yi belim etim engyi.4(Indang kukyip Ukpan-zeng, ni bo Juw, ele onyong meng.) 5 Ayi Yesu apu egyi ke izang ubyin bangyi baga mbe ra ba obu engyi, isi lok eyi Filip, "Da fa ala ere agya anda bangyi ning ekpe ba lyi? 6(Ening Yesu lok indi embir Philip, kikyi ayi emi erung kizu aki i lok ndi ibu).7Philip si su eyi mi kyong, "Buva-bupa ni denari ni bredi esi ohun utu awu ongyi utin ifa sang kong." 8 ldung etim engyi uting, Andur, umba ni Samon Pita, i si lok eyi Yesu kyong, 9"Idung omi le yi bredi ebyi otung eyi ikya apaa, eke ining oohun bi ra?10Yesu kyong , "Nda bangyi nyi ele itsari." (Elim agambe ele kiluk nyi.) Ke bangyi nyi okyu ele itsari, ubyin ibi be olu ondur otong mbe. 11 Yesu de ebyi bredi nyi irim ayi ideng Ikpe meng, I hu haa nda bangyi abe ele itsari embe. l hu ikya haa nda bi rening utu awu be ra pu.12 Ayi bangyi nyi alyi edir meng, l haa belim-etim ngyi, "Nyi bung ken ibr ni bredi nyi ayi ering eke yi fu eyim kong."13Eke bo bung bredi nyi ayi ering amen bure kur eyi apa ni bredi ayi ayi ering obu ibi ayi ba lyi meng. 14 Ening, ayi bangyi nyi azang utu uraa ozu ayi l bu, bo kyong, "ining esi kavang i si ongyi izir nyi ami kyin ba kayang ning." 15Ayi Yesu zang rung kyong be ri nghang indi ba ba ohu mi egang anna uding uga ibi, l hu gyak hun eding kikyi kehin kitik ngyi.16Aba urukpe angyi belim etim engyi okyu ding undu uho. 17Be kyin ti kuya, ke be obu eding ki Kapanahum. Egyi utu re ekip obu ke Yesu aba fa bi meng kong. 18Ke kuben ozuu, esi kehung ke bemeng uho nyi ra akpang.19Ayi bo hur kuya ohu kir egeng kekim eyi otong, eyi kekim eyi kur meng, ba zang Yesu si kikyi bemeng ke iri ba onyong kuya ke bereng ohu bi. 20ke isi haa bi, "Esi Ama! nyi fu eki bereng kong." 21Eke ba lu orup kyong be de mi ekyin ti kuya nyi, ke kekpeng nyi mbe kuya ebi ni obu iyak ayi be re ding.22Ozur ava ngyi, kihung aki eyir kudin ni uho uga nyi azang kyong kuya akaki akyating meng ohun aki nyi, ke Yesu ekyin eyi belim etim ngyi kong eke belim etim ngyi mbe obu.23 Ere ening, ayaa ayi esi ki Tiberiya onyong kilug aki ba lyi bredi embe irim ayi Itsi deng lkpe meng nying.24Ayi kihun bangyi nyi arung kyong Yesu eyi belim etim engyi akyating embeng, abe ting apu kuya ibi ekyin obu eding ki Kapanahum otsu apu Yesu. 25lrim ayi ba afaa mi kizen uho, ke, be esi olok eyi mi kyong, "Rabbi, omu bu ba ameng long?"26Yesu si su bi, kyong, "kavang, kavang, nyi eri otsu apu ama, esi ni uraa awu nyi azang mbe kong, esi kikyi ni bredi ayi nyi alyi edir.27 Fu atim etim kikyi ala ayi ra azik mbe kong, ke atim etim kikyi ala ayi ele kpir ni unyang umenkigyi ayi ldung ongyi inda nyi, kikyi ere Abba Ikpe ezip anda mi meng.̈"28Eke ba haa mi kyong, "Ere aki do bu, eke da tim etim Ikpe." 29 Yesu si su ke i haa bi kyong, "Ining esi etim Ikpe: Kyong anyi si su eyi ongyi ami Itse ba."30Eke ba haa mi kyong, "ke uraa ere ayi omu uubu, ke da zang lang de tu osu mu? Ere aki omu ubu? 31Babba edi alyi manna kulum uga, ri utu awu elim alu, Itse bredi esi kikpe kukye okyu aba anda bi eke ba lyi."32Ke Yesu si su bi, kavang, kavang, esi Musis ami nda nyi bredi nyi esi kukye okyu kong, eke esi Abba anim ami iri nda bredi aki kavang esi kukye okyu.33 Ayi bredi Ikpe aki esi kikpe kukye okyu ke aba anda bangyi unyang ti bataa kayang." 34Eke be esi olok eyi mi, Ongyi obr, nda di bredi nyi kepir ening."35Yesu haa be kyong, "Ama si bredi ni unyang; ongyi ami esi aba obu anim bunyong ohu mi kong, ke ongyi ami esi osu eyi ama esi ongyur ohu mi kong. 36 Eke ama haa nyi kyong usi azang ama meng, ke uso su eyi ama kong. 37 Lilang abe Abba de nda ama ba aba obu anim, ke ami esi aba obu anim ama atir mi kong.38Kikyi ayi ama esi kikpe kukye okyu aba, esi indi ama aba obu amang ayi anim mbe kong, eke esi amang ni ami tse ama ba. 39Ening esi amang ni ami tse ama, kyong ama ata eyim utin kemeng ni bangyi abe indang ama kong, eke ama hu bi ezir kutu kihun. 40Kikyi ere ening esi amang ni Abba anim, kyong ongyi esi azang idung nyi ke isu eyi mi i fa unyang umunkigyi: ke ama aba ohu mi ezir kutu kihung.41Ke bo Juw eri enyim kenyim kikyi ngyi ayi i lok kyong, "Ama si bredi aki esi kikpe kukye okyu aba." 42Be haa kyong, "Ening esi Yesu idung ni Josef, ami da arung abba ngyi eyi ayii ngyi kong ra. Abang ki iri lok kyong, emi si kikpe kukye kyu ba?."43Yesu si haa be kyong, "Nyi si kenyim pa embe. 44Ongyi omi esi i ba obu anim mbe kong, esi keng Abba ami tse ama i vir mi aba, ke ama ezir mi anyin kutu kihun. 45Elim yi alu obu bangyi izir kyong, eyi-eyi lkpe ezee mi .Eyi-eyi ami owok ke izee obu ni Abba iba obu anim.46Esi lilang bangyi abe azang Abba nyi kong, ohun emi ami si kobu lkpe aba--esi ami zang Abba nyi. 47Kavang, kavang, ongyi ami esi osu i le eyi unyang umenkigyi.48Ama si bredi unyang 49 Babba enyi alyi manna kulum uga, ke bo ku.50Ening esi bredi abe esi kukye okyu aba, eke indi ongyi ami esi alyi meng esi iku eye kong.51 Ama si bredi ni unyang ayi esi kikpe kukye okyu aba. Ongyi ami esi alyi bredi ning ile umenkigyi. Bredi nyi ayi ama nda esi kibyi etu anim ni unyang ni kayang nyi."52Bo Juw nyi atsu orup eyi botu ayir ata kangir, okyong, "Abang ke awu ning haa kyong ami inda di ibyi etu ngyi eke adi ekip?"53 Ke Yesu haa tok bi kyong, "Kavang, kavang, usa kyating ekip kibyi etu ni idung ongyi ke amgba beyeng ngyi ting, esi indi ufa unyang etu andu kong.54Ongyi ami esi ekip kibyi etu anim ke i si amgba beyeng anim ifa unyang umenkigyi, ke ama ezir mi anyin kutu kihun.55 Kikyi ere ibyi etu anim esi ala kavang, beyeng anim esi umgba ni kavang.56 Ongyi ami ekip kibyi etu anim ezim amgba beyeng anim ile ekpir eyi ama, ke ama ele eyi mi ting.57Utu awu Abba ami ni unyang itse ama, ke ayi ama le yi unyang kikyi ni Abba, ening ongyi ami esi ekip ama, emi ting i le eyi unyang kikyi anim. 58Ening esi bredi aki esi kukye okyu aba, ereng utu awu babba di alyi ke bo kung kong. Ongyi ami esi alyi bredi ning ikpir umenkigyi." 59Ke Yesu ri lok ozu ning ketim lkpe ayi iri zee ozu ki Kapanahum.60Eke belim etim ngyi baga mbe, ayi bo wok ozu ning, bo kyong, "ozu ezee ning agbang ebe mbe; eyi isu yi? 61 Yesu, ayi erung korup ngyi ayi belim etim ngyi eri enyim ti ozu ning, isi lok yi bi, "Ening abeb nyi orup-a?62Eke ere bu ayi nyi esi azang idung ongyi esi atsu hung eding ti kiluk aki i le embe ni kitabri? 63Esi kudin aki anda unyang; Ibyi etu aka hu kong. Ozu ayi ama lok yi nyi esi kudin, ke ye si unyang.64Eke anyi babe esi osu kong, "kikyi ere Yesu arung esi ri keyr kyong beying esi osu kong eyi abe apa bovuk kikyi engyi. 65I kyong, "Ening esi kikyi ni inyi ayi ama haa kyong ongyi omi esi iba obu anim mbe kong esi keng abba esi avung ukeng ngyi."66Kikyi ni ening, belim etim ngyi baga mbe ayin eding ke be yi mi esi eye kong. 67Yesu lok eyi abe kur eyi apa abe ering, enyi eding ting-a? enyi ting-a?"68 Simon Pita si su mi kyong, "Itsi, adi eding kobu eyi? Omu le yi kive ni unyang umenkigyi. 69Adi osu meng ke di zim arung kyong omu si idung ni Ikpe ami ni keveng."70Yesu si haa bi kyong, "Esi ama etseng, anyi kur eyi apa kong-a? Ke omi katang nyi si obyi mbe." 71 Ining iri lok kikyi ni Judas, idung ni Samun Iskariyot, kikyi ere esi ami, ukyatang ni kur-eyi apaa ami imang igya lyi Yesu.
Chapter 7

1Irim ni ozu ning Yesu tsu eding ki Galili, isu okyong i kyin eding ki Judiya kong kikyi ere bo Juw ra ngang kyong bo bong mi.2 Indang kukyib ni kudir ni bo Juw, ele onyong meng.3Eke bamba ngyi olok eyi mi kyong, "Nyin ameng ding Ki Judiya, eke bangyi abe re ben mu azang kubu etim andu ayi uri bu.4 Ongyi omi kyating ayi ibu ozu kataa ayi i ra pu kyong bangyi arung mi kpang. Ayi u se bu ozu ning, nda kayang arung mu."5Kikyi ere bamba ngyi kahung osu mi ra hing. 6Yesu si lok yi be kyong, "kige anim avang meng kong, eke kige nyi ele kpir ening mbe.7 Kayang esi afaa nyi kong, eke ba faa ama Kikyi ere ama ro su uhaa kikyi ni etim ozu abyi kong.8Nyi hung ding ni kukyib nyi; Ama esi me ding ti kukyib nyi kong Kikyi ere kekpeng anim avang meng kong." 9Irim ayi ilok ozu ning eyi be, ile angyi i Galili.10Eke irim ayi bamba ngyi ohung eding meng ti kukyib nyi, ami ting ihung eding kataa mbe.11 Bo Juw nyi ara pu mi ti kukyib embe ke bo kyong, "l le ere?"12Bo lok ozu aga mbe kikyi ngyi. babe aha kyong, "I si ongyi uding." babe okyong, "iye, i hu ubyin bangyi ovok."13Ting ahin ongyi omi ezim olok yi olu kpang Kikyi ngyi kong kikyi ere be ki bereng ni bo Juw.14Ayi kukyip nyi ni di uhaa kuvang indi ekpe yee, Yesu atsu hung ding ketim lkpe ke eyir ri zee ozu.15Ke bo Juw nyi egyii, ke be si beb botu kyong, abang ke awu ning erung kpe ening ra. Ke be zee mi ozu kutu ming kong." 16 Ke Yesu si osu be kyong, "Ozu ezee anim esi anim kong, eke esi ni ami tse ama ba.17Ongyi ami apu kyong ibu ozu ayi angyi , erung ozu ezee ayi eleng, kiying esi kobu Ikpe aba, ra ama lok ni anim mbe. 18 Eyi-eyi ami esi olok ayi angyi mbe i ra pu buzur angyi, eke ongyi ami apu buzur ni ami tse mi, ongyi ami nyi esi kavang, ke ile eyi kenung.19Musis anda nyi Izin kong-a? eKe ayik yi ongyi uting ameng eben yi. Abang ke nyi apu kyong nyi bong ama?" 20Ubyin bangyi ning nyi oso su, omu si otsi. Eyi kyong ibong mu"21Yesu si su bi kyong, "Ama bu kizu kiting mbe, eke lilang nyi egyii kikyi ngyi. 22Musis izee nyi kamang kita (ahaa kyong esi kobu Musis kong, esi kobu ni Babba embe),Ke uru uzin anyi ata ongyi kamang.23Ayi nya ta ongyi kamang uru uzin eke izin ni Musis nyi egbim kong, eke ere obu nyi atsu orup eyi ama ayi ama gben ongyi uru uzin? 24Nyi fu olok ikpe kurum kong, eke nyi lok myeng ni kenung."25Babe esi Ki Jerusalem olok kyong, ami leng esi ongyi ami ba ra pu bo bong kong ra 26Nyi zang re, i lok ozu ta etu virr mbe ke ongyi ebib mi kizu ra hing, ke bangyi obr idi arung kyong aming esi Kristi nyi kong okyong-a? 27Ke adi arung iyak ayi ami leng isi embe ba, eke kutu aki Kristi iba, ongyi esi erung iyak ayi isi embe ba kong."28Ke Yesu zee ozu eyi kilang ketim -lkpe, lok kyong, "Nyi arung ama eyi kiluk aki ama si embe ba. Ama ba ni kikyi anim mbe kong, eke ongyi ami tse ama isi kavang, ke nyi arung mi kong. 29Ama rung mi Kikyi ere ama si kobu ngyi ba ke esi emi tse ama."30Ba ra nghang indi bo humi, eke ongyi omi a yak mi kubu etu kong. Kikyi ere kige ngyi avang meng kong. 31Eke baga mbe ni ubyin nyi oso su mi, ke bo kyong, " ayi Kristi nyi iba, i bu uraa obu ayi ami leng bu ra .32 Bangyi izin owok ozu ayi bangyi nyi eri lok bosuu kikyi Yesu, eke ekyi-agya eyi bangyi izin etse ongyi kikyi akpa kyong bi ding no hu mi.33Yesu lok kyong, ama fu le eyi nyi kige sang, ke ama esi ding kobu ni ami etse ama. 34 Nye otsu apu ama eke esi nya fa ama kong; kiluk aki ama ding, esi ni nya aba rung embe kong."35Bo Juw ro lok eyi botu, "Awu ning iding ere eke adi esi afa mi eye kong? Anda iding kobu ni bo Juw abe arak eding ki Grik eke ine zee be Grik okyong-a?. 36Ere esi kive ning aki ilok,'Enyi otsu apu ama esi nya fa ama kong; kiluk aki ama eding, esi nye ding embe arung kong?"37Indang ni kihun, kutu kukyo ni kukyip, Yesu enyin ta kilang, okyong, ongyi ami ongur esi ohu mi, i ba obu anim indi iba amgba.38 Ongyi ami esi osu eyi ama, utu awu ilik lkpe ahaa, Kembr ngyi esi iho bemeng unyang umenkigyi. "39Eke i lok ining kikyi ni kudin, ayi bangyi abe esi osu mi ohu; ba nda kudin enyi meng kong kikyi ere Yesu afa buzur ngyi meng kong.40Kihun bangyi beying, abe owok eve ning, bo kyong, kavang ining esi ongyi izir nyi. 41" Ababe okyong, "ening esi Kristi nyi." Eke babe okyong, Kristi nyi isi ki Galili aba-a?.42 Ilik Ikpe ahaa kyong Kristi nyi isi utok ni Devi aba esi ki Betilemi, kehin aki Devi le mbe kong-a?"43Ening ba ta kangir ohu botu aha Kikyi ngyi.44 Okyong babe ohu mi meng, eke ongyi omi ayak mi obu etu kong.45Eke bangyi ekyi akpa esi irim aba obr ni beding agya eyi bangi-izin, "abe olok eyi be kyong, "abang ki nyi ohumi aba kong?46 Bangyi ekyi akpa esi osu kyong, ongyi omi olok ozu ereng fe ongyi ning nyi meng kong."47Ening bangyi Izin ebeb be kyong, "Bo ohu nyi ovok meng ting-a?48 Bangyi ekyi beying osu eyi mi ting a, ra bangyi izin osu yi mi.49 EKe ubyin ning nyi abe arung ozu izin kong, kuhang ele kikyi ibi."50Nikodemus (uting katang ni bangyi izin,ami iba obugyi keyirng ) lok eyi be kyong,51 Izin idi nyi olok ongyi ikpe lang otuk arung kuda ngyi kong-a? 52 Be esi ebeb mi okyong, "omu si ki Galili ting-a? Nya pu zang kyong ongyi Izir omi isi ki Galili ba."53Eke eyi-eyi rak eding kagya ibi.
Chapter 8

1Yesu etsu hung eding Kikyi kehin ni Olif. 2Kikyik ozur avaa engyi isi ba eyiye ketim-lkpe nyi, ke bangyi nyi lilang aba eken; ikyu le eri ke iri zee bi.3 Abe eri elim ozu eyi bangyi lzin be de akib omi ami bo hu mi iri na yi ongyi ying obu. be de mi alu katang ibi.4Eke be beb mi kyong, "Kizee ozu, akib ning nyi bo hu mi iri na yi ongyi kekpeng aki nyi. 5Indang ti izin nyi, Musis anda di kyong adi tse utu bangyi abe leng yi okyo: Andu u lok kyong ere kikyi ngyi?" 6Be ebeb mi ni kooto eke indi be ohu mi eyi kuda eke indi bo kyong nyi zang idaa ozu meng re, eke Yesu kib itsari iri lim ozu ti kuvuk eyi kivong engyi.7Ayi be re ebeb mi ekpir ening embe, i ndib anyin kuyir isi haa be kyong, "ongyi omi katang nyi esi akyating eyi ozu abyi, i ta abr de kikyo ta tse mi."8 Eyiye ikib itsari, ke ilim ozu itsari eyi kivong ngyi.9Ayi bo wok ying, bo hu angyak olu utin-utin, ayir esi ri bokub ibi. Kihun engyi Yesu le ki tik engyi, eyi akib ami le ukyikatang ibi nyi. 10Yesu indib anyin kuyir isi lok eyi akib nyi, "Akib, bangyi abe ohu mu kebyi nyi ele ere? Ongyi omi katang ibi ohu mu kebyi kong-a?" 11 Isi su mi kyong, "Akyating, Itsi. "Yesu kyong, "Amating esi ama lok mu ikpe kong. Ding andu: Akim ubang eding fu obu abyi eye kong.12Eyiye Yesu lok eyi be kyong, "Ama si bataa ni kayang, ongyi ami esi eben ama esi indi isi ti kivub kong eke ile eyi bataa ni unyang."13 Bangyi Izin olok eyi mi, "omu su ezik kikyi andu bulok; ezik andu esi kazim"14Yesu si su be kyong, "ayi ama su ezik kikyi anim bulok, ezik anim esi kavang. Ama arung kiluk aki ama si embe ba eyi kiluk aki ama ri ding, eke enyi orung kiluk aki ama si embe ba kong ra nya arung kiluk aki ama ri ding kong. 15Nyo lok ikpe nyi ni ibi etu; ama olok ongyi ying ikpe kong.16 Ama esi olok ongyi ikpe ting, ikpe anim esi kavang Kikyi ere ama ele kitik anim kong, eke ama le yi Abba anim ami tse ama.17Kavang ting, ke kemeng ni Izin enyi be elim okyong ezik ni bangyi ba-paa esi kavang.18 Ama si uting ami isu ezik ni kikyi anim, ke Abba nyi ami tse ama ba isu ezik kikyi anim ting.19Be ebeb mi kyong, "Abba andu nyi ile ere?" Yesu si su be, "Nya rung ama eyi Abba anim nyi raheng ting; ayi nye arung ama, nye arung Abba anim nyi ting."20 I lok ozu ning onyong ni ketim kezun utu ayi i zee ketim lkpe, ke ongyi omi ohu mi kong Kikyi ere kekpeng engyi aba meng kong.21Isi lok eyi be iye, "Ama re eding anim; nye otsu apu ama ki nye oku ti ozu abyi enyi, kiluk aki ama ri ding, esi nya ba embe arung kong.22" Bo Juw nyi okyong, "I bong angyi okyong-a? Ayi ilok kyong, kiluk aki ama ri ding, esi nya ba embe arung kong-a?23Yesu lok eyi be, "Anyi esi utin kayang, ama si kukye ba. Anyi esi ni kayang ning; ama esi ni kayang ning kong. 24Ere ening, ama ra haa nyi kyong nyo ku ti ozu abyi enyi. Nyi akya ku osu eyi AMA ting, nyo ku ti ozu abyi inyi.25Ere ening be si ebeb mi, "Omu kahung usi eyi? Yesu si lok yi be, Ozu ayi ama ri haa tok nyi esi re keyir. 26Ama le yi ozu agambe indi ama ahaa ke ama lok nyi ikpe. Ekpe, ongyi ami tse ama nyi isi kavang, ke ozu ayi ama wok esi obu engyi, esi ozu ayi ama ku haa kayang." 27 Ba arung kyong iri lok yi bi kikyi ni Abba nyi kong.28Yesu kyong, ayi nyo hu idung ongyi atsu meng, lang fiying nya ba arung kyong esi AMA, ke nya arung kyong ama ri bu ozu ni kikyi anim kong. Esi utu awu Abba ezee ama, ke ama lok ozu ning. 29Ami tse ama iyi ama le, isi ama apa kitik kong, kikyi ere iri bu ozu ayi arip mi orup ekpir ening".30 Inda ayi Yesu ro lok ozu ning nyi obu, bangyi bagambe ohu ozu ngyi.31Yesu ro lok yi bo Juw abe owok mi, "Ayi nyi esi le ekpir ti kive anim ning, anyi esi belim etim anim ni kavang. 32Ke nya rung kavang nyi, ke kavang nyi ere nyi ata fee." 33 Bo esi osu mi kyong, adi esi utok ni Abraham ki de ezim ele bepyi ni ongyi omi kutu kong; abang ki omu haa kyong 'be renyi ata fee'?''34Yesu si su bi kyong, kavang, kavang ama haa nyi, ongyi ami esi obu abyi isi upyi ni ozu abyi.35 Upyi ele ekpir agya nyi umenkigyi kong; idung agya nyi mbe ri le kpir umenkigyi. 36Ere ening, idung nyi esi eremu atta, omu ufa ogbin ni kavang.37Ama rung lilang kyong anyi esi utok ni Abraham, nya ngang kyong nyo bong ama Kikyi ere ozu anim afa kiluk keming etu nyi kong.38 Ama ra haa ozu ayi ama zang eyi Abba anim,ke anyi ting ro bu ozu ayi nyo wok obu ni abba nyi."39Be esi ahaa mi kyong, "Abba idi si Abraham, Yesu haa be kyong, okyong nye si belim ni Abraham, nyo bu etim ni Abraham. 40Ting ahin, nyi ra ngang nyo bong ama, ongyi ami ra haa tok nyi kavang ayi ama wok esi kobu ni Ikpe ba. Abraham obu utu awu eleng kong.41 Nyo bu etim ni abba nyi." Ba haa mi kyong, "Ba mba di ti ilyik ni baza kong; adi ele yi Abba uting: Ikpe."42Yesu haa be kyong, Ayi Ikpe esi Abba nyi, nyo shong ama, kikyi ere ama si kobu lkpe ba; ke ama le aming; ama ba ni kikyi anim kong, eke si ami tse ama.43 Ere obu ki nyi owok atin eve anim kong? Esi Kikyi ere nyo su indi nya da atung ti eve anim kong.44 Anyi si ni abba nyi, shintan nyi, ke nyo kyong nyo bu ere fu kating abba nyi. Isi kikim bangyi esi ri keyir ke iyir ti kenung nyi kong Kikyi ere ikyating eyi kavang. Ayi isa ka kazim, i ka ki ayi esi utu ngyi Kikyi ere isi ongyi kazim eyi abba kazim.45Kikyi ayi ama ri lok kavang,ting ahing nyo su ozu anim kong.46 Eyi katang nyi ami hu ama yi kebyi meng? Ayi ama ro lok ozu kavang nyi, abang ki nyi osu ozu anim kong. 47Ongyi ami esi ni lkpe iwok eve ni Ikpe; enyi owok yi kong kikyi ere nyi esi ni Ikpe kong."48Bo Juw osu mi kilang ke olok yi mi kyong "Do lok kavang ayi do kyong omu si Samaritan ke ule eyi kudin kebyi kong-a? 49Yesu si su kyong, "Ama ele yi kudin kebyi kong; eke ama nda Abba anim bolib, ke anyi otung nye nda ama bolib.50Ama apu buzur kikyi anim kong; ongyi ami ihun rening ke isi ami olok ikpe.51 Kavang, kavang, ama ra haa nyi, ongyi ami esi ohu kive anim esi indi izang buku kong."52Bo Juw nyi olok eyi mi kyong, "Ubang da arung meng kyong, omu le yi kudin kebyi. Abraham eyi bangyi izir oku; eke omu haa kyong, ongyi ami esi ohu kive anim, esi i mbak buku kong. 53Omu obu abba edi Abraham ami iku kong, orung nyi ra? Bangyi izir oku. Omu ri tok andu kyong omu si ere?54Yesu si su be kilang kyong, "Ayi ama esi anda anim bolib, bolib anim esi kizu keki kong; esi Abba anim ami nda bolib ami nyi nyo kyong si Ikpe nyi. 55Nye arung mi kong, eke ama rung mi. Ayi ama so lok kyong, ama arung mi kong. Ama ereng fe enyi, ti kazim. Ere ening, ama rung mi ke ihu kive engyi. 56Abba nyi Abraham etin orub ayi izang kutu anim, izang ke orub arib mi."57Bo Juw nyi aha mi, "Omu ohun igyi akim apaa eyi-kur meng kong, ke omu uzang Abraham meng ni? 58Yesu haa tok be kyong, "kavang, kavang, ama ri haa tok nyi, ayi bamba Abraham ming kong, AMA LE MBE." 59" Eke ba ku okyoo be tse mi embe, Yesu itaa ilu si ketim lkpe pa mbe.
Chapter 9

1Kekpeng aki Yesu ri kpazeng, i zang awu omi emi pu egyi si kembr aba.2 Belim etim engyi ebeb mi kyong "kizee-ozu, eyi obu abyi nyi, awu ami leng ra bangyi abe amba mi, ki amba mi eyi egyi opu?"3Yesu haa kyong, awu ning ra bangyi engyi obu abyi kong, eke yi bu ening eke indi etim ni Ikpe otok etu engyi.4Esi keng da atim etim ni ami itse ama ayi uru fu le embe.Utuga ra ba obu ayi ongyi esi ibu etim arung kong.5 Ayi ama fu le kayang ning, ama si bataa kayang ning."6Irim ni ayi Yesu lok ozu ning, itu etseng itsari zir akyang yi kivong engyi ide tse mi egyi.7I haa mi kyong, ding ti kitsa beming ni silowam, ne mgbe egyi andu embe, awu nyi iding ozu ngyi, ne mgbe egyi engyi, ke izang egyi kpang ye.8Bangyi ukye ni awu nyi eyi bangyi abe arung mi keyir ming okyong, esi kinung ozu nyi kong-a?,
10Be beb mi kyong, utu awu zing ayi egyi andu avung? 11I haa be kyong awu omi be di mi Yesu i zir ulyii tsem egyi ke i haa ama kyong ama ding ki Silowam ni mgbe egyi.' ke ama ding ne mgbe egyi anim, ke ama zang yi egyi anim zar. 12Be beb mi kyong awu nyi le ere? I haa be kyong, "Ama rung kong."13Be de awu nyi ami ipu egyi keyir nyi ba obu ni bangyi-izin. 14Kutu aki Yesu ibu bumbyi tsemi egyi ke ya avin nyi esi uru uru izin. 15Bangyi-izin ebeb mi eyiye kyong utu awu zing u fa bukun ni egyi andu. I haa be kyong i tsem bumbyi egyi, I ne mgbe egyi, ke Idang ama ri zang egyi."16Bangyi-izin babe okyong, "Awu ami leng isi kobu Ikpe aba kong kikyi ere i hu kutu izin kong." Babe ahaa kyong, "Utu awu sing ayi ongyi ami bu ozu abyi ibu ozu ayi elim basa ening?" kangr le katang ibi. 17Eke be beb kipu egyi nyi eyiye, " Ere u haa kikyi awu nyi, ti ayi evung mu egyi?" Kipu egyi nyi haa kyong "isi ongyi-izir."18 Aba tasi ubang bo Juw osu kyong awu nyi ipu egyi ke ba avin mi egyi ngyi kong, ne ze utu awu be edi abe amba kipu egyi ami egyi ngyi aven ming.19Be beb ayii ngyi eyi abba ngyi, "Ami leng esi idung nyi ami ipu egyi si ri kutu aki bamba mi-a? Abang ke isim sang egyi ubang?" 20Abba ngyi eyi ayi ngyi ahaa be kyong, "Da rung kyong isi idung idi ami ipu egyi esi kebr abba.21 Utu awu iba sang egyi nyi, da rung kong, "ke ongyi ami avung mi egyi da rung kong. Beb mi isi idung okip ngyi ming. I lok yi bulok engyi utu awu ifa bukun ni egyi engyi nyi."22Abba ngyi eyi ayi ngyi o lok ening kikyi ere be ki bereng ni bo-Juw nyi. Kikyi ayi bo Juw olok mung kyong ongyi ami osu ezik kyong isi Kristi nyi, ba tir mi olu ketim Ikpe ibi . 23 Kikyi ayi leng; abba ngyi eyi ayi ngyi ahaa kyong, "Isi idung okeb engyi ming beb mi i haa tok nyi bulok engyi."24Ayi leng esi ni upaa ayi be di kipu egyi nyi aba kyong "Nda Ikpe buzur ngyi. Da rung kyong awu ning isi ongyi ami bu ozu abyi. 25Eke awu ning kyong "Ama rung kyong isi ogyi ami ro bu ozu abyi kong. Kizu kiting ayi ama rung: ama pu egyi keyir ke ubang ama ri zang egyi.26Eke ba haa mi kyong, "Awu ning bu mu ere? Evung egyi andu ahing?" 27Ama haa nyi ming, ke nyi ada atung kong! Ere bu nyo oshong nyo wok eyiye? Omu ra pu usi idung etim ngyi ting ra.28Ba atu mi kyong, "Omu si idung etim engyi, adi si belim etim ni Musis. 29Da rung kyong Ikpe rita ahaa eyi Musis, eke ni awu ami leng daa rung iyak ayi isi embe ba kong."30Awu nyi isi haa be kyong, "Ayi leng si kavang, kyong nya rung iyak ayi awu ning si embe ba kong, ke evung ama egyi ming.31Da rung kyong, Ikpe da atung etu ni bangyi abe obu ozu abyi kong, eke ongyi ami iri bu ozu ayi Ikpe ra pu, i da atung owok mi.32Ayir itu ayi akim kayang owok kyong ongyi omi evung egyi ni abe opu egyi esi ri itu ayi bamba mi kong. 33Ayi awu ning isi kobu ni Ikpe aba ting isi ibu arung kizu aki kong." 34Ba haa mi kyong, bamba mu yi ozu abyi, ke omu ubang uri zee di ozu?" Bo hu mi agba olu kayang.35Yesu wok kyong bo hu mi ketim Ikpe agba olu kayang. Ifa mi ke ibeb mi kyong, " Usu yi idung ongyi-a?" 36I beb mi kyong, Isi eyi, Itsi, indi ama eben mi?" 37Yesu ha mi kyong, "usang mi ming, ke esi ongyi ami ro lok ozu eyi mu eleng. " 38Awu ning haa kyong "Itsi ama so su ming " ke i rak mi.39Yesu haa kyong, " Kikyi ikpe ama ba kayang aki leng eke bangyi abe akya ku asang ting ba sang, ke abe ra sang bo pu egyi." 40Bangyi-izin abe le yi mi embe nyi owok ozu ning ke be beb mi, "Adi opu egyi ting ra?" 41Yesu haa be kyong, Ayi nyi si opu egyi, nyi bu abyi kong, ke indang nyo kyong, Da sang, ye re ening nye kpir ti ozu abyi nyi.
Chapter 10

1Kavang, kavang, ama haa nyi, ongyi ami akya kuu ekyin kisapu gaga eding kizok bataan ting, eke etsu ezeng kiluk kaki mbe, ongyi nyi isi uzi eyi uzi indakam. 2Ongyi ami ese kyin kisapu nyi gaga isi kikpe ereng ni bataan nyi.3Ongyi ami kpe kisapu nyi aven mi opu.Bataa nyi owok arung kilang ngyi, ke i di bataan ngyi eyi edin ke eku be lu kayang. 4Ayi eku bataan ngyi lu lilang, itaa abr ibi, ke bataan nyi eben mi, kikyi ere bo wok kilang ngyi.5Esi be ben ekyin kong eke be kyi mi, kikyi ere bo wok arung kilang ni ekyin kong." 6Yesu olok uhum uga ning eyi bi, eke ba wok arung uhum uga engyi nyi kong.7Yesu haa tok bi eyiye kyong, kavang, kavang, ama haa nyi, ama esi kisapu ni bataa nyi.8Eyi-eyi ami taa abr ba ama isi uzi eyi uzi inakam, eke bataa nyi owok bi kong.9Ama esi kisapu. ongyi ami ekyin aba utin anim, egben; ilu ikyin ifa olyi uding.10 Uzi esi iba kong iba indi iba zi eyi uubong eyi uugbim. Ama ba eke indi ba fa unyang, bafa wu ekpe ukyo.11Ama esi keku obr uding.Ke ku obr uding ede unyang engyi anda bataa engyi. 12Idung etim esi ongyi bataan nyi kong. I zang bolong raba ke ikyii, ke bolong nyi etim arak bataan nyi. 13Ikyi anying embe kikyi ayi emi si idung etim mbe ke elu orup etu ni bataan nyi kong.14Ama si kikpe ereng uding, ke ama rung ba anim, ke banim arung ama ting.15 Abba nyi erung ama, ke ama rung Abba nyi, ke ama de unyang anim anda bataan nyi. 16Ama le yi bataan babe abe ele ti kizok aki leng ming kong. Esi keng ama aku bi aba ting,ke bo wok kilang anim eke indi be si kizu kiting ke kikpe ereng uting17Esi kikyi ni ening ayi Abba ri shong ama; Ama de unyang anim nda indi ama esi ede wu eye. 18Ongyi omi esi ide arung unyang anim kong, eke Ama de unyang anim de nda bulok anim. Ama le yi kazak aki me de unyang anim anda, Ama le kazak aki ama ede wu esi aba eyiye. Ama fa kilang kazak ning utin ni Abba anim."19Kating ni bo Juw ahaa eyiye kikyi ni eve angyi ning. 20 Baga mbe katang ibi aha kyong, "I leyi kudin kebyi etu egyi. Utu awu sing ayi nya da mi atung?" 21Babe ahaa kyong, "Ayi leng esi eve ni ongyi ami le yi kudin kebyi kong. Kudin kebyi esi evung arung egyi ongyi ami pu egyi raa?''22Ke kekpeng aba ni kukyip keki ki Jerusalem (kukyip aki ba mang arung ayi Ikpe anda bangyi ilam sang mbe obu itu itong iraa).23 Esi itu uvaa, ke Yesu re si seng ti kibak kihuk kitim ni Solomon ketim Ikpe. 24Eke bo Juw ezeng vir mi ke be beb mi kyong , Ude kira ekpe ahing ayi uuda di ating ozu kikyi ndu zizing kong? Ayi omu esi Kristi nyi, haa tin di kpang."25Yesu haa be kyong Ama haa nyi ming, eke anyi ohu yi kong. Etim ayi ama tim ti kiding ni Abba anim, ye esi ezik kikyi anim ming. 26Ke nyi osu eyi ama kong kikyi ere nye esi bataan anim kong.27Bataan anim ro wok arung kilang anim. Ke ama rung be ke be eben ama. 28Ama nda be unyang ni umenkigyi esi bo ku eye kong. Ke ongyi omi esi ogu ohu be obu anim kong.29Abba anim, ami ide be anda ama nyi, igaa obu abe ering lilang, ke ongyi omi kyating ayi isi ohu bi obu ni Abba anim nyi. 30Ama eyi Abba anim nyi si uting. 31Eke bo Juw ede okyo eyiye eke be tse mi embe.32Yesu sosu bi kyong, "Ama tok nyi etim eding aga mbe utin ni Abba anim nyi. Kikyi ni etim ayi zing ayi nya pu nye tse ama yi okyo?" 33Ki bo Juw sa haa mi kyong," Adi kyong de tse mu okyo kikyi ni etim eding kong, eke esi ayi ulok gbim izin, kikyi ere omu, si ongyi mbe, ude andu myeng yi Ikpe,"34Yesu so su bi kyong, Be elim yi ti izin nyi kong-a, Ama kyong,enyi si ikpe-bakir?" 35Ayi i di bi ikpe bakir, obu eyi ayi kive Ikpe aba ( ayi ilik Ikpe nyi esi azik kong), 36Anyi ro kyong esi ni ami Abba tseng alu ukpaa ke itse kyin ti kayang, Anyi olok egbim izin,' kikyi ayi ama kyong ama si idung ni Ikpe-a?37Ayi ama akya ku atim etim ni Abba anim ting, fu osu ama kong. 38EKe ama ro obu yi, nyi kya ko osu ama ting, nyi su etim anim eke indi nya rung kyong Abba anim le etu anim, ke ama le etu ni Abba nyi. 39Ba ngang bohu mi eyiye, eke ilu bi kubu iding angyi.40I na kpaa Jordan lu gbang eding iyak ayi Jon tabr obu bangyi batisma, ke ine le embe. 41Bangyi baga mbe aba obu ngyi embe ke bo kyong, "Jon otok iraa kong, eke ozu ayi Jon olok kikyi awu ning lilang esi kavang." 42Bangyi baga embe ohu ozu ngyi embe.
Chapter 11

1Kige aki nyi awu omi kidin ngyi lazaros o kyung mi. Isi ongyi ni Betani, kehin kekir ni Mary eyi umba ongy ilige Martha.2 Esi Mary ami iba itse bangyi bagak beding ke iza ezun engyi eyi uzing engyi, esi ami uba ngyi Lazaru okyung.3Bamba belige nyi abe etse kisim edin kobu ni Yesu kyong, "Itsi, zang, ongyi ami uro shong nyi i kyung." 4Ayi Yesu owok yi, i kyong isi bukyong abe o bong mi kong, eke esi abe otok buzur ni Ikpe indi idung Ikpe ifa uurak kemeng angyi."5Yesu oshong Martha eyi umba engyi elige eyi Lazaru. 6Ayi i wok kyong Larzaros okyung, Yesu fu le itu ipaa iyak ayi ile nyi. 7Irim engyi ihaa belim etim engyi kyong, "De ding ki Judiya eyiye."8Belim etim engyi aha mi kyong, "kizee ozu, ede kira kong ayi boJuw ra ngang be tse mu okyo, ungang usi eding embe eyiye ra?" 9Yesu haa kyong, "esi awa kuru eyi apaa ni bataa kutu kiting kong ra? ongyi esii ti kige bataa, esi ekim kivong kong, kikyi ere izang egyi ni bataa uru kayang ning.10Ayi ise esii otuga, ekim kivong kikyi ere bataa akyating yi mi." 11Yesu lok ozu ayi leng, ke irim ni ozu ning, i haa be kyong, "Iyo idi Lazaru ina bula, ama eding ne ven anyin mi ti bula"12Belim etim engyi aha mi kyong, "Itsi, ayi isi ana bula, i nyong ye." 13 Yesu ro lok ozu kikyi buku ngyi, eke ba mang kyong iro lok ozu kikyi bula ni kihuk ketim mbe. 14Yesu ahaa aten bi kpang kyong, "Lazaru iku ming."15Ama atin orup, kikyi enyi, ayi ama kyating embe indi nyo su eyi ama. De ding ko bu ngyi." 16Toma, ami be di mi Didimus, I lok yi belim etim abe iyi be ele ibung, " Nyi ba eke de yi mi eding indi de ni oku eyi Yesu."17Ayi Yesu ba dze, Lazaru ibu itu inzi meng ti kenzi.18 Betani le onyong kehing ni Jerusalem, aduk kilomita ara mbe. 19Bo Juw baga mbe olu aba obu ni Martha eyi Mary, aba awur be kikyi ni buku umba ibi.20 Ayi Martha owok kyong Yesu ra ba, iding ni fa mi, eke Mary fu le kagya.21Marta haa Yesu kyong, "Itsi, okyong ule ameng, umba anim iku kong. 22Indang, ting ahing ama rung kyong, kizu aki use onung utin ni Ikpe, i nda mu." 23Yesu haa mi kyong, "Umba andu enyin eyiye.24Marta haa mi kyong, "Ama rung kyong enyin ti kige ni oonyi ni kutu kihun." 25Yesu haa mi kyong, " ama si oonyin eyi unyang nyi; Ami si osu eyi ama, i so ku, i le yi unyang; 26Ke ami le eyi unyang ke i si hu ama i ku kong. Uusi su ayi leng ming ra?"27I haa mi kyong, "Ama su, Itsi, Ama su kyong usi Krist nyi, idung ni Ikpe ami ba kayang nyi. " 28Ayi ilok ozu ning, enyin ilu eding ne di umbagyi ilige Mary kataa. I haa kyong, " Kizee ozu i le aming ke isi di mu." 29Ayi i wok ening, idip anyi bukir mbe eding ko bu ngyi.30Kekpeng aki leng Yesu aba kyin kebr kehin kekir nyi meng kong eke i fu le iyak ayi Marta fa mi mbe nyi. 31Ayi bo Juw, abe le eyi mi keming ketim ro humi ikib, ba zang Meri idip enyin bukir o lu kayang, be ben mi, ra mang kyong iri ding ti kenzi nyi indi ina okpok mbe. 32Ayi Meri ba dze iyak ayi Yesu le mbe nyi ke izang mi, ekukyu ezun gyi iri haa mi kyong, "Itsi, okyong ule aming, umba anim oku kong."33Ayi Yesu sang mi iri kpok, ke bo Juw abe eyi mi abba embe okpok ting, kudin ngyi anyin ebib orup ham mbe; 34 I bib be kyong, "Nye de mi ana ere?" Ba haa mi kyong, "Itsi, ba sang mi" 35Yesu kpok.36Eke bo Juw ahaa kyong, zang utu awu ishong Lazaru re." 37 Eke bangyi babe a haa kyong, "eleng esi awu aming evung egyi ni awu omi kong ra, okyong awu ning ileng iku-a?"38Kibok ohu Yesu haam mbe eyiye, iding ti kenzi nyi. Kenzi nyi esi kivang, ke kikyo ekib ezing ki.39Yesu haa be kyong bi "bung anyin kikyo nyi." Marta, umba ni Lazaru, ami iku, a haa Yesu kyong, " Itsi, idang kehim nyi avaa ming, kikyi ere iku obu etu inzi ming." 40Yesu haa mi kyong, "Ama haa mu kyong, ayi usi le yi orup uting, uzang busur ni Ikpe kong ra?"41Kerekpe be de anyin kikyo nyi. Yesu apu egyi ohung kikpe i haa kyong, "Abba, ama deng mu ayi uwok ama. 42Ama rung kyong, uri wok ama kikyi ni ubyin bangyi abe ele ata ama kividing ke ama lok ozu ayi leng nyi, indi bo so osu kyong esi omu ami etse ama aba nyi."43Irim ayi i haa ozu ning, I ta kilang kiga mbe "Lazaru lu ba kayang!" 44kehim nyi olu ti kenzi aba kayang; ezun ngyi eyi obu ngyi azib eyi batr buku, eyi kekpir ngyi lilang, Yesu haa be kyong, bu hu batr ngyi re eke iding ozu angyi."45Eke bo Juw baga mbe abe aba obu ni Meri ke ba sang ozu ayi Yesu obu nyi, bo si osu eyi mi.46Eke bangyi beying katang ebe eding kobu ni bangyi izin na haa be ozu ayi Yesu obu nyi.47Ke kikyi beding agya eyi bangyi izin nyi edi bodung akip eken ke bo kyong, " Ere si kizu kibu ubaning? Awu ning obu ozu uraa aga mbe.48Ayi de si mi apa ening, lilang bangyi ohu mi; bo Roman aba ede di eyi kitsi idi eyi urim idi eding."49Awu omi katang ibi embe isi Kayafas, isi udeng agya ukyo ni ugyi awu nyi, i haa eyi be kyong, "Nya rung ozu kong. 50Nya rung kyong arip obu ongyi uting iku buku kikyi bangyi nyi eyi ayi inda ekim urim bangyi lilang."51Ozu ning ilok esi utin ni kikyi engyi kong. Ayi esi uding agya ukyo ugyi awu nyi, i zang izir kikyi Yesu kyong iba oku buku kikyi ni urim bangyi nyi; 52ke esi kikyi urim bangyi nyi mbe kong, eke indi bangyi Ikpe abe arak evir iyak lilang aba si kizu kiting. 53Akim kutu aki nyi ba ra pu bekeng indi bo bong Yesu.54Yesu oolu esi egyi ni bo Juw nyi eye kong, eke enyin embe nyi ben ahin akir onyong kulum uga eding kehin aki be di Ifrem. Ne le embe eyi belim etim engyi. 55Ubang Kige kukyip ukpaazeng ni bo Juw nyi anduk ming, ke bangyi baga mbe esi ti ahin akir ibi eding ki Jerusalem be ne mgbe lu ozu abyi ibi.56Ba ra pu Yesu, ke bo ro lok ozu eyi botu ayi be yir ketim ni Ikpe nyi, Nye re Amang ere? Ke esi iba ti kukyip nyi kong ra?57 Kige aki leng kikyi ni beding agya eyi ba Farasis anda kilang izin kyong ongyi ami arung kiluk aki Yesu le embe, i ba haa be indi bo hu mi.
Chapter 12

1Itu itong-kiying lang kukyip uukpaa-zeng, Yesu ba ki Betani, agya ni Lazaru, ami Yesu zir mi anyin ti buku nyi. 2Ba tim kelyi anda mi embe, ke Mata ra nda mi ala, eke Lazaru yi mi alyi ala nyi ibung. 3Eke Mary de bangyi bagak ayi agbang betsi kemeng ayi ba kem yi eyi nard ( baya etsi abe ele yi bagak beding), etsi mi ezun, ke iza ezun ngyi eyi uzuun ngyi. Eke ketim nyi lilang ekpe eyi bagak nyi.4Judas Iskariyot, uting ni belim etim ngyi ami iba gyalyi mi i lok kyong, 5Ere obu bangyi bagak nyi ede agya alyi naira bufa ara ke ede anang nyi aha bangyi kekin nyi ra? 6I lok ening, okyong iri kahu bangyi aken ebe mbe kong, eke isi uzi: Ami si ongyi ami re he kida anang ibi ke iri di anang ti kida nyi.7Yesu okyong, "si mi pa indi i bu ozu ayi ele kubu ngyi ni kutu aki benzi ama. 8Nyi ele yi bangyi akin ekpir ening eyi nyi. Eke nyi ele yi ama ekpir ening kong.9Kekpeng aki nyi bo Juw baga mbe owok kyong Yesu le embe, eke ba aba, esi obu Yesu mbe kong, eke indi ba zang lazaru, ami Yesu ezir anyin ti buku nyi. 10Ekyi beding agya nyi emyeng abyi ibung indi bo bong Lazaru ting. 11Ayi esi Kikyi engyi bo-Juw baga mbe eding ne ben Yesu ozu bi.12Kutu ni upaa ubyin uga mbe aba ti kukyip nyi. Ayi bo wok kyong Yesu re kyin aba i Jerusalem, 13 ba ka ana elik ke be na fa mi ke bataa ki-iwen okyong, "Hosanna! uka uhu eyi eding eyi uurak esi ni ongyi ami aba ti kidin ni Itsi, uding ni Isrel."14Yesu afa kidung kikim etsu le utang ngyi; utu awu be lim alu ti ilik Ikpe nyi. 15 Fu ekyi bereng kong, idung ni Zayon; zang, i uding inyi ra ba, ile utang ni kodung kikim.16Belim etim ngyi ni kitabr arung kikyeng ngyi kong; eke ayi banda Yesu buzur,ba mang arung kyong be lim ayi leng kikyi ngyi reng keyir ke bo bu ozu ayi leng yi mi.17Ubang ubyin bangyi abe ele yi Yesu Kekpeng aki idi Lazaru olu anyin ti kenzi nyi katang ni abe oku nyi. Ere de uhaa nyi ahaa bangyi. 18Ye si ni kikyeng aki ning ayi kihun bangyi nyi olu eding ni fa mi, kikyi ayi bo wok ming kyong i ro bu uraa. 19 Farasi nyi olok eyi botu kyong, "zang, nye bu arung kizu kong; sang, kayang lilang ere ben mi."20Kekpeng aki nyi be Grik beying ayak keming ni abe eben bangyi abe oro hung eding na rak ti kukyip nyi. 21Abe leng eding kobu Filib, ami esi ki Betsada ni Galili, be beb mi, kyong, "Ongyi obr, da ra pu da zang Yesu. 22 Filib ding na haa Andur; Andur eyi Filib eding ibung ke ba haa Yesu.23Yesu esi ahaa bi kyong, kige nyi aba ming eke idung ongyi afa buzur ye.24Kavang, kavang, Ama haa nyi, Esi keng kigyu ni kila aku okyu eri, ke kpir aki nyi mbe; eke ke so ku, ke him igyu aga mbe.25Ongyi ami oshong unyang ngyi ita eyim wu; eke ami aafa unyang ngyi ti kayang aki leng ile eyi unyang nyi eding umunkigyi. 26Ongyi ami obu anda ama etim,i ben ama irim; eyi iyak ayi ama le embe, belim etim anim ele embe ting. Ongyi ami obu anda ama etim, Abba nyi inda mi bolip.27"Ubang orup anim ele yi ibak ke ama olok kyong ere ye? 'Abba, agbin lu ama ti kige aki ning'? Eke ti kikyeng aki leng ama ba ti kige aki ning. 28 Abba, nda kidin andu buzur." Eke kilang esi kukye olok kyong, "Ama nda ki buzur ming, Ama anda ki buzur eyiye."29 Eke Kihun bangyi abe ele onyong embe ke bo wok ki ahaa kyong ita kima. Babe ahaa kyong, " Ulim etim Ikpe olok ozu yi mi."30Yesu osu su Kyong, kilang ning aba ni anim kong, eke esi kikyi nyi. 31Indaning bo lok kayang ikpe: Ubang ba gba olu ongyi kikyi kayang ning.32Kekpeng aki ama esi kayang apa, Ama evir eyi-eyi aba obu anim." .33 I lok ayi leng indi itok utu buku abe ikung.34Kihun nyi osu su mi kyong, " Adi owok ti izin kyong Kristi nyi ile umunkigyi. Utu awu sing omu lok kyong,esi keng 'idung ongyi nyi ihung kukye'? Eyi esi idung ongyi nyi?" 35Yesu ahaa tok be kyong, "Bataa nyi ele eyi nyi esi kira sang ening. Nyi si ayi nya azang bataa nyi, eke kivib esi ekip esing nyi kong. ongyi ami esi ti kivub nyi erung iyak ayi ire ding kong. 36Kekpeng aki nyi le yi bataa, Le yi orup uting ti bataa nyi Eke indi nyin esi belim ni bataa nyi." Yesu olok ozu ayi ning ekpe, ke indip anyin embe na ataa angyi obr Ibi.37Irim ni ayi i bu uraa aga mbe obr ibi, ting ahing bo su eyi mi kong. 38 Eke indi kive ni Azaya ongyi izir nyi aba bu, ayi i lok kyong: "Itsi, ami osu uha idi, eyi ami eke kubu ni Itsi nyi otok olu?"39Kikyi ni ayi leng bo so su kong, Kikyi ere Azaya ting ahaa kyong,40 I pu be egyi, ke inda erip ibi ezib; azuk bazang eyi egyi ibi ke ba rung eyi erip ibi yi, ke ba ta eyeng, ke ama a gben bi."41Azaya o lok ozu ning kikyi ni ayi i zang buzur ni Yesu ke i lok ozu ning kikyi ngyi.42 Eke ting ahin, bangyi ekyi baga mbe ohu Yesu; eke kikyi ni ba farasi, bo su kpang kong be re kyi kyong ba tir be ketim Ikpe kekir yi. 43Kikyi ere bo shong uurak ni bangyi obu uurak ni Ikpe.44Yesu olok olu kyong,"ongyi ami oso su eyi ama, i so su eyi ama mbe kong eke isi osu eyi ongyi ami tse ama ba nyi,45ke Ongyi ami a zang ama ming i zang ongyi ami tse ama ba nyi.46Ama ba kayang nyi ereng bataa, erening ongyi ami oso su eyi ama esi ndi ile kpir ti kivib eye kong. 47Ayi ongyi esi owok eve anim ke akya i hu yi alu korup ngyi kong, Ama lok mi ikpe kong; Kikyi ere ama aba indi ama ba olok kayang ikpe kong, eke ama gben olu kayang nyi.48Ami esi otung ama ke akya i hu eve anim, alu ami ilok mi ikpe. kive ayi ama lok olok mi ikpe kutu kihung. 49Kikyi ere ama lok ni kikyi nim mbe kong, eke esi Abba ami tse ama, esi ami anda ama kilang kazak nyi ni ozu ayi ma haa eyi ayi mo lok.50 Ama rung kyong kilang kazak ngyi esi ni unyang ni umenkigyi, Ni ozu ayi ama lok- ereng utu awu Abba nyi lok eyi ama, eke ama lok."
Chapter 13

1Kekpeng aki ning ayi kukyib ni uukpa-zeng aba ming kong. Yesu arung kyong kige ngyi aba ming eke iding esi kayang apa ke iding kobu Abba. Ayi ile yi ishong yi bangyi ngyi ti kayang ning, I shong be ni zee ti kihun.2 Kige aki leng shitan ikyin Juda Iskariyoti idung ni Samon korup meng, indi ide Yesu agyalyi.3Erung kyong Abba nyi ide ozu lilang anda mi kubu ming ke isi kobu Ikpe ba ke isi irim eding kobu Ikpe. 4 Indip anyin kuyir kige kelyi ke nwo otir ngyi awu kayang alu ukeng, ke ide itawur azip utin. 5Eke ide beming kur ti ipadi ke eyir mgbe ezun ni belim etim ngyi ke iza yi eyi itawur aki iruk utin ngyi.6I ba obu ni samon Pita, ke Pita haa mi kyong, "Itsi omu emgbe ama ezun ra?" 7 Yesu si a haa mi kyong, "ozu ayi ama robu ubang omu orung ming kong, eke irim ngyi u ba rung." 8Pita a haa mi kyong, "omu esi umgbe ezun anim kong." Yesu haa mi kyong, "Ayi ama kya ku emgbe mu ezun kong omu uhaa eyi ama kong, " 9Samon Pita esi olok mi kyong, "Itsi esi umgbe ezun anim mbe kong, eke ekin eyi obu anim eyi kikyi anim."10Yesu haa mi kyong, "ongyi ami emgbe etu ming i ra pu umgbe eye kong, ering ezun mbe imgbe, eke etin lilang ming ni etu; omu atin ming, eke esi enyi lilang kong." 11( Ni ayi Yesu erung ongyi ami igyalyi mi; esi ne ening ayi i haa kyong esi lilang nyi abe atin kong"12Kekpeng aki imgbe ezun ibi ekpe ide otr ngyi ke ikyu le eri eyiye,I lok yi bi kyong, "Nya rung ozu ayi ama bu eyi nyi ra? 13Nye di ama 'kizee ozu' eyi 'Itsi,' nyi olok kavang, kikyi ere ama si utu awu nyi. 14 Ayi ama esi Itsi eyi kizee ozu nyi, eke me emgbe nyi ezun meng, anyi ting nye emgbe botu ezun. 15 Ama bu tok nyi meng, anyi ting nyi bu utu awu ama bu eyi nyi.16Kavang, kavang, ama haa nyi, idung etim re obu ongyi agya ngyi kong, ra ongyi ami betse etim obu ongyi ami etse mi kong.17Ayi nya rung ozu ayi leng ming, nya fa undu uding ayi nyi si obu yi.18 Ama ro lok eyi anyi lilang nyi kong; Ama rung abe ama tseng- eke ye re ening indi Ilik Ikpe aba obu: 'ongyi ami alyi ala anim i le yi kubu kufa eyi ama.'19Ama ra haa nyi ubang nyi indi ye tuk obu eke ayi ye si obu ming nyo osu kyong AMA ( mazaya nyi). 20 Kavang, kavang, Ama ara haa nyi, ongyi ami ohu ongyi ami ama tse nyi, i hu ama, ke ongyi ami ohu ama, i hu ongyi ami tse ama ba."21Kekpeng aki Yesu olok ozu ayi leng kudin ngyi ile yi ibak. i lok olu kyong, "kavang, kavang, ama ra haa nyi uting katang inyi ede ama agya-alyi." 22Belim etim ngyi ezim egyi azang botu ba rung ami i lok ozu kikyi ngyi kong.23Uting ni belim etim ngyi, ami ke Yesu o shong obu lilang ikyi na dak etu Yesu. 24Samon Pita so lok eyi ulim etim nyi kyong, "Bib mi iri lok ozu ning kikyi eyi nyi." 25Ke I si na dak etu Yesu eyi-ye, ke i bib mi kyong, "Itsi, esi eyi?"26Yesu haa kyong, "Esi ongyi ami ama ra ka kizung buna anda mi nyi." Ayi i ka kizung buna obong ti uhung, I de nda Juda idung ni Samon Iskariyoti. 27Ke irim ni kizung buna nyi, shintan ikyin mi korup, Yesu haa mi kyong, "ozu ayi u ribu nyi, bu yi bukir."28kekpeng aki nyi ongyi uying katang ibi abe ele ti teburu nyi arung kikyeng aki i haa mi ening kong. 29Babe ra ting kyong kikyi ayi Judas ele yi kida anang, Yesu ra haa mi kyong, "i ding na gya ozu ayi be ra pu ni kukyib nyi" ra epu kizu aki inda bangyi aken. 30Irim ni ayi i hu kizung buna nyi, ilu kayang bukr mbe. Ayi esi otuga ming.31Kekpeng aki Juda ilu ding kayang, Yesu haa kyong, "ubang idung ongyi ifa buzur, ke Ikpe fa buzur utin ngyi. 32 Ikpe anda mi buzur bulok ngyi, ke inda mi buzur kekpeng aki nyi mbe. 33Belim bakr, Ama fu le yi nyi title kige aki sang. Anyi apu ama, ke utu ayi ama haa bo Juw nyi, ' iyak ayi ama re ding, anyi esi aba embe arung kong. ' Ubang ama haa nyi ayi leng ting.34Ama ra nda nyi izin ipyi, kyong nyi shong botu; utu ayi ama shong nyi, anyi ting nyi shong botu.35 Ti ayi leng bangyi lilang arung kyong anyi esi belim etim anim, ayi nyo shong botu.36Samon Pita se beb mi kyong, "Itsi, u re eding ere?" Yesu haa mi kyong, "Iyak ayi ama re ding, esi nyi ebin ama eding arung ubang kong, eke nya ba irim ngyi."37 Pita haa mi kyong, "Itsi, ere obu ama eben mu ubang arung kong? Ama ede unyang anim anna eri anda mu." 38Yesu se beb mi kyong, omu ede unyang andu anna eri anda ama arung-a? kavang, kavang, ama haa mu, izun kolim esi ata kilang ming kong omu otung ama esi ezing ara.
Chapter 14

1Fu anda orub nyi butsim kong. si su yi lkpe, su yi ama ting. 2Agya Abba anim nyi onung atim aga mbe ele embe. Okyong esi eneng kong, Ama ahaa nyi ming, kikyi ere ama ding na akim iyak alu nyi. 3Ama esi ding akim iyak alu nyi ming, me ne esi irim aba eye aba ede nyi eding anim, indi iyak ayi ama ele nyi anyi ele mbe ting.4Nya arung ukeng ni iyak ayi ama ri ding." 5Tomas esi ahaa Yesu kyong, "Itsi, adi arung ukeng awu omu re ding kong, ahing ayi da rung ukeng nyi?" 6Yesu esi ahaa mi, Ama si ukeng, eyi kavang nyi, eyi unyang nyi. Ongyi ami aba obu Abba nyi kong ohun utin anim mbe.7Okyong nya rung ama, nya rung Abba anim ming. Akim ubang eding nya rung mi ke nya zang mi ming.8Filib ahaa Yesu kyong, "Itsi, tok di Abba nyi, ke yo hun di ening." 9 Yesu ahaa mi, "Ama le yi nyi ti kige ekpe ening ke nya rung ama ming kong, Filip? Ongyi ami azang ama, izang Abba ming. Ahin ayi uhaa kyong, 'tok di Abba nyi'?10Nyo osu kyong ama le etu Abba nyi ke Abba nyi le etu anim kong-a? Eve nyi ayi ama haa nyi ama lok eyi ni kazak anim mbe kong; eke Abba nyi ami ele eyi ama iri bu etim ngyi. 11Nyi su yi ama kyong ama le etu Abba nyi, ke Abba nyi ile etu anim, ra nyi su yi ama kikyi ni etim nyi mbe ye.12Kavang, kavang, ama haa nyi, ongyi ami esi osu eyi ama ibu arung etim ayi ama obu, ke ibu etim ayi obu ayi leng kikyi ere ama re ding kobu Abba. 13Ozu ayi nye si ebeb ti kiden anim, Ama obu yi indi Abba ifa buzur etu ldung. 14Nye esi onung ama ozu lilang ti kiden anim, Ama obu yi.15Nye si oshong ama, nya lu izin anim, 16eke ama onung Abba, ke inda nyi kihu ikip uying indi i le yi nyi umenkigyi- 17Kudin ni kavang. Aki kayang ohu mi kong kikyi ere ka zang mi kong, ka rung mi kong. Eke nya rung mi, kikyi ere ile etu nyi ke ile eyi nyi.18Esi ma pa nyi kitik mbe kong; Ama si irim aba obu nyi. 19Ede Kira la ke kayang esi azang ama eye kong, eke anyi azang ama. kikyi ere ama le yi unyang, anyi ele eyi unyang ting. 20Ni kutu aki nyi nya rung kyong ama le etu Abba anim, ke anyi ele etu anim, ke ama le etu nyi.21Ongyi ami ohu izin anim ke ide yi alu korup angyi esi ami oshong ama, ke ongyi ami oshong ama ami ting ishong Abba anim nyi, ke ama oshong mi ke ama ede anim otok mi.22 Judas ami esi (Iskariyoti kong), ebeb mi, "Itsi, utu awu arung ayi ude andu otok di ke esi kayang nyi kong?23Yesu esi osu mi kyong, "ayi ongyi esi oshong ama, ihu kive anim. Abba anim oshong mi ting, ke da ba obu ngyi ke da ba akim agya idi eyi mi. 24 Ongyi ami akya ko shong ama ting esi ihu eve anim kong. Kive nyi aki nyo wok esi obu anim kong eke esi utin ni Abba ami itse ama.25Ama haa nyi ozu ayi leng, kige aki ama yi nye le ubang.26Ting ahing ki hu ikip nyi- kudin kotin, aki Abba etse aba ti kidin anim nyi- i zee nyi ozu lilang ke ezir nyi izee ni ozu lilang ayi ama haa nyi. 27Ama pa nyi yi bukun; Ama nda nyi bukun anim. Ama anda nyi utu awu kayang nyi ra nda kong. Nyi fu abeb orup kong, ke nyi fe kyi bereng kong.28Nyo wok ayi ama haa nyi, Ama re eding, ke ama esi irim aba obu nyi.' Ayi nyo shong ama, nya tin orup kikyi ere ama re eding kobu Abba, Kikyi ere Abba nyi ibu ama. 29Indang ama haa nyi lang ye to obu, eke kekpeng aki ye obu meng, nye le eyi orup uting.30Ama esi mo lok ozu eyi nyi aga mbe eye kong, kikyi ere kekuobr ni kayang ning ri ba obu. 31I le yi kazak kikyi anim kong, Eke indi kayang arung kyong ama shong Abba, Ama obu ohun utu ayi Abba nda ama kilang kazak. Nyi ndip anyin ameng eke de ding.
Chapter 15

1Ama si otsi kahung, ke Abba anim si ongyi ozo nyi. 2 I ka uneng etu anim awu akya ku him ehim ting, ke ekim arib uneng awu ele yi ehim, indi wu ehim ayak.3Nya tin meng kikyi ni uhaa awu ama haa nyi leng. 4 Nyi kpir etu anim, ke ama ekpir etu nyi. Ereng ayi uneng otsi esi wu him ehim bulok ngyi ayi wu esi ekyeng eyi otsi nyi ting, ere rening eyi enyi ting, esi keng nyi kpir etu anim.5Ama si uhok otsi nyi, enyi si ineng. Ongyi ami ekpir etu anim ke Ama ele etu ngyi, i him ehim aga mbe, kikyi ere esi Ama ting esi nyo bu arung kizu aki kong. 6Ayi Ongyi ami akya ku ekpir etu anim ting, ede mi agba kitaa ereng uning awu ahim ming ke obung akin alu eyi yi, ke oluk lilang. 7Ayi nyi esi ekpir etu anim, ki eve anim ele etu nyi, nung ama ozu ayi ura pu lilang, ke mo bu anda mu.8Abba anim fa buzur kikyi ni ayi leng, ayi nye him ehim aga mbe ke nyo tok kyong anyi si belim etim anim. 9Utu awu Abba anim oshong ama, ama ting oshong nyi. Kpir ti ishong anim.10Ayi nyi si ohu izin anim, nyi kpir ti ishong anim utu awu ama hu izin ni Abba anim ke ikpir ti ishong engyi nyi.11 Ma haa nyi ozu ning eke indi orub otin anim ele etu nyi indi orub otin inyi edip ohun ening12Ayi leng esi izin anim, kyong inyi shong botu ereng utu awu ama shong nyi. 13Ongyi omi aakya ting yi ishong owu obu utu awu ning, ayi ide angyi anda buku kikyi ni bo yoo ngyi.14Enyi si boyoo anim ayi nyi so bu ozu ayi ama lok kilang kizin yi nyi. 15Ama edi nyi bepyi eye kong, kikyi ayi upyi arung ozu ayi ongyi agya ngyi ro bu kong. Ama di nyi boyoo, kikyi ere lilang ozu ayi nyo wok ko bu Abba anim, Ama nda nya arung yi.16Anyi etseng ama kong, eke ama etseng nyi endi nyi him ehim, eke ehim-nyi egbim kong.Ni ayi nyi esi onung Abba anim ozu ayi nyi ra pu lilang ti kidin anim, l nda nyi. 17Ozu ayi eleng ama haa nyi eyi kilang izin, eke nyo shong botu.18Ayi kayang esi afaa nyi, nya rung kyong ka afaa ama lang kita faa nyi.19 Okyong anyi esi ni kayang ning ko shong nyi ereng fu bangyi angyi. eke ayi enyi esi ni kayang nyi kong ke kikyi aki Ama tseng nyi olu utin kayang, ye ere ening kayang nyi afaa nyi.20Mang arung kive aki ama haa nyi, 'ldung etim obu ongyi agya ngyi kong'. Ayi be esi etsim ama, be tsim enyi ting; ayi be si ohu kilang anim, bo hu ki nyi ting. 21Bo bu nyi ozu ayi leng lilang eyi nyi kikyi ni kidin anim, ayi ba arung ongyi ami etse ama ba kong.22 Okyong ama aba haa bi kong, ba kyating eyi ozu abyi; eke indang ba akyating eyi kizu kilok ni ozu abyi ibi.23Ongyi ami afaa ama i faa Abba anim ting.24 Ayi okyong ama bu etim ayi ongyi omi obu kutu katang ibi kong, ba kyating eyi kuda, eke indang ba zang ke afaa ama eyi Abba anim. 25Eke ozu ayi eleng obu, eke endi kive aba bu utu awu elim alu ti izin nyi, Ba faa ama kikyeng ngyi akyating.26Kekpeng aki Kihu ikip ami ama etse esi kobu Abba nyi, ami si, kudin ni kavang, ami olu utin ni Abba-ba, emi inda ezik kikyi anim. 27 Anyi ting osu ezik eyi ama kikyi ere nye yi ama le esi ri keyir nyi aba.
Chapter 16

1Ama haa nyi ozu ayi ning indi nyi aku eyim kong. 2Batr nyi olu atim lkpe. eke kige ra ba ayi ongyi ami obong nyi i mang kyong i bu etim ideng anda lkpe.3Bo bu ozu ayi eleng kikyi ayi ba arung Abba , ra ama kong.4 Ama haa nyi ozu ning eke kekpeng aki yi obu nyi, nya mang arung kyong ama haa nyi ozu kikyi ngyi ming. Ama haa nyi ozu ayi leng ni kitabr kong, kikyi ere i yi nyi ele uubyi.5Eke indang ama re ding kobu ni ongyi ami tse ama, ting ahing, ongyi omi ebeb ama kyong. Uri ding ere kong? 6Eke kikyi ayi l haa nyi ozu neng, orub abeb nyi.7 Eke l haa nyi kavang, Arib nyi obu ayi ama eding. Ayi ma kya ku ding ting, kihu ikip nyi aba obu nyi kong, eke ama esi ding, Ama etse mi aba obu nyi.8Kekpeng aki isi aba, kihu ikip nyi i tok kayang nyi kyong bo ro bu abyi, kikyi ni kenung, eyi ni ikpe ilok.9 Ukpa ni abyi, kikyi ere bo su eyi ama kong. 10Ukpa ni kenung, kikyi aki iri ding kobu Abba nyi , ke inyi azang ama eye kong. 11Ke kikyi ni ikpe ilok, kikyi ere keku obr ni kayang ning olok mi ikpe meng.12Ozu aga mbe ayi indi ama lok eyi nyi, eke esi nya rung yi indang kong.13 Eke ami kudin ni kavang aba meng eku nyi esi ti kavang nyi lilang, ayi esi ilok ni kikyi ngyi mbe kong. Eke ilok ozu ayi i wok, ke i haa nyi ozu ayi ara ba.14 i nda ama buzur, ayi ke i hu obu anim aba ke iba de ahaa otok nyi.15Lilang ozu ayi Abba nyi alu esi anim. Ere ening, ama haa kyong kudin nyi i de ayi obu anim aba haa nyi. 16Ti kekpeng laa obr ameng nya zang ama eye kong, ke irim ngyi nya zang ama eyiye."17Belim etim ngyi babe esi beb botu kyong, "Eneng esi ere ayi lok yi di, ' ti Kekpeng laa, esi nya zang ama eye kong ke kekpeng laa eyiye nyi esi azang ama,' ke, kikyi ere ama eding kobu Abba?" 18 Ere ening ba haa kyong, "eleng esi ere ayi i haa, ni kekpeng laa? Adi arung ozu ayi iri lok eleng kong."19Yesu zang utu awu ba mang endi be beb mi, ke i haa be kyong, "ining esi ozu ayi beb botu, kikyeng ni ozu ayi ama lok, 'Ti kekpeng laa ke nya zang ama eye kong, ke eye ke ti ketin laa nya zang ama eyiye-a'? 20 Kavang, kavang, i haa nyi, nyo kpok erim oombok, eke kayang atin orup. Nya amen eyi orup uubr, eke ombok enyi esi orup otin. 21Ayi akib ere ting kimba ibr orup kikyi ere kige ngyi avang, Eke kekpeng aki isi amba idung nyi meng, i mang butsim ni kimba nyi eye kong kikyi orup otin ngyi, kikyi ere imba ongyi ba kayang.22Ening nye le yi orup uubr indang, eke ama zang nyi eyiye, ke orup atin nyi, ke ongyi omi esi ede orup otin nyi anyin kong. 23 Kutu aki nyi esi nye beb kizu kong. Kavang, kavang, ama haa nyi, kizu aki nye si beb Abba nyi ti kidin anim, inda nyi. 24Aba ta si indang, nye beb kizu kiying ti kidin anim ming kong. Beb eke nya fa, indi orup otin inyi amen.25I haa nyi ozu yi uhum ugaa, eke kige ra ba obu ayi esi ama olok uhum ugaa nyi eye kong. Eke ama haa tin nyi kpaang kikyi ni Abba nyi.26Kutu aki nyi nye nung ti kidin anim ama haa kyong ama bu aduwa anda Abba kikyi nyi kong.27kikyi ere Abba nyi bulok ngyi ro shong nyi, kikyi ere anyi ro shong ama. Kikyi ayi anyi esi osu kyong ama si kobu Abba ba. 28Ama si kobu Abba nyi, ke ama ba kayang, eyiye, ama re si kayang nyi apa ke ama risks ding kobu Abba nyi.29Belim etim ngyi okyong, "zang, indang uti lok atin kpaang eleng ke uulok uhum uga eye kong.30 Indang da rung kyong orung ozu lilang, ke opu indi ongyi ebeb mu ozu kong. Kikyi ni ening, adi osu kyong usi kobu Ikpe aba.31 Yesu se beb bi kyong, " indang nyo sosu meng-a?32Zang, kekpeng nyi ra ba, kavang, ka aba meng, ayi ke eyi-eyi ekyi arak eding kagya ngyi, esi ama apa kitik. Eke ama ele kitik kong kikyi ere Abba nyi eyi ama ele ibung.33Ama haa nyi ozu neng, eke nya fa bukun etu anim, ti kayang nyi nya fa butsim, eke nyi hu ikib: ama lyi kayang uma meng.
Chapter 17

1Irim ayi Yesu lok ozu ekpe ening, I zang egyi hung kikpe ke i kyong, "Abba, kekpeng nyi aba ming, nda Idung ndu buzur indi Idung nyi inda mu buzur- 2Ereng fu ayi unda mi kilang kazak kikyi ni bangyi lilang indi inda bangyi abe unda mi nyi unyang uumen.3Ayi leng esi unyang umun nyi: kyong ba rung mu, lkpe emi kavang, ke ami nyi ami utse, Yesu Kristi. 4Ama nda mu buzur kayang nyi. Ama kpe etim ayi utse Ama indi ama ba bu ming. 5 Ubang, Abba, nda ama buzur utu awu ama yi mu le fuying otuk akim kayang nyi.6Ama de kidin andu tok bangyi abe unda ama utin ni kayang nyi. Be si bandu, omu de bi nda ama, ke bo hu kive andu alu orup. 7Ubang ba rung kyong ozu ayi unda ama lilang esi utin andu aba,8 Kikyi ere ama nda be eve nyi ayi unda ama lilang. Bo hu yi ke azang kyong kavang Ama si obu ndu ba, ke be le yi orup uting kyong omu tse ama.9Ama bu bi aduwa. Ama bu aduwa anda kayang kong eke esi abe uunda ama nyi, kikyi ere be si bandu nyi. 10Ozu lilang ayi esi anim esi andu, ke ozu ayi esi andu esi anim; ke ba nda ama buzur kemeng ibi. 11Ama le ti kayang ning eye kong, eke bangyi ning ele ti kayang nyi, ke ama ra ba obu andu. Abba Keveng, hu abe uunda ama lu ti kiding andu indi be si kizu kiting, ereng fu omu eyi ama esi kizu kiting nyi.12Kekpeng aki ama le yi bi ibung nyi, Ama kip zing bi ti kidin andu, aki ude nda ama ming. Ama kpe bi, ke uying ibi ekim kong, ohun emi idung ni uukem nyi mbe, indi aba reng utu awu ilik lkpe olok nyi.13 Ubang ama ra ba obundu; eke ama ro lok ozu ning ti kayang nyi indi be le yi orup otin anim kembir bi. 14Ama nda bi kive andu ming, ke kayang a fa bi kikyi ere be si ni kayang ning kong, ereng fu utu awu ama esi ni kayang ning kong.15Ama ro nung mu kyong de be anyin ti kayang ning kong. Eke kpe bi indi ami bu abyi fu ayak bi kubu kong.16 Abe esi ni kayang nyi kong, ereng fu utu awu ama esi ni kayang nyi kong. 17Tseng lu be yi kavang nyi. Kive andu esi kavang.18Utu awu omu tse ama ba kayang nyi, ere ning ama ting etse be eding kemeng kayang nyi. 19Kikyi ibi ama tseng lu anim, indi abe ting etseng alu abe ti kavang.20Ama onung mu kikyi ni abe leng mbe kong, eke kikyi ni abe esi osu ama utin ni kive ibi. 21Indi lilang ibi esi kizu kiting, ereng fu omu, Abba, le kemeng anim, ke ama le kemeng andu. Ama ri nung kyong be le kemeng idi indi kayang ele yi orup uting kyong omu tse ama.22Buzur nyi abe unda ama, ama nda be ming, indi be esi kizu kiting, ereng fu edi esi kizu kiting. 23 Ama le kemeng ibi, ke omu le kemeng anim- indi be si kizu kiting lilang, indi kayang nyi arung kyong kavang omu tse ama, ke ushong bi, ereng fu ayi ushong ama.24Abba, Ama ra pu kyong abe unda ama ming be le iyak ayi ama le, eke indi ba zang buzur anim, buzur abe unda ama kikyi ere omu shong ama esi ri keyir lang utuk akim kayang nyi.25Abba kenung, kayang arung mu kong, eke ama rung mu; ke abe leng arung kyong esi omu tse ama. 26Ama nda ba rung kidin andu, ke ama nda ba arung utu shong ayi ushong ama ele eyi be ting, ke ama ele kemeng ibi."
Chapter 18

1Irim ayi Yesu lok eve ning, i lu yi belim etim ngyi eding ki Kidron Valley, ne kyin ti ihang ayi emi eyi belim etim ngyi ibung.2 Kige aki leng Judas emi ide mi agyalyi nyi, erung irik ayi nyi, kikyi ere Yesu re ding embe eyi belim etim ngyi ekpir ening mbe. 3Rekpe Judas, irim ni ayi eku ubyin bo soja eyi bangyi ekyi babe utin ni beding agya bokyo eyi ba Farasi, aba embe eyi kemin ula ibi, eyi bo toci, eyi avem umaa.4Rekpe Yesu, erung ozu ayi bo ro bu eyi mi lilang, enyin ding kobr ibi ne beb bi, "esi eyi ayi nyi ra pu?" 5Bo so sumi, "Yesu ni Nazarati." Yesu i haa bi, "Ama si emi." Judas, ami ede mi agya lyi nyi eyir eyi bo soja nyi mbe.6Ayi i haa bi kyong, "Ama esi emi" bi eding kihoo na ku kyu eri.7 I beb bi eyiye, "Anyi ra pu eyi? Eyiye bo kyong Yesu emi ni Nazaret."8Yesu osu kyong, " l haa nyi Ama si emi, esi ama ayi nyi ra pu, nyi pa bangyi abe ering ding ibi." 9Ayi ning obu ening indi kive nyi aba ere ening okyong, "abi uude nda ama, uting elyi kong."10Eke Simon Pita, ami le yi kagyang nyi, inwo lu ki ti kubak ngyi ke ide kaa upyi ni uding agya kotung etung ngyi. Kidin ni upyi nyi esi Malkus. 11Yesu ihaa Pita kyong, "De kagyang andu paa ti kubak ngyi. "Ama amgba butsim abe Abba emyeng anda ama kong-a? "12Eke kihun ni bo soja eyi bangyi ekyi ibi, eyi bangyi ekyi ni bo Juw atib ohu mi asib mi, 13Kitabr be de mi eding obr ni Anas, kikyi ere isi ugyi ni Kayafas, emi si Uding Agya Ukyo ugyi awu nyi. 14Kayafas esi ami inda bo Juw ozu kating kyong, esi eding mbe ayi ongyi uting oku kikyi bangyi nyi.15Simon Pita ebr Yesu, ke eyi idung etim uting. Emi idung etim emi leng uding okyo erung mi ming, ke i kyin eyi Yesu eding ti usumkpa ni Uding Agya ukyo; 16eke Pita eyir ti opu kayang. Eke idung etim omi, emi uding agya ukyo erung mi, ilu ding kayang na lok ozu eyi akib ami ri kpe opu ke eku Pita kyin ba.17Eke akeb emi ikpe opu nyi, i haa Pita kyong, "Omu esi uting katang belim etim ni awu nyi kong-a? I kyong, "esi ama kong".18 kekpeng aki nyi belim etim eyi bangyi obr abe eyir embe nyi, ba akyin ula eyi izib ula, ayi ukpaa ohu ebeting, be re doo ula. Pita eyi bi ele embe, ke ro do engyi ula.19Uding agya ukyo ebib Yesu kikyi ni bangyi abe re ben mi eyi ozu ezee ngyi.20 Yesu so su mi, "Ama lok yi kpang mbe egyi kayang lilang. Ama re zee ozu atim lkpe akr eyi ketim Ikpe kikyo irik ayi bo Juw lilang eken. Ama olok ozu iying kataa kong. 21Ere bu uri beb ama ozu? Beb bangyi abe owok ozu ayi iri lok nyi. Abe nyi arung ozu ayi ilok nyi."22Ayi Yesu lok ozu ning kpe, ongyi kikyi bo soja uying igu Yesu kizung ke i kyong, "Ining esi utu awu uso su uding agya ukyo-a?23 Yesu isi osu mi kyong, ayi ama esi olok ada, bu ezik ni abyi ayi ibu nyi. "Eke ama esi olok gagga mbe, ere bu uguu ama?"24Irim ni ayi leng Annas tiim Yesu ilik etse mi eding kobu Kayafas uding agya ukyo.25Kekpeng aki nyi Simon Pita iyir ro do ula. Bangyi nyi ebeb mi kyong, "omu esi uting ni belim etim kong-a?" Etin yi kyong, "esi ama kong."26 Uting ni bepyi ni uding agya ukyo emi si bulu ni awu emi ba aka mi kagyang kotung nyi, kyong, "omu esi ongyi emi izang mu koso eyi mi kong-a?" 27Pita etin eyiye, ede kira kong izun kolum ta kilang.28Eke be ede Yesu esi utin ni Kayafa eding ki hed kwata ni gomnati.esi kizir mbe, ke be kyin ki hed kwata ni gomnati nyi kong kikyi ayi ilyik fu ayak be kong ayi ba alyi kukyib ni ukpaa zeng nyi. 29Eke Palet ilu eding na fa be kyong, "Ere si abyi ayi nyi fa obu ni awu ning nyi?" 30Bo so su mi okyong, "Ayi awu ning esi ongyi obyi kong, edi ohu mi anda mu kubu kong."3231Palet ahaa bi kyong, "Nyi hu mi bulok nyi, ke nyi lok mi ikpe utu awu izin nyi olok nyi." Bo Juw ahaa mi kyong, "Isi gagga mbe ayi do lok mi ikpe buku kong 32. Ba aha ening indi kive Yesu aba evir, ozu ayi ilok ni utu buku ayi aba fa mi nyi.33Eke Palet ekyin eding ki hed kwata ni gomnati eyiye ke isi di Yesu eding ke i beb mi kyong, "Omu si uding ni bo Juw-a?" 34 Yesu so su mi kyong, "Omu re beb ozu ni kikyi andu ra bangyi babe ahaa mu ozu kikyi anim? " 35Palet so su kyong, "Ama esi Juw kong, ama si abe-a?" Bangyi kehin andu eyi beding agya bokyo ede mu anda ama. Ere ayi u bu?"36Yesu so su kyong, "Agya Kiding anim esi ni kayang ning kong. Okyong agya kiding anim esi ni kayang ning belim etim anim aku umaa indi ba duk ama indi me kyin kubu ni bo Juw kong. Eke ubang agya kiding anim esi ni ameng kong." 37Eke Palet ebeb mi kyong, "Omu si uding nyi kong ra? Yesu so su mi, "Omu haa kyong ama esi uding. Esi ening nyi ayi bi amba ama nyi, ke esi ening ayi ama ba kayang ning, indi ama aba nda ezik nyi ni uha awu kavang. Ongyi emi esi ni ukpaa ni kavang ida atung ti kilang anim."38Palet lok yi mi kyong, "Ere si kavang?" Ayi ilok ening, i lu eding kayang kobu ni bo Juw na haa be kyong, Ama fa kuda iying obu awu ning kong. 39Eke enyi ele yi izin kehin nyi ayi ama re de lu ongyi uting itu ni kukyib ni ukpaa zeng nyi. Ere ening nya ra pu ama nwo lu uding ni bo Juw nda nyi-a? 40 Eke ba ata alang olu aga mbe eyiye okyong, "Esi awu ning kong, esi Banabas." Banabas nyi esi uzi kazak uvang-ula.
Chapter 19

1Eke Palet hu Yesu ke igumi irang.2Bo Soja nyi ezib ipuk burak ni umaa olyi.Ba pa Yesu kikyi ke ba pa mi otir etu ngyi uma gen_gen ening.3 Ba ba obu ngyi kyong. " Da kyip mu, uding bo Juw!" ke bo gu mi ozung.4Eke Palet lu kayang eyiye ke ilok yi be kyong, "zang, ama de mi ro lu anda nyi eke nya rung kyong ama fa mi eyi kuda kong." 5 Eke Yesu olu aba, I kib ipuk burak eyi otr awu ama gen_gen ening. Palet olok yi bi kyong, "nyi zang, awu nyi leng!" 6Ayi ke beding agya bokyo eyi bangyi ekyi azang Yesu, ba ta lang kyong, "Nya kim mi, nya kim mi!" Palet ahaa be kyong, "Nye de mi bulok enyi na akim, kikyi ere ma fa mi eyi kuda kong.7Bo Juw so su mi, " De le yi izin, izin nyi okyong ivang ubong mi, Kikyi ere i tok angyi kyong ami si Idung lkpe."8 Ayi Palet wok ozu ayi bo lok, bereng ohu mi ayak embe, 9ke i kyin eding hed kwata ni gomnati eyiye ke i beb Yesu kyong, "Usi ere ba?" Eke, Yesu avung undu kong.10Eke Palet ebeb mi kyong, "Esi ovung undu eyi ama kong-a? Omu arung kyong Ama le yi kazak ama nwo mu ataa, eyi kazak ama kim mu kong-a?" 11Yesu so su mi, " Omu kyating eyi kazak kikyi anim, ohun ayi banda mu esi kikpe aba. Ere ening, ongyi ami ede ama nda mu abyi ngyi obu lilang."12Ayi ihaa mi ening, Palet ngang inwo mi ata, eke bo Juw nyi ata alang kyong, "Uso nwo awu ning ata, u si iyo ni Siza kong. Ongyi ami ana angyi kiding iri lok abeb Siza." 13Ayi Palet wok eve ning, iyi Yesu lu ba kayang ke ikyu le ti kikyo ikpe ilok aki be di kyong " Pavement," undu Hibrus be di kyong "Gabbata."14Indang esi kutu ni etu ibung ni kukyip Ukpaa-zeng, anang kur eyi apa anduk obu. Palet aha bo Juw , "Zang, Uding nyi leng!" 15 Ba atta alang kyong, nyi de mi ding, nyi de mi ding, nyi de mi ni akim ti otsi kumun!" Palet beb bi, ama de Uding nyi na kim ti otsi kumun-a? Beding agya bokyo so su kyong, "da akyating yi uding eke esi Sizar mbe." 16Eke Palet de Yesu nda bi kyong bi de na kim ti otsi kumen.17Eke bo hu Yesu, ke ilu ding kayang, ikyung otsi kumen bulok ngyi, eding iyak ayi be edi kukpavem kikyi ongyi, undu Hiburu be edi Golgota.18 Ba akim Yesu embe, eyi bangyi ba paa beying, omi le etung ngyi omi evir ngyi, Yesu le ukyikatang ibi.19Palet elim uraa alu kikyi otsi kumen nyi. Embe nyi belim kyong: YESU NI NAZARATI, UDING NI BO JU. 20Bo juw baga mbe edi uraa nyi ayi ilim, kikyi ere iyak nyi ayi bakim Yesu ele onyong kehin kikyo. Belim uraa nyi undu Hiburu, eyi Latin, eyi Grik.21Eke beding agya ni bo Juw ahaa Palet, "Fu elim kyong, Uding ni Bo Juw kong, emi haa kyong emi si Uding ni Bo Juw." 22Palet kyong, "Ozu ayi ama lim nyi ilim ming."23Irim ayi bo Soja akim Yesu, bo nyo lu batr etu ngyi bohu yi aha akak enzi, eyi-eyi de kakak kiting; ke eyi otr etu awu okyu na kem kezun. be tim wu kizu kiting okyu na kim kezun. bo ozung wu kong, be etim wu esi kukye okyu olu gbang. 24Eke ba ahaa botu kyong, "Do hu wu agyin kong, eke arib obu okyong da ta karing indi da zang ongyi ami elyi karing nyi. Yi obu ening indi ozu ayi elim ti ilik lkpe-n aba ere ning, ayi okyong "Be ede batr anim aha nda botu, ke ti batr etu anim ba ta karing embe."Ayi leng esi ozu ayi bo Soja obu.25Kekpeng aki nyi abe le onyong ni otsi kumen ni Yesu esi ayii ngyi, eyi umba ayii ngyi, Meri ogu ni Klopas eyi Meri Magdalin. 26Ayi Yesu zang ayii ngyi eyi ulim etim ngyi emi iro shong eyir onyong embe, l haa ayii-ngyi, akib, zang, ldung andu!"27 Eke isi lok ulim etim ngyi, "zang, ayii-andu!" Akim kekpeng aki nyi ulim etim nyi de mi eding kagya ngyi.28Irim ni ining, ayi erung kyong ozu lilang ekpe ming, ke ndi anda ilik lkpe aba re ening, Yesu kyong, "Ongyur ohum." 29Kevim kiyin ele mbe amen yi beming inabi ne eyik ele embe, eke be de soso apa ti beming inabi eyik ning ti ukpuk atsu eding kundu ngyi.30 Ayi Yesu imgba eyik nyi, i kyong, "ekpe meng." I kip kikyi eri ke ide kudin ngyi.31Ke bo Juw nyi, kikyi ere esi kutu ubung, ayi kehim esi ele ekpir ti otsi kumen kutu ni uru izin ( kikyi ere kutu ni izin esi kutu kukyo) Bo nung Palet kyong igu ben ezun ibi ke nwo lu be. v 32 Eke bo Soja aba ben ezun ongyi emi kita br eyi emi ni upaa abe bo hu be akim yi Yesu. 33Ayi ba aba obu ni Yesu, ba zang kyong iku ming, eke be ben ezun ngyi kong.34Ting ahing, i Soja uying etip mi utip ti basiba, inda nyi mbe beyeng eyi beming olu.35 Ongyi emi izang ozu ning ba zang amin-amin ke inda uhaa ni kavang. Erung kyong ozu ayi ilok esi kavang indi nye sosu.36Ozu ning aba bu ening indi ilik lkpe aba re ening, "Ukib ngyi uting esi eben kong." 37 Eyiye ilik lkpe iyin okyong, "Ba azang ami be etip mi utib.38Irim ni ayi leng, Josef ni Arimataya, ayi isi ulim etim Yesu (eke kikyi ayi ikyi bereng ni bo Juw ibu yi kataa), I ba beb Palet indi ide kehim Yesu. Palet inda mi kehim nyi. Eke Josef ba de kehim nyi. 39Nikodimus ting i ba, emi keyir iba obu Yesu otuga. Ide bangyi bagak ezir yi aloyi ayi bolup ngyi aduk akim otong.40Eke bo hu kehim ni Yesu azib mi eyi batr linen eyi avem bagak ayi esi ozu kehin ibi ere enzi ongyi ening.41 Iyak ayi be enzi mi nyi ihang ele embe, kemeng ni ihang nyi kenzi kipyi aki be enzi ongyi embe meng kong.42 Kikyi ere esi kutu ubung ni bo Juw, ke kikyi ayi kenzi nyi ele onyong mbe, be de mi enzi embe.
Chapter 20

1Kizir kutu ki tabir ni keyir ayi egyi atin meng kong, Mery Madagalin na ba ti Kenzi nyi, ke I zang kikyo ni kenzi nyi ko bung anyi undu kenzi nyi. 2 Ke I wun unya ding kobu ni Samon Pita eyi belim etim abe Yesu shong,ke haa be kyong. " be de anyin Itsi Uga ti kenzi nyi meng, ke da arung iyak ayi be de mi eding embe kong."3Ke Pita eyi idung etim omi eding ti kenzi embe. 4Lilang i be bo lu unya ibung, ke idung etim nyi ilu nya taa abr ni Pita ne ekyin iyak kenzi embe.5 Ke i hip eri l zang otr embe i kyin eding kemeng embe kong. ́6Samon Pita na ba irim ngyi ke l kyin ding ti kenzi nyi. I zang otr kehim ele mbe 7Ke otir awu ele kikyi ngyi mbe. Eyi otir awu ekip mi etu ele ukpa eke otr nyi azib ele rukung.8Eke idung etim nyi, ami tabr ba ti kenzi nyi, i kyin ting, ke i zang ke i so su. 9Kikyi ere aba tasi inda nyi ba rung ozu ayi ilik Ikpe olok kyong iba anyin katang ni abe ooku meng kong. 10 Eke belim etim ngyi anyin eding kagya eyiye.11Eke Meri eyir kayang ni kenzi nyi ro kpok. ayi i ro kpok, l kib zang egyi kyin ding ti kenzi nyi. 12I zang belim etim Ikpe ba paa apaa batr batin ele eri embe,uting ti ukpa kikyi, ke uting ti ukpa ezun iyak ayi bi de Yesu na embe, 13Be si bib mi kyong, akip uro kpok ere? I haa bi kyong, "kikyi ere be de Itsi Ugaa anim anyin meng, ke ama rung iyak ayi be de mi alu embe kong.14Ayi l lok eneng, i hu zim apu egyi eneng ke l zang Yesu yir oho, eke erung kyong esi Yesu kong. 15 Yesu si beb mi kyong, "akib, omu uro kpok ere? U ra pu eyi?" I mang kyong esi ongyi i hang nyi, eke ilok yi mi kyong, " Ongyi obr, esi omu ede mi-a, haa ama iyak ayi ude mi alu embe, ke ama ne de mi eding."16Yesu si di mi, "Meri." I zim, ke i haa mi undu ni Hiburu, "Rabboni," (kikyeng egyi esi "Kizee Ozu"). 17Yesu si lok yi mi kyong, "fu yak ama obu kong, kikyi ere ama hung eding kobu Abba meng kong, eke ding na haa ba amba anim kyong ama ohung eding kobu Abba anim eyi Abba nyi, eyi Ikpe anim eyi Ikpe nyi." 18 Meri Magdalin i ba haa belim etim nyi, "ama zang Itsi nyi meng," ke l lok ozu ayi leng eyi mi.19Ayi uru ekpe meng, kutu aki nyi, esi kutu keyir, ke opu awu belim etim nyi ele embe ohuk ayi be ekyi bereng ni bo Juw, Yesu kyin ba le ukyikatang ibi ke l haa be kyong, "bukun le yi nyi." 20I rim ayi l lok ozu ening, l tok be obu ngyi eyi isiba ngyi. Ayi belim etim a zang Itsi nyi ening ba atin orup.21Yesu esi haa be eyiye kyong, "bukun le eyi nyi. Ayi Abba nyi tse ama, ama re tse nyi ting." 22Ayi Yesu lok ening, I taa be ufe etu ke l haa be kyong, "nyi hu kuden kotin. 23Ongyi ami nye pa nda mi abyi ngyi, be sa pa nda mi abyi ingyi meng; Ongyi ami nye apa anda mi abyi ngyi kong, abyi ibi ekpir embe."24Toma, uting kemeng ni abe kur eyi apaa nyi, be di mi Didamus, ikyating katang ibi kekpeng aki Yesu ba. 25Belim etim babe aba fa mi irim bo kyong "da zang Itsi nyi meng." I haa be kyong," Ama kya ku azang obu ngyi eyi kibang kusa nyi ting,ke ede kivong ayak ti kibang nyi ting, ke ayak kubu anim ti basiba engyi ting, ama esi ama su kong."26Irim ni itu itong ira, belim etim ngyi ele ketim eyiye, ke Toma le yi be embe. Yesu kyin ba inda ayi nyi opu ohuk, ke iyir katang ibi, ke i kyong, "bukun eyi nyi le". 27Ke I haa Toma, yak ama kivong andu ke zang obu anim. De kubu andu ba yak ama ti isiba aming. Fa abuk eye kong eke si su."28Toma si osu ke haa mi kyong, "Itsi anim eyi Ikpe anim." 29Yesu haa mi kyong, "Kikyi ayi uzang ama, u si osu kavang. Eding ele yi bangyi abe a zang kong ke bo so su.30Indang Yesu bu ozu uraa aga mbe egyi belim etim ngyi, uraa ayi ke elim okyu ti kevip aki leng kong,31 Ozu ayi leng elim alu eke usi osu kyong Yesu Kristi isi ldung ni lkpe, ke indi usi osu ohu mi, ufa unyang ti kidin ngyi.
Chapter 21

1Irim ni ozu ning Yesu de etu ngyi otok belim etim ngyi eyiye ti uho ni Tiberiyas. Ening esi utu awu l tok etu ngyi. 2Samon Pita eyi Toma ami be di Didamus ele ubyi, Nataniyel idung ni Zebedee, ami si ki Kanan ni Galili eyi belim etim ni Yesu ba paa. 3Samon Pita lok yi be kyong, "Ama eding uhong ikya." Ba esi haa mi kyong, "adi ting,eyi mu eding." Be ding ne kyin kuya, eke otuga nyi lilang bo hu kizu kong.4Ayi ozur ra avaa meng, Yesu eyir undu uho embe, eke belim etim ngyi arung kyong esi Yesu kong. 5ke Yesu si lok yi be kyong, "anyi belim eten, nye le eyi ala embe-a?" Be ahaa mi kyong, " akyating" 6I haa be kyong, nyi ta kotin nyi kubu etung ni kuya nyi, ke nyi afa eying embe." Eneng ba de kotin ibi nyi ata ke be egbin ki arung kong ayi kotin nyi ohu ikya ham ham mbe.7Ke ulim etim nyi ami Yesu ro shong ahaa Pita kyong, "esi ltsi nyi." Ayi Samom Pita owok kyong esi Itsi nyi, l hu agari ngyi azib atsu (kikyi ere ile etu izii mbe), ke I wun kyu kuho uga nyi. 8 Belim etim abe ering aba ti kuya nyi (ayi bi ele onyong ni utsi mbe, meta akim appa eyi kur), ke be re gbin kotin nyi eyi ikya aga mbe kemeng embe. 9Ayi bo lu abaa kayang, ba zang izee-ula eyi ikya kikyi ngyi embe eyi bredi.10Yesu lok yi bi kyong," nyi de ikya iying ti ayi nyo hu yi ba." 11 Samon Pita hung ding ne gbin kotin nyi lu ba utsi, ameng eyi ikya okyo; 153. ele aga mbe, eke kotin agyin kong.12Yesu lok yi bi kyong," nyi ba zaa ketseng. " Idung etim omi ezim beb mi kyong, " omu si eyi kahung kong?" Ba rung kyong isi Itsi.13 Yesu ba, de bredi nyi, de nda bi, eyi ikya nyi ting.14 Eneng esi ezing ni ura ayi Yesu tok bi etu ngyi tok belim etim ngyi irim ayi ïzir anyin ti buku.15Irim ni ayi ba za ketseng, Yesu beb Samon Pita, "Samon idung ni Jon omu ro shong ama obu ayi leng-a?" Pita haa mi kyong, "ee Itsi, o rung kyong ama shong mu." Itsi. Yesu ahaa mi kyong, "Hee bataan anim." 16I lok yi mi eyiye ezin apa, "Samon idung ni Jon, omu ro shong ama?" Pita haa mi kyong, "ee Itsi, orung kyong ama ro shong mu." Yesu haa mi kyong, hee bataan anim."17l beb mi ayak ni ura, "Samon idung ni Jon, u ro shong ama obu utu awu leng-a? Pita ebeb orup ayi Yesu ebeb mi olu ezin ara ming, u shong ama ra? Ipita haa mi Itsi omu arung ozu lilang, orung kyong ama ro shong mu. Yesu haa mi kyong hee bataan anim. 18 Kavang, kavang, ama ra-haa mu, kige aki ufu otin mbe, upa batr, uutsu evir iyak ayi arib mu lilang ayi ke orup andu ahaa mu kyong uding, eke kige aki uba ahin esi idung okib meng, ure ada obu anda ongyi omi i pa mu otr ke i re emgbe mu eding iyak ayi orup andu ahaa mu kyong uding kong.19Eneng Yesu ra haa indi itok Pita utu buku abi arib obu indi anda Ikpe buzur. lrim ayi l lok ekpe ozu ning l haa Pita kyong, "ben ama."20Pita i zim irim zang ulim etim ami Yesu ro shong eben be irim, ami nyi ami isi etu ta dak obu Yesu kige ni ala alyi nyi ihaa inda nyi kyong, Itsi, ongyi ami igya alyi mu esi eyi? 21Pita zang mi ke l lok yi Yesu, "ltsi, ere awu ning ro bu?"22Yesu lok mi kyong "Ayi ama haa kyong le ening ne fa kutu aki ama ba, kizu andu kiting ele embe-a? Ben ama." 23Kive ning nyi arak evir katang ba mba, kyong ulim etim nyi esi oku kong. Ke Yesu a haa Pita kyong ulim etim nyi esi oku kong, eke,i kyong ayi ama ahaa kyong l le ening ne zee kekpeng aki ama ba, ere si i bak andu embe?"24Eneng esi idung etim ami i bu ezik kikyi ni ozu nyi, eyi ami ki elim ozu nyi, ke da rung kyong ezik ngyi esi kavang. 25 Ozu ayi agambe ayi Yesu bu. Okyong elim yi kiting-kiting alu lilang, Ama ra zang kayang lilang ohu ekpe avip ozu ayi belim lilang kong. ̃

Acts

Chapter 1

1Eti kevip ozu ayi i lim keyir-n,Tiyofilus, i ha ozu ayi Yesu eyir bu eyi ayi ize-n, 2aba edzi kutu akhi be ohumi eding kuki. Ening esi irim ayi inda izin utin ni kuden kotin anda Butse etim abi itseng.3 Irim ni butsim ngi, itok etu ngi uhung nda bi otok angi eyi bi kazim akyating.Ede itu akhim apa itok okpri ngi obri bi, eke iha bi ozu khiki ni agya khiding Ikpe.4Khige akin iyi bi ele ubi-n, i ha bi kyong bi fu anyin khi Jerusalem kong, ke bi yir bang undu umen ni Abba, 5khiki ayi, ilok, "Nyi owok obu nim kyong Ijon bu batisma eyi beming, khi omu ubu batisma eyi Kuden Kotin ni itu sang.6Ayi bi ekhin khiluk khiting be bip mi, "Itsi, eneng esi khige akhi ude agya khiding esi irim anda Isrel-a?" 7I habi kyong, "esi nyi arung khige eyi kekpeng akhi Abba amang ni kazak ngi.8 ke nyi afa kazak,kekpeng akhi Kuden Kotin aba khiki nyi,nye esi bashada nim khi Jerusalem eyi Judiya lilang eyi Samariya, eyi khi hun kayang lilang."9Kekpeng ayi Itsi Yesu a ha ozu ning, ayi bere azang egi kuki, enyin ohung eding kuki, eke kotin ekhip ezeng mi egi bi.10 Ayi bi azang egi pi kuki ayi iding,bukir mbe bangi ba pah apa batir batin eyir eyi bi. 11 Bo kyong, "Anyi bangi Galili, ere obu ke nyi eyir apu egi kuki? Yesu ami ohung kuki-n Isi irim aba utu ayi nyi zang mi iding kuki-n.12Eke be isi irim aba i Jerusalem ti kehen Olif, akhi ele onyong ni Jerusalem, isi ni uru izin.13 Ayi bi aba edzi-n, Bo hung eding khinung ketim akhi kuki-n,i ibin ayi bere le-n. Besi Pita,Jon,Jems, Andur, Filib, Toma, Batilomi, Matiyu, Jems idung ni Alfayus,Samon ni Zalot, eyi Judas idung ni Jems.14 Lilang ebi be ekhin khiki khiluk khitin Aying bi ri onung Ikpe-n. Eyi bakhib,Meri ayi Yesu, eyi bamba ngi.15Itu ayi ngi Pita enyin kuyir katang bamba, akhim otong khiyin, ke iha kyong,16 Anyi bamba esi keng ilik Ikpe aba obu utu ayi ba ha akpa ming, kuden kotin olok olu undu Debi khiki Judas, aming eyi bangi aba ohu Yesu-n.17"Ne ayi isi uting Katang izi-n ifa Kapu ni kubu etim ngi ti etim aying." 18 (ubang awun agya khitsi eyi kubu kamang ayi ifa ni orup obi ngi, eku ekhip egi bekhib,kembir ngi agyin, izeh olu kayang.19 Lilang bangi ayi ele khi Jerusalem owok ozu-n, eke be edzi khitsi nyi undu kehen bi "Akeldama,"khitsi beyeng.")20"Ni ayi belim alu ti kevip ni Sams-n, 'Pa khitsi ngi ele khitse fu nda ongi ele embe kong;' eyi nda ongi omi ele ni khikyo keku obri ngi.'21Esi keng, ere ening,uting ni banyalim emi eyi dzi esi ibung itu ayi Yesu ikhin olu katang edzi, 22ayir ni batisma ni Jon ene dzi kutu akhi be demi ohung kuki-n, keng ele ishada eyi dzi ni uzizir ngi." 23Be ede bangi bapa alu obri,Josef ami be edzi Basabas, emi be dzi mi Jostus, eyi Matiya.24Bo onung kyong,"Amu, Itsi, arung erip bangi lilang, ere ening tok di katang bangi ba pa ning ami si omu etseng 25eke eyeng khiluk ni etim aying eyi etim khitsim ayi Juda si pa ding ozu ngi-n." 26 Ba ta karung khiki bi, karung ohu Matiya khi be ede mi alu kembri ni bangi khitsim kur ering khiting.
Chapter 2

1Ayi kutu ni Pentikos aba-n,be ekhin khiluk khiting lilang bi. 2Bukri mbe kedur ni ufe esi kuki aba min ketim akhi be le mbe-n.3Embe-n emin ula okyu ele khiki bi lilang.4 Lilang ebi amen eyi kuden Kotin ke ba ayir olok indu ayi kekhi, ayi kuden anda bi olok.5Indan Boju abi ele kembri kehen Jerusalem, bangi abi ele yi bereng Ikpe,abi ele bata kayang lilang aba. 6Ayi bo wok kedur ufe, khihun bangi aba khin khiluk khiting khi egi evir bi khiluk ni ere lilang ebi bo wok bi ri olok undu kehen bi. 7amabi inang be gi; bo kyong,"Kavang, eleng lilang esi abi olok undu Galili kong-a?8Ere bu khi dzi owok bi lilang olok undu kehen ayi ba mba dzi-n? 9 Patiyans eyi Medis eyi Elamats, eyi abi ele Mesopotamiya, khi Judiya eyi Kapadosiya, khi Pontus eyi Asiya,10 khi Frigiya eyi Pamfiliya,khi Ijip eyi ukpa ni Libiya anduk eyi Siren, eyi ekhin khi Rom, 11Boju eyi bangi abi eben Ikpe ni Boju,Kritans eyi Arabiya, di owok bi olok indu ahen edzi khiki bugbang etim Ikpe."12Lilang ebi ama inang eke elim bi basa; bi esi olok eyi botu, aying khikyeng ngi esi ere?" 13 Eke babi ele atubi okyong, "Ba amgba edir."14Eke Pita eyir eyi abi kur ering khiting, ilok khilang atsu gak ha tok bi kyong, "Anyi bangi Judiya eyi abi ele khi Jerusalem lilang, nyi arung ayi eleng; da atung wok eveh nim. 15 Bangi-n amgba edir utu ayi nyi ating kong, ofu anang otong enzi ni uru inyin.16Eke eleng esi ozu ayi ongi Izir Joel olok-n: 17Ya aba ele ni itu khihun, Ikpe olok a ha kyong, Ma nda bangi lilang Kuden nim. Belim nyi banyalim eyi belige azang izir, belim batin inyi azang kulum, eyi bodung akhib inyi bele ele.18Eken eyi bepi nim eyi bepi nim bakhib ni itu ayi ra aba-n, ma nda bi Kuden nim, ayi ba zang izir. 19Ama otok ozu bereng bohu ni kakpa ikpe kuki eyi ozu otok eri ning, beyeng, ula, eyi utubu bezeng.20Uru ohu esi khivip eyi uvah esi beyeng, lang kuyin kutu khiga ni Itsi eti aba. 21Ya ba ele kyong ongi ami esi edzi khidin Itsi Ikpe-n egbin.22Bangi Isrel, wok eveh aying: Yesu ni Nazaret,ongi oroub ami Ikpe de alu obri ngi aba obu nyi etim iga eyi ozu bereng bohu eyi ozu itok ayi Ikpe obu esi obu ngi katang inyi ayi enyi bulok inyi arung_23 khiki ni kating orup eyi orung ni Ikpe, be demi atsu anda, obu ni bangi abi arung izin kong,khi enyi akhim obong mi; 24emi Ikpe ezir atsu, ayi ire lu okyung ni buku obu ngi,khiki ayi buku esi ndi ohumi arung kong-n.25Ayin Debi aha khiki ngi-n,'ma zang Itsi ekpir ening obri nim, aying ile ukpah ni kubu etung nim eke ndi ama fu ambuk kong. 26Ening orup atin-m. Ere ening, etu nim ele yi kazak.27Ayi omu esi unyang nim apa bekpe kong, esi usi ongi ndu emi uding-n apa avah kong.28 Utok-m bekeng unyang; omin-m eyi orup otin obir ndu.'29Enyi bamba, ama olok eyi nyi eyi orup uting khiki abba uga zi Debi: iku ming be de mi enzi, kenji ngi ofu embe itu-n. 30Ere ening, emi si ongi izir erung kyong Ikpe avang kuvang eyi mi kyong, ide uting ni idung ngi ana khikyo khiding ngi. 31erung ening i lok khiki uzir ni Kristi, be emgbi mi idze bekpe kong, ke etu ngi avah kong.32Yesu aming _Ikpe ezir anyin mi, ayi lilang edzi da zang.33Ayi be ezir anyin mi anyin ni le ti kubu etung ni Ikpe ayi ihu undu umun ni Kuden Kotin kobu Abba,ami ede aba kuden akhi nyi azang eyi ayi nyi owok-n.34Ayi Debi ihung eding khikpe kong, ke i ha kyong, Itsi-n aha Itsi nim, "Le kubu etung nim, 35edzen ni kekpeng akhi mo hu bangi kufa ndu esi khikyo ezun ndu." 36 Ere ening,anyi bangi Isrel nyi arung amin kyong Ikpe anda mi isi Itsi eyi Kristi, Yesu ami nyi akhim ti otsi kumen-n."37Indang ayi bo wok ening-n,kulong aka bi, khi ba olok yi Pita eyi bangi khitsim abi ering-n,"Anyi bamba, zo bu ahin?" 38Eke Pita ha bi, "Nyi yeng eke nyi bu batisma,lilang inyi, ti khidin Yesu Kristi ni upanda ni ozu abi inyi,eke nyi ohu bunda ni Kuden Kotin.39 Undu umen esi inyi eyi belim inyi eyi abi ele khira khiga,eyi bangi abi baga Itsi izi Ikpe fu edzi-n."40Eyi eveh aga mbe iha tok bi isi onung bi kyong , nyi agbin lu inyi ti kuzeng akhi kebi-n." 41Ening bo hu khiveh ngi eke bo bu batisma, eke bamba si baga ye, bamba-n esi betin bara.42 Be khin khiki ekpri ening mbe ozu ese ni bangi khitsim,eyi ba alyi amgba ri onung Ikpe.43Bereng ohu bangi lilang, eke ozu khivur egi agambe eyi itok ayi obu utin ni bangi khitsim. 44Lilang abi sosu-n ele ubi aha ozu ibi ibung, 45 eke ba gyalyi avim ibi ohu ha botu utu awu bokhin ibi ele-n.46Ening-n kutu aben kutu be esi eyi khikyeng khiting mbe ketim Ikpe, ba alyi ala kagya botu eyi orup otin eyi orup una eri;47 Ba arak Ikpe bafa khiki khiding obri bangi lilang. Eke Itsi inda bangi abi agbin ekhin si kehung kutu aben kutu.
Chapter 3

1Indang Pita eyi Jon ere ohung eding ketim Ikpe kekpeng unung ni Ikpe ti anang ara urukpe. 2 Ongi ami, eleng ezun si kembri aba,kutu aben kutu bi re ohumi na lu undu khisapu ketim Ikpe akhi be ezi Borib-n, indi ile onung anang obu bangi abi raba ketim Ikpe-n. 3Ayi izang Pita eyi Jon re ekhin ketim Ikpe-n, inung bi anang.4Pita, zang mi egi kpa, eyi Jon, okyong," zang di egi." 5khileng ezun-n a zang bi egi, ira ating kyong ba nda mi khizu. 6Eke Pita kyong, silva eyi gol ama kyating eyi khi, akhi mele yi-n ma anda mu. ti khiden Yesu Kristi ni Nazaret, si."7Pita si humi kubu etung, i vir mi anyin kuyir; eke bukri mbe khiku kozing ngi agbang kang. 8 I wun anyin kuyir, khileng ezun-n ayir esi ye; ikhin eyi Pita eyi Jon eding ketim Ikpe, isi, le wun, arak Ikpe.9Bangi lilang a zang mi isi la rak Ikpe.10 Ba zang arung kyong esi awu ami le ohu bunda ti opu ketim Ikpe akhi bezi Borib-n; eke ba amin yi bereng ti ozu khivur egi ayi obu eyi mi-n.11Ayi ihu Pita eyi Jon obu-n, bangi lilang olu unya eding ibung na fa bi khibak ni Solomu, elim bi basa ham mbe. 12Ayi Pita zang ening-n, i ha bangi-n kyong, "Anyi bangi Isrel, elim nyi basa-a? Abang nyi a zang zi egi, ereng esi azi anda awu-n esi eyi kazak eyi ele ikpe izi-a?13Ikpe ni Abraham, eyi ni Azik, eyi ni Jakob,Ikpe ni babba edzi, inda idung etim ngi Yesu buzur. ami nyi emi nyi otung mi ede anda Palet, ami imang ni inwo mi ata-n.14Nyi otung ongi Keveng eyi kenung, kyong nyi apu khibong bangi-a.15Nyi obong idung uding uwung, ami Ikpe nda mi iku si ezir_ ke adi azang arung mi-n. 16Ubang, orup uting ti khiden ngi, ongi emi nyi azang arung, anda mi kazak.Orup uting utin Yesu anda mi bukun, obri inyi lilang.17Uban,bamba, erung kyong nyi obu ozu-n ti khivip, eyi bangi obri inyi.18 Eke ozu ayi Ikpe olok undu ni buzir, kyong Kristi ngi etsim-n i bu yi meng.19Nyi yeng, ke nyi hu zim, indi ozu abi inyi aza lu, indi nyi aba fa khige ni ufe uding obri Ikpe;20 eke itseh Kristi emi itseng alu nyi,Yesu-n.21Esi Ami khitik mbe ami kuki esi ohu eding ni khige akhi ozu lilang esi irim aba-n, ozu ayi Ikpe olok re embe ti undu ni bangi izir ngi.22 Moses kavang i kyong, Ikpe iba ede anyin ongi izir ereng fu ama-n katang bamba. Nyi owok ozu ayi ilok eyi nyi-n. 23Ye bu kyong ongi ami akya ke owok ozu ongi izir kong-n be de mi anyin katang bangi ni obong.'24Kavang, akhim obu Samwel lilang bangi izir abi aba irim ngi-n,bo lok olu khiki itu aying.25 Anyi esi belim ni bangi izir ni kezung Ikpe eyi babba inyi utu ayi ilok yi Abraham, ti utu ndu bangi kayang lilang agbin.26Irim ayi Ikpe dzi anyi upi ngi-n, itse mi aba obunyi khitabri, eke ibu nyi eding izim bangi lilang anyin ti ingak.
Chapter 4

1Ayi Pita eyi Jon ro lok eyi bangi-n, beding agya eyi ongi khiki ni akpa ketim Ikpe eyi Basadusi ba tip ohu bi. 2 Abib bi orup ham mbe ayi Pita eyi Jon ere zeh bangi ozu khiki Yesu ba nda uha ni uzizir ni buku ngi-n. 3 Bo hu bi akhim ketim eding khizir,ayi bo hu bi esi urukpe-n. 4 Eke bangi Baga mbe abi owok uha-n bo si osu ozu-n; eke bangi abi esi osu-n ene zi betin botong.5Eni aba kutu akhi esi ekhip-n, bangi ekhi bi eyi bodung bakhip eyi bulim ozu ekhin ibung khi Jerusalem. 6Anas uding agya okyo ele mbe ting, eyi Kayafas, eyi Jon, eyi Alizanda, eyi bangi bulu ni uding agya okyo lilang.7 Ayi bo hu Pita eyi Jon alu katang ibi-n, be ebib bi,"nya fa bugbang nyi ere, ti khiden eyi, nyi obu ozu ayi-n?"8Eke Pita, amen eyi Kuden Kotin, ha bi kyong, "Anyi bangi obri eyi bodung akhib, 9ayi inying nyi ebib zi ozu khiki ni eding Ikpe ayi ongi bukyong afa-n, utu bekeng abi zing awu aming onyong? 10Anyi lilang nyi arung eyi bangi Isrel, kyong ti khiden Yesu Kristi ni Nazaret, ami nyi akhim ti otsi-n, ami Ikpe ezir anyin ti buku_utin ngi awu-n eyir bukun obri inyi.11Yesu Kristi esi khikyo akhi bangi atim embi otung eke kesim arib khikyo ukyeng ketim. 12 Ogbinlu akyating khiden ongi omi: khiki ere khiden akhi akyating kayang, katang bangi, eke da fa ogbin keng-n.13Kekpeng ayi ba zang orup ugbang ni Pita eyi Jon-n barung kyong be si bangi dang mbe, ba rung ozu kong, elim bi kpem, ke aba tin bi kpang kyong, Pita eyi Jon ele yi Yesu keyir. 14Ayi ba zang awu ami inyong eyi bi eyir-n ba pu ayik khi zu khilok kebi eyi bi.15Irim ayi ba nda bangi khitsim eding-n, bo lok eyi botu. 16Bo kyong, do bu bangi-n ahin? Ni ayi bangi abi ele khi Jerusalem lilang arung khizu khivur egi akhi obu utin ibi-n da atin arung kong.17Ayi uha-n eding kobri-n ze otung bi, zo hubi kazir, bi fu ezi khiden-n katang bangi eye kong. "18 Be zi Pita eyi Jon ekhi-n ba habi kyong bi fu lok,lilang bi fu zeh ozu ti khiden Yesu kong.19Eke Pita eyi Jon si osu aha bi kyong, Esi zizing mbe obri Ikpe ayi de reng nyi obu ami-a? nyi lok ikpe nyi bulok.20Esi de olok arung eyi nyi ti ozu ayi edi azang eyi owok-n."21Irim ayi bo hu Pita eyi Jon kazir-n, bi esi bi apa eding. Ba fa khikak ndi betsim bi kong, khiki ere bangi le arak Ikpe ti ozu ayi obu-n.22 Awu ami fa kunyong-n ibu igi akhim apah.23Irim ayi bo nwo bi ata-n, Pita eyi Jon aba obu bangi bi ba ha bi ozu ayi beding agya baga eyi bodung bakhib aha bi-n.24 kekpen akhi bo wok yi-n,ba ta alang lilang aha Ikpe, "Itsi, amu ami akhim kuki eyi khitin eyi uho uga, eyi ozu ayi ele mbe lilang, 25omu ami esi ti Kuden Kotin, olok olu undu abba izi Debi upi ndu, aha kyong,Ele bu khi irim bangi abi arung Ikpe kong ra atsu orup, eyi bangi abi amang ozu eding kong?26Beding kayang ezi ekhin botu, bangi obri ekhin ubi amang abi khiki Itsi eyi Kristi ngi,'27Kavang, Hero eyi Pontiyus Palet, ekhin eyi bangi abi arung Ikpe kong eyi bangi Isrel, bi ekhin ubi orup kehen ekpe abi khiki ne ongi keveng ndu Yesu, ami utseng alu-n. 28Be ekhin ubi aba obu ozu ayi orup inyi amang lilang inda ayi yi obu ming kong-n.29Ubang, Itsi, zang egi khin ti kazir ibi eyi nda bepi undu olok khiveh ndu eyi bugbang lilang.30Indi kekpeng akhi uvir kubu ndu eke unyong, itok eyi khima inang obu utin ti khiden ni ongi keveng ndu Yesu." 31kekpeng akhi ba aku aha Ikpe ekpe-n ibin ayi be le mbe-n eneng ham mbe, eke ba amen yi Kuden Kotin, ke ba aha khilang Ikpe eyi kazak.32Khihim bangi abi osung orup eyi etu bi esi uting; ongi omi amang kyong avem ngi esi angi khitik mbe kong; ozu bi lilang esi ni ubi. 33Eyi bugbang buga bangi khitsim-n aha eding bi ni uzizir ni Itsi Yesu,eke eding aga mbe eyi bi ele ubi lilang.34Katang ibi ongi uting a pu ana khizu akhi kong, Ayi bangi abi ele eyi khitsi eyi atim ede agyalyi ede anang ngi aba nda35 Bangi Khitsim. Eke ba ha ozu bi anda bangi Ikpe abi esi osu-n, utu awu akhen bi-n.36Josef, esi Levi, ongi Sapru, bangi khitsim Ikpe atumi khiden Banaba ( khikyengi idung ikhip ihu). 37Ile yi ozo ayi ide agyalyi eke ide anang ngi aba nda bangi khitsim.
Chapter 5

1Ubang ongi yin khidin ngi Ananiyas, eyi ogu ngi Safira, agyalyi khitsi bi, 2 eke i hu anang ayi i gyalyi khitsi-n aha alu (ogu ngi ting erung ozu khiki ngi), khi ide ayi ering-n aba alu obu ni betse etim Ikpe.3Eke Pita kyong, "Ananiyas, ere bu Ishintan ekhin mu orup endi uka Kuden Kotin kasim khi uha anang ayi ugyalyi khitsi-n alu? 4Inda ayi ugyalyi khitsi nyi ming kong-n,esi kendu kening-a? Ekhi irim ayi ugyalyi-n,ele si ri obu ndu kening-a? Ere bu uri mang ozu aying korup ndu? Uka kasim eyi ongi kong, Uka yi Ikpe." 5 Ayi i wok eveh ning, Ananiyas eku eri iku. Bereng aga mbe ohu bangi abi owok-n. 6 Belim etin anyin asib mi yi batir kehim, edemi olu ne ezi.7Irim ni ayi ara apu anang otong ezi, ogu ngi ikhin ba, erung ozu ayi obu-n kong. 8 Pita aha mi kyong, "Ham esi eñing ayi nyi agyalyi khitsi nyi anang ekpe ening-a." akhib-n okyong, "kavang ekpe ening."9Eke Pita aha mi kyong, "Ere bu nyi emin undu ibung endi nyi emeng Kuden ni Itsi? zang, ezun bangi abi ede ibah andu undu khisapu, edi bi demu olu."10 Kekpeng akhi nyi mbe eku kyu eri, khi iku angi, eke belim etin nyi ekhi aba demi lu ni ezi iyak bi ezi ibah ngi-n.11 Bereng aga mbe ohu bangi Ikpe lilang, eyi bangi abi owok ozu-n lilang.12Itok eyi ozu ohu bereng aga mbe obu ukhikatang bangi esi obu ni bangi khitsim Ikpe. Lilang ebi ele ti khitsi ni Solomon.13 Ongi uyin ele yi orup endi ebir bi kong; ting ahing bangi azang bi eyi bolip.14Ening bangi abi ohu ozu-n aba baga mbe obu Itsi, banyalim eyi bakhip khihun mbe, 15 enezeh ayi bi ri aku bangi bukyong olu eding bekeng ede bi ana ti atang eyi atang ayi ele yi ahak-n, indi Pita akpah zeng onyong bi, khiying kuden ngi ezeng etu beying bi,16 Khihun bangi baga mbe esi ambir ahen ayi ele onyong Jerusalem, aba yi bangi bukyong eyi abi eden abi ekin bi-n eke lilang bi onyong.17Eke uding agya ukyo enyin kuyir, eyi bangi abi ele yimi lilang (abi be zibi Saddusis-n); khi bi ele yi kufa 18 eke ba atib hu bangi khitsim Ikpe, bo hubi akhem ketim emeng ni khihun.19Keming ozu-n otuga idung khitsem ni Itsi aba eveng opu ni ketim akhi bo hubi akhim embe-n eku bi olu kayang, okyong20, "Nyi ding, ne yir ketim Ikpe khi nyi ha bangi lilang khiveh ni unyang ning." 21Ayi bi owok ening, bi ekhin eding ti ketim Ikpe inda ayi ozur aduk afa-n ni ezeh bi ozu. Eke uding agya ukyo ba, eyi abi eyimi le ibung-n, bodung akhib bangi Isrel lilang, khi bi ezi khiki khiken, be tse eding ketim eming ni de belim khitsim-n ba.22Eke akpa abi etse eding-n ana fa bi iyak ayi ba akhim ibi-n kong, bi esi irim aba ha bi, 23"Adi na fa iyak nyi ohuk khi bangi abi ri ekpe iyak nyi eyir ti khisapu, ayi di aven ketim-n, di afa ongi embe kong."24Ayi khiki akpa ni ketim Ikpe eyi beding agya bokyo owok khiveh nyi-n, isu ohu bi khiki ne ayi ere ebri ozu-n aba. 25 Eke ongi ying iba ha bi kyong, "Bangi abi nyi akhim ketim eming-n bele ketim Ikpe ere ezeh bangi ozu.26Eke khiki akpa ketim Ikpe eding yi akpa, khi be ne yi bi esi irim aba, eyi alang kong, khiki ayi bere khi bereng kyong bangi etse bi eyi okyo. 27 Ayi bi eyi bi aba nda bi-n, be de bi aba obri khikin ni bodung akhib. Eke uding agya ukyo i kya bi eveh 28 Okyong, "Di ohu nyi kazir kyong nyi fu ezeh bangi ti khiden ning kong,har ubang, nyi evir Jerusalem ere ezeh ozu nying-n, nyi ra apu nyi evir beyeng awu-n khiki di."29Eke Pita eyi bangi betsim aha bi kyong, "Esi keng di ering Ikpe eyi inda di ring bangi.30 Ikpe ni babba ezi i hu Yesu anyi, emi nyi bong,ti khiki ochi.31 Ikpe nda bolup ide mi alu kubu etung angi isi idung uding eyi Ogbinlu, edi inda Isrel upanda ni ozu abi.32 Edi is bu ashada ni ozu-n, eyi Kuden Kotin, akhi Ikpe inda abi ana khiki eri yi mi-n."33Ayi bangi bakansul owok-n, ba atsu orup eke ba pu bo bong bangi khitsem-n. 34Khi Farisi uyin khidin ngi Gamaliyel, khi tseh izing,ami ile yi bolub obri bangi lilang, idip anyin kuyir iha bi kyong ba ku betse etim-n lu kayang ni kekpeng sang.35Eke i lok eyi bi kyong, "Bangi Isrel, nyi da atung zizing khiki ni ere nyi emieng ozu ayi nyi obu eyi bangi-n.36 itu ayi akpa-n, Tiudas a nyi iri tok angi kyong emi si unyalim, khi bangi baga mbe ene zeh deri ezi ebri mi. Bo obong mi, khi bangi abi ebri mi-n arak-barak uying ering kong. 37Irim ni awu-n, Judas ni Galili enyin itu ayi oro kyong bangi-n ivir bangi beying ebri mi. Emi nyi ting oku, bangi abi ebri mi arak-barak.38Ubang iri ha nyi, nyi de anyin orup nyi etu bangi-n khi nyi si bi pa beding, ayi etim-n esi etim bangi, esi yi eding khi ra kong. 39 Ayi esi obu Ikpe aba, anyi esi ndi nyi obu arung o huk bi kong; khiying khihun ngi nyi ba zang nyi ri aku uma yi Ikpe." Eke ozu-n ekhin bi orup.40Eke be si ezi bangi khitsem-n ekin ogu bi khi bi ohubi kazir kyong bi fu olok ozu khiki ni khiden Yesu, khi bi sibi apa ding.41 Ba nying obri khiken-n atin orup kyong abi ting bo kyong bi ayak ti bangi abi amgba butsim ni khiden-n.42 Irim ni ening kpa itu mbe be khin ketim Ikpe eyi kagya bi ere ezeh ozu bere anda uha uding ni Yesu kyong ami si Kristi nyi.
Chapter 6

1Itu ayi nyi obong ening, ayi ubin ndi belim etim ohu ekhir meng, uke ndi bo Jus ndi Greshiyan olu khiki ndi be Hiburus, khiki ere bere erim bakhib bekpe ti ala ayi be ri aha kpa ititu.2Belim etim abi kur ering ba pah-n esi zi khihun belim etim khi be si aha be," Yi arib endi de si etim ni khive Ikpe apa eri aha ala mbe kong.3 Ere ening nyi tseng, bamba, bangi botung bapah ukyi katang enyi, banyalim abe ele yi orup udeng, amen yi kudun eyi bomin, abe de hubi alu kundu etim ning nyi. 4 Eke ndi adi, di re onung Ikpe ekpir ening eyi etim ndi khiveh Ikpe".5Khiveh ebe ning nyi arib khihun nyi aga mbe. Ere ening be tseng Stivin, ongi emi emin eyi orup olu eyi Kuden Kkhizin, eyi Filib, Prukorus,Nikanor, Timon, Pamenas, eyi Nikolus, emi si unyi-n khi Antiyok. 6 Abe esi osu Ikpe-n aku be aba obir belim etim, abe onung Ikpe khi be ede kubu otok bi khiki.7Ere ening ozu Ikpe esi kehung; ubin ndi belim Ikpe ohu ekhir ting khi Jerusalem ekpe khizu; khi ubin ni bedeng agya esi kehung aga mbe ti orup olu ebe.8Obun ening Stivin ihun eyi eding eyi bugbang, iri bu ozu elim basa eyi urah ukhi katang bangi.9Ekhi bangi abe esi ndi Ketim Ikpe akhi be zi kyong Ketim Ikpe Ezeng, ndi bangi Siren eyi bangi Alezanda, eyi abe si khi Silisiya eyi khi Esiya. Bangi ning ele angir ozu eyi Stiven.10Bo hun ndi be eyir obri ndi Stiven eyi bomin kuden ti ozu olok ngi kong. 11Khi beding katah ni atsu bangi abe aka kazim kong," Di owok Stiven iri azir keveh ndi Moses eyi emi Ikpe.12Ba atsu bangi, bodung bakhib, eyi abi elim ozu, ezeng evir Stiven, ba atib ohu mi, be eyi mi aba opi ikpe.13Bakhim bangi ishir kasim, abe aha kyong," Awu-n esi ozu andir olok ndi iyak izin eyi izin. 14Khiki ere de owok mi kyong Yesu ni Nazarati iba kyo ketim ning, aba yeng ozu epi ayi Moses ilim alu di." 15Bangi lilang abe ele opi ikpe embe-n aku egi ebe avir mi etu khi ba zang kekpir ngi ereng fe isi khitim Ikpe-n.

Chapter 7

1Uding agya ukyo ibeb kyong, ozu ning esi kavan-a?" 2 Stiven kyong, " Anyi bamba eyi babba, nyi da atung: Ikpe emi ni busur itok etu ngi obri abba edi Abraham ayi ile khi Mesopotamiya, lang kuyin ituk ba le khi Haran: 3 I hami kyong,' si khitsi ndu eyi bangi ndu pa eke anyin, ding ti khitsi akhi amma na otok mu.4Eke meng anyin si khitsi ndi Chadiyans pa khi ine le khi Haran; esi embe,irim ngi, abba ngi ku, Ikpe ide mi ba ti khitsi ning, akhi nyi ele embe leng. 5 Ihu kekhi mbe ezing angi kong,ting aheng esim etib kozing ngi embe kong. I men undu yimi khi Abraham ikyating yi idung ting aheng khi iha kyong inda mi khitsin eyi belem irim angi.6Ikpe ri lok yimi utu awu eleng, kyong belim ngi aba ele kekhin esi khira, bangi khitsi nyi aba hu be esi bepi khi be anda bi butsum eding igi buvah buji. 7 Eke Ikpe kyong, ama ba lok bangi khitsi abi ohu be esi bepi, nyi ikpeh,' irim ndi enyi be ba arak-m iyak ning'.8 Khi imen undu eyi Abraham ndi kamang kata, eke Abraham ba si abba ni Azik iba ta kamang kembri itu itong ara; Azik esi abba ni Jakob, khi Jakob ba hu si babba ni belim kuru ering apah.9Babba nyi affa Josef ohumi agya anda khi Ejip, khi Ikpe yi mi ele,10 khi egben mi ti butsum ngi lilang, i nda mi edeng eyi bomin obri ni Feroh, uding ni Ejip.Eke Fero ihu mi si gomna ni Ejip eyi khihak agya angi lilang.11Oboning bunyong ohu khitsi ni Ejip eyi Kanan, eke be fa butsum aga mbe: Babba edi afa alla kong.12Inda ayi Jakob wok kyong alla ele khi Ejip, i tse babba di ding ni khita abri. 13Ni upah ngi Josef ide angi tok bamba ngi; eke Faroh erung bangi Josef.14Josef itse bamba ngi esi irim ni ezi abba ngi kyong ikyu ba fa be Ejip, eyi bangi bulu ngi lilang. 15 Eke Jakob ikyu ding Ejip; khi iku, emi eyi babba di. 16 Be de bi eding khi Sechem ni ezi ti keji ayi Abraham igya yi silver ni belim Hamor khi Sechem.17Kekpeng akhi undu umen nyi ekri aba onyong meng ayi Ikpe imen udu yi Abraham bangi nyi edib eveh khi Ejip, 18ening aba zeh khige akhi ba na uding upi khi Ejip, uding emi erung Josef kong. 19Uding ami leng nyi ikaba bangi edi ibu babba edi andri enyi kening, boto belim ebi agba khita eke be ta affa ogbin.20Inda ayi nyi ba amba Moses,erib ongi obri Ikpe khi be ehemi agya Abba ngi iva ira. 21Ayi be ede mi agba lu kayang, idung Feroh elige ede mi ehe ereng idungi-n.22Moses amin egi arung ekpe ozu lilang ni bangi Ejip; igbang ni eveh olok eyi etim. 23Eke kekpeng akhi ine zi igi akhim apa-n, yi aba mi orup okyong Ina azang bamba ngi, belim ni Isrel. 24Ayi izang bere obu ongi Isrel kobi mbe-n,Moses aduk mi khi igu obong ongi Ejip-n: 25 imang kyong bamba ngi arung kyong Ikpe eyi kubu ngi agben lu bi,ke ba rung kong.26Ozur avah ngi iba fa bangi Isrel babi eri ezik kadung; inyang inda be le bukun eyi botu; I kyong, 'banyalim,anyi esi bamba,ere obu nyi ra pu nyi ata botu khize?' 27 Eke emi apu kadun-n otu mi ata eding uken, kyong, eyi na mu khilok ikpe khiki ezi? 28Opu ubong-m, utu awu ubong ongi Ejip ilyin-a?'29Moses ekhi eding ayi iwok ening, iba esi ekhin khitsi ni Midiyan, irik ayi iba esi abba ni belim ba pa-n. 30Kekpeng akhi igi akhim apa akpa-n, ulim etim Ikpe ba fa mi kulum ugah khiki Kehin Sina, ni Iduk ula kulum.31Kekpeng akhi Moses azang ulla-n bata-n ohu mi bereng, ayi ikri eding ekhi izang ulla-n, Khilang Ikpe na ba kyong, 32Ama si Ikpe ni babba ndu,Ikpe ni Abraham,eyi Azik,eyi ni Jakob.' Moses ekhi bereng ita egi eri.33Ikpe aha mi kyong, Nwolu akpa aba ndu, iyak ayi ulle-n esi khiluk izin. 34 Ama zang butsim bangi nim abi ele Ejip-n; I wok ikpok ibi, eke mo kyu aba ma kahu bi; idan ba me tse mu eding khi Ejip.'35Moses ami ba arang kyong eyi namu khiki eyi khilok ikpe-n?'- esi ami Ikpe tse eren khiki eyi ogbenlu. Ikpe etse mi esi kubu ni ulim etim Ikpe emi fa Moses kulum-n. 36 Moses aku bi olu khi Ejip, irim ni ozu ayi elim basa eyi urah khi Ejip, eyi kuho uga ni ikhin, eyi kulum ugah ni igi akem apah. 37 Esi Moses emi nyi emi ha bangi Isrel, Ikpe izi anyin ongi izir anda nyi kembri enyi bamba, ongi izir ereng ama-n.'38Ening esi awu emi ekubi ekhin kulum ugah eyi ulim etim Ikpe emi lok ozu eyi mi khiki Kehin Sina. ening esi awu emi eyi babba zi ele ibung; ening esi awu ami hu khiveh khihung nda zi . 39Ening esi awu emi babba ezi otung ndi be ring mi; bo tumi ata khitah obri bi, khi orup be ezim eding khi Ejip. 40 Itu ayi nyi ba ha Eron, khim zi ikpe emi eku zi esi. Ayi Moses nyi emi eku zi lu Ejip, zi arung ozu ayi afa mi kong.41Ere ening be embi kodun khidok itu ayi nyi ede eshin aba nda baha ibi, ba atin orup ni obu etim ibi.42 Eke Ikpe zim orup ibi ne khib eri anda ekhir kukhi, utu awu be elim ni kevip ni bangi izir, 'Anyi andam ibi ayi bo bong ni oshin ede igi akhim apa kulum uga, agya ni Isrel?43Nyi esi ohu ketim Molek eyi ekhir ni ikpe Refan, eyi ebri ayi ba khim ri khib eri anda bi: khi ama ede nyi eding khi Babilon.'44Babba ezi ele yi kekpe Ikpe ni uha kullum uga, ereng ayi Ikpe lok khilang khizin inda ayi ilok yi Moses, kyong ekhim khi utu awu i zang-n.45 Ening si kekpe akhi babba edi, bun khiki ebi, ede aba khitsi eyi Jesuwa. Aying obu itu ayi be ekhin eding ohu khitsi ni otuk abi Ikpe atir bi olu egi ni babba ezi. Ere rening ede eding itu ni Debi; 46 emi ifa okpir uding obri Ikpe, i nung ekhi ifa erik ele obu Ikpe ni Jekob.47Eke Solomon embyi ketim Ikpe.48 Ekhi, Ikpe ugah ele ti atim ayi embi eyi obu-n kong; ereng ayi ongi izir olok-n, 49Kukhi esi khikyo khideng nim, khitsi esi irik aba nim. ketim utu awu sing umbyi anda-m? Ikpe ebib: ere nyi esi irik khihuk khitim nim? 50 Esi obu nim obu ozu aying lilang kong-a?51Anyi bangi utin khibeng abi ata kamang ni orup eyi atung kong, Anyi ri otung kuden kotin ekpir ening; nyi obu ereng babba inyi obu-n. 52Bangi izir abi sing ayi babba inyi obong kong? Bobong bangi izir abi aba lang kuyin ongi kenung eti aba; indang a nyi si bangi ifuk eyi khikhim-bangi angi ting, 53Anyi bangi abi ohu izin ayi belim Ikpe ede aba-n, nyi obu yi kong."54Indang ayi bangi opi ikpe owok ozu-n, egir bi orup, khi bi agbu aden khiki Stiven.55 Eke emi, emen eyi kuden koten, izang egi khikpe izang buga ni Ikpe; eke izang Yesu iyir kubu etung ni Ikpe. 56 Stiven kyong, "Zang, ama zang idun Ongi iyir ti kubu etung ni Ikpe."57Eke bangi opi ikpe nyi ata alang aga ekhib obu atung, khi bo lu unya lilang ibi ne ken mi;58 begbin mi olu kembir kehin etse bong mi eyi okyo: khi bangi abi obu ozu-n onwo batir etu ibi alu ezun ni idung otin emi khidin ngi Sol.59Ayi be re etse Stiven eyi okyo-n, iri izi khiden ni Itsi kpir ening mbe kyong, Itsi Yesu si hu unyang nim." 60I tib otunun eri si zi yi khilang khiga," Itsi, fu kyong ozu abi ayi bo bu-n khiki ibi kong. Ayi ilok ening-n,eku bula.
Chapter 8

1Sol esi osu eyi buku ngi. Ayir kutu akhi nyi kufa esi kehung khiki ni bangi Ikpe abi ele khi Jerusalem; khi bangi orup uying ekhi rak barak ni khitsi Judiya eyi Samariya,Esi bangi khitsim mbe pa.2 Bangi abi agbang orup ede Stiven enzi ke bo kpok buku ngi. 3Eke Sol inda bangi Ikpe butsim, i bir bi kagya-kagya ifir bi lu banyalim eyi bakhib eni huk bi ketim eming.4Ting ahen bangi Ikpe abi ark-barak-n ede khiha ni khiveh-n olok evir iyak. 5Filib okyu eding kehin Samariya ni aha bi ozu ni Kristi.6Ayi ubin bangi baga owok azang ozu urah ayi Filib obu-n, ba ada atung ekhi bo wok khizu akhi i ha-n.7 Ni bangi baga abi owok bi-n, eden abi olu okpok beke khilang khiga mbe; bangi abi uku ezun yi obu eyi abi ling ezun onyong. 8Khi baga mbe atin orup ni kehin akhi nyi.9Eke ongi uying ni kehin-n khiden ngi Simon, emi ereng keyir iri ta isur; ereng embe iri inda bangi Samariya bereng. iri tok angi emi ongi ukyo. 10Bangi Samariya lilang, akhim belin bakhir eding bangi bokyo, ada mi atung; bo kyong, "Awu-n ile kazak ni ikpe akhi be ezi mi Buga.11" Ba ada mi atung, khiki ere ita bi izur ni khira khiga eyi izur ngi.12Eke ayi bo esi osu ozu ayi Filib iha uha uding khiki ni khikyo khiding Ikpe ti khidin ni Yesu Kristi, bo hubi batisma, banyalim eyi bakhip . 13Eke Simon ting isi hu: irim ni ayi ibu batisma-n, i yi Filib esi, ayi izang urah eyi ozu okyo ayi ibu-n, elim mi kpim.14Indang ayi butse etim khi Jerusalem owok kyong bangi Samariya esi ohu khiveh ni Ikpe, be etse nda bi Pita eyi Jon. 15Ayi bo kyu aba-n, bo aba bu anda bi aduwa, eke bo hu kuden Ikpe.16 Khiki ni ere inda nyi Kuden Ikpe okyu aba bi ming kong; bo bu bi batisma eti khiden ni Itsi Yesu. 17Eke Pita eyi Jon ede obu bi otok bi, eke bo esi ohu Kuden Ikpe.18Indang ayi Simon izang kyong bo hu Kuden Ikpe ti obu utok ni bangi khitsim-n, inda bi anang. 19I ha kyong nyi ndam kazak nyi, ting, endi ayi ongi emi ama esi ede obu otok-n afa Kuden Ikpe.20Eke Pita aha mi, " anang ndu zik yi mu, khiki ere Umang andu kyong ere ohu bunda Ikpe eyi anang. 21Ukyating yi khizu ufa ti ozu ning, khiki ni ayi orup ndu ele zizing eyi Ikpe kening.22 Ere ening Lim ni ingak ndu, khi bu aduwa nda Itsi, eke khiying ufa upanda angi ni ozu ayi opu-n.23 Khiki ni ere izang ura ni orup ubri eyi khiba ozu abi."24Simon esi su kyong,"Nung Ikpe khiki anim, endi ozu ayi ulok-n fu afam kening.25Ayi Pita eyi Jon le yi uha eding bi eyi kilang ni Itsi-n be esi eding khi Jerusalem; ayi be ere ding ukeng-n be de khilang Ikpe aha ni ahin ni ba Samariya.26Indang ulim Ikpe olok ozu eyi Filib kyong, "Anyin kyu kari ni ukeng awu esi khi Jerusalem eding Gaza."[ esi ukeng kekpin.] 27Enyin eding. Zang awu Itopiya, khiku khitsu emi esi ongi okyo mbe ketim ikpe ni Kandas, uding ni Itiyopiya. Ami ihu khida avem ni uding lilang khi ihung ba khi Jerusalem aba nung Ikpe.28 Iri si irim eding ile khiki ni kakrinya ngi,khi iri zi kevib ni Izaya ongi izir.29Kuden olok ozu yi Filib, Atsu ding ni leyi mi ti ikhike kakhirnaya ngi 30. Eke Filip lu unya fami, i wok iri zi kevib ni Izaya Ongi Izir ikyong," Orung ozu ayi uri zin-a?"31 Awu Itiyopiya kyong, Isin ka arung, ipu ongi emi i kahum aha tok-m ozu ayi izi-n?" I nung Filib etsu ba le yi mi ti khike kakrinyang ngi.32Indang irik ni Ilik ayi awu Itiyopiya izin olok kyong " Bo humi eding ereng itah emi be ede ni obong-n; evin undu ngi kong: 33 Keming ni khiki khina ngi ede lu ikpe ngi: Eyi aha ozu ni kutseng ngi? ayi be ede unyang ngi kayng."34Ening khiku-khitsu-n bib Filib kyong, "Iri nung mu, esi khiki eyi ongi izir-n olok? Emi khiki ngi, ra esi ongi emi?" 35 Filib eyir lok, eyir ti keming ni ilik Ikpe ni Izaya eyir khiki ni Yesu ide kilang-n ha mi.36Ayi be ri esi eding ukeng-n, ba aba zeh ni beming babi, khiku-khitsu-n kyong, "Zang, beming eleleng, ere obu ekhi ubum batisma kong?" 3738 Ere ening awu Itiyopiya-n inda kekrinyang eyir.Bokyu eding kuyang, lilang ebi eke Filib obu mi batisma.39Kekpeng akhi bo lu esi kuyang aba-n,Kuden Ikpe ede anyin Filib eding; khikukhitsu-n eding ri atin orup. 40Eke Filib ni otok khi Azotus. I kpa ezeng khitsi nyi de uha uding aha ding lilang ahin ening-n iba ekin i Sisiriya.
Chapter 9

1Eke Sol, fu ri lok eveh abi eding ni ubong ni belim etim ni Itsi, eding kobu ni uding ukyo 2ni nung endi i lim khitsim ding ketim Ikpe akhi ele khi Damaskus, endi isi afa abi eben ukeng Ikpe-n, ko banyalim ra bakhib, ihu bi azib aba i Jerusalem.3Ayi iri esi eding, ayi iri banduk khi Damaskus-n, ede kira kong batah esi kukeh otok atami khivir ding; 4khi eku kyu eri khi i wok khilang olok yi mi," Sol, Sol, ere bu u tok-m ibak ening?"5Sol esi osu, "omu esi eyi, Itsi?" Itsi kyong, " Ama Yesu emi ubu-m ibak-n;6 eke anyin, khin ding kembri kehen,ekhi ba ha mu khizu akhi ubu ken-n."7 Bangi abi eyi Sol esi-n eyir olok arung kilang kong, bowok kilang eke bazang ongi kong.8Sol anyin eri,kekpeng ayi even egi-n, i zang egi eye kong; eke be ata mi ti kubu ede mi aba kebri Damaskus.9 Ede eding itu ira i zang egi kong, a lyi a mgba kong.10Indang ulim etim omi ele khi Damaskus khiden ngi Ananiyas; Itsi lok ozu yi mi kulum,"Ananiyas." khi i kyong, " Zang, ama leleng, Itsi."11 Itsi aha mi kyong, " Anying, ding ti ukeng awu be zi Streti-n,ti agya ni Judas ne bib ongi yin esi khi Tarsus khiden ngi Sol; ele aku ozu ha Ikpe obu;12 khi izang kulum ongi omi khiden ngi Ananiyas ba de obu tok mi, endi egi ngi a zang."13Eke Ananiyas esi osu," Itsi, i wok ozu aga mbe khiki awu-n,utu awu i tsim bangi ndu ham mbe khi Jerusalem.14 I le yi khilang izin esi kubu ni beding bokyo endi iba hu bangi abi ezi khiden andu.15 Eke Itsi aha mi," Ding, khiki ni ere itseng mi isi kevem etim nim, ide khiden nim eding Kutuk eyi beding eyi belim Isrel; 16eke mo tok mi utu awu itsim khiki ni khidin nim."17Eke Ananiyas enyin, ekhin eding ketim. Otok mi kubu, i kyong," Uba Sol, Itsi Yesu, emi tok okpri ngi khiken inda ayi uri ba-n, itsem ndi u zan egi omen yi kuden Ikpe,"18 Kekpeng nyi khizu akhi ereng kevib onyo kyu egi Sol, eke enyin khi obu mi batisma; 19enlyi ala i fa kazak. I le yi belim etim Ikpe khi Damaskus itu iga mbe.20Ayir inda ayi nyi ide uha ni Yesu aha atim Ikpe, kyong isi idung Ikpe. 21Abi owok mi-n ama inang lilang ibi bo kyong," Ening esi ongi emi ikhim bangi abi re zi khiding akhi-n khi Jerusalem kong-a? Eke iba aming endi iba ohu bi azib bi eding anda beding agya."22 Eke Sol afa kazak ndi ide kilang Ikpe olok evir Bojus abi ele khi Damaskus otok bi kyong Yesu isi Kristi.23Irim itu iga, Bojus ekhin emeng indi bo obong mi. 24Eke Sol esim arung ozu ayi be emeng. Be ekpe khiya uru abri utu indi bo bong mi.25 Eke belim etim ngi ohu mi atsu uhang, eyi kegbin okyu eri kayang.26Ayi iba zeh khi Jerusalem, Sol imieng endi ile yi belim etim, eke be ekhi bereng ngi, be alu orup uying kyong isi idung etim kong.27 Eke Banabas ohu mi ke iyi mi eding kobu bangi khitsim. Aha bi utu awu Sol izang Itsi ukeng khi Itsi olok ozu yi mi, eyi ayi khi Damaskus Sol lok khilang nyi eyi kazak ti khiden Yesu.28Ifa bi ayi be ekhin, olu khi Jerusalem-n. Ilok ozu eyi bi abing kazak ti khiden ni Itsi Yesu29 ke ita kangri eyi bangi Bojus abi khi Grisi; ke bi ra pu bekeng bo bong mi.30 Ayi bamba owok ening-n, be demi aba i Sisiriya ke be etsemi eding Tasus.31Inda-n, bangi Ikpe ti khitsi Judiya, Galili, eyi Samariya lilang, ele yi bukun ke be edip; ke bi esi ni bereng ni Itsi eyi orup una ti Kuden Kotin,Bangi Ikpe ere dip esi baga32. Indang aba akpah, ayi Pita esi evri khitsi-n lilang, i kyu aba obu bangi Ikpe abi ele kembri kehen Lida.33Embe-n ifa awu omi khiding ingi Aneyas, emi ina ni kutang igi itong ita, ayi isi ongi ami oku ezun yi obu. 34 Pita lok yimi kyong, Aneyas, Yesu Kristi nyong mu." Anyin kuyir bung kutang ndu." Eke kekpeng akhi nyi enyin kuyir.35Ere ening bangi abi ele kehin Lida eyi Sharon azang awu-n be ezim otur Itsi Ikpe.36Embe ongi omi ele khi Jopa isi ulim etim khiden ngi Tabita, "khikyeng ngi Dokas." Akhib ning emen yi etim eding eyi izang bangi aken egi khimbok. 37Aba ezi itu ayi ikyung oku; ayi bi emgbe mi etu-n, bohu mi na ana khinung ketim ukhi.38Ayi Lida ele onyong Jopa-n,ke belim etim owok kyong Pita ele embe-n, be etse bangi ba pah eding kobu ngi,onung mi kyong," Ba fa zi fu ede khige kong." 39Pita anyin eyi bi eding. Ayi iba ekin-n, be de mi aba ketim ukhi-n. Eke lilang bakhib bekpe e yir eyimi okpok, otok mi batri abi Dokas osung apa bi inda ayi ile yi bi-n.40Pita atri bi olu kayang lilang, evri otunun eri, nung Ikpe; eke izim ding etu ngi, kyong, "Tabita, anyin." evin egi ngi,ayi izang Pita-n enyin le kuyir.41 Pita nda mi kubu ohu mi nyin kyu ele; ayi isi zi bangi Ikpe eyi bakhib bekpe-n, ide mi nda bi uwung. 42 Ozu aying ba arung yi lilang khi Jopa, bangi baga mbe ohu ozu Itsi Ikpe. 43Aba zeh ayi Pita ele itu iga mbe khi Jopa obu awu omi be zi mi Samon, kekhim akpa.
Chapter 10

1Ongi uying le embe kembri kehun Sisiriya, khidin engi Koniliyus, khiki akpa Italiya, ayi bere dzi khihim ni akpa,2 Ongi emi elu orup aga mbe, emi ri rak khidin Ikpe eyi orup uying yi agya engi lilang, i nda Bojus anang aga mbe iri nung Ikpe ekpre ening mbe khi iri nung Ikpe kpre ening.3Anang kur ering apa ovum uga, Ikpe evun mi egi isang ongi khitsim-Ikpe iba obu ngi, ilok yimi kyong, " koniliyus"!4 Koniliyus nwo egi bereng zang mi .bereng o humi ilok kyong erenyi ongi obri enim?" ongi kisim Ikpe nyi ihami kyong, unung ndu eyi buda ndu ni bangi aken,Ikpe si hu khikir nyi eding obu ngi umen.5Ubang tse bangi ding kehun Jopa be ne dzi ongi omi khidin ngi Isamon,emi khidin ngi akhi Pita.6Isi ekin agya ni ongi emi iri ekem akpa-n, khidin engi Isamon,amen agya ngi ele undu uho uga.7Ayi ongi khitse- etim Ikpe emi lok yimi khi isi mi pah, Koniliyus I si zi belem etim agya-ngi bapah, eyi kukpa eming ri rak Ikpe kemeng ne akpa ngi .8Koniliyus iha bi lilang ozu ayi obu-n, khi itse bi ding Jopa.9Kutu upa ngi anang kur ring apa bere le khikeng eding, beni anduk onyong kehen,Pita etsu ding ketim kukhe ni onung Ikpe.10 Bunyong ayir ohu mi iri apu kizu elyi, ayi bangi ofu ri atim ala-n, Ikpe avum mi egi; 11isang kakpa Ikpe aven khi kevim aki esi kukhi okyu ereng fi uyak-n kyu si kuki aba kitin ilik hu ti bakang benze ni uyak nyi okyu aba khitin. 12Kemeng ngi ibi itu keki-keki,ibi ne ezun enze ,eyi abi esi yi kembri,eyi banun kukhi.13I wok kilang ayi olok yimi: nyin,Pita, bong khib. 14Eke Pita lok kyong," Esi ening kening, itsi Yesu, tok zeng ayi ba mbam-n ama alyi kizu ilyik kong, 15 Kilang aba esin apa eyiye kyong" kizu aki Ikpe mgbe atin-n ufu lok kyong ilyik kong.16 Ening obu esi ezin ata, eke be si de uyak nyi ohung eding kukhe.17A yi Pita epuna kizu kibu-n ni kulum ayi isang-n kikyengi ere,zang Bangi abi Koniliyus tse ban be le odung ni agya-n, be beb ukeng agya ngi. 18Bere ebib kyong Samon ami re zimi Pita -n ile ameng ra.19Kige akin Pita ri mang uzu kulum ayin isang-n, kudin Ikpe ahah mi kyong, sang bangi bata ri apu mu. 20Anyin kyu eke ne yibi ding. Fu khi bereng kong ding yi bi. 21Eke Pita ikyu ding na fabe kyong ama esi ongi nyi amin nyi ra pu-n. Ere bu nyi aba?"22Bokyong, ongi khiki bosoja emi be zimi Koniliyus, ongi emi ikhi bereng Ikpe eyi ongi emi ri nung Ikpe bangi ri olok ozu eding mbe khiki ngi ni kitsi ni Bojus, ongi kitsim Ikpe kyong itse ongi ba dzi mi ding kagya ngi, ekeni iwok kitsim ni Ikpe obundu." 23Pita ekim bi kyong bale yimi. Ozur ava engi enyin ding yi bi, bamba abe si Jopa eyimi eding ibung.24Osur avah engi babba ekin khi Sisiriya.Koniliyus iri le bang be, idzi bangi bulu eyi boyo engi.25Inda ayi Pita ne kin_n, Koniliyus fa mi ikip itsari ezun engi inda mi bolup.26 Pita humi anyin kuyir ilok kyong "nyin kuyir; Ama si ongi mbe."27Ayi Pita ri lok ozu yimi_n .Ikin na zang bangi baga mbe ekhen kiluk kiting. 28I ha bi kyong izin ndi bojus be kin eyi bangi abe esi bangi Ikpe kong_n ele ubi. Ki Ikpe tok_m kyong ama fu edzi ongi omi eleb kong .29 Ening esi kizu aki obu ama aba eyi kangir kong. Ening enying ama ri beb nyi kizu aki nyi etse ne dzi em."30Koniliyus kyong,"itu inji ayi akpa_n ni kekpeng aki leng. Iri nung Ikpe anang kur ring apah ketim enem, izang ongi le obri enem yi batri anda bata. 31I ha kyong Koniliyus Ikpe wok ununung ndu meng, eyi bunda ndu abi ri nda bangi akhen asir Ikpe izeh khiki ndu. 32Ere Ening _n tse ongi omi ding khi Jopa, ne dzi ongi ami khidin engi Simon, ami be dzi mi Pita_n .Ile agya ni ongi ami iri akhem akpa khidin angi Simon ile udu uho uga." 33Khi ede kekpeng kong ama itse zi mu le yi orup uding ayi uba-n. Uban lilang dzi de khin obri Ikpe,endi da owok ozu lilang ayi itsi Ikpe i tok mu kyong omu ha di_n.34Iyak nyi Pita evun undu ngi olok kyong, "Kavang erung kyong Ikpe oshon ongi omi obu omi kong. 35Utu bangi kayang lilang.ongi ami arak mi eke iri bu ozu eding ming ihu mi.36Orung khitsim aki itse ding kobu ni bangi Isirel,kekpeng ayi inda bi uha uding ni bukun si obu Yesu kiristi itsi dzi,ami si itsi ni bangi lilang. 37Anyi bulok inyi arung ozu ayi obu-n,ti Khitsi ni Judiya lilang-n, ayir khi Galili, Irim ni batisma ayi Jon ata khiha ngi_n. 38ozu khiki ni Yesu ni Nazaret, utu ayi Ikpe amin mi yi kuden ngi eyi kazak.Isi le obu eding iri nyong bangi abi kudun kobi anda bi butsim_n. khiki ne ayi Ikpe yi mi ele ubi.39Adzi ele embe azang ozu ning ayi ibu ti kitsi Boju eyi Jerusalem. Yesu ami bobong_n, be demi akhim ti otsi. 40Ami esi amin Ikpe humi anyin ti kenji kutu ni ura_n. Ide mi otok bi endi ba rung mi, 41Esi bangi lilang kong, esi bangi abi Ikpe eyi obu ngi etseng esi keyir aba. Adzi bin khiki ndi abi alyi amgba yi mi. Irim ayin enyin ti buku.42Inda di izin kyong edzi na ha bangi ozu ngi abi Ikpe tseng bele khilok ikpe ni abi bohung eyi abi oku-n.43 Esi khiki ngi ayi bangi izir ele ishada,endi ongi ami alu orup uting obu ngi ifa upanda ti ozu abi ngi ti khidin ngi."44Ayi Pita fu rilok ozu-n kuden Ikpe okyu aba khiki bangi abi re owok ozu ti kilang ngi-n. 45Bangi abi ele irim izin kamang kata abi alu orup uting, bangi abi eyi Pita aba-n ama inang, khiki bunda ni kuden Ikpe okyu khiki bejenta ting.46Ayi bo wok Bejenta eri olok indu ayi keki mbe ri arak khidin Ikpe. Khi Pita si aha kyong. 47Ongi omi ele embe ami otung bi beming ayi bo bu bi batisma embe-n ra-a ening esi bangi abi ohu kuden kotin ereng fu edzi ra? 48 Eke inda bi khisa kyong obubi batisma ti kidin ni Yesu kristi. Irim ni ening bangi-n onung mi kyong ifu le yi bi ding itu iga lang.
Chapter 11

1Indan belem etem eyi bamba abe ele ki Judea owok kyong be Gentiles ohu kilang' Ikpe meng.2 Ayi Pita hung ba ki Jerusalem, bangi abe osu eyi kamang kita olok abeb mi;3 be kyung, "omu ken kiki alyi ala eyi bangi abe ata kamang keneng!"4Eke Pita eyir ri ha be ozu ngi zizeng; ikyong, 5Me ri bu aduwa kitsi ni Jopa, eke ma zang kulum ndi kevem esi kuki ro kyu aba ereng keveb kikpak esi kikpe kuki kyu aba eyi bakang benji. Okyu aba obre enem.6 Me si egyi azang ki eke ma mang ozu kiki ngi. Ama zang ibi esun enzi ni kitin, ibi ulum, ibi ayi emgbe kembre eri, eyi banun kuki.7Eke mo wok kilang aham okyong,"ndib anyin kuyir, Pita, bong kip"8 Ma ha kyong, "Esi eneng keneng, Itsi: Kizu kelep eyi ilyik ekin kundu enem kutu meng kong." 9Kilang ngi esi osu si kuki kyu aba, "Kizu aki Ikpe zang ele zazar, fe zi ki eleb keneng."10 Ye obu ezing ara, eke ozu lilang ohung esi irim edeng kuki eyiye.11Yere eneng, inda ayingi bangi bara eyir obre ni agya ayi zele embe-n; be tse bi esi ki Casariya aba obu enem. 12Kudin aha kyong mben bi deng, ama fe len eyi kateng kiki ebi keneng. Bamba botong kiyin abeng eyim eding, be kin eding ketem ndi awung.13 Iha tok zi utu awi izang ulim ni kitsim eyir kagya engi-n okyung,"tse bangi deng ki Jopa ne de Simon ami kidin engi keki Pita-n.14Iha otok mu kitsim aking abgin olumu eyi kihak akya endu."15Ayi me le ayir ri lok yi beng, Kudin kizen okyu be etu, ereng fe ayi okyu di etu itu nyi.16 Ama si mang kilang ni Itsi, utu awe iha, "Kavang Jon nda batisima eyi bemung; ekpe anyi ohu batisima enyi eyi Kudin kizen."17Ikpe si anda be bunda ri utu awe nyi ereng fe inda adi ayi de oso su Itsi Yesu Kiristi, ama si eyi ami ma angre eyi Ikpe?"18 Ayi be owok ozu neng, be olok kizu aki eye keneng, eke be arak Ikpe okyong, "Ikpe de uyiyeng nda bangi irem ting."19Ere eneng abe esiosu abe butsem arak be ayir ti buku ndi Steven be ki arak eding ki Jerusalem- abe esiosu nyin eki ede deng ki Fonesiya, Cyprus, eyi Antios. Be ri ha uha ni Yesu eyi bo Jew mbe, eyi bangi abe eye keneng. 20Eke babe embe, bangi Cyprus Eyi Cyrene, aba Antios ba ha be Greek uha ndi Yesu ting. 21Kubu ni Itsi eyi be ele ubi; bangi baga mbe esi osu ezim aba obre ndi Itsi.22Uha ebe ekin atung ndi bangi ketem' Ikpe i Jerusalem: be tse Barnaba edideng ki Antios. 23Ayi iba zang bunda ndi Ikpe, etin orup; ihu bi ikep kyung bi le kpre yi Itsi yi orup ebi lilang. 24Kikiere isi ongi udeng,emen yi Kudin kizin eyi uying, eke meng bangi baga mbe esi ayak yi Itsi.25Barnaba si lu ideng ki Tarsu ina pu Saul.26 Ayi ifa mi, eku mi ba ki Antios. Ohu esi ayi, obu ugi uting kibung be ken lilang eyi bangi ketem Ikpe be ze bangi baga mbe. Ba tabre ezi belim etem enyi Kristian ki Antios.27Kige aki nyi bangi izir babi esi ki Jerusalem okyu aba Antios. 28Omi embe, kiden engi esi Agabus, enyin kuyir otu awe kudin otok mi kyong bunyong ere aba ti kayang lilang. Ening obu kige ni Clados.29Ayeng, belim etim, utu awi bobu arung, etse ukahu na nda bamba ki Judia.30 Be bu eneng; be tse Barnabas eyi Sol eyi anang eni anda bodung bakeb.
Chapter 12

1kige aki nyi Uding Herod iri ta kihun ndi bangi nyi butsem.2 Ibong James umba ndi Jon eyi kagyang.3Irem ndi ayi i sang areb bo Jew, ifu ding na hu Pita akhem ting. Esi itu ndi kimbuk aking akya eyi kindeb. 4Irem ndi ayi ihu mi, ita mi ketem emeng isi nda oku ni bo soja enzi re ekpe mi; iri mang kyong ihu mi anda be irim ndi kukib ndi Passover.5Eneng Pita le ketim emeng, eke belim' Ikpe ere obu adua kiki engi.6 Kutu kite ni kutu aki Herod ri mang kyung ihu mi anda be-n, utuga ngi ayi Pita ri na bula ukikatang ndi bo soja bapa, azeb mi eyi igbe bapa; ki be re kpe mi irem eyin kobre ndi kisa pu ni kisapu ni ketim emung.7Eke meng, malika ni Itsi ba tok unyong engi, eke bata aten edeng ketem-emeng embe. Isi kubu gu Pita isiba ki iven mi kyong,"Nyin kuyir kikir." Eke meng igbe enyi ere vre obu engi. 8Malika enyi ha mi kyong, "kem etu endu eke pa akpaba endu." Pita bu eneng. Malika nyi ha mi kyong, "de batre endu pa etu ekpe ben ama irem.9Eke Pita bin malika olu edeng kayang. erung kyong ozu aying malika engi obu-n esi kavang keneng. Ma mang kyong iri zang kulim10.irim ni aying be akpa eseng ni bangi aben ekpe bi ni kitabri eyi ni upa,be aba nikisapu ni kinang akin ekin eding korip kehund;avung otok bi bulok ibi.ba anying ohung ese okyu kikeng,eke malika esi mi apa embe.11Aying pita obu engi-n, iha kyong,"ubang marung kavang kyong itsi tse malika aba abgin olum obu ni herod,ti umang ndi bojews.12"irim ndi ayi iba mang arung ozu ning,Iba agya ndi mary iya ndi jon aming kiden bangi engi esi mak; abe ososu baga mbe eken embe eri obu adua.13Ayi i gu obu ti kisapu ndi odung, idung ilige be dzi mi Roda lu ba su mi. 14Ayi iwok arung kilang ni Pita, kemeng ni orup otin iwun unya si kin eding kinung, eku habe kyong Pita yir kisapu. 15Eke be ha mi kyong "Uriya." Isi kehung kyong kavang mbe. Be si okyong, "Esi malika ingi."16Pita gu kubu kpir ening, ayi ba aven kisapu ngi-n be si egi azang mi eke evir be egi. 17Pita ha be yi obu kyong be run tip, eke meng i ha tok bi utu awu ltsi nwo lu emi ketem emeng embe. Ikyong, "aku ozu nyi ha Jems eyi bamba abi ering." Eke meng enyin si din angi kiluk kipi.18Ayi ozur avah ekpe-n, bosoja abi ele embe orup udin akya bi ting, kiki ni ozu ayi obu yi Pita. 19Irim ayi Herod ri tsu apu mi eke meng izang mi kong, Iri beb bangi egi ekpe eke meng i ha kyong ba ku be ni bong. Eke enyin ki Judea kyu ni ele ki Caesarea eke ine le angi embe.20Obun ening Herod ebeb orup agiga mbe eyi bangi Tyre and Sidon. Be din kobu engi lilang ebi. Ba atsu Blastus, kukip ni uden eke ndi kahu be. Eke meng bo ro nung ibur kiki ere kitsi ebe be ra afa ala esi kubu uding.21 Aba dze kutu kuyin Herod pa batre kiding ne le ti kikyo kiding engi; isi kilang lok yi be.22Bangi ata kilang, "ening si kilang ni ikpe, esi ndi ongi kong!" 23Kekpeng malika ni Itsi ogu mi, kiki ere iring Ikpe kong; bere ekep mi eke meng iku.24Eke kilang ni Ikpe edeb amba si kehung.25 Irem ayi Barnabas eyi Sol bu etim ebe ne dze ki Jerusalem, bene hu esi irem embe; be de Jon ami kiden Abba engi esi Mark.
Chapter 13

1obong ti kihun ebi ki Antios, embe bangi bozir eyi abe ere eze ozu elembe. Embe Barnabas eyi Symeon (ami dze Niger), Lucius ndi Cyrene, Manaen (umba uhe ni Herod udeng), eyi sol.2 Ayi be le arak Ikpe eyi undu uki-nKudin kizin okyong, "De Barnabas eyi Sol alu ama ri kukung, ekpe indi be obu etem ayi ama nda be-n."3 Irim ndi ayi be ken kihun, be obu aduwa, oku obu otok be kiki, be tse be eding.4Banabas eyi Saul owok kilang ni kudin kizin eke bo okyu ding ki Seleucia; esi embe-n be kin kuya okyu eding ti kikir ni Cyprus.5 Ayi be le korup kehen ni ndi Salamis, be ata aha ni lkpe ki Synagogues (ketem lkpe) ni bo Jus. Be de Jon Mark alu kukip ebe.6Ayi be si ekpe kikir ndi Paphos, ba fa ongi ogun omi, awu Jus izir kasim, ami kidin engi esi Bar Jesus. 7Ongi ogun ning nyi , ekin undu eyi ongi ikpe ilok omi, Sergius Paulus, ami si ongi bomin. Ongi ning nyi izi Banabas eyi Saul ikpe kiki ere apu iwok kilang ni lkpe. 8Eke Elymas "ongi ogun" (utu awu kikyeng kidin engi ele) itung mi epu kyong etsu ongi ikpe eke isi orup olu engi nyi apa embe.9Eke meng Saul, ami ki be zi mi Paul, emen yi kudin kizin izik mi egi 10ki isi lok, "omu idung ndi kizu kebi, omu omen eyi ozu kasim aga mbe eyi orup obi. Omu si ongi ufa ndi ozu kenung lilang. Omu esi nde okyong uten egbem ukeng awi agban ndi Itsi keneng, ubu arung ra?11Obong eneng zang re, kubu Ikpe ele mu kiki, omu uba pu egi. Omu esi ndi uzang uru kong eding kiten." Kekpang enyi mbe kiveb eken Elyma egi; eke meng i kur bangi obu kyong be gben mi kubu tsu.12 Irem ni ayi ongi ikpe ilok nyi zang ozu ayi obu, isi su, kiki ere ovre mi egi ti utu ozu uzize kiki ni Itsi.13Indang Paul eyi boyo engi ekin kuya esi ki Pafos eke be aba ki Pega ndi Pamfiliya. Eke Jon si bi pa ideng angi ki Jerusalem. 14Pol eyi boyo engi otsu edeng ki Pega be si aba ki Antios ndi Pisida. Bekin eding ketim Ikpe uru ndi Begbin i ne okyu le isari.15 Irim ndi ayi bere dzi izin eyi eveh ndi izir, bodung bakeb ndi ketem Ikpe etse nda bi uha kyong, "Bamba, nyi esi ele eyi kilang aki ndi ikeb ihu ndi bangi ameng, nyi ha ki."16Ereneng Paul anyin yir kuyir isi ha be yi kubu; ikyung, "Bangi Israela eyi anyi abe ering Ikpe, nyi da atung.17 Ikpe ndi Israela tsen baba edi isi bu bangi nyi e-ven indayi be le ki Egypt, eyi kubu aki atsu kuki ekubi anyin embe. 18Obu igi ekem apa iyi bi esi kulum uga.19Irem ndi ayi be lun irim itong-ipa kitsi ndi Kenan, inda bangi edi kitsi kibe. 20Ozu aying lilang yede igi buva bunzi eyi akim apa rin kur. Irim ndi ozu aying lilang, Ikpe nda bi bangi ikpe-i lok ele eneng aba ze kige ni Samuel ongi izir.21irim ndi ening, bangi ri atsapu uding ,eke meng Ikpe nda be saul idun ndi kish,ongi ndi kika ni benjamin ,ni kige ndi igi akem apa.22Irim engi Ikpe nwo lu mi ti kikyo kiding ,Ihu David na kiding ebe.esi etu ndi david ayi Ikpe lok kyong ,'Ama david e
23Esi ti utok ndi ongi ami lileng Ikpe deba ki Isreal,Yesu,utu awi even kyong ibu .24ozu ning ere bu ,lang kuying Yesu ti ba,Jon ta obri nda belem ndi Israel uha ndi batisma ndi ulim.25Ayi Jon kpe etem engi ening ,iha kyong nyi amang kyong ama se eyi?Ama si ami kong.Eke da atung ,omi ri ba obu irim enem ,Ami akpaba engi ama hund mo hu ilek engi erre arung kong;26Bamba, belem udong ndi Abraham,eyi abe ele uki katang unyi abe ere awur Ikpe, be tse uha ndi ogben ning nyi aba nda di 27 Abe ele ki Jerusalem, eyi be ding ebe, ba arung amind mi zizing kong , ba awok amind kilang ndi bangi izir kong aki beri zi ekpre ening uru begbin; yi ere ening ab eking ti kilang ni bangi be zir aayi bo lok, uha bovuk awi awi be obong Yesu.28Ayi be afa kebi keki ayi be bong mi kong, be aha Palet kyong bong mi. 29Ayi be kpe ozu ayi be lem kiki engi lilang, be hu mi okyu ti otsi embe ede mi ne ana ti kenzi.30Eke Ikpe hu mi ishir ti buku.31Bangi asang mi itu iga mbe abe eyi mi esi ki Galili ohung aba i Jerusalem. Bangi nyi esi abe osu iser engi obre ndi bangi.32Eneng adi eri ede uha udeng uppi ayi be osu kezung eyi babba edi: 33Ikpe su kezung akileng alu di, belem ebe, eke i shir Yesu ti buku. Eneng si kizu aki belim ti keveb ni Sam ndi upa: 'omu si idung enem, uru inying eneng ama hu si abba endu.' 34 Ting kiki ndi eyi ihu mi shir ti buku eke esi ndi etu ngi ava kong, i lok ening: 'Ama ma nda mu bunda izen eyi kavang etin edeng ndi Devid.'35Eneng esi utu awe ilok ti Sam o'mi, 'Esi ndi usi Ongi ndu ndi Izin apa i va kong.'36 Ayi Devid irim ndi utok engi i reng ozu orup' Ikpe, i ku kyu bula, be de mi enne eyi babba engi, eke i'va, 37eke emi ami Ikpe hu atsu-n iva keneng.38Eneng nyi arung kong, esi etu ni ongi ami leng anyi bamba, ayi be ngbize appa nyi abi enyi. 39Esietu ngi ongi ami isu osu its'i kenung ti ozu lilang ayi izin ndi Mosis esi e tsi arung kong.40Eneng nyi zang zizeng kyung ozu ayi bangi izir olok alu itsari yi fe ba tsu nyi kiki kong: 41Zang, enyi abe ere zin bangi, yi ba egir nyi ayi nyi ekem;Kiki ere ama re tem etem ayi eleng itu enyi, Etem ayi esi ndi nyi osu kong, ongi yeng esi aba aha tok nyi ting ahen."'42Ayi Pol eyi Barnaba anyin, bangi nyi onung be kyung be si ba ha be kilang aki eleng eye uru Begben aki raba. 43 Ayi kiki kiken ndi Sinago ekpeng, bo Jew eyi Benyi abe alu orup eben Pol eyi Barnaba, abe olok eyi be aha be kyong be alu orup ti edeng ni Ikpe ding kopbre.44Uru Begbin aki esi keb-n, kehun kibung ere ken ekpe indi be owok kilang ni Itsi.45 Ayi bo Jew asang ubin bang, bo nwo buveb ata bolok egbem ozu ayi Pol lok ki be atumi.46Eke meng Pol eyi Barnabas bo lok arak etu bo kyung, "yi areb anda aha Ikpe nyi owok yi kitabre.Da sang nyi otu yi anyin obu enyi okyong nyi ohun otu awe nyi afa unyang umen kigi kong, sang, adi ohu esem eding kubu ndi bangi irem. 47Esi utu awe Itsi ha di, kyong, "Ama de nyi alu bata ndi bangi irem, eke ndi nyi ede ogben aba anda bangi ndi bata kayang."'48Ayi bangi irem owok ozu neng, batin orup be arak kilang ni Itsi. Ayi baga abe ohu alu ndi unyang ni umen kigi esi osu.49 Kilang ni Itsi evre ekpe kitsi ebi embe lilang.50Eke bo Jew ohu ozuk abe alu orup eyi bakeb-ekyeng eyi bangi abe aku obre ndi kehun. Ozu neng ezir ufa kiki Pol eyi Barnaba eke meng be atre be olu deding kukye ndi kehun.51 Eke meng Pol eyi Barnaba kur kuvuk ezen ebe avre be.Eke be edeng kitsi ndi Ikonium. 52Ki belim etim amen yi orup oten eyi kudin kizen.
Chapter 14

1Aba ti khige aki Iconium Paul eyi Banabas ekin edin ketem lkpe ndi Bojus eke meng be re na ta aha ni lkpe utu awu ubin bangi Bojus ekin eyi be Greeks oso su bi. 2Ki boJus abi agbang kiki apa bovuk eke meng orup ndi bangi irim nyi atsu bi eyi bamba.3Ere ening be le embe edin kira, be re ata aha rak etu eyi kazak ni kudin ni ltsi, eyi iha tok edin ndi uha nyi. Ibu yi ening inda bi urah eyi ozu kivir egi obu ndi Paul eyi Banabas.4 Eke kihim kiga mbe ndi kihen nyi ohu botu aha. Ababi osu boJus ababi osu belem etim lkpe.5Ayi bangi irim eyi bojus apu kyong ba atsu bodun bakhip eke ndi be tse Paul eyi Banabas okyo,6 Be ba owok arung yi eke be ki eding kitsi ndi Lycaonia, Lystra eyi Derbe, eyi oku ayi ering, 7 Embe-n be re ata aha ndi uha udin uppi.8Ki Lystra ongi le mbe kyating aben kazak ki iku ezun si kembir ayi ngi ami esi meng kong kayang ngi. 9Ongi ning ri iwok Paul ri ta aha. Paul si egi zang mi kikpabir izand arung kyong elu orup onyin eke ndi ikata.10 Eke meng iha ti kilang kiga mbe, "Ndip anyin yi ezun ndu."eke ongi nyi iwun atsu kuyir si ta kividing.11Ayi ubin bangi asang utu awe Pol ri bu, bo lok kilang ebi atsu, be ri olok undu kehun ndi Likania, "ikpe kyu ba tur di kiten itu ndi bangi."12 Be dzi Barnaba "Zeyus" Pol teng "Hemis," kik ere emi si ongi ami ri lok kilang kahung.13 Udeng' agya ndi Zeyus, ami ketsen ngi ele kayang ndi kehun, i de kekirnyang eyi eting kebeb ba uya; emi eyi ubin bangi nyi be aba kyong be ba ashin bi.14Eke meng bangi kitsem, Barnabas eyi Pol, awok ozu nyi, be ohu batre ebi ohu agyin ki be ding kobre ndi ubin bangi, be ri ata beke olu 15be okyong, "Bangi, ere obu ki nye ri obu eneng? Adi esi bangi abi amang ozu reng fe anyi. Adi ede uha udeng upi aba nda nyi, okyong anyi si ozu etsen ayi eleng pa embe eke nyi ne ben Ikpe uwung, ami ekem kuki eyi kitsi, eyi ihuo iga eyi ozu lilang ayi elembe. 16 Ti kuzeng aki akpa, isi irem bangi lilang pa eke ndi be si isi ayi arib bi.17Eke ovu,esi engi apa akya yi ishir kong,ayi ebu eding nda nyi ebi eyi egbem etsi ti kige ngi,idir nyi orup nyi eyi ala eyi orup otin.''18Ti eve ayi ele, Pol eyi Barnabas ubin bangi ngi ofu re yi ozu aba ashin be.19Eke bo Juws aba be esi ki Antios eyi Iconium aba atsu ubin bangi nyi.Be tse Pol okyo ki be si gben mi anyin orup kehun,be amang kyong iku meng.20Ke belim etim eyir ata mi kifidin,indip anyan kuyir ki esi kin idin korup kehun.Osur engi,idin ki Deribe eyi Barnabas.21Irim ndi ayi be aha uha udin uppi orip kehun embe be si afa belem etim ,be si irim edin ki Listra,etiyi Iconium,eyi antios.22Beri ohu belem etim ikim inda bi kazak ayi ba lu orup ndin kopir yi orup uting.Ba ha tok be kyonk esi ti butsim buga mbe ayi befa beti afa agya kiding ndi Ikpe.23Ayi be tseng bodung bakep ti kehun ebe abe ososu,be ki undu bu adua,be de bi anda Itsi kubu, ami bososu mi. 24Ba kpa eseng ki Pisidia aba iPamfiliya.25 Ayi be si kilang ki Perga,be si okyu eding ki Attalia.26 Esi embe be king kuya eding ki Antios,kiluk aki be de be anda edem ni Ikpe ndi etim ayi bekpe obung eneng.27Ayi be ba eking ki Antios be ezi eking kihun embe lilang, be aku aha be lilang ozu ayi Ikpe ri bu eyi be, eyi utu awu evem kisapu ndi orup uying ndi bangi irem. 28Bele esi kira eyi be lim etim.
Chapter 15

1Bangi aba be esi ki Judia kyu ba zen bamba, bo kyong, "Use ata kamang lang utu awe Moses lok alu, esi ndi ogben keneng."2 Ayi Pol eyi Barnaba afa iwa eyi kangre eyi be-n, bamba nyi bemyeng kyong Pol Barnaba eyi bamba biyeng hung ding ki Jerusalem de afa bangi kisim eyi bodung bakep kiki ndi ozu ning.3Ere eneng, ayi ketem Ikpe tsen be, be zeng Fonesia eyi Samariya be ba ha uha ndi uyiyeng ni bangi Irem. Be de orup otin uga mbe aba obre ndi bamba lilang. 4Ayi be aba ki Jerusalem, Ketem Ikpe embe ohu bi ekineyi belem etim eyi bodung bakeb, eke meng ba ku ozu lilang ayi Ikpe bu-n ha be.5Ekeming bangi abe ososu, ki be le kitsu ndi kihun ndi bangi abe eze izin,be aha okyong, ''ye arip ndi da ta bi kamang eke ndi ha bi kyong be alu ezin ndi moses.'' 6E kemin belim etim eyi bodun akim eken botu eke ndi be meng ozu ning.7Irim ndi kangir kiga mbe, Pita dip anyin kuyir si ha be,''Bamba nyi arung kyong ke tin kiga mbe edin meng kirim Ikpe tsen lu ukiatang unyi,ikyong esi ti undu nim beba awok kilan ndi uha uppi,eke be so osu. 8Ikpe ami erung erip ndi bangi, isu ishir ibi nda be kuding kizing ereng ebueyidi; 9keki embe kening uki katang idi eyi abe kong,inda orip ibi atin eryi orup uting.10Abang ke umbak azang Ikpe, eke ndi ude ulik ata kitu ndi belim etem ayi babba edi eyi adi esi de okyong arung kong?11 Eke adi esi osu kong da fa ogben uten ndi edeng ni Itsi Yesu, ereng fe abe ele."Kihun bangi nyi embe orung tip ayi be ri owok Barnaba eyi Pol ere aku ha be ura eyi ozu ayi elim basa ndi Ikpe ayi ibu ukikatang ndi Irem uten ebe.13Irim ndi ayi be orung tip-n, Jems si su kyong, bamba, da-m atung.14 Samon ha utu awe Ikpe kitabre kahu bangi Irem ekendi ide be alu bangi kiden engi.15Kive ndi bangi izir osu eyi ozu ayi leng, utu awe be lim,16 Irim ndi ozu neng ama esirim aba ekpe ama aba hu kekpe ndi Devid ake ogyo meng akem eyi ye; Mo hu ki embyi atsu eyi ye, 17eke bangi abe ereng bapu Itsi, eken eyi Irem abe ereng' lilang abe ama dzi ti kiden enem.' 18Eneng si kizu aki Itsi ha, aye ami bo ozu neng ayi ba rung si ri embe.19ereneng ama sang kyong, edi fa ka kulong ti ozu ndi bangi Irem abe esem eben Ikpe keneng; 20eke okyong adi lem nda bi kyong be fe le de abe esir eyi ozu baha keneng, ozu ni baza bana esi eyi ozu ayi bo hu ondur, esi eyi beyeng.21 Esiti kuzeng aki keyir bangi ele vre ahun lilang abe ere aha ozu mosis ketem Ikpe ebe uru Begben kpaitu."22eke ereng arib bangi etem eyi bodung bakeb eyi ketem Ikpe lilang, ekpe be tsen Juda bezdzi mi Brsaba eyi Sila, abe besi bangi obre ndi ketem Ikpe, eke nyi tsen be ding ki Antios yi Pol eyi Barnaba. 23Belim eneng, "Belim etem, Bodung bakeb eyi bamba abe ndi irem ki Antis, Siria eyi Silisia, ere akib nyi.24De wok kyong utu bangi abi da anda bi kilang aki kong olu otsu ukyatang edi oro otsu re ata nyi butsim eyi ozu uze ayi ata butsim ndi unyang enyi.25 Ening nyi arib edi lilang eke ndi de osu eke de tsen bangi eke de tse aba obu enyi bamba ndi ni orup Banabas eyi Paul.26 Bangi abi ede unyang ebi anda ibak kiki ndi kidin ndi Itsi Yesu Kristi.27De tse Judas eyi Silas aba abi nyi abi ba ha nyi ri utu awu nyi.28 Ayi arib kudin kuzin eyi adi ayi endi esi ndi de butsim alu nyi etu agiga mbe ti ozu ayi leng keneng. 29 De kyong nyi si bekeng ni baha otim pambe, beyeng, ozu ayi bo ohu ondru, eyi baza bana. Nyi se nwo olu enyi ti ozu ayi le leng ya arib nyi. Buzu enyi ye.30Ening be, ayi be rak botu-n bo kyu deng ki Antioch irim ndi ayi be ze kin kehun abang lilang be de kitsim nyi anda be. 31Ayi be zi ki ekpe-n orup arib bi ti kashir aki bo hu be-n.32 Judas eyi Silas tin esi bangi izir, bo hu bamba ikib eyi eveh ozu aghambe ayi bo hu bi ikib.33Irim ndi ayi le embe ding kira, be tse bi esi rim bukun edin kobu bamba abi etse bi aba.3435 Ki Paul eyi Banabas ele ibi ki Antioch eyi babi bagambe, iyak ayi be re ze esi ra ha uha ndi Itsi.36Irim ndi itu igambe Paul ha Banabas , "De hu esi irim indang eke de ni akib bamba evir ahen nyi lilang iyak ayi da nda uha ndi Itsi embe, eke di na zang utu awu be le.37 Eke Banabas epu kyong emi ide Jon ting ami be zi mi kyong Mark. 38Eke Paul mang kyong arib be de Mark kong ami si bi pa ki Pamphilia esim esi yi di edin kira eyi bi ti etim keneng.39Eke meng kagri ena ba itung mbe, oro tung ki ba rak botu embe, ki Banabas ide Mark yi mi ekin kuya edin ibi ki Cyprus.40 Eke Paul de Silas ki iyi mi eding ubi erim ayi be de mi akim bamba te eding ni Itsi. 41 Eke meng iding ki Syria eyi ki Cilicia ere ohu bangi ketim lkpe ikib.
Chapter 16

1Paul iba ki Derbe ting eyi Lystra; ki embe idung etim emi be zi mi Timothy ile mbe, idung ndi ilege Jus ami si su; Abba ngi si awu Greek. 2Bamba abi le ki Lystra eyi Iconium be su mi etem.3 Paul epu kyong iyi mi esi ubi; eke meng ihu mi takamang ki ndi bojus abi ele ufu awu nyi, ayi abi arung lilang kyong Abba ngi si Grik.4Ayi bere si eding ukeng ebe be zeng orup kehun, be 0hu bangi ketem-Ikpe kashir ake beben, kashir ake belem etem eyi bodung bakeb abe ele ki Jerusalem.5 Eke meng ketem-Ikpe afa kasak be dib ohu ekpir eneng ti ubin ebe.6Pol eyi bangi isi engi ere si ezeng oku ndi Firigiya eyi Galatiya, ayi ki Kuden kizen otung be ndi ba ta ha ni Ikpe kehun ni Asiya.7 Ayi be aba unyong ndi Misiya, ba nga ndi be kin eding ki Bitiniya, eke Kudin ni Yesu otung bi.8 Eke ba kpa zeng Misiya, ukyu aba kehun ndi Trowas.9Pol sang ti kulem utuga: Ongi ndi Mesidoniya yir embe, iri zi mi kyong, "Ba i Mesidoniya eke uba kahu zi." 10Ayi Pol sang kulum nyi-n, kekpeng nyi de ndeb anyin ri eding ki Mesidoniya, se de alu kyong Ikpe zi di kyong di de uha engi ne ha bi embe.11De kyin kuya esi ki Trowas, de agba eding ki Samotras, eke kutu upa engi de aba ki Nipolis;12 Esi embe de edeng ki Filipi, aki esi orup kehun ndi Masidoniya, kehun kikyo ti oku abe Roman ehe, eke adi ele orup kehun neng itu iga mbe. 13kutu Begben adi olu eding kodung kayang kundu uho, ayi da mang kyong de afa kiluk ndi aduwa. Eke de okyu ele isari ata aha eyi bakeb abe ekhin embe.14Akeb omi kidin engi esi Lydia, iri igya alyi eyi batir baya ti kehun ndi Thyatira, ami iri ring lkpe iwok di. Itsi even mi orup eke ndi ida atung ti ozu ayi Paul ri lok.15 Ayi emi, eyi kihak agya engi, i ha di, kyong,"Nyi azang-m avang obre ndi ltsi, nyi ba kin agya enem, eke nyi le mbe." Eke inung di.16Aba zi khige aki nyi, ayi de re din kilug ni adua, idung ilege omi ile yi kudin izir ifa zi. Ongi ami iyi mi leng ifa anang aga mbe te ozu izir engi.17 Idung ilege ning nyi iben Paul eyi adi irim iri ta kilang, kyong, "Bangi abi le leng esi belem etem ni lkpe uga. Be re aha tok nyi uken ndi ogben."18 Ibu ozu ning nyi itu ega mbe. Eke meng orup atsu Paul aga mbe eyi mi, ihu sim isi lok kudin nyi, "Ama ri ha mu ti kidin ni ltsi Yesu Krisiti, lu anyin etu engi." Eke ko lu anyin khige aki ngi mbe.19Ayi ongi agya ngi zang kyong kapu ndi betsi ebi akyating meng, bo hu Paul eyi Silas egben bi edin kopi betsi obu ndi bangi-ikpe.20 Ayi be de bi edin kobre ndi bodun ba akeb ndi bangi-ikpe, bo kyong, "bangi ning nyi esi bojus eke be re anda zi butsim ebe mbe orup kehun edi. 21Be re ezee ozu ayi esi ndi izin ayi de wok kong ayi edi esi Romans."22Eke meng ubin bangi anyin atsu Pol eyi Silas orup; uding-ikpe hu batir ibe hu agyin be etu ki inda kyong bi gu bi irang.23 Ayi bo gu bi amen aga mbe-n be de bi ata ketem emeng eke ba nda ongi ami ri kpe bangi ketem emeng kyong i huk bi zizing.24 Irim ndi iwok kilang ning, ongi ami ri kpe bangi ketem emeng nyi ide bi ta ding ketem emeng kemeng eke ihu ezun ebi pa kin ti kipa.25Ayi utu aha kuvang Paul yi Silas re obu adua re osu obong ni lkpe eke meng bangi ketem emeng abi ereng ere owok be.26 Kekpeng aki nyi ozur aku, eke meng kizin ndi ketem nyi enen; eke meng asapu lilang aven, eke meng igbe ndi bangi lilang emen.27Ongi ami ri kpe bangi ketem emeng nyin igir ven bula izang asapu ndi ketem emeng aven, inwo kekim (kagyang) engi lu eke epu kyong ibong angi,kiki ere imang kyong bangi ketem emeng eki ending meng. Eke meng Paul ta kilang kigambe kyong,28 "Fo ta andu khize keneng, kiki ere de le leng lilang."29Ongi ami ri kpe ketem emeng nyi isi zi bata eke idin kikre iri enen yi bereng, eku kyu obre ndi Paul eyi Silas, 30eke ine aku be lu kyong, "Awu, ma bang eke ma agben?" 31Bo kyong, sisu yi ltsi Yesu, eke ndi ogben, omu eyi umbutang ondu.32Ba tami kiha ndi Itsi, eyi bangi abe ereng kagya engi.33 Eke ongi ami ri kpe jetem emung nyi eku beenyin ti kige akinyi utuga, imgbe be abang ebe, emi yi kihak agya engi ohu batisima kekpeng enyi. 34Ide Pol eyi Silas hung ding kagya engi eke inda be ala.Etin orup aga mbe eyi kihak agya engi lilang, kiki ere abe lilang ebe esi osu Ikpe.35Indang ayi ozur ava-n uding-ikpe tse kilang dzi ongi ami ri kpe ketem emeng, "si bangi nyi pa be deng."36 Ongi ami ri kpe ketem emeng enyi eku ha Pol, kyong, "Uding -ikpe tse ham kyung ama nwo nyi ta eke nyi ding: ere eneng nyi lu, eke nyi ding bukun."37Eke meng Pol si ha be, Bogu di egi bangi, adi bangi abe ada kizu i Roman ameng kong, ki nyi ohu di ata ketem-emeng; eke obong ening be sem atir di olu kata mbe yi-a? Esi eneng kong: Be ba bulok ebi ba nwo di ta." 38Bodung kitsem aku ozu nyi aha beding-ikpe; bereng ohu beding-ikpe ayi be owok kyong Pol eyi Sila esi bangi Roma. 39Beding-ikpe nyi iba kur be obu; eke ayi bo nwu be olu keem emeng embe-n ba ha tok Pol eyi Sila kyong be anyin si kehun nyi pa.40Ere eneng Pol eyi Sila bolu ketem emeng embe aba agya ndi Lidiya. Ayi Pol eyi Sila asang bamba, be ohu bi ikip lang be te anyin kehun nyi.
Chapter 17

1Indang ayi ba kpa zeng kehun ni Amfipolis eyi Apoloniya, be aba kehun ndi Tesalonika, iyak ayi ketem-Ikpe ni bo Jews elembe. 2Pol, utu awu iri bu ozu engi, i ding na fa be eke meng itu Begben irha iri zou yi bi ti kilang Ikpe.3Iri avem keveb ndi kilem ki iri ha tok bi kyong esi kavang ayi Kiristi itsem eke enyin eyiye ti buku. I kyong, "Yesu ami ama re aku aha nyi esi Kiristi." 4Bo jew abi eyeng orup ebe be ne afa Pol eyi Sila, eyi be Greek abe alu orup, bakeb ke ku obre eyi ubin uga.5Eke bo Jew abe osu kong, banyin eyi buveb, be ding betsi eni ezi eken bangi erip ebi, be zi eken ubin bangi, eke be zik kadung orup kehun. Beri atu kihak agya ndi Jason, ba pu kyong bo hu Pol eyi Sila olu aba anda bangi. 6Eke ayi ba sang be kening, be gben Jason eyi bamba babi obre ndi bodung akeb ndi kehun, be ri ata beke, " Bangi neng abe ohu bangi tip kiki be-ereng aba eleng ting. 7Bangi neng abe Jason hu bi ekin be otung izin ndi Siza; ba ha kyong uding omi le embe-Yesu."8Ayi ubin bangi eyi bodun akeb kehun owok ozu nging, orup abeb be. 9Ayi bo hu ibi akim zizing obre ni Jason eyi abi ering, be si bi apa edin.10Utuga engi bamba etse Paul eyi Silas edin kobu ndi Berea.Ayi be ne kin embe, be kin edin ketem lkpe ndi Bojus.11 Indang orup ebi obu ni bangi abi ki Thessalonica, ayi bo hu keveh ni lkpe eyi orup uting, bo ro vak azang kilang ni lkpe uru abi uru ndi ba zang kyong ozu nyi esi kavang ra.12 Ere ning bangi baga mbe osu, ekin eyi bakib eyi banyalim ndi be Greek.13Eke ayi bojus ni Thessalonica owok okyong Paul ting ri nda uha ni ozu lkpe ki Berea, be din embe ne ezik kadung ata kihun aki embe.14 Kekpeng nyi, bamba etse Paul idin kuho uga, eke Silas eyi Thimothy ele embe.15 Bangi abi otok Paul ukeng aku mi ede edin korup kehun ndi Athens. Ayi be si mi alu embe, iha kyong be ne zi Silas eyi Timothy kyong bi kyu ba kikir ayi be si owok uha nyi.16Indang ayi Paul iri le bang bi ki Athens, etsu orup ti kudin engi ayi izang orup kehun nyi amin eyi baha. 17Iri vak zang eyi bangi abi ele ketem lkpe eyi bojus eyi abi re ering lkpe eyi abi iri fa bi betsi ekpir ening.18Eke bangi ni kangir eyi bangi bomin evir mi. Eke abe okyong ,"I ta adip okyong ele? ''abi kyong,''ereng esi iri ta aha ni ozu ni ikpe uppi mbe,''kiki ere ayi iri ha ozu ni Yesu eyi ndi uzishir.19Bo hu pol eyi mi aba obu ni Ariopagu, okyong ,''Eke uha ozu epi ndu ayi uru lok eleng-a?20Ayi ude ozu epi mbe ekhin zi atung. Ere ening da pu da rung khikeng ndi ozu ning.''21(Indang lilang di bangi ndi Aten eyi ekin abi elembe egbem kige ebe beri olok bele owok kiki ni ozu epi.)22Ere ening Pol yir uki katang ndi opi ki ikyong, ''anyi bangi ni Athens,ma sang ereng nyi alu ndi Ikpe ti bekeng lilang.23 Ayi ama ri kpa eseng ukeng kiding me sang ki bri aki nyi eri awur,ama zang kizu eyi ozu elim ayi eleng NI IKPE AMI DA RUNG KENEN. Nyi ri awur ikpe omi kobi mbe,ening esi kizu aki meri aku aha nyi.24Ikpe ami ekem kayang eyi ozu lilang embe, ayi emi isi ltsi ni kikpe kukhi eyi kitin, iri ele ti ketem lkpe aki be mbi eyi obu kong,25 esim apu kizu keki rahin ting, ayi emi kahun ri nda bangi unyan eyi kihuk eyi ozu ayi ering lilang.26Esi etu ongi utin ekem urim bangi ele ti bata kayang ning, ele emen khige ebi eyi ikye ebe eyi kiluk kile ebi. 27Ere ening be apu okpre ndi lkpe eke kiying be na afa mi ndi be zang mi, ile kira eyi zi kong.28Etu ngi de le otsu ere le ile edi ereng fu utu awu ongi kilim ozu enyi omi ikyong, 'ayi edi ting esi udong engi. 29Ere ning edi esi udong ni lkpe arib anda da mang buga engi ering fu gold eyi silver eyi okyo, akem ti bomin ndi omang bangi.30Ere ening lkpe zang ta khige aki da arung kong, ki indang i ha kyong bangi lilang evere iyak si abi pa. 31Ening esi kiki ere elu kutu aki iba lok kayang lkpe ti kenung etu ni ongi ami itsen alu. Ikpe itok di urah ni ongi ning meng ndi bangi lilang ihu mi ishir ti buku.32Indan ayi bangi ni Athens owok ozu ndi ushirshir ndi buku, ababi agya Paul ikye; eki ababi aha kyong, "edi de fu ba wok mu iyi ye ti ozu ning." 33Irim ndi enyi; Paul si bi pa. 34Eke bangi ababi aba otur mi be so osu, eken Dionysius eyi Areopagite, akeb ami kidin ngi esi Damaris, eyi babi ele embe.
Chapter 18

1Irim ni ozu ayin Pol enyin Atens ding Korint. 2Ina fa Jew uying khidin engi Akila, ongi Pontus, lsi ltali ba kipyi mbe, yi ogu-ngi Priskila, khi ayi Klaudius ha kyong bo Jew anyin si Rome pa embe; eke Pol ba obu ebe; 3Pol le etim-etem yi bi khiki ni ayi be le yi kubu etim kiting; be si bangi abi ri akhim bukpe.4Ere ening Paul yi be emeng ozu ubi ketem-Ikpe uru Begben. re vir orub ni bo Jus eyi be Grik.5 Eke ayi Timothy yi Silas be si ki Masidoniya okyu aba,Kudin lkpe amen Paul iha bo Jus kyong Yesu esi Kiristi .6 Ayi bo Jus osu mi kong ba tumi, Paul kur lu kufuk ndi batre ngi khiki ebe iha be kyong, "Beyeng nyi si atsu khiki enyi, Ama ada nyi kizu kong. Akhem ubang eding kobre me ding obu ni bangi abe arung lkpe kong.7Ki isi be pa embe ding agya ni Titus Justus, ongi emi ri nung lkpe ̵ n. Agya ngi ele onyong ni Khetim lkpe.8 Krispus, khiki ni Khetim lkpe eyi agya ngi be si ohu ltsi Yesu. Ba ga mbe ni Korintiya abi owok Paul leyi orub uying ki be bube batisma.9Itsi Yesu ha Pol otuga ti kulum. Fe ki bereng kong lok ozu fe le umbre kong. 10 Ama eyi mu ele ubi, ongi esi ibu mu kizu kong, khiki ere bangi ndu baga mbe ele kembre khehun aki eleng." 11 Paul ile embe ugi eyi ifa tong kiyin, lri zhee bi ozu lkpe.12ltu ayi Gallio iba husi gomna ni Achaia, Jus nyim lilang bi osu Paul kong. Khi be dimi ikpe. 13Bo kyong awu ning iba bangi bi bir lkpe ti ukeng awu esi daidai kong.14Ki ayi Paul iri apu kyong ilok ozu, Gallio ilok yi bo Jus, "Anyi bo Jus, okyong kavang esi ozu kuda ra kebik, ete le yi kikyeng ayi de bu nyi kizu. 15 Ayi esi ozu ebeb eyi kidin eyi izin enyi nyi hu akem bulok enyi. Esi ama olok ikpe ni ozu ning kong.16Gallio etri bi lu ti khetim lkpe. 17 Bo hu sostthenes, khiki ni katim ikpe, bo gumi abri ni khatim ikpe. Gallio rening mbe.18I-Paul irim mi ayi ile embe ̵ n ide itu iga mbe yak embe; isi bamba banyalim eyi bamba belige pa ki kin kuya ding Siriya eyi Prisila eyi Akila, lang be tik anyin khibu kuya , Kamikiriya Ikpak uzun angi khiki ayi ki undu ika uzu ̵ n kong ̵ n.19 Ayi beba zen Afisus-n, I Paul si Prisila eyi Akila pa embe, Ki emi kin khetim lkpe ine yi Juws ta aha khiki ni ozu lkpe.20Bo nung IPaul kyong ifi de khira yibi, itung.21 Enyin sibi ba, "ikyong mene si aba eyi ye lkpe se su" Enyin kin kuya si Afisus.22A yi IPaul ba kin Sisiriya, l hun ding ni akyib bangi lkpe ki Jerusalem ki ikyu ding Antiyok. 23Irim ne ayi ile itu sang embe. IPaul ayin bri Khitsi ndi Galatiya , yi Firigiya iri hu belim etim Yesu ikib.241 Indang IJuw uying khidin angi Apolos emi ba amba mi ki Alexandiria ba ki Afisus. Ilok arung ozu ebe ting erung kilang lkpe ebe ting. Kayir be zhee tok Apolos izin ne ltsi Yesu. 25 Iri hah ozu ni Yesu yi orub uding lilang, ti ozu ayi emi erung-n erung hun batisma ni Yohanna ayi ribu ̵ n embe.26 Apollos yir lok ozu yi Karin ti matin lkpe. Ayi Pirisila eyi Akila wok ming, bo hu iyo yimi ozu bekeng lkpe gagga.27Apolos eyir lok ozu yi kafin ti khetim lkpe. Ayi Prisila eyi Akila wok mi ̵ n, bo hu iyo yimi ki tok mi ozu lkpe agagga. Ayi imang orub ngi ibu eding Akaya, Bamba ohu mi ikib ki be him da bonding etim ni Akaya kyong busu hummi. Kepeng ayi iba di-n lkahu abi leyi orub uying ti eding-n . 28Apolos ri ha bangi ozu ayi ni kasak, iri ha bi kyong Yesu si Kiristi.
Chapter 19

1Aba kige aki nyi itu ayi Apolo le ki Korinti, Paul zeng ukeng ndi kehun aki aru ba kehun ni Efisa, iba fa belim etim babe embe.2 Paul si beb be, "Nya fa kudin kizin enyi ayi nye oso su meng'a?" Be si "Iye, azi awok ozu kiki ni kudin kizin meng kong."3Paul beb, "esi utu awu arung ye ayi nyi hu batisima enyi?" Be kyung, "Esi batisima ndi Jon." 4Eneng Paul si ha kyuing, Jon li bu batisima ndi u'yeng. I ha tok bangi nyi kyong bi su yi ongi ami ri ri ba irim engi, ami esi Yesu."5Ayi bo wok ekpe ining, bo hu batisima ti kiden ni Itsi Yesu. 6Inda ayi Paul de kubu tok be kiki, Kudin kideng okyube etu bolok indu keki keki besi aha ive izir ting.7 Lilang ebi be si kur ering bapa.8Paul kin ding ki sinagogue ina zen ozu alu orup embe kemeng ndi iva ita. Iri tabangi aha iri hu be kazir kikini ozu ayi akang agya kiding ni Ikpe.9 Ayi be Jews babe agbang orup esi ayik atung, ba yir olok ozu abi kiki ndi ukeng ni kiristi egi ni kihun bangi. Ere eneng Paul si be pa embe eku abe esi osu'n anyin si be pa embe. Iri zeng bi ozu kpre eneng ketem ozu ezen ni Tyrannus.10 Eneng ye obu igyi ipa, eke ndi bangi lilang abe ele ki Asia owok kilang ni Itsi, bo Jews eyi Greek lilang.11Ikpe li bu ozu okyo mbe obu ndi Paul, bangi abe okyong akata,12 e'den ebyi eki olu etu ebe, ayi be si ede kekpeb otre eyi batre etu ni Paul.13Bo Jews abi ni etu endeb otsu ere zeng ti oku ebe nyi embe abe ede kiden ni Yesu apu betsi ebe embe. Be de kiden enyi ezi etu ni bangi abe ele yi eden abi; "Bo kyong ti kiden ndi Yesu ami Paul ri zi nyi anyin.14 "Abe' abe obu ozu neng esi belem botong bapa ndi uding agya ni be Jews, I'sceva.15Kudin kebi esi osu bi, "Yesu ama rung, Paul ama rung; eke omu si eyi?"16 Kudin kebi ake etu ongi nyi olu atsu be etu ogu otok bi ula. Be kyi olu ketem embe uten kibong eyi abang etu.17 Bangi lilang owok ozu neng nyi eken bo Jew eyi be Greek lilang, abe ele ki Efisa. Bereng ohu bi aga mbe, eke bangi ering kiden ni Itsi Yesu.18Eneng enyi, abe oso su'n olu aba su atsu abi ebe kundu ebe.19 Bagambe abe eyi ogun' be obong aveb ebe aba oluk obre bangi lilang. Ayi bokyong kezun engi'n esi betin akem apa ereng kur ndi silver. 20Eke meng kilang ni Ikpe otsu evre iyak lilang eyi kazak.21Obung eneng ayi Paul kpe etem engi ki Efisa, i ha korup engi ti kudin kyong emi ikpa ezeng ki Masidona eyi Achaia ukeng engi ayi iri ideng ki Jerusalem; i kyong, "irem ayi mesi ene dzen embe meng, me'na zang Rome ting." 22Paul tsen belem etem engi bapa edeng ki Masidona,Timoti eyi Erastu,abe akahu mi'n. Eke emi kahun le ki Asia eding kira.23Enda ayi nyi kadung kapu kikyo mbe aba le ki Efisa kiki ni bekeng. 24ongi kuvang omi kiden engi Demetrius ami mbyi kibre silver ndi Diana, ide betsi aga mbe aba nda bangyi kuvang. 25Idzi ken bangi kuvang lilang ki i ha be "Enyi banem, nyi arung kyong kubu etem edi neng nyi anda di anang aga mbe.26Enyi azang nyi ere owok kyong ohun Efisa mbe kong ekeng Asia lilang ayi Paul ri atsu gbem bangi. Iri lok kyong bekpe abe ere akem eyi obu akyating.27Eki esi kyung ibak elembe mbe ayi betsi edi aba kyating mbe kong esi okyong kiki ndi ketem ni ikpe ukyo edi Diana aba kyating eyi bolub. Eke kihun ngyi kindeb ndi buga engi aba kyateng, emi ami lilang Asia eyi kayang lilang ele azhin.28Ayi be wok ozu ning, orup atsu be enyi keneng eke meng olu okyong."Buga esi omu Diana ki Efisa .29" kehun lilang ovur be egi,bangi lilang owund unya eding ne `eken kopi.bo hu bangi esi ndi paul,Gaius eyi Aristarchus, abe esi ki Macedonia aba.30Paul epu kyong ikin edeng kukyatang ndi bangi enyi ,eke meng belem etem otung mi.31 Ting, bangi obre ndi kitsi ndi Asia nyi abe esi boyo engi etse uha ba ha mi kyong ife kyin opi embe keneng. 32Bangi babe ere ata kilang keki abe ere ata akaki, ayi kihun bangi nyi ovre be egi. Baga mbe arung kizu aki ede be aba ken embe kong.33Bo Ijew ohu Alesander olu katang ni bangi bo hu mi atsu kuki obre bangi lilang. Alesander de kubu atsu kuki ri tok ekpe indi ilok olu kizu. 34Eke ayi be azang arung kyung isi ongi Ijew'n, lilang ebe ba nyin ata alang olu eyi kilang kiting ni kige apa kyong "Buga esi ndi Diana ni Efisa"35Ayi ongi ami ri nda uha ndi kehun nda bangi nyi orung tip meng,i ha kyong ,"Enyi bangi ni Efisa, eyi ongi nyi ami arung kyong kehun ni Efisa esiuwak ile ni ikpe' buga ni Diana eyi kibre aki okyu esi kuki aba kong ra?36Ayi ozu ayi leng esi aten arung kong, enyi rung tip eke nyi fe bu kizu aki evre iwa ata bangi kong.37 Ayi enyi ohu bangi'n aba kiluk i'kpe ki be hi bangi bezi ko bangi abi ere olok abeb ikpe edi kong.38Ere eneng, Demetrus eyi bangi kuvang abe ele yi mi'n ese ele eyi ibak eyi ongi uying, opi ikpe aven ele ti bekeng engi.39Ere eneng be hu botu kebik. Ekpe usi ere apu kizu keki mbe bo hu yi akem eren ikpe ni agya. 40Ahuk akyating kavang mbe de le eyi ibak ayi bo hu di kebik ti kadung aki be zik uru inyin. Da arung kikyeng ndi alang ning nyi keneng, di sim arung utu awu de lok yi kong".41 Ayi ilok ozu ning ekpe, i te ubin bangi abi ekeng embe.
Chapter 20

1Irim ni ayi bata alang ekpe_n, Ipol itse ding ni ezi belim etim Ikpe khi ihubi ikep. Eke itebi buzou eke isi bi pa eding khi Masidoniya. 2Aying izeng vir ukpah awu nyi-n ihu bangi Ikpe ikeb aga mbe, khi ikhin eding ki Giris. 3Irim ni ayi ibu ivah ira,a embe-n, bangi boju ri emeng ukeng ndi bo bong mi inda ayi i mang di ikhin kuya eding khi Siriya, eke ita esim orub ngi ese ding ki Masidoniya .4Bamba abi okumi ededing ki Asiya esi Sopata idun ni Parrhus emi le Biriya; Aristarkus eyi Sekundus, lilang ebi esi bangi Ikpe abi khi Tassaloniya; Gayus ongi Dabe; Timoti,eyi Takikus eyi Trofimus bangi Asiya. 5Eke bangi ning nyi lilang ebi ata di obri ne le abang di khi Tros. 6kin kuya nyi anyin ki Filipai irim ni itu kukib ni burodi akhi akyating eyi khidip-n, iru itong lang di tuk aba obu bangi Tros. zi tsa embe iru itong apah.7Kutu keyir ni kete, ayi de eken khiluk khiting lilang ndi di alyi ala-n, Pol ata aha eyi bangi Ikpe. Khiki ni ayi irapu enyin ozur avah ngi, khi ilok bi ozu esi khira ni ezhi uha kuvang ni utuga. 8Ba lam aga mbe ele ti khinung kukye embe iyak ayi ze eken-n.9Aying Poul ra ha,a khilang Ikpe le ding kobri-n.Idung otin omi iki ele onyong itaga kidin ngi esi Yutikus, ina bula eding eku kyu ni kisa ni ketim kukye ni ura be ni edemi khiten embe kehim. 10Ayi Paul kyu aba khitin-n, ihur angi khi ihu mi mgba kelung. Eke isi aha bi okyong "nyi fu ka kulung eye kening,iku ming kong."11Eke isi ohung eding ketim kukhi eyiye na ka ala lyi. Irim ayi ilok ozu eyi bi esi khira avah ozur,enyin pa be. 12Be eyi idung aba uwung orup bi ana eri.13Edi bulog di ekin kuya ata Pol obr eding Assos, iyak ayi de emeng de de Pol ekin kuya.Ening esi utu awi imang ibu-n, khiki ni ere imieng isi ukeng itsari.14 Ayi iba fa di Assos, de de mi ekin kuya eding khi Mitylene.15Eke de ekin kuya embe aba dze kehin ni khibin ni Kayios. kutu ni upah.Kutu upah de ne dze khi Samos, irim ni kutu de aba dze khi Miletus.16 Aying Pol imieng orup engi kyong izeng akpa Afisus, ayi isu okyong igbem khige khi Asiya Kong; khiki ere ikpak eding khi Jerusalem ndi kutu ni pentikost, ayi esi obu arug-n.17 Khi-Miletus itse bangi eding khi Afisus ne ezhi bodung-bakep ni ketim-Ikpe. 18Ayi ba aba fa mi-n, I ha bi kyong, "enyi abung khiki nyi arung, akhem kutu ni khita obre ayi i tip khiba anim khi Asiya, eyi ayi ide kekpeng Yi nyi. 19Ma ana'a orup nim eri, ri bu etim ni Ikpe eyi bekhi, eyi butsim ayi ma afa khiki ni abi ayi Boju emieng khiki nim-n. 20Nyi arung kyong ama atah nyi khizu khiding orup enem keneng, eyi utu- awu ama ze nyi opi-ubi esim otsu evri nyi kagya. 21Nyi arung utu awu ama ri ohu bangi kazir, Bojus eyi Begreek khiki ni uyeng ni abi obri Ikpe eyi orup uying obu itsi Yesu.22Eke Idang, zang, mre anyin eding ki Jerusalem, me asib yi kuden kotin ma arung ibag ayi afa-m embe keneng, 23Anim ayi ma rung esi ayi kudin kotin ezir otok-m ti kahen akhi me si eding lilang okyong igbe eyi butsim ele abang-m. 24Eke ama, ede unyang enem alu ozu okyo embe keneng, ibag esi utu awu me kpe etim enem ayi itsi Yesu nda-m kyong, me su ishir ni uhan uding ne eding ni Ikpe.25Zang Idang, ama arung kyong lilang, ukikatang inyi abi ama otsu ra aha'a nyi khilang ni agya-khiding, esi nyi azang egi nim eye kong. 26Ere eneng mre su aha'a nyi uru awu inying, okyong ina ting eyi beyeng ongi omi obu enem. 27 Ama atah nyi khizu kekhi ni ozu ayi ele korup Ikpe keneng.28Ere eneng nyi hu khiki nyi zizing,eyi ni ereng Ikpe abi kudin kotin ohu nyi alu bukpe-bangi-n. Nyi zang zizeng utu awu nyi re ekpe khihun bangi ni itsi aying igya eyi beyeng ngi-n. 29Ama arung kyong irim enem ayi ma nyin eding-n, bombuku aba khin ukhikatang enyi, be si ereng Ikpe apa kong.30 Ama arung kyong beying esi ri ukyatang enyi mbe, bangi babi olu embe akane ba-be, eke be gbin belim-Ikpe babi esi belim etim irim ebe.31Ere ening nyi le yi koso. Nyi mang arung kyong keming ni igi-irah ama ri ta nyi otsi eyi bekhi egi uruga eyi otuga. 32Khi indan mi ede nyi anda Ikpe kubu, eyi khiveh ni eding engi, akhi anda nyi edip atsu eke nyi afa khiluk ele ukikatang ni bangi abe ede ibi anda Ikpe meng-n.33Ama ele yi kolok ni silva, gold, eyi batri ni ongi keneng. 34Anyi lilang arung kyong obu enem aka hum ti ozu ayi iri apu eyi ni bangi abe eyi-m ele ubi-n. 35Ti ozu lilang i otok nyi ura utu awu ama ribu utu nyi akahu bangi kegir ne etim obu, eyi ayi nyi amang arung eveh ni itsi Yesu, even ayi emi bulok engi ilok: "Arib obu ayi unda obu ayi uhu-n."36Irim ne ayi i lok eneng ekpe-n, itip otunung isari, onung Ikpe eyi be ibung lilang ubi.37Lilang ebe aku ikpok, ohu mi amgba kelong. 38Be abeb orup obu-lilang khiki ni ozu aying ilok-n, okyong esi ba azang okpri engi eye keneng. Embe-n ba aku mi ne alu ti kuya.

Chapter 21

1Ayi de arak botu meng, de kyong de obu-n, de de ukeng den re obir embe, eri eding korib kehun ndi Cos, ehemeng kutu upa engi korib kehin indi Rhodes, si embe ediding korib khehun ni Patara.2 Ayi di aba afa kuya kukyo aki ere obu ding ki Phoenicia, de ding kutsi ede ding.3Ayi deri esi egi azang khibin indi Cyprus, de si ki apa ever embe, obu de ding ki Syria, ne atsu khehun ni Tyre, khiki ere embe esi khiluk aki kuya enyi eri obu aku lu uso engi embe. 4 Ayi di na afa belim etim lkpe, de ele embe yi be itu itong apa, Belim-Ikpe neng aha mi ami Paul kyong esi ti kudin kozin ondu fe etib aba eding ki Jerusalem keng.5Ayi itu akpa agiga meng, de anyin eding isi edi iye. Abe lilang eyi belim eyi bagu ibi a ku di aba alu ukeng,ayi da ata kehun kira. Ekpe meng de kyu ekeb itsari ku undu oho, ata khiha eyi-lkpe ete botu buzu. 6 De ding kutsi esi ti kuya kukyong ayi de ri esi ara kagya edi ye-n.7Ayi de ekpe isi ukeng ni Tyre, di esi aba I Ptolemaus. Embe di aba akib bamba eyi be ele kutu kutin.8 Ku upah engi de anyin eri eding ki Caesarea. De ding ne ekhin agya indi I Philip, ongi Ikpe, ami si indi utong-upah de yi mi ele ubi.9 Awu ning i le yi belim atu ening be nzee abe isur gu be.10Ayi de ele embe itu igambe meng ongi omi esi ki Judea okyu aba ongi isur omi bezi khidin engi I Agabus. 11I ba afa di ide kukpa utin ndi I Paul i zib angi ezun engi eyi obu lilang ki i kyong "Utu awu leng kudin kotin ni Ikpe ening ayi nyi ayi be Jews ki Jerusalem be asib ongi ami le yi kukpa enying, be de mi a pa Irim abe obu.12Ayi de owok ozu ayi ele leng edi eyi bangi abi ele khiluk kiying, okur emi I Paul obu kyong ife eding ki Jerusalem iye keng.13 Ekpe meng I Paul si lok "omu si ere nyi uri ikpok ri ta-m kugir orub? Ama si me eve-n kyong esi obu yi esun enim mbe ayi be azib kong. I kyong me oku ki Jerusalem khiki ndi khidin ni Itsi Yesu. 14 Erening I Paul esi inda ongi itung arung keng in de kyong , Ikpe omu bu ozu ayi andu embe ye"15Ayi irim ni itu ayi ele leng nying di aku ada edi di de uken ohun eding ki Jerusalem. 16Belim etim embe eyi di eding ibung aba bi esi ki Caesarea, Be eyi ongi omi aba ibung be zi khidin engi Mnason isi ki Cyprus, belim Itim khita obir, abi di eyi be ele.17Ayi di ba ohu obu ekin I Jerusalem-n Bamba embe aba ohu di ekhin yi orub uting de edeng botu deng deng.18 Kutu upa engi Paul yi di eding kobu ndi James, bodung bakheb ele ri embe lilang.19 Ayi Ikhib be ekpe-n, Eku hah be ri lilang ozu ayi Ikpe ibu ukyatang ebe yi urun-iga ti ku bu item engi.20Ayi be ri owok yi-n be arak IKPE, ke be ri aba mi "Uzang umba nim utu awu bangi bo dubu ukyatang bo Juws ezim osu yi di lilang ube be ri aven kyong abe eki izin. 21 Be aku ozu ondu tok be meng kyong omu ri zhee bo Juws abe ele ukyatang ndi irim abe esi Moses apa embe kyong omu ha be kyong be fe ata belim ebi kamang keng, iyi ye be fu ri eben ozu ayi akheb kong.22Ere aki me obu? Be wok regeng nyi kyong omu uba meng. 23 Eneng nyi-n bu kizu aki ri aha mu-n obung ening: Ede ele yi bangi benzi abe avang ku vang. 24 AKu bangi abe leng ekpe nyi ea vem inyi kire lilang unyi, nyi hu kiho ndi kelib ebe. Ekpe endi be ohun be uzin khiki. Ekpe endi be arung lilang okyong be ka kazim mbe apa nyi, Ekpe endi be arung okyong anyi ele kelib akya nyi ting etu nyi ri ekhi izin.25Bangi lrim-iga abe ben Ikpe-n de ri elim alu aha tok be kyong be fe anyang ti ozu bahar atim ndi beyeng tin kong, ayi be ri undur ereng-n kong, eyi ozu baza". 26 Akpe meng I Paul eku bangi kutu ndi upa engi be ne vem be kire be otuk khin khetim Ikpe eri hah bekpe-n endi kelim unyang ening iba kin kutu aki be ri anda kituk khiki ebi lilang.27Ayi itu itong-apa nyi ehun, bangi Juws ababi esi ki Asia azang Paul khetim be atin orub lilang ebi be otok mi obu etu. 28 Be ri ata kilang kyong "bangi" Israel, khahu di. Ening, si ongi ami iri zhee bangi ozu evir lsreal lilang iri lok abeb bangi otsu, izin, yi kiluk aki le leng. Erim endi enyi isi ne aku be Greek kin din khetim eki ening nyi ibeb kiluk izun edi. 29 Khiki ere ba zang Trophimus awu Ephesian yi ni Korub Khehun be mang kyong Paul de mi din khetim Ikpe.30Bangi khehun lilang re atin orub be wun unya ding ne edeng Paul be vir mi anyi khetim Ikpe kekpeng nyi be ohu ohuk. 31 Ayi be ri nyang endi be obong mi bangi wok khiha nyi ekpe itsari ongi khiki ndi obir ndi khiya Ikpe kyong Jerusalem lilang eneng.32Ku leng embe ita bangi keku yi ebe okyu din kemeng ndi ubin uga ayi ndi bangi alu nyi" be tik eki esi Pual apa embe ndi igu.33 Uding ndi obir ni keku tik ne avar hu iPaul ukyatang ebe. I tuk hah be kyong be de igbe apa khem mi, I tik beb mi kyong omu si eyi abung I nda ele?34Bangi aba bi kukyatang ndi ubin embe ra takilang ohu okyu kyu Ayi ongi khiki keku owok atin khizu ukyatang embe kyong ti alang ebe Isi hah be kyong be de Paul ni alu ki yak alu. 35Ayi iba tsu kitah ehi bangi keku okyung mi ni a lu. Khiki ere alang nyi obu meng. 36Ubin bangi ofu ri eben mi. lrim eri atakilang kayang embe nyi kpe etim enyi."37Ayi Paul be ri obu be keng ndi be yi ne atah-n i hah tok ongi khiki, anda emi si khizu akaki aha mu kyong ongi "khiki" kyong omu uwok undu ndi Greek? 38 Omu si ongi ndi Egyptian, ami akhib ede ubin ndi bangi khiki kigbang si hu bangi buvah - buzi ndi umah edin kulum-uga-n keng-n?39Paul kyong emi si Juws, si khitsi indi Tarsus ki Cilicia. 40Ayi ongi khiki nyi i nda mi kisa-n. Paul ndib anyin ti kiba embe, eku obu atsu kukhie eyi bangi nyi kekpeng nyi iyak orung tip isi lok yi bi undu khehun ndi Hebrew.
Chapter 22

1"Anyi bamba eyi babba,nyi da atung wok khitu ozu ayi mo lok eyi nyi-n."2Ayi bo wok Pol olok eyi bi undu ni Hibru-n, bo orung tip. I ha kyong,3Ama si Jus, a bam khi Tarsus ni Silisiya, ama kin manta kembri kehen aming Gamaliyel esi ongi emi ezem-n. Be ezem bekeng izing ni babba ezi. Ama lu orup ti ozu Ikpe ereng fu anyi inyi-n4. Ama afa bangi ni ukeng awuleng ro bong bi; Ma zib banyalim ekhin bakhib ede bi na ta ketim eming.5 Uding agya ukyo eyi bodung bakhib osu eyim okyong ama hu khitsim ayi be elim anda eding kobu ni bamba abi ele khi Damasku, endi ma kubi aba aming. Endi ma zib bangi abi ni Ukeng nyi-n lilang aba i Jerusalem endi aba nda bi butsim.6Yi obu ti khige akhi ama ri ding khi Damasku-n, ovem uga ening kekpeng akhi nyi mbe batah baga mbe esi kukye okyu aba ekhib ezeng-m.7 Ma ku kyu eri ke i wok kilang ebibm kyong, "Sol, Sol, ere bu ke undam butsim ening?" 8Ama si ebib mi kyong, 'omu si eyi Itsi?' I ham kyong, 'Ama si Yesu ni Nazarat, ami u ra ndam butsim-n.'9Bangi abi ele yim azang bata nyi, eke bo wok kilang ni emi olok eyim kong.10 I bib kyong, mbang Itsi?' Itsi nyi aham kyong, 'Anyin ding kembri kehen ni Damasku; embe ba ha mu ozu lilang ayi esi keng ubu-n.' 11 Ama zang egi kong khiki ni bata ula nyi abi atin, eke bangi abi eyim esi-n evirm obu ekhin eding khi Damasku.12Embe i fa awu omi khiden ngi Ananiya, Ongi emi elu orup ti ozu Ikpe ebe ting ni izen bangi Ju lilang abi ele embe-n arak mi aga mbe. 13 I ba fam, eyir eyim, okyong, 'Umba Sol, hu egi azang ndu ye.' Kekpeng akhi nyi mbe Ma zang mi.14Eke i ha kyong, Ikpe ni babba zi etseng mu eke orung orup ngi,eke zang ongi kenung, eke u wok kilang akhi olu undu ngi-n. 15 Ayi esi omu ede ozu nim a ha bangi lilang ti ozu ayi uzang eyi ayi uwok-n.16 Ekhi indang u le bang ere? Anyin, bu batisma, mgbe anyin abi ndu, zi khiden ngi.'17Irim ayi me si eding khi Jerusalem, khi iri bu aduwa ketim Ikpe, ma zang kulum esi obu Ikpe. 18I zang mi ilok yim kyong, Nyin bukri si Jerusalem pa, khi ni ayi esi bo hu uha uding ndu khiki nim kong.'19Ama ha kyong, 'Itsi, abi bulok ibi arung kyong ama hu bangi akhim ketim eming abi osu eyi mu atim Ikpe lilang.20 Ida ayi beyeng Stiven ongi uha ndu okur-n ama yir embe osu ohu ozu-n,eke iri kpe batri bangi abi obong mi-n.' 21Eke i ham kyong, ' Nyin, khiki ere me tse mu eding kobu bangi abi arung-m kening-n.22Bangi-n anda mi ilok ne zeh kepi akhi ngi.Irim ni enyi ba ta alang okyong," Nyi de utu ongi ami nyi anyin kayang ning: Arib ayi ile uwung kong." 23 Ayi bi ri ata alang-n, angyip olu batri etu ibi, aku kuvuk ata tsu kuke, 24 Uding akpa inyang aha bi kyong bi de Pol ba obu akpa unyang. Inda bi okyong bi gu mi irang bib mi ozu, endi erung khikyeng ozu ayi ba ta alang khiki ngi ening.25Ayi ba azib mi alu eyi bagri, Pol olok yi khiki akpa emi eyir embe-n, Esi zizing mbe ayi gu ongi emi esi idung khitsi Rom emi arib ndi obu mi ening kong-a?" 26Ayi khiki akpa-n owok ening, iding kobu ongi khiki akpa ni ebib mi, kyong, Ere akhi ubu indang? Ayi awun esi idung khitsi ni Rom-n."27Uding khiki akpa unyang aba ebib mi, "Ham, omu si idung khitsi Rom-a?" Pol aha kyong, "Kavang." 28 Uding khiki akpa osu aha kyong, " Esi ni anang aga mbe ayi ama gya ke me si idung khitsi." 29Eke bangi abi apu be bib mi ozu-n eki si mi apa kekpeng akhi nyi mbe. Uding khiki akpa-n bereng ohu mi, ayi erung kyong Pol esi idung khitsi Rom-n, ke ezib mi ilik ming-n.Ozur avah ngi, uding khiki akpa-n apu erung kavang ni ozu ayi Boju emeng alu Pol-n. Eke ire mi ata ke inda beding ekhi agya eyi opi kpe lilang ba khin khiki.Eke ide Pol aba lu katang ibi.
Chapter 23

1Pol azang bangi opi ikpe egi gaga i kyong, " Anyi bamba, ama le ile nim eding mbe lilang obri Ikpe ma mang khizu kebi kong aba zeh uru inying."2 Uding agya ukyo Ananiya a ha bangi abi ele onyong ngi-n kyong bi gumi khizung undu. 3Eke Pol aha mi kyong," Ikpe ogu mu, ongi obi emi nyi. U le eke u lok-m ikpe eyi izin, khi u lok kyong bi gum-n, esi izin nyi aha mu ening-a?"4Bangi abi ele mbe-n okyong, Ening esi utu awu otu uding agya ukyo ni Ikpe-n a?" 5 Pol kyong, " Ama rung kyong, isi uding agya okyo kong a nyi bamba.Ayi be elim kyong, fu olok abib keku obri bangi ndu kong."6Ayi Pol erung kyong bangi opi ikpe-n babi esi khitsu Sadusis ababi esi bangi izin, i lok khilang khiga mbe eyi bangi opi ikpe, "Anyi bamba, ama si ongi izin, idung ni bangi izin. Esi ti ayi ama le yi orup uting ri bang ni uzizir ni abi oku-n ke bo lokm ikpe-n."7 Ayi i lok ozu ayi leng, kangri ayir katang ni bangi izin eyi Sadusis, ke bangi abi ele ni khiki khiken-n aha. 8 Khiki ni ayi Sadusis okyong uzizir ni buku akyating,belim etim kong, eyi eden akyating, khi bangi izin okyong lilang ye le embe.9Eke alang aga mbe esim olu embe, eke bulim ozu abi ele khitsu ni bangi izin anyin kuyir ata kangri, kyong, " da zang kebi khiki awu-n kong. Ke khiying esi kudun ra esi ulim etim Ikpe esi olok ozu eyi mi-n ere?" 10Ayi be de kangri aga mbe-n, Uding akpa eki bereng kyong bangi-n ogu agyin Pol,ening inda bosoja eding ni ede Pol katang bangi ni opi ikpe igang mbe eding agya bosoja.Utuga awu esi ekhib embe-n Itsi eyir onyong ngi si aha mi kyong "Fu khi bereng kong,ayi khi uha eding khiki nim khi Jerusalem, ere ening u ni aha eding nim khi Rom ting."12Aba ovem uga, Boju babi ezi botu avang kuvang eyi botu kyong, esi ba lyi kong esi ba amgba kong se bi si obong Pol.13 Bangi-n obu akhim apah avang kuvang akhi-n.14Be ding kobu ni beding agya eyi bodung akhib okyong, " Adi ede izi alu ni kuvang okyo mbe, kyong esi alyi amgba kong se zi esi obong Pol. 15Ubang, eleng, anyi bangi opi ikpe nyi ha khiki akpa ide mi kyu ba nda nyi, ereng fu nyi eben ikpe ngi zizing-n. Ni izi de le abang ndi de obong mi lang ituk aba."16Eke idung umba Pol elige o wok kyong be ekhib ukeng-n, ening iding kagya ni bosoja aha Pol embe. 17Pol se zi uting ni khiki bosoja-n okyong, " De idung otin emi leng ding obu ni uding bosoja, ile yi khizu ayi i ha mi."18Eke khiki bosoja-n ede idung-n aba obu ni uding akpa kyong, Pol emi le ketim eming-n ezi-m ding obu ngi aham kyong ama de idung otin-n ba obu ndu. I le yi khizu khi lok eyi mu." 19 Uding akpan- ede idung-n kubu ngi eding iyak katah ni bib mi, "Ere nyi ayi u ha -m?"20Idung otin-n iha kyong," Boju osu ming kyong bi aba nung mu de Pol kyu ni nda bi kohungtu ti opi ikpe, ereng fu be bib mi zizing ni ikpe ngi-n. 21Khi fu su de nda bi kong, khiki ni ere bangi obu akhim apah ele khitsa khikeng a bang mi. Bi de kuvang eyi botu kyong, abi amgba alyi kong se bi esi obong mi.Ubang be le abang, bo nung orup ndu si su bi."22Eke uding akpa nyi si idung otin nyi pa ding, irim ni ayi ihu mi kazir," Fu hah ongi kyong omu lok ening eyim kong." 23 Eke isi ezi ekhi akpa ba pah okyong " Aku bosoja akhim kur ubang nyi di ding khi Sisiriya, eyi abi eyi bokrinyang-n akhim ara ering kur, eyi abi aku uma eyi itip-n, akhim kur. Nyi anyin anang otong ezi ni otuga." 24Eke isim nda bi kilang kyong ba pu khireng ketsu nda Pol etsu, ba kumi si bukun ding obu ni gomna Feliks.25Eke ilim khizim utu awu leng:26 Kladus Lysiya ding obu ni Ongi khiki lilang gona Feliks, kakyip nim aba obu ndu. 27Boju ohu awu ami-n anwang bo bong mi,eke maku bosoja aba evir bi agbin olu mi, ayi ama wok kyong isi idun khitsi Roma-n.28Ma pu marung khikyeng akhi bo lok abi khiki ngi-n, ke me de mi eding kopi ikpe ibi.29 Ma ba arung kyong bo lok abi khiki ngi khiki ni ozu izin ibi, ke kuda akyating khiki ngi ayi obong mi ra ata mi ketim eming. 30Eke ma ba rung kyong bi anwang bo bong awu-n, Eke me tseh mi aba obu ndu, ke iha bangi kufa ngi kyong bi de ikpe bi ba obu ndu. Le bukun ye."31Eke bosoja nyi ohu khive undu ongi khiki ibi: be de Pol eyi ba otuga obu ni Antipatiris. 32Kutu u pah ngi, bosoja baga mbe anyin apa abi ni bokrinyang kyong bi yi mi ding khi abi kahung esi irim eding kagya bosoja. 33Ayi abi ni bokrinyang nyi eni zeh khi Sisiriya ke be khitsim ayi elim-n anda gomna, be de Pol anda mi.35Ayi gomna ezi khitsim nyi-n, ibib kyong Pol esi khitsi aka rung aba, ayi erung kyong isi khi Silisiya aba-n, 34I kyong, mo wok atin mu ayi bangi ikpe ndu aba-n." Eke iha bi kyong bi de mi alu kuzumkpa ni Herod.
Chapter 24

1Irim ni itu itong, Ananiyas khiki agya, eyi bodung bakhib babi, eyi loya emi be zi mi Tatulus, eding embe. Bangi abing ede ozu khiki Pol aha gomna. 2 Ayi Pol ba yir obri gomna-n, Tatulus eyir aku kuda ngi aha gomna kyong," Khiki ndu da fa bukun; ke egi amin ndu ede uyeng ni ozu eding aba khitsi idi; 3ening nying-n udeng idi de ohu ozu ayi ubu-n lilang, ongi emi bumu-n akya ting Feliks.4Ere ening-n esi me de mu khige kong, mo nung orup ndu kyong da atung wok-m sang.5 Da fa awu-n esi ongi ami ra nda di butsim ke inda Boju lilang esi bangi abi agbang eki kayang lilang.Isi ongi khiki ni abi be zibi Nazarin-n.6 ira anwang ide abi ekin ketim Ikpe; ke ze ohu mi.78Ayi ubib Pol khiki ozu nyi lilang, omu, ting, orung khikyeng akhi di ohu mi kuda-n." 9 Boju nyi lilang ohu Pol kuda, ting, a ha kyong ozu aying esi kavang.10Ayi gomna anda Pol khisa eke ilok ozu-n, Pol aha kyong," Ama rung kyong igi iga mbe ayi ule khilok ikpe ti khitsi akhi-n, ke ma tin orup ma ha mu ozu orup nim. 11 Omu abun khiki ndu opu arung kyong obu itu kur ering apa ayi ama eding na rak Ikpe khi Jerusalem;12 ayi ba fam ketim Ikpe-n, Ama ta kangri eyi ongi uying kong, ama ezik kadung eyi bangi kong, esi atim Ikpe ra kembri kehin kong; 13 Esi ba ha tok mu kuda akhi bo lok khiki nim indan kong.14Khi ama osu ozu-n anda mu,kyong ni bangi abi utu nyi-n, esi ri keming bi ama ben Ikpe ni babba idi.15 Ama lu orup ti ozu ayi ele ti izin eyi ozu ayi bangi izir elim-n lilang. Ama le yi utu orup awu nyi etu Ikpe, ereng fu bangi abi ele abang, uba ni uzizir ni bangi kenung eyi bangi abi kyating eyi kenung-n;16 ke ening nying-n, Mo bu etim nim eyi orup ilyik kong obri Ikpe eyi bangi ni ozu lilang.17Indang irim ni igi iga mbe ma ba ma kahu bangi nim eyi bunda ni anang. 18 Ayi mo bu ening-n, Boju babi khi Asiya afam ni kukyip ni umgbe atin ketim Ikpe, eyi khihun bangi sang mbe alang ata akyating.19 Bangi-n arib ba aba obri ndu ubang aba olok ozu abi ayi ba zang khki nim, ayi bi si ele yi khizu kekhi.20Akyating mbe, bangi abin nyi ha kuda akhi ba zang khiki nim ayi di fu ele opi ikpe ni Boju aming;21esi khiki ni khizu khiting ayi ma ta khilang kekpeng akhi me le katang ibi-n,' Esi khiki ni uzizir ni buku ayi u ro lok-m ikpe inying .22Ba ha Feliks amin amin khiki bangi Ikpe, Ere ening inda Boju fi yir. I ha kyong, " Kekpeng akhi Lisiya ongi khiki esi khi Jerusalem aba-n me emeng azang ikpe ndu." 23 Eke inda khiki akpa kyong i kpe Pol, ke izang khimbok ngi fu otung boyo ngi abi aka hu mi eyi abi aba zang mi-n kong.24Irim ni itu ayi, Feliks esi irim eyi ogu ngi Drosila, ilige Ju, itse ding kobu Pol ke i wok obu ngi uha ni orup uting khiki ni Yesu Kiristi. 25 Eke ayi Pol erung mi izeh khiki ni ile kenung, etu i hu, eyi ikpe ayi ra aba-n, bereng ohu Feliks; eke, isi olok kyong, Anyin onyong nim aming, eke ama esi ele yi kekpeng eye, ama esi ezi mu"26Khige akhi ngi ere amang kyong Pol anda mi anang, eke iri etse ending obu ngi ekpri ening mbe ro lok ozu eyi mi. 27Ayi igi ipah akpa-n, Posiyus Festus hu si gomna irim ni Feliks, ke Feliks apu ifa okpri uding eyi Boju, esi mi pa ketim eming ele ri ekpe mi .
Chapter 25

1Festus ekin eding Kiprovince, irim ni itu era, ilu anying ki Caesarea eding ki Jerusalem. 2 Ongi khiki akya ni BoJews khahun ba ka kazir khiki ni Paul eyi Festus agbang enyi kening etu Festus.3 Ba apu ukahu obu ni Festus khiki ni Paul itse mi ding ki Jerusalem eke indi bobong mi ukeng uga.4Festus hah bi kyong IPaul le ketim emin ki Caesarea emi kahun esi ide kira kening isi irim edin embe. 5 Yere ening bangi abi eding arung bi ding embe yi zi eke beti azang kuda etuni awu aming batumi-n.6Irim ni itu itong ira ra kur, bokyu eding ki Caesarea, kutu aki esi ekip, ile ni kikyo ikpeilok engi itse kyong bi ne zi Paul ba. 7Ayi beni ekin embe BoJuws ki Jerusalem eyir onyong embe be emeng ozu agambe apa mi ki kenung akya ting. 8Paul eting kyong, molok abi eyi Bojuws eyi Caesar keneng.9Fetus epu kyong ifa okpre uding obre ni BoJews, isisu eyi IPaul kyong, opu kyong uhun eding Ki Jerusalem ni olok ikpe khiki ni ozu ayi embe ra?10 Paul hah kyong omu eyir khiki ni kikyo khidin ni ikpe ilok ni Caesar, ibin aki bolok mi ikpe ama zang kebi enim obre ni BoJuws eyi Ceasar kong.11Ama esi obu kobi ting ahin, ohun utu awu moku mo tung buku keneng, kebi aki be ohum esi ozu mbe, ongi omi esi i hum anda be kong, ama ta uke enim arak Ceasar.12 Irim ayi Festus lok eyi bangi abi iri ata uding otsi kyong, ayi uzi Caesar, udin na fa Caesar.13Ira san ening, uding Agripa eyi Bernic be aba ki Caesarea Beleyi kokip eyi Festus. 14 Ayi ilembe de itu iga embe-n Festus de ikpe ni Paul na nda uding kyong, ongi omi ekpir irim eyi Felix Khetim emin. 15 Ayi me le ki Jerusalem ongi khiki agya eyi bonunakhib BoJuws ede ongi nin ba ezi ikpe obu nim, ha kyong di hu mi bong. 16 Edi Roman osu ongi etim ti ozu ayi leng kong. Ere ning ya rap anda ongi ami ye hu mi kebi ilok atsu undu ngi bolok engi ndi bangi abi ezi mi ikpe-n.17Ere ening, ayi ba ba khen botu amin ening, me yer kong, kutu ni upa engi me le ketim ni ikpe ilok mi here bi kyong bi ni de ongi nyi ba.18 Ayi bangi abi ezi ikpe ba anying kuyir olok ikpe yi mi-n imang kyong ozu nyi esi ozu egi amah kong, ba beb orup eyi botu khiki ni ozu lkpe ebi, khiki ongi ami khidin engi. 19Yesu ami iku-n ami Paul ihah kyong isi ishir. 20 Elim basa utu awu ma vak azang ozu ikpe nyi, M̈e ha mi kyong ihun iding KiJerusalem ndi beni olok ozu nyi embe.21Uding Emperor zi Paul na lu kyong bi leri kpe mi ening aba zi khige aki me tsen mi eding kobu Caesar. 22 Agrippa lok yi Festus, ama pu kyonḡ ma ada atung eyi awu amin kohuntu, Festu kyong uba wok mi.23Ozur vah engi Agrippa eyi Bernic baba eyi orup otin, bekin eding ni kubi eyi ongi khiki ni akpa eyi budung akheb ekyeng ndi khehun. Kekpeng aki Festius ilok kyong be ni yi mi ba. 24 Festus kyong uding Agrippa eyi bangi abi ele leng lilang bara ta alang bokyong besi awu-n apa uwun kening.25Ma rung kyong ibu kȟizu kebi ayi buku afa mi kening. Ki ayi ita uke rak, Emperior, esi ayi de tse me aba nda mu. 26 Me leyi Kikyeng ni ozu aga ayi me lim anda Emperior kening. Ere ning nyi me yi mi ba obundu, omu uding Agrippa eke endi mafa ozu aga elim khiki ni ikpe nyi.27 Ele yim Kikyeng kening ayi me lim ozu aba nda mu kiki ngi
Chapter 26

1Eke Agripa lok yi Pol kyong, " Esi khige ndu ha yi bulok ndu." Eke Pol de kubu anyin kukye a ha kenung ngi.2 Ama le yi orup otin, Agaripa, ayi ama olok kenung nim obri ndu inying mo lok olu anim ni ozu abi ayi boju emeng alu-m lilang; 3khiki ni ayi omu orung ozu ayi esi ozu kehin ni boju eyi ozu ebib ibi. Ere ening me ra pu uda atung owok-m.4Kavang, boju lilang arung utu awu ama le esi inda bulim nim ti khitsi nim eyi khi Jerusalem.5Barung m esi keyir ke bi su kyong ama si Farisi keyir, ama esi utu awu agyak igyak eyi ozu Ikpe idi kong.6Uban ama yir aming eke nyi lok-m ikpe khiki ni ayi ri zang egi nim ding ni undu umin ayi Ikpe eming eyi babba idi-n.7 Ining esi undu umin ni aka kur ring apah alu orup bo hu ayi bi ri arak Ikpe eyi orup uying otuga eyi ovunga. Esi ti orup olu awu leng, Uding Agaripa, kyong Boju ohum kuda.8Ere akhing anyi babi amang kyong esi kobi ayi Ikpe even anyin abi oku-n?9Khige khiying ma rung anim ezeh kyong mo bu ozu aga mbe abib khiden Yesu ni Nazarat.10 Mo bu yi khi Jerusalem; ma khim bangi abi eben Yesu-n baga mbe ketim eming, ke ma fa kazak kobu ni khiki uding agya ndi mo bubi ening; ayi esi obong bi-n, kubu nim ayak embe. 11Ma nda bi butsim ekpri ening ti atim Ikpe anda bi olok ada ozu. Ama atsu orup eyi bi ke ma tir bi eding ahen bangi babi.12Khige akhin me bu ozu-n, I ding khi Damasko eyi izin obu ni khiki beding agya.13 ukeng ayi mi ri iding embe-n, uru eyir utik, uding, izang bata kukye abi atin obu obu bata uru ke ekhib ezing ama eyi abi eyim esi-n lilang. 14Ayi lilang di aku kyu eri-n, mo wok kilang olok eyim undu Hiburu, 'Sol, Sol, ere bu khi udam butsum ening? Akahu ayi oku uma eyi orup nim ening kong.'15Eke me bib kyong,' omu si eyi, Itsi?' Itsi si a ha kyong, ' Ama si Yesu ami u re tsim-n. 16 Idang anyin yir kuyir; khi ni ening ama de anim otok mu, ndi ma nda mu usi idung etim nim indang emi ede khitsim nim eding khiki ni ozu ayi orung khiki nim eyi ayi ama otok mu obri; 17ke ama agbin olu mu obu bangi eyi abi arung Ikpe kong-n eyi obu ni abi ama ri tse mu eding,18 eke oven egi ibi ezem bi anyi ni khivip aba ni bata esi ni kazak ni shintan eding ni Ikpe, Endi ba fa upanda ni ozu abi obu Ikpe eyi iyak ile ayi ama tseng alu ukpah nim ni abi alu orup uting obu nim.'19To ening nying, Uding Agripa, ama kyating eyi kuda yi kulum akhi esi kukye aba-n; 20ke, abi ele khi Damasko khitabri eyi abi khi Jerusalem-n, lilang ezeng ekpe khitsi ni Judiya eyi abi arung ozu Ikpe kong-n, Iri nung kyong bi yeng ni abi ba obri Ikpe, bu ozu ayi otok kavang ni uyeng ibi. 21Ni khikyeng akhi-n Boju o hum ketim Ikpe anwang bo bong-m.22Ikpe aka hum ba zeh indang, ere ening-n ama ri ha uha ni eding otok bangi abe dang mbe-n eyi bangi bokyo khiki ni ozu ayi obu ayi bangi izir eyi Moses olok kyong obu-n kong;23 kyong Kristi etsim, eke ami esi ni khita abri emi enyin ti kezi olok eyi bangi bata ni boju eyi abi arung Ikpe kong.24Ayi Pol olok lu angi ekpe-n, Festus olok eyi khilang khiga kyong , "Pol ,uya, bomin ndu anda mu uya." 25Eke Pol aha kyong ma ya kong, emi obu lilang-n Festus; ni ikhib ihu mo lok eveh ni kavang eyi khiki khina eri.26 Ayi uding erung ozu-n lilang; ke mo lok ata nim vir mbe eyi mi, ama rung kavang kyong ozu ayi leng esi katah obu ngi kong; ni ayi ozu obu katah kong.27Usu eyi Bangi izir, uding Agripa? Ma rung kyong usu" 28 Agripa lok yi Pol kyong, " Ti khige sang ening uri apu uhum esi ongi emi ebri Yesu-a?" 29Pol okyong, Ama ro nung Ikpe kyong, esi uban ra obri ra, esi omu mbe kong ekhin eyi bangi abi owok-m lilang inying, be reng fu ama-n, esi ni igbe ni ketim eming aying kong."30Uding-n enyin kuyir, eyi gomna, eyi Benasi ting, eyi abi ele yi bi-n; 31kekpeng akhi ba nyin ketim embe-n, bo lok yi botu kyong, "Awu-n obu khizu ohun ayi obong mi ra azip mi kong." 32Agripa si lok yi Festus, " Awu-n inyi o nwo mi ata ni ayi okyong ide ikpe eding obu Siza kong-n."
Chapter 27

1Kekpeng akhi ahung alu kyong de kin kuya eding Itili-n, be de Pol eyi bangi ketim eming babi anda khiki akpa ami be zi Juliyus, ni khige khiding ni Agostan. 2De kin kuya esi Adramatiyum, akhi anduk eding ukye ni Asiya. Eke de ding undu uho uga. Aristakus khi Tasalonika ni Masidoniya eyi zi eding.3Kutu upah ngi de kin kembri kehin Sidon, khiben akhi Juliyus ibu arib Pol-n anda mi iding na fa boyo ngi eke ba kahu mi. 4Embe-n, da nyin eding kuho uga ekin kuya ezeng ata khikir itsi ni Sapurus khivirding eben ezeng ukpa khiki ni ayi ufe ozu aba di obri-n. 5Kekpeng akhi de zeng obu beming abi ele onyong ni Silisiya eyi Pamfeliya, da ba i Mera, kembri kehin Lisiya. 6Embe-n khiki akpa afa kuya akhi esi Alekzandra ke re eding Itili-n. I de zi ekin keming ngi.7Ayi de si vuk mbe keming itu iga ke khihun ngi di ba kin eyi ibak onyong ni Nidus, ufe-n anda di khisa eding ukpah awu nyi eye kong, ke de zeng ebin ukpa ni Kret onyong ni ukpa ni Salmon.8 De zeng eben undu uho nyi eyi ibak, ening di ba zeh iyak ayi be zi kehin ni Fair Havens akhi onyong kehin ni Lasiya-n.9Ubang de azik khige khiga embe, kekpeng ni udu ukhi akpah ming, ke indan ele yi ibak utu awu de si eben uho eding-n. Ening-n Pol ohu bi kazir, 10 okyong, " Enyi bangi, ama zang ereng isi ayi di okyong de si-n yi le yi khizeh khita eyi uyim aga mbe, esi ni uso eyi kuya mbe kong, ke ekhin eyi unyang idi ting." 11Khiki akpa-n ede orup ngi anda ongi khiki ni kuya eyi ongi emi hur kuya-n, obu ozu ayi Pol ro lok-n.12Khiki ni ayi khibu ni aya-n ele yi butsim utu awu ele embe itu uvah-n, bangi ri khin kuya-n ata otsi kyong di anyin embe esi ahin ting di ne kin khi Foniks, eni obu uvah embe. Foniks esi khibu khi Kret, ke le aku egi anda khiyang egi uru eyi khita egi uru. 13 Kekpeng ayi ufe awu ozu esi kari ohung eyi kazak-n, abi ele ni kuya-n amang kyong bafa khizu akhi bi ra pu-n ming. Eke be emeng azang beming ke de bin ezeng eding khi Kret, onyong undur.14Ede kira kong kuben kazak, ufe awu be zi Yurokkilidon, ayir ozu okyu obuk di esi ni khikyir itsi-n. 15 Ayi kuya-n ezim obri ngi anda ufe-n,da pa khiki eben ufe nyi mbe eben wu esi. 16 Ayi de si ekin eben ukpa ni khikyir itsi kekir akhi be zi Kawuda; keming ni butsim da pu afa ekin ti kuya ni ogbin.17Kekpeng akhi be de khi eding kutsi-n,olu basa ayi be de ulik ngi azib khi embe ere ki kyong khi fu ezim eding ti ira ni Siritis kong, endi banda kuya-n esi ari.18Kutu upah ngi kuben-n esi kehung, eke ozur avah ngi belim etim ayir agba uso lu kayang ni kuya-n.19Kutu ura bangi abi ti kuya-n aku avem etim kuya-n agba lu kayang bulok ibi. 20 Ayi uru eyi uvah otok bata kong itu iga mbe, ke ebbi eyi ufe o fu ra nda di butsim, orup ni ogbagbin akyating.21Ayi be ding kira alyi ala kong-n, ke Pol enyin kuyir ukyakatang ibi okyong," Enyi bangi okyong nyi owok-m keyir nyi-n de esi isi nyi eding khi Kret kong,okyong da ta khizeh eyi uyim ayi eleng kong. 22 Indang irihu nyi ikhib nyi gbang orup, ni ayi unyang ongi esi eyim katang inyi kong, ohun kuya mbe.23 Ni ayi ilyi utuga malika Ikpe nim ami me ben,eyi ami ma rak-n malika eyir yim 24 i kyong," Fu ki bereng kong, Pol. Esi keng uyir obri Siza, a zang,, Ikpe eyi eding ngi agbin lu mu eyi abung abi eyi mu esi ibung. 25 Ere ening-n anyi banim nyi hu ikhib, khiki ayi ama osu eyi Ikpe ese yi utu awu iham-n,ye obu utu awu ilok yim. 26Ke esi keng kuya ekhib di kobri eye ti khikyir itsi ayi.27Ayi utuga awu ni kur ering unzi aba-n, ayi di re ohung okyu ti uho uga ni Adratik, uha kuvang utu bamang kyong bi ra nduk onyong utsi ming. 28Be eming ni khitabri azang beming nyi fu egem be kri eding kobri emeng eye ba fa khitsi onyong mbe.29 Be khi bereng kyong ba khim ti okyo,ke ba gba anang enzi ayi ohu kuya alu-n okyu ti bemin ke bobu aduwa utuga nyi kyong ozur vah bukri.30Bangi abi ti kuya-n apu bekeng utu awu ba pa kuya nyi ede kuya ni ogbinlu-n ata ni uho uga, ke bi obu ezib ndi ba gba kinang akhi ohu kuya-n okyu khita. 31Ke Pol olok yi khiki akpa eyi bosoja okyong, " Bangi-n akya le kpri keming kuya kong, esi nyi agbin kong." 32Eke bosoja-n aka ming ilik kuya-n anda khi adang eding.33Ayi ozur ri avah obu-n, Pol aha bi kyong lilang ibi bi na lyi ala. I kyong ,Inying esi itu kur ering inzi ming ayi nyi alyi ala kong-n; nyi alyi khizu kong. 34Mo nung nyi kyong nyi pu ala lyi, ening esi ogbin enyi; esi uhe uzun enyi uting esi eyim kong.35 Ayi ilok ening-n, ide ala ke ideng Ikpe obri bangi lilang. Eke ihu ala-n ohu aha ayir alyi.36Eke lilang ibi ohu ikhib alyi ala. 37 Adi bangi buvah bupah eyi akhim ara ering kur ering otong khiyin ti kuya nyi.38 Kekpeng akhi ba lyi edri-n bo hu baba ni alkama agba kyu ti beming anda uso eyir ti kuya-n.39Ayi ozur ava-n, ba arung khitsi-n kong, ke ba zang irik khibin ira undu uho uga -n,eke ba ta aha yi botu kyong khiying be de kuya nyi eding na lu embe.40 Eke bo hu ilik-n emin ata uho embe. kekpeng akhi nyi be re ilik ayi ohu khitu kuya nyi-n ohu khi atsu kukye, ke be de ukeng eding ti undur ira-n.41 Aba zeh ni bekhi uyang, kuya-n esi kyu eding khita beming.Eke kewun kuya nyi ohuk ekpri embe esi arung eye kong. etu kuya-n ebib arak barak khiki undur beming abi otu abun kazak-n.42Kating bosoja-n apu kyong bo bong bangi abi ni ketim eming-n endi uting fu emgbe olu eke eki eyim kong. 43Eke khiki akpa nyi anwang egbin olu Pol, ening-n itung kating ibi; ke inda abi emgbe arung kyong bi wun lu khitabri ding kutsi. 44 Eke bangi abi ering-n bi ben bayak nyi eyi agbak ayi ering ni kuya nyi-n. Utu awu leng nyi-n da gbin olu lilang edi aba utsi.
Chapter 28

1Ayi bi akudi aba bukun-n, zi ba arung kyong bi ezi khiden-n Malta.2Bangi kehin nyi otok di kubu bunda aga mbe,ba akhin ula khi bo huzi lilang, eke ebeh ete kpri ening mbe eyi ukpah.3Ayi Pol epu butin ehin aba dip ula-n,kavuk olu aba ti iduk ula-n, aba akami kubu. 4Ayi Bangi kehin azang kogun edeng ti kubu Pol-n, bo olok eyi botu kyong, " Awun katin akyating esi ongi emi ele obong bangi eke ikhi ebin uho ugah aba, ting ahn ibak ofu ekpir mi etu mbe."5Eke igyip kogu-n okoyu ula ura ohu mi kong. 6Be ele abang mi kyong ura-n anda mi ukpah khi eku eri oku. Eke irim ngi bi ele ding khira eke ba zang khizu ohu mi kong, Be beyeng orup ibi okyong awun isi ikpe.7Indang khitsi akhi onyong embe-n esi ni uding kehin, khiden ngi Publiyus. I hu di ekin arib ekeming kemeng ni itu ita.8 Eke abba ni Publiyus ukpa eyi izi okyung mi. Eke Pol otok mi obu khiki onung Ikpe onyong mi. 9Irim ni ayi ngi-n, Bangi10 bukyong abing eie khideng mbe -n aku botu aba obu ngi aba afa unyong . Bangi-n anda di bolip buga mbe.Ayi di obung avem da anyin-n ba anda di ozu ayi da pu-n.11Irim ni ivah ira, de emeng isi ke ndi de kin kuya ni bangi Alekzandriya akhi ere obu uvah ti khikir itsi bi-n, akhi foto ni belim epi etip embe-n. 12Irim ni ayi di ne kin kehin ni Sirakus,de le embe itu ira.13Embe-n de kin kuya aba zeh kehin ni Regium. Irim kutu khitin kuben ne ozu si kari ohung, ede itu ipah da ba kehin ni Puteyoli.14 Embe-n da fa bamba babi ke be zi di kyong di ba le yi bi keming itu itong ipah. Ening nyi di na ba i Rom. 15 Embe-n bamba, o wok uha idi, ba aba fa zi eyi di ede ding betsi ni Apiyus eyi Bamba abi be zi bi Three Taverns-n. Ayi Pol azang bamba-n, ideng Ikpe ke ohu mi ikhib.16Ayi de kin khi Rom-n, Banda Pol ile khitik ngi eyi isoja ami rekpe mi-n. 17 Eke aba irim ni itu ira Pol ezi ekhin bangi abi ele ekhi ni Boju-n. Ayi ba aba ekhi-n, i ha bi kyong Anyi bamba, ama obu khizu kekhi ada ozu kehin babba ezi kong, be de m ata ketim eming esi khi Jerusalem obu ni bo Roma. 18 Irim ni ayi be ebib-m ozu, ba anwang ndi be esim apa, khiki ere khikyeng akyating eke ndi bo bong-m.19Ayi Boju olok abib ozu ayi ele orup bi-n, bo hum igang kyong mi de ikpe-n ding obu ni Siza, ereng fu ama ri lok abib bangi nim-n. 20Ni khikyeng akhi eleng bo tu-m aba obu ndu kyong ama ba lok yi mu.Esi ti ayi Isrel alu orup-n bo hum azib igbe ning."21Eke ba ha mi kyong, "Da afa uha owu esi khi Judiya aba khiki ndu kong, ra bamba babi eyi uha obi aba ha khiki ndu kong. 22 Da pu di wok obu ndu khiki ne ere bangi lilang olok abib utu bangi-n, Khiki ni ere da wok kyong ba ri olok abib bangi-n evir iyak lilang."23Ayi be de kutu alu mi-n, bangi baga embe aba khibin ayi ile-n. Eku ozu-n aha bi, ke i ha bi ozu khiki ni agya khiding Ikpe.Enwang igbin orup bi aba obu ni Yesu, ayi izin ni Moses eyi ozu ayi bangi Izir olok-n, ayir khizir eding urukpe. 24Ozu-n ekin babi orup, babi osu yi kong.25Ayi bo su eyi botu kong, ba nyin irim ayi Pol olok kive khiting akhin, "Kudin Kotin olok zizing utin Azaya ongi izir anda babba enyi. I kyong,26 'Ding kobu bangi ning na ha bi kyong, "Ni uwok nyi owok ke esi nyi ya arung atin kong; Uzang nya zang, eke esi nyi arung kong.27Ni ayi orup bangi ning nyi ohu esi etem, atung ibi owok eyi butsim Be zib egi; Ahuk ba azang eyi egi ibi yi Eke bo wok eyi atung ibi yi Eke esim arung eyi orup ibi yi, eke be si irim eye eke mo nyong bi."'28Ening nyi-n, nya arung kyong ogben ni Ikpe awu leng etse edin kobu bangi abi arung lkpe kong eke bo wok.29"30Pol ele igi ipa ti ketim aki iri ho anang embe-n, ke ihu bangi abi aba obu ngi-n lilang. 31Ira ha tok bi ozu kiki ni agya khiding lkpe re zhee ozu khiki ni ltsi Yesu Kristi yi kazak ngi lilang. Ke ongi otung mi kong.

Romans

Chapter 1

1Pol, ldung etim ni Yesu kristi, edi mi eke ile ongyi kitsim, ke etsen mi alu eke inda uhaa uding ni lkpe.2 Ining si uhaa uding awu imeng undu lang i tuk ede nda bangyi izir ni ilik keveng.3 Esi ni Idung ngyi, ami ba mba lu ni udong ni Debi esi ni kibyi etu.4I si idung ni lkpe ni kazak kudin ni keveng utu awu izir anyin ti kenzi--Yesu Kristi ltsi idi. 5 Esi uten ngyi ayi da afa eding eyi etim ni kikyi kina ni orup uting kemeng ni irim lilang, to kudin ngyi. 6Kemeng ni irim ning nyi lilang ere di nyi eke nyi le bangyi Yesu Kristi.7Kitsim aki leng esi ni Roma lilang, abi ni orup lkpe, bangyi abi ni keveng. Abba edi lkpe eyi Itsi Yesu nda eding esi inyi eyi bukun.8Kitabir ama deng lkpe irim ni Yesu Kristi kikyi inyi lilang, kikyi ni ayi orup utin inyi otok lu evir kayang lilang. 9Ni ayi lkpe si ongyi ezik nim, ami ama re ben ni kudin ni uhaa uding ni ldung ngyi, esi re utu awu ama fu re di kiding inyi. 10 Ti kige nim lilang ama ro nung lkpe ni eding kyong i bu kisa utu awu ama otsu azang nyi indang.11Ama de atsu kurop kyong ama zang nyi, eke ama nda nyi bunda abi ni kudin. 12Eke ama ro hu nyi ikip utin ni orup utin inyi eyi ama.13Ayi bamba nyi mang arung kyong ezing agambe ama ra mang ama ba zang nyi, ke ufu re eleng ama eke kemeng inyi ama fa ehe bangyi irim.14 Obr ni ekyin eyi bangyi kehin eyi bangyi bomyin esi yi abe amin kong lilang, ama lu eyi kikpa ni kiha lkpe uta . 15Esi ni anim ama le abang ama ha uhaa lkpe eyi bangyi Roma ting.16Kiyeng ohu ama aha lkpe kong, esi kazak ni ikpe aki ede ogbenlu aba obu ni bangyi abi so su eyi mi, Ju kitabir eyi Grik. 17Eneng kenung ni lkpe otok lu kemeng ni orup utin, utu awu elim alu kyong bangyi kenung le yi orup utin."18lkpe atsu orup eyi bangyi abi otung mi eyi abi obu kenung kong. Abi obu kenung kong bo huk kavang ngyi. 19Kikyi ni ayi ba rung etu lkpe, lkpe avun bi egyi.20Ozu kata ngyi otok zazar, kazak ni umen eyi etu ni kudin esi ri ti kige aki akim kayang, arung yi kige aki ekim. 21Ni ayi ba rung kikyi ngyi be ring mi ere fu lkpe kong, ki be edeng mi kong, be esim esi kitim ni kating ibi eke orup karung ibi ekip kivip.22Utu awu be azang kyong bamyin, be ezim esi etim.23 Be yeng buzur ni lkpe ami re oku kong anda kibre ongyi ami ro ku anda banung eyi ibyi eyi ozu ayi esi itsari lilang.24Ikpe de egyi koluk ni ozu ilyik anda bi eke kindip akyating ukikatang ibi.25Abi ohu kavang ni lkpe esi kazim be zim ekip kikyi itsari anda ozu ayi lkpe akim obu lkpe kahun. Ami ba rak umenkigyi. Amin.26Kikyi ni eneng nyi, lkpe zir bi kiyeng eke bakeb ibi eyeng ozu ayi lkpe akim esi ayi ke lkpe akim kong. 27 Esi re kizu kitin eyi banyalim, be si bulu ibi eyi bakeb apa embe ezim azang botu eyi egyi baza bana. eke banyalim abi ezim ra na eyi botu ni kihun ngyi ba fa butsim ni abyi ibi ayi bo bu28Ayi bi otung kavang ni lkpe, lkpe nda bi bo obu ozu orup ibi ayi ele zizing kong .29Be zim edir eyi ozu ayi etsi kenung kong, ingak, egyi koluk, eyi orup ubir. Ba amin eyi buvib, ubong, kangri, ukaba, eyi kating kebyi. 30 Ba ra ngak bangyi, ba ra ka kazim, ba afa lkpe. Kikyi kindip eyi igang uta, eyi kikyi kigbang obr bangyi ibi. 31Ba kyating yi eyi kating kedin, bo osu eyi botu kong, kimbok akyating ukikatang ibi.32Ba rung izin lkpe kyong bangyi abi esi obu ozu ayi nyi bo hun utu awu ba fa buku. Bo bu ohun eneng mbe kong, be zim re osu abi ro bu yi ting.
Chapter 2

1Ere neng ukya yi kisa, omu ami ro lok ikpe ayi uri lok ikpe kikyi ongyi omi ulok agbem ayi andu, omu ami re lok lkpe kikyi ongyi omi ure bu re utu awu nyi. 2 Adi arung kyong lkpe lok ikpe eben kenung ngyi ni ayi aba kikyi ni bangyi abi obu utu ozu ayi nyi3Omu ami ro lok ikpe kikyi bangyi abi re obu utu awu nyi ni ayi omu re obu utu awu nyi umang kyong ukyi ikpe i lok ni lkpe ra? 4 Umang kyong uzang ezin kive ni eding lkpe ayi l re kip zing butsim eyi orup uhu ra? Orung kyong eding nyi esi ayi ede mu eding ni ogben kong ra?5Esi ti orup ugbang ndu ni ayi uyeng ni orup ndu ayi akyating, ayi ude alu eyi etu ndu orup otsu ni kutu orup otsu eyi kutu ikpe ilok ni lkpe ayi ni kenung. 6I ho anda eyi eyi kubu etim ngyi: 7Ni ayi bangyi abi ofu ro bu eding kpir ening ra pu urak eyi buzur eyi ozu eding, i nda bi unyang umenkigyi.8Bangyi abi ra pu kindip etu ibi, abi ke otung kavang eke be si osu eyi ozu ayi etsi kenung kong, orup umma lkpe atsu kikyi ibi. 9 Butsim eyi ibak aba kikyi ni bangyi abi obu abyi, bangyi Ju kitabir eyi bangyi Grik.10Eke urak, kindip eyi bukun anda bangyi abi obu eding, edin kubu Jus kitabir esi yi bangyi Grik ting. 11Amin akyating obr lkpe. 12 Bangyi baga mbe obu ozu abyi ni ayi izin akyating, bo ku ni ayi izin akyating. Abi obu abyi ke ba rung izin, ikpe ilok ele embe.13Esi abi owok izin ele yi kenung obr lkpe kong, eke bangyi abi eben izin nyi lkpe anda bi etung. 14Bangyi irim abi alu eyi izin nyi kong eben izin ni avim kayang alu eyi izin ibi ayi ni etu. Ting ahin ba lu izin kong.15I le ibi otok kyong utu awu izin nyi aha, elim alu korup ibi. Orup ibi osu bi ezik, kekpeng aki bo wok ikpe ibi, kating ibi ata bi kebyi ra aduk bi. 16Ye bu ening kutu aki lkpe l lok ikpe ni kataa ni bangyi lilang ni kive nim aki esi uting ni Yesu Kristi.17Ke kiying omu esi Ju, ke utaan etu izin eyi undip etu ata lkpe. 18Arung ozu orup ngyi usi osu yi eding kikyi ere be zee mu izin ngyi meng. 19Ayi omu esi osu kyong omu si keku obr ni kipu egyi, utaa obr bangyi kivib, 20uka kim ni kudang esi kizee ozu ni belim bakir, eke olu eyi izin ayi ni bomyin eyi kavang, ke utu awu arung ayi ya bib i le kayang ni unyang inyi ra?21Omu ami ezee bangyi babi uzee andu kong? Omu ami re zee kyong ufu zi kong ure zii ra? 22 Omu ami tung baza, uri na baza? Omu ami ra fa baha uri zii ketim lkpe buzi ra?23Omu ami ata kavin atin orup etu ni izin lkpe, uben izin lkpe yi abyi obu? 24Kidin ni lkpe akya yi kindip ukikatang ni bangyi irim kikyi inyi. Utu awu elim alu.25Kamang kata akahu ayi use ki izin, usi ongyi ami utung izin ukpir kipu. 26 Ayi ongyi kipu esi ki izin i zim si ongyi kamang kata ra? 27Eke abi ele kipu ni kayang esi alu izin esi bata nyi ikpe kong ra? kikyi ere anyi alu izin ayi elim alu yi kamang ka ta. Ting ahin nya abib izin.28Ami kahung i si Ju ni kukpa etu ra kamang kata mbe kong. 29Eke i si Ju ami si kemeng aba, eyi kamang kata aki esi korup, esi ni kudin, esi ni ozu elim. Utu ongyi ami nyi i fa urak ngyi obu lkpe esi obu ongyi kong.
Chapter 3

1Ere kizu kideng aki Ju afa ra? Ke ere esi kizu kideng ni kamang kata ra?. 2Ye hun ening ni bekeng lilang, ni keyir, bo Ju nyi osu yi kilang kulum ni Ikpe.3Eke ere obu bangyi Jus babi akyating yi orup uting ra? Ayi ba kyating yi orup utin anda kavang ni lkpe abib ra? 4Iye, Ikpe kpir kavang. Ting ahin nda eke ba fa lkpe ni kavang, ayi bangyi lilang esi bukaba. Utu awu slim alu, "keng utok olu kenung ni eve undu ndu, onwo lu mu kige ni ikpe ilok.5Ayi ke ile ko zung idi otok lu kenung ni lkpe, ere aki do lok ra? Da ha lkpe kyong i bu kobyi ayi i nda orup-umma ngyi okyu kikyi edi ra? (Ining esi ozu kangri ni bangyi mbe) 6 Iye! yi fu re ening kong! ahing ayi lkpe i lok kayang ikpe ra?7Ayi ke kavang ni lkpe utin ni kazim nim, ede aba mi urak, ahin eye ayi afa olok ama ikpe reng ongyi ozu abyi ra? 8Ere bu ki nya ha kong, ayi ki ba ka kazim mbe kyong adi lok kyong, ke bangyi babi esi su kyong adi ha kyong, "do bu abyi, eke eding aba ra"? ikpe i lok kikyi ibi avang embe.9Ere eye ra? Adi onwo lu idi ra? I ye esi ening kong. Kikyi ere do hu bangyi Ju eyi Grik, kyong lilang ibi esi bangyi ozu abyi. 10 Ining esi utu awu elim alu: "kyong ongyi kitsi kenung omi akyating.11Ongyi omi akyating yi oroung. Ongyi kyating ami otsu apu lkpe. 12Lilang ibi ezim irim ata lkpe. Lilang ibi etsi kikyeng kong. Uying kyating ami bu kiding, I ye akya yi uting.13Urutu-ibi avung ele reng kenzi kubu. Omyin-ibi esi omyin ukaba. Ura ni kogu ele ni koto undu ibi. 14 Undu ibi amen yi kuhang eyi bu nung.15Ezun-ibi esi bukir mbe ti beyeng ovir. 16 Ukim eyi butsim ele ukeng ibi. 17 Bangyi abi leng emeng arung ukeng bukun kong.18 Bereng ni lkpe akyating egyi ibi.19Indang da rung kyong ozu lilang ayi izin olok, ya lok eding kikyi ni abi ele kemeng ni izin nyi. Ining obu ening eke indu lilang ohuk, eke kayang lilang apa myeng obr lkpe.20 Kikyi ere bangyi esi emgbe atin ibi ti etim izin obr lkpe kong. kikyi ere utin ni izin da arung ozu abyi.21Eke indang lkpe de kenung ngyi mbe tok esi izin kong. Bangyi izir eyi izin osu ezik ngyi ting, 22 ayi nyi esi kenung ni lkpe utin ni orup-uting etu Yesu Kristi obr ni abi esi osu mi. Kikyi ere keki akyating embe.23Kikyi ere lilang obu abi ke ba aba ohun ni buzur lkpe,24 afa urenta utin ni eding ngyi utin ni ogbenlu awu ele etu Kristi Yesu.25Ikpe de Yesu Kristi alu reng bekeng abi utin ni orup-uting ni beyeng ngyi. l de Kristi anda otok kenung ngyi kikyi ni umbge-atin ti abyi ayi akpa meng. 26Ti irung ngyi ozu ayi obu lilang eleng eke otok olu kenung ngyi ti kige aki eleng. Ye rening nyi i tok lu kenung ngyi eke otok kyong emi si kimbge atin bangyi kikyi ni orup uting utin Yesu.27Kikyi kindip ele ere eye. Ede ki anyin meng. Utu orung. Ni etim ra. I yee, esi ti bekeng orup-uting.28 Do hun yi kyong ongyi emgbe atin ti orup uting esi ti etim ayi ni izin kong.29Ikpe si bangyi Ju mbe ra? Esi lkpe ni bangyi irim ting kong ra? Ening nyi, esi ni bangyi irim ting. 30 Ayi Ikpe si uting mbe utu awu imgbe atin abi atakamang utin ni orup-uting ibi, imgbe atin abi atakamang kong utin orup-uting ibi ting.31Eke de zim abib izin uting ni orup-uting ra? Esi ening kong! Kpuk, do hu izin nyi alu.
Chapter 4

1Ere aki adi kyong Abba idi uga Abraham fa ni etu ning ra? 2Ayi Abraham afa umgbe atin ni etim, l le yi kikyeng aki indip etu, ke esi obr ni lkpe kong. 3Kilang ni lkpe aha kyong ere ra? " Abraham so su yi lkpe, l tsen mi ongyi ami tsi kenung".4Indang ongyi ami bu etim, kituk esi bunda kong eke ereng esi kikpa. 5Eke obr ni ami obu etim kong eki isi su yi ami mgbe atin abi arung lkpe kong, orup uting ngyi ele reng kenung.6Debi ting aha utu eding ayi ele kikyi ni ongyi ami lkpe obu eding alu reng ongyi kenung ke esi ni etim kong. 7 I kyong, "Eding esi ni bangyi abi abyi ibi emgbize apa anda bi meng, eyi abi abyi ibi ekip-ezing.8 eding esi ni ongyi ami lkpe olok abyi kikyi ngyi kong.9Eding ning nyi ele kikyi ni abi atakamang mbe ra ele kikyi ni abi ata meng kong ra? Kikyi ere da haa kyong, "Abraham esi ongyi kenung kikyi ni orup uting." 10Okyong ahin. Kige aki Abraham ata kamang meng kong, eyi kige aki i ta meng. Esi ni kamang kita kong ke esi ni kige kipu.11Kamangkita ni Abarahm esi ura. ni kenung ni orup-uting ngyi awu elu si ri kige aki itakamang meng kong. Eke indi i si abba ni abi oso su lilang, ra abi akya takamang ting.Ayi otok kyong be tsi kenung. 12Eke indi i si abba ni kamangkita ni abi atakamang mbe kong, eke i si ni abi tsi izin ni orup uting ni abba idi Abraham ti orup uting awu elu kige aki i takamang meng kong.13Undu umen anda Abraham eyi udong ngyi elyi kiven ni kayang aki leng esi ni utin ni izing kong eke utin ni kenung ni orup uting ngyi. 14Ayi abi eben izin mbe esi alyi kiven, orup uting eyi undu umen akya ting yi kikyeng. 15Kikyi ere izin ede aba orup umma, eke i yak ayi izin akyating embe, obib ni izin akyating.16Ere ening esi utin ni orup uting, eke undu umen ngyi ele ni edin, ede anda abi ele ni udong ni Abrahim lilang--esi ni abi eben izin mbe kong, eke esi ni abi alu yi orup-uting utu ni Abraham. Ami si abba idi lilang. 17 Utu awu elim alu, "Ama hu mu si abba ni kayang lilang." Abraham le obr ni ami elu orup etu ngyi i si lkpe, ami nda ahim unyang, ki isi de ozu ayi akyating yi uyang eke ba nyang unyang.18Ken ayi orup olu akyating, Abraham ta utang etu lkpe yi kazak ngyi lilang, esi ening I ba si abba ni irim lilang, utu awu ba lok meng, "Ri utu awu ngyi ayi bodong andu aba ele." 19 I eyik etu ni orup olu ngyi kong, Abraham erung kyong etu ngyi esi amba eye kong. (Kige aki ngyi i le igyi akam otong ni bokeb), izim arung kyong ogu ngyi Sarah ayik etu meng ni ukpan kimba ni belim.20Eke kikyi ni undu umeng ni lkpe, Abraham ikpak ni orub uting ngyi kong. Ening nyi igbang si kehung ni orub-uting, ra rak lkpe. 21Enying yi orup ngyi lilang kyong, kizu aki lkpe meng undu e lu yi kazak indi i bu arung. 22Ere ening ede mi alu kyong esi ongyi ami tsi kenung.23Indang be lim yi kikyi eding ngyi mbe kong, esi kenung ayi be kyong utin ngyi. 24 Elim yi alu kikyi idi ting, adi abi esi su yi ami zir Yesu ltsi idi katang abi oku meng. 25Yesu, ami be de nda kikyi ni abyi idi, ke i si ezir anyin kikyi ni umgbe atin idi.
Chapter 5

1Irim ayi da fa umgbe atin ni orup uting, de le bukun yi lkpe utin ni ltsi Yesu Kristi.2 Utin ngyi adi ting afa kisa ni orup uting ni eding ngyi ayi de yir. Da tin orup eyi ele ni obr ti orup olu idi kyong da fa buzur ni lkpe.3Ohun ayi nyi mbe kong, ke eye da tin orup ni butsim idi arung okyong butsim anda orup ugbang.4 Orup ugbang anda orup olu ni kira obr.5 Orup olu awu leng esi ebe mbe kening kikyi ni i le ishong (orup arib) ni lkpe ayi itse ekyin orup idi utin ni kudin kootin aki anda di.6Ni kige aki etu ekpe di, Kristi oku kikyi ni abi arung lkpe kong. 7 Yi agbang obu eke uzang ongyi oku buku kikyi ni ongyi ami le yi kenung, ke ere ning ongyi omi esi oku kikyi ni ongyi ami obu ozu eding kong.8Eke lkpe otok ishong (orup arib) ngyi obr idi kikyi ni ayi do fu ni ozu abyi Kristi ba ku kikyi idi. 9 Obu lilang indang, adi emgbe atin ni beyeng ngyi, eke da gben olu ti orup umma ni lkpe.10Ayi de si bangyi ni kufa, utin ni buku idung ngyi Yesu Kristi, da lu yi bulu eyi lkpe irim ngyi, da lu yi bulu ayi ke da gbin olu ti unyang ngyi. 11 Esi ayi leng mbe kong adi ting atin orup etu lkpe utin ni ltsi idi Yesu Kristi ami aku di eken bulu.12Erening, ayi esi kikyi ongyi uting ozu abyi ekyin kayang, kikyi ni abyi buku ekyin aba. Eke buku arak afa bangyi lilang, kikyi ere lilang obu abyi. 13Abyi ele kayang lang izin, kige aki izin akyating abyi okyong kong.14Buku ayir kige ni Adam aba ekyin obu Mosis eken eyi ni abi obu ozu abyi utu awu Adam obu, Adam si ktok ni ami ra ba. 15 Ke ayi ye ere ning, bunda ereng ababi eye kong. Ke ni abi ni ongyi uting buku obong bangyi baga ening ayi lkpe eyi bunda ni eding ni ongyi uting Yesu Kristi ele kikyi ni bangyi baga.16Ni bunda ere utu ni ongyi ami obu abyi kening. Ni ukpa owu ikpe i lok ni buku aba kikyi ni abyi ni ongyi uting. Eke ni ukpa owu bunda ni umgbe atin aba irim ni abyi ayi aga. 17Eke kikyi ni abyi ni ongyi uting buku ekyin utin ngyi, aga obu lilang inda abi ke ohu edin eyi bunda ni kenung eke ba na kiding utin ni unyang utin ami esi Yesu Kristi.18Erening, ayi utin ni uting kuda ni bangyi lilang aba ukum, eke ening utin ni ubu ni keveng ni ongyi uting, umgbelu ni budin afa bangyi lilang. 19Kikyi ni ayi utin ni kikyi kigbang ni ongyi uting baga esi babyi, ke erening utin kikyi kina itsari ni ongyi uting baga ele etsi kenung.20Eke izin ngyi na aba eke abyi esi aga. Eke irak ayi abyi ele, eding ele obu lilang. 21Ayi obu ke, abyi aba eyi buku, ening eding aba utin ni zazar ni ile ni budin ni umen utin Yesu Kristi Itsi idi.
Chapter 6

1Ere aki do lok ra? Di fu le bu abyi eke edin esi aga ra? 2Yi fu re ening kong. Adi abi oku ni abyi meng, Ahin eke de fu ele kemeng embe. 3 Nya rung kyong baga mbe abi obu batisma ni Yesu Kristi bo bu batisma ni buku ngyi kong ra?4Adi be enzi di eyi mi utin ni etu batisma ni buku. Ayi Kristi ezir ni buku utin ni buzur Abba, ening ting adi esi eyi mi ni i le ipyi ni unyang.5 Eke ayi adi eken kikyi eyi mi ayi iku, adi ting de eken kikyi eyi mi ni uzir ngyi.6Da rung yi okyong ongyi idi okip akim eyi mi, eke abib etu ni ozu abyi , eke de le bepyi ni ozu abyi eye kong. 7 Emi ami oku meng i le zazar kikyi ni ozu abyi.8Eke ayi do ku eyi Kristi, de so su kyong de le eyi mi ubyi. 9 Da rung kyong Kristi ezir anyin ni buku, eke esi i ku eye kong. Buku ele yi kazak kikyi ngyi eye kong.10Ni buku abi iku ni ozu abyi, iku kezing keting esi ni lilang meng, eke i le ayi ile, esi ni lkpe.11 Ke amu ting de andu myeng kyong u ku meng ni ozu abyi, eke ule uwun eyi lkpe etu Yesu Kristi..12Erening ufu nda ozu abyi ana kiding etu andu eke ukip kikyi itsari anda egyi koluk kong. 13 Fu ede etu andu ayak ni abyi eke uhu andu esi avim ilyik kong, eke de etu andu nda lkpe reng ongyi ami iku meng, eke ubang i le yi unyang. De akak etu andu lilang nda lkpe reng fu avim etim ayi ni kenung. 14Fu anda abyi ana kiding kikyi andu kong, ayi omu ele keming izin kong, ke ni edin.15Ere ting ra? Do bu abyi ni ayi de le keming ni izin kong ra? eke keming eding ra? Ye fu erening kong.16 Orung kyong ongyi Ami ohu andu esi upyi anda mi esi Ami uwok, ening esi kavang usi upyi ni abyi ayi anda buku, ra upyi ni kikyi kina itsari aki anda nyi i le kenung.17Eke udeng esi ni abba lkpe! Ni ere lilang inyi esi belim etim ni abyi ke nyi na kikyi itsari esi korup eke otok uzee ayi be zee nyi. 18Nyi fa ure ta ni abyi, eyi zazar eke ohu nyi esi belim ni kenung meng.19Ama lok ereng ongyi kikyi ni etu ayik inyi. Ni ayi nyi ede etu inyi anda bepyi ni ilyik eyi edin abyi, ke indang nyi de bukak etu inyi nda upyi ni kenung ni umgbe atin. 20Ke kekpeng aki nyi ofu bepyi ni abyi, nyi ere ata ni zazar.21 Kige aki nyi ehim utu awu rung ayi ufa ni ozu ayi ni kikiyeng ra? Uba ni ozu ayi leng esi buku.22Eke indang ayi ure ata meng ni abyi ke nyi esi bepyi lkpe meng, nyi ele yi ehim ni umgbe atin. ufa inyi embe esi budin ni umenkigi.23 Ni ayi kubu etim ni abyi esi buku, eke bunda ni lkpe esi budin ni umen etu Yesu Kristi Itsi idi.
Chapter 7

1Orung kong ra, anyi bamba (kikyi ere ama ro lok esi bangyi abi arung ozu izin) i kyong izin nyi ohu omu ongyi inda ayi u fu le yi unyang ra?2Kikyi ere izin ohu akeb ami i le eyi imma ayi i fu uwung, ke imma esi oku meng, ami meng olu ti ulik izin ni kimma. 3 Erening okyong, ayi imma ngyi ofu uwung, ke i ne amma ongyi omi, esi i hu uza. ke ayi imma ngyi esi oku meng, ire ata ti izin meng, ening i si akeb uza eye kong ayi i na ma ongyi omi.4Erening, bamba nim, enyi ting oku kehim meng ti izin uting ni etu ni Kristi. Eke nye ma eyi botu, ereng si ami ezir anyin ni buku, eke anda de ehim ehim ayi edin ni lkpe. 5Ni kige aki de fu ele ni ibi etu, Egyi onwo ofu ele eyi etim ti bukat etu edi esi ayi re him ehim ni buku.6Ke indang de olu meng obu izin, de ezim oku meng ti ayi ohu di akim, Ayi se ening eke de ben mi ni ile ipyi ni kudin, esi ni ile ayi akeb eye kong.7Eke do lok esi ere. Izin kahung bulok ngyi esi abyi ra? Yi fu ere ening kong. Ayi erening, ama anda ama rung abyi kong, akya esi ozu izin ting. Kikyi ere anda ama arung koluk kong esi ri ti ayi izin nyi aha kyong, omu fu aluk kong." 8Ke abyi, afa kisa utin ni izin, ede aba itu ni kulak etu nim. Izin esi akyating ozu abyi esi buku9Ama le uwun ayi izin akyating, eke ayi izin aba, abyi esi uwun ke obong ama. 10 izin nyi ayi ede budin aba, ezim esi buku obu anim.11Ayi abyi, afa kisa utin ni izin ke, akaba ama. Utin ni izin obong ama. 12Utu awu eleng, izin ngyi ele keveng, etsi kenung ke ya arib.13 Ke kizu aki esi kiding ezim obong ama eye ra? Yi fu ere ning kong. Eke abyi, aba otok angyi utin ni ozu eding, ede aba buku etu nim. Ening aha tok kyong esi utin ni izin nyi, abyi esi kehun. 14Kikyi ere adi arung kyong izin nyi esi kulum, ke ama si ni kibyi etu. Ede ama agya alyi upyi ti ozu abyi.15Kikyi ere kizu aki ama ri bu, ama arung kizu kahung kong. Kikyi ere kizu aki ama apu kyong ama obu, ama ezim obu ki kong, ozu ayi ama afa esi ayi ama robu. 16 Eke ayi ama obu ozu ayi ama su ama obu kong, ama su yi izin kyong ya arib.17Eke indang esi ama ami ro bu yi kong, esi abyi ayi ele ama ketu. 18 Kikyi ere ama arung ketu nim, kyong esi ibyi etu, esi apa kizu kiding kong. Kulak ni eding ele mbe, ke ama ezim obu yi kong.19Kikyi ere eding ayi ama pu kyong ama bu ama ezim obu yi kong, ke esi abyi ayi ama otung, esi ayi ama bu. 20Obu ening ama esi obu kizu aki ama tung indi ama obu, erening esi ama kahung ro bu ketu nim kong, ke ozu kahung esi abyi ayi ele ama ketu ro bu. 21 Ama zang rung kyong bekeng ngyi ketu anim kyong ama obu eding, eke abyi nyi ele yi ama kavang.22Orup arib ama ti izin lkpe eyi ongyi ami kemeng. 23 Eke ama zang bekeng itu keki ti bukak etu nim, eri aku ama umma kemeng orup nim, eke ya zip ama alu ti bekeng ni ozu abyi ni bukak etu nim.24Ama si ongyi ami ni kahang! Eyi ami agben olu ama ti etu ni kehim ning ra? 25Ke ama deng lkpe utin ni Yesu Kristi Itsi idi. Ere ening ama bulok nim ri ki izin lkpe, korup nim. Ke ting ahin yi ibyi etu ama re ben bekeng ni ozu abyi.
Chapter 8

1Erening indang ugbem akyating kikyi ni bangyi abi ele kemeng ni Yesu Kristi. 2 Ni bekeng aki ni kudin ni unyang etu Yesu Kristi anda ama ereta ti bekeng ni abyi eyi buku.3Kizu aki izin obu arung kong kikyi ni uting etu ayik, lkpe bu. i tse ldung ngyi i lu etu ni ibyi etu ni ozu abyi eke i ba ku kikyi ni ozu abyi, eke igbem abyi ayi ni ibyi etu. 4I bu yi ening eke anda kizu aki izin ngyi eri apu aba avang embe ketu idi. Adi abi esi utu ni ibbi etu kong, eke de si utu ni kudin. 5Bangyi abi ele ni ibyi etu esi ibi ata ozu ayi ni ibyi etu, ke abi ele ti ni kudin esi ibi ata nda ozu ni kudin.6Kating aki ede alu ni ibyi etu esi buku, ke kating aki ni kudin esi unyang eyi bukun.7 Kating aki ni ibyi etu esi kufa obr lkpe, ti ayi nyi eki eyi izin lkpe kong, ting eye ohun utu ayi ngyi kong. 8Abi ni ibyi etu mbe esi bo bu arib lkpe kong.9Ahin ting, omu ele ti ibyi etu mbe kong ke esi ti kudin, ayi esi kavang kyong kudin lkpe ele mu etu. 0ngyi ami akyating eyi kudin ni Yesu Kristi, esi ongyi kong.10 Kristi esi ele mu ketu, etu andu oku meng obr ni abyi, kudin ele uwun ti ukpa kenung.11Ayi kudin ni ami ezir Yesu ni buku ele mu etu, ami nyi ami ezir Kristi anyin ti buku i nda mu unyang ting ni etu buku ti kudin, aki ele mu ketu.12Ayi erening, anyi bamba, adi ele ti kikpa, eke esi ni ibyi etu ayi ni ile idi kong. 13Ayi omu esi ele ni ibyi etu uku, ke omu esi ele ti kudin ubong ozu ni etim etu ufa budin.14Kikyi ere bagambe abi kudin lkpe aku be obr, abi nyi esi belim lkpe. 15Omu ohu kudin ni butsim eke ukyi bereng eye kong, esi nye ohu kudin ni bodung eke de ra ta beke kyong "Abba, Ikpe."16Kudin kahung osu ezik eyi kudin idi okyong adi esi belim lkpe.17Ayi adi esi belim, adi ting da lyi kiven, kiven ni lkpe. Adi eken kiven eyi Krisiti, esi kavang de eri itsim eyi mi, re ening ting da fa buzur eyi mi.18Ayi ama so su kyong butsim ni indang ohun ayi de emyen eyi buzur ayi ofu ra ba obr idi kong. 19Ayi kayang ra pu egyi ra bang utok ni belim lkpe.20Ayi okem ni kayang ning nyi ele mbe esi ni kating ngyi kong, eke esi ni ami akem ki. Ke orup olu fu ele embe. 21 Kayang aba agbenlu ni ile ni upyi ayi ni ava, aba afa ile ni ure ata aba ni buzur belim lkpe. 22Ayi adi arung okyong kayang ra ta beke ni ibak ni butsim ereng akeb ami tin kimba.23Eke ohun inyi mbe kong, ke adi kahung, abi ele eyi ehim kitabre ni kudin, adi ting kahun eri enyim, eri abang uhu idi, atsu ni etu. 24Ni orup olu awu ning adi afa ogben. Ke kizu aki di arung kyong aba obu, egyi idi azang meng kong, eyi ami orup olu ngyi ele ni ozu ayi i zang meng. 25 Ayi de olu orup ni kizu aki da zang meng kong, ening de hu orup eyir abang yi.26Esi ri utu awu nyi, kudin eri akahu di ti ivim idi. Kikyi ere adi arung utu awu de ata kiha eyi lkpe kong, ke kudin bulok ra kahu di eyi unyim awu olok arung kong.27Ongyi ami ra tsa pu erib bangyi erung kating ni kudin, kikyi ere iri onung kikyi ni belim lkpe utu ni ozu orup lkpe.28Adi arung kyong bangyi abi oshong (orup arib) lkpe, i bu ozu lilang arib, ni abi idi bi ti kikyeng. 29Kikyi ere abe kitabre arung, ami ting i hu be esi utu ni kibre ni idung ngyi, eke le idung kekib katang ni bamba baga. 30Abi i hu alu, bi nyi esi abi idi. Abi nyi abi idi esi ri abi emgbe atin, abi nyi abi i nda bi buzur.31Ere aki adi olok ti ozu ayi ele eleng. Ikpe esi eyi di ele, eyi eyir eyi di ra? 32Ami nyi ami otung idung ngyi kong, ke i de mi anda kikyi idi lilang, ahin ke ami ting esi i nda di ozu lilang bunda ting kong ra?33Ayi ami i lok abib bangyi abi etseng meng ra? lkpe si ami re mgbe atin. 34Eyi si ami i hu egbem ra? Kristi si ami oku kikyi idi, ayi obu lilang i si ezir. l le yi lkpe, kiben kindip i re nung kikyi idi.35Eyi ami i hu di arak ti orup i shong (orup arib) ni Kristi ra? Esi kilun ra, esi boken ra, esi ufa ra, esi bunyong ra, esi utin kiben ra, esi kekin ra, ibak ra kagyang ra? 36Utu ayi elim alu."Ti ozu ayi akahu nyi be obong di. Ba zang di ereng bataan abi ele ti ubong."37Kemeng ni ozu ning nyi lilang di obu abip alyi umma utin ni ongyi ami oshong (orup arib) di. 38Ti ayi ama arung amyen kyong esi buku, esi budin, esi butse etim, esi beding kitsi, esi ozu ayi ele onyong, esi ozu ayi ra ba, esi kazak, 39Esi kukyi, esi kigem, esi kizu aki be akim alu, aba ohu di arak eyi i shong (orup arib) ni lkpe kong, ayi ele kemeng ni Yesu Kristi Itsi idi.
Chapter 9

1Esi kavang ama lok esi ketu ni Yesu, ama ka kazim kong, kigyi orup nim osu ezik eyi ama ti kudin kotin. 2Okyong anim abib ama aga mbe eyi ayi okyung ding nying korup.3Ayi ama de alu kyong ama esi ohu undu obyi obr ni ami Kristi kikyi ni bamba anim, abi ni urim awu anim utu ni ibyi etu. 4Be si Isrel. Be afa umbyi, buzur, kezung, bunda ni izin, urak ni lkpe, eyi undu umen. 5 Ibi esi kobu babba abi Kristi olu embe aba eyi kindip ni ibyi etu-- ami isi lkpe ami lilang. Urak ele angyi umen. Amen.6Eke esi kyong undu umen ni lkpe azik kong. Ke esi bangyi Isrel lilang abi esi Isrel ni kavang kong.7 Ezim esi lilang udong ni Abraham esi belim ngyi ni kavang ra hin. ke, "esi utin ni Isaac ayi udong ondu aba ele."8Belim ni ibyi etu esi belim ni lkpe kong. Eke belim ni undu umen esi abi ayak ni udong. 9 Eneng esi kilang ni undu umen, "ni kige aki leng ama aba, eke Sarah a fa idung unyalim."10Eke ohun ening embe kong, ke irim ayi Rebeka ohu kembre meng eyi ongyi omi, abba idi Isaac. 11Ti ayi belim nyi be amba be meng kong, ting ahin bo bu kizu kebyi ra kiding meng kong, ening kikyeng aki ni lkpe utu awu itsen aba eyir, esi kikyi ni kazak kong, esi ni kidi ngyi - 12Ayi be olok eyi mi kyong, "Ami okub aba owok ami ulim." 13Ering fu ayi be elim alu kyong: "Jekob ama shong (orup arib) ke ama a fa Isuwa."14Ere aki do lok ra? Esi lkpe etsi kenung kong ra? Yi fu erening kong.15 Ayi ami i ha yi Mosis, "Ama alu eyi kimbok eyi ami alu eyi kimbok, ama ele yi ukahu eyi ami ama akahu."16 Ke erening, esi kikyi ni emi ami osu kong ra esi kikyi ni emi ami lu unya kong, esi kikyi ni lkpe ami azang egyi kimbok.17Ayi kevib ozu elim olok eyi Pharaoh, "Ti kitu aki eleng ama ohu mu atsu kukyi, eke ni ama otok mu bugbang anim, eyi mu eke indi be di kidin anim evre kayang." 18Ki erening, ami i alu eyi kimbok etu ongyi ami arib mi, eyi ami esi arib mi, i si mi pa eke eyik atung.19Omu uzim ha ama kyong, "abang ki i fu ri apu kebik eye ra? Eyi ami ofu eyir ti kating ngyi ra? 20Ni ukpa awu, ongyi, omu se eyi ami olok abib lkpe."Omu kizu aki be embyi uha tok ami ke embyi mu ra? Ahin kahung ke okem ama ti bekeng abi leng ra?21ongyi ami ri mbyi otuk kyating yi kazak ti bumbyi otuk ti kibyi bumbi abi i imbyi kizu keki kekyi, eyi ayi imbyi avem ayi ering alu indi i ro bu etim embe ekpir kong ra?22Ere ayi lkpe, ami ira pu kyong i tok orup umma ngyi eke indi i tok bugbang ngyi, eke ba arung kyong i bu arung utu awu i hu orup eyi kevim aki ni ozu uukum ra? 23Eke ayi i bu ening eke indi kiven ni buzur ngyi otok olu ti kevim egyi kimbok ni ozu ayi ekem alu akpa meng ni buzur ra? 24Ting ahin, ayi i bu rening anda di, eyi abi itsen, ke esi katang ni bo Jus mbe kong, eke esi katang ni bangyi irim ting ra?25Ayi ami olok esi obu ni emi Hosiya ting. "Ama di bangyi abi ba anim, abi esi bangyi esi bangyi nim kong, eyi abi ni ishong (orup arib) ke ezim esi ni ishong kong. 26kiluk aki be esi olok ki okyong, 'anyi esi bangyi anim kong,' be ezim edi bi belim ni lkpe ami le uwung.'"27Izaya ta beke ngyi lu kikyi ni Isrel, "Ubin ni belim Isrel ereng iraa ayi ele kuho uga, esi abi ering mbe afa ogben. 28 Ni ayi lkpe aba olok ikpe ngyi kayang lilang ayi kohur akyating.'" 29 Utu awu Izaya olok kitabr kyong, "ayi lkpe ami ni kihun akyating si udong idi apa ting, adi ereng fu Sodom eyi Gomora."30Aki adi olok esi kerung? Ayi bangyi irim, apu kenung kong, ezim eri etsi kenung, kenung ni orup utin. 31 Eke Isrel, abi ro tsu apu izin ni kenung, ezim aba dzi embe kong.32Ere obu ra? Kikyi ere bo tsu apu yi eyi orup utin kong, ke esi ni etim. Ba ku ti kikyo ni kivong kekim.33 Utu awu elim alu, "zang, ama lu ki Zion kikyo ni kivong kekim eyi ummi ni uzik. Ayi ami esi osu eyi ki izir kiyeng kong."
Chapter 10

1Bamba, ishong ni orup olu nim eyi unung anim anda lkpe esi kikyi ibi, ni ogbenlu ibi. 2Ayi ama ri aven eke ni be ele eyi orup olu ni lkpe, eke esi ni bomyin mbe kong. 3Ayi ba arung kenung ni lkpe kening, be ezim apu kenung ibi mbe. Be de ibi anda kenung ni lkpe kening.4Ayi Kristi si omen ni izin kenung ni bangyi lilang abi esi osu.5 Ayi Mosis elim ozu ni kenung ayi esi ti izin aba: "Ongyi ami re tsi kenung ni izin i le ti kenung nyi."6Ke kenung aki esi ti orup uting olok kyong, "Omu fu olok korup ondu okyong, eyi ami i hun eding kukyi ra? (ayi leng eyir Kristi okyu kitin). 7 Ra, eyi ami oku eding bekpe ra? (eke indi, ede lu Krisiti kemeng ni ahim)."8Ke be okyong ere ra? "Kive nyi ele onyong andu, undu andu eyi orup andu." Ke esi kive ni orup uting, aki de raku ahaa. 9 Ayi u esi amang arung eyi undu ndu kyong Yesu ereng Itsi, ke usu esi korup ndu kyong lkpe zir mi olu ti ahim, ogben. 10Esi korup ayi ongyi so su eyi kenung, eyi undu i rung ogbenlu.11Ayi ilik etin okyong, "0ngyi ami osu eyi mi esi zir kiyeng kening."12 Ayi uhaa akyating katang ni Ju eyi Grik. Esi ri ltsi uting ami si ltsi ni lilang, ke kiven ngyi ohun re ning obr ni abi edi mi lilang. 13Ongyi ami esi edi kidin ni ltsi i fa ogben.14Ke esi utu awu arung ayi be edi mi ami be esi osu eyi mi kong ra? Abang eke bo so osu eyi mi ayi bo wok meng kong ra? Eke abang ke bo wok ayi ongyi uhaa akyating ra? 15 Ahin ayi ba nda uhaa ayi be tse bi kong?--Fu ayi be elim alu, "Utu borup aba rung ele ezun ni bangyi abi aku uhaa eri aha kitu kidin ni ozu eding!"16Eke esi lilang ibi abi ada atung ni uhaa uding kong. Ayi Izaya lok kyong, "Itsi, eyi ami si osu kitsim idi ra?" 17Erening orup uting aba esi ti uwok, eyi uwok esi ti kive ni Kristi.18Eke ama kyong, "Bo wok meng kong ra?" Isu, esi eneng. "Isugu ibi olu eding evre kayang lilang, eyi eve ibi eding ni kayang."19Kibu lilang, ama kyong, "Isrel arung meng kong ra? Kitabri Mosis ha kyong, ama dong buvib ata nyi ti aki esi irim meng kong. Esi ti irim aki akyating yi orung, ama ezik kodung eke orup atsu nyi."20Eke Izaya avin lok kyong, bangyi abi apu ama kong afa ama. Ama yir obr ni bangyi abi ebeb uhaa anim kening." 21Eke i ha Isrel kyong, Ni itu lilang, ama ku obu anim atsu kukyi kikyi bangyi ekyi agbang."
Chapter 11

1Indang ama ri beb nyi, lkpe ro tung bangyi ngyi ra? Ese ere ning kong. Ama ting si Isrel, udong ni Abraham, kika ni Benjamin. 2Ikpe otung bangyi ngyi babi kening, abi ke erung. Nya rung ozu ayi ilik atin aha kikyi ni Ilaja kong ra? utu awu i lok yi Ikpe kikyi ni Isrel ra? 3"Itsi, bobong bangyi Izir andu ekpe meng, bogu ebeb kizo andu meng. Ering ama kitik mbe ke be ra pu bo bong ama."4Ere aki lkpe ha mi ra. l ha kyong ama lu yi bangyi nim aba otong-apa abe so su ekip itsari anda Baal kong." 5 Ayi ke ere ning ti kige akileng uuring ele embe kikyi ni uutseng ni eding Ikpe.6Eke eti esi eding Ikpe, esi etim eye kong. Akya esi ening ting, eding ni Ikpe esi ele eding ngyi eye kong. 7 Ere indang ra. Ozu ayi lsrel ra pu, ba fa yi kong, eke abe be tseng afa yi, abe ering agbang orup. 8Yere utu awu be lim alu: "lkpe anda bi kudin ni kitim, egyi ayi esi bazang kong, atung ayi esi bowok kong, ede ening aba zi inying."9Debi ha kyong uyak ala lyi ibi si kotin yi ozu kuto, kikyo kivong kekim, eyi akpa otin. 10 Egyi ibi kip kivip eke ba zang kening, utang ibi kip itsari umenkigi.11Iri ha kyong ba kim kivong eke ba ku ra? Yi fu ere ning kong. l rim ti oku ibi, ogbenlu aba meng obu ni bangyi irim, i bu ening eke orup atsu bi eke be vib. 12 Indang ayi oku ibi ese kiven ni kayang, eyi uyim ibi esi kiven ni bangyi irim, ahin nyi ni okpe ele ra?13Eke indang ama ro lok yi enyi bangyi irim, ayi ama si ongyi kitsim obu ni abi esi bangyi irim, ama ta kavin ti etim lkpe anim.14 Kikyi ni ayi leng, ama nda orup otsu ni bangyi abi ele ba anim ni atu. Eke da gbenlu babi.15Ayi utung ibi otok kyong be le yi bulu eyi kayang, ere kahung usu ibi le eke unyang ibi esi ni ahim aba ra? 16 Ayi ehim ni kitabir esi yir, ayi ni irim aba eyir re ning. I he ngyi eyir ineng ngyi aba yir re ning.17Ke inen ayi eben lu, kiying omu, unen ni otsi itung, ba akalu unen ngyi de ki katang ngyi, lilang ngyi ya ayak ni ihe otsi itung. 18Fu ndip etu kikyi ni inen etsi kong. Ke ayi u re ndip etu, esi omu ro hu ihe ngyi alu kong, ke esi ihe ngyi ayi akahu omu.19Nyi ro lok kyong, inen etsi eben anyin erning be de ama ekyi embe .20 Kavang. kikyi ni ayi be esi osu kong, ke be ben anyin, ke anyi eyir ndr ndr kikyi ni orup utin inyi. Nyi fu ndip etu agama mbe kong, ke nyi ki bereng.21Akya lkpe esi inen etsi ayi emi ata apa kening, esi isi omu apa ra hin.22Nyi zang arung, etim eding eyi kibak egyi ni lkpe. Ni ukpa awu, kipak egyi ele kikyi ni bo Ju abi aku. Eke ni ukpa awu eding ni lkpe ele kikyi inyi, ayi anyi re ding kobr eyi eding ngyi. Akyating anyi ting ba ka anyin nyi.23Abi ting akya be ding kobr eyi orup ugbang ibi ting, be ki embe ting. lkpe i bu arung ayi i de bi ekyi embe eye. 24Ayi ba ka anyin mu ni otsi itung kulum, ayi ule keki mbe eyi otsi itung, utu awu zen ayi bo Ju abi esi inen ni itung kahung esi be ekyi arung ti itung kong ra?25Ama shong kyong enyi bamba anim nyi le kivib ti ozu kataa ayi eleng kong, kikyi ni ere omu fu de alu ni egyi bomyin ni ozu amang ayi andu kong. Ti ozu kataa ayi leng, uhaa ni orup ugban ekyin Isrel, eding ening bangyi irim esi aba ekyin ekpe lang.26Isrel lilang agben olu, utu ayi belim alu kyong: "ogbenlu olu esi ki Siyona aba i de anyin ozu abyi ni belim ni Jekob. 27Ining esi kezung anim eyi bi, ayi ama ede anyin ozu abyi ibi.28Ni ukpa awu kikyi uhaa uding, be si bangyi kufa kikyi andu. Eke ni ukpa awu utu awu lkpe tsen, be ohu esi abi ni ishong (orup arib) kikyi ni babba ni babba. 29Ti bunda eyi kidi ni lkpe eri eyen kong.30Keyir ti kekyi kigbang nyi eyi lkpe nya da, eke indang nya fa egyi kimbok kekyi ni kekyi kigbang ibi. 31 Ri utu awu nyi, indang bo Jus ezim agbang kikyi. Utin ni egyi kimbok ebi ting afa egyi kimbok. 32Ikpe azip bangyi lilang ekyin ti ekyi agbang, eke ni itok egyi kimbok ngyi kikyi ibi lilang.33Kigem ni kiven eken eyi bomyin eyi orung ni lkpe! Esi opu arung ikpe ilok ngyi kong, eyi bekeng ngyi ayi apu arung kong.34 Eyi ami erung ozu amang ni ltsi ra? Eyi ami ata mi otsi ra?35Eyi ami tabri anda lkpe bunda, eke lkpe oho anda mi ra? 36 Esi obu ngyi eyi utin ngyi eyi etu ngyi lilang ni ozu. Di nda mi buzur ni umenkigi, yi re-ening (amin).
Chapter 12

1Bamba nim, ama ro nung nyi ti egyi kimbok ni Ikpe, nyi de etu inyi nda lkpe ozin uwun, keveng, utu awu lkpe so su. Ining esi etim kikyeng. 2Nyi fu eben kayang kong, eke yeng si ongyi upyi korup ndu. Bu ening eke orung ayi esi eding, oso su eyi kavang ni lkpe.3Ama ha kikyi ni eding ayi ba nda ama, eke bangyi abi ele katang inyi ba mang ni etu obu lilang utu awu ba mang. Inyi ba mang ni bekeng abi ni bomyin, utu awu ke lkpe anda ongyi ni umyeng ayi ni orup uting.4Ti etu idi de alu yi akak keki keki, eke akak etu lilang ere bu etim utu uting kong. 5Erening adi abi baga mbe esi ongyi uting etu Kristi, eyi ye eyi eyi esi akak etu ni botu.6Da lu eyi bunda keki keki ti egyi kimbok ni lkpe ayi i nda di. Ayi bunda ndu esi ni izir bu ti orup uyin ndu. 7Ayi bunda ndu esi ni etim, tim yi. Ongyi ami alu eyi bunda ni ozu ezee, zee yi. 8Ayi bunda ndu esi ni uhu bangyi ikip, hu bi. Ayi bunda ndu esi ni kubu bunda nda yi orup ndu lilang, bunda ndu esi ni keku obr, bu yi zizing. Bunda ndu esi egyi kimbok, i bu yi orup otin.9Nyi alu yi ishong (arip orup) ayi kavang, nyi tung ozu ayi esi abyi, nyi hu ozu ayi esi eding.10 Bamba kikyi ni ishong, nyi shong botu, kikyi ni kindip nyi na kikyi itsari yi botu.11Nyi bu etim yi erip lilang, nyi fu obu ba ayak kong, nyi sisu yi kudin, nyi ben ltsi yi orup uting. 12Tin orup yi orup olu ni kira obr. Hu orup ni butsim. Le ni aduwa ubu. 13Ha nda bangyi lkpe abe akin, nyi bu eding yi ekyin.14Bu eding yi bangyi kufa andu; bu eding fu hang kong. 15Tin orup eyi abi era tin orup ibung. Kpok yi abi ro kpok ibung ting. 16Nyi le kating kiting yi botu. Nyi fu ndip atu kong, nyi si su yi bangyi akin, nyi fu de bomyin ni etu inyi mbe kong.17Fu ho akpa ni abyi eyi abyi kong, bu edin obr bangyi lilang. 18Obu lilang le ile bukun yi bangyi lilang.19Fu oho akpa ni ozu abyi bulok andu kong, enyi bamba, ke nyi si pa nda orup umma ni lkpe. Utu ayi elim alu kyong, "Akpa oho esi anim, ama oho, "ltsi ahaa." 20Ongyi kufa ndu bunyong ohu mi, nda mi ala. Ongur esi hu mi nda mi bemeng i mgba. Ayi usi bu ayi leng u ra avir mi izee ula kikyi. 21Ozu abyi ofu alyi umma kong, eke alyi ozu abyi umma yi eding.
Chapter 13

1Ongyi ami ile eyi unyang lilang ina kikyi itsari nda bangyi obr, kindip lilang ere si kobu lkpe aba. Ongyi obr esi lkpe tsen mi. 2Erening ongyi ami agban kikyi eyi ongyi obr i tung izin lkpe; ke abi otun bi ba fa ikpe i lok.3Bangyi ekyi ere obu abyi eyi bangyi be ding kong, bo ro bu abyi eyi bangyi abi obu ozu abyi . Ura pu korup andu esi u kyi bereng ni bangyi obr kening ra? Bu ozu eding, eke i su mu. 4Kikyi ne ere isi upyi ni lkpe obr andu ni eding. Eke omu ubu ayi si abyi , kyi bereng; ayi i re he kagyang obu mbe kong,esi ti kikyeng. Emi si idung etim Ikpe, kikyi ere i ho akpa ni orup umma kikyi ni ongyi ami obu ozu abyi. 5Erening esi keng nyi na kikyi itsari, esi kikyi orup umma mbe kong, esi kikyi ni ozu amang.6Kikyi ni ening nyi ken kiken kehin ting. Kikyi ni bangyi ekyi besi belim etim ni lkpe, ami ro hu kiken kehin nyi kpir ening mbe.7Nda bangyi ozu ayi esi kapu ibi, nda ongyi kiken, kiken ngyi; nda bangyi kubu etim ibi. Nda kindip ongyi ami unda mi kindip.8Ongyi fu ben mu kikpa kening, nyi le yi ishong (arib orup) yi botu, kikyi ni ayi ongyi oshong ongyi ukye ngyi i ri ben izin lkpe. 9lzin nyi: nyi fu ri na baza kong. "Fu obong ongyi kening" "fu ezi buzi kening. fu zang egyi koluk kong" Ke izin ayi esi ele embe eye, ayi eleng ihun ngyi: " shong ongyi ukye andu re fu etu ndu."10 Ishong akyating yi abyi ubu eyi ongyi ukye ndu. Erening ishong amen izin nyi.11Kikyi ni ayi eleng, nya rung kige aki eleng, esi kige aki nyi ven bula. Kikyi ni ayi ubang ogbenlu ele yi nyi onyong obu ayi kayir nyi hu yi.12 Utu ekip esi kira meng, ozur ra nduk ava meng. Ere ening de ede etim kivib alu eding ukeng. De pa kukpiya ni bataa apa etu.13De si isi ayi zizing, ereng de si uru uga, Fu bu kukyip aki ni ingak ra ni umgba dir kening, adi fu si ni baza bana kening ra ukeng awu uhu arung kikyi andu ni egyi kulak, ra esi ni bugbang ti buvib kong. 14Nda Itsi Yesu irak ile ti etu ndu, fu ben ibyi etu kong esi etim koluk.
Chapter 14

1Hu ongyi ami orup uting ngyi agbang ohun kong, ke fu lok mi ikpe yi kangri kong. 2Orup uting ni ongyi omi anda mi elyi ozu lilang, ke ami orup uting ngyi egyi mbe lyi eteng tsi.3Ami alyi ozu lilang fu zang ezin ongyi emi alyi ozu lilang kong. Ke ami elyi ozu lilang kong fu lok ami lyi lilang ikpe kong. Ere ning lkpe hu mi. 4 Omu si eyi, eke u lok idung etim ongyi omi ikpe ra? Esi obr ni ongyi agya ngyi ayi iyir ra eku. Eke i yir arung, kikyi ere ongyi kikyi ngyi ohun re ning i hu mi eyir.5Ni ukeng awu, ongyi uting izang kutu uting obu itu ayi ering, ti bekeng ayi ongyi emi azang itu lilang ele kizu kiting. Eyi eyi si su yi orup ngyi.6 Ami re ozo itu, ozo anda lkpe, ami ra lyi, elyi anda lkpe, kikyi ere i deng lkpe ting. Ami alyi kong, itung olyi kikyi ltsi, emi ting re deng lkpe.7Ni ayi ongyi ele ni kikyi ngyi mbe kong, ening ting ongyi oku ni kikyi ngyi mbe kong, 8De ele uwung de le anda ltsi, esi ening ting de esi oku, de oku anda Itsi. Erening de si ele yi uwung ra de si oku, de si ni Itsi. 9Kikyi ni kikyeng aki Kristi oku ke i si ile uwung eye, eke isi Itsi ni bangyi abi oku eyi abi ele bowung.10Eke omu, ere obu ulok umba ndu ikpe ra? Ke omu, ere obu u zang zin umba andu ra? Lilang idi de yir ti kikyo ikpe ilok ni lkpe. 11Elim alu, "Itsi kyong ayi ama le uwung," bangyi lilang be tip otunu obr nim, ke emyin lilang arak lkpe."12Ere ening, eyi eyi aba otok kubu etim ngyi obr lkpe. 13 Ere ening, lilang edi fu lok botu ikpe kong, eke ening, di atsu korup eke di fu si kikyo kivong kekim ra ozu kuto obr ni umba andu kong.14Ke ama rung, eke ama so su eyi ltsi Yesu, kyong kizu keki ele ilyik ni etu ngyi mbe kong. Esi ongyi ami ede yi alu ozu ilyik, obr ngyi ye kpir ozu ilyik. 15Esi kikyi ni ala ubu abib umba ndu orup, omu u si ni ukeng ni ishong kong. Fu gbim umba ndu ami Kristi oku kikyi ngyi eyi ala ayi u ra lyi kong.16Ere ening fu de etim eding ndu nda bangyi eke bo lok egbim yi kong.17Agya kiding lkpe esi ni ala bolyi eyi ozu amgba kong, esi ni kenung, bukun eyi orup otin ni kudin kotin.18 Ongyi ami obu etim anda Kristi ni bekeng abi leng, lkpe ohu yi eyi bangyi esi osu eyi mi.19Ere ening, da pu ozu ayi ede bukun aba, eyi ozu ayi embyi atsu botu.20Nyi fu egbem etim lkpe kikyi ni ala kong. Ozu lilang ele zazar, esi abyi kikyi ongyi ami elyi ke anda mi eku. 21Arib kong ayi ukip kibyi ra umgba umgba, ra kizu aki anda umba andu aku eku.22Orup uting awu omu alu, ele katang ndu eyi lkpe. Eding esi ni ongyi ami olok obong angyi ti ozu ayi i si osu kong. 23Ami esi ra aha orup ni ozu ayi elyi i lok bong angyi, kikiy ere esi ti orup uting ngyi kong. Ere ning kizu aki esi ti orup kong esi abyi.
Chapter 15

1Ubang adi abi agbang obr ni lkpe di kahu abi ayik etu, de fu obu anda etu idi mbe kong. 2Lilang idi de le ile eding eyi bangyi ukye idi, ening esi eding, eke embyi atsu mi.3Kikyi ayi Kristi isi osu etu ngyi mbe kong. Ye le utu ayi belim alu, "Katu aki bangyi atu nyi aku kyu etu ngyi." 4Ozu ayi belim alu akep meng belim yi alu ni kazir idi, eke utin ni orup uhu eyi utin ni ikip ihu ni ilik etin eke de le yi orup olu.5Ikpe orup uhu eyi ikib ihu, anda nyi kating kiting eyi botu utu awu ni Yesu Kristi. 6 Ni ouip uting awu nyi le yi wu eke nyi arak eyi undu uting ting lkpe eyi Abba ni ltsi idi Yesu Kristi. 7Yere ening nyi botu, utu awu Kristi ting ohu nyi eke ni nya rak lkpe.8Kristi hu angyi esi idung etim ni kamang kata kikyi ni kavang ni lkpe, eke anda undu umen ngyi ni babba aba otok olu, 9ening anda bangyi irim anda lkpe buzur ni egyi kimbok ngyi. Utu awu elim alu, "Ye ere ning ama arak omu ukikatang bangyi irim eyi ama osu kubong arak kiding andu."10I haa bi eyi ye, "atin orup, anyi bangyi irim, yi bangyi ibi." 11"Eyi eye, "Nyi rak ltsi, anyi bangyi irim lilang, bangyi lilang rak mi."12Eyi ye, Azaya haa kyong, "ule eyi uhe ni Jesse, ami aba na kiding kikyi ni bangyi irim. Bangyi irim alu orup etu ngyi."13Ikpe ni orup olu emen nyi orup otin eyi bukun ayi nyi so su, eke nye le eyi orup utin aga mbe, utin ni kazak ni kudin kotin..14Ama bulok anim ama osu eyi nyi, bamba nim. Ama so su ting kyong anyi ting nye amen ye eding, eyi bomyin lilang. Ama so su kyong anyi ting ohun re ning ayi nye (ezee) esi otu botu atsu.15Eke ama re lim eyi kaven anda nyi ni ozu aga ayi ama amang arung nyi eye, kikyi ni bunda abi lkpe nda ama. 16 Ni ayi ama le idung etim ni Kristi Yesu ami be tse eding kobu bangyi irim, de anda reng uding agya ni uhaa uding ni lkpe. Ama bu ening eke be si ohu bunda ni bangyi irim, ayi ni umgbe atin awu esi ti kudin kootin.17Orup otin anim ele etu ni Kristi Yesu eyi ozu lkpe.18 Ama mbe esi ama ha kizu keki mbe arung kening, eke esi ayi esi obu ni Kristi aba utin nim ni kikyi kina itsari ni bangyi irim. Ayi esi ni eve eyi ubu, 19Ni kazak ni ozu ayi ovur egyi eyi ura, kazak ni kudin kotin nyi. Ye re ning eke esi ki Jerusalem, esi ata kivirding eding kugbak ki Illyrikum, ama ede uha uding nyi ni Kristi olu eding.20Ni ukeng awu ning, etim anim esi uha uding, esi kiluk aki ba rung kiding Kristi meng kong, eke esi ama embyi atsu ni kizing ni ongyi omi kong. 21Esi utu awu belim alu: "bangyi abi owok uha uding ngyi meng ting aba zang mi, abi akya bo wok meng ting bo wok atin."22Eke ama ting bo tung ama ezing aga mbe utu awu ama ba obu inyi. 23Eke ubang, ama kya eyi kiluk keki eleng, ede igyi iga meng ayi ama ra pu ama ba obu inyi .24Ere ning kige aki ama okyong ama ding ki Spain meng, ama zen uken inyi, arib ama zang nyi eke da tin orup eyi both ni kira sang. 25 Eke indang ama re ding ki Jursalem ama ni atim anda bangyi lkpe.26Esi ozu eding ayi orung orup ayi ki Macedonia eyi Asiya ni utu awu be ken kiken anda bangyi akin abi ele katang ni bangyi lkpe abi ki Jursalem. 27Kavang esi ile eding ibi esi kikpa obr ibi. Ayi bangyi irim ra ha ozu ibi ayi ni kudin, be ben bi kikpa eke ni ba tim anda bi ting ayi ni etu ting.28Yere ening ama esi ekpe etim nyi meng ama rung kyong bo hu ozu ayi be ken, ayi ama re ding ki Spain meng ama esi olok nyi embe.29Ama rung kyong ama esi aba obu nyi meng ama aba eyi omen ni eding ni Kristi.30Indang ama ro nung anyi bamba, utin ni ltsi idi Yesu Kristi, ni ishong ayi ni kudin, eke nyi nghang ubyi yi ama obu aduwa nda lkpe kikyi anim. 31 Nyi bu aduwa nda ama eke ama agbenlu obu ni bangyi ekyi agbang abi ki Judiya, eke etim anim ki Jurisalem bangyi lkpe abi embe nyi bo so osu eyi yi. 32 Nyi bu aduwa eke ama aba obu inyi ni orup otin utin ni ozu orup lkpe, eke indi ama yi anyi afa kihuk kitim.33Ikpe ami ni bukun le yi nyi lilang Amin.
Chapter 16

1Nyi nda Fibi umba idi ilige kindip, idung etim ni kihun bangyi lkpe aki ele ki Cenchrea, 2Utu awu nyi ohu mi ti ukeng ni ltsi. Nyi kahu mi ti bekeng lkpe, nyi le irim ngyi ni kizu aki i sa pu obu nyi. Ayi i si ongyi ukahu ni bangyi baga mbe eyi ama ting.3Akyip Prisila eyi Akuila bangyi etim nim ni Kristi Yesu, 4 Kikyi ni unyang nim be de ibi anda, ama deng bi, esi ama kitik mbe kong, eke eyi kihun bangyi lkpe ayi obu bangyi irim. 5Akyip kihun bangyi lkpe aki kagya ibi. Akyip Epanatus umba nim ni orup, ami si ni kehim kitabir kehin Asiya nda Kristi.6Akyip Meri, ami alu orup ni etim anda nyi. 7Akyip Andronikus eyi Junas, bangyi anim ni ketim kipa, be si bangyi be ding katang ni bangyi kitsim, abi atabir ele etu ni Kristi anda ama. 8Akyip Amplatus, ongyi orup nim etu ni ltsi.9Akyip Ubanus, umba idi ni etim ni Kristi, eyi Stanky ongyi ni orup anim. 10Akyip Appelles, ami Kristi si osu eyi mi. Akyip abi ti kihak agya ni Aristobulus. 11Akyip Heriodion, ongyi bulu anim. Akyip abi ni kihak agya ni Narcissus, abi ele ni kikeng ltsi.12Akyip Tryphaena eyi Tryphosa, abi alu orup ti etim ltsi. Akyip Persis ami ni or up nim, ami etim aga mbe anda ltsi. 13Akyip Rufus, ami lkpe tseng mi eyi ayii ngyi eyi ama. 14Akyip Asyncritus, Philegon, Hermes, Patrobas, Hermas eyi bamba abi ele yi bi embe.15Akyip Philologus eyi Julia, Nereus eyi umba ngyi ilige, eyi Olympas, eyi bangyi lkpe abi ele eyi bi embe. 16 Akyip bamba lilang nyi hu botu kip kelung ni keveng. Kihun bangyi lkpe lilang ra akyip nyi.17Indang ama ro nung orup inyi, bamba, Nyi zang abi re de uha ni uha eyi oku ra ba. Be si ozu ayi be zee bi apa embe. Nyi zim kiho ta bi. 18Ening esi bangyi abi eben ltsi idi Kristi esi korup ibi kong, eke esi ni kembir ibi mbe. A ha ta ibi eyi eve ibi ayi arib kong ere akanim abe erip ibi arung kizu kong.19Kikyi kina itsari inyi otok bangyi lilang. Ama tin orup eyi nyi lilang. Eke ama pu kyong nyi le yi bomyin buding, nyikyating yi orung kiky ni ozu abyi. 20Ikpe ni bukun iba tip shintan ama itsari kemeng ni aba inyi. Eding ni ltsi Yesu Kristi yi nyi le ubyi.21Timoti ongyi etim anim, ra kyip nyi eyi Lucius, Jason eyi Sosipata, bulu anim. 22Ama Tertius, ami elim uhaa awu ning, ra kyip nyi ti kiding ni ltsi.23Gaius keku obr anim eyi kihun bangyi lkpe lilang, ra kyip nyi. Erastus ongyi ami ri alu bi anang ni kehin lilang, ra kyip nyi, eyi Quartus umba ngyi. 24Eding ni ltsi Yesu Kristi yi nyi le ubyi. Yire ening. (Amin).25Indang buzur esi ni ami ohun re ning ke inda omu uyir utu ni uhaa uding eyi ni uhaa ni Yesu Kristi, utu ni kulum ni kataa aki ele esi kira meng, 26 Eleng bangyi izir ede olu kataa ni izin lkpe ami ni umenkigi, ti kikyi kina itsari ni orup uting.27lkpe ami kitik mbe ni bomyin, uting ni Yesu Kristi le yi buzur umenkigi. Yi re ening.(Amin).

1 Corinthians

Chapter 1

1Pol, ami Kristi esu zi, i ba ele ongyi kitsim ni lkpe eyi emi Sosthenes umba izi, 2ni ketim lkpe aki ki Corinth, ni abi afa umgbe atin etu ni Kristi Yesu, abi aba ele ile ni bangyi keveng. Azi ting elim anda bangyi abi de zi kiding ni ltsi Yesu Kristi lilang ni irak, ltsi ibi eyi izi. 3 Eding eyi bukun si kobu ni lkpe Abba izi yi ltsi Yesu Kristi yi nyi le ubi.4Ama deng lkpe ekpir ening mbe kikyi inyi, kikyi ni eding ni lkpe ayi Kristi Yesu anda nyi. 5Indang nyi si kiven ni bekeng lilang, ni kilang kilok eyi uro rung lilang, 6Utu awu uha uding ni Kristi eyir katang inyi.i7Ere ning nya pu ana bunda ni kudin kong utu awu nyi yir abang kulum ni ltsi idi Yesu Kristi. 8I nda nyi kazak ene zi ni kihung, eke nyi akyating ayi kuda uru ni ltsi idi Yesu Kristi. 9lkpe ohun re ning, ami zi nyi aba ni kikyi kiken ni ldung ngyi Yesu Kristi ltsi izi.10Indang ama ro nung nyi, bamba, utin ni kidin ni ltsi idi Yesu Kristi, kyong nyi su yi boto lilang, eke uha kyating katang inyi. Ama nung kyong yi ken ubi yi kating kiting eyi kikyeng kiting.11Anyi bamba, bangyi Klo aha ama zazar mbe kyong uha ele katang inyi.12Kikyen ngyi leng; "babi okyong abi esi ni Pol," babi okyong abi esi ni Apolo," babi okyong ebi esi Kefas," babi okyong ebi esi ni Kristi." 13Kristi aha ra. Ba kim Pol kikyi inyi ra. Nyi obu batisma ti kidin ni Pol ra.14
15Esi ening, eke ongyi omi fu ha kyong bo bu mi batisma kiding nim kong. 16Ama ting bu kihak agya ni Stefanas batisma. Ohun embe ama rung kyong ama bu ongyi omi batisma eye kong.17Yesu etsen ama kyong ama ba bu batisma kong, anim esi uha uding ayi ama ha anda bangyi. I tsen ama kyong ama ha uha yi even ni bomin etu kening, eke kazak ni otsi kumen ni Kristi ele kitse kong.18Uha kikyi ni otsi kumen esi ozu kitim obr bangyi abi re oku. Ke abi lkpe agbenlu bi esi kazak ni lkpe. 19Ayi elim alu meng,"Ama bib bomin ni abi amin. "Ama vok urung ni abi amin obu."20Ongi bomin nyi le ere? Ongi ami arung obu lilang ile ere? Ongi kangre ni kayang ning ile ere? lkpe izim bomin ni kayang eding ni kitem kong-a? 21Ayi bomin kayang arung lkpe kong, arib lkpe ni uha kitem awu agben alu bangi abi osu eyi mi-n.22Ayi Bojus re bib ozu ayi ovur egi be be Grek ra u bomin-n. 23Ke ba nda oha ni Kristi ayi ba kim mi ti otsi9, ereng khikyo ni kifun khekim ni bojus eyi etim ni be Grek.24Abi ke lkpe tsen bi-n, ekhem Bojus eyi be Grek, di re nda uha ni Kristi ereng kazak eyi bomin ni lkpe-n. 25Ni ayi kitem ni lkpe amin obu bangi-n, etu ayik ni lkpe agben obu bangi.26Anyi bamba nyi zang kizi inyi, esi bumin inyi lilang ohun ni kepi ongi kong. Kazak inyi lilang ohun kong. Kimba inyi alu eyi bolip lilang kong. 27Ke lkpe tsen etim alu ti kayang eke be zir bangi bomin khiyeng. lkpe tsen ozu ayi ayik etu-n alu kayang eke ye zir ayi agban-n khiyeng.28lkpe tsen kizu aki kekir ke kayang otung khi-n. l sim tsen ozu ayi azang ezen, eke esi anda bi kizo aki akahu kong. 29I bo eneng kendi ongi ami esi alu eyi kikyeng aki indip etu obri ngi kong.30Ti ozu ayi lkpe bu-n, de le ukpa ni Yesu Kristi, ami si bomin ni lkpe-n I si ongi kenung, kheveng eyi ongi ami unyang idi ele obu ngi-n. 31Ayi ilik aha kyong, "Ongi ami si ndip etu, indip ti ukeng lkpe.
Chapter 2

1Anyi bamba ama ba eyi undu olok ra eyi bomin ayi ma ha ozu katah ni Ikpe-n kong. 2Me de alu kyong esi ma rung kizo kong ayi me le katang inyi-n ohun Yesu Kristi ami ba kim ti otsi kumeng-n.3Ama le yi nyi ni etu ekpe eyi ni bereng esi yi etu eneng-n. 4Uha uding ayi me ra ha nda bangi-n esi yi evah ayi me re ben esi ni bomin nim kong. Esi etim ni kuden eyi kazak. 5Kendi orup alu ndu esi ni bomin bangi kong esi ni kazak Ikpe.6Eveh ozu olok idi indang esi bomin ni bakhip, esi bomin ni kayang kong ra ongi khiki ni kuzing aki akpah eding meng. 7Eneng nyi-n do lok eveh ni bomin Ikpe ayi katah-n, eveh katah ayi Ikpe de alu abre ni kuzing bozing buzur idi.8Bangi ekhi nyi lilang arung bomin neng nyi kong, okuong ba rung ti khigah aki nyi-n, ba kim Itsi ami ni buzur ti otsi kumeng kong. 9Utu awu elim alu-n,"Ozu ayi egi azang meng kong, atung ayi owok meng kong, orup awu amang edze kong. Ozu ayi Ikpe bo alu bangi abe atin orup eyi mi-n."10Eneng si ozu ayi Ikpe otok di ti kuden. Ni ayi kuden nyi apu ozu lilang, eyi ayi ele kurup Ikpe-n. 11Eyi ami arung kating ni ongi ohun kuden aki le etu ngi-n? Eyi ye ongi arung ozu ayi ele kurup ni Ikpe-n kong, ohun kuden Ikpe.12Adi ohu kuden kayang aki leng kong, de hu kuden Ikpe, eke da rung bunda abi Ikpe nda di-n. 13De ro lok khiki ni eveh ayi bomin ni ongi esi ezeh yi arung kong, esi ayi kuden Ikpe ezeh di-n. Kuden re ha tok eveh ayi ni kuden eyi bomin abi ni kuden.14Ongi ami kyating eyi kuden i fa ozu ayi ni kuden Ikpe-n kong, khiki ere ye si kitem obu ngi esi erung yi kong khiki ere yi si ozu ayi ele ni kuden. 15Ami ke si ni kuden ilok ikpe ni ozu lilang, ke isi ikpe ilok apa anda abi kong. 16"Ongi ami erung orup Ikpe eke i hu mi kazir-n esi eyi?" Ke da lu eyi orup ni Kristi.
Chapter 3

1Anyi bamba banyalim eyi belige, Ke Ama, olok eyi nyi ereng bangi abe ni kuden kong, mo lok eyi nyi ereng bangi ni ibi etu, fu belim bakri etu Kristi. 2Me hen nyi eyi bekyeng emi, ma nda nyi kibi kong khiki ere nyi avang ni kibi kong. Indang kahung nyi ohun meng kong.3Ayi nyi ofu kibi etu mbe. Iyak ayi buvip eyi kaduk ele katang inyi, anyi ele ile ni ibi etu kong, ezun isi inyi esi ni bangi kayang kong-a? 4Ayi beyeng ro lok kyong, "Ama ri ben Pol," ke uyeng kyong "Ama ben Apolo," Anyi ele ile ni ibi etu kong-a? 5Eyi si Apolo? ke eyi si Pol? Belim etim abe anyi osu utin ebe, abe Ikpe nda bi etim.6Ama ho, Apolo kur bemeng, ke Ikpe nda ye dip. 7Ke ening ongi ami ho eyi ongi ami kur bemeng esi mbe. Ke esi Ikpe ami nda ye dip.Indang ongi ami oho eyi ongi kur bemeng esi kizu khiting, ke eyi-eyi afa kapu ni kubu etim ngi. 9Ayi adi esi bangi etim eyi Ikpe. Nyi esi ozo ni Ikpe, ketim Ikpe.10Eding ayi Ikpe ndam ereng bomin ni ongi ami embi arung ketim, Ma ta khizin alu ke ongi omi embi khi. Ening eyi-eyi zang zizing utu awu imbi. 11Ni ayi ongi omi esi ata khizin ngi kheki eyi utu awu ba ta-ng kong, khi esi, Yesu kristi.12Ubang ongi ami esi embi ti khizin ni gold, silva, okyo-aten, etsi, avuk ra bumbi, 13Kubu etim ngi otok, ayi bata uruga otok yi. Ula otok ulu yi. Ula ambak azang eding ni kubu etim bangi lilang.14Ongi ami etim ngi esi eyir i fa kubu kamang. 15Ongi ami etim ngi esi oluk, i fa butsim. Eke ami kahung agben, ereng i ki lu kembri ula.16Nyi arung kyong anyi esi ketim ni Ikpe ke kuden Ikpe ele kemeng inyi kong-a? 17Ongi ami esi egbem ketim Ikpe, Ikpe egbem ongi ami nyi. Ketim Ikpe esi keveng, ke omu ting re ening.18Ongi fu kane etu ngi kong. Ongi ami sa mang kyong emin ti kuzeng akileng, i hu angi si "kitem" eke i ba si ongi bomin. 19khiki ere bomin ni kayang esi kitem obri Ikpe. Utu awu elim alu, "I hu bangi bomin ni kuba ebe." 20Eyi ye, "Itsi arung kyong kating ni bangi bomin akya yi khikyeng"21Ere eneng fu endip khiki eyi bangi eye kong! Ozu lilang esi inyi. 22Esi Pol, ra Apolo ra Kefas, ra kayang, ra budin, ra buku, ra ozu ubang, ra ozu obri. Ozu lilang esi inyi. 23Ke anyi esi ni kristi, ke kristi si ni Ikpe.
Chapter 4

1Eneng si utu awu ongi azang di, ereng belim etim Kristi eyi bangi etim katah ni kavang Ikpe. 2Ti bekeng ayi leng, apu kyong bangi etim le yi kavang.3Eke anim esi ozu akri mbe ayi anyi ra opi ikpe bangi olok-m ikpe. Khiki ayi Ama olok anim ikpe kening. 4Ama arung utu kebi akhi ba fam eyi khi kong, ining otok kyong ma kyating yi kebi kong. Esi Ikpe mbe ri lok-m ikpe.5Ere ening nyi fu lok ikpe khiki kizu ayi khige ngi ofu-ng kong, lang Itsi eta ba. I de ozu ayi kata ni kivip otok olu kayang. Eke eyi-eyi i fa uri rak ngi kobu Ikpe.6Indang, anyi bamba nim banyalim eyi belige, me myeng bekeng ayi leng khiki nim eyi Apolo khiki inyi, eke obu edi nyi ezeh khikyeng ni ozu ayi i lok-ng, "Nyi fu kpa ozu ayi elim alu kong. "Ye re ening indi uyeng katang inyi esi endip eyi uyeng ke i fa omi kong. 7Eyi azang kheki inyi eyi bangi abe ering? Ere nyi akhi nyi ele yi akhi nya fa khi bunda kong? Ayi Nyi esi afa yi bunda mbe, ere bu ke nyi endip ereng fu ye re ening kong?8Nyi fa ozu ayi nyi ra pu lilang meng! Nyi ohu esi bangi khiven meng! Nyi ra lyi khiven- ke ye re ening eyi di kong! Kavang, Ama shong inda nya lyi khiven, eke de yi nyi alyi ubi. 9Ama mang kyong Ikpe de di alu butse-tim abe ni khihun ereng bangi abe be men be ikpe buku. De hu esi kotru egi obri kayang, yi ba Malaka eyi bangi.10Adi esi etim khiki ni kristi, ke anyi esi bangi bomin kemeng kristi. Adi orung etu ke anyi agbang. Nyi le yi bolip, eke adi akya yi bolip. 11Aba di ti khige akhileng de le bunyong eyi ongyur, da pa batri kheken, bogu ata di khizeh, ke da kyating yi agya.12Da lu orup ti etim, do bu etim yi obu idi. Ayi ba tu di, do lok be eding. Ayi be tsim di, do hu orup. 13Ti khige aki be si olok egbem di, do lok irung eyi bi. Adi esi, ke be de di alu, bangi abe kayang otung eyi bangi akhen ni ozu lilang.14Ama elim ozu ning indi ma ta nyi khiyeng kong, eke akhem arib nyi ereng belim enim ni ishong. 15Nyi sa lu eyi bangi abah kur abe ehe nyi ti kristi, nyi akyating eyi babba baga. Ni ayi ama hu si abba enyi kemeng ni Kristi Yesu utin ni uha uding. 16Ere ening mo nung nyi kyong nyi ben ezun nim.
18Indang anyi ba-be agbang khiki, nyi obu ereng Me ra ba obu enyi kong.19Ting ahen esi ede khira kong Ma ba obu inyi, ayi Ikpe osu. eke ma rung eveh ni abe agbang khiki ndi ma zang kazak ibi. 20Khiki ni ere Agya kiding Ikpe esi iyak ozu olok kong ke esi ni kazak. 21Ere nyi ra pu? me ba obu enyi yi urang ra ma ba eyi orup otin eyi ni kuden ni ibur?
Chapter 5

1Do wok uha kyong egi aya ni baza bana ele katang inyi, utu egi aya ayi ke be Jental ting ahen osu katang ebe kong. Uha nyi kyong ongi omi katang inyi ra tsa yi ogu abba ngi. 2Ke nyi otok khiki embe kong!Arib obu indi nyi okpok kong-a? Esi keng ongi ami bu ozu ning onwo lu mi katang inyi.3Ni ayi Me le eyi nyi ti kibi etu kong me le yi nyi ni kuden. Mo lok ongi ami bu ozu ning ikpe, ereng fu Me le embe. 4khige ayi nyi ekhen ti khiden ni Itsi edi Yesu, ekhi kuden nim ele mbe eyi kazak ni Itsi idi Yesu, Ama lok ongi ning nyi ikpe meng. 5Ama bu ening eke Me de ongi nyi anda shintan eke i tsim kibi etu ngi, eke ndi kuden ngi afa ogben kutu ni Itsi.6Igang ata inyi arib kong. Nyi arung kyong kindip sang mbe ohu bredi esi khikyo kong-a? 7Nyi mgbe atin inyi ni kindip akhi akhib eke nye si bumu epi, eke nyi esi bredi ayi akyating yi khindip-ng. Ni ayi Kristi, itah ni kukhip ukpa-zeng edi oho meng. 8Ere ening de fu bu kukyip eyi khindip kekhip kong, khindip ni uhum obi eyi orup ingak. Kpuk, do bu kukyip edi eyi bredi ayi akyating yi khindip ni orup uting eyi kavang.9Me lim anda nyi ti khitsim enim kyong nyi fu khen khiki eyi bangi egi aya kong. 10Mo lok bangi abe aya egi ni kayang ning kong, ra bangi kogbuk, ra bangi khirem, ra bangi baha, ni ayi nyi okyong nyi eyi be ele ubi kong nyi olu esi kayang apa embe.11Indang ama re lim anda nyi kyong nyi fu khen khiki eyi ongi ami be zi mi uhmba ke i ri ya egi' baza bana, ra ongi kogbuk, ra ongi ami ra tim baha, ra ongi katu, ra ongi umgba, ra ongi kurim. Fu alyi ala eyi utu bangi abe nyi kong. 12Aheng ayi ama olok ikpe eyi bangi abe esi bangi Ikpe kong? Kpuk, esi nyi olok bangi abe ele kemeng ni ketim Ikpe ikpe kong-a? 13Ke Ikpe I lok bangi abe ele kayang ning ikpe. "Nyi atri anyin ongi ozu abi katang inyi."
Chapter 6

1Ayi ongi uti katang inyi esi alu eyi iwa eyi ongi ami, i de yin eding kopi ikpe ni bangi kayang esi belim Ikpe apa embe-a? 2Nyi arung kyong belim Ikpe olok kayang ekpe kong-a? Eneng nyi-n nyo lok kayang ikpe, nyi ohun utu awu nyi lok ikpe ekin kong? 3Nya rung kyong do lok alim khitsim ekpe kong-a? Ekpe ahin ayi lok Ikpe kayang ning.4Ayi angi olok arung ikpe ti ozu ayi abu katang inyi arung, abang eke nyi de ikpe ayi leng eding kubu bangi abe esi ni ketim Ikpe kong? 5Ma ha inyi eke khiyeng ohu nyi. Ongi bomin ami kyating katang engi eke i lok bamba Ikpe-a? 6Ke utu awu yi le-n, idung Ikpe de idung Ikpe ami eding kopi ikpe, eke khilok ikpe nyi esi ongi Ikpe kong!7Khikyeng aki iwa ele khatang ni belim Ikpe lilang ibi esi nga ku meng, Are bu ke nyi tsim ti kuda nyi kong. Ere obu ke nyi apah anda ongi ami alyi ting? 8Ke nya lu eyi kuda, esim alyi bangi babi, ke be esi bamba engi!9Nyi arung kyong bangi abe akya yi khenung-n esi afa agya kiding Ikpe kong-a? Nyi fu su kazim kong. Baza bana, bangi baha, bakhib eyi banyalim abi aku bakhib, banyalim ni egi aya, baza abe onyilim eyi onyalim, akhib eyi akhib. 10Buzi, kogbuk, kamaba, bangi bolok, balyi, lilang ibi esi be khin kagya Ikpe kong. 11Esi utu awu angi a be ere-n nya fa umgbe atin meng, ngi ele ukeng meng nyi le zizing eyi Ikpe kiden ni Itsi Yesu Kristi ti kuden Ikpe idi.12"Ozu lilang ele yi izin obri nim" ke esi ozu lilang ayi aka hu kong. "Ozu lilang ele yi izin obri nim" eke esi marung yi lilang kong. 13"Ala alyi esi ni kembri, eke kembri esi ni ala alyi," eke Ikpe libong yi lilang kibi etu esi ni baza bana kong esi ni Itsi, eke Itsi epu anda etu.14Ikpe izir anyi ekhin eyi Itsi eke i zir anyi adi eyi bugbang. 15Nya rung kyong etu engi esi etu Kristi kong? Me de etu ni Kristi ekin eyi baza bang kong? Yi fu ere eneng kong16Nya rung kyong ongi ami ekhim eyi akhib ni egi aga-n i le khizu khitin eyi mi kong-a? Utu awu ilik aha-n" bapah ibi esi kibi etu khitin. 17Ke ongi ami si ekhin eyi Ikpe i hu esi kuden khitin eyi mi18Khi anyin ti ugi aya ni baza bana! Ozu abi ayi ongi ri bu lilang ele kayang ni kibi etu, eke ongi ami ni egi aya ni baza-n ibo abi eyi etu ngi.19Nya rung kyong ibi etu inyi esi ketim Ikpe ni kuden kotin, aki ele katang inyi ke nya fa kubu Ikpe-n kong? nya rung kyong nyi esi ni khiki inyi kong? 20Ni ayi be agya nyi eyi betsi-n. Nyi nda Ikpe buzur yi etu inyi.
Chapter 7

1Indang eneng khiki ni ozu ayi nyi lim: "Arib endi unya lim i yak akhib kubu kong"! 2Eke khiki ni umbak zang eyi ozu ni egi kulak, unyalim alu yi ogu ngi, akhib ting alu yi ibhang ngi.3Unyalim de atu ngi nda ogu ngi, ke akhib ting de etu ngi nda ibhan ngi. 4Khiki ere etu akhib esi ni unyalim, etu ni unyalim, etu ni unyalim ting esi ni akhib.5Nyi tu rim botu kong, esi khizu aki nyi su lilang ni khekpen aki nyi. Nyi bu eneng eke nya lu khigeh ayi onung Ikpe-n. Eke nyi si khen eye kendi sintan esi umbak zang nyi kong, khiki aki esi nyi ohu arung etu engi kong. 6Ke me ra ha ozu ayi leng eke ma khem nyi, okyong ma ra nda nyi izin kong. 7Ma pu kyong bangi lilang ere fu ama-n. Eke eyi eyi alu eyi bunda ngi abe esi kubu Ikpe-n. Ongi ami alu yi utu bunda abe leng, ongi ami alu yi utu bunda babi.8Esi ni keku ama kyong be le utu awu ama le-n. 9Ke akya ba hu etu arung ting ba ku akhib, akhib ting anyin ni bhan unyalim.- arib akyon be na bhan abu utu awu bamba belim ata eneng mbe-n.10Esi bangi abe aku ba khib-n ma nda nyi izin ayi leng-esi ama kong, ke esi Itsi: "Akhib fu anyin esi ebhan ngi apah kong. 11Ke i sa nyin esi ebhan ngi apah, ile eneng mbe akya ting mbe isi Irim eding kubu ebhan ngi, "ke ebhan ting fu atir anyin ogu engi kong."12Ke angi abe ereng ama ha esi ama kong, esi Itsi- umba ami i salu eyi akhib ami ke isi idung Ikpe kong. 13Akhib esi le yi ebhan ami ke isi idung Ikpe kong ke i su kyong i yi mi ele-n i fu angin obu ngi kong. 14Ni ibhan ngi ami ering Ikpe kong i le khiki khiki ni ogu ngi, ni unyalim ayi ogu ngi esi erung Ikpe kong ile khiki khiki ni bamba ngi. Akyating mbe belim ibe afa umgbe atin kong.15Ke ibhan ra ogu ami esi erung Ikpe kong esi anyin, enyin ding khizo ngi. Ni utu awu nyi-n, khiki izin nyi azip nyi alu kong. Ikpe zi di kyong di le bukun. 16Ke nya rung a hin, kyong akhib egben ibhan ndu? Ra nya rung ahin, unyalim khiyin agben ogu ngi?17Eyi eyi le ile ayi Itsi anda mi utu awu Ikpe zi mi-n, ining esi izin nim ti atim Ikpe lilang. 18Khigeh aki Ikpe mu-n uta kamang meng-a? I fu sim le reng ongi ami i ta kamang ayi be zi mi ti orup uting kong-n? Fu ta kamang kong. 19Esi kamang kata eyi kamang kata kong esi ibak ngi kong. ibak ngi esi khiki kina isari ti izin Ikpe.20Eyi eyi le utu awu ula ku Ikpe zi mu-n. 21Usi opi-a kekpeng aki Ikpe zi mu-n? Ufa lu eyi batisma khki ni inyi kong. Khigeh aki bu si mu apah meng bu etim yi khiveh aki nyi. 22Ongi ami Ikpe zi mi khigeh aki i fu opi-n i hu si ongi ami iveh-n ongi Ikpe zi mi ke i is opi kong-n isi opi ni Itsi. 23Ba gya nyi eyi betsi, eneng nyi-n nyi fu zi be pi ni bangi kong. 24Anyi bamba, utu awu Ikpe zi nyi ke nyi le-n nyi le kori embe.25Indang khiki ni abe aku bakhib meng kong, Ikpe anda-m izin kong. Ke me re ha nyi ozu ayi kurup nim eneng ongi fa egi khimbok ni Ikpe. 26Ere eneng, me re mang kyong khiki ni ibak ayi ra ba-n, arib okyong ongi ile ekpir ti ile ngi ayi ile-n.27Oku akhib-a? nyi fu rak kong uile kitik mbe-a? fu aku akhib kong. 28Ke usi aku akhib-n, obu ozu abi kong. Akhib ami ibhan meng kong esi ibhan i bu ozu abi kog. Ke bangi abbi aku bakhikib bo lu eyi ibak aga mbe ni ile ibi, kke ma pu kyong nyi le eneng mbe.29Anyi bamba, ozu ayi ma ha eleng atok kyong, khigeh le sang mbe. Akhim indang eding kubri, bangi abe aku bekhib be le reng akyatin. 30Bangi abbi ukpuk le reng bo kpuk kong, eyi abe atin orup lle reng bba tin orup kong, eyi bangi abe agya ozu le reng ba pu kizu aki kong. 31Bangi kayang be le reng be si bangi kayang be le reng bo bu etim eyi ki nu hun kong khiki ere kayang yi ozu ngi re ding ni khihun.32Ma pu kyong nyi le khiven ni ozu amang. Ami aku akhib meng kong elu orup ni ozu ayi ibu eke arib Itsi-n 33Ke ami aku akhib meng ide orup ngi alu khiki ni ozu ti kayang, utu awu ibu arib ogu ngi-n. 34I hu a-ha. Akhib ami abhan meng kong ra idung khatu ra lu orup ni ozu Itsi utu awu be de etu ibi alu ukpah eyi ni kuden. Eke akhib ami ibhan meng elu orup ngi khki ni ozu ayi ti kayang ning, utu awu ibu arib ibhan ngi-n.35Me ra ha ining ni ukahu inyi, ukyong ma nda nyi ibak kong. Ma ha aki ni kenung, eke ngi de orup alu aba Itsi ke nya khum kong.36Ongi ami amang kyong i bu arib khatu ngi eyi kindip kong-ke isi hun utu awu i bhan-ba ku butu. Ke ayi ba ku butu-n bo bu kebi kong. 37Ke ereng i hu orup ele abang khigeh aki ba lu butu-n endi be tok aku butu-n eke isi ketu ngi apah eyi kemen ngi mbe-n i bu yi arung. 38Eneng nyi-n ami aku ketu ngi-n i bu zizing mbe, ke ami etseng kyong esi i bhan kong ibu arib abu eneng.39Akhib i ra tim anda ebhan ngi ti khigeh aki be le eyi butu-n. Ke ebhan ngi esi oku, elu eyi khiveh aki i na bhan unyalim umi, ke esi ni ukeng Itsi-n. 40Ni utu awu mme mieng kurup nim etim orup obu utu awu ile-n. Ke ma mang kyong ma lu eyi kuden Ikpe ting
Chapter 8

1Indang khiki ni alla baha: Da rung kyong "lilang edi arung ozu." Ozu-arung anda khiki khindip, ke ishong akhim arib ozu. 2Ayi ongi yeng amang kyong erung ozu, ongi nyi erung khizu akhi nda erung meng kong. 3Ke ongi ami oshong Ikpe, Ikpe arung mi.4Ere ening, khiki ni alla baha: Da rung kyong "baha ti kayang ning esi khizu kong," ke ening Ikpe omi kyating eke esi uting nyi mbe. 5Bekpe ba-be ele baga mbe kukyi ra kayang, utu awu "bekpe" eyi "betsi" baga mbe ele-ng. 6Eke idi, ohun Ikpe uting mbe ami si Abba, esi kobu engi ozu lilang, esi ti emi de le yi unyang, ke Itsi uting Yesu Kristi, utin engi ozu lilang ele, ke utin ngi adi ele yi unyang."7Ening, karung ning esi ni bangi lilang kong. Kpuk, bangi yeng ra tem baha keyir, ba alyi ala ayi leng ereng ala ayi ba tem baha embe. kating ebe abib khiki ere ke akyating yi kazak.8Eke ala esi ede di eding kobri Ikpe kong. Esi de si babi ayi da kyaku alyi ting, ra da rib ayi da lyi. 9Eke bu zizing eke khiveh ndu fu si khikyeng aki ongi ami orup utin ngi ohun kong aba aku embe kong. 10Ayi okyong ongi yeng zang omu, ami arung ozu ra lyi ala ketim baha. Esi kating engi akhi egi mbe anda mi elyi ala baha kong-a?11Ening khiki karung endu khiki ni utu ayi baha ele, umba unyalim ra umba elige, ami kyating yi kazak, ami Yesu ku khiki ngi-ng, igbem meng. 12Ere ening, kekpeng akhi ubu ada bamba banyalim yi bamba belige ke uta bi khihe ti kating ebe akhi akyating yi kazak-ng, ubu Kristi abi. 13Ere ening, esi ala anda uhmba nim unyalim ra elige aku, esi me khib kibi eye kong, eke manda uhmba nim aku eye kong.
Chapter 9

1Ama si upi-a? Ama esi ongi khitsim kong-a? Ama azang Yesu Itsi di kong-a? Enyi esi kubu etim nim kembri Itsi kong-a? 2Ama kyating esi ongi khitse obri bangi beying ting, Ama si ongi khitse obri inyi. Anyi esi utok ni khitse nim kemeng ni Itsi.3Aying esi ozu ayi ma duk khiki nim obri ni bangi abe ra mbak-zang-m. 4Da kyating yi kazak ayi da lyi da mgba-a? 5Esi zizeng ayi da ku akhib ami ring Ikpe eyi di esi ibung, ereng fu bangi khitsem abe ring, eyi bamba ni Itsi, eyi Kefas? 6Ra esi keng kyong ama yi Banabas mbe atim etim-a?7Eyi isoja ami ri bu etim ni khiki engi mbe? Eyi deh etsi ke elyi khihim engi kong? Ra eyi ita ereng khi imgba bekyeng emi ngi kong? 8Ama ri lok ozu aying ti kilang kazak ni ongi mbe-a? Izin ting olok ening kong-a?9Ayi elim ti izin ni Moses, "Fu huk undu khindak inda ayi ki ra rah urah." Esi khindak kavang ayi Ikpe ri he-a? 10Esi khiki di ayi I ri lok kong-a? Be lim yi khiki di, endi emi ri wo-n i wo alu orup, ke emi ri luk alu-ng i ra lu orup kyong i fa kapu ngi. 11Ayi do ho ni kuden katang inyi, yo bu ayi da fa avem kayang obu inyi-a?12Ayi beying afa ening obu nyi, adi esi afa obu ening kong-a? Ke edi angri ining kong. Kpuk, adi ohu orup yi ozu lilang obu ayi de ohuk bekeng ni uha uding ni Kristi. 13Nyi arung kyong abe ra tim-etim ketim Ikpe ra fa ala ibi ketim Ikpe kong-a? Nyi arung kyong abe ra tim-etim khizo-Ikpe ra fa ti ozu ayi be de aba khizo-Ikpe kong-a? 14Ri utu awu nyi, Ikpe ha kyong bangi abe aha uha uding afa ala ibi ti uha uding nyi.15Ke Ama angri ozu ayi esi kapu enim ning kong. Eke Ama elim ining eke nyi obu andam khizu kiyeng kong. Arib obu mo ku ayi ongi yeng otung-m ozu etu indip ning. 16Ayi Ama aha uha uding ning, Ama kyating yi kikyeng ayi me ndip etu, khiki ni ayi Ama obu ining. Esim ozu Kiyeng ayi Ma kyating aha uha uding ting!17Ayi Ama esi obu ining eyi orup nim, I le yi kubu kamang. Ke ayi akyting esi ti orup enim kong, I fu le yi etim ayi ba ndam kubu. 18Ere si kubu kamang nim? Ayi Ama aha ozu Ikpe, Ama anda uha uding nyi bunda mbe ke Ma ngri ozu ayi esi anim ti uha uding kong.19Ayi Ama si upi kong, ama hu esi upi ni bangi lilang, indi Me gben bangi baga. 20Obu ni bo Ju I reng Ju-ng indi me gben bo Ju. Ti abi esi ni izin, Ama reng abe-ng, indi Me gben abe ni izin-ng aba. I bu ayi leng ayi Ama bung khiki nim esi ni khitsu izin kong.21Abe eben izin kong, I reng uyeng ni abe eben izin kong, Abung ayi Ama ele kayang ni izin Ikpe kong, ke Ama le kemeng izin ni Kristi. I bu ening indi me gben abe le ni izin kong. 22Kobu ni abe akyating yi kazak I si ongi ami kyating yi kazak, Indi me gben bi. Ama si itu ozu lilang nda bangi lilang, Indi ti bekeng lilang Ma gben bangi beying. 23Ama bu ozu lilang khiki ni uha uding, indi Ma fa eding ngi.24Nyi arung kyong ti khimbakzang-unya abe le ti unya-ulu-ng olu unya lilang, ke uting mbe alyi ka? Ere ening lu unya indi olyi. 25Ongi unya-ulu ro hu-khiki ngi ti uzi-zeh ngi lilang. Bo bu indi ba fa buda abe azik mbe, Eke do lu unya indi da fa bunda abe azik kong. 26Ere ening Ama olu unya awu a kyating yi khikyeng ra ohu ufe mbe-ng kong. 27Ke Mo hu etu nim upi, Eke irim ayi Ma ha bangi uha uding, Ama abung khiki enim ikpe esi ohum kong.
Chapter 10

1Ma pu kyong nya rung, anyi bamba banyalim yi belige, kyong babba idi lilang ekyin kemeng kotin ke lilang ebe ekyin obu uho uga. 2Lilang ibi obu batisima ni Moses ti kotin eyi uho-uga, 3lilang ibi alyi ala utu uting ni kuden. 4Lilang ibi amgba bemeng utu uting ni kuden. Ayi ba mgba bemeng ti umi kuden ayi eben bi, Ke umi nyi esi Kristi.5Eke Ikpe aten orup eyi baga katang ibi kong, Ke ahem ibi arak barak kulim uga. 6Ubang ining esi ozu ezeh obu idi, indi de tsu apu ozu abi utu ayi bo bu kong.7Nyi fu atim baha kong, ereng fu babe kong. Ining ereng ayi be lim, "Bangi nyi ele eri indi ba lyi ba mgba, ba nyinndi bagyak igyak."8 Ke di fu le yi orup baza bana kong, fu ayi baga mbe obu-n kong. Ke kutu kutin mbe bangi butin kekem ring ara oku khiki ni nyi.9Di fu abak zang Kristi kong, fu ayi baga ibi obu ke bugu ekhim bi kong. 10Eyiye nyi fu enyim kong, ereng fu baga ibi obu ke bekhim kubu ni idung etim Ikpe ni bukun.11Ubang ozu ning obu ndi de zeh ozu embe. Belim yi ndi de zeh ozu embe edi abi ele ti itu khihun. 12Ere ening ongi emi mang emi yir gaga mbe-n izang zizing asuk eku.13 Khi mbak zang iying esi afa mu utu awu ri fa bangi lilang-n. Khiki ning Ikpe iri hu undu umen ngi. Esi isu ndi khibak zang ayi obu khiki ndu afa mu kong. Ti khibak zang inda mu ukeng ulu, utu awu uhu ikhib arung.14Ere ening, anyi bamba ni orup anim, nyi ki ti ukeng ba ha obu.15 Ama ri lok yi nyi ereng bang abi arung ozu-n, indi nyi awung ozu ayi ama lok ning.16 Ti ketuk ni eding ayi anda nyi eding, esi akhi da fa ti beyeng ni Kristi kong-a? Bredi ayi ele ebib-n, esi di ra ha botu etu ni Kristi kong-a?17 Khiki ni ere esi khibi bredi khiting, edi baga mbe etu uting. Lilang di da lyi ti khibi bredi khiting ibung.18Nyi zang belim Isreli esi abi alyi ozing ele ibung ti khizo Ikpe kong-a?19 Ere ayi ama ri lok ubang? kyong ba ha esi khizu iying-a? ra ala ayi obung oho ti ba ha esi ozu iying-a? ra ala ozing esi khizu khiying?20Khi ama ri lok ozu ayi bejenta abi ni ba ha ri obung oho, ayi bere obung oho nyi anda eden abi bo anda si Ikpe kong. Ama osu kyong enyi yi eden abi kin khiki kong!21 Esi nyi amgba ti kituk ni Itsi eyi ni eden abi kong. Esi nyi alyi ala ibung ti tebru ni Itsi eyi tebru eden abi kong.22 Ra nyi agri Itsi ndi ifub-a? edi agbang obu mi-a?23Ozu lilang esi izin, "Ke esi ozu lilang esi eding kong. Ozu lilang esi izin, "Ke ozu lilang evir ongi atsu. 24Ongi iying fu apu eding ngi mbe kong. Arib, lilang idi a pu eding ni ongi ukeh idi.25Nyi bu arung ayi nyi alyi ozu ayi bi ri agya lyi kopi betsi-n fu bib amang ndu kong. 26Khiki ni ere kayang si ni Itsi Ikpe, eyi ozu ayi ele mbe lilang. 27Esi ongi emi eben Ikpe kong ekim mu ba lyi ala, ke ayi umang uding-n lyi ozu ayi inda mu-n fu bib ozu ayiele mbe-n kong.28Ke ayi ongi iying lok yi mu kyong, "Ala ning esi ala ba ha," fu alyi yi kong. Ening khiki ni ongi emi ekhim mu eyi khiki ozu amang ni orup ndu.29 Ama ha kong amang ndu kong, Esi amang ni ongi emi. ke ere ayi bangi abi olok-m ikpe ti ureh ta ayi ama fa? 30Ayi ama esi alyi ala eyi udideng nim, ere obundi be ying atu-m ti ozu ayi ama edeng yi-n?31Ere ening, ayi usi alyi ke ugba, ra ozu ayi ubu lilang, bu yi lilang ni buga ni Ikpe. 32Fu lok abib bo Ju eyi be Jental kong, ra ketim Ikpe kong.33 Ama nwang ndi ma ten bangi orup lilang ti ozu lilang. Ama ri apu ozu ayi ma fa embe kong. esi ni bangi baga mbe ama bu ning indi ba fa ogbrnlu.
Chapter 11

1Nyi bin-m fu ayi ama bien Kristi-n. 2ubang ama ri rak nyi ayi nyi ri amang rung-m ti ozu lilang-n. Iri rak nyi khiki ni ere nyo hu ozu kehen nyi eyi orup uying utu ayi ama kuyi de nda nyi-n.3 Ubang ama ra pu nyi arung kyong Kristi isi khiki ni unyalim, ke unyalim esi khiki ni akhib, ke Ikpe si khiki ni Kristi. 4Unyalim ami ti bu aduwa ra de khilang Ikpe ha eyi ipuk khiki-n inda Ikpe bolip kong.5Ke akhib ami to bu aduwa eyi i ha kilang Ikpe ikib zing khiki ngi eyi otri kong-n inda khiki ngi bolip kong, Esi khizu khiting nyin i kpa uzin ngi. 6Ayi akhib akya ekib ezing khiki ngi eyi otri ting, ika uzun ngi, Esi katu obri ngi-n ayi akhib aka uzun ngi-n ra ikpak uzun ngi, Askya ikpak uzun ngi kong ikhib khiki ngi yi otri.7Arib ke unyalim ekhib khizu khiki kong. Ayi emi esi buzur eyi khibir Ikpe . Akhib zi buzur ni ima ngi. 8Khiki ni ere bakhim unyalim esi etu akhib aba kong. Eke akib bakhim olu etu ni unyalim.9Eke ba khim unyalim anda akhib kong. Ba khim akhib anda unyalim.10 Ening esi khiki ayi i hu kilang kazak obu ni unyalim khiki ni belim etim Ikpe.11Ayi ere ning, ti Ikpe, akhjib esi ile khitik ngi arung kong esi eyi unyalim ele re ening nyi, unyalim esi ile khitik kong esi eyi akhib.12 Fu ayi akhib isi etu ni unyalim olu-n, ere ening unyalim esi etu akhib olu. Ke ozu lilang esi obu Ikpe aba.13Nyi lok ikpe nyi bulok: Esi zizing mbe ayi akhib o bu aduwa eyi Ikpe ekhib otir khiki kong ra? 14Utu ayi unyalim le-n ezeh otok nyi kyong ayi unyalim ile yi uzun khisi mbe, esi khiyeng ohu mi kong-a? 15Utu awu akhib-n ele yi uzun ukyo mbe esi busur ngi kong-a? Khiki ni ere uzun ngi anda mi ikhib ezing angi embe. 16Ongi ami etin katin ti ayi leng, adi ele yi ozu ayi di bu eye kong. Isi Ketim ni Ikpe re ning.17Ti kazir akhi inda nyi, ama rak nyi kong. Ayi kekpeng akhi nyi ekhin botu-n, esi ni arup uding kong abib obu titing.18Ke ni khitabri, iri, wok kyong ayi nyi aba eken khiluk khiting ti ketim Ikpe-n, nyi ohu botu aha, ti ukpah owu isu kyong ere ening. 19Nyi ohu botu aha kheki-kheki ukhi katang nyi, endi abi bo su bi-n be si nyi arung bi obu-n.20Ayi nyi aba ubi, Esi ala kuden nyi alyi kong. 21Ayi nyi alyi-n, kawani ongi elyi ayi esi angi angi-n fu ying bangi abi ering-n alyi ibi. Beying ele bunyong, ke ababi amgba ezing. Nyi ele yi agya ayi nyi alyi amgba kong-a? Nyi ri egbim ketim Ikpe azang ezin abi akyating eyi khizu kubu? Ere nyi ra pu ma ha nyi? 22Nyi amang ma rak nyi-a/ Esi ma rak nyi ti ozu ayi obu-n kong.23Ayi ama ohu abn ni Itsi-n esi nyi ayi ama ri nda nyi, kyong Itsi Yesu Kristi, otuga nyi ayi ba gya lyi mi-n, ede bredi.24 Irim ni ayi ideng, ihu yi bib ke ikyong, Ening esi etu anim, ayi esi enyi-n, "Nyi bu ining indi esi emgbizeh eyim kong."25Re ning nyi de ketuk nyi irim ni ayi ba lyi Ikpe khi zeh, i kyong, "Ketuk ning esi undu umen nim upi ti beyeng nim. Nyi bu ning kpir ening mbe nyi amgba yi, ndi nyi mang arung-m." 26Eke Kekpeng akhi nyi esi alyi bredi ning, nyi esi amgbati ketuk ning, nyi de uha ni buku Itsi eding kutu akhi iba-n.27Esi eyi, ere ening, alyi bredi ra amgba ketuk ni Itsi ti ukeng awu esi zizing kon-n, Iku kebi ti etu eyi beyeng ni Itsi nyi. 28Ongi meng angi zizing fiyeng, ke irim aying elyi bredi nyi imgba ti ketuk nyi. 29Khiki ni ere ongi emi ke imgba amang ozu korup ngi zizing khiki ni etu ngi-n imgba ikpe tok angi khiki. 30Khiki ni aying baga mbe katang nyi ele yi kazak kong ke okyung-n, ke beying inyi ana bula-n.31Ayi di si emeng orup idi zizing, esi bo lok di ikpe kong. 32Ke ayi Itsi nyi olok di Ikpe-n, ke di hu idi zizing, endu be khim di eyi kayang kong.33Ere ning, a nyi bamba, ayi nyi ba ibung endi nyi alyi-n le bang botu. 34Ongi ying bunyong ohu mi, elyi ala kagya ngi, endi nyi esi aba ibung esi ni Ikpe kong. Khiki ni ozu ayayi ayi nyi elim-n, ma aba tok nyi khizu ayi nyi elim-n,ma aba tok nyi khizu ayi nyi bu ayi ama esi aba-n.
Chapter 12

1Ozu khiki ni bunda kuden, anyi bamba, Ama su ndi nyi le khivip kong.2 Nyi arung kyong ayi nyi le ti baha-n, bakaba nyi ata yim nyi baha abe olok khilang kong-n, ti bekeng awu zing lilang ba ta yim nyi.3 Ere ening ongi emi lok ozu ti kuden ni Ikpe ilok kyong, "Bahang, Yesu-n." Ongi olok arung kyong Yesu si Itsi ni kuden Ikpe mbe.4Anda bunda kheki-kheki aga mbe, kuden isi khiting. 5Iyak etim kheki-kheki, ke Itsi ami irying nyi mbe,6 Ke etim keke-keki, ke esi ri Ikpe uting nyi ami inda yi obu ni bangi lilang.7Indang uying lilang banda kusen aki bo lok olu ti ukahu ni lilang.8 Uying inda esi ti kuden akhi ni kilang bomin, ke ongi ying kilang ni ozu arung ti kuden akhi nyi.9Ongi omi inda mi orup uting ri kuden akhi nyi, ke omi bunda ni unyong ni bukyong esi ri kuden khiting nyi.10 Ke ongi ami anda mi bunda ni ozukazak, ke omi esi ni ozu kulum. Omi inda bunda ayi erung ozu katang eden, omi ilok enim keki, ke omi iha khikyeng ni emin nyi.11 Ayi leng lilang etim ni kuden khiting nyi, ri nda bunda katang idi lilang esi ti ekhi di, utu ayi arib mi-n.12Ayi etu esi khiting ke ele yi akak keki-keki ke akak nyi ele ti etu khiting, ere ri ening eyi etu Kristi.13 Khiki ni ayi bo budi batisma ti etu khiting, ke omu esi bo Ju ra be Grik, emi si upi eyi emi esi upi kong-n, eyi lilang bangi abi amgba ti kudenkhiting-n.14Khiki ne ere etu di esi khikak khiting mbe kong, akak aga mbe.15 Ke ayi kozun okyong, "Ayi ama esi kubu kong-n, ama ayak ti akak etu kong. "Ening esi anda mi ikyating ti etu kong. 16Ke ayi kotung kyong, "Ayi ama esi khigi kong-n, ama ayak ti akak etu kong," ening esi anda mi i kyating ti etu kong. 17Ke ayi etu lilang esi khigi, eyi ere di owok ozu? Ke etu lilang esi kotung, eyi ere ayi di owok bagak ozu?18Ke Ikpe eku akak etu lilang alu iyak ngi utu awu arib mi-n.19 Ayi bi esi utu uting mbe-n, ere nyi ayi etu ele? 20Ke uban-n etu ele yi akak keki-keki, ke etu nyi esi khiting.21Khige esi okyong ama esi kubu kong, ama ra pu uka hu ndu kong." Ra esi khiki alok yi ezun kyong, ama ra pu ukahu ndu kong." 22Ayi khikak etu akhi agbang kong ele yi etim ngi. 23Ke akak etu ayi da zang kyong ele yi etim zang, mbe-n, di anda bi bolub okyo, ke akak ayi di zang yi akyating yi etim aga-n, di anda bi bolub okyo mbe, ke akak aki le yi etim zang mbe-n eleyi bolup aga mbe. 24Ubang akak etu di ayi ele yi etin aga mbe-n arib ndi da bi bolip aga mbe eye kong. Ayi be leyi bolip ming-n. Ke Ikpe ikhi akak etu nyi khiluk khiying, ke inda akak ayi le yi bolip-n obu ayi ele yi bolip-n obu ayi ele yi etim sang mbe-n.25I bu ayi eleng endi afa khiki ha embe keming ni khibi etu kong, indi bangi nyi lilang a kahu botu ti ibak ibi. 26Khiki ni ayi bangi ying amgba butsim, butsum nyi esi ni ubi lilang. Rening nyi ayi ongi emi afa bolip, lilang abi ering-n atin orup eyi mi ibung.27 Ubang enyi si etu ni Kristi khi edi lilang eken embe.28Ke Ikpe inda bangi ngi ni khita abri bangi khitse, ni upah bangi izir, ni ura butse ozu, esi eyi abi obu ozu kazak, ke beying bunda ni unyong, abi ri akahu bangi, abi ri atim etim ofisi-n, babi anda bi undu katah.29 Lilang esi bangi khitse-a? Lilang esi bangi butse-ozu-a? Lilang esi bangi abi kazak-a?30Esi lilang ayi ele yi bunda ni unyang? Lilang olok undu katah-a? Lilang a ha khikyeng ni undu kata-a?31 Ti orup khikyeng uting ndu pu bunda abi alip obu lilang ke ama otok mu akhi arib obu lilang.
Chapter 13

1Okyong iri lok undu katah ni bangi eyi ni bodung etim Ikpe. Ke ma akyating eyi orup oten, ireng khileng akhi osu ebeh-n ra ikhida ami osu ebeting-n.2 Okyong i leyi bunda ni izin ihu ke ma rung ozu katah ni kavang yi khiki ozu arung, ke ama le yi orup uting lilang utu awu me hu ahen anyin irik ele ibi, ke ama esi khizu iying kong,3 okyong iri nda bangi ozu ayi ile yi yi lilang indi me he bangi aken embe, ke me de etu nim nda oluk ula. Ke ma kyating eyi orup uding, ere ma fa.4Orup uding ele yi kimbok. Orup uding afa ongi kong ra endip etu kong. Khi ri agbang khiki kong. 5ra orup obi. Esi emi kahu khiki ngi kong. Esi emi etsu orup bukri kong, ra ami ohu kuda ongi alu korup ngi khira kong. 6Iri aten orup ti ozu ongi emi kyating eyi kenung kong, ke iri aten orup khiki ongi emi esi ongi kavang-n. 7Orup uding ohu ikhib ti ozu lilang, si ohu ozu lilang, ele yi orup o lu khiki ni ozu lilang. I gbang orup ti ozu lilang.8Orup uding ele yi khihun kong. Ayi khive ni izir ele mbe-n, yi ba akpah. Ayi o lok indu katah, yi ba kpah. Ayi ozu khikin arung ele mbe, aba kpah. 9Khiki ni ere di azang ukpah mbe ke khive izir di lok yi ekpe kong.10 Ke ayi arib obu ti-ting aba, ayi esi ni ketin mbe-n akpah eding.11Inda ayi isi idung ulim, i lok ozu ereng idung ulim-n, i mang ozu ereng idung ulim-n, iri meng ozu reng idung ulim-n Ayi isi idung okhib-n, i de orup ayi ni belim kakri gba kitah.12 Ke ubang izang zizing ti idarga, ke abri ning egi bung egi. ubang erung ukpa mbe, ke kpeng raba ma ba zangmamin obri-n ba arung zizing utu awu ba rung-m. 13Ke ubang ayi ara ning ekpir embe: orup uting, orup olu, eye orup uding, ke ayi obu lilang ti ara-n esi orup uding.
Chapter 14

1Pu orup oten lu orup ti bunda ni kuden ayi arib obun pu bunda ni izin ohu. 2Khiki ni ere ongi ami ilok unda katah-n ilok yi bangi kong ilok yi Ikpe. Khiki ni ere ongi ying o wok ozu ayi ilok-n kong ilok ozu katah ti kuden. 3Ami ni izin ohu-n ilok yi bangi i byi bi atsu, ihu bi ikhib ohubi etu. 4Ongi emi ilok undu kata-n ilok hu angi ikhib, ke emi ni izin ohu-n ibyi bangi Ikpe.5Iri apu inda lilang di olok undu katah. Ke obu ening-n ira pu izin ohu. Emi ni izin ohu-n ibu emi lok undu katah-n (ke ri apu ongi eku ekyeng engi aha ndi evir anyin bangi Ikpe). 6Ke abang, anyi bamba, ama lok undu katah eyi engi, ere si khizu akhi nyi. A kyating ama olok nyi ozu kulum, orung khiki, izi ohu, ozu ezeh.7Ayi avem ayi akyating yi unyang ri adiv-ereng kegu, kenung-ke bo adru alang keki-keki kong. Esi te ere ayi arung kyong ere azuk kegu eyi re ben kenung? 8Ayi ba zuk kutum bu eyi kilang, esi ti ere ayi bangi arung kyong esi kekpeng ni uma? 9Ere ening eyi nyi. Ayi uri lok kilang ayi bangi arung khitu ozu embe-n, esi ti ere ayi arung ozu ayi ulok-n? U lok ke ongi yin erung ozu ayi ri lok-n kong.10Kavang mbe indu bangi keki-keki ele kayang ning, lilang ibi ele yi ekyeng.11Ke ayi ma rung khikyeng ni undu bangi babi kong, i hu si ekin ni ongi emi lok undu nyi, ke ongi-n esi ekim obri nim.13Ere ri ening eyiomu, ayi uri nwang indi ufa etim ni kuden, nwang ndi opu bunda abi evir atsuu bangi Ikpe. 12Ere ening ami ilok undu katah ibu aduwa endi iha ekyeng engi. 14Ke ama obu aduwa eyi undu katah, kuden nim obu aduwa, ke korup nim akyating yi etim.15Ama bang? ama obu aduwa eyi kuden ke mo bu aduwa eyi kating nim. Ama osu kubong eyi kuden, ke ama osu eyi kating nim ting. 16Ti urpah owu, ayi ama arak Ikpe eyi kuden, bangi abi kayang osu kyong "yi re ening" ayi usi edeng Ikpe ke ba erung ozu ayi u lok kong-a?17Ke kavang mbe uri deng Ikpe aga mbe ke aka hu ongi emi kong. 18Ideng Ikpe iri lok undu katah obu nyi lilang. 19Ke katang bangi Ikpe ari obu ayi ma lok eveh otong eyi ni ozu arung anim endi ezeh otok bangi babi, obu eveh buting kur eyi undu katah.20Bamba, nyi fu reng belim kakir to ozu amang nyi kong. Arib obu, ayi esi ozu abi-n, reng fu belim abi amba bepi-n kong ozu amang nyi reng ni bodung bakhib-n. 21Ti izin belim kyong, "Ti bangi abi ni undu katah, eyi emin ni ekhin, ama lok eyi bangi-n, ayi be si owok-m ra hing-n" Itsi Ikpe kyong.22Ening-n, undu katah esi erah, esi ni bangi abi ohu ozu Ikpe ming kong. Ke emi ri olok izin-n isi urah, esi ni bangi abi ohu ozu Ikpe ming kong, esi ni abi ohu ming-n. 23Ayi, erening ayi bangi Ikpe lilang aba ibung ke lilang olok undu katah-n bangi kayang ra abi o wok ming kong-n ekin aba, esi bo lok kyong bangi-n aya khine kong-n?24Ke ayi nyi esi lok izin ohu-n abi ohu ozu Ikpe kong ra abi ebi apah ti ni ayi bowok ozu-n lilang. O lok mi ikpe ti ozu ayi iwok-n. 25Katah ni ozu ayi ele kembri nyi-n olu kyang. Esi engi, ele ikhib onung Ikpe. I ha olu ungu egi kyong Ikpe kavang ile kayang enyi26Ere ayi esi khib, anyi bamba? Ayi nyi ba ken-n khiluk khiting, ekhi engi le yi urak, ozu ezeh, kulum, undu katah, ra ekyeng ni undu, bu ozu lilang ni unda bangi Ikpe edip. 27Ke ongi ying olok undu katah, pu fa bangi ba pah eyi bara, bir uying-uying, ke ongi ying Ihu ekyeng engi. 28Ayi ongi ying akyating-n, lilang ibi rung tib katang bangi Ikpe, Lilang lok yi khiki engi eyi Ikpe.29Bangi izir bapah eyi bara lok ozu, ke bangi babi da atung yi kating ni ozu o lok-n.30Ke ayi kating esi korup atsu-n emi le eri-n ti etim-n, ami lok ozu-n rung tib.31Ekihi engi, eying nyi lok izir kekhi-kekhi endi bangi uting ezeh ke lilang afa ikhib ihu. 32Khiki ne ere kuden ni bangi izir ri atim etim etu ibi. 33Khiki ni ere Ikpe esi Ikpe ni uvok kong, esi Ikpe ni bukun. Ening si izin ni bangi Ikpe lilang.34Bak rung tib ketim Ikpe. Khiki ni ere arung ayi leng ting, ongi fu arung mi kong. Anda bi ukeng bo lok ozu kong. Arib obu ba na khiki eri ke ereng izn olok-n. 35Ke esi khizu khiye ayi orup bi apu be zeh-n, bi bib ba bah ibi kagya. Khiki ne ere esi ozu ayi ezir khiyeng ayi akhib olok ozu ti ketim Ikpe. 36Kilang ni Ikpe esi obu nyi aba-a? Esi engi Khitik nyi ayi ozu-n aba?37Ongi ying ama angi kyong ami si ongi izi ra esi emen yi kuden, erung kyong ozu ayi ilim nda nyi-n esi izin ni Itsi. 38Ke ongi emi akya arung aying ting, ongi aming ting bi fu arung mi kong.39Ening ngi-n anyi bamba, nyi nghang alu orup ekhi nya zang izin, ekhi nyi fu tung ongi undu komin ulok kong. 40Ke nyi nda ozu lilang esi ni bekeng ngi.
Chapter 15

1Ubang iri azir nyi izeh, nyi bamba, ni kilang Ikpe akhi ide ha nying, ke nyi esi hu-n ke nyi ohu yir-n. 2Esi akhi nyi a fa ogbin lu, nyi ohu khive nyi bung kazak agyating nyi ohu yi ti ufe mbe.3ke ama ri ha nyi khikyeng khizu ayi ama hu-n; kyong kristi ku khiki ni ozu abi di utu awu ilik Ikpe olok-n. 4Kyong be ezimi, ke enyin ti kenzi kutu akhi ayak ni ura utu awu ilik Ikpe aha-n.5Kristi fa Kefas, eyi abi kur ering apah-n, 6Ke otok khiki ngi obir bamba pbu bangi akhim otong kesing. Being baga mbe ofu yi unyang,ke beying ana bula ming. 7Ke ina tok khiki ngi obri ni Jams, ke eyi belim etim ngi lilang.8Ni khihun ngi lilang, itok khikingi obri nim, ere fu idung emi bamba mi khige ngi ofu-n. 9khiki ni ere ama si ni khihuna ni belem etim Ikpe. Ama ohun ndi be dim ulim etim Ikpe kong khki ni ere ama nals bangi Ikpe butsim.Ke esi ni egi khibog ni Ikpe obu nim esi mbe kong. Ama sim bu itim bu bi lilang. K e esi ama kong,kimbog ni Ikpe eyim le. 11Ere ening ko esi ama ra abi, di lok kilang Ikpe ke di yi orup uting.12Indang de aha bangi kyong Yesu enyi katang abi oku-n, esi awung, ere bu beying katang nyi kyong, ongi ni buku akyating-a? 13Ayi onyin ni buku akyating, ere ming kristi anying ti kezi kong; 14Ayi kristi kong, ke uha uden ayi di lok yi nyi-n akya khikyeng, orup uting di akya khikyeng.15Ke di esi bangi uha ni kazim khiki ni Ikpe, khiki ni ayi de si bangi kazim ni Ikpe,olok kyong i de kristi anying ti keze, ke enying kong-n. 16Ke abi aku-n esi anying ting. Kristi ting anying kong; 17Ke kristi kya ka nyin ting orup uting di akyating eyi khikyeng ke ozu abi nyi ekpir re embe.18Ke abi oku ti kristi-n ekem ming. 19Esi ti unyang awu eleng mbe da lu orup ti unyang awu ri aba-n ti kristi, di ohu khimbok obri bangi lilang.20Ke ubang kristi enyi kating ni bangi abi oku-n, khihim ni khi bri ni abi oku-n. 21Ereng keyir buku esi buku ongi aba, esi buku ongi nyin ni buku aba.22Fu ayi ti Adam lilang oku, ke rening ti kristi lilasng ele yi unyang. 23Ke ele ti beken keki-keki: kristi si kkhihim ni kitabri, esi ekhib abi esi ni kristi be le yi unyang kutu akhi iba-n.24Ke aba ti khihun, ayi yesu ede khikyo khiding-n anda abba Ikpe, Ining esi kekpeng akhi i hu eyir khikyo khiding, iko eye kazak. 25Khiki ni ere ina khden har ide bangi uma ingi lilang ezun ngi. 26ongi uma ngi emi ne khihun emi ikemi-n esi buku.27khiki ni ere"ide ozu lilang ta ezun ngi. emi de ozu lilang ele khitsu ngi. 28Ozu lilangele ezun ngi, ke idung khigi ngi ele ezu ndi emi ozu lilang ele ezun ngi-n.Aying ere ening ndi abbaIkpe isi lilang ni lilang.29Ere esi ni abi obu bi patisma khiki ni buku? ayi abi oku esi ndi ba nyin eye kong, ere obu batisma isi ibi? 30Ere bu ke de le ti kekpeng ibak kpir ening.31Kutu aben kutu izang buku! Ening si kavang ayi ama ri ndib etu obu nyi, eyi ayi ibu ti kristi Yesu itsi di. 32Ama fa ere? esi ni amang ongi-n, ayi ma ku uma eyi ibi kulum ki Afisus-n, ke abi oku-n esi ezir kong? di alyi33Fu aba mu kong, ele eyi bangi abib bangi beding.34 Leyi kozoh! ritsi kening! Fu obu abi kpir ening mbe kong. Khiki ni ere beyeng inyi akyating yi arung ni lkpe. I lok ning ndi ohu nyi khiyeng.35Ke beyeng nyi bokyong, "Bangi abi oku-n anying ahing, eyi etu ayi zing ba nyin. Ke ni etu ayi sing be aba eyi yi?"36 Nyi ete khiveb embe! Khigyu akhi uho-n esi ahki nyi akhi esi edib atsu ko ku lang.37Akhi uho-n etu akhi uho-n etu akhi nyi ele kong, esi khigyu khitse mbe. Ke esi wheat ra khiyu ying ri kung mbe.38 Ke lkpe inda etu ayi arib mi orup, ke khigyu ele yi etu ngi. 39Ibi etu lilang esi utu uting kong. Etu ni ongi, eying esi etu ni ibi, eying esi ni banun, ke eying si ni ikya.40Etu ni abi khipe-n eyi etu ayi kayang ning-n, ke buzur ni etu ayi kukhyi-n esi ri utu ngi ke ayi ni kayang-n esi ri utu awu.41 Buzur ni uru, buzur, ni uvah, eying si buzur ni okyir. Ke ekyir ying obu iying eyi buzur.42Re ning nyi ni onyin ti buku. Akhi oho-n avah, ke akhi olu-n esi ni unyang.43 Oho khi eyi buzur kong, khi nyin yi buzur. Oho yi etu ekpe; anyin yi kazak. 44Oho etu ayi lkpe anda-n; khi anyi yi etu kudin. Ayi etu ayi lkpe khim-n ele embe-n etu kudin le embe ting.45Ke belim, "ongi emi khitabir-n Adam hu si unyang uwung." Adam ni khihun si emi ri nda kudin unyang-n. 46Ke emi ni kudin-n aba ni khitabri kong, esi emi lkpe khim-n, irim ening ni kudin.47Ongi ni khitabri isi ti ltsi ba, akhim mi eyi kuvuk. Ongi emi ni upah-n si kukkhie ba.48 Ereng ening ba khim yi ltsi-n. Ere ening abi ni ltsi-n, eyi abi ni kukhi-n. Re ning ayi abi esi kukhi-n. 49Fu ayi de le yi ikhib eyi khibri ni ongi emi esi ni Kristi aba-n, de ba le yi khibri ni emi esi kukhi-n.50Ubang iri lok kyong, enyi bamba, ibi etu eyi beyeng esi a fa agya lkpe kong. Etu ayi azik-n esi afa irik ti ayi azik-n kong. 51Zang iri aha nyi ozu katah ni kavang. Adi si oku oku kong. ke lilang izi beyeng etu zi-n.52A ta eyeng di kekpeng sang mbe, egi etse kpir ening, ti kutu 53Ozu abi oro tsu apu ozu ayi be de olok ni umun.54Kekpeng aki ozu ayi re ebib ayir ebib ming okyu, ayi nin umunkigi otok kyong be ri mang arung yi kpir enin, 55Buku oro tsu apu ozu edin endi be de olok.56Buku ayi uku eyi ozu abi arib kong. 57De deng lkpe ayi inda di ogbinlu esi ti buku ni Yesu Kristi.58Ere ning, enyi bamba banyalim eyi belige yir kpikpang ti ozu ltsi kiki ere etim enyi esi esi ni bunda mbe kong.
Chapter 16

1Be tsen belim Ikpe, botok bi atim adua ki Galatiya, eke nyi ding. 2Kutu kitabre ni ukum nyi de ozu lilang alu ding ukpa uting, eke nyi alu inyi utu awi nyi bu arung, nyi bu ening eke bo hu kizu obu inyi kong ti ayi maba.3Ayi ma ba ekhin meng, ongi ameng nyi otok meng, me de bunda ni ketim Ikpe eyi uha ede anda mi iyi eding ki Jerusalem.4 Nyi ele utu awu me yibi eding-n, be yim eding.5Ma ba obundu ayi makpa eseng eding ki Masidoniya. Me khing eseng Masidoniya.6 Eke ni me le yi mu ene zi kura, ki u kahumeyi isi enim eding kiluk aki zing ayi me ri eding.7Ma rung kyong ma fa mu kong. Ye re ening megbem khki eyi mu ele ayi Itsi osu eyim. 8Me le ki Efisa ene ezi itu ni Pentikos.9 Kisapu avung kiga mbe aandam, eke bangi, fufa enim ele embe kem.10Ayi Timoti ni aba, iyi bi ele ki ikyi bereng kong, ti ayi ibu etim ni Itsi, utu awu ama ri owung ting.11 Fi nda ongi uying azang esin mi kong, nyi kahu mi yi orip una eri kiken, eke iba fam. Ke mi ra pu egi iba eyi bamba engi. 12Khiki ni bamba Apolos, meri ohu mi ikip kyong be ri akib bamba. Ki isu enying ubang kong.13Le ri zo yir yi orip uting, wu reng unyalim, le yi bugbang.14 Nda ozu ndu lilang ayi uri bu ele yi ishong (orip ukyung).15Orung bangi ni Stiven, besi ki tabre ni undu umen ki Asiya, eki be de etu ibi anda etim ni belim Ikpe. Indang me ri ha nyi, bamba. 16De etu ndu nda itu bangi abe lilang eri akahu di atim etim ubi.17Atin orip ni uba ni Stivin, Fotunayus, eyi Achiyakus. Batim irim ndu. 18Ekin arib kuding enim eyi andu. Ki ete anda mu tarung bangi enim.19Ketim Ikpe ki Asiya etse uha ni okyip aba obundu. Akila eyi Priskila eri akhip mu Itsi, eyi atim Ikpe kagya ibi. 20Bamba lilang eri akip nyi akip botu lilang yi okip ni ayi beri ohu amgba kelung.21Ama Pol elim ozu ayeng eyi obu nim bulok. 22Ongi akya tin orip eyi Itsi ting, ahang le khiki engi, Itsi iba! 23Bukun ni Itsi Yesu yi nyi le. 24Orup ukyung ni Yesu Kiristi.

2 Corinthians

Chapter 1

1Pol ongyi kitsim ni Yesu Kristi ti imang Ikpe, eyi Timoti umba idi ti kihun bangyi Ikpe aki ki Korinti eyi abi oso su eyi Ikpe lilang ti kitsi ni Akaya. 2Eding eyi bukun ni Abba idi Ikpe eyi Itsi Yesu Kristi yi nyi le ibung.3Ikpe ami si Abba ni Itsi Yesu Kristi fa urak. I si Abba ni kimbok eyi Ikpe ami ni ikib i hu lilang. 4Ikpe hu di ikib kemeng ti ibak idi lilang, indi adi ting ohu abi ele ti ibak ikib re ning. De hu babi ikib ri utu awu Ikpe hu adi.5Ri utu awu Kristi tsim kikyi idi, re ning ting ikib ihu idi ele utin ngyi. 6Ke de si etsim, esi kikyi ni ikib ihu eyi ogbenlu inyi; ke adi esi afa ikib ihu meng, de hu yi ting. Nyi ohu inyi ikib bulok arung kekpeng aki nyi esi etsim eyi di ibung. 7Da lu orup etu inyi kikyi ere da rung kyong nye etsim eyi di ubyi, nya fa ikib ihu ting.8Enyi bamba, da pu kyong nya rung ozu kikyi ibak ayi afa di ki Asiya. Adi owok etu utu awu da rung kyong de fu ele eyi unyang eye kong. 9 Da lu eyi kezung buku kikyi idi. Ke de ofu alu orup etu idi mbe kong, de ting alu orup etu ni Ikpe, ami re zir anyin ahim.10 I eduk lu di ti ibak buku, i fu aduk di eye. Da lu orup idi obu ngyi kyong i fu agbenlu di eye.11Nyi kahu di yi aduwa inyi ting indi i bu yi ening. Eke bangyi edeng lkpe kikyi idi ni eding ayi lkpe anda di utin ni aduwa ayi bangyi obu.12Kikyeng etu endip idi eleng: Uha uding ni kating idi. Kating nyi atin kpang eyi ekyeng ngyi eyi kavang ayi esi kobu lkpe aba, ke de tok olu yi kayang. Adi obu ining eyi nyi lilang-esi ti bomyin kayang kong, eke esi utin ni eding ni Ikpe. 13 De lim anda nyi ozu ayi keki mbe ayi nyi ana ezim okpong ting kong. Ama lu orup kyong, nya rung yi eding ni kihun. 14Ayi nya owok amyin di sang, adi esi kikyeng ni etu endip inyi kutu ni Itsi idi Yesu, ayi enyi esi kikyeng ni etu endip idi ting.15Kikyi ni orup olu anim ni ozu ning, ama kyong ama aba obu inyi kitabr, eke nya fa eding ezin apa. 16 ama myeng korup anim kyong ayi ama ra akpa eding ki Masedoniya ama ekyin esi akyip nyi. Ke ama ding esi ra ba, ama ekyin akyip nyi eye, indi nye te tse ama eding ki Judiya.17Ayi ama ri mang ozu ning, ama haa orup kiyin okyong ra? Ama myeng yi utu awu bangyi emyeng, eke ama "se osu" ezim "otung" kekpeng aki nyi kiyin okyong ra? 18 Eke Ikpe esi kavang, ti eve idi esi do "su" ezim "otung" kong.19Uhaa uding ni Yesu Kristi idung ni Ikpe, awu ama, Silvanu, Timoti aha nyi, de osu" ezim "otung" kening. Kpuk i ri "su" kpir ening mbe. 20Ayi lkpe ri si su yi undu umen ngyi, re ning ting utin ngyi da haa kyong yi "Amin" indi lkpe i fa buzur.21Indang ongyi ami ta adi eyi anyi kikyo i le etu Yesu Kristi, i zim hu di alu, esi Ikpe. 22 I zeng di, i si nda di kudin ngyi korup idi, otok uraa ni ozu ayi i ba anda di kobr.23Kpuk, ama di Ikpe kyong i su ama ezik ti kikyeng aki ama ba ki Korinti kong, ama pa nyi kisa. 24Ining esi kikyi ni ayi de ra aghang kyong de otok nyi utu awu orup uying inyi ele kong. Kpuk de ra tim-etim eyi nyi ti orup otin inyi, ayi nyi eyir ti orup uyin inyi.
Chapter 2

1Ama de atsu korup nim kyong esi ama aba nda orup inyi butsim eye kong. 2Ayi ama esi abib nyi orup, eyi ami etin ama orup, akya ku si anyi abe ama bu gbem nyi orup kong.3Ama lim ozu ayi ama bu kutu nyi yi nyi, indi ama esi aba meng ongyi ami anda etin orup eyi ama, ezim egbem orup eyi ama kong. Ama si su kyong orup otin anim esi orup otin inyi lilang ting. 4 Orup okyung ama, ezim anda ama butsim, ke ama kpok bekye kikyi inyi, kizu aki obu ama lim nda nyi. Ama pu kyong ama anda nyi bukyong orup kong. Kpuk, ama pu kyong nya rung kigem ni ishong anim kikyi inyi.5Ongyi ami evr ibak aba, evr anda si ama mbe kong, ya yak ama sang, esi ama otu yi anda enyi abib obu lilang kong. 6 Butsim ni ongyi ami leng nyi ayi i fa obu ni ubyin uga avang ening. 7 Indang anda nyi nda mi butsim, nyi pa nda mi ke nyi hu mi ikip. Nyi bu yi ening eke orup ubr ofu bu kikyi engyi kong.8Ere ning ama ro hu nyi ikib kyong nyi tok mi ishong inyi ti kekpeng kpang. 9 Ining esi kikyeng aki ama lim nda nyi, eke ama ambak azang nyi indi ama zang kikyi kina inyi ti ozu lilang.10Ayi anyi esi apanda ongyi omi, ama apanda mi ting. Kizu aki ama esi apanda ama si panda kikyi inyi obr ni Kristi. 11Yi erening indi shintan fu lu di bomyin kong. Ayi adi arung itu bekeng ngyi.12ltsi avun anda ama opu eke ama aha uhaa ni ltsi Kristi korup kehin ni Troas embe. 13Ayi ama kyin ding embe ting ahin orup anim ana itsari kong kikyi ere ama fa umba anim Tatus embe kong. Ening ama si eding anim ki Masedoniya.14Eke udeng ele kobu lkpe, ami eku di si ti umma olyi utin ni Kristi ekpr ening. Utin idi i de bagak beding ni orung ngyi arak evr iyak. 15Edi obr lkpe de si bagak beding ni Kristi, katang ni abe agben meng eyi abe ofu.16Kobu ni abe otung Kristi adi esi bagak ahim. Obu ni abe agben meng esi bagak ni unyang eding ni unyang. Eyi ami hun ti ozu ayi leng. 17 Ayi adi ereng fu bangyi baga abe ede kive ni lkpe ezim kubu embe kong. Do lok ni Kristin eyi kating kiding kpuk, utu awu Ikpe tse di aba, ni egyi lkpe.
Chapter 3

1Da yir arak idi bulok eye ra? Da pu kyong kevib urak esi obu edi ra obu inyi kong, fu bangyi babi, anda da pu ra? 2Anyi bulok nyi esi kevib urak aki elim alu kerip idi, bangyi arung eke bezim ezi yi lilang. 3Nyo tok kyong anyi esi kevib utin ni Kristi aki olu obu idi. Elim yi eyi bekyeng bubur kong, eke elim yi eyi kudin ni lkpe ami ni unyang. Belim yi ti bahip okyo kong, eke ti bahip ni erip bangyi.4Ining esi orup olu awu da afa utin ni Yesu obr ni Ikpe. 5Adi ohun utu awu de ogu obu kelung ni ozu ayi da nda nyi kong, de gu obu idi kelung ni Ikpe kpuk. 6Esi Ikpe ami ekem di ke de ohun re ning, de si bepyi ni undu umen upyi. Undu umen ning esi ni kevib kong, ke esi ni kudin. Kevib ro bong, ke kudin anda unyang.7Indang etim ayi ede buku aba--esi elim yi ni bahip kikyo, aba yi buzur abi anda belim Isrel azang Mosis egyi kepir arung kong kikyi ni buzur. Ining esi kikyi ni buzur ni okpri ngyi, buzur abe re olu. 8Buzur ni etim ayi kudin atim ekpe ahin ra?.9Ayi izin akip esi ele eyi buzur, izin kenung ayi epyi eleng buzur engyi ekpe ahin. 10Etim ayi kutu nyi alu yi buzur, indang ye ezim alu eyi buzur eye kong ti ukeng awu eleng, kikyi ni ayi buzur nyi obu yi. 11Ayi ozu ayi aba kpa eding alu eyi buzur, buzur ni ozu ayi ele umen ekpe ahin!12Ayi da lu yi orup olu utu ning, da ta etu vir. 13De re utu Mosis, ami i de otir kip zin kekpr ngyi indi bangyi Isrel fu azang arung mi ene hung utu awu buzur nyi ra akpa zen kong.14Eke erip ibi ohuk. Aba tasi ubang ayi otri nyi ofu ayi esi undu umen okip nyi. Otri nyi ayin meng kong, esi Kristi mbe ami i ti aba ede anyin ki. 15Eke aba inying, kige aki edi kive Mosis, otri ra na zen bi kerip. 16Eke ayi ongyi ezim aba obr ltsi, otri nyi aku anyin.17Indang ltsi si kudin nyi. Iyak ayi kudin ni ltsi esi ele, ureta ele mbe ting. 18lndang lilang idi, ayi otri nyi aku anyin meng, da zang buzur ni Itsi, de eyeng eken botu ti buzur ngyi abi re dip ekpir ening, abi esi kobu Itsi aba, ami si kudin.
Chapter 4

1Ayi da atim etim ning, da fa egyi kimbok obu ni lkpe, de ezim ayik etu kong. 2 De tung bekeng abi ata ni kiyeng kihu kpuk. De le ile uba kong. Do hu ada kilang lkpe kong, Da kem be erip ibi obr lkpe ayi da haa be kavang ngyi.3Ayi uha uding idi nyi esi ata, ata obr ni bangyi abe eyim mbe. 4ikpe ami ni kayang ning ekip ezen erip ni bangyi abe otung Kristi. Ahuk utu yi ba zang uta ni buzur ni uha Kristi yi, ami si kibr ni lkpe.5uha awu da ahaa esi uha etu idi kong, eke esi uha ni Kristi Yesu ami si ltsi, ke adi esi bepyi inyi utin Yesu. 6 lkpe si ami haa kyong, "utaa atin olu ti kivib." Atin ti erip idi, eke anda utaa ni orung ni buzur ni lkpe, obr ni Yesu Kristi.7Eke dalu kiven idi ti kotru ni bumbyi, indi da rung amyin kyong bugbang abe obu esi ni lkpe esi idi kong.8 Da fa ibak bekeng keki eke obu di kikyi kong. Ozu ama de egyi eke de si apa kong. 9 Be tsim di eke lkpe emgbyize eyi di kong. Bo gu di ata itsari eke de oku kong.10 Adi okyung buku ni Yesu etu edi ekpri ening eke unyang ni Yesu otok etu idi ting.11Adi abe ele bowung okyung buku ni Yesu kemeng etu idi ekpri ening, eke unyang ni Yesu obu arung utok olu ti ibyi etu idi.12 Buku ra tim etim etu idi, eke unyang ra tim etu inyi.13Eke adi alu eyi kudin ni orup uying ri utu awu elim alu: "Ama so su, ke ama haa. Adi so osu ke da ra haa ting. 14 Adi arung kyong ami zir anyin ltsi Yesu, izir anyin adi eyi Yesu ting. Da rung kyong i de di eyi nyi aba obr awu angyi. 15 Ozu ayi leng lilang esi ni ukahu inyi, utu awu bangyi baga mbe ra fa edin, udeng esi kehung ni buzur ayi esi ni lkpe.16Ere ning da ayik etu kong. Ting ahin ni etu ning de ri eyir kitsu, ni kudin de si bepyi kutu abe kutu. 17 Eke ibak ayi sang ti kige ning era nda di buzur abe ni umen, eke ezim obu ibak nyi lilang. 18De etip egyi idi ti ozu ayi da ra zang kong, ke de tip egyi idi ti ozu ayi ele kata. Ozu ayi da ra zang esi ni kekpeng sang mbe, ke ayi ni kata ele umen.
Chapter 5

1Da rung kyong iyak itsa ayi de le yi kayang ning ogyo egbem, da alu yi atim kekpe kukyi. Esi ketim ayi embyi eyi obu ni belim bangyi kong, eke esi ketim umenkigi kukyi. 2Ti kekpe ning da ra pa kengri eke da pa otri ni ile idi kukyi. 3Da ra aghang kikyi ni ayi da pa otr nyi eke esi de le uten kibeng kong.4ke ayi adi ele ti kekpe ning, de ra apa kengri yi bolip, de su kyong de le uten kibeng kong, da pu kyong da pa batri kpuk. Eke unyang ede ayi esi ni etu ata olog. 5Esi lkpe ami ekim di alu ozu ning, ami nda di kudin aki esi undu umen ni ozu ayi ra aba.6Yi re ning da lu orup kpri ening. Arung kyong ayi de le agya ti etu, de kyating obr ltsi. 7Ayi de esi yi orup uting, esi ni egyi azang kong. 8Ening da lu orup. De ting ele kugbak eyi etu eke de le onyong eyi ltsi.9Ere ning nyi da ra nghang kyong de le agya ra da akyating agya da rib mi orup. 10Ayi esi keng kyong lilang idi, de eyir obr ni kikyo ikpe ilok ni Kristi,indi eyi eyi ohu utu ozu ayi ibu ni etu mbe, eding ra abyi.11Ayi ening nyi, de ring Itsi, da ra haa bangyi kavang nyi. Utu awu de re, Ikpe zang amyin di. Ama lu orup kyong atin nyi kihuk inyi orup ting. 12Adi ra nghang indi de lu nyi bomyin mbe eke nya zang di kyong adi ahaa kavang kong. Da ra haa nyi kikyeng aki nyi ndip di kpuk, indi nya haa tok abe ata etu kikyi ni utok ni ltsi, ezim esi kikkyi ni aki ele be korup kong.13Ke ayi de esi ozu orup idi apa mbe, da pa kikyi ni Ikpe; ke ayi de le eyi kating kiding korup idi, esi kikyi inyi. 14Ayi ishong ni Kristi esi keng, da rung yi amin: kyong ongyi uting ku kikyi idi lilang, ening nyi lilang idi do ku meng ting. 15 I ku kikyi idi lilang, ke abe ele bowung, bu fu le i le kikyi ibi kong, bi le ni ami iku kikyi ibi ke izir anyin meng.16Ni kikyeng aki leng, akim indang eding do lok ongyi omi ikpe utu awu bangyi emyeng mbe kong, Abri ayi de ede Kristi alu utu awu leng ri kezing meng. Eke indang de bu ening iye kong. 17Ayi ening ongyi ami ele yi Kristi, i si ongyi upyi. Ozu ayi akip akpa eding meng. Zang, bo hu yi esi epyi meng.18Ozu ayi leng lilang esi kobu Ikpe. I hu di si bangyi ngyi utin ni Kristi, ke i nda di etim ayi de hu bangyi eyi aba. 19Ye ere ning utin ni Kristi Ikpe hu kayang ri ba etu ngyi bulok, i kyong abyi ibi alu bi kikyi kong. l ri nda di uha ngyi indi do hu bangyi.20Ere ning etsen di eyeng ezun Kristi, ereng fu Ikpe ri tok unung ngyi utin idi. Adi ro nung nyi, utin ni Kristi: "nyi hu Ikpe si irim." 21I hu Kristi si kiho ni abyi idi. Ami si ami ibu kebyi ri kutu kong. I bu ening eke de si abe alu eyi kenung ni Ikpe utin ngyi.
Chapter 6

1Ayi de si bangyi etim lkpe, de re nung nyi kyong nyi fu ohu eding ngyi ni igyak mbe kong. 2Ke i haa kyong: "Ti kige anim kiding ama da tung owok nyi; " kutu ogbelu ama kahu nyi. "Zang, indang esi kige egyi kimbok lkpe. Zang, indang esi kutu ogbenlu. 3Di fu andik ukeng ongyi omi kong, ayi do su kyong etim idi fa uhaa kiyeng kong.4Do tok lu idi eyi etim idi kyong, de si bepyi lkpe kpuk. De si bepyi ngyi ti orup uhu, butsim, orup ubri, babak ba ta, 5igu, ketim kipa, iwa, etim ayi abak6 egyi, ti bula utak utuga, ti bunyong, ti umgbe atin, orung, orup uhu, orup awu vug, ti kudin kotin, ti ishong ami amyin. 7De esi bepyi ngyi ti kive ni kavang, ti bugbang ni Ikpe. De alu yi avam umma ni kenung ti kubu etung eyi kubu ni evir.8Da tim etim ayi bangyi anda di bolip eyi ayi be ezim anda di kong, bolok di eding ra, esi abyi. Bolok egbem di kyong adi esi bukaba mbe, eke de ra haa si kavang. 9Do bu etim ereng ba rung di kong ke ba rung di. Do bu etim ereng do ku, eke do ku kong. Bo gu di ke bo gu obong di kong. 10Do bu etim ombok erim eke de ting andak eding, Do bu etim ereng abe akin, ke de ting ri eve. Do bu etim ereng da fa kizu kong, ke da fa ozu lilang.11Da haa nyi kavang esi korup idi olu lilang, anyi bangyi Korintiya, ke orup idi aven ekpe eyi nyi. 12Da vun orup idi ekpe eyi nyi eke nya vun orup inyi ata eke nya wok di kong. 13Ri ezun nyi indang ama ri lok yi nyi ereng ama ri lok yi belim anim--nya vun erip inyi.14Nyi fu esi boyo babba ni bangyi abi otung Yesu kong? Ere esi kikyi kiken ni bangyi kenung eyi abe etsi kenung kong? Ere esi bulu ni kivib eyi bataa ra?15 Undumen ere Kristi alu eyi kudin kebyi ra?Ere aki eken ami si su yi Yesu eyi ami esi osu eyi mi kong? 16Ere undumen ayi ele katang ni ketim Ikpe eyi ketim baha ra? Adi esi ketim Ikpe ami uwung, ereng utu awu lkpe haa: "Ama ele eyi bi eke ama re si katang ibi. Ama esi Ikpe ibi, eke be si bangyi nim."17Erening, "Lu anyin katang ibi. ke le rikung, "esi Itsi lok. Fu ayak kizu elip kong, ke ama ohu mu aba obu nim. 18Ama esi Abba inyi, ke anyi esi belim nim banyalim eyi belige, Itsi Uga lok yi.
Chapter 7

1Anyi boyo orup anim, ayi da zang rung indu umen awu leng, de mgbe atin idi ni ozu lilang ahuk da lyik egbem etu eyi kudin idi yi elib yii. De le i le keveng de zim ki bereng Ikpe.2Nyi hu di ekyin korup inyi! De bu ada ongyi omi kong. Do bu ongyi omi kizu ra ohu ongyi omi kizu kong.3 Ama olok egbem nyi kong. Kikyi ere ama ha kyong nye le di orup, indi de le ibung, esi buku de ku ibung. 4Ama lu orup etu inyi, ke ama ndip nyi. Etu abak ama meng. Ama fa orup otin ti butsim idi lilang.5Kekpeng aki da ba Masidoniya, de tim kihuk kong. Ke da fa ibak ti bekeng keki keki, bereng ele mi korup. 6Ke Ikpe ami hu bangyi ikip, i hu di ikip utin ni uuba ni Tatus. 7Esi ni uuba ngyi mbe ayi Ikpe ohu di ikib kong. Ke esi ni ikip ihu ayi Tatus fa obu inyi, I ha di utu awu nyi beb uha anim, eyi utu awu nye kpok ama eyi orup inyi lilang, eyi utu awu nyi amang arung ama, orup ra tin ama ekpir ening mbe.8Abe ayi kitsim anim anda nyi orup ubri ting ahin, ama kyong arung inyi ayi kevib nyi egbem nyi orup kong, orup ugbem nyi esi ni keting sang mbe. 9Indang ama atin orup, kikyi ni ayi ama gbem nyi orup kong, ke esi kikyi ayi ombok inyi anda nyi nye lim ti abyi. Ayi nyi alu yi kimbok ni lkpe, nya fa ibak obu idi kong. 10Ombok lkpe ede ulim ni abyi aba afa ogbenlu awu esi okyong arung inyi kong. Ombok kayang ede buku aba.11Zang utu ombok lkpe ayi nya lu eyi yi, ezun ngyi, orup olu, orup otsu, bereng, opu inyi, imang inyi, utung inyi, indi nya zang kyong nye etsi kenung. Nyi veng inyi ni ozu ayi leng. 12 Ayi ama lim anda nyi ting ahin, ama lim esi kikyi ni abi ro bu abyi kong, ra abi afa ibak ni abyi kong. Ama lim eke lkpe arung unghang inyi.13Da fa ikip ihu ni ening esi abri abe orup irung idi. Da tin orup obu lilang kikyi ni ami Tatus, Orup atin di kikyi ni ayi nye ven anyin kudin ngyi. 14Eke ama ndip nyi obri ngyi, ama fa kiyeng kong. Ni ukpa awu, ozu lilang ayi da haa nyi esi kavang, etu ayi de re ndip kikyi inyi anda Tatus otok kyong esi kavang.15Ishong ngyi kikyi inyi esi kehung, ayi imang arung kikyi kina inyi lilang, ni utu awu nyi ohu mi eyi bereng eyi etu uneng. 16Ama atin orup kikyi ere ama alu orup etu inyi aga mbe.
Chapter 8

1Anyi bamba da pu kyong nya rung, ozu kikyi ni eding Ikpe ayi inda bangyi ngyi abi ki Masidoniya. 2Ni kige kimbak zang, orup otin ibi, utu awu kekin etsim be anda be kiven ke ba anda bangyi babi ting.3Ama su ezik kyong ba nda utu awu ba fa, be ezim anda obu utu awu ba fa. Eyi utu awu be de atsu korup ibi. 4Be onung orup idi kyong adi rung orup yi bunda nyi ayi ba haa anda abi so su. 5Yi obu utu awu da pu kong. Ba ta obr ede ibi anda Itsi kpuk. Ke be de ibi anda di utu awu arib Ikpe.6Ening de si Tatus kehung mbe kyong, ayi eyir etim egyi kimbok eyi bunda, i yi ni ohun kihung. 7Ke ayi nyi obu ozu lilang arung meng--ti orup uting, eve, orung, orup olu ti etim, utu awu nye oshong di. Nyi zang kyong nye otok egyi kimbok ning nyi utu awu lkpe nda nyi.8Ama olok ereng kilang kizin kong. Ama pu kyong ama ambak azang kavang ni ishong inyi eke ama ede myeng eyi ni bangyi babi. 9Kikyi ere nya rung eding ni Itsi idi Yesu Kristi . Ayi ile yi kiven, ke kikyi inyi i ba esi kekin, eke utin ni kekin ngyi, nye ohu esi bangyi kiven.10Ti ozu ayi leng, ama ta nyi otsi eke akahu nyi. Ugyowu, nye si bangyi kitabr abe alu yi orup bunda, ke nya ata obr anda. 11Indang nyi kpe etim nyi, ayi orup inyi otok nyi kyong nyi bu, nyi ezim bu yi kpe, utu awu nye obu arung. 12Ke ayi nye si alu orup kyong nya nda bunda, arib indi nya nda utu awu nya fa, fu esi aki akya mu ting kong.13Da pu kyong anyi babi atim etim eke babi le mbe kong. Ke arib anda nye le kuvang kpuk. 14Ayi nyi le yi yi indang nyi nyi nda abe rapu. Indi be si afa ba nda nyi ting, eke nye le kuvang. 15Ri utu awu elim alu: "Ami le yi aga, ele yi kizu keki ayi ering eye kong, ke ami le yi sang ezim apu ana kong."16Ke ama deng Ikpe ami anda Tatus ri utu orup awu ama lu yi wu kikyi inyi. 17Ke i su ohu unung idi mbe kong, eke i le yi orup kikyi inyi, i ba obu inyi eyi orup ngyi uting mbe.18De tse mi eyi umba ami kihun bangyi lkpe lilang arak mi ni etim ngyi ayi etim nda Kristi. 19Ohun ayi nyi mbe kong, atim lkpe etsen mi kyong, i yi di si indi da ra nda ltsi bolip eyi bunda ni ukahu.20De ra nghang eke ongyi omi fu enyim kikyi idi ni bunda abi de ra nda eleng kong. 21De myeng zizing eke do bu kizu aki ele yi bolip, ohun obr ni Itsi mbe kong, ke obr ni bangyi ting.22Da ba etse umba ami abr bi embe ting. Da ra mbak azang mi kpri ening mbe, ke ezin agambe afa mi yi orup olu ni etim obu keki keki. Ke indang etim etim aga mbe kikyi ere elu orup obu inyi. 23Esi ni Tatus, i si ongyi etim anim obu inyi. Esi ni bamba idi esi atim lkpe etse be. Be si kindip ni Kristi. 24Ening, nyi tok be ishong inyi, ke nyi tok kihun bangyi lkpe kikyeng ni etu indip idi kikyi inyi.
Chapter 9

1Esi ni etim ayi obu anda belim ni Ikpe, esi keng kyong ama lim nda nyi kong. 2Ama rung nya pu kyong nya kahu, ke ama ri ndip etu kikyi inyi eyi bangyi Masidoniya. Ama ha bi kyong Akaya le ra bang esi ri ugyi okeb. Orup olu inyi anda bangyi babi baga mbe ekyin ti etim.3Indang ama tse bamba meng eke undip idi kikyi inyi fu ekpe mbe kong, eke nye le abang, utu awu ama lok kyong nye le. 4Utuyi, ongyi Masidoniya ami eyi ama aba afa nyi kebeng mbe, da pu ana kizu aki da haa kikyi inyi obu kiyeng, kikyi ere de ndip nyi obu atung ibi. 5Ening kating anim ele kyong esi keng ama nda bamba ata obr aba obu inyi indi ba ba akem ozu lilang alu abang kutu bunda nyi, bunda ayi nye emen undu. Indi ye le ereng nya nda yi esi korup inyi olu, yi fu ereng etin nyi igang kyong nyi nda kong.6Kikyeng nyi eleng: ongyi ami wo sang iben ri sang ting, eyi ongyi ami wo aga iben ri aga ting. 7 Eyi eyi nda utu awu imyeng korup ngyi kyong i nda. I fu anda eyi kenyim ereng ohu mi igang kong. Kikyi ere Ikpe shong ongyi ami nda yi orup ngyi.8Ikpe hun re ning indi inda eding ngyi kikyi andu ere dip ekpri ening, eke ozu ayi opu, ufa yi lilang. Yi re ening ting eyi mu ti etim eding andu. 9Ye re utu awu elim alu: "I hu kiven ngyi ahaa nda bangyi akin. Kenung ngyi ele Umenkigi."10Ami anda ongyi ozo itu ala ayi i ho eyi ala elyi, ami nda ezim ekr itu ala oho. Ikr ubung ala ni kenung nyi. 11Nyi eve ti bekeng lilang eke nya nda bunda. Eleng ede aba udeng obu ni Ikpe utin idi.12Ni etim ayi leng, esi nye obu anda ohun bangyi Ikpe mbe kong. Yi re ede udeng aba obu Ikpe ti bekeng aga mbe. 13Ayi otok inyi ti etim ning, da rung kyong be myeng azang nyi meng, nya nda lkpe buzur eyi kikyi kina itsari utu awu nyi su atsu eyi Yesu Kristi. Nya nda Ikpe buzur ngyi eyi kubu bunda inyi ayi nya nda be eyi bangyi lilang. 14Be le ra pu egyi inyi, re bu aduwa kikyi inyi. Bo bu ening indi nya fa eding Ikpe. 15 Udeng esi ni Ikpe ami bunda ngyi ongyi esi i kyong arung kong
Chapter 10

1Ama Pol, bulok nim aha nyi, ni kikyi kina itsari eyi ibur ni Kristi. Ama si ongyi ibur (mgbuk) kekpeng aki ama le yi nyi, ke ama ta anim vir kikyi inyi ayi ama anyin obu inyi meng. 2Ama nung nyi kyong, kekpeng aki ama si ele yi nyi, esi ama ata etu vir utu awu ama ra pu obu bangyi babi abe amang kyong adi ele ile ni kayang mbe kong. Ke ama ating kyong ama ta etu vir kekpeng aki ama re tung bangyi abe ra mang kyong adi ele ile ni ibyi etu mbe.3Abe ayi de le yi ibyi etu ting ahin, da ku umma idi ni etu kong. 4Avem umma oku idi esi ayi da zang yi egyi fu ni kayang kening, ke ye le yi bugbang abi kukyi, indi de ogyu abib ozu uhang agya ni shintan. Yi atip erim kangri aki aku ongyi ata elyi.5De ogyo egbem ozu ayi ra nghang ede kikyi kukyi emyeng eyi orung ni lkpe. Do hu kating lilang azib ata ti kikyi kina ni Kristi. 6De ra kem idi ele ra bang indi de tsim abe ni kikyi kigbang, kekpeng aki kikyi kina inyi esi ohun re ning meng.7Pu egyi ni kizu aki atin kpang ele nyi obr. Ongyi uying esi kyong ami si ni Kristi, i mang arung kyong adi ting esi ni Kristi fu ami ting. 8Abe ayi ama ndip etu kikyi ni kilang kizin aki ltsi anda di kikyi inyi ting ahin, esi de embyi atsu nyi embe, esi ni ugyo egbem inyi kong. Kiyeng ohu ama kong.9Ama su kyong yi lem ring ama ra ta nyi kugir eyi avib anim kong. 10Ayi bangyi babi aha kyong avib ngyi esi ni egyi ama eyi bugbang, ke egyi irung mbe. Eve ngyi ohun uwok kong."11Nda bangyi abi nyi ba rung kyong utu awu de re ti eve avib idi, ayi da kyating onyong, esi utu awu de leti ozu obu kekpeng aki de esi le embe. 12 Da ta babak emyeng idi eyi abi ra rak ibi bulok kong. Ke kekpeng aki be myeng etu ibi eyi botu, be zim abu azang keki eyi kuvang ibi katang ibi, ba zang amyin kong.13Ting ahin, adi esi endip etu akpa mbe kong. Do bu ening ohun utu awu lkpe anda di kpuk, kihun aki aba ohun esi obu inyi. 14Ayi da ba ekyin obu inyi meng de ndip nyi akpa kikyi kong. Adi esi ni kita obr abi eyi uhaa uding ni Kristi aba ekyin obu inyi.15De ndip etu akpa kikyi ni etim ni bangyi babi kong. da lu orup ayi orup uting inyi re dip ke kepyi etim idi katang inyi ere ekri esi kehung kpuk, eke ofu ri kemeng kihun ngyi zizing mbe.16 Da lu orup ening, eke da haa uhaa uding ni Kristi ayang nyi eding kobr, Esi de ndip ni etim ayi do bu ti oluk ayi kening.17Ke ongyi ami endip etu indip ta ltsi." 18Esi ongyi ami indip angyi bulok ri fa kindip kening, eke eting esi ami ltsi ndip mi kpuk.
Chapter 11

1Ama pu kyong inyi nya pa ama ereng ongyi kitim ni ozu ayi. Eke kavang nya pa ama. 2Ayi ama le yi buvib kikyi inyi. Ama le yi buvib ni lkpe buding kikyi inyi, ama men nyi undu kyong ama ede nyi anda imma uting. Eke ama aku nyi anda mi ereng belim atu abe ofu kikpong mbe.3Ke ama ki bereng kyong kiying, utu awu kogu akanim Ev eyi egyi bomyin ngyi, kiying kating inyi aku nyi anyin ti kavang eyi keveng urak ni Kristi. 4Eke kiyin ongyi ami na ba aha nyi uha Yesu ami keki mbe, obu ami adi ha nyi uha ngyi kiyin, ke nyi ezim ohu kudin keki rikun eyi aki ele atu inyi, esi eyi uhaa uding ni Kristi awu keki mbe obu awu nyi owok nyi ezim osu eyi wu, nyi zo ozu ning zizing.5Ama ting kyong ama esi ulim katang ni abe osu kiding kyong abe esi bangyi kitsim ni Kristi kong. 6Ke ama akya ku lok arung eve ting ama lu yi orung. Ni bekeng lilang eyi ni ozu lilang da nda nyi ke nya rung ki ning meng.7Ama bu abyi ayi ama na kikyi itsari eke nya tsu kukyi ra? Ayi ama ha nyi uha lkpe bunda mbe.8 Ama zi kihun bangyi lkpe ayi buzi ayi ama hu ukahu obu ibi eke ama tim anda nyi. 9 Kekpeng aki ama le yi nyi ke ama pu ana ke ama nda ongyi omi butsim kong. Aki ama ra pu esi si kobu bamba abe ki Mesidoniya aba. Ni ozu lilang ama hu etu anim, eke ama fu ele nyi ereng bolib kening, ama obu yi ekpri ening.10Ayi kavang ni Kristi ele orup nim, etu indip anim kehin Akaya esi ekpe kening. 11 Ere ra? Kikyi ayi ama oshong nyi kening ra? Ikpe arung.12Aki ama bu, ama ro bu ekpri ening, eke ama olu anyin ni ulok awu bolok abib ama, eyi aki ba mang kyong be ndip etu--ke ayi be fa be ro bu etim utu awu adi ro bu. 13Bangyi utu awu nyi esi bangyi kitsim kazir eyi etim bukaba. Bakim etu ereng bangyi kitsim ni Kristi.14Yi fu ohu nyi bereng kening, shintan bulok ngyi ekim etu ereng ulim etim ni utaa. 15Yi fu hu nyi bereng aga mbe kong, ayi belim etim ngyi ting esi ezim etu ereng bepyi ni kenung. Kihung ibi ohun utu awu obu etim ibi apu anda be.16Ama lok eye: Ongyi fu ating okyong ama si kitim kening. Ke nyi eti obu, nyi esi ating ohu ama ereng kitim, ama ndip sang mbe. 17 Ozu ayi ama lok kikyi ni undip esi kobu ltsi aba kening, ke esi ama mbe olok yi ereng kitim.18 Ayi bangyi baga mbe endip ni ibyi etu mbe, ama ndip ting.19Ayi nyi osu eyi orup otin inyi, eyi ama kekpeng aki ama lok reng kitim, nya amang kyong nya min ke nya amin kong. 20Nyi fu osu eyi ongyi omi ke ihu nyi upyi, elyi nyi, irim nyi, i de angyi alu obr obu enyi, igu nyi kizun egyi. 21Ama ha kyong do nduk obu utu awu do bu ening, ke kiyeng ohu di, Ke ongyi ami eti ofu endip - Ama ri lok ereng kitim--ama endip ting.22Be si Hibrus? Ama ting. Be si Israel ra? Ama ting. Be si udong ni Abraham ra? Ama ting. 23 Besi belim etim Kristi ra? (Ama lok ereng orup elyi ama). Ama obu. Ama bu etim agbang obu, bakim ama ketim esi ezing aga mbe, ni igu ayi bo gu ama obu ukyong, ti ibak buku aga mbe.24Kobu ni Jus ama fa irang esi ezing "kekim eyi kur eyi otung enzi." 25Ezing ara bo gu ama eyi bokpuk. Ke zing kiting be tse ama okyo. Ezing ara kuya ekep ama. Ama ekep utu ava ozur kuho uga. 26Ama ri si isi ekpri ening mbe, ni ibak iho, ni ibak bezi, ni ibak ni bangyi anim, ibak ni bangyi abe esi bo Jus kong, ibak ni kehin, ibak ni ulim uga, ibak ni uho uga, ibak ni bamba ni kazim.27Ama le ni etim ayi agbang ti butsim, bula kyating, ni bunyong eyi onyur, undu ukyi ekpri ening, kemeng ukpa eyi etu itse. 28Onwo ata ozu ayi lilang, kutu abe kutu orup anim amang ama ozu kikyi ni kihun bangyi lkpe. 29Eyi ayik etu, ke ama ayik etu kong? eyi ami aku, ke ama orup oluk ama kong?30Esi keng indi ama ndip kikyi, ama ndip ti ozu ayi otok ama induk anim. 31Ikpe ami i si Abba ni Itsi Yesu, ami arak umenkigi, arung kyong ama ka kazir kening!32Ki Damascus, Gomna ami ele kitang ni uding Areta ami iri kpe egyi kehin Damascu kyong i hu ama. 33Ke ba ta ama ti kire eyi ama olu kisa ufe utsi, ke ama lu ping obu ngyi.
Chapter 12

1Esi keng ama ndip, ke kizu akyating aki ama fa embe, ke ama eding eyi ozu azang eyi kulim kobu Ikpe. 2Ama rung awu ami etu Kristi, ami igyi kur eyi enzi akpa meng, ami i le kemeng etu ra, kakpa etu ra ama rung kong, lkpe arung--ikyin eding kukyi ni ura.3Ke ama rung awu ami leng--ile ketu ngyi ra, kakpa etu ra, ama rung kening, Ikpe arung--4ede mi ohun kiluk kihuk kitim kukyi, ke iwok ozu ayi ongyi omi esi i haa arung kong. 5 Irim ni utu ongyi nyi, ama endip etu, eke ama esi endip etu anim bulok kening, ohun kikyi etu ayik anim.6Ama apu kyong ama ndip etu, esi ama esi kitim kening, ama olok kavang. Ke ama apa etu endip embe, eke ongyi fu ating okyong ama obu utu awu ba zang ama esi owok obu anim kening. 7 Ama ting ama ki etu endip kikyi ni orup uding ni kulim ele. Kikyi ere ozu ayi ama zang ni kulim rikun. Ening nyi esi ama ndip etu kening, ba tip ama bagri etu, idung etim shintan ba eke itsim ama, eke esi ama endip obu kening.8Ezing ara ama nung Ikpe kikyi ngyi, kyong ide yi anyin ama obr. 9Ke i ha ama kyong, "kazak anim ohun mu meng, bugbang anim otok olu kekpeng aki etu ayik. "Ening ama endip kikyi oyik anim kpuk indi kazak ltsi ele etu anim. 10Ening yi ohun ama utin Kristi ti etu ayik, ti katu, ti ibak, ti butsim bunda eyi orup ubr. Ni ayi etu ayik ama, ama zim igbang.11Ama esi kitim meng, nye otu ama ekyin embe, anda nye ting arak ama. Eke lilang ama esi ulim ni abe osu kidin kyong be si bangyi kitsim kening, abr ayi ama esi kizu kong ting ahin. 12Kavang ni ura utok ni bangyi kitsim obu katang inyi eyi orup uhu, ira eyi ozu bereng bohu eyi etim obu aga mbe. 13Ahin ayi enyi esi mbe obr ni kihun bangyi lkpe ayi ering, ama akya ku esi bolip obr inyi ting, nyi pa nda ama kuda aki leng.14Zang! ama, ri nghang ama aba obu inyi ezing ni ura. Esi ama esi bolib inyi kening, ni ere ama oshong avem inyi kong. Ke belim fu apu anda baba kong. Baba ting apu nda belim kpuk. 15 Ama atin orup obong etu anda nyi eyi unyang inyi. Ayi ama oshong nyi obu lilang, nyi shong ama ri ezun nyi ting?16Ke utu awu ye re, ama anda nyi bolip kening. Ke, ayi ama amyin ebe mbe, ama si ami ohu nyi eyi ukanim. 17Ama rim nyi utin bangyi abe ama tse ba obu nyi ra. 18Ama nung Tatus kyong iba obu inyi, eyi umba ami eyi mi. Tatus ohu nyi kizu keki ra. De si ukeng uting kong ra. De si ti bukat eting kong ra.19Nyi mang kyong ezing ning lilang adi ra duk idi obu inyi mbe ra. Obr Ikpe, adi etu Kristi ra haa nyi ozu lilang eke nya gbang.20Ama ki bereng kiying esi ama aba fa nyi utu awu ama pu kening. Ama ki bereng kyong kiying esi nya fa ama utu awu nya pu kening. Ama ki kyong kangri, buvib, orup otsu, orup bubyi, bangyi bangak, etu endip, eyi uhum obyi. 21 Ama ki bereng kyong kekpeng aki ama esi irim aba, Ikpe anim ohu ama ekip kikyi eri obr inyi. Ama ki bereng kiying orup abib ama eyi bangyi abe obu abyi akpa meng, eyi abe eyeng kong ni etim ilyik, eyi baza bana, eyi egyi kulak ayi be re zee.
Chapter 13

1Eleng esi kezing ni ura ayi ama ri ba obu inyi. "Ozu emyeng lilang da kem yi keng mbe, eyi ezik bapa ra bara esi olok undu uting." 2Ama lok eyi abi obu abyi lilang akpa meng, eyi bangyi abe ering ni i si upa anim obu inyi, ama is haa eye: Kekpeng aki ama esi aba eye, ama apa be kening.3Ama haa nyi ozu ayi leng kikyi ere nyi ra pu nya zang arung kyong Kristi re lok lu utin nim. Eyik etu obr inyi kong. Ke i gbang etu inyi kpuk. 4 Bakim mi ni etu eyik, ke i le uwung eyi kazak Ikpe. Ke adi ting ayik etu ketu ngyi, eke de le bowung eyi mi katang inyi eyi bugbang ni lkpe.5Nyi zik zang etu inyi kyong nye le ti orup uting ra. Nyi mbak zang etu inyi. Nyi mang arung kikyi inyi kyong Yesu Kristi ele etu inyi kong?--kekpeng aki nyi esi aku lang. 6Ke ama lu orup kyong nya zang arung kyong da ku kimbak zang kening.7Indang do nung Ikpe kyong nyi fu obu kobyi eye kening. Ama ro nung lkpe kyong di tok idi reng da lyi kimbak azang meng kong. Ama ro nung lkpe eke nyi tsi kenung, abe ayi otok ereng da ku kimbak zang ting. 8Ayi adi ohun utu awu do bu kizu aki obu kavang kong, ke ohun kavang mbe.9Da atin orup kekpeng aki adi ayik etu, ke anyi agbang. Do bu aduwa kyong nye hun re ning ting. 10Ama lim ozu ayi ning ni kikyeng aki ama kya nyi onyong ting, indi ama esi aba nyi onyong, ama fu ata nyi alang ekpr ening mbe kikyi ni kilang kizin aki ltsi nda ama indi ama embyi atsu nyi eyi ki, esi ama ogyo egbem nyi eyi ki kong.11Kihun ngyi, anyi bamba, nya tin orup! Nyi bu etim ayi ede bangyi esi irim aba, Nyi hu ikib, si su yi botu, le bukun. ke Ikpe ni orup arip (Ishong) eyi ni bukun le yi nyi. 12 Nya kyip botu ke nyi hu botu mgba Kelung mgbuk.13Belim Ikpe lilang akyip nyi. 14Eding ni Itsi Yesu Kristi, orup arip ni Ikpe, eyi kikyi kiken ni kudin kotin le yi nyi ubyi lilang inyi.

Galatians

Chapter 1

1Pol, ongyi kitsim--Esi ongyi kitsim ami si utin bangyi aba kong, eke ami esi utin ni Kristi eyi Abba Ikpe nyi, ami ezir mi anyin ti abe oku-meng nyi--2eyi bamba abe eyi ama ele nyi lilang, elim anda bangyi Ikpe abe ki Galatiya.3Eding eyi bukun abe esi kobu Ikpe Abba idi eyi Itsi Yesu Kristi aba obu nyi. 4 Ami de angyi anda kikyi ni ozu abyi idi eke indi i nwo olu di ti abyi ni kuzing aki leng. Utin ni ozu orup Ikpe Abba idi.5Buzur esi angyi umenkigyi eyi umenkigyi Amin.6Kugir ohu ama ayi nyi ezim anyin bukir mbe utin ni ami di nyi ti eding ni Kristi. Egyir ama ayi nyi re si irim ene ben uhaa upyi awu keki mbe. 7Ayi leng o tok kyong esi uhaa uding owu rukun kong, eke bangyi babe ele ra anda nyi butsim ra pu kyong beyeng uhaa uding ni Kristi.8EKe adi ra ulim etim Ikpe esi kukye aba haa uhaa uding upyi obu awu da haa nyi meng, kuhang ele kikyi ngyi. 9Utu awu do lok akpaa meng, ere ning ubang ama ro lok eye kyong,"Ongyi omi esi ahaa nyi uhaa uding obu awu nya fa obu anim, kuhang fa mi." 10Ayi indang ama ra pu uusu ni bangyi ra ni Ikpe? Ama ra pu ama obu ozu ayi arib bangyi-a? Ayi ama fu ra nghang kyong ama obu arib bangyi, Ama esi upyi ni Kristi kong.11Kikyi ere ama pu kyong nya rung, bamba, kyong uhaa uding awu ama haa nyi esi uhaa ni ongyi kong.12 Ama oohu yi kobu ongyi ying kong, ra ama ne zee yi kong, esi kulim aki esi kobu ni Itsi Yesu aba obu anim.13Nyo wok ahaa anim keyir ni ele Ikpe uben ni bo Juw, utu awu ama ra faa bangyi Ikpe utu awu obyi kahung ke ama pu kyong me kem bi lilang.14 Ama si kira eyi izin ni Ikpe uben ni bo Juw obu bangyi kuzing anim lilang, katang ni bangyi anim. Eneng esi utu awu ama lu orup ti ozu kehin ni babba nim.15Eke ayi Ikpe, ami ede ama lu si kembre ayii anim, ke ami edi ama utin ni eding ngyi,16arib mi indi tok ama Idung ngyi, eke indi ama de ozu ngyi ahaa bangyi abe arung Ikpe kong, kekpeng aki nyi mbe ama bib ibi etu eyi beyeng kong. 17Ama ohung eding ki Jerusalem na fa bangyi-kitsim Ikpe abe le obr anim kong, Ama ding, ki Arabiya kpuk ke isi irim ding ki Damaskus.18Eke irim ni igyi ira ama hung eding ki Jerusalem, endi ama na rung Kefas, ke ama le eyi mi itu kur-eyi-otong.19EKe ama zang belim-kitsim babe kong ohun Jemsi, umba ni Itsi mbe.20Ni ozu ayi ama lim anda nyi, esi kavang obr Ikpe, kyong ama ka kazim kong.21Eke ama ding kitsi ni Siriya eyi Silisiya. 22Bangyi arung ama zizing ti bangyi Ikpe abe si ni Kristi nyi ki Judiya embe kong.23 Bo wok mbe ayi bo ro lok kyong, ongyi ami afaa di ebe mbe i ba hu si "ongyi ami ra haa uhaa uding awu keyir epu i kem bangyi nyi." 24Ere ning ba anda Ikpe buzur kikyi anim.
Chapter 2

1Irim ni igyi kur-eyi enzi ama hung eding ki Jerusalem eyiye yi Banabas, Ama de Titus ben irim anim. 2Ama hung eding kikyi ni kulim ke ama na haa uhaa uding nyi awu ama haa katang ni bangyi abe arung Ikpe kong. Ama lok kataa mbe eyi bangyi abe esi ne kikyeng, eke indi otok kyong ama ro bu mbe ra ama ro lu unya-utse mbe kong.3EKe esi Tatus mbe, ami eyi ama ele kong ke emi si ongyi Grik, ami bo hu mi igang mbe ata kamang.4Bamba abe ni kazim aba kataa mbe aba ozo ile uureta ayi da fa etu ni Yesu Kristi. Ba ra pu kyong bo hu di esi bepyi. 5Eke da anda bi kisa ti kekpeng sang kong, eke indi kavang ni uhaa uding nyi ele ekpr eyi nyi.6Eke bangyi abe ereng be esi ni ekyeng (utu awu be re nyi esi kizu kikyo mbe obu anim kong, Ikpe ro tok kekyi kong)-abe, ama kyong, be esi ni ekyeng akahu ama ra hing ting.7 Ni ukpa awu, ba zang kyong ba anda ama uhaa uding awu ama re ye ding kobu ni bangyi abe ata kamang meng kong, ereng utu awu Pita re yi uhaa uding eding kobu ni abe ata kamang meng.8Ayi Ikpe ami bu etim eyi Pita kikyi ni ongyi ami bu etim kitsim Ikpe eding kobu ni abe ata kamang, i bu eyi ama re ning anda ama eding kobu ni bangyi Irim ( abe arung Ikpe kong).9Ayi Jems, kefas, eyi Jon, abe ba rung bi ereng bangyi abe ere anda bangyi Ikpe endip atsu, ba rung eding nyi ayi ba nda ama, ba anda ama eyi Banabas kubu etung ni etim ayi nyi. Bo bu ening eke indi anda di eding kobu ni bangyi Irim, ke indi be ding kobu ni bangyi abe ata kamang meng. 10 Bo ro nung di kyong adi mang arung bangyi aken nyi, ening esi kizu nyi aki ama pu mo bu.11Eke ayi Kefas aba kehin Antiyok, ama tung mi egyi-ngyi mbe kikyi ere ba zang mi i bu kobyi mbe. 12Irim ayi bangyi babe si kobu ni Jems aba, Kefas ra lyi ala eyi bangyi irim. Eke ayi bangyi ning aba, ikyi anyin kobu ni bangyi irim. Ke ikyi bereng ni bangyi abe ni kamang kata.13Bo Jus abe ering ting aba tur mi ti etim ni katak-aba nyi. Eke Banabas ting ba abaa mi eyi mi eding ti etim katak-aba ibi. 14Eke ayi ama zang arung kyong etim ibi eben ti kavang ni uhaa-uding kong, ama haa tok Kefas obr ibi lilang, "Ayi omu esi Juw eke u le ereng bangyi Irim ke ezim ereng bo Juw kong, utu awu zing ayi uhu bangyi Irim nyi eyeng esi bo Jus ra."15Adi abung kikyi di esi Juw ni uuba ke esi bangyi Irim abe ro bu abyi kong; 16Ting ahin da rung kyong ongyi esi afa uureta ti etim ni izin kong eke esi utin ni orup uting etu Yesu Kristi. Adi ting aba obu ni Kristi eke indi da fa uureta ti orup uting ni Kristi ke esi ni etim izin ikyi kong. Kikyi ni etim izin nyi, esi indi kibyi etu afa uureta kong.17Eke ayi, da pu da fa uureta etu Kristi, adi ting, ba fa di eyi ozu abyi, ening Kristi osu eyi abyi-a? akya-titing! 18Ayi me esi embyi ozu nyi ayi ama gyo, otok kyong ama si ongyi ami abeb izin.19Kikyi ere esi utin ni izin nyi ama ku ti izin nyi, eke indi ama le ile Ikpe.20Ba kem ama eyi Kristi. Esi ama ami ele yi unyang ni kikyi anim mbe kong, eke esi Kristi le etu anim. Ile eyi ama le indaning ti kibyi etu nyi ama le ti orup uting etu ni Idung Ikpe nyi, ami oshong ama ke ide angyi anda kikyi anim.21Ama ede eding ni Ikpe alu ukpaa uting kong, ayi okyong da fa kenung utin ni izin nyi, esi ening, buku ni kristi nyi akyating yi kikyeng!
Chapter 3

1Galatiyans bangyi etim! Eyi ami atsi nyi? Egyi inyi bo tok nyi kpang kyong Yesu kristi ba kim mi. 2Ining esi kizu kiting nyi aki ama pu me zee obu inyi: nya fa kudin nyi ti etim ni izin ra nyo su ti ozu ayi nyo wok? 3Anyi esi etim mbe-a? Nya yir ti kudin, anyi indang nye no hun ti ibi etu-a?4Nye tsim ti ozu aga bunda mbe-a?--ye si ere ning esi bunda mbe! 5Ami nyi ami anda nyi kudin ke ibu etim ni kilim bassa katang inyi ibu ening ni etim izin, ra esi ti uuwok eyi orup uting?6Ereng fu Abraham "osu eyi Ikpe ke be de mi alu ongyi kenung," 7Ri utu awu nyi, nya rung, rening, kyong abe ni orup uting esi belim ni Abraham. 8Ti ilik nyi, ra zang kyong Ikpe ereta bangyi Irim eyi orup ting, ba anda uhaa uding alu lang bo tuk anda Abraham, okyong, " utin andu bangyi irim nyi lilang afa eding." 9Ere ning, abe ni orup uting afa eding eyi Abraham, ongyi orup uting.10Lilang bangyi abe ede ibi anda etim ni izin nyi kuhang ele bi kikyi; ke ere ning belim alu, "Kuhang esi ni eyi-eyi lilang ami akya ke ben izin ayi be lim alu ti kevib izin nyi kong, ke bobu yi. 11Indang atin kpang kyong ongyi omi kyating ayi ifa uurete ti izin nyi obr Ikpe, kikyi ere kenung nyi aba utin ni orup uting.12EKe izin nyi esi ozu ni orup uting kong, ra,"ongyi ami bu etim eyi izin nyi esi keng iben yi."13Kristi nwo lu di ti kuhang ni izin nyi, i hu si ongyi kuhang kikyi di "Ayi be lim alu, "Kuhang esi ni eyi-eyi ami bo ndur ti otsi"- 14Eke indi eding ni Abraham aba obu ni bangyi Irim utin ni Kristi Yesu, eke ti orup uting da fa kapu undu umen idi ti Kudin.15Bamba, ama lok nyi eyi kive ni bangyi. Ni undu umen ni bangyi, ongyi omi kyating i nwo alu ukpaa ra ide ayak mbe, utu awu bobu yi alu ti izin. 16Indang undu umen nyi ayi bo lok yi Abraham eyi utok ngyi. Ahaa kyong, "esi ni utok, " oro tok kikyi ni bangyi baga mbe, Eke esi ni ongyi uting mbe, "ke esi eyi utok inyi," ami esi Kristi.17Indaning ayi ama ro lok esi ayi leng: izin nyi, ayi aba igyi 430 irim angyi, kezung nyi aki Ikpe ahung alu esi ri keyir be de ki alu ukpaa kong. 18Ayi kezun nyi eben izin nyi, ere ning ya ba esi ti undu umen kong. Eke Ikpe de yi anda Abraham esi ti undu umen.19Ere,kahung, esi kikyeng ni izin nyi? Be ede yi esi ayak kikyi ni atung okpung, ene zee ti otok ni Abraham ayi be men undu nyi meng. be de izin nyi anda yi kazak utin ni ulim etim ami le katang ni Ikpe eyi bangyi.20 Indaning ongyi ukyikatang ere le obu ongyi uting, eke Ikpe isi uting.21Ening nyi izin obu undu umen ni Ikpe nyi-a? Iyee esi ening kong! Okyong ba anda izin nyi kyong yi anda unyang, ening kenung ting aba eben izin nyi. 22Eke ilik Ikpe nyi ata ozu abyi lilang kitem uffa. Ikpe bu yi ening eke kezung ngyi agben di ti orup uting etu Yesu Kristi aba anda abe esi osu.23Indaning irim ni ayi orup uting aba, izin nyi ohu di ezee alu kikyi izin, ele ketim kipa aba dze kige aki orup uting aba otok. 24Ere ning izin nyi ere kpe di ening aba dzee kige aki Kristi na ba, indi da fa uureta ti orup uting.25 Eke inda ning ayi orup uting aba meng, be kpe di eye kong. 26Ayi anyi lilang esi belim ni Ikpe utin ni orup uting etu Kristi Yesu.27Ayi bangyi baga mbe aba bu baptisma ti Kristi, nyi ohu Kristi meng.28 Ebib kyong bo Juw ra be Grik kong, esi upyi ra ongyi kive, alu unyalim yi akeb kong, ayi lilang nyi esi kizu kiting etu ni Kristi Yesu. 29Ke anyi esi ni Kristi, nyi si utok ni Abraham, ke kezun aki eben undu umen.
Chapter 4

1Ama ra haa kyong ongyi kezun, ayi ifu le idung ulim mbe, ile kekyi eyi upyi kong, ting aheng ayi isi ongyi kikyeng kivin nyi lilang. 2Eke I fu le kitang ni bangyi uhee eyi bangyi uukpe re ning aba dzee kutu aki abba angyi alu nyi.3Rening ting, itu bulim idi, ozu kayang ning ohu di alu upyi.4 Eke ayi kige nyi aba meng, Ikpe tse idung ngyi, akeb mba mi, mba mi, kemeng ni izin nyi. 5I bu yi ening eke agben abe ele kemeng ni izin nyi, eke indi da fa uuhe ereng fu bodung.6Ayi anyi esi bo dung, Ikpe tse kudin idung ngyi ekyin ti erip inyi, ami idi eyi kilang, "Abba, Abba anim." 7Ere ning anyi esi bepyi eye kong, eke idung, ayi esi idung, nye esi ongyi kezun utin Ikpe ting.8Eke ti kige aki nyi, ayi nya rung Ikpe meng kong, nyi hu si bepyi ti iyak ayi nyi ele mbe, ti kazak etu ibi, esi ni bekpe kong titing. 9EKe indaning ayi nya ba rung Ikpe, ra Ikpe kpuk ta arung nyi, ahin ke nyi ohu esi irim ba fa abe onduk eyi ozu ayi akyating eyi bekeng kikyeng? Nya ra pu kyong nyi si bepyi eyi-ye- a?10Nyi le yi kukyip ni itu eyi ivaa ipyi eyi kige eyi igyi! 11Nyo hu ama bereng ayi utu awu etim anim ayi ama tim eyi nyi aba kyating eyi kikyeng.12Ama nung nyi, bamba, nyi reng fu ama, ayi ama ting i hu si ereng fu anyi. nyo bu ama abyi kong. 13Eke nyi arung kyong esi bukyong etu ayi ama haa nyi uhaa uding kitabr nyi. 14Ting ahin bukyong ayi ama le yi anda nyi kimbakzang, nya zang ezin ama kong nyo otung ama kong. Nyi tuk ohu ama ereng ama si ulim Ikpe, ering ama si Yesu Kristi bulok ngyi.15Ere, kahung, esi eding enyi indaning? Ayi ama ra haa nyi kyong, esi obu arung, nyo nwo egyi enyi anda ama.16Ere ning, ama si ongyi kufa nyi kikyi ere ama ra haa nyi kavang-a?17Ba lu orup aga mbe indi bo gu ohu nyi. Eke esi ni eding kong. Ba ra pu bo huk nyi eke indi nya lu orup etu ibi. 18Arib eke indi ongyi elu orup ti ozu ayi kikyeng angyi esi eding, ke ohun inda ayi ama yi nyi ele ubyi mbe kong.19Anyi belim anim, iyiye ama le ti ibak kimba kikyi nyi kyong ni zee ti kekpeng aki afa Kristi ti unyang inyi. 20Ama ra pu kyong inda ama eyi nyi ele inda ning ke ama hu kilang anim eyeng, kikyi ere ama le yi ozu amang aga mbe kikyi nyi.21Haa ama, anyi abe rapu kyong nye le ekpr kemeng izin nyi, nya daa atung owok ozu ayi izin nyi kong-a? 22Ayi elim alu kyong, Abraham le yi belim banyalim bapaa uting esi ni akeb upyi ke uting esi ni Akeb agya. 23Ke ami esi ni upyi amba mi ni ibi etu, Eke omi esi ni akeb ayga utin ni undu umen.24Ozu ning nyi ba haa yi kyong esi ukyeng, ke bakeb ning nyi esi ni bozung bapaa. Omi isi kikyi kehin Sinai ba ke i mba belim abe esi bepyi. Ening esi Hagar.25Indaning Hagar yeng kikyi kehin sinai ki Arabiya; ke i yeng kikyi ni Jerusalem aki ubang, ayi ami ri bu etim upyi eken eyi belim ngyi lilang.26Eke Jerusalem nyi aki kukye ning ile kivee, ke ami nyi esi ayii idi. 27Ayi belim alu, "Tin orup, omu kikpr, ami amba kong. Ta beke eyi kilang ni orup otin, anyi abe azang butsim ni uukyung ni kimba kong. kikyi ere belim ni akeb ami bemyeng nyi ebyin obu ami nyi ami le yi imma."28Eke anyi, bamba, ering fu Azik, esi belim ni undu uumeng. 29Ti kege aki nyi emi nyi ami ba mba mi eben ni ibi etu ra faa ami bamba ti Kudin. Esi re ning indang.30Eke ere ayi ilik Ikpe ahaa ra? "Atr anyin upyi elige nyi eyi idung angyi. Ayi idung ni unyalim ni upyi ifa kezun eyi indung ni akeb agya kong." 31Ere ning, bamba, adi esi belim ni idung ellige ami upyi nyi kong, eke adi esi ni idung akeb agya.
Chapter 5

1Esi ni kive Kristi onwo di ta.Yir zizing, ere ning, ke nyi fu le indi kipaa ni upyi nyi egben nyi esi eyiye kong. 2Zang, ama, Pol, haa nyi kyong ayi nyo sosu kyong bi ta nyi kamang, esi nya fa kubu kamng ni kristi eye kong.3Ama fu ra tok nyi eyiye kyong eyi-eyi ami esi ata kamang otok kyong esi keng iben izin nyi lilang. 4Bo hu nyi ahaa eyi Kristi meng, anyi abe afa uureta utin ni izin nyi; nya fa eding nyi eye kong.5Esi utin ni kudin, eyi orup uting, da nghang le bang eke da ba fa orup olu ni ile kenung.6Etu kristi ebib ozu kikyi ni kamang kata ra ongyi ami ata kamang meng kong, eke esi ti orup uting atem etim utin ni ishong. 7Anyi eri esi ti ukeng uding mbe. Ayi tung nyi kyong nyi fu eben kavang kong? 8Katsu ning esi utin ni ami di nyi kong!9Kindip sang ohu udee ni bredi endip. 10Ama lu orup obu ni ltsi kyong esi nyo hu kating ni ongyi omi kong. Ongyi ami ra anda nyi butsim i fa kubu kamang ngyi, esi eyi-eyi lilang.11Bamba, ayi ama ofu ra haa uhaa ni kamang kita, ere bu ki nyo fu ra faa ama? Esi ere ning kikyo kivong kekem ni otsi-kumeng nyi kerib anyin meng. 12Ni abe ohun nyi atung, kyong be hu ibi haa yi nyi!13Ayi be di nyi aba ti kivee, bamba. Eke nyi fu obu ile kivee nyi anda nyi kisa aki nye ro bu abyi nyi kong; okyong, utin ni ishong nya kahu botu. 14Ayi izin nyi lilang aba hun ti kilang izin kiting nyi; "Esi keng ushong ongyi ukye andu reng fu etu andu." 15Eke ayi nye revib ra nya faa botu, nyi zang zizing a hu omi iba bong omi.16Eke ama haa kyong, nyi si ti kudin ke indi esi erip nyi aba akuu nyi eding ti ozu egyi onwo ni kayang.17Ayi ozu egyi onwo ni kayang eri otung ozu kudin, ke kating ni Kudin nyi oro tung ile ni ozu abyi. Ere ning ayi nyi ra faa butu, eke indi nye bu ozu ayi nye ra pu kong. 18EKe ayi kudin aku nyi esi nyi abr ti izin nyi kong.19Indang etim ni ozu abyi otok eleng: kolok baza bana, ilyik, egyi onwo baza, 20Bahaa batim, bozur bata, orup ingak, kaduk, buveb, orup otsu, orup buveb, kashim, uhaa, 21Kima-orup, umgbazin, uuzik kadung, ozu utu awu leng. Ama ri hu nyi kazir, utu awu ama hu nyi keyir, okyong utu bangyi abe ro bu ozu ning, esi ba fa kezun kagya kiding ni Ikpe nyi kong.22Eke kihim ni kudin esi ishong, orup otin, irung, orup uhu, orup uding, eding, orup uting. 23Ile umbre, eyi kikyi ki hu; akpaa utu ozu ayi leng izin ayi akyating meng. 24Bangyi abe esi ni Kristi Yesu be de ile ni ozu abyi ibi akem, eyi kolok ngyi eyi kulak eyi ozu angyi ayi arib kong.25Ayi di esi ele ti kudin, adi ting de si isi edi ti kudin. 26De fu ba esi bangyi bovuk, o ro lok andre eyi botu, evib botu kong.
Chapter 6

1Bamba, be esi ohu ongyi ti ozu abyi, anyi abe ele ti kudin nyi hu mi akim ti kudin aki ni vuk. Nyi kyung orup ni botu, eneng ting esi nya fa kimbak zang kong.2Nyi kyung bolip nyi kahu botu, ke nyi esi obu ening nye hu arung izin ni Kristi nyi.3Ayi ongyi omi esi mang kyong ami bu lilang meng ayi i hun kizu akaki kong, i kaba angyi. 4Eyi-eyi vak zang etim ngyi, ke kikyeng ni etu endip ngyi esi angyi kitik ke esi ni ongyi omi kong. 5Eyi-eyi ikyung uuso angyi bulok.6Ongyi ami be re zee mi evee nyi esi keng i haa ozu eding lilang eyi ami re zee ozu nyi. 7Be fu kakaba mu kong. Ikpe agyaa ongyi kong, kizu aki ongyi ro ho nyi, esi ra ki i ba eben. 8Ongyi ami i hoo kihim ni ozu abyi ngyi, esi ri ni abyi ngyi i ba eben uukum. Ami nyi ami ihoo kihim ni kudin, esi utin ni Kudin i ba fa unyang umenkigyi etu kudin nyi.9Di fu ayik etu ti ozu eding obu kong, kikyi ere aba dze ti kige ngyi de aba obung ala nyi, ayi de fe le yi unyang kayang ning.10 Ening, ayi da fa kisa, de obu eding eyi bangyi lilang, arib obu lilang abe esi ni kihak agya ni orup uting nyi.11Zang kitsim kiga aki ama lim eyi kubu anim tsee ba anda nyi.12Bangyi abe ra pu kyong bolok kitu kiding ni kibyi etu ra nghang bo hu nyi igang ata kamang. Bo bu eneng eke esi ba fa butsim ni otsi kumeng ni Kristi kong.13Abe ata kamang bulok ebe ting ekyi izin kong, eke ba rapu kyong anyi ta kamang eke be ndip etu kikyi ni ibyi etu inyi.14Eke esi ama endip etu kong ohun ri ni otsi kumen ni Yesu Kristi, utin ni ayi be de kayang lilang akim ama kubu, ke ama ni kayang nyi. 15Abe ata kamang eyi abe ata kamang kong, esi ni kikyeng kizu kong, eke aki obu lilang esi kayang kipyi. 16Ti abe ele ti kikak ake leng lilang, bukun, eyi kimbok le yi bi lilang, eken eyi Isrel ni Ikpe.17Akim indang eding kobr ongyi omi fu ta ama butsim kong, kikyi ere ama le yi iree ni Yesu. 18Eding ni Itsi di Yesu Kristi le yi kudin nyi, bamba, Amen.

Ephesians

Chapter 1

1Pol, ongyi kitsim ni Yesu Kristi utin ni orup Ikpe, anda bangyi keveng ni Ikpe ki Efisu, abe ni kavang etu Yesu Kristi. 2Eding le yi nyi eyi bukun abe esi kobu Ikpe Abba idi eyi Itsi Yesu Kristi.3Ikpe eyi Abba ni Itsi idi Yesu Kristi le yi urak, ami obu di eding eyi eding ni kudin kukye obu ni Kristi. 4Ikpe tsen di etu ngyi esi ti keyir ni kayang, eke keveng akya eyi kuda egyi ngyi.5Ikpe tseng di esi keyir ohu di esi belim ngyi utin ni Yesu Kristi, Ibu yi utu awu arib mi korup ngyi. 6Uhe idi ede aba urak ni buzur ni eding ngyi ayi inda di bunda utin ni ami uting i shong.7Etu ni Yesu Kristi da fa ogbenlu utin ni beyeng ngyi eyi upanda ni ozu abyi,utu ni buga eyi kiven ni orung ngyi.8 Evri edeng ning kikyi idi lilang eyi bomyin ni orung ngyi.9Ikpe anda da rung kataa ni orup ngyi, utu awu arib mi, ke i tok lu yi etu ni Kristi, 10Kating ngyi ti kekpeng aki kige nyi avang, ozu lilang eken kiluk kiting, ozu kukyi eyi kitin lilang, kiluk kiting, Kristi ting.11Etu Kristi be tseng di esi kezun. Da mang yi ti kating utu ni ami obu ozu lilang utu ni kating ni orup ngyi. 12Ikpe tseng de si kezun eke de le kitabri abe ele yi orup olu etu ni Kristi, eke de le ni buzur ni urak ngyi.13Etu Kristi, anyi ting, kekpeng aki nyo wok kive ni kavang, uhaa uding ni ogbenlu, nyo su eyi mi ke ita nyi ire ni undu umen yi Kudin Kotin, 14eyi ami anda di kive ni kezun lang de ta fa yi zizing, ti urak ni buzur ngyi.15Ti kikyeng ning, esi ri i tu ayi ama wok ozu ni orup uting inyi etu Itsi Yesu eyi ishong inyi kikyi bangyi keveng Ikpe lilang, 16Ama tim kihuk ayi ama deng Ikpe kikyi inyi ayi ama re di kidin inyi ni aduwa anim kong.17Ama nung kyong Ikpe ni Itsi idi Yesu Kristi, Abba ni buzur, anda nyi kudin ni bomyin eyi ni kulum ni bomyin ngyi.18 Ama nung kyong orup inyi avung, eke nya rung orup olu ayi idi nyi eyi kiven ni buzur ni kezun ngyi katang bangyi keveng Ikpe lilang.19Ni aduwa anim ama nung kyong nyi arung buga ni kazak aki akya yi kihun etu idi abe osu mi, ezun ni buga etim eye kazak ngyi. 20Ining esi utu kazak aki Ikpe bu etim eyi ki etu Yesu ayi iven mi anyin katang ni ahim ke ede mi alu kubu etung kikpe kukyi. 21I de Kristi alu kikyi obu lilang ni kiding eyi kilang kazak eyi bugbang, eyi edin lilang ayi be di. Kristi aba na kiding, esi ni kige ning mbe kong ede ding ni kige aki ra ba.22Ikpe aku ozu lilang lu kiba ni Kristi ke i hu mi si kikyi lilang. 23Bangyi Ikpe esi etu ngyi, omen ngyi amen ekpe ozu lilang.
Chapter 2

1Esi ni inyi, nyo ku ahim ti ozu abyi inyi ye ku kebyi. 2Esi ni abyi ning ayi nye le ni bekeng ni kayang ning. Nye le ile ni bekeng ni uding ni edin, kudin aki ra tim etim eyi belim kikyi kigbang. 3Keyir de le katang bangyi ning, de ben ozu ni ibyi etu ni abyi idi, De re bu ozu ni ibyi etu eyi orub idi mbe. Adi kahung kutum esi belim orup umma, ereng bangyi abi ering.44Ikpe hun re ning yi kimbok ngyi ni ishong ayi ishong di. 5Ayi do ku meng ni ayi da beb izin, inda di esi bo wung eyi Kristi---ni eding ngyi nya fa ogben. 6Ikpe hu di anyin ibung eyi Kristi , ke Ikpe nda di ele ibung kukyi ibung eyi Kristi Yesu, 7eke ni kige aki ara ba I ba otok di kiven aki obu kikyi lilang ni eding ngyi ayi otok lu ti kimbok ngyi utin ni Kristi Yesu.8Ti eding nya fa ogbenlu utin ni orup uting, ke ayi eleng esi obu inyi kong, esi bunda ni Ikpe.9Eding esi ni etim kong ye rening ongyi fu ndip kikyi kong. 10 Ayi adi esi kubu etim Ikpe akim utin ni kristi Yesu indi do bu eding ayi Ikpe myeng alu di esi ri keyir, eke de ben yi.11Ere ning nyi mang rung kyong keyir anyi esi bangyi irim ni ibyi etu. Be di bi abe "atakamang kong" ni abe edi kyong "atakamang"ti kibyi etu ni etim obu ongyi.12Inda ayi nyi nye le kira yi Yesu Kristi. Nye si ekyin obu ni bangyi Israel. Nye si ekyin ni kezung ni undu umen. Nya kyating yi orup olu ni kige obr. Nya kyating yi Ikpe kayang ning.13Ke indang etu Kristi Yesu anyi abe le kira yi Ikpe igbin nyi aba onyong eyi beyeng Kristi.14 Kikyi ere ami si bukun idi. I hu bapa esi uting. I yi etu ngyi egbim uhaa ni kufa awu aha di. 15Otok kyong, ipa izin ni kilang eyi bekeng eke ekem ongyi upyi etu ngyi, eke bukun ele. 16Kristi hu bangyi eken kikyi esi etu uting obu lkpe utin otsi kumen, obong kufa.17Yesu ba haa uhaa ni bukun anda bangyi abe ele kira eyi abe ele onyong.18Utin ni Yesu da fa kive ni kudin kiting eding kobu ni Abba.19Ye re eneng, anyi bangyi irim esi bangyi kira kiga eyi ekyin kong. Nye si bangyi kitsi eyi bangyi keveng Ikpe eyi bangyi umutang lkpe. 20Be mbyi nyi ti kizin ni bangyi kitsim eyi bangyi izir, ke Kristi Yesu bulok ngyi esi kikyo ukang. 21Etu ngyi Ketim lilang eken ubyi ke edip esi ketim Ikpe etu Itsi. 22Esi etu ngyi ting ayi be mbyi eken nyi ereng kiluk kile ni Ikpe ti Kudin.
Chapter 3

1Kikyi ni ening, ama Pol, ongyi ketim kipa ni Kristi Yesu kikyi inyi bangyi Irim.2Ama zang ereng nyi owok etim ni uhaa ni lkpe ayi ide ama lu kikyi inyi.3Ama ri lim ening kikyi ni kulum aki ama zang. Ening esi kavang ni kataa ayi ama lim sang mbe ti kevib akaki.4 Ayi uzi ozu ning, ubu arung uwok ozu ni bomyin ni kavang ni kataa nyi kikyi ni Kristi. 5Ti kuzin aki akpa meng, belim bangyi arung kavang aki leng kong. Eke ubang kudin aha tok bangyi kitsim eyi bangyi Izir abi be etsen alu ni etim ayi leng.6Kavang ni kataa aki leng bangyi Irim ayak ukikatang ni keve ni bangyi etu ngyi. Lilang ibi ba haa ti undu umen ni Kristi Yesu utin ni uhaa udin. 7Ere eneng ama ba husi ulim etim ti bunda ni edin lkpe ayi ba anda ama esi ti bugbang ngyi.8Ikpe anda ama bunda ukikatang ni bangyi abi leng ama si idung ulim ibi embe lilang eke ama de uhaa Kristi ana haa bangyi abi owok meng kong. Ama ku yi haa bangyi lilang ozu kataa ni lkpe ayi bangyi abi arung meng kong. 9Bunda lkpe obu nim esi ayi ama ede bata aba obu bangyi lilang eke barung umang ni lkpe. Ening si umang ni lkpe ayi ele kataa esi ri inda ayi lkpe ekem ozu lilang.10Ye si eneng utin ni kihun bangyi lkpe, beding eyi kazak ni kukyi ba aba arung bekeng ni bomyin ni lkpe. 11Ening aba bu ti umang ni umenkigi ayi ekpe etu ni Itsi idi Kristi Yesu.12Utin ni Kristi de le yi kazak, kaaven eyi kisa ni orup olu etu ngyi. 13 Ye re eneng nyi fa ayik etu kikyi ni butsim anim kong. Ening esi buzur ayi esi inyi.14Kikyi ni ozu ayi leng ama tip otunung anim itsari obr Abba. 15Ahak agya ayi kukyi eyi kiting afa eding ibi etu ngyi. 16Ama ri bu aduwa kyong i nda mu kisa aki uben ti kiven ni buzur engi eyi kazak eyi kudin aki ele etu ndu.17Ama ri bu aduwa kyong Itsi kyin le mu korup eke indi ule eyi orup uting obr ngyi, Eke indi i kyu ihe nyi si fa kisa ni orup ishong ngyi. 18Omu ting le yi kazak ngyi eke indi orung eyi abi oso su eyi betse, kisi, kikpak, kigem. 19Eke nya arung ishong ni Kristi ayi obu orung. Eke nya amin eyi omin ni lkpe.20Indang ayi emi hun utu awu ibu ozu ayi obu ozu lilang ayi di ra apu eyi da ra mang ozu ni bugbang ngyi ayi atim etim etu idi, 21etu ngyi buzur ngyi le yi kihun bangyi lkpe eyi Kristi Yesu ti kuzeng yi kuzeng ni umenkigi eyi umenkigyi. Amin.
Chapter 4

1Ama, ereng ongyi ami le ketim kipa ni ltsi, ama nung; nyi si isi edin ti kidi utu awu lkpe di nyi. 2 Nyi le yi urireng, zang zizing, nyi hu orup. Nyi hu botu yi orup ishong. 3Bu zizing alu kikyi kiken yi botu ti kudin ni irung.4Embe ngyi esi etu kiting eyi kudin kiting, ereng fu ayi be di nyi ti orup olu. 5Embe esi Itsi utin, orup utin, batisima utin, 6eyi Ikpe utin Abba lilang. Emi le kikyi ni lilang obr ni lilang eyi lilang.7Lilang edi da fa bunda abi eben ti umyeng ni bunda ni Kristi.8 I ning esi utu ayi ilik etin aha ''Ayi etsu hung kukyi, eku bepyi na lu kundu etim ni bepyi. Inda bangyi bunda.''9Ere nyi esi kikyeng aki,''ayi I hung ding,'' esi okyong i kyu eding bekpetsi ra?'10Emi ami kyu ding esi ri emi ongyi ami i hung atsu obu lilang kakpa-Ikpe, eke emen ozu lilang.11Kristi nda babi: Bangyi kitsim, bangyi izir, Pasto, bangyi uha uding, buze-ozu. 12I bu ening eke ekem abe oso su ni kubu etim nyi, eke be mbyi etu Kristi. 13I ri embyi di kpir eneng eke de si aba ben orup utin eyi orung ni idung Ikpe, Ening eke de aba si bodung akeb abi aba gban orup ereng Kristi.14Kristi re embyi di atsu eke edi de le ereng belim bakir kong, eke di fu le ereng abi be eten otsu kong. Eke esi be re ozuu di otsu ti lilang ni ufe ni ozu ezee, ni kazim egyi bomyin ni ukaba ni bangyi kong. 15Eneng adi ere lok kavang eyi orup arib eyi udib ni bekeng lilang etu Kristi ami si kikyi.16 Kristi ken kihun idi abi oso su lilang kiluk kiting. Bohu lilang eyi kitip eke indi kihun ibi edip eyi umbyi etu ibi ti ishong.17Ere neng ama lok eneng, ama so su nyi etu ni Itsi: Nyi fu re le ile ereng fu bangyi irim abi ere le ile ibi eyi orup ubr. 18 Be le yi kivib kerip ibi. Be esi ukeng ti ile ibi yi Ikpe esi ti ayi ba rung kong ti orup ugbang ibi. 19Ba kyating eyi kiyeng egyi. Be de ibi anda ozu baza bana eyi etim ilyik, ti itu ozu keki keki.20Eke eneng esi utu awu nyi arung Kristi kong. 21Ama mang kyong nyi owok ozu ngyi meng, Ama mang kyong be zee nyi meng, ereng utu awu kavang ele obu ni Yesu.22 Nyi si ozu ni etu nyi ayi akeb pa embe, nwo lu ongyi ami okub. Esi ongyi okub ami ra abib kikyi ni orup ukaba.23Be zee nyi kyong nyi yeng orup inyi ni kudin, 24 Bu eneng eke ude ongyi upyi apa, ami esi utu ni kibr Ikpe--ami ba kem mi ti kenung eyi ni keveng.25Ye re neng, si kazim pa embe. ''Lok kavang, yi bangyi ukye inyi,'' kikyi ere de si bukak ni etu botu. 26''Omu tsu orup, eke fu da kong.''Uru fu ekyin mu eyi orup otsu kong.27 Fu anda shintan kisa kong.28Ongyi ami esi re ezi i fu zi eye kong. Eneng i bu etim, etim alu orup embe yi obu ngyi, eke indi i bu arung utu awu i ka anda bangyi akin.29 Eve ebyi fu olu undu ndu kong. Leyi eve edin ayi akahu kpuk, indi aka hu bangyi abi ro wok. 30 Fu obu eke kudin kotin ni Ikpe oduk kong. Esi utin ngyi ayi be kip ezin nyi abang kutu ni ogben.31Nyi bung ozu abyi pa embe lilang, ingak, orup otsu, iwa, eyi katu, eyi itu ozu abyi lilang. 32 Nyi le yi orup udin yi botu. Leyi orup kimbok. Si pa nda botu, ereng fu utu awu Ikpe etu Kristi sipa nda nyi.
Chapter 5

1Ye re ning nyi ba ben ezun i si Ikpe ereng belim orup ngyi. 2 Si yi orup ishong (orup arip) yi botu ereng Kristi shong di i de etu ngyi nda kikyi edi ereng fu kituk eyi kelib aki arip Ikpe orup.3Baza bana eyi obu elib eyi ozu kendur eyi egyi onwo yi fu lu ukikatang inyi kong, ayi utu awu nyi arip bangyi abi ni lkpe keveng kong.4 Arip anda elib, ozu kitim, Kadun kebyi, ikye-apu ni kitim, kadun kebyi ni kudan ayi leng esi ozu eding kong. Kubu bunda eyi uden ni botu arip obu lilang.5Nya rung kyong baza bana, eyi ile ebyi, eyi ongyi kokgbuk, eyi ongyi ami ratim baha--akyating eyi kapu kiluk ki le kagya ni Itsi Yesu eyi abba Ikpe. 6 Ufu nda ongyi omi aba kanemu eyi eve etsen mbe kong. Kikyi ere Ikpe ra bib orup eyi belim kikyi ki gbang. 7Ye re ening nyi fu ken kikyi eyi bi kong.8Akep nye le ti kivib, ke ubang nye le ti bataa ni ltsi. Si ereng belim ni bataa. 9 ( Kikyi aki kihim ni bataa ele yi eding lilang, kenung, eyi kavang), 10 arung kizu aki arip Itsi orup. 11Ufu eken kikyi eyi etim kivib, ayi akyating eyi ehim kong, arib obu endi nya tok olu yi. 12Ayi ye ohu kiyeng utu awu olok olu ozu ayi bo bu kataa.13Eke kizu aki aba ele ti bataa, kavang ngyi kotok olu kayang lilang. 14 Ozu ayi esi otok olu meng ohu esi bata. Ere ning okyong, omu ongyi bula ven, eke anyin katang bangyi buku, eke bata Kristi otok etu andu.15Ere neng zang ezun isi andu zizing, fu le reng ongyi kitim kong eke le reng ongyi bomyin. 16Aduk kige kikyi ere itu obu abyi. 17Ere ning fu si kitim kong, ke arung kizu aki esi kating ni Itsi.18Ufu umgba eezin eyi umgba kong, inyi ya nda mu ugbem. Ting, amen yi kudin kotin. 19Lok yi botu yi obong, ta aha yi botu yi obong ni kudin, nyi su obong rak Itsi si korup inyi. 20Deng lkpe kpir eneng ti ozu lilang ti kidin ni Itsi Yesu Kristi etu lkpe abba, 21yi de inyi nda botu ti uri ring ni Kristi.22Bagu nyi ring bama inyi reng utu awu nye ring Itsi. 23 lma si ongyi kikyi ni akeb, utu awu Kristi si kikyi ni ketim Ikpe, ke Kristi bulok ngyi i si kegben bangyi. 24 Utu awu bangyi ketim Ikpe ering Kristi, re ning ting bakeb ring bama ibi ni ozu lilang.25Bama shong (orup arip) bagu inyi, utu awu Kristi oshong ketim ngyi, eke i de etu ngyi anda ki. 26 Kristi de angyi anda kihun bangyi lkpe eke i hu bi esi bangyi abi ele i le keveng, ening imgbe atin bi eyi bemeng ayi ni kive nyi, 27 ere ening eke indi inda angyi eyi buzur, aki akyating yi elyik eyi abi kya yi kizu keki lilang. Eke ke le keveng kayating eyi kuda.28Ri utu awu eleng bama shong (orup arip) bagu ibi reng etu ibi. Ami oshong ogu ngyi i shong etu ngyi ting. 29 Ongyi omi afa etu ngyi kong. Ening i he angyi alu orup etu ngyi, utu awu Kristi kyung orup kihun bangyi lkpe.30Kikye ere adi esi akak etu ngyi.31Ye re ening unyalim isi abba ngyi eyi ayii ngyi apa ine ma eyi ogu ngyi, ebi bapa besi kibyi etu kitin.32 Ening esi kavang ni kata kikyo mbe eke ama ro lok ozu kikyi ni Kristi eyi kihun bangyi ni Ikpe. 33Yere ening banyalim lilang esi keng bi shong bagu ibi utu awu bagu ibi esi keng bi wok bama ibi.
Chapter 6

1Belim ring bangyi inyi etu ni Itsi, ening avang embe. 2Ring Abba andu eyi Ayii ndu (eneng esi izin ni kitabir eyi kezung, 3"eke indi ule bukun, usi ulyi kayang esi kira.4Anyi Baba fu anda belim inyi atsu orup kong. Ening, nyi zee bi ti bereng eyi kazir ni ltsi.5Bepyi wok bangyi agya nyi kitin ameng reng bi si korup ndu yi unineng eyi kavang ni orup ndu. Ring bi reng fu utu awu uring Kristi. 6 Ring bi irim yi obr lilang. Ring bi reng fu bepyi ni Kristi. 7 Bu etim ndu yi orup utin reng fu uri bu anda ltsi esi bangyi kong.8 Arung kyong lilang edeng ayi usi re obu uba afa kubu etim ndu, usi upyi ra, usi abba agya.9Anyi bangyi obr, bu re ening yi bepyi inyi. Fegir bi kening. Nyi arung kyong ongyi obr lilang le kikpe kukyi. Nya rung kyong i re tseng ongyi kong.10Ni kihun ngyi, gbang orup etu ni Itsi eyi ti kazak ni buga ngyi. 11Pa kukpiya ni Ikpe, eke indi uyir arung obr ni kating ni kudin kebyi.12Da aku umma edi eyi ibyi etu eyi beyeng keneng. Otung esi kikyi ni kazak ni beding abi ni kulum eyi ni i fe ebyi eyi ozu abyi ni kivib abi eri esi kukyi. 13Ere eneng pa kukpiya ni Ikpe, eke indi uyir arung ti abi ni kige aki leng. Ayi use obu ening lilang ute eyir eyi bugbang.14Ere ening yir zizing. Bu yi ening irim ayi ude kukpa ni kavang orug eyi kukpaben ni kenung. 15Ening irim ni ayi ude akpaba ndu apa, tung andu indi oku uha uding ni bukun ene aha.16 Ti ayi ering lilang si de kukpiya ni orup uhu, eke indi uhun utu awu ugu eveng ebyi ni iduk ula ni ozu abyi.17Kip ipuk ni ogbenlu eyi kagyan ni kudin, ayi esi kilang ni lkpe. 18Ti uhu haa eyi ununung ha lkpe kpir ening kemeng ni kudin. Eyi utu orup awu leng ri tse egyi kpir ening yi orup uhu eyi utu awu ubu aduwa anda bangyi lkpe abi ni keveng.19Ta aha yi lkpe kikyi nim ting indi be tse uha udin nda ama indi ama aku aha bangyi ayi ama esi avun undu nim. Aku aha eke indi ama ha ozu kavang ni kataa ni uha udin. 20Esi kikyi ni uha udin ayi ama ami yeng kikyi lkpe ke ba kem ama igbe obu eke ama olok yi eyi kazak ni utu awu ama olok.21Tychicus, umba nim ni orup, eyi idung etim ami alu orup obr ni Itsi, i ba aku yi ahaa nyi lilang eke nya arung utu awu ama ri bu. 22Esi ama tse mi ba obu inyi ti kikyeng aki leng, eke nya rung utu awu adi le, eke i hu nyi ikip.23Eke indi bukun ele yi bamba abe ele yi ishong (orup arip) eyi orup uting awu esi kobu ni Abba lkpe eyi Itsi idi Yesu Kristi. 24Eke eding le etu ni bangyi abi oshong Itsi idi Yesu Kristi eyi ishong awu uwung.

Philippians

Chapter 1

1Pol eyi Timoti, belim etim ni Kristi Yesu, eding kobu ni abe etseng alu etu Kristi Yesu, abe ele ki Filipa, eyi bangyi ekyi eyi bodung akeb. 2Eding eyi bukun ni lkpe Abba idi eyi ltsi Yesu Kristi le yi nyi.3Ama deng lkpe nim lilang ayi ama ra mang arung nyi. 4 Ekpr ening mbe ti aduwa nim kikyi nyi lilang, ama bu aduwa nim eyi orup otin. 5 Ama deng kikyi ni kikyi kiken inyi ni uha uding esi kutu kitabr aba zi indang. 6Ama lu orup ti ozu ayi eleng kyong, ongyi ami ayir etim iding eyi nyi i bu yi ne zi kutu ni Yesu Kristi.7Esi keng ama ele yi kating kikyi inyi lilang korup nim. Lilang inyi nye si bangyi abe ele ama onyong ni eding kekpeng aki ama le ketim appa eyi ti ooduk nim kikyi ni uusu ni uha uding. 8Ayi lkpe osu ezik nim, utu awu ama kyung orup inyi lilang eyi kimbok ni Kristi Yesu.9Ama ro bu aduwa ning: kyong ishong (orup orib) inyi amen aga mbe ti karung eyi orung lilang. 10Ama ro bu aduwa ning eke nya ahung olu ozu ayi arib obu lilang, eke nye le yi kavang eyi kating aki akya eyi kuda kutu ni Kristi. 11 Ama ro nung kyong anyi ting nya men eyi ehim ni kenung aki esi utin ni Yesu Kristi aba, ti buzur eyi uurak ni lkpe.12Indang ama apu kyong nya rung, anyi bamba, kyong ozu ayi obu yi ama anda uha uding edip eding kobr. 13Kikyi ni ining, igbe nim ti Kristi esi bata utin ni kayang lilang obr bangyi abe rekpe agya uding eyi abe ering lilang. 14Bamba baga mbe afa orup olu obr ni ltsi kikyi ni igbe nim, ke ba fa orup ugbang ba kyating eyi bereng ayi bo lok kive nyi.15Baga mbe aha uha ni Kristi ti buveb eyi ti etu igu, ke babe olu aha eyi kating kiding. 16Babe obu yi eyi orup ishong (orup orib), barung kyong bo hu ama lu ameng eke ama duk uha uding nyi. 17Eke babe ra ha uha ti ukahu ni etu ibi mbe, ayi kavang kyating embe. Bamang kyong ba nda ama butsim kekpeng aki bakem ama ti igbe.18Ere ering eye. Esi ukeng uting nyi mbe, ere ezip ra kavang, da anda uha ni Kristi, ti ayi eleng ama ra tin orup. Kavang, ama ra tin orup. 19Kikyi ere ama rung kyong ayi ama fa ogben utin ni aduwa inyi eyi ukahu ti Kudin ni Yesu Kristi.20Ele utu awu ama ra lu orup nim kyong esi ama zir kiyeng lilang kong, ke indang eyi bereng ening eye kong, Kristi afa buga etu nim, esi ti unyang ra, esi ti buku. 21Ayi ama ele uwung esi Kristi, ke ama esi oku esi eding mbe.22Eke ama esi ele ni etu, otok kyong esi ehim ni obu etim nim. Ke kerung ama tseng ede ra. Ama rung kong. 23Kikyi ere ama le katang ni ozu apa. Kating nim kyong ama eding ne le yi Kristi, utu awu eleng arib obu lilang, 24ayi ama fu ele ti etu esi keng mbe kikyi inyi.25Ening arib ama, ama rung kyong ama fu ele eyi nyi lilang obu etim, ti uudip eyi orup otin ni orup uting inyi. 26 Indi kikyeng aki nye endib etu, etu Kristi Yesu ekr kekpeng aki ama aba obu inyi eye. 27 Nyi hu etu inyi utu awu ohun ening ti uha uding ni Kristi, eke ama aba azang nyi ra akya ama aba ting, ama owok uha inyi, kyong anyi eyir ti orup eyi kudin kiting orup uting ro tu itin ubyi kikyi ni uha uding.28Nyi fu kyi bereng bangyi kufa inyi kong. Eleng esi ura awu otok bi uukem ibi, eke ni ogbenlu inyi--esi obu lkpe aba. 29Kikyi ere anda nyi meng, kikyi ni Kristi, eke nyo su mbe eyi mi kong, eke nye tsim kikyi ngyi ting, 30 nya fa ibak utu awu nya azang etu nim ke indang nyo wok obu nim.
Chapter 2

1Kazir esi ele embe etu Kristi, ikeb ihu iyeng ele embe utin ni ishong (orup orib), kikyi kiken ni kudin, egyi kimbok, 2ening nyi nda orup otin nim amen ayi nya ting rening, alu yi ishong (orup orib) uting, eken kikyi ni kuden, nyi le yi kikyeng kiting.3Fu bu kizu kikyi ni bubyi kong ra kizu aki akya yi kikyeng. Ting yi kikyi kina zang bangyi babe bu andu. 4Eyi-eyi fu he angyi mbe kong, eke apu uhe bangyi babe ting.5Mang ti ukeng awu ele etu Kristi Yesu. 6 I le reng Ikpe eke i de angyi emyeng eyi Ikpe ereng be si kizu kiting kong ereng kizu aki oku obu ndu hu embe. 7 Erening i hu angyi eyir okyu esi idung etim. I ba ereng ongyi. I ba ti etu ereng ongyi. 8I na kikyi eri ne zi ti buku, buku ti otsi kumen!9Erening Ikpe tu mi atsu kukyi ham mbe. I nda mi kiden aki obu eden lilang. 10I bu ening eke ti kiden ni Yesu otunu lilang ekeb itsari, otunu ni abe kukyi eyi kayang eyi kitsi kita. 11I bu ening eke indu lilang osu kyong Yesu Kristi si Itsi, ti buzur ni Ikpe Abba.12Erening, anyi bamba nim, utu awu nyi ra na kikyi itsari, nyi fu bu obr nim mbe kong eke nyi bu irim nim ting, bu etim ogbenlu yi bereng yi etu ineng. 13Kikyi ere esi Ikpe ami ra tim etim etu idi eyi orup gyi utu awu arib mi.14Bu ozu lilang kenyim ra kangr kyating. 15Bu yi zizeng utu ning belim Ikpe eke kuda akyating. Bu yi utu ning eke otok bata kayang ti bekeng abeleng lilang ti kuzing burim. 16Hu kive unyang zizeng eke ama lu kikyeng ti buzur ni kutu Kristi. Indi ama rung kyong unya ulu nim ra etim obu nim akya eyi kikyeng kong.17Eke ama esi ede anim okur ereng bunda ni ozin eyi etim ni orup uting inyi, ama tin orup si atin orup eyi nyi lilang. 18Ri utu awu nyi ting nya tin orup si atin orup yi ama.19Eke ama lu orup etu Itsi Yesu eke ama tse Timoti aba obu inyi esi ede kira kong, eke ndi ama ting ele yi ikeb ihu kekpeng aki ama rung ozu kikyi inyi meng. 20Kikyi ere ama kyating eyi ongyi uying ami alu eyi orup utu Timoti ami eting katr kikyi inyi. 21Kikyi ere eyi eyi amang kapu ngyi mbe amang ayi ni Yesu Kristi kong.22Eke nya rung utu awu i tok angyi ereng idung obu etim eyi abba, esi utu awu i bu etim eyi ama ti uha uding. 23Ening ama kyong ama etse mi aba obu inyi bukr mbe azang utu awu ozu esi eyi ama. 24Eke ama lu orup etu Itsi kyong ama ting aba obu inyi bukrmbe.25Eke ama mang kyong esi keng ama tse Epafroditu esi irim aba obu inyi. I si ongyi etim eyi ama eyi umba nim eyi kukpa uyang eyi ama, ke i si kitse etim inyi eyi idung etim ami ra pu anda ama. 26 Kikyi ere i ting orup inyi i si okyung orup inyi i yi nyi ele ibung, kikyi ere nyo wok kyong okyung mi. 27Kavang okyung mi ham ne zi ti kepyi buku. Eke Ikpe azang mi egyi kimbok, ke esi ami mbe kong, eyi ama ting, eke ama afa orup ubr ayak eyi orup ubr kong.28Erening korup nim ama re tse mi aba, eke kekpeng aki nya zang mi eye nya tin orup. Eke ama esi amang ozu eye kong. 29Nyi hu Epafroditu etu Itsi yi orup oten lilang. Nyi nda bangyi utu ngyi bolib. 30Kikyi ere esi ti etim Kristi ayi i lu uhang buku. I de uyang ngyi etsim atim etim anda ama ke i bu etim ayi nyo bu arung anda ama kong.
Chapter 3

1Ni kihun ngyi, anyi bamba, nya tin orup etu ltsi. Ayi ama elim ozu ayi leng anda nyi eye esi bolib kong. Ozu ayi eleng agben nyi. 2Nyi zo bobu zizeng. Nyi zo zang bangyi abe ni etim ebyi. Zo zang abe ni kipu. 3Adi esi abe ni kamang kata. Esi adi abe ra rak ti Kudin lkpe. Adi abe ata etu idi etu Kristi Yesu, eyi abe alu orup ti ibyi etu kong.4Ting ahing, ama bulok nim alu orup ti ibyi etu. Ongyi ami amang kyong elu orup ti ibyi etu mbe, ama alu obu ening. 5Eke bata ama kamang kutu aki ni utong ura, ni bangyi Isrel, ti kika ni Benjamen, ama si Hebru kahung, utu awu ele ti izin, ama si ni Bafarasi.6Ni orup olu, ama si ongyi kufa ni kiken bangyi lkpe, ama fa kenung ti izin, ama esi ongyi kuda kong. 7 Eke ozu ayi anda akahu ama, ama si yi apa mbe kikyi ni Kristi.8Ni kavang, indang ama de ozu ayi ering lilang alu ukeng kikyi ni borib eyi orung etu Kristi Yesu ltsi nim. Kikyi ngyi ama si ozu lilang apa mbe. Ama zang ozu lilang akya yi kikyeng eke ndi ama fa Kristi, 9 eke ba fa ama etu ngyi. Ama kyating yi kenung ni kikyi nim utin ni izin. Ama ra pu kenung aki esi utin ni orup uting ni Kristi, kenung aki esi kubu lkpe aba kikyi ni orup uting. 10Erening indang ama ra pu ama rung mi eyi bugbang ni uzir ngyi eyi kikyi kiken ni butsim ngyi. Ama ngang ama ta ezim esi utu ni buku ngyi, 11 Erening, utu awu yo bu meng ama pu ama yak ti uzir ni abe oku meng.12Ama afa ozu ning kavang meng kong, ra ama ohun rening meng kong. Eke ama ra ngang eding kobr eke ama hu ozu ayi ke ama fa ohu obu Kristi Yesu. 13Anyi bamba, ama kyong ama ohu ozu nyi meng kong. Eke kizu kiting esi aki: Ama mgbi-ize eyi ozu ayi kirim eke ama ra pu egyi ti ayi ele kobr. 14 Ama rangang eding ti kizu aki kobr eke ama alyi betsi ti kizi ni lkpe etu ni Kristi Yesu.15Adi abe agbang etu meng, da mang utu ning; Ayi usi amang ozu iying kekyi mbe, Ikpe ede yi otok mu. 16Ting ahing, utu awu di ne zi, di hu yi alu.17Nyi ben ezun nim, anyi bamba. Nyi zo zang abe re si isi ibi emyeng yi ezung isi idi zizeng. 18Baga mbe re si isi ibi utu awu ama ra ha nyi ekpr ening mbe, ke inbang ama ra ha nyi eyi bekye egyi--bereng bangyi kufa ni otsi kumen ni Kristi. 19Kihun ibi esi ukem kikyi ere ikpe ibi esi kembr ibi, ke etu indep ibi esi kiyeng. Ba mang ozu ayi ni kayang mbe.20Eke kehen idi ele kukyi, iyak ayi de le abang ogbenlu idi ltsi Yesu Kristi. 21 I ba ohu etu idi eyeng eding ti etu ni buzur ngyi, ti kazak kiga ngyi ni bugbang ngyi i hu ozu lilang alu ezun ngyi.
Chapter 4

1Erening, anyi bamba orup nim abe ama kyung orup, orup oten eyi kizur nim kyong nyi yir yi bugbang etu ltsi, anyi boyo nim ni orup. 2Ama ro nung ami Yudiya, eyi Sinti, nyi le yi kating kiting etu Itsi. 3Kavang, ama ra ha nyi, adi abe obu etim ubyi: nyi ka hu bakeb, abe eyi ama obu etim, eyi ama ra ha uha uding eyi Kelemi eyi abe ering, ke edin ibi ele ti Keveb Unyang.4Nya tin orup etu ltsi kpr ening. Eye ama ha nyi, nya tin orup. 5Nyi nda bangyi arung ile irung inyi. ltsi ele onyong meng. 6Nyi fu ka kulung kikyi kizu keki eye kong. Eke, kikyi ni ozu lilang nyi bu aduwa ri nung, yi uudeng, nda Ikpe arung ozu ayi nyi ra pu, 7 Eke bukun ni lkpe abe obu karung lilang, ekpe orup inyi eyi kating inyi etu Kristi Yesu.8Ni kihun, anyi bamba, ozu ayi ke esi kavang, ozu ayi ke alu eyi bolib, ozu ayi ke esi kavang, ozu ayi ke atin, ozu ayi esi ni ishong (arib orup), ozu ayi ke ele yi uha uding, ozu ayi ele yi borib, ozu ayi ohun ti uurak, mang ozu kikyi ngyi. 9 Ozu ayi nye ze eyi nyo hu, ayi nyo wok eyi ayi nya zang obu nim, nyi bu yi eke lkpe ami ni bukun ele yi nyi.10Ama tin orup aga mbe etu ni ltsi ni indang ayi nye le yi kating kiding etu nim. Ni kavang nye le yi kating kiding kikyi nim esi ri keyir, eke kisa akyating ayi nya kahu ama. 11Ama olok esi kikyi aki ama rapu uka hu mbe kong. Ama ze utu awu ama hu etu nim ti butsim lilang. 12 Ama rung keken, eyi ayi ozu ele aga. Ti ozu lilang ama ze ni bekeng kekyi arung kata ni utu awu ama ehe anim arung eyi utu awu ama ele bunyong, eyi utu awu ama afa aga eyi kige aki yakyating. 13 Ama bu arung ozu lilang utin ongyi ami anda ama kazak.14Erening, nyo bu zizeng ayi nye yi ama ha butsim nim. 15Anyi bangyi Filipiyan nya rung kyong keyir ni uha uding ayi ama anyin ki Masidoniya, kiken bangyi lkpe aka hu ama ti bunda bunda ra ti bunda buhu kong ohun anyi mbe. 16Eyi kige aki ama le ki Tesalonika nye tse uka hu anda ama obu kezing kiting. 17Okyong ama ra pu bunda obu inyi kong. Eke ama ra pu ehim ti uudip atsu ti kubu etim inyi.18Ama fa ozu nyi lilang, ama le yi aga mbe. Ohun ama meng. Ozu ayi nye tse Epafroditu ama fa yi meng. Ye si ozu ayi anyang alu yi bagak beding, ye si bunda buding abe arib lkpe orup. 19 Ikpe nim amen anda nyi ayi nyi ra pu utu awu kiven ngyi ele ti buzur Kristi yesu.20 Indang anda Abba lkpe idi buzur umengkigyi eyi umenkigyi. Amin.21Akyip bamba abe ele etu Kristi Yesu lilang. Bamba abe eyi ama ele ra kyib nyi ting.22 Bamba etu lkpe eleng lilang ra kyib nyi, obu lilang abe kihak agya ni Siza. 23 Eding ni ltsi Yesu Kristi le yi kudin inyi.

Colossians

Chapter 1

1Paul, ongyi kitsim ni itsi Yesu Kristi utin ni orup Ikpe, eyi Timoti umba idi, 2kubu ni abe esi osu eyi orup uting etu ltsi Yesu ki Kolosiya. Eding le yi nyi eyi bukun si kubu Ikpe Abba idi ba. 3De deng Ikpe, Abba ni ltsi idi Yesu Kristi, ke di ro nung Ikpe ekpr ening kikyi inyi.4Adi owok ozu orup uting inyi etu Kristi Yesu eyi ishong (orup orib) awu nyi alu etu ni bangyi abe etseng alu ni lkpe. 5Nye le yi ishong (orup orib) ning kikyi ni orup olu awu ba alu nyi kukyi. Nyo wok ozu kikyi ni orup olu awu ele abang lang kive ni kavang, ti uha uding, 6awu aba obu inyi. Uha uding ning re hem ehim ke ere edip evr kayang lilang. Ere obu utu awu eleng etu inyi esi ri kutu aki nyo wok wu esi eze ozu kikyi ni eding lkpe ni kavang.7Eleng esi uha uding awu nye ze kubu ni Epafras, umba orup idi ti etim eyi di, ami si ulim-etim orup olu ni Kristi kikyi idi. 8Epafras ha tok di ishong (orup orib) inyi meng ti Kudin.9Kikyi ishong (orup orib) ning, esi ri kutu aki do wok ozu ning de tim kihuk ti aduwa obu kikyi inyi kong. Adi ro nung kyong nya amen eyi bomin ni orup ngyi ti bekeng bomin lilang eyi orung ni kudin. 10Adi ro nung Ikpe kyong nyi si alu orup etu ni Itsi ti bekeng beding lilang. Adi ro nung Ikpe kyong nyi hem ehim ti bekeng beding eke nye dip ti bomin Ikpe.11Adi ro bu aduwa kyong nyi gbigbang ti kazak ti bekeng ni bugbang ni buzur ngyi ti orup uhu lilang. 12Adi ro nung kyong nyi deng lkpe aga mbe yi orup otin, ami obu nya fa kapu inyi ti ile ni abe oso su ni bata.13E duk di ti bugbang kiding kiveb e ku di eding agya kiding ni Idung orup ngyi. 14Utin Idung ngyi da fa kive eyi upanda ni abyi.15Idung nyi esi kibr ni Ikpe ami da zang kong. Ami si idung kitabr ni ozu ayi e kem lilang. 16Esi utin ngyi ke e kem ozu lilang, ayi kikpe kukyi eyi ayi kitin, ozu ayi da zang eyi ayi da zang kong. Esi kikyo kiding ra esi kazak uding kitsi ra esi kilang kazak, ozu lilang akem utin ngyi ke esi angyi. 17Ami ele obr ni ozu lilang, ke ozu lilang ohu etu ngyi.18Ami si kikyi ni etu, kihun bangyi Ikpe. Ami si keyir esi eyi idung kitabr katang ni ahem, ening ami ele kitabr katang ni ozu lilang. 19 Ayi arib Ikpe okyong ozu lilang ele etu ngyi, 20ke i hu eken ozu ngyi lilang utin Idung ngyi. Ikpe ta irung utin beyeng kotsi kumen ngyi. Ikpe aku eken ozu lilang etu ngyi, esi ozu ayi kitin ra ozu ayi kikpe kukyi.21Akpa meng, anyi ting, esi ekyin obu Ikpe ke de si bangyi kufa ngyi korup ni etim ebyi inyi. 22Eke indang i hu nyi aba kitang ngyi utin ni buku. I bu ening eke i nda nyi ile keveng, kya eyi elib, obu kiyeng lilang obr ngyi. 23Ayi nye kpr ti orup uting, ele zizeng eyir didik, fu anyin ti orup olu, eyi ule bang ni uha uding awu nyo wok kong. Eleng esi uha uding awu ba aha bangyi abe ekem ele kayang. Eleng esi uha uding awu ama Pol, hu esi idung etim.24Indang ama atin orup ti butsim nim kikyi inyi, ama zim edr ketu nim ti aki apu ana ni butsim ni kristi kikyi ni etu ngyi ayi esi kihun bangyi Ikpe. 25Esi ti kihun bangyi Ikpe aki eleng ayi ama si idung etim, esi ti etim ayi esi kubu Ikpe ayi i nda ama kikyi inyi kyong ama ba nda nyi eke aba amen kive ni Ikpe. 26Eleng esi kavang aki ele kata esi re keyir ni kuzeng. Ke indang aba vuk otok bangyi abe ososu eyi mi. 27Esi ni abe Ikpe apu kyong i bu otok kezun ni buzur ngyi ni kavang kata ukyikatang bangyi irim. Otok kyong Kristi ele etu inyi, orup olu ni buzur abe kobr.28Eleng esi ami nyi ami di ra ha uha ngyi. Adi ra zir bangyi lilang, ke di re ze bangyi lilang eyi bomin, eke de de bangyi lilang anda Kristi utu awu epu. 29Ening ama tem etim rangang re ben ti kazak ngyi aki ra tem etem ketu nim eyi bugbang.
Chapter 2

1Ama ra pu kyong nya rung utu awu ama ra ngang kikyi inyi, abe ki Ladisya, eyi bangyi abe azang okpr nim meng kong. 2Ama bu etim eke ndi orup ibi ovuk tsik eke be ken botu ubyi kemeng ni orup arib eken ti kiven aki amen yi orup olu ni orung, eding ti kavang bomin Ikpe abe ata, esi Kristi. 3Etu ngyi esi kuluk aki bomin eyi orung lilang ata embe.4Ama ha ening eke ongyi omi aba kanim nyi eyi eve olyir kong. 5Ama ele eyi nyi ti etu kong, ting ahing ama le yi nyi ti kudin. Ama atin orup ayi ama zang eding eyi bugbang inyi ti orup uting etu Kristi.6Utu awu nyo hu Kristi ami si Itsi, nyi si etu ngyi. 7Kyeng inyi zizeng etu ngyi, mbyi etu ngyi, orup uting inyi hu uzin utu awu be ze nyi, men yi udeng.8Nyi zang zizeng ahu ongyi omi ohu nyi eyi eve bomin ngyi eyi eve etse mbe yi, utu bomin bangyi, emyeng eyi ozu kayang, ke emyeng etu Kristi kong. 9Esi etu ngyi utu ni Ikpe ele kpe lilang.10Anyi amen etu ngyi. Ami si kikyi ni kazak eyi kilang bugbang lilang. 11Esi etu ngyi adi ata kamang aki esi bangyi ata kakpa etu mbe kong, eke kamang kita aki etu Kristi. 12Benzi nyi eyi mi ti batisima, ke etu ngyi nyi ezir anyin utin ni orup uting ni bugbang Ikpe, ami ezir mi anyin ti buku.13Kekpeng aki nyo ku ti abyi inyi, eyi kipu etu inyi, i hu nyi esi bangyi bo wung lilang eyi mi, ke i pa anda di abyi idi lilang. 14I za ayin ulim ni akpa ayi elim alu di kikyi eyi ozu kufa ayi ele kikyi idi. i de anyin yi lilang na kem ti otsi kumen. 15I gu abib kazak eyi bugbang, i de yi otok bangyi lilang, elyi bi uma egyi kpang kotsi kumen,16Erening, ongyi omi fu lok nyi ikpe kikyi ni ala alyi ra umgba, ra kikyi uru kukyip ra uva upyi, ra kikyi Itu uzin. 17Eleng esi kibr ni ozu ayi ra ba obr, eke kikyeng ngyi si Kristi.18Nyi fu nda ongyi ami ra pu uring eyi urak ni belim etim Ikpe olok mi ikpe kikyi ni kituk inyi kong. Utu ongyi ami nyi ikyin eding ti ozu ayi i zang eke i ndip kikyi eyi kating ni ibyi etu. 19I kyi eyi kikyi kong. Esi kikyi aki etu lilang eken embe eyi igyuk esi embe aba eke yi bung eken ubyi yi re dip eyi budip abe Ikpe anda.20Ayi nyi si oku ubyi eyi Kristi kayang, ere bu ke nye ele reng bangyi kayang. 21"Fu hu obu kong, fu mbak zang kong, fu ayak kong." 22Ozu ayi eleng lilang aba ekem, kikyi ere ye si izin ayi bangyi mbe eze. 23Izin nyi ele eyi bomin ni uben bangyi eyi kikyi kina itsari eyi eding etu. Eke yi akyating eyi ukahu ni etu.
Chapter 3

1Ayi Ikpe se zir nyi eyi Kristi, nya pu ozu ayi ele kikpe kukyi, kiluk aki Kristi kyu ele kubu etung ni Ikpe. 2Kating inyi le ti ozu ayi kikpe kukyi, fa ting ayi kitin kong. 3Ayi nyo ku meng, ke unyang inyi ata ele etu Kristi kubu Ikpe. 4Kekpeng aki Kristi ami esi unyang inyi aba otok, anyi ting otok eyi mi ti buzur.5Bong akak etu ayi ele kayang--baza bana, ile elib, egyi kulak, ozu abyi, baha batim. 6Esi kikyi ni ozu ayi eleng, ede orup uma Ikpe aba kikyi belim abe ayik atung. 7Esi ni ozu ayi eleng ayi nyi obu ri kezing kige aki nyi ele embe. 8Eke indang esi keng nye si ozu ayi eleng lilang apa embe--orup uma, orup otsu, kating kebyi, katu, eyi eve abyi ayi olu undu inyi.9Nyi fu ka botu kazim kong, ayi nyo nwo lu ongyi ami okeb etu inyi eyi etim ngyi meng, 10Ayi nya pa ongyi upyi etu meng ami bakem mi upyi ti bomin utin ni kibr ni ami akem ki. 11Eleng si kiluk aki alu Grik eyi Jus kong, abe ata kamang eyi abe ata kong, ekyin, Sytian, upyi, ongyi kive, eke Kristi isi lilang eyi ni lilang.12Anyi abe Ikpe etseng, keveng, eyi abe ni orup, ile egyi kimbok, eding, kikyi kina eri, irung, eyi orup uhu. 13Nyi sisu yi botu. Nyi bu botu eding. Ongyi omi esi le yi kenyim eyi ami, nyi mgbi-ize panda botu utu awu itsi emgbi-ize apanda nyi. 14Aki obu lilang, le yi ishong (orup orib) awu aku eken nyi ohun ening.15Bukun ni Kristi na kiding korup inyi. Esi bukun abeleng ohu nyi esi kikak etu kiting. Ke nyi le yi uudeng. 16Nda eke kive ni Kristi eve etu inyi. Nya zir botu yi bomin lilang, eyi itu obong ayi ni kuden. Nyi sukubong yi uudeng korup inyi nda Ikpe.17 Ozu ayi nyi si bu, ni eve ra ni etim, bu lilang ti kidin Itsi Yesu. Deng Abba Ikpe utin ngyi.18Anyi bakeb, nyi na kikyi itsari yi bama inyi, utu awu arib etu ltsi. 19 Anyi bama, nyi shong (arib orup yi) bagu inyi, eke nyi fu ra tsu orup bukr eyi bi kong. 20Anyi belim, nyi na kikyi itsari yi babba yi banyin inyi ti ozu lilang, ayi eleng orung Ikpe orup. 21 Anyi babba, nyi fu nda belim inyi abib orup, indi etu orung bi kong.22Anyi bepyi, na kikyi itsari yi bangyi kikyi inyi ni ozu ayi ti etu ni ozu lilang, nyi fu bu etim ayi arib egyi bangyi mbe kong, eke bu yi orup lilang. Ring Ikpe. 23Ti ozu obu inyi lilang, nyi bu si korup inyi reng nyo bu anda Itsi, esi bangyi kong. 24Nya rung kyong kubu etim undu umen inyi nyo hu obu Itsi. Esi ltsi Kristi ami nyo bu anda. 25Ongyi ami obu kobyi mbe i fa butsim ni kebyi aki i bu, kekyi kotok akyating.
Chapter 4

1Bangyi obr, nda bepyi inyi ozu ayi arib eke ele kuvang. Nya rung kyong nya alu eyi ongyi obr kukyi ting.2Yir di dik ti uunung. Le yi kozo yi kudeng. 3Nyi nung Ikpe ubyi kikyi idi ting, eke Ikpe avung di kisapu indi da ha kavang aki ata etu Kristi. Kikyi ni ayi eleng, ba kem ama igbe. 4Nung Ikpe eke ama ha kilang nyi utu awu anda ama ha.5Si ti bomin yi abe kayang, fu alyi kige kong. 6Nda eve inyi amen eyi eding. Nda yi anyang bumwa, eke nya rung utu awu nyi so su bangyi.7Esi ozu kikyi nim, Tatsikus aha otok nyi. Ami si umba ni orup nim, idung etim ni kavang eyi upyi ni etim etu ltsi. 8Ama tse mi aba ti kikyeng aki eleng, eke nya rung ozu kikyi idi, eke i hu nyi ikeb. 9Ama tse mi eyi Onesimu umba idi ami alu yi orup, ami si uting katang inyi. Ba ha nyi ozu ayi obu eyi di ameng.10Aristakus, umba nim ketim kipa, ra kyip nyi eyi Mak, idung umba ni Banaba ilige (ami nyo wok izin obu ngyi, ayi i si aba obu inyi, nyi hu mi), 11Eyi Yesu ami be zi mi Justus. Abe ni kamang kata kitik mbe abe bangyi etim eyi ama ni agya kiding Ikpe. Be si ikeb ihu nim.12Epafras ra kyip nyi. Ami si uting katang inyi eyi upyi ni Kristi Yesu. I ra ngang kikyi inyi ti aduwa, eke nye yir zizeng alu orup amin amin ti ozu orup Ikpe. 13Ama su ezik ngyi kyong i ngang kikyi inyi meng, abe ki Ladisiya, eyi abe ki Hirapoli. 14Luk umba ami ni orup, kikpong bukyong eyi Dema ra kyip nyi.15Nya kyip bamba abe ki Ladisiya, eyi Nimfa, eyi kihun bangyi Ikpe abe le kagya ngyi. 16Kekpeng aki be zi keveb ning katang inyi meng, nyi zi ki eye katang ni kihun Ikpe aki ki Ladisya ting. 17Ha Atsipus kyong, "I zang egyi ti etim ayi i hu obu ltsi, i bu yi kpe."18Kokyib aki leng esi ama Pol--elim bulok nim. Nyi mang arung butsim nim. Eding yi nyi le.

1 Thessalonians

Chapter 1

1Paul, Silvanus eyi Timoti anda ketim ni lkpe aki ki Tisaloniya etu lkpe Abba eyi ltsi Yesu Kristi. Eding eyi bukun le yi nyi.2Adi re edeng lkpe kikyi nyi lilang ekpr ening mbe, ayi di re zi kiden inyi ti aduwa idi.3 Adi ra mang arung nyi ekpr ening mbe obr lkpe Abba kikyi ni etim orup uting inyi, etim ni orup orib, eyi orup uhu, orup olu awu ni kohungtu etu ltsi idi Yesu Kristi.4Anyi bamba abe lkpe arib orup eyi, da rung kyong ltsi etseng nyi. 5Kikyi ere uha uding idi awu aba obu inyi eyi eve mbe kong, eke ti bugbang ni Kudin Kotin, eyi ti orup olu uga. Rening nya rung utu bangyi abe de re katang inyi kikyi inyi.6Nye si abe re ben ezun idi eyi ni ltsi, utu awu nyo hu kive ti butsim buga eyi orup uting ti Kudin Kotin.7 Erening, nye si abe otok kitok ni abe esi osu ki Masidoniya eyi Akaya.8Kikyi ere utin inyi kive ni ltsi arak lu kayang, ke ohun ki Masidoniya eyi Akaya mbe kong. Ke ere lilang orup uting inyi etu lkpe olu eding. Erening, da pu kizu kilok eye kong. 9Ayi ke abe bulok aha uha utu isi idi katang inyi. Ba ha utu awu nye zim aba obu lkpe, esi baha inyi apa embe aba eben lkpe uwung ni kavang. 10Ba ha kyong anyi re le abang Idung ngyi kukyi, ami i zir anyin katang ni abe oku meng. Eleng si Yesu, ami ere ata di ti orup uma awu ra ba.
Chapter 2

1Anyi bamba nya rung bulok kyong, uba idi obu nyi esi mbe kong. 2Akpa meng nya rung kyong de tsim butsim eyi utu awu be zir di kiyeng ki Filipa. Adi ata etu vr etu lkpe idi era ha nyi uha uding ni lkpe ti ungang uga mbe.3 Ayi ikeb ihu idi esi ni kuda kong, esi ni elip kong, ra esi ni ukaba kong. 4 Erening, esi lkpe osu ke i de etim ni uha uding anda di, ening do lok. Do lok, eke esi indi arib bangyi mbe kong, eke arib lkpe. Esi emi ami ozo zang erip idi.5Ayi adi kekpeng keki olok ozu ni ukaba ra eteng nyi mbe kong, ra esi ni burim kong, ke lkpe esi ezik idi. 6Ra da pu buzur obu ni bangyi, eyi obu nyi ra bangyi babe kong. Okyong da pu indi do hu esi bangyi kitsim ni Kristi.7Adi eting orung orup ereng ayi ami ehe belim ngyi. 8Ereneng adi okyung orup inyi. Orup otin idi esi ni uha uding ni lkpe mbe kong eke esi ni unyang idi ting. Kikyi ere nye le di orup aga mbe. 9 Ayi nya mang arung, bamba, eyi etim etim idi ayi do bu utuga eyi uruga di ra tim etim eke de rim ongyi omi kong. Ti kige aki nyi, da ha nyi uha uding ni lkpe.10Nyo su ezik idi, eyi lkpe ting, utu ile keveng, kenung, utu awu da kya yi kebyik aki bo lok abeb di obr anyi abe so su. 11Ri utu awu nyi nya rung utu awu do bu eyi nyi kekyi kekyi ering utu awu abba bu yi belim ngyi, 12di ro nung nyi ohu nyi ikeb re gyi nyi eke nye si ti ukeng awu ni Ikpe, ami ezi nyi aba agya kiding ngyi eyi buzur.13Ti kikyeng ning adi re deng lkpe ekpr ening mbe. Kekpeng aki nyo hu uha lkpe obu idi awu nyo wok, nyo hu wu ereng kive ni ongyi mbe kong. Nyo hu wu kavang ereng kive ni lkpe. Esi kive aki eleng aki obu etim katang ni anyi abe so su.14Ke anyi, bamba, nyi ben ezun ni ketim lkpe aki ele ki Judiya ni Kristi Yesu. Kikyi ere ting nye tsim rening obu bangyi kehen inyi, utu awu bo bu obu Jus. 15Esi bo Jus abe obong ltsi Yesu eken eyi bangyi izir. Esi boJus abe atr di olu kayang. Bo bu arib lkpe kong. Be ting afa bangyi lilang. 16Bo tung di kyong di fu ha bangyi irim kilang Ikpe kong utu yi ba gben yi. Kikyeng ngyi okyong abyi ibi aga meng. Orup uma lkpe ele bi kikyi ni kihun ngyi.17Anyi bamba, adi esi nyi apa, ni indang mbe, ni etu okyong de mgbi ize eyi nyi kong. Adi ating kyong da zang akpr inyi ti itu sang obr. 18Adi apu da ba obu inyi, ama Pol, eye kezing kiting, eke shintan zib di. 19Ere si orup olu idi ni irimtu, orup otin, ipuk kiding ni uuba ni ltsi idi Yesu. Esi anyi eyi bangyi abe ereng kong. 20Ayi anyi esi buzur eyi orup otin idi.
Chapter 3

1Ereneng, kekpeng aki do hu orup arung eye kong, da mang kyong arib indi de le kpr ki Aten mbe. 2De tse Timoti, umba idi eyi iyo idi ti etim lkpe ti uha uding ni Kristi, eke nya fa kazak eyi ikeb ihu ti orup uting inyi. 3Adi obu ening indi ongyi omi fu akpuk ti butsim abe eleng kong. Kikyi ere anyi bulok inyi arung kyong esi ti ozu ning ayi be tseng di.4Kavang, kekpeng aki de le yi nyi, da ken aha nyi meng kyong da nduk de tsim butsim buga, ke yo bu kavang, ayi nya rung. 5Ayi erening, ayi esi ama ohu orup arung eye kong, ama tse aba eke ama arung orup uting inyi. Kiying kimbak zang ambak zang nyi meng, eke etim idi azik mbe.6Eke Timoti si kubu inyi aba eyi uha uding ni orup uting eyi orup orib. l ha tok di kyong nya mang eding kikyi idi ekpr ening mbe, ke nyi ra pu nya zang di ri utu awu adi apu da zang nyi ting. 7Ke ening anyi bamba, orup okyu ohuk di tsik ti orup uting inyi, ti lilang ni ibak eyi butsim idi.8Ke indang ayi de le, nye si eyir zizeng etu ltsi. 9Utu orung eke adi edeng lkpe kikyi inyi, ti orup otin awu da lu eyi nyi lilang obr Ikpe. 10Do nung Ikpe utuga eyi uruga alu orup embe eke da zang okpr inyi indi da pu anda nyi kizu aki ra ken ti orup uting inyi.11Abba idi Ikpe bulok ngyi, eyi ltsi idi yesu, tok di ukeng inyi. 12ltsi nda nyi nye ve ti kemen ni orup orib etu botu eyi bangyi lilang, utu awu adi obu eyi nyi ting. 13I nda erup inyi kazak, eke ba kyating eyi eleb ni keveng obr ni lkpe Abba idi, ti uuba ni ltsi idi Yesu eyi bangyi keveng ngyi lilang.
Chapter 4

1Kihun ngyi, anyi bamba, adi ohu nyi ikeb etu Itsi Yesu. Utu awu nyo hu kazir obu idi utu awu nye si isi ayi arib Ikpe, nyi si ri utu awu nyi ting, indi nyo bu obu ening. 2Kikyi ere nya rung utu kazir aki do hu nyi utin ni Itsi Yesu.3 Ining esi ozu orup Ikpe, umgbe atin inyi, okyong nyi pa baza bana,4Indi eyi eyi arung utu awu i fa kevem aki kengyi ti i le keveng eyi kindip, 5fu esi ti egyi kulak kong (ereng bangyi irim abe arung lkpe kong). 6Ongyi omi fu bu umba ngyi kebyi ti ukpa awu eleng kong. Ayi Itsi si ami ra tin akpa ozu lilang, utu kazir aki do hu nyi akpa meng eyi uha.7Ayi lkpe ezi di ni ozu elip kong, eke ni keveng. 8Erening, ongyi ami otung ining i tung bangyi mbe kong, i tung lkpe, ami nda nyi Kudin Kotin ngyi.9Kikyi ni ishong (orup orib) ni bamba, apu kyong ongyi lim nda nyi kong, kikyi ere lkpe bulok ngyi eze nyi utu awu nya rib orup eyi botu. 10Kavang, nyi bu ening lilang yi bamba abe ele ki Masidoniya. Eke do hu nyi ikeb, anyi bamba, indi nyo bu obu ening. 11Adi ohu nyi ikeb indi eyi eyi ele ile irung, alu orup ti etim inyi, obu etim, utu awu da ha nyi, 12eke nye si zizeng obr ni bangyi kayang eke esi nya pu kizu keki eye kong.13Da apu kyong nyi wok amin, anyi bamba, kikyi ni abe ana bula meng, eke indi nya beb orup ereng abe ering ke ba kyating eyi orup olu kikyi ni kohongtu ibi kong. 14Ayi do su kyong Yesu ku ke i zir anyin eye, erening ting lkpe aku Yesu eyi abe ana bula etu ngyi aba. 15Ening da ha nyi kive ni ltsi, kyong adi abe ele bowung, abe ra abang kutu uuba ni ltsi, esi da ta abe ana bula meng obr kong.16Kikyi ere ltsi bulok ngyi i si kukyi okyu. l ba eyi kilang, eyi kilang ni uding belim etim lkpe, eyi kidin indr ni Ikpe, ke abe oku etu Kristi atabr ezir. 17Eke adi abe ele bowung, abe ering, i bung di lilang eyi bi aku di atsu ti kotin ohung na fa Itsi ti ufe. Utu awu leng di ne yi ltsi ele ekpr ening. 18Erening, nyi hu botu ikeb yi eve ayi eleng.
Chapter 5

1Indang kikyi ni kige eyi kekpeng, anyi bamba, apu kyong elim kizu anda nyi eye kong. 2Ay anyi bulok inyi arung amin amin kyong kutu ni ltsi ra ba ereng uzi otuga. 3Ayi ba ha kyong," "Bukun eyi ogben," ke ukim aba emen kpeng ereng akeb eting kimba. Ukeng akyating be ki olu.4Eke anyi, bamba, nyi fu le ti kiveb eke kutu aki nyi aba emen nyi ereng uzi kong. 5Kikyi ere anyi lilang esi belim ni bata eyi belim ni uruga. Adi esi belim ni utuga ra belim ni kiveb kong. 6Erening, adi fu na bula ereng babe ana kong. Eke di le egyi kubu yi kozo. 7Kikyi ere abe ana bula ana utuga, eyi abe amgba ezin obu ening utuga.8Eke ayi de esi ni uruga, esi keng do hu etu eyi orup uting eyi ishong (orup orib) ereng kukpa ben, eyi kaven ti ogben ni kongtu ukeb zing idi. 9Ikpe alu di eke da fa orup uma ngyi kong, eke da afa ogben utin ni Itsi idi Yesu Kristi. 10Esi ami ami ku kiyki idi indi, ayi de le bowung ra da ana ra kiying da aba ele eyi mi ibung. 11Erening, nyi hu botu ikeb mbyi botu atsu utu awu nyi obu meng.12De beb nyi, anyi bamba, eke da arung abe obu etim katang inyi, eyi abe ele kikyi inyi etu Itsi eyi abe oho nyi kazir. 13Adi ting ro nung nyi eke nya zang bi eyi orup uding kikyi ni etim ibi. Nyi le bukun yi botu. 14 Do hu nyi ikeb, anyi bamba: nyi kya abe ni urak, nyi hu abe abeb orup ikeb, kahu abe ayik etu, nyi hu orup yi botu lilang.15Nyi fu atin akpa ni abyi eyi botu kong. Teng, ben ozu ayi arib yi botu lilang. 16Nya tin orup kpr ening. 17Bu aduwa kpr ening. 18Nyi deng mi ti ozu lilang. Ining si kizu orup Ikpe etu Kristi Yesu kikyi inyi.19Fu lim Kudin kong. 20Fu zang ezin eve izir kong. 21Mbak zang ozu lilang. Hu kizu aki arib. 22Kyi itu abyi lilang.23Ikpe ni bukun anda nyi ile keveng hun ening. Kudin inyi lilang, unyang, eyi etu inyi ele zizeng abang uuba ni Itsi idi Yesu Kristi. 24Ongyi ami ezi nyi, i si ongyi kavang, ami eke i bu yi.25Anyi bamba, nyi bu di aduwa ting. 26Nya kyib bamba lilang hu botu mgba kelung. 27Ama ro nung nyi kidin ni Itsi kyong nyi zi kitsim ning tok bamba lilang. 28Eding ni Itsi idi Yesu Kristi yi nyi le.

2 Thessalonians

Chapter 1

1Pol, Salvanus, eyi Timoti, elim anda kihun bangyi Ikpe ki Tesaloniya etu Ikpe Abba idi Ikpe eyi Itsi Yesu Kristi. 2Eding eyi bukun ni Abba idi Ikpe eyi Itsi Yesu Kristi yi nyi le.3Anyi bamba, de deng Ikpe kpir ening kikyi inyi. Utu awu eleng arib, kikyi ere orup uting inyi re dip ham meng, ke ishong (orup orib) inyi eyi botu edip eyi kazak. 4Eke adi bulok idi endip etu ata nyi katang kihun bangyi Ikpe lilang. Da ta aha kikyi ni orup uhu inyi, eyi orup uting inyi ti kufa aki nyi afa. Da ta aha kikyi ni orup uhu inyi ti ibak ayi afa nyi. 5Eleng si ura ni kenung ikpe ilok ni Ikpe. Kikyeng ngyi okyong nyo hun ening eke nya fa agya kiding Ikpe ti butsum inyi.6Esi kenung ni Ikpe eke i tsim bangyi abe etsim nyi, 7ke i nda ufe ekyin nyi ti ibak ayi afa nyi eyi di. I bu ening kige aki Itsi Yesu aba otok angyi kukyi eyi belim etim Ikpe ti bugbang ngyi. 8Ti iduk ula e tin akpa ngyi kikyi ni bangyi abe arung Ikpe kong eyi abe osu eyi uha uding ni Itsi idi Yesu kong.9Be tsim butsim ni umenkigyi ba nyin obr Itsi eyi buzur ni bugbang ngyi. 10I bu ining kige aki i si aba kutu aki nyi bangyi ngyi anda mi buzur, ke bangyi abe so su mi egyir bi lilang. Kikyi ere uha uding idi awu aba obu inyi oso su.11Kikyi ni ining adi ting ro bu aduwa anda nyi ekpr ening. Do bu aduwa kyong Ikpe idi i zang nyo hun ening ti kizi inyi. Do bu aduwa kyong i nda nyi ozu eding ayi nyi ra pu eyi etim utu awu arung lilang ti orup uting eyi bugbang. 12Do bu aduwa ening indi kiding ni Itsi Yesu afa buzur obu inyi. Do bu aduwa kyong inda nyi buzur, kikyi ni eding Ikpe idi eyi Itsi Yesu Kristi.
Chapter 2

1Indang kikyi ni uuba ni Itsi idi Yesu Kristi eyi ni uuken idi ubyi ayi di ne le eyi mi: anyi bamba, di ra ha nyi, 2kyong nyi fu nda inyi butsim ra abeb orup bukr mbe kong, esi kudin, ra uha, ra kitsim, okyong esi obu idi aba kong, awu otok kyong kutu ni uuba ni Itsi nyi aba akpa meng.3Ongyi uying fu akaba nyi ti ukeng owu kong. Esi aba meng kong esi irim ni ooku kyu lang, eyi ongyi ami etsi izin kong aba vuk olu, idung ni ukem nyi. 4Eleng si ami ro tung ke i ndip etu otu angyi atsu obu ozu ayi re zi kidin Ikpe lilang ra abe ra rak mi. Erening, i kyu ele ti kikyo ketim Ikpe ke i tok angyi ereng Ikpe.5Anyi amang rung kyong kige aki ama le yi nyi ama ha nyi ozu ning kong. 6Indang nya rung kizu aki otung mi, eke i ba vuk olu kige aki be myeng alu. 7Kikyi ere kata ni ongyi ami etsi izin kong ere obu etim meng, esi ongyi omi fu re zib mi indang ra bang kutu aki bo nwo mi anyin ukeng nyi.8Eke ami etsi izin nyi kong aba vuk olu, ami Itsi Yesu obong mi eyi ufe awu i tim olu undu ngyi. Itsi ede mi olu ereng kizu aki akyating eyi ukahu ti uutok ni uuba ngyi. 9Uba ni ami etsi izin kong aba ti kubu etim ni shintan eyi bugbang lilang, ura, eyi ozu ogun kazim. 10eyi ukanem awu esi kenung kong. Ozu ayi eleng obu eyi abe ni uukem, kikyi ere bo hu ishong (orup orib) ni kavang eke indi ba gben yi.11Ti kikyeng ning Ikpe tse anda bi etim ni eku eke bo su kazim. 12Kihun ngyi okyong bi ba lok bi ikpe, abe ke osu eyi kavang kong eke ba tin orup ti ozu amen.13Eke adi re deng Ikpe kikyi inyi, anyi bamba abe Itsi oshong (arib orup eyi). Ayi Ikpe tseng nyi alu ereng ehim kitabr ni ogbenlu ti uumgbe atin ni Kudin eyi uusu ni kavang inyi. 14Eleng esi kikyeng aki i zi nyi aba utin ni uha uding idi eke nya fa buzur utin ni Itsi idi Yesu Kristi. 15Erening, anyi bamba, nyi yir zizeng. Nyi hu eve ayi nye ze, ti eve ra ayi de lim.16Indang Itsi idi Yesu Kristi bulok ngyi, eyi Abba idi Ikpe ami oshong (arib orup eyi) di ke i nda di ikeb ihu ni umen eyi orup olu uding ni kige obr utin ni eding Ikpe. 17Nyi hu etu inyi eke nya lu orup inyi ti etim eding eyi kive kiding.
Chapter 3

1Indang anyi bamba, nyi bu aduwa nda di, kyong eve ni Itsi esi bukr eke ye le yi buzur, utu awu ele yi nyi. 2Nyi bu aduwa eke da agben olu obu bangyi ingak eyi bangyi babyi, kikyi ere esi liliang abe ele yi orup uting kong. 3Eke Itsi ohun ening, ami e lu nyi esi aduk nyi obu ni abe babyi.4Adi alu orup etu Itsi kikyi inyi, kyong anyi lilang nyo bu eke nyo bu ozu ayi da nda nyi undu ti kilang kizin. 5Itsi nda erip inyi le ti ishong(orup orib) ni Ikpe eyi orup uhu ni Kristi.6Anyi bamba, indang adi ra ha nyi kilang kizin, ti kidin Itsi Yesu Kristi, kyong nya nyin katang ni bamba abe re le ile bayak, ke esi ti uhum awu nyi ohu obu idi kong. 7Anyi bulok inyi arung amin kyong nye le zizeng eke nyo bu ra nya di. Adi ele katang inyi ereng bangyi abe ohu etu ibi. 8Da lyi ala ongyi kikpa kong. Ening da tim etim utuga eyi uruga ti kibak egyi, eke esi de si bolib ongyi omi kong. 9Do bu yi esi kyong da kyating eyi kilang kazak kong. Do bu ening eke otok nyi utu awu anyi ting nye ben ezun idi.10Kige aki de le yi nyi, do lok kilang kizin eyi nyi kyong, "Ongyi ami akya osu obu etim ting, esi elyi ala kong." 11Kikyi ere do wok kyong babe katang inyi ere si isi bayak mbe. Bo bu etim kong eke be le burak agya mbe. 12Indang utu abe eleng di ra ha eyi kilang kizin eye ro hu nyi ikeb kidin ni Itsi Yesu, kyong ba tim etim umbr mbe eke ba lyi ala ayi ibi.13Eke anyi, bamba, nyi fu aha orup ti ozu eding uubu kong. 14Ongyi ami akya osu eyi kive idi ti kitsim ning ting, nyi zang mi zizeng, eke nyi fu ken kikyi eyi mi kong, eke kiyeng ohu mi. 15Nyi fu de mi alu ereng i si ongyi kufa kong, eke nyi kya mi reng umba inyi.16ltsi ni bukun bulok ngyi nda nyi bukun ti bekeng lilang kpr ening. Itsi yi nyi le ubyi lilang. 17Eleng esi okyip nim, ama Pol, eyi kubu nim, eleng esi ura ni kitsim lilang. Eleng esi utu awu ama lim. 18Eding ni Itsi idi Yesu Kristi le yi nyi lilang.

1 Timothy

Chapter 1

1Pol ongi-etim ni Yesu Kristi ti bekeng ni kazak' Ikpe ogben-lu idi eyi Kristi Yesu orup-olu idi. 2eding kubu Timoti idung ami le yi orup uting ni kavang. Eding, khimbok, eyi irung kobre Abba Ikpe yi Yesu Kristi Itsi idi.3Utu ayi I ha mu kekpeng akhi I ri ding kehen Masedoniya, kpri khi Efesus eke ndi u fi su anda bangi yeng aba ze ozu bekeng khekyi mbe kong. 4Ra be fu da atung owok aha ni utok ayi akyating yi kihun. Ining egben kangri aba akhi esi akhahu kating' Ikpe khiki ni orup uting kong.5Ubang ufa ni izin nyi esi ishong ni orup-oten, atsu ti kating khiding, eyi orup uting ni kavang. 6Beying elyi ukeng esi irim ata ozu eding esi eding ti aha khitim. 7Ba nghang be si bu-ze izin, eke be arung ozu ayi be ro lok kong. 8Eke da rung kyong izin a rib ayi use ben yi zizeng.9Da rung kyong izin nyi esi ni bangi kenung kong, eke esi ni bangi abe oku-kebi eyi abe eben izin kong, bangi abe esi ti ukeng Ikpe kong eyi bangi abe ozu abi, eyi bangi abe arung Ikpe kong eyi bangi ilyik. Esi ni bangi abe obong babba eyi banyin ibi, esi ni bangi abe ro bong bangi, 10ni bangi kolok ni baza bana, eyi banyalim yi bakhib abe ra na botu, ni bangi abe ezi bangi ke ohu bi esi bepi, eyi bangi ezik kazim, eyi ozu lilang ayi otung kazir ni kavang. 11Kazir ning esi ni buzur ni uha uding ni Ikpe ayi be de andam kubu.12Ama deng Kristi Yesu Itsi idi. I ndam kazak, i dem alu ongi kavang, ke i dem ndik ti etim. 13Ama si ongi ami re lok egbem izin, ami ri hu bangi yi kebi, eyi ongi kadung. Eke I fa khimbok khikyi ayi mi bu yi kemeng khiveb. 14Eke eding ni Itsi edi amen yi orup uting yi ishong kemeng ni Kiristi Yesu.15Uha nyi ohun utu awu osu ohu yi lilang kyong Kristi Yesu ba kayang ning ndi i ba gben bangi abe obu ozu abi. Ama beb obu lilang. 16Eke khiki ni ining ama fa khimbok, eke ndi utin enim, Kristi Yesu i bu ozu orup uhu. I bu ening ni utok nda bangi abe osu eyi mi ni umen-khigi. 17Indang ni uding' umen-khigi, ami esi ni etu kong, ni kudin, Ikpe uting, bolub eyi buzur esi angi ni umen-khigi. Amin.18Idung enim, Timoti, ama si izin ning alu mu obre, ama ri bu ining ben ezin ni eveh izir khiki ndu, eke ndi o ku uma udeng. 19hu orup uting eyi kating khiding. Bangi beying otung ining eke orup uting ibi ekheb. 20Ereng abe Hymenayus eyi Alesanda, Abe ma nda shentan indi be ze utu awu be gbem izin kong.
Chapter 2

1Ere ening ni kitabre lilang, I ri nung kyong nyi nung, bu aduwa, eyi aduwa khiki ni bangi, eyi u-deng khiki ni bangi lilang, 2khiki ni beding eyi bangi obri, eke ndi de le ile bukun eyi irung ti ile ni bereng Ikpe eyi bolub. 3Ining arib obri ni Ikpe ogbenlu idi. 4Epu kyong bangi lilang agben ke be arung kavang.5Ekhi IKpe si uting, ke ongi katang ni Ikpe yi ongi si uting, ongi nyi si Kristi Yesu. 6I nda angi kuyeng ni bangi lilang, uha ni eding ti khige ngi. 7Khiki ni ayi leng, Bo hum, alu ongi etim uga. Ama ri ha kavang. Ama aka kazim kong. Ama khi-zeh ozu ni bangi irim ti orup uting eyi kavang.8Ere ening, Ama ra pu kyong bangi ere lilang ku obu keveng atsu kukye bu aduwa esi yi orup atsu yi kangre kong. 9Ere ri ening Ama pu bakhib akhem etu bi yi batri beding, abe anda kiyang kong eyi khiki khihu. Bi fo luk uzen kong, ra batri abe agbang betsi kong. 10Ama ra pu kyong ba kham ibi yi avem ayi avang indi bakhib abe otok ile ni bereng Ikpe ti etim eding.11Akhib zeh ozu bi umbur mbe eyi khiki khina. 12Ama anda khisa kyong akhib zeh ozu ra i tok kazak khiki ni iba ngi kong, eke i le umbur.13Ba kgem Adam, lang fiyeng If. 14Ba kaba Adam kong, eke ba kaba akheb yi abi obu. 15Ye re ening, i fa ogbenlu ngi utin ni kimba, ayi be si eyi orup uting eyi ishong eyi umgbe-atin ni orup olu.
Chapter 3

1Khiveh ning ohun ening: Ayi ongi yeng apu kyong i si ongi-khiki, i shong etim eding. 2Ere ening esi keng ongi khiki kyating yi katu. Esi keng i si ibah ni akhib uting. I le le vuk, I si ongi ami ra mang ozu eding, i si ongi izin, i si ongi ami re hu ekyin. I si ongi ami re zeh arung ozu. 3Esi keng i si ongi umgba kong, i fu si ongi kadung kong, eke ening, i si ongi ami vuk, ongi bukun. I si ongi ami le yi kulak anang kong.4I si ongi ami he arung khihak agya ngi zi-zing, ke belim engi reng mi eyi bolub lilang. 5Akya ongi ohu arung khihak agya ngi ting, ahen ayi i hu bangi Ikpe?6Ife si ongi ami hu kyin Ikpe upi mbe kong, eke i ndib etu, na ku okyu ereng shintan kong. 7Esi keng bangi kayang anda uha uding khiki engi obre bangi, eke esi eku okyu ti kiyeng eyi kifa ni Shintan kong.8Be Dikon, nda ibi boleb, bi fu si abi adung ebe kong. Bi fu si bangi abi ra ngba beze ra bangi kogbuk kong. 9Bi hu kilang akhi kavang ni orup uting yi kating khiding. 10Bangi tabri su yi bi, lang fiying bi ti bu etim ibi khiki ere be si bangi ilyik kong.11Bakhib rening bi le yi bolib. Bi fu lok abeb bangi kong. Bi le vang embe eyi orup uting ti ozu lilang. 12Be Dikon si bangi abe le yi akhib uting. Be si bangi abe ohu arung khihak agya eyi belim ebi. 13Abe atim etim eding afa kepi khiding eyi orup olu awu aga ohun ening ti orup uting awu kemeng ni Kristi Yesu.14Ama re lim nda mu ozu ayi leng, Ma lu orup kyong esi ede khira kong Ma ba fa mu. 15Eke ayi Ama esi akyating aba bukri ting, Ama re lim endi o rung utu awu u le ile' zi-zing ti khihak agya' Ikpe, abe esi bangi Ikpe ami uwung, khitip eyi khivuk ni kavang.16Esi ozu katin kong kyong utok ni kavang akhi ni ile Ikpe aga kemeng: "I tok angi ti kibi etu, kudin osu kavang engi, bodung etim Ikpe azang mi, ba ha kayang uha engi, kayang so su yi mi, ke i hung kukye yi buzur."
Chapter 4

1Indang kudin olok min-amin kyong khige ra ba akhi bangi babe esi orup uting apa embe ada atung owok edin kazim eyi ozu ezeh ni edin abi 2kemeng ile kazim. kating ibi arung kebi kong.3Bo su ka-ku kong ke ala ayi Ikpe akhem nda bangi ndi bohu eyi udeng katang ni abi so su eyi abe arung kavang. 4Ozu Lilang ayi Ikpe akhem arib. Lilang ozu ayi do hu eyi udeng esi otung kong. 5Khiki ere khiveh Ikpe yi aduwa emgbe-atin yi meng.6Ayi ude ozu ning otok obre ni bamba, omu si idung etim uding ni Yesu Kristi. Khiki ere be he mu yi eveh ni orup uting eyi ozu ezeh uding ayi uben. 7Tung aha ni kayang ayi bakheb bakhib ro shong. Ening zeh andu ile' Ikpe bulok. 8Uzeh ni etu ra kahu sang mbe, eke ile lkpe akahu agah mbe. Ke ro hu undu umen ni ile ayi leng eyi ayi raba.9Khitsim ning esi ni kavang ohun u-hu. 10Esi khiki ni ining ayi de ra nghang ke do bu etim eyi kazak. Ayi da lu orup utin ni Ikpe' unyang, ami si ogbenlu ni bangi lilang, eke abe so su-ng obu lilang.11Lok atsu ke zeh ozu ning. 12Fu nda ongi azang ezin ile' oten endu kong. Ening, si utok uding obri bangi Ikpe, ti eveh olok, ubu-bu, ishong, orup olu, eyi ile ayi akyating yi ilyik. 13Alu orup ti ozu ezi, kilang ikhip ihu, eyi ozu ezeh-zeh ndu, eding kekpeng akhi ma ba.14Fu zang ezin bunda abe le etu ndu kong, ayi esi bunda ayi esi utin ni kilang izir eyi obu ni bodung bakheb ayi ba ku otok mu-ng. 15Hu ozu ning zi-zing. Le kemeng engi eke u-dep endu esi utok ni bangi lilang. 16Kpe khiki ndu zi-zing yi ozu ezeh ndu. Lu orup ti ozu ning ding kobre. Ayi ubu ening, ogben andu eyi abe owok mu-ng.
Chapter 5

1Fu kya idung okeb kong. Ening, nda mi bolib reng Abba. Hu belim etin ikhip reng bamba ndu banyalim. 2Hu bakheb-bakheb ikhep reng banyin ndu, eyi belim atu reng bamba belige ti ile ayi akyating yi ilyik.3Reng bakhib bekpe, bakhib bekpe abe kavang. 4Eke akheb bekpe ele yi belim eyi belim ni belim, bi tabre nda bi bolub ni khihak agya ibi. Bi he banyin ibi, utu ening ayi Ikpe shong.5Eke akhib bekpe abe kavang ele ngi khitik. Elu orup ngi etu Ikpe. I Ri kpri ti u-nung eyi aduwa utuga eyi uruga. 6Ting ahen, Akhib ami le ni kulak mbe-ng iku, ting ayi i fu uwung.7Ha ozu ning eke ndi ba pu ana khikyeng katu. 8Eke ongi ami akyating apu anda bulu ngi kong, ti-ting kihak agya ngi, i tung orup uting ke ebeb obu ongi ami arung Ikpe kong.9Akheb ami igi ngi ohun akam ara kong nyi fu de kidin ngi ayak ni bakheb bekpe kong, esi ogu ni imma uting. 10Esi akheb ami ba rung mi yi eding obu, khiki ere i he arung belim, ra i ri hu ekyin, ra i mgbe ezun ni bangi Ikpe, ra i kahu bangi ibak, ra i pa khiki ti etim eding obu.11Eke bakhib bekpe abe belim, fu kyong bi ayak embe kong. Ayi be si ibi apa nda kulak etu ayi esi ni Kristi kong, ba pu ba na ma. 12Ti bekeng ning bo bu abi khiki ere be le utu awu bo kyong be le khitabre kong. 13Eke bo hu esi bangi bayak. Be re kyin kagya-kagya. Esi khiki ayi be le mbe kong, eke be ra ngak ra pa ivuk. Be lok ozu ayi esi ba ba ha kong.14Ere ening Ama ra pu kyong belim atu ding na mma, ekhi bi mba belim, eke bo hu agya ibi, eke ndi anda bangi buvib edi kisa akhi be yir embe atu di eyi abi kong. 15Khiki ayi babe ohu ezim eben Shintan meng. 16Akhib ami su yi Ikpe meng ele yi bakhib' bekpe, ika hu bi, eke ndi bolub nyi obu bangi Ikpe kong, eke ba ka hu bakhib' bekpe abe kavang.17Nyi nda Bodung-akheb abe obu etim zi-zing bolip, obu titing abe obu etim yi khiveh' Ikpe eyi ozu ezeh ngi. 18Khiki ere ilik Ikpe aha kyong, "Omu fu de kizu azib khindak undu kekpeng akhi ke ro luk alu kong," ke "Ami atim-etim ihun ayi ba nda mi kubu etim ngi."19Fo su olok abeb idung okheb kong ayi ukyating fa ezik bapa ra bara kong. 20Kya ongi ozu abi obri bangi lilang indi abi ereng ekyi bereng.21Ama ha mu ining obri ni Ikpe eyi Kristi Yesu eyi belim etim ayi etseng alu, kyong omu hu izin ning zizing ke fu bu khizu yeng ede ongi yeng alu orup obu uyeng kong. 22Fu kpak otok ongi obu khiki kong. Fu yak ti abi ni ongi ying kong. Lu andu za-zar.23Omu fe mgba bemeng kong. Ening, mgba bemeng eghem echi sang vang ni kembir endu eyi bukyong abe obu mu kpir ening mbe. 24Abi ni bangi beying otok kayang mbe, ke ye ben bi eding ti ikpe. Eke abi ayi eben bi irim. 25Ere re ning, etim eding ayi ele egi mbe lilang, eke beying atah arung kong.
Chapter 6

1Lilang abi le ti kezung bepi zang bangi agya ibi kyong bo hun ayi ba nda bi bolup. Bi bu ening eke ndi bi fu lok abeb khiden ni lkpe eyi ozu ezeh ngi. 2Bepyi abe bangi obre ibi osu yi lkpe-ng fa zang ezin bi khiki ayi be si bamba meng kong. Ening, bi reng bi hun ening. Khiki ayi babba agya ibi abe be ri obu nda bi etim-ng esi bangi abe osu ke be le yi ishong. Zeh ke si ha ozu ning.3Okyong ongi omi zeh ozu ying kheki mbe ke i su ohu kazir idi aki ohun ening kong, ining, esi eveh ni Itsi Yesu Kristi. Okyong bo su ohu ozu ezeh ayi ni ile lkpe. 4Ongi nyi le yi khiki khi-ndip ke erung khizu kong. Ting ahen, e men yi ibak eyi kangri khiki ni khiveh. Eveh ning egben buvib, kangri, katu, kating kebi, eyi 5ibak ayi ele kpri ening mbe katang bangi abe le yi orup ingak. Be si irim ata kavang. Ba mang kyong ile lkpe anda ongi khiven.6Indang ile Ikpe eyi orup ayi ro hu ozu avang esi ufa uga. 7Khiki akhi da ba kayang ning eyi khizu kong. Ra de de khizu kheki ehe. 8Ere ening ala yi batri vang di ening.9Indang bangi abe ra pu be si bangi khiven aku okyu ti khimbakzang, ti kifa. Ba ko kyu ti kulak kidik, eyi ozu ayi ata bangi kize ni u-khem. 10Khiki ere ishong ni anang esi ihe ni ozu abi lilang. Ka kaba bangi abe apu khi anyin ti orup uting ke ka ta bi orup ubri aga mbe.11Eke omu, ongi Ikpe, le kira yi ozu ayi leng. Ben kenung, ile Ikpe, orup uting, ishong, orup uhu, eyi khiki khihu. 12Aku uma eding ni orup uting. Hu unyang ni umenkhigi ayi be di mu-ng. Esi khiki ni ining ayi omu su ezik obre ni bangi baga khiki ni ozu eding.13Ama nda mu izin ning obre ni Ikpe, ami hu ozu lilang alu owung, eyi obre ni Kristi Yesu, ami lok kavang yi Pontius Pilate: 14Alu izin nyi zi-zing, fu zang ezin kong, ening abang kutu ayi Itsi di Yesu Kristi aba-ng.15Khige nyi avang meng Ikpe i tok di u-ba ngi--Ikpe, ami I fa Eding, kazak ngi mbe, uding ami na khiding, Itsi ami le khiki bangi. 16Emi khitak ngi mbe alu yi etu kuden ke ile ti bata abe obu lilang. Ongi azang mi ra iyak ayi i lembe kong. Buzur eyi kazak umenkhigi esi angi. Amin.17Ha bangi khiven ni kayang ning bi fu ndip etu kong, bi fa lu orup ti khiven kong, akhi ere yir kong. Ening, ba lu orup obu Ikpe. I nda di khiven akhi ni kavang indi da lyi. 18Ha bi ndi bo bu eding, eke ba fa khiven ti etim eding, bi si bangi bunda, ke bi le yi orup ukahu. 19Ening, ba lu ibi khizin khiding ni ozu ayi ra ba, indi ba fa unyang awu ni kavang.20Timoti, kpe ozu ayi ba nda mu-ng, fu yak ti aha khitem eyi kangri akhi akyating yi khikyeng ni ozu ayi be di kyong karung. 21Bangi babe aha ening ke be nyi orup uting ibi. Eding yi mu le ubi.

2 Timothy

Chapter 1

1Pol, ongyi kitsim ni Kristi Yesu utin ni ozu orup Ikpe, utu awu ele ti undu umen ni unyang awu ele etu kristi Yesu, 2anda Timoti, idung orup: Eding, kimbok, eyi bukun abe esi kobu Ikpe Abba eyi Kristi Yesu Itsi idi.3Ama deng Ikpe, ami ama ben esi kobu ni babba nim baga, eyi kating keding, utu awu ama ramang rung eyi nyi ekpir ening ti aduwa nim utuga eyi uruga. 4Utu awu ama mang arung bekye ndu, ama ro kyung orup mazang mu, eke ama men eyi orup otin. 5Azir ama ize ni orup uting ndu awu ni kavang, awu ele etu ayi ga ndu Losi kitabr eyi ayi ndu Yunis, ke ama su kyong ele etu ndu ting.6Eleng esi kikyeng aki ama ramang rung mu kyong vin anyin bunda Ikpe etu ndu utin ni obu otok nim. 7Kikyi ere Ikpe anda di kudin ni bereng kong, esi ni kazak eyi ni ishong (orup orib) eyi etu ihu.8Erening fu ki kiyeng kikyi ni uha uding ni Itsi idi, ra kikyi nim, Pol, ongyi ketim apa kong. Ening, haa butsim ni uha uding ti kazak Ikpe. 9Esi Ikpe ami agben di ke i zi di eyi kizi keveng. I bu ayi leng, esi ni etim idi kong, eke si utu kating ngyi eyi eding ngyi. I nda di ozu ayi leng etu kristi Yesu lang kige tuk ayir. 10Eke indang ogben lu ni Ikpe aba tok olu utin uuba ni ogben lu idi Kristi Yesu. Esi Kristi ede kihun alu ti buku ke i de unyang awu akyating eyi kihun aba ni bata utin ni uha uding. 11Esi kikyi ni ining, ayi betseng ama alu uha, ongyi kitsim, eyi kize ozu.12Ti kikyeng aki leng ama tsim butsim abeleng. Eke ama kyi kiyeng kong, kikyi ere ama rung ongyi ami ama su eyi mi. Ama lu orup uting kyong i hu ozu ayi ama nda mi alu ening ezi kutu aki ngyi. 13Le ile utok ni uha awu ohun ening awu u wok obu nim, yi orup uting eyi ishong (orup orib) ayi ele etu Kristi Yesu. 14Kizu kiding aki Ikpe de anda mu, kpe ki utin ni Kuden Kotin, aki ele etu idi.15Orung kyong, lilang ni abe ele Asiya be zim irim ata ama. Ti kihun aki leng esi Fagelus eyi Hemogenis. 16Ikpe zang kimbok ni kiha agya ni Onesiforus, Ayi i randa ama orup una eri eyi i kyi ama kiyeng ti igbe nim kong. 17Erening, kekpeng aki i le ki Rom, itsapu ama eyi orup uting, eke i fa ama. 18Itsi nda mi i fa kimbok etu ngyi kutu aki nyi. Bekeng abe i kahu ama kehen Efesu, nya-rung lilang.
Chapter 2

1Erening, amu idung nim, yir yi bugbang ni eding ayi etu kristi Yesu. 2Ozu ayi u wok obu nim katang bangyi ezik baga, de yi nda bangyi abe ni keveng abe ohun utu awu bede yi eze abe ering ting.3Tsim butsim yi ama, re fu kukpa unyang ami uding etu Christi Yesu . 4Kukpa unyang omi akya ting ayi ile kukpa eke i ide angyi ekyeng eyi ozu kayang, ayi irapu kyong ibu arib ongyi obr ngyi orup. 5Ening, ongyi ami ekyin ni igyak unya ulu, esi i fa ipuk kiding kong i si olu emyeng izin ngyi lang.6Esi keng ongyi etim ozo ami alu orup ifa kapu ni alla ngyi kitabr . 7Mang ozu kikyi ni ozu ayi ama raha, ayi Itsi anda mu bomin ni ozu arung lilang.8Mang rung Yesu Kristi, kihim ni Debi, ami ezir anyin ni abe oku meng. Ining esi utu awu ele ti uha uding nim, 9ayi ama tsim ne zi ti kepyi aki bakim igbe ereng ongyi uzi. Eke bakim kilang Ikpe igbe ting kong. 10Erening ama hu orup kikyi ni ozu lilang kikyi ni abe betseng, eke ba fa ogbenlu awu ele etu ni Kristi Yesu, eyi buzur ni umenkigyi.11Kizu kilok aki leng esi kavang:" de si oku eyi mi, de yi mi ele ubyi. 12Ayi de si ohu orup, da na kiding eyi mi. De si otung mi, i tung di ting. 13Ke de si bangyi amen, ami kpir kavang, ayi esi itung angyi kong."14Mang rung bi kpir ening kikyi ni ozu ayi leng. Kya bi obr Ikpe eke bi fu ta alang kikyi ni eve kong. kikyi ere ayi eleng ukahu akyating embe. Kikyi ni ayi eleng ukum ele kikyi ni bangyi abe ada atung owok bi. 15Bu kapu ndu zizeng eke tok andu obr Ikpe reng ongyi ami be si osu mi, ongyi etim ami akyating eyi kiyeng, ami ze kive ni Ikpe aki agba ni kavang.16Nyi si aha kudang pa embe, ayi anda ongyi ele ile ni Ikpe kong. 17Aha ibi arak ereng ava. Katang ibi esi Hamenus eyi Filetus. 18Eleng esi bangyi abe ovok ni kavang. Baha kyong kutu uuzir akpa meng. Bo hu orup olu ni bangyi ohu ezim.19Erening, kizin ni Ikpe eyir meng. Alu yi ulim awu leng: "Itsi arung abe esi bagyi" eyi-eyi ami esi ezi kiden Itsi esi abyi pa mbe." 20Agya kiven, ele yi avem ni gol eyi silva mbe kong. Avem ni etsi eyi bumbyi ele mbe ting. ayi esi ni kebeng, ayi esi ni kebeng kong. 21Ke ongyi ami esi emgbe olu angyi ni ozu ayi esi ni kebeng kong, isi ni kebeng, isi kevem aki ni kebeng. Ile kekyi ni etim ukahu ni Ongyi obr, ele abang ni etim iding.22Kyi egyi onwo ni belim etin eyi atu. Tsi kenung, orup uting, deng botu, le bukun yi abe re zi kiden Itsi esi korup. 23Eke tung kitim eyi ozu kuna ubeb. Orung kyong yi ro dong kangr.24Idung etim ni Itsi ezik kadung kong. Itung hu orup ni ozu lilang, ze arung ozu, hu orup. 25Esi keng ti orup irung iha otok bangyi abe ra tin eyi mi. Kiying Ikpe anda bi orup uyeng ni bomin ni kavang. 26Eke bi ba mang arung ekyi anyin ti ozu kuto ni ami obyi, irim ayi ihu bi meng korup ngyi.
Chapter 3

11Eke arung ayi eleng, itu kihun aba abak egyi. 2Ayi bangyi aba oshong etu ibi obu, kulak ni anang, etu indib, igang uta, andr olok, agbang kikyi eyi bangyi ibi, akya yi uudeng, eyi ile ilyik. 3Ba kya eyi orup uding, osu botu kong, kangak, urak, kadung, osu eding kong. 4 Bovuk bapa, agbang kikyi, arung etu, onwo egyi ni kayang obu Ikpe.5Be leyi kibr ni ile Ikpe, eke botung bugbang ngyi. Kyi anyin katang bangyi abe leng. 6Ayi bangyi babe ekyin kagya ro hu bakib abe etim. Eleng esi bakib abe amen yi ozu abyi ke aku erip ibi eding ti kolok ni ozu kayang. 7Bakib abe leng re ze ozu ekpr ening, eke ba kyating eyi oorung ni kavang.8Esi utu awu nyi ayi Janes eyi Jambres osu eyi Moses kong. Re ti ukeng awu nyi buze ozu ni kazim otung ozu ayi ni kavang. Be esi bangyi abe orup ibi oku, ba kyating eyi orup uting. 9Eke esi be kr eding kugbak kong. Ayi kitim ibi otok kpang obr bangyi lilang, ereng utu bangyi abe nyi.10Eke ni andu, uben ozu eze nim, uhum nim, kikyeng, orup uting, butsim, ishong (orup orib), orup uhu, 11kufa, butsim, eyi ozu ayi obu eyi ama kehen ni Antiyok, Akoniyum, eyi Listira. Ama ohu orup ni kufa. Kemeng ngyi lilang, Itsi ede lu-ama. 12Lilang bangyi abe rapu be le ile ukeng Ikpe utin ni Yesu kristi, ba afa bi. 13Bangyi babyi eyi buka ba olu aga ekem. Ba nda bangyi ovok. Abe bulok ibi bovok ting.14Eke amu, yir ti ozu ayi ama ze mu ke oyir osu. Ayi orung obu nim ke ama ze mu. 15Orung esi bulim ndu aba ozu elim ayi ni izin. Ayi anda mu bomin ni ogbenlu utin ni orup uting etu Yesu Kristi.16Ilik lilang esi kobu Ikpe aba. Aka hu ni izin, ni uyeng, ni ookim, eyi uze ni kenung. 17Ye ere ening eke ongyi Ikpe eyir, akim alu abang etim iding.
Chapter 4

1Ama ra nda kilang kazak obr Ikpe eyi Yesu Kristi, ami olok ikpe ni bangyi abe ofu bowung eyi abe oku meng, ke kikyi ni uuba ngyi eyi agya kiding ngyi: 2Ha kive ngyi. Le bang gige aki bukun ele eyi kige aki akyating. Ha kuda, tung, kok, yi orup uhu lilang yi ozu eze.3Kige ra ba ayi bangyi esi owok uze uding kong. Esi eze ozu ayi ni orup ibi mbe. Be ze ozu bariya. 4Be de uuwok ibi anyin ti ozu ayi ni kavang. 5Eke amu, le ile bomin ti ozu lilang. Tsim butsim; bu etim ni uha unda; bu kpe etim ndu.6Ayi be de ama alu ni oho obung meng. Kige ni uura nim avang meng. 7Ama pa kenyin kiding; ama ekpe izu nim meng; ama lu orup uting nyi meng. 8Ipuk ni kenung nim ele abang, ami Itsi ikpe kenung ede anda ama kutu aki nyi, esi i nda ama kitik mbe kong, eke esi ni bangyi abe oshong (arib orib) ni uuba ngyi lilang.9Ngang eke uba obu nim bukr. 10Ayi Demas si ama pa meng. Inwo egyi kayang ke iding meng kehen ni Tesalonika. Krisen eding ki Galatiya, ke Tatus eding ki Damatiya.11Luk kitik mbe yi ama le. Pu mak eke u yi mi aba ibung kikyi ere ira ka hu ama ti etim. 12Ama tse Takikus eding ki Efesu. 13Otr awu ama sapa ki Tras eyi ki Kapus, de wu he ba ayi uuba meng, eyi avib nyi, ayi obu lilang akpa ni ozu elim.14Alizanda ami ro hong kuvang izim ama bassa ni ozu abyi aga mbe. Itsi aba oho mi kituk ngyi. 15Amu ting zang etu ndu zizeng yi mi kikyi ere engr eve idi aga mbe. 16Ti katin kitabr nim, ongyi omi osu ama kong. Bo tung esi ama pa kitik. Ke abyi fu atsu kikyi ibi kong.17Eke Itsi eyir eyi ama ke inda ama kazak eke, utin nim, uha nyi aba atsu amen, eke irim bangyi lilang owok. Ama agben olu undu kigbatin. 18Itsi aduk ama ti ozu abyi ayi ering lilang etsi ama alu abang agya kiding ngyi kukyi. Buzur esi bongyi umenkigyi eyi umenkigyi. Amin.19Kyib Prisila, Akuila, eyi kiha agya ni Onsiforus. 20Erastus fu ele ki Korin, eke Trofimus ama si mi apa bukyong ki Miletu. 21Ngang eke uba lang kuying kigya eti aba. Eyubulus ra kyib mu, eyi Pudens, Lanus, Kilaudiya, eyi bamba abe ering lilang. 22Itsi leyi kuden ndu, Eding leyi mu.

Titus

Chapter 1

1Pol, idung etim ni Ikpe eyi ongyi kitsim ni Yesu Kristi, ni orup uting ni belim Ikpe abe etseng alu ni kavang abe osu yi ile Ikpe, 2eyi orup olu ni unyang umenkigyi awu Ikpe, ami aka kazim kong, emen undu obr ni kuzing ti kige lilang. 3Ti kinge ngyi, itok kive ngyi ti kitsim aki ide akem ama kubu kyong ama ba nda. Ama obu ayi eleng ti kilang ni Ikpe Ogben lu idi.4Anda Tatus, idung ami ni ohung kavang ti orup uting idi. Eding eyi bukun esi kubu Abba Ikpe eyi Kristi Yesu ogben idi. 5Ti kikyeng ning ama si mu apa ki Kret, eke okem arib ekpe ozu ayi ering ohu bodung akeb alu ni okyo ti ahen lilang utu awu ama tok mu.6Arib idung okeb itsi kenung, ima ni akeb uting, eyi belim abe ele yi orup bayak ti kizu kebyi ni atung ayik kong. 7Esi keng ongyi obr, ti kihak agya Ikpe uhe, ikya yi kebyi. I fu si ongyi iwa ra ifu tung otsi uta kong. I fu si ongyi ami ra atsu orup bukr kong, ifu ben ozu amgba kong, ifu apu kadung kong, ifu si ongyi kogbuk kong.8Arib obu, i si ongyi ami ohu ekyin, iyo ni ozu eding. I le yi kating kiding, kenung, ile Ikpe, eyi etu ihu. 9I hu ozu eze ni kenung zizeng, eke ndi i hu arung bangyi ikep eyi ozu eze eding ke ekem abe ra ta katin eyi mi.10Kikyi ere bangyi baga mbe ra gbang kikyi, obu lilang abe ata kamang meng. Eve ibi ele arib kong. Ba kaba bangyi aku bangyi ro vok ukeng. 11Esi keng nyo tung bi. Be re ze ozu ayi arib kong ti bekeng kiyeng ra rak ahak agya bangyi lilang.12Uting kemeng ibi, ongyi bomin ibi, ikyong, "Kazim ni bangyi Kret ere ekpe ting kong, ibyi ayi abyi, ambr bayak." 13kive ning esi kavang, erening hu bi akem zizeng eke ba tin zar ni orup uting ibi. 14Nyi fu da atung owok aha ni bo Jus ra izin ni bangyi abe ezim irim ata kavang kong.14Nyi fu da atung owok aha ni bo Jus ra izin ni bangyi abe ezim irim ata kavang kong,15Abe orup ibi aten zar, ozu lilang aten. Ke abe le yi ilyik eyi abe esi osu kong, kizu keki aten kong. Kikyi ere erep ibi eyi kating ibi ele yi ilyik. 16Bo tok kyong ba rung Ikpe, eke bo tung mi ti etim ibi. Be si bangyi babyi eyi atung ayik. Bo su etim iding kong.
Chapter 2

1Eke amu, lok ozu ayi ekyin eyi kazir aki kavang. 2 Bodung bakeb le yi orup irung, bolip, bomin, orup uding, kerep orup, eyi orup uhu.3Bakeb bakib reneng bi le ile kuzin, bi fu angak bangyi kong. Bi fu esi bepyi ni umgba kong. Bi ze bangyi ozu eding 4 eke be eze otok belim atu utu awu bo shong (eke be deng bama ibi eyi belim ibi). 5 Bi ze bi eke be le yi bomin, zar zar, kihe agya ami uding, ile kikyi kina eri eyi bama ibi. Bi bu ozu ayi eleng ening eke eve Ikpe esi ele eyi katu kong.6Ri utu awu eleng, nyi ze belim etin eke ba mang kiding. 7 Ni bekeng lilang de andu tok kitok ni etim iding; kekpeng aki uze ozu, tok kindip yi buzur.8 Nda uha ni bukun fu ele yi kebyi kong, eke ongyi ami esi aten kiyeng ohu mi, kikyi ere ikya yi kizu kebyi ilok kikyi idi.9Bepyi na kikyi eri yi bangyi agya ibi ti ozu lilang. Bi bu arib bi eke bi fu angr eyi bi kong. 10 Be fu ezi kong. Ke, bi bu ozu orup uting, ti ozu lilang, indi anda ozu eze ni Ikpe ogben idi arib.11Ayi eding Ikpe otok obr bangyi lialng. 12 Eze di eke do tung bekeng babyi eyi egyi onwo kayang. Eze di eke da mang eding, kenung, eyi ile Ikpe ti kayang aki eleng 13ayi di ra pu egyi indi do hu eding ni orup olu, uuba ngyi eyi buzur Ikpe idi uga eyi ogben Yesu Kristi.14Yesu ede angyi anda di eke egben olu di ti atung ayik eke de le zar obr ngyi bagyi abe le abang indi bo bu eding.15Lok hu ikib ti ozu ning. Akem arib yi kilang kazak. Fu nda ongyi azang ezin nyi kong.
Chapter 3

1Mang rung bi indi be ring beding eyi kazak eke bo wok bi, ele abang etim iding. 2Mang rung bi eke bi fu lok kebyi kikyi ongyi kong, bi fu ata kangr kong, eke anda bangyi kisa ibi, eke be ring bangyi lilang.3Ayi akpa meng adi bulok idi amin kong agbang kikyi. Do vok esi bepyi ni kulak eyi koluk. De le ti abyi eyi buvep. Da beb ebe mbe ke di ra fa botu.4Eke Kekpeng aki orup uding ni Ikpe ogbenlu idi eyi ishong (orup orib) ngyi otok olu, 5Esi ni etim iding ayi do bu kong, eke esi ni kimbok ayi egben di. Egben di utin ni umgbe ni kimba kipyi ke ihu di esi bangyi bepyi eyi Kuden Koten.6Ikpe avr anda di Kuden Koten utin ni ogbenlu idi Yesu Kristi. 7Ibu yi ening eke da fa ureta ni eding ngyi, adi ayak eyi bangyi abe alu orup ni unyang umenkigyi.8Uha awu eleng ohun ening. Ama pu kyong lok yi si korup ndu lilang ba, eke bangyi abe osu eyi Ikpe ba lu orup ni etim iding ayi inda bi. Ozu ayi eleng arib ni ukahu ni bangyi lilang.9Eke nyi pa kangr kitem eyi kangr ni ozu udong eyi katin eyi ibak kikyi ni izin. Ozu ayi nyi akya eyi kikyeng akahu kong. 10Nyi tung bangyi abe re de urak aba katang inyi, irim ni kazir kitabr ra ni upa, 11ke arung kyong ongyi ami nyi izim anyin ti ukeng uding ro bu abyi ke ibong angyi.12Kige aki ama tse Atemas ra Takikus aba obu ndu, ba fa ama i Nikopolis bukr, iyak ayi arib ama obu uva kigya nim embe. 13Tse Zena, ami a rung izin, eyi Apolo, ba bukr, utu awu esi ba pu ana kizu kong.14Bangyi idi esi keng be ze botu etim iding ayi aka hu bi eke esi be le kikpr kong.15Lilang ni bangyi abe ele yi ama ra kyib nyi. Nya kyib abe oshong (arib orup eyi di) eyi orup uting. Eding le yi nyi lilang.

Philemon

Chapter 1

1Pol, ongyi kipa ni Kristi Yesu, eyi umba Timoti elim anda Filemon, ongyi etim idi, 2eyi Afiya umba idi ilige, eyi Achipu ongyi etim idi, eyi kihun bangyi Ikpe abe ken kagya andu: 3 Eding eyi bukun abe esi kobu ni Abba Ikpe eyi Itsi Yesu Kristi le yi nyi.4Ama ri deng lkpe kpir ening. Ama ra mang mu ti aduwa anim. 5Ama wok utu ishong eyi orup olu andu kikyi ltsi Yesu eyi bangyi lkpe lilang. 6 Ama bu aduwa kyong kikyi kikeng eyi kavang ni oorung uting eyi ozu eding katang idi utin Kristi. 7Ayi ama le yi orup otin eyi irung kikyi ni ishong inyi kikyi ni erip ni bangyi lkpe ayi ezim aba utin andu, umba.8Ere ening, ting ahing ama le yi kazaK etu Kristi indi ama haa mu kizu aki ubu, 9ting ahing Kikyi ni ishong, ama ro nung mu--Ama, Pol, ldung okup, ke indang, ama si ongyi kipa Kikyi ni Kristi Yesu.10Ama ro nung mu Kikyi ni idung anim Onesimus, ami ama si abba ngyi ti igbe anim. 11Keyir i si ongyi obyi obr andu, indang i yeng meng isi ongyi ukahu obr andu eyi ama. 12Ama tse mi esi irim aba obu andu, Emi ami ni orup anim. 13Ye re ama ereng ama fu si mi apa eyi anim, eke indi etim-atim eyi ama utin andu, ayi ama fu le ti igbe Kikyi ni uhaa uding.14Eke ama su kyong ama bu kizu aki esi kating andu kong. Ama osu indi etim eding andu fu le ereng ama hu mu igang kong, yi si ti orup uding andu. 15Kiying kikyeng aki nya rak botu ni kekpeng sang, esi indi isi irim aba obu andu ni umen. 16I si upyi eye kong, i bu upyi, isi umba ni orup anim, ke obr andu obu, ni ibyi etu eken ni Itsi nyi lilang.17Ening usa zang ama yi omu esi kizu kiting, hu mi reng uhu ama. 18Eki isa da mu, ra use ben mi kizu aki, hu ama kiho ngyi. 19Ama, Pol, lim ozu ning yi kubu anim: Ama oho mu esi irim. Eke fu haa kyong omu re ben ama kikyi ndu kong. 20Ama su, umba, bu ama eding etu ni Itsi nyi; nda ama orup una etu ni Kristi.21Orup olu anim ti Kikyi kina andu, anda ama re lim anda mu. Ama rung kyong ubu obu ayi ama ri nung mu. 22Ayak embe, kem kinung-ketim alu ama, ama le yi orup kyong utin ni aduwa andu ama esi irim aba obu andu.23Epafras, ongyi etim yi ama ti kipa ni Kristi Yesu, ra kyip mu, 24Mak ting, Aristakus, Demas, eyi Luk bangyi etim anim lilang ra kyip mu. 25Eding ni Itsi idi Yesu Kristi leyi kudin andu. Amin.

Hebrews

Chapter 1

1Keyir Ikpe ri lok ozu yi babba idi utin ni bangyi izir ti bekeng baga eyi kige kiga mbe. 2Ke ni itu kihun ayi leng, i lok yi di utin ni idung, ami i tseng alu uding ti kive ni ozu lilang. Esi utin ngyi ayi Ikpe ekim kayang. 3I si bataa batin ti buzur Ikpe, utu ni etu ngyi. Eku eken ozu lilang eyi kive ni kazak ngyi. Irim ayi imgbe atin ozu abyi meng, i kyu le kubu etung ni ami Uga kukyi.4 I le yi buzur obu Maleka, utu awu kidin ngyi ele elyi kive ni ozu aga mbe obu edin ibi. 5Ayi Maleka ami zing ayi lkpe lok kyong, "Omu si ldung anim, inyi ning ama si Abba andu" eke eye, ama esi Abba ngyi eke emi i le idung anim ra?"6 Eke eye kekpeng aki lkpe de idung kitabr ngyi aba kayang, i lok kyong, "lilang ni Maleka lkpe rak mi."7Kikyi ni Maleka i lok kyong, "esi ami ekim edin ni Maleka ngyi, eyi belim etim ngyi iduk ula."8Ke kikyi ni ldung i lok kyong, "kikyo kiding andu, lkpe esi ni umenkigi. Ukpuk ni kiding andu esi ni ikpe lok ni kenung." 9 Omu arib orup eyi kenung ke ufa abi eben izin kong. Ere ning lkpe, lkpe andu ngyi etsi mu buhun ni orup otin uga awu obu bovub andu abi eyi mu esi.10"Itu keyir, ltsi, u ta kizin ni kayang. Kukyi esi obu etim andu." 11Ya azik mbe, ke omu re ding kobr. Lilang i bi olu ereng utu otri awu olu. 12U bru bi ereng bo bru otri, be re yeng ereng batri. Eke amu ele kpri utu uting mbe, igyi andu esi ohun kong."13Ke Maleka ami zing ayi Ikpe ha kekpeng abe kekpeng kyong, "Le kubu etung nim eneng ke ama esi ohu bangyi kufa andu esi kikyo ezun etip andu." 14Esi edin ni Maleka lilang ayi obu etim kong, abi etse bi eding na kahu bangyi abi a fa ogbenlu.
Chapter 2

1Erening, de de orup anda ozu ayi do wok, eke de fu ede anyin orup idi embe kong.2Uhaa uding awu ulim lkpe ha esi ele yi kikyeng, ke abi eyi kikyi kigbang lilang afa butsim, 3utu awu zing ayi de zang ezin ogbenlu awu ukyo eleng ahin de kyi olu ra? Eneng esi ogbenlu awu Itsi aha kitabri eyi abi osu eyi bangyi abi owok yi. 4Kekpeng aki nyi mbe Ikpe tok ura ngyi, eyi ozu ayi ovur egyi esi eyi ozu kazak aga mbe ayi i bu, eyi bunda ni kudin kotin ayi i ha nda utu awu arib mi5Esi kikyi ni ulim lkpe ayi Ikpe de kayang alu ni uba kong, esi kikyi ni ozu ayi do ro lok. 6Ke, ongyi ami kiluk keki ra ha kyong, "Ongyi si ere ayi nyi alu orup etu ngyi ra? Ra idung ongyi, ayi nya ka hu mi ra?"7Omu kim ulim lkpe ele obr ongyi; unda mi buzur eyi bolip. 8Omu de ozu lilang alu ezun ngyi." Esi ami ayi Ikpe de ozu lilang anda mi kubu. Kizu keki akyating ayi i de anda mi kubu kong. Eke indang ozu ayi i nda mi lilang da zang yi meng kong.9Ke da zang ami ekim egyi obu ulim lkpe ni kige aki sang eleng: Yesu, ami, kikyi ni butsim eyi buku ngyi, ikip ipuk kiding ni buzur eyi kindip. Ni indang abr yi eding ni Ikpe imbak zang buku kikyi bangyi lilang. 10Ayi Ikpe bu yi alu arib, kikyi ere ozu lilang akim etu ngyi eyi utin ngyi, eke ede belim baga aba ti buzur ngyi. Arib mi eke elu keku obr ni ogbenlu ibi lilang utin ni butsim ngyi.11Ami re mgbe atin eyi abi emgbe atin meng be le kizu kiting. Ere ning esi i kyi kikyeng ayi i di bi bamba kong. 12I ha kyong, "Ama ede kidin andu edi otok bamba anim, "Ama su kubong arak mu katang bangyi."13Eyi ye, "Ama alu orup etu ngyi." Ke eyi ye, "Zang, Ama le eleng eyi belim abi Ikpe nda ama." 14Eneng ngyi ayi belim Ikpe esi kizu kiting ni beyeng eyi ibyi etu, Yesu ting i si kizu kiting eyi bi, eke utin ni buku igu atri ami le yi kazak ni buku, i si kudin kebyi. 15Yi ere ning, eke ire-ata abi utin ni bereng be kyi buku eke be le ile ni bepyi ni kayang ibi lilang.16Ozu nyi esi kikyi ni ulim lkpe kong; ke esi kikyi belim Abraham ayi i ro lok. 17Esi keng i ba ereng bamba ngyi ni bekeng lilang, eke i hu esi ongyi kimbok eyi ongyi orup utin uding agya ukyo ni ozu Ikpe, eke i de upanda aba kikyi ni ozu abyi bangyi. 18Kikyi ni ayi Yesu bulok ngyi tsim ke i fa kimbak zang, i bu arung utu awu i kahu abi ele ti kimbak zang.
Chapter 3

1Ere ning , anyi bamba keveng, nyi yak ti kidi aki kukyi. Nyi mang ozu kikyi Yesu, ongyi kitsim eyi uding agya ukyo ni usu idi. 2l le yi orup uting obr lkpe, ami etsen mi, utu awu Mosis alu orup uting etu ketim lkpe. 3Ayi Yesu ohun re ning ti buga ni buzur obu Mosis, kikyi ere ongyi ami embyi ketim alu yi kindip obu ketim kahung. 4Ayi esi ongyi re embyi atim lilang, eke ongyi ami re mbyi ozu lilang esi lkpe.5Ni ukeng owu, Mosis i le yi orup uting ereng idung etim ni ketim lkpe lilang. Ke i si uhaa uding ni ozu ayi aba ahaa obr. 6Eke Kristi esi idung ami ni kikyi ni ketim lkpe. Adi si ketim ngyi ayi de ohu orup eyir ti ikip ihu eyi etu indip ni orup olu idi.7Ayi ere ning, ekpir ri utu awu kudin kotin ahaa kyong: "Inyin omu si owok kilang ngyi 8fu azib orup andu kong, utu awu ni kikyi kigbang, itu ayi ba mbak zang kulum uga.9Ening esi utu awu babba inyi agbang kikyi ke ambak zang ama, ke irim ni igyi akim apa, ba zang kubu etim anim. 10Ere ning ama beb orup eyi kuzin ibi. I haa kyong, Erip ibi ovok bi ekpir ning mbe . Ba rung bekeng anim kong! 11 Utu awu ama vang ni orup umma anim kyong esi ba fa kihuk kitim eyi ama kong."12Nyi hu kikyi inyi zizing, anyi bamba, indi babi ukikatang inyi ongyi orup obyi eyi orup ugbang akyating, orup awu otung lkpe ami uwung. 13Nyi hu botu ikip Kutu abe kutu, esi kira utu awu be di "inyin kpuk" indi ongyi uying katang inyi ezib orup ngyi ti ukaba ni ozu abyi kong.14Ayi adi esi bangyi ni Kristi adi ohu orup idi eyi kazak etu ngyi ni keyir eding ni kihun. 15Kikyi ni ozu ayi olok kyong. "Inyin, ayi omu esi owok kilang ngyi, fu gbang orup ndu ereng bangyi ubre kong."16Eyi ami owok lkpe ke ibre mi ra? Esi abi olu esi ki Igyp aba eyi Mosis kong ra? 17Abi zing abi e tsu orup igyi akim apa eyi bi ra? Esi eyi abi obu ozu abyi, ke ahim ibi oku amwang kulum uga ra? 18Esi barung ayi ivang kyong esi be kyin ni kihuk kitim ngyi kong, ke esi abi agbang kikyi eyi mi kong ra? 19Da zang kyong be kyin ti irak itim kong kikyi ayi ba kyating eyi orup uting.
Chapter 4

1Kikyi ni ening, di mang zizing eke nyi fu nyii undu umen ayi nya fa kihuk kitim ni Ikpe kong. 2Ayi ba ha di uhaa uding ereng fu utu ibi, ke kitsim nyi aka hu abi eken kikyi ti orup uting eyi abi ana kikyi itsari.3Ayi esi adi abi oso su ekyin eding ni kihuk kitim, ereng fu ayi i lok, "ayi ama vang ni orup umma nim, "esi be kyin ti irak kihuk kitim nim kong." Ere ning, kubu etim ni ozu ayi ekim ekpe meng ni kizin kayang. 4Ayi i lok iyak ayi kikyi ni kutu utong apa, "Ikpe tim kihuk kutu utong apa ni etim ngyi lilang." 5Eyi ye i lok kyong, "esi be kyin ti kihuk kitim nim kong."6Ere ning, kikyi ni ayi, bo fu emyen yi alu babi abi ekyin ele ti irak kihuk kitim, ke bangyi Isrel baga mbe abi owok uhaa uding meng ke be kyin kong kikyi ni kikyi kigbang ibi, 7Ikpe etsen kutu ku ying aki i di kyong, "Inyin." Irim itu iga mbe, l lok utin Debi, ereng fu ayi i lok keyir, "Inyin nyi esi owok kilang ngyi nyi, fu agbang erib inyi kong."8Ayi okyong Josuwa anda bi itim, Ikpe olok ozu kikyi ni kutu keki eye kong. 9Kikyi ni ening kutu ni Begben ele embe ayi bangyi Ikpe etim kihuk. 10Ongyi ami ekyin ti kihuk kitim ni Ikpe, itim ti etim ngyi ting, ere utu awu lkpe bu angyi. 11Ere ening, da lu orup indi de kyin ti kihuk kitim ngyi nyi, eke ni ongyi uying embe esi eku utu ni kikyi kigbang ibi kong.12Ayi kive Ikpe ele uwung eyi kazak, ke kalyi obu kagyang indu ipa lilang. Aki aka ekyin ti orup eyi kudin, ene afa ukip. Ko hun re ning ayi ka rung kating ni orup.13Ozu kataa akyating obr lkpe. Ening, ozu lilang ele ti bataa mbe egyi ni ongyi ami lilang idi olok idi ikpe obr ngyi.14Erening, ayi de le yi uding ni beding agya ukyo ami esi kukyi okyu aba, Yesu idung ni Ikpe, do hu orup uting idi alu eyi kazak. 15Ayi de le yi uding agya ukyo ami kya yi egyi kimbok ni onyik idi. De le yi ongyi ami ba mbak zang mi ereng fu adi ke ikyating eyi ozu abyi kpuk. 16De ding eyi orup olu ti kikyo kidin ni edin, indi da fa kimbok eyi eding ni ukahu ti kekpeng aki da pu.
Chapter 5

1Ayi be tseng uding-agya, ukikatang bangyi, i ra tim etim ni Ikpe irim bangyi, kikyi ni ozu lkpe, eke i nda bunda eyi i bung oho ni ozu abyi. 2Eke i bu yi ri basa nyi eyi abi arung kong ting eyi abi agbang kikyi, kikyi ere ami ting kyating yi kazak. 3Kikyi ni ayi iro bung oho ni ozu abyi ngyi, utu awu ibung oho ni ozu abyi ni bangyi.4Esi ongyi anda ngyi bolip kong. Kpuk esi Ikpe nda mi utu awu i nda Aron. 5Utu uting mbe ayi Kristi nda angyi buga ayi i hu angyi esi uding agya ukyo. Esi ami olok yi mi aha kyong, "omu esi idung anim kpuk, inyin ama si Abba andu meng."6Ri utu uting ayi i ha kiluk keki kyong "Omu si Uding agya umen ti irim ni Mekizedek."7ltu ayi Kristi ofu embe, Kristi de etu ngyi onung ke i bu aduwa ata kilang kpok yi bekye egyi nung Ikpe ami le yi kazak indi egben olu mi ti buku. l wok mi kikyi ni egyi kimbok ngyi. 8Abe ayi i si idung mbe ting, izee ozu eze ti kikyi kina itsari ayi i na eyi butsim ngyi.9I bu ohun ening ke i ba si, ongyi ami bangyi lilang ekip kikyi itsari anda mi, kikyi ni ogben olu ni umenkigi. 10Ikpe hu mi ana kiding agya ti irim ezun ni Mekizedek. 11De le eyi aga mbe ayi da ha etu ni Yesu, ke ya bak egyi ayi ama ha otok nyi ayi nyo nduk ti uwok.12Ayi indang nyi esi buzee ozu meng, nyi fu ra pu ongyi omi aba ezee nyi kizin ni uha Ikpe eye. Nya pu bekyeng emyi, esi ala ayi agbang kong. 13Bangyi abi ra nya bekyeng emyi mbe ba rung uha kenung kong, kikyi ayi i fu idung ulim mbe. 14Eke ala ayi agbang esi ni bodung bakeb. Ening esi abi kikyi ni bokip ibi, barung uze-zee ni keki ni eding eyi abyi .
Chapter 6

1De si uha ni kitabre ni Kristi apa lang eke de le eyi eve ni bokep. Di fu ata kizin ni upanda ni etim buku eyi orup uting ni Ikpe kong, 2Ra kizin kita ni ozu ezee ni batisima, obu otok, eyi uzir ni bangyi, eyi ikpe i lok ni umenkigi. 3Do bu ayi ning ting ayi Ikpe osu.4Abak egyi ti abi aven-egyi meng, eyi abi ambak-azang bunda ni kukyi, abi afa uha ni kudin-kotin, 5eyi abi ambak azang eding ni kive Ikpe eyi bugbang ayi ofu ra ba, 6eke ami aku okyu--ya bak egyi ebe-ting ayi bohu bi aba ni uyeng eye. Kikyi ayi bo hu idung ni Ikpe akim bulok ibi eye, ke be zir mi kiyeng obr bangyi lilang.7Kitsi aki amgba bemeng ebyi ayi ete ki, amba ala ayi akahu abi atim etim ni kitsi nyi-- ening esi kitsi aki ohu eding obu ni Ikpe. 8Ke ki ele yi burak eyi etip esi kizu aki akya eyi kikyeng ye le onyong ni kahang. Kihun ngyi be de yi ne oluk ula.9Ke ayi do su kikyi ni eding inyi, anyi bamba anim, ozu ayi kikyi ni ogbenlu, esi ahin do olok ening. 10Ikpe esi ongyi ami imgbi-ize eyi etim andu eyi ishong ami utok ni kidin ngyi kong, kikyi ni ayi otim anda mi eyi abi oso su.11Da pu kyong eyi eyi tip tung rening diding kutu kihun kikyi ni omen ni orung eyi ni orup olu. 12Ining erening eke indi u si ongyi i le izeng kong. Eke u bu anya abe utin ni orup uting eyi orup uhu alyi kive undu umen.13Ayi Ikpe emen undu eyi Abraham, ivang eyi etu ngyi, eke ening ivang ongyi omi kong. 14I ha kyong: "Ama anda mu eding, eyi ama hu mu edip atsu".15 Ti ukeng awu leng, Abraham afa ozu ayi lkpe emen undu eyi mi irim ayi i hu orup eyir abang.16Bangyi avang ku vang etu ongyi ami obu bi. Irim ni kangri ibi ba zip yi alu eyi kuvang. 17Ayi Ikpe ha korup egyi mbe kyong belim abi aba yeng kiven ni undu umen esi be eyeng kong esi utu awu ele, i nda yi kisa eyi kuvang. 18I bu utu awu leng eke itu ozu apa ayi esi eyeng kong--ayi abak egyi utu awu lkpe aka kazim--adi abi ekyi apu kiluk na ataa, adi da fa kisa ni ikib ihu zizing ti orup olu awu ele obr idi.19Adi ele yi orup olu awu leng awu eyir dik dik ereng kuvang ni unyang idi, orup olu awu ekyin eding ti ki nung aki ele eding kemeng. 20Yesu kyin eding kiluk aki ngyi ereng fu keku obr idi, i ba hu esi uding agya ukyo irim ni ezun ni Mekizedek.
Chapter 7

1Esi Mekizedek ami leng, uding ni Salem, Uding agya ni Ikpe ami kukyi, ami afa Abraham kige aki ire si irim aba ti umma awu i bong beding, ke i bu mi eding. 2Esi ami ayi Abraham nda mi ukeng uting kemeng ni kur ni ozu lilang ngyi. " Kudin ngyi "Mekizedek" kikyeng ngyi "Uding ni kenung." Kidin kiding keki esi uding ni Salem, otok kyong "uding bukun." 3I kyating yi abba kyating yi ayii, kyating yi abba uga, i kyating yi itu keyir eyi itu kihun. Ening, i lu idung Ikpe, kikyi ere i si uding agya ni umenkigi.4Zang utu awu ami nyi aga re. Abba uga idi Abraham anda mi kiting kemeng ni kur ti ozu ayi i fa kumma. 5Ti ukpa awu, idung ni Levi ami fa kikyo ni uding-agya ami ba nda mi izin indi i hu kiting kemeng ni kur obu bangyi, ening nyi eyi obu bamba ibi ting, ting ahin, abi ting be esi ti etu ni Abraham olu. 6Ke ni ukpa awu, Mekizedek, ami udong ngyi esi kobu ibi olu kong, i hu kiting kemeng ni kur obu Abraham, ke i bu mi eding, ami nyi ami le yi undu umen.7Esi ozu katin kyong ayi ami ongyi okir i fa eding utin ni ongyi ukyo. 8Ere eneng bangyi ohu kiting kemeng ni kur, ere ening otok kyong erung i le uwung. 9Levi ami ro hu kiting kemeng ni kur, emi ting ra nda Abraham kiting kemeng ni kur, 10kikyi ere Levi si udong ni abba uga ngyi kekpeng aki Mekizedek fa Abraham.11Ayi kuda kyating embe ti etim ni kikyo kiding agya ni Levi. (ke utin ibi bangyi ohu izin nyi) ere ayi ra pu afa uding agya emi esi irim ni Mekizedek ke esi kyong irim ni Aron kong ra? 12Ayi kikyo uding agya esi eyeng, esi keng izin nyi eyeng ting.13Ayi ami bo lok ozu kikyi ngyi i si ni kika keki mbe, ayi katang ibi ongyi ami atim ti kizo meng kong.14 Indang otok zar kyong, esi ki Judiya iyak ayi ba mba Itsi embe ti kika aki Mosis edi kidin ngyi ti beding agya kong.15Ozu ayi do lok ele zar mbe ayi ongyi ami esi ana kiding agya ereng Mekizedek. 16Esi ni etu ayi le uding agya kong, ke esi ni kazak eyi unyang umenkigi. 17Ni ayi ilik atin osu ezik kikyi ngyi kyong: "Omu si uding agya ni umenkigi irim ezun ni Mekizedek".18Ke bo nwo lu ti izin ayi akpa meng, kikyi ni ayi yi ele eyi kazak kong. 19Ayi izin ohun ening kong. Ting ahin kazir ni ozu eding ni orup olu ti ozu obr utin ni ayi da ba obri Ikpe.20Ayi ning esi ti kuvang kuvang kong. Ti ukpa owu, beying aba si beding agya ba vang kuvang kong. 21Ni ukpa owu, ami leng nyi, Yesu, i si uding agya eyi kuvang, esi obu ni ami okyong, "Itsi avang ke esi i yeng orup ngyi kong: 'Omu si uding agya ni umen."22kikyi ni ening Yesu anda kisa ni undu umen awu arib obu. 23Ti ukpa owu, bangyi baga mbe esi beding agya kikyi ni buku be si kira kong. 24Ni ukpa owu, kikyi ni ayi Yesu esi ni umen, i le ti kikyo kiding agya kihun akyating.25Ere ening isi ami ting egbenlu adi abi esi obu ngyi aba obr Ikpe, kikyi ni ere i le ngyi lilang i ro nung kikyi bangyi. 26Uding agya ukyo utu awu leng isi zizing eyi di, i kyating yi ki lyik, iken kikyi eyi bangyi abi obu ozu abyi kong, eke etsu kukyi obu kakpa Ikpe.27Epu ana kong, ereng fu beding agya bokyo kong, abi ro bung oho ni itu-itu kong, ayi ni kitabr ni kikyi angyi, ke eyi ni ozu abyi bangyi lilang. I bu ayi leng kezing keting umunkigi, ayi i de etu ngyi anda. 28Kikyi ere izin etsen beding agya abi akyating eyi kazak, Ke kive ni kuvang, aki aba irim ni izin, anda idung, ami ohun ening umenkigi.
Chapter 8

1Indang kikyeng ni kizu aki do lok ele leng. Adi ele yi uding agya ami kyu le kubu etong ti kikyo kiding ni buga ngyi kukyi. 2 Ami esi idung etim ni kiluk keveng, iyak ni kekpe kavang aki ni Itsi, esi ongyi akim ki kong.3Ayi uding agya i le indi i nda kituk esi yi kelib. Ere ening esi keng i le eyi kizu aki i ba anda. 4Indang okyong Kristi ofu kayang, isu ele uding agya kong, ti ayi abi ele meng era nda kituk eben ti izin meng. 5Batim ni kekpe aki olu ereng eyi kudin ni ozu ayi kukyi. Yi ele utu awu lkpe ohu Mosis kazir kige aki i ra nhgang eke ekim kekpe: lkpe aha kyong, "Zang zizing eke ubu ozu lilang utu awu ama tok mu kikyi utik."6Eke indang Kristi i hu kikyo kiding ni kubu etim aki kidin. Ele reng ongyi ami ni ura ni kezung kidin, aki ele ti undu umen udin. 7Kezung aki kitabr esi akya ting eyi amen, ki kyeng akyating indi bo bu indi be ele eyi kezung ni upa.8Ayi Ikpe azang amen ni bangyi, ke, i ha kyong, "itu ra ba obu, esi Itsi olok--ayi ama su kezung kipyi eyi agya ni Isrel eyi agya ni Juda. 9Esi ni okyong ele ereng fu kezung aki ama su eyi babba bakib ibi. Kutu aki nyi ama hu bi kubu aku bi anyin ti kitsi ni Igyp. Ayi be ezim eben ti ezun ni kezung nyi kong, ke ama zang zin bi, esi Itsi olok.10Aki leng esi kezung aki ama osu eyi kihak agya ni Isrel irim ni itu ayi nyi--esi Itsi olok. Ama de izin anim alu orup ibi, ama elim yi alu korup ibi. Ama esi Ikpe ibi, ebi, esi bangyi anim.11Esi ongyi omi ezee ongyi ukye ngyi kong, eyi esi ongyi omi ezee umba ngyi kong, okyong, 'arung Itsi.' Lilang ba arung ama.12 Ama azang bi egyi kimbok ti etim ni ozu abyi ibi, esi ama mang arung eyi abyi ibi eye kong."13Ero kyong, "kipyi," i hu kezung aki ni kitabre esi kekib, ke kizu aki olu meng esi eyi kakib anduk indi ke eyim.
Chapter 9

1Indang kezung kitabr ele eyi utu awu be ben yi ni zazar. 2Ayi be ohu kekpe akim. Kinung kitabr, esi kiluk bataa ula olu, eyi kedeng ozu alu, eyi bredi edi kiluk aki ngyi kiluk keveng.3Kirim ni kumen upa esi kinung aki, be di ki iyak ni keveng kiga. 4Ke le eyi kizo ni kikyo kegbyin aki be oluk kemgbyi embe. Ting yi ele yi akpati undu umen ayi ekip ezin yi eyi okyo kegbyin. Kemeng ngyi esi kotru ni okyo kegbyin ayi ba ra lu ala ayi esi kikpe okyu, "Ukpuk ni Aron aki olu ozu baya etsi eyi uyak ni kezung. 5Ukyi ni akpati ni kezung, esi buzur yi abak ekib zur ezing imgbeb ni ozu uyeng, ayi indang esi da arung ekyeng nygy ekpe eye kong.6Irim ni ozu ning ba kim alu kiluk aki beding agya eri ekyin embe ekpr ening ro bu etim embe. 7Eke ohun Uding-agya ukyo mbe ri kyin ti kinung aki ni upa kezing keting ugyi, epu ana kizu beyeng aki anda ni etu ngyi esi eyi ni bangyi abi obu ozu abyi kuna.8Kudin kotin otok kyong ukeng awu ekyin eding iyak kizin kiga ongyi arung meng kong ayi kekpe ni kitabr ofu eyir embe. 9Ening otok di eke da rung ti kige aki indang. Ekin kituk eyi kelib aki be ra nda ohun utu awu aza atin ukeng ni abi ra rak kong. 10Ba ra lu erip ibi ti ozu amgba eyi ozu alyi eyi kukyip itu keki keki ayi be ri eyeng ibi. lning esi izin ayi ni ibyi etu ayi ede alu rening aba hun kige aki ba kim epyi.11Kristi aba ereng uding-agya uga ni ozu eding ayi aba meng. l si ezeng ti kekpe aki obu lilang aki ohun re ning aki akim eyi obu kong, esi aki ni kayang aki leng kong. 12Esi ti beyeng bamen eyi bundak kong, ke esi ti beyeng ngyi kahung ayi ikyin eding ti iyak izin kezin keting lilang eke ine ezing kisa kaduk ni umen.13Ayi beyeng ni bamen eyi bundak eyi otong ni bataa ayi be de yeng bangyi abi ele yi elib ohu bi ahaa alu kapu lkpe kyong esi abi emgbe atin etu ibi. 14Abang ke beyeng ni Kristi, abi akyating eyi ozu abyi ke ide angyi anda lkpe, esi ni umgbe lu abi ede etim buku ke ni atim anda lkpe ami uwun ra? 15Ye rening, emi si kumen ni kezung kipyi. Ening esi kyong, ayi buku afa kisa ni onwo olu abi ele kemeng ni kezung kitabr ti ozu abyi ibi, abi be di bi ke bo hu kapu undu umen ni kiluk ile umen.16Ayi kiluk aki undu umen esi ele embe, buku ni ongyi ami bu yi aba otok. 17Ayi undu umen obu etim ngyi kige aki buku aba, kikyi ere ka kyating eyi kazak ayi ami lim yi ofu uwung.18Ere ning esi kezung ni kitabr ni beyeng abi esi keyir kong. 19Kekpeng aki Mosis anda bangyi izin lilang meng, i de beyeng ni itaan eyi bamen eyi bemeng, bukya buma, isapur eku eken eyi kevib ozu elim eyi bangyi lilang. 20Eke i ha kyong, "ening esi beyeng ni kezung kazak aki lkpe ha nyi."21Ri utu awu ngyi, engyip beyeng nyi ti kekpe embe eyi lilang ni avim etim. 22 Ri utu ni izin nyi, ozu lilang be emgbe atin meng eyi beyeng. Beyeng akya avr ting upanda akyating ting.23Ere ning yi arib anda utu ni ozu ayi kikpe kukyi emgbe atin yi eyi ibyi oho obung. Ting ahin ozu ayi kukyi bulok ibi emgbe atin eyi oho ayi arib obu lilang. 24Ayi Kristi ekyin eding ti iyak keveng kiga aki ba kim eyi obu kong, aki esi utu ni kavang aki ngyi. l kyin eding Kikpe bulok ngyi ting, eke i ba otok angyi indang obr lkpe anda di.25I ding embe eke i de angyi anda esi ezing aga mbe kong, utu awu uding-agya ro bu, ayi i kyin ding kiluk keveng kiga igyi abe igyi eyi beyeng ni ongyi omi. 26Ayi ere ning, itsim angyi esi ezing aga mbe esi ri kige aki kayang ayir. Eke indang ohun kezing keting ni kihun ni kige aki i tok lu angyi eke i de anyin ozu abyi utin ni obung oho etu ngyi.27Elim alu kyong eyi eyi oku kezing kiting mbe, irim ngyi ikpe ilok. 28Ri utu awu nyi, Kristi ting ami de angyi nda kezing keting eke i de anyin ozu abyi ni bangyi lilang, i si aba ni kezing upa, eke esi egbem bangyi ozu abyi kong, eke ni ogbenlu ni abi ohu orup eyir abang mi.
Chapter 10

1Ayi izin ofu si kudin ni ozu eding ayi ra ba, esi ozu eding kahun bulok ngyi meng kong. Abi re kri aba onyong lkpe esi be le zizing eyi oho ni Beding Agya ayi bede ra ba ugyi abe ugyi kong. 2Ra okyong be emgbe atin ti ozin awu nyi meng kong ra? kikyi ayi ngyi, inyi be mgbe atin kezing keting lilang meng, abi ra rak mi arung abyi eye kong. 3Eke eyi oho ayi ngyi bo fu ra mang arung abyi igyi abe igyi. 4Beyeng ni bundak eyi bamen esi emgbe atin abyi arung kong.5Ayi Kristi aba kayang ning, i ha kyong, esi oho obung ra kubu bunda ayi ongyi ra pu kong. Eke esi etu ndu ayi okim alu ama. 6Esi uluk ni bunda eyi oho obung ni abyi ayi u shong kong. 7Ke ama kyong, 'zang, eleng esi ama, ami be lim ozu kikyi nim ni kevib eke ama obu ozu orup ndu.8Ni keyir i kyong, esi oho ra bunda ra uluk ni bunda, ra oho ni ozu abyi ayi nya pu kong. Eleng esi oho ayi azin anda utu awu izin aha. Eke ude yi esi ozu ayi arb orup kong. 9 Ke i kyong "zang, ama eleng ama bu ozu orup ndu." l de anyin oho obung ni kitabr eke ekim awu ni upa.10 Utin ni ozu orup awu nyi da fa umgbe atin utin ni bunda ni etu ni Yesu Kristi kezing keting lilang.11Ukpa awu esi beding agya eyir kutu abe kutu ra tim anda lkpe. I re obung ri utu oho ayi nyi ekpir ening mbe eke abyi ibi ede anyin kong. 12Ni ukpa awu, Kristi anda bunda ni oho obung ni ozu abyi kezin keting umenkigi, i le kubu etung ni lkpe. 13I le yir abang eke i hu bangyi buvib ngyi esi okyo ezun etip ngyi. 14Ni bunda abi nyi kitik mbe l hun re ning ayi emgbe atin bi umenkigi.15Kudin kotin ting aha di. Ni kitabr i ha kyong,16 "eleng esi kezung aki ama su eyi bi irim ni itu ayi nyi, Itsi aha. Ama nda izin anim ele erip ibi, ke eyi ama elim yi alu bi kerip.17Esi ama mang arung abyi obu ibi eye kong." 18 Indang ayi upanda esi ni ozu ayi eleng mbe, oho obung ni abyi akyating meng.19Ere ning, anyi bamba, de le yi orup olu de kyin eding kiluk keveng utin ni beyeng ni Yesu. 20 Esi ukeng ule upyi ayi evun anda di utin ni otr, ayi esi etu ngyi. 21Kikyi ere de le yi uding agya ukyo ketim lkpe. 22De kri aba eyi kavang ni erip eyi usu ni orup uting, eyi umgbe atin ni erip ni kating abyi utu awu de mgbe etu idi eyi beming abi zazar.23Adi ting da lu eyi orup uhu ni usu idi, etu eneng kyating, kikyi ere lkpe, ami men undu, i le yi orup uting. 24Do bo utu awu de gyi botu orup eke da rib orup eyi botu eyi eding ubu. 25 De fu otung kikyi kiken ubyi, ereng fu babi obu kong. Ke, nyi hu botu ikib bu lilang ayi nya zang itu re kri aba onyong.26Ke da ven obu abyi irim ayi da fa bomyin ni kavang eyi oho obung ni abyi ke ele meng kong . 27 Ke okyong esi bereng bohu ni ikpe ilok ayi de ra pu egyi mbe kong, ke esi orup umma ni ula awu oluk bangyi kufa ni lkpe.28Ongyi ami esi otung izin ni Mosis oku egyi kimbok akyating kikyi ni ongyi kumen katang ni bapa ra bara. 29 Butsim ekpe ahin ayi nyi ating kikyi ni ongyi ami etip ldung lkpe aba, ami de beyeng ni kezung ngyi emgbe atin ilyik ni ozu abyi ayi ke emgbe atin meng--ke atu kudin ni eding ra?30Ni ayi da rung ami okyong, "Akpa oho esi anim, ama oho esi irim." Eye ltsi i lok bangyi ikpe." 31Esi ozu bereng bohu ayi aku kyu kubu lkpe ni Unyang!32Ke nyi mang arung itu ayi akpa, irim ayi ba ha otok nyi, utu awu nyi ohu orup estim butsim. 33Be zir nyi kiyeng kupyi uga atu nyi anda nyi butsim, ke nya ha eyi abi esi olu utin ni butsim. 34Nyi ele yi egyi kimbok kikyi ni abi ba kim ketim kipa, ke nyo su eyi orup otin ti avem inyi ayi bohu. Nya rung kyong nye le yi avem eding ayi ni umenkigi.35Ening nyi fu ata elyi orup olu inyi kong, ayi ele eyi kubu etim kiga. 36Nya pu orup uhu, eke nya fa ozu ayi lkpe men undu, irim ni ayi nyo bu ozu orup ngyi.37 "Ni kira sang, ami raba esi ede kira eye kong.38Abi ba anim ni kenung le eyi orup uting. Ongyi ami ohu esi irim, ama esi arib orup eyi mi kong. 39" Ke adi esi abi esi irim eding ni ukum kong. Ke, adi esi abi ele yi orup uting ti unyang idi kpuk.
Chapter 11

1Indang orup uting esi kavang ni ozu ayi olu orup ra pu egyi abang ozu ayi azang meng kong. 2Kikyi ni kizu aki babba oso su yi orup uting. 3Ni orup uting da rung kyong Ikpe akim kayang eyi kive izin ngyi, eke arung kyong ozu ayi egyi azang akim eyi ozu ayi egyi azang kong.4Esi ni orup uting ke Abel anda Ikpe bunda buding obu Ken. Kikyi ni ayi be di mi ongyi kenung, ke Ikpe olok eding kikyi ngyi ni bunda ngyi, ke ni orup uting Abel fu olok kilang, abe ayi iku meng.5Esi kikyi ni orup uting mbe ke ede Enok ohung kukyi eke i zang buku kong. " Ongyi azang mi kong, kikyi ere Ikpe de mi." Ke ayi i de mi ohun kukyi, ba ha kyong ibu arib Ikpe. 6 Indang orup uting esi akyating abak egyi ebe ting ayi ubu arib mi. Kikyi ere esi keng okyong ongyi ami esi aba obu Ikpe i su kyong i le embe ke i si ami ra nda abi ra pu mi.7Esi ni orup uting ayi Nuwa, fa uha (kitsim) kikyi ni ozu ayi egyi azang meng kong, eyi bereng beki ni Ikpe akim kuya aki agben kihak agya ngyi. Ayi ibu ening, i lok abib kayang ke i si kiven kenung utin ni orup uting.8Esi ni orup uting Abraham, kekpeng aki Ikpe edi mi, ina kikyi itsari olu eding iyak ayi i fa kiluk ile aki ni kiven ngyi. I lu eding, erung iyak ayi i re ding kong. 9Esi ni orup uting i le ti kitsi undu umen ereng ekyin. I le ti bukpe eyi Azik eyi Jekob, bangyi beting ti kiven undu umen. 10I zang egyi eding kobr ni kehin aki ele yi kizin meng, kehin aki ongyi umbyi ngyi esi Ikpe.11Esi ni orup uting, abe ayi Sera bulok ngyi ele kikpr, ke Abraham afa kazak esi abba idung. Obu ening ting ahin ayi ekeb meng, esi ni orup uting ngyi anda ami emen undu eyi mi. 12Ere ning, obu ni ongyi uting, ami reng oku, amba abi ereng ekir kakpa Ikpe ni ubyin ereng ira kuho uga ayi ongyi esi okyong arung kong.13Esi ni orup uting ayi abi lilang oku ba fa undu umen kong. Ke irim ni ayi ba zang eyi ba kyip bi kugbak mbe, bo su kyong be si ekyin mbe kayang.14 Abi ke olok utu ozu ayi bo tok yi atin kpang kyong ba ra pu kitsi ba gya.15Ke be si ating ozu ni kehin aki be si embe aba, be le eyi kisa aki be si irim.16 Ke utu awu ye le, ba pu kehin kiding, aki kukyi. Ere ning lkpe esi ekyi kiyeng ayi be di mi i si lkpe ibi kong, ayi ekim kehin alu abang bi meng.17Esi ni orup uting ayi Abraham, kekpeng aki i fa kimbak zang, eke i de Azik anda. Esi idung ngyi uting ami nyi mbe i de anda, emi ami ohu undu umen. 18Esi Abraham ami ba ha mi kyong, "Esi utin ni Azik ayi udong andu edi kidin andu."19 Abraham ating arung kyong Ikpe ohun ening utu awu izir Azik ni buku katang ni abi oku meng. Ni kavang, esi obu ibi ayi i hu mi esi irim.20Esi ti orup uting kikyi ni ozu ayi ra ba ke Azik anda Jekob eyi Isuwa undu uding.21 Esi ti orup uting ayi Jekob, kekpeng aki i ro ku, i nda belim Josef undu uding. Jekob arak, ata utang ngyi ti ukpuk ngyi. 22Esi ti orup uting ke Josef, kekpeng aki enduk iku, i lok ozu kikyi ni onyin belim Isrel ki Gyip anda bi izin kikyi ni ikib ngyi.23Esi ni orup uting ayi Mosis, kekpeng aki bamba mi, bangyi ngyi ata mi kembri iva ira kikyi ayi ba zang mi erib idung. Be ki bereng ni kilang izin ni uding kong.24 Esi ti orup uting ke Mosis, ayi idip, itung kyong bi fu edi mi idung ni Fero elige kong. 25Ke i su kyong itsim eyi bangyi Ikpe, obu ayi elyi kayang ni abyi aki ele keting sang mbe.26 Erung kyong kiyeng ayi uben Kristi obu kiven ni Igyp . Kikyi ere i ra zang egyi ngyi ni kubu etim ngyi.27Esi ni orup uting ke Mosis anyin apa Igyp. Ikyi bereng ni orup umma ni uding kong, Igbang orup ereng i ra zang ami ele kataa. 28Esi ni orup uting ayi elu kukyib ni ukpa-zeng eyi beyeng ba-ngyip, eke buku ni idung kitabr ni lgyp fu yak belim ni Isrel kong.29Esi ni orup uting ke bo bu uho umma ereng be si ni itsi keghem mbe. Bangyi Igip anghang bo bu ening ting, bo wung lilang.30 Esi ni orup uting ke uhang ni Jeriko ebib okyu itsari, irim ayi be zik ata ki kivirding keming itu itong ipa. 31Esi ti orup uting ni Rahab ami ke esi kikpa oku eyi abi agbang kikyi kong, kikyi ere i hu bangyi kozo eyi orup bukun.32Ere aki ama lok eye ra? Kige akyating ke ama olok ozu kikyi Gidon, Barak, Samson, Jefta, Debi, Samuel, eyi kikyi bangyi izir. 33Esi ti orup uting ayi ba lyi agya kiding umma, obu eding, ohu undu umen. Bo huk indu bugbating,34 elim ula, ekyi undu kagyang, bo nyong bukyong, be si bagang umma, alyi ekyin ni akpa inyang umma.35Bakeb ohu buku ibi aba ti uzizir. Babi bo gu bi osu be re ata eke ba fa uzizir ni eding kong. 36 Babi bambak zang bi agya bi ikye eri okpok ata bi igbe akim bi ketim- kipa. 37 Be tse bi okyo. Aya babi ekim apa. Bo bong bi eyi kagyang. Be beb aha bi ikpa ipa. Bo bong bi eyi kagyang. Be re si eyi akpa batah eyi bamen. Ba kyating eyi ukahu, be rim bi, re tsim bi. 38Kayang ohu bi kong. Be le ovok esi kulim uga, keki ahin, avang, eyi igu itsari.39Ke lilang ni bangyi abi Ikpe osu eyi kikyi ni orup uting, ayi bo hu undu umen kong. 40 Ikpe amang ozu eding kikyi idi, kikyi ere adi akyating, ebi esi bohun ening kong.
Chapter 12

1Ere ening, ayi adi kotin osu ezik, de si bolib ni uli-ling ni abyi apa. De hu orup olu unya awu ele di obr. 2Da zang idi zizing obr Yesu, ami si kitabr eyi ami ohun ening ni orup uting. Eyi ni orup otin awu ele mi obr, i hu orup ni otsi kumen eyi keyeng, ikyu le ti kubu etung ni kikyo kiding Ikpe. 3Ening mang ozu kikyi ngyi, i hu orup ti ozu kangre eyi bangyi abi obu ozu abyi kikyi ngyi, ere ning anyi fu ayik etu korup inyi eke nyi fu esi apa embe kong.4Omu otung ra aduk kikyi ni abyi ti kikak ni beyeng meng kong; 5ke nyi emgbyize eyi ikib ihu ayi ama hu nyi belim anim; "Idung, ufu azang ezin butsim ni Itsi keneng, ra etu fu ayik mu kekpeng aki i ra kya mu kong." 6Ayi Itsi tsim lilang abi erib orup eyi bi. I ra kya idung ami ihu.7Hu orup yi butsim esi kazir. Ikpe bu eyi nyi ereng belim ngyi. Utu idung ami zing ayi abba ngyi esi ohu mi kazir kong ra? 8 Omu akya be tsim mu kong, ayi bangyi lilang etsim butsim, otok kyong omu esi idung ngyi kong ting ahin nyi si belim ngyi abip ni kavang kong.9Ere ening adi ele eyi babba abi ele ni ibyi etu abi ere akya di eke de ra nda bi kindip ibi. Ke esi da na kikyi itsari eyi aba ami ele ni kudin kong ra? 10Ukpa awu babba edi eri akya di ni itu sang mbe ayi ke esi kenung obr ibi. Ke ni ukpa awu lkpe bu ening ni eding idi eke da le i le keveng eyi mi. 11 Kazir lilang arib kekpeng aki nyi re tsim, ke okyung ebe ting. Ting ahin ni kihun ngyi ede aba ehim eding ni bukun eyi ile ni kenung anda abi ke be zee bi ni ukeng awu nyi.12Ening nda kazak ti obu ndu ayi otunu ndu ayi ayik etu meng. 13Kem ukeng isi ndu gba, ere ning abi akyating yi kazak ni unya uwung afa unyong.14Apu bukun yi bangyi lilang yi ile keveng ayi akyating egyi ongyi esi azang ltsi kening. 15 Zang zizeng utu awu ongyi fu apu ana eding Ikpe kong, eke fu nda orup ubri edip atsu eke ede aba butsim kong, Utu awu bagambe aba abib utin ni abyi ibi kong. 16Zang zizing ozu baza bana fu ele ukyikatang inyi kong ra ongyi ami ering Ikpe kong ereng Esau, ami kikyi ni bolyi, igya lyi bokib ngyi.17 Ayi omu orung irim ayi ngyi, kekpeng aki arib mi kyong i hu eding ngyi ye, bo tung mi, kikyi ere i fa kisa aki iyeng kening, ke ayi epu yi eyi bekye egyi ting ahin i fa kong.18Ayi nyi aba ti kikyi kehin aki nyi ayak meng kening, kikyi kehin aki ula ro hu embe, ele kivib, kivib kibr aki akyating yi orup olu, eyi kuben.19 Nyi aba ti kiluk aki ba zuk kiding indri meng kong ra kilang aki osu yi eve ki bangyi abi owok ki onung babi kyong fu lok kive aki eyi bi eye kong.20 Bo hu orup arung kong ti ozu ayi ba haa bi: "Ayi kireng esi egem kekyi kehin be tse ki eyi okyo." 21 Bereng ohu agambe ayi Mosis kyong, "egir ama, ke etu enen ama."22Ere ning, nyi ba kikyi kehin ni Zion eyi kehin ni Ikpe ami uwung, Jerusalem aki kikpe kukyi, eyi aba kur esi ezin agambe ni belim etim lkpe abi obu kukyip. 23 Uba ti kihun bangyi ni idung kitabre nyi ami be lim kidin ngyi kikpe kukyi meng. Uba obu Ikpe, kilok ikpe ni bangyi lilang, eyi kudin ni abi ni kenung abe ohun re ning. 24 Nya ba obu Yesu, ongyi uta ni kezung kipyi, eyi beyeng ongyip abi olok arib obu beyeng Abel.25Zang ke fu otung abi ro lok kong. Okyong be kyi kong kekpeng aki ami ro tung bi ke ra kya bi ni kiting eleng, ke ami kukyi ting esi be kyi mi ohu kazir ni ukya ngyi ra hin ting. 26Kezin keting mbe, kilang ngyi akpuk kayang. Eke indang i men undu kyong, "kezin keting ama akpuk ohun kayang mbe kong, ke ama kpuk kukyi ting."27Eve ning, "kezing keting," aha kyong onwo lu ozu ayi re eneng, ayi ereng, ozu ayi ba kim mbe, ening ozu ayi ere neng kong ayi ngyi mbe ekpir. 28 Ere ening hu agya kiding aki eneng kong, da rib orup eyi ukeng ni urak uding eyi buzur eye buga ngyi. 29 Ayi Ikpe idi esi lkpe ula uluk.
Chapter 13

1Nyi nda orup arib ni bamba ele ding kobr. 2Nyi fu mgbyi-ize eyi ekyin ohu kong. Utin ni ayi ning, babi embe ohu butse-etim ni Ikpe ekyin ke ba arung kong ting.3Mang rung abi ele ketim kipa, reng uyi bi ele ubyi. Si mang rung abi re tsim, ereng omu ting yi bi etsim ubyi. 4Nyi nda keku ele yi bolip eyi bangyi lilang. Nyi fu alyik abib kutang keku kong, Ikpe olok bangyi baza bana, abi aku meng eyi abi aku meng kong ikpe.'5Nda egyi kolok ni anang kyatin etu andu. Dri yi aki ufa, Ikpe bulok ngyi aha kyong, "Esi ama esi apa mu kong ra ama emgbi ize eyi mu kong." 6"De dri ohun re ning eke da fa kazak aha kyong, "Itsi esi ukahu nim; ama esi ekyi bereng kong. Ongyi obu ama ere ra?''7Zang bangyi obr ndu, abi aha nyi kilang' Ikpe, ke zoo zang i le ile ibi, ben orup uting ibi. 8Yesu Kristi si kizu kiting ilyi, inyin, eyi umenkigi.9Ozu ezee ayi epyi keki, keki fu kaba di kong. Arib eke orup idi afa kazak ti edin Ikpe, esi ni utin ni ala akahu abi esi embe kong. 10De le yi kizo aki abi ra tim etim ti kekpe Ikpe akyating yi kazak ayi ba lyi. 11 Ayi beyeng ibyi ayi bo bong ni abyi beding agya bokyo ede beyeng nyi aba iyak keveng, ke ibyi etu ni ibyi nyi be de luk kiya.12Ere ening be tsim Yesu ukeng ni kehin eke imgbe olu bangyi utin ni beyeng ngyi. 13 Ening, de ding na fa mi ni kitok ni kehin ni afa mi ohu kiyeng eyi mi. 14 Ni ayi adi akya ting yi kehin ni umenkigi. Eleng, de ra pu egyi abang ami i ba.15Utin ngyi, do bung ohu ni urak anda lkpe ekpri ening, urak awu olu ni ehim ni koto undu idi utu awu da rung kidin ngyi. 16 De fu emgbyi-ize eyi edin obu ayi ra kahu botu kong, esi utu oho obung awu lkpe ra rib orup. 17 Na kikyi itsari de andu nda bangyi obr ndu, abi nyi esi abi ro zo unyang ni bukun inyi, abi osu ke anda kihun ni obu etim ibi. Nyi na kikyi itsari eke bangyi obr inyi bobu ozu ayi nyi eyi orup otin, fu eyi orup ubri kong, akya ubu ening ting esi akahu nyi kong.18Bu aduwa kikyi idi, da lu orup idi kyong kating idi akyating yi kebyi ke utu awu de le ile ni kenung ni ozu lilang. 19 Ama ro hu nyi ikib kyong nyi bu ening eke ama ohu esi irim aba obu inyi bukri mbe.20Indang Ikpe ami ni bukun, ami ohu mi ezir anyin ni buku keku obr ami ukyo, ni bataan, Itsi idi Yesu utin ni beyeng ni kezung aki umenkigi,21anda mu uhun re ning ni ozu eding ubu eyi utu awu ubu ozu orup ngyi. etim etim ngyi yi di utu awu arib obr ngyi, utin ni Yesu Kristi, ami buzur esi obu ngyi ni umenkikigi. Amin.22Indang, anyi bamba, ama re hu nyi ikib, nyi si su yi kilang ikib ihu ayi ama lim nda nyi. 23 Nya rung kyong umba idi Timoti afa ure ta meng, ayi ama zang nyi kekpeng aki i sa aba.24Ky garage home ib bangyi obr eyi abi so su lilang. Abi esi ki Itali ra kyip nyi. 25 Eding yi nyi le lilang.

James

Chapter 1

1Jems idung etim lkpe eyi Itsi Yesu Kristi, elim akyip aka kur eyi apa ayi arak barak kyong. 2Nyi de yi alu ozu orup otin, anyi bamba nim, kekpeng aki nya zang ibak. 3Nya rung kyong kimbak zang ni orup uting inyi anda orup uhu.4Nyi nda orup uhu ekpe etim ngyi eke nya amen, eke esi nya pu ana kong. 5Eke ongyi ami esi apu bomin, inung lkpe ami ra nda bunda mbe anda mi.6Eke inung mi yi orup uting, kobuk kyating, kikyi ere ongyi ami onung eyi kobuk ereng bemeng abe baga ke ufe ra kpung bi na tsak esi ba tsak. 7Ongyi ami nyi fu mang kyong i fa kizu aki i ra pu obu Itsi kong. 8Utu ongyi ami nyi i si ongyi erib ipa, i re yir ti kikeng kiting kong.9Nda umba ami keken indip etu ti kepyi kikyo ngyi, 10eke ami ni kiven na kikyi eri kikyi ere ya ba akpa eding ereng baya elim kuzin orok. 11Uru atsu eyi ovim abak ahim elim nyi, baya ngyi orok borib ngyi azik. Kizu kiting eyi bangyi kiven ting, kiven ibi aba ekpe.12Eding esi ongyi ami ohu orup ni kimbak zang. Irim ayi elyi uma ni kimbak zang i fa ipuk unyang, ami ni undu umen kikyi ni abe oshong (arib orup eyi) Ikpe. 13Kige kimbak zang ongyi fu ha okyong esi lkpe ambak-azang mi kong, kikyi ere lkpe ra ambak zang ongyi ting kong.14Kimbak zang afa ongyi esi ni kating kebyi ngyi aki egben mi anyin. 15Irim ayi kating kebyi ekyin meng, abyi amba ye, irim ni ayi leng abyi nyi edip amen meng uha ngyi esi buku. 16Ongyi fu aka nim nyi kong, anyi bamba orup nim.17Bunda buding eyi abe ohun ening lilang esi kukyi aba. Esi kubu Abba bata aba. I re yeng utu kibr kong. 18Ikpe etseng anda di unyang eyi kive ni kavang eke de le ereng ehim kita-abr ni ozu ayi ekem.19Nya rung yi, anyi bamba nim banyalim ni orup: eyi-eyi da atung indi i wok bukr, tip tung tu lok, fu atsu orup bukr kong. 20Kikyi ere orup otsu ni ongyi etsi kenung lkpe kong. 21Ening nyi kyi anyin ti abyi ni ilyik. Ti kikyi kina eri hu kive lkpe aki agben arung inyang inyi.22Nyi bu etim yi kive nyi, fu wok mbe eke nya kanim etu inyi kong. 23Ongyi ami esi owok kive nyi akya i bu kizu aki kive nyi aha ting, i reng ongyi ami azang kekpr ngyi ti idarga. 24Izo azang kekpr ngyi ke enyin eding i mgbi-ize utu awu i re. 25Eke ongyi ami azang egyi zizeng ti izin ni ureta, ke i ra ana kikyi eri ere obu ki ekpr ening, esi utu ongyi ami wok ohu emgbi-ize kong, ongyi ami nyi afa eding ni etim ngyi.26Ayi ongyi okyong ami ere ben lkpe ke arung utu awu i hu omin ngyi ra etu ngyi ting, i kanim angyi ke Ikpe uben ngyi akya yi kikyeng. 27Ikpe uben ami akya yi ilyik obr Abba Ikpe esi utu ning: aka hu abe akyating yi babba eyi bakeb bekpe ti butsim ibi, eyi utu awu uka hu ongyi ele ile ayi akya yi elib ti kayang.
Chapter 2

1Anyi bamba nim, nyi fu eben ltsi idi Yesu Kristi ni buzur okyong nyo shong (nya rib orup eyi) bangyi babe obu kong. 2Ayi ongyi omi esi ekyin aba ti kikyi kiken inyi apa bundak ni bogbying eyi batr beding, eke ongyi keken ting ekyin aba eyi batr ilyik. 3Eke nya zang ongyi ami pa batr beding ke nyo nung mi kyong, "Zang kiluk kiding eleng," eke nya ha ongyi keken kyong, "Amu yir kuyir embe," ra, "Kyu le ezun nim eleng," 4anyi ro lok botu ikpe meng kong ra. Anyi esi bulok ikpe ti kating kebyi kong ra.5Nyi da atung, anyi bamba nim ni orup, esi lkpe etseng bangyi aken ni kayang ohu bi esi bangyi kiven ni orup uting eke ba afa agya kiding ayi imen undu eyi abe oshong (arib orup eyi) mi kong ra. 6Eke anyi azang ezin bangyi aken! Esi bangyi kiven abe ele irim nyi egben nyi eding kopyi ikpe kong ra. 7Esi abe atu egbim kidin kiding ti ukeng awu nye ben kong ra.8Ting ahen, ayi nyi esi obu utu awu izin aha, utu awu elim alu ti ilik Ikpe, "U shong (orib orup eyi) ongyi ukye ndu ereng ushong (orib orup eyi) etu ndu," ubu zizeng. 9Eke u si oshong (arib orup eyi) bangyi babe obu ubu abyi, izin ohu mu ereng abe abeb izin.10Kikyi ere ongyi ami esi ana kikyi eri eyi izin lilang, ke ituk ada ti kikak kiting mbe, iku kebyi ni izin lilang ngyi. 11Kikyi ere ami aha kyong, "Fa-na uza eyi ogu ongyi kong," I ha kyong "Fo-bong ongyi kong." Ayi amu akya ana eyi ogu ongyi ra ima ongyi ting, eke u so bong ongyi, ugbem izin meng.12Ereneng lok ke bu reng abe bo lok bi ikpe ti izin ni ureta. 13Kikyi ere ikpe ilok ele eyi kimbok kikyi ni abe akyating eyi kimbok kong. Egyi kimbok alyi ikpe.14Ere arib, anyi bamba nim, ayi ongyi omi okyong ile eyi orup uting, eke akya ide orup uting nyi atim etim embe ting, orup uting ngyi agben mi ra. 15Ayi umba unyalim ra elige esi apa batr egbere ke ikyating eyi ala (bolyi) ni kutu. 16Eke ongyi uting katang inyi esi aha bi kyong, "Nyi ding bukun, ke nya-lyi dir eke nyi anda bi ozu ayi ba pu ni etu ibi kong, ere arib embe ra. 17Erening ting eyi orup uting awu akyating eyi etim, esi kehim.18Eye ongyi omi esi olok kyong, "Ule eyi orup uting ama le yi etim." Tok ama orup uting ndu awu akyating eyi etim, eke ama otok mu orup uting nim, eyi etim nim. 19Nyi si osu kyong lkpe esi uting mbe; nyo obu zizeng. Eke edin abyi esi osu ting, ke bekyi bereng. 20Amu apu orung, ongyi kitim, orup uting awu akyating eyi etim akahu kong.21Ami Abraham abba idi otok di etim eding kige aki ide idung ngyi Azik obong oho ti kizo Ikpe kong ra . 22Uzang orup uting ngyi eyi etim ngyi obu etim ibung, utin ni etim ngyi orup uting ngyi edip atsu. 23Ilik lkpe aba kyu ezun ngyi ayi aha kyong, "Abraham esi osu eyi lkpe, ke okyong mi ayak ti bangyi kenung," ke bezi me iyo ni Ikpe. 24Uzang arung kyong esi ti etim ayi ongyi afa kenung, esi ni orup uting mbe kong.25Ri utu awu nyi ting, ami Rahab ami esi akeb baza ibu etim eding, kekpeng aki i hu butse etim ekyin ke itse bi ezeng ukeng owu mbe kong ra. 26Ayi etu esi ele kekyi eyi kudin esi buku, esi rening ting, orup uting awu akyating eyi etim esi buku.
Chapter 3

1Anyi bamba nim, arib eke bangyi baga mbe esi buze-ozu kong. Da rung kyong da ba fa ikpe ilok ayi abak egyi. 2Ayi lilang idi aku okyu ti bekeng baga mbe. Ayi Ongyi akya aku ti eve ting, i si ongyi ami edip ohun ening meng, utu awu i hu etu ngyi lilang arung.3Indang ayi adi si azip bokrnyang ilik undu eke bo wok di, adi obu arung ayi do tok bi utu awu be si lillang. 4Nya rung ting kyong aya ayi okyo kuho uga, ting ayi yi ele okyo mbe kuben kuga re zu yi esi, bi ro hur yi eyi uvak okr mbe eding kiluk aki ongyi ra pu.5Esi rening ting omin esi kikak kekir mbe etu, eke kata kaven ti ozu okyo kem. Nya rung utu awu ula okr mbe ro luk egbem kigyu kiga. 6Omin ting esi ula, kayang ni ozu abyi katang ni etu idi. Ka lyik gbem etu lilang ke ka kyin ula ti unyang ongyi. Bo luk ki ula ti kizeng ula.7Ayi ongyi obu arung ayi ihu itu ibyi ayi ebyi kulim, banun, ibyi ayi esi eyi kembr, eyi ozu ayi ti bemeng ata arung. 8Eke ongyi esi ohu omin arung kong. Esi abyi ayi ongyi ohu arung kong, amin yi ura buku.9Eyi wu arak Itsi eyi Abba, ke eyi ri awu nyi ahang bangyi, abe Ikpe akem olu ami. 10Esi ti undu uting awu nyi ayi eding eyi ahang esi embe olu. Anyi bamba nim, yi fu obu utu awu nyi kong.11Bebyin olu bemeng bunyang eyi bunung kezing keting ra. 12Bamba nim, Itung-kidaa esi otsi olif ra. Ra kiramu esi otsi ni itung-kidaa. Ra bemeng bumwa esi ohu esi bemeng bunyang kong.13Eyi si ongyi bomin katang inyi ra. Ongyi ami nyi tok angyi ti ile iding ti etim ngyi ni kikyi kina itsari ti bomin. 14Eke ayi u si alu eyi buveb bobyi ti kating orup ndu, fu re ndip etu aka kazim kikyi ni kavang kong.15Ayi eleng esi bomin abe si kikpe kukyi okyu kong. Ke si ni kitin ameng, esi ti kuden Ikpe kong, esi ni edin-abyi. 16Kikyi ere iyak ayi buveb eyi kating ni etu ele embe, iyak ayi nyi uuvok eyi kubu-etim ni ozu abyi ele mbe. 17Eke bomin abe esi kikpe kukyi aba esi abe atin zazar ni kitabr, ke bukun, vuk, kikyeng, amen eyi kimok eyi ehim eding, ra yik etu kong, eyi kavang. 18Ehim ni kenung ata itu bukun katang ni abe ra pu bukun.
Chapter 4

1Alang ata eyi kadung esi ere aba katang inyi. Ye si ti kating igu katang inyi eyi botu kong ra. 2Nyi ra pu, ke nyi afa kong. Nyi ro bong, ke nye le yi egyi koluk, ke nya fa arung kong. Nyi ogu ke nyi ata alang. nyi afa kong kikyi ere nyo nung kong. 3Nyo nung ke nya afa kong kikyi ere nyo nung kobyi mbe, eke nye de yi obu ozu ni kulak etu inyi mbe.4Anyi abe ni baza-bana! Nya arung kyong iyo eyi kayang esi kufa eyi Ikpe kong ra. Erening ongyi ami ohu iyo eyi kayang i si ongyi kufa ni Ikpe. 5Ra nya mang kyong ilik Ikpe olok mbe ra. "Kudin aki i nda ele etu idi ele yi buveb aga mbe"6Eke Ikpe anda eding aga mbe, utu awu ilik Ikpe aha, "Ikpe otung bangyi etu endip, eke inda bangyi abe ana kikyi itsari eding." 7Erening de andu nda Ikpe. Tung shintan, eke i kyi anyin obr ndu.8Kr ba onyong Ikpe, eke i kr aba onyong ndu ting. Mgbe atin obu ndu, anyi bangyi ozu abyi, eke nyi mgbe atin erip inyi, anyi bangyi erip ipa. 9Nyi kpok rim ombok! Nyi nda ikye inyi eyeng esi orup ubr eyi orup otin inyi esi orup ubr. 10Na kikyi eri obr ni Itsi, eke i tumu atsu kukye.11Anyi bamba, nyi fu lok abyi kikyi botu kong, ongyi ami esi olok kebyi kikyi umba ngyi ra i so lok mi ikpe i bu kuda ti izin ke ilok izin Ikpe. Ayi u lok izin ikpe, u ben izin nyi kong, u si kilok-ikpe ni izin. 12Esi ongyi uting mbe ami anda izin ke i si kilok ikpe. Esi ami kitik mbe ami ra gben arung ke i bong arung. Amu si eyi, ami ro lok ongyi uhum-yak ndu ikpe.13Nyi da atung indang, anyi abe ra ha kyong, "Inying ra kong-tu de ding kehen aki eleng, de lembe obu ugyi uting, de zim kubu eke da fa kubu etim idi." 14Eyi arung kizu aki obu kongtu, ke unyang ndu kawung esi ere. Ayi nye ereng bumu-kotin aki otok ni kekpeng sang mbe ke ya za anyin.15Ayi inyi, nya ha kyong, "Ikpe esi osu, adi ele obu kizu aki eleng ra aki oho." 16Eke indang nyi re ndip etu kikyi ni kikyi-kigbang ni kating inyi. Utu kikyi kindip aki nyi lillang esi ozu abyi. 17Erening ongyi ami arung eding ubu eke akya i bu yi ting esi ozu abyi obr ngyi.
Chapter 5

1Nyi ba indang, anyi abe ni kivin, nyi kpok ke nyi rim ombok ni ibak ayi ra ba obu kikyi inyi. 2Kivin inyi ama-bukpak, ke batr inyi esi abe bo-ondik ekip. 3Avim inyi ayi ni anang aga ama bukpak meng. Bukpak nyi ele osu ezik kikyi inyi. Yo luk etu inyi ereng ula. Nyi ro bung kivin inyi alu abang itu kihun.4Nyi zang, anang ni bangyi abe obu nyi etim ere zi ikpe inyi--anang bangyi abe obung ala inyi kozo ke nyo hu ekpr, eyi ikpok ni bangyi abe obung nyi ala ohung eding katung ni Itsi ami obu lillang. 5Nye le ile kuyim ti kayang aki eleng ke nyi ra lyi utu awu etu inyi oshong (arib nyi orup) apu Nya nda orup inyi ana eri eyi ala eding ayi nyi ra lyi ere zim abang kutu buku inyi. 6Nye gbem ke nye si obong ongyi kenung. I tung nyi kong.7Anyi bamba, nyi hu orup, le bang uuba ni Itsi. Zang ongyi buwo hu orup re yir abang kige aki ala amin esi kisari aba. I hu orup eyir abang, kige aki i fa ebyi kitbr eyi ayi ni kihun. 8Anyi, ting, nyi hu orup. Nyi nda erip inyi agbang, kikyi ere uuba ni Itsi ele onyong meng.9Anyi bamba, nyi fu nyim eyi botu kong, eke bi fo lok nyi ikpe kong. Zang, kilok ikpe eyir kisapu. 10Anyi bamba, nyi zang ozu otok, ti butsim eyi orup uhu ni bangyi izir, bangyi abe ra ha ozu kidin ni Itsi. 11Nyi Zang, da zang bangyi abe ohu orup ering eding. Nyo wok utu orup uhu ni Job, ke nya rung kikyeng ni Itsi, utu awu i le yi egyi kimbok aga mbe.12Ayi obu lilang, anyi bamba nim, nyi fu vang kuvang, eyi kukyi ra kitin, ra kuvang kiying ni undu umen kong. Ke ting nda "uusu" ndu ekpr "uusu" eyi "uutung" ndu ekpr "uutung" eke esi oku ikpe kong.13Ongyi omi katang inyi ele ti ibak ra. I bu aduwa. Ongyi ami ra tin orup ra. I su kubong uurak. 14Ongyi omi katang inyi okyung. I zi bodung-akeb ni kihun bangyi Ikpe, eke bo bu mi aduwa. Bi tse mi bangyi ti kidin ni Itsi. 15Aduwa ni orup uting onyong ongyi bukyong, eke Itsi ezir mi anyin kuyir. Iti obu ozu abyi, Ikpe apanda mi.16Ening nyi su kuda inyi yi botu, eke nyi bu aduwa nda botu, eke nya fa uunyong. Aduwa ni ongyi kenung agbang ebe ting ni etim ngyi. 17Elaja si ongyi reng adi. I bu aduwa yi orup olu kyong ebyi fu te kong, ening ebyi ete kong obu igyi ira eyi iva itong kiying. 18Ke Elaja bu aduwa eyiye. Kukyi anda ebyi ke ozu ehim arib.19Anyi bamba nim, ongyi omi katang inyi ovok anyin ti ukeng ni kavang, eke ongyi omi esi ohu mi esi irim aba, 20ongyi ami nyi arung kyong ongyi ami ohu ongyi ozu abyi anyin ti ukeng awu anda mi i vok, egben olu mi ti buku, ke ikeb ezeng ozu abyi aga mbe.

1 Peter

Chapter 1

1Pita, ongyi kitsim ni Yesu Kristi, anda abe arak barak, abe be tseng nyi, kehin ni Pontus, Galatiya, Kapadosiya, Asiya, eyi Bitiniya. 2Eleng esi utu bomyin Abba Ikpe ami arung kobr, etseng alu utin ni ozu Kudin nyi ni kikyi kina eyi uyeng ni beyeng ni Yesu Kristi. Eding yi nyi le, eke bukun inyi kri atsu.3Ikpe nyi eyi Abba ni Itsi idi Yesu Kristi le yi urak. Ni kimbok kiga ngyi, inda di kimba kipyi ni orup olu ni kezung. kezung ning esi utin ni uzir ni Yesu Kristi ti abe oku. 4Ining esi ti kiven aki esi azik kong, esi aku kibyeng aki esi olu kong. Alu abang nyi kikpe. 5Kazak lkpe ekip ezeng nyi utin ni orup uting, ni ogbenlu awu ele abang otok itu kihun nyi.6Nya atin orup ti ozu ning, ayi esi keng nya fa butsim ni kimbakzang utu kekyi-kekyi. 7Ining esi uutok ni orup uting inyi, awu obu gold aki ra zik, eken ayi ba mbak-zang ki ti ula ting ahin ba mbakzang ki ti ula. Yo bu ening eke orup uting inyi afa urak, buzur, eyi bolip ti uuba ni Yesu Kristi.8Nya zang mi kong, eke nyo shong mi. Nya zang mi ubang kong, eke nyo su eyi mi ke nya atin orup aga awu esi olok arung kong, orup otin ni buzur. 9Indang nyi ra hu kubu etim ni orup uting inyi, ogbenlu ni unyang inyi. 10Bangyi izir apu ke be beb zizing kikyi ni ogbenlu ning, kikyi ni eding nyi ayi ya ba esi inyi.11Ba pu ba rung kikyi ni emi inda ayi kudin ni Kristi nyi ro lok ozu yi bi. Ayi leng obu inda yi iri haa bi ozu ayi aba bu kobr kikyi ni butsim ni Kristi eyi ozu buzur ayi esi ekeb. 12Yo tok bi kyong bo ro bu anda etu ibi mbe kong, eke anyi, kige aki bo lok ozu kikyi ni ozu ayi indang abe ede uhaa uding esi kukye ahaa nyi eyi Kudin Kotin--ozu ayi belim etim lkpe ra apu ba zang.13Zang kating ni orup inyi zizing. Tip tung. Alu orup ni eding ayi ufa kekpeng aki Yesu Kristi nyi iba. 14Utu belim abe ana kikyi itsari, nyi fu eben ozu ayi keyir nye ben ayi nya rung kizu aki meng kong.15Eke utu awu ongyi ami di nyi le yi keveng, anyi ting le yi keveng ti ile inyi lilang. 16Ni ayi elim alu kyong, ''Le ile keveng, utu awu Ama le." 17"Eke ayi udi "Abba" ami ro lok ikpe kavang ni utu awu eyi-eyi ti kubu etim ngyi, de kige isi ndu reng mi.18Nya rung kyong ye si ti silva ra gold ayi abib nyi ayi ba gbenlu nyi ti uhum obyi awu nye zee obu ni babba inyi kong. 19Kikyi ere, nya fa ogben ti buga ni beyeng beding ni Kristi, ami ereng itaan ami akyating yi bukyong ra kibyeng kong.20Etseng Kristi lang kayang nyi ta yir, eke indang ede mi otok nyi ti itu kihun ning. 21Utin ngyi nya fa orup uting obu ni lkpe, ami izir mi anyin katang ni abe oku meng eyi ami inda buzur eke orup uting inyi eyi orup olu inyi ele etu lkpe.22Nya nda unyang inyi atin utin kikyi kina eyi kavang. Ayi ning esi ti kikyeng ni ishong bamba korup nyi; ere ning nyi shong botu si korup inyi ba. 23Bamba nyi eye meng, esi ni igyu ayi azik kong, eke esi ti igyu ayi agben, utin ni kive kiwung ni lkpe.24Kikyi ere"bangyi lilang ereng elim, ke buzur ibi lilang ereng baya ni elim. Elim ahim, baya ngyi orok kyu itsari, 25eke kive ni ltsi nyi ele umenkigyi." Ayi ning esi uhaa uding awu ba haa nyi.
Chapter 2

1Ye re ening nyi si ozu abyi lilang pa embe, ukaba, etim kezip, buvib, eyi ulok-gbim lilang. 2Ereng belim bulamen, nya pu bekyeng emyi ni kudin, eke utin ngyi nye dip ti ogbenlu, 3ayi nya mbak azang kyong Itsi nyi le yi kimbok.4Ba obu ngyi ami si kikyo kiwung aki bangyi otung, eke Ikpe tseng alu kyong esi aki ele yi ukahu obu ngyi. 5Enyi ting ereng okyo owung ayi embyi atsu eke ohu esi agya kudin, eke ohu esi udong kiding agya keveng aki ni oho obung ni kudin ayi Ikpe so hu utin Yesu Kristi.6Ilik Ikpe ele yi ayi ning: "Zang, Ama ta kizin yi kikyo ukyeng ki Zayon, etseng ke ele eyi kikyeng. Ongyi ami osu eyi mi esi i zir kiyeng kong."7Bolib nyi esi inyi abe so su nyi. EKe, "Kikyo aki bumbyi-atim otung, esi kikyi ni okyo ukang ketim"-- 8ke, " esi kikyo kivong kekim eyi keguk eku. "Baku okyu, otung bana kikyi itsari eyi kive, kikyi ere esi utu awu emyeng alu bi ting.9Eke nye si bangyi abe Ikpe tseng, kikyo kiding, urum-otin, bangyi abe ni Ikpe, eke nya haa uhaa etim kivri-egyi ni ami edi nyi anyin ti kivib aba ti uta kivri-egyi ngyi. 10Keyir nye si bangyi kong, ke ubang nye si bangyi Ikpe. Nya fa kimbok kong, eke ubang nya fa kimbok meng.11Abe ni orup, Ama di nyi ekyin eyi abe atak indi nye kyi kulak ni etu, ayi aku umma eyi unyang inyi. 12Nyi le ile eding katang ni abe arung Ikpe kong, eke indi be si olok abib nyi kyong nyo bu abyi, ba zang obu etim eding inyi ke ba rak Ikpe kutu aki i ba nyi.13Na kikyi itsari yi izin bangyi kikyi ni Itsi. Ring uding kikyi ere i-bu lilang, 14 eyi bo-gomna, abe be tse kyong bi nda bangyi butsim ni abyi ibi ke bi rak abe obu eding. 15Ining esi ozu orup Ikpe, kyong ni eding obu otung bangyi abe olok abib. 16Anyi bangyi abe ere-ata meng, nyi fu de uuta inyi kemeng ni ureta inyi obu abyi kong, nyi le reng bangyi etim Ikpe. 17Nda bangyi lilang bolib. Shong bamba. Ring lkpe. Nda beding bolib.18Belim agya, nyi ring bangyi agya inyi lilang yi bolib. Nyi fu ring abe beding mbe kong, ken yi abe babyi lilang. 19Etim osu ele mbe ayi ongyi ohu orup ni ukyung ni butsim kerim kikyi aki erung Ikpe. 20Ere aki u-fa kekpeng aki u-bu ozu abyi ke betsim mu ra? Ayi ubu eding ke ba nda mu butsim, etim osu ele embe ohun ening obr Ikpe.21Esi ti kikyeng ning ayi be di nyi, kikyi ere Kristi i tsim kikyi inyi. I pa nyi ezun isi ngyi eke nye ben. 22 I bu kebyi kong, ba fa ukanim undu ngyi kong. 23Ayi ba tu mi, etu bi esi rim kong. Ayi betsim mi, I gir bi esi rim kong, Ke i-de etu ngyi anda ami lok ikpe ni kavang.24Emi bulok ngyi kyung ozu abyi idi etu ngyi eding kotsi, eke da kyating eyi abyi, indi de le ile kenung. Ti abang irang ngyi do nyong. 25 Lilang inyi atak esi ereng bataan abe elyi, ke, etin nye esi irim aba obu kikpe-bataan eyi kikpe-unyang inyi.
Chapter 3

1Ti ukeng awu leng, anyi bagu nyi na kikyi itsari yi bama inyi. Nyi bu ening eke banyalim abe agbang kikyi eyi kive, ti ile ile inyi mbe esi ti kive kong, esi utin ni ile iding ni bagu ibi. 2Eke indi ba zang ile iding inyi eyi kikyi kina.3Nyi fu bu yi eyi avem etu mbe kong: uzun uluk, avem ayi anda bataa, ra batri kikok. 4Eke, borib inyi si korup, eyi borib ni umen eyi ongyi vuk eyi kudin irung, abe arib obr Ikpe kpuk.5Bakeb keveng oruk ibi utu ning. Ba lu orup etu Ikpe ke bana kikyi itsari eyi bama ibi. 6Re ning Sera na kikyi itsari yi Abram ke i di mi Itsi ngyi. Anyi ubang esi belim ngyi ayi nyo bu ozu eding ke nya kyating eyi bereng ni ibak.7Ere ening, anyi bama yi bagu nyi le ile ni irung yi botu, reng kevim aki agbang ohun kong, akeb. Nyi nda bi bolib reng bangyi abe afa bunda ni unyang eyi nyi ibung. Nyi bu yi ening eke aduwa inyi esi ohuk kong.8Ni kihun ngyi, lilang inyi, imang inyi si utu uting, le yi orup kimbok, ishong yi bamba, kyung orup, eyi hu andu. 9Fu atin akpa ni abyi eyi abyi kong ra katu eyi katu kong. Ti ukpa owu, kpri ti eding ubu, esi ti kikyeng aki leng ayi be di nyi, eke nya fa eding.10"Ami apu indi ishong unyang esi yi i zang itu iding i tung eve abyi. 11 I zim irim ta abyi eke bu eding. Epu bukun eke i ben bi. 12Egyi ni Itsi ra zang bangyi kenung, atung ngyi ro wok beke ibi. Ke Itsi ri zim irim ata bangyi abe obu abyi."13Eyi ami ata nyi kize ayi nyi sa pu nyo bu eding ra? 14Eke nyi sa fa butsim kikyi ni kenung, nya fa eding. Nyi fu kyi ozu ayi be re kyi kong. Nyi fu anda inyi butsim kong.15Ening, nya lu Itsi Kristi korup reng keveng inyi kpuk. Nya kem inyi le bang ozu ebeb ayi aba kikyi ni orup olu inyi etu Ikpe. Nyi bu ayileng yi irung eyi kikyi-kina itsari. 16Le yi kating kiding eke indi kiyeng ohu bangyi abe ra tu ile iding inyi etu Kristi eke kiyeng ohu abe olok abeb nyi ereng bangyi abe obu abyi. 17Arib obu, ayi Ikpe apu, kyong tsim butsim ni etim iding bu ayi ubu abyi.18Kristi etsim kezing meng ni abyi. Emi ami ni kenung etsim butsim kikyi idi, abe etsi kenung kong, eke i de di aba obu Ikpe. Bo bong mi ni etu, ke ni Kudin ile uwung. 19Ti Kudin, i-ding na haa edin ayi ele ketim kipa uhaa uding. 20Ba gbang kikyi kige aki Ikpe ohu orup eyir abang itu ni Nuwa, itu ayi ira kem kuya, ke Ikpe agben bangyi sang mbe--inyang itong-ira--ti bemeng.21Ining esi u-tok ni batisima abe agben olu nyi indang--esi ni umgbe atin ni ilyik etu mbe kong, eke esi ni uyeng ni kating kiding obr Ikpe--utin ni u-zir ni Yesu Kristi. 22Kristi le kubu etung ni Ikpe. I hung eding kikpe. Belim etim lkpe, kazak, eyi bugbang ekip itsari anda mi.
Chapter 4

1Ayi erening, ayi Kristi etsim ni etu, akem inyi yi orup awu nyi ting. Ongyi ami etsim butsim ni etu enyin meng ti abyi. 2Utu kubu etim ni ongyi amileng, itu ni ile ile ngyi kayang akileng ile ni bangyi eye kong, ile ni orup lkpe.3Kige kiga akpa meng ayi do bu ozu ayi bangyi irim abe arung Ikpe kong obu--ile egyi aya, kulak baza bana, umgba, bangyi kadung, kukyip baza bana, eyi bahaa batim. 4Bamang kyong esi ozu epyi obr inyi ayi nye yi bi esi utu awu nyi kong, ke bo lok abyi kikyi inyi.5Eyi-eyi aba haa tok ongyi ami ele abang eke i-lok abe bo wung eyi abe oku meng ikpe.6 Yere ening uhaa uding eding kobu bangyi abe oku meng ting, eke, ayi bo lok bi ikpe ni etu meng ting ahin ni kudin be le ereng Ikpe.7Kihun ni ozu lilang ra ba onyong meng. Erening nya vung erip inyi, nya myeng orup ni kating inyi kikyi ni aduwa obu. 8Obu lilang, nyi le yi orup ishong yi botu, ishong ekeb ezeng abyi aga mbe. 9 Nyi kahu botu kenyim kyating.10Ayi lilang inyi ohu bunda, nyi bu etim yi bunda nyi nda botu. Nyi bu ining reng bangyi etim lkpe abe atim etim eding anda Ikpe. 11Ongyi ami esi olok, ilok reng ihu kive Ikpe lok, ongyi ami esi obu etim, etim yi ti kazak aki Ikpe nda mi. Bu yi ening eke Ikpe afa buzur lilang utin ni Yesu Kristi. Buzur eyi bugbang esi ni Yesu Kristi umenkigi eyi umenkigi. Amin.12Abe ni orup, nyi fu ede butsim abe ra fa nyi alu ereng ozu epyi kong, ereng fu ozu utu upyi obu eyi nyi kong. 13Ke, ayi nya rung butsim ni Kristi, nyi atin orup, eke orup otin inyi, eyi orup unyang inyi eding ne di kutu utok ni buzur ngyi. 14Be si atu nyi kidin ni Kristi, nya fa eding, kikyi ere Kudin ni buzur eyi Kudin ni Ikpe ele yi nyi.15Ongyi omi fu etsim butsim ni kibong bangyi kong, uzi, abyi obu, ra ongyi ivuk .16 Eke ongyi esi etsim butsim ereng idung Ikpe, ifu kyi kiyeng kong, ke, inda kidin Ikpe buzur kpuk.17Ayi kige avang eke ikpe ilok ayir eyi bangyi Ikpe. Ayi ke ayir eyi adi, ahin ayi ere eyi bangyi abe ana kikyi itsari eyi kilang Ikpe kong ra? 18Ayi ''ezim abak egyi indi ongyi kenung agben, ye re ahin eyi ongyi ami akya arung Ikpe ting eyi bangyi ozu abyi ra?" 19Ere ening bangyi abe etsim butsim ti ozu orup Ikpe, de unyang ibi nda Kekim bangyi ni kavang ni eding obu.
Chapter 5

1Ama ro hu bodung bakeb katang inyi ikip, ama, si uting katang bodung bakeb. Ama ting esi ongyi ezik ti butsim ni Kristi, ama ting ayak embe ti buzur abe raba obr. 2Ere ening, ama hu nyi ikip, bodung bakeb, nyi he bangyi Ikpe abe ele katang inyi, nyi zang bi zizing, esi keng kong, eke esi utu awu arib eke nyo bu, utu awu arib Ikpe. Nyi zang bi zizing, esi ti bekeng anang amen kong, ke si korup. 3Fu tok andu ereng ongyi kikyi obr ni bangyi abe uri he kong. Ke, nyi le bangyi kozo ni bangyi Ikpe kpuk. 4Eke kekpeng aki uding ni kikpe bangyi aba, nye kep ipuk kiding ami buzur ngyi olu kong.5Ti ukeng uting nyi, enyi belim etin, na kikyi itsari yi bodung bakeb. Lilang inyi, nyi na kikyi itsari, kahu botu. Kikyi ere Ikpe otung etu endip, ibu abe ana kikyi itsari eding. 6Ere ening nyi na kikyi itsari obu Ikpe Uga eke ihu nyi atsu kukyi ti kige kiding. 7De butsim inyi lilang nda mi, kikyi ere emi re he nyi.8Nyi le ile kozo, le yi bomyin, ongyi kufa inyi, shintan, ro kyu ro hung ereng kilang kigbating ra tsapu ongyi eke ihu. 9Nyi tung mi. Le yi bugbang ni orup uting inyi. Nya rung kyong bamba inyi abe le kayang ro hu orup ti butsim utu uting.10Irim ayi nye tsim Kekpeng sang, Ikpe ni eding lilang, ami edi nyi ba ti buzur umenkigyi ni Kristi nyi, ekem arib nyi, ke i nda nyi kazak. 11 Obu ngyi esi kubu kiding ngyi ni umenkigi eyi umenkigi. Amin.12Ama de Silvanus kyong isi umba ami ni kavang, ke ama lim nda nyi sang utin ngyi. Ama hu nyi ikib ke ama haa tok nyi kyong ozu ayi ama lim esi kavang ni eding Ikpe. Nyi hu yi. 13Akeb ami ki Babilon, ami betseng eyi nyi, ra kyip nyi, eyi Mak, idung anim ting, ra kyip nyi. 14Nya kyip botu yi orup ishong. Bukun le yi nyi lilang anyi abe ni Kristi.

2 Peter

Chapter 1

1Samon Pita, upyi eyi ongyi kitsim ni Yesu Kristi, eding kobu ni bangyi abe ele yi orup uting utu awu do hu, orup uting ni kenung ni Ikpe eyi ogben lu Yesu Kristi. 2Eding eyi bukun kri atsu utin ni bomin Ikpe eyi ni Yesu Itsi idi.3Lilang ozu ayi ni bugbang ni kudin ni unyang eyi ile bangyi Ikpe ayi anda di bomin Ikpe, ami ezi di utin ni buzur eyi kuzen ngyi. 4Utin ni ayi eleng, inda di ozu eding eyi undu umen awu uga, eke ibu ening eke nya fa uuha ni izin Ikpe utu awu Ikpe ele, ayi nye kyi anyin ti amen ni kayang eyi kulak ni inggak abyi ibi.5Ti kikyeng aki eleng, ngang eke usi kuzin ayak ti orup uting, utin ni kuzin ndu, bomin. 6Utin ni bomin, si etu ihu yak embe, eyi utin ni etu ihu ndu si orup uhu yak embe, utin ni orup uhu ndu si bereng Ikpe yak embe. 7Utin ni ile Ikpe ndu, si orup ukyung bamba yak embe, utin ni orup ukyung ni bamba, si ishong (orup orib) yak embe.8Ozu ayi leng esi ele etu inyi ke esi edip etu inyi esi nye le kikpr ra nya pu ana ehim ni bomin ni Itsi idi Yesu Kristi kong. 9Eke ongyi ami esi apu ana ozu ayi eleng i zang ohun ayi onyong mbe; i pu egyi. Imgbize umgbe atin ni ozu abyi ngyi ayi akeb.10Ereneng, anyi bamba, ngang eke nya kim kizi eyi utseng inyi atin kpang. Nye si obu utu ozu ayi eleng esi nya ku kong. 11Utu awu leng odung awu avung eding kagya kiding ni umenkigyi ni Itsi idi eyi Ogben lu Yesu Kristi avung anda nyi bunda mbe.12Ereneng ama ele abang indi ama azir nyi ize ti ozu ning, ti ayi nya rung meng, eyi ti ayi nya gbang meng ti kavang indang. 13Ama mang kyong esi kenung mbe ayi ama zir nyi ize ti ozu ayi eleng, ti ayi ama fu ele ti kekpe ning. 14Ayi ama rung ering ketin sang mbe ayi ama ohu kekpe nim erib anyin, utu awu Itsi idi Yesu Kristi tok ama. 15Ama ngang eke nya rung ning ekpr ening irim ayi ama si anyin meng.16Ayi de ben bomin ni ozu aha ata kong ayi da ha nyi kikyi ni bugbang eyi uuba ni Itsi idi Yesu Kristi. Ke do su ezik ni buzur buga ngyi. 17Ayi ihu obu Ikpe Abba kindib eyi buzur ngyi olok kyong, "Eleng esi Idung nim, ami ni orup, Ami ni orup, eyi ami obu arib ama orup." 18Do wok kilang aki eleng kukyi, ayi de yi mi ele kikyi kehen keveng.19Da lu eyi kive izir aki aha kavang. Arib eke nyo wok yi. Kive nyi ereng bata ilam ni kivip eneng ozur ava ke kekir kizir atsu ti erip inyi. 20Nyi tabr arung kyong, kive izir esi ni bomin idung ongyi kong. 21Ayi kive izir aba ti ozu orup ongyi kong. Ke si Kuden Kotin aku bangyi esi ke bolok aki Ikpe aha.
Chapter 2

1Bangyi izir kazim aba obu bangyi, eyi boze ozu abe ni kazim aba obu inyi ting. Be yi bangyi abe re ze ozu kazim aba kata mbe, eke bo tung ongyi kikyi ami agya bi. Be re gbin ibak iga mbe aba kikyi ibi. 2Baga mbe eben ukeng baza bana ibi, eke utin ibi ukeng ni kavang bo lok abeb. 3Eyi kogbuk ba fa kubu etim ti eve ukanim obu inyi. Uku-azik ibi esi ede kira kong; uukim ibi esi ebe kong4Ayi Ikpe apa belim etim ngyi abe obu abyi kong. Ke i de bi akem Tatarus kubu ni igbe kivip kebyi ni buku abang ikpe ilok. 5Re eneng, isi kayang aki akpa meng apa kong. Ke isi Nuwa mbe apa, ami elyi uma kenung, eyi abe botong bapa, ayi inda bemeng aba kim kayang bangyi abe arung Ikpe kong. 6Ikpe oluk kehen sodom eyi Gomora esi utong ke ikim bi, ayi eleng esi kitok aki otok etu bangyi abe obu abyi.7Eke ayi ni ongyi kenung Lot, ami bangyi abe obu etim ibi eben izin kong ere rim mi Ikpe akahu mi. 8Ni ongyi kenung ami nyi, ami re le yi be itu aben itu, banda mi butsim ni orup kenung ngyi kikyi ni ozu ayi i zang eyi ayi i wok. 9Itsi arung utu awu ide lu bangyi abe ele ile Ikpe olu ti kimbak zang, eyi utu awu inda bangyi abe obu abyi butsim kutu ikpe ilok.10Eleng esi kavang kikyi bangyi abe ro bu amen eyi kibyi etu ibi otung kilang izin. Ba ta igang obu ozu orup ibi. Be kyi bereng ayi bo lok egbim abe ni buzur kong. 11Belim etim Ikpe ele yi kazak eyi bugbang, eke be de ikpe ni ozu abyi kikyi ibi aha Itsi kong.12Eke ibyi ayi eleng akyating eyi kating kiding ata yi alu ni uukim. Ba rung kizu aki bi ra tu kong. Be le ni uukim. 13Ba fa kubu etim ni abyi ibi ayi bobu. Ba mang kyong ele kutu kuyim arib. Ba ku ebyeng ni elib. Ba lyi kukyip ayi bo bu etim ukaba eyi nyi. 14Egyi ibi amen eyi kulak baza bana; be edr eyi abyi obu kong. Be gben orup bangyi eding ti abyi obu, ke be ze ibi egyi koluk. Be esi belim kuhang!15Be si ukeng awu uding apa embe. Be yim, ke be ben ukeng ni Balaam idung ni Beo, ami apu iro hu kiho ti ukeng awu akyating yi kenung. 16Eke ifa kukya ni abyi ngyi. Kikim olok kilang ereng ongyi eyi mi kyong i pa izir obyi ngyi embe.17Bangyi ning ele reng bebyin abe akyating yi bemeng. Be le reng kotin aki ufe aku esi. Kivip kiga ele abang bi. 18Bo lok eve ayi akyating yi kikyeng. Ba ba bangyi eyi kulak ibyi etu. Ba ba bangyi abe ra ngang be kyi olu ti kuda. 19Be men undu ureta eyi bi, eke abe kahung esi bepyi ni amen obu. Kikyi ere ongyi esi upyi ni kizu aki obu mi.20Eyi-eyi ami esi kyi elib ni kayang utin bomin ni Itsi eyi ongyi Ogben Yesu Kristi, ke si irim eding ti abyi nyi eye, kihun ngyi abeb obu keyir ibi. 21Arib obu okyong ba rung ukeng ni kenung nyi kong utu awu ba rung ke be zim si kenung apa eding no bu abyi. 22Uhum uga awu eleng esi kavang kikyi ibi: "Ibu esi irim eding ti ozu ayi ikpuk. Kilu aki emgbe etu esi irim eding ti kulyi."
Chapter 3

1Indang, ama relim anda anyi, bamba, kitsim aki ni upa eke ama zir nyi ize indi orup olu inyi edib, 2eke nya mang arung eve ni bangyi izir ni keveng ayi bo lok akpa meng eyi izin ni Itsi ami ni ogben lu ayi inda utin bangyi kitsim inyi.3Nya rung ayi eleng kitabr, kyong bangyi katu era ba obu itu kihun. Ba tu bangyi eding mbe utu awu arib bi. 4Ba ha kyong, "Undu umen ngyi ayi i kyong isi irim aba ele ere. Ayir itu ayi babba idi oku re embe, ozu lilang ekpir re utu awu nyi mbe, esi ri itu keyir ayi akem kayang."5Be mgbize andr mbe kyong kukyi eyi kitin ayir ezik olu ti bemeng akpa kira ti kilang kazak Ikpe, 6Ke esi kikyi ni ozu ayi nyi, ayi kayang ti kige aki nyi be ekim, ti bemeng abe amen zing kayang lilang. 7EKe indang kukyi eyi kitin ele abang ni ula ri ti kive kazak aki nyi. Ye le abang kutu ikpe ilok eyi uukum ni bangyi abe arung Ikpe kong.8Yi fu eyim erep inyi kong, anyi bamba, kutu kuting eyi Itsi ele ereng igyi kiba, ke igyi aba ele ereng kutu kuting. 9Itsi ere si kenyin kikyi ni undu umen ngyi utu awu bangyi ra mang kyong ire si kenyin kong. Arung ihu si orup kikyi inyi. Epu kyong uting katang inyi kim kong, ke epu kyong eyi-eyi hu angyi yeng.10Eneng, kutu aki Itsi aba ele ereng uzi: Kukyi akpa eding eyi kilang kiga. Ozu ayi ele embe aba oluk eyi ula, kayang eyi ozu ayi embe lilang aba otok.11Ayi ozu ayi eleng lilang aba ekim utu awu eleng, ere utu bangyi abe nye le. Nyi le ile keveng yi ile bangyi Ikpe. 12Nyi ra pu egyi le bang kutu uuba ni Ikpe bukr. Kutu aki nyi, kukyi egbem eyi ula, ke ozu ayi ele embe arak eyi iduk ula awu uga. 13EKe ti undu umen ngyi, di re le abang kukyi eyi kitin kipyi, iyak ayi kenung ele.14Ereneng, anyi bamba, ayi nyi re le abang ozu ayi eleng, ngang indi nya kya eyi kelib eyi kibyeng obr ngyi, ti ibur. 15Erening, nyi mang arung orup uhu ni Itsi idi esi ogben, ere utu awu umba idi Pol elim anda nyi, ti bomin abe Itsi anda mi. 16Pol olok ozu ayi leng ayi ilim ti kitsim ngyi lilang, ozu ayi ele mbe abak egyi orung. Ti kuna eyi bangyi abe re neng etu ohu ozu nyi eyeng, ri utu awu bo bu ti ilik Ikpe ayi, ti uukem ibi.17Ereneng, anyi bamba, ayi nya rung ozu ning meng, nyi tsi etu inyi indi esi nye yim ti ukaba ni bangyi abe ayik atung ata eyim kavang inyi kong. 18Eke nyi dip ni eding yi bomin ni Itsi idi eyi ogben Yesu Kristi. Buzur le yi mi ni umen. Amin!

1 John

Chapter 1

1Aki esi ri keyir- aki do wok, ke da zang yi egyi idi, ayi da zang, obu idi ayak- esi kikyi ni kive ni unyang. 2Ke, unyang nyi otok olu, ke da zang , do su ezik kikyi angyi. Da haa nyi uhaa ni unyang umenkigyi, awu ele obu Abba, ke inda da arung.3Aki da zang eyi aki do wok da ku ahaa nyi ting, eke nye ken kikyi eyi di, kikyi kiken idi eyi Abba eyi Idung ngyi Yesu Kristi. 4De lim anda nyi ting eke orup otin idi amen.5Ining esi kitsim aki do wok kobu ngyi ke da ku ahaa nyi: Ikpe si bata, etu ngyi kivib akyating lilang. 6Ayi da haa kyong de ken kikyi eyi mi ke de si ti kivib, da ka kazim da haa kavang kong. 7Ayi de si ti bata utu awu ami esi bata, adi eken kikyi yi botu, eke beyeng ni Idung ngyi Yesu emgbe atin di ti ozu abyi lilang.8Ayi di sa haa kyong do bu abyi kong, da kaba botu, ke kavang akyating undu idi. 9Eke ayi do lok atsu abyi idi, ihun ening indi i pa anda di abyi idi isim emgbe atin di kuda idi lilang. 10 Da haa kyong do bu abyi kong, do hu mi esi ongyi kazim. Kive ngyi a kyating etu idi.
Chapter 2

1Enyi belim, ama re lim ozu ayi leng anda nyi eke nyi foo bu abyi kong. Ke ongyi ami esi obu abyi, da lu yi ongyi ami olok olu di eyi Abba nyi, Yesu Kristi, ami si ongyi kenung.2 Isi ami ihu buku idi oku kikyi ni abyi idi, ke ohun adi mbe kong, eyi kayang lilang.3Ni ining da rung kyong adi arung mi: ayi di eben izin ngyi.4Ongyi ami haa kyong, "Ama rung Ikpe," ke iben izin ngyi kong, i si ongyi kazim, ke kavang akyating obu ngyi. 5Eke ami esi alu kive ngyi, kavang mbe, isi utu ongyi ami ishong ni Ikpe etu ngyi ohun rening. Ining nyi da rung kyong de le yi mi. 6Ongyi ami ahaa kyong emi kpir etu Ikpe ami bung kikyi ngyi isi ngyi ereng ni Yesu.7Bangyi orup anim, ama re lim anda nyi izin epyi kong, eke esi izin akib ayi nyi fa esi keyir aba. Izin ayi akeb nyi esi kive aki nyi wok meng. 8Ting ahing ama re lim izin epyi anda nyi ayi esi kavang kemeng ni Itsi eyi kembr enyi, kikyi ni ere kivib ra kpa eding, eki bata ni kavang ere atin meng.9Ongyi ami ahaa kyong i le ti bataa ke i sa afa umba ngyi i fu le ti kivib ba ta si indang. 10Ongyi ami ishong umba ngyi ikpir ti bataa esi eku kyu itsari kong. 11Eke ongyi ami sa afa umba ngyi i le ti kivib; erung ufu awu iri ding kong, kikyi ere kivib nyi opu mi egyi meng.12Ama re lim anda nyi belim anim, kikyi ere nyi fa upanda ni abyi nyi ti kidin engyi. 13Ama re lim anda nyi babba, kikyi ayi nyi arung mi emi si ri keyir ba. Ama re lim anda nyi belim eten, kikyi ayi nyi alyi umma kikyi ni bangyi ozu abyi. Ama lim anda nyi, belim bakir, kikyi ayi nyi arung Abba inyi. 14Ama lim anda nyi, babba, kikyi ere nyi arung ami nyi ami si ri keyir ba. Ama lim anda nyi, belim eten, kikyi ayi anyi agbang, ke kive ni Ikpe ekpir orup inyi, eke nyi alyi umma kikyi ni ozu abyi nyi.15Fu shong kayang eyi ozu ayi ele kemeng ngyi kong. Ongyi ami esi oshong kayang, ishong ni Abba akyating obr ngyi. 16Ozu lilang ayi ele kayang-- egyi kulak, egyi aya--eyi etu endib ni kayang- esi ni Abba kong ke esi ni kayang. 17Kayang yi kulak ngyi ra kpa eding. Eke ongyi ami esi obu ozu orup ni Ikpe ikpir umenkigyi.18Belim bakr, ining esi kutu kihun, utu awu nyi owok kyong kristi kazim ra ba, indang baga mbe aba meng, ening da rung kyong itu kihun aba meng. 19Bo lu obu idi, eke be si be di kong. Okyong be si be di, be kpir eyi di. Eke ayi bo lu anyin meng, yi otok kyong be si be di kong.20Eke nya fa kazak obu ni ami le yi keveng, ke lilang nyi nya rung kavang. 21Ama elim anda nyi okyong nya rung kavang nyi kong, eke esi ayi nyi arung kavang ke kazim olu ti kavang nyi ting kong.22Eyi si ongyi kazim nyi ke ongyi ami osu kyong Yesu si Kristi kong? Ongyi ami nyi isi kristi kazim, ayi itung Abba yi idung ngyi. 23Ongyi kyating ami tung idung ele yi Abba. Eyi-eyi ami arung Idung erung Abba nyi ting.24Esi ni inyi, anda ozu ayi nyi owok esi keyir kpir korup enyi. Ozu ayi nyi owok keyir esi ele korup enyi, enyi ting nye kpir ni Abba yi Idung. 25Ining si undu umen ayi inda di: unyang ni umenkigyi.26 Ama lim anda nyi ozu ning kikyi ni bangyi abe aba ba nyi.27Ke esi ni inyi, nyi kpir ti kazak aki banda nyi, ke nya pu ongyi omi izee nyi. Eke ayi kazak angyi ezee nyi ozu lilang ke esi kavang esi kazim kong, eyi utu ayi izee nyi nyi kpir kemeng ngyi. 28Indang, enyi belim, nyi kpir etu ngyi, endi kutu aki isa ba, da fa kazak esi de zir kiyeng obr ngyi kutu aki i ba kong. 29Nyi esi arung kyong i si ongyi kenung, nya rung kyong ongyi ami esi obu kenung i si idung ngyi umba.
Chapter 3

1Zang utu ishong ami Abba anda di, ayi be di di belim ni Ikpe, ke ining esi utu awu de re. Ti kikyeng aki leng, kayang arung di kong, kikyi ere ba rung mi kong. 2Anyi belim orup, indang de si belim Ikpe, ke yi otok olu utu awu de reng kong. Da rung kyong kutu aki Kristi i ba, adi ere fu emi, kikyi ere da zang mi utu awu i re. 3Eyi-eyi lilang ami alu orup ni uuba angyi immgbe atin angyi reng fu ayi emi le keveng.4Eyi-eyi ami bu ozu abyi ere ben izin kong; iri ben izin ni abyi mbe. 5Nya rung kyong Kristi de angyi tok eke indi ide anyin ozu abyi idi, ke obu angyi abyi akyating. 6Ongyi kyating ami kpir kitang ngyi eke bu ozu abyi. Ongyi ami ri kpir ti ozu abyi esi zang ra erung mi kong.7Anyi belim, ongyi uying fu kaba nyi kong. Ongyi ami tsi kenung si ongyi kenung, utu awu Kristi si ongyi kenung. 8 Ami ri bu abyi si ongyi shintan, kikyi aki shintan bu abyi si ri keyir. Ti kikyeng aki leng ldung ni Ikpe aba tok, eke igyo abeb kubu-etim ni shintan.9Eyi-eyi ami ba mba mi kemeng ni Ikpe i kpir ti abyi kong kikyi ere kihim Ikpe ekpir etu ngyi. Esi i bu ozu abyi ekpir ening mbe kong kikyi ere esi Ikpe mba mi. 10Ne ening belim Ikpe eyi belim Shintan kekyi ele mbe. Ongyi ami i kyating yi kenung i si ni Ikpe kong; re ning eyi ongyi ami oshong umba ngyi kong.11Ening esi uhaa awu nyi owok esi ri keyir aba: kyong de shong botu, 12ereng utu ni Ken, ami elu yi orup obyi ke ibong umba ngyi. Ere obu ke i bong umba ngyi? Kikyi ni etim ngyi esi abyi, ke ni umba ngyi esi kenung.13Yi fu vir nyi egyi kong, enyi bamba, ayi kayang sa fa nyi. 14Da rung kyong da kpaa buku ekyin aba ti unyang meng, Kikyi ere de oshong nyi bamba. Ongyi ami sa fa umba ngyi i kpir kehim. 15Ongyi ami sa fa umba ngyi i si kibong bangyi. Nya rung kyong kibong bangyi kyating eyi unyang umenkigyi etu ngyi.16Ti ayi leng da rung ishong, kikyi ere Kristi de unyang ngyi anda kikyi idi. Eke adi ting ede unyang idi anda kikyi bamba. 17Eke ongyi ami si ele eyi avem ni kayang ning, ke zang umba ngyi kyating yi ki, eke i ikyating yi orup kimbok etu ngyi, utu awu sing ayi ishong ni Ikpe ele orup ngyi? 18Anyi belim enem, di fu tok ishong ti undu mbe kong, eke ti obu etim yi kavang.19Ti ening da rung kyong de si ni kavang, ke da lu orup obu ngyi . 20 ayi orup idi esi egbem di, Ikpe ibu orup idi, ke erung ozu lilang. 21Bangyi ni orup, akya orup di egbem di kong, adi alu orup obr ni Ikpe. 22Ozu ayi de onung da fa obu ngyi, kikyi ere de ben izin ngyi ke de obu ozu ayi arib mi orub ngyi.23Ening si izin angyi: kyong di si su kiding idung ngyi Yesu Kristi ke di shong botu, utu awu inda di izin ning. 24Ongyi ami ben izin Ikpe i kpir kitang lkpe. Ti ining da arung kyong i yi ikpir yi di, ti kudin aki inda di.
Chapter 4

1Bangyi orup, nyi fu su eyi edin lilang mbe kong. Ting ahing, nyi myeng zang edin nyi kyong ye si ni Ikpe ra, kikyi ni ere bangyi izir ni kazim ekyin aba kayang nyi meng. 2Ni ening nye rung kudin ni Ikpe--eyi kudin aki esi osu kyong Yesu Kristi ba ti ibyi etung esi ni Ikpe, 3ke kudin aki akya ki arung Yesu kong esi ni Ikpe kong. Ining esi kudin ni Kristi' kazim, ami nyi owok kyong iri ba ke i le ti kayang meng.4Anyi esi ni Ikpe, belim orup anim, ke nyi alyi bi ummang, kikyi ere ami le yi nyi i bu ami le ti kayang. 5Besi ni kayang, ere ening ozu olok ibi esi ni kayang, kayang nyi owok bi. 6Adi esi ni Ikpe. Ongyi ami erung Ikpe i wok di. Ami esi ni Ikpe kong i wok di kong. Ni ening da rung kyong kudin aki ni kavang eyi kudin aki ni kazim.7Bangyi orup, de shong botu, ayi ishong esi kobu Ikpe, ongyi ami alu ishong amba mi etu lkpe ke erung lkpe. 8 Ongyi ami kyating yi ishong erung Ikpe kong, kikyi ere Ikpe si ishong.9Kikyi ni ining ishong ni Ikpe otok katang idi, lkpe itse idung ngyi kitik ba ti kayang indi da fa unyang utin ngyi. 10Ni ining esi ishong, esi kyong adi oshong Ikpe kong, ke si Ikpe shong di, ke itse idung ngyi ba yeng ozu abyi idi.11Bangyi orup, ayi Ikpe esi shong adi, adi ting oshong botu.12 Ongyi omi azang Ikpe meng kong. Ayi di si oshong botu, lkpe le kpir yi di, ke ishong ngyi ohun ening etu di. 13Ni ining da rung kyong di le kpir etu ngyi ke ami le kpir yi di, kikyi ere ami nda di kudin ngyi. 14Ere ening, adi azang ke de su ezik kyong Abba tse idung ngyi aba eke isi ogben lu ni kayang.15Ongyi ami arung kyong Yesu si Idung ni Ikpe, Ikpe ile yi mi ami ting ile yi Ikpe. 16Ke, da rung ke do su eyi utu ishong ami Ikpe alu eyi di. Ikpe esi ishong, ke ami le yi ishong ikpir yi Ikpe, ke Ikpe le yi mi.17Kikyi ni ining, ishong ning ohun ening katang idi, eke da lu eyi orup kutu ikpe ilok, kikyi ni utu awu i reng, utu awu de re kayang ning. 18Bereng akyating kemeng ni ishong. Ting ahing, ishong ni kavang atr olu bereng, kikyi ere bereng re de butsim aba. Eke ongyi ami kyi bereng, i hun ni ishong kong.19Do shong kikyi ere Ikpe tabr shong di. 20Ongyi ami sa haa kyong," ama shong Ikpe" ke i faa umba ngyi, ika kazim. Ami akya ko shong umba ngyi ami izang yi egyi ting, abang eke ishong Ikpe ami izang kong. 21Ening si izin ayi da fa obu ngyi: Ongyi ami oshong Ikpe, esi keng ishong umba ngyi ting.
Chapter 5

1Ongyi ami esi osu kyong Yesu si Kristi isi dung ni Ikpe, ke ongyi ami oshong abba ishong ldung ngyi ting. 2Kikyi ni ining da rung kyong do shong belim Ikpe: ayi do shong Ikpe ke de ben izin ngyi. 3Ining si ishong ni Ikpe: kyong de ben izin ngyi. Izin nyi alip kong.4Ongyi ami ba mba mi kemeng ni Ikpe elyi kayang umma. Ke ining esi umma awu alyi kayang: eyi orup uting idi. 5Eyi nyi ami elyi umma kayang? Esi ami su kyong kavang Yesu si idung ni Ikpe.6Ening si ami ba ti bemeng eyi beyeng: Yesu Kristi. I ba eyi bemeng mbe kong, eke esi bemeng eyi beyeng. 7Abe bara ning abe osu ezik: 8Kudin, bemeng, eyi beyeng. Ayi ara nyi osu eyi botu.9Do su ezik ni bangyi, ezik ni Ikpe obu ening. Ke uhaa uding ni Ikpe esi ining, ayi i su ezik kikyi ni idung ngyi. 10Ongyi ami esi osu eyi idung ni Ikpe elu yi uhaa uding etu ngyi. Ongyi ami akya ke osu eyi Ikpe ting i hu mi esi ongyi kazim, kikyi ere i si osu eyi ezik ami Ikpe nda kikyi ni idung ngyi kong.11Ke ezik nyi esi ining: Ikpe nda di unyang ni umenkigyi, ke unyang nyi esi ni idung ngyi. 12Ongyi ami esi alu eyi idung nyi, elu yi unyang. Ami akyating eyi idung ni Ikpe, kyating yi unyang.13Ozu ayi ama lim anda nyi eleng eke nya rung kyong nya lu yi unyang umenkigyi--Obu nyi abe so su yi kiding ni idung ni Ikpe. 14Eke ining si orup olu ayi de alu obr ngyi, kyong de si onung kizu ti orup ngyi, i wok di. 15Ayi de si arung kyong i wok di-- ozu ayi de onung obu ngyi lilang--da rung kyong da fa lilang ozu ayi de se onung mi.16Ayi ongyi ami esi azang umba ngyi obu abyi ayi akya ku ohun ni buku ting, i bu aduwa eke Ikpe i nda mi unyang. Iri ahaa kikyi ni bangyi abe abyi ibi ohun ni buku kong. Abyi ayi ohun buku; ama osu kyong nyi bu aduwa kikyi ngyi kong. 17 Ozu ayi akya yi kenung lilang esi abyi, eke abyi ayi ele mbe ke ohun ni buku kong.18Da rung kyong ongyi ami ba mba mi ti ukeng Ikpe obu abyi kong. Ikpe tsi ongyi ami ba mba mi ti ukeng ngyi, Ke bangyi babi esi obu mi kizu arung kong. 19Da rung kyong kayang lilang ele obu ni bangyi abe obu abyi.20Ke da rung kyong Idung Ikpe ba meng, ke nda di bomyin eke da rung ami ni kavang. Ere ening, adi ele yi ami ni kavang etu Idung ngyi Yesu Kristi. Isi Ikpe kavang ni unyang umenkigyi. 21Anyi belim, nyi pa bahaa embe

2 John

Chapter 1

1Esi kubu idung okeb eding kubu ni akib ami etseng eyi belim ngyi, ami erib ama orup ni kavang--ke esi ama mbe kong, eke eyi lilang ni abe arung kavang, 2 kikyi ni kavang aki ele etu idi ke le eyi di umenkigyi. 3Eding, kimbok, bukun esi kubu Ikpe Abba eyi kubu Yesu Kristi, Idung ni Abba, ni kavang eyi ishong (orup orib).4Ama ten orup ebe ting ayi ama fa belim inyi abe re si ti kavang, ereng utu awu do hu izin ning kobu ni Abba. 5Indang ama ro nung mu, akib-- okyong ama re lim anda mu izin ipyi kong, eke esi ayi da fa esi ri keyir--kyong da rib orup yi botu. 6Ining esi ishong (orup orib), kyong di si myeng ti izin ngyi. Ining esi izin nyi, utu awu nyo wok keyir, okyong nyi ben yi.7Ayi bu-kaba baga mbe ele kayang meng, ke bo su kyong Yesu Kristi aba ti kibyi etu kong. Ining esi bu-kaba eyi be kristi kazim. 8Nyi zang inyi zizeng, eke nyi fu ata eyim etim ayi do bu kong, eke nya fa kubu etim inyi amen.9Ongyi ami re si ke iyir ti uze ni Kristi kong ikyating eyi Ikpe. Ongyi ami eyir ti uze, elu yi Abba eyi Idung. 10 Ongyi ami aba obu ndu ke akya i ben uze awu eleng ting, fu hu mi ekyin kagya ndu kong fu akyip mi kong. 11Ongyi ami akyip mi iyak ti ozu abyi ngyi meng.12Ama le yi ozu aga mbe ayi ama lim anda mu, ke ama su kyong ama lim yi ti kevib kong. Ening ama pu ama ba obu ndu eke ama lok eyi mu egyi aben egyi, eke orup oten idi ekpe ukyo. 13Belim ni umba ndu ilige ami betseng ra kyip mu.

3 John

Chapter 1

1Idung okeb elim anda Gayus, ami ni orup nim ni kavang.2Umba, ama ro nung Ikpe kyong uve ni ozu lilang eyi bukun, utu awu unyang ndu eve. 3 Ama tin orup aga mbe ayi bamba aba su ezik ti ile kavang ndu, utu awu usi ni kavang. 4Ama lu eyi orup otin uying obu ening kong, ayi ama wok kyong belim nim esi ti ukeng awu ni kavang.5Umba, ubu zizeng kekpeng aki ubu etim anda bamba eyi ekyin, 6Abe osu ezik kikyi ni ishong (orup orib) ndu obr ni ketim Ikpe. Ubu zizeng ayi ute bi ti bekeng ni Ikpe abe ohun ening. 7Kikyi ni kiden nyi ayi bo lu eding kayang, bo hu kizu obu bangyi urim kong. 8Ere ening adi ohu ozu ayi leng, eke de si bangyi etim ni kavang.9Ama lim anda bangyi Ikpe, eke Diyotrofes, ami ngang i le obr ibi, i hu di kong. 10Ere ening, ama si aba, ama mang arung etim ngyi ayi ibu, utu undu kitim awu i lok kikyi idi eyi eve abbi. Ining avang mi meng kong, ami abung kikyi ngyi ohu bamba kong. Itung bangyi abe alu orup bo bu ke etr bi olu katang bangyi Ikpe.11Umba, fe ben ozu abbi kong eke ben eding. Kikyi ere ami bu eding si ni Ikpe; ami bu abbi erung Ikpe kong. 12Bangyi lilang osu ezik ni Demetriyos kavang. Adi ting osu ezik, ke nya rung kyong uha idi esi kavang.13Ama le yi ozu aga mbe ayi ama lim nda mu, eke ama elim yi kong. 14 Eke ama pu ama zang mu bukr mbe, eke do lok ozu egyi aben egyi. 15Eding yi mu le. Bo-yo ndu ra kyip mu. Akyip bo-yo kiden kiden.

Jude

Chapter 1

1Jud, idung etim ni Yesu Kristi, eyi umba ni Jems, elim anda abe be zi nyi, bamba utin Ikpe Abba nyi, ke be de alu utin Yesu Kristi: 2kimbok eyi bukun eyi ishong amen nyi.3Abe ni orup, ayi ama ra nghang indi ama elim anda nyi ozu kikyi ni ogben lu idi, esi keng ama elim anda nyi eke indi ohu nyi ikip kyong nyi nghang ti orup uting awu keyir anda abe si osu yi lkpe lilang. 4Ke bangyi babe aata ekyin aba katang inyi. bangyi abe be tseng alu ni uukim. Bangyi abe arung Ikpe kong abe ezee kyong Ikpe osu kyong kolok ni egyi aya esi eding, ke be otung Ongyi agya idi eyi Itsi di, Yesu Kristi.5Indang ama ra pu ma zir nyi izee- nyi arung yi ra rung meng- kyong Itsi egben lu bangyi kitsi ni Ijipt, ke irim engyi ikem abe osu eyi mi kong. 6Eyi bodung etim Ikpe abe ohu kikyo izin ibi zizing kong, ke be si iyak ile ebi ni zizing esi apa embe--Ikpe akem bi ti igbe ni umenkigyi, kemeng ni kivib kiga, alu kutu ikpe ilok iga.7Ereng fe Sodom yi Gomora eyi ahen ayi ata bi kividing, abe apa Kikyi ibi ti kolok egyi aya ke be ben kulak aki esi ti izin ni kayang kong. Be otok reng fu bangyi abe afa butsim ni ula umenkigyi. 8Esi ri ti ukeng awu nyi, abe le ele ning nyi alyik etu ibi eyi abyi, ke bo tung kilang kiding, ke be olok abib abe ele yi buzur Ikpe.9Eke emi Makyel ongyi obr ni belim Ikpe bulok ngyi, inda ayi iri ta katin yi shintan ke ba ra nghang eyi botu kikyi ni kehim ni Musis, i lok abeb mi kong. l haa kyong, "Itsi kya mu!" 10Ke bangyi ning ro lok abeb ozu ayi barung kong. Eyi ozu ayi ba rung kong ayi ba kyating yi kating keding utu awu ereng ibyi ayi amang arung utu awu be reng kong - ining si ozu ayi ekim bi. 11Uhang kikyi bi! Ayi be ben bekeng ni Kain, ke be apu ufa utu ni kuda ni Balam. Be kim ti kikyi ki-gbang ni Korah.12Bangyi ning esi bangyi babi abe aata eyi nyi alyi kukyip. Balyi kiyeng akyating, balyi eyi botu mbe. Ereng kotin aki akyating yi bemeng, ufe mbe ra ku ki esi. Ereng etsi ayi afa eting eke ehim kong--oku esi oku eye, ihe ngyi erib atsu lilang. 13Be si kuben kine ni uho uga, be re tim kuvin olu undu ni kiyeng. Be si ekir ayi ra atak, esi abe emyeng kivep alu bi ni umenkigyi.14Enok, utok utong apa kitsu Adam, lok izir kikyi ibi, kyong, "Zang! Itsi ra ba yi aba-ni-aba ni bangyi keveng ngyi. 15l ra ba yi ikpe ilok kikyi ni bangyi lilang. lndi bo hu bangyi abe arung lkpe kong ti etim abyi ibi ayi bo bu, eyi eve andri ayi bangyi abe obu ozu abyi olok kikyi ngyi."16 Abe leng esi bangyi kenyim, bangyi aken ata, abe ben ozu amang abyi ibi. Bangyi kikyi ki ndip, abe, ti ukeng awu ba fa, olok aba bangyi babe.17Eke anyi, abe ni orup, mang arung eve belim kitsim ni Itsi Yesu Kristi ayi bo lok akpa.18 Ba haa nyi kyong, "Itu kihun bangyi andri abe eben bekeng ilyik ibi aba ele."19 Bangyi ning eri arak bangyi. Be si bangyi ni kayang, ke ba kyating yi Kudin.20Eke anyi, abe ni orup anim, nyi akim arib botu ti orup olu enyi ni keveng, ke nyi bu aduwa eyi ti Kudin Kotin, 21De inyi alu ni ishong ni Ikpe, eke le zang kimbok ni Itsi idi Yesu Kristi ayi anda nyi unyang ni umenkigyi.22Zang kimbok kikyi ni bangyi abe le yi kabuk. 23 Agben babe lu anyin kula. Beying zang bi egyi kimbok yi bereng. Tung ken yi batr abe alyik yi ibyi etu.24Ubang emi ami kahu nyi kyong nyi fa aku okyu kong, ke inda nyi eyir ti buzur obr ngyi, nye le eyi kebyi kong eyi orup otin uga,25 ohun ni Ikpe ogbenlu utin ni Yesu Kristi Itsi idi, le yi buzur, bolip, kikyi lilang, bugbang, ni kige lilang, indang, eyi ni umenkigyi. Amin.

Revelation

Chapter 1

1Ining si kulim ni Yesu Kristi ayi lkpe anda mi kyong i ni tok idung agya ngyi ozu ayi obu keng mbe esi ede kira kong. l tok yi olu ayi i tse ulim ngyi ding kobu ni idung agya ngyi Jon. 2Jon aha uhaa kikyi ni kilang lkpe eyi uhaa uding kikyi ni Yesu Kristi ozu ayi izang lilang. 3Eding esi ni abe edi-olu eyi abe ada atung owok kive izir ning, eyi abe ering ozu ayi elim alu embe, kikyi ere kige ele onyong meng.4Jon, elim anda kihun bangyi lkpe ayi otong-apa Asiya: Eding le yi nyi eyi bukun kobu ni ami le, eyi ami le meng, eyi ami ofu aba eyi kobu ni edin ayi otong-apa abe eyir obr ni kikyo kiding ngyi, 5Eyi kobu Yesu Kristi, ami su ezik ni kavang, ldung ubung ni abe oku, eyi ongyi kikyi ni beding kayang. Anda ami shong di ke de lu di ti abyi idi yi beyeng ngyi. --6ekim di agya kiding, beding-agya ni lkpe ngyi eyi Abba-- obu ngyi esi buzur, bugbang ni umenkigyi eyi umenkigyi. Amin.7Zang, i ra ba yi kotin; egyi lilang azang mi, eken abe atib mi utip. Aka kayang lilang erim ombok kikyi ngyi. ee, ere ening. 8"Ama si Afa eyi Omega," Itsi lkpe-Uga aha.", "Ami ile, eyi ami ele meng, eyi ami ifu aba, Ami i-bu lilang."9Ama, Jon umba inyi ami yi nyi haa butsim eyi agya-kiding eyi orup uhu, orup ugbang awu ele etu ni Yesu-- i le ti undur katang bemeng be di ki Patmos kikyi ni kive lkpe eyi uhaa uding-kikyi Yesu. 10Ama le ti Kudin uru ni ltsi. Ama wok kilang irim anim osu ereng kidin indr. 11Olok kyong, "Lim ozu ayi uzang ti kevib, eke tse yi anda kihun bangyi lkpe ayi otong-apa-- nda Efesu, nda Simna, nda Pegamu, nda Tiyatira, nda Sardis, nda Filadefiya, eyi Laodisiya."12Ama hu ezim irim eke ma zang eyi nyi ro lok ozu eyim, ke ayi ama zim, ama zang etip ula otong apa. 13Katang ni etip ula kiting embe ereng idung ongyi, i pa otir awu okyu ne tip kezun eyi i ta ukya eyi kikyo bata kelung ngyi.14Kikyi ngyi eyi uzin ngyi atin ereng bukya botin, ke egyi ngyi ereng iduk ula. 15Ezun ngyi ereng kinang aki be tse ki bangyi, ereng kinang aki bohong olu kula, kilang ngyi ereng kadur bemeng abe re kyu ti aguk. 16l he akyir otong-apa kubu etung ngyi, ke kagyang re lu mi undu. Kekpir ngyi anda bataa ereng kekpeng aki uru eyir utik.17Ayi ama zang mi, ama eku kyu mi ezun ereng kehim. I de kubu etung ngyi tok ama etu ke i ham kyong, "fu kyi-bereng kong. Ama si kitabir yi kihun, 18Eyi ami le uwung. Ama ku meng, ke zang, ama le uwung ni umen! ke ama he kereng ni buku eyi ni bekpe.19Ere ening lim ozu ayi uzang, ozu ayi indang, eyi ozu ayi aba obu irim ni ayi leng. 20Kikyeng kataa ni ekyir otong apa ayi uzang kubu etung anim, eyi etip ula otong apa: Ekyir ayi otong-apa nyi esi belim etim ni kihun bangyi lkpe ayi otong-apa, eyi etip ula ayi otong-apa nyi esi kihun bangyi lkpe ayi otong-apa ting."
Chapter 2

1Lim nda ulim etim ti kihun bangyi lkpe aki Ifesus: Ining si eve ni ami he ekyir otong-apa nyi ti kubu etung ngyi eyi ami esi katang ni etip-ula ayi otong-apa, 2"Ama rung ozu ayi ubu ke usi ongyi orup uhu eyi orup olu ti etim. Ama rung kyong usu ozu bangyi babyi kong. Ama rung kyong umbak zang abe aha kyong be si bangyi etim, eke be re ening kong, ke arung be si abe ni ukaba.3Ama rung nya lu yi orup ugbang, ke nye tsim ohun ening ti kidin anim, ke nyi ayik etu kong. 4Eke ama hu nyi kuda ayi nye si ishong (orup orib) ni kitabir apa meng. 5Nyi mang rung kepyi aki nya ku esi embe kyu. Nyi yeng eke nyi bu ozu ayi nyo bu kitabir. Akya nye yeng ting, ama ba ede kitip ula inyi anyin ti kepyi ngyi.6Eke nye le yi ayi leng: Nyo tung ozu abyi ayi Nikoletan ro bu, ama tung ting. 7Ami ele eyi atung i wok ozu ayi Kudin ra haa kihun bangyi lkpe. Ami esi alyi umma Ama nda mi kisa elyi ehim ni otsi unyang, awu ele iyak kihuk kitim kagya lkpe kukyi."8"Lim nda ulim etim ami le ketim lkpe aki ki Smana: Ining si eve ni ami si kitabir eyi kihun, ami oku ke isi ezir: 9Ama rung butsim eyi kekin inyi, eke nye le yi kezun. Ama rung abe okyong be si BoJu ke bo lok egbem izin ke be si BoJu kong be si kekpe ni Shintan.10Nyi fu kyi bereng butsim abe ra ba nyi obr kong. Zang! Shintan i hu anyi babe akim ketim indi i-mbak zang nyi, ke nye tsim butsim itu kur. Nyi tsi kenung na kim kutu buku, eke ama nda nyi kizur ni unyang. 11Ongyi ami ele yi atung i wok ozu ayi Kudin ra ha tok kihun bangyi lkpe. Ongyi ami alyi umma buku-upa esi afa mi kong!!12Lim nda ulim etim ti kihun bangyi lkpe aki ki Pegamu: 'lning esi eve ni ami alu yi kagyang aki alyi: 13"Ama rung iyak ayi nye le, embe si iyak kikyo kiding ni Shintan. Ting ahin nyo hu kidin nim gigeng. Ama rung kyong nyo tung orup uting inyi etu nim kong, esi ri itu ni Antipa ongyi ezik nim, ami ni kavang nim, ami bo bong katang inyi, iyak ayi Shintan le.14Eke Ama hu nyi eyi ozu sang: Nya lu yi bangyi abe ohu ozu eze ni Balam, ami tok Balak ke ita uhong eku ukeng ni belim Israel, eke ba lyi ala ayi ba zin ni baha ke be si bangyi egyi aya. 15Ti ukeng uting nyi, nya lu yi bangyi abe ohu ozu eze ni Nikoletan gigeng.16Nyi yeng, ere ning! akya nye yeng ting, Ama ba obu inyi bukri mbe, Ama aku bi umma eyi kagyang aki olu undu nim. 17Ongyi ami alu yi atung i wok ozu ayi Kudin ra ha tok kihun bangyi lkpe. Ongyi ami esi alyi umma, Ama nda bi ala kata, ke Ama nda bi kikyo ketin eyi kidin kipyi elim kikyi kikyo nyi, kidin aki ongyi omi arung kong eke ohun ami ohu ki mbe."18Lim nda ulim ami le ti kihun bangyi lkpe aki ki Tatira: Ining si eve ni ldung lkpe, ami egyi ngyi ele reng iduk-ula ke ezun ngyi ereng fu kinang aki betse ki bangyi: 19"Ama rung ozu ayi nyo bu: Ishong (orup orib) eyi orup uting eyi etim eyi orup uhu inyi. Ama rung kyong ozu ayi nyo bu dadung obu ayi kitabr.20Eke Ama hu nyi eyi ining: nya pa Jezebel, akib ami di angyi akeb izir-nyi. Ti ozu ezee ngyi ikaba belim agya nim ana baza ke balyi ala bahaa. 21Ama nda mi kige, eke isu iyeng ti baza bana ngyi kong.22Nyi zang! Ama ta mi okyu ti kutang bukyong, eyi abe ana baza yi mi ti butsim buga, ening be se yeng ti ozu abyi ngyi. 23Ama bong belim ngyi eke kihun bangyi lkpe lilang arung kyong Ama si ami avak-zang kating eyi erip. Ama nda eyi eyi kubu etim ngyi utu awu i-bu.24Eke anyi abe ering ki Tatira, lilang abe akya ohu ozu ezee ning kong, ke ba rung ozu kataa ni shintan kong-- Ama ro lok yi nyi, 'Ama ta nyi kezung kitu kong. 25Ere ahin ting nyi hu orup gigeng ni di kutu aki ama ba.26Ongyi ami esi alyi umma ke i-bu ozu ayi Ama bu ena kim kutu kihun, Ama nda mi kilang kazak kikyi ni irim bangyi. 27I na kiding kikyi ibi eyi ukpuk kinang, ereng kotur bumbyi i gu ebeb ki egbise.'28Ri utu awu Ama hu kobu Abba nim, Ama nda mi kekyir aki ni kizir ting. 29Ami alu eyi atung i wok aki Kudin ra ha tok kihun bangyi lkpe."
Chapter 3

1Lim nda ulim etim ti kihun bangyi lkpe aki ki Sadis: lning esi eve ni ami hu edin ayi ni lkpe eyi ekyir ayi otong apa. "Ama rung ozu ayi nyo bu. Nyo su kidin kyong nye le bowung, arung nyo ku meng. 2Nyi Vin anyin eke hu ekip ti ayi ering, eke nye le uhang buku, kikyi ere Ama zang etim inyi ekpe obr lkpe meng kong.3Nyi mang arung kyong, ozu ayi nyo hu eyi ayi nyo wok. Ring yi, eke yeng. Eke akya nye vin anyin ting, Ama ba ereng ongyi uzi, eke esi orung kige aki ama ba nyi kong. 4Eke bangyi sang ele ki Sardis embe abe ebir batir ibi kong. Be yi ama esi, apa batir batin, kikyi ere bu hun ening.5Ongyi ami esi alyi umma i pa batir batin, esi ama za kidin ngyi olu ti Kevib Unyang kong, ama di kidin ngyi kobir ni Abba nim, eyi belim etim ngyi. 6Ongyi ami alu atung i wok aki Kudin ra ha tok kihun bangyi lkpe."7"Lim nda ulim lkpe ami ketim lkpe aki ki Filadefiya: Ining esi eve ni ami ele ile keveng eyi kavang--i he kering ni Debi, Evung ongyi kyating indi i hu ohuk, Ekim ongyi kyating indi i-hu avung. 8"Ama rung ozu ayi nyo bu. Zang, Ama vung opu alu nyi obr ongyi kyating i-hu ohuk. Ma rung kyong kazak inyi egyi mbe, ke nya na kikyi eri eyi kive anim ke nyi otung kidin anim kong.9Zang! bangyi abe esi ni kekpe shintan, abe kyong be si boJu eke besi boJu kong; ke ba ka kazim mbe. Ama nda bi baba ekip itsari ezun inyi, eke ba rung kyong ama shong nyi. 10Kikyi ere nyo hu kive kazak anim ke nyo hu orup, ama ekpe nyi kige kimbak zang aki ra ba kayang lilang, indi ambak zang abe le kayang.11Ama ra ba bukir mbe. Nyi hu ayi nye leyi yi zizing azuk ongyi omi aba ogu ohu lpuk kiding inyi yi.12Ama nda ongyi ami esi alyi umma nyi kitip ni ketim lkpe anim, i-kpri embe umenkigyi. Ama elim kidin lkpe anim etu ngyi, kidin ni kehin lkpe anim (Jerusalem kipyi, aki okyu esi kukyi kobu lkpe anim aba), eyi kidin anim kipyi. 13Ongyi ami alu eyi kotung i wok ozu ayi Kudin ra ha kihun bangyi lkpe."14"Lim nda ulim etim ti kihun bangyi lkpe aki ki Laodisiya: 'lning si eve ni Amin, ami si kavang eyi ezik ni kavang, ami na kiding kikyi ni ozu ayi lkpe akim lilang. 15"Ama rung ozu ayi nyo bu lilang, ke nyo rung ra nya bak kong! Ama pu kyong arib inda nyo rung ra nya bak! 16Ere ning, ayi nya bak ra orung kong--Ama kpa nyi olu.17Ayi nya ha kyong, 'Ama si ongyi kezun, Ama lu yi ozu kubu, ke ama apu ana kizu kiying kong.' Eke nya rung kyong nyo hu kimbok bu lilang kong, nye le kekin, nyo pu egyi, ke nye le utin kibeng. 18Nyi da-atung wok kazir nim: gya avem borib obu nim, ayi ohung yi ula eke nyo hu esi bangyi kezun, eyi batri batin abe indi nya pa etu eke nyo tok kiyeng ni utin kibeng inyi kong, eke nya vung egyi indi nya zang atin.19Ama zee bangyi abe ama shong, ke ama tok bi utu awu be le. Erening, nya lu orup awu nye yeng. 20Nyi zang, ama yir kisapu ri gu obu. Eyi ongyi ami esi owok kilang nim ke evung opu, ama kyin aba agya ngyi eke da-alyi ubyi.21Ongyi ami alyi umma nyi, ama nda mi kisa i-yi ama le ti kikyo-kiding nim, utu awu ama lyi umma eyi Abba nim ele ti kikyo kiding ngyi. 22Ongyi ami alu yi kotung i-wok aki Kudin ra ha tok kihun bangyi lkpe."
Chapter 4

1Irim ni ozu ning Ama pu egyi, ama zang kukyi avung le kobu. Kilang kitabri aki ama wok ra ta aha eyi ama ereng kilang kidin indri, ro kyong "Atsu ba ukyi amen, eke ama tok mu ozu ayi esi keng aba obu irim ni ozu ayi leng. 2Kekpeng aki nyi mbe ama le ti Kudin, ke ama zang kikyo kiding ele kikpe, ongyi omi le embe. 3Ami ele ti kikyo nyi ire fu idarga eyi kikyo kima. Utugong ele ata kikyo kiding nyi kivirding. Utugong nyi ele kelim koru.4Okyo kiding kekim eyi enzi ele ata kikyo kiding nyi kivirding, bodung bakib kekim eyi benzi ele ti okyo beding nyi, ba pa batir batin, ekib bopuk beding ekyi ibi. 5Ti kikyo nyi ira ni kima arak mwan, kitim, eyi kima. Ila itong-ipa ere ohu obr ni kikyo kiding, ila nyi esi edin ni lkpe ayi otong apa.6Obr ni kikyo kiding nyi esi uho idarga, ami azang olu zar. Ukikatang kikyo kiding nyi ozu owung enzi ele ata kivirding, amen eyi egyi, kirim yi obr.7Kizu kiwung aki kitabri olu kigbatin, kizu kiwung aki esi ekep olu idung kindak, ni ura alu eyi kekpir ongyi, ke ni unzi ereng egung. 8Ibyi ayi enzi eleng alu yi abak ontong kiying, lilang ibi alu yi egyi kukyi eyi kita. Utuga eyi uruga be yir kong ro lok kyong, "Keveng, keveng, keveng esi ltsi lkpe Ami bu lilang ami le meng, eyi ami le-nyi, eyi ami ra ba."9Kekpeng aki ibyi ayi leng ra nda buzur, bolib, eyi udeng anda ami le ti kikyo kiding, ami ele uwung umenkigyi, 10bodung bakib nyi abe kekim eyi enzi bo hur itsari obr ni ami le ti kikyo kiding nyi. Bekib itsari anda ami ele umenkigyi eyi umenkigyi, ke be nwo bopuk ibi ata itsari obr kiding nyi, ro lok kyong, 11"Uhun ening esi omu, ltsi idi eyi lkpe idi, indi uhu buzur eyi bolib eyi bugbang. Kikyi ere o-kem ozu lilang, eyi ozu orup ndu, ye le ayi o-kem yi."
Chapter 5

1Ke ama zang ti kubu etung ni ami le ti kikyo kiding, kevib kiying elim ozu obr eyi irim ngyi lilang. Bakim ki eyi bokim butong bupa. 2Ama zang ulim etim omi ami le yi kazak ira ta kilang kyong, "Eyi hun eke i-na vung kevib nyi ebeb bokim nyi"3Ongyi omi kyating kukyi eyi kitin ra kitsi kita ami hun eke i-ba vung kevib nyi edi ki. 4Ama kpok ham mbe kikyi ere ongyi kyating indi evung kevib nyi edi ki. 5Eke idung-okib uting katang ibi ha ama kyong, "Fu kpok kong. Zang! kigbating ti urim ni Juda, kitsu ni Dibi, elyi umma meng. I hun indi evung kevib nyi eyi bokim abe butong bupa nyi."6Ama zang Itaan eyir katang ni kikyo nyi eyi ozu owung ayi enzi katang bodung bakib. I le reng ami bo bong meng. I-lu ezin otong-apa eyi egyi otong-apa; Ining si edin ni lkpe ayi otong apa nyi ayi itse ding kayang lilang. 7I ding ni ohu kevib nyi kubu etung ni ami le ti kikyo kiding nyi.8Kekpeng aki itaan nyi de kevib nyi, ozu ayi owung enzi eyi bodung bakib nyi abe kekim eyi enzi nyi olu ohur ibi obr ngyi. Lilang ibi ele yi avim igyak eyi kekir ni gold amen yi kemgbyi, ayi esi aduwa ni belim lkpe.9Bo su kubong kipyi kyong: "Omu hun ening indi ude kevib nyi eke ovung bokim nyi. Kikyi ere bo bong mu, ke uyi beyeng andu gya bangyi anda Ikpe ti aka, indu ahen, itu bangyi, eyi irim lilang. 10Uhu bi esi agya kiding eyi beding agya indi be ben lkpe idi, eke ba na kiding kayang."11Eke ama zang ke ama wok kadru ni belim etim lkpe ata kikyo kiding kivirding eyi ozu owung eyi bodung bakeb. Kihun ibi aba kur esi izing kur eyi aba ni aba. 12 Bo lok yi kilang kiga, "Buga esi ni itaan ami bo bong meng eke i hu bugbang, kezun, bomin, kazak, bolib, buzur, eyi uurak."13Ama wok ozu ayi lkpe akim lilang ke ele kukyi eyi kitin eyi kitsi kita lilang ni kayang eyi iho iga--lilang eyi ozu ayi ele mbe nyi--okyong, "Eding kubu ni ami le ti kikyo kiding eyi ita, urak, buga, buzur, eyi kazak ni kiding umenkigyi eyi umenkigyi." 14Ozu owung enzi nyi okyong "Amin!".Eyi bodung bakib ohur itsari arak lkpe.
Chapter 6

1Ama zang kekpeng aki ltaan evung kekim kiting kemeng ni bokim butong bupa, ama wok kilang aki aya ereng kima kyong, "Ba!" 2Ama pu egyi ke ama zang kekrinyang ketin. Ongyi ami atsu ki i-fa kuta, ke anda mi ipuk kiding. I lu aba ereng kelyi umma indi elyi umma.3Ayi Itaan evung aki ni upa ama wok kizu kiwung aki ni upa kyong, "Ba!" 4Eke kekrinyang kima--ngang olu atsu. Ke anda ami atsu ki kisa indi ide anyin bukun kayang, indi bangyi nyi ere obong botu uting-uting. Ongyi ami atsu ki anda mi kagyang kikyo mbe.5Kekpeng aki ltaan nyi avung bokim abe ni ura, ama wok kizu kiwung aki ni ura ha kyong, "Ba!" ama zang kekrinyang kibri, ongyi ami atsu ki i-he avim ayi emyeng bulip. 6Ama wok kedur keki ereng kilang katang ozu owung ayi enzi olok kyong, "Itisa ami ere myeng ihin betsi esi ipam uting. Eke fu luk bangyii eyi umgba ibi kong."7Kekpeng aki Itaan abitvung bokim abe ni unzi, ama wok kilang ni kizu kiwung aki ni unzi kyong, "Ba!". 8Eke ama zang kekrinyang aki ereng kehim. Ongyi ami atsu ki kidin ngyi Buku, ke bekpe re bin mi. Anda bi kazak kikyi ni kikak kiting ti akak-enzi kayang, bo bong eyi kagyang, bunyong eyi bukyong, ayak abri ibyi ebyi kayang.9Kekpeng aki ldung itaan avung bokim ni utong, ama zang kita ni kizo inyang ni abe bo bong meng kikyi ni kive lkpe eyi uhaa uding awu bo hu. 10Bata beke kilang kiga, "Kira-ekpe ahin, Uding ukyo lilang, zazar eyi kavang, long ayi u-lok kayang ikpe, eti atin-akpa ni beyeng idi." 11Ke anda eyi eyi otri otin, ke i-haa bi kyong bi yir ketin sang bang ukyong ni bamba ti etim eyi bamba banyalim eyi belige abe bo bong, utu awu bo bong anyi.12Kekpeng aki Idung itaan avung bokim ni utong kiying, ama pu egyi eke ezu iga aku. Uru ohu esi ubri ereng batri buku, ke uva kibung zim ereng beyeng. 13Ekyir kakpa Ikpe aku okyu kitin, ereng ehim otsi ayi orok kyu areng mbe kekpeng aki kuben ozu. 14Kakpa lkpe eyim anyin ereng ede anyin kevib kizu. Ekyi-ahin eyi edeng erip anyin ti kepyi ibi.15Eke beding ni kayang eyi bangyi bokyo, eyi ekyi akpa inyang, abe ni anang, abe ni bugbang, eyi abe ering lilang, bepyi eyi abe le ile kikyi ibi, ekyi ata ti avang ekyi ahin. 16Ba ha ekyi ahin eyi aguk, "Kyu kyo di etu! aduk di obu ni ami le ti kikyo kiding eyi orup umma ni ldung itaan. 17Kikyi ere kutu kikyo ni orup umma ibi aba meng. Eyi eyir arung?"
Chapter 7

1Irim ni ozu ning ama zang belim etim Ikpe benzi eyir ni bakang benzi ni kayang, ohu ufe esi irim ni bakang benzi ni kayang eke ufe fu ozu kitin kong, uho uga ra, ozu otsi owu kong. 2Ama zang ulim etim Ikpe esi ro hung kegyi uru, ami ele yi bokim ni lkpe ami uwung. l-kpok ata kilang kiga aha belim etim Ikpe benzi abe ba nda bi kisa kyong bi ta kayang eyi uho uga kize: 3"Fu ata kayang kize eyi uho uga ra etsi meng kong, ening de esi alu belim etim lkpe idi kozo okpri lang."4Ama wok ukyong ni abe le yi kozo: Aba kiva kiting eyi akim apa eyi enzi (144,000) abe afa kozo ni aka bangyi Israel: 5Aba kur eyi apa kika ni Juda afa kozo, aba kur eyi apa kika ni Roben, aba kur eyi apa kika ni Gad, 6Aba kur eyi apa kika ni Asha, aba kur eyi apa kika ni Naftali, aba kur eyi apa kika ni Manase.7aba kur eyi apa kika ni Simiyon, aba kur eyi apa kika ni Levi, aba kur eyi apa kika ni Isaka, 8aba kur eyi apa kika ni Zebulun, aba kur eyi apa kika ni Josef, eyi aba kur eyi apa kika ni Benjamin afa kozo.9Irim ozu ning ama zang, ubyin uga mbe ayi ongyi esi okyong arung kong--evir ahin, aka, bangyi, eyi indu ahin--eyir obr ni kikyo kiding obr ldung itaan. Ba pa batri batin ehe ana elik obu, 10ke bi re di eyi kilang kiga: "Ogbinlu esi ni lkpe idi ami ele ni kikyo kiding, eyi ldung itaan."11Belim etim Ikpe lilang eyir ata kikyo kiding kivirding, eyi bodung bakeb eyi ozu owung ayi enzi ohur itsari obr kikyo kiding arak lkpe. 12Okyong, "Yi erening! u-rak, buzur, bomin, udeng, buga, bugbang, eyi kazak esi ni lkpe idi umunkigyi eyi umunkigyi! Yi erening amin!"13Eke uting ni bodung bakeb ebeb ama kyong, "Eleng esi barung, apa batri batin, be si ere aba." 14Ama ha mi kyong, "Idung okeb, orung," Ke i-ha ama kyong, "Eleng esi abe olu ti butsim buga. Be mgbe atin batri ibi atin eyi beyeng ldung itaan.15Ti kikyeng ning, be le obr kikyo kiding lkpe, barak mi uruga eyi utuga ketim ngyi. Ami ele ti kikyo kiding ekip ezeng bi eyi kekpe ngyi. 16Bunyong esi ohu bi eye kong, ongyur esi ohu bi eye kong, ovem esi abak okyu bi etu kong. Kizu kiluk esi efe bi kong. 17Kikyi ere ldung itaan ami le katang kikyo kiding ele keku obr ibi, eku bi eding kibung bemeng budin, eyi lkpe aza anyin bi bekye egyi lilang."
Chapter 8

1Kekpeng aki ldung itaan avung bokim abe ni utong upa, agya kukyi orung tip kemeng ni kikyak (uhaa kuvang) ni kige. 2Eke ama zang belim etim Ikpe botong ba pa eyir obr lkpe, banda bi kidin indri butong bupa.3Ulim etim Ikpe omi aba, i-he kesibri Gol ni kemgbyi, eyir obr kizo kemgbyi. Banda mi kemgbyi aga eke i-de anda eyi aduwa ni bangyi lkpe lilang ni kesibri ni kizo kemgbyi obr ni kikyo kiding. 4Bezeng ni kemgbyi, eyi aduwa bangyi lkpe, anyin kuyir obr lkpe obu ni ulim etim Ikpe. 5Ulim etim Ikpe nyi de kihim kemgbyi ni Gol emen ki eyi ula ni kizo. Ke igba ki okyu kitin, embe i-long kimma, kutum, urak ni kimma, eyi bata eyi ezuu iga.6Eke belim etim lkpe abe botong ba pa ele yi eding indri otong apa ele abang eke ba zuk yi ye. 7Ulim etim Ikpe ni kitabri azuk angyi, abib eyi ula ezir eyi beyeng. Ke ba gba yi okyu kitin eke kikak ni u-ra ngyi oluk, etsi ni kikak ura oluk, eyi elim oru oluk lilang.8Ulim etim Ikpe ami ni upa ezuk kiding indri ngyi, ke kizu keki ereng kikyi kehin kiga oluk ula ogyokyu kuho uga. Kikak ni uura ni uho uga nyi esi beyeng, 9kikak ni uura ni ozu owung kuho uga oku, akak aya ayi ni uura ebeb (abib).10Ulim etim ni ura ezuk kiding indri ngyi, ke kekyir kikyo aku esi kakpa lkpe okyu, ohu bata ereng ula ni tourch, ti kikak ni ura ni i-ho eyi bemeng bebyin. 11Kidin ni kekyir nyi esi etsi bunung. Kikak ura ni bemeng nyi ezim onung ereng bemeng kutung, ke bangyi bagambe oku ni bemeng nyi.12Ulim etim ami ni unzi ezuk kiding indri ngyi, ke kikak uru aki ni ura aka, kizu kiting eyi uva eyi akak ni ekyir ayi ni ura. Ke kikak ni ura ibi ezim esi kivip; kikak ura ni uruga eyi utuga akyating yi bata.13Ama pu egyi, ke ama wok egung ro wun katang ni kakpa lkpe, re di eyi kilang kiga, "Kuhang, kuhang, kuhang, ele kikyi bangyi abe ele kitin, kikyi ni ozozuk ni indri ayi belim etim Ikpe abe bara aba zuk."
Chapter 9

1Ke ulim etim lkpe ami ni utong ezuk kiding indri ngyi. Ama zang kekyir aki esi kukyi onwo kyu kitin. Anda kekyir nyi kereng kisapu ni kiku aki akyating yi kihun. 2Evung kisapu ni kiku aki akyating yi kihun, bezeng atsu embe ereng kizeng ula. Uru eyi ufe ezim esi kivip ni bezeng abe olu undu kiku nyi.3Emyin esi ni bezeng nyi olu okyu kitin, ke banda bi kazak ereng ni bunang kitin. 4Ba ha bi kyong bi fu obong elim ra eteng oru ra etsi kong, ke hun bangyi abe afa kozo ni lkpe okpir ibi kong.5Banda bi undu kyong bi bong bangyi kong, eke bi nda bi butsim mbe kemeng iva itong. Ukyung ibi ere utu awu kinang etse ongyi. 6Itu ayi nyi bangyi apu buku, eke esi ba fa kong. Ba pu buku eyi bekye egyi, eke buku ekyi bi.7Emyin nyi ereng bokrinyang abe bakim alu abang umma oku. Be kip ozu ayi ereng bopuk anang, akpri ibi ereng ni bangyi. 8Bele yi uzun ereng uzun bakib, edin ibi ereng edin bugbatin. 9Bele yi kukpaya aki ereng kinang, kedur abak ibi adur ereng bukim eyi bokrinyang re olu unya eding kumma.10Bele yi ire yi etip ereng bunang; ti ire ibi bele yi kazak banda bangyi butsim kemeng iva itong. 11bele yi uding kikyi ibi, ulim etim Ikpe ami ti kiku nyi aki akyating yi kihun. Kidin ngyi undu Hibru esi Abadon, ke undu Grik be di mi Apoliyon. 12Kuhang kitabri akpa meng. Apu egyi! Irim ni ozu ning ofu ering butsim (ibak) akak apa ofu aba.13Ulim etim Ikpe ami ni utong kiying ezuk kiding indri ngyi, ke ama wok kilang esi kukyi ni ezin kizo aki ele obr lkpe. 14Kilang nyi olok eyi ulim etim Ikpe ami ni utong kiying ele yi kiding indri nyi kyong, "Re belim etim Ikpe abe benzi bazib alu kuho uga awu be di Efra. 15Belim etim Ikpe abe benzi ele abang kige aki nyi, kutu aki nyi, uva awu nyi eyi ugyi awu nyi, be re bi ata eke bobong akak bangyi ni ura.16Ukyong ni akpa inyang (bosoja) kihun ibi betin buva bu pa (200,000,000). Ama wok ukyong ibi. 17Eleng esi utu awu ama zang bukim nyi kele anim eyi abe atsu bi: Akpaya ibi ama ngang, ebri zur eyi ama tsa tsa. Ekyi bukim nyi olu ekyi bugbatin, ula olu indu ibi, eyi bezeng, eyi ira ula.18Akak bangyi ni ura oku eyi butsim abe akak ara eleng: ula nyi, bezeng, eyi ira ula ayi olu indu ibi. 19Kazak ni bukim nyi ele indu ibi eyi ire ibi--ire ibi ereng ni bugu, be le yi ekyi ayi be yi ra ta bangyi abang embe.20Ke itu bangyi abe ering, abe oku ti butsim abe leng kong, beyeng ni abyi ibi kong, be zim esi edin eyi baha abe bohung apa kong, kebyin bata (silver), kebyin uzin (Bronz), kikyo, eyi etsi--ozu ayi azang egyi kong, owok kong, yi ezim esi kong. 21Be zim eyeng ni bangyi bobong ibi kong, bozur ibi, baza bana ibi ra buzi ibi kong.
Chapter 10

1Ke Ama zang ulim etim Ikpe omi ukyo mbe re si kukyi okyu aba. l pa kotin, utugong ele mi kikyi . Okpri ngyi ele ereng uru, ezun ngyi ele reng etip ula. 2I he kevib kekri kubu ngyi avung, ke ide kozun etung ngyi etib kuho uga ke kozun evir ngyi etip kundur.3Ke ita kilang kiga ereng kigbatin aki atsu orup. Kekpeng aki ita kilang, amma otong apa aya. 4Kekpeng aki amma otong apa nyi aya, Ama ngang indi ama lim, eke ama wok kilang esi kukyi okyong, "Fu ha ozu ayi kedur ama ayi otong apa aha kong. Fu elim yi kong."5Ke ulim ami ama zang eyir kuho uga eyi kundur, ide kubu etung ngyi atsu kukyi. 6Ivang kidin ni ami le umunkigyi eyi umunkigyi, ami akim kukyi eyi ozu ayi ele mbe lilang, kitsi eyi itu ozu ayi ele mbe, eyi uho uga eyi ozu ayi ele kemeng uho nyi lilang, ke ulim etim Ikpe aha kyong, "Esi ede kira kiga eye kong. 7Eke kutu aki ulim etim Ikpe ami ni utong upa nduk ezuk kidin indr ngyi, esi kekpeng aki nyi eke kata ni lkpe otok olu, utu awu l ha bangyi etim ngyi bangyi izir."8Kilang nyi aki ama wok esi kukyi aba olok eyim eye kyong: "Ding!, de kevib aki avung ele kubu ulim Ikpe ami eyir kuho uga eyi kundur." 9Ke ama ding kobu ulim Ikpe na ha mi kyong nda ama Kevib aki kekr l ha ama kyong, "Hu kevib nyi eke kib ki. Kanda kembr andu onung, eke undu ndu ka nyang ereng bangyur."10Ama hu kevib aki kekri nyi obu ulim etim Ikpe ke ama kib ki. Ka nyang ama undu ereng bangyur, ke irim ayi ama kib ki, kembri anim onung. 11Ke ongyi omi esi aham kyong, "Esi keng ulok izir kikyi bangyi, irim, indu ahin, eyi beding."
Chapter 11

1Anda ama uvang ama emyeng ereng ukpuk. Aham kyong, "Nyin kuyir eke myeng ketim lkpe eyi kizo ngyi, eyi abe arak Ikpe embe. 2Eke fu myeng odung ngyi kong, kikyi ere ede inyi anda bangyi abe arung Ikpe kong. Be tip ohok kehin keveng nyi eyi aba, iva akim apa eyi apa.3Ama nda bangyi ezik nim bapa kilang kazak bo lok izir kemeng itu kiba eyi buva bupa eyi akim ara, (1,260), apa batri ombok erim." 4Bangyi ezik ning esi etsi ilam eyi etip ula ayi eyir obr Itsi ni kayang. 5Ayi ongyi apu kyong ita bi kize, ula olu undu ibi oluk bangyi kufa ibi. Ongyi ami apu kyong ita bi kize bobong bi utu awu nyi.6Bangyi ezik ning alu yi kazak bo huk kakpa lkpe indi ebye esi ete ti kige aki bolok izir kong. Ba lu yi kazak eke bo hu bemeng ezim esi beyeng ke banda kayang butsim itu itu itu kige aki esi arib bi. 7Kekpeng aki be kpe etim ayi nyi meng, ingur-beke ami esi ti kiku aki kihun akyating olu aba aku umma eyi bi. Elyi umma obong bi.8Ahim ibi ana ele kikeng ni kehin kiga (aki otok Sodom eyi lgyip) iyak ayi ba kim ltsi ibi. 9Itu ira eyi kikyak bangyi babe esi ti aka, indu ahin, eyi irim, aba zang ahim ibi. Esi ba nda bi undu kyong bi nzi bi kong.10Bangyi abe ele kayang atin orup alyi kukyip. Be tse bunda anda botu, kikyi ere bangyi izir abe bapa eleng anda bangyi abe ele kayang butsim. 11Eke irim itu ira eyi kikyak kihuk esi kobu lkpe ekyin bi etu, eke banyin eyir kuyir. Bereng bokyo ohu abe azang bi. 12Ke bo wok kilang kiga esi kukyi aha bi kyong, "Hung ba ukyi ameng!" Eke bo hung eding kukyi ni kotin, ayi bangyi kufa ibi eyir azang bi.13Ti kige aki nyi etikeng ezu iga aku, kikak aki ni ukur ni kehin olun. Bangyi aba otong apa oku ni ezu nyi, abe agben begir orup anda lkpe kukyi buzur. 14Kuhang upa akpa meng. Pu egyi! kuhang ni ura raba bukri mbe.15Ke ulim etim Ikpe ami ni utong upa ezuk kiding indri ngyi, alang aga mbe olok kukyi kyong, "Agya kiding ni kayang ohu esi agya kiding ltsi idi eyi Kristi ngyi. Elyi kiding ngyi nyi umenkigyi eyi umenkigyi."16Ke bodung bakeb abe kekim eyi enzi abe ele ti okyo beding ibi obr lkpe ohur itsari. Ba rak lkpe. 17Bo kyong, "De deng mu, ltsi lkpe uga, ami esi eyi ami ele meng, kikyi ere uhu bugbang buga ke oyir alyi kiding.18Irim atsu orup, ke orup umma andu aba meng. Kige nyi aba meng eke olok abe oku meng ikpe eke unda belim etim andu bangyi izir kubu etim, abe esi osu, eyi abe ering kidin ndu, eken bakri eyi bokyo. Kige nyi aba meng eke ukim abe re kim kayang."19Ke ketim lkpe kukyi avung ke da zang ukpa- imgbeb ni kezung (undu umen) ketim ngyi. Embe ira ula kimma, kitim, kedur kimma, ezu iga eyi abep.
Chapter 12

1Azang uraa uga kukyi: akeb apa uru ke uva ele mi ezun, ipuk kiding eyi ekyir kur eyi apa ele mi kikyi. 2I-yi kembri, ke itng ukyung ni kimba, ti butsim idung umba.3Ke azang uraa owu otok kukyi: Pu egyi! uzur ombyib umma kigba-yuk eyi ekyi otong apa eyi ezun kur, ele yi bopuk kiding botong bapa ekyi ngyi. 4Ure ngyi aza anyin akyir kikak kiting ti akak ara kukyi olun okyu kitin. Uzur nyi eyir obr akeb nyi ami re ting kimba, eke isi amba meng i-zeng ede idung nyi ogyo ayuk.5I-mba idung unyalim, ami i-ba na kiding ekyi ahin lilang eyi ukpuk kinang. Ba vir ohu idung ngyi ede akim lkpe kubu ti kikyo kiding ngyi. 6Akeb nyi ekyi eding kulim uga, iyak ayi lkpe akim alu mi eke aka hu mi, eke behe mi embe kemeng ni itu kiba kiting eyi buva bupa eyi akim ara.7Indang umma ele kikpe kukyi. Makel eyi belim etim ngyi ogu igu eyi uzur; ke uzur nyi eyi belim etim ngyi ogu esi rim. 8Eke uzur nyi agbang ohun eke elyi umma kong. Erening i-fa kiluk ile yi belim etim ngyi kikpe kukyi eye kong. 9Uzur awu uga ukyo nyi--isi kogu aki kekeb be di ki kudin kebyi ra shintan, ami kaba kayang lilang, ba gba mi okyu kitin, eyi belim etim ngyi.10Ke ama wok kilang kiga hang kikpe kukyi: "Indang ogbenlu nyi aba meng, bugbang, agya kiding lkpe idi, eyi kilang kazak ni Kristi ngyi. Ki myeng ozu, ami re myeng ozu alu bamba idi kikyi, agba mi okyu kitin meng, Ami re myeng ozu apa bi kikyi obr lkpe idi uruga eyi utuga.11Balyi mi umma eyi beyeng ni ldung itaan eyi eve ni eding ahaa ibi, ba rib orup eyi inyang ibi kong ede ening ne di kutu buku. 12Erening, anyi kikpe kukyi ndak deng eyi abe ele mbe lilang. Eke kuhang esi ni kayang eyi uho uga kikyi ere kudin kebyi nyi okyu eding meng kobu inyi. E-men eyi orup umma ni bereng bohu. Kikyi ere erung kyong ile yi kige sang mbe.13Kekpeng aki uzur nyi amang arung kyong bagba mi okyu kitin meng, i-lu ama ayii idung unyalim nyi. 14Ke banda akeb nyi abak ni egung, eke indi iwun eding kulim uga kiluk aki ba kim alu mi. Eleng si kiluk aki be re he mi embe, ni kige, ege, eyi uhaa kavang ni kige--anyin obr kogu nyi.15Kogu nyi kpa bemeng olu undu ngyi ereng uho, eke bemeng aba owung mi eding. 16Eke kitsi nyi aka hu akeb nyi. Kitsi nyi avung undu olok uho awu uzur nyi akpa olu undu ngyi. 17Ke uzur nyi atsu orup eyi akeb nyi ke iza ding i-no dok udong akeb nyi abe ering umma, abe ering izin lkpe ohu eve ngyi gigeng eyi uha uding ni Yesu. 18Ke uzur nyi eyir ti ira undu uho.
Chapter 13

1Eke ama zang ingur-beke ro lu esi kuho-uga aba, i le eyi ezin kur eyi ekyi otong apa, ti ezin nyi ele yi bopuk kizur kur, ti ekyi nyi lilang, belim kidin aki rolok egbim. 2Ingur-beke nyi ami ama zang ereng fu isu, ezun ngyi olu ni kitim-isu, ke undu ngyi ereng undu kigbatin. Uzur nyi anda mi bugbang ngyi, eyi kikyo kiding ngyi, ile yi bugbang abe ohun ening eke i-ba ana kiding.3Kikyi ingur-beke nyi kiting otok ereng bobong ki meng, ke kibang ngyi aki kikyo nyi onyong meng. Kayang lilang egyi ayi be ben ki. 4Ba nda uzur nyi bolib, kikyi ere i-de bugbang ngyi anda ingur-beke nyi. Ba nda ingur-beke bolib ngyi ting, ke be ro lok kpre ening kyong, "Eyi re fu ingur-beke nyi ra?" Eyi aku umma eyi ki arung ra?"5Anda ingur-beke nyi undu eke indi i-lok kilang katu eyi etu endip. Anda mi undu eke indi i-tok igang kemeng iva akim-apa eyi apa. 6Eke ingur-beke nyi avung undu indi etu egbim Ikpe: etu egbim kidin Ikpe kukyi eyi abe yi mi ele kukyi embe.7Anda ingur-beke nyi undu eke eku-umma eyi abe ososu yi Ikpe eke elyi ede bi. Anda ki kazak ekyi aka, indu, bangyi, eyi irim. 8Lilang bangyi abe ele kayang anda ki bolib, bangyi lilang abe kidin ibi esi akyating ti kevib ning, esi ri keyir ayi akim kayang, Ti Kevib Unyang, aki esi ni ldung itaan ami banya bong.9Ongyi ami esi ele eyi kotung, i wok. 10Ongyi ami esi ni bo hu eding, esi bohu mi eding. Ongyi ami esi ni bobong eyi kagyang, esi bobong mi eyi kagyang. Amen esi kidi ni orup irung yi orup uhu eyi orup uting ni abe ele ile keveng.11Ke ama zang ingur-beke omi olu esi ti kitsi ra ba. Ke le yi ezin ipa ereng fu itaan, ilok kilang ereng uzur. 12Itok itu kazak ni ingur-beke ami ni kitabri lilang obr ngyi, ke anda kayang eyi bangyi abe ele mbe anda ingur-beke nyi bolib arak ki--ami kibang ngyi onyong meng.11Ke ama zang ingur-beke omi olu esi ti kitsi ra ba. Ke le yi ezin ipa ereng fu itaan, ilok kilang ereng 12uzur. Itok itu kazak ni ingur-beke ami ni kitabri lilang obr ngyi, ke anda kayang eyi bangyi abe ele mbe anda ingur-beke nyi bolib arak ki--ami kibang ngyi onyong meng.13 Ke i-bu ozu aga ayi elim bassa, i-bu ula esi kikpe kukyi okyu aba kitin egyi bangyi kpang. 14Eyi ira nyi ayi banda mi undu eke ibu, ka kaba abe ele kitin. Ka ha bi kyong ba kim kibri ti bolib ni ingurbeke nyi aki ele yi kibang kagyang ke ifu ele uwung.15Anda ki undu indi inda kibri ingurbeke nyi kihuk eke indi kibri nyi ting olok kilang aki anda bangyi abe otung kyong abe anda ingur-beke bolib kong, bobong bi. 16Ko hu bangyi lilang igang, abe etsi kikyeng kong eyi bagang, kivin eyi kekin, ongyi kive eyi upyi, indi ba ta bi bubri kubu etung ra kekpri. 17Ya bak egyi ayi ongyi agya betsi ra agya-lyi betsi, ayi akya ita bubri ni ingurbeke kong. Otok kyong, ukyong awu eyeng kikyi kidin ngyi.18Eleng esi kidi ni bomin. Ongyi ami amin egyi, i kyong okyong ni ingurbeke nyi. Ayi ke esi okyong ni ongyi. Okyong nyi eleng otong kiying otong kiying otong kiying (666).
Chapter 14

1Ama pu egyi azang ldung itaan yir Kikyi kehin ni Zion. Eyi ubyin aba kiva kiting eyi akim apa eyi enzi (144,000) abe ele yi kidin ngyi, eyi kidin Abba ngyi okpri ibi. 2Ama wok kilang esi kikpe kukyi adur ereng bemeng baga okyu eyi kimma. Kadur nyi aki ama wok adur ereng bangyi iligong re ben iligong ibi.3Bo su kubong kipyi obr kikyo kiding eyi obr ni ozu owung ayi enzi eyi bodung bakeb. Ongyi omi ezee arung kubong nyi kong, ohun abe aba kiva kiting eyi akim apa eyi enzi (144,000) abe bagya ohu bi meng kayang. 4Eleng esi abe abeb ibi eyi bakeb meng kong, ayi be etsi kemen ibi. Eleng esi abe eben ldung itaan nyi ere ding kiluk aki i si eding. Eleng esi abe bagya ohu bi katang bangyi, ereng ehim kekeb ni lkpe eyi ldung itaan. 5Kazim akyating undu ibi; be ele eyi elib kong.6Ama zang ulim etim lkpe omi ro wun ti kotin kukyi, i-le yi uha uding ni umenkigyi indi i-ha bangyi abe ele kayang--irim lilang, kika, indu ahin eyi bangyi. 7I-di kilang kiga, "Ring lkpe si nda mi buzur ngyi. Kikyi ere kige ikpe i-lok ngyi avang meng. Nda mi bolib ngyi, esi ami ata kukyi eyi kitin, uho uga, eyi bebyin bemeng."8Ulim etim lkpe omi--ulim etim ni upa--eben ro lok kyong, ''Eku, eku, esi kehin Babilon aki kiga aku meng, "Ongyi ami anda ahin lilang amgba umgba ni kulak baza bana ngyi nyi."9Ulim etim Ikpe ni ura--eben bi, ra ta kilang kiga kyong, ongyi ami esi anda ingurbeke nyi bolib eyi kibr ngyi, esi elim mi bubr okpr ra kubu ngyi, 10i-mgba umgba ni orup umma ni lkpe, umgba awu ezir kong ti ketuk orup umma Ikpe. Ongyi ami esi amgba umgba nyi ira ula eyi ula etsim mi obr belim etim lkpe abe ni keveng eyi obr Idung ita.11Bezeng ni butsim ibi nyi atsu ohung umenkigyi eyi umenkigyi, etim kihuk kong uruga eyi utuga--abe anda ingurbeke nyi eyi kibr ngyi bolib, eyi bangyi abe ata ire bubr ni kidin ngyi lilang. 12Eleng esi kizi ni orup irung eyi orup uhu ni abe ele ile keveng, abe ana kikyi eri eyi izin Ikpe eyi orup uting etu Yesu."13Ama wok kilang esi kikpe kukyi okyu aba kyong, "Lim ozu ning: Eding esi ni abe oku etu Itsi."Kudin esi osu kyong kavang, eke be tim kihuk etim ibi, ke kubu etim ibi eben bi."14Ama pu egyi ti kotin-ketin, ongyi omi le embe ireng idung ongyi. I kip kizur bata kikyi eyi kamang ala obung kubu. 15Eke ulim etim lkpe omi lu si ketim lkpe ba di ami ti kotin kilang kiga kyong: "De kamang ala obung ndu eke ayir bung. Ayi kige ubung nyi avang meng, ayi ubung ni kayang nyi avang meng." 16Eke ami ele ti kotin nyi eyi kamang ngyi kyu bung kayang.17Ulim etim omi lu si ketim lkpe kukyi aba; ami ting i-he kamang ala obung ngyi kubu. 18Eye ulim etim lkpe omi lu si ti kizo kemgbyi aba, ami le yi kilang izin kikyi ni ula. l ta kilang edi ami he kamang ala obung kubu ngyi kyong, "De kamang ala obung ndu eke ubung kezuk ehem ni kayang nyi esi ti ineng ngyi lilang, kikyi ehim nyi ama meng."19Ulim etim lkpe nyi de kamang ala obung ngyi ke iyi ki obung ehim kayang nyi embe lilang. Ikur yi okyu ti kihim umgba ni orup umma Ikpe. 20Eyi kihim nyi olu ni ogyo ebep irim kehin, eke beyeng ata olu ohung eding kukyi, kira nyi ohun kiba kiting eyi buva butong kiying (1,600).
Chapter 15

1Eke ama zang uraa owu kikpe kukyi, aga ovur egyi: Belim etim lkpe botong bapa eyi butsim akak otong apa, ayi esi butsim ni kihun, eyi butsim abe le yi orup umma Ikpe aba ohun embe.2Ama zang kizu aki ele reng uho idarga ezir eyi ula. Eyir kitok ni uho iyak ayi abe alyi umma kikyi ni ingurbeke eyi kibr ngyi, esi eyi ukyong awu eyeng kidin ngyi. Be he bolugung abe lkpe nda bi.3Bo rosu kubong ni Mosis, idung-etim lkpe, kubong ni ldung itaan nyi: "Ozu obu ndu Ikpe aga ovur egyi, ltsi lkpe, ami Uga. zizing eyi kavang esi bekeng ndu, Uding ni irim. 4Eyi ami esi ering mu anda kidin ndu buzur kong Itsi ra? Ayi omu kitik mbe esi Ikpe keveng. lrim lilang aba obr ndu aba rak mu kikyi ere etim kenung ndu otok olu meng."5Irim ni ozu ning ama pu egyi, eke ketim Ikpe aki esi kekpe ni uhaa uding avung kikpe kukyi. 6Belim etim Ikpe botong bapa olu si kiluk kizin ni keveng ehe butsim akak otong apa. Ba pa batri batin par par, eyi ekpib batri bata alung ibi.7Uting ni ozu owung ayi enzi anda belim etim lkpe abe botong bapa alak otong apa amen eyi orup umma lkpe, ami le umenkigyi eyi umenkigyi. 8Ketim lkpe amen yi bezeng esi ti buzur eyi bugbang lkpe. Ongyi ekyin arung kong ening butsim akak otong apa ni belim etim Ikpe abe botong bapa ekpe lang.
Chapter 16

1Ama wok kilang kiga mbe re di belim lkpe botong bapa nyi abe ketim lkpe kyong, "Ding ni kur alak orup umma Ikpe ayi otong apa kayang."2Ulim etim lkpe ni kitabri ding no kur kilak ngyi kayang; kemgbuk bobu esi ni abe ata bubr ni ingurbeke, eyi abe anda kibr ingurbeke nyi bolib.3Ulim etim lkpe ni upa kur kilak ngyi kyu uho uga. Bemeng uho nyi ohu esi beyeng, ereng beyeng ni ongyi ami oku meng, eke ozu owung ayi ele kuho uga nyi oku lilang.4Ulim etim lkpe ami ni ura kur kapu ngyi ti i-ho eyi bebyin bemeng eke be si beyeng. 5Ama wok ulim etim lkpe ami ni bemeng kyong "Kenung esi kendu-- omu ami le eyi ami ele meng, Ami ni Keveng--kikyi ere umyeng yi ekpe meng. 6Kikyi ere bo kur beyeng ni abe ososu eyi bangyi izir, u-nda bi beyeng bamgba; esi aki bapu." 7Ama wok kizo esi osu kyong, "Kavang, Itsi lkpe Uga, ikpe ilok ndu esi kavang eyi kenung."8Ulim etim lkpe ami ni unzi kur kapu kilak ngyi ohung ti uru, eke anda mi undu kyong i-fe bangyi yi ula. 9Be fe bi eyi iduk ula awu uga, eke ba tu abeb kidin lkpe, ami le yi bugbang kikyi ni butsim ning. Be yeng kong, banda mi buzur kong.10Eke ulim etim lkpe ami ni utong kur kapu ngyi ti kikyo kiding ingurbeke nyi, kivip ekib agya kiding ngyi kpip. Be kib emyin ibi kikyi ni ukyung ngyi. 11Ba tu abeb kidin lkpe kukyi kikyi ere abang kemgbuk nyi okyung bi ebeting, ke bo tung indi beyeng ti abyi ibi ayi bo bu.12Ulim etim lkpe ami ni utong kiying kur kapu kilak ngyi kyu kuho Efra. Bemeng nyi ahim eke alu beding abe esi kegyi uru aba ukeng. 13Ama zang edin abyi ara ereng bura olu undu uzur, ni ingurbeke, eyi undu ongyi ukaba. 14Ayi be esi edin ni okyu kulim ero tok ira ogun. Be re ding kobu beding ni kayang lilang eke bo bung bi kiluk kiting abang umma kutu kiga ni Ikpe Uga Ami bu lilang.15("Pu egyi, ama ra ba obu ering uzi! Eding esi ni ongyi ami le ra pu egyi, alu batri ngyi onyong eke esi iding kayang utin kibeng eke ba zang kiyeng ngyi kong.") 16Ba ku bi aba kiluk kiting kiluk aki be di ki Amagidon undu Hibru.17Ke Ulim etim lkpe ami ni utong upa kur kilak ngyi ohung ti ufe. Ke kilang kiga mbe olu esi ketim lkpe eyi kikyo kiding olok kyong, "Obu meng!" 18Ira kimma arak mwan, kedru kitim, ilong kimma arak, eyi ezu iga--ezu iga ayi aku azang kutu meng kong esi ri itu ayi lkpe ata kayang, ezu ning nyi ohun ening. 19Kehin kiga ebeb aha egbise ara, irim eyi ahin ogyo. Ke Ikpe amang arung Babilon kehin kiga, ke i nda bi ketuk umgba ngyi, aki amen yi umgba ni orup umma ngyi.20Edeng eyi ekyi ahin eyim lilang, azang yi eye kong. 21Abib okyo, umyeng ni bolib ngyi ohun kekim apa kur eyi enzi, esi kakpa Ikpe okyu bangyi etu. Ba tu Ikpe kikyi ere butsim abib nyi obu.
Chapter 17

1Utign ni belim etim lkpe botong bapa abe ehe alak otong apa aba ha ama kyong, "Ba, ama tok mu uku azik ni akeb kikpa ami kyu le kikyi bemeng baga. 2Esi ami, ami beding ni kayang ana baza yi mi. Esi umgba kizang ngyi ohu kayang ezin atuk atuk."3Ke ulim etim lkpe nyi aku ama nyin ti Kudin eding kulim uga, ke ama zang akeb omi kyu ele ingurbeke umma etu, ami amen yi edin katu. lngurbeke nyi alu yi ekyi otong apa eyi ezin kur. 4Akeb nyi apa batri kinang ayi ata akpak amma, ekem angyi eyi kikyo ketin, okyo bata, eyi ikyi. I-he ketuk amen yi ozu abyi eyi elib baza bana ngyi. 5Belim mi kidin aki kikyeng ngyi ata kekpri: "Babilon kehin kiga, ayii ni akpa eyi ozu abyi ayi ni kayang."6Ama zang kyong akeb nyi i-mgba ezin eyi beyeng ni abe ososu eyi beyeng ni abe bobong kikyi ni Yesu. Ayi ama zang mi, kulung aka ama aga mbe. 7Eke ulim etim lkpe bip kyong, "Kulung aka mu ere ra? Ama ha tok mu kikyeng ni akeb nyi eyi ingurbeke ami okyung mi, ingurbeke nyi ami ele yi ekyi otong apa eyi ezin kur.8Ingurbeke ami uzang ele nyi, i-le indang meng kong, esi i-fu esi ti kiku aki alu kihun kong aba. Eke i-ti eding na bib ozu. Bangyi abe ele kayang, abe edin ibi elim ele ti Kevib Unyang kong esi ri ti kizin kayang--elim bi kpim ayi ba zang ingurbeke nyi ami ele, ke bazang indang meng kong, ke ra ba obr.9Eleng esi ki di ni orup bomyin. Ekyi otong apa nyi esi betik betik botong bapa nyi abe akeb nyi kyu le embe. 10Be si beding botong bapa nyi ting. Beding botong nyi aku meng, uting ele mbe, omi aba meng kong; kekpeng aki iba, iba ele ketin sang mbe.11Ingurbeke nyi ami ele embe meng, ke iba indang meng kong, aki bulok ngyi esi uding ni utong-ura; ke isi uting ni beding abe botong-bapa, eke ire ding ine kim.12Ezin kur nyi ayi uzang esi beding kur abe afa agya-kiding meng kong, ke be afa kazak ereng beding ti kige kiting lilang eyi ingurbeke nyi. 13Abe leng esi abe ele yi orup uting, ke be de kazak ibi eyi bugbang ibi anda ingurbeke nyi. 14Ba ku umma eyi Idung itaan nyi. eke ldung itaan nyi elyi bi umma kikyi ere isi Itsi ni betsi eyi Uding ni beding--ke eyi mi esi abe be di, eyi abe betseng, eyi abe ni orup uting."15Ulim etim lkpe ha ama kyong, "Bemeng abe uzang, kiluk aki akeb kikpa nyi ele, esi bangyi, ubyin uga, irim, eyi indu bangyi.16Ezin kur nyi ayi uzang--abe nyi eyi ingurbeke ba afa akeb kikpa nyi. Bo hu mi avem ngyi ata mi utin-kibeng, ke be ti obong mi, eke bo luk mi lilang eyi ula. 17Ayi lkpe de yi alu korup ibi eke indi bo bu ozu ayi imyeng korup ngyi Ikpe indi bo su eyi botu ede bugbang kiding ibi anda ingurbeke eke kilang Ikpe ekyin ezun ngyi.18Akeb nyi ami uzang esi kehin kiga aki ana kiding kikyi ni beding kayang."
Chapter 18

1Irim ozu ning ama zang ulim etim lkpe omi re si kukyi okyu. Elu yi kilang kazak kiga, Kayang ekib ezeng eyi buzur ngyi. 2Ikpok kilang kiga kyong, "Eku, eku ohu Babilon kehin kiga! Ihu esi kiluk ile ni edin abyi, kiluk kita ni edin abyi eyi banun babyi. 3Ayi irim lilang amgba edir eyi umgba kendur ngyi. Beding ni kayang lilang ana baza eyi mi. Beding kayang ohu esi bangyi anang ti bugbang ni ile egyi aya ngyi."4Ke ama wok kilang keki kikpe kyong, "Nyi lu anyin pa mi kitik, enyi bangyi nim, eke nye yi mi ahaa abyi ngyi kong, eke esi nya afa butsim ngyi ting kong. 5Abyi ngyi adib kiying atsu na kim kikpe kukyi, ke lkpe amang arung etim abyi ngyi meng. 6Ho mi si irim utu awu ami oho anda bangyi babe, eke si ho mi si izing ipa ni ozu ayi ibu; ketuk aki izir embe, zir embe ezing apa nda mi.7Utu awu indip angyi ke ile ile kuyim, nda mi butsim hun ening yi orup ubri. Ayi i lok korup ngyi kyong, ama le uding bakeb; ama esi akeb bekpe kong, ke ama esi erim ombok kong.' 8Ere ening kutu kiting mbe butsim ngyi ena ba: buku, ombok erim, eyi bunyong. Ula aba oluk obong mi, ayi Itsi Ikpe ihung ening, ke isi kilok ikpe ngyi."9Beding kayang abe eyi mi ana baza ke arung etu ibi eye kong okpok erim ombok ayi ba zang bezeng ula awu oluk mi. 10Ba nyin eyir kira gbeng ekyi bereng ti ula awu ro luk mi okyong, "Kuhang, kuhang kehin kikyo, Babilon, kehin bugbang! Ayi ti kige kiting mbe butsim ndu aba meng."11Bangyi betsi kayang okpok erim ombok kikyi ngyi, ayi ongyi agya betsi ngyi eye kong-- 12Bangyi betsi ni kikyo kuzin kegbying, kikyo ketin, ikyi, ilong iding, batri beding, batri kinang, batri bama, itu etsi kemgbyi, avem ayi bakpa yi etsi, eyi etsi kikyeng, bobin, itu anang kekyi kekyi. 13Kihuk otsi bagak, ozu ayi anda bangyi bagak beding, bumu bomyin, igyu batak, bundak, eyi bataan, kuya utsi eyi bukim, eyi bepyi eyi inyang bangyi.14Kihim otsi aki ohu mu kulak ebeting ke opu eyi kazak ndu lilang anyin esi mu apa meng. Ozu kuyim ndu eyi bolib ndu eyim meng esi uzang yi eyi kong.15Bangyi betsi ni avem eding ayileng lilang abe esi bangyi kiven utin ngyi baba eyir ugbak uga mbe azang mi, kikyi ere bereng ni butsim ngyi, ikpok eyi ombok erim aga. 16Bolok kyong "Kuhang, kuhang esi kehin kiga aki oruk angyi eyi batre kindip, eyi batre beding, eyi batre bama, ke ekim eyi avem kuzin kegbying, avem kuzin, eyi ikyi! 17Ti kige kiting ening mbe kezun nyi owung."Bangyi ni aya bemeng bokyo, bangyi abe ekyin aya ni uho uga, abe ohur aya, eyi lilang ni abe ra lyi amgba ti uho uga, eyir ekpri kugbak uga.18Bo kpok ayi ba zang bezeng ni ula awu oluk mi. Bokyong "Kehin kerung nyi ereng kehin kiga ra?" 19Ba ku kuvuk okur ibi kikyi, bokpok olu erim ombok, "Kuhang, kuhang esi ni kehin kikyo kiluk aki bangyi abe alu yi aya okyo ni bemeng ohu esi bangyi kiven ti kezun ngyi. Ti kige kiting mbe akeb nyi ogyo kyu." 20Kukyi nya ten orup kikyi ngyi, anyi abe ososu, bangyi kitsim, eyi bangyi izir, kikyi ere lkpe olok ikpe inyi kikyi ngyi meng!"21Ulim etim lkpe uga ede kikyo kikyo ereng kihok ata kyu kuho uga ra ha kyong, "Utu awu leng Babilon kehin kikyo, ba gba ki okyu edideng kita eke esi azang ki eye kong. 22Kadur ni bolugong abe buben igyak, abe ra zuk ivang, eyi abe ra zuk (edin-indri esi azang bi eye obu inyi kong. Bangyi abe ra kpa ozu itu kekyi kekyi esi azang bi obu inyi eye kong. Kadur kihok esi owok obu inyi eye kong.23Bata ni ula esi atin obu inyi eye kong. Alang ni keku eyi kimma esi owok obu inyi eye kong, ayi bangyi betsi inyi esi belim beding belige ni kayang ning, eke bangyi bozur inyi akaba kayang ning. 24Afa beyeng ni bangyi izir eyi abe ososu eyi beyeng ni bangyi abe bo bong lilang ti kayang ning."
Chapter 19

1Irim ni ozu ning ama wok kadur ereng alang bangyi kihun mbe kukyi okyong, "Nyi Rak Ikpe."Ogbenlu, buzur, eyi bugbang esi ni lkpe idi. 2lkpe ngyi esi kavang eyi zizeng, ayi ke i lok akeb ami ni kikpa kiga ikpe ami abib kayang eyi egyi kendur ngyi. Etin akpa kikyi ni beyeng belim etim ngyi, abe ami bulok ngyi okur itsari."3Bo so lok kezing ni upa! "Nyi Rak Ikpe! Be zeng ngyi atsu ohung ni umenkigyi eyi umenkigyi." 4Bodung bakib kekim eyi benzi eyi ozu owung ayi enzi okyu ohur itsari arak lkpe ami ele ti kikyo kiding. Be ro lok kyong, "Amin. Nyi Rak Ikpe!"5Ke kilang olu si ti kikyo kiding aba kyong, "Nyi rak lkpe idi, anyi belim etim ngyi lilang, anyi abe ering mi, anyi abe esi ni kigyi kong eyi abe ni kazak."6Ke ama wok kilang aki adur ereng kihun ni bangyi baga, ereng kadur bemeng baga, ereng kadur kiga ni kimma, kyong, "Nyi Rak Ikpe! Ayi ltsi na kiding, lkpe ami na kiding kikyi kayang lilang.7De deng atin orup anda mi buzur, Kikyi ere kukyip keku ni Idung itaan aba meng, ke akeb upyi nyi akim angyi ele abang meng. 8Ba nda mi undu kyong bakim mi yi batri batin abe atin anda bata." (kikyi ere batri bata beding nyi esi kubu etim kenung ni bangyi keveng).9Ulim etim lkpe aha ama kyong, "Lim ozu ning: Eding esi abe bakyim bi aba ti kukyip keku ni Idung itaan. " Isi aha ama kyong, Ayi leng esi eve lkpe kavang." 10Ama kyu ohur itsari obr ngyi arak mi, ke i ha ama kyong, "Fu bu ining kong! ama si ongyi etim eyi nyi eyi bamba inyi abe ohu uha uding ni Yesu. Nyi Rak lkpe, kikyi ere uha uding kikyi Yesu esi kudin ni izir."11Ke ama zang kukyi avung, ke ama pu egyi kekrinyang ketin ele embe. Ami ra tsu ki kidn ngyi esi orup utin eyi kavang. Esi ti kenung i lok ikpe eyi umma oku. 12Egyi ngyi ereng iduk ula uga, ke kikyi ngyi amen yi bopuk kiding. l le yi kidin aki ele etu ngyi aki ongyi arung kong ohun ami kitik mbe arung. 13l pa otir awu apa ti beyeng, kidin ngyi esi kive ni lkpe.14Akpa inyang abe kukyi atsu bokrinyang, apa batri beding, batin reben mi. 15Kagyang aki alyi pang pang olu undu ngyi okyu aka irim bangyi, ke ina kiding kikyi ibi eyi ukpuk kinang. I tip aba ni kihim ni ozu amgba ni orup otsu ni lkpe Uga. 16l le yi kidin aki elim ni otir ngyi eyi kutsa ngyi: "Uding ni beding eyi ltsi ni betsi."17Ama zang ulim etim lkpe eyir ni uru. I di banun yi kilang kiga abe ro wun kukyi, "nyi ba, nyi ken kiluk kiting ni kukyip kiga ni lkpe. 18Nyi ba kib ibyi etu ni beding, ibyi etu ni ekyi akpa inyang, ibyi etu bangyi bugbang, ibyi ni bukrinyang eyi abe atsu bi, eye ibyi etu ni bangyi lilang, abe ereata eyi bepyi, bangyi kinduk eyi bangyi kazak.19Ama zang ingurbeke eyi beding ni kayang eyi akpa inyang ibi. Be ken indi ba ku umma eyi ami atsu kekrinyang eyi akpa inyang ngyi. 20Bo hu ingurbeke eyi bangyi izir kazim abe rotok iraa obr ngyi. Eyi iraa ayileng ohu abe ata ire ni ingurbeke akaba bi arak kibri ngyi. Abe ba pa baku bi agba bi bowung kyu ni kitsa ula aki oluk eyi kazak.21Bo bong abe ering eyi kagyang aki olu undu ni ami atsu kekrinyang. Banun lilang arak ahim ibi.
Chapter 20

1Ke ama zang ulim etim lkpe isi kukyi ro kyu aba. l le yi kerung ni kiku aki akyating yi kihun, ke ihe igbe okyo obu ngyi. 2Etib ohu uzur, uzur aki kekib aki esi kikyi otip, ra shintan, azib mi alu eding igyi kiba kiting. 3l gba mi kyu ti kiku aki kihun ngyi akyating, i huk kiku nyi ke elu kozo ezeng kikyi ngyi. Ye re ening eke esi ikanim irim eye kong eke igyi kiba kiting nyi akpa lang. Irim ngyi, ere mi ata ni ketin sang.4Ke ama zang okyo kiding. Abe ele embe esi abe banda bi kilang kazak ikpe ilok. Ama zang inyang ni bangyi abe baka men bi ekyi kikyi ni uhaa uding ni Yesu eyi kive lkpe. Ba rak ingurbeke ra, kibri ngyi kong, eyi abe otung indi bo hu ure uta okpri ibi ra kubu. Ba nyin esi bowung, ke be yi Kristi alyi kiding igyi kiba kiting.5Ahim ayi ering esi bowung kong ening igyi kiba kiting emen ekpe. Ining esi uzir ni kitabri. 6Eding eyi keveng esi ni bangyi abe ayak ni uzir ni kitabri! Kikyi ni abileng buku upa akyating eyi kazak. Be si beding agya ni lkpe eyi Kristi ayi ba alyi kiding eyi mi igyi kiba kiting.7Ayi igyi kiba nyi aba ni kihun, ere Shintan ata ni ketim kipa ngyi. 8l ding na kaba bangyi ni bakang benzi ni irim kayang--ayi kugbak eyi ugbak uga--indi aku bi eken kiluk kiting aku umma. Be le baga mbe ereng ira uho uga.9Bo lu ohung eding kitsi kiga ni kayang ke ba ta kitsa ni bangyi lkpe kivirding, kehin kikyo ni orup uding. Ke ula esi kukyi okyu oluk obong bi lilang. 10Kikyi otip, ami akaba bi, ede mi ata kyu ti kitsa ula awu esi elim kong, iyak ayi ingurbeke eyi bangyi izir kazim ele. Ba fa butsim uruga eyi otuga umenkigyi eyi umenkigyi.11Ke ama zang kikyo kiding ketin eyi ami ele mbe. Kayang eyi kukyi ekyi anyin obr ngyi, eke iyak ayi be ding embe akyating. 12Ama zang abe oku--bangyi bugbang eyi abe akya yi kikyeng--eyir obr kikyo kiding nyi, ke avung avib ozu elim. Kevib keki avung ele--Kevib Unyang. bo lok abe oku ikpe ti ozu ayi elim ele kemeng avib nyi, utu kubu etim ibi.13Uho uga otu olu ahim ngyi, Buku eyi bekpe ede olu ahim ibi ting, ke bo lok ahim nyi ikpe utu etim ayi bo bu. 14Be de buku eyi bekpe agba ni okyu ti kizeng ula. Eleng esi buku ni upa--kizeng ula. 15Ongyi ami kidin ngyi esi akyating ti Kevib Unyang, ede mi agba kyu kizeng ula.
Chapter 21

1Ke ama zang kukyi kipyi eyi kitin kipyi, kikyi ere kukyi eyi kitin aki kitabri akpa eding meng, ke uho uga akyating meng. 2Ama Zang kehin keveng, Jerusalem kipyi, aki esi kukyi kobu lkpe okyu aba, ereng akeb upyi akem angyi alu abang imma ngyi.3Ama wok kilang kiga esi ti kikyo kiding aba kyong, "Pu egyi! Kiluk ile lkpe eyi bangyi ele ibung, ke ile yi bi. Be si bangyi ngyi, ke lkpe bulok ngyi ele yi bi, eke isi lkpe ibi. 4Iza bi bekye egyi lilang, ke buku akyating, ra orup ubri, ra ikpok ra ukyung. ozu ayi akib akpa eding meng.5Ami ele ti kikyo kiding nyi kyong, "Pu egyi! Ama hu ozu lilang esi epyi." l ha kyong, "Lim ozu ning alu itsari kikyi ere ye si eve ayi ohun ening eyi kavang." 6l ha" ama kyong, "Ozu ayi eleng obu meng! ama si Alfa eyi 0mega, keyir eyi kihun. Ongyi ami ongyur esi ohu mi ama nda mi bemeng bamgba bunda, bemeng abip esi ti ibyin ni unyang.7Ongyi ami alyi umma i hu ozu ayi leng lilang, ke ama esi lkpe ngyi, ami esi idung nim. 8Ke abe ni bereng, abe akyating eyi orup uting, abe babyi, bubong bangyi, abe ele yi kulak baza bana, abe ni bozur bata, bangyi baha batim, eyi bangyi kazim lilang, kepyi ile ibi esi kizeng iduk ula. Enyi si buku ni upa."9Uting kemeng ni belim etim Ikpe abi botong bapa aba obu nim, ami le yi alak otong apa amen yi butsim akak otong apa ni kihun, ke i ha ama kyong, "Ba eleng. Ama tok mu akeb upyi, ogu ni Idung itaan nyi." 10Ke eku ama ni kudin eding ti kikyi kehin aki aga atsu ni amwang kpang kukyi ke itok ama kehin keveng Jerusalem okyu esi kukyi kobu lkpe aba.11Jerusalem ele yi buzur lkpe, ke bata ngyi atin par ereng avem borib, ereng kikyo aki atin zar. 12Ke le yi utsi ukyo awu atsu ohun ening kukyi, eyi edung kur eyi apa, eyi belim etim lkpe kur eyi apa eyir ti edung nyi. Ti edung nyi elim edin aka kur eyi apa ni belim Isral. 13Kegyi uru edung ira, evir egyi edung ira, etung ngyi edung ira, eyi kezun uru edung ira ting.14Utsi ni kehin nyi ele yi ozun kur eyi apa, ke etu ibi belim edin bangyi kitsim kur eyi bapa ni ldung itaan. 15Ami ke olok ozu eyi ama i le yi ulik borib kegbying awu re myeng ozu kubu indi imyeng kehin nyi, edung ngyi eyi utsi ngyi.16Kehin nyi ele yi bakang; kisi ngyi esi kizu kiting eyi kikpak ngyi. l myeng kehin nyi eyi ukpuk kinang, (kisi ngyi, kikpak ngyi, eyi kukyi ngyi ele kizu kiting mbe.) 17Ke imyeng utsi ngyi ting, kiva eyi akim apa eyi enzi (144) utim ngyi utu awu bangyi emyeng( esi ri utu awu belim etim Ikpe emyeng ting).18Embyi utsi ngyi eyi okyo bata, ke kehin nyi esi kikyo kuzin kegbying, ereng idarga. 19Kizun utsi nyi ba kim ki eyi okyo bata. Ni kitabri esi kikyo bata, ni upa kiyo borib, ni ura esi borib bubri, ni unzi esi borib dak, 20Ni utong esi borib kelim koru, ni utong kiying esi kelim kehim, ni utong upa esi buma gegeng, ni utong ura buma taktak, ni utong unzi esi buma tsatsa, ni ukur esi bubri zuzur, ni ukur eyi kiting esi bubri tung tung, ke ni ukur upa esi borib idarga.21Edung kur eyi apa esi ozu borib; ba kim lilang ngyi eyi borib utu uting mbe. Bekeng kehin nyi atin ereng okyo kuzin kegbying, ereng idarga ami azang egyi olu. 22Ama zang ketim lkpe kehin nyi kong, kikyi ere ltsi lkpe Ugah eyi Idung itaan esi ketim lkpe ngyi.23Kehin nyi apu bata uru ra uva kong kikyi ere buzur lkpe ra tin embe, bata embe esi Idung itaan nyi mbe. 24Irim kayang lilang esi ti bata kehin nyi. Beding kayang eyi borib ibi ekyin aba embe. 25 Edung ngyi esi ohuk uruga kong, ke utuga akyating embe.26Be de borib eyi bolib ni irim ekyin aba embe, 27ke kizu ilyik esi ekyin embe kong. Ra ongyi ami obu ozu kiyeng ra ukaba esi ekyin embe kong, eke ohun bangyi abi edin ibi elim ti Kevib Unyang ni Idung itaan.
Chapter 22

1Ke ulim etim lkpe otok ama uho ni bemeng unyang, anda bata ereng kehin. Esi ti kikyo kiding lkpe eyi Idung itaan okyu aba. 2Katang ni kikeng orup kehin. Ukpa ni uho ngyi lilang esi otsi ni unyang, ehim itu kur eyi apa, ehim ehim ibi uva abri uva. Eteng etsi nyi esi ni unyong ni irim.3Kuhang akyating embe meng, Kikyo kiding lkpe eyi ni Idung itaan ele ni kehin nyi, ke belim etim ngyi obu etim anda mi. 4Ba zang kekpir ngyi, kidin ngyi elim ele bi okpir. 5Utuga akyating embe, esi bapu bataa ula ra uru embe kong kikyi ere bataa ltsi lkpe otok etu ibi. Ba alyi kiding eyi mi ni umenkigyi eyi umenkigyi.6Ulim etim lkpe aha ama kyong, "Eve ning ohun ening eyi kavang. ltsi, lkpe ni edin bangyi izir, etse ulim ngyi eke iba tok belim etim ngyi ozu ayi esi keng aba obu bukri mbe." 7"Pu egyi! ama ra ba obu bukri mbe! Eding esi ongyi ami ana kikyi itsari eyi eve ni izir ti kevib aki leng."8Ama, Jon, ama si ongyi ami owok ke azang ozu ning. Ayi ama wok ke ama zang ozu ning, ama hur itsari ezun ulim lkpe eke ama rak mi, ke ulim lkpe ami tok ama ozu ning. 9l ha ama kyong, "Fu bu ening kong! ama si ri ongyi etim eyi mu, eyi bamba ndu bangyi izir, eyi abi ana kikyi itsari eyi eve ni kevib ning. Rak lkpe!"10I ha ama kyong, "Fu ata eve izir ni kevib ning kong, kikyi ere kige ele onyong meng. 11Ongyi ami ere tsi kenung kong, ibu ening ding kobr. Ongyi ile ilyik, kpri ti ile ilyik ngyi. Ongyi ami ni kenung le kpri ti kenung ngyi. Ongyi ami ni keveng le kpri ti ile keveng ngyi."12"Pu egyi! ama ra ba obu bukri mbe. Kubu kamang nim ele yi ama, eke ama oho eyi eyi utu awu ibu etim ngyi. Ama aba anda bangyi lilang utu kubu etim ibi. 13Ama si alfa eyi omega, kitabri eyi kihun, keyir eyi ni kihun.14Eding si bangyi abi emgbe batir ibi indi ba fa kisa alyi ehim otsi unyang eke be kyin odung eding korup kehin. 15Kayang esi bobu, bangyi bozur, abi aya egyi baza bana, abi obong bangyi, abi atim baha , eyi abi kazim kaka arib bi ebeting.16Ama, Yesu, ama tse ulim etim nim aba obu inyi eke iba ha nyi ozu ning ni kihun bangyi lkpe. Ama si uhe eyi udong ni Debi, kekyir ni kizir aki anda bata ebe ting."17Kudin eyi Akeb upyi aha kyong, "Ba!" Ongyi ke owok ha kyong, "Ba!" Eyi ami ongyur ohu mi, iba, eyi ami ra pu, iba hu bemeng unyang bunda mbe.18Ama su ezik aha eyi eyi lilang ami owok eve izir ni kevib ning: Ongyi ami esi ayak Ikpe ayak mi butsim abi elim alu ti kevib ning. 19Ongyi ami esi onwo lu ti eve ni kevib izir ning, lkpe onwo lu kapu ngyi ti otsi budin eyi kehin keveng aki belim alu ti kevib ning.20Ongyi ami aha uhaa kikyi ozu ning ha kyong "Kavang! ama ra ba obu bukri mbe Amin!." Ba, ltsi Yesu! 21Eding ni ltsi Yesu yi nyi le lilang. Amin.