1Poyamba Mulungu elenga kulu na calo ca pansi. Calo cenze cosakonzewa bwio. 2Ndipo mucalo mwenzeve kanthu. Mdima wenze paliponse. Mzima wa Mulungu wenzoyenda-yenda pamanzi.3Mulungu eciti, "Lekani kutube." Ndipo kwetuba. 4Mulungu eona kuti kutuba kula kwenze kwabwino. Epatula kutuba kucosa ku mdima. 5Mulungu eita kutuba kula "siku", na mdima euta kuti "usiku." Ndipo kwenze mcingulo na m'mawa, pa siku yoyamba.6Mulungu eciti, "Pankhale mkumbi pakati pa manzi, na ugabe manzi kufuma ku manzi." 7Mulungu epanga mkumbi na kulenisha manzi benze pansi pa mkumbi na manzi benze palulu pa mkumbi, ndipo cenze teto. 8Mulungu eita mkumbi ula "kululu." ndipo kwenze mcingulo na m'mawa pa siku ya cibili.9Mulungu eciti, "lekani manzi yapanyansi yasonkhane pamozi pa malo amozi ndipo nthaka yoyuma ioneke," ndipo cenze teto. 10Mulungu eita nthaka yoyuma "calo," na manzi yesonkhanishiwa eiyaita kuti "nyanja," ndipo eona kuti niyabwino.11Mulungu eciti, "lekani calo cishume vomela: vomela vili na mbeu na vimiti va vipaso vutwala vipaso vutwala vipaso vili na nsele mkati mwake, monga mwa mtundu wake." ndipo cenze teto. 12Calo cefumya vomela, vomela vetwala mbeu mwa mtundu wake, vimiti votwala vipaso venze na nsele mkati mwake, monga mwa mtundu wake. Mulungu eona kuti venze vabwino. 13Ndipo penze mcingulo na m'mawa, pa siku la citatu.14Mulungu eciti, "Lekani pankhale kutuba mululu kuti pasiyane mzuba na usiku ndipo kunkhale ngati vizindikilo va nyengo, masiku na vyaka. 15Lekani zinkhale nyale kululu kuti zipase kuwala pacalo." Cenze teto.16Mulungu epaanga nyale zibili zikulu zikulu, nyale ikulu ilamulile mzuba, na nyale itontho ilamulile usiku. Epanga sotinyenyezi. 17Mulungu eviika mululu kti vilete kutuba pa calo, 18kuti vilamulile mzuba na kulamulila usiku, na kusiyanisha kutuba na mdima. Mulungu eona kuti venze va bwino. 19Ndipo kwenze mcingulo na m'mawa, pa siku ya folo.20Mulungu eciti, "lekani mumanzi muzule na vinyama vinyinji va moyo, lekani nyoni zimbululuke pa calo mu mikumbi ya mumlenga-lenga." 21Mulungu elenga vamoyo vikulu va munyanja, monga soti na vamoyo viyakine monga mwa mtundu wake. Volengewa voyenda na vuzula m'manzi paliponse, na nyoni zonse za mapapiko monga mtundu wake. Mulungu eona kuti venze vabwino.22Mulungu evidalisa, eciti, "munhale ovyalana na kupaka, na kuzuzhya manzi ya mnyanja, lekani nyoni zipake pacalo." 23Penze mcingulo na m'mawa pa sikku ya faifi.24Mulungu eciti, "Lekani calo cikhale na volengewa vamoyo, ciliconse monga mwa mtundu wake. Vibeto, vukalaba, vinyama va pacalo, monga mwa mtundu wake." Ndipo cenze teto. 25Mulungu elenga vinyama va pa calo monga mwa mtundu wake. Vibeto monga mwa mtundu wake, na vukalaba vonse va pa nthaka monga mwa mtundu wake. Eona kuti niva bwino.26Mulungu eciti, "Tipange munthu mu cifanizo casu, na mucinkhalidwe casu. Leakani alamulile pa nsomba za mnyanja,pa nyoni za mu mlemga-lenga na pa vibeto, na calo conse, na pa vokalaba vonse vukalaba pa calo." 27Mulungu elenga munthu mcifanizo cake, mcifanizo cake emulenga eve. Mwanalume na Mwanakazi ebalenga beve.28Mulungu ebadalisa beve nakuti, "Muvyalane na kupaka. Muzuzhye calo, mucigonjese. Munkhale na ulamulilo pa nsomba za mnyanja, pa nyoni za mumlemga-lenga, na camoyo ciliconse coyenda pa cola." 29Mulungu eciti, "onani, nakupasani vomela vonse vutwala nsele amene vili mcalo na cimuti cili conse cili na vipaso va nsele mkati mwake. Vibe cakulya canu.30Kwa cinyama ciliconse pacalo, ku nyoni zili zonse mululu, na ku colengewa ciliconse cili na moyo. Nakupasani vomela va matepo kuti vibe cakulya. Ndipo cenze teto. 31Mulungu eona vonse velengwa. Ndipo eona, venze vabwino ngako. Ndipo penze mcingulo na m'mawa pa siku ya sikisi.
1Ndipo kululu na calo capansi vesila, navamoyo vonse veikamo. 2Pa siku ya seveni Mulungu esilizya nchito yake, nopumula pa siku ya seveni ku nchito yake yonse. 3Mulungu edalisa siku ya seveni nolipatula, cifukwa mu siku lili epumula ku nchito yecita mucilengedwa cake.4Izi zenze zocitika zokhuza zakululu na pacalo capansi, pezelengewa, pa siku Yehova Mulungu pepanga calo capansi na kululu. 5Penzeve sanga pa calo capansi, kwenzeve mbeu ya m'munda yenzomela, pakuti yehova Mulungu enze akilyoleta mvula pa calo capansi, nakuti kwenzeve munthu olima pa nthaka. 6Koma nkhungu yenzocoka pansi kuluta kululu nopangisha calo conse kulandila manzi.7Yehova Mulungu epanga munthu kufumila kulito, nakumufuzilila mphweya wa moyo mphuno, munthu enkhala colengewa ca moyo. 8Yehova Mulungu ecala munda kum'mawa, mu Edeni, ndipo mwamene umu ndiye mweika munthu welenga.9Kucokela pansi Yehova Mulungu epanga cimuti ciliconse kukula cokondweleha mumeso yake na cabwino kucilya. Ivi nikuikilapo na cimuti ca moyo cenze pakati pa munda, na cimuti cozibisha cabwino na ciipa. 10Mkolo wenzocokela mu Edeni ndiye wenzothila manzi munda. Kucokela apo wegabikana nonkhala mikolo folo.11Zina la mkolo oyamba ni Pishoni, Uyo niye mkolo upita pakati pa Havila, mwamene muli golide. 12Golide yamu calo ici niyabwino. Mulisoti na mwala wa bedola na mwala wa onikisi.13Zina la mkolo wacibili ni Gihoni. Uyu ni mkolo usefukila mudela lonse la Kushi. 14Zina la mkolo wacitatu ni Tigilisi, uyu upita kum'mawa kwa Ashura. Mkolo wa folo ni Filate.15Yehova Mulungu etola munthu nomuika m'munda wa Edeni kuti akousamala. Yehova Mulungu elamulila munthu kunena kuti, 16"Ungalye mwaulele kufumila mu cimuti ciliconse ca m'munda. 17Koma kufumila mu cimuti ca cozibisha ca bwino na ciipa osalyamo cifukwa siku liti ukalyemo, ukuyokufwa ndithu."18Yehova Mulungu eciti, " Nicabwino lini kuti munthu ankhale yeka, nimupangile omuthandiza ndipo omuyenela." 19Kufumila kulito Yehova Mulungu epanga nyama iliyonse yamusanga, na nyoni iliyonse yamululu. Ndiye pevileta ku munthu kuti aone mazina yangavipase. Zina iliyonse munthu yepasa zamoyo, ndiye zina lake. 20Munthu epasa mazina vibeto vonse, nyoni zonse zam'mulengalenga na nyama iliyonse yamusanga. Koma kwa yeve munthu kwenzeve omuthandiza omuyenela.21Yehova Mulungu epangisha munthu kuti alale tulo tukulene, ndipo munthu elala. Yehova Mulungu etola mbambo imozi mwa mbambo zake, novalopa pecosa mbambo. 22Na mbambo Yehova Mulungu yecosa ku munthu, epanga mwanakazi nomuleta ku mwanalume. 23Mwanalume eciti, " Pa nthawi ino iyi nilifupa ya mafupa yangu, munyofu ya munyofu wangu. Akoitiwa kuti 'mwanakazi' kamba kakuti wafuma ku mwanalume."24Mwaici, mwanalume asiye awisi na anyina, nakuphatikijyana na mwanakazi wake, apa onkhala thupi imozi. 25Onse abili enze cinthako, mwanalume na mwanakazi wake, ndipo benzeve nsoni.
1Lomba njoka yenze yocenjela ngako kupambana vinyama vonse venze mu munda vepanga Yehova Mulungu. Eciti kwa mwanakazi. "Ndiye kuti Mulungu eciti, 'musalye vamciti ciliconse cili muno m'munda'?" 2Mwakazi eciti kwa njoka, "tingalye vobala va vimiti vili mu munda, 3Koma vobala va cimuti cili pakati pa munda , Mullngu eciti, 'tisalye, olo kucikumya, ndaba tingafwe.'"4Njoka yeciti kwa mwanakazi, "mungafwe lini mweo yayi. 5Pakuti Mulungu oziba kkuti siku yati mukalye mweo menso bnu akavulike, ndipo mungalinaganae naye Mulungu, kuziba vabwino na viipa." 6Mwanakazi peona kuti cimuti cenze cabwino kulya, nakuti cenzooneka bwino m'menso, cingapase nzelu, etola vobala vake nakulya. Ndipo etola viyakine nakupasa mwanalume wake wenze naye, nakulya naye.7Menso ya onse abili yeseguka, ndipo eziba kuti enze cinthako. Etunga matepo ya mkuyu nakuzipangila voziphimba. 8Ecimvwa mchwachwa wa Yehova Mulungu kuyenda mkuzizila kwa siku, mwanalume na mwankazi wake ebishala pamenso pa Yehova Mulungu mvimiti va mumunda.9Yehova Mulungu emuita mwanalume nakuti kwa eve, "ulu kuni?" 10Mwanalume eciti, "nakumvwani mweo m'munda ndipo nayopa, nadaba nebze cinthaku. Niye panabishama." 11Mulungu eciti, "Nibani ekuuzhya kuti kuti uli cinthaku? Ndiye walya vamcimuti cinekulamulila weo kuti usalye?"12Mwanalume eciti, "mwakazi wemwenipasa kuti ninkhale naye, enipasa cipaso camcimuti, ndipo nalya." 13Yehova Mulungu eciti kwa mwanakazi, "nicinji ici ciwacita?" mwanakazi eciti, "njoka yaninamizhya ndipo nalya."14Yehova Mulungu eciti kwa njoka, " cifukwa wacita teti, wotembeleleka ni weo weka pakati pa vvonse vobeta na vinyama vam'munda. ukoyenda na pamala, soti ukokulya kakungu masiku onse amoyo wako. 15Niike cidani pakati weo na mwanakazi, pakati pa mbeu zako na mbeu zake. Apelese mutu wako, na weo upelese kadenene kake."16Ku mwanakazi eciti, "Niojezeko ululu ponkhala na bana; ukobala bana mwa ululu. Ukokhumbwila mwanalume wako, koma akokulamulila."17Kwa Adamu eciti, "cikwa wamvwela mau a mwanakazi wako, nakulya camcimuti, camene nedo nekulamulila weo, kuti, usalye za umu,' yotembeleleka ni nthaka cifukwa ca weo; Kupitila mu nchito zako zokosa ukopeza cakulya ca masiku onse amoyo wako. 18Ikubalile minga na sasamwa, soti ukokulya vakulya vamumunda. 19Mu cibe ca pamenso pako ukokulya buledi, mpaka ukawelele ku nthaka, ndaba niye kuwefumila. Pakuti niwe kakungu, na kukakungu ukawelele."20Mwanalume emupa zina mwanakazi wake kuti Eva ndaba enze nyinawene wa amoyo onse. 21Yehova Mulungu emupangila Adamu na mkazi wake vovwala va vikumba na kubavwalika.22Yehova Mulungu eciti, "Lomba mwanalume wankhala ngati m'mozi wa seo, kuziba cabwino na ciipa. Teto lomba iosaloleka kutambulula kwanja yake, Kutola za mcimuti ca moyo, nakulya, nakunhala na moyo wamuyaya. 23Teto Yehova Mulungu emufumya kunja kwa munda wa Edeni, kuti agaule nthaka kwamene eve efumila. 24Teto Mulungu emufumya mwalume m'munda, nakunkhazikisha akelubi kum'mawa kwa munda wa Edeni, na vingwanja va mulilo venzozunguluka konse-konse, kuvalizhya njila ya kucimuti camoyo.
1Mwanalume emuziba mwanakazi wake Eva ndipo enkhala na vumo novyalamo Kaini. Mwanakazi eciti, " Navyala mwanalume mwa thandizo ya Yehova," Kucoka apo evyala mkwao Abelo. 2Lomba Abelo enkhala cibeta koma Kaini enzolima nthaka3Cecitika mkupita kwa nthawi Kaini eleta ziyakine mwa mbeu zecosa m'munda monga ngati copeleka kwa Yehova. 4Koma Abelo, eleta vobeta voyamba kubadwa nazila zoina zamafuta. Yehova emuvomela Abelo na copeleka cake, 5koma emukana Kaini na copeleka cake. Ndipo Kaini ekalipa ngako nakuzozyolika.6Yehova eciti kwa Kaini, " Nicifukwa canji cawakalipila na kuzyolikisha nkhope? 7Ngati ucita cabwino, sembe ulivomelezyewe? Koma ngati ucitalini ca bwino, cimo yutapata pa mulyango ndipo yulakalaka kuti ikulamulile, koma ufunika kuilamulila."8Kaini elabila na mkwao Abelo. Cecitika nicakuti pebenze m'munda, Kaini emuukila Abelo mkwao nakumupaya. 9Ndipo Yehova eciti kwa Kaini, " Alikuni mkwanu Abelo?" Eciti, " Nuzibalini, nineo wosunga mkwasu?"10Yehova eciti, " Nicinji cawacita? ngazi ya mkwanu yuniita kufuma ku nthaka. 11Niwe otembeleleka wewo kufumila ku nthaka yamene yevula pakamwa pake kulondelela ngazi ya mkwanu kufumila ku manja yako. 12Ukalima pa nthaka, kuyambila lomba ukalandilini kulingana na mphamvu yake. Unkhale outukautuka nakuyendayenda pa calo capansi."13Kaini eciti kwa Yehova, " Cilango cangu nicikulene ngako cukanga namuninga nyamulile. 14Nicendi mwanifumya lelo kunthaka iyi, nakuti nibeobisama ku cinso canu. ninkhale oyendayenda na wosoba mcalo capansi ndipo eliyense atiakanipeze akanipaye." 15Yehova eciti kwa yeve" Watiapaye Kaini cikawezyelewe kwa yeve ka seveni." Ndipo Yehova eyika cizindikilo Kaini, nakuti aliyense wamupeza yeve, munthu uyo asamucite ciyipa.16Teto Kaini ecoka pameso ya Yehova nakuyonkhala mu malo ya Nodi, kum'mawa kwa Edeni. 17Kaini emuziba mwanakazi wake ndipo enkhala na vumo. Ebala Enoki. Emanga mzinda nakuuteya zina la mwana wake Enoki.18Kwa Enoki kwebadwa Iradi. Iradi enkhala wisiwake wa Mehuyaeli.Mehuyaeli enkhala usuwake wa Metusaeli. Metusaeli enkhala usuwake wa Lameke. 19Lameke ezitolela yeka anakazi abili. Muyakine zinalake enze Ada ndipo zina la muyakine soti enze Zila.20Ada ebala Yabala. Enze usuwao wabala enzonkhala mu matenti enze soti na vibeto. 21Zina la mkwao enze Yubala. Enze usuwao wabala enzoimba zeze na citolilo. 22Monga kwa Zila, ebala Tubala-kaini, wopanga zida za mkuwa na za nsimbi. Mnekwao wa mwanakzi wa Tubala- Kaini enze Nama.23Lameke eciti kwa anakazi bake, " Ada na Zila mvwani ku mawu bangu, mweo anakazi ba Lameke mvwani canulabila. Ndaba napaya munthu pakuti wanicita, wanifyula. 24Ngati Kaini ewezyelewa ka seveni, ndiye kuti Lameke akawezyelewe ka 1725Adamu emuziba soti mwanakazi wake, nakubala mwana muyakine mwanalume ndipo Eva emuteya zina kuti Seti nakuti, " Mulungu wanipasa mwana mwanalume m'malo mwa Abele, pakuti Kaini emupaya." 26Mwana mwanalume ebadwa kwa Seti nomuteya zina kuti Enosi. Pa nthawi iyo banthu beyamba kuita pa zina la Yehova.
1Iyi ndiye ndondomeko ya mbadwe wa Adamu. Pasiku imene Mulungu elenga, ebapanga beve mucifanizilo cake. 2Mwanalume na mwanakazi ebapanga. Ebapanga nobadalisa nakubateya kuti banthu pamene pebapanga.3Adamu pecifwika zaka 130, enkhala wisi waa mwana mwanalume mucinkhalidwe cake, mucifanizo cake, nakumupasa zina ya Seti. 4Adamu pecinkhala wisi wa Seti, enkhala zaka 800. Enkhala wisi wa bana bayakine analume na banakazi. 5Adamu enkhala zaka 930 nakumwalila.6Seti pecifwika zaka 105, enkhala wisi wa Enosi. 7Pecinkhla wisi wa Enosi, enkhala zaka 807 nakunkhala wisi wa bana bayakine analume na banakazi. 8Seti enkhala zaka 912, na kumwalila.9Enosi pecinkhala zaka 90, enkhala wisi wa Kenani. 10Pecinkhala wisi wa Kenani, enkhala zaka 815. 11Enkhala wisi wa bana bayakine banalume na bnakazi. Enosi enkhala zaka 905, nakumwalila.12Kenani pecinkhala zaka 70, enkhala wisi wa Mahalale. 13Pecinkhala wisi wa Mahalale, Kenani enkhala zaka 840. 14Enkhala wisi wabana bayakine banalume na banakazi. Kenani enkhala za 910 nakumwalila.15Mahalale pecicinkhala na zaka 65, enkhala wisi wa yaredi. 16Pecinkhala wisi waYaredi, Mahalale enkhala zaka 830. Enkhala wisi wa bana bayakine banalume na banakazi. 17Mahalale enkhala zaka 895 nomwalila.18Yaredi pecinkhala za 162, Enkhala wisi wa Enoki. 19Pecinkhala wisi wa Enoki, Yaredi enkhala zaka 800. Enkala wisi wa bana bayakine analume na anakazi. 20Yaredi enkhala zaka 962, nakumwalila.21Enoki pecinkhala zaka 65, enkhala wisi wa Metusela. 22Enoki eyenda na Mulungu zaka 300 pecinkhala wisi wa Metusela. Enkhala wisi wa mbana bayakine analme na banakazi. 23Enoki enkhala zaka 365. 24Enoki eyenda na Mulungu, ndipo eluta cifukwa Mulungu emutola.25Metusela pecinkhala zaka 187, enkhala wisi wa Lameki. 26Pecinkhala wisi wa Lameki, Metusela enkhala enkhala zaka 782. Enkhala wisi wa bana bayakine analume nabanakazi. 27Metusela enkhala zaka 965. Ndipo emwalila.28Lameki pecinkhala zaka 182, enkhala wisi wa mwana mwanalume. 29Emuteya zina Nowa, nakukamba kuti, "uyu akatipe mupumulo ku zinchito zasu, na kuzinchito zababa, zamanja basu, zatufunika kucita cifukwa ca nthaka ya Yehova yamene yetembelela."30Lameki enkhala zaka 595 pecinkhla wisi wa Nowa. Enlhala wisi wa bana bayakine banalume na banakazi. 31Lameki enkhala zaka 777, nakumwalila.32Nowa pecinkhala zaka 500, enkhala wisi wa Semu, Hamu na Yafeti.
1Cecozocitika piwenzopaka mtundu wa banthu pa calo na bana banakazi bebadwa kwa beve, 2kuti bana banalume ba Mulungu beona bana banakazi ba mtundu wa banthu kuti benze okumbwilika. 3Yehova eviti, "muzimu wangu unkhalilile lini na mtundu wa banthu nthawi zonse, pakuti nibamubili. Ankhale tyala na moyo zaka 120."4Vibanthu vitalivitali venze pacalo mu masiku awo, na masiku okonkhapo. Izi zeccitfika pamene bna ba Mulungu pecilungula bana ba banthu anakazi, na kubala nao bana. Ababenze banthu ba mphamvu ba kale omvwika.5Yehova eona kuipa kwa banthu kwekula mcalo, nakuti zilizonse zenzoganiza mumtima zenze ziipakopitilila. 6Yehova ecimvwa caaipa kuti epanga mtundu wa banthu pa calo, cemubaba mumtima mwake.7Teto ecciti Yehova, "nicosepo mtundu wa banthu winelenga pa calo- mtundu wa banathu na vinyama, vinthu vukalaba na nyoni za mululu, ndaba nukondwela lini kuti nevipanga." 8Koma nowa epeza kukondelewa pamenso pa Yehova.9Izi niye zocitika za Nowa. Nowa enze munthu olungama, soti enzeve cilema pakati pa banthu bake. Nowa eyenda na Mulungu. 10Nowa ecizonkhala wisi wa bana banalume batatu; Semu, Hamu, na Yafeti.11Calo cenkhala ciipa pamenso pa Mulungu, ndipo cezula na nkhalidwe iipa. 12Mulungu eciona calo ca pansi; onani, cenze na nkhalidwe iipa, pakuti banthu bonse beifya njila zao pacalo.13Mulungu eciti kwa Nowa, "Nuona kuti ni nthawi yosilizya banthu bonse, ndaba calo cozula na nkhaza zao. Nicendi, niononge zeve na calo. 14Zipangile combo ca vimiti. Upange vlipinda mcombo, ucimate na tiba makti na kunja. 15Ucipange teti: muutali mamita 140, muufupi mamita 23, msinkhu wake unkhale mamita 13.16Combo ucipangile mtenge, ucisilizye na sentimita 50 kucokela palulu cakumbali. Ika ciseko cakumbali nakupanga cipinda ca pansi, cpalulu pake, na cacitatu. 17Imvwa, nufunoleta manzi yanyinji pa calo ca pansi, kuti niononge nyama zonse zina kufuza kwa moyo pansi pa kululu. Zonse zili pa calo zizifwe.18Koma nipange pangano na weo. Ulobe mcombo weo, na bana bako banalume, na mkaziwako, na banakazi ba bana bako bali na weo. 19Pa zamoyo za nyama zonse, utole zibili pa mtundu wa nyama zonse, uzilete mu combo, kuti zisungiwe na moyo na weo, zonse zinalume na zinakazi.20Pa nyoni mtundu wake, na pa nyama mtundu wake, pavokalaba pa nthaka mtundu wake, zibili za mtundu ulionse ziwele kwa weo kuti uzisunge na moyo. 21Ziunjikile weka mtundu ulionse wa vakulya novisunga, kuti vinkhale vakulya na weo na onse." 22Nowa ecita teto. Kulingana na vonse vemulamulila Mulungu, niye mwecitila.
1Yehova eciti kwa Nowa, "wela weo na ng'anda yako, yonse mcombo, pakuti naona kuti niwe olungama pamenso pangu mumbadwe uno. 2Pamtundu uliwonse ulyewa ulobepo zinalume seveni na zinakazi sevni. 3Pa mtundu ulionse wa nyama usalyewa, pa izi utolepo zibili zinalume na zinakazi. p nyoni za mululu, ulete zinalume seveni, kuti mtundu usungike na moyo pa calo conse ca pnsi.4Pakapita masiku seveni niponeshe mvula pa calo capansii kwa masiku fote usiku na mzuba. Nukuzoononga kalikonse ka moyo kaneumba." 5Nowa ecita vonse vemulamulila Yehova.6Nowa enze na zaka sikisi hundiledi cigumula pacewela paziko ya pansi. 7Nowa, na bana bake analume, mwanakazi wake, na azinakazi ba bana bake eloba mcombo pamozi kamba ka cigumula.8Nyama zulyewa na nyama zusalyewa, nyoni na ciliconse cuyenda pa calo ca pansi, 9zibili-zibili, yanalume na yanakazi, zonse zewela kwa Nowa noloba m combo, mnga mwelamulila Mulungu Nowa. 10Piyepita masiku seveni, manzi yacigumula yewela pa calo ca pansi.11Mu caka ca sikisi hundiledi ca Nowa moyo wa Nowa, mu mwezi wa cibili pa siku ya sevenki ya mu mwezi, siku yamene iyo, nyenje zonse zonoka zeseguka. 12Mvula yewela ndipo yelokwa pa calo ca pansi kwa masiku fote usiku na mzuba.13Pasiku yamene iyo Nowa na bana bake, Semu, Hamu, na Yafeti, na mkazi wake Nowa, na azinakazi ba bana bake, eloba mcombo. 14Beloba pamozi na nyama zonse za musanga monga mwa mtundu wake, vibeeto mwa mtundu wake, na zikalaba zonse mwa mtundu wake, nyoni zilizonse mwa mtundu wake, coumbiwa ciliconse ca maphaphiko.15Zibili mwa zonse zamnyofu zenze na mpweya wa moyo zewela kwa Nowa noloba mcombo. 16Nyama zeloba zenze zanalume na zanakazi za mtundu ulionse; zelobakulinga na mwemulamulila Mulungu eve. Ndipo Mulungu ebavalilako ciseko.17Ndipo cigumula cewela kwa masiku fote, manzi yepaka nakunyamula combo pa calo ca pansi. 18Manzi yekwanila ponse-ponse pa calo, ndipo combo ceyangalala palulu pa manzi.19Manzi yekwela palulu pa calo ca pansi cakuti malupili yenze pansi pa mlenga-lenga yembila. 20Manzi yepaka kufika mamita seveni palulu pa malupili.21Zonse za moyo zenzoyenda pa calo ca pansi zecifwa- nyoni, vibeto, nyama zamsanga, zamoyo zonse zenze mumagulu yakuleni pa calo ca pansi, na banthu onse. 22Zonse za moyo zenzonkhala pa calo, zenzofuza mpweya wa moyo kupyolela mu mphuno zecifwa.23Camoyo ciliconse ca pa calo ca pansi ceonongewa, kuyambila mtundu wa banathu, nyama, zokalaba na nyoni zamululu. Zonse zeonongewa pa calo ca pansi. Ni Nowa tyala nabenze nao mu combo niye besala. 24Manzi benkhala pa calo kwa masiku 150.
1Mulungu emukumbukila Nowa, zonse nyama zamusanga, na vobeta vonse venze navo mucombo. Mulungu ekunthisha mphepo pa calo capansi, ndipo manzi eyamba kucepa. 2Nyenje zapansi na mawindo yakululu yevalika, namvula yeleka kulokwa. 3Manzi yacigumula yeyemba kucepa patontho patontho pa calo capansi, ndipo peyesila masiku handiledi na fifite manzi yepwilila4Combo cecizo nkhazikika mu mwezi wa seven, pa siku ya seventini ya mwezi, pa lupili ya Ararati. 5Manzi yepitilizya kucepa mpaka mu mwezi wa teni. Pa siku yoyamba ya mwezi, palulu pa malupili peyamba kuonekela.6Peyepita masiku fote Nowa esegula windo ya combo yepanga. 7Etuma khwangwala endalala ndalala kuzunguluka mpaka manzi yayuma pa calo capansi.8Ndipo etuma nkhunda kuyoona ngati manzi yephwilila pa calo capansi. 9Koma nkhunda iliye peze podyaka mendo yake, ndipo yewelela kwa yeve mu combo, ndaba manzi yenze yakalipo pa calo capansi, efumya kwanja yake nakuitola kuilovya mu combo mweenze.10Eyembekeza soti masiku seveni nakuituma soti nkhunda kufuma mu combo. 11Nkhunda yewelela soti m'mazulo, onani! kukamwa kwake kwenze litepo ibisi ya azitona. Teto Nowa eziba kuti manzi yephilila pa calo capansi. 12Eyembekeza soti masiku yayake seveni. Ndipo etuma soti nkhunda. Iliyewelele soti kwa yeve.13Cecitika mu caka ca sikisi handiledi na wanu, mu mwezi woyamba, pa siku yoyamba ya mwezi, manzi yeyuma pa calo capansi. Nowa efumyapo civwinikilo pa combo, elanga kunja, nakuona kuti,onani, palulu pa nthaka penze poyuma. 14Mu mwezi wa cibili pa siku ya twenti-seveni ya mwezi, pacalo peyuma.15Mulungu eciti kwa Nowa, 16"Fuma mu combo, weo, mkazi wako, bana , na banakazi ba bana bako. 17Ucose cili conse ca moyo cili nawewo- nyoni, nyama, na ciliconse cukalaba pa calo capansi- kuti vikapake mu calo nakuti vikavyalane nopaka ngako pa calo capansi."18Teto Nowa efuma nabana bake, mwanakazi wake, nazinakazi ba bana bake. 19Camoyo ciliconse, cokalaba ciliconse, na nyoni zonse, ciliconse coyenda mu calo capansi, kulingana na mtundu wake vefuma mu combo.20Nowa emanga guwa ya Yehova. Etola nyama zolyewa ziyakine na nyoni ziyakine zolyewa, no twala nsembe yoshoka pa guwa. 21Yehova ecimvwa fungo yabwino yonunkhila nakuzolabila mu mtima mwake kuti, " Nikatembelele lini soti nthaka cifukwa ca munthu olo kuti maganizo ya mitima yao niyipa kufumila kuusaza wao. Nikaononge lini soti camoyo ciliconse, monga mwanacitila. 22Malinga calo cikalipo, nthawi yocala na yovuna, kuzizila na kuphya, malanga na mainza, mzuba na usiku vikasille lini."
1Ndipo Mulungu edalisa Nowa na bana bake analume, na kuti kwa beve, "muvyalane, mupake, na kuzuzya calo. 2Kuyofya kwanu na kucitisha owa kwanu kube pa nyama ya pacalo iliyonse pa calo, pa nyoni kiliyonse yamululu, pa voili vonse vuyenda pansi, na pa nsomba zonse za mnyanja. Zapasiwa m'manana mwako.3Vilivonse vuyenda vibe vakulya vanu. Monga mwenekupila ndiyo za matepo. Lomba nukupasa vilivonse. 4Koma musalye nyama na moyo wake yamene ili ngazi muli yeve.5Koma pa ngazi yanu, moyo wamene uli mungazi yanu neo nikafune malipilo. Kufuma pa kwanja ya nyama iliyonse ikaifune yeve. Kufuma pa kwanja ya munthu aliyense, uyo , epaya mkwao m'manja mwake, neo nikafune lufelo pa moyo wa munthu ula. 6Aliyense okhesa ngazi jya munthu, a mutnhu ngazi yake ikakhesewe, pakuti ni mucithunzi-thunzi ca Mulungu cecipanga munthu. 7Koma kwa mweo, muvyalane na kupaka, mumwazyikane paliponse pa calo na kupaka pamene ao."8Ndipo Mulungu elabila kwa Nowa na kubana bake banalume benzenao, ecti, 9"koma kwa neo, mvway! nikankhazikishe pangano yangu na weo na mbeu zanu zukuza pavuli, 10na colengewa ciliconse ca moyo cili na weo, na nyoni, zobeta na colengewa ciliconse ca mcalo na mweo, kwa vala vonse vefuma mu combo, ku colengewa ciliconse camoyo pa calo.11Pano lomba nunkhazikisha pangono na mweo, kuti nikacenekelini ca moyo ciliconse na manzi a cigumula. Kuliye soti kuyoceneka calo na cigumula." 12Mulungu eciti, "ici ndiye cioneshelo ca pangano yanupanga pakati pa neo na mweo na colengewa ciliconse ccili na mweo, ku mibadwe yonse ya kusogolo: 13Neo naika utaleza wangu mu m'tambo, ndipo cikabe cioneshelo ca pangano pakati pa neo na calo ca pansi.14Zikacitike kuti pati nikalete mtambo kululu kwa calo na uta wa leza kuonekela kululu, 15Ndipo nikakumbukile pangano yangu, yamene ili pakati pa neo na mweo na cil;iconse colengewa ca mibili yonse. Manzi akabe lini soti cigumula kuzoononga va moyo vonse.16Uta wa leza lukabe kumakumbi ndipo neo nikauone, kuti nikakumbuke pangano yosasila pakati pa Mulungu na vilivonse vamoyo volengewa vili mcalo." 17Ndipo Mulungu eciti kwa Nowa, "ici ndiye cizinkilo pangano yanankhazikisha pakati pa neo na vamoyo vonse vili mccalo."18Bana analume a Nowa efuma mcombo enze Semu, Hamu, na Yafeti. Hamu enze usuweni wa Kenani. 19Kwa aba atatu ndiye kwefuma calo conse.20Nowa eyamba kuba mlimi, ndipo ecala munda waa mphesa. 21Eve emwako uyake vinyu na kukolewa. Elala tulo cosayambata mtenti mwake.22Ndipo Hamu, usuweni wa Kenani eona cinthaku ca ausu wake nakuuzyako anekwao abili kunja. 23Teto Semu na Yafeti etola coyambata noika pa maphewa bao lonse abili. na kuya cavuli na kuyambatisha cinthaku ca usuwao.24Nowa pecikololoka, eziba cecita mwana wake mtontho kwa eve. 25Teti eciti, "Kenani abe otembeleleka. Akabe wanchito wa kubanchito ba anekwao."26Eve soti eciti, "Yehova, Mulungu wa Semu, adalisike, ndipo Kenani abe wanchito wake. Mulungu akazuzyu malile a Yafeti. 27Mulungu akakuzye malile a Yafeti, nakuti akpange ng'anda yake mu matenti ya Semu. Kenani abe wanchito wake."28Pacepita cigumula, Nowa enkhala na moyo fili hundiledi fifite. 29Onse masiku ba Nowa benze naini hundiledi fifite, ndipo ecifwa.
1Iyi ndiye yenze mibadwe ya bana ba Nowa, Semu, Hamu na Yafete. Be bala bana pecepita cigumula.2Bana bananalume ba Yafete benze, Gomeri, Magogi, Madai, Yavoni, Tubala, Misheke na Tirasi. 3Bana ba Gomeri analume benze Asekenazo, Rifati na Togarama. 4Bana analume ba Yavani benze Elisa, Tarisisi, Kitimu na Dodanimu. 5Kufuma kwa aba benzonkhala kufupi na manzi egabikana malo kuluta kumalo yaeka yaeka kulingana na citundu, kulingana na banja yake, na calo cake.6Bana banalume ba Hamu benze, Kusi na Mizraimu, Puti na Kanani. 7Bana banalume ba Kusi benze Seba, Havila, Sabita, Raama na Sabiteka. Bana banalume ba Raamah benze Sheba na Dadane.8Kusi ndiye enkhala wisiwake wa Nimrodi, enze wopambana oyamba pa calo capansi. 9Enze cibinda wa mphamvu pameso pa Yehova. Nicifukwa cake eciti, " Nga ni Nimrodi, cibinda wa mphamvu pa meso pa Yehova." 10Malo yoyamba kunkhala kwa ulamulilo wake yenze Babele, Ereke na Akadi,naku Karine ku calo ca Sinali.11Pefuma umu m'malo eluta ku Ashuri nakuzomanga Ninive, Rehoboli, na Kala, 12na Resene pakati pa Ninive na Kala. Uyu wenze mzinda ukulene ngako. 13Mizraimu ecizovyala Aluditi, Anamimu, Alehabimu, Anafutu, 14Apaturusi, Akasilu na Akafitori ( Kwamene kwefumila Afilisiti0), na Akafitorimu.15Kenani evyala Sidoni ndiye enze mwana oyamba na Heti, 16soti na Ahiti, Ayebusi, Aamori, Agirigasi, 17Ahivi, Aariki, Asini, 18Aravadi,Azemari na A hamati. Kufuma apo mabanja ya Kenani epaka nakupezeka paliponse.19Malile yaku Kenani enzofumila ku Sidoni kuya ku Gerari, mpakana ku Gaza, nakuya ku Sodomu, Gomora, Adima, na Zeboimu mpakana ku Lasha. Aba 20enze bana banalume ba Hamu, m'mabanja yao, m'mtundu wao,m'mzinda wao, na mcalo cao.21Bana analume ebadwa kwa Semu, mkulu wake wa Yafete. Semu enze soti kholo ya mbadwe onse wa Eberi. 22Bana analume ba Semu enze Elamu, Ashuri, Aripakisadi, Ludi, na Aramu. 23Bana analume ba Aramu benze Uzi, Huli, Getele, na Mesheke.24Aripakisadi evyala Sela, Sela evyala Ebere, 25Ebere enkhala na bana abili analume. Oyamba enze Pelege pakuti m'masiku yake calo cegabikana. Mkwao enze Yakitani.26Yokitani evyala Alamodadi, Selefe, Hazaramaveti, Yera na 27Hadorimu, Uzari, Dikila, 28Obal, Abimaeli, Sheva, 29Ofiri, Havila, Yobabi. Onse aba enze bana ba Yokitani.30Malo bao enzofumila kuyambila ku Mesa, mpakana ku Sefere, lupili ya kum'mawa. 31Aba bana analume enze ba Semu, kulingana na banja na mitundu yolingana na malo yao, kulingana na vyalo32Yamene iyi ndiye mibadwo ya bana ba Nowa, kulingana na mitundu yao, na vyalo vao. Kufuma apo vyalo na mitundu yepatukana pacesila cigumula.
1Lomba calo conse cenzosebenzesha citundu cimozi na mau amozi. 2Pebenzoyenda cakum'mawa, bepeza cipululu kumalo ya Sinaro nakuzonkhala kwamene kula.3Belabizyana beka na beka kuti, " Welani, tiyeni tiumbe nchelwa nozishoka bwino bwino." Ndiye benze na nchelwa mumalo mwa miyala, besebenzesha tiba m'malo mwa madaka. 4Benena kuti, " Welani, tiyeni tizimangile mzinda na nsanja yati ikafike kululu, ndipo tiyeni tizipangile zina. Ngati ticitelini teti, timwazyikane pa calo conse capansi.5Teto Yehova eseluka kuzoona mzinda na nsanja yenzemanga bana ba Adamu. 6Yehova eciti, " Onani, nibanthu amozi na citundu cimozi, ndipo bayamba kucita teti! Lombapano paliye chintu cakufuna kucita caticibakange. 7Welani, tiyeni tilute tisokoneze citundu cao, kuti baleke ku mvwana."8Teto Yehova ebamwazya calo conse ca pansi ndipo beleka nomanga mzinda. 9Mwaici, zina la mzinda lenkhala Babelo, cifukwa apa Yehova ndiye pesokonezela citundu ca calo conse ca capansi ndipo kucokela apo Mulungu ebamwazya pa calo conse capansi.11Uyu ndiye mubadwe wa Semu.Pepepita zaka zibili cigumula pecesila, Semu evyala Aripakisadi na zaka wanu handiledi. 10Semu enkhala zaka faifi handiledi pavuli povyala Aripakisadi. Enkhala soti wisiwene wa bana ayakine analume na anakazi12Aripakisadi penkhala na zaka 35, evyala Sela. 13Pevyala Sela enkhala zaka 403. Evyala soti bana analume na anakazi ayakine.14Sela penkhala na zaka sate, evyala Ebere. 15Sela enkhala zaka 403 pavuli povyala Ebere. Evyala soti bana analume na anakazi ayakine.16Ebere penkhala na zaka 34, evyala Pelege. 17Ebere enkhala zaka 430 pavuli povyala Pelege. Evyala soti bana analume na anakazi ayakine.18Pelege penkhala na zaka Sate, evyala Reu. 19Pelege enkhala zaka 209 pavuli povyala Reu. Evyala soti bana analume na anakazi ayakine.20Reu penkhala zaka 32, pevyala Serugi. 21Reu enkhala zaka 207 pavuli povyala Serugi. Evyala soti bana analume na anakazi ayakine.22Serugi penkhala na zaka 30, evyala Nahori. 23Serugi enkhala zaka 200 pavuli povyala Nahori. Evyala soti bana analume na anakazi ayakine.24Nahori penkhala na zaka 29, evyala Tera. 25Nahori enkhala zaka 119 pavuli povyala Tera. Enkhala soti na bana analume na anakazi ayakine. 26Tera penkhala na zaka 70, evyala Abram, Nahori, na Harani.2728Lomba uyu ndiye wenze mubadwe wa Tera. Tera evyala Abram, Nahori, na Harani, ndipo Harani evyala Loti. Harani efwila pameso ya Tera wisiwake kumalo kwe badwila, mu Uri waku Akadeya.29Abramu na Nahori onse ekwatila. Zina la mwanakazi wake wa Abrame enze Sarai ndipo mwanakazi wake wa Nahori Milika, uyu awisi bake na mkwao Isika enze Harani. 30Lomba Sarai enze chumba, enzevye mwana.31Tera etola mwana wake Abramu na Loti mwana wa Harani, na Sarai mpongozi wake, mwanakazi wa mwana wake Abramu, pamozi benyamuka kufuma mu m'mzinda wa Uri kuluta ku malo ya Kenani. Koma poyamba beciyonkhala m'mzinda wa Harani. 32Tera enkhala zaka 205 nakufwa mu Harani.
1Lomba Yehova eciti kwa Abramu, " Fuma mu banja yako, na pa anekwanu, na pa ng'anda ya auso, ukuya ku malo yati nikuoneshe weo. 2Neo nikupange weo kunkhala mtundu ukulu ngako. nukodalisa weo, nopangisha zina lako kukula ngako, nawe ukankhale mdaliso. 3Nikadalise bala okudalisa, koma aliyense onyoza weo nikuyomutembelela. Kupitila mwa weo mabanja yonse ya pa calo capansi akadalisiwe."4Teto Abramu eluta, monga Yehova mwemuuzyila, Loti naye ekonkha. Abramu enze na zaka 75 pefuma ku Harani. 5Abramu emutola Sarai, mwanakazi wake, Loti, mwana wamukwao, yonse katundu yao yebepeza, na banthu bebepeza mu Harani. Benyamuka kuluta ku Kenani, ndipo beciyonkhala mu Kenani.6Abramu epitila ku malo yaku Sekomu, ku vimiti va nthundu vaku Mole. Panthawi iyo Akenani enzonkhala mu malo aba. 7Yehova eonekela kwa Abramu, nakuti, " Ku bana bako nupasa aba malo." Teto Abramu emanga guwa kwa Yehova, amene emuonekela yeve.8Kufuma uko eluta ku malo amalupili kum'mawa kwa Beteli, kwamene kwemanga tenti yake, na Beteli kum'mazulo ndipo Ai kum'mawa. Uku emanga guwa kwa Mulungu nakuita pa zina ya Yehova. 9Ndipo Abramu epitilijya ulendo nakuya ku Negevu10Mwenze njala mu ziko, ndipo Abramu eluta ku Aigupto kuyonkhala, ndaba njala yenze yekulisha mu malo yala. 11Alipafupi kuloba mu Aigupto, eciti yeve ku mwanakazi wake Sarai, " Ona weo, nuziba kuti niwe mwanakazi okongola ngako. 12Akakuona Aigupto alabile kuti, ' Uyu ni mwanakazi wake,' ndipo banipaye neo, koma weo bakusunge. 13Unene kuti niwe mulongosi wangu, kuti zininkhalile bwino neo kamba ka weo nakuti moyo wangu ukasamilike kamba ka weo."14Cecitika kuti Abramu peloba mu Aigupto, baku Aigupto beona kuti Sarai enze mwanakazi okongola ngako. 15Madoda ya Falao bemuona nakuyokamba zabwino payeve kwa Falao, ndipo mwanakazi uyu bemutola kulutanaye kwa Falao. 16Falao emusamala bwino Abramu kamba ka yeve, ndipo Abramu elandila mbelele, ng'ombe, mabulu analume, anchito analume, anchito anakazi, mabulu yanakazi, na ngamila.17Ndipo Yehova etumizya matenda yakulene pa Falao na banja yake yonse cifukwa ca Sarai, mwanakazi wa Abramu. 18Falao emuita Abramu, nakuti, " Ni cinji ici cawanicita neo? ni cifukwa canji ciulyeniuzyile kuti uyu ni mwanakazi wako? 19cifukwa canji cewelabilila kuti' ni mulongosi wangu,' cakuti nemutola kunkhala mwanakazi wangu? Lomba teti, uyu mwanakazi wako, mutole, nkhoya kwanu." 20Ndipo Falao elamulila madoda bake za yeve, ndipo bemupelekejya kunjila pamozi na mwanakazi wake na vonse venze navo.
1Teto Abramu efuma mu Aigupto na kuya ku Negevu, eve, na mwanakazi wake, na vonse venze navo. Loti na eve eciya nawo. 2Lomba Abramu enze olemela mu vibeto, mu siliva, na golide.3Epitilizhya na ulendo wake kufuma ku Negevu kuya ku Beteli, ku malo kwamene kale kwenze hema yake, pakati pa Beteli na Ai. 4Eluta ku malo kwamene kwenze guwa yamene yenze manga kuvuli. Apa eita zina ya Yehova.5Lomba Loti, enzoyendela pamozi na Abramu, enze soti na mbelele, ng'ombe, na matenti. 6Malo yenzokwanila lini kuti bankhale pafupi na pafupi, ndaba katundu wenze nao wenze uinyinji, mwakuti balikwanishe kunkhala pamozi. 7Soti, penze mkangano pakati pa osunga vibeto va Abramu na osunga vibeto ba Loti. Ba Kenani na ba Perezi enzonkhala mu malo pa nthawi iyo.8Mwakuti Abramu eciti kwa Loti, "leka pasankhale kukangana pakati pa weo na neo, na pakati pa osunga vibeto bako na osunga vibeto bangu; pakuti, nise banja. 9Wayaona malo aya? nkhoya uzinkhalile paweka. Ngati ulute kumanzyhele, neo nilute ku kwendi. Kapena ngati ulute ku kwendi, ndipo neo nilute ku manzhyele."10Teto Loti elenga-langa mozungulila, na kuona kuti cigwa conse ca Yorodani cenze na manzi ngako mpaka kuyofwika ku Zoari, monga munda wa Yehova, monga malo ya Aigupto. Ici cenze teto Yehova akaliye ononge Sodomo na Gomora. 11Teto Loti ezisankhila cigwa conse ca Yorodani na kuya ku m'mawa, ndipo pokwao bepatukana.12Abramu enkhala mu malo ya Kenani, ndipo Loti enkhala mu mizinda yenze mu cigwa. Eika ma tenti yake mpakana ku Sodomu. 13Lomba banthu baku ku Sodomu benze baipa ngako ocimwila Yehova.14Yehova eciti kwa Abramu pefumako Loti kwa eve, "kufumila pa malo pawapanama ulange kum'poto, kum'mwela, kum'mawa, na kum'mazulo. 15Aya maloyonse yauona, nikupase na mbadwe wako kosasila.16Nikapange mbadwe wako kuba unyinji monga ni mcenga wapa calo pansi, kuti ngati munthu angabelenge mcenga wapa calo ca pansi, ndiye kuti na mbadwe wako ungabelengeke. 17Nyamuka, uyende -yende mu malo yonse muutali na muufupi, pakuti nipase weo." 18Teto Abramu enyamula tenti yake, nakuza nakunkhala pavimiti va thundu vaku Mamure, vamene vili ku Hebroni, ndipo kwala emanga guwa kwa Yehova.
1Cecitika mu mumasiku ya Amarafere, fumu ya Sinara, Arioki, mfumu ya Elasala, Kedolaoma, mfumu ya Elamu, na mfumu ya Goimu, 2kuti becita nkhondo na Bera mfumu Birisa, mfumu ya Gomora, Sinabi mfumu ya Adima, Semebera mfumu ya Ziboimu, na mfumu ya Bela (yoitiwa soti Zoari).3Aba mafumu faivi pavuli pewela pamozi mu cigwa ca Sidimu (panyanja ya munyu). 4Zaka twelufu besebenzela Kedolaoma, koma mu caka ca 13 bemuukila. 5Ndipo mu caka ca fotini, Kedolaoma na mafumu benzenao befwika kuzoyamba Arefai ku Aseteroti Kamaimu, na Azuzu ku Hamu, na Aemi ku Save kiriataim, 6ndipo Ahori mu calo cao cakumalupili ya Seiri, kufwikila ku Eliparana, kufupi na cipululu.7Ndipo bewelela kuza ku Eni Mispati (yoitiwa soti kuti Kedesi), ndipo maiko yonse ya Aamaleki, Aamori benzonkhala mu Hazezoni Tamara. 8Ndipo mfumu ya Sodomo, fumu ya Gomora, fumu ya Adima, na fumu ya Zeboimu, na fumu ya Bela (yuitiwa soti kuti Zoari) beluta kuyokonzekela nkhondo ku cigwa ca Sidimu 9Na kedolaoma fumu ya elamu, na Tidala, fumu ya ku Goimu na Amarafele, fumu ya Sinara, na Arioki fumu ya Elasara; mafumu folo kuukila mafumu faifi.10Lomba cigwa ca Sidimu cenze cezula na visengu va tiba, ndipo mafumu ya Sodomo na Gomora penzeutuka penzoponelamo. Ndipo onse esala bethabila ku malupili. 11Teto mafumu betola katundu onse wa Sodomo na Gomora na vonse vofunikila noyambapo. 12Pabeciya beve, betola na Loti mwana wakwao wa Abrahamu amene anzonkhla mu Sodomu, na vonse venzenavo.13Umozi ebathaba nakuyouzya Abrahamu mu heberi. Ezonkhla pa vimiti va thundu pa Mamure, eve enze mkwao wa Esakolo, na Aneri, onse ezokatizyana na Abrahamu. 14Lomba Abrahamu pecimvwa kuti adani bakata mkwao, esogolela asilikali bake 318 analume bephunzila nakubadwa mu ng'nda yake ndipo ebapilikisha mpkana ku Dani.15Ebagaba banchito bake nathawi ya usiku nakubanyata nakuzobapilikisha kufwikila ku Hoba, ku calo cakumpoto kwa Damasiko. 16Ndipo eleta soti vinthu vao vonse, na kuleta soti Loti mkwao na vinthu vake, pamozi na anakazi na banthu bayakine.17abrahamu ewelela kufuma kuyopambana Kedolaoma na mafumu enze na eve, fumu ya Sodomo yeluta kuyokumana naye ku cigwa ca Save (coitiwa soti kuti cigwa ca mafumu). 18Melekizedeki fumu ya Salemu, ebaletela buledi na vinyo, enze wansembe wa Mulungu wakululu.19Emudalisa nakuti, "Odalisika Abrahamu na Mulungu wakululu, olenga kululu na calo capansi. 20Odalisika ni Mulungu wakululu, epasa adani bake mumnaja yako." Ndipo Abrahamu emupas cakhumi pa zonse.21Fumu yaku Sodomo yeciti kwa Abramu, "nipaseko banthu, uzitole katundu ube wako." 22Abramu eciti kw afmu yaku Sodomo, "nanyamula manja yangu kwa Yehova, Mulungu wakululu, olenga kululu na pansi, 23Kuti nikatole lini nthambo, nthambo za nsapato, kapena kalikonse kanu, kuti musakalabile kuti, 'nineo nelemelesha Abrahamu,' 24Sinizatola kanthu komtyala cabalya anyamata na gawo ya analume baneluta nao. Lekani Aneri, Esikolo, na Mamure, atole gawo lao."
123Kufuma ivi vinthu mau ya Yehova yewela kwa Abramu mu menso mphenya, nakuti, "usayope, Abramu! Nine cishango cako na mphoto yako ikuleni." Abramu eciti, "Ambuye Yehova, mukanipase cinji, pakuti nupitilizhya kunkhala niliye mwana, na otola coloba ca mng'anda mwangu ni Eliyaza waku Damasiko?" Abramu said, "pakuti muliye nipase bana, onani, uozi wobabwa mu ng'anda yangu akankhale coloba!"4Ndipo langani, mau ya Yehova yewela kwa eve, nakuti, "Uyu munthu akabe lini coloba; koma wati akafume ku thupi yako akabe coloba cako." 5Ndipo emuleta panja, na kuti, "langa kululu, ndipo ubelenge nyenyezi, ngati ungakwanishe kubelenga." Ndipo eciti kwa eve, "Na mbadwe ukabe teti."678Ekhulupilila Yehova, na kumuona kuti niolungama. Eciti kwa eve, "nine Yehova, ekufumya mu Uri waku Akaldayo, kuti nikupase iwe ziko iyi kuti inkhale coloba cako." Eciti, Ambuye Yehova, nizibe tyani kuti cinkhale coloba cangu?"91011Ndipo eciti kwa eve, "Niletele ng'mbe yanakazi ya zaka zitatu, mbuziyanakazi yazaka zitatu, mbelele ya zaka zitatu, nkhunda, na njiba itontho." Emuletela izi zonse, nakuzitenda pabili, na kuviika colangana na ciyake, koma aliye gabe nyoni. Nyoni zakulya nyama pizewela pansi pa nyama, Abramu ezipilikisha.1213Ndipo zuba piyenzoloba, Abramu elala tulu ndipo, onani, mdima ukuleni ndipo woyofya wemufwikila eve. Ndipo Yehova eciti kwa Abramu, "ufunika kuziba mosakaika kutimbadwe wako ukabe wacilendo mu calo cisali cao, na kunkhala mu ukapolo novutishiwa kwa zaka 400.141516Nikaweluze calo ico cati bakatumikile, ndipo kucoka apo akafumemo na cuma cinyinji. Koma weo kukafwe mu mtendele, ndipo akakuike m'manda mu ukalamba wako wabwino. Mu mbadwo wa namba folo bakawele soti kuno, pakuti ucimo wa Amori uliye fwike pa muyeso wake."17Zuba piyeloba ndipo kwenze mdima, onani, poto wa cusi ca mulilo na nyale ya mulilo zepita pakati pa nyama. 18Pasiku iyo Yehova epanga pangano na Abramu, kuti, "ku mbadwo wako nupeleka ziko iyi, kufumila ku msinje wa ku Aigupto kufwika ku msinjeukuleni, wa Yufurate- 19Akenani, Kennizi, Kadimoni, 20Ahiti, Aperezi, Aferaimu, 21Aamori, Akanaani, Agirigasi, na Ayebusi."
1Lomba Sala, mwanakazi wa Abramu, enze akliye muvyalile mwana, koma enze na wanchito mwanakazi, waku Aigupto, zina yake Hagara. 2Teto Sara eciti kwa Abramu, "ona, Yehova wanilengesha kusavyala bana. Ulute ukalale nawanchito wangu. Kapena ningankhaleko na bana kupitila mwa eve." Abramu ecimvwa lizu la mkazi wake Sara. 3Pavuli ponkala zaka 10 mu Kenani ndiiye pamene Sala, etola Hagara, kumupasa kwa Abramu kunkhala mkzazi wake. 4Teto enkhala pa ubwenzi na Hagara, nakumita vumo. Peciona kuti wankhala na vumo, elanga mopeusha mbuye wake.5Ndipo Sara euzya Abramu, "ici ciipa paneo ni kamba na neo. Nikupa wanchito wangu mumanja mwako, koma peciona kuti wankhala na vumo, nesuliwa mu menso mwake. Lekani Yehova aweluze pali neo na weo." 6Koma Koma Abramu euzya Sara, "ona kuno, uyu mwanchito mwanakazi ali mu manja mwako, uchite vingakuwamile nayeve." Teto sara emusausha eve, ndipo emuthaba.7Mngelo wa Yehova emupeza lpa nyenje ya manzi mu cipululu, nyenje ili ku njira yaku Shuri. 8Emuuzya kuti, "Hagara, wanchito wa Sara, wafumila kuni ndipo ukuya kuni?"eve eciti, "Nuutuka mbuya wangu mwanakazi Sara."9Mngelo wa Yehova emuuzya kuti, "welela kwa mbuye wako mwanakazi ukagonjele ku ulamulilo wake. 10Lomba mngelo wa Yehova emuuzya kuti, "Nikapakishe ngako mbadwe wako, kuti bakabe banyinji ndipo paliye angabelenge."11Mngelo wa Yehova naye emuuzya kuti, "Ona, uli na vumo ukankhale na mwana mwanalume, ukamuteye zina Ishmaeli, cifukwa Yehova wamvwa kubabiwa kwako. 12Akankhale bulu wamsanga wa banthu. Abe wacizondo kuli munthu aliyense, na munthu aliyense akamuzonde, akonkhala patali na azikwao."13Teto emupa iyi zina Yehova eve wenzolabila naye, "Niwe Mulungu muniona." Ndaba eciti, "nipitilizye kulanga, pamene eve waniona?" 14Pali ico cisime eciita kuti Beya Lahai Royi; onani, cili pakati pa Kadesi na Beredi.15Hagara ebala mwana mwanalume wa Abramu, ndipo Abramu emuteya zina, webala Hagara, Ishimaeli. 16Abramu enze na zaka 86 pamene Hagara ebala Ishimaeli kuli Abramu.
1Abramu penze na zaka 99, Yehova Mulungu eonekela kuli Abramu nomuuzya kuti, "neo nine Mulungu wa mphamvu zonse. Yenda pamenao pangu uliye cilema. 2Ndipo nisimikizye pangano iyi pakati pa neo na weo, nakuti nikupakishe weo ngako."3Abramu ebelama na cinso cake pansi ngako ndipo Mulungu enzokamba naye, eciti, 4"Monga kwa neo, onani, pangano yangu ili n a weo. Unkhale wisi wa vyalo vinyinji. 5Kuliye soti kuti zina yako weo ibe Abramu, koma zina yako weo ube Abrahamu- pakuti nakusankha kuti ube wisi wa magulu a vyalo vininji. 6Nikupange weo kuti uvyale ndipo nipange vyalo vinyinji kufumila muli weo, ndipo mafumu acokele muli weo.7Ninkhazishe pangano pakati pa weo na neo na bana bako akuza kuspgolo kwako, kucokela mu m'mbadwe pangano ili nilamuyaya, kkuti ninkhale Mulungu kuli weo na bana akuza kusogolo kwako weo. 8Nikupase weo na bana bako bakusogolo kwako, malo, pamwenzonkhala, malo yonse ya Kenani, mphto yanu ya muyaya, ndipo ninkhale Mulungu wao."9Ndipo Mulungu eciti kwa Abrahamu, "koma kwa weo, ufunika kusunga pangano yangu, weo na bana bakusogolo na mibadwe yao yonse. 10Iyi ndiye pangano yangu, yofunikila kusunga, pakati pa neo na weo na bonse olondola pavuli pako: Aliyense mwanalume pakati panu ofunika mdulidwe. 11Ufunika kutendewa ku mubili wako nkhanda ya kusogolo, ici cinkhale cizindikilo ca pangano pakati pa neo na weo.12Aliyense mwanalume pakati panu kuyambila ali nama siku eiti ofunika kutendewa kufwikila mibadwe yonse. Aba nikuika na bal obadwa mu banja mwako noikapo owela oguliwa na ndalama kucokela ku vyalo va kutali osati ba mumbadwe wako. 13Uyo eve obadwa m'banja yako naula woguliwa na ndalama ufunikila kutendewa. Coteto pangano yangu inkhale mumubili mwako pangano ya muyaya. 14Aliyense mwanalume osatendewa mumubili kucosa nkhanda yakunsonga, uyo moyo ucosewe pakati pa banthu; waphwanya pangano."15Mulungu eciti kwa Abrahamu, "Monga kwa Sarai mwanakazi wako, osamuita soti kuti Sarai. M'malo mwake, zina yake ibe Sara. 16Nimudalise, nikupase mwana mwanalume kupitila muli eve. Nimudalise nakuti ankhale nyina wa vyalo vinyinji. Mafumu anyinji akafumile muli eve.17Pa ici Abrahamu ebalama na nkhope yozyolika pansi, nakuseka, ndipo eciti, mumtima mwake, "ko mwana angabadwe ku munthu ali na zaka 100? nanga Sara ali na zaka 90, angabale mwana mwanalume?" 18Abrahamu eciti kwa Mulungu, "O kuti Ishimaeli ankhale na moyo pamenso panu!"19Mulungu eciti, "Yai, koma Sara mwanakazi wako akkubalile mwana mwanalume, ndipo ukamuteye zina Isaki. Nikuzonkhazikisha pangano yamuyaya na bana bake omulondola pavuli pake. 20Monga kwa Ishimaeli, nakumvwa weo, koma ona, namudalisa eve ndipo namudalisa kuti avyalane na kupaka ngako. Ankhale wisiwa bana ba mafumu analume ali twelufu, ndipo impange kunkhala calo ca mphamvu. 21Koma pangano yangu nunkhazikisha na Isaki wamene Sara avyale kwa weo pa nthawi ino caka cikuza."22Pesilizya kulabila naye, Mulungu eluta kululu kucoka kwa Abrahamu. 23Apa Abrahamu etola Ishimaeli mwana wake, na onse ebadwa mu banja yake, nabala onse eguliwa na ndalama, mwanalume aliyense abada mu banja ya Abrahamu etendewa nkhanda yakusogolo monga mwemuzyila Mulungu.24Abrahamu enze na zaka 99 petendewa nkhanda yakunsonga kwake. 25Ishimaeli Ishimaeli mwana wake enze na zaka 13 pecitiwa mdulidwe wa nkhanda yakusonga. 26Pa siku imozi Abrahamu na mwana mwanke Isaki ecitiwa mdulidwe onse abili. 27Analume onse amubanja ya Abrahamu ecitiwa mdulidwe naye pamozi, kuikapo na bala ebadwa mu banja na bala eguliwana ndalama kucokla ku vyalo vacilwendo.
1Yehova eonekela kwa Abramu penze mnyansi mwa cimuti penze ku Mamure, Penzenkhala ca kumlyango mu kupya kwa siku. 2Elanga kululu, onani, eona analume atatu enze cilili pasilya kucokela penze eve. Pecibaona, efuma mtenti nobautukila nogwada pansi.3Eciti, "Ambuye, ngati napeza kukondelewa pamenso panu, napapata musamupitilile wanchito wanu." 4Lekani manzi yatontho yaletewe, musambe kumendo nopumula mnyansi mwa cimuti. 5Lekani nilete cakulya citontho, kuti muzizilisheko mitima. Kucokela apo mungalute, pakuti mwawela ku wanchito wanu." Benkha kuti, "cita muwanenela."6Mwamsanga Abramu eloba mu tenti mwenze Sara. "Endesha, tola vipimo vitatau va unga, ukanye, nopanga buledi." 7Teto Abramu eutukila ku vibeto, notola kwana ka ng'ombe katontho kabwino, nokapeleka kuwanchito wake, naye keyendesha kukakonza. 8Etola mafuta na mkaka, na ka ng'ombe kenze ke konzewa, noika vakulya pali beve, nayeve epanama pafupi nao mnyansi mwa cimuti. pabenzokulya.9Beciti kwa eve, "mwanakazi wako Sara ali kuni?" ebankha kuti, "uyo mtenti." 10Eciti, "Nikawele soti pa nthawi monga yamene ino, ona, Sara mwanakazi wako akankhale na mwanan mwanalume." Sara enzokumvwa pamlyango mu tenti, yenze kuvuli kwake.11Lomba Abrahamu na Sara benze bekalamba, na zaka zenze lzinyinji, na Sara enze epitilila pa msinkhu wa Azimai wakuti angankhale na bana. 12Teto Sara eseka peona, nolabila kwa eve eka." Neo osila kale na abwana banagu niokalamb, nisangalale lomba?"13Yehova eciti kwa Abrahamu, "Osekelanji Sara nolabila kuti, ningankhale na mwana, panakalamba? 14Ndiye kuti pali cinthu cokosa kwa Yehova? panthawi ineika neo, mnthawi yamene ino, nikawele kwa weo. Monga nthawi ino caka cikuza Sara akankhale na mwana mwanalume." 15Lomba Sara ekana nolabila kuti, "niliye seke," ndaba enze eyopa. Naye emuyankha kuti, "yai wenzoseka."16Ndipo bantu awo enyamuka nosondokela ku Sodomo. Abrahamu ebapelekezya, 17koma Yehova eciti, "nimbisilenje Abrahamu canufuna kucita. 18Pakuti Abrahamu ankhale mtundu ukulu ndipo wamphamvu, na mitundu yonse ya pa calo capansi yakadalisike mwa eve? 19Pakuti namusankha kuti alangizhye bana bake na bamung'anga omukonkha kuti basunge njila ya Yehova,kucita zabwino na cilungamo, kuti Yehova alete pa Abrahamu cecilabila kwa eve."20Yehova eciti, "pakuti kulila cifukwa ca Sodomo na Gomola kwakula, na cifukwa cimo yao yakula. 21Niluteko kuti nikaone kulila kwo cifukwa ca eve kwafwika kwa neo, ngati nicendi becicita ici. Ngati niwenye, nizibe."22Ndipo banthu befumako uko, noluta caku Sodomo, Koma Abrahamu enkhala opanama pamenso pa Yehova. 23Lomba Abrahamu efwika pafupi nonena kuti, muonongele pamozi olungama na aipa?24Nanga mukapeza ali fifite olungama mu mzinda, muononge osasiya malo kamba ka olungama fifite alimo? 25Cinkhale kutali na mweo kucita ici cinthu. Kupaya olungama pamozi na aipa, kuti olunga na aipa atolewe pamozi-mozi. Cinkhale kutali na mweo! Ndiye kuti oweluza wa calo conse acite lini colungama? 26Yehova eciti, "Ngati ningapezemo fifite mu Sodomu olungama mkati mwa mzinda kamba ka beve niononge lini mzinda onse."27Abrahamu eyankha eciti, "Langani naonyamuka nolabila na Ambuye, olo nine tyala kakungu na milota! 28Nanga kuti papezeke kucosapo faifi pa fifte olungama? mungaononge mzinda onse ndaba paliye tyala faifi?" Lomba ecciti, "ningaononge lini, ngati ningapeze 45."29Elabila soti kwa eve, na kuti, nanga mukapezeka fote? eyankha, "kamba ka fote nicite lini." 30Eciti, "napapata musakalipe, Ambuye, kuti nilabile. Nanga sate bakapezeka." Eyankha, "nicite lini, ngati napezamo sate." 31Eciti, " langai, nangonyamuka nolabila kwa Ambuye! nanaga mukapeza twenti." Eyankha, ningaononge lini kamba ka twenti."32Eciti, "Napapata musakalipe, Ambuye, nilabile soti kamozi kosilizyila. Nanga bakapezeka teni." Lomba eciti, "ningaononge lini kamba ka teni alomo." 33Yehova eluta njila yake pesilizya kulabila na Abrahamu, ndipo Abrahamu ewelel ku ng'anda.
1Angelo abili ewela ku Sodo mcingulo, pamene Loti enze nkhezi pa mlyango wa Sodomo. Loti ebaona, eima kukumana nao, nogwada kubelama cinso cake pansi. 2Ecciti, "conde obaba bangu, khwenthelani mu ng'anda ya kapolo wanu, mulale usiku nosamba m'mendo. Teto mukauyouka m'mawa mukapilizye ulendo wanu." Beyankha, "Yai tikalale mumseu." 3Koma ebayumilizya ngako teto beciya naye noloba mung'anda yake. Ebakonzela cakulya nopanga buledi uliye cofufumisha, ndipo becilya.4Koma akaliyo lala, banthu bamumunzi, banthu bamu Sodomo, ezunglila ng'anda, onse atontho-atontho na akulu-akulu, banthu bonse kufumila mbali zonse za munzi. 5Bemuita Loti, ndipo eciti, kwa eve, "alikuni analume bawela kuzoloba kwa weo usiku? tifumyile kuti tibazibe."6Teto Loti efuma kumlyango novalako cakuvuli. 7Eciti, "nukusengani mweo, anekwasu, musacite ciipa coteti. 8Onan, nili bana babili anakazi akaliye zibepo mwanalume mucite nao cilicconse camuona cabwino m'menso mwanu. Musabacite cilicnse aba banthu, ndaba bawela pansi pa cimfwile ca mtenge wangu."9Beciti, "patuka!" ndipo soti eciti, "uyu ewela kuno kuzonkhala monga mulwendo, ndipo lomba wnkhala otiweluza! lomba nawe ciipa kupambana beve." Bemufyandikizya kusushana naye, Loti nowela pafupi kkuti aphwanye ciseko.10Koma angelo befuma panja nomulobesha mkati Loti novalako ciseko. 11Ndipo alwendo ba Loti evala menso banthu bala enze kunja kwa ciseko ca ng'anda, onse atontho na akulu-akulu, teto kuti bankhala ovutika pebenzo fufuza kuti apeze mulyango.12Ndipo aangelo eciti kwa Loti, "uli naye muyakine aliyens kuno? Akomwne aliwonse, bana banalume na bana banakazi, na aliyense bauli nao m'munzi, bafumyeko kuno. 13Pakuti tili pafupi kuononga malo bano, cifukwa kunenezewa kwake pamenso pa Yehova kwankhala komvwikila kuti watituma kuzoinonga."14Loti eciyolabila na azikweni bake, azibambo benzelonjeza kulungula bana bake, nakuti, "fulumilani, cokani ku maolo bano, pakuti Yehova ali pafupi kuononga munzi." 15Koma kwa akomwene bake emuona monga ocita nthabwala. Pakwecica, angelo emufulumizyisha Loti, kuti yambako tola mkazi wako na bana bako banakazi abili ali kuno, kuti usatolewe mu cilango ca munzi."16Koma ewaya-waya. Teto angelo emkata kwanja, na kwanja ya mwanakazi wake, na manja ya bana be anakazi abili, cifukwa Yehova enze na cifundo kwa eve. ebafumya nobaika kunja kwa munzi. 17Pecibafumya kunja umozi wa angelo eciti, "thabishani miyoyo yanu! osalanga kuvuli, kapena kunkhala paliponse mcipululu.Thabila kulupili kuti usatolewe.18Loti eciti kwa beve, yai, napapata, ambuya bangu! 19kapolo wanu wapeza ufulu m'menso mwanu, ndipo mwanionesha cifundo cikuleni mu kupulumusa moyo wangu, koma siningautukile kulupili cifukwa cionongeko cinganipeze ndipo ningafwe. 20Langani, munzi ula uliko pafupi kuthabilako soti niutontho. Napapata, lekani nipulumukile kwamene. (Nikatontho lini?), ndipo moyo wangu upulumuke."21Eciti kwa beve, "cbwino, nuvomelezya pempho yao, kuti ningaononge lini munzi uwatomola. 22Yendeshani! thabila kwamene kula pakuti ningacitelini cinthu ciliconse mpaka ukafwike kwamene, " Teto munzi euita Zoari.23Zuba yekwela Loti pecifwika ku Zoari. 24Ndipo Yehova elokwesha surfule na mulilo pa Sodomo na Gomorakufuma kuli Yehova kumlenga-lenga. 25Eiononga minzi ila, na cigwa na onse onkhala m'minzi, na mbuto zomela pa nthaka.26Koma mkazi wa Loti, enze kuvuli kwake, eceuka, nopangika culu ca munyu. 27Abrahamu ecelela kuuka m'mamawa nakuya kumalo kwecipanama pamenso pa Yehova. 28Elanga ku Sodomo na Gomora na ku malo onse a cigwa. Elanga onani, cusi cenzo kwela kufumila ku malo monga ni cusi camng'anjo.29Teto peciononga Yehova minzi yamcigwa, Mulungu emkumbukila Abrahamu. Emcosa Loti pakati pa cionongeko peciononga minzi mwenzonkhla Loti.30Koma Loti eciya kufuma kum Zoari kuyonkhala m'malupili na bana bakae anakazzi abili, cifukwa benze na mantha kunkhla ku Zoari. Teto enkhala ku nkhwema, eve na bana bake anakazi.31Wsoyamba eciti ku msaza wake, "Atata niokalamba, ndipo kuliye mwanalume kulikonse kuti alale nase monga mwakucitila calo conse. 32Wela tibamweshe walwa atata, nolala nao, teto kuti usungike mkoka wa atata." 33Teto ebamwesha walwa ausuwao usiku ula. Ndipo mkuleni eloba nakulala nao awisi; aliye zibe ecilala kapena peciuka.34Siku lokonkhapo mkuleni eciti msaza wake, "mvwaya, usiku wasila nelala nao atata. Tiye tibamweshe soti walwa usiku, nakuti ulobe nolala nao. Teto kuti usungike mtundu wa atata." 35Teto ebamwesha soti usiku ula walwa, na msanza eciya nolala nao. Aliye zibe pecilala kapena peciuka.36Teto onse bana ba Loti enze na vumo ya awisi bao. 37Mkuleni abala mwana mwanalume, noteya kuti Moabu. Enkhla wisi wao wa a Moabu ba lelo. 38Monga kwa msaza, naye ebala mwa mwananalume, naye mteya Ben-Ami; enkhala wisi wao wa amoni ba lelo.
1Abrhamu efumako na kuya ku calo ca Negevu, enkhala pakati pa Kedesi na Suri. Enze wacilwendo kunkhala mu Gelali. 2Abrahamu eciti za Sara mwanakazi wake, nimlongosi wangu." teto Abimeleki mfumu ya ku gelali emuita Sara nakumutola. 3Koma Mulungu ewela kwa Abimeleki m'maloto usiku, nakkuti kwa eve, "langa, niwe mwanalume wakufwa cifukwa ca mwanakai wawatola, pakuti ni mwananakazi wa mwine."4Lomba Abimeleki enzevye fwendele naye pafupi nakuti, "Ambuye, mukapaye na calo colungama? 5Aliyekambe yeka kwa neo kuti, 'nimlongosi wake?' nangu eve eka ecciti,'nimkwasu mwanalume.' ndipo neo soti nakusunga kuti usanicimwile. teto nikuvomelezye weo kumukumya.6Ndipo Mulungu eciti kwa eve m'maloto, " Ee, neo nuziba soti kuti mu ubwino wa mtima wako wacita teti, ndipo neo soti nekusunga kuti usanicimwile. Mwakuti niliye kuvomelezye kumukumya. 7Moteto, muwezye mwanakazi wamwine. Ndaba eve nimneneri. Akakupempelele, unkhale na moyo. Koma nagati sumuwezya, uzibe kuti weo naonse bauli nao mukokufwa cendi."8Abimeleki euka m'mamawa na kuita wonse banchito kwa eve. Ebauzya vinthu ivi vonse, ndipo azibambo ecita mantha ngako. 9Ndipo Abimeleki eitanisha Abrahamu nakuti kwa eve, "ncinji ciwacita? Nakucimwilani tyani mweo, pakuti mwaniletela cimo neo na m'malo mwangu? wanicitila cinthu cosafunika kucita."10Abimeleki eciti kwa Abrahamu, "ncinji cakutuntha kuti ucite cinthu ici?" 11Abrahamu eciti, "cifukwa naganiza kuti, 'zoona muliye kuyopa Mulungu m'malo muno, banganipaye cifukwa ca mwanakazi wangu. 12Koma, nimlongosi wangu mwana mwanakazi wa atata, koma osati mwana mwanakazi wa amama; ndiye enkhala mwanakazi wangu.13Pamene Mulungu eniyendesha kunifumya mng'anda ya atata nakuniyendesha kunifumya uku nakupeleka uku. Neciti kwa eve, 'ufunika kuniosha kukhulupilika monga mwanakazi wangu: Pamalo paliponse pitaluta, ukokamba za neo, "nikwasu mwanalume.'"" 14Ndipo Abimeleki etola mbelele na ng'ombe, na akapolo analume na anakazi, nakupasa Abrahamu, kwa eve. Ndipo emuzya Sara, mwanakazi wa Abrahamu, kwa eve.15Abimeleki eciti, "langa, malo bangu nibako. Kankhale paliponse pati pakuwamizye." 16Kwa Sara eciti, "Langa, nampasa mkwanu masiliva sauzande. Nicofafanizila cinecita m'menso mwa onse baulinao, na kwaliyense wakonzeka mofwikapo."17Ndipo Abrahamu epemphela kwa Mulungu, na Mulungu epolesha Abimeleki, mwanakazi wake, na akapolo bake nanakazi kwakuti bekwanisha kunkhala na bana. 18Pakuti Yehova enzevalilatu mavumo ya anakazi onse ba anakazi a mng;anda ya Abimeleki, cifukwa ca Sara, mwanakazi wa Abrahamu.
1Yehova emvwilila Sara monga mwelabilila, ndipo Yehova ecitila Sara monga mwemulonjezela. 2Sara enkhala na vumo nakumuvyalila Abrahamu mwana mwanalume mu ukalamba wake, pa nthawi yake yoikika yamene Mulungu elabila naye. 3Abrahamu emuteya zina mwana wake emvyalikila, wamene Sara emvyalikila Isaki. 4Abrahamu ecita dudwe mwana wake Isaki pecikwanisha masiku 8, monga mwamene Mulungu emlamulila.5Abrahamu enze na zaka 100 penzobadwa mwana wake Isaki. 6Sara eciti, "Mulungu wanisekesha; aliyense wati amvwe aseke nane pamozi." 7Eciti soti, "nibani angalabile kwa Abrahamu ktui Sara angalele bana, koma ndithu namvyalila mwana mwanalume mu ukalamba wake!"8Mwana ekula nakumulesha kunyonkha, Abrahamu ekonza madyelelo yakulu pa siku yeleshewa kunyonkha Isaki. 9Sara eona mwana wa Hagara mu Aigupto, wecivyala kwa Abrahamu obaseka.10Ndipo eciti kwa Abrahamu, "mcose wanchito mnakazi uyo na mwana wake, pakuti mwana wa wanchito uyo sakatolapo cuma ciliconse pamozi na mwana wangu Isaki." 11Ichi cinthu cemubaba ngako Abrahamu kamba ka mwana wake.12Koma Mulungu ecti kwa Abrahamu, "usamvwe kubaba kamba ka mnyamata, kapena kamba ka wanchito mwanakazi. Imvwa mau bake na ciliconse cati alabile pa nkhani iyi, pakuti ni mwa Isaki mwati mbadwe wako ukaitiwe mazina. 13Nikapange soti mwana wa wanchito wako mtundu na mtundu, pakuti ni mbadwe wako."14Abahamu euka m'mamawa, etola buledi na cikumba ca manzi, nakumpasa Hagara, eika pa phewa pake. Empasa mwana wake mwanalume, nakumuuzya abekuya, eluta nakuynda-enda mcipululu ca Bereseba. 15Manzi mcikumba pibesila, emusiya mwana wake pansi pacishasha. 16Ndipo eluta, nakunkhala pansi kamtunda patontho na eve, kutali kwake monga kuponya muvwi, pakuti eciti, "nisaoneko mwana wangu pakufwa." Penkhala apala patali ekweza mau bake na kulila.17Mulungu ecimvwa lizu la mnyamata, na mngelo wa Mulungu emuita Hagara kucokela kululu nakuti, "nicinji cakuvuta Hagara? Usayope, pakuti Mulungu wamvwa mau ba manyamata kwamene kwa ali. 18Nyamuka, muimye mnyamata, na kumulimbikisha, pakuti nimpange mtundu ukulu."19Ndipo Mulungu evula menso bake, ndipomeona cisime ca manzi. eluta na kuzuzya cikumba na manzi nakumpasa mnyamata kuti amwe. 20Mulungu enze naye mnyamata, ndipo ekula. 21Enkhala mcipululu ca Palan, ndipo anyina emtolela mwanakazi waku Aigupto kuti alungule.22Pa nthawi ila cecitika ni cakuti, Abimeleki na Fikolo mkulu wa nkhondo wake elabila na Abrahamu, ecti, "Mulungu ali namwe pa kalikonse kamucita. 23Mwaici unilumbilile pa Mulungu wako kuti suzanicitila monyenga, pa bana bangu na mbeu zangu zonse zangu zonse. Unioneshele neo na calo ciwankhalamo kukhulupilika kwa pangano kumozi-mozi kula kwenekuoneshela neo. 24Abrahamu eciti, "nulumbila."25Abrahamu naye edandaula za cisime camene banchito ba Abimeleki bemulonda. 26Abimeleki eciti, "nuziba lini wacita ici cinthu. Uliye niuzyeko mpakana lelo, niliye mvweko mpaka lomba." 27Ndipo Abrahamu etola mbelele na ng'mbe nakumpasa Abimeleki ndipo aba abili epangana pangano.28Ndipo Abrahamu eika mbelel zili seveni zinakazi mwa zeve zeka. 29Abimeleki eciti kwa Abrahamu, "nanga tanthauzoya mbelele seveni zinakazi zamwapatula pazeka nicinji?" 30Eyankha kuti, "mbelele izi zati mulondele kwa neo, kuti zinkhale kwa neo mboni kuti nineo nakumba cisime ici."31Teto eita malo bala kuti Bereseba, pakuti pala onse elumbila lumbilo. 32Epanga pangano pa Bereseba, ndipo Abimeleki na Fikolo mkulu wa nkhondo yake bewelela ku calo ca Afilisiti.33Abrahamu ecala cimuti ca mawembe mu Bereseba, Ndipo epembeza Mulungu waku nthawi zonse. 34Abrahamu enkhala mlwendo mu calo ca Afilisiti masiku anyinji.
1Kufuma apo ivi vonse vecitika Mulungu peciyesa Abrahamu. Eciti kwa eve, "Abrahamu!" Abrabrahamu eciti, "ni neo pno." 2Ndipo mulungu eciti, "tola mwana wako, mwana wako eka, waukonda, Isaki, ubekuya naye ku malo ya moriya. Upeleke mwana wako nga ni sembe yoshoka pa imozi mwa malupili yati nikuuzye," 3teto Abrahamu euka m'mamawa eluta na bulu wake, etolako anyamata abili beciluta nao pamozi na mwana wake Isaki. Etenda nkhuni zoshokela nsembe, eyambapo ulwendo wakuya ku malo kwecimuuzya Mulungu.4Siku yacitatu Abrahamu elanga kulu nakuzoona malo patali. 5Abrahamu eciti kuli anyamata bake benze nao, "salani pano na bulu, neo na mwan uyu tikuya pasogolo apo. Tikuyopembeza tikuza soti pano pali mweo." 6Abrahamu etola nkhuni zoshokela nsembe nakunyamulisha mwana wake Isaki. Eve enyaula kumanja kwake naifi na mulilo; eluta onse abili pamozi.7isaki eciti kwa awisi Abrahamu, "Atata," ndipo eyankha, nineo pano mwana wangu." Eciti, "onani, mulilo na nkhuni tili navo, nanga mbelele yoshokela nsembe ilikuni?" 8Abrahamu eciti, "Mulungu mwini kazi apeleke mbelele yoshokela nsembe mwana wangu." Eyambapo onse abili pamozi.9Pecifwika pmlo pecimuuzya Mulungu, Abrahamu emanga guwa noyalikapo nkhuni. Emumagilila mwana wake Isaki, nakumulalika pa guwa, palulu pa nkhuni. 10Abrahamu etambasula kwanja kutola naifi kuti apaye mwana wake.11Mngelo wa Yehova emuita kufuma kululu kuti, "Abrahamu, Abrahamu," eciti, "ni neo pano." 12Eciti, "osaikapo kwanja pa mwana, kapena kucita ciliconse ciipa, apa lomba naziba kuti uyopa Mulungu, poona kuti uliye kanile mwana wako eka tyala kuli neo."13Abrahamu enyamula muti waake nolanga kululu, kuvuli kwake kwenze mbelele yokashiwa mamphondo pakasanga. Abrahamu eluta kuyomasula mwana wa mbelele nakushoka kuipeleka nsembe m'malo mwa mwan wake. 14Abrahamu eita malo ayo kuti, "Yehova apeleke," mpaka lelo yakuluzibika teti, "palupili ya Yehova apeleke.15Mungelo wa Yehova eita Abrahamu kacibili kufuma kululu 16nakuti- aya ni mau a Yehova- pa neo neka nalumbila kamba kakuti wacita ici cinthu, nakuti uliyonikanizye mwana wako eka, 17moona nikudalise ndipo nipakishe ngako mtundu baa bako ngati ni nyenyezi zakululu, ngati ni mchenga wakusilya kwa manzi; ndipo m'mbadwo wako ukatole katundu wa adani bao.18Kufumila ku mbeu yako vyalo vonse va pa calo ca pansi vikadalisike, kamba ka kumvwa mau bangu." 19Abrahamu ewelela penzesiya anyamata bake, banyamuka pamozi nakuya ku Bereseba, enkhala ku Bereseba.20Pizepita izi, Abrahamu emuuzya kuti, "Milika wavyalika bana, naye, kuli mkwanu Nahori." 21Oyamba enze Uzi, mkwao enze Bazi na Kemuele wisi wake wa Aramu, 22Kesedi, Hazo, Pilidasi, Yilidafi na Betuele.23Betuele evyala Rabeka. Aba benze bana eiti bevyalika Milika kuli Nahori mkwao wa Abrahamu. 24Mkazi wake mtontho enzozibika na zina yakuti Reuma, eve evyala soti Teba, Gohamu, Tahasi na Maaka.
1Sara enkhala zaka 127. Izi niye zaka za moyo wa Sara. 2Sara efwila mu Kiriati Araba, ndiye kuti, Hebroni, kumalo ya Kenani. Abrahamu eita cisoni nakulila Sara.3Ndipo Abrahamu enyamuka kufuma kumwakanazi wake wakufwa, na kulabila na bana ba Heti, nakuti, 4"nine mulwendo pakati panu. napapata nipenkoni malo pakati panu kuti niike wakufwa wangu."5Bana ba Heti emuyankha Abrahamu eciti, 6"timvwilileni seo, fumu yasu. nimwe mwana wa Mulungu pakati pasu. Ikani wakufwa wanu ku manda yasu yati muzisankhule. Paliye waseo angaleshe mweo mumnada yake, kuti muike wakufwa wanu."7Abrahamu epanama nogwadila banthu bakumalo, kubana banalume ba Heti. 8Elabila nao, eciti, "ngati mwavomelezya kuti niike wakufwa wangu, lomba nimvweni neo munidandaulile kwa Efroni mwna mwanalume wa zahari, za neo. 9Mupempheni kuti anigulise nkhwema yake ya Makipela, yali nayo, ili kosizyilila kwa mnda wake. Pa mtengo wake okwanila lekani anigulise pakati pa banthu abe malo ba manda."10Lomba Efroni enkhala pakati pa bana ba Heti, ndipo Efroni mu hiti eynkha Abrahamu mukumvwilila kwa bana ba Heti, banalume, pa onse bewela pamlyango wamzinda, eciti, 11"yai, fumu yangu, niimvweni neo. Nukupasani mweo pamenso pa bana analume ba banthu bangu. Nukupasani mweo kuti muike wakufwa wanu."12Ndipo Abrahamu egwada pansi pamenso pa banthu bakumalo kwamene kwala. 13Elabila na Efroni mumvwilila kwa banthu bakumalo kwala eciti, "koma ngati mufuna, napapata nimvwileni. Nilipile pa munda. Tolani ndalama kwa neo ndipo niike wakufwa wangu kwamene kwala."14Efroni eyankha Abrahamu eciti, 15"Napapata mbuya wangu nimvweni neo, malo yogulisiwa folo hundiledi sekelo ya siliva, pali cinji pakati pa mweo na neo? ikani wakufwa wanu." 16Abrahamu emvwisha kwa Efroni ndipo Abrahamu ebelenga ndalama za siliva kwa Efroni zelabila pamenso pa bana banalume ba Heti, ndalama folo handiledi za siliva kulingana na mupimo wene-wene wa malonda.17Teto munda wa Efroni, wenze ku makipela, wamene wenze pafupi na Mamure, ndiye munda, cinkhwema cenze mkati, na vimiti vonse venze mumunda na mumbali monse mozungulila, wepasiwa 18kwa Abrahamu pogula pamenso pa bana ba Heti analume, pamenso pa banthu lonse enzewela pamlango wamzinda wake.19Pivepita ivi Abrahamu emuika mwanakazi wake Sara ku nkhwema mu munda waku Makipela, uli pafupi na Mamure, ndiye kuti, Hebroni, mcalo ca Kenani. 20Teto munda na nkhwema yenzemo vepasiwa kwa Abrahamu ngati maloya manda kufuma ku bana banlume ba Heti.
1Lomba Abrahamu enze okalamba ngako ndipo Yehova emudalisa mu vinthu vonse. 2Abrahamu eciti ku wa nchito wake, wala enzepo mkuleni mung'anda mwake ndip amene enzolamulila vonse venze navo. "Ika kwanja kwako mnyansi mwaa cibelo cangu 3kuti nikulumbilshe kuli Yehova, Mulungu waku kulu na Mulungu wa pacalo capansi, kuti mukatole lini mwanakazi wa mwana wangu kufuma mubana ba Akanani, pakati pao nupanga ng'anda yangu. 4Koma ukalute ku calo cangu, na kubnja langu, nakotola mwanakazi wa mwana wangu Isaki kwamene kwala."5Wanchito wake ecciti kwa eve, "nanga ngati mwanakazi sakavomela kunikonkha ku malo bano?" nikamuwezye mwana wanu kumalo kwamwefuma?" 6Abrahamu eciti kwa eve, uonesheshe kuti ukamuwezye lini mwana wangu kwala. 7Yehova Mulungu wakululu, wamene enitola kufuma ku ng'anda kwa atata naku malo ya anekwasu, na wamene enilonjeza na cilumbilo kunena kuti, 'ku mbeu zako nikapase malo aba,' akatume mngelo wake pasogolo panu, ndipo mukapeze mwanakazi wa mwana wangu kwala.8Koma ngati mwnakazi sakavomela kukukonkha, apo weo ukabe omasuka ku kulumbila kwangu. Koma usakamtwale soti mwana wangu kwala." 9Teto wanchito eika kwanja lake kunyansi kwa cibelo ca Abrahamu mbuye wake na kulumbila kwa eve za iyi nkhani.10Wanchito etola ngamila teni za ambye wake noyambapo. Etola soti mphaso za mitundu yonse noyambapo. Enyamuka noluta ku malo ya Aramu Nahaimu, mzinda wa Nahori. 11Egwadisha ngamila pansi kunja kwa mzinda ku cisime ca manzi. Kwenze mcingulo, nthawi yakutapilamo manzi anakazi.12Ndipo eciti, "Yehova Mulungu wa Ambuye wangu Abrahamu, nipeni kupambana lelo nakuonesha cilungamo canu pa pangano lanu kwa mbuye wngu Abrahamu. 13Onani, neo napanama pa cisime ca manzi, na bana anakazi ba banthu ofuma panja kuzotapa manzi. 14Lekani cicitike teto. Nikalabila na mwana mwankazi, 'selushako nongo yako kuti nimweko manzi,' ndipo akalabila kuti kwa neo, 'imwa, ndipo nimweshe soti na ngamila zako,' teto lekani eve ankhale mwanakazi umwasankhila kapolo wanu Isaki. Pocita ici nizibe kuti mwaonesha kukhulupilika kwa lumbilo kwa mbuye wangu."15Cecitika teto kuti aliyosilizya kulabila, onani, Rabeka etulukila na nongo yake ya manzi pa phewa pake. Rabeka ebadwa kwa Betuelu mwana wa Milika mukazi wa Nahori, mkwao wa Abrahamu. 16Uyo mwanakazi enze okongola ngako ndipo enze namwali. enze akaliy zibe mwanalume aliyense. Esondokela ku cisime, nozuzya nongo yake nokwezeka.17Ndipo wanchito eutuka kuyokumana naye na kuti, napapata nipeko manzi yakumwa yatontho mnongo yako. 18Eciti, "mwani, ambuye wangu," ndipo mufulumila eika nongo yake pa kwanja, nakumpasa manzi akumwa.19Pesilizya kumuoasa cakumwa, eciti, "nikutapileni soti manzi ya ngamila zanu, mpaka zishilizye kumwa." 20Teto efulumizya kukhutula nongo yake mu comwelamo nakuutukila soti ku cisime kuyotapa manzi, notapila ngamila zake zonse.21Munthu wala emuonelela mwacinsinsi kuti aone ngati Yehova ekwanilisha ulwendo wake kapena yai. 22Ndipo ngamila pazesilizya kumwa, munthu wala etola mphete yapamphuno ya golide hafu ya sekele mabangili abili akumanja kwake olemela masekele teni, 23nokonsha, "niwe mwana wa bani? niuzye napapata, alimo malo mng'anda mwa auso bakuti seo tingapulilemo usiku?"24Eciti kwa eve, "nine mwana wa Betuele mwana mwanalume wa Milika, wecivyalila Nahori." 25Eciti soti kwa eve, tili navo vonse uzu na vakulya, soti na malo yopulumukilamo usiku."26Ndipo munthu wala ebelamila pansi noyanika Yehova. 27Eciti, Adalisike Yehova, Mulungu wa mbuye wangu Abrahamu, wamene aliyetaye kukhulupilika kwa pangano lake, koma kwa neo, Yehova wanisogolela mnjila ya kung'anda yaba banja ba mbuye wangu."28Ndipo musimbi uyu eutuka nouzya ba mng'anda ya anyina wake vonse ivi vinthu. 29Lomba Rabeka enze na mkwao, zina lake enze Labani. Labani eutukila kwa munthu wala enze kunja kwa njila yakucisime. 30Ndipo peona mphete yakumphuno na vibangili ku manja ya mulongosi wake, na pecimvwa mau amulongosi wake Rabeka, "ici niye ciwalabila munthu wala kuli neo," eluta kwa munthu wala ndipo, onani, enze paname pafupi na ngamila pafupi na cisime.31Ndipo Labani eciti, "wela weo odalisika wa Yehova. upanamilanji kunja? nakonza ng'anda, na malo ya ngamila." 32Teto munthu ewela kung'anda notula katundu pa ngamila. Ngamila zepasiwa uzu na cakulya. Ndipo manzi yepasiwa kuti asambe kumendo na analume benze nao.33Bemukonzela cakukya kuti alye, koma eciti, "nilye lini mpka nilabile zunufuna kulabila." Teto Labani eciti, "labila." 34Eciti, "nine wanchito wa Abrahamu. 35Yehova wadalisa mbuye wangu ngako ndipo wankhala mkuleni. Amupasa mbelele na ng'ombe, siliva na golide, anchito analume na anakazi,na ngamila na mabulu.36Sara mkazi wa mbuye wangu emuvyalila mwana mwanalume mbuye wangu penze nkhalamba, ndipo epasa vonse valinavo kwa eve. 37Ambuye wangu enilumbilisaha, kunana kuti, 'usakatole mwanakazi wa mwana wangu mwanalume kufuma ku bana anakazi ba Kanani, kumalo kwanupanga kwasu. 38M'malo mwake, ufunika kuya ku banja la atata na kwa anekwasu, ndipo ukamutolele mwanakzi mwana wangu mwanalume.'39Nelabila kuti kwa ambuye wangu, 'payakine mwankazi akanikonkhe lini.' 40Koma ecit kwa neo, 'Yehova wamene unuyenda naye, akutumizyile angelo bake ndipo akudalise mnjila yako, kuti ukatole mwanakazi wa mwana wangu mwanalume kufumila pakati pa azibululu bangu na kufumila ku banja ya atata." 41Ndipo ukabe omasuka ku lumbilo langu wawelako kwa anekwasu ndipo aliyekupase mwanakazi. Mwaico ukamasuke ku lumbilo langu.'42Ndipo nafwika lelo pa cisime, nakuti, 'O Yehova Mulungu wa mbye wangu Abrahamu, napapata, ngati mufuna zoona kupanga ulwendo wangu kukwanilishika- 43nili pano, napanama pa cisime ca manzi- lekani mwanakazi mtontho akuzotapa manzi, mwanakazi wati niuzye kuti, "napapta nipeko manzi atontho kufuma mu nongo nomweko," 44mwanakazi akati kwa neo, "imwa, nane nizitapile soti manzi ngamila zako"- Lekani ankhale mwanakzi wakuti mweo Yehova, mwamsankhila mwana wa mbuye wangu.'45Nikaliosilizye kulabila mu mtima mwangu, onani, Rabeka wawela na nongo yango yake pa phewa pake ndipo eluta kucisime na kuyotapa manzi. Teto neciti kwa eve, 'napapata nipaseko cakumwa.' 46Mofulumila etula nongo yake pa phewa pake na kuizya kuti, "imwa, ndipo nipase soti ngamila zako manzi.' Teto necimwa, ndipo wamwesha soti na ngamila zangu.47Nemukonsha kuti, 'niwe mwana bani'? eciti, mwana wa Betueli mwana mwnalume wa Nahori, wamene Milika emuvyalila.' Ndipo naika mphete pa mphuno pake na vibangili ku manja kwake. 48Ndipo nebelamisha nkhope yangu pansi noyamika Yehova, nakupembeza Yehova, na kudalisa Yehova, Mulugu wa mbye wangu Abrahamu, wamene watisogolela mnjila yabwino kupeza mwanakazi mwa anekwao ba mbuye wangu kutolela mwana wao mwanalume.49Lomba mwaici, ngati nimwe okonzeka kuonsha cikondi ca cendi na cikhulupililo kwa mbuye wangu, muniuzye. Koma ngati nteto lini, muniuzye, kuti nipatukile ku kwanja yaku kwendi kapena ku manjele."50Labani na Betueli eyankha na kuti, "cinthu ici camufuma kwa Yehova; Tingalabile lini kwa weo cabwino kapena ciipa. 51Onani, Rabeka ali na mweo. Mtoleni mwakuya, kuti ankhale mwanakazi wa mwana mwanalume wa mbuye wanu monga Yehova wenenela."52Ndipo wanchito wa Abrahamu ecimvwa mau yao, ebelamila pansi pamenso pa Yehova. 53Wanchito eleta vinthu va siliva na vagolide, na vovwala, nakumupasa Rabeka. Epasa soti pmhaso zabwino ku mlongosi wake na kwa anyina wake.54Ndipo eve na analume benze nao becilya na kumwa. Benkhala kwamene uko kucezela, ndipo peciuka m'mawa, eciti, "nitumeni kwa Ambuye wangu." 55Mkwao na anyina eciti, "mulekeni msimbi ankhale na seo kwa masiku atontho, okwana ngati teni, pavuli pake angalute."56Ndipo elabila kuti kuli beve, "musanicingilizye, pakuti Yehova wadalisa mnjila yangu. nitumizyeni kuti nilute kwa ambuye wangu." 57Beciti, timute msimbi kuti tomkoshe." 58Teto bemuita Rabeka nakumukonsha, "ulute na munthu uyu?" eyankha, "nilute."59Teto betumizya mlongosi wao Rabeka, pamozi na wanchito wake mwanakazi, pa ulwendo wao na wanchito wa Abrahamu na banthu bake. 60Bemudalisa Rabeka, na kuti kuli eve, "mlongosi wasu, leka ukabe nyina wa banthu masauzande na mateni sauzande, na bana obadwa pavuli pako akatole pamlyango pa bala obazonda."61Ndipo Rabeka enyamuka, eve na banchito bake asimbi bemanga ngamila, nobakonkha analume. Ndiye mwecimutolela Rabeka nakuya naye. 62Lomba enzonkhla ku Negevu, ndipo engofwika kufuma ku Beeri Lahai Roi.63Isaki mcingulo eluta kumunda nakuyambo nakuyamba kulingalila. Enyamula mutu nakuona, langani, kwenze ngamila zenzokuza! 64Rabeka elanga, ndipo peciona Isaki elumpha pansi kufumapo pa ngamila. 65Eciti ku wa nchito, "nibani mwanalume ula oyenda m'munda kuzokumana nase?" Wanchito eciti, "nimbuye wangu," teto etola nyula nozivinikila.66Wanchito efotokoza vinthu vonse kwa Isaki vecitika. 67Ndipo Isaki emuleta kwa Anyina wake Sara mu tenti nakutola Rabeka, ndipo enkhala mkazi wake, ndipo emukonda. Teto Isaki ebindishiwa pecifwa anyina.
1Abrahamu etola mwanakazi muyake; zina yake enze Ketula. 2Emubalila Zimelani, Yokosani, Medan, Midyani, Yisebaki, na Sua. 3Yekosani enkhla usuwake wa Seba na Dedani. Bana bake ba Dedanij benze banthu baku Asuli, banthu baku Letuse, na banthu baku Leumi. 4Bana analume ba Midyani enze Efa, Afele, Hanoki, Abida na Elida. Aba onse benze bana bake ba Ketula.5Abrahamu epasa vonse venze navo kwa Isaki. 6Nangu cibe teto, eve akali moyo, epasa mphaso ku bana analume ba anakazi bake atontho no batumizya ku calo caku m'mawa, kumafumya kwa Isaki, mwana wake mwanalume.7Aba benze masiku ba moyo ba Abrahamu beinkhala, zaka 175. 8Abrahamu efuza kosilizya na kufwa pa msinkhu wa bwino waunkhlamba, munthu wamoyo wa moyo wake wokwana, na kutolewa ku banthu bake.9Isaki na Ishimaeli, bana bake analume emuika ku nkhwema ya Makipela, mu munda wa Efroni mwana wake wa Zohari mhiti, uli pafupi na Mamure. 10Uyu munda Abrahamu enzeugul ku bana ba Heti. Abrahamu eikiwa uko na Sara mwanakazi wake. 11Pavuli pa imfwa ya Abrahamu, Mulungu edalisa Isaki mwana wake na Isaki enkhala pafupi na Bele-lahai-roi.12Lomba aba niye benze bana ba Ishimaleli, mwana mwanalume wa Abrahamu, wamene Hagara mu Aigupto, wanchito wa Sara, webalila Abrahamu.13Aba niye mazina a bana analume ,ba Ishimaeli, mwa mundandanda wa kubadwa kwao: Nebayoti- mwana oyamba wa Ishimeli, Kedala, Abidele, Mibisamu, 14Mishima, Duma, Masa, 15Hadadi, Tema, Yetuli, Nafisi, na kedoma. 16Aba niye benze bana analume ba Ishimaeli, na aba mazina bao, mwa minzi yao, na mwa matenti bao, bana twelufu ba mfumu analume monga mwa mitundu yao.17Izi niye zaka za moyo wa Ishmaeli, 137. Efuza kosizyila na kufwa, notolewa kubanthu bake. 18Benkhla kufuma ku Havila kudwika ku Suli, ali pafupi na Aigupto, ku njila yaku Asuri. Benzokhala moyamba yambana beka-beka.19Izi ni zocitika za Isaki, mwana wake wa Abrahamu. Abrahmu ebala Isaki. 20Isaki enze na zaka fote pecitola mwanakazi wake Rabeka, mwana wanakazi wa Betuele Msuriya waku Padani Aramu, mulongosi wake wa Labani Msuriya.21Isaki epemphelela mkazi wake kwa Yehova cifukwa enzeve mwana, na Yehova eyankha pemphelo na mkazi wake emita. 22Bana enzokangana mkati mwake, naye eciti, "cifukwa nicinji ici cucitikila neo?" Eve eluta kuyokonsha Yehova za ici.23yehova eciti kwa eve, "vyalo vibili vili mumala mwako,na magulu abili ba banthu bakapatukanemkati mwako. Gulu limzi likabe lamphamvu kupambana liyake, na mkulu akatumikile msaza."24Piyekwana nthaqwi yakuti abale, langani, mwenze amphundu m'mala mwake. 25Oyamba mwana efuma musweta pali ponse monga ni malaya ausako. Emuteya zina lake Esau. 26Pavuli pa ici, mkwao efuma. Kwanja kwake kwenzokatilila kadenene ka Esau. Eve eitiwa kuti Yakobo. Isaki enze na zaka sikisite mkazi wake peba bala27Anyamata bekula, na Esau enkhala cibinda wa luso, munthu wa mu munda; Koma yakobo enze munthu wofasa, enzotaya nthawi yake mu matenti. 28Lomba Isaki enzokonda Esau pakuti enzokuliya nyama zenzopaya, koma Rabeka enzokonda Yakobo.29Yakobo epika muto. Esau ewela kufuma ku munda, ali olenguka na njala. 30Esau eciti kwa Yakobo, "nipaseko muto wko usweta uyo. Napapata, nine obeba!" Ico niye cobatila zina lake Edomu.31Yakobo eciti poyamba nigulise ulu wako." 32Esau eciti, "ona, neo nili pafupi na kufwa. Ukulu uli na phindu lanji kwa neo?" 33Yakobo eciti, "poyamba ulumbile kwa neo," teto esau elumbila na mwa njila iyo egulisa ukulu wake kwa Yakobo. 34Yakobo epasa Ebuledina muto wa nyemba. Eve ecilya na kumwa, ndipo noima na kuya pa njila yake. Mwa njila Esau enyozela ukulu wake.
1Lomba njala yecitika mcalo, pavuli pa njala yoyamba yamene yenzeko pa masiku ba Abrahamu. Isaki eluta kuli Abimeleki, mfumu ya Afilisiti ku Gerari.2Lomba Yehova eonekela kwa eve nakuti, "osaluta Aigupto; nkhala mcalo camene cati nikuuzye kuti unkhalemo. 3Nkhala mcalo mwamene muno, ndipo nibe na weo nakukudalisa; kwa weo na mbeu zako, nukupase onse malo aba, ndipo nikwanilishe lumbilo yenelumbila kuli kusuwako Abrahamu.4Nikapakishe mbeu zako monga ni nyenyezi za kululu, ndipo nikapase mbeu zako malo aba onse. Kupitila mwa mbeu zako calo conse ca pansi cikadalisike. 5Neo nikacite ivi kamba ka Abrahamu kumvwa mau bangu na kusnga malango bangu, malamulo bangu, malemba bangu, na maweluzo bangu."6Teto Isaki enkhala mu Gerari. 7Pamene analume ba malo bala ekonsha za mwanakazi wake, eve eciti, "nimlongosi wangu." Eve enzoyopa kunena kuti, "ni mkazi wangu," cifukwa eve eganiza, "analume anikezi ba malo anipaye neo kuti atole Rabeka, cifukwa enze okongola." 8Pavuli pa Isaki kunkhala kula nthawi itali, Abimeleki mfumu ya Afilisiti elanga panja pa windo. Eona, langani, Isaki enzopapasa nosekesha Rabeka, mkazi wake.9Abimeleki eita Isaki kwa eve nakuti, "langa mosakaikila eve nimkazi wako. Cifukwa nicinji welabila, 'eve ni mlongosi wangu?" Isaki eciti kwa eve, kamba ka kuti nenzoganiza kuti muyakine anganipaye kuti amtole eve." 10Abimeleki eciti, "nicinji ciwacita kwa seo ici? munthu umozi sembe elala naye mkazi wako mosavuta, ndipo sewmbe waticimwisha seo." 11Teto Abimeleki ecenjezya banthu onse na kuti, aliyense wati akate mwanalume uyu na mkazi wake zoona apaiwe."12Isaki ecala mbeu mbeu mcaka cila m'malo bala na kuwezya mcaka camene cila ma teni teni, cifukwa Yehova emudalisa . 13Mwanalume enkhala olemela,na cuma cake cepaka mpaka enkhala olemela ngako. 14Eve enze na mbelele zinyinji na ng'ombe, na banja ikuleni. Afilisiti emcintila nsanje.15Lomba visime vonse vecikumba banchito ba ausuwake Abrahamu awisi, afilisiti evivala mwakuvifwikila na lito. 16Abimeleki ecti kwa Isaki, "nkhoya kutali na seo, pakuti weo uli na mphamvu kupambana seo." 17Teto Isaki efumako kwala nakuyonkhla ku cigwa ca Gerari, ndipo enkhala kwamene kwala.18Isaki efukula soti visime va manzi, vamene vabekumba mu masiku ya Abrahamu ausuwake. Afilisiti enzefwikila pavulu pa imfwa ya Abrahamu. Isaki etaya visime mazina cimozi-mozi mwenzeteyela awusuwake19Banchito bake ba Isaki pabekumba mu cigwa, kwamene kwala bepeza cisime ca manzi oyenda. 20Olusa vibeto baku Geralali beyambana na olusa vibeto ba Isaki, na kuti, "aba manzi ni basu," Teto Isaki eteya cisime cala "Eseke," cifukwa benze beyambana naye.21Ndipo bekumba cisime ciyakine, ndipo beyambana pa ceve, soti, teto ecipasa zina ya "Sitina." 22Efumako kula na kuyokumba ciyakine soti cisime koma baliye yambane pa cala. Teto eciteya zina kuti Rehoboti, ndipo seo titukuke mu malo muno."23Ndipo Isaki efumako kula nokwezeka kuya ku Bereseba. 24Yehova eonekela usiku ula kwamene kwala na kuti, "neo nine Mulungu wa Abrahamu usuwako. Osayopa, pakuti nili nawe ndipo nikudalise na kupakisha mbeu yako, cifukwa ca Abrahamu wanchito wangu." 25Isaki emanga guwa ya nsembe kwamene kwala na kuita pa zina ya Yehova. Kwala emnaga tenti yake, na banchito bake bekumba cisime.26Ndipo Abimeleki eluta kuli eve kufuma ku Gerari, na Ahuzati muyake, na Fikoli, mkuleni wa asilikali bake. 27Isaki eciti kwa beve, "cifukwa ni cinji kmuza kwangu, pakuti muninyanya na kunipilikisha kunifumya kwanu?"28Ndipo beciti, "seo taoneshesha kuti Yehova enze na weo. Teto seo taganiza kuti pabe kulumbila pakati pasu, inde, pakati pa seo na weo. Teto tiyeni tipange pangano na we, 29kuti weo usaticitle ciipa, monga mwatiliye kucitile ciipa weo, monga mwatecitila weo bwino ndipo tekufumya weo mumtendele. Ndithu, niwe odalisika na Yehova."30Teto Isaki epangila phwando, ndipo becilya na kumwa. 31Beuka m'mangu m'mawa nolumbila paguwa muyake na muyake. Ndipo Isaki ebafumya, ndipo bemusiya mumtendele.32Siku yamene yala banchito ba Isaki bewela kuzomuuzya za cisime cibekumba, beciti, "tapeza manzi." 33Eve eteya cisime zina yake Siba, teto zina ya mzinda ula ni Bereseba mpaka lelo.34Pmene Esau efwika zaka fote, etola mwanakazi, Judi mwana mwanakazi wa Beeri Mhiti, ndipo etola Basemati mwana mwanakazi wa Eloni mhiti. 35Beleta cisoni kwa Isaki na rabeka.
1Pamene Isaki ekalamba menso bake benze bakufwa kuti enzo langa lini, teto eita Esau, mwana wake mwanalume mkuleni, ndipo eciti kwa eve, "mwana wangu." Esau eciti neo nilipano." 2Ndipo Isaki eciti, "langa kuno nine okalamba. Nuziba lini siku yakufwa kwangu.3Teto tola zida zako, uta na mkondo wako, ndipo ulute ku munda ndipo ukanifunile nyama yakusanga. 4Unipangile cakulya ca bwino neo, cakulya cunukonda uniletele kuti nilye nakukudalisa nikaliye kufwe."5Lomba Rabeka ecimvw pamene isaki enzokamba na Esau mwana wake mwanalume. Esau eluta kumunda kuyofuna nyama yakusanga nakuwela nayo. 6Rabeka elabila na Yakobo mwana wake mwanalume nakuti, "langa kuno, navmwa auso alabila na Esau mkwanu. Bakamba kuti, 7'Niletele nyama yakusanga ndipo unipangile cakulya kuti nilye ndipo nikudalise pamenso pa Yehova nikaliye kufwa.'8Lomba mwaici, mwana wangu, mvwaya, mau bangu monga nukulamulila. 9Nkhoya ku voibeto, ndipo uniletele tumbuzi tubili twabwino: kuti nibakonzele cakulya cabwino kufuma kwa tweve mnga mocikondela. 10Ucitwale kwauso, kuti alye kuti akudalise aliye kufwa."11Yakobo eciti kwa Rabeka anyina bake, "langani Esau mkwasu ni munthu waweya, koma neo niliye. 12Payakine atata akanikate-kate neo, ndipo nikaoneke kwa beve monga wonyenga. Ningaziletele tembelelo pa neo osati daliso."13Anyina bake ecditi kwa eve, "mwana wangu, leka tembelelo iliyonse iponele pali neo. mvwaya mau bangu ndipo niletele neo." 14Lomba Yakobo eluta naluyotola tubana twa mbuzi nakutuleta kwa anyina. Ndipo anyina epanga cakulya cabwino, monga awisi bake ocikonda15Rabeka etola vovwala vabwino va Esau, mwana wao mukuleni. Zamene enzenazo mun'ganda nakupasa Yakobo, mwana wao mwanalume mtontho. 16Eika vikumba va kambuzi katontho m'manja mwake ndipo soti nakumbali yamkosi wake. 17Eika cakulya cabwino na buledi wepanga mu manja ya mwana wake Yakobo.18Yakobo eluta kwa awisi nakuti, "tata bangu," awisi eciti, "nili panno, niwe bani, mwana wangu?" 19Yakobo eciti, kwa awisi, "nine Esau mwana wanu woyamba. Nacita mwamwalabilila kwa neo. Lomba nkhalani kuti mulye nyama yakusanga, kuti munidalise.20Isaki eciti ku mwana wake mwanalume, "waipeza tyani msanga, mwana wangu?" eciti, "cifukwa kuti Yehova Mulungu wanu waileta kwa neo. 21Isaki ecite kwa Yakobo, "wela pafupi na neo, kuti nikukate, mwana wangu, kuti nizibe ngati niwe mwana wangu wazoona Esau kapena yai."22Yakobo eluta kwa Isaki awisi bake; ndipo awisi emkata nakuti, "mau ni ba Yakobo koma manja nimanja ya Esau." 23Isaki aliye muzibe eve. Cifukwa manja bake be na weya, monga manja ba mkwao Esau ndipo Isaki emdalisa.24Eciti, "niwe zendi mwana wangu Esau?" eyankha, "nineo." 25Isaki eciti, "niletele cakulya, kuti nileye nyama, kuti nikudalise," Yakobo eleta cakulya kwa beve. Isaki ecilya, ndipo Yakobo emuletela vinyo, nakumwa.26Ndipo awisi bake Isaki eciti, "wela pafupi lomba unifyofyone, mwana wangu." 27Ndipo Yakobo ewela pafupi nakubafyofyona, ndipo enusha mnusho wa vovwala vake nakumudalisa. Eciti, "langa, mnunkho wamwana wangu uli monga munda wamene Yehova Edalisa.28Leka Mulugnu akupase gawo yamame akululu, gawo ya kuina kwa calo, na kupaka kwa tiligu na vinyu.29Leka banthu bakutumikile na vyalo vikugwadile. Nkhala mbuye wa anekwanu na bana ba nyoko bakugwadile. Lekani aliyense wokutembelela akutembelele; aliyense akudalise adalisike."30Pamene Isaki pesilizya kumudalisa Yakobo, ndip Yakobo efumapo mwakacetece penze awisi Isaki, mkwao ewela kufuma kuyofuna nyama kusanga. 31Epanga soti cakulya cabwino kwa awisi. Eciti kwa awisi, "atata, ukani mulye kui munidalise."32Isaki eciti kwa eve, "niwebani?" eciti, nine mwana wanu, woyamba. 33Isaki enjenjemela ngako, ndipo eciti, "nibani wasakila nyama nakuleta kwa neo? nakulya ukaliye wela, ndipo namudalisa. Zoona, adalisike."34Pamene Esau ecimvwa mau ba awisi bake elila mokuwa na kulila kobaba, nakuti kwa awisi bake, "nidaliseni, neo nane, atata bangu. 35Isaki eciti, "mkwanu wenze wawela kuni monyenga ndipo watola madaliso bako."36Esau eciti, "nanga siwamene Yakobo? pakuti wanina neo kabili konse. Etola uku wangu, langani lomba watola madaliso wbangu." Ndipo eciti, "muliye nisungileko daliso yangu neo?" 37Isaki eyankha nakuti kwa Esau, "namupanga eve mkulu wako, ndipo kwapasiwa kwa eve kuti onse akwao abe akopolo bake, ndipo nampasa tiligu na vinyu va lomba. Vinyinji votyani vingakucitile mwana wangu."38Esau ecciti kwa awisi bake, "nanga muliye daliso imozi yangu, atata? nidaliseni, na neo, atata." Esau elila mokuwa.39Isaki awisi bake eyankha ndipo eciti kwa eve, "langa, malo yamene ukankhaleko nikutali na kulemela kwa pacalo, kutali na mame yakumitambo. 40Mwalupanga yako ukankhale, nakutumikila mkwanu koma ukamuukile, ukanyang'nyishe goli yako kufumya mumkosi mwako."41Esau emuzonda Yakobo cifukwa ca madaliso yamene awisi emupasa. Esau eciti mumtima mwake, "masiku yolila atata yali pafupi, pakapita izi nipaye mkwasu Yakobo." 42Mau ba Esau mwana mkuleni yeuzyiwa kwa Rabeka. Ndipo emtuma nakumuita Yakobo mwana wake mtontho nakuti kwa eve, "langa, mkwanu Esau ozibindisha eka za weo popingilila zokupaya.43Lomba, mwana wangu, nimvwile neo ndipo ubekuya kwa Labani, mkwasu, ku Harani. 44Nkhala nao pa kanthawi, 45mpakila ukali wa mkulu wako ukacepeko, kufwikila ukali wke wacoka pa weo, ndipo alubeko zuwemucita. Ndipo nikakuwezye soti kufuma kwala. cifukwa nicinji nikulunzeni monse pa panthawi?46Rabeka eciti kwa Isaki, nabeba na moyo cifukwa ca bana banakazi ba Heti. Ngati Yakobo angatole umozi mwa bana banakazi ba Heti ngati mkazi wake, monga anakazi oteti, bayakine banakazi ba mcalo, moyo wangu ungabe na ubwino otyani?"
1Ndipo Isaki eita Yakobo, namkudalisa, nakumlamulila, "osatola mwanakazi mu mtundu wa Kenani. 2Nyamuka nkhoya ku Padani Aramu kung'anda ya Betuele, ausuwao ba anyina wako ukatole mwanakazi kwamene uko m'mozi mwa bana ba Labani, mkwao mwanalume wa anyina wako3Mulungu wamphavu zonse akudalise, muvyalane na kupakisha, kuti munkhale banthu anyinji. 4Akupase madaliso ya Abrahamu kwa weo, nakuli m'mbadwo wokukonkha, kuti utole malo yawenzonkhlapo, yecipasa Abrahmu kuli Mulungu."5Teto Isaki emfumyapo Yakobo. Yakobo eluta kwa Padani Aramu, kwa Labani mwana mwanalume wa betueli mu Aramu, mlongosi wake wa Rabeka anyina bao ba esau na Yakobo.6Esau eona kuti Isaki emudali Yakobo nakumutuma ku Padani Aramu, kuyotola mwanakazi kwamene uko. Eona soti kuti emudalisa nakumupa ulamulilo, kuti, "usatole mwakazi pakati pa Akanani." 7Esau eona soti kuti Yakobo emvwila awisi na anyina, nakuya ku Padani Aramu.8Esau eona kuti anakazi baku Kenani aliyokondweleshe Isaki ausuwake. 9Teto eluta kwa Ishimaeli, nakuyotola, kucoselako anakazi benzenao, etola Mahalati mwana mwankazi wa Ishimaeli mwana wa Abrahamu, mulongosi wake wa Nebayoti ankhale mwanakazi wake.10Yakobo efumako ku Bereseba na kuya ku Haramu. 11Efwika pamalo payakine elala pamene apo, pakuti zuba yenze yeloba. Etolapo mwala umozi apo pamalo, nakuzosamilapo, elala tulo pamalo pamene apo.12elota nakuona kuti matanda epanama pansi palulu pake penzofwika mpaka kululu na angelo ba Mulungu enzokwela nakuselukapo. 13Onani, Yehova epanama nakuti, "nine Yehova, Mulungu wa Abrahamu ausuwako, nine Mulungu wa Isaki. Malo yawalalapo weo nikuoase weo na mibadwo yako.14Mibadwo yako inkhale nga ni kakungu wapacalo ca pansi, ndipo ukamwazyike kum'mazulo, kum'mawa, kum'mpoto, na kum'mwela. Kupitila mwa weo na mibadwo yako mabanja yonse pa calo ca pansi yakadalisike. 15Ona, nili nawe, nikusunge kulikonse kwaungalute. Nikakuwezye soti ku malo yano; Pakuti nikakuleni lini. Nikacite vonse vanakulonjeza weo."16Yakobo peuka kutulo, eciti, " nchendi Yehova ali malo bano, koma nenzevyozibe." 17Ecimvwa mantha eciti, "nipoyofya pano pamalo! Pamene pano ndiye pa ng'anda ya Mulungu. Uyu ndiye mlyango wakululu."18Yakobo euka m'mamawa nakutola mwala wecisamilapo. Nakuupanamika nga ni pilala nakuthilapo mafuta palulu pake. 19Eita malo ayo kuti Betele, koma kufumila kale-kale ayo malo yenzozibika kuti Luzi.20Yakobo elumbila, kuti, "ngati Yehova abe na neo na kunicingilizya munjila iyi yanuyedamo, nakunipa buledi wakuti nilye, na vovwala kuti nivwale, 21kuti niwelele bwino ku ng'anda kwa atata, apo Yehova ankhale Mulungu wangu. 22Lomba uyu mwala wanapanamika nga ni pilala unkhale mwala wopatulika pa vonse vati munipe nipeleke ca khmi kwa mweo.
1Ndipo Yacobo eluta pa ulendo wake nakufwika kumalo ya banthu akum'mawa. 2Pelanga, eona cisime ca manzi m'munda, ndipo onani, magulu ya mbelele yatatu yenze lele pafupi. Pakuti pa cisime ici enzomweshelapo magulu ambelele, ndipo mwala wenzovala pamulyango wa cisime wenze ukulene. 3Magulu onse ambelele akakumana, olyeshela ofunika kukunkhuluzya mwala kuucosa pamulyango wa cisime na kumwesha mbelele, nakuuwzyelapo soti akasilijya.4Yacobo eciti kwa beve, " Anekwasu, mufumila kuni?" Beciti, " Tufumila ku Harani." 5Eciti kwa beve, " M'muziba Labani mwana wa Nahori?" Beciti, " Tumuziba." 6Eciti kwa beve, " Ali bwino?" Beciti, " Ali bwino, langa, Lakele mwana wake mwanakazi akuza na mbelele."7Jacob eciti, "Onani, nipakati pa siku. ni nthawilini yokumanizya magulu ambelele pamozi. Mufunika kuzimwesha manzi nakuzitwala kuti zikalye." 8Beciti, " Tingazimweshe lini mpakana magulu akumane yonse pamozi. Madoda ndiye pati akunkhulujye mwala kufumya pamulyango wa cisime, ndiye pozimwesha mbelele."9Yacobo penzeaalulabila, Lakele ewela na mbelele za awisi, pakuti ndiye enzolusa. 10Yacobo pemuona Lakele, mwana wa Labani, akwao wa anyinawake, na mbelele za Labani mkwao wa anyinawake,Yacobo afwika pafupi, nakukunkhuzya mwala kuucosa pamulyango wa cisime, nakumwesha manzi gulu ya mbelele za Labani mkwao wa anyinawake.11Yacobo emufyofyona Lakelele nakulila ngako mokuwa. 12Yakobo emuuzya Lakele kuti niwa banja ya awisiwake, nakuti ni mwana wa Labeka. Ndipo eutuka kuyouzya awisiwake.13Labani pecimvwa za Yakobo mwana wa mlongosi wake, emuutukila kuyokumana naye, nakumukumbatila, kumufyofyona, nakuza naye ku ng'anda kwake. Yakobo emuuzya Labani vinthu vonse mwevenzele. 14Labani eciti kwa yeve, " Ndithu niwe fupa na mnofu wangu." Ndipo Yakobo enkhala naye ngati mwezi umozi.15Labani eciti kwa Yakobo, " Ndiyekuti ukonosebenzela tyala ndaba niwe m'bululu wangu? Niuzje, malipilo yako nicinji? 16Lomba Labani enze nabana anakazi abili. Zina la mwana mkulene enze Leya na zina la msaza enze Lakele. 17Leya enze na meso yatontho, koma Lakele enzeoneka okongola. 18Yakobo enzokonda Lakele, ndipo eciti, " Nikusebenzeleni zaka seveni pa Lakele, mwana wanu msaza."19Labani eciti, " Ni cabwino kuti ni pase weo kuposa kupasa mwanalume muyakine. Nkhala na neo." 20Teto Yakobo esebenza zaka seveni pa Lakele; ndipo kwa yeve yeoneka monga ngati ni masiku ya tontho, kamba ka cikondi cenzenaco pa yeve.2122Ndipo Yakobo eciti kwa Labani, " Nipaseni mwanakazi wangu, pakuti nasilizya masiku yangu- nufuna kuti nimkwatile!" Teto Labani esonkhanisha pamozi madoda yonse nocita madyelelo.23M'mazulo, Labani etola Leya mwanawake mwanakazi nakumtwala kwa Yakobo, nakulobana naye. 24Labani epasa wanchito wake mwanakazi Zifa ku mwanawake Leya, kuti ankhale wa nchito wake. 25M'mawa,kansi onani, enze Leya! Jakobo eciti kwa Labani, " Nicinji ici camwacita kwa neo? Niliye sebenzele Lakele? Ni cinji nanga camwaninamizyila?"26Labani eciti, " Ni mwambo wasulini ku kwatiwisha mwana mwanakazi msaza mkulene akaliye kukwatuiliwa. 27Silizya sondo yacikondwelelo ca ukwati na mwana uyu, ndipo tizakupase uyu ukanisebenzela zaka seveni ziyakine soti."28Yakobo ecita teto, esilijya sondo ya Leya. Nipo Labani empasa soti Lakele mwanawake mwanakazi kuti ankhale mkazi wake. 29Labani etola soti Biliya nopasa mwanawake Lakelele, kuti ankhale wa nchito wake. 30Teto Yakobo elobana na Lakele, soti, koma enzokonda ngako Lakele kuposa Leya. Teto Yakobo esebenzela soti Labani zaka seveni.31Yehova eona kuti Leya enzosakondewa, teto esegula mala yake, koma Lakele enzevye mwana. 32Leya enkhala na vumo novyala mwana mwanalume, ndipo emuteya zina kuti Rubeni. ndaba eciti, " Pakuti Yehova waona kusauka kwangu; lomba mwanalume wangu akonikonda neo."33Ndipo enkhala soti navumo novyala mwana mwanalme. Eciti, " Pakuti Yehova wamvwa kuti nukondewalini, muoneka wanipasa mwana uyu mwanalume soti. Ndiye emuteya zina kuti Simiyoni. 34Ndipo enkhala soti na vumo novyala mwana mwanalume. Eciti, " Apa mwanalume wangu aphatikizike kwangu, cifukwa namuvyalila bana analume." Mwaici emuteya zina kuti Levi.35Enkhala soti na vumo novyala mwana mwanalume. Eciti, " Ino nthawi nikomuyamika Yehova." Mwaici emuteya zina kuti Yuda; ndipo eleka kuvyala bana.
1Pamene Rakele eona kuti eona kuti aliyomuvyalile bana Yakobo, Rakele ecimvwa nsanje kuli mkwao. Emuuzya Yakobo, "nipase bana olo ninifwe." 2Yakobo ekalipa ngako kuli Rakel. Emuuzya kuti, "nili lini m'malo ba Mulungu, wakulesha kuti unkhalle na bana."3Emuuzya kuti, "Ona, kuli wanchito wang Biliha. Nkhoya kwa eve, kuti angavyale bana pa mendo bangu, na ne ningankhaleko na bana muli eve." 4Teto emupa wanchito wake Biliha kuba mwanazi wake, ndipo Yakobo elala naye.5Biliha emita nakumubalila mwana mwanlume Yakobo. 6Rakele eciti, "Mulungu wanileshelela neo, wanimvwa nakunipasa mwana mwanume." mwa ici emutaya zia Dani.7Biliha, wanchito wa Rakele, emita soti nakubala mwana wacibili kwa Yakobo. 8Rakele eciti, "Kulimbana kwa mphamvu nalimbana naye mkwasu nakumupambana." Emuteya zina Nafitali.9Pamene Leya eona kuti waleka kuvyala, etola Zilipa, wanchito wake, nakumupasa Yakobo kuti abe mkazi wake. 10Zilipa, wanchito wa Leya, evyala mwana mwanalume kuli Yakobo. 11Leya eciti, "uyu nimwai!" teto emuteya zina Gadi.12Ndipo Zilipa, wanchito wa Leya, emuvyalila Yakobo mwana mwanalume wacibili. 13Leya eciti, "nakondwela! cifukwa bana banakazi ba kaniite kukondwa." Emteya zina yake Asa.14Rubeni eluta mu masiku yovuna tiligu nakupeza mankhwala yolezyelesha mu munda. Nakuyaleta kwa anyina Leya, Ndipo Rakele eciti kwa Leya, "nipaseko mankhwala yozyelesha ya mwana wako." 15Leya emuyankha kuti, "yuoneka nkhani kitontho kuli weo, kuti wetola mulume wangu? ufuna utole na mankhwala yolezyelesha, soti?" Rakele eciti, "kansi alale na weo lelo usiku, cifukwa ca mankhwala ya mwana wako."16Yakobo efuma kumunda mcingulo, Leya emulandila nakumuuzhya kuti uzelale na neo, nakulipilila na mankhwala ya cikondi ya mwana wangu yolezelesha." Teto Yakobo elala naye Leya usiku. 17Mulungu emumvwa Leya, emita nakuvyal mwana mwanlume wa faifi muli Yakobo. 18Leya eciti, "Mulungu wanilipila, cifukwa nepasa wanchito mwanakazi kuli mulume wangu." Emuteya zina yake Isaka.19Leya emita na kuvyala mwana mwanlume wa sikisi kwa Yakobo. 20Leya eciti," Mulungu wanipasa mphaso yabwino. Ndipo mulume wangu azanikonde cifukwa namuvyalila bana banalume sikisi." 21Emutya zina Zebuluni. Kucoka apo evyala mwana mwanakazi nakumuteya zina yake Dina.22Mulungu emkumbukila Rakele nakumumvwa. Nakumulengesha kuti amite. 23Emita nakuvyala mwana mwanlume. Eciti, "mulungu wanicosa nsoni." 24Emuteya zina yake Yosefe, nakuti, "Yehova waniikilapo mwana mwanalume muyakine.25Rakele pecivyala Yosefe, Yakobo euzya Labani, "nileke nibekuya koteto kuti nikalute ku ng'anda yangu na ku calo cangu. 26Nipaseni akazi bangu na bana bangu banakusebenzelani, unileke nibekuya cifukwa uziba mwanakusebenzela."27Labani emuuzya kuti, "ngati napeza kukondelewa m'menso mwako, ulindile, cifukwa na ziba kusebenzesha kuombeza kuti Yehova wanidalisa cifukwa ca weo." 28Ndipo eciti, "kamba malipilo yako, ndipo nikulipile."29Yakobo emuuzya kuti, "uziba mwanakusebenzela weo, namwamene vibeto vako vapakila na neo. 30Ndaba wenze na vitontho nikaliywela, koma vpaka ngako. Yehova wakudalisa paliponse panasebenza. Lomba nibasebenzele lini ba m'banja mwangu.31Teto Labani eciti, "Nikulipile cinji?" Yakobo eciti, "unipase ciliconse, ngati unicitile ici neo, Nilyeshe vibeto vako neo. 32Leka niyende-yende mu vibeto vonse lelo, nicosemo vamabanga-mabanga na vamathotho-mathotho na zifipa zonse mbelele, nazamathotho-mathotho mbuzi zamabanga-mabanga. Izi ndiye zati zinkhale malipilo bangu.33Cilungamo cangu cini kambileko mu sogolo, pati ukawele ku zoona malipilo bangu. zonse ziliye mabanga na mathotho ku mbuzi, na zifipa mu mbelele. Ikapeze na neo nishi niyoiba." 34Labani eciti, "zamvwika. zinkhale monga muwkambila."35Siku yamene iyo Labani ecosa mbuzi zanalume zenze za mabyululu-mabyululu na zenze na mathotho-mathotho, na mbuzi zinakazi zenze za mabanga-mabanga, na zenze na mathotho-mathotho, na liyonse yenze na tutuba mkati, zonse zenze zifipa pakati pa mbelele, ndipo epasa bana bake banalume. 36Labani eika ulwendo wa masiku yatatu pakati pa eve na Yakobo. Teto yakobo epitilizya kusunga mbelele za Labani.37Yakobo etola misambo yotenda ibisi ya vimiti va mkundi, na alimoni wa cimuti ca puleni, na kushuba vikwa kucosako kamuti katuba kenze mkati. 38Etola misambo yeciopala nakuika kusogolo kwa mbelele, kusogolo kwa voikamo manzi yakumwa. Zenzomita zikawela kuzokumwa manzi.39Vibeto vephingana pasogolo pa misambo; ndipo zebala bana zabyululu, zamathotho, na zamabanga. 40Yakobo esiyanisha vibeto, nakuika ziyake zilange kuli zamabyululu nyama na mbelele zifipa mu vibeto va Labani. Ezipatulila eka mbelele zake mwine osaziika pamozi na za Labani41Ngati mbelele zokosa zuphingina, Yakobo enzolalika misambo mu mucomweshelamo vibeto pamenso pa vobeta, kuti zimitile pakati pa misambo. 42Koma zobeta zofoka zikawela, enzoikapo lini misabo pasogolo pake. Teto nyama zofoka zenze za Labani, zokosa zenze za Yakobo.43Mwanalume uyu enkhala wacuma ngako, enze na vobeta vinyinji, na banchito analume na anakazi, na ngamila zinyinji na abulu anyinji.
1Lomba Yakobo ecimvwa mau ya bana banalume ba Labani, pebeciti, " Yakobo watitolela vonse venze va awisiwasu, ndipo nikucokela mu katundu wa atata mwa walemelela." 2Yakobo eona kalangidwe pa meso ya Labani. Eona kuti nkhalidwe pa yeve yasintha. 3Ndipo Yehova eciti kwa Yehova, "Welela ku malo ya makolo yako kwakwanu, ndipo ninkhale nawe."4Yakobo etumizya mau kwa Lakele na Leya kuti awele kwenzobetela mbelele zake 5ndipo eciti kwa beve, "Naona cinkhalidwe ca ausuwanu kwa neo casintha, koma Mulunngu wa atata alinane. 6Muziba kuti na mphamvu zangu zonse nankhala nusebenzela ausuwanu.7Ausuwanu aninamizya nakunisinthila malipilo ka teni, koma Mulungu aliyocivomele kuti anicite ciyipa. 8Ngati enzenena kuti, 'Zamabyululu byululu zikankhale malipilo yako,' lomba mbelele zonse zubala bana amabyululu. Ngati enzenena kuti, ' Zamabanga zikankhale malipilo bako, lomba ndiye kuti zonse mbelele zubala bana amabanga mabanga. 9Munjila iyi Mulungu ecosa vobeta kwa ausuwnu nopasa neo.10Panthawi yobala, nili m'maloto neona apongo enzokwela zanakazi enze amabyululu byulu, amabanga mabanga,na amathotho mathotho. 11M'ngelo wa Mulungu eciti kwa neo m'maloto, 'Yakobo' Neciti, 'Nili pano.'12Eciti, 'Tumphula meso bako uone apongo enzokwelana na zanakazi. Ni amabyululu byululu, amabanga mabanga, na amathotho mathotho, ndaba naona vonse vakucita Labani kwa weo. 13Neo nine Mulungu waku Beteli, kula kwewe panamika nsanja noizoza mafuta, kula kwewepanga lonjezo kwa neo. Lomba nyamuka ndipo ucoke kuno ku malo uwelele kumalo kwewebadwila."14Lakele na Leya beyankha ndipo beciti kwa yeve, " Ko paliko gao kapena mbali yasu seo paza m'ng'anada mwatata? 15Ko otitola lini monga nise banthu aziko lacilwendo seo? Pakuti etigulisa nakutionongela ndalama zasu. 16Pakuti cuma conse cecosa Mulungu kwa ausuwasu lomba nicasu nabana basu. Lomba zili zonse zawanena Mulungu kwa weo, uzicite."17Ndipo Yakobo enyamuka nakuika bana bake analume nazinakazi bake pa ngamila. 18Epesa vibeto vake vonse pasogolo pake, pamozi na katundu wake wonse, kuikapo na vobeto vepeza mu Padani- Aramu. Enyamuka kuluta kwa Isaki awisi mu ziko ya Kenani.19Ndipo Labani peluta kuyocosa usako mbelele zake, Lakele eiba tumilungu twenze m'ng'anda mwa ausuwake. 20Yakobo naye enamizya Labani wamu Arameni, posamuuzya kuti akuya. 21Ndipo ethaba na vonse venzenavo msanga msanga no jumpha mkolo, no kwezeka ku ziko la lupili la Giliyadi.22Pasiku yacitatu Labani bemuujya kuti Yakobo ethaba. 23Etola azinekwao noyamba kulondolamo kwa masiku seveni. Ndipo bemupeza muziko ya malipili ya Giliyadi.24Lomba Mulungu emuonekela Labani waku Arameni kumaloto usiku nonena kuti kwa yeve, " Unkhale chelu kuti usalabile vabwino kapena viyipa kwa Yakobo." 25Labani emupeza Yakobo ndipo wamanga matenti bake mu ziko yamulupili. Labani naye na anekwao epanga misakasa mu zio yamulupili ziko ya Giliyadi.26Labani eciti kwa Yakobo, " Ko ndiye cinji cawacita ici, kuninamizya nakunyamula bana bangu anakazi monga nakapolo ba nkhondo? 27Ni cifukwa canji kuti wethaba mwacisinsi nakunibisa osaniuzya? Sembe nekumasula na cisangalalo na nyimbo, na vitolilo na mbata. 28Uliye nilole neo kuti nifyofyone azukulu na bana bangu. Lomba wacita vinthu mopusa.2930Nina mphamvu yokucita viyipa, koma Mulungu wa auso enikambisha usiku wapita kuti, " Unkhale na chelu pokamaba na Yakobo nakuti usalabile vabwino kapena viyipa." Lomba waluta ndaba wenzoyewa kuwelela ku ng'anda ya auso. Nanga weibilanji tumilungu twangu?"31Yakobo eyankha kuti kwa Labani, " Ni cifukwa cakuti nenze na mantha kuti munilonde bana banu anakazi naukali. mwakabisila nethaba. 32Aliyense eiba tumilungu twanu apitilizyelini kuba na moyo. Pameso yazinekwasu, fufuzani cili na naneo ngati ni canu mutole." Pakuti Yakobo aliye zibe kuti Lakele ndiye eiba.33Labani eloba mu tenti ya Yakobo, mu tenti ya Leya, na m'matenti ya ba nchito anakazi babili koma aliye pezemo kanthu. Efuma mu tenti ya Leya noloba mu tenti ya Lakele.34Lomba Lakele niye enzetola tumilungu twa m'ng'anda nakutuika pa conkhalapo capa ngamila, nnkhalapo. Labani esakila tenti yonse, koma sapeza kanthu. 35Ndipo eciti kwa ausuwake, " Musakalipe, atata, kuti nupanama lini pameso panu, nifukwa cakuti nili munthawi yangu yaku mwezi." Teto esakila koma aliyezione milungu ya m'ng'anda mwake.36Ndipo ekangana naye Labani. Eciti kwa yeve, "Nalakwa cinji neo? cimo yangu niyotyani, kuti mwaukali mwanilondola pavuli? 37Pakuti mwasakila pa katundu wangu onse. mwapezapo cinji canu mweo camu ng'anda mwanu? Viyikeni apa meso ya anekwasu kuti agamule pa seo tabili.38Kwa zaka 20 nankhala na mweo Mbelele na mbuzi zanakazi zanu zilye poloze, koma soti nliye lyepo mwana wa cibeto canu ciliconse. 39Zenzolyewa na vinyama nilyete kwa mweo. koma m'malo mwake, nenzo citola kuti yalyewa niyangu. Mwenzo nilipilisha pa cibeto cili conse cikasoba. Olo caibiwa m'zuba kapena usiku. Neo nenzepo nthawi zonse; 40m'zuba zuba yenzonishoka ndipo usiku mphepo yenzoni kanthamula; ndipo usiku nenzo lala lini41Zaka 20 zonse izi nenze m'banja lanu. Nesebanza zaka 14 kusebenzela bana banu anakazi abili, na zaka 6 kusebenzela vibeto. Mwanisinthila malipilo yangu ka 10. 42Pokhapo ngati Mulungu wa ausuwangu, Mulungu wa Abrahamu, Mulungu wakuyopa Isake, enze naneo, kunena cilungamo sembe mwenitumizya na m'manja muliye kanthu. Mulungu waona kudyakiliwa kwangu nakusebenza na mphamvu kwangu, ndipo ekuzuzulani usiku wapita."43Labani emuyankha Yakobo nakuti, "Bana anakazi aba ni bangu, azukulu nazukulu bangu neo, vibeto ni vibeto vangu. Vonse vauona ni vangu. Nanga lelo nicinji cinngacite pa bana anakazi aba kapena pa bana bao becivyala? 44Lomba teti, tiye tipange pangano, weo na neo, leka unkhale umboni pakati pa weo na neo."45Ndipo Yakobo etola mwala nakuupanamika kuti cinkhale cizindikilo. 46Jacobo eciti kwa anekwao, " Unjikani myala," Ndipo beunjika myala nopanga nthutu ya myala. Ndipo becilya cakulya pa nthutu. 47Labani epateya zina kuti Yegara-sahaduta, koma Yakobo eitapo kuti Galiyeada.48Labani eciti, " Iyi nthutu ni umboni pakati pa weo na neo lelo." Coteto zina yenkhala Galeada. 49Poitiwa soti kuti Mizipa, cifukwa Labani eciti, " Lekani Yehova ayang'anile pakati pa weo na neo, ngati tataikana uyu na muyake. 50Koma ngati unzunza bana bangu anakazi, olo watola anakazi ayakine kumbali kwa bana bangu anakazi, ona olo kuti paliye munthu aliyense alinase, ona, Mulungu ndiye mboni pakati pa neo na weo."51Labani eciti kwa Yakobo, " Langa nthutu iyi, na mzati uyu, yanaika pakati pa weo na neo. 52Nthutu iyi ni mboni na mzati uyu ni mboni, kuti sinizapitilila nthutu iyi kuza kwaweo, ndipo nawe siuzacitta teto kulumpha nthutu na mzati kuza kwa neo, kuzocita ciyipa. 53Lekani Mulungu, Lekani Mulungu wa Abrahamu, mulungu wa Nahori, milungu ya ausuwao, aweluze pakati pasu." Yakobo elumbila mwa mantha ya ausuwake Isake.54Yakobo epeleka nsembe pa lupili noita anekwao onse kuzokulya cakulya. Becilya nonkhala pa lupili usiku onse. 55M'mamawa Labani euka, nofyfyontha azukulu bake na banabake nakubadaliso. Ndipo Labani eyambapo kuwelela kwao.
1yakobo naye eluta njila yake, na angelo a Mulungu, ekumana naye. 2Pecibaona Yakobo eciti, "aya ni malo ya Mulungu, "teto eita pamalo apo kuti Mahanaimu."3Yakobo etuma amithenga pasogolo pake kwa mkulu wake Esau kumalo a Seiri, mcalo ca Edomu. 4Ebalamulila, kuti, "izi niye zati mulabile kwa bwana wangu Esau: izi niye zolabila wanchito wanu Yakobo: 'Nenzokhala na Labani, naktui nacelwa kuwelela mpaka lomba. 5Nili na ng'ombe na mabulu, na vibeto, na banchito banalume, na banchito banakazi. Natumauthenga uyu kwa bwana wangu, kuti ningapeze kukondelewa m'menso mwanu.'"6Bamithenga bewelela kwa Yakobo nolabila kuti, "teluta kwa mkulu wako Esau. okua kuzokumana nawe, na banthu banalume 400 balinaye." 7Lomba Yakobbo eyopa ngako no khumudwa. Teto egaba banthu bake benze nao m'magulu yabili, na vibeto, na ng'ombe, na ngamila. 8Eciti, Esau akawela kugulu imozi niceneka, gulu yosila iutuke."9Yakobo eciti, "Mulungu wa atta Abrahamu, Mulungu wa atat a isaki, yehova, elabila kuti kwa neo, 'welela ku calo cako na mtundu wako, na neo nikulemeleshe,' 10nuyenela lini za zocitika za kukhululipilika kwa pangano na kuyembekezeleka konse kwa mwaonesha kwa wanchito wanu. Ndaba na ndodo yangu tyanla netauka Yorordani iyi. Teto lomba nankhala magulu abili.11Napapata nipulumusheni ku kwanja ya mkwasu, kwanja ya Esau. Ndaba numuyopa, kuti awele nocita ciipa na banakazi bali na bana. 12Koma mweciti, 'nikulemeleshe. Nikapange mbadwe wako monga ni mcenga wapanyanja, wakuti kungabelenge lini.'"13Yakobo enkhala pamene pala usiku uyo. Etolapo pa va enze navo nopanga mphaso kwa Esau, mkwao: 14mbuzi zinakazi 200 na mbuzi zinalume 20, mbelele zinakazi 200 na mbelele zinalume 20, 15ngamila zamkaka 30 na tubana twao, ng'ombe 40 zinalume zili 10, abulu bali 20 banakazi na banalume bali 10. 16Izi epasa m'manja mwa banchito bake, mtundu uli onse wa vobeta paweka. Eciti kwa banchito bake, "nkhoyani pasogolo pangu notalamusha vobeta mu mitundu yao."17Elamulila wanchito wake woyamba, kuti, "akakumana namwe Esau nokunshani, kuti, 'nimwe bani? mukya kuni? nga ivi vinyama vili pasogolo panu nivbani?' 18Lomba mulabile kuti, 'niva wachito wanu Yakobo. Nimphaso zotwalila bwana wangu Esau. Langani, otikonkha kuvuli."19Yakobo euzya soti malangizo ku gulu yacibili, yacitatu, na onse nalume enzokonkha vinyama. Eciti, "mumuuzye cimo-mozi Esau mukakumana naye. 20Mukalabile soti kuti, 'wanchito wanu Yakobo akuza pavuli pasu.'" Naba eganiza kuti, nimumvwishe bwino na mphaso zati nitume pasogolo pangu. Pasogolo pake nikamuona eve, payakine anilondelele. 21"Teto mphaso zeluta pasogolo pake. Eve esalila mtenti nthawi iyo.22Yakobo euka usiku, notola banakazi bake abili, banchito bake banakazi baili, na bana bake banalume leveni. Ebatuma kusilya kwa ciba ca Yaboki. 23Teto niye mwebatumila kusilya kwa mkolo na katundu wake wonse.24Yakobo esala eka, na munthu mwanalume elimbana naye mpaka kumatanda kuca. 25Uyu munthu mwanalume peona kuti aliye mupambane, echaya Yakobo pa mfyuku. Mfyuku ya Yakobo yevyungunuka penzolimbana naye. 26Munthu uyu eciti, "nileke nilute kwayamaba kuca. Yakobo eciti, "nikuleke lini kuti ulute mpaka unidalise."27Mutnhu uyu eciti, "niwe bani zina?" Yakobo eciti, "Yakobo." 28Munthu wala eciti, "ukoitiwa lini Yakobo kuyambila lelo, koma Israeli. Naba walimbana na Mulungu na banthu banalume nakumpambana."29Yakobo emkosha, "napapata niuzyeni zina yanu. " Eciti, "unikonshelanji zina?" Pamene apo emudalisa. 30Pamalo apo Yakobo etapo kuti Penueli ndabaeciti, naona Mulungu menso na menso, na umoyo wangu niomasuka."31Zuba yemufumila Yakobo penpita pa Penueli. Enzogolintha cifukwa ca mfyuku yake. 32Nicifukwa banthu ba Israeli bakulya lini nyama za pamfyuku, ndaba uyu munthu eononga nyama-nyama povyungunula mfyuku ya Yakobo.
1Yakobo enyamula mutu nakuzolanga, akeleonani, Esau enzokuza, pamozi nayeve penze madoda 400. Yakobo egaba bana pakati pa Leya, Lakele na nchito anakazi abili. 2Ndipo eika anchito anakazi na bana bao kusogolo, Leya na bana bake elondolapo, nosilizyila na Lakele na Yosefe. 3Yeve yeka ndiye eluta pasogolo pao. Egwada pansi nobelama ka 7, mpakana pefika pafupi na mkwao.4Esau eutuka kuyokumana naye, nomukumbatila, nomukangamila m'mkosi, ndipo emufyofyontha. Ndipo belila. 5Esau penyamula meso nolanga, eona anakazi na bana. eciti, " Nibani banthu aba baulinao? Yakobo eciti, " Bana bepasa Mulungu mwa cisomo kwa kapolo wanu."6Ndipo banchito banakazi bewela pasogolo nabana bao, nakugwada pansi. 7Wokonkhapo enze ni Leya nabana bake kuzogwada pansi. Pothela pake Yosefe na Lakele bewela pasogolo kuzogwada pansi. 8Esau eciti, "Uthanthauzanji pa magulu aya yanakumana nayo?" Yakobo eciti, " Kuti nipeze cisomo pa meso ya mfumu yangu."9Esau eciti, "Nina vinyinji, mkwasu. Sunga vaulinavo nivako." 10Yakobo eciti, "Yai, napapata, ngati napeza cisomo m'meso yanu, vomelani mphaso yafuma m'manja yangu, chendi naona nkhope yanu, cili monga ngati naona nkhope ya Mulungu, nakuti mwanilandila neo. 11Napapata landilani mphaso zanakuletelani, ndaba Mulungu wanicitila cifundo, nakamba kakuti nili navo vinyinji." Ndaba Yakobo emukakamizya, Esau evumela.12Ndipo Esau eciti, " Tiyeni lomba tiyambepo. Nisogole neo." 13Yakobo eciti kwa yeve, "Mfumu yangu yuziba kuti bana akali batontho, ndipo mbelele na ng'ombe zina matole onyonkha. Ngati tingazipese kunyamuka ulendo ngankhale siku imozi, nyama zonse zizifwe. 14Napapata lekani mfumu yangu ilute pasogolo pa kapolo wanu. Nikoyenda patontho patontho, patamphuloyuvuyendelapo vobeta vanilinavo, napamayendedwe yabana, mpakana nikafike ku mfumu yangu ku Sela."15Esau eciti, "Lekani nikusiyeni na anyamata bayake pa anyamata banilinawo." Koma Yakobo eciti, "Mucitilanji teti? Lekani nipeze cisomo pa meso ya ambuye wangu." 16Teto Esau pasiku ila eyambapo kuwelela ku Sela. 17Yakobo eluta ku Sikoti, nozimangila ng'anda navibaya vavobeta vake., mwaici malo yoitiwa kuti Sikoti.18Yakobo pefuma ku Padalanama, efwika bwino ku boma ya Sekemu, iyi ili mu Kenani. Emanga msasa pafupi na boma. 19Ndipo egula malo ku bana ba Hamoli yekhomapo tenti yake, usuwake wa Sekemu, pa mtengo wa siliva 100. 20Kwamene kwala eika guwa nakuita kuti Eleloha Aisraeli.
1Lomba Dina, mwana mwanakazi wa Leya wevyala kwa Yakobo, eluta kuyokuma na anakazi batontho-batontho ba mula mcalo. 2Sekemu mwana mwanalume wa Hamori waku Hivi, mwana wa mfumu wa mula mcalo, emuona eve. Emtola na kulala naye, nakumumvwisha nsoni. 3Ekopeka naye Dina. mwana mwanakazi wa Yakobo. Emkonda mwanakazi uyu na kulabila naye mofewa.4Sekemu elabila na awisi a Hamori, eciti, "munitolele mwanakazi uyu kuti abe mwanakazi wangu." 5Lomba yakobo ecimvwa kuti emuipisha Dina mwana wake. Bana bake banalume benze msanga, teto benkhala cete mpaka pewela.6Hamori awisi ba Sekemu eluta kuyolabila na Yakobo. 7Bana ba Yakobo bewela kufumila msanga becimvwa nkhani iyi. Analume bala bekhumudwa, bakalipa ngako ndaba bepepusha Israeli palala na mwana wa Yakobo, pakuti cinthu ici conzofunika lini kucitika.8hamori elabila nao, kuti, "mwana wangu Sekemu emkonda mwana wanu mwanakazi. Napapata mumpase kuti ankkhale mwanakazi wake. 9Mulungulane nase mutipase bana banu banakazi, na mweeo mutole bana basu banakazi. 10Munkhale nase, na calo cibe comasuka kwa mweo kunkhalamo na kucitamo malonda, na kupezamo cuma."11Sekkemu eciti,kwa awisi na azilongosi bake ba Dina, "lekani nipeze kukondelewa pamenso panu, na ciliconse cati muniuzye nikupaseni. 12Muniuzye neo mtengo ukulu wa ndalama yacikwati na mphaso mwamufunila ndipo nipeleke ciliconse cati muniuzye, koma munipase mwankazi uyu kuti abe mwanakazi wangu. 13Bana ba Yakobo bemuyankha Sekemu na awisi wake mwa cinyengo ndaba Sekemu eipisha Dina mlongosi wao.14Beciti kwa beve, "tingacite lini cinthu ici, kupasa mlongosi wasu ku analume osatendewa; pakuti ico nicomvwisha nsoni kwa seo. 15Pa ici ceka cati tifune seo kuti mu cite apo tovomelezyane namwe: ngati mungatendewe monga seo, ngati mwanalume aliyense pakati panu watendewa. 16Apo peve tingakupaseni bana basu banakazi, naseo ndiye patingatole bana banu banakazi, ndipo tinkhale namawe nakunkhala banthu amozi. 17Koma nagti simungatimvwile na kutendewa, titole mlongosi wasu na kuya naye."18Mau bao bemkondwelesha Hamori na mwana wake Sekemu. 19Munyamata uyu aliye celwe kucita vecinena, ndaba enze okondwela na mwana mwanakazi wa Yakobo, nakuti enze munthu opasiwa ulemu kuposa bayakine mng'anda ya awisi.20Hamori na Sekemu mwana wake eluta pa cipata ca mzinda na kulabila na analume ba mumzinda wao, eciti, 21"Aba bali pa mtendele na seo teto balekeni bankhale mu calo na kucita malonda, pakuti calo nicikulu ngako kubakwanila. Lekani titole bana bao banakazi kuba anakazi basu na seo tipase bana basu banakazi.22Pa ici ceka catiuzya ndiye pati bativomele aba kunkhala nase na kunkhala banthu amozi. Ngati mwanalume aliyense pakati pasu watendewa, monga mwalili beve. 23Sikuti vibeto vao na cuma cao- na nyama zao zonse zibe zasu? Teto tiyeni tivomelezyane nao, ndipo bankhale pakati pasu."24Analume onse amumzinda emvwilila Hamori na Sekemu, mwana wake, Mwanalume aliyense etendewa. 25Pa siku yacitatu, benze bakalukumvwa kubaba, bana ba Yakobo (Simeoni na Levi azilongo ba Dina) aliyense etola lupanga yake na kuononga mzinda wamene wenze na kucingililiwa kwabwino, na kupaya banalume onse. 26Bepaya Hamori na mwana wake Sekemu na nsonga ya lupanga. Betola Dina mu ng'anda ya sekemu nakuya naye.27Bana bayakine ba Yakobo beloba mumzinda nakutola vonthu vao, ndab bala banthu beipisha mlongosi wao. 28Betola mbelele zao, ng'ombe zao, abulu bao na vonse venze mumzinda na minda yenze pafupi na 29cuma cao conse. Bana bao onse na anakazi bao onse, betola. Betola soti cuma cao conse cenze muman'ganda bao.30Yakobo eciti kwa Simeoni na Levi, "mwaniletel mavuto, kuti muninunkhishe ku bene ba cino calo, a Kanani na a Perizi. Seo nise batontho, bakasonkhana na kutiukila seo nakuticita nkhondo, ndiye kuti bationonge neo na banja langu." 31Koma Simeoni na Levi beciti," Nanga Sekemu enzofunikila kucita na mlongosi wasu monga mwangacitile na hule?"
1Mulungu eciti kwa Yakobo, "Nyamuka, nkhoya ku Betele, ukankhale kwamene kula. Ukamange guwa kwa Mulungu, wamene ekuonekela peweutuka kufuma kwa Esau mkwanu." 2Ndipo Yakobo eciti kubam'ng'anda mwake naku onse benzenaye "Cosani milungu yonse yacilwendo yimulinayo. Zitubisheni nosintha vovwala. 3Ndiye patitilute ku Betele. Nikuyomanga guwa ya Mulungu kwamene kula, eniyanha neo m'masiku ya mavuto yangu, ndipo onkhala nane kulikonse kwanaluta."4Teto emupasa milungu yacilwendo yonse yebenze nayo m'manja mwao, namphete zenze kumatu kwao. Yakobo evifwikila pansi munyasi mwa cimuti cenzepafupi na Sekemu. 5Balipa ulendo, Mulungu eleta mantha pa mizinda yonse enzozungulila, teto banthu bala aliyoyemba kubakonkha konkha bana ba Yakobo.6Teto Yakobo efwika ku Luzi ( Uku, niku Betele), wamene uli mziko ya Kenani, yeve nabanthu onse benzenao. 7Emanga guwa kwamene kula nakuiyita kuti Ele Betele, cifukwa Mulungu eonekela kwa yeve, penzoutuka mkwao. 8Debola, mulezi wake wa Rabeka, ecifwa. Eikiwa m'nyasi mwacimuti caku Betele, teto enzoitapo kuti Aliyoni Bakuti.9Yakobo peciwela kufumila ku Padanaramu, Mulungu emuonekela soti nakumudalisa. 10Mulungu eciti kwa yeve, "Zina lako niwe Yakobo, koma zina lako silizankhala soti Yakobo. Zina lako unkhale Israeli." Teto Mulungu emuteya zina kuti Israeli.11Mulungu eciti kwa yeve, "Nine Mulungu wa mphamvu zonse. Muvyalane ndipo mupake. Ziko nama yiko anyinji bakafume mwa weo, ndipo mafumu yakacokele pakati pa mubadwe wako. 12Malo yenepasa Abrahamu na Isake, nipase weo. Kwa mubadwe kucokela kwa weo nubapasa aya malo." 13Mulungu ecoka pa malo penzolabila naye.14Yakobo epanamika mzati pamalo pemukambishila Mulungu, mzati wa mwala. Ethilapo copeleka cakumwa nothilapo mafuta. 15Yakobo eita pamalo pemulabizyila Mulungu, Betele.16Beyenda kufuma ku Betele. Pebenze bakali na mtunda kufwika ku Efrati, Lakele yeuka vumo. Enze na vuto ikulene kuti avyale. 17Akali mukati mwa vuto ya uvyazi, mubeleki eciti kwa yeve, "Osayopa, pakuti lomba unkhale soti namwana mwanalume muyakine." 18Penzokufwa yeve, akali kufuza emuteya zina kuti Beni-oni, koma ausuwake amuteya zina kuti Benjamini. 19Lakele ecifwa ndipo emuika panjila yakuya ku Frati ( Yamene ili, Betelehemu). 20Yakobo epanamika mzati pamanda yake. Ni cizindikilo ca manda ya Lakele mpaka lelo.21Israeli eyenda ndipo eika matenti kupyola pa sanja ya vibeto. 22Israeli akalunkhala m'malo yala, Rubeni elalana na Biliya mwanakazi mtontho wa ausuwake ndipo Israeli ecimvwa za ici. Lomba Israeli enze nabana 12.23Bana bake kwa Leya enze Rubeni, mwana oyamba wa Yakobo, Simeoni, Levi, Yuda, Isakara na Zebulani. 24Bana bake kwa Lakele Yosefe na Benjamini. 25Bana bake kwa Biliha, wanchito wake, Dani na Nafitali.26Bana bake kwa Zila, wanchito wake, enze Gadi na Asa. Onse aba enze bana ba Yakobo bebadwa penzonkhala mu Padanaramu. 27Yakobo efwika kwa Isake, ausuwake, ku Mamre, ( Kwamene kwenze ku Kiriyati- Ariba kapena soti kuti Hebroni), kwamene Abrahamu na Isake kwenzo nkhala.28Isake enkhala zaka 180. 29Isake efuza kosilizila nakufwa, ndipo ekiwa pamakolo bake, munthu okalamba na msiku bake, Esau na Yakobo, bana bake bemuika.
1Aba ndiye bana ba Esau (enzoitiwa soti kuti Edomu). 2Esau elungula banakazi bake ku Kenani. Aba ndiye benze banazaki bake: Ada mwana mwanakazi wa Eloni mu Hiti; Oholibana mwana mwanakazi wa aAna mzukulu wa Zibeoni waku Hivi; 3Na Basemati mwana mwanakazi wa Ishimaeli, mlongosi wa Nebayoti.4Ada evyala Elifazi kwa Esau, na Basemati evyala Ruyeli, 5Oholibna evyala Yeusi, Yalami, na Kora. Aba ndiye benze bana ba Esau bemuvyalila mu calo ca Kanani.6Esau etola anakazi bake, bana banalume, banakazi, na bonse ba mbanja yake, vibeto vake- vons- na nyama zonse ziyakine, na cuma cake conse, cesonkhanisha mcalo ca Kenani, nakuluta mcalo ciyakine kutali na mkwao Yakobo. 7Ecita ici nada cuma cao cenze cinyinji, kuti bangankhale pamozi. calo cenze nkhalako ciliye bakwanilire kamba ka vibeto vao. 8Teto Esau loitiwa soti kuti Edomu, ecionkhala ku lupili ku seiri.9Aba ndiye benze bana ba Esau, kholo ya ba Edomu mu lupili ku Seiri. 10Aba ndiye mazina ya bana banalime ba Esau: Elifazi mwana wa Ada, makazi wa Esau; Reueli mwana wa Basemati, mkazi wa Esau. 11Bana banlume ba Elifazi benze, Temani, Omari, Zefo, Gatamu na Kenazi. 12Timna, mzakazi wa Elifazi, mwana wa Esau,evyala Amaleki. Aba benze azukulu ba Ada, mkzi wa Esau.13Aba ndiye benze bana banalume ba Reueli: Nahati, Zera, Samma na Miza. Aba ndiye benze azukulu ba Basemati mwanakazi wa Esau. 14Aba ndiye benze bana ba Oholibama, mkazi wake wa Esau, enze mwana wa Ana na mzukulu wa Zibeoni. Evayala kwa Esau Yeusi, Yalamu na Kora.15Iyi ndiye yenze mikoka mwa bana ba Esau, bana ba Elifazi, mwana oyamba ea Esau: Temano, Omari, Zefo na Kenazi. 16Kora Gotamu na Amaleki. Iyi ndiye mikoka yefumila mwa Elifazi mu calo ca Edomu.Benze azukulu ba Ada.17Iyi ndiye yenze mikoka ya Reueli, mwana wa Esau: Nhati, Zerana Sama na Miza. Iiyi ndiye mikoka yefumil mwa Reuelimu calo ca Edomu. Benze bazukulu ba Basemati mkazi wa Esau. 18Iyi ndiye mikoka ya Oholibama, mkazi wa Esau; Yeusi, Yalami, Kora. Iyi ndiye mikoka yefumila mwa Oholibama mkazi wa Esau, mwana mwanakazi wa Ana. 19Aba ndiye bana ba banalume ba Esau. (enzoitiw asoti kuti Edomu), ndipo aba ndiye enze mafumu bao.20Aba benze bana banalume ba Seiri waku Hori, obadwa ba mcalo cila: Lotani, Sobala, Zibiyeni, Ana, 21Disoni, Ezeri na Disani. Iyi ndiye mikoka ya Hori, ovuyalika a mu Seiri mu calo ca Edomu. 22Bana banalume ba Lotoni benze Hori na Hemani na Timna enze mlongosi wa Lotani.23Aba ndiye benze banalume ba Sobala; Alivani, Manahati, ebala, Sepho na Onamu. 24Aba ndiye benze ban ba banalume ba Zebioni: Aiyanna Ana. Uyu Ana ndiye epeza nyenje zakupya mcipululu, penzolusa abulu ba awisi a Zebioni.25Aba ndiye benze bana ba Ana: Disoni na Oholibama mwana mwanakazi wa Ana. 26Aba ndiiye benze bana banlume ba Disoni, Hemdani, Esibani, Itrani na Kerani. 27Aba ndiye benze bana banalume ba Ezeri: Bi;ihani, Zaavani na Akani. 28Aba ndiye benze bna banalume ba Disani: Uzi na Arani.29Iyi ndiye yenze mikoka ya Hori; Lotani, Sobala, Zibioni na Ana. 30Disoni, Ezeri, Disani: Iyi ndye yenze mikoka ya a Hori, kulingana na mndandanda wa mikoka mu calo ca Seiri.31Aba ndiye mafumu balamulila mu calo ca Edomu. Ikaliye lamulilepo mfumu liyonse pa bana ba Israeli. 32Bela mwana wa Beori, elamulila mu Edomu na zina la mzinda lenze Dinihaba. 33Pecifwala Bela, Yobab mwan wa Zera waku bozira elamulila m'malo mwake.34Pecifwa Yobabu, Husamu, enze wakucalo ca Temani, elamulila mula mu calo. 35Pecifwa Husani, Hadadi mwana wa Bedadi egonjesa Midiani mcalo ca Moabu, ellamulila mu malo bala. Zina la mzinda lenze Aviti. 36Pecifa Hadadi, Samla waku Masreka elamulila m'malo mwake.37Pecifwa Samla, Saulo waku Rehoboti ali m'mbali mwa msinje elamulila m'malo mwake. 38Pecifwa Saulo, Baala-Hanani mwana mwanalume wa Akiboro elamulila m'malo mwake. 39Pecifwa Baala-Hanani mwana mwanalume wa Akiboro, Hada elamulila m'malo mwake. Zina la mzinda wake lenze Pau.Zina la mkazi wake lenze Mehetabele, mwana mwanakazi wa Me Zahabu.40Aba ndiye bakulu-bakulu ba mikoka kufumila pa bana ba Esau, monga mwa mikoka na madela bao, mwa mazina bao; Timna, Aliva, Yeteti, 41Oholibama, Ela, Pinoni, 42Kenazi, Temani, Mibzara, 43Magidiyeli na Iramu. Iyi ndiye mokoka ya Edomu monga mwenkhalila mcalo cibelonda. Uyu ni Esau, wisi wa ba Edomu
1Yakobo enkhala ku malo kwenzonkhala awisi kumalo a ku Kenani. 2Uko kwenze vocitika vokhuzana na Yakobo. Yosefe, mnyamata wacicepele wa zaka seventini, enzobeta gulu la mbelele na anekwao. Enze na bana banalume ba Biliya na mwana mwanalume wa Zilipa, azinakazi ba awisi wake. Yosefe eleta nkhani yosakondwelesha ya beve kwa awisi.3Lomba Isreali enzokonda ngako Yosefe kuposa bana bake onse analume, cifukwa enze mwana wake wakuunkhalamb kwake. Empangila covwala cokongola. 4Anekwao eona kuti awisi bao okonda ngako eve kuposa anekwao. Emzonda ndipo enzokamba lini naya bwino.5Yosefe elota loto, ndipo ebauzya azikwao mwazenzele. Ndiye pemzonda ngako. 6Eciti kwa beve, "napapata mvwani ku loto ili laneta.7Onani, tenzo manga mitolo ya mbeu m'munda ndipo onani, mtolo wangu wauka noimilila, ndipo nonani, mitolo yanu yewela kuzungulila na kugwada pansi ku mtolo wangu." 8Anekwao eciti kwa eve, "ko weo unkhale mkulene pa seo? Ko weo ukatilamulile seo?" Emzonda koposa kamba ka maloto bake na mau baake.9Elota loto liyakine nakubauzya ankwao. Eciti, "onani, nalota loto liyakine: Zuba na nyenyezi zili leveni vanigwanila pansi." 10Eciobauzya awisi bake mweciuzyala azikwao, ndipo awisi emuzuzula. Eciti kwa eve, "niloto lanji lwalota? Koanyina wako na neo na azikwanu tikawele na kuzogwada pansi kwa weo?" 11Anekwa ecita naye nsanje. Koma awisi engoisungilamnzelu nkhani iyi.12Anekwao eciya kubeta gulu ya mbelele ku za awisi wao ku Sekemu. 13Israeli eciti kwa Yosefe, "Anekwanu obetela lini gulu la mbelele ku Sekemu? wela nikutumizye kwa beve, "Yosefe eciti kwa beve, "nine okonzeka." 14Eciti kwa eve, "nkhoya lomba ukaone ngati zili bwino na anekwanu na kuti ngati zili bwino magulu ya mbelele, ndpo uniletele mau." Teto Yakobo emtuma eve ku cigwa ca Hbreni, ndipo Yosefe eciya ku Sekemu.15Munthu muyakine empeza Yosefe. Onani, Yosefe enzofunafuna m'munda. Munthu emkonsha, "ufuna cinji?" 16Yosefe eciti, "nufuna anekwasu. Niuzyeni napapata, kwa kubetela gulu mbelele," 17Munthu eciti, ecokako kuno pakuti nebamvwa kukamba kuti, 'tiyeni tibekuya ku Dotani.'" Yosefe eciya kukonkha anekwao nakubapeza ku Dotani.18Emuona patali, ndipo aliyefwike pafupi na beve, bepangana kuti bamupaye. 19Anekwao wyamba kumabilana, "langani, uyu wamaloto akuza. 20Welani lomba, moteto, tiyeni timpaye nakumtaya mcimozi ca visengu ivi. Tikakambe kuti, 'nyama yamsanga yamulya,' Tikaone mwati zikankhalile za maloto bake."21Rubeni ecimvwa nakumulondesha m'manja mwao, eciti, "tisacose moyo wake." 22Rubeni eciti kwa beve, £tisacose magazi. Mtayeni mcisengu ici cili muno mcipululu, koma osatambasula kwanja pa eve"- ktui amulondeshe m'manja mwao na kumleta soti kwa awisi.23Cecitika kuti pamene Yoseve efwika kwa anekwao, emvula covwala cake cokongola. 24Emtola nakumutaya mcisengu. Cisengu cenzevye manzi.25Ekhala pansi kuti alye buledi. Penyamula menso bao nakulanga, ndipo, onani, ulwendo wa Aishumaeli zenze nyamula zonunkhila na mafuta ba mankhwala. Enzo kuya kuyotwala vila vinthu ku Aigupto. 26Yuda eciti kwa anekwa, "Tiphindulenji ngati timpaye mkwasu nakuphimba magazi bake?27Welani, kuti timgulise kwa Aishumaeli ndipo osati titambasule manja p eve, pakuti nimkwasu, nithupi lasu," Anekwao emumvwela eve. 28Amidiani amalonda enzopta, anekwao emufumya Yosefe na kumnyamula palulu kumcosa mcisengu. Emugulisa yosefe kwa Aishumaeli na ndalama zasiliva twenti. Aishumaeli eluta naye Yosefe ku Aigupto.29Rubeni ewelelako ku cisengu, ndipo onani, Yosefe mwenzevye mcisengu. Eng'amba vovwala vake. 30Ewelela kwa anekwao na kuti, "mnyamata muliye mula! ndipo neo, nilute kuni?"31Epaya mbuzi nakutola covwala ca Yosefe nakucisusika ,m'magazi. 32Ndipo ecileta kwa awisi bao nakuti," tapeza ici, tapapata onani ngati ncovwala ca mwana wanu kapena yai." 33Yakobo eciziba nakuti, "ncovwala ca mwana wangu. Cinyama ca msanga camulya. Yosefe watendewa-tendewa mu vidunswa."34Yakobo eng'amba covwala cake na kuvwala ciguduli mluunda mwake, elila mwana wake masiku anyinji. 35Bana bake onse anlume na anakazi euka kuti amubindishe, koma enaka kubindishika, eciti, "pakuti nane nikaye kumanda kwa mwana wangu,. "Awisi wake emulila. 36Amidiani emugulisa ku Aigupto kwa Kayafa, nduna ya Falao, kapitao wa olonda mfumu.
1Cecitika kuti Yuda esiya azikwao nakuyonkhala na munthu muyakine waku Adulamu. Zina yake enze Hira. 2Kwamene uko ekumana na munthu mwanakazi waku Kenani zinayake enze Shuwa. Emtola nakuloba mwa eve.3Enkhala na vumo novyala mwana mwanalume. Emupa zina yakuti Eri. 4Enkhala soti na vumo nakunkhala na mwana mwanalume. Emupa zina lakuti Onani. 5Evyala soti mwana mwanalume nomteya kuti Shela. kwenze ku Kezibu kwecivyalila uyo.6Yuda emzela mwanakazi Eri, mwana wake woymba. zina yake enze Tarma. 7Eri, mwana wa Yuda woyamba, enze muipa mtima pamenso pa Yehova. Yehova emupaya.8Yuda eciti kwa Onani, "loba mwa mwanakazi wamkwanu. gwila nchito ya mulamu kwa eve, nomuukishila mwana mkwanu. 9"Onani eziba kuti mwana akankhale lini wake. Nthawi zonse akaloba mwa mwanakzi wa mkwao, enzothila mphavu yake pansi teo aliye mvyalile mwana mkwapo. 10Cecitika cenze ciipa pamenso pa Yehova. Yehova emupaya naye.11Yada eciti kwa Tamara mpongozi wake, nkhla mwanakazi wa mnda mwa auso mpaka Sela, mwana wangu mwanalume, akule." ndaba eyopa, "kui naye angafwe soti, monga azikwao." Tamara ecoka nakuyonkhala mnanda mwa awisi.12Papepita nthawi, mwana wanakazi wa Shuwa, mukazi wa Yuda, ecifwa. Yuda ebindishiwa nakuluta kwa opusula mbelele bake ku Timina, eve na muyake Hira waku Adulamu. 13Tamara euzyiwa, "langa, apongozi bako analume akuya ku Timina kuyopusula mbelele zao." 14Evula vovwala vaumasiye na kuziphimba na viyakine na kuzipomba. Enkhla mumlyango wa Enamu, uli mbali mwa njila yaku Timina. Ndaba eona kuti Shela ekula koma enzeve mpase kuba mkazi wake.15Yuda penuona eganiza kuti ni hule ndaba enbisa cinso cake. 16Eluta kwa eve mbali mwa njira nolabila kuti, "wela, napapata leka nilale nawe"- ndaba enzeve zibe kuti nimpongozi wake mwanakzi- naye eciti, munipase cinji kuti mulale nae?"17Eciti, "nikutumizyile kambuzi katontho pa vibeto." Eciti, "munipase cikole mpaka mukatumizye?" 18Eyankha, ni cikole cotyani cinjingakupase?" mphete yanu na nthambo yanu, na ndodo ili m'manja mwanu." Empasa noloba mwa eve, emupa na vumo.19Euka noluta. Evula vila venze evwala novwala soti vila vaumasiye. 20Yuda etuma muyake waku Adulamu kutwala kambuzi katontho kuti akalonde venze m'manja mwa mwanakazi, koma aliye mpeze.21Lomba uyu waku Adulamu ekonsha analume akumalo uko, "likuni hule enze pa Enaimu mbali mwa njila?" beciti, ponkhala lini hule pala." 22Ewelela kwa Yuda nomuuuzya kuti, "niliye mpeze. Soti, analume ba kwamene kwala beciti, 'ponkhala lini hule pala.'" 23Yuda eciti, "leka asunge vinthu, kuti tisamvwishiwe nsoni. Kulabila cendi, netumzya kambuzi katontho, koma uliye mpeze."24Pepita miyezi itatu bemuuzya Yuda kuti, "Tamara mpongozi wako mwanakazi wacita uhule, nakuti cendi, etola na vumo. "Yuda ecti, "muleteni kuno kuti azeshokewe." 25Pecimfumyiwa, etuma mau kwa apogozi bake analume, ni mwanalume mwinekazi wa ivi vinthu niye enipa vumo." Langani bwino napapata kuti ivi ni vabani, mhete na nthambo na ndodo." 26Yuda eviziba nolabila kuti, "niolungama ngako kuposa neo, ndaba niliye mpase kuti ankhale mkazi wa Shela, mwana wangu mwanalume." Aliye lale soti naye.27Cecitika pa nthawi iyo penzofuno vyala, langani, mwenze amphundu m'mala mwake. 28Cecitika penzovyala kuti umozi efumya kwanja, na anamwino etola ka nthambo kasweta ku kwanja nolabila kuti, "uuyu niye wayambila kufumu."29Koma ewezya soti kwanja, lomba, langani, mkwao niye eymbila kufuma. Anamwino eciti, "waphwanyika tyani!" teto emuita kuti Perezi. 30Kucoka apo mkwao efuma, enze na ka nthambo kasweta pa kwanja, nakumuita kuti Zera.
1Yosefe esondokela naye ku Aigupto. potifara yenze nduna ya Farao enze mkulu wa olonda mu Aigupto, emugula eve kufuma mu manja mwa Aishumaeli, esluka naye. 2Yehova enze na Yosefe ndipo enkhala munthu olemela. Enkhala mu ng'anda mwa mbuye wake waku Aigupto.3Ambye wake eona kuti Yehova enze na eve nakuti Yehova edalisa vonse venzocita. 4Yosefe epeza kukondelewa pamenso pake. Etumikila Potifa. Potifa epasa Yosefe nchito yonse yosamalila noika m'manja mwake vonse va pang'anda venze navo.5Vecizociti kuti penzemuika osamalila katundu onse pang'anda na vonse venze navo, Yehova edalisa ng'anda ya mu Aigupto kamba ka Yosefe. Madaliso ya Yehova yenze pa vonse venze navo Potifa vamunganda na vamumunda. 6Potifa eika vonse vake m'manja wam Yosefe kuti asamalile. Enzodela lini nkhawa kapena kuganiza vilivonse tyala kapena vakulya. Lomba Yosefe enzooneka bwino nakunyoloka bwino.7Veyamba kucitika kuti akazi ba ambuye bake ayamba kumkhumbwila nakumuuzya kuti, "lala nene." 8Eve ekana ayankha akazi ba mbuye bake kuti, "onani, abwana bangu oikako lini nzelu pa vanucita vonse muni mng'anda, eika vonse vali navo mcisamalilo cangu. 9Paliye mkuleni muno opambana pali neo. Kuliye caliye nipase kucoselako mweo, kamba kakuti nimwe akazi bao. Ningacite tyani ciipa ici kwa Mulungu?"10Enzokamba naye Yosefe nthawi zonse, koma ekana kulala nao. 11Siku liyakine cecitika kuti eluta mng'anda kuti akagwile nchito. Paliye mutnhu aliyense enzemo mng'anda. 12Emkata pamalaya eciti, "lala nane." Ethaba kufuma panja, nakusiya malaya bake m'manja mwao nothabila panja.13Cecitika kuti peciona kuti asala na malya bake m'manja mwao eve wathabila panja, 14eita anyamata enzosebenze panja nakubauzya kuti, "onani, Potifa waleta mu Heberi kuti aticitishe nsoni. Enze waloba kuti alala nane ndiye panakuwa. 15Pawamvwa kuti nukuwa, niye pawanisiila malaya, nakuthabila panja."16Eika malaya bake pafupi mpaka ambuye wake efwika kung'anda. 17Ebafotokozela, "wanchito waciheberi wamweleta pano pang'anda. Ofuna kuti atimvweshe nsoni. 18"Panakuwa, wasiya malaya bake nothabila panja."19Cecitika kuti abwana bake pecimvwa mau yecilabila akazi bao. "Ndiye vuwacita wanchito wanu," ekalipa ngako. 20Ambuye wake Yosefe emutola nakumuika mjere, emuika mwenzosungila akaidi ba amfumu. Enkhala mjere mwamene umo.21Koma Yehova enze na Yosefe nakumuonesha pangano yakukhulupilika kwake. Emupa kukondelewa pamenso pa ocingilizya jere. 22Osamalila jere eika akaidi onse m'manja mwa Yosefe. Kalikonse kenzocitika, Yosefe enzolamulila. 23Ocingilila jere enzodako lini nkhawa pa kalikonse kenze m'manja mwake, pakuti Yehova enze naye. Kalikonse kenzocita Mulungu enzopakisha.
1Cecizocitika pevepita ivi vinthu, kuti opanga vakumya na opika aku ng'anda kwa mfumu ya Igupto, enzelakwila mfumu ya Igupto. 2Falao ekalipa nao aba madoda abili, mukulu wa opanga vakumya na mukulu wa vopika. 3Ebaika mu citolokosi m'nganda ya mkulu wa oyang'anila akaidi, mu jele imozi mwenze na Yosefe.4Mkulu wa jele ebaika m'manja ya Yosefe, ndipo ebatumikila. Benkhala m'jele kwa kanthawi. 5Onse abili enze lota maloto- opanga vakumwa na opika ba kwa mfumu amu Igupto benze m'jele- aliyense enze na maloto yake mu usiku imozi, ndipo maloto yalionse yenze na kumasulila kwake.6Yosefe ewela kwabeve m'mawa kuzobaona. Onani, benzeosakondwa. 7Ebakosha aba adindo ba Falao benze nao pamozi m'jele, nakuti, "Muonekelanji osakondwa lelo?" 8beciti kwa yeve, "Tonse tenze maloto yake yake koma paliye angatimasulile." Ko kumasulila kufumila lini kwa Mulungu? Niuzyeni napapata."9Mkulu wa opanga vakumwa emuuzya Yosefe maloto yake, "M'maloto yangu, onani, cimuti cenze pasogolo pangu. 10Cimuti cenze na misambo itatu. Peyeyamba kuphuka yeyamba nakubala vipaso ndipo vipaso noyamba kuphya. 11Kapu ya Falao yenze m'manja mwangu. Netola vipaso va mphesa nofinyila mu kapu ya Falao ndipo netola kapu noiika ku kwanja ya Falao."12Yosefe eciti kwa yeve, "Ukundiyekumasulila kwake. Misambo itatu ni masiku yatatu. 13M'masiku yatatu tyala Falao akunyumula mutu naku kuwezyelapo soti pa nchito yako. Ukuyo soti kapu m'manja ya Falao monga mwenzenzele kale .penze opanga vakumwa14Koma ukanikumbuke zikayokuendela bwino, napapata ukanicitileko cifundo. Ukamuzyekonifumya Falao za neo nakuti akani fumyeko muno m'jele. 15Ndaba cetonifumya m'calo ca Aheberi mwacifwamba. Kuno soti paliye cenelakwa kuti aniyike muno m'cisengu."16Mkulu wa vopika peona kuti kumasulila kwake kwenze kwabwino, naye eciti kwa Yosefe, "Nane nenze na maloto, ndipo, onani, ma swanda yatatu ya buledi yenze pa mutu pangu. 17Pa swanda yenze palulu ngako yenze na vakulya mitundu mitundu va Falao, koma nyoni zewela nakuzokulya kufumila pa swanda yenze pa mutu pangu."18Yosefe eyankha nakuti, "Ukundiyekumasulila kwake. Ma swanda yatatu ni masiku yatatu. 19M'masiku yatatu tyala Falao akuzonyamula mutu wako nakuzopacika pa cimuti."20Cecitika kuti pa siku yaci tatu yenze siku yacisangalalo ca kukumbukila kubadwa kwa Falao. Ebapangila madyelelo anchito bake. 21Falao emuwezyela pa udindo wake ula mkulu wa opeleka zakumwa. Eyamba soti kukata nchito yake, ndipo eyamba soti kuika kapu m'manja ya Falao. 22Koma mkulu wa opika emupacika, monga mwamene mwemasulila Yosefe kwa beve. 23Koma mkulu wa opeleka zakuma ula aliye mkumbukile Yosefe, koma emuluwilakothu.
1Cecitika kuti pivepita vyaka vibili vyakamphumbulu Farao enkhala na ciloto. 2Langani, epanama mbali mwa Naelo. Langani, mwefuma ng'ombe zili seveni mu Naelo, zooneka bwino ndipo zoina, zeyamba kulya m'matete. 3Langani, pavuli pa izo mwefuma soti ziyakie zili seveni mu Naelo. Zosaoneka bwino ndipo zoyonda. Zepanamapafupi na izo ziyakine mbali mwa mkolo.4Lomba ng'ombe seveni zosaoneka bwino zoyonda zecilya ng'ombe seveni zooneka bwino zoina. 5Lomba Farao euka. Elala soti nolota kacibili. Langani, ngala-ngala seveni za tirigu zemela pa mbeu imozi-imozi, zoina bwino. 6Langani ngala-ngala zoyonda na mphepo yakum'mawa, zemela pavuli pa ziyake.7Ngala-ngala zoyonda zemela zila ziyake zozula. farao euka, soti, langani cenze ciloto. 8Cecitika m'mawa kuti mzimu wake wevutika. Ndipo etunizya noita a masenga onse na analume onseanzelu mu Aigupto. Farao ebauzya ciloto cake, koma paliye enzekwanisha kumuuzya tanthauzo Farao.9Pkulene pali onyamula makapu eciti kwa Farao, "lelo nuganzila pa milandu yangu. 10Farao ekalipa nao banchito bake, eniika mjele ya mng'anda ya mkulu wa olonda, na mkulu wa opika buledi na neo. 11Tonse telota uski umozi, eve na neo. Telota aliyense kulingana na kumasulila kwake ciloto cake.12Tenze na mnyamata mheberi, wanchito wa mkulu wa olonda. Temuuzya nakuti etimasulila mmalo yasu. Etimasulila maloto aliyense kulinga na maloto yake. 13Cecitika ncakuti kulingana na mwecimasulila, niye vecitika. Farao eniwezyelapo soti pa mpando wangu, koma wala muyake emunyonga."14Ndipo farao etuma nakuyoita Yosefe. Bemufumya msanga mcisengu. Ezigela, esintha vovwala, noloba mwa Farao. 15Farao eciti kwa Yosefe, "nenze na maloto, unganitanthauzile." 16Yosefe emuyankha Farao, kuti, "zili lini mwa neo."Mulungu amuyankhe na kukondela."17Farao elabila kwa Yosefe, "m'maloto bangu, langani, nenze na panama mbali mwali Naelo. 18Lagani, ng'ombe seveni zefuma mu Naelo, zoina zooneka bwino, zenzokulya mu mishanga.19Langani, ng'ombe seveni ziyakine zefuma pavuli pazila zofoka, zosaoneka bwino, soti zoonda. Nikaliyoonako mu Aigupto kusaoneka bwino monga uko. 20Ng'ombe zoyonda na zosaoneka bwino zecilya zila zoyamba seveni zoina. 21Pezesilizya kulya, kuliye nozibike kuti zalya ziyake, ndaba zenze ziluoneka caipa monga poyamba. Mphela neuka.22Nelangamo m'maloto bangu, ndipo, langani, ngala-ngala sili seveni zemela pa mbeu imozi, zozula za zabwino. 23Langani ziyakine ngala-ngala zofota, zoyonda, na zakupya na mphepo yakum'mawa- zefuma pavuli pa izo. 24Ngala-ngala zoyonda zecilya zala seveni zabwino. Neuzya amasenga, koma paliye ekwanisha kinimasulila."25Yosefe eciti kwa Farao, "Maloto ya Farao niyamozi na yamozi, Zofunocita Mulungu, waziuzya Farao. 26Ng'ombe zabwino seveni ni zaka seveni, na ngala-ngala zili seveni ni zaka seveni. Maloto niyolingana.27Seveni ng'ombe aoyonda zosaoneka bwino zewela pavuli pake ni zaka seveni, soti na ngala-ngala zoyonda zakupya na mphepo yakum'mawa zinkhale zaka seveni za njala. 28Niye cinthu cinelabila kwa Farao. Cakufuno cita Mulungu wacionesha kwa Farao. 29Langani, zaka seveni za vakulya zukuza pa calo ca Aigupto.30pasogolo pake pawela zaka seveni zanjala, navakulya vinyinji vonse vikalubika mcalo ca Aigupto, na njala ikaononge calo. 31Vakulya vonse vikakumbukike lini na njala yati ikakonkhepo, ndaba inkankhale likulu. 32Calengesha kuti maloto yawelezyewepo ni kamba ka kuti ni Mulungu wacinkhazikisha ici, na Mulungu acicite lomba pano.33Lomba lekani Farao asakile mwanalume olanga zakusogolo na wanzelu, na kuti alamulile pa calo ca Aigupto. 34Lekani Farao aoike oyang'anila pa calo, lekani akosonkhesha ca faifi ca vovuna mu Aigupto pa zaka seveni za vakulya.35Lekani baunjike vakulya va vyaka vonse ivi vabwino vukuza na kusunga pnsi pa ulamulilo wa Farao, vakulya vati vikasebenzeshewe. Bavisamalile. 36Vakulya vati vikapsiwe ku calo kwa zaka seveni za njala yati ikabeko mu Aigupto. Teto calo sicikaonongeka na njala."37Uyu uphungu wenze wabwino pamenso pa Farao na pa banchito bake onse." 38Farao eciti ku banchito bake, "tingapenze muthu monga oteti, ali na mzimu wa Mulungu mwa eve?"39Teto Farao ecti kwa Yosefe, "Pakuti Mulungu wakuonesha izi zonse, Paliye mutnhu oona za msgolo na wanzelu monga weo. 40Ulamulile pa nanda yangu, na mkulinga na mau bako niye mwati balamulile banthu bangu onse. Ni pampando tyala wacimfumu pati ninkhale mkulu pali weo." 41Farao eciti kwa Yosefe, langa, nakuika palulu pa calo conse ca Aigupto."42Farao evula mphete yake ku kwanja kwake nomuvwalika Yosefe ku kwanja. Emuvwalika vovwala va bafuta, na cheni ya golide pamkosi. 43Empasa kuti okoyendeshewa mngolo ya cibili yenze yake. Analume benzokuwa pavuli pake. "Petekani nkhokola." Farao emuika olamulila pa calo conse c Aigupto.44Farao eciti kwa Yosefe, "nine Farao, ndipo paliye we paliye mwanalume wati akaimye kwanja kapena kwendo mcalo conse ca Aigupto." 45Farao emteya zina Yosefe kuti ni Zefenati-Paneya." Empasa Asenati, mwana mwanakazi wa Potifela kuti wa nsembe waku oni, kuti abe mwanakazi wake. Yosefe eyenda-yenda mcalo ca Aigupto.46Yosefe enze na zaka 38 pecipanama pali Farao, mfumu ya ku Aigupto. Yosefe ecokapo penze Farao, nolita mcalo conse ca Aigupto. 47Mu zaka seveni za vakulya nthaka yefumya vinyinji.48Eunjika vakulya vonse va vyaka seveni venze mu Aigupto na kuika vakulya m'minda. Eika vakulya mumzinda ulionse vakulya za m'mizinda yozungulika. 49Yosefe esunga vovuna monga nimcenga waku nyanja, kwakuti eleka nobelenga, ndaba venzokwanishika lini kubalenga.50Zikaliyo fwike zaka za njala, Yosefe nze na bana banalume babili, bamene Asenat, mwana mwanakazi wa Pitifera wa nsembe waku Oni, becimuvyalila. 51Yosefe eita zina la oyamba kuti Manase, eciti, Mulungu walengesha akuti nilube mavuto yangu yonse na yamwa atata onse." 52Mwana wake wacibili emita kkuti Efraimu, eciti, Mulungu enivyalisha mnthaka ya manzunzo bangu."53Zaka seveni zavakulya zenze mcalo ca Aigupto zesila. 54Zaka seveni za njala zeyamba, monga mwecilabilila Yosefe. Mwenze njala mvyalo vonse, koma mu Aigupto mwenze vakulya.55Calo conse ca Aigupto paceponelewa na njala, beita mokuwa palo Farao kuti abape cakulya. Farao eciti kwa banthu onse bamu Aigupto, "Nkhoyani kwa Yosefe ndipo mucite vati akuuzyeni." 56Njala yeponela pa calo conse. Yosefe evula mananda yosungilamo yonse nogulisa kwa Aigupto. njala yenze yekula mcalo ca Aigupto. 57Calo conse cenzowela ku Aigupto kuzogula vakulya kwa Yosefe, ndaba njala yenze yekula mcalo conse.
1Lomba Yakobo ezindikila kuti kwenze cakulya ku ziko la Igupto. Eciti ku bana bake, "Nicifukwa ninji mungo langana langana?" 2Eciti, "Onani kuno, namvwa kuti ku ziko la Igupto ndiye kuli cakulya. Nkoyankoni m'kaguleko kuti tisafwe nanjala koma tinkhale na moyo. 3Anekwao 10 ba Yosefe beluta ku ziko la Igupto kuyogula cakulya. 4Koma Yakobo aliye lole kuti Benjamini, m'kwao wa Yosefe, kuti alutenao anekwao, ndaba eciti, "Nuyopa kuti ciyipa cingamucitikile."5Bana ba Israeli bewela kuzogula pakati pa banthu benzeluta kuyogula, ndaba njala yenze m'ziko la Kenani. 6Yosefe enze nduna ikulene yolamulila ziko. Ndiye enzogulisa cakulya ku banthu onse m'ziko. Anekwao ba Yosefe bewela nakuzogwada mowisha vinso vao pansi kwa yeve.7Yosefe ebaona anewkao ndipo ebazindikila, koma ezizimbaisha kuti basamuzibe nakukamba nao mwa nkhanza. Eciti kwa beve, "Mwafumila kuni?" beciti, "Tafumila ku ziko la Kenani kuzogula cakulya." 8Yusefe ebazindikila anekwao, koma beve baliyomuzibe.9Ndipo Yosefe ekumbukila maloto yecilota za beve, nakuti kwa beve, "Nimwe ofufuza mweo! mwawela kuzoona malo yosatetezewa ya ziko." 10beciti kwa yeve, "Yai bwana wangu. Akapolo banu bawela kuzogula cakulya. 11Tonse nise bana ba munthu umozi. Nise banthu okhulupilila. Akapolo banu niofufuza lini."12Eciti kwa beve, "Yai, mwawela kuzoona malo yosatetezewa ya ziko." 13Beciti, "Seo akapolo banu tili 12 pokwasu, bana analume ba munthu umozi m'ziko la Kenani. Onani, mutontho pa onse wasala na ausuwasu, lomba m'yakine m'kwasu niwamoyo lini soti."14Yosee eciti kwa beve, "Zili mwanakuuzyilani; nimweofufuza. Mwaici muyesewe. 15Pa moyo wa Falao, mufumelini muno, mpakana msaza wanu awele kuno. 16Tumani umozi pa mweo alute akamtole. Musale m'jele, kuti mau banu beyesewe, kapena pali vacendi pa mweo kapena yai, pa moyo wa Falao, zoona mweo nimwe ofufuza." 17Ndipo ebaika m'jele kwa masiku atatu.18Yosefe eciti kwa beve pa siku yacitatu, "Citani teti kuti m'nkhale na moyo, pakuti nuyomba Mulungu. 19Ngati nimwe banthu okhulupilika, lekani umozi mwa mweo asale m'jele umu, koma weo monse mubekuya, m'nyamule cakulya ca banja yanu. 20Letani msaza wanu kuti mau banu basimikijyiwe ndipo mufwelini." Ndipo becita teto.21Ndipo beciti beka na beka, "Seo nicendi tecimwila mkwasu teona mwevutikila m'mtima penzotidandaulila koma tiliye kumvwe. Mwaici mavuto yatiponela nase" 22Rubeni ebankha, "Niliye leshe neo kuti, osamcimwila mwana uyu; koma muliye kumvwe? Lomba, onani, lomba tulandila malipilo ya ngazi yake."23Beve benzoziba lini kuti Yosefe enzokumvwa vebonzolabila, pakuti benzosebenzesha nchito munthu omasulila palabila naye. 24Yosefe eluta kwaeka kuyo lila. Nakuza soti kuzolabila nao. Yeve etola Simioni nakum'manga onse olanga. 25Yosefe elamula anchito bake kuti anekwao abazuzyile mathumba na cakulya, nakuti, munthu aliyense amuikilemu ndalama yake yenzegulila cakulya, nakuti abapase vakulya volyela m'njila.26Anekwao epakizya cakulya pa abulu noyambapo ulwendo. 27Pefika pamalo payakin kuti balale, umozi mwa beve esegula saka yake kuti apase abulu vakulya vao, eona ndalama, engoona kuti ndalama zake zili pakamwa pa ska yake. 28Eciti kwa anekwao, "Bawezyelamo ndalama zangu izi. Onani, zili msaka yangu."Mitima yao yecita monga yacokamo ndipo becimvwa mantha, nakuti, "Ninji ici cawaticitila Mulungu?"29Pefika kwa Yakobo, ausuwawo enze m'ziko la Kenani emofotokoza vonse vebacitikila m'njila. Beciti, 30"Nduna, ikulene yam'ziko ila, yenzolabila nase mwa nkhaza ndipo enzotiganizila kuti nise akazitape, 31Temuuzya kuti, 'Seo nisebanthu okhulupilika. niselini akazitape. 32Tili 12 bana analume pokwasu, bana ba ausuwasu amozi. Umozi ndiye alilini na moyo, ndipo msaza ngako wasala na ausuwasu ku ziko la Kenani.'33Munthu ula, nduna ya ziko ila, eiciti kwa seo, 'Kuti nizindikile kuti nimwe banthu okhulupilika mcite teti. Siyani umozi mwa anekwanu kuno, m'nyamuke kuwelelamo na cakulya ca banja yanu. 34M'kamulete msaza wanu kwa neo. ndipo nikasimikizye kuti nimwelini akazitape. ndipo nizam'masule mkwanu uyu apo lomba mongacite malonda mziko lino."'35Pebenzokhutula masaka yao ya cakulya, bedabwa kuti aliyense m'saka yake epeza kuti kathumba kake ka siliva kalimkati, ndipo pebeona teto onse pamozi na ausuwawo ecita mantha ngako. 36Yakobo usuwawo eciti kwa beve, mwanilonda bana bangu neo. Yosefe emwalila, Simioni paliye naye, lomba mufuna kuti mutole soti Benjamini. Vonse ivi vaponela neo."37Rubeni eciti kwa ausuwake, "Mungapailemo bana bangu analume abili ngati Benjamini nikawele nayelini. Muyikeni m'manja yangu, ndipo nikawele naye soti kwa mweo." 38Yakobo eciti, "Mwana wangu simuzaluta naye. Ndaba mkwao ecifwa yeve yeka niyewasalapo. Lomba ngati ciyipa camucitikila m'njila, mukawishile imvwi zangu zau nkhalamba kumanda."
1Ndipo njala yekula m'calo. 2Zecitika kuti pebesilizya kulya vakulya vebenze beleta kufuma ku Igupto, ausuwawo eciti kwa beve, "Mulute soti; kaguleni vakulya"3Ndipo Yudah emuuzya kuti, "Ula munthu eticenjezyelatu kuti, 'simuzaiona nkhope yangu koma ngati m'kwanu m'kawele naye.' 4Ngati m'kwasu tikuya naye, tikuya kuti tikagule cakulya. 5Koma ngati m'muleshe, sitilutako. Ndaba ula munthu elabililathu kuti,' simuzaiona nkhope yangu koma tyala ngati m'kawele naye m'kwanu.'"6Israeli eciti, "Ni cifukwa cinji mufuna kunivutishila teti pakumuuzya ula munthu kuti munam'kwanu muyakine?" 7Beciti, "Ula munthu etikosha za banja lasu. Eciti 'Ko ausuwanu akali na moyo? muna m'kwanu muyakine?' Temuyankha kulingana namafunso aya. Sembe teziba tyani kuti atiuzye kuti 'm'kamulete m'kwanu?'"8Yudah eciti kwa ausuwake, "Nipaseni m'nyamata nilute naye. Tilute kuti tisafwe koma tinkhale namoyo, tonse seo, mweo, na bana basu soti.. 9Neo nuzipeleka kuti ninkhale cikole. Nikomuteteza neo. Ngati numuleta lini kwa mweo nakuzomuonesha pa meso yanu, lekani kuti mulandu ukankhale pa mutu pangu muyaya. 10Kuti tiliye wayewaye sembe lomba tewelako kwa nthawi yacibili."11Ausuwawo Israeli eciti kwa beve, " Lomba ngati zili teto, citani teti. Tolani vinthu va bwino vam'calo canu ndipo muike m'msaka. Munyamule nakuyo m'pasa mphaso ula munthu.-m'munyamulile mafuta wopaka, uci, mafuta onunkhilisha vakulya, mule, nshaba, na alimoni. 12Ndalama m'nyamule zokwanila. Ndalama ziyakine nizakobwezela zila zenzekuikilani m'mathumba yanu. Payakine engosokoneza.13Soti m'mutole na m'nekwanu. Nyamukani mubekuya ku munthu ula. 14Lekani Mulungu wa mphamvu zonse akupaseni cifundo pa meso ya munthu uyu, kuti akam'masule mnekwanu uyu muyakine na Benjamini. Ngati nine ulila nine olila." 15Madoda yenyamula mphaso, enyamula soti na ndalama zokwanila, pamozi na Benjamini. Benyamuka kuluta ku Igupto ndipo Yosefe epanama pa meso yao.16Ndipo Yosefe peona beve na Benjamini, eciti ku wa nchito wam'ng'anda yake, "Balete m'ng'anda aba madoda, upaye nyama ndipo ubakonzele cakulya, ndaba banthu aba bukulya nane cakulya ca mzuba." 17Wosunga ula ecita mwemuuzyila Yosefe. Ebaleta madoda bala m'ng'anda ya Yosefe.18Madoda aba benze na mantha ndaba ebaleta ku ng'nda kwa Yosefe. Beciti, "Nicifukwa ca ndalama zewezyewa m'masaka ulendo oyamba petewela, ofuna kuti apeze mpata wakuti atipeze ciyipa. Mwina ofuna kuti manga notipanga akapolo, nolonda abulu basu." 19Ndipo befwendela pafupi na wanchito wa Yosefe ula, belabila naye pamulyango wa ng'anda ya Yosefe, 20nakuti, "Bwana wangu, tewela kuno nthawi yoyamba kuzogula vakulya.21Ndipo cecitika nicakuti, petefwika pa malo olalapo, temasula masaka yasu, ndipo, onani, ndalama zonse za aliyense zenzemo m'aka ya munthu aliyense. Tazileta soti m'manja mwasu. 22Ndalama ziyakine zatawela nazo nizakuti tigule cakulya. Tuziba lini eika ndalama m'masaka yasu." 23Wanchito eciti, "Mtendele unkhale namwe, osayopa. Mulungu wanu na Mulungu wa ausuwanu oyenela kuti ndiye eikamo ndalama m'masaka banu. Nelandila ndalama zanu." Wanchito wa Yosefe emuleta Simioni kwa beve.24Wanchito wa Yosefe ebatola madoda nakubalovya nakubalovya m'ng'anda ya Yosefe. Ebapasa manzi, nakusamba besamba m'mendo. Nopasa vakulya abulu bao. 25Bekonzekela bwino mphaso zao zila kuti azampase akawela pa 12 koloko, pakuti becimfwa kuti akuzokulya nao.26Yosefe pewela ku ng'anda, beleta mphaso m'nganda zenze m'manja mwao, ndipo begwada pansi pameso yake. 27Ebakosha za umoyo wao nakuti soti, "Nanga ausuwanu ali bwino, lidoda lemwenzokambapo? Ko akali namoyo?"28"Ausuwasu mtimiki wanu alibwino. Akali na moyo." begwada pansi nompasa ulemu. 29Penyamula meso yake eona Benjamini mkwao, mwana wanyinawake, nakuti, "Ko uyu ndiye mtontho pa onse wemwenzokambapo?" Ndipo eciti, "Lekani cisomo ca Mulungu cinkhale nawe, mwana wangu."30Yosefe ecoka mwam'sanga m'sanga, ndaba ekhuziwa ngako m'mtima mwake kamba ka mkwao. Eloba mcipinda cake nolila. 31Esamba kumeso nopukuta misozi ndiye pefuma. Ezilimbikisha, nolamula kuti, "Ciwele cakulya."32Anchito bepila payeka cakulya Yosefe na anekwao pabeka. Aigupto nao becilya pabeka ndaba Aigupto ekangiwa kulya buledi pamozi na Aheberi, cifukwa ici ni conyansa kulingana na mwambo wa ci Aigupto. 33Anekwao bala ebankhazika pasogolo pake Yosefe, kuyambila m'kulene kulingana na cibadidwe mpakana kufwikila othela kubadwa. Ndipo benzongolanga nodabwa. 34Yosefe ebagabilako vakulya venze pa mbale yake. Koma vakulya va Benjamnini venze vinyinji ka 5 koposa anekwao bake onse. Becimwa nakusangalala naye pamozi Yosefe.
1ysefe elamulila wanchito wamng'anda yak, kuti, "zuzya mathumba ya analume na vakulya, mumungakwanishile kunyamula, na kuika ndalama za mnalume aliyense pakamwa pa thumba klake. 2Uike kapu yangu, ya siliva, mu thumba la mtontho pa onse, na ndalama zake za vakulya." Wanchito ecita mwecimuuzyila Yosefe.3Mumawa kwecica, na analume etumizyiwa, na mabulu bao. 4Pibefuma mu mzinda koma bakaliye kuya patali, Yosefe eciti ku wanchito wake, nyamuka, bakonkhe analume, ndipo ukabapeza, ulabile nao, nicinji mwatiwezyela ciipa pa cabwino? 5Ko iyi niyamene lini kapu yakumwelamo mbuye wangu, kapu yakusenzesha kuombeza? mweo mwacita ciipa, ici cinthu cimwacita.'"6Wanchito ebapeza beve nolabila mau aba kwa beve. 7Beve eciti kwa eve, "nicinji mbuye wangu ciulabilila mau monga aba? Cibe capatali kuli banchito banu kuti bakacite cinthu ca mtundu uyu.8Onani, ndalama zitipeza seo ku kamwa kwa mathumba basu, tezileta soti kwa mweo kufumila ku calo caku Kenani. ndipo tingaibe tyani ku ng'anda kwa ambuye wako siliva kapena golide? 9ngati umozi wa banchito banu angapezeke nayo, mulekeni afwe na seo tibe akapolo ba ambuye wangu." 10Wanchito eciti, "Lomba soti cibe monga mwa mau banu. Wati apezeke na kapu abe kapolo wangu, na mweo mwayake mube muliye mulandu."11Ndipo mwanalume aliyense eyendeshaa kuselusha thumba lake pansi, ndipo aliyense avula thumba lake. 12Wanchito esakila. Eve eyamba na kulu nosizyila na mtontho, na kapu yipezeka mu thumba la Benjamini. 13Ndipo beve beng'amba malaya bao. Aliyense eika vinthu pa bulu wake nowelela ku mzinda.14Yuda na azinekwao bewelela ku ng'anda ya Yosefe. Enze akali kwala, nao bemubelamila pansi. 15Yosefe eciti kwa beve, "nicinji ici mweo cimwacita? ko mweo muziba lini kuti munthu monga neo nuombeza?"16yuda eciti, "Olo tingaziyeneleze tyani? Mulungu wapeza macimo ba anchito banu. Onani nise akopolo ba mbuye wasu, seo tonse, na uyo epezeka n kapu mu kwanaja kwanja kwake." 17Yosefe eciti, "cininkhalile kutali kuti neo nikacite teto. Munthu epezeka na kapu mu kwanja mwake, niye wati abe kapolo wangu, koma mweo mwayake nkhoyani mumtendele kwa ausuwanu."18Ndipo Yuda ewela pafupi naye nakuti, "Mbuye wangu, muvomelezyeni wanchito wanu kulabila liu mu matu mwa mbuye wangu na ndipo musaleke kuti apye nao ukali wanu kapolo wanu, pakuti mweo muli tyala monga ni Falao. 19Mbuye wangu ekonsha akapolo bake, kuti, 'ko mweo muli nao ausuwanu kapena mkwanu?'20Seo teciti kwa mbuye wasu, seo teciti, 'tili nao ausuwasu, munthu okalamba, na mwana wa muukalamba wake, ni mtontho. Koma mukwao ecifwa, naye ali eka esala wa anyina, ndipo awisiomukonda. 21Ndipo mwenena kwa akapolo banu, 'muleteni eve kwa neo kuti neo nikamuone.' 22Pavuli pa ico, seo tinena kkuti 'mnyamata sangasiye awisi. Pakuti ngati angabasiye awisi ausuwake angafwe.'23Ndipo mweciti ku banchito banu, 'peka-peka ngati mkwanu msaza angawele na mweo, mweo simungaone pa menso pangu soti.' 24Ndipo cecitika kuti pamwekwezeka ,kuya ku wanchito wanu ausuwangu tebauzya mau ba mbye bangu. 25Ausuwasu eciti 'nkhoyani soti, mukatigulile vakulya.' 26Ndipo ticiti, 'sitingalute kusondoka. Ngati msaza wasu mtontho ali na seo, ndiye patingasondoke, pakuti singaone pamenso pake wala munthu peka-peka ngati msaza wasu ali na seo.'27Wanchito wanu ausuwangu ecti kwa seo, 'mweo muziba kuti akazi bangu enivyalila bana abili analume. 28Umozi wa aba eluta kufuma kwa neo ndipo neciti, "mosimikizya kuti eng'mbiwa tudunswa-tudunswa, na neo nikaliye muone kufuma apo." 29Lomba mweo ngati mungatole soti na uyu kwa neo, na ciipa cimucikile, mweo mukathwale imvwi zangu kumanda.'30Lomba neo nikayowela ku wanchito wanu atata, na mnyamata ali na seo, pakuti umoyo wake niomangika pa moyo wa mnyamata, 31cikacitike kuti, akayoona kuti mnyamata ali lini na seo, beve bakafwe. Banchito banu bakalete pansi imvwi za wanchito wanu ausuwasu na cisoni ku manda. 32Pakuti wanchito wanu enkhala cisimikizyo ca mnyamata kwa atata na kuti, 'ngati neo nikalete kumuwezya kwa mweo, ndipo nikabe na cifukwa kwa atata nthawi zonse.33Lomba mwa ici, napapta nivomelezyeni neo wanchito wanu kuti ninkhale m'malo mwa mnyamata ngati kapolo kwa mbuye wangu, na kuvomelezya munyamata kuti akwezeke na zikwao. 34Pakuti ningalute tyani kwa atata ngat mnyamata ali lini na neo? neo nuyopa ciipa cingawele pa atata."
1Ndipo Yosefe cekanga kuti azilishe pali anchito onse enze panama na eve. Elabila mokuwa, "Aliyense anileke neo," paliye wanchito enze panama pali eve pezizibisha kuli anekwao. 2Elila moluwa, a Aigupto ecimvwa, na kunag'anda ya Farao ecimvwa. 3Yosefe eciti kuli anekwao, "Nine Yosefe. Ko atata akali moyo?" anekwao aliyomuyankhe pakuti enkhala odabwa pamenso pake.4yosefe eciti kwa Anekwao, "welani pafupi na neo, napapata." Ewela pafupi. Eciti, "nine Yosefe mkwanu, wamwegulisa ku Aigupto. 5Osakalipa kapena kusunga cakumtima mwa mweo mweka kuti ndaba mwenigulisa kuno, pakuti Mulungu enituma kusogolo kuti nikasunge umoyo. 6Pa zaka zibili izi pakwenze njala kumalo, soti kukali zaka faifi kusogolo zikuza zakuti kunkhale lkuliye kulima kapena kukolola.7Mulungu enitumilatu kusogolo kwanu kuti mukasale mcalo, nakuti akakusungeni na moyo kwa cimasulo cikuleni. 8Teti nimweo lini mwenituma kuno koma ni Muliungu, soti wanipanga tate wa Farao, mbuye wa ng'anda yake yonse na olamulila wa a Aigupto.9Endeshani nkhoyani kuti atata mukabauzye, 'ndiye cawalabila mwana wanu Yosefe akuti, "Mulungu wanipanga mbuye wa Aigupto onse. Selukani welani kwa neo osacelwa. 10Muzankhale mu malo ya Goseni, muzankhale pafupi na neo, mweo na bana banu na bana ba bana banu, na vibeto na mbelele na vonse vumili navo. 11Nikampeni vonse, pakuti kukali zaka faifi za njala, kuti musnkhale mu umphawi, mweo na mabanja banu onsena vonse vumuli navo."12Onani menso banu aone, na menso bamkwasu Bennjamini, kuti ni kamwa yangu yulabila na mweo. 13Mukauzye atata za ulemelero wangu onse mu Aigupto na vonse vamwaona. Muyendeshe mukabalete atata kuno."14Ekumbatila banjamini mkwao mumkosi nolila, nae Benjamini elila. 15Efyofyona anekwao onse nakubaliliila. Kufuma apo anekwao emulabizya.16Nkhani zonse zecitika zeuzyiwa ku ng'anda ya Farao: "Anekwao a Yosefe awela." Cemkondwelesha ngako Farao na banchito bake onse. 17Farao eciti kwa Yosefe, "auzye anekwanu, 'cita teti: nyamulani nyama zanu mubekuya ku Kenani. 18Katoleni ausuwanu na mabanja banu onse muwele kwa neo. Nizakupeni zabwino za muno m'malo mwa Aiguto, ndipo muzalye mafuta ya muno m'malo.'19Lomba mulamuliliwa, 'cita ici, mubatolele bana banu na akazi banu ngolo za mcalo ca Aigupto. Katoleni ausuwanu muwele nao. 20Musade nkhawa pa vonse vamuli navo, pakuti vabwino vonse va mcalo ca Aigupto ni vanu.'"21Bana ba Israeli ecita teto. Yosefe ebapasa ngolo, kulingana na lamulo la Farao nakubapa vonyamula paulwendo. 22Kwa onse ecipa aliyense vovwala vosinthilako, koma kwa Benjamini emupa 300 masiliva na vovwala vosinthilako paulwendo vili faifi. 23Kwa ausuwake etumizya ivi: Abulu teni enyamula vinthu vozula vaku Aigupto; na abulu teni anakazi enyamula elongezya tiligu, buledi, na viyakine va paulwendo va awisi.24Etuma azinekwao ktui abekuya ndipo beluta. Eciti kwa beve, "muonesheshe kuti muyambana lini mnjila." 25Benyamuka kufuma ku Aigupto kuza ku malo ba Kenani, kwa Yakobo ausuwao. 26Emuuzya kuti "Yosefe akali moyo, soti ndiye olamulila mzinda onse wa Aigupto." Mtima wake wenkhala wodabwa, cifukwa aliye khulupilile vecimuuzya.27Emuuzya mau onse ba Yosefe yelabila nao. Yakobo peona ngolo zecitumizya Yosefe kuti amunyamulilemo, mzimu wa yakobo ausuwao wesisimushiwa. 28Israeli eciti, "vakwana. Yosefe mwana wangu akali moyo. Nikuya nikamuone niliyokufwe."
1Israeli esonkhanisha vonse venze navo nakunyamuka ulendo kuluta ku Beerisheba kuyotwala nsembe kwa Mulungu wa Isake ausuwake. Ndipo 2Mulugu elabila naye Isake m'masomphenya usiku , kuti, "Yakobo, Yakobo." eciti, "Nili pano." ndipo eciti, 3"Nine Mulungu, Mulungu wa ausuwako. Usayope kuluta ku Igupto, cifukwa kula ukuyonkhala ziko ikulene ngako. 4Nukuyanawe mpakana mu Igupto, nikakubweze soti kuno ndipo Yosefe ndiye watiakakuvale meso yako nakwanja yake."5Yosefe enyamuka kufuma ku Beerisheba. Bana bake bemukwezeka Yakobo usuwao, na bana bao, pamozi na azinakazi bao mungolo zetumizya Falao kuti abanyamule. 6Benyamula vibeto vao na vonse venzepeza m'ziko la Kenani. Bewela ku Igupto, Yakobo na bana bake. 7Ndipo Yakobo efwika ku Igupto pamozi na bana bake banalume, bana banakazi, pamozi nazukulu onse nam'badwe wake onse.8Aba ndiye mazina ya ban a ba Israeli beluta ku Igupto: Rubeni, mwana wa Yakobo oyamba; 9bana ba Rubeni, Hanoki, Palu, Hezironi na Karimi. 10Bana ba Simioni analume ni aba: Yemueli, Yamini, Ohadi, Yakini, Zohari na Shaulo wamene nyinawake enze waku Kenani; 11Bana ba analume ba Levi, Geresoni, Kohati na Merari.12Bana ba Yuda benze aba: Eri, Onani, Sela, Perezi na zera, (Koma Eri na Onani befwela m'ziko la Kenani). Bana analume ba Perezi enze Hezironi na Hamuli. 13Bana analume ba Isakara niyaba: Tola, Puwa, Yobi, na Simironi; 14bana analume ba Zebulani benze Seredi, Eloni na Yahaleeli 15aba benze bana ba Leya bevyala kwa Yakobo mu Padanaramu, pamozi na mwana munakazi zinalake Dina. Bana onse benze 33.16Bana analume ba Gadi benze Zifioni, Hagi, Suni, Ezibini, Eri, Arodi na Areli. 17Bana ba Aseli benze Imuna. Isivi, Beriya na Sera mulongosi wao. Bana anlume ba Beriya enze Heberi na Malikieli. 18Aba enze bana ba Zilipa, bamene Labani epasa Leya mwanawake. Aba bana evyala kwa Yakobo- onse pamozi enze 16.19Bana analume ba Lakele mwanakazi wa Yakobo enze Yosefe na Benjamini. 20Mu Igupto Manase na Efereimu bebadwa kwa Yosefe ku mwanakazi wake Asenati. mwana wa Potifara wansembe waku Oni. 21Bana ba Benjamini enze Bela, Bekeri, Asebeli, Gera, Naamani, Ehi, Rosi, Mupimu, Hupimu na Aridi. 22Aba enze bana ba Lakele bevyala kwa Yakobo- Onse pamozi enze 14.23Mwana mwanalume wa Dani enze Husimu. 24Bana analume ba Nafutali enze Yahazeeli, Guni, Yezeri na Silemu. 25Aba nibana be vyala Yakobo kwa Biliha wanchito wamene Labani enzepasa mwanawake Lakele- onse pamozi enze 7.26Pamozi onse beluta na Yakobo ku Igupto m'badwe wake tyala, kucoselako anakazi ba bana bake, enze 66. 27Kuikilako bana abili ba Yosefe bebadwila ku Igupto, banja ya Yakobo beluta ku Igupto onse pamozi enze 70.28Yakobo esogozya Yuda pasogolo payeve kuluta kwa Yosefe kuti asogolele njila yaku Goseni ndipo befwika kumalo ya Goseni. 29Yosefe ekonzeka ngolo yake kuluta koyolandila Israeli ausuwake mu Goseni, ebaona, nakuzobakumbatila m'mkosi, ndipo elila nthawi itali akali cikumbatile m'mkosi. 30Israeli eciti kwa Yosefe, "Lomba nilekeni nifwe, ndaba naiona nkhope yako, kuti ukali na moyo."31Yosefe eciti kwa anekwao na banja lonse la ausuwake, "Nikuya kwa Falao nikamuuzye, kuti, 'Anekwasu na banjalonse la ausuwangu, benze m'ziko ya Kenani, bawela kwa neo. 32Madoda nacibeta, ndaba onkhala osunga vibeto. Bawela na mbelele, ng'ombe, nakutundu wao onse.'33Ika fwika nthawi, ngati Falao wakuitani nakukukoshani, 'Musebenza nchito yanji?' 34mufunika kuyankha teti, 'Akapolo banu bankhala osunga vibeto kufumila kuumwana mpakana lelo, tonse seo, na makolo basu' mukaciteti kuti m'nkhale m'malo ya Goseni, cifukwa cibeta aliyense niconyansa kwa Aigupto."
1Teto Yosefe eluta kuyomuuzya Falao kuti, "Atata na anekwasu, mbelele na ng'ombe zao, na vonse valinavo, bafwika kufumila ku calo ca Kenani. Ona, bali m'calo ca Goseni." 2Etolapo 5 pa anekwao nakubazibisha kwa Falao.3Falao eciti kwa anekwao, "Musebenza nchito yanji?" Beciti kwa Falao, "Akapolo banu niyacibeta, monga makolo yasu." 4Ndipo beciti kwa Falao, "Tawela ngati alwendo osankhalisha m'calo cino. Kuliye polyeshela vobeta vaakapolo banu, cifukwa njala niyikulu m'calo ca Kenani, Lomba teto, lekani akapolo banu ankhale m'calo ca Goseni."5Farao eciti kwa Yosefe, "Ausuwako na anekwanu bawela kwa weo. 6Ziko lonse la Igupto lili m'manja mwako. Ubaike kumalo yaconde, malo ya Goseni. Ngati alipo uuziba pa anekwanu akaswili pa kubeta vibeto ubapase udindo oyanganila vibeto vangu.7Teto Yosefe epeleka ya Yakobo ausuwakeFalao. Yakobo emudalisa Falao. 8Falao eciti kwa Yakobo "Wankhala zaka zingati?" 9Yakobo eciti kwa Falao, "Zaka zapa ulendo wangu zili 130. Zaka za umoyo wangu ni zitontho ndipo zobaba. Zili lini monga zamakolo bangu." 10Yakobo emudalisa Falao nakufuma pameso pake.11Yosefe enkhazikisha ausuwake na anekwao. Ebapasa malo mu Igupto, malo babwino ngako mu Ramese, mwamene mwecilamulila Falao. 12Yosefe ebapasa vakulya ausuwake, anekwao na onse banthu ba m'ng'anda mwa ausuwake, kulingana na nambala yakusunga.13Lomba mwenzeve vakulya m'calo conse; ndaba njala yenze ikulene m'calo. M'calo ca Igupto na calo ca Kenani banthu belefuka kamba ka njala. 14Yosefe esonkhanisha ndalama zonse zenze m'calo ca Igupto na m'calo ca Kenani, paku gulisa tiligu ku banthu. Yosefe ezileta ndalama izi kwa Falao.15Pezesila ndalama za banthu bamu Igupto na bamu Kenani, Aigupto onse enzowela kwa Yosefe, "Tipase cakulya! Tifwilenji seo m'meso mwanu ndaba ndalama zasu zasila kugulila cakulya?" 16Yosefe eciti, "Ngati ndalama zasila, letani vibeto vanu ndipo tikuzosinthanisha vakulya na vibeto." 17Teto beleta vibeto vao kwa Yosefe. Yosefe ebapasa vakulya kusinthana na akavalo, mbelele, ng'ombe, na bulu. ebalyesha buledi kusinthana na vibeto caka cila.18Lomba caka cila pecesila, bewela caka cokanhapo ndipo beciti kwa yeve, "Tinga biselini kwa bwana wasu kuti ndalama zasila, na ng'ombe zonse zasila bwana wangu. Paliye casalako camungaone nameso yanu, koma tyala ma thupi yasu na malo yasu. 19Tifwilenji m'meso yanu, seo na malo yasu? Tiguleni pamozi seo na malo yasu potipasa vakulya, ndipo seo na malo yasu tinkhale akapolo ba Falao. Tipaseni mbeo kuti tinkhale na moyo, ndipo osati kuti m'calo munkhale muliye banthu."20Teto Yosefe egula malo yonse kugulila Falao. Pakuti mu Aigupto aliyense egulisa malo yake, ndaba njala yenze ikulu ngako. Mwa ici, malo yonse yenkhala ya Falao. 21Koma banthu, ebapanga kunkhala akaplo kufumila ku malile yoyambila mpaka kufikila ku malile yakothela. 22Ni malo tyala ya ansembe baliye gule Yosefe, ndaba ansembe enzopasiwa gao lao. Enzokulya kufumila kugao yecibapasa Falao. Mwaici baliye gulise malo yao.23Ndipo Yosefe eciti ku banthu, "Onani, nakugulani mweo na malo yanu kugulila Falao. Lomba tolani mbeu iyi niyanu, m'cale m'malo. 24Powezya mufunika mukapase ca 5 kwa Falao, vosalila 4 nivanu, va mbeu kumunda na vakulya m'ng'anda na bana banu."25Beciti, "Wapulumusha miyoyo yasu. Tapeza cisomo m'meso mwanu. Tinkhale akapolo ba Falao." 26Teto Yosefe eika lamulo m'calo ca Igupto yenkhazikika mpakana lelo, kuti ca 5 nica Falao. Ni malo tyala ya ba nsembe yenze lini ya Falao.27Teto Israeli enkhala m'calo ca Igupto, m'malo ya Goseni. Banthu bake mbenkhala na katutu ngako. Bevyalana nakupaka ngako. 28Yakobo enkhala zaka 17 m,calo ca Igupto, teto zaka za umoyo wa Yakobo wenze 147.29Nthawi peyefwika yomwalila Iraeli, emuita mwana wake Yosefe, "Ngati napeza cisomo pa meso yako, yika kwanja yako pansi pa cibelo cangu, unioneshe ku khulupilika na kuwama mtima kwako. Napapata osaniika mu Igupto. 30Nikalala na makolo, ukaninyamule kunifumya mu Igupto nakuyoniika m'manda mwalala makolo bangu." Yosefe eciti, "Nikacite mwamwaniuzyila." 31Israeli eciti, "Lumbila nimvwe," ndipo Yosefe elumbila. Ndipo Israeli egwada kumutu kwa bedi.
1Ndipo pevepita ivi, mutnh umozi eciti kwa Yosefe, "ona, ausuwako nao olwala." Teto etola bana bake babili Manase na Efraimu. 2Yakobo pa bemuuzya kuti, mwana wako mwanalume Yosefe wawele kuzokuona," Israeli ezilimbikisha nakunkhala pa bedi.3Yakobo eciti kwa Yosefe, Mulungu wa mphamvu enionekela lu Lazi mu munzi wa Kenani. Enidalisa 4nakuniuzya kuti, 'nikuvyalishe nakukupakisha. Nikupange weo kunkhala msonkhano wa maiko. Nipase calo ici ku bana bako cuma cao camuyaya.'5Lomba bana bako analume abili, bevyalika kwa weo, mu calo ca Aigupto panikaliye wela kwa weo kuno ku Aigupto, nibangu. Efraimu na Mnase bakabe bangu, monga Rubeni na Simoni ni bangu. 6Bana baulinao kucoka pali beve nibako; bakaikiwe pansi pa mazina ya anekwao mcoloba cao. 7Koma kuli neo, panefuma ku Padani mwacisoni Rakele emwalila mu calo ca Kenani pa njila, kwesala tyala patontho kkuti tifwike ku Efrate. Nemuika pamene pala pa njila yaku Efrate," (ndiye ku Betelehemu).8Pamene Israeli peona bana analume ba Yosefe, eciti," nibani aba?" 9Yosefe eciti kwa awisi, "nibana bangu analume. becinipasa mulungu kuno." Israeli eciti, "balete kuno, kuti nibadalise." 10Lomba menso ba Israeli enzokanga cifukwa ca kukula, teto enzolanga lini. Mwakuti Yosefe ebaleta pafupi naye, ebafyofyontha nakubakumbatila.11Israeli eciti kwa Yosefe, "sinezoyembekela kuona soti cinso cako, koma Mulungu wanilengesha kuti nione nabana bako." 12Yosefe ebafumya pakati pa nkhokola za Israeli, elanga cinso cake pansi. 13Yosefe ebatola onse abili, Efraimu ku kwanja lamnanja pafupi na kwanja la Israeli laku manjele, ma Manase ku kwanja la manja la Israeli, na kubaleta pafupi na eve.14Isralei etambasula kwanja kwake kwa kumanja naku kuika pa mutu ba Eraimu, enze musaza, na kwanja kwakumanjele pa mutu pa Manase mkuleni. Ebapambanisha manja cifukwa Manase enze mkuleni. 15Israeli edalisa Yosefe nakuti, "Mulugnu eyenda na makolo bangu Abrahamu na Isaki, Mulungu enisamala kufwika lelo, 16Mngelo enicingilizya kuviipa, adalise anyamata aba. Lekani zina langu liiteyewe mwa beve, na zina la makolo bangu Abrahamu na Isaki. Lekani bakule mcigulu pacalo ca pansi."17Yosefe peciona awisi aika kwanja yamanja pa mtontho Efraimu, aliyokondwele. Etola kwanja ya awisi kuti aicose pamutu pa Efraimu aike pa mutu pa Manase. 18Yosefe eciti, "teto yai, atata; uyu niye mwana woyamba. Ikani kwanja kwanu kwa kwendi pamutu pake."19Awisi bekana nakuti, "nuziba, mwana wangu, nuziba. Naye akankhale banthu, ndipo na eve akabe mkuleni. Koma mkwao mtontho akabe mkulu ngako kupambana eve, na obadwa pavuli pake akankhale magulu ba vyalo vinyinji." 20Israeli Ebadalise pa siku ila na mau aba." Banthu baku Israeli bakakambe madaliso pa mazina banu kuti, 'Lekani Mulungu akakupange monga Efraimu na Manase.'" Mu njila iyi, Israeli eika Efraimu pasogolo pa Manase.21Israeli eciti kwa Yosefe, "ona, nili pafupi na kufwa, koma Mulungu akabe na weo, ndipo akakulete ku calo ca makolo bako. 22Kuli weo, uli palulu pa anekwanu, nukupasa mnyansi mwa lupili yenetola kuli ba Aamori na lupanga yangu na uta."
1Yakobo eita bana bake, ndipo eciti: "Welani monse pamozi, kuti nikuuzyeni vativikakucitikileni kusogolo. 2Kumanani monse pamozi mumvwe, mweo bana ba Yakobo. Mvwani kwa Israeli, usuwanu.3Rubeni niwe mwana wangu oyamba kubadwa, mphamvu yangu, ndipo nikuyamba kwa mphamvu yangu, ulemu oposa na mphamvu yoposa. 4Wosaleshekewa monga manzi ya mphamvu namupopomwa, unkhalelini oposa, cifukwa wekwela pa bedi ya ausuwako. ndipo weifyapo; wekwela polala pangu.5Simeoni na Levi nipokwao. vida vaciwawa ndiye lupanga lao. 6O moyo wangu, usankhale mukukumana kwao; usapezeke mkusonkhana kwao, pakuti mtima wangu unaciyamika ngako pa ici. Pakuti muukali wao bepaya madoda. Mkufuna kwao elemeleka ng'ombe zamamphondo.7Lekani ukali wawo utembeleleke, ndaba wenzoyofya-nkaupya mtima, pakuti yenze ninkhanza, nikabagabe mwa Yakobo nakubamwazya mwa Iraeli.8Yuda, anekwanu akakuyamikile. Kwanja yako ikankhale pamkosi pa adani bako. Bana ba ausuwako akakugwadile.9Yuda uli ningati ka mwana ka mkango, Mwana wangu, uwelela kwanu navovulaza vako. Ezyolika pansi, nakuuluma ngati mkango, ngati mkango wanakazi. Nibani angakwanishe kumuusha?10Ndodo yaufumu sikacosewa pa Yuda, ukaupanilile ulamulilo kwakuti paliye watiakuucose, mpakana nthawi ya Silo. Vyalo vikamumvwile.11Kumanga bulu yake kucimuti, namwana wa bulu ku misambo yabwino, esuka covwala cake muvinyu, usuka mkhanjo wake muvinyu monga magazi. 12Meso yake yakankhale yafipa ngati vinyu, na meno yatuba ngati mkaka.13Zebulani akankhale m'mbali mwa nyanja. Akankhale ngati dooko yamangalawa, ndipo malile yake yakuyofwika mpaka ku Sidoni.14Isakara nibulu ya mphamvu, wamene olala pakati pa makhola ya mbelele. 15Oona malo yabwino yopumulilapo na nthaka yokongola. Akabelamike phewa lake kwa ofoka nakunkhala kapolo pa nchito16Dani akuyolamulila banthu bake monga ngati umozi wa mtundu wa Israeli. 17Dani akankhale ngati njoka m'mbali mwa njila, njoka ya ululu uluma akavalo kututende, kuti wakwelapo apone cangada. 18Nulindila cipulumuso canu Yehova.19Gadi- amaliongo akamucite cipongwe, koma yeve akabapilikishe. 20Aseli akuyonkhala na cakulya ca bwino, ndipo akopasa vakulya vabwino vaufumu. 21Nafitale ali ngati mbabala yomasuliwa; akankhale na bana okongola.22Yosefe ali ngati msambo wobala, msambo wobala uli pafupi na kasupe, misambo yake yamene yukwela pa cipupa. 23Amauta akamuvute nakumulasa nakumucitila nkhanza.24Koma uta wake ukankhale mphela wa mphamvu cifukwa ca manja ya mphamvu ya Yakobo, kamba ka zina ya cibeta, mwala wa Israeli.25Mulungu wa ausuwako akakuyavye ndio Mulungu wa mphamvu zonse akakudalise kufumila palulu pa mitambo, madaliso apansi pozama, na madaliso yaku maziba nayam'mvumo.26Madaliso ya auso niyakulu kuposa madaliso yapa lupili yakale olo kapena vinthu vofuna vapa malupili yakale. Lekani yabe pa mutu wa Yosefe, ngankhale pa kolona wapamutu pa anekwao akalonga.27Benjamin ni mumbulu wa njala. M'mawa akulyacokhamula nyama yawakata, ndipo m'mazulo ogaba vawalonda"28Iyi ndiye mitundu 12 ya Aisraeli. Izi ndiye zelabila ausuwawo mpezobadalisa. Aliyense emudalisa namudaliso wake oyenela. 29Ndipo ebauzyisha kuti, "Nili pafupi kuya ku mtundu wangu. Muniike pamozi na makolo bangu m'mpako ili m'munda wa Efuloni mu Hiti, 30mphako ili mu Makipela, pafupi na Mamre mu calo ca Kenani, munda wegula Abrahamu kwa Efuloni mu Hiti kuti yankale manda.31Uku ndiye mweika Abrahamu na Sara mwanakazi wake; beikako Isake na mwanakazi wake Rabeka; ndiye kweneika Leya. 32Munda na mphako vili mu malo aya evigula ku banthu baku Heti." Ndipo 33Yakobo pesilizya kulangijya bana bake, enyamula mendo yake kuyaika pa bedi, nofuza kosilizyila, nakuya ku mtundu wake.
1Ndipo Yosefe cifundo cemukata ngako nakuzopona pansi, ndipo elila, nakuzofyofyontha awisi. 2Yosefe elamulila anchito bake kuti bakonze bwino thupi la ausuwake kuti lisaole. Ndipo thupi lekonzewa la Israeli kuti lisaole. 3Cebatolela masiku 40 kukonza thupi ndaba ndiye yenze nthawi yofikapo kuti thupi likonzewe. Aigupto bemulila masiku 70.4Masiku yamalilo peyesila, Yosefe elabila na am'ng'anda ya Falao, kuti, "Koma ngati lomba napaza ufulu pakaati panu, napapata labilani naye Falao, kuti, 5'Atata enilumbilisha, kuti, "Ona, nili pafupi kufwa. Ukaniike m'manda bangu bala benezikumbila neka mu calo ca Kenani. Kwamene kula ukaniike, neo," Lomba munivomezye nakuya kuyoika atata mcalo ca Kenani, nakuza soti kuno"' 6Falao eyankha kuti, "Nkhoya ukaike auso pakuti ekulumbilisha."7Yosefe eluta kuyoika ausuwake. Zonse nduna za Falao zeluta naye- madoda bam'ng'anda mwake, na onse akulu akulu abwalo la Igupto, 8na yonse ng'anda ya Yosefe na anekwao, na am'ng'anda mwa ausuwake. Koma bana bao, vibeto na magulu a ng'ombe vesela mu calo ca Goseni. 9Magaleta na asilikali okwela akavalo nao beluta naye. Yenze gulu ikulene ngako ya banthu.10Ndipo pebefwika pa mwala wa mphelo wa Atadi kusilya kwa Yorodani, belila mwacisoni ngako nakuphwanyika mitima. Apa Yosefe kwa masiku 7 elila malilo ya ausuwake. 11"Ndipo banthu onkhala m'calo ca Kenani pebecimwa kulila pamwala wa Atadi, beciti, "Iyi ni nthawi ya cisoni ngako kwa Aigupto." Ni cifukwa cake aya malo yoitiwa kuti Abeli-mizraimu, uku nikusilya kwa Yorodani.12Teto bana analume becitila Yakobo monga mwebauzyila. 13Ndipo bana bake bemunyamula kumuthwala ku calo ca Kenani na kumuika mu mphako ili mu munda wa Makipela, pafupi na Mamre. Abrahamu enzegula mphako na munda kuti yankhale manda. Eyagula kwa Efuloni mu Hiti. 14Pavuli poika ausuwake, Yosefe ewelela ku Igupto, yeve, pamozi na anekwao, na onse benzekonkha kuzoika naye ausuwake.15Ndipo anekwao ba Yosefe pebeona kuti ausuwawo amwalila, beciti, "Lomba ngati Yosefe angafune kuusha ukali nafuna kuwezyela ciyipa cetemucitila seo?" 16Teto bemuita Yosefe kuti awele, nona kuti, "Auso esiya malamulo akliye kufwa, kuti, 17'M'muuzye Yosefe kuti, "Napapata khululuka viyipa vebekucita anekwanu na macimo yebecita pebekucita viyipa."' Lomba khululukila akopolo ba Mulungu wa ausuwako." Yosefe elila pebelabila naye teto.18Anekwao nao beluta pafupi nakuyoika nkhope zao pansi pa meso pake. beciti, "Ona seo ndise akapolo bako." 19Koma Yosefe ebayankha kuti, "Osayopa. ko natola malo ya Mulungu? 20Mweo, mwenzofuna kunicita ciyipa koma Mulungu enze na colinga ca bwino, kuti akapulumushe miyoyo ya banthu anyinji, monga m'mungaonele lelo. 21Teto musayope. Nikusamalileni pamozi na bana banu batontho batontho." Ndipo ebankhazikisha mitima pansi munjila iyi nolabila nao mwacifundo ku mitima yao.22Ysefe enkhala mu Igupto, pamozi na banja ya ausuwake. Enkhala zaka 110. 23Yosefe ebaona bana ba Efremu mpakana m'badwe wacitatu. Eona soti na bana ba Makiri mwana wa Manase, benzenkhazika pamendo ya Yosefe.25Yosefe eciti kwa anekwao, "Nili pafupi kufwa; koma Mulungu zoona akuzokusgolelani mweo kukufumyani m'calo cino kukutwalani ku calo celumbila kuti aka pase Abrahamu, kwa Isake, nakwa Yakobo." 24Yosefe elumbilisha bana ba Aisraeli. enena kuti, " Coona Mulungu akuyokuza kwa mweo. Pa nthawi iyo mukafunike kunyamula mafupa yangu." 26Teto Yosefe emwalila, na zaka 110. emupaka vimankhwala visaolesha thupi nakumuika mu bokosi mu Igupto.
1Aya ndiye mazina ya bana ba Israeli bemene beluta ku ziko la Igupto pamozi na Yakobo usuwawo, aliyense na am'ng'anda yake: 2Rubeni, Simioni, Levi, na Yuda, 3Iasakara, Zebulani, na Benjamini, 4Dani, Nafutali, Gadi, na Aseri. 5Banthu onse obadwa m'ng'anda ya Yakobo benze 70. Yosefe enze kale mu Igupto.6Lomba Yosefe, na anekwao onse, na m'badwe onse ula becifwa. 7Koma Aisraeli evyalana na kupaka ngako, ndipo benkhala bamphamvu ngako; ziko yezula na beve.8910Lomba pewela mfumu iyakine yecizolamulila ziko la Igupto yamene yenzoziba lini za Yosefe. Eciti ku banthu bake, "Onani, Aisraeli bapaka ngako ndipo otiposa mphamvu. Welani, tiyeni ticite nao mwanzelu, ndaba bangapitilizye kupaka, lomba ngati kwauka nkhondo, bakuyogwilizana na adani basu, nakunyatana nase, nakuzofumamo m'ziko."11Teto ebaikila akapitao kuti akobanzunza nakubakakamizya cito zokosa ngako. Aisraeli emumangila mizinda yosungilamu cakulya Falao: Pitomu na Ramesesi. 12Koma olo kuti Aigupto enzobapondelezya ngako, Aisraeli enzokuya opakilako pakilako. Cakuti Aigupto eyamba kuyopa Aisraeli.13Aigupto ndipo ebagwilisha nchito mwankhanza Aisraeli. 14Elengesha umoyo wao kunkhala obaba kamba ka nchito yokosa yokanda madaka nochaya nchelwa, nazinchito zosiyana siyana zam'munda. Nchito iliyonse yebenzofunuka kugwila yenze yokosa ngako.15Mfumu ya Aigupto yelabila na anamwino aciheberi; mazina yao enze Ssifira na Puwa. 16Eciti, "Pumuyavya anakazi baciheberi popapa, mkolangishisha. Ngati ni mwana mwanalume, nikumpaya; ngati ni mwana mwanakazi, angankhale namoyo." 17Koma anamwino enzoyopa Mulungu ndipo enzocitalini kulingana naveyelamula mfumu ya Aigupto; Koma m'malo mwake belekelela bana banalume kunkhala namoyo.18Mfumu ya Aigupto ebaita anamwino ndipo eciti kwa beve, "Mwacitalanji teti, nolekelela bana analume kunkhala namoyo?" 19Anamwino bemuyankha Falao kuti, " Anakazi baciheberi olingana lini na anakazi ba Aigupto. Banamphamvu ngako yovyala musanga namwino akaliye fwika kwa beve apobavyala kale."20Mulungu ebateteza anamwino aba. Ndipo banthu bepaka nakunkhala na olimba ngako. 21Ndaba anamwino benzoyopa Mulungu, ebapasa ma banja yaoyao. 22Falao elamula banthu bake onse kuti, "Bana analume onse batiokobadwa mkobataya m'mkolo, koma mwana aliyense mwanakazi mkomuleka namoyo."
1Lomba munthu wa mtundu wa Levi ecizolungula mwanakazi wa mtundu wa Levi. 2Mwanakazi uyu enkhala na vumo nakuvyala mwana mwanalume. Peona kuti enze mwana mwanalume ndipo wa thanz,i emubisa kwa miyezi itatu3Lomba peona kuti angam'mbise lini kupitilila apo, etola ka swanda kama bango nakukamata na tiba. Ndiye petola mwana nomuyika m'swanda nakuyoika pakati pa mabango m'manzi ya mkolo wa Nailo. 4Mulongosi wake wa mwana uyo epanama patali kuti aone chingamcitikile mwana.5Mwana mwanakazi wa Falao ewela kuzosamba ku mkolo apo azakazi bake ongoyenda yenda kumbali kwa mkolo. Eona swanda pakati pa mabango ndipo etuma mzakazi wake kuti akakatole. 6Pevunukulapo, eona mwana. Onani, mwana enzongolila. Ndipo ecitanaye cifundo mwana ula nakuti, "Uyu nim'mozi mwa bana baciheberi."7"Lomba mulongosi wake wa mwana eciti ku mwana wa Falao, "Ningalute kuyokusakililani mwanakazi waciheberi kuti azakunyosheleni uyu mwana?" 8Mwana wa Falao eciti kwa yeve, "Nkhoya" Ndipo wala m'simbi eluta kuyotola nyina wa wala mwana.9Mwana mwanakazi wa Farao euzhya nyina wa wala mwana kuti, "uninyonshele uyu mwana ndipo nikupe malipilo." wala mwanakazzi etola mwana kuyonyonsha. 10Wala mwana pecikula, emuleta kwa mwana mwanakazi wa Farao, ndipo enkhala mwana wake. Emuteya zina kuti Mose na kuti, "pakuti nemuvuula pa manzi."11Pecikula Mose, eluta kuli banthu bake kuyoona mwenzosbenzela nchito zokosa. Eona mu Aigupto okwapula mu Heberi umozi wa banthu bake. 12Elanga uku na uko, peona kuti munthu aliyense, epaya mu Aigupto nakufwikla mubili wake mumcenga.13Eluta siku yokpnkhapo, ndipo, onani, analume abili aciheberi enzonyatana. eciti kuli umozi wala enze olakwa, "nicinji caumnyatila muyako?" 14koma ula mwanalume eciti, Nibani ekuika kuba oweluza na osogolela pali seo?" uganizila zonipaya mwawepaila wala mu Aigupto?" Mose eyopa na kuti, "vanecita vezibika ku banthu bayakine."15Pecimvwa Farao efuna kuti amupaye Mose koma Mose ethaba kuya ku Midiani. Kwala enkhala pansi mbali mwa cisime. 16Lomba wansembe waku Midiani enze na bana anakzi seveni. Bewela, kutapa manzi, kuzuzya goliyomwelamo vibeto va ausuwao. 17Azibusa ewela kuzobapilikisha, koma Mose kozobayavya. Emwesha vibeto vao.18Asimbi peluta kuli ausuwao a Rehueli, eciti, "cifulkwa mwawelako mofulumila ku ng'anda lelo?" 19Eciti Mu Aigupto wapulumusha ku azibusa. Watitapila na manzi notimweshela vibeto vasu." 20Eciti kwa bana bake anakazi, "teti ali kuni?" mwamsiilanji uyo mwanalume? muiteni kuti azalye nase cakulya."21Mose evomela kunkhala naye uyo munthu, emupa soti na mwana wake mwanakazi Zipora kuti alungule. 22Evyala mwana mwanalume, ndipo Mose emutaya kuti Gerisomo; ecit, "nankhala mulwendo mu calo cacilwendo."23Payepita nthawi itali, mfumu ya Aigupto yemwalila. Aisraeli, elila kamba ka nchito ya ukapolo. Elilila thandizo, kulila kwao kwefwika kwa Mulungu kamba ka ukapolo wao. 24Mulungu pecimvwa kulila kwao, Mulungu ekumbukila pangano lake na Abrahamu, na isaki, na Yakobo. 25Mulungu eona Aisrali, nakumvwishisha vibenzipitamo.
1Koma Mose enze akalube vibeto va Yatero mpongozi wake, wansembe waku Midiani. Ndipo Mose esogolela vobeta ku malo yakutali mcipululu nakukufwika pa Horebe, lupili la Mulungu. 2Pamene apo mungelo wa yehova eonekela kwa eve mu mululilo mu cishasha. ndipo Mose elanga, onani, cishasha cenzoyaka koma cenzonyeka lini. 3Mose ecit, " lekani kuti nipatuke kuti nione cinthu icicodabwisha, cifukwa nicinji cishasha cunyeka lini."4Pamene Yehova pecion kuti wapatauka kuti aone, Mulungu emuita kufumila mcishasha na kuti, "Mose, Mose." Mose eciti, "nili pano." 5Mulungu eciti, usafwendlee pafupi! vula nsapato zako kumendo kwako, pakuti malo yawaimililapo niyopatulika kwa neo." 6Eonjezela, "Nine Mulungu wa auso mulungu wa Abrahamu, Mulungu wa Isaki, na Mulungu wa Yakobo. " Mose ebisa cinso cake, pakuti enze na mantha kulanga Mulungu.7Yehova eciti, "Naona manzunzo ya banthu bangu ali mu Aigupto. Namvwa kukuwa kwao cifukwa ca obakakatisha nchito mwankhaza, pakuti nuziba za vobaba vao. 8Naseluka kuzobamasula u mphamvu ya Aigupto na kubafumya mcalo cila n kubaleta mcalo ca bwino, ndipo cikulu, mcalo ca mkaka na uci; ku malo ya a kenani, na a Hiti, na Aamori, na a perizi na Ahivi na a Yebusi.9Lomba kulila kwa bana ba Airaeli kwanifwika. Mwakuti, naona kuvitishiwa kwakucita a Igupto." 10Lomba apa, nikutume kwa Farao kuti ukabalete banathu bang, Aisraeli, kubafumya mu Aigupto11Koma Mose eciti kwa Mulungu, "nine bani neo, kuti ningalute kwa Farao n kuleta a Israeli kubafumya mu Aigupto.?" 12Mulungu eyankha, "Neo ninkhale nawe. Ici cibe cizibisho kuti nekutuma neo. Ngati wabaleta banthu kucokela mu Aigupto, uzanipembeze neo palupili pano."13Mose ecit kwa Mulungu, "Neo nikayoluta kwa Aisraeli nakubauzya, 'Mulungu wa makolo banu wanituma kwa mweo,' ndipo bakakayonena kwa neo, 'zina yake ni bani?' nikakambe kuti tyani kuli beve?" 14Mulungu ecti kwa Mose, "NI NEO AMENE NILI NEO." Mulungu eciti, "ufunika kunena kwa Aisraeli, nineo nakutuma kuli 15beve." Mulungu elabila soti kuli Mose kuti, "ukalabile kwa Aisraeli, "Yehova Mulungu wa makolo banu, Mulungu wa Abrahamu, Mulungu wa Isaki, na Mulungu wa Yakobo wanituma kuli mweo. ili kndiye zina langu la muyaya, umu niye mwati akanikumbukile m'maganizo m'mibadwe yonse.'16Nkhoya ukaike akalu-akulu ba a Israeli pamozi. Ukati kuli beve, 'yehova Mulungu wa makolo banu, Mulungu wa Abrahamu, wa Isaki, na wa Yakobo, waonekela kwa neo nakuti, "mwancendi nalangishisha ndipo naona vukucitikilani mu Aigupto. 17Nulonjeza kumfumyani mcalo ca Aigutpo mwamuvutishiwa nokuletani mu calo ca a Kanaani, a Hiti, Aamori, Perizi, a hivi, na Yebusi, calo ca mkaka na uci.'" 18Bakaku mvwilileni mweo. Weo na akulu-akulu ba mu Isralei mufunika kuluta kwa mfumu ya Aaigupto, na kubauzya, 'Yehova, Mulungu wa Aheberi wakumana nase, teto tileke tilute pa ulwendo wa masiku atatau mu cipululu, kuti tikapeleke nsembe kwa Yehova, Mulungu wasu.'19Koma nuziba kuti mfumu yaku Aigupto akakulekeleleni lini kuti mweo mwakuya, koma ngati kwanja kwake kwakakamizyiwa. 20Nitambasule kwanja langu kufwika ku Aigupto na vozizwisha kuti nikavicite pakati pa beve. Pavuli pa ici, akakulekeleleni kuti mwakuya. 21Nikapase banthu kukondelewa kufuma kwa Aigupto, kuti mukayonyamuka musakayende m'manja muliye kanthu. 22Mwanakzi aliyense akasenge mphete za siliva na golide na vovwala kwa Aigupto bakunkhala nao pafupi ndipo mwanakazi aliyensse onkhala mng'anda ya munthu wakunkhala naye pafupi. Mukavwalike bana banu banalume na banakazi. Mu njila iyi mukuyobatolela Aigupto.
1Mose eynkha, "nanga bakayokana kunikhulupilira kapena kunimvwila nakulabila kuti, "Yehova alyokuonekele?" 2Yehova eciti, "nicinji cili m'manja mwako?" Mose eciti, "ndodo." 3Yehova eciti, "iponye pansi." Mose eiponya pansi, ndipo yeyaluka njoka. mose eutuka cakuvuli.4Yehove elabia na Mose, "fwika nakuikata cakumcila," teto wfwendela nakuikata njoka. Yesanduka soti ndodo m'manja mwake. 5"Ici cili teto kuti bakakhulupilire kuti Yehova, Mulungu wa makolo bao, Mulungu wa Abrahamu, Mulungu wa Isaki, na Mulunguw wa Yakobo, wakuonekera weo."6yehova elabila naye, "lomba ika kwanja lako mumkanjo wako, "teto mose eika kwaja lake mumkanjo. Peifumya kwanja, langani, kwanja lake lenkhala na khate, lituba monga ni cikulo. 7Yehova eciti, "ika soti kwanja lako mumkhanjo, "teto Mose eika kwanja lake mkati mwa mkhanjo wake, peifumya, eona kuti yenkhala soti bwino, kulinga na nkhanda yake yonse.8Yehova eciti, "ngati bakakumvwile lini weo- ngati bakaikeko lini nzelu ku cooneshela coyamba ca mphamvu yangu, loko kukhulupila mwa ceve, ndiye kuti azekhulupilire ku cooneshela cacibili. 9Ngati baliye khulupilire ku ivi vooneshela vibili va mphamvu zangu, loko kumvwila weo, ndiye kuti ukatole manzi mumkolo nakuyathila pa iyumu. Manzi yati ukatole yakayaluke magazi pa nthaka iyumu.10Ndipo Mose eciti kwa Yehova, "Ambuye, nikaliyo labilepo mofulumizya, olo kuvuli nangu kufumila pamwelabila nakapolo wanu. Nulabila moluzya na lilime yoluzya." 11Yehova eciti kwa eve, " nibani elenga mlomo wa munthu? nibani olenga munthu kuba osalabila olo wosamvwa olo olanga olo osalanga? ni neo lini Yehova? 12Lomba teti, nkhoyan ndipo nibe na pakamwa pako na kukuphunzisa vati ukolabila." 13Koma MOse eciti, "Ambuye, napapata tumani muyake, aliyense wati mufune kutuma."14Ndipo yehova ekwiya naye Mose, nakuti, "nanga Aroi, mkwanu, mlevi? nuziba kuti angalabile bwino. Koma soti, akuza kuzokumana nawe, ndipo akakunona ankhale okondwela mumtima mwake. 15Ulabile naye na kuika mau yati akalabile mkamwa mwake. Nikabe na mlomo wako na mlomo wake, nakukuoneshe vonse vati ukacte. 16Akalabile na banthu m'malo mwa weo. Akabe mlomo wako, ndipo ukabe ngati neo, Mulungu kwake. 17Ukanyamule ndodo iyi m'manja mwako. Na yeve ukacite nayo vozibisha."18Teto Mose ewelela kwa Yeterompongozi wake na kuti kwa eve, "Niloleni nakuya kuti niwelele ku banja langu ili ku Igipito na kuti nikaone ngati bkali moyo." Yetero eciti kwa Mose, nkhoya mwamtendele." 19Yehova eciti kwa Mose ku Midyani, "nkhoya welela ku Igipito , ndaba onse analume benzofuna kukupaya becifwa." 20Mose etola mkazi wake na bana bake analume nakubaika pa bulu. Ewelela ku Aigupto, ndipo enyamula ndodo ya Mulungu m'manja mwake.21Yehova eciti kwa Mose, "ukawelela kuya ku Aigupto ukaonesheshe kuti ukacite vonse vodabwisha vinaika mumphamvu zako pamenso pa Farao. Koma nikakoseshe mtima waake nakuti akaleke lini banthu kuluta. 22Ufunika ukalabile kwa Farao, "ici niye ciwanena Yehova: Israeli ni mwana wangu, mwana woyamba, 23ndipo nukuti kwa weo, "muleke mwana wangu kuti abekuya, kuti akanilemeke." Koma cifukwa wakana kuti abakuya, coona nikupaile mwana wako mwanalume, wako woyamba.'"24Lomba mnjira, Pabepanama usiku, yehova ekumana na MOse ndipo efuna kumupaya. 25Ndipo Zipora etola naifi notenda nkhanda ya mwana wake mwanalume, nakuikatisha na vimbombo vakumendo, ndipo eciti, "cendi niwe mkwatibwi wangu mwamagazi." 26Teto Yeova emleka eciti, "niwe mkwatibwi wangazi" cifukwa ca mdulidwe.27Yehova eciti kwa Aroni, "nkhoya msanga ukakumane naye Mose." Aroni eciya ekumana naye ku lupili la Mulungu, nakumphyophona. 28Mose emuuzya Aroni yonse mau Yehova yemtuma kuti akalabile na vizindikilo va mphamvu za Yehova vemulamulila kuyocita.29Ndipo Mose na Aroni eluta na kuyosonkhanisha onse akuleni ba Aisraeli. 30Aroni elabila mau onse becilabila Yehova kwa Mose. Eoneshela soti vizibisho vonse va mphamvu za Yehova pamenso pa banthu. 31Banthu bekhulupilira. Pabecimvwa kuti Yehova waona kunzunzika kwa Aisralei nddipo begwada nakupemphera.
1Pavecitika ivi vinthu, Mose na Aroni beluta kwa farao na kuti, "ivi nivamene Yehova, Mulungu wa a israeli, walabila: 'baleke banthu bangu balute kuti bakanicitile phwando mcipululu.'" 2Farao eciti, "Yehova ni bani? nimvwililenji mau bakke nakulola Aisraeli kuluta ? nuziba lini Yehova; Moteto, nibalole lini Aisraeli kuti alute."3Beciti, "Mulungu wa a Heberi wakumana nase. Tilute ulwendo wa masiku yatatu mcipulu nakupeleka nsembe kuli yehova Mulungu wasu kuti asatikwapule na mulili kapena lupanga." 4Koma mfumu yaku Aigupto Yeciti kwa beve, "Mose a Aroni mubatolelanji banthu ku nchito yao? Welelani ku nchoto yanu." 5Eciti soti, Lomba pali banthu ba nyinji pa calo casu, ndpo mubapanga mweo kuti baleke nchito yao."6P siku lamene ilo, Farao epeleka lamulo ku okatisha banathu nchito mokakamiza na msogoleli. 7Eciti, "musabapase soti banthu uzu kuti apange nchelwa. Balekeni abekuya beka akazisonkhanishile, monga mwamwencitila kale. 8Mwaici, mukolamulila kuli beve kuti cibelengelo ca nchelwa cikokuba cimozi-mozi monga nikale. Musavomele kuba zitontho, cifukwa nibaulesi. Nicifukwa cake boita na kuti, tilekeni tibekuya nakuyopeleka nsembe kwa Mulungu wasu.' 9Onjezani nchito ya analume kuti akokatisha nakusaikako nzelu ku mau ya wenye."10okatisha banthu nchito na osogolela beluta nakuyozibisha banthu beciti, "Farao walabila kuti, "nikupaseni soti lini uzu. 11Mweo mweka mufunika kuluta kuyofuna uzu kulikonse kumungaupeze, koma nchito yanu icepeshewe lini.'"12Teto banthu onse bebalalika mu calo conse ca Aigupto kuyosonkhanisha ciputu m'malo mwa uzu. 13Okatisha banthu nchito bepitilizya kubauzya kuti, "silizyani nchito yanu, cimozi-mozi monga pala mwenzopasiwa uzu." 14Okatisha nchito ba Farao na olamulila ebanyata osgolela ba Israeli, banalume bamene bala beciika kuba oyanila banchito. Okatisha nchito epitilizya kubakonsha, "Muliyokwanishienji kupanga nchelwa zamufunika kukwanisha, lelo kapena mailo monga mwamwenzocitoila kuvuli?"15Moteto osogolela a Israeli eluta kwa farao nakulila kwa eve. Beciti, "mubacitilanji teti banchito banu? 16kuliye soti uzu upasiwa ku banchito banu, koma opitilizya kutiuzya kuti 'pangani nchelwa!' seo, banchito banu, tunyatiwa nthawi zonse, koma nimulandu wa banthu banu." 17Koma Farao eciti, "Nimwe baulesi! Nimwe baulesi! mukuti, 'tiloleni tilute tikapeke nsembe kuli Yehova.' 18Teto lomba welelani ku nchito yanu. Kuliye soti uzu wati upasiwe kwa mweo, koma mufuka kupanga nambala imozo-mozi ya nchelwa.19Osogolela ba a Israeli pibeona kuti bali mu mavuto peuzyiwa kuti, "muyenela lini kucefya muyeso wa nchelwa za siku na siku. 20Bekumana na Mose na Aroni, benze peneme kunja kwa nga'nda ya mfumu, pabenzokuya kufuma kwa Farao. 21Beciti kwa Mose na Aroni, Lekani Yehova akuoneni nokulanga, pakuti mwapangisha kuti seo tinkhale ocimwa pamenso pa Farao na banchito bake. Mwaika lupanga m'manja mwake kuti atipaye."22Mose ewelela kwa Yehova nakuti, "Ambuye, mwaletelanji vuto kwa banthu aba? mwenitumilanji poyamba? 23Mwaneyambila kuwela kwa Farao kuzolabila naye muzina yanu, opanga viipa ku banthu bake, ndipo muliye masule banthu banu yai."
1Ndipo Mulungu eciti kwa Mose, "lomba uwone citi nicite kwa Farao. Uwone ici, pakuti akabavomelezye kuluta cifukwa ca kwanja langu lamphamvu. Kamba ka kwanja langu lamphamvu akabafumye mcalo cake."2Mulungu elabila na Mose eciti, 3"Nine Yehova. Neonekela kwa Abrahamu, kwa isaki na kwa Yakobo ngati Mulungu wamphamvu; koma mwa zina langu, Yehova, nenze osazibika kwa beve. 4Ndipo nenkhazikisha pangano na beve, kubapasa calo ca Kanani, mcalo mwamene enkhala monga alwendo, mcalo mongo yenda-yenda. 5Mwai ici, namvwa kubuula kwa a Israeli amene Aigupto abapanga akapolo, ndipo nakumbukila pangano langu.6Mwaici, labila kwa a Israeli, 'Nine Yehova, nikufumyani ku ukapolo pansi pa Aigupto, ndipo nikumasuleni ku mphavu yao, nikuomboleni pakuonesha mphamvu yangu, na macitidwe ba ciweruzo ba mphamvu. 7Nikakutoleni kwa neo neka monga banthu bangu ndipi nikankhale Mulungu wanu. Mukazibe kuti nine Yehova Mulungu wanu. Wakufumyani ukapolo pansi pa Aigupto.8Nikakutoleni mu calo cinekulumbililani kupasa kwa Abulamu, kwa Isaaki, na kwa yakobo. Nikaipase kwa weo onga coloba, Nine Yehova." 9Pecibauzya ici Mose a Israeli, baliye muvwile cifukwa ca kulefuka kwao kwa ukapolo wa nkhanza.10Ndipo Yehova elabila kwa Mose, eciti, 11"nkhoya umuuzye Farao, mfumu ya Aigupto, kuti alole banthu ba a Israeli abekuya kufuma mcalo cake. 12Mose eciti kwa Yehova, "ngati a Israeli aliyenimvwile neo, Farao akanimvwile ndaba cinji, pakuti nulabila lini bwino?" 13Yehova elabila na Mose na kwa Aroni. Epasa lamulo kwa a Israelin na kwa Farao, mfumu ya Aigpto kubafumya a Isralei mcalo ca Igupto.14Aba enze mitu ya mng'anda ya awisi bao: Bana ba Rubeni banalume, woyamba wa Israeli, enze, Hanoki, Palu, Hezroni, na Karmi. Iyi yenze mikoka ya makolo ba Rubeni. 15Bana banalume ba Simeoni enze Yemuli, Yamini, Ohadi, Yakini, Zohari, Sauli, mwana mwanalume wa mwanakazi waku Kanani. Iyi yenze mikoka ya makolo ba Simeoni.16Pano elembewa mazina ya bana banalume ba Levi, pamozi na bana bake. Benze Gerisoni, Kohati, na Marari. Levenkhala mpaka enze na zaka 137. 17Bana banalume ba Gerisoni benze Libni na Simeyi, mwa mabanja bao. 18Bana banalume ba Kohati benze Amramu, Izara, Hebrroni na Uziyeli. Kohati enkhla mpaka zaka 133. 19Bana banalume ba Merari enze Mali na Musi. Aba benkhala mkoka wa makolo ba Alevi. PAmozi na mtundu wao.20Amramu elungula Yokobedi, mkwao wa awisi. Emuvyalila Asroni na Mose. Amramu enkhala zaka 137 na kufwa. 21Bana banalume ba Izara benze Kora, Nefegi na Zikiri. 22Bana banalume ba Uziyeri enze Misayeli, Alifazana, na Sitiri.23Aroni elungula Eliseba, mwana mwanakazi wa Aminadabu, mulongosi wa Nasoni. Emuvyalila Nadabu na Abihu, Eliaza na Itamara. 24Bana banalume ba Kora benze Asiri, Elikana, na Abisafu. Iyi yenze mikoka ya makolo ba Akohati. 25Eliaza mwana mwanalume wa Aroni, elungula umozi mwa bana ba Petieli. Emuvyalila Pinehasi. Aba benze mitu ya ng'anda za awisi bao pakati pa Alevi, kulingana na mikoka.26Aba banthu babili benze Mose na Aroni bamene Yehova eciti, "fumyani Aisraelimcalo ca Igipi, mwa magulu bao analume ba nkhondo. 27Aroni na Mose belabila kwa Farao, mfumu ya Igipito, kuti abalole kufumya Aisraeli kufuma ku Aigupto. Aba benze amene bala MOse na Aroni.28Pamene Yehova elabila na Mose mcalo ca Igipito, 29eciti kwa eve, "Nine Yehova. Unene kwa Farao, mfumu ya Igipito, vonse viti nikuuzye. 30Koma Mose ecit kwa Yehova, "nili lini bwino kulabila, ko Farao anganimvwile.
1Yehova eciti kwa Mose, "langa, nakupanga monga mulungu wa Farao. Aroni mkwanu akabe mneneri wako. 2Ukalabile ciliconse cati nikakulamulire kulabila. Aroni mkwanu akalabile na Farao kuti, akabalole bana ba Israeli kuti akalole bana ba a Israeli kufuma mcalo cake.3koma nikakoseshe mtima wa Farao, ndipo nikabaoneshe vizindikilo vinyinji mwamphamvu yangu, vodabwisha vinyinji mcalo ca Aigupto. 4Koma Farao akamvwile lini, nikaike kwanja langu pa Aigupto nakuleta magulu ba analume bankhondo, banthu bangu, banthu ba a Israeli kufuma mu calo ca Aigutpo mwa cilango cikuleni. 5Aigupto akazibe kuti nine yehova pti nikatambasule kwanja langu pa Igupto nakufumya a Israeli pakati pao."6Mose na Arsoni ecita teto; ecita monga Yehova ebalamulila. 7Mose enze na zaka 80, ndipo Aroni enze na zaka 83 penzokamba na Farao.8Yehova eciti kwa Mose na Aroni, 9"Farao akayokuuzyani, 'citani codabwisha,' ndipo ukanene kuti kwa Aroni, 'tola ndodo yako nakui[onya pansi pamenso pa Farao, kuti ikasansuke njoka.'" 10Ndipo Mose na Aroni eluta kwa Farao, na kucita monga mwecilamulila Yehova. Aroni eponya pansi ndodo yake pamenso pa Farao na akapolo bake, ndipo yenkhala njoka.11Ndipo farao eita zibambo bake banzelu na mang'anga. Ecita cinthu cimozi-mozi kulinga na masenga bao. 12Munthu aliyense eponya pansi ndodo yake, ndipo ndodo zesanduka njoka, koma ndodo ya Aron yemela njoka zonse. 13Mtima wa Farao wekoseshewa, ndipo aliye kumvwe monga mwecikambila Yehova.14Yeova eciti kwa Mose, "mtima wa Farao niokaosa ndipo okana kuti banthu balute. 15Nkhoya kwa Farao m'mawa pala pakuya ku manzi. ukapamaname mbali mwa mkolo kuti ukakumane naye, m'mnja mwako utole ndodo yamene yala yesansuka njoka.16Ukati kwa eve, "Yehova Mulungu wa a Heberi, wanituma neo weo kuti, "lekani banthu bangu alute, koteto kuti akanilemekeze mcipululu. Mpaka lomba umvwa lini. 17Yehova wanena kuti, "pa ici ukazibe kuti neo nine yehova. Nikochaya manzi mu mkolo wa Nailo na ndodo ili m'manja mwangu, ndipo manzi akasanduke magazi. 18Somba zili m'manzi zikafwe, na mkolo ukanunkhe. Aigupto akamwe lini manzi yofuma mumkolo.'""19Ndipo Yehova eciti kwa Mose, "labila kwa Aroni, 'tola ndodo yako nakutambasulila kwanja lako ku manzi ali mu Aigupto, na mikolo yao, ngalande, vikhuvu, na mvithaphwila vao vonse, koteto kutmanzi bao onse ankhale magazi. Cita teto kuti magazi abe paliponse olo mnongo za vimiti na mu myala.'"20Mose na Aroni lecita monga mwecibalamulila Yehova. Aroni enyamula ndodo nakucaya pamanzi mumkolo pamenso pa Farao na banchito bake, manzi onse mumkolo esanduka magazi. 21Somba mumkolo zecifwa, na mkolo weyamba kununkha, Aigupto ekanga kuwa manzi mumkolo, na magazi enze pali pose mcalo ca Aigupto. 22Koma ng'anga za mu Aigupto zecita cimozi-mozi na masenga bao. Mwakuti mtima wa Farao wekosa, ndipo ekana kumvwila Mose na Aroni teto mwelabilila Yehova, kuti cikacitike.23Ndipo Farao ewelela nakuya kung'anda kwake. Aliye mvwishishe za ici. 24Aigupto wonse ekumba mbali mwa mkolo manzi akumwa, koma aliye kwanishe kumwa mazni yamumkolo uyu. 25Masiku seveni yepita kufuma pamene Yehova echaya pamkolo.
1Ndipo Yehova eciti kwa Mose, "nkhoya kwa Farao ukamuuzye kuti, 'Yehova walabila ici: "leka banthu bangu alute kuti akanipembeze. 2Ngati ukana kuti balute, nikavutishe calo canu na acule. 3Mu mikolo mukapake na acule. Beve akakwele na kuluta mu mang'anda yanu, muvipinda vanu, na bedi panu. Bakalute mu mang'anda ya banchito bako. Bakalute pa banthu bako, mu uvuni wanu, na mu mbale zanu zokanyilamo. 4Acule kakwele weo, banthu bako, na banchito bako onse'""5Yehova elabila Mose, "nena kwa Aroni, nyolola kwanja lako na ndodo yako ku mkolo, mu mshabo, na muvikhuvu, na kuleta acule palulu pa calo ca Aigupto.'" 6Aroni enyolola kwanja lake palulu pa calo ca Igipito. 7Koma amasenga becita cimozi-mozi na masenga bao; beve bethwala acule palulu pa calo ca Igipito.8Ndipo Farao eita kwa Mose na Aroni na kuti, "pempherani kwa Yehova kuti eve enifumyile acule neo na banthu bangu. Ndipo neo nibaleke banthu kuluta, kuti beve bakamupelekele nsembe eve." 9Mose eciti kwa Farao, "mweo muli na mpata ouzya neo paningakupemphelereni mweo, banchito banu, na banthu, kuti acule akacosewe kwanu na ku ng'anda kwanu na kunkhala tyala mumkolo."10Farao eciti, "mailo." Mose eciti, "lekani zinkhale mwa mwalabilila, teto kuti mweo mukazibe kuti kuliye muyakine olingana na Yehova, Mulungu wasu. 11Acule akalute kwanu, kung'anda kwanu, banchito banu, na banthu banu. Beve akankhale tyla mumkolo." 12Mose na Aroni beluta kufuma kwa Farao, ndipo Mose na Aroni elila kwa Yehova za acule becileta pa Farao.13Yehova ecita monga Mose epepmpha: acule ecifwa mung'anda, mukhoti, na muminda. 14Banthu ebaunjika mumagulu, ndipo calo cenunkha. 15Koma pamene Farao eona kuti kuli mpumulo, eyumisha mtima wake na kusabamvwila Mose na Aroni, monga Yehova elabilira kuti eve akacite.16Tehova eciti kwa Mose, "labila kwa Aroni, nyolola kwanja lako ndipo inyate pansi pa lito, kuti iyaluke inda paliponse mcalo ca Igipito.'" 17Becita teto. Pamene Aroni enyolola kwanj lake nonyata pansi palito, inda zewela pa banthu na panyama. Lito yonse ya pansi yenkhala inda paliponse mcalo conse ca Igipito.18Amasenga beyesa na masenga yao kupanga inda, koma aliye kwanishe. Teto kwenze inda pa banthu na pa nyama. 19Ndipo amasenga eciti kwa Farao, "ici niye cimbombo ca Mulungu." Koma mtima wa Farao wenze weyumishiwa, teto ekana kumvwila. Cenze monga mwecinenela Yehova Farao cati akacite.20Yehova eciti kwa Mose, "uka m'mangu m'mamawa na kupanama pasogolo pa Farao pala pakuya ku mkolo. Unene kwa eve, 'Yehova onena ici! "leka banthu bangu alute teto kuti bakanipembeze neo. 21Koma ngati ulole lini banthu bangu kuluta, neo nikatumizye inzi pa weo, banchito bako, na banthu bako, na mumang'andaa banu. Mung'anda ya Aigupto yakabe yozula na inzi, olo pansi pakupanama beve pakazule na inzi.22Koma pa siku ilo neo nikacite mosiyana na calo ca Goshni, calo munkhala banthu bangu, teto kuti kusankhale inzi kweve. Iici cikacitike teto kuti mukazibe kuti neo nine Yehova mu calo ici. 23Neo nikapange cosiyanisha pakati pa banthu bangu na banthu bako. Ici coonesha mphamvu zangu cikacitike mailo. '"" 24Yehova ecita teto ndipo vimagulu va inzi viwela mung'ada ya Farao na ma ng'anda ya banchito bake. Pali ponse pa calo ca Igipito, nthaka yeonongeka cifukwa ca magulu ya inzi.25Farao eita Mose na kuti, "nkhoyani mupeleke nsembe ya Mulungu wanu mumalo basu." 26Mose eciti, "nicabwino lini kwa seo kucita teto, pakuti nsembe atupanga kwa Yehova Mulungu wasu nizonyanyisha kwa Aigupto. Ngati seo tupanga nsembe pamenso pao ili conyanyisha Aigupto, akatiteme lini seo na myala? 27Yai, uyu ni ulwendo wa masiku atatu atufunika kuloba mcipululu watufunika kupanga, kuti tikwanishe kupeleka nsembe kwa Mulungu wasu, monga eve etilamulila seo."28Farao eciti, "neo nikuloleni mweo kuluta na kupeleka nsembe kwa Yehova Mulungu wanu mucipululu. Tyala mufunika lini kuya kutali ngako. Munipemphelele neo." 29Mose eciti, "lomba pano neo nnukuya kufuma kwa mweo, neo nikapemphele kwa Yehova kkuti gulu la inzi ikulekeni. Farao, na banchito banu na banthu banu mailo. Koma mweo musayese soti kunyengezya banthu basu mwakubalesha kuya kuyopeleka nsembe kwa Yehova."30Mose eluta kufuma kwa Farao na kupemphela kwa Yehova. 31Yehova ecita monga Mose epemhela; ndipo eve ecosa gulu ya inzi kufuma kwa Farao, banchito bake, na banthu bake. Osasalako olo imozi. 32Koma Farao eyumisha mtima wake nthawi iyi soti, ndipo aliye balolezye banathu kuluta.
1Yehova eciti kwa Mose, "nkhoya kwa Farao ukamuuzye kuti, 'Yehova, Mulungu wa Aheberi, akuti: "leka banthu bangu balute kuti balanipembeze." 2Koma ngati ukane kubaleka kuti balute, ngati ukali kubasungilila, 3ndipo kwanja la Yehova ilete milili pa vobeta vako vili m'munda- a bulu, hosi, ngamila, ng'ombe na vobeta. 4Koma Yehova asiyanishe pa vobeta va a Israeli na va Aigupto, kuti pasakapezeke cobeta ca Aigupto citi cikafwe.5Yehova waika nthawi; walabila kuti, "ni mailo pati nikacite ici cinthu pa calo.'"" 6Yehova ecita ici siku yokonkhapo: ng'ombe zonse za Aigupto zecifwa, koma paliye cobeta ca Aisralei cecifwa, olo cinyama cimozi. 7Farao efufuza, ndipo, langani, paliye cinyama olo cimozi ca Aisraeli cecifwa. Koma mtima wake wenze okosa, teto aliye baleke banthu kuluta.8Yehova eciti kwa Mose na kwa Aroni, "tolani milota yozula kwanja mcitofu. Weo, Mose, uponye milota mululu m'mphepo pamene Farao olangako. Inkhale kakungu wopel mcalo ca Aigupto. 9Ikalengeshe vituza na vilonda pa banthu na pa vinyama mcalo ca Igipito." 10Teto Mose wa Aroni betola milota mcitofu nopanama pasogolo pa Faro. Lomba Mose eponya milota mululu m'mphepo. Milota yelengesha vituza na vilonda kufuma pa banthu na pa vinyama.11Amasenga aliye kwanishe kukangana naye Mose kamba ka vituza, ndaba vituza venze pali beve na pa Aigupto ayao onse. 12Yehova ekosesha mtima wa Faro, teto Farao aliye bamvwile Mose na Aroni. Ici ndiye camene celabila Yehova kwa Mose kuti ndiye cati akacite Farao.13Lomba Yehova eciti kwa Mose, "uuke m'mamawa, upaname pamenso pa Farao, nolabila kuti kwa eve, 'Yehova, Mulungu wa Aheberi, walabila ici: "leka banthu bangu balute kuti bakanipembeze. 14Pakuti nthawi ino nitume milili yangu pa wamene weo, pa banchito bako na banthu bako. Nicite ici kuti uzibe kuti paliye olingana na neo mcalo conse.15Pali lomba sembe natambulula kale kwanja langu nokukantha weo na banthu bako na nthenda, na mweo sembe mwesilizya kale mcalo. 16Koma kenze kamba ka izi kenevomelezya kuti mu pulumuke: kuti nikulangizye mphamvu yangu, kuti zina langu lilakiwe mcalo conse. 17Ndiye kuti ukali kuzitukumula pa banthu bangu pakusabaleka kuti balute.18Imvwa! mailo monga nthawi ino nkalete cimvula camatalala camphamvu, cakuti cikaliyo onekapo mu Igipito kucoka paciyambi kufwika lomba. 19Lomba, utume analume baike vibeto vako pamozi na cili conse cauli naco m'minda ku malo abwino. Mwanalume aliyense na cinyamacili m'munda ciliye letewe ku nanda- matalala yaviponele, vivifwe.'""20Bala banchito ba Farao bekhulupilila uthenga wa Yehova beyendesha kuleta akapolo bao na vibeto m'mananda. 21Koma bala betola uthenga wa Yehova mopepuka bebasiya akapoo bao na vibeto m'maminda.22Yehova citi kwa Mose, "tambulula kwanja lako kululu kuti kuwela matalala mcalo conse ca Aigupto, pa banhtu na pa vibeto, vomela vonse va m'minda mcalo ca Igipito." 23Mose eitambulula na ndodo yake elata kululu, ndipo Yehova etuma kugunda, matalala, nakaleza. elokwesha na matalala pa calo ca Igipito. 24Moteto kwenze tuleza na matalala yoyavizyana na matalala, yakuleni ngako, yakulu yakaliyo citikapo m'malo ya Igipito kucokela paciyambi.25Mcalo conse ca Igipito, yeononga kalikonse ka m'maminda, banthu pamozi na vinyama. Yeoononga comela ciliconse cam'maminda na kuthyola vimiti vili vonse. 26Ni mumalo tyala ya Goseni mweka, mwenzonkhla a Israeli, mwenzeve matalala.27Farao etuma Analume kuyoita Mose na Aroni. Eciti kwa beve, "nacimwa nthawi ino. Yehova niolunga ndipo neo na banthu bangu nise aipa. 28Pemphelani kwa Yehova ndaba kugunda kwa mphamvu na matalala vanyanya. Nikulekeni mulute, ndipo munkhaleko lini soti."29Mose eciti kwa beve, "nikangosiya mzinda, nikatambulule manja bangu kwa Yehova. Kugunda kuleke na matalala yabeko lini soti, mwa ici uzibe kuti calo n'ca yehova. 30Koma kwa weo na banchito bako nuziba kuti mukaliyo yamba kulemekeza Yehova Mulungu."31Lomba thonje na balele veonongeka, ndaba balele yenzotumbuka, na thonje yenzocosa maluba. 32Koma tiligu na layi ziliye onongeke ndaba nimbeu zucaliwa mocelwa. 33Mose pecisiya Farao na mzinda, etambuluka manja bake kwa Yehova: Kugunda na matalala veleka, na mvula iliyopone soti.34Farao peciona kuti mvula, matalala, na kugunda veleka, ecimwa soti nokosesha mtima wake, pamozi na anchiito bake. 35Mtima wa Farao wekoseshewa, ndipo soti aliye leke banthu ba a Israeli kuluta, monga mwecilabilila Yehova na kwanja ya Mose.
1Yehova eciti kwa MOse, "nkhoya kwa Farao pakuti nayumisha mtima wake na mitima ya banhtu ba nchito bake, nacita ici kuti nioneshe vizindikilo va mphamvu yangu pakati pao. 2Nacita soti ici kuti namwe muuzye bana banu na azukulu vinthu vanacita, muukali munacitila Aigupto, ndipo napeleka vizindikilo vinyinji vooneshela mphamvu zangu pakati pa beve. Munjira iyi ,muzibe kuti nine Yehova."3Mose na Aroni beluta kwa Farao nakuti kuli eve, "Yehova Mulungu, wa a Heberi, wanena ici: 'ukana kuzicefya pamenso pangu mpaka lini? baleke banthu bangu abekuya kuti akanipembeze. 4Koma ngati ukana kuti banthu abekuya, mvwaya, mailo nuketa zombe mcalo cako.5Likuzophimba pamenso pa calo cako conse nakuti paliye wati aaone nthaka. Likuzokulya kalikonse kepulumuka ku cimphepo. Likuzokulya cimuti ciliconse comela m'minda mwanu. 6Likuzozula m'mang'aanda mwanu, mwa bala onse banchito bako, na bala onse ba Aigupto- nicinthu cakuti auso kapena ambuya wako akaliye cionapo, paliye ceonekapo kucokela pa siku lenzepacalo mpaka lero.'" Ndipo Mose ecoka nofumapo pamenso pa Farao.7Banchito ba Farao beciti kwa eve, "uyu mutnhu ati chele misampha mpaka lini? lekani a Israeli abekya kuti akapembeze Yehova Mulungu wao, kapena muzindikila lini kuti Igipito waonongeka?" 8Mose na Aroni ebaleta kwa Farao soti, enena kuti kuli beve, "nhoyani mukapembeze Yehova Mulungu wanu. Koma bati balute niye bani?"9Mose eciti, "koma tibekuya na batontho-batontho na bakulu-bakulu, na bana basu anakazi. Tibekuya na gulu ya mbelele na gulu la ng'ombe zasu, pakuti tufunika kucita madyelero ya Yehova." 10Farao eciti kwa beve, "Lekani Yehova ankhale namwe, ngati namutaililani kuti mwakuya n bana abekya. Onani pakuti pali ciipa m'maganizo banu. 11Yai! nkhoyani analume tyala pakati panu, na kupemebeza Yehova pakuti ndiye cafuma," ndipo Mose na Aroni bebacosa pa menso ya Farao.12Ndipo Yehova eciti kwa Mose, "tambasula kwanja lako pa calo ca Igipto ku zombe, lifwike nakulya comera cili conse, na cili conse cesala ku cimphepo." 13Mose etambasula ndodo yako pa calo ca Aigupto, ndipo Yehova eleta mphepo ya kum'mawa pa calo m'zuba na usiku. pikwecica m'mawa, mphepo yaku m'mawa yeleta zombe.14Ndipo zombe leluta paliponse mu calo ca Igipito na kuonekela mbali zonse za calo. Ndipo kucokela kale zenze zakliyo citikapo kuti pankhale gulu loteti la zombe mcalo, nakuti kuliye soti coteti cikaonekepo pavuli pa ici. 15Ndipo zombe iyi yephimba calo conse nakuti pansi pecita mdima. Ndipo yecilya vonse vomela mcalo na vipaso vose venze mu vimiti venze vesala pa nthawi ya cimphepo. Mcalo conse ca Igipito, kwenzeve camoyo cibisi comela, kepana cimuti comela m'munda.16Ndipo Farao msanga-msanga eita Mose na Aroni na nakuti, "nacimwila Yehova Mulungu na weo. 17Lomba apa, khululukila macimo bangu nthawi ino, ndipo upemphere kwa Yehova Mulungu wako kuti afumye imfwa iyi kwa neo." 18Mwaici Mose efuma no coka kwa Farao nopemphera kwa Yehova.19Yehova elta mphepo yamphamvu ngako yofumila ku m'mazulo yenyamula zombe na kuyolitaya mu nyanja ya Mshanga: kwenzve zombe olo imozi yesala mu calo conse ca Igipito. 20Koma Yehova eyumisha mtima wa Farao, ndipo Farao aliye vomele kuti a Israeli alute.21Ndipo yehova eciti kwa Mose, "tambasula kwanja lako ku mitambo, kuti pankhale mdima pa calo ca Igipito, mdima wakuti ungamvwike." 22Mose etambasula kwanja lake cakumtambo, ndipo penze mdima witmba pa calo conse ca Igipito kwa masiku atatu. 23Kwenzeve enzoona muyake; paliye efuma m'nganda mwake kwa masiku atatu. Mwakuti, onse a aIsraeli kwenze kutuba kumalo bao kwabenznkhala.24Farao eita mose nakuti, "nkhoya kapembeze Yehova. Na mabanja baoko ulute nao, koma mbelele na ng'ombe zisale kuvuli. 25Koma Mose eciti, "tiloleni seo tipeleke nsembe na nsembe zoshoka kuti tipeleke kwa Yehova Mulungu wasu. 26Ng'ombe zasu zibekuya na seo; pasankhale ciblogodo kapena cimozi kuvuli, tufunika tizitole pa kopembeza yehova Mulngu. Ndipo pakuti tuziba lini vatufunikila kupembeza navo mpaka tifwike kwamene kula.27Koma Yehova eyumisha mitima wa Farao, nakuti abalole lini kuti babekuya. 28Farao eciti kwa Mose, "coka kwa neo! nkhala chelu pa cinthu cimozi, kuti usanione soti, pakuti siku lati ukaone cinso cangu, ukokufwa." 29Mose eciti, "weo weka wakamba, nizacione lini soti cinso cako."
1Ndipo Yehova eciti kwa Mose, "kukali soti mliri wati nilete pa Farao na Aligupto. Vikapita ivi akakuloleni mubekuya kufuma kuno. Posilizyila Akakuloleni kuti mubekuya, akakupilikisheni monse. 2Lamulila mwanakazi na mwanalume kuti asenge wakunkhala naye pafupi viya va siliva na viya va golide." 3Lomba Yehova epangisha Aigupto kunkhala oofuna kukondwelesha a Israeli. Koma soti, uyu munthu Mose enz okondwelesha m'menso mwa banchito ba Farao na banthu bamu Aigupto.4Mose eciti, "yehova olabila ici, "Pakati pa usiku nikayende-yende mu Aigupto. 5Onse oyamba kuvyalika mu calo ca Aigupto babafwe, kuyambila oyamba kubadwa wa Farao, onkhala pa mpando wake wa cimfumu, kufwikila woyamba kubadwa wa kapolo mwanakazi ali kuvuli kwa mphero kupera, kufwikila ku vibeto voyamba kubadwa.6Ndipo kunkhale kulila kukulu ngako kuzungulila calo conse ca Aigupto, uko kukaliyocitikapo nakale lonse ndipo kukacitkikepolini soti. 7Koma olo imbwa ikauwepo lini soti aliyense wa banthu ba a Israeli, kapena kuuwapo munthu olo nyama. Munjila iyi mukazibe kuti nukutolani mosiyana ba Aigupto na ba Isareli. 8Banchito bako bonse aba, Farao, akawele kwa neo nakunigwadila. Bakanene kuti, 'nkhoya, weo nabanthu bonse okukonkha!' vikayopita ivi nikacokeko." Ndipo ecoka kwa Farao naukali ukulu.9Yehova eciti kwa Mose, "Farao akakumvwilile lini, cikabe teto kuti nikacite vodabwisha vinyinji mu calo c Aigupto." 10Mose na Aroni becita vodabwisha ivi pmenso pa Farao, koma Mulungu eyumisha mtima wa Farao, ndipo Farao aliye baleke banthu ba Israeli kuti bafume mcalo cake.
1Yehova eciti kwa Mose na Aroni ku calo ca Aigupto. Eciti, 2"kwa mweo, uno mwezi unkhale mwezi woyamba, mwezi woyamba kwa mweo.3uzya msonkhano wa Aisraeli, pa siku la teni mu mwezi uno ofunika aliyense atole mbelel olo kamwana kambuzi kwa eve yeka, mbanja iliyonse kucita ici, mbelele pa banja iliyonse. 4Ngati banja niitontho pa mbelele imozi, munthu na wali naye pafupi ofunika kuti atole mbelele olo nyama ya kamwana ka mbuzi yamene tit inkhale yokwanila pa banthu. Yufunika kuti ikhale yokwanila kuti aliyense alye. Yufunika kukhala yokwanila kuti aliyense akwanile kulya. Moteto ofunika kutola nyama yokwanila kuti kulyesha onse5Mbelele kapena mbuzi yanu yufunika kuti inkhale iliye kalema yacak cimoziyanalume. Mufunika kutola mbelele kapena mbuzi. 6Mufunika kukasunga mpakila siku ya fotini ya mwezi uyo. Ndipo gulu yonse ya Aisraeli yufunika kupaya nyama izi mcingulo. 7Mufunika mutoleko ngazi iyakine nakuiika ku mabli zibili za ciseko na palulu pa ng'anda mwati mukalyele nyama. 8Mufunika kuti mulye nyama usiku wamene uyo, mukashokako pa mulilo mulye na buledi uliye cofufumisha, pamozi na mankhwala obaba.9Musalye ibisi kapena yopika na manzi. M'malo mwake, mushoke pamulilo pamozi na mtutu, mendo na vamkati. 10Musalole kuti iyakine isalepo mpaka m'mawa. 11Niye mwamene mufunikilo lyela, na bande wanu womanga, nsapato zili ku mendo, na ndodo yanu ili mumanja. Mufunika kulya msanga-msanga, nipasika wa Yehova.12Yehova ekamba ici: Nikalute ku calo ca Aigupto usiku wamene uyo nakuononga onse woyamba kubadwa ba banthu na vinyama mu calo ca Aigupto. Nikalete vilango kwa milungu yonse ya Aigupto. Nine Yehova. 13Ngazi ikabe cizindikilo pa ng'anda yanu pa kuwela kwangu kwa mweo nikaone ngazi, nikakupitilileni mweo nakoonaga calo ca Aigupto. Uyu mulili ukafwikelini kwa mweo kuyokuonongani. 14Siku iyi ikabe yacikumbusho kwa mweo, yamene mufunika kusunga monga phwando ya Yehova; kwa mibadwo yanu- kuti cinkhale conkhazikisha cosasila.15Mukalye buledi uliye cofufumisha kwa masiku seveni. P siku layamba mukacose cofufumisha mng'anda yanu. Aliyense wakulya buledi uli na cofufumisha kucokela pa siku loyamba mpaka pa siku la seveni, uyo ofunika afumyiwe pakati pa Asiraeli. 16Pa siku yoyamba kukabe kusonkhana kwamene kuli koatulika kuli neo, ndipo pa siku la seveni kukabe kusonkhana monga kwamene uko. Kuliye nchito yati ikokatiwa pa masiku aba, kucosako tyala kupika kuti aliyense alye. Iyo niye nchito yeka yati ikokatiwa na mweo.17Mufunika kusunga mwambo wa buledi uliye cofufumisha cifukwa yenze siku iyi kuti neleta kupatukana kwanu ku calo ca Aigupto. Mufunika kusunga siku nthawi yonse ya mibadwo wa banthu banu monga lamulo yosasila. 18Mufunia kulya buledi uliye cofufumisha kufumila mcingulo mpaka, pasiku la fotini mu mwezi woyamba wa caka mpaka pakati pa siku la twenti wanu mu mwezi.19Mu nthawi ya masiku sevenimusapezeke cofufumisha mung'anda mwanu, aliyense wakulya cofufumisha ofunika acosewe pakati pa bana ba Aisraeli, olo kuti uyo munthu ni owela olo ebadwa ku malo kuno. 20Musalye kanthu kopangiwa na cofufumisha. Kulikonse kumwankhala mufunika kuly buledi uliye cofufumisha'"21Ndipo Mose eita analume onse ba Aisrali na kuti kwa beve, "nkhoyani mukasankhe mbelele kapena tubana twati tukankhale tokwanila kulyesha mabanja banu ndipo mupaye mbelele ya mphwando. 22Ndipo mutole mulu wa sope na kuciika mu ngazi yamene ili mu cikaye. Pakani ngazi mucikaye palulu pa ciseko na palulu na mumbali mwa ciseko mubili. Paspezeke wakuya panja pa ciseko cake mpaka m'mawa.23Pakuti Yehova apite pakati pa Aigupto. Akayoona ngazi palulu pa ciseko na mbali mwa ciseko, akapitilile ciseko canu ndipo sazalola woononga kuloba mung'anda mwanu nakuononga mweo.24Mufuniika kusunga cinthu ici. Ici cinkhale lamulo kwa mweo na bana banu. 25Mukayoloba mu malo yamene Yehova okupasani mweo, monga mwecilonjezela kucita, mufuniko sunga mapembezo aba.26Pamene bana banu bakakukonsheni, 'nanga kutumikila uku kwa mapembezo mkotyani?' 27ndipo mukati, 'nicopeleka ca pasika wa Yehova, cifukwa Yehova epita pa mang'anda ba Aisrali mu Igipito pamene enyata Aigupto. Emasula mang'anda basu.'" 28Ndipo banthu bebelamisha cinso cao pansi naukupembeza Yehova. Aisraeli eluta nakucita kulingana Yehova elamulila Mose na Aroni.29Cecitika pakati pa usiku kuti Yehova enyata onse bana boyamba ba mcalo ca Igipito, kuyambila mwana woyamba wa Farao, wonkhala pa mpando wake wa cimfumu, kufwika ku mwana woyamba wa wala ali kujere na ku vobeta vonse yoyamba. 30Farao euka usiku- eve, na banchito bake, na Aigupto wonse. Kwenze kulila kokuwa mu Igipito, pakuti kwenzeve yenzeve munthu wakufwa31Farao eita Mose na Aroni usiku nakuti, "nyamukani, fumani pakati pa banthu bangu, weo na Aisraeli nkhoyani kapembezeni Yehova muwelabilila kuti ufuna kucita. 32Nyamulani vobeta vanu, monga muwekambila, na kuya, ndipo munidalise." 33Aigupto benze ofulumila ngako kubafumya kunja kwa malo, pakuti beciti, "titifwe tonse."34Ndipo banthu betola fulaulo uliye cofufumisha na vapongilamo vao venze vomanga kale mu vovwala vao pamaphewa. 35Lomba banthu ba Aisralei becita moga Mose ebauzyila. Besenga aigupto za viya va siliva, na viya va golide, na vovwala. 36Yehova epanga Aigupto okonzeka kubakondwelesha a aisraeli. Teto Aigupto ebapsakalikonse kabepepha. Munjila iyi, Aisraeli ebalonda Aigupto.37Aisraeli beyenda kufumila ku Rames mpaka ku Sukoti, benze monga 600,000 analumeoyenda na mendo, na kuikilapo anakazi na bana. 38Gulu la banthu osakanizika beluta nao, pamozi na mbelele na ng'ombe, gulu ikuleni ya vobeta. 39Bepika buledi uliye cofufumisha mu fulawo weleta Aigupto. Wenze uliye cofufumisha cifukwa becosewa kuli Aigupto ndipo baliye celwe kukonza cakuya. 40A israeli bankhala mcalo ca Igipto kwa zaka 430.41Posila kwa zaka 430, pa siku lamene yala, magulu onse bankhondo ba Yehova efumamo mcalo ca Agupto. 42Uyu wenze usiku wonkhala m'menso, pakuti Yehova obafumya mcalo ca igipito. Uyu wenze usiku wa Yehova kuti a Israeli onse na mbadwe wao aonelele.43Yehova eciti kwa Mose na Aroni, "Iyi niye lamulo la siku la pasaka: Pasankhale owela kuzokulya kutolako mbali pakulya. 44Mwaici, kapolo aliyense wa Israeli, oguliwa na ndalama, ngalye ngati mwamcita mdulidwe.45Owela na banchiito ofunika lini kulya cakulya ciliconse. Cakulya mufunika kuti mukolyela mng'anda immozi. 46Mufunika lini kunyamula nyama iliyonse kufuma nayo panja pa ng'anda, ndipo mufunika lini kuphwanya bonzo yake iliyonse.47Gulu lonse la Aisrali lufunika kusunga siku la phwando. 48Ngati owela onkhala na mweo ofuna kusunga siku la pasaka kwa Yehova, azibululu bake onse analume ofunika kucita mdulidwe. ndipo angawele angawele kuzoisunga. Ankhale monga ni banthu bebadwila mu malo yamene ayo. Mwakuti, munthu osacita mdulidwe asalye cakulya ico ciliconse.49Iyi lamulo yuyenela kwa tonse obadwa muno olo alwendo onkhala pati pasu." 50Moteto onse a Israeli becita kulingana na mwamene Mulungu elamulila Mose na Aroni. 51Cecitika kuti siku yamene yala kuti Yehova efmya a Israeli kunja kwa calo ca Aigupto na gulu yao ya nkhondo.
1Teto Yehova elabila na Mose kuti, 2"Unipatulile bana onse analumeoyamba pakuti ciliconse coyamba kusegula mala mwa aIsraeli nicangu, ankhale munthu kapen nyama."3Mose eciti ku banthu, "mukumbukile siku ili, siku lamwefuma mu Aigupto, kufuma mu ng'anda ukapolo, mwa kwanja la Yehova yamphamvu ekufumyani m'malo aba. Musalye buledi unacofufumisha. 4Mwafuma mu Aigupto lelo munomu mwezi wa Abibu. 5Yehova azokuletani mu malo ya Akenani na ya Hiti, na ya Amori, ya a Hivi, na ya Yebusi, malo yecilapila ku makolo banu kuti akakupeni malo ba mkaka na uci- mnkhalidwe wa mapembezo uno mwezi.6Kwa masiku seveni ulye buledi uliye cofufumisha, 'pasiku ya seveni kukabe phwando kulemekeza Yehoza. 7Buledi uliye cofufumisha ukolyewa masiku yonse yali seveni; pasakaoneke buledi unacocfufumisha pakati panu. Pasakoneke vofufumisha pakati pa malile banu.8Pa siku yala mukauzye bana banu, 'ivi ni kamba ka vecicita Yehova patefuma mu Aigupto. 9ici cikabe cikubusho pa kwanja lanu, na pamhumi panu. Ici cili teto kamba ka kuti lamulo la Yehova linkhale mkamwa mwanu. Pakuti na kwanja lake la mphamvu Yehova ekufumyani mu Aigupto. 10Mwaico musunge ili lamulo kufumila pa yaikika caka na caka.11Yehova akakuleteni ku malo ya Akenani mwecilumbilila kwa mweo na makolo banu kuyocita, napati akape malo kwa mweeo, 12mufunika kumupatulila Yehova onse oyamba kubadwa m'mala mulimonse. nyama zonse zoyamba kubadwa zinalume, zikabe zake Yehova. 13Woyamba kubadwa mwa abulu mukomuombola na mwana wa mbelele. Ngati ulipila lini umthyole mkosi. Koma onse bana analume oyamba mufunika kuombola.14Akamkonshani mwana wanu mwanalume, kuti ivi vutanthauza cinji? mukamuuzye kuti, 'lenze kamba ka kwanja la Mulungu la mphamvu letifumya mu Aiguto, kufuma mu ng'anda ya ukapolo. 15Pecicita nthota Farao kuti atilekelele, Yehova epaya onse oyamba mu Aigupto, onse oyamba ku nyama na ku banthu. Nicifukwa nupeleka nsembe kwa yehova zonse zinalumezoyamba kubadwa koma onse bana bangu analume nuombola.' 16Ici cikabe cokumbushla pa kwanja lako na pa mphumi pako, kamba ka kwanja la mphamvu la Yehova letifumya mu Aigupto.17Farao pebalekelela banthu kuti abekuya, Mulungu aliyo basogolele munjila ya kumalo ya Afilisiti, ngakhale kuti ao malo benze pafupi, pakuti Mulungu eciti, "mwina banthtu angasinthe maganizo apita mu nkhondo agaawelele ku Aigupto." 18Yehova ebazungulusha ao banthu mu njila yamcipululu ku knyanja isweta. Aisraeli befuma mu Aigupto okonzekela nkhondo.19Mose enyamula mafupa ya Yosefe, pakuti Yosefe enze ebalumbilisha panganobana ba a Israeli, eciti, "Mulungu akakuthandizeni mweo mukanyamule mafupa bangu." 20A israeli enyamuka kufuma ku Sukoti nakuyolala pa Etamu, penzolekezyela cipululu. 21Yehova ebasogolela mzuba na mkumbi, uski na mulilo. 22Mu njila iyi enzoyenda usiku na mzuba. Yehova aliyo fumyepo mkumbi mzuba kapena nsandamila ya mulilo lusiku.
1Ndipo Yehova elabila kwa Mose, kuti, 2"nena na banthu ba Israeli kuti beve awelele na kuyolala pafupi na Pihahiloti, pakati pa Migoli na nyanja mukaliye fwike ku Baala Zefoni. Mukalale pafupi na nyanja molangana na Baala Zefoni. 3Farao akanene za banthu ba Israeli, 'Beve eyenda cimuyuendela mu calo. Cipululu cabavalizyila beve.'4Nikayumishe mtima wa Farao, na kuti abakonkhe. nikalemekewe kamba ka Farao na bankhondo bakeonse. Banthu ba ku Aigupto bakazibe kuti nine Yehova." Teto bantu ba Israeli elala monga mwebauzyila. 5Payeuzyiwa mfumu ya ku Aigupto kuti banthu baku Asraeli beutuka, nzelu za Farao na banchito bake zeukila bala banthu. Beciti, "nicinji citacita? tamasula Israeli kufuma ku kutumikila."6Ndipo Farao etola ngolo zake noika pafupi nakutola bankhondo bake pamozi na eve. 7Etola ngolo zosankhiwa sikisi handiledi na ngolo zonse zamu Aigupto, na akulu-akulu ba nkhondo pa zonse. 8Yehova eyumisha mtma wa Farao, mfumu yaku Aigupto, ndipo mfumu yebakonkha banthu baku Israeli. Lomba a Israeli beluta mopambana. 9Koma Aigupto ebakonkha, pamozi na abulu na ngolo zao zonse, lokwela pa abulu na bankhondo bake. Ebapenza baku Israeli olala mu mabali mwa nyanja pafupi na Pihahiroti, molangana na Baala Zefoni.10Farao pecifwika pafupi , baku Israeli balanga kulu ndipo bedabwa. Baku Aigupto enzo bakonkha, nao ecimvwa owa. Baku Israeli belilila Yehova . 11Beciti, kwa Mose, "nikamba ka kuti muliye manda mu Aigupto, kuti weo wetifumya kuti tizafwile mu cipululu? Waticitilanji coteti seo, kutifumya seo mu Aigupto? 12Nicamene lini ici citenzekuuzya mu Aigupto? tenze tikuuzya kuti, tileke seo, kuti tikabasenbenzele baku Aigupto.' Cingabe ca phindu seo kubasenela kusyana nakuti seo tifwile mu cipululu."13Mose eciti ku banthu, "osacita owa. Panamani nakuona cipulumuso cati yehova akucitileni lelo. Pakuti Aigupto aba bumuona lelo simukabaona soti. 14Yehova akunyatileni nkhondo, ndipo mweo mukabe tyala peneme."15Ndipo yehova ecti kwa Mose, "nicinji weo, mose, upitilizya kuita kwa neo? Auzye a Israelikuti bakuya pasogolo. 16Nyamula ndodo yako, no tambulula kwanja kwako ku nyanja na kugaba pa bali, kuti banthu ba Isareli bakapite pa nyanja poyuma. 17Nkhalani chelu kuti neo nikayumishe mitima ya Aigupto kuti akabakonkhe. Neo nikalemekezewe kamba ka Farao, na bankhondo bake bonse, ngolo zake, na okwela pa abulu. 18Ndipo a Aigupto akazibe kuti neo nine Yehova nikayotola ulemelelo kamba ka Farao, ngoo zake, na okwela pa abulu."19Mungelo wa Mulungu enzosogolela a Israeli, efumalo nowelela ku vuli kwao. Mukumbi wla wefumako kusogolo kwao nakuyo panama pavuli pao. 20Mukumbi wiwela pakati pa gulu wa Aigupto na gulu la a Israeli. Wenze mukumbi ufupa kuli ba Aigupto, koma wenzotubisha usiku kuli ba a Israeli, teto kuti kulye mabliimozi iwela pafupi na iyake usiku onse.21Mose etambulula kwanja kwake palul pa nyanja. Yehova eiwezya nyanja na cimphepo cakum'mawa usiku one wala nopanga nyanja kunkhala nthaka yoyuma. mwanjila iyi manzi egabiwa. 22Aisraeli eloba pakati pa nyanja pa nthaka yoyuma. Manzi ebngila cipupa ku kwanja kwao kwa kwendi na kumanjele.23Aigupto ebakonkha. Ebakonkha pakati pa nyanja- onse abulu ba Farao, ngoo, na okwela p abulu. 24Koma nthawi ya m'mamawa, Yehova elanga pansi pa bankhondo ba Aigupto kupitila mu mulilo na mukumbi. Eve ebangazimisha Aigupto. 25Ma wilo ya ngolo zao befasa na oyendesha ebayendesha movutika. Teto Aigupto eciti, "tiyeni tibautuke A Israeli, pakuti Yehova obanyatila nkhondo yao na seo."26Yehova eiti kwa Mose, "tambulula kwanja kwako pa nyanja koteto kuti manzi yawelele pa Aigupto, ngolo zao, na oyendesha ngolo." 27Teto Mose tambulula kwanja kwake pa nyanja, yiwelela ku kayendedwe kake ku m'mawa. Aigupto eutukila mu nyanja ndipo yehova ebakhetela pakati pa nyanja. 28Manzi yewelela nombizya ngolo za Farao, okwela pa abulu, na bankhondo bake onse benze bekonkha ngolo mu nyanja. Paliye epulumuka.29Mwaici, a Israeli eyenda pa nthaka yoyuma pkati pa nyanja. manzi yence cipupa kwao ku kwanja kwa kwendi na ku kwanja laku manjele. 30Teto Yehova epulusha aIsraeli si yala kuabafumya mu manya ya Aigupto, ndipo a Isralei eona Aigupto bakufwa mumbali mwa nyanja. 31Aisraeli peciona mphamvu ikulu yecisebenza Yehova kwa Aigupto, banthu elemekeza Yehova, nao bekhulupilila mwa Yehova na muwanchito wake Mose.
1Ndipo Mose na mbanthu ba Israeli beimaba nyimbo iyi kwa Yehova. Beimba, "niimbe kuli Yehova, ndaba wapambana mwaulemelero; akavalo na okwela wake wabaponya mnyanja.2Yehova niye mphamvu zngu na nyimbo, wankhala cipulumuso cangu. Uyu niye Mulungu wangu, ndipo nimulemekeze, Mulungu wa atata, ndipo nimutamande eve. 3Yehova niwankhondo; Yehova ndiye zina lake.4Wataya galeta na bankhondo ba Farao mu nyanja. Analume osankhiwa ba Farao bembila mu nyanja isweta. 5Ndipo efwikilika ngako; embila nakukufwikilika monga mwala.6Kwnja kwanu kwendi, Yehova, nikwaulemelero mu mphamvu; kwanja kwanu kwendi, Yehova, kwaphwanya adani. 7Mu ukulu wanu mwegonjesa omuukilani, mwetumizya ukali; webashoka monga ciputu. 8Cifukwa ca mphepo mphuno mwanu manzi yeunjikana; manzi yoyenda yepanama; manzi ya ponoka yekosa mumtim wa nynja.9Mdyelekezi eciti, 'nibakonkhe, nibapitilile, nigabanishe zolondewa; ndipo kufuna kwangu kukakutilishiwe pa beve; nikasolole lupanga; kwanja kwangu kukabaononge.' 10Koma mwefuzilila mphepo, ndipo nyanja yebafwikila; bembila monga mtovu mu manzi ya mphamvu. 11Nibani ali monga ni mweo, Yehova pakati pa milingu? nibani ali monga ni mweo, mkulu mtuba, wolemekezeka mu mapembezo, ocita vodabwisha.12Mwetambasula kwanja kwanu kwendi na calo cebamela. 13Mupangano lakuzipeleka kwanu mwasogolela banthu bamweombola. Mu mphamvu zanu mwabasogolela ku malo yanu yatuba kwamunkhala.14Banthu bakamvwe, ndipo bakanjenjemele; mantha yakabakate banthu baku Filistiya. 15Ndipo mamfumu yaku edomu yakabe na mantha; Asilikali baku Moabu akanjenjemele; onse banthu ba mu Kenai bakasunguke.16Mantha na kuyopa kukabaponele. Cifukwa ca kwanja lnu lamphamvu bakankhale ngati mwsala mpaka banthu banu bakapite, Yehova- mpaka banthu bamweombola- bakapite.17Mukabalete na kubacala pa lupili la coloba canu, pa malo, Yehova, yamene mwepanga ku nkhalamo, malo atuba, Ambuye, yamene manja yanu yepanga. 18Yehova alamulile ufumu wamuyaya."19Akavalo a Farao eyenda na magaleta na okwel akavalo xmu nyanja. Yehova ewezyela manzi yamunyanja pali beve. Koma bana ba Israeli beynda poyums pakati pa nyanja. 20Ndipo Miriamu muneneri, mulongosi wa Aroni, etola lingaka, na azimai onse befuma namalingaka, kuvina na eve. 21Miriamu ebaimbila: "imbilani Yehova, pakuti wapambana mwaulemelero. Kavalao na okwelapo wake waponyewa mnyanja."22Ndipo Mose eyendesha bana ba a Israeli kufuma ku nyanja. Beluta mu cipululu ca Shuri. Beyenda masiku yatatu osapeza manzi. 23Ndipo bewela ku Mara, koma bakangiwa kumwa mazni kula cifukwa manzi yenze yobaba. Teto malo yala beyaita kuti Mara.24Teto banthu bendaula kwa Mose kuti, "titimwe cinji?" 25Mose elira kwa Yehova ndipo Yehova emulangizya cimuti. Mose eciponya mu manzi ndipo manzi yenzuna kuyamwa. Ndipo nikula kwamene Yehova ebapasa lamulo, lamphamvu, ndiye pamene ebayesa. 26Eciti, "ngati mukamvwesheshe ku mau ya Yehova Mulungu wanu, nakucita vakufuna mu menso yake, ndipi nakumweshesha malanuro yake nakuyakonkha yonse malamuro nikaikelini matenda aliyonse yaneika paba Aigupto, neo nine Yehova nupolesha matenda yanu."27Ndipo banthu bewela ku Elimu, kwamene kwenze nyenje za manzi twekufu na vimiti va kanjeza sevente. Ndipi bepanga misasa mumbali mwa manzi.
1Banthu bepitilizya ulwendo kufuma ku Yelimu, na gulu la a Israeli yewela ku cipululu ca Sini, camene cili pakati pa Yelimu na Sinai, pa siku la fifitini mu mwezi wacibili pibefuma ku calo ca Igipito. 2Gulu lonse la a Israli ledandaula nao Mose na Aroni mu cipululu. 3A israeli beciti kwa beve, "sembe tengokufwa tyala na kwanja la Yehova mcalo ca Igipito patenzonkhala ku mapoto ya nyama na kulya buledi nokuta. Pakut imweo mwetifumya notileta mcipululu nopaya gulu lonse na njala."4Lomba Yehova eciti kwa Mose, "nikulokwesheleni buledi kufuma kululu. Banthu balute kunja nounjika yokwana siku limozi pa siku iliyonse kuti nibayese kuti nione ngati bangayende m'malamulo yangu kapena yai. 5Cizacitike kuti pa siku la sikisi, bazaunjike kabili kulingana na mwakuunjikila masiku yakuvuli, nakupika vati bakalete."6Mose na Aroni beciti ku banthu onse ba a Israeli, "mcingulo mkoziba kuti ni Yehova wakufumyani mcalo ca Agupto. 7M'mawa mukoona ulemerelo wa Yehova ndaba akumvwa kudandaula kwanu kumudandaula pali eve. Nise bani seo pamudandaula pali seo?" 8Mose naye eciti, "muzibe ici kuti Yehova akakupaseni nyama mcingulo na buledi m'mawa vokutika- ndaba wamvwa madandaulo yamudandaula pali eve. Neo na Aroni nise bani? madandaulo banu bali lini pali seo; koma bali pali Yehova."9Mose eciti kwa Aroni, uzya gulu la a Israeli, 'welani pafupi pali Yehova, wamvwa madandaulo banu.'" 10Cecitika kuti, pecilabila Aroni ku gulu la banthu ba a Israeli, kuti belanga cakucipululu, ndipo, langani, ulemelero wa Yehova weonekela mumtambo. 11Ndipo Yehova elabila kwa Mose, kuti, 12"namvwa madandaulo ya banthu ba Aisraeli. Labila nao nakuti, 'mcingulo mulye nyama, na m'mawa mukute na buledi. Niye pati muzib kuti nine Yehova Mulungu wanu.'"13Cecitika kuti mcingulo kwewela akwale nozula pa malo. M'mawa, mame yeonekela kuzunguluka pa malo. 14Payesila mame, pamalo pala ponse pamsasa peoneka kanthu kamtika oyonda monga cifulele pansi. 15Pamene banthu ba Aisralei pebeona izi, bekonshana, "nicinji ici?" baliye cizibe kuti nicini. Mose eciti kwa beve, "nibuledi wakupasani Yehova kuti mulye.16Iyi niye lamulo lawaika Yehova: 'muunjike aliyense wa mweo, yamufunika kuti mulye monga mwa njala yanu, oma imozi pa munthu wa namba ya banthu banu. kumu niye mwati muunjikile, muunjike zokwana munthu aliyense onkhala mtenti mwanu.'" 17Banthu ba Aisraeli becita teto. bayakine beyola vinyinji, bayaikene beyola tutontho. 18Pabepima na oma, bala beyola vinyinji viliye saleko, na bala beyola tutontho balliye pelebele. Munthu aliyense eunjika zokwanila kulingana na zenzofunikila19Mose eciti kwa beve, "pasapezeke munthu osunga mpaka m'mawa." 20Mwakuti, baliye mumvwile Mose. Bayake mwa beve besunga mpaka m'mawa. Koma webala vikusi nonunkha. Ndipo Mose ekalipa nao. 21Benzounjika m'awa mulimonse. Munthu aliyense eyola wokwanila kulya pa siku ilo. Zuba ikashoka, venzosungunuka.22Cecitika kuti pa siku la sikisi beyola kabili kulinganizya na buledi ueyola, ma oma yabili pa munthu umozi. Osogolela ba gulu ili onse bewela kuzomuuzya Mose. 23Eciti kwa beve, "izi niye zolabila Yehova. mailo nikypumula, sbata yabwino kulemeza Yehova. Pangani wamufuno panga tapatishani wamufuno tapatisha. Wosalila onse muzisungile mpaka m'mawa.'"24Teto besunga mpaka m'mawa, monga mwecibauzyila Mose. Ilyenunkhe, navikusi mwenzeve. 25Mose eciti, "Lyani cakulya ico lero, ndaba lero ni siku yopatulika kulemekeza Yehova. Lero muipeze lini m'minda.26Mukoyola m'masiku sikisi, koma siku la seveni ni sabata. Pasabata kukonkhala lini mana." 27Cecitika kuti pa siku la seveni bakine beluta kuyoyola mana, koma baliye yapeze.28Yehova eciti kwa Mose, "mukane kangati kusunga malamulo bangu? 29Langani, Yehova wakupani sabata. Teto pa siku la namaba sikisi okupani buledi wa masiku yabili. Aliyense wa mweo ofunika kunkhala m'malo mwake; pasankhale munthu ofuma pa malo pake pa siku la seveni." 30Moteto banthu bepumula pa siku la seveni.31Banthu ba a Israeli beita vakulya ivo kuti "Mana." yenze ituba monga mbeu ya koliyanda, mukailaba mkamwa yenzomvika monga mwaikako uci. 32Mose eciti, "ici niye cawalamula Yehova: lekani oma imozi ya mana isungiwe ku mibabwo ya banthu kuti bana banu bakaone buledi wa nekundyeshani mcipululu, panekufumyani ku calo ca Aigupto.'"33Mose eciti kwa Aroni, "tola poto uikemo oma imozi ya mana. Uisunge pamennso pa Yehova kuisungila mibadwo yonse ya banthu." 34Monga mwecilamulila Yehova Mose, Aroni esunga kumbali kwa cipangano mlikasa. 35Banthu ba a Israeli becila mana zaka fote mpaka befwika m'malo onkhalamo. Becilya mpaka kufwika ku malire ba calo ca Kenani. 36Lomba oma ni cimozi ca zili teni za efa.
1Gulu yonse ya Aisraeli yeenda ulwendo kufumila ku cipululu ca sini, mokonkha malamulo ya Mulungu, Nolala pa Refidimu, koma peneve manzi kuti banthu bamwe. 2Koteto kuti banthu bedandaula na Mose pa cecitika na kuti, "Tipase manzi kuti timwe." Mose ecit, "mukangana nane ndaba cinji? Mumuyeselanji Yehova?" 3Banthu benze na njota ngako, ndipo bedandaula mosushana na Mose. Beciti, "Waticoselanji mu Aigupto? kuti utipaye na bana basu na vibeto vasu na njota?"4Ndipo Mose elilira Yehova, "nicite tyani na banthu aba? Pakuti ni okonzeka kuti baniteme myala. 5Yehova eciti kwa Mose, "Batangulile aba banthu , utole analume ba israeli. Utole ndodo yati ukanyatile mumkolo, ndipo nkhoya. 6Nikapaname pafupi na weo pa mwala pala pa Horebe, ndipo weo ukanyate pa mwala . Manzi yakafume mwamwene kuti bantu bakamwe." Ndipo Mose ecita teto pamenso pa analume ba Israeli. 7Eita malo bala Masa na Meriba kamba ka kudandaula kwa Israeli, na kuti beyesa Ambuye ponena kuti, "Ko Yehova ali pakati pasu kapena yai?"8Ndipo gulu kla nkhondo la Amaleki lewela na kubanyata ku Refidimu. 9Teto Mose eciti kwa Yoswa, Sankha aanalume na kufua, nyatanani nao Amaleki. Mailo nikapaname palulu pa lupili na ndodo ya Mulungu m'manja mwangu." 10Teto Yoswa ebanyata Amaleki monga mwemuuzyila Mose. Pamene Mose, Aaroni, na Huri bekwela palulu pa lupili.11Pamene Mose enzonyamula manja bake mululu, Israeli enzopambana; koma akaika manja bake pansi kuti apumule, Amale benzoyamba kupamba. 12Pamene manja ba Mose belema, Aroni na Huri betola mwala nakuika pansi pake kuti ankhale, pa nthawi yamene iyo, Aaroni na Huri bemkata manja yake kuti yabe mphela mululu, mutnhu m'mozi ku mbali yake imozi, na muyakine ku mbali iyakine. Teto manja ya Mose yekatililiwa mpaka mcingulo. 13Teto Yoswa egonjesa Amleki na lupanga.14Yehova eciti kwa Mose. "lemba ici mu buku, nakubelenga Yoswa akumvwa, kamba ka kuti nikafafanizeniziretu cikumbukilo ca Ameleki pansi pa mkumbi. 15Ndipo Mose emanaga guwa la nsembe nakuliita kuti, "Yehova ndiye ndembel yangu." 16Eciti, "pakuti kwanja lenyamuliwa ku mpando wa Yehova nakuti Yehova akayambe nkhondo na Amaeki kufumirsa ku m'mbadwe mpaka ku m'mabadwe."
1Yetero, wansembe wa Midiani mpongozi wake wa Mose, ecimvwa vonse vecita Mulungu kwa Mose na banthu baku Israeli. Ecimvwa kuti Mulungu wafumya banthu ba Israeli mcalo ca Igipito. 2Yetero mpongo wa Mose, etola Zipora mwanaka wa Mose, pavuli pomtumizya ku ng'anda, 3na bana bake analume abili; zina ya mwanawake mwanalume enze Geresomo, pakuti Mose enzeciti, "nenze mlwendo mcalo cacilwendo." 4Ndipo zina la muyakine enze Eliazara, pakuti Mose eciti, "Mulungu wa makoloo bangu enze thandizo langu. Enipulumusha ku lupanga la Farao."5Yetero, mpongozi wa Mose, ewela na bana abili analume na makazi wake wa Mose kwa Mose mu cipululu kwamene kwenze manga misasa ku lupili la Mulungu. 6Eciti kwa Mose, "neo mpongozi wakoYetero, nukuza kuli weo na mkazi wako na bana bake analume abili."7Ndipo Mose eluta kuyokumana na apongozi bake, ndipo ebelama pansi, na kumpyopyontha. Bekonshana za umyo na kuyoloba mu tenti. 8Mose euzya apongozi bake vonse vecita Yehova kwa Farao na Aigupto cifukwa a Isaeli, na vopinga vonse venze vebapekera mnjira, na mwamene Yehova ebaombolela.9Ndipo Yetero enze osangalala pa vabwino vonse vecita Yehova pali a Israeli, kuti ebaombola ku kwanja la a Aigupto. 10Yetero eciti, "Lekani Yehova atamandike, pakuti wakuombolani ku kwanja la Aigupto na la Farao, na kumasula banthu ku kwanja la Aigupto. 11Lomba nuziba kuti Yehova niopambna pa milungu yonse, cifukwa Aigupto pabenzonzunza a Israeli mwankhanza, Mulungu waombola banthu bake."12Yetero, mpongozi wa Mose, eleta nsembe yoshoka na copelekakuli Mulungu. Aroni na asogoleli ba a Israeli bewela kuzokulya cakulya pamenso pa Mulungu pamozi na apomgozi bake Mose.13Pa siku lokonkhapo Mose enkhala pansi kuweruza banthu. Banthu bepanama kumzungulila kucokela m'mawa mpaka mcingulo. 14Pamene mpngozi wa Mose peciona vonse vetila banthu, eciti, "nanga vaucita ku banthu nivinji? nanga nicinji caunkhalila weka na banthu onse kuimilira kukuzunguluka kucoka m'mawa mpaka mcingulo?"15Mose eciti kwa apongozi bake, "banthu akuza kwa neo kuzofuno ziba njira za Mulungu. Ngati basiyana maganizo, bakuza kwa neo. 16Ndipo nuweruza pakati pamozi na muyake, ndipo nubaphunzisa njira za malamulo ba Mulungu."17Mpongozi wake Mose eciti kwa eve, "vaucita vili lini bwino ngako. 18Uzibebeshe weo weka, weo n banthu bauli nao. Ici nicolmesha cikulu ngako kwa weo. Weo ungakwanilishe lini kucita nchito iyi pa weo weka. 19Mvwaya kwa neo. Nikupase uphungu, ndipo Mulungu abe na weo, cifukwa niwe oimilira banhu kwa Mulungu, nakuti ubaletela zovuta zao kwa eve. Ufunika ubaphunzise njira na malamulo. 20Ufunika kubaonesha njira yoyendelamo na nchito yofunika kucita.21Moonjezela, usankhe analume angakwanishe kufuma mu banthu, analume olemekeza Mulungu, analume bacilungamoozondana na dipo losalungama. Ubaike oyang'anila banthu, abe asogoleri pali masauzande, mahandiledi, mafifite, nama teni. 22Bakoweruza banthu mu nkhani za siku na siku, koma milandu yovuta akoileta kuli weo. Koma kwa milandu itontho-itontho bangoweruza beka na beka. Munjira iyo cikokupepukila, ndipo banyamule nawe colema. 23Ngati waciti ici, ngati Mulungu walamula kuti uciite ici, ndiye kuti ukwanilishe kupilira. na banthu onse bakoluta ku ng'anda okhutila."24Ndipo Mose ecimvwa mau onse becimuuzya apongozi bake nakucita vonse vecimuuzya. 25Mose esankha analume oyenela kucokela mwa a Israeli nobaika kuti ankhale asogoleri ba banthu, oyang'anila masauzande, mahandiledi namateni. 26Beweruza banthu mu njira yabwino nthawi zonse. Nkhani zikulu-zikulu benzileta kwa Mose, koma beve benzoweruza milandu itontho-itontho. 27Ndipo Mose elola apongozi bake kuti abekuya, ndipo Yetero ewelaramo ku calo cake.
1M'mwezi wa citatu banthu ba Isaraeli pecifuma kucokela ku calo ca Aigupto, pa siku lamene ilo, ewela ku cipululu ca Sinai. 2Pecifuma ku Refidimu nakuza ku cipululu ca Sinai bankhala mcipululu ca Sinai pasogolo pa lupili.3Mose ekwela kwa Yehova. Yehova emuita kufumila ku lupili na kuti, "ufunika kubauzya ba ng'anda ya Yakobo, banthu ba Israeli: 4Weona cinecita kuli ba Aipto, mwinekunyamulila pa mapapiko ya nkhwazi nokuletani kwa neo neka. 5Ndipo lomba, ngati unimvwe ku mau bangu nakusunga pangano yangiu, ndipo munkhale cuma cangucapadela kufuma pakati pa banthu onse, pakuti calo cose ni cangu. 6Mukabe ufumu wa ansembe na calo cangu cituba. Aba niye mau bati ukalabile ku banthu ba Israeli."7Ndipo Mose ewela na kulabila na akulu ba banthu, ebaikila pamenso pao mau aba onse amene Yehova bamulamulila. 8Banthu onse eyankha ndipo eciti, "Ticite zonse ziwalbila Yehova." Ndipo Mose ewela na kuuzya Yehova mau yelabila banthu. 9Yehova eciti kwa Mose, "nikawele kwa weo mu mtambo wotikama teto kuti banthu bakanimwe pati nikolabila na weo kuti akakhulupilile nthawi zonse." Ndipo Mose emuuzya Yehova mau ya banthu.10Yehova eciti kwa Mose, "nkhoya ku banthu. Lero na mailo ufunika unipatulile beve, ndipo asuke vovwala vao. 11Ukonzekele siku la citatu, pakuti pa siku la citatu Yehova akaseluke pansi pa lupili la Sinai.12Ubaikile malile bantu kuzunguluka lupili ulabile nao, 'nkhalani chel kuti musalute kukwela ku lupili mkapena kukumyamalile bake. Aliyense wati akakumye lupili cendi akafwe.' 13Kwanja la munthu aliyense lufunika lini kukumya munthu uyo. m'malo mwake, cacendi ofunika kutemewa mwala kapena kumulasa. Ngakhale ni cibeto kapena munthu, ofunika apaiwe. Pamene lipenga ikamvwika kwa nthawi itali, bangawele mnyansi mwa lupili."14Ndipo MOse eseluka pansi mulupili na kuya ku banthu. Epatulila banthu kwa Yehova ndipo besuka vovwala vao. 15Eciti ku banthu, nkhalani okonzeka pa siku la citatu; musalute kufupi na anakazi banu."16Pa siku lacitatu, pimwenze m'mawa, kwenze tuleza na kugunda na mtambo wotimba pa lupili, ndipo na mau a lipenga omvwika ngako. Banthu onse mu misasa enjenjema. 17Mose ebafumya banthu kunja kwa misasa kukumana na Mulungu, ndipo bepanama mnyansi mwa lupili. 18Lupili la Sinai lenze levwinikilika na cusi cifukwa Yehova eseluka pa leve mu mulilo na mu cusi. Cusi cekwela monga cusi ca mng'anjo, na lupili lonse legwendezeka mwa congo.19Mau ba lipenga penzo kulilako-kulilako, Mose elabila, ndipo Yehova emuyankha m'mau. 20Yehova eseleuka pa lupili la Sinai, palulu pa lupili, noita Mose palulu. Teto Mose ekwela. 21Yehova eciti kwa Mose, seluka kabacenjezye banthu; pakuti anagazikakamizye kwa Yehova kuti akamuone, ndipo anyinji mwa beve angaonongeke. 22Leka ansembe soti bala owela pafupi kwa neo azipatule beka- azikonzekele kuwela kwangu- teto kuti nisabasule."23Mose eciti kwa Yehova, "banthu angawele lini ku lupili la Sinai, pakuti mwetilamulila: 'ika malile malileozunguluka lupili nakuipatula kwa Yehova.'" 24Yehova eciti kwa eve, "nkhoya seluka ndiponukwele naye Aroni, koma ulsalola ansembe na banthu kupita ku kwela kwa Yehova, pakuti angabaononge." 25Teto Mose eseluka kuya ku banthu na kukulabila nao.
1Mulungu ekamba mau ons aba: 2"nine Yehova Mulungu wako, amene nekufumya mcalo ca Aigipito, kufuma mng'anda ya ukapolo. 3Musankhale na milungu iyakine pamenso pangu.4Usapange cosema ciliconso kapena colingana na cilingana na ciliconse cili mululu kapena cili pa calo ca pansi kapena pansi pa manzi. 5Mufunika lini kuvigwadile kapena kuvipembeza. Pakuti neo, Yehova Mulungu wako, nine Mulungu wansanje. Nupasa cilango ku viipa va makolo poleta cilago ku bana, ku mbadwo wa citatu na wa folo ku bala onizonda. 6Koma nulangizya cikondi asauzande kwa bala onikonda nakusunga malamulo bangu.7Musatole zina la Yehova Mulungu wan, patyala, pakuti nikamuyese lini wosacimwa aliyense otla zina langi patyala.8Kumbukila siku lla sabata, kunipatulila neo. 9Ufunika kukata nchito na kusilizya mu masiku sikisi. 10Koma siku la seveni ni sabata ya Yehova Mulungu wako, pa iliusakate nchito iliyonse, weo, kapena mwana wako mwanalume, kapena mwana wako mwanakazi, kapena wanchito wako mwanalume, kapen wanchito wako mwanakazi, kapena vibeto kapena mlwendo ali pamlyango panu. 11Pakuti mu masiku sikisi Yehova epanga kululu na pansi, nyanja, na vilivonse vilimo, na kupumula siku la seveni. Moteto Yehova edalisa siku la sabata naklulipatula.12Lemekeza auso na anyoko, kuti unkhalishe mcaalo caamene yehova Mulungu wako akupasa. 13Osapaya aliyense. 14Osacita cigololo.15Osaibila aliyense. 16Osacitilaumboni wa wenye ku muyako. 17Osakhumbwila mng'anda ya muyako, osakhumbwila mwanakazi wa myako, wanchito wake mwanalume, wanchito wake mwanakazi, ng'ombe zake, abulu bake, kapena kalikonse ka muyako."18Banthu onse eona kugunda na kaleza , na nakumvwa mau a lipenga, ndipi eona malupili ofuka cusi. Banthu peona, enjenjemela nopanama patali. 19Eciti kwa Mose, "labila kwa seo, titimwe, koma osalola kuti Mulungu alabile na seo nadaba tingafwe. 20Mose eciti ku banthu, "osacita mantha, pakutii Mulungu wawela kukuyesani kuti kulemekezeka kwake kunkhale mwa mweo, na kuti musacimwe." 21Teto banthu bepanama kutali, ndipo Mose efwika pa mdima wotikama penze Mulungu.22Yehova ecciti kwa Mose, "ici ndiye cufunika kuti ubauzye bana ba a Israeli: 'mweo mwka mwaona kuti nalabila namwe kucokela kululu. 23Osazipangila mwka milungu iyakine kunkhala pamozi na neo, milungu ya siliva kapena milungu ya golide.24Unipangile guwa la lito, ndipi ukopelekapo nsembe zoshoka, nsembe yaciyanjano, mbelele na ng'ombe zako. m'malo aliwonse baningapange zina langu kulemekezeka. Nikawele kwa weo nakukudalisa. 25Ngati wanipangila guwa ya myala osaimanga na myala yotenda, pakuti ngati musebenzsesha vokatizyilako vanu, muliifya. 26Osaluta pa guwa langu na matanda, kuti cinthako cako cisaonekele.'"
1"lomba aya niye maweruzo yati uabaikile:2"wagula wanchito waci heberi, asebenze zaka sikisi, ndipo mucaka ca seveni alute waufulu osalipila ciliconse. 3Ngati ewela eka, akawelelemo waufulu paeka; ngati niokwatila, mkazi wake akalute mwaufulu nayeve. 4Ngati bwana wake emupasa mwanakazi ndipo emuvyalila bana banalume na banakazi, mwanakazi na bana bakankhale ba bwana wake ndipo ofunika kuya awaufulu payeka.5Koma wnchito wakambishisha kuti, nubakonda abwana bangu, mkazi wangu, na bana bangu, nilute lini waufulu." 6Ndipo bwana wake amulete kuli Mulungu. Bwana wake amulete paciseko kapena pamlyango, ndipo bwana wake amuboole matu na lusungulu. ndipo wanchito amusebenzele umouo wake onse.7Ngati mwanalume wagulisa mwana mwanakazi kuba wanchito, ofunika lini kuyenda waufulu monga banchito banalume mwakucitila. 8Ngati okondwelesha lini abwana bake bezisankhila beka, akamuleke aguliwe soti. Aliye mphamvu yomugulisa ku banthu ba mitundu. Aliye ulamulilo, ndaba wacita naye cinyengo.9Koma ngati bwana wake wamusankha kuba mwanakazi wa mwana mwanalume, kuti amucite monga mwana wake mwanakazi. 10Ngati watola mwanakazi muyakine wake, amsate vakulya, vovwala nangu malamulo ya cikwati. 11Koma gati aliye peleke ivi vinthu vitatu va mzimai, angalute waufulu osalipilila ndalama iliyonse.12Aliyense wanyata mwanalume kuti afwe, uyu munthu ofunika kuoaiwa naye. 13Ngati mwanlume aliyecicite mociganizila, koma mwangozi, teto nikaike malo kwangathabile. 14Ngati munthu wanyata muyake mwadala nomupaya mucinyengo, ndipo mutole, nangu abe pa guwa ya Mulungu, kuti akamupaye.15Aliyense wachaya awisi kapena anyina ofunikil kumupaya. 16Aliyense waiba munthu- nangu wamuyiba amugulisa, kapena ula munthu ba mupeza mumanja yake- ula waiba ofunika kumupaya. 17Aliyense watembelela awisi kapena anyina wake ofunika kumupaya.18Ngati banalume babili onyatana ndipo umozi wanyanata muyake na mwala kapena na khofi, ndipo ula munthu aliyekufwe, koma wacitiwa ndipo ofunika kuba mu bedi kwa kanthawi; 19ngati wapola nakuyamba kuyenda kusebenzesha ndodo yake, munthu emutema ofunika kumulipila pakumutaisha nthawi; ofunika kumulipila mpaka akapole. Koma uyu munthu aliye mulandu wopaya.20Ngati munthu wanyata wanchito wake mwanalume kapena wanchito wake mwanakazi na ndodo, ndipo wanchito wafwa cifukwa comunyata, ula munthu ofunikila kulangiwa. 21Ngati wanchito wankhala siku limozi, kapena yabili, bwna wake asamulange cifukwa walunza.22Ngati banalume banyatana ndipo bamucita muzimai ali na keteto kuti wapita mwatyala, koma paliye kucitika kuyakine kwa eve, pa ici mwanalume wolakwa ofunika kumulipila mulume wa mwanakazi muwafunila eve, ndipo lofunika kulipila monga mwemuuzyla olipila. 23Koma ngati kuli kucitika kukuli, ufunika kupasa moyo pa moyo, 24linso pa linso, lino pa lino, kwanja pa kwanja, kwendo pa kwendo, 25kupya pa kupya, cilonda pa cilonda kapena kumyuka pa kumyuka.26Ngati wanyata pa linso la wanchito mwanalume kapena wanchito mwanakazi nakumuonongelatu, ndipo ofunikila kumuleka wanchito abekuya waufulu cifukwa ca linso lake. 27Ngati wacosa lino la wanchito mwanalume kapena mwanakazi, ofunikila kumuleka wanchito cifukwa ca lino.28Ngati ng'ombe yamukonya mwanalame kapena mwanakazi mpaka kufwa, ng'ombe monga ila itemewe myala ndipo nyama basalye; koma mwine wa ng'ombe bamumasule. 29Koma ngati ng'ombe ila yenze nakamukhalidwe kokonya kuvulu, ndipo na mwine bemuuzyapo koma aliye kumvwe, ndipo ng'ombe yapaya mwanalume kapena mwanakazi, ila ng'ombe baiteme myala, namwine apaiwe. 30Ngati malipilo yofunika pa moyo wake, ofunika alipile vufunikila kulipila.31Ngati ng'ombe yakonya mwana wa munthu mwanalume kapena mwanakazi, mwine wa ng'ombe ofunika cixweruzo cofunikila kuli eve. 32Ngati ng'ombe yakonya wanchito mwanalume kapena mwanakazi mwine wan'gombe alipile makele yali sate ya siliva, ndipo ng'ombe baiteme myala.33Ngati munthu wasegula cisengu kapena wakumba cisengu osavwinikilpo, ndipo ng'ombe kapena bulu yaponelamo, 34mwine wacisengu ofunikila kulipila. Ofunika kulipila ndalama ku mwine wa nnyama yakufwa, ndipo nyamakufwa ibe yake.35Ngati ng'ombe ya munthu yacita ng'ombe ya munthu muyakine teto yafwa, teto baigulise yamoyo ng'ombe nakubaganisha mtengo wake, ndipo ofunika kugabana soti ng'ombe yakufwa. 36Koma ngati cenzozibika kuti ng'obe yenze na kamakhalidwe konkonya kuvuli ndipok na mwine aliyeisunge mkati, ofunika kulipila ng'ombe pa ng'ombe, ndipo nyama yakufwa ikabe yake.
1Ngati munthu waiba nkhabi kapena mbelele na kupaya kapena kugulisa, ndiye kuti ofunika kulipila nkhabi zili faivi pa lulu pa imozi nkhabi, na mbelele folo pa mbelele imozi. 2Ngati kawalala wapezeka kuti ophwanya kuti alobe, wanyatiwa kuti afwe, moteto kuliye mulandu wopaya wati upasiwe kwa aliyense pa mulandu wake. 3Koma ngati zuba lafuma akaliyophwanya, mulandu upasiwa kuli eve munthu wapaya. Kawalala ofunika kuwe veiba. Koma ngati aliye kanthu, ufunika kumgulisa pa kuiba kwake. 4Koma ngati cibeto caibiwa capezek na eve cikali moyo, kapena kuti ni nkhabi, bulu, kapena mbelele, ofunika kulipila kabili.5Ngati munthu walyesha vibeto vake m'muda kapena mu'munda wa mpesa na kutailila vibeto, vayo kulya m'munda mwa munthhu muyakine, ofunika kuwezya vinthu vabwino kucokela m'muda wake na kucokela m'munda wake wa mphesa.6Ngati mulilo wayaka wapita m'minga mpaka kufwika ku vilulu kuli vakulya vosungika, kapena vakulya vikali m'munda, kapena munda wapya, eyasha mulilo ofunika kulipila.7Ngati mutnhu wapasa ndalama kapena katundu ku wakunkhala naye pafupi kuti katundu usungike, ndipo katundu waibiwa kufumila mg'anda mwake, ngati kawalala wapezeka, kawalala uyo ofunika kulipila kabili. 8Koma ngati kawalala aliyopezeke, mwine wang'anda ofunikila kuzoonekeka ku oweruza kuzoona ngati ni eve wasobeshela dala katundu wa muyake. 9M'landu uliwonse wa colakwa, ngati niwa nkhabi, bulu, mbelele, vovwala kapena viyakine vasoba muyakine akuti, "ici nicangu," kulimbilana kwa onse abili kufunika kuonekela pamenso pa oweruza. Wala wapezeka kuti vinthu nivake lini ofunika kulipila kabili kuli mnansi wake.10Ngati munthu wapasa mubululu wake bulu kapena nkhabi, mbelele kapena cibeto ciliconse kuti asunge, ngati cafwa kapena cacitiwa kapena catolewa osaziba aliyense kapena osaona aliyense, 11cilumbilo kwa Yehova cufunika catolewa na onse n abili, kuti cizibike kuti paliye olo m'mozi wa ikapo kwanja lake katundu ca mnansi. Mwine ofunika kuvomekezya ici, nakuti muyake alipile lini ciliconse. 12Koma ngati ceibiwa kuli eve, ndiye kuti muyake alipile ku mwine. 13Ngati cibeto cetendewa m'mapisi-mapisi, leka ni kuti muyakine alete cibeto cinkhale cisimikizyo. Afunike lini kulipila pa cala cetendewa.14Ngati munthu waceleka cibeto kuli mnansi wake ndipo cazicita olo cafwa mwinekazi akaliyo nkhala naco, muyake ofunika kumulipila. 15Koma ngati mwine enze nayo, muyake alipile lini: ngati cibeto beceleka molipilapo kanthu, ilipiliwe na malipilo yocelekera.16ngati mwanalume onyengelela moye akaliyopasiwa cikole, na kulala naye, ofunika amtole kunkhala mwanakazi wake polipila malipilo a cuma cofunika pa ici. 17Ngati awisi kana kumpeleka kuli eve, ofunika kulipila ndalama zolingana na malipilo a cuma ca ukwati wa moye.18Musavomele mfwiti kunkhala na moyo. 19Aliyense olala na cobeta ofunika kupaiwa.20Aliyense opeleka nsembe ku kamulungu kayakine katontho kalikonse kucosako Yehova ofunika kuonongeka. 21Osakhumudwisha mlwendo ocokela ku calo ciyakine kapena kumdyakilila, nawe wenze mlwendo mcalo ca Aigupto.22Osacita nkhanza ku mfelekazina bana bamasiye. 23Ngati ubakhumudwisha, ndipo bakaita pa neo, nikuzobamvwa. 24Mkwiyo wangu ukaphya nikukupaya na na cingwanja, azinakazi bako akuzonkhala afelekazi na bana bako akuzonkhala bamasiye.25Ukacelekesha ndalama pakati pa bnathu bangu osauka, osankhala monga ni bala okongolesha ndalama kuli eve olo kuikililapo palulu. 26Ngati watola ,vovwala aku mnansi wako pa cikole, unika kumbwezela zuba ikaliyoloba, 27pakuti ndiye coyambata tyala cali naco, ni coyambata ca mubili wake, nicinji cyake cangalalemo? Akaita pali neo, nikuzomumvwa, pakuti nina cifundo.28Usaninyonze neo, Mulungu, kapena kutembelela olamula wa banthu bako.29Usakatilire copeleka pa vokolola vako kapena zakumwa zako. Ufunika kunipasa bana bako banalume oyamba kubadwa. 30Ufnika kucita cimozi-mozi na ng'ombe na mbelele. Pa masiku seveni zinkhale na aznyina wao, koma pa siku ya eiti uzipase kwa neo. 31Mukabe banthu opatuliwa kwa neo. Teto osalya nyama yolumiwa-lumiwa na vinyama vamsanga, m'malo mwake, ufunika kuponyela imbwa.
1Osapeleka nkhani za wenye za munthu aliyense. Osagwiriza na munthu muipa kunkhala mboni za wenye. 2Osakonkha gulu kucita viipa, kapena kunkhalila umboni pamozi na gulu kuzyebesha cilungamo. 3Osaonesha kukondela kubanthu osauka pa mavuto bake.4Ngati wakumana na ng'ombe kapena bulu wa mdani yukuya kuyosoba, ufunika kuileta kuli eve. 5Ngati waona bulu wa munthu muyakine okuzonda yapona pansi mnjila, ufunika lini kumusiya munthu wala. Ufunika kumuyavya pamozi na bulu wake.6Osakhotesha cilungamo pa mulandu wa muyako osauka. 7Osalumikizyana na banthu nakupanga milandu ya wenye, ndipo osapaya osalakwa kapena olungama, pakuti nikamasule lini ocimwa. 8Osatola cowamishila mulandu pakuti cowamishila mulandu cuvula menso yabala banthu bacilungamo. 9Musafwanthilile mulwendo, pakuti muziba moyo wa mulwendo, pakuti mwenze alwendo namwe mcalo ca Aigupto.10Pakuti zaka sikisi mufunka kucala mbeu mu malo banu nakuika pamozi vobala vake. 11Koma mu caka ca seveni mukaleke osalimamo na kusakonzamo kuti osauka pakati pa banthu bakalyeko. Vala vabesiya, nyama zamsanga zikalye. Mukacite cimozi-mozi pali minda yanu ya mpesa na minda yanu ya azitona.12Mumasiku sikisi mukocita nchito zanu, koma pa siku ya seveni mukopumula. Citani ici kuti ng'ombe zanu na bulu wanu zikopumula, nakuti bana ba akapolo banu anakazi na alwendo aliyense apumule na kusisimushiwa. 13Ikankoni nzeru pa zonse zanakamba kwa mweo. musatomole zina ya miungu iyakine olo mizina bao basamvwik pakamwa panu.14Mufunika kuya kuyosunga madyeleleo ya neo katatu pa caka. 15Mufunika kusunga mwambo wa buledi uliye cofufumisha. Munekulmulilani mweo, mukalye buledi uliye cofufufmisha kwa masiku seveni. Pa nthawi iyi, mukaonekele kwa neo mu mwezi wa Abibu, woikiwa pa ganizo iyi. Wenze mwezi uyu pumwefuma mu Aigupto. Koma mufunika lini kuonekela kwa neo muliye kanthu m'manja.16Mufunika kusunga mwambo wa vovuna, vobala voyamba va nchito yanu ngati mwacala mbeu kumunda. Mufunika kusunga soti mwambo wa madyelelo yoika pamozi posila kwa caka, pumwaika pamozi vinthu vakumunda kwanu. 17Analume onse ofunika kuonkela pamenso pa Ambuye Yehova katatu caka ciliconse.18Mufunika lini kupeleka magazi kufumila ku nsembe yopangila neo na buledi uli na cofufumisha. Mafuta ya nsembe yakumwabo wangu yofunika lini kunkhala usiku onse mpakila m'mawa. 19Mufunika kuleta cabwino coyamba ca mbeu ya zam'munda mwanu kunanda yangu. Nanda ya Yehova Mulugu wanu. Mufunika lini kupika ka mwana ka mbuzi na ka mkaka wa nyina wene.20Nikatume mngelo kwa mweo kukusogolelani mnjila, nakukuletani kumalo yanakukonzelani. 21Nkhalani bamatu kuli eve mumvwileni. Musamukalipishe, pakuti akakhululuke lini vocita vanu. Zina yangu ili pali eve. 22Ngati zoona muvwile mau bake na kucita vukuuzyani, teto ninkhale mdani wa adani banu na oononga kuli oonanga banu.23Mngelo wangu akalute pasogolo panu nakukuletani kuli ba Amori, a Hiti, a Perezi, a Kanaani, Hivi na Yebusi, nikabaononge. 24Osagwadila milungu yao, kapena kucita vakucita. M'malo mwake mufunika kubagonjeselatu nakuphwanya vipupa va myala vao mutudunswa-tudunswa. 25Mufunika kupembeza Yehova Mulungu wanu, ndipo akakudalise buledi wanu na manzi yanu. Nikafumye matenda pakaati panu.26Kuliye mwanakazi wati akabe osaba kapena kupita mwatyala mcalo canu. Nikakupaseni moyo wamuyaya. 27Nikatumizye wowa wa neo kwa bala bamene malo mukaluteko. Nikapaye banthu onse bati mukakumanae nao. Nikapange adani banu onse kukuukilani kuti munyatane nao. 28Nikatumizye mago ;pasogolo panu kuti akacose a Hivi, na Hiti,pamenso panu. 29Nikabafumye lini pamenso panu mcaka cimozi, cifukwa malo bakasiiwe ndipo nyama zamsanga zingayokuba zininji kuli mweo.30M'malo mwake, nikabafumye patontho patontho pamenso panu mpaka kufwikila mukapake na kutola malo. 31Nikaike malile banu kucokela kunyanja ya Redi kufwikila ku nyanja ya afilisiti na kucokels ku cipilulu kuyofwika kumsinje wa Yufuleti. Nikakupaseni kupambana pa banthu ba pamalo. Mukabafumye pamenso panu. 32Mufunika lini kupanga panagano na beve kapena milungu yao. 33Ofunika lini kunkhala mu malo banu, cifukwa bangakuoangisheni mweo kunicimwila. Ngati mupembeza milungu yao, ici zoona cikabe msampha kuli mweo.'"
1Ndipo Yehova eciti kwa Mose, "kwela wela kuli neo- weo, Aroni, Nadabu, Abihu, na akulu-kulu sevente ba Aisraeli, banipembeze patali. 2Mose eka angawele pafupi na neo, ayakine asafwike kufupi na neo, na banthu asawele naye.3Mose eciya nakubauzya banthu mau onse ba Yehova na maweluzilo bake. banthu onse beyankha na mau amozi nakuti, "ticicte mau onse yelabila Yehova." 4Teto Mose elemba mau onse yecilabila Yehova. Mumawa mawa, Mose emanga guwa mnyansi mwa lupili na kukonza sandamila twelufu a myala, kuti myala twelufu ipanamile mitundu twelufu ya bana ba Israeli.5Etuma anyamata ba Israeli atontho-atontho kupeleka nsembe zoshokela na copeleka ca mgwirizano ca ng'ombe kuli Yehova. 6Mose etola magazi pakati na pakati noika mudishi; nakuwazya yala yosalila paguwa.7Etola buku yacipangano nobelenga mobilizya kubanthu; ndipo beve beciti, "ticite vonse valabila Yehova. Timvwilile." 8Moteto Mose etola magazi nowazyila banthu. Eciti, "aya ni magazi ya cipangano yamene Yehova yiwapanga na mweo pakukupani lonjezo na mau onse aba."9Ndipo Mose, Aroni, Nadabu, Abuhu, na bakulu-bakulu sevente ba bana ba Israeli beluta kulupili. 10Beona Mulungu wa Israeli. Kunyansi kwa kwendo yake kwenze myala yoyalikiwa ya Safire, maonekedwe bake enze owala monga ni mumlenga-lenga. 11Mulungu aliye ike kwanja pa asogoleli ba Aisraeli. Beona Mulungu, becilya na kumwa.12Yehova eciti kwa Mose, "kwela wela kuli neo lkulupili na kunkhala kwamwne kwala. Nikupe maseleti ya myala na cilamulo na malamulo yanalamba, kuti ukabaphunzise." 13Teto Mose eluta na mthandizi wake Yoswa na kukwela kuya kulupili kwa Mulungu.14Mose eciti kwa akulu-akulu, "nkhalani pano mutiyembekeze mpaka tiwele kwa mweo. Aroni na Huri bali na mweo. Ngati aliyense ali na covuta, bangalute kuli beve." 15Ndipo Mose ekwela kulupili, na mukumbi wephimba.16Ulemelelo wa Yehova wenkhazikika pa lupili jya Sinai, ndipo mukumbi weiphimba kwa masiku sikisi. Pa siku ya seveni eita Mose kufuma mu makumbi. 17Maonekedwe ba Yehova enze monga ni mulilo wonyekesha palulu pamenso pa bana ba Aisraeli. 18Mose eloba mumakumbi nokwela kulupili. Enze palulu pa lupili kwa masiku fote usiku na mzuba.
1Yehova elabila kwa Mose, 2"Bauzye Aisraeli kuti batole nsembe zangu kwa munthu aliyense wotunthiwa na mtima wofuna. Ukolondela nsembe zangu m'malo mwangu.3izi ndiye nsembe zati ukolandila kuli beve: golide, siliva, na mkuwa; 4yabulu, ya pepo, naisweta; covwala cathonje cabwino; usako wa mbuzi; 5vikumba va mbelele vosusikiwa mu visweta na vikumba va katumbu vabwino; na cimuti ca sitimu; 6mafuta banyale; zonunkhlisha za mafuta ozozela na cofukiza ca fungo yabwino; 7myala ya onikisi na myala yabwino yoikapo efodi na capanganga.8Lekani banipangile malo lyopatulika kuti ninkhale pakati pao. 9Muipange nde-nde-nde muti nikuoneshele mcifanizo ca kacisi na zosebenzeshela zonse.10Bapange likasa ya vimiti. Pansi pake mamita yabili na hafu; m'mabali mwake mita imozi na hafu, utali wake ikabe mita imozi na hafu. 11Mufunika kuimata kunja na mkati na golide, ndipo mufunika kupanga malile ya golide kuzungulila palulu pake.12Uilembe mphete fote folo za golide , noziika pa mendo folo ya likasa, kumbali imozi mohete zibili, na zibili kumbali iyakine. 13Mupange vimiti va akesiya novipaka na golide. 14Mufunika kuika vimiti mu mphete zili mbali mwa likasa, kuti mkonyamulila likasa.15Vimiti vufunika kunkhalilila mu mphete za likasa; visacoke kulikasa. 16Uikeko manenelo ya cipangano yati nikupase. 17Upange covalilapo ca golide wacendi. utali wake cinkhale mamita abili na hafu, na mbali mita na hafu. 18Upange akelubi abili a golide ubaike pa mbali zibili za cavalilapo19Kosilizyila kuyake kwacovalilapo upangilepo kelubi imozi, na kosilizyila kuyake kelubi imozi. bapangiwe monga cinthu cimozi ca covalila. 20Akelubi atambulule mangala yao nophimba covalila. Akelubi balangane colanga pakati pa covalila. 21Uike covalila palulu pa likasa, ndipo ufunika kuika covalila palulu pa likasa, ndipo mulika mkemo manenelo ya panagano yanukupasa weo.22Nipalikasa pati nikokumana na weo. Nikolabila na weo kucoka pa malo pangu palulu pa covalila. Nikucikela pakati pa akelubi palulu pa likasa la umboni yati nikolabila na weo pa malamulo yonse yati nikupase kuli bana ba Aisreali.23upange thebo ya cimuti akesiya. utali wake mamita yabili; mbali mwake mita imozi, msinkhu wake inkhale mita mozi na hafu. 24Mufunika kuimata na golide na kuika malile kya golide kuzungulilka palulu.25Ufunika upange felemu kuizungulusha yoin monga ni kwanja, na malile ya golide yozunguluka felimu. 26Uipangile mphete zili folo za golide uzikumanishe ku makona folo, kwenze mendo folo. 27Mphete uzikumanishe ku felemu m'malo mokonzelewa vimiti, kuti thebo ikonyamulika.28Ukopangila vimiti va akesiya novipaka golide kuti thebo ikaonyamuiliwa pamo naveve. 29Upange ma dishi, masupi, manongo, na makapu yosebenzesha kutitilila nsembe za kumwa. 30Uzipange na golide ya cendi. ufunika kuika buledi nthawi zonse ya pamenso pangu pa thebo ya pameso pangu.31upange na coikapo nyale ca golide. Coikapo nyale cinkhale na ciphaka na moka maafuta. Makapu yake, ciphaka ca matepo, na maluba yake yapangiwe na imozi-imozi. 32Mbalimwake mucoke misambo ili sikisi- misambo itatu icokele ku mbali imozi, na misambo itatu ya coikapo nyale icokele ku mbali iyake.33Musambo oyambo unkhale na makapu yatatu yopangiwa na katunguluwe, na capansi calitepo na liluba, yonse misambo yali sikisi yocoka ku coikapo nyale yankhale cimozi-mozi. 34Pa coikapo nyale ceve, cigao capakati, pankhale makapu folo opangiwa monga ya katunguluwe, ibe na viphaka va matepo na maluba.35Nkhale ciphaka ca litepo panyansi poyambila misambo- vongiwa monga nicimozi, pankhale soti ciphakha ca litepo pa fundo yacibili ya misambo- nayopangiwa monga cimozi na ceve. Cimozi-mozi pankhale ciphaka calitepo panyansi pa fundo yacitatu ya misambo, monga cimozi na eve. Cibe cimozi-mozi na msambo yonse yofuma ku coikapo nyale. 36Viphaka vake va matepo na misambo vonse vinkhale cinthu cimozi, nchito yochaiwa ya golide wabwino.37Upange coikapo nyale na nyale zake seveni, uziyashe nyale zake kuti ziisanikile. 38Malabi na voikapo vipangiwe na golide wabwino. 39Usebenzeshe talenti imozi kupangila coikapo nyale na zofunikila zake. 40Uonesheshe kuti upange mapangidwe mwanakuoneshela palupili
1Ufunika kupanga kacisi na maketani yopangiwa na va bulu, va pepo, na thonje usweta copangiwa monga ni akerubi. Iyi ikabe nchito ya munthu aliyense wa luso. 2Utali wa ketani iliyonse yufunika kuba ma mita eiti, mbali ma mita folo. Maketani yonse yofuniko nkhala yolingana. 3Maketani yali faivi yofunika kujoina panamozi, na yayakine yali faivi yofunika kuyaina pamozi.4Mufunika kupanga nthambo za buluu mbali mwa kunja kwa kosilizyila kwa ketani imozi. Mu njira imozi, ucite cimozi-mozi mbali mwa kunja kwa kosilizyila kwa ketani yacibili. 5Upange nthambo zili fifite pa ketani yoyamba, ndipo upange nthambo zili fifite ya maketani yacibili mu maketani yacibili. ucite ici kuti nthambo zibe zolangana na ziyake. 6Upange vokobela va golide na kujoina pmozi na maketani kuti kacisi unkhale umozi.7Ufunika upange maketaniya usako wa mbuzi wa tenti ya palulu pa kacisi. Upange maketani ya izi yali leveni monga yamene aya. 8Utali wake wa maketani ube mamita yali sate, ndipo mbali mwa iliyonse ibe mamita folo. maketani yonse yabe yolinga. 9Ujoine maketani yali faivi kuli iyake na yali sikisi kuli iyake. Ufunika kupamikizya pali maketani yali sikisi pasogolo pa tenti.10Ufunika upange nthambo zili fifite za kosilizyila kwa ketani yoyamba, na nthambo zili fifite za kosilizyila kwa maketani yojoina maketani yacibili. 11Ufunika upange vokolobekela va mkuwa vili fifite na kuika mu nthambo. Ndipo ujoine pamozi na tenti kuti vibe cinthu cimozi.12Hafu ya ketani yosalako, iyi niye, mbali yubisa kupitilila yosalako ku maketani ya tenti, yufunika kuvwinikila kuvuli kwa kacisi. 13Kunkhale mita imozi ya ketani ku mbali imozi, na mia imozu ya ketani ku mbali iyake- yala yusalako ku utali wa ketani ya tenti yufunika ivwinikire m'mbali mwa kacisi ku mbali imozi na kumbali iyake, kuti ici vwinikire. 14Mufunika mupange covwinikila ca kacisi ca nkhanda ya mbelele ya penta redi, na covwinikila ciyakine ca cikumba cosalala kuti cibe palulu pake.15Ufunika kupanga mafelemu kufuma ku cimuti ca mkangaza copangila kacisi. 16Utali wake wa mafemu ufunika mamita teni, mbali mwake mita imozi na hafu. 17Pabe na vophinila va cimuti ku felemu iliyonse. Mufunika mupange felemu yone ya kacisi mu njira iyi. 18Mukapanga mfelemu ya kacisi, mufunika mupange mafelemu ya twenti yaku mbali yakumwela.19Mupange vapansi va siliva vili fote vati viye pansi pa mafelemu twenti. Pofunika pabe vansi vibili pansi pa mafelemu oyamba kuti abe vokatilila vake, na vansi vibili pansi pa felemu iliyonse pa vokatilira vake vibili. 20Ku mbali yacibili ya kacisi, ku mbali yakumpoto, ufunika upange mafelemu yali twenti 21na vapanyansi vake va siliva vili fote. Pofunika kuba vakunyansi vibili panyansi pa mafelemu abili oyamba, vapanyansi vibili pansi pa felemu yokonkhapo, mpaka teto.22Kumbali ya kuvuli ya kacisi caku m'mzulo, upange mafelemu yali sikisi. 23Ufunika upange mafelemuabili ya kuvuli kwa makona ya kacisi. 24Mafelemu aba ofunika kuba otayana panyansi, koma okumana palulu ku mphete imozi. Cibe teti ku makona onse abili yakuvuli. 25Pofunika kuba mafelemu bali eight pamozi na vapanyasi vake. Vapanyansi vufunika kuba sikisitini vonse pamozi, vapansi vibili kunyansi kwa felemu yoyamba, vapanyansi vibili pansi pa felemu yacibili, mpaka teto.26Ufunika upange mitanda ya cimuti ca makangaza- faifi ya mafelemu ya mbali imozi ya kacisi, 27mitanda faifi ya mafelemu ya mbali iyakine ya kacisi, na mitanda ili faifi ya mbali yakuvuli ya kacisi ku mbali yakumpoto. 28Mitanda pakati pa mafelemu, ici niye, hafu kululu, yufunika kufwika konse kubili.29Muvwinikere mafelemu na golide. mufunika mupange mphete zake na golide, kuti veve vinkhale monga vokatilira ku mitanda, ndipo muvwinikire mitanda na golide. 30Ufunika uushe kacisi pokonkha mankhalidwe bawelangizyiwa palupili.31Ufunika upange maketani ya buluu, pepo, na nyula isweta, na nyula yopepuka, na mapangidwe ba akerubi, nchito ya munthu wa luso. 32Ufunika ubapanyike pa vipupa va cimuti ca mkangaza covwinikiliriwa na golide. Vipupa ivi vufunika vibe na vokobela va golide voikiwa pa vapanyansi folo va siliva. 33Ufunika upanyike maketani palulu pansi pa vokobera, ndipo ulobeshe likasa la umboni. Ketani niyosiyanisha malo atuba na malo atunba ngako.34Uikepo covalila pa cotetezela pa likasa la umboni, yamene ili mu malo atuba ngako. 35Uike kacisi kunja kwa ketani. Ufunika uike coikapo nyale polangana na thebo kumpoto kwa kacisi. thebo yufunika inkhale kum'mwela.36Upange volelemba va pamlyango pa tenti. Uipange na buluu, pepo na nyula isweta na nyula yotungiwa, nchito ya munthu wotunga. 37Ku volelemba, upange vipupa vili faifi va cimuti ca mkangaza nakuvivwinikira na golide. vokobela vake vibe va golide, ndipo uvipalngire vakunyassi vili faifi vamkuwa.
1Ufunika upange guwa na cimuti ca mkangaza, Utali wake mikono faifi na mikono faifi mbali. Guwa ibe yolingana mabli zonse ndipo msinkhu wake mikono itatu. 2Upange mokuzyila mwake mwa makona yali monga ni mapondo ya nkhabi. mapondo yapangiwe ngati ni cidunswa cimozi na guwa, ndipo uyavwinikire na mkuwa.3upange viya paguwa: mapoto ya milota, soti na mashavelo, dishi, mafoloko ya nyama, na mapani ya muliro. Ufunika upange viya vonse ivi na mkuwa. 4Ufunika upange made ya paguwa, yopangiwa na mkuwa. Upange mphete za mkuwa za makona yonse ya made.56Uike made pansi pa ..........ya guwa, pakati kusondoka mpka kunyansi. Upange vimiti va paguwa, vimiti va cimuti ca mkangaza, ndipo uvivwinikire na mkuwa.7Vimiti vunika kuikiwa mu mphete, ndipo vimiti vufunika kuba ku mbali zibili za guwa, kuinyamula. 8Guwa lufunika linkhale namalo mkati, yopangiwa na mafelemu. Ufunika uipange muwelangizyia kulupili.910Ufunika upage panja pocingiwa pa kacisi. Kufunika kube volelemba ku mabali ya kumwela kwa panja pocingiwa, volelemba va nyula wotungiwa mikono handiledi kutalimpha. Volelemba vibe........., na vanyansi vili twenti vamkuwa2021Ufunika ulamulire bana ba Israeli kuti balete mafuta ya Azitona,
1Uziitire Aroni mkwanu na bana bake analume- Nadabu Abihu, Eliyazara, na Itamara- kufuma pa bana ba Israeli kuti banitumikire ngati bansembe. 2Aroni, mkwanu, mufunika mumupangire covwala camene cili copaulika kwa neo. Covwala ici cibe clemekezeka ndipo cabwino. 3Ufunika ulabile na banthu onse bala ali na nzelu m'mitima, bala binazuzya na mzumu wa nzelu, kuti bapange covwala ca Aroni copatulika kuti anitumikire ngati wansembe.4Covwala cofunika kupanga ni capanganga, efodi, nthambo, cikhoti cotungiwa, covwala copikapika, na kasashi. Ofunika kupanga vovwala ivi vamene vili vopatulika kuli neo. Vikabe va mkwanu Aroni na bana bake analume kuti anitumikire nagti bansembe. 5Analume baluso ofunika asebenzeshe nyula yosalala ya golide, buluu, pepo, na isweta.6Ofunika efodi ya golide, buluu, pepo, na isweta, na bafuta ya thonje.ifuniko onkhala nchito ya waluso. 7Ifunika kunkhala na vaphewa vibili voktilila ku makona bake abili apalulu. 8Nyula zake zosalala zamuluunda zinkhale monga ni efodi; ifunika kupangiwa na cidunswa cimozi na efodi, yopangiwa na bafuta wa golide, buluu, napepo, na isweta. 9Mufunika mupange myala ya oniki yabili na kusemapao mazina ya bana analume ba Israeli.10Mazina yali sikisi yofunikonkhala pa mwala umozi, ndipo mazina sikisi ayakine ofunikonkhala pa mwala uyakine, mu mndandanda wa kubadwa kwao. 11Na nchito ya waluso wosema myala, monga wosema pa vizibisho, ofunika kusema myala ibili na mzina ya bana analume ba Israeli. 12Ufunika uike myala na zoikamo za golide. Ufunike uike myala pa cidunswa caphewa ca efodi, kuba myala kumbusha Yehova za bana ba Israeli. Aroni akonyamula mazi yao paphewa pake kwa Yehova monga comukumbsha eve.13Upange voikamo va golide 14na nthambo zibili zopyatiwa za golide wendi, ndipo ufunika ulumikizye nthambo ku voikamo.15Upange capanganga ca ciweruzo, nchito ya munthu waluso, copangiwa monga ni efodi. Ucipange na golide, buluu, pepo na thonje usweta, na nyula yasalala. Cufunika cinkhale colingana. 16Ufunika upeteke capanganga kabili. Cinkhale cikhaso cimozi mu utali na cikhaso cimozi mkukula.17Ufunika uikemo mizela yabili ya myala yonkongola. Mzela woyamba unkhale na rubi, topazi, na ganeti. 18Mzela wacibili unkhale na emarodi, safire, na diyamondi. 19Mzela wacitatu unkhale na yasinta, agate, na akalama. 20Mzela wa folo unkhale na beryl, na oniki, na yasipa. Zufunika ziikiwe mu phete za golide.21Myala yofunika kuiiwa molingana na mazina ya bana banalume ba Israli. yofunika kuba monga ni cosema pa mphete ya cizibisho, zina iliyonse kupanamila m'mozi mwa mitundu yali twelufu. 22Ufunika kupanga capanganga monga ni cingwe ca nyula, nchito yotungiwa ya golide wendi. 23ufunika kupanga mphete zibili za capanganga na kuzilumikizya kosilizyila kubili kwa capanganga. 24Ulumikizye vigwe vibili va golide ku makona ya capanganga.25Ukumanizye songa zibili za nthambo zawatunga ku voikamo viili. Ndipo ukumanizye izo ku zidunswa za phewa za efodi pasogolo pake. 26Ufunika upang mphete zibili za golide, ndipo uziike mu makona ayakine ya capanganga, mbali mwa mkati mwa kosilizyila.27ufunik kupangilapo mphete za golide zibili, ufunika uzikumanizye na mnyansi mwa zidunswa zapaphewa zibili za kusogolo kwa efodi, pafupi na motungiwa mwake palulu pa kamluunda ka nyula yosalala ya efodi. 28Ofunika kumanga capanganga na mphete zake na nyula ya buluu, kuti zikumane na palulu pa kamluunda ka efodi. Ici cili teto kuti capanganga cisacoke ku efodi.29Aroni pakuya mu maloatuba, ofunika kunyamula ma zina ya bana ba Israeli pamtima pake mu capanganga ca ciweruzo, monga copititlizya kukumbukila pamenso pa Yehova. 30Ufunika kuika Urimu na Tulimu mu capanganga ca ciweruzo, kuti cibe pamtima pa Aroni ngati akuya pamenso pa Yehova. Niye kuti Aroni akonyamula mopangila ciweruzo ca banthu ba Israeli pa mtima wake pamenso pa Yehova31Upange covwala ca efodi ca buluu konse. 32Cufunika kuba na polobesha mutu pakati. Poloesha mutu mufunika kutungiwa mbali mwa polobeshela mutu kuti musakang'ambike. Iyi yufunika kuba nchito ya wotunga.33Pa mbali pa nyansi, uikemo makangaza ba buluu, pepeo, na isweta mbali mwake monse. ma belu yagolide yofunika kuba pakati m'mabali monse. 34Pofunika kuba ka belu ka golide na makakngaza, belu la golide na makangaza- na viyakie- pa mbali pa myansi mwa covwala. 35Covwala cikuba ca Aroni potumikila, kuti congo cake cikomvwika ngati akuya mu malo atuba na pakufuma. Ici cili teto kuti asafwe.36Upange mbale ya golide wend na kusemapo, monga cosema pa cizibisho, "Cituba kwa Yehova." 37Umange mbali iyi pa kanyula ka buluu kusogolo kwa ndubila. 38Yufunika kuba pamhumi pa Aroni; Ofunika kutola macimo yali yonse kukhuzana na nsembe za zopeleka zituba zamene bana ba Israeli apatula kwa Yehova. Ndubila yufunika kuba pamhumi pake nthawi zonse kuti Yehova avomele zopeleka zao.39Mufunika kupanga malaya ya nyula yosalala, na ndubila ya nyula yopepekua. uange soti ka sashi, nchito ya munthu wotunga.40Kwa bana ba Aroni upange malaya, tumasashi, na mabeoti yakumutu ya ulemelero wao ndipo yabwino. 41Ufunika umuvwalike Aroni mkwanu, na bana bake. Ubazoze, ubapange kuba bansembe, nakubapatula kuli neo, kuti banitumikile monga bansembe.
1Lombaici ndiye cufunika kucita kubatula kwa neo teto kuti akanitumikile monga ansembe. Toal mwana wa ng'ome umozi na mbelele zibili zosalemala, 2buledi uliye cofufumisha, na makeke aliye cofufumisha oyavizya na mafuta. Utole soti tumabisiketi tuliye cofufumisha totambisha na mafuta. Upange tumabisiketi kusenzesha tiligu wa unga wosalala.3Uziike mu nswanda imozi, uzilete mu nswanda, uzilete munswanda pamozi na ng'ombe yanalume na mbelele zibili zanalume. 4Ulete Aroni nabana bake banalume pamlyango pa tenti yokumanilapo. Aroni na bana bake banalume ufunika kuti ubasuke na manzi5Ufunika utole vovwalal na khoti uvwalike Aroni, mkhanjo wa efodi, efodi, na capanganga, nakumanga bande muluunda mwake. 6Uike cosote pa mutu wake, na kuika kolona utuba palulu pa cosote. 7Ndipo utole mafuta ozozela uthile pamutu pake, ndipo mnjila iyi umzoze.8ulete bana bake banalume nobavwalika makhoti. 9Uvwalike Aroni bana bakae banalume ka sashi na kuika bande kumutu kwao. Nchito ya ansembe inkhalae yao mwa lamulo yosasila munjila iyi mufunika kupanga Aroni na bana baka kuti beve bakonitumikila.10Monse mufunika kuleta ng'ombe ku tenti yokumanilako, ndipo Aroni na bana bake ofunika kuika manja bao pamitu pa zeve. 11Ufunika kupaya ng'ombe pamenso pa Yehova pa mlyango pa tenti yokumanako.12Ufunika kutola ngazi ya ng'ombe ziyake noika m'mamphondo ya guwa na combombo, nakuthila ngazi yusala pansi pa guwa la nsembe. 13Ufunika kutola mafuta onse ovala mkati, ndipo utole soti covwinikila cibindi na insozibili namafut bake; ushoke vonse pa guwa. 14Koma kwa nyama ya ng'ombe, na cikumba cake na matuvi, ushokele kunja kwa msasa. Inkhale copeleka ca ucimo.15Utole soti mbelele imozi, ndipo Aroni na bake banalume aike manja bao pamitu. 16Upaye mbelele, ndipo utole ngazi yake niwazya mbali zonse za guwa. 17Uitende mbelele muntuli ndipo usuke vamkati na mendo bake, ndipo uile vamkati pamozi na nthuli na mutu wake, 18pa guwa. ndipo ushoke mbelele yonse inkhale nsembe yoshoka kwa yehova, ya mfungo yabwino, inkhale nsembe yoshoka yopangila Yehova yamulilo.19utole mbelele iyakine, ndipo Aroni na bana bake banalumeayikepo manja bao pa mitu. 20Ndipo upaye mbelele nakutolako ngazi yake. uyike pa nsoga ya kwatu ya Aroni na songa ya ku kwendi ya bana bake banalume, pa cikumo caku kwanja laku kwendi napa cimbobo cikulu cakukwendo la ku kwendi, ndipo uwazye ngazi ku guwa yansembe mbali zonse.21Utoleko ngazi iyakine ili pa guwa na mafuta ozozela ayakene, na kuyamwazya yonse pali Aroni na pa covwala cake, soti na pa bana bake analume soti napa vovwala vao. Aroni anakhale opatulika kuli neo, na vovwala vake, bana bake na vovwala vao pamozi naye.22Utole mafuta ya mbelele, mcila, mafuta ovwinikila vamkati, na ovwinikila vibindi, na inso zibili na mafuta bake, na cibelo caku kwendi- pakuti mbelele iyi niyopatulikila ku wansembe kuli neo. 23Utole buledi imozi, keke imozi ya buledi wopangiwa na mafuta, na bisiketi imozi mu nswanda y buledi uliye cofufumisha ili pamenso pa Yehova.24Mufunika kuika ivi vinthu m'manja mwanja mwa Aroni na m'manja mwa bana bake banalume na kuiweyula pamenso pangu ku copeleka coweyula pamenso pa Yehova. 25Ufunika kutola cakulya m'manja mwao na kucishoka pa guwa na copeleka coshoka. Cicose mfungo yabwino kuli neo; cinkhale copeleka coshokewa copangila neo na mulilo.26Utole nganga ya mbelele ya Aron yopelekewa ndipo uiweyuwe ku copeleka coweyula pamenso pa Yehova, ndipo inkhale gawo yako. 27Unipatulile capanganga ca copeleka coweyula, coweyulila, na yacibelo yosonkhewa ya ansembe- vonse pamozi yapanganga yoweyula na cibelo na yacibelo yesonkhewa ya Aroni na bana bake. 28Iyi inkhale gawo yopitilila ya Aroni na bana bake. Cinkhale cosonkha kucokela ku banthu ba Aisraeli kupasa kwa Yehova kufumila ku zopeleka zao zamtendele.29Vovwala vituba va Aroni visungiwile mtundu wa pavuli pake. Akazozewe mwa beve nonkhazikika kwa neo mwa beve. 30Wansembe wati akalobe pamalo pake kufumila pakati pa bana bake analume, owela mu tenti yokumanako kunitumikila mu malo atuba, ofunika ovwala vovwala vamene ivo kwa masiku seveni.31utole mbelele ya unsembe ya wansembe kwa neo ndipo upike nyama yake m'malo atuba. 32Aroni na bana bake analume alye nyama ya mbelele na buledi ili mu nswanda pa mlyango waku tenti yosonkhanamo. 33Alye nyama na buledi yepasiwa pobatetezela na kuika manja pa beve. Asalye munthu aliyense cakulya cala, cifukwa bakocitola monga copatulika kupatulikila neo consungila neo. 34Ngati nyama iliyonse yasala yopelekewa nsembw, kapena buledi iliyonse, yasala mpaka m'mawa mwake, teto mufunika kuishoka. Yufunika lini kulya cifukwa ynkhala yopatulika kuli neo.35Munjila iyi, monkonkha vonse yanekulamulilani kucita, mukocitila Aroni na bana bake analume. Kwa masiku seveni ubakonzekele. 36Masiku onse ukopeleka ng'ombe monga copeleka cotetezela ca ucimo. Uyelese guwa ya nsembe pocita cotetezela nayo, ndipo uizoze kuti uniptulile. 37Kwa masiku seveni umange cotetezela pa guwa ya nsembe na kupatulila kwa Yehova. Ndipo guwa ya nsembe ikhale yonipatulikila. Ciliconse cokhza guwa ya nsembe cnkhale copaatulika kwa Yehova38Ukopeleka kabili-kabili paguwa masiku yonse mbelele zibili ca caka cimozi. 39Mbelele imozi ukopeleka m'mawa, ndipo iyakine ukopeleka zuba poloba.40Na mwana woyamba, upeleke ca teni ca efa wa unga wosalala woyavizya na magawo folo ya lita ya mafuta yofuma ku azitona, ndipo gawo ya folo ya lita ya vinyu monga copeleka ca cakulya.41Kupeleka mbelele yacibili poloba zuba, ukopeleka cimoz-mozi copeleka cambeu monga ca m'mawa, ndipo cimozi-mozi copeleka cakumwa. Izi zikanicosele na mfungo yabwwino; cikankhale copeleka conipangila mwa mulilo. 42Izi zinkhale nsembe zoshoka zopeleka zosalezya m'mibadwo yanu. Kumlyango kwa tenti yokumanako pamenso pa Yehova, pati tikokumana na weo kulabila na weo kwamene kwala.43Nikwamene kuniti nikokumana na Aisraeli; tenti ikapatulike kwa neo ku ulemelelo wangu. 44Nikapatuale tenti yokunamako na guwa la nsembe pakuti izi nizangu neka. Nikapatule soti Aroni na bana bake analume kuti akonitumikila monga ansembe.45Nikabe pakati pa bana ba Aisraeli ndipo nikabe Mulungu wao. 46Akazibe kuti nine Yehova, Mulungu wao, amene abaleta kufuma ku Aigupto teto kuti ninkhale pakati pao. Nine Yehova Mulungu wao.
1Upange guwa loshokelapo nsembe, uipange na cimuti ca kankhande. 2Kutalimpha kwake kube mita imozi. Inkhal yolingana mbali zonse na m'sinkhu wake unkhale mamaita abili. Mapondo apangiwe monga nicimozi.3Uiphmbe guwa yoshokelapo na golide wendi palulu pake, mbali mwake, na mapondo bake. Ufunika kuika malile ozunguluka ba golide. 4Ufunika kuapanga mphete zibili zati zinkhale zomatila ku guwa kunyansi wa malile bake ku mbali zibili zululangane. Mphete iziz zinkhale zokatilila vimiti vonyamulilapo guwa.5ufunika ukonze vimiti va kankhande, uviphimbe na golide. Ufunika uike guwa ya nsembe pamenso ketani yamene ili pafupi na likasa ya umboni. 6Inkhale pamenso pa covalila pa cotetezela cili palulu pa likasa ya umboni, pati nikumana na weo.7Aroni ofunika kushoka nsembe yonunkhila bwino m'mawa muli monse. Akoshoka poyasha nyale, 8ndipo Aroni akoyasha soti nyale mcingulo kuti nsembe zikoshokelapo masiku yonse pamenso pa Yehova, mu mbadwo wanu wonse. 9Koma osapeleka nsembe iliyonse pa guwa ya nsembe, kapena nsembe iliyonse yoshokela kapena copeleka ca mbeu. Osathilapo copeleka cakumwa.10Aroni ofunika kupanga cotetezela pa mapondo kamozi pa caka. Na ngazi ya cotetezela ucimo apange coteteza kamozi pa caka mu mibadwo yonse. Yopatuliwa kuikiwa padela kuli Yehova."11Yehova elabila kuli Mose, nakuti, 12"Ucita cibelengeo ca Aisraeli, aliyensee munthu apeleke ciombolo ca moyo wake kuli Yehova. Ufunika kucita ici pavuli pa kubabelenga, kuti pankhale paliye mlili pakati pa beve ngati wababelenga. 13Aliyense wabelengewa alipile gao limzi mwa magao ya seekeli ya siliva, monga mwa kulema kwake kwa sekeli wa mu kacisi (sekeli ni cimozi-mozi na magera twenti). Gao imozi mwa magao abili a sekeli inkhale copeleka kwa Yehova. 14Aliyense wa belengewa, kucokela pa zaka twenty na kukulipo, ofunikila kupasa copeleka kwa neo.15Ngati banthu baleta copeleka kwa neo pangani coteteza mu myoyo yao, olemela asapeleke mopitilila gao limozi magao abili a sekeli, na osauka asapeleke mopelebela. 16Ufunika kulandila coteteza ndala kucokela kwa Aisraeli nakugaba nchito yakutenti yokumanilako. Cufunika kunkhala cikumbuso kuli Aisraeli pali neo, kupanga coteteza pa myoyo yanu."17Yehova elabila kwa Mose, kuti, 18"upange cibafa cikulu ca mkuwa conoka na koikapo ka mkuwa, cibafa cosambilamo. Uciike pakati pa tenti yokumanilamo na guwa, uikemo na manzi mkati.19Aroni na bana bake banalume akosambilamo m'manja na mendo na manzi mkati. 20Bakaluta mu tenti yokumanilamo kaoena bakaluta pafupi na guwa kunitumikila neo na nsembe yoshka, bofunika kusamba na manzi kuti basafwe. 21Bofunika kusamba m'manja na m'mendo kuti basafwe. Ili lufunika kunkhala lamulo lacinkhalile kwa Aroni na bobadwa kusogolo kwake na mbadwe ya banthu bonse."22Ndipo Yehova elabila na Mose, kuti, 23"Tola izi zonunkhila zabwino faifi handiledi sekeli ya mure wa manzi, na thu handiledi fifite ya sekeli ya zonunkhila bwino yasinamoni, thu handiledi fifite sekeli ya zonunkhila bwino za mzunzu, 24faifi handiledi sekeli ya kesiya, wopimiwa na kulema kwa sekeli wa mnanda mwa Yehova, na lita imozi ya mafuta ya azitona. 25Upange mafuta ozozewa na lizi zoikako, nchito ya zonunkhilisha. Yankhale mafuta ozozewa, yusungiwa kuli neo.26Ufunika kuzoza tenti yokumanamo na mafuta, na likasa la umboni, 27thebulo na viya vake vonse, coikapo nyale na visulo vake, guwa la nsembe, 28guwa loshokelapo nsembe na visulo vake vonse, na cibafa na coikapo cake.29Ufunika uvipatule kuli neo kuti vinkhale vituba kuli neo. Ciliconse cavikumya cikokuba cituba. 30Umzoze Aroni na bana bake analume nakubapatula kuli neo kuti banitumukile monga bansembe. 31Ufunika uuzye Aisraeli, ''aba ni mafuta ozozewa opatulika kuli Yehova ku banthu mibadwe yonse.32Isazolewe pa nkhanda ya banthu, kapena kupanga mafuta ayakine mnjila iyi, cifukwa niyopatulika kuli Yehova. mucitole mnjila iyi. 33Aliyense wati apange zonunkhilisha monga izi, kapena kuika pa munthu, uyo munthu ofunika kucosewa pakati pa banthu bake.'"34Yehova eciti kwa Mose, "tola zonunkhila- natafi, oniyoca, na galibunamu- zonunkhila zonzuna pamozi na lubani, zonse zolingana mumuyeso. 35Uzipange zinkhale monga nsembe, zopangiwa na opanga zonunkhilisha, zothilako munyu, zopatulika. 36Uzigaye kuti zinkhale zopeleka bwino ndipo zosakanizyiwa bwino. Muike ziyake pasogolo pa likasa la umboni, lamene lili mtenti yokumanako, mwamwene mwati nikumana na weo. Muitole kuti niituba ngako kuli neo.37Pansembe iyi yati mupange, mupange munjila monga imozi na yanu. Inkhale ituba ngako kuli mweo. 38Aliyense opanga cili conse monga ici kuti asebenzeshe monga zonunkhilisha ofunika kucosewa pakati pa banthu bake."
1Ndipo Yehova elabila na Mose kuti, 2"langa, namuita zina Bezaleli mwana mwanalume wa Uri mwa mwanalume wa Huri, kufuma mumtundu wa Yuda.3Bezaleli namuzuzya na mzimu wangu, kuti umupase nzelu, kumvwishisha, na kuziba nchito za mtundu uliwonse. 4kupanga nchito zaluso nakusebenza mgolide , siliva, na mkuwa; 5Soti na kutenda na kuika m'malo mwake myala na kusema vimiti- kuti vicite nchito za mtundu uliwonse.6Moonjezela kuli eve, nasankha Oholiyabu mwana mwanalume wa Ahsamaki, kufumua mumtundu wa Dani, naika luso mu mitima ya onse ali na nzelu kuti akapange vonse vanakulamulila. Izi nikuonjezapo 7tenti yokumanamo, likasa la umboni covalila pa cotetezela ca likasa, na wonse katundu wamkati- 8thebo na vipangizo vake, coikapo nyale coyenela na vonse vipangizo vake, guwa la nsembe yoputizya, 9guwa ya copeleka coshokewa na vipangizo vonse, na dishi ikuleni na capansi cake.10Apa nikuikapo soti covwala copepuka cakotoni- vovwala vopatulika va Aroni wansembe na va bana bake, nakusamlila kuti akacite nchito monga wansembe. 11Apa nikuonjezapo soti mafuta ozezewa na zonunkhila bwino za pamalo atuba. Baluso ofunika kuciita vonse vinthu monga mwanakulamulila weo."12Ndipo Yehova elabila kuli Mose kuti, 13"bauzye Aisraeli; mufunika kusunga sabata ya Yehova, pakuti ici cinkhale cizindikilo pakati pa eve na weo mwa mibadwo yanu kuti eve ni Yehova, ekupatulani. 14Teto mukosunga sabata, pakuti lufunika kulisunga lituba, mumpatulile eve. Aliyense wati aliifwe cendi ofunika kupaiwa. Aliyense okata nchito pa sabata, uyo munthu ofunika kupatuliwa cendi ku banthu bake. 15Nchito ikokatiwa mu masiku sikisi, koma siku ya seveni linkhale sabata lopumulalilatu, lituba pamenso pa Yehova. Aliyense akacita nchito pa sabata cendi apaiwe.16Moteto Aisraeli ofunika kusunga sabata. Ofunika kulisunga ku mbadwo wonse wa banthu bao ngati pangano losasila. 17Sabata inkhale mphela cizindikilo pakati pa Yehova na Aisraeli, kwa masiku sikisi Yehova epanga kululu na calo capansi, ndipo siku la seveni, epumula nakupeza mphamvu.'"18Mulungu pesilizya kulabila na Mose pa lupili la Sinai, emupasa magome abili ya cinenelo ca cipangano, copangiwa na mwala, wolembewa na kwanja lake.
1Banthu pabeona kuti Mose wacelwa kuseluka lupili, beunjikana kuzunguluka Aroni na kuti kuli eve, "wela, tipangile fano yati ilute pasogolo pasu. Monga za uyu Mose, mwanalume etifumya mcalo ca Aigupto, tuziba lini cacitika kuli eve." 2Teto Aroni eciti kuli beve, cosani mphete za golide zili kumatu kwa anakazi banu, na kumatu kwa bana banu banalme na banakazi, na kuzileta kuli neo."3Banthu bevula mphete zao za goolide nakuzipeleka kuli Aroni. 4Elondela golide kufuma m'manja mwao nakuisungunula na cisulo copangila nopanga fano monga mwana wa ng'ombe. Lomba beciti, "Aya niye milungu yako, Israeli, niye yekufumya mcalo calo ca Aigupto."5Aroni peona ici emanaga guwa pafupi na mwana wa ng'ombe nonenelela; eciti, "mailo kukabe phwando kulemekeza Yehova." 6Banthu beuka m'mawa siku yokonkhapo nopeleka nsembe zoshoka noleta na nsembe za ciyanjano. Lomb benkhala pansi nakulya na kumwa, nopanama soti kuyamba kumwa na cikondwelelo cikuleni.7Yehova eciti kwa Mose, "nkhoya msabga, naba banthu bako, baweleta kufuma mcalo ca Aigupto, baziifya. 8Bataya mwamsanga njila yanebalamulila. Bapanga fano monga ni mwana wa ng'ombe nakuipembeza noipasa nsembe. Banena kuti, 'iyi niye milungu yako, Israeli, yekuleta kufuma ku Aigupto.'"9Yehova eciti kwa Mose, "nabaona aba banthu. Langa, nibanthu osauzyika. 10Lomba, usayese kunilesha. Ukali wangu uupye nakubayakila, nobaononga. Lomba nipange mtundu ukulu kufuma mwa weo." 11Koma Mose eyesa kuzizizlisha ukali wa Yehova Mulungu wake. Eciti, "Yehova, mwakalipilanji nao banthu banu, bamweleta kufuma mcalo ca Aigupto na maphamvu ikulu na kwanja ya mphamvu?12Aigupto alabililenji kuti, 'etwanla kunja na colinga ciipa, kuti abapaye m'malupili nakubaononga kubacosa pacalo?' welelani kuukali wanu woyaka na kulelka osabalanga banthu banu. 13Kumbukilani Abrahamu na Isaki na Israeli, banchito banu, bamwelumbililako kuzilumbila mweka nolabila kuti kuli beve, 'nipange bana banu monga ni nyenyezi zakululu, nakupasa bana banu malo aya yonse yanalabila. yakankhale yao kwamuyaya.'" 14Lomba Yehova aliye lete cilango cecilabila kuti acilete pa banthu bake.15Mose ecunguluka noseluka lupili, enyamula myala yabili ya cinenelo cacipangano m'manja mwake. myala yenze yolembewa mbali zonse zibili, konse kusogolo na kuvuli. 16Myala yenze nchito yake ya Mulungu, na zolembewa zenze zolembewa za Mulungu, yosemewa pa myala.17Yoswa peciona congo ca banthu pebenzokuwa, eciti kwa Mose, "kuli congo ca nkhondo kumisasa." 18Koma Mose eciti, "nicongo lini ca banthu opambana, nicongo lini soti ca banthu opambaniwa, koma congo coimba canikumvwa."19Mose pecifwika kufupi na misasa, eona mwana wa ng'ombe na banthu ovina. Ekalipa. Eponya myala yenze m'manja mwake noiphwanya mnyansi mwa lupili. 20Etola mwana wa ng'ombe wa bepanga banthu, nomushoka, nopela kunkhala milota, noitala m'mnzi, nakubauzya banthu ba Israeli kuti bayamwe manzi.21Mose eciti kwa Aroni, "bacitanji aba banthu kwa weo, pawaleta cimo ikulene yonse iyi pali beve? 22Aroni ecti, musakalipe ngako, abwana bangu, mubaziba banthu, mubalili pa kucita ciipa. 23Beciti kwa neo, 'tippalngile mulungu wati alute pasogolo passu. Ndaba Mose, lidoda letileta kutifumya mcalo ca Aigupto, tuziba lini cacitika kwa eve.' 24Lomba neciti kwa beve, 'aliyense ali na golode, lekani avule.' Benipasa golide ndipo neo neiponya pa mulilo, niye mwacoka mwana wa ng'ombe uyu."25Mose eona banthu beyamba kusokonezeka (ndaba Aroni ebalekelela kuti bakocitilamo nongesha adani bao kuyamba kubaseka). 26Mose epanama pamlyango wa misasa nolabila kuti, "aliyense ali ku mbali kwa Yehova awelel kwa neo." Alevi onse beunjika pali eve. 27Eciti kwa eve, Yehova, Mulungu wa Asraeli, olabila ici: Lekani mwanalume aliyense anyamaule lupanga lake noyamba kupita-pita ku milyango ya misasa yonse, na kupaya anekwao, ayake, na onkhala pafupi naye.'"28Alevi ecita mwecibauzyila Mose. Siku ila banthu pafupi fili sauzande becifukwa. 29Mose ecit kwa alevi, "mwaikiwa mnchito ya Yehova lelo, ndaba aliyense wa mweo wacitapo kanthu kuononga mwana wake mwanalumena mkwao, teto Yehovaangakupeni daliso lelo."30Siku yokonkhapo Mose eciti ku banthu, "mwacita cimo ikulu ngako. Lomba nilute kwa yehova. Payakine ningapapatileko macimo yanu. 31Mose ewelela kwa Yehova na kulabila kuti, "Ha, aba banthu bacita cimo ikuleni nakuzipangila fano ya golide. 32Koma lomba, napapata bakhululukileni macimo bao: Koma ngati muleke, municosemo mbuku yamwelemba."33yehova eciti kwa Mose, "aliyense wanicimwila nikamcosemo buku langu. 34Teto lomba nkhoya, basogolele banthu kumalo yenenzolabila nawe. Langa, mngelo akusogoleleni. Koma pasiku yati nikabalange, nikabalange kamba ka macimo yao." 35Yehova etuma mlili pa banthu cifukwa bepanga mwana wa ng'ombe wala wecipanga Aroni.
1Ndipo Yehova elabila kwa Mose, "nkhoyani kufuma pano, weo na banthu webewela nao kufuma ku mali ya Aigupto. nkhoya ku malo yenelumbilila kuli Abrahamu, kuli Isaki, na kuli Yakobo, pineciti, nikaipase kuli bana bako.' 2Nitume mngelo pasogolo pako, ndipo nibapikishe a Kenani, Amori, Hiti, Perizi, Hivi, na Yebusi. 3Nkhoyani ku malo kufuma mkaka na uci, koma nilute lini nawe, cifukwa nimwe banthu boyua mitima. ningakusilizyeni pa njila."4Banthu pabecimvwa mau aya yovutisha, belila, ndipo kuliye aliyense evyala voziwamilisha. 5Yehova eciti kuli Mose, "labila na bana ba Aisraeli kuti , nimwe banthu oyuma mitima, kut niyende pakati panu ngakhale kathawi katontho, ningamuononeni. Komba lomba, vulani voziwamilizya kuti niganizile vocita namwe.'" 6Teto Aisraeli aliye vwale voziwamilizya kufuma ku lupili la Horebe.7Mose etoal tenti nakuikhomela kunja kwa msasa, kamtunda kufuma ku msasa. Euita kuti tenti yokumanako. Liyense ofunosenga Yehova kalikonseeluta kunja kwa tenti yokumanako, kunja kwa msasa. 8Mose ngati akaya ku malo yokumnako, banthu bonse benzopanama cili pa milyango yamatenti bao ndipo enzolangilila mose mpaka kufwikila alobe mkati. 9Nthawi zonse Mose ngati oloba mumalo yokunamo, nsandamila ya mtambo yenzoseluka nakupanama pa mulyango wa malo yokumanilako, ndipo Yehova enzolabila na Mose.10Nthawi zonse banthu bonse bakaona nsandamila ya mtambo wapanama pa mlyango wa tenti, benzopanama nopembeza, mwanalume aliyense pa mlyango wa tenti yake. 11Yehova enzolabila na Mose menso na menso, monga munthu olabila na muyake. ndipo mose enzowelela ku msasa, koma wanchito wake Yoswa mwana mwanalume wa Nuni, munyamata, enzosalila mu tenti.12Mose eciti kwa Yehova, "langani, mwenzoniuzya kuti, 'peleka aba banthu pa ulwendo wao,' koma muliye niuzye wati nilute nae. Mweciti, 'Nukuziba weo mwazina lako, ndipo wapeza soti kukondelewa m'menso mwangu.' 13Lomba ngati napeza kukondelewa m'menso mwanu, nilangizyeni njila zanu kuti nikuzibeni ndipo kuti nipitilizye kupeza kukondelewa m'menso mwanu. Kumbukilani kuti calo cino ni banthu banu."14Yehova eyankha, "Neo nilute nawe, ndipo nikakupase mpumulo." 15Mose eciti kuli eve, "ngati mulute lini na seo, osatipelekako kwala. 16Mwakuti, cizibike tyani kuti napeza kukondelewa m'menso mwanu, neo na banthu banu? cikabelini teti kuti ngati mulute lini na seo ndipo neo na banthu banthu nise osiyana na banthu ayakine bamene bali pansi pa calo?"17Yehova eciti kwa Mose, "nicite cintu ici, cawakonsh, pakuti wapeza kukondelewa m;menso mwangu, ndipo nukuziba mwazina lako." 18Mose eciti, "napapa nionesheni ulemelelo wanu."19Yehova eciti, "nipange kuwama kwangu kupite pamenso pako, ndipo nilalikile zina langu 'Yehova' pamenso pako. Nicitile chisomo kuwati nicitile chisomo, na kuonesha cifundo ku wati nionshe cifundo." 20Koma Yehova ecit, "unganone lini cinso cangu,pakuti kuliye oona cinso cangu nonkhala na moyo."21Yehova eciti, "langa, malo aba pano pafupi na neo; upaname pa mwala uyu. 22Ulemelo wangu puwupita, nikuike kunkhwema ya mwala na kuvala pamenso pako na kwanja kwangu mpaka nipite. 23Ndiye pati nicose kwanja langu, ndipo uone kumsana kwangu, koma nkhope yangu ioneke lini."
1Yehova eciti kwa Mose, "tenda maseleti abili a myala monga bala ba poyamba. nilembepo pa maseleti mau benze pama seleti oyamba, maseleti yala yawephwanya. 2Unkhale okonzela kukwwela lupili la Sinai m'mawa, nakuzileta mweka kwa neo palulu pa lupili.3Kuliye muyake wati akawele na weo. Usalole kuti muyakine akaonekele palulu pa lupili. Kuliye ng'ombe kapena mbelele zulyela kusogolo kwa lupili. 4Teto Mose etenda maseti abli a myala monga oyamba, na kuuka m'mamawa na kuluta ku lupili la Sinai moonga Yehova mwecikambila kwa eve. Mose enyamula ma seleti a myala m'manja.5Yehova eseluka pansi pa mitambo na kuimiila na Mose pamene apo, ndipo efotokoza zina "Yehova." 6Yehova epita pamenso pake nokuwa, "Yehova, Yehova, wacifudo na Muluungu wacisomo, wocelwa kukalipa, wonkhazikika, kuwama mtima na cikondi na kukhulupilika, 7kusunga cikondi pa masauzande, kukhululukila nthota, zolakwa na macimo. Koma omasula lini opalamula mlandu. Aalete cilango pa macimo pa bana na pa bana ba bana, mpaka m'midwe wacitatu na folo."8Mose mwamsanga ebelamila pansi nakupembeza. 9Ndipo eciti, "loma ngati napeza ufulu mu menso mwanu, Mbuye wangu, napapata mulute pakati pasu, pakuti aba banthu ni bayumu mtima, tikhululukileni nthota zasu na macimo basu, nakuti londela monga banu."10Yehova eciti, "langa, nili pafupi kupnga pangano. Pamenso pa banthu bako. Nicite vodabwisha vakuti vikaliyo citikapopa calo conse kapena muminda uliwonse. Banthu bose pakati panu bazione zocita zangu, pakuti ni cinthu cocitisha mantha cati nicite na mweo. 11Mvwilani vanukulamulilani lelo, nili pafupi kufumya pamenso panu ba Amori, a Kanani, a Hiti, Perizi a hivi na yebusi.12Nkhalani ba chelu pakusapanga panagano na bonkhala mucalo mwamukuya, bangayonkhala msampha pakati panu. 13M'malo mwake, phwanyani maguwa yao, mukaponeshe myala ya vizindikila n kutenda vimiti va mafano. 14Musapembeze mulungu muyakine, pakuti Yehova, zina lake ni Nsanje, Ni Mulungu wa nsanje.15Munkhale bachelu pakusapanga pangano na banthu ba mcalo cimulutako, pakuti ozicitisha mafano na milungu yao, bopeleka nsembe kuli milungu yao. Muyakine akakuiteni ndipo mukalye vakupeleka nsembe, 16mukatole bana bake banakazi kutolela bana banu banalume, ndipo bana bake anakazi akozicitisha mafano ku mulingu yao, na kuzopanga bana bako banalume mafano ku milungu yao. 17Osazipangila mweka tumilungu twa nsimbi zosungunula.18Mukosunga phwando la buledi uliye cofufumisha, Mwanekulamulilani, mukokulya buledi uliye cofufumisha kwa masiku sevenipa masiku yamwaika mu mwezi wa Abibu, pakuti ni mwezi wa Abibu wumwefumila mu Aigupto.19Oyamba kubadwa onse nibangu, na vinalume vonse va vibeto voyamba kubadwa, vofumika ku mbelele kapena ng'ombe. 20Mufunika kuombola voyamba kubadwa va bulu muombole na mwana wa mbelele, ngati muliye igule kuti iwelele, ngati muliye igule muithyole mkosi. Mufunika kuombola onse oyamba kubadwa ba bana banu banalume. Musaonekele pamenso pangu m'manja muliye kanthu.21Mukosebenza pa masiku sikisi, koma pa siku ya seveni mukopula. Angakhale pa nthawi yolima na vuna, mukopumula. 22Mukosunga phwando la masabata yayovuna voymaba va tiligu, na kusunga phwando la kuviika pamozi pakusila kwa caka.23Katatu pa caka analume onse banalume bakoonekela pamenso pa Ambuye Yehova, Mulungu wa Israeli. 24Nipilikishe vyalo pamenso panu nakukulisha malile banu. Kuliye wati akolaka-laka calo canu monga cao mukacokapo kuyoonekela pamenso pa Mulungu Katatu pacaka.25Usapeleke ngazi na nsembe ya yisiti, kapena nyama kucokela ku nsembe ya cisangalalo ca pasaka kuti isaleke mpaka m'mawa. 26Mukoleta vabwino va vipaso voyamba kuthwala kufumila m'minda zanu kuleta mung'anda yangu. Musabwatushe mwana wa mbuzi ali na mkaka wa nyina wake."27Yehova eciti kuli Mose, "Lemba mau aba, pakuti mwa mau napanga pangano na weo Israeli." 28Mose enze pamene apo masiku fote usiku na mzuba; aliye kulya cakulya kapena kumwa manzi yaliyonse. Elmba pa maseleti mau ba pangano malamulo teni.29Mose pefuma palupili la Sinai na maseleti abili a cipangano conenewam'manja mwake, aliyo zibe kuti nkhanda yake yakumenso yenze yonyezimila penzolabila na Milungu. 30Aroni na Aisraeli peciona Mose, nkhanda yakumenso kwake yenzonyamila, benze na mantha kufwika naye pafupi. 31Koma Mose ebaita, Aroni na bonse azisogoleli ba mdela bewela kuli eve. Ndipo Mose elabila nao.32Pavuli pa izi bonse banthu ba a Asraeli bewela kuli Mose, nakubauzya malamulo yonse yempasa Yehova pa lupili la Sinai. 33Mose pesilizya kulabila nao, eika nyula pamenso pake.34Nthawi zonse Mose akaluta pamenso pa Yehova kuoyolabila nae, enzocosa nyula, mpaka afume. Akafuma, enzouzya a israeli ciwalamuliliwa kuti alabile. 35Ngati a Israeli amuona banona cinso ca Mose kung'animila, enzovwala soti nyula pamenso mpaka akawelele soti kuyokamba na Yehova.
1Mose esonkhanisha gulu yonse ya bana ba Israeli nakuti kuli beve, "Ivi niye vinthu vamene Yehova wakulamulilan kuti mucite. 2Pa masiku sikisi nchito ingakatiwe, koma kuli mweo, siku ya seveni yufunika kuba siku ituba, siku ya sabata yopumulilatu, ituba kuli Yehova. Aliyense wokata nchito pa siku ila ofunika kufwa. 3Mufunika lini kuyasha mulilo pa mang'anda yanu pa siku ya sabata."4Mose elabila na gulu ya a Israeli kuti, "ici niye cinthu ciwakulamulilani Yehova. 5Pelekani copeleka kuli Yehova, monse ba mweo muli na mitima yofunishisha. Letani copeleka kuli Yehova- golide, siliva, mkuwa, 6va buluu, pepo, visweta na nyula zopepuka; usako wa mbuzi; 7cikumba ca mbelele copentewa redi na cikumba copepuka; cimuti ca minga; 8mafuta yamnyale yosanikila, zonunkhilisha za mafuta yozozela, 9miyala ya oniki na myala oyakine yabwino kuti yaikiwe mu efodi na pa capacifuwa.10Mwanalume aliyense waluso pakati panu awele nakupanga vonse vuwalamulila Yehova- 11kacisi na tenti yake, covwikila cake, vokobela vake, mfelemu, mitanda yake, mphanda, na capansi; 12soti likasa na tonyamulila twake, covalila pa cotetezela, na ketani yoicingilizya13Beleta thebulo na tonyamulila twake, na viya vake vonse, na buledi wa poonekela; 14coikapo nyale cosanikila, na vinthu vake, nyale zake, na mafuta yamnyale; 15guwa ya nsembe yofukiza na vonyaulila vake, mafuta ozozela na zonunkhilisha; volelemba vapamlyango pa kacisi; 16guwa uoshokelapo nsembe na made ya mkuwa na vonyamulila na vofunikila; na dishi ikuleni na capansi cake.17Beleta volelemba vapanja na vonyamulila vake na vapansi, na maketani ya pamlyango wa panja; na vophinila va kacisi 18na vophinila va panja, pamozi na nthambo zake. 19Beleta vovwala vopepuka votungiwa votumikila mu malo atuba, vovwala vituba va Aroni wa nsembe na bana bake analume, kuti beve batumikile ngati bansembe."20Ndipo mitundu yonse yonse ya bana ba Israeli befumapo pamenso pa Mose. 21Aliyense wamene mtima wake wekhuziwa na mzimu wake wemfunishisha ewela na kuleta copeleka kuli Yehova cipangila teni yokumanako, na vautumiki vake mkati, na vovwala vituba. bewela onse anakazi na analume, bonse bala enze na mtima ofunishisha. 22Beleta mphete za pamhuno, mphete zakumatu, na mphete zosindikizyila, na bangili, vowamishila vonse va golide. Bonse bepeleka cpeleka ca golide monga copeleka cobaiabisha kuli Yehova.23Aliyense enze na bulu, pepeo kapena cisweta, nyula yopepuka, usako wa mbuzi, cikumba ca mbelele copentewa redi kapena cikumba copepuka bevileta. 24Bonse benzopanga copeleka ca siliva kapena mkuwa beleta nagti copeleka kuli Yehova, ndipo aliyense enze na cimuti ca minga ca nchito iliyonse becileta.25Mwanakazi aliyense waluso epyata thonje na manja bake na kuza naco ciwapyata - ca buluu, pepo, kapena thonje usweta kapena bafuta yopepuka. 26Onse anakazi bamene mtima wao wekhuziwa na benze na luso epyata usako wa mbuzi.27Asogoeli beleta myala ya sohamu na myala kuti yaikiwe mu efodi na capacifuwa; 28beleta zonunkhilisha na mafuta yamnyale, yozozela, na cofukiza ca fungo yabwino. 29A israeli beleta copeka caulele kuli Yehova. Mwanalume na mwanakazi aliyense wamene mtima wake wenze ofunishisha eleta vinthu vosebenzeshela pa nchito yamene Yehova elamulila Mose kuti icitiwe.30mose eciti kuli a Israeli, "Yehova waita pa zina ya Bzaleli mwana wa Uri mwana wa Huri, kufuma mu mtundu wa Yuda. 31Wazuzya Bezaleli na mzimu wake, kumupasa nzelu, kumvwishisha, na kuzibishisha pa nchito zonse za luso, 32kupanga vopanga-panga na kusebenza mu golide, siliva, na mkuwa; 33soti kutenda na kuika myala na kusema vimiti- kupanga vonse vopanga-panga na nchito zonse zamunthu waluso.34Waciika mumtima mwake kuti aphunzise, onse eve na Oholiabu mwana mwanlume wa Alimaleki, kufuma mu mtundu wa Dani. 35Wabazuzya na luso yocita nchito ya mtundu uliwonse ngati baluso, monga wosema, wotunga mu buluu, pepo, na thonje usweta na nyula yosalala, na opanga nyula. Nibaluso mu nchito zonse, ndipo niopanga vopanga-panga.
1Teto Bezaleli na Oholiyabu na munthu aliyense waliso wamene Yehova epasa luso na cizibisho cokwanisha kuziba nchito iliyonse mopangila malo atuba ofunika kusebenza kulingana na mwecilamulila Yehova."2Mose eita Bezaleli, Oholiyabu na munthu aliyense waluso wamene mzelu zake Yehova emupasa luso, ndipo wamene mtima wake wakhuziwa kuwela kuzocita nchito. 3Belandila zopeleka zonse kuli Mose zamene a Israeli peleta za nchito ya malo atuba.Banthu benze bakaluleta vopeleka vaulele m'mawa muli monse kuli Mose. 4Teto banthu onse baluso benzosebenzela m'malo atuba bewela ku nchito zao zibenzocita.5Baluso beuzya Mose, " banthu boleta kupitilila pa zofunikila pa nchito yemene Yehova etilamulila kucita." 6Teto Mose euzya banthu kuti pasapeke aliyense oleta copeleka ca nchito ya malo atuba. 7Teto banthu beleka kuleta mphaso. Benze na vokwanila vosebenzela nchito na kusalako.8Moteto bazaluso onse mwabeve bepanga kacisi na maketani yali teni yopangiwa nabafuta ya thonje na bulu, pepo, na thonje usweta na vopangiwa va akelubi. Iyi yenze nchito ya Bezaleli, munthu waluso ngako. 9Utali wake wa ketani iliyonse mamita yali 28, mbali mamita folo. Maketani yonse yenze yolingana muyeso wake. 10Bezaleli elumikizya maketani yali faivi kuiyake, ndipo yali faifi eyalukizya soti yayake.11Bepanga nthambo za buluu mwa kunja kwa kosilizyila kwa keyani ku imozi, na kucita cimozi-mozi kunja kwa kosizyila kwa ketani yacibili. 12Epanga nthambo zili fifite za maketani yoyamba na zili fifite za kosilizyila kwa maketani yacibili. Teto nthambo zenze zolangana. 13Epanga vokobela vili fifite va golide nakuika maketani pamozi na veve kuti kacisi unkhale pamozi.14Bezaleli epanga mketanii ya usako wa mbuzi wa tenti palulu pa kacisi; epanga maketani yali leven. 15Utali wa ketani iliyonse wenze mamita yali sate, mbali mamita folo. Ketani iliyonse yenze yolingna muyeso wake. 16Elumikizya maketani yali faivi pamozi ndipo yali sikisi eyalumikizya soti pamozi. 17Epanga nthambo zili fifite mbali mwa kosilizyila kwa ketani ya moika moyamba, na nthambo zili fifite mbali mwa kosilizyila kwa ketani kulumikizya moika mwacibili.18Bezaleli epanga vokolobekela va mkuwa vili fifite nolumikizya pamozi kuti cinkhale cidunswa cimozi. 19Epanga covinikila pa kacisi ca cikumba ca mbelele copentewa redi, ciyakine covinikila ca cikumba cosalala cakuya palulu pa ico.20Bezaleli epanga mafelemu yopanamika kufuma ku cimuti ca minga ca Kacisi. 21Utali wake wa felemu wenze mamita teni, ndipo mbali mwake mwa felemu yenze mita imozi na hafu. 22Felemu iliyonse yenze na cophinila columizyila mafelemu pamozi. Ecita ici ku mafelemu yonse ya kacisi. 23Epanga ma felemu ya kacisi mu njila iyi: mafelemu yali twenti ku mbali kyakumpoto.24Bezaleli epanga vapansi va siliva vili fote kuti vinkhale pansi pa mafelemu. Penze vapansi vibili pansi pa felemu iliyonse kulumikizya mafelemu pamozi, soti vapansi vibili pansi pa felemu iyakine iliyonse kulumikizya mafelemu pamozi. 25Mbali yacibili ya kacisi, kumazulo, epanga mafelemu twenti 26na vakunyansi vake vili fote. Penze vakunyansi vibili pansi pa felemu yoyamba, vakunynsi vibili pansi pa felemu yonkhapo, mpaka teto.27Kuvuli kwa kacisi kumwela, Bezaleli epanga mafelemu yali sikisi. 28Epanga mafelemu yabili ya kuvuli kwa makona ya kacisi.29Mafelemu aba benze ogabanikana panyansi, koma olumikizyana palulu mu mphete imozi. Epanga yabili mwa yeve mu njila iyi ya makona abili. 30Penze mafelemu yali eiti, pamozi na vapanyasi vake va siliva. Penz vapanyansi vili sikisitini pamozi, vapanyansi vibili kunyansi kwa felemu yoyamba, vakunyansi vibili kunyansi kwa felemu yokonkhapo, mpaka teto.31Bezaleli epanga tumitanada twa cimuti ca minga- mafelemu faivi ya mbali iyakine ya kacisi, 32tumitanda tuli faivi twa mafelemu twa mbali iyakine ya kacisi, ndipo mitanda yali faivi ya mafelemu ya mbali yakuvuli kwa kacisi cakumwela. 33Epanga kamtanda kapakati pa felemu, ili, hafu kulu, kufwika kosilizyila na kosilizyila. 34Evwinikila mafelemu ya golide. Epanga mphete zake na golide, kuti veve vikatilile tumitada, ndipo evwinikila tumitanda na golide.35Bezaleli epanga maketani ya buluu, pepo, na thonje usweta, na bafuta yosalala, na mapangidwe ya akelubi, nchito ya munthu wa luso. 36Epanga sandamila na cimuti ca minga za maketani, nakuvivinikila na gollide. Epanga soti tokobela twa sandamila, nakuipo vapansi vili folo.37Epanga colele mba ca pamlyango pa tenti. cenze copangiwa na bulu, pepo, na thonje usweta, kusebenzesha bafuta, nchito ya wotunga. 38Epanga soti volelemba va sandamila na vkobela. Evinikila palulu pake na tumiti twake na golide. Vakunyansi vake venze vopngiwa na mkuwa.
1Bezaleli epanga likasa la cimuti ca minga, kutalimpha kwake kwenze manja abili na hafu; kufupika kwake kwanja na hafu; msnkhu wake kwanja na hafu. 2Evwinikila mkati kunja na golide wabwinonakipanga molekezyela mwa golide kuzunguluka palulu pake. 3Eponyamphete folo za golide m'mendo bake, na mphete zibili mbali yake imozi na mphete zibili kumbali iyakine.4Epanga mijikililo ya cimui ca minga na kuivwinikila na golide. 5Eika mijikililo m'mphte mbali mwa likasa, kuti anyamule likasa. 6Epanga civwinikilo ca pacotetezela ca golide wabwino kutalimpha kwake manja abili na hafu, na kufupika kwake kwenze kwanja limozi na hafu.7Bezalelei epanga makelubi abili a golide onola mbali zzibili zosizyila za civwinikilo a pacotetezela. 8Kelubi m'mozi enze wa kothela kwa civwinikilo ca pa cotetezela, na kelubi muyakine enze wa kothela kuyakine. Vepangiwa ngati cinthu cimozi na civwinikilo cotetezela. 9Akelubi emwazya mapapiko yao mululu na kuvwinikila civwinikilo catetezela. Akelubi elangana nolanga pakati pa covwikila pa cotetezela.10Bezaleli epanga thebo ya cimuti ca minga, kutalimpha kwake kwenze manja abili, kufupika kwake kwanja limzi, na mulu mwak mwenze kwanja na hafu. 11Elivwinikila na golide wabwino nakuika mothela mwake gollide wabwino kuzunguluka palulu. 12Eipangila mitanda mozunguluka mokwanila kwanja limozi, na na cozunguluka mbali mwa golide wa mtanda. 13Eiponyela mphete flolo za golide nakuimatuzhya mphete m'makona folo, kenze mendo folo.14Mphete zenzematizyiwa ku mitanda kupasa mpata mijikililo, kuti thebo inyamulike. 15Epanga vijikilila ca vimiti va minga na kuvwinikila na golide, kuti anyamulele thebo. 16Epanga viya vonkhala pa thebo- ma dishi, masupuni, viya na misuko kuti akoikam zopeleka. Evipanga kusebenzesha golide wabwino.17Epanga coikapo nyale ca golide wabwno. Epanga cokaipo nyale na sinde yake na mubili wake, makapu bake, na sinde yonola, na maluba bake venzepangiwa molumukizika. 18Misambo sikisi yefuma kumbali ake- misambo itatu yefuma kumabli iyakine, na misambo itatu ya coikapo nyale yefums kumabli iyakine. 19Msambo woyamba wenze na makaku atatu yopangiwa n katunguluwe, na sinde yalitepo na liluba, na makapu atatu opangiwa na katunguluwe m'misambo iyakine, na sinde ya litepo. Cenze cimozi m'misambo yonse sikisi yefuma ku coikapo nyale.20Panyale peve, mabli ya pakati penze makap folo opangiwa ngati katungulume na sinde ya litepo na liluba. 21Penze sinde ya litepo mnyansi mwa msambo wayamba- wopangiwa ngati gawo limozi, na mphada mnyasi mwa msambo wacibili- wepangika soti ngati umozi. Munjila iimozi-mozi kwenze sinde ya litepo mnyansi mwa gawo ya misambo yacitatu, yopangiwa ngati gawo imozi. Cenze cimozi-mozi ku misambo yonse sikisi yefuma ku coikapo nyale. 22Masinde ya matepo yao na mphanda venze volumikizyika kwa ceve, conolewa cimozi canchito ca golide wabwino.23Bezaleli epanga coikapo nyale na nyale zake seveni, vopanilila na vonyamulila va golide. 24Epanga coikao nyale na zipangizo zake na talente ya golide wabwino.25Bezaleli epanga guwa lofukiza, elipanga na cimuti ca minga, kutalinpha kwanke kwenze kwanja limozi na kufupika kwake kwanja limozi. Cenze na mbali zolingana na mululu mwake mwenze manja abili, mansengo bake benzepangiwa mulumikizika na ceve. 26Evwininkila guwa lofukiza na golide wabwino- palulu pake, mbali mwake na mansengo bake, Epanga sti malile ozungulla ba golide.27epanga mphete zibili za golide kuti zilumikizyike kwa ceve kunyansi m'malile bake ba mbali zibili zisyana. Mphete zenze zkatilila ku mikililo ponyamulila guwa. 28Epanga mijikililo ya vimiti ya minga na kuvwinikila na glolide. 29Epanga mafuta opatulika ozoza na cofukilza conkhila bwino, mwa nchito ya onunkhilisha.
1Bezaleli epanga guwa yoshokelapo nsembe na cimuti camakangaza. Yenze mamita faifi mbali na mamita faifi kukula- yolingana mbali zonse- na mamita yatatu utali. 2Ekulishilako m'makona mopangiwa monga ni mapondo ya ng'ombe. Mapondo yepangiwa na cidunswa cimozi ca guwa, ndipo ecivwinikila na mkuwa. 3Epanga zofunikila zonse zapaguwa- mapoto ya milota, mashavelo, madishi, mafoloko ya nyama, na mapani ya muliro. Epanga zofunukila zonse izi na mkuwa.4Epanga made ya guwa, yopangiwa na mkuwa kuti iikiwa pansi pa coikapo, pakati na pakati mpakana kunyasi. 5Eika mphete zili folo za makona yali folo ya made yamkuwa, monga cokatila mitanda.6Bezaliyele epanga mitanda ya cimuti ca makangaza nakucivinikila na mkuwa. 7Eika mitanda mu mphete mbali mwa guwa, kuti inyamuliwe. Epanga guwa ya mpata, yopangiwa na mapulanga.<<<<<<< HEAD8Bizaliyele epanga dishi ikuleni ya mkuwa na coikapo cake. Dishi eipanga na gilasi yefumila ku anakazi benzotumikila pamlyango wa tenti yokumanilamo.=======8Bezaleli epanga dishi ikuleni na coikapo cake. Epanga dishi na gilasi ya anakazi benzotukila pamlyango pa tenti yokumanako.>>>>>>> e021478d447cd9f71a21deb48fd34a276c5c5308<<<<<<< HEAD9Epanga soti panja pocingililiwa. Volelemba vakumbali yakum'mwela kwa panja pocingililiwa venze va nyula yosalala, mamita handiledi mbali. 10Volelemba venze na mitanda twenti, na vapansi vili twenti. Penze vokobela vokumana na mitanda, pamozi na tumiti twa siliva.=======910Epanga soti panja. Volelemba vakum'mwela kwa panja venze va bafuta, mamita yali handiledi kutalimpha.>>>>>>> e021478d447cd9f71a21deb48fd34a276c5c530811Cimozi-mozi na mbali yakumpoto, kwnze volelelmba mamita handiledi mbali na mitanda twenti, vapanyansi va siliva twenti, vokobela vokumana na mitanda, na tumiti twa siliva. 12Volelemba vakum'mazulo venze mamita fifite mbali, na mitanda teni na vapanyansi. vokobela na tumiti venze va siliva.13Panja pocingililiwa napo soti penze mamita fifite mbali kum'mawa. 14Volelemba va mbali imozi ya pamlyango yenze mamaita fifitini mbali. Benze mna mitanda itatu na vapanyansi vitatu. 15Ku mabli iiyakine ya pamlyango wa panja pocingililiwa penze soti volelemba mamatita fifitini mbali, pamozi na mitanda itatu na vapanyansi vitatu. 16Volelemba vonse venze vopangiwa na nyula yosalala.17Vapanyansi va mitanda venze vopangiwa na mkuwa. Vokobela na tumiti twa mitanda venze pongiwa na siliva, ndipo vovwinikila palulu pa mitanda venze vopangiwa na siliva. Mitanda yonse ya panja pocingililiwa yenze yovwinikiliwa na siliva. 18Ketani ya pamlyango wa panja pocingililiwa yenze mimita twenti utali. Ketani yenze ya buluu, pepo, na isweta, na bafuta wa thonje, ndipo yenze mamita twenti utali. Mamita twenti mbali na mamita faifi kuya kululu, monga maketani ya panja pocingililiwa. 19Yenze na vanpansi vili folo vamkuwa na vokobela vasiliva. Vovwinikila va palulu pake na tumiti twake twepangiwa na siliva. 20Vophinila vonse va tenti ya kacisi na panja pocingililiwa venze vopangiwa na mkuwa.21Ici ni cibelelngelo ca zinthu zamkacisi, kacisi ya umboni, mwecetolewa kukokha mau ba Mose. Yenze nchito ya a Levi pansi paulmuliro wa Itamara mwana wa Aroni wansembe. 22Bezaleli mwa wa Uri mwana wa Huri, kufuma mu mtundu wa Yuda, epanga vonse vecilamulira Yehova kwa Mose. 23Oholiyabu mwana wa Ahisamaki, kufuma mu mtundu wa Dani, esebenza pamozi na Bezaleli monga osema, monga nchito ya munthu waluso, ndipo ngati wotunga mu buluu, pepo, na thonje isweta na nyula yosalala.24Golide wonse wesebenzeshewa pa nchito, mu nchito zonse za malo atuba- golide w nsembe yobaibisha- wenze matalenti 29 na masekeli 730, kupimiwa kulinga na mpimo wa malo atuba wa masekeli. 25Masiliva epeleke na gulu la banthu belema matalenti 100 na 1,775 masekeli, kulingana na masekeli ya mao atuba, 26kapena beka imozi pa munthu, yamene ili hafu ya sekeli, pa mpimo wa masekeli ya malo atuba. Uyu ni muyeso wolinganizya pa munthu aliyense ebelengewa pa cibelengelo, bala benze na zaka twenti na kuya palulu- 603,550 analume onse pamozi.27Matalenti handiledi ya siliva yeikiwa ku vakunyansi va malo atuba na maketani ya vakunyansi- vapanyansi handiledi, cakunyansi ciliconse talenti imozi. 28Na masekeli yoasalila 1,775 ya siliva, Bezaleli epanga vokobela va mitanda, novwinikila palulu pa mitanda, na kupanga tumiti twake. 29Mkuwa wa nsembe yobaibisha yelema matalenti sevente na masekeli yali 2,400.30Na izi, epanga capanyansi ca pamlyango wa tenti yokumanamo, guwa ya mkuwa, made yake, zinpangizo zonse za pa guwa, 31capanyansi ca panja pocingililiwa, capnsi ca pamlyango pa panja pocingililiwa, vophinila vonse va tenti ya kacisi, na vophinila vonse va panja pocingililiwa.
1Nava bulu, pepo, navisweta, vovwala, bepanga yoonekela mikhanjo ya nchito mumalo atuba beoanga munkhanjo wa Aroni wa kumalo atubamonga Yehova elamulila Mose.2Bezaliyele epanga epfodi ya golide, ca bulu, pepo, na covwala cisweta, na nylala ya kotoni yopepuka. 3Ndipo benola malata ya golide nakuyatenda mu mawaya. kuusebenzesha mu bulu, pepo, namcovwala cisweta, na munyulala zopepeuka, nchito za munthu wa luso.4bepanga tudunswa twa paphewa kuli efodi, kulumikizyana zibilizapalulu pakona. 5Cotungiwa copepuka camuluunda cenze monga ni efodi; cenze copangiwa kadunswa kamozi kamozi ka efodi, yopangiwa na nyula yopepuka yamene yenze golide, bulu, pepo, na nyula isweta monga mwemuuzyila Yehova Mose.6Bekonza ngolo ya myala, nakuivala na golide. Beika mosamala monga cizindikilo na mazia ba bana ba Israeli. 7Bezaleli eika pa maphewa tudunswa-tudunswa twa efodi kuti tunkhale mwala okumbukilapo kwa bana ba Israleli, monga Yehova elamuila Mose.8Epanga capapanganga, nchito yamutnhu waluso yopangiwa monga efodi. Epanga ca golide, wa bulu,pepo, na nyula yopepuka isweta. 9Cenze camakona yolingana, becipeteka capanganga kabili. Cenze cimozi citali nacimozi cotalamuka.10Beika mizela folo ya myala yabwino. Muzela woyambawenze na rubi, topazi, na ganeti. 11Muzela wacibili wenze na emarodi, safire na dayamondi. 12Muzela wacitatu swenze na yasipa, mpanda, na amafesti. 13Muzela wa folo wenze na berili, oniki, na yasipa. myala yeunjikiwa mumaikidwe ya golide.14Kwenze myala twelufu, umozi wa mazina onse a bana ba a Israeli, ciliconse cosemewa na zina imozi ya mibadwo twelufu ya bana ba a Israeli. 15Capanganga bepanga na cheni monga vinthambo nchito yomangiwa na golid wendi. 16Bepanga golide ibili, na mphete ya golide, ndipo beika mphete zibili mumakona ba capanganga.17Beika macheni yotungiwa yabili ya golide mu mphete zibili mumakona ba capanganga. 18Beika masilizyilo yabili, ya macheni yopyatiwa ku zoikamo zibili. Beika ku capaphewa cotenda ca efodi kusogolo kwake.19Bepanga mphete zibli za golide na kuika kumakona babili ba capanganga mu mbali kufupi na kumalile yamkati. 20Bepanga soti mphete za golide nakuziika ku nyansi kwa vidunswa vibili vapaphewa pasogolo pa efodi, pafupi na potungiwa, palulu pa nyula yopepuka ya mpango ya efodi.21Bemanga capanganga na mphete zake ku za efodi na nthambo za buluu, kuti inkhale yokatilila palulu pa nyula yopepeuka ya mpango. Izi zenze teto kuti capanganga cisankhale cosakana na efodi. Izi zeciti monga yehova mwemulamulila Mose.22Bezalileli epanga mkhanjo wa efodi wa nyula ya buluu, nchito ya wopyata. 23Cenze na povulika ca mutu pakati. Povulika penze nsonga yopyata kuti pasang'ambike. 24Pasi bepanga mpendelelo wa buluu, pepo, na ca kotoni wa thonje na nyula yopepuka.25Bepanga belu ya golide wendi, ndipo beika mabelu pakati pa mkawo wa makangaza na kuzunguluka pansi posilizyila mkhanjo, pakati pa makangaza- 26Belu na makangaza, belu na makangaza- kosilizyila kwa mkhanjo wa Aroni wotumikila uyu enze Yehova elamulila Mose.27bepanga khoti ya nyula yosalala ya Aroni na bana bake. 28Bepanga dubila ya nyunla yosalala, na covwala cakumutu ca nyula yosalala na covwala camkati ca nyula yosalala 29na ka sashi ka nyula yosalala ya buluu, pepo, na isweta, nchito ya waluso. Ici cenze monga Yehova mwelamulilila Mose.30Bepanga mbale za kolona utuba wa golide; besemelamo, monga cosemelamo ca cizindikilo, "cituba kuli Yehova." 31Beikako nthambo ya nyula ya buluu, palulu pa ndubila mwamene Yehova elamulila Mose.32Lomba nchito yapa kacisi, tenti yokumanako, yesilizyika. banthu ba Isaraeli becita vonse. Bekonkha malamulo yonse Yehova epasa Mose. Beleta 33kacisi kwa Mose- tetni na zonse zofunikila, mapulanga, mitanda, nsandamila, na vakunyase vake; 34Vovwinikila va vikumba va mbelele visweta, vovwinikila va vikumba na nyula yovwala 35likasa la umboni, ndipo soti na vimiti na covwinikila pa cotetezela.36Beleta thebulo, na zofunikila zake zonse, na buledi wa poonekela; 37coikapo nyale ca golide wendi na nyale zake mumzelea, na zonse zofunikila na mafuta ya munyanle; 38guwa ya golide, mafuta ozozela na zonunkhilisha; ketani ya polobela pa kacisi; 39guwa ya mkuwa, na made yake yamkuwa na vimiti vake na viya na dishi ikuleni na capansi cake.40Beleta maketani ya mkati na volembapo vake na capansi cake ndipo na ketani yapamlyango; nthambo na tenti na vokatila tenti na zonse zofunikila za nchito ya mkacisi, na tetni yokumanako. 41Beleta vovwala vopatulika mumalo yatuba, vovwala vituba va Aroni wansembe na bana bakekwa eve kuti asebenze monga wansembe.42Aba ni banthu ba a Israeli ecita nchito monga Yehova elamulila Mose. 43Mose eziyesa zinchito zonse, ndipo, langani, beicita. Monga mwelamulila Yehova, mu njila iyo beicita. Ndipo Mose ebadalisa.
1Yehova elabila kwa Mose, kuti, 2"pasiku yoyamba ya mwezi oyamba wa caka ca nyowane mpange kacisi, tetni yokumanilamo.3Muikemo likasa la umboni mwamene umo, mukoibia likasa na ketani. 4Muikemo thebulo na vinthu vunkhala pamene apo. Uikemo coikapo nyale noikapo na nyale zake.5Muike na guwa ya nsembe ya golide pafupi na likasa la umboni, na pamlyango wa kacisi muikepo ketani. 6Muike guwa yoshokelapo nsembe kusogolo kwa mlyango wa kacisi, ku teenti yokumalako. 7Uike dishi ikulu papkti pa tenti yokumalako na guwa noikamo manzi mkati.8Muike mpanda wozunguluk kacisi, polobela mumpanda muikepo ketani. 9Ufunika utole mafuta ozozela nozoza kacisi na zonse zili mkati mwake. Uipatule na vonse vufunika; nduye pati ikankhale yopatulika. Uzoze guwa yoshokelapo nsembe na viya vake vonse. 10Ufunika unipatulile guwa kuti nayo ikhale yopatulika kuli neo ndipo inkhale ituba ngako kuli neo. 11Uzoze dishi yamkuwa na ciphaka cake noipatula kuba yangu.12Ufunikoleta Aroni na bana bake banalume ku mlyango wa tentiyokumanako na kubasambika na manzi. 13Aroni umuvwalike vovwala vopatulikila neo, umuzoze nompatula kuti asebenze monga wansembe.14ulete bana bake banalume nakubavwalika vikhoti. 15Ubazoze pauzoza ausuwao kuti banisebenzele monga bansembe. Kuzoza kwao kulengeshe kuti unsembe upitilile kupita m'mibadwo ya banthu bao onse." 16Ici niye cecita Mose: eonkhal vonse vemulamulila Yehova. Ecita ivi vinthu vonsr17Teto kacisi wpanamikiwa pasiku yoyamba mu mwezi woyamba mu caka cacibili. 18Mose epanamika kacisi, eika ciphaka cake m'malo, eimika mafelemu, noika vokatililisha, noimika mphanda na nsandamila. 19Etambusula covwnikila pa kacisi noikapotenti palulu pake, mwecimulamulila Yehova. 20Etola zinenelo za cipangano nozika mulikasa. eika soti vimiti palikasa noikapo civwinikilo ca pa cotetezela palulu pake.21Eleta likasa mkacisi. Eikapo ketani kubisa likasa la umboni, monga mwemulamulila Yehova. 22Eika thebulo mtenti yokumanako, kumpoto kwake kwa kacisi, kunja kwa ketani. 23Eika buledi m'malo mwake pa thebulo pamsenso pa Yehova, monga mwemulamulila Yehova.24Eika coikapo nayle mtetni yokumanako, kupita pa thebulo, kumwela kwa kacisi. 25Emuyashila nyale Yehova, monga mwenze mulamulila Yehova.26Eika guwa ya zonunkhia ya golide mtenti yokumanako kusogola kwa ketani. 27Eshoka lubani wonunkhila pamene apo, monga mwecimulamulila Yehova.28Ekhoma ketani pamlyango pa kacisi. 29Eikamo guwa ya nse,be zoshoka pamlyango pa kacisi, tenti yokumanako. Eikamo nsembe zoshoka na nsmebe yaunga, monga mwecimulamula Yehova. 30Eika dishi pakati pa tenti yokumanako na guwa, noikamo manzi osamba.31Mose, Aroni na bana bake analume benzosambamo m'manja na m'mendo mwamwene umo mu dishi. 32Nthawi zonse akafuna kuloba mu tetni yokumanako na pala ngati ofunoluta pa guwa. Benzosamba monga mwecimulamulila Yehova. 33Mose eimika mpanda kuzunguluka kacisi na guwa. Eikapo ketani poloela mumpanada. Mwanjila iyi, Mose esilizya nchito.34Lomba mtambo wephimba tetni yokumanako, na ulemelelo wa Yehova wephimba kacisi. 35Mose ekangiwa kuloba mu kacisi cifukwa ca mtambo wenze wenkhalapo, na cifukwa ca ulemelelo wa Yehova wenze wezula mkacisi.36Nthawi zonse mtambo ukacose pa kacisi, banthu ba Israeli benzoyambapo ulwendo. 37Koma ngati mtambo ukaliye fumapo pa kacisi, banthu ba a Israeli benzonyamuka lini. Benzonkhala mpaka siku yati ikacosewe. 38Ndaba mtambo wa Yehova wenkhala palulu pa kacisi mzuba, na mullo wake usiku, mkulanga kwa banthu bonse ba Israeli paulwendo wao wonse.
1Yehoova elabila na Mose kucoka mtetni yokumanako, eciti, 2"Labila nao banthu ba Israeli nobauzya kuti, 'ngati munthu aliyense wocoka pakati panu waleta nsembe kwa Yehova, mulete cinyama monga nsembe, kucoka pa ng'ombe olo pa vibeto.3Ngati nsembe yake ni nsembe yoshoka ya pa ng'ombe, ofunika kupeleka inalume iliye cilema. Ofunika kuipelekela pa mulyango wa tenti yokumanako, kuti ivomelezyewe kwa Yehova. 4Ofunika kuika kwanja lake pamutu pa nsembe yoshoka, na kuti ikpvomelezyewa m'malo mwa eve kupanga cotetezelako cake.5Apaye ng'ombe inalume pamenso pa Yehova. Bana banalume ba Aroni bansembe, beleta magazi nakuyawazya paguwa ili pamlyango wa tetni yokunamo. 6Ndipo afundule nsembe yoshoka na kuitenda mu nthuli.7lomba bana ba Aroni wansembe baike muliro paguwa noika nokonza nkhuni pamuliro. 8Ndipo bana banalume ba Aroni, bansembe, baikepo akoikapo nthuli, pamozi na mutu na mafuta, pankhuni zili pamuliro uli pa guwa. 9Koma vam'mala na mendo avisuke na manzi. Ndipowansembe ashoke vonse monga nsembe yoshoka. Ocose ka mfungo kabwino kati kawere kwa neo; inkhale nse,be yopangiila neo na muliro.10Ngati nsembe yake ya nsembe yoshoka niyocokela pa vibeto, imozi ya mbelele olo imozi ya mbuzi, ofunikopeleka inalume iliye cilema. 11Apaye cakum'mwela kwa guwa pamenso pa Yehova. Bana banalume ba Aroni, bansembe, bawazye magazi yake pa mbali zonse za guwa.12Aitede nthuli na mutu na mafuta yake, na bansembe baike nthuli pa nkhuni zili pamuliro uli pa guwa, 13koma vamkati na mendo avisuke na manzi. Ndipo wansembe apeleke vonse, novishoka paguwa. Ni nsembe yoshoka, nakuti ifumye kamfungo kabwino kwa Yehova; ibe nsmebe yopangiwila eve na muliro.14Ngati nsembe yake ya kwa Yehova ibe ya vinyoni, ofunika kuleta nkhunda olo cikanda ca njiba. 15Wansembe ailete ku guba, acose mutu wake, na kuishoka pa guwa. Ndipo magazi bake akocosela kumbalikwa guwa.16Ofunika kucosa mbeu zake na vonse vili mkati mwake, na kuziponya pa mbali pa guwacakum'mawa, ku malo kwa phulusa. 17Aing'ambe na maphaphiko, koma asaisilizyiletu kuitenda kugaba pabili. ndo wansembe aishoke paguwa, pankhuni zili pamuliro. Inkhale nsmebe yoshoka, na kuti ifumye amfungo kabwino kwa Yehova; inkhale nsembe yopangiwila eve na muliro.
1Aliyense akaleta nsembe ya mbeu kwa Yehova, nsembe yake inkhale unga wopela, nakuti atileko mafuta na kuikapo zonunkhilisha. 2Atwale nsembe yake kwa bana ba Aroni banalume bansembe, ndipo uko wansembe atole kwanja yozula na unga wopela na mafuta na kuikako zonunkhilisha. Lomba wansmebe ashoke nsembe paguwa monga nsmebe yompanamilako. Ifumye kamfungo kabwino kwa Yehova; inkhale nsembe yompangila na muliro. 3Zonse zosalila pa nsembe ya mbeu zibe za Aroni na bana bake banalume. Nituba ngako kwa Yehova yocoka ku nsembe za Yehova yopangiwa na muliro.4Mukapeeke nsembe iliye cofufumisha yopangila mcitofu, yufunika kunkhala buledi yofeba ya unga woyavizya na mafuta, olo buledi yokosa iliye cofufumisha, yoapakiwa na mafuta. 5Ngati nsembe yanu ya mbeu niyopangiwila pani ya nsimbi, ikhale ya unga wopelailiye cofufumisha koma muyavizye na mafuta.6Muigab notilapo mafuta. Iyi ni nsembe ya mbeu. 7Ngati nsembe yanu ya mbeu yapikiwa pa pani, yufunika kupangiwa na unga wopela na mafuta.8Mufunika kuleta kwa Yheova nsembe za mbeu zopangiwa na izi zinthu, nayo ikatwaliwe kwa wansembe, wati akailete ku guwa. 9Lomba wansembe atolepo pa nsembe za mbeu zati zibe nsembe zopanamilako, nakuishoka pa guwa. Zinkhale nsembe zopangiwila na muliro, nayo itwale ka fungo kabwino kwa Yehova. 10Ziti zisalepo pa nsembe za mbeu zibe za Aroni na bana bake banalume. Niituba kwa Yehoava yufuma ku nsembe ya Yehova yopangiwa na muliro.11Paliye nsembe ya mbeu yati mkoleta kwa yehova yati nokopanga na isiti, osati mukoshoka cofufumisha, olo uci uliwonse, kuti inkhale nsembe yopngila Yehova na muliro. 12Mupeleke kwa Yehova monga nsembe za vipaso voyamba kutwala, koma vikasebenzeshewe lini kutwala fungo labwino pa guwa. 13Muiwanishe nsembe iliyonse na munyu. Osati mukolola kuti munyu wa cipangano ca Mulungu ukopezeka kuti paliye pa nsembe yanu ya mbeu. Pa nsembe iliyonse mukoikapo munyu.14Ngati mupeleka nsembe ya mbeu ya voyamba kutwala kwa Yehova, mupeleke zosayuma na kuzishoka na muliro na kuzithwa kupanga unga. 15Muikeko mafuta na vonunkhilisha. Iyi ni nsembe ya mbeu. 16Lomba wansmbe ashokepo ziyake za zila zapelewa na mafuta na vonunkhilisha monga nsembe yopanamilako. Iyi ni nsmebe yoapngila Yehova na muliro.
1Ngati muyakine opeleka yamene ili copeleka ca ciyanjano ya cinyama cocoka pa ng'ombe, ingankhale inalume olo ianakazi, apeleke cinyama ciliye cilema kwa Yehova. 2Aike kwanja yake pa mutu wa copeleka nakucipaya pamlyango wa tetni yokumanako. Lomba bana banalume ba Aroni bansembe bawazye ngazi mbali mwa guwa.3Munthu apeleke nemsebe ya ciyanjano na muliro kwa Yehova. Mafuta yophimba olo kugumikizyana na vamkati, 4na inso zibili na mafuta ali mwamene umo ali mu luunda, na ovwinikila cibindi, na inso-vonse ivi ufumyemo. 5Bana ba Aroni bashoke pa guwa pamozi na nsembe zoshoka, zamene zili pa nkhuni zili pamuliro. Izi zifumye kamfungo kabwino kwa Yehova; inkhale nsembe yompangila pamuliro6Ngati nsembe ya mutnhu ya ciyanjano ni yocoka pa gulu ya mbelele; inalume olo iankazi, ofunika kupeleka nsmebe iliye cilema. 7Ngati opeleka mwana wa mbelele nsembe yake, aipeleke kwa Yehova. 8Aike kwanja lake pamutu pa nsembe na kuipaya pafupi na tenti yokumanako. Lomba bana ba Aroni banalume bawazye ngazi yake m'mbali mwa guwa.9Mwanalume apeleke nsembe monga copeleka copangiwa pa muliro kwa Yehova. Mafuta, mcila wa mafuta wonse mutendele pafupi na bonzo yapamsana, na mafuta ophimba vamakati na mafuta onse yali pafupi na vamakati, 10na inso zonse zibili na mafuta bake, yali mluunda, na yovwinikila cibindi, na inso- conse uvifumyemo. 11Ndipo wansembe ashoke zonse pa guwa mnga nsembe yoshoka ya cakulya kwa yehova.12Ngati copeleka ca muntu ni mbuzi acipeleke kwa Yehova. 13Aike kwanja lake pa mutu pa mbuzi na kuipaila pafupi na tenti yokumanamo. Lomba bana ba Aroni bawazye ngazi yake mbali mwa guwa. 14Munthu apeleke nsembe yake yopangiwa na muliro kwa yehova. Acose mafuta opahimba vamakti na mafuta yali kufupi na vamkati.15Acoseko na inso zibili na mafuta yake, yali pafupi na vamkati, yamene yali mluunda, na cuvwinikila cibindi na inso. 16Wansembe ashoke vonse monga nsembe yoshoka ya vakulya, kuti icose kafungo kabwino. Mafuta yonse niya Yehova. 17Inkhale lamulo yonkhalilila la mbadwo ya banthu yonse m'malo muli monse mwati mupange monkhala kuti osati mukokulya mafuta yangazi.
1Yehova elabila kwa Mose, kuti, 2"bauzye banthu ba Israeli kuti, 'ngati pali munthu wacimwa cosafuna kucimwa, wacita pa vinthu vecilamulira Yehova kuti osati vukocitiwa, nakucita cinthu coleshelewa, pofunika pacitike izi. 3Ngati ni mkulu wansembe wacimwa noleta mulandu pa bantu, lekani apeleke pacimo iwacita atole ng'ombe inalume iliye cilema kwa yehova monga nsembe yaucimo.4Alete ng'ombe inalume ku mlyango wa tenti yokumanako kwa Yehova, akiike kwanja pamutu, nakupaya ng'ombe inalume kwa Yehova. 5Wansembe ozozewa atolepo pa ngazi ya ng'ombe inalume noitwala ku tetni yokumanako.6Wansembe asusike cikumo cake mu ngazi nowazya iyakine ka seveni kwa Yehova, pafupi na ketani yaku malo yotubishsha. 7Lomba wansmebe aike ngazi iyakine pa mapondo ya guwa ya lubani yonunkhila kwa Yehova, yamene ili mtetni yokumanamo, lomba atile ngazi ya ng'ombe inalume yosala pansi paguwa ya nsembe yoshoka, yamene ili pa mlyango pa tenti yokumanamo.8Atende mafuta onse ba ng'ombe ya nsembe yaucimo; mafuta ophimba vamkati, mafuta onse okatana na mkati, 9inso zibili na mafuta bake, yamene yali muluunda, na vibindi, na inso- atende vonse ivi. 10Avicoseko, mwakucosela ku ng'ombe yopeleka nsembe zamtendele. ndipo wansembe ashoke vibalo ivi pa guwa ya nsembe zoshoka.11Ckumba ca nkhabi na nyama zosalaa, na mutu wake na mendo bake na vamkati vake na matumbo bake, 12vibalo vonse vosalila va nkhabi - atwale ivi vibalo vonse kunja kwa msasa kumalo yobatubishila neo, kwati akathilepo milota, bashoke vibalo ivo pa nkhuni. Ofunika kushoka vibalo ivo kumalo kotaila milota.13Ngati gulu lonse la Israeli lacimwa mwakusafuna kucimwa, na kuti gulu iliyezibe kuti bacimwa na kucita cecilamulila Yehova kuti basacite, nakuti ngati bali na mulandu, 14teto, ngati cimo yabacita yazibika, niye kuti gulu iyi yufunika kupeleka kalitole kankhabi kunkhala nsembe yaucimo na kuileta kut tenti yokumanamo. 15Akulu akulu a gulu aike manja bao pamutu pa nkhabi pamenso pa Yehova, ndipo nkhabi ipaiwe pamenso pa Yehova.16Wansembe wozozewa alete iyakine ngazi ya nkhabi ku tetni yokumanamo, 17na wansembe asusike cikumo cake mu nagzi nowazya ka seveni pa guwa pa Yehova, pafupi na ketani.18Ngazi iyakine aiike pa mapondo ya guwa yamene ili pamenso pa Yehova, jyamene ili mtenti yokumanamo, na kutila ngazi yonse pansi pa guwa kunkhala nsembe yoshoka, ili pa mlyango wa tenti yokumanamo. 19Acekeko mafuta onse kubacosa nakuyashoka pa guwa.20Izo niye zofunika kucita nayo nkhabi. Monga mocitila na nkhabi ya nsembe yaucimo, niye mwati acitile na nkhabi iyi, na wansmebe apange copapatilako pa banthu nao bakhululukiwe. 21Twala nkhabi kunja kwa msasa na kushoka mwecishokela nkhabi yoyamba. Iyi ni nsembe yaucimo ya gulu lonse.22Ngati wolamulira wacimwa cosana, kucita cinthu camene Yehova Mulungu elesha kuti cisacitike, na kupezeka na mulandu, 23niye kuti macimo bake bawacita bazibika kwa eve, alete pa nsembe yake mbuzi, inalume iliye cilema.24Aike manja yake pamutu pa mbuzi na kuipaya m'malo mwakupaila nsembe zoshokela Yehova. Iyi ni nsembe ya ucimo. 25Wansembe atole ngazi yake ya nsembe yaucimo na cikumo cake nakuika pa mapondo ya guwa ya nsembe zoshoka, na kutila ngazi pansi pa guwa yansembe zoshoka.26Ashoke mafuta onse pa guwa, monga mafuta ya nsembe ya zopeleka zamtendele. Wansembe apange cotetezelako za msogoleri pa cimo lake, ndipo msogleri akhululukiwe.27Ngati muyakine wacita cimo yucitiwa na aliyense cosafuna kucimwa, kucita vinthu vilivonse vecilamulira Yehova kuti visacitiwe, ndipo pawaziba kuti wacimwa, 28ndipo cimo yawacita yazibika kwa eve, niye alete mbuzi ya nsembe yake, ianakazi ilye cilema, kamba ka cimo yawacita.29Aike kwanja lake mpamutu pa copeleka ca ucimo na kupaya copeleka ca ucimo pamalo ya nsembe yoshoka. 30Wansembe atole ngazi na cikumo cake nakuika pamapondo ba guwa ya nsembe zoshoka. Atile ngazi yosala yonse pansi pa guwa.31Aceke mafuta onse, monga mwakucekela mafuta ya nsembe yamtendele. Wansembe aishoke pa guwa kuti ifumye kufungo kabwino kwa Yehova. Wansembe apange cotetezelako uyo munthu, ndipo eve akhululukiwe.32Ngati munthu waleta kamwana kambelele kuba nsembe yaucimo, alete kanalume laiye cilema. 33Aike kwanja yake pamutu pa nsembe yaucimo nakuipaya kupanga nsembe yaucimo pamalo popaila nsembe zoshoka.34Wansembe atole ngazi ya copeleka ca ucimo na cikumo cake noika pa mapomdo ya guwa yansembe zoshoka, notila ngazi yake yonse pansi pa guwa. 35Atendeko mafuta onse, monga mwakufumyila ya nsembe ya mtendele, ndipo wansembe aishoke pa guwa palulu pa nsembe za Yehova yopangiwila pamuliro. Wansembe apange cotetezelako mutnhu uyu ku macimo yawacita, ndipo munthu uyo akhululukiwe.
1Ngati pali wacimwa cifukwa cosacita umboni pamene waona cinthu cacitika cofunika kuti acite umboni, payakine waciona olo kucimvwa, ciwile pa eve. 2Kapena munthu wakumya cinthu ciliconse Mulungu cempanga kuba conyansa, kapena mubili wa cinyama camsanga conyansa olo mubili wa cibeto olo colengewa conyasa cuyenda pa nthaka, olo kuti senzoziba cecitika, waipishiwa nonkhala na mulandu.3Kappena ngati wakumya kunyansa kwa munthu muyake, kunyansa uko olo kunkhale kotyani, olo ngati soziba za ici, ankhale na mulandu akaziba. 4Olo ngati muyake wafulumila kulumbila na milomo yake kucita ciipa, olo kucita cabwino, ciliconse cawafulumila kulumbila, olo kuti oziba lini, akaziba, ankhale na mulandu, mu vinthu ivi vonse.5Ngati mutnhu wapezeka na mulandu mu ivi vonse, aulule cimo ili yonse yiwacita. 6Lomba ofunika kulata copeleka ca ucimo kwa Yehova kamba ka cimo yawacita, cinyama cinakazi pa vinyama, mngankhale mbelele olo mbuzi, kupanga copeleka ca ucimo, na wansmebe ampangile copapatilako kulingana na cimo ciwacita.7Ngati angakwanishe lini kugula kamwana ka mbelele, lomba angalete monga nsembe ya ucimo nkhunda zibili olo njiba zibili kwa Yheova, imozi ya copeleka ca ucimo na iyakine ya nsembe yoshoka. 8Ofunika kuzileta kwa wansembe, wati apeleke imozi ya nsembe ya ucimo poyamba- aceke mutu kutendela mumkosi koma osaucoselatu ku mubili. 9Ndipo awazye ngazi ya copeleka ca ucimo mbali mwa guwa, na kucosa ngazi yosala pansi pa guwa. Iyi ni nsembe ya ucimo.10Lomba apeleke nyoni yacibili monga nsembe yoshoka, monga mwazilili ndondomeko zake, na wansembe apange copapatilako pa cimo yawacita, na munthu uyu akhululukiliwe.11Koma ngati okwanisha lini kugula nkhunda zibili kapena vikanda va njiba zibili, alete unga opela pa cimo lake wokwana kilogilamu imozi kuti ibe nsembe ya ucimo. Asaikekeo mafuta olo conunkhilisha ndaba ni nsembe ya ucimo.12Aulete kwa wansembe, ndipo wansembe atoleko wzula kwanja monga copanamilako copeleka na kushoka pa guwa, palulu pa nsembe zopgiwila Yehova zapamuliro. Iyi ni nsembe ya ucimo. 13Wansembe apange copapatilako pa cimo iliyonse yawacita uyo mutnhu, na munthu uyo akhululukiliwe. Zosalako ku nsembe zinkhale za wansembe, monga soti na zopeleka za mbeu.'"14Ndipo Yehova elabila kwa Mose, kuti, 15"Ngati pali wacimwa na kucita vinthu vosakhulupilika va Yehova, koma wacita mwa kusafuna, teto ofunika kuleta nsembe ya mulandu kwa Yehova. Copeleka ici cinkale mbelele inalume iliye cilemakucokela pa mbelele zake; na mtengo wake unkhale okwana masekeli ba siliva- kulingana na kabelengedwe ka masekeli ba kung'anda ya Mulungu- monga nsembe ya mulandu. 16Ofunika amkondweleshe Mulungu kulinga na ciipa cecita pa zinthu zituba, na kuyangizya pa ca faifi no vipasa kwa wansmebe. Lomba wansembe apange copapatilako eve nambelele inalume ya nsmebe ya mulandu, na munthu uyo akhululukiwe.17Ngati pali wacimwa na kucita cinthu cecilesha Yehova kuti cisacitike, olo kuti enzoziba lini, ana mulandu mphela ofunika ofunika kunyamula mulandu wake. 18Ofunika kuleta mbelele inalume iliye cilema kucoka pa mbelele zake, ya mtengo woyenela, monga nsembe ya mulandu kwa wansembe. Ndipo wansembe apange copapatilako pa cimo yawacita, pakusaziba, na munthu uyo akhululukiwe. 19Iyo ni nsembe ya mulandu, na kuti ali na mulandu kwa Yehova."
1Yehova elabila na Mose, kuti, 2"ngati muyakinne wacimwa nocita mosakhulupilika kwa Yehova ku kunyengezya muyake pa vinthu vecimupasa, olo kusungizya, olo cinthu ceibiwa, olo ngati epondelezya muyake, 3olo epeza vinthu vecisobesha muyake nakumunamizya, olo ngati walumbila wenye, olo mu vinthu vilivonse voteti vakucimwilamo banthu, 4ndipo ngati wacimwa nakupezeka na mulandu, ofunika awezye ciliconse cecilonda muyake kapena kumpondelezya, kapena cila cecimsungizya, olo cenze cesoba lomb eve wacipeza.5Kuyangizyapo mu kalikonse kecilumbila wenye, ofunika awezye mokwana na kuyangizyapo cacifaifi kulingana na mtengo wake na kumulipilamwinekazi pa siku yawapezeka na mlandu. 6Lomba aziletele nsembe ya mulandu kwa Yehova, mbelele inalume iliye cilema kucoka pa mbelele zake nayo inkhale yolingana na mtengo wa nthawi yamene iyo, monga nsembe ya mulandu kwa wansembe. 7Wansembe apange compapatilako kwa Yehova, na eve akhululukiwe pa ciliconse ccipezeka kuti ali na mulandu naco."8Ndipo yehova elabila kwa Mose, kuti, " 9mulamulile Aroni na bana bake banalume, kuti, 'iyi niye lmulo ya nsembe zoshoka; nsembe zoshoka zikonkhala mpamuliro pa guwa usiku onse mpaka m'mawa, na muliro wapaguwa usungike woyaka.10Lomba wansembe avwale vovwale vake vabwino, na vovwala vake vamkati vabwino. Anyamule milota yosalako pala muliro ukasila kushoka nsembe pa guwa, ndipo aike milota pambali pa guwa. 11Avule vovwala vake novwale viyake ponyamula milota kutwala kunja kwa msasa ku mlo yatuba.12Muliro wapaguwa ukosungiwa oyaka. ufunika lini kuzima, na wansembe akoikapo nkhuni m'mawa mulimonse. Akoika bwino nsembe zoshoka monga mwazufunikila kuikiwapo, noshokelapo mafuta ya nsembe za mtendele. 13Muliro usungike oyaka nthawi zonse paguwa. Osati ukozima.14Iyi niye lamulo ya nsembe za mbeu. Bana banalume ba Aroni bapeleke ku guwa kwa Yehova. 15Wansembe atole unga wopela wozula kwanja wa nsembe ya nga na mafuta na vonunkhilisha vili pa nsembe ya mbeu, na kuishoka pa guwa kuti ifumye kamfungo kabwino monga nsembe yopanamilako.16Aroni na bana bake banalume balye vonse vosala ku nsembe. Yufunika kulyewa iliye isiti mu malo atuba. Balyele panja pocingililiwa pa tenti yokumanamo. 17Isapangiwe na isiti. Naipasa kuba mbali yao ya nsembe yanguyopangiwila pa muliro. Niyotubishisha, monga nsembe ya ucimo na nsembe ya mulandu. 18Mwanalume aliyense pa bana ba Aroni, monga mwa caikiwila cinkhale teto mpaka mibadwo yonse, yofumyiwa ku nsembe za pamuliro zopangiwila Yehova. Aliyense wa bakata ankhale mtuba.'"19Teto Yehova elabila soti kwa Mose, kuti, 20"Iyi niye nsembe ya Aroni na bana bake banalume, yati bakopeleka kwa Yehova pa siku yozozela umozi wa beve: mbali ya teni ya efa ya unga wopela monga nsembe ya mbeu nthawi yonse, m'mawa hafu na mcingulo hafu.21Ikopangiwa na mafuta mpani. Ikasusikiwa muilete mkati, m'mapisi yopikiwa mpeleke nsembe ya mbeu kuti itwale kafungo kabwino kwa Yehova. 22Mwana mwanalume wa wasnembe mkulu wati ankhale wansembe mkulu walomba pakati pa bana bake banalume niye wati aipeleke. Monga mwa lamulo la nthawi zonse, yonse ikoshokewela Yehova. 23Nsembe ya mbeu iliyonse ikoshokewelatu osasiyapo. Yufunika lini kulyewa."24Yehova elabila na Mose, kuti, 25"labila na Aroni na bana bake banalume, kuti, 'iyi niye lamulo ya nsembe yaucimo: nsembe ya ucimo yukopaiwila pamalo popaila nsembe kwa Yehova. Nibatuba ngako. 26Wansembe woipeleka ya ucimo ailye. Ikolyewa m'malo atuba panja pocingililiwa pa tenti yokumanilamo.27Ciliconse cokhuza nyama yake cunhala cituba, na ngazi ikathonyela ku covwala ciliconse, mukociwasha, pamene apo payathonyela, m'amalo atuba. 28Koma cinkhombe cimwapikilamo ciphwanyiwe. Ngati mwapikila mu poto wamkuwa, ufunika kupaliwa na kusukiwa mu manzi abwino.29Mwanalume aliyense pakati pa nsembe anlyeko ndaba niituba. 30Koma ngati nsembe yaucimo iliyonse yaletewa ngazi yake mtenti yokumanamo kupanga copapatilako m'malo yatuba isalyewe. Yufunika kushokewa.
1Iyi ni lamulo ya nsembe ya mulandu. Niyotubishisha. 2Ofunika kupaila nsembe ya mulandu mu malo moipala, na ngazi yake baiwazye m'mabali mwa guwa. 3Mafuta bake onse yalimo yapelekewe: mcila wa mafuta, mafuta yali ku vamkati, 4inso zibili na mafuta yaliko, na yali ku vamkati vokonkhapo, na yophimba cibindi, na isno- yonse mcoseko.5Wansembe ofunika kushoka vibalo ivi vonse monga nsembe zopangila pa muliro za Yohova. Iyi ni nsembe ya mulandu. 6Mwanalume aliyense pakati pa bansembe angalyeko pa nsembe izi. Zufunika kulyewela m'malo atuba ndaba nizotubishisha.7Nsembe ya ucimo ili monga nsembe ya mulandu. Lamulo imozi na imozi yosebenza ku zonse zibili. Nizabansembe opanga nazo cotetezelako. 8Wansembe aliyense wopeleka munthu nsembe yoshoka angatoleko kalikata pa nsembe.9Nsembe ya mbeu iliyonse yopangiwila pa citofu, ndipo nsembe yoteto yopikiwila pa pani zinkhale za wansembe omupelekelako. 10Nsembe iliyonse ya mbeu, yoyuma olo yoyavizya na mafuta, zonse zikhale za bana ba Aroni.11Iyi niye lamulo yati banthu okopeleka nsembe za mtendele kwa Yehova. 12Ngati pali opeleka kuti ayamikile, aipeleke na nsembe za makeke yopanga ciliye isiti, koma yoyavizya na mafuta, ya makeke yaliye isisti, koma yali na mafuta, na yamakeke yopanga na unga opela oyavizya na mafuta.13Soti na colinga copeleka ciyamiko, apeleke nsembe ya mtendele buledi ili na isiti. 14Akopeleka imozi pa mtundu ulionse monga copeleka kwa Yehova. Inkhale ya bansembe owazya ngazi ya mtendele pa guwa.15Munthu oleta nsembe yamtendele nacolinga coyamikila alye nyama ya nsembe yake pa siku yopelekelamo. Osati akosiyako iliyonse mpaka m'mawa. 16Koma ngati colinga copelekela nsembe yake ni kulonjeza, kapena colinga ca nsembe ya ulele, nyama ilyewe pa siku yopelekelamo nsembe, koma zosalila angalye siku yokonkhapo.17Mwaici, nyama iliyonse yosalap mpaka siku yacitatu yukoshokewa. 18Ngati nyama iliyonse ya nsembe yamtendele ya m'mozi yalyewa pa siku yacitatu, ikolandiliwa lini, olo kubelengelewa kwa woipeleka. Inkhale cinthu ca tyala-tyala, na munthu woilya anyamule mulandu wa cimo lake.19Nyama iliyonse yakulya conyansa osati ikolyewa. Yufunika kushokewa. Koma nyama izi ziyake, aliyense mtuba angalye. 20Mwaici, munthu wosaliungama akalya nyama iliyonse ya nsembe za mtendele za Yehova- uoyo munthu acosewe pa banthu bake.21Ngati munthu wakumya conyansa ciliconse- kungankhale kuipa kwa banthu olo kwa cinyama kapena kuipa kuyake, vinthu vonyansa- nakulya ziyakine za nyama zopelekewa nsembe ya mtendele ya Yehova, uyo munthu acosewe pa banthu bake.'"22ndipo Yehova elabila kwa Mose, kuti, 23"labila na banthu ba Israeli na kuti, 'osati mukokulya mafuta ba ng'ombe, mbelele, olo mbuzi. 24Mafuta ba nyama yafwa cosapekelekew nsembe, olo mafuta ba nyama yong'ambiwa na nyama zamsanga, yangasebezeshewe nchito ziyakine, koma osati mukokulya.25Aliyense wakulya mafuta ba cinyama bakuti banthu bangapeleke nsembe zapa muliro kwa Yehova, uyo munthu afumyiwe pa bantu bake. 26Osati mkokulya ngazi kalikonse m'manganda mwanu muli monse, ingankhale nyoni kapena cinyama. 27Aliyense wakulya ngazi, uyo munthu afumyiwe pa banthu bake.'"28Teto Yehova elabila kwa Mose na kuti, 29"labila ku banthu ba Israeli na kuti, 'aliyense otwala nsembe ya mtendele kwa Yehova akoleta gao la nsembe yake kwa Yehova. 30Nsembe ya Yehova ikopangiwa pa muliro, kwanja yake eve ikoileta. Akoleta mafuta na liziba, kuti liziba akoiyangalzya monga nsembe yoyangalazya kwa yehova.31Wansembe akoshoka mafuta paguw kum liziba nila Aroni na bana bake. 32Cibelo cakukwendi mkocipasa wansembe monga nsembe kucoka nsembe zamtendele.33Wansembe, umozi wa bana ba Aroni, opeleka ngazi ya nsembe ya mtendele na mafuta- atole cibelo cakukwendi mnga gao yake pa nsembe. 34Pakuti nacosa pa banthu ba Israeli, liziba la nsembe yoyangalazya, na cibelo nivosonkha, na kuti vapasiwa kwa Aroni wansembe na bana bake banalume monga gao lati bakolandila.35Iyi niye gao ya Aroni na bana bake kucoka ku nsembe za Yehova zopangiwila pa muliro, pa siku Mose yati akabaoneshele kutumikila Yehova mu nchito ya wansembe. 36Iyi niye gao yecilamulila Yehova kuti bakopasiwa kucosa ku banthu ba Israeli, pa siku yecizoza bansembe. Inkhale gao yao kumibadwo yonse.37Iyi ni lamulo ya nsembe yoshoka, ya nsembe za mbeu, ya nsembe za ucimo, nsembe za mulandu, nsembe za kupatulika, na zopeleka za nsembe zamtendele, 38zamene Yehova za epasilapo malamulo kwa Mose palupili ya Sinai paksiku yelamulira banthu ba Israeli kuti bakopeleka kwa Yehova mcipululu ca Sinai.'"
1Yehova elabila kwa Mose, kuti, 2"utole Aroni na bana bake banalume bali na eve, vovwala na mafuta ozozela, nkhunzi ya nsembe ya ucimo, mbelele zinalumw zibili, na nswanda ya buledi iliye isiti. 3Ikani gulu pa mlyango pa tenti yokumanamo."4Teto Mose ecita mwecimulamulila Yehova, na gulu lewela pa mlyango pa tenti yokumanako. 5Ndipo Mose eciti ku gulu, "izi niye zawalamulira Yehova kuti zikocitika."6Mose eleta Aroni bana bake banalume na kubasambika na manzi. 7Aroni emuvwalika malaya bamkati na kumanga nthambo mluunda, emvwalika mkhanjo na efodi pa eve, no mpomba na efodi na band wopanga bwino mluunda mwake.8Eika capanganga pa eve, na na mcapanganga eika Urimu na Tumimu. 9Eika cisoti pamutu pake, na cisoti, kusogolo, eika mbale ya golide, cisoti caumfumu cituba, monga mwecilamulamulila Yehova.10Mose etola mafuta ozozela, ezoza msasa na vonse venze mkati nakuvipatulila Yehova. 11Ewazya mafuta paguwa ka seveni, na kuzoza guwa na zonse zosebenzesha, na dishi yosambilamo ni capansi, kuvipatulila Yehova.12Etila mafuta ayake ozozela pamutu pa Aroni na kumuzoza kumupatula. 13Mose eleta bana banalume ba Aroni na kubavwalika vovwala vamakati: Ebamanga nthambo muluunda na kubamanga manyula kumutu, monga mwecimulamulira Yehova.14Mose eleta nkhunzi ya nseme ya ucimo, na Aroni na banabake banalume beika manja yao pa mutu wa nkhunzi yibeleta kupeleka nsembe ya ucimo. 15Eipaya, nakutolako ngazi noika pa mapondo ya guwa na cimbombo cake, etubisha guwa, etila ngazi pansi pa guwa, na kuipatulila Mulungu kupanga coitetezelako.16Etola mafuta onse enze pa vamkati, na ophimba vibindi, na inso zibili na mafuta bake, na Mose evishoka pa guwa. 17Koma nkhunzi, vobisika vake, nyama yake, na vamkati eshoka kunja kwa msasa, monga mwecimulamulira Yehova.18Mose eoneshela mbelele ya nsembe yoshoka, na Aroni na bana bake banalume beika manja yao pa mutu pa mbelele inalume. 19Eipaya na kuwazya ngazi yake ku mbali iliyonse ya guwa.20Eceka mbelele inalume mu nthuli na kushoka mutu na nthuli na mafutan. 21Esuka vamkati na mendo na manzi, na kushoka mbelele yonse paguwa. Yenze nsembe yoshoka ndi[o yuleta kafung kabwino, nsembe yopangiwa na muliro ya Yehova mng Yehova elamulira Mose.22Mose eonesha mbelele iyakine inalume, mbelele inalume ya cipatulo, na Aroni na nbana bake banalume beika manja yao pa mutu pa mbelele inalume. 23Aroni eipaya, ndipo Mose etolako ngazi noika pansonga pa kwatu ya Aroni ya ku kwendi, na cikumo cikulu ca ku kwanja yakukwendi, napa cikumo cikulu caku kwendo ya ku kwendi. 24Eleta bana banalume ba Aroni, nobaika ngazi ku nsonga ya katu yakukwendi, pa cikumo cikulu caku kwanja laku kwendi, na pacikumo caku kwendo laku kwendi. Lomba Mose ewazya ngazi yaye kumbali iliyonse ya guwa.25Etola mafuta, mafuta yamcila, mafuta onse ba vamakati, cophimba vibindi, inso zibili na mafuta bake, na cibelo cakukwendi. 26Kufuma mu nswanda ya buledi uliye cofufufmisha yenze pamenso pa Yehova, etola buledi imozi iliye cofufumisha, imozi yoikiwa mafuta,na imozi yopamphanthala, noyaika pa mafuta na pacibelo cakukwendi. 27Eika zonse m'manja mwa Aroni na m'manja mwa bana bake banalume na kuyangalazya kwa Yehova monga nsembe yoyangalazya.28Ndipo Mose evitola m'maja mwao noshoka paguwa kupanga nsembe zoshoka. Zenze nsembe zopatulika na kuleta kafungo kabwino. Yenze nsembe yopangila pa muliro ya Yehova. 29Mose etola liziba nakuliyangalazya monga nsembe yoyangalazya kwa Yehova. Yenze gao ya Mose ya mbelele inalume poika bansembe, monga mwecimulamulira Yehova.30Mose etola yayakine mwa mafuta yozozela na ngazi yenze pa guwa; ewazya ivi pali Aron, vovwala vake, pa bana bake, pamozi na vowala va bana bake. Mu njila iyi epatula Aronu na vovwala vake na bana bake banalumena vovwala vao kwa Yehova.31Teto Mose eciti kwa Aroni na kwa bana bake banalume, "mu bwatushe nyama pa mlyango pa tenti yokumanamo, pamene apo muilye pamozi na buledi ili mswanda ya cipatuliko, monga mwane lamulira, kuti, 'Aroni na bana bake banalume balye.' 32Ciliconse cosala pa nyama napa buledi mucishoke. 33Osafuma pamlyango wa tenti yokumanamo mpaka masiku seveni, mpaka masiku banu bonkhazikishiwa yakwane. Ndaba Yehova akupatuleni pa masiku seveni.34Camene cacitika lero- Yehova wacilamulira kupanga citetezo canu. 35Munkhalepo mzuba na usiku kwa masiku seveni pa mlyango wa tenti yokumanamo, nosunga lamulo la Yehova, teto mungafwe lini, ndaba ici niye canalamuliliwa." 36Teto Aroni na bana bake banalume becita zonse zecibalamilira kupitila mwa Mose.
1Pa siku la eiti Mose eita Aroni na bana bake banalume na akulu-akulu ba Israeli. 2Eciti kwa Aroni, "tola mwana wa ng'ombe pa ng'ombe kupanga nsembe ya ucimo, na mbelele inalume liliye cilema kupanga nsembe yoshoka, na kuzipeleka kwa Yehova.3Ufunika kulabila kwa banthu ba Israeli na kuti, 'tola mbuzi inalume kupanga nsembe ya ucimo na mwana wa ng'ombe na mwana wa mbelele, zonse za caka cimozi soti ziliye cilema, kupanga nsembe zoshoka; 4Utole na nkhabi na mbelele inalume kupanga nsembe ya mtendele kupeleka kwa Yehova, na nsembe ya mbeu yoyavizya na mafuta, ndaba lero Yehova aonekele kwa 5mweo.'" Teto beleta vonse vecilamulira Mose ku tenti yokumanako, n msonkhanao onse wa Israeli wefwika na kupanama pa Yehova.6Lomba Mose ecit, "ici niye cecilamulila Yehova kuti mukocita, kuti ulemelero wake ukoonekela pa mweo." 7Mose citi kwa Aroni, "wela pafupi na guwa upeleke nsembe zako zaucimo na nsembe zoshoka, upange cotetezelako ca weo na banthu onse, nobapelekelak nsembe nakupanga cobatetezelako, monga mwawalamulilira Yehova."8Teto Aroni pefwendela pafupi na guwa na kupaya mwana wa ng'ombe kupanga nsembe ya ucimo, yenze ya eve. 9Bana banalume ba Arooni beleta magazi kwa eve, ndipo eve esusika cikumo cake noshangulila pa mapondo ya guwa; lomba ethila ngazi pansi pa guwa.10Mwa ici, eshoka mafta, inso, navophimba pa vibindi pa guwa monga nsembe yaucimo, monga Yheova mwecilamulila Mose. 11Nyama na vobisika eshoka kunja kwa msasa.12Aroni epaya nsembe yoshoka na bana bake banalume bemupasa ngazi, yeciwazya kumbali zonse za guwa. 13Lomba bemupasa nsmbe yoshoka, mu nthuli,pamozi na mutu, nakuvishoka paguwa. 14Esuka vamkati na mendo na kivishoka palulu pa nsembe zoshoka paguwa.15Aroni eoneshela nsembe za banthu- mbuzi, nakuitola monga nembe ya cimo yao na kuipaya; eipeleka monga ya ucimo, monga mwecicitila na mbuzi yoyamba. 16Epeleka nsembe yoshoka na kuipeleka monga mwecilamulira Yehova. 17Epeleka nsembe ya mbeu; ezuzya kwanja lake nakuishoka paguwa, pamozi na nsembe zoshoka za m'mawa.18Epaya nkhabi na mbelele inalume, kupeleka nsembe yamtendelele, yenze ya banthu. Bana ba banalume ba Aronibempasa ngazi, yeciwazya ku mbali zonse za guwa. 19Mwakuti, befumyko mafuta na mbelele inalume, mcila wa mafuta, mafuta ophimba vmakati, inso na ophimba civindi.20Betola vibalo venzetendewa na kuviika pa maziba, ndipo Aroni eshoka mafuta paguwa. 21Aroni eyangalazya maziba na cibelo ca kwendi monga nembe zoyangalazya kwa Yehova, monga mwecilamulila Mose.22Lomba Aroni enyamulamanja yake kulata ku banth na kubadalisa; lomba eseluka nakucoka kupeleka nsebe za ucimo, nsembe zoshoka, na nsembe zamtendele. 23Mose na Aron beleoba mtenti yokumanamo, nofuma soti panja nakudalisa banthu, naulemero wa Yehova weoonekla pa banthu. 24Muliro wefuma kucoka kwa Yehova nonyekesha nsembe na mafuta pa guwa. Banthu onse pebeona izi, bekuwa nolalika vinso vao pansi.
1Nadabu na Bihu, bana ba Aron banalume, aliyense etola mbale yofukizilapo, noikapo muliro, na vonunkhilisha. Lomba bapeleke kwa Yehova muliro wacilendo, waliye balamulire kuupeleka. 2Teto muliro wefuma kucoka kwa Yehova nakubashoka, nakufwa pamenso pa Yehova.3Ndipo mose eciti kwa Aroni, "izi niye zenzolabila Yehova peciti, 'nioneshe cilungamo cangu kwa owela pafupi na neo.'" Aroni labile ciliconse. 4Mose eita Misayeli na Elizafani, bana banalume ba Uziyele malume wake wa Aroni, nakulabila kwa eve, "welani kuno mutwale azikwanu panja pa msasa bacoke kukacisi."5Bewela pafupi na kubanyamula, bakali bovwala va unsembe, ebacosa kunja kwa msasa, monga mwebauzyila Mose. 6Teto Mose eciti kwa Aroni na Eliyaza na Itama, bana bake banalume, "Osalola sisi ya pamut panu kulelemba, msang'ambe na vvwala, kuti musafwe, nakuti Yehova asakalip na msonkhano wonse. Koma baloleni bazibululu banu, ng'anda yonse ya Israeli, kubalila bashokewa na muliro wa Yehova. 7Osafumapo pamulyango wa tenti Yokumanamo, ndaba mungafwe, pakuti mafuta yozozela ya Yehova yali pa mweo." Teto becita mwecibauzyila Mose.8Yehova elabila kwa Mose, kuti, 9"Osamwa walwa kapena cakumwa caukali, mweo, kapena bana banalume bamwasala nao, mukaloba mtetniyokumanam, teto mufwe lini. Ici conkhale coikika ku m'mbadwo ya banthu banu onse, 10kusiyanisha pakati pa atuba na banthu wamba, pakati pa badothi na batuba, 11kuti muphunzise banthu ba Israeli xzoikika za Yehova zecilamulira kutilila kupitila mwa Mose."12Mose elabila kwa Mose na kwa Eliyaza na kwa itama, bana bake banalume besalapo. "Tolani nsembe ya mbeu zosalila ku nsembe za Yehova zopangila pamuliro, mulye kuliye Isiti mulyele m'mbali mwa guwa ndaba niyotubushisha. 13Mufunika kukilyela m'malo mutuba, ndaba ni gao yanu na bana banu banalume yapa nsembe za Yehova yopangila pamuliro, ici niye canalamuliliwa ku kuuzyanu.14Liziba loyangalazyiwa na cibelo cila copelekewa kwa Yehova, muvilyele m'malo atuba yovomelezhewa na Mulungu. Mweo na bana banalume na banakazi mukokulya vi gao ivo, ndaba vapasiwa kunkhala gao yanu na bana banu kucoka zopeleka za nsembe zaciyanjano za banthu ba Israeli. 15Cibelo copelekewa na liziba yoyangalazyiwa, vufunika kuletela pamozi na nsembe za mafuta zopangila pamulilo, kuviyangalazya kwa Yehova. Zinkhale zanu na bana banalume monga gao yamuyaya, monga mwawalamulila Yehova."16Ndipo Mose ekonsha za mbuziya nsembe ya ucimo, nopeza yeshokewa. Teto ekalipa nao Eliyaza na Itama, bana bosalapo ba Aroni; eciti, 17"mwalekelanji kulya nsembe yaucimo m'malo mwa cihema, pakuti niyotubishisha, nakuti Yehova wakupani kuti mucose conyansa pa msonkhano, kuanga cotetezelako cao kwa eve? 18Langani, ngazi yake iliye letewe mkati mwa cihema, teto nsembe mwenze mwalya kulyela m'malo ya cihema, monga mwenelamulilila."19Lomba Aroni emuyankha Mose, "langa, lero bapanga nsembe yaucimo na nsembe yoshoka kwa Yehova, na ici canicitikila lero. Kuti nenze nalya nsembe yaucimo lero, si sembe cenze cokondwelesha pamenso pa Yehova?" 20Mose pecimvwa izo, ekhutila.
1Yehova elabila na Mose na Aroni, kuti, 2"labila na bana ba Israeli, kuti, 'ivi niye vinthu vamoyo vamene mungalye pa nyama zonse zili pacalo capansi.3Mungalye nyama iliyonse yoganaika cibodo ndipo yubyukula. 4Teto nyama iyakine zubyukula olo zogabanika cbodo ndipo musalye, nyama monga ngamila, cifukwa zubyukula koma nizosagabanika cibodo. Teto ngamila niyoifyiwa kwa mweo.5Mbila soti, yubyukula koma yosagabanika cibodo, niyoifyiwa kwa mweo. 6Kalulu obyukula koma niosagabanika cibodo, ali oifyiwa kwa mweo. 7Nkhumba, olo kuti niyogabanika cibodo, yubyukula lini, ili yoifyiwa kwa mweo. 8Mufunika ini kulya nyama yake iliyonse, olo kuikata mamba bake. Yali yoifyiwa kwa mweo.9Nyama zamene zunkhala mu manzi zamene mungale nizala zili na viphyela na mamba, ngakhale ni zamnyanja olo zamkolo. 10Koma zamoyo zonse zamene ziliye viphyela na mamba zamnyanja kapena mumkolo, pamozi na zonse zuyenda mu manzi na zamoyo zonse zili mu manzi- zufunika kuti zonse muziyese zoifyiwa kwa mweo.11Pakuti nizoifyiwa, musalye nyama yake, mamba yake niyoifyiwa; soti, matupi yake niyoifyiwa. 12Zilizonse zunkhala mu manzi ndipo zilye viphyela nizoifyiwa kwa mweo.13Izi niye nyoni zamufunika kuziyesa zonyansa- ndipo musalye cifukwa nizoifyiwa: ciomba nyama, nkhwazi, na mphungu, 14na muimba na mphamba na mtundu wake: 15kungubwi mwa mitundu yake 16nthibatiba, na cipudo, na kakoba, na kabawi mwa mutundu wake.17nkhutukutu na manchinchi, 18sekwe, vuwo, na dembu, 19indwa, na cimeza moonga mwa mitundu yake, na sazu soti na nyankhupiti20Zonse zamangala zuyenda na mendo folo nizonyansa kwa mweo. 21Koma mungalye zilizonse mwa zila zumbululuka ndipo zuyenda na mendo folo ngati zili na mendo ngati zili na mendo yopamikizyana. 22Mungalye mtundu uliwonse wa zombe, noni, nkhululu, na vidiza. 23Koma zonse zumbululuka zina mendo zili zonyansa kwa mweo.24Munganakhale oifyiwa mpaka m'mazu ngati mungalye mamba ba imozi mwa izi. 25Aliyense anganyamule imozi wa mibili iyi ofunika awashe vovwala vake ndipo ankhale ofifyiwa mpakana mcingulo.26Nyama iliyonse yogabanaika cibodo yamene ili yosasizyika kubanikana olo yosabyukula ili yoifyiwa kwa mweo. Aliyense oikata oifyiwa. 27Iliyonse yuyenda yosaganika cibodo pa zamoyo zonse yuyenda na mendo folo, iliyodeswakwa mweo. Aliyense oikata mubili wake anakhale odesewa mpakila mcingulo. 28Aliyense onyamula mubili woteto ofunika kuwasha vovwala vake na kunkhala oiyiwa mpaka mcingulo. Nyama izi zikabe zodesewa kwa mweo.29Pa nyama zuyenda pansi, izi niye nyama zati zikankhale zodesewa kwa mweo: likongwe, khoswe, na mtundu uliwonse wa buluzi, 30kayeye, mbulu, buluzi, msambululu, na lumvwi.31Pa nyama zonse zuyenda pans, izi ni nyama zamene zinkhale zodesewa kwa mweo. Aliyense wazikata pazili zakufwa ankhale odesewa mpaka m'mazulo. 32Ngati m'mozi wa beve wafwsa ndipo waponela pa cinthu, cala cinthu cinkhale codesewa, olo kuti nicopangiwa na cimuti, covwala, cikumba, olo malaya yamasaka. Kapena ciliconse cokatila naco nchito, cufunika kuikiwa m'manzi: cinkhale codesewa mpaka mcingulo. Ndipo cinkhale cituba. 33Pakuti cinkhombe ciliconse camene nyama yodesewa yaponelamo, ciliconse cili mpoto cinkhale codesewa, ndipo munika kuphwanya poto uyo.34Cakulya ciliconse camene cingalyewe koma cili na manzi kufumila mu poto uyo ni codesewa. Manzi yaliyonse yakumwa kufumila mu poto uyu yli yodesewa. 35Kalikonse kamene imozi mwa mamba aba kakaponelepo konkhala kodesewa; ngati ni citofu kapena copikilapo citontho, cufunika kuti citendewe tudunswa-tudunswa. Nivodesewa ndipo vufunika kuti vinkhale vodesewa kwa mweo.36mkolo kapena cisime mufuma manzi cunkhala cabwino: koma aliyense wokata mubili wake onkhala odesewa. 37Ngati mbali iliyonse ya mubili wao yaponela pa mbeu iliyonse yocala, mbeu zala zili zabwino. 38Koma ngati manzi yaikiwa mu mbeu, ndipo ngati mbali iliyonse ya mubili yaponelapo ndipo zunkhala zodesewa kwa mweo.39Ngati nyama iliyonse yamene mungalye yafwa, ndipo yeve angakate mubili akankhale odesewa mpaka 40mcingulo. Aliyense wakulya mubili ofunika kuti awashe vovwala vake ndipo ankhale odesewa mpaka mcingulo. Aliyense onyamula mbili ofunika awahse vovwala vake ndipo ankhale odesewa mpaka mcingulo.41Nyama iliyobse yuyenda pansi ili yodesewa: yufunika lini kulyewa. 42Zonse zuyenda nakumala, na zonse zuyenda na mendo folo, olo zilizonse zamendo- yinyinji zonse nyama zuyenda pansi, izi musalye, pakuti zili zodesewa.43Osazipanga odesewa na nyama za moyo zuyenda: osazipanga odesewa na zeve, kuti munkhale odesewa cifukwa ca zeve. 44Pakuti nine Yehova Mulungu wako . ufunika uzipange weka mtuba, mwaici ndipo nkhala otuba, cifukwa nine otuba, usaziifye weka na nyama iliyonse yuyenda pansi. 45Pakuti nine Yehova, nekufumya kumlo ya Igigpito, kunkhala Mulungu wako. Ufunika ukhale otuba, pakuti nine mutuba.46Aba ni malamulo ya nyama na nyoni, zamoyo zonse zuyenda mu manzi, na nyama zonse zuyenda pansi, 47pakuti kusiyana kupangiwa pakati pa zodesewa na zosadesewa, na pakati pa zamoyo zingalyewe na zamoyo zusalyewa'"
1Yehova eciti kwa Mose, 2"labila na bana ba Israeli, kuti, 'ngati mwanakazi wankhala navumo nakubala mwana mwanalume, ndipo nakahle odesewa kwa masiku seveni, monga mwalili odesewa mu masiku ya kumwezi kwake. 3Pa siku la eiti nkhanda yakusogolo kwa mwana mwanalume yufunika kutendewa.4Kutubishiwa kwa nyina kufuma mu kufuma ngazi kwao kupitilizyika na masiku sate fili. Ofunika lini kukata kanthu katuba olo cowela ku malo ya kacisi kukweika masiku ya citubisho cake yasila. 5Koma ngati wabal mwana mwanakazi, ankhale odesewa kwa masabata abili, mwamene onhalila kumwezi. Ndipo kutubishiwa kwa nyina kupitilizhika kwa masiku sikisiste sikisi.6Ngati masiku yacibisho cakae yasila, kwa mwana mwanalume kapena mwanakazi, ofunika kuleta wana wa mbelele wacaka cimozi monga ngati nsembe yoshoka, ndipo njiba kapena nkhunda ngati copeleka ca macimo. Pamlyango wa tenti yokumanamo, kwa wansembe.7Ndipo aipeleke kwa Yehova akucita coteteza. Ndipo akankhale odesewa mukufuma kwa ngazi yake. Iyi ni lamulo kwa mwanakazi obala mwana mwanalume kapena mwanakazi. 8Ngati sanga kwanishe mbelele, atole nkhunda zibili olo njiba zitontho zibili, imozi ngati nsembe yoshoka ndipo iyakine nsembe yaucimo, ndipo wansembe apange cotetezela kwa eve; ndipo ankhale mtuba.'"
1Yehova elabila na Mose na Aroni, kuti, 2"ngati aliyense ali na covima pa nkhanda ya pamubili wake olo cikadambu olo cibadwe cuonka ngako, ndipo cankhala na matenda pa nkhanda ya pamubili wake, teto ofunika kuletewa kwa Aroni mkulu wansembe, olo ku m'mozi wa bana bake bansembe.3Mwakuti wansembe akaone matenda ali pa nkhanda yapabuli wake. Ngati sisi za pamalo pali matenda zasanduka kuba zituba, ndipo ngati matenda ooneka kuti beloba mkati osati pa nkhanda tyala, niye kuti ni matenda otolela. Wansembe akamuona, ofunika kuuzyiwa kuti niodesewa. 4Ngati cibamba cili pa nkhanda yake nicutuba, na maonekedwe bake niosapititlila pa nkhanda, ndipo ngati sisi za pa nkhada yake ziliye sanduke kuba zituba, teo wansembe ofunika kumupatula wamatenda kwa masiku seveni.5Pa siku la seveni wansembe ofunika kuti amuone kuti ngati matenda aliye pititlile, ndipo nakuti ngati aliye falikile ku nkhanda. ngati yaliye, niye kuti wansembe ofunika kumupatula kwa masiku ayakine seveni. 6Wansembe ofunika kuti amuone sooti kuti ngati matenda yapola olo kut yaliye pake pa nkhanda. Ngati yaliye pake, wansembe ofunika kuti alabile kuti ni mutuba. Ni tovimba tyala. Ofunika kuwasha vovwale vake,ndipo abe mutuba.7Koma ngati covimba capitilila ku nkhanda kufuma piwaonesha kale ku wansembe pa kutubishiw kwake, ofunika kuti azioneshele soti ku wansembe. 8Wansembe ofunika kuti amuone ngati tovimba twapitilila ku nkhanda. Ngati twapitilila, wansembe ofunika kuti amuuzye kuti niodesewa na matenda otolela.9Ngati matenda ya ku nkhanda yali ku munthu muyakine , ofunika kuletewa ku wansembe. 10Wansembe ofunika kuti amuone ngati pali covimba cituba pa nkhanda, ngati sisi zasanduka, kapena pali covimba ca lomba pano. 11Ngati cilipo, niye matenda yonkhalilatu, teto wansembe ofunika kuti amuuzye kuti niwodesewa. Amupatule lini, ndaba niwodesewa kale.12Ngati matenda yafuma pa nakufalikila pa nkhanda yonse na kuvala nkhanda ya munthu ali na matenda kufuma kumutu mpaka ku mendo, malinga mwayuonekela ku wansembe, 13wansmebe ofunika amuone bagti matenda yavwinikila mubili onse. Ngati yavwinikila, pamene apo wansembe alabile kuonesha munthu amene ali na matenda kuti ali bwino. Ngati yonse yasanduka kuba yatuba, niye kuti ali bwino. 14Koma ngati tovimba twalomba tuoneka pa eve, abe wodesewa.15Wansembe ofunika aone pa mnyofu ubisi nakulabila kwa eve kuti niodesewa cifukwa mnyofu ubisi niodesewa. Ni matenda otolela. 16Koma ngati mnyofu ubisi wankhala utuba soti, niye kuti munthu ofunika kuya kwa wansembe. 17Wansembe akamuone ngati myonfu wankhala utuba. Ngati wankha niye kuti wansembe ofunika kuti amuuzye kuti niwe mutuba.18Pamene munthu ali na cilonda pa nkhanda pake ndipo capola, 19ndipo m'malo mwa cilonda pankhala covimba olo cikanga, cisweta-cotuba, teto cufunika kuoneshewa ku wansembe. 20Wansembe acione ngati caluta mkati mwa nkhanda, ndipo ngati sisi yankhala ituba. Ngati nteto, wansembe alabile kuti niodesewa. Ni matenda yotolela, nagti cankhala pamalo penze cilonda.21Koma ngati wansembe waciona nopeza kuti paliye sisi zituba, na kuti cili lini pankhanda koma cavimba, teto wansembe amupatule kwa masiku seveni. 22Ngati cakulilako pa nkhanda, wansembe alabile kuti ni wodesewa. Ni matenda otolela. 23Koma ngati cikanga cankhalisha pa malo amozi ndipociliye pake, teto cunkhala cibamba ca cilonda, ndipo wansembe ofunika kuti albile kuti ni mutuba.24Ngati nkhanda yapya na muliro na mnyofu wapa cilonda wankhala usweta-utuba olo cibamba cituba, 25teto wansembe akacione ngati sisi pa cikanga yankhala ituba, ngati nteto, niye kuti ni matenda otolela. yaonekela pa kupya, ndipo wansembe ofunika alabile kuti uyu niodesewa. ni matenda yotolera.26Koma ngati wansembe waona nakupeza kuti paliye sisi ituba pa cikanga, ndipo sicili mukati mwa nkhanda koma ni civimba, 27teto wansmebe ofunika amufumye mutnhut uyo kwaa msiku seveni. Ndipo wansembe ofunika amuone pa siku ya seveni, ngati capakilapo pa nkhanda, teto wansembe alabile kuti ni matenda yotolera. 28Ngati cikanga capanama pa malo pake ndipo osapakila pa nkhanda koma pali covimba. Teto nicovimba cofumila ku kupya, ndipo wansmebe ofunika albile kuti ali bwino pakuti paliye kanthu ni cibamba tyala cakupya.29Ngati mwanalume kapena mwanakazi ali na matenda pamutu olo pa sisi, 30moteto wansembe ofunika kumuona munthu uyo ngati matenda ooneka patali pa nkhanda, ndipo ngati pali yelo, sisi yoyonda. ngati ilipo, wansembe ofunika kulabila kuti ali odesewa. Ni vonyalula, ni matenda otolela ya kumutu olo ku kagama.31Ngati wnsembe waona matenda yonyaula,ndipo waona kuti yali lini pa nkhanda, ndipo ngati paliye sisi ifipa, teto wansmebe amufumye muntu uyo wa matenda yonyaula kwa masiku seveni.32Pasiku ya seveni wansembe akaone nthenda ngati yapakilapo, ngati paliye sisi ya yelo, ndipo nagti matenda yaoneka mukati mwa nkhanda, 33teto ofunika kugela, koma pamalo ya matenda asagele, ndipo wansembe amupatule munthu uyo namatenda yonyaula kwa masiku seveni opakilapo.34Pa siku la seveni wansembe aone matenda ngati yaleka kupaka pa nkhanda. Ngati yuoneka kuti patali na nkhanda, ndipo wansembe albile kuti ali bwino. Munthu uyo awashe vovwala vake, ndipo ankhale bwino.35Koma ngati matenda yonyaula yapakilako ngako pa nkhanda wansembe walabila kalae kuti alibwino, 36moteto wansembe ofunika kuti amuone soti. Ngati matenda yapakilako mpaka ku nkhanda, wansembe ofunika lini kufuna sisi za yelo. Munthu ali odesewa. 37Koma ngati mukuona kwa wansembe matenda yonyaula yaleka kupalakilako ndipo sisi ifipa yakula pamalo pala, niye kuti matenda yapola. Alibwino, ndipo wansembe anene kuti alibwino.38Ngati mwanalume kapena mwanakazi ali na cikanga pa nkhanda, 39wansembe ofunika amuone munthu ngati cikanga cili pa mubili ncosatuba ngako, camene cili tovimba twafuma pa nkhanda. Ali bwino.40Ngati sisis ya mwanalume yapona kumutnut kwake, ali na dazi, koma ali bwino. 41Ngati sisi yake yapona kufumila kumbali ya pamphumi kwake pa mutu, ndipo kusogolo kwake kuli dazi ali bwino.42Koma ngati kuli cilonda cisweta cituba pa dazi pake olo pa mphumi, ni matenda otolela yamufuma. 43Wansembe ofunika muone ngati kuvimba kwa matenda kuli pamalo yadazi olo pamphumi pali mateda ooneka ngati matenda yotolela pa nkhanda. 44Ngati zili teto, ali na matenda yotolela ndipo ali wodesewa. Wansembe ofunika zoona kulabila kuti ali wodesewa cifukwa ca matenda yali ku mutu kwake.45Munthu ali na matenda yotolela akovwala vovwala vong'ambika, na sisi yake yukolelemba yomasuka, ndipo ofunika kuvwinikila kumenso kwake mpaka pamhuno na kukuwa, 'wodesewa, wodesewa.' 46Mu masiku yonse yati abe na matenda yotolela abe wodesewa. ndaba niwodesewa na matenda angafalikile, Ofunika kuti akonkhala eka. ofunika kunkhala kunja kwa msasa.47Covwala catolako matenda yotolela, Kotoni olo covwala cosalala, 48kapena ciliconse cosoka olo cosalala, olo cikumba olo ciliconse copangiwa na cikumba- 49ngati kuli cagilini olo cisweta cothombelela pa covwala, cikumba, ca thonje olo cotungiwa, olo ciliconse copangwa na cikmba, niye kuti ni matenda yotolela yafalikila; cufnika kuoneshewa ku wansembe.50Wansembe amuone wamatenda; ofunika afumye ciliconse cili na matenda kwa masiku seveni. 51Ofunika aone soti matenda pa siku la seveni. Ngati yafalikila pa covwala olo ciliconse ca thonje olo cotunga na thinje kapena nyula cosalala, olo cikumba olo ciliconse cusebenzeshewa na cikumba, niye kuti niciipa na matenda, niye kuti covwala ico ni codedewa. 52Ofunika kushoka vovwala, olo ciconse ca thonje olo cotungiwa ca thinje olo nyula yosalala, olo cikumba olo ciliconse copangiwa na cikumba, cilicconse camene matenda apezekako, pakuti cingabatwale ku matenda. Covwala cufunika kushokewa conse.53Ngati wansembe waona ciinthu kuti matenda yaliye falikile ku covwala olo copanga olo cotunga comumila ku thonje olo ku usako, olo ku zabwino zacikumba. 54Ndipo akabalumile kuti akawashe cinthu camene kwenze matenda yotolela. ndipo ofunika kuti acicose kwa mwasiku seveni yopakilapo. 55Teto wansmebe akaone ku cinthu cala kwenze matenda aciwasha, ngati matenda yaliye sinthike mtundu wake, olo kuti yaliye pake tto niyodesewa, mufunika kushoka vinthu, vilivonse vamene mateda yankhalako.56Ngati wansembe waona cinthu, ndipo ngati matenda yotolela yafafanizika payawashiwa, teto ofunika kuti ang'ambe malo yokhuziwa kucokela ku civwala olo kucikumba, olo kucokela ku copangiwa olo ku cotunga. 57Ngati matenda yakhate ikali kuoneka ku vcovwala, olo kumuyaloo, olo kucotungiwa, olo ciliconse copangiwa na cikumba, ikali kupakila-pakila, mufunika kushoka kalikonse kamene matenda bakahate yankhalapo. 58Covwala olo kalikonse kumuyalo olo cotunga cathonje olo ca kotoni, olo cacikumba olo ciliconse copangiwa na cikumba- ngati wawasha cinthu ndipo matenda yaluta, teto cinthu cufunika kuwasha soti, ndipo cinkhale cituba.59iyi niye lamulo ya matenda yakucovwala ca thpnje olo ca kotoni, olo ciliconse ca muyalo olo cotunga cofumila ku usako olo kunyula, olo ku cikumba olo ku ciliconse copangiwa na cikumba, kuti mulabile kuti ni cabwino olo codesewa.
1Yehova elabila na Mose, kuti 2"iyi nilamulo ya wamatenda ba khate pa siku lotubisha. Ofunika kumuleta ku wansembe.3Wansembe alute kunja kwa munzi aone ngati matenda yapola. 4Teto wansembe alamulile kuti ofuna kutubisha atole nyoni zibili zabwino, zamoyo, na cimuti, camkunguza, na weya wa hisope. 5Wansembe amuamulile kuti apayepo imoz nyoni palulu pa manzi yali mbale yalito.6Wansembe atole nyoni yamoyo na cimuti, na weya na hisope, ndipo aviike vonse vinthu pamozi na nyoni yamoyo, mu ngazi ya nyoni yapaiwa mu manzi yoyenda. 7Ndipo wansembe awazye manzi aba ka seveni pa munthu ofuna kutubishiwa ku matenda yamakhate, ndipo wansembe alabile kuti ali bwino. Ndipo wansembe akate ila nyoni kuti alute.8Munthu watubishiwa awashe vvwalavake, agele sisis ake, ndipo asambe eka mu manzi,kufuma apo angawele mu misasa, koma ankhale kunja kwa tenti kwa masiku seveni. 9Pa siku la seveni ofunika kugela sisi yonse kumutu ndipo ofunika soit kugela ndevu na nsiye. Ofunka agele sisi yonse, ndipo ofunika kuwasha vovwala vake na kusamba mu manzi; teto ankhale bwino.10Pa siku la eiti ofunika atole mbelele zibili zanalume ziliye cilema, imozi yanakazi ya caka cimozi iliye kalem, na zitatu zamagao teni aunga wabwino wosakanizya na mafuta na unga wa copeleka, na mmpimo umozi wa mafuta. 11Wansembe wotubisha munthu wala apanamike wala munthu wotubishiwa, pamozi na na vinthu ivo, pamenso pa Yehoova pamlyango pa tenti yokumanamo.12wansembe akatole mbelele inalume imozi nakupeleka kwa wansmbe yacipepeso, pamozi na umozi mpimo umozi wa mafuta; akazibaibishe pa nsembe yobaibisha pamenso pa Yehova. 13Ofunika kupaya mbelele yanalume pamalo opaila copeleka ca macimo na copeleka ca ciyanjano, mu malo ya kacisi, pakuti nsembe yamacimo niya yawansembe, monga copeleka ca copalamula cifukwa nicotuba ngako.14Wansembe atoleko ngazi iyakine ku nsmbe yopalamula na kuika kothela kwa kwatu yamanzyele kwa munthu ofunika kutubishiwa, kucimbombo ca kwanja lake la kwendi, na kucimbombo cikuleni ca kwendo lake la kwendi. 15Ndipo wansembe atole mafuta na kuthila pa manja ya kwanja yake ya kwendi, 16nakuika ku cimbombo cake ca kwanja ya kwendi mu mafuta cili ku kwanja yake yakumanjele, na kuwazya mafuta bayakine na cimbombo cake ka seveni.17Wansembe akaike mafuta ayakine mu manja mwake kothela kwa kwatu ya munthu ofunika kutubishiwa, ku cimbombo ca kwanja yake yakwendi, na kumbombo cikulu cakukwendo. Ofunika mafuta palulu pa ngazi ya nsembe yopalamula. 18Kwa mafuta osalilako yali mu manja ya wansembe, aike pamutu pa munthu ofunika kutubishiwa, ndipo wansmebe akapange comtetezela pamenso pa Yehova.19Ndipo wansembe akapeleke nsembe yaucimo, na kupanga comtetezela wamene ofunika kutubishiwa cifukwa ca kudesewa kwake, ndipo kufuma apo, apaye nsembe yoshoka. 20Teto wansembe apeleke nsembe yoshoka na nsembe yaunga guwa. Wansembe apange comutetezela munthu, ndipo abe mutuba.21Moteto ngati mutnhu niosauka ndipo angakwanishe lini vopeleka ivi, teto angatole mbelele yanalume imozi monga nsembe yopalamula kuti ibabishiwe, kuti amupangile comutetezela, na gao imozi ya efa ya fulaulo wosalala woyavizya na mafuta monga nsembe ya unga, na mpimo wa mafuta, 22pamozi na nkhunda olo njiba zibili, monga angakwanishe kutola; nyoni kimozi ibe nsembe ya ucimo na iyakine nsembe yoshoka. 23Pa siku la eiti ofunika azilete ku kutubishiwa kwake kwa wnsembe, pamlyago wantetni yokumanamo, pamenso pa Yehova.24Wansembe atole mbelele ya nsembe, na kutola pamozi na mafuta, ndipo azinyamule mululu pozipeleka pamenso pa Yehova. 25Akapaye mbelele ya nsembe ya mulandu, nakutolako ngazi yake iyakine ya nsembe ya mulandu na kuika kusonga kwa kwatu yake yaku kwendi ya wala ofunika kutubishiwa, pa cimbombo cake cakukwendi, na kucimbombo cake cikuleni caku kwendo yakukwendi.26Teto wansembe akathile mafuta ku kwanja lake lakumanjele, 27na kuwazya na cimbombo cake ca ku kwanja laku kwendi ya mafuta na ukyakine uli ku kwanja yakumanjele ka seveni pamenso pa Yehova.28Wansembe akaike mafuta ayakine ali m'manja mwake kosizyila kwa kwatu yakeofunika kutubishiwa, pa cimbombo cake caku kwanja laku kwendi, na pacimbombo cake cikuleni ca kukwendo laku kwendi, pa malo amozi peciika nsembe yamulandu. 29Aike mafutaaiyakine bamene ali m'manja mwake pa mutu pake ofunika kutubishiwa, kupanga comutetezela kwa Yehova.30Ofunka apeleke nkhunda imozi olo njiba itontho yamene yakwanisha kupeza- 31imozi monga nsembe yaucimo ndipo iyakine monga nsembe yoshoka, pamozi na nsembe yamulandu. Teto wansmbe apange comutetezela ofunika kutubishiwa pamenso pa Yehova. 32Ici ni cilamulo kwa munthu ali na matenda yakhalete, amene sokwanilisha nsembe yoyenela yomutubisha.33Yehova elabila na Mose na Aroni, kuti, 34"mukawela ku malo ya Kenani yanakupsani ngati coloba caniu, ndipo ngati naika matenda ya khate yopaka mu mang'anda ya alo ya coloba canu. 35Ndipo eve watola n'ganda awele azauzye wansembe. Ofunika kukamba kuti, 'cuoneka kwa neo kuti muli zinthu monga matenda ya makhate mu ng'anda mwanu.36Teto wnsembe alamulile kuti mung'anda musankhale kanthu akaliye kuyoona cizindikilo ca matenda yamakhate, kuti musankhale kanthu mu ng'anda kati kaifyiwe. Pakapita kanthawi wansembe abekuya kuyoona mung'anda. 37Ofunika aone ngati namkhate aliye nkhale kucipupa ca ng'anda, na kuona ngati vuonekela gilini kapena visweta mumilindi ya palulu pa vipupa. 38Ngati ng'anda ili na makhate, teto wansmebe abekuya kunja kwa ng'anda nakuvala ciseko ca ng'anda kwa masiku seveni.39Ndipo wansembe akawelele pa siku la seveni nakuona nagati makhate yapakilapo mucipupa ca ng'anda. 40Ngati ili nayo, niye kuti wansembe alamulile kuti acose mwala kwamene kwapezeka makhate nakuzitaila ku malo yaipa kunja kwa msasa.41Akafune mukati monse mwang'anda mukasukiwe, ndipo vonse viipa vamkati mwa ng'anda vikataiwe kunja kwa msasa na ku malo aipa. 42Ofunika kuti atole mwala uyakine na kuika m'malo mwa mwala wala wafumyiw, ndipo ofunika kusebenzesha lito la nowane kumata nga'anda.43Ngati makhate bawela soi na kuloba mu ng'anda mwamene mwala yecosewamo ndipo cipupa cesukiwa nakumatiwa, 44ngati wansembe ofunika awele na kuona nga'anda kuti ngati makhate yapakilapo mu mg'anda. Ngati yapakilapo ni makhate yaipa, ndipo ng'anda niyodesewa.45Ng'andayufunika kugumuliwa. Myala, vimiti, na lito lonse lematiwa lufunika kutaiwa kunja kwa mzinda ku malo yodesewa. 46Moikailapo, aliyense waluta ku ng'anda pa nthawi yamene ili yovaliwa akankhale odesewa mpaka mcingulo. 47Aliyene walala mu ng'anda ofunika awashe vovwala vake, ndipo aliyense walyela mu ng'anda ofunika awashe vovwala vake.48Ngati wansembe waloba mu ng'anda kuyoona kuti ngati makhat yapakilapo mu ng'anda akaikuluba, mwakuti, ngati makhate yaluta, akalabile kuti ng'anda ili bwino.49Teto wansembe atole nyoni zibili zokonzekela mu ng'anda na cimuti, na sikaleti yani na hisope. 50Akapaye nyoni imozi pa manzi yabwino mu cinkhombe. 51Akatole cimuti, na hisope na sikaleti yani, na yoni ya moyo nakuviika mu ngazi ya nyoni yopaiwa, mu manzi yabwino, na kuthila ku ng'anda ka seveni.52Akatubishe ng'anda na ngazi ya nyoni na manzi abwino, na nyoni yamoyo, na cimuti, hisope, na sikaleti yani. 53Koma akataye kamoyo kabekuya kunja kwa mzinda kusanga. Munjila iyi ofunika apange cotetezela ca ng'anda, ndipo ankhale bwino.54Iyi niye lamulo ya mateda ba makhate yapa nkhanda na zinthu zuleta matenda aba, na yonyaula, 55na makhate ya kucovwala na mang'anda, 56ya covimba, ya vovumbuka, na ya cibamba cuoneka ngako, 57kuona kuti matenda aba niwodesewa kapena niwosadesewa. Iyi niye lamulo ya matenda ya makhate.
1Yehova elabila na Mose na Aroni, kuti, 2"labila na banthu ba Israeli, nakut kwa beve, 'ngati mwanalume aliyense ali na vofuma va matenda vufuma pamubili wake, onkhala odesewa. 3Kudesewa kwake ni cifukwa ca matenda aba. Ngakhale kuti mubiliwa ufuma vinthu kapena waleka niwodesewa.4Pa bedi aliponse pati alale pabe podesewa, na vonse vati ankhalepo vibe vodesewa. 5Aliyense wati akate polala pake ofunika awashe vovwala na kusamba mu manzi, na kunnkhala wodesewa mpaka mcingulo.6Aliyense nkhala pa cinthu camene mwanalumeofuma vinthu enze wankhalapo, uyo munthu ofunika kuwasha vovwala vake na kusamba na manzi, ndipo abe odesewa mpaka mcingulo. 7Aliyense wokata mwanakazi wofuma vinthu va matenda wofunika kuwasha vovwala vake na kusamba na manzi, ndipo abe odesewa mpaka mcingulo.8Ngati munthu amene ofuma vinthu ivo lomba vawila pa munthu wosadesewa, teto munthu uyo ofunika kuti awashe vovala vake, ndipo asmbe na manzi na kunkhala odesewa mpaka mcingulo. 9Conkhalapo ciliconse camene wala munthu ali na vinthu vufuma cati ankhalepo cukuba codesewa.10Moteto aliyense okatako kalikonse ka munthu wofuma vinthu munthu uyo ankhale odesewa mpaka mcingulo ndipo aliyense onyamula vinthu ivo ofunika awashe vovwala vake na kusamba na manzi, ndipo ankhale odesewa mpaka mcingulo. 11Munthu aliyense amene wati akakatiwe na munthu woofuma vinthu akaliyosamba na manzi ofunika akawashe vovwala vake na kusamba eve eka na manzi, ndipo akabe odesewa mpaka mcingulo. 12Cinkhombe ciliconse camene wofuma vinthu wakata cufunika kuti ciphwanyiwe ndipo cibwitiza ciliconse ca cimuti cufunika kusukiwa na manzi.13Pamene wala ali na vofuma wotubishiwa mu vofuma vake, teto ofunik kuzibelengela masikiu sveni yakutubishiwa kwake; ndipo awashe vovwala vake na kusamba mubili wake na manzi. Ndipo abe mutuba. 14Pa siku la eiti atole nkhunda zibili olo njiba zibili nakuza pamenso pa Yehova pamlyango wa tenti yokumanamo; apo ofunika kupeleka nyoni izo ku wansembe. 15Wansembe ofunika kuzipeleka, imozi monga nsembe yaucimo na iyakine monga nsembe yoshoka, ndipo wansembe ofunika kumupangila cotetezela pamenso pa Yehova pa vofuma vake.16Ngati mphamvu ya mwanalume aliyense yafuma, ndipo asambe mubili wake wonse na manzi; ankhale woifyiwa mpaka usiku. 17Covwala ciliconse kapena cikumba camene kuli mphamvu ya mwanalume yufunika kuwashiwa na manzi; cinkhale codesewa mpaka usiku. 18Ngati mwanalume walala na mwanakazi ndipo mphamvu ya mwanalume yasalira, onse abili ofunika kusamba na manzi ndipo bankhale oifyiwa mpaka usiku.19Ngati mwanakazi ali kumwezi, kuifyiwa kwake kupilizye kwa masiku seveni, ndipo aliyense wamkata ankhale oifyiwa mpaka mcingulo. 20Ciliconse ciwalalapo ngati ali kumwezi cunkhala coifyiwa; ciliconse ciwankhalapo cikuba coifyiwa.21Aliyense wakata polala pake ofunika awashe vovwala vake na kusamba na manzi; uyo munthu abe odesewa mpaka mcingulo. 22Aliyense wokata conkhalapo cake ofunika awashe vovwal cvake na kusamba na manzi; uyo munthu abe odesewa mpaka mcingulo. 23Ngankhale ni pa bedi olo ni paliponse pati ankhale, ngati wacikata, uyo munthu ankhale odesewa mpaka mcingulo.24Ngati mwanalume aliyense walala naye, ndipo vofuma vake vodesedwa vamukumya, ankhale odesewa kwa masiku seveni. Polala paliponse pati alale pankhale podesewa.25Ngati mwanakazi aofuma nagazi kwa masiku anyinji pamene ninthawi yake lini yakumwezi olo ngati ofuma ngazi kupitilila masiku yake ya kumwezi, mu masiku yake yonse yofuma yakudesewa, ankhale monga enze mumasiku yake yakumwezi. Ni wodesewa. 26Polala paliponse pamene walala pa masiku yakufuma ngazi kwake yakankhale kwa eve monga polala pawalala pa masiku yamumwezi, ndipo kalikonse kawankhalapo kakankhale kodesewa, monga kudesewa kwa kumwezi kwake. 27Aliyense angakate viyakine mwa vinthu ivi akankhale wodesew; ofunika awashe vovwala vake na kusamba eve eka na manzi, ndipo abe wodesewa mpaka mcingulo.28Koma ngati watubishiwa mukufuma ngazi kwake, ndipo angabelenge masiku yake seveni, kufuma apo abe mutuba. 29Pa siku la eiti akazinyamulile nkhunda zibili kapena njiba zibili nakuzileta kwa wansembe pamlyango pa tenti yokumanamo. 30Wansembe akapeleke nyoni imozi monga nsembe yaucimo na nyoni imozi monga nsembe yoshoka, na kumupangila cotetezela pamenso pa Yehova pa kufuma ngazi kwake kodesewa.31Umu niye mwati ukasiyanishire banthu ba Israeli mu kudesewa kwao, kuti basakafwe cifukwa ca kusedwa kwao, pa kuifya kacisi wangu, mwanunkhala pakati pao.32Aba nimalamulo kwa aliyense ali na vinthu vufuma, kwa mwanalume liyense mphamvu yake yufuma nakumupanga wodesewa, kwa mwanakazi aliyense ali kumwezi, 33kwa aliyens ali na vufuma, mwanakazi kapena mwanalume, na ku mwanalume aliyense wolalal na mwanakazi wodesewa.'"
1Yehova elabila na Mose- Apa peze kucoka pecifwa bana ba Aroni babili, pecifwika pafupi na Yehova na kufwa. 2Yehova eciti kwa Mose, "labila na Aroni mkwanu kuti sati akowela-wela mu malo yatubamukati mwa ketani, pamnso pa covalila capacotetezela cili pa likasa. Ngati angacitee angafwe, cifukwa nuoneka mu makumbi pa covalila pa cotetezela.3Teto umu niye mwani Aroni akowelela ku malo yatuba. Ofunika kuti akoloba na ng'ombe itontho monga nsembe yamacimo, ndipo mbelele ngati nsembe yoshoka. 4Ofunika kuti avwala zopatulika, ndipo ofunika kuvwala malaya amkati mwa covwala, ndipo ofunika kuvwala nyula sashi na thabani. Ivi ni vovwala vituba. Ofunika kusamba mubili wake mu manzi ndipi na kuvwala vovwala ivi. 5Ofunika avitole mu gulu la banahtu ba Israeli mbuzi zinalume zibili nsembe yacimo na mbelele monga nsembe zoshoka.6Teto Aroni ofunika kuti aoneshe ng'ombe monga nsembe ya macimo, yamene yunkhala ya eve eka, kupanga comutetezelaca eve yeka na banja yake. 7Teto ofunika atole mbuzi zibili na kuziika panso pa Yehova pamlyango wa tenti yokumanamo.8Teto ofunika Aroni acite mayele pa mbuzi zibili; mayele amozi ya Yehova, ndipo mayele bayakine ba zazeli. 9Aroni ofunika kuonesha mbuzi pamene mayele baponela kwa Yehova, nakupeleka mbuzi ngati nsembe ya macimo. 10Koma mbuzi kwamene kwaponela mayele kwa azazeli ofunika awele amoyo pamenso pa Yehova, kupanga comutetezela nakumutumizya monga mu zazeli mu cipululu.11Ndipo Aroni aoneshele ng'ombe ya nsembe yaucimo, yamene inkhale ya eve eka. Ofunika kupanga comutetezela eve eka na banja yake, teto ofunika kupaya ng'ombe monga nsembe ya ucimo kwa eve eka.12Aroni atole mbale ya zofukizilamo yozula na muliro kubafumya pa guwa ya nsembe pamenso pa Yehova, na manja bake bozula na zofukizilamon zopeleka zonunkhila zabwino, nukuleta zinthu izi mkati mwa ketani. 13Nakuika zofukizila pa muliro pamenso pa Yehova kuti makumbi ya cofukizila yavale cotetezela palulu pa cipangano. Ofunika kucita ivi kuti asafwe,14Teto ofunika kutolako ngazi iyakine ya ng'ombe nakuwazya na vimbombo vake pasogolo pa covalilapo, ofunika awazye ngazi iyakine na vimbombo vake ka seveni pasogolo pa covalila pa cotetezela.15Teto ofunika apaye mbuzi ya copeleka ca ucimo ico ni cabanthu ndipo mulete ngazi yake mkatimwa ketani. Teto ofunika acite nayo ngazi monga mwecitila na nazi ya ng'ombe: ofunika awazye ku covalila pa cotetezela na pamenso pa covalila pa cotetezela. 16Ofunika kipanga covalila pa cotetezela pa malo atuba cifukwa ca vocitika vodesewa va banthu ba Israeli, na cifukwa ca kusagonjela kwao na macimo bao onse. Ofunika acite soti ici pa tenti yokumanamo kwamene Yehova onkhala pakati pao, pakati pa ziipa zao.17Paliye munthu ofunika mu tenti yokumanamo pamene Aroni oloba mkati kupanga cotetezela mu malo atuba, mpaka afume kunja ndipo asilizye kupanga comtetezela ca eve eka na ca banja, na ca onse ba gulu la Israeli. 18Ofunika kuya kunja ku guwa yamene ili pamenso pa Yehova nakupanga comtetezela, ofunika aatole ngazi ya ng'ombe zikyakine na ngazi yambuzi ziyakine nakuziika pa mapodo ba guwa mozunguluka. 19Ofunika kuti awazye ngazi iyakine na vimbomboka seveni kutubiisha na kuciika padela kwa Yehova. Kutali nazocitika zodesewa za banthu ba Israeli.20Akasilizya kucita cotetzela ca malo yatuba, mu tetni yokumanamo, na guwa. Ofunika kuoneshela mbuzi yamoyo. 21Aroni ofunika aike manja bake yabili pa mutu pa mbuzi yamoyo na kulapa mu malo mwa ziipa zao za banthu ba Israeli. Kuukila kwao konse pamutu pa mbuzi na kutumizya mbuzi ku munthu ali okonzekela kuithangulila ku cipululu. 22Mbuzi yufunika kuzinyamulila ucimo onse wa banthu ku malo ya eka. Ku cipululu kwala, munthu ofunika kuileka mbuzi kuti ibekuya yomasuka23Aroni awelele mu tenti na kuvula covwala ca nyula yamene yevwala akaliye kuya mu malo atuba, ndipo ofunika kusiya vovwala kwamene kwala. 24Ofunika kusamba na manzi mu mubili wake mu malo atuba, na kuvwala vovwala vao vamasiku yonse teto ofunika kuya kunja nakupeleja nsembe zoshoka na nsembe za banthu, ndipi munjila iyo apange comutetezela eve eka na cabanthu.25Ofunika kushoka mafuta ya copeleka ca ucimo pa guwa. 26Munthu olekelela mbuzi ofunika kuti awashe vovwala vake na kusamba mu manzi; kufuma apo, anagawelele ku misasa.27Ngombe ya copeleka ca ucimo na mbuzi ya copeleka ca ucimo yamne ngazi yao yeletewa kupanga cotetezela mu malo atuba, yofunika kupelekewa kunja kwa misasa. Kwala ofunika kushoka cikumba, nyama yake, na uvite. 28Munthu oshoka magao awo ofunika kuwasha vovwala vake na kusamba na manzi pamubili; kufuma apo angawelele kumisasa.29Cikankhale nthawi zonse lamulo kwa weo kuti mu mwezi wa seveni, pa siku la teni mu mwezi, mufunika kuzicepesa mweka, ndipo musasebenze, kapena obadwa olo alwendo onkhala pakati panu. 30Ici ni cifukwa cakuti pa siku iyi cotetezela cupangiwa ca mweo, kukutubishani ku macimo banu onse kuti mube atuba pamenso pa Yehova. 31Ni sabta yolumbilila yopumula mweo, mufunika muzicepese mweka ndipo musaasebenze, ici cinkhale cilamulo pakati panu.32Mkulu wansmbe wamene wati akazozewe kuba mkulu wansembemu malo mwa awisi wakae, ofunika kupanga citetezo ici na kuciika pa covwala ca nyula, camene cili, covwala cituba. 33Ofunika kupanga cotetezela mu malo atuba; ofunika kupanga cotetezela ca tenti yokumanamo na ca paguwa, ndipo ofunika kupanga cotetezela ca wansembe na ca gulu lonse la banthu.34Ici cinkhale nthawi zonse cilamulo kwa mweo, kupanga cotetezela banhtu ba Israeli cifukwa ca macimo bao, kamozi pa caka." Ici cenzectika monga Yehova elamulila Mose.
1Yehova elabila na Mose, kuti, 2"Labila na Aroni na bana bake, na ku banthu onse kuti ba Israeli. Bauzye camene Yehova walamulira: 3'Mwanalume aliynse wa Israeli wapaya ng'ombe, mbelele, kapena mbuzi mu mumsasa, olo opaila lkunja kwa msasa, kufuna kuti apeleke nsembe- 4ngati oileta lini ku mlyango wa tenti yokumanilamo kuileta monga nsembe kwa Yehova pamenso pa kacisi, uyo munthu ni ocimwa pofumya ngazi. Wafumya ngazi, ndipo munthu uyo ofunika kufumyiwa pakati pa banthu.5Colinga ca kulamulira uku kuli teto kuti banthu bakoleta nsembe kumlyango wa tenti yokumanamo monga nsembe yao kwa Yehova pamlyango wa tenti yokumanamo, kwa wansembe kuti apeleke ngati ciyanjanoca copeleka kwa Yehova, m'malo mopeleka copeleka mu munda. 6Wansembe akawazye ngazi pa guwa ya Yehova pa mulyango wa tenti yokumanamo; akashoke mafuta kuti bafumye kafungo kabwino kwa Yehova.7Banthu ofunika lini kupeleka nsembe ku milungu ya mbuzi, pakuti ocita monga ni mahule. Ici cinkhale cilamulo camuyaya kwa beve ku mbadwo wao wonse.'8Ufunka ulabile kwa beve, 'mwanalume aliyense wa Israeli, olo mulwendo aliyense wonkhala pakati pao, opeleka nsembe zoshoka olo nsembe 9ndipo oleta lini kumlyango wa tenti yokumanamamo kuti apeleke nsembe kwa Yehova, munthu uyo ofunika kufumyiwa pakati pa banthu bake.10Ngati mutnhu aliyense wa mung'anda ya Israeli, kapena mulwendo onkhala pakati pao wamwa ngaziiliyonse, nikatumizye pamenso pangu kwa uyo munthu amene wati akamwe ngazi ndipo nikamufumye pakati pa banthu. 11Pakuti moyo wa nyama uli mu ngazi yake. Nakupasani ngazi yake kuti mupange cotetezela ku guwa la moyo wanu, cifukwa ni ngazi yopanga cotetezela, pakuti ni ngazi yuteteza moyo.12Mwaici nukuti ku banthu ba israeli kuti pasankhale m'mozi pakati panu wakulya ngazi, kapena mulwendo onkhala pakati panu akulya ngazi. 13Aliyense wa banthu ba Israeli, olo aliyense wa mulwendo onkhala pakati panu, amene osakila na kupaya nyama olo nyoni zamene zulyewa, munthu uyo ofunika athile ngazi ya nyama iyo na kuvwinikila ngazi iyo na lito.14Pakuti moyo wa nyama ni ngazi yake. ncifukwa cake neciti ku banthu ba Israeli, "mufunika lini kulya ngazi ya nyama iliyonse, pakuti moyo wa nyama iliyonse ni ngazi yake. Aliyense wakulya ofunika kupayiwa."15Munthu aliyense wakulya nyama yakufwa kapena yolumiwa na nyama zakusanga, olo kuti uyo munthu niobadwa olo ni mulwendo onkhala pakati panu, ofunika awashe vovwala vake na kusamba eve eka mcingulo, ndipo ankhale odesewa mpaka mcingulo. Ndipo ankhale mtuba. 16Koma ngati aliye washe vovwala vake olo kusamba mubili wake, teto ofunika kuti anyamule macimo bake.
1yehova elabila na Mose, kuti, "labila na banthu ba Israeli na kuti kwa beve, 'Nine Yehova Mulungu wanu. 2Mufunika lini kucita vinthu vamene banthu ba Igipito benzocita, kumwezonkhala kuvuli. 3Mufunika lini kucita vinthu vamene banthu baku Kenani bocita, ku malo kwamene nukithwalani. Mufunika lini kukonkha makhalidwe bao.4Malamulo bangu ni bamene mufunika kucita, ndipo malamulo nibamene mufunika kusunga, kuti muyende, cifukwa ni Yehova Mulungu wanu. 5Moteto mufunika kusunga cilamulo na malamulo bangu. Ngati munthu wakonkha, akankhale na moyo cifukwa calamulo nine Yehova6Usafwike pafupi na mu bululu wako aliyense kumuvula cinthako cake, nine Yehova. 7Usavule cinthako ca amai bako: ni amai bako, ufunika lini kubavula cinthako cao. 8Musavule cinthako ca akazi ba zusuwako: ni cinthako ca ausuwako.9Usavule cinthako ca nkwanu mwanakazi, olo ni mwana mwanakazi wa auso olo mwana mwanaka wa amai bako, olo kuti ekulila pang'anda panu olo kutali na mweo. 10Usavule cinthako ca mwana wa mwana wako mwanakzi olo mwana wa bana bako banakazi, ku cinthako cao ni cinthako cako. 11Usavule cinthako ca mwana wa mwanakazi wa mkazi wa auso, okulila mu banja ya auso, pakuti ni mkwanu.12Usavule cinthako ca mkwao wa auso; pakuti ni mu bululu wa auso. 13Usavule cinthako ca mkwao wa amai bako, pakuti ni mkwao wa amai bako. 14Usavule cinthako ca mkwao wa awisi bako pakuti, usafwike pafupi na mwanakazi wao: pakuti ni akwao ba auso.15Usavule cinthako ca mpongozi wako; ni mwanakzi wa mwana wako mwanalume; ufunika lini kuvula cinthako cake. 16Musavule cinthako ca mwanakazi wa mkwanu; uyo ni mwanakazi wa mkwanu.17Musavule cinthako ca mwanakzi na mwana wake; ndipo usatole mwana mwanakazi wa mwana wake mwanalume olo mwana wake mwanakazi kumuvula cinthako. 18Usakwatile mkwao wa mwanakazi wako monga mwanakzi wako wacibili na kumuvula cinthako pamene mwanakzi wako akali moyo.19Usafwike pafupi na mwanakazi kumuvula cinthako cake pa nthawi ya kusayelesedwa kwake. 20Usalale na mwanakazi waunkhala naye pafupi na kuziifya mu njila iyi.21Ufunika lini kupasa bana bako ku mulilo, kuti upeleke nsembe kwa Mleki cifukwa musaifye zina la Mulungu. Neo nine Yehova.22Musalalane na analume bayanu monga anakazi; nicosalolewa. 23Musalalane na nyama iliyonse na kuziifya mweka olo mwanakazi aliyense kuzipeleka ku nyama kulalana nazo; ni musokonezo uipa.24Usaziifye weka weka mu njila yamene iyi, pakuti muzonse izi vyalo vonse veifyiwa, zvyalo vati nikafumye kwa mwe. 25Malo yenkhala yodesewa, mwakuti nupeleka clango ca macimo bao, ndipo malo yefumya vonkhalamo.26Mweo, lomba, mufunika kusunga malamulo bangu na coweluza cangu, ndipo musacite kalikonse ka izi vinthu viipa olo obadwa mu Israeli kapena alwendo onkhala pakati panu. 27Pakuti uku ni kuipa mtima camene banthu bali mu malo ocita, bala onkhala kuno kukaliye mweo, ndipo lomba malo yaipa. 28Moteto nkhalani ocenjela kuti malo yasakuleni soti mukaiifya, monga muyelukila banthu benzeko kukaliye mweo.29Aliyense angacite vinthu viipa, munthu ocita camene ico akafumyiwe pakati pa banthu. 30Mwakuti mufunika kusunga malamulo bangu osacita zilizonse za ivi vilamulo viipa yamene yenzocita kale kukaliye mweo, kuti musaziifye mweka na veve. Nine Yehova Mulungu wanu'"
1Yehova elabila na Mose, kuti, 2"labila na gulu la anthu ba Israeli na kuti kwa beve, 'mufnika kunkhala atuba pakuti nine Yehova Mulungu wanu nine mtuba. 3Aliyense ofunika kulemekeza amai bake na awisi bake , ndipo mufunika musunge sabata, Nine Yehova Mulungu wanu. 4Musawelele ku milungu yatyala, olo kuzipangila mweka milungu kufuma ku sibmi. Nine Yehova Mulungu wanu.5Pamene mupeleka nsembe ya ciyanjano yoyamikila kwa Yehova, mufika kupeleka kuti mulandiliwe. 6Yufunika kulyewa siku limozi imwapelekela , olo siku yokonkhapo. Ngati zinthu ziyakine zasalapo mpaka siku yacitatu, zufunika kushokewa na mulilo. 7Ngati zonse zalyewa pa siku yacitatu, ni nyama yodesewa; yufunika lini kulolewa. 8Aliyense wakulya azinyamulile macimo bake cifukwa waifya camene cili cabwino kwa Yehova, ndipo munthu uyo ofunika kuti afumyiwe pakati pa banthu.9Pamene mwafumya zolima zam'munda mwanu, mufunika lini kusilizyilatu makona yonse ya m'munda, olo kuunjika zocosa zonse za munda mwanu. 10Mufunika lini kuunjika pamozi mpesa ya m'munda mwanu, olo mpesa wopana pansi mumunda mwanu. Mufunka muzisiyile osauka na alwendo. Nine Yehova.11Musaibe. Musaname wenye, Osanamizyana na muyako. 12Musalimbile pa zina langu mwa wenye na kuifya zina ya Mulungu. Nine Yehova.13Osapondelezya munthu waunkhala naye pafupi olo kumuibila. Mphoto ya wanchito wako yufunika lini kunkhala na weo mpaka m'mawa. 14Usatembelele agonthi olo kuika copinga kwa aliye menso. M'malo mwake, mufunika kuyopa Mulungu. Nine Yehova.15Usapange ciweruzo kuba cawenye. Usaoneshe kukondela ku munthu cifukwa niosauka, ndipo usaoneshe kukondela ku munthu cifukwa niofunikila ngako. M'malo mwake, uweruza wapfupi na weo mwacilungamo. 16Usayende mozunguluka kukamba ziipa za banthhu bako, koma esesha kuti ucingilizye umoyo wa wala unkhala naye pafupi. Nine Yehova.17Usazonde mkwanu mumtina mwako. Ufunika mwa coona umuzuzule unkhala naye pafupi kuti usagabane naye ucimo cifukwa ca eve. 18Usawezye ciipa olo kusunga ukali uliwonse pali munthu aliyense, koma konda unkhala naye pafupi monga mwauzikondela weka. Nine Yehova.19Mufunika kusunga malamulo bangu. Osalungulisha nyama zako na nyama ziyakine zosiyana-siyana. Usasakanizye mbeu zibili zosiyana pamene pamucala ku munda. Usavwale covwala copangiwa na nyuala za mitundu ibili.20Aliyense walala na kapolo mwanakzi amene euzyiwa na mwanalume kuti okuyomukwatila, koma amene aliye mulipile olo kumupasa mtendele, ofunika apasiwe cilango. Ofunika lini kupaiwa cifukwa enzelini omasuka. 21Mwanalume Ofunika kuleta nsembe yamacimo kwa Yehova pamlyango pa tenti yokumanamo- mbelele monga nsembe yamacimo. 22Moteto wansembe akapange comtetezela na mbelele ya nsembe yamacimo pamenso pa Yehova, pa cimo iyi yiwacita. Ndipo cimo yiwacita ikakhululukiwe.23Mukawela ku malo ndipo nakucala vimiti vosiyana-siyana va vakulya vipaso vufunika kuyesewa monga vokaniwa kwa zaka zitatu. Vufunika lini kulyewa. 24Koma mu caka ca folo vipaso vonse vikabe vituba, copeleka ca wansembe kwa Yehova. 25Mu caka ca faifi mungalye vipaso, pimwayembekeza kuti vimiti vibale ngako. Nine Yehova Mulungu wanu.26Musalye nyama iliyonse na ngazi yake mkati mwake. Musakonshe mizimu pa zakusogolo, ndipo musafune colamulila bayakine mu mphamvu za mumizimu. 27Mukazungulushe lini makona ya sisi yanu mbali kwa mutu wanu olo kugela kothela kwa ndevu. 28Musatende mubili wanu cifukwa ca wakufwaolo kutenda ndembo pa mubili wanu. Nine Yehova.29Musamvwishe nsoni mwana wanu mwanakazipakumupanga eve wacigololo, olo calo cingawe mu cigololo ndpo malo yangazule na viipa. 30Mufunika kusunga masabata bangu nakulemekeza malo atuba ya mukacisi. Nine Yehova.31usawelele kwa bala olabila na bakufwa kapena mizimu. Musasabafune, pakuti bangakuifyeni. Nine Yheova Mulungu wanu.32Mufunika kunyamuka pemenso pa wa imvwi na ku kulemekeza okalamba. Mufunika kuyoopa Mulungu wanu. Nine Yehova.33Ngati mulwendo onkhala pakati panu mu malo banu, mufunika lini kumucita ciipa. 34Mulwendo onkhala na mweo ofunika kuba na mweo monga obadwa banu ba Israeli onkhala pakati panu, ndipo mukakonde moonga seo. Cifukwa mwenze alwendo ku Igipito. Nine Yehova Mulungu wanu.35Musasebenzeshe mupimo wawenye pamene mupima muutali, mukulema olo vinyinji. 36Mufunika kusebenzesha tyala sikelo, kuziba kulemela kwake. Nine yehova Mulungu wanu, nekufumyani mu calo ca Igipito. 37Mufunika kukonkhala ndondomeko zangu na malamulo bangu onse, nabacita. Nine Yehova.'"
1Yehova elabila na Mose, eciti, 2"labila na bana ba Israeli, 'aliyense pakati pa bana ba Israeli, olo mulwendo onkhala mu Israeli opasa mwana wake kwa Moliki, ofunika kufwa. Banthu baku bamu malo bofunika kumtema myala.3Neo nikailke cizondi pamenso pangu na eve ndipo nikamufye ku banthu bake cifukwa epasa mwana wake ku Moleki, kuti aifye malo yangu yoapatulika n kudesa zina yangu yopatulika. 4Ngati banthu baku malo bovala menso yao pamene opeleka mwana wake kwa Moleki, ngati bomupaya lini, 5niye kuti neo neka nikaike cizondi pa menso pangu pa eve na banja lake, ndipo nikamufumye ku banthu bake na onse ocita cigololo pocita uhule na Moleki.6Munthu wamene owelela kwa bala olabila na bakufwa, olobala oakamba na mizimu kuti acite nayo cigololo, nikaike cizondi pa munthu uyo; nikamufumye pakati pa banthu bake. 7Mwakuti muzipatule mweka na kunkhala atuba, cifukwa nine Mulungu wanu.8Mufunika kusunga malamulo bangu nabacita. Nine Yehova okupatulani kuba atuba. 9Aliyense otembelela awisi bake olo anyina zoona ofunika apaiwe. Watembelela awisi bake n anyina, teto ali ocimwa ofunika kufwa.10Munthu ocita cigololo na mwankazi wa mwine, kapena kuti munthu aloyense ocita cigololo na mwanakazi wa munthu onkhala naye pafupi- ocita na ocicita onse abili ofunika kupaiwa. 11Ngati munthu walala na akazi ba awisi, wavula cinthako cawisi. Onse abilu mwanakazi wa awisi apaiwe, ngazi yao ili pa eve. 12Ngati munthu walala na mwanakazi wa mwana wake mwanalume, onse abili ofunika kupaiwa. Bacita msokonezo. Niocimwa ndipo oyenela kufwa.13Ngati munthu olala na mwanalume muyake, monga ni mwanakazi onse abili bacita cosaloleka. Ofunika kupaiwa ndithu. Niocimwa ndipo ofunika kufwa. 14Ngati mwanalume wakwatila mwanakazi soti nokwatila anyina, ici nicokhumudwisha. ofunika kushokewa, onse mwanalume na mwanakzi, kuti pasankhale ziipa pakati panu.15Ngati munthu walala na nyama, ofunika ndipo mufunika kuipaya nyama. 16Ngati mwanakazi wafwika pafupi na nyama nolala nayo, mufunika kupaya nyama na munthu ofunika kupaiwa ndithu. Niocimwa ndipo ofunika kufwa.17Ngati munthu watola mkwao mwanakazi, mwana wa awisi olo mwana wa anyina, ndipo wavula cinthako, ndipo waona cinthako, nicomvwesha soni. Ofunika kucosewa pamenso pa bana ba banthu bao. Wavula cinthako ndipo ofunika kuzinyamulila ucimo wake. 18Ngati munthu walala na mwanakazi waku mwezi ndipo wavula cinthako cake wavula kuona kufuma ngazi yake, kufuma kwa ngazi. Onse mwanakazi na mwanalume ofunika kufumyiwa pakati pa banthu bao.19Ufunika lini kuvula cinthako ca mkwao wa anyina wako, olo mkwao mwanakazi wa auso, cifukwa umvwisha soni anekwanu. Ufunika kunyamula macimo bako. 20Ngati munthu walala na mkwao wa awisi, wamvwisha soni amalume bake, akazinyamulile yeka acimo bake, akamwalile aliye bana. 21Ngati munthu wakwatila mwanakazi wa mkwao pamene mkwao akali moyo, nikusalemekeza mkwao, ndipo nikamufumye ku bna bake kalikonse kabali nako kibetola ku makolo bao.22Mufunika kuti musunge malamulo na vonse volamulila vangu; mufunika kubasunga kuti kumalo kwamene nukupelekani kuti mukankhale musakalukiwe. 23Mufunika lini kuyenda m'malamulo ba calo camene nukupelekani, pakuti bocita vonse ivi vinthu, pakuti nuvizonda.24Neciti kwa mweo, "mukatole malo bao; nikakupaseni kuti yankhale ynu, malo yoyenda na mkaka na uci. Nine Yehova Mulungu wanu, wakupatulani mweo ku banthu bayakine. 25Mufunika kusiyanisha pakati pa nyama zabwino na ziipa, na pakati pa nyoni ziipa na zabwino. Musaziifye mweka na nyama ziipa olo nyoni olo na zilizonse nyama zuyenda pansi, zamene napatula kuti ni ziipa kwa mweo.26Mufunika kunkhala atuba, pakuti neo, yehova, nine mutba ndipo pakuti mweo nimwe bangu.27Mwanalum olo mwanakazi olabila na bakufwa olo olabila na mizimu zoona ofunika kupaiwa. Banthu ofunika kubatema na myala. Ni olakwa ndipo boyenela kufwa
1Yehova eciti kwa Mose; kamba na bansembe, bana banalume ba Aroni, na kuti kuli beve, 'paliye pakati panu wati akoziifya eka kwa beve bakufwa pakati pa banthu bake, 2kucosako bala abululu na zikwao- anyina, awsi, mwana wake mwanlume, mnekwake, 3kapena mnekwake mwanakazi oyembekezela pa eve, pakuti aliye mwanalume- kwa eve angankhale osatuba.4Koma asazipange kunkhala osatuba pa azinekwao ayakine na kuziipisha eve eka. 5Bansembe agele sisi zao kapena kugela mbali mwa ndevu zao, kapena kuceka mibli yao. 6Ofunika kunkhala atuba kuli Mulungu wao, na kusacitisha nsoni zina la Mulungu wao, cifukwa bansembe opeleka cakulya ca copeleka kwa Yehova, buledi kwa Mulungu. Mwaici bansembe ankhale atuba.7Ofunikka lini kukwatila mwanakazi hule ndipo osayenela oziifya eka, asakwatile mwanakazi elekewa a mwanalume wake, pakuti bepatuka kuli Mulungu wao. 8Mumuike pa mbali, pakuti uyu niye opeleka buledi kwa Mulungu. Ankhalemtuba kwa weo, cifukwa neo, Yehova niye nukupanga weo kunkhala mtuba, nine mtuba. 9Mwana mwanakazi wa wansembe aliyense oziifya ponkhala hule ndipo ocisha nsoni awisi. Ofunika kushokewa.10Wamene ali mkulu wansembe pakati pa azinekwao, wamene pamutu pake petiliwa mafuta ozozela, wamene epatulika na kuvwala covwala capadela caunsembe, asavwale sisi lake losakonza kapena kung'amba covwala cake. 11Asalute kulikonse kwamene kuli mubili wa munthu wakufwa na kuziifya eka, kapena ya anyina olo ya awisi. 12Wansembe mkuleni ofunika lini kucoka m'malo ba ng'anda ya Mulungu ya cuhema, kapena malo a zoonewa ba ng'anda ya mukungu wake, cifukwa waikiwa padela kunkhala wansemebe mkulu na mafuta ozozela na Mulungu wake. Nine Yehova.13Mkulu wansembe afunika kukwatila namwali kunkhala mwanakazi wake. 14Ofunika lini kukwatila mfelekazi, mwanakazi olekewa, kapena mwanakazi ali hule. Asakawatile mitundu iyi ya anakazi Angakwatile tyala moye kufumila pa banthu ba mtundu wake, 15teto asasiye bana bake pakati pa banthu ba mtundu wake, pakuti neo nine Yeova, Numpanga eve kuba mtuba.'"16Yehova elabila na Mose, kuti, 17"ulabile na Aroni na muuzya kuti, 'aliyense mwa mbadwe wako mu mikoka yonse ali na cilema mumubili, ofunika lini kufwika pafupi kupeleka cakulya kwa Mulungu wake.18Aliyense ali na cilema mumubili wake ofunika lini kufwika pafupi na Yehova, monga aliye menso, osakwanisha kuyenda, ana cilema ca maonekedwe aipa pa mubili wake kapena ana vibalo vozizila, 19munthu ali na kwanja lolemala kepa kwendo, 20munthu ali na nthunda kumsana olo woyonda mopitilira kepana kufupika, munthu ali na cilema m'menso mwake kapena ana nthenda, vilonda, mphele, olo mavwalo bake baphwanyiwa. 21Kuliye munthu aliyense wofumila mumbadwe wa Aroni wansembe ali na cilema pa mubli angawele pafupi kuzopeleka copeleka capamuliro kwa Yehova. Munthu oteto na cilema pamubili; asawele pafupi kuzopeleka buledi kwa Mulungu wake.22Angalye vakulya va Mulungu wake, mwina viyakine nivituba ngako kapena nivituba. 23Mwaici, Ofunika llini kuloba mu ketani olo kufwika pafupi na guwa, cifukwa ali na cilema pamubili, kuti asaifye malo atuba, pakuti nine Yehova, obapanga beve kuba atuba.'" 24Teto Mose elabila mau aba kwa Aroni, ku bana bake, na ku banthu onse ba Israeli.
1Yehova elabila kwa Mose, eciti, 2"labila na Aroni na kubana bake anlume, bauzye bankhale kutali ku vinthu va banthu vituba va banthu ba Israli, vebepatula kwa neo. Basanenele pa zina langu lituba. Nine Yehova. 3Unene kuli beve, 'ngati aliyense wambadwe mu mikoka yonse ofwika pafupi na vinthu vituba vamene banthu ba Israeli bepatula kwa Yehova, pamene eve ni wosatuba, uyo mutnhu ofunika kucosewa pamenso pangu: nine Yehova.4Pasankhale na m'mozi wa m'mbadwe wa Aroni ali na matebda akunkhanda kapena oyambukira, kapena nthenda yaponela pa mubili wake, angalye kalikonse kopelekewa nsembe kwa Yheova mpaka ankhale mtuba. Aliyense okata ciliconse cosatuba ndipo cakufwa, kapena kukumyana na mutnu ocosa unalume mumubili wake, 5olo aliyense okata kanyama kokala pansi kompanga kunkhala ostub, olo mutnhu aliyense ompanga kusatuba mtundu uliwonse wa cosatuba ungankhale- 6ndipo wansmebe okata vinthu vosatuba ankhale osatuba mpaka mcingulo. Asalye kalikonse katuba, pokhapo wasmba mumubili mwake na manzi.7Ngati zuba laloba, apo ankhale mtuba. Zuba ikaloba angalye kanthu kalikonse katuba cifukwa ni cakulya cake. 8Asalye kalkonse kopezeka kapena kopaiwana nyama zamsanga cifukwa na izi ankhale oipishiwa eka. Nine Yehova. 9Ansembe alondole mamuro, olo bankhae osushiwa na macimo na kufukwa cifukwa cochula neo. Nine Yehova nibapanga kuba atuba.10Kusankhale olo m'mozi kunja kwa banja la wansembe, kuikapo na alwendo onse olo banchito angalye kalikonse katuba. 11Koma ngati wansembe wagula kapolo na ndalama zake, Kapolo uyo angalye vakulya vopatulika kwa Yehova. Ba banja la wansembe na akapolonmu ng'anda yake, bangalye naye vakulya ivo.12Ngati mwana mwanakazi wa wansembe wakwatiliwa na munthu asali wansembe, sangalye copasiwa copekewa cituba. 13Koma ngati mwana mwanakazi wa wansembe wafwilwa, olo walekewa, nakkuti aliye mwana kuti wa welera kuyambonkhala mng'anda ya awisi monga nthawi ya usikana, angalye kucokela mu vakulya va awisi. Koma paliye osafumila mu banja la wansembe angalye cakulya ca mng'anda ya wansembe.14Ngati munthu walya cakulya cituba mosaziba, ofunika kulipila wansmebe; ofunika kuikapo kamozi pali vili faifi no bwezera kwa wansmebe. 15Banthu ba Israeli sofunika kunenela pa vinthu vituba vabanyamula palulu kupeleka kwa Yehova, 16na kubapanga kunyamula ucimo cati cibapange kusushiwa kulya vakulya vituba, pakuti neo nine Yheova nubapanga kunkhala atuba.17Yehova elabila na Mose, eciti 18"labila na Aroni na bana bake analume na banthu onse ba Israeli. Unene kuti kwa beve, 'Mu Israeli aliyense, kapena owela onkhala mu Israeli, ngati mwapeleka nsembe- ngati nikukwanilisha lumbilo kapena copeleka ca ulele, olo kupeleka kwa Yehova nsembe yoshoka, 19ngati yavomelewa, mufunika kupeleka ng'ombe yanalume ilye kadontho, mbelele olo mbuzi.20Osapeleka nsembe ili na madontho. Sinizaivomela m'malo mwanu. 21Aliyense opeleka nsembe ya ciyanjano kufumila pa gulu la ng'ombe kapena mbelele kwa Yehova ku kwanilisa lumbilo, kapena copeleka caulele, yufunika kuba ilye cikema kuti ivomelewe. Pasankhale cilema ciliconse pa nyama iyo.22Osapeleka yama zakufukwa menso, zolemala, zili na vomela-mela, vilinda na mphele. Osapeleka izi kwa Yehova kunkhala nsembe yamuliro paguwa. 23Mungapeleke copeleka caulele nkhabi kapena mbelele yolemela olo itontho, koma copeleka monga ico sicizavomelewa kwa lumbiro.24osapeleka nsembe kwa Yehova copela copeleseka, kuphwanyika, kung'ambika kapena yothenew. Osacita ivi mucalocanu. 25Osapeleka buledi kwa Mulungu wanu kufumila mu kwanja la mulwendo. Vobeta volemala na ulema mkati mwake, zilondelelewe lini kwa mweo'"26Yehova elabila na Mose nakuti, 27"ngati mwana w ng'ombe olo mbelele olo mbuzi wabadwa, yufunika kunkhala masiku seveni ikali na anyina. Kucokela pa masiku eiti kuluta kusogolo ingavomelewe kunkhala nsembe ya copeleka copangiwa na muliro kwa Yheova.28Osapaya ng'ombe kapena mbelele pamozi na mwana wake, pa siku limozi. 29Ngati mupeleka nsembe ya ciyamiko kwa Yehova, mufunika kupeleka mu njira yovolezeka. 30Yufunika kulyewa siku lamene ili layapelekewa. Osasiyako mpaka m'mawa siku lokonkhapo. Nine Yehova.31Teto mukosunga malamulo bangu na kucita Nine Yehova. 32Osaneneza zina langu lituba. Nufunika kuzindikiliwa na banthu ba Israeli. Nine Yehova nubapanga atuba, 33nekufumyani mu calo ca Igipito kuti nibe Mulungu wanu: Nine Yehova."
1Yehova elabila na Mose: 2"labila na banthu ba Israeli nakuti kuli beve, 'aba niye masiku osankhika a phwando kwa Yehova, ya mufunika kuyasunga monga kukumana kutuba; ni masiku ya cikondwelero cangu yakabili kabili.3Munga sebenze mu masuku sikisi, koma siku la seveni ni sabata yopumula, msonkhano utuba. Mufunka lini kucita nchito iliyonse cifukwaa ni sabata ya Yehova mu malo yonse yumunkhalamo.4Ivi niye visangalalo vosankhika va Yehova, msonkhano utuba umufunika kuulasa pa nthawi yoikiwa: 5Mu mwezi woyamba, pa siku la nambala fotini la mwezi pa kuonekela kwa mwezi, ni siku la pasaka ya Yehova. 6Pa siku la nambala fifitini la mwezi wamene uyo ni siku la mhwando la siku la buledi uliye cofufumisha la Yehva.Kwa masiku seveni mukokulya buledi ulye cofufumisha.7Pa siku loyamba mufunika kuzioatula kuunjikana pamozi; musaciite nchito iliyonse mwa nchito zamucita kabili-kabili. 8Mukopeleka copeleka ca cakulya kwa Yehova masiku seveni. Siku la seveni ni ssiku la msonkhano wozipatula kwa Yehova na pasiku ili musagwire nchito zamugwira kabiri-kabiri.'"9Yehova elabila na Mose, eciti, 10"labila na banthu ba Israeli na kuti kuli beve, 'ngati mwafika mu calo cati nikupaseni, ngati mwavuna vokolola vake, apo mufunika kuleta mtolo wa va m'munda voyamba kuca va nsele kuli wansembe. 11Akanyamule mtolo wa nsele pamenso pa Yehova nakuzipeleka kuli eve, ivomelewe m'malo mwanu. Apa ni pasiku la sabata ikapita wonse aunyamule na kileta kuli neo.12Pa siku lamunyamula mtolo wa mbeu nouleta kwa neo, mufunika kupeleka mwana wa ng'ombe ali na caka cimozi aliye cilema monga nsembe yoshoka kwa Yehova. 13Copeleka ca mbeu cufunika kunkhala magao abiri pali vili teni va efa va fulaulowogaya bwino wosakanizya na mafuta, copeeka copanga pa muliro kwa Yheova, yufumya fungo konzuna bwino, noikapo cakumwa copeleka ca vinyu, na folo ya hini. 14Musalye na buledi, osaocha kapena mbeu zibisi, mpaka siku limozi pamuleta copeleka ici kwa Mulungu wanu. Ili linkhale laulo la cinkhalire pa banthu banu mumikoka, mu malo yonse yumunkhala.15Kuyambila pa siku ikapita sabata- ili niye siku lamweleta mtolo wa mbeu monga copeleka coyangalazya- mubelenge mssabata seveni ozula. 16Mufunika kubalenga masiku fifite, inkhala siu yakapita masabata yali seveni. Mufunika kupeleka copeleka ca mbeu za nyowane kwa Yehova.17Mukolet kufumila ku mang'anda kwanu ma buledi abiri opangiwa ku copeleka ku magao abiri pali teni ya efa. Zufunika kuoalngiwa na fulaulo wogaya bwino, woikiwa mu uvuni woikako cofufufmisha; Inkonkhala copeleka coyangalazya coyamba kuca kwa Yehova. 18Mufunika kuleta mabuedi seveni na mwana wa ng'ombe laiye dontho, kankhunzi kamozi katontho, na mbelele zibili. Zufunika kunkhala nsembe yoshoka kwa Yehova na mbeu ya copeleka na zakumwa zopeleka, copeleka copangiwa na muliro ndipo cufumya kafungo kabwino kwa Yehova.19Mufunika kupeleka mbuzi imozi ya cokhululukira macimo, mbelele zibili zinalume za caka cimozi ya copeleka, monga copeleka ca ciyanjano. 20Wansembe ofunika ku zuyangalazya pamozi na buledi wa copeka ca voyamba kuca kwa Yehova, na kuzileta kuli eve ngati copeleka pamozi na mbelele zibili. Zikabe zopeleka zituba kwa Yehova za wansmebe. 21Ufunika kunenela pa ici pa siku lamene ilo. Kukonkhala msonkhano utuba, musagwire nchito wamba. Iyi inkhale lamulo lacinkhalire pakati pa banthu na mikoka na m'malo mumunkhala.22Ngati mwavun vam'munda mwanu, osacoselatu vonse na m;makona mwa minda yanu, osacosa na tosakosa mu zovuna zanu. Mukosiyako cifukwa ca bala osauka na alwendo. Nine Yheova Mulungu wanu'"23Yehova elabila na Mose, eciti, 24"Labila na banthu ba Isralei na kuti, 'mu mwezi wa seveni, pa siku loyamba la mwezi ikayambe kunkhala siku yopumula kwa mweo, cikumbuso colizya lipenga na msonkhano utuba. 25Musakate nchito wamba, mufunika kupeleka nsembe yopangiwa pamuliro kwa Yehova.'"26Yehova elabila na Mose eciti, 27"lomba siku la nambala teni mu mwezi uno wa seveni ni siku la citetezo. Lufunika kuba msonkhano utuba, ndipo mufunika kuzicepesa mweka na kupeleka nsembe yamuliro kwa Yehova.28Musagwire nchito iliyonse pa siku ilo cifukwa ni siku lacitetezo, kuzipeleka mweo mweka kwa Yehova Mulungu wanu. 29Aliyense osazicefya pa siku ilo ofunika kucosewa pakati pa banthu bake.30Aliyense ogwira nchito pa siku ili, neo, Yehova, nizamuononge kumufumya pakati pa banthu bake. 31Musagwire nchito ya mtundu uli wonse pa siku ilo. Ili linkhale lamuro la cinkhalire pakati pa banthu boonse mikoka na m'malo monse mwamunkhala. 32Siku ili lufunika kunkhala siku la sabata siku lopumula, na kuzucefya mweo mweka siku la naini la mwezi mcingulo. Kucokera usiku kufwika usiku mukosamala sabata lanu.33Yehova elabila na Mose, eciti, 34"labila na banthu ba Israeli, kuti, pa siku la namba fifitini ya mwezi wa namba seveni ikonkhala phwando ya misasa ya Yoeha. Ikotola masiu seveni.35Pa siku loyamba ni siku la msonkhano lituba.Musagwire nchito zamucita kabili-kabili. 36Pa siku la seveni mufunika kupeleka nsembe yopangiwa pa maluiro kwa Yhova. Pa siku la eiti kufunika msonkhano utno, na kupeleka nsembe ya pamuliro kwa Yehova. Msonkhano wopatulika, musagwire nchito zamugwire kabili-kabili.37Aba niye ma phwando osankhika kwa Yehovaamene mufunika kunenela pamsonkhano utuba kupeleka nsembe yamuliro kwa Yheova, nsembe yoshoka na copeleka ca mbeu, copleka cakumwa cilicpnse p siku iliyonse. 38Maphwando aba zankhale yoonjezera pa sabata ya Yehova na mphaso zanu, zolumbira zanu zonse na zopeleka zaulele zamupeleka kwa Yehova.39Pa nkhani ya phwando ya msasa, pa sikunla fifitini mwezi wa seveni, ngati mwaleta pamozi zovuna znu mu calo canu, mufunika kusunga phwando ili kwa Yehova kwa masiku seveni siku loyamba mupumule, na siku ya eoiti mupumule.40Pa siku loyamba mukotola vipaso vokongola ngak kucokela mu vimiti vanu, misambo ya pamu, na misambo ili na vishahsa ngako ya vimiti votimba, kucokela m'mikolo mukoyanda nosangalala kwa Yehova Mulungu kwa masiku seveni. 41Masiku seveni caka cili conse, mufunika kusangalala na phwando kwa Yehova. Ili linkhale lamuro lacinkhalire pa banthu banu onse, mikoka na m'malo monse mwamunkhala. Mufunika kusangalala mphwando mu mwezi wa seveni.42Mukonkhala mu misasa itontho-itontho kwa masiku seveni. Onse ebadwira mu Israeli ofunikankhal mu misasa itontho-itontho kwa masiku seveni. 43Kuti mibadwe yanu, mikoka yokonkhapo, ingaphunzire mwenepangira banthu bamu Israeli kunkhala mumisasa monga iyi penebafumya mu calo ca Igipito. Nine Yehova Mulumgu wanu. 44Mu njira iy Yehova euzya banthu ba Israeli ma phwando osankhika kwa Yehova.
1Yehova elabila na Mose, eciti, 2"lamula bana ba Isralei kuti baniletele mafuta oyenga bwino becicosa ku olivi kuti yasebenz mu nyale, kuti kukonkhala kutuba nathawi zonse.3Kunja kwa ketani pangano likayonenewa mu tenti yokumanamo, Aroni ofunika mopitilira, kucoka mcingulo mpaka m'mawa, kusunga nyale yoyaka kwa Yehova.Ili linkhale lamulo lacinkhalire pakati pa mibadwe ya banhtu onse. 4Mkulu wansembe ofunika kusunga nyale yoyaka nthawi zonse pamenso pa Yehova, nyale ili pa coikapo ca golide wapululu.5Ufunika kutola fulaulo wopela bwino nopanga mabuledi ali twelufu na weve. Pofunika kuba magao abili pali teni ya efa mu buledi umozi. 6Muike bukedi mumizela iviri, sikisi mu mzela umozi, pa thebulo la golide woyenga bwino kwa Yehova.7Mufunika kuika zonunkhila pambali pa mzela ukiwonse wa buledi kunkhala copeleka copanamila. Conunkhilisha ici cishokewe kwa Yehova. 8Sabata iliyonse mkulu wansembe ofunika kuika buledi pamenso pa Yehoava m'malo mwa banthu ba Isralei cinkhale cizindikiro ca cipangano camuyaya. 9Copeleka ici nicha Aroni na bana bake analume, ofunika kulya m'mlo atuba, pakuti ni gao la copeleka ca Yehova copangiwa na muliro."10Lomba vecitika kuti mwana wa mzimai waci Israeki wisi enze mu Aigupto, eluta pakati pa Isralei. Mwana mwanalume wa mzimai wa ci Israeli eusha ndeo nakunyata mwana mwanalume wa ci Israeli mu misasa. 11Mwana mwanalume wa ci Israeli enyoza zina la Yehova naku tembelera Mulungu, banthu bemuleta kwa Mose, zina la anyina enze Selomiti, mwana mwanakazi wa Dibiri, kufumila mu mtundu wa banthu ba Dani. 12Bemusunga mu malo a milandu mpaka Yehova ebauzya eka cofuna cake kuli beve.13Yehova elabila na Mose, kuti, 14"mtoleni munthu watembelera Yehova kunja kwa msasa. Bonse bemumvwa baike manja bao pamutu pake ndipo mzinda onse umponye myala.15Ufunika umasulire ku bana ba Isralei kuti, 'aliye wotembelera Mulungu wake ofunika azinyamulire yeka kulakwa kwake. 16Uyo onyoza Yehova ofunika kupaiwa ndithu. Mzinda wonse ufunika kumponya myala, ankhale mulwendo kapena nzika yobadwila mu Israeli. Ngati aliyense onyoza zina la Yehova, ofunika kupaiwa.17Ngati munthu wapaya munthu muyake, naye ofunika kupaiwa. 18Ngati aliyense wapaya nyama yamuyake, ofunika kuilipla, camoyo pa camoyo.19Ngati munthu wata munthu wakunkhala naye pafupi, cufunika cicitike kuli eve cecitika kuli muyake. 20Cilema pa cilema, linso pa liso, lino pa lino. Monga mwanapangila ulema ku muyae, coteto na kuli eve. 21Aliyense opaya cobeta ca muyake ofunika kulipila, ndipo aliyense opaya munthu naye apaiwe.22Mufunika kunkhala na lamulo limozi kwa onse mlwendo na nzika yebadwila mu Israeli, pakuti nine Yehova Mulungu wanu.'" 23Teto Mose elabila na bana ba Isralei, ndipnbantu befumya munthu kunja kwa msasa, wamene etembelera Yehova. Bemuponya myala. Banthu ba Israeli becita lamuro la Yehova kwa Mose.
1Yehova elabila na Mose pa lupili la Sinai, eciti, 2"labila na banthu ba Israeli na kuti kuli beve, 'mukayowela ku calo cinakupasani , niye kuti calo cufunika kusunga sabata kwa Yehova.3Mukocala m'minda yanu kwa zaka sikisi, na pazaka sikisi mukothenela mbeu na kuvuna kuika pamozi. 4Koma mu caka ca seveni, siku la sabata lopumula lufunika kulikonkha sabata kwa Yehova. Osacala minda yanu olo kuthenela mbeu zanu.5Osaika siku la covuna la comela ceka, na kuti osaika siku la kuyovuna vipaso vomela vosathenela misisi. Ici ni caka ca mpumulo ku calo. 6Comela ciliconse pa nthaka yosakonza mu caka ca sabata cinkhale cakulya kwa neo. Weo, na banchito analume na anakazi, banchito ba ganyu na alwendo onkhala na weo bangavune vakulya, 7na vibeto vako na nyama zamsanga zingalye vili vonse nthaka vayafumya.8Mufunika mukofumyako zaka seveni za sabata, niye kuti, ka seveni zaka seveni, kuti kukonkhala zaka seveni zamasabata, zonse pamozi ni zaka fote naini. 9Mufunika mukolizya lipenga mokuwa kulikonse pa siku la teni mu mwezi wa seveni. Pasiku lolapa mufunika kulizya lipenga mu calo conse.10Mukoika pa dela caka ca fifite kwa Yehova na kunenela mtendele mu calo conse na onkhalamo bake. Inkhale Jubili kwa neo, mwakuti katundu na akapolo bofunikowelela ku mabanja bao.11Caka ca fifite ni jubili kwa mweo. Osacala mbeu kapena kuika siku lovuna. Lyani kalikonse kozimelela keka, na kuika pamozi vipaso vomela na vosathena misisi. 12Pakuti ni jubili, niyoyenela kwa mweo. Mufunika kulya vakulya vozimelea veka kunja kwa minda.13Aliyense akowezya pa katundu wake mu caka ca Jubili. 14Ngati wagulisa malo kwa mnansi wako kapena kugula malo kuocokela ku mnansi wake, osalabila wenye kapena kucitila ciipa.15Ngati wagula malo ku mnansi wako, ganizilapo pa nambala ya zaka na mbeu zingavuniwe kuyofwika pa jubili yokonkhapo. Mnansi wako ogulisa malo nae ofunika kuganizilapo. 16Nambala ikulu ya zaka kufwika pa jubili yokonkhapo yuonjjera mtengo wa malo, namabala itontho ya zaka kufwika pa jubili yokonkhapo yucepa mengo, cifukwa nmabala ya zovuna za malo zucosela mwine wagulaikaliyofwika jubili yokonkhapo. 17Musanamane wenye kapena kucitilana ciipa na muyako; m'malo mwake, mufunika kulemekeza Mulungu wanu, pakuti nine Yehova Mulungu wanu.18Kamba ka ici mukokumvwa kulabila kwangu, sungani malamulo bangu, na kuyacita. Apo munkhale na moyo mu calo motetezewa. 19Nthaka ikofumya zbala, mukokulya na kukuta nakunkhala mcitetezo.20Mungalabile kuti, "tikolyanji mu caka ca namba seveni? onani, sitingacale na kuvuna mbeu zasu." 21Nilamulire daliso langu kuwera pali mweo mu caka ca namba sikisi, ikofumya vovuna vinyinji vokwanila pa zaka zitatu. 22Mukocala mu caka ca nmba eiti na kupitilizya kulya vocoka mu zaka zakuvuli na vakulya vimwesunga. Mpaka vovuna vamcaka ca naini vawela, mukokulya vakulya vufuma ku vimwesunga zaka zakuvuli.23Malo asagulisiwe ku munthu wacinkhalire wanyowane, cifukwa malo nibangu. Monse nimwe alwendo ndipo osankhalisha pa calo cangu. 24Mukoyanganila danga loombolewa mu malo onse amwapeza; kukolola kuti malo aguliwe soti na bene bemwegulako. 25Ngati mu Israeli muyako wasauka pa cifukwa ici wagulisa katundu uyake, niye kuti anansi bake apafupi awele na kuombola katundu wa wagulisa.26Ngati aliye mnansi omuombolela katundu, koma walemera nakuti okwanisha kuombola, 27angabelengele zaka kucoka pa nthawi malo pecigulisiwa nolipila nadalama zosalako kwa munthu enze gula malo. Apa angawele ku katundu wake. 28Koma ngati okwanisha lini kuzitolela malo kwa eve eka, niye kuti malo ankhalilie m'manja mwa wamene ula eyagula malo mpaka caka ca jubili. Pa caka ca jubili, malo owelera kwa ula egulisa malo, na mwine oyamba atole katundu wake.29Ngati munthu wagulisa ng'anda matauni ili na cipupa, angaigule soti mcaka cimozi kufuma piyegulisiwa. Kwa caka cimozi ca nthu-nthu ali na danga yoombola. 30Koma ngati ng'anda yuombolewa lini mkati mwa caka, niye kuti ng'anda ili mu tauni ya cipupa inkhale cinkhalile katundu wa ogula na mbadwe wake. Isawezyewe mu caka ca jubili.31Koma ng'anda zakuminzi ziliye vipupa zikotolewa kuti zeve ni malo ba munda. zingaombolewe, zufunika kuwezyewa mu caka ca jubili. 32Koma ili zili teti, ng'anda za Levi zingaombolewe nthawi iliyonse.33Ngati aliyense mwa a Levi aliyoombele ng'anda yecigulisa, na kuti ng'anda yecigulisa ili ku tauni niye kwa ilili yufunika kuwezyewa mu caka ca jubili, pakuti mang'anda ya mumatauni ya a Levi ni katundu wao pakati pa banthu ba Israeli. 34Koma minda yozungulila matauni yangagulisiwe lini pakuti ni katundu wacinkhalie wa a Levi.35Ngati nzika muyako wasauka, kuti okokwanisha lini kuzilyesha eka, umuthandize mwaungathandizile mulwendo olo munthu onkhala monga ni wakuyake pakatipanu. 36Osaonjezela malipilo kapena kuyesa kupanga phindu pa eve munjira iliyonse, koma lemeka Mulugu wake kuti mnansi wako apitilile kunkhal na weo. 37Usampase nkhongole ya ndalama na kuikilapo malipilo palulu, kapena kumugulisa vakulya kuti uzipelapo phindu. 38Nine Yehova Mulungu wanu, ekufumyani mu calo ca Igipito, kuti akakupaseni calo ca Kenani, na kuti ninkhlale Mulungu wanju.39Ngati nzika muyako wasauka nakuzigulisa yeka kuli weo, osampanga kuti akosebenza monga nikapolo. 40Mtole ngati waganyu. Akonkhala monga ni ula onkhala na weo kanthawi katontho. Atumukire na weo mpaka caka ca jubili. 41Apa agalute kufuma kuli weo, na bana bake na eve, awelele ku banja lake na kukatundu wa ausu wake.42Pakuti ni azitumiki bangu binefumya mu Igipito. sazagulisiwa monga akapolo. 43Musabalamulire mwaukali koma kulemekeza Mulungu. 44Monga pa akapolo bako na anakazi, bewecosa ku maiko nakuti wankhala unkhala nao, ungagule akapolo kuli beve.45Ungagule soti akapolo kwa alwendo onkhala pakati panu kucokela ku mibadwe ili na mweo, babadwila mcalo canu, ndipi bangankhale katundu wako. 46Unga ike kuti akapolo aba angankhale cosiliila bana bako ngati waluta, kusunga katundu, na kubapanga akapolo ba umoyo wonse, koma osalamulia pakati pa anansi bako banthu bamu Israeli mwaukali.47Ngati mulwendo olo munthu onkhala na weo kathawi katontho walemela, nakuti m'mozi mwa Israeli muyako wasauka na kuzigulisa eka ku mulwendo, kapena ku m'mozi mwa mibadwe yacilwendo, 48pavuli pakuti nzika muyako mu Israeli bamugula, angaguliwe nomuwezya. Muyakine m'banja mwake angamuombole.49Nagankhale amalume bake, mwana wa amalume bake mwanalume, omuombola eve, kapena aliyense ali mumbadwe. Kapena ngati walemela, angaziomole eka. 50Ofunika kutondelana namunthu emugula; ofunika kubelenga aka kucokela pezigulisa eka mpaka caka ca jubili. Mtengo woombolela ufunika kupezeka posunga malipilo na mtengo waganyu, pa nambala ya zaka angapitilizye kusebenzela emugula eve.51Ngati zaka zikaliko zinyinji kufwika caka ca Jubili, ofunika kulipila ndalama yoasalako pa mtengo woombolela kulingana na zaka zake. 52Ngati pali tyala zaka zitontho kuti caka ca Jubili cikwanile, ofunika kutondela na wamene emugula kuonapo pa zaka zasalila kufwika caka ca Jubili, ofunika kulipila coombolela mukusunga nambala ya zaka.53Ofunika kutolewa ngati munthu olembewa nchito caka na caka. Muonensheshe kuti otolewa lini mwaukali. 54Ngati aliye ombolewe mu njira izi, niye kuti asebenze mpaka caka ca Jubili, eve na bana bake. 55Kwa neo banthu ba Isralei ni ba nchito. Ni azitumiki bangu benefumya mu calo ca Igipito. Niine Yehova Mulungu wanu.
1Musapange mafano, kulemekeza cosema, kapena mphompho ya mwala, ndipo musaike mwala wosema mu calo canu nakuugwadila, pakuti nine Yehova Mulungu wanu. 2Mufunika mukosunga sabata nolemeka nanda yangau. Nine Yehova.3Ngati muyenda mu malamulo bangu na kusunga malamulo bangu na kumvwila beve, 4niye kuti nikokupasani mvula mu nthawi yake; nthaka ikocosa zobala, na vimiti vam'munda vikobala vipaso.5Nthawi yako yotondola ikopitilila nthawi yako yovuna, ndipo kuvuna mpesa ikopitilila nthawi yocala.Mukokulya buledi nokuta na kunkhala otetzewa pamupanga munzi mcalo canu. 6Nikopasamtendele mu calo; mukolala kuliye comucitishani mantha. Nikafumye nyama ziipa ngako mcalo canu, ndipo lupanga likapetemo lini mcalo canu.7Mukopilikisha adani banu, nakupona pamenso panu na lupanga. 8Muli faifi mukopilikisha banthu handiledi, muli handiledi mukopilikisha teni sauzande; adani banu akopona pamenso panu na lupanga.9Nikolanga mweo nacifundo nopanga mweo kuba ovyalana nokupakishani; ninkhazikishe pangano pakati pa mweo na neo. 10Mukokulya vakulya vesunguwa kale-kale. Ukokulya vakulya vakale cifukwa ukofunika malo oikamo vovuna vanyowane.11Niike kacisi pakati nanu, ndipo nikuzondelini weo. 12Nikayende pakati panu ndipo nikabe Mulungu wanu, ndipo mukabe banthu bangu. 13Nine Yehova Mulungu wanu, ekufumyani mu calo ca Igigpito, kuti musabe akapolo bao. Naphwanya mitanda ya unyolo wanu nakukupangani kuti mukoyenda monyolaka.14Koma ngati munimvile lini, nikakayakonkhe lini malamulo yonse aya, 15ndipo ngati mukana manenelo bangu nakuphwanya malamulo bangu, kuti musakonkhe malamulo bangu onse, koma kumphwanya pangano-16Ngati mucite ivi vinthu niye kuti nicite ivi kwa mweo: nilamulire mantha pa mweo, nthenda na kuphwanya mubili kwati kuononge menso ndipo nifumye moyo wanu kukocala mbeu paliye kanthu, cifukwa adani banu ba kokulya vovuna vanu. 17Nifumye nkhope yangu pali weo, ndipo ukonkhala ogonjesewa na adani bako. Banthu okuzonda akokulamulira, ndipo ukobathaba, napamene paliye okupilikisha.18Pa vuli pa ivi vonse ngati munimvwila lini, niye kuti nikupaseni cilango ca muyeso k seveni pamacimo banu. 19Nikuzophwanya kumeka kwanu m'mphamvu zanu, nikuzopanga mtambo pali mweo monga ni nsimbi na calo canu monga ni msangalabwe. 20Mphamvu zanu zikosebenzeshewa paliye kanthu, cifukwa nthaka yanu ikocosa lini vovuna, na vimiti va calo sivikobla vipaso.21Ngati muyenda mokangana na neo na kusamvwila, nilete mphepo yopitilira muyeso wakaseveni pali mweo, kukinganizya na macimo banu. 22Nitume vinyama vamsanga pali mweo, vati vikokulyelani bana banu, kuononga vobeta van, nopanga mweo kucepa mu nambala kuti miseu yanu inkhale kiliye banthu.23Ngankhale ivi vacitika mukalukana ciweruzo cangu ndipo mukalupitilizya kuyenda mosushana na neo, 24nane nikayende mosushana na mweo, ndipo neo neka nikakulangeni kali seveni kamba ka macimo banu.25Nilete lupanga lati lilete bwezela pophwanya pangano. Muunjikiwe pamozi mu matauni banu, ndipo nitume nthenda pakati panu uko, na kupelekewa m'manja mwa adani banu. 26Ngati natenda njira kufuma vakulya vanu, azimai teni akokwanilisha kupanga buledi mu citofu cimozi, akokugabilani buledi wopima. Mukokulya koma osakuta.27Ngati mukumvwa lini olo pali ivi vinthu, koma mupitilizya kkuynda mukusamvwa kwa neo, 28niye kuti na neo niyende mosushana na mweo mu kukali, nikupaseni cilango camuyeso wa kaseveni pa macimo banu.29Mukolya nyama ya bana banu analume; mukokulya nyama ya bana banu anakazi. 30Niononge malo banu apalulu, kuwisha maguwa bansembe, notaya vitanda pa vitanda va tumilungu, nakuti neo neka nikulesheni mweo.31Nisinthe ma tauni banu kunkhala matongwe nakuononga ma chechi banu. Ninkhale lini okondwela na nsembe ya zopeleka zanu. 32Nivutishe calo. Adani banu bati bakonkhala mwamene bakodabwa namavuto. 33Nikumwazyileni pakati pacalo, ndipo nifune lupanga langu nikankhani mweo. Calo cangu cikhale cosiiwa na matauni yankhale matongwe.34Calo cikosangalala na masabatabake malinga calo cunkhala cosuliwa ndipo mweo muli mu calo ca adani banu. Mu nthawi iyi, calo cipumule nakusangalala na masabata bake. 35Malinga cunkhala cosuliwa, cinkhale na mpumulo, wamene uli mpumulo wkaliyonkhalopo nawo na masabata banu. 36Kwa mweo mwati musale mu calo ca adani banu, nitume mantha mumtima mwanu kuti olo congo ca litepo lugunduzika na mphepo likuyfyani, nakuthaba monga muthaba lupanga. Mukapone, pamene kuliye okupilikishani.37Mukokhumudwa na muyake monga kuti mwethaba lupanga, olo kuti pa;liye ukupilikishani. Mukankhale muliye mphamvu pamenso pa dani banu. 38Mukaonongeke pakati pa maiko, ndipo calo ca adani banu, likuzokuononga mweo. 39Bati kasale pakati pa mweo ba onongeke mu macimo bao, mu clo ca adani banu, na cifukwa macimo ya aziusuwanu namwe muonongeke cimozi-mozi.40Koma ngati mulapa na macimo ya makolo banu, na kulakwa kwao pakunkhala osakhulupilika kwa neo, na kuyenda kwao kosushana a neo- 41cepangisha neo kucoka kuli beve na kubaleta mu calo ca adani bao- ngati mitima yao yostendewa yuzicefya, ngati bovomela cilango ca macimo bao, 42ndipo nikuzociika ku maganizo ba cikumbumtima ca pangano na Yakobo, pangano na Isaki, na pangano na Abrahamu; soti na cikumbutima ca calo.43Calo cikuzosiiwa na beve, cinkhale cosangalash na masabata pamene calo cunkhalo cosuliwa kuliye beve. Bakuzolipila cilango ca macimo bao cifukwa bekana kenena kwangu na kupepusha malamulo bangu.44Ngakhale zili teti, pamene pabali mu calo ca adani bao, nibakane lini, kapena kubayofya na kubaononga na kusiya pangano langu na bave, pakuti NineYehova Mulungu wao. 45Koma cifukwa ca beve nikumbuke pangano langu na makolo bao, benefumya mu calo ca Igigpito mu menso mwa vyalo, kuti ninkhale Mulungu wao. Nine Yehova."46Aba niye malamulo, kunenera na malamulo yamene Yehova epanga pakati pa eve na banthu ba Isralei pa lupili la Sinai kupitila muli Mose.
1Yehova elabila na Mose kuti, 2"labila na banthu ba Israeli nakuti kuli beve, 'ngati munthu walumbira mwa pambali kwa Yehova, musasebenzeshe njira izi.3Muyeso woyenera wa mwanalume wa zaka twenti kufwika pa zaka sikisite ni masekeli fifite ya siliva, molinganizya na sekeli wa mukacisi. 4Kwa mwanakazi wa zaka zimozi-mozi muyeso ufunika wa masekeli sate.5Kucokela pa zaka faifi kufwika pa za twenti muyeso oyenera ufunika kukhala ma sekeli twenti, na mwanakazi masekeli teni. 6Kucokela pa mwezi umozi kufwika lpa zaka faifi muyeso oyenera wa mwanalme ni masekeli faifi ya siliva na masekeli atau pa mwanakazi.7Kucokela pa zaka sikisi na kuluta palulu mwanalume muyeso wake woyanela ufunika kunkhala teni na masekeli faifi palulu na mwanakazi masekeli teni. 8Koma ngati munthu olumbira anagalipire muyeso oyenela, niye kuti munthu opasiwa ofunika kupelekewa kuonekela kwa wansembe, nakuti wansembe aike muyeso wa munthu pachula mtengo kwa munthu olumbira kuti akwanilishe.9Ngati walumbira cobeta cololewa kwa Yehova, mbali iliyonse ya cobeta capasiwa cunkhala cituba. 10Munthu asaisinthanishe kapena kuwezya kucosa po yabwino kuikapo iipa pa yabwino, kapena yabwino pa iipa. Ngati wasinthanish cobeta na ciake, zonse zunkhala zituba.11Mwaici, munthu walumbira kupeleka kwa Yehova niyosayenela, niye kuti Yehova aivomele lini, mwaici munthu uyu alte cobeta kuli wansembe. 12Wansembe aipase muyeso, muyeso wapamsika wa cobeta. Mtengo uliwonse wansembe wati aike pa cobeta , uyo niye mtengo wake. 13Ngati ofuna kuombla, niye kuti pamtengo waake aonjezepi faifi mtengo woombelera.14Ngati munthu wapatula ng'anda kunkhala mphaso ituba kwa Yehova, niye kuti wansembe aike muyeso wake wabwino kapena uipa. Mulimonse mwati aikire muyeso, zibe teto. 15Koma ngati mwine waipatula ofuna kuombora, ofunika kuonjezapo faifi pa muyeso wake pa mtengo wo ombolera ndiye kuti inkhale yake.16Ngati munthu wapatula mbali ya malo bake, niye kuti muyeso wake ulinganizyiwe na muyeso wa mbeu yufunikira kucalapo- dengo yabale iyesewe pa fifi masekeli ya siliva.17Ngati wapatula munda waake mu caka ca Jubili, muyeso unkhale wapakati na pakati. 18Koma ngati wapatulira munda wake pavuli pakuti caka ca jubili capita, niye kuti wansembe ofunika kubelengela muyeso wa munda poona namba ya zaka zasalako kufwika pa jubili ikuza kusogolo, muyeso wake ufunika kubwezako.19Ngati munthu wapatula munda wake ofunika kuombola, niye kuti aikepo faifi pa muyeso wake niye pati atole kuti unkhale wake. 20Ngati oombola lini munda, kapena ngati wagulisa munda ku munthu muyake, siungaombolewe soti yai. 21M'malo mwake, munda, ngati bautailira mu caka ca Jubili, inkhale mphaso ituba kwa Yehova, monga munda wapssiwa mwa nthu-nthu kwa yhova. unkhale wa wansembe.22Ngati munthu opatula munda wake wesegula, koama munda uli lini mbali ya malo ba banja lake, 23niye kuti wanse,be apeze muyeso wake kufwika mu caka ca jubili, nakuti munthu uyu ofunika kulipira muyeso pa siku lamene ilo ngati mphaso yoyenera kwa Yehova.24Mu caka ca jubili, munda uwelele kwamene kuli munthu wegulako, mwine wa malo. 25Miyeso yonse yofunika kulinganizya na mpimowa sekeli wa m'nganda ya Mulungu. Twenti gerari pa sekeli limozi.26Kuliye anagapatle coyamba kubadwa pakati pa vbeta, pakuti voyamba kubadwa niva Yehova kale; zibe nkhabi kapea mbelele niz Yehova. 27Ngati nicobeta cosatuba, mwine angaigule soti pamtengo wake, koma faifi palulu ofunika kuikapo. Koma coobeta nicosaombolewa, niye kuti cigulisiwe pa muyeso woikiwa.28Koma kuliye kalikonse munthu kangapeleke kwa Yehova, kufumila pa zonse zalinazo, munthu kapena cobeta, kapena malo ba banja lake, angagulisiwe kapena kuombalewa. Kalikonse kapelekwa nikatuba kwa Yehova. 29Paliye nsembe ingapekewe pa munthu wapekewa kucionongeko. Munthu uyu ofunika kupaiwa.30Ca khumi ciliconse camcalo, mwina ni mbeu zocaliwa pa nthaka pakena vipaso cofumira mu vimiti ni va Yehova. Nivituba kwa Yehova. 31Ngati munthu wa ombola cili conse mwa ca khumi cake, ofuni kuikapo faifi palulu pa muyeso.32Pa cimozi mwa teni ya mbelele kapena ng'ombe, zili zonse zupita munyansi mwa ndodo ya m'busa, limo mwa mateni lipatuliwe kwa Yehova. 33M'busa asasakile zabwino kapena ziipa zibeto, ndipo asasinthishe na ziyake. Ngati wasintha, zonse zibili naila yawasintha zunkhala zituba. Sisingaombolewe.'"34Aya niye malamuro yepeleka Yehova palupiri la Sinai kuli Mose ku banthu ba Israeli.
1Aya niye mau yelabila Mose kwa Israeli onse kusilya kwa Yorodani mcipululu, mcidikha camkolo wa Yorodani molangana na Sufi, pakati pa Parana, Topeli, Labani, Hazeroti. na Dizahabu. 2Nimtunda wa masiku leveni kufumila ku Horebe kupitila njira yaku lupili la Siya kuya ku Kadesi Barniya.3Vicitika mcaka ca fotini, mu mwezi wa leveni, pa siku loyamba la mwezi, Mose elabila na mutundu wa Israeli, kubauzya vonse vecilamulila vokhuzana na beve. 4Apa niye pefuma kunyata Sihoni mfumu ya Amori, onkhala ku Hesidoni, na Ogi mfumu ya Basana, onkhala ku Asitaroti ku Edrei.5Kusilya kwa Yorodani mcalo ca Moabu, Mose eyamba kuulusa malangizo, na kuti, 6"Yehova Mulungu wasu elabila na seo pa Horebe, kuti, 'mwankhala nthawi ikuleni mcalo ici cakumalupili.7Chungulukani na kuyambapo ndipo mulute ku calo liri kumbali kwa lupili ya Amori na kumalo onse apafupi kwala ku cidikha cakumkolo wa Yorodani, kucalo cakulupili, m'malo amnyansi, ku Negevu, ndipo mnyansi mwa nyanja- mcalo ca Kanani, naku Lebanoni kutali kumkolo ukuleni, Yufrati. 8Langa, naika malo yelumbila Yehova ku makolo banu- kwa Abrahamu, Isaki, na Yakobo- kubapasa na mbeu akuza pavuli pao.9Nelabila namwe pa nthawi ila kuti, 'ningakwanishe lini pa neo neka kukunyamulani. 10Yehova Mulungu wanu wakupakishani, ndipo langani, lero muli ngati ni nyenyezi zinyinji zakululu. 11Lekani Yehova Mulungu wamakolo banu akupangisheni kuba masauzande kupambana mwamulili na kukudalisani monga mwawakulonjezelani mweo!12Koma ninganyamule tyani neo neka katundu wako, volemesha vako, na mikangano yako? 13Tola analume anzeru, analume omvwishisha ndipo analume ambili yabwino ku mtudu wonse ndipo nibaike abe mitu pa mweo.' 14Weniyankha kuti, 'vinthu vimwalabila nivabwino kwa seo kuvita.'15Teto netola mitu ya azisogoleri bako, analume banzelu, ndipo analume ali na mbili yabwino, nakubaika kuba asogoleri pakati panu, akapitao ba masauzande, akapitao ba mahandiledi, akapitao ba mafifite, akapitao ba mateni, na oyang'anila mtundu na mtundu. 16Nelamulila oweruza bako pa nthawi yal, kuti, "mvwani milandu ya pakati panekwanu, na kuweruza moyenela pakati pa mutnhu na mkwao, na mulwendo ali na mweo.17Usaoneshe sankho pamlandu wa aliyense; ukomvwila onse atontho na akulu molingana, Osayopa nkhope yamunthu, kuweruza nikwa Mulungu. Mkangano waoneka olimba kwa weo, ukouleta kwa neo, ndipo nikoumvwa.' 18Nekulamulila pa nthawi yala vinthu vonse vaufunika kucota.19Teyenda kufuma ku Horebe nopita mcipululu cikulene coyofyaceweona munjila mwasu pakuya ku calo ca lupili la Amori. Monga Yehova Mulungu wasu mwetilamulila; ndipo tefwiika ku Kedesi Barniya.20Nelabila namwe, wawela ku munzi wa Amori wakulupili wapasiwa kwa seo na Yehova Mulungu. 21Langa, Yehova Mulungu wako waika malo m'manja mwako, kwela ukalobe nibako, walabila namwe; osacita mantha loko kumvwishiwa ulesi.'22Aliyense wa mweo aciza kwa neo na kunena kuti, 'tiyeni titume analume panthangu pasu, kuti akayendele malo m'malo mwasu, na kuti atililetele mau mwatingabadumile, na kutiuzya maboma mwati akafume.' 23Mau beneikondwelesha neo; netola analumebali twelufu ba mweo, munthu umozi pa mtundu uliwonse. 24Bewelela na kuya ku minzi yakumalupili, nofwika ku kumshambo wa Esikoli, nakuiyendela.25Betola vipaso viyake va kumalo yala m'manja mwao, notiletela seo. Beleta soti mau na kuti, "ni malo yabwino yakutipa Yehova Mulungu wasu.26Koma mukana kudumela, koma mucitira mwano malamulo ya Yehova Mulungu wanu. 27Mukwinyilila mu matenti yanu na kuti, " ncifukwa cakuti Yehova otinyanya cifukwa cake etifumya mcalo ca Aigupto, kuti thwala m'manja ya Amori kuti ationonge seo. 28Tilute kuni lomba? anekwasu apangisha miti yasu kuti timvwe mantha, kuti, 'bala banthunibakulu ssoti nibatali kupambana seo; mabonma bao nibakulu soti yanavipupa vitali vufwika kululu: ciyake, taona bana ba Anaki kula.'"29Ndipo neciti kwa mweo, 'osamvwishiwa mantha, loko kuyopa. 30Yehova Mulungu wanu, onkhala pasogolo panu, akumenyeleni, monga mwecitila vonse mu Aigupto pamenso panu, 31na mwecitila soti mucipululu, mwemweonela Yehova Mulungu wankukunyamulani, ngati mwanalume onyamula mwana wake mwanalume, kulikonse kwemweluta mpaka mwefwika ku malo yano.'32Mweo olo pene mau aba muliye khulupilile Yehova Mulungu wanu, 33eluta pasogolo pa njila yanu kuyokusakililani malo kuti mweo mumange misasa, mu mulilo usiku ndipo mzuba mumukumbi.34Yehova ecimvwa mau banu ndipo ekalipa; elumbila na kuti, 35'cendi paliye m'mozi wa analume aba bambadwo wocimwa uyu wati aone malo aweme benelumbilira kupa makolo banu, 36kufumyapo Kalebe mwana wa Yefune. Akayaone ndipo nikamupe na mabeu zake malo yadyakapo, cifukwa walondola Yehova mokwanila.'37Soti Yehova enikalipila cifukwa ca mweo, kuti, "weo soti ukalobe lini mwala; 38Yoswa mwana wa Nuni, opanama pa menso pako, akalobe mwala; mulimbikishe, ndaba akasogolele a israeli kuyolobamo.39Kupitilizya, bana bako atontho, beweciti akakhuziwe, baliye nzeru zoziba vabwino na viipa- bakalobe mwala, kwa beve nikabape malo, ndipo bakalobemo. 40Koma kwa weo, welela na kuya ulwendo wakuyaku cipululu kupitila kunyanja ya matete.'41Ndipo mweyankha na kuti kwa neo, 'tacimwila Yehova; tilute kuyonyata nkhondo, ndipo tilondole zonse zawatilamulila Yehova Mulungu wasu kuzicita. 'Aliyense mwanalume mwa mweo anyamule vida vake vankhondo, ndipo mwenze okonzekela kuyoduma calo ca kulupili. 42Yehova eciti kwa neo "bauzye kuti, Musadume ndipo musanyte cifukwa nibe lini na weo, ndipo mugonjesewe na adani banu.'43Nelabila namwe mnjila yoteti, koma aliye kumvwe, wepandukila malamulo ya Yehova; mwenze na mwano na kudumela bala benzonkhala kumalupili. 44Koma ba Amori, benzonkhala mcalo cila cakulupili, bekufumilani nokupilikishani ngati nzimu, nokuwishani pansi ku Seiri, kutali caku Horima.45Mwewelela kuzolila kwa Yehova; koma Yehova aliye kumvwe kulila. 46Teto mwenkhala ku Kedesi masiku anyinji, masiku onse bemwenkhala kula.
1Ndipo tewelela noyambapo ulwendo wasu kupitila mcipululu kunjila yaku nyanja yamatete monga mwelabilila Yehova kwa neo; tezweta lupili la Seira kwa masiku anyunji. 2Yehova elabila nane kuti, 3'wazuluguluka lupili ili kwa nthawi itali; cungulukila ku m'mpoto.4Lamulila banthu, kuti, "mupitile mu malile ya azinekwanu, bana ba Esau, onkhala ku Seira; bankhale na mantha na mweo. Moteto nkhalani na chelu kuti 5musayambane nao, pakuti nikupeni lini malo yao yaliyonse, yai, Osakwanila loko nsonga ya kwendo kudyakamo; ndaba nepaa lupili ya Seira kwa Esau ngati coloba cake.6Mukagule cakulya kwao na ndalama, kuti mukaluye; mukagule soti manzikwa beve na ndalama, kuti mukamwe. 7Pakuti Yehova Mulungu wanu wakudalisani mu nchito zanu zilizonse za manja banu; waziba mayendedwe banu onse mcipululu cino cikulu. Pa zaka fote Yehova Mulunguwanu wankhala na mweo, ndipo muliyesopo kanthu.'"8Teto tepitilako kwa anekwasu , akubanja ya Esau onkhala ku Seira, kutali na mseu waku Araba, kufuma ku Elati nakufuma Ezioni Gebera. Ndipo tewelela nakupitila njira yaku cipululu ca Moabu.9Yehova elabila nane, "usavutishe Moabu, ndipo usanyatane nao ku nkhondo. Pakuti nukupe lini nthaka yake kuti ibe yako, cifukwa napasa Ari kwa bana obadwa kuvuli ba Loti, monga coloba cao.'10(Ba Emiti bezonkhalako kale, banthu bamphamvu, banyinji, ndipo batali ngati ba Anaki; 11aba soti otolewa kuba a Refaimu, monga ba Anaki; koma a Moanu obaita kuti ba Emiti.12Ba Hori benkhalako ku Seiri kuvuli, koma bana ba Esau ebagonjesa. Ebaononga kale kale nakuyonkhala mu malo bao, Monga mwecitila Israeli nthaka ya coloba cake yebapa Yehova.)13'"Lomba nyamuka nukuya kutaukila ku doko ya Zeredi.' Teto tetauka doko la Zeredi. 14Lomba masiku yatefuma ku Kedesi baniya kufwika petetauka doko la Zeredi, yenze zaka sate eiti. Yenze nthawi yala kauti mbadwo wonse wa analume ofwikapo kunyata nkhondo wetisiya, monga mwelumbilila Yehova kwa beve. 15Moonjela, kwanja la Yehova kwenzoshuna na mbadwo uyu kuti abaononge kufuma pa banthu mpaka usile.16Teto zecitika, pesila onse analume bakuti banganyate nkhondo besila nakufwa pakati pa banthu, 17teto Yehova elabila naneo, kuti, 18'ufunika kupitilila Ari, malile ya Moabu. 19Mukayofwika pafupi molangana na banthu ba Amoni, musabavute olo kunyatana nao; pakuti nikakupe lini malo aliyonse pkati pa banthu ba Amoni ngati coloba, cifukwa nipasa mbadwo wa Loti kuba coloba cao.'"20(Yala soti yotolewa kuba malo ya Refaimu. Ba rafaimu benzonkhala kula masiku ya kuvuli- koma ba Amoni enzobaita kuti ba Zamzumimu- 21banthu bamphamvu, manyinji, ndipo batali monga ni ba Anaki. Koma Yehova ebaononga pamenso pa Amoni, ndipo bekwanisha kubagonjesa na kunkhala mu malo bao. 22Uyu Yehova ecita soti ku banthu ba Esau, benzonkhla ku Seiri, peciononga a hariti kufuma pakati pao, ndipo mbadwo wa Esau webagonjesa na kunkhala m'malo bao mpaka kufwika lero.23Kwa Aviti benzonkhala m'minzi kutali na Gaza, ba Kafitorimu, befumila ku Kafitori, ebaononga nonkhala m'malo bao.)24'"Lomba nyamukani, nkhoyani pa ulwendo wanu, ndipo mupitile mcigwa ca Anoni; langani, napeleka m'manja mwanu Sihoni mu Amori, mfumu ya Heziboni, na malo yake. Yambani kubatola ndipo unyatane naye nkhondo. 25Lero nuyamba kuika mantha na ciophyezo cako kwa banthu bali pansi pa mkumbi; babamvwe mbili yako nakukutumila nakumvwa mantha cifukwa ca mweo.'26Natuma onyamula uthenga kufuma ku Kademati kufwika ku Sihoni mfumu ya Hesiboni, na mau ya mtendele, kuti, 27'lekani tipile mu malo yanu; nupitilila mu mseu ukulene; nipatukile lini ku kwanja la kwendi olo ku kwanja la manjele.28Munigulise vakulya na ndalama, kuti nilye; nipaseni manzi ya ndala kuti nimwe; mulole tyala kuti nipite na mendo yangu; 29monga mbadwo wa Esau wenkhala mu Seiri na Moabu enkhala mu Ari ecitila; mpaka nikapite kutauka Yorodani mu malo yamene Yehova Mulungu wasu etipasa.'30Koma Sihoni mfumu ya Hesiboni, aliye tilole kupitila m'malo mwake, ndipo Yehova Mulungu wanu ekosesha maganizo yake nakulimbikisha mtima wake mopitilila, kuti amgonjese kusebenzesha mphamvu zanu, zawacita siku la lero. 31Yehova elabila na neo, 'langa, nayamba kupeleka Sihoni na malo yake kwa weo; yamba kubatola, kuti unkhale mu malo bake.'32Teto Sihoni ewela notinkila seo, eve na banthu bake onse kunyatana pa Yahazi. 33Yehova Mulungu wassu emupeleka kwa seo ndipo tegonjesa eve na bana bake na banthu bake onse.34Tetola maboma bake onse pa nthawi iyo na kusilizyilatu kuononga boma iliyonse- analume a anakazi na bana atontho; tiliye siye wamoyo. 35Nyama tyala tetol kuba cioneshela casu, pamozi na zooneshela vamboma vetetola.36Kufuma ku Aroeri, ili kosilizyila kwa cigwa ca Arinoni; na kufuma ku boma ili mcigwa, mpaka kufwika ku Giliyadi kwenzevye boma litali kwa seo, Yehova Mulungu wasu eyapeleka m'manja mwasu. 37Kwenze tyala malo yambadwo wa Amoni yamulie luteko, na mabli yamkolo wa Yaboki, na boma ya calo ca lupili- kulikonse Yehova Mulungu kwetililesha kulutako.
1Tewelela na kukwezekela ku njira yaku Basana. Ogi, mfumu ya Basahana, ewela na kutiduma seo, eve na banthu bake onse, kunyatana pa Edrei. 2Yehova eciti kwa neo, "Osabayopa; ndaba nakupa cingonjeso kwa beve na kuika banthu bake onse na malo bake pansi pa ulamuliro wako. Ucite kwa ev mwawecitila kwa Sihoni, mfumu ya Amori, enzonkhala pa Heshoni.'3Teto Yehova Mulungu wasu etipa cigonjeso pa Ogi mfumu ya Bashani, banth bake onse beikiwa pansi pa ualmuliro wasu. timulikha pansi mpaka paliye olo m'mozi mwa banthu bake esalapo. 4Tetola yonse maboma pa nthawi iyi penzevye imozi yonse maboma sikisite yatiliye tole mwa beve- yonse malo ya Arigobi, mfumu ya Ogi ku Bashani.5Aya yenze maboma ya vipupa volimba koma soi vitali, makhomo, na mizati: ivi venze mbali mwa minzi yenzevye vipupa. 6Tesilizya kuononga monga mwecitila Sihoni mfumu yaku Heshiboni. Kusizya kuononga boma iliyonse- analume na anakazi na bana atontho. 7Koma vibeto vonse na katundu wa m'mabomatetola kuba vasu.8Pa nthawii iyo tetola malo m'manja mwa mafumu abili aku Amori, benze kunyansi kwa Yorodani, kufuma kucidikha ca Arinoni kufwika ku lupili la Herimon 9(lupili la Herimoni yuitiwa Sirioni na banthu baku Sidoniya, ndipo ba Amori oiita kuti Seniri) 10na onse maboma bakumshambo, a Giyagi onse, na onse Bashani, kufwika konse ku Saleka na Edirei, maboma yonse ya mfumu ya Ogi ku Bashani."11(Kwa opatulika ba Refami, yeka Ogi mfumu ya Bashani, esala. Langa! badi yake yenze bedi ya simbi. Yenze lini ku Roba, kwenzenkhala mbadwo wa Amoni? yenze itali muyeso wa manja naini, na muufupi muyeso wa manja folo monga mwakupimila banthu.)12Malo aba yetolonda pa nthawi ila- kufuma kwa Aroeri, ayo niyaku mshambo wa Arinoni, na gao ya mbali ya kumunzi wakulupili ya Giliyadi, na maboma yake- nepasa banja la Rubeni na Gadi Yosala kwa 13Giliyadi na onse Bashani, mfumu ya Ogi, nepsa mbadwo utontho wa Manase (gao, lonse la Arigobi nayonse Bashani, malo amozi na amozi eitiwa kuti malo ya Refaimu.14Yairi, wa mbadwo wa Manase, etola yonse mbali ya Argobi ku malile ya Gesuri na Maakati. Eita malo, ba Bashani, pa zina yake Havoti Yairi, mpaka lero.)15Nepasa Giliyadi kwa Makiri. 16Kwa bana ba Rubeni na kwa bana ba Gadi nepasa malo kufuma ku Giliyadi kufwika ku mshambo wa Arinoni- pakati pa mshambo niye pa malile- na kumkolo wa Yaboki, ili ku malile na bana obadwa kuvuli ba Amoni.17Yayake ya malile yake nicidikha ca mkolo wa Yorodoni mu mshambo kufuma ku Kneti kufwika ku nyanja ya Araba 9iyo ni nyanja ya munyu) mpaka kunyansi kwa lupili ya pasiga cakum'mawa.18Nekulamulilani pa nthawi ila, kuti, 'Yehova Mulungu wanu wakupasani malo aba kuti kyatola; weo, analume onse ba nkhondo, akapite oshoma pamenso pa anekwanu, banthu ba Israeli.19Koma anakazi banu, bana atontho, na vobeta vanu (nuziba kuti mulina vobeta vininji) vikankhale m'minzi yanakupani, mpaka Yehova akape mpumulo kwa abululu banu, monga mwa wapasila mweo, 20mpaka nao akatole malo yebapa Yehova Mulungu wanu obapasa kutilila Yorodani; teto mungawelele, mwanalume aliyense wa mweo, ku katundu wanuwanakupasani.'21Nelamulila Yoswa pa nthawi ila, kuti, 'Menso bako banona vonse vamene Yehova wacita ku mafumu aba abili; Yehova akacite cimozi-mozi maufumu yonse kwati mukapitemo. 22Mukabayope lini, pakuti Yehova Mulungu wanu niye amne wati akakunyatileni nkhondo.'23Nelabila na Yehova pa nthawi ila, kuti 24'O Ambuye Yehova, mwayamba kuonesha wachto wanu ukulu wanu na kwanja lanu lamphamvu; niotyanu Mulungu ali kulu loko pansi angacite nchito zolingaa na zamwacita; nazocitika zamphamvu? 25Lekani nilute nukusengani, nakuyoona malo abwino ali kusilya kwa Yorodani, calo cala cabwino cakulupili, ndipo soti Lebanoni.'26Koma Yehova enze ekalipa cifukwa ca mweo;aliye nimvwile, Yehoova eciti kw neo, 'leka ici cibe cokwanila kwa weo- osalabila soti kwa neo za nkkhani iyi: 27nkhoya palulu pa Pisiga na kunyamula menso yako kum'mazulo, kumpoto, kum'mwela, na kum'mawa; langa na menso yako, pakuti ulute lini ku silya kwa Yorodani.28M'malo mwake, lamulila Yoswa na kumulimbikisha, pakuti akalute pasogolo pa banthu aba, nkubalengesha kuti bakalobe mcalo cati ukanone.' 29Teo tenkhala mumshambo wolangana na Beti Peori.
1Aya niye malemba na maweruo yamene yati mukosunga mu calo camene Yehova, Mulungu wa ausuwanu, ekupani mweo kuilandila, masiku onse amene yati mube ba moyo pa calo. 2Mweo mukaononge malo onse amene amitundu enzo pembezelamo milungu yao yati mukalonde, pa malupili atali, pa tumalupili na mnyansi mwa cimuti ciliconse cibisi.3Mufunika kuphwanya maguwa yao, sang'anthani sanamila zao za myala zidunsunswa-zidunswa, na kushoka zifanizo zao. Mufunika kuwisha pansi milungu yao ya wenye na kuononga zina lao kufuma ku malo bala. 4Mufunika lini ku pembeza Yehova mulungu wanu moteto.5Koma ku malo kwamene Mulungu wanu akasankhe kufuma ku mitundu yanu yonse kuikako zin lake, niye kwati kukabe ku malo kwati okonkhala eve, ndipo nikwamene kwala kwati mweo mukalute. 6Nikwamene kwala kwati mukoleta nsembe zanu zoshoka, nsembe zanu, za khumi zanu, na zopeleka za m'manja mwanu, zopeleka za zolumbila zanu, vopeleka vanu vaulele, na mwana wa ng'ombe zanu oyamba na mbelele.7Niye kwati mukalye pamenso pa Yehova Mulungu wanu na kukondwela pa vilivonse vati mweo mukaikeko m'manja banu, mweo na ng'anda zanu, kwekudalisilani Yehova Mulungu wanu mweo.8Muacite vonse vinthu vatucita seo kuno lero; lomba aliyense ocita conse cuoneka bwino m'menso mwake; 9pakuti mukaliye kufwika pa kupumula, ku coloba camene Yehova Mulungu wanu okupani.10Koma pati mukatauke Yorodanona kunkhala mu calo camene Yehova Mulungu wanu ekupasani kuilandila, ndpo akupani mpumulo kufuma ku adani banu onse ozinganla mweo, teto kuti mweo munkhale otetezeka. 11Ndipo kumalo kwati Yehova Mulungu wanu akasankhe kungishe kuti zina lalke linkhaleko- kwamene kwala mweo munkalete vilivonse venekulamulirani mweo; vopeleka voshoka, nsembe zanu, za khumi vanu, na vopeleka vuthiliwa na manja yan, na vonse vosankhiwa va vopeleka vanu pa volumbila vemwe lumbila kwa Yehova.12Mukakondwe pamenso pa Yehova Mulungu wanu- mweo, bana banu analume, bana banu anakzi, banchito banu analume, banchito banu anakazi na a Levi ali mu mulyango mwanu, cifukwa beve aliye gao olo coloba pakati panu.13Mukonjela mweka kuti musathwale vopeleka vanu voshoka pa malo alionse yamuona mweo; 14koma ni kumalo bati Yehova akasankhe pakati pa umozi wa mitundu yanu yati mweo mukathwaleko voleka vanu voshoka, kwamene kwala mukacite vilivonse vanukulamulirani.15Moteto,mupaye na kulya nyama mkati mwa milyango yanu yonse, mwamungafunile, molandila madaliso ya Yehova Mulungu wanu pa vonse vekupani mweo; ocimwa na osacimwa banthu onse angalyengo, nyama monga ya insha na mphoyo. 16Koma musalye ngazi, mukoithila pansi monga manzi.17Musalye mumilyango mwango mwanu kufuma pa vakhumi va mbeu zanu, vinyu wanu walomba, mafuta banu, olo mwana wa ng'ombe zanu oyamba, olo mbelele; ndipo musalye nyama iliyonse, yumuthwala nsembe na vilivonse volumbila vanu vamucita, olo vala vopeleka vanu vaulele, olo vala va vopeleka na manja yanu.18M'malo mwake, mukokulya zeve pamenso pa yehova Mulungu wanu mu malo yamene Yehova Mulungu wanu bati aksankhe- mweo bana banu analume, bana banu anakazi, banchito banu analume, banchito banu anakazi, mlevi ali mu mlango mwanu; mukakondweo pa menso pa Yehova Mulungu wanu pa vilivonse vati mukaikeo manja banu. 19Cenjelani mweo mweka kuti musamukane mlevi mwangankhalile mcalo mwanu.20Yehova Mulungu wanu pati akakulishe malile banu, monga mwekulonjezelani, ndipo mukuti, 'nikalye mnyofu,' cifukwa ca kufuna kwanu kulya nyama, mugalye nyama mwa kufuna kwa moyo wanu.21Ngati malo Yhova Mulungu wanu bati akasankhe kuikako zina lake ni kutali ngako na kwanu, ndipo mupaye ziyakine mwa ng'ombe zanu na mbelele zekupani Yeova, monga mwenekulamulilani; mulye mu milyango yanu monga muufunila moyo wanu. 22Monga mphoyo na ngondo zulyewa, tetomulye; odesewa na osadesewa banthu angalyemolinga.23Tyala musimikzhye kuti musalye ngazi, pakuti ni moyo; musalye nyama na moyo wake. 24Musailye; mukoithila pansi monga manzi. 25Musailye, koteto kuti zibe bwino na mweo, na bana banu ba pavulu panu, pamucita vinthu vabwin m'menso mwa Yehova.26Koma cinthu camene cili ca yehova camuli naco na vopeleka pa voloba vanu- muvitole ivi nakuya ku malo kwamene Yehova esankha. 27Kwamene kula mukothwala vopele voshoka, mnyama na ngazi, pa guwa ya Yehova Mulungu wanu; ngazi ya nsembe yanu akoithila pa guwa ya Yehova Mulungu wanu, ndipo mukokulya mubili.28Langishishani kuti mukuvwa ku mau lonse aba banukulamulilani, kuti zibe bwino na mweo, na banau ba pavuli panu mpaka kale-kele, pamucita camene cili cabwino m'menso mwa Yehova Mulungu wanu.29Yehova Mulungu wanu akayotenda amtundu kufuma pamenso panu, kwati mukalute kulandila beve, na kunkhala mu malo yao. 30Cenjelani mweka kuti musakashiwe kukonkhelela beve, pavuli pa bev kucenekeka kufuma kwa mweo ku kashiwa mwa kufufuza milungu yao, mwa kubakonsha, 'aniitundu aba opembeza tyani milungu yao? nikacite cimozo-mozi.'31Mufunika kupembeza Yehova Mulungu wanu mu njila ila, pakuti ciliconse camene cili conyanyisha kwa Yehova, cinthu cakunyanyisika navo eve- beve becita ivi milungu yao; beve benzoshoka ngankhale bana bao analumena anakazi mu mulilo kwa milungu yao. 32Ciliconse cinakulamulilani, cioneshesheni. Musaikililepo kapena kufumyapo.
1Ngati wauka pakati panu mneneri olo olota maloto, ndipon ngati wakupani ciziwisho olo vodabwisa, 2ndipo ngati cibisho olo vodabwisha vawela kufuma, kuvecilabila eve kwa mweo nakuti, 'lekani seo tilute pavuli pa milungu iyake, yamene mweo muziba lini, na kuleka seo tipembeze eve,' 3osamumvwila ku mau ba mneneri ila, olo kwa wala olota malota; pakuti Yehova Mulungu wanu okuyesani mweo kuti azibe ngati mumkonda Yehova Mulungu wanu na mtima wanu wonse na moyo wanu onse.4Mweo mukayende pa vuli pa Yehova Mulungu wanu kumulemekeza, kusunga malamulo bake, na kumvwila mau bake, na kuyopemebeza eve na kum'mamatila. 5Mneneri ula olo olota maloto ula akaikiwe ku imfwa, kamba kakuti beve benzolabila mopandukila Yehova Mulungu wanu, wamne ekuletani mweo kufuma ku calo ca Igipito, ndipo ekuombolani kukufumyani ku ng'anda za ukapolo. Mneneri ula ofuna kukufumyani mweo mnjila yamene Yehova Mulungu wanu elamulila mweo kuyendamo. Teto ikani kutali ziipa kufuma pakati panu.6Ciyeseni kuti mkwanu mwanalume, mwana mwanalume wa anyina wako, olo mwana mwanalume, olo mwana wanu mwanakazi, olo mkazi wanu wapamtima, olo muyanu wamene ali ngati mtima wanu kwa mweo, mwacisinsi kulimbikisha mweo na kuti, kwa mweo, 'tiyeni tilute tikapembeze milungu iyakine yamene mweo muziba lini, olo mweo kapena makolo- 7milungu iliyonse ya banthu yamene yuzungulila pa mweo, pafupi na mweo, olo patali kufuma pali mweo, kuyambila kolezyela calo mpaka kuyake kolekezyela calo.8Mweo mufunika lini kupasilana na eve olo kumumvwila, ndipo mweo mufunika lini kulonjeza menso yanu kumumvwila cifundo, ndipo mweo mufunika lini kumueta olo kumuvisa. 9M'malo mwake, mweo mufunika cendi kumupaya; manja banu akabe oyamba pa eve ku mtwala ku ifwa, na pavuli pake manja banthu onse.10Mukamteme myala mpaka kufwa, kamba kakuti enzoyesa kuwezya mweo kukufumyani kwa Yehova Mulungu wanu, wamene ekuletani mweo kufuma ku calo ca Igipito, kufuma mu ngánda ya ukapolo. 11Aisraeli onse akayope na kucita mantha, ndipo akapitilizye lini kucita viipa pakati pa mweo.12Ngati mwamvwa umozi olabila za imozi mwa maboma, bamene Yehova Mulungu wanu ekupani kunkhalamo: 13Analume ayakine aipa eluta kufuma pakati panu na kuwezya kuvuli onkhala mu maboma ayo na kuti, 'tiyeni tikapembeze milungu iyakine yamusaziba.' 14Ndipo mukaone umboni, mukafune-fune, mukafufuze, bwino bwino. Mukayopeza kuti nicendi na kusimikizya kuti kuti conyanyisa ciyakine cacitika pakati panu, lomba mweo mukacitepo kanthu.15Mweo cendi mukagonjese onkhala mumaboma bala na cipula columata, kucdeneka kusislizyilatu na banthu onse amene ali mkati, pamozi na vobeta vao, na cipula columata. 16Mukaunjike onse ocenekewa pakati pa mzinda na kushoka mzinda, pamozi na ocenekewa onse- pakuti Yehova Mulungu wanu. mzinda ukabe magulu ya vikojo mpaka kale-kale; ufunika lini kumangiwa soti.17Pa zinthu izo zufunika kuonongeka pasapezeke ciliconse m'manja mwannu. Ici cikabe mulandu, teto kuti Yehova awezye ukali wake ocitisha mantha, kuonesha mweo cifundo, kumvwa cisoni pa mweo, na kukupanga ku paka mu nambala, monga mwecilumbilila ausuwanu. 18Akacite ivi kamba kakuti mweo mumvwila mau bake ba Yehova Mulungu wanu kusunga onse malamulo bake banykulamulilani leo, kucita vala vili volumngama m'menso mwa Yehova Mulungu wanu.
1Nimwe banthu ba Yehova Mulungu wanu. Osazitenda mweka, kapena kuzigela mbali iliyonse ya pamenso panu kamba ka akufwa. 2Pakuti mweo nimwe mtundu opatulika kwa Yehova Mulungu wanu, ndipo Yehova esankha mweo kunkhala banthu ba coloba cake, kupambana banthu onse amene ali pa calo.3Mufunika lini kulya ciliconse conyanyisa. 4Izi niye nyama zamufunika kulya; ng'ombe, mbelele na mbuzi. 5Nswala, mphunzi, ngondo, mphoyo, na ngoma na mphalapala na nyumbu na mbalale.6Mukokulya nyama iliyonse yopatulika vibodo, yala yamene, zeve zili zopatulika vibodo pabili, ndipo yamene yugeya nosheta. 7Koma soti, mweo mufunika lini kulya ziyakine nyama zamene zugeya nosheta olo ni zopatulika vibodo pabili, ngamila, kalulu, na mbila cifukwa cakuti zugeya nosheta koma nizosapautukana vibodo zeve nizituba lini kwa mweo.8Nkhumba nitubali kwa mweo kamba ka kuti niyopatukana vibodo koma yugeya lini nosheta , ni ituba lini kwa mweo. Osalya nyama ya nkhumba, ndipo osakata mitembo zao.9Mwa ivi vinthu vamene vili mu manzi mufunika kulya; zonse zili na viphyephye na mamba; 10koma zonse ziliye viphyephye na mamba mufunika lini kulya nizosatuba kwa mweo.11Nyoni zonse zituba mufunika kulya. 12Koma izi niye nyoni zamufunika lini kulya: nkhwazi, mphungu na cikambi, 13kamtema, na mphamba, na mtundu wake uliwonse.14Mufunika lini kulya mtundu uliwonse wa khwaangwala, 15na nthibatiba, na cipungu, kakoba, kabawi, mtundu uliwonse wa mphamba, 16kutukutu zii, manchinchi, kazizi, 17vuwo, dembu, nyamg'omba.18Mweo mufunika lini kulya dokowe, mtundu uliwonse wa cimeza, sazu, na nyankhupiti. 19Zonse zamangala, zinthu zukalaba ni zituba lini kwanu; zeve mufuniaka lini kulya. 20Mufunika kulya ciliconse cinthu cituba.21Mufunika lini kulya ciliconse cakufwa ceka; mukocithwala kwa mulwendo amene ali m'munzi mwanu, kuti eve acilye; olo mukocigulisa kwa mulwendo. Pakuti mweo nimwe mtundu wopatulik kwa Yehova Mulungu wanu. Mufunika lini kubatusha mwana wa mbuzi mu mkaka wa mai wake.22Cendi mufunika kuthwala ca khumi ciliconse ca mbeu zanu, vala vufuma kumunda kwanu caka na caka. 23Mufunika kulya pamenso pa Yehova Mulungu wanu, m'malo mwamwene eve esankha kunkhala opatuliwa, copeleka ca khumi ca vakulya, ca vinyu wanu woyamba na mafuta yanu, na mwana wa ng'ombe woyamba kubadwa na mbelele zanu; kuti muphunzile nthawi zonse kulemekeza Yehova Mulungu wanu.24Ngati ulwendo ni utali kwa mweo mwakuti mungakwanishe lini kuunyamula, cifukwa malo yamene Yehova Mulungu wanu akasankhe akabe opatulika ni patali ngako kufum kwanu, ndipo, pamene Yehova Mulungu okdalisani. 25Mukasinthishe copeleka na ndalama, mumange ndalama kumanja kwanu, na kuya ku malo yamene Yehova Mulungu wanu akasankhe.26Kwala mukasebenzeshe ndalama kwa ciliconse cimwafuna mweo; ng'ombe, mbelele, vinyu olo vakumwa vokosa, kapena ciconse cimwafuna. Ndipo mukalye pamenso pa Yheova. 27Alevi amene ali namweo mu mipanda- musamupilikishe, pakuti eve aliye gao olo coloba na mweo.28Posizyila pa caka ciliconse mukoonesha va khumi pa vipaso vanu mcaka camene cila, ndipo mukavisunge mu mpanda wanu; 29na aLevi, cifukwa beve aliye gao olo coloba namweo, na alwendo, na bana ba masiye, na anakazi ofilwa amene ali mu mpanda mwanu, akawele na kulya na kukuta. Citani ici kuto Yehova Mulungu wanu akudaliseni mweo mu nchito zonse za manja zamucita.
1Bansembe, amene ali aLevi, na mitundu yonse ya aLevi, akabe aliye gao olo coloba na Israeli; bakokulya copeleka ca Yehova copangiwa na muliro kuba coloba cao. 2Ofunika lini kuba na colobapakati pa anekwao analume; Yehova niye coloba cao, monga mwenenela na beve.3Ici niye colob copasa bansembe, cupasiwa kwa beve kufuma ku banthu bala othwala nsembe, kapena ingabe ngómbe olo mbelele; phewa, mbovu zibili, na cifu. 4Vipaso vanu voyamba kukya, na vintu wanu wa lomba, na mafuta banu na usako oyamba wa mbelele, mufunika kupasa beve. 5Pakuti Yehova Mulungu wanu emusankha kufuma ku mtundu wanu onse kupanama kutumikila mu zina ya Yehova, eve na bana bake analume mpaka kale-kale.6Ngati mu Levi wawela kufuma ku boma iliyonse ya Israeli kufuma kwaenzonkhala, ndipo ofunishisha na moyo wake wonse kuwela ku malo yawasankha Yehova, 7teto ofunika kutumikila mu zina la Yehova Mulungu wake monga onse anekwao nalume a Levi ocitila, wamene opanama kwala pamenso pa Yehova. 8Ofunika kuba na vigao volingana kulya, kufumyako vala vuwela kuzogulisiwa ku coloba ca banja.9Pati mukawele mu calo camene Yehova Mulungu wanu okupasani, mufunika lini kuphunzila kucita vonyanyisha na mitundu yala. 10Pasapezeke pakati panu opeleka nsembe mwana wake mwanalume kapena mwanakazi pamuliro, aliyense osebenzesha maele olo ouzya za cuma, olo kubelenga vizindikilo vupezeka mu kapu, olo kucita umfwiti, 11aliyense wamasenga, osilikila, oweweta, olo opinduzya, kapena kusenga nzelu ku mizimu ya banthu akufwa.12Pakuti laiyense ocita ivi vinthu nionyanyisha kwa Yehova; ni kamba ka ivi vonyanyisha kuti Yeha Mulungu wanu obapilikisha kufuma [amenso panu. 13Mufunika kuba osalakwa pamenso pa Mulungu wanu. 14Pakuti amitundu aba bati mukalonde omvwila kuli bala ocita masenga na maele; koma kwa mweo, Yheova Mulungu wanu okuvomelezyani lini kucita teto.15Yehova Mulungu wanu akaushe onenera pakati panu, umozi wa anekwanu analume, monga neo. Mufunika kumumvwilila. 16Ici niye cimwekonsha kufuma kwa Yehova Mulungu wanu mu Horebe pa siku la kusonkhana, nolabila, tisamvwe soti mau ba Yehova Mulungu wasu, olo kulanga soti muliro uyu ukuleni, kapena tingafwe.'17Yehova eccit kwa neo, 'cibalabila beve nicabwino. 18Nikaushe mneneri ba beve pakati pa anekwao analume, monga tyala mweo. Nikaike mau bangu pakamwa pake, ndipo akalabile kwa beve vonse vinemulamulira. 19Cikacitike kuti aliyense wati akamvwile lini ku mau bangu bati akalabile mu zina langu, neo nikamkonshe eve.20Koma mneneri wati akolabila liu lozikuzya mu zina langu, liu laniliye mulamulile kulabila, olo wamene olabila mu zina la milungu iyakine mneneri wala ofunika kufwa.' 21Ici niye cumufunika ulabil mu mtima mwanu: 'tingazibe tyani uthenga wamene Yehova aliye ulabile?'22Mweo mukazibe uthenga wamene Yehova olabila pamene mneneri olabila mu zina la Yehova. Ngati vinthu vila vuoneka ili olo kucitka, niye kuti ni viyakine vamene Yehova aliye vilabile ndipo meneneri elabila mozikuzya, ndipo mufunika lini kumuyopa.
1Pamene Yehova Mulungu wanu peceneka mitundu, bala amene Yehova Mulungu wanu ekupasani mweo calo cao, ndipo pamene mweo muwela pavuli pao na kunkhala mu maboma yao na mang'anda. 2Mufunika kusankha maboma atatu kuba yanu mkati mwa calo canu camene Yehova Mulungu wanu okupasani mweo. 3Mufunika kupanga miseu na kugaba malile ba calo canu mu magao atatu, calo camene Yehova Mulungu wanu kucitila mweo kuilondela, teto kuti aliyense opaya muyake munthu akoutukilako.4Aya niye malamulo yokhuza opaya muyake na kuutukila kwala kuti apulumushe umoyo wake- wala opaya muyake mosafuna mosamuzonda pa nthawi ya ngozi. 5Mwa cisanzo, ngati munthu wayoloba mu sanga na muyake kuyotenda nkhuni, ndipo etenda na katemo kuwishia cimut, ndipo katemo kengweluka mu m'mpini na kuchaya muyake na kumupaya- teto wala munthu ofunika kuutukila ku imozi mwa maboma na kupulumusha umoyo wake.6Payakine obwezera ngazi bangamukonkhe wala wapaya moyo, namakti mwa mtima wake okalipa akazizizmushiwe, ngati msenga ni ukulu ngako, amnyate na kumupaya, olo nteto ula munthu ofunika kufwa, pakuti aliye muzonde muyake na kale. 7Moteto Nulabila kwa mweo kuslua maboma atatu kuba yanu.8Ngati Yehova Mulungu wanu wakulisha malile, monga elumbil ku makolo banu kucita, nakupasani mweo malo onse beilonjeza kupasa ku makolo banu; 9ngati musuga onse malamulo aba kubacita, yana kulamulilani mweo lero- malamulo yokonda Yehova Mulungu wako na nthawi zonse kuyenda mu njira yake, ndipo mufunika kuonjezapo minzi itatu ya mweo, pa mbali pa iyi itatu. 10Citani ivi teto kuti ngazi yosalakwa isakhesewe mkati mwa calo camene Yehova Mulungu wanu okusani kuba coloba canu, teto kuti pasabe ngazi yocimwa pa mweo.11Koma ngati aliyense ozonda muyake, wenye kuyembekezela pa eve, kumuukila, na kumupanga vilonda kuti afwe, ndipo ngati wathabila ku imozi mwa mizinda iyi- 12moteto akulu akulu ba mumzinda ofunika kutumiza banthu kuti akamuwezye kufuma kwala, na kumcungulushila mu calo mwa anekwanu ofunikila teto kuti afwe. 13Menso yanu asamumvwile cifundo, m'malo mwake, mweo mufunika kufumya ngazi yosalakwa mwa Aisraeli , kuti mweo zikunkhalileni bwino.14Mufunika lini kumlembela malile muyanu yamene yabeika m'malo kale-kale, mu coloba canu cati mu kalobe, mu malo yamene Yehova Mulungu wanu okupasani kuti munkhalemo.15Mboni imozi yufunika lini kuukila munthu pa mlandu uliwonse, olo cimo iliyonse, mu nkhani iliyonse yecimwa ; pakamwa pa mboni zibili, olo pakamwa pa mboni zitatu, ifunika nkhani iliyonse isimikizyiwe. 16Koma kuti wala mboni osalungama yaukila munthu aliyense kumuyesa ocita viipa.17Teto banthu onse abili, umozi pakati pa beve osushana aliko, ofunika kupanama pamenso pa Yehova pamenso pa ansembe na oweluza osebenza masiku bala. 18Oweruza ofunika kucita luso kukonsha; langa, ngati mboni ni mboni yawenye na ocita umboni wa wenye kuukila mkwao mwanalume, 19niye kuti mweo kucita kwa eve, monga mwaenzofunila kucita kwa mkwao mwanalume, ndipo mukanmye pakati pa mweo.20Teto kuti bati bakasale bakamvwa bakacite mantha, teto kuti kuma apo bakacite soti lini ciipa pakati panu. 21Menso yanu yofunika lini kucita cifundo; moyo ukalipile moyo, linso pa linso, lino pa lino, kwanja pa kwanja, kwendo pa kwendo.
1Mweo mukaloba m calo cokupasani Yehova Mulungu wanu ngati coloba, ndipo mweo mukacilandila na kunkhalamo, 2moteto mufunika mukatolepo zoyamba za zovuna zan zonse za mwawela nazo mu calo cokupasani mweo Yehova Mulungu wanu. Mukaziike mu nswanda kuya nazo ku calo cati Yehova Mulungu wanu akasankhe kunkhalako zina lake.3Mukoluta ku wansembe wati akotumikila mu masiku ao na kuti kwa eve, 'neo nuvomelezya lero kwa Yehova Mulungu wanu nawela ku cali ceculumbila Yehova ku makolo basu kutipasa seo.' 4Wansembe akotola nswanda kufuma mu kwanja kwako na kuiika pansi pa guwa la Yehova Mulungu wako.5Mweo mukokuti pamenso pa Yehova, 'kholo langu lenze loyenda-yenda mu Aramu. Eve enze eciya ku Aigupto na kunkhala kula, na banthu bake benze ocepa mu cibelengelo. Kula eve enkhala mutundu ukulu, wamphamvu no paka mtundu.6Aigupto etivutisha seo na kutinzunza. Etisebenzesha nchito zaukapolo. 7Telila kwa Yehova, mulungu wa ausuwasu, nae etimvwa kulila kwasu na kutiona manzunzo basu, nchito yasu, na kuvutishiwa kwasu.8Yehova etifumya mu Aiguto na kwanja lake la mphamvu, na kwanja koyondoloka, na kuyofya kululu, na vooneshela, na vodabwisha; 9ndipo watileta ku malo bano nakupa calo cino, cuyenda na mukaka na uci.10Lomba onani neo naleta zoyamba zovuna zamcalo camene mweo, Yehova, mwetipasa.' Ufunika kuiika pansi pa menso pa Yehova Mulungu wako na kumupemebeza eve; 11na weo ukakondwele mu vonse vabwino vecicita Yehova Mulungu wako kucitila weo, ng'anda yako- weo, na Mlevi, na mulwendo ali pakati panu.12Weo ukasilizya kupasa vonse vacikhumi va zovuna zako mu caka cacitatuu, niye kuti caka ca cikhumi, napo ukacipase kwa mlevi, ku mlwendo, na wamasiye, na kwa mfelekazi, kuti beve akalye mukati mwa milyango yanu na kuluta. 13Ukaone pamenso pa Yehova mulungu wako, 'neo naleta kufuma mu ng'anda yangu vinthu vonse vili vake va Yehova, na kuvipasa kwa Mlevi, ku mulwendo, ku wamasiye, na kwa mfelekazi, monga mwa malamulo banu onse mweo bamwenipasa neo. Neo niliye cimwile lamulo lanu lili lonse, olo kubaluba.14Neo niliye lyekomukulila kwangu, olo neo kuikako kuyake panenze wauve, olo kupasapo ciyake kucitila ulemu akufwa. Neo namvwa mau ba Yehova MMulungu wangu; namvwilila vonse vamwenilamula neo kucita. 15Langani pansi kufuma mu malo opatulika mwamunkhala, kufuma mululu, nakudalisaka banthu banu Israeli, na alo camwe tipasa seo, monga mwamwe lumbilila ku mausuwasu, calo cuyenda mukaka na uci.'16Lelo Yehova Mulungu wanu okulamulilani mweo kumumwilila malembo aba na maweruzilo; mwa ici mweo mukabasunge na kubacita na mtima wanu wonse na moyo wanu onse. 17Mweo mwavomelezya lero kuti Yehova ni Mulungu wanu, na kuti mweo kukayende mu njira zake na kusunga malembo bake malamulo bake, na maweruzilo bake, na kuti mweo mukamvwe mau bake.18Lero Yehova wavomelezya kuti mweeo nimwe banthu bake , monga mwa enze ekulonjezelani mweo, na kuti mweo mukasunge malamulo bake onse, 19nae akakunyamuleni kupambana a mitundu onse becipanga, na mweo mukalandile matamando, kumvwikila kwa zina, na ulemelero. Mukabe banthu opatulika kwa Yehova Mulungu wanu, monga mwecinenela."
1Mose na Analume ba Israeli elamulila banthu na kuti, "sungani malamulo onse banukulamulilani lero. 2Pa siku lati mweo mukatauke Yorodaani kuya ku calo cokupasani Yehova Mulungu wanu, mukaike myala ikulu ikulu noimata na njeresa. 3Mukalembepo mau onse acilamulo ici mweo mukatauka; kuti mukalute mu calo cokupasani mweo Yehova Mulungu wanu, calo cuyenda mkaka na uci, monga, Mulungu wa makolo banu, mwekulonjezelani mweo.4Mukatauka pa Yorodani, mukaikepo myala iyi yunukulamulilani lero, pa lupili la Ebala, na kuimata na njeresa. 5Uko mweo mukamange guwa la Yehova Mulungu wanu, guwa la myala; koma mweo musakaimye cida ca cisulo kusebenzela pa myala.6Mukamange guwa la Yheova Mulungu wanu la myala yosasema; mukopeleka nsembe zoyocha kwa Yehova Mulungu wanu, 7na kupeleka nsembe zaciyanjano na kulya pamene mweo mukakondwele pa menso pa Yehova Mulungu wanu. 8Mukalembe pa myala mau onse acilamulo ici mooneka bwino.9Mose na bansembe, alevi, elabila ku bana ba Israeli onse kuti, "nkhalani celele na kumvwa, isralei; lero mwankhala banthu bake Yehova Mulungu wanu. 10Mwa ici mweo muyenela kumvwilila mau ba Yehova Mulungu wanu na kumvwilila malamulo bake na malemba banukulamulilani lelo.11Mose elamulila banthu siku lamene ilo na kuti, 12"mitundu iyi yakapaname pa lupili la Gerizimu kudalisa banthu mweo mukatauke pa Yorodani: Simioni, Levi, Yuda, Isakara, Yosefe, na Benjamini.13Iyi mitundu akapaname pa lupili la Ebala ketembelela: Rubeni, Gadi, Aseri, Zebuluni, Dani na Nafitali. 14Alevi akabayankhe nonena ku akulu akulu onse ba Israeli mu mau okuwa:15'Akatembelelewe munthu opamga fano lobaza olo loyeng, caonyanyisika naco yehova, nchito ya manja ba amisili, no liika mu malo acisinsi. ndipo banthu onse okoyankha ba kuti, 'Ameni.'16'Akatembeleleke munthu opepusha ausuwake olo anyina wake.' ndi[o banthu onse akanene, 'ameni.' 17'Akatembelelewe munthu ofwendzya malile amuyake. Ndipo banthu akenene, 'ameni.'18'Akatembelelewe munthu osobesha osalanga kufuma mu njila.' Ndipo onse banthu akanene, 'ameni.' 19'Akatembelelewe munthu osendeka ciweruzo cofunika mulwendo, wamasiye, olo mfelekazi.' Ndipo banthu onse akanene, 'ameni.'20'Akatembelelewe munthu olala na mwanakazi wa ausuwake, pakuti wabatolela maufulu awisi.' Ndipo banthu one akanene, 'ameni.' 21'Akatembelelewe munthu olala na nyama ili yonse.' Ndipo banthu onse akanene, 'ameni.'22'Akatembelelewe munthu olala na mlongosi wake, mwana mwanakzi wa ausuwake, olo mwana mwanakzi wa anyina wake.' Ndipo banthu onse akanene kuti, 'ameni.' 23'Akatembelelewe munthu olala na apongozi bake anakazi.' 'ndipo banthu onse akanene, 'Ameni.'24'Akatembelelewe munthu opaya muyake mwa cisinsi.' ndipo banthu onse akanene, 'Ameni.' 25'Akatembelelewe munthu olandla cangazi kuti apaye munthu aliye cimo.' Ndipo banthu onse akanene, 'Ameni.'26'Akatembelelewe munthu osavomelezya mau ba lamulo ili, kuti akabamvwilile .' Ndipo banthu onse akanene, 'Ameni.'
1Mose eluta na kulabila na mau aba kwa a Israeli onse. 2Eciti kwa beve, "lomba nili na zaka 120; ningalute lini na kuwela; Yehova wanena kuti kuli neo, 'utauke lini Yorodano.' 3Yehova Mulungu wanu akalute pasogolo panu; akaonnge mitundu iyi kufumila kwa mweo, ndipo mweo mukatole malobao. Yoswa akakusogolereni, monga mwelabilila Yehova.4Yehova akuyobacita vecicita kuli Siliyoni na gi, mafumu ba Amori, na ku malo bao, yeciononga. 5Yehova akabalete kwa mweo, na kucita kwa beve vonse vanekuuzyani kuti mucite. 6Nkhalani olimba na ubwino, osayopa musakabayope onse; cifukwa Yehova Mulungu wanu, niye okya na mweo. Akakulekeleleni liniolo kukusiyani."7Mose eita Yoswa na kumuuzya pa menso pa a Israelionse, unkale okosa na ubwino, ndaba ukalute na aba banthu mu calo camene Yehova elumbila ku makolo bao kubapasa; ukapangishe kuti bakailandile. 8Yehova, eve niye wati akulute pasogolo panu; Akabe na mweo; akakulekeleleni lini kapena kukusiyani mweo; musacite mantha, musankhale osalimbikishiwa."9Mose ellemba lamulo ili na kubapasa ba nsembe, bana banalume ba Levi, benzo nya,ula likasa la cipangano ca Yehova, epasako yayakine ku akulu akulu onse ba Israeli. 10Mose elamulila na kuti, "pa kusila kwa zaka seveni, pa nthawi yeciika yofafaniza nkhongole, pa madyelelo ya misasa, 11pamene a Israeli onse akuza kuzoonekela pamenso pa Yehova Mulungu wanu mu mumalo yati akasankhe ya Kacisi yake, mukabekenge lamulo ili pamenso pa a Israeli onse mu kumvwilila kwao.12Letani banthu, analume, anakzi na bana atontho, na alwendo ali pa mulayango wa munzi, teto kuti akamvwe nakuphunzila, na kuti bakalemekeze Mulungu wanu na kusunga mau onse ba lamulo ili. 13Mucite kuti bana bao, bamene belizibe, bakamvwe nakulemekeza Mulungu wanu, malinga muli na moyo mu malo yamukuya kutauka Yorodani kuyonkhalamo."14Yehova eciti kwa Mose, "langa siku likuza lakuti ukamwalile, uyite Yoswa na kuwela Mose kut tenti lokumanamo na kuonekela, teto kuti nikamupe lamulo." Mose na Yoswa eluta na kuonekela ku tetni yokumanako. 15Yehova eonekela mu tenti mumtambo wotikama; mtambo wotikama wepanama pamlyango ya tenti.16Yehova euzya Mose, "langa, ukuyolala na makolo bako; aba banthu bakanyamuke na kucita monga ni mahule kuknkha milungu yacilwendo yamene yali pakati pao ku malo kwamene kubakuya. Bakanitaye nakuphwanya pangano yamene nepanga na beve.17Koma, pali ila siku, ukali wangu ukabaukile ndipo nikabalekelele. Nikavise cinso cangu kwa beve ndipo bakaonongeke. Voipa vinyinjina vovutisha, vikabawelele teto kuti bakalabile pa siku ila, 'ko viipa viliye wele kwa seo cifukwa Mulungu wasu ali lini pakati pasu?' 18nikavise cinso cangu kwa beve cifukwa ca viipa vati bakacite, cifukwa bewelela kuli milungu ziyakine.19Lomba zilembeleni iyi nyimbo na kuiphunzisha ku banthu baku Israeli. Muiike mkwamwa mwao, teto kuti nyimbo iyi ingabe umboni kwa neo kususha banthu baku Israeli. 20Pakuti ngati nabaleta mu calo cilumbila kupasa ku makolo yao, calo ca mkaka na uci, ndipo bakayokulya kukuta na kuina, akapulike kuli milungu iyakine na kuyamba kuipembeza na kunzonda neo na kuphwanya cipangano cangu.21Koma zobaba na ziipa zikawele pali aba banthu, iyi nyimbo nyimbo ikabe monga umboni (pakuti ikalubiwe lini pakamwa pa bana bakuza kuvuli kwao). Pakuti nuziba maganizo bakuoangana lero, nangu nikaliyo baleta ku malo inebalonjeza.22Teto Mose elemba nyimbo iyi nakuiphunzisha ku banthu ab Israeli. 23Yehova epasa Yoswa mwana wa Nuni lamulo na kuti, "nkhala olimba ndipo olimbikishi bwino; pakuti ukalete banthu ba Isralei mu malo yinelumbila kuli beve, ndipo nikabe na mweo."24Cecitika kuti Mose pecisilizya kulemba mau ba lamulo iyi mu buku, 25elamulila bana ba Levi bonyamula likasa la cipangano ca Yehova, na kubauzya kuti, 26"Tolani buku ili la malaulo na kuliika pambali pa likasa lacipanganoca Yehoba Mulungu wanu teto kuti ikankhalw mboniwa mweo.27Pakuti nuziba kuukila kwanu na kuyuma mitima kwanu; langani, pinenze namoyo na mweo mpaka lero, mwankhala oukila Yehova; cikabe tyani nikafwa? 28Ikani pamozi akulu akulu onse ba mitundu yanu, na akapitao banu, teto kuti nilabile mau aba mu matu mwao na kulita kululu na pansi kuti vibe mboni zao. 29Pakuti nuziba kuti neo nikafwa mukazithombeleshe na kupindimuka kufuma mu njila inekulamulilani mweo; viipa vikawele kwa mweo mu masiku yokonkhapo. Ivi vikuyocitika cifukwa mukacite viipa pamenso pa Yehova, teto na kumukwiisha na ukali kupitila mu zinchito za manja banu."30Mose eyakamba mu mumatu mwa gulu lonse la Israeli mau ba nyimbo iyi mpaka kuyasilizya.
1Imvwani, mweo kululu, lekani nilabile. Lekani calo cimvwe ku mau yapakmwa pangu. 2Lekani ciphunzisho cangu cipone monga ni mvula, lekani mau bangu ytabe nonga ni mame, monga mvula yupona patontho patontho ku mauzu ofewa, monga mvula yowazya ku vomela.3Pakuti nikalalikile pa zina la Yehova, na kukamba ukulu kwa Mulungu wasu. 4Mwala, nchito zake nizangwilo; pakuti njila zake zonse nizacilungamo. Ni Mulungu wokhulupilika, aliye macimo. Ni wacilungamo ndipo wokhulupilika.5Becita viipa kwa eve. Nibana lini bake. Nikucitishiwa sonni kwao. Nimbadwo wopulukila. 6Niye mwamumuwezyela Yehova teti, mweo banthu opusa ndipo aliye nzelu? Ko nawisi banu lini, eve ekulengani? ekupangani mokukulishani.7Kumbukilsni masiku yakale na nthawi, ganizilani pa zaka zinyinji za mibadwo yakale. Konshani auwu wanu ndi[po akulangizyeni, akulu akulu ndipo bakuuzyeni. 8Pamene wakululu pecipasa vyalo coloba cao- pecigabanisha munthu aliyense, na kuika malile ya banthu, na kubelenga milungu zao.9Pakuti Yehova gawo lake ni banthu; Yakobo ni cosankhiwa ca coloba cake. 10Emupeza mu malo yacipululu, ndipo yosabala na cipululu cosiiwa; emucingilizya na kumusamalila, emusunga monga ka mulinso lake.11Monga mphungu mwayusungila cisa cake na kusungilila bana bake, Yehova eika ma phaphiko yake nakubatola, na kubanyamulila pa mphaphiko yake. 12Yehova yeka ebasogolela; penzeve milungu iyakine.13Epangisha kuti bayende mu malo yakulu ya malo, ndipo emundyesha vipaso va mumunda; emulyesha uci wa mumwala, na mafuta ya muvimiti va mumyala.14Ecilya mafuta ya ng'ombe na kumwa mkaka kufuma ku mbelele, na mafuta ya mbelele, mbelele za Bashani na mbuzi, na tirigu wabwino- ndipo mwecimwa vinyu wofufuma wopangiwa na manzi ya mpesa.15Koma Yeshuruni enkhala woina na kuchaiwa- mweina, mwenkhala woina ngako, ndipo mwecilya kofwikapo- Eluba Mulungu ebapanga, ndipo ekana mwala wacipulumuso cake. 16Epanga Yehova kuba na nsanje na milungu iyakine; na zocita zoleshewa bemukalipisha.17Bepeleka nsembe ku vibanda, vamene ni Mulungu lini- milungu yabaliye zube, milungu yeonekela lomba pano, milungu yamene makolo banu baliye yope. 18Mweusiya Mwala, wenkhala usu wanu, ndipo mweluba Mulungu ekubalani.19Yehova eviona ivi nakubaka, cifukwa bana banalume na banakazi bemukalipisha teto. 20"Nikabis cinso cangu kwa beve," eciti, "na kuona kuti kusilizyika kwao kube kotyani; pakuti ni mbadwo woukila, bana osakhulupilika.21Banipanga kuba wansaje na vamene visali va mulungu na kunikalipisha na vocita vao tyala tyala. Nikapangishe nsaje ku bala baali banthu; na calo copusa nikabapange kuba na ukali.22Pakuti mulilo uyaka na ukali wangu ndipo ushoka mpaka kunyansi kwa manda, uwononga calo na vipaso vonse; na kuyasha muliro pa vyalo va kumalupili.23Nikaunjike viipa pa beve; nikalase mikondo yangu yonse pa beve; 24Bakaonongeke na njala na kunyeka na kuphya kwa mulilo na kubaba kwa cionongeko; nikabatumizyile meno ya nyama zamsanga, na ululu wa zamene zukalaba mulito.25Panja lupanga likapaye, na kuvipinda mantha yakacite teto. Ikaononge bonse pamozi banalume batontho batontho na banakazi mabuthu, onyonsh bana, na banalume bali na imvwi. 26Neciti nikamwazyike kutali, kwati kukapange kukumbukila kwao kufafanizika pakati pa munthu.27Pakuti niliye yope vocitika va badani bao, ndipo adani bao sembe aliye weruze bwino, na kuti beciti, 'manja basu nonyaliwa,' sembe necita vonse ivi.28Pakuti Israeli ni mutundu uliye nzeru, ndipo paliye kumvwishisha pakaati pao. 29Koma, kuti mwenze na zeru, sembe bevwishisha ivi, agati beikako nzeru ku zamene zukuza kusogolo kwao!30Ko munthu umozi angapilikishe tyani banthu masauzande, ndipo babili kupilikisha bali teni sauzande, koma ngati mwala wao wabagulisa, ndipo Yehova wabapelea? 31pakuti mwala wa adani basu ulingana lini na Mwala wasu, monga mwakuvomelela adani basu.32Pakuti mphesa wao ufumila ku mphesa waku Sodomo, ku minda yaku Gomora; mpesa wao ni mpesa wa ululu; zobala zake nizobaba.33Vinyu wao ni ululu wa njola ikali na ululu ukali mpili. 34Ko maganizo aba osungiwa lini na neo mwacisinsi, yomtiwa pamozi na cuma cangu?35Nupeleka kuwezyela ni neo, na kuwezya, pa nthawi yamene mendo yao yakateleleke; ndaba siku la cionongeko cao ili pafupi, na vinthu vati vikawele pali beve vikacitike mwamsanga."36Pakuti Yehova akthwale ciweruzo ku banthu bake, na kumvwela cufundo banchito bake. Akaone kuti mphamvu zao zasila, ndipo paliye osalilako, kapena akapolo olo waufulu.37Ndipo akakmbe kuti, "milungu zao zilikuni, mwala wecibisamila, 38tumilungu twecilya vamafuta va nsembe zao na kumwa vinyu wakuwa wothila? Balekeni banyamuke na kukuyavyani; balekeni babe okucingilizyani.39Langani lomba kuti neo, na neo, nine Mulungu, na kuti kuliye mulungu muyakine kupambana neo; Nupaya, ndipo nunkhalisha na moyo; nupanga vilonga, ndipo nupolesha, ndipo kuliye angakupulumushe ku mphamvu zangu. 40Pakuti nuimya kwanja langu kululu n kuti, 'mwanunkhalila na moyo mpaka kale kale, nukocita.41Nikanola lupanga langu lung'anipila, na kwanja lagu liayamba kuleta ciweruzo, nikaike ciweruzo pa adani bangu, na kubalipila onse onizonda neo.42Nikapange mikondo yangu kukolewa na ngazi, ndipo lupanga langu likalye mnyofu wa ngazi ya opaiwa na okatiwa, ndipo ku mitu ya akulu akulu ba adani.'"43Kondwelani, mweo ba mintundu, na banthu ba Mulungu, pakuti akawezyele ngazi ya banchito bake; akapeleke ciwezyelo pa adani bke, ndipo akape citetezelo ca malo bake, ca banthu bake.44Mose ewela na kulabila mau yonse aya na nyimbo iyi mu matu ya banthu, eve, na Yoswa mwana wa Nuni. 45Teto Mose esilizya kulabila mau aba ku banthu onse ba Israeli.46Eciti kwa beve, "ikani nzeru zanu pa mau yonse yana kucitilani umboni kwa mweo lero, kuti mukalamulile bana banu kuyasunga, mau yonse aya ya lamulo iyi. 47Pakuti ici ni cipangano lini cosebelesha kwa mweo, cifukwa ni moyo wanu, ndipo mwa ici cinthu mukatalimphishe masiku yanu mu malo yamukuya kutauka Yorodani kuyonkhalamo."48Yehova elabila na Mose pa siku lamene ila na kuti, 49"nkhoya ukwele palupili la Abalimu, palulu pa lupili la Nebo, yamene ili mu malo ya Moabu, Yulangana na Yeriko. Ucione calo ca Kenani, cati nipase banthu ba Israeli monga coloba cao.50Ukafwile pa lupili lati ukakwele, na ndpo ukathwaliwe ku banthu bako, Monga Aroni mu Israeli muyako ecifwa pa lupili la Hori ndipo ethwaliwa ku banthu bake. 51Ici cikacitike cifukwa mwenze osakhulupilika kwa neo pakati pa banthu ba Israeli pa manzi ba Meriba ku Kadesi, mu cipululu ca Zini; cifukwa muliye nicitile ulemelero na ulemu pakati pa banthu ba Israeli. 52Pakuti uwone calo pasogolo pako, koma uluteko lini, ku malo yamene yunupasa banthu ba Israeli."
1uyu niye mudaliso wamene Mose mutumiki wa Mulungu edalisa nao bana ba Israeli akaliyo kufwa. 2Eciti: Yehova ewela kufuma ku Sinai ndipo eima kuma ku Seiri na kuonekela kwa beve. Ewela pecifuma mulupili la parana ndipo ewera na teni sauzande ya banthu batuba. Ku kwanja lake la kwendi kwenze kong'animila kwa kaleza.3Nicendi, okonda anthu bake; banthu banu onse batuba bali mu manja mwanu, ndipo ebelamisha vinso vao kumendo yanu, belandila mau yanu. 4Mose etilamulila cilamulo, coloba ca msonkhano wa Yakobo.5Ndipo penze mfumu mu Yesuruni, pesonkhana asogleri ba banthu, pamozi na mitundu yonse ya bana ba Israeli. 6Lekani Rubeni ankhale na moyo asafwe, koma akulu akulu bake babe batontho.7Iyi ni daliso ya Yuda, Mose eciti: mwani, Yehova, ku lizu la Yuda, mumulete soti ku banthu bake. Munyatileni, munkhale omuyavya ku adani bake.8Kwa Levi, Mose eciti: Tumimu na Urimu ni za banthu banu okhulupilila, bemweyesa ku Masa, bemwelimbana nao ku manzi ba Meriba.9Munthu enena za awisi na anyina, niliye baone." Aliye bazindikire anekwao, aliye babelenge soti na bana bake, pakuti esamalila mau banu, nakusunga cipangano canu.10Ophhunzisa Yakobo maweruzilo banu na Israeli cilamulo canu. Aike coputizya pamenso panu na coshokera nsembe canthunthu pa guwa.11Mudalise, Yehova cuma cake, na kuvomelezya nchito ya manja bake muvalizye nkhalau za bala bomuukila eve, na bala banthu bomutinkha, kuti basaue soti.12Za Benjamini, Mose eciti: ula okondewa na Yehova onkhala otetezewa ku mbali kwake: Yehova omuphimba siku lonse, ndipo onkhala pakati pa manja ba Yehova.13Za Yosefe, Mose eciti: calo cake cinkhale codalisika na Yheova na vinthu va mtengo wake wa kululu na mame, na vonkhazikika pans pa calo.14Calo cake cibe codalisika na vinthu va mtengo wa vipaso va zuba, na vinthu va mtengo wake wa vovuna va mu mwezi, 15na vinthu vopambana ngako va malupili yakale kale na vinthu va mtengo wake wa malupili yacinkhalile.16Calo cake cidalisike na vinthu va mtengo wake wa pacalo na kupaka kwake na ubwino wa eve enze musanga, madaliso afwike pamutu wa Yosefe, na palulu pamutu pa eve enze mkulu pa azinekwao.17Mwana woyamba wa ng'ombe ulemelero kwa eve na mapondo yake ni mapondo ya nati, na zeve akankhale nazo banthu, onse, kufwikila kosilizyila kwa calo. Aba nimateni sauzande ba Efraimu; aba ni ma sauzande ba Manase.18Za Zebuluni Mose eciti: kondwela, Zebuluni, na kufuma kwako, na weo, Isakara, mu ma tenti mwako. 19Bakaite banthu onse ali mumalupili. Bakapeleke nsembe zacilungamo pakuti akanyonkhe za vinyinji vamu nyanja, na zofuma mumcenga wapa nyanja.20Za Gadi Mose eciti: odala ni ula okulisha Gadi. Ankhale kula ngati nkhalamu inakazi nakung'amnba kwanja olo mutu.21Ezisankhila gawo labwino pakuti kwenze gawo losungiwila olamulila malo. Ewela naba kulu bakulu ba banthu. Ecitila Yheova cilungamo na ciweruzo na Israeli.22Za Dani, Mose eciti: Dani ni mwana wa nkhalamu ojoba kufuma mu Basama.23Za Nafitali, Mose eciti: Nafitali, niokhutila na kukondelewa, na kuzula na madaliso ya Yehova, landila malo ya kum'mazulo na kum'mwela.24Za Aseri, Mose eciti: adalisike Aseri kupambana bana ba analume ayakine; lekani avomelezyewena azinekwao, lekani azubike kwendo lake m'mafuta ba azitona. 25Vi nsimbi va muzni wake vibe cisulo na mkuwa; mwati akanhalile masiku bako, niye mwati ikabele mphamvu yako.26Kuliye ali monga ni Mulungu, Yesuruni- wolungama, woynda mululu monse kukuyavya, na ukulu wake mumikumbi.27Mulungu wacinhalile niye moutukilamo mwako, na pansi pake pali manja yosasila. Opilikisha mdani pamenso pako, na kuti, "Ononga!"28Israeli onkhala monkhazikika, kasupe wa Ykobo wene otetezewamu calo ca tiirigu na vinyo; coona, lekani kululu kwake kuponeshe mame pa eve.29Madaliso bako ni banyinji, Israeli" Nibani olingana na mweo, banthu bopulumusiwa na Yehova, cikumba ca thandizo yanu na lupanga ya wamphamvu yonse? adani banu akawele kwa weo munthunthumila; ukapondelezye malo yao yatali yatali.
1Mose ekwela kufuma ku mishambo ya Moabu kuluta ku lupili la Nebo, palulu pa Pisiga, polangana na Yeriko. Kwala Yehova emulangizya malo yonse ya Giliyadi kufwika ku Dani, 2na Nafitali, na calo ca Efraimu na Manase, na malo yonse ya Yuda, kufwika ku nyanja yaku m'mwela, 3na ku Negevu, na ku mshambo wa mcigwa ca Yeriko, munzi wa kanjeza kufwika ku Zoari.4Yehova eciti kwa eve, "anya niye malo inelumbilila kwa Abrahamu, na Isaki, na Yakobo, kuti, 'nikapase bana ba bana bako.' nakuvomelezya kuti ubalange menso yako, koma kweve uluteko lini." 5Teto Mose mtumiki wa Yehova, ecifufwa mwamene umo mu malo ba Moabu, monga mau ba Yehova elonjeza. 6Yehova emuika mu cigwa mu calo ca Moabuculangaa na Beti-Peori, koma kuliye oziba kuli manda banda bake kufwika lero.7Monse enze na zaka 120 pacifwa; linso lake liliye cite finzi, olo mphamvu zake kusila. 8Bana ba Israeli bemulila Mose mu mshambo wa Moabu kwa masiku 30, ndipo moteto masiku yomulila Mose Yesila.9Yoswa mwana wa Nuni enze ozula na mzimu wa nzeru, pakuti Mose eika manja bake pa eve. Bana ba Israeli bemumvwila na kucita vamene Yehova elamulila Mose10Paliye uke soti mneneri mu Israeli monga Mose, weziba Yehova menso na menso. 11Paliye nkhalepo mneneri olingana naye muvizindikilo na zodabwisa vecimutumuma Yehova kucita mcalo ca Igipito, kwa Farao, na ku banchito bake onse, na ku malo yake yonse. 12Paliye nkhalepo meneneri aliyense monga eve pa akulu-akulu onse, na vicitidwe voyofya vecicita pa menso pa Israeli onse.
1Lomba cecitika kuti pecifwa Mose mtumiki wa Yehova, kuti Yehova elabila na Yoswa mwana wa Nuni, mkulene pa oavya Mose, kuti, 2"Mose mtumiki wangu wafwa. Teto lomba, nyamuka, na kutauka Yorodani, weo na banthu aba onse, mu malo yanubapasa- ku banthu ba Israeli. 3Nakupasani mao onse pati katende ka kwendo lanu kakayende. Nakupasani, monga mwenelonjezela Mose.4Kufuma ku cipululu na Lebanoni, mpaka ku msinje ukuleni ngako, wa Firate, calo conse ca Ahiti na ku nyanja ikulu, kwamene kulobela zuba, yakabe malo yanu. 5Paliye wati akapaname pamenso panu mu masiku onse ba moyo wanu. Nikabe na mweo monga mwinnenzeli na Mose. Nikakulekeleleni lini kapena kukusiyani.6Mube na mphamvu na kulimba mtima. Mukapangishe banthu aba kulandila calo cinelonjeza makolo bao kubapasa. Nkhala wa mphamvu na kukosa mtima. 7Nkhala na chelu kusunga malamulo onse Mose mtumiki wangu ekulamulilani. Usakhwenthele kumazyele kapena ku kwendi, kuti mukapambane kumukuya.8Nthawi zonse ukolabila za buku ili lacilamulo. Ukoganizila mzuba na usikukuti ukasunge zonse zelembewamo. Teto ukalemele na kupambana. 9Ko niliye kulamulile? Nkhala wamphavu ndipo okosa mtima! usayope. Usakhumudwishiwe. Yehova Mulungu wako ali na weo kulikonse kukuya."10Teto Yoswa elamulila asogoleri ba banthu, 11"nkhoyani pakati pa misasa na kulamulira banthu, zikonzekeleni vakulya. Mu masiku atatu mu katauke Yorodani na kuloba notola malo yamene Yehova okupasani kuti mulobe.'"12Kwa Arubeni, Agadi na hafu mtundu wa Manase, Yoswa eciti, 13"kumbukilani mau bamene Mosemtumiki wa Yehova, ekulamulilani paciti, 'Yehova Mulungu wanu okupasani mpumulo, ndipo okupasani malo aba.'14Anakazi banu, bana banu, na vobeta vanu vikankhale mcalo camene Mose Ekupasanu kusilya kwa Yorodani. Koma asilikali banu atauke namwe na anekwani ndipo mukayavye 15mpaka Yehova abapase mpumulo anekwanu monga wecipasila kwa mweo. Teto nawo akalandile coloba cao ca calo camene Yehova Mulungu wanu okupasani. Ndipo mungawelele ku malo banu nakutola, malo bamene Mose mtumiki wa Yehova ekupasani kusilya kwa Yorodani, kufumila zuba."16Ndipo yoswa bemuyankha, na kuti, Vonse vuwatilamulila ticite, kwati utitume tilute. 17Tikumvwilile mwitemvwilira Mose. Yehova Mulungu wanu yeka abe na weo, monga mwenzeli na Mose. 18Aliyense wati akaukile ulamuliro wako na kusamvwilila mau bako akapaiwe. Nkhala tyala wamphavu ndipo olimba mtima."
1Ndipo Yoswa mwana wa Nuni etuma analume abili kufumila ku Sitimu kufufuza. Eciti, "nkhoyani, mukaone malo, makamaka Yeriko." beciya nakufwika ku ng'anda kwa Hule zina lake Rahabe, ndipo benkhala kwemene kula. 2Ceuzyiwa kwa mfumu ya Yeriko, "langani, analume aku israeli bawela kuno kuzofufuza pa calo. 3Mfumu ya Yeriko yetum mau kwa Rahabe nakuti, "fumya analume amene bawela kwako amene beloba mng'anda mwako, pakuti bawela kuzofufuza pa calo conse."4Koma mwanakazi ebatola banalume nakubabisa. Eyankha, Eee, analume bewela kwangu, koma niliye zibe kubefumila. 5Eciya pikwefipa, pa nthawi yovala mlyango. Nuziba lini kweciya. Mwina mungabapeze ngati mufulumile kubakonkha."6Koma enzebaika pa palulu ku mteng na kubabisa na mapesi ba fulakisi yamane yeciika pamtenge. 7Teto analume abakonkha pa njila yusogolera kotaukila Yorodani. Mlyango wevaliwa pecingofuma obakonkha.8Analume aliye lale usiku, pecikwela kumtenge kwenze beve. 9Eciti, "nuziba kuti Yehova wakupasani malo bano ndipo kuti mantha ya mweo yawela pa seo. Onse onkhalo mcalo bakasungunuke pamenso panu.10Tecimvwa mweyumikila manzi banyanja yamshanga pamene pimwefuma ku Aigupto. Tecimvwa soti cimwecitila mafumu abili ba Amori onkhala silya iyake ya Yorodani- Sihoni- na Ogi bamene umweononga kusilizyilatu. 11Pitecimvwa ici, mitima yasu yesunguka ndipo penzevye kulimbikila kwesala mwa mwa aliyense- pakuti Yehova Mulungu wanu, ni Mulungu wakululu na palulu na pa calo capansi.12Lomba teto mulapile kwangu mwa Yehova kuti, munankhalila na cifundo kwa mweo, namwe munkhale na cifundo na ng'anda ya atata. Nipaseni cindikilo 13kuti mukasiye miyoyo ya atata, amama, anekwasu analume, anekwasu anakazi na mabanja bao onse, na kuti mukatipulumushe ku imfwa."14Analume eciti kwa eve, "moyo wasu pa moyo wanu, mpaka ku imfwa! ngati ulabile lini za nchito yasu, ndipo, ngati Yehova watipasa malo banotikabe na cifundo ndipo okhulupilika kwa weo."15Teto abaselushila pansi kupitila pa windo na nthambo. Ng'anda yenzonkhalamo yenze yomangiwa kucipupa ca munzi. 16Eciti kwa beve, nkhoyani kumalupilipayakine okonkha angakupezeni. Mukabisame kwamene kwa masiku atatu mpaka okonkha akawelele, Teto mukalute ulwendo wanu." 17Madoda beciti kwa eve, timangiwe lini na lonjezo liwatipapisha, ngati ucita lini ici.18Pati tikalobe mcalo ufunika ukamange nthambo iyi isweta ku windo kupitila mwamene muwatifumyila pansi, nspo ukasonkhanishe ng'and auso, anyoko, azinekwanu analumena nga'anda yonse ya auso. 19Aliyense wati akafume panja pa mlyango mpaka mnjila, ngazi yao ikabe pamitu pao ndipo tikabe osalakwa. Koma ngati kwanja lafwika pa aliyense ali na weo mng'anda, ngazi yake ikabe pamitu pasu.20Koma ngati ulabile za nchito yasu, tikabe omasuka ku cipangano ciwatipanga kulumbila. 21Rahabe eyankha, "lekani cimwalabila cikacitike." Ebatumizya ndipo beluta. Teto emanga nthambo isweta pa windo.22Beciya ndipo bekwela malupili ya myala na kunkhala kwamene kwala kwa masiku atatu mpaka obakonkha bewelela. obakonkha befuna-funa mnjila monse ndipo aliye bapeze.23Madoda abili bewelela na kutauka na kuwelela soti kwa Yoswa mwana wa Nuni, ndipo bemuuzya vonse vecitika kwa beve. 24Beciti kwa Yoswa, "Cendi watipasa malo bano. Onse onkhala mcalo osungunuk cifkwa ca seo."
1Yoswa enyamuka m'mamawa, ndipo becokela ku Sitimu. Befwika pa msinje wa Yorodani, eve na banthu onse ba Israeli, ndipo benkhala pamene pala bakaliye tauke.2Payepita masiku atatu, asilikali apita pakati pa misasa; 3elamulila banthu, "mukaona likasa la malamulo la Yehova Mulungu wanu, na bansembe ofumila mu Alevi oinyamula, mufunika kunyamuka pamalo pano nakulikonkha. 4Koma pankhale malo pakati pa mweo na beve yokwanila ngati thu sauzande mitazi. Musafwendele pafupi na yeve. kuti muone niini nijila yopitilamo, pakuti mukaliyopitilepo njila iyi nakale."5Yoswa eciti ku banthu, mukazipatule mailo, pakuti Yehova okocita vodabwisha pakati panu." 6Ndipo Yswa eciti ku bansembe, "nyamulani likasa lacipangano, ndipo mulute pasogolo pa banthu." Mwakuti benyamula likasa la cipangano na kuya pasogolo pa banthu.7Yehova eciti kwa Yoswa, "lero nikuike mutnhu mkuleni mu menso mwa Israeli onse. Bazibe kuti monga mwinenzeli na Mose, nibe na weo. 8Ulamulile bansembe bati banyamule likasa la cipangano, mukafwika kosilizyila kwa manzi, ufunika upaname mu msinje wa Yorndani.'"9Ndipo Yehova eciti ku banthu ba Israeli, "welanikuno, na kumvwa mau ba Yehova Mulungu wanu. 10Pocita ici muzibe kuti Mulungu wamoyo ali pakati panu ndipo afumye pamenso panu Akanani, aHiti, aHivi, aPerizi, aGirigasi, aMori, na Yebusi. 11Langani! likasa la cipangano la Yehova la cal conse lupita pasogolo mu Yorodani.12Lomba sankha analume thwelufu kufuma mu mitundu ya Israeli, mwanalume umozi pa mtundu. 13Pamene katende ka mendo ya bansembe onyamula likasa la Yehova, Ambuye wa calo conse, koloba mu m'manzi ya mu Yorodani, manzi bamu Yorodani batendeke, ndipo olo manzi bakuya kunyansi ofuma ku mikolo yakululu baleke kuyenda ndipo bapaname pamozi."14Teto banthu pibenyamuka kuti batauke Yorodani, bansembe benyamula likasa lacipangano ciya pasogolo pa banthu. 15Onyamula likasa pibefwika tyala pa Yorodani, ndipo mendo ya bala benyamula kilasa piyeloba moyambila mwa manzi (lomba yorodani ozula kufwika mbali mwake monse nthawi yonse yofumya vakumunda), 16manzi yenzoyenda kufuma ku mikolo yakululu yepamana pamozi. Manzi yelekela patali kuyenda. Manzi yerekela kufuma ku Adamu, mzinda uli pafupi na Zaretani, mpaka kusondokela ku nyanja ya Araba, nyanja ya munyu. Banthu betauka pafupi na Yeriko.17bansembe benyamula likasa la cipangano la Yehova bepanama poyuma pakati pa Yorordani mpaka banthu onse ba Israeli batauka pansi poyuma
1Banthu ba Israeli pibetauka Yorodani, yehova eciti kwa Yoswa, 2"uzisankhile analume bali thwelufu pakati pa banthu, mwanalume umozi pa mtundu uliwonse. 3Ubapase lamulo ili: 'nyamulani myala yali thwelufu kufuma pakati pa Yorodani pabapanama bansembe pansi poyuma, nakufuma pamozi nayo na kuyaika pamalo pati mulale usiku.'"4Ndipo Yoswa eita madoda thwelufu bamene besankha kufumila ku mitundu yonse ya Israeli, umozi pa mtundu uliwonse. 5Yoswa eciti kwa beve, "nkhoyani pasogolo pa likasa la Yehova Mulungu wanu pakati pa Yorodani. Aliyense wa mweo anyamule mwla waake pa phewa, kulinga na namba ya mitundu ya banthu ba Israeli.6Ici cikabe cizindikilo canu pakati panu bana banu akayomukonshani mu masiku akuza, 'ko myala aya yotanthauza cinji kwa mweo?' 7teto mukalabile kuti kwa beve, 'manzi bamu Yorodani betendeka pakati pamenso pa likasa la cioangano la Yehova. Piyetauka Yorodani, manzi bamu Yorodani betendeka pakati. Teto myala aya yakabe cikumbusho ku banthu ba Israeli mpaka kale kale.'"8Banthu ba Israeli ecita monga Yoswa ebalamulira, ndipo benyamula myala thwelufu kufuma pakati pa Yorodani, monga mwecimuuzyila Yoswa kuli Yehova. Beika myala kulingana na namba ya mitundu ya banthu ba Israeli. Beinyamula myala, mpaka ku malo kuciyomanga misasa nakuika kwamene kwala. 9Ndipo Yoswa eika myala thwelufu pakati pa msinje wa Yorodani, pamalo poibepanama bansembe benyamula likasa lacipangano. Cikumbusho cikalipo mpakana lero.10Bansembe benyamula likasa lacipangano bepanama pakati pa Yorodani mpaka vonse vamene Yehova elamulila Yoswa kuti auzye banthu ba Israeli vesilizyika, kulingana na vonse vecilamulila Mose kuli Yoswa. 11Banthu befulumila ndipo betauka. Banthu onse pecisilizya kutauka, likasa la Yehova na bansembe batauka pavuli pa banthu.12Mtundu wa Rubeni, mtundu wa Gadi, na hafu ya mtundu wa Manase beluta pasogolo pa banthu ba Israeli nakuyopanga gulu la asilikali, monga mwamene Mose ebauzyila. 13Analume okwanila ngati folo sauzande bepita pamenso pa Yehova, ku nkhondo mumshambo wa Yeriko. 14Pa siku ilo Yehova epanga Yoswa kuba mkululeni pamenso pa Israeli. Bemulekeza- monga mwecilemekezela Mose- mu masiku yak yonse.15Ndipo Yehova elabila na Yoswa, 16"lamulila bansembe bonyamula likasa la umboni bafume mu Yorodani."17Teto, Yoswa ebalamulila bansembe, "fumani mu Yorodani." 18Bansembe bonyamula likasa lacipangano ca Yehova pibefuma pakati pa Yorodani, ndipo katende kao kenyamuliwa kufuma poyuma, ndipo manzi bamu Yorodani bewelera mu malo mwake na kuzula mbali mwake, monga mwenzelili masiku folo epita.19Banthu befuma mu Yorodani pa siku la teni la mwezi woyamba. Benkhala mu Giligala, kum'mawa kwa Yeriko. 20Myala thwelufu yabetola kufuma ku yorodani, Yoswa eyaika mu Giligala. 21Eciti ku banthu ba Israeli, "ngati mbadwo wanu ukonsha za makolo banthu mu nthawi ikuza, 'Myala iyi niyanji?'22Mukabauzye bana banu, 'apaniye pamene Israeli etaukila Yorodani poyuma.' 23Yehova Mulungu wanu ekuyumishirani manzi yamu Yorodani, mpakana mwetauka, monga mwecitila Yehova Mulungu wanu pa nyanja ya Mishanga, yecitiyumikila mpakana tonse titauka, 24kuti banthu onse ba pacalo azibe kuti kwanja la Yehova nilamphamvu, ndipo kuti mukalemekeze Yehova mpakana kale kale."
1Pamene mafumu onse ba Amori ku mbali yaku m'mwela kwa Yorodani, na mafumu onse ba Kanani, benze mu mbali mwa nyanja ikulene, becimvwa kuti Yehova eyumisha manzi bamu Yorodani mpaka banthu ba Israeli betauka, mitima yao yesungunuka, ndipo mwenzevye mzimu mwa beve cifukwa ca banthu ba Israeli.2Panthawi iyo Yehova elabila na Yoswa, "pangani vipula va myala na kucita soti mdulidwe bana banalume onse Israeli." 3Ndipo Yoswa epanga vipula va myala nakucita mdulidwe bana onse banalume ba Israaeli ku Gibeyati Haraloti.4Ici niye cifukwa Yoswa ebacita mdulidwe onse: analume onse efuma mu Igigpito, kuikapo na analume onse ba nkhondo, becifwa mcipululu mnjila, pibefuma mu Igipito. 5Ngakhale kuti analume onse befuma mu Igipito becitiwa mdulidwe, soti, paliye mnyamata ebadwila mcipululu mnjila pibefuma mu Igipito enze ocitiwa mdulidwe.6Pakuti banthu onse ba Israeli beyenda zaka fote mu cipululu mpaka banthu onse, aba ni, analume onse bankhondo befuma mu Igipito, becifwa, cifukwa baliye mvwilile mau ba Yehova. Yehova elumbila kwa beve kuti abaleke lini baone cali cecilumbila ku makolo kuti akatipase, calo cuyenda mkaka na uci. 7Ni bana bao becikulisha Yehova pamalo paobamene Yoswa ecita mdulidwe, cifukwa baliye citiwe mdulidwe mnjila.8Pamene onse ecitiwa, mdulidwe benkhala kubenzonkhala mumisasa mpakana bepola. 9Ndipo Yehova eciti kwa Yoswa, "siku la lero na kunkhuluzya kucishiwa nsoni kwanu kwa Igipito." Teto, zina la malo ayo yenkhala Giligala mpakana lero.10Banthu ba Israeli bemanga pa Giligala. Besunga Pasaka pa siku la fotini la mwezi, usiku, mumshambo wa Yeriko. 11Pa siku lokonkhapo kufuma Pasaka, becilya vakulya viyakine vofuma mu nthka, buledi uliye cofufumisha na na tirigu wokazinga.12Mana yeleka pa siku lamene ila kufuma kulya vakulya vofuma ku nthaka. Kwenzevye soti Mana pa banthu ba Israeli, koama becilya vofuma nthaka ya calo ca Kenani caka cila.13Yoswa penze pafupi na Yeriko, enyamula menso bake nakuona, ndipo langani, lidoda lenzepanama pasogolo pake; enzefumya cipula cake ndipo cenze kwanja lake. Yoswa eluta kuli eve na kuti, "nimwe ba seo olo adani basu?"14Eciti, "paliye. Pakuti nine mkuleni wa bankhondo ba Yehova. Lomba nawela." Ndipo ebelmisha cinso cake pansi nakupemebeza na kuti kwa eve, "ko mbuya wangu akuti cinji ku wanchito wake?" 15mkuleni wa nkhondo wa Yehova eciti kwa Yoswa, "vula nsapato zako kumendo kwako, pakuti mali yuwapanamapo nibatuba."Niye cecita Yoswa.
1Lomba milyango yonse ya Yeriko yenze yovala cifukwa ca bankhondo ba Israeli. Kuliye enzofuma ndipo kuliye soti enzoloba. 2Yehova eciti kwa Yoswa, "langa, napeleka Yeriko m'manja mwako namfumu yake, na bankhondo bake.3Mufunika muyende mozungulila mzinda, Banalume onse bankhondo kuyenda kuzungulira mzinda kamozi. Mufunika mukacite izi mu masiku sikisi. 4Bansembe bali seveni bonika bakanyamule malupenga ba mapondo ba mbelele zinalumepasogolo pa likasa. Pa siku la seven, mukayende kuzungulira mzinda ka seveni, ndipo bansembe bakalizye malipenaga.5Teto bofunika balizye lipenga la mbelele lipondo inalume, ndipo mukayokumvwa kulira kwa lipenga banthu onse ofunika bakakuwe mwamphamvu, ndipo cipupa ca mzinda cikaponeletu. Bankhondo ofunika bakanyate, aliyense akalute siteleti pasogolo."6Ndipo Yoswa mwana wa Nuni eita bansembe na kuti kwa beve, "nyamulani likasa la cipangano, ndipo bensembe bali seveni banyamule malipenga ya mapondo ba mbelele zinalume pasogolo pa likasa." 7Eciti ku banthu, "lutani mukazungulire mzinda, ndipo bankhondo balute pasogolo pa likasa la Yehova."8Monga mwecizyila banthu Yoswa, bansembe bali seveni benyamula mapondo ya mbelele zinalume yali seveni pamenso pa Yehova. Pabenzokuya pasogolo, belizya malipenga. Likasa la cipangano la Yehova lebakonkha muvuli. 9Bankhondo beyenda pavuli pa bansembe, ndipo belizya malipenga bao, koma soti wankhondo olonda eyenda pavuli pa likasa, ndipo bansembe bepitilizya kulizya malipenga.10Koma Yoswa elamulira banthu, kuti, "osakuwa. Pasamvweke pakamwa panu mpakana siku lati nikakuuzyeni kuti kuwani. 11Apo peka niye pufunika kukuwa." Teto epanga likasa la Yehova kuzungulira mzinda kami pa siku ila. Ndipo bewelela ku msasa, ndipo benkhala mumsasa usiku.12Ndipo Yoswa enyamuka m'mamawa, ndipo bansembe benyamula likasa la Yehova. 13Bansembe bali seveni, benyamula malipenga bali seveni ba mapondo ba mbelele pasogolo pa likasa la Yehova, beyenda na kulizya malipenga mwamphamvu. Asilikali bankhondo benzoyenda pasogolo pao. Koma olonda bao beyenda pavulu pa likasa la Yehova, ndipo malipenga bepitilizya kulila. 14Bezungulila mzinda kamozi siku lacibili nakuwelera ku msasa. Becita ici kwa masiku sikisi.15Yenze siku la seveni pibeuka m'mamawa pakuca kwa siku, beyenda mogulila mzinda mnjila imozi-mozi mwibenzocitila, nthawi ino ka seveni. Yenze ino nthawi pibeyenda kuzungulira mzinda ka seveni. 16Yenze siku la seveni, bansembe pibelizya ngako lipenga, kuti Yoswa alamulire banthu, "kuwani! pakuti Yehova wakupasani mzinda.17Mzinda na vonse vili mkati vipatuliwile kwa Yehova kuti vionongeke. Rahabe tyala hule niye wati abe na moyo- eve na onse bali nao mng'anda - cifukwa ebisa analume batetuma. 18Koma kwa mweo, mube chelu pakutola vinthu vapatuliwa kuonongeka, koteto kuti mukabaika cizindikilo ca cionongeko, musatoleko kalikonse ka veve. Ngati mucita ici, mupange msasa wa Israeli cinthu cufunika kuonongeka ndipo mulete mavuto pa eve. 19Siliva onse, golide, na vinthu vonse vopangiwa na mkuwa na aironi vapatuliwa kwa Yehova. Vifunika kuya mu ng'anda ya cuma ya Yehova."20Pamene pibecilizya lipenga, banthu bekuwa mwamphamvu, ndipo vipupa va vepona pansi, teto mwanalume aliyense eluta siteleti mkati mwa mzinda nakuuta. 21Besilizyilatu kalikonse kenze mumzinda na kosilizyila kwa cibemba- mwanalume na mwanakazi, mtontho na okalamba, ng'ombe, mbelele, na abulu.22Ndipo Yoswa eciti ku analume beciya kuyofufuza malo, "mulute mu ng'anda ya hule. Mufumye mwanakazi na onse bali nao, monga mumwelumbilira to her."23Teto analume benze ofufuza beluta nakuyofumya Rahabe panja. befumya awisi, anyina, azinekwao na abululu onse benze na eve. Ebaleta kumalo kunja kwa msasa wa Israeli. 24Beushoka mzinda na ciliconse cenzemo. Siliva tyala na golide, na vibiya ya mkuwa na ironi veikiwa mu ng'anda ya cuma ya Yehova.25Koma Yoswa elola kuti Rahabe hule, na awisi na ng'anga ya awisi yonse, na vilivonse venze navo kuti vibe na moyo. Onkhala mu Israeli mpaka lero cifukwa ebisa analume bamene Yoswa etuma kuyofufuza Yeriko.26Ndipo Yoswa ebalamulira pa nthawi ila na pangano, ndipo eciti, "wotembeleleka ni mwanalume pamenso pa Yehova omanga soti mzinda uyu, wa Yeriko. Akalunze mwana wake mwanalume woyamba, poyamba kumanga, ndipo akalunze mwana wake wosilizyila wa mwanalume, poika milyango yake." 27Teto Yehova enze na Yoswa ndipo kuzibika kwake kwemvwika calo conse.
1Koma banthu ba Israeli becita mosakhulupilika pa zinthu zenze zepatuliwa kuti zionogeke. Akani mwana wa Karimi mwana wa Zabidi mwana wa Zera, kufumila mu mtundu wa Yuda, etola vinthu venze vepatuliwa kuti vionongewe, ndipo ukali wa Yehova weukila pa bana ba Israeli.2Yoswa etuma analume kufuma ku Yeriko kuya ku Ai, yenze pafupi na Beti Aveni, kum'mawa kwa Beteli. Eciti kwa eve, kwezekani mukafufu za malo." Teto analume beluta bekwezeka nakufufuza Ai. 3Pibewelela kwa Yoswa, beciti kwa eve, "musatume analume onse kuya ku Ai. Mutume thu kapena fili sauzande analume kukwezeka nakuyonyata Ai. Musaleke kuti banthu onse asebenzele pa nkhondo, pakuti nibatontho."4Teto analume okwanila fili sauzande befumapo pa bankhondo, koma aba bebautuka analume baku Ai. 5Analume baku Ai bepaya bankhondo okwanila ngati sate sikisi penzobautukisha kufuma ku mlyango wa mzinda mpaka mlya yatontho yatontho. Mitima ya banthu yesungunuka nakunkhala monga ni manzi.6Teto Yoswa eng'amba vovwala vake. Eve na banthu ba Israeli beika fumbi pamitu pao na kulalika vinso vao pansi spasogolo pa likasa la Yehova, nakunkhala pamene pala mpaka usiku. 7Ndipo Yoswa eciti, "Ah, Yehova Ambuye, mwebaletelelanji aba banthu kutauka Yorodani? kutipeleka mu manja ya ba Amori kutiononga? ngati tenzepanga ciganizo ciyakine ndipo sembe tenzesala ku mbali iyakine ya Yorodni!8Ambuye, ningalabile kuti cinji, pakuti a Israeli awelera kuvuli pamenso pa adani bao? 9Kwa Akanani na onse onkhala ppa calo avimvwi. Batizungulile na kupanga banthu ba pacalo conse kuluwa zna lasu. Ko ucite cinji pa zina lanu likuleni?"10Yehova eciti kwa Yoswa, "Nyamuka!cifukwa ni cnji ulala na cinso cako? 11Israeli wacimwa. Baphwanya pangano langu linebalamulira. Beiba vinthu viyakine vinepatula. Beiba ndipo soti bebisa cimo lao poika vinthu vibeiba pakati pa katundu wabali nao. 12Pa cifukwa ici, banthu ba Israeli bangapaname lini pamenso pa adani bao. Bethaba adani bao cifukwa beve beka benzepatuliwila ku cionongeko. Ninkhale lini na mweo pokha pokhapo mukaononga vinthu venzofunika kuonongewa, koma vikali na mweo.13Panama! upatule banthu na kuti kwa beve, 'zipatuleni mweka pa siku la mailo. Pakuti Yehova Mulungu wa Israeli akuti, "kuli zinthu zufunika kupatuliwa zikali pakati panu, Israeli. Mungapaname lini pamenso pa adani bani mpaka mufumye pakati panu vinthu vonse venzepatuliwa kuti vionongewe."14M'mawa, muzipeleke mweka kulingana na mtundu wanu. Mtundu wati Yehova asankhe uwele pafupi kulingana na banja. Banja lati Mulungu asankhe liwele pafupi kulinga na ng'anda. Ng'anda yati Yehovaasankhe liwele pafupi umozi umozi. 15Cicitike kuti wati asankhiwe ndipo wamene ali na vinthu ivo venzepatuliwa kuti vionongewe, ashokewe,eve na vonse vali navo, cifikwa waphwanya pangano la Yehova na cifukwa cakuti wacita cinthu cocitisha nsoni mu Israeli.'"16Teto, Yoswa enyamuka m'mamawa na kuleta pafupi Israeli, mtundu pa mtundu, ndipo mtundu wa Yuda wesankhiwa. 17Yoswa eleta mabanja ya Yuda pafupi, ndipo banja la Zerahiti lesankhiwa. Eleta pafupi banja la Zerahiti munthu pa munthu, ndipo Zabidi esankhiwa. 18Eleta nanda ya Zabidi pafupi, munthu pa munthu, ndipo Akani mwana wa Karimi, mwana wa Zabidi, mwana wa Zera, kufuma mu mtundu wa Yuda, esankhiwa.19Teto Yoswa eciti kwa Akani, mwana wangu, labila ca cendi pamenso pa Yehova, Mulungu wa Israeli, ndipo ulape kwa eve. Napapata niuzye ciwacita. Usanibisile neo." 20Akani emuyankha Yoswa, "Cendi namucimwila Yehova, Mulungu wa Israeli. Ici niye cinacita: 21Pineona pakati pa vinthu vopekewa khotilaku Babiloni, masekeli handiledi ya siliva, kansimbi ka golide kolema masekeli fifite, nezikhumbwila nakuzitola. vebisi pansi pakati pa tenti langu, ndipo lisiva ili pansi pake.22Yoswa etuma banthu, beutukila ku tenti ndipo vinthu venzeko. Pibeona, bevipeza vobisiwa mtenti lake, ndipo siliva pansi pake. 23Betola vinthu pakati pa tendi na kuvileta kwa Yoswa na ku banthu onse ba Israeli. Bevithwala pamenso pa yehova.24Ndipo Yoswa, na a Israeli onse pamozi na eve, betola Akani mwana wa Zera, na siliva, khoti, kasimbi ka golide, bana bake banalume, bana banakazi, ng'ombe, abulu, mbelele, na tenti yake, na vonse venze navo, ebapeleka ku cigwa ca Akari.25ndipo Yoswa eciti, "ko wativutishilanji? Yehova akuvutishe lero." Aisraeli onse bemtema na myala. Etema osalila na myala na kubashoka na muliro. 26Beunjikapo myala yamene yakalipo mpaka lero. Yehova ufumyapo ukali wake. Mwakuti zina la malo ni cigwa ca Akari mpaka lero.
1Yehova eciti kwa yoswa, "usayope; usankhale osalimbikishiwa. Ubekuya nao banthu onse bankhondo. Ukwezeke kuya ku Ai. Langa, nakupasa m'manja mwako mfumu yau Ai, banthu bake, mzinda wake, na malo bake. 2Ucite kwa Ai na mfumu yake muwecila kwa Yeriko na mfumu yake, kufumyapo kuti muzitolele vibeto na vopoka. Mupange kagulu kati kanyate kuvuli kwa mzinda."3Teto Yoswa enyamuka na kutola analume bankhondo kuya ku Ai. Ndipo Yoswa esankha analume bali sate sauzande- bamphamvu, ocenjela- ndipo ebatuma usiku. 4Ebalamulila, "langa, mubabishamile bamumzinda, kuvuli kwake. Musaye kutali kwa mzinda, koma monse munkhale okonzeka.5Neo na analume onse tikafwika ku mzinda, ndipo bakafuma kuzotinyata, tibathabe monga mwetecitila kale. 6Bakafume kutikonkha mpaka tabafumya kutali na mzinda. Balabile kuti, 'otiutuka monga monga mwecitila poyamba.' teto tibathabe. 7Teto mufume mu malo banu obishalamo, ndipo muukate mzinda. Yehova Mulungu wanu authwale m'manja mwanu.8Mukaukata mzinda, muusha na muliro. Mucite ici pomvwilira lamulo lopasiwa na Yehova. Langani, nakulamulani." 9Yoswa ebatuma, ndipo belta ku malo obishama, ndipo bebishama pakati pa Beteli na Ai. Koma Yoswa usiku wala elala pakati pa banthu.10Yoswa euka m'mamawa nakusonkhani bakhondo bake kukonzeka, Yoswa na akulu akulu ba Israeli, ndipo benyata banthu ba Ai. 11Onse abnalume bankhondo benze na eve beluta nakufwika kumzinda. Befwika pafupi na mzinda nomanga misasa cakumpoto kwa Ai. Lomba penze cigwa pakati pao na Ai. 12Etola analume faifi sauzande na kubaika kuti bakanyate mozizimusha cakum'mwela kwa mzinda pakti pa Beteli na Ai.13Eika m'amalo mwake asilikali onse, gulu la mphamvu nkhondo cakumpoto kwa mzinda, na olonda ku mbali kum'mwela kwa mzinda. Yoswa enkhala mcigwa usiku ula. 14Cecitika kuti mfumu yaku Ai piyeona, eve na gulu lake la nkhondo benyamuka nakuutukilako kuti bakanyate Israeli pa malo ayakine benzolanngana na cigwa ca Yorodani. Aliye zibe kuti gulu liyakine lezoyembekeza kunyata mzinda mwazizi.15Yoswa na a Israeli onse bezileka kuti bagonjesewe pamenso pao, ndipo bethabila cakucipululu. 16Banthu onse benze mumzinda beitiwa pamozi kuti abautukishe, ndipo bekonkha Yoswa na kuutushiwa kutali na mzinda. 17Kuliye mwanlume aliyense esala mu Ai na Beteli aliye luteko kukonkha Israeli. Beusiya mzinda nakuusiya osegula pibenkonkha Israeli.18Yehova eciti kwa Yoswa, "lata mkondo wako uyo caku Ai, pakuti nikupase Ai mkwanja lako."Yoswa elata mkondo wake ku mzinda. 19Asilikali benzebishama msanga msanga befumamo m'amalo mwao penzofumya kwanja lake. Beutuka na kuloba mumzinda na kuukata. msanga msanga beushoka mzinda na muliro.20Analume baku Ai becunguluka na kulanga kuvuli nakuona cusi cukwela kululu, ndipo bangathabe lini mnjila iyi kapena yala. Pakuti a Israeli benzethabila mcipulu bewelera kuyolangana na bala enzobapilikisha. 21Yoswa na banthu ba Israeli pibeona kuti mzinda wakatiwa ndipo cusi cukuya kululu, bewelela na kupaya banthu baku Ai.22Bayakine befuma mkati mwa mzinda, mwakuti benguliriwa, na Israeli pakati, bayakine mbali iyi na bayakine mbali iyakne. Isralei enyata banthu baku Ai; paliye epeze wamoyo kapena kuthaba. 23Besunga mfumu ya Ai, wamene wekata wamoyo, ndipo bemuleta kwa Yoswa.24Cecitika kuti Israeli pecisilizya kupaya zamoyo zonse zamu Ai mu minda pafupi na cipululu kwabenzobakaonkha, ndipo pamene onse, mpaka pa osilizyila, bepona pa kosilizya kwa cebemba, a Israeli onse bewelela ku Ai. Einyata na kosilizyila kwa cibemba. 25Bonse bala bepona siku ila,onse analume na anakazi, benze thwelufu sauzande, banthu onse baku Ai. 26Yoswa aliye coseko kwanja lake pamene lenze fumya pokatilira mkondo, mpaka pesilizyilatu kuononga banthu baku Ai.27Israeli ezitolera eka vibeto na vopoka kufuma mumzinda, monga mwenzelamulira Yehova kwa Yoswa. 28Yoswa eshoka Ai n kuisandusha kuba hopo la voonogewa mpaka kale kale. Ni malo osiiwa mpaka lero.29Epanyika mfumu ya ku Ai pacimuti mpaka mcingulo. Zuba piyenzoloba, Yoswa epeleka lamulo ndipo beselusha mubili wa mfumu pa cimuti na kuuponya pasogolo pa mlyango wamzinda. Pala beunjikapo myala palulu pake. Myala yakalipo mpaka lero.30Ndipo Yoswa emanga guwa la Yehova, Mulungu wa Israeli, pa lupili la Ebali, 31Monga Mose mtumiki wa Yehova elamulila banthu ba Israeli, Monga mwecilembewela mu buku la malamulo ba Mose: "guwa la myala yosatenda, yamene paliye etendako na cisulo ca nsimbi." Epeleka nsembe yoshoka pa guwa la Yehova, ndipo bepeleka nsembe ya mtendele. 32Kwala, pamenso pabanthu ba Israeli, elembapo pa myala malamulo ba Mose.33Aisraeli onse, akulu akulu, asogoleri, na oweruza bao bepanama mbali zonse zibili za likasa pamenso pa bansembe na a Levi benyamula likasa la cipanga la Yehova- mu lwendo pamozi na bala baliye badwilemo- hafu ya beve bepanama pasogolo pa lupili la Ebali. Bedalisa banthu ba Israeli monga mwamene Mose mtumiki wa Yehova ebalamulila poyamba.34Kufuma apo, Yoswa ebelenga ebelenga mau ba lamulo, madaliso na matembelero, monga mwecilembewela mu buku la malamulo. 35Kuliye liu olo limozi la m'malamulo ba Mose lamene Yoswa aliye belenge pamenso pa gulu la Israeli, kuikapo anakazi, bana atontho atontho, na alwendo onse benzonkhala nao.
1Teto afumu onse benzonkhala kusilya kwa Yorodani ku malupili, na ku malo onkhazikika mbali mwa nyanja ikuleni kufupi na Lebanoni- a Hiti, Amori, a Kanani, a Perizi, a Hivi, na Yebusi- 2aba benkhana pamozi mu ulamuliro, kuti bacite nkhondo Yoswa na Israeli.3Bonkhala mu Giyoni pibecimvwa kuti vecicita Yoswa ku Yeriko na ku Ai, 4becita na maganizo yaipa. Beluta monga bauthenga. Benyamula masaka yosila nakuyaika pa bulu. Betola soti voikamo vinyu venze vosila, vongámbika, ndipo ventungiwapo kale. 5Bevwala nsapato zakaleku mendo kwao, nakuvwala vovwala vakale, vosila. Buledi mu vosungila vakulya vao wenze woyuma ndipo woola.6Ndipo beluta kwa Yoswa mu msasa ku Giliga nakuti kwa eve na banalume ba Israeli, "Tayenda kufuma ku calo cakutali, teto lomba pangani pangano na seo." 7Banthu ba Israeli beciti kwa a Hivi, payakine munkhala pafupi na seo. Cifukwa cati tipangile pangano na mweo"? 8Beciti kwa Yoswa, nise banchito banu." Yoswa eciti kwa beve, Nimwe bani?mwafumila kuni?"9Beciti kwa eve, "banchito banu bawela kuno kufumila ku calo cakutali, cifukwa ca zina la Yehova Mulungu wanu. Tecimvwa za eve na vonse vecita ku Aigipito- 10na vonse vecita ku mafumu abili ba Amori ku mbali iyakine ya Yorodani- ku Sihonimfumu ya Hesiboni, na kwa Ogi waku Bashani enze ku Asitaroti.11Akulu akulu basu na onse onkhala mcalo casu beciti kwa seo, 'tolani vakulya va ulwendo wanu. Nnkhoyani mukakumane nao na kuti kwa beve, "nise banchito banu. Panganani nase." 12Uyu ni buledi, yenze ikali yakupya piteitola ku mang'anda yasu pa siku litenyamuka kuza kwa mweo. Koma lomba, langani, nyoyuma na cuku. 13Voikamo vinyu venze vanyowane pitenzoikamo, ndipo langani, lomba yothonya. Nsapato zasu na vovwala vasu nivosila cifukwa ca ulwendo utali.'"14Ndipo a Israeli etolako vakulya vao, koma baliye konshe Yehova kubasogolera. 15Yoswa epanga mtendele na beve ndipo epanga panagano na beve, kuti abeleke bankhale. Asogoleri ba banthu bepanga soti pangano kwa beve.16Piyepita masiku atatu a Israeli pibepanga pano ili na beve, beziba kuti benze oyandikana nao ndipo benzonkhala pafupi na beve. 17Teto banthu ba Israeli bekonzeka na kuya ku mizinda yao pa siku lacitatu. Mizinda yao yenze Gibiyoni, Kefira, Beroti, na Kiriyati Yearimu.18Banthu ba Israeli baliye banyate cifukwa asogleri bao bepanga pangano na beve pamenos pa Yheova, Mulungu wa Israeli. Aisraeli onse benzodandaula pali asogoleri bao. 19Koma asogoleri onse beci ku banthu, "tacita pangano pali beve pamenso pa Yheova, Mulungu wan Israeli, ndipo lomba tingabacite lini ciipa.20Ici niye cati tikacite kwa beve: Poyopa cionongeko camene cingawele pa seo cifukwa ca pangano citelumbila kwa beve, tikabaleke bakalute." 21Asogoleri beciti ku banthu bao, "Lekani bankhale." Teto, ba Gibiyoni benkhala wotenda nkhuni na otapa manzi ba Israeli, monga asogoleri ebila pali beve.22yoswa ebaita na kuti, "Mutinamizyilanji pamulabila kuti, 'tilikuta;li na mweo', mukayonkhala pano na seo? 23Lomba, cifukwa ca ici, nimwe otembelelewa ndipo bayakine mwa mweo bakabe akapolo, bala bati akabe otenda nkhuni na otapa manzi ya mung'anda ya Yehova."24Beyakha Yoswa na kuti, "cifukwa ceuzyiwa kwa banchito bako kuti Yehova Mulungu wako elamulira Mose mtumiki wake kukupasani malo onse, na kuononga onse onkhalamo mu malo pamenso panu- teeto tenze na mantha ngako na moyo cifukwa ca mweo. Niye cifukwa cake tecita ici cinthu. 25Lomba, langa, mutiike seo mu mphamvu zanu. Ciliconse cuoneka cabwino ndpo cancendi kwa mweo mucite na se."26Teto Yoswa ebacitila ici: ebapulumusha ku banthu ba Israeli, kuti a Israeli aliye bapaye. 27Siku ilo Yoswa epanga a Gibiyoni otenda nkhuni na otapa manzi ba gulu, na ba guwa la Yehova, mpaka lero, ku malo kwamene Yehova esankha.
1Lomba Adoni Zedeki, mfumu ya Yerusalemu, piyecimwa kuti Yoswa wakata Ai na kuionongelatu (monga mwecitila ku Yeriko na mfumu yake), ecimvwa soti mwecipangila mtendele banthu baku Giyoni na Israeli ndipo benzonkhala pakati pao. 2Banthu ba ku Yerusalemu benze na mantha ngako cifukwa Giyoni wenze mziinda ukuleni, monga mwa mizinda ya maufumu. Yenze ikuleni kupamana Ai, na analume bake benze bankhondo bamphamvu.3Teto Adoni Zedeki, mfumu ya Yerusalmu, etuma bauthenga kwa Hohamu, mfumu ya Hebroni, kwa Piramu, mfumu ya ku Yarimuti, kwa Yafa, mfumu yaku Lakisi, na kwa Debiri, mfumu yaku Egloni: 4"Welani muzeniyavye. Tiyeni tinyatane na Gibiyoni pakuti wapanga mtendele na Yoswa na banthu ba Israeli."5Mafumu bali faifi ba Amori, mfumu ya Yerusalemu, mfumu ya Hebroni, mfumu ya Yaramuti, mfumu ya Lakisi, na mfumu ya Egloni bewela, beve na onse adani bao. Benkhala m'malo wao kuyamba na Gibiyoni, ndipo beinyata.6Banthu ba Gibiyoni betuma uthenga kwa Yoswa na ku bankhondo ku Giligala. Beciti, "fulumilani! musawezye manja banu ku banchito banu. Welani mofulumila na kutipulumusha. Tiyavyeni, pakuti mafumu onse baku vyalo vakumalupili basonkhana pamozi kutinyata." 7Yoswa enyamuka kufuma ku Giligala, eve na analume onse ba nkhondo, na onse anulume bangacite nkhondo.8Yehova eciti kwa Yoswa, "usabayope. nakupasa m'manja mwako. Kuliye olo umozi angaleshe kuti ubanyate."9Yoswa ebafwika mwazizi, kuyenda usiku onse kufuma ku Giligala. 10Yehova esokonza adani pamenso pa Israeli, ndipo Israeli ebapaya ku Gibiyoni na kubautukisha mu njila ikuya ku Beti Horoni, ndipo ebapaila mnjila yakuya ku Azeka na Makeda.11Pibenzothaba a Israeli, kusondoka lupili la myala kufuma ku Beti Horoni, Yehova eponya myala ikulu ikulu kufuma kululu mnjila monse mpaka ku Azeka, ndipo onse ecifwa. Benze banyinji bepaiwa na myala kupambana bala bepaiwa na cibemba na banthu ba Israeli.12Teto yoswa elabila na Yehova pa siku lamene Yehova epeleka cipambano ku analume ba Israeli pali Amori. Ici niye cecilabila Yoswa pamenso pa Israeli, "Zuba, upaname ku Giyoni, ndipo mwezi, upaname ku cigwa ca Aiyaloni."13Zuba lepanama, ndipo mwezi weleka kuyenda mpaka calo cewezyela adani bake. Ko izi nizosalembewa mu buku la Yasari? Zuba lepanama pakati kululu; iliye lobe monga kwa siku limozi. 14Kwenzevye siku monga ilo kuvulki kapena sogolo, pamene Yehova emvwilila mau ba munthu. Pakuti Yehova enzocita nkhondo m'malo mwa Israeli.15Yoswa na a Israeli onse enze na eve bewelela ku msasa ku Giligala. 16Lomba mafumu bali faifi benzethaba na kuyobisama ku nkhwema zaku Makeda. 17Ceuzya kwa Yoswa, "bapezeka!- mafumu faifi babisha ku nkhwema zaku Makeda!"18Yoswa eciti, "kunkhuluzyani myala ikulu ikulu kumilyango ya nkhwema na kuikapo asilikali kubalonda. 19Musankhalepo mweo. mukonkhe adani banu ndipo mukabazizimushire kuvuli. Musakabalole kuti bakalobe mu mizinda yao, cifukwa Yehova Mulungu wanu wabaika m'manja mwanu."20Yoswa na bana ba Israeli esilizya kubaononga na cionongeko cikuleni, mpakana benze pafupi kusilizikilatu; opulumuka atontho bethaba befwika ku mizinda yocingiliriwa ngako. 21Teto gulu lonse la nkhondo lewera mwamtendele kwa Yoswa ku msasa ku Makeda. Pliye enzoyesa kulabila liu olo limozi pa munthu aliyense wa Israeli.22Ndipo Yoswa eciti, "segulani milyango ya nkhwema ndipo kufuma mu nkhwema fumyani mafumu fafi. " 23Becita monga mwebauzyila. Bemuletela mafumu faifi kufuma mu khwema- mfumu ya Yerusalemu, mfumu ya Hebronimfumu ya Yarimuti, mfumu ya Lakisi, na mfumu ya Egloni.24Pibeleta mafumu kwa Yoswa, eita mwanlume aliyense wa Israeli. eciti kwa olamulila ba asilikali benzeluta na eve ku nkhondo, "ikani mendo banu pa mikosi yao." teto bewela na kuika mendo bao pa minkosi yao. 25Ndipo eciti kwa beve, "musayope ndipo musasokonezeke. Nkhalani olimba ndipo ocejela. Ici niye cati acite Yehova ku adani banu bati mukanyatane nao."26Ndipo yoswa enyata na kupaya mafumu. Ebapanyika ku vimiti vili faifi. Bepanyikiwa ku vimiti mpaka mcingulo. 27Piyenzoloba zuba, Yoswa epeleka cilamulo, ndipo ebaselusha pavimiti na kubaponya mu nkhwema zibenzebshama. Beikapo myala ikuleni pa milyango ya nkhwema. Myala yala yakalipo mpaka lero.28Munjila iyi, Yoswa ekata Makeda pa siku ila nakupaya aliyense kwala na cibemba, kuikapo na mfumu yake. Eonongelatu aliyense mwamene mwala. Aliye siyeko wamoyo mkati. Ecita kwa mfumu ya makeda monga mwecitila kwa mfumu yaku Yeriko.29Yoswa na a Israeli onse bepitilira kufuma ku Makeda mpaka ku Libina. Eciya ku nkhondo na Libina. 30Yehova ebapasa soti m'manja mwa Israeli- pamozi na mfumu yao. Yoswa eipaya na cibemba na aliyense enzonkhalamo. Aliye siyemo wamoyo. Ecita kwa mfumu yake monga mwecitila kwa mfumu yaku Yeriko.31Ndipo Yoswa na a Israeli onse bepitilira kufuma ku Libina kuya ku Lakisi. Emanga misasa pafupi na eve nakucita nayo nkhondo. 32Yehova epasa Lakisi m'manja mwa Israeli. Yoswa eikata pa siku lacibili nakuipaya na kosilizyila kwa cibemba, na munthu aliyense enzemo, monga mwecitila ku Libina.33Ndipo Horamu, mfumu ya Gezeri, yewela kuzoyavya Lakisi. Yoswa emunyata na bankhondo bake mpakana kwenzevye aliyense epulumuka34Ndipo Yoswa na a Israeli onse bepitilira kufuma ku Lakisi kuya ku Egloni. Bemanga misasa pafupi na eve na kucita nkhondo na eve, 35nakuita siku lamene ilo. Ebaonoga na kosilizyila kwa cibemba na ndiponakucekelatu aliyense enzemo, monga mwecitila ku Lakisi.36Teto Yoswa na a Israeli bepitilira kufuma ku Egiloni kuya ku Hebroni. Becita nkhondo na eve. 37Beikata nakuiceneka na kosilizyila kwa cibemba, pamozi na mfumu jyake na minzi yake, na banthu onse benzemo. baliye siye wamoyo. Monga mwecitila ku Egiloni, beionongelatu na munthu aliyense mkati.38ndipo Yoswa ewelela, na bankhondo onse ba Israeli benze nao, nakuya ku Debiri nakucita nayo nkhondo. 39Beikata, mfumu yake na minzi yenze pafupi na eve. Beiceneka na kosizyila kwa cibembe na kuinongelatu na aliyense enzemo. Baliyesiko wamoyo. Becita kwa Bediri monga mwecitila kwa Libina na mfumu yake na kwa Heroni.40Yoswa etola malo onse, calo cakumalupili ya myala, ku Negevu, ku malo onkhazikika, na mnyansi mwa malupili ya myala. Pa mafumu bao onse aliye siyeko aliyense wamoyo. Esilizyilatu camoyo ciliconse, monga Yehova, Mulungu wa Israeli, ebalamulira. 41Yoswa ebaonoga lkufuma ku Kadesi mpakana ku Gaza, na vyalo vonse va Gosheni mpaka ku Giyoni.42Yoswa ekata mafumuonse aba na malo bao pa nthawi imozi cifukwa Yehova, Mulungu wa Israeli, ecitila nkhondo. 43Teto Yoswa, na a Israeli onse benze nao, bewela ku misasa ku Giligala.
1Pamene Yabini mfumu ya Hazari, yecimvwa ici, etuma uthenga kwa Yobabu, mfumu ya Madoni, ku mfumu ya Simroni, na mfumu ya Akisafu. 2Etuma soti uthenga ku mafumu onse benze kuvyalo vakumalupili yakumpoto, mu cigwa ca msinje wa Yorodani kum'mazulo kwa Kinereti, mu malo onkhazikika, na ku Napoti Dori mpaka kum'mwela. 3Etuma soti uthe ku Akanani bakum'mawa naku m'mwela, ba Amori, a Hiti, a Perizi, a Yebusi mu malupili, na a Hivi pa lupili la Herimoni mu malo ba Mizipa.4Bankhondo bao onse ewela nao, namba ikulu ya bankhondo, mu namba monga ni mchenga wa mba;i mwa nyanja. Benze na namba ikulu ya abulu na akavalo. 5Mafumu onse aba bekumana pa nthawi yoikika, ndipo bemanga misasa pa manzi ba Meroni kucita nkhondo na Israeli.6Yehova eciti kwa Yoswa, "osayopa pamenso pao, cifukwa mailo nupeleka banthu bakufwa ku banthu a Israeli. Ukalemalishe abulu bao, na kushoka akavalo bao." 7Yoswa na analume onse ba nkhondo bewela. Befwika mwazizi pa manzi ba Meromi, na kunyata adani.8Yehova epasa adani mu manja ba Israeli, ndipo ebapaya na kubakonkha mpaka ku Sidoni, Misrefoti Maimu, na ku cigwa ca Mizipa ku m'mawa. Ebapaya kuti paliye nangu wopulumukapo umozi elalako. 9Yoswa ebacita monga mwecimulamulila Yehova. Elemalisha abulu bao na kushoka akavalo.10Yoswa ewelela pa nthawi ila na kukata Hazari. nakupaya mfumu yake na cibemba. (Hazari enze mukuleni pa maufumu onse aba.) 11Bepaya camoyo ciliconse cenzemo, ndipo eviika pambali kuti vionongewe, teto kwenzevye camoyo ciliconse cesalila. Teto eshoka Hazari.12Yoswa etola mizinda yonse ya mafumu aba. Ekata soti na mafumu bao onse na kubapaya na kosilizyila kwa cipula. Ebasilizyilatu na kosilizyila kwa cipula, monga mwamene Mose mtumiki wa Yehova elamulila. 13Israeli aliye shoke mzinda uliwonse wemangiwa pa zitunda, kufumya Hazori. Weve weka Yoswa eshoka.14Bankhondo bezitolela vopoka vonse ku mizinda iyi pamozi na vibeto. Bepaya munthu aliyense na kosilizyila kwa cipula mpaka onse kufwa. Baliye siye camoyo cufuza. 15Monga mwamene Yehova enzelamulila Mose, mu njila imozi, Mose elamulila Yoswa, ndipo teto Yoswa ecicita. Aliye siyeko ciliconse cosacita pa vonse vamene Yehova elamulila Mose kuti acite.16Yoswa etols mslo onse: malo yakulupili, Negevu yonse, malo onse ba Gosheni, mnyansi mwa malupili ya myala, cigwa ca msinje wa Yorodani, malo ba malupili ba myala ba Israeli, na malo onkhazikika. 17Kufuma ku lupili la Halaki pafupi na Edomu, kuya kumazulo mpaka ku Bala Gadi mcigwa pafupi na Lebanoni pansi pa lupili la Herimoni, ekata mafumu onse na kubapaya.18Yoswa ecita nkhondo kwa nthawi itali na mafumu onse. 19Kuliye mzinda olo umozi wenkhala na mtendele na banthu ba Israeli kufumyako a Hivi benzonkhala ku Gibiyoni. 20Pakuti ni Yehova ekosesha mitima yao kuti bacite nkhondo na Israeli, kuti abaonongeletu posacita cifundo, monga mwenzelamulila Mose.21Ndipo Yoswa efwika pa nthawi iyo na kuononga Anakimu. Ecita ici ku calo camalupili, pa Hebroni, Debiri, Anabu, na mu vyalo vonse vam'malupili ya Yuda, na m'amalupili onse ba Israeli. Yoswa ebaonongelatu na mizinda yao. 22Paliye wa Anaki esala mu malo ba Israeli kufmyako pa Gaza, Gati, na Asidodi.23Teto Yoswa etola malo onse, monga Yehova euzyila Mose. Yoswa epeleka monga coloba ku Israeli, ku mtundu uliwonse. Ndipo malo benze na mpumulo ku nkhondo.
1Lomba aba niye mafumu ba mcalo, bamene analume ba Israeli begonjesa. Aisraeli etola malo bakum'mwela kwa mbali ya Yorodani kwamene kufumila zuba, kufuma ku mshambo wa msinje wa Arinoni mpakana ku lupili la Herimoni, ndipo mpaka Araba onse mpaka kum'mawa. 2Sihoni, mfumu ya Amori, yenzonkhala ku Hesimoni. Elamulila kufuma ku Aroeri, yamene ili kumbali kwa msinje wa Arinoni kufuma pakati pa cigwa, ndipo hafu ya Giliyadi kusondokela ku msinje wa Yaboko m'malile ba Amoni.3Sihoni elamulila soti ku Araba mpaka ku nyanja ya Kineti, mpaka kum'mawa, mpaka ku nyanja ya Araba (nyanja ya munyu)caku m'mawa, mpaka kuyofwika ku Beti Yesimoi na kumpoto, camnyansi mwa lupili la Pisiga. 4Ogi, mfumu ya Bashani, umozi mwa osala ba Arefai,enzonkhala mu Asitaroti na Edrei. 5Elamulila lupili la Herimoni, Saleka, na Bashani yonse, mpaka kumalile ya banthu ba Gesuri na Makati, na hafu ya Giliyadi, mpaka kumalile ya Sihoni, mfumu ya Hesiboni.6Mose mtumiki wa Yehova, na banthu ba Israelienze bagonjesa, ndipo Mose mtumiki wa Yehova, epasa malo ku bana ba Ruben, bana ba Gadi, na hafu ya bana ba mtundu wa Manase monga coloba.7Aba niye mafumu ba calo bamene Yoswa na banthu ba Israeli begonjesa ku mbali yakumwela kwa Yorodani, kufuma ku Bala Gadi mu cigwa pafupi na Lebanoni mpaka ku lupili la Halaki pafupi na Edomu. Yoswa epasa malo ku mtundu wa Israeli kuti beve batole. 8Ebapasa calo ca lupili, malo onkhazikika, Araba, mbali ya malupili, cipululu, na Negevu- malo ba a Hiti, a Kanani, a Perizi, a Hivi, na a Yebusi.9Mafumu ni kuika mfumu ya Yeriko, mfumu ya Ai, yamene ili mbali ya Beteli, 10mfumu ya Yerusalemu, mfumu ya Enaimu, 11mfumu ya Yaramuti, mfumu ya Lakisi, 12mfumu ya Egloni, mfumu ya Gezeri,13mfumu ya Debiri, mfumu ya Gederi, 14mfumu ya Horima, mfumu ya Aradi, 15mfumu ya Libina, mfumu ya Adulamu, 16mfumu ya Makeda, mfumu ya Beteli,17Mfumu ya Tapuwa, mfumu ya Hefa, 18mfumu ya Afeki, mfumu ya Lasaroni, 19mfumu ya Madoni, mfumu ya Hazori, 20mfumu ya Simroni Meroni, mfumu ya Akisafu,21Mfumu ya Tanaki, mfumu ya Megido, 22mfumu ya Kedesi, mfumu ya Yokineamu ku Karimeli, 23mfumu ya Dori ku Nafoti Dori, mfumu ya Goimu ku Giligala, 24na mfumu ya Tiriza. Namba ya mafmu yenze sate wanu pamozi.
1Lomba Yoswa enze okalamba Yehova peciti kwa eve, "niwe okalamba, koma pakali mphela malo akulu ofunika kutola.2Ab ni malo akalusala mphela; malo onse ba Afilisiti, na bala onse ba a Gesuri, 3kufumila ku Sihoro ili kum'mawa kwa Igipito, na cakumpoto kwa mailire ba Ekroni, bamene ooneka monga ni katundu wa a Kanani; olamulira faifi ba a Filisiti, bala baku Gaza, Asidodi, Asikeloni, Gati, na Ekroni- malo ba Aviti.4Kumwela (kumalo ba Aviti); malo onse ba a Kanani, kufuma ku Ara yamene ni ya Sidoniya, mpaka ku Afeki ili kumalire ba Amori; 5malo ba a Gibali, Lebanoni yonse cakum'amawa, kufuma ku Bala Gadi kunyansi kwa lupili la Herimoniu mpaka ku Hamati.6Soti, onse onkhala ku calo cakumalupili ba myala kufuma ku Lebanoni mpaka ku Misrefoti Maimu, kuikapo na banthu ba Sidoni. Nikabafumye pamenso pa asilikali ba Israeli. Nkhala osimikizya kugabila malo kwa Israeli monga coloba, monga nekulamulira. 7Ugabe malo aba monga coloba ku mitundu naini na hafu ku mtundu wa Manase."8Na hafu iyakine ya mtundu wa Manase, ba Rubeni na Gadi belandila coloba cao cecibapasa Mose ku mbali yaku m'mawakwa Yorodani, 9kufuma ku Aroeri, amene ali ku silya kwa mkolo wa Arinoni goji (kuikapo mzinda uli pakati pa goji), mpaka ku mishamobo yonse ya Madeba mpaka ku Diboni;10Mituntundu yonse ya Sihoni, mfumu ya Amori, amene elamulira mHetiboni, mpaka ku malire ba Amoni; 11Giliyadi, na malo ba Agesuri na Amakati, lupili lonse la Harimoni, Basana yonse mpaka ku Seleka; 12ufumu wonse wa Ogi mBasana, wamene esogolera mu Asitaroti na mu Edrei- wamene esalapi pa esala pa Arefaimu- Mose ebakantha nobafumya.13Koma banthu ba Isralei aliye fumye Agesiru olo Amakati m'malo mwake, Gesuri na Makati onkhala pamozi na Israeli mpaka lero.14Kwa mtundu wa Levi weka Mose aliye upase coloba. Copeleka ca Yehova , Mulungu wa Israeli, copangiwa na muliro, niye coloba cao, monga mweuzyila Mulungu Mose.15Mose epasa coloba ku mtundu wa Rubeni, banja pa banja. 16Malo bao benze kufuma ku Aroeri, kosilizyila ngako kwa mkolo wa Arinoni goji, na mzinda uli pakati pa cigwa, na mishambo yonse kumbali kwa Madeba.17Rubeni elandila soti Hesimoni na mizinda yonse yali mumishambo, Diboni, na Bamoti Bala, na Beti Bala Meoni, 18na Yahazi na Kedemoti, na Mefati, 19na Kiriyataimu, na Sibima, na Zereti, na Sahari kuma lupili yakucigwa.20Rubeni elandila sotibeti Peori, mumsondo mwa Pisiga, Beti Yesimoti, 21mizinda yonse ya mumishambo, na ufumu wonse wa Sihoni mfumu ya Amori, elamulamira ku Hesimoni, wamene Mose egonjesa pamozi na asogoleri ba Modiani, Evi, Rekeu, Zuri, Huri na Raba, olamulira Sihoni, enzonkhala mcalo.22Banthu ba Isralei bepaya soti na cibemba conola konse konse Balamu mwana wa Beori, wamene enzoombe, pakati pa bala onse bepaiwa. 23Malire ba mtundu wa Rubeni ni msinje wa Yorodani; aba niye malire bao. Ici cenze coloba ca mtundu wa Rubeni, cepasiwa ku mkoka waao uliwonse, na mizinda yao na minzi.24Ici niye camene Mose epasa ku mtundu wa gadi mkoka mwa mkoka; 25Malire enze Yazeri, mizinda yonse ya giliyadi na hafu malo ba Amoni, mpaka Aroei, amene ali kum'mawa kwa Raba, 26kufuma ku Hesiboni mapaka ku Ramati Mizipa na Betonimu, kufumila ku Mahanaimu mpaka ku malire ba Dibiri.27Mcigwa, Mose epasa Beti Haramu, Beti Nimramu, Sakoti, na Zafoni, na ufumu wosalila wa Sihoni mfumu ya Hesiboni, na malire ba Yorodani mpaka kosilizyila kwa malo onkhazikika ba nyanja ya Kinereti, cakum'mawa kupitilila Yorodani. 28Ici niye coloba ca mtundu wa Gadi, mkoka mwa mkoka na mizinda yao na minzi.29Mose epasa coloba ku hafu y mtundu wa Manase. Cegabiwa hafu ku mtundu wa banthu ba Manase, mkoka pa mkoka. 30Malire bao enze kufumila ku Mahanaimu, Basana yonse, ufumu wonse wa ogi waku Basana, na maboma onse ba Yairi; 31hafu ya Giliyadi, na Asitaroti na Edrei (mizinda ya ufumu wa Ogi mBasana). Aba begabiw ku mkoka wa Makiri mwana mwanalume wa Manase- hafu ya banthu ba makiri, mkoka mwa mkoka.32Ici niye coloba camene Mse ebagabila mu mishambo ya Moabu, kupitilira yorordani kum'mawa kwa Yeriko. 33Mose aliye pase coloba ku mtundu wa Levi. Yehova, Mulungu wa Israeli, niye coloba cao, monga mwecibauzyila.
1Aba ni madela ba malo bamene bnthu ba Israeli belandila monga coloba cao mcalo ca Kanani, amene Eliazara wansembe, Yoswa mwana wa Nuni na asogoleri ba mitundu ya Israeli becigabiliwa.2Coloba cao cesankhiwa mwa mayele ku mitundu 9 na umozi hafu, mnga Yhova elamulira mwa kwanja ya Mose. 3Pakuti Mose epasa coloba ca mitundu ibili na umozi na hafu kupitilila Yorodani, koma kwa Alevi aliye bapase coloba. 4Mtundu wa Yosefe wenze kwene kwene mitundu ibili, Manase na Efraimu. Alevi aliye bapaseko ndime ya coloba mcalo, koma tyala kwni kweni mizinda kunkhalamo, na malo olyeshelako vibeto vao na vinthu va pamubili pao. 5Banthu ba Israeli becita mwamene Yehova Mulungu elamulira mose, teto begaba malo.6Ndipo mtundu wa Yuda wewela kwa Yoswa ku Giligala. Kalebe mwana wa Yefune mKenizi, eciti kwa eve, "muziba cecilabila Yehova kwa Mose munthu wa Mulungu kukhuza mweo na neo ku Kenesi barineya. 7Nenze na zaka fote pamene Mose mtumiki wa Yhova enituma kufumila ku Kadesi Barineya kuyoyendela calo, nemuletela soti mau monga mwenzeli mutima mwangu.8Koma mnekwasu wanelluta naye epangisha mitima ya banthu kusungunuka na mantha. Koma nekonkha Yehova Mulungu wangu kwa mtima wonse. 9Mose elapila pa siku ila, kuti, 'cendi pacalo pumuyenda na mendo yanu yankhale coloba canu na bana banu kwa muyaya, cifukwa wakonkha Yehova mulungu wangu na mtima wonse.'10Lomba, langani! Yehova wanisunga na moyo kwa zaka 45, monga mwecilabilila- kufuma pa nthawi yamene Yehova epabila mau aba kwa Mose, pamene Israeli enzoyenda mucipululu. Lomba, langani! lero nili na zaka fote faifi. 11Lero nikali na mphamvu monga mwinenzeli na mphamvu pasiku lamene Mose enituma. Mphamvu zangu nikali nazo monga muzenzeli pala, za nkhondo na za pakuya na za pakuza.12Lomba cifukwa cake nipaseni lupili ili lamene lenilonjeza Yehova pa siku ila. Pakuti mwecimvwa pa siku ila kuti a Anaki enze kwamene na mizinda ikuleni yotetezewa. Cingabe kuti Yehova ankhale nane nakuti nibapilikishe, monga mwecilabilila Yehova."13Ndipo Yoswa emdalisa na kumpasa Hebroni monga coloba kwa Kalebe mwana wa Yefune. 14Moteto Hebroni yenkhala coloba ca Kalebe mwan wa Yeune mKenize mpaka lero, cifukwa ekonkha mau ba Yehova, Mulungu wa Israeli. 15Lomba zina lakale la Hebroni lenze Kiriyati Ariba. (Ariba enze munthu mkuleni pakati pa a Anaki) Teto calo cepumula ku nkhondo.
1gao lamutndu wa wa banthu ba Yuda, mkoka pa mkoka, eonjezewa kum'mwela mpaka ku malire ba Edomu na cipululu ca Zini kunkhala malekezyelo akum'mwela. 2malire bao kumwela ofumila kosilizyila kwa nynja ya munyu, kufumila polobela pa nyanja yamene yulanga kumwela.3Malire bao ayakine efumila ku kumwela kwa cikweza c Akarabi nakupitilira mpaka ku Zini, nokwezeka kumwela kwa Kadesi Barinea, kupitilila ku Hezroni, ndipo mpaka ku Adari, kwamene kuyekhwenthela ku Karika. 4Yepita ndithu mpaka ku Azimoni, kupita ku mkolo wa Igipito, nakuwela kumasilizyilo bake ku nyanja. Aba benze malire bao bakum'mwela.5malire aku m'mawa enze nyanja ya munyu, kukamwa kwa Yorodani. malire bakumpoto eyambila kufumila kolobela kwa nyanja kum'mawa kwa Yorodani. 6Yepita ndithu mpaka ku Beti Hogila nopitila kumpoto kwa Beti Araba. Ndipo ekwezeka mpaka ku mwala wa Bohani mwana wa Rubeni.7Ndipo malire ekwela mpaka ku Dibiri kufumila ku cidikha ca Akori, na ku mpoto, kuwelera ku Giligala, yamene ili kosiyana na cikweza ca Aduni, amene ali kumbali yakum'mawa yakumwela kwa cidikha. Ndipo malire epitilira mpaka ku manzi baku Eni Semasi na kuya ku Eni Rogeli. 8Ndipo malire ekwezeka cidikha ca Beni Hinoni mpaka ku kumbali yakumwela kwa mzinda wa yebusi (niku Yerusalemu). Ndipo ekwela palulu pa lupili lamene lili pa cidikha ca Hinomu, kumazulo, lamene ili kosilizyila kumpoto kwa cidikha ca Rafaimu.9Ndipo malire epitilira kufuma palulu pa malupili ba myala mpaka ku nynje ya Nefitowa, nakufuma kula kuya ku mizinda ya lupili la Efroni. Ndipo na malire ekhota kuzunguluka mpka ku Bala (cimozi-mozi na Kiriati Yearimu). 10Ndipo malire ezunguluka kum'mazulo kwa Bala mpaka ku lupili la Seiri, ndipo opitilila mpaka kumbali ya lupili la Yearimu kumpoto (cimo-mozi mnga Kesalomu), esondoka mpaka ku Beti Semesi, na kutaukila ku Timina.11Malire efuma kumbali ya kumpoto kwa lupili la Ekiloni, ndipi malire ekhota kuzunguluka mpaka ku Sikeroni na kupitilira mpaka ku lupili la Bala, kufumila apo eciya ku Yabineri. Malire esilira ku nyanja. 12Malire akumazulo enze nyanja ikuleni, ndipo m'mbali mwa nyanja. Aba ni malire ozunguluka mtunduwa Yuda mkoka mwa mkoka.13mwakusunga malamuro ba Yehova kwa Yoswa, Yoswa epasa Kalebe mwana wa yefune gao la malo pakati pa mtundu wa Yuda, kiriyati Ariba, amene ni, Hebroni (Ariba enze awisi ba Anaki). 14Kalebe ebapikisha kula bana batatu ba Anaki; Sesai, Ahimani na tarimai, mbadwo wa a Anaki. 15Efumako kula kulimbana na onkhala mu Debiri (Debiri yenzoitiwa kuti Kiriati Seferi).16Kalebe eciti, "mwanlume wati akanyatane na Kiriyati Seferi nakumkata, kwa eve nikamupase Akisa mwana wangu mwanakazi kuba mwanakazi wake." 17Otiniyeli mwana wa Kenazi, mkwao wa Kalebe pecimkata, Kalebe emupasa Akisa mwana wake mwanakazi kuba mwanakzi wake.18Mosacelwa kufuma apo, Akisa ewela kwa Otiniyeli na kumulibikisha kuti asenge awisi munda. Peciseka pa bulu, Kalebe eciti kwa eve, "ufuna cinji?"19Akisa eyankha, "niwamileni mtima, pakuti mwanipasa malo baku Negevu: Soti munipaseko nyenje za manzi." Teto Kalebe emupasa nyenje zakululu na zakunyansi.20Ici niye cenze coloba ca mtundu wa Yuda, mkoka pa mkoka.21Mizinda yenzofumila ku mtundu wa Yuda cakumpoto, cakumalire ba Edomu, yenze Kabizeeli, Ederi, Yaguri, 22Kina, Dimora, Adada, 23Kadesi, Hazari, Itina, 24Zifi, Telemu, Bealoti.25Hazori, Hadata, Kerioti Hezroni, (uyu enzozibika soti kuti Hazori), 26Amamu, Shema, Molada, 27Hazari Gada, Hesimoni, Beti Peleti, 28Hazari Shuali, Berisheba, Biziotiya.29Baala, Iyimu, Ezemu, 30Elitoladi, Kesili, Horima, 31Zikilaga, Madmana, Sansana, 32Lebaoti, Silihimu, Aini, na Rimoni. Aba benze mizinda naini pamozi, pamozi na minzi bao.33Mu malo onkhazikikakwenze Esitaoli, Zora, Asiina, 34Zanowa, Eni Ganimu, Tapuwa, Enamu, 35Yarimuti, Adulamu, Soko, Azeka, 36Sharaimu, Aditaimu, na Gedera (iyi niye Gederotaimu). Kwenze mizinda fotini mu namabala, kuikapo na minzi yao.37Zenani, Hadasa, Migidalagadi, 38Dilani, Mizipa, Yokiteeli, 39Lakisi, Bozikati, Egloni.40Kaboni, Lamasi, Kitlisi, 41Gederoti, Beti Dagoni, Naama, Makeda. Aya yenze mizinda sikisitini mu nambala kuikapo na minzi yao.42Libina, Eteri, Asani, 43Ifita, Asina, Nezibi, 44Kehila, Akisibu, Maresa. Aba benze mizinda naini, kuikapo na minzi bao.45Ekironi na maboma bake ozungulira na minzi; 46kufuma ku Ekeroni, mpaka ku nyanja ikulu, monkhala monse mwenze kufupi na Asidodi kuikapo na minzi bao. 47Asidodi, na maboma bake ozungulila, kuikapo na inzi bao; Gaza, na maboma bake ozungulira na minzi bao; mpaka ku mkolo wa Aigipito, na ku nyanja ikuleni nambali mwake.48Ku calo caku malupili, Samiri, Yatiri, Soko, 49Dana, Kiriati Sana (iyi ni Debiri), 50Anab, Esitemo, Animu, 51Goseni, Holoni, na Gilo. Aba benze mizinda leveni, kuikapo na minzi bao.52Arabu, Duma, Esani, 53Yanimu, Beti, Tapuwa, Afeka, 54Humita, Kiriati, Ariba, (iyi ni, Hebroni), na Ziori. Aba benze mizinda naini kuikapo na minzi bao.55Maoni, Karimeli, Zifi, Yuta, 56Yezreeli, Yokideamu, Zanowa, 57Kaini, Gibea, na Timina. Aba benze mizinda teni, kuikapo na minzi bao.58Halihuli, Beti Zuri, Gedori, 59Maarati, Beti Anoti, na Elitekoni. Aba benze mizinda sikisi, kuikapo na minzi bao.60Kiriati Bala (iyi ni, Kiriati Yearimu), na Raba. Aba benze mizinda ibili kuikapo na minzi bao. 61Mu cipululu, mwenze Beti Araba Midini, Sakaka, 62Nibisani, mzinda wa munyu, na Eni Gedi. Aba benze mizinda sikisi, kuikapo na minzi bao.63Koma kwa a Yebusi, bonkhala mu Yerusalemu, mtundu wa Yuda baliye bafumye, teto a Yebusi onkhala pamozi namtundu wa Yuda mpaka lero.
1Gawo amtundu wa Yosefe kufumila ku Yorodani ku Yeriko, ku manzi aku Yeriko, mcipululu, kuyokwela kufumila ku Yeriko kupitilira ku Beteli. 2Teto yefuma ku Beteli mpakana ku Luzi na kupitilira kuluta ku Atoratu, kumabali ya Ariki.3Teto esondoka cakum'mzulo kumbali ya a Afeleti, kutali monga kumbali ya mnyansi a Beteli Horoni, ndipo na ku Gezeri; yesilila ku nyanja. 4Cenze mnjila iyi kuti mtundu wa Yosefe, Manase na Efraimuelandila malo bao.5Malo ba mtundu wa Efraimu, mkoka mwa mkoka: malile ba malo bao caku m'mawa eciya kufumila ku Ataroti Adara mpaka ku kululu kwa Beti Horoni, 6ndipo kufumila apa epitilira mpka ku nyanja. Kufumila ku Mikamelati cakumpoto ekhwenthela kum'mawa kwa Tanati Silo na kupitila kum'mawa kwake kwa Yanowa. 7Ndipo yefuma ku Yanowa mpaka ku Ataroti na ku Nara, na kufwika ku Yeriko, kusizyila ku Yorodani.8Kufumila ku malire ba Tapuwa eciya ca kum'mazulo ku mkolo wa Kana na kusilira ku nyanja. Ici niye cenze coloba ca mtundu wa Efraimu, mkoka mwa mkoka, 9pamozi na minzi yamene yesakhiwila mtnundu wa Efraimu mkati mwa coloba ca mtundu wa Manase mizinda yonse, kuikapo minzi yao.10Aliye pitilikishe a Kanani amene enzonkhala mu Gezeri, teto a Kanani enkhala mkati mwa Efraimu mpaka lero, koam banthu aba benzo kakamizyiwa kugwira nchito.
1Iyi yenze gao la mtundu wa Manase (amene enze mwana woyamba wa Yosefe) - iyi ni, Makiri, wamene enze woyamba wa Manase ndipo eve eka enze awisi wake wa Gileadi. Makolo ba Makiri etumiwa ku calo ca Gileadi naku Basana, pakuti Makiri enze munthu wa nkhondo. 2Malo enkhala bamtundu wa wa Manase, Epasiwa ku mikoka yawo -Abiezere, Hereki, Sekemu, Heferi, na Semida. Aba xbenze mibadwo ya mtundu wa Manase mwana mwanalume wa Yosefe, kupanamila pa mikoka yao.3Lomba Zelofehedi mwana wa Heferi mwana wa Gileadi mwana wa Makiri mwana wa Manase enzevye bana banalume, koma tyala banakazi. Bana banakazi benze Mahila, Nowa, Hogila, Milika, na Tiriza. 4Befwika kwa Eliyazara wansembe, Yoswa mwana mwanalume wa Nuni, na asogoleri, ndipo beciti, Yehova elamulira Mose kuti atipase coloba casu pamozi na azinekwasu." Teto, kukonkha malamulo ba Yehova, epasa coloba anakazi bala pakati pa anekwao ba awisi bao.5Manase epasiwa magawo teni mu malo ba Gileadi na Basana, amene ali kusilya iyakine ya Yorodani, 6Cifukwa bana banakzi ba Manase elandila coloba pamozi na bana bake banlume. Calo ca Gileadi cepasiwa ku mtundu wone wa Manase.7Malire ba Manase efwike kufumila ku Aseri mpaka Mika-Metatu, kwamene ni kum'mawa kwa Sekemu. Teto malire eciya ca kum'mawa kwa bala enkhala kufupi na mkolo wa Tapua. 8(Calo ca Tapua ni ca Manase, koma boma la Tapua pa malire ba Manase niya Efraimu.)9Mlire eciya kunyansi kwa mkolo wa Kana. Mizinda iyi yaku m'mwela kwa mkolo pakati pa boma la Manase niya Efraimu. Malire ba Manse enze pa mbali ya kum'poto kwa mkolo, ndipo osilira munyanja. 10Malo ba kum'mwela niba Efraimu, ndipo malo bakum'poto enze ba Manase; nyanja yenze malire. Kumpoto ku mbali ya Aseri wefwika, ndipo caku m'mawa, Isakala.11Soti mwa Isakara namu Aseri, Manase enze na Beti Seani na minzi yake, Ibleamu na minzi yake, onkhala mu Dori na minzi yake, onkhala mu Endori na minzi yake, onkhala mu Tanaki na minzi yake, na zonkhala mu Megido na minzi yake (ndipo mzinda wacitatu ni Nafeti). 12Ndipo mtundu wa Manase uliye tole coloba ca mizinda ila, pakuti Akanani epitilizya kunkhala mu malo aba.13pamene banthu ba Israeli enkhala na mphamvu, eika Akanani pa nchito yokakamizyiwa, koma aliye basilizyiletu kufumya.14Teto mkoka wa Yosefe weciti kwa Yoswa, kuti, "cifukwa nicinji mwatipa tyala mbali imozi ya malo na gawo imozi ya coloba, popeza nise banyinji munambala ndipo tonse watidalisa Yehova? 15Yoswa eciti kwa beve, "ngati niwe banthu anyinji, kwezekani mweka kusanga ndipo mukazikonzele mweka minda mu calo ca Aperizi na ya Arefai. Citani ici pakuti calo camalipili ya Efraimu cukucepelani ngako."16Mikoka ya Yosefe yeciti, "calo cakumalipili cutikwanila lini. Koma Akanani onse onkhala mu cigwa ali na magaleta ya nsimbi, bonse bala ali mu Beti Seani na minzi yake, na bala bali mu cigwa ca Yezereli." 17Teto Yoswa eciti kwa ng'anda ya Yosefe- kwa Efraimu na Manase, "nimwe banthu banyinji mnmbala ndipo nimwe banthu bamphamvu. Mufunika lini kupasiwa gawo limozi la malo. 18Calo ca Malupili cibe soti canu. Olo kuti ni sanga yongoma ngako, mukaikonze na kutola coloba cake mpaka kuyofwika ku malire bake. Mukapilikishe Akanani, olo kuti bana magaleta ba nsimbi, ndipo olo kuti bali na mphamvu ngako."
1Teto gulu lonse la a Israeli lekumana pamozi ku Silo. Beika tenti lokumanamo kwamene, ndipo begonjesa calo pamenso pao. 2Penze pakali mphela mitundu 7 pakati pa mtundu wa Israeli amene enze akaliye pasiwe gao.3Yoswa eciti ku banthu ba Israeli, "muyembekeze mpaka lini kuyoloba mcalo camene Yehova, Mulungu wa makolo banu, ekupasani? 4zisankhileni mweka madoda atatu kufumila pa mtundu uliwonse ndipo nibaxtume kunja. Balute na kuyofufuza malo kulu na kunyansi. Bakalembe maonekedwe bake mu makonekedwe ba coloba cao, ndipo teto bakawelele kwa neo.5Bakagabe magulu bali seveni, Yuda akasale malo ali ku mbali yakumpoto, ndipo ng'anda ya Yosefe akapitilizye mgawo yao kum'mwela. 6Mukalembe malo mu ndime seveni ndipo letani mzolembewa kuno kwangu. Nikakutileni maele kuno pamenso pa Yehova Mulungu wasu.7Alevi aliye malo pakati panu, pakuti unsembe wa Yehova niye coloba cao. Gadi, Rubeni, na hafu ya mutundu wa Manase walandila coloba cake, kupititlila Yorodani. Ici niye coloba camene Mose mtumiki wa Yehova ebapasa."8Teto madoda benyamuka. Yoswa elamulira bala beciyolemba vizindikilo va malo, kuti "kwelani muyende-yende mcalo ndipo mukalembe vizindikilo vake ndipo muwele navo kuno. Nikucitileni maele pamenso pa Yehpva ku Silo." 9Madoda beciya ndipo beyenda-ynda mcalo nakulemba vizindikilo vake mbuku mwa mizinda yake mdime zili seveni, kuika mumndanda wa mizinda mndime iliyonse payeka. Teto bewelela kwa Yoswa ku msasa ku Silo.10Ndipo yoswa ebacitila maele ku Silo pamenso pa Yehova. Ni kwamene kwala kwamene Yoswa epasa malo banthu ba Isrraeli, ndipo kwa aliyense gao la malo bake lepasiwa.11Gao la malo ba mtundu wa Benjamini mkoma pa mkoka. M'gao la malo bao benze pakati pa mtundu wa Yuda na mtundu wa Yosefe. 12Kumbali yakum'mwela, malire oyambila ku Yorodani. Malire bakuya mpaka kumbali cakum'mwela kwa Yeriko, ndipo soti ku palulu pa calo cakumalupili cakum'mazulo. Kwala yufwika ku cipululu ca Beti Aveni.13Kfumila apo malire epita pakati caku mpoto kulungama ku Luzi (malo amozi na Beteli). Teto malire besondokela ku Ataroti Adara, mwa lupili yamene ili ku m'mwela kwa Beteli Horoni. 14Malire eluta soti mbali iyakine; pa mbali ya kumazulo ekwenthela ku m'mwela, elungama ku lupili kufumila ku Beti Horoni. Malire aba besilila pa Kuriati Bala (iyo ni, Kiriati Yearimu), mzinda wa mtundu wa Yunda. Aba bepanga malire cakumbali yakum'mazulo.15Mbali yakumwela yuyamba kungofuma tyala ku Kiriati yearimu. Malire eciya kufumila kwamene mpaka ku Efuroni, mpaka ku mkolo wa mazni ba Nefitoa. 16Malire besondoka mpaka ku malire ba lupili lenze lolangana na cigwa ca Ben Hinomu, yenzze ku m'mwela kusilizyila kwa cigwa ca Rafaimu. Yeciya mpaka kucigwa ca Hinomu, kusondokela kum'mwela kwa a Yebusi, nopitilizya kusondoka ku Eni Rogeli.17Okwenthela ku kumpoto, kuya molungama ku Eni Semesi, ndipo kufumila apo ofuma mpaka ku Geliloti, yamene yenze posiyana na pokwelela Adumi. Ndipo esondokela ku mwala wa Bohani mwana mwanalume wa Rubeni. 18Epitila kumoto kwa Beti Araaba nosondokela ku Araba.19Malire epitila kumpoto kwa Beti Hogila. Malire osilila kumpoto kosungika manzi ba nyanja ya munyu, cakum'mwela kosilizyila kwa Yorodani. Aba benze malire bakum'mwela. 20Yorodani epanga malire bake kumbali ya kum'mwela. Iyi yenze gao la mtundu wa Benjamini, ndipo epasiwa mkoka mwa mkoka, malire pa malire ayake, kuzungulila konse.21Lomba mizinda ba mtundu wa Benjamini, mkoka pa mkoka, benze na mizinda iyi: Yeriko, Beti Hogila, Emeki Kezizi, 22Beti Araba, Zmaraimu, Beteli, 23Avimu, Para, Ofira, 24Kefari Amoni, Ofori, na geba. Kwenze mizinda twelufu, kuikapo na minzi yao.25Kwenze soti mizinda ya Gibeoni, Rama, Beroti, 26Mizipa, Kefira, Moza, 27Rekemu, Iripeli, Tarala, 28Zela, Haelefu, Yebusi (cimozi-mozi na Yerusalemu), Gibeya, na Kiriati. Kwenze mizinda fotini, kuikapo na minzi yao. Ici niye cenze coloa ca mtundu wa Benjamini pa mikoka yao.
1Kucosewa kwa maere acibili ewila kwa Simeoni, mkoka mwa mkoka. Gawo lao lenze mkati mwa gao la Yuda.2Enze nao malo bao Beriseba, Seba, Molada, 3Hazari Suara, Bala, Ezemu, 4Elitoladi, Betuli, na Horima.5Simeoni enze soti na Zikilaga, Beti Marikaboti, Hazari Susa, 6Beti Lebaoti, na Saruheni. Aba benze mizinda bao satini, kuikapo minzi bao. 7Simeoni enze soti na Aini, Rimoni, Eteri, na Asani. Aba benze mizinda bali folo, kuikapo na minzi bao.8Aba benze pamozi kuikapo minzi bao kuzunulira mizinda kutalimpha kwake monga Baatala Beeri (cimozi-mozi monga Rama ku Negevu). Ici niye cenze coloba ca mtundu wa Simeoni, mkoka pa mkoka. 9Coloba ca mtundu wa simeoni cepanga gao la malo ba mtundu wa Yuda. Cifukwa ndime ya malo yapasiwa ku mtundu wa Yuda yenzebakulira ngako, Mtundu wa Simeoni welandila coloba cao pakati pa ndime yao.10Maere yacitatu yewila pa mtundu wa Zebuluni, mkoka pa mkoka. Malire ba coloba cao beyambila ku Saridi. 11Malire bao beciya cakum'mwela kwa Merala na kukatako ku Dabeseti; na kupitilirako ku mkolo wenze wolangana na Yokineamu.12Kufumila ku Salidi malire ekwenthela cakum'mawa nakuya kumalire a Kisilotu Tabori. Kucoka apo eciya ku Baberati ndipo mpaka ku Yafiya. 13Kufumila kula epitila ku m'mawa kwa Gati Heferi, ndipo soti ku Eti Kazini; kuyakine eciya ku Rimoni na kukwenthela ku Nea.14malire ekwentha kumpoto ku Hanatoni naku Silira ku cigwa ca Ifitani Eli. 15Calo iyi kuikapo na mizinda ya katati, Nahala, Simuloni, Idala, na Betelehemu. yenze mizinda 12, kuikako minzi yao. 16Aba enze malo ba mtundu wa Zebuluni, mkoka mwa mkoka, kuikako mizinda iyi, kuikako minzi yao.17Maere ya folo kyeponela pa Isakara, mkoka pa mkoka. 18Malo bao ni kuikapo Yezereli, Kesuloti, Sunemu, 19Hafaraimu, Sioni, na Anaharati.20Kuikapo soti Rabiti, Kisioni, Ebezi, 21Remeti, Eni Ganimu, Eni Hada, na Beti Pazezi. 22Malire bao bekata soti ku Tabori, Sahasuma, n Beti Semesi, na ku silizyila ku Yorodani. Kwenze mizinda 16, kuikapo na minzi yao.23Ici niye cenze coloba ca mtundu wa Isakara, kulingana na mikoka yao- mizinda, kuikapo na minzi yao.24Maere ya faifi yeponela pa mtundu w Aseri, mkoka pa mkoka. 25Malo bao ni kuikapo Helikati, Hali, Beteni, Akisafu, 26Alameleki, Amadi, na Misali. Ku m'mazulo malire ekula mpaka ku Kaimeli na Sihori Libinati.27Teto ekwenthela kum'mawa ku Beti Dagoni ndipo eciya kutali nofwika ku Zebuluni, na ku cigwa ca Ifita Eli, cakumpoto kwa Beti Emeki na Neieli. Teto yepitilira mpaka kumpoto kwa Kabulu. 28Ndipo yepitilira soti mpaka ku Abidoni, Rehobo, Hamoni, na Kana, mpaka kutali ku Sidoni.29Malire ekwenthela soti ku Rama, ndipo mpaka kumzinda wocingilizyiwa ngako wa Turo. Teto malire bekwenthela ku Hosa na kusilira ku nyanja, mcalo ca Akizibu, 30Uma, Afeki, na Rehobo. Kwenze mizinda fote thu pamozi na minzi yake.31Iyi lenze gao la mtundu wa Aseri, mkoka pa mkoka- mizinda, kuikapo na minzi bao.32Maere ya sikisi yponela pa Nafitali, mkoka pa mkoka. 33Malire bao boyambila ku Helefi, kufumila ku cimuti ca nthundu ku Zananimu, mpaka ku Adami Nekebi na Yabineli, mpaka kutali ku Lakumu; yesilira pa Yorodani. 34Malire bekwenthela cakum'mazulo ku Aznoti Tabori na kuya ndithu ku Hukoku; yekatana na Zebuluni kumpoto, na kufwika ku Aseri kumazulo na Yorodani kum'mawa pa msinje wa Yorodani.35Mizinda yocingilizyiwa yenze Zidimu, Zeri, Hamati, Rakati, Kinereti, 36Adama Rama, Hazori. 37Kedesi, Edrei, na Eni Hazori.38Penze soti Ironi, migidara Eli, Horemu, Beti Anati, na Beti Semesi. Kwenze mizinda naintini, kuikapo na minzi bao. 39Ici niye cenze colba ca mtundu wa Nafitali mkoka pa mkoka- mizinda, kuikapo na minzi bao.40Maere ya seveni yeponela pa mtundu wa Dani, mkoka pa mkoka. 41Malo ba coloba cao ni kuikapo Zora, Esitaoli, Iri Semese, 42Salabini, Aiyaloni, na Itila.43Eikapo soti Eloni Timina, Ekroni, 44Eliteke, Gebetoni, Baalati, 45Yehudi, Bene Baraki, Gati, Rimoni, 46MeYarkoni, na Rakoni pamozi na malo epitila kufuma ku Yopa.47Pebesobewa malire ba mtundu wa Dani, Dani eukila Lesemu, nakucita nayo nkhondo, kubakata na kubanyata na lupanga; kutola coloba na kunkhala mwamene. Besintha zina la Lesemu, kuitya kuti Dani makolo bao. 48Ici niye cenze coloba ca mtundu wa Dani, mkoka pa mkoka- mizinda, kuikapo na minzi bao.49Pibesilizya kugaba malo monga coloba, Banthu ba Israeli bepasa coloba kwa Yoswa mwana wa Nuni pakati pao. 50Mwa cilamulo ca Yehova bemupasa mzinda wecisenga, Timina Sera mu malupili ba Efraimu. Emanga soti mzinda na kunkhala kwamene.51Ici niye cenze coloba ca Eliazara wansembe, Yoswa mwana wa Nuni, na asogoleri ba mitundu ya mikokaya Israeli bepasiwa na maere ku Silo, pamenso pa Yehova, pamlyango wa tenti yokumanano. Teto besilizya kupasa malo.
1Ndipo Yehova kwa Yoswa, 2"labila na banthu ba Isralei, kuti, 'sankhani mizinda yothabilamo yamene yinelabila na mweo mwa kwanja la Mose. 3Citani ici kuti wala wapaya munthu mosafuna akokuya mwamene. Malo aba babemothabilako wala ofuna kuwezyela ngazi ya wala munthu epaiwa.4Akothabila ku imozi mwa mizinda ila ndipo akopanama pamlyango wa oloobela mumzinda, nakufotokozela mlandu wake kwa akulu akulu ba mzinda ula. pamene apo akomtola kuya naye kumzinda nompasa malo onkhalapo pakati pa beve.5ngati umozi wa beve akuza kuzoyesa kuwezyela ngazi ya wala munthu epaiwa, teto banthu bamumzinda ofunika lini kuthwala wala munthu epaya muyake kwa akulu akulu. Ofunika lini kucita ici pakuti aliye fune kuti apaye muyake, ndipo enzevye udani kwa eve kuvuli. 6Ofunika ankhale mumzinda mpaka akapaname pamenso pa gulu kuweruziwa, mpka imfwa ya wala amene enze otumikila monga wansembe mu masiku awo. Wala epaya munthu mwangozi angawelele soti ku mzinda wake na ku ng'anda yake, kumzinda kwamene ethaba'"7Teto a Israeli esankha Kedesi mu Galileya mu calo ca malupili ya Nafitali, Sekemu mu calo ca malupili ba Efraimu, na Kiriati Ariba (cimozi-mozi na Hebroni) mu calo ca malupili ba Yuda. 8Kupitilira Yorodani kum'mawa kwa Yeriko, besankha Bezeri mcipululu pa cidikha kufumila ku mtundu wa Rubeni; Ramoti Gileadi kufumila ku mtundu wa Gadi; na Golani mu Basana, kufumila mu mtundu wa Manase.9Iyi yenze mizinda yesankhiwila banthu bonse ba Israeli na alwendo onkhala pakati pao, teto kuti aliyense amene epaya munthu mosaziba osati mwa dala athabileko kuti atetezewe. Uyu munthu asafwe mwa kwanja la wala ofuna kuwezye ngazi yala yekhesewa, mpaka munthu wamilandu apaname pamenso pa gulu.
1Pecipita masiku anyinji, pamene Yehova pecipasa mpumulo kwa a Israeli kufumila kwa adani bao onse amene obazungulira, ndipo Yoswa enze wokalamba ndipo enze na zaka zinyinji, 2Yoswa eita a Israeli onse- akulu akulu bao, asogoleri bao, oweruza bao, na akapitao bao- ndipo eciti kwa beve, "nine okalamba ndipo na zaka zinyinji. 3Mwaziona ziwakucitilani Yehova Mulungu wanu ku vyalo vonse ivi cifukwa ca mweo, pakuti ni Yehova Mulungu wanu ekucitilani nkhondo.4Langani! nakugabilani mitundu yamene yesala kubagojesa monga coloba ca mitundu yanu, pamozi na mitundu yonse naiononga kale, kufumila ku Yorodani mpaka ku nyanja ikule caku m'mazulo. 5Yehova Mulungu wanu akabafumye. Akabakankhe kufumya pamenso panu. Akatole malo bao, ndip mukatole coloba malo bao, monga mwekulonjezelani Mulungu.6Teto nkhalani olimbikila, kuti musunge na kucita vonse vilembewa mu mabuku ya malamulo ya Mose, kusakhwenthela kumbali ku manjele kapena ku kwendi, 7teto osayavizyana na mitundu ya banthu besala pakati panu olo kutomola mazina ya milungu yao, kulapila mwa eve, kupembeza, olo kugwadila. 8M'malo mwake mufunika kumamatila kwa Yehova Mulungu wanu monga mumwacitila mpaka siku la lero.9Pakuti Yeheva akabapilikishe pamenso banyinji pamenso panu, vyalo vamphamvu. Monga kwa mweo, paliye epanama pamenso panu mpaka siku la lero. 10Nambala ya munthu umozi wa mweo, akautushe bali 1000 pakuti Yehova Mulungu, niye ocikucitilani nkhondo, monga mwecilonjezela. 11Muikeko ngakonzelu, kuti mukonde Yehova Mulungu wanu.12Koma ngati muwelera kuvuli na kumamatila kwa opulumuka ba mitundu iyi amene esala pakati panu, olo ngati mulungulishana nao, olo ngati musonkhana nao pmozi na beve kusonkhana namwe, 13ndipo muzibe cacendi kuti Yehova Mulungu wanu akafumye lini soti vyalo ivi pamenso panu. M'malo mwake, bakaye mbwina na msampha kwa mweo, mikwapu pamsana panu na minga m'menso mwanu, mpaka mukasile pa calo ici ciwakupasani Yehova Mulungu wanu.14lomba nukuya njila ya calo conse ca pansi, ndipo muziba mumtima na moyo wanu wonse kuti kuliye lizu limozi lekanga kunkhala lacendi pa vinthu vabwino vonse vamene Yehova Mulungu wanu elonjeza za mweo. Vonse vinthu ivi vakucitikilani, paliye cimozi ca veve cekangapo. 15Koma ngati mau alowonse bekulonjezani Yehova Mulungu wanu bekwanilishiwa, teto Yehova akalete pa mweo vinthu viipa vonse mpaka kukuonongani kufumila calo ivi cabwio camene Yehova Mulungu wanu ekupasani.16Akacite ivi ngati mukaphwanye cipangano ca Yehova Mulungu wanu, camene cekulamulilani kusunga. Ngati mukuya kuyopembeza milingu iyakene nakuigwadila, ndipo ukali wa Yehova ukakuyakileni, ndipo mukataike msnga kufumila ku calo cabwino camene cekupasani."
1Ndipo esonkhanisha mitundu yonse ya a Israeli ku Sekemu na kuita akulu akulu ba a Israeli, asogoleri bao, oweruza bao, na akapitao bao bezitwala beka pamenso pa Mulungu. 2Yoswa eciti kwa banthu ba Israeli, "Ici niye camene Yehova, Mulungu wa Israeli, olabila, 'kale kale makolo banu benzonkhala kupitilira mkolo wa Efurate- Tera, awisi ba Abrahamu na Nahori- benzopembeza mafano.3Koma nitola ausuwako kufumila ku Efurate na kumsogolera mcalo ca Kenani na kumpasa mibadwo inyinji kupitila mu mwana wake mwanalume Isaki. 4Ndipo kwa Isaki nempasa Yakobo na Esau. Nepasa Esau calo ca kumalupili ba Aseri kuba coloba, koma Yakobo na bana bake besondokela ku Aigipito.5Netuma Mose na Aroni ndipo nesausha Aigipito na milili. Kufuma apo, nekufumyani. 6Nefumya makolo banu mu Igipito, dipo mwewela ku nyanja. Aiguputo ebakonkha na magaleta na akavalo mpaka kuyofwika ku nyanja ya Mishanga.7Pamene makolo banu baita kwa Yehova, eika mdima pakati pa mweo na Aigupto. Eleta nyanja kuwela pa beve nakubavinikira. Mweona vinecita ku Igipito. ndipo mwenkhala mcipululu kwa nathawi itali.8ekuketani ku calo ca Amori, enzonkhala ku silya iyakine ya Yorodani. Enyatana namwe, ndipo nebapeleka m'manja mwanu. Mwetola mao bao, ndipo nebaononga pamenso panu.9Teto Balaki mwana wa Zipora, mfumu ya Moabu, enyamuka nakuukila Israeli. Etuma kuyoita Balamu mwana wa Beori, kuti akutembeleleni. 10Koma niliye muvwilire Balamu. Zoona, ekudalisani. Teto nekupulumushan mumanja mwake.
1Samsoni eluta ku Gaza nakuona hule kwamene kula, ndipo elala naye. 2Banthu baku Gaza beuzyiwa, Samsoni wawela kuno." Banthu ba ku Gaza bezungulira malo bala mwacinsinsi, nakumulindila usiku onse pamlyango wa mzinda. Benkhala cete usiku onse. Beciti, "tiyeni tilindile mpaka kuce, ndipo tiyeni timupaye.3Samsoni elala pa bedi mpaka pakati pa usiku . Pakati pa usiku euka ndipo ekata viseko va pamlyango wa mzinda na vicili vake. Evinyula na volalirako vonse na kuviika pa vipikiti vake, na kuvinyamula mpaka palulu pa lupili, psogolo pa Hebroni.4Pavuli pa ivi, Samsoni ecizokonda mwana kazi enzonkhala mcigwa ca Soreki. Zina lake lenze Delira. 5Oweruza ba a filisiti bewela kwa eve na kuti, "Munamizye Samsoni kuti uone pali mphamvu zake zikulu teti, na kuti tingayendele pa njila yanji kuti timsilizye mphamvu," kuti tim'mange pamenso kuti timvwishe nsoni. Ucite ici ndipo aliyense wa seo akupase nadalama za siliva 1,100."6Ndipo Delira eciti kwa Samsoni, "napapata cili tyani kuti niwe wamphamvu ngako, na kuti muyakine angakumange tyani kutiakunkhazikishe pansi?" 7Samsoni eciti kwa eve, "akanimange na nzinzi zibisi zosayumika, apo ninkhale ofoka ngati munthu aliyense."8Pamene apo oweruza ba afilisiti beleta kwa Delira nzinzi seveni zibisi zosayumika, ndipo emumanga nazo samsoni. 9Ndipo enze na madoda enzebishama mwacinsinsi, benze mucipinda cake camkati. Ndipo eciti kwa eve, "afilisiti akuwelera, Samsoni!" Koma etenda nzizni zila monga bwazi ukata muliro. Teto cinsinsi ca momphavu yake ciliye zibike.10ndipo Delira eciti kwa Samsoni, "niye mwawanimila teti na kuniuzya wenye, napapata niuzye mwangasilizyile mohamvuzako." 11Eciti kwa eve, "mukanimanga na nthambo zalomba zikaliye kaktapo nchito iliyonse, ninkhale ofoka monga munthualiyense." 12Teto delira etola nthambo zalomba na kummanga nazo, na kuti kwa eve, "akuwelera afilisiti Samsoni!" banthu benzolidila benze mu cipoinda cmkati. Koma Samsoni etenda nthambo monga kuti twenze tukotoni tyala.13Delira eciti kwa Samsoni, "mpaka lomba ukali kuninamizya na kuni. Niuzye mwaungasilire mphamvu," Samsoni eciti, "ukamanga njombi seveni za sisi langu na kunyula nakuikhomela ninkhale ngati munthu muyakine alinse. 14Penze lele, Delira emanga njombi seveni za sisi lake nonyula nozikhomelera na kuti kwa eve, "akuwelera afilisiti Samsoni!" Euka mtulo twake na kunyula nyula sisi ila na vokhomela vonse.15Eciti kwa eve, "unganene tyani kuti, 'unikonda' pamene uniuzyako lini visinsi vako? wanipusisha katatu aka ndipo uliye niuzye mwaulili na mphamvu ikilu teti." 16Masiku onse emuyumulira na mau bake, ndipo emkanila ngako mwakuti enzofunishisha kufwa.17Teto Samsoni emuuzya vonse ndipo eciti, "Nikaliyogelapo sisi pamutu pangu, pakuti nine mnaziri wa Mulungu kuyambira m'mala mwa amama. Ngati mutu wangu wagelewa, mphamvu zangu zinicokere, nibe ofoka monga aliyense."18Delira peona kutu wamuuzya cacendi, etuma uthenga na kuita oweruza ba afilisiti, na kuti, "welani soti pakuti waniuzya vili vonse." Ndipo oweruza ba afilisiti bwela kuli eve, na kuleta siliva na golide m'manja mwao. 19Ndipo emlalika pamendo pake. Eita munthu kuti agele njombi zili seveni pamutu pake na kuyamba kumgonjesa pakuti mphamvu zake zecokera.20Eciti, "akuwelera afilisiti Samsoni!" euka mtulo twake na kuti, nifume monga mwa nthawi zonse nakuzivulumula." Koma aliye zibe kuti Yehova wamcokera. 21Afilisiti emkata na kumuboola menso. Eleta ku Gaza na kumumanga na macheni ya mkuwa. Egadabula mphelo m'nganda ya akaidi. 22Koma sisi la pamutu pake leyamba soti kumela kufma peligela.23Oweruza ba afilisiti besonkhana pamozi kupeleka nsembe kwa Dagoni mulungu wao, na kusangalala. Beciti, "mulungu wasu wagonjesa Samsoni, mdani wasu na kumuika m'manja mwasu." 24Pebemuona banthu banthu, beyamika mulungu wao, pakuti beciti, "mulungu wasu wagonjesa mdani pakumupeleka kwa seo- woononga calo casu, epaya anyinji ba seo."25Pebenokondwelera, beciti, "ttiitileni Samsoni, atisekeshe." Beita Samsoni kufumira mjere ndipo ebasekesha. Bempanamika pa vipupa. 26Samsoni eciti kwa mnyamata enzomkatilira kwanja, nivomelezyeni kuti nikate vipupa payunkhazikika ngánda, kuti niyeyamileko."27Lomba ng'anda yenze yozula na madoda na manina. Oweruza onse ba afilisiti benze mwamene. Pamtenge penze madoda na manina fili sauzande, benzoonelera penzobasekesha samsoni.28Samsoni eita Yehova eciti, "Ambuye Yehova, nikumbukireni nipaseni mphamvu kamozi aka, Mulungu kuti niwezyele afilisiti pa menso yangu yabeboola." 29Samsoni ekata vipupa vibili venze pakati penzonkhakika ng'anda, ndipo eviyayamila, cipupa cimozi ku kwanja la kwendi, ndipo iyakine ku lanzyele.30Samsoni eciti, "nifwe nao pamozi afilisiti!" Etambasula na mphamvu manja bake na ngánda yepona pa oweruza na banthu bonse benze mwamene. Teto banthu bepaya pakufwa kwake benze banyinji kuposa bepaya mu umoyo wake. 31Ndipo azinekwao na ba mng'anda ya awisi bewela. Bemtola nakumuwelezya na kumuika pakati pa Zora na Estaoli m'malo mwebeika awisi a Manowa. Samsoni eweruza a Israeli kwa vyaka twelufu.
1Kwenze munthu ku calo ca malupili ba Efraimu, ndipo zina lake eneze Mika. 2Eciti kwa anyina, "ndalama za siliva 1100 zila zekuibilani ndipo mwetemelerapo ndipo necimvwa- onani! masiliva ali na neo. Ni neo neiba." Anyina eciti, "Yehova akudalise, mwana wangu!"3Ewezyela ndala zila za siliva kwa anyina ndipo anyina eciti kwa, "Nepatulira ndalama za siliva izi kwa Yehova, kuti mwana wangu apange fano losema na fano loyenga. Teto lomba nuziwezyela kwa weo. 4Pewezyela ndalama zila kwa anyina, anyina betola ndalama thu handilendi na kupasa woyenga wamene epanga fano losema na fano loyenga, ndipo beyaika mu ng'anda mwa Mika.5Uyu munthu Mika enze na ng'anda ya mafano ndipo epanga efodi na milungu ya mng'anda, ndipo elemba m'mozi wa bana bake banalume kuba bansembe bake. 6Mu masiku awo kwenzevye mfumu mu Israeli, ndipo aliyense enzocita cenzoona monga ni cabwino m'menso mwake.7Lomba kwenze mnyamata waku Betelehemu mu Yuda, wa mkoka wa Yuda, amene enze mu Levi enkhala kula kukwanilisha udindo wake. 8Ula munthu efuma ku Yuda kuyosakila malo ponkhala. Penzoyenda, efwika k ng'anda kwa Mika ku malupili ba Efraimu. 9Mika eciti kwa eve, "ucokera kuni?" u;la munthu eciti kwa eve, "nine mu Levi waku Betelehemu mu Yuda, nuyenda kusakila malo bakuti ningankhaleko."10Mika eciti, "nkhala na neo, na kuba atata ndipo wansembe. Nikokupasa masiliva bali teni pa caka, na vovwala na vakulya." Teto mu Levi enkhala mng'anda mwake. 11Mu Levi enze okhutila na kunkhala na ula munthu, ndipo mnyamata ula enkhala monga ni m'mozi mwa bana ba Mika.12Mika epatulira Mlevi ku nchito zopatulika, ndipo mnyamata u;la enkhala wansembe, ndipo enze mu ng'anda mwa Mika. 13Ndipo Mika eciti, "lomba nuziba kuti Yehova anicitire zabwino neo, pakuti uyu mu Levi wankhala wansembe wangu.
1Mu masiku abo kwenze mfumu mu israeli. Mtundu wsa bana ba Dani benzosakila malo onkhalamo, pakuti kufwika pa siku ilo benze bakaliyopasiwa coloba ciliconse kucokela mu mtundu wa israeli. 2Banthu ba Israeli betuma madoda bali faifi kucokera ku cibelengelo ca mitundu yao, madoda benzoziba nkhondo ocookera kuZora na ku Esitaoli, kuyoona calo na mendo, na kucilangishisha. Beciti kwa beve, "nkhoyani mukacilangishishe calo." Befwika ku calo cakumalupili ba Efraimu, ku ng'anada ya Mika ndipo belala kwamene kwala.3Pebenze pafupi na ng'anda ya Mika, beziba kulabila kwa mLevi wacinyamata, teto bepanama nakumukonsha, "nibani ekuleta kuno?" ucita ciji kuno? uli kuno ndaba cinji?" 4Eciti kwa beve, "ici niye ciwaniciti Mika neo, wanilemba nchito kuba wansembe wake."5Beciti kwa eve, "tapapata funa uphungu wa kwa Mulungu, koteto kuti tizibe ngati ulwendo wa tuyenda ube wabwino." 6Wansembe eciti nkkhoyani mwamtende Yehova akusogolereni mnjira mwati muyende."7Ndipo madoda bala faifi becoka na kuwela ku Laisi, ndipo beona kuti banthu benzonkhala monkhazikika mtima, mwenzonkhalira baku Sidoni, odeka na onlhazikika. Penzevye aliyense ebagonjesa kapena kubakanizya mnjila iliyonse mcalo. Benzonkhala kutali naba ku Sidoni ndipo benzevye na kanthu na aliyense. 8Bewelera ku mtundu wao ku Zori na Estaoli. Azinekwao ebakonsha, "ko mwatiletela nkhani yotyani?9Beciti welani tiyeni tibacitire nkhondo! taciona calo ndipo nicabwino ngako. Mucita lini kanthu? osacelwa kubacita nkhondo na kugonjesa calo. 10Mukaluta, mukafwike ku banthu oganiza kuti nionkhazikika, ndipo calo nicikulu! Mulungu wakupasani- malo osasoba kanthu mcalo.11Madoda sikisi handiledi ba mtundu wa Dani benze na vida va nkhondo, benyamuka kucokera ku Zora na Estaoli. 12Beluta na kumanga misasa ku Kiriati-Yearimu, mu Yuda. Niye cifukwa cake banthu beita malo bala kuti Mahane-Dani mpaka lero, nicakumcingulo kwa Kiriati Yearimu.13Becokako uko kuya ku calo ca kumalupili ba Efraimu na kuwela ku ng'anda ya Mika. 14Ndipo madoda bala becioona calo ca Laisi beciti kwa azinekwao, "muziba kansi kuti mumang'anda bala muli efodi, na milungu ya mng'anda, mafano osema na mafano oyenga? ganizani lomba cati mucite."15Teto bepatukilamo na kuwela ku ng'anda ya mLevi wacinyamata, ku ng'anda ya Mika, ndipo bemupasa moni. 16Lomba banthu sikisi handiledi ba Dani benze na vida va nkhondo, bepanama pa mulyango polobera.17Bala madoda faifi benze becioona calo beluta kula ndipo betola mafano osema, efodi, milungu ya ng'anda, na mafano oyenga, pamne wansembe epaama poseguka pa mlyango na madoda sikisi handiledi benze na vida va nkhondo. 18Pamene aba beluta mu ng'anda ya Mika na kutola mafano osema, efodi, milungu ya m'nganda, na fano loyenga, wansembe eciti kwa beve, "mucita cinji?"19Beciti kwa eve, "nkhala cete! ika kwanja lako pakamwa pako na kuwela na seo, ndipo kwa seo ube ngati atata ndipo wansembe. Ko nicabwino kwa weo kunkala wansembe wa ng'anda ya munthu umozi, kapena kunkhala wasembe wa mtundu na mkoka mu Israeli? 20Mtima wa wansembe wekondwera. Etola efodi, milungu ya mng'anda, na fano losemana kuluta na banthu.21Tetobewelera na kuluta. beika bana atontho pasogolo pao, na ng'ombe na katundu wao. 22Pibeyendako kamtunda kabwino kufuma ku ng'anda ya Mika, madoda benze mumang'anda yenze pafupi na ng'anda ya Mika beitiwa pamozi, ndipo ebakonkha na kubapeza a Dani. 23Ebakuwilira a Dani, ndipo becunguluka na kunena kuti, "mwaitiranji kunkhala pamozi?"24Eciti, "mweiba milundu yenepanga, mwatola wansembe wangu, lomba mukuya. Nicinji ciyakine canisalira? munganikonshe tyani kuti canivuta nicinji?"' 25banthu a Dani beciti kwa eve, "tisakumvwe kuti ulabila ciliconse, ndaba madoda bayakine bakali bangakute ciipa ndipo weo nabapabanja pako mungapaiwe. 26Teto banthu ba Dani beluta. Peona Mika kuti benze na mphamvu kuposa eve, ewelera na kuluta ku ng'anda kwake.27Banthu ba Dani betola vecipanga Mika, pamozi na wansembe wake, ndipo befwika ku Laisi, ku banthu benze onkhazikika ndipo osamalika ndipo ebakantha na songa ya lupanga na kushoka mizinda. 28Penzevye aliyense obapulumusa pakuti kwenze kutali na Sidoni ndipo enzevye na kanthu na muthu aliyense. Mwenze mu cigwa pafupi na Beti Rehob. A Dani bemanga soti mzinda na kunkhala kwamene uko. 29Beita mzinda ula kuti Dani kholo yao, enze m'mozi wa bana ba Israeli. Koma zina la mzinda ula lnze Laisi.30Banthu ba Dani bezipanamikila fano losema pa beve beka. Yonatani mwana wa Gerisomo, mwana wa Mose, eve na bana bake enze bansembe ba mtundu wa a Dani mpaka pa siku libetolewa undende ba mcalo cila. 31Teto benzopembeza fano losema la Mika lepanga masiku onse bamene ng'anda ya Mulungu yenze ku Silo.
1Mu masiku abo, pamene kwenzevye mfumu mu Israeli, kwenze mwanalume, mu Levi, enkhalisha kutali ku calo calo ca malupili ba Efraimu. Elungula mwanakazi mtontho waku Betelehemu ku Yuda. 2Koma mwanakazi wake mtontho enze osakhululika kwa eve; emusiya na kuwelera ku ng'anda kwa wisi mu Betelehemu ku Yuda. Ndipo enkhala kula miyezi folo.3Ndipo malume wake enyamuka na kumkonkha kuti alabile naye awelere. Wanchito wake enze na eve, ndipo enze na abulu abiri. Emleta ng'anda ya awisi. Pibemuona awisi ba mwanakazi ekondwera. 4Apongozi bake, awisi ba mwanakazi, belabira naye kuti ankhaleko masiku atatu. becilya na kumwa na kulala kwamene kula.5Pa siku la folo beuka m'mamawa ndipo bekonzekela kuluta, koma awisi ba mwanakazi beciti, kwa mkweni wao, "zilimbikishe weka na buledi patontho, ndipo ungalute. 6Teto bala babili benkhala pansi kuti balye na kumwa pamozi. Ndip awisi ba mwanakazi beciti, vomela kuti ulale kuno ndipo unkhale na nthawi yabwino."7Penyamka mLevi kuti abekuya, awisi ba mwanakazi bemusenga kuti ankhale. Teto esintha maganizo na kulala soti kwamene kula. 8Pa siku la faifi euka m'mamawa kuti abekuya. koma awisi ba mwanakazi eciti, "zilimbikishe weka, ndipo ulindile mpaka mcingulo. "teto bala babili belandila cakulya.9Pibenyamuka mLevi na mwanakazi wake mtontho na wanchito wake kuti abekuya, apongozi bake, awisi ba mwanakazi beciti kwa eve, "ona kuti zuba lapendeka, napapata lala soti usiku uyakine, nkhala na nthawi yabwino. Ungayonyamuka m'mawa mailo na kuwelera kwanu."10Koma mLevi enzofuna lini kulala. Enyamuka na kuluta. Eluta caku Yebusi (uyo niye Yerusalemu). Enze na abulu abili omangilira conkhalapo na mkazi wake mtontho enze naye. 11Pibenze pafupi na Yebusi, kwenze pafupi kufipa, wanchito eciti kwa ambuye wake, "welani, tiyeni tipatukile ku mzinda wa a yebusi na kulala mwamene."12Mbuye wake eciti kwa eve, "tipatukile lini mu mzinda wacilwendo wamene ni wa Israeli lini. Tilute ku Gibeya." 13Mlevi ula eciti kwa mnyamata wake, "welani, tiyeni tilute kumunzi kwa malo aba bayakine, na kulala ku Gibeya olo ku Rama."14Teto beluta ndipo zuba leloba bali pafupi kufwika ku Gibeya, mu calo ca Benjamini. 15Bepatukila kwala na kulala ku Gibeya. Beluta na kunkhala pansi pakati pa munzi, koma paliye ebalondela na kuloba mng'anda mwake.16Koma munthu muyakine wokalamba enzofumila kumunda mcingulo. Enze waku calo cakumalupili ba Efraimu, ndipo enkhalako ngako ku Gibeya. Koma banthu enzonkhala kwamene uko benze ba Benjamini. 17Pekweza menso eona bala alwendo pakati pa munzi. Okalamba eciti, "mukuya kuni? mufumila kuni?"18Mlevi eciti, kwa eve, "tafumila ku Betelehemu ku Yuda tikuya kutali ngako ku calo ca malupili ba Efraimu, kwamene kutufumila. Nezeluta ku Betelehemu ku Yuda, ndipo nikuya ku ng'anda ya Yehova, koma puliye wanitolako mng'anda mwake. 19Tili na uzu na cakulya ca abulu basu, ndipo pali vinyu na buledi wangu na wanchito wanu mwanakazi uyu, na mnyamata ali na wanchito wanu. Paliye catiliye.20Munthu okalamba epasa moni, "mtendele ube na mweo! nisamalile vofuna vanu vonse. Koma osalala pakati pa munzi." 21Teto nkhalamba yeleta mLevi ku ng'anda kwake na kupasa vakulya ku abulu bake. besamba ku mendo na kulya na kumwa.22Pebenze bakali kukondwelesha mitima yao, analume bayakine bm'munzu, banthu baliye phindu, bezungulila ng'anda, na kuchaya kuciseko. Belabila na munthu okalamba, mwine wa ng'anda, nakuti, "mufumye munthu wawela mu ng'anda mwako, kuti tilale naye." 23Ula munthu, mwine wang'anda, efuma na kuluta kwenze beve na kuti kwa beve, "yai anekwasu, napapata musacite cinthu ici ciipa! Pakuti uyu munthu ni mulwendo mu ng'anda mwangu, musacite cicnthu ciipa teti!24Onani, mwana wangu namwali na banakazi batontho bali pano. Lekani nibafuumye panja lomba. Mungacite nao vilivonse vumufuna. Koma musacite cinthu ciipa teti kwa munthu uyu!" 25Koma banthu bala baliye muvwile, teto wala munthu etola hule umozi na kumufumya panja kwa beve. Belala naye mokakamizya na kucita naye viipa usiku onse, ndipo pakwenzokuca bemleka abekuya. 26Pakuca mwanakazi ula ewela na kupona pansi pamlyango wa ng'anda ya ula munthu wamene mwenze mbuye wake, ndipo elala pamene pala mpaka pakwetuba.27Mbuya wake euka m'mawa na kusegula kuviseko va ng'anda na kuluta ulwendo wake. Emuona mwanakazi wake mtontho walala pa mlyango, na manja bake pa ciundo. 28Mlevi eciti kwa eve, "uka, tiye takuya" koma aliye muyankhe. Emuika pa bulu, ndipo ula munthu enyamuka kuya kung'anda.29Mlevi ula pefwika kung'anda, etola naifi, na kumkata mwanakazi wake mtontho, na kumtenda, mali na mbali, mu vindunswa twelufu, ndipo etuma vidunswa vila kulikonse kwenze a Israeli. 30Onse beona ici cinthu eciti, "cinthu coteti cikaliye citikapo olo kuonekapo kuyambila pa siku lefuma a Israeli mu Igipito mpaka lero. Ganizilamponi! Tipaseni malangizo! Tiuzyeni vati ticite!"
1Pamene apo banthu onse ba Israeli befuma ngati munthu umozi, kufumila ku Dani kuya ku Beeiseba, kuikapo na calo ca Gilieadi, ndipo besonkhana pamozi pamenso pa Yehova ku Mizipa. 2Asogoleri ba banthu, ba mitundu yonse ya Israeli, betola malo bao mumsonkhano wa banthu ba Mulungu- 400,000 analume oyenda na mendo, enze okonzekela kucita nkhondo na lupanga.3Lomba banthu ba Benjamini becimvwa kuti banthu ba Isralei beluta ku Mizipa. Banthu ba Israeli beciti, "tiuzyeni ici cinthu ciipa mwiceicitikila teti." 4Mlevi, mwine wa mwanakazi enze paiyiwa, eyankha, "Newela ku Gibeya mu malo ba Benjamini, neo na mwanakazi wangu mtontho, kuti tilale.5Pakati pa usiku, asogoleri ba Gibeya beniukila neo, benzungulira ng'anda, kuti banipaye. belala ba mkazi wangu mokakamizya ndipo ecifwa. 6Netola mkazi wangu mtontho nakumutenda mubili wake mu vindunswa, na kuvituma ku dela lililonse la coloba ca Israeli, pakuti becita cinthu ciipa ngako ndipo coofya mu israeli. 7Lomba, mweo a Israeli nilangizyeni na kunipasa malangizo pano."8Banthu onse beima pamozi ngati munthu umozi, ndipo beciti, "paliye aliyense wa seo wati alute ku tenti lake, ndipo paliye pakati pasu wati awelele ku ng'anda kwake! 9Koma lomba ici niye cati ticite kwa Gibeya: Timcitire nkhondo monga mwangatisogolele maere.10Titole madoda teni pa handiledi pa mitundu yonse ya Israeli, na wanu handiledi pa sauzande iliyonse, kuti apase cakulya banthu aba, kuti bakafwika ku Gibeya mu Benjamini, bakabapase cilango pa ciipa cibecita mu Israeli." 11Teto analume onse ba Israeli besonkhana kuukila munzi, monga munthu umozi.12Mitundu ya Israeli yetuma madoda ku mitundu yonse ya Benjamini, kuti, "nicinji ici ciipa cimwacita pakati panu? 13Mwa ici, tipaseni madoda bala baipa bamu Gibeya, kuti tibapaye, ndipo ticoseletu ciipa ici mu Israeli." Koma ba Benjamini mau ba azinekwao, banthu ba Israeli. 14Banthu ba Benjamini befuma panja mu mizinda mwao kuya ku Gibeya kuyokonzekela nkhondo na bana banalume ba Israeli. 17Banthu ba ba Israeli, osabelengelako ba Benjamini benze 400,000, bamene bephunzisiwa kucita nkhondo na lupanga. Onse aba benze banthu ba nkhondo. 18Banthu ba Israeli beima, beluta ku Beteli, na kukonsha uphungu kwa Mulungu. Bekonsha, "nibani wati ayambile kuticitire nkhondo na Benjamini?" Yehova eciti, "Yuda niye wati ayambire."19Banthu ba Israeli beuka m'mawa ndipo befwendezya misasa yao pafupi na Gibeya. 20Banthu ba Israeli beluta kuyocita nkhondo na Benjamini. Benkhala m'malo mwao kucitila Gibeya. 21Banthu ba Benjamini befuma mu Gibeya ndipo bepaya banthu twenti thu sauzande ba gulu la nkhondo la Israeli pa lila.22Koma banthu ba Israeli bezilimbikisha beka nakuika soti poyambila nkhondo pamene pala pendandalika siku loyamba. 23Ndipo banthu ba Israeli beluta nakuyolira pamenso pa Yehova mpaka mcingulo, benzofuna mociti kwa Yehova. "tilute soti kuocita nkhondo na anekwasu, banthu ba Benjamini?" Yehova eciti, baciteni nkkhondo!"24Teto banthu ba Israeli ebalutila asilikali ba Benjamini pa siku la cibili. 25Pa siku lacibili, Benjamini ebalutira, kucokera ku Gibeya na kupaya madoda eitini sauzande ba banthu ba Israeli. Onse enze madoda ophunzisiwa kucita nkhondo na lupanga.26Pamene apo basilikari onse ba Israeli na banthu onse beluta ku Beteli na kulira, ndipo kwamene kula enkhala pamenso pa Yehova ndipo baliye kulye siku ilo mpaka mcingulo na kupeleka nsembe yoshoka na nsembe ya mtendelel pemnso pa Yehova.27Banthu ba Israeli bekonsha Yehova- pakuti likasa la cipangano ca Mulungu lenzeko mu masiku ayo, 28ndipo Penihasi mwana mwanalume wa Eliazere, mwana mwanalume wa Aroni, enze otumikira likasa mu masiku ayo- "tilute soti ku nkhondo kamozi na banthu ba Benjamini, azinekwasu kapena tileke?" Yehova eciti, "nkhoyani, pakuti mailo nikakuthanzindizeni kubagonjesa."29Teto banthu ba Israeli eika madoda mumalo mobisika mozungulira Gibeya. 30Banthu ba Israeli becita nkhondo na banthu ba Benjamini kwa siku lacitatu, ndipo beika mocitira nkhondo na Gibeya mwenzecitira poyamba.31Banthu ba Benjamini beluta na kucita nkhondo na banthu, ndipo becosewako kumizinda. Beyamba kupayapo mwa banthu bayakine. Benze monga madoda sate ba Israeli befwela muminda na mnjila. njira ziyakine zenzekuya ku Beteri, ndipo ziyakine ku Gibeya.32Banthu ba Benjamini beciti, "bagonjesewa ndipo otithaba, monga pala poyamba." Koma basilikari ba Israeli beciti, "tiyeni tiutukireko soti na kubacosa mumzinda na kubaleta mu miseu." 33Banthu onse ba Israeli beima kufuma ku malo bao nakuziika beka mu mizera ya nkhondo pa Baala Tamara. Pamene apo asilikari ba Israeli benzebisama mu malo obisika beutukamo mu malo mwao kufuma ku Maare Gibeya.34Ebatulukira ba Gibeya madoda teni sauzanse osankhika ba Israeli, na nkhondo yenze yoyofya, koma ba Benjamini benze baliyozibe kuti ngozi yenze pafupi nao. 35Yehova egonjesa Benjamini pamenso pa Israeli. Pa siku ilo, asilikari ba Israeli bepaya 25,000 ba Benjamini. Onse aba becifwa nibala bephunzisiwa kucita nkhondo na lupanga.36Teto basilikari ba Benjamini beona kuti bangojesewa. Madodaba Israeli benze bepasa malo ba Benjamini pakuti benzobelengela pa madoda benzeika mumalo obisika kunja kwa Gibeya. 37Pamene apo madoda benzebisama beima na kufumizya, na kuutukila m Gibeya ndipo becenchena mzinda na songa ya lupanga. 38Beika cindikiro pakati pa asilikari na madoda benzebisama mu malo obosika kuti cibe mkumbi wa cusi cokwera kufuma mumzinda.39Picetumiwa cindikiro, ba Israeli benzowelera kufuma ku nkhondo. Lomba ndipo Benjamini eyamba kucita nkhondo ndipo epaya madoda sate ba Israeli, ndipo beciti, "nicozibikiratu kuti bagonjesewa pamenso pasu monga mwacenzeri mu nkhondo yoyamba."40Koma pamene mkumbi wa cusi weyamba kukwera kufuma mu mzinda, ba Benjamini beceuka na kuona cusi cukwera kululu mumzinda onse. 41Pamene apo banthu ba Benjamini beyopa, pakuti beona kuti ngozi yabawelera.42Teto beutuka kuthaba banthu ba Israeli, beutukira ku cipululu. Koma nkhondo yebakonkha. Basilikari bewela kucokera mumzinda na kupaya benze pemeneme.43Bebazungulira ba Benjamini, naa kubapilikisha, na kubakanda ku Nohamu, njila yonse mpaka ku mbali yakum'mawa kwa Gibeya. 44Kufuma mu mtundu wa Benjamini, banthu eitini sauzande becifwa, bonse benze analume oziba bwino nkhondo45Bewelera na kuthabila ku chipululu ku mwala wa Rimoni. Ba Israeli bepailap faifi sauzande bayakine mu njira. Bebepitilizya kubakonkha, ebakonkha ngako mnjira monse kuya ku Gidomu, ndipo kwala bepayailapo thu sauzande opakilapo. 46Asilikari onse ba Benjamini bepona pa siku ila benze twenti-faifi sauzande- madoda benze ophunzisiwa kucita nkhondo na lupanga; onse enze oziba bwino nkhondo.47Koma analume bali sikisi handiledi bewelera nothabila ku cipululu, caku kumwala wa Rimoni. Kwa myezi folo benkhala ku mwala wa Rimoni. 48Banthu ba Israeli beukila mtundu wa Benjamini na kubacenchena na songa ya lupanga, mzinda, kuikapo vinyama na ciliconse cibepeza. Beshoka soti minzi yonse ipeza mnjila.
1Lomba madoda ba Israeli bepanga lonjezo ku Mizipa, "kuliye munthu aliyense wa seo wati akalungulishe mwana wake mwanakazi ku mBenjamini." 2Ndipo banthu beluta ku Beteli nakunkhala kwamene uko pamenso pa Mulungu mpaka mcingulo, na mau okweza belira mobaba mtima. 3Beita, "ndaba cinji Yehova, Mulungu wa Israeli, ici cacitikila Israeli, kuti mtundu wasu umozi wasoba lero.?"4M'mawa mwake banthu beuka m'mamawa, na kumanga guwa kwamene kwala kupeleka nsembe zoshoka na nsembe za mtendele. 5Banthu ba Israeli beciti, "nibani pa mitundu yonse ya Israeli baliye wele ku msonkhano wa yehova?" pakuti benze bepanga lonjezo likuru pa aliyense aliyewere kwa Yehova ku Mizipa beciti, "ofunika kupaiwa."6Banthu ba Isralei becita cifundo pa mnekwao Benjamini. Beciti, "lero mtndu umozi watendewa mu Israeli. 7Wati abapase anakazi bala basala ni bani? pakuti tapanga lonjezo kwa Yehova kuti sitilolezya aliyense wa beve alungule bana basu banakazi.?"8Beciti, "ni mtundu uni wa Israeli ulye wele kwa Yehova Ku Mizipa?" Pepezeka kuti paliye ewela ku msonkhano wocokera ku Yabesi-Gileadi. 9Pakuti pamene banthu beikiwa mwa cilongosoko cabwino, onani paliye aliyense onkhala mu Yabesi_Gileadi enzepo. 10Msonkhano wetuma bocenjela twelufu sauzande na kubauzya kupaya onse onkhala mu Yabesi--Gileadi na lupanga, kuikapo bana na analume.11"Citani ici: mwanalume aliyense na mwanakazi aliyense eziba mwanalume pakulala naye mukabapeleke ku cionongeko." 12Madoda bepeza pakati pa bala onkhala mu Yabesi-Gileadi asimbi folo handiledi benze bakaliyolalapo na mwanalume, ndipo ebatola ku misasa ku Silo, mu Kanani.13Msonkhano wonse wetuma mau na kuuzya banthu ba Benjamini bamene benze kucimwala ca Rimoni kuti obafunila mtendele. 14A Benjamini bewelera nthawi yamene ila ndipo ebapasa anakazi baku Yabesi-Gileadi, koma kwenzevye anakazi obakwanira onse. 15Banthu becimvwa cifundo na cecitikira Benjamini ndaba Mulungu egaba pakati pa mitundu ya Israeli.16Ndipo asogoleri ba msnkhan wa beciti, "ticite tyani kuti tibafunile anakazi a Benjamini basalako, pakuti anakazi ba Benjamini bepaiwa?" 17beciti, "pofunika kunkhala coloba ca bala bepulumuka mu Benjamini, koteto kuti mtundu usaonongeke mu Israeli.18Tingabapase lini banakazi kufuma pa bana basu banakzi, pakuti banthu ba Isralei bepanga lonjezo, 'wotembelereka ni munthu wati akapase Benjamini mwanakazi.'" 19Teto beciti, "muziba kuti kukuba madyelero ba Yehova caka ciconse ku Kusilo (ili ku mpoto kwa Beteli, kum'mawa kwa njila kukwezeka kufuma ku Beteli kuya ku Sekemu, nakum'mwela kwa Lebannoni)."20Beuzya madoda ba Benjamini,kuti, nkhoyani mukabishame mwacinsinsi na kulindila mu minda ya mpesa. 21Langishishani pemene banthu ba ku Silo bofuma kuyovinda, teto mufulumile aliyense akate mwanakazi waku Silo, ndipo muwelere ku malo ba Benjamini.22Bakawela ausu wao olo azilongosi bao kuzoticita mlandu, tizanene kuti kwa beve, "tiwamireni mtima! balekeni bankhale pakuti tiliye batolere banakazi onse ba beve , nthawi yonse ya nkhondpo. Muliye mulandu, pakuti muliye bapase bana banu banakazi kwa beve.'"23Banthu ba Benjamini becita teto. Betola cibelengero ca anakazi benzofunika pa asimbi benzovina ndipo beciya nao kunkhala azinakazi bao. Beluta na kuwelera ku malo ba coloba cao. Bemanga soti minzi na kunkhalamo. 24Pamene apo banthu ba Israeli befumako kula na kuya ku ng'anda, aliyense kumtundu wake na banja lake, ndipo aliyense ku coloba cake.25Mu masiku awo kwenzevye mfumu mu Israeli. Aiyense enzocita comuwamila m'menso mwake.
1Cecitika mumasiku bamene Oweruza belamulira kuti kukabe njala mcalo, ndipo munthu muyakine waku Betelehemu mu Yudeya eciya ku calo ca Moabu na mwanakazi wake na bana bake analume abili. 2Zina la munthu uyo lenze Elimeleki, ndipo zina la mwananakzi wake lenze Naomi. Mazina ba bana bake banalume benze Maloni na Kiliyoni, benze baku Efrata ku Betelehemu mu Yudeya. Befwika ku calo ca Moabu na kunkhala kwamene kwala.3Ndipo Elimeki, mwanalume wa Naomi, ecifwa, ndipo emusiya na bana bake analume abili. 4Aba bana babili etola anazinakazi bao pakati pa anakazi ba Moabu; zina la umozi lenze Oripa, ndipo zina la muyakine lenze Rute. Benkhala kuya kwa zaka teni. 5Ndipo onse abili Maloni na Kiliyoni becifwa, kusiya Naomi aliye mwanalume ndipo aliye bana.6Ndipo Naomi eganizila kufumako ku Moabu na azipongozi bake abili na kuwelera ku Yuda cifukwa ecimvwa dmdela la Moabu kuti Yehova eyavya banthu bake ofunishisha na kubapasa cakulya. 7Teto efumako kumalo kwenzelili na azipongozi bake, ndipo beyenda mnjira kuwelera kucalo ca Yuda.8Naomi eciti ku azipongozi bake abili, "nkhoyani, welerani, aliyense, ku mang'anda ya azinyina wanu. lekani Yehova aoneshe cufundo pali mweo, monga mwamwaoneshela cifundo pali bakufwa na pali neo. 9Lekani Mulungu akakupaseni viyakine vati mukapez, aliyense wa mweo mung'anda ya alume bake." Ndipo ebafyofyona, na kufumya mau bao kulira. 10Beciti kwa eve, "yai! tiwelera na mweo ku banthu banu."11Koma Naomi eciti, "welela, mwana wangu!cifukwa ufuna kuya na neo? ko nikali na bana banalume m'mala mwangu ba weo, kuti bakankhale azinalume bako? 12welela, mwana wangu, nkhoya mnjila yako, pakuti nine okalamba ngako kuba na mwana lume. Ngati nikuti, 'ningakonde kua na mwanalume usiku wa lero,' nidpo nakuba bana banalume, 13ungayembeze mpaka bakakule? ungasankhe kulunguliwa na mwanalume? Yai, bana bangu! nicobabisha ngako kwa neo pali mweo kuti kwanja la Yehova lanikalipira."14Ndipo azipongozi bake bekuwa na kulira soti. Oripa ebafyofyona apongozi bake pobalaira, koma Rute ebakatilira. 15Naomi eciti, "ivwa mwanakazi muyako waluta ku banthu bake na milungu yake. Nkhoya na mwanakazi muyako."16Koma Rute eciti, "musacitishe kuti neo nifume pamenso panu, pakuti kumukuya, nane nukuya; kwati mukankhale, nane nikankhale; banthu banu bakabe banthu bangu, na Mulungu wanu akabe Mulungu wangu. 17Kwati mukafwile, nane nikafwile, ndipo moikilapo, kuliye ciyakine koma imfwaniye yati ikatipatule." 18Naomi peciona kuti Rute wafunishisha kuya nae, eleka kukangana naye.19Teto babili beyenda mpaka kufwi ku mzinda wa Betelehemu. Cecitika kuti pibfwika ku Betelehemu, boma yonse yekondwela na beve. Anakazi eciti, "Ni Naomi uyu?" 20Koma eciti kwa beve, "musaniite kuti Naomi. Muniite kuti kubaba, pakuti Wamphamvu wanicitila cobabisha. 21Neluta ozula, koma Yehova ku ng'anda niliye kanthu. Teto muniitilanji kuti Naomi, Yehova wanikalipila, kuti Wamphamvu wanipekesha?"22Teto Naomi na Rute m'Moabu, mpongozi wake, bewelera ku calo ca Moabu. Befwika ku Betelehemu pa nthawi yofumya barele.
1Lomba Naomi enze na abululu ba alume bake, mwanalume wacume wa mkoka wa Alimeleki, wamene zina lake enze Boazi. 2Rute mwanakazi waku Moabu, eciti kwa Naomi, "lomba lekani nikokuya kuyocita mashanga pa vosalila va mbeu mu minda. Nikokonkha aliyense wamene m'menso wanikondela."Teto Naomi eciti kwa eve, "nkhoya mwana wangu."3Rute eluta kuyocita mashanga pa vosalira muminda kufuma kukolola. Cecitika kuti ewela ku mbali ya munda wa Boazi, enze wa mkoka wa Elimeleki. 4Langani, Boazi efumila ku Betelehemu na kuti kwa okunkha, "lekani Yehova abe namwe." bemuyankha, "lekani Yehova akudaliseni."5Ndipo Boazi kwa wanchito wake enzo sogolera okunkha, "ni mwanalume otyani mwine wa mwanakzi uyu?" 6msogoleri wa okunkha eyankha na kuti, "ni msimbi waku Moabu ewela na Naomi kufuma ku calo ca Moabu. 7Eciti kwa neo, 'lekani nicitako mashanga mu munda banchito bakafumyamo mbeu.' Teto wawela kuno ndipo wapilitilizya kufuma m'mawa mpaka lomba, kufumyako kuti wenze wapumulako patontho mng'anda."8Ndipo Boazi eciti kwa Rute, "unimvilira, mwana wangu? osaluta kuyocita mashanga m'munda muyakine; osasiya munda wangu. M'malo mwake nkhala muno ukosebenzela pamozi na banchito bangu anakazi. 9Ukoika tyala menso bako m'munda mwane banalume osebenzela na kukonkha pavuli pa anakazi ayakine. Ko niliye lamulire analume kuti asakukate? Paliponse ngati wamvwa njota ukokuya ku vinkhombe va manzi na kumwa manzi bibatapa analume."10teto emubelamila pansi Boazi, kuika cinsi cake pansi. Eciti kwa eve, "cifukwa ni cinji napeza kuwamiliwa mtima pamenso panu kuti muike nzeru pali neo, mlwendo?" 11Boazi enyankha na kuti kwa eve, "zenifwika kuti, zonse ziwecita kucokera pecifwa alume bako. Wesiya auso, anyoko, na calo ciwebadwilamo na kukonkha apongozi bake na kuwela ku banthu bausaziba. Lekani Yehova akuwezyele pavuwecita. 12Leka ulandile mphto yokwanila kwa Yehova, Mulungu wa a Israeli, wamene pansi pa maphaphiko bake wapeza pothabila."13Ndipo eciti lekani nipeze kuwamiliwa mtima m'menso mwanu bwana wangu, pakuti mwanibindiaha, ndipo mwalabila mofewa kwa neo, olo kuti nine lini umozi wa banchito banu anakazi."14Pa nthawi yacakulya Boazi eciti kwa Rute, "wela kuno, na kulyako buledi uyakine, na kususika mbamu yaku mu viniga." Enkhala pafupi na Okunkha, ndipo emupasa mbeu zoshoka. Ecilya mpaka kukuta nakusiya viyakine.15Penzounjika mbeu, Boazi elamulira anyamata bake, kuti, "lekani akounjika mbeu olo zala zili mu ma nthutu, ndipo musamuleshe. 16Soti mukomucosele matu ya mbeu zili kale mu nthutu, ndipo mukomusiila kuti eve akounjika, ndipo osamuzuzula."17Teto ecita mashanga mpaka mcingulo. Ndipo epuntha matu ya mbeu zeciika pamozi, ndipo mbeu zenze monga efa wa Barele. 18Ezinyamula na kuya kumzinda. Ndipo apongozi bake eona veciika pamozi. Rute efumya soti cakulya coshoka cesalira ku vakulya vake na kubapasa.19Apongozi bake eciti kwa eve, "mwacita kuni mashanga lero? lekani mwanalume wakuthandiza adalisike." Teto Rute euzya apongozi bake za mwanalume wamene munda wake besebenzelako. Eciti, "zina la mwanalume wamene munda wake nenze nayosebenzelako lero ni Boazi." 20Naomi ecii kwa mpongozi wake, "lekani Yehova amudalise, wamene aliye siye kumvwila bamoyo na bakufwa. Munthu ula niwacibanja na seo, umozi wa apulumusi ba banja yansu."21Rute mwanakazi waku Moabu eciti, "cendi, eciti kwa neo, 'unkhale pafupi na anyamata bangu mpaka basilizye kucosa.'" 22Naomi eciti kwa Rute mpongozi wake mwanakazi, "nicabwino, mwana wangu, nicabwino kuti weo ukoluta na banchito bake asimbi, kuti weo usacitiwe ciipa ukaluta m'munda mwa munthu muyakine.23Teto enkhala pafupi na banchito ba banakazi ba Boazi kuti bachite mashanga mpaka kosilizya kucosa barele na tirigu. Enzonkhala na apongozi bake anakazi.
1Naomi, apongozi bake eciti kwa eve, "mwana wangu, ko nisakire malo kuti weo uppumuke, koteto kuti vinthu vikuyendele bwino? 2Lomba Bowazi, wamene uwaon na banchito banakazi, ko niwacibululu lini wasu? langa, lero usiku okopepeta barere pa malo opepetela.3Teto, usambe kumenso kwako, uzizoz, uvwale vovwla vako vabwino, na kuluta ku malo opepetela. Koma usazizibishe ku munthu uyu mpaka asilizye kulya na kumwa. 4Koma nagati walala, kuikeko nzeru pa malo ati alale kuti pakapita nthawi ungalute kwa eve, nakuvula kumendo kwake na kulala pamene apo. Ndipo akakuuzye vati ukacite." 5Rute eciti kwa Naomi, "nicite vonse vimwaniuzya."6Teto eluta pamalo opunthila, ndipo ekonkha malangizo ba apongozi bake. 7Boazi pecila na kumwa ndopo mtima wake wekondwela, eluta kuyolala kosilizyila kwa nthutu ya mbeu. Ndiponewela mwakacete-cete, nakuvula kumendo kwake, na kulala.8Yefwika nthawi ya usiku kuti wala munthu ezizizmuka. Epindimuka, ndipo pamene pala mwanakazi elala kumendo kwake! 9Eciti, "niwe bani?" eyankha, "nine Rute, wanchito wanu. Tambusulani cofunda canu pali wanchito wanu pakuti nimwe wacibululu."10Boazi eciti, "mwana wangu, leka Mulungu akudalise. Waonesha ngako cifundo cako kosilizyila kupambana koyambilira, cifukwa uliye konkhe anyamata, wosauka kapena olemera. 11Lomba, mwana wangu, usayope! nikucitile zonse ziwalabila, cifukwa mzinda wonse wa banthu uziba kuti niwe mwanakazi woyenela.12Ko ni cendi kuti nine wacibululu wapafupi, koma kuli wapafupu wacipubululu kupambana neo. 13Nkhala pano lero usiku na m'mawa, ngati akucitile nchito za wacibululu, cabwino, leka acite nchito za wacibululu. Koma ngati akucitire lini nchito za wachibululu, niye kuti nicite, pa moyo wa Yehova. Lala mpaka m'mawa."14Teto elala kumendo kwake mpaka. Koma eukapamene aliyense angazibe munthu muyakine. Pakuti Boazi eciti, "cisazibike kuti mwanakazi walala popunthila mbeu." 15Ndipo Boazi eiciti, "leta nyula yako na kuiyanzika."Pecicita teto, eikapo mipimo sikisi ya barere na kumuika pamutu pake. Ndipo eluta mumzinda.16Rute pecifwika kwa apongozi bake, eciti, "wanyenda tyani mwana wangu?" Ndipo emuuzya vonse vecicimucitila mwanalume. 17Eciti, mipimo sikisi ya barere niye yawanipasa pakuti walabila kut, 'usalute lute kwa apongozi bako uliye kanthu.'" 18Ndipo Naomi eciti, "nkhala pano, mwana wangu, mpaka uzibe mwati acitile abwana bako, pakuti wala munthu alale lini mpaka asilizye icic cinthu lero."
1Lomba Boazi eluta pamlyango na kunkhala pansi pamene pala. Mosacelwa wabanja wamene Boazi elabila nae ewela. Boazi eciti kwa eve, "muyangu, wela pafupi ndipo unkhale pansi." Munthu ewela nonkhala pansi. 2Ndipo boazi etola analume teni bamumzinda na kuti, "nkhala pansi apa." Teto benkhala.3Boazi eciti kwa wabanaja wake, "naomi wamene ewelako ku calo ca Moabu, ogulisa mphaso ya calo yamene yenze yamkwasu Elimeleki. 4Naganiza kukuzibishani na kuti kwa mweo, 'muigule pamenso pa banthu bali nkhale pano, na pamenso pa akulu akulu ba banthu bangu.' Ngati mufuna kuimobola, ndipo muniuzye, kuti ningazibe, pakuti kuliye oimbola opambana mweo, ndipo nili pavuli panu." ndipo mutnhu muyakine eciti, "niiobole."5Ndipo Boazi eciti, "pa siku lati ukagule munda kufuma m'manja mwa Naomi, ufunika kutola soti Rute mwanakazi waku Moabu, mfelekazi wa munthu wakufwa, kuti ukafumye zina la wakufwa pa coloba cake." 6Ndipo wabanja wake eciti, "ningaiombole lini mwa neo neka mosaononga coloba cangu. Weo utole ufulu wa ciomboo cangu mwa weo weka, pakuti neo ningaimbole lini."7Lomba uyu wenze mwambo mu masiku bakuvuli mu Israeli pali ciombolo na kusintha kwa vinthu. Kuvomelezya vitnhu vonse, mwanalume enzotola sapato yake noipasa oyandika naye; uyu wenze mnkalidwe wopanga mgwiizano wacivomelezo mu Israeli. 8Teto wabanja wa Boazi eciti, "uigule weo,"ndipo evula sapato zake.9Moteto Boazi eciti ku akulu akulu na banthu onse, "monse mwacitila umboni kut nagula vonse venze va Elimeleki, na vonse venze va Kiliyoni na Maloni mkwanja la naomi. 10Soti na mwanakazi waku Moabu Rute, mwanakazi wa Maloni, namtola kuba mwanakazi wangu, kuti nifumye zina la munthu wakufwa pa coloba cake, kuti zina lake lisafumyika pakati pa azinekwao na pamlyango wa malo baake. Lero nimwe mboni!"11banthu onse benze pamlyango na akulu akulubeciti, "nise mboni. Lekani mwanakazi wawela mng'anda mwako abe monga ni Leya na Rakele, babili bemanga ng'anda ya Israeli; ndipo ukadalisike ku Efrata na kuzibika soti ku Betelehemu. 12Leka ng'anda yako ikabe monga ni ng'anda ya Perezi, wamene Tamara emuvyalira Yuda, kupitilira mwa bana bemene yehova akakupase na mwanakazi uyu."13Teto boazi etla Rute nakunkhala mwanakazi wake. Eloba mwa eve, ndipo Yheova emnkhalisha na vumo, ndipo evyala mwana mwanalume. 14Azimai eciti kwa Naomi, "lekani Yehova adalisike, aliye kusiye lero uliye wabanja, mwana uyu. Lekani zina lake likabe lozibika mu Israeli. 15Lekani ankhale owezyela moyo kwa weo ndipo owamisha ukalamba wako, pali mpongozi wako, wokukonda, ali bwino kwa weo kupambana bana bako banalume bali seveni, uwavyala.16Naomi etola mwana nomuika mendo pake, nakumusamalira. 17Anakazi bapafupi naye bemupasa zina, kuti, "mwana mwanalume wabadwa mwa Naomi," Bemuteya kuti Obedi. Enkhala wisi wa Jese, enkhala weisi wa Davite.18Lomba aba niye benze mibadwo ba Perezi: Pere enkhala wisi wa Hezroni, 19Hezroni enkhala wisi wa Ramu, Ramu enkhala wisi wa Aminadabu, 20Aminadabu enkhala wisi wa Nasoni, Nasoni enkhala wisi wa Salimoni, 21Salimoni enkhala wisi wa Boazi, Boazi enkhala wisi wa Obedi, 22Obedi enkhala wisi wa Jese, ndipo Jese enkhala wisi wa Davite.
1Kwenze lidoda liyakine ku Ramataim enze mkoka wa Azufite, wamu chalo camulupili ca Efulemu; zina lake enze Elikana mwana wa Yeroham mwana wa Elihu mwana wa Tohu mwana wa Zufu, mu Efulemu. 2Enze kwatila anakazi abili; mkazi wake oyamba enze Hana, ndipo zina la mkazi wake wacibili enze Penina. Penina enze na bana, koma Hana enzeve.3Lidoda ili lenzocoka kufuma ku mzinda wake caka pa caka kuluta kuyopembeza na kupeleka nsembe kwa Yehova ku Silo. Bana ba bili ba Eli, Hopin na Finias, ansembe ba Yehovah, benze kwamene kula. 4Siku likafwika lopeleka nsembe yapacaka, enzopasa likata la nyama kwa Penina mkazi wake, naku bana bake analume na bana anakazi.5Koma Hana enzomupasa malikata muyeso kabili, pakuti enzomkonda ngako Hana, ngankhale kuti Yehova enzemvala mala yake. 6Mkazi muyake enzokonda kumukalipisha ngako, ndaba Yehova emvala mala yake.7Teto caka pa caka, mwanakazi uyu akaluta ku ng'anda ya Yehova na banja yake, mkazi muyake enzomuyambila dala. Moteto enzonkhala olila nakusalya kanthu kalikonse. 8Elikana mulume wake nthawi zonse enzokonda kumkosha kuti, ''Hana, ulilanji? Nifukwa canji ukulyalini? Nicinji cawakalipa mtima wako? Ko neo nukwanilalini kwa weo kuposa bana analume teni?''9Nthawi iyakine pa nthawi yoteti, Hana enyamuka pebesilzya kulya na kumwa ku Silo. Lomba Eli enzenkhezi pampando wake pamulyango wa ng'anda ya Yehova. 10Enzevutika ngako m'mtima mwake; epemphela kwa Yehova nakulila ngako.11Elumbila kuti, '' Yehova wamphamvuzonse, ngati mulange pa mavuto ya mtimiki wanu nakuniganizila neo, ndipo nakusaluwa mtumiki wanu, koma nakupasa mtumiki wanu mwana mwanalume, teto uyu mwana nikapase Yehova masiku yamoyo yake yonse, kaleza sikazapitamo m'mutu mwake.''12Penzopembera teto kwa Yehova, Eli enzolanga pakamwa pake. 13Hana enzolabilila m'mtima. Milimo tyala ndiye zenzonyang'anya, koma lizu lake lenzomvwikalini. 14Teto Eli eganiza kuti wakuta walwa. Eli eciti kwa eve, ''Ko unkhale okuta walwa mpaka nthawi yanji? Leka walwa.''15Hana eyankha kuti, ''Yai, mbuya wangu, nine mwanakazi wamzimu wamavuto. Niliye kumwe vinyu kapena cakumwa cikali, koma nankhala nukhutula moyo wangu kwa Yehova. 16Msaganizile mtumiki wanu kunkhala ngati mwanakazi watyalatyala; nankhala nulabila kufumila mukusakondwa kamba ka kupaka kwa mavuto yangu na kubabiwa mtima.''17Ndipo Eli eyankha kuti, ''Nkhoya m'mtendere; Lekani Mulungu wa Aisraeli akupase yankho pa pempho yawamupempha.'' 18Ndipo eciti, ''Lekani mtumiki wanu apeze cisomo pameso yanu.''19Benyamuka m'mamawa nakupembeza Yehova, ndipo bewelela ku ng'anda kwao ku Rama. Elikana ekankhala, pamozi na mkazi wake, ndipo Yehova emkumbukila Hana. 20Nthawi peyefwika, Hana enkhala na vumo nakuzovyala mwana mwanalume. Emuteya kuti Samueli, kutanthauza kuti, ''Pakuti nampepha kufumila kwa Yehova.''21Elikana na banja lake lonse beluta soti kuyopeleka nsembe yapacaka nakutwala lumbilo. 22Koma Hana aliye lute; eciti kwa mwanlume wake, ''Nilute lini mpaka mwana akalumuka; ndiye patinikamtwale, kuti akaonekele pameso ya Yehova nakunkhala kwamene kwa nthawi zonse.' 23Elikana mulume wake eciti kwa eve, ''Cita camene cili cabwino kwa weo. Yembekeza mpaka alumuke; tyala, lekani Yehova afwikeshe mau bake.'' Teto manakzi esala mpaka mwana pelumuka.24Pemulumula, emutola yeve, pa,ozi nalitole lanalume la vyaka vitatu, unga bakuli imozi, na botolo imozi ya vinyu, nakumutwala mwana m'ng'anda ya Yehova ku Silo. Koma mwana enzeakali mtontho. 25Bepaya litole, nakuleta mwana ula kwa Eli.26Ndipo Hana eciti, ''Ha, Ambuye! wamoyo, Ambuye wangu, Nineo mwanakazi enzepanama pafupi naweo kumphera kwa Yehova. 27Kamba kofuna mwana uyu Yehova wanipasa yankho pa pempero yangu yenemupemha. 28Napasa Yehova, malinga alinamoyo ankale wa Yehova.'' Ndipo epembeza Yehova.
1Hana epemphera kuti, ''Mtima wangu usangalala mwa Yehova. Limphondo yangu yapeza mphamvu mwa Yehova. Kamwa kangu kotukumuka pakati pa adani bangu, pakuti nusangalala mucipulumuso canu.2Kuliye mutuba ngati Yehova, pakuti paliye muyakine ngati mweo; kuliye mwala ngati Mulungu wasu.3Musazitame momeka; pakamwapanu pasazitukumule. Pakuti Yehova ni Mulungu oziba; ndipo maziyesa zinchtio za banthu onse. 4Mauta ya banthu yothyoka, koma bala ofoka ovwala mphamvu monga nilamba.5Bala benze okuta lelo aliyecakulya; bala enze na njala baliye njala. Ngankhale cumba cuvyala bana seveni, koma mwnakazi wabana anyinji alimumavuto.6Yehova opaya ndipo nakuusha soti namoyo. Obayika m'manda nakubacosa m'manda. 7Yehova olenga banthu bayakine kunkhala osauka ndipo bayakine kunkhala olemela. Ocefya, koma soti onyamula.8Onyamula osauka kufumila mkakungu. Onyamula osobekela kufumila pa nthutu ya milota nakubankhazika pamozi na bana ba mfumu nakulandila m'mpando wa ulemu. Pakuti sandamila za chalo za ziko lapansi ndiye Yehova ndipo zikolonse lili pa zeve.9Ndipo ocinjilizya mendo yabanthu bake okhulupilika, koma oyipa bakaikiwe mwa cete m'mdima, pakuti kuliye anga pambane mwamphamvu zake.10Ao amene osushana na Yehova bakuyoteketewa tuduswa-tuduswa; akuyobayofya nakaleze kufumila kululu. Yehova akuyoweruza mpaka kothera kwa ziko lapansi; akuyopasa mphamvu ku mfumu yake ndipo akuyopasa mphamvu limbondo la ozozewa wake.''11Teto Elikana ewelela ku Rama, kung'anda kwake. Ndipo mwana ula etumikila Yehova pameso pa Eli wa nsembe.12Lomba bana analume ba Eli benze madoda atyala-tyala. Benzomumvwilalini Yehova. 13Mwambo wa ansembe pa banthu wenze wakuti ngati munthu opereka nsembe, wanchito wa nsembe e nzowela nacifoloko ca meno yatatu kumanja kwake, nyama ili pa moto ukuphya. 14Enzopitisha foloko pa pani, kapena mu ketulo, kapena mupoto. ndipo ciliconse camene cayajinya foloko nakuleta palulu wansembe enzotola nicake. Ndipo benzocita teto ku Silo Aisraeli onse benzewela kula.15Koma, bakaliye noshoka mafuta, wanchito wa wansembe owela, ndipo ouzya munthu wawela kuzopeleka nsembe kuti, ''Nipase nyama ya wansembe ndaba atolelini nyama yopika, koma yosapika.'' 16Ndipo munthu ula akati, ''Poyamba tishoke mafuta, ndiye patimutole ciliconse cumufuna.'' Teto enzolabila kuti, ''Yai, unipase lomba teti; ngati nitetolini nulonda mwamphamvu.'' 17Cimo ya anyamata aba enzekulu ngako pameso pa Yehova, pakuti beliya peleke ulemu ku copeleka ca Yehova.18Koma Samueli etumikila Yehova ngati mwana mtontho atavwala covwala ca ansembe casalala. 19Caka ciliconse anyina enzomuletela mkhanjo kuti akovwala, bakawela kuzopeleka nsembe yapa chaka nalume bake.20Eli enzobadalisa Elikana na mkazi wake nakuti, ''Lekani Yehova akupaseni bana anyinji mwa mwnakazi uyu cifukwa ca pempho yepempha kwa Yehova.'' Teto benzowelela ku ng'anda kwao. 21Yehova emthandiza soti Hana, ndipo enkhala soti na vumo. Evyala bana atatu analume na anakazi abili. Koma, mwana ula Samueli ekula pameso ya Yehova.22Lomba Eli enze kalamba ngako; ecimvwa vonse venzocita bana bake pakati pa Aisraeli onse, namwenzolalilana na anakazi benzosebenza pa mulyango wa tenti yamsonkhano. 23Eciti kwa beve, ''Nicinji cumucitila vinthu voteti? Pakuti nikumvwa za viyipa vumucita ku banthu onse aba. 24Yai, bana bangu; ninkhanilini yabwino yanikumvwa. Mulengesha banthu ba Yehova kusamvwila.''25''Ngati munthu wacimwila muyake, Mulungu amuweruze; lomba ngati munthu wacimwila Yehova, nibani watiamulabilileko?'' Koma baliye kumvwe mau ya awisi bao, ndaba Yehova enzonacolinga kuti abapaye. 26Mwana ula Samueli ekula, ndipo eluta pasogolo na cisomo kwa Yehova nakubanthu.27Ndipo munthu wa Mulungu ewela kwa Eli ndipo eciti kwa eve, ''Yehova akuti, 'Niliyezivumbulushe ku ng'anda yauwisiwanu pebenze mu Igupto mu ukapolo ku ng'anda ya farao? 28Nemusankha kufumila mu mitundu yonse ya Aisraeli kuti nakhale wansembe wangu, kuti akukuya ku guwa yangu, kuti akoshoka nsembe, nakuvwala mkhanjo pameso yangu. Nepasa ng'anda yawisiwanu zopeleka zonse zakumulilo zufumila kwa Asraeli.29Lomba, nicinji, munyoza nsembe zangu na zopeleka zufunikila pa malo ponunkhala? Nicifukwa canji ulemekeza bana bako kuposa neo pakuyina nazabwino-zabwino pa zopeleka kufumila ku banthu bangu Aisraeli?' 30Pakuti Yehova Mulungu wa Aisraeli, akuti, 'Nelonjeza kuti ng'anda yako na ng'anda yauso ikoyenda naneo kosatha.' Koma lomba Yehova akuti, 'kwasila kufumila lelo yai neo kucita teto, cifukwa nikalemekeze ao olemekeza neo, koma ao onyoza neo nikabacefye.31Onani, masiku yakuza patinikatende mphamvu ya ng'anda yawisiwanu, teto kuti pakankhalelini munthu nkhalamba mu banja mwana. 32Mkaone zovuta pamalo pununkhala. Ngankhale kuti vabwino vikapasiwe kwa Asraeli, mukankhale muliye nkhalamba mu banja mwanu. 33Aliyense watiniketendelini kufuma ku guwa langu, meso yanu yakolangalini, ndipo nikaikemo mavuto m'mitima yanu, ndipo aliyense mwanawanu aliyense akuyokufwa.34Ici ndiye cizindikilo caticikawele pa banabako abili analume, Hofini na Finias: Bonse abili bakafye siku limozi. 35Nikaushe wansembe wangu okhulupilika watiakocita vili m'mtima mwangu na m'moyo wangu. Nikuyo m'mangila ng'anda yazoona, ndipo akayende pamseo ya mfumu yangu kwamuyaya.Aliyense osala mu ng'anda mwanu akawele kuzomugwadila, nakusenga siliva na lofu ya buledi, ndipo akanene kuti, ''Napapata nitumeni pa nchito iliyonse ya wansembe kuti nikalyeko buledi,''''
1Uyu mwana Samueli enzotumikila Yehova moyanganiliwa na Eli. Mau ya Yehova yenzemvwikalini pafupi-pafupi masiku ayo; kwenzeve kuona zamesomphenya kabili-kabili. 2Pa nthawi ila, pamene Eli, apo meso yake yayamba kusaona bwino-bwino, enzelele pa bedi pake. 3Ndipo apo nyale ya Mulungu ikaliyezima, Samueli enzelele mu ng'anda ya Yehova, mwamene mwenze likasa la Mulungu. 4Yehova eita Samueli, ndipo eyankha kuti, ''Nilipano.''5Samueli eutukila kwa Eli ndipo eciti, ''Nilipano, pakuti mwaniita.'' Eli eyankha kuti, ''''Niliyekuite; nkhoya ukalale soti. 6Yehova emuyita soti, ''Samueli.'' Samueli euka soti nakuya kwenze Eli nakuti, ''Nilipano, pakuti mwaniita.'' Eli emuyankha, ''Niliyekuite, mwana wangu; nkhoya ukalalr soti.''7Lomba Samueli yenzeakaliye kumzindikila Yehova, ndipo pa nthawi iyi mau ya Yehova yenzeyakaliye ululiwa kwa eve. 8Yehova emuita soti Samueli kacitatu. Samueli euka soti nakuluta kwa Eli nakuti, ''Nilipano, pakuti mwaniita.'' Teto Eli ezindikila kuti Yehova ndiye enzomuita.9Teto Eli eciti kwa Samueli, ''Nkhoya ukalale soti; akakuita soti, ukambe kuti, 'Labilani, Yehova, pakuti mtumiki wanu akumvwa.'' Ndipo Samueli aluta kuyolala soti pa malo pake.10Yehova ewela nakuzo panama; emuita momnga poyamba, ''Samueli, Samueli.'' Ndipo Samueli eyankha kuti, ''Labilani, pakuti mtumiki wanu akumvwa.'' 11Yehova eciti kwa Samueli, ''Ona, nili pafupi kucita cinthu mu Israeli cakuti matu ya munthu aliyense watiakacimvwe yakadabwe.12Ndipo pasiku ilo nuyocita kwa Eli ciliconse cenelabila pa banja yake, kufumila poyamba mpaka posilizyila. 13Namuuzya kuti nilipafupi kuewruza banja yake kotheratu pa cimo yenzoziba, pakuti bana bake analume beleta tembelelo pabevebeka ndipo eve aliye baleshe. 14Kamba ka ici nalumbila pa banja Eli kuti paliye nsembe kapena copeleka cingacose macimo ya banja lake.''15Samueli elala pansi mpaka m'mawa; ndiye pesegula viseko va ng'anda ya Yehova. .''Koma Samueli ecita mantha kuti amuuzye Eli za mesomphenya. Teto 16Eli emuita Samueli nakuti, ''Samueli, mwana wangu.'' Samueli eyankha, ''Nilipano.''17Eciti, ''Yenze mau yotyani yawakuuzya? Napapata usanibise. Leka Mulungu ecitenawe teto, ndipo mopitilizyapo, ngati ubisepo mau yaliyonse pavawakuuzya.'' 18Samueli emuuzya vonse; aliyemubise kanthu eve. Eli eciti, '' Ni Yehova. Lekani acita camene camkondwelesha.''19Samueli ekula, ndipo Yehova enze naye eve, ndipo alivomezye mau yauneneli wake kupona pansi. 20Ndipo Aisraeli onse kufumila kwa Dani mpaka ku Beeriseba beziba kuti Samueli ezozewa kunkhala mneneri wa Yehova. 21Yehova ewela soti ku Silo, ndaba ezivumbulusha kwa Samueli ku Silo mwa mau bake.
1Mau ba Samueli befwika pa Aisraeli onse. Lomba Aisraeli beluta kuyocita nkhondo na Afilisiti. Bemanga msakasa ku Ebeneza, ndipo Afilisiti emanga msasa ku Apeki. 2Ndipo Afilisiti ekonzekela kucita nkhondo na Aisraeli. Nkhondo piyekula ngako, Aisraeli anyatiwa na Afilisiti, amene bepaya madoda okwana fo-sausande kucibanza ca nkhondo.3Banthu pebewela pa msasa, akulu-akulu ba Aisraeli, ''Nicifukwa canji lelo cawatigonjeshela Yehova pameso pa Afilisiti? Tiyeni titole likasa la cipangano ca Yehova kufuma ku Silo, kuti tinkale nalo seo, kuti liticingilizye ku manja kwa adani basu.'' 4Teto banthu betuma madoda ku Silo; Kufumila kula benyamula likasa la cipngano ca Yehova wampamvuzonse, onkhala palulu pa akerubi. Bana abili analume ba Eli, Hofin na Finias, benze nalikasa la cipangano ca Mulungu.5Lomba likasa la cipangano ca Yehova pelefwika pa msasa, Asraeli onse bekuuwa ngako, ndipo ziko lonse lapansi legwendezeka. 6Afilisiti pebecimvwa congo ca kukuwa, beciti, ''Nanga ici congo cokuwa ku msasa wa wa Aheberi kutanthauzanji?'' Ndipo bezindikila kuti likasa la Yehova yawela pa msasa.7Afilisiti ecita mantha; beciti, ''milingu yafwika pa msasa.'' Ndipo beciti, ''Soka kwa seo! Cinthu coteti cikaliyocitikapo nakale! 8Soka kwa seo! Nibani watiatipulumushe ku milingu ya mphamvu teti? Iyi ndiye milingu yekantha Aigupto mcipululu na matenda yosiyana-siyana. 9Limbani, nkhalani madoda, mweo Afilisiti, ndaba mungankhale bazya ba Aheberi, monga mwenzele bazya banu. Munkhale madoda, nakunyata nkhondo.''10Afifilisiti benyata nkhondo, ndipo Aisraeli bepambaniwa. Lidoda lililonse lethaba kuwelela ku ng'anda kwake, ndipo bepayiwa benze anyinji; pakuti sate sausande asilikali bamendo ba Aisraeli becifwa. 11Ndipo likasa la Mulungu letolewa, nabana analume abili ba Eli, Hofin na Finias, becifwa.12Lidoda la m'banja ya bBenjamini leutuka kufumila ku cibanza ca nkhondo kuwela ku Silo siku yamene iyo, efwika navovwala vong'ambika nakakungu kumutu. 13Pefwika, Eli enze nkhezi pampando panjira kulangilila ndaba mtima wake wenze mululu kamba ka likasa la Mulungu. Ndipo lidoda peliloba m'mzinda nakubauzya vecitika, mzinda onse welila.14Eli pecimvwa congo cakulila, eciti, ''Nanga kulila uku kutanthauzanji?'' Ndipo lidoda lila lewela mwamsanga-msnga kuzomuuzya eli. 15Lomba Eli enze na zaka nainte-eiti, ndipo meso yake yenze yofoka, teto enzeonalini.16Lidoda leciti, ''Nineo nafumila kucibanza ca nkhondo. nautuka ku nkhondo lelo.'' Eli ekosha kuti, ''Zenze tyani, mwana wangu?'' 17Lidoda lewela na utethenga leyankha nakuti, ''Aisraeli bautuka ku nkhondo na Afilisiti. Koma soti, ndipo banthu anyinji apayiwa. Soti, bana banu abili analume, Hofin na Finias, bafwa, ndipo likasa la Mulungu latolewa.''18Petomola likasa la Mulungu, Eli epona casitavuli kucoka pam'pando wake pamulyango wa mzinda. mkosi wake wethyoka, nakufwa, ndaba enzeekalamba ndipo soti enzeolema. Eweruza Aisraeli kwa vyaka fote.19Lomba mpongozi wake mwanakazi, mkazi wa Finias, enze na vumo ndipo enzepafupi nonkhala na mwana. Pecimvwa kuti likasa la Mulungu lalondewa nakuti apongozi bake analume afwa na alume bake afwa, egwada pansi, nakuvyala mwana, koma ululu wapaupereki wenzeulungako. 20Pa nthawi yenzokufwa manina benzothamdizila ubereki beciti kwa eve, ''Usacite mantha, pakuti wavyala mwana mwanalume.'' Koma aliyeyankhe kapena kumvwa vibenzolabila.21Yeve emteya zina mwana kuti Ikabodi, kutanthauza kuti, ''Ulemerero wacoka mu Israeli!'' Pakuti likasa la Mulungu lalondewa, nakamba ka apongozi bake analume namulume wake. 22Eciti eve, ''Ulemerero wacoka mu Israeli, pakuti likasa la Mulungu lalondewa.''
1Lomba Afilisiti belonda likasa la Mulungu, ndipo belicosa kufuma ku Ebeneza kuluta ku Asidodi. 2Afilisiti betola likasa la Mulungu, nakuzanalo mu ng'anda mwa Dagoni, nakuliyika kumbali kwa Dagoni. 3Banthu ba Asidodi pebeuka m'mawa mwake, onani, Dagoni wapona cafufumimba pameso ya likasa laYehova, Teto betola Dagoni nakumupanamika soti pa malo pake.4Koma mawamwake pebeuka m'mawa, onani, Dagoni wapona cafufumimba pameso ya likasa la Yehova. Ndipo mutu wa Dagoni na manja bake abili benzelalike otendeka pamulyango. Cithupi-thupi tyala ndiye cenzesala. 5Ndiye cifukwa cake, mpaka lelo, ansembe ba Dagoni nabala onse akuza m'ng'anda ya Dagoni odyakalini pamlyango wa Dagoni ku Asidodi.6Kwanja ya Yehova yenzeyolema ba banthu aku Asidodi. Ndipo ebaononga nakupasa ndenda yavipumba mthupi, onse Asidodi naomuzungululila. 7Madoda ba Asidodi pebezindikila cenzocitika pabeve,, beciti, ''Likasa la Mulungu wa Aisraeli lisankhale naseo, cifukwa kwanja yake yatikana molimba ndipo lakana soti na Dagoni mulungu wasu.''8Teto etuma athenga nakusonkhanisha pamozi onse olamulila Afilisiti; beciti kwa beve. ''Ticitenalo tyani likasa la Mulungu wa Aisraeli?'' Beyankha kuti, ''Lekani likasa la Mulungu wa Aisraeli lilute ku Gati.'' Teto betwala likasa la Mulungu wa Aisraeli kwamene kula. 9Koma pengolithwala tyala, kwanja kwa Yehova kwekantha mzinda, mwecitika msokonezo ukulene ngako. Ebazunza banthu bamumzinda, onse bana na akulene benzenavipumba.10Teto betumizya likasa la Mulungu ku Ekironi. Koma likasa pelongofwika mu Ekironi, banthu bamu Ekironi belila kuti, ''Baleta kwaseo likata la Mulungu wa Aisraeli kuti litipaye seo na banthu basu.''11Teto besonkhanisha onse olamulila Afilisiti; beciti kwa beve, ''Licoseni likasa la Mulungu wa Aisraeli, lekani iwelele kumalo kwake, kuti lisatipaye seo na banthu basu.'' pakuti mwenze mantha ya imfwa m'mzinda onse, kwanja ya Mulungu yebalanga ngako banthu. 12Banthu baliyekufwa bevutika na vipumba, ndipo kulila kwa m'mzinda kwefwika kululu.
1Lomba likasa la Yehova lenze mziko la Afilisiti kwa miyezi seveni. 2Afilisiti beita ansembe na ng'anga; beciti kwa beve, ''Ticitenji na likasa la Yehova? Tiuzyeni mutingaliwezyele ku ziko kwao.''3Ansembe na ng'anga beciti, ''Ngati mufunakuwezya likasa la Mulungu wa Asiraeli, musaliwezye kuliye mphaso; ndipo munjila iliyonse m'mtumile Mulungu copeleka copepesera cimo. Ndipo muzacilisiwe, ndipo muzibe cifukwa cake cilango ciliyefume pamweo mpaka lelo.'' 4Lomba copereka copepesera cimo cinkhale cinji?'' Beyankha kuti, ''Muyumbe vipumba va golide vokwana faifi namakoswe ya golide faifi, kulingana na nambala ya akalonga ba Afilisiti.5Mupange vifanizo va vipumba, na vifanizo va makoswe vamene vaononga ziko lanu, ndipo mupeleke ulemerero kwa Mulungu wa Aisraeli. Payakine angacosepo mavuto, pa mweo , napa milungu yanu, napa ziko lanu. 6Nicinji catimuyumishile mitima, monga Aigupto na Farao mweyumishira mitima? Ndiye pamene Mulungu wa Aisraeli ebalanga ngako, ko Aigupto sindiyepebataya banthu, ndipo beluta?7Lomba teto, konzekani ngolo yalomba na ng'ombe zinakazi zibili zunyosha ndipo zamene zikaliye vwalapo joko. Mangani ng'ombe ku ngolo, koma mucose matole bake, batwale kutali na anyinawene. 8Lomba tolani likasa la Yehova nakuliyika m'ngolo. Ikani kumali imozi vuumba va golide vamukuyotwala ngati copereka coepepesera. Teto zilekeni zibekuya. 9Koma munkhale chelu, ngati zilute ku malo yake ku Beti Semeshi, ndiye kuti ni Yehova watipasa mavuto aya. Koma ngati nitetolini, tizibe kuti nikwanja yake lini yati kantha; mwaici, tizibe kuti zangoticitikila tyala.''10Madoda becita kulingana namwebauzyila; betola ngomba zanakazi zunyosha zibili, nakumanga ku ngolo, nuuika matole mkhola. 11Beika likasa la Yehova m'ngolo, pamozi na kabokosi mwenze makoswe ya golide na vipumba vagolide. 12Ndipo ng'ombe zengoluma kunjila yukiya ku Beti Semeshi. Zesatila njira imozi yopitamo banthu anyinji, namgufu-gufu wa mendo, ziliye patukile ku manzyere kapena kukwendi.13Lomba banthu baku Beti Semeshi benzokolola tirigu m'cigwa. Pebelanga beona likasa, ndipo bekondwela.14Ngolo yecizopana pa munda wa Yoswa wamu Beti Semeshi. Penze na mwala ukelene ngako pamenepala, teto betola galeta nakuipasula nakusebenzesha nkuni, betola ngombe nakushoka nsembe kwa Yehova. 15Alevi beselusha likasa la Yehova nabokosi, mwenze voumba va golide, nakuviyika pa mwala ula ukulene. Siku lamene ilo banthu baku Beti Semeshi bepereka nsembe yoshoka yopepesera na nsembe ziyakine kwa Yehova.16Asogoleli faifi ba Afilisisiti peona teto, bewelela sikuyamene iyo ku Ekironi.17Voumba va vipumba va golide Afilisiti vetwala ngati copereka copepesera kwa Yehova venze teti- cimozi ca Asidodi, cimozi ca Gaza, cimozi ca Asikeloni, cimozi ca Gati, ndipo cimozi ca Ekironi. 18Ndipo cibelengelo ca voumba va makoswe ba golide cenzolingana na cibelengolo ca mizinda ya Afilisiti yenzolamuliliwa na asogoleli faifi, yonse mizinda na minzi yenze yotetezewa. Ula mwala ukelene pebeika likasa la Yehova, yenkhala ngati mboni mpaka lelo m'munda wa Yoswa waku Beti Semeshi.19Yehova ekantha madoda bayakine baku Beti Semeshi ndipo 50,070 becifwa kamba kakuti besonjola mu likasa la Yehova. Ndipo banthu belila, ndaba Yehova ebacitila cinthu cikulene ciyipa. 20Banthu baku Beti Semeshi beciti, ''Nibani angapaname na Yehova, Mulungu mtuba? Nikwabani kutingatwale likasa kufuma kwa seo?''21Teto betumizya athenga ku banthu aku Kiriati kuti, "Afilisiti atibwezela likasa ya Yehova; welani kuno mzatole mulute nalo kwanu."
1Madoda ba Kiriati Yearimu bewela, betola liasa la Yehova, nakuitwala mung'anda mwa Abinadabu palupili. Bepatula mwana wake Eliaza kuti akosunga likasa la Yehova. 2Pepitanthawi ikulu kufumila pa siku likasa la Yehova pelewela mu Kiriati Yeriamu, vyaka vekwana twente. Ng'anda yonse ya Aisraeli yedandaula anufuna kuti Yehova abathandize.3Samueli eciti ku ng'anda yonse ya Aisraeli, ''Ngati munga welele kwa Yehova na mtima onse, nakucosa milungu yacilwendo na Asitoreti pakati panu, kusintha mitima yanu kwa Yehova, nakupembeza tyala yeve, ndiyekuti akumasuleni kufuma m'manja mwa Afilisiti.'' 4Teto Aisraeli becosa milungu yao ya Baala na Asitoreti, nakuyamba kupembeza tyala Yehova.5Teto Samueli eciti, ''Sonkhanishani Aisraeli onse ku Mizipa ndipo neo nukupepherereni kwa Yehova. 6Beson khana ku Mizipa nakutapa manzi kuyathila pansi pameso ya Yehova. Pasiku besala cakulya nakuti, ''Tamcimwila Yehova.'' Nikufumila apo ndiye peyambila Samueli kuweruza nakusogolela Aisraeli.7Lomba Afilisiti pebecimvwa kuti Aisrael iasonkhana ku Mizipa, asogoleli bawo bewela kuzocita nkhondo na Aisraeli. 8Ndipo Aisraeli beciti kwa Samueli, ''Osaleka kuti pempherera kwa Yehova Mulungu wasu, kuti atipulumushe ku manja ya Afilisiti.''9Samueli etola kamwana ka mbelele kakali kunyonkha naupereka ngati nsembe yoshoka kwa Yehova. Teto Samueli elilila kwa Yehova pa Aisraeli, ndipo Yehova emuyankha.10Samueli penzopereka nsembe yoshoka, Afilisiti bewela kuti bakanthe Aisraeli. Koma Yehova ebayofwa na mau yakulu ngati nikaleza ndipo pebuka msokonezo pakati pa Afilisiti, ndipo egonjesewa mosazindikila bwino-bwino. 11Aisraeli becoka ku Mizipa, ndipo bepilikisha Afilisiti mpaka kubapaya kufikila mpaka kupitilila ku Beti Kari.12Teto Samueli etola mwana nakuuika pakati pa Mizipa na Seni. Ndipo eteyapamalo apo kuti Ebeneza, kutanthauza kuti, ''Yehova watithandiza mpaka pano.''13Teto Afilisiti begonjesewa ndipo baliyefwike naku malile ya Aisraeli. Ndipo kwanja kwa Yehova kwelimbana na Afilisiti m'masiku yonse ya Samueli. 14Mizinda yonse yenzelonda Afilisiti kufumila ku Ekironi mpaka ku Gati; Asraeli belonda soti mizinda yao. Ndiye penkhala mtendere pakati pa Aisraeli na Amori.15Sameuli eweruza Aisraeli umoyo wake wonse. 16Ndipo caka na caka enzopanga ulwendo wozungulila kufumila ku Beteli, mpaka ku Giligala, naku Mizipa. Enzoweruza milandu pa Aisraeli mu madera yonse aya. 17Koteto enzowelela ku Rama, ndaba ndiyekwenze ng'anda yake; nakokula enzoweruza milando pa Aisraeli. Emangasoti na guwa ya Yehova kwamene kula.
1Atakalamba Samueli, esankha bana bake kuti akoweruza Aisraeli. 2Mwana wake oyambe enze Yoweli, ndipo wacibili mwana mwanalume enze Abija. Benze oweruza mu Beeriseba. 3Bana bake analume baliyeyende munjira yake, koma enzoutukila vinthu viliye pindu. Ndipo benzolandila zaciphuphu nakuweruza mosalongosoka.4Teto akulu-akulu onse besonkhana nakuza kwa Samueli ku Rama. 5Beciti kwa eve, ''Ona, wakalamba, ndipo bana bako analume oyendalini m'njira yewenzoyendamo weo. Tisankhile mfumu yati ikotilamulila monga mayiko yonse.''6Koma cilyemkondweleshe Samueli pebeciti, ''Tipase mfumu yati yikotiweruza.''Teto Samueli epemphera kwa Yehova. 7Yehova eciti kwa Samueli, ''Bamvele banthu mu vilivonse vakukuuzya; ndaba bilyekukane weo, koma bakana neo kuti nisankhale mfumu yao.8Bayamba kucita cimozi-mozi monga mweboznocitila kufumila pa siku yeneba cosa mu Igupto, kunikana neo, nakuyamba kugwadila milungu iyakine, teto ndiye mwakucitila na kwa weo. 9Lomba teto ubamvwile vakufuna; koma ubacenjezye mokwana ndipo ubauzye mwatibakalamuliliwe na mfumu yakufuna.''10Teto Samueli ebauzya banthu bala bonzofuna mfumu yobalamulila mau onse belabila Yehova. 11Eciti, ''Iyi ndiye yatiikabe khaliwe ya mfumu yatikakulamulileni mweo. Yikuyotola bana banu analume nakubasankha kunkhala ankhondo bake apamagaleta, bayakine pa akavalo bake, bayakine akoutuka pasogolo pa magaleta. 12Akuyozisankhila olamulila asilikali 1000 na olamulila asilikali 50. Bayakine akankhale otipula minda yake, ndipo bayakine ni wokolola vam'munda mwake, bayakine niwosula zida za nkhondo na zida zamagaleta yake.13Akatole bana banu anakazi nakubaika kunkhala oyenga mafuta onunkhila, bayakine opika cakulya nakupanga buledi. 14Akuyotola minda yanu yanthaka yabwino, minda ya tirigu, minda yampesa, navimiti va olivi nakupasa anchito bake. 15Akuyotola gawo la teni ya tirigu na ya mpesa nakupasa akazembe bake na banchito bake.16Akuyotola anchtio banu analume na anakazi ndipo na ng'ombe zanu na abulu banu; akuyaviyika vonse kuti vikosebenzela yeve. 17Akuyotola ca teni ca vibeto vanu, ndipo mukankhale bazya bake. 18Teto pa siku ilo mukalile kamba ka mfumu yanu yamwazisankhila mweka; koma pasiku ilo Yehova akakuyankhenilini.''19Koma banthu bekana kuti amumvwilile Samueli; ndipo beciti, ''Yai! Tufuna mfumu yatiikotilamulila kuti nase tinkhale monga maziko yonse, 20soti kuti mufumu yasu ikotilamulilo nakutinyatila nkhondo.''21Samueli pecimvwa mau yonse ya banthu eciyouzya Yehova kuti amvwe na matu bake kufumila kwa eve. 22Yehova eciti kwa Samueli, ''Bamvwile mau bao nakuti mfumu ipasiwe kwa beve.'' Teto Samueli eciti ku madoda ba Aisraeli, ''Tiyeni aliyense awelele ku ng'anda yake.''
1Penze lidoda likayakine la fuko ya Benjamini, lidoda lochuka. Zina lake enze Kisi mwana wa Abieli, mwana wa Zerori, mwana wa Bekorati, mwana wa Afiya, mwana wa fuko la Benjamini. 2Enze na mwana zina lake Saulo, m'nyamata okongola. Penzemve pakati pa Aisraeli yenzeokokngola kuposa yeve. Kucokera pa maphewa kuluta kululu enze mtali kuposa aliyense.3Lomba mabulu ya Kisi, awisi ba Saulo, enzesoba. Teto Kisi eciti kwa Saulo mwana wake mwanalume, ''Tolapo umozi pa anchito; nyamuka ulutenaye ukasakile abulu.'' 4Teto Saulo eluta kupititila m'ziko la Efulemu yamalupili nakupita mu malo ya Salisa, koma baliye yapeze. Teto bepitila soti naku Saalimu, nakokula aliyoyapeze. Teto bepita mziko ya Benjamini, koma baliyoyapeze.5Befwika mziko ya Zupa, Saulo eciti ku wanchito wake wenzenaye, ''Wela kuno, tiye tiyambepo, ndaba atata angaleke kudandaula za abulu nakuyamba kudandaula za seo.'' 6Koma wanchito wake eciti, ''Mvwya kuno, muli mneneli wa Mulungu m'mzinda uno. Ni munthu wolemekeza ngako, ndaba ciliconse cawalabila cikuzocitika cendi. Tiyetiluteko; payakine angatiuzyeko njira yatingapitile pakuya.''7Saulo eciti kwa wanchito wake, ''Lomba tikaluta, timutwalilecinji uyu munthu? Pakuti beledi ytenzenayo yasila, ndipo paliye mphaso iliyonse yitangamtwalile munthu wa Mulungu. Tinacinji?'' 8Wanchito emuyankha Saulo kuti, ''Ona kuno, neo nina siliva imozi ndiye yatitimupase munthu wa Mulungu, kuti atiuzye kuti tilobele kuni.''9(Kale mu Israeli, ngati munthu ofuna kusenga nzelu nacifuno ca Mulungu, enzolabila kuti, ''Welakuno, tiye tikaonane na mlosi'' Pakuti m'neneli walelo enzoitiwa kuti m'lauli.) 10Teto Saulo eciti kwa wanchito wake, Walabila bwino. Wela, tiye tibekuya.'' Teto beluta ku mzinda kwenzonkhala m'neneli wa Mulungu. 11Pebenzokwezeka lupili kuluta ku m'zinda, bekumana na asimbi benzokuyotapa manzi; Saulo na wanchito wake beciti, ''Ko kuno kuli mlosi?''12Beyankha kuti, ndipo beciti, ''Inde aliko; onani, alityala pa sogolo panu apo. Muyendeshe ndaba akuya m'mzinda lelo, cifukwa lelo banthu otwala nsembe palupili. 13MKangoloba m'mzinda m'mpeze, akuliye kuluta kuyolandila cakulya palulu. Banthu bangalyelini mpaka yeve atwela, ndaba akuzodalisa nsembe; kucokaapo balabaitiwa bayambe kulya. Lomba teti nkhoyani, pakuti m'mpeze.14Teto beluta ku mzinda ula. Pebenzoloba tyala m'mzinda, beona Samueli akuza kwebenze beve, kuti alute ku lupulu.15Lomba sikulakuvuli Saulo akaliyewele, Yehova emuvumbulushila Samueli: 16''Mailo kumanthawi zino nikatume munthu wafuko la Benjamini, ndipo ukamzoze kuti akankhale msogoleli wa Aisraeli. Akuyo pulumusha banthu bangu ku manja ya Afilisiti. Cifukwa namvwa cifundo pa banthu bangu pakuti kulila kwao kwafika kwa neo.''17Samueli peona Sauli, Yehova emuzya kuti, ''Uyu ndiye munthu wenenzolabilapo! Ndiye watiasogolele banthu bangu.'' 18Ndipo Saulo efwika pafupi na Samueli pamulyango wa mzinda ndipo eciti, ''Niuzyenkoni ko ng'anda kwa mlosi nikuni?'' 19Samueli emuyankha Saulo kuti, ''Nineo mlosi. Nkhoyani msogoleko ku lupili, ndaba lelo mkulya naneo. M'mawa ndipatimkalute, ndipo nikakuuzye vonse vili m'mtima mwako.20Ngati nizokhuzana na abulu besoba masiku atatu kuvuli uku, osadandaula, pakuti bayapeza kale. Ko Aisraeli onse ofunishisha bani? Ko siwewo na ng'anda yonse ya awuso?'' 21Saulo eyankha ndipo eciti, ''Newo nine wafuko la Benjamini, nufumila m'mtundu utontho ngako pa mitindu yonse ya Aisraeli? Ko banja langu sindiye litontho ngako pa mabanja onse bafuko la Benjamini? Lomba nicinji cawalabilila nane teti?''22Teto Saulo etola Saulo na wanchito wake, ebatoala nakubatwala mucipinda cikulu nakubankhazika kusogoglo kwenze bala beitiwa, benzokwana banthu sate.23Samueli eciti kwa ophika, ''Leta nyama yenenze nakupasa, yenezenakuuzya kuti uyiike pambali.''' 24Teto ophika etola cibelo navonse venze palulupake nakuika penzenkhezi Saulo. Samueli eciti, ''Ona kuti venzevasungiwa vapasiwe kwa wewo. Tiye indya, cifukwa vesungiwila wewo mpaka pa nthawi yake, kufumila pa nthawi yenelabila kuti, 'Naba yita banthu.'' Teto Saulo ecilya na Samueli siko ilo.25Pebeseluka kufuma kulupili kula kuwela ku mzinda, Samueli elaba naye Saulo m'cipinda capalulu. 26Ndipo mupandakucha, Samueli eyita Saulo mcipinda capalulu ndipo eciti, ''Uka, kuti uymbepo paulendo wako.'' Teto Saulo euka, ndipo yeve na Samueli becoka nakuloba munjira.27Ndipo benzofwika kozilizyila kwa mzinda, Samueli eciti kwa Saulo, ''Muuzye wanchito wako asogole pasogolopasu''_ ndipo esogola_ ''Koma wewo usalile patontho, kuti nikuuzye mau ya Mulungu.''
1Ndipo Samueli etola botolo yamafuta, nakuthira mafuta pa mutu wa Saulo, ndipo emfyofyontha. Eciti, ''Yehova wakuzoza kunkhala olamulila banthu bake. 2Ukacoka pano lelo, ukumane na madoda yabili pafupi na manda ya Rakele ku Zeliza. Bakuuzye kuti, ''Abulu bewenzefuna apezeka. Lomba awuso aleka kufuna-funa abulu, alinankhawa nawewo, akuti, ''Nicitetyani pa mwana wangu?''3Ndipo ukayenda psasogolo, ukazofwika pacimuti ca nthundu caku Tabori. Uakakumane na madoda yatatu yalipaulendo wakuya ku ng'anda ya Mulungu ku Beteli, umozi akonyamula mbuzi zitontho-zitontho zitatu, ndipo muyakine akonyamula malofu ya buledi yatatu, uyu muyakine akonyamula kathumba ka vinyo. 4Bakakupase moni nakupasa malofu yabili ya buledi, ndipo ukalandile kufuma kumanja kwao.5Pavuli pake, ukawele ku lupili la Mulungu, kwamene kuli gulu la ankhondo ba Afilisiti. Ukafwika ku mzinda uyu, ukakumane na gulu la aneneli ocokela kumalo ya mapemphero yapalupili oyimba zitolilo, maseche, na zeze; ndipo bakolosera zamsogolo. 6Mzimu wa Yehova ukawere pa wewo mwamphamvu, ndipo ukayambe kulosera nao pamozi, ukuyo sinthika nakunkhala munthu muyake.7Lomba, ivivizindikilo vikayowela pa wewo, ukacite ciliconse catimanja yako yakufune kucita, pakuti Mulungu alinawewo. 8Sogolapo kuluta ku Giligali newo nikaliyofwika. Teto nizakupeze pakuzopereka nsembe yoshoka ya mtendere. Ukanilindile masiku seveni mpaka nikawele kuti nizakuuzye cuufunika kucita.''9Saulo pepindumuka kuti ayambepo, Mulungu emupasa mtima uyakine. Ndipo vizindikilo vonse ivi vecitika pasiku ulo. 10Pebefwika ku lupili, gulu la aneneli bekumana naye, Mzimu wa Mulungu wewela pa yeve mwa mphamvu ndipo eyamba kulosera pamozi nabeve.11Ndipo aliyeyense enzomuziba kale pebemuona kulosera pamozi na aneneli, bekoshana kuti, ''Ko cacitika ku mwana wa Kisi nicinji? Ko Saulo naye ali mugulu la aneneli lomba? 12Lidoda linzofumila kudera kwamene kula leyankha kuti, ''Nanga awisi bao nibani?'' Kamba ka ici, kwenkhala cika cakuti, '' Ko Saulo naye ali mugulu la aneneli?'' 13Pesilizya kulosera, eluta kumalo yamapemphero yapalupili.14Amalume bake Saulo eciti kwa yeve na wanchito wake, '' Mwenzemwluta kuni?'' Eyank,ha kuti, ''Tenzeteluta kuyofuna-funa abulu. Peteona kuti tubapezalini, teluta kwa Samueli.'' 15Amaleume bake Saulo ekosha kuti, ''Napapata niuzyeko vekuuzya Samueli.'' 16Saulo ebankha amalume bake, ''Etiuzya cosabisa kuti abulu bepezeka.'' Koma aliyebauzye zaufumu, pavelabila Samueli.17Lomba Samueli esonkhanisha banthu pamozi pameso ya Yehova ku Mizipa. 18Eciti kwa Asiraeli, ''Ici ndiye cakunena Yehova, Mulungu wa Aisraeli kuti: 'Nekufumyani mu Igupto Aisraeli, ndipo nekulondeshani ku manja kwa Aigupto, ndipo soti nam'manja mwa mafumu yonse yenzokukupondelezyani' 19Koma lelo mwamkana Mulungu wanu, wamene okupulumushani kumavuto yanu yonse nakuzobaba; ndipo mwalabila kuti kwa yeve, 'Tipaseni mfumu yatiikotilamulila.' Lomba teto sonkhanani pamozi pameso ya Yehova mwamafuko na mabanja yanu.''20Teto Samueli eileta pafupi mitindu yonse ya Aisraeli, ndipo mtundu wa Benjamini ndiye wesankhiwa. 21Lomba teto etola mtundu wa Benjamini nakuuleta pafupi banja pa banaja; ndipo banja la Matiri lesankhiwa; ndipo Saulo mwana wa Kisi ndiye esankhiwa. Koma pebeluta kuyomufuna-funa baliyompeze.22Lomba banthu benzofuna kukosha Mulungu mafunso, ''Ko liliko liyakine lidoda likuza?'' Yehova eyankha kuti, ''Inde koma wabisala pakati pa katundu'' 23Ndipo beutuka kuyomtola kwamene kula. Pecizopanama pakati pa banthu, enze mtali pa banthu onse kufumila paviphewa kuluta kululu.24Ndipo Samueli eciti ku banthu, ''Mwamuona munthu wawasankha Mulungu? Paliye muyakine monga yeve pa banthu onse. Banthu onse bekuwa nakuti, ''Mfumu inkhale na moyo utali!''25Ndipo Samueli ebafotokozera banthu miyambo na malamulo ya ufumu, vonse evilemba mu buku, nakuyika buku yamene iyo pameso ya Yehova. Samueli ebauzya banthu kuti. Samueli ebalola banthu kuti aliyense abekuya kwao.26Saulo naye ewelela ku ng'anda kwao ku Gibeya pamozi na banthu amphavu, amene mitima yao yenzekhuziwa na Mulungu. 27Koma madoda bayakine atyala-tyala eciti, ''Ko uyu munthu angakwanishe tyani kutipulumusha?'' Ndipo aba banthu beyamba kum'nyoza ndipo baliye mutwalileko namphaso iliyonse. Koma Saulo enkhala tyala cete.
1Nahasi mu Amoni eluta kuyozungulila mzinda wa Yabesi Giliyadi. Madoda yonse ya Yabesi beciti kwa Nahasi, ''Pangani nase pangano, ndipo tikokutumikilani.'' 2Nahasi mu Amoni ula eyankha kuti, ''Nipange pangano namweo peka-peka ngati ningacose liso laku kwendi la aliyense wamweo, moteto kuti nicitishe nsoni Aisraeli.''3Ndipo bakulu-bakulu ba Yabesi beciti, ''Tisiyeni teka kwa masiku seveni, kuti titumizye athenga ku mizinda yonse ya Aisraeli. Teto, ngati papezekelini umozi angatipulumushe, tikuzozitwala m'manja wanu.''4Athenga bewela ku Gibeya, kumzinda kwenzonkhala Saulo, ndipo ebauzya banthu vecitika. Ndipo banthu belila ngako mokuwa. 5Lomba Saulo panthawi iyi enzokonkha pavuli pa ng'ombe kucokera ku munda. Saulo eciti, ''Nicinji cacicitika ku banthu olila aba?'' Bemufotokozera vebauzya madoda ba Yabesi.6Saulo pecimwvwa vebenzolabila Mzimu wa Mulungu wewela pa yeve mwa mphamvu, ndipo enzekalipa ngako. 7Ndipo etola nkhabi zibili zakujoko, nakuzozitenda nthuli-nthuli, ndipo etumizya athenga nthuli izi ku mizinda yonse ya Aisraeli. Eciti, ''Aliyense wati akane kukonkha Saulo na Samueli, umo ndiye mwatizikankhalile nkhabi zake.'' Ndipo banthu becita mantha ngako, teto bewela pamozi ngati munthu umozi. 8Pebasonkhanisha ku Bezeki, Aisraeli benzokwana 300,000 ndipo Ayuda enzokwana 30,000.9Beciti kwa atthenga enzewela kuti, ''Mkabauzye madoda ba Yabesi Giliyadi kuti, 'Mailo, panthawi yakuti zubayaphya, mukapulumushiwe.'' Teto athenga beluta nakuyouzya madoda ba Yabesi, ndipo bekondwela. 10Madoda ba Yabesi beciti kwa Nahasi, ''Mailo tikuzozitwala m'manja mwanu, ndipo mkacitenase ciliconse caticikamkondwelesheni.''11M'mawa mwake Saulo ebayika banthu m'magulu atatu. Bewela pakati pa msasa mupandakucha, ndipo bekantha Amoni nakubapaya mpaka zuba laphya. Bala bepulumuka beutuka aliyense kwake-kwake, cakuti kuliye banthu besala ali abili pamozi.12Ndipo banthu beciti kwa Samueli kuti, ''Nanga bala benzolabila kuti, 'Ko Saulo andatilamulile balikuni?' Baleteni kuno, ofunika kuti apayiwe.'' 13Koma Saulo eciti, ''Kuliye watiapayiwe lelo, cifukwa lelo Yehova watipulumusha Aisraeli.14Samueli eciti ku banthu, ''Welanu kuno, tiyeni tilute ku Giligali kuti tikankhazikishe ufumu kula.'' 15Teto banthu onse beluta ku Giligali ndipo kwamene kula benkhazikisha Saulo kunkhala mfumu pameso ya Yehova.
1Samueli eciti kwa Aisraeli onse, ''Namvwa vonse vemwelabila kwa newo, ndipo nakupasani mfumu. 2Lomba siiyi mfumu yuyenda pakati panu; ndipo newo nakalmba na imvwi; ndipo, bana bangu analume alina mweo. Nayenda pamaseo panu kucokela nikali m'nyamata mpaka lelo.3Nili pano; Citilani umboni pameso ya Yehova napa ozozewa wake. Ni nkhabi zabani zenelonda? Na abulu babani benelonda? Nibani wenecitila ciphuphu? Nibani wenepondelezya? Nikumanja kwabani kwenelandila za ciphuphu kuti meso yangu yacite umphofu? Nicitileni umboni, ndipo nikuwezyeleni.''4Beciti, ''Uliyetinamizye sewo, uliyetipondelezye, kapena kuibila munthu ku manja kwake.'' 5Eciti kwa beve, ''Yehova ni mboni yanu, ndipo ozozewa wake ni mboni lelo, kuti muliyepezemo kalikonse m'manja mwangu.'' Ndipo beyankha kuti, ''Yehova nimboni.''6Samueli eciti ku banthu, ''Ni Yehova esankha Mose na Aroni, niyeve ecosa makolo banu mu ziko la Igupto. 7Lomba teto, panamani pamene apo, kuti nikufotokozereni pameso ya Yehova zinchito zake zaculungamo, zekucitilani mwewo na makolo banu.8Yakobo pefwika ku Igupto, ndipo makolo banu pabelilila kwa Yehova, teto Yehova etuma Mose na Aroni, esogolela makolo banu kucoka mu Igupto nakuzonkhala muno m'malo. 9Koma bemuluwa Mulungu wawo, ndipo ebagulisa m'manja mwa Sisera, mkulu wa nkhondo wa Hazori, mpaka m'manja mwa Afilisiti, ndipo mpaka m'manja mwa Amohabu; aba onse beyambana nawo makolo banu.10Ndipo belila kwa Yehova nakuti, 'Tacimwa, pakuti tamkana Yehova nakuyamba kutumikkila Baala na Asoreti. Koma lomba tipulumusheni ku manja ya adani basu, ndipo tikutumikileni. 11Teto Yehova etumizya Yeru Baala, Yefita, na Sameueli. nakumpani cigonjeso pa adani banu benzokuzungululilani, cakuti mwenkhala namtendere.12Pemweona kuti Nahasi mfumu ya banthu ba Amoni wawela kuzocita nkhondo na mweo, mweciti kwa newo, 'Yai! Seo tufuna mfumu yatiikotilamulila'- ngankhale kuti Yehova Mulungu wanu, enze mfumu yanu. 13Lomb iyi ndiye mfumu yamwasankha, yamwamsenga ndipo ndiyeyawampasani Yehova kunkhala mfumu yanu.14Ngati m'muyopa Yehova, mumvwile lizu lake, osapandukila malamulo ya Yehova, onse mwewo na mfumu yukulamulilani munkhale osata Yehova Mulungu wanu. 15Ngati mkomvwilalini Yehova, ndipo mkapandukila malamulo ya Yehova, ndiye kuti kwanja ya Yehova izakulangani, monga mwelangila makolo banu.16Loko lomba teti zitwaleni ndipo muwone ici cinthu cukulu catiakucitileni Yehova pameso yanu. 17Ko sinthawi yokola tirigu ino? Nipemphere kwa Yehova kuti aponeshe mvula yamabingu. Ndipo muzibe nakuona kuti kuyipa kwanu nikukulene ngako, camwacita mwewo pameso ya Yehova, posenga kuti ampeni mfumu yatiikokulamulilani.'' 18Teto Samueli epemphera kwa Yehova; ndipo siku yamene ilo Yehova etumizya mvula yamabingu. Banthu onse bemuyopa Yehova na Samueli.19Teto banthu beciti kwa Samueli, ''Tipempherere sewo anchito bako kwa Yehova Mulungu wako, kuti tisafwe. Pakuti tayavizyapo pamacimo yasu posenga mfumu.'' 20Samueli eyankha, '' Msacite mantha. Mwacita viyipa ivi vonse, koma msacoke pameso ya Yehova, koma mtumikileni Yehova na mtuma onse. 21Osalabadila vinthu viliye phindu vamene vingakupulumushenilini, ndaba nivatyala-tyala.22Cifukwa ca zinalake likulene, Yehova sazakana banthu bake, pakuti cakondwelesha Yehova kusandushani kunkhala banthu bake. 23Lomba kulabila za newo, nicapatali kuti ningacimwile Yehova pokuleka kukupemphererani. Mwaici, nikuphunziseni kuziba ciyipa nacacendi.24Mkoyopa tyala Yehova ndipo nakumtumikila mcendi na mtima onse. Onani vinthu vikulene vawakucitilani. 25Koma mkapititlizya kucita viyipa, monse mweo na mfumu yanu mkaonongeke.''
1Saulo enze na zaka sate peyemba kulamulila; ndipo pelamulila Aisraeli vyaka fote, 2esankha madoda 3000 ba Aisraeli fili. 2000 benze nayeve ku Mikimashi na kumalupluli ya Beteli, ndipo 1000 yenze na Yonatani ku Gibeya mu Banjamini. Koma onse osalila asilikali ebawezya, aliyeyense ku ng'anda kwake.3Yonatani egonjesa msasa wa gulu la Afilisiti wenze ku Geba ndipo Afilisiti bencimvwa za ici. Saulo elizya lipenga mu ziko lonse, nakuti, ''Lekani Aheberi bamvwe.'' 4Ndipo Aisraeli onse becimvwa kuti Saulo wagonjesa msasa wa gulu la Afilisiti, ndipo soti kuti Aisraeli asanduka fungo yonunkha kwa Afilisiti. Teto asilikali onse esonkhanishiwa pamozi kuwela kwa Saulo enze ku Giligali.5Afilisiti bewela pamozi kuti anyatane na Aisraeli, benze na magaleta 3000, madoda 6000 oyendesha magaleta, ndipo asilikali benzenawo kupaka kwake monga mcenga wakumbali kwa nyanja. Bewela nakuzomanga msasa ku Mikimashi, kum'mawa kwa Beti Aveni.6Madoda ya Aisraeli pebeona kuti bali muvuto- cifukwa banthu bepanikiziwa, banthu bebishama munkhwema, msanga mongoma, mu myala, mu visime, naku milindi. 7Bayakine mwa Aheberi beluta mpaka kusilya kwa Yorodani ku ziko la Gadi na Giliyadi. Koma Saulo enze akali ku Giligali, ndipo banthu benzemkonkha namanjenje ku mantha.8Elindila masiku seveni, masiku yenze ika mneneli Samueli. Koma Samueli aliyewele ku Giligali, ndipo banthu beyamba kumuutuka Saulo. 9Saulo eciti, ''Nileteleni nsembe yoshoka na cotwala ca mtendere.'' Teto etwala nsembe yoshoka. 10Pengokutisilizye kutwala nsembe yoshoka Samueli efwika. Saulo eluta kuyomulandila nakumupasa moni.11Samueli ekosha kuti, ''Nicinji cawacita ici?'' Saulo eyankha kuti, ''Peneona kuti banthu ayamba kuniutuka, nakuti uliyewele kulingana na nthawi yeikiwa, soti kuti Afilisiti besonkhana pamozi ku Mikimashi, 12neciti, 'Lomba Afilisiti bakukuza kwangu ku Giligali, ndipo nilyepemphe cisomo ca Yehova.' Teto nezikakamizya kutwala nsembe yoshoka.''13Samueli eciti kwa yeve, ''wacita vinthu mwaucisilu. Uliyesunga lamulo lekupasa Yehova Mulungu wako. Teto sembe Yehova wankhazikisha ufumu wako pa Aisraeli kosasila. 14Koma lomba kulamulila kwako sikuzapitilizya. Yehova wapeza munthu ali na mtima pa mtima wake, ndipo Yehova wamsankha kunkhala mfumu pa banthu bake, ndaba uliyemwvile lamulo lekupasa wewo''15Ndipo Samueli enyamuka nakuluta ku Giligali kwa Gibeya fuko ya Benjamini. Saulo ebelenga banthu benzenawo, benzokwana ngati madoda 600. 16Saulo, na mwana wake mwanalume Yonatani, na banthu benzenawo, benkhala ku Geba fuko ya Benjamini. Koma Afilisiti bemanga msasa ku Mikimashi.17Bankhondo ba Afilisiti befuma m'msasa yao m'magulu atatu. Gulu limozi liyakine leluta ku Ofiri, ku ziko la Suwala. 18Gulu liyake leluta ku Beti Horoni, ndipo gulu licitatu leluta ku malile yulangana na cigwa ca Zeboimu caku cipululu.19Panthawi iyo kwenzeve osula visula enzopeza mu ziko lonse la Aisraeli, cifukwa cakuti Afilisiti beciti, ''Ndaba Aheberi bangayambe kuzipangila beka malupanga na mikondo.'' 20Koma madoda onse benzokuya kwa Afilisiti kuyonolesha mapulawo, makambwili, tutemo, navikwakwa. 21Ndipo mtengo wonolela mapulawo, makambwili wenze vigawo vibili va sekeli, ndipo mtengo wonolela tutemo wenze gawo imozi ya sekeli.22Teto pa siku ya nkhondo, paliye enze na malupanga kapena mikondo pakati pa asilikali benze na Saulo na Yonatani; koma Saulo tyala na mwana wake Yonatani ndiye benzenavo. 23Gulu la nkhondo la Afilisiti bepita ku Mikimashi.
1Siku liyakine, Yonatani mwana mwanalume wa Saulo euzya m'nyamata wake omunyamulila zida za nkhondo kuti, ''Tiye, tilute ku msasa wa gulu la Afilisiti kusilya lila.'' Koma aliyebauzye awisi.2Saulo enzonkhala kunja kwa mzinda wa Gibeya munyansi mwacimuti ca mkangaza ku Migironi. Enze na madoda okwana ngati 600, 3kuikapo na Ahija mwana wa Ahitubi (Mwakwao wa Ikabodi) mwana mwanalume wa Finiasi mwana mwanalume wa Eli, wansembe wa Yehova ku Silo, enzowala mkhanjo. Ndipo banthu baliyezibe kuti Yonatani wayimapo.4Mbalizonse zibili zapanjira yuluta ku gulu la nkhondo ya Afilisiti, kwenze tanthwe loseseleka. Tanthwe limozi loseseleka lenze Bozezi ndipo liyakine soti lenze Sene. 5Tanthwe limozi lenze kumpoto kwa Mikimashi, ndipo ili liyakine lenze cakum'mwela kwa Geba.67Yonatani eciti kwa m'nyamata wake womunyamulila zida nkhondo ula kuti, ''Tiye, titaukile kusilya kuli gulu la ankhondo wa aba banthu osacitamdulidwe. Mwina Yehova angatileko nchito, pakuti paliye cingamuleshe Yehova kupulumusha kapena tilitanyinji kapena atontho.'' M'nyamata ula eciti, ''Mcite ciliconse cili m'mtima mwanu. Citani teto, onani, nili namwe, kumvilila malamulo yanu.''8Yonatani eciti, ''Tiye titaukile kusilya kwalili beve madoda, ndipo tionekele kwao. 9Bakatiuzya kuti, 'Lindilani pamene apo mpaka tiwele'- tinkhale teto pamalo pamene apo osaluta kwao. 10Koma bakayankha kuti, 'Welani kuno,' ndiye kuti tilute; ndaba ndiye kuti Yehova watipasa manja mwasu. Ici ndiye caticibe cizindikilo casu.''11Teto bonse abili benzionesha kwa gulu la ankhondo ba Afilisiti. Afilisite beciti, ''Onani, Aheberi akuza kufumila m'milindi mwebenzebebisama.'' 12Ndipo gulu la ankhondo la Afilisiti leciti kwa Yonatani na m'nyamata wom'nyamulila zida za nkhondo, ''Welani kuno kulisewo, ndipo tikuonesheni cinthu ciyakine.'' Yonatani eciti ku m'nyamata ula, ''Konkha newo muvuli, cifukwa Yehova wabayika m'manja ya Aisraeli.''13Yonatani ikwela cokwaba namendo na manja, ndipo m'nyamata ula naye enzokuza muvuli. Ndipo Afilisiti bepayiwa pameso pa Yonatani, ndipo m'nyamata wom'nyamulila zida za nkhondo epaya bala benzowela kuvuli kwake. 14Kukantha koyama uku kwecita Yonatani na m'nyamata wake, kwepaya madoda twente pa malo okwana ngati hafu yekara15Ndipo becita mantha benzem'msasa, m'minda, na pakati pa banthu onse. Nkankhale gulu la asilikali nabala onse benzovusha mzinda becita mantha.16Amalonda ba Saulo baku Gibeya ba fuko la Benjamini benzolangako tyala; cigulu ca Afilisiti cumwazyikana, ndipo benzoutuka uku na uku. Ndipo 17Saulo eciti ku banthu benzenawo, ''Welani kuno tiona nibani paliye pano.'' Pebelenga, bepezeka kuti Yonatani na m'nyamata wom'nyamulila zida za nkhondo paliye.18Saulo eciti kwa Ahija, ''Letani kuno likasa la Mulungu,'' Pakuti pa nthawi iyo lenze na Asraeli. 19Saulo penzeakali kulabila na wansembe, msokonezo pa msasa wa Afilisiti wepitilizya ndipo wekula. Teto Saulo eciti ku wansembe, ''Lekezya vuucita.''20Saulo na banthu onse benzenawo bemkonkha nakuya naye kuyonyata nkhondo. Ndipo Afilisiti beyamba kupayana beka nabeka na lupanga, ndipo kwenze msokonezo ukulene ngako. 21Ngankhale Aheberi benzenkhala kumbali ya Afilisiti poyamba, awo benze luta nawo mpaka ku msasa, bewelelela nakunkhala mbali yabankhondo ba Aisraeli benze na Saulo na Yonatani.22Ndipo madoda onse ba Aisraeli benzebebisama mu malupili pafupi na Efulemu pebecimvwa kuti Afilisiti outuka, now beyamba kubapitikisha. 23Teto Yehova epulumusha Aisraeli pasiku ilo, ndipo nkhondo yepyola kupita mzinda wa Beti Aveni.24Asilikali ba Aisraeli bevutika pa siku ili cifukwa cakuti Saulo enzebalumbilisha nakuti, ''Otembeleleka watialye cakulya zuba likaliyoloba ndipo newo nikaliye silizyana nawo adani bangu.'' Teto palye msilikali elaba cakulya. 25Onse banthu beloba msanga ndipo bepeza uci wapansi. 26Banthu pebeloba msanga, uci wepezeka paliponse, koma paliye eika uci kukamwa pakuti banthu benzoyopa lumbilo.27Koma Yonatani aliyezibe kuti banthu ebalumbilira awisi ndipo benzeomangika nalumbilo. Etola songa ya ndodo yenze kumanja kwake nakuvuwika mu chisa ca uci. Enyamula kwanja yake nakulya uci ndipo meso yake yengwelebela. 28Lomba umozi wa banthu, elabila kuti, ''Auso alumbilila banthu kuti, 'Otembeleleka munthu watialye cakulya lelo,' ngankhale kuti banthu alefuka na njala.''29Yonatani eciti, ''Atata aleta mavuto mziko. Onani mesoyangu mwayangwelelebela kamba ka uci utontho wanalya. 30Sembe cenzecankhala bwino kuti banthu benzebalya cakulya lelo kufumila ku cofunka cakwa adani bao? Cifukwa cakuti baliye kulye kanthu banthu baliyepaye adani anyinji kamba kakufoka na njala.31Bekantha Afilisiti siku iyo kufumila ku Mikimashi mpaka ku Ayaloni. Ndipo banthu belefuka na njala. 32Teto beve beutukila pa vofunka ndipo betola mbelele, ng'ombe na matole, ndipo bevitola nakupaya vonse. Banthu becilya kulyela kumozi na magazi bake.33Ndipo banthu bayakine beciti kwa Saulo, ''Ona, banthu ocimwa kwa Yehova cifukwa bakulya magazi.'' Saulo eciti, ''Muliye citacilungamo. Lomba, fwendezyani kuno mwala ukulene.'' 34Saulo elabila soti kuti, ''Nkhoyani ku banthu, mukabauzye kuti, 'Lekani munthu aliyense alete ng'ombe yake na mbelele, azapaye nakulya pano. Osamcimwila Yehova pakulya nyama na magazi bake.''' Teto munthu aliyense eleta ng'ombe yake usiku nakuzopaya kwamene kula.35Saulo emanga guwa ya Yehova, iyi ndiye yenze guwa yemanga ya Yehova.36Ndipo Saulo eciti, ''Tiyeni tipilikishe Afilisiti nakubalonda vinthu vao kufika mpkaka m'mawa; tisasiyeko olo umozi wa moyo.'' Ndipo beyankha kuti, ''Chita ciliconse cakuwamizya.'' Koma wensembe eciti, ''Tiyeni tisenge kwa Mulungu pano.'' 37Saulo teto ekoshya Mulungu, ''Ko nibakonkhe Afilisiti? Ko mubapeleke m'manja mwa Aisraeli?'' Koma Mulungu aliye muyankhe pa siku ilo.38Teto Saulo eciti, ''Welani kuno, monse mweo asogoleli abanthu; muphumzile nakuona cimo yacitika lelo. 39Pakuti, malinga Yehova niwamoyo, opulumusha Aisraeli, ngankhale kuti ni Yonatani mwana wangu, akufwa.'' Koma paliye lidoda olo limozi lemuyankha.40Ndipo eciti kwa Aisraeli onse, ''Mufunika kuti mweo mupaname silya imozi, newo na mwana wangu Yonatani tipaname mbali iyakine.'' Banthu beciti kwa Saulo, ''Citani ciliconse caticikuwamyizyeni.'' 41Ndipo Saulo eciti , ''Yehova, Mulungu wa Aisraeli! Ngati ninewo kapena ni mwana wangu Yonatani ali nacimo iyi, teto, Yehova, Mulungu wa Aisraeli, tionesheni na Urimu. Koma ngati acimwa ni banthu banu Aisraeli, aoneke na Tamimu.'' Mayere yeponera pa Saulo na Yonatani, koma banthu epezeka osacimwa. 42Saulo eciti, ''Citani mayere pakati pa newo na Yonatani mwana wangu.'' Ndipo mayere yeponera pa Yonatani.43Teto Saulo eciti kwa Yonatani, ''Niuzye cawacita.'' Yonatani emuuzya kuti, ''Newo nangolabako tuuci tutontho na ndodo yenze m'manja mwangu. Nili pano newo; nine okonzeka kufwa.'' 44Ndipo Saulo eciti, '' Mulungu anilange nako, ngati ufwelini, Yonatani.''45Ndipo banthu beciti kwa Saulo, ''Ko Yonatani ofunika kufwa, wamene wagwila nchito ikulune kuti Aisraeli apambane? Nizosatheka! Yehova wamoyo, paliye ngankhakle sisi yake imozi yati ipone pansi, pakuti wasebenza na Mulungu lelo.'' Teto banthu bempulumusha Yonatani kuti asafwe. 46Teto Saulo eleka ku pilikisha Afilisiti, ndipo Afilisiti bewelela kwao.47Saulo peyamba kulamulila Aisraeli, enyatana nawo adani bake mbali zonse zozungulila. Enyatana na Mowabu, Amoni, Edomu, mafumu yaku Zoba na Afilisiti. Kulikonse kwawaluta enzopambana. 48Enzocita nkhondo na mphamvu ndipo egonjesha Amaleki. Teto epulumusha Aisraeli ku banthu enzobalonda vinthu vao.49Bana analume ba Saulo enze Yonatsni, Isivi, na Maliki-Suwa. Bana abili anakazi enze Merabi, mwana oyamba, Mikala, enze msaza. 50Zina la mkazi wa Saulo enze Ahinomu; uyu enze mwana mwanakazi wa Ahimazi. Zina la mkulu wa nkhondo wa Saulo enze Abineri mwana wa Neri, amalume bake ba Saulo. 51Kisi wisiwene wa Saulo; na Neri, wisiwene wa Abineri, enze bana analume ba Abieli.52Ndipo penzendewo ukulu ngako na Afilisiti pa masiku yonse ya Saulo. Ndipo Saulo akaona munthu aliyense owoneka wa mphamvu, kapena olimba mtima, enzomkakamizya kunkhala umozi wa nkhondo bake.
1Samueli eciti kwa Saulo, ''Yehova enituma newo kuzokuzoza kunkhala mfumu ya Aisraeli. Lomba mvwaya mau ya Yehova. 2Ici ndiye cakulabila Yehova wamphamvuzonse, 'Nuziba vecita Amaleki kwa Aisraeli, paja beve enzokangangana na Aisraeli panjira, Aisraeli penzofuma mu Igupto. 3Lomba nkhoya ukacite nkhondo na Amaleki ndipo ukaononge kwa nthunthu vinthu vonse valinavo. Osasiyako kanthu, koma ukapaye onse pamozi analume na anakazi, mwana na ntheta, ng'ombe na mbelele, ngamira na bulu.'''4Teto Saulo esonkhanisha banthu nakubabelnga ku mzinda wa Telaimu- Ankhondo oyenda na mendo enzepo okwana 200,000, na madoda ba Ayuda 10,000. 5Teto Saulo ewela ku mzinda wa Amaleki nakuyembekeza mcigwa.6Ndipo Saulo eciti kwa Akeni kuti, ''Samukani, mucoke pakati pa Amaleki, kuti nisakuonongeni pamozi na beve. Pakuti mweo mwebacitila cifundo Aisraeli onse, pebefuma mu Igupto.'' Teto Akeni efumapo pakati pa Amaleki. 7Ndipo Saulo ebakantha Amaleki, kufumila ku Havila mpaka ku Suri, yamene yili ku m'mawa kwa Igupto.8Saulo etola Agagi mfumu ya Amaleki wamoyo; koma banthu bske onse ebapaya na lupanga. 9Koma Saulo na banthu bake emsunga Agagi, na mbelele na ng'ombe zbwino-zabwino, na mazinyane ya ng'ombe na ya mbelele yoyina alipaye. Ciliconse cabwino, baliyeciononge. Koma ciliconse cenzeciyipa ndipo nvonse vacabe-cabe eviononga.10Ndipo mau ya Yehova yewela kwa Samueli, kuti, 11''Cunibaba newo kuti Saulo namuika kunkhala mfumu, pakuti waleka kukonkha newo nakucita malamulo bangu.'' Samueli ekalipa; ndipo elilila kwa Yehova usiku onse.12Samueli enyamuka m'mawa kuyokumana na Saulo. Koma banthu bemuzya Samueli kuti, ''Saulo ewela ku Karimeli kuzozimangila mwala wacikumbuso ca yeveyeka, lomba wacokako ndipo waluta ku Giligali.'' 13Teto Samueli eluta kwa Saulo, ndipo Saulo eciti kwa yeve, ''Yehova akudaliseni! ''Nacita vonse venilamulila Yehova kuti nicite.''14Samueli eciti, ''Nanga kulila kwa mbelele kwanukumvwa m'matu, nakubonga kwa ng'ombe kwanukumvwa?'' 15Saulo eyankha kuti, ''Vamene ivi bacosa kufumila kwa Amaleki. Banthu besunga ng'ombe na mbelele zabwino-zabwino, kuti azatwale ngati nsembe kwa Mulungu wanu. Koma vosalila vonse taononga.'' 16Teto Samueli eciti kwa Saulo, ''Lindila, ndipo nikuuzye vawaniuzya Yehova lelo usiku. Saulo eciti kwa eve, ''Labilani!''17Samueli eciti, ''Ngankhale kuti uoneka mtontho m'meso yako, ko uliye ikiwe kunkhala mutu wa mtundu wa Asraeli? Teto Yehova ekuzoza kunkhala mfumu ya Aisraeli, 18ndipo Yehova ekutuma paulwendo nakuti , 'nkhoya ndipo ukaononge mwanthunthu ocimwa, Amaleki, ndipo ubanyate mpaka utabaononga.' 19Ko culiyemvwile mau ya Yehova nicinji, koma wewo wetola cofunkha nakucita ciyipa pameso ya Yehova?''20Ndipo Saulo eciti kwa Samueli, ''Newo nemvwila mau ya Yehova, ndipo naluta kuyocita kulingana navenituma Yehova kuti nikacite. Nawelanaye Agagi, mfumu ya Amaleki, ndipo napayilatu onse Amaleki. 21Koma pa zofunkha-banthu betalapo mbelele na ng'ombe, navinthu vabwino-vsabwino, kuti akwatwale ngati nsembe kwa Yehova Mulungu wanu ku Giligali.''22Samueli eyankha kuti, ''Ko Yehova okondwela na nsembe zoshoka na nsembe ziyakene-ziyakene, kapena okondwela nakumvwila mau bake? Kumvwila nikwabwino ngako kuposa nsembe, ndipo kuchera kwatu nikwabwino kuposa mafuta ya mbelele. 23Pakuti kuukila kuli ngati cimo lowombeza mafano, ndipo kunkhala khutukumve kuli monga kuyipa mtima nakusaweruzika. Pakuti mwakana mau ya Yehova, nayesoti wakukana wewo kuti unkhale mfumu.''24Ndipo Saulo eciti kwa Samueli, ''Nacimwa; pakuti naphwanya lamulo la Yehova na mau bako, pakuti necita mantha na banthu nakuzomvwilila mau bao. 25Lomba, napapata, nikhululukileni, muwerere nane pamozi kuti nikapembeze Yehova.''26Samueli eciti kwa Saulo, ''Niwelele nawe lini; pakuti wakana mau ya Yehova, ndipo Yehova wakukana kuti usankhale mfumu ya Israeli.'' 27Samueli penzopindimuka kuti abekuya, Saulo ekata mphendero ya mkhanjo wake, ndipo weng'ambika.28Samueli eciti kwa eve, ''Yehova wang'amba ufumu wa Israeli kufuma kwanu lelo ndipo wapasa muyanu, muyanu oposa mwewo. 29Ndipo soti, mphamvu za Aisraeli sizizanama kapena kusintha maganizo yake; pakuti simunthu, kuti angasinthe maganizo.''30Ndipo Saulo eciti, ''Nacimwa. Koma napapata nilemekezeni pameso pa akulu-akulu ba banthu bangu na pa Aisraeli. Muwerere nane, kuti nikapembeze Yehova Mulungu wanu.'' 31Teto Samueli ewerera na Saulo, ndipo Saulo empembeza Yehova.32Samueli eciti, "Muleteni kwa newo Agagi mfumu ya Amaleki." Agagi ewela kwa eve womangiwa mcingwe ndipo eciti, "Ndithu ukali wa imfwa wanipita." 33Samueli eyankha kuti, "Monga lupanga lako mwelwesandushila anakazi kunkhala baliye bana, cimozi-mozi nawe anyoko ankhale aliye mwana pakati pa anakazi ayao."Teto Samueli esang'antha agagi viduswa-viduswa pameso ya Yehova.34Samueli eluta ku Rama, ndipo Saulo naye eluta ku ng'anda kwake ku Gibeya wa Saulo. 35Ndipo Samueli aliyemuoneposoti Saulo mpaka imfwa yake, emulila Saulo. Yehova ecimwa chisoni kuti esankha Saulo kunkhala mfumu ya Israeli.
1Yehova eciti kwa Samueli, "Ko umulile Saulo mpaka lini, ndaba namkana kunkhala mfumu ya Israeli? Zuzya mafuto mulimphondo ndipo unyamuke. Nikutume ku ng'anda kwa Jese waku Betelehemu, pakuti nazisankhila mfumu pakati pa bana bake analume."2Samueli eciti, "Ningaluteni tyani? Lomba Saulo akamvwa, anipaye." Yehova eciti kwa eve, "Tola ng'ombe yanakazi ndipo ukalabile kuti, 'Nawela kuzotwala nsembe kwa Yehova.' 3Ukamuite Jese ku mwambo wa nsembe, ndipo nizakuoneshe vocita. Uzanizozele amene wati nizakuuzye."4Samueli ecita monga mwemuuzyila Yehova ndipo eluta ku Betelehemu. Ndipo akulu-akulu ba m'mzinda becita manjenje na mantha pebenzokuza kuzokumana naye ndipo beciti, "Ko mwawela mwamtendere?" 5Ndipo eyankha kuti, "Nkwabwino; Nawela kuzotwala nsembe kwa Yehova. Muzipatule ndipo muwere kuzotwala nsembe pamozi nanewo."6Pebewela, elanga Eliabu ndipo eciti m'mtima mwake kuti ozozewa wa Yehova wapana pasogolo pake. 7Koma Yehova eciti kwa Samueli, ''Osaona maonekedwe ya kunja, kapena msinkhu wake; pakuti namkana uyu. Pakuti Yehova owonalini mwakuonela munthu; munthu owona maonokedwe yakunja, koma Yehova olanga m'mtima."8Teto Jese eita Abinadabu kuti awele pasogolo pa Samueli. Ndipo Samueli eciti, "Naye uyu Yehova aliye msankhe." 9Jese eleta soti na Shama pameso ya Samueli, Koma Samueli eciti, "Naye uyu Yehova aliye msankhe." 10Jese eleta bana bake analume seveni kuwela pamseo pa Samueli. Ndipo Samueli eciti kwa Jese, "Yehova aliye sankhepo aliyense pa yaba."11Teto Samueli eciti kwa Jese, "Ko bana bako analume onse alipano?" Eyankha Jese kuti, "Aliko umozi wasala mtontho ngako, koma ndiye olusa mbelele." Samueli ndipo eciti kwa Jese, ''Tumani munthu alute akamtole; ndipo sitizankhala pansi mpaka awele pano." 12Ndipo Jese etuma munthu ndipo ewela naye. Lomba uyu mwana mwanalume enze nathanzi na meso yokongola namaonekedwe yake yokongola. Yehova eciti kwa Samueli, "Nyamuka, mzoze; pakuti ndiye wamene uyu."13Samueli etola limphondo la mafuta nakumzoza pameso ya anekwao. Ndipo mzimu wa Yehova wewela mwamphamvu pa Davite kufumila pa siku lamene ilo panka kusogolo. Teto Samueli enyamuka kuluta ku Rama.14Lomba Mzimu wa Yehova wecoka pa Saulo, ndipo m'malomwake mzimu uyipa wofumila kwa Yehova weyamba kumvuta. 15Wanchito wake Saulo eciti kwa eve, "Onani, mzimu uyipa wakwa Mulungu ukuvutani. 16Titumeni seo anchito banu tikafune munthu oziba bwino kulizya zeze. kuti ngati mzimu uyipa wakwa Mulungu wawela, akolizya zeze ndipo mukonkhala bwino."17Saulo eciti kwa anchito bake, "Nipezereni munthu oziba bwino kulizya ndipo muwere naye kuno." 18Ndipo umozi wa anyamata eyankha, kuti, "Neo newona mwana mwanalume wa Jese mutelemu, kaswili mkuyimba, wolimba mtima, ngwazi munkhondo, wozibakulabila, wokongola; ndipo Yehova alinaye." 19Teto Saulo etuma athenga kwa Jese, nakuti, "Nitumizyireni mwana wako Davite, uyo obetela mbelele."20Teto Jese etola bulu nakuyikapo buledi, cibekete ca vinyu, nalizinyane ya mbuzi, nakutumizya pamozi na mwana wake Davite kwa Saulo. 21Teto Davite efwika kwa Saulo nakuyamba kugwila nchito. Ndipo Saulo emkonda ngako eve, ndipo emsankha kunkhala onyamula zida zake za nkhondo.22Saulo etumizya mau kwa Jese, kuti, "M'mlole Davite kuti akonitumikila neo, pakuti namkonda ngako neo." 23Ndipo nthawi zonse ngati mzimu uyipa wofumila kwa Mulungu wawela pa Saulo, ndipo Davite enzotola zeze wake nakuyamba kuyimba. Ndipo Saulo enzopeza bwino, na mzimu uyipa ula wenzocoka nakumsiya.
1Lomba Afilisiti besonkhanisha ankhondo bao. Besonkhana ku Soko, mziko la Ayuda. Beve bemanga msasa pakati pa Soko na Azeka, ku Efesi Damimu.2Saulo na madoda ba Aisraeli besonkhana nakumanga misasa mucigwa ca Ela, ndipo bendandama kuti bayambe kunyatana na Afilisiti. 3Afilisiti bepanama pa lupili silya imozi, ndipo Aisraeli nawo bepana pa lupili silya liyakine ndipo pakati pao ndiye penze cigwa.4Munthu muyakine olimba efuma pakati pa Afilisiti, lidoda lozibika kuti Goliyadi wocokela ku Gati, msinkhu wake wenze mamita yokwana ngati yatatu. 5Enze nacisoti cakumutu camkuwa, ndipo enze namalaya ya nkhondo. Aya malaya ya nkhondo yenzolemela makilogilamu 5000 ya mkuwa.6Kumendo kwake enzovwala vankhondo vamkuwa namkondo wa mkuwa pa phewa. 7Ndipo mkondo wake wenze ukulene ngako, ndipo wenzenafwalapu yofwalapilila mkondo. Mutu wa mkondo uyu wenzolemela makilogilamu Seveni. Ndipo wom'nyamulila zida za nkhondo enzoyenda pasogolo pake.8Ndipo enzopanama nakukuwa ngako kwa ankhondo ba Aisraeli kuti, "Nicifukwa canji camwakonzekela nkhondo? Ko ninelini mufilisiti, ndipo mweo nimwe akapolo ba Saulo? Sankhani munthu wanu ndipo m'muleke awele kwanewo. 9Ngati anganyatane nane nakunipaya, ndiye kuti seo tinkhale akopolo banu. Koma nikamupambana nakum'paya, ndiye kuti mweo munkhale akopolo basu ndipo mkotigwilila nchito."10Ndipo Mfilisiti uyo elabila soti kuti, "Lelo nakupikishani. Nipaseni munthu kuti tinyatane." 11Ndipo Saulo na Aisraeli onse pebecimvwa benzolabila Afilisiti, becimvwa mantha nako.12Lomba Davite enze mwana wa Jese wafuko la Efurati waku Betelehemu mziko la Ayuda. Yeve enze na bana analume eiti. Jese enzefwika pa unkhalamba mu nthawi ya Saulo, enzekalamba ngako pakati pa madoda onse. 13Ndipo bana analume bakulene atatu benzeluta ku nkhondo na Saulo. Mazina ya bana bake benzeluta ku nkhondo benze Eliyabu oyamba kubadwa, wacibili wake enze Abinadabu, ndipo wacitatu enze Shama.14Davite ndiye enzemtontho ngako. Aba bakulene atatu bekonkha Saulo ku nkhondo. 15Lomba Davite enzoyenda kuluta ku msasa wa nkhondo soti nakuwelela kwa awisi ku Betelehemu, kuyobetela mbelele. 16Kwa masiku fote munthu ula olimba mtima Mfilisiti enzokuza m'mawa na m'mazulo kuzozionesha kuti bacite nkhondo.17Teto Jese euzya mwana wake Davite kuti, "Batwalile anekwanu tirigu wokazinga na malofu teni ya buledi, ndipo unyamule mwamsanga kutwala kwa anekwanu. 18Ndipo soti unyamulileko na mkulu wa nkhondo chizi yokwana ngati teni. Ukaone mwakunkhalila anekwanu ndipo ukaweleko na kanthu kosonyeza kuti bali bwino.19Anekwanu bali na Saulo na ankhondo onse ba Aisraeli ku cigwa ca Ela, onyata nkhondo na Afilisiti." 20Davite enyamuka m'mawa ndipo esiya mbelele m'manja mwa m'busa. Etola vonse vakulya monga mwemuuzyila Jese wisiwene, nakuyambapo. Efwika pa msasa pa nthawi penzonyamuka asilikali ankhondo kuluta ku bwalo la nkhondo ndipo apo okuwa nyimbo yankhondo. 21Aisraeli na Afilisiti bendandama pa nkhondo molangana.22Davite esiya vakulya vila nawosunga katundu, nakuutukila kwenze ankhondo, nakupasa moni anekwao. 23Penzolabila nao, munthu olimba mtima ula, Mfilisiti waku Gati, zina lake Goliadi, efuma pakati pa Afilisiti, ndipo elabila mau yamozi nayamozi monga poyamba, ndipo Davite emumvwa. 24Ndipo madoda onse ba Aisraeli pebemuona, beutuka namantha ngako.25Madoda ba Aisraeli beciti, "Wamuona uyu munthu wawela? Wawela kuzoyofwa Aisraeli. Koma Afumu akapasa cuma cinyinji ngako lwa munthu aliyense watiakapaye uyu munthu, akuyom'pasa soti na mwana wake mwanakazi kuti akwatile, ndipo banja yake ikolipilalini msonkho mu Israeli."26Davite eciti ku madoda benzecilili pafupi nayeve, "Ko akamcitile cinji munthu watiakapaye Mfilisiti uyu nakucosa nsoni pa Aisraeli? Ko nibani wamene uyu Mfilisiti aliye mdilidwe kuti akonyoza asilikali ba Mulungu wa moyo?" 27Ndipo banthu bewezyapo kumuzya vebankhala olabilapo kuti, "Teto ndiye mwati vinkhalile kwa eve watiakam'paye uyu."28Ndipo Eliabu mkuluwake oyamba emumvwa penzolabila na madoda. Ndipo Eliabu ekalipanaye ngako Davite, ndipo elabila kuti, "Ko cawawelela kuno nicinji? Nga mbelele zitontho kale wasiyila bani msanga? Nukuziba kuti niweozitukumula ngako ndipo niwemuyipa mtima; pakuti wawela kuno kuzowonelela nkhondo." 29Ndipo Davite eyankha kuti, "Ko nalakwanji? Ko niliye koshetyala?" 30Ndipo ecunguluka nakulanga muyakine, ecizokosha cimozi-mozi monga poyamba. Ndipo banthu nawo bemuyankha cimozi-mozi monga poyamba.31Ndipo mau yelabila Davite peyemvwika, asilikali eciwouzya soti Saulo, ndipo emuita Davite. 32Teto Davite eciti kwa Saulo, "Munthu aliyense asataye mtima kamba Mfilisiti ula; wanchito wanu anyatane naye Mfilisiti." 33Saulo eciti kwa Davite, "Unganyatanelini uyu Mfilisiti; pakuti wewoniwetyala m'nyamata, koma uyu munthu nilidoda lankhondo kufumila akali mwana."34Koma Davite eciti kwa Saulo, "Newo kapolo wanu nenzosunga mbelele za atata. Ndipo mkango na cimbalangondo vewela nakuzokata ka lizinyane ka mbelele pakati pa vibeto, 35ndipo nepitikisha, nakuzolondesha ku kamwa kwake. Pecefuna kuti cinikhazye, necikata ndevu zake, nakucikantha mpakakupaya.36Newo kapolo wanu nepaya vunse vibili mkango na cimbalangondo. Ndipo naye uyu Mfilisiti aliye mdulidwe akuyonkhala cimozi-mozi, cifukwa wanyoza ankhondo ba Mulungu wa moyo."37Davite eciti, "Yehova enilondesha kufuma mkamwa mwa mkango na cimbalongondo. Anipulumushe soti m'manja mwa Mfilisiti uyu." 38Ndipo Saulo eciti kwa Davite, "Nkhoya, Yehova ankhale nawe." Saulo emvwalika Davite na zida za nkhondo. Emvwalika cisoti kumutu camkuwa, emvwalika soti malaya ya nkhondo.39Davite emangilila lupanga lake pamkwinjilo. Koma cemkanga kuyenda, pakuti aliyezyobelele navo. Ndipo Davite eciti kwa Saulo, "Ningakwanishelini kucitankhondo naivi, cifukwa niliye zyobelele navo." Teto Davite evivula. 40Etola ndodo yake kumanja nakusankha myala faifi m'mkolo yosalalabwino; ndipo eiyika mukathumba kaku ubusa. Mphila yake kumanja enyamuka kuyokumana na Mfilisiti.41Teto Mfilisiti ula eyambapo kuluta kwenze Davite, nacishango cake pasogolo pake. 42Mfilisiti ula pelanga-langa ndipo nakuzomuona Davite, emunyoza, ndaba enzetyala kam'nyamata, kathanzi, namaonekedwe yabwino. 43Teto Mfilisiti eciti kwa Davite, "Ko nine imbwa tu, kuti mukowela kwanewo na tumiti?", Ndipo Mfilisiti ula emtembelela Davite pochula milingu yake.44Mfilisiti eciti kwa Davite, "Wela kuno, ndipo nipase munofu wako ku nyoni zamululu naku nyama zamsanga." 45Davite emuyankha Mfilisiti kuti, "Kuza kwaneo na lupanga, mkondo. Koma newo nukuzakwako mzina la Yehova wamphamvu zonse, Mulungu wa ankhondo ba Aisraeli, wamene waunyoza.46Lelo Yehova akuyike m'manja mwangu, ndipo nikupaye nakutenda mutu kucosa ku mubili wako. Lelo nipase mathupi ya banthu akufwa ba asilikali ankhondo ba Afilisiti ku nyoni zamululu nakuvinyama vapa ziko lapansi, kuti ziko lonse lapansi lizibe kuti muli Yehova mu Israeli, 47ndipo kuti onse baunjikana pano bazibe kuti Yehova opulumushalini banthuku na lupanga kapena na mkondo. Pakuti nkhondo iyi niyake Yehova, ndipo akuyikeni m'manja mwasu."48Ndipo Mfilisiti penyamuka kufwendelela kwenze Davite kuti anyatane, teto Davitye eutuka mofulumila kuti akakumane naye. 49Davite epitisha kwanja mkacola kake, etolamo mwala, nakuika mumphila yake, nakunyata nao Mfilisiti ula pamphumi, ndipo pameneapo epona nankhope yake pansi.50Davite egonjesha Afilisiti namwala wafwalapu. Emunyata Mfilisiti nakumpailatu. Mwenzeve lupanga m'manja mwake Davite. 51Ndipo teto Davite eutuka nakuyopanama pa Mfilisiti ula wakufwa nafumya lupanga lake yeve, eusolola kufumila mkacola kake, nakumpaya, nakutenda mutu wake. Afilisiti pebeona kuti kayimbi wao wamphamvu wafwa, beutuka.52Teto madoda ba Aisraeli na ba Ayuda bepanama mokuwa, nakupitikisha Afilisiti mpaka ku cigwa nakufika ku pamulyango wa mzinda wa Ekroni. Ndipo Afilisiti akufwa benze sali-sali pansi munjira yaku Sharaimu, mpaka ku Gati na Ekroni. 53Teto Aisraeli bewelela kufumila mkupitikisha Afilisiti, ndipo betola vonse venze pa msasa wawo. 54Pavulipake Davite etola mutu wa Mfilisiti nakuzanawo ku Yerusalemu, koma eiyika zida zankhondo za Mfilisiti ula mu tenti.55Saulo peciona Davite akuya kuyonyatana na Mfilisiti, ekosha Abineri, mkulu wa nkhondo kuti, "Abineri, ko uyu m'nyamata nimwana wabani?" Abineri eyankha kuti, "Ndithu mfumu wamoyo, numuzibalini." 56Mfumu yeciti kwa eve, "Nkhoya ukafufuze kwabala omuziba, kuti nimwana wabani."57Davite pewelako kufumila kuyopaya Mfilisiti, Abineri emtola yeve, nakumtwala kwa Saulo na mutu wa Mfilisiti uli kumanja kwake. 58Saulo emkosha kuti, "Ko wewo m'nyamataniwe mwana wabani, m'nyamata?" Davite eyankha kuti, "Nine mwana wa kapolo wanu Jese waku Betelehemu."
1Pesilizya kulabila na Saulo, moyo wa Yonatani wegwirizana na moyo wa Davite, Ndipo Yonatani enzomkonda monga mwenzozikondela yeve nwine. 2Teto Saulo eyambakumsunga kufumila pasiku lamene ilo; aliyemuvomelezye kuwelela ku ng'anda ya awisi.3Teto Yonatani na Davite bepanga pangano yaubwenzi cifukwa Yonatani enzomkonda ngako monga mwenzozikondera yeve mwine. 4Ndipo Yonatani evula mkhanjo wenze evwala nakupasa Davite navovwala va nkhondo, kuikilapo na lupanga, uta na lamba.5Davite enzokuya kulikonse kwawa mtuma Saulo, ndipo enzopambana. Teto Saulo emupasa udindo woyanganila gulu lonse la ankhondo. Ndipo ici cekondwelesha banthu onse na anchito onse ba Saulo6Pebenzowelela pavuli pogonjesha Afilisiti, manina yewela kufumila ku mizinda yonse ya Aisraeli, bovina nakuyimba nyimbo, nazitolilo mokondwa kuti bakumane na Mfumu Saulo. 7Manina benzoyimba nyimbo pa nyimbo nakulizya zitolilo: "Saulo wapaya masauzande yake, koma Davite wapaya ma teni sauzande."8Saulo ekalipa ngako, ndipo iyi nyimbo iliye muwamizye. Ndipo eciti, "Davite amubelengela miyanda-miyanda, koma newo anibelengela tyala wanu sauzande. Lomba casalako nicinji kuti atole si ufumu tyala?" 9Teto kufumila siku lamene ilo Saulo eyamba kumcitila nsanje Davite.10M'mawa mwake mzimu uyipa wewela pa Saulo ndipo eyamba kubwebweta mung'anda. Teto Davite eyamba kulizya zeze, monga mwa nthawi zinse. Saulo enzonkhala na mkondo m'manja mwake. 11Saulo ethuza mkondo wake pakuti enzoganiza kuti amumamatizye kucipupa Davite." Koma Davite epulumuka m'manja mwa Saulo kabili. 12Saulo ecita naye mantha Davite, pakuti Yehova enze pa eve, koma enze nayelini yeve Saulo.13Teto Saulo emcosa Davite pameso pake nakumuyika kunkhala musogoleli wa ankhondo wanu sauzande. Mwaici Davite enzokuya na kuwela pakusogolela banthu. 14Davite enzopambana paciliconse conzocita, pakuti Yehova enze naye.15Saulo peona kuti Davite ocita bwino, ecita naye mantha. 16Koma Aisraeli onse na Ayuda onse benzomkonda Davite. Pakuti enzobasogolela bwino.17Teto Saulo eciti kwa Davite, "Uyu nimwana wangu mkulene Merabi. Nikupase kuti ankhale mkazi wako. Koma unitumikile molimba pakunyata nkhondo ya Yehova." Pakuti enzoganiza kuti, "Nisamupaye ninewo na manja yangu koma amupaye na Afilisiti." 18Davite eciti kwa Saulo, "Nine bani newo, na banja langu kapena fuko latata mu Israeli ndise bani sewo, kuti ningankhale m'ponogzi wa mfumu?"19Koma pa nthawi yakuti Merabi akwatisiwe na Davite, epasiwa kwa Adrieli waku Mehola kuti ankhale mkazi wake.20Koma Mikala mwana mwanakazi wa Saulo, enzomkonda Davite. Ndipo bemuuzya Saulo teto ekondwelanayo nkhani iyi. 21Cifukwa Saulo enzoganiza kuti, "Nimupase kuti akwatire, kuti ankhale ngati msampha kwa Davite, kuti akapayiwe na Afilisiti." Teto Saulo eciti kwa Davite kacibili, "Unkhale mupongozi wangu.22Saulo elamulila anchito bake kuti, "Labilani naye Davite zamseri, kuti, 'Ona, mfumu yukukonda ngako wewo, ndipo na anchito onse okukonda. Lomba teto, ngala mupongozi wa mfumu."23Teto anchito ba Saulo belabila mau yaba kwa Davite. Ndipo Davite ebayankha kuti, "Ko mwewo muganiza nicinthu capafupi kunkhala mupongozi wa mfumu, pakuti newo ndine munthu osauka, ndipo soti osachuka?" 24Anchito beciyomuuzya Saulo mau ba Davite.25Ndipo Saulo eciti kwa beve, "Mkalabile teti kwa Davite, 'mfumu yufunalini cimalo ciliconse koma tyala nkhanda za mavwalo zokwana ngati handiledi za Afilisiti, kuti abwezere cilango pa adani ba mfumu."' Teto Saulo enzoganiza kuti Davite amupaye na Afilisiti. 26Anchito ba Saulo pebemuuzya mau yaba Davite, cemukonwelesha Davite kunkhala mupongozi wa mfumu.27Ndipo nthawi yepasiwa ikaliyesila, Davite na madoda bake epaya Afilisiti 200. Davite etwala nkhanda zawo, cibelengelo ca nkhando zawo zokwana bwino-bwino kwa mfumu, teto kuti ankhale mupongozi wa mfumu. Ndipo Saulo emupasa Davite mwana wake Mikala kuti akwatire. 28Saulo peona kuti Yehova alinaye Davite, nakuti mwana wake Mikala, enzomkonda Davite, Saulo ecita naye ngako mantha Davite. 29Saulo esanduka mdani wake wa Davite wa nthawi zonse.30Lomba bana ba mfumu za Afilisiti bakawela kuzocita nkhondo, Davite enzopambana kuposa akapolo onse ba Saulo, teto zina lake lechuka ngako.
1Saulo eciti kwa Yonatani mwana wake mwanalume nakwa anchito bake onse kuti afunika kuti amupaye Davite. Koma Yonatani, mwana wa Saulo, nenzomkonda ngako Davite. 2Teto Yonatani emuuzya Davite, "Atata bangu Saulo ofuna kuti akupaye. Mwaici ucenjere m'mawa ndipo ukabisame osaonekela. 3Niwo nikapaneme pafupi na atata kumunda kwati ukabisame wewo, ndipo nikuyolabila nawo atata za weweo. Ngati alabile ciliconse, nizakuuzye."4Yonatani elabila vabwino kwa Saulo wisiwene ndipo eciti kwa eve, "Mfumu msachimwire mtumiki wanu Davite. Cifukwa aliyekucimwileni, ndipo zinchito zake zakuletelani vabwino. 5Cifukwa etola moyo wake nakuuyika pa muswe peluta kuti akapaye Mfilisiti ula. Ndipo Yehova ecita cinthu cikulene ngako popambanisha Aisraeli pa nkhondo. Mweona ndipo mwekondwela. Nicifukwa canji cimufunila kucimwila ngazi zilye cifukwa pakupaya Davite osalakwa?"6Saulo ecimvwa mwau ba Yonatani. Saulo elumbila kuti, "Yehova wamoyo, sazamupaya Davite." Teto Yonatani emuyita Davite, 7ndipo Yonatani emuuzya vonse ivi vinthu. Ndipo emutola Davite nakuzanaye pamseo ya Saulo, eyamba kunkhala naye monga mwezenzele poyamba.8Kwebuka soti nkhondo iyakine, ndipo Davite eluta kuyonyatana na Afilisiti nakubakantha ndipo Afilisiti anyinji bepayiwa. Ndipo bayakine bemuutuka. 9Sikuliyakine mzimu uyipa wewela pa Saulo penzenkhezi mung'anda mwake na mkondo kumanja, ndipo zecitika Davite penzolija zeze yake.10Saulo enzofuna kuti amugwaze na mkondo kuti amamatile kucipupa, koma Davite epewa, teto mkondo wa Saulo wecizogwaza mcipupa. Davite eutuka usiku ula. 11Saulo etuma banthu kuti akolonda ng'anda yake kuti angamupaye m'mawa mwake. Mikala mwana kazi wake, emuuzya kuti, "Ngati upulumushelini moyo wako lelo usiku, mailo m'mawa ukuyopayiwa."12Teto Mikala emufumyila pa windo Davite. ndipo eutuka. 13Mikala etola fano la mung'anda nakulilalika pa bedi. Ndipo etola usako wa mbuzi nukuyika kumukwake, nakuvwalika na vovwala.14Saulo petuma athenga kuti akamtole Davite, Mikala eciti "walwala Davite." 15Teto Saulo etumasoti athenga kuti akamuone Davite; ndipo eciti, "M'munyamule nakumuleta kuno pa bedi pake,kuti nizamupaye."16Koma athenga pebeloba mcipinda, onani, penzetyala fano la mung'anda pa bedi na weya wa mbuzi kumutu kwake. 17Saulo eciti kwa Mikala, "Nicifukwa canji cawaninamizyila, kuti mdani wangu autuke?" Mikala eyankha kuti, "Nileke nithabe. Nikupayilenji?"'18Lomba Davite eutuka, ndipo eutukila kwa Samueli ku Rama ndipo emuuzya vonse vecita Saulo kwa yeve. Teto eve na Samueli beluta kuyonkhala ku Nayoti. 19Ndipo bemuuzya Saulo, kuti, "Ona, Davite aliku Nayoti mu Rama." 20Teto Saulo etuma athenga kuti bakakate Davite. Pebeona gulu la aneneli onenela, ndipo nakuona Samueli alipakati pao ngati mkulu wao, Mzimu wa Mulungu wewela pa atthenga ba Saulo, ndipo na soti beyamba kunenela.21Saulo pebemuuzya teti, etumizya athenga bayakine, ndipo nawo soti beyamba kunenela. Teto Saulo etuma soti athenga kacitatu, ndipo nawo beyamba kunenela. 22Lomba naye enyamuka kuluta ku Rama ndipo pefwika pacisime conoka ngako cili ku Seku. Ekosha kuti, "Ko Samueli na Davite balikuni?" Munthu muyakine eyankha kuti, "Ona, baliku Nayoti mu Rama."23Saulo eluta ku Nayoti mu Rama. Teto Mzimu wa Mulungu wewela pa yeve, ndipo penzokuya eyamba kunenela mpaka pefwika ku Nayoti mu Rama. 24Evula vovwala nakuyamba kuenela pamozi na Samueli. Mdipo elala cinthako siku ilo nausiku onse. Nicifukwa cake bokosha kuti, "Ko Saulo naye nimneneli?"
1Teto Davite ethaba kufumila ku Nayoti mu Rama nakuza kwa Yonatani kuzokosha kuti, "Ko nicoma yanji yanacita kwa auso, kuti ofuna kutola moyo wangu?" 2Yonatani eyankha kuti, "Vingacitikelini; ndipo ufwelini. Atata paliye cinthu citontho kapena cikulene cakucita cosaniuzya. Lomba atata anganibisilenji cinthu coteti? zili tetolini."3Koma Davite elumbila soti ndipo eciti, "Auso izuba kuti nepeza cikondi mwawewo. auso olabila kuti, 'Osamuuzya Yonatani, ndaba angalile ngako.' Koma Yehova wamoyo, ndipo malinga unamoyo wewo, pali tamphulo umozi pakati pa newo na imfwa."4Teto Yonatani eciti kwa Davite, nikucitile newo ciliconse cuufuna." 5Davite eciti kwa Yonatani, "Ona mailo ni siku yacikondwelelo ca mwezi wa lomba, ndipo newo nufunikila kulya pamozi na mfumu. Teto leka nilute, kuti nikabisame msanga mpaka siku la citatu usiku.6Ngati auso anifune, teto ubauzye kuti, 'Davite wanisenga kuti autukile kwa ku mzinda wa Betelehemu; 7Lomba akalamila kuti, 'Paliye kanthu,' ndiye kuti kapolo wanu abe na mtendere. Koma akaonesha ukali, uzibe kuti apanama pakucita ciyipa.8Teto municitile cifundo kapolo wanu. Pakuti kapolo wanu alina pangano ya Yehova na mwewo. Koma ngati ninacimo newo, unipaye wewo; pakuti niphindu yanji yonitwalila kwa auso?" 9Yonatani eciti, "Vingacitkelini kwawewo! Kuti nenzoziba kuti atata ofuna kucita ciyipa kwa wewo sembe niliyekuzye?"10Teto Davite eciti kwa Yonatani, "Lomba watianiuzye ngati auso ayankhe naukali?" 11Yonatani eciti kwa Davite, "Wela kuno, tiye tilute msanga." Teto beluta onse msanga.12Yonatani eciti kwa Davite, "Lekani Yehova, Mulungu wa Israeli, ankhale mboni. Ndipo nikabakosha atata kuma nthawi zino mailo kapena siku la citatu, ona, ngati pali zabwino pa Davite, ko nizatumizyelini mau yokuzibisha? 13Ngati cukondwelesha atata kucita ciyipa kwa wewo, lekani Yehova acite naye Yonatani ciyipa cikulene ngako soti ngati nikuzibishelini nakuti uutuke, kuti ulute mwamtendere. Lekani Yehova abenawewo monga mwalili na atata.14Ngati nikali na moyo, ukaniwoneshelini cipangano ca kukhulupilika mwa Yehova, kuti nisakafwe? 15Osati ukatende cipangano cacikhulupililo ca Yehova kosasila-ngankhale Yehova pati akatende adani onse ba Davite pa ziko lapansi." 16Teto Yonatani epanga cipagano na ng'anda ya Davite ndipo eciti, "Lekani Yehova aononge adani ba Davite."17Yonatani euzya Davite alumbile soti kamba ka cikondi cenzenaco pa eve, pakuti enzomkonda monga mwenzokondela moyo wake eve mwine. 18Teto Yonatani eciti, "Mailo new mwezi wa lomba. Ukayeweke ndaba pamupando pako pakebevye munthu. 19Ukayonkhala masiku atatu, ukalute mwamsanga ku malo kwenze webisama oyamba, ndipo kunkhale pafupi na mwala wa Ezeli.20Nikateme mivi katatu kumbali kwa mwala uyu, monga nutema cinthu. 21Teto nikatume m'nyamata wangu kuti, 'Nkhoya ukafune mivi.' Ndipo nikayouzya m'nya,ata wangu kuti, 'Ona, mivi ili kumbali kwako; itole," ndiye kuti ukawele; pakuti kukabe bwino ndipo kukabevye vuto, Yohava wamoyo.22Koma nikayolabila kwa m'nyamata wangu kuti, 'Ona, mivi ili pasogolo pako,' Osati ukacoke, ndiye kuti Yehova wakutuma kuti ubekuya. 23Koma za pangano yatamanga, ona, Yehova ali pakati pa wewo na newo kosasila.24Teto Davite ebisama msanga. Mwezi walomba pewefuma, mfumu yenkhala pansi kuyamba kulya cakulya. 25Mfumu yenkhala pa mpando wake, mwanthawi zonse, pa mpando uli pafupi na cipupa molangana na Yotanani, apo ndipo Abineri alinkhezi pafupi na Saulo. Koma pa mpando wa Davite penzeve munthu.26Koma Saulo aliye labile ciliconse pa siku ilo, pakuti enzoganiza kuti cinthu ciyakine camcitikila. Alibwinolini; zoona alibwinolini." 27Koma pa siku yacibili, siku yokonkhapo mwezi walomba pewefuma, pa mpando wa Davite penzeve munthu, "Ko nicinji mwana wa Jese aliwere kuzokulya cakulya lelo koma soti na mailo?"28Yonatani eyankha Saulo kuti, "Davite enisenga kuti ofuna kuti alute ku Betelehemu. 29Eciti, 'Napapata nilekeni nilute. Pakuti banja langu lutwala nsmbe ku mzinda wasu,, ndipo akulu bangu aniuzya kuti nuyenera kupezekako. Lomba, ngati mwanicitila cifundo, napapata munivomelezye kuti nikaonane na anekwasu.' mwaici aliyewele kuzokulya cakulya kwa mfumu."30Teto Saulo ecipya naye mtima Yonatani, ndipo eciti kwa eve, "Iwe mwana woukila, mwana wobadwa ku mwanakazi aliye khalidwe! Wewo uganiza kuti newo nuzibilini kuti ugwilizana mwana wa Jese, uzicitsha nsoni weka pamozi na nyoko? 31Pakuti malinga mwana wa Jese alipano pa ziko lapansi, wewo na ufumu wako paliye caticikankhazikishiwe. Lomba teti, tuma banthu akamtole ndipo amulete kwa newo, pakuti afunikila kufwa basi."32Yonatani emuyankha Saulo wisiwene kuti, "Ko nikamba kacinji kuti ufunikila kuti apayiwe? Ko wacitanji?" 33Teto Saulo ethuza mkondo kuti amugwaze afwe. Teto eziba kuti awisi ofunishisha kuti amupaye Davite. 34Yonatani enyamuka pathebulo mwaukali ngako ndipo aliye kulye nacakulya pa siku lacibili la cikondwelelo ca mwezi wa lomba, ababiwa mtima kamba ka Davite, pakuti awisi enzofuna kumpaya.35M'mawa, Yonatani eluta kwenze Davite monga mwalonjezo, ndipo enze na m'nyamata. 36Ndipo eciti kwa m'nyamata wake ula, "Uutuke kuti ukafune mivi yati nithuze." Ndipo m'nyamata penzoutuka ethuza muvi nukuluta kusogolo kwake. 37M'nyamata ula pefwika pamalo pewepnela muvi wecitthuza Yonatani, Yonatani emuyita m'nyakata, nakuti, "Ko muvi ulilini pasogolo pako?"38Teto Yonatani ekuwa kwa m'nyamata ula kuti, "Endesha, fulumila, osankhala!" Teto m'nyamata edobadoba mivi ila nakuzanayo kwa mbuya wake. 39Koma ndipo m'nyamata ula paliye cenzoziba. Koma tyala Yonatani na Davite ndiyebenzoziba nkhani yenzepo. 40Yonatani epasa m'nyamata vida vake ndipo eciti kwa eve, "Nkhoya, tola utwale ku mzinda.41M'nyamata pengokutilute, Davite epanama kuvuli kwa mwala, elala nacinso cake pansi, ndipo eponesha mutu wake katatu. Befyofyonthana nakuyamba kulila onse abili ndipo Davite ndiye elila ngako. 42Yonatani eciti kwa Davite, "Nkhoya m'mtendere, ndipo eciti, 'Lekani Yehova ankhale pakati pa wewo na newo, ndipo napakati pa azizukulu bangu na bako, kosasila"' Teto Davite enyamuka nakuyambapo, ndipo Yonatani ewelela ku mzinda.
1Ndipo Davite eluta ku Nobi kuti akaonane na wansembe Ahimeleki. Ahimeleki ewela kuzokumana naye namanjenje, ndipo eciti kwa eve, "Cifukwa uli weka ndipo uli na munthu aliyense?" 2Davite eciti kwa Ahimeleki wansembe, "Mfumu yanituma vinthu viyakine ndipo yanena kuti, 'Munthu aliyense asazibe pa vanakutuma, na pavanakulamulila.' Natumizya anyamata kumalo bayakine.3Lomba pali cakulya canji cakuti nigalye? Nipasenkoni malofu ya buledi faifi, kapena ciliconse cingapezeke pano." 4Wansembe emuyankha Davite kuti, "Neo nilye buledi wamba, koma nili na buledi wacipembezo utuba-ngati anyamata aliye lale na azinakazi bao mukhoza kulya."5Davite emuyankha wansembe kuti, "Kunena zoona tankhala masiku atatu ciliye anakazi, mwanthawi zonse ngati nili paulwendo. Banthu bangu ovemezyalini kuziyipisha na mwanakazi ngankhale pa ulwendo wamba, Lomba nanji paulwendo oteti monga uyu!" 6Teto wansembe emupasa buledi wopatulika. Pakuti kwenzeve beledi uyakine koma tyala uyu, wenzetwaliwa kwa Yehova, uyu ndiye wecosewa sikulamene ilo kuti bayikepo uyakine wofunda.7Koma pa siku lamene ilo wanchito umozi wa Saulo enzekwamene kula, kuyembekeza kuti acite mwambo kwa Yehova. Ndipo zina lake enze Doegi M'edomu, munthu wamphamvu pakati pa abusa ba Saulo.8Teto Davite eciti kwa Ahimeleki, "Lomba pano paliye mkondo kapena lupanga? Newo niliye nyamule lupanga kapena cida cankhondo ciliconse, cifukwa zanituma amfumu nizamsanga-msanga." 9Wansembe eyankha kuti, "Kuno kuli tyala lupanga la Goliadi Mfilisiti ula, wewepaya mcigwa ca Ela, nilokulungiwa m'nyula paseli pa Efodi. Ndati mufunotola, mungatole, pakuti paliye cida ciyakine pano." Davite eciti, "Kuliye lupanga ngati lila; nipaseni."10Siku yamene ilo Davite enyamuka kuutuka Saulo ndipo eluta kwa Akisi, mfumu yaku Gati. 11Koma anchito ba Akisi bekosha kuti, "Ko uyu si Davite, mfumu ya ziko lino? Kobenzoyimbilini yeve nakuvina kuti, 'Saulo wapaya masauzande yake, ndipo Davite wapaya ma teni sauzande yake?"12Aya mau yemuloba m'mtima Davite ndipo ecimvwa mantha na mfumu yaku Gati. 13Teto esintha mkhalidwe wake pameso pao nakuzisandusha ngati munthu wamisala; yeve enzongolemba-lemba pavisiko vapapalyango wa mzinda nakucosa mata lende-lende ku ndevu zake.14Teto Akisi eciti kwa Anchito bake, "Onani, uyu munthu niwofuntha. Nicinji camwamuletela kwa newo? 15Ko nusoba banthu ofuntha, kuti muniletele uyu munthu kuti akocita misala pamseo yangu? Teti uyu munthu angalobe m'ng'anda mwangu?"
1Davite ecoka kula nakuthabila ku nkhwema ya Adulamu. Ndipo anekwao na banja ya awisi yonse pebecimvwa za yeve, bonse beluta kwamenekula kwa eve. 2Aliyense enzenavuto, kapena nkhongole, kapena enzeosakondwa- onse besonkhana kwaeve. Ndipo Davite enkhala msogoleli wawo. Onse pamozi benze madoda okwana ngati 400 benze nawo.3Teto Davite efuma kula nakuluta ku Mizipa ku Moabu. Eciti ku mfumu ya Moabu, "Napapata lekani atata na mama ankhale namweo mpaka nitaziba catianicitile Mulungu." 4Teto ebasiya m'manja mwa mfumu ya Moabu. Awisi na anyina benkhala na eve pa nthawi yonse yamene Davite enzobisama msanga. 5Ndipo m'neneri Gadi eciti kwa Davite, "Usankhale soti msanga. Ufume ndipo ulute ku ziko la Ayuda." Teto Davite efumako kula nakuluta ku nkhalango ya Hereti.6Saulo ecimvwa kuti Davite wapezeka, pamozi na madoda benzenawo. Panthawi iyo Saulo ezenkhezi mu Gibeya m'nyansi mwacimuti ca vwemba ku Rama, na mkondo wake m'manja, apo ndipo anchito bake amuzungulila copeneme.7Saulo eciti kwa anchito bake benzepeneme, "Mvwani lomba, banthu ba fuko la Benjamini! Ko mwana wa Jese angakupaseni monse minda monse na minda ya mpesa? Ko monse angakusankheni kunkhala osogolela magulu ba silikali bama sauzande nama gulu yama handiledi, 8ngati malipilo pakupandukila nakunicita ciwembu newo? Paliye umozi wamwewo oniuzyako ngati mwana wangu wapanga pangano na mwana wa Jese. Paliye umozi onimvwila cifundo newo. Paliye munthu umozi uniuzyako kuti mwana wangu kuti ndiye otuntha wanchito wangu kuti aniukile."9Lomba Doegi M'edomu, umozi wa anchito ba Saulo enzepeneme eyankha kuti, "Nemuona mwana wa Jese akuza ku Mobi, kwa Ahimeleki mwana wa Ahitubi. 10Epemphera kwa Yehova kuti amuthandize, ndipo emupasa vofunikila na lupanga la Goliadi Mfilisiti."11Teto mfumu yetuma munthu kuti akayite wansembe Ahimeleki mwana wa Ahitubi na banja ya wisi yonse, na ansembe onse aku Nobi. Onse bewela kwa mfumu. 12Saulo eciti, "Mvwaya lomba, mwana wa Ahitubi." Ndipo eyankha kuti, "Nili pano, mbuya ." 13Saulo eciti kwa eve, "Nicifukwa canji cawaniukira newo, wewo na mwana wa Jese, pakuti wewo wempasa buledi, na lupanga, ndipo wepemphera kwa Mulungu kuti amuthandize, kuti aniukire newo, nakunibisama, monga mwawacitila lelo?"14Teto Ahimeleki eyankha mfumu kuti, "Nibani pakati pa onse anchito banu aliokhulupilika monga Davite, mupongozi wa mfumu, mkulu wa asilikali oteteza, ndipo niwolemekezeka mung'anda mwanu? 15Ko nilelo tyala panapemphera kuti Mulungu amuthandize? Yai zili tetolini kwa newo! Musaniganizire viyipa na banja langu mfumu. Pakuti kapolo wanu paliye cakuziba pa ivivonse."16Mfumu yeyankha, "Ndithu ukufwa, wewo Ahimeleki, na banja lauso lonse." 17Mfumu yeuzya malonda enzepeneme pafupi kuti, "Payani ansembe ba Yehova. Pakuti bagwirizana na Davite, ndipo cifukwa cakuti beziba kuti Davite wautuka, koma baliye niuzye newo." Koma anchito ba mfumu beliye nyamule manja yao kuti apaye ansembe ba Yehova.18Teto mfumu yeciti kwa Doegi, "Bapaye wewo ansembe aba." Teto Doegi M'edomu ebapaya ansembe; ndipo pa siku epaya banthu 85 benzovwala efodi wanyula ya mkuwa. 19Epaya soti Nobi na lupanga, mzinda wa ansembe, madoda na manina, bana atontho na bana akhanda, ng'ombe, abulu na mbelele, epaya na lupanga.20Koma mwana mwanalume umozi wa Ahimeleki mwana wa Ahitubi, zina lake Abiata, epulumuka nakuthabila kwa Davite. 21Abiata emuuzya Davite kuti Saulo wapaya ansembe ba Yehova.22Davite eciti kwa Abiata, "Neziba pa siku ila, Doegi M'edomu penzekwamene kula, kuti ndithu akumuuzya Saulo. Ninewo napaisha banja lonse la auso! 23Nkhala nanewo ndipo usacite mantha. Pakuti uyo ofuna moyo wako ndiye ofuna soti na moyo wangu. Utetezewe ukankhala na newo."
1Bemuuzya Davite, "Ona, Afilisiti oyambana pa nkhondo na Keila ndipo olonda na zokola zao." 2Teto Davite epemphera kwa Yehova kuti amuthandize, "Ko ningalute kuyokantha Afilisiti aba?" Yehova eyankha Davite kuti, "Nkhoya ukabakanthe Afilisiti nakupulumusha Keila."3Madoda bake Davite becite kwa eve, "Ona, tina mantha kuno kwa Yuda. Lomba nanga tikaluta ku Keila kuyocita nkhondo na asilikali ba Afilisiti?" 4Ndipo Davite epemphera soti kwa Yehova kuti amuthandize. Yehova emuyankha kuti, "Nyamuka, nkhoya ku Keila. Pakuti nikupase kugonjesha pa Afilisiti."56Davite na banthu benzenawo benyamuka kuluta ku Keila ndipo benyatana na Afilisiti. Epaya Afilisiti anyinji nakulonda ng'ombe zinyinji. Teto Davite epulumusha banthu baku Keila. Abiata mwana wa Ahimeleki benzeutukila kwa Davite ku Keila enzewela na efodi kumanja.7Saulo euzyiwa kuti Davite aliku Keila. Ndipo Saulo eciti, "Mulungu wamuyika m'manja mwangu. Cifukwa wazivalila mkati pakuti waloba m'mzinda ulina zipata navovalilia vake." 8Teto Saulo esonkhanisha ankhondo bake ku nkhondo, kuti balute ku Keila, kuti bakamzungulile Davite na banthu bake. 9Davite eziba kuti Saulo ofuna kumcitila ciyipa. Teto euzya Abiata wansembe, "Leta kuno efodi."10Ndipo Davite eciti, "Yehova, Mulungu wa Israeli, kapolo wanu wamvwa ndithu kuti Saulo ofuna kuza kuno ku Keila, kuti aononge mzinda kamba ka newo. 11Ko banthu bamu Keila banitwale m'manja mwake? Ko Saulo awele kuno, monga mwanamvwela? Yehova, Mulungu wa Israeli, nukusengani, napapata nizyeni newo kapolo wanu." Yehova eyankha kuti, "Akuzo uko."12Ndipo Davite ekosha kuti, "Ko banthu bamu Keila banitwale newo na banthu bangu m'manja mwa Saulo?" Yehova eyankha kuti, "Bakutwale wewo"13Teto Davite na banthu bake, bokwana ngati sikisi handiledi, benyamuka kufuma mu Keila, ndipo beyenda kufuma apa na apa. Ndipo Saulo bemuzya kuti Davite wautuka kufuma ku Keila, ndipo teto eleka kumufuna-funa. 14Davite enkhala muvisakasa msanga kubisama, m'malupili yamucipululu ca Zipa. Saulo enzomusakila siku na siku, koma Mulungu aliye mupem'manja mwake.15Davite eona kuti Saulo ewela kuzofuna-funa moyo wake; lomba Davite enze mcipululu ca Zipa ku Horesi. 16Yonatani, mwana wa Saulo, enyamuka nakuluta kwa Davite ku Horesi, nakumulimbikisha mwa Mulungu.17Eciti kwa eve, "Usamve mantha. Pakuti kwanja la Saulo atata likupezelini. Ukuzunkhala mfumu ya Aisraeli, ndipo nikabe pafupi nawewo. Atata Saulo nawo oziba za ici." 18Bepanga pangano pameso ya Yehova. Davite esala ku Horesi koma Yonatani ewelela ku ng'anda.19Teto banthu aku Zifi beluta kwa Saulo ku Gibeya nakuti, "Ko Davite alubisamelini muvisakasa vaku Horesi, pa lupili la Hakila, yamene yili kumwera wa Yesimoni? 20Lomba mfumu, welani! kulingana nacifuno canu, welani! Mbali yasu nukumutwala m'manja mwanu mfumu."21Saulo eciti, "Yehova akudaliseni. Pakuti mwacitila cifundo. 22Nkhoyani ndipo mkasimikizyire. Mukaone kuti obisama m'malo otyani ndipo emuona nibani. Namvwa kuti niocenjera ngako. 23Teto mkaone, nakuziba kuti nimalo otyani bakubisamamo. Teto mkawelele soti mosimikizya, ndipo tikalute pamozi namweo. Ngati ali mziko lino, nifune-fune pakati pama sauzande ba Ayuda.24Teto benyamuka nakuluta ku Zipa Saulo akaliyonyamuka. Lomba Davite na banthu bake benze mcipululu ca Maoni, ku Araba kumwera kwa Yesimoni. 25Saulo na banthu bake beluta kuyomufuna-funa. Koma Davite ecimvwa za izi, teto eciyakuma lupili ya myala ndiye kweciyonkhala mcipululu ca Maoni. Saulo pecimvwa, emupilikisha Davite mcipululu ca Maoni.26Saulo eluta kumbali iyakine ya lupili, ndipo Davite na madoda bake benze silya liyakine la lupili. Ndipo Davite ezikulumizya kucoka kwenze Saulo. Pakuti Saulo na madoda bake benzozungilila Davite na madoda bake kuti abakate, 27muthenga ewela kwa Saulo kuti, "Welani kuno mwamsanga, pakuti Afilisiti azungulila ziko."28Teto Saulo ewelela kuleka kufuna-funa Davite nakuluta kucita nkhondo na Afilisiti. Teto malo yalo yeitiwa kuti Mwala wopulumukilapo. 29Teto Davite efuma kula nakuluta ku visakasa va Engedi.
1Saulo pebewelela kufuma kwenzopilikisha Afilisiti, bemuzya kuti, "Davite alimcipululu ca Engedi." 2Saulo etola asilikali 3000 oziba bwino kunyata nkhondo muziko lonse la Aisraeli ndipo beluta kuyofuna-funa Davite na madoda bake ku Myala ya mbalale.3Penzokuya mnjira efwika pamalo ya makhola ya mbelele. kwamene kwenze nkhwema. Saulo eloba mkati kuti azithandizeko. Lomba Davite na madoda bake benzekhezi mkati mwene-mwene. 4Madoda yake Davite beciti kwa eve, "Iyi ndiye siku yelabila Yehova peciti kwanu, 'Nikakupase adani bako m'manja mwako, kuti ukacitenawo vuufuna." Teto Davite enyamuka kacete-cete nakuyotenda nsonga ya mkhanjo wa Saulo.5Koma pavuli pake Davite aliyekumvwe bwino m'mtima pakuti etenda nsonga ya mkhanjo wa Saulo. 6Ndipo eciti ku madoda bake, "Yehova asanilole kuti nicite ici cinthu kwa ambuyawangu, wozozewa wa Yehova, kuti nimupaye, pakuti ni wozozewa waYehova." 7Teto Davite ebazuzula madoda bake na mau aba, ndipo aliyevomezye kuti amkanthe Saulo. Saulo epanama, nakuyambapo kufuma ku nkhwema, ndipo eluta kwenzokuya.8Pa kanthawi, Davite naye epanama, efuma ku nkhwema, nakuzokuwila Saulo: "Mbuyanga mfumu." Saulo pepindimuka kulanga kuvuli, Davite ezyolika pansi na mutu wake nakumuonesha ulemu. 9Davite eciti kwa Saulo, "Ko nicinji camumvwila banthu olabila kuti, "Onani, Davite wakukonzekerani ciwembu?'10Lelo meso yanu yaona kuti Yehova wenzewakuyikani m'manja mwangu petenze mu nkhwema. Bayakine benzebaniuzya kuti nikupayeni, koma nakusungani. Nenzenalabila kuti, 'Nitolelini kwanja yangu kupaya mbuyanga; pakuti niwozozewa wa Yehova.' 11Onani, atata, onani nsonga ya mkhanjo m'manja mwangu. Cazoona nicakuti pakuti nakwanisha kutenda nsonga ya mkhanjo wanu koma niliye kupayeni, muzibe nakuona kuti muliye ciyipa m'manja mwangu, ndipo niliye kucimwileni mweo, ngankhale kuti mweo mufuna-funa moyo wangu.12Yehova aweruze pakati pa mweo na newo, Yehova akubwezeleni pavuyipa vamunicita mwewo, koma kwanja langu likuciteni lini ciyipa. 13Monga mwa mwambi wamokolo ulabila kuti, 'M'munthu muyipa mufuma viyipa.' Koma kwanja langu likukhuzenilini.14Ko mfumu ya Aisraeli yakonkha bani? Nibani umufuna-funa? Mufuna imbwa yakufwa! Ko mufuna inda! 15Yehova ankhale oweruza ndipo apeleke ciweruzo pakati pa mweo na newo, ndipo agamule, ndipo aniteteze nakunipulumusha ku kwanja lanu."16Davite pesilizya kulabila mau aba kwa Saulo, Saulo eciti, "Ko nilizu lako ili, mwana wangu Davite?" Saulo eyamba kulila mokweza.17Eciti kwa Davite, "Wewo niweolungama nagako kuposa newo. Pakuti wanibwezera cabwino, mpamene newo nakubwezera ciyipa. 18Lelo wewo wanifotokozera zabwino zawanicitila, uliyonipaye Yehova penzewaniyika manja mwako.1920Pakuti ngati munthu wampeza mdani wake, Ko angamuleke kuti alute cosamvulaza? Yehova akucitire zabwino pavawanicitila lelo. Lomba, nuziba kuti zoona ukankhale mfumu ndipo ufumu wa Israeli ukuyonkhanzikika m'manja mwako.21Lomba unilonjeze nalumbilo kwa Yehova kuti ukapayelini azizukulu bangu nikafwa newo, ndipo nakuti ukaonongelini zina langu pa banja langu." 22Teto Davite elumbila pameso pa Saulo. Pavuli pake Saulo ewelela ku ng'anda, koma Davite na madoda bake beluta ku visakasa.
1Lomba Samueli emwalila. Teto Aisraeli onse besonkhana pamozi kulila malilo ya Samueli, ndipo bemuyika ku mzinda kwao ku Rama. Davite enyamuka kuluta ku cipululu ca Parani.2Kwenze munthu muyakine olemela ngako ku Maoni, ndipo katundu wake wenze mu mzinda wa Karimeli. Enze na mbelele zokwana ngati 3000 na mbuzi 1000.Enzo gela weya wa mbelele ku Karimeli. 3Zina lake enze Nabo, ndipo zina la mkazi wake lenze Abigelo. Uyu mwanakazi enze na nzelu ngako ndipo soti enze okongola ngako. Koma mwanalume wake enze wa nkhanza ndipo muyipa mtima movicita vake. Ndipo enze wafuko la Kalebe.4Davite ecimvwa mcipululu kuti Nabo enzogela weya wa mbelele. 5Teto Davite etuma anyamata teni. Davite eciti kwa anyamata kuti, "Nkhoyani ku Karimeli, mulute kwa Nabo, ndipo mkampase moni m'zina langu. 6Mukalabile kwa eve kuti, 'Munkhale na vinthu vinyinji vabwino pa umoyo wanu. Mtendere kwa mwewo na banja lanu lonse, ndipo mtendere pa vonse vamuli navo.7Namvwa kuti muli na banthu ogela. Abusa banu tenze nao, ndipo tiliyebaciteciyipa, ndipo baliyesobe kanthu pebenze ku Kalimeli. 8Mwakoshe anyamata banu ndipo akuuzyeni. Lomba teto emvwereni cifundo madoda bangu, pakuti tawela pa siku yacikondwelelo. Napapata bapenkoni ciliconse camuli naco akapolo banu na mwana wanu Davite."'9Anyamata ba Davite pebefwika, bemuuzya vonse ivi Nabo mzina la Davite nakuyembekezera yankho. 10Nabo eyankha anchito ba Davite kuti, "Davite nibani, ndipo mwana wa Jese nibani? Kuli akapolo anyinji masiku bano othawa ambuya bao. 11Ningatole buledi wangu na manzi bangu ndipo na nyama yangu yanapila banthu bangu ogela, nakupasa banthu ofumila kaya nikuni uko?"12Teto anyamata ba Davite bewelako, ndipo bemuuzya vonse velabila. 13Davite eciti ku madoda bake, "Aliyrense amangilile lupanga lake." Teto lidoda lililonse lemangilila lupanga lake. Naye Davite emangilila lupanga lake. Ndipo madoda 400 bemulondola Davite, ndipo 200 besala kuti bakosamalila katundu.14Koma umozi wa anyamata emuuzya Abigelo, mkazi wa Nabo; eciti, 'Davite etuma athenga kufumila mcipululu kuti azapase moni ambuya bangu, koma abanyoza. 15Koma ndipo aba banthu beticitila vabwino ngako. Beliye ticite ciyipa ndipo soti tiliye sobe kanthu petenzoyenda nawo msanga.16Benzoticinjilizya ngati mpanda mzuba na usiku, panthawi yonse iyi petenze msanga kundyeshela mbelele. 17Mwaici muonepo apa ndipo mucitepo m'mungacitile, pakuti ciyipa cikuza kwa mbuyanga, napa banja lao lonse. Pakuti ambuya basu nimunthu wa nkhalidwe liyipa kwakuti paliye angalabile nawo."18Ndipo mwacangu Abigelo etola 200 malofu ya buledi, ma botolo yabili ya vinyu, mbelele faifi zowocha kale, namuyeso faifi wa tirigu wowocha, 100 makeke na 200 makeke ya figs, nakuyika pa abulu. 19Eciti kwa anyamata bake, "Nkhoyani pasogolo pangu, nikukonkheni." Koma aliyemuuzye mwanalume wake Nabo.20Penzoyenda pa bulu wake nakuzofwika pa lupili, Davite na madoda yake bewela kuzokumana naye.21Ndipo Davite eciti, "Nemusungila katundu wake uyu munthu mwatyala m'cipululu, ndipo paliye cesobapo koma waniwezyela ciyipa pa cabwino cenecita. 22Yehova anilange teto, newo Davite, ndipo soti na soti, ngati kufuka m'mawa nisiyeko ngankhale munthu umozi pa banthu balinawo."23Ndipo Abigelo pemuona Davite, eseluka pa bulu mwamsanga-msanga nakuzolala pansi ndipo ezyolika pansi. 24Alilele teto eciti, "Mbuyanga, panewo neka lekani kulakwa kunkhale pa newo. Napapata lekani kapolo wanu alabile namwe, ndipo mumvwe mau ba kapolo wanu.25Osati mbuya wangu muyike nzeru zanu pa munthu ana nzeru ziyipa Nabo, pakuti mwazina lake, ndiye mwalili. Nabo ndiye zina lake, ndipo ucisiru uli pa eve. Koma kapolo wanu aliye baone anyamata, bemwenzemwatuma. Lomba 26teto, mbuya wangu, Yehova wamoyo, ndipo namwe wamoyo, pakuti Yehova wakupeshani kuti mcose ngazi, nakuti msawezyele na manja yanu, lomba alekeni adani banu, nabala ofuna kucita ciyipa kwa mbuya wangu, ankhale monga Nabo.27Muvomele mpaso yawaleta kapolo wanu kwa mwewo yipasiwe kwa anyamata olondola mwewo mbuya wangu. 28Napapata khululukani kulakwa kwa kapolo wanu, pakuti Yehova akankhazikishe banja ya mbuya wangu mufumu, pakuti munyata nkhondo ya Yehova; ndipo ciyipa cikapezekelini pa mwewo malinga muli na moyo.29Ngankhale banthu akuukileni nakukulondolani kufuna-funa moyo wanu, koma Yehova akasunge moyo wa mbuya wangu kuba wamoyo pamozi nabala balinamoyo; Yehova akuyobathuza adani bani monga munthu mwakuthuzila mwala na mphila.30Yehova akacite vonse velonjeza mwewo, ndipo wakusankhani mosgoleli wa Aisraeli. 31Mukavutikelini m'mutima kuti ndaba mwekhesa ngako magazi yabanthu ailyecifukwa, kapena kuti ndaba mwenzofuna kuzipulumusha. Yehova pati akakucitileni vabwino mbuya wangu, mkamkumbukile kapolo wanu.32Davite eciti kwa Abigelo, "Yehova, Mulungu wa Aisraeli, adalisike, yeve wakutuma kuti ukumane nanewo lelo. 33Nzeru zako nizodalisika ndipo nawe niwewodalisika, cifukwa wanipulumusha kuti nisakhese magazi ndipo kuti nisabwezere ciyipa na kwanja yangu.34Kulabila cacendi, pali Yehova, Mulungu wa Aisraeli, niwamoyo, niyeve wanicinjilizya kuti nisakucite ngozi, kuti uliye fulumile kuzokumana nane, ndithu sembe paliye ntheta yamwana mwanalume yiliyonse yakwa Nabo yankhala namoyo kufwika kwa mailo m'mawa." 35Teto Davite elandila kufumila kukwanja kwake mpaso zemutwalila; eciti kwa eve, "Nkhoya kwanu m'mtendere; ona, namvwa vawalabila ndipo navomela vawanisenga."36Abigelo ewelela kwa Nabo; ndipo onani, emupeza ocita madyelelo momga ya mfumu, mung'anda mwake; Ndipo mtima wa Nabo wenze wokondwa ngako, pakuti enzowokolwa. Teto mkazi wake aliye muuzye kanthu mpaka m'mawa mwake.37Lomba cecitika m'mawa mwake, vinyu pevesila m'mutu mwa Nabo, ndiye mkazi wake pemuuzya ivi vinthu; ndipo mtima wake welekakufuza, ndipo eyuma gwaa ngati mwala. 38Pepepita masiku teni Yehova ndiye pekantha Nabo nakufwa.39Davite pecimvwa kuti Nabo wamwalila, eciti, "Yehova adalisike, wamubwezera Nabo pamonyozo yecita pa newo ndipo wanilesha newo kuti nisacite ciyipa. Wamubwezera viyipa vake pamutu pake Nabo." Teto Davite etumizya athenga kulabila naye, kuti ankhale mkazi wake. 40Anchito ba Davite pebefwika kwa Abigelo ku Kalimeli, belabila naye kuti, "Davite watituma kuti tikutole unkhale mkazi wake."41Enyamuka, nakubelemisha cinso cake pansi, nakuti, "Onani, kapolo wanu mwanakazi wasanduka kopolo wosambika mendo ba akapolo ba mbuya wangu." 42Teto Abigelo mofulumila enyamuka, ekwela pa bulu na anchito bake anakazi faifi omulondola pavuli; ebalondola anchito ba Davite ndipo enkhala mkazi wake.43Lomba Davite enzekwatila soti Ahinomi waku Yezireli; ndipo onse abili benkhala anakazi bake. 44Koma, Saulo ekwatiwisha mwana wake Mikala, mkazi wa Davite, kwa Paliti mwana mwanalume wa Laisi wa ku Galimu.
1Banthu baku Zifi beluta kwa Saulo ndipo beciti, "Ko Davite alubisamelini mulupili la ku Hakila, yamene yulangana na Yesimoni?" 2Teto Saulo enyamuka pamozi na asilikali ozibakunyata nkhondo 3000 nakuluta ku cipululu ca Zifi, kuyofuna-funa Davite mcipululu ca Zifi.3Saulo emanga msasa pa lupili ya Hakila m'mbali mwanjira, pafupi na Yesimoni. Koma Davite enzonkhala mcipululu, ndipo eona kuti Saulo ekuza kwake m'cipululu. 4Teto Davite etumizya banthu kuti bakazonde ndipo bepeza kuti Saulo wafika ndithu.5Davite enyamuka nakuluta kwamene kwenze manga msasa Saulo; eonapo pa malo pamene penzelele Saulo, na Abineri mwana wa, Neri mkulu wankhondo; Saulo enzelele m'msasa, ndipo banthu benzelele mtulo momuzungulila6Saulo eciti kwa Ahimeleki Mhiti, na Abishai mwana wa Zeruya, mkwao wa Yowabu, "Nibani watialute na newo ku msasa wa Saulo?" Abishai eciti, "Newo! nilute namwe." 7Teto Davite na Abishai beluta usiku. Saulo enzelele m'msasa na mkanda wake uliwozamika pansi pafupi na mutu wake. Abineri na asilikali bake benzelele momuzungulila. 8Abishai eciti kwa Davite, "Lelo Mulungu waika mdani wanu m'manja mwanu. Lomba napapata lekani nimgwaze na mkondo kamozi tyala. Sinimgwaza kacibili."9Davite eciti kwa Abishai, "Osamupaya; ndaba nibani angapaye wozozewa wa Yehova nakupezeka osalakwa?" 10Davite eciti, "Yehova wamoyo, Yehova ndiye wati amupaye, mwina siku lake lakufwa likamupeze, kapena akalute ku nkhondo nakuyokufwa.11Koma Yehova anilshe kuti nisaononge ozozewa wake; Koma lomba, nukusenga, tola mkonda uli pafupi na mutu wake na manzi yali mu botolo, ndipo tiyambepo." 12Teto Davite etola mkondo na botolo la manzi nakuyambapo. Paliye umozi ebaona kapena kuziba, ndipo paliye umozi aukapo, pakuti onse benze mtulo, pakuti tulo tofumila kwa Yehova twebaponela.13Daviti eluta silya liyakine nakupana palulu ya lupili patali ngako; penze mtunda ukulene ngako pakati pao. 14Davite ebakuwila banthu ankhondo pamozi na Abineri mwana wa Neri; eciti, "Muyankhalini, Abineri?" Ndipo Abineri eyankha kuti, "Ko niwebani ukuwila mfumu?"15Davite amukosha Abineri kuti, "Ko niwelini lidoda lokosa ngako? Nibani angalingane naweo mu Israeli? Pakuti munthu muyakine enzewawela kuzopaya mfumu mbuya wako. 16Ici cinthu cawacita nicabwinolini. Yehova, ufunikila kufwa cifukwa uliye teteze mbuya wako, wozozewa wa Yehova. Lomba ona kuti mkondo na botolo ya manzi venze pafupi na mutu wa mfumu kuti vili kuni!"17Saulo eliziba lizu la Davite ndipo eciti, "Ko nilizu lako, mwana wangu Davite?" Davite eyankha kuti, "Nilizu langu, mbuya wangu, mfumu." 18Eciti, "Nicinji mbuya wangu cam'mufunila-funila kapolo wanu? Nicinji canacita? Niciyipa cotyani cili m'manja mwangu?19Lomba mwaici, nukusengani mbuya wangu, kuti mumvwe mau ya kapolo wanu. Ngati ni Yehova ehova;wakuuzyani kuti mukwiye nane, lekani avumere cotwala cangu; koma ngati nabanthu, lekani batembeleleke pameso ya Yehova, pakuti lelo banipilikisha, kuti nisamamatile kucawanipasa Yehova; pakuti banena kuti kwa neo, 'Nkhoya ukapembeze milingu iyakine.' 20Lomba mwaici, musalole kuti magazi yatayike pameso ya Yehova; cifukwa mfumu ya Aisraeli yawela kuzofuna yeve outuka monga ula ozingela nyoni yodula m'malupili."21Saulo eciti, "Nacimwa neo. Welela, Davite, mwana wangu; Ndaba nikucitilelini ciyipa weo, cifukwa moyo wangu wenze wa bwino m'meso yako lelo. Ona, nacita vaucisilu ndipo nacimwa ngako."22Davite eyankha kuti, "Onani, mkondo wanu unaneo, mfumu! Tumani umozi wa anyamata azatole kuti akuleteleni. 23Lekani Yehova adalise munthu aliyense olungama na wokhulupilika; cifukwa Yehova enzewakuyikani m'manja mwangu lelo, koma ninga payelini wozozewa wake.24Onani, monga moyo wanu mwewenzele wa mtengo utali lelo, teto lekani moyo wangu unkhale wamtengo pamseo ya Yehova ndipo anipulumushe ku mavuto yonse." 25Ndipo Saulo eciti kwa Davite, "Lekani unkhale odalisika, Davite mwana wanhu ndipo upambane muvonse." Teto Davite eyambapo, naye Saulo ewelela kwao.
1Davite eciti m'mtima mwake, "Sikuliyakine nikafwile m'manja mwa Saulo; paliye cabwino kwaneo koma kuutukila mziko la Afilisiti; Saulo akaleke kunifuna mwameneumu m'malile ya Israeli; munjira iyi nikapulumuke m'manja mwa Saulo."2Davite enyamuka na banthu sikisi handiledi benze nao, betauka kuluta kwa Akisi mwana wa Maoki, mfumu yaku Gati. 3Davite eyambakunkhala na Akisi ku Gati, yeve na madoda bake, lidoda lililonse na banja yake, ndipo Davite na anakazi bake abili, Ahinomi mwanakazi waku Yezeri, na Abigelo mwanakazi waku Kalimeli, mkazi wa Nabo. 4Saulo ecimvwa kuti Davite eutukila ku Gati, teto aliye mufune-fune soti.5Davite eciti kwa Akisi, "Ngati napeza cisomo m'meso mwanu, lekani banipase malo mu mzinda umozi mu mziko lino, kuti nikankhale kwamene. Nicifukwa canji kuti kapolo wanu akonkhala m'mzinda waufumu? 6Teto siku lamene ilo Akisi epasa Davite mzinda wa Zigilagi; nicifukwa cake mzinda wa Ziglagi ni mzinda wa mafumu mpaka kufuikila lelo. 7Masiku yrnkhala Davite mziko la Afilisiti yekwana ngati caka cimozi na myezi folo.8Davite na madoda bake bechaya nkhondo kumadera osiyana-siyana, ethira nkhondo Agesuri, Agirizi, na Amaleki; pakuti aya mayiko ndiye yenzonkhala m'malo yaba, ngati mukuya ku Suri, mpaka kufika ku ziko la Igupto. Benzonkhala m'malo yaba kufumila kale-kale. 9Davite ethila nkhondo ndipo aliye siyeko munthu mwanalume kapena mwanakazi. Etola mbelele na ng'ombe, abulu, ngamila, na vovwala. Teto ewelela nakuluta kwa Akisi.10Akisi akakosha kuti, "Nibani lelo wamakantha?" Davite enzoyankha kuti, "Nakantha cakumwela kwa Ayuda," kapena "Kumwela kwa Ayerameeli," kapena " Nathila nkhondo Akeni."11Davite enzosiyakolini munthu wamoyo mwanalume kapena mwanakazi kuti abatwale ku Gati, "Kuti osati bakanene kuti Davite waticita cakuti na cakuti."' Nthawi yonse yenkhala ku ziko ya Afilisiti ndiye mwenzocitila. 12Akisi enzomukhulupilila Davite, nakuti, "Davite wazisandusha munthu muyipa kubanthu bake Aisraeli; mwaici ankhale kapolo wangu mpaka kale-kale."
1Mmasku yamene ayo Afilisiti esonkhana pamozi kuti anyatane na Aisraeli. Akisi eciti kwa Daviti, "Uziba kuti weo pamozi na ankhondo bako tikuya ku nkhondo," 2Davite eciti kwa Akisi, "Ngati zili teto, muone zangacite kapolo wanu." Akisi eciti kwa Davite, "Cabwino ndiyekuti nikuzokuyika kunkhala malonda wangu umoyo wako wonse."3Lomba panthawi iyo ndiyekuti Samueli wamwalikale, Aisraeli bemulila ndipo bemuyika ku Rama, m'mzinda wake. Saulo soti enzecosa banthu mziko benzo wombeza nakulabila na mizimu ya banthu bakufwa. 4Afilisiti besonkhana pamozi naku manga msasa ku Sunemu; ndipo Saulo naye esonkhanisha Aisraeli pamozi, teto bemanga msasa ku Gilibowa.5Saulo peona ankhondo ba Afilisiti, ecita mantha, ndipo ecita manjenje ngako m'mtima. 6Saulo epemphera kwa Yehova kuti amuthandize, koma Yehova aliyomuyankhe- m'maloto, urimu, kapena mwa aneneri. 7Saulo eciti kwa anchito bake, "Nifunileni mwanakazi olabila na mizimu ya banthu akufwa, kuti nilute kwake koyosenga nzeru." Anchito bake eciti, "Onanai, aliko mwanakazi ku Endori olabila na banthu akufwa."8Teto Saulo ezizimbayisha nakuvwala vovwala vacilwendo, ndipo eyambapo pamozi na madoda yabili. Beluta usiku ku mwanakazi ula. Ndipo eciti, "Labila na mizimu ya banthu akufwa, makamaka mzimu wamunthu watinitomele zina." 9Mwanakazi ula eciti, "Onani, muziba vawacita Saulo, kuti ebalesha mziko bala olabila na banthu akufwa kapena na mizimu. Lomba cifukwa muniyikila msampha, mfuna kuti nifwe neo?" 10Saulo elumbila mwa Yehova ndipo eciti, "Yehova wamoyo, upasiwelini cilango pa ici cinthu."11Teto mwanakazi ula eciti, "Ni mzimu wabani umufuna?" Saulo eciti, "Mzimu wa Saulo ndiye unufuna." 12Mwanakazi ula pemuona Saulo elila mokuwa ndipo elabila na Saulo, kuti, "Nicifukwa canji camwaninamizyila" Pakuti niwe Saulo."13Mfumu yeciti kwa yeve, "Usamvwe mantha. Nicinji cawaona?" Mwanakazi ula eciti, "Nuona mzimu ufumila pansi." 14Ndipo eciti kwa yeve, "Owoneka tyani?" eyankha mwanakazi ula kuti, "Owoneka kuti ni munthu okalamba; ndipo wavwala mkhanjo." Saulo eziba kuti uyu ni Samueli, ndipo eponesha mutu wake mwaulemu.15Samueli eciti kwa Saulo, "Nicinji cawanivutishila kuti niwere kuno" Saulo eyankha kuti, "Navutika ngako, pakuti Afilisiti ofunakucita nkhondo naneo, koma lomba Yehova wanisiya neka ndipo oniyankhalini soti, kapena mwa aneneri, ngankhale kupitila m'maloto. Mwaici nakuyita, kuti uniuzye catinicite."16Samueli eciti, "Lomba nicinji caukosha neo, pakuti Yehova wakusiya, ndipo wasunduka mdani wako? 17Yehova wacita velabila kuti akakucitile. Yehova wakulonda ufumu kufumila ku manja yako ndipo wapasa munthu muyakine- Davite.18Pakuti uliye mvwile mau ya Yehova ndipo uliye baonongeletu Amaleki, teto wacita ici lelo kwa weo. 19Yehova okutwala weo pamozi na Aisraeli m'manja mwa Afilisiti, ndipo weo na bana bako analume mukankhale naneo. Ndipo Yehova akapase ankhondo ba Aisraeli m'manja mwa Afilisiti."20Teto pamene apo Saulo epona pansi ndipo ecita mantha ngako kamba ka mau ba Samueli. Enzeve mphamvu, ndaba aliye kulya cakulya siku yonse, nausiku wake onse. 21Mwanakazi ula ewela nakupeza kuti Saulo alimvuto, eciti kwa yeve, "Onani, kaopolo wacanakazi wamvwa mau bako; nayika moyo wangu m'manja mwangu ndipo namwva mau yawanizya.22Lomba mwaici, Nukusengani nmwe, munimvwe mau bangu neo kapolo wacanakazi ndipo lekani nikuyikila kacakulya katontho. Mulye kuti munkhale na mphamvu zoyendela paulwendo lwanu." 23Koma Saulo ekana ndipo eciti, "Nilyelini kanthu. Koma anchito bake pamozi na mwanakazi ula bemukakamizya, ndipo ecimvwa mau bao. Teto enyamuka pansi nakunkhala pa bedi.24Mwanakazi ula enze na litole la ng'ombe yoyina ngako, ndipo ekapaya mwamsanga-msanga; etola flaulo, nakukanya bwino, ndipo epanga na buledi uliye cotupisha. 25Mwanakazi ula eleta cakulya cila kwa Davite na anchito bake nakulya. Teto benyamuka nakuyambapo ulwendo usiku.
1Lomba Afilisiti besonkhanisha madoda bao ku Apeki, ndipo Aisraeli bemanga msasa pafupi na kasupe wa manzi uli mu Yezireeli. 2Afilisiti egaba magulu ya asilikali bayakine benze muma handiledi na muma sausande; Davite na madoda bake benzokuza m'mavuli pamozi na Akisi.3Teto asogoleli ba Afilisiti ekosha kuti "Nanga Aheberi aba ocitanji kuno?" Akisi eyankha kuti, "Ko uyu sindiye Davite, kapolo wa Saulo, mfumu ya Aisraeli, ndipo wankhala na neo masiku aba, kapena kuti zaka izi, ndipo nilye mupeze na cifukwa kufumila pewela kwanneo mpaka lelo?"4Koma asogoleli ba ankhondo ba Afilisiti ekalipa naye ndipo beciti, "Muwezyeni uyu munthu kuti awelele kumalo yemwemupasa. Zasalute nase ku nkhondo, pakuti angatisinthile nzeru mkati mwa nkhondo. Nanga aziyanjanishe tyani kwa mbuya wake kuposha kupaya asilikali batili nawo pano?5Ko uyu ni Davite lini wenzeyimbila nakuvina, kuti, 'Saulo wapaya masauzande bake, ndipo Davite wapaya mateni sauzande?'"6Teto Akisi emuyita Davite ndipo eciti kwa yeve, "Yehova wamoyo, niwe munthu wabwino, ndipo kumaipo kwako nakuzakwako naneo pamozi mu usiklikali niwewabwino mkuona kwangu; pakuti paliye ciyipa canapeza pa weo kufimila pa siku yewewela kwangu mpaka lelo. Koma, asogoleli ankhondo aliye kukonde. 7Teto welela ndipo ulute m'mtendere, kuti usakhumudwishe asogoleli ankhondo ba Afilisiti."8Davite eciti kwa Akisi, "Lomba nicinji canacita neo? Nicinji camwapeza pa kapolo wanu kufika lelo, kuti nisalute kuyo nyatana na adani ba mbuya wangu mfumu?" 9Akisi emuyankha Davite kuti, "Nuziba uliye cifukwa m'mseo mwangu monga m'ngelo wa Mulungu; koma asogoleli ankhonda ba Afilisiti banena kuti, 'Asalute nase ku nkhondo.'10Teto unyamuke m'mamawa na anchito ba ambuya bako bewewelanao; Ukngauka m'mamawa malinga kwatuba, ukayambepo." 11Teto Davite enyamuka m'mamawa, yeve pamozi na madoda bake, benyamuka m'mawa, bewelela ku ziko la Afilisite. Koma Afilisite beluta kuyofwika mpaka ku Yezireeli.
1Cecitika, kuti Davite na madoda bake pebefwika ku Zikilagi pasiku lacitatu, ndipo ndiye pebekantha Negevi na Zikilagi. Bekantha Zikilagi, nakushoka mzinda, 2ndipo bekata anakazi navonse venze m'mzinda, ndipo na onse bana atontho nakulene. Baliyepayepo munthu kapena umozi, koma bebanyamula kuluta nao kwebenzokuya.3Davite na madoda bake pebefwika m'mzinda, bepeza mzinda wapya, ndipo azinakazi bao, bana analume, na bana anakazi benyamuliwa ngati akapolo. 4Teto Davite na banthu benze nao bekuwa nolila mpaka mpaka mphamvu zasila zolila.5Azinakazi bake Davite onse abili benzekatiwa nao ngati akapolo, Ahinomu mwnakzi waku Yezireeli, na Abigelo mkazi wa Nabo waku Karimeli. 6Davite evutika ngako m'mtima, cifukwa banthu benzolabilo zakuti mteme myala, cifukwa banthu onse cifukwa munthu aliyense enzeokalipa ndipo osakondwa, munthu aliyenso enzoganizila za bana bake analume na bana anakazi; koma Davite ezilimbikisha mwa Yehova, Mulungu wake.7Davite eciti kwa Abiata mwana wa Ahimeleki, wansembe, "Nukusenga, kuti uniletele efodi kuno." Abiata eleta efodi kwa Davite. 8Davite epempha nzeru kwa Yehova, kuti, "Ko nili konkhe gulu ankhondo ili, ko nibapambane?" Yehova emuyankha kuti, "Ba konkhe, pakuti ubapambane, ndipo mcendi upulumushe ciliconse.9Teto Davite eluta, yeve na madoda 600 benzenao; befwika paka mkolo ka Beso, kula kwenzonkhala bala benzebesala kuvuli. 10Koma Davite enzepitilizya kupilikisha adani, yeve na 400 madoda cifukwa 200 benzebesa kuvuli, awo benzebefoka kwakuti bangayendelini kuptilila ka mkolo ka Beso.11Bepeza mu Mwiigputo m'munda uyakine ndipo betola nakumtwala kwa Davite; bemupasa buledi, ndipo ecilya; ndipo bemupasa na manzi yakumwa; 12bemupasasoti na keke na makeke yabili ya mpesa woyumika kuti alye. Pesilizya kulya enkhala soti na mphamvu, ndaba aliye kulya buledi kapena kumwa manzi kwa masiku yatatu usiku na mzuba.13Davite amukosha yeve kuti, "Niwebani? Ko ufumila kuni? Eyankha kuti, "Nine m'nyamata waku Igupto, wanchito wa munthu wa Amaleki, ambuya bangu enisiya masiku atatu akavuli ndaba nenze nelwala. 14Seo tethira nkhondo ku mayiko ya Akereti ku Negevu, navonse va Ayuda, na Negevu wa Kalebe, ndipo teshoka mzinda wa Zikilagi."15Davite eciti kwa yeve, "Unganithwalelini ku gulu la banthu aba othila nkhondo?" Muigupto eciti, "Mulumbile kwa Mulungu kuti munipayelini kapena kunitwala m'manja mwa ambuya wangu, nikutwaleni ku banthu aba othila nkhondo."16Muigupto pemutwala Davite, ankhondo aba benzephalalika ponse-ponse, apobakulya, kumwa nakuvina kamba ka vinthu vebetola mziko la Afilisiti na mziko la Ayuda. 17Davite ebakantha kufumila m'mazulo mpaka siku yokonhapo lomba usiku. Paliye munthu epulumuka koma tyala anyamata 400 benzoyendela pa abulu ndiye beutuka.18Davite elondesha vonse vebenzebetola Amaleki; ndipo Davite epulumusha soti na azinakazi bake abili. 19Paliye cesoba, kuyambila atontho mpaka akulene, bana analume kapena anakazi, bepulumusha ciliconse cebenzebetola ngati cofumkha. Davite eleta vonse. 20Davite epulumusha mbelele na ng'ombe, ivi ndiye vebenze bepesa pasogolo pa vibeto viyakine. Beciti ivi ndiye vofunkha va Davite."21Davite efwika kwenze 200 madoda bala benzebekangiwa kamba ka kulema, bala bekangiwa kutauka ka mkolo ka Beso. Bala banthu benyamuka kuti bakumane naye Davite na banthu benze naye. Davite pefwika pebenze aba banthu, ebapasa moni. 22Lomba banthu bayakine ndipo bacabe-cabe benzeluta pamozi na Davite ku nkhondo beciti, "Pakuti aba banthu baliyelute nase, tibapasekolini cilicinse pa viofunkha vatatola. Koma, eliyense na mkazi wake na bana basi bayambepo."23Davite eyankha kuti, "Osacita teti, anekwasu, pa vinthu vawatipasa Yehova. Watisunga yeve nakutipasa m'manja mwasu gulu la nkhondo lenze weal kuzolimbana nase. 24Nibani watiakumvweni pa nkhani yumulabila? Gao ya munthu enzeluta ku nkhondo yufunika ilingane na gao la munthu enzesala kutilangilako katundu." 25Ndipo zenkhala teto kufumila pamene apo mpaka lelo, pakuti eyiyika kunkhala lamulo pakati pa Aisraeli.26Davite pefwika ku Zikilagi, etumizya viyakine vofunkha kwa akulu-akulu ba Ayuda, na kwa ayake, ndipo eiciti, "Onani, icindiye cawanzi canakupasani ca vofunkha kufumila kwa adani ba Yehova." 27Etumizya soti na kwa akulu-akulu benze ku Beteli, na bala beluta ku Ramoti ya kumwera, na kwa bala benze ku Yatiri, 28ndipo nabala benze ku Aroeri, sifimoti, naku Esittemowa.29Etumizya soti na kwa akulu-akulu benze ku Rakala, na kwa bala benze m'mzinda ya benze ku Ayerahimeeli, iyi ni mizinda ya Akeni, 30na kwa bala benze ku Horima, Borasani, na kwa bala benze ku Ataki, na kwa bala benze mu Hebroni, 31ndipo na kwa bala benze m'malo mwenzopita Davite yeve na madoda yake.
1Lomba Afilisiti ecita soti nkhondo na Aisraeli. Ndipo madoda ba Aisraeli bethaba kwakuti anyinji pecifwa palupilli la Gilibowa. 2Afilisiti bepilikisha ngako Saulo na bana bake. Koteto Afilisiti bepaya Yonatani, Abinadabu, na Maliki-Suwa, bana bake analume. 3Nkhondo yemkulila ngako Saulo, ndipo banthu amauta bemupeza. Ndipo bemuvulaza ngako.4Saulo eciti kwa m'nyamata wake onyamula zida za nkhondo kuti, "Solola lupanga unigwazenalo. Kuti banthu aba baliye mdulidwe bangawele kuzoninzuza." Koma m'nyamata wake ekana, cifukwa ecita mantha ngako, Teto Saulo etola lupanga lake nakuzoponelapo. 5M'nyamata wake ula onyamula zida za nkhondo peona kuti Davite wamwalila, naye eponela pa lupanga lake nakumwalila naye pamozi. 6Teto Saulo emwalila, na bana bake abili, ndipo soti na m'nyamata wake onyamula zida za nkhondo- Aya madoda yonse yemwalila pamozi pa siku limozi.7Lomba madoda ba Aisraeli benze silya iyakine ya cigwa pebecimvwa, nabala benze kusilya kwa Yorodani, bepecimvwa kuti ankhondo ba Aisraeli bathaba, ndipo nakuti Saulo na bana bake bamwalila, beyisiya mizinda yao nakuutuka, ndipo Afilisite bewela nakuzonkhala mwamene. 8Ndipo cecitika m'awa mwake, Afilisiti pebenzokunkha vinthu va banthu akufwa, bemupeza Saulo na bana bake atatu bakufwa pa lupili la Gilibowa.9Bemtenda mutu wake nakumvula zida zake za nkhondo, ndipo betumizya athenga mu mziko lonse la Afilisiti kuyofalisa nkhani yabwino ku mafano yao nakubanthu bao. 10Betola zida zake za nkhondo nakuyika mung'anda yopembezelamo fano ya Asitoleti, ndipo bekhoma thupi lake kucipupa ca mzinda wa Beti-Sani.11Ndipo banthu onkhala mu Jabesi Giliyadi pebecimvwa vebecita Afilisiti kwa Saulo, 12onse akaswili olimba ankhondo enyamuka ndipo beyenda usiku onse kuti bakatole thupi ya Saulo na bana bake kufuma ku cipupa ca Beti-Sani. 13Ndipo bewelanao mathupi ku Jabesi nakuzoyashokela kwame kula ndipo beyaundila pansi m'nyansi ya cimuti ca bwemba ku Jabesi, ndipo besala cakulya kwa masiku seveni.
1Mfumu Davite pefwika paunkhalamba ngako, enzokumvwalini kufunda,ngankhale amuyambatike mabulangete anyinji. 2Teto anchito bake bemuzya kuti, "Lekani tikafune moye wakuti akokusamalilani mfumu yasu. Kuti akolala pafupi m'manja mwanu kuti mfumu yasu yikokumvwa fundila."3Teto beyamba kufuna-funa moye wokongola mziko lonse la Israeli. Ndipo becizopeza Abisagi mwanakazi waku Sunemu nakuza naye kwa mfumu. 4Uyu moye enze okongola ngako. Eyamba kusamalila nakutumikila mfumu, koma mfumu yeve yiliye nkhale naye malo yamozi.5Pa nthawi iyo Adoniya mwana mwanalume wa Hagiti, eyamba kuzitukumula ngako, ndipo enzokuti, "Nineo natininkhale mfumu." Teto ezikonzela magareta na akavalopamozi na madoda fifite batiakoutuka pasogolo pake. 6Koma awisi aliyemkoshepo kuti, "Ko nicinji caucitila teti?" Ndipo Adoniya enze soti munthu wokongola ngako, ndiye enze msaza wake wa Absalomu.7Adoniya egwirizana na Joabu mwana mwanalume wa Zeruya ndipo egwirizana soti na Abiata wansembe. Peyamba kumkonkha Adoniya nakumthandiza. 8Koma Zadoki wansembe, Beniya mwana mwanalume wa Jehoyada, mneneri Natani, Simei, Rei ndipo na asilikali amphamvu ba Davite baliyemkokhe Adoniya.9Koma Adoniya etwala nsembe za mbelel, ng'ombe na matole ya ng'ombe woyina ngako ku mwala wa Zohereti, wamene uli pafupi na Eni Rogeli. Yeve ethanisa anekwao onse, bana bamfumu analume, na madoda onse ba Ayuda na anchito ba mfumu. 10Koma aliye eite mneneri Natani, Beneya, kapena asilikali amphamvu, kapena mkwao Solomoni.11Teto mneneri Natani eciti kwa Batisheba nyina wake wa Solomoni, "Ko muliye kumvwe kuti Adoniya mwana wa Hagiti waloba ufumu, cosaziba Davite mbuya wasu? 12Lomba neo nufuna kuti nikuuzyeni m'mungapulumushile moyo wanu na wa mwana wanu Solomoni.13Nkhoyani kwa mfumu Davite, ndipo mkanene kuti, "Ko muliye lumbile kuti nicendi Solomoni mwana wanu akaloba pa ufumu, ndipo akuyo nkhala pa m'mpando wangu?" Lomba nicifukwa canji Adoniya ndiye waloba pa ufumu?' 14Lomba mkalikulabila teto kwa mfumu, neo niwele kuzosimikizyila mau banu."15Teto Batisheba eloba mcipinda ca mfumu. Ndipo mfumu yenzeyekalamba ngako, Abisagi waku Sunemu ula ndiye enzosamalila mfumu. 16Ndipo Batisheba egwada mwaulemu kwa mfumu. Teto mfumu yeciti, "Ufunanji?" 17ndipo eyankha kuti, "Mbuya wangu, mwelumbila pa kapolo wanu pameso ya Yehova Mulungu wanu, kuti, 'Cacendi Solomoni mwana wako mwanalume ndiye wati akankhale mfumu malo mwangu, ndipo akuyonkhala pa mpando wangu.'18Lomba, onani, Adoniya ndiye wankhala mfumu, ndipo mweo mfumu mbuya wangu, muzibalini kanthu. 19Watyala nsembe zinyinji za ng'ombe, matole oyina, mbelele, ndipo wathanisa bana onse ba mfumu, Abiata wansembe, Jowabu mkulu wa nkhondo, koma Solomoni kapolo wanu aliyemuyite.20Koma mweo, mfumu mbuya wangu, meso ya Aisraeli onse yali pamweo, kuyembekeza kuti watiankhale pa mpando waufumu nibani m'malo mwanu, mbuya wangu. 21Nbaba caticikacitike ni ici, mweo mkayotisiya kulondola kweluta makolo banu, neo na mwana wangu Solomoni bakatiyese ngati oukila."22Teto akalikunena teto kwa mfumu, mneneri Natani eloba mkati. 23Anchito euzya mfumu kuti, "Mneneri Natani wawela alipano." Pewela pafupi na mfumu egwada noponsesha cinso pansi.24Natani ekosha kuti, "Mbuya wangu mfumu, ko mwalengeza kuti, 'Adoniya ndiye watiankhale pa ufumu m'malo mwangu, ndipo azankhale pa mpando wangu?' 25Pakuti watwala nsembe zinyinji lelo, nsembe za ng'ombe, matole yoyina, na mbelele. Wathanisa na bana ba mfumu onse, na mkulu wa nkhondo, ndipo soti na Abiata wansembe. Bakulya na kumwa pamozi, nakunena kuti, 'Amkhale na moyo utali Mfumu Adoniya!'26Koma neo, kapolo wanu, Zadoki wansembe, Benaya mwana wa Jehoyada, na kapolo wanu Solomoni, aliyotiyiteko. 27Ko mfumu mbuya wasu mwacita ici kusatiuzyako, seo akapolo banu, kuti watiankhale pa mpando waufumu m'malo mwanu?"28Ndipo Mfumu Davite eyankha kuti, "Muyiteni Batisheba awele soti kuno. "Ewela pameso ya mfumu nakuzo panama pasogolo. 29Mfumu yelumbila kuti, "Yehova wamoyo, waniombola ku mavuto yonse, 30nulumbila kwa weo pameso ya Yehova, Mulungu wa Aisraeli, kuti, 'Solomoni mwana wako ndiye watikakhale mfumu m'malo mwangu, ndipo akuyonkhala pa mpando wangu m'malo mwangu,' nicite ici lelo." 31Batisheba egwada nakuponesha cinso cake pansi ndipo eonesha ulemu kwa mfumu nakuti, "Lekani Mfumu mbuya wangu Davite ankhale na moyo kosasila!"32Mfumu Davite eciti, "Muniitileko Zadoki wansembe, Natani mneneri, na Benaya mwana wa Jehoyada." Teto bewela pameso ya mfumu. 33Mfumu yeciti kwa beve, "Tolani akapolo ba mbuya wanu, ndipo mtole Solomoni mwana wangu ekwele pa bulu wangu ndipo mulute naye ku Gihoni. 34Kwamene kula Zadoki wansembe na Natani mneneri akamzoze kuti ankhale mfumu wa Aisraeli ndipo mkalizye na lipenga nakuti, 'Ankhale na moyo utali Mfumu Solomoni!'35Lomba pakuza mkomkonkha m'mavuli, ndipo anzankhale pa mpando wangu; pakuti akuyonkhala mfumu m'malo mwangu. Namsankha kunkhala ulamulila Israeli na Yuda." 36Benaya mwana wa Jehoyada eyankha mfumu kuti, "Lekani zinkhale teto! Lekani Yehova, Mulungu wa mfumu mbuya wangu, asimikikizyile teto. 37Yehova mwenzele na mfumu mbuya wangu, lekani zikankhale teto nakwa Solomoni, ndipo ufumu wake ukankhale wamphamvu kuposa ufumu wa mbuya wangu mfumu Davite."38Teto Zadoki wansembe, Natani mneneri, Benaya mwana wa Jehoyada, Akereti na Apeleti, beluta onse atamkwezeka Solomoni pa bulu wa Mfumu Davite; ndipo bemufwisha ku Gihoni. 39Zadoki wansembe etola limphondo la mafuta yozozela kufuma mu tenti nakumzoza Solomni. Teto belizya na lipenga, teto banthu onse eciti, "Munkhale namoyo utali Mfumu Solomoni!" 40Teto banthu onse enyamuka nakumkonkha m'muvuli olizya namitolilo nokondwela ngako, cakuti ziko legwendezeka kamba ka kubuma kwao.41Adoniya nabalwendo bake onse benzenao becimvwa zamene izi pebenzosilizya tyala kulya. Jowabu pecimwva kulila kwa lipenga, eciti, "Nanga congo ici m'mzinda cafuma kuni?" 42Akalulabila Yonatani mwana wa Abiata wansembe ewela. Adoniya eciti, "Loba mkati, ndaba weo niwe munthu olemekezeka ngako ndipo uleta nkhani za bwino."43Yonatani eyankha kuti kwa Adoniya, "Mfumu mbuya wasu Davite wayika Solomoni pa ufumu, 44ndipo mfumu yamutumizya pamozi na Zadoki wansembe, Natani mneneri, Benaya mwana wa Jehoyada, pamozi na Akereti na Apereti. Teto bamkwezeka Solomoni pa bulu wa mfumu. 45Zadoki wansembe na Natani mneneri ndiye amzoza kunkhala mfumu ku Gihoni, ndipo bawelako ukuosangalala, cakuti muli zungo m'mzinda. Ndiye congo camwamvwa.46Ndipo soti, Solomoni wankhala kale pa mpando waufumu. 47Kuwonjera apo, nduna za mfumu zawelakale kuzodalisa Mfumu mbuya wasu Davite, banena kuti, 'Lekani Mulungu wanu achukise zina la Solomoni kuposa lanu, ndipo na ufumu wake kuposa ufumu wanu.' ndipo mfumu yabelama kupembeza pabedi. 48Mfumu nao yalabila kuti, 'Adalisike Yehova, Mulungu wa Aisraeli, wamene wapasa munthu kunkhala pa mpando wangu lelo, nakuti meso bangu aoneko ici cinthu.'"49Teto onse alwendo ba Adoniya becita mantha ngako. Benyamuka ndipo aliyense eluta kanjira kake. 50Adoniya ecita mantha na Solomoni ndipo enyamuka, nakuyambapo,kuyo kata mamphondo yapa guwa la nsembe. 51Teto Solomoni euzyiwa kuti, "Onani, Adoniya wacita mantha na Solomoni, ndaba waluta kuyokata mamphondo yapa guwa la nsembe, nakunena kuti, 'Lekani mfumu Solomoni alumbile kuti sazpaya kapolo wake na lupanga.'"52Solomoni eyankha kuti, "Ngati yeve mwinewake aoneshe kuti ni mutnthu wakhalidwe yabwino, paliye ngankhale sis imozi yati ikapone pansi, koma ngati ciyipa cupezeka pa yeve, akufwa." 53Teto Mfumu Solomoni etuma madoda, eciyomtola Adoniya kufuma ku guwa la nsembe. Ewela nakuzogwada pameso ya Mfumu Solomoni, ndipo Solomoni elabila kuti, "Nkhoya ku ng'anda kwako."
1Ndipo masiku wakufwa Davite peyefwendelela, emulangizya kuti, 2"Nilipafupi kuluta kwakuluta munthu aliyense ofunikila kuluta kufuma pano pa ziko. Teto unkhale wolimba, mwaici, uzuwoneshe kuti niwe mwanalume. 3Usunge malamu ya Yehova Mulungu wako pakuyenda munila yake, nakumvwila malangizo, na malamulo, navakufuna Mulungu, na cipangano cake, nakunkhala chelu pakusunga malamulo ya Mose, kuti ukambane pavocita vonse, kulikonse kwati ukalute, 4kuti Yehova akakwanilishe mau becilabila kwa neo, kuti, 'Ngati mubadwo wako ukankhe bwino cinkhalidwe, nakuyenda, nakuyenda pameso yangu na mtima wao onse na moyo wao, unkankhale osasoba munthu onkhala pa mpando wa ufumu mu Israeli.'5Soti uziba welo zenicita Jowabu mwana wa Zeruwa, navecita kwa akulu ankhondo ba Israeli babili, kwa Abineri mwana wa Neri, na Amasa mwana wa Yeteri, bamene bepaya. Ebapaya pa nthawi ya mtenere monga ni nthawi ya nkhondo, ndipo epaka magazi yao ku lamba yake yamuliwunda na ku sapato zaku mendo. 6Ukacite naye Jowabu mwanzeru zawaphunzira, koma osamlola kuti akalute ku manda na sisi za yimvwi m'mtendere.7Koma, bana ba Barizilai wa ku Giliyadi ukabawamile mtima, ndipo amozi ba bala bati ukokulya nao pa thebulo imozi, cifukwa bewela kwaneo penenzoutuka mkwanu Abisalomo.8Ona, osaluwa kuti uli na Simei mwana wa Gera, wa fuko la Benjamini waku Bahurimu, uyu enitemberera na temberero iyipa pa siku yenenzeneluta ku Mahanimu. Semei enzewela kuzokumana nane ku Yorodani, ndipo nelumbila kwa yeve pameso ya Yehova, kuti, 'Sinizakupaya na lupanga.' 9Lomba pa ici, osamlekelela kuliye cilango. Niwe munthu wanzeru, ndipo uzibe mwatiukacitile naye. Ukamtwale kumanda na imvwi zake m'magazi.10Teto Davite elala mwalalile makolo bake ndipo eyikiwa m'mzinda wa Davite. 11Ndipo Davite masiku yelamulila pa ufumu wa Aisraeli yekwana vyaka fote. Elamulila ku Hebironi vyaaka seveni ndipo vyaka satefili mu Yerusalemu. 12Teto Solomoni enkhala pa mpando wawisi wake Davite, ndipo ulamilo wake wenkhazikika bwino ngako.13Lomba Adoniya mwana wa Hagiti ewela kwa Batisheba nyinawene wa Solomoni. Batisheba emukosha kuti, "Ko wawel m'mtendere?" Ndipo eyankha kuti, "Nde ni m'mtenedere." 14Teto enena kuti, "Pali cinthu cunufuna kukuuzyani." Batisheba eyankha kuti, "Labila." 15Adoniya eciti, "Muziba kuti ufumu wenze wangu, ndipo Aisraeli onse enzoyembekezera neo kunkhala mfumu. Koma vinthu vezintha, ndipo ufuma weoisiwa ku mkwasu, pakuti wenzewake kufumila kwa Yehova.16Neo nina cinthu cimozi cunufuna kukusengani, ndipo osanikanila pempho yangu." Batisheba eciti kwa yeve, "Labila." 17Ndipo elabila kuti, "Napapata mulabile nayo mfumu Solomoni, pakuti angakanelini pempho yanu mweo, kuti anipase Abisagi mwanakazi waku Sunemu kuti nikwatile." 18Batisheba emuyankha kuti, "Iyo ni nkhani ya bwino ngako, yai nilabile nayo mfumu."19Mwaici Batisheba enyamuka kuluta kwa Mfumu Solomoni kuoyalabila naye m'malo mwa Adoniya. Mfumu yenyamuka kulandila nyinawene Batisheba ndipo ebabelamira anyinawake. Ndipo enkhala pa mpando wa ufumu ndipo etola na mpando wuyakine kuti anyina ba mfumu ankalepo. Ndipo enkhalila caku kwanja lake la kwendi. 20Ndipo teto eciti, "Nina kanthu katotho kanufuna kusenga ndipo nuziba kuti unganikanilelini." Mfumu yeyenkha kuti, "Labilani amama, ningakukanilenilini." 21Teto eciti, "Melole Abisagi waku Sunemu kuti ankhale mwanakazi wa Adoniya mkanu."22Mfumu Solomoni ebayankha anyina kuti, "Mwanisengelanji Abisagi waku Sunemu kuti ankhale mkazi wa Adoniya? Mulekelanji kumusngela soti na ufumu, pakuti nimkulu wangu, m'musengele na Abiata wansembe, na Jowabu mwana wa Zeruya?" 23Teto Mfumu Solomoni pameso ya Yehova, kuti, "Mulungu anilange, ndipo anilange ngako, ngati Adoniya sapayiwa kamba ka pempho ykae iyi.24Lomba Yehova wamoyo, wamene waninkhazikisha pa mpando watata Davite, ndipo waniyika kunkhala ng'anda kulingana na lonjezo yake, ndithu Adoniya apayiwe lelo." 25Teto mfumu Solomoni elamulila Benaya mwana wa Jehoyada ndipo Benaya empeza Adoniya ndipo emkantha Adoniya nakufwa.26Lomba kwa Abiata mfumu yeciti, "Nkhoya ku Anatoti, kuminda yako. Cifukwa uyenera kufwa, koma nikupayelini lomba, cifukwa wenzonyamula likasa ya Mbuye Yehova pameso pa Davite atata ndipo wevutika monga mwevutikila atata munjira zinyinji." 27Teto Solomoni emucosa Abiata pa udindo wa wansembe wa Yehova, kuti akwaniilisike mau ya Yehova, yamene yecilabila pa ng'anda ya Eli ku Silo.28Jowabu ecimvwa, cifukwa niyeve enzemuthandiza Adoniya, ngankhale kuti aliyemthandizeko Absalomu. Teto Jowabu eutukila ku tenti ya Yehova nakuzo kata mamphondo ya pa guwa ya nsembe. 29Ndipo bemuuzya Mfumu Solomoni kuti Jowabu wautuka ndipo ali mu tenti ya Yehova ndipo ali peneme pa guwa ya nsembe. Solomoni elamulila Benaya mwana wa Jehoyada, kuti, "Nkhoya, umumupaye."30Teto Benaya efwika ku tenti ya Yehova ndipo eciti kwa yeve, "Mfumu yanena kuti, 'Fuma panja.'" Jowabu eyankha kuti, "Yayi, neo nifwele mwamene muno." Teto Benaya ewelela kwa mfumu, nakuti, "Jowabu wanena kuti ofuna kuti efwele pa guwa ya nsembe." 31Mfumu yeciti kwa yeve, "Cita monga mwawafunila mwinekazi. Umupaye ndipo umuwindile kuti unicosele neo na ng'anda ya atata magazi ba banthu bepaya Jowabu baliye cifukwa.32Lekani Yehova abwezele magazi yake pamutu wake yeve, cifukwa cozaziba atata Davite ekantha banthu abili enzeolungama ngako ndipo ba bwino kuposa yeve nakubapaya nalupanga, Abineri mwana wa Neri, mkulu wa ankhondo wa Israeli, ndipo na Amasa mwana wa Yeteri, mkulu wa ankhondo wa Yuda. 33Teto lekani magazi bao awelele pa mutu pa Jowabu ndipo na pa azizukulu bake kosasila. Koma kwa Davite nazizukulu zake, na pa panja yake, na pa ufumu wake, pankhale mtendere kufumila kwa Yehova."34Teto Benaya mwana wa Jehoyada eluta nakuyo kantha Jowabu nakumupaya. Ndipo eyikiwa m'manda yamung'anda yake-yake mcipululu. 35Mfumu yeyikapo Benaya mwana wa Jehoyada kunkhala mkulu wa ankohondo m'malo mwayeve, ndipo etola Zadoki kunkhala wansembe m'malo mwa Abiata.36Ndipo mfumu yetuma banthu kuyoyita Simei, ndipo nakuti kwa yeve, "Uzimangile ng'anda yako mu Yerusalemu ndipo ukankhale kwamene kula, ndipo osafumako ku.uta kumalo yayikine. 37Cifukwa pa siku yati ukafume, ndipo nakupyola cigwa ca Kidroni, uzibe kuti ndiye yati ikabe imfwa yako. Magazi bako bakankhale pa mutu pako." 38Teto Simei eciti kwa mfumu, "Izi zamwanena ni zabwino. Monga mwa mwalabilila Mfumu mbuya wangu, kapolo wanu acite teto." Teto Simei eciyonkhala mu Yerusalemu kwanthawi itali.39Koma pothela pa vyaka vitatu, anchito bake abili Simei beutuka kuluta kwa Akisi mwana wa Maka, mfumu yaku Gati. Teto bemuuzya Simei, kuti, "Ona, ba nchito bako bali ku Gati." 40Simei enyamuka, nakukwela bulu yake kuluta kwa Akisi ku Gati kuyofunafuna anchito bake. Ndipo eluta nakuwela nao anchito bake kufumila ku Gati.41Solomoni pecimvwa kuti Simei enzefuma mu Yerusalemu kuluta ku Gati nakuwelako, 42mfumu yemuyita Simei ndipo emukosha kuti, "Ko niliye kulumbilishe pameso ya Yehova nakukucenjezya kuti, 'Uzibe kuti pa siku yatiukafumepo kuluta kulikonse, ndiye siku yati ukafwe?' Ndipo weyankha kuti, 'Mwanena cinthu cabwino.'43Lomba cawakangiwila kusunga lumbilo kwa Yehova na lamulo yenekuuzya nicinji?" 44Mfumu yenena soti kuti kwa Semei, "Uziba m'mtima mwako viyipa vonse vewecita pa atata Davite. Mwaici Yehova akuwezyele kuyipa kwako pa mutu wako.45Koma Mfumu Solomoni ankhale odalisika ndipo mpando wa ufumu wa Davite unkhazikike pameso ya Yehova kosasila." 46Teto Mfumu yelamulila Benaya mwana wa Jehoyada. Ndipo eluta kuyomkantha nakufwa. Teto ufumu wenkhazikika m'manja mwa Solomoni.
1Solomoni epanga ubale na Farao mfumu yaku Igupto nakuzokwatila mwana wake mwanakazi. Emutola mwana mwanakazi wa Farao nakuzanaye m'mzinda wa Davite mpaka pecilizya kumanga ng'anda yake, ng'anda ya Yehova, nakumanga cipupa campanda kuzungulila Yerusalemu. 2Banthu benzotwala nsembe m'malo yacipembezo yosiyana-siyana, cifukwa penzeve mangiwe ng'anda iliyonse mzina ya Yehova. 3Ssolomoni eonesha cikkondi kwa Mulungu pakuyenda m'malango ya Davite wisiwake, koma tyala ndaba yeve enzotwala nsembe nakushoka lubani m'malo yacipembezo yapalulu.4Mfumu yeluta ku Gibiyoni kuyotwala nsembe, cifukwa kwamene kula ndiye kwenze malo yacipembezo yabwino ngako. Ndipo Solomoni etwala nsembe zoshoka zokwana 1000 pa guwa ya nsembe. 5Yehova emuonekera Solomoni usiku kutulo; ndipo eciti, "Nena! Nikupase cinji?"6Teto Solomoni eyankha kuti, "Mwanionesha kukhulupilika kukulene pa cipangano pa kapolo wanu, Davite atata bangu, cifukwa enzoyenda pameso panu mcilungamo, ndipo na mtima wokhulupilika. Mwapitilizya na khulupilika pa cipangano canu ndipo mwamupasa mwana mwanalume kuti ankhale pa m'mpando wa ufumu lelo.7Lomba Yehova Mulungu wangu, mwamuyika kapolo wanu kunkhala mfumu m'malo mwa atata Davite, ngankhale kuti nine tyala ka mwana ka khanda. Nuzibalini moyendela pakuya napakuza. 8Kapolo wanu ali pakati pa mtundu wa banthu wemwesankha mweo, mtundu ukulene ngako, mtundu wa banthu bakuti nicosatheka kubabelenga. 9Teto mpaseni mtima womvwishisha kapolo wanu kuti akoweruza bwino banthu banu, kuti nikoziba ciyipa na cabwino. Ko nibani angakwanishe kuweruza mtundu wa banthu banu ukulene teti?"10Pempho ili ya Solomoni emukondwelesha Mulungu. 11Teto Mulungu eciti kwa yeve, "Pakuti wanisenga ici cinthu m'malo mosenga moyo utali na cuma kapena kapena myoyo ya adani bake, koma weo wasenga kuti unkhale na kumvwishisha nakuziba cilungamo, 12ona, lomba nicite vonse vawanisenga. Teto nakupasa nzeru na mtima womvwisha, cakuti paliye enzeteto kuvuli kwako, soti kuliye muyakine kusogolo kwako wati akankhale nganiweo.13Nakupasa soti navauliye nisenge, nakupasa vonse vibili cema na ulemu, cakuti kuliye mfumu yati ikalinganizyiwe na weo masiku yako yonse. 14Ngati ukoyenda m'malangizo na malamulo yangu, monga mwenzele auso Davite, ndipo nukuyopakisha masiku yako."15Solomoni euka, ndipo onani, cenzeniciloto. Ewela ku Yerusalemu ndipo ecizopanama pasogolo pa likasa la cipngano ca Ambuye. Etwala nsembe zoshoka na nsembe za mtendere, ndipo ebacitila na madyelelo anchito bake onse.16Lomba anakazi abili enze mahule bewela kwa mfumu nakuzopanama pameso pake. 17Mwanazi umozi eciti, "Ha, Mbuya wangu, neo na uyu mwanakazi tunkhala mung'anda imozi, neo nevyala mwana tilipamozi nayeve mung'anda.18Cecitika nicakuti pasiku lacitatu pavuli povya mwana neo ndipo naye uyu evyala mwana. Tenze pamozi. Mwenzeve munthu muyakine mung'anda, koma seo tyala tabili. 19Lomba teto mwana wa mwanakazi uyu nikufwa usiku, cifukwa amulalila palulu. 20Usiku yeve nikuuka nakutola mwana wangu mwanalume penzelele pafupi na neo, ndipo kapolo wanu alilele mtulo, nakumiyika kumala kwake, ndipo nakuzotola mwana wake mwanalume wakufwa nakuzomuyika kumala kwangu.21Panauka m'malya kuti ninyosha mwana wangu, napeza kuti niwakufwa. Koma panamulnga bwono-bwino m'mawa, naona kuti nimwana wangulini, wenevyala." 22Teto ula mwanakazi muyakine eciti, "Yai, wamoyo ndiye mwana wangu, ndipo uyu wakufwa ndiye mwana wako." Mwanakazi oyomba ula eciti, "Yai, uyu wakufwa ndiye wako, ndipo wamoyo ndiye wangu." Ndiye mwebelabilila pameso pa mfumu.23Teto mfumu yeciti, "Umozi pa mweo akuti, 'Uyu ndiye mwana wangu anamoyo, ndipo mwana wako niuyu wakufwa,' ndipo muyakine soti akuti, 'Yai, mwana wako niuyu wakufwa, ndipo mwana wangu niuyu anamoyo.'" 24Mfumu yeciti, "Nipaseni lupanga." Teto beleta lupanga kwa mfumu. 25Ndipo mfumu yeciti, "Mugabeni pakati mwana uyu wamoyo, ndipo mubapse aliyense hafu ya mwana wakufwa."26Lomba mwanakazi ula wamene mwana wake enze namoyo eciti kwa mfumu, cifukwa mtima wake wezula na cifundo pa mwana wake, ndipo eciti, "Ha, mbuya wangu, mupaseni mwana uyu anamoyo, osati apayiwe kamba ka cinthu ciliconse." Koma lua mwanakazi muyakine eciti, "Ankhalelini wangu kapena wako. Mutendeni pakati." 27Teto lomba mfumu yeyankha kuti, "Mupaseni mwanankazi woyamba mwana uyu wamoyo, ndipo mwazingabele msampaye mwana. Uyu ndiye nyinawene." 28Ndipo Aisraeli onse pebecimvwa zaciweruzo camene cecipeleka mfumu, beyiyopa mfumu, cifukwa beona kuti nzeru za Mulungu zenze pa yeve pakupasa ciweruzo coteti.
1Mfumu Solomoni enze mfumu wa Aisraeli onse. 2Izi ndiye zenze nduna zake: Azariya mwana wa Zadoki ndiye enze wa nsembe, 3Elihorepi na Ahija bana ba Sisa, benze akalembera. Jehoshaphat mwana wa Ahiludi ndiye enze mlembi wa zocitika. 4Benaya mwana wa Jehoyada enze mkulu wa nkhondo. Zadoki na Abiata benze ansembe.5Azariya mwana wa Natani ndiye ozoyangainila nduna zamzigawo. Zabudi mwana wa Natani enze wa nsembe ndipo enze muyao wa mfumu. 6Ahisara enze mkulene woyanganila ng'anda ya mfumu. Adoniramu mwana wa Abida enze oyanganila madoda benzogwila nchito yakalavula gaga.7Solomoni enze na anyanchito bayakine soti okwana ngati thwelufu benzoona zonse mu Israeli yonse, aba ndiye benzooneshesha kuti cakulya cilikocokwana kung'anda kwa mfumu na banja lao. Lidoda lililonse yenzofunika kutwala cakulya mwezi umozi pa caka. 8Aya ndiye yenze mazina yao: Beni-Huri, enze ku mzinda wa Efulemu; 9Beni-Dekari enze ku Makazi, Salabimu, Beti Semesi, ndipo Eloni Beti Hanani; 10Beni-Hesedi, enze ku Aruboti (Kweyeve kwepasiwa Sokohi na mbali yonse ya Heperi);11Beni-Abinadabu, konse ku Napoti Dori (Enzetola Tapati mwana mwanakazi wa Solomoni kunkhala mkazi wake); 12Bana mwana wa Ahiludi, enze waku Tanaci na Megido, ndipo na Beti Sani yonse yamene yili pafupi na Zaretani m'nyanzi mwa Jezireeli, kufumila ku Beti Sani mpaka ku Abelo Mehola kuyofwika mpaka ku mbali iyakine ya Yokomeamu; 13Beni-Geberi, waku Ramoti Giyadi (Kwayeve kwepasiwa mizinda ya Jairi na Manase, malo yala yali mu Giliyadi, ndipo na malo ya Agobi enze yake, yamene yali mu Basani, mizinda ikulene yokwana ngati sikisite yonzunguliwa na mpata wacipupa na mageti yavinsimbi; 14Ahinadabu mwana wa ido, waku Mahanaimu;15Ahimazi, waku Nafitali (Naye soti ekwatila Basimati mwana mwanakazi wa Solomoni); 16Bana mwana wa Husai, waku Aseri na Bealoti; 17Jeosafati mwana wa Paruwa, waku Isaka;18Simei mwana wa ELa, waku Benjamini; 19ndipo Geberi mwana wa Uri waku Giliyadi, mziko la Sihoni mfumu ya Amori na Ogi mfumu ya Basani, ndipo ndiye nduna yenze kula yeka.20Yuda na Israeli enzepaka monga ni mcenga wa pa nyanja. Benzokulya na kumwana kukondwera. 21Solomoni elamulira ma ufumu onse kucokela ku mkolo wa calo ca afilisiti na ku malire ya Igipito. Benzoleta vopeleka na kumtumikira Solomoni pa umoyo wake wonse. 22Cakulya ca Solomoni ca pa siku cenze medengo 30 ya fulawo osalala na unga madengo 60, 23ng'ombe 10 zoina zolyeshela mkhola, ng'ombe 20 zofumila kuubusa, na mbelele 100, pamozi na gwape, mbabala, mphoyo na nkhanga zoina.24Cifukwa enzolamulia ziko lonse laku mbali iyi ya mkolo, kufumila Ttifisa mpaka ku Gaza, enzolamulila mafumu onse asilya iyi yamkolo, ndipo enzepamtendere na mayiko onse omuzungulila. 25Ayuda na Aisraeli benkhala benzem'mtendere ndipo munthu aliyense enzozinkhalila pansi pa mpesa wake na pansi pa cimuti camkuyu, kufumila ku Dani mpaka ku Batisheba, m'masiku yonse ya Solomoni.26Solomoni enze na fote sauzande makhola ya akavalo bamagareta yake, na twelufu sauzande banthu oyendesha magareta. 27Aya madoda enzokonza cakulya ca Mfumu Solomoni pa thebulo, lidoda lililonse lenze na mwezi wake. Ndipo benzooneshesha kuti paliye cusoba. 28Ndipo benzotwala soti belele na uzu wakulya akavalo, aliyense enzetwala kulingana na mwangakwanishile.29Mulungu emupasa nzeru zinyinji na nakumvisha, ndipo kumvwisha kukulene ngako monga ni mcenga uli ku mbali ya nyanja. 30Nzeru za Solomoni zeposa nzeru za banthu onse akum'mawa kuposa na nzeru za Aigupto. 31Enze na nzeru kuposa madoda onse-kuposa Etani wa banja la Ezara, Hemani, Kalikoli, na Dada, bana analume ba Maholi-ndipo mbili yake yefwika ku maziko ozungulila yonse.32Elabila miyambi yokwanila filisauzande na nyimbo 1,005 pamozi. 33Enzophunzisa za vimiti, kufumira ku mkangaza ili ku Lebanoni mpaka ku hisope umela ku vipupa. Efotokozera soti za nyama, nyoni, nyama zokalaba, na somba. 34Banthu benzowela kufumila ku vyalao vonse kuzomvwilira nzeru ya Solomoni. Benzowela mafumu onse bamcalo becimvwa nzeru zake.
1Hiramu mfumu ya ku Tura peyecimvwa kuti Solomoni amuzoza paufumu m'malo mwa awisi; etuma anchito bake pakuti Hiramu enzomkonda ngsako Davite. 2Solomoni etumizya mau kwa Hiramu, kuti, 3"Muziba kuti atata Davite eliyamange ng'anda ya Yehova Mulungu wao cifukwa cakuti enyata ngako nkhondo, ndaba munthawi ya umuyo wao Yehova enzoyika adani bao kunyansi kwa mendo yao.4Koma lomba, Yehova wanipasa mtendere mbali zonse. Kuliye adani kapena covuta ciliconse. 5Teto nufuna kumanga tempele ya Yehova Mulungu wangu, monga mwelabilila Yehova kwa Davite atata, kuti. 'Mwana wako mwanalume watinikayike pa ufumu m'malo mwako, ndiye wati akamange ng'anda yangu.'6Teto lomba lamulilani kuti naitendeleko mikunguza yaku Lebanoni. Anchito bangu bazasebenzele pamozi na anchito banu, ndipo nizalipile anchito banu malipilo yemwenkhazikisha mweo. Pakuti muziba mweo kuti paliye pakati pasu oziba kuceka mathabwa angalingane na Asidoni."7Hiramu pecimvwa mau ya Solomoni, ekondwela ngako ndipo elabila kuti, "Lekani Yehova adalisike lelo, wamene pasa Davite mwana mwanalume wa nzeru kuti alamulile mtundu wa banthu ukulene teti. 8"Hiramu etumizya mau kwa Solomoni, kuti, "Namvwa mau yamwanitumizyila. Ndipo nimpeni mathabwa yonse yamufuna ya mkunguza na payini.9Anchito bangu bekanyamule vimiti kufumya ku Lebanoni kuza ku nyanja, nikoyomanga mitolo-mitolo kuti ikalute bwino pa nyanja kuyofwika kumalo kwatimuniuzye kuti mkalindille. Ndipo nikuyomasulile kwamene kula, ndipo kwati mkanyamulile. Canufunako kwamweo nikupasilako cakulya ku manja langu la ufumu."10Teto Hiramu emupasa Solomoni mathabwa yonse yamkunguza na payini yenzofuna. Ndipo 11Solomoni emupasa Hiramu mitanga ya tirigu yokwana twente sauzande ngati cakulya ca pa banja pake ndipo sotieonjezerapo na migomo ya mafuta ya olivi yokwana twente sauzande. Solomoni enzopasa Hiramu ivi vinthu caka na caka. 12Yehova emupasa nzeru Solomoni, kulingani namwemulunjezera. Ndipo penze mtendere pakati pa Hiramu na Solomoni, ndipo aba banthu bepanga na pangano.13Mfumu Solomoni esonkhanisha banthu anchito mokakamizya mziko lonse la Israeli. Ndipo anchito bocitokakamizya bala benzebekwana sate sauzande madoda. 14Ebatumizya ku Lebanoni, ndipo benzositanthana teni sauzande pa mwezi. Teto benzonkhala mwezi umozi ku Lebanoni ndipo myezi ibili kung'anda. Ndipo Adoniramu ndiye enzoyanganila anchito aba ocitokakamizya.15Solomoni enze na banthu sevente sauzande benzonyamula vinthu volema ndipo eiti sauzande ndiye benzophwanya myala mulupili, 16kuyikilapo na 3,300 akapitao enzoyanganila nchito nakugwila nchito ziyakine.17Molamuliliwa na mfumu bekumba myala ikulu-ikulu nakuphwanyamo myala yabwino yoyambilako fandeshoni ya tempele. 18Teto omanga ba Solomoni na omanga ba Hiramu pamozi na banthu aku Gebala beceka mathabwa nakuphwanya myala kuti bamangile tempele
1Teto Solomoni eyamba kumanga tempele ya Yehova. Ici cecitika mu caka ca 480 kufumila pa nthawi ya Aisraeli pebefuma mu ziko la Igutpo, mu caka ca folo ca ufumu Solomoni pa Aisraeli ndipo mu mwezi wa Zivi, wamene uli mwezi wa cibili. 2Tempele ya Yehova yenze manga Mfumu Solomoni yenzokwana ma mita 27.6 muutali, na mita 9.2 muufupi, ndipo 13.8 mita kuluta palulu.3Chipinda cakunja capakhomo polobela mu tempele cenze ca mamita yokwana 9.2 muutali ndipo 4.6 mita muufupi. 4Koma ma windo yake na maferemu yoloba mkati mwacipupa ndipo yenzeoneka yatontho kunja koma mkati yakulene.5Ndipo emangasoti vipuinda kulumikizyana na cipupa cakuchemba mozungulila. Emanga vipinda mozungulila mbali zonse. 6Ndipo cipinda citontho ngako cenze na mamita 2.3 muufupi, cipinda cpakati cenze na mamita yokwana ngati 2.8, ndipo cacitatu cenze na mamita yokwana ngati 3.2 muufupi. Ndipo yeve epanga vinthu vosongoka kuzungulila kunja kwa cipupa kuti osati mathabwa yakokhomewa kucipupa ca ng'anda.7Ng'anda yenze mangiwa na myala yocitosema bwino-bwino. Ndipo pomanga pozomvwekalini zungo ya sando, katemo kapena cida ciliconse ca nsimbi. 8Kumwela kwa tempele kwenze khomo yapansi, ndipo penzepokwelela kuluta pa cipinda capakati, napokwelela soti kuluta pa cipinda cacitatu.9Teto Solomoni esilizya kumanga tempele, Ndipo mbali mwatenje ekomamo mathabwa ya mkunguza. 10Ndipo cipindaciliconse celumikizya ku tempele cenze na mamita 2.3 muutali; ndipo yenzolumikizyika ku tempele na mathabwa ya mkunguza.11Mau ya Yehova yewela kwa Solomoni, kuti, 12"Pa nkhani ya tempele iyi yuumanga, ngati weo okeyenda m'malangizo nakucita cilungamo, kusunga nakukonkha malamulo yangu, ndipo nikuyosimikizyila lonjezo langu yenepanga kwa Davite wusuwako. 13Nikuyonkhala pakati pa Aisraeli ndipo nikabakanelini."14Teto Solomoni esilizya kumanga ng'anda ya Mulungu. 15Ndipo emanga kucipupa camkati na thabwa ya mkunguza. Kufumuli pansi mpaka kumtenje, mkati ematikamo mathabwa kucipupa ndipo pansi eyalikapo mathabwa ya payini.16Ndipo cipinda cakuvuli kwa ng'anda ya Mulungu cenze na mamita 9.2 kufumila pansi mpaka kululu emanga na mathabwa ya mkunguza. Ici ecimanga kuti cinkhale cipinda copatulika ngako camkati, cipinda cituba. 17Ndipo cipinda cikulene ngako, cituba cenze kusogolo kwa cipinda cituba ngako, cenze na mamita yokwana ngati 18.4 muutali. 18Mkati mwa cipinda camene ici mwenze mwenzemoyalika kucipupa mathabwa ya mkunguza yojambulapo vithunzi-thunzi va zikho na ma flawa. Paliponse penze mkunguza weka-weka. Kwenzeve mwala uliwonse wenzooneka mkati.19Solomoni ekonza cipinda camkati kuti ayikemo likasa la cipangano ca Yehova. 20Cipinda camkati cenze mamita yokwana ngati 9.2 muutali ndipo muufupi 9.2 mita, na 9.2 mita kuluta kululu. Solomoni emata cipupa na mwala wa golide nakuyika palulu pa likasa mathabwa ya mkunguza.21Solomoni eyika golide mkati mwa Tempele, nakuyika macheni ya golide mopingasha kusogolo kwa cipinda ca malo opatulika. 22Mkati monse ematamo na golide mpaka kusilizya tempele yonse. Ndipo guwa yonse mkati mwa cipinda copatulika yenze ya golide.23M'cipinda copatulika Solomoni epangamo akerubi abili acimuti ca olivi, msinkhu wa kerubi aliyense wenze mamita 4.6. 24Phaphiko imozi ya kerubi yenze 2.3 mita kutalimpha na phaphiko iyakine soti 2.3 kutalimpha. Teto kufumila pa songa imozi ya phaphiko na songa iyakine ya phaphiko penze ma mita yokwana ngati 4.6. 25Kerubi wacibili naye enze na msinkhu olingana ngati 4.6 mita. Wonse akerubi enze namapangidwe olingana. 26Msinkhu wa kerubi umozi wenzolingana na muyake.27Solomoni ebayika akerubi m'cipinda camkati-kati. Maphaphiko ya akerubi yenze yotambasuka cakuti phaphiko yenzogunda kucipupa cimozi ndipo phaphiko ya kerubi muyakine yenzogunda ku cipupa ciyakine soti. Maphaphiko aya yayakine yenzokumana pakati pacipinda copatulika cituba ngako. 28Solomoni emata akerubi aba na mwala golide.29Ndipo m'vipinda va mkati na vakunja ya ng'anda ya Yehova ejambulamo akerubi, vimiti vangwalangwa na maluba. 30Ndipo Solomoni eyika golide pansi mung'anda ya Yehova kuyambila vipinda vamkati mpaka vapanja.31Solomoni epanga viseko va mathabwa ya cimuti ca olivi pa khomo polobela m'cipinda copatulika camkati. Lento yitontho namakhomo yenze navigawo faifi. 32Teto epanga viseko vibili va mathabwa ya olivi, ndipo egobapo vithunzi-thunzi va kerubi, vimti va ngwalangwa, na maluba. Ndipo evizoleka golide ndipo epaka golide pa kerubi napa vimiti va ngwalanwa.33Koeteto, Solomoni pa khomo ya tempele eyikapo mathabwa ya olivi navigawo folo 34naviseko vibili va mathabwa ya payini. Chiseko cili conse cnze na mbali zibili zenzokwanilishika kuzipinda. 35Ndipo egobapo kerubi, vimiti va ngwalangwa, na maluba, ndipo ezolapo golide bwino- bwino pa vonse vegoba.36Ndipo emanga bwalo la mkati yonkhala na mizere itatu yamyala yosema bwino namzera umozi wa mathabwa yamkunguza.37Ndipo fandeshoni ya ng'anda ya Yehova yemangiwa mcaka ca folom'mwezi wa Zivi. 38Ndipo mcaka ca ileveni, m'mwezi wa Buli wamene uli mwezi wa eiti, ng'anda ya Mulungu yesila m'malo yonse kulingana namwevenzofunikila. Cemtolela vyaka seveni Solomoni kumanga tempele.
1Cemtolela vyaka satini Solomoni kuti amange ng'anda yake yaufumu. 2Emanga ng'anda yaufumu yenzoyitiwa kuti Nkhalango ya Lebanoni. Muutali yenze mamita 46, muufupi yenze mamita 23, ndipo kuluta kululu yenze mamita 13.8. Ng'anda yaufumu yemangiwa na sandamila folo za mabimu yamkunguza.3Ng'anda yenzevimbiwa na mathabwa yenzenkhazikika palulu yamitanda. Mitanda iyo yenze nkhazikika palulu pa sandamila. Mitanda yonse pamozi yenze 45, pamzera uliwonse penze 15. 4Mitanda yenze m'mizera itatu, ndipo windo iliyonse yenzo langa windo iyake m'miziera itatau. 5Ndipo viseko vonse namakhomo yake yenzolumikizyana bwino-bwino ngako na mitanda, ndipo mawindo yenzo langana windo na windo m'mizera itatu.6Ndipo epanga cipinda ndipo muutali cenze mamita 23, muufupi mamita 13.8, ndipo cenze nasandamila zolumikizyan bwino namtenje.7Emanga cipinda campando waufumu, cipinda coweruzilamo, cipinda cacilungamo. Ndipo ecimata na mathabwa yamkunguza kufumila pansi paka kululu kumtenje.8Ng'anda yenzokuti akonkhalamo Solomoni, nayoyemangiwa cimozi-mozi molingana ndipo eyimangila pa malo pamozi. Emangasoti ng'anda yoteti kumangila mwana mwanakazi wa Farao, wenzetola kunkhala mkazi wake.9Aya mang'anda yemangiwa na ma myala yodula ngako, yosemewa bwino kulingana na muyeso wake bwino-bwino nakuyisalazya bwino kunja na mkati. Iyi myala beyisebenzesha kuyambila pa fandeshoni mpaka kufukila kululu, mpaka kuyofika kunja kwamalo yakunja yakulene. 10Fandeshoni yemangiwa na myala ikulune ngako ndipo yodula yokwana mamita 3.7 na 4.6 muutali.11Palulu pake penze myala yodula ndipo yosemewa bwino kulingana na muyeso wake na mitanda ya mkunguza. 12Ndipo malo yakuelene yakunja yozungulila ng'anda yaufumu yenze na mizera itatu ya myala yosema bwino na mizera ya mitanda ya mkunguza monga tyala malo yakulene ya tempele ya Yehova nalukulo lake monga la tempele.13Mfumu Solomoni etuma banthu ku Turo kuyotola Hiramu. 14Hiramu enze mwana wa mwanakazi wamasiye waku banja ya mtundu wa Nafitali; awisi enze lidoda laku mzinda wa Turo, m'misiri wa mkuwa. Ndipo Hiramu enze ozama mnzeru nakumvwisha ndipo enze munthu wa luso ngako pa nchito yopanga vinthu va mkuwa. Ndipo yeve ewela kwa Mfumu Solomoni kuzogwila nchito ya mkuwa kwa mfumu.15Hiramu emanga sandamila zibili za mkuwa, iliyonse yenze mamita yokwana ngati 8.3 kutalimpha na 5.5 m'mbali mwake. 16Ndipo epanga soti na nkhata za mkuwa zibili nakuyika palulu pa sandamila za mkuwa. Nkhata iliyonse yenze mamita 2.3 kutalimpha. 17Palulu nkhata zemenezo ekonzapo bwino mwaluso nakuvwalikapo maluba na macheni olukana-lukana. ndipo nkhata iliyonse yenze na macheni oteti yokwana ngati faifi.18Teto Hiramu epanga mizera ibili ya vinthu monga makangaza mozungulila palulu pa sandamila iliyonse. 19Nkhata zenze paululu pa sandamila mulukolo yenzooneka monga maluba okongola ngako, mamita yokwana ngati 1.8 kutalimpha.20Nkhata zenze pa sandamila zonse zibili, palulu pake, penze mphukutu za makangaza 200 mozungulila. 21Ndipo epanamika sandamila mulukolo la tempele. Sandamila yenze ku kwendi eyiteya kuti Yakini ndipo yakumanzyele eyiteya kuti Bowazi. 22Palulu pa sandamila penzepokonza bwino monga ma maluba okongala ngako. Ndiye mwepangila sandamila teto.23Hiramu epanga nongo ya nsimbi, ndipo pakamwa pake penze mamita 4.6. ndipo yenze na mamita 2.3 kutalimpha ndipo pamlomo mozungulila mamita 13.8. 24Ndipo m'nyasi mwa nongo yamene iyi ejambulamo tuvikho pa mamita 4.6 yaliyonse kuzunguluka nongo yonse.25Nongo yamene ila yesanzikiwa palulu pa ng'ombe za mkuwa zokwana ngati twelufu, zitatu zulanga kumpoto, zitatu zulanga kum''mazulo, zitatu zulanga kumwela, zitatu zulanga kum'mawa. Nongo ila yepanamikiwa palulu pa ng'ombe za mkuwa. Ndipo mendo yakuvuli ya ng'ombe izo yenzolanga mkati. 26Nongo yenze na mtika monga ni kwanja, ndipo yenzepangiwa na milommo monga ya kapu, monga nililuba lokongola ngako. Ndipo m'nongo umo mwenzoloba manzi yokwana malita 40,000.27Hiramu emanga maphaka 10 ya mkuwa. Phaka iliyonse yenze 1.8 mita kutalimpha, na 1.4 muufupi na 1mita kulutapalulu. 28Ndipo kapangidwe ka maphaka yaba kenze moteti. Yenze namathabwa am'mbali yemene yenzolba m'maferemu, 29pakati pa mathabwa na maferemu penze penzejambuliwa vithunzi-thunzi va nkhalamu, ng'ombe, na akerubi. Pansi na palulu pa nkhalamu izo na ng'ombe penzejambuliwa nkhata za maluba.30Pakha iliyonse yenze namawilo folo ya mkuwa na mitanda ya mkuwa, ndipo mbali zonse folo zenzokata phaka kunyasi. ndipo mbali zonse zenzeyikiwa na maluba bwino yokongola. 31Mkati mwa phaka mwenzemalo oseguka ndipo malo yake yenze na feremu yozungulila ndipo pamozi na sindeyake yenze yatali yokwana ma sentimita yokwana ngati 70, ndipo kuzungulila pa malo yoseguka ayo pejambuliwa zowamizya. Mathabwa yopanamikila phaka iyo yenzeyolingana mbali zonse, osati ya laundi.32Pansi pa mathabwa ayo penze mawilo folo, ndipo mitanda ya mawilo ayo yenzelumikizyana na phaka. ndipo msinkhu wa wilo iliyonse yenze masentimita 70. 33Ndipo mawilo yepangiwa monga mawilo ya gareta. Mitanda yake, marimu yake, masipoko yake ndipo soti na mahabu yake, vonse ivi venze va nsimbi.34Ndipo iliyonse yenze navokatila vokwana ngati folo, vonse volumukizyana ku phaka. 35Palulu pa phaka benze pomanga monzulila ndipo msinkhu wake wenze ma sentimita yokwana ngati 23 kuloba mkati ndipo palulu pa pakha penzevokatizyila na mathabwa yake yolumikizyana ku phaka.36Ndipo mosemose m'malo Hiramu egobamo akerubi, nkhalamu, na vimiti va ngwalangwa soti ejjambulasoti mozingulilapo na zamaluba. 37Umu ndiye mwepangila ma phaka 10 aya. Yonse yepingiwa molingana, muyeso umozi namaonekedwe yamozi.38Hiramu epanga soti mabeseni yokwana ngati 10. Ndipo beseni imozi yenzotola manzi malita yokwana ngato 880. Beseni iliyonse pakamwa pake yenze yokwana ngati 1.8 mita ndipo pa phaka iliyonse pa ma phaka 10 penze beseni imozi. 39Maphaka faifi yenzolanga kumwela kwa tempele ndipo aya yakine faifi yenzolanga kumbali ya kumpoto. Ndipo eyika nongo pa kona cakum'mawa, kulunga caku kmwela kwa tempele.40Huramu epanga ma dishi na fosholo na mbale zowazyila. Ndipo esilizya nchito yonse ya fumu Solomoni mu ng'anda ya Yehova: 41vipupa vibili, covalila cili monga ni mbale covalira pa vipupa, na vowamishira vibili vovalila vili monga ni mbale venze palilu pa vipupa.42Epanga makangaza 400 pa maukato abil owamishila (mizela ibili ya makangaza pa ukato uliwonse wa palulu pa mbale yenze pa nsandamila); 43viphaka teni, na mabesini teni pa viphaka.44Epanga mbale ikuleni yoitiwa kuti "nyanja" na ng'ombe mnyansi mwake; 45soti na mapoto, mafosholo, mbale, na vinthu vonse viyakine. Huramu evipanga na mkuwa wopanga bwino, kwa mfumu Solomoni, ya kacisi ya Yehova.46mfumu yeviponya mumkolo wa Yorodani, pa malo ya pakati pa Sukoti na Zaretani. 47Solomoni aliye pime vibiya vonse pakuti vnze vinyinji kuvipima, cifukwa mpimo wa mkuwa uliye pimiwe.48Solomoni epanga vonse venze mu ng'anda ya Yehova na golide: guwa ya golide na thebo yoikapo buledi woonekela pamenso pa Mulungu; coikapo nyakle, 49fafi ku kwendi na faifi kumanjele, pasogolo pa cipinda camkati, venze va golide wendi, na maluba, nyale, ndipo tofyanthila twenze twa golide.50Solomoni epanga ma kapu, vozimishila nyale, mbale, nkhezyo, na vofukizirapo, vonse venze vopangila na golide wendi; vomangila va golide va ciseko ca cipinda ca mkati (yamene yenze malo atuba ngako), na yapa viseko vapa cipinda cikuleni ngako ca kacisi.51Mu njira iyi, nchito yonse yamene Solomoni elamulira ya mu ng'anda ya Yehova yesilizyiwa. Teto Solomoni eikamo vinthu vonse venze vepatuliwa na Davite, awisi wake, na siliva, golide, na vofunikila vonse, nakuika mcipinda cosungilamocamng'anda ya Yehova.
1Ndipo Solomoni esonkhnisha akulu akulu ba Israeli, asogoleri onse ba mitundu, na asogoleri onse ba mabanja ba banthu ba Israeli, pamenso pake ku Yerusalemu, kuti balete likasa la Yehova kufumya kuy mzinda wa Davite, wamene uli Ziyoni. 2Analume onse ba Israeli besonkha pamenso pa Solomoni pa madyelero, mu mwezi wa Etaimu, wamene uli mwezi wa seveni.3Akulu akulu onse ba Israeli bewela, ndipo bansembe benyamula slikasa. 4Beleta likasa la Yehova, tenti yokumanamo, na vofunikila vonse vituba venze mu tenti. Bansembe na aLevi beleta ivi vinthu. 5Mfumu Solomoni na msonkhano wonse wa Israeli wewela pamozi pamenso pa likasa, nakupeleka nsembe ya mbelele na ng'ombe zosabelengeka.6Bansembe beleta likasa lacipangano la Yehova pa malo bake, mu cipinda camkati ca ng'anda, ku malo atuba, mnyansi mwa maphaphiko ba akerubi. 7Pakuti akerubi otambasula maphaphiko bake ku malo ba likasa, ndipo ovwinikira likasa na nsanamila zonyamulirako. 8Nsanamila zenze zitali makuti kosilizyila kwake kwenzoonekela m'malo atuba pasogolo pa cipinda camkati, koma yenzooneka lini panja. Vikalipo mpaka lero.9Mu likasa mwenzevye kalikonse kucosapo myala yeciikamo Mose ku Horebe, pamene Yehova epanga pangano na banthu ba Israeli pecifuma ku Igipito. 10Cecitika kuti bansembe pecifuma mu malo atuba, mkubi wezula mkacisi. 11Bansembe baliye kwanishe kutumikira cifukwa ca mtamlbo, pakuti ulemero wa Yehova wezula mu ng'anda yake.12Ndipo Solomoni eciti, "Yehova eciti angankhale na mumdima wotikama, 13Koma nakumangila malo okongola, malo bakuti mkonkhalamo mpaka kale kale."14Ndipo mfumu yecunguluka nodalisa msonkhano wonse wa Israeli, pamene msonkhanonwonse wenze peneme. 15Eciti, "lekani Yehova, Mulungu wa Israeli, atamandike, elabila na Davite awisi wangu, na kucikwanilisha na manja bake, kuti, 16'kufuma pa siku linefya banthu bangu Israeli mu Igipito, niliye sankhe mzinda womangamo, mwakuti zina langu likabemo. Moteto, nesankha Davite kulamulira banthu bangu Israeli.'17Lomba cenze cmumtima mwa atata bangu Davite kumanga ng'anda ya Yehova, Mulungu wa Israeli. 18Koma Yehova eciti kwa Davite awisi bangu, 'pakuti cili mumtima mwako kumanga ng'anda mu zina langu, wecita pociika mumtima mwako. 19Olo nteto umange lini ng'anda; m'malo mwake, mwana wako mwanalume, wamene wati akabadwe mumnyofu wako, akanimangile ng'anda mu zina langu'.20Yehobva wacita mau bake benena, pakuti nayamuka pa malo pa awisi bangu Davite, ndipo nankhala pammpando wacimfu wa Israeli, mwecilonjezela Yehova. Namanga ng'anda ya zina la Yehova, Mulungu wa Israeli. 21Napanga malo ba likasa , mwamene ni pangano la Yehova, lecipanga na makolo basu pecibafumya mu calo ca Igipito."22Solomoni epamana pasogolo pa guwa la Yehoiva, pamenso pa msonkhano wonse wa Israeli, nakuktambasula manja bake kululu. 23Eciti, "Yehova Mulungu wa Israeli, kuliye Mulungu muyakine monga ni mweo kululu olo pano pansi, osunga pangano lake lacikhulupiliro na atumiki bake oyenda pamenso panu na mtima onse; 24mweo mwesunga na mtumiki wanu Davite awisi bangu, vimwemulonjeza. Inde, mwelabila na pakamwa panu ndipo mwakwanilisha na manja banu, monga mwacilili lero.25Teto lomba, Yehova, Mulungu wa Israeli, citani cimwelonjeza mtumiki wanu Davite awisi bangu, pimweciti, 'mukakangiwe lini kunkhala na mwanalume pamenso pangu wonkhala pampando wacifumu wa Israeli, apo ngati mbadwe wako ukabe na cheru kuyenda pamenso pangu, monga mwiweyendela pamenos pangu.' 26Teto lomba, Mulungu wa Israeli, lekani mau banu akwanilishiwe, yimwelabila kwa mtumiki wanu Davite awisi wangu.27Koma Mulungu zooona akankhale pa calo? langani, calo conse na kululu kwame kungakukwanisheni lini- nanga kotyani kacisi yinamanga! 28mwakuti napapata ipaseni ulemu npemphero ya mtumiki wanu na kuzicepesa kwa pempho lake, Yehova Mulungu; mvwani kulira na pemphero yakupempheramtumiki wanu pamenos panu laro.29Lekani menso banu akosegukira pa kacisi mzuba na usiku, ku malo yimwelabila, 'zina langu na kupezeka kwangu ku kabemo'- kuti mukokumvwa pemphero ya mtumiki wanu akapemphere ku malo aba. 30Teto mvwani kuzicepesa kwa pempho la mtumiki wanuna ba banthu ba Israeli patupemphera pa malo pano. Inde, mvwani ku malo bamunkhala, ku lulu; ndipo mukamvwa, khululukirani.31Ngati munthu wacimwila muyake ndipo ofunika kulumbila lumbilo, ndipo wawela na kulumbila lumbilo pamenso pa guwa lanu mu ng'anda muno, 32mvwani kulu na kucita. Weruzani atumiki banu, kususha baipana kuleta ciwacita pamutu pake. Munene wosacimwa aliye mlandu na kumupasa kulingana na cilungamo cake.33Pamene banthu banu ba Israeli bagonjesewa na adani cifukwa bakucimwilani, ngati bawelera kwa mweo, na kuulula zina lanu, nakupemphera, na kufuna kukondelewa kwanu mu kacisi muno- 34napapata mvwani kululu na kukhululukira macimo ya banthu banu Iraeli; baleteni soti ku malo bimwepasa makolo bao.35Ngati kumlenga-lenga kwavalika ndipo kuliye mvula cifukwa banthu bakucimwilani- ngati bapemphera ku malo bano, na kuulula zina lanu, na kuleka macimo bao yamwabavutisha nao- 36teto mvwani kululu na kukhululukirani cimo la atumiki banuba banthu banu ba Israeli, pamwabaphunzisa njira yabwino yabangayendelemo. Tumizyani mvula pa calo canu, yimwepasa ku banthu banu monga colonba cao.37Kepena kwankhala cilala pa calo, kapena kwankhala matenda, cibau olo cinoni, nthete kapena vinkhubala; olo kuti kuli adani acita nkhondo pamlyango wa mzinda wa malo, olo kuti kuli mulili olo matenda - 38ndipo ngati mapemphero ndipo pempho lozicepesa lapekewa na munthu olo banthu banu ba Israeli- aliyense oziba mlili mumtima mwakempakutambasulira manja caku kacisi.39Teto mvwani kululu, ku kwamunkhala, khululukiranina kucita, ndipo mupaseni mphao aliyense pa vakucita; muziba mtima wake, cifukwa mweo na mweo mweka muziba mtima wa munthu aliyense. 40Mukocita ici kuti bakokuyopani pa umoyo wao wonsewati bakankhale pa calo cimwepasa makolo basu.41Moonjezela, pa za mlwendo wamene ofumila lini pakati pa banthu banu Israeli: Wamene efumila ku calo cakutali cifukwa ca zina lanu- 42pakuti bakamvwe za zina lanu likuleni, `kwanja lanu la lamphamvu, na kunyamula kwanja lanu- akawela nakupemphera ku kacisi iyi, 43ndipo mvwani kufumila kululu, ku malo kumunkhala, ndipo citani camene mlwendo wakupemphani. Citani ici kuti banthu onse pa calo ca pansi akazibe za zina lanu na kukuyopani, monga mwamucitila ku banthu ba Israeli. Citani ici kuti bazibe kuti ng'anda iyi yinamanga yuitina na zina lanu.44Kapena ngati banthu banu baya ku nkhondo na adani, mu njira iliyonse yamungabatume, ndipo nagati bapemphera, Yehova, cakumzinda wumwasankha, na cakung'anda yinamanga pa zina lanu. 45Teto mvwani kululu pa pemphero yao na mphepo lao, na kubayavya.46Ndipo ngati bakucimwilani, pakutin kuliye asacimwa, ndipo ngati mwakalipa nao nakubapeleka kwa adani, kuti adani abatola nakuyokuba akapolo ku calo cao, pafupi olo patali. 47Ndipo ngati baziba kuti bali kucalo caukapolo, ndipo ngati balapa nakupempha kukondelewa kwa mweo ku calo cibekatiwa. Ndipo ngati balabila kuti, 'tecita molakwa na kucimwa. Tecita viipa.'48Ndipo ngati bawelera kwa mweona mtima wao wonsena moyo wao wonse ku calo ca adani bao ebakata, ndipo ngati bapemphera caku calo cao, cimwepasa makolo bao, na caku calo cimwesankha, na caku ng'anda yinakumangilani mu zina lanu.49Teto kufuma kululu, kumalo kumunkhala, mvwani pemphero yao na pempho la thandizo, na kupanga cilungamo pa nkhani yao. 50Khululukira banthu banu bakucimwilani, na macimo yao yibakucimwilani, na kubapangisha banthu ocitisha cifundo pamenso pa banthu ebakata, na kupangisha obakata kucita nao cifundo.51Ni banthu banu na coloba canu, bamwepulumusha ku calo ca Igipito monga ni pakati pa ngánjo ya muliro mwaku pangila nsimbi. 52Lekani menso banu baseguke pa pempho lozicepesa la mtumiki wanu na pempho la banthu banu Israeli, kubamvwila pibalira kwa mweo. 53Pakuti mwebatula pakati pa banthu ba pacalo conse capansi kunkhala banu na kulandila malonjezano banu, monga mwefotokozela kwa mutmiki wanu Mose, pimwefumya makolo basu ku Igipito, Ambuye Yehova."54Teto Solomoni pecisilizya kupemphera pemphero yonse iyi na pempho ya kukondelewa, enyamuka kufuma pa guwaya Yehova, kufuma kugwanda na nkhokola zakena manja yiotambasula kululu. 55Epanama na kudalisa msonkhano wa Israeli na mau okweza kuti, 56"Yehova adalisike, wapasa mpumulo ku banthu bakeIsraeli, kusunga malonjezo bake onse. Kuliye liu nagu limozi lekanga pa malonjezo babwino ba Yehova becipasa Mose mtumiki wake.57Lekani Yehova Mulungu wasu ankhale na seo, monga mwenzelili na makolo basu. Lekani asatisiye olo kutilekelera, 58kuti aike mitima yasu pa eve, kuti tinkhale mnjira zake na kusunga malamulo bake na malangizo bake na malembo bake, becilamulira makolo basu.59Lekani mau aba binalabila, bamene banafuna kukondelewa kwa Yehova, bankhale pafupi na Yehova MUlungu mzuba na usiku, kuti ayavye cofuna ca mtumiki wake na cofuna ca banthu ba Israeli, pazufunikira za masiku onse; 60kuti banthu onse ba pacalo ca pansi azibe kuti Yehova, ni Mulungu, ndipo kuliye Mulungu muyakine! 61Moteeto lekani mitima yanu yankhale na coonadi kwa Yehova Mulungu, kuyenda mu malemba na kusunga malamulo bake, kucoka pa siku la lero."62Teto mfumu na a Israeli onse bepeleka nsembe kwa Yehova. 63Solomoni epeleka nsembe ya msonkhano kwa Yehova: ng'ombe 22,000 na mbelele 120,000. Teto mfumu na banthu ba Israeli bepeleka ng'anda ya Yehova.64Siku la mene ilo mfumu yepatula malo ya panja yapakati pasogolo pa kacisi ya Yehova, pakuti pala epeleka nsembeyoshoka, nsembe ya mbeu, na mafuta ba nsembe ya msonkhano, pakuti guwa ya mkuwa ya Yehova yenze itontho kulandila nsembe yoshoka, nsembe ya mbeu, na mafuta ba nsembe yamsonkhano.65Teto Solomoni epanga madyelero pa thawi iyo, pamozi na aIsraeli onse, msonkhano ukuleni, kufumu ku Lebo Hamati mpaka ku cigwa ca ku Igipito, pamenso pa YehovaMulngu wasu kwa masiku seveni, na masiku seveni soti, pamozi masiku fotini. 66Pa siku la eiti elamulira banthu kuti balute, edalisa mfumu na kuya ku matenti kwao okondwela na mitima yosangalala pa zabwino zonse zecita Yehova kwa Davite, mtumiki wake, na ku a Israeli onse, banthu bake.
1Solomoni pesilizya kumanga ng'anda ya Yehova na ng'anda ya mfumu, ndipo pecisilizya vonse venzofuna kucita, 2Yehova eonekera kwa Solomoni kacibili, monga mwecionekera ku Gibiyoni.3Ndipo Yehova eciti kwa eve, "namvwa pemphero yako na mphempo yako ya kukondelewa yawapemha pamenso pangu. Patula ng'anda iyi, yawanimangila, kwa neo, kuikamo zina langu mpaka kale kale. Menso bangu na mtima wangu ukokuba mwala nthawi zonse.4Monga kwa weo, ngati uyende pamenso pangu monga Davite awisi wako eyendela na mtima onse na mwacilungamo, kukonkha vonse vinakulamulira na kusunga malemba na manenero bangu, 5niye kuti nikakulishe mpando wako wacimfumu pa aIsraeli mpaka kale kale, mona mwinelonjezela Davite awisi wako, kuti, 'mbadwe wako ukakangiwe lini kuknkhala pa mpando waufumu wa Israel.'6Koma ngati ukapatuke, weo na bana bako, ndipo muliye sunge malamulo bangu na malembo bangu yanakuikilani, na kuyiopembeza milungu iyakine nakuyabelamila, 7niye kuti nikatende malo onse ba Israeli yanabapasa; ndipo na ng'anda iyi inapatulira zina langu, nikaifumye pamenso pangu, ndipo Israeli akabe cisanzo ca manyonzo na cinthu cotonzyewa pakati pa banthu onse.8Kacisi iyi ikankhale nthutu ya voonongeka, ndipo aliyense wopitapo akodabwa na kung'ng'uzila. Bakokonsha, 'nicifukwa canji Yehova wacita ici ku calo ici na ng'anda iyi?' 9ayakine akoyankha, 'cifukwa besiya Yehova, Mulungu wao, efumya makolo bao ku calo ca Igipito, ndipo bekatilira milingu iyakine nakuibelamila na kuipembeza. Nicifukwa cake Yehova waleta mulili wonse uyu pa beve.'"10Cecika kuti kusila kwa zaka twenti Solomoni esilizya kumanga mang'anda abili, kacisi ya Yehova na ng'anda ya mfumu. 11Lomba Hiramu, mfumu ya ku Turo, ekonzekera Solomoni vimiti va mkunguza na paini, na golide- vonse venzofuna Solomoni- teto Solomoni epasa Hiramu mizinda twenti mu Galileya.12Hiramu efuma ku Turo kuzoona mizinda yemupasa Solomoni, koma yaliye mukondweleshe. 13Teto Hiramu eciti, "nimizinda yotyani aya yawanipasa mkwasu?"Hiramu eyaita kuti Malo ba Kabuli, yakuluitiwa mpaka lero. 14Hiramu enzepeleka vinthu va golide 120.15Izi niye zecita mfumu Solomoni zekakamizya omanga kacisi ya Yehova na ng'anda yake ya ufumu, aMilo cipupa ca Yerusalemu, na Hazori, na Megido, na Gezeri. 16Farao mfumu ya Igipito ekwezeka na kucita nkhondo na Geberi na tola ulamuliro. Eishoka na kupaya aKenani mumzinda. Ndipo Farao epasa mzinda uyo kwa mwana wake mwanakazi, mwanakazi wa Solomoni, kuba mphaso ya paukwati.17Solomoni emanga soti Gezeri na Beti Horoni wakuNyansi, 18Baalati na Tadimori mu cipululu mu calo ca Yuda, 19pamozi na mizinda yonse yenzosungila cuma, na mizinda ya akavalo na mizinda ya bapaabulu, na vilivonse venzofuna kumanga mu Yerusalemu, Lebanaoni, na mcalo conse cenze pansi pa ulamiro wake.20Monga kwanthu besala ba Amori, aHiti, Perizi, aHivi, na aYebusi, benzelini pakati pa mtundu wa aIsraeli, 21mbadwe wesalako mcalo, wamene banthu ba Israeli baliye kwanishe kuusilizyalu- Solomoni ebanga kuba akapolo, bakali teto mpaka lero.22Koma, Solomoni aliye kakamizye banthu ba Israeli nchito. Benze asilikari bake, banchito bake, nduna zake, alonda bake, na osogolera ba akavalo na bapa abulu.23Aba benze soti asogoleri akulu akulu enzosolera oyanganira nchito ya Solomoni, 550 pamozi, benze osgolera banthu okata nchito.24Mwana wa Farao mwanakazi efuma mumzinda wa Davite na kuya ku ng'anda yemumangila Solomoni. Kufuma apo, Solomoni emanga Milo.25Katatu pa caka Solomoni enzopeleka nsembe yoshoka na nsembe ciyanjano pa guwa yecimangila Yehova, nakufukizila lubani pa guwa yenze pamenso pa Yehova. Teto esilizya kumanga kacisi ndipo eyamba kuisebenzesha.26Solomoni epeleka sitima za pamanzi ku Ezioni Geberi, ili pafupi na Elati mbali mwa nyanja isweta, ku calo ca Edomu. 27Hiramu etuma banchito kwa sitima yamapamanzi ya Solomoni, oyendesha enzoziba za panyanja, pamozi na banchito ba somoloni. 28Beluta ku Ofiri na banchito ba Solomoni. Pofuma kwala beleta vinthu va golide 420 kwa Solomoni.
1Mfumukazi yaku Seba piyecimvwa za Solomoni pa za ng'anda ya Yehova, ewela kuzomuyesa na makonsho sokosa. 2Ewela ku Yerusalemu na magaleta anyiniji, na ngamila, yozula na zowamishila, golide inyinji, na myala inyinji yokongola. Pecifwika, euzya Solomoni zonse zenze mumtima mwake.3Solomoni eyankha mankosho bake onse. Paliye cekonsha camene mfumumliye yankhe. 4Mfumukazi yaku Seba piyeone nzeru za Solomoni, ng'anda ya ufumu yecimangas, 5vakulya va pathebo pake, kankhalidwe ka banchito bake, na nchito ya banchito bake na vovwala vao, na atumiki bake opeleka cakumwa, na mwenzopelekera nsembe zoshoka, esila nazo nzeru.6Eciti kwa mfumu, "Niwacendi, uthenga wanecimvwa ku calo cangu wa zenru zako na mau bako. 7Niliye khulupilire uthenga mpaka na fwika kuno, ndipo lomba menso bangu aziona. Osati pakati zineuzyiwa! Mu nzeru na cuma wapitilira uthenga wanecimvwa.8Niodalisika anakazi bako, na banchito bako nthawi zonse opanama pamenso pako, cifukwa bakumvwa nzeru yako. 9Lekani Yehova Mulungu wako adalisike, wakondweleshewa nawe, wakuika pa mpando wa Isreali mpaka kale kale, akupanga skuba mfumu, kuti weo ucite moyenera ndipo mwacilungamo.10Epasa mfumu vinthu va golide 120 na vidunswa va myala yokongola. Kuliye muyeso ukuleni wa myala monga uyuu wepasiwa namfumukazi waku Seba epasa Solomoni wepasiwapo soti.11Sitima ya Hiramu, yelata golode kufuma ku Ofiri, eleta soti cimuti ca alimugi kufuma ku Ofiri na myala yabwino. 12Mfumu yepanga cimuti ca alimugi cipupa ca kacisi ya Yehova na ng'andaa ya mfumu, na kupangila soti zeze na pangwe va oimaba. Kuliye muyeso uyakine wa alimugi wewelapo na kaleolo kuoneka soti mpaka lero.13Mfumu Solomoni epasa mfumukazi yaku Seba kalikonse kenzofuna, ciliconse cepempha, kuikapo na vamene Solomoni emupasa vacimfumu. Teto ewelera ku calo cake pamozi na banchito bake.14Lomba muyeso wa golide wewela kwa Solomoni pa caka cimozi wenze matalenti 666 ya golide, 15kucosako golide wecileta banchito na amalonda. Mamfufmu onse baku Arabia na akazembe mu bacalo beleta sotingolide na Siliva kwa Solomoni.16Mfumu Solomoni epanga vishango va golide 200 vikulu vikulu. masekeli 600 pa cimozi. 17Epanga soti vishango vitontho vitontho va golide 300. Makilogiramu atatu ba golide enzopangira cishango cimozi; mfumu yeviika ku ngánda yaufumu yaku sanga ku Lebanoni.18Mfumu yepanga mpando wacimfumu na Aivori palulu pake noikapo golide. 19Penze masitepi sikisi kuyofwika pa mpando wacimfumu, ndipo kuvuli kwake penze pozungulira palulu pake. Kwenze soti na poika manja ku mbali ya ponkhala na mikango yepanama ku mbali zonse za moika manja. 20Mikango twelufu yepana pa masitepe, umozi ku mbali iliyonse ya sitepe. Kwenzevye mpando wacimfumu monga uyu mu maufumu onse.21Ma kapi onse benzomwelamo mfumu Solomoni benze ba golide, na makapu onse ba ku ng'anda ya mfumu yaku sanga yenze ya golide wendi. Paliye yenze ya siliva, cifukwa siliva wenzooneka lini wofunikira ngako mu masiku ba Solomoni. 22Mfumu yenze na sitima za panyaja yaku Tarisis, pamozi na sitima ya panyanja ya Hiramu. Kamozi mu zaka zitatu sitima yenzoleta golide, siliva, na aiviri, pamozi na akolwe na apusi.23Teto Solomoni epitilila mafumu onse pa calo cconse caq pansi mu cuma na mnzeru. 24Calo conse cenzofuna kumvwa nzeru ya Solomoni, yeciika Mulungu mumtima mwake. 25Bala benzowela benzoleta mphaso, vibiya va siliva na golide, na vovwala, va nkhondo, na vonunkhilisha, na ma bulu, haci, caka pakuya caka.26Solomoni eika pamozi akavalo na anamulume bapabulu. Enze nao 1,400 akavalo ndipo 12,000 analume bapa bulu beciika mu mizinda ya akavalo na benze na eve ku Yerusalemu. 27Mfumu yenze na Siliva ku Yerusalemu, inyinji monga ni myala yapansi. epanga vimiti va mkunguza kupaka monga ni vimiti va mkuyu mumshambo.28Abulu benze na Solomoni befuma ku Igipito, Kue, na banchito ba mfumu ebagula ku Kue. 29Akavalo ebafumya ku Igipito na masekeli ba siliva 600 umozi. Anyinji mwa aba begulisiwa ku mafumu ba aHiti na aRamu.
1Lomba Solomoni ekonda anakazi anyinji acilwendo kuikapo na mwana wa Solomoni- anakazi baku Moabu, Amoni, Edomu, Sidoni, na aHiti. 2Benze bamcalo camene Yehova eciti kwa bana ba Israeli, "musakalute pakati pao nakuokwatila, olo beve kuwela pakati panu, pakuti ncendi kuti bakapatushe mitima yanu ku milungu yao." Mosakonkha lamulo, solomoni ekondeshesha anakazi aba mwacikondi.3Solomoni enze na anakazi 700, bana ba mafumu anakazi, na mahule 300. Azinakazi bake bepatusha mtima wake. 4Pakuti Solomoni pecikalamba, azinakazi bake bepatusha mtima wake ku milungu iyakine; enze osazipeleka na mtima wake wonse kwa Yehova Mulingu wake, monga mwenzeli mtima wa Davite awisi wake.5pakuti Solomkoni ekonkha Asitoreti, mulungu unakazi wa Asidoni, na kukonkha Moleki, fanizo iipa ya Amoni. 6solomoni ecita viipa pamenso pa Mulungu; aliye konkhe Yehova na mtima wake wonse monga mwecitila Davite awisi bake.7Ndipo Solomoni emanga malo ba Kemosi, fano iipa ya Moabu, pa mwala kum'mawa kwa Yerusalemu, soti na Moleki, fano iipa ya banthu ba Amoni. 8Emanga soti malo ba azinakazi bake acilwendo, benzoshoka nsembe na lubani ku milungu.9Yehova ekalipa na Solomoni, cifukwa mtima wake wepatuka kufuma kwa eve, Mulungu wa Israeli, olo kuti eonekela kwa eve kabili 10na kumulamulira pa cinthu ici, kuti asakonkhe milungu iyakine. Koma Solomoni eliye konkhe lamulo la Yehova.11Moteto, Yehova eciti kwa Slomoni, "cifukwa wacita ndipo uliye sunge pangano na malembo yanekulamulira, cndi nikang'ambe ufumu na kuupasa kwa wanchito wako. 12Koma, cifukwa ca Davite awisi wako, nicite lini izi mu nthawi yako, koma nikaugabe m'manja mwa mwana wako mwanalume. 13Koma nikagabe lini ufumu wonse; nikapeleke mtundu umozi kwa mwana wako cifukwa ca Davite mtumiki wangu, na cifukwa ca Yerusalemu, wanasankha."14Ndipo Yehova eusha mdani wa Solomoni, HAdad waku Edomu. Enzofumila ku banja lafumu ku Edomu. 15Pamene enze ku Edomu, Yoabu msogoleri wa asilikali enzeciya kuyofwikira akufwa, mwanalume aliyense epaiwa ku Edomu. 16Yoabu na aIsraeli onse enkhalira kwamene kwala myezi sikisi mpaka pecipaya mwanalume aliyense mu Edomu. 17Koma Hadadi eutukila ku Igipito na banthu ba Edomu bayakine, banchito ba awisi wake, pamene Hadadi enze akali mtontho.18Befuma ku Midiya ku kuza ku Parani, kwecitola analume ayakine na kuya nao ku Igipito, kwa Farao mfumu ya Igipito, ebapasa ng'anda, malo na vakulya. 19Hadadi epeza kukondelewa m'menso mwa Farao, mwakuti Farao empasa mwanakazi, mkwao wa mwanakazi wake, mkwao waq Tapenesi mwanakazi wa mfumu.20Mkwao wa Tapenesi evyala mwana wa Hadadi mwanalume. Bemteya kuti Genebati. Tapenesi Tapenesi emsungila mng'anda mwa mfumu. Teto Genubati enzonkhala mng'anda mwa mfumu pakati pa bana ba Farao. 21Penze akali ku Igipito, Hadadi ecimvwa kuti Davite emwalira ndipo Yoabu msogoleri wa asilikali ba nkhondo emwalira, Hadadi eciti kwa Farao, "leakani ninyamuke, kuti nilute ku calo cangu." 22Ndipo Farao eciti kwa eve, "koma wenzosobekera cinji na neo, kuti lomba ufuna kuya ku calo cako?" Kuliye. "Napapata nilekeni nakuya."23Yehova eusha soti mdani muyakine wa Solomoni, Renzoni mwana wa Eliadi, ethaba kwa ambuya bake Hadadezeri mfumu waku Zoba. 24Renzoni esonkhanisha analume na kunkhala msogoleri wa gulu na nkhondo pamene Davite epaya analume baku Zoba. Analume ba Renzonii beciya ku Damasiko nakuyonkhala kwamene kwala, ndipo Renzoni elamulira mu Damasiko. 25Enze mdani wa Israeli masiku onse ba Solomoni, monga mavuto yecipanga Hadadi. Renzoni enze mdani wa Israeli na penzolamulira Ramu.26Ndipo Yerobuamu mwana wa Nebai, waku Efraimu mu Zereda, wanchito wa Solomoni, anyina wake enze Zeruya, mferekazi, eukira soti mfumu. 27Enyamula soti kwanja lake kuukila mfumu cifukwa Solomoni emanga nanda ku calo ca MIlo na kukonza soti moseguka mu mzinda wa Davite awisi.28Yerobuamu enze mwanalume wa nzeru. Solomoni eona kuti enze mnyamata enzokata nchito na mphamvu, teto emsankha kuti ankhale msogoleri wa nchito yionse ya ng'anda ya Yosefe. 29Pa nthwi iyo, pamene Yerobuamupeciya ku Yerusalemu, mneneri Ahiya waku Silo emupeza panjira. Lomba Ahiya enzevwala acovwala canyowani ndipo analume abili benze beka m'munda. 30Ndipo Ahiya akata covwala canyowani cenzenaco na kucing'amba pa twelufu.31Eciti kwa Yerobuamu, "tola vidunswa teni, pakuti Yehova, Mulungu wa Israeli, akuti, 'langa, nikagavbe ufumu m'manja mwa Solomoni ndipo nikakupase mitundu ten 32(koma Solomoni akabe na mtundu umozi, cifukwa ca mtumiki wangu Davite na cifukwa ca Yerusalemu- mzinda winasankha pa mitundu yonse ya Isralei), 33cifukwa benisiya na kupembeza asitoreti mulungu mwanakazi wa Sidoni, Kemosi mulungu wa Moabu, Moleki mulungu wa banthu ba Amoni. Baliye yende munjira yangu, na kusunga malemba na manenero, monga mwecitila Davite awisi.34Nikatole lini ufmu womse m'manja mwa Solomoni. Namupanga kyba olamulira umoyo wake wonse, cifukwa ca Davite mtumiki wangu wanesankha, eve esunga malamulo bangu na malemba bangu. 35Koma nikatole ufumu m'manja mwana wake na kukupasa, mitundu twelufu. 36Nikapeleke mtundu umozi kwa mwana wa Solomoni, kuti Davite mtumiki wangu akonkhalako na nyale nthawi zonse mu Yerusalemu, mzinda winsankha kuikamo zina langu.37Nikakutole, ndipo ukakwanilishe vonse vaufuna, ndipo ukanhkale mfumu wa Israeli. 38Ngati ukamvwe vonse viti nikulamulire, ndipo ngati uyende mu njira zangu na kucita cofunika pamenso pangu, kusunga malemba bangu na malamulo bangu, monga Davite mtumiki wangu ecitila, teto nikabe na weo ndipo nikakumangile ng'anda, monga mwenimangila Davite, nddipo nikakupase Israeli. 39Nikapase cilango ku m'mbadwe wa Davite, koma osati mpaka kale kale.'"40Teto Solomoni eyesa kupaya Yerobuamu. Koma Yerobuamu enyamuka na kuutukira ku Igipito, kwa mfumu Sisaki waku Igipito, enkhala ku Igipito mpaka imfwa ya Solomoni.41Monga ku nkhani iyakine ya Solomoni, zonse zecita na nzeru zake, nizosalembewa mu buku la zocitika za Solomoni? 42Solomoni elamulira mu Yerusalemu na aIsraeli onsekwa zaka fote. 43Eikiwa pamozi na makolo bake ndipo eikiwa mu mzinda wa Davite awisi. Rehobuamu mwana wake enkhala mfumu pamalo pake.
1Rehobuamu eciya ku Sekemu, pakuti aIsraeli onse benzokuya ku Sekemu kuyomuika mfumu. 2Cecitika kuti Yerobuamu mwana wa Nebati ecimvwa izi (pakuti enze akali ku Igipito, kwenzethabila kufuma pamenso pa Solomoni), pakuti Yerobuamu ezennkhala ku Igipito.3Teto betumizya mau kuyomuta, ndipo Yerobuamu na msonkhano wonse wa Israeli weciti kwa Rrehobuamu, 4"Auso epanga goli yasu kuba yolema. Lomnba utipepushileko nchito yolemesha ya auso na kupepusha goli yolema yeciika paseo, ndipo tikumikire." 5Rehobuamu eciti kwa beve, "nkhoyani, pakayopita masiku atatu mukawele soti kwa neo."Teto banthu beciya.6Mfumu Rehobuamu epemppha nzeru ku analume akulu akulu enzonkhala pafupi na Solomoni akali moyo, na kuti, "muniuzyako tyani kuti niyankhe aba banthu?" 7Bemuyankha na nakuti, "ngati unkhale mtumiki lero kwa aba banthu na kubatumikira, ubayankhe pobauzya mau babwino, ndipo nthawi zonse bakabe banchito bako.8Koma Rehobuamu esula uphungu wecimuuzya madoda na kuyokonsha anyamata ayake becikulira naye pamozi na kupanama pamenso pake. 9Eciti kwa beve, "Ni uphungu wotyani wamunganipase wati tibayankhe belabila kwa neo kuti, 'pepushani goli yamene auso eika pa seo'?"10Anyamata bekula pamozi na Rehobuamu elabila naye kuti, "Ulabile nao aba banthu bakuti auso Solomoni epanga goli yao kuba yolema koma ufunika kuipanga yopepuka. Ubauzye kuti, 'cimbombo cangu citontho nicikuleni kupambana luundu ya atata bangu. 11Teto lomba, olo kuti tata bangu ekubebeshani na goli yolema, niikilepo soti pa goli yanu. Atata bangu ekupasani cilkango na mikwapu, koma neo nikuopaseni cilango na vimphanila.'"12Ndipo Yerobuamu na banthu onse ewela kwa Rehobuamu pa siku lacitatu, monga mwecibauzyila mfumu peciti, "mukawele soti pa siku lacitatu." 13Mfumu yeyankha banthu mwankhaza ndipo esula uophungu wecimuuzya akulu akulu. 14Ebauzya kukonkha mau becimuuzya anyamata; eciti, "Atat bangu ekubebeshani na goli yolema, koma niikilepo pa goli yanu. Atata ekupoasani cilango na mikwapu, koma nikupaseni cilango na vimphanila."15Teto mfumu iliye mvwilire banthu pakuti kwenze kusinthika kwa zinthu koletewa na Yehova, kuti acite mau bake becilabila kwa Ahiya waku Silo kwa Yerobuamu mwana wa Nebati.16Aisraeli onse peciona kuti mfumu iliye bamvwilire, banthu bemuyankha na kuti, "tinambali yanji kwa Davite? Tiliye coloba kwa mwana wa Jesi! Nkhoyani kumatenti banu, Israeli. Lomba uzilangile ku ng'anda yako, Davite." Teto Israeli ewelela ku matetni bao. 17Koma kwa banthu benzonkhala mumizinda ya Yuda, Rehobuamu enkhala mfuumu yao.18Ndipo mfumu Rehobuamu etuma Adoniramu, enze msogoleri wa okakamizyiwa nchito, koma aIsraeli onse emtema myala mpaka kufwa. Mfumu Rehobuamu eutukila ku Yerusalemu mofulumila pa kavalo wake. 19Teto Israeli wankhala oukila ku ng'anda ya Davite mpaka lero.20Cecitika kuti aIsraeli onse peci mvwa kuti Yehobuamu wawelera, betuma mau na kumuita ku msonkhanoj waonakumuika mfumu. Paliye ekonkha banja la Davite, kufumyapo tyala mtundu wa Yuda.21Rehobuamu pecifwika kuYerusalemu, esonkhanisha ng'anda yonse ya Yuda na mtundu wa Benjamiuni; penze analume 180,000 besankhiwa benze asilikali, kucita nkhondo na ng'anda ya Israeli, kuwezyela ufumu wa Rehobuamu mwana wa Solomoni.22KOma mau ba Yehova ewela kwa Semaya, munthu wa Mulungu; yeciti, "Ulabile na Rehobuamu mwana wa Solomoni, mfumu ya Yuda, ku ng'anda yonse ya Yuda na Benjamini, na ku banthu onse; kuti, 2324'Yehova olabila ici: musacite nkhondo na anekwanu banthu ba Isralei. Mwanlume aliyense awele ku ng'anda kwake, pakuti ici cinthu cacitika cifukwa ca neo.'" Bemvwila mau ba Yehova na kuwela kuya, ndipo bekonkha mau bake.25Ndipo Yerobuamu amanga Sekemu ku calo cakumalupili ba Efraimu, na kunkhala kwamene kwala. Efuma kwala na kumanga Penieli. 26Yerobuamu eganiza mumtima mwake, "Lomba ufumu uwelele ku ng'anda ya Davite. 27Ngati aba banthu bakulete kuyopeleka nsembe ku Yerusalemu ku Kacisi ya Yehova, mwakuti mitima ya aba banthu yakawelele soti kwa mbuye wao, Rehobuamu mfumu ya Yuda. Bakanipaye na kuwelela kwa YUida."28Teto Yerobuamu epepmpha nzeru na kupanga ng'ombe za golide zibili; eciti ku banthu, ni capafupi lini kuti mweo mukokuya ku Yerusalemu. Langani, aba niye milungu yanu, Israeli, yekufumyani kufuma ku Igipito." 29Eika umozi ku Betewli ndipo umozi ku Dani. 30Teto cecita ici cenkhala cimo. Banthu benzokuya uku na kuyakine, mpaka kuyofwika ku Danni.31Yerobuamu emanga mang'anda opatulika na kupanga soti bansembe pakati pa banthu onse, benze lini mu banja la Levi. 32Yerobuamu eciti madyelero mu mwezi wa eiti, pa siku la fifitini la mwezi, monga ni madyelero yaku Yuda, Ndipo eluta pa guwa. Ecita izi ku Beteli, kuopeleka nsembe ku milungu yecipanga, Ndipo ku Beteli eikako wansembe wecipanga ku ng'anda yopatulilka.33Yerobuamu eciya ku guwa lecipanga ku Beteli pa siku la fifitini mu mwezi wa eiti, mu mwezi weciganizila mumtima mwake; ecita madyelero ya banthu ba Israeli nakuya pa guwa kuyosha nsembe.
1Munthu wa Mulungu ewela kufuma ku Yuda na mau ba Yehova mpaka ku Beteli. Yerobuamu epana pa guwa kuti ashoke nsembe. 2Elira pa guwa pa mau ba Yehova: Guwa, Guwa! Ici niye cakuti Yheova, 'langa, mwana mwanalume zina lake Yoasi akabadwe ku banja la Davite, ndipo pa weo akapeleke nsembe ba nsembe ba malo opatulika opelelka nsembe pa weo. Pa weo bakapeleke mabonzo ya banthu.'" 3Ndipo munthu wa Mulungu epepleka cizibisho oa siku lamene ilo, kuti, "ici niye cizibisho kuti Yehova walabila: 'langa, guwa ling'ambike pakati, ndipo milota yake ikamwazyike.'"4Mufmu piyecimvwa vecilabila munthu wa Mulungu, kuti elira mokuwa pa guwa laku Beteli, Yerobuamu efumya kwanja lake pa guwa, kuti, "mukateni."Ndipo kwanja lecifumyila mneneri wa Mulungu leyuma, kuti aliye kwanishe kuliwezya soti kwa eve. 5(guwa leng'ambika soti pakati ndipo milota yonse yemwazyika pa guwa, monga mwecilabiilira munthu wa Mulungu yopasiwa na mau ba Yehova.)6Mfumu Yerobuamu eyankha na kuti kwa munthu wa Mulungu, "upapatilire za kukondelewa kwa Yehiova Mulungu wako na kunipemphelera, kuti kwanja langu liwelelremo soti." Teto munthu wa Mulungu epmphera kwa Yehova, ndipo kwanja la mfumu lewelramo soti, ndipo lenkhala mulenzelili kale. 7Mfumu yeciti kwa munthu wa Mulungu, "tiye kung'anda na neo kuti ukapumule, ndipo nikupase mphaso."8Munthu wa Mulungu eciti kwa mfumu, "olo kuti unipase pakati na pakati pa vinthu vauli navo, nilute lini na weo, olo kulya na kumwa pa malo pano, 9cifukwa Yehova wanilamulira pa mau bake, 'usakalye buledi kapena kumwa manzi, olokuwelela njira yawwawelamo.'" 10Teto munthu wa Mulungu epitila njila iyakine ndipo aliye welele ku ng'anda kwake na njila weciwelalamo ku Beteli.11Lomba kwenze menenri wokalamba enzonkhala ku Beteli, umozi mwa bana bake analume na kumuuzya vonse vecicita munthu wa Mulungu pa siku ilo ku Beteli. Bana bake bemuuzya soti mau becilabila kwa mfumu. 12Awisi bao eciti kwa beve, "ni njila yotyani yiwapitila?" Lomba bana bake benzeiona njila yecipitila munthu wa Mulungu waku Yuda. 13Teto eciti kwa bana bake, "Nikonzekeleni bulu." Bemkonzekela bulu ndipo enyamuka.14Mneneri wokalamba ekonkha munthu wa Mulungu na kumupeza ali nkhale pa cimuti ca oak; ndipo eciti kwa eve, 'niwe munthu wa Mulungu wafumila ku Yuda?" Eyankha, "ninweo." 15Ndipo mnenenri wwokalamba eciti kwa eve, welani na neo mukalye cakulya." 16Munthu wa Mulungu eyankha, "ningawelele lini na mweo olo kuyoloba na mweo, olo kulya cakulyaolo kumwa manzi na mweo mu malo bano, 17cifukwa nelamuliliwa na mau ba Mulungu, 'musalye cakulya olo kumwa manzi kwala, kapena kuwelera njira yamweleramo.'"18Teto mneneri wokalamba eciti kwa eve, nane nine mneneri monga weo, mngelo wanilabilazya na mau ba Yehova, kuti, 'muwezye uwelenaye ku ng'anda kwako, kuti alye cakulya na kumwa manzi.'" koma enzonama wenye ku mneneri wa Mulungu. 19Teto munthu wa Mulungu ewelela na mneneri okalambana kulya cakulya mu ng'anda yake na kumwa manzi.20Pecinze nkhezi pa thebo, mau ba Yehova bewela kwa mneneri emuwezya, 21ndipo elira kwa mneneri efumila ku Yuda, kuti, "Yehova akuti, 'cifukwa uliye mvwilire mau ba Yheova ndipo uliye sunge malamulo ba Yehova Mulungu wako yekupasa, 22koma wawelela na kuluya cakulya na kumwa manzi ku malo yamene Yehova wakuuzya kuti usalye na kumwa manazi, mubili wako ukakiwe lini ku manda ya makolo bako.'"23Pecilya cakulya na kumwa, mneneri ekwela pa bulu wa munthu wa Mulungu, mwanalume ewelera naye. 24Munthu wa Mulungu peciya, ekumana na mkango pa njira na kumupaya, ndipo mubili wake weusiya pa njila. Ndipo bulu wake wepanama pambali pake, na mkango wepanama pa mbali pa mubili. 25Banthu penzopitana kuonamubili wesiiwa pa njira, na mkango uli peneme pa mbali pa mubili, beciyouzya banthu mumzinda mwenzonkhala mneneri okalamba.26Pamene mneneri wala emuwezya panjira pecimvwaizi, eciti, "ni mneneri wa Mulungu aliyekonkhe mau ba Yehova. Moteto Yehova emupeleka ku mkango, wemung'amba mu vidunswa na kumupaya, monga mau ba Yehova bemucenjezya." 27Teto mneneri okalamba euzya bana bake, kuti, "kwelani pa bulu wangu," ndipo bekwelapo. 28Eluta nakuyopeza mubili uli pa njila ndipo bulu na mkango vili peneme pambali pa mubili. Mkango kulye mubili, olo kuluma bulu.29Mneneri enyamula mubili wa mneneri wa Mulungu, na kuuka pa bulu, na kuwelera nao. Ewelelra nao kumzinda kuyolira na kuika m'manda. 30Eika mubili m'manda mwake, ndipo bemulira, kuti, "soka mnekwasu!"31Teto pecifuma kuyomuika, mneneri okalamba elabila na bana bake analume, kuti, "nikayokufwa, mukaniike m'manda yawaikiwa munthu wa Mulungu. Mukaike mabonzo bangu pafupi na mabonzo bake. 32Pakuti mau becinenera ba Yeyova, pa za guwa ku Betelina pa za mang'anda onse opatulika bamumzinda wa Samaria, cendi zikacitike."33KUfuma pa izi Yerobuamu aliye leke njila zake ziipa, koma epitilizya kusankha bansembe ba malo opatiulika kufuma pakati pa mtundu wonse wabanthu. Aliyense angatumikile enzopanga kuba wansmebe. 34Nkhani iyi yenkhala cimo ku banja la Yerobuamu na kupangisha banja lake kuonongeka na kucosewa pa calo.
1Pa nthawi iyo Abiya mwana wa Yerobuamu elwa ngako. 2Yerobuamu eciti kwa mwana wake, 'Nayamuka ndipo uziipisha, kuti usazibike kuti niwe mwanakazi wangu, na kuluta ku Silo, cifukwa Ahiya mneneri ali kwamene kwala; ni eve elabila za neo, kuti nikabe mfumu pakati pa banthu aba. 3Unyamule mabuledi 10, keke, na kapu ya uci, na kuluta kwa Ahiya. Akuuzye viti vicitike kwa mwana."4Mwanakazi wa Yerobuamu ecitta izo; enyamuka na kuya ku Silo na kufwika ku ng'anda ya Ahiya. Lomba Ahiya enzolanga lini; ecifwa menso xmu ukalamba wake. 5Yehova eciti kwa Ahiya, "langa, mwanakazi wa Ahiya akuza kuzopempha uphungu kulinga na za mwana wake, pakuti niolwala. Ulabile ivi na ivi kwa eve, cifukwa akawela acite onga ni mwanakazi muyakine."6Ahiya pecimvwa kamwekedwe ka mendo penzoloba pamlyiango, eciti, "loba, mwanakazi wa Yerobuamu. Uzicitilanji monga ni munthu muyakine? Natumiwa kwa weo na nkhani iipa. 7Nkhoya, kamuuzye kuti Yehova, Mulungu wa Israeli, akuti, 'nekunyamula pakati pa banthu kukupanga msogoleri pa banthu bangu Israeli. 8Negaba ufumu kufumya ku banaja la Davite na kukupasa, koma uliye nkhale monga nimtumiki wangu Davite, esunga malamulo bangu na kunikonkha na mtima wake wonse, kucita tyala voyenela pamenso pangu.9M'malomwake, wacita viipa, kupambana na bala benzeko kuvulikwako. Wepanga milungu iyakine, wetola nsimbi kupanga mafano kuti unicitishe ukali, ndipo wanikankhila kuvuli kwako. 10Moteto, langa, nikalete mulili pa ng'anda ya Yerobuamu; nikakucosele mwana wa mwanalume aliyense mu Israeli, kapolo kapena omasuka, ndipo nikazoseletu ng'anda ya Yerobuamu monga ni wala oshoka olongwe mpaka kusila.11Aliyense ofumila kwa Yerobuamu wati akafwile mumzinda kalyewe na imbwa, ndipo aliyense wati akafwile kuminda akalyewe na nyoni zamumleng lenga, pakuti neo, Yehova, nalabila.' 12Teto nyamuka, mwanakazi wa Yerobuamu, ndipo ulute kung'anda kwako; mendo bako akafwika mumzinda, uyumwana Abiya akufwa. 13Aisraeli onse amulire na kumika. Niyeve eka ku banja la Yerobuamu wati akaiwe m'manda, cifukwa eve tyala, pa ng'anda ya Yerobuamu, epezeka wabwino pamenso pa Yehova, Mulungu wa Israeli.14Soti Yehova akaimye mfumu wa Israeli wati akatende banja la Yerobuamu pa siku ilo. Lero ni siku ila, lomba teti. 15Pakuti Yehova akacite cinthu kwa Israeli monga ni bango ugunduzika m'manzi, ndipo akanyule Israeli pa malo aba abwino becipasa makolo bao. Akabamwazye kupitilira kumkolo wa Yufrate, cifukwa bapanga cimuti cao ca Asela na kupangisha kukalipa Yehova. 16Akamulekelele Israeli cifukwa ca macimo ba Yerobuamu, macimo becicita, yamene yecitisha aIsraeli kucimwa."17Ndipo mwanakazi wa Yerobuamu enyamuka na kuya, na kufwika ku Tiriza. 18Pecifwika pophwanyira pa ng'anda yake, mwana emwalira. Aisraeli onse bemuika na kumulira, monga mwecibauzyila mau ba Yehova kupitila mwa mtumuki wake Ahiya mneneri.19Monga pa nkhani ziyakine za Yerobuamu, mwenzocitila nkhondo na mwecilamulilira, langa, nicolembewa mu buku la vocitika va mafumu ba Isralei. 20Yerobuamu elamulira kwa zaka 22 ndipo elala na makolo bake, ndipo Nadabu mwana wake enkhala mfumu pamalo pake.21Lomba Rehobuamu mwana wa Solomoni enzolamulira ku Yuda. Rehobuamu enze na zaka 41 pecinkhala mfumu, ndipo elamulira zaka 17 mu Yerusalemu, mzinda wecisankha Yehova pa mitundu yonse ya Israeli kuikamo zina lake. Zina la anyina wake lenze Naama mwanakazi waku Amoni. 22Yuda ecita viipa pamenso pa Yehova; emuopangisha kuba na nsanje na macimo becicita, kupambana pa zonse zecicita makolo bao.23Pakuti bezimangila soti malo opataulika, vipupa va myla, na vimiti va Asela pa lupili lililonse litali na panyansi pa vimiti. Mwenze soti mahule mcalo. 24Kwenzosoti na cikhalidwe monga ca bamcalo becipilikisha Yehova pamenso pa banthu ba Israeli.25Cecitika kuti mu caka ca fafii ca ufumu wa Rehobuamu kuti Sisaki mfumu yaku Igipito yeukila Yerusalemu. 26Betola cuma camng'anda ya Yehova, na cuma camng'anda ya mfumu. Etola kalikonse; etola soti na vishango va golide vepanga Solomoni.27Mfumu Rehobuamu epanga vishango vamkuwa mu malo mwao na kuviika m'manja mwa msogoleri wa olonda enzolonda pamilyango ya kung'anda kwa mfumu. 28Cenzocitika kuti ngati mfumu yaloba mu ng'anda ya Yehova, olonda enzvinyamu; na kuvileta soti mu ngánda ya olonda.29Monga kwa nkhani zikine za Rehobuamu, vonse vecicita, viliyelembewe mu buku ya vocita va mafumu ya Yuda? 30Penze udani wosasila pakati pa Rehoamu na Yerobuamu. 31Teto Rehobuamu eikiwa pamozi na makolo bake na kufwikiliwa pamozi nawo mumzinda wa Davite. Zina la anyina wake enze Naama mwanakazi waku Amoni. Abiyamwana wake enkhala mfumu pamalo pake.
1Mcaka ca eitini ca mfumu Yerobuamu mwana wa Nebati, Abiya eyamba kulamulira Yuda. 2Elamulira kwa zaka zitatu mu Yerusalemu. Zina la anyina wake lenze Maaka. enze mwana wa Abisalom. 3Eyenda mu njila zonse zecicita awisi wake zaucimo; mtima wake wenze wosazipeka kwa Yehova Mulungu wake monga mtima wa Davite, kholo lake, lecitila.4Moteto, cifukwa ca Davite, Yehova Mulingu wake empasa nyale ku Yerusalemu ponyamulamwana wake mwanalume kuti alimbishe Yerusalemu. 5Mulungu ecita ici cifukwa Davite ecita coyenera pamenso; pake umoyo wake wonse, aliyesiye ciliconse cecimulamulira, kucosako pa nkhani ya Uriya mu Hiti. 6Lomba penze udani pakati pa Rehobuamu na Yerobuamu mu masiku wonse ba umoyo wa Abiya7Monga pa nkhani ziyakine za Abiya, vonse vecicita, noivosalembewa mu buku la vocitika va mafumu ba Yuda? Penze udani pakati pa Abiya na Yerobuamu. 8Abiya emwalira pamozi na makolo bake, ndipo emuika mumzinda wa Davite. Asa mwana wake enkhala mfumu pamalo pake.9Mcaka ca twenti ca ufumu wa Yerobuamu mfumu wa Israeli, Asa eyamba kulamulira Yuda. 10Elamulira zaka fote wanu ku Yerusalmu. ambuye wake anakazi enze Maaka, mwana wa Abisalom. 11Asa ecita coyenera pamenso pa Yehova, monga Davite makolo bake, ecitila.12Elelsha uhule pa calo conse na kucosa mafano onse benzepanga makolo bake. 13Ecosa soti Maaka ambuye wake anakazi paufumukazi, cifukwa epanga cinthu ciipa na cimuti ca Asela. Asa etenda cinthu ciipa na kushoka ku cigwa ca Kidironi.14Koma malo opatulika baliye tolewe. Olontrto, mtima wa Asdawenzoika nzelu kwa Yehova mu masiku onse ba umoyoo wake. 15Eika vinthu mng'anda ya Yehova vonse venze vopatulika na awisi wake, na vinthu vake eve venzepatula va siliva na golide, na vibiya.16Penze udani pakati pa Asa na Basa mfumu ya israeli, mu umoyo wao wonse. 17Basa mfumu ya Israeli, ecita mwankhanza pali Yuda na kumanga Rama, kuti osati aliyense akovomelezyewa kuloba kapena kufma mcalo ca mfumu Asa wa aYuda.18Ndipo Asa etola golide na siliva onse wenzesalako mu vipinda vamng'anda ya Yehova na mvipinda vamng'anda ya mfumu. Eviika mu manja mwa anchito bake na kuvitumizya ku Ben-Adadi mwana wa Tabirimoni mwana wa Hezioni, mfumu ya Aramu, enzonkhala ku Damasiko. Eciti, 19"lekani pankhale pangano pakati pa mweo na neo, monga mwapenzeli na auso na awisi wangu. Langa, nakutumizyila mphaso ya siliva na golide. Phwanyani pangano la mweo na Basa mfumu ya Israeli, kuti anileke."20Ben-Adadi emvwilira mfumu Asa na kutumizya asilikali bake ba nkhondo, na kucita nkhondo na mzinda wa Israeli. Becita nkhondo ku Ijoni, Dani, Abelo Beti Maaka, na Kinereti yonse, pamozi na calo ca Nafitali. 21Cecitika kuti pamene Basa pecimvwa izi, elekezya kumanga Rama na kuwelela ku Tiriza. 22Teto mfumu Asa epeleka uthenga ku aYuda wonse. Paliye esalako. Beciyonyamula myala na Timba ku Rama venzosebenzesha Basa kumnaga mzinda. Asa esebenzesha ivo vinthu kumanga Geba waku Benjamini na Mizipa.23Monga pa pankhani ziyakine za Asa, mphamvu zake zonse, na mizinda yonse yecimanga, nivosalembewa mu buku ya vocitika va mafumu ba Yuda? koma mu masiku ya ukalamba wake enze na maenda ku vimbombo. 24Ndipo Asa eikiwa pamozi na makolo bake ndipo emufwikila mummzinda wa Davite awisi wake. Yehosaphati mwana wake enkhala mfumu m'malo mwake.25Nadabu eyamba kulamulira a Israeli mu caka cacibili ca Asa mfumu ya Yuda; elamulira a Israeli kwa zaka zibili. 26Ecita viipa pamenso pa Yehova na kuyenda mu njila za awisi wake, mu macimo bao beka, yecipangisha a Israeli kucimwa. .
1Mau ba Yehova bewela kwa Yehu mwana wa Hanani za Basa, kut, 2"Olo kuti nekunyamula kufuma ku lito na kukupanga msogoleri pa banthu ba Israeli, wayenda mu njira za Yerobuamu na kupoangisha banthu bangu kucimwa, kunicitisha ukali na macimo bao.3Langa, nikaononge Basa na banja lake ndipo nikapange banja lako monga ni banja la Yerobuamu mwana wa Nebati. 4Imbwa zikalye aliyense wa banja la Basa wofwila mumzinda, ndipo nyoni zamumlenga-lenga zikalye aliyense wofwila kumaminda."5Monga pa nkhani ziyakine za Basa, vecicita, na mphamvu zake, nivosalmbewa mu buku la vocita va mafumu ba Israeli? 6Basa emwalira pamozi na makolo bake ndipo bemuika ku Tiriza, ndipo Ela mwana wake mfumu pamalo pake.7Teto mwa Mneneri Yehu mwana wa Hanani mau ba Yehova ewela pa za Basa na banaja lake, onse cifukwa ca viipa vecicita pamenso pa Yehova, kumukalipisha na nchito za manja bake, monga awisi Yerobuamu, ndipo soti cifukwa epaya banja lonse la Yerobuamu.8Mcaka ca twenti ca mfumu Asa wa Yuda, Ela mwana wa Bada eyamba kulamulira mu Israeli ku Tirirza; elamulira zaka zibili. 9Wanchito wake Zimiri, msogoleri wa hafu ya akavalo bake, emuukira. Lomba Ela enze ku Tiriza, kumwa na kukolewa mu ng'anda mwa Ariza, enzolagilira ng'anda ya Tiriza. 10Zimiri eloba, nakumunyata, nakumupaya mu caka ca twenti seveni ca Asa mfumu ya Yuda na kunkhala mfumu pamalo pake.11Zimiri peyamba kulamulira na kunkhala pa mpando wake waufumu, epaya banaja lonse la Basa. Aliyesiyeko aliyense mwanalume wamoyo wambanja la Basa olo abululu bake kapena ayake. 12Teto Zimiri eononga banaja lonse la Basa, kulingana na mau ba Yehova becilabila mwa mneneri Yehu za Basa, 13za macimo onse ba Basa na macimo ba Ela mwana wake yecicita, yecimwisha aIsraeli onse, kuti bakalipishe Yehova, Mulungu wa Israeli, kukalipa na mafano yao.14Monga pa za nkhani zonse za Ela, zonse zecicita, nizosalembewa mu buku la zocitika za mafumu ba Israeli?15Mu caka ca twenti ca mfumu Asa wa Yuda, Zimiri elamulira kwa zaka seveni tyala mumasiku ba Tiriza. Lomba bankhondo bemanaga misasa, ku Gibetoni, ya Afilisiti. 16Asilikali bamanga misasa kwala becimvwa, "Zimiri waukira nopaya mfumu." Teto siku ilo mumisasa, aisraeli onse belalikira Omiri, msogoleri wa asilikali, mufumwa Israeli. 17Omiri ekwezeka kuya ku Gibetoni pamozi na aIsraeli onse, na kucita nkhondo Tiriza.18Teto Zimiri peciona kuti mzinda watolewa, eluta ku cipupoa cokosa cokatana na ng'anda ya mfumu na kuyasha muliro ku ng'anda; mu njira iyi ecifwa na muliro. 19Ici cenze cifukwa ca macimo becicicta pakucita viipa pamenso pa Yehova, pa kuyenda mu njila za yerobuamuna mumacimo becicicita, posogolera aIsraeli kucimwa. 20Monga pa nkhani ziyakine za Zimiri, na milandu yenze nayo, nivosalembewa mu buku lavocitika va mafumu ba Israeli?21Ndipo banthu ba Israeli begabanika pakati. Hafu ya banthu yekonkha Tibini mwana wa Ginati, kumupanga mfumu, ndipo hafu yekonkha Omiri. 22Koma banthu bekonkha Tibi benze na mphamvu ngako kuoambana banthu benze na Tibini mwana wa Ganati. Teto Tibini ecifwa, ndipo Omiri enkhala mfumu.23OPmiri eyamba kulamulira mu Israeli mu caka ca 31 ca ufumu wa Asa mfumu ya Yuda, ndipo elmulira zaka 20. Elamulira kufumira ku Tiriza zaka sikisi. 24Egula lupili la Samaria kufumira ku Semeri ndalama masiliva abili. Emanga mzinda palupili nakuupasa zina mzinda wa Samaria, kufumaku zina la Semeri, enze mwinekazi wa Samria.25Omiri ecita viipa pamenso pa Yehova na kuicita soti viipa kupambana benzeko kale. 26Pakuti eyenda mu njila zonse za Yerobuamu mwana wa Nebatina mu macimo yake yecicimwisha aIsraeli, kukalipisha Yehova, Mulungu wa Israeli, kukalipa na milungu yake yaliye nchito.27Monga kwa nkhani za Omiri zecicita, na mphamvu zake zecionesha, ziliye lemebewe mu buku la zocitika za mafumu ya Israeli? 28Teto Omiri emwalira pamozi na makolo bake ndipo emuika ku Samaria ndipo Nadabu mwana wake enkhala mfumu pamalo pake.29Mcaka ca sate camfumu Asa mfumu ya Yuda, Ahabu mwana wa Omiri eyamba kulamulira Israeli. Ahabu mwana wa Omiri elamulira Israeli ku Samaria kwa zaka 22. 30Ahabu mwana wa Omiri ecita viipa pamenso pa Yehova, kupambana aonse enzeko kale.31Yenze khalidwe la Ahabu kuyenda mu macimo ba Yehobuamu mwana wa Nebati, ndipo etola mwanakazi wake Yezebeli mwana wa Etabala mfumu wa Sidoni; eluta kuyopembeza Bala na kumubelamila. 32Emanga guwa ya Bala mu ng'anda ya Bala, yecimanga ku Samaria. 33Ahabu epanga cimuti ca Asela. Ahabu eciota soti vinyinji vokalipisha Yehova, Mulungu wa Israeli, kumkalipisha kupambana mafumu onse ba Isralei bezeko kale.34Mu nthawi ya ufumu wa Ahabu,Hiyeli waku Beteli emanga soti Yeriko. Hiyeli emanga soti maziko ba mzinda mtengo wa umoyo wamwana wake mwanalumeAbiramu, mwana wake woyamba; ndipo Segabu, mwana wake wamwanalume wosilizyila, etaya umoyo wake penzomanga milyango ya mzinda, mukusunga mau ba Yehova becilabila mwa mtumiki wake Yoswa mwana wa Nuni.
1Eliya waku Tisibe mu Giliyadi, eciti kwa Ahabu, Yehova ali moyo, Mulungu wa Israeli, wanutumikira, kukabevye mame kapena mvula mpaka nilabile.24Mau ba Yehova ewela kwa Eliya, kuti, 3"fumapo pano wakuya cakum'mawa; ukabisame mbali mwa mkolo wa Keriti, kum'mawa kwa mkolo wa Yorodani. Cikocitika kuti ukokumwa mumkolo, ndipo nalamulira njiba kuti zikokulyesha."5Teto Eliya eluta na kuyocita vecimulamulira Yehova. Eciyonkhala mbali mwa mkolo wa Keriti, kum'mawa kwa mkolo wa Yorodani. 6Njiba zenzomuletela buledi na nyama m'mawa, buledi na nyama m'mcingulo, ndipo enzkumwa mum'kolo. 7Koma pakuya kwa nthawi mkolo weyuma cifukwa kwenzevye mvula pa calo.8Mau ba Yehovabewela kwa eve, kuti, 9"nyamuka, nkhoya ku Zarefati, ili mu Sidoni, na kunkhala kwamene kwala. Langa, nalamulira mfelekazi kuti akokulyesha." 10Teto enyamuka na kuya ku Zarefati, ndipo pecifwika pamlyango wa mzinda mfelekazi enze pamene apo kuunjika nkhuni, "Napapata nipenkoni manzi patontho kuti nimweko."11Penzokuya kuyotola manzi emuita, na kuti, "napapata munileteleko na buledi m'manja mwanu." 12Eyankha, "Yehova Mulungu wanu pali na moyo, niliye buledi iliyonse, koma tyala kwanja la unga na mafuta mu kapu. Langa, nusakila nkhuni kuti nilute nikapike va neo na mwana wanu mwannalume, kuti tiliye na kufwa." 13Eliya eciti kwa eve, "usacite mantha. Nkhoya ukacite vuwalabila, koma coyamba umbe kunipangilako buledi itontho na kuniletela. Niye pati upange yako na mwana wako.14Pakuti Yehova Mulungu wa Israeli, akuti, 'kapu ya unga isile lini, olo kapena kapu ya mafuta kusila, mpaka nthawi yamene Yehova akatumizye mvula pa calo capansi." 15Teto ecita mwecimuuzyila Eliya. Eve na Eliya, pamozi na banthu ba ng'anda yake, becilya kwa masiku anyinji. 16Kapu ya unga iliye sile, olo kapena kapu ya mafuta kuleka kuthonya, monga mweciwelela mau ba Yehova, monga mwebalabilira Eliya.17Kufuma vinthu ivi mwana wa mwanakazi ula, mwanakazi enze mwinikazi wa ngh'anda, elwala. Matenda bake enze akuleni ngako mwakuti mwenzevye kufuza mwa eve. 18Teto nyina wake eciti kwa Eliya, "nicinji ciipa cimuli naco ca neo cinekucitilani, munthu wa Mulungu? ko mwewela kwa neo kuzonikumbusha za macimo bangu na kupaya mwan wangu?"19Ndipo Eliya emuyankha, "nipase mwana wako." Etola mwana m'manja mwake na kuya na kucipinda capalulu mwenzonkhala, na kulalika mwana pa bedi penzolala. 20Elila kwa Yehova na kuti, "Yehova Mulungu wangu, ko mwaleta soti mulili pa mfelekazi wanunkhala naye, popaya mwana wake?" 21Teto Eliya ezitambulura pokumbatila mwana katatu; elira kwa Yehova na kuti, "Yehova Mulungu wangu, nakupapatani, lekani moyo wa mwana uyu uwelere mwa eve.22Yehova ecimvwa mau ba ELiya; moyo wa mwana wewelera mwa eve, ndipo euka. 23Eliya etola mwana na kumufumya mu cipinda kuya naye pansi kwa anyina; epeleka mwana kwa anyina wake bake na kuti, "langa, mwana wako ali moyo." 24Mwanakazi ecciti kwa Eliya, "lomba naziba kuti niwe munthu wa Mulungu, na kuti mau ba Yheova mkamwa mwako nibazoona."
1Teto payepita masiku anyinji mau ya Yehova yewela kwa Eliya, mcaka ca citatu ca cilala, kuti, "nkhoya ukazilangizye kwa Ahabu ndipo nikatumizye mvula pacalo." 2Eliya eluta kuyozilangizya kwa Ahabu; lomba njala yenze ikulu ngako ku Samaria.3Ahabu eita Obadiya, enze mkuleni wayanganila pa ng'anda ya mfumu. Lomba Obadiya enzolemeka ngako Yehova, 4pakuti Yezebeli penzopaya aneneri ba Yehova, Obadiya etola aneneri 100 nakubabisa fifite fifite mu nkhwema na kubalayesha na bukedi na manzi.5Ahabu eciti kwa Obadiya, "nkhoya mcalo conse ku kasupe ofuma manzi na ku zigwa. Payakine tingapezeko mauzu nakupulumusha abulu na hachi kunkhala na moyo, kuti tisataye nyama zonse." 6Teto begana kupita mcalo conse kuyosakila manzi. Ahabu eciya njila iyakine yeka ndipo Obadiya eciya njila iyakine.7Obadiya akli mnjila, mosayembekezela, Eliya ekumana naye. Obadiya emziba na kubelamila pansi. Eciti, "nimweo mbuya wangu 8Eliya?" Eliya emuyankha, "nineo. nkoya ukauzye ambuye wako, 'langa Eliya ali kuno.'"9Obadiya eyakha, "nacimwa kotyani kuti mungapeleke mtumiki wanu m'manja mwa Ahabu, kuti eve anipaye? 10Yehova Mulungu wanu ali na moyo, kuliye calo kapena maufumu kwamene mbuye wangu aliye nitume kuyokusakilani. Calo ciliconse picalabila kuti, 'Eliya kuno kuilye,' Ahabu enzobalumbilisha kuti anone dngati olabila za cendi kuti aliye kupezeni. 11Koma lomba mukuti, 'nkhoya, kauzye ambuye wako kuti nili pano.'12Nikafuma tyala pa cinso panu, Mzimu wa Yehova ukunyamuleni kuya ku malo kunisaziba. Ndipo nikayouzya Ahabu, ndipo ngati okupezani lini, anipaye. Teti neo, mtumiki wanu, napembeza Yehova kufuma ku unyamata wangu. 13Ko ciliye uzyiwe kwa mweo, mbuya wangu, zinecita pamene Yezebeli epaya aneneri ba Yehoiva, mwanebisila 100 aneneri ba Yehova fifite fifite munkhwemana kubalyesha buledi na manzi?14Lomba mukuti kwa neo, 'nkhoya ukauzye mbuya wako kuti Eliya ali pano,' kuti anipaye." 15Ndipo Eliya eyankha, "Yehova wa maku onse ali na moyo, wamene wanupanamila, cendi nizioneshe neka kwa Ahabu lero."16Teto eluta kuyokumana na Ahabu, nakuyomuuzya vecimuuzya Eliya. Mfumu yeciya kuyokumaana na Eliya. 17Ahabu peciona Eliya, eciti kwa eve, "ko weo? ni weo uleta mafuto pa aIsraeli!"18Eliya eyankha, "niliye mavuto pa aIsraeli, koma weo na banja lako niye mwaleta mavuto posiya malamulo ba Yehova na kukonkha Baala. 19Ndipo lomba, tumizya mau na kusonkhanisha aIsralei onse pa lupili la Karimeli, pamozi na aneneri ba Baala 450 na 400 ba Asera bakulya pa thebo ya Yezebeli."20Teto Ahabu eluta na kuyozya banthu ba Israeli na kuika pamozi aneneri pa lupili la Karimeli. 21Eliya efwika pafupi na banthu na kuti, Mucinje nzeru zanu mpaka lini? Ngati Yehova ni Mulungu, mukonkheni. Komba ngati Baala ni Mulungu, mukonkheni." Koma banthu aliye muyankhe nagu liu limozi.22Ndipo Eliya eciti ku banthu, "neo, neo neka, nesala neka monga mneneri wa Yehova, koma aneneri ba Baala alipo analume 450. 23Teto lekanin atipase ng'ombe zibili. Lekani asanlkhe ng'ombe imozi na kuitenda muvidunswa, na kuiika pankhuni, koma osayasha muliro. 24Ndipo mite zina la mulungu wanu, ndipo nane nite zina la Yehova, na Mulungu oyankha na muliro, lekani ankhale Mulungu."Ndippo banthu onse eyankha na kuti, ici nicabwino."25Ndipo Eliya eciti kwa aneneri a Baala, "sankhani ng'ombe imozi ndipo muyambile kuikonza, pakuti nimwe anyinji. Ndipo muite zina la Mulungu wanu, koma musaike muliro panyansi pa nyama." 26Etola ng'ombe yecipasiwa na kuikonza, ndipo eita zina la Baala kufuma m'mawa mpaka mzuba, kuti, Baala, timvwile." Koma kwenzevye mau, kapena aliyense kuyankha. Evina kuzunguluka guwa yecipanga.27Nthawi yamzuba Eliya ebatonza na kuti, "kuwani ngako! ni mulungu! payakine oganiza, olo opumula, olo wafumapo ali paulwendo, payakine walala ndipo ofunika kuushiwa." 28Teto bekuwa soti ngako, na kuzitenda, mwenzocitila nthawi zonse, na ma mipeni na mikondo, mpaka ngazi kufuma mwa beve. 29Mzuba mwepita, benze bakalucita mpaka nthawi ya nsembe ya copeleka causiku, koma kwenzevye mau kapena aliyense obayankha; kwenzevye aliyense oikako nzeru ku pempho lao.30Ndipo Eliya eciti ku banthu, "welani fwendelani pafupi na neo," ndipo banthu onse sefwendela pafupi na eve. Ekonza soti guwa ya Yehova yenze yoonongeka. 31Eliya etola myala twelufu, mwala uliwonse kupanamila mtundu wa bana ba Yakobo-kwenze kwa Yakpobo kwamene mau ba Yehova yewela, kuti, "Israeli ibe zina lako." 32Na myala epanga guwa mu zina la Yehova na kukumba nkhando mozungulila guwa ikulu mwakuti muloba manzi anyinji.33Ekonza nkhuni za muliro, notetnda ng'ombe muviodunswa, nakuika vidunswa pa nkhuni. Eciti, "zuzyani vinkhombe va manzi vili folo na kuthila pa nsembe yoshoka na pankhuni. 34Ndipo eciti, "ikamponi soti kacibili," ndipo ecita soti kabili. Citani soti eciti, "citani soti kacitatu,"ndipo ecita soti kacitatu. 35Manzi yezula paguwa notaikila kuzula mbali monse.36Cecitika pa nthawi ya copeleka ca nsembe yausiku, kuti Eliya efwika pafupi na kuti, "Yehova, Mulungu wa Abrahamu, Isaki, na wa Israeli, lekani cizibike lero kuti nimwe Mulungu mu Israeli, na kuuti nine mtumiki waju, na kkuti nacita ivi vinthu vonse pa mau banu. 37Nimvweni, Yehova, nimweni, kuti aba banthu bazibe kuti mweo, Yehova, nimwe Mulungu, na kuti mwawezyela mitima yao soti kwa mweo."38Ndipo Muliro wa Yehova wepona na kushoka nsembe yoshoka, pamozi na nkhiuni, myala na lito, na kumyanga manzi yenze pa nkhuni. 39Banthu onse pibeona izi, ebelamila vinso vao pansi na kuti, "Yehova ni Mulungu! Yehova ni Mulungu!" 40Teto Eliya eciti kwa beve, "Tolani aneneri a Baala. Musaleke kuti umozi wa beve atahaabe."Teto ebatola, ndipo Eliya eleta aneneri a Baala kumkolo wa Kisoni na kubapaya kwamene kwala.41Eliya Eciti kwa Ahabu, "nyamuka, ilya na kumwa, pakuti kuli kumvwika kwa mvula inyinji. 42Ndipo Eliya eluta palulu pa lupili la Karimeli, na kubelamila pansi nakuika coinso cake pakati pa menso bake.43Eciti wa wanchito wake, ükwezeke lomba, ulange cakusinje." Wanchito wake ekwezeka na kulanga na kuti, "kuliye ciliconse." Ka seven Eliya eciti, "nkhoya soti." 44Ka seveni wanchito eciti, "lnagani kuli mkubi unyamuka cakunyanja, utontho monga ni kwanja la muntu." Eliya eyankha, "Nkhoya ukamuuzye Ahabu, 'konzekera akavalo bako na kuya mvula ikaliyokuleshe.'"4546Cecitika kuti mwa nthawi itontho kulu kwefipa na makumbi na mphepo, ndipo kwenze mvula ikuleni. Ahabu Ahabu ekwela pa bulu na kuya ku Yezeleri, koma kwanja la Yehova lenze pa Eliya. Elimbisha mizipeyake kuutuka pavuli pa Ahabu ku mlyango wa Yezereli.
1Ahabu euzya Yezebeli vonse vecicita Eliya na mwecipaila aneneri onse na cingwanja. 2Ndipo Yezebeli etuma uthenga kwa Eliya, kuti, lekani milungu icite na neo, na kucita soti na neo, ngati nupanga lini umoyo wako monga ni umoyo wa aneneri bala ecifwa kufwika mailo nthawi ino." 3Eliya pecimvwa ivo, enyamuka na kuthabila ku Beriseba, yufumila mu Yuda, na kusiya ba nchito bake kwala.4Koma eve eciya ulwendo wa siku limozi mcipululu, nakuyonkhala mnyansi mwa cimuti ca sace. Epempha mwa eve eka kuti afwe, na kuti, "pakwana, lomba, Yehova; tolani moyo wangu, pakuti nili lini bwino kupambana makolo bangu ecifwa. 5Teto elala mnyansi mwa cimuti ca sace. Mwazizi mngelo emkumya na kuti kwa eve, "Uka ulye." 6Eliya elnga, ndipo pafu na mutu wake penze buledi wepangi pa malasha na kapu ya manzi. Teto ecilya na kumwa na kulala.7Mngelo wa Yehova ewela soti kacibili nomkumya na kuti, "uka ulye, pakuti ulwendo niukulu ngako kwa weo. 8Teto euka na kulya na kumwa, ndipo eyenda mwa mphamvu za vakulya kwa masiku fote na usiku fote kuya ku Horebe, lupili la Mulungu.9Eloba mu nkhwema na kukonzekera kunkhalamo usiku onse. Ndipo mau ba Mulungu ewela kwake na kuti, "ucita cinji muno Eliya?" 10Eliya eyankha, nankhala ozipeleka kwa Yehova, Mulungu wa banthu onse, cifukwa banthu ba Israeli besiya cipangano canu, beononga maguwa banu, na kupaya aneneri banu na cingwanja. lomba neo, neo tyala, nasalako ndipo ofuna kutola moyo wangu."11Yehova eyankha, "fuma muno na kuyopanama palupili pamenso pangu." Ndipo Yehova emupita, na cimphepo camphamvu cechaya palupili na kuphwanya myala mu vindunswa pamenso pa Yheova, koma Yehova enze lini mu mphepo. Teto kufumapo mphepo, kwewela vivomezi, koma Yehova enze lini mucivomezi. 12Ndipo kufumapo civomezi, kwewela muliro, koma Yehova enze lini muliro. Kufumapo muliro kwewella mau atontho.13Eliya pecimvwa mau, ezivwinikira kumenso na covwala cake, nofuma, nakuyopamana pamlyango wa nkhwema. Ndipo mau emvwika kwa eve kuti, "ucita cinji kuno, Eliya?" 14Eliya eyankha, Nankhala ozipeleka kwa Yehova, Mulungu wa banthu onse, pakuti banthu ba Israeli besiya cipangano canu, ephwanya maguwa banu, na kupaya aneneri banu na cingwanja. Lomba neo, neo tyala, niye nasalako ndipo ofuna kutola moyo wanu."15Teto Yehova eciti kwa eve, "nkhoya, welera nkhoya ku cipululu ca Damasiko, ukafwika uzoze Hazaeli kuba mfumu pa Aramu, 16na kuzoza Yehu mwana wa nimusi kuba mfumu wa Israeli, na kuzoza Elisa mwana wa Safati waku Abelo Mehola kuba mneneri m'malo mwako.17Zikacitike kuti Yehu akapaye aliyense wati akathabe ku cingwanja ca Haezeli, na kuti Elisha akapaye aliyense wati akaathabe ku cingwanja ca Yehu. 18Koma nizisiileko banthu seveni sauzande mu Israeli, bamene nkhokola zao ziliye gwadile Bala, ndipo pakamwa pake paliye mufyofyonthe."19Mwakuti Eliya efumako kula na kuyopeza Elisha mwana wa Safati, enzogaula na nkhabi zili twelufu, eve enze na joko ya twelufu. Elya eluta penze Elisha nomuvwalika cofunda cake. 20Ndipo Elisa esiya nhabi zake na kuutukira Eliya; eciti, "lekani nikalaile kwa amama na atata, ndipo nikonkheni." Ndipo Eliya eciti kwa eve, "welera, koma ganiza pa zinakucitira."21Teto Elisa efumako kwa Eliya na kutola nnhabi zake zibili zapajoko, nakuziya, na kupika nyama na nkhuni za joko. Ndipo ezipasa banthu ndipo becilya. Teto enyamuka na kukonkha Eliya nomtumikira.
1Beni-Hadadi mfumu ya Aramu esonkhanisha gulu lonse la asilikali pamozi. Penze mafumu 32 atontho atontho, abulu na akavalo. Beluta, na kucita nkhondo na Samaria. 2Etumizya uthenga kwa Ahabu mfumu ya Israeli , na kuti kwa eve, "Beni-Hadadi olabila ici: 3'siliva wako na golide wako ni vangu. Soti na bana bako, bala ofunikila ngako, lomba nibangu.'"4Mfumu ya Israeli yeyankha nakuti, "cili monga muwalabilira mbuya wangu, mfumu. Neo, na vonse vili navo nivanu." 5Betumiwa ewela soti nakuti, "BEni-Hadadi olabila ici, 'natumizya mau kwa weo kuti unipase siliva wako, nagolide wako, anakzi bako, na bana bako. 6Koma nikatume banchito bangu mailo pa nthawi monga ino mailo, bakafune-fune mng'anda mwako na mng'anda mwa banchito bako. Bakazitolere na manja bao kalikonse kowamizya menso bako.'"7Mfumu ya Israeli yeita akulu akulu onse bamcalo pamozi nakuti, "langani uyu munthu mwakufunila mavuto. Wanitumizyila mau kuti ofuna bana bangu, anakzi bangu, na siliva na golide, koma niliye muleshe." 8Akulu akulu onse na banthu eciti kwa Ahabu, "musamumvwilire kapena kuikako nzeru ku ulamuliro wake."9Teto Ahabu eciti kwa bala betumiwa na Beni-Hadadi, "kauzyeni mfumu yangu, 'nuvomela pa ciliconse ciwetuma banchito bako poyambilira, koma ningavomele lini ici cacibili.'" 10Teto bauthenga ewelela na kuyopeleka yankho kwa Beni-Hadadi. Beni-Hadadi etumizya yankho kwa Ahabu, na kuti, "lekani milungu icite teto na neo nakucita soti, ngati milota ya Samaria yakwanile kuzula manja ya banthu bati akanikonkhe."11Mfumu ya israeli yeyankha na kuti, "kuliye munthu ovwala vovwala va nkhondo ozikweza monga ni wala ovula.'" 12Beni-Hadadi ecimvwa mau aba penzokumwa, eve na mafumu benze pansi pa ulamuliro benze mu matenti yao. Beni-Hadadi elamulira banchito bake, "nkhalani pamzela mukonzekele nkhondo."Bekonzekela kucita nkhondo mumzinda.13Ndipo langani, mneneri awela kwa mfumu Ahabu mfumu ya Israeli na kuti, Yehova akuti, 'waiona gulu ili likuleni la asilikali? langa, niike m'manja mwako lero, ndipo uzibe kuti nine Yehova.'" 14Ahabu eyankha, "Na bani?" Yehova eyankha na kuti, "na asilikali atontho atontho otumikila akazembe kumaboma." Ndipo eciti, "nibani wati ayambe nkhondo?" Yehova eyankha, "weo." 15Ndipo Ahabu esonkhanisha asilikali atontho atontho enzotumikila akazembe bakumaboma. Pamozi benze 232. Pavuli pao esonkhanisha asilikali onse, gulu lonse la asilikali ba Israeli; seveni sauzande mu namba.16Mxuba befumapo. Beni-Hadadi ecimwa na kukolewa mu tetni yake, eve na mafumu atontho atontho enzomuyavya. 17Asogoleri atontho benzotumikira akazembe bam'maboma beyambilira kuluta. Ndipo Beni-Hadadi euzyiwa na asilikali benzetuma, "banthu bakuza kufumila ku Samaria."18Ben-Hadi eciti, "ngankhale kuti bawela mwamtendele olo nkhondo batoleni bamoyo." 19Teto asogoleri atontho enzotumikira kwa akazembe bam'maboma befuma mumzinda ndipo asilikali ebakonkha.21Munthu aliyense epaya mdani wake. Aramu athaba ndipo aIraeli ebakokha. Ben-Hadadi mfumu ya Israeli ethaba pa bulu pamozi na bapabulu. 20Mufmu ya Israeali yefuma na kunyata abulu na akavalo, kupaya Aramu.22Ndipo mneneri ewela kwa mfumu ya Israeli na kuti kwa eve, "nkhoya, ukazulibikishe weka, na kumvwishisha na kuganizila ziti ucite, cifukwa pakuwelera kwa caka mfumu wa ku Aramu akakuukile soti." 23Banchito ba mfumu yaku Aramu eciti kwa eve, "mulungu wao ni mulungu wamalupili. Nicifukwa cake benze namphamvu ngako kupambana seoKoma lomba lekani ticite nao soti nkhonda mu cigwa, ndipo cendi tikabe na mphamvu kupambana beve.24Teto mufunika mucite ici: Mufumyepo mafumu onse ali pamipando yao na kuikapo asilikali olamulira. 25Mupange asilikali monga asilikali beonogeka- bulu pa bulu ndipo kavalo pakavalo- kuti tikacite nkhondo ku cigwa. Cendi tikabe bamphamvu kupambana beve." Teto Ben-Hadai emvwila uohuungu wao nakucita vibemuuzya.26Kusila kwa koyambilira caka, Beni-Hadadi esonkhanisha Aramu na kuya ku Afeki kuyochita nkhondo na Israeli. 27Banthu ba Israeli besonkhana nakupasiwa vakulya kuyocita nao nkhondo monga ni magulu atontho atontho ba mbuzi, koma Aramu bezuzya mambali yonse.28Ndipo munthu wa Mulungu efwika pafupi na kulabila na mfumu ya Israeli na kuti, "Yehova akuti: 'cifukwa Aramu balabila kuti Yehova ni mulungu wakumalupili, koma aosati kuzigwa, niike gulu lonse ili likuleni m'manaja mwako, ndipo uzibe kuti nine Yehova.'"29Teto asilikali bemanga misasa colanga kwa masiku seveni. Ndipo pa siku la seveni nkhondo yeyamba. Banthu ba Israeli bepaya 100,000 Aramu oyenda na mendo pa siku limozi. 30Basala bethabila ku Afeki, kumzinda, ndipo cipupa camzinda ceponela pa asilikali 27,000 benzesala. Ben-Hadadi ethaba na kuya mumzinda, mu cipinda camkati.31Banchito ba Beni-Hadadi eciti kwa eve, "langani lomba, tamvwa kuti mafumu ba ng'anda ya Israeli ni mafumu bacifundo. Tiyeni tivwale viguduli muluunda mwasu na nthambo kumitu kwasu, na kuluta kwa mfumu ya Israeli. Yakine angalekelere moyo wasu." 32Teto bevwala viguduli muluunda mwao na nthambo kumitu kwao na kuya kwa mfumu ya Israeli nakuti, "wanchito wanu Beni-Hadadi akuti, 'napapata lekani nibe na moyo.'" Ahabu eciti, "akali na moyo? Nimnekwasu."33Lomba analume benzovwishisha kuti baone cizibisho ciliconse kwa Ahabu, teto bemuyankha mwamsanga, "ee, mnekwanu Beni-Hadadi ali moyo, "nkhoyani mukamulete." Ndipo Beni-Hadadi ewela kwa eve, ndipo Ahabu emuletela mu kavalo wake. 34Beni-Hadadi eciti kwa Ahabu, nikuwezyele mizinda yecitola atata kwa awisi wako, ndipo ungapangemo misika mu Damasiko, monga mwecitila atata ku Samaria." Ahabu eyankha, "nikuleke na pangano ili." Teto Ahabu epanga pangano na kuleka.35Munthu muyakine umozi wa bana ba aneneri, ecitikwa umozi wa ayake pa mau ba Yehova, "ninyate." Koma muyake ekana kumunyata. 36Ndipo mneneri eciti kwa mneneri muyake, "cifukwa uliye konkhe mau ba Yehova, ukafuma tyala pali neo, mkango ukulye." Munthu wala pefumapo tyala, mkango wewela pa eve nakumupaya.37Ndipo mneneri epeza munthu muyakine na kuti, "napapata ninyate." Teto munthu wala emunyata nakumucita vilonda. 38Ndipo mfumu yefumapo nakuyembekeza mfumu pamabali pa mseu; aziipisha na bande m'menso mwake.39Mfumu piyenzopita, mneneri ekuwilira mfumu na kuti, "mtumiki wanu enzeciya pakati pa nkhondo, ndipo msilikali epanamana na kuleta mwanalume na kuti, 'mulonde uyu munthu. Ngati uyu munthu asobe, umoyo wako upelekewe pa umoyo wake olo ulipile na ndalama ya siliva. 40Koma cifukwa cakuti mtumiki wanu enze tangwanika apa na pala, munthu wala ethaba." Teto mfumu ya Israeli yeciti kwa eve, "ici niye mwati cinkhalire cilango cako- weo weka niye wacipanga."41Mwamsanga mneneri ecosa bande m'menso mwake, ndipo mfumu ya Israeli yeziba kuti ni umozi wa aneneri. 42Mneneri eciti kwa mfumu, "Yehova akuti, 'cifukwa walekelera kuti munthu wanecika pa cionongeko kuti alute, moyo wako utola malo ba moyo wake, ndipo banthu bako pa banthu bake.'" 43Ndipo mfu mu ya Israeli yeluta kung'anda kwake yokhumudwana kukalipa, na kufwika ku Samaria.
1Lomba payepita nthawi, Naboti waku Yezereli enze na munda wa Mphesa ku Yezereli, pafupi na ng'aanda yaufumu ya 2Ahabu, mfumu waku Samariya. Ahabu elabila na Naboti, kuti, "nipase munda wako wamphesa, kuti unkhale wangu niupange munda wa zamasamba, cifukwa niwapafupi na nanda yandu. Mosinthana, nikupase munda uyakine wamohesa, olo, ngati ungakonde, nikulipile na ndalama.3Naboti enyankha Ahabu, "lekani Yehova aleshe kuti coloba ca makolo bangu nipase mweo." 4Teto Ahabu eluta ku ng'anda yake yufumu wosakondwa ndipo na ukali cifukwa ca yankho yemupasa Naboti waku Yezereli. "Nikupase lini coloba ca makolo bangu." Elala pa beti pake, nakupindamuzya cinso cake kuyakine, na kukana kulya cakulya.5Yezebeli mwanakazi wake ewela kwa eve na kuti, "nicinji mtima wako niwosakondwa, kuti mukulya lini vakulya?" 6Emuyankha, "Nalabila na Naboti waku Yezereli na kuti kwa eve, 'nipase munda wako wamphesa nikupase ndalama, kapena ngati cukuwamizya, nikupase munda uyakine wa mphesa kuba wako.' Ndipo waniyankha, 'nikuopaseni lini munda wangu wa mphesa.'" 7Teto Yezebeli mwanakazi wake emuyankha, "mukalulamilira umfumu wa Israeli? nyamukani mulye; lekani mtoma wanu ukondwele. Nikutolereni munda wa mphesa wa Naboti waku Yezereli.8Teto Yezebeli elemba makalata mu zina la Ahabu, nakuyaika cidindo cake, nakuyatumizya kwa akulu akulu na banzeru onkhala na eve mumisonkhano, na onkhala pafupi na Naboti. 9Elemba mu mamakalata kuti, "Lalikilani kusala kulya na kuika Naboti pakati pa banthu. 10Soti muike anlume aliyenchito pamozi na eve ndipo lekani bapelekele umboni za eve, kuti, 'watemebela Mulungu na mfumu.'" Ndipo mumtole nakumtema myala kuti afwe.11Teto banthu bamzinda wake, akulu akulu na analume banzelu benzonkhala mumzinda, becita cecilabila Yezereli, monga mwenzelembela mumakalata yecituma. 12Belalikila kusala kulya n kuika Naboti pakati pa banthu. 13Analume abili osakhulupilika ewela na kunkhala pafupi na Naboti; bepelekera umboni wa wenye wa Naboti pamenso pa banthu, kuti, "Naboti watembelela Mulungu pamozi na mfumu." Ndipo emnyamula na kuya naye panja pa mzinda nakumtema myala kuti afwe. 14Akulu akulu etuma mau kwa Yezebeli, kuti "Naboti watemewa myala ndipo wafwa."15Teto Yezebeli pecimvwa kuti Naboti amtenma myala na kufwa, eciti kwa Ahabu, "nyamuka na kutola coloba ca munda wa Naboti waku Yezereli, wecilesha kukupasa na ndalama, cifukwa Naboti ali lini moyo, koma wafwa." 16Ahabu pecimvwa kuti Naboti wafwa, enyamuka nakusondokera kumunda wa Nabotiwaku Yezereli nakutola coloba.17ndipo mau ya Yehova yewela kwa Eliya waku Tisibe, kuti, 18"nyamuka na,kuyokumana na Ahabu mfumu ya Israeli, onkhala ku Samariya. ali mumunda wa mphesa wa Naboti, kuwaluta kuyotola coloba.19Ulabile na eve na kuti Yehova akuti, 'wapaya na kutola soti coloba?' ndipo umuuzye kuti Yehova akuti, 'pa malo pamene imbwa zamyang ngazi ya Naboti, imbwa zikamyange ngazi yako, cendi, ngazi yako.'" 20Ahabu eciti kwa Eliya, "wanipeza, mdani wangu?"Eliya eyankha, "nakuopeza, cifukwa wazigulisa kucita ciipa pamenso pa Yehova.21Yehova olabila ici kwa weo: 'langa, nikalete mulili pa weo ndipo na kutenda mu banja la Ahabu mwana mwanalume na kapolo na aliyense womasuka mu Israeli. 22Nikapange banja lako monga ni banja la Yerobuamu mwana wa Nebati, ndipo monga banja la Baasa mwana wa Ahiya, cifukwa wanicitisha kukalipa na kupangisha aIsraeli kucimwa.'23Yehiova walabila soti pa za Yezebeli, kuti, 'imbwa zikalye Yezebeli kumba kwa cisime ca Yezereli.' 24Aliyense wambanja la Ahabu wati akafwile mumzinda, imbwa zikalye; ndipo nyoni zamumlenga-lenga zilye aliyense wati akafwile m'minda."25Kwenzevye aliyense monga ni Ahabu, ezigulisa kucita viipa pamenso pa Yehova, wamene Yezebeli mwanakazi wake wecicimwisha. 26Ahabu ecita khalidwe liipa pokonkha milungu, monga aMori ecitila, bala bamene Yehova efumya pamenso pa banthu ba Israeli.27Ahabu pecimvwa mau aba, eng'amba vovwala vake na kuvwala viguduli pa mhbili peke na kusala kulya, na kulala na viguduli na kunkhala osakondwela. 28Ndipo mau ba Yehova ewela kwa Eliya waku Tisibe, kuti, 29"Wamuona Ahabu muwazicepeshela pamenso pangu? Cifukwa wazicepesha pamenso pangu, nilete lini mulili ukuza mu masiku bake; nimumasiku ya mwana wake yati nikalete mulili pa banja lake."
1Zaka zitatu zepita kuliye nkhondo pakati pa Aramu na Israeli. 2Lomba cecitika kuti mu caka ca citatu, Yehosafati mfumu ya Yudayeluta ku mfumu ya Israeli.3Lomba mfumu ya Israeli yeciti kwa banchito bake, "muziba kuti Ramoti Gilyadi ni yasu, koma tucita lini kalikonse kuti tiifumye m'manja mwa Aramu?" 4Teto eciti kwa Yehosafati, ükalute na neo ku RamotiGiliyadi?" Yehosafati eyankha mfumu ya Israli, "nili monga ni weo, banthu bangu ni banthu bako, ndipo abulu bangu ni abulu bako."5Yehosafati eciti kwa mfumu ya Israeli, "mpemphani nzeru kwa mau ba Yehova pa vati mucite coyambilira." 6Mfumu ya Israeli yesonkhanisha aneneri pamozi, 400 analume, na kuti kwa beve, "ko nilute ku Ramoti Giliyadi ku nkhondo, olo nisalute?" beciti, "kaciteni nkhondo, pakuti Yehova aiike m'manja mwa mmfumu."7Koma Yehosafati eciti, "ko kuliye muyakine mneneri wa Yehova watingasengeko upohungu?" 8Mfumu ya Israeli yeciti kwa Yehosafati, "aliko umozi mwanalume witingasengeko uphungu wa kwa Yehova, MIkaya mwana wa Imila, koma numuzonda cifukwa onenera lini zabwino pa neo, koma vokosa veka veka." KOma Yehosafati eciti, "mfumu isalibile teto." 9Ndipo mfumu ya Israeli yeita mtumiki wake na kumulamulira, "kaite mikaya mwana wa Imila, lomba teti."10Lomba Ahabu mfumu ya Israeli na Yehosafati mfumu ya Yuda benkhala pampando aliyense wacifumu, bevwala mikanjo yao ya ufumu, pamalo opondelapo tiligu pamlyango waku Samaria, ndipo aneneri onse enzonenera pamenso pake. 11Zedekaya mwana wa Kenana ezipangila mapondo ya nsimbi na kuti, Yehova olabil ici: 'na izi mweo mugunde nazo Aramu mpaka kubaononga.'" 12Ndipo onse aneneri benenera cimozi-mozi, kuti, "kaciteni nkhondo Ramoti Giliyadi ndipo mupambane, pakiuti Yehova aipeleke m'manja mwa mfumu."13Wecituma kuyoita Mikaya elabila na eve, kuti, "langa lomba, mau ya labila cinthu cimozi cabwino kwa mfumu. Lekani mau banu yabe monga ni mau yao ndipo mulabile cabwino." 14Mikaya eyankha, "Yehova ali na moyo, nicati Yehova albile niye cati nilabile." 15Pecifwika kwa mfumu, mfumu yeciti kwa eve, "Mikaya, ko tilute ku Ramoti Giliyadi ku nkhondo, kapena yai?" Mikaya eyankha, "kaciteni nkhondo ndipo mupambane. Yehova aipeleke m'manja mwa mfumu.16"Ndipo mfumu yeciti kwa eve, "ko nikuuzye kangati kuti ulumbile kuti usaniuzye ciyakine koma cacendi mu zina la Yehiva?" 17Teto Mikaya eciti, "nuona aIsraeli onse omwazyikana kumalupili monga ni mbelele ziliye mbusa, ndipo Yehova akuti, 'aba aliye msogoleri. Lekani munthu aliyense awelelre kung'anda kwake mwamtendel.'"18Teto mfumu ya Israeli yeciti kwa Yehosafati, "niliye kuuzye kuti onenera lini vabwino pa neo, koma viipa tyala?" 19Ndipo Mukaya eciti, Mwakuti mvwani mau ya Yehova: Naona Yehova wankhala pampando wake waufumu, ndipo zolengewa zonse za kululuzapanama pambali pake ku kwendi na kumanjele. 20Yehova eciti, 'nibani wati amkoke mtima Ahabu, kuti alute akaponele ku Ramoti Giliyadi?' muyakine walabila ici muyakine ico.21Ndipo mzimu wewela pasogolo, nakupana pamenso pa Yehova, na kuti, 'nimkoke mtima neo, 'tyani?' 22Mzimu weyankha, 'nilute nakuyokuba mzimu wa wenye pakamwa pa aneneri.' Yehova eyankha, 'ukamkoke mtima ndipo ukakwanilishe. Nkhoya lomba ndipo ukacite teto.' 23Lomba langa, Yehova waika mzimu wa wenye pakamwa pa aneneri bako aba, walamulira cionongeko pa weo."24Ndipo Zedekaya mwan wa Kenana, epanama, nakunyata mikaya mbama pamenso na kuti, "mzimu wa Yehova wapita njila yini kufuma muli neo nola mwa weo?" 25Mikaya eciti, "langa, ukzione pa siku ila pati ukabishame mcipinda camkati."26Mfumu ya Israeli yeciti kwa wanchito wake, "mkateni Mikaya ndipo mumpeleke kwa Amoni, kazembe wa mzinda, na kwa Yoasi, mwana wangu. 27Muuzye kuti, 'mfumu ikuti, munthu uyu mumuike mjele, mukomlyesha buledi na manzi kuti avutike mpaka nikaweleko mwamtendele.'" 28Ndipo Mikaya eciti, ""nagti ukaweleko mwamtendele niye kuti Yehova aliye labile na neo." Ndipo eonjeza, "mvwani izi, banthu onse."29Teto Ahabu mfumu ya Israeli, na Yehosafati, mfumu ya Yuda, eluta ku Ramoti Giliyadi. 30Mfumu ya Israeli yeciti kwa Yehosafati, "niziipisha na kuya ku nkhondo, koma weo uvwale mkanjo wako waufumu." Teto mfumu ya Israeli yeziipisha na kuya kunkhondo.31Lomba mfumu wa Aramu elamulira asogoleri ba akavalo 32 kuti, "musacite nkhondo ku asilikali osanikira kapena ofunikila. Mucite tyala mfumu ya Israeli." 32Cectika kuti asogoleri pibeona Yehosafati beciti, "cendi wala niye mfumu ya Israeli." Bewelera nakuyocita eve, ndipo Yehosafati elira. 33Olamulira ba akavalo pibeona kuti niwamene lini mfumu ya Israeli, bewelera kumuutusha.34Koma munthu muyakine efumya mkondo wake nakuuponya na kulasa mfumu ya Israeli pakati na pakati pa cishango cake. Ndipo Ahabu eciti kwa woyendesha kavalo wake, "cnguluka na kufyamapo pa nkhondo, pakuti nacitiwa caipa."35Nkhondo yekula pa siku iyo ndipo nmfumu yenkhala pansi mu kavalo wake molangana na Aramu. Emwalira usiku. Ngazi yake yetaikila kufuma mu kavalo wake mpaka 36pansi. Zuba piyenzoloba, bekuwa pa asilikali onse, kuti, "aliyense awelele kumzinda wake; ndipo munthu aliyense awelele ku calo cake!"37Teto mfumu Ahabu emwalira ndipo emuleta ku Samaria, na kumuika kut Samaria. 38Besuka kavalo pa zibe ya Samaria, ndipo imbwa zemyanga ngazi yake (uku niye kwenzosambila mahule), monga mau ya Yehova yelabilira.39Monga pa nkhani ziyakine za Ahabu, zonse zicicita, ng'anda ya aivori yecimlanga, na mizinda yonse yecimanga, nizosalembewa mu buku la mafumu ba Israeli? 40Ahabu elala pamozi na makolo bake, Ndipo Ahaziya enkhala paufumu pamalo pake.41Ndipo Yehosafati mwana wa Asa eymba kulamulira mu Yuda mcaka ca folo caufumu wa Ahabu mfumu ya Israeli. 42Yehosafati enze na zaka 35 peyamba kulamulira, ndipo elamulira mu Yerusalemu kwa zaka 25. Zina la anyina wake enze Azuba, mwana mwanakazi wa Sihi.43Eyenda mu njila ya Asa, awisi wake; aliye patuke, ecita voyenera pamenso pa Yehova. Mwakuti malo opatulika baliye cosewe. Banthu bepitilizya kupeleka nsembe na kushoka lubani pa malo opatulika. 44Yehosafati epangana mtendele na mfumu ya Israeli.45Monga pa nkhani ziyakine za Yehosafati, na mphamvu zecionesha, na mwenzocitila nkhondo, nizosalembewa mu buku la mafumu ya Yuda? 46Efumyilatu khalidwe lonse lahule lenzesalako mumasiku onse ba awisi Asa. 47Mwenzevye mfumu mu Edomu, koma wosankhiwa tyala niye enzolamulira48Yehosafati epanga masitima yapamanzi; kuti yakokuya ku Ofiri kuyotola golide, koma baliye kuye cifukwa masitima beonongeka ku Ezioni Geberi. 49Ndipo Ahaziya mwana wa Ahabu eciti kwa Yehosafati, "lekani banchito bangu abekuya na banchito banu pa sitima. Koma Yehosafati aliyovomelezye. 50Yehosafati elala pamozi na makolo bake ndipo bemuika pamozi mumzinda wa Davitie, kholo lake; Yehoramu mwana wake enkhala mfumu pamalo pake.51Ahaziya mwana wa Ahabu eyamba kulamulira mu Israeli ku Samaria mu caka ca seventini ca ufumu wa Yehosafati mfumu ya Yuda, Ndipo elamulira zaka zibili mu Israeli. 52Ecita viipa pamenso pa Yehova nakuyenda munjila za awisi wake, mnjila za anyina wake, na mjila za Yerobuamu mwan wa Nebati, mwecicimwishila aIsraeli. 53Etumikila Baala nakumupembeza na kukalipisha Yehova, Mulungu wa Israeli, kukalipa, monga mwecila waisi wake.
1Adamu, Seti, Enosi, 2Kenani, Mahalaleli, Yaredi, 3Enoki, Metusela, Lameki. 4Bana ba Nowa benze Semu, Hamu, Yafeti.5Bana ba Yafeti benze Gomeri, Magogi, Madai, Yavani, Tubali, Meseki, na Tirasi. 6Bana ba Gomeri benze Asikenazi, Rifati, na Togarima. 7Bana ba Yavani benze, Elisa, Tarisisa, aKitimu, na aRodani.8Bana ba Hamu benze Kusi, Igipito, Puti, na Kanani. 9Bana ba Kusi benze Seba, Havila, Sabita, Raama, na Sabiteka. Bana ba Raama benze Seba na Dedani. 10Kusi enkhala wisi wa Nimurodi, wamene enze wankhondo woyamba pacalo.11Igipito enkhala kholo la aLudi, Anamiti, Lehabiti, Nafituhiti, 12Patrusiti, Kasluhiti (kwamene kwefuma a Filisiti), na a Kafitori.13Kenani enkhala wisi wa Sidoni, mwana wake woyamba, na a Hiti. 14Enkhala soti kholo la a Yebusi, Amori, a Girigasi, 15Hivi, Arikiti, Siniti, 16Arivadi, Zemari, na a Hamati.17Bana ba Semu benze Elamu, Asuri, Aripakisadi, Ludi, aramu, Uzi, Huli, Geteri, na Meseki. 18Aripakisadi enkhala wisi wa Sela, na Sela enkhala wisi wa Eberi. 19Eberi enze na bana banlume babili. Zina la umozi lenze Pelegi, pakuti mu masiku yake calo cenze cogabikana. Zina la mkwao lenze Yokitani.20Yokitani enkhala wisi wa Alimodadi, Selefi, Hazarimaveti, Yera, 21Hadoramu, Uzali, Dikila, 22Obali, Abimaeli, Seba, 23Ofiri, Havila, Yobabu; aba onse benze m'mbadwo wa Yokitani.24Semu, Aripakisadi, 25Sela, Eberi, Pelegi, Reu, 26Serugi, Nahori, Tera, 27Abramu, enze Abrahamu.28Bana banalume ba Abrahamu benze Isaki, na Isimayeli. 29Aba niye benze mibadwo bao: mwana woyamba wa Isimayeli enze Nebayoti, ndipo Kedari, Adbeeli, Mibisamu, 30Misima, duma, Masa, Hada, Tema, 31Yeturi, Nafisi, na Kedema. Aba benze bana banalume ba Isimayeli.32Bana ba Ketura, mwanakazi mtontho wa Abrahamu, enze Zimrani, Yokisani, Medani, Midiani, Isibaki, na Suwa. Bana banalume ba Yokisni benze Seba na Dedani. 33Bana banalume ba Midiani benze Efa, Eferi, Hanoki, Abida, na Elida. Aba onse benze mibadwo ya Ketura.34Abrahamu enkhala wisi wa Isaki. Bana ba Isaki benze Esau na Israeli. 35Bana ba Esau benze Elifasi, Rueli, Yeusi, Yalamu, na Kora. 36Bana ba Elifasi benze Temani, Orima, Zefo, Gatamu, Kenazi, Timina, na Amaleki. 37Bana banalume ba Reuli banze Nahanti, Zera, Sama, na Miza.38Bana banalume ba Seiri benze Roani, Sobali, Zibeoni, Ana, Disoni, Ezeri, Disani. 39Bana banalume ba Lotani benze Hori na Homamu, ndipo Timina enze kalogosi wake wa Lotani. 40Bana banalume ba Sobali benze Alivani, Manahati, Ebali, Sepo, na Onamu. Bana banalume ba Zebeoni benze Aiya na Ana.41Mwana mwanalume wa Ana benze Disoni. Bana banalume ba Disoni beze Hemidani, Esibani, Itramu, na Kerani. 42Bana banalume ba Ezeri benze Bilihani, Zavani, na Akani. Bana banalume ba Disani banze uzi na Arani.43Aba niye benze mafumu elamulira mu calo ca Edomu pakaliyonkhala mfumu iliyonse yolamulira mu Israeli: Bela mwana wa Beori, na zina la mzinda wake lenze Dinihaba. 44Pecifwa Bela, yobabu mwana mwanalume wa Zera waku Bozra elamulira pa malo pake. 45Pecifwa Yobau, Husamu waku calo ca Temani elamulira mu malo mwake.46Pecifwa Husani, Hadadi mwana mwanalume wa Bedadi, enze egonjesa Midiani mu calo ca Moabu, elamulira mu malo mwalo. Zina la mzinda wake lenze Aviti. 47Pecifwa Hadadi, Samla waku Masreka elamulira mu malo mwake. 48Pecifwa Samla, Sauli waku Rehoboti pa msinje elamulira mu malo mwake.49Pecifwa Sauli, Baala-Hanani mwana mwanalume wa Akibo elamulira mu malo mwake. 50Pecifwa Baala-Hanani mwana mwanalume wa Akibo, Haddi elamulira mu malo mwake. Zina la mzinda wake lenze Pau. Zina la mwanakazi wake lenze Mehetabeli waku Matredi mwana mwanakazi wa Me-Zahabu.51Hadai ecifwa. Mafumu bamu Edomu benze mfumu Timina, mfumu Aliva, mfumu, Yeteti, 52mfumu Oholibama, mfumu Ela, mfumu Pinoni, 53mfumu Kenazi, mfumu Temani, mfumu Mibizari, 54mfumu Magadieli, na mfumu Iramu. Aba benze mafumu baku Edomu.
1Aba niye benze bana ba Israeli: Rubeni Simeoni, Levi, Yuda, Isakara, Zebuluni, 2Dani, Yosefe, Benjamini, Nafitali, Gadi, na Aseri.3Bana banalume ba Yuda benze Eri, Onani, na Sela, bamene benze badwa mwa mwana mwanakzi wa Sua, mwanakazi waku Kanani. Eri mwan mwanalume wa Yuda woyamba, enze muipa mtima pemenso pa Yehova, ndipo Yehova emupaya. 4Tamari, mpongozi wake wa mwanakazi, emubalira Zera na Perezi. Yuda enze na bana banalume faifi.5Bana banalume ba Perezi benze Hezroni na Hamuli. 6Bana banalume ba Zera benze Zimiri, Etani, Hemani, Kalikoli, na Darida, faifi pamozi. 7Mwana mwanalume wa Karimi enze Akari, enzeleta mavuto pa a Israeli penzeiba vopatuilka va Yehova. 8Mwana wa Etani enze Azaria.9Bana banalume ba Hezroni benze Yerameeli, Ramu, na Kalebe. 10Ramu enkhala wisi wa Aminadabu, ndipo Aminadabu enkhala wisi wa Nasoni, msogoleri pakati pa mbadwo wa Yuda. 11Nasoni enkhala wisi wa Salimoni, ndipo Salimoni enkhala wisi wa Boazi. 12Boazi enkhala wisi wa Obedi, ndipo Obedi enkhala wisi wa Jese.13Jese enkhala wisi wa mwana wake woyamba Elibau, Abinadabu wacibili, Simea wacitati, 14Netaneli wa folo, Radai wa faifi, 15Ozemi wa sikisi, na Davite wa seven.16Alongosi bao enze Zeruiya na Abigayeli. bana ba Zeruiya benze Abisai, yoabu, na Asaaheli, Batatu ba beve. 17Abigayeli ebala Amasa, wamene wisi wake enze Yeteri mu Isimayeli.18Kalebe mwana mwanalume wa Hezroni enkhala wisi wa bana na Azuba, mwanakazi wake, ndipo na Yerioti. Bana bake banalume benze Yeseri, Sobabu, na Aridoni. 19Azubabu ecifwa, ndipo Kalebe ekwatila Efrati, emubalira Huri. 20Huri enkhala wisi wa Uri, ndipo uri enkhala wisi wa Bezareli.21Pavuli pake Hezroni (pecikwanisha zaka sikisite) ekwatila mwana mwanakazi wa Makiri, wisi wa Giliyadi. Emubalira Segunu. 22Segubu enkhala wisi wa Yairi, elamulira mizinda yali sate fili mu calo ca Giliyadi.23Gesuri na Aramu etola Yairi na Kenati, pamozi na maboma yali sikisite yozungulira. Aba onse benzonkhalamo benze mibadwo ya Makir, wisi wa Giliyadi. 24Pavuli pa imfwa ya Hezroni, Kalebe eloba mwa Efrata, mwanakazi wa awisi bake Hezroni. Emubalira Asihuri, wisi wa Tekowa.25Bana banalume ba Yarameeli, mwana woyamba wa Hezroni, benze Ramu mwana woyamba, Buna, Oreni, Ozemu, na Ahiya. 26Yarameeli enze na mwanakazi muyakine, wamene zina lake lenze Atara. Enze nyina wene wa Onamu. 27Bana banalume ba Ramu, mwana woyamba wa Yerameeli, enze Maazi, Yamini, na Ekeri. 28Bana banalume ba Onamu benze Samai na Yada. Bana banalume ba Samai benze Nadabu na Abisuri.29Zina la mwanakazi wa Abisuri lenze Abihaili, ndipo emuvyalira Ahabani na Molidi. 30Bana banalume ba Nadabu benze Seledi na Apaimu, koma Seledi ecifwa aliye mwana. Mwana mwanalume wa 31Apaimu enze Isi. Mwana mwanalume wa Isi enze Sesani. Mwana mwanalume wa Sesani enze Ahalai. 32Bana banalume ba Yada, mkwao wa Samai, enze Yeteri na Yonatani. Yetai ecifwa aliye mwana. 33Bana banalume ba Yonatani benze Peleti na Zaza. Aba niye benze mibadwe ba Yerameeli.34Lomba Sesani enzevye bana analume, koma anakazi tyala. Sesani enze na wanchito, waku Iguputo, zina lake lenze Yariha. 35Sesani epeleka mwana wake kwa Yarita wanchito wakemonga mwanakazi wake. Emuvyalira mwana zina lake Atai.36Atai enkhala wisi wa Natani, ndipo Natani enkhala wisi wa Zabadi. 37Zabadi enkhala wisi wa Efilali, ndipo Efilali enkhala wisi wa Obedi. 38Obedi enkhala wisi wa Yehu, ndipo Yehu enkhala wisi wa Azaria.39Azariya enkhala wisi wa Helezi, ndipo Helezi enkhala wisi wa Eleasa. 40Eleasa enkhala wisi wa Sismai, ndipo Sismai enkhala wisi wa Salumi. 41Salumi enkhala wisi wa Yekamiya, ndipo yekamiya enkhala wisi wa Elisama.42Bana banalume ba Kalebe, mnekwao wa Yerameeli, benze Mesa mwana wake woyamba, enze wisi wa Zifi. mwana wake wacibili, Maresa, enze wisi wa Hebroni. 43Bana banalume ba Hebroni benze Kora,Tapua, Rekemu, na Sema. 44Sema enkhala wisi wa Rahamu, wisi wa Yorikeamu. Rekemu enkhala wisi wa Samai.45Mwaana mwanalume wa Samai enze Maoni, ndipo Maoni enze wisi wa Beti Zuri. 46Efa, mwanakazi mtontho wa Kalebe, evyala Harani, Moza, na Gazezi. Harani enkhala wisi wa Gazezi. 47Bana banalume ba Yahadai benze Regemu, Yotamu, Gesani, Peleti, Efani, and Saafi.48Maaka, mwanakazi mtontho wa Kalebe, evya Seberi, na Tirihana. 49Evyala soti Saafi wisi wa Madimana, Seva, wisi wa Makibena na wisi wa Gibeya. Mwana mwanakazi wa Kalebe enze Akisa. Aba niye benze mibadwe ba Kalebe.50Aba niye mibadwo ya Kalebe. Bana banalume ba Huri mwana oyamba wa Efrata: Sobala wisi wa Kiriati Yearimu, 51Salima wisi wa Betelehemu, na Harefi wisi wa Beti Gaderi.52Sobala wisi wa Kiriati Yearimu enze bana: Haroe, hafu ya Manahati, 53na mabanja ya Kiriati Yearimu: aItiri, Puti, Sumati, na Misrai. A Zorati na Esitaoli bebadwa kwa aba.54Mbabwo wa Salama wenze Betelehemu, a Netofati, Atroti Beti Yoabu, na hafu ya Manahati- a Zori, 55na mabanja ba alembi benzonkhala ku Yabesi: Tirati, Simeati, na Sukati. Aba benze a Keni befumila ku Hamati, wisi wa ng'anda ya Rekabu.
1Lomba aba bana banalume ba Davite bebabwa mwa eve mu Hebroni: mwana oyamba enze Amnoni, mwa Ahinoamu waku Yezreeli; wacibili enze Danieli, mwa Abigayeli waku Karimeli; 2Wacitatu enze Abisalomu, wamne mwai wake enze Maak, mwana mwanakzi waTalimai mfuu ya Gesuri. Wa folo enze Anoniya mwana wa Hagiti; 3wa faifi enze Sefatiya mwa Abitali; wa sikisi enze Itreamu mwa Egila mwanakazi wake.4Aba bali sikisi Davite ebavyali ku Hebroni, kwecilamulira kwa zaka seveni na miyezi sikisi. Ndipo elamulira Yerusalmu zaka sate fili. 5Aba bana analume folo, mwa Betiseba mwana mwanakzi wa Miyeli, becimuvyalila mu Yerusalem: benze Simeya, Sobabu, Natani, na Solomoni.6Bana banalume bayakine ba Davite bali naini benze: Ibara, Elisua, Elifeleti, 7Noga , Nefegi, Yafiya, 8Elisama, Eliyadi na Elifeleti. 9Aba niye benze analume mwa anakazi bake atontho. Tamara enze mkwao mwanakazi.10Mwana mwanalume wa Solomoni enze Rehoboamu. Mwana wa Rehoboamu enze Abiya. Mwana wa Abiya enze Asa. Mwana wa Asa enze Yehosafati. 11Mwana wa Yehosafati enze Yehoramu. Mwana wa Yehoramu enze Ahaziya. Mwana wa Ahaziya enze Yoasi. 12Mwana wa Yoasi enze Amaziya. Mwana wa Amaziya enze Azaria. Mwana wa Azariya enze Yotamu.13Mwana wa Yonatani enze Ahazi. Mwana wa Ahazi enze Hezekiya. Mwana wa Hezekiya enze Manase. 14Mwana wa Manase enze Amoni. Mwana wa Amoni enze Yosiya.15Bana ba Yosiya oyamba enze Yohanani, wacibili Yehoiyakimu, wacitatu enze Zedekaya, wa folo enze Salumi. 16Bana ba Yehoiyakimu enze Yehoikini na Zedekiya.17Mbadwo wa Yehoikini wokatiwa, wenze Sealitieli, 18Malikiramu, Pedaiya, Senazara, Yekamiya, Hosama, na Nedabiya.19Bana ba Pedaya benze Zerubabele naSimei. Zerubabele bana bake benze, Mesulamu na Hananiya; Selomiti enze mkwao mwanakazi. 20Bana bake faifi bayakine benze Hasuba, Oheli, Berekiya, Hasadiya, na Yusabu-Hesedi. 21Bana ba Hananiya benze Peletiya na Yesaiya. Mwana wake mwanalume enze Refaya, ndipo mbadwo uyakine wakusogolo wenze Arinani, Obadoya na Sekaniya.22Mbadwo wa Sekaniya wenze Semaiya na bana bake: Hatusi, Igala, Bariya, Neariya, na Safati. 23Bana ba Neariya batatu benze Elioenai, Hizikiya, na Azrikamu. 24Bana bali seveni ba Elioenai benze Hodaviya, Eliasibu, Pelaiya, Akubu, Yohana, Delaya, na Anani.
1Mbadwe wa yuda wenze Perezi, Hezroni, karimi, Huri, na Sobali. 2Sobali enze wisi wa Reaya. Reanaya enze wisi wa Yahati. yahati enze wisi wa Ahumai na Lahadi. Aba benze mabanja ba Zorati.3Aba benze makolo ba mabanja mu mizinda ya Etamu: Yezreeli, isima, na Idibasi. Mlongosi wake wa Hazeleliponi. 4Penieli enze kholo la banaja mzinda wa Gedori. Ezeri enze woyamba wa banja la Husa. Aba benze mibadswo ya Huri, woyamba wa Efrata ndipo woyamba mu Betelehemu.5Asihuri wisi wa Tekowa enze na anakazi abili, Hela na Naara. 6Naara emuvyalira Ahuzamu, Heferi, Temeni, na Haahasitari. Aba benze mibadwo ya Naara. 7Mwana wa Hela enze Zereti, Zohari, Etinamu, 8na Kozi, enkhala wisi wa Anub na Hazobeba, na bambanja bofuma mwa Ahariheli mwana mwanalume wa Harumu.9Yabesi enze olemekezeka ngako kupambana mnekwao mwanalume. Amai bake emteya zina Yabesi. Eciti, "cifukwa navyala movutika." 10Yabesi eitiwa na Mulungu wa Israeli na kuti, "ngati mweo cendi munidalise, kukulisha malire bangu, ndipo kwanja lanu libe pali neo. Ndipo mukacite teti munisunge ku viipa, teto kuti nibe omasuka ku vobaba!" Teto Mulungu ecimvwa pemphero lake.11Kelubu mnekwao mwanalume wa Suha enkhala usuwene wa Mehiri, wamene enze usuwene wa Esitoni. 12Esitoni evyla Beti Rafa, Paseya na Tehina, wisi wa Iri Nahasi. Aba niiye banalume benkhala ku Reka.13Bana ba Kenazi benze Otiniyeli na Seraya. bana ba Oitiniyeli benze Hatati na Meonotai. 14Meonotai enkhala wisi wa Ofra, ndipo Seraya enkhala wisi wa Yoabu, usuwene wa Ge Harasimu, banthu bake benze baluso. 15Bana ba Kalebe mwana wa Yefune benze, Iru, Ela na Naamu. Mwana wa Ela enze Kenazi. 16Bana Yehaleli benze Zifi, Zifa, Tiria, na Asareli.17Bana ba Ezara benze Yeteri, Meredi, Eferi, na Yaloni. Mwanakazi wa Meredi mu Igipito emuvyalila Miriamu, Samai, na isiba, enkhala wisi wa Esitemoa. Aba niye benze bana ba Sitemoa. 18Aba niye benze bana ba Bitiya, mwanakazi wa Farao, wamne Meredi ekwatila. Mwanakazi wa Meredi mu Yuda emuvyalaila Yeredi, enkhala wisi wa Gedora; Heberi, enkhala wisi wa Soko; na Yekutiyeli, enkhala wisi wa Zanowa.19Za bana banalume babili ba mwanakazi wa Hodiya, mlongosi wake wa Nahamu, enkhala wisi wa Keila waku Garimite. Muyakine enze Esitemoa mu Maakati. 20Bana ba Simoni benze Amnoni, Rian, Ben-Hanani, na Tiloni. M'mabadwe wa Isi wenze Zoheti na Ben-Zoheti.21Bana ba Sera mwana wa Yuda, benze Eri usuwnze wa Leka, Laada usuwene wa Mares na Mabanja ya ogwira nchito yopanga bafuta wa thonje yosansisha ku Beti Asibeya, 22Yokimu, lidoda laku Kozebe, na Yoasi na Sarafi, wamne elamulira mu Moabu na ku Yasubu Lehemu. (nkhani iyi niyolembewa mu buku la makolo bao.) 23Aba niye benze oumba nongo bamene benzonkhala mu Nataimu na Gedera na kusebenzera amfumu.24M'mabadwe wa Simeoni wenze Nemueli, Yamini, Yaribu, Zera, na Sauli. 25Salumu enze mwana mwanalume wa Sauli, Mibisa enze mwana mwanalume wa Salumu, ndipo Misima enze mwana wa mwanalume wa Mibisa. 26M'mbadwe wa Misima wenze Hamueli mwana wake, Zakuri mzukulu wake, ndipo Simei mzukulu tuvi wake.27Simei enze na bana analume bali sikisitini na bana anakazi bali sikisi.Mnekwao mwanalume envye bana banyinji, teto banja lao liliye kule ngako monga mulecitila la banthu ba Yuda. 28Benkhala ku Beeriseba, Molada, na Hazari Suali.29Benkhala soti ku Biliha, Ezemu, Toladi, 30Betueli, Horima, Zikilaga, 31Beti Marakaboti, Hazari Susimu, Beti Biri, na Saaraimu. Aba niye benze minzinda mpaka nthawi ya ulamuro wa Davite.32Minzi yali faifi wenze Etamu, Aini, Rimoni, Tokeni, na Asani, 33pamozi na minzi yozungulira mpaka ku Baala, Aya niye yenze mankhalidwe yao, ndipo benzosunga cibelengelo ca mazina bao.34Asogoleri ba mbanja benze Mesobabu, Yamleki, Yosa mwana wa Amaziya, 35Yoweli, Yehu mwana wa Yosibiya mwana wa Seraya mwana wa Asirieli, 36Elioenai, Yaakoba, Yesohaya, Asaya, Adieli, Yesimeli, Benaya, 37na Ziza mwana wa Sifi mwana wa Aloni mwana wa Yedaya mwana wa Simiri mwana wa Semaya. 38Aba batomolewa mazina benze asogoleri ba m'mabanja bao, ndipo mabanja bao benzokula ngako.39Beluta pafupi na Gedoro, cakum'mawa kwa mshambo, kuyofuna polyeshela vibeto vao. 40Bepeza pakulu ndipo pabwino polyeshela. Calo cenze cikuleni,ndipo kwa zii, ndipo kwamtendele. Kale kale kwenzonhala mtundu wa Hamu. 41Aba mazina balembewa yelembewa pa nthawi ya Hezekiya mfumu ya Yuda, ndipo enyata nkhondo a Hamu na aMeuni, benzesoti kwala. Ebaonongelatu na kunkhala kwala cifukwa bepeza uzu wabwino wa vibeto vao.42Kufuma kwa beve, kufuma kwa bana ba Simeoni, analume bali faifi handiledi beluta ku lupili la Seiri na Pelatiya, Neariya, Refaya, na Uziyeli, bana ba Isi, ngati asogoleri bao. 43Begonjesa Amaleki othaba nkhondo, ndipo bonkhala kwala mpaka lero.
1Bana ba Rubni mwana woyamba wa Israeli- lomba Rubeni enze mwan woyamba wa Israelei, koma ukulu wake wepasiwa ku bana ba Yosefe mwan wa Israeli cifukwa Rubeni eipisha pa bedi pa awisi. Teto aliye belengewe monga mwana mkuleni. 2Yuda enze wamphamvu ngako pa anekwao onse, ndipo usogoleri wefuma kwa eve. Koma ukulu niwa Yosefe- 3bana ba Rubeni, mwana woyamba wa Israeli benze Hanoki, palu, Hezroni, na Karmi.4Bana ba Yoeli benze aba: mwana wa Yoeli eenze Semaya. Mwana wa Semaya enze Gogi. Mwana wa Gogi enze Simei. 5Mwana wa Simei enze Baala. 6Mwana wa Baala enze Beera, wamene eikiwa mjere na Tigilati-Pilesera mfumu waku Asuri. Beera enze msogoleri mu mtundu wa Rubeni.7Abululu bake ba Baala kulingana na mabanja bao, belembewa kulinga na kubadwa kwao: Yeiyeli msogoleri, Zakaliya, ndipo 8Bela mwana wa Azazi mwana wa Sema mwana wa Yoeli. Benkhala ku Aroeri, kutali monga ku Nebo na ku Baala Meoni, 9na cakum'mawa koyambilira kwa cipululu cupitilizya mpaka ku mkolo wa Yufurate, cifukwa vibeto vao vepakilako mu calo ca Giliyadi.10Mu masiku ba Sauli, Mtundu wa rubeni wenyata nkhodo a Hagiri na kupambana. Benkhala mu matenti ya Hagiri pali[onse cakum'mawa kwa calo ca Giliyadi.11Banthu ba mtundu wa Gadi benkhala pafupi na beve, mu calo ca Basani mpaka ku Saleka. 12Yoeli msogoleri wao; Safamu enze wacibili; na Yanai na Safati mu Basani. 13Abululu bao, m'mabanja ya ausuwao, benze Mikaeli, Mesulamu, Seba, Yorai, Yakani, Ziya, na Eberi- seveni pamozi.14Aba banthu atomolewa mazina bao palulu benze bana ba Abihaili, ndipo Abihaili enze mwana wa Huri. Huri enze mwana wa Yarowa.Yarowa enze mwana wa Giliyadi. Giliyadi enze mwana wa Mikayeli. mikayeli enze mwan wa Yesisai. Yesisai enze mwana wa Yado. Yado enze mwana wa Buzi. 15Ahi mwana wa Abidiyeli mwana wa Guni, enze mkulu wa banja la awisi wao.16Benzonkhala mu Giliyadi, mu basana, mu minzi yak, naponse polyeshera pa Saroni mpaka m'malire bao. 17Onse aba benzobelengewa kulingana na kubadwa kwao mu masiku ya Yotamu mfumu ya Ayuda na Yerobiamu mfumu ya a Israeli.18Ndipo a Rubeni, a Gadi, na hafu ya mtundu wa Manase benze 44, 760 Asilikali bankhondo, bonymula vishango na mikondo, na olasa ma uta. 19Benyata a gaeifi, Yeturi, Nafisi, na Nodabu.20Belandila cithandizo capadela pa adani bao. Munjila iyi, aHagiri na onse benze nao bepambaniwa. Ici ncifukwa ca Israeli kulilira kwa Mulungu pa nkhondo, ndipo ebayankha, cifukwa beika cikhulupiliro cao mwa beve. 21Belonda vibeto vao, pamozi na ngamila faifi sauzande, mbelele 250,000 , thu sauzande abulu, na 100,000 analume. 22Banyinji bepona cifukwa nkhondo yenzofumila kwa Mulungu. Benkhala mcalo cao mpaka kutolewa ndende kwao.23Ndipo hafu ya mtundu wa Manase wenkhala mu calo ca Basasa mpaka ku Baala Herimoni na Seniri (iyo ni, lupili la Herimoni). 24Aba niye benze bakulu bakulu ba mang'anda ba ausu wao: Efari, Esi, Elieli, Azrieli, Yeremiiya, Hodaviya, na Yadieli. benze banthu bamphamvu, banthu ozibika, akulu akulu ba mang'anda ba ausu wao.25Koma benze osakhulupilika kwa Mulungu wa makolo bao. M'amalo mwake, benzopembeza milungu ya banthu ba mcalo, bamene Mulungu eiceneka pamenso pao. 26Mulungu wa Israeli eusha mzimu wa Puli mfumu wa Asuei (enzoitiwa kuti Tiglati Pilesere, mfumu wa Asuri). Etola a Rubeni kubaika mndende, a gadi, na hafu ya mtundu wa Manase. Ebaleta ku Hala, Haboro, Hara, na ku mkolo wa Gozani kwamene kwebenkhala mpaka lero.
1Bana ba Levi benze Gerismo, Kohati, na Merari. 2Bana ba Kohati benze Amurmu, Izara, Hebroni, na Uzieli. 3Bana ba Amramu benze Aroni, Mose, na Miriamu. Bana ba Aroni benze Nadabu, Abuhu, Eleazara, na Itamara.4Eleazara enkhala wisi wa Finihasi, ndipo Finehasi enkhala wisi wa Abisua. 5Abisua enkhala wisi wa Buki, ndipo Buki enkhala wisi wa Uzi. 6Uzi enkhala wisi wa Zeraya, ndipo Zeraya enkhala wisi wa Merayoti.7Merayoti enkhala wisi wa Ameria, ndipo Ameri enkhala wisi wa Ahitubi. 8Ahitubi enkhala wisi wa Zadoki, ndipo Zadoki enkhala wisi wa Ahmazi. 9Ahimazi enkhala wisi wa Azariya, ndipo Azariya enkhala wisi wa Yohanani.10Yohanani enkhala wiis wa Azariya, enzotumikila mu kaciti wecimanga Solomoni ku Yerusalmeu. 11Azariya enkhala wisi wa Amariya, ndipo Amariiya enkhala wisi wa Ahitabu. 12Ahitabu nkhala wisi wa Zadoki, ndipo Zadoki enkhala wisi wa Salumu.13Salumu enkhala wisi wa Hilikiya, dipo Hilikiya enkhala wisi wa Azariya. 14Azariya enkhala wisi wa Seraya, ndipo Seraya enkhala wisi wa Yozadaki. 15Yozadaki etolewa undende pamene Yehova elobesha ukapolo Yuda na Yerusalemu na kwanja la Nebukadinezara.16Bana ba Levi benze Gerisomo, Kohati, Merari. 17Bana ba Gerisoni benze Libini na Simei. 18Bana ba Kohati benze Amuramu, Izara, Bebroni, na Uzieli.19Bana ba Merari bnze Mali na Musi. Aba niye mabanja ba aLevi olembewa kulingana na Makolo bao. 20M'mbadwo wa Gerisoni: Libini mwana wake, Yatati mwana wake, Zima mwana wake, 21Yowa mwana wake, Ido mwana wake, Zera mwana wake, na Yeaterayi mwana wake.22M'mbadwo wa Kohati: Aminadabu mwana wake, Kora mwana wake, Asiri mwana wake, 23Elikanana mwana wake, Abiyasafu mwana wake, Asiri mwana wake, 24Tahati mwana wake, Urieli mwana wake, Uziya mwana wake, na Sauli mwana wake.25M'mbadwo wa Elikana wenze: Amasai, Ahimoti, 26Elikana mwana wake, Zofai mwana wake, Nahati mwana wake, 27Eliyabu mwana wake, Yerohamu mwana wake, na Elikana mwana wake.28Bana ba Samueli woyamba enze, Yoeli, na Abiya, wacibi;i. 29M'mbadwo wa Merari wenze Mali, Libini mwana wake, Simei mwana wake, Uziya mwana wake, 30Simeya mwana wake, Hagiya mwana wake, na Asaya mwana wake.31Aba niye mazina ba analume bamene Davite ebaika kunkhala oyang'anila maimbidwe mu ng'anda Yehova, peyefwika likasa kuyonkhala kwala. 32Betumikila poimba pamenso pa kacisi, tenti yokumanamo, mpaka Solomoni pecimanga ng'anda ya Yehova mu Yerusalemu. Bekwanilisha cnhito zao kulinga na malamulo yabepasiwa.33Aba ni bala betumikila pamozi na bana bao analume. Kufuma ku banja la Kohati kwewela Hemani woimba. Aba niye benze makolo bke, kuya mu nthawi za kuvuli: Hemani enze mwana Yoeli. Yoeli enze mwana wa Samueli. 34Samueli enze mwana wa Elikana. Elikana enze mwana wa Yerohamu. Yerohamu enze mwana wa Eliyeli. Eliyeli enze mwana wa Yowa. 35Towa enze mwana wa Zufi. Zufi enze mwana wa Elikana. Elikana enze mwana wa Mahati. Mahati enze mwana wa Amasai. Amasai enze mwana wa Elikana.36Amasai enze mwana wa Elikana. Elikana enze mwana wa Yoeli. Yoeli enze mwana wa Azariya. Azariya enze mwana wa Zefaniya. 37Zefaniya enze mwana waTahati. Tahati enze mwana wa Ebiyasafu. Ebiyasafu enze mwana wa Kora. 38Kora enze mwana wa Izara. Izara enze mwana wa Kohati. Kohati enze mwana wa Levi. Levi enze mwana wa Israeli.39Muyake wa Hemani enze Asafu, enzopanama ku kwanja la kwendi. Asafu enze mwana wa Berekiya. Berekiya enze mwana wa Simeya. 40Simeya enze mwana wa Mikaeli. Mikaeli enze mwana wa Baaseya. Baseya enze mwana wa Malikiya. 41Malikiya ezne mwana wa Etini. Etini enze mwana waZera. Zera enze mwana w Adaya. 42Adaya enze mwana waEtani. Etani enze mwana wa Zima. Zima enze mwana wa Simei. 43Simei enze mwana wa Yahati. Yahati enze mwana wa Gerisoni. Gerisoni enze mwana wa Levi.44Ku kwanja ya kumanjele ya Hemani kwenze ayake bana ba Merari. Beikapo Etani mwana wa Kisi. Kisi enze mwana wa Abidi. Abidi enze mwana wa Maluki. 45Maluki enze mwana wa Hasabiya. Hasabiya enze mwana wa Amaziya. Amazya enze mwana wa Hilikiya. 46Hilikiya enze mwana wa Amizi. Amizi enze mwana wa Bani. Bani enze mwana wa Semeri. 47Semeri enze mwana wa Mali. Mali enze mwana wa Musi. Musi enze mwana wa Merari. Merari enze mwana wa Levi.48Anekwao, Alevi eikiwa kuba ogwira nchito iliyonse pa kacisi, ng'anda ya Yehova.49Koma Aroni bna bana bake bepanga nsembe yoshoka pa guwa kuti ashoke; ndipo ethwala nsembe pa guwa kamba ka nchito yonse ya pa malo opatulika ngako. Nsembe izi zenzopangisha citetezo pa a Israeli, kulingana na vala vonse vecilamulira Mose mtumiki wa Mulungu.50M'mbadwe wa Aroni wenzoonewa teti: Mwana wa Aroni Eleazara. Mwana wa Eleazara enze Finihasi. Mwana wa Finihasi enze Abisua. 51Mwana wa Abisua enze Buki. Mwana wa Buki ezne Uzi. Mwana wa Uzi enze Zerahiya. 52Mwana wa Zerahiya ezne Amariya. Mwana wa Amariya enze Ahitubi. 53Mwana wa Ahitubi enze Zadoki. Mwana wa Zadoki enze Ahimazi.54Aba niye malo kwamne Bana ba Aroni beikiwa kuyonkhala, aba ni, ba m'mabwe wa Aroni benze ba mbaja la Kohati (mayele yoyamba yenze yao). 55Kwa beve bepasa Hebroni mu calo ca Yuda na polyeshela pake, 56koma minda ya mizinda na minzi yake yepasiwa kwa Kalebe mwana wa Yefune.57Ku m'mbadwe wa Aroni bepasa: Hebroni (mzinda wopulumukilako), na Libina na malo bake olyeshelapo, Yatiri, Esitemowa na malo bake olyeshelap, 58Hileni na malo bake olyeshelapo, na Dibiri na plyeshela pake.59Bepasa soti m'mbadwe wa Aroni: Asani na olyeshela pake, Yuta, na Beti Semesi na polyeshela pake; 60ndipo ku mtundu wa Benjamini, Geba na polyeshela pake, Alemeti na polyeshela pake, Anatoti na polyeshela pake. Mizinda yao yonse ya m'mabaja mwao monse yenze satini61Kwa osala ba bana ba Kohati bepasiwa minzi teni kufuma pa hafu ya mtundu wa Manase. 62Ku bana ba Gerisoni m'mabanja bao bepasiwa mini satini kufuma ku banja la Isakara, Aseri, nafitali, na hafu ya mtundu wa Manase mu Basana.63Ku bana ba Merari ebapasa minzi thwelufu banja na banja, kufuma ku mtundu wa Rubeni, Gadi, na Zebuluni. 64Teto banthu ba Isralei bepasa mizinda na polyeshela pake ku a Levi. 65Bepasiwa pocita mayele maboma batomolewa poyamba kufuma ku mtundu wa Yuda, Simeoni, na Benjamini.66Mabanja bayakine ba Kohati bepasiwa minzi kufuma m'malire ba mtundu wa Efraimu. 67Bepasiwa: Sekemu, (munzi wa lawendo) na polyeshela pake mu malupili ya Efraimu, Gzeri na polyeshela pake, 68Yokimeamu na polyeshela pake, Beti Horoni na polyeshela pake, 69Aiyaloni na polyeshela pake, na Gati Rimoni na polyeshela pake.70Hafu ya mtundu wa Manase wepasa Kohati Aneri na polyeshela pake na Bileamu na polyeshela pake. Ivi venkhala coloba ca mabanja onse ba Kohati.71Kwa m'mbadwe wa Gerisoni kufuma mu mabanja hafu ba mtundu wa Manase, bepasa Golani mu Basana na polyeshela pake na Asitaroti na polyeshela pake. 72Mtundu wa Isakara wepasa m'mbadwe wa Gerisoni Kedesi na polyeshela pake, daberati na polyeshela pake, 73Ramoti na polyeshela pake, na Anemu na polyeshela pake.74Isakara elandi;a kufuma ku mtundu wa Aseri: Masali na poyeshe pake, Abodoni na poyeshela pake, 75Hukoki na polyeshe la pake, Rehobu na polyeshela pake. 76Belandila kufuma ku mtundu wa Nafitali: Kedesi mu Galileya na polyeshela pake, Hamoni na polyeshela pake, a Kiriyataimu na polyeshela pake.77M'mbadwo wosalila wa Merari welandila kufu ku mtundu wa Zebuluni: Yokineamu, Karita, na Rimono na polyeshela pake na Tabori na polyeshela pake; 78ndipo kufuma ku mtundu wa Rubeni, kutauka Yorodani cakum'mawa kwa Yeriko, belandila Bezeri mu cipululu, Yaza, 79Kedemoti na polyeshela pake, na Mefaati na polyeshela pake.80Alevi belandila kufuma ku mtundu wa Gadi: Ramoti mu Giliyadi na polyeshela pake, Mahanaimu na polyeshela pake, 81Hesiboni na polyeshela pake, na Yazeri na polyeshela pake.
I4Pamozi na beve benze sate sikisi sauzande asilikali bankhondo, kulinga na mndandanda wa kumbanja ba kumakolo , pakuti benze na azinakazi banyinji na bana banalume banyinji. 5Abululu bao onse ba mbanja la Isakara benze bankhondo, ndipo bebelengewa mwa onse, eite seveni sauzande madoda ba nkhondo, monga mndandanda mu mibadwe yao.6Bana ba Benjamini batatu benze Bela, Bekeri, na Yadiyaeli. 7Bana ba Bela faifi benze Eziboni, uzi, Uzieli, Yerimoti, na Iri. Benze asilikali ndpo bakulu bakulu ba mang'anda ba ausuwao. bnthu bao benze 22,034 analume bankhondo, kulinga na mndandanda wa mabanja ba makolo bao.8Bana ba Bekeri benze Zemira, Yoasi, Eliezeri, Elioenai, Omiri, Yeremoti, Abiya, Anatoti, na Ameti. Onse aba benze bana bake. 9Mndandanda wa mabanja bao ukwanila 20,200 bakulu bakulu ba mang'anda ba ausuwao ndipo analume ba nkhondo. 10Mwana wa Yadiaeli enze Bilihani. Bana ba Bilihani benze Yeusi, Benjamini, Ehudi, Kenaana, Zetani, Tarisisi, na Ahisahara.11Aba onse benze bana ba Yadieli. Obelengewa m'mabanja benze 17,200 bakulu bakululu ba mang'anda ba ausuwao ndipo okwana ku nchito ya kunkhondo. 12Asupiti na aHupiti wenze m'mbadwe wa Iri, na Husimu benze mbadwe wa Aheri.13Bana ba Nafitali benze Yazieli, Guni, Yezeri, na Silemi- mbadwo wa Biliha.14M'mbadwe wa Manase wenze Asrieli, wamene enze mbadwe mwa mawanakazi wake mtontho waku Aramu. (Evyala Makiri wisi wa Giliyadi. 15Ndipo Makiri etola mwanakazi ku aHupiti na Supiti, ndipo mnekwao mwanakazi zina lake lenze Maaka.) Zina la wacinbili lenze zelofahadi, enze na bana anakazi beka beka. 16Teto Maaka, mwanakazi wa Makiri, evyala mwana mwanalume ndipo emupasa zina lakuti Peresi, ndipo zina la mkwao mwanalume lenze Seresi, ndipo bana bake banalume benze Ulamu na Rekemu.17Mwana wa Ulamu enze Bedani. Aba benze bana ba Giliyadi, enze mwana wa Makiri, enze mwana wa Manase. 18Mnekwao mwanakazi wa Giliyadi enze Hamoleketi evyala Isihodi, Abiezeri, na Mala. 19Bana banalume ba Semida benze Ahiani, Sekemu, Liki, na Aniamu.20Mbadwe wa Efraimu wenze Sutela, Bered mwana wake wanalume, Tahati mwana mwanalume, Eleaderi mwana wake mwanalume, Tahati mwana wake mwanalume, 21Zabadi mwana wake mwanalume, na Sutela mwana wake mwanalume. Ezeri na Eleadi bepaiwa na banthu baku Gati, onkhala mcalo, pibeciya kuyoiba vibeto vao. 22Efraimu wisi wao ebalila masiku banyinji, ndipo mkwao ewela kuzomubindisha.23Eloba muli mwanakazi wake. Enkhala na vumo na kuvyala mwana mwanalume. Efraimu emuteya kuti Beria, cifukwa banja lake lepeza mabuto. 24Mnekwao mwanakazi enze Seera, emanga kululu na pansi pa Beti Horoni na Uzeni Seera.25Refa mwana wake, Resefu mwana wake, Tela mwana wake, Tahani mwana wake, 26Ladani mwana wake, Amihudi mwana wake, Elisama mwana wake, 27Nuni mwana wake, na Yoswa mwana wake.28Coloba cao na ponkhala pao penze Beteli na mizi yake yozungulila. Bepitilizya cakum'mawa mpaka ku Naarani na kum'mazulo kwa Gezeri na minzi yake yozungulira, naku Sekemu na minzi yake yozungulira. 29Kumalire na Manase kwenze Beti Sani na minzi yake yozungulira, Taanaki minzi yake yozungulira, Megdo na minzi yake yozungulira, na Dori na mizi yake yozungulira. Mu maboma aba m'mbadwo wa Yosefe mwana wa Israeli enzonkhalamo.30Bana ba Aseri benze Imina, Isiva, Isivi, na Beria. Sera mnekwao mwnaakazi. 31Bana ba Beria benze Heberi na Malikieli, enze wisi wa Birizaiti. 32Bana ba Heberi benze Yafleti, Someri, na Hotamu. Sua enze mnekwao mwanakazi.33Bana ba Yafleti benze Pasaki, Bimhali, na Asivati. Aba benze bana ba Yafleti. 34Someri, Mkwao wa Yafleti, enze na bana banalume: Roga, huba, na Aramu. 35Mnekwao wa Semeri, Helemu, enze na bana aba: Zofa, Imina, Selesi, na Amali.36Bana ba Zofa benze Sua, Harinefa, Suali, Beri, Imira, 37Bezeri, Hodi, Sama, Silisani, Itramu, na Beera. 38Bana ba Yeteri benze Yefune, Pisipa, na Ara.39Bana ba Ula benze Ara, Hanieli, na Riziya. Aba onse benze m'mbadwe wa Aseri. 40Benze makolo ba bana, bakulu bakulu ba ng'anda, analume ozibika bwino, banalume ba nkhondo, ndipo mamfumu pakati pa asogoleri. Benze twenti sikisi sauzande analume obelegewa bamene benze okwana pa nchito ya nkhondo, kulingana na nambala yao yobelegewa.
1Bana faifi ba Benjamini benze Bela woymba, Asibeli, Ahara, 2Noha, na Rafa. 3Bana ba Bela benze Adara, Gera, Abiyudi, 4Abisuwa, Naamani, Ahowa, 5Gera, Sefufani, na huramu.6Aba niye benze mibadwe ba Ehudi bamene enze akulu akulu ba ng'anda ya ausu wao kwa bala baku Gaba, bekakamizyiwa kuya ku Manahati: 7Naamani, Ahiya, na Gera. Bosilizyila, Gera, ebasogolera mu mayendedwe bao. enze wisi wa Uuza na Ahiyudi8Asaharaimu enkhala wisi wa bana bali mu mao ba Moabu, pecisilizya cikwati na anakazi bake Hushimu na Baara. 9Kwa mwanakazi wake Hodesi, Saharaimu enkhala wisi wa Yobabu, Zibiya, Mesa, Malikamu, 10Yeuzi, Sakiya, na Mirima. Aba niye benze bana bake banalume, akulu akulu ba ng'anda ya awisi bao. 11Enze kale wisi wa Abitubi na Elipaala kwa Husimu.12Bana ba Elipaala benze Eberi, Misamu, na Semedi (wamene emanga na Ono na Lodi na minzi yake yozungulira). 13Kwenze soti Beriya na Sema. Benze akulu akulu ba ng'anda za awisi bao kwa bala benzonkhala ku Aiyaloni, befumya bonkhala mu Gati.14Beriya enze na bana ana: Ahio, Sasaki, Yeremoti, 15Zebadiya, Aradi, Ederi, 16Mikaeli, Iipa, na Yoha benze bana ba Beriya. 17Zebadiya, Msumalu, Hiziki, Heberi, 18Isimerai, Iziliya, na Yobabu benze bana ba Elipaala.19Yakimu, Zikiri, zabidi, 20Elienai, Ziletai, Elieli, 21Adaya, Beraya, na Simurati benze bana ba Simei.22Asipani, Eberi, Elieli, 23Abidoni, Zikiri, Hanani, 24Hananiya, Elamu, Antoniya, 25Ifideya, na Penueli benze bana ba Sasaki.26Samserai, Sehariya, Ataliya, 27Yaarsiya, Eliya, na Zikiri benze bana ba Yerohamu. 28Aba benze akulu akulu ba ng'anda za awisi bao ndipo madoda ba mfumu benzonkhala mu Yerusalemu.29Wisi wa Gibeoni, Yeieli, wamene zina la mkazi wake lenze Maaka, ekhala mu Gibeoni. 30Mwana wake woyamba enze Abidoni, okonkhapo Zuri, Kisi, Baala, Nadabu, 31Gedori, Ahio, na Zekeri.32Mwana muyakine wa Yeieli enze Mikiloti, enkhala wisi wa Simeya. Benkhala soti pafupi na abululu bao ku Yerusalemu. 33Neri enze wisi wa Kisi. Kisi enze wisi wa Sauli. Sauli enze wisi w Yonatani, Maliki-Sua, Aminadabu, na Esi-Baala. 34Mwana wa Yonatani enze Meribu-Baala. Meribu-Baala enze wisi wa Mika.35Bana ba Mika benze Pitoni, Meleki, Tarea, na Ahazi. 36Ahazi enkhala wisi wa yehoada. Yehoada enkhala wisi wa Alemeti, Azimaveti, na Zimiri. Zimiri enkhala wisi wa Moza. 37Moza enkhala wisi wa Binea. Bineya enkhala wisi wa Rafa. rafa enkhala wisi wa Eleasa. Eleasa enkhala wisi wa Azeli.38Azeli enze na bana sikisi analume: Azirikamu Bokeru, Isimeli, Seariya, obadiya, hanani. Aba onse benze bana ba Azeli. 39Bana ba Eseki, mkwao, benze ulamu mwana wake woyamba, Yeusi wacibili, na Elifeleti wacitatu. 40Bana ba Ulamu benze analume bankhondo ndipo oziba kuponya ma uta. benze na bana analume banyinji na azukulu analume anyinji, pamozi 150. Aba onse benzofumila kumbadwo wa Benjamini.
1Teto onse a Israeli benzobelengewa mu mibadwo. Belembewa mu bulu la mafumu ba Israeli. Monga kwa Yuda, benyamuliwa kuya ku mndende ku Babiloni cifukwa ca macimo bao. 2Oyamba kunkhala mu mizinda bao benze a Israeli, bansembe, a Levi, na ogwira nchito mkacisi. 3Bana ba Yuda, Benjamini, Efraimu, na Manase benkhala mu Yerusalmeu.4Onkhalamo kuikapo Utai mwana wa Miyudi mwana wa Mori mwana wa Bani, umozi wa bana ba Perezi mwana wa Yuda. 5Pakati pa Aselani penze Asaya mwana woyamba na bana bake. 6Pakati pa bana ba Zera penze Yeneli. Mbadwe wao wenze 690.7Pakati pa mbadwo wa Benjamini penze Salu mwana wa Mesulamu mwana wa Hodaviya mwana wa Hasenuya. 8Kwenze soti Ibeneya mwana wa Yerohamu; Ela mwana wa Uzi mwana wa Makiri; ndipo Mesulamu mwana wa Sefatiya mwana wa Reueli mwana wa Ibiniya. 9Abululu belembewa mu mndandanda wa mbadwe nambala yenze 956. Aba onse analume benze akulu akulu ba ng'anda za awisi wao pa ng'anda za awisi bao.10Bansembe benze Yedaya, Yehiriabu, na Yakini. 11Kwenze soti Azariya mwana wa Hilikiya mwana wa Mesulamu mwana wa Zadoki mwan wa Merayoti mwana wa Ahitubi, wamene enze mkuleni mng'anda ya Mulungu.12Kwenze Adaya mwana wa Yerohamu mwana wa Pasihuri mwana wa Malikiya. Kwenze sotti Maasai mwana wa Adieli mwana wa Yazera mwana wa Mesulamu mwana wa Mesilemiti mwana wa Imeri. 13Abululu bao, benze asogoleri ba ng'and za awsis bao, nambala 1,760. benze banthu okwana pakugwira nchito ya Mulungu.14Pakati pa Alevi penze zSemaya mwana wa Asubu mwana wa Azrikamu mwana wa Hasabiya, pakati pa bana ba Merari. 15Penze soti Bakibakara, Heresi, Galala, na Mataniya mwana wa Mika mwana wa Zikiri mwana wa Asafu. 16Kwenze soti Obadiya mwana wa Semaya mwana wa Galala mwana wa Yeduturi; na Berekiya mwana wa Asa mwana wa Elikana, wamene enkhala m'munzi wa Anetofati.17Onkhala pamlyango enze Salumi, Akubu, Talimoni, Ahimani, na mibadwo yao yonse. Salumi enze msogoleri wao. 18Kuvuli benzopanama kulonda pamlyango wa mfumu cakum'mawa kwa msakasa wa bana ba a Levi. 19Salumu mwana wa Kore, mwana wa Ebiyasafu, mwana wa Kora, na anekwao ofum mng'anda ya makolo bake, Akora, benze olamulira ba nchito yolonda. Benzolonda mlyango wa tenti, monga makolo bao belonda msasa wa Yehova, ndipo belonda soti polobela.20Finihasi mwana wa Eleazara enze obasogolera kuvuli, ndipo Yehova enze na eve. 21Zakariya mwana wa Meselemya enze olonda wa pamlyango pa tenti yokumanilamo.22Onse aba benze sankhiwa kusunga palyango benzokwanila 212. Mazina bao belembewa mosungila mazina ya banthu mu minzi yao. Davite na Samueli aneneri ebawezyelapo pa udindo wao okhulipilika. 23Teto beve na bana bao beikiwa kuba onkhala pa mlyango wa ng'anda ya Yhehova, wamne wenzoitiwa kuti ng'anda ya kacisi. 24Osunga pamlyango betumizyiwa ku mbali zonse folo, caku m'mawa, kum'mazulo, kum'mwela,na kumoto.25Anekwao analume, benzonkhala m'minzi yao, bewela ku masiku seveni, yocinjana. 26Koma asogoleri bali folo osunga pamlyango, benze a Levi, benzopasiwa nchito yolonda vipinda na osungilamo mu ng'anda ya Mulungu. 27Benzonkhala usiku wonse mu malo bao mu ng'anda yonse ya Mulungu, pakuti niye benzoyenela kuilonda. Benzoisegula m'mawa mulimonse.28Bayakine mwa beve benze olamuira pa vipangizo vamkacisi; benzobelenga vipangizo pofumya kunja na polobesha mkati. 29Bayakine benzopasiwa nchito yosamalira vinthu vituba, vipangizo, na vosebenzesha, kuikapo fulawo wosalala, vinyu, mafuta, libano, na vonunkhilisha.30Bayakine bana ba bansembe beyavizya vonunkhila. 31Matiya, umozi wa Alevi, wamene enze oamba kubadwa mwa Salamuwaku Kora, enze oalmulira ku opanga buledi pa copeleka. 32Anekwao ayakine, bana ba Kora benze olamulira ba buledi wa pamtete, kuikonzekela sabata iliyonse.33Oimbana asogoleri ba ng'anda za makolo ba Alevi benzonkhala mu vipinda va ng'anda ya Mulungu ndipo benzogwila lini nchito, cifukwa benzotumikila usiku na mzuba. 34Aba benze asogoleri ba ng'anda za makolo ba Alevi, monga mndandanda wa mibadwo yao, mamfumu analume. Benzonkhala mu Yerusalemu.35Wisi wa Gibeoni enze Yeieli, wamene zina la mwanakazi wake lenze Maaka, enzonkhala ku Gibeoni. 36Mwana wake woyamba enze Abidoni, kuza bana bake banalume Zuri, Kisi, Baala, Neri, Nadabu, 37Gedora, Ahio, Zekaria, na Mikiloti.38Mikiloti enze wisi wa Simeamu. Benkhala soti pafupi azinekwao ku Yerusalemu. 39Neri enze wisi wa Kisi. Kisi enze wisi wa Sauli. Sauli enze wisi wa Yonatani, Maliki-Sua, Aminadabu, na Esi-Baala. 40Mwana wa Yonatani enze Meribu-Baala. Meribu Baala enze wisi wa Mika.41Bana banalume ba Mika benze Pitoni, Meleki, Tareya, na Ahazi. 42Ahazi enze wisi wa Yada. Yada enze wisi wa Alemeti, Azimaveti, na Zimiri. Zimiri enze wisi wa 43Moza. Moza enze wisi wa Binea. Binea enze wisi wa Eleasa. Eleasa enze wisi wa Azeli. 44Bana ba Azeli bali sikisi benze Azikirikamu, Bokeru, Isimeali, Searya, Obadiya, na Hanani. Aba niye benze bana ba Azeli.
1Lomba Afilisiti bekangana na Aisraeli. Mwanalume aliyense wa Aisraeli ethaba pamenso pa Afilisisi na kupona pansi nakufwa mu lupili la Giliboa. 2Afilisiti eyumilila kukonkha Sauli na bana bake. Afilisiti bepaya Yonatani, Abinadabu, na Malikisua, bana bake analume. 3Ndipo nkhondo yemkulira Sauli; ndipo olasa mauta bempeza, ndipo bemcita cipongwe.4Teto sauli eciti kwa omnyamulira visulo, "Solola cipula nakunilasa naco. Mwina mwake, aba osadulidwa angafwike na kunzunza." Koma onyamula visulo aliye cite, pakuti enze na mantha ngako. Teto Sauli etola cipula cake nakuzilasa eka.5Onyamula visulo peciona kuti Sauli wafwa, cimozi-mozi naye eponela pa cipula na kufwa. 6Teto Sauli ecifwa, na bana bake atatu analeme, teto onse bapabanja pake befwila pamozi.7Analume onse ba Israeli enze mumshambo pibeona kuti bathaba ndpo kuti Saulo na bana bake banalume bafwa, besiya mizinda yao nakuthaba, Afilisiti efwika nakunkhalamo. 8Peyefwika siku lokonkhapo, pamene Afilisiti efwika kuzonyamula va bakufwa, bepeza kuti Saulo na bana bake nibakufwa pa lupili la Giliboa.9Bemuvula vovwala na kutola mutu wake na visulo vake. Betuma akaphaso m'maiko monse mwa Afilisiti kuthwala uthenga ku mafano yao na kubantu. 10Beika visulo vake mu kacisi wa milingu yao, na kupanyika mutu wake ku kacisi wa Dagoni.11Ayabesi Giliyadi onse pibecimvwa vibecita Afilisiti kwa Saulo, 12analume bankhondo onse beluta kuyotola mubili wa Saulo na bana bake, na kubaleta kwa Yabesi. Befwikila mabonzo baomnyasi mwa cimuti ca bwemba ku Yabesi ndipo baliye kulye kanthu masiku seveni.13Teto Saulo ecifwa cifukwa enze osakhulupilika kwa Yehova. Aliyekonkhe malamulo ba Yehova, koma efuna malangizo kufuma kwa aliyense walabila na mizimu za banthu. 14Enzofuna lini citetezo kufuma kwa Yehova, teto Yehova emupaya na kuthwala ufumu kwa Davite mwana wa Jese.
1Teto a Israeli onse bewela kwa Davite ku Hebroni mna kuti kwa eve, "langa, nise mnoyofu wao na mafupa bao. 2Mzaka zapita, pamene Saulo enze mfumu yasu, niweo wenzosogolera aisikali, Yehova Mulunu wao eviciti wa weo, 'ukabe mbusa wa banthu ba Israeli."' 3Mwakuti akulu, akulu onse ba Israeli bewela ku mfumu ku Hebroni, ndipo Davite elumbila nao pamenso pa Yehova. Ezoza Davite kuba mfumu pa a Israeli. Mu njila iyi, mau ba Yehova becilabiliwa na Samueli benkhala ba cendi.
1Mu caka coymba ca Koresi mfuu ya Perisiya, Yehova ekwanilisha mau bake bewela pakamwa pa Yeremiya, na vundula mzimu wa Koresi. Mau ba Koresi beluta mu ufumu wake waonse. Ici niye cekambiwa na kulembewa: 2"Koresi, mfumu wa Perisiya, akuti: Yehova, Mulungu wa Kululu, enipasa maufumu wonse bapacalo, ndipo enisankha kuti nimumangire ng'anda ku Yerusalemu mu Yudeya.3Aliyense efuma ku banthu bake (lekani Mulungu wake abe naye) lekani alute ku Yerusalemu akamange ng'anda ya Yehova, Mulungu wa Israeli, Mulungu wamene ali ku Yerusalemu. 4Banthu bali ku mabali iliyonse ya ufumu kwamene opulumuka ba malo awo onkhalamo ofunika abapase siliva na golide, na vinthu na vibeto, pamozi na copeleka caulele ca ng'anda ya Yehova ku Yerusalmu."5Ndipo azisogoleri ba mikoka ya Yudana Benjamini, bansembe, na a Levi, na aliyense wamene mizumu wa mulungu wemuvundulura kuti alute na kumanga ng'anda enyamuka. 6Bala benze pafupi nao bethandizila nchito na siliva na vinthu va golide, vinthu, nyama, vinthu viyakine vofunikila ngako, na copeleka caulele.7Koresi mfumu ya Perisiya efumya soti vinthu vamng'anda ya Yehova vamene Nebukadinezara eleta kufumya ku Yerusalemu na kuviika mu ng'anda ya milungu yake. 8Koresi eviika m'manja mwa Mitereda msunga cuma, wamene ebelengela Sesibazara, zmsogoleri wa Yudeya.9Iyi niye yenze nambala yao: Madishi ya golide sate, madishi ya siliva 1000, twenti naini madishi ayakine, 10mbale sate za golide, 410 mbale za siliva, na 1000 vinthu viyakine. 11Penze 5,400 vinthu va siliva na golide vonse pamozi. Sesibazara evileta vonse pamene bamndende befuma ku Babulo kuya ku Yerusalemu.
1Aba niye banthu bamdela benzeluta ku ukapolo wa mfumu Nebukadinezara, benze mu undende waku Babulo, banthu bewelera aliyense ku mzinda wake wa yerusalemu mu Yudeya. 2Bewela na Zerubabele, Yoswa, Nehemiya, Senaya, Relaya, Modekai, Bilisai, MIsipari, Bigivai, Rehumi, na Bana. Uyu niye mndandanda wa analume ba banthu ba Israeli.3Mbadwo wa Parosi: 2,172. 4Mbadwo wa Sefatiya: 372. 5Mbadwe wa Ara: 775. 6Mbadwe wa Pahati-Mowabu, mwa Yesuwana Yoabu: 2,812.7Mbadwe wa Elamu: 1,254. 8Mbadwe wa Zatu: 945. 9Mbadwe wa Zakai: 760. 10Mbadwe wa Bani: 642.11Mbadwe wa Bebai: 623. 12Mbadwe wa Azigadi:1,222. 13Mbadwe wa Adonikamu: 666. 14Mbadwe wa Bigivai: 2,056.15Mbadwo wa Adini: 454. 16Analume ba Ateri, mwa Hezekiya: 92. 17Mbadwo wa Bezai: 323. 18Mbadwo wa Yora: 112.19Analume baku Hasumi:223. 20Analume baku Gibari: 92. 21Analume baku Betelehemu: 123. 22Analume baku Netofa: 5223Analume baku Anatoti:128. 24Analume baku Azimaveti: 42. 25Analume baku Kiriati Arimu, Akefira, na Beroti: 743. 26Analume baku Rama na Geba: 621.27Analume aku Mikimasi: 122. 28Analume baku Beteli na Ai: 223. 29Analume baku Nebo: 3052. Analume baku Magibisi 156.31Banalume baku Elamu muyakine: 1,254. 32Analume baku Harimu: 320. 33Analume baku Lodi, Hadidi, na Ono: 725.34Banalume baku Yeriko: 345. 35Banalume baku Sena: 3,630.36Bansembe: mbadwe wa Yedaya wa mng'anda ya Yoswa: 973. 37Madwe wa Imeri: 1,052. 38Mbadwe wa Pasuri: 1,247. 39Mbadwe wa Harimu: 1,017.40Alevi: mbadwe wa Yesua na Kadimiyeli, mbadwe wa Hodaviya: 74. 41Oimba mkacisi, mbadwe wa Asafu: 128. 42Mabwe wa osunga pamlyango: Mbadwe wa Salumi, Ateri, Talimoni, Akubu, Hatita, na Sobai: 139 pamozi.43Bala benze sankhiwa kutumikila mkacisi: mbadwe wa Ziha, Hasufa, Tabaoti, 44Kerosi, Siaha, Padoni, 45Lebana, Hagaba, Akub, 46Hagabu, Salimai, na Hanani.47Mbadwe wa Gidelo: Gahari, Reiya, 48Rezini, Nekoda, gazamu, 49Uza, Paseya, Besai, 50Asina, Munimu, na Nefusimu.51Mbadwo wa Bakibuki: Hakufa, Harihuri, 52Bazluti, Mehida, Harisa, 53Barikosi, Sisera, Tema, 54Neziya, na Hatifa.55Mbadwo wa banchito ba Solomoni: mbadwe wa Sotai, Hasofereti, Peruda, 56Yala, Darikoni, Gidelo, 57Sefatiya, Hatili, Posereti Hazebaimu, na Ami. 58Benze 392 pamozi mbadwe wa bala betumiwa kutumikira mkacisi na mbadwe wa banchito ba Solomoni.59Bala befuma ku Telo Mela, Telo Harisa, Kerubi, Adoni, na Imeri- koma baliy kwanishe kuonesha umboni kuti benze ba mbadwe wa Israeli- 60kuikapo 652 ba mbadwe wa Delaya, Tobiya, na Nekoda.61Soti, kufuma ku mibadwe ya bansembe: Mbadwe wa Habaya, Hakozi, na Barzilai (etola mwanaka wake ku bana banakazi ba Barzilai waku Giliyadi ndipo eitiwa na mazina bao). 62Esakila mndandanda wa malembedwe bao koma aliye bapeze, teto befumyiwa paunsembe monga osatuba. 63Moteto kazembe ebauzya kuti osati bakokulya cakulya cansembe ciliconse mpaka wansembe wa Urimu na Tumimu akacitire umboni.64Gulu lonse pamozi lenze 42,360, 65kusaikako banchito na banchito banakazi (aba benze 7.337) na banalume na banakazi bao ombimba mkacisi (200)66Mahatci bao: 736. abulu bao: 245. 67Ngamila zao: 435. abulu bao: 6,72068Pibefwika ku ng'anda ya Yehova ku Yerusalemu, asogoleri ba mabanja bepeleka mphaso zaulere kuti bamange ng'anda ya Yehova. 69Bepeleka kulingana na mubangapelekere ku za nchito: makilo 61,000 ba golide, ndalama faifi sauzande za masiliva, na mikhanjo wanu sauzande yaunsembe.70Teto bansembe na a Levi, banthu, boimba mkacisi na osunga pamlyango, na bala beikiwa kutumikira mkacisi benkhala mumizinda mwao. banthu onse mu Israeli benze muminda mwao.
1Weze mwezi wa seveni bana ba Israeli pibeweramo mu mizinda bao, Pibenkhala pamozi monnga munthu umozimu Yerusalemu. 2Yesuwa mwana mwanalume wa Yozadaki na azinekwao bansembe, na Zerubabele mwana wa Sealatieli, na azinekwao benyamuka na kuyomangaguwa la Mukungu la Israeli loperekelapo nsembe mwicilembewela mu malamulo ba Mose munthu wa Mulungu.3Ndipo beika guwa pa coikapo cake, pakuti benze na mantha cifukwa ca banthu ba mcalo. Benzop eleka nsembe kwa Yehova mcingulo na usiku. Besunga soti siku la cikondwelero ca misas monga mwecilembewera na kupeleka nsembe 4zoshoka pauya siku kulingana na cinenero, nchito ya siku iliyonse. 5Molingana, kwenze kupeleka nsembe zoshoka masiku onse na ya pamwezi na vopelea vonse va maphwando yoikika ya Yehova, pamozi na zopeleka za ulere.6Beyamba kupeleka nsembe zoshoka kwa Yehova pasiku loyamba la mwezi wa seveni, olo kuti kacisi yenze ikaliyopezeke. 7Teto bepeleka siliva kwa wosebenzela pa myala, na amisiri, ndipo bepasa vakulya, vakumwa, na mafuta ku banthu baku Sidoni na Turo, kuti bakalete vimiti va makangaza ku mbali kwa msinje wa Lebanoni mpaka ku Yopa, mwebalolera Koresi, mfumu ya ku Perisiya.8Ndipo mu mwezi wacibili wa caka cacibili pibewela ku ng'anda ya Mulungu ku Yerusalemu, Zerubabele mwana wa Sealatiele, Yesuwa mwana wa Yozadaki, na bansembe onse, a Levi, na bala befuma ku ndende kuya ku Yerusalemu beyamba kusebenza. Besankha a Levi twenti ba zaka twenti kuona pa nchito ya mng'anda ya Yehova. 9Yesuwa na bana bake na azinekwa, na Kadimieli na bana bake, benze m'mbadwo wa Hodavia), na bana ba Henadadi na bana bao na azinekwao-onse enze alevi-besonkhana pamozi kuyang'anila bala benzosebenza mu ng'anda ya Mulungu.10Bomanga beika maziko ya nanda ya Yehova. Izi zethandika bansembe kupanama mumikhanjo bao na malipenga, na a Levi, bana ba Asafu, kupembeza Yehova na zinganga, monga kwanja la Davite, mfumu la Israeli yelamulira. 11Beimba mopembeza na kuthokoza Yehova, "niwabwino! pangano lake lacikhulupiliro kwa Israeli nilosasila." Banthu onse belira mokuwa na cikondwelero mu cipembezo kwa Yehiva cifukwa maziko ba kacisi beikiwa.12Komba bansembe anyinji, a Levi, na akulu akulu, bala benze okalamba ndipo beona nanda yoyamba, pamene maziko ba ng'anda beikiwa beve bakali na moyo, belira mokuwa. Koma banthu banyinji bekuwa mokondwa na ma mau osangalala. 13Zofumamo zake zenze zakuti, banthu benzokwanisha lini kusiyanisha cisangalaro na kumvwika kwa kukondwera kofumira ku banthu ovwika kulira, pakuti banthu benzolira mokuwa na cisamgalaro cikuleni, ndipo mau bemvwika kutali.
1Lomba adani ba Yuda na Benjamini becimvwa kuti banthu benze mundende lomba omanga ng'anda ya Yehova, Mulungu wa Israeli. 2Teto befwika kwa Zerubabele na akulu akulu ba fuko la mabanja bao. Beciti kwa beve, "Lekani timange namwe, pakuti, monga mweo, Tankhala tufunafuna Mulungu wanu ndipo tupeleka nsembekwa eve kufumila mu masiku yamene Sarhadoni mfumu ya Siriya, yetileta pamalo pano."3Koma Zerubabele, Yesuwa, na akulu akulu ba fuko la mabanja bao eciti, "nimweo lini, koma seo tunifunika kumanga ng'anda ya Mulungu wasu, pakuti niseo tati tikamumangire Yehova, Mulungu wa Israeli, monga mwamene mfumu Turo ya Perisiya yelamulira."4Teto banthu ba mcalo bepanga manja ba Ayuda kuba aliye mphamvu; bepanga a Yuda kuba na mantha kumnga. 5Elemba alangizi kuti akangishe malingaliro bao. Beciti vonse ivi mu masiku onse ba Turo na mu ulamuliro wa Dariyo fumu ya Perisiya. 6Ndipo poyamba kwa ulmuliro wa Ahasuwero belemba monamizhila mbadwe wa Yuda na Yrusalemu.7Mwenze mu masuku ya Aritasasita pamene Bisilamu, Mitiredati, Tabeeli, na ayao elembea Aritasasita. Kalata iyo yenze yelembewa mu ciaramu na kumasulira. 8Rehumu wosogolera na Simsai wolemba elemba mnjira iyi kwa Aritasasita za Yerusalemu.9Ndipo Rehumu, Simsai, na ayao bayakine, benze oweruza na asogoleri ayakine mu boma, a Perisia, analumebaku Ereki na Babiloni, na analume baku Susa (awo niye a Elamu)- belemba kalata- 10na kukatizyana na banthu benze ba mphamvu ndipo ozibika ba Asuribanipo bekakamizyiwa kunkhala ku Samaria, pamozi na bala benzonkhala ku malo ba zdela lopitilira msinje.11iti niye kalata yecilemba nakutuma kwa Aritasasita: Atumiki banu analume baku dela loputilira mkolo, olemba ici: 12Lekani mfumu izibe kuti aYuda befuma uko kwanu ofuna kutiukira ku Yerusalemu kumnga mzinda woukira. Basilizya kumanga vipupa na kukonza soti maziko.13Lomba lekani a mfumu azibe kuti ngati mzinda uyu umangiwe ndipo vipupa vasilizyiwa kumangiwa, bakopeleka lini copeleka ciliconse na msonkho uliuwonse, koma bakacite ciipa mafumu.14Zoona cifukwa tukulya namwe munyu, cutiwamizya lini kuti tikoona ciipa cucitika kwa mfumu. Nicifukwa ca ici kuti tuzibisha a mfumu 15mufunefune pa volemba va makolo banu na kuoneshesha kuti uyu ni mzinda oukirawati ukacite ciipa ku mafumu na madela. balengesha mavuto anyinji ku mafumu na kumadela. Yankhala pakati na pakati pa kuukira kwa nthawi itali. Cenze cifukwa ca ici kuti mzinda wenzeonongewa. 16Tuzibisha mfumu kuti ngati mzinda na vipupa vumangiwa, nikuti paliye canu citi cisalire ku madela na kupitilira mkolo."17Teto mfumu yewezyela mau kwa Rehumu na Simsai na ayake ku Samaria na bayakine osalako ku madela na kopitilila mkolo: "lekani mtendele ube namweo. 18Kalata imwenilembela yebelengewa na kumasuliwa. 19Teto nelamulira kuti bafufuziwe na kuziba kuti mu masiku ba kuvuli ooukira ndipo beukira mafumu.20Mfumu za zikuleni zelamulira Yerusalemu ndipo zenze na mphamvu pa kalikonse mu dera na kupitilira msinje. Zopeleka na misonkho venzopelekewa kwa beve. 21Lomba, pangani lamulo kuti aba analume baleke ndipo basamange mzinda mpaka nikapange lamulo. 22Musamale pakusaikako nzeru pa ici. Muloleranji kuti coyofya ici cikule na kuonongesha zofunikira ngako za ufumu?23Pamene lamulo la mfumu Aritasasita lebelengewa pamenso pa Rehumu, Simsai, na ayao, beluta mofulumila ku Yerusalemu na kukakamizya ayuda kuleka kumanga. 24Teto nchito yomanga mu ng'anda ya Mulungu yepanama mpaka mcaka cacibili ca ulamuliro wa Dariyo mfumu wa Perisiya.
1Hagai mneneri na Zakariamneneri, ba mbadwe wa Ido, benenera mzina la Mulungu wa Israeli kwa Ayuda ku Yuda na Yerusalemu. 2Zerubabele mwana wa Sealatiele na Yesuwa mwana wa Yozadaki benyamuka na kuyamba kumanga ng'anda ya Mulungu ku Yerusalemu pamozi na aneneri ebayavya.3Ndipo Tatenai azembe wa dela lopitilira mkolo, Setari-Bozenari, na ayao bewera na kuti wa beve, "nibani ekupasani lamulo lakuti mumange ng'anda na kusilizya vipupa?" 4Beciti soti, "Nibani mazina ya analume omanga ng'anda iyi?" 5Koma linso la Mulungu lenze pa akulu akulu ba Ayuda ndipo adani bao baliye kwanishe kubapanamika. Benzolindila kalata kuti itumiwe kwa mfumu na lamuli kuwezyewa kwa beve pa nkhani iyi.6Iyi niye kalata ya Tatenai, kazembe wa dela lopitila mkolo, na Setari-Bezenai na ayao mu dela lopitila mkolo, yibetumizya kwa mfumu Dariyo. 7Betumizya mau, Tulemba iyi kwa mfumu Dariyo, "lekani mtendele onse ube na mweo.8lekanni mfumu izibe kuti teluta ku Yuda ku ng'anda ya Mulungu mkuleni. Yumangiwa na myala ikuluikulu na kuikamo mapulanga mu vipupa. Nchito iyi yukatiwa mwamsanga ndipo yukuya bwino pasogolo m'nanja mwao. 9Tekonsha akulu akulu, 'nibani ekupasani lamulo kumanga ng'anda iyi na vipupa?' 10Tebakonsha soti na mazina bao kuti muzibe mazina ya aliyense obasogolera.11Betiyankha na kuti, 'nise atumiki ba umozi wamene ali Muliungu wakululu na pacalo, ndipo tumanga ng'anda iyi yenzemangiwa zaka zakuli pamene mfumu ya Israeli yenze manga nakuisilizya.12Mwakuti, pamene makolo basu ekalipisha Mulungu wakulu, ebapeleka m'manja mwa Nebukanizara mfumu waku Babiloni, Mkalideya, ewononga ng'anda iyi na kutola banthu mundende ku Babiloni. 13Olonteto, mcaka coyamba ca ufumu wa Koresi waku Babiloni, Koresi ecosa lamulo kumanga soti ng'amda ya Mulungu.14Mfumu Koresi ewezya soti vinthu va golide na siliva vamng'anda ya Mulungu vamene Nebukadinezara enzetola mkacisi ku Yerusalemu kuya navo ku kacisi ku Babiloni. Eviwezyela kwa Sesibazara, wenzepanga kuba kazembe. 15Eciti kwa eve, "nyamula vinthu ivi. Nkhoya ukaviike mkacisi ku Yerusalemu. Lekani ng'anda ya Mulungu imangiwe kwala."16Ndipo uyu Sesibazara ewela na kuika maziko ba ng'anda ya Mulungu ku Yerusalemu; ndipo yumangiwa, koma ikaliyo silizyike.'17Lomba ngati cuwamizya mfumu, lekani kufufuziwe ku ng'anda yosungilamo volemba ku Babiloni ngati lamulo la mfumu Koresi iliko lomanga ng'anda iyi ya Mulungu ku Yerusalemu. ndipo lekani mfumu itumizye maganizo bake kwa seo.
1Teto mfumu elamulira kuti kufufuziwe mu ng'nda mosungira volemba ku Babiloni. 2Mumzinda wocingiliriwa wa Ekibatana ku Midia kwepezeka kapukutu; aba miye benze malaembo bake:3Mu caka coyamba ca mfumu Koresi, Koresi epeleka lamulo pa za ng'anda ya Mulungu ku Yerusalemu: 'lekani ng'anda imangiwe kuti yabe mamo opelekeramo nsembe, lekani maziko bake bamangiwe, muutali mwake mube 27 mamita, na muufupi mamita 27, 4na mizela atau ya myala ikulu ikulu na mzela wa mapulanga, ndipo mtengo wake lekani ulipiliwe na ng'anda ya mfumu. 5Lomba muwezyelemo golide na siliva vinthu va mng'anda ya Mulungu, vamene Nebukadinezara enzetwla ku Babiloni kufumya ku kacisi wa ku Yerusalemu na kuviwezyela ku kacisi yaku Yerusalemu. Mufunika kuviika ku ng'anda ya Mulugu.'6Lomba Tatenai kazembe wa dela lopitilira mkolo, Setari-Bezenai, na ayao bayakine bamene bali mu dela lopitilira mkolo, mufumeko! 7Muisiye nchito ya Mulugnu uyu. Kazembe na akulu akulu ba aYuda bakamange ng'anda iyi ya Mulungu pa malo ao.8kuti mufunika kucita izi kwa akulu akulu ba aYuda omanga ng'anda iyi ya Mulungu: ndalama zopelekewa na mfumu ba malo opitilira mkolo zikasebenzeshewe pakusa analume kuti basakaleke kukata nchto yao. 9Ciliconse cufunika- nkhabi, bana ba mbelele, mbelele zinalume za nsembe yoshoka kwa Mulungu waku Kululu, mbeu, munyu, vinyu, kapena mafuta kulingana lamuliro la bansembe ku Yeruslemu- mukobapasa vintu ivi masiku onse mosalephera. 10Mukocita ici kuti bakopeleka nsembe kw Mulungu waku Kululu nakunipemphelera, mfumu, na bana bangu.11Nulamula aliyense wati akaphwanye lamuro ili, nsanamira imozi ikafumyiwe ku ng'anda kwake nakumukhokhomerapo. Ng'anda yake ikasanduke cungu cotapo vinyalala cifukwa ca ici. 12Lekani Mulungu epangisha kuti zin lake linkhazikike kwala akacose mfumu iliyonse kapena banthu bati bakanyamule kwanja lao kusintha lamuro ili, olo kupkhwanya ng'anda iyi ya Mulungu ku Yerusalemu. Neo, Dariyo, nulamura ici. Lekani aliynse acite mosamalira!"13Ndipo cifkwa ca lamulo letumizyiwa na mfumu Dariyo, Tatenai, bwanamkubwa wa dela lopitilila mkolo, na Setari-Bozenai ,a bayao bayakine, ecita vilivonse vamene mfumu mfumu Dariyo elamulira. 14Teto akulu akulu ba aYuda emanga na kulemera mu ciphunziso ca Hagai mneneri na Zakariya, bana ba Ido. Besilizya kumanga kulinga na lamuro la Mulungu wa Israeli na palamuro ya Koresi, Dariyo, na Aritasasita mfumu waku Perisia. 15Ng'anda yesilizyiwa pa siku lacitatu mu mwezi wa Adara, mu caka ca sikisi ca ufumu Dariyo.16Banthu ba Israeli, bansembe, aLevi, na banthu onse benze mndende bekondwera pocita madyelero ba copeleka ca ng'anda iyi ya Mulungu mosangalala. 17Bepeleka nkhabi zili 100, bana ba mbelele 100, na mbelele zinalume 400, za copeleka ca ng'anda ya Mulungu. Mbuzi zinalume 12 zepelekewa soti za copeleka ca cimo la Israeli, imozi pa mtundu umozi wa Israeli. 18Beika soti bansembe na aLevi pobagaaba kucita mchito ya Mulungu ku Yerusalemu, monga mwicelembelewa mu buku la Mose.19Teto bala benze mu ndende bekondelera Pasika pa sikula la 14 la mwezi woyamba. 20Bansembe na aLevi bezitubisha nakupaya nsembe za Pasika za bala benze mndende, kuikapo na beve.21Aisraeli belyako nyama iyakine ya Pasika ni bala bewelako ku undende na kuzipatula beka mukuifyiwa kwa banthu ba pa calo n kusakira Yehova, Mulungu wa Israeli. 22Bekondwera pocita cisangalaro ca buledi uliye cofufumisha kwa masiku seveni, pakuti Yehova ebaletela cisangalaro posandusha mtima wa mfumu ya Asiria kulimbikisha manja bao mu nchito yake, Ng'anda ya Mulungu wa Israeli.
1Lomba kufuma izi, mu ufmu wa Aritasasita mfumu wa Perisia, Ezara ewela kufuma ku Babiloni. Makolo ba Ezara benze Seraya, Azariya, Hilikiya, 2Salumi, Zadoki, Ahitabu, 3Amariya, Azariya, Merayoti, 4Zerahiya, Uzi, Buki, 5Abisuwa, Finihasi, Eliyazara, enze mwana wa Aroni wansembe.6Ezara ewera kufuma ku Bailoni ndipo enze mlembi wofwikapo mu Malamuro ba Mose yamene Yehova, Mulungu wa Israeli, enzebapasa. Mfumu yemupasa kalikonse kangafune pakuti kwanja la Yehova lenze pa eve. 7Mbadwe uyakine wa Israeli na bansemb, aLevi, oimba mkacisi, olonda pa mlyango, nabala benzesankhiwa kusebenzela mkacisi beluta soti ku Yerusalemu mu caka ca seveni ca ufumu wa Artasasita.8Efwika ku Yerusalemu mu mwezi wa faifi mcaka camene ico. 9Efuma ku Babiloni pa siku loyamba la mwezi woyamba. Lenze siku loyamba la mwezi wa faifi pecifwika ku Yerusalemu, pakuti kwanja la Yehova lenze na eve. 10Ezara epeleka mtima wake kubelenga, kunyamula, na kuphunzisha malamulo ba Yehova.11Ili niye lamulo lamene mfumu Aritasasita epasa Ezara wansembe na mlembi wa malamulo ba Yehova kwa aIsraeli: 12"mfumu ya mafumu Aritasasita, kwa wansmebe Ezara, mlembi wa malamulo ba Mulungu wakululu: 13Nulamula kuti aliynse waku israeli mu ufumu wangu pamozi na bansembe bao aLevi ofuna kuya kuYerusalemu, angalute na weo.14Neo, mfumu, na alangizi bangu seveni, nukutumani kuti mukakonshe za aYda na Yerusalemu kulungana na malamulo ba Mulngu, yamene yali m'manja mwako. 15Ufunika ukanyamule siliva na golide imene ibapeleka mwaulele kwa Mulungu wa Israeli, wamene opezeka ku Yerusalemu. 16Pelekani mwaulele siliva yonse na golide yonse yamene bamu Babiloni bapeleka pamozi na yamene yapelekewa mwaulele na banthu na bansembe bamng'anda ya Mulungu ku Yerusalemu.17Ukagule nkhabi zokwanila, bana ba mbelele, na mbelele zinalume, na mbeu na copeleka cakumwa. Ukapeleke pa guwa ili mng'anda ya Mulungu ku Yerusalemu. 18Siliva na golide ukacite nayo ciliconse cuoneka cabwino kwa weo na anekwanu, kukondweresha Mulungu.19Ukaike vinthu viwepasiwa mwaulele pa nchito ya Mulungu ku Yerusalemu. 20Ciliconse cufunika pa ng'anda ya Mulungu wako caufuna, ukatole malipiro bake pa cuma cangu.21Neo mfumu Ariytasasita, nulamulira onse amsunga cumaku madela opitilira mkolo, kuti kalikonse kamene Ezara akupempheni mufunika kumupasa mokwanira, 22mpaka ndalama 100 za siliva, 100 kilogramu ba mbeu, 100 malita ba vinyu, na malita 100 ba mafuta na munyu soti uliye malekezyelo. 23Ciliconse cufumila ku malamulo ba Mulungu wakululu, mucite mizipeleka ku ng'anda. Cifukwa nicinji kuti ukali wake uwele pa ufumu wangu na bana bangu analume.?24Tubazibisha za mweo uti osati bakaike vopeleka olo msonkho pa wansembe, mLevi, oimba, osunga pmlyango, olo pa banthu osankhiwa kucita nchito ya mkacisi na banchito ba ng'anda ya Mulungu.25Ezara, na nzeru zecikupasa Mulungu, ufunika usankhe oweruza na kuti akolamulira banthu onse ba dela lopitila mkolo, na kutumikila onse oziba malamulo ba Mulungu wako. Ufunika ukaphunzishe soti bala basaziba malamulo. 26Ukapase cilango kwa aliyense osakonkha malamulo ba Mulungu olo malamulo ba Mfumu, kapena na imfwa, kubacosa, kubalonda katundu wao, olo kubaika mndende.27Atamandike Yehova, Mulungu wa Makolo basu, eika vonse ivi mu mumtima wa mfumu kutamandila ng'anda ya Yehova ku Yerusalemu, 28na kuikilira pangano la chikhulupiliro kwa neo pamenso pa mfumu, alangizi bake, na asogoleri bake onse bamphamvu. Nalimbikishiwa na kwanja la Yehova Mulungu wangu, ndipo neika pamozi azisogoleri ba Israeli kuti nilute nao.
1Aba niye asogoleri ba mabanja ba makolo bao befuma ku Babiloni na neo mu ufmu wa Aritasasita. 2Ba mbadwo wa Finihasi, Gerisomo. Ba mbadwo wa Itamara, Danieli. ba mbadwo wa Davite, Hatusi. 3Ba mbadwo wa Sekaniya, enze wa mbadwo wa Parosi, Zekariya, pamozi na eve kwala benze 150 analume wolembewa mu mndanda wake.4Ba mbadwo wa Pahati-Muwabu, Eliyehoenai mwana wa Zarahiya ndipo pamozi na eve analume 200. 5Ba mbadwo wa Zatu, Beni Yahazieli pamozi na eve analume 300. 6Ba mbadwo wa Adini, Ebedi mwana wa Yonatani pamozi na eve analume 50. 7Ba mbadwo wa Elamu, Yesaiya mwana wa Ataliya pamozi na eve bebelengewa analume 70.8Ba mbadwo wa Sefatiya, Zebadiya mwana wa Mika pamozi na eve kwebelengewa analume 80. 9Ba mbadwo wa Yoabu, Obadiya mwana wa Yehieli pamozi na eve kwebelengewa 218 analume. 10Ba mabadwo wa Bani, Selomiti mwana wa Yosifiya ndipo pamozi na eve kwebelengewa 160 analume. 11Ba mbadwo wa Bebai, Zakariya mwana wa Bebai ndipo pamozi na eve kwebelengewa 28 analume.12Ba mbadwo wa Azigadi, Yohanani mwana wa Hakatani pamozi na eve kwebelengewa analume110. 13Bala ba mbadwo wa Adonikana bewela pavuli pake. Aba niye benze mazina: Elifeleti, Yeueli, na Semaya ndipo pamozi na beve benze 60 analume. 14Ba mbadwo wa Bigivai, Utai na Zakuri pamozi na beve belengewa analume 70.15Neika pamozi baulendo ku Kanali bakuya ku Ahava, ndipo temanga misasa kwa masiku atatu. Nefufuza ku banthu na kwa bansembe koma niliye peze wa mbadwe wa Levi. 16Teto Neita Eliezeri, Arieli, Semaya, Elinatani, Yaribu, na Elinatani na Natani, Zakariya, na Mesulamu-benze agoleri- na kwa Yoyaribu na Elinatani-benze aphunzisi.17Cokonkhapo nebatuma ku kwa ido, msogoleri waku Kasifiya. Nebauzya vakuyolabila kwa Ido na azeinekwa, atumiki ba mkacisi onkhala ku Kasifiya, niye kuti, mutitumuzyile azitumiki bamng'anda ya Mulungu.18Teto betitumizyila munthu wabwino wa Mulungu zina lake Serebiya, munthu waluso. Enze wa mbadwo wa Mahili mwana wa Levi mwana wa Israeli. Ewela na bana bali 18 na azinekwao. 19Pamozi na eve kwewela Hasabiya. Kwenze soti Yesihaya, umozi wa mbadwo wa Merari, pamozi na azinekwao na bana bao, analume 20 pamozi. 20Pa bala besankhiwa kutumikira mkacisi, bamene Davite na asogoleri bake bepeleka kwa aLevi: 220, aliyense wosankhiwa pa zina lake.21Ndipo nulalikira kuba na kusala kulya pa Ahava Kanali kuzicepesa teka pamenso pa Mulungu, kusakililira njila cacilungamo kwa seo, bana basu, na vinthu vasu. 22Necimvwa nsoni kupempha mfumu asilikali na analume bapabulu kutiteteza ku adani basu mnjira, pakuti teciti kwa mfumu, 'kwanja la Mulungu wasu lili pa aliyense omusakila pa cabwino, koma mphamvu na mkwiyo wake ulii pa bala omuluba.' 23Teto tesala kulya na kukonsha Mulungu pa ici, ndipo nemupapata.24Cokonkhapoa nesakha analume 12 pa asogoleri ba bansembe: Serabiya, Hasabiya, na na azinekwao bali ten. 25Nebapimila siliva, golide, na vinthu viyakine na nsembe ya ng'anda ya Mulungu yamene mfumu, azilangizi na akuluakulu, na vonse vamene aIsraeli bepeleka mwaulele.26Teto Nebapimila m'manja mwao ndalama za siliva 650, ndalama 100 za vinthu vasiliva, 100 ndalama za golide, 27mbale zili 20 za golide zonse pamozi zenzokwanisha 1000 madaliki, na vibiya va mkuwa vooneka bwino monga vagolide.28Teto neciti wa beve, "nimwe opatulika kwa Yehova, na vinthu soti ivi, ndipo siliva na golide ni vacopeleka caulele kwa Yehova, Mulungu wa makolo banu. 29Mukovilonda na kuvisunga mpaka mukaviike pampimo pamenso pa akulu akulu bansembe, aLevi, asogoleri ba mabanja ba makolo basu ku Yerusalemu mu vipinda va ng'anda ya Mulungu." 30Bansembe na aLevi belondela siliva, golide, na vinthu viyakine vopimiwa kuti bakapeleke ku Yerusalemu, ku ng'amda ya Mulungu.31Tefuma ku Ahava Kanali pa siku la 20la mwezi kuya ku Yerusalemu. Kwanja la Mulungu wasu lenze pa seo; Etiteteza ku manja ba adani na kuli bala benzzofunishisha kubishalira panjira. 32Teto teloba mu Yerusalemu nkunkhalamo masiku atatu.33Moteto pa siku la folo siliva, golide, na vinthu viyakine vepimiwa, kufumya mu ng'anda ya Mulungu, kuya mu manja ya Meremoti mwanawa Uriya wansembe. Pamozi na eve penze Eliazara mwana wa Finihasi, Yozabadi mwana wa Yesuwa, na Nowadoya mwana wa Binui mLevi. 34Namba na kulema kwa vonse kwepezeka. Kulemela konse kwelembewa pa nthawi iyo.35Bala bewelako ku ukapolo, banthu outushiwa, bepeleka nsembe kwa Mulungu wa Israeli: ngombe twelufu pa aIsraeli onse, bana ba mbelele 96, mblele zinalume 77, na mbuzi zinalume 12 monga nsembe yaucimo. 36Vonse venze va nsembe yoshoka kwa Yehova. Ndipo bepeleka lamulo la mfumu kwa akulu akulu ba mfumuna akazembe baku dela lopitilila mkolo, ndipo beyavya banthu na ng'anda ya Mulungu.
1Vinthu ivi pivesila, Asogoleri benifwika na kuti, "banthu ba Israeli, bansembe, na a Levi, baliye zipatule ku banthu bamcalo na maloza bao: Kanani, Hiti, Perizi, Yebusi, Amoni, Moabu, Aiguputo, na Amori. 2Pakuti betolako bana bao byakine banakazi na banalume, ndipo basakanizya banthu atuba na banthu bamcalo, ndipo asogoleri na akulu akulu niye oyambila pa kusakhululupilika."3Pinecimvwa izi, neng'amba vovwala vangu na mkhanjo na kudonsa sisi la kumutu na ndevu, ndipo nenkhala pansi, mosoba cocita. 4Bonse benzonjenjemela pa mau ba Mulungu wa Israeli pa cikhulupiliro ici besonkhana kwa neno pamene nenze nkhale pansi momvwishiwa nsoni mpaka copeleka ca mcingulo.5Koma pa coppeleka camcingulo nepanama kufuma pa malo pangu pomvwishiwa nsoni mu vovwala vangu vong'ambika na mkhanjo, na kugwada pansi notambasula manja bangu kwa Yehova Mulungu wangu. 6Neciti, "Mulungu wangu, Nine wansoni ndipo wonyozeka kunyamula cinso cangu kwa mweo, pakuti macimo basu opakilako pamitu pasu, ndipo cimo lasu lukulilako kululu.7Kufuma mu masiku ba makolo basu natakhala mu macimo akuleni. Mu macimo basu seo, mafumu basu, ndipo bansembe basu bepelekewa ku mafumu ba mcalo cino, ku lupanga, ku undende, na kulondewa na vinso vomvwishiwa nsoni, monga mtiliri lero.8Koma lomba kwa nthawi itontho, cifundo ca Yehova catisalisha batontho opulumuka na kutipasa poponda mu mao bake atuba. Ici cenze ca Mulungu wasuu kusanikira menso basu na kutipasa mpumulo patontho mu ukapolo wasu. 9Pakuti nise akapolo, koma Mulungu wasu aliye tilube koma waikilirako pangano la cikhulupiliro kwa seo. Wacita ici pamenso pa mfumu yaku Perisiya koteto kuti atipase mphamvu zalomba, kuti timange soti ng'anda ya Mulungu wasu na kupanamika voonongeka. Ecita ici kuti atipase vipupa vacitetezo mu Yudeya na mu Yerusalemu.10Koma, lomba, Mulungu wasu, tingalabile cinji kufuma pa ici? teluba malamulo banu, 11malamulo bamwepasa banchito banu aneneri, pamweciti, "malo aba bamuloba kutola ni malo osatuba. Niofyiwa na banthu ba mcalo na maloza bao. Beyazuzya kufumila kosilizyila mpaka kuyakine na kusatuba. 12Teto lomba, musakapase bana banu banakazi ku bana bao banalume, ndipo musakasakile mtendele wao na mankhalidwe bao, kuti mukabe olimba na kulya vabwino vamcalo, kuti muklengeshe bana banu kucitola nthawi zonse."13Koma kufuma pa zonse zetiwelera pa vocita vansu viipa na cimo lasu likuleni- pakuti mweo, Mulungu wasu, mwasunga camene cuyenela macimo basu nakutileka kupulumuka- 14ko tikaphwanye soti malamulo banu na kupanga vikwati voyavizyana na banthu ana bamaloza? ko mukakalipe na kutiononga mwakuti pakabeve wa seo osalako, paliye othaba?15Yehova, Mulungu wa Israeli, nimwe olungama, pakuti tasalira batontho opulumuka mpaka pa siku la lero. Langa! tili pano pamenso panu na ucimo wasu, pakuti kuliye angapaname pamenso cifukwa ca ici.
1Ezara penzopemphera na nakuulu, elira na kuziponya pansi pamenso pa ng'anda ya Yehova. Gulu likuleni la analume ba Israeli, anakazi, na bana besonkhana kwa eve, pakuti banthu benzolira ngako. 2Sekaniya mwana wa Yehielo wa mbadwo wa Elamu eciti kwa Ezara, "Tankhala osakhulupilika pamenso pa Mulungu ndipo takwatila anakazi bacilwendo ba kubanthu bakucalo ciyakine. Koma olo kuti zili teto, pali mphela ciyembekezo pali Israeli.3Teto lomba tiyeni tipange [pangano na Mulungu wasu kuti titumizye anakazi onse na bana kulingana na malamulo ba Ambuye na malamulo ya ba bala onjememela na malamulo ba Mulungu, ndipo lekani cicitike kulingana na cilamulo. 4Nyamukani, pakuti ici cinthu cufunikocitika na mweo, ndipo tili na mweo. Nkhalani olimbikila na kucita ici."5Teto Ezara enyamauka na kupangisha akulu akulu bansembe, a Levi, na banthu onse ba Israeli kulumbila kuti bacite mnjila iyi. 6Teto onse becita lumbilo. Moteto Ezara enyamuka kufuma ku ng'anda ya Yehova na kuya ku vipinda va Yehohanani mwana wa Eliyasibu. Eliye kulye bulidi uliwonse olo kumwa manzi balionse, pakuti enzolira pali kucepekela cikhulupiliro ca bala benze muukapolo.7Ndipo betumizya mau ku banthu onse befuma ku ukapolo ku Yudeya na Yerusalemu kuti bakumane ku Yerusalemu. 8Aliyense wamene sakawela mu masiku atatu kulingana na malamulo ofuma ku asogoleri na akulu akulu katundu wake wonse utolewe ndipo acosewe pa msonkhano ukulu wa banthu wa bala befuma ku ukapolo.9Mu masiku atatu banthu onse ba Yuda na Benjamini besonkhana ku Yerusalemu. Wenze mwezi wa naini ndipo siku la twelufu la mwezi. Banthu onse besonkhana pakati pamenso pa ng'anda ya Yehova, onjenjemela cifukwa ca nkhani iyi na cifukwa ca mvula. 10Ezara wansembe enyamuka na kuti, "mweo mweka mwacita mulandu. Mwenkhala na anakazi bacilwendo kuti muikileko mulandu wa Israeli.11Koma lomba mutamandeni Yehova, Mulungu wa makolo banu, na kucita cifulo cake. Zipatuleni ku banthu bamcalo na ku anakazi acilwendo."12Gulu lonse leyankha mokuwa, "ticite muwakambila. 13Mwaici, kuli banthu banyinji, ndipo ni nthawi ya mvula. Tiliye mphamvu zopanamila panja, ndipo iyi ni nchito lini ya siku limozi kapena abili, pakuti telekwila mnjila iyi.14Teto lekani asogoleri apanimile gulu lonse. Lekani onse belola kuti banakazi bacilwendo bankhala mumizinda yasu bawele pa nthawi yake yati ikaikiwe na akulu akulu ba mizinda na oweruza ba mizinda mpaka ukali wa kukalipa kwa Mulungu wasu kukacokere." 15Yonatani mwana wa Asahelo na Yazeya mwana wa Tikiva esusha ici, ndipo Mesulamu na Sabetai mlevi ebathandiza.16Teto banthu befuma ku ukapolo becita ici. Ezara wansembe esankha, asogoleri pa mikoka ya makolo bao na ng'anda- onse na mazina bao, ndipo eonapo pa nkhani pa siku loyamba la mwezi. 17Kufwika siku loyamba la mwezi woyamba besilizya kuzindikila kuti nibani mwanalume enkhala na mwakazi wacilwendo.18Pakati pa mbadwe wa bansembe penze bala benze na anakazi bacilwendo. pakati pa mbadwe wa Yoswa mwana wa Yozadaki na azinekwao kwenze Manase, Eliezeri, Yaribu, na Gedaliya. 19Teto ecipanga kuti kutumizya banakazi bao. Pakuti benze olakwa, bepeleka mbelele pa nkhosa kupeleka copeleka ca mlandu.20Pakati pa bana ba Imeri: Hanani na Zebadiya. 21Pakati pa mbadwo wa harimu: Maseya, Eliya, Semaya, Yaiyeli, na Uziya. 22Pakati pa bana ba Pasuri: Elioenai, Maseya, Isimaeli, Natanelo, Yozabadi, na Elasa.23Pakati pa Alevi: Yozabadi, Semei, Kalaya- iyi niye, Kelita, Petahiya, Yuda, na Eliezeri. 24Pakati pa Oimba: Eliasibu. Pakati pa osunga pamlyango: Salumu, Telemu, Uri. 25Pakati pa a Israeli onse osalira- pakati pa mbadwo wa Parosi: Ramiya, Iziya, Malikiya, Miyamini, Eleazara, Malikiya, na Benaya.26Pakati pa mbadwo wa Elamu: mataniya, Zekariya, yehiyeli, Abidi, Yeremoti, na Eliya. 27Pakati pa mbadwo wa Zatu: Elioenai, Mataniya, yeremoti, Zabadi, na Aziza. 28Pakati pa mbadwo wa Bebai: Yehonanani, Hananiya, Zabai, na Atilai. 29Pakati pa mbadwo wa Bani: Mesulamu, Maluki, Adaya, Yasubu, na Selu Yeremoti.30Pakati pa mbadwo wa Pahati-Moabu: Adina, Kelali, Benaya, Maseya, Mataniya, Bezaleli, Binui, na manase. 31Pakati p mbadwo wa Harimu: Eliezeri, Isiya, Malikiya, Semaya, Simeoni, 32Benjamini, Maluki, na Semariya.33Pakati pa mbadwe wa Hasumi: Matenai, Matata, Zabadi, Elifeti, Yeremai, Manase, na Simei. 34Pakati pa mbadwe wa Bani: Madai, Amramu, Ueli, 35Benaya, Bedaya, Keluhi, 36Vaniya, Meremoti, Eliyasibu,37Mataniya, Matenai, na Yasu. 38Pakati pa mbadwe wa Binui: Simei, 39Selemiya, Natani, Adaya, 40Makinadebayi, Sasayi, Sarayi.41Azarelo, Selemiya, Semariya, 42Salumi, Amariya, na Yosefe. 43Pakati pa mbadwe wa nebo: Yeiyelo, Matitiya, Zabadi, Zebina, Yada, Yoweli, na Benaya. 44Bonse aba betola anakazi bacilwendo ndipo bayakine benzopo ba bana mwa beve.
1Mau ba Nehemiya mwana mwanalume wa Hakaliya: Lomba cecitika mu mwezi wa Kisilevi, mu caka a twenti, pinenze ku linga la Susa, 2umozi wa anekwasu, Hanani, ewela na analume ayakine ofumila ku Yuda bewela, ndipo nebakonsha za a Yuda, bepuluka bosalila, bala beutuka ku ukapolo, na Yerusalemu.3Beciti kwa neo, "bala bamu mzinda bepulumuka mu ndende bali mubvuto ikulu nakunyozeka pakuti vipupa va Yerusalemu vepona pansi, na milyango yake yeyashiwa na muliro."4Pinecimvwa aba mau, nenkhala pansi na kulira mwa masiku anyinji nepitilizya kulira maliro na kukana kulya na kupemphera kuli Mulungu wa kululu. 5Ndipo neciti, "napapata, nukusengani, Yehova, Mulungu wa kululu, Mulungu mkulu ndipo wacikondi, osunga lonjezo na cikondi cosalekezya kwa bala omukonda na kusunga malamulo bake.6Muvule menso bangu ndipo mau yanu yabe ya cheru kuti mumvwe pemphero ya mtumiki wanu yanupemhera lomba pamenso panu mu zuba na uski kupemphelera bana banu ba Israeli banchito banu. Nuulula macimo ba banthu ba Israeli, yamene itekucimwilani. tonse neo na ng'anda ya makolo bangu takucimwilani. 7Tacita maolakwila kwa mweo, ndipo tiliye sunge malamulo, kapena malemba, kapena maweruzilo mwelamulira mtumiki wanu Mose.8Mukumbukile mau yanu yemwelamulira mtumiki wanu Mose, 'ngati mucita mosakhulupilika, nikakumwazyeni mwa mitundu ya banthu, 9koma mukatembenukila kwa neo na kukonkha malamulo bangu nakuyacita, olo banthu banu bemwazyikana ku malekezyelo ya mtkumbi, nikabasonkhanishe kufuma uko na kubaleta ku malo yala inesankha kupanga zina langu kunkhalilira.'10Lomba aba ni batumiki banu na banthu banu, bimwe lupumusha na kwanja lanu la mphamvu. 11Yehova, napapata, mvwani lomba ku pemphero ya mtumiki wanu na ku pemphero ya atumiki banu okondwela nako kulemekeza zina lanu. Lomba mupaseni kupambana mtumiki wanu lero, ndipo mumupase cifundo pamenso pa munthu uyu." Netumikira ngati opelekera cakumwa kwa mfumu.
1Mu mwezi wa Nisani, mu caka ca twelufu ca Aitasasta mfumu, esankha cakumwa, ndipo netola cakumwa nakupasa a mufmu. Lomba nenze nikaliye nkhalapo wosakondwela pamenso pao. 2Koma a mfumu eciti kw neo, "nicinji cinso cako nicosakondwela? muoneka lini olwala. Ici cingabe cisoni camumtima." Teto nenkhala na mantha.3Neciti kwa mfumu, "mfumu kinkhale na moyo nthawi zonse! cingalekelenji cinso cangu kuba cokondwera? ku munzi ku malo ya makolo bangu ni manda, muli matongwe, na milyanfo yake yeonongewa na muliro."4Teto a mfumu eciti kwa neo, "mufuna kuti nicite cinji?" moteto neyamba kumpemphela kwa Mulungu wa kululu. 5Teto nebankha amfumu, "ngati cubawamila a mfumu, ndipo ngati kapolo wanu wacita cabwino m'menso mwanu, munganitumuzye ku Yuda, kumunzi ya manda yamakolo bangu, kuti nikaumange." 6A mfumu eniyankha (ndipo mfumukazi yenze pambali pake), "ni nthawi itali tyani yati ukankhale paliye ndipo ukawelele lini?" A mfumu ekondwela kunitumizya pineasa masiku.7Ndipo neciti kwa mfumu, "ngati cukondwelesha mfumu, inipe makalata ya olamulira mumzinda wupitilila msinje kuti bakaniganivolezye kutipila m'malo bao mpaka kufwika ku Yuda. 8Pankhale soti kalata ya kwa Asafu osunga nsanga ya mfumu, kuti anipe vimiti vopangila nsanamila za mulyango wa linga pafupi na kacisi, na ya vipupa va mzinda, na va ng'anda yati nikonkhalamo." Teto cifukwa kwanja labwino la Yehova lenze pa neo, a mfumu enipasa pempho langu.9Newela ku olamulila ba mumzinda kusilya kwa msinje na kubapasa makalta ya mfumu. Ndipo a mfumu betumizya akazembe ba nkhondo na bapa akavalo kuluta nane. 10Pecimvwa Sanibalati mu Horoni na Tobiya mu Amoni, cebaipila ngako kuti muyakine wa wela enzofunishisha kuthandiza bana ba Israeli.11Ndipo newelaku Yerusalemu ndipo nenze kwamene masiku yatatu. 12Nenyamuka usiku, neo na analume batontho. Niliye uzyeko aliyense veika Mulungu mumtima mwangu kucitila Yerusalemu. Kwenzeve nyama na neo, koma tyala nyama yenenzo yendesha.13Nefuma panja usiku pa mlyango wa cigwa kuluta ku cisime na ku mlyango wokaniwa, na kuyendela kuona vipupa va Yerusalemu, vepasuka, na milyango yake yeonongeka namuliro. 14Teto nepitilila kuluta ku mlyango wa cisime, na ku manzi ya fumu. Malo yenze yatontho kuti nyama ipitepo.15Moteto neluta usiku ku mshambo na kuona vipupa, na kuwelela kuvuli noloba pa mlyango wa mumshambo, ndipo newelela. 16Olamulila aliye zibe kwineluta olo vinecita, ndipo nenze nikaliye bazibishe a Yuda, olo ansembe, olo olemekezeka, olo olamulila, na onse bala becita nchito.17Neciti kwa beve, "mwaona vuto yatilimo, kuti Yerusalemu weonongewa ndipo milyango yake yeonongewa na muliro. Welani, tiyeni timange soti vipupa va Yerusalemu, kuti tisakabe soti tonzyo." 18"Nebauzya kuti kwanja labwino la Mulungu wangu lenze pali neo na mau soti ya mfmu yecilabila nane. Benena kuti, "tiyeni tinyamuke na kumanga." Kwakuti belimbikisha manja bao pa nchito yabwino.19Koma Sanibalati mHoroni , na Tobiya wanchito mu Amoni, na Gesemu mu Arabu, pibecimvwa betiseka na kutipepusha, na kunena kuti, "mucita cinji? muukila mfumu?" 20Teto nebayankha, "Mulungu wa kululu atipambanishe. Nise atumiki bake ndipo tinyamuke na kumanga. Koma muliyepo mbali , olo ulamuliro, kapena cikumbukiro mu Yerusalemu."
1Teto Eliasibu mkuliu wa nsmbe epanama pamozi na anekwao bansembe, na kumanga mlyango wa mbelele. ecipatula na kuika viseko vake m'malo. Ecipatula, kuika monga ni nsanja ya hundiledi ndipo monga ni nsaja ya Hananieli. 2Pafupi na eve analume ba ku Yeriko benzosebenza, ndipo pafupi na beve Zakari mwana wa Imri enzosebenza.3Bana ba Hasena bemanga mlyango wa somba bepanga sondo zake, nakuika soti viseko vake navokobela, na migogo. 4Meremoti enkonza soti mbali iyakine. Enze mwana mwanalume wa Uriya mwana wa Hakozi. Pafupi na beve Mesulamu ekonza soti. Ni mwana wa Mesezabeli. Pafupi na beve Zadoki enzokoza soti. Ni mwana wa Baana. 5Pafupi na beve ba Tekoiti benzokonza soti, koma asogoleri bao ekana kucita nchito yebalamulila woonelera nchito bao.6Yoida mwana wa Paseya na Mesulamu mwana wa Besodeya ekonza mlyango wa kale. Bepanga sondo zake, beika viseko vake, na vokobela, na migogo yake. 7Pafupi na eve Melalitiya mu Gibeoni na Yodoni m'Merono, benze analume baku Gibioni na Mizipa, bepanga soti pa mbali pamene Kazembe wa mzinda wopitilila mkolo enzonkhala.8Pafupi na eve Uziyeli mwana wa Harihaiya, umozi wa opanga va golide, epanga, ndipo pafupi na eve penze Hananiya, enzopanga zonkhila. Bemanga Yerusalemu mpaka ku cipupa ca citando. 9Pafupi na beve penze Refaiya mwana wa Huri ekonza. enze olamulila pakati na pakati pa Yerusalemu. 10Pafupi na beve penze Yedaiya mwana wa Harumafi enzokoza soti pafupi na ng'anda yake. Pafupi na eve Hatusi mwana wa Hasabineiya ekonza soti.11Malikuya wana mwanalume wa Harimu na Hasubi mwana mwanalume wa Pahati m'Moabu enzokonza soti mbali iyakine pamozi na nsanja ya ng'anjo. 12Pafupi na beveShalam mwana wa Halohesi, olamulila minzi ya pakati pa Yerusalemu, bekonza soti, pamozi na bana bake banakazi.13Hanini na bonkhala mu Zanowa bekonza soti mlyang wa cigwa. Beimanga soti noika viseko, na vokolobeka, na nsodo zake. Bekonza masauzande ya mamita kufwika ku mlyango wa waku cungu.14Malikiya mwana mwanalume wa Rekabu, wolamulila minzi ya pakati pa Beti Hakeremu, emanga soti mlyango wa ku cungu. Eimanga noika viseko vake, vokobela, na migogo. 15Saluni mwana mwanalume wa Koli-Hoze, wolamulila malo ba Mizipa, emanga soti mlyango wa manzi. Eumanga, nakuikapo covalila noikapo viseko, vokobela, na migogo yake. Emanga soti vipupa va zibe ya Silomupafupi na dimba ya mfumu, kufwika ku matanda yosondokela ku mzinda wa Davite16Nehemiya mwana mwanalume wa Azibuki wolamulila pakati pa minzi yz Beti Zuri, ekonza soti ma yopitilila manda ya Davite, kufwika ku zibe lopangiwa na banthu, na ku mang'anda ya analume akuru akuru. 17Kucoka eve a Levi enzokonza soti, kuikapo Rehamu mwana wa Bani ndipo pafupi pake, Hasabiya, wolamulila pakati pa minzi ya Keila, ya minzi yake.18Kucoka eve ba mcalo bekonza soti, kuikapo Binuli mwana mwana mwanalume wa Henadadi, wolamulila pakati pa minzi ya Keila. 19Pafupi na eve, Ezeri mwana wa Yesuwa, wolamulila Mizipa, ekonza soti mbali iyakine yelangana na matanda yakuya ku Amori pa kona ya cipupa.20Okonkhapo eve Baruki mwana wa Zabai efumila kukonza mbali iyakine, kufumila pa kona pa cipupa mpaka ku ciseko ca ngánda ya Eliyasibu mkulu wa nsembe. 21Kufumapo eve Meremoti mwana wa Uriya mwana wa Hakozi ekonza soti mbali iyakine, kufuma ku ciseko ca ng'anda ya Eliyasibu mpaka ku kosilizyilila kwa ng'anda ya Eliyasibu.22pafupi na eve bansembe, banalume bofumila malo yongulila Yerusalemu, bekonza soti. 23Kufumapo beve, Benjamini na Hasubi bekonza soti polangana na ngánda yao. Kufumapo beve, Azariya mwana wa Maseiya mwana wa Ananiya ekonza soti pafupi na ng'anda yake. 24Kufumapo eve Binui mwana wa Henadadi ekonza soti mbali iyakine, kufuma pa ng'anda ya Azariya mpaka ku kona ya cipupa.25Palali mwana wa Uzai ekonza soti pakona pa cipupa na pamene nsanja yupitilila palulu pa ngánda ya mfumu mu lukolo la woyang'anila. Kufumapo eve Pedaya mwana mwanalume wa Parosi enkonza soti. 26Lomba banchito bamkacisi benzonkhala ku Ofelo bekonza soti pa malo penzolanga na mlyango wa manzi ku m'mawa kwa nsanja. 27Kufuma eve ba Tekowa bekonzasoti malo benzolangana na nsanja ikuleni mpaka ku cipupa ca Ofelo.28Bansembe bekonza kumtunda kwa mlyango wa abulu, aliyense molangana na ng'anda yake. 29Kufuma beve Zadoki mwana wa Imeri ekonza soti malo olangana na ng'anda yake. Ndipo kufuma eve Semaiya mwana wa Sekaniya, wosunga mlyango wa kum'mawa, ekonza soti. 30Kufuma eve Hananiya mwana wa Selemaiya, na Hanuni mwana wa sikisi wa Zalafu, ekonza soti mbali iyakine. Kufuma eve Mesulamu mwana wa Berekiya ekonza soti molangana na cipinda cake.31Kufuma eve Malikiya, umozi wa a misili okonza golide, ekonza soti ma ng'anda ya banchito bamkacisi na amalonda yenze yolangana na mlyango wa Mifikade na vipinda va palulu va pakona. 32Opanda za golide na amalonda bekonza soti pakati pa vipinda va kona na mlyango wa mbelele.
1Lomba Sanibalati pecimvwa kuti tumanga mpanda, cemuipila ngako, ndipo ekalipa ngako, nakubaseka ayuda. 2Pamenso pa azinekwao na gulu la nkhondo la Samaria, eciti, "ocita cinji ayuda ofoka aba? ko bawezyelepo mzinda beve? ko bapeleke nsembe? ko basilizye nchito mu siku limozi? ko bawezyelelemo moyo mu myala ya nthutu peyeshokewa? 3Tobiya waku Amoni enze naye ndipo eciti, "sembe nkhandwe yakwerako ku chakumanga iphwanye cipupa cao ca myala!"4Mvwani, Mulungu wasu, pakuti tapepushiwa. Bawezyeleni tonzyo lao pamitu yao na kubaleka ankhale cofunkha mcalo cao caukapolo. 5Musafwikile mphulupuluzao na macipobabasafafanizike pamenso panu, pakuti bausha ukali wa omanga. 6Teto temanga mpanda ndipo mpanda welumikizyika kufwika pkati na pakati. Pakuti banthu befunishisha kugwira nchito.7Koma Sanibalati, Tobia, ba Arabu, ba Amoni, na ba Asidodi pebecimvwa kuti nchito yokonza mpanda wa Yerusalemu ikuya pasogolo, a kuti m'malo mophwanya monse mwenzovaliwa, ukali ukulu weyaka mkati mwao. 8Bepangana upo, ndipo ewela kubacita nkhondo Yerusalemu na kulatamo msokonezo. 9Koma tepempher kwa Mulungu wasu ndipo teika olindilira mzuba na usiku cifukwa ca vakutiyofya navo.10Ndipo banthu ba Yuda beciti, "mphamvu ya bala otwika katundu yusila, na vophwanyika-phwanyika ni vinyinji. Sitingakwanishe kumanga soti mpanda. 11Adani basu beciti, "bazibe lini, olo kutiona mpaka tifwike pakati pao na kubapaya, na kilekesha nchito."12Pa nthawi iyo a Yuda benzonkhala pafupi nao bewela kufumila ku mbali zonse na kutilabizya ka teni, kuticenjezya pa venzopangana kuticitira. 13Teto neika banthu kumalo ya kunyansi kwa mpanda mu malo yoonera. Neika banba lili lonse na lupanga, mkondo na mauta. 14Ndipo nelanga, nopanama, ndipo neciti ku baulemu, naku oweruza, naku banthu bonse, "musayope kumbukilani abuye amene nimkuru ndipo ni woyofya. Bachaileni khondo mabanja banu bana banalume na banu bana kazi, azinakazi banu na man'ganda banu."15Cecitikaka kuti pebecimvwa adani basu kuti venzopangana kuticitira vazibika kwa seo, na kuti Mulungu wasokoneza venzopangana, tonse tewelera ku mpanda, aliyense ku nchito yake. 16Kucokera nthawi iyo gao liyakine la banchito bangu benzomanga tyala mpanda ba gao liyakine benze bokata mindo, vishango, mauta na vovwala va cisuro, pamene asogoleri bepanama kuvuli kwa banthu onse ba Yuda.17Na bala benzomanga mpanda na bala benzotwika katundu, koteto kuti aliyenze enzogwira nchito na kwanja imozi, na kwanja iyakine enzonyamula cida. 18Omanga linga aliyense evwala lupanga lake lomangilila pa mbali pake,umo niye mwenzogwilira nchito. Wamene enzolizya lupenga enzonkhala pafupi na neo.19Neciti ku baulemu na bakulu bakulu na ku banthu bonse, "nchito niikulu na yosasobelesha, ndipo tapatukana pa mpanda patali na muyake. 20Mufunika mukoutukila ku malo kwalira lupenga na kusonkhana kwamene uko. Mulungu wasu atichaile nkhondo."21Teto tenzogwira nchito. Gulu liyakine tenzokata mikondo kuyambila m'matandakuca mpaka pofuma nyenyezi. 22Neciti soti ku banthu pa nthawi ila, "munthu aliyense na wanchito wake balale pakati pa Yerusalemu, kuti batinkhalire ngati olindila usiku na ogwira nchito mzuba." 23Teto olo neo olo anekwasu, olo banchito bangu, olo analume olindila bekonkha neo, paliye aliyense wa seo esintha vovwala vake, olo kuti akuyokumwa manzi.
1Ndipo penze kulira kukulu pakati pa banthu na azinakazi bao cifukwa ca Ayda ayao. 2Pakuti penze bayakine benzekuti, seo na bana basu banalume na banakazi nise anyinji, teto lekani titole tirgu kut tilye tinkhale na moyo." 3Penze soti bayakine benze kuti, tulipilila cikole ca minda yasu, minda yasu ya mpesa, na mang'anda yasu kuti titole tirigu pa nthawi y njala."4Bayakine benzonena soti kuti, "tekongola ndalama kuti tilipile msonkho wa mfumu pa minda yasu na minda yasu ya mpesa. 5Koma lomba mubili wasu na ngazi vili ngati anekwasu, na bana basu bolingana na bana bao. Tukakamizyiwa kugulisa bana basu banalume na banakazi kuti bankhale bakapolo. Bana basu banakazii bayakine bapangiwa kale ukapolo. Koma tiliye mphamvu yocitapo kanthu pakuti banthu bayakine batola minda yasu na minda ysasu ya mpesa.6Nekalipa penecimvwa kulira kwao na mau aba. 7Ndipo neganizirapo pa ici, na kubadandaulira baulemu na bakulu bakulu, neciti, "mukongolesha kwa phindu aliyense kwa mnekwao." Nenkhala na msonkhano ukulu wobasusha 8nakuti kwa beve, "koma kwa seo, mwatingakwanishire, koma mugulisa soti azinekwanu kuti bagulusiwe kwa seo!" benze cete ndipo baliye peze mau bakuti bakambe.9Nakamba soti kuti, "camucita cili lini bwino, mufunika lini kuyenda mkuyopa Mulungu kuti muleshe tonzyo la amtundu bamene ni badani basu? 10Neo na azikwasu na banchito bangu tubakongolesha ndalama na tirigu. Koma tileke kutolapo phindu pa ndalama izi. 11Bawezyeleni lero lamene minda yao, minda yao ya mpesa, na minda yao ya zitona na mang'anda bao, na gao liyakine la ndalama, tirigu, vinyu walomba, namafuta vemwebalipilisha."12Ndipo beciti tiwezye vatetola kwa beve ndipo sitizafuna ciliconse kwa beve. Ticite mwamwanenera." Ndipo neita bansembe, ndipo nebalumbilisha kuti bacite mwabalonjezela. 13Nekunkhumula covwala cangu na kuti, "lekani Mulungu akunkhumule mnga'nda mwake na katundu wake wa munthu aliyense wati asasunge lonjezo lake. Akunkhumuliwe ndipo abe ciliye kanthu. Msonkhano wonse weciti, "Ameni" beyamika Yehova ndipo banthu becita mwebelonjezela.14Teto kucokela pa nthawi iyo, nesankhiwa kuba kazembe mcalo ca Yuda. Mcaka ca twenti mpaka mcaka ca sate thu ca mfumu Aritasasta. Vyaka twelufu olo neo, olo azinekwasu paliye ecilya cakulya copasiwa kwa kazembe. 15Koma akazembe benzepo nikaliyowela neo, benzoika katundu olema pa banthu, enzotola kubanthu masekeli fote ba seliva ba cakulya cao ca siku na siku na vinyu. Olo banchito bao benzovutisha banthu. Koma neo niliye cite teto cifukwa coyopa Mulungu.16Nepitilizya soti kukata nchito pa mpanda, ndipo tiliyegule malo, na banchito bangu onse besonkhana kwamene kula kugwira nchito. 17Penenzolyela neo penze Ayuda na bakulu bakulu, madoda 150, pamozi na bala bewela kwa seo kuckela kwa amitundu benzotigulira.18Lomba venzokonzewa siku lililonse venze ng'ombe imozi, mbelel zosonkhika sikisi, na nkhuku,ndipo pa masiku teni vinyu wa mtundu uliwonse unyinji. Koma pa vonse ivi niliye fune soti ndalama ya cakulya ca kazembe, pakuti ici cenze colema ku banthu. 19Munikumbukile Mulungu wangu, ciniwamile, cifukwa ca vonse vanacitila banthu aba.
1Lomba pamene Sanibala, Tobiiya, na Gesemu mu Arabu na adani basu onse becimvwa kuti tamanga soti mpanda na kuti kwenzeve mbali iliyonse yophwanyika yesala, olo kuti nenze nikaliyeika viseko pa mlyango, 2Sanibalati na Gesemu betuma mau kwa neo kuti, "wela, tiyeni tikumane payakine mu cigwa ca Ono." Koma benzofuna kuti banicite ciipa.3Netuma authenga kuli beve, kuti, "nucita nchito ikuleni, ndipo ningawele lini. Nchito ipaninamailenji panuisiya na kuza kwa mweo?" 4Benitumira uthenga umozi na umozi kafolo, nebayankha cimozi-mozi nthawi yonse.5Sanibalati etuma wanchito mnjira imozi na imozi kwa nthawi ya faifi, na klata yosegula m'manja mwake. 6Mkati mwake mwenzolembewa kuti, "kwamvwika mwa amitundu, na Gesemu naye olabila teeto, kuti weo na Ayuda mupangana kuukila, pakuti niye cifukwa cake mumanga soti mpanda. Mwazumvwekera, uli pafupi kunkhala mfumu yao.7Mwasakha sot aneneri kuti anenere mu Yerusalemu za weo, kuti, 'uyu niye mfumu ya Ayuda!' usimikizye kuti mfumu iimvwe za ici. Moteto wela tiye tikambirane nkhani yi pamozi."8Ndipo netuma mau kwake kuti, "kuliye citike cinthu coteto mwaunenera pakuti mweingo vipanga mumtima mwako." 9Pakuti benzoigofuna kutiyofya, kuganiza kuti, manja bao balete nchito na nchito siicitika." Koma lomba, Mulungu, napapata limbikishani manja bangu.10Neluta kung'anda kwa Semaya mwana wa Delaya, mwana wa Mehetabeli amene enze ovaliliwa mng'anda mwake, eciti, 'tiyeni tikumane pamozi mu ng'anda ya Mulungu, mkati mu kacisi, tiyeni tivale viseko va kacisi, pakuti bakuza kuzokupaya. Usiku bakuzokupaya." 11Neyankha, "ko munthu monga neo ningathabe? ko munthu neo ningalute mu kacisi kungokuti apulumuse moyo wake? sinilobamo!"12Nezindikila kuti ni Mulungu lini omutuma koma kuti onenera mosushana na neo. Tobiya na Sanibalati bemulemba nchito. 13Bemulemba nchito kuti anicitishe mantha, koteto kuti nichite cenena kucimwa, koteto kuti anpase zina liipa na kunimvwisha nsoni. 14Mukumbukile Tobiya na Sanibalati, Mulungu wangu, na vonse vibecita. Mukumbukile soti mneneri mwanakazi Nowadiya na aneneri onse benzoyesa kuniyofya.15Teto mpanda wesila pa siku la twenti faifi la mwezi wa Eluli, payepita masiku fifite thu. 16Pamene adani basu onse becimvwa za ici, na vyalo vonse votizungulila becita mantha ndipo bepona ngako m'menso mwao. Pakuti beziba kuti nchito yecitika na thandizo la Mulungu wasu.17Pa nthawi iyi bakulu bakulu ba Yuda betuma makalata banyinji kwa Tobiya, ndipo na makalata ba Tobiya bewela kwa beve. 18Pakuti benze banyinji mu Yuda benzomangika na lumbiro kwa beve, pakuti enze mkweni wa Sekaniya mwana wa Ara. Mwana wake Yehohanani elungula mwana mwanakazi wa Mesulamu mwana wa Berekiya. 19Belabila soti na neo za nchito zake zabwino na kumuuzya mau bangu kwa eve. Makalata betumiwa kwa neo kucokera kwa Tobiya kuniyofya.
1Pewesila mpanda na peneika viseko m'malo mwake, osunga pmlyango na oimba na a Levi besankhiwa. 2Neika mnekwasu Hanani pa ulamuliro wa Yerusalemu, pamozi na Hananiya, kuti ayang'anire ka boma, pakuti enze munthu wokhulupilika ndipo enpyopa Mulungu kuposa anyinji.3Neciti kwa beve, "osasegula milyango ya Yerusalemu mpaka zuba lishoke. Pamene osunga milyango olindilira, mungavale viseko nakuika mupilingo. Sankhani olindilira pakati pa bala onkhala mu Yerusalemu ayakine pamalo pao polindilira, nabayakine kusogolo kwa mang'anda bao. 4Lomba mzind wenze wotambalala ndipo ukulu, koma mwenze tyala banthu batontho, ndipo penzevye ng'anda yemangiwa soti.5Mulungu wangu eika mumtima mwangu kuti nisonkhanishe bala baulemu, na bakulu bakulu, na banthu kuti balembewe mong mwa mabanja bao. Nepeza buku la cibadwidwe ca bala bewera poyamba ndipo nepeza molembewa.6Aba niye banthu a dera bewela kucokela ku jele amene Nebukadinezara mfumu yaku Babulo ebatola mu ujele. Bewela ku Yerusalemu naku Yuda, aliyense ku mzinda wake. 7Bewela na Zerubabele, Yesuwa, Nehemiya, Azariya, Ramiya, Nahamani, Modekai, Bilisani, Misipeleti, Bigivai, Nehemu, na Baana. Cibelengelo ca banthu ba Israeli cenze teti.8Bana ba Parosi, 2,172. 9Bana ba Sefatiya, 372. 10Bana ba Ara 652.11Bna ba Pahati- Moabu, kupitila mu bana ba Yesuwa na Yoabu, 2,818. 12Bana ba Elamu, 1,254. 13Bana ba Zatu, 845. 14Bana ba Zakai, 760.15Bana ba Binui, 648. 16Bana ba Bebai, 628. 17Bana ba Azigadi, 2,322. 18Bana ba Adonukamu, 667.19Bana ba Bigivai, 2,067. 20Bana ba Adini, 655. 21Bana ba Ateri, wa Hezekiya, 98. 22Bana ba Hashumi, 328.23Bana ba Bezai, 324. 24Bana ba Harifi, 12. 25Bana ba Gibeoni, 95. 26Analume befumila ku Yerusalemu, 188.27Analume ba ku Anatoti, 128. 28Analume ba ku Beti Azimaveti, 42. 29Analume baku Kiriati-Yearimu, Kefira na Beroti, 743. 30Analume baku Rama na Geba, 621.31Analume baku Mikimasi, 122. 32Analume baku Beteli na Ai, 123. 33Analume baku Nebo muyakine, 52. 34Analume baku Eramu muyakine, 1,254.35Analume baku Harimu, 320. 36Analume baku Yriko, 345. 37Analume baku Lodi na Ono, 721. 38Analume baku Seen, 3,930.39Bansembe: 40Bana ba Yedaya (ba mng'anda ya Yesuwa), 973. 41Bana ba Ima, 1,052. Bana ba Pasuri, 2,247. 42Bana ba Harimu, 1,017.43Alevi: Bana ba Yesuwa waku Kadimiyeli, wa Binui na wa Hodeva, 74. 44Oimba: Bana ba Asafu, 148. 45Olindilila pamlyango ba bana ba Salumu, bana ba Ateri, bana ba Talimoni, bana ba Akubu, bana ba Hatati, bana ba Sobai, 138.46Banchito ba mkacisi: Bana ba Ziha, bana ba Hasufa, bana ba Tabaoti, 47bana ba Kerosi, bana ba Sia, bana ba Padoni, 48bana ba Lebana, bana ba Hagaba, bana ba Salimai, 49bana ba Hanani, bana ba Gidelo, bana ba Gahari.50Bana ba Reaya, bana ba Rezini, bana ba Nekoda, 51bana ba Gazamu, bana ba Uza, bana ba Paseya, 52bana ba Besai, bana ba Meunimu, bana ba Nefusesimu.53Bana ba Bakibuki, bana ba Hakufu,, bana ba Harihuri, 54bana ba Baziluti, bana ba Mehida, bana ba Harisa, 55bana ba Barikosi, bana ba Sisera, bana ba Tema, 56bana ba Nezia, bana ba Hatifa.57Bana ba banchito ba Solomoni: bana ba Sotai, bana ba Sofereti, bana ba ba Perida, bana ba 58Yaala, bana ba Darikoni, bana ba Gideli, 59bana ba Sefatiya, bana ba Hatili, bana ba Pokereti Hazebaimu, bana ba Amoni, 60Banchito ba mkacisi onse na bana ba banchito ba Slomoni benze 392.61Aba niye banthu becokela ku Tema, Teri-Harisa, Kerubi, Adoni, na Ima. Koma benzevye cisimikizyo kuti beve, olo mabanja ba makolo bao benze bana ocokela mu Israeli: 62Bana ba Delaya, bana ba Tobiya, bana ba Nekoda, 642. 63Bala bocokela mwa bansembe: bana ba Habaiya, Hakozi, na Barizilai (etola mkazi wake pa bana banakazi ba Barizilai wa Gileadi ndipo beitiwa mwa mazina bao).64Aba befuna funa mazina bao pakati pa bala belembewa mwa mabanja bao, koma baliyepeze, teto becosewako ku unsembe monga ngati niosatuba. 65Ndipo kazembe eciti kwa beve kuti basavomelezyewe kulya cakulya ca wansembe cocokela ku copeleka mpaka akuke wansembe na Urimu na Thumimu.66Msonkhano wonse pamozi wenze 42,360, 67osabelengelako banchito banalume na banchito banakazi bamene benze 7,337. Benze na boimba 245 banalume na banakazi.68Mahosi bao benze 736, nyuru zao zenze 245, 69nagamila zao zenze, 435, abulu bao benze 6,720.70Bayakine bakulu ba mabanja ba makolo bepeleka mphaso za nchito. Kazembe epeleka ku cuma dariki 1,000 ya golide, mbale zowazyira 50, vovwala va unsembe 530. 71Bayakine bakulu ba mabanja ba makolo bepeleka ku cuma ca nchito madari 20,000 ya golide na mina ya siliva, 2,200. 72Banthu onse bepeleka ma dariki ya golide 20,000 na mina 2,000 ya siliva, na vovwala va unsembe 67.73Teto bansembe, a Levi, olindilila mlyango, oimba, banthu bayakine, banchito ba mkacisi, na a Israeli onse onkhala mu mizinda yao. Kufwika mwezi wa seveni banthu onse benkhazikika mu mizinda yao."
1Banthu onse besonkhana mnga munthu m'mozi pa maloo poonekera pasogolo pa mulyango wa manzi. beuzya Ezara mlembi kuti alete buku la cilamulo ca Mose, cemene Yehova elamulira Israeli. 2Pa siku loyamba la mwezi wa seveni, Eara wansembe eleta cilamulo pamenso pa msonkhano, analume na anakazi, na onse bangamvwe na kuzindikira. 3Elanga ku malo oonekera pasogolo pa mulyango wa manzi, ndipo ecibelenga kucokera m'mamawa mpaka pakati pa siku pamenso pa analume na anakzi, na aliyense angamvwishishe, ndipo banthu onse beteya matu ku buku la cilamulo .4Ndipo Ezara mlembi epanama palulu pa ciundo ca mapulanga camene banthu epanga na cilingo, ndipo benze peneme pa mbali pake benze Matitiya, Sema, Anaiya, Uriya, Hilikiya, na maseya, ku kwanja kwake kwa kwendi; na Pedaiya, misaeli, malikiya, Hasamu, Hasbadana, Zekariya, na Mesulamu bepanama ku wanja lake la manjele. 5Ezara esegula buku pamenso pa banthu bonse, pakuti enze peneme palulu pa banthu ndipo pebesegula banthu onse beimilia6Ezara edalisa Yehova, Mulungu mkuru, ndipo banthu onse beimya manja bao na kuyankha "Ameni! Amenei!" ndipo bebelama na kupembeza Yehova na vinso vao pansi. 7Soti Yesuwa, Bani, Serebiya, Yamini, Akubu, Sabetai, Hodiya, Maseiya, Kelita, Azaria, Yozabadi, Hanani, Palaiya- alevi- benthaiza banthu kumvwishisha cilamulo, pemene banthu benze m'malo mwao. 8Bebelenga mu buku, cilamulo ca Mulungu, kucipanga comvweka bwino na kumasulira na kupasa tanthizo kuti banthu bamvwesheshe kubelenga kula.9Nehemiya kazembe, na Ezara wansembe na mlembi, na Alevi bemene benzomasulira banthu beciti ku banthu, "siku ili ni lituba kwa Yehova Mulungu wanu. Osacita maliro olo kulira." Pakuti banthu onse belira pebecimvwa mau ba cilamulo. 10Ndipo Nehemiya eciti kwa beve, "nkhoyani, lyani mafuta ndipo mumwe vakumwa vonzuna, ndipo mutumizyeko viyakine kwa wamene aliyekonzekere kanthu, pakuti siku ili ni lituba kwa Ambuye osababa mtima, pakuti cimwemwe ca Yehova ni mphamvu yanu."11Teto alevi enkhalisha banthu ceti, eciti, nkhalani "cete! pakuti siku ili ni lituba. Osababa mtima." 12Ndipo banthu onse beluta kuti bakalye na kumwa na kugabana vakulya na kusangalala na cimwemwe pakuti bemvweshesha mau yabezibishiwa.13Pa siku lacibili asogoleri ba mabanja kucokera ku banthu onse, bansembe na Alevi, bewela pamoi kwa Ezara mlebi kuti batole nzeru ku mau ba cilamulo. 14Bepeza kuti mwelembewa mcilamulo mwamene Yehova elamulila kupitira mwa Mose kuti banthu ba Israeli bakonkhala mumisasa pa madyelero a mwezi wa seveni. 15Bakomemeza mu mizinda yao yonse, na mu Yerusalemu, na kuti, "nkhoyani ku malupili, na kuleta misambo ya azitona na vimiti va azitona mwamsanga, na mcisu, mgwalangwa n vimiti va cimfwile, kuti apangile misaasa, mwacembewela."16Teto banthu beluta na kuleta misambo ndipo bepangila misasa, ,aliyense pamtenje wake, mu lubanza mwao, na mulubanza ya ng'anda ya Mulungu,mu malo oonekera pasogolo pa mlyando wa manzi, na malo oonekera ba mlyango wa Efraimu. 17Mumsonkhano wonse wa bala bewela kucokera ku ukapolo bepanga misasa nakunkhalamo, pakuti kucokera m'masiku ba Yoswa mwana wa Nuni mpaka Siku lila, banthu ba Israeli benze bakaliye sangalalapo madyelero aba, moteto cimwemwe cao cenze cikulu.18Soti siku na siku, kuyambira siku loyamba mpaka siku losilizya, Ezara enzobelenga mu buku la cilamulo ca Mulungu. Besunga madyelero kwa masiku seveni na pasiku la eiti wenze msonkhano wolesha, mkumvwilira lamulo.
1Lomba pa siku la twenti folo la mwezi wamene uyo banthu ba Israeli besonkhana ndipo benzosala kulya, ndipo benze bevwala vovwala va nsaka, ndipo benze beika lukungu pamitu pao. 2Bana ba Israeli bezipautla beka ku alwendo onse. Bepanama na kuulula macimo bao onse na viipa venzocita makolo bao.3Beimilira mu malo mwao, kwa limozi la magao folo ya siku bebelenga mu buku la cilamulo ca Yehova Mulungu wao. Na gao liyakine la magao folo la siku benzoulula na kubelamira pansi pamenso pa Yehova Mulungu wao. 4Alevi, Yesuwa, Bani, Kadimieli, Sebaniya, Buni, Serebiya, Bani, na Kenani, bepanama palulu ndipo bekuwa na mau okweza kwa Yehova Mulungu wao.5Ndipo a Levi, Yesuwa, na Kadimeli, Bani, Hasabineya, Serebiya, Hodiya, Sebaniya, na Petahiya beciti, "panamani na kupeleka mayamiko kwa Yehova Mulungu wanu kwa nthawi zonse." "Lekani badalise zina lanu la ulemelero, ndipo likwezewe palulu pa daliso lililonse na mayamiko. 6Nimwe Yehova. Mweo mweka. Mwepanga kululu, na kululu ngako, na gulu lao lonse na calo capansi na vonse vili mwamene, na nyanja zonse na vonse vilimo. Mwevipasa moyo vonse, na gulu la kululu lupembeza mweo.7Nimwe Yehova, Mulungu esankha Abram, na kumufumya mu Uri wa Alkadayo, na kumpasa zina lakuti Abraham. 8Mwepeza kuti mtima wake ni okhulupilika pamenso panu ndipo mwepanga naye cipangano kuti mupase bana bake calo ca Kanani, ba Hiti, Amori, ba Perizi, ba Yebusi na ba Girigasi. Mwasunga lonjezo lanu pakuti nimwe olungama.9Mweona mazunz ba makolo basu mu Aigupto ndipo mwecimvwa kulira kwao pa nyanja isweta. 10Mwepeleka vizindikilo ndipo vodabwisa vosusha Farao, na banchito bake onse, na pa banthu ba mcalo mwake. Pakuti mweziba kuti Aigupto becita mizikuza pa beve. Koma mwezipangira mweka zina limene lilipo mpaka lero.11Ndipo mwegaba nyanja pamenso pao, koteto kuti beloba pakati pa nyanja pa nthaka yoyuma, na kubaponya bala benzobakonkha konoka, monga mwala m'manzi yonoka.12Mwebasogolera na makubmi mzuba, na muliro usiku kuti ubasanikirw mnjira pakuya. 13Palupili na Sinai mweseluka ndipo mwelabira nao kucokera kululu na kubapa maweruzo olungama na malamulo achendi, malemba abwino na malamulo.14Mwebazibisha sabata lanu lituba, ndipo mwebasa malamulo na malemba na cilamulo kupitila mwa Mose mtumiki wanu. 15Mwebapasa buledi kucokera kululu wa njala yao, na manzi kufumila mu mwala ba njota yao, ndipo mwenena kwa beve kut balobe na kulonda calo cimwelumbilila buapasa.16Koma beve na makolo ba becita maozikuza, ndipo beyumisha mikosi yao ndipo baliye mvwile malamulo banu. 17Bekana kumvwa, ndipo baliye ganizire vodabwisha vimwecita pakati pao, koma beyumisha mikosi, ndipo mkuukira kwao besankha msogoleri kuti bawelele ku ukapolo. Koma nimwe Mulugu ozula na cikhulupiliro, wacisomo na wacifundo, ocelwa kukalipa, ozula na cikondi muliye basiye.18Olo pala pabezipangila mwana wa ng'ombe woyenga na kuti, 'uyu niye Mulungu wanu wamene emufumyani mu Aigupto,' ndipo becita vopepusa vikulu, 19mweo, mu cifundo canu, muliye basiye mcipululu. Mkumbi wobasogolera pa njira uliyebasiye mzuba, olo muliro usiku wobasanikira panjira kuti babekuya.20Mzimu wanu wabwino mwebapasa kubalangiza, na mana banu muliyebatane pakamwa pao, na manzi mwebapasa pa njota yao. 21Kwa vyaka fote mwebasamalira mcipululu , ndpo baliye sobe kanthu, vovwala vao viliye sile na mendo bao baliye vimbe.22Mwebapssa maufumu na banthu, mwebagaba ku mbali zonse za calo. Ndipo belandira calo ca Sihoni mfumu ya Hesiboni na calo ca Ogi mfumu ya Basani.23Mwebapakisha bana bao monga ni nyenyezi za kululu, ndipo mwebaleta mu calo cimweuzya makolo bao kulobamo na kulonda. 24Teto banthu beloba na kulonda calo cila ndipo mwebagonjesa pamenso pao bankhala calo ca mcalo cila, ba Kenani. Mwebapasa beve m'manja mwao, na mafumu bao na banthu ba mcalo cila, kuti Israeli acite nao mwangafunire.25Ndipo belonda mizinda yocingililiwa na calo cotwala, na kulonda mangánda yozula na vinthu vonse vabwino, visime vokumba kale, minda ya mpesa na minda ya azitona, na vimiti va vipaso vinyinji. Teto becilya na kukuta na kuna ndipo besangalashiwa mu kuwama kwanu.26Ndipo becizonkhala osamvwa na kukuukilani mweo. Betaya cilamulo canu kuvuli kwao. Bepaya aneneri enzobacenjezya kuti bawelele kwanu, ndipo becita vopepusha vikulu. 27Teto mwebapeleka m'manja mwa adani bao becitisha kuti bavutike mu nthawi ya kuvutika kwao, belira kwa mweo, ndipo mwebamvwa kululu, ndipo cifukwa ca cifundo canu cikulu mwebatumira obapulumusha amene ebapulumusha m'manja mwa adani bao.28Koma pebepumula, becita soti viipa pamenso panu, ndipo mwebasiya m'manja mwa adani bao, teto adani bao bebalamulira. Koma pebewelera na kulira kwa mweo, mwecimvwa kululu, ndipo kanyinji cifukwa ca cifundo canu mwebapulumusha. 29Mwebacenjezya kuti bawelere ku cilamulo canu. Koma becita mozikuza ndipo baliyekumvwe malamulo banu. Becimwira malamulo banu bamene opasa moyo kwa aliyense obamvwila. Bekana phewa lao na kuyumisha mikosi yao na kukana kumvwa.30Kwa vyaka vinyinji mwebalekelera na kubacenjezya mwa mzimu wanu kupitila mwa aneneri, koma baliye kumvwe. Teto mwebapeleka m'manja mwa banthu ba mvyalo. 31Koma mcifundo canu cikulu muliye baonongeletu olo kuataya, pakuti nimwe Mulungu cifundo na cisomo.32Lomba mwa ici, Mulungu wasu- mweo mkulu, wamphamvu, ndipo wabwino musunga cipangano na cikondi- musalore kuti kuvutika konse uku kuoneke kutontho kwa mweo kwamene kwawela pa seo, pa mafumu basu, pa asogoleri basu, pa bansembe basu, na pa aneneri basu na pa makolo basu, na pa banthu onse kuyambira m'masiku ba mafumu ba Asuri mpaka lero. 33Nimweo olungama pa vonse vawela pa seo, pakuti mwacita mukhulupilika, koma tacita ciipa. 34Mafumu basu, asogoleri basu, bansembe basu, na makolo basu baliyesunge cilamulo canu, olo kumvwera malamulo banu olo cipangano cemwelabila na camwebacenjezyelako.35Olo mu ufumu wao, pebenzosangalala mu kuwama kwanu kukulu kwa beve, mu clo cikulu na cotwala cemweika pamenso pao, baliye kutumikireni olo kuleka ciipa venzocita.36Lomba nise akapoo mu calo cimwepasa makolo basu kuti balye vipaso vake na mphaso za zabwino. Lomba onani, nise akapolo muno! 37Vufuma mcalo vabwino vikuya kumafumu bamweika pa seo cifukwa ca macimo basu. Bolamulira pa mibili yasu na vibeto vasu mwangafunire. Tili mcisauso cikulu.38Cifikwa ca vonse ivi, tupanga cipangano conkhazikika molemba, pa colemba cosindikizyika pali mazina ba aogoleri basu, a Levi na bansembe."
1Pa colemba cosindikizyika penze Nehemiya, olamulila, mwana wa Hakaliya na Zedekaya, 2Seraiya, Azariya, Yeremiya, 3Pasihuri, Amariya, Malikiya4Hatusi, Sebaniya, Maluki, 5Harimu, Meremoti, Obadiya, 6Danieli, Ginetoni, Baruki, 7Mesulamu, Abiya, Miyamini, 8Maaziya, Biligai, na Semaiya. Aba benze bansembe.9Ba Levi benze: Yesuwa mwana wa Azaniya, Binui wa mbanja ya Henadadi, Kadimieli, 10na a Levi ayao, Sebaniya, Hodiya, Kelita, Pelaiya, Hanani, 11Mika, Rehob, Hasabaiya, 12Zakari, Serebiya, Sebaniya, 13Hodiya, Bani, na Benuni. 14Asogoleri ba banthu benze: Parosi, Pahati-Moabu, Elamu, Zatu, Bani,15Buni, Azigadi, Bebai, 16Adoniya, Bigivai, Adini, Ateri, 17Ateri, Hezekiya, Azuri, 18Hodiya, Hasumi, Bezai, 19Harifi, Anatoti, Nebai, 20Magipiasi, Mesulamu, Hezeri, 21Mesezabeli, Zadoki, Yadua,22Pelatiya, Hanani, Ananiya, 23Hoseya, Hananiya, Hasubi, 24Halohesi, Piliha, Sobeki, 25Rehumu, Hasabina, Maaseya, 26Ahiya, Hanani, Anani, 27Maluki, Harimu, na Baana.28Monga kwa banthu bayakine, benze ba Levi, wosunga pa milyango, woimba, banchito bamkacisi, na onse bala bezipatula beka ku banthu ba mu malo ya pafupi na kuzipeleka ku cilamulo ca Mulungu, kuikapo na bazinakazi bao, bana bao banalume, na bana bao banakazi, onse bali na kuzindikila na kumvwishiisha, 29bekumana pamozi naa azinekwao, wolemekezeka, na kulumikizyana na tembelero na cilumbilo pa kuyenda mu cilamulo ca Mulungu, camene epasiiwa na Mose mtumiki wa Mulungu, na kusunga na kumvwila malamulo onse ba Yehova Ambuye wasu na manenelo bake na miyambo yake30Telonjeza kuti tikapeleke lini bana basu banakazi ku banthu bamcalo kapena kutola bana bao banakazi kupasa bana basu banalume. 31Telonjeza soti kuti ngati banthu bamcalo baleta vinthu kapena mbeu iliyonse kuzogulisa pa sabata olo siku iliyonse lituba. Caka ciliconse ca seveni tikaleke minda yasu ikapumule, ndipo tikafafanize nkhongole zonse.32Tivomelezya soti kupeleka gao limozi la citatu la sekeli caka na caka ku nchit yaku ng'anda ya Mulungu, 33kupeleka buledi wa oonekela, na nsembe ya tirigu yosalala, na nsembe zoshoka zapasabata, ponkhala mwezi yacikondwelero na nthawi yoikika yamadyelero, na ya nsembe ituba, na ya nsembe yaucimo kupanga cotetezela ca Israeli, pamozi na ca nchito yonse ya ng'anda ya Mlungu wasu.34Bansembe, a Levi, na banthu becita maere ya copeleka ca nkhuni. Maere yenzosankha kuti ni banja lotyani lati lilete nkhuni mu ng'anda ya Mulungu pa nthawi yoikika caka ciliconse, kuti zishokewe pa guwa la Yehova MUlungu wasu, monga cilembewela mu malamulo. 35Telonjeza kuleta mu ng'anda ya Yehova vipaso voyamba kukula kufuma mu nthaka yasu, ndipo caka ciliconse vipaso voyamba kufuma ku cimuti ciliconse. 36Bana oyamba kufuma ku bana basu banalume, na ku ng'ombe zasu- kulingana na mwicelembewela mu malamulo- na cibeto coyamba na zufuma ku mbelele tikalete ku ng'anda ya Mulungu wasu, ku bansembe botumikila ku ng'anda ya Mulungu wasu.37Tikalete mkate wasu woyamba na nsembe ya tirigu, na cipaso ca cimuti ciliconse na vinyu na mafuta, ku ba nsembe, ku mang'anda yosungilamo ya Mulungu wasu. Tikalete kwa a Levi ca khumi kufuma ku nthaka yasu cifukwa a Levi niye otola ca teni ku maboma kutusebenza. 38Wansembe, wa mu mbadwe wa Aroni, ofunika kuba na a Levi polandila ca khumi. Alevi aofunika kuleta gao la teni pa ca khumi ku ng'anda ya Yehova Mulungu wasu ku mang'anda yosungila zacuma.39Pakuti banthu ba Israeli na mibadwo ya Levi yakoleta zopeleka za tirigu, vinyu walomba, na mafuta ku mang'anda yosungila kwamene vipangizo va malo opatulika vusungiwila na kwamene bansembe botumikila, na olonda milyango, na woimba bonkhala. Tikaisiye lini ng'anda ya Mulungu.
1Asogoleri ba Israeli benzokhala mu Yerusalemu, na banthu bosala onse becita maere kuti akalete limozi la gao la teni ikabe mu Yerusalemu, mzinda utuba, na bayakine nainibesala mu mizinda iyakine. 2Moteto banthu bedalisa onse bala bezipeka kunkhala mu Yerusalemu.3Aba ni boyang'anila mzinda benzonkhala ku Yerusalemu. Mwakuti, mu mizinda ya Yuda aliyense enzonkhala pa malo bake, kuikapo na a Israeli, bansembe, a levi, banchito bamkacisi, na mibadwe ya banchito ba Solomoni. 4Mu Yerusalemu mwenkhala bayakine ba mibadwe ya Yuda na bayakine ba mibadwe ya Benjamini. Banthu ba Yuda kuikapo: Ataiya mwana wa Uziya mwana wa Zekariya mwana wa Amariya mwana wa Sefatiya mwana wa Mahalaleli, mbadwe wa Perezi.5Penze Maseya mwana wa Baruki mwana wa Koli-Hoze mwana wa Hazaiya mwana wa Adaiya mwana wa Yoiyaribu mwana wa Zekariya, mumbadwe wa Sela. 6Mibadwe yonse ya Perezi benzonkhala ku Yerusalemu benze 468. Aba benze banalume ba nzelu ndipo bozibishisha.7Aba benze mibadwe ya Benjamini: Salu mwana wa Mesulamu mwana wa Yoedi mwana wa pedaiya mwana wa Kolaiya mwana wa Maaseiya mwana wa Itiyeli mwana wa Yesaiya, 8na bala benzomukonkha, Gabai na Salai, analume 928. 9Yoeli mwana wa Zikiri enze mkulu wa woyang'anila, ndipo Yuda mwana wa Hasenuwa enze wacibili wolamulila mzinda.10Mu bansembe: Yedaiya mwana wa Yoiyaribu, yakini, 11Seraiya mwana wa Hilikiya mwana wa Mesulamu mwana wa Zadoki mwana wa Meraiyoti mwana wa Ahitubi, mkulu wa ng'anda ya Mulungu, 12na bala benze nao becita nchito ya mng'anda, analume, 822, pamozi na Adaiya mwana wa Yerohamu mwana wa Pelaliya mwana wa Amuzi mwana wa Zekariya mwana wa Pasuhuri mwana wa Malikiya.13Azinekwao benze bakulu bakulu ba mabanja, 242 analume; ndipo Amasisai mwana wa Azareli mwana wa Azai mwana wa Mesilemoti mwana wa Imeri, 14na azinekwao, 128 banalume bamphamvu bankhondo; mkulu wao enze Zabdiyeli mwana wa Hagedolimu.15Mu a Levi: Semaiya mwana wa Hasubi mwana wa Azirikamu mwana wa Hasabiya mwana wa Buni, 16na Sabetai na Yozabadi, bamene benze basogoleri ba a Levi ndipo benze basogoleri ba nchito ya panja ya ng'anda ya Mulungu.17Penze Mataniya mwana wa Mika mwana wa Zabidi, wa mbadwo wa Asafu, niye enze mkulu wa woyamba ciyamiko mu pemphero, na Bakubukiya, wacibili pakati pa azinekwao, na Abida mwana wa Samuwa mwana wa Galali mwana wa Yedutuni. 18Alevi onse mu mzinda utuba bekwana 284.19Osunga pa milyango: Akubu, Talimoni, na azinekwao, benzolonda pa milyango, 172 analume. 20Osala ba Israeli na bansmebe na a Levi benze mi mizinda yonse ya Yuda. Aliyense enkhala pa kutundu wa coloba cake. 21Banchito bamkacisi benkhala ku Ofeli, Ziha na Gisipa benze obang'anila beve.22Mkulu wa oyang'anila a Levi mu Yerusalemu enze Uzi mwana wa Bani mwana wa hasabiya mwana wa Mataniya mwana wa Mika, mu mbadwo wa Asafu, woimba pa nchito ya mng'anda ya Mulungu. 23Penze pansi pa ulamuliro wa mfumu, malamuro okosa bepasiwa kwa oimba monga mwakufunikila pakuya siku. 24Ndipo Petahiya mwana wa Meshezabeli, wa mbadwo wa Zera mwana wa Yuda, enze ku mbali ya mfumu mu nkhani zonse zokhuzana na banthu.25Monga kwa minzi na minda yao, banthu bayakine ba Yuda benkhala ku Kiriyati Arba na minzi yake, na mu Diboni na minzi yake, na mu Yekabizeli na minzi yake, 26na mu Yesuwa, na Molada Peleti, 27Hazari Suwa, na Bereseba na minzi yake.28Banthu bayakine ba Yuda benkhala ku Zikilaga, Mekona, na minzi yake, 29Enirimoni, Zora, Yarimuti, 30Zanowa, Adulimu, na minzi yake, na mu Lakisi minda yake na Azeka na minzi yake. Teto benkhala ku Bereseba mpaka ku cigwa ca Hinomu.31Mibadwe ya Benjamini yeciyonkhala ku Geba, Mikimasi, Aiya, Beteli na minzi yake, 32Anatoti, Nobu, Ananiya, 33Hazori, Rama, Gitaimu, 34Hadidi, Zeboimu, Nebalati, 35Lodi, na Ono, cigwa ca baluso. 36Bayakine a Levi benzonkhala mu Yuda betumizyiwa ku banthu ba Benjamini.
1Aba niye benze bansembe na a Levi bewela pamozi na Zerubabele mwana wa Sealtiyeli na Yesuwa: Seraya, Yeremiya, Ezara, 2Amariya, Maluki, Hatusi, 3Sekaniya, Rehumu, na Meremoti.4Penze Ido, Ginetoni, Abiya, 5Miyamini, Moadiya, Biliga, 6Semaiya, na Yiaribu, Yedaya, 7Salu, Amoki, Hilikiya, na Yedaya. Aba benze basogoleri ba bansembe na okatizyana nao mu masiku ya Yesuwa.8Alevi benze yesuwa, Binui, Kadimieli, Serebiya, Yuda, na Mataniya enze msogoleri wa nyimbo za ciyamiko, pamozi na bayake. 9Bakibukiya na Uni, na bayao, bepanama colangana nao nthawi ya cipembezo.10Yesuwa enze wisi wa Yoiakimu, Yoiakimu enze wisi wa Eliyasibu, Eliyasibu enze wisi wa Yoiada, 11Yoiada enze wisi wa Yonatani ndipo Yonatani enze wisi wa Yaduwa.12Mu masiku ya Yoiakimu aba niye benze bansembe, asogoleri ba mabanja: Meraiya enze msogoleri wa Seraiya, Hananiya enze msogoleri wa Yeremiya, 13Mesulamu enze msogoleri wa Ezara, Yehanani enze msogoleri wa Amariya, 14Yonatani enze msogoleri wa Maluki, na Yosefe enzemsogoleri wa Sebaniya.15Adina enze msogoleri wa Harimu, Helikai enze msogoleri wa Meremti, 16Zekariya enze msogoleri wa Ido, Mesulamu enze msogoleri wa Ginitoni, 17Zikiri enze msogoleri wa Abiya. ...wa Miniyamini. Pilitai enze msogoleri wa Moadiya. 18Samuwa enze msogoleri wa Biliga, Yehonatani enze msogoleri wa Semaniya, 19Matenai enze msogoleri wa Yiaribu, Uzi enze msogoleri wa Yedaiya, 20Kalayi enze msogoleri wa Salu, Eberi enze msogoleri wa Amoki, 21Hasabiya enze msogoleri wa Hilikiya, Netaneli enze msogoleri wa Yedaya.22Mu masiku ya Eliyasimu, mu Levi Eliyasibu, Yoiyada, Yohanani, na Yaduwa belembewa kuba asogoleri ba mabanja, na bansembe bao belembewa mu masiku ba Dariyo mu Perisiya. 23Mibadwo ya a Levi, asogoleri ba mabanja belembewa mu buku la macitidwe mpaka mu masiku ya Yohanani mwana wa Eliyasibu.24Asogoleri ba a Levi benze Hasabiya, Serebiya, na Yesuwa mwana wa Kadimiyeli, na ayao bepanama molangana nao kupeleka matamando na kupeleka mayamiko, kulondelana dera na dera, mokonkha lamulo la Davite, munthu wa Mulungu. 25Mataniya, Bakibukiya, Mesulamu, Talimoni, na Akubu benze osunga pa milyango kupanama nolonda pamilyango pa vipinda vosungilamo. 26Betumikila mu masiku ba Yoakimu mwana wa Yesuwa mwana wa Yozadaki, na mu masiku ba Nehemiya kazembe na Ezara wansembe ndipo mlebi.27Pa kupeleka cipua ca Yerusalemu, banthu befuna-funa a Levi kubenzonkhala, kubaleta ku Yerusalemu kuzokondwelera kupeleka na cikondwelero, na mayamiko na kuimba na nsanje, na visekese, na azeze. 28Boimbira besonkhana pamozi kufuma ku madela yozungulira Yerusalemu na ku minzi yaku a Netofati29Bewela soti kufumila ku Beti giligala na kufuma ku minda ya Geba na Azimaveti, pakuti boimba bezimangila beka minzi kuzunguluka Yerusalemu. 30Bansembe na a Levi bezitubisha beka, ndipo betubisha soti na banthu, milyango na vipupa.31Mwakuti netola a Yuda kukwela palulu pa cipupa, na kusankha magulu yabili yakuleni ya boimba kupeleka mayamiko. Umozi eciya ku wendi caku cipupa ca mlyango wakucungu32Hosaya na hafu ya asogoleri ba Yuda ebakonkha, 33ndipo kufuma beve peluta Azariya, Ezara, Mesulamu, 34Yuda, Benjamini, Semaya,Yeremiya, 35na bana bayakine ba bansembe na malupenga, na Zakariya mwana wa Mataniyamwana wa Mikaya mwana wa Zakari mwana wa Asafu.36Penze soti azinekwao ba Zakariya, Semaya, Azareli, Milalayi, Gilalayi Maayi, Nataneli, Yuda, Hanani, na voimbila va Davite munthu wa Mulungu. Ezara mlembi enze pasogolo pao. 37Ku mlyango wa kuciseme bepitilila nakukwela masitepi ba mzinda wa Davite, pa masitepi pa cipupa palulu pa ng'anda ya Davite, mpaka ku mlyango wa manzi kum'mawa.38Gulu iyakine ya boimba yeluta mbali iyakine. Nebakonkha pa cipupa pamozi na hafu la gulu la banthu, palulu pa nsanja ya ng'anjo, mpaka ku cipupa ca citando, 39na palulu pa mlyango wa Efraimu, na mlyango wakale, na ku mlyango wa somba na ku nsanja ya Hananeli na nsanja ya Handiledi, mpaka ka mlyango wa mbelele, ndipo bepamana pa mlyango wa olonda.40Teto onse magulu abili ya bala bepeleka ciyamiko betola malo bao mu ng'anda ya Mulungu, ndipo netola soti malo bangu pamozi na akulu akulu. 41Ndipo bansembe betola malo bao: Eliyakimu, Maaseya, Miniyamini, Mikaya, Eliyoenai, Zekariya, Hananiya, na malupenga, 42soti na Maaseiya, Semaiya, Eliyazara, Uzi, Yohohanani, Malikiya, Elamu, na Ezeri, ndipo boimba bezipanga kumvwika ndipo Yezrahiya enze msogoleri wao.43Bepeleka nsembe ikuleni siku ila, na kukondwela, pakuti Mulungu ebapangisha kuti babe na cikondwelelro cikuleni. Soti anakazi na analume bekondwela. Teto cikondwelero ca Yerusalemu cimvwika kutali.44Pa siku ilo analume besankhiwa kuti asunge vipinda vosungilamo vosonkhesha va vipaso voyamba na limozi la gao khumi, kusonkhanisha kwa beve magao yofunikila pa cilamulo ca bansembena ca a Levi. Aliyense epasiwa kusebenza mu minda ili pafupi na maboma. Pakuti Yuda ekondwela pali bansembe na a Levi benzepanama pamenso pao. 45Becita utumiki wa Mulungu wao, na utumiki wa kutubisha, na woimba nao na oyang'anila pa milyango, mu kusunga lamulo la Davite na Solomoni mwana wake.46Pakuti kale, mu masiku ya Davite na Asafu, kwenze asogoleri ba woimba, ndipo kwenze nyimbo za matamando na ciyamiko kwa Mulungu. 47Mu masiku ya Zerubabele na mu masiku ba Nehemiya, a Israeli onse bepeleka gao la siku na siku ya woimba na oyang'anila milyango. Beika pambali gao yamene yenze ya aLevi, ndipo a Levi beika pambali gao la mibadwo ya Aroni.
1Pa siku ilo bebelenga mu buku la Mose mu kumvwilila kwa banthu. Mwepezeka molebewa kuti mu Amoni kapena mu Moabu asapezeke mu msonkhano wa Mulungu, mpaka kale kale. 2Ici cenze cifukwa cakuti baliye lete buledi na manzi ku banthu ba Israeli, koma betuma Balamu kuti abatembele. Moteto, Mulungu wasu esandusha tembelelo kuba daliso. 3Pabecimvwa lamulo, befumyamo mu Israeli mulwendo aliyense.4Lomba cikaliye citike ici Eliyasibu wansembe esankhiwa kuba osunga vipinda vosungilamo va Yehova Mulungu wasu. Enze mnekwao wa Tobiya. 5Eliyasibu enkonzela Tobiya Cipinda cosungilamo cikulu, mwane kuvuli benzosungilamo nsembe ya tirigu, zonunkhila, na zipangizo, na limozi mwa magao khumi ya tirigu, vinyu walomba, na mafuta, vamene venzopangiwila kuba va aLevi, woimba, bosunga milyango, na vosonkheshewa va bansembe6Koma mu nthawi yonse iyi neze lini ku Yerusalemu. Pakuti mu caka ca sate thu ca Aritasasta mfumu ya Babiloni neciya kwa mfumu. Payepitapo nthawi nesenga cilolezo kwa mfumu kuti nibekuya, 7ndipo newelela ku Yerusalemu. Nemvwishisha ciipa cecita Eliyasibu popasa Tobiya vipinda consungilamo mu lubanza la ng'anda la Mulungu.8Neze okalipa ngako mwakuti netaila zipangizo za ng'anda ya Tobiya panja pa Cipinda cosungilamo. 9Nelamulila kuti cipinda citubishiwe, ndipo newezyelamo ziangizo za ng'anda ya Mulungu, nsembe ya tirigu, na vonunkhilisha.10Nezindikila kuti aliyepeleke kwa aLevi ma gaoo yao, ndipo beutuka, aliyense ku munda wake, a Levi na boimbila becita nchito. 11Koteti kuti nebauzyatu akuru oyang'annila neciti, "cifukwa ng'anda ya mulungu yalekelelewa?" nebasonkhanisha pamozi na kubaika m'malo mwao.12a ayuda onse beleta la cimozi la magao khumi ya Tirigu, vinyu walomba, na mafuta ku cipinda cosungilamo. 13Nesankha osunga cuma m'manga'nda ba cuma Selemiya wansembe na Zadoki mlembi, kufuma mwa Levi Pedaya. Pafupi na beve penze Hamani mwana mwanalume wa Zakuri mwana mwanalume wa Mataniya, pakuti bebabelengela bokhulupilika. Nchito yao yenze kugabila vopelekewa ku banekwao. 14Munikumbukile, Mulungu wangu, pa ici, ndipo musafafanize zabwino zinacita pa ng'anda ya Mulungu na zinchito zake.15Mu masiku ao neona Mu Yuda banthu bokata nchito pa siku la sabata na kuunjika tirigu na kuviika pa abulu, ndipo soti vinyu, mpesa, mkuyu na mtundu wonse wa vinthu volema, vamene vibeleta ku Yerusalemu pa siku la sabata. Nebacenjezya kuti benzocita malonda pa siku ilo.16Banalume baku Turo bonkhala mu Yerusalemu beleta somba na mtundu uliwonse wa vithu, na kuvigulisa pa siku la sabata ku banthu ba Yuda na mumzinda! 17Teto nelabizyana nao asogolei ba Yuda, "ni cinthu cotyani ciipa ici cimucita, kuifya sabata? Ko awusu wanu alicite ici? 18Ko Mulungu wasu aliye lete ciipa pa seo na pz mzinda? Lomba muletelapo cionongeko pa Israeli poifya sabata."19Pikwefipa tyala pa milyango ya Yerusalemu ikaliyofwika siku la sabata, nelamulila kuti milyango yavaliwe ndipo nakuti yasavuliwe mpaka ikapite siku la sabata. Neika banchito bangu bayakine kuti kusapezeke katundu yoletewa pa siku la sabata. 20Bogulisa alaonda ba mitundu yonse ya vinthu benkhala kunja kwa Yerusalemu kamozi kapena kabili.21Koma nebacenjezya, "Nicinji cumunkhalila kunja kwa vipupa? ngati muwezyapo soti, nikaike manja bangu pa mweo!" kufumila pa nthawi iyo baliye weleko soti pa sabata. 22Ndipo nelamulila a Levi kuti bazitubishe beka, na kuwela kuzolonda pa milyango, kupatula siku la sabata. Munukumbukile soti, Mulungu wangu, na kuba na cifundo pa neo cifukwa ca pangano ikulu imwepanga pali neo.23Mu masiku ao nenona soti a Yuda benze bekwatila anakazi baku Asidodi, Amoni, na Moabu. 24Pakati na pakati pa bana bao benzolabila citundu caku Asidodi. Paliye enzolabila citundu ca ciyuda, koma citundu tyla ca m'mozi mwa banthu bao.25Nesushana nao, nakubatembelera, ndipo nenyata bayakine mwa beve na kunyula sisi zao. nebalengesha kuti balumbile pali Mulungu, kuti, "Mukape lini bana banu banakazi ku bana bao banalume, olo kutola bana bao banakazi kupa bana banu banalume olo mweo mweka. 26Ko Solomoni mfumu ya Israeli aliye cimwelepo pa anakazi aba? Pa vyalo vonse penzemfumu ngati ni eve, ndipo enzokondewa na Mulungu wake, Ndipo Mulungu emupanga kuba mfumu ya Israeli yonse. Mwakuti, anakazi bake bacilwendo belengesha kuti eve acimwe. 27Moteto ko seo timwvile mweo na kucita viipa vonse ivi, na kucita ciipa kwa Mulungu wasu pokwatila anakazi bacilwendo?28Umozi wa bana banalume ba Yoida mwana wa Elisibu mkulu wansembe ene mpongozi wa Sanibalati waku Horoni. Teto nelengesha kuti autuke amenso pangu. 29Munikumbukile, Mulungu wangu, pakuti baifya unsembe, na pangano la unsembe na a Levi.30Moteto nebatubisha ku ciliconse ca cilwendo, nakuika zinchito za banse,be na a Levi, aliyense pa nchito yake. 31Nepeleka copeleka ca nkhuni a nthawi yake yoikika na ca vipaso voyamba. Munikumbukile, Mulungu wangu, pa zabwino.
1Mu masiku ba Ahaswero ( uyu ni Ahaswero elamulira kufuma ku India mpaka ku Kusi, kupitilila maboma 127), 2mu masiku ao Ahaswero enkhala pa mpando wake wacimfumu mu ngánda ya Susa.3Mu caka cacitatu ca ulamuliro wake, epanga phwando ku akulu akulu bake onse na banchito bake. Asilikali baku Perisiya na Midia, banthu banzeru, na akazembe ba mvyalo benze na eve. 4Elangizya kukongola kwa cuma ca ufumu wake na ulemu wa ulemelero wa ukulu wake kwa masiku anyinji, kwa masiku 180.5Piyesila masiku aba, mfumu yecita mohwando yosila mu masiku seveni. Yenze ya banthu onse ba mu Susa, kufuma pa ozibika ngako ,pka ozibika patontho. Yenzocitikila mu lubanza la dimba la ngánda ya mfumu. 6Lubanza la dimba lenze lokonzewa na maketani yakotoni utuba na obilibila, emanga na nyula za salala za pepo, zopanyika pa mphete za siliva ku nsadamila za nsangalabwe. Penze mipando ya golide, na siliva pa myala yamapangidwe ba Mose yepangiwa kufuma ku Porifiri, mabo, nyina wa nkhono, na myala ya mitundu mitundu7Vakumwa beletela mumakapu ya golide. Kapu iliyose yenze yosiyana ndipo vinyo waufumu unyinji wewela cifukwa ca kuwama mtima kwa mfumu. 8Kumwa kwecitika mosunga malamulo, "pasabe kukakamizyiwa," pakuti mu njila iyi mfumu yepeleka ulamulirokwa akulu akulu onse ba ng'anda ya mfumu bacite kulingana na aliyense mwakufunila.9Mfumukazi Vasiti soti, ecita phwando na banakzi ba mu ng'anda ya mfumu Ahaswero. 10Pa siku la seveni, pamene mtima wa mfumu wenzokumvwa bwino na vinyo, euzya Mehumani, Bizita, Haribona, Bigita, Abagata, Zetari, na Karikasi (akulu akulu bali seveni bemtumikila), 11kuti aleti mfumukazi Vasiti pamenso pake na kolona wake waufumu. Enzofuna kuti aoneshe banthu na akulu akulu kukongola kwake, pakuti maonekedwe bake benze babwino.12Koma mfumukazi Vasiti ekana pa mau yemulete madoda. Ndipo mfumu yekalipa ngako; enkhala na ukali ngako mwa eve.13Teto elabizyana na madoda benzozibika kuti niba nzeru, benzozziba za nthawi (pakuti ivi niye venzosebenzesha mfumu kuli onse benze akaswili muzamalamulo na kuweruza). 14Lomba benze pafupi ngako na beve benze Karisena, Setara, Adimata, TarisisiMeresi, Marisena, na Memukani, akalonga seveni baku Perisiya na Media. benzokuya mwapadela kwa mfumu, ndipo benze na mipando yapalulu ngako mkati mwa ufumu. 15"Molinga na lamulo, cufunika kucitika kwa mfumukazi Vasiti cifukwa aliyokonkhe lamulo la mfumu Ahaswero, yenzeletewa kwa eve na akulu akulu?"16Memukani elabila pamenos pa mfumu na madoda, "ni mfumu lini yeka mfumukazi Vasiti yawalakwila, koma kuli onse madoda na banthu onse bali mu madela onse ba mfumu Ahaswero. 17Pakuti nkhani ya mfumukazi ikazibika kuli onse anakazi. Ikalengeshe kuti kuti beve bakopepusha analume bao. Bakalabile kuti 'mfumu Ahaswero elamulira kuti mfumukazi Vasiti amuleta kwa eve, koma ekana.' 18Ikalyosila siku la lero anakazi baku Perisiya na ku Midiya anakazi banzeru balabilepo kanthu ku akulu akulu onse ba mfumu. Kukabe kuyamba na ukali.19Ngati cukondwelesha mfumu ekani mau yanenewe kufumila kwa eve yakutimizyiwe kucokela kwa eve, na kulembewa mu malamulo yaku Perisiya na ku Midia, yakuti bangasinthiwe lini, kuti Vasiti asakawelepo soti pamenso pake. Lekani moando wa mfumukazi upasiwe kwa muyakine alibwino kupambana eve. 20Pamene lamulo la mfumu likayolalikiriwa mu ufumu wake onse, anakazi onse akolemekeza analume bao, kuyambila pa akulu akulu mpaka pa atontho atontho."21Mfumu na akolonga bake bekondwela nalo ganizo ili, ndipo mfumu yecita mwecilabilila Memukana. 22Etumizya makalata ku madela onse baufumu, dela lililonse mcilembedwe cake, ndipo na ku banthu onse mcikambidwe cao. Elamulira kuti mwanalume aliyense ni bwana mu ng'anda yake. Lamulo ili lepasiwa mcikambidwe ca mtundu uliwonse mu calo
1Pivepita ivi vinthu, pamene ukali wa mfumu Ahaswero weseluka, eganizila pali Vasiti na vecicita. Eganizila soti na lamulo leciika pali eve. 2Moteto banyamata bake benzomtumikila beciti, "lekani kube kuisakilira mfumu amoye okongola atontho atontho.3Lekani mfumu isankhe akulu akulu mu maboma onse ba ufumu, kuika pamozi amoye okongola ku malo ba Haremu mocingililiwa mu Susa. Lekani baikiwe m'manja mwa Hegai kuti akobasamalira, mkulu wa mfumu, msogoleri wayanganila anakazi, lekani abapase vowamishila. 4Lekani moye wati akondweleshe mfumu abe mfumukazi pa malo pa Vasiti."Ganizo lekondwelesha mfumu, ndipo ecita teto.5Kwenze mu Yuda mu Susa wamene zina lake lenze Modekai mwana wa Jaire mwana Simei mwana wa Kisi, wamene enze m'Benjamini. 6Emtola ku Yerusalemu pamozi na bamjele pamozi na bala benztolewa pamozi na Yekoniya, mfumu ya Yuda, etolewa na Nebukadinezara mfumu ya Babulo.7Enzosunga Hadasa, niye, Estere, mwana mwanakazi wa amalume bake, cifukwa enzevye anyina kapena awisi. Msimbi enze na mbubili wabwino ndipo wamaonekedwe babwino. Modekai emtola monga ni mwana wake mwanakazi.8Malamuo ba mfumu na malmbo payelalikiliwa, anamwamli anyinji ebaleta ku ng'anda mu mu Susa. Ebaika m'manja mwa Hegai. Estere naye bemtola na kumuika mng'anda ya mfumu na kumika m'manja mwa Hegai, mkuleni woyanganila anakazi. 9Msimbi uyu emkondwelesha, ndipo epeza kukondelewa na eve. Pamene apo emupasa vowamilisha na mbali yake ya vakulya. Emupasa banchito banakazi kufuma ku ng'anda ya mfumu bali seveni, ndipo emufumya na banchito kuya ku malo abwino mu ng'anda ya anakazi.10Estere enze akaliyouzyapo aliyense benze banthu bake kapena abululu bake nibani, pakuti Modekai emulamulira kuti asaulure. 11Pakuya siku Modekai enzoyenda-yenda mulubanza kunja kwa ng'anda ya anakazi, kuti azibe umloyo wa Estere, na vati vicitike kwa eve.12Piyefwika nthawi yakuti msimbi aliyense alute kwa mfumu Ahaswero- kukonkha malamulo ya anakazi, msimbi aliyense enzofunika kusilizya myezi twelufu ya kukonzewa bwino, myezi sikisi ya mafuta ya mure, ndio myezi sikisi ya zonunkhilisha na zowamilisha- 13ngati msimbi waluta kwa mfumu, ciliconse siwafuna enzompasa kufuma ku ng'anda ya anakazi, kuti eve anyamule kuya naco ku ng'anda ya mfumu.14Usiku enzoloba, ndipo m'mawa enzowelera ku ng'anda yacibili ya anakazi, ndipo m'manja mwa Sasigazi, mkulu wa mfumu, enze woyanganila enze woyanganila anakzi atontho atontho. Kuti asawelere soti kwa mfumu koma ngati mfuu yakondwela naye ndipo amuita.15Lomba piyefwika nthawi ya Estere (mwana wa Abihali, malume wake wa Modekai, emtola monga ni mwana wake) kuya kwa mfumu, aliyosenge vilivonse koma vamene Hegai wanchito wa mfumu, enzoyanganila anakazi, vecimupasa. Lomab Estere epeza kukondelwa na aliyense emuona. 16Estere etwaliwa kwa mfumu Ahaswero ku mang'anda ya ufumu mu mwezi wa teni, wamene ni mwezi wa Tebeti, mu caka ca seveni ca ulamuliro wake.17Mfumu yekonda Estere kupambana anakazi onse ndipo evomelewa na kukondelewa pamenso pake, kupambana amoye onse. Teto etola kolona noika pamutu pake na kumupanga kuba mfumukazi pa malo pa Vasiti. 18Mfumu yecita madyelero pa akulu akulu na banchito bake onse, "madyelero ba Estere," ndipo epeleka mpumulo mukukhomesha msonkho ku maboma. Epeleka soti mpaso zacimfumu mwaufulu.19Lomba ba moye pibeikiwa pamozi akacibili, Modekai enzenkhala pamlyango wamfumu. 20Estere enze akalyouzya aliye pali banthu bake kapena abululu bake monga mwecimulamulira Modekai. Epitilizya kukonkha malangizo ba Modekai, monga mwecitila penzomkulisha. 21Mumasiku ao, pamene Modeka enzonkhala pamlyango wamfumu, akulu akulu ba mfumu, Bigata na Teresi, benzolonda panjila yolobela, bekalipa ndipo befua kucita ciipa mfumu Ahaswero.22Nkhani piyeululika kwa Modekai, euzya mfumukazi Estere, ndipo Estere elabila na mfumu mu zina la Modeka. 23Nkhani yefufuziwa na kuzibika, ndipo aanalume onse abili bepanyikiwa pa vopanyikapo. Vocitika ivi vilembewa mu buku ya mbiri pamenso pa mfumu.
1Pivepita vithu ivi, mfumu Ahasuri emkweza Hamani mwana wa Hamadeta mu Agagi, na kuika mpando wake waulamulira palulu pa akulu akulu onse benze na eve. 2Banchito onse ba mfumu benzonkhala pamlyango wamfumu benzomgwadila na kubelamila kwa Hamani, monga mwecibalamulira mfumu kuti akocita. Koma Modekai aliyogwade kapena kubelamila pansi.3Koma banchito bamfumu benze pamlyango wamfumu beciti kwa Modekai, "nicinji causamvwilira cilamulo ca mfumu?" 4benzolabila naye siku na siku, koma ekana kukonkha cilamulo cao. Teto belabila na Hamani kuti aone ngati nkhani ya Modekai inkhalire teto, pakuti ebauzya kuti ni Muyuda.5Hamani peciona kuti Modekai aliyogwade na kubelamila pansi kwa eve, Hamani ezula na ukali. 6Enkhala na magnizo yopaya Modekai tyala, pakuti banchito ba mfumu bemuuzya benze banthu ba Modekai. Hamani enzofuna kusilizya a Yuda onse, banthu ba Modekai, benze mu ufumu wonse wa Ahasuri.7Mu mwezi woyamba (wamene ni mwezi wa Nisani), mu caka ca twelufu ca mfumu Ahasuri, becita Puri- niye maele- yetaiwa pali Hamani, kuti basankhe siku na mwezi. Becita na kucita soti maele mpaka maele yeponela pa siku la twelufu (tamene ili mu mwezi wa Adari).8Teto Hamani eciti kwa mfumu Ahasuri, "kuli banthu bayakine bamene bali bomwazyika na kugabika pakati pa calo conse ca ufumu wanu. malamulo bao niyosiyana na ya banthu bayakine, ndipo osunga lini malamulo ba mfumu, teto nicosaenela kuti mfumu ibaleke bankhale. 9Ngati cukondwelesha mfumu, pelekani lamulo kuti bapaiwe, ndipo nipime muyeso wa ndalama teni sauzande za siliva m'manja mwa bala bati babe azisogoleri ba nchito ya mfumu, kuti beve baike mcusungila cuma ca mfumu."10Moteto mfumu yevula mphete yake kufumya ku kwanja lake na kupasa Hamani mwana wa Hamedata mu Agagi, mdani wa a Yuda. 11Mfumu yeciti kwa Hmani, "nikaone kuti ndama zuwezyewa kwa weo na ku banthu bako. Ukacite nazo ciliconse cufuna kucia."12Ndipo alembi ba mfumu beitiwa pa siku la naintini la mwezi woyamba, ndipo malemba ba zonse zecilamulira Hamani vilembewa kwa akazembe bamcalo, bala benze mcalo conse, kwa akazembeba banthu osiyana-siyana, na ku bakulu bakulu ba banthu onse, mcalo ciliconse mcilembedwe cao, na ku banthu balibonse mcikambidwe cao. Cilembewa mzina la mfumu Ahasuri ndipo cedindiwa na mphete yake. 13Makalata betwaliwa mu manja ba onyamula kuya ku mafumu ba mcalo conse, kupaya onse, kupaya, na kuononga a Yuda onse, kufumila atontho atontho mpaka pa akulu akulu, bana ba anakazi,pa siku limozi- pa siku la naintini la mwezi wa twelufu (wamene ni mwezi wa Adari)- na kulonda vinthu vali navo.14Malemba ya iyi kalata yepangiwa lamulo mu calo conse. mu calo ciliconse cezibishiwa ku banth onse kuti bofunika kukonzekela za siku ili. 15Onyamula befulumila na kuya kuyogaba cilamulo ca mfumu. Malembo begabiwa soti mu nkhalango ya Susa. Mfumu na Hamani benkhala pansi kuti bamwe, koma mzinda wa Susa wenze mumsokonezo
1Modekai peciziba pali vonse vecitka, eng'amba vovwala vake nakuvwala viguduli na kuzola milota. Eluta pakati pa mzinda na kulira mokuwa na kulira kobabishiwa. 2Eluta kuyofwika ku mlyango wa mfumu, cifukwa paliye enzovomelezyewa kupitilila apo wovwala viguduli. 3Ku malo, kulikonse kwamene malembo ba mfumu befwika, kwenze kulira kukulu pakati pa a Yuda, na kusala kulya, kulira kukuleni, na kulira modandaula. Banyinji ba benve benzonkhala mu viguduli na milota.4Anakazi batontho batontho na banchito bake pibewela na kumuuzya, mfumukazi yevutika. Etumizya vovwala kuyovwalika Modekai (kuti avule viguduli vake), koma aliye vivomele. 5Teto Estere eita Htaki, umozi wa mukulu wa mfumu eikiwa kuti akomtumikila. Emtuma kwa Modeka kuti azibe kuti cacitika nicinji ndipo cutanthauza cinji.6Moteto Hataki eluta kwa Modekai pakati pa mzinda pamlyango wolobela kwa mfumu. 7Modekai emuuzya vonse vecitika kwa eve, na mtengo wa ndalama wa siliva Hamani wecilonjeza kupima na kuika ku ng'anda ya cuma ca mcufu kuti a Yuda onse bakapaiwe. 8Empasa soti cikalata ca malembo cefumila ku Susa ca cionongeko ca a Yuda. Ecita ici kuti Hataki akacilangizye kuli Estere, na kuti akampase nchito yakuya kwa mfumu kuyopempha za kuwamiliwa mtima, na kupapatila kwa eve pa banthu bake.9Teto Hataki eluta kuyouzya Estere vecilabila Modekai. 10Ndipo Estere elabila na Hataki kuti awelere kwa Modekai. 11Eciti, "banchito onse ba mfumu na banthu onse ba mfumu oziba kuti ngati mwanalume kapena mwanakazi waluta kwa mfumu mkati mwa lubanza cosaitiwa, kuli tyala lamulo limozi: kuti ofunika kupaiwa- kufumyako tyala wala wamene mfumu yamyila ndodo yake yagolide kuti abe na moyo. Mu masiku sate nikaliyoitiwe kuti nilute kwa mfumu." 12Teto Hataki etwala mau ba Estere kwa Modekai.13Modekai etumizya soti mau aba: "Usaganize kuti mu ng'anda ya mfumu, ukapulumuke kupambana na a Yuda onse. 14Ngati unkhale cete pa nthawi ino, mpumulo na cipulumuso cifumile kuyakine pali a Yuda, koma weo na ng'anda ya ausuwako muonongeke. Oziba nibani kuti weo weluta kumpando wacimfumu cifukwa ca nthawi monga iyi?"15Ndipo Estere etumizya uthenga uyu kwa Modekai, 16"nkhoyani kaikeni pamozi a Yuda onse ali ku Susa, na kunisalira cakulya neo. Musalye kapena kumwa kwa masiku atatu, msuba na usiku. Neo na asimbi bangu tisale cimozi mozi. Ndiye pati nikalute kwa mfumu, olo kuti nicosalolewa, ndipo ngati nikaonongewe, niikaonongewe." 17Modekai eluta na kucita zonse zecimuuzya Estere.
1Piyepita masiku atatu Estere evwala vovwala vake vacimfumu nakuyopanama palubanza la ng'anda ya ufumu, pasogolo pa pa ng'anda yamfumu. Mfumu yenkhala pampando wake wacimfumu mu ng'anda ya mfumu, kulanga kumlyango wa ng'anda. 2Mfumu piyeona mfumukazi Estere peneme mulubanza, elandiliwa mu menso mwake. Emucosela ndodo ya golide ku kwanja lake. Teto Estere efwika na kukata kosilizyila kwa ndodo.3Mfumu yeciti, "ufuna cinji, mfumu kazi Estere? pempho lako nilotyani? Hafu la ufumu wangu, upasiwe kwa weo." 4Estere eciti, "ngati cukondwelesha mfumu, lekani mfumu na Hamani bawele lero ku phwando linabakonzela."5Mfumu yeciti, "letani Hamani mwamsanga, kuti aciti ciwalabila Estere."Teto mfumu na Hamani beluta ku phwando lecikonzekela Estere. 6Pabenzopasa vinyu ku phwando mfumu yeciti kwa Estere, nicinji caufuna? cipasiwe kwa weo. ufuna cinji? kufwikira pakati pa ufumu wangu, upasiwe kwa weo."7Estere eyankha, "canufuna na kupempha ni ici, 8ngati napeza kukondelewa m'menso mwa mfumu ndipo ngati cukondwelesha mfumu kunipasa copempha cangu, lekani mfumu na Hamani bawele ku phwando lanakonzekela mailo ndipo nikayankhe konsho la mfumu."9Hamini siku ilo ufumapo mokondwela na mtima wosangalala. Koma Hamani peciona Modekai pa mlyango wacimfumu, kuti Modekai aliyonyamuke olo kunjenjemela pamenso pake, na mantha, ezuzyiwa na ukali pali Modekai. 10Olo kuti zenze teto, Hamani ezilesha eka na kuya ku ng'anda kwake. Eita ayake onse kuti bakumane pamozi, pamozi na mwanakazi wake Zeresi. 11Hamani ebabelengela kulmela kwake, kupaka kwa bana bake kukwezewa konse kwamene amfumu emlemekeza nao, na muwapambanila pakati pa akulu akulu onse na banchito ba mfumu.12Hamani eciti, "mfumukazi Estere aliyoite muyakine koma neo kuwela ku madyelero na mfumu yawakonzekera. Na mailosoti waniita soti pamozi na mfumu. 13Koma vonse ivi viliye nchito malinga nuona Modekai mu Yuda alinkhezi pamlyango wamfumu."14Ndipo Zeresi mwanakazi wake eciti kwa Hamani na ayake onse, "lekani bapange vopanyikapo mamita fifite kutalipampha. M'mawa mukabalabilireko kwa mfumu kuti mupanyikepo Modekai. Ndipo mukalute mokondwela na mfumu kumadyelero." Ici cemkondwelesha Hamani ndipo epangisha vopanyikilapo.
1Usiku uyo aliyolala. Elamulira banchito kuleta zolembewa za zocitika mu ulamuliro wake, ndipo venzobelengewa mokuwa kwa mfumu. 2Mwepezeka molembewa kuti Modekai ebauzya za Bigatana na Teresi, akulu akulu abili ba mfumu benzolonda pamlyango, benzofuna kupaya mfumu Ahasuri. 3Mfumu yekonsha, "nicinji cecitika kuti tipase ulemu olo ulemelero kwa Modekai pakucita ici?" ndipo mnyamata enzomtumikila eciti, "paliye cecitika kwa eve."4Mfumu yeciti, "nibani ali mulubanza?" Lomba Hamani eloba mulubanza yapanja ya ng'anda ya mfumu kuti albile na eve zopanyika Modekai pa comupanyikilapo cecimumangila. 5Wanchito wa mfumu eciti, "Hamani wapanama mulubanza." Mfumu yeciti, "lekani alobe." 6Hamani peciloba, mfumu yeciti kwa eve, kufunika kumcitila cinji munthu wamene mfumu yukondwela pomulemekeza?" lomba Hamani eciti mumtima mwake, nibani wakukondwela naye amfumu pomulemeka opambana neo?"7Hamani eciti kwa mfumu, kwa munthu wamene mfumu yukondwela naye pofuna kumulemekeza, 8lekani vovwala vaufumu viletewe, vovwala vamene amfumu evwalako na bulu wamene amfumu ekwelapo na kuika kolona wacimfumu pamutu pake. 9Teto lekani vovwala na bulu vipasiwe kwa mulonda wamfumu. Lekani bamuvwalike uyu munthu wakufuna mfumu kukondwelesha na kupasa ulemu, nakumuyendesha mumiseu zapacalo. Lekani banene pamenso pake,'ici niye cucitika kwa wala wamene mfumu okondwela naye pompasa ulemu!'"10Ndupo mfumu yeciti kwa Hamani, "fulumila, tola vovwala na bulu, monga muwanenera, ndipo ucite ici kwa Modekai muyuda onkhala pamlyango wacimfumu. Usalephele pa ciliconse ciwanena." 11Moteto Hamani etola vovwala na bulu. Evwalika Modekai na pita naye mumiseu ya mzinda. Enenera pamenso pake, "ici niye cucitika kwa munthu wamene mfumu yukondwela pofuna kumlekeza!"12Modecai ewelera ku mlyango wa mfumu. Koma Hamani eluta mofulumila, olira, ovwikila kumutu kwake. 13Hamani euzya Zeresi mwanakazi wake na ayake onse vonse vemcikila. Ndipo banthu bake benzozibika na nzeru zao, na Zeresi mwanakazi wake, eciti kwa eve, "ngati Modekai, wamene weo wayambisha kuti upone, nimyuda, umukwanishe lini, koma upone cendi pamenso pake. 14Bakalulabila, akulu akulu olonda mfumu bewela. Befulumila kuleta Hamani ku madyelero yamene Estere ekonza.
1Teto mfumu na Hamani beluta ku madyelero na mfumu kazi Estere. 2Pa siku lacibili, pa kumwa vinyu, mfumu eciti kwa estere, "nicinji caufuna, mfumu kazi Estere? Cipasiwe kwa weo. ufuna cinji? kufwikira limozi la magao ba munzi wangu lipasiwe kwa weo."3Mfumukazi Estere eciti, "ngati napeza kumiliwa mtima mu menso mwanu, mfumu, nakuti cukukondweleshani lekani umoyo wangu upasiwe kwa neo- niye pempho langu, na kupempheleko banthu bangu. 4Pakuti tagulisiwa, neo na banthu bangu, kuti tionongewe, tipaiwe, na kusilizyiwa. Ngati tenzegulisiwa tyala mu ukapolo monga akapolo anakazi na banalume, sembe nankhala cete, pakuti msokonezo oteti usonesha kusokoneza amfumu." 5Mfumu Ahasuri eciti kwa mfumukazi Estere, "nibani uyo?opezeka kuni wamene uyu munthu wazuzya mtima wakena cinthu ici?"6Estere eciti, "munthu muipa, mdani wala, ni Hamani uyu muipa!" Ndipo Haman ecita mantha pamenso pa mfumu na mfumukazi. 7Mfumu yenyamuka mwaukali pa kumwa vinyu pa mphwando na kuluta ku dimba ya pang'anda ya mfumu, koma Hamani enkhalilira kupapatalira umoyo wake kwa mfumukazi Estere. Eona kuti mfumu yenzomganizila cionongeko.8Ndipo mfumu yewelako ku dimba ya pang'anda ya mfumu kuya mu cipinda cenzekonzelamo vinyu. Hamani eponela pampando penzenkhala Estere. Mfumu yeciti, "Ofuna kuononga mfumukazi pamenso pangu mu ng'anda mwangu?" Picefuma tyala ciganizo ici pakamwa pa mfumu, banchito bevala pamenso pa Hamani.9Ndipo Haribona, umozii wa akulu akulu enzotumikila mfumu, eciti, "comangilira mamita 23 culupaname pafupi na ng'anda ya Hamani. Ecipanamikila Modekai, wala elabila moteteza amfumu." Mfumu yeciti, "mumpanyike eve pa camene ico." 10Teto bemupanyika Hamani pa copanamika cenzekonzela Modeka. Ndipo ukali wamfumu wesila.
1Pa siku ila mfumu Ahasuri epasa mfumukazi Estere malo ba Hamani, mdani wa Yuda, na Modekai eyamba kutumikila pamenso pa zmfumu, pakuti Estere euzya mfumu kuti Modekai ni wacibululu. 2Mfumu yevula mphete yake yacidindo yecilond Hamani, na kupasa Modekai. Estere eika Modekai kuti ankhale wosogolera pa malo ba Hamani.3Ndipo Estere elabila soti na mfumu na cinso cake pansi na kulira kuti penzomupapatila kuti asilishe maganizo baipa ba Hamani mu Agagi, pa cibembu cenzepangila a Yuda. 4Ndipo amfumu enyamula ndodo yao ya golide kulata Estere, euka na kupanama pamenso pa mfumu.5Eciti, "ngati cukondwelesha mfumu, ndipo ngati napenza kukondweleshewa m'menso mwanu, ngai cinthu cuoneka cabwino pamenso pa mfumu, nakuti nukondweleshani m'menso mwanu, lekani malembo balembewe kusintha makalata belembewa na Hamani mwana wa Hamedata mu Agagi, makalata belembewa kuononga a Yuda ali mu vyalo vonse va mafumu. 6Pakuti nikwanishe tyani kuti nikoona ciipa cupona pa banthu bangu? Nikwanishe tyani kuti nikolangilira cionongeko pa abululu bangu?"7Mfumu Ahasuri eciti kwa mfumukazi Estere na Modekai mu Yuda, "langani, napasa Estere ng'anda ya Hamani, ndipo bamupanyika pa vopanyikapocifukwa enzofuna kuononga a Yuda. 8Mulembe soti malamulo ayakine mu zina la mfumu na kudinda na mphete ya mfumu. Pakuti malamulo belembewa kale mu zina la mfumu na kudindiwa na mphete ya mfumu yangasinthiwe lini."9Alembi ba mfumu beitiwa pa nthawi iyo, mu mwezi wacitatu, wamene ni mwezi wa Sivani, pa siku la 23 la mwezi. Malamulo belembewa kulingana na vonse venzolamulira modekai pa a Yuda. Yelembewa kwa akazembe ba mcalo, akazembe na akulu akulu bamcalo benzonkhala kufumila ku India mpaka ku Kusi, vyalo 127, ku calo ciliconse celembewa mu cilembedwe cake, na ku banthu onse mcikambidwe cao, naku a Yuda mucilemdwe cao na cikambidwe cao.10Modekai elemba mzina la mfumu Ahasuri na kudindapo na mphete ya cidindo. etumizya makalata kwa onyamula okwela pa abulu ofulumila benzosebenza pa nchito ya mfumu, bebadwa kufumila mu abulu ba mfumu. 11Mfumu yepasa mu Yunda aliyense enze m'munzi ulamuliro wokumana pamozina kupanama usamalira umoyo wao. Kupaya onse, kupaya, na kuononga asilikali onse angawele kucita nkhondo kufuma ku banthu balibonse olo calo ciliconse kubacita nkhondo, bana pamozi na anakazi, olo kulonda vinthu vao. 12Ivi venzofunika kuti vicitike mumadela onse ba mfumu Ahasuri, pa siku la satini mu mwezi wa twelufu, niye mwezi wa Adara.13Malembo ya kalata yembewa monga lamulo ndipo yeoneshewa ku banthu onse. Ayuda enzofunika kuba okonzekela pa siku ilo kucita kubwezela pa adani bao. 14Teto otumiwa ekwela pa abulu bacimfumu benzosebenzeshewa pa nchito zacimfumu. Beluta mosacelwa. Malamulo ba mfumu belembewa soti kucokela ku ng'anda ya mfumu ku Susa.15Ndipo Modekai efumapo pamenso pa mfumu wavwala vovwala vaufumu va buluu na waiti, na kolona ikuleni ya golide na mkhanjo wa pepo na nyula yopepuka, ndipo mzinda wa Susa wekuwa na kusangalala. 16Ayuda benkhala na kuwala na cokondwelero, na cisangalalo na ulemelero. 17Mu calo ciliconse na mzinda uliwonse, kwenze cokodwelero na cisangalalo pakati pa a Yuda, phwando na na kupumula. Banyinji kucokela mu mitundu ya banthu osiyana-siyana benkhala a Yuda, pakuti mantha ya a Yuda yankhala pali beve.
1Lomba mu mwezi wa twelufu, wamene ni mwezi wa Adari, pa siku la satini, pamene lamulo na manenero bamfumu benzofunika kucitika, pa siku lamene adan ba aYuda benzofuna tola ulamuliro pali beve, cewezyewa. Ayunda etola ulamuliro pali bala enzobazonda. 2Ayuda esonkhana mu madela onse ba mfumu Ahaswero, kuti baike manja pa bala enzofuna kuleta cionongeko palobeve. Paliye ekwanisha kupana pamenso pao, pakuti mantha yobayopa yepona pa banthu onse.3Akulu akulu onse ba m'madela, kazembe wa mdela, na azisogoleri ba mfumu, ethandizila a Yuda cifukwa mantha na Modekai yebaponela. 4Pakuti Modekai enze mkuleni mng'anda ya mfumu, na kuzibika kwake kwepitilira mu madela onse, pakuti mwanalume Modekai enzonkhala ozibika ngako. 5Ayuda ecita nkhondo adani bao na lupanga, kupaya na kubaononga, na kucita mwenzofunila kwa bala enzobazonda.6Mu mzinda wa Susa aYuda epaya na kuononga analume five handiledi. 7Parisandata, Dalifoni, Asipata, 8Porata, Adaliya, Aridata, 9Parimasita, Arsai, Aridai na Vaisata, 10na bana teni ba Hamani mwana wa Hamedata, mdani wa a Yuda. Koma baliyetole volonda vilivonse.11Siku ilo nambala ya banthu bepaiwa mu Susa, yeuzyiwa kwa mfumu. 12Mfumu yeciti kwa mfumukazi Estere, "a Yuda bapaya analume faivi handiledi mu Susa, kuikapo na bana teni ba Hamani. Teto nicinji ciyakine cibacita mu madela ayakine ba mfumu? Lomba dandaulo lako nilotyani? lipasiwe kwa weo. Pempho yako niytyani? lipasiwe kwa weo."13Estere eciti, "ngati cukondwelesha mfumu, lekani ayuda ali mu Susa balolewe kuti bakacite soti siku la lamulo ili mailo, ndipo lekani mathupi bali tenti ba bana ba Hamani bakapanyikiwe pa vopanyikapo." 14Teto mfumu yelamulira kuti ici cicitike. Lamulo lepelekewa mu Susa , ndipo bepanyika bana ba Hamani bali teni.15Ayuda benze mu Susa bewwla pamozi pa siku la fotini la mwezi wa Adari, na kupailapo analume bayakine bali fili handiledi mu Susa, koma baliye ikepo manja pa volonda. 16Ayuda ayakine osalira bamene benze m'masela ayakine ba mfumu bewela pamozi kuzocingilizya umoyo wao, na kutola mpumulo ku adani bao na kupaya sevente faivi sauzande pa bala benzobazonda, koma baliye manja pa vinth va bala bepaiwa.17Ivi vecitika pa siku la satini la mwezi wa Adari. Pa siku la fotini bepumula na kupanga siku la phwando na cisangalaro. 18Koma a Yuda benze mu yuda bekumana pamozi pa satini napa fotini. pa siku la fifitini bepumula nocita phwando na kukondwela. 19Nicifukwa cake a Yuda bakumaminzi, bepanga mang'anda bao mu maboma bakuminzi, osunga siku la fotini la mwezi wa Adari monga siku la phwando na cisangalaro, ndipo monga siku lakutumizyilana vakulya.20Modeka elemba vinthu vonse ivi nakutumizya makalata ku a Yuda onse bamene benzonkhala mu madela ba mfumu Ahaswero, bakutali pamozi na bapafupi, 21Kubalimbikisha kusunga siku la satini na la fotini la Adari caka ciliconse. 22Aba benze masiku pamene a Yuda bepeza mpumulo kuli adani bao, ndipo mwezi wamene kulira kwesanduka cisangalaro, na kudandaula kuba cikondwero. bezofunika kupangiwa masiku ba phwando na cisangalaro, na kutumizyilana mphaso za vakulya kwa ayao, na kuosauka.23Teto a Yuda bepitilizya cisangalaro cibeyamba, kucita zamene Modekai ebalembela. 24Pa nthawi iyo Hamani mwana wa Hamedata mu Agagi, mdani wa a Yuda onse, epangila a Yuda onse kuti aonongewe, ecita Puri (uku niye, kucita maele), kuti abaphwanye na kubaononga. 25Koma nkhani piyefwika kwa mfumu, epeleka lamulo polemba makalata kuti ganizo liipa lenzopangila a Yuda Hamani limuwelele pamutu pake eka, nakuti eve na bana bake bapanyikiwe pa vopanyikapo.26Mwaici beita masiku ao Purimu, kufuma mu zina la Puri. Cifukwa ca vonse velembewa mu kalata iyi, na vonse veciona na vonse vebacitikila, 27a Yuda bevumela mwambo wanyone na macitidwe. Mwambo uyu wenze wao, mbadwo wao, na aliyense enzo loba. Cikokuba kuti bakokondwela masiku abili ao caka ciliconse. Bakokondwela mu njila iyakine ndipo pa nthawi imozi caka na caka. 28Aba benze masiku bacikondwelero ndipo kusungiwa mbadwo na mbadwo, banaja lililonse, na dela lililonse, na mzinda uliwonse. Ayuda aba na mbadwe wao basakaleke kukhulupilika posunga masiku aba ba Purimu, moteto kuti basabakaluwe.29Mfumukazi Estere mwana mwananakzi mwa Abihali na Modekai mu Yuda elemba na ulamuliro wonse na kusimikizyila mu kalata iyi yacibili za Purimu.30Makala betumizyiwa ku madela onse 127 baufumu wa Ahaswero, kufunila a Yuda citetezo na coona. 31Makalata aba benzovomelezya aYuda za Purimu pa nthawi yake yoikiwa, monga Modekai mu Yuda na Estere mfumukazi elamulira a Yuda. Ayuda evomelezya za lamulo ili pa beve beka na mbadwo wao, monga mubevomelezya soti nthawi ya kusala kulya na kulira. 32Lamulo la Estere levomezya malamulo aba kulingana na Purimu, ndipo celembewa mu buku.
1Ndipo mfumu Ahasuri eika musonkho mu munzi na minzi yenze mbali mwa manzi. 2Zonse zecicita mu mphamvu na macitidwe pamozi na ukulu wa Modekai wecimunyalira amfumu, niyolembewa mu buku la mbili ya mamfumu baku Midiya na Perisiyo.3Modekai mu Yuda enze wacibli kuli mfumu Ahasuri. Enkha mkulu pakati pa a Yuda na kuzibika na azinekwa a Yuda, pakuti enzoona pa kankhalidwe ka banthu bake na kulabila mtendele ku banthu bake onse.
1Teto aba banalume batatu beleka kumuyankha Yobu cifukwa enze olungama mu menso mwake eve mwine. 2Ndipo ecipya mtima Elihu mwana wa Barakeli waku Buzi, wambanja la Ramu; ekalipila yobu cifukwa eziyesa yeka olungama kupambana Mulungu.3ukali wa Elihu weukila soti pali ayake atatu cifukwa baliye peze yankho yomuyankha Yobu, koma bemususha Yobu. 4Lomba Elihu enzoyembekez kulabila na Yobu cifukwa analume bayakine benze bkulenikupamba eve. 5Moteto, Elihu peciona kuti muliye yankho mkamwa mwa analume aba batatu, ukali wake weuka.6Ndipo Elihu mwana wa Barakeli waku Buzi elabila nakuti, "nine mtontho, ndipo nimwe akulu akulu. Nicifukwa cake nazikata ndipo niliye yese kukuuzyani maganizo bangu. 7Neciti, "utali wa masiku ulabile; kupaka kwa zaka kuphunzise nzelu.8Koma muli mzimu mu munthu; mpweya wa Wamphamvu umupasa kumvwishisha. 9Ni banthu lini beka bomvwekela bali na nzelu, olo okalamba tyala omvwishisha cilungamo. 10Moteto nukuti kwa weo, 'imvwa kwa neo; nikuuzye soti ciphunziso cangu.'11Langa, neyembekeza mau bako; nenzomvwilira kususha kwako piwenzoganiza vati ulabile. 12Cendi, neikako nzelu kwa weo, koma, langa, koma penzevye olo umozi wa mweo omususha Yobu olo kumuyankha mau bake.13Nkhala wa chelu kuti usalabila, 'tapeza nzelu!" Mulungu amgonjese Yobu; munthu tyala angakwanishe lini. 14Pakuti Yobu enzolabila lini mau bake pali neo, teto nimuyankhe lini na mau banu.15Aba banthu batatu basokonezeka; bangamuyankhe lini soti Yobu; baliye olo liu limozi lomuyankha. 16Ko niyembekeze cifukwa boyankha lini, cifukwa bali peneme pala cete ndipo boyankha lini soti?17yai niyankhe ku mbali yangu; nibauzye soti ciphuziso cangu. 18Pakuti nine ozula na mau; mzimu uli muli neo unifulumizyisha. 19Langa, mcufuwa mwangu muli monga ni mopangila viyu muliye kopungulira; monga nicoikamo vinyu canyowani, cili pafupi kuphulika.20Nilabile kuti ninkhale omasuka; nisegule milomo yangu nakuyankha. 21Nioneshe lini kukondela; kapena kupeleka ulemu kwa munthu aliyense. 22Pakuti nuziba lini kupeleka maulemu yoteto; ngati necita teto, Wonipanga anitole lombapano.
1Teto lomba, Yobu, imvwa mau bangu; imvwa mau bangu onse. 2Langa lomba, nasegula kamwa kangu; lilime langu lalabila mkamwa mwangu. 3Mau bangu ofumamclungamo ca mtima wangu; milomo yangu yolabila za cilungamo.4Mzimu wa Mulungu wanipanga; mpweya wa Wamphamvu wanipasa moyo. 5Ngati ungakwanishe, niyankhe; konza bwino mau bako pamenso pangu ndipo upaname.6Langa, nili monga mwaulili mu menso ya Mulungu; nane nepangiwa soti na lito. 7Langa, kuyofya kwangu kungakuyofye lini; olo kukupasa vobebesha.8Cendi mwalabila mukumvwilila kwangu; namvwa lizu la mau banu kulabila, 9'nine mtuba ndipo niliye macimo; nine osacimwa ndipo muliye cimo mwa neo.10Langani, Mulungu opeza nthawi ya kuninyta; oniona neo monga mdani. 11Oika mendo bangu mu vigolo-golo; olanga njila njila zangu zonse.' 12Langa, mwa ici niwe osalungama- nikuyankhe, pakuti Mulungu nimkulu kupambana munthu.13Mumuvutikila cinji? Okamba lini vonse vakucita. 14Pakuti Mulungu olabila kamozi- ee, kabili, olo munthu ozindikila lini. 15Mu maloto, mu menso mphenya ya usiku, pamene kulala tulo kuwela pali munthu, polala pa bemabedi.16teto Mulungu osegula matu ya analume, nakubayofya na voyofya, 17na colinga ca kuti awezye munthu kufuma ku colinga ca macimo, nakumulesha kuzikweza. 18Mulungu osunga umyo wa munthu kucinkhando, umyo wake kutaukila ku imfwa.19Munthu opasiwa soti cilango pomuoasa vobaba pabedi yake, na kuvutika kwamtatakuya mu mabonzo bake, 20mwakuti umoyo wake ufuna lini vakulya, ndipo umyo ufuna lini olo vakulya vabwani.21Nyama yake yelyewa mwakuti ingaoneke lini; mabonzo bake, benzooneka lini, lomba bali panja. 22Cendi, moyo wake uwela pafupi na cinkhando, umoyo wake kwa bala ofuna kuunonga.23Koma ngati pali mngelo wamene angankhale womkambilako, umozi pamasauzande, kuuzya munthu cinthu camene cili colungama kwa eve, 24kuba na cifundo kwa eve na kuti, 'pulumushani uyu munthu kuyoloba mu cinkhando; napeza comupulumusila.'25Ndipo nyama yake ikabe yofewa monga ni ya mwana; ikawezyelewe ku masiku yake yaunyamata. 26Akapemphele kwa Mulungu, ndipo Mulungu akabe naye na cifundo, kuti akaone cinso ca Mulungu na cikondwelero. Mulungu akapese munthu cipambano cake.27Ndipo wala munthu akaimbe pamenso pa banthu na kuti, 'necimwa ndipo nekhwenthesha cila cacilungamo, koma cilangu liliye pasiwe cingo. 28Mulungu wapulumusha moyo wangu mkuya pansi pa nkhando; umoyo upilizye kuona kutuba.'29Langani, Mulungu ocia ivi vinthu vonse na munthu, kabili ee, ngankhale katatu, 30kufumya umoyo wake mu cinkhando, kuti ankhale ozibizishiwa na kutuba kwa moyo.31Nkhalani omvwishisha, Yobu, na kumvwila neo; nkhala cete ndipo nilabile. 32Ngati uli na ciliconse colabila, labila ndipo nikuyankhe; labila, pakuti nioneshe kuti niwe olungama. 33Ngati nteto lini, ndipo imvwa kwa neo, unkhale teto cete, ndipo nikuphunzise nzelu."
1Yehova peciita Yobu mu cimphepo cikuleni coyofya na kuti, 2"nibani uyu mdima pa maganizo bangu mnjila ya mau yaliye ciphunziso? 3lomba nufuna nikukonshe konsho teto uzikonzekele, ndipo ufunika uniyankhe.4Wenze kuni pinezoyamba kupanga calo capansi? niuzye, ngati kumvwishisha kwako nikukulu. 5Nibani elemba kukula kwake? niuzye, ngati uziba. Nibani etambusula nthambo kuipima?6Maziziko bake beikiwa mtyani? Nibani eika ngodya zake 7pamene nyenyezi za m'mawa zuimba pamozi ndipo bana onse banalume ba Mulungu okuwa nacikondwelero?8Nibani ovala milyango ya nyanja ngati yasefukila, monga yafuma pansi pa calo- 9pinepanga mikumbu kunkhala covwala cake, nakipomba mu mdima wotikama?10Apo niye pineika malire bangu ba nyanja, na pamene neika migogo na viseko vake, 11na paneciti kwa veve, 'mungafwike kutali kuno koma osapitilila kutali; apa niye pati niikile malile ba kukula kwa mafunde bako.'12Ko wepasa malamulo pa mumawa, olo kucitisha usiku kuziba mala bake, 13teto kuti itole mosilizyila mwa calocapansi na kugunduza aipa onse atahabemo?.1415Calo cusintha mumaonekedwe bake monga lito lusintha panyansi pake; vinthu vonse vupanamapo vuoneka bwino monga ni cidunswa ca nyula...... kufuma ku banthu baipa 'kutuba' kwao kufumyiwapo; kwanja lao lopanamikiwa luonongewa.161718Weyako ku koyambila kwa manzi yamnyanja?252627Niba epanga njila za mvula yosefukila, olo epanga njila za ............, olengesha mvula kupone ku malo kuliye banthu, na mcipululu, kwamene kuliye aliyense,28ko mvula inawisi wake, olo, nibani wisi wa madontho ya mame? 29ko nimala mwabani mwefuma mazi yozizila? nibazi evyala .........kufuma kumlenga-lenga? 30manzi ozibisa beka na kuba monga ni mwala; palulu pa mazi ba pansi ngako bakuba ozizila ngako.313233ko34Ko unganyamule lizu lako mpaka kumakumbi, mwakuti mvula ikuleni ingapone nakukumvwinikilani? 35Ko mungatume kaleza na kuya kunja, kuti zingalabile kuti kwa weo, 'Tili pano'?36Nibani eika nzeru mu makumbi olo kupeleka kumvwishisha ku nkhungu? 37nibani angabelenge makumbi na maphunzilo bake? Nibani anagataye manzi mu voikamo manzi va kumlenga-lenga 38pamene fumbi yunkhala matika yotikama ndipo vibuma va nthaka vuumbiwa pamozi?39Koungaisakilire cakulya nkhalamu inakazi olo kukutisha njala ya bana ba nkhalamu 40pa zili nkhala mu nkhwema zao na musanga pobishama mukuyembekeza?41Nibani opasa cakulya ku khwangwala amene bana bake olila kwa Mulungu na kuyenda yenda cifukwa cosoba vakulya?
1Muziba kuti ni nthawi yanji mbuzi zamsanga puzuvyalika bana bake? Ko mwezolangilila mbabala piyenzovyalika bana bake? 2mungazibe miyezi kufuma piyenkhala na vumo? muziba nthawi puyunkhla na bana?3yugwada pansi nakuvyala bana bake, ndipo apo kusila kubaba kwa povyla. 4Bana bake bokula nonkhala na mphamvu mu minda mwamitetete; bofuma kunja nakusawelela soti.5Nibani walekelela kuti bulu wakusanga kuti alute? Nibani wamasula bulu womangiwa, 6ng'anda yipangila ku Araba, ng'anda yake ku malo ba munyu?7Oseka congo ca m'mizinda; akumvwa lini kukuwa kwa oyendesha. 8Ozunguluka m'malupili kusakila uzu; kwala osakila uzu wabwino kuti alye.9Ko nkhabi yakusanga ikakondwele kukusebenzela? ikavomele kunkhala pafupi na colyelamo cako? 10ungasebenzeshe nthambo kumanga nkhabi yakusanga mumzela? Ko angophwanya mu zigwa pakukukonkha?11Ko mu mukamuvomezye ndaba mphamvu zake nikulu ngako? 12Mukamusiile nchito yanu kuti amucitileni? Mukayembekelezele eve kuti akalete mbeu zanu kung'anda, kukuunjikilani mbeu zanu popunthila?13Nthiba tiba yutambusula mphaphiko bake mozikweza, koma ko ni mangala ombululuka na 14cikondi? 15pakuti osiya mazila bake pa nthaka, ndipo obaleka kuti bafundidhishiwe na fumbi; oluba kuti mendo angabaphwanye olo kuti nyama yakusanga ingadyakepo.16Osunga caipa bana bake monga kuti benze bake lini; oyopa lini kuti nchito ingaye patyala, 17cifukwa Mulungu emutana nzeru ndipo aliye mupase kumvwishisha kulikonse. 18Ngati outuka mofulumila, oseka ma bulu na okwelapo bake.19Ni weo wepasa bulu mphavu? Ko wemuvwalka mumkosi na weya wake? 20wemupangishapo kujumpha monga ni nthete? ukulu wa kufuza kwake uyofya.21Ojumpha mwamphamvu na kukondwela mu mphamvu zake; outukila panja akuyokumana na vida va nkhondo. 22Otonzya mantha ndipo okhumudwishiwa lini; owelera lini ku cibemba. 23Mphondo zucita congo kumbali kwake, pamozi na mkondo na nthungo.24Outuka moyofya ndipo mwaukali; pakumvwa tyala kulila kwa lipenga, angapaname lini pa malo pamozi. 25Ikalila tyala lipenga, akuti, 'Aha'! onunsha nkhondo kufumila kutali- mkokomo wa kukuwa kwa olamulila bankhondo na kulira.26Ko npa nzelu zako kuti nyoni yumbululuka, kuti itambulule maphaphiko bake caku mpoto?27ko nipalamulo lako kuti mphungu imbululuke mululu na kupanga cisa mu malo yapalulu? 28Yunkhala mu myala malupili ya myala mosondoka na kupanga ng'anda yada yake mu mphanga za m'malupili yamyala mosondoka, mongoma.29Kufuma pala osakila wakuti angakate; menso bake olanga kutali ngako. 30Na bana bake akumwa soti ngazi; kwala kwepaiwa banthu, niye kwakunkhala."
1Yehova epitilizya kulabila na Yobu; eciti, 2"Aliyense ofuna kuzuzula ayese kukonza soti Wamphumvu? Wala osushana na Mulungu, mulekeni ayankhe."3Ndipo Yobu emuyankha Yehova na kuti, 4"langani, niliye nchito; ningakuyankheni tyani? nuika kwanja langu pakamwa pangu. 5Nulabila kamozi, ndipo niyankhe lini; chendi, kabili, koma nipitilizye lini."6Tento Yehova emuyankha yobu kufuma mu kamvulu-mvulu na kuti, 7"lomba zikonzekele monga mwanalume, pakuti nikukonshe konsho, ndipo ufunika kuti uyankhe.8Ko weo ungalabile kuti neo nine waciweruzo ciipa? ko unganisushe kuti neo nine muipa kuti weo unkhale wolungama? 9ko una kwanja monga ni la Mulungu, ndipo ungabuule na mau monga ni bangu?10Lomba zivwalike mu ulemero na ulemu; zivwalike mwaulemu ndipo mwaufumu. 11Umwazye-mwazye mozungulila ukulu; usakile aliyense ozikweza na kuselusha pansi.12Langa aliyense ozikweza na kubaleta pansi; uwishe banthu baipa pala pakupanama. 13Ubafwikile pamozi pansi pa nthaka; uike mndende vinso vao ku malo obisika. 14Teto soti nikazibe kuti kwanja lako lingakupumushe.15Langa lomba pali mvuu, yamene inepanga pinenzopanga weo; akulya uzu monga ni nkhabi. 16Langa lomba, mphamvu zake mu luunda; mphamu zake zili mu mizipe yapamala.17Opanga mcila wake monga ni cimuti ca akangaza; mizipe yamvibelo mwake niyokuma pamozi. 18Mabonzo bake ali monga ni mpaipi wamkuwa; mendo bake ali monga ni kasimbi ka ironi.19Ni mfumu ya zolengewa za Mulungu. Mulungu eka, emupanga, angamugonjese. 20Pakuti malupili ya myala yomupasa vakulya; nyama zamusanga zusebela pafupi. 21Olala mnyansi mwa citepo apamanzi mcimfwile ca mabango, mu manzi ya matika.22citepo capanzi cumuvwinikila na cimfwile cake; vishashsa va mbali mwa manzi niyomzungulira. 23Langa, ngati msinje usefukila mbali mwake, onjenjemela lini; niolimbikishika, olo kuti Yorodani unyamuke mpaka pakamwa pake. 24Ko aliko angamunyakate na cokobela, olo kulasa mphuno mwake na msampha?
1ko mungafumye Leviatani na cokashila nsomba? olo kumanga sagwada zake na nthambo? 2mungaike nthambo mphuno mwake, olo kulasa sagwada zake na cokobela? 3ko angapapatile kwa weo? ko angalabile na weo na mau ofasa?4Akapange pangano na weo, kuti ukamupange kuba wanchito wako mpaka kale kale? 5Ukasebele na eve monga ni nyoni? Ukamumangilire kuti banchito bako banakazi basobelesha? 6ko gulu la okosha nsomba bangacigulise? bangamugabe kuti bagulise pakati pa bamalonda?7Ko ungazuzye nkhanda yake na mbeza kapenna mutu wake na mikondo yokashila nsomba? 8Ika kwanja lako pa eve kamozi tyala, ndipo ukakumbukile nkhondo na kusaicita soti. 9Langa, ciyembekezo ca wala ocita cala ni wenye; Ko akaponyewe lini pansi na kulangiwa tyala?10Paliye mkali kuti angayambane na Leviatani; nibani, ndipo, angapaname pamso pangu? 11wamene wayambila kupeleka cinthu kuti neo nimuwezyele? Ciliconse cili pansi pa mtambo ni cangu. 12Ninkhale lini cete pali mendo ba Leviatani, kapena nkhani ya mphamvu zake, kapena za kapangidwe kake kabwino.13Nibani angavule covwinikila cake cakunja? Nibani angalobe pamizela ibili ya cishango cake? 14Nibani angasegule viseko va pakamwa pake- yoikiwa mphete na meno bake, yamene yali mantha? 15Kuvuli kwake kwepangiwa na uta wa cishango, omangiwa pamozi monga ni cokhomela.16Umozi ali pafupi na muyakine kuti mphepo yupitalini pakati pao. 17Niolumizyana; niomamatilana, kuti bangapatulike lini. 18Kuwala kufuma mphuno mwake. Menso bake bali monga ni cikope ca m'mamawa.19Mkamwa mwake mufuma kusanika koshoka, kuphalika kwa muliro kufumamo. 20Mphuno mwake mufu cusi monga ni cusi cufuma mpoto ubwata pamuliro ufuzililiwa kupya ngako. 21Kupema kwao kulengesha malasha kupya ngako; Muliro ufuma mkamwa mwao.22Mumkosi mwake ni mphani, ndipo mantha ovina pasogolo pake. 23Kupetekana kwa nyama yake kukumana pamozi; niyolimba kwa eve; vingacosewe lini. 24Mtima wake niokosa monga ni mwala- Cendi, kulimba kwake monga ni capansi cophwanya myala.25Piwazinyamula mululu, olo milungu yonkhala na mantha; cifukwa ca mantha, yowelela. 26ngati cibemba camulasa, cucita lini kalikonse- ndipo ngankhale mkondo paliye cucita, uta, olo cisulo ciliconse cosongola. 27Oganiza za Ironi monga ni ciphesi, ndipo mkuwa monga ni cimuti coola.28Uta ungamuthabishe lini; kwa eve myala ya pacoponyela yakuba monga ni ciputu. 29Zibonga vuyesewa monga ni mauzu; Oseka na kuponyewa kwa mkondo. 30Mbali ya kunyansi kwake ili monga ni cidunswa ca cinkhombe cophwanyika; yusiya kusalala ma matika monga ni copunthila.31Opangisha pansi pa manzi ku na phovu monga ni mazni obwata mpoto; 32Opanga kun'ganipila kunyamuka kuvuli kwake; muyakine angaganize kuti pansi ngako pali na imvwi.33Pa calo conse paliye colingana naye, wamene cepangiwa kuba ciliye mantha. 34Oona kalikonse kozikweza; ni mfumu pali onse bana banalume ozikweza."
1Ndipo Yubu emuyankha Yehova na kuti, 2"nuziba kuti mungacite ivi vinthu vonse, kuliye colinga canu cingaleshewe. 3'Nibani uyu wamene aliye phunilo wamene ofuna kuononga maganizo?' Nchendi, nalabila vinthu vamene vinisamvwishisha, vinthu vokosa kwa neo kuti nivmvwishishe, vamene vunusaziba bwino.4Mweciti kwa neo, 'imvwa, lomba, nilabile; nikukosheni vinthu, ndipo muniuzye.' 5Nekumvwani mweo na kumvwa kwa matu bangu, koma lomba menso bangu okuonani. 6Teto nazizonda; nunkhala mu fumbi na milota."7Cecitika kuti pecilabila mau aba kwa Yobu, Yehova eciti wa Elifasi mu Teman, "ukali wangu waukila pali weo na pali ayako abili, pakuti muliye labila va coona pali neo, monga mtumiki wangu Yobu ecitila. 8Lomba moteto, muzinyamulire ng'ombe zinalume zili seveni, nkhoyani kuli mtumiki wangu Yobu, ndipo mukazipelekela mweka nsembe yoshoka. Mtumiki wangu Yobu akakupempheleni, ndipo nikalandile mapemphelero bake, kuti nisakuciteni ciipa pa viipa vanu. Muliye labile cabwino pa neo, monga mwecitila mtumiki wangu Yobu." 9Teto Elifasi mu Temani, Bilidadi mu Suhi, na Zofari mu Naamati beluta na kucita monga mwebalamulira Yehova, ndipo Yehova emulandila Yobu.10Yobu penzopemphelera ayake, Yehova ewezyela cuma cake conse. Yehova emupasa kabili vopakilapo monga venze navo kale. 11Ndipo anekwao ba Yobu onse, na alongosi bake bake onse, na onse bala benzomuziba kale, bewela kwa eve na kulya vakulya pamozi na eve mu ng'anda mwake. Bemuonesha cifundo na kumubindisha pa mulili onse wamene Yehova eleta pa eve, ndipo aliyense wa beve epasa Yobu siliva na mphete ya golide.12Yehova edalisa kusila kwa moyo wa Yobu kupa,bana koyambila; enze na mbelele fotini sauzande, ngamila sikisi sauzande, majoko wanu sauzande ya nkhabi, na wanu sauzande abulu anakazi. 13Enze soti na bana banalume bali seveni na bana banakazi bali batatu. 14Eteya mwana mwanakazi woyamba Yemima, wacibili Keziya, ndipo wacitatu Kereni-Hapuki15Mu calo conse mwnzvye bana banakazi okongola monga ni bana ba Yobu. Awisi bao ebpasa coloba cao pamozi. ni azinekwao analume. 16Kufuma apo yobu enkhala zaka 140; Eona bana bake na azululu bake banalume mpaka mbadwe wa folo. 17Ndipo yobu ecifwa, okalamba ndipo wamasiku anyinji.
1Menso mphenya ba Obadiya. Ambuye Yehova elabila ici pali Edomu: Tamvwa kuulula kufumila kwa Yehova ndipo wauthenga watumiwa pakati pa vyalo, kuti, "nyamukani! tiyeni tinyamuke kuti tikacite naye nkhondo!" 2langani, nikakupangeni patontho pakati pa vyalo; mukanyozewe ngako.3Kuzikweza kwa mtima wanu kwakunamizyani, mukankhale mu mphanga za myala,mumang'anda yanu yaipa; muti mumitima mwanu, "nibani wati akaniponeshe pansi?" 4ngankhale kuti mumbululuka mululu monga nicipungu ndipo visa vanu mwemangila pakati pa nyenyezi, nikakuwisheni pansi kufuma kwala, akuti Yehova.5Ngati akawalala bawela kwako, ngati akawalalabawela usiku- ukaonongeke tyani- ko bakaibeli tyala vonse vubofuna? ngati othyola mpesa bewela kwako, ko ukasiye lini vokunkha? 6Monga Esau mwati akasilire, cuma cake cobisika cikafukuliwe!7Analume onse bawenze nao pamzi bakakupilikishile kumalire. Analume benze pamtendele na weo bekunamizya, nakukugonjesa. benzokulya buledi wako bakupangila msampha. Kuliye kumvwishisha muli weo. 8"Ko nane pa siku ila," akuti Yehova, "wononga banalume banzeru baku Edomu, na oziba vinthu bakumalupili ba Esau? 9Bankhondo banu bakacite mantha, Temani, koteto kuti mwanalume aliyense akafumyiwe ku malupili ba Esau mopaiwa.10Cifukwa c ciipa cecitiwa kwa mkwanu Yakobo, ukazuzyiwe na nsoni, ndipo ukafumyiwe mpaka kale kale. 11Pa siku ilo ukapaname wozikonda, pa siku lamene alwendo bakatole cuma cake, ndipo banthu osazibika bakolobe pa milyango, na kucita maele pali Yerusalemu, wenze monga umzi wa beve.12Koma osaseka pa siku la mkwanu, pa siku la kuvutika kwake, ndipo musakondwele pali banthu ba Yuda pa siku la cionongeko cao; musazikweze mu masiku ba kuvutishiwa kwao. 13Musalobe mu milyango mwao pa siku lao la soka; musaseke pa siku lao lopezeka na soka, musatole cuma cao pa siku lao la soka. 14Musapaname pa mphambano za njila kupa bothaba, ndipo musapeleke bala bopulumuka pa siku lao lovutishiwa.15Pakuti siku la Yehova lili pafupi ku vyalo vonse. Monga mumwecitila, cikacitiwe kwa mweo; vocita vanu vikawelele pamitu panu. 16Pakuti pamwenzokumwa pa lupili langu lituba, teto vyalo vonse vipitilizye kumwa. Bakamwe nomeza ndipo cikabe monga kuti baliyonkhalepo.17Koma ku lupili la Ziyoni kukabe bala bethaba ndipo ikabe ituba; na ng'anda ya Yakobo ikatole coloba cao. 18Ng'anda ya Yakobo ikabe muliro, ndipo ng'anda ya Yosefe ikabe labi, ndipo ng'anda ya Esau ikabe ciputu, ndipo zikabashoke, na kubanyekesha. Kukabe kuliye opulumuka ofumila mu ng'anda ya Esau, pakuti Yehova walabila."19Banthu ofumila ku kwa kunja niye bati akatole lupili la Esau ndipo banthu bakunyansi bakatole malo ba Afilisiti. Bakatole malo ba Efraimu na malo ba Samariya, Ndipo Benjamini akatole Giliyadi.20Akapolo ba gulu la nkhondo la Israeli bakatole malo ba Kenani mpaka ku Zarefati. Aukapolo ba Yerusalemu, bamene bali ku Sefaradi, bakatole mzinda wa bakalandile mizinda yali ku Negevi. 21Opulumuka bakalute ku lupili la Ziyoni kuyolamulila calo ca malupili ba Efraimu, ndipo ufumu uyo ukabe wa Yehova.
1Mcaka cacibili ca mfumu Dariyo, mu mwezi wa sikisi, pa siku loyamba la mwezi, mau ba Yehova bewelera mu kwanja la Hagai mneneri wa kazembe wa Yuda, Zerubabele mwana wa Sealatieli, na kwa Yoswa mkulu wa nsembe mwana wa Yehozadaki, kuti, 2"Yehova wamphamvu zonse: aba banthu bakuti, 'ni nthawi yasu lini kuti seo tiweleolo kumanga ng'anda ya Yehova.'"3Teto mau ba Yehova bewelera pa kwanja la Agai mneneri, kuti, 4"ko ni nthawi ya mweo mweka kunkhala mu mang'anda yabwino, pamene nganda iyi yuonongeka? 5Teto yehova mkulu olabila ici: ganizilani njila zanu! 6mwacala mbeu zinyinji, koma muleta zokolola zitontho; mukulya koma mukuta lini; mukumwa koma mukolewa lini. Muvwala vovwala koma mufunshiwa lini, ndipo wolipila ndalama wolipiliwa na kuyoziika mu ma thumba yobooka!7Yehova mkulu olabila ici: "ganizilani njila zanu! 8kwelani kumalupili, mukalete vimiti na kumanga ng'anda yangu; ndipo nikakondwele nayo, na kulemekezeka!- akuti Yehova." 9"mwezosakila vinyinji, koma langani! kung'anda muleta tutontho, pakuti nuvifuzilira! cifukwa?" onenera Yehova mkulu. "Cifukwa ng'anda yangu niyoonongeka, pamene aliyense wa mweo oika nzeru ku ng'anda yake.10Cifukwa ca ici kululu kwakatilila mame kwa mweo, ndipo calo ca pansi cakalira vokolora. 11Naita cilala kuwela pa calo ca pansi na mumalupili, pa mbeu, na pa vinyu walomba, na pa mafuta, na pa vokolola vapacalo, pa analume na pa vinyama, na pa nchito yonse ya manja yanu!"12Teto Zerubabele mwana mwanalume wa Salatiele, na mkulu wansembe Yoswa mwana wa Yehozadaki, pamozi na osalira onse ba banthu, bemvwilira mau ba Yehova Mulungu wao na mau ba Agaimneneri, cifukwa Yehova Mulungu wao emtuma ndipo banthu beyopa cinso ca Yehova. 13Ndipo Agai wamthenga wa Yehova, elabila mau ba Yehova ku banthu na kuti, "nili na mweo- aya niye manenero ba Yehova!"14Moteto yehova evundula mzimu wa kazembe wa Yuda, Zerubabele mwana wa Salatiele, na mzimu wa mkulu wansembe Yoswa mwana wa Yehozadaki, na mzimu wa banthu onse osalako, mwakuti beluta kuyokata nchito ku ng'anda ya Yehova mkukulu, Mulungu wao 15musiku la twenti folo mu siku la mwezi wa sikisi, mu caka cacibili ca ufumu wa Dariyo.
1Mu muwezi wa seveni pa siku la tweti wanu la mwezi, mau ba Yehova bewela pa kwanja la Agai mneneri, kuti, 2"labila na kazembe waYuda, Zerubabele mwana wa Salatiele, na ku mkulu wansembe Yoswamwana wa Yehozadaki, na ku banthu onse osalira. Kuti,3'Nibani wankhalapo pakati pa mweo eonapo ng'anda iyi mu ulemero wake? Muiona tyani lomba? yuoneka lini monga paliye cilipo m'menso mwanu? 4Lomba, nkhalani olimba, Zerubabele!- aba niye manenero ba Yehova- ndipo munkhale olimba, mkulu wansembe Yoswa mwana wa Yehozadaki; nkhala olimba, mweo banthu onse pacalo!- aba niye manenero ba Yehova- na nchito, pakuti nibe namweo!- aba niye manenero ba Yehova mkulu. 5Ici niye cipangano cinepanga na mweo pimwefuma mu Igipito, ndipo mzimu wangu unkhalire na mweo. Musayope!6Pakuti Yehova mkulu olabila ici: kwasala pantontho nigwendeze soti kululu na calo conse capansi, nyanja na malo yoyuma! 7nigwendeza calo ciliconse, ndipo calo ciliconse cikalete vinthu vabwino kwaneo, nikazuzye ng'anda iyi na ulemelero, akuti Yehova mkulu.8Siliva na golide nizangu!- Aya niye manenero ba Yehova. 9Ulemero wa ng'anda ukabe ukuleni kupambana poyambilira, akuti Yehova mkulu, ndipo nikapase mtendele mu malo aba!- aya niye manenero ba Yehova mkulu."10Pa siku la twelufu mu mwezi wa naini, mu caka cacibili ca mufumu wa Dariyo, mau ba Yehova bewela pa kwanja la Agai, kuti, 11"Yehova mkulu olabila ici: Konshani bansembe pali lamuro, na kuti, 12'ngati munthu wanyamula nyama yopatulikila Yehova mcovwala cake, ndipo covwala cake cakumya ku buledi olo muto, vinyu, olo mafuta, olo cakulya ca mtundu uliwonse, ko cunkhala cituba?'" Wansembe eyankha na kuti, "yai"13Moteto Hagai eciti, "ngati muyakine wamene ali osatuba cifukwa ca imfwa wakata vinthu ivi, onkhla osatuba?" Wansembe eyankha na kuti, "inde, bonkhala ofifyiwa." 14Teto Hagai eyankha na Kuti, "nicimozi-mozi na banthu aba na calo ici pamenso pangu!- Ici niye cizibisho ca Yehova- ndipo teto cibe na ciliconse cocitiwa na manja bao. Cakupeleka kwa neo nicosatuba!15Teto lomba ganiilani mnzeru zanu venzokucikilani mpaka lero. Mwala ukaliye nkhazikiwe pa mwala uyake mu ng'anda ya Yehova, 16venzetyani kale? Pimwefika pounjika muyeso uli twenti wa mbeu, penze tyala teni; ndipo pimwefwika pa muyeso wa vinyu kuti mutapemo muyeso uli fififte, mwenze tyala twenti. 17Nekupezekeshani mweo na nchito yonse ya manja banu na coipisha na cinoni, koma muliye tembenukile kwa neo- Ici niye cizibisho ca Yehova.18Ganizilani kucoka siku la lero, kucoka pa siku la twenti folo mu mwezi wa naini, pa siku lamene maziko ba ng'anda ya Yehova yeikiwa. Mukipatula! 19Ko mbeu zikalimo mu ng'anda yosungilamo? Mphesa, cimuti ca mkuyu, makangaza, na cimuti ca azitona viliye bale! koma pa siku ili nikakudalise!"20ndipo mau ba Yehova bewela soti kacibili kwa Agai pa siku la twenti folo la mwezi na kuti, 21"labila na kazembe wa Yuda, Zerubabele, na kuti, 'nikagweneze kululu na pansi. 22Pakuti nikaponeshe malo ba mipando yaufumu na kuononga mphamvu za malo baufumu ba vyalo! nikaponeshe magaleta na okwelapo; abulu na okwelapo bakapone pansi, aliyense cifukwa ca lupanga la mnekwao.23Pa siku ilo- aba niye manenero ba Yehova mkulu- nikakutole, Zerubabele mwana wa Salatiele, monga mtumiki wangu- Aba niye manenero ba Yehova. Nikakupanga monga ni mphete, pakuti nakusankha- aba niye manenero ba Yehova!'"
1Buku la mubadwo wa Yesu Kristu, mwana wa Davide, mwana wa Abraham. 2Abraham enze usuwake wa Isake, na Isaki usuwake wa Yakobo, na Yakobo, na Yakobo usuwake wa Yuda na azinekwao. 3Yuda enze usuwake wa Amminadabu na Zelah mwa Tamar, Pelezi usuwake wa Hezloni, na Hezloni usuwake wa Rami.4Rami enze usuwake wa Amminadabu, Amminadabu usuwake wa Nasoni, na Nasoni usuwake wa Salimon. 5Salimon enze usuwake wa Boazi mwa Rahabe, Boazi usuwake wa Obedi mwa Lute ,Obedi usuwake wa Jessie. 6Jessie enze usuwake wa Davide mfumu,Davide usuwake wa Solomon mwa mukazi wake wa Uriya.7Solomon enze usuwake wa Rehoboamu, Rehoboamu usuwake wa Abiya,Abiya usuwake wa Asa. 8Asa enze usuwake Jehoshafati ,Jehoshofati usuwake wa Yorumu,na Yorumu kholo lake la Uzziya.9Uzziya enze usuwake wa Yotamu, Yotamu usuwake wa Ahazi, Ahazi usuwake wa Hezekiya . 10Hezekiya enze usuwake wa Manase, Manase usuwake wa Amoni, na Amoni usuwake wa Josiya. 11Josiya enze kholo lake la Jekoniya na azinekwao pa nthawi ya kubalalika ku babulo.12Pavuli pakubalalikila ku babulo, Jekoniya na usuwake wa Salati, Salati kholo lake la Zerubabeli. 13Zerubabel enze usuwake wa Abiudi,Abiudi usuwake wa Eliakimu, na Eliakimu usuwake wa Azoli. 14Azoli enze usuwake wa Zadoki, Zadoki usuwake wa Akimu, na Akimu usuwake wa Eliudi.15Eliudi enze usuwake wa Eliezala , Eliezala usuwake wa Matani, na Matani usuwake wa Yakobo. 16Yakobo enze usuwake wa Yosefe mulume wake wa maliya, mwecibadwa Yesu ozibika kuti Kristu. 17Zonse mibadwo kufuma pa Abrahamu kufika kwa Davide yenze mibadwo fotini,kufuma pa Davide kufika pa kubalalikila ku babulo mibadwo fotini, na kufuma pa kubalalikila ku babulo kufika pa Kristu mibadwo fotini.18Kubadwa kwa Yesu Kristu kwecitika mwa njila iyi. Anyina wake, Maliya, enze ekonshelewa na yosefe, koma bakaliye lungulane, epezeka na bvumo la muzimu utuba. 19Koma yosefe mulume wake, enze munthu olungama na kuti senzofuna kumcitisha nsoni patuba, enzoganizila zoinga muleka kachete chete.20Akali kuganizila ivi vinthu, mungelo wa Ambuye emuonekela eve mwa maloto, eciti, "Yosefe mwana wa Davide, osayopa kulungula maliya monga mukazi wako,pakuti uyu wamitiwa mwa eve wamitiwa na muzimu Utuba. 21Eve akabale mwana mwanalume, na weo ukamupase zina Yesu, pakuti eve akapulumushe banthu bake ku macimo."22Conse ici cecitika kukwanilisha cenenewa na ambuye kupitila mwa muneneli, kuti, 23Onani, namwali akamite na kubala mwana mwanalume,akamuteye zina lake Imanueli"-Lotanthauza ici, "Mulungu ali na seo."24Yosefe euka pa tulo twake na kucita monga mungelo wa Ambuya ecilamulila eve, na kumutola eve abe mukazi wake. 25Koma aliye muzibe kufikila enkhala na mwana mwanalume.Apa emupasa zina kuti Yesu.
1Pavuli pobadwa Yesu mu Betelehemu wa Yudeya mu masika a Herodi nkhosi, madoda ophunzila ofumila ku m' mawa efika mu Yerrusalemu eciti, 2"Alikuni eve wabadwa nkosi ya ayuda ?Taona nyenyezi yake ku m'mawa no wela kuti timulambile eve. 3Herodi nkhosi pecimvwa ici, eve evutika, na Yerusalemu yonse yevutika naye4Herodi eleta pamozi onse akulu ansembe na olemba abanthu, na eve ebakonsha beve, "Nikuni kufunika kubadwila Kristu?" 5Beve eciti kwa yeve, "Mu Bethlehemu wa Yudea,pakuti ici niye celembewa na muneneli, 6Koma mweo, Bethlehemu, mu munzi wa Yuda, nimweo lini olekezyela pa olamulila, wati akaluse banthu bangu Isreali."7Apo Herodi mwamseli eita madoda ophunzila kuti abakonshe kuti ni nthawi yanji yeni yeni peyeonekela nyenyezi. 8Ebatumizya beve ku bethlehemu,eciti, "Nkoyani mukafune fune mosamala mwana uyu.Mukamupeza eve,mukaniletele linyusa kuti na neo nikalute kuyomulambila yeve."9Pavuli pakumvwa nkhosi, beve eluta pa njila yao, na nyenyezi yebeona ku m'mawa yebasogolela beve mphaka peyewela no panama penze mwana wa khanda. 10Beve pebeona nyenyezi ,bekhondwela na cikhondwelelo cikulu.11Beloba munganda na kuona kamwana na Maliya nyina wake. Be ponela pansi nakumulambila.Evula cuma cao nomupasa mphso za golidi,lubani na mure. 12Mulungu ebacenjezya beve muloto kuti asawelele kuli herodi, teto beve bewelela kuya kwao mosebenzesha njila iyake.13Pavuli powelela beve, mungelo wa Ambuya eonekela Yosefe muloto nonena, "Uka, tola ka mwana na nyina wake , no utukila ku Eigupto.Mukankhale uko mphaka neo nikakhuuzye ,pakuti Herodi afune kamwana kuti akaononge keve." 14Usiku ula Yosefe euka na kutola kamwana na nyina wake nakuya ku eigupto. 15Eve enkhala kwamene kula mphaka imfwa ya Herodi. Ici cekwanilisha ce Ambuya enena kupitila muli muneneli, "Kufuma mu Eigupto neo naita mwana wangu."16Mwaici Herodi, Peciona kuti wapushikiwa na madoda ophunzila, ekalipa ngako. Eve etumizya no paya bana analume onse benze na zaka zibili nocepekelapo, monga mwa nthawi yecilinganizya kufuma ku madoda ophunzila.17Apa cekwanilishiwa cenenewa na muneneli Yelemiya. 18"lizu lemvwika mu Ramah, kulila na malilo akulu, Rakele kulila bana bake,no kana kuti abindishiwe, pakuti bana eonongeka."19Pe ecifwa Herodi, Onani, mungelo wa Ambuya eonekela mu loto kwa Yosefe mu Eigupto nonena, 20"Uka notola mwana na nyina wake nakuya ku Isreali,pakuti enzofuna umoyo wa mwana ecifwa." 21Yosefe euka,etola mwana na nyina wake nowela mu Isreali.22Koma pecimvwa kuti Akelausi niye enzo lamulila mu Yudeya mu malo mwa awisi Herodi, eve eyopa kuti aluteko. Pavuli pocenjezyewa eve na mulungu mu loto, eluta ku malo a Galileya 23na kuya nakukhala mu muzinda wa Nazaleti. Ici cekwanilisha cenenewa na aneneli kuti eve akaitiwe waku Nazaleti.
1Mu masiku yala Yohane Obatiza ewela olalikila mu cipululu ca Yudeya onena kuti, 2"Lapani, pakuti ufumu wa kululu uli pafupi." 3Pakuti uyu niye ula wenze elabilapo muneneli Esaya, kuti, "Liu la umozi oita mucipululu , "Konzani njila ya Ambuya,yondololani njila zake.'"4Lomba Yohane enze vwala malaya a usako wa ngamila na lamba la cikumba kuzunguluka musana wake. Cakulya cake cenze zombe na uci wamsanga . 5Teto Yelusalemu, yone Yudea, na malo onse ozunguluka mumana wa Yodano efuma kuya kwa kwake. 6Beve ebatiziwa na eve mum'mawa wa Yolodano,oulula macimo bao.7Koma eve peciona anyinji afalisi na Asaduki owela kwake ku ubatizo,eve eciti , "Imwe bana banjoka ,ni bani ekucenjezyani kuti muutuke mkwiyo ukuza? 8Balani vothwala voyenela kulapa. 9Osaganiza zonena pakati panu, 'Tili naye Abrahamu usuwasu; pakuti neo nukuti kwa mweo kuti Mulungu okwanisha bana ba Abrahamu olo kufuma mumyala iyi.10Katemo kaikiwa kale ku muzyu wa vimiti.Teto cimuti ciliconse cosatwala vipaso vabwino utendewa na kuponyewa mu mulilo. 11Neo nukubatizani na manzi ku kulapa. Koma eve akuza pavuli pangu nionipambana neo, na kuti neo nine wosayenela kunyamula nsapaato zake. Eve akakubatizeni na mzimu utuba na mulilo. 12Couluzhyila cake cili m'manja mwake kuti akatubishe pa malo bake osebenzela na kuyola tiligu wake mu malo osungilamo. Koma eve akashoke mungu mu mulilo wakuti ungazimike lini."13Apo Yesu ewela kufuma ku Galileya ku msinje wa Yolodano kuzobatiziwa na Yohane. 14Koma Yohane eyesa kuti amuleshe eve, eciti, "neo nufunika kubatiziwa na mweo, ndipo mukuza kwangu?" 15Yesu emuyankha na kuti, "civomelezhye lomba , pakuti nikwabwino kuti seo tikwanilishe cilungamo conse." Apa Yohane emuvomelezhya.16Pavuli pobatiwa eve, Yesu efuma pamene apo mu manzi, ndipo onani, kululu kwemuvulikila. Eona mzimu wa Mulungu useluka monga nkhunda na kunkhazikika pa eve. 17Onani lizu liwela kufuma ku mululu lakuti, "Uyu niye mwana wangu okondewa. neo nne okondwela naye.
1Ndipo Yesu esogolelewa na mzimu kuya mcipululu kuyoyesewa na mdyelekezi. 2Pesala kulya kwa masiku fote mzuba na usiku, ecimvwa njala. 3Omuyesa ewela nakuti kwa eve, "ngati niwe mwana wa Mulungu, lamulila myala izi kuti zisanduke buledi." 4Koma Yesu eyankha nakuti, "nicolembeka , "munthu sonkhala na moyo na buledi weka, koma na liu iliyonse yofuma pakamwa pa Mulungu."5Ndipo mudyelekezi emuthwala kumzinda utuba nomuika palulu ngako pa malo ya kacisi, 6nakuti kwa eve, "ngati niwe mwana wa Mulungu, ziponye weka pansi pakuti nicolembeka , 'Eve akalamulile angelo bake kuti akakusamalile weo,' ndipo, akakunyamule m'manja bao kuti weo usakachaye kwendo kwako pa pamwala."7Yesu eciti kwa eve, "soti nicolembeka , 'osaesa Ambuye Mulungu wako." 8Soti, Mdyelekezi emtola kuya naye pa lupili itali nagako nakumuonesha ma ufumu onse na ulemelelo wake onse. 9Eciti kwa eve, "vonse ivi vinthu nikupase nagati weo upone pansi nakunilambila neo."10Ndipo Yesu eciti kwa eve, "Fumapo pano, satana! pakuti nicolembeka, 'ukalambile Ambuye Mulungu wako na kumutumikila eve eka.' 11Ndipo Mdyelekezi emusiya , ndipo onani angelo ewela nakumutumikila eve.12Lomba Yesu pecimvwa kuti Yohane epelekewa, ewela mu Galileya. 13Eve efuma ku Nazaleti nakuya, kuyonkhala ku Kapelenamu, uli mu mbali mwa nyanja ya Galileya mu mizinda ya Zebuluni na Nafitali.14Ici cecitika kuti cikwanilishe cinenewa na Yesaya mneneri, 15"Malo ba Zebuluni na malo ba Nafitali, kuyofwika ku nyanja, kupitilila ku Yorodano, Galileya wa Akunja! 16Banthu benzonkhala mu mdima baona kuwala kukuleni, na kwa ao enzonkhala mu malo na mthunzi wa imwa, pa beve kuunika kwabafwikila."17Kufuma nthawi ila Yesu eyamba kulalikila na kuti, "lapani, ufumu wa Mulungu wawela pafupi."18Penzoyenda mumbali mwa nyanja ya Galileya, eve eona azinekwa abili, Simoni enzo itiwa Petulo, Andereya mukwao, oponya neti yaomu nyanja , pakuti benze asozi ba nsomba. 19Yesu eciti kwa beve. "welani, munikonkhe neo, na neo nukupangeni asozi banthu." 20Nthawi yamene iyo besiya maukonde bao nomkonkha.21Yesu penzocoka kula eve eona azinekwa ayake abili, Yakobo mwana wa Zebediya na Yohane mukwao. Beve benze mu boti na Zebediya ausuwao kukonza maneti bao. 22Ebaita, na nthawi yamene iyo besiya boti na ausuwao no mukonkha eve.23Yesu eluta ponse ponse mu Galileya, ophunzisha mu ma sunagoge bao, kulalikila uthenga wa ufumu nakupolesha mitundu yosiyana-siyana ya matenda pakati pa banthu. 24Uthenga wake weluta ponse ponse mu Siliya, na banthu bemuletela eve onse bala enzolwala matenda osiyana siyana na vobaba, na bala enze na vibanda, bakhunyu, na olemala. Yesu ebapolesha beve. 25Magulu akulu akulu emukonkha eve kufuma mu Galileya, Dekapoli, Yerusalemu, na Yudeya, na kufuma mopilila Yolodano.
1Yesu peciona magulu, ekwela pa lupili. Pecinkhala pansi, ophunzila bake ewela kwa eve. 2Evula pakamwa pake nakubaphunzisa, nakuti, 3"odalisika nibala osauka mu mzimu, pakuti wao ni ufumu wakululu. 4Odalisika ni bala olila, pakuti akabindishiwe,5Odalisika ni bala ozicefya, pakuti kalandile calo ca pansi. 6Odalisika ni bala akumvwa njala na njota ya cilungamo, pakuti akakutishiwe. 7Odalisika ni bala acifundo, pakuti bakalandile cifundo. 8Odalisika ni bala atuba m'mitima, pakuti bakaone Mulungu.9Odalisika ni bala oleta mtendele, pakuti akaitiwe bana ba Mulungu. 10Odalisika ni bala evutikila cilungamo, pakuti wao ni ufumu wa kululu.11Odalisika ni weo ngati banthuokutukwana nokuvutisha nokunenela vinthu viipa viyana-siyana vawenyekamba ka neo. 12Kondwelani na kusangalala cifukwa mphoto yanu ni ikulu kululu. Mwa njila iyi banthu benzunza apolistoli weo kukaliye.13Weo niwe munyu wa calo. Koma ngati munyu waleka kunzuna, ungapangiwe tyani kuti ukanzune soti? Unkhala soti uliye phindu koma kuti ukataiwe kunja nakuti ukakandiwe na mendo ya banthu. 14Weo niwe kuunika kwa calo. Mzinda omangiwa pa culu sungabisike.15Banthu nao soyasha nyale nakuiika pansi pa nswanda, koma pa coikapo cake, nakusanikila onse oli mnanda. 16Lekani kuti nyae yanu isanike menso a banthu mu mnjila yakuit beve akaone nchito zanu zabwino na kuyamika Ausuwanu ali mululu.17Osaganiza kuti neo niwela kuno kuti nikaononge lamulo olo aneneri. Niliye welele kuzo baononga, koma kuzobakwanilisha. 18Pakuti moona neo nukuti kwa mweo kuti mpaka kululu na calo vikacoke, paliye olo lemba limozi olo mutu vikacoke mcilamulo, mpaka vinthu vonse vikakwanilishike.19Mwa ici aliyense otola litontho la aba malamulo na kuphunzisa ayake kucita teto akaitiwe ocepa mu ufumu wa mululu. Koma aliyense obasunga nakubaphunzisa beve akaitiwe mukulu mu ufumu wakululu. 20Pakuti neo nukuti kwa mweo kuti peka-peka cilungamo canu cipambane cilungao ca alembi na afalisi, mweo simukaloba mwa njila iliyonse ufumu wa kululu.21Mwecimvwa kuti cinenewa kwa beve kale kale, 'osapaya,' ndipo aliyense akabe oyofyewa na ciweluzo.' 22Koma neo nunena kwa mweo kuti aliyense akabe okalipa na mkwao akabe oyofyewa na ciweluzo; na aliyense onena ku mkwa, 'weo munthu wa tyala-tyala!' akayofyewe na akulu-akulu; na onena, niwe cisilu!' akayofyewe na mulilo wa ku gehena.23Mwa ici ngati weo upeleka mphaso yako pa guwa kumbukila kuti mkwanu ali nawe na kanthu kokususha, 24Isiye mphaso yako pa sogolo pa guwa, ndipo ulute mnila yako. Coyamba muyanjane na mkwanu nowela nopeleka mphaso yako.25Mgwilizane na mdani wako msanga ukali naye pa njila yaku khoti, olo mdani wako angakupeleke kwa oweruza , na oweruza angakupeleke ku asilikali, ndipo angakuponye mjele. 26Moona neo nunena na weo, sukafuma mula mpaka ukalipile ndalama yothela yawekongola.27"Mweo mwecimvwa kuti cinenewa kuti, 'osacita cigololo.' 28Koma nulabila kwa mweo kuti aliyense olanga pa mwanakazi kuti amukhumbwile wacita naye kale cigololo mumtima mwake.29Ngati linso lako laku kwanja kwendi lakupangisha kuti weo uteleleke, lifuye nakulitaya kutali na weo. Pakuti ni kwabwino kuti gao imozi yako ikaononge kupambana kuti mubili wako wonse ukaponyewe ku gehena. 30Ngati kwanja kwako kwendi kwakupangisha kuti weo uteleleke, kutende nokutaya kutali na neo. Pakuti ni kwabwino kuti cigao ca cimozi ca mubili wako cionongeke kupambana kuti mubili wako onse ukaponyewe ku gehena.31Cenze cinenewa kuti aliyense wati akapilikishe mwanakazi wake, amupase cikalata ca umbeta. 32Koma nulabila na mweo, 'aliyense opilikisha mwanakazi wake ap cifukwa cosiyana na cigololo omupangisha kuba wacigololo.33"Soti mwecimvwa kuti cinenewa kwa bala mu masiku akale-kale, 'Osalumbila mwa cinyengo, koma citani mwa kulumbila kwanu kwa Mulungu. 34Koma neo nukuti kwa mweo, osalumbila konse, osati na vinthu va mululu, pakuti nimpano wa Mulungu; 35olo na calo, pakuti nipoka mendo bake; olo na Yerusalemu, pakuti ni mzinda wake wa nkhosi i.kulu36Osalumbila na mutu wako pakuti weo sungapange olo kasisi kamozi katuba olo kafipa. 37Koma lekani kulabila kwanu kube 'Eee, eee,' olo, 'yai, yai.' Kalikonse kombana apa kofuma kwa ula muipa38Mweo mwecimvwa kuti cinenewa kuti, 'linso pa linso, na lino pa lino.' 39Koma nukuti kwa mweo, osamkanila wala muipa. m'malo mwake, aliyense wakunyata ku mbovu ya kukwanja, mupase na kuyakine.40Ngati pali angafune kuya nawe ku khoti nakukutolela malaya bako, mlekeni atole soti na cofunda cako. 41Aliyense okukakamizhya kuti ulute naye njila imozi nkhoya naye zibili. 42Mupase aliyense wakusenga na kusamthaba uyo ofuna kukongola kwako.434445Mwecimvwa kuti cinenewa, 'ufunika kukonda mnansi wako na kuzondsa mdani wako.' Koma nukuti kwa mweo, Mukondeni mdani wanu na kupemphelela bala okuvutishani, adaliseni bala okutembelelani, aitilenii zabwino bala okuzondani, koteto kuti mweo mukabe bana ba Ausuwanuali mululu. Pakuti eve opangisha kuti zuba icokele abwino na aipo, ndipo otumizhya mvula ku aipa na abwino.46Pakuti mweo mukakonda okukondani, ni mphaso yanji yamutola? Ko amsonkho sikuti nao niye zocita? 47Ngati mweo mupasa moni anekwanu beka-beka nicinji cumucita kopambana ayake banthu? Sikuti ankunja banthu niye mocitila? 48Mwa ici mweo mube angwilo monga Ausuwanu mululu ni ba ngwilo.
1Samalani kuti zocita zanu zacilungamo mweo musakazicite pamenso pa banthu kuti beve akakuoneni, olo namwe simukalndilako mphaso ku usuwanu ali mululu. 2Teto mweo mukapasa osazilizila lipenga mweka monga mwa ocitila awenye mu masunagoge na mu miseu, kuti beve akayamikiliwe na banthu. Moona neo nukuti, beve alandilililatu mphaso yao yonse.3Koma mweo popasa osaleka kuti kwanja kwanu kwa kumanzhyele kuzibe cucitika ku kwanja kwanu kwa kwendi. 4Kuti kupasa kwanu kupaswe mseli. Apo ausu wanu oona museli akakupaseni mphaso mweo.5Popepmhela mweo osacita monga bala awenye,pakuti beve okonda kupanama nopepmhela mu ma sunagoge na pamakona ya miseu kuti banthu akabaone. Zoona nukuti kwa mweo, beve alandila mphaso yao. 6Koma mweo, popephela, lobani mucipinda canu. Uvaleni mulyango, nopepemphela kwa ausuwanu, ali mseli. Apo ausuwanu oona mseli akupaseni mphaso. 7Popemphela mweo osawelezhya mau atyla-tyala monga mociti akunja, pkuti bee oganiza kuti beve abamvwe cifukwa ca mau bao anyinji.8Mwai ici, osankhala monga beve, pakuti ausuwanu oziba vinthu vamufuna makaliye nomusenga. 9Mwa ici pemphelani teti: 'Ausuwasu mulu mululu, zina yanu itubishiwe. 10Ufumu wanu uwele. Cifunilo canu cicitiwe pano pa calo mucilili mululu.11Tipaseni lelo cakulya casu ca lelo. 12Tikhululukileni nkhongole zasu, monga nase tebakhululukila ankhngole basu. 13Musatitole kwa otiyesa, koma tipulumusheni kwa uyo muipa.' Pakuti wanu ni ufumu , mphamvu na ulemeleloku nthawi yosasila. Amen.14Pakuti mweo mukhululukila banthu vocimwa vao, ausuwanu amululu nao akakukhululukilenii vocimwa vanu. 15Koma ngati mweo mukhululkila lini vocimwa vao, na ausuwanu sakakukhululukilani vocimwa vanu.16"Posala kulya mweo osankhala na cinso cacisoni monga bala awenye, pakuti beve oziifya vinso vao kuti akaonekele ku banthu kuti osala kulya. Moona nukuti kwa mweo, beve alandililatu mphaso yao yonse. 17Koma mweo, posala kulya, tambishani mafuta kutu no samba pa menso panu 18Kuti ici cisaoneke kwa ayake kuti mweo musala kulya, koma kwa ausuwanu beka amene ali mseli, na ausuwanu oona museli akakupaseni mweo mphaso yanu.19Osazisungila mweka cuma canu pa calo, pamene njenjetu na nguwe zuciononga, na akawalala pakuthyola noibala. 20M'malo mwake, zisungileni mweka cuma canu mululu, mwamene na nguwe sizuononga, na kwamene akawalala sothyola noiba. 21Pakuti kwamene kuli cuma canu, kwamene uko na mtima wanu niye kwati ukabe.22Linso ndiye nyale yanu ya mubili. Mwa ici ngati linso yanu ni ya bwino, onse ni wozula na kusanika. 23Koma ngati linso yanu niipa, mubili wanu onse niozula namdima. Mwaici, ngati kusanika kuli mwa mweo ni mdima, nanga kukula kwake kwa mdima uyo nikotyani! 24Paliye angatukila ambuya abili, pakuti eve angazonde umozi nokonda umozi, olo kutieve akazipele kwa umuzi nosula muyakine. Weo sungatukile Mulungu na cuma.25Mwa ici nulabila na mweo, osataya mtima na umoyo wanu, kuti mulye cinji olo mumwe cinji; olo za mubili wanu, kuti muvwale cinji. Sikuti umoyo upambana cakulya na mubli kupambana malaya? 26Onani nyoni za mumlenga-lenga. Zucala lini oli kuwezhya olo kuika mu vilulu, koma ausuwanu akululu ozindyesha. Ko sinimwe ofunikila kupambana zeve?27Nibani mwa mweo pakutaya mtima angaikileko ka dontho ka moyo wake? 28Nicinji camutaila mtima pa vovwala? ganiza maluba ba muminda, mokulila. beve osebenza lini, na beve otunga lini malaya. 29Koma nukuti kwanu, olo Solomoni mu ulemelelo wake wonse, aliye vwalepo monga limozi la aba.30ngati Mulungu ovwalika teto mauzu ba m'munda, unkhalapo lelo na mailo wataiwa mu mulilo, angalekelenji kukuvwalikani mweo, mweo acikhulupililo citontho? 31Mwa ici osataya mtima nonena, ' tilye cinji? olo timwe cinji?' olo 'nimalaya banji bati tivwale?'32Pakuti akunja ofuna-funa ivi vinthu, na ausuwanu amululu oziba kuti mweo muvifuna. 33Koma meo muthange mwafuna-funa ufumu wake nacilumgamo cake, na ivi vonse vikapasiwe kwa mweo. 34Mwa ici, osataya mtima za mailo, pakuti mailo likazitaile leka mtima. Siku iliyonse ili na zokwanla ziipa zake.
1Osaweruza ndipo na weo sukaweluziwa. 2Pakuti ciweruzo cuweruza weo, ukaweruziwe naco, na muyeso uyesa weo, ukayesewe nao.3Niciji camulangila ka cisoso kali katontho kali mulinso ya mkwanu, koma simuona cigodo cili mulinso lako? 4Unga labile tyani kwa mkwanu, 'leka nifumye ka cisoso kali mu linso lako, pamene cisinga cili mulinso lako? 5Wawenye weo! poyamba fumya fumya cisinga cili mulinso lako, ndipo niye pakuti ulange bwino kuti ukafumye ka cisoso kali mu linso la mkwanu.6Osapasa vinthu vopatuliwa ku imbwaa, na kusaponyela ushalu wanu pa sogolo pa nkhumba. Ndaba zeve zingaudyakepo weve pansi pa mendo bao, ndipo nowelela nokung'ambani ng'ambani muzidunswa zidunswa.7Pemphani, ndipo cikapasiwe kwa mweo. Funa funa, ndipo ukapeze. Gogoda, ndipo cikakuvulukile. 8Pakuti aliyense opempha, olandila; aliyense ofuna funa, opeza; na kwa munthu ogogoda, cikamuvulikile. 9Olo nibani wa mweo, ngati mwana wake amusenga buledi, angampase mwala? 10Olo ngati evee osenga nsomba angamupase njoka?11Mwa ici, mweo mwa ipa muziba kupasa mphaso zabwino ku bana banu, upambana kwake nikotyani kuti ausuwanu kupasa vinthu vaabwino kwa bala omusenga eve? 12Mwa ici, vili vonse vintu vimungafune banthu kukucitiani mweo, mweo namwe mukabacitile beve, pakuti ici ni cilamula na aneneri.13Lobani pa mlyango wopapatizhya. Pakuti mulyango niwokulapo na njila niyotambusuka yakuya kucionongeko, nkuti banthu anyinji oloba mwa iyi. 14Koma mlyango ni opapatizhya na njila niyovuta yakuya nayo ku umoyo, na kuba pali ocepa oipeza.15Munkhale chelu na aneneri aweye, owela kwa mweo mu vikmb va mbelele koma mucoona ni acimbwi amandu. 16Mwa vipaso vao mukabazibe. Ko banthu angathyoele mipesampa cimuti ca minga kapena mukuyupa ngobe? 17Mwa njila imozi mozi, cimuti cabwino cil conse cuthwala vipaso vabwino, koma cimuti ciipa cuthwala vipaso viipa.18Cimuti cabwino sicingathwalw vipaso viipa, olo cimuti ciipa ciipa sicingathwale vipaso vabwino. 19Cimuti cili conse cusathwala vipaso vabwino cikatendewe noponyewa pa mulilo. 20Teto mweo mukabazibe na vipaso vao.21Ni onse lini onena, 'Ambuye, Ambuye.' bati akalobe mu ufumu wsa Kululu, koma beka ao ocita kufuna kwa Ausuwangu ali Mululu. 22Anyinji akalabile kwa neo mu siku ilo, Ambuye, Ambuye, ko seo tenzeve nenere mu zina yanu, muzina yanu tefumya vibanda, na mu zina yanu kucita vodabwisha vinyinji?' 23Ndipo neo nikanene kwa beve, 'niliye kuzibeni mweo! Cokani kwa neo, mweo mucita viipa.24Mwa ici, aliyense wakumvwa mau bangu na kubamvwilila akabe monga ni munthu wa nzeru emanga ng'anda yake pa mwala. 25Mvula iwela, na manzi bezulila, na mphepo yekuntha no chaya ku ng'anda koma ng'anda iliye pone, pakuti yenze yenkhazikika pa mwala.26Koma aliyense wakumvwa mau bangu na kusabasenzesha akabe monga ni munthu wala aliye nzeru emanga ng'anda yake pa mcenga . 27Mvula yewela manzi yezulila, na cimphepo cekuntha no ombela ku ng'anda na eve nanda nopona, na kuonongeka kwake kwenze kukulene.28Cecitika kuti Yesu pecisilizhya kulabila aba mau magulu bedabwa nako kaphunzisidwe kake, 29Pakuti enzophunzisa monga ula ali na ulamulilo, osati monga olemba bao.
1Yesu peciseluka kufuma ku lupili, magulu akulu emukonkha. 2Onani, wakhate ewela kwake no mubelamila nakuti, "Ambuye, ngati mweo mufuna munganitubishe neo. 3Yesu etambulula kwanja yake nomakata nakuti, "nufuna. Tuba" Pamene apo etubishiwa kukhate yake eve.4Yesu eciti kwa eve, "Uone kuti uuzhya lini munthu aliyense kanthu kali konse. Khoya panjila yako, ukazioneshele ku wansembe na nakuyopeleka mphaso yecilamulila Mose, ya umboni kwa beve.5Penzo wela mu Kapelenamu, Kentuliyo ewela kwake, momsenga eve, 6nonena, "Ambuye, wanchito wangu alilele ku ng'anda ozizila nakuti ali nazobaba ngako" 7Apo Yesu eciti kwa eve, "niwele nomupolesha."8Kentuliyo eyankha nakuti, "Ambuye, neo nine osayenela kuti mwweo mukalobe pansi pa mtenje wangu. Labilani tyala liu na wanchito wangu apole. 9Pakuti na neo nine munthu, esankhiwa pansi pa ulamulilo, na neo nili nao asilikali pansi pangu. Neo nune kwa uyu, 'nkhoya,' na eve akuya, nakuyake, 'wela,' na eve akuza, na ku wanchito wangu, 'cita ici,' naye ocita." 10Pecimvwa iici Yesu, edabwa nonena kwa bala enzo mukonkha, Moona neo nunena kwa mweo, neo nikaliye peza aliyense ali na cikhulupililo coteti mu Israeli.11Nukuuzhyzni mweo kuti anyinji akwele kufuma kum'mawa nakum'amazulo na beve akaseyamile pa thebulo na Abrahamu, Isaki na Yakobo mu ufumu wa Mululu. 12Koma bana ba mu ufumu akaponyewe mu mdima wa akuja, kwamene kwati kukabe kulila na kukuta menu." 13Yesu ecit kwa Kentuliyo, Nkhoya! muwakhulupilila, teto cikucikile weo." na wanchito epola pa nthwi yamene iyo.14yesu peciloba mu nanda ya Petulo, eona apongozi bake ba Petulo ali lele olwala malungo. 15Yesu ebakata kwanja na Malungo yebacoka. Apo beve euka noyamba kumutumikila.16Nthawi yamcingulo piyefwika, banthu emuletela Yesu anyinji enze na vibanda.Eve eifumya mizimu na liu na kupolesha onse enze olwala. 17Mwa njila iyi cekwanilishiwa cenze cinenewa na Yesaya mneneri, kuti, "eve mwa eka etitolela matenda basu notinyamulila kulwala kwasu."18Lomba Yesu pecimvwa gulu lomuzunguluka, epeleka malango bakutibalute ku silya iyake ya nyanja ya Galileya. 19Apo mulembi ewela kwake nonena, "Mphunzisi, neo nufuna kukukonkhani kuli konse kumukuya mweo. 20Yesu eciti kwa eve, "Nkhadwe zili na nkhwema, na nyoni za mumlenga-lenga zili na visa, koma mwana wa munthu aliye poika mutu wake."21Muyakine wa ophunzila bake eciti kwa eve, "Ambuye, niloleni kuti coyamba nilute nakuyoka atata." 22Koma eciti kwa eve, "nnikonkhe nakuleka akufwa aike akufwa bao."23Yesu peciloba mu boti ophunzila bake emukonkha mukati. 24Onani, Peuka cinamondwe cikulu pa yanja, teto kuti boti yenze yezunguliliwa na mafunde. Koma Yesu enze mtulo. 25Ophunzila ewela nomuusha, nonena, "Tipulumusheni. Ambuye; tili pafupi kufwa!"26Yesu eciti kwao, "nicinji camuyopela, mweo okhulupilila patontho?" Apo eve euka nokalipila mphepo na nyanja. Ndipo kwenze batha ikulu. 27Madoda bedabwa nonena, "nimunthu otyani uyu, kuti olo mphepo na nyana vumumvwila?28Yesu pecifwika ku silya iyakine na ku ziko ya Genasaleti, abili madoda enze na vibanda ekumana naye. Benzofuma mu manda nakuti benze na ndeo ngako, kuti kuliy mulwendo angapite ku njila iyo. 29Onani, beve ekuwa nakuti, "Nicinji citili naco cocita na mweo, Mwana wa Mulungu? Ko mweo mwawela kuno kuzotivutisha nthawi yoikika aliye fwike?30Lomba gulu la nkhumba zinyinji zenze pala zuklya, osati patali ngako na pabenze. 31Vibanda vipilizhya kupapata kwa Yesu na kuti, Ngati mweo muticosa, titumeni kuti tikalobe mu gulu ya nkhumba ila. 32Yesu eciti, "nkhoyani." Vibanda vifuma nakuyoloba mu gulu ya nkhumba; ndipo onani, gulu yonse ya nkhumba yesondokela mnyanja ndipo zonse zecifwa m'manzi.33Bala enzolusa nkhumba eutuka na kuya mumzinda nofokoza zonse, maka-maka cecitika ku madoda bala enze na vibanda. 34Onani mzinda wonse wefuma kuzokuma naye Yesu. Pabekumana, bemusenga kuti acoke kumalo bao.
1Yesu eloba mu boti, notauka, no wela mu mzinda wake. 2Onani, bemuletela munthu wozizila ali lele pa mphasa yake. Poona cikhulupililo cao, Yesu eciti kwa ozizla ula, "mwana wangu mwanalume, limbikishiwa. Macimo bako akhululukiwa,"3Onani, alembi ayake enzonena pakati pao, "ili lidoda lunyozela" 4Yesu ezibe maganizo bao nakuti, Muganizilanji ziipa mu mitima yanu? 5Pakuti nicini capafupi, kunena, 'macimo bakobakhululukiwa olo kuti, "uka nakuyenda?' 6Koma kuti mweo mukazibe kuti mwana wa munthu ali nao ulamulilo pa calo okhululukila macimo,...."eciti kwa ozizila vibalo, "Uka, nyamula mphasa yako, wakuya ku ng'anda yako.7Ndipo lidoda lila leuka nakuya kunanda kwake. 8Magulu pebaona ici, beyopa naolemekeza Mulungu, epasa mphamvu zoteti kubanthu. 9Yesu penzopita kufumila kula, eona lidoda lozibika kuti Mateyo ali nkhale pa kakhumbi ka msonkho. Eciti kwa eve, "nikonkhe," enyamuka nomukonkha eve.10Yesu penkhala pansi kuti alye munanda, onani anyinji bamsonkho na ocimwa bewela na kulya naye Yesu na ophunzila bake. 11Afalisi pabeona ici, beciti ku ophunzila bake, "ncinji aphunzisi banu colyela na bamusonkho na ocimwa?"12Yesu pecimvwa izi, eciti, "banthu bali na mphamvu mu mubili ofunika lini sing'anga, koma bala olwala. 13Mufunika kuti mulute mukaphunzile tanthauzo lake,' 'neo nufunako cifundo osati nsembe.' Pakuti neo niliye wele kuzoita olungama kukulapa koma ocimwa."14Ndipo ophunzila ba Yohane kwake nakuti, Nicifukwa caji kuti seo na afalisi tusala kabili-kabili koma ophunzila banu beve osala lini cakulya?" 15Yesu eciti kwa beve, "Ko bana ba nanda ya ukwati bangalile mkwati akali na beve? Koma akuza masiku pati mkwati akatolewe kufuma kwa beve, ndipo apo bakasale kulya.16Kuliye munthu oika nyula ya nyowane pa covwala cakale, pakuti cigamba cikang'ambike kucoka ku covwala, nakuti cikangang'ambike caipa.17Paliye banthu otola vinyu walomba mu vikumba va vinu vakale. Ngati beve angaike, vikumba vingaphulike, vinyu ungataike, na vikumba vingaonongeke. M'malo mwake, oika vinyu wa lomba mu vikumba va lomba, na zonse zusungika."18Yesu akalu labila ivi vinthu kwa beve, onani kazembe ewela na kumubelamila. Eciti, "mwana wangu wa mwanakazi wangokufwa loma, koma welani muzaike kwanja kwanu pa eve, ndipo abe na moyo." 19Ndipo Yesu eima no mkonkha, cimozi-mozi na ophunzila bake.20Onani mwanakazi evutika na matenda ofuma magazi kwa zaka twelufu ewela kuvuli kwa Yesu nokata kku mbali kwa malaya bake. 21Poti eciti mwa eve eka, "ngati neo ningate tyala malya bake, neo nibe bwino." 22Koma Yesu ecunguluka nomuona eve, nakuti, "mwana wangu, limbikila, cikhulupililo cako cakupolesha weo." Ndipo mwanakazi wala epoleshewa pa nthawi yamene ila.23yesu pecifwika mu nanda ya kazembe, eona olizhya mitolilo na magulu opanga cogo ngako. 24Eciti, "fumani nkhoyani, pakuti uyu mwana aliye kufwe, koma ali mtulo." Koma beve bemuseka momutotofya.25Gulu palefumyiwa kunja, eve eloba mu cipinda no mukata ku kwanja, na mwana euka. 26Mbili ya ici yefwika pali ponse mu mzinda.27Yesu penzopita kufuma uko, madoda abili osaona ewela kwake. Bepitilizhya kukuwa noneana, "ticitileni cifundo, mwana wa Davide!" 28Yesu peciloba mu nanda, madoda abili osaona osalanga ewelkwa ke. Yesu eciti, "mukhulupilila kuti neo ningacite ici?" beciti kwa eve, "Ee, Ambuye."29Ndipo Yesu ebakata m'menso mwao nakuti, "cikucitikileni monga mwa cikhulupililo canu," 30ndipo menso bano beseguka. Ndipo Yesu ebalamulila kuti, "onani kuti pasankhale oziba za ici." 31Koma madoda efuma nakuyofalisa mbili ya ici mu malo onse bala.32Pabaenzokuya bala madoda abili, onani, munthu osalabila enze na cibanda emumuleta kwa Yesu. 33Cibanda pecicosewa, munthu osalabila elabila. Gulu lezizwa nakuti, "ici cikaliye onekepo muno mu Israeli." 34Koma afalisi enzolabila kuti, mwa olamula vibanda eve ocosa vibanda."35Yesu eyenda yenda m'mizinda yonse na m'minzi. Eve epitilizya kuphunzisha m'masunagoge bao, kulalikila thenga wa ufumu na kupolesha mtundu wa zonse zobaba na mtundu wonse wa matenda. 36Peciona magulu ecita nao cifundo, pakuti beve benze ovitika maganizo notaika mitima. Benze monga ni mbelele ziliye mbusa.37Eve eciti kwa ophnzila bake, "zovuna ni zinyinji, koma banchito niopelebela. 38Mwa ici pemphelani kwa Ambuye wa zovuna, kuti atumizhye anchito mu zovuna zake."
1Yesu eita ophunzila bake twelufu pamozi nakubapasa ulamulilo pa mizimu iipa, kuyafumya, nakupolesha mitundu yonse ya zobaba na mitundu yonse ya matenda.2Lomba mazina ya ophunzila bake tweufu benze ni aba. Oyamba; Simoni (wenzomuita soti kuti Petulo), na Andereya mkwao; Jemusi mwana wa Zebediya, na Yohane mkwao; 3Philipo, na Batulumeyo; Thomasi, na Mateyo wosonkhesha msonkho; Jemusi mwana wa Alifeyo, na Tadeyo; 4Simoni waku Kanani, na Yudasi Iskarioti, emupeleka eve.5Aba tweulufu Yesu ebatuma kunja. Ebalangiza nakuti, "osaluta kumalo alionse kwakunkhala akunja, nakusaloba mumzinda ulionse wa Asamaliya. 6M'malo mwake mulute ku mbelele zosoba za mng'anda ya Israeli; 7Ndipo pamukuya, lalikilani kuti, 'ufumu wawela pafupi.'8Poleshani olwala, ukishani akufwa, tubishani ba makhate, na kufumya vibanda. Mwaulele mwalandila, mwaulele pasani. 9Musanyamule golide, siliva olo kopamu vikwama vanu. 10Osanyamula cola ca paulendo wanu, olo malaya apadela, olo nsapato, olo ndodo, pakuti wanchito oyenela cakulya cake.11Uliwonse mzinda olo munzi wati mukalobemo, mufune oyenela mwamene umo, ndipo munkhale mwamene umo mpaka kufumako. 12Pamuloba mng'anda pelekani moni. 13Ngati ng'anda niyonela, lekani metendele wanu unkhale pa eve. Koma ngati niyosayenela lekani mtendele wanu uwelele kwa mweo.14Kwa bala osakulandilani, olo kumvwilila mau banu, pofuma mu ng'anda olo mumzinda, kunkhumulani kakungu wa ku mendo kwanu. 15Moona nukuti kwa mweo, ukabe wocepa mulandu wa Sodoma na Gomola mu siku laciweluzo kusiyana na mzinda uyo.16Onani, neo tumizhya mweo monga mbelele pakati pa nkhandwe, teto mubeocenjela monga njoka na oona monga nkhunda. 17Cenjelani nao banthu! beve akakupelekeni kwa akulu oweluza nao akakukwapuleni mumasunagoge bao. 18Ndipo akakuleteni kwa akambe na ma mfumu cifukwa ca neo, ngati umboni kwa beve na kwa akunja.19Akayokupelekani mweo, osataya mtima mwati olo zati mweo mulabile, pakuti colabila mukapaswe pa nthawi iyo. 20Pakuti nimweo lini mwati mukalabile, koma muzimu wa Ausuwanu ndiye wati akalabile mwa mweo.21Pokwao akapelekane ku imfwa, na awisi mwana wao.Bana akaukile makolo bao nopangisha kuti beve akapaiwe. 22Mweo mukanzondewe na banthu onse kamba ka zina yangu. Koma wati akapilile mpaka polekezhyela, uyo munthu akapulumushiwe. 23Akayokunzunzani mumzinda uno, utukilani mu uyakine, pakuti moona naeo nukuti kwa mweo, simkaisilizhya mizinda ya Israeli akaliye wela mwana wa munthu.24Ophunzila sangapambane ophunzisa, olo kapolo ambuya bake. 25Nicokwanila kuti ophunzila abe monga ni ophunzisa, na kapolo ambuya bake. Ngati beve angaite ambuya wa ng'anda Beluzebule, angaipe motyani mazina bangaite apa banja pake!26Mwa ici osabayopa beve, pakuti paliye kobwinyikiliwa kati kakaleke kuululika, na kobisa kati kakabe kosazibika. 27Zanukuuzhyani mweo mu mdima mukalabile muzuba, na zamukumvwa mweo mu matu banu lalikilani palulu pa ng'anda28Osayopa bala angapaye mubili koma sangapaye moyo. M'malo mwake, muyope eve okwanisha kuononga vonse vibili moyo na mubili ku gehena. 29Ko mpheta zibili suzuguliwa na ka khobili? koma paliye kakuwa pansi cosaziba Ausuwanu. 30Koma olo sisi lakumutu kwanu nilobengewa. 31Osayopa. Nimwe ofunikila kupambana mpheta zinyinji32Mwa ici onse onilumbilila pa menso pa banthu, nane nikalumbile pa menso pa Atata ali mululu. 33Koma eve onikana pa menso pa banthu, nane nikamkane pa menso ba Atat ali mululu.34Osaganiza kuti neo nuwela kuzoleta mtemdele pa calo ca pansi. Niliye wele kuzoleta mtendele, koma cingwanja. 35Pakuti neo newela kuzosiyanisha munthu na ausuwake, na mwana mwanakazi na anyina wake, na mwana mwanakazi olunguliwa na apongozi bake anakazi. 36Adani bake ba munthu akabe bala abanja lake.37Eve ula okonda awisi olo anyina wake kopambana neo niwosaniyenela neo; eve wala okonda mwana wake mwanalume olo mwana wake mwanakazi kopambana neo, niosaniyenela. 38Eve ula osazinyamulila mtanda wake nakunikonkha neo niosaniyenela. 39Eve wala opeza umoyo wake akautaye. Koma eve wala otaya umoyo wake cifukwa ca neo akaupeze.40"Eve ula okulandilani mweo olandila neo, na wala olandila neo olandila soti wala enituma neo. 41Eve wala olandila mneneri mzina ya mneneri, akalandile mphaso ya mneneri, na eve olandila munthu olungama mzina ya munthu olungama akalandile mohaso ya mnthu olungama.42Aliwonse opasa kwa umozi wa aba atontho atontho olo cikho ca manzi ozizila kuti amwe mu zina la opunzila, moona nukuuzhyani, eve sakataya mwanjila iliyonse mphaso yake."
1Pecisilijya Yesu kubaujya ophunzila bake twelufu, ecokako kula nakuyo phunzisha na kulalikira mu mizinda yao. 2Lomba Yohane pecimvwa mu jele za zocita za Kristu, etumijya uthenga kwa ophunzila bake 3nakuti kwa eve, ''niweo ukuza olo tilindile muyakine?''4Yesu eyankha nakuti kwa beve, ''nkhoyani mukamuujye Yohane zaimwaona na mwamvwa. 5Asalanga olanga, olemala mendo oyenda, bamambombo okonzewa, osamvwa akumvwa soti, akufwa oukishiwa nakunkhala soti amoyo, ndipo uthenga wabwino ulalikiwa ku wosauka. 6Odalisika ni aliyense wamene osakhumudwa cifukwa ca neo.78Pamene aba banthu beluta, Yesu eyamba kulabila namagulu za Yohane, ''mukuya kunja kucipululu kuyoona cinji-Matete ogwendezeka na mphepo? Koma mweluta kunja kuyoona cinji-munthu ovwala covwala cofeba? cacendi, bala bamene ovwala covwala cofeba onkhala mumang'anda ya mafumu.9Koma mweluta kunja kuyoona-mneneri? Ee, nulabila kwa mweo, na woposa mneneri. 10Uyu mwana elembewa za eve 'onani, nutumijya muthenga pa menso panu, wati akakonze njila yanu.'11Nulabila kwa mweo zoona, paliye euka pa bala ebadwa kwa mwanakazi aliyemukulene kuposa Yohane Mbatizi. Ula munthu mutontho mu ufumu wa kululu nimukuleni kuposa mwalili. 12Kufumila masiku a Yohane Mbatizi mpaka lomba, Ufumu wa kululu uvutishiwa, na banthu ovutisha outola na mphamvu.13Pakuti aneneri bonse na cilamulo cenenela mpaka Yohane; 14nakuti ngati mufuna kucivomela ici, ni Eliya enzofunika kuza. 15Eve ali na matu ya kumvwa, lekani eve amvwe.16Niulinganijye na cinji mbadwo uyu? olingana na bana osebela mu msika, amene onkhala na kuitana 17nakuti, ''tekuljyilani mtolilo, ndipo muliye vine. Telila, ndipo muliye lile nase.'18Pakuti Yohane ewela osandya buledi olo mukumwa vinyu, ndipo olabila kuti, 'ali na vibanda.' 19Mwana wa mutnhu ewela kulya na kumwa ndipo bakuti, ''langani, uyu ni mkulu kulya ndipo ni cakolwa, muyawo wa okhomesha misonkho na wocimwa!' Koma nzeru yuyesewa yolungama na nchito zake.''20Yesu eyamba kuzuzula mizinda mwamene zodabwisha zake muzecitiwa, ndaba baliye lape. Soka kwa weo Korazini! 21''Soka kwa weo, Betisaida! ngati zodabwisha zecitika mu Turo na mu Sidoni zamene zecitiwa mwa weo, sembe betembenuka kale-kale mucovwala ca saka na milota. 22Koma akalekelelewe ngako kwa Turo na Sidoni siku ya ciweruzo kuposa ca mweo.23Weo Kapenamo, uganiza kuti ukankhale okwezewa kululu? Yai, ukankhale oselushiwa pansi ku Hade. Pakuti ngati ku Sodomo kwecita vodabwisha vamene vecitika mwa mweo, sembe vilipo mpaka lero. 24Koma nulabila kwa mweo kuti cikankhale cosavuta ku ziko la Sodomo pa siku la ciweruzo kuposa canu.''25Pa nthawi iyo Yesu eciti, ''nukuyamikani mweo, Atata, Ambuye wa kululu na pansi, cifukwa mwevibisa vinthu ivi kwa ba nzeru na kumvwishisha, na kuviulula kubana atontho. 26Ee Atata, pakuti ici cekuwamijyani mu menso mwanu. 27Vinthu vonse veikiwa kwa neo kufumila kwa Atata; Paliye aliyense oziba mwana kufumyako Atata, kuliye oziba Atata kufumyako mwana na aliyense kwa wala wamene mwana esankha kumuvumbulisila eve.28Welani kwa neo, mweo monse obeba na munyamula volema, ndipo nikupaseni mpumulo. 29Nyamulani joko yangu nakuphunzila kwa neo, pakuti nine wofasa na wozicefya mu mtima, mupeze kupumula kwa myoyo yanu. 30Pakuti joko yangu niyosavuta ndipo katundu wangu niwopepuka.''
1Panthawi ila Yesu epitila muminda ya tiligu pa sabata. Ophunzila bake echimvwa njala noyamba kutyola tumitu kwa tiligu na kundya. 2Koma Afalisi peona teto, eciti kwa Yesu, "onani, ophunzira banu ocita cosavomelezyeka pa sabata."3Koma Yesu eciti kwa beve, "ko muliye belenge zecita Davide pecimvwa njala, na banthu benze pamozi naye? 4Eloba mung'anda ya Mulungu nakulya buledi yopatulika, camene cili cosavomelezyeka kwa beve benze nawo, koma ansembe beka.5Ko muliye belenge mulamulo kuti pasabata asembe ephwanya sabata koma aliye mulandu? 6Koma nukuuzyani kuti yeve ali mukulu opambana kacisi ali pano.7Sembe mwenzoziba tanthauzo ya ici cakuti, 'nufunishisha cifundo osati nsembe,' sembe mubapa lini mulandu aba pakuti baliye mulandu. 8Pakuti mwana wa munthu ndiye Mbuye wa sabata."9Yesu efumapo nakuyoloba mu sinagoge wao. 10Onani, mwenze munthu enze nakwanja yo lemala. Afalisi emkosha Yesu, kuti, "ko ncovomelezyeka kupolesha pa sabata?" Kuti ampeze ucimo.11Yesu eciti kwa beve, "nimunthu otyani angapezeke pakati panu, wakuti, ana mbelele imozi tyala, lomba yamene iyo yaponela mucisengu pa sabata, sangaikate noicosamo? 12Maka-maka uyu, lomba, munthu socila mbelele! Lomba nicovomelezyeka kucita cabwino pa sabata."13Yesu eciti kwa mwanalume, "tambulula kwanja yako." Eyitambulula, nowelela muubwino, nolingana naiyake. 14Koma Afalisi ecokamo nakuyopangana mwati amcitile ciipa. Enzosakila njila yakuti ampailemo.15Yesu peziba ici, nocokako. Anyinji emukonkha, soti ebalopesha onse. 16Ebalamulila kuti asamzibishe kubanthu ayakine, 17kuti cikwanilishiwe, cenenewa namneneli Yesaya, kuti,18"Onani, wancito wangu wanasankha; okondeka wangu, mwa yeve moyo wangu ukondwela. Niike mzimu wangu pa yeve, soti akalalikile cilungamo ku akunja.19Akangane lini olo kulila mokuwa; kuliye wati akamvwe mau yake mumanjila. 20Akaitende lini litete yopwanyika, nyale yoyaka patontho akaizimyiletu lini mpaka akasogolele cilungamo kuti cikapambane, 21na mzina yake akunja akapeze ciyembekezo."22Namuyakine enzolanga lini nosalabila, enze na cibanda mwa yeve emuleta kwa Yesu. Emupolesha, nazefumamo zeoneka ndaba elabila nolanga. 23Magulu yonse yedabwa nolabila kuti, "uyu munthu angabe mwana wa Davide?"24Koma Afalisi pecimvwa za codabwisa ici, eciti, "uyu munthu opilikisha vibanda na Belezebulu, mkulu wa vibanda." 25Koma Yesu eziba zebenzoganiza eciti kwa beve, "Ufumu ulionse ugabikana weka uonongeka, na mzinda olo nanda yogabikana yeka ingapaname lini.26Ngati satana opilikisha satana, ndiye kuti niogabikana yeka, Nanga ufumu wake ungapaname tyani? 27Ngati neo nucosa vibanda na belezebulu, nanga banabanu ocosa na bani? Kamba ka ici bakankhale okuweluzani.28Koma ngati nucosa vibanda na mzimu wa Mulungu, ndiye kuti ufumu wa Mulungu wawela pa mweo. 29Munthu angalobe tyani mung'anda ya munthu wamphamvu nakumuibila katundu akaliyo mumanga munthu wamphamvu poyamba? Ndiye pangamuibile katundu mung'anda yake. 30Wala ali lini naneo okangana nane, wala osaungana nane omwazya.31lomba nukuuzyani, cimo iliyonse na kunyozela kulikonse banthu akakhulukiwe, koma onyozela mzimu utuba akakhululukiwe lini. 32Aliyense olabila ciipa kulabilila mwana wa munthu, akakhululukiwe. Koma olabila ciipa mzimu utuba, akakhululukiwe lini. mungankhale mucalo cino, olo cukuza.33Panga bwino cimuti na na cipaso cake cibe cabwino, koma ngati cimuti uliye cipange bwino nacipaso cake cunkhala lini bwino, pakuti cimuti cuzibika na cipaso cake. 34Imwe bana ba njoka, pakuti mweo nimwe aipa, mungalabile tyani cinthu cabwino? Mkuzula kwa vamumtima ndiye vuyulabila kamwa. 35Munthu wabwino kulingana na zabwino zili mumtima wake oonesha zabwino, naye muyipa kamba ka ziipa zili mumtima mwake oonesha ziipa.36Nukuuzyani kuti pa siku yaciweluzo banthu bakapasiwe mulandu pa liu ilionse yebelabila iipa. 37Kamba ka mau yanu mukalungamishiwe, kamba ka mau yanu mukasushiwe."38Mulembi muyakine na mufalisi eyankha Yesu kuti, "Mphunzisi, tufuna tione cizibisho kwa mweo." 39Koma Yesu ebayankha kuti, "mbadwe oipa soti wacigololo ufuna cizibisho. Koma kuliye cizibisho cati cipasiwe koma ca Yona mneneli tyala. 40Koma mwecinkhalila Yona mmala mwa nsomba masiku yatatu nausiku wake utatu, ndiye mwati akankhalile mwana wa munthu masiku yatatu na usiku utatu mumtima wa nthaka.41Banthu baku Ninive bakapaname paciweluzo kususha banthu ba mbadwe uno. Ndaba betembenuka pelalikila Yona, Lomba onani, mukulu opambana na Yona ali pano.42Nkhosikazi yaku mwela ikapanamepaciweluzo nauno mbadwe kuususha. Echokela kosilizyila calo kuzokumvwa nzelu kwa Solomoni, lomba onani, mkulu opambana Solomoni ali pano.43Paliponse mzimu uipa ukufuma mwa munthu upita mmalo ayumu kusakila popumulila, koma supezapo. 44Lomba ulabila kuti , 'niwelele kunanda kwenecoka.' Ukawelela, uyipeze yopyela nokonzewa bwino. 45Lomba uwelela nokuyotola mizimu iyake seveni iipa yopambana na weve wamene uyu, yonse yoloba kuzonkhalaumo. Nkhalidwe ya munthu uyo yosilizyila yukuba iipa kupambana nayakale. Ndiye mwati cikankhalile nambadwe uno."46Yesu akalulabila namagulu, onani, anyina na azinekwao bewela nopanama panja, enzofuna kulabila naye. 47Munthu muyakine emuuzya kuti, "onani, anyina wanu na azinekwanu apanama panja, ofuna kulabila namweo."48Koma Yesu eyankha nomuuzya kuti, "Amama nazinekwasu nibani?" 49Pamene apo etambulula kwanja nolata ophunzila bake nolabila kuti, "onani, abandiyo amama nazinekwasu! 50Aliyense ocita cifunilo ca atata wa kululu, wamene uyu ndiye mukwasu, mulongosi, na amama."
1Pasiku ilo Yesu efuma mung'anda na kunkhala mumbali mwa nyanja. 2Gulu likulu la banthu lesonkhana nakumzungulila, moteto eloba mu boti na kunkhala pamene gulu lonse lepanama mumbali mwa nyanja.3Ndipo Yesu elabila vinyinji mu mafanizo, eciti, ''Onani, mulimi eciyofesa mbeu. 4Pofesa pala, ziyakine zeponera mumbali mwa njila, na nyoni ziwela na kulya mbeu. 5Ziyakine zeponera pa miyala, penzeve lito linyinji. Pamene apo zimela pakuti lito lenze lini lakuya ngako. 6Koma zuba pelebala, zefota ndaba lito yezeve mijyu, ndipo zeyuma.7Mbeu ziyakine zeponela pa minga. Minga zekula nakuchamwisha mbeu zila. 8Mbeu ziyakine zeponela pa nthaka yabwino na kuthwala vipaso, ziyakine ma handiledi, ziyakine ma sikisite, ziyakine ma sate. 9Uyo anamatu lekani amvwe.''10Ophunzila ewela nakulabila kwa Yesu kuti, ''mulabililanji na banthu mumafanizo?'' 11Yesu ebayankha nakuti, ''mweo mwapasiwa mwaiwa kumvwishisha visinsi va ufumu wa kululu, koma kwa beve mwai uyu uliyepasiwe. 12Pakuti kwa ula alinavo kukapasiwe viyakine, ndipo akabe navo vinyinji. Koma ula aliye akalondewe nacalinaco.13Niye cifukwa cake nulabila nao mumafanizo: Pakuti olo olanga, olangishisha lini; olo kuti bakumvwa, bakumvwa lini, olo kuzindikila. 14Kwa beve uneneli wa Yesaya ukwanilishiwa, wonena kuti, 'pakumva mukokumwa, koma simuza zindikila; kulanga mukolanga koma, mukozindikila lini.15Pakuti mitima ya banthu yankhala iliye nzeru, bankhala ovuta kumvwa, ndipo bavala meso yao, kuti basaone na meso yao, olo kumvwa na matu yao, olo kuzindikila na mitima yao, kuti batembenuke soti, ndipo ningaba cilishe.'16Koma niyodalisika meso yanu, pakuti yolanga, na matu yanu pakuti yakumvwa. 17Nicendi nulabila kwa mweo kuti aneneli anyinji na banthu anyinji olungama benzofunishisha kuona vinyinji vumuona koma baliye vione. benzofunishisha kumvwa vamaukumvwa vinthu vamukumvwa koma baliye vimvwe.18Mvwani lomba fanizo ya mulimi ula eciyofesa mbweu. 19Pamene aliyense akumvwa mau aufumu koma osamvwishisha, muipa owela nakumucosela mau bala bacaliwa mumtima mwake. Iyi niyembeu yefesewa mumbali ya njila.20Yamene yecaliwa pa miyala ni munthu wamvwa mau ndipo pamene apo oyalandila mokondwela, 21Koma aliye mijyu mwa eve eka ndipo nopilila mwa kanthawi katontho. lomba kamba ka mavuto na vobaba vuwela kamba ka mau, opona mwamsanga-msanga.22Zamene zecaliwa pa minga, uyu ni munthu akumvwa mau, koma vosamalila va moyo uno na cinyengo ca cuma vuchamwisha mau, ndipo othwala lini vipaso. 23Zila mbeu zefesewa pa nthaka yabwino, niula munthu akumvwa mau nomvishisha, othwala vipaso nakuleta mbeu, nakubala ziyakine handiledi, ziyakine sikisite ndipo ziyakine sate kulingana na mwecalila.''24Yesu epasa iyakine fanizo. Eciti, ''Ufumu waku lulu uli ngati munthu efesa mbeu zabwino mu munda wake. 25Koma banthu pebenzelele, mdani wake ewela nakufesa viuzu pakati pa tiligu nakuluta. 26Pevemela na kuthwala vipaso, viuzu veonekela navo.27Banchito ba mwinekazi wa munda bewela nakumuujya kuti, 'baba muliye cale tyala mbeu zabwino zeka mu munda mwanu? lomba nanga mwankhala tyani viuzu?' 28''eciti kwa beve, 'mdani niye wacita teti.' banchito eciti kwa yeve, 'mufuna kuti tivinyule?'29Mwinekazi wa munda eciti, ''Yai pakuti ponyula viuzu, munganyulile pamozi na tiligu. 30Lekani vonse vikulile pamozi mpaka powejya. Pa nthawi yowejya nikaujye bala owejya kuti, ''poyamba nyulani viuzu nakuvimanga mitolo nakuvishoka, koma unjikani tiligu nakuuika mcilulu.''''31Ndipo Yesu ebapasa liyakine fanizo eciti, ''Ufumu wa kululu uli ngati ka mbeu ka mpilu kamene munthu etola nakufesa m'munda mwake. 32Aka kambeu nikatontho pa mbeu zonse. Koma kakakula, nikakulu kuposa mbeu zonse za m'munda. konkhala cimuti, kwakuti nyoni za mululu zikuza nakuzopanga visa mu misambo yake.''33Yesu ebaujya fanizo liyakine. ''Ufumu wa kululu uli ngati yisiti yamene yetola mwanakazi muyakine naku yavijya na vipamba vitatu va unga wa tiligu mpaka vafufuma.''34Vinthu ivi Yesu elabila kuma gulu yabanthu mu ma fanizo; ndipo aliye labile nao kuliye fanizo. 35Ici cenze teto kuti velabilika kupitila mu m'neneli vikakwanilishiwe, peciti, ''Nikavule kamwa yangu mumafanizo. nikalabile vinthu vebisika kuyambila pa maziko ya ziko.''36Ndipo Yesu ebasiya magulu yala nakuloba mung'anda. Ophunzila bake bewela kwa eve nakuti, ''Mutimasulile fanizo ya viuzu va m'munda.'' 37Yesu eyankha kuti, '' wamene ofesa mbeu ni mwana wa munthu. 38Munda ni ziko ya pansi; na mbeu zabwino, aba ni bana ba mu Ufumu. Viuzu ni bana baula muyipa, 39ndipo mdani ebafesa ni mdielekezi. kuwejya ni kusila kwa ziko nabala owejya ni angelo.40Mwa ici, pemene viuzu vusonkhanishiwa na kushokewa pamoto, niye mwati cikabele posila kwa ziko. 41Mwana wa munthu akatume angelo bake, ndipo bakaunjike kufumya mu ufumu wake vinthu vonse vuleta ucimo nabala ophwanya lamulo. 42Bakaponyewe mu moto, mwati mukankhale kulila na kukuta meno. 43Ndipo banthu olungama baka wale ngati zuba mu Ufumu wa awisi wao. Ali na matu, lekani amvwe.44Ufumu wa kululu uli ngati cuma cobisika m'munda. Munthu ecipeza na kucibisa. mucikondwelelo cake, eluta kuyogulisa vonse venze navo nakuyogula munda ula. 45Soti, ufumu wa kululu uli ngati munthu wa malonda osakila ushalo. 46Pepeza ushalo wamtengo ukulene, eluta nakuyogulisa vonse venze navo nakuugula.47Nasoti ufumu wa kululu uli ngati khombe yeponyewa pa nyanja, nokasha somba za mtundu wonse. 48Peyezula, asozi eyiguzila pasilya ndipo benkhala pansi nakuunjika zabwino noika mu vitundu, koma ziyipa ezitaya.49Cinkhalae teto posila kwa ziko. Angelo akawele nakupatula baipa nakubacosa pakati pa olungama. 50Bakaponyewe mu moto mwati mukankhale kulila na kukuta meno.51''Ko mwamvwishisha vinthu ivi vonse?'' Opunzila eciti, '' Inde.'' 52Ndipo Yesu eciti kwa beve, ''Mwa ici, mlembi aliyense wamene wankhala ophunzila wa Ufumu wa kululu ali ngati munthu mwine ng'anda wamene ocosa vinthu vakale na valomba mu cuma cake.'' 53Lomba cecitika nicakuti Yesu pesilijya mafanizo bala, ecokako ku malo bala.54Ndipo Yesu eloba mu dela lake na kuphunzisa banthu mu sinagoge wao. Cekonkhapo nicakuti bedabwa nakuti, ''Nikuni kwawafumya nzelu uyu munthu na mphamvu yodabwisha? 55Uyu simwana wa mpalamathabwa? Ko anyina si Mariya? Ko azinekwao si Jemusi, Yosefe, Simoni, na Yuda? 56Ko azilongosi bake sitili nao pamozi? Evitola kuni vinthu ivi vonse?''57Ekhumudwa naye. Koma Yesu eciti kwa beve, ''Mneneli opasiwa lini ulemu mu ziko lake na pa banja pake.'' 58Aliye cite vodabwisha vinyinji kula cifukwa ca kusakhulupilila kwao.
12Panthawi iyo, Helodi mfumu ecivwa mbili ya Yesu. Eciti kwa ancito bake, "Uyu ni Yohane mbatizi; Wauka kwa akufwa. Koteto mphamvu izi zugwila ncito mwa yeve."3Pakuti Helodi enzekata Yohane, nakummanga, nakumuika mujele cifukwa ca Helodiya, mwanakazi wa mkwao Filipo. 4Pakuti Yohave enzemuuzya kuti, "ncosaloleka kwa weo kunkhala naye monga mwanakazi wako." 5Helodi enzefuna kumpaya, koma eyopa banthu, cifukwa enzemtola ngati mneneli.6Koma pamene siku yokumbukila kubadwa kwa Helodi yefwika, Mwana mwanakazi wa Helodiya evina nokondwelesha Helodi. 7Cifukwa ca ici, emlonjeza kumpasa ciliconse camene angasenge.8Pavuli pouzyiwa na amai bake, eciti, "munipase pano mumbale mutu wa Yohane mbatizi." 9Mfumu yetangwanika na pempho, koma cifukwa ca lonjezo na cifukwa ca wonse enzepamozi nayeve pacakulya, ekamba kuti zicitike.10Etuma anyamata kuyomtenda mutu Yohane mjele. 11Ndipo mutu wake euleta nakumpasa msimbi ndipo eutola nakuya nawo wa anyina wake. 12Ndipo ophunzila ewela, nakutola mubili, kuyoika. Kucokela apa, eluta kuyouzya Yesu.13Koma lomba Yesu pecimvwa, ecoka mboti nakuzipatula pamalo payake. Pamene gulu lecimvwa za izi, lemkonkha muyenda na mendo kucoka mu mizinda. 14Ndipo Yesu efwika pakati pao nakuona gulu likulu. Ebamvwila cifundo nakupolesha nthenda zao.15Pofwika mmazulo, ophunzila ewela kwa yeve nakuti, "bano nimalo acipululu, ndipo nhawi yapita kale, auzyeni magulu ayambeko, kuti akazigulile beka vakulya."16Koma Yesu eciti kwa beve, "Paliye cofunika kuti alutile, mubapase cakulya kuti alye." 17Eciti kwa yeve, "tilityala na buledi faifi na nsomba zibili." 18Yesu eciti, "vileteni kuno."19Ndipo Yesu euzya gulu kuti linkhale pansi pa mauzu. Etola buledi faifi na nsomba zibili. NAkulanga kululu, nakudalisa nakusuna buledi nakupasa ophunzila, ndipo ophunzila epasa gulu. 20Ecilya bonse nakukuta. Ndipo etola manyenye onkhalapo a vakulya maswanda thwelufu ozula. 21Bala ecilya enze analume faifi sauzande, kusaikilako anakazi na bana.22Pamene apo euzya ophunzila kuloba mboti pamozi na yeve kuya kumbali kuyakine, pamene penzocosapo gulu. 23Pamene pecosapo gulu, eciya Yeka palupili kuyopemphela. Pofwika mmazulo enze yeka kwamene uko. 24Koma boti lomba yenze patali na pasilya yenzekankhiwa na mphepo ikuleni, pakuti mphepo yenzokuntha molimbana nao.25Ndipo pa kulonda kwa namba folo usiku Yesu eonekela kwa beve, oyenda pa nyanja. 26Pamene ophunzila emuona kuyenda pa nyanja, eyopa nakunena kuti, "nicibanda," ndipo elila mokweza na mantha. 27Koma Yesu ekamba nao kuti, "nkhalani na cikanga! nneo! Osacita mantha."28Petulo emuyankha nakuti, "Ambuye, ngati nimweo, munilamulile niwele uko kwa mweo pamanzi." 29Yesu eciti, "wela." Pamene apo Petulo ecoka mboti nakuyenda pamanzi kuya kuli Yesu. 30Koma pamene Petulo eona mphepo yolimba, ecita mantha. Peyamba kumbila, elila mokweza nakuti, "Ambuye, nipulumuseni!"31Pamene apo Yesu etambusula kwanja nakumkata Petulo, nomuzya kuti, "weo wacikhulupolilo citontho, cifukwa cinji ukaikila?" 32Pamene Yesu na Petulo eloba mboti, mphepo yeleka kukuntha. 33Ndipo ophunzila enze mboti elambila Yesu nakuti, "zoona nimwe Mwana wa Mulungu."34Pamene Petauka efwika ku Genasaleti. 35Ndipo banthu akwamene uko pomziba Yesu, etuma mauthenga ku malo onse ozungulila nakuleta aliyense enze olwala. 36Emsenga kuti angokhuzako kona ya covwala cake. Ndipo onse amene ekhuzako epola.
1Ndipo ayake Afalisi na alembi ewela kwa Yesu kufuma ku Yelusalemu. Beve eciti, 2"cifukwa nicinji ophunzila banu ophwanya mudauko wa akulu? Pakuti beve osamba lini mmanja mwao pakulya." 3Eve ebayankha na kuti, "ndipo cifukwa ninji mweo muphwanya malamulo a Mulungu kamba ka mudauko wanu?4Pakuti Mulungu eciti, 'lemekeza auso na anyoko,' na 'Eve olabilila ziipa awisi olo anyina ndithu akafwe.' 5Koma mweo mukuti, 'aliyense okuti kwa awisi olo anyina, "thandizo lililonse lemwenzofunika kulandila kufuma kwa neo lomba ni mphaso yopasiwa kwa Mulungu," 6uyo munthu sofunika kulemekeza awisi.' Mwa iyi njila mweo mupepusha mau a Mulungu kamba ka mudauko wanu.7Mweo awenye! Esaya eciti bwino ponenela za mweo eve peciti, 8'aba banthu onilemekeza neo na milomo yao koma mitima yao ili kutali na neo. 9Beve onipembeza neo mwa tyala pakuti ophunzisa ziphunziso zao malamulo a banthu.'"10Ndipo eve eita gulu kwa eve nakuti, "mvwani nakumvwishisha- 11paliye culoba mukamwa cuifya munthu. Mmalo mwake, cufuma mukamwa, ici niye cuifya munthu."12Ndipo ophunzila ewela nolabila kwa Yesu, "ko mwazib akuti Afalisi akalipa pabamvwa conena ici?" 13Yesu eyankha nakuti, "mmela ulionse waliye cale Atata amululu ukanyuliwe. 14Alekeni beka, beve ni osogolela osalanga. Ngati munthu osalanga osogolela munthu muyakine osalanga, onse akaponele mucisengu."15Petulo eyankha nakuti kwa Yesu, "tifotokozeleni mwambi uyu seo." 16Yesu eciti, "ko namweo mukali osamvwishisha?" 17Ko mweo cupita kuya mumala na kufuma kunja kaya mucimbuzi?18Koma vinthu vofuma mukamwa vufumila kumtima. Veve ndiye vinthu voifya munthu. 19Pakuti kumtima ndiye kufumila maganizo oipa, kupayana, cigololo,ciwelewele, kuiba, umboni wawenye, na mwano. 20Ivi ndiye vinthu vuifya munthu. koma kulya na manja osasamba cuifya lini munthu."21Ndipo Yesu eluta kufuma kula na kuwelela kuya kumalo a mizinda ya Tilo na Sidoni. 22Onani, mwanakazi waku Kana ewela kufuma ku malo bala. Eve ekuwa nakuti, "nicitileni cifundo neo, Ambuye, mwana wa Davide! Mwana wangu mwanakazi niwokatiwa na vibanda ngako." 23Koma Yesu aliye olo liu. Ophunzila bake ewela nomusenga eve, kuti, "Mupilikisheni, pakuti otikuwilila seo."24Koma Yesu eyankha na kuti, "neo niliyetumiwe kumuyake koma kwa mbelele zosoba za ng'anda ya Izraeli." 25Koma eve ewela nobelamila pansi, nakuti, "Ambuye nithandizeni neo." 26Eve eyankha nakuti, "nikwabwino lini kutola buledi wa bana notaila tu imbwa tutontho tutontho."27Eve eciti, "inde, Ambuye, olo tuimbwa tutontho tutontho tulyako mvumvu zukuwa pa ma thebo ba azimbuya bao." 28Ndipo Yesu eyankha nakuti kwa eve, "mwanakazi, cikhulupililo cako nicikulu; leka cicitiwe kwa weo monga weo mwawafunila." Mwana wake epoleshewa kuyamba ola ila.29Yesu esiya bala malo na kuya kufupi na nyanja ya Galileya, Ndipo ekwela pa culu nonkhala pala. 30Magulu akulu akulu ewela kwake. Beve ewela nao olemala, osaona, osalabila na banthu ozizila vizo, na anyinji ayake enze olwala. Beve ebaleta ku mendo ya Yesu, na eve ebapolesha. 31Koteto gulu lidabwa pebeona banthu osalabila olabila, ozizila vizo kunkhala bwino, olemala oyenda, na osaona oona. Beve elemekeza Mulungu wa Izraeli.32Yesu eita ophunzila bake nakuti, "neo nacita cifundo pa gulu cifukwa beve ankhala nanekale masiku atatu nakuti aliye cakulya. Neo nufuna lini kubamasula akaliye kulya, olo beve banga komoke panjila." 33Ophunzila eciti kwake, "nikuni kwatingapeze buledi mumalo yacipululu yokwanila kukutisha gulu likulu teti? 34Yesu eciti kwao, "buledi mulinayo ingati?" Beve eciti, "seveni, na nsomba zitontho zitontho zocepa." 35Ndipo Yesu elamulila gulu kuti bankhale pansi.36Eve etola buledi seveni na nsomba, pavuli poyamika, eve eisuna buledi noipasa kwa ophunzila. Ophunzila eipasa ku gulu. 37Banthu onse ecilya nokuta. Pavuli pake beve betola tola maswanda seveni a buledi osuna suna osala. 38Bala ecilya enze analume folo sauzande, kucosako anakazi na bana. 39Ndipo Yesu elimasula gulu kuti alute lomba mu boti na kuya ku malo ba Magadani.
1Afalisi na asaduki ewela kumuyesa pomkonsha konsho kuti abalangizhye cizindikilo cofumila kululu. 2Koma eyankha na kuti kwa beve, "ngati niusiku, mukuti, 'kunkhale mphepo yabwino, pakuti kululu kuli nkusweta.'3Ngati ni m'mawa, mukuti, 'kunkhale kamphepo kabwino pakuti mumlenga-lenga nimusweta ndipo kugunda.' Muziba momasulila maonekedwe ya mumkenga-enga, koma mungamasulile lini cizindikilo ca nthawi. 4Mbadwo uipa na wavigololo ufuna cizindikilo, koma kuliye cizindikilo citi cikapasiwe kwa weve koma ca Yona tyala." Ndipo Yesu ebasiya nofumapo.5Ophunzila pibefwika ku mbali iyakine, benzeluba kunyamula buledi. 6Yesu eciti kwa beve, "nkhalani menso na chelu na cofufumisha buledi ca afalisi na asaduki." 7Ophhunzila eganiza mwa beve beka na kuti, "ko nicifukwa cakuti tiliye nyamule buledi." Cifukwa 8Yesu eziba za ici eciti, "mweo acikhulupililo citontho, cifukwa canji muganizila mwa mweo mweka nakuti nicifukwa cakuti mwanyamula kapena mliye nyanule?9Ko muziba lni kapena kukumbukila mabuledi faivi ya banthu faivi sauzande, na ma swanda yimweika pamozi? 10Kapena mabuledi seveni ya banthu sauzande, ndipo ni maswanda angati imwetola?11Nicinji cimusamvwishishila kuti nenzolabila lini na mweo za buledi? nkhalani menso na chelu pali cofufumisha ca afalisi na asaduki." 12Teto bemvwisha kuti enzolabila lini za cofufumisha buledi, koma ciphunzisho ca afalisi na asaduki.13Lomba Yesu pefwika pa malo pafupi na Kaisareya Filipo, enkonsha ophunzila bake, nakuti, "Ko banthu olabila kuti mwana wa munthu nibani?" 14Beciti, "Bayakine bakuti ni Yohane mMbatizi; bayakine, Eliya; na bakine, Yelemiya, kapena umozi mwa aneneri." 15Eciti kwa beve, "Koma mweo mukuti nine bani?" 16Kuyankha, Simoni Petulo eciti, Nimwe Kristu, mwana wa Mulungu wamoyo."17Yesu eyankha na kuti kwa eve, "Odalisika ni weo Simoni Bar-Yona, pakuti mubili na magazi viliye ululike kwa weo, koma Atata bangu ali kululu. 18Nukuti soti kwa weo niwe Petulo, Pali mwala uyu nikamange chalichi yangu. Milyango ya ku hade yakakusegukile lini.19Nikakupaseni ma kiyi ya ufumu wakululu. Ciliconse cimwamanga pa calo ca pansi nakulu camangiwa, na ciliconse cimwamasulula pa calo ca pansi na kululu camasuliwa. 20Ndipo Yesu elamulila ophinzila bake kuti basakauzhye aliyense kuti eve ni Kristu.21Kufuma pa nthawi iyo Yesu eyamba kuuzhya ophunzila bake kuti ofuna kuya ku Yelusalemu, kovutika vinthu vinyinji m'manja mwa akulu, akulu ansembe na alembi, kuyopawa, na kuyoukishiwa soti ka akufwa pa siku ya citatu. 22Ndipo Petulo emtola pa mbali nakumuzuzula, nakuti, "lekani ici cibe kutali na mweo, Ambuye; Lekani ici cisacitike pali mweo. 23Koma Yesu ecunguluka na kuti kwa Petulo, "nkhaya kuvuli kwangu, satana! Pakuti usamala lini za vinthu va Mulungu, koma za vinthu va banthu."24Ndipo Yesu eciti kwa ophunzila bake, Ngati aliyense ofunina kunikonkha, ofunika kuzikana yeka, nonyamula mtanda wake nakunikonkha. 25Pakuti aliyense ofuna kupulumusha moyo wake akautaye, na aliyense wotaya moyo wake cifukwa ca neo akaupeze. 26Pakuti cumuphindilila cinji munthu opata calo conse ca pansi notaya moyo wake? Ko mutnhu aangapeleke cinji ku sinthanisha na moyo wake?27Pakuti mwana wa munthu akawele mu ulemelelo wa Awisi bake na angelo. Ndipo akapase mphaso munthu aliyese kulingana vecita. 28Cendi nkukuti kwa mweo, bayakine mulipo pano muli peneme mwati simkalaba imfwa mpaka mukaone mwana wa munthu akuza mu ufumu wake."
1Papepita masiku sikisi Yesu etola Petulo, Jemusi, Yohane mkwao, eluta nawo pabeka ku lupili. 2Ndipo eve pamenso pake pesintha. Pamenso pake pewala monga zuba, nacovwala cake cenkhala cowala monga ni zuba.3Onani, eonekera kwa beve Mose na Eliya olabila kwa eve. 4Petulo eyankha nakuti kwa Yesu, ''Ambuye, nikwabwino kuti seo tinkhale pano. Ngati mungavumere, tipange pano misasa itatu-umozi wanu, nauyakine wa Mose, na uyakine wa Eliya.''5Akalu kamba, onani, kwenze mau mumtambo, yakuti, ''Uyu nimwana wangu wokondeka, mwa eve nukondwela. Mumumvwire eve.'' 6Pebecimvwa ophunzila, bewisha pamenso pao ndipo becita mantha ngako. 7Ndipo Yesu ewera, nobakata ndipo eciti, ''ukani ndipo musankhale na mantha.'' 8Ndipo benyamula menso yao koma aliyeone muyakine kucosako Yesu tyala.9Pibenzoseruka pa lupili Yesu ebalamulila beve eciti, ''musakaujye munthu cimwaona mpaka mwana wa munthu akauke kwa akufwa. 10Ophunzira bake emukonsha eve, nakuti, ''cifukwa nicinji alembi olabila kuti Eliya ayambire kuza.?''11Yesu ebayankha eciti, ''Eliya akuza kuzonkhazikisha vinthu vonse. 12Koma nukuujyani, Eliya wawela kale, koma baliye muzibe eve. m'malomwake, becita vilivonse vibenzofuna kwa eve. Cimozi-mozi , mwana wa munthu akavutike m'manja mwao.'' 13Ndipo ophunzila bake bemvwishisha kuti enzokamba na beve za Yohane Mbatizi.14Pibewela ku gulu, munthu ewela kwa eve, nomgwadila, nakuti, '' 15Ambuye, mucitireni mwana wangu cifundo, poti olwala khunyu nakuvutika ngako. Poti kanyinji owira pamulilo olo mumanzi. 16Namuleta kwa ophunzila banu koma aliye mupoleshe.''17Ndipo Yesu eyankha eciti, ''osakhulipila ndipo mbadwe okhota-khota ninkhale namwe nthawi itali yotyani? nikumvwileni pmaka lini? muleteni kuno kwa neo.'' 18Yesu ecizuzula cibanda, ndipo cefuma mwa eve, na mnyamata epoleshewa kufuma pa nthawi iyo.19Pamene apo ophunzila ewela kwa Yesu paenze paeka, eciti, nicinji cakangisha seo kucifumya?'' 20Yesu eciti kwa beve, ''cifukwa cikhulupilo canu ncitontho. Poti zoona nukamba kwa mweo, mukankhala naco cikhulupililo n'nga kambeu ka mpiru, mungakambe na lupili wera apa fumako uko,' ndipo ikafwendele, ndipo paliye kanthu kangakukangeni. 2122Pibenze bakalunkhala mu Galileya, Yesu elabila nao ophunzila bake, ''mwana wa munthu akathwaliwe m'manja mwa banthu, 23ndipo bakamupaye eve, ndipo pa siku ya citatu akauke. Koma ophunzila enzekalipa ngako.24Ndipo pefwika ku Kapenamo, madoda bala amisonkho ewela kwa Petulo eciti, ko mphunzisi wanu olipila msonkho? 25eve eciti, ''inde'' Ndipo Petulo peloba mnanda Yesu elabila na eve coyamba nakuti, ''uganiza cinji, Simoni? mafumu aziko ya pansi olandilaa msonkho kwa bani? kufuma ku bana bao olo kufuma kwayakine?''26''kwayakine,'' Petulo eyankha. Teto bana niomasuka,'' Yesu elabila. 27Koma kuti seo tisabacimwishe okhomesha msonkho, nkhoya weo kunyanja, ukaponye mbeza ukakashe nsomba yoyamba kukatiwa ukaiyasamishe kukamwa kwake, ukapezemo ndalama. Ukaitole nakuipasa okhomesha misonkho kulipilila neo na weo.
1Mu nthawi yamene iyo Ophunzila ewela kwa Yesu nakuti, "Nibani mkulu ngako mu ufumu wa Mulungu?" 2Yesu eziitila mwana mtontho, nakumuukika pati pao, 3nakuti, "cendi nuukuzhyani, Pokhapo mwaziwezhya nonkhala monga ni bana atontho, simuzakauloba ufumu wa kululu.4Mwaici, aliyense ozicepesa monga kamwana katontho nimkulu ngako mu ufumu wa Mulungu. 5Aliyense olandila kamwana katontho monga aka mu zina yangu olandila neo. 6Koma aliyense olengesha umozi mwa bana okhulupilila muli neo kucimwa, cili bwino kuti cophwanyinla myala cikuleni cikaikiwe mumkosi mwake, nakuti akamizhyiwe pansi ma nyanja.7"soka kwa calo ca pansi cifukwa ca vokhuudwisha! cifukwa nkofunikila kuti vokhudwisha viwele, Koma soka kwa wala munthu ovileta vokhumudwisha! 8ngati kwanja yako kapena kweondo yako yulengesha kuti ukhumudwe, itende nakuitaya kutali na weo. Nicabwino kuti weo ukalobe mu moyo uliye kwanja kapena olemala kupambana kuti ukaponyewe ku mulilo osasila uli na manja abili kapena mendo abili.9Ngati linso yako yulengesha kuti weo ucimwe, icose nakuitaya kutali. Nicabwino kuti weo ukalobe mu moyo na linso imozi kupambana kuti weo ukaponyewe ku mulilo osasila ponkhala na menso yabili10Onesheshani kuti musanyoze aliyense wa bana aba. Pakuti nukuti kwa mweo kuti kululu angelo bao olanga pamenso pa Atata bangu ali kululu nthawi zonse. 1112Muganiza cinji?Ngati muyakine ana mbelele zili handiledi, ndipo imozi mwa izo yasoba, ko angasiye lini zala zili nainte naini pa lupili na kuseluka kuyasakila imozi yasoba? 13Ngati waipeza, cendi nukuuzhyani kuti, oikondwelela kupambana zala zili nainte naini ziliye sobe. 14Cimozi mozi soti, nicifunilo lini ca awisi banu kuti umozi wa bana kuti akaonongeke.15"Ngati mkwanu wakucimwila, nkhoya ukamuuzhye ciwalakwa, pakati pa weo na eve kwasila. Ngati akumvwilile, umuwezhye mkwanu. 16Koma ngatialiye kumvwilile, tola umozi kapena abili na weo kuti pakamwa pa mboni zibili kapena zitatu liu iliyonse ikasimizhyiwe.17Ndipo ngati okana kubamvwilila, pelekani nkhani ku chalichi. Ngati okana soti kumvwilila ba chalichi, lekani kuli mweo ankhale monga ni wakunja na osonkhesha msonkho.18Cendi nuti kwa mweo vinthu vilivonse vumwamwanga pa calo ca pansi na kululu vamangiwa, na vilivonse vimwamasula pa calo vumasuliwa na kululu. 19Soti nukuti kwa mweo, ngati mweo mwabili mwakatizhyana pa calo ca pansi pa cinthu ciliconsee cibapempha, cikacitiwe kwa beve na Atata bagu ali kululu. 20Pakuti pali abili kapena atatu basonkha pamozi mzina yangu, pamene apo nilipo pakati pao."21Ndipo Petulo ewela nakuti kwa Yesu, "Ambuye, nikangati kofunika kunicimwila mkwasu ndipo numkhululukila? mpaka kali seven?" 22Yesu emuyankha kuti, "nilikuuzhyeni kuti kali seveni, koma sevente kuwelezhyela soti sevevi.23Mwa ici ufumu wa Mulungu ulingana na mfumu iyakineyenzofuna kuti banchito banke ailipile nkhongole zonse. 25Peciyamba kubelengela, umozi wa banchito bake emuleta enze na nkhongole zake teni sauzande. 24Koma pakuti enzeve njila zakuti angawezhyele khongole, abwana bake emulamulila kuti agulisiwe, pamozina akazi bake na bana bake na kalikonse kenze nako, nakuti malipilo apangiwe.26Teto wanchito eziponya pansi, nakugwada pamenso pake na kuti, 'abwana, niyembekezeleni, ndipo nikulipileni kalikonse.' 27Teto abwana ba wanchito, pakuti ekatiwa na cifundo, emumasula nakumukhululukila ku nkhongole zake.28Koma wanchito wala eluta panja nakuyopem'mozi wa banchito ayake, enze nankhongole zake za ndalama handiledi. Emukata, emukata pamkosi, nakuti, 'nilipile nkhongole zangu.' 29"Koma wanchito muyake emgwadila nompapatila, nakuti, 'niyembekezeleni, nikulipileni.'30Koma wanchito woyamba ekana. M'malo mwake, eluta nakumponya mjele mpaka amkalipile nkhogole zake. 31Banchito bayake pibeona vicitika, bekalipa ngako. Beluta nakuyouzhya abwana bao vonse victika.32Bwana wa wanchito wala emuita nakuti kwa eve, 'weo wanchito muipa, nakukhululukila nkhongole zako zonse cifukwa wanipapatila. 33Ufunika lini kunkhala na cifundo pali wanchito muyako, na mwinamvwila cifundo pali weo?'34Abwana bake ekalipa ndipo emupeleka kwa omuvutisha mpaka akapeleke zonse nkhongole. 35Teto soti Atata bangu akululu akakuciteni cimozi-mozi ngati mukhulukila lini kufuma mu mtima wanu."
1Penze pamene Yesu pecisilizhya mau aba,efumako ku Galileya na kuya ku malo ya Yudeya yamene yali ku sogolo kwa msinje wa Yorodani. 2Gulu ikuleni yemukonkha, ndipo ebapolesha kwamene kwala.3Afalisi ewela kwa eve, kumuyesa, kuti kwa eve, "Ko nicololeka lidoda kumasula ukwati na mwakazi wake pa cifukwa ciliconse?" 4Yesu eyankha nakuti, "Muliye belenge kuti wala ebapanga poyambilila epanga mwalume na mwankazi?5Ebapanga eciti soti kwa beve, 'pacifukwa ici mwalume akasiye awisi na anyina nakuyophatikana na mwanakazi wake, ndipo abili akabe mubili umozi.' 6Teto balilini abili soti, koma mubili umozi. Mwaici camene Mulungu waciika pamozi, pasabe munthu ocigaba."7beciti kwa eve, "Cifukwa nicini Mose etilamula kupeleka kalata yolekanisha na kumufumya alute?" 8Eciti kwa beve, "cifukwa ca kuyuma mitima kwanu, Mose ekulolani kuti mukkolena na mwanakazi wanu, koma kufuma poyamba cenze lini teto. 9Nukuti kwa mweo, aliyense oleka mwakazi wake, kufumyapo tyala cifukwa ca cigololo, na kuyokwatila muyakine, ocita cigololo; n mwanalume okwatila mwanakazi walekewa naye ocita cigololo."10Ophunzila eciti kwa Yesu, "ngati mlandu wa mwanalume na mwanakazi wake uli teto, nicabwino lini kukwatila." 11Koma Yesu ecti kwa beve, "Ni aliyense lini angavomele ciphunziso ici, koma bala tyala ololewa kucivomela. 12Pakuti kuli bala osabala enze teto kufuma m'mala mwa amai bao, ndipo kuli osabala bepangiwa osabala na banthu, na osabala ezipanga osabala cifukwa ca ufumu wa kululu. Bala angakwanishe kulandila ciphunzisho ici, lekani aciladile."13Ndipo bana atontho-atontho ebaleta kuli eve kuti ebaike manja yake na kubapemphelela, koma ophunzila ebazuzula. 14Koma Yesu eciti, "Baloleni bana atontho, ndipo musabaleshe kuwela kwa neo, pakuti ufumu wa kululu ni wa bana atontho monga aba." 15Eika manja bake pali beve, ndipo apo efumako kula.16Langani, Lidoda lewela kwa Yesu nakuti, "mphunzisi, nicabwino cotyani ciningacite kuti nibe na moyo osasila?" 17Yesu eciti kwa eve, "unikonshela cinji pa cinthu cabwino? Umozi yeka niye wabwino, koma ngati ufuna kuloba mu moyo, sunga malamulo."18Lidoda leciti kwa eve, " malamulo otyani?" Yesu ecti, "usapaya, usacite cigololo, usaibe, usacitile umbon wa wenye, 19Upase ulemu kwa amai bako na awisi wako, ndipo konda muyako monga uzikonda weka."20Ndipo lidoda leciti kwa eve, "ivi vinthu vonse navikonkha. Nufunika cinji soti?" 21Yesu eciti, "ngati ufunishisha kuba wa ngwilo, nkhoya, kagulise vulinavo, nakipasa losauka, ndipo ukabe na cuma kululu; ndipo wela, unikonkhe." 22Koma lidoda pilecimvwa zecikamba Yesu, efumapo nacisoni, pakuti enze na cuma cinyinji.23Yesu eciti kwa ophunzila bake, "Cendi nukuuzhyani kuti, nicokosa kuli munthu olemela kuloba ufumu wa Mulungu. 24Soti nukuti kwa mweo, nicapafupi ngamila kupita mumenso mwa singano kupambana munthu olemela kuyoloba ufumu wa Mulungu."25Ophunzila pibecimvwa izi, benzeodabwa nakuti, "niotyani lomba angapulumushiwe?" 26Yesu ebalanga na kuti, "na banthu ici nicovuta, Koma na Mulungu vinthu vonse nivosavita." 27Teto Petulo eyankha nkuti kwa eve, "langani, tasiya vonse nakukukonkhani. Teto nicinji cati tikabe naco?"28Yesu eciti kwa beve, Cendi nukuti mweo, mu zaka za lomba pamene mwana wa munthu akankhale pa mpando wake wacifumu waulemelelo, mweo mwenikonkha mukankhale soti pa mipando ya cifumu yali twelufu, kuweluza mitundu twelufu ya Israeli.29Aliyense esiya mang'anda, azikwao, azilongosi, awisi, anyina, bana, kapena malo cifukwa ca zina yangu akalobe mu moyo osasila. 30Koma bala ali poyambilila akane posilizhyila, na osilizhyila akabe poyambilila.
1"Pakuti ufumu wa Mulungu uli monga ni mwine wa malo efumapo m'mmawa kuyosakila bacnhito ba munda wake wampesa. 2Pekatizhyana na banchito bake pa ndalama imozi, ebatuma mu munda wake wa mpesa.3Eluta soluta soti pa nthawi yacitatu noona banchito bayakine bali peneme paliye vakucita pa malo ogulisila. 4Kwa beve eciti, 'mweo soti, nkhoyani mu munda wa mpesa, ndipo ciliconse cabwino nikupeni.' Teto beciya kuyosebenza.5Eluta soti pa ola yasikisi soti pa yanaine, na kucita comozi-mozi. 6Nakuya soti pa ola ya leveni nakubapeza soti bayakine bali peneme paloye vakucita. Eciti kwa beve, 'mupanamilanji pano muliye na vocita pakati pa siku?' 7"Beciti kwa eve, 'cifukwa kuliye munthu otilemba nchito'. Eciti kwabeve, 'mweo soti nkhoyani mu munda wa mpesa.'8Pikwecica m'mawa, mwine wa munda eciti kwa mkulu wa banchito, 'baite banchito nakubapasa malipilo bao, kuyambila ku osilizhyia mpaka ku oyambilila.' 9"Pabewela banchito belembewa pa nthawi ya leveni, aliyense elandila ndalama yake imozi. 10Pabewela oyambilila banchito, beganiza kuti balandile zinyinji, koa belandila soti ndalma imozi aliyense.11Pibelandila malipilo bao, Bedandaula pali mwine munda. 12Beciti, 'Aba banchito osilizhyila bankhala tyala ola limozi pa nchito, koma mwabalinganizhyia na seo, tamvwa kubaba kwa siku na kupya kwake.'13"koma mwine eyankha nakuti kwa umozi wa beve, 'muyangu, niliye kucitileni ciipa. Muliye katizhyane nane kuti ni ndalama imozi? 14Tolani zanu mulute. Nasankha kupasa aba banchito banalemba posilizhyila cimozi-mozi na mweo.15Ko nufunika lini kucita mwanufunila na vinthu vangu? kapena mwamvwa caipa cifukwa ca kuwama kwangu?' 16Teto osilizhyila akabe oyambiila, na oyambilila akabe osilizhyila."17Yesu penzokuya ku Yerusalemu, etola ophunzila twelufu pabeka, ndipo mnjila eciti kwa beve, 18"Langani, tukuya ku Yerusalemu, ndipo mwana wa munthu akathwalaiwe kwa akulu ansembe na alembi. Bakamusushe ku imfwa 19na kumupeleka kwa akunja kuti akamuvutishe, kumunyata, nakumupanyika. Koma pa siku yacitatu akaukishiwe."20Amai bao ba bana ba Zebediyaewela kwa Yesu na bana bao. Egwadila pamenso pake nakumupempha cinthu. 21Yesu eciti kwa eve, "ufuna cinji?" eciti kwa eve, "lamulilani kuti aba bana bangu abili angayonkhala, umozi ku kwanja kwanu kwa kwendi na umozi ku kwanja kwanu kwa manjele, mu ufumu wanu."22Koma Yesu eyankha nakuti, "uziba lini caupempha. Mukakwanishe kumwa mu kapu yunufunika kumwelamo?" Beciti kwa eve, "tingakwanishe." 23Eciti kwa beve, "Mkapu yangu mungamwelemodi. Koma kunkhala ku kwanja kwangu kwa kwendi na kumanjele nine lini nupasa, koma ni kwa bala bamene Atata abakonzekela." 24Pibecimvwa bayakine ophunzila teni za ici, bekalipa na bala abululu abili.25Koma Yesu abaita na kuti, "muziba kuti olamulila ba akunja oziyesa amphamvu, na banthu bao ofunikila ocita ulamulilo pa beve. 26Koma zufunika kuba teti pali mweo. M'malo mwake, ofuna kunkhala mkuleni pakanti panu ofunika kuba wanchito wanu, 27ndipo aliyense ofuna kunkhala oyambilila pakati panu ofunika kuba wanchito wanu, 28Monga mwana wa muntu aliye wele kuzotumikiliwa, koma kuzotumikila, na kupasa moyo wake monga mphoto ya banthu banyinji."29Pabenzofuma mu Yeriko, gulu inyinji yemukonkha. 30Kwenze analume abili osalanga enzonkhala pa mbali pa njila. pibecimvw akuti Yesu enzopita, bekuwa, Ambuye, Mwana wa Davite, ticitileni cifundo." 31Gulu yebazuzula, kubauzhya kuti anlhale cete, koma bekuwila ngako, "Ambuye, mwana wa Davite, ticitleni cifundo."32Yesu pepanama cilili na kubaita nakuti, "mufuna kuti neo nikucitileni cinji?" 33beciti kwa eve, "Ambuye, kuti menso basu aseguke." 34Teto Yesu, pokatiwa na cifundo, ekata m'menso mwao. Pamene apo belandila kulanga kwao nomkonkha.
1Yesu na ophunzila bake pefwika ku Yerusalemu, nakuza ku Betefega, ku lupili ya Azitona, pamene apo Yesu etumijya ophunzila abili. 2Nakubaujya kuti, '' nkhoyani kumunzi uli pasogolo, pamene apo mukapeze bulu omangiwa, namwana wake pamozi. Mubamasule nowela nao kwa neo. 3Munthu ati akalabile namwe kanthu mukamuujye kuti, 'Ambuye obafuna,' pamene apo munthu uyo akabatumjye.''4Izi zecitika ktui zikakwanilishike zenenewa na mneneri kuti, 5''ujyani mwana wa mwannakazi wa Ziyoni, ona, mfumu yako ikuza kwa weo, yofasa nokwela pa bulu, napa mwana wa bulu panyamuliwa katundu.''6Ophunzila bala eluta kocita mwelabilila Yesu. 7Ewela naye bulu na mwana wake, beikapo vovwala vao, Yesu nonkhalapo. 8Banyinji beyanzika nyula zao mnjila, nabake betenda mashasha ya vimiti nakuyanzika mnjila.9Ndipo benze pasogolo nanzo konkha pavuli benzokuwa, ''osana kwa mwana wa Davite!'' wolemekezeka ni wakuza mzina ya Ambuye! osana kululu! 10Peloba mu Yerusalemu Yesu, mizinda tonse yegwendezeka, nolabila kuti, ''nibani uyu?'' 11Banthu anyinji beyankha, ''uyu ni Yesu mneneri wofumila ku Nazaleti ku Galileya.12Yesu eloba mu chalichi. Nofumya kunja bonse enzogulisa nogula mchalichi, nogodobola ma thebulo ya osintha ndalama, na mipando ya ogulisa nkhunda. 13Eciti kwa beve, ''celembewa, n'ganda yangu ikanenewe yopemphelelamo,' koma mweo mwaipanga mphako ya bankhanza.'' 14Apo osalanga na olemala bewela kwa eve mkachisi ndipo ebapolesha.15Koma akulu ansembe na alembi pabeona vinthu viweme vecita eve, nakumvwa bana okuwa kuti, ''osana ku mwana wa Davite.'' Beciphya mtima ngako. 16Beciti kwa eve, ''mukumvwa vakulabila?'' Yesu eciti kwa beve, inde! muliye belenge kuti mkamwa mwa bana onyonkha mwefotokozela zolemekeza? 17Ndipo Yesu ebasiya efumako kumzinda kuya ku Betaniya nakolala kwamene uko.18Lomba m'mawa mwake pibewelelako ku mzinda, enze na njala. 19Peona cimuti ca mkuyu mbali mwa mseu, eluta nopeza mwenzeve nkhuyu koma matepo beka. Eciti kwa cimuti, ''mukapezeke lini vipaso mwaa weo nthawi zonse,'' pamene apo cimuti ca mkuyu cefota.20Peona ici ophunzila, bedabwa nonena kuti, ''cimuti ca mkuyu cafota tyani pameneapa?'' 21Yesu eyankha kuti, ''zoona nulabila na mweo, ngati muli na cikhulupililo nakusa kaikila, mukacite lini tyala vacitika ku cimuti ici ca mkuyu, koma mukalibila na kulupili, nyamuliwa utaikile mnyanja,' ndipo zikaciteke. 22Ciliconse cati mukasenge mu pemphelo, mokhulupilila mukalandile.''23Yesu pewela mchalichi, wansembe mkulene na akulu ba banthu ewela kwa eve penzophunzisa nakuti, mucita ivi na ulamulilo otyani, nibani ekupani ulamulilo uyu.'' 24Yesu eyankha nakuti, ''nikukosheni konsho imozi nane. Mukaniujya neo, nane nikuujyeni ulamulilo wanucitila ivi vinthu.25Ubatizo wa Yohane - nikuni kwa ufumila? kululu kapena kubanthu?'' belabijyana beka-beka, kuti, ''tikanane kuti, ufuma kululu, eve anene kwa seo, 'nicinji camuliye mukhulupilile?' 26koma ngati tinene kuti, 'ufuma ku banthu,' tuyopa gulu, cifukwa onse otola Yohane kuba mneneri. 27''Bemuyankha Yesu kuti, ''tuziba lini.'' Naye ebaujya kuti, nane nikuujyeni lini ulamulamulilo wanu citila vinthu ivi.28Muganiza tyani? lidoda lenze nabana abili analume. Yeluta kwa oyamba nakulabila kuti, ''mwana wangu, nkhoya uka lime kumunda.'' 29''Ndipo mnyamata eyankha nakuti, 'nilute lini,' koma pepita nthawi esintha maganizo nakuya. 30Lidoda leluta kwa mozi wake wacibili nakolabila cimozi - mozi. Eyankha kuti, 'nilute, baba' koma alye lute.31Nibani pa bana aba ecita venzofuna awisi wao?'' Beciti, ''woyamba.'' Yesu eciti, zoona nunena namweo, amisonkho nama hule baka lobe ufumu wa Mulungu mukaliye lobe mweo. 32Pakuti Yohane ewela kwa mweo mnjila ya cilungamo, koma muliye mkhulupilile. Koma amisonkho na mahule bekhulupila eve. Koma mweo, olo kuti mweona ivi, muliye lape pavuli pake nakukhulupila eve.33Mvwani mwambi uyakine. Kwenze lidoda linekazi la munda. Yecala munda wa mpesa noika mpanda kuzungulila, nokumba mokhamila mpesa, emanga nsanja, naku celekesha munda ku olima mpesa. Eve eluta ku calo ciyake. 34Payefwika nthawi yowejya vipaso, etuma ba nchito kuyotolako vipaso ku olima munda.35Koma olima mpesa betola banchito bake, betola umozi kumnyata, muyake bemupaya, nakutema muyakene. 36Soti mwine kazi etuma banchito bayake, kupambana oyamba, koma olima munda becita cimozi - mozi. 37Kufuma apo, mwine wa munda etuma mwana wake, nakuti, bakamupe ulemu mwana wangu.38Koma olima munda pebeona mwana, belabijyana beka - beka, 'uyu ndiye oloba m'malo. Welani tiyeni timpaye nakuti titole coloba.' 39Teto bemtola nakumtaya kunja kwa munda nakumupaya eve.40Lomba akowela mwine wa munda, akacite tyani kwa bala olima munda?'' 41Beciti kwa eve, ''akaononge bala madoda boononga mnjila yosausha ngako, nakupasa munda wake kuolima bayakene, madoda bati bakamupe gao yake yambeu pa nthawi yowejya.''42Yesu elabila nao kuti, ''mubelenga lini m'malemba, ''mwala wekaniwa na omanga waba mwala wapa kona. Ici cefumila kwa Ambuye, ndipo nicokondwelesha m'menso mwasu?43Moteto, nulabila na mweo, ufumu wa Mulungu ukofumyiwakwa mweo nopasiwa kwa mtundu uvyala vipaso. 44Aliyense oponela pa mwala uyu akafwaike. Koma aliyense oponelewa nao akafwaike.45Pebecimvwa mwambi wake akulu ba nsembe na afalisi becimvwa kuti olabila za beve. 46Pofuna- funa kumukata benzoyopa gulu, cifukwa banthu bemtola kuba ngati mneneri.
1Yesu elabila soti nao m'mafanizo, eciti, 2''Ufumu wa kululu uli ngati mfumu iyakine yekonzekela ukwati wa mwana wake mwanalume. 3Yetuma anchito bake kuti bakaite bala oitiwa ku ukwati, koma baliye wele.4Mfumu yetuma soti bayakine anchito, ndipo yeciti, 'Baujyeni bala otiwa, ''Onani nakonza cakulya ca m'mazulo. Napaya nkhabi na ng'ombe zangu zoina, ndipo zonse zakonzeka. Welani ku madyelelo ya ukwati.''5Koma baliye ikeko nzelu ndipo bengoluta, muyakine ku munda wake, muyakine ku malonda yake. 6Bala bayakine bekata anchito ba mfumu, nakubamvwisha soni, nakuzobapaya. 7Mfumu yekalipa, ndipo yetuma asilikali bake nakubapaya ba mbanda noshoka mzinda wao.8Ndipo eciti kubanchtio bake, 'Ukwati wakonzeka, koma bala beitiwa benze osayenela. 9Mwa ici nkhoyani mu miseu mkaite banthu banyinji bati mupeze ku madyelelo ya ukwati.' 10Anchito beluta mumiseu ndipo beunjika banthu onse bepeza, onse aipa na bwino. Ndipo ng'anda yocitilamo ukwati yezula na alendo.11Koma mfumu peyewela kuzoona alendo, yeona munthu muyakine aliye vwale covwala ca pa ukwati. 12Mfumu yeciti muyangu, waloba tyani muno ciliye covwala ca pa ukwati?' Koma lidoda lenzeve mau ula.13Ndipo mfumu yeciti, 'mumangeni manja na mendo, ndipo m'mutaye panja pa mdima, pati pa nkhale kulila na kukuta meno.' 14Pakuti oitiwa na nyinji, koma natontho osonkhiwa.''15Lomba afalisi ecoka nakuyopangana mwangamukashile mkulabila kwake. 16Ndipo betuma ophunzila bao pamozi na bacihelode. Beciti kwa Yesu, ''Mphunzisi, tuziba kuti nimwe acendi, ndipo muphunzisa njila ya Mulungu mcendi. Muliye nao kanthu na ciganizo ca munthu, ndipo musankhila lini pa banthu, 17Lomba tiuzhyeni, muganiza tyani? Ko nicoyenela kulipila msonkho kwa Kaisala?''18Koma Yesu emvwishisha viipa vao na kuti, "Nicinji cumuniyesela, mweo awenye? 19nilangizheni ka ndalama ka msonkho." Ndipo bemuletela k ndalama.20Yesu ecti kwa beve, "Ninkhope na zina yabani vili apa?" 21beciti kwa eve, "Kaisara." ndipo Yesu eciti kwa eve, "Lomaba pelekani kwa Kaisara vinthu vake va Kaisara, na kwa Mulungu vake va Mulungu." 22Pebecimvwa izi, bedabwa. Teto bemusiya nofumako.23Pa siku iyo asaduki ayakine, benzo kamba kuti kuliye ciukosho, bewela kwa eve. Bemukonsha, 24kuti, "mphunzisi, Mose eciti, 'ngati mwalume wafwa, aliye bana, mkwao ofunika kukwatila mwakazi wake nakunkhala na bana ba mkwao.'25Kwenze maddoda pokwao bali seveni. woyamba ekwatila ndipo ecifwa. Posasiya mwana, esiya mwana mwanakazi wake kuli mkwao. 26Na mkwao wacibili ecita cimozi-mozi, na wacitatu, mpka onse seven. 27Kufuma pali onse, mwankazi ecifwa. 28Lomba akayouka, akankhale mwakazi wabani pa bali pokwao bali seveni? pakuti onse enzemkwatila."29Koma Yesu ebayankha nakuti kwa beve, "mungolakwa tyala cifukwa muziba lini malembo kapena mphamvu ya Mulungu. 30Pakuti mu kuuka kuliye kukwatila kapena kukwatiliwa. M'malo mwake, bakuba monga angelo kululu.31koma pa za kuuka kwa akufwa, Ko muliye belenge camene celabiliwa na Mulungu, kuti, 32'nine Mulungu wa Abrahamu, Mulungu wa Isaki, na Mulungu wa Yakobo?' Mulungu ni Mulungu lini wa akufwa, koma wa amoyo." 33Gulu piyecimvwa izi, benze odabwa na ciphunziso ici.34Koma afalisi pibemvwa kuti Yesu eyankha asaduki, besonkhana pamozi. 35Umozi mwa beve, ozibishisha malamulo, emkonsha konsho, kumuyesa- 36"Mphunzisi, lamulo ikuleni mu cilamulo niyotyani?"37Yesu eciti kwa eve, "konda Mulugnu wako na mtima wako wonse, na moyo wako wonse, na nzelu zako zonse.' 38Iyi niye lamulo ikuleni.39Nanga lamulo yacibili ili monga eve-'konda muyako monga uzikonda weka.' 40Pa malamulo aba abili niye puyodalila malamulo yonse na aneneri."41Lomba afalisi pebenze bakali pamozi, Yesu ebakonsha konsho. 42Eciti, "Muganiza tyani pali Kristu? Nimwana wa bani?" eciti kwa eve, "mwana wa Davite."43Yesu eciti kwa beve, "Ko zucitika tyani kuti Davite mu mzimu omuita kuti, 44Ambuye, nakuti, 'Ambuye eciti kwa Ambuye bangu, "nkhala ku kwanja kwangu kwa kwendi, mpaka nikapange adani bako coika mendo bako?"45Ngati Davite oita Kristu kuti 'Ambuye,' ni mwana wa Davite tyanni?" 46paliye ekwanisha kumuyankha liu, Paliye lidoda lekwanisha kumukonsha konsho kufumila siku iyo.
1Yesu elabila na gulu ya banthu na ophunzila bake. 2Eciti, ''alembi na afalisi onkhala pa mpando wa Mose. 3Ndaba ya ici vili vonse vakuku ujyani kucita, citani nakulangishisha muvilondola. Koma musaatolele vocita vao, bolabila vinthu koma osavicita.4Indeomanga mitolo ikulu yovuta kunyala, nakuika pa ma phewa ya banthu. Koma beve boikako lini cimbombo cao kuinyamula. 5Bocita vinthu ivi vonse kuti banthu abaone. Opangisha nkhope zao zioneke patuba, nokulisha vovwala vao.6Okonda mipando yama fumu pa madyelero na mipando ya ma fumu mumasunagoge, 7na moni wa ulemu mumisika, noitiwa 'aphunzisi' na banthu8Koma mweo osaifiwa ophunzisa kamba kakuti muli na mphunzisi m'mozi, ndipo monse ndimwe pokwanu. 9Ndipo musaite munthu pa ziko la pansi kuti abe wisi wanu, ndaba uli na umozi wisi wanu, ndipo ali kululu. 10Osaitiwa 'ophunzisa' pali mphunzisi m'mozi wamuli naye Kristu.11Koma wala onkhala opambana mwa mweo ankhale otumikila. 12Aliyense ozikwezeka yeka akacefyeshewe, nawala ozicefya akakwezekewe.13Koma soka kwa mweo, alembi na afalisi, awenye muvala ufumu waku lulu kuti asalobemo banthu. Poti mweo mukalobemo lini. Nakuti mulesha bala ali pafupi noloba kuti asalobemo. 1415Muli namasoka, alembi na afalisi, awenye! ndaba mukuya ku nyanja nakumtunda kupangisha munthu acimwe, nakuti akabe ngati ocimwa, mumpanga kuba ocimwa kabili ngati mwana wa gehena ngati mweo.16Munasoka mweo musogolela aliye menso, mweo mukuti, 'aliyense olapila chalichi, paliye kanthu. Koma onse olumbila golide wamu chalichi, onkhala omangika na cawalumbila.' 17Mweo visilu vilye menso! cikuleni nicini, golide olo chalichi yupangisha golide kuba mtuba?18Nakuti, '' aliyense olumbila pa guwa, paliye kanthu, Koma aliyense olumbilamphaso zili pa guwa, omangiwa na mau bake. 19Mweo banthu osalanga! cikuleni nicini, mphaso olo guwa yulengesha kuti mphaso zinkhale zituba?20Apa, wala olumbila pa guwa, olumbilapo na ciliconse cilipo. 21Wolumbila kutomola chalichi, olumbila onkhala mwamene mula. 22Na olumbila kutomola kululu, olumbila mpando wa Mulungu, na onkhala pampando wake.23Soka kwa mweo, alembi na afalisi, awenye! ndaba mutwala imozi imozi ymagao teni ya mbeu zonunkhila, naka mphilipili, na citobe, nosiya vikulu va lamulo, vili ciweluzocacilungamo, nakucitila cifundo na cikhulupililo. Koma izi mwenzofuna kucita, osaleka nazo izi. 24Osogolela osalanga mweo, obinga imbu nomela ngamila.25''Soka kwa mweo, alembi na afalisi, awenye! poti musuka kunja kwa kapuna mbale, koma mkati ndimwe ozula na cigolo na kusazilesha. 26Mweo afalisi wosalungama, yambani kusuka mkati mwa kapu na mbale, kuti kunja kwake kunkhale soti kutuba.27Soka kwa mweo, alembi na afalisi, awenye! ndaba mulingana na manda oika njereza, yooneka yabwino kunja kwake, koma mkati mwake nimozula na mabonzo ya banthu akufwa na vonyanyisa vonse. 28Cimozi- mozi namweo, mweo knja muoneka acilungamo kwa banthu, koma mkati mwanu nimozula na cinyengo nosaweruzika.29Soka kwa mweo, alembi na afalisi, awenye! ndaba mumanga - manga manda ya aneneri nakukongolesha manda ya banthu olungama. 30Mweo mukuti, 'kuti tenze mmumasiku ya makolo basu, nsembe tiliyekatijyane nao pofumya magazi ya aneneri.' 31Pamene apo mucitira umboni mweka, kuti ndimwe bna ba bala epaya aneneri.32Mweo muzujya soti muyeso wa ausuwanu. 33Ndimwe njoka mweo. Mwebadwa ku mamba, mukwanishe tyani kuutuka ciweruzo caku gehena.34Ndaba ya ici, langani, nutuma kwa mweo aneneri na banzeru na alembi. Bayake mwa beve mukabapaye, mukabapanyike, na bakine mukabakwapule muma sunagoge banu nakubanzunza kufumila ku mzinda uyake kufwika ku mzinda uyakine. 35Zufumamo nzakuti akafwike kwa mweo magazi onse yotaika pa ziko lapansi, kufumila pa magazi ya Abelo wacilungamo, mpakila magazi ya Zakaliya mwana wa Balakiya, wemwe paya pakati pa chalichi na guwa ya nsembe. 36Zoona nulabila kwa mweo, vinthu ivi vikafwike ku mbadwo uno wa lomba.37Yerusalemu, Yerusalemu, weo upaya aneneri, nakubatema na myala bala otumiwa kwa weo! neo nefuna funa kusonkhanisha bana bako kangati, monga nkhuku yufungatila bana bake m'mapiko bake, koma weo uliye fune! 38langa, n'ganda yanu yasiiwa muliye onkhalamo. 39Pakuti mulabila kwa mweo, mukanione lini neo, kufuma lomba, mpakamukanene, wolemekezeka niwala akuza mzina ya ambuye.
1Yesu efuma mkachisi ndipo enze kuya pa yeve yeka. ophunzira bake ewela kwa eve kuzomuwonesha ma mangidwe akachisi. 2Koma ebayankha ndipo eciti kwa beve , "Ko muona lini vinthu vonse ivi? Numunzyani chendi, paliye mwala uli nkhale pauyake uti usaka fumyiwe."3Penze nkhenzi pa lupiri la oliver, ophunzira ewela kwa eve mofsama nakulabila kuti "Tiuzyeni ni nthawi yotyani pitivikachitike vinthu ivi?" Ko nicizibisho cotyani citi tikaone cakuza kwa mweo na cosilizyira kwa chalo??" 4Yesu ebayankha eciti, "Nkhalani menso kuti munthu muyakine asa. 5Pakuti anyinji aka wele muzina yangu. akanene, 'ni neo chrisitu,' ndipo akasobeshe ba nyinji.6Mukamvwe za nkhondo na nkhani ya nkhondo. Onani kuti musa vutishiwe lini, pakuti ivi vinthu vufunika uchitika; Koma cisilizyiro chikaliye fike. 7ndaba maiko akaukirane, na ufumu na ufumu uyake.kukabe njala na vibvomezi mu malo osiyana siyana. 8Koma ivi vinthu vonse nikuyamba kwa vobaba pobeleka.9mwaici akupelekeni kuma nzunzo noku payani.Mukazondewe na vyalo vonse cifukwa ca zina langu. 10Ndipo anyinji aka khumudwe, nogulisa muyake no zonda muyake. 11Anyinji aneneri ba wenye ba ka nyamuke nosobesha ba nyinji.12Cifukwa kusasunga lamulo kukapake, cikondi ca nyinji cika welele pansi. 13Koma ula wati aka limbikile kufwikila kucisilizyo akapulumuke. 14Uyu uthenga wabwino wa ufumu ukalalikiwe mu calo conse monga umboni ku vyalo vonse.Ndiye pati cimalizo cika wele.15Mwa ici, mukazoona coipa coipa copululusha, celabiliwa na muneneri daniele, cili imilile mu malo atuba" (lekan wala ubelenga amvwishishe), 16"Lekan bala bali mu yudea ba utukile mu mapili, 17Lekan wala ali palulu ya nanda asa seluke kuyotola chinthu mu nganda yake, 18ndipo wala ali mu munda asa welele kuyotola chobvwala.19Koma casoni kulibala bana bana ndipo kwa bala olela ma kanda mu masiku yala! 20Pephelani kuti kutola kwanu kusaka nkhale mu nthawi ya phepo olo pa sabata. 21pakuti kukabe ma nzuzo akulu, yati yakaliye ukalapo kuyambila chiyambi ca ziko paka lomba,yayi, ndipo siyaka kalapo soti. 22koma tyala masiku yala yaka fupikishiwe,kuliye munthu wati aka pulumuke. koma kamba ka bala osankhiwa masiku aka fupikishiwe.23Teto ngati muyakine akanene kwa mweo, 'Langa, uyu chrisitu!' olo, 'Uyo wala chrisitu!' mukhakulupilire lini. 24Pakuti achrisitu na neneri wa wenye aka wele no langizya vizibisho vikulene na vodabwisa, kuti aka sobeshe, ngati kokwanilisika bala osankhiwa. 25Langa, naku uzhyilantoni nthawi ikaliye fike.26Mwaici, ngati onena kwa mweo, 'Langa, ali mu cipululu; musa lute mu cipululu. olo 'Langa, ali mukate muvi phinda; musa khulupilire izi. 27Pakuti monga kaleza ko nga'nimila kufuma ku m'mawa ku onekela ku mazulo, ndiye mwati kukankhalile kuwela kwa mwana wa munthu. 28kuli konse kuli nyama yakufwa,kuka nkhale makhubi.29Koma pamene pala pavuli pa manzuzo yabala masiku zuba lika fipe, mwezi ikapeleke lini ku unika, na nyenyezi zika pone kufuma kululu na mphamvu zakululu zikagwendezeke.30Cizibisho ca mwana wa munthu cika onekele mu mtambo, ndipo na mitunda yonse yapa ziko ikalire. Bakamuone mwana wa munthu akuza mu m'mtambo ya mululu na mphamvu na ulemelelo ukulu. 31Akatume angelo bake na mau akululu a lipenga, ndipo aka bayika pamozi osakiwa bake kufuma ku mhepo zonse,kufumila ku ciyambi camu mtambo kusilizyila kuyakine.32Phunzirani ci phunzisho kufuma ku cimuti camkuyu. Pala msambo wankala wantheta no fumya matepo, muziba kuti mvula ili pafupi. 33Teto, namweo mukaya ona vonse ivi, muzibe kuti ali pafupi, pamulyango pene pene.34Chendi nunena kwa mweo, uyu m'badwo ukapite lini mphaka ivi vinthu vonse vika citike. 35Lulu na calo vika pite,koma mau yangu yakapite lini.36Koma payila siku na ola kuliye oyiziba, olo angelo wa kululu,kapena mwana, koma tyala Atata.37Mwenzeli masiku Anoah, ndiye mwati kuwela kwa mwana wa munthu kuka khalile. 38Pakuti monga mwenzeli masiku yala chikaliye citika cigumula benze kulya na kumwa,kulungula naku lunguliwa mpaka ila siku noah eloba m'ngalawa, 39Ndipo aliye zibe kanthu mpaka manzi yewela nobatola- ndiye mwati kuwela kwa mwana wa munthu ku kabele.40Madoda abili akabe mu munda-umozi akatolewe, umozi akasale. 41Manina abili akopela pamphelo pa ka phelo kathonto-umozi akatolewe, ndipo umozi akasale. 42Mwaici cenjelani,pakuti muziba lini siku yati Ambuye aka wele.43Koma muzibe ici, kuti ngati mwine wa nganda enze eziba nthawi yakuza kwa kawalala, sembe ecenjela no ona kuti nganda yake isa lobewe na kawalala. 44mwaici munkale okonzeka , pakuti mwana wa munthu akawele pa nthawi ya musayembekeza.45"Teto nibani okhulupilika na wa nchito wa nzelu wati Ambuye bake bamupasa ulamulilo kuti akapase bayake chakulya pa nthawi 46yake.Odalisika ni wala wanchito wamene Mbuye wake akamupenze ocita chala akayo wela. 47Chendi nu nena na mweo kuti munecho akamupasa ulamulilo pa vonse vala ali navo.48Koma ngati wacito muyipa onena mu mtima, 'Mbuye wangu wacelwa; 49noyamba kunyata bayake bacito, na kulya, na kumwa na bala olezela, 50teto munecho wacito aka wele pa siku yamene wacito soyembekezela na pa nthawi yati soziba. 51Munecho akamutende mutu duswa no twala mu malo na bala ba wenye, kwati kukabe kulira naku sheta meno
1"Dipo ufumu wa kululu ukabe monga ni anamwali teni betola nyale zao nakuyokuana na ukwati. 2Bali faivi benze opusa na bali faivi benze banzelu. 3Pakuti anamwali opusa betola nyale zao, baliye nyamuliletu mafuta. 4Koma anamwali banzelu benymamulilatu mafuta bao.5Lomba pibecelwa baikwati, bonse beymba kukusila nolala. 6Koma pakati pa usiku kwenze kukuwa, 'Langani, baukwati! nkhoyani panja mukakumane nao.'7Pamene apo bonse anamwali teni beuka nocepesha kayakidwe ka nyale zao. 8Opusa becita kwa banzelu, 'tipenkoni mafuta banu cifukwa nyale zasu zuzima.' 9"Koma banzelu beyankha nakuti, 'Pakuti kunkhale lini yokwanila pali mweo na seo, m'malo mwake nkhoyani kwabala ogulisa mukaguleko yayakine yanu mweka.'13Pabeciya kuyogula, baukwati bewela, ndipo bala benze okonzekela beluta nao ku madyelelo ya ukwati, na pa khomo bevalopo. 11"Kufuma apo bayakine anamwali bewela nakuti kwa, 'Bwana, tisegulileni.' 12"Koma eyankha na kuti, 'Cendi nukuti kwa mweo. nukuzibani lini.' 10Mwaici lindilani, pakuti muziba lini siku kapena nthawi.14"Pakuti cili monga pamene munthu ofuna kufumapo kuya ku calo ciyakine. Eita banchito bake na kubapasa cuma cake. 15Ku umozi wa beve emupasa ndalama zili faivi, muyakine zibili, na muyakine imozi. aliyense elandila ndalama kulinga na mwangakwanishile, na munthu eluta pa ulendo wake. 16Wala epasiwa zili faivi eluta nakuyosebenzesha kuti zimupangile phindu na kupangilapo ziyakine faivi.17Cimozi -mozi wala enze na zibili epangilapo ziyakine zibili. 18Koma wala enze na ndalama imozi eluta, nakukumba cilindi pansi, nabisa ndalama za abwana bake.19Lomba papepita nthawibwana wa banchito ewela na kuwezhya nkhongole na banchoto. 20Wanchito enze na ndalama faiviewela noletelapo faivi ziyakine. eciti, 'bwana, mwenipasa ndalama zili faivi. Langani, napangilapo faivi ziyakine.' 21"Abwana bake eciti kwa eve, 'wacita bwino, wachinto wabwino ndipo wokhulupilika! wakhulupilika pa kanthu katontho. Niukuike woyang'nila pa vinthu vinyinji. Loba mu cimwemwe ca abwana bako.'22"Wanchito elandila ndalama zibili ewela nakuti, 'bwana, mwenipasa ndalama zili. Langani, napangilapo ndalama zibili.' 23Bwana wake eciti kwa eve, 'wacita bwino, wanchito wabwino ndipo okhulupilika! Wankhala ophulupilika pa cinthu citontho. Nikuike woyang'anila pa vinthu vinyinji. Loba mu chimwemwe ca abwana bako.'24"Ndipo wanchito wala elandila ndalama imozi ewela nakuti, 'bwana, nuziba kuti nimwe munthu ovuta. Mukolola pamuliye cale, muyika vinthu pamozi pamuliye mwazhye. 25Nenze na mantha, teto neluta nakuyobisa ndalama yanu pansi. Langani, tolani cufumila kwa mweo.'26"koma bwana wake eyankha nakuti kwa eve, 'weo munthu muipa na wanchito waulesi, 'uziba kuti nukolola paniliye cale ndipo nuika vinthu pamozi paniliye mwazhye. 27Moteto wenzofunika kupeleka ndalama yangu ku bala osunga ndalama, ndipo neo pakuzasembe nelandila ndalama zangu zapalulu.28Moteto mulondeni ndalama muipase wala ali na ndalama zili teni. 29Pakuti aliyense alinavo, akapasiwe viniyinji-na vosasila. Koma kwa alyense aliye kalikonse, na cala cakucita akalondowe. 30Mtoleni wanchito mumtaye kunja ku mdima, kuli kulila na kukuta menu.31Mwana wa munthu akuza mu ulemelelo wake na angelo onse na eve, ndipo ankhale pa mpando wa cimfumu wa ulemelelo. 32Pamenso pake vyalo vonse vikaiwe pamozi, ndipo akagabe banthu umozi na muyake, monga mwakugabila mbusa mbelele na mbuzi. 33Akaike mbelele ku kwanja kwe kwa kwendi, koma mbuzi kumanjele.34Ndipo mfumu ikati kwa bala ali ku kwanja kwa kwendi, 'welani, mweo mwedalisika na Atata, lobani mu ufumu wekukonzelani kufuma pa ciyambi ca calo conse ca pansi. 35Pakuti nenze na njala ndipo mwenipasa cakulya; nenze na njota mwenipasa cakumwa; nenze mulwendo mwenilandila; 36nenze cinthaku mwenimvwalika; nenze olwala mwenisamalila; nenze mu jele mwecizoniona.'37"Ndipo olungama bakakambe kuti, 'Ambuye, nilini patekuonani na njala ndipo tekulyeshani? kapena na njota nakukupasani cakumwa? 38nilini petekuonani nimwe mulwendo nakukulandilani? kapena cinthaku nokuvwalikani? 39nilini pitekuonani olwala kapena kujela nakuza kuzokuonani? 40"Ndipo mfumu ikayankhe nakuti kwa beve, 'cendi nukuti kwa mweo, vimwecitila umozi wa azikwasu aba, mwecitila neo.'41Ndipo akalabile kuti kwa bala ali ku kwanja yaku manjele, 'fumaniponi pano, mweo otembeleleka, mu mulilo wosasila wamene wakonzewa wa satana na angelo bake, 42cifukwa nenze na njala, koma muliye nipase cakulya; nenze na njota, koma muliye nipase cakumwa; 43nenze mulwendo, koma muliye nilndile; cinthaku, koma muliye nivwalike; olwa na mjele, koma muliye nisamalile.'44"Nao bankayankhe soti nakuti, 'Ambuye, nilini pitekuonani na njala, kapena na njota, kapena mlwendo, kapena cinthaku, kapena olwala, kapena mjele, ndipo tiliye kutumikileni?' 45"ndipo abayankhe na kuti, 'cendi nukuti mweo, vimuliye kwa umozi wa aba, muliye nicitile.' 46Aba abekuya mu cilango cosasila, koma olungama mu moyo osasila."
1Ndipo cecitika nicakuti pamene Yesu pesilizhya mau onse aba, eciti kwa ophunzila bake, 2"muziba kuti pakapita masiku yabili paskha yufwika, ndipo mwana wa munthu akapelekewe kuti akanyikiwe."3Ndipo akulu ba nsembe na akulu ba banthu benze besonkhana ku ng'anda ya mkulu wa nsembe zina yake Kayafa. 4Epanga kuti am'mange Yesu mwacinyengo na kumupaya. 5Pakuti benze kuti, "osati pa madyelelo kuti banthu basakacite cipolowe.6Lomba pamene Yesu penze ku Beteniya mng'anda ya Simoni wa mambombo, 7penzoseama pa thebulu, linina lewela kwa eve na nsupa ya alabastero ya mafuta a mtengo wapatali, ndipo ethila pa mutu wake. 8Koma pamene ophunzila peona teto, bakalipa nakuti, "nadaba cinji kuononga koteti? 9Aba mafuta sembe agulisiwa pa mtengo ukulu na kupasa osauka.10Koma Yesu, poziba ici, eciti kwa beve "muvutilanji linina ili? pakuti wacitta cinthu cabwino kwa neo. 11Pakuti mulinao nthawi zonse koma neo mube nane lini nthawi zonse.12Pakati pobathila mafuta bapamuli wangu, wacitila kuikiwa kwangu. 13Ncendi nulabila kwa mweo, kulikonse kwamene uthenga uyu ukalalikiwe ku calo ca pansi, calacita linina ili cikalabiliwe molikumbukila leve."14Lomba m'mozi wa bala twelufu, zina lake Yudasi Iskarioti, eluta kwa ansembe akulu 15ndipo eciti, "munipase cinji neo kuti nimpeleke kwa mweo?" ndipo beve emubelengela ndalama za ma siliva sate. 16Kufumila pamene apo enzosakila mpata wakuti apeleke eve kuli beve.17Lomba pasiku loyamba la buledi uliye vofufumisha ophunzila ewela kwa Yesu na kuti, "mufuna tikakukonzeleni kuni kwati mkalyele paskha?" 18eciti, nkhoyani ku mzinda kwa muyuakine mukanene kwa eve, mphunzisi akuti, "nthawi yangu yafwika. Nilyele mng'anda mwanu na ophunzila bangu." 19Ndipo ophunzila ecita mwebazhyila Yesu, ndipo bekonza cakulya ca paska.20Nthawi ya usiku piyefwika, enkhala pansi na kulya na ophunzila bake twelufu. 21Pabenzokulya, eciti, "cendi nukuuzhyani kuti m'mozi wa mweo anipeleke neo." 22Becimvwa cisoni, na aliyense eyamba kumkonsha, "ko nineo ambuye?"23Eyankha, "wamene wati atobele na neo mbale niwamene wati anipeleke. 24Mwana wa munthu alute monga mwavelembewela za eve. Koma niwasoka munthu wamene wati ampeleke sembe cenze bwino uyu munthu aliye badwe." 25Yudasi, mwamene wati ampeleke eciti, "ko nineo Ambuye?" ecti kwa eve " mwalabila teto mweo mweka."26Pabenzokulya, Yesu etola buledi, noudalisa, nousuna. Eupasa ku ophunzila nakuti, "tolani, lyani. Uyu ni mubili wangu."27Etola kapu nakuyamika, nakubapasa nakuti, "imwani monse. 28Pakuti iyi ni ngazi yangu ya cipangano yu thiliwa kwa banyinji ya kukhululukila macimo bao. 29Koma nukuuzyani, nikamwe lini soti za cipaso ici ca mpesa, kufwika siku lila lati nikamwe calomba na mweo mu ufumu wa Atata."30Pabeimba nyimba, befuma nakuluta ku lupili la azitona. 31Ndipo Yesu eciti kwa beve, "mweo monse mupone usiku wa lelo kamba ka neo, pakuti kwelembewa, 'nikapaye mcibeta ndipo gulu ya mbelele ikamwazhyike.' 32Koma nikaukishiwa nikakutangulileni mu Galileya."33Koma Petro eciti kw eve, olo kuti onse apone kamba ka mweo, neo ningapone lini. 34Yesu eciti, "nicendi nulabila kwa weo, lelo lamene usiku, akaliyolila kombwe, unikane neo katatu." 35Petulo eciti kwa eve, "olo kuti nikafwe na mweo, ningakukaneni lini. Ophunzila onse elabila cimozi-mozi.36Ndipo Yesu eluta nao kumalo oitiwa kuti Getsemani ndipo eciti kwa ophunzila bake, "nkhalani pano neo panukuya uko kuyopemphela. 37Etola Petulo na bana abili ba Zebedayo nakuya nao noyamba kumvwa cisoni na kuvutika. 38Ndipo eciti kwa beve, "moyo wangu ulu na cisoni cikulu, kufwikila ku imfwa, nkhalani pano, mucezele nane."39Eciya pasogolo patontho, noponesha cinso cake pansi, nopemphela. Eciti, "Atata, ngati cingakwanishike lekani kapu iyi inipitilile. Koma, osati mwanufunila, koma mwamufunila." 40Ewelela kwa ophunzila bake nobapeza ali mtulo, ndipo eciti kwa Petulo, "nicinji, ko simungacezele nane kwa ola limozi? 41Cezelani na kupemphela kuti msalobe mkuyesewa. Mzimu ufuna koma mubili niofoka."42Eciya kwa nathawi ya cibili kuyopemphela, eciti, "Atata, ngati ici sicinganipitilile koma kuti nimwe ici, kufuna kwanu kucitike. Ewelela 43soti nobapea ali mtulo, pakuti menso bao benze olema. 44Teto pobasiya soti, eluta nakupemphela kwa nthawi yacitatu, nolabila mau yamozi na yamozi.45Ndipo Yesu ewela ku ophunzila bake ndipo eciti kwa beve, "mukali lele nopumula? onani, nthawi yakwana, na mwana wa munthu opelekewa mu manja ya banthu ocimwa. 46Nyamukani, tiyeni takuya. Onani, wamenewati anipeleke ali pafupi."47Akalulabila, Yudasi, m'mozi wa bala ophunzila twelufu ewela. Cigulu cikulu cewela nayekufumila kwa ansembe akulu na akulu ba banthu. Bewela na vingwanja na nduku. 48Lomba mutnhut wamene enzopeleka Yesu ebapasa cizinkilo, kuti watinifyofyone niye wamene. Mumkate."49Pamene apo ewela kwa Yesu nakuti, tikuoneni Rabbi!" nakumfyofyontha. Yesu eciti kwa eve, "muyangu, cita cawawelela." 50Ndipo bewela, nakuika manja bao pa Yesu namkukata.51Onani, m'mozi wa wala enze na Yesu etambasula kwanja yake, nofumya cingwanja cake nakucenchena wanchito ku kwatu. 52Ndipo Yesu eciti kwa eve, "ika cingwanja m'malo mwake pakuti bala okata cingwanja, akafwe, na cingwanja. 53uona monga sembe niliyeite Atata, ndipo smbe atum kuposa magulu twelufu ba angelo? 54Koma sembe malemba akwanilishika tyani kuti ici cifunika cicitike?"55Panthawi iyi Yesu eciti kwa gulu ila, "mwawela na vigwanja na nduku kuzokata neo mnga nikawalala? nthawi zonse nezonkhala nophunzisa mkacisi, muliye nimange. 56Koma vonse ivi vacitika kuti malemba ba mneneri bakanilishike." Ndipo ophunzila onse emusiya nakuutuka.57Bala bekata Yesu emsogolela nomtwala kwa Kayafa mkulu waa nsembe. Kwamene alembi na bakulu basonkhana pamozi. 58Koma Petro enzokonkha patali kuluta ku ng'anda ya mkulu wa wansembe. Eloba mkati na kunkhala pansi na malonda na kuona vati vicitike.59Lomba ansembe akulu na msonkhano wonse benzosakila mboni za wenye zosusha Yesu kuti bamupaye. 60Baliye peze olo imozi, olo kuti mbini zinyinji za zawenyezewela. Koma pasogolo babili bewela 61na kuti, "uyu munthu eciti, ningapasule kacisi wa mulungu na kumanga soti mumasiku batatu."62Akulu ansembe beima nakuti kwa eve, "uliye yankho?" nicinji ici cakukususha weo? 63Koma Yesu enze cete. Mkulu wansembe eciti kwa eve, "Nukulamulila weo mwa Mulungu, Tiuzhye seo ngati niwe Kristu mwana wa Mulungu." 64Yesu ebankha kuti, "mwalabila nimweo." Koma nukuuzhyani, kuyambila lomba mukaone mwana wa munthu wankhala pa kwanja kwa kwendi kwa mphamvu, nakuwela pa mitambo ya kululu."65Ndipo mkulu wansembe eng'amba vovwala vake nakuti, "Olabila va mwano! tufunilanji mboni ziyakine? Onani lomba mwaumvwa mwano wake. 66Muganiza tyani?" beynkha nakuti, "oyenela kufwa."67Ndipo bemthunyinla mata pa menso na kumnyata, nakumnyata khofi, 68Nakuti, "lota weo Kristu nibani wakunyata weo?"69Lomba Petro enze nkhale panja pa ng'anda ya milandu, kamsimbika nchito kewela nakuti kwa eve, "weo nawe wenze na yesu waku galileya." 70Koma ekana pamesno pa onse, nakuti, "nuziba lini vamumukamba."71Peluta panja pa mlyango, kamsimbi ka nchito kayakine soti kemuona nakuti kwa bala enze pafupi "uyu munthu na eve enze na Yesu waku Nazareti." 72Ekana soti na kulumbira, "numziba lini munthu uyu!"73Pakepitapo ka nthawi bala enze peneme pafupi bewela nakuti kwa Petro, "Nchendi niwe mozi wa beve, pakuti kulabila kwako kukuzibisha weo." 74Ndipo eyamba kutembelela nakulumbila , "Zoona numziba lini munthu uyu." Pamene apo kombwe elila. 75Petro ekumbukila mau ba Yesu beciti, "Akaliyolile kombwe unikane katatu." Ndipo eluta panja nakuyolila mobaba mtima.
1Lomba mawa pikwecica, akulu-akulu ansembe onse na akulu-akulu bepangana kuti Yesu amupaye. 2Bemumanga, nakumutola, nakumupeleka, nakumuthwala kwa Pilato kazembe.3Yudasi, womupeleka, peciona kuti Yesu emzuzula ku infwa elapa na kuwejya ndalama za masiliva sate kwa akulu-akulu ansembe na akulu-akulu, 4ndipo eciti, ''nacimwa popeleka magazi yosalakwa'' koma beciti, ''nicinji ico kwa seo? 5Yudasi etaya masiliva mkacisi, nofumapo, nakuyozimangila.6Akulu-akulu ansembe etola ndalama za masiliva ndipo elabila kuti, ''nicosalolewa kuziika mcosonkhela ndalama cifukwa nindalama za mtengo wa magazi.'' 7Bekambilana nkhani pamozi, nakuzigulila munda kwa oumba nongo kuti unkhale manda ya alwendo. 8Kamba ka ici, munda ula ouita kuti, ''munda wa magazi mpaka lelo.910Ndipo cekwanilishika celabila Yeremiya mneneli kuti, '' betola ndalama za masiliva sate, pa mtengo wemuikila bana ba Israeli, ndipo ezitwala kuyogula munda kwa oumba nongo, n'nga mweniujyila ambuye.13Lomba yesu epanama pa menso pa kazembe, ndipo kazembe emkosha, ''niweo mfumu ya ayuda?'' Yesu emuyankha kut, "nimweo mwalabila teto." 12Koma pemnamizhyila akulu- akulu ansembe na akulu- akulu, aliyeyankhe vilivonse. 11Ndipo Pilato eciti kwa eve, ''Ndiye kuti umvwa lini milandu yakukupasa?'' 14Koma aliye yankhe nangu liu imozi, cakuti kazembe enkhala odabwa ngako.15Lomba, pasika wenze mwambo kuti kazembe afumye wamjele umozi osankhiwa na banthu. 16Pa nthawi iyo benze na ovutisha ngako zina yake Baraba.17Teto Pilato ebaika pamozi nakubaujya kuti, ''mufuna ni kufumyileni bani?" Baraba kapena Yesu wakumuita Kristu? 18Pilato eziba kuti bemupeleka Yesu kamba ka nsanje. 19Ndipo Pilato penkhala pa mpando wenzoweluzilapo, mkazi wake etumijya mau ya kuti, ''musacite vilivonse pali munthu uyo wosalakwa. Ndaba neo navutika ngako lelo kamba ka maloto yenenzenayo ya munthu uyo.''20Lomba ansembe epangana nao banthu kuti bayankhe kuti Baraba, nakupaya Yesu. 21Kazembe ebakosha, ''mufuna nikufumyileni bani pa banthu aba babili" Beyankha kuti, ''Baraba.'' 22Pilato eciti kwa beve, nicite naye cinji Yesu oitiwa kuti Kristu?'' Bonse beyankha kuti, ''mumpanyike''23Kamba ka cinji? nicinji ciipa cecita? koma, bekuwa ngako ''mumpanyike!'' 24Pilato peciona kuti paliye cenzotolapo, koma congo cikuleni, etola manzi pa menso pa gulu ya banthu nakusamba m'manja nakuti, "niliye mulandu pa magazi ya munthu uyu. muzicitile mweka vumufuna.''25Banthu onse eciti, ''lekani magazi yake yankhale pali seo na bana basu. 26Ndipo ebafumyila Baraba koma emnyata yesu nakumtwala kuti amupanyike.27Ndipo asilikali ba kazembe emtola Yesu nakumutwala ku likulu lokambilako milandu, nakuika asilkali onse pamozi. 28Ndipo bemuvula vovwala nakumuvwalika maya asweta. 29Ndipo bepanga kolona ya minga nakumuvwalika kumutu kwake, emupasa kandodo kwanja yake ya manja. Bemugwadila nakumucitila viipa , beciti, timuoneni mfumu ya ayuda.30Bemthila mata nakutola ka ndodo emnyata kumutu nakumnyata soti. 31Pabemunyoza bemuvula covwala cila nakumuvwalika covwala cake nakumupeleka kuti bakamupanyike.32Ndipo pofuma bepeza munthu waku Kuleni zina yake Simoni, wabekakamijya kuti amnyamulile Yesu mtanda wake. 33Befwika pa malo penzoitiwa kuti Gologota, kutanthauza kuti, ''malo a bade.'' 34Bemupasa vinyu wosakaniza na ndulu. Koma pelaba ekangiwa kumwa.35Ndipo pabemupanyika Yesu begabana covwala cake pocita maele, 36ndipo benkhala pansi nakumulonda. 37Ndipo palulu pa mutu wake belembapo cikhongwani, combelewa kuti, ''UYU NI YESU MFUMU YA AYUDA''38Akawalala abili bepanyikiwa pamozi naye Yesu umozi kumanja muyakine ku manzele. 39Banthu benzopitapo bemunyoza Yesu nakupukusa mitu yao 40nakulabila kuti, ''weo wenzokamba kuti ungaphwanye kacisi nakuimanga soti mu masiku ya tatu, zipulumushe weka pamtanda, ngati ndiwe mwana wa Mulungu.''41Cimozi-mozi akulu ansembe, alembi na akulu bemunyoza nakuti, 42''epulumusha ayake koma okanga kuzipulumusha eka.'' Nimfumu ya Israeli. Lekani aseluke pamtanda ndipo timkhulupilile.43Enzokhulupilila mulungu, lekani Mulungu ampulushe ngati ovomelejya kumumasula. Poti enzolabila kuti, ''neo n'ne mwana wa Mulungu.'' 44Cimozi - mozi soti na akawalala bepanyikiwa pamozi naye bemunyoza.45Lomba kufuma pa nthawi ya sikisi koloko, mdima wephimba calo conse mpakana naini koloko. 46Pofwika naini koloko,Yesu elila nokuwa kuti, ''Eli, Eli, lama sabakatani'' kutanthauza kuti, Mulungu wangu, Mulungu wangu, mwanisiilanji neo.'' 47Ndipo bayakine benzepeneme, pabecimvwa, belabila kuti, ''oita Eliya''48Ndipo pamene apo umozi eutuka nakutola cinkhupule, nakuzujya na vinyu osasa nakuika ku ka ndodo nakumumwesha, 49Bayakine becizolabila kuti, '' mulekeni tione ngati Eliya awele kuzomupulumusha. 50Ndipo Yesu ekuwa nakupeleka mzimu wake.51Ndipo onani, cinyula ca mkacisi cin'gambika pakati kucoka palulu kufwika pansi, napacalo ca pansi pe gwendezeka na myala yen'gambika pakati. 52Manda yeseguka na banthu bala benze na mtima utuba belala tulo beuka. 53Befuma m'manda peuka Yesu nakuloba mumzinda utuba, nakuyoonekela ku banyinji.54Lomba akulu - akulu ba asilikali benzolonda, Yesu pabeona civomezi na vonse venzocitika, becita mantha na kulabila kuti, ''zoona uyu enze mwana wa Mulungu. 55Anyinji anakazi benzotumikila Yesu bemukonkha ku kufuma ku Galileya enzolangila patali. 56Pakati pa anakazi penze Mariya Magadalena, Mariya muyakine anyina ba Jemusi na Yosefe, na anyina ba bana ba Zebediya.5758Pofwika m'mazulo, munthu olemela ewela kufuma ku Alimateya, zina yake Yosefe, naye enze ophunzila wa Yesu. efwika kwa Pilato na ku kosha za mubili wa Yesu. Ndipo Pilato elamulila kuti mubili upelekewe.59Yosefe etola mubili nakuuvunga mu nyula ya bafuta, 60Na kuuika m'manda bake ba lomba, osemewa na mwala, na kukunkhulujyilapo mwala pa khomo ya manda nakufumapo. 61Mariya Magadalena enzepo na Mariya muyakine benkhala pansi kulangana na manda.62Siku yokonkhapo, siku yokonzekela piyepita akulu - akulu ansembe na afalisi ekumana pamozi na Pilato. 63Eciti, ''mfumu takumbukila seo kuti wala wa wenye akali moyo, enzolabila kuti, ''pakapita masiku atatu nikauke soti. 64Mwakuti mulamulile kuti pa manda bake pankhale olonda, mpaka siku ya citatu, ndaba ophunzila bake angawele kuzomuiba na kuujya banthu kuti wauka kuinfwa na wenye wosilijyila ukapitilile woyambilila.65Pilato eciti', ''mutole malonda. Nkhoyani kasungeni monga mumuzibila.'' 66Teto beluta nakuyosunga manda, nakuikapo ciziwisho pa mwala nakuikapo malonda.
1Lomba mcungulo ba sabata, pekweyamba kuca pasiku loyamba la sabata, Mariya Magadala na Mariya muyakine bewela kuzoona manda. 2Onani kwenze civomezi cikulu, pakuti m'ngelo wa Ambuye eseluka kufumila kululu, nowela kuzokunkhulujya mwala, nonkhalapo.3Maonekedwe bake enze monga kaleza, vovwala vake venze vituba monga sinowo. 4Amalonda benjenjemela na mantha nonkhala ngati banthu akufwa.567Mungelo ebalabijya manina bala nakuti, musacite wowa, pakuti nuziba kuti musakila Yesu, wamene epacikiwa. Kuliye kuno, koma wauka, monga mwelabilila. Welani muone m'malo mwenzelala. Endeshani nkhoyani mukabaujye ophunzila bake, 'wauka kwa akufwa, onani wakuthangulilani kuya ku Galileya. Kwamene kula mukamuone.' Onani, nakuujyani.''8Azimai mwamsanga-msanga becokakao ku manda nacisangalalo cikulene, nakuutuka kuyojya ophunzila bake. 9Onani yesu ekumana nao nakuti, '' tikuoneni''. manina bewela nakuzokata mendo bake na kumulambila. 10Ndipo yesu eciti kwabeve, '' osayopa, nkhoyani kauzyeni anekwasu kuti abekuya ku galileya, kwamene kwala bakanione.''11Lomba manina pebenze kuya, onani amalonda bayakine beciya mumzinda nakuujya akulu bansembe vinthu vonse vecitika. 12Pebekumana ansembe nabakulu- bakulu nakulabijyana nao pa vecitika, bepasa ndalama asilikali zinyinji nakubaujya kuti, '' 13mubaujye bayakine, 'Yesu' ophunzila bake bewela usiku nakuiba mubili wake petenze lele.'14nkhani iyi ikafika kwa kazembe, timukope nakucosa nkhawa zonse kwa mweo.'' 15Teto asilikali etola ndalama zila nakucita mwebaujyila. Iyi nkhani yefalikila pakati pa Ayuda ndipo yupitilijya mpaka lelo.16Koma ophunzila leveni eluta ku Galilya, ku lupili kwamene abaujya Yesu. 17Pebemuona, bemulambila, koma bayakine bekaika.18Yesu ewela kwa beve ndipo elabila nao nakuti, ''ulamulilo wonse wapasiwa kwa neo kululu na ziko lapansi. 19Moteto nkhoyani mukapange ophunzila mu vyalo vonse. Ba batizeni mu zina la tata, la mwana, na la Mzimu Utuba.20Mubaphunzise kumvwila vinthu vonse vinekulamulilani. Onani, nili namwe masiku onse, mpaka masilijyilo ya nthawi.''
1Uku ndiye kuyamba kwa kulakilika kwa mau a Yesu Kristu, mwana wa Mulungu. 2Monga mwa Lemba la Yesaya mneneli ,''onani nutuma munthu pasogolo panu kuti akupangile njila. 3Ili ni lizu la munthu okuwa mu chipululu akuti,'' Konzani njila ya Mulungu ,pangani njila mu chilungamo.'''4Yohane ewela, naku batiza mu chipululu kulalikila mau aubatizo olapa kukhululukiwa kwa machimo. 5Ndipo yeve eluta ku malo yosiyana siyana mu yudeya na mu yerusalem ndipo ebatiza mu mkolo wa yolodani apo ninshi banthu bolapa machimo yao. 6Yohane enzokonda kuvwala chikumba cha ngamila na weya wake soti enzo konda kuvwala na beluti ya chikumba, enzo kulya vidiza na uchi wa msanga.7Ndipo enzo kulalikila kuti,'' akuza muyake ali na mphanvu opambana neo, 8Nakubatizani na manzi, koma eve akuzo kubatizani na Mzimu Utuba.''9Zechitika masiku ayo Yesu pechoka ku nazareti mumzinda wa Galileya, ndipo emubatiza kuli Yohane mumkolo wa yolodani. 10Yesu penzo tumphuka kufuma mu manzi eona kululu kweseguka na mzimu wa Mulungu utuba weseluka kuza pansi ngani nkhunda nakuzo dekha pali yeve. 11Mau efuma kululu yakuti,'' weo ndiye mwana wangu okondeka. Ndipo nine okondewa,''12Mzimu wa Mulungu wemulimbikisha kuchoka kuluta mchipululu. 13Enze mu chipululu masiku fote lomba apo satana ango muyesa yesa. Enze pakati pa nyama zamsanga, ndipo angelo enzomtumikila.14Lomba Yohane pemukata nompeleka ku jere, Yesu ewela kuchoka ku galileya enzo lalikila za ufumu Mulungu, 15enzo kuti, ''nthawi yakwana, ndipo ufumu wa Mulungu uli pafupi. Lapani ndipo mukhulupilile uthenga wabwino.''16''Penzo enda ku mbali ya nyanja ya Galileya, eona Simoni na Ndeleya pokwao enzo kansha nsomba na neti pa nyanja, pakuti ndiye yenze nchito yao. 17Yesu ebauzya kuti, ''Welani, konkhani neo, nufuna kuti nikupangeni okasha banthu m'malo mwa nsomba.'' 18Pamenepo apo esiya ma neti yao nokonkha Yesu.19Yesu pe endako pasogolo, eona Jemusi mwana wa Zebediya na mkwao Yohane; benze mu boti apo ninshi omanga ma neti. 20Ebaita ndipo ewela pamene apo kusiya ausuwao a Zebediya mu boti na banchito, nakumukonkha.21Bewela kuchoka ku Kapenao pacibelu, Yesu eloba mu sunagoge noyamba kuphunzisa. 22Bedabwa mwenzophunzisila, pakuti enzo phunzisa ngani munthu anaulamulilo osati ngati alembi.23Pamene apo munthu muyakine enze mu sunagoge enze na mizimu iipa ekuwa, 24echiti, ''tichite tyani nawe, Yesu waku Nazareti? Wawela kuzotiononga? ''Nukuziba weo. Ndiwe oyela wa Mulungu!''. 25Yesu ezuzula mzimu uipa kuti, ''Chongo choka muthupa yake!'' 26Chimzimu chiipa chemuponya pansi munthu nofuma muliyeve ninshi chuulula mokuwa.27Banthu onse edabwa, noyambo konshana kuti, ''Ndiye cinji ichi? Nichi phunziso cha nyowani cha mphamvu! olamulila mizimu yonyansa yumunvwelela!'' 28Ndipo mbili yake yeluta patali ,Galileya yonse.29Pechoka ku sunagoge ewela ku ng'anda kwa Simon na ndeleya pamozi na Jemusi na Yohane. 30Lomba apongozi bake Petulo anakazi enzolwala,apo nishi alala pansi akunwa mphepo. Emuuzya Yesu za matenda. 31Engo wela kuzobakata pa kwanja nakubaimya mphepo yonse yechoka nakuchililatu pamene apo, no yamba kuba pikila.32Umo mcungulo, peyeloba zuba emuletela banthu olwala, enze na mizimu iipa. 33Munzi onse ewela mpaka pakhomo. 34Ecilisha onse enze nama tenda osiyana siyana na mizimu iipa, koma aliyovilole kulabila kanthu kalikonse kamba kakuti mizimu iipa yenzo muziba bwino.35Euka m'mamawa, kukali mdima bii; noluta kwa eka kuyo pemphela. 36Simoni naba yake yenze nayo esamukila nomukonkha. 37Pemupeza emuuzya kuti,'' Banthu onse ofuna mweo.''38Echiti,'' Tiyeni tilute kuyakine kuminzi yozungulila kuti nako nikalalikile chifukwa chake newela kuno. 39Enzunguluka galileya yonse, kulalikila muma sunagoge yao nakuchosa mizimu iipa.40Wakhate ewela kuzogwada nosenga kuli yeve kuti,'' ngati mufuna mungani pange kuti ninkhale bwino''. 41Chifundo chemukata Yesu notambasula kwanja nomukata ,echiti ''nofuna, pola'' 42Pamene apo makhate yonse yemuleka, nonkhala bwino.43Yesu echiti osakamba kamba nkhoya. 44Echiti soti kuli yeve, ''osakamba kulikonse kuli aliyense nkhoya ukazioneshe kuli ansembe ukapeleke nacha nsembe choziyelesha, kulingana na cilamulo ca Mose. kuti chinkhale nga umboni wao.45Koma eve eluta noyambo kamba kamba nakulalikila bwino bwino, kamba ka ichi Yesu enzokanga kuti momasuka akoloba m'mizinda.Enzo nkhala kumalo kwa eka banthu enzo mukonkha kuchokela kumalo yosiyana siyana.
1Pewela soti kuchela ku kapenao pepita masiku yatontho zenvweka kuti enze ku ng'anda. 2Anyinji eunjikana kuti kwenzenvye malo, Yesu ekamba nao mau.3Analume ayakine ewela nae munthu enze ozizila vizo; Banthu folo ndiye emuleta. 4Aliokwanishe kufwika pafupi na Yesu cifukwa ca banthu benze bepaka, ekasula mtenje wang'anda nakulobesha mphasa penze munthu olwala.5Peona kukhulupilila kwao, Yesu echiti kwa olwala machimo yako akhululukiwa. 6Alembi enze nkhale, enzo ganiza mu mtima mwao. 7Lomba eve uyu munthu angalabile tyani teti? onyozela! nibani angakhululukile machimo koma Mulungu tyala?''8Pamene apo Yesu eziba venzo ganiza m'mitima yao.Echiti kwa beve ,''Ndaba chinji muganiza teti m'mitima yanu? 9Chapafupi nichinji kulabila kuli ozizila vizo, ' machimo yako yakhululukiwa olo kuti, nyamuka , tola mphasa yako ubekuya?10Koma kuti muzibe kuti mwana wa munthu anaulamulilo paziko ya pansi okhululukila machimo,'' 11Echiti kwa olwala, Nikuti kuli weo panama tola mphasa yako nkhoya kung'anda kwako.'' 12Pamene apo enyamuka notola mphasa yake,efuma mng'anda pamenso pa banthu onse, edabwa onse banthu notamanda Mulungu, echiti tikaliye onepo zoteti .''13Ndipo eluta soti ku nyanja ,gulu ya banthu anyinji emukonkha ndipo ebaphunzisa. 14Penzopita, eona Levi mwana wa alufeyo enze nkhale pa tenti yenzo tolelapo msonkho echiti kwa eve,'' nikokhe'', enyamuka nomukonkha.15Yesu enzo kulya mng'anda ya Levi na okhomesha msonkho, ochimwa pamozi na ophunzila bake , pakuti enze anyinji ndipo emukonkha. 16Lomba afarisi, enze soti alembi, eona kuti Yesu enzo kulya na banthu ochimwa na okhomesha msonkho, echiti kwa ophunzila bake ,'' chifukwa akulya na okhomesha msonkho na banthu ochimwa?''17Yesu pechinvwa izi echiti kuli beve, '' banthu oswala ofunika lini ng'anga pafupi,; tyala bala olwala ndiye ofunika ng'anga. Niliowelele banthu aliya machimo koma tyala ochima.18Ophunzila ba Yohane na afarisi enzo jungula vakulya. Kwewela banthu echiti, ''lomba chifukwa ophunzila ba Yohane na ba afarisi ojungula vakulya, koma banu yai? 19Yesu echiti kuli beve , awela ku ukwati ango jungula kulya koma okwatila alipo? Malinga okwatila alipo, ali pa pamozi na okwatila anga jungule lini.20Koma masiku akuza okwatila akayoluta kuchoka pali banthu bake ,amene ayo masiku, akajungule vakulya. 21Kuliye munthu anaga tole nyula yanyuwane notungilila pa nyula chakale, kamba ka kusiyana kwa nyula izi, nyula ing'ambike nosiya chimulindi, soti vigamba vinkhale vikulene ngako lomba.22Kuliye munthu anga tole vinyu walomba noika mthumba yakale, ndaba vinyu ungaphulise thumba nochenekeka . Koma vinyu wanyuwane kuika mthumba yanyuwane''.23Pa siku ya chibelu Yesu enzoenda m'minda yamapila ndipo ophunzila bake eyamba kutola mapila. 24Afarisi echiti kwa eve,'' onani, ''chifukwa ophunzila banu ochita voleshewa pa siku yalelo pa chibelu?''25Echiti kwa kuli beve,'' muliobelenge vechitichita Davite penze na njala na banthu benze nao- 26mwelutila mng'anda ya Mulungu apo lomba ninshi Abtyala enze mukulene wansembe, ndipo echilya buledi chosaloleka munthu aliyense koma tyala ansembe beka-beka , epasako nabala benze nao?''27Yesu echiti kuli beve, ''chibelu cheikiliwa munthu osati munthu kuikiliwa chibelu''. 28mwaichi, mwana wa munthu ni mbuye napa chibelu kumo.
1Soti penzoenda mu sunagoge, penze munthu enze na vuto ya kwanja kulemala. 2Pafupi penze banthu enzo kuti aone ngati apoleshe munthu pa chibelu na cholinga chakuti amupase mlandu.3Yesu echiti kuli munthu olemala kwanja,'' panama apa wela kuno pakati pa banthu onse''' 4echiti kuli banthu chilibwino kuchita vabwino pa chibelu olo viipa ,' kupulumusha moyo olo kupaya?'' koma onse enkhala chete.5ebalanga na nkhope yokalipa,soti enzo okalipa kamba ka kukosa kwa mitima yao,'' echiti kuli ula munthu, tambulula kwanja yako.'' etambulula , kwanja yake yepola . 6Afarisi echaka apo noyambo pangana njila na ma Heridiani mwanga m'mpaile.7Yesu, na ophunzila bake, eluta ku manzi, banthu anyinji ekonkha kuchoka ku Galileya naku judeya, 8soti kuchoka ku jerusalem naku idumeya soti kupitilila ku Yolodani, kuzunguluka taya na Sidoni. Pechinvwa vinthu venzochita, gulu ikulene yemukonkha9Echiti kuli ophunzila bake kuti ankhale na ka boti katontho kukonzekela gulu, kuti asamufyanthe mu gulu, 10pakuti epolasha anyinji, soti onse enze omangika enzofunishisha kuti aliyanse mpaka amukateko.11mizimu iliyonse iipa ikamuona,yenzo pona pansi nolila ngako,yenzo kamba kuti,'' ndiwe mwana wa Mulungu.'' 12Enzo ilamulila kuti osakamba kamba, enzo funa lini kuzibika.13Eluta ku lupili,nakuzoita benzofuna,ewela kuli eve. 14Esankha banthu thwelufu (benzoita kuti apostoli) kuti ankhale nae soti abatume kuyolalikila uthenga, 15Soti ankhale na ulamulilo ochosa mizimu iipa. 16Elemba banthu thwelefu :Simon, wenze pasa zina yakuti Petulo,'17Jemusi mwana wa Zebediya, na Yohane mkwao wa Jemusi, wenze pasa zina yakuti Baonejesi, ndiye kuyti bana ba bingu. 18ndeleya ,Filipo ,Bathotolomeyo, Mateyo ,Thomase, Jemusi mwana alifeyo,Tadeyo ,Simoni Ziloti. 19na Juda iskalioti epeleka Yesu20Eluta ku ng'anda ,gulu yewela soti pamozi , ekanga nakulya bredi. 21Penjinvwa baku banja yao, eluta kuyo mkata,pakuti enze kuti ''wafuntha'', 22Alembi echokela ku Yerusalem echiti,'' Ana mizimu iipa ya biyazebabu,'' ku ulamulilo wa mizimu iipa ofumya mizimu iipa.23Yesu ebaita kuti awele kuli eve, nakubalavizya mu miyambi,'' Satana angachosetyani satana? 24ngati ufumu ugabikana paweve weka, ula ufumu unga paname lini. 25Ngati ng'anda ingagabikane pa eve eka iyo ng'anda ingapaname lini.26Ngati satana oziukila eve eka, soti ogabikana angapaname lini ,angalute lini kulikonse ndiye kusila kwake. 27Koma kuliye munthu anga lobe mu ng'anda ya munthu wa mphanvu notola katundu akaliye mangilila mwinikazi wa mphanvu poyamba ,apo lomba ndiye pangaononge ng'anda.28Zoona nulabila kuli mweo, uchimo onse wa bana babanthu yakakhululukiwe, nakunyozela konse kwelabila . 29koma munthu aliyense anganyozele Mzimu Utuba kuliye chikhululuko, koma niochimwa nama chimo yamuyaya.'' 30Yesu ekamba teti kamba kakuti beve enzekuti ,''ana mizimu iipa .''31Anyina Yesu na anekwao ewela nopanama panja. Emusenga kumuita kuti awele. 32Gulu ikulene yemuzungulukila nokamba kuti kuli yeve,'' amai bako pamozi na anekwanu,awela ali panja okufunani.33Eyankha kuti,'' amama na akwasu nibani?'' 34Elanga kuzunguluka banthu onse enze muzungulukila nokamba kuti, '' Onani ,amama na anekwesu aba ali apa! 35pakuti aliyense ochita kufuna kwa Mulungu , uyu munthu ndiye mkwasu, mlongosi wangu ndiye soti amama".
1Eyamba soti kuphunzisa kumba kwa nyanja ,na gulu ikulene yeungana nomuzungulukila. Eloba mu boti yenze pa nyanja nonkhala mkati. Gulu lonse lenze mbali mwa nyanja. 2Ebaphunzisa vinthu vinyinji mu miyambi, ndipo mukaphunzisidwe kake echiti teti.3''Mnvwani, mulimi echio fesa mbeu yake 4.Penzo fesa ,mbeu iyakene yeponela m'mbali mwa njira nyoni zewela nakulya , 5Mbeu iyakene yeponela pa mwala penzeve lito yokwanila ,limela koma lito yenze lichepa.6Zuba paye tula ,ila mbeu yefota nakupya teti,soti mizyu iliolute patali yechifwa. 7Mbeu iyakene yeponela pakati pa vimiti va minga. Vimiti va minga vekula nosokoneza, ila mbeu iliopape vipaso.8Mbeu iyakene yeponela pa lito labwino notwala zipaso nokula ngako, nitwala sate,sikisite ,mpaka handiledi kupasha. 9Ndipo echiti ''uyo ana matu akunvwa, anvwe''10Lomba Yesu penze eka, bala enze nae pafupi na thwelufu emukonsha za miyambi. 11Echiti kuli beve,'' kwanu mweo kwapasiwa chisinsi cha ufumu wa Mulungu .Koma kwa bala bali kunja zonse zuwela mu miyambi , 12cholinga kuti aone koma asaone , anvwe, inde akunvwa koma akunvwa lini, olo akunvwa koma onvweshesha lini, apo yai, anga-phenduke nakuti Mulungu angaba khululukile.''13Soti echiti kwa beve ,'' mukunvwa miyambi iyi? nanga miyambi iyakene muvwesheshe tyani? 14Mulimi echala mbeu yake ndiye echala mau . 15iyakene ndiye yeponela pa njira, mau ebyaliwa. Akanvwa mau ,satana akuza pamene apo nakuiba mau yebyaliwa muli beve.16Iyi iyakene mbeu yobyaliwa pa mwala ikanvwa mau,pamene apo yulandila na kukondwela . 17Soti iliye mizyu paeve yeka , yulimbikila patontho tyala. Kukawela zovuta namaeselo kamba ka mau, opona nthawi iliyonse.18Ayakene nibala obyala pakati pa minga . Akunvwa mau, 19koma nkhawa za mziko na zovuta, zotoleka nazo zachuma,na zofunafuna zuloba noononga mau ,pothela onkhala osapapa vipaso. 20Bala obyaliwa pa nthaka yabwino nibala okunvwa mau noyalandila bwino notwala vipaso; ziyakene sate na sikisite ,na handiledi.''21Yesu ebauzya kuti ,'' ko muleta nyale mu ng'anda noivwinikila pa nswanda olo kuika mnyansi mwa bedi? muleta nyale noika patuba . 22Pakuti paliye kanthu kobisika kati kasaka ululike, soti paliye chisinsi chati chika leke kuululika. 23Ngati pali munthu akunvwa mau lekani anvwe".24Echiti kwa beve,'' ikankoni nzelu vamukunwa ,pakuti muyeso wamuyesela ,mukaesewe nao, soti akamuonjezeleni . 25Pakuti aliyense alinavo kale Mulungu akamuonjezele vinyinji, bala aliye akalondewe na vala valinavo.'26Soti echiti ,''ufumu wa Mulungu uli nga ni echala mbeu yake . 27Elala usiku kuuka m'mawa ,mbeu yamela nokula , olo kuti oziba lini kuti zachitika tyani. 28Thaka yubala zipaso pa eve eka: uyamba ni m'mela , ngala ngala , powela menso okhwima mu ngala ngala. 29Ikapya mbeu, pamene apo otola chikwakwa pakuti nthawi yakwana.''30Echiti kuli beve ,'' Ufumu wa Mulungu uyu tingaulinganizye na chinji, kapena tingasebenzeshe mwambi otyani pofuno masulila? 31Uli ngati ni mbeu ya mpilu,ikachaliwa , ndiye mbeu itontho ngako pa ziko lapansi . 32Koma ikachaliwa ,yukula kupambana mbeu zonse za m'mdimba ,yupanga misambo ikulu, na nyoni zam'mululu zuwela noika visa muchinfwile .''33Na miyambi inyinji yoteti ekamba mau kuli beve, olo enzo nvweshesha, 34Enzo labila lini nao paliye miyambi .Koma akankhala eka ,enzo masulila vonse kuli ophunzila bake .35Pa siku ilo ,m'chungulo ekamba kuti ,'' tiyeni titaukile ku silya. 36Esiya gulu ya banthu, eluta na Yesu, pakuti enze kale mu boti. Ma boti ayakine enze nao 37Pamene apo Kwewela chimphepo ndipo manzi enzoloba mu boti apo lomba boti yazula .38Koma Yesu eve enze lele m'mtulo , pa pilo. Emuusha kuti ,'' aphunzisi, koma musamalila lini kuti tikumfwa,?'' 39Euka nokalipila mphepo echiti kuli mphepo,''Mtendele , nkhala, mphepo pamene apo yepana , ndipo kwenze chelele.40Lomba elabila kuti , muyopelanji teti, mukaliye chikhulupililo ? '' 41Eyopa na mantha ngako ,eyambo kambisana beka na beka kuti,'' Ninshi nibani wamene uyu, kuti olo mphepo yumu nvwila?''
1Ewela ku silya kwa njanja yaku malo ku Jerasini. 2Soti pamene apo Yesu penzo choka m'boti, munthu enze na mizimu iipa ewela kuli eve kuchoka ku manda.3Uyu munthu enzo nkhala ku manda. kwenzenvye munthu enzokwanisha kumulesha vilivonse venze funo kuchita olo kumumanga na cheni. 4Enze omangiwa nthawi zinyinjie. koma enzo tenda vonse vomangila .kuliye munthu enzo kwanisha kumukata.5Usiku uli onse na muzuba enzo nkhala ku manda naku malupili, enzo lila nakuzicheka navimyala. 6Penze eona Yesu patali ,emuutukila nakugwada pansi.7Elila na lizu yapa lulu,'' nachita chinji kuli mweo , Yesu , mwana wa Mulungu wakumwamba mwamba? Nukusengani mwa Mulungu ,osationonga.,'' 8Pakuti enzo kuti kuli yeve,'' fuma mu munthu uyu chimuzimu chiipa9Emukonsha ,zina yako niwebani? ndipo eyankha kuti, '' zina yangu ndine legio,pakuti tilimo tanyinji.'' 10Emusenga kanyinji kuti asavichose m'malo yala.11Lomba apo penze nkhumba zinyinji zenzo kulya pa lupili, 12vemusenga kuti ,lekani tilobeko mu nkhumba izi zili apa . 13"evi lola kuti vilobe mu nkhumba ,vimizimu viipa vefuma mu munthu nakuloba mu nkhumba, nkumba zeutuka nokuyoloba pa manzi, zonse nkhumba pafupi fupi two sauzande zefwila pa manzi.14Bala benzo lyeshela nkhumba eutuka kuluta ku munzi kuyonena vechitika konse kumizinda yosiya siyana. Banthu anyinji ewela kuti azaone vechitika. 15Banthu ewela kuli Yesu emuona munthu enze na mizimu iipa -enze nkhale pansi, ovwala bwino, enzo ganiza bwino bwino ,banthu echinvwa mantha.16Banthu eona vechitika kuli ula munthu enze na mizimu iipa euzyako ayao vonse navechitika ku nkhumba, 17Enze eyamba kumsenga kuti achokeko ku malo yao.18Penzo loba mu boti,ula munthu enze na mizimu iipa emusenga kuti alute nae. 19Koma yeso aliyo mu lole, koma ekamba nae kuti,'' nkhoya ku ng'anda kwanu naku banthu banu,uka bauzye vawakuchitila Mulungu,na chifundo cha kuonesha ''. 20Kuchoka apo eluta paliponse kulalikila vinthu vikulene vemuchitila Yesu mu Dekapolisi, banthu onse enkhala odabwa.2124Lomba petauka soti Yesu kuluta kusilya iyakene na boti chigulu cha banthu cheunjikana kumuzungulukila, penze pa mbali nyanja. 22msogoleli umozi wa sunagoge ,enze na zina yakuti Jairo,ewela, peona Yesu eponela pa mendo pake. 23Emusenga kanyinji ,kuti, '' Mwana wangu mtontho mwanakazi wasala patontho kufwa, nukusengani, kuti muwele muikepo kwanja yanu kuti ankhale moyo ndipo apole. Eluta nae ,na gulu ikulene ya banthu yekonkha nakumufyantha apo gulu yamuzungulukila.25Pamene apo penze mzimai enze navuto ya magazi kwa zaka thwelefu. 26Enzongo lwala soti nopita mu ng'anga zinyinji elipila ndalama zonse zenzenazo koma osapola, matenda enzo kulilako m'malo mwakuti apole . 27Penzechivwa mbili ya Yesu. Ewela kuvula penzo enda Yesu mu gulu, nokata chovwala chake.28Pakuti enze kuti m'maganizo mwake nikango kata olo tyala vovwala vake nipole. 29Pemukata ,magazi yeleka kuchoka , echivwa mthupi mwake kuti apola matenda yasila.30Yesu echinvwa mthupi mwake mphavu ziyakene zachokamo. Echunguluka ku gulu nokonsha ,'' nibani wakata kuvovwala vangu?'' 31Ophunzila bake eyankha kuti,'' onani banthu kupaka ,mungachito konsha kuti nibani wakukatani?'' 32Koma Yesu elanga langa kuti aone wamkata.33Mzimai peziba chechitika kuli yeve, eyopa noyambo njenjemela. ewela nopona pansi penze Yesu, noulila vazoona vechitika. 34Echiti Yesu kuli mzimai,'' mwana mwanakazi chikhulupililo chako chakuchilisha. Nkhoya mwamtendele ndipo soti pola ku matenda yako .''35Penzo labila ,banthu ayakene ewela kufuma ku sunagoge, enze kuti, ''Mwana wako wamwalila'' .osabavuta soti ophunzisa?''36Koma Yesu pechinvwa vechilabila , echiti kuli msogoleli wa sunagoge,'' Oyasopa ,khulupilila tyala.'' 37Aliyolole munthu aliyense kuti amukonkhe ,koma Peter tyala, Jemusi na John, mkwao wa Jemusi. 38Ewela ku ng'anda ya msogoleli waku sunagoge ,epeza banthu olila mau palulu ngako.39Peloba mu ng'anda ,echiti kuli banthu,'' mwakalipa chinji ndipo mulila chinji ? Mwana aliyo kufwe wango lala tyala tulo.'' 40Emuseka. Koma ebafumya panja onse, notola awisi na amai bake ba mwana nabala benze nao, noluta penze mwana.41Etola kwanja ya mwana nokamba kuti ,'' Talita kumi,'' kutanthauza kuti , mwana mwanakazi iwe nukamba na weo, uuka.'' 42Pamene apo euka noyamba kuyenda( pakuti enze na zaka 12 zobadwa) .Soti banthu onse enze edabwa ngako . 43Elesha banthu onse kuti asazibe vachitika . Ekamba na banthu enze pafupi kuti ampase chakulya alye.
1Efumako kumalo kwenzele noluta kumunzi wakwao, ophunzila bake emukonkha. 2Palefwika siku la sabata, ephunzisa mu sunagoge . Anyinji banthu emunvwa edabwa. echiti,'' echitola kuni chiphunziso choteti?'' epasiwa nzelu zotyani ?'' Nanga izi zodabwisa zakuchita na manja yake ?'' 3ko uyu siula mpala matabwa, mwana wa Maria mkwao wa Jemusi, Yoses na Judas na Simon? Ko alongosi bake niyaba lini batilinao pano? Aba banthu akhumudwa nae Yesu.4Yesu ebauzya kuti,'' Mneneri opasiwa lini ulemo kwao,kumunzi mwao namng'anda mwao.'' 5Aliyo chite nchito ikulu ilionse kwao ,tyala kuika manja pa olwala nao atontho tyala no bapolesha . 6Kwemudabwisha kusakulupilila kwao . Eluta ku minzi yenze pafupi kuyo phunzisa.7Kuchoka apo eita bala thwelufu nobatuma abili-abili , ebapasa ulamulilo pa mizimu yonse iipa , 8soti ebalamulila kuti asatole kanthu kalikonse pa ulendo wao,koma tyala mchiza : osatola bredi ,kapena chola, osatola ndalama m'mabande yao, 9koma tyala kuvwala , nkhwabilo, soti osavwala vovwala vibili,10Soti ekamba nao kuti ,mukaloba mu ng'anda ,nkhala mpaka muchoke kumalo kwamene uko. 11Ngati uyo munzi uliokulondeleni kapena kukunvwelani, pofuma ayo malo kunkhumulani kalukungu kumendo banu nga ni umboni kwa beve,''12Echiya kunja kwa munzi kuyolalikila kuti banthu akeke machimo yao. 13Echosa mizimu iipa, nakuzoza banthu anyinji enzo olwala na mafuta nakubapolesha.14Mfumu Herode echinvwa ichi, kuti zina ya Yesu yachuka ngako. Ayakine enze kuti ,'' Yohane m'batizi wauka kwa kufwa kamba ka chamene ichi, izi zodabwisa zili pa nchito mwa yeve.'' 15Ayakene enzekuti , '' ni Eliya .'' ndithu ayakene enzekuti ni muneneri, ngati tyala m'mozi mwa aneneri akale.''16Koma Herode pechinvwa zoteti echiti ,'' Yohane wane tenda mutu wauka soti,'' 17Pakuti Herode enze tuma banthu amange Yohane nakumuponya mu jere (mkwao wa mkazi wa Filipo), kamba kakuti enze emukwatila,18Pakuti Yohane euzya Herode ,'' Nichosa enela kuti weo utole mkazi wa mkwanu,'' 19Koma Herode ekalipa nofuna kuti Yohane apaiwe,koma zekanga, 20Herode enze yopa Yohane ; enzo ziba kuti enze munthu olungama ndipo oyopa Mulungu, ndipo ezisunga bwino. kumunvwa olabila chenzo mukalipisha ngako koma enzo munvwa mokondwela.21Koma siku loyenela lefwika apo Herode enze na phwando ya kubadwa kwake ,ekonza vakulya va banthu akulu akulu ,na olamulila soti na azisogoleli aku Galileya. 22Mwana wa Horede evina ,ekondwelesa awisi (Herode) na beitiwa kuzo kwendwelela phwando . Mfumu yekonsha mwana ,'' kamba chilichonse chaufuna nikupase .''23Elapa kuli eve kuti ,'' chilichonse chaungafune nikuchitile olo unga fune ,olo utafuna hafu ya chalo changu .'' 24Eluta kuyokonsha anyina kuti asenge chinji?'' echiti,'' mutu wa Yohane m'Batizi .'' 25Soti pamene apo eluta kuyokonsha mfumu kuti,'' nufuna munipasile pamozi, pa mbale mutu wa Yohone M'batizi.''26Olo ichi chekalipisha mfumu, chevuta kuti akane kamba ka lapila kwechi lapila soti kamba ka banthu enze ewela ku phwando. 27Mfumu yetuma msilikali pali enzo mulonda nakumulalila kuti alete mutu wa Yohane . Msilikali emulamulila kuti alute alete mutu wa Yohane. Msilikali eluta mu jere kuyotenda mutu wa Yohane. 28Eleta mutu wa Yohane pa mbale nakumupasa mwana mwanakazi,ndipo epasa anyina . 29Ndipo ,pechinvwa nkhan ophunzila bake, ewela kuzotola thupi kuyoika ku manda.30Ndipo apostoli, ewela pamozi na Yesu, emuuzya vonse vechitika . 31Echiti kuli beve , welani kuno ku malo yaku chipululu pumulankoni patontho,'' pakuti anyinji enzo wela nakuya ,enzevye na nthawi yakulya . 32Eluta na boti ku malo yaku chipululu kwa beve beka.33Koma ebaona pochoka ndipo banyinji ebaziba, ndipo eutuka pamozi na mendo kufuma kuma minzi yosiyana siyana, ndipo eyambilila kufwika ophunzila akaliyo fwika. 34Pefwika ku fupi na manzi , eona banthu anyinji ndipo echinvwa chifundo kamba kakuti enzo oneka nga ni mbelele ziliye m'busa. Ndipo eymba kubaphunzisa vinthu vinyinji.35Payesila nthawi , ophunzila bake ewela kuli eve echiti,'' kuno niku malo yaku chipululu na soti nthawi yasila . 36Atumeni aluteko pa ma minzi yapafupi kuti akaguleko vakulya vao alye.''3738Koma ebayankha kuti ,apenkoni chakulya alye ,'' Echti kuli Yesu ,'' tingalute kuyogula bredi okwana pa 200 denari kuti banthu onse akwane ? Koma echiti kwa beve ,pali bredi ingati ?nkhoyani kaoneni.'' pefufuza epuza kuti peze tyala bredi faivi na nsomba zibili.''394041Elamulila banthu onse kuti ankhale m'magulu pa mauzu. Enkhala m'magulu ; yama handiledi nama fifite. Etola buledi faivi na nsomba nsomba zibili, Elanga ku kululu noyamika Mulungu evipasha nakupa ophunzila bake kuti agabile banthu. nakuzopasha soti nsomba kuti onse kukwana,424344Onse echilya mpaka kukuta . Etola buledi osalila ,nswanda thwelufu na nsomba . Analume enzepo onse pamozi enzo kwana faivi sousande echilya buledi.454647Kuchoka pamene apo elamulila ophunzila bake kuti akwele mu boti asogole kuluta ku mbali iyakene , ku betisaida. Penzo tuma gulu kuti iyambepo. Pe luta ophunzila bake ,eve eluta ku lupili kuyo pemphela . M'mazulo ,apo lomba boti yenze pakati pa manzi, eve enze eka kumtunda.484950Soti eona kuti enzovutikana nao boti kamba mphepo yenzo yenzo bakankhila.Pa folo koloko usiku ewela kuli beve ,enzoenda pamanzi enzofuna kuti abapitilile.Koma pechiona kuti oenda pa manzi enzeganiza kuti nichibanda ndipo belila, kamba kakuti ndipo enze odabwa ngako . Koma pamene apo ebakambisa echiti ,'' limbikani mtima ,nineo''.! osayopa!''5152Eloba nao mu boti, ndipo mphepo yeleka. Ndipo bedabwa ngako. Pakuti aliyo zibe tanthauza ya buledi ,mitima yao yenze yokosa.535455Pechitauka ,ewela ku malo ya Jenesareti nakupanamika boti. Pechifuma mu boti ,pamene apo emuzindikila . Efuma apo noutuka kumalo yonse yakwamene uko kuleta banthu olwala pa materesi ,kulikonse kwenze chinvwa kuti akuza.56Nthawi zonse akaloba m'munzi, olo ku ma tauni kapena mu chalo enzoleta olwala pamalo ogulisila, enzomusenga kuti akateko tyala olo vovwala vake , ndipo onse enzo mukata enzo chila
1Afarisi na alembi enzofumila ku yerusalem emuzungulukila .2Eona kuti ophunzila bake ayakine enzo kulya osasamba m'manja. 3(Pakuti afarisi na onse ayuda akulya lini chosasamba kumanja ,kamba kakuti osunga miyambo akulu akulu. 4Afarisi akafuma ku msika ,angalye lini mpaka ansambe, Kuli soti malamulo yakukonkha yanyinyi mwandondomeko bwino bwino, ngani kusuka ma kapu , ma poto na vonse volyelamo.5Afarisi na alembi emukonsha Yesu ,'' nichinji ophunzila banu oenda lini kulinga na mwambo wa akulu akulu, akulya buledi osasamba kumanja?''6Koma ebayankha kuti,'' esaya enenela za mweo achinyengo. Elemba . Aba abanthu oniyamika na milomo yao tyala koma mitima yao ili ku tali na neo. 7onipembeza wenye , kuphunzisa malamulo ya banthu nga ni nsandamila yao.'810Mukana malamulo ya Mulungu mukatilila miyambo ya banthu.'' 9Soti ebauzya ,'' musiya malamulo ya Mulungu mukatilila miyambo yanu''.!pakuti moses echiti lemekezya aweso na nyina wako,pakuti aliyense onyozela makholo akafwe ndithu.''11Koma mukuti,''akati kuli awisi olo anyina, ''thandizo iliyonse mungalandile kuchokela kuli neo ni koban,'' (chutanthauza kuti, chopeleka kwa Mulungu') - 12soti mumulola lini kuchitila awisi olo anyina. 13Mupanga malamulo ya Mulungu kunkhala yaliye nchito kamba ka miyambo yanu na vinthu vinyinji voteti vamuchita.''14Eita gulu soti nokamba nao kuti, ''Mvwani kuli neo,monse meo, soti munvwesheshe . 15Kuliye chinthu chuchokela kunja kwa munthu chinga fifye munthu chika loba mkati. Nivala tyala vuchokela mkati 16vingaononge.17Yesu Pechisiya gulu la banthu eloba mng'anda, ophunzila emukonsha pali miyambi. 18Yesu echiti, Ko mukunvwa lini? muona lini kuti vuloba mu munthu kufuma kunja vuononga lini, 19Kamba kakuti vuloba lini mumtima, koma m'mala kufuma apo vikuya ku chimbuzi?'' Na aya mau Yesu epanga vakulya vonse kuti vili tyala bwino kulyewa.20Echiti, ''nichala kufumila mkati mwa munthu chuipisha munthu. 21Pakuti mkati mwa munthu , kuchokela mu mtima, muchokela maganizo aipa, 22za chiwelewele, kuiba, kupayana, chigololo, menso aipa ,mwano, kuzikuzya ,kupusa. 23Viipa vonse ivi vuchokela mkati mwa mtima wa munthu,ndiye vuifya munthu.''24Enyamuka kufuma apo kuluta ku malo ya Taya na Sidoni. Ewela mng'anda soti enzo funa lini kuti munthu aliyense azibe enzepo, komasoti chenze chovuta kuti abisike. 25Pamene apo mzimai ,enze na mwana mwanakazi enze na mizimu iipa, echinvwa za eve, ewela nopona pansi, pa mendo yake. 26Mzimai uyo enze wachi Giliki, sirofenishia mu mkhalidwe. Emusenga kuti afumye chibanda mu mwana wake mwanakazi.27Echiti kuli eve ,'' Lekani poyamba bana balye. Pakuti nichosaenela kutola buledi wa bana kupasa imbwa,'' 28Koma emuyankha echiti kuli eve ,''Inde , Mbuye, olo imbwa zutola mbwe-mbwe zupona pa tebulo ya bwana bake.''29Echiti kuli mwanakazi,'' kamba kakuti walabila ivi,niwe omasu ungalute yambapo. Chibanda chafuma m'mthupi ya mwana wako.'' 30Eluta kung'anda kwao nopeza mwana wake wapola enzelele pa bedi, apo chipbanda chafuma.31Efuma soti kuma malo ya Taya, noluta ku Sidoni ku nyanja yaku Galileya mpaka kunmalo yaku Dekapolisi. Soti 32eleta muyake munthu enze na vuto yolabila na kunvwa, emusenga kuti aike kwanja pali ula munthu.33Emutola kufuma nae pabanthu noluta nae kumbali, emuika vimbombo m'matu nothunya mata, nakumukata lilime. 34Elanga ku lulu, emulanga nokamba kuti kuli eve ,'' Efata,'' kutanthauza kuti,'' Segula!'' 35Kuchokela pamene apo, eyamba kunvwa, chenzo mulesha kulabila echiononga apo enzo labila bwino bwino.36Ndipo ebalesha kuti asakambe kambe ku banthu, mwenzo baleshela kuti kuti osakamba kamba koma soti enzo lalikila. 37Koma soti enze odabwa ngako, kuti, '' Wachita bwino ngako vonse. Olengesha nakuti asanvwa anvwe osalabila olabila.
1Mumasiku ayo, kwenze soti gulu likulula banthu, enzevye vakulya. Yesu eita ophunzila bake echiti kuli beve, 2Nina chifundo na gulu ya banthu, ankhala na neo lomba masiku atatu koma aliye chalya. 3Nikabatuma kuti alute kwao osalya, anga komoke munjira pakuya. Ayakene achokela kutali ngako.'' 4Ophunzila bake eyankha kuti .'' Nikuni kwatingagule buledi unyinji monga kuno kuchipululu kuti tilyeshe banthu onse aba?''5Ebakonsha,'' Muna buledi ingati ?'' Echiti, ''seveni.'' 6Elamulila banthu kuti ankhale pansi. Etola ma buledi yala seveni, Eyamika, eyasuna. Nakubapasa ophunzila bake kuti abagabile, ndipo ebapasa.7Enze soti na nsomba zitontho, eyamikila pa nsomba, elamulila soti ophunzila bake kuti abagabile. 8Echilya nokuta. Etola navosalila, nswanda zenze seveni. 9Penze banthu pafupi fupi folo sauzande. Nobalumila kuti ayambepo kwao. 10Pamene apo eloba mu boti na ophunzila bake, eluba mu malo ya Damanuta.1311Ndipo afarisi ewela noyambo shushana naye. Enzofuna chisanzo chochokera kululu, kuti amuyese. 12Eona kozama mu mzimu wake noyankha kuti,'' chifukwa uyu m'mbadwo ufuna chizindikilo? zoona nunena kwa mweo,kuliye chizindikilo chati chipasiwe kuli uyu m'mbabwo, Ebasiya,nokwela mu boat, noluta kumbali iyakene.14Lomba ophunzila bake enze eluwa kunyamula buledi. Enze tyala na umozi mu boti. 15Eba chenjezya kuti,'' munkhale menso soti mchenjele pa vofufumisha va Afarisi na va Herode.''16Ophunzila bake enkhala apmozi noyamba kuganiza,'' Ni kamba kakuti tiliye buledi?'' 17Yesu eziba,ndipo echiti kuli beve,'' chifukwa chamuganizila kuti nikamba kakuti muliye buledi?'' Ko muona lini ? Mukunvwa lini? mitima yanu yankhankhala yosinkhika?18Muna menso, koma muona lini? Muna matu, koma mukunvwa lini? Mukumbukila lini? 19Panephwanya ma buledi faivi kulyesha faivi sauzande banthu nonyamula vosala? Echiti kuli eve,'' thwelufu.''20Soti panephwanya ma buledi seveni pa banthu folo sauzande, mwetola nswanda zingati za vala vosala? Echiti kuli eve,'' Seven.'' 21Echiti, ko mukunvwa lini?''22Ewela ku Betiseda. Banthu kwala emuletela munthu enze osalanga esenga Yesu kuti amukate. 23Yesu emutola ula osalanga emukata pa kwanja, emuchosa mu munzi. Ethunyila mata pansi nakumukata, emukonsha ,'' ko ulanga?''24Elanga kululu, nokamba kuti,'' nuona banthu ooneka nga nivimiti.'' 25Soti emukata kwanja mumenso , ndipo esegula menso yake, epola ,apo lomba eona bwino bwino 26.Yesu emutuma kuti ayambepo kwao echiti , osaloba mumzinda.''27Yesu eluta na ophunzila bake kumunzi wa sizaria filipi. Munjila ekonsha ophunzila bake, ''ko banthu akuti nine bani neo? 28Emayankha kuti,'' Yohane M'batizi. Ayakene ,Eliya,'' ayakene, ''m'mozi mwa aneneri.''29Ebakonsha ,''Koma mweo nibani?'' Ndimwe Yesu Kristu.'' 30Yeso elamulila kuti asauzye munthu aliyense.31Ndipo eyamba kubaphunzisa kuti mwana wa munthu akavutike vinthu vinyinji, soti akakaniwe na akulu akulu ,na akulu ansembe soti na alembi onse, akapaiwe, kuchoka apo akauke pakayopita masiku atatu akuyo uka. 32Ekamba ichi momasuka . Koma Petula emutolela pa mbali nakuyo mukalipila.33Koma Yesu echunguluka kulanga ophunzila bake nokalipila Petulo echiti,'' Fuma kuvuli kwangu, satana! Ulanga lini pa vinthu va Mulungu koma tyala vaku banthu, 34Eita gulu ya banthu pamozi na ophunzila bake, echiti kuli beve,'' Ngati aliyense ofuna kuti akonkhe neo, ofunika azikane eka, anyamule mtanda wangu.35Pakuti munthu aliyense ofuna kusunga moyo wake akautaye, soti munthu wati akatae moyo wake kamba ka uthenga wabwino, akaupulumushe. 36Ko chumphindulilanji munthu, kutola chalo chonse notaya moyo wake? 37Ko nichinji changa sinthishe na moyo munthu?38Aliyense akunvwa nsoni na neo na mau yangu mu m'badwo wachogolo na uchimo, Mwana wa munthu akamuchitile nsoni akayowela mu ulemelelo wa awisi na angelo oyela.''
1Soti echiti kuli beve ,zoona kuuzyani,'' kuli ayakene mwapanama apa simuzafwa mukaliona ufumu wa Mulungu paukuza na mphanvu. 2Peyepita ma siku sikisi, Yesu etola Petulona na Jemusi na Yohane kuluta nao ku lupili itali, atatu tyala beka. Esinthika pamenso pao. 3Zonvwala zake zeng'animila, kuti kuliye sopo ungatubishe teti.4Eliya na Mose ebaonekela, olabila na Yeso. 5Petulo eyankha Yeso echiti,'' Rabi, chilibwino tyala kuti tinkhale pamene pano, tiyeni tyala tipange misaka kasa itatu ,wanu umozi umozi wa Eliya na uyake wa Mose.'' ( 6Pakuti enzo ziba lini cholabila, pakuti enze na mantha7Mkumbi wewela nakubavwinikila. Kwefuma mau kufuma m'makumbi, '' Uyu ndiye mwana wangu. Ndipo munvweleni.'' 8Mwazizizi, pelanga langa, penzenvye munthu pafupi, koma Yesu tyala.9Penzo seluka kufuma ku lupili , ebalamulila kuti osakamba kamba vamwaona, mpaka mwana wa munthu akauke kwa akufwa 10.Esunga ila nkhani pabeve beka, koma enzo labila beka beka'' kuuka kwa akufwa'' kutanthauza.11Emukonsha chifukwa alembi akuti Eliya ofuniko yambilila kuwela? 12Echtit kuli beve ,'' Eliya akawele kuzowelezyela. Koma nichinji chakwe lembewela kuti mwana wa munthu akanzunzike vinthu vinyinji nakumutola nga ni munthu watyala tyala? 13Koma nukuuzyani kuti Eliya wawela, soti echita vonse venzofuna kuti achite, monga mwa ma malembo akuti pali eve.''14Pewela soti ophunzila bake ,eona gulu ya banthu ikulu ebazungulukila pamozi na alembi enzo shushana nao. 15Pe beona tyala yeso, gulu yonse yedabwa nomuutukila kuyompasa moni. 16Ekonsha ophunzila bake mushushana nao chinji?''17Muyakene mugulu eyankha, M'mpunzisi ,'' Nenze naleta mwana wangu kuli mweo. Alina chimzimu chumulesha kulabila. 18Chukonda kumanga nomutaila pansi nopanga phovu kukamwa, kuziluma kuyumilila. Nesenga ophunzila banu kuti achose koma ekangiwa.'' 19Ebankha kuti,'' m'mbadwo wosakhulupilila ,ninkhale namwe mpaka lini?'' nimuuzyeni mpaka lini?'' muleteni kwa neo.''20Emuleta mnyamata kuli eve. Chibanda pacheona Yesu pamenen apo chem'ponyela pansi nakumsokoneza. Mnyamata epona pansi nochoka povu kukamwa. 21Yeso ekonsha awisi,'' Wankhala teti kuchokela lini?'' awisi echiti,'' kuchokela akali mwana mtontho''. 22Chamuponyelako kumulilo olo nthawi ziyakene pa manzi kufuna mphela kuti chimuononge . Ngati mungachitepo kanthu tithandizeni,23Yeso echiti kwa beve,'' ngati mungakwanishe vonse vukwanilishika kwa bala okhulupilila , 24Pamene apo awisi mwana elira nakuti,'' nakhulupilila thandizani kusakhulupilila kwangu!'' 25Yeso peona gulu ya banthu kuutuka kuwela kuli eve, echilamulila chimzimu chiipa echiti, Iwe chimzimu chosalabila na chosanvwa ,nukulamulila, fuma, osaloba mwa uyu soti.''26Chelila nakumtaila soti pansi ula mwana nakufuma. Ula mwana enzo oneka nga ni wa wakuti enze wakufwa. Anyinji enze kamba kuti enze wakufwa,'' Niwakufwa .'' 27Koma Yeso emkata pa kwanja nakumunyamula, uyo enyamuka.28Yeso pewela ku ng'anda, Ophunzila bake emukonsha mwakabisila, ''chifukwa seo takangiwa kuchosa chimzimu?'' 29Yeso echiti kwa beve, mtundu ufuma lini tyala koma na pemphelo (kujungula vakulya)30Eluta kufumako kwe benze epita ku Galileya. Enzofuna lini kuti banthu azibe kwe benze, 31pakuti enzo phunzisa ophinzila bake. Echiti,'' Mwana wa munthu akapelekewe m'manja mwa banthu , soti akuyo paiwa. Pakayo pita masiku atatu akuyo uka soti.'' 32Koma aliyonvwe aya mau, soti enzo yopa kuti akonshe.33Ewela ku kapenao. Penze mnga'nda ebakonsha, Mwenzokambilana chinji munjila pakuza, 34koma enkhala tyala chete, pakuti pakuza munjila enzo kangana kuti mkulu nibani. 35Enkhala pansi noita onse thwelufu, echiti kuli beve, ngati aliyense ofuno nkhala oyamba ,ankhale osilizyila pa onse nkhale soti otumikila kwa onse.''36Etola mwana mtontho nakumuleta pakati pa banthu. Emunyamula kwanja nakuti kuli beve, 37aliyense angalandile uyu mwana muzina langu, walandila soti neo, aliyolandile tyala neo koma pamozi na enituma.''38Yohane echiti, Aphunzisi, teona munthu enzo chosa mizimu iipa muzina lanu temulesha, kamba kakuti tuyenda nae lini.'' 39Koma Yeso emuuzya kuti ,''Osamulesha, pakuti kuliye munthu anga chite nchito zikulene muzina langu kufuma apo noyambo nyozela neo.40Aliyense asashushana nase niwasu tilipamozi, 41Aliyense anga kupaseni manzi mu kapu kuti mumwe kamba kakuti nimwe ba Yeso, zoona nikuti sakasowa chabwino42Aliyense anga lengeshe kuti m'mozi mwa bana aba akalipe, chilibwino kumumangilila chimwala chikulu mumkosi nakumu ponya pamanzi. 43Ngati kwanja yako yulengesha kuti uchimwe uicheke, Chilibwino kuti ukapulumuke na kwanja imozi kupambana kuluta ku mulilo, na manja abili nakuya ku mulilo 44osasila45Ngati kwendo yako yulengesha kuti uchimwe, itende. Chilibwino kuloba mu umoyo olemala kupamba kuya ku hade na mendo 46abili.47Ngati menso yanu okuchimwishani ichoseni. Chilibwino kuluta mu ufumu wa Mulungu na linso imozi kupambana kunkhala na menso abili nakuya ku chionongeko, 48kuli nyongolosi zisafwa ,na mulilo usazima.49Pakuti akaikiwe munyu wamulilo . 50Munyu niwabwino, koma ngati munyu wasila mphanvu yake, mungau wezye tyani? nkhalani na munyu pakati panu, munkhale mwa mtendele pakati panu
1Yeso efumako kwe-enze, noluta ku malo ya Judea naku malo opitilila ku mkolo wa Yolodani, gulu yekonkha soti ,enzo baphunzisa monga mwa mdauko. 2Afarisi ewela kuti azamuyese emukonsha, ko chiibwino munthu kuleka mkazi?'' 3Ebayankha, Mose ekulamulilani kuti tyani?'' 4Echiti, ''Mose elola kuti mwanalume anga lembe chipepala chomasulila ukwati nakumuleka mwanakazi5Kamba ka kuyuma kwa mitima yanu chifukwa chake ekulembelani lamulilo ili. Yeso echiti kwa beve,'' 6koma kuchokela pachiyambi cha chilengedwe,' Mulungu elenga mwanalume na mwanalume.'7Cha ichi mwanalume akasiye awisi na amai bake kuyo nkhala na mkazi wake , 8aba abili akuyo nkhala thupi limozi,' 9chawa ika Mulungu pamozi, paliye munthu anga ng'ambe pakati.''10Pa benze mng'anda, ophunzila bake emukonsha soti. 11Echiti kuli beve.'' Aliyense anga leke mkazi wake naku kwatila muyakene mwanakazi wachita chigololo. 12Ngati ni mwanakazi anga leke mwanalume wake nakukwatiwa na mwanalume muyake wachita chigololo.''13Soti eleta bana atontho kuli eve kuti abaike kwanja, koma ophunzila bake ebakalipila. 14Koma Yeso pechiona , ebakalipila ophunzila bake echiti , aloleni bana awele kuli neo, osabalesha, pakuti ufumu wa Mulungu ni bala ali nga ni bana amene aba.15Zoona nikuti mweo, aliyense angalandile lini ufumu wa Mulungu nga ni bana aba, sakaloba mu ufumu.'' 16Etola bana naku bakumbatila mkhwapa naku badalisa pechiika manja yake pamutu17Ndipo peyambako ulendo wake, munthu muyakine emuutukira nakumugwadira pansi , ekonsha ,'' M'mphunzisi wabwino, ningachite tyani kuti ninkhale na umoyo wamuyayaya?'' 18Yeso echiti, ''uniitilanji wabwino? paliye wabwino koma Mulungu tyala. 19Uziba malamulo: osapaya, osachita chigololo, osaiba, osachitila umboni wawenye, osanyengezya, pasa ulemu ausu wako na amai bako', ''20Ula munthu echiti, Aphunzisi, zonse izi nenzo zichita kuchokera nikali mtontho,'' 21Yeso emulanga ndipo emukonda. Echiti kuli yeve,'' chinthu chausobekela. Ukagulise vonse vaulinavo nakupasa banthu osauka, ukankhale na ndalama kululu. Ukafuma apo uwere uzani konkhe.'' 22kamba ka mau aba eoneka osakondwa echokapo nakuya okalipa, enze na vinthu na ndalama ziyinji.232425Yesu elanga langa echiti kuli ophunzila bake,'' koma nichovuta kuti olemela akalobe mu ufumu wa Mulungu!'' ophunzila bake edabwa nayo mau aba. Koma Yesu echiti kuli beve soti, '' mwe bana nichovuta kuloba mu ufumu wa Mulungu! nichapafupi kuti ngamila ilobe mu linso yakanyenda , kupanda na munthu olemela kuti akalobe mu ufumu wa Mulungu.''26Ndipo onse edabwa nakuyambo kambishana, ''Lomba ninshi nibani wati akapulumuke?' 27'Yesu ebalanga ndipo echit Ku banthu nichovuta koma osati kwa Mulungu, kwa Mulungu vonse vukwanilishika.'' 28Peter ayamba kubakambisa ,'' Onani, tasiya vonse nakukonkha mweo.''29Yesu echiti kuli beve,'' Zoona nikuti kuli mweo, kuliye munthu angasiye ng'anda yake anekwao, akalongosi bake,kapena anyina wake olo awisi nthaka kamba ka neo na uthenga wabwono, 30anga leke kulandila ma handiledi kupambana lomba muchalo ichi: ma ng'anda na anekwao analume na akalongosi , amama na bana, nthaka , na manzunzo, na muchalo chikuza ,umoyo wamuyaya. 31Koma anyinji oyamba, akankhale osilizyila.''32Enze mu njila enzo kuya ku Yerusalem, na Yesu enzo kuya pasogolo pao. Ophunila edabwa , na bala enzo konkha kuvuli eyopa. Yesu etola soti bala thwelufu pa mbali kubafotokozela vati vichitike chalomba pano kuli eve, '' 33Onani, tikuya ku Yerusalemu, mwana wa munthu apelekewe kwa akulu ansembe nakwa alembi. Akamuweluze mpaka ku ku infwa nakumutwala m'manja mwa akunja. 34Akamunyoze, kumthunyila mata ,kumkwapula, nakumu paya. koma masiku yatatu akauke.35Jemusi na Yohane, bana ba Zebediya, ewela kuli eve nakuti ,'' Aphunzisi,'' tufuna kuti mutichitile vilivonse vatiti senge .'' 36Echiti, mufuna kuti nimuchitileni chinji? 37Echiti,'' tiloleni kuti tinkhale namwe mu ulemelelo wanu, umozi ku kwanja la manja muyake ku manzyele.''38Koma Yesu eyankha kuti,'' muziba lini chamusenga. Mungamwe kapu yanufuna kumwa olo kulimbikila ubatizo wanufuno batizika nao? 39Echiti kwa eve,'' tingakwanishe.'' Yeso echiti, ''kapu yati nikamwemo, mukamwemo. Na ubatizo wati nikabatikize nao namwe mukabitikize. 40Koma wati akankhale ku lamanja na kumanzyele ni neo lini nupasa, ni kwa beve bekonzelatu.''41Pechinvwa ophunzila ayakene teni za nkhani iyi, ekalipa ngako kamba ka Jemusi na Yohane. 42Yeso ebaita ndipo echiti, mubaziba bala akuti ndiye amalamulo akunja ndiye olamulila, ndipo akulu-akulu oeyeselela aulamulilo pali beve.43Koma sichikankhala teti pali mweo. Aliyense ofuno nkhala oyamba pali mweo ankhake otumikila, 44Soti aliyense ofuno nkhala oyamba pali mweo ankhale kapolo kwa onse. 45Pakuti mwana wa munthu aliowelele kuzotumikiliwa yai, koma kuzo tumikila, nakuzo peleka nga phindu kuli anyinji.''46Ewela ku Yeriko na ophinzila bake na gulu ikulene banthu, mwana wa Timeyasi, Batolomeyo, enzo senga senga aliye menso, enzo nkhala pa njira. 47Pechinvwa kuti Yeso enzopita waku Nazareti enzo pita, Eyamba kukuwa.'' Yeso, Mwana wa Davite, ninvweleleni chifundo!'' 48Anyinji emukalipila mphofu, kumuuzya kuti ankhale chete.Koma eve elililako ngako, ''Yesu mwana wa Davite ninvweleleni chifundo!''49Yeso epanama nakumulila kuti awele. Emuita mphofu, kuti, ''limba mtima! Nyamuka! Okuita.'' 50Etaya chovwala, nonyamuka nowela kuli Yesu.51Yeso emuyankha kuti,'' Ufuna nikuchitile chinji?'' mphofu echiti,'' Rabi, nufuna kuona soti''. Yeso 52echiti kuli yeve , Nkhoya, Chikhulupililo chako chakupolesha.'' Pamene apo eyambo langa soti, ekankha ya Yeso.
1Lomba penzokuya ku Yerusalem, enze pafupi na Betefaje na Beteniya, Pa lupili ya Olivi, Yeso etuma abili ophunzila bake , 2echiti kwa beve,'' nkhoyani pamunzi ulangana napano. Mukangoloba , mupeze bulu akaliyo sebenzeshewapo. Mumasule mulete kuli neo. 3Aliyense wati amkonsheni, kuti mutwali kuni?' muyankhe kuti ,' Ambuye ofuna lomba apa teti awelele soti kuno.''4Eluta nakuyopeza bulu omanga pa chiseko, ndipo em'masula. 5Banthu enze pafupi echiti kuli beve,'' ko muchita chinji''. tumasula bulu?'' 6Elabila mwebatumila Yesu, ebalola kuti amtole bulu nakuya nae7Ophunzila abili emuleta bulu kuti akwelepo, noika vovwala vao kuti Yesu apitepo. 8Anyinji banthu eika vovwala vao panjira, ayakene eika mashasha bechithyola m'minda. 9Kwenze bala esogola soti na bala enzo konkha kuvula enzo kuwa , ''Hosanah! odalisika niwala akuza muzina ya Ambuye. 10Odalisika ni ufumu ukuza wa usuwasu atata Davite! Hosanah ku lulu.11Apo Yeso eloba mu Yerusalem eloba chalichi nolanganga vonse mkati mwala. Lomba, nthawi yenze yepita, eluta ku Beteniya na bala thwelufu. 12Siku yachibili, pewewla ku Beteniya, Yeso enzekunvwa njala.13Eona patali chimuti cha mkuyu chenze na matepo, eluta pafupi kuti athyole mkuyu. Pefwika pafupi, aliopezemo kanthu koma tyala matepo, pakuti yenze lini nthawi ya vipaso. 14Elabila nacho chimuti,'' Ophunzila bake emunvwa.15Ewela ku Yerusalem, eloba mu chalichi noyambo pilikisha banthu enzo gulisa malonda mu chalichi. Epindimula ma tebo yabala enzo sintha ndalama na mipando ya bala enzo gulisa nkhunda. 16Aliyolole munthu aliyense kuti atolemo kanthu kalikonse mu chalichi kakuti angagulise.17Ebaphunzisa kuti,'' ko chilio lembewe,' ng'anda yangu ikaitiwe kuti ng'anda ya pemphelo ku vyalo vonse'? Koma mwaipanga kunkhala ng'anda ya akawalala,'' 18Akulu ansembe na alembi pechinvwa vechilabila, eyamba kusakila njila yakuti angampaile. Pakuti enzo muyopa kamba kamba kakuti anyinji enzo dabwa mwezo phunzisila. 19M'mazulo mukafwika, enzo fuma mu mzinda.20Penzoenda m'mawa, eona chimuti cha mkuyu chayuma kufuma mizyu. 21Petulo ekumbuka echiti, Rabi, onani! Chimuti chamwetembelela chauma.''22Yesu ebankha kuti, NKhalani chikhulupililo mwa Mulungu. 23Nikuti kuli mweo aliyense angakambe ku lupili kuti, ' Choka apa nkhoya ukazitae mu pa nyanja,' ngati okaika lini mumtima mwake koma okhulupilila kuti vawakamba vichitike, ndiye vatachite Mulungu.24Lomba nukuuzyani : vonse vamupemphelelapo na vamusenga , khulupililani kuti mwandilandi, ndipo vinkhale vanu. 25Muka panama mufuno pemphela, khululukani kalikonse kamulinako mumtima, kuti Mulungu ali ku lulu akukhululukileni viipa vanu 26namwe.''27Ewela soti ku Yerusalem. Apo Yesu enzo enda mu chalichi, akulu ansembe, alembi, pamozi na akulu akulu onse ewela kuli eve. 28Echiti kuli eve,'' Pa ulamulilo wabani wamuchitila vonse ivi? Soti nibani ekupani ulamulio kuti mukochita vamene ivi?29Yesu echiti kuli beve,'' nikukonsheni konsho imozi. Niuzyeni soti nikuuzyeni nuchita ivi kufuma ku ulamulilo wa bani. 30Ubatizo wa Yohane, wenze waku lulu olo waku banthu? Niuzyeni.''31Epangana mwabeve beka noshushana, ''Tikati, niwaku lulu,' akambe kuti,'' chifukwa muliokhulupilile?' 32Koma soti tikati,' ...enzoyopa banthu, pakuti aliyense enze ekhulupilila kuti Yohane enze Mneneli. 33Ndipo Yeso emuyankha kuti,'' Tuziba lini.'' Yesu ebayankha kuti nane sini kuuzyani nipa ulamulilo wabani wanu chitila ivi vinthu.''
1Yesu eyamba kuba phunzisa mwa miyambi, echiti,'' Munthu echala munda noikako mpanda mbali monse, ekumba mgelo wo khamilamo mpesa. Emanga chikonjo cha m'mululu, nakuzo ukongolesha ula munda ku olima. Efumapo noluta pa ulendo utali. 2Pa nthawi yake, etuma wanchito kuzoona enzolima kuti atoleko zam'munda. 3Koma emuchaya, nakumubweza osampasa kalikonse.4Etuma soti wanchito muyakene, emuchaya soti m'mutu nakumuchitisha nsoni. 5Etuma soti muyakene, uyu lomba empaya. Echita teti kuli anyinji onse munjila yamene iyi, kuniyata ayakene kupaya.6Enze soti na munthu umozi muyake, etuma mwana wao okondedwa. Enze wa last kutuma. '' Echiti amupase ulemu mwana wangu.'' 7Koma olima echiti mwa beve beka,'' uyu ndiye opyana. Welani, tiyeni timpae, Seo tinkhale opyana.''8Emukata, Nakumpaya, nakumtaila kunja kwa munda. 9Lomba mwine wa munda achite chinji? Awere nakuzoononga ekongola munda nopasa munda ku banthu ayakine.10Mukaliyo belenga aya mau?' mwala wechikana omanga ng'anda, ndiye wankhala pa kona. 11Ichi chechokela kwa ambuye, nakuba chabwino m'menso mwasu.''' 12Eyamba kufuna funa njila yakuti am'mange Yesu, koma eyopa gulu la kamba envwisha kuti ula mwambi wenzokuya kuli beve. Emuleka nofumapo.13Apo lomba etuma Afarisi na maHerode kuti akamkate na mau. 14Peciwela, echiti kuli eve,'' Aphunzisi, tuziba musamalila lini za banthu, soti muchita lini sankho pa pakati pa banthu. Zoona muphunzisa njila ya Mulungu. Nikulakwa kulipila ndalama kwa kaisala or yai? Tinga lipile olo yai? 15Koma Yesu eziba za chinyengo chao nakulabila kwao, muniyeselanji neo? Letani ndalama nione.''16Eleta imozi kuli Yesu. Echiti kuli beve,'' Ko nkhope ili apa na chidindo nivabani?'' Echiti,'' Kaisala.'' 17Yeso echiti kwa beve,'' Mpeni Kaisala vake va Kaisala pani soti Mulungu vake va Mulungu.'' Edabwa nae.18Asaduki, enze kuti kuliye kuuka soti kwa akufwa ewela. Emukonsha kuti, 19Aphunzisi, Mose etilembela, ngati mkwanu wafwa wasiya mwanakazi wa moyo, koma aliye mwana, mkwao wa mwanalume angatole ula mwanakazi kuti avyalemo bana ba mkwao.'20Penze anyamata seveni pokwao ,oyamba etola mwanakazi echifwa, osasiya mbuto. 21Wachibili emtola nakufwa osasiya mbuto, wachitatu munjila imozi naimozi. 22Mpaka wanambala seveni aliosiye mbuto, pothela pake ula mwana kazi nae echifwa, 23Pakuyo ukishiwa ula mwanakazi akabe wabani. Pakuti onse anyamata pokwao emkwatilapo kuba mkazi wao.24Yeso echiti,'' Ko nchifukwa musokoneza, kamba kakuti muziba lini mau a Mulungu? 25Ndaba pouka kwa akufwa, akankhale osakwatila kapena kupelekewa ku ukwati, akankhale ngati angelo aku mwamba.26Zokhuza ouka kwa akufwa, muliyo belenge mu book ya Mose, pa nkhani ya chishasha cheyaka mulilo, mwelabilila Mulungu na Mose,' ndine Mulungu wa Abrahamu, Mulungu, wa Isaki, Mulungu wa Yakobo'? 27Ni Mulungu lini wa banthu akufwa.28M'mozi mwa alembi ewela nakunvwa zenzo kambilana, Eona kuti Yesu ebayankha bwino. Emukonsha, lamulo yofunikila ngako ni ini pa onse?'' 29Yeso ebaynkha, Yofunikila ngako pa yonse ni,Nvwani Israele, Mulungu ambuye, Mulungu ni M'mozi. 30Ufunika ukonde Mulungu na mtima wako onse, na moyo wako onse, na maganizo yako yonse, n ma mphanvu zako zonse. 31Lamulo yachibili ni iyi,' Ukonde muyako mwauzikondela weo weka.' Paliye lamulo ikulene nga ni niyamene iyi.''32Alembi echiti,'' Chabwino m'mphunzisi! Walabila chendi kuti Mulungu ni m'mozi, soti kuliye muyake kupitilila pali yeve. 33Kumkonda na mtima onse nakunvweshesha na mphanvu zonse , kukonda muyako mwauzikondela weo weka, kupambana kushoka nsembe zonse'' 34Peona Yesu kuti wayankha mwa nzelu, echiti kuli beve ''muli lini kutali na ufumu wa Mulungu.'' kufuma apo paliye munthu efuna soti kuti akonshe makonsho ayakine kuli Yeso.35Yesu pechiyankha, penzo phunzisa mu chalichi; echiti, Alembi Okamba tyani kuti Christu ni mwana wa Davite? 36Davite yeve wamene mu Mzimu utuba, echiti, Davite echiti,'' Ambuye elabila na ambuye wangu, nkhalani ku kwanja la kwanja, mpaka nikaike adani banu kunkhala chonkalapo chanu. 37Davite yeve enzo muita kuti 'Ambuye,' lomba Yesu anagabe tyani mwana Davite? Gulu ikulene yenzo munvwila mokondwa.38Mzophunzisa zake Yesu echiti,'' Chenjelani nao alembi, okonda kuyenda na mikhanjo itali okonda kupasiwa moni m'malo mwakuyenda , 39soti okonda kunkhala kumipando yaku sogolo akaluta ku ma phwando. 40Oononga ng'anda za afelekazi, opemphela mapemphelo atali kuti banthu abaone. Aba banthu akashushiwe ngako.41apo Yesu enkhala pansi pafupi na bokosi ya zoonga m'malo ya chalichi.' enzoona banthu enzo peleka mu bokosi. Anyinji olemela enzoikamo zinyinji nadala. 42Mfelekazi m'mozi ovutika eika tundalama twake tutotho43Ebaita ophunzila bake echiti kuli beve, Zoona nikuti kuli mweo, Uyu m'mfelekazi wapeleka ziyinji kupambana monse mwapeleka mu bokosi. 44Pakuti monse mwapeleka kufumya pa zinyinji. Koma uyu mfelekazi, mu kusauka kwake, wapeleka zonse zenzonkhalila.''
1Yeso penzoenda kufuma mu kachisi, m'mozo mwa ophunzila bake echiti kwa eve,'' Mphunzisi, onani mwala wabwino na ng'anda zabwino!'' 2Echiti kwa eve,'' Ko mwa aona ma ng'anda abwino? Paliye mwala olo umozi wati ukasale pa uyake kapena kuthuziwa pansi.''34Penkhala pansi pa lupili ya azitona yulanga na chalichi, Petulo ,Jemusi na Yohan, na Ndeleya emukonsha mwakabisila, '' Ko ni lini pati vika chitike ivi vithu? Ko zizindikilo zikankhale zotyani kuti lomba vasala patontho kuti vichitike?5Yesu eyamba kukamba nao,'' muchenjele kuti munthu aliyense asakusobesheni. 6Anyinji akawele muzina langu nakuti,' nineo,' soti aka sobeshe anyinji.7Mukuyo kunvwa mphekesela za nkhondo, osada nkhawa, ivi vinthu vika chitike, koma chisilizyilo chikaliye fwike. 8Pakuti chalo na chalo vikaukilane, ufumu na ufumu, kukuyokuba vivomezi m'malo anyinji, na njala, uko nikuyamba kwa vobaba va uvyazi.9Nkhala menso. Akakutwaleni kwa olamulila, mukaniyatiwe mu ma sunagoge. Mukapaname pamenso pa akazembe na mafumu kamba ka zina langu nga niumboni kuli beve. 10Koma uthenga ufunika kulalikiwa kuvyalo vonse.11Akakumangani nokupelekani, osadankha nkhawa kuti mulabilenji. Pakuti pa nthawi iyo, volabila vikapasiwe kuli mweo.' nimweo lini bati mukolabila, Koma Muzimu utuba. 12Mkwao akapeleke mkwao ku infwa, Awisi kupeleka bana, Bana akaukile makolo nochitisha kuti akabapaishe. 13Mukazondewena munthu aliyense kamba ka zina langu. Koma munthu wati akalimbikile mpaka kothela, uyo munthu akapulumuke.14Mukuyo ona chonyanyisa chong'ondola kupana posafunikila, lekani bala ali Yudeya akathabile ku ma lupili, 15Lekani bala ali pa lulu pa ng'anda asaseluke kuwela mng'anda olo kutola kanthu kalikonse, 16lekani wati akapezeke m'munda asakawelele kuzotola vovwala.17Koma soka kwa bala alina mwana kapena onyonsha bana atontho muli iyo nthawi. 18Pemphelani kuti visakachitike mu nthawi ya mphepo. 19Pakuti kukuyo kuba masiku obabisha, nagti zikaliyo chitikapo kuchokela poyambilila Mulungu pechi lenga chalo, mpaka lelo, ndipo sizikachitikapo soti. 20Kapena Mulungu akachepesheko masiku kamba ka bala osankhiwa, bala esankhiwa, akachepesheko masiku.21Koma ngati aliyense akuti kwa mweo,'' uyu Christu! or 'Ona, Uyo ali apo!' osakhulupilila. 22Pakuti aneneri awenye akawele nakutipasa visanzo nakutichitila vodabwisa, kuti akasobeshe,, ngati nkotheka na bala osankhiwa. 23Nkhala olanga! nakuuzyilantuni vonse vakusogolo.24Pakayo choka ivo vobabisha vama masiku ayo, zuba likafipishiwe, 25mwezi siukabalika, nyenyezi zikapone kufuma ku m'mululu, nazi mphanvu zili m'mululu zikadwendezeke. 26Ndipo akaone mwana wa munthu akuza m'mitamboali na mphanvu ngako na ulelemelelo. 27Akatume angelo nakuleta pamozi na bala osankhiwa kuchokela mphepon folo, kuchokela ku mathelo achalo mpaka kuma thelo kwa mtambo28Phunzilani kuli chimuti cha mkuyu. Malinga misambo ikanhala yantheta nakuwisha matepo bake mwaziba kuti mainza ali pafupi. 29Chimozi mozi, mukaona izi zinthu mukazibe ali pafupi, pafupi na chiseko.30Moona mtima neo nukuuzyani, uno m'adwo siupita mpaka zonse mau yangu akachitike. 31Lulu pansi vikapite koma mau ya mulungu yaka khalile. 32Kvoma za ila siku olo ila nthawi, kuliye oziba olo angelo amene ku kululu na Mwana wa munthu koma Atata.33Nkhala menso! Onesheshani, pakuti muziba lini kuti iyo nthawi ni lini. 34Chili nga ni munthu waluta pa ulwendo- wasiya ng'anda yake kuli ba nchito akosamalila ila ng'anda, nolamulila malonda kuti ankhale m'menso.35Pa ichi munkhale menso ndaba muziba nthawi yowelela Ambuye pa ng'anda, angawele m'chungulo pakati pa usiku, polila akombwe olo m'mawa. 36Ngati angawele mozizimusha, asakupezeni muli lele. 37cana kuuzyani mweo nauzya aliyense: Onesheshani!''
1Penze lomba masiku abili payenze alio chitika pasika na phwando ya iliye chotupisha. Akulu wa alembi enzo ganiza mwanga mangile Yesu nakum'paya. 2Pakuti enze kuti,'' Osati pa phwando, kuti banthu asakalipe noleta msokonezo.''3Yesu penze ku Beteniya mu ng'anda ya Simoni wakhate, Penzo funa kuyamba kulya pa thebulo, mzimai ewela kuli eve enze na nsupa ya mafuta odula, yabwino mafuta ya nadi onunkhila. Ephwanya nsupa ya mafuta nakuzonyathila pamutu pa Yesu. 4Kwenze banthu ayakene aliyo kondwele. Enzokamba beka beka kuti,'' chifukwa kuoononga teti? 5Aya mafuta sembe anga gulisiwe pa ndalama yokwana 300 handiledi denari, nothandiza osauka ndalama. Enzo kalipila mwanakazi.6Koma Yesu echiti,'' Mulekeni. Mumbvutilanjie? Wachita chinthu chabwino kuli neo. 7Osauka mnkhala nao masiku onse, Mukafuna nthawi ilionse munga bathandize pamwafunila, Koma simuzankhala nane nthawi zonse. 8Wachita vanga chite: Wazoza thupi yangu kuikonzekela m'manda. 9Zoona nukuuzyani, nthawi zonse mau akalikiwa mu ziko lonse lapansi, zawachita uyu mzimai zikanvweke, pokumbukila eve.''10Yudas iskaliot, umozi mwa bala thwelufu, eluta kuli alembi akulu kuti apeleke Yesu. 11Alembi akulu pechinvwa, ekondwela nakulonjeza kuti amupase ndalama. Eyambo sakila mpata wompeleka kuli beve.12Pa siku yoyamba ya buledi uliye chotupisha, pechipeleka nsembe nkhosa ya pasika, ophunzila bake echiti kuli eve,'' nikuni kwati tikonzele malo yakuti mulyelemo chakulya cha pasika?'' 13Etuma ophunzila bake abili echiti kuli bev,'' Nkhoyani mulobe m'munzi, mukumane na munthu na nongo ya manzi pa mutu, mu'mkonkhe. 14Pati alobe mung'anda, mu'mkonkhe nakumuuzya kuti anekazi ang'anda,' Aphunzisi,'' okonsha kuti chipinda chao chilikuni kwati alyele pasika na ophunzila bao?''15Amuonesheni cipinda cabwino cikulene capalulu cokonzeka. Tikonzekeleni.'' 16Ophinzila ecokapo noluta ku mzinda uyake. Epeza vonse mwenze ekambila, ndipo ekonzekela cakulya ca pasika.17Pekwefipa m'mazulo, ewela na ophunzila bake. 18Penzokulya pa tebulo, Yesu echiti,'' Zoona nukuuzyani, m'mozi mwa mweo wanukulya nae anipeleke.'' 19Enkhala odabwa onse na nsoni, onse m'mozi m'mozi mwa beve echiti, Osati neo?''20Yesu ebayankha nakuti,'' Nim'mozi mwa mweo bali thwelufu, m'mozi wa mweo wanukulya nae buledi pano teti. 21Pakuti mwana wa munthu akapelekewe monga mwa malemba mwakunenela kuli beve. Koma soka kwa wati akapeleke mwana wa munthu! Cenze bwino kuti enzevye badwe.''22232425Penzo kulya, Yesu etola buledi, kuudalisa, nakuunyema. Ebapasa nakuti,'' Lyani. Iyi ni thupi yangu.'' Etola kapu, ethokoza nakubapasa, onse nakumwa. Echiti kuli beve,'' Aya ndiye magazi yangu ya pangano, magazi yothiliwa ku banthu anyinji. Koma nikuti kuli mweo, sinizamwa soti cipaso caku cimuti ici mpaka siku yati nikamwe walomba pano mu ufumu wa Mulungu.''26Pesilizya kuimba nyimbo, efuma kuluta ku lupili la azitona. Yesu echiti kuli beve, 27Yeso echiti kuli beve,'' Monse mukanithabe, nkolembewa,'' Nikanthe m'mbusa kuti nkosa zimwazyikane28Koma nikazouka, nikasogolepo kuluta ku Galileya.'' 29Petulo echiti,'' olo kuti onse apona koma osati neo.''30Yesu eciti kuli eve,'' zoona nukuuzya, usiku uno, tambala akaliyo lila ka bili, unikane katatu.'' 31Koma Petulo eciti,'' olo kufwa pamozi na mweo, siningam'mkaneni. Onse epanga lonjelo lamene ilo3234Ewela kumalo yozibika kuti Geseman, Yesu eciti kuli ophinzila bake,'' nkhalani pano panukuyo pemphela,'' 33Etola Petulo, Jemusi na Yohane noyamba kuvutika mutima. echiti ''moyo wangu wavutika ngako kusala patontho kumwalila. Salani pano muone.''35Yesu elutako pataliko, ebelama, pansi noyambo pemphela kuti ngati nkotheka, iyi nthawi impitilile. Eciti,'' 36Abba, Atate, zonse kuli mweo zukwanilishika na mweo. Ichoseni kapu kuli neo koma osati kufuna kwangu koma kwanu.''373839Ewela soti ebapez ba alala, eciti kuli Petulo, ''Simoni, mwalala? chakanga kuyembekezela ola imozi tyala? Mukolindila naku pemphela kuti musalobe mu'maseolo. M'mzimu ufuna ndithu koma thupi niyofoka.'' Echokapo soti kuluta kuyo pemphela esebenzesha mau amozi na amozi.40Ewela soti epeza alilele, pakuti menso yao enze ebeba soti ezo ziba lini vokamba nae. 41Ewela kacitatu eciti kuli beve,'' Mukali lele mpumulako? Kwasila! nthawi yakwana. Onani! Mwana wa munthu opelekewa m'manja mwa ochimwa 42.Ukani.' Tiyeni tibekuya. Onani onipeleka alipa fupi na neo.''43Penze akalulabila, Yudas, m'mozi mwa bala thwelufu, efwika, gulu ikulene yenze nae navingwanja m'manjana mikwapu, kuchokela ku akulu ba alembi na akulu akulu. 44Lomba empeleka ebapasa chizindikilo, Wamene wati nikampase kisi ,niwamene uyo. Mkateni nakumtola muluta nae na olonda.'' 45Yudas pechifwika, pamene apo ewela kuli Yesu ndipo echiti,'' Rabi!'' Nakumpasa kisi. 46Etambasula manja nakumkata.47Koma mwa eve enzepeneme efumya chingwanja nakutenda kwatu ya wanchito wa ansembe. 48Yesu eciti kuli beve, Mukuza kuli neo, ngati mwawela kuzo kata kawalala, mwawela na vingwanja, namipeni kuzokata neo? 49Panenze namwe msiku onse panenzo phunzisa mu chalichi, mulionimange. Koma ivi vachitika teti kuti malemba yankhazikike.'' 50Onse enze na Yesu emusiya nouutuka.51Munyamata, enze vwala tyala nyula ya telalini, enzo konkha Yesu. 52Pebemukata esiya telalini noutuka chiliye vovwala.53Empeleka Yesu kuli akulu ansembe. Ewela pamozi onse akulu akulu ansembe pamozi alembi. 54Petulo enzomukonkha kuvuli patali, mpaka pabefwika pa malo yenzo pelekelamo nsembe akulu akulu. Efwika nonkhala pa malo ya olonda, enze pafupi na mulilo ofundishila.55Lomba akulu ansembe na onse olamulila milandu ayuda enzo sakila umboni wakuti ashushane nae Yesu kuti apeze chifukwa chompaila. Koma aliyo peze kalikonse, 56pakuti anyinji enzeleta umboni wawenye, koma olo umboni wao wenzevye maziko57Ayakine epanama nakuleta umboni wawenye, eciti.' 58Techinvwa kuti enzo kamba kuti angapasule iyi chalichi na manja yake nakuipanga soti pakapita m'masiku atatu chiliye manja.'' 59Koma soti umboni wao wenzevye maziko60mkulu wa nsembe epanama pakati pao nokonsha Yesu,'' Uliye yankho? Vakupelekela umboni aba banthu pali weo? 61Koma enkhala chete paliye chelabila nao. Soti akulu ansembe ekonsha eciti,'' Ni weo Christu, mwana wa odalisika? 62Yesu eyankha kuti, ''Ni neo. Soti mukamuone mwana wa munthu akayonkhala ku kwanja la kwanja ya mphanvu pati akawele m'makumbi akulu.''63Akulu ansembe eng'amba chovwala cao nokamba kuti, tikalufuna mbonin ziyakene? 64Mwanvwa kunyozela. Muganizapo chinji?'' Onse emuzula nakuti oyenela kufwa. 65Ayake enze yamba kumthunyila na mata kumphimba kumenso nakumsobelesha kuti, ''Nenela!'' asilikali emtola noyamba kumkwapula.66Petulo penze mnyansi malo opeleka nsembe, m'mozi mwa mwana wa otumikila wa wansembe ewela kuli Yeve 67Emuona Petulo enzo otha mulilo, nakuzo muoneshesha. Echiti,'' Wenze na Mn'azareti, Yesu.'' 68Koma ekana, eciti numuzibalini nuziba lini navaulabila.'' Efumapo nakula mkati mwenzo pelekela nsembe.69Koma msikana mwanakazi wala wanchito emuona soti nakuuzyako benze nae pafupi,'' Uyu ni m'mozi wa aba!'' 70Koma ekana mphela. Pecifupa msikana onse enze pafupi, koma weo ndiwe m'mozi wa beve, pakuti niwe waku Galileya.''71Koma eyamba kuzitembelela nolumbila, ''numuziba lini uyu munthu neo wamukambapo.'' 72Pamene apo tambala elila kacibili. Petulo ekumbuka mau ya Yesu yenze emuuzyapo: Tambala akaliyo lila kabili, ukanikane katatu.'' Elila ngako mosweka mtima
1M'mamawa, akulu ansembe ekumana na akulu akulu na alembi na onse olamula milandu Ayuda. Empeleka m'manja mwa Pilato, em'manga Yesu nakumuchosapo. Emusiya kwa Pilato. 2Pilato ekonsha, ''Ko niwe mfumu ya Ayuda?'' Eyankha, Mwati teto.'' 3Akulu ansembe eleta milandu inyinji yechilakwa Yesu.4Pilato ekonsha soti, Ko utipa lini mayankho? Ona milandu kupaka yaleta yako!'' 5Koma Yesu aliomuyankhe Pilato, icho chinthu chemudabwisa .6Lomba pa nthawi yama madyelelo, Pilato nthawi zonse enzokondo masula munthu umozi omangiwa kufuma mu Jere waba-funa banthu. Pamozi na bala oukila mu jere, enzo paya banthu, 7penze munthu enze nazina yakuti Baraba mu jere enze pamo na beze oukila,enze epaya . 8Gulu ikulene yewela kuli Pilato kuzosenga kuti abachitile monga mwakukondo chitila mwakale lonse.9Pilato ebanyankha kuti,'' Mufuna kuti nikumasulileni Mfumu ya Yuda? 10Enze eziba kuti epeleka Yesu chifukwa cha majelasi. 11Koma mkulu wa nsembe enzo tuntha banthu kuti avomele kumasula Barabas osati Yesu.12Pilato ebayankha kuti,'' Lomba nichite naye tyani mfumu ya Ayuda?'' 13Ekuwa soti, ''Mpachikeni!''14Pilato ebayankha,'' Ko walakwa cinji?'' koma ekuwa soti ngako, ''Mpacikeni.'' 15Pilato enzo funa kukondwelesa banthu, eba masulila Barabas. Emkwalipula Yesu nankupeleka m'manja mwa opacika.16Asilikali empeleka mu ng'anda yoweluzila milandu( likulu ya boma), eita onse asilikali. 17Emuvwalika vovwala va pepo Yesu, emuvwalika chisote cha minga. 18Eyambo mupasa ulemu enzokuti,'' Weo, mfumu ya Ayuda!''19Etola chimuti nakumukwapula ku mutu nakumuthunyila mata, Ebelama naku chita ngati ompembeza. 20Pecimusobelesha, emuvula mkhanjo wapepo nakumuvwalika vake vovwala, nakumupeleka kuti akampachike. 21Ecizo kakamizya enzozipitila na njila enzocokela ku ziko kuzonyamula mtanda wa Yesu, munthu enzo zibika na zina yakuti Simon waku kuleni usuwake wa Alekizanda na Rufus.22Asilikali emuleta Yesu ku malo yenzo zibika na zina yakuti Gologota( kutanthauzila kuti mabonzo'') 23Emumwesha vinyu osakaniza na maya, koma aliyo kumwe. 24Empacika nakugabana vovwala vake kucita ngati yenze malonda kuti nibani angakwanishe kugula25Pa nthawi ya citatu pecimpacika. 26Pa cikhwangwane elembapo mlando wake, Mfumu ya Ayuda. 27Empacika pamozi na bala oukila na opaya banthu, 28umozi ku lamanja muyake linjele.29Enzo pita nanjila emunyoza, egunduza mitu,'' Weo! Unga phwanye chalichi noimanga soti pa masiku atatu, 30zipulumushe soti choka pa mtanda!''31Cimozi mozi akulu ansembe enzo munyoza onse pamozi na alembi, enzo kuti, Epulumusha banthu, koma sangazipulumushe. 32Lekani Kristu, mfumu ya israele, fuma lomba coka pa mtanda, kuti tione soti tikhulupilile.'' Na bala enze empacika nao pa mtanda enzo tonza.33Pa ola ya namba sikisi, mdima wephimba paziko yonse ya pansi mpaka ola ya namba naini. 34Pa ola ya namba naini Yesu elila na lizu yapalulu, ''Eloi ,Eloi, Lama sabakatani? Kutanthauza kuti, Mulungu wangu, Mulungu wangu mwani siilanji?'' 35Enzepeneme pafupi ecinvwa lizu eciti,'' Onani, oita Eliya.''36Eutuka muyakine, eika cinkhupule mu vinyu osasa, eika ku bango kuti amumweshe. Echiti uyo munthu,'' Lekani tione ngati Eliya awele kuzomchosa pa mtanda.'' 37Yesu elila na lizu yapalulu nakufwa. 38Cinyula ca mu chalichi cheng'ambika pakati kufuma ku lulu mpaka pansi.39Lomba mu kenturiyo epanama nakumulanga Yesu eona kuti wamwalila, eciti, Zoona uyu enze mwana wa Mulungu.'' 40Penze anzimai enzo langa patali. Pakati pao penze Maria Magadalena, Maria (anyina wake Jemusi mtontho wake wa Yose), na Salome. 41Penze ku Galileya enze emukonkha nakumtumikila. Anyinji anakazi enze ewela ku Yerusalem.42Lomba payefwika mcungulo, pakuti yenze siku yokonzekela, siku ya sabata, 43Yosefe waku Arimateya ewela. Enze munthu olemekezeka m'mozi mwa a milandu, enzo lindila ufumu wa Mulungu. Elimba mtimba eluta kuli Pilato kuyosenga mtembo wa wake wa Yesu. 44Pilato kuti Yesu edabwa kuti Yesu wamwalila; eita mu kenturiyo nakuzomkonsha ngati wamwalila zoona.45Pechinvwa kuli mu kenturiyo kuti Yesu wamwalila empasa mtembo Yosefe. 46Yosefe egula nyula yabafuta. Emuselusha kuchosa pa mtanda, nakumupomba bwino,nakumuika m'manda yenze yogobewa kumwala. Ekunkhuluzyilapo cimwala pa manda. 47Maria Magadala na Maria anyina wake Yose eonapo pecimuika Yesu.
1Payepita sabata, Maria Magadalena, na Maria anyina wake ba Jemusi, Salome enze eleta mafuta onunkhila kuti azoze thupi ya Yesu. 2M'mamawa ewela pa siku yoyamba ya uyo mulungu, eluta ku manda payefuma zuba.3Enzozikambila mwa beve beka kuti lomba wati aticosele mwala pa manda nibani?'' 4Pecilanga kululu, eona kuti mwala niokunkhuluzyika, pakuti cenze cikulene ci mwala cakaena.5Peciloba m'manda epeza mnyamata enzovwale mkhanjo utuba, enze nkhezi kwanja ya manja, edabwa. 6Eciti kuti beve,'' Osayopa. Mufuna Yesu, waku Nazarati, enze epacikiwa. Wauka! Paliye pano. Onani pamalo penze emuika. 7Koma nkhoyani, mukauzye ophunzila bake kuti wasogolapo ku Galileya. Kwala mukamuone, monga mwenze ekuuzyilani.''8Ewelela noutuka kufuma ku manda; enze na mantha enzonjenjemela edabwa.Aliyokambe kalikonse kuli aliyense kamba ka mantha9Pa siku yoyamba ya sabata, peciuka, eonekela poyamba kuli Maria magadala wamene wecipephelela kumufumya mizimu seveni iipa. 10Eluta kuozyako bala enzonkhala naye, apo enze akalulila. 11Becinvwa kuti enze moyo eonekela kuli yeve, aliyo khulupilile.12Kufuma apo ecizo onekela ku banthu abili mumaonekedwe osiyana, penzo enda kufuma ku mzinda wa Miraga. 13Eluta kuyozya ophunzila bake onse, koma aliyokhulupilile14Pazepita izi eonekela kuli leveni penzokulya pa tebulo, ebazuzula kamba kosoba cikhulupililo nakukosa kwa mitima yao, kamba kakuti aliyokhulupilile bala emuona peciuka kwa akufwa. 15Eciti kuli beve, Nkhoyani ku vyalo vonse, mukalalikile ku olengewa onse. 16Kuli bala ekhulupilila nakubatizika akapulumuke, kuli bala osakhulupilila akalangiwe.17Ndipo zizindikilo izi zikabakonkhe bala okhulupilila: Muzina langu akafumye mizimu iipa. Akalabile citundu ciyake ca nyuwane. 18Akakate njoka na manja ya, akayokumwa vakumwa vopaya sakafwa navo. Akuyoika manja yao pa alwala ndipo akuyo pola.''19Pesilizya kulabila izi ambuye Yesu elandiliwa ku lulu noluta kuyonkhala ku kwanja ya manja ya Mulungu. 20Ophunzila bake eluta kuyolalikila kulikonse, Ambuye enzocita nao enzo simikizyila mau yao na zizindikilo zodabwisa. Amen.
1Banyinji betola nchito yoika vinthu pamozi vekwanilisika kwa seo, 2monga mwetipasila seo kucokela kwa enzeo oyamba mboni zoona na nameso ndipo atumiki amau. 3Teto zioneka bwino kwaneo soti, cifukwa nefufuza ngako zonse kufumila poyamba, kulemba mbili ya bwino ya weo, Teofilo wabwino kopambana. 4Kuti ukazibe vithu vaceendi viwe phunzishiwa.5Mu siku za Herodi mfumu ya yudeya kwenze muyakina wa nsembe zina yake Zechariah ofumila ku gawo ya Abijah; Mukazi wake Elizabeti enze soti wamu banja ya Aroni. 6Benze olungama bonse pameso pa mulungu, beyenda mwangwilo mu malamulo na viphunzisho va ambuye. 7Koma enzeve mwana kamba ka kuti elizabeti enze cumba, ndipo benze bachikulile pa nthawi iyi.8Lomba ce citika kuti zechariah enze pameso pa mulungu,kucita nchito za nsembe kulingana na gawo yake. 9Kulingana na lamulo lo sakha wasembe wati atumikile, esankhiwa mwa mayele kuti alobe munganda ya mulungu kuti apereke nsembe. 10Gulu yonse ya banthu yenzo phepela panja pa nthawi yo pereka nsembe yopyeleza.11Lomba m'ngelo wa mbuye eonekela kwa yeve no panama kulakwendi kuguwa ya nsembe. 12Zechariah peona m'ngelo, evutishiwa, ndipo matha yemugwila. 13Koma m'ngelo eciti kwa yeve, ''osa yopa, Zechariah, cifukwa phepelo yako yavwika. Mukazi wako elizabeti akakhuvyalile mwana mwanalume.mukamuyite kuti yohane.14Mukankhale na cimwemwe na cisangalalo, ndipo banyinji baka khondwele paku vyalwa kwake. 15Pakuti akabe mukulene mu meso ya ambuye. Ofunikalini kumwa vinyo kapena cakumwa cikali ,ndipo akazaziwe na mzimu utuba kucokela mumala mwanyina.16Anyinji amubanja ya isreali akawelele kwa ambuye mulungu wao. 17Akayende pameso pa mulungu m'mzimu na mphamvu ya eliya, akawezyele mitima ya atata ku bana na osavwa kuzelu za olungama-kuti akozele ambuye banthu bokozekewa kwa eve.''18Zechariah eciti kwa mungelo, ''Ningazibe motyani izi?pakuti nili munthu wokalamba ndipo mkazi wangu nimkulu.'' 19M'ngelo eciti kwa yeve, ''ni neo Gabriel, opanama pameso pa Mulungu.netimiwa kulabila na weo,kuleta uthenga uyu wabwino. 20Onani ukhale tyala zii,osalabila,kufwika siku zinthu izi zikacitike,kamba kakuti uliye khuluphilile mau bangu, amene akakwanilishike yoyenela.''21Lomba banthu bezoyembekeza zachariah.bedabwa kuti ekhalamo nthawi itali mkacisi. 22Koma pefuma panja ,aliye labile nao.Beziba kuti eona mesophenya peze mukacisi. Epitilizya kupeleka vizindikilo kwa beve koma enkhala phela zii. 23Zecitika pe masiku yake ya nchito yesila, eluta ku n'ganda kwake.24Pepit masiku aba,Elizabeti mukazi wake enkhala navumo ndipo mwezi five enkhala mofisama. eciti, 25''Ici nicamene ambuye bacita kwa neo penilanga na cifundo kuti afumye nsoni pameso ya banthu.''26Mu mwezi wa sikisi,m'ngelo Gabriel etumiwa na mulungu ku mzinda mu galileya loitiwa Nazaletii, 27kwa namwali yepiwa ubwenzi na lidoda zina yake yenze yosefe, enze banja ya david, ndipo namwali zina yake maliya. 28Ewela kwa eve ndipo eciti ,Moni, weo okhondewa ngako! ambuye alinawe." 29Koma enzesokonezeka na mau yake ndipo edabwa kuti nimoni otyani woteti.30Mngelo eciti kwa eve, "usayope, Maliya, wakondelewa na Mulungu. 31Ona, ukankhale na pakati m'mala mwako ndipo ukabale mwana mwanalume. Ukamuite zina yake 'Yesu.' 32Akankhale opambana ndipo akaitiwe mwana wakululu. Ambuye Mulungu akampase mpando wa ufumu wa makolo bake Davite. 33Akalamulile mnanda ya Yakobo mpaka kale-kale, ndipo kunkhale kuliye kusila ufumu wake.34Maliya eciti kwa Mngelo,"zikacike tyani izi, pakuti nikaliye zibe mwanalume aliyense?" 35mngelo eyankha nakuti kwa eve,"Mzimu oyela ukawele pa weo, ndipo na mphamvu za kululu zikawele pa weo. Teto mtuba mtuba akuyobadwa akaitiwe kuti mwana wa Mulungu.36Ona, mbululu wako Elizabeth naye enkhala na vumo ya mwana mwanalume mkukalamba kwake. Uno ni mwezi wake wa sikisi, eve enzoiyiwa kuti osabala. 37Pakuti kuliye cosatheka na Mulungu." 38Maliya eciti, "onani, nine kapolo mwanakazi wa Ambuye. Lekani zinkhale teto kwangu monga mwa uthenga wanu." Ndipo mngelo emusiya.39Ndipo Maliya enyamuka mumasiku bala mwamsanga eluta ku munzi waku malupili, mumzinda wa Yudeya. 40Eloba mnanda ya Zakaliya na kupasa moni Elizabeti. 41Lomba zecitika kuti Elizabeti pecimvwa moni wa Maliya, mwana m'mala mwake elumpha, ndipo Elizabeti ezujyiwa na mizimu woyela.42Ekweza mau bake nakulabila kuti mokuwa, "wodalisika ni weo pakati pa manina, ndipo codalisika cipaso ca m'mala mwako. 43Cacitikilanji kwa neo kuti amai ba Ambuye awele kwa neo? 44Poti ona, pinamvwa moni wako m'matu mwangu, mwana m'mala mwangu walumpha na cimwemwe. 45Wodalisika ni wala wokhulupilila kuti kukankhale kukwanilishika kwa vinthu veujyiwa kwa eve na Ambuye."46Maliya eciti, "moyo wangu uyamika Ambuye, 47ndipo mzimu wangu wesangalala mwa Mulungu mpulumusi wangu.48Pakuti walanga pa kusauka kwa kapolo wake wa mwanakazi. Poti onani, kucoka lomba mbadwo onse ukoita neo wodalisika. 49Pakuti eve mkulu wanicitila vinthu vikulene, na zina yake ni ituba.50Cifundo cake cunkhala kwa mbadwo na mbadwo kwa bala omuyopa eve. 51Waonesha mphamvu zake na kwnja yake; wamwajya bala benzozikwaza pa maganzo ba mtima wao.52Wawisha bana ba mafumu pa mipando yao ya ufumu ndipo wanyamula bala osauka. 53Wazujya ba njala na vinthu va bwino, koma olemela wabacosa baliye kanthu.54Wapasa Israeli kapolo wake, teto kuti bakumbukile kuonesha cifundo 55(mwelabilila ku makolo basu)kwa Abrahamu na mbadwo wake nthawi zonse."56Maliya enkhala na Elizabeti kwa miyezi itatu ndipo ewelera ku nanda kwake. 57Lomba yefwika nthawi yakuti Elizabeti ankhale na mwana ndopo enkhala mwana mwanalume. 58Bapafupi naye na abululu bake becimvwa kutiAmbuye aonesha cifundo cao cikulene pa eve, ndipo besangalala na eve.59Lomba cecitika pa siku ya eiti kuti bewela kumdulidwe wa mwana. Sembe bemuita kuti "Zakaliya," kufuma pa zina ya awisi bake. 60Koma anyina eyankha na kuti, "yai. akaitiwe kuti Yohane." 61Beciti kwa eve, "paliye pakati pa abululu banu oitiwa na zina iyo."62Becita cizindikilo kwa awisi mwakufunila kuti eve aitiwe. 63Awisi eitisha colembapo nolemba, "zina yake ni Yohane." Onse enze odabwa pa ici.64Pamene apo pakamwa pake pevulika na lilime yake yemasuka. Elabila na kuyamika Mulungu. 65Mantha yebakata onse benzonkhala pafupi nao. Nkhani izi zonse zemvwika m'malo onse ozungulila mizinda yali m'malupili ya ku Yudeya. 66Onse ecimvwa besunga m'mintima mwao, nolabila, "Nanga lomba uyu mwana akankhale otyani?" Pakuti kwanja ya Ambuye yenze na eve.67Awisi bake Zakaliya enzezujyiwa na mzimu utuba ndipo enenera, eciti, 68"Ambuye ayamikike, Mulungu wa Israeli, poti wawela kuzotiyavya ndipo wakwanilisha kuombola banthu bake.69Wanyamula lipondo ya cipulumusho mu nanda ya kapolo wake Davite 70(Mwelabilila na pakamwa pa aneneri bake atuba kale-kale), 71cipulumuso kufumila ku adani basu ndipo kufuma ku kwanja ya onse bala otizonda.72Akacite ici kuonesha cifundo kwa Atata basu na kukumbukira cipangano cake cituba. 73Lumbilo yelabila kwa Abrahamu awisi basu. 74Elumbila kutipasa seo kuti, tikapumushiwe m'manja ya adani basu, nakuti tikamtumikire mosayopa 75mkutuba na mcilungamo pamenso pake m'masiku yasu yonse.76Ee, na weo, mwana, ukaitiwe kuti mneneri wa, wa mululu, poti mukalute pamenso pa Ambuye kuyokonza njira yake, kukonzekera banthu za kuwera kwake, 77kupasa nzeru za cipulumusoku banthu bake mwacikhululukiro a macimo bao.78Izi zikacitike kamba ka cifundo cake cikulene ca Mulungu wasu, cifukwa ca kufuma kwa zuba mululu kukawele kuzotiya seo, 79Kusanika pa bala ali mumdima na cimfwire ca imfwa. Akacite ici kusogolera mendo bansu mnjira ya mtendele."80Lomba mwana ekula ndipo enkhala olimba mumzimu, ndipo mcipululu mpaka siku ya kuonekera kwake ku Israeli.
1Lomba m'masiku ayo, cecitika kuti Kaisala Augusto epeleka lamulo kuti cibelengelo ca banthu onse onkhala mcalo conse cicitike. 2Ici cenze cibengelo coyamba pamene Kukeniyo enze Kazembe wa mumzinda wa Siliya. 3Teto aliyense eluta kumizinda wake kuyolembesha cibelengelo.4Yosefe eluta kufuma ku Galileya, mumzinda wa Nazalet, ku Yedeya, mumzinda wa Davite, wotiwa kuti Betelehemu, cifukwa enze wa mnanda na mumbadwo wa Davite. 5Eluta naye Maliya kuyolembesha, epaliwa ubwenzi na eve ndipo enze na vumo.6Lomba cecitikakuti penze kwala, yefwika nthawi yakuti eve avyale. 7Evyala mwana mwanalume, mwanawake woyamba, emuvunga mu nyula itali yoyonda nakumuika mcondyelamo ca ng'ombe, cifukwa kwenzeve cipinda kuti beve colalamo.8Kwenze olusa vibeto mumalo mwala benzonkhala muminda, kulonda vibeto vao usiku. 9Mngelo wa Ambuye ebaonekera beve, ndipo na ulemelero wa Ambuye we sanika mongulira beve, ndipo bezujyiwa na mantha yakuleni.10Ndipo mngelo eciti kwa beve, "musayope, cifukwa nakuletelani utheng wabwino wati ukalete cikondwelero ku banthu onse. 11Lelo mpulumusi wakubadwilani mumzinda wa Davite! Ni Yesu Ambuye! 12Ici ni cinzindikilo cati cikapelewe kwa mweo: Mukapenze mwana ovungiwa mu tunyula tutali tutali ndipo amuika mu colyelamo ca ng'ombe."13Mwazizi kwenze angelo anyinji ngako kufuma kululu, kuyamikila Mulungu na kuti, 14"ulemelero kwa Mulungu wa Mululu, ndipo mtendele unkhale pa calo mwa banthu omkondwelesha eve."15Cecitika kuti angelo bebafumilako nakuya kululu, abusa a vibeto belabijyana, "tiyeni tilute ku Betelehemu ndipo tikaone ici cinthu cacitika, camene cazibishiwa kwa seo na Ambuye." 16Befulumila kuya ndipo bemupeza Maliya, Yosefe, na mwana, enzelala mucolyela ca vibeto.17Pabecoka kumuona, bezibisha zabeujyiwa kwa beve za mwana uyu. 18Onse ecimvwa ici benze odabwa pazelabilika kwa abuse. 19Koma enkhala oganizila za vinthu vonse vecimvwa, kuvisunga mumtima mwake. 20Azibusa bewelela, kulemekeza na kupembeza Mulungupa vonse vibecimvwa noona, mwazelabilila kwa beve.21Pakusiljyika kwa siku ya eiti, paecitiwa mduliwe, epasiwa zina yakuti Yesu, zina yenzepasiwa na mngelo akaliye pangiwa m'mala.22Paepitapo masiku yofunikila mciyeleso cao, kulingana na lamulo ya Mose, bemuleta mkacisi mu Jerusalemu kuzomuonesha kwa Ambuye. 23Monga mwakwelembewela m'malamulo ya Ambuye, "aliyense osegula mala onkhala opatulika kwa Ambuye.'' 24Teto bepeleka nsembe kulingana na velabiliwa m'malamulo ya Mulungu, "nkhunda zibili olo nyoni zibili.''25Onani, kwenze mwanalume mYerusalemu zina yake Simeon, ndipo uyu munthu enze olungama nakuzipeleka. Enzofuna obindisha Israeli, ndipo mzimu utuba wenze pa beve. 26Ceoneshewakwa eve na mzimu utuba kuti asaone imfwa akaliyeone Ambuye Chrstu.27Mosogolelewa na mzimu Simiyoni ewela mkacisi. pamene makolo beleta mwana Yesu monga mwa mwambo wa lamulo, 28emtola m'manja mwake nolemeza Mulungu, ndipo eciti, 29''lomba lekani mtumiki wanu alute mumtendele, Ambuye, kulingana na mau banu.30Pakuti memso yangu yaona cipumuso, 31camene cimwakonzela pamenso pa banthu onse: 32Nyale ya civumbuluso kwa akunja ndipo ulemeloro kwa banthu banthu Israeli.''33Anyina na awisi bedabwa velabiliwa vaeve. 34Simiyoni ebadalisa ndipo eciti kwa Maliya anyina wake, Langani uyu mwana esankhiwa za kupona na kuimyiwa kwa banthu mu Isreali ndipo na cizindikilo cokaniwa- 35ndipo cingwanja cikalase kumoyo wanu- teto kuti maganizo ya banthu ya kaulilike''36Mneneri zina yake Ana enzepo. Enze mwana mwanakazi wa Fanuwelo mu mtundu wa Asha. Enze okalamba. Enkhala na mwanalume wakekwa zaka seveni kufuma pa unamwali wake, 37ndipo enze mfelekanzi kwa zaka eite folo. Aliye fumemo mkacisi koma enzotumikila na kusala kulya, kuyambila usiku na mzuba. 38Pa ola yamene yala efwendela pafupi na beve nakuyamba kuyamika Mulungu, ndipo elabila za mwana kwa bala bonse enzolidila kuombolewa kwa Yerusalemu.39Pesilizhya vonse venzofunika kucita mwalamulo ya Ambuye, bewelera ku Galileya, ku mzinda wao wa Nazaleti. 40Mwana ekula nonkhala wa mphamvu, kupaka mnzeru ndipo cisomo ca Mulungu cenze pa eve.41Makolo bake enzuluta caka ciliconse ku Yerusalemu ku mwambo wa pasika. 42Penze na zaka twelufu, eluta soti pa nthawi ya mwambo ku phwando. 43Pabenkhala masiku yanyinji ku phwando, beyamba kuwelera ku ng'anda. Koma mwana Yesu esalira kuvuli mu Yerusalem ndipo makolo bake aliye zibe ici. 44Beona monga kuti enze pa gulu ya banthu benzoenda nao pamozi, teto be enda ulwendo wa siku imozi. Ndipo beyamba kumufuna eve pakati pa anekwao na bayake.45Pabaliye mupeze eve, bewelera ku Yerusalemu ndipo beyamba kumusakira kwala. 46Cecitika kuti pepita masiku batatu bemupeza mkacisi, ali pakati pa aphunzisi, kubamvwilira na konsha makonsho. 47Bonse bemumvwa bedabwa mukumvwishisha kwake na kuyankha.48Pabemuona, benkhala odabwa. Anyina bake eciti kwa beve, "mwana mwanalume, waticilanji mwa njira iyi? Ona, neo na auso tankhala na nkhaba kusakira weo." 49Eciti kwa beve, "mwenzonifuniranji neo? muziba kuti nufunika kuba pa nchito ya Atata? 50Koma baliye mvwishishe vetanthauza na mau bala.5152Ndipo ewelera nao pamozi ku nanda ku Nazareti ndipo enkhala obamvwirila eve. Anyina bake ezisunga zonse mumtima mwake. Koma Yesu epilitirizhya kukula mnzeru na mumsinkhu, ndipo epaka kukondelewa na Mulungu ndipo soti na banthu.
1Mcaka ca fifitini ca ulamuliro wa Tibeliyo Kaisala-pamene Pontiyo Pilato enze kazembe wa Yedeya, Herode enze ngwazi ya Galileya, mkwao Filipo enze ngwazi ya Itureya na Trakoniti, ndipo Lusaniyo enze ngwazi ya Abilene, 2mu nthawi ya ukulu wa Anani na Kayafa- mau ba Mulungu bewela kwa Yahane mwana wa Zakariya mcipululu.3Eluta mu malo yonse yozungulula Yolodani, kulalikira ubatizo wa kutembenuka kwa kukhulukiwa kwa macimo.4Monga kwelembewa mu buku ya mau ya Yesaya mneneri, "mau ya eve yoita mcipululu, 'konzani njira ya Ambuye, yondololani njira yake.5Cigwa ciliconse cikazuzhyiwe, na lupili iliyonse na kalupili katontho kakacepesewe, ndipo miseu yokhota ikanyoloke, ndipo malo aipa akakonzewe miseu, 6ndipo vamoyo vonse vikaone cipulumuso ca Mulungu.7Teto Yohane eciti kwa gulu yenzokuza kuzobatiwa na eve, "Mweo bana ba njoka! Nibani ekucenzhyani kuti muthabe ukali ukuza?8Mwaici, fumyani vipaso voyenela kulapa, ndipo musayambe kuzilabilila mwa mweomweka, 'Tili na Abrahamu awwisi basu,' Poti nuukzhyani kuti Mulungu okwanisha kuimya bana ba Abrahamu kufuma ku myala iyi.9Mpaka lomba katemo kaikiwa pa muzhyu wa vimiti. Teto cimuti ciliconse cisabala vipaso cikatendewe na kuponyewa pa mulilo."10Ndipo gulu lepitilizhya kumukonsha, nakuti, "nicinji lomba cutufuniko cita?" 11Eyankha nakuti kwa beve, "ngati muyakine alinavo vovwala vibili amupeko muyake aliye, ndipo ali na cakulya acite cimozi-mozi."12Osonkha misonkho ewela soti kuzobatizwa, ndipo beciti kwa eve, "mphunzisi, ticite cinji seo?" 13Eciti kwa beve, "osasonkhesha ndalama zopilila pa zekulamulilani kusonkhesha."14Asilikali bayakene bemukonsha nao, nakuti, "nanga seo? ticite cinji?" Eciti kwa beve, "osatola ndalama kwa aliyense mokakamizhya, ndipo osanamizhyila aliyense. nkhalani okhutila na vamulandila."15Lomba banthu penzofunishisha kuyembekeza kuza kwa Kristu, aliyense enzoganizila mumtima mwao za Yohane, Payake angankhale Kristu. 16Yohane eyankha nakuti kwa beve, "monga kwa neo, nukubatiza na manzi, koma akuza muyakine ali na mphamvu zopitilila neo, n'ne osayenela kumasula nthambo za nsapato zake. Akakubatizeni na Mzimu utuba na mulilo.17Lubango yake ili m'manja mwake kuti atubishe pa dwale pake, na kulonga tiligu mcilulu cake. Koma akashoke mungu na mulilo usazimiwa."18Na mau ayakine anyinji acilimbikiso, Yohane elalikila uthenga wabwino ku banthu. 19Pamene Herode ngwazi yezuzuliwa payekwatira mwanakazi wa mkwao, Herodiya, na pavonse vinthu viipa vecicita Herode, 20eikapo ivi kwa beve onse, kuti ekhomela Yohane mjele.21Lomba cecitika kuti, banthu onse pabebatizika, Yesu naye ebatizika, ndipo penzopemphera, kululu kweseguka, 22ndipo mzimu utuba kuoneka mgati nkhunda wewela pansi monga nkhunda, ndipo mau befumila kululu, "Niwe mwana wangu, unukonda. Nukondwera nawe."23Yesu peyamba utumiki wake , enze na zaka sate. Enze mwana wa Yosefe, Mwana wa Heli, Mwana wa 24Matati, mwana wa Levi, mwana wa Melki, mwana wa Yanai, Mwana wa Yosefe.25Yosefe enze mwana wa Matatio, mwana wa Amose, mwana wa Nahumu, mwana wa Esli, mwana wa Nagai, 26mwana wa Maati, mwa wa Matatio, mwana wa Semeini, Mwana wa Yosefe, mwana wa Yoda.27Yoda enze mwana wa Yoanani, mwana wa Resa, mwana wa Zerubabeli, mwana wa Salatieli, mwana wa Neri, 28mwana wa Melki, mwana wa Adi, mwana wa Kosamu, mwana wa Eldama, mwana wa Ere, 29mwana wa Jose, mwana wa Eliezere, mwana wa Yorimu, mwana wa Matati, mwana wa Levi.30Levi mwana wa Simeoni, mwana wa Yuda, mwana wa Yesefe, mwana wa Yonamu, mwana wa Eliyakimu, 31mwana wa Melea, mwana wa Mena, mwana wa Matata, mwana wa Natanu, mwana wa Davite, 32mwana wa Jese, mwana wa Obede, mwana wa Boazi, mwana wa Salmoni, mwana wa Naasoni.33Naasoni mwana wa Aminadabu, mwana wa Arni, mwana wa Farese, mwana wa Yuda, 34mwana wa Yakobo, mwana wa Isake, mwana wa Abrahamu, mwana wa Tera, mwana wa Nakoro, 35mwana wa Seruki, mwana wa Reu, mwana wa Pelege, mwana wa Ebere, mwana wa Sara.36Sara mwana wa Kainane, mwana wa Arfaksadi, mwana wa Semu, mwana wa Nowa, mwana wa Lameki, 37mwana wa Metusela, mwana wa Enoke, mwana wa Malaleeli, mwana wa Kainane, 38mwna wa Enosi, mwana wa Seti, mwana wa Adamu, mwana wa Mulungu.
1Lomba Yesu, Ozula na mzimu utuba, ewelela kufuma kumkolo wa Yolodani ndipo esogolelewea na mzimu utuba mcipululu, 2kumene kwa masiku fote enzoesewa na satana. Aliye kulye kalikonse m'masiku ayo ndipo posilizhila pake enze na jala.3Satana eciti kwa eve, "ngati niwe mwana wa Mulungu, lamulila mwala uyu unkhale buledi." 4Yesu emuyankha, "kwelembewa, 'munthu akankhale lini na moyo na Buledi weka,"5Ndipo satana esogolela Yesu palulu nakumuonesha ma ufumu yonse ya calo ca pansi mkanthawi katontho. 6Satana eciti kwa eve, "nikakupase ulamulilo na ulemelero onse, pakuti vapasiwa kwa neo, ndipo nikapase aliyense unufuna. 7Teto lomba, ngati unganigwadile nakunipembeza, vikankhale vako."8Koma Yesu eyankha nakuti kwa eve, "kwelembewa, 'ukapembeza Ambuye Mulungu wako, ndipo nakumutumikila eve eka."9Ndipo satana esogolela Yesu ku Yerusalemu ndipo emuika palulu ngako pa mtenje wa kacisi, ndipo eciti kwa eve, "ngati niwe mwana wa Mulungu, uziponye weka pansi kufuma pano. 10Poti kwelembewa, 'akalamulile angelo bake kuti akucigilile.' 11ndipo, 'akakunyamule mululu manja mwao, kuti mendo yako yasakumye pa myala."12Kumuyankha eve, Yesu eciti, "celabilika, 'osaika Ambuye Mulungu wako pamayeso." 13Satana esilizhya kumuyesa Yesu, eluta nakumusiya mpaka nthawi iyake.14ndipo Yesu ewelera ku Galileya na mphamvu ya mzimu, ndipo mbili yake yemvwika m'malo wonse ozulira. 15Ndipo eyamba kuphunzisa m'masunagoge bao ndipo onse emuyamika.16Ewela ku Nazaleti, kwamene kwekulira, ndipo, monga mwa dango yake, eloba m'masunagoge pa siku ya sabata nakupanama kubelenga mokuwa. 17Book ya mneneri Yesaya yepasiwa kwa eve. Esegula buku nakupeza pa malo penze polembewa,18Mzimu wa Ambuye uli pa neo, cifukwa wanizoza kulabila uthenga ku osauka. Wanituma kulalikira mtendele kuomangiwa nakuwezhyela menso ku osanlanga, kumasula bala odyakililiwa, 19kulalikila caka ca kukondelewa kwa Ambuye,"20Ndipo evala buku, nakupasa mnyamata, ndipo enkhala pansi. Menso ya onse enze msunagoge benze pa eve. 21Eyamba kulabila na beve, "Lelo mau aba akwanilishika mkumvwa kwanu." 22Aliyense pala belabila vabwino va eve ndipo benkhala odabwa pa mau yabwino yenzofuma pakamwa pake, ndipo bemukonsha, "ko uyu ni mwana lini wa Yosefe?"23Eciti kwa beve, "zoona ukalabile uyu mwambi kwa neo, 'asing'ana, muzipoleshe mweka. zonse zitecimvwa ku Kapenamu, mucite cimo-mozi mumizi yanu." 24Koma eciti, "zoona kuuzhyani kuti, kuliye mneneri olandiliwa m'munzi mwake.25Koma muzoona nuukuzhyani kui afelekazi anyinji ku Israeli panthawi ya Eliya, pamene kululu kwenze valika kwa zaka zitatu na myezi sikisi ndipo njala yekulu yewera pa nthaka yonse. 26Koma Eliya aliye tumiwe kwa aliyense wa beve, koma kwa Serapta waku Sidoniya, kwa mfelekazi wonkhala kwala. 27Kwenze amakhate anyinji ku Israeli panthwi ya Elisa mneneri, koma paliye epoleshewa pa beve koma tyala Namani mu Siliya."28Onse banthu bamsunagoge bezuka na kukalipa pecimvwa izi ziinthu. 29Benyamuka, bemkakamizhya kufuma m'munzi, nakumpelekezhya kusondo wa kalupili katontho pawenzemangiwa munzi wao, kuti bamuponye kumsondo. 30Koma epilila pakati pao nakuya malo ayakine.31Ndipo eluta ku Kapenamo, mumzinda wa Galileya, nakuyamba kubaphunzisha pa siku ya sabata. 32Beze odabwa nakaphunzisidwe kake, cifukwa enzolabila na ulamulilo.33Ndipo msunagoge mwenze mwanalume enze na mzimu uipa, ndipo ekuwa na mau okweza. 34Aaa! nanga tingacitenji na weo, Yesu waku Nazareti? Wawela kuzotiononga? nuziba kuti niwe-mtuba wa Mulungu."35Yesu ekalipila cibanda, eciti, "osalabila! fuma mwa uyu" cibanda pacemuponya mnyamata pakati pa beve, cefuma mwa eve, ndipo ciliye muononge mnjira iliyonse. 36Banthu onse bedabwa ngako, ndipo bepilitilizhya kulabizhyana za eve, beciti, "ni mau yamtundu wotyani aba? Elamulila mzimu uipa na ulamulilo na mphavu ndipo cefuma. 37Teto mbiri yake yeyamba kuluta patali mumalo yonse ya m'mizinda.38Ndipo Yesu efumako kuma sunagoge na kuloba mnanda ya Simoni. Lomba apongozi bake ba Simoni enzolwa matenda ya malungo, ndipo emupapatila Yesu za beve. 39Teto epamana pa beve nakuzuzula malungo, ndipo yemusiya. Pamene apo epanama nakuyamba kubatumikila.40Zuba payeloba, banthu beleta kwa Yesu onseenzolwala matenda yosiya-siyana. Eika manja pa onse ndipo ebapolesha. 41Vibanda vefuma mwa bayinji ba beve kulila nakuti, "Niwe mwana wa Mulungu!" Yesu ekalipila vibanda ndipo aliye vivomelezhye kulabila, cifukwa veziba kuti enzo Kristu.42Piyefwika nthawi ya m'mawa, eluta kumalo ya eka. Ndipo banthu banyinji benzofuna eve ndipo beluta kumalo kwaenze. Beyesa kumulesha kufumako kwa beve. 43Koma eciti kwa beve, "nufunika kulalikila uthenga wa ufumu wa Mulungu kumizinda yanyinji cifukwa neye cinetumiwila kuno." 44Ndipo epitilizhya kulalikila muma sunagoge mu Yedeya monse.
2Lomba zecitika kuti banthu banyinji bemuzungulila Yesu na kumvwa mau a Mulungu, epanama mumbali mwa nyanja ya Geneseletu. 1Eona maboti babili yoguziw a mabli mwa nyanja. Okasha somba befumamo benzosuka ma neti yao. 3Yesu ekwela imozi mwa maboti, yamene yenze ya Simoni, nakumpempha kuti aikankheko patontho kufuma kumtunda. Ndipo enkhala pansi nayamba kuphunzisha banthu panja pa boti.4Pesilizhya kulabila, eciti kwa Simoni, "tola boti yako kankhira pamanzi kutali ndipo ika neti yako mukate." 5Simoni eyankha eciti, "Ambuye tasebenza usiku onse ndipo tiliye kateko cinthu, koma pa mau yanu, niike neti yangu." 6Pecita izi bekata nsomba zinyinji, namaneti yao beyamba kung'ambika. 7Ndipo eita bayao muboti iyakine kuti awele azabayavye. Bewela nakuzuzhya maboti onse babili, ndipo bayamba kumbila.8Koma Simoni Petulo, peona isi, epona pa mendo ya Yesu, eciti, "fumani kwa neo, poti nine munthu wocimwa, Ambuye. 9Poti edabwa, na onse benzenao, pa nsomba zinyinji zekata. 10Aba kuikilapo Yohane na Yakobo, bana ba Zebediya, amene enze ayake ba Simoni, Yesu eciti kwa Simoni, "usayope, ndaba kufuma lomba ukankhale wokasha banthu. 11Pabefumya maboti yao panja, besiya vonse nakumkonkha eve.12Zecitaka kuti penze mu umozi wa m'muzinda, munthu wa mambombo enzepo. peona Yesu, eziponya pamenso pake nakumupapatila, nakuti, "Ambuye, ngati mufuna munganitubishe. 13Ndipo etambulula kwanja yake nakumukata , eciti, "nufuna. Tubishiwa."Pamene apo mambombo yemusiya.14Emuuzhya kuti asauzhye aliyense koma, "nkhoya kunjira yako, ukazineshe kwa ansembe ndipo akakushokele nsembe za kutubisha, kulingana na zamene Mose elamula, pa umboni kwa beve."1516Koma mbili yake eve yeluta pasogolo, ndipo gulu ikulu yabanthu yewela pamozi kuzomumvwilila kuphuzisa na kupoleshewa matenda bao. Koma engofumapo nakuya kumalo ya kucipulu nakupemphela.17Yefwika imozi mwa masiku ao, kuti enzophunzisa, ndipo penze afalisi na ophunzisa amalamulo enkhala pamene pala becokela kuminzi yonse yaku Galileya, Yedeya naku Yerusalemu. Mphamvu ya Ambuye yenze na eve yopolesha.18Laomba anlume bayakine bewela onyamula mphasa pali munthu ozizila vizo, ndipo befuna njira yomuletala mkati kuti bamulalike pameno pa Yesu. 19Baliye penze njira cifukwa ca gulu, teto beluta pa mtenge wa nanda, nakulobesha olwla na mhasa yake, pakati pabanthu, pamene pamenso pa Yesu.20Kulanga cikhulupililo cao, Yesu eciti, "lidoda, macimo bako akhululukiwa." 21Alembi na afalisi beyamba kumukonsha ici eciti, "nibani uyu olabila onyonzela? Nibani angakhululukile macimo koma Mulungu yeka?"22Koma Yesu, eziba vibenzoganiza, ayankha eciti nakuti kwa beve, "cifukwa mukonsha za ici m'mitima mwanu?" 23capafupi nicini kulabila, macimo bako akhululukiwa olo 'nyamuka nkhoya?' 24Koma kuti muzibe mwana wa munthu ali na ulamulilo pa calo wokhululukira macimo," -eciti kwa lidoda ozizila vibalo- "nukuuzhyani, nyamuka, yamula mphasa yako nakuya ku nanda yako."25Pamene apo enyamuka pamenoso pao nakutola mphasa yenzelalapo. Ndipo eluta kunanda kwake, olemekezhya Mulungu. 26Aliyense edadwa ndipo elemezhya Mulungu. Bezula na mantha, eciti, "taona vinthu vodabwisa lelo.27Pevecitika ivi vinthu, Yesu eluta kufuma kula noona osonkhesha zina yake Levi ali nkhale pa tenti yosonkheshelapo msonkho. Eciti kwa eve, "nikonkhe." 28Teto Levi enyamuka nakumukonkha nakusiya vonse kuvuli.29Ndipo Levi ekonza phwando ikulu ya Yesu. Osonkhesha msonkho banyinji kua nabanthu bayakine benzenkhezi kuthebulo nakulya nao. 30Koma Alembi na afalisi benzodandaula kwa ophunzila bake kuti, "cifukwa nicinji mukulya na kumwa na osonkhesha misonkho na ocimwa?" 31Yesu ebayankha, "munthu osalwala ofuna lini dokota. Koma balala tyala olwala. 32Niliye wele kuzoita olungama, koma ocimwa kulapa.33Beciti kwa beve, "ophunzila ba Yohane kabili- kabili osala cakulya no pemphela, ndipo ophunzila ba afalisi ocita cimozi-mozi. Koma ophunzila banu bakulya na kumwa. 34Yesu eciti kwa beve, "Pali angacitishe kuti owela ku ukwati kuti asalye pamene mkwati akali na beve? 35Koma nthawi ikuza pati wa ukwati akatolewe pakati pao, ndipo m'masiku ao bakasale kulya.36Ndipo Yesu ebauzhya mwambibeve, "paliye mutnhu angang'mbe nyula pa malaya ya nyowaninakuika pa cobwala cakale.ngati wacita ico angang'ambe covwala ca lomba, ndipo kanyula kafuma pa malaya yanyowane sikangankhale pa covwala ca kale373839Paliye oika vinyu walomba m'mathumba akale. Ngati angacite ico, vinyo walomba mumatumba akale.Ngati angaciti ico, vinyo walomba ukaphushe matumba, ndipo vinyo ukataike. Namathumba akaonongeke. Koma vinyu walomba ufunika kuikiwa mumathumba yalomba. Paliye akacoka kumwa vinyu wakale agnakufune walomba, poti angati, 'wakale niwabwino."
1Lomba zecitika pa sabata Yesu penzoenda minda ya tirigu, na ophunzila bake benzotola mitu ya ngala-ngala za tirigu, nozifilikita mu manja mwao, nakulya. 2Koma afalisi ayakine eciti, ''nicinji mucita cithu cosalamuliwa kucita pa sabata?''3Pobayankha, Yesu eciti, ''muliye belenge zecita Davite penze na njala, eve na madoda benze nao? 4Eloba munanda ya Mulungu notolamo buledi wenzemo wacineshero uyakine nakulya, nopasako madoda benze nao kuti alye nao, olo kuti enzololewa ni bansembe tyala kuilya. 5Ndipo ebaujya kuti, mwana wa munthu ni mbuye wa sabata.6Zecitika pa sabata iyakine eve eloba mu sunagoge nakuyophunzisha banthu. Penze lidoda enze na kwanja ya manja yolemala. A 7lembi na afalisi enzomulangilila pafupi kuti aone ngati apoleshe munthu pa sabata, kuti angapeze cifukwa comnamijyila eve. 8Koma eziba zibenzoganiza ndipo eciti ku lidoda lenze na kwaja yolemala, ''nyamuka ndipo upaname pakati pa banthu onse.'' teto lidoda lenyamuka nopanama pala.9Yesu eciti kwa beve, ''nukukoshani, nishi nicololeka kucitita cabwino pa sabata kapenakucita ciipa, kupulumusha moyo olo kuiononga?'' 10Ndipo elanga langa onse nakuujya lidoda lomela, ''tambasula kwanja yako,'' ecita teto ndipo kwanja yake yewelelamo. 11Koma bezula na ukali ndipo belabijyana cakuti bangacite naye Yesu.12Zecitika m'masiku amene ayo eve efuma kuya kulupili kuyopemphela. Epitilijya kupemphela usiku one kwa Mulungu. 13Pikwecica, eita ophunzila bake nosankhapo bali twelufu, enzoitiwa kuti soti kuti otumiwa.14Mazina ba otumiwa benze Simoni (epasiwa soti zina lakuti Petulo) namkwao Andeleya, Jemusi, Joni, Filipo, Batulumeyo, 15Mateyo, Thomase, Jemusi mwana wa LufeyoSimoni enzoitiwa kuti Ziloti, 16Yudasi mwana wa Jamusi, na Yudasi Skaliyoti emupeleka.17Ndipo Yesu eseluka pa lupili no panama pa malo onkhazikika bwino na gulu likulene la ophunzila bake na gulu sotii likulene la banthu locokela mu Yedeya na mu Yerusalemu na a kumbali kwa nyanja ya Turo na Sidoni. 18Bewela kuzokumvwa za eve nopolesha matenda bao. banthu enzovutishiwa na mizimu iipa epoleshewa nao. 19Onse eze muciguu enzo yesa-yesa kuti amukumye eve cifukwa mphamvu zopolesha zenzofumila kwa eve ndipo ebapolesha onse.20Ndipo elanga ophunzila bake na kuti, ''Odalisika ni mweo osauka, ndaba ufumu wa Mulungu ni wanu. 21Odalisika nimweo muli na njala lomba, poti mukakute. Odalisika ni mweo mulira lomba, ndaba mukaseke.22Odalisika nimweo ngati banthu okuzondani, nakukupatuliwa nakutukwaniwa ndipo na kukana zina yanu nakuti niliipa, cifukwa ca mwana wa munthu. 23Pasiku yoteti sekelelani na kukolola cimwemwe, cifukwa mukatole mphaso ikuleni kululu, poti makolo bao enzunza aneneri munjila ngati yamene iyi.24Koma soka kwa mweo olemela, cifukwa mweo mulandililatu zokondwelesha zanu, 25soka kwa mweo mukuta lomba, ndaba mkamvwenjala musogolo. Soka kwa mweo muli nacisangalalo, cifukwa mukalile nolila misozi.26Soka kwanu mweo amene banthu okukmbilani vabwino, paakutindiye mwecitila makolo banu kwa aneneri awenye.27Koma nalabila namweo mumvwilila, kondani adani banu ndipo mubacitirevabwino bala okuzondani. 28Dalisani okutembelerani mweo naku pemphelera okucitirani viipa.29Kwa eve okunyata pa mbovu imozi umolole akunyate napayake. Ngati muyakine wakutolera coyambata cako, osamulesha. 30Pasani ayense okusengani kanthu. Ngati muyakine watola cinthu canu osamulolejya kicileta soti.31Mumufunila banthu kuti akicitire weo, ucite soti teto kwa beve. 32Ngati ukonda tyala bala okukonda, mu phindu lanji mweo? Pakuti nao ocimwa okondana na obakondo. 33Ngati mucitra vabwino beve beka vabwino, mutolepo phindu lanji? 34Ngati mukongolesha beka-beka umuona kuti angakupaseni soti, mu phindulaponji? Pakuti ocimwa okongolesha ocimwa, ayao kuti akalandile mayeso soti oteto.35Koma kondani adani banu nobacitira vabwibo. Mukongolesheni kali konse, ndipo mphaso yanu ikabe ikulu, mukankhale bana ba wakululu, pakuti eve ocitira vabwino osalumba na banthu ayipa. 36Nkhalani acifundo, monga awisibanu ni cifundo.37Osaweruza namweo simukaweruziwa. Musasushe na mweo mukasushiwe lini. Khululukilani ayakine na mweo mukakhululukiwe.38Pasani nakwamweo mukapasiwe muyeso wabwino_ wosindilika_wogwendeza na wotayikila_ ukahtiliwe pamendo panu. Poti na muyeso wasebenzesha uyesewe soti kwa mweo39Ndipo ebaujya soti fanizo. ''Munthu aliye menso angasolele aliye menso muyake?'' Ngati ecita teto, onse abili angawile micisengu, banga cite lini? 40Ophunzila anga kule lini kupitilila muphunzisi wake, koma aliyense akalandila maphunziro mokwana akabe ngati muphunzisi wake41Nicinji caulangila kacinyanswa katontho kali mumenso mwa mkwanu, koma osaona cigodo cili mulinso lako? 42Unganene tyani ku mukwanu, mkwasu leka neo nikucose kacinyaswa kali mulinso lako,' pamene weo weka uona lini cigodo cili mumenso mwako, weo wawenye, yambila kucosa cigodo cili mulinso lako, niye pungaone bwino kuti ucose cinyanswa cili menso mwa mumkwanu.43Pakuti kuliye cimuti ca bwino cinga bale cipaso coola, olo cimuti ciipa cinga bale cipaso cabwino. Pakuti cimuti ciliconse cuzibikila vobala vake. 44Pakuti banthu ocala lini nkhuyu pa minga, olo kuvuna mtesa pa mtungwi.45Munthu wabwino kufuma mu cuma ca bwino ca mumtima wake ofumya va bwino, na munthu muipa cufuma mucuma ciipa ca mumtima wake wofumya viipa. Pakuti mkamwa mungo labila monga kupaka kwa vili mumtima mwake.46Nanga muniita tyani 'ambuye, ambuye,' pamene muvilila lini vunulabila? 47munthu aliyense owela kwangu nakumvwa mau bangu nakubamvwilila, nikuujyeni olingana naye. 48Olingana na munthu omanga nanda ekumba pansi ngako, nomanga maziko ya nada pa mwala okosa. Pakwewela mvula, manzi esefukila kugunda ku nanda, koma nanda iliye gwendezeke,ndabayenzemangiwa bwino.49Koma wakumvwa mau bangu nakusabacita, olingana munthu omanga nada palulu pa nthaka paliye maziko. Pakwewela Mvula, manzi esefukila nogunda ku nanda, nthawi yamene iyo nanda yepona na kusililatu.
1Pecisijya Yesu vonse venzolabla mukumvwa kwa banthu, eloba mu Kapernao.2Lomba Kenturiyo enze na kapolo wenzo lemekeza ngako, enzelwala nakusala pafupi kufwa. 3Pecimvwa Kenturiyo za Yesu etuma madoda ba Ayuda kwa eve, kumusenga kuti awele eve nakupolesha wanchito wake. 4Pewela kwa Yesu madoda emusenga modandaula becit, ''niwoeyenela kuti mweo mumcitile ici eve, 5ndaba okonda calo casu, niye amene etimangila sunagoge.''6Teto Yesu epitilijya uendo wankw nabeve. Koma penzelini patali na nanda, Kenturiyo etuma ayake kuti akalabile na eve, ''Ambuye, musazivute, ndaba nine wosayenela kuti mweo mukalobe pansi pa mtenje wangu. 7Cifukwa ca ici niliye ziyese woyenela kuwela kwa mweo, koma mulabile tyala liu na wanchito wangu apole. 8Pakuti nane neo nine lidoda lamene lili pansi pa ulamulilo, nina asilikali pansi pangu. Nulabila kwa uyu 'nkhya,' naye akuya,' nakumuyakine 'wela' naye owela, na kuwa nchito wangu 'cita ici,' naye ocicita.''9Pecimvwa Yesu edabwa naye nacungulukila ku gulu yemukonkha yeve eciti, ''nulabila kwa mweo, olo mu Israyeli niliyepeze cikhulupililo coteti.'' 10Pibewelela ku ng'anda bala enze tumiwa, bepeza wanchito ali bwino.11Mosacelwa kufuma apo, Yesu eluta kumzinda woitiwa kuti Naini, na ophunzila bake nagulu likulene leciya naye. 12Pefwika pafupi na mulyango wa mzinda, Langani, lidoda lenze lecifwa lenyamuliwa, mwana umozi wa nyina bake (enze ofwilwa), na gulu likilene kufumila ku mzinda enze naye. 13Pecimuona Ambuye ecita naye cifundo ngako eciti kwa eve, ''Osalila.'' 14Ndipo eluta nakuta lushaka pecinyamulila citanda, nabala enzenyamula citanda bepanama cilili. Eciti, ''lidoda litontho, nulabila kwa weo, uka.'' 15Lidoda lenze lecifwa lenkhazikika na kuyamba kulabila, Yesu emuthwala kwa anyina.16Ndipo wowa webakata bonse, nakupitilijya kuyamika Mulungu nakuti, ''mneneri mkuleleni waukishiwa pakati pasu'' ndipo ''Mulungu walanga pa banthu bake.'' 17Nkhani ya Yesu yefishiwa mpaka ku Yudeya konse na maiko onse ali pafupi.18Ophunzila ba Yahane emuujya ivi vinthu vonse. 19Ndipo Yohane eyita abili ba ophunzila ophunzila bake nakubatuma kwa Ambuye kuti akati, ''nimweo wala wati akawele, olo tifunefune muyakene? 20Pecifwika pafupi na Yesu, madoda eciti, ''Yohane Mbatizi watituma kwa mweo kuti, nimweo wala wati, akawele, olo tifunefune muyakene?''21Mu ola ila epolesha banthu ba nyinji kufumya matenda yao na zovuta zao na mizimu iyipa, na kubanthu anyinji osalanga ebapa kulanga. 22Yesu eyankha nolabila kuti kwa beve, ''mukaluta pa njila yanu, mukamuujye Yohane zamwaona na zimwamvwa. Banthu osalanga olandila kulanga, banthu olemala oyenda, bamambombo okonzewa, banthu osamvwa akumvwa, banthu becifwa oukishiwa kuwelela ku umoyo wao, ndipo osauka ouziba uthenga wabwino. 23Munthu wosaleka kukhulupila mwa neo cifukwa ca zocita zangu ni odala.''24Peciluta otumiwa ba Yohane, Yesu eyamba kulabila ku magulu za Yohane, mweciya kucipululu kuyoona cinji? mshanga ugwendezeka na mphepo? 25Koma mweciyoona cinji? munthu ovwala covwala cofeba? Langani, bala ovwala vudula na bala onkhala bwino ali mu mang'anda ya mafumu. 26Koma mweciyoona cinji? Mneneri? Ee, nulabila kwa mweo kuposa meneneri.27Uyu niwala elembewa za eve, 'ona, nutumijya otumiwa pa menso pako, wamene ati akakonze njira yanu.' 28Nulabila kwa mweo, pa bala ebadwa ku manina paliye mukuleni opambana Yohane. Ula wamene nimutontho mu ufumu wa Mulungu nimukuleni kuposa mwalili.''29(Ndipo banthu bonse pecimvwa ici, kuikako na okhomesha misonkho, besindikijya kuti Mulungu niwacilungamo, ndaba ebatiziwa na ubatizo wa Yohane. 30Koma afalisi na bala ozibishisha cilamulo bekana colinga ca Mulungu pa beve beka ndaba aliye batiziwe na Yohane.)31Ku cinji? ndipo, kuningalinganijye banthu ba mbadwo uno? olingana na cinji? 32Olingana na bana osebela mumsika, wonkhla na kuitana, na kuti, 'tekulijyilani mtolilo na mweo muliye vine. Telijya nyimbo ya maliro na mweo muliye lile.'33Yohane Mbatizi ewela osalya buledi na kusamwa vinyu, mukuti, ali na cibanda.' 34Mwana wa munthu ewela akulya na kumwa, ndipo mukuti, 'Onani, nimunthu mkulu kulya ndipo nicakolwa, muyao wa otola misonkho na ocimwa!' 35koma nzeru yulungamishiwa na bana bake wonse.''36Lomba umozi wa afalisi eyita Yesu kuti alye naye. Yesu peciloba mng'anda ya afalisi, eluta kuthebulo kuti alye. 37Onani penze linina mumzinda lenze locimwa. Peciziba kuti enze kulya pa thebulo mung'anda ya mfalisi, etola nsupa ya dabastero ya mafuta onunkhila. 38Ali peneme kuvuli kwake pafupi na mendo bake, olira, eyamba kunanisha mendo bake, nakubapukuta na sisi yakumutu kwake,nakumufyofyona mendo bake nakubatambisha namafuta onunkhila.39Pamene mfalisi eita Yesu peciona ici, eganiza kwa eve eka, eciti, ''kuti ili lidoda lenze mneneri sembe laziba nibani nakuti nilinina lotyani lumukata, kuti nilocimwa.'' 40Yesu eyankha eciti kwa eve, ''Simoni, nili na cinthu ccolabila kwa weo.'' eciti, ''cilabileni, mphunzisi!''41Yesu eciti, ''muyakine wokongolesha ndalama enze na ba nkhongole abili. Muyakine enze na 500 na muyakine enze na 50. 42Pabaliye mulipile, ebakhululukila onse. Mwa ici, nibani wa aba angamkonde ngako?'' 43Simoni emuyankha nakuti, ''nuyesa kuti niwala wecikhululukira zinyinji.'' Yesu eciti eve, waweruza bwino.''44Yesu ecungulukila kuli linina ndipo eciti kwa Simoni, ''waliona linina ili. Naloba mng'anda mwako. Uliye nipase manzi yosamba m'mendo bangu, koma waninasha mendo bangu na misozi nakuipukuta na sisi lake. 45Uliye nipase cifyofyono, koma kufumila panaloba aliye leke kufyofyona mendo bangu.46Uliye tambishe mutu wangu na mafuta, koma leve latambisha mendo bangu na mafuta onukhila. 47Moteto, nulabila kwa mweo, macimo bake, benze banyiji, bakhululukiwa- pakuti okonda ngako. Koma wala okhululukiliwa patontho okonda patontho.''48Teto eciti kwa eve, ''Macimo bako akhululukiwa.'' 49Bala benze kulya pamozi beyamba kulabila mwa beve beka, ''nibani uyu wokhululukila na macimo?'' 50Teto Yesu elabila ku linina, ''cikhulupiliro cako cakupulush. Nkhoya mu mtendele.
1Pezecitika pavuli paizo yesu eyamba kuyenda kuzunguluka mizinda na minzi yosiyana-siyana, kulalikila na kukamba zauthenga wabwino waufumu wamulunga. ali twelufu ezenayeve, 2na ayakine manina enze epola ku vimizimu vavibanda na natenda: maliya ezo itiwa kuti magadarena, muliyeve mwecosewa vimizimu vili seveni. 3Yohana, mkazi wa kuzi, kaputeni wa herode; susana; na ayakine anyinji, beba sebenzela nandalama zawo.4Pamene bathu banyinji enze ekumana, bathu venzo wela kuliyeve kucokela mumizinda yosiyana-siyana, ebauzya fanifa. 5Mulimi eciya kuyoshanga mbeu zake, peecala ziyakine zeponera m'mbbali mwanjila zeedyakiwa, nanyoni zecilya. 6Ziyakine zeponera pamwala, pezengoti mere, zeyuma, cifukwa zenzevye munyotho.7Ziyakine zeponela paminga, koma minga zeekulila pamozi na mbeu nakuzilasa-lasa. 8Koma ziyakine zeeponera pathaka yabwino nakubala zipaso zamahandiredi opitilirapo. ''Yesu pelabila izizose, elabila, ''aliyense alinamatu yakuvwa avwe''.9Ophunzila ake pebemukosha ceyenzo tathawuza fanizo. 10Eciti, ''nzelu zobisika zaufumu wamulungu zapasiwa kuli mweo, koma kuayakine osala nukambanaowo mumafanizo, kuti, polaga sangalange, na pakuvwa sangavwishishe.11Lomba iyi niye tathauzo yafanizo: mbeu ni mau amulungu. 12Zila zumbalimwanjila ndiye bathu becivwa, koma satana owela nocosamo mau amulungu mum'tima mwao kuti asakhulupilire na kupumulisiwa. 13Zapamwala niye amene, bakavwa mau, olandila mokondwela. Koma aliye mizyu; okhulupilara kwaka thawi katotho, koma pathawi yobayesa oponera kumbali.14mbeu zeponela paminga nibathu okuvwa mau, koma poyenda munjila mwao, olasiwa na nkhawa na cuma na vokondwelesha umoyo, nazipaso zao zukula lini. 15Koma mbeu zeponela pathaka yabwino, aba ndiye bakuvwa mau monkhulupilirika namutima wabwino, bosunga moteteza bwino nakutwala zipaso nakupitililapo.16''Kuliye oyasha nyale nakuivwinikila nacotolera kapena kuyiika kunyasi kwabedi'Koma oyiika pacoikapo kuti aliyense ayiwone nyale. 17Cifukwa kuliye cobisika cati cikange kuululika, kapena cobisika caticikage kuwululika naku oneshewa panyale. 18Lomba vwesheshani bwino, kwauyo alinavo, viyakine vipasiwe kuliyeve, koma uyo aliye, nangu izo zooganiza kuti anazo zulondewa kuliyeve''.19Pamene apo anyina na azikwake ewela kuliyeve, koma ezo kangiwa kufwika pafupi nayeve kamba kacigulu cenzepo. 20Ewuziwa, '' anyinawanu na azikwanu ayimilira panja, ofuna kukuonani.'' 21Koma yesu eyankha nakubauzya beve, '' amama na akwasu niyaba akuvwa mau amulungu nakucita.''22Lomba sikuliyakine eloba muboti naophunzila bake, nakubauzya, '' tiyeni titaukile ku silya iyakine ya nyanja.'' pamene apo eyambapo. 23Koma pebenzekuya yeve elala. koma pananja pewela namondwe waphepo, koma boti yozombila m'manzi niye benze paciyofyezo.24Koma ophunzila ba yesu bemukokha yesu bemukokho nakumuwusha, nokamba, ''Ambuye! Ambuye! tukufwa.'' ewuka nakuikalipila phepo na ukali wamanzi zeleka, pekhala na mutendere. 25Eve ekamba kwabeve, '' cikhulupililo canu cilikuni?'' becita matha na kudabwa, bezikosha-kosha, '' ndiyekuti uyu nibani kansi, kuti yeve angalamulire phepo na manzi nomuvwila?''26Benyamuka kuya ku ziko la agerasa, yamene yulangana na galileya. 27Koma yesu peecidyaka pansi, ekumana nalidoda yakumuzinda yezenavibanda. pathawi ikulene enzovwalalini navovwla, enzokhalalini mung'anda koma pakati pamanda.28Koma peona yesu, ekuwa nakuyoponera paliyeve kulabila mokuwa, ''nilinawe nachito yanji, Yesu, mwana wamulungu mukulene? nukupephani newo, musaninzuznze.'' 29Koma Yesu elamulila cimuzimu ciyipa kuti cicoke muli lidoda. kamba kakuti thawi ikulene canze cemukata. Nangu enze omangilira mumaceninamalonda enzelomulonda pamene apo, enzotenda maceni. Nakuyendeshewa navibanda kuya mucipululu.30Koma yesu emukosha, '' zinayako niwebani?'' eyakha, ''Legio;'' ndaba vibanda vinyinji benze vemuloba. 31Vepitilizya kumupepha kuti asavilamulire kuti vikalobe mukhwema yabathu bakufwa.32Koma cigulu cavinkhumba cenze kulya kumbali kwalupiri. Vibanda vemupepha kuti vikalobe muvikhumba, naye evomera. 33Vibanda vecokamo mu muthu nakuyoloba munkhumba, nazo nkhumba zethabila pamanzi nakuyombira.34Koma bala ozisunga pebeona vecitikira nkhumba, beutuka kuyouzya bathu baku mizinda yakwao. 35Bathu benyamuka kuya kuyo ona vecitika, nakuya kwa yesu nakumupeza muthu afumyiwa vibanda. Enzekhezi pamendo pa yesu, ovwala nanzulu zake; beyopa.36Komabala benze bebafotokozera mwenze ekatiliwila navibanda na mwepolera. 37Ndiye bathu banyinji baku Agerasa euzya yesu kuti acoke kwabeve cifukwa venze bezula na wowa. Beloba muboti kuti bawerelemo.38Lidoda yecosewa vibanda yebapepha kuti baweleremo nayo pamozi, koma yesu emuwerezya, eciti, 39''Werelamo kwawacokera ukabauzye vose vawakucitila mulunga.'' Lidoda yewerelamo kwawo, kubilikizya kumizinda pavemucitila yesu.40Koma yesu pewelera, gulu yabathu yemulondelera, cifukwa bonse benzo mulindilira. 41Onesheshani, muthu zina yake yairo, enze umozi wa asogoleri aku sunagoge, ewera nakuzo ponera panendo ya yesu, na kumupepha kuti ayekuya kung'anda kwake eve. 42Kambakakuti mwana wake mwanakazi, musimbi wazaka twelufu, enze kufwa. Yesu akali mujila, gulu yabathu benzomukanizya.43Lomba penze linina yenzocoka ngazi mu zaka twelufu. ndipo esebenzesha ndalama zakezose koma aliyepole. 44Ewela pafupi nayesu nokumya covwala cake, pamene apo ngazi noleka kufuma.45Yesu eciti, '' nibani wanikumya neo?'' bonse pebekana peturo eciti, '' Ambuye! muzinda wabathu wakuzungulukani bongo kakhilana kulimweo''. 46Koma yesu eciti, ''kuli muthu wanikumya neo, naziba phavu yacokamo muli neo.''47Koma linina peyeonakuti ingabisamelini, ewera movutikila nakuzo ponera pali eve. Pameso pa aliyense elabila cifukwa cemukatila na mweepolera pamene apo. 48Yesu ewuzya linina kuti, '' mwana wanga, cikhulupiliro cako cakupulumusha, nkhoya m' mutendere.''49pe enze akalulabiba, muyakine ewera kufira ku ng'andayamu sogoreli waku sunagoge, eciti, '' mwana wako mwanakazi wamwalira. Osavuta ophunzisa''. 50Koma yesu peecivwa izi, emuyakha yairo, ''osayopa; nkhulupilila tyala, apole.''51Peewela kung'anda, aliyevomelezye aliyese kuloba naye, kucoselako tyala peturo a yohane na jemusi, na awisi na anyina amwana. 52Koma bonse benzo mulurila yeve nakuziguguda pacifuba, ekamba kuti, ''musalire; aliye kufwe koma walala tyala''. 53Koma bemuseka, bezoziba kuti wafwa.54Emukata pakwanja eve nakumuita, kuti, ''mwanawe, uka''. 55Muzimu wake wewelera, nakuyamuka pamene apo. Nakubalamulila kuti mutolereni cakuti angalyeko. 56Makolo bake bedabwa, koma ebalamulira kuti basauzye aliyense pavacitika.
1Eita ophunzila bake thwelufu panozi nobapasa mphamvu na ulamulilo ofumya vibanda nopolesha matenda. 2Ebatuma kuyolalikila ufumu wa Mulungu nopolesha olwala.3Ebauzya kuti, "musatole kalikonse kapaulwendo- ndodo yayi, cikwama yayi, buledi yayi, ndalama yayi, na covwala cosintha osanyamula yayi. 4Nanda iliyonse yati mukalobemo, mukankhale mwamene mwala mpaka mukacokeko.5Kwati akakane kukulondelani, pofumako, mukakunkhumule kakungu kumendo kuti ukankhale umboni obasusha," 6Teto befumakokula nopitila mumaminzi, enzolalikila uthenga wabwino nopolesha aliyense.7Lomba Helodi ngwazi ecimvwa zenzocitika, ndipo zemsokoneza, ndaba ayakine enzolabila kuti Yohane wauka kuakufa, 8na ayakine enzekuti Eliya eonekela, na ayakine enzekuti niumozi wa aneneli akale wauka. 9Helodi eciti, "Nempaya Yohane. Lomba uyu nibani wanukumvwa soti?" Pamene apo eyesa kuti amuone.10Pebewelela otumiwa, bemuuzya zonse zebenze becita. Lomba ebatola, nokuya nao kwabeka kumzinda uitiwa kuti Betisaida, 11Koma peyecimvwa gulu za izi, yemukonkha. Ebalondelela nobauzya za ufumu wa Mulungu, nopolesha onse kuzofunika kupoleshewa.12Lomba siku yenze pafupi kusila, nabala thwelufu bewela kwa eve beciti, "batumeni aba banthu kuminzi yozungulula na kunja kuti akasakile malo na vakundya, ndaba kuno kwatili nikumbali ngako." 13Koma ebauzya kuti, "bapeni mweo cakundya." Beciti, "tiliye seo koma tyala mabuledi faifi na somba zibili- Peka-peka tilute kuyogula vakulya vabanthu bonse aba." 14(Analume enze faifi sauzande.) Eciti kwa ophunzila bake, "bauzyeni bankhale pansi mumagulu yama fifite gulu ilionse."15Ndipo becita ici, nonkhazika banthu pansi. 16Etola mabuledi yala yali faifi na nsomba zibili, elanga kululu, nodalisa nonyema tutontho tutontho, nopasa ophunzila kuti bagabile gulu. 17Onse becilya nokuta, vosalako bedoba nozyuzya maswanda yali- thwelufu yatonyema.18Cecitika penzopemphela Yesu payeka, ophunzila benze naye. Ebakosha, kuti, "magulu aba olabila kuti ndine bani?" 19Bemuyankha, "Yohane mbatizi. Koma ayakine akuti Eliya, ayakine soti akuti ni umozi wa aneneli akale wauka."20Lomba eciti kwa beve, "nanga mweo munena kuti ndine bani? Petulo eyankha kuti, "ndimwe Kristu wa Mulungu." 21Koma ebacenjezya nobalangizya kuti asakauzye munthu aliyense, 22eciti, "Mwana wa Munthu ofunika kuyovutika muzinyinji nokaniwa na akulu a mpingo, na akulu akulu ansembe na alembi, nopaiwa nakuyoushiwa pa siku yachitatu."23Ndipo ebauzya bonse kuti, "aliyense ofuna kunikonkha, ofanika azikane yeka naku nyamula mtanda wake masiku onse nonikonkha. 24Aliyense ofuna kupulumusa moyo wake akautaye, koma aliyense otaya moyo wake kamba ka neo akau pulumushe. 25Ko ncabwino tyani kuti munthu wapeza ziko lonse, notaya moyo wake?26Aliyense omvwila nsoni neo na mau bangu, naye Mwana wa Munthu akamumvwile nsoni akayowela mu ulemelelo wake nawa Atata nawa angelo atuba. 27Koma nulabila kwa mweo zoona, alipo ayakine apanama pano ati akalabe lini imfwa akaliye kuona ufumu wa Mulungu."28Papepita masiku eiti Yesu walabila kale mau aba, etola Petulo na Yakobe noluta nao palupili kuyopemphela. 29Pe enzo pemphela, na cinso cake cecinja, na vovwala vake vetuba ngako.30Onani, analume abili enzolabila naye, Mose na Eliya, 31beonekela mu ulemelelo, benzolabila za Yeve mwati akalutile, ulwendo wenzoyenela kuusilizyila muyelusalemu.32Lomba Petulo na bala benze naye bebeba na tulo, koma pebeuka bwino bwino, beona ulemelelo wake na banthu babili benze bepanama naye. 33Pebenzofuma pali Yesu, Petulo emuuzya kuti, "Ambuye, nikwabwino kuti seo tili kuno. lekani tipange misakasa yatatu, umozi wamweo, umozi wa Mose, na umozi wa Eliya." (Enzoziba lini cenzolabila.)34Penzolabila izi, mtambo wewela nakubazungulila, becita mantha pebeloba mumtambo. 35Mwefuma lizu mumtambo, kuti, "uyu mi mwana wangu, wamene ali osankhiwa; mumvwileni." 36Mau peyelabila, Yesu epezeka ali yeka. Benkhala duu osauzyako aliyense mmaziku yala za ici cibeona.37Lomba pasiku yokonkhapo, pebeseluka lupili, gulu ikulu yekumana naye. 38Onani, mwanalume ekuwa mugulu, kuti, "mphunzisi, nukusengani kulanga pa mwana wangu, ndiye mwana wanili naye. 39Langani, cibanda cukondo mu lamulila na kuti okuwa mwazizizi, cukondomucitisha khunyu teto kuti ofuma povu kukamwa. cuvuta kuti cimuleke soti cumucita vilonda ngako. 40Nenze nesenga ophunzila banu kuti acipilikishe koma bekangiwa."41Yesu eyankha na kuti, "mweo mbadwe wosakhulupilila na wokhotakhota, ninkhale namwe nthawi itali tyani nakukulekelelani? Mulete mwana wako kuno." 42Penzomuleta mnyamata, cibanda cemponya pansi na kumkunyukisha. Koma Yesu ecikalipila cimzimu ciipa nomupolesha mnyamata, nomuwezya kwa awisi.43Bedabwa nao ukulu wa Mulungu. Koma peenze akaludabwa onse pa zonse zeenzocita eve, euzya ophunzila bake kuti, 44"lekani mau aya yalobe mmatu mwanu mofikapo: Mwana wa Munthu akamupeleke mmanja mwa banthu." 45Koma baliyomvwishishe cecilabila. Cenze cobisika kwa beve, kuti basazibe tanthauzo, noyopa bezebeyopa kuti akonshe pa za ici.46Peuka mkangano pakati pao kuti wati abe mkulu nibani pali beve. 47Koma Yesu, eziba zibenzoganiza mumitima mwao mwao, etola kamwana katontho nokaika pambali pake 48nobauzya kuti, "aliyense olondelela uyu mwana mzina yangu, olondelela neo; naolondelela neo, olondelela wamene enituma. Ndaba aliyense ooneka mtontho pakati panu mweo monse ndiye mkulene."49Yohane eyankha, "Ambuye, teona munthu muyakine enzopilikisha vibanda mzina yanu lomba seo temulesha, ndaba eve sokukonkhani pamozi na seo." 50"Osamulesha," Yesu elabila, "pakuti aliyense osakangana namweo ali na mweo."51Masiku peyefwendela yakuti yeze atole we kuya kululu, elanga cinso cake ku Yelusalemu. 52Etuma amithenga pasogolo pake, beloba mumunzi wa msamaliya kukonzelatu zonse za eve. 53Koma banthu bauko kumalo baliyomulondele ndaba enzelangizya cinso cake ku Yelusalemu.54Pamene ophunzila Yakobe na Yohane pebeona ici, eciti, 55"Ambuye, mufuna kuti tilamulile mulilo kuti uwe kululu nobaononga beve?" 56Koma ecunguluka nobakalipila, bepitilila kuluta kumunzi kuyake.57Pebenzokuya munjila, muyakine emuuzya kuti, "nikukonkheni kulikonse kwati mulute." 58Yesu eciti kwa eve, "nkhandwe zilinayo milindi, nanyoni zamululu zina visa, koma Mwana wa Munthu aliye na polalika mutu."59Ecizouzya muyakine kuti, "nikonkhe." Koma eciti, "Ambuye, poyamba lekani nikaikiletu atata." 60Koma emuuzya kuti, "leka bakufwa baike bakufwa bayake. Koma weo, luta mtali mtali nolalikila ufumu wa Mulungu."61Muyakine naye emuuzya kuti, "nikukonkheni, Ambuye, koma poyamba nikalaile kunanda kwangu." 62Yesu emuyankha kuti, "kuliye munthu okatilila gejo nilanga kuvuli ali oyenela mu ufumu wa Mulungu."
1Lomba pivepita ivi vinthu, Ambuye esankha bali sevente bayakine, nobatuma beve abili abili kuti amusogolele kumizinda nakumalo lwenzofunika eve kufwikako. 2Elabila nao, ''vowejya vapata, koma banchito bacepa. Teto, musengeni mwinekazi wa vowejya atumijye banchito mumunda wake.3Nkhoyani na ulendo wanu. Onani neo natuma mweo monga bana ba mbelele pakati pa nkhandwe. 4Osanyamula thumba ya ndalama, olo thumba ya vakulya, olo nsapato, ndipo osapasa moni aliyense panjira.5Mng'anda iliyonse yatimukalobe, coyamba mukalabile, 'mtendele ube pa ng'anda iyi! 6ngati munthu wa mtende le, mtendele wanu upumule pa eve, koma ngati muliye, uwelele kwa mweo. 7Munkhale mumene umo mng'anda , kulya na kumwa vakuoasani, pakuti wanchito nioyenela malipilo bake. Osayenda yenda kufuma mu nanda iyi kuluta munanda iyakine.8Mzinda uliwonse umwaloba, Ndipo akulandilani, lyani cakupani 9ndipo mucilishe olwala balimo. Labilani kwa beve, 'Ufumu wa Mulungu wawela pafupi na mweo.'10Mukaloba mumzinda ndipo aliye kulondeleni, mulute kunja mnjila nakulabila, 11Olo kakungu wamumzinda mwanu wematilira kumendo kwasu tukukunkhumulilani! koma muzibe ici: Ufumu wa Mulungu wawela pafupi.' 12Nulabila kwa mweo kuti pa siku ya ciweruzo ikalekelelewe ngako Sodomo kupambana mzinda uyo.13Soka weo, Korazini! Soka weo, Betisaida! ngati zinchito zamphamvu zenzecitika mwa weo zenzecikira mu Turo na mu Sidoni, sembe belapa kale-kale, kunkhala mu vovwala na mu milota. 14Koma cikankhale colekelelewa ngako kwa Sidoni na Turo ku ciweruzo kupambana canu. 15Weo, Kapenamu, uganiza kuti ungakwezewe mpakana kululu? yai ukaselushiwe pansi ku Hade.16Wala womvwila mweo omvwila neo, ndipo wala wokukanani okana neo, na wala okana neo okana wala enituma.''17Bala sevente bewela okondwera, nakuti, '' Ambuye olo vibanda veetimvwilila mu zina yanu.'' 18Yesu eciti kwa beve, ''namuona satana kupona kucoka kululu monga kaleza. 19Onani, nakupani ulamulilo woponda pa njoka na pa zimphanila, na ulamulilo kupambana mphamvu zonse za mudani nakuti kuliye kanthu kali konse kangakuonongeni munjila iliyonse. 20Koteto musakondwere mu izi tyala, kuti mizimu iipa yakumvwilani mweo, koma kondwerani mopitirila kuti mazina banu niwolembewa kululu.21Panthawi imozi wokondwera ngako mumzimu utuba, nakuti, ''nukuyamikani, atata, Ambuye akululu na apansi, cifukwa mwevibisa ivi vinthu ku banzeru na womvwishesha naku ziululila kuwosaphunzira, monga bana atontho. Inde, atata, poti cenze cabwino m'menso mwanu.22Ivi vonse vepasiwa kwa neo kufuma kwa atata, ndipo paliye oziba mwana kocosako atata, ndipo paliye oziba atata kucosako mwana nabala esankhiwa na mwana kubaulila eve.2324Ecungulukila ku ophunzila na kulabila mobisa, ''Odalisika bala woona vinthu vumuona mweo. Nulabila kwa mweo, aneneri anyinji nama mfumuefunishisha kuona vinthu vamona, ndipo beve aliye vione, nakumvwa vinthu vumukumvwa, ndipo baliye vimvwe beve.''25Onani ozibishisha malamulo epanama kuti amuyese eve, eciti, ''mphunzisi, nicite cinji kuti nikankhale nao moyo osasila?'' 26Yesu eciti kwa eve, '' mulamulo mwelembewa kuti tyani? muibelenga kuti tyani?'' 27epeleka yankho nakuti, '' mukakonde ambuye Mulungu wanu na mtima wanu wonse, na moyo wanu wonse, na mphamvu zanu zonse, na nzeru zanu zonse, na mnansi wanu monga mweo mweo mweka. 28Yesu eciti kwa eve, wayankha bwino. Ucite ici, ndipo unkhale na moyo.''29Koma eve, kukhumbwira kuziyenerejya eka, eciti kwa Yesu, ''mnansi wangu nibani?'' 30Yesu emuyankha eciti, '''munthu muyakine enzekuya kufumir ku Yerusalemu kuluta ku Yeriko. Eciyozipeza pakati pa akawalala, amene emuvula vovwala vake nakumunyata nomusiya ali pafupi kufwa.31Mwamwai wansembe muyakine esondokera mnjira ila, napemuona, epitila mbali iyake. 32Mnjira imozi, mlevi naye, pefwika pamalo noona, epitila kumbali iyake.33Koma msamaliya muyakine, ali paulwendo, efwika paenze eve. Pemuona, ecita cifundo. 34Emufwika nakumanga vilonda vake, ethirapo mafuta na vinyu. Emuika pa nyama yake ewera naye kunanda ya alwendo, nomusamalila. 35M'mawa mwake mwake echosa ndalama zibili, nozipasa kwa osunga, eciti, '' mumusamalile, nakalikonse kati mukasebenzeshe, nikayowelera, nikuwejyeleni.''37Nibani mwa aba atatu wauyesa weo kuti enze mnansi wake wa wala epezeka pakati pa akawalala?'' 36eciti, ''niula emucitira cifundo.'' Yesu eciti kwa eve, ''nkhoya ukacite cimozi-mozi.''38Lomba beve pebenze paulwendo, eve eloba mumzinda uyakine, na mwanakazi muyakine zina yake Malita emulandila eve munanda yake. 39Enze namkwao zina yake Maria, enkhala kumendo kwa Yesu nakumvwa mau bake.40Koma Malita etangwanika ngako nakukonzekela kugaba cakulya. Eve ewela kwa Yesu nakuti, ''Ambuye, mweo musamalila lini kuti mkwasu wanisiya kuti nigabe neka? moteto muujyeni kuti aniyavye.'' 41Koma ambuye eyankha kuti kwa eve, '' Malita, Malita, ucita nkhaba nakuvutika na vinthu vinyinji. 42Koma cinthu cimozi niye cofunikila, Mariya wasankha cabwino ngako, ndiye cati cikaleke kutolewa kufuma kwa kwake.
1Cecitika siku imozi kuti Yesu enzopemphela pamalo payakine. Pesilizya, m’mozi wa ophunzila bake echiti kwa yeve, ”Mbuye, tiphunziseni kupemphela monga Yohane ebaphunzisila ophunzila bake.”2Yesu eciti kwa beve, ”Popemphela mukokamba kuti ’Atate, lekani zina lanu lituba lilemekezeke. Lekani ufumu wanu uwele.3Mutipase seo cakulya ca siku na siku. 4Mutikhululukile seo macimo basu monga mwamene sewo tubakhululukila ankhongole basu. Musatitolele seo motiyesa.'”5Yesu eciti kwa beve, ”Nibani pa mweo angankhale namuyake nakuya kwayeve pakati pa usiku nokukamba kuti, ’Muyangu, nichelekeko buledi utatu, 6pakuti muyangu wangowela kufuma kunjila ndipo niliye ciliconse comupasa.’? 7Ndipo uyo ali mkati angayankhe kuti, ’osanivuta newo. Ciseko nchovala, nabana bangu, pamozi na neo, tililele. Ningakwanishe lini kuuka kukupasa buledi weo.' 8Nukamba kwa mweo, olo kuti aliyeuke kukupasa buledi wewo cifukwa niwe muyake, koma cifukwa ca kuyumilila kwa wewo, auke nokupasa mabuledi anyinji mwaufunila.9Nukamba soti na mweo, sengani ndipo mupasiwe; funani ndipo mupeze, gogodani ndipo cibvulike kwa mweo. 10Pakuti munthu aliyense akasenga olandila; na munthu wofuna -funa opeza, koma soti ku munthu wogogoda, cuvulika.11Nitata uni pa mweo ngati mwana wanu wakusengani nsomba angamupase njoka m’malo mwa nsomba? 12Kapena akamusengani lindanda mungamupase chinkhanila? 13Mwaichi, ngati mweo muli aipa muziba kupasa mphaso zabwino ku bana banu, nchopambana tyani atata wakululu kuyopasa mzimu utuba kwa beve omusenga yeve?"14Lomba yesu efumya ciwanda cosalabila. Pamene ciwanda celuta, lidoda lenzolabila lini lelabila, ndipo gulu ledabwa. 15Koma banthu ayakine echiti, "nibelezabulo, mukulene wa vibanda, ofumya vibanda.”16Bayakine bomuyesa numukosha chizibiso cha kululu. 17Koma Yesu eziba venzoganiza beve nolabila kuti, ”ufumu uliwose ukagabanika uphwanyike ndipo ng’anda ikagabanika yupona.18Ngati satana ogabanikana mwaeve eka ufumu wake ungapaname tyani? Pakuti mweo mukuti neo nucosa vibanda na belezabele. 19Ngati neo nufuna vibanda na beelzbule, nanga okukonkhani mweo ovufumya mzina ya bani? Cifukwa ca ici, akankale okuweluzani. 20Koma ngati nufumya vibanda nachikumo ca Mulungu, ndiye kuti ufumu wa Mulungu wawela kwa mweo.21Pamene mwanalume wa mphamvu ocinjilizya ng'anda yake, katundu wake unkhala bwino. 22Koma pamene mwanalume wamphamvu ngako wamupambana, mwanalume wamphamvu otola zida zake zamene yeve otamila nakucheneka katundu wake. 23Uyo wamene ali lini na neo oshushana nane, ndipo wamene osankhanisa lini na neo omwazya.24Pamene cibanda ciipa cikafuma mumunthu, copitilila kuya ku malo kuliye manzi kufuna kuyopumula. Cikakangiwa kupumula, cikuti. ’nuwelela ku ng’anda kwangu kwenefumila.’25Cikawelela, nakupeza ng’anda yala niyopyela nokonzewa bwino. 26Culuta nakuyotola vibanda viyake seveni viipa ngako kuposa ceve ndipo vonse vuwela nakuloba nakunkhazikika. Moteto masilizyilo bake ba uyo munthu onkhala aipa koposa poyamba."27Zecitika kuti, pelabila vinthu ivi, mzimai muyakine ekuwa kuposa gulu eciti, "yodalisika ni vumo yewebadwako na maziba bewenyonkhako." 28koma eciti, "inde, odala ni ao akumvwa mau a mulungu nakubasunga."29Pamene gulu lenzopaka, Yesu eyamba kulabila, "mbadwo uno ni mubadwo uipa. Ufuna ciziwisho olo kuti kuliye ciziwisho cangapasiwe kupatula ca yona. 30Pakuti monga Yona enkhala ciziwisho ku a ku ninive, nchimozimozi na mwana wa munthu akankhale ciziwisho ku mbadwo uno.31Nkhosi kazi ya kumwela ikaime paciweluzo na na analume a mbadwo uno nakubashusha, pakuti yewela kucoka kusilizyila kwa calo kuzokumvwa nzelu ya solomo, ndipo onani, mkulene woposa solomo ali pamene pano.32Analume a ku ninive akapaname kuciweluzo na mbadwo wa banthu ndipo akaushushe, pakuti elapa pebalalikila Yona, ndipo langani, mkulene woposa Yona ali pamene pano.33Paliye, angayashe nyale, nakuibisa olo kuiika myasi mwa swanda, koma pacoikapo cake, kuti ao bati balobe aone kutuba. 34Liso yako ndiye nyale ya mubili wako. Ngati liso yako niyabwino, mubili wonse utuba. Koma ngati liso lako niipa, mubili wako wonse uzula finzi. 35Mwaici, mucenjele kutuba kuli mwa mweo kusankhale finzi. 36Ngati lomba mubili wako wonse niwozula na kutuba, osankhala namdima kuciwalo ciyake, ndiye kuti mubili wako wonse unkhala ngati nyale yusanika pa weo."37Pecisiliza kulabila, mfalisi emsenga kuti akalye naye kung’anda kwake, ndipo yesu eluta nakuyokulya. 38Mfalisi edabwa pakuti Yesu aliye sambe akaliyeyambe kulyacakulya ca m’mazulo.394041Koma Ambuye eciti kwa yeve, "koma lomba, mweo afalisi musuka kunja kwa kapu na mbale, koma mkati mwanu nimozula na cigolo na kuipa. Mweo analume muliyenzelu! sikuti uyu epanga kunja ndiye epanga na mkati? Pasani camene, cili mkati ngati zacifundo, ndipo vinthu vonse vikunkhalileni vituba."42"Koma soka kwa mweo afalisi, cifukwa mupeleka cakhumi na vonse vofuna mdimba, koma musamala lini cilungamo na cikondi ca Mulungu. Ncabwino kucita cilungamo na kukonda Mulungu. Osakangiwa kucita zinthu ziyakine soti.43Koma soka kwa mweo afalisi, pakuti mukonda mipando yapasogolo m’masunagoge nakupasiwa moni waulemu m’malo amisika. 44Soka kwa mweo, Pakuti muli ngati manda aliye ciziwisho ndipo banthu opitapo cosaziwa."45M’mozi woziba malamulo eciti, "Mphunzisi zamukamba zotinyoza seo." 46Yesu eciti, "soka kwa mweo, aphunzisi alamulo! Pakuti muika banthu pa mabvuto olimba nakubanyamulisha, koma mweo simubakhuza mabvuto awo na kamozi ka vimbombo vanu.47Soka kwa mweo, cifukwa mumanga manda ba aneneli, pamene nimakolobanu ewapaya. 48Teto nimwe mboni koma soti mubvomeleza ncito za makolo banu, pakuti beve ebapaya cendi ndipo mweo mubamangila manda.49Pacifukwa ici, nzelu ya mulungu ikuti, 'nikabatumile aneneli na atumiki, ndipo akabanzunze nakupaya ayakine mwa beve.' 50Mbadwo uyu, ukayankhe pa magazi ba aneneli betaika pa kunkhazikisa zoko, 51kufuma pa magazi ba Abelo kufwika pa magazi ba Zakaliya, amene epaiwa pakati pa guwa na ng’anda ya kacisi. Inde, nulabila kwa mweo, mbadwo uyu ukayankhe mlandu.52Soka kwa mweo wozibisisha malamulo, cifukwa mwacosa makiyi ba nzelu; kwakuti mungalobelini na mweo kumo. Ndipo muvalizya nayawo oloba."53Yesu pefuma apo, alembi na afalisi akangana naye nakumususha yeve za vinthu vinyinji, 54nakumulindila, kuti amtape mkamwa.
1Mwaici, banthu masauzande pibesonkhana pamozi koteto kuti benzodyakana, eyambilila kulabila na ophunzila bake, "Nkhalani menso na cofufumisha ca afalisi, camene cili wenye.2Koma paliye cobisika camene sicikaulika, ndipo paliye cobisika cati sicikazibika. 3Teto ciliconse cilabiliwa mu mdima cikamvwike mkutuba, na calabilika mkati mwa nanda cikalalikiwe pa lulu pa ng'anda.4Nukuti kwa mweo, ayangu, osayopa bala opaya mubili, na kufuma apo paliye vilivonse vangacite. 5Koma nukucenjezhyani pali umufunika yopa. Mukoyopa wala, akapaya, alina ulamulilo wokuponyani mu gehena. Ee, nukuuzhyani kuti muyopeni.6Ko tunyoni tuli faifi tugulisiwa lini na tundalama tubili? koma paliye nagu kamozi kolubika pamenso pa Mulungu. 7Koma nangu sisi za m'mutu mwanu zubelengeka. musayope. Nimwe ba mtengo kupambana tunyoni.8Nukuti kwa mweo, aliyense olabila za neo pamenso pa banthu, mwana wa munthu akalabile pa menso pa angelo ba Mulungu, 9koma wala onikana pa menso pa banthu akakaniwe pa menso pa angelo ba Mulungu. 10Aliyense olabila viipa pali mwana wa munthu, akakhululukiwe, koma wala olabila viipa pali mzimu utuba, akakhululukiwe lini.11Ngati bakuletani ku ma sunagoge, wolamulila, na kumaulamulilo, osaganizila kuti mklabile tyani kuti muzipulumushe, kapena viti mulabile, 12pakuti mzimu utuba ukakuphunziseni viti mulabile panthawi yamene iyo."13Pamene apo muyakine kufuma mu cigulu eciti kwa eve, "mphunzisi, muuzhyeni mkwasu anigabileko katudundu wetisiila makolo." 14Yesu emuyankha kuti, "lidoda nibani eniika oweruza kapena mnkhala pakati panu?" 15Eciti kwa beve, "nkhalani menso kuti munkhale kutali na vokumbwila vonse viipa, cifukwa umoyo wa munthu unkhala lini cifukwa ca kupaka kwa vinthu vauli navo."16Ndipo Yesu elabila fanizo, nakuti, "munda wa munthu olemela ekolola vininji, 17na kuziganizila mwa eve eka, kuti, 'nicite cinji, pakuti niliye kwakuti nigasungile mbeu zangu?' 18eciti, 'ici niye cti nicite. Niphwanye vilulu vangu nomanga viyakine vikuleni, ndipo mwala nikayikemo mbeu zangu na vinthu vangu. 19Nikambe kuti ku moyo wangu, "moyo, uli na vinthu vininji vosungiwa pa zaka zinyinji. Pumula bwino, indya, imwa, na kukondwela."20Koma Mulungu eciti kwa eve, 'munthu opusa, lelo moyo wako ufunika, na vinthu viwakonzekela, vikankhale vabani?' 21Ndiye muzunkhalila ngati munthu osunga cuma cake eka ndipo niosalemela kuli Mulungu."22Yesu eviti kwa ophunzila bake, "moteto nikuti kwa mweo, osadanula na moyo wanu, viti mundye; kapena mubili wanu, viti muvwale. 23Pakuti moyo upambana vakulya, na mubili upambana vovwala.24Ganizilani nyoni, kuti zu lima lini kapena kukolola. Ziliye mosungila kapena vilulu, koma Mulungu ozindyesha. Ko nimwe bamtengo wotyani mweo wopambana nyoni! 25Nibani mwa mweo cifukwa ca kufunishisha angaikepo nthawi pa umoyo wake? 26Ngati nteto mufunika lini kucita ico nangu katontho, mudandaulilanji pa vinthu sala?27Ganizilani maluba-mwakukulila. Okata lini nchito, kapena kuzunguluka. Koma nuti kwa mwweo, olo Solomoni mumasiku ya ulemelelo wake aliye vwalikiwe monga umozi wa ivi. 28Ngati Mulungu ovwalika mauzu ya mu munda, yakali nalelo, ndipo mailo yokoponyewa mu uvuni, ko akakuvwalikeni tyani mweo, mweo muna cikhulupililo citontho!29Osati musakila vinhu viti mulye kapena viti mumwe, nakusankhala ofunishisha. 30Pakuti vyalo vonse va pa calo ca pansi osakila ivi vinthu, ndipo Awisi wanu oziba vumufuna.31Koma sakilani ufumu wake, na ivi vinthu akakuikilemponi. 32Musayope, nkhosa itontho, cifukwa Awisi wanu niokondwela kukupasani ufumu.33Gulisani katundu wanu wonse na kupasa osauka. Zipangileni mweka voikamo ndalama vamene sivikasila-cuma ca kululu camene cusasila, kwamene akawalala sofwikako, ndipo na tudoyo tuononga lini. 34Pakut kuli cuma cako, ndiye kuli na mtima wako.35"Lekani kuvwala kwanu kuikiwe pa mu malo na beoti, nakuti nyale zanu zinkhale zuyaka, 36ndipo munkhale monga banthu ofuna bwana wao pamene wafuma ku madyelelo ya ukwati, kuti ngati wawela no gogoda, pamene apo bangamusegulileko kumlyango.37Odalisika ni bala banchito bamene Bwana wao akabapezi akabapeze bakali mumenso bolangilila. Chendi nuukuzhyani, Akavwsle bwino vovwala vake vakale pa beoti yake nakubankhazika pa thebo, ndipo akawele nakubapasa vakulya. 38Ngati bwana wao akawele pa nthawi yacibili yolonda, nakubapeza niokonzeka, banchito ao niodalisika.39Koma mvwishishani ici, koma ngati bwana wa ng'anda eziba nthawi yenzokuza kawalala, sembe aliye leke kuti nanda yake iphwanyiwe. 40Nkhalani chelu soti, cifukwa muziba nthawi yakuza mwana wa munthu."41Petulo eciti," Ambuye, ko mulabila mwambi uyu kuli seo tyala?" 42Ambuye emuyankha, "teto nibani okhulupilika na mkulu wa banchito wawanzeru wati akaikiwe kupasa ayake vakulya pa nthawi yake? 43Odalisika ni wanchito wati abwana bake akayowela akampeze ocita izi. 44Cendi nukuuzhyani kuti akamuike mkulu pa katundu wake onse.45Koma ngati wanchito wala akalabile mumtima mwake kuti, 'ambuye bangu ocelwa kuwela,' na kuyamba nunyata bachito analume na anakazi, nakuyamba kumwa na kulya nonkhala cakolwa, 46ambuye wa ula munthu akawele mzuba pakuti paliye oyembekela kuti angawele na pa nthawi yakuti eve oziba lini ndipo akamtende mu tudunswa nakumuika pa malo pamozi na osakhulupilika.47Wanchito wala, poziba kukonzeka kwa ambuye bake nakusakonzeka kapena kucita mwakufunila, akanyatiwe makofi yanyinji. 48Koma wala asaziba ndipo ecita coyenela kunyatiwa, akanyatiwe na makofi yatontho. Koma aliyense epasiwa vinyiji, kwa beve vinyinji vikafuniwe, na wala epasiwa vinyinji ngako, na vinyinji vikafuwe.49"newela kuzoponya mulilo pa calo capansi, ndipo ningakonde kuti wakozhyewa kale. 50Koma nili na ubatizo unufunika kubatiziwa, ndipo navutika nao tani mpaka ukasilizhyike!51Muona monga niwela kuzoleta mtendele pa calo ca pansi? Yai, nukuuzhyani, koma tyala kugabana. 52Pakuti kuyambila lomba kukabe banthu faivi kugabana mu ng'anda imozi-banthu batatu pa babili, na babili pa batatu. 53Bakagabane, Awisi pa Mwana na mwana pa awesi, amai pa mwana wao mwanakazi na mwana mwakazi pa amai bake, apongozi anakazi pali mpongozi mwanakazi na mpongozi mwanakazi pali apongozi bake anakazi."54Yesu enzolabila soti na gulu ya banthu, "Ngati mwwaona mtambo unyamuka kum'mwela, pamene apo mulabila kuti tumvula tutontho tukukuza,' ndipo zucitika. 55Pamene mphepo ya ku m'mpoto yukuntha, mukuti, 'kunkhale kwakupya,' ndipo zucitika. 56Bawenye muziba kumasulila kaonekedwe ka calo na kululu, koma zucitika tyani kuti mukwanisha lini kumasulila za nthawi ya lomba?57Nicinji cimusaweluzila cabwino pa mweo mweka? 58pakuti pamulu na mdani wanu pamenso pa oweluza, mnjila onesheshani kuti mukambilane nkhani yanu na eve kuti asakuthwaleni kuli oweluza, na kuti oweluza asakuthwaleni m'manja mwa msilikali, nakuti msilikali asakuponyeni mjele. 59Nuukuzhyani kuti simufuma mpaka mukalipile ndalama yanu yosilizhyila."
1Panthawi yamene iyo, banthu bayakine kwamene kwala emuujya za baku Galileya bepaya Pilato nosakanijya magazi bake na nsembe zao. 2Yesu enyankha eciti, ''muganiza kuti aba Agalileya enze ocimwa ngako kupambana Agalileya onse cifukwa enzunzika munjila iyi? 3Yai, nukuujyani. Koma ngati mulapa lini, mukaonongekemonse munjila imozi.4olo bala banthu eitini amu Siloamu mwayepona sanja nobapaya, muganiza benze ocimwa ngako kupambana madoda ayakine amu Yerusalemu? 5Yai, nunena. Koma ngati mulapa lini, mukaonongeke namwe monse.6Yesu ebaujya fanizo iyi, muyakine enze na cimuti ca mkuyu coliwa mumunda wa mpesa ndipo ewela kuzofuna cipaso koma epeza muliye. 7Lidoda leciti kuolima munda, 'langa nizaka zitatu nuwera nakuyesa kufunopeza cipaso mwaici cimutu ca mkutyu koma nupeza muliye. Citende. Cifukwa kucilekela kuti cikoceneka conde?8Olima dima eyankha eciti, 'ulekeni caka cino ceka niukumbile mbali na kuthilamo manyuwa. 9Ngati akabeleke cipaso caka cikuza, cabwino; koma ngati sukabeleka utendeni!''10Lomba Yesu enzo phunzisha mu imozi mwa ma sunagoge siku la sabata. 11Onani, menze mwanakazi enze na mzimu wosobesha mphamvu kwa zaka eitini enze okhota nakusakwanisha kupanama monyolaka.12Yesu pemuona, emuita eciti, ''mwanakazi, wamasuliwa kukusowa mphanvu kwako.'' 13Enyolola manja bake pa eve, pamene apo enyoloka nolemeza Mulungu. 14Koma olamulila mu sunagoge ebabiwa mtima cifukwa Yesu epolesha pa sabata. Teto olamula eyankha eciti kwa gulu ya banthu, '' Pali masiku sikisi yofanika kusebenza. Welani mukacilishiwe, osati pa siku ya sabata.15Ambuye emuyankha eciti, ''awenye teti pali mweo paliye ofumya ng'ombe olo bulu molyela kuitwala kuyo kumwa manzi pa sabata? 16Teti nauyu mwana wa Abrahamu, emengiwa na satana zaka eitini zinyinji, sangamasuliwe pa siku la sabata?17Pekamba vinthu ivi, onse enzomususha ecita nsoni, koma gulu lonse lesekelela pa vinthu vonse vokomdwelesha vecitika.18Ndipo Yesu eciti, ''nanga ufumu wa Mulungu uli tyani, ningaulinganijye nacinji? 19Uli monga ka sele ka mpiri kamene lidoda letola noponya mudima, nomela kunkhala cimuti, cikulene na nyoni za kululu zepanga visa mumisambo yake.''20Eciti soti, ''nicinji cininga linganijye na ufumu wa Mulungu? 21ulingana na copasha buledi cetola mwanakazi noyavijya mu mipimo itatu ya fulaulo mpakana yekwanila fulaulo yonse.''22Ndipo Yesu eciya nopita mumaboma na muminzi, kuphunzisha nopanga njira yake yakuya ku Yerusalemu. 23Muyakene eciti, ''Ambuye, nibanthu tyala atontho ati akapulumushiwe?'' 24Teto eciti, papatijyani kuloba paka mlyango katontho cifukwa, nulabila namweo, anyinji akaesesekuloa, koma sakakwanisha kuloba.25Tyala mwine wananda akanyamuka nokhoma ciseko, mukapaname panja nogunda ciseko, nolabila, 'Ambuye, Ambuye, lekani tilobe.' ''Akayankhe nakukuujyani kuti, nukuzibani lini nakwamufumila kumo.'' 26Ndipo mukalabile, ''tecilya na kumwa pasogolo panu namwe mwenzo phunzisha mu miseu yasu.'' 27''Koma akyankhe, 'nanena kwa mweo, nuziba lini kumucokela. fumani pali neo, mweoocita viipa.28Kukabe kulila nokukuta meno pati mukaone Abramu, Isaki, Yakobe , na aneneri onse mu ufumu wa Mulungu, kooma mwataiwa kunja. 29Kukankhale ofumila kum'mawa, kum'mazulo, kum'mwela na kum'mpoto, nakunkhala pa thebulo mu ufumu Mulungu. 30Muzibe kuti ici, bala ofonikila posilijya akankhale koyambilila, nabala ofunikira ngako akabe kosijyila.31Papeta thanwi patontho, afalisi ayake ewera na kumuujya kuti, ''nkhoya ucokeko kuno ndaba Herode ofuna kukupaya. 32Yesu eciti, ''nkhoya ukaujye nkhandwe ila, 'langa, nucosa vibanda nopolesha lero namailo, Pasiku la citatu nikakwashe cilingo cangu.' 33Muciliconse, nicofunikila kwangu kuti lero nipitilijye, mailo, namazo, cifukwa nicosaloleka kumneneri kuonongekera kunja kwa Yerusalemu.34Yerusalemu, Yerusalemu, wopaya aneneri notema myala otumiwa kwako. Nikangati nefuma kusonkhanisha bana bako muyucitira nkhukuyuundatira bana bake mu phaphiko, koma uliye cifune. 35Ona, nanda yako yakaniwa. Nukamba namweo munione lini mpaka mukakambe kuti, 'Odalisika niwala akuza muzina la Ambuye.''
1Zecitika pa Sabata imozi, peluta mu ng'anda ya m'mozi wa asogoleli ba afalisi kuyokulya buledi, ndipo benzomulangilila eve pafupi. 2Onani, pasogolo pake penze lidoda lenzovutika na matenda ovimba. 3Yesu ekonsha oziba malamulo aciyuda na afalisi, "nicololewa kucilisha pa Sabata, olo yai?4Koma benkhala cete. Teto Yesu emkata, nompolesha, nakumtumizhya. 5Eciti kwa eve, "nibani mwa mweo ali na mwana mwanalume olo bulu waponella mcisime pa siku ya sabata pamene apo angamcose lini panja?" 6Baliye kwanishe kupeleka yankho ya vinthu ivi.7Yesu peona bala oitiwa ozisankhila mipando ya ulemu, elabila fanizo, nakuti kwa beve, 8"Ngati mwaitiwa na muyakine ku madyelelo ya ukwati, musankhale pa mindo ya ulemu, cifukwa muyakine angaitiwe opasiwa ulemu ngako kupambana mweo. 9Ngati munthu ekuitani monse mwabili wawela, angakuuzhyeni, 'mupaseni uyu munthu muyakine malo banu,' ndipo mwa nsoni mungapilizhye nakuyonkhala pa malo yosafunikila ngako.10Koma ngati waitiwa, nkhoya kankhale pansi pa malo yosaunikila ngako, koteto kuti wala wakuita akawela, angalabile kwa weo kuti, 'muyangu, nkhoya palulu.' Ndipo upasiwe ulemu pa menso pa onse onkhala pa thebulo na weo. 11Pakuti aliyense ozikweza akacepeshewe, na ozicepesha akaulishiwe."12Yesu eciti soti ku lidoda lemuita, "ngati wakonza cakulya ca mzuba olo ca m'mazulo, usaite ayako olo anekwanu olo abululu bako olo wolemela wa pafupi na mweo, kuti na mweo bakakuiteni mkuwezhyela, ndipo ukankhale nayo mphaso13Koma ngati mucita madyelelo, itani osauka, olemala, opunduka, na aliye menso, 14ndipo mukadalisike, cifukwa beve alye cokuwezhyelani mphaso. Pakuti mukawezhyelewe mu mkuuishiwa kwa olungama."15Umozi enzenkhala pa thebulo pamozi na Yesu pecimvwa ivi vinthu, eciti kwa eve, "Odalisika ni wala wati akalye buledi mu ufumu wa Mulungu!" 16Koma Yesu eciti kwa eve, "munthu muyakine enkonza madyelelo yakulene nakuita anyinji. 17Madyelelo piyenkonzewa, etuma wanchito wake kuyolabila ku bala beitiwa, 'welani, cifukwa lomba vonse vakonzewa.'18"Onse na mtima umozi beyamba kukana. Woyamba eciti kwa eve, 'nagua munda, nufunika nifume nikauone. Nupempa univomelezhye nisafwikeko.' 19"Muyake eciti, nagula ng'ombe za pa joko zili faivi, ndipo nukuya koziyesa. Nupempha kuti univomelezye nisafwike.' 20"Ndipo lidoda liyakine leciti, 'nakwatila mwanakazi wangu, ndipo mwa ici ningawele lini.'21"Wanchito ewela nakuzouzhya abwana bake za ivi vinthu. Ndipo abwana ekalipa nakuti ku wanchito wao, fuma nkhoya mwamsanga m'miseu na mtunjila twa mumzinda nakuleta muno osauka, osalanga, opunduka, na olemala.' 22"Wanchito eciti, 'Abwana, cumulamulila cacitika, koma malo asalako.'23Abwana eciti ku wa wanchito, 'fuma nkhoya ku miseu na ku njila za ku minda ndipo ubakakamizhye kuti awele, kuti ng'anda yangu izule. 24Pakuiti nikuti kwa weo, paliye wa bala enzeitiwa wati alabeko madyelelo bangu."25Lomba gulu inyinji yenzekuya na eve, ndipo ecungulka nakuti kwa beve, 26"ngati myakine akuza kwa neo na kusazonda awisi bake, anyina, mwanakazi wake, bana mkwao na mnekwao, nidpo na moyo wake eve, angankhale lini ophunzila wangu. 27Aliyense osanyamula mtanda wake nakuwela kuzonikonkha neo ankhale lini ohunzila wangu.28Pakuti nibani mwa mweo akafuna kumanga nsanja onkhala lini pansi na kubelenga mtengo wake kuti aone ngati ali navo vakufuna kuti aisilizhye? 29Nadaba, akayamba kuika maziko bake na kusakwanisha kusilizhya, onse oiona angayambe kumuseka, nakuti, 30'Ili lidoda leyamba kumanga ndipo ilye kwanishe kusilizhya.'31Olo mfumu yotyani, pakuya kuyo kumana na mfumu iyake ku nkhodo, sazankhala pansi coyamba na kutola mangizo kuti okowanisha na asilikali bali teni sauzande madoda kuyonyatana na mfumu iyakine ikuza kuzokumana naye na asilikali twenti sauzande madoda? 32ngati nteto lini, gulu iyakine ya asilikali akali kutali, otumizhya wamthenga na kuyokonsha mwangacitile kuti pabe mtendele. 33Teto mwai ici, aliyense mwa mweo osasiya vonse vali navo ankhale lini ophunzila wangu.35Munyu ni wabwino, koma ngati munyu wasukuluka, ungapangiwe tyani munyu soti? 34unkhala uliye nchito pa nthaka olo pa cungu. Utaiwa kunja. Eve ali na matu akumvwa, amvwe."
1Lomba okhomesha misonkho onse na ayakine ocimwa penzo wela kwa Yesu kuyomvwilila eve. 2Onse afalisi alembi bedandaulalina, beciti, ''illi lidoda lilandila ocimwa na kulya nao.''3Yesu ebaujya fanizo iyi, eciti, 4''nibani pa mweo, ngati eve alinazo mbelele handiledi ndipo imozi yasoba pa zeve, osiyalini nainte naini zila msanga na nayosakira imozi yosoba mpaka kuikhanda? 5ndipo akaikhanda, oinyamula pa phewa pake nakukondwera.6Akafwika ku nanda, oita ayake na abululu bake pamozi, nolabila kwa beve, 'kondwerani nane, pakuti naipeza mbelele yangu yosoba.' 7Nulabila kwa mweo kuti olo n'teto, kukabe kukondwa kululu kamba ka umozi kutembenuka mtima, kupambana olungama nainte naini osafuna kutembenuka mtima.8linina ltyani lili na ndalama za masiliva teni, ngati wasobesha imozi, oyasha lini nyale, nakupyanga mnanda nasakila mosamala mpaka kuikhanda? 9Ndipo kaikhanda, oita yake onse na abululu pamozi, nolabila, 'kondwerani nane, pakuti naikhandanda ndalama yangu yenesobesha. 10Olo n'teto, nulabila kwa mweo, kuti kuli kukondwa pamenso pa angelo a Mulungukamba ka ocimwa omozi kulapa''11Ndipo Yesu eciti, ''lidoda liyakine lenze na bana abili analume, 12ndipo mtontho wa beve eciti kwa awisi, 'atata, gao ya cuma yuyenela kuba yangu. 'teto egaba katundu pakati pao.13Mosapita masiku mwana mtontho eunjika vake vonse nakuya ku calo cakutali, ndipo kula eononga cuma cake conse pa umoyo wosasamala. 14Lomba pesilijya vinthu vonse, njaal ikulene yefwika mu calo cila, ndipo eyamba kuvutika15Eciya nayozilobesha nchito kwa umozi wa mcalo mula, amene emtuma eve kuloba m'munda mwake kundyeshela nkhumba. 16Enzo kulya mondwela vakulya vazenzokulya nkhumba kamba kakuti paliye emupako vakulya.17Koma mwana mtontho maganizo bake pewelamo, eciti, ''nibangati olembewa anchito ba atata alinavo vakulya vokanila, ndipo nilikuno, nukufwa na njala! 18nikanyamuke nofumako kuno nakuya kwa atata, nikalabile kwa beve, ''atata, nacimwila kululu namweo. 19Nuyenela lini soti mwana wanu; niikeni neo ninkhale ngati wanchito wanu.''20Teto mwana mtontho enyamuka nakuya kufupi na awisi. Akali patali, awisi emuona eve nakukatiwa na cifundo, ndipo emuutukira nakumkumbatira nakumfyofyona eve. 21Mwana eciti kwa beve, 'atata, necimwila kululu na mweo. Nuyenela lini kuitiwa mwana wanu.22Awisi eciti ku banchito bao, 'letani kamangu mkhanjo wabwino, nakumuvwalika, nakumuvwalika cibangili ku kwanja yake, na nkhwabilo ku mendo yake. 23Ndipo letani mwana wa ng'ombe oita apaiwe. Tiyeni tilye nakukondwera! 24pakuti mwana wangu enzecifwa, koma lomba alimoyo. Enze soba ndipo lomba wapezeka.' Ndipo beyamba kusekelera.25''Lomba mwana wake mkuleni enze kumunda. Paewela na kufwika pafupi na nanda, ecimvwa kuimba na kuvina. 26Eita umozi wa anchito na kumkosha vinthu venzocitika venze tyani. 27Wanchito eciti kwa eve, mkwanu wawela kunanda ndipo auso apaya mwana wa ng'ombe oina amulondela wa moyo!28Mwana mkuleni ekalipa nakusalobamo, ndipo awisi efuma nakumudandaulila eve. 29Koma mwana mkuleni eyankha na kulabila kwa awisi, 'langani, zaka zinyinji nakucitilani ukapolo, ndipo niliye kane lamulo yanu, muliye nipeko mwana wa mbuzi kuti nisekelele na ayangu, 30koma paewela mwana wanu, amene esilijya vamoyo vanu na mahule, mwemupaila mwana wa ng'ombe oina.'31Awisi ecti kwa eve, mwanawe, uli na neo nthawi zonse, ndipo vonse vangu ni vako. 32Koma cenze cabwino kwa seo kukondwera, pakuti mkwanu enzecifwa, ndipo lomba ali moyo; enzesoba, ndipo lomba wapezeka.
1Yesu naye eciti kwa ophunzira, "Kwenze lidoda liyake lolemela yenze nakapitao, ndipo cheuzyiwa kwa yeve kuti uyu kapitao enze kuononga katundu wake. 2Teto lidoda ila lolemela le muita naku nena kwa eve, 'Ko nicinji canukuvwa za weo? nibelengele za ukapitao wako, pakuti ungankhale lini soti kapitao.'3Kapitao eciti mwa eve eka, 'ningacite tyani, pakuti Ambuye wangu anilonda nchito yangu ya ukapitao? niliye mphamvu zokumbila, ndipo nina nsoni kupempha. 4Nuziba citi nicite, koteto kuti ngati nafumyiwa pa nchito yangu yaukapitao, banthu akanilandile m'mang'anda mwao.'5Teto kapitao eita umozi-umozi wa bankhongole ba abwana bake, nakukonsha woyamba, 'Uli na nkhongole zingati kwa abwana bangu?' 6"eciti, muyeso wa handeledi mafuta ya azitona.' Eciti kwa eve, tola muyeso wako nkhala pansi kamangu, ndipo ulembe fifite.' 7"Ndipo kapitao eciti kwa muyakine, 'Uli na nkhongole zingati' "Eciti, 'muyeso wa masaka handeledi ya tiligu.' Eciti kwa eve, 'tola nkhongole yako, nakulemba eite.'8Ndipo abwana emuyamika kapitao osalungama cifukwa ecita mocenjela. Pakuti bana ba pa calo cino ocita mocenjela m'macitidwe bao na banthu bao kupambana bana atuba. 9Nukuuzhyani mweo, pangani ayanu mnjira ya cuma cosalungama kuti ngati cikasila, bangayokulandilani mu m'mananda yosasila.10Eve wala okhulupilika mu tutontho okhulupika soti mu vinyinji, na wala osalungama mu tutontho olungama lini soti mu vinyinji. 11Ngati nimwe osakhulupilika pa kusebenzesha cuma cosalungama, nibani akakhulupilileni mu cuma cacendi? 12Ngati muliye khulupilike pa kasebenzeshedwe ka vinthu va yanu, nibani wati akakupeni dalama zanu zanu?13Kuliye kapolo angatumikile ambuye abili, pakuti angazondepo umozi nokonda muyakine, olo angotumikila umozi nakusula muyakine. Sungatumikile Mulungu na cuma.14Lomba afalisi, benzokonda ndalama, ecimvwa vonse ivi, nakumuseka. 15Eciti, kwa beve, "muziwamilizhya mwaeka pamenso pa banthu, koma Mulungu okuzibani m'mitima mwanu. Ula ozikweza pa menso pa banthu, akuba okaniwa pamenso pa Mulungu.16Lamulo na aneneri benzokonkhewa kufwikilaYohane pewela. Kufumila nthawi ila mpaka lomba, uthenga wabwino wa ufumu wa Mulungu ulalikiwa, na aliyense oyesa kuzikakamizya kulobamo. 17Koma niicapafupi kululu na pansi kusila kupambana imozi liu ya lamulo kufumyiwapo.18Aliyense oleka mwanakazi wake nakukwatila muyake ocita cigololo, ndipo eve okwatila ula olekewa na mwanalume wake ocita cigololo.19"Lomba kwenze lidoda liyakine lolemela yenzovwala nyula ya bafuta yabwino nakukondwela masiku yonse mukulemela kwake. 20Osenga senga muyakine zina yake Lazaro enzoikiwa pamlyango, enze na vilonda mubili onse, 21ndipo enfunishisha kulya zenzoitaka pa thebulo ya lidoda. Olo imbwa zewela kuzomyanga vilonda vake.22Cecitika kuti osenga wala ecifufwa nakutolewa nakuyonkhala k mbali ya Abrahamu. Olemela naye ecifwa nakuikiwa m'manda, 23mu Hade mu manzunzo, enyamula menso bake nakuona Abrahamu patali na Lazaro pambali pake.24Koteto kuti elila mokuwa nakuti, 'Atata Abrahamu, nicitileni cifundo neo nakutuma Lazaro, kuti aike cimo m'manzi nakuzizika lilime yangu, pakuti nuvuti mu mumuliro.'25"koma Abrahamu eciti, 'mwanawe, kumbukila kuti pa nthawi yako welandila vinthu vako vabwino, na Lazaro cimozi-mozi vinthu viipa. Koma lomba otonthozewa kuno, naweo uli m'mavuto. 26Kufumyapo ivi vonse paikiwa cisengu, bala ofuna kuwela uko kwa mweo angawele lini, na bala ofuna kuwe;a kun kwa seo angawele lini.27"Olemela eciti, 'nukupemphani, mweo, Atata Abrahamu, kuti mungamtume ku ng'anada ya atata bantu- 28ndaba nili nao azinekwasu faifi-kuti akabcenjezhye, kuti angayowela kuno ku malo yonzunza.29Koma Abrahamu eciti, 'alinao Mose na aneneri; lekani abamvwile beve.' 30Lidoda yolemela yeyankha, 'yai Atata Abrahamu, koma ngati muyakine angalute kwa beve kufuma kuno kwa akufwa, akatembenuke.' 31"Koma Abrahamu eciti kwa eve, 'ngati amumvwire lini Mose na aneneri, angamvwe lini olo muyake angauke kuno kwa akufwa."'
1Yesu eciti kwa ophunzila bake, "ici nicibikilatu kuti kukankhale vinthu vati vikotilengesha kucimwa, koma soka kwa wala munthu wamene wati akawele navo! 2cenze ca bwino kwa eve kuti mwala wamphero wekolobekewa mumkosi mwake nakuti enzeponyewa mnyanja. Kuposa kuti umozi wa bana atontho aba akakhumudwe.3Muzilangilile mweka. Ngati mukwanu wacimwa, mzuzuleni, ndipo ngati walapa, mkhululukileni. 4Ngati wakucimwilani kali seveni pa siku, na kuwela kwa mweo kali seveni, nakuti, 'nalapa,' mufunika kumkhululukila!"6Otumiwa eciti kwa Ambuye, "mupakishe cikhulupililo casu." 5Ambuye eciti, "kuti mwenze na kachikhulupililo monga mbeu ya mpiru, mungalabile na cimuti ca malubeni, 'nyuka, nakuyocaliwa mu nyanja,' cinkakumvwileni.7Kom nibani wa mweo, alinaye wa nchito wolima olo wosunga mbelele, nagalabile kwa eve pawafuma kumunda, wela lomba nkhala pansi ulye'? 8sazalabila naye kuti, unikonzela cakulya nakunitumikila mpaka nisilizye neo kulya na kimwa. Pavulipke pake ullye nawe nakumwa'?9Eve omuyamikila lini wanchito wake cifukwa ecita vinthu vemulamulila kucita acite? 10Olo niteto mweo namwe, ngati mwacita vinthu vonse vamene vakukulamulilani, mulabile kuti, 'nise anchito osayenela , tangocita vitenzofunaka kucita."'11Cecitika kuti Petulo ku Yerusalem, eluta pakati pa Asamariya na Galileya. 12Penzoloba m'munzi uyakine, ekumana na madoda bali teni benze na makhate be panama patali na eve. 13ndipo ekweza mau bao, eciti, "Yesu , Ambuye, ticitileni cifundo seo."14Pecibaona beve, eciti kwa beve, nkhoyani mukazioneshe kwa nasembe." Pabenzokuya bekonzewa. 15Umozi wa beve peona kuti wapoleshewa, ewelela kuvuli, na lizu lokweza kulemekeza Mulungu. 16Epona pansi pa mendo ya Yesu, kumthokoza, Enze Msamaria.17Ndipo Yesu eciti, "enzelini teni okonzewa? nanga naini bali kuni? 18Kwenzeve bayakine bewelela kozolemekeza Mulungu, kucosako uyu tyala mulwendo?" 19eciti kwa eve, "panama, no kuya. cikhulupililo cako cakupolesha.20Kukonshewa na afalisi kuti ukawele lini ufumu wa Mulungu, Yesu ebayankha eciti, "ufumu wa Mulungu suwela na kulangilila mwa chelu. 21Akalabili lini kuti, 'langani, 'siuyu!' olo, 'siula!' pakuti langani, ufumu wa Mulungu ulu mwa mweo."22Eciti kwa ophunzila bake, " masiku akuza pakuti mukafune kuona imozi ya siku ya mwana wa munthu koma simkaiona. 23Ndipo bakabile kwa mweo, langani, kuno! langani, kula!' koma musafume olo kubautukila, 24Pakuti monga kaleza kowala mumakumbi kusanika mbali imozi ya kululu na ku mbali iyakine ya kululu, zikabe teto na mwana wa munthu mumasiku yake.25Poyamba ofunika kuvwala vovwala vinyinji na nakukaniwa na mbadwe uyu. 26Monga mcecitikila m'masiku ya Nowa, moteto zikacitike soti m'masiku ya mwana wa munthu. 27Becilya, becimwa, belungula, ndipo betwaliwa mcikwati mpaka siku yeloba Nowa Mngalawa-ndipo manzi yesefukila na kubaononga onse.28mnjira imozi, mzecitikila m'masiku ya Loti-benze kulya na kumwa, kugula nakugisa, kucala na manga. 29Koma mu siku yakuti Loti wafumamo mu Sodomo, kwelokwa mulilo na sulfure kufuma kululu nakubaononga beve onse.30Kufuma m'macitidwe amozi zikabe teto mu siku yakuti mwana wa munthu akaoneshewe. 31Mu siku siku ila musakamlole ula ali pa mtenje wa ng'anda kuti akaseluke na kuya panja pang'anda, ndipo musakalole wala ali ku munda kuti akawelele.32Kumbukilani mwanakazi wa Loti. 33Aliyense ofuna kusunga umoyo wake akautaye, koma aliyense otaya umoyo wake akaupulumushe.34Nukuuzhyani, pakankhale banthu babili pa bed imozi. Umozi akatolewe, na umozi akasale. 35Kukankhale manina abili opela pamozi. Umozi akatolwe, umozi akasale." 3637Bemukonsha, "nikuni, Ambuye?" Eciti kwa beve, "ni kuni kuli mtembo, kukankhale vikwalala soti kuunjikana pamozi."
1Ndipo ebauzhya fanizo mwati akopemphelera nthawi zonse nakusankhala osalimbikishiwa, 2nakuti, "ku mzinda uyakine kwenze oweruza enzoyopa lini Mulungu nakusalemekeza banthu.3Lomba kwenze mfelekazi mu mzinda wala, ndipo enzokuza kabili-kabili kwa eve, nakuti, 'muniyavye kucita cilungamo pa unusushana naye.' 4Kwa nthawi itali enzifuna lini kumuyavya, koma pakanthawi eciti mwa eve eka, 'olo kuti nuyopalini Mulungu olo kupasa ulemu munthu, 5koma cifukwa cakuti uyu mfelekazi onivuta, nimuyavye kucita cilungamo, koteto kuti asanibebeshe nakuwela-wela kwake."6Ndipo Ambuye eciti, "imvwani volabila va oweruza osalungama. 7Lomba ko Mulungu sakaleta cilungamo ku osankhiwa bake olila kwa mzuba na usiku? ko akacelwe ngako pa beve? 8nukuuzhyani kuti akalete cilungamo kwa beve mofulumila. Olo nteto, mwana wa munthu akayokuza, akapeze ndithu cikhulupililo pa calo?9ndipo elabila soti fanizo ku bakine benzoziganizila mwa beve beka kuti bali na cilungamo nakupepusha banthu bakine, 10"Madoda abili ekwela mu kacisi kuyopepmhela-umozi enze mfalisi na muyakine enze osonkhesha msonkho.11Mfalisi epana nakuyamba kupemphelela pa vinthu ivi mwa eve eka, 'Mlungu, nukuyamikini kuti nili lini monga banthu bakine-akawalala, banthu osalungama, avigololo-olo momnga uyu osonkhesha msonkho. nusala kulya kabili pa sabata. 12Nupeleka ca khumi pa vonse vunupeza.'13Koma osonkhesha msomkho, kupanama patali, aliye noushe mutu wake mululu, koma kuzinyata pa nganga pake, nakuti, 'Mulungu, nimvwileni cifundo, ocimwa.' 14nuti kwa mweo, lidoda ili lewelela ku ng'anda kwake lokhululukiwa osati wala muyakine, cifukwa aliyense wozikweza eka akacefyewe, koma aliyense ocepesa eka, akakwezewe."15Banthu benzomuletela bana kuti eve abakate, koma ophunzila bake peona izi, ebazuzula. 16Koma Yesu ebaita, nakuti, vomelezhyani bana atontho -atontho kuwela kwa neo, ndipo osabalesha. Pakuti usumu wa Mulungu ni wa oteti. 17Zoona nukuti kwa mweo, aliyense wati akalandile lini ufumu wa Mulungu monga mwana akaulobe lini.18Olamulila muyakine emukonsha, nakuti, "mphunzisi wabwino, nicite cinji kuti ninkhale na moyo wosasila?" 19Yesu eciti kwa eve, "uniitila cinji kuti wabwino? paliye wabwino, kucosapo Mulungu yeka. 20Uziba malumulo-osacita cigololo, osapaya, osayiba, osacitila umbini wa wenye, lemekeza auso na anyoko." 21Olamulila eciti, "vonse ivi nuvikonkha kufumila pinenze mnyamata."22Yesu pecimvwa vala, eciti kwa eve, "Usobekela ndithu cinthu cimozi. Ufunika kugulisa vonse vaulinavo nakugabilishisha kwa osauka, ndipo ukalemele ku kululu-ndipo wela, nikonkhe." 23Koma olamulila pecimvwa ivi vinthu, enkhala osakondwa, pakuti enze olemela ngako.24Ndipo Yesu, kumuona eve kunkhala osakondwa eciti, "Nicovuta tyani kwa bala olemela kuloba ufumu wa Mulungu! 25Pakuti ni capafupi kwa ngamila kupita pa linso ya singano, kumbana munthu olelemela kuloba ufumu wa Mulungu."26Bal enzokumvwa eciti, "Lomba nibani angapulumushiwe?" 27Yesu eyankha, "vinthu vusakwanishiwa na banthu vukwanishiwa na Mulungu."28Petulo eciti, onani, tasiya kalikonse kitenzenako nomkonkhani." 29Yesu eciti kwa beve, "moona, paliye munthu liyense wasiya ng'anda, olo mwanakazi wake, olo mkwao, olo makolo bake, olo bana bake, kamba ka ufumu wa Mulungu, 30wati sakalandila zinnyinji mu calo, na calo cikuza, moyo wosasila."31Peziikila pamozi bali twelufu, eciti kwa beve, "Onani, Tukwela kuya ku Yerusalemu, Ndipo vinthu vonse volembewa na aneneri pali mwana wa munthu vikakwanilishike. 32Pakuti akapelekewe ku bamitundu, ndipo akamseke, na kumcitisha nsoni, na kumthila mata. 33Bakayomnyata, akamupaye, ndipo pa siku yacitatu akauke soti."34Baliye mwishishe pali ivi vinthu, nakuti aba mau bebisika kwa beve, ndipo baliye mvwishishe vinthu venzelabiliwa.35Ndipo kwenze kuti, Yesu pefwika afupi na Yeriko, Lidoda liyakine lenzonkhala pambali pa njira kupempha, 36ndipo kumvwa gulu lupita, ekonsha cenzocitika. 37Bemuuzhya kuti Yesu waku Nazareti opita.38Teto lidoda losanga lelila mokuwa, nakuti "Yesu, mwana wa Davite, nicitile cifundo." 39Bala benzoyenda belizuzula lidoda losanlanga, kumuuzhya kuti ankhale cete. Komaekuwilako ngako, "Mwana wa Davite, nicitile cifundo."40Yesu epanama cilili nolamulila kuti lidoda alilete kwa eve. Ndipo lidoda losalnga palenkhala pafupi, Yesu emkonsha, 41"Ufuna kuti neo nikucitile cinji?" eciti, "Ambuye, nifuna kulanga."42Yesu eciti kwa eve, "landila kulanga kwako. Cikhulupililo cako cakupolesha." 43Pamene apo elandila kulanga kwake nakumukonkha, olemekeza Mulingu. Banthu onse pibeona izi beyamikila Mulungu.
1Yesu eloba nakupitilamo nu yeriko. Onani, 2kwenze lidoda zina lake zakeyo.Enze mukulene wa osokhanisha ndalama ndipo enze olemela.3Enze kuyesa yesa kuti aone Yesu nibani, koma ekangiwa pa gulu, cifukwa enze mufupi. 4Teto eutuka kusogolo kwa banthu no kwela mu cimuti camkuyu kuti amuone, cifukwa Yesu enze pafupi nopita njila yala.5Yesu peci wela ku malo, Elanga kululu nonena kwa eve, "Zakeyo, seluka msanga, pakuti lelo nufunika nikale ku'nganda kwako." 6Teto eyendesha noseluka nomulandila nachikhondwelero. 7Peciona izi banthu, bedandaula bonse,beciti, "Aloba kutandalila lidoda lo chimwa."8Zakeyo epanama nonena kwa Ambuye, Langani, Ambuye, nugaba pakati katundu wangu nopansa osauka ndipo ngati nenama wenye pali vinthu viyakem, niwezhyele kafolo." 9Yesu eciti kwa yeve, "lelo cipulumuso cawela ku nganda ino, cifukwa nayeve soti ni mwana wa abrahamu. 10Pakuti mwana wa munthu ewela kufuna funa nakupulumusa banthu osoba."11Pecimvwa ivi vinthu, epitilizhya kulabila nobauzhya mwambi, cifukwa enze pafupi na yerusalem, ndipo beganiza kuti ufumu wa mulungu wenze pafupi. 12Mwaici eciti, "Munthu muyakine olemekezeka eluta ku ziko kutali kuti akalandile ufumu no welelamo.13Eita bacito bake teni nakubapasa ndalama teni ndipo eciti kwa beve, 'Citani za malonda mphaka nika wele.' 14"Koma banthu bake emunyanya notumabanthu bayake kumkonka, beciti, tikavomelezhye lini lidoda ili kutilamulila.' 15Cecitika pe ciwelako soti, elandila ufumu,elamulila bacito bake becipasa ndalama kubayita kuwela kwa yeve, kuti azibe niphindu yotyani yepeza pecicita malonnda yao,16"Oyamba ewela kwa yeve, eciti, 'Ambuya, ndalama yanu yapanga ziyake teni.' 17Munthu olemkezeka eciti kwa yeve, mwagwila nchiti,wancito wabwino.Cifukwa we khulupililika pa tutontho,ukakhale naulamulilo pa mzinda ten.'18"Wacibili ewela, eciti, 'Ndalama yanu, Ambuye, yapangilapo ziyakine fife.' 19"Munthu olemekezeka eciti kwa yeve, 'tenga ulamulilo pa m'zinda fife.'2021Muyakine ewela, eciti, 'Ambuye,iyi ndalama yanu, yene sunga bwino muka nyula, pakuti nenze neyopa mweo, cifukwa ndimwe banthu ovutha. Mutola za muliye kuyikamo, ndipo mukolola zamu liye byala.'22Munthu olemekezeka eciti kwa yeve, 'na mau yako nikuweluze,iwe wacito muyipa. weziba kuti ndine munthu ovutha,nutola va niliye kuyikamo,naku kolola vaniliye ku byala. 23Nicinji uliye kuyika ndalama yangu mu'nganda yosungilamo ndalama, kuti nika yowelela ninga tole ndalama yangu nazapa lulu?'24Munthu olemekezeka eciti kwa beve beyimilila pafupi, 'mulondeni ndalama,ndipo mupaseni wala ali na ndalama ten.' 25"Beciti kwa yeve, ''Ambuye, ali na ndalama teni.'26'"Nunena kwa mweo,kuti aliyense alinazo aka pasiwe zinyinji,koma kwa ula aliye,nacila alinacho chikalondewe. 27Koma aba na adani bangu, bala sibenze kufuna kuti neo nikabalamulie,baleteni kuno ndipo mubapayile pa menso pangu.'"28Pecilabila ivi vithu vonse,esogolako, kuluta ku yelusalem.29Cecitika pefwika pafupi na betifage na beteniya, ku lupili la azitona,etuma abili ophunzila bake, 30enena kuti, "lutani kumunzi uli pafupi.Pamuloba, mukapeze bulu yikaliye kwelewapo.mukayi masule noyileta kwa neo, 31ngati muyake akakukhonsheni,kuti muyi masulilanji?' mukalabile kuti, 'Ambuye oyifuna.'"32Bala betumiwa beluta nakupeza bulu mwebauzhyila Yesu. 33Penzo m'masula bulu,benikazi beciti kwa beve, "Mu masulilanji bulu?" 34beciti, "Ambuye oyifuna." 35Beyileta kwa Yesu, ndipo beponya vovwala vao pa bulu nomuikapo Yesu. 36Penzo kuya, beyanzika vovwala mwa museo.37Penzofwika pa malo penzo selukila lupili lazitona, yonse gulu ya ophunzila bake yeyamba ku khondwela naku pembeza Mulungu na mau yokweza pa ncito zikulu zibe ona, 38enena kuti, niyodalisika mfumu yukuza muzina la Mbuye!" mtendele mu lulu nau lemelelo mu lulu ngalo!"39Bayakine afalisi mugulu beciti kwa yeve, "Mphunzisi ,Akalipilene ophunzira banu." 40Yesu eyankha nonena kuti, "Nuku uzhyani,ngati aba benze duu, myala iyi ikalile mokuwa."41Penzo p afupi kufwika Yesu m'mzinda, Eyililila mzinda, 42Eciti, ngati tyala mwenze mweziba musiku ya lelo, nangu mweo, vithu vukuletelani mtendere! koma lomba nivobisika ku menso yanu.43Pakuti masiku yokuza pa mweo pati adani banu baka mange mphanda noku zungulukani bokuzungulukani m'mbali yonse nakuku fyandikizhani kumbali zonse. 44Bakaku ponesheleni pansi, na bana banu pamozi. akasiye lini mwala uyake pa uyake cifukwa muliye cizibe pe Mulungu enze yesha kuku pulumushani."45Yesu eloba mkacisi no yamba kufumya bala benzo gulisa, 46enena kwa beve, Chelembewa, 'Nyumba yangu ikakale nganda yama phepelo,' koma mweo mwayipanga nganda ya kawalala.47Yesu enzo phunzisa masiku yonse mkacisi. Ansembe akulu na kalembela na zisogoleli ba banthu benzo funa kumupaya, 48koma yebasoba njira yocitilamo cifukwa bonse banthu benzo muvwilila .
1Yefwika siku iyakene Yesu penzophunzisha banthu mu kacisi na kulalikila pabewela akulu ansembe na alembi kwa eve pamozi na akulu akulu. 2Belabila, nakuti kwa eve, "mutiuzhye mucita izi na ulamulilo otyani, olo nibani ekupasani ulamulilo uyu."3Ebayankha nakuti kwa beve, "nikukonsheni soti konsho, ndipo muniuzhye. 4Ubatizo wa Yonehane: Wefuma kululu olo ku banthu?"5Besushana mwa beve beka, nakulabila, "nahti tilabile, 'wefuma kululu,' alabile, cifukwa ni cinji muliye mukhulupilile?' 6koma ngati tilabile, wefuma ku banthu,' banthu onse atiteme myala, pakuti okpeka mtima kuti Yohane enze mneneri."7Teto beyankha kuti boziba lini kwiwefumila. 8Yesu eciti kwa beve, "nane nikuuzhyeni lini kuwefumila ulamulilo unucitila ivi vinthu."9Euzhya banthu fanizo iyi, "Lidoda lelima mnda wa mpesa, nakuukongolesha kwa olima munda, nakuya kuya ku calo ciyakine kwa nthawi itali. 10Pa nthawi yake etuma wanchito kwa olima mpesa, kuti bamupase vipaso va m'munda wa mpesa. Koma olima mpesa bemunyata, nakumtumizhya aliye kanthu m'manja.11Etuma soti muyakine wanchito ndipo bemunyata soti, nakumcitisha nsoni, nakumtumizhya aliye kanthu m'manja. 12Etuma soti wacitatu ndipo bemulasa, nakumutaya panja.13Teto ambuye ba munda wa mpesa eciti, 'nicite cinji? nitume mwana wangu wokondeka. Payakine bakamupase ulemu.' 14"Koma olima munda pibemuona, belabizhyana beke beka, kuti, 'uyu niye wati akatole vonse. Teyeni timupaye, kuti cuma conse cosalila cikabe casu.'15Bemutaya panja pa munda wa mpesa nakumupaya. Nicinji cati akacite Ambuye ba munda kwa beve? 16Akawele nakuononga olima munda, ndipo akapase munda wa mpesa kwa ayakine."Pibecimvwa izi, beciti, "zisakabe teto!"17Koma Yesu ebalanga, nakuti, "cutanthauza cinji cala cilembewa: 'mwala wekaniwa na omanga ng'anda wenkhala wofunikila'? 18Aliyense wati akaponele pa mwala wala akaphwanyike, ndipo wala wati ukamuponele akatekenyeke."19Teto alembi na kulu ansembe befuna-funa kumukata na manja mu nthawi yamene iyo, poti beziba kuti walabila mwambi uyu pa beve. Koma benzooyopa banthu. 20Kumulangilila bwino-bwino, betumizhya awenye, bezioneshela monga ni olungama, kuti bamupeze cifukwa mu mau bake, koteto kuti bakamupeleke ku lamulo na ulamulilo wa kazembe.21Bemukonsha, nakuti, "mphunzisi, seo tuziba kuti mweo mulabila nophunzisa moona, ndipo muona lini pa menso pa munthu kapena mpando walinao, koma muphunzisa coona ca njila ya Mulungu. 22Nicololewa kupeleka seo kupeleka msonkho kwa Kaisara olo yai?"23Koma Yesu eziba kunjela kwao, nakuti kwa beve, 24"Nilangizhyeni ndalama. Ni nkhope na zina ya bani ilipo?" beyankha, "Kaisala."25Eciti kwa beve, "Teto pelekani kwa Kaisala vinthu vake va Kaisala, ndipo Kwa Mulungu vinthu vake va Mulungu." 26Baliye mpeze cifukwa pa vecilabila pa menso pa banthu, Koma kudabwa na kuyankha kwake, benkhala cete.27Pibewela asaduki ayakine kwa eve, bala benzokamba kuti kuliye kuuka ku imfwa, 28bemukonsha, nakuti, "mphunzisi, Mose etilembela kuti ngati mnekwanu wafwa, ali na mwanakazi, ndipo aliye mwana, mnekwao ofunika kutola mwanakazi, nakunkhala na mwana wa mnekwao.29Kwenze Madoda seveni pokwao ndipo oyamba ekwatila mwanakazi, na kufwa aliye mwana, 30na wacibili cimozi-mozi. 31Wacitatu emutola, comozi-mozi wa seveni naye aliye siye mwana, na kufwa. 32Posilizhyila mwanakazi soti ecifwa. 33Teto mkuuka, akankhale mwanakazi wa bani? poti bali seveni bemukwatila eve."34Bana aziko ya pa calo cino okwatila na kupelekewa mucikwati. 35Koma bala oyesewa oyenela kufwikila calo cila kulandila kuukishiwa kwa akufwa bakakwalitile lini olo kupelekewa mcikwati. 36Pakuti sibakafwa soti nthawi zonse, poti olingana na angelo nipo nibana ba Mulungu, Ponkhala bana ba kuukishiwa.37Koma kuti akufwa akaukishiwe, olo Mose elangizhyiwa, pa malo ya pa sanga, pemuitila Ambuye Mulungu wa Abrahamu na Mulungu wa Isaki Namulungu wa Yakobo. 38Lomba ni Mulungu lini wa akufwa, koma wa amoyo, ndaba onse onkhala moyo kwa eve."39Alembi bayakine beyankha, "Mphunzisi, mwayankha bwino," 40Pakuti baliye fune kumkonsha soti makonsho.41Yesu ecit kwa beve, "Bokamba tyani kuti Kristu ni mwana wa Davite? 42Pakuti Davite eve eka eciti mbuku ya Masalimo, Ambuye eciti kwa Ambuye bangu, 'nkhala pa kwanja langu la kwendi, 43mpaka nipange adani bako coikapo mendo bako.' 44Davite koteto oyita Kristu ''Ambuye,' teto nimwana wa Davite tyani?"45Mkumvwilila kwa banthu eciti kwa ophunzila bake, 46"nkhalani nao chelu alembi, ofuna-funa kuyenda abvwala minjilo na kukonda kupasiwa moni wa bwino m'misika na mipando ya ufumu msunagoge na malo ya ufumu pa ma dyelero. 47Boononga soti ma ng'anda ya amasiye, molangizhya ocita mapemphelo atali. Madoda monnga aba akalandile kulangiwa kukuleni."
1Yesu elanga mululu nakuona banthu olemela benzoika vopekela vao mosungila ndalama. 2Eona mfelekazi muyakine wosauka oikamo ndalama zibili. 3Teto eciti, "zoona nuukujyani, mfelekazi osauka uyu waikamo zinyinji kupambana monse. 4Onse bapeleka mphaso kufuma mu zinyinji zibanazo.Koma mfelekazi uyu, pa kusauka kwake, wapeleka zonse zenzonkhalila.''5Bayakine pibenzolabila za kacisi, mwaewamyiwila na myala yokongola na vopeleka, eve eciti, 6''Pa vonse ivi vinthu vumuona, yakafwike masiku yakuti nangu mwala umozi ukasalalile pa uyake osagodobolewa.''7Teto bemukosha eve kuti, ''naga ivi vinthu vikacitike lini? Nanga tikazibile cinji kuti vili pafupi kucitika?'' 8Yesu eyankha, ''cenjelani ndaba munganamijyiwe. Pakuti anyinji akawele muzina yangu, nakuti, 'nineo,' ndipo, 'nthawi ili pafupi.' 9Mukayokumvwa za nkhondo, cipolowe, musakayope, poti ivi vinthu vufunika vikacike poyambilila, koma masilijyilo sakankhala pamene apo.''10Ndipo eciti kwa beve, "calo cikaukile calo ciyake, ufumu ukaukile ufumu uyake. 11Kunkhale vivomezi vikuleni, m'malo muyakine mukankhale njala na milili. kukankhale vocitika voyofya na viziwisho vikuleni kufuma kululu.12Koma vikaliye citike vonse ivi vinthu, kukankhale kukuikani manja na kukuvutishani, akakuthwaleni kuma sunagoge na ku jele, kukuletani pa mamfumu na kazembecifukwa ca zina yangu. 13Cikakupaseni mpata wa umboni wanu.14cifukwa cake musimikijye mumtima mwanu osakonzeka vakuyoyankha mozicingilijya ikaliyefwike nthawi, 15poti neo nikakupaseni mau na nzeru zakuti nangu adani bani onse akakwanishe lini kuzikana olo kushusya.16Koma mukathwaliwe na makolo banu, anekwanu, abululu, na ayanu ndipo mwayakine mukapaiwe. 17Mweo mukazondewe na aliyense cifukwa ca zina yangu. 18Koma kuliye sisi olo imozi kwa kumutu kwanu ikaonongeke. 19Mukupila kwanu mukankhale nao moyo wanu.20Mukayoona Yerusalemu wa zungulukiwa na magulu ya asilikali, muzibe kuti cionongeko cake cili pafupi. 21Teto lekani bala bali ku Yudeya athabile ku malupili, lekani bala bali m'mizinda afumemo, na bala bali mcalo asalobemo mumzinda. 22Poti aya nimasiku yowejyela, kuti vonse vala vilembewa vikwanilishike.23Soka kwa bala bali na vumo na bala onyonsha m'masiku ao. pakuti kukankhale kusauka kukuleni pa nthaka, namkwiyo ku banthu aba. 24Bakaponele posilijyila pa cingwanja ndipo bakatolewe kuyonkhala amjele mvyalo vonse, ndipo Yerusalemu akapondelelewe na banthu akunja mpaka nthawi ya banthu akunja ikakwanilishike.25Kukankhale viziwisho pa zuba, pa mwezi, pa nyenyezi na pa calo ca pansi. Na vyalo vikasauke, kusila nzelu cifukwa ca congo cikuleni ca pa nyanja na cimphepo cikeleni. 26Kukankhale kumoka analume kamba ka kuyembekezela vinthu vikuza mcalo. Pakuti mphamvu zakululu zikagwendezeke.27Ndipo bakaone mwana wa munthu akuza m'mitambo na mphamvu na ulemelelo ukuleni. 28Koma ivi vinthu vikayomba kucitika, panamani nakunyamula mitu yanu, cifukwa kuombolewa kwanu kuwela pafupi."29Yesu ebaujya mwambi, ''onani cimuti camkuyu, na vimiti vonse. 30Ngati vayamba kushuma misambo, mukaone mweka ndipo mukazibe kuti mainza yafwika kale pafupi. 31Teto, ngati mwaona ivi, vinthu vucitika, muzibe kuti umfumu wa Mulungu uli pafupi32Zoona nuukujyani mweo, m'mbadwe uno ukapitilile lini mpaka ivi vinthu vikacitike. 33Kululu na calo vikalute koma mau bangu sakaluta.34Koma mzimvwilile pa mweo mweka, kuti mitima yanu yangabebeshewe na kumwa ngako na kukolewa na nkhaba ya moyo, ndipo sati yala siku ikakuvalileni mozizimusha monga ni msampha. 35Poti ikawelele aliyense onkhala pamenso pa calo conse36Koma yembekezelani nthawi zonse, koma pemphelani kuti munkhale olimba kuthaba ivi vinthu vonse ivi vati vikacitike, nakopanama pamenso pa mwana wa munthu37Teto nthawi ya mzuba enzo phunzisa mu kacisi, na usiku enzofuma nakuyonkhala penzoitiwa kuti Azitona. 38Banthu bonse benzokuza m'mamawa kuzomumnvwilila.
1Lomba phwando la buledi uliye cofufumisha lefwika, lumenewa pasika. 2Akulu asembe na alembi enzofuna mwangampaile Yesu, pakuti enzoyopa banthu.3Ndipo Satana eloba mwa Yudasi, wonenewa esikalioti, enze m’mozi wa thwelufu. 4Yudasi eluta kwa akulu asembe na akapitawo nakukambilana nao mwamene angamupelekele yesu kwa beve.5Ekondwela nogwilizana kuti ampase ndalama. 6Yeve evomela nakufun-funa mpata kuti ampeleke kwa beve paliye gulu.7Ndipo lefwika siku la buledi uliye cofufumisha, lamene lenzofunika kupaila nkhosa ya pasika. 8Teto Yesu etuma petulo na yohane, eciti, "nkhoyani mukatikonzele cakulya ca pasika, kuti tikalye." 9Eciti kwa yeve, "nikuni kwa mufuna tikacitile cikonzekelo?"10Abayankha kuti, "Onani, pamuloba mu mu’mzinda, mukumanena munthu wonyamula nongo ya manzi. Mumukonkhe m’ng’anda mwa kuyoloba. 11Ndipo mukanene kuti kwa mwinikazi wa ng’anda, 'Mphunzisi akuti, "cilikuni cipinda ca alwendo, kwamene azalyela pasika na ophunzila bake?"'12Akakuonesheni cipinda cikulene ca palulu cokonzewa. Mukacite cikonzekelo kwamene uko."13Ndipo eciya, nakupeza zonse monga mwa ebauzila. Teto ekonza cakulya ca pasika.14Payekwana ola, enkhala pansi na otumiwa. 15Ndipo eciti, "nafunishisha kulya pasika uyu na mweo nikaliye vutike. 16Pakuti nulabila kwa mweo, sinizalya soti ici mpaka citakwanilisika mu ufumu wa Mulungu."17Ndipo yesu etola kapu, ndipo peyamika, eciti, "tolani ici, ndipo mugabane. 18Pakuti nulabila kwa mweo, sinizamwa soti za cipaso ca mpesa mpaka ufumu wa Mulungu ukawele."19Ndipo etola buledi, ndipo peyamika, Esuna, Nakubapasa, nakuti, "uyu ni mubili wangu, wamene upasiwa kwa mweo mukocita teti kunikumbukila neo." 20Etola kapu cimozi-mozi mwecitila pa cakulya ca m’mazulo, eciti, "Iyi kapu ni pangano la lomba mumagazi bangu, bamene batayika kwa mweo.21Koma mvweseshani. Kwanja ya uyo wonipeleka neo lilinane pa thebo. 22Pakuti Mwana wa Munthu coona akuya monga mwezeikiwila. Koma soka kwawala munthu mwati akampeleke!" 23Eyamba kukambilana beka kuti nibani mwa beve angapeze ocita coteto.2425Koma pamene apo peuka mkangano pa beve kuti nibani enze oyenela kunkhala mkulene. Eciti kwa beve, "mafumu ba akunja ndiye ambuye wao, amene alina ulamulilo pa beve onenewa kuti ocita ncito zabwino.26Koma zufunika lini kunkhala teti na mweo. mmalo mwake, lekani uyo ali mkulene pa mweo ankhale ngati mtontho, ndipo uyo ali ofnikila ankhale ngati mtumiki. 27Pakuti mkulene nibani, uyo onkhala pa thebo, kapena uyo otumikila? Niuyo lini onkhala pa thebo? Ndaba nili pakati panu ngati mmozi wotumikila.28Koma nimweo mwapitilizya kunkhala nane mmavuto bangu. 29Nuika ufumu pa mweo, monga Atata eika ufumu pa neo, 30kuti mukalye na kumwa pa thebo yangu muufumu wangu, ndipo mukankhale pa mipando yacifumu kuweluza mitundu thwelufu ya Aisilayeli."31"Simoni, Simoni, ziba, Satana osakila weo, kuti akupepete ngati tiligu. 32Koma nakupemphelela, kuti cikhulupililo cako cisakangiwe. Ukawelela, ukalimbishe anekwanu."33Petulo eciti, "Ambuye, nineokonzeka kuluta namwe kujele olo kuimfwa." 34Yesu eyankha, "nukuuzya, Petulo kombwe alile lini lelo, ukaliye nikane katatu."35Ndipo Yesu eciti kwa beve, "penekutumani ciliye thumba ya ndalama, na thumba ya vakulya, olo nkhwabilo, mwesobekela vilivonse?" Eyankha kuti, "paliye." 36Ndipo eciti kwa beve, "koma lomba, uyo ali na thumb aya ndalama, lekani aitole, na thumb aya vakulya. Uyo aliye cingwanja agulise mkhanjo wake kuti akagule.37Pakuti nulabila kwa mweo, zelembeka za neo zufunika kukwanilishika, 'ebelengewa pamozi naosakonkha lamulo.' Pakuti cenenewa pa neo zoyenela kukwanilishiwa." 38Ndipo beciti, "Ambuye, onani!, ivi vingwanja vibili." Eciti kwa beve, "Vakwana."39Yesu eluta, mwenzocitila, kulupili ya azitona, ndipo ophunzila emukonkha. 40Pefwika, eciti kwabeve, "pemphelani kuti mungalobe mkuyesewa."41Eluta patali nabeve monga poponya mwala nogwada pansi nopemphela, 42nakuti, "Atata, ngati mufuna, nchoseleni kapu iyi osati kufuna kwangu, koma kwanu kucitike."43Ndipo mngelo emuonekela kucoka kululu, kumulimbikisha. 44kuba mcobaba, epemphela ngako, cibe cake cenkhala ngati mathotho ya magazi kuseluka kupona pansi.45Pamene pecoka kupemphela eciza kwa ophunzila nopeza balala cifukwa ca cisoni 46ndipo ebakosha, "mulalilanji? Ukani nopemphela, ndaba mungalobe mkuyesewa."47Penze akali kulabila, onani, gulu yewela, na Yudasi mmozi wa thwelufu, kubasogolela. Efwika pafupi na Yesu nomufyofyona. 48Koma Yesu eciti, "Yudasi upeleka Mwana wa Munthu na kufyofyontha?"49Pamene bala enzezungulila Yesu eona cecitika, beciti, "Ambuye, tibakanthe na cingwanja?" 50Ndipo mmozi wa beve etema wancito mkulu wansembe, emtenda kwatu ya kwendi. 51Yesu eciti, "kwakwanila!" Ekata kwatu yake nomcilisa.52Yesu eciti kwa akulu asembe, kwa akapitao amkacisi, na kwa akulu akulu amene ewela kulimbana na yeve, "mwawela kuzonikata ngati wacifwamba, navingwanja na nkholi? 53Pamene nenze namwe masiku onse mkacisi muluyeike manja pa neo. Koma iyi ni ola yanu na ulamulilo wa finzi."54Kumufwemba, nomuleta kung'anda ya mkulu wa sembe. Koma Petulo enzonkhala patali. 55Pavuli poyasa mulilo pakati pa bwalo nonkhala pansi pamoi, Petulo enkhala pakati pao.56Muyakine wancito mwanakazi emuona penkhala na kutuba kwa mulilo nomulangishisha nakuti, "uyu mwanalume enze naye." 57Koma Petulo ekana, nakuti, "mwanakazi, sinumuziba uyu." 58Pengopita kanthawi katontho muyakine emuona, nakuti, "ndiwe mmozi wa beve." Koma Petulo eciti, "mwanalume, nineo lini."59Pepita ola imozi mwanalume muyakine eyumililapo nakuti, "zoona uyu munthu enzenaye pamozi, pakuti nimgalileya." 60Koma Petulo eciti, "mwanalume, nuzibalini vaulabila." Pamene apo, akalulabila, kombwe elila.61Ecunguluka, Ambuye kulanga Petulo, ndipo Petulo ekumbukula mau ba Ambuye, peciti kwa eve, "kombwe akaliyelile lelo unikane katatu." 62Petulo efuma nakulila ngako.63Ndipo analume enzolonda Yesu emutonza nakumucaya. 64Emuvwinikila nomukosha, kuti, "nenela! nibani wakucaya?" 65Elabila vinthu vinjinji vonamizyila Yesu, nomunyozela.66Peyefwika siku, akulu-akulu ba banthu esonkhana pamozi, onse akulu asembe na alembi. nakuya naye kubwalo 67nakuti, "ngati niwe Kristu, tiuzye." Koma eciti kwa beve, "nikakuuzyani simukhulupilila, 68ndipo nikakukoshani, simuzayankha.69Koma kuyambila lomba, mwana wa munthu akonkhala pa kwanja lendi ya Mphamvu ya Mulungu." 70Onse beciti, "niye kuti ndiwe Mwana wa Mulungu?" Yesu eciti, Mwanena mwanilili." 71Beciti, "tikalufunilanji mboni? pakuti seo teka tazimvwela kucokela pakamwa pake."
1Gulu yonse ya banthu yepanama na kumuleta Yesu kwa Pilato. 2Beyamba kumunamijyila, nakuti, "tapeza uyu munthu opandusha calo casu, olesha kupeleka msonkho kwa Kaisala, nakuti eve ni Kristu Mfumu."3Pilato emukosha eve, eciti, ''niweo mfumu ya a Yuda? Yesu emuyankha na kuti, ''nimweo mwalabila. 4"Pilato eciti kwa akulu ansembe na ku gulu, ''niliye peze cifukwa ciliconse pali uyu munthu. 5"koma bepitilijya, nakuti, okoka banthu, ophunzisha ku Yudeya konse, kuyambila ku Galileya mpaka kuno konse.''6Teto Pilato pecimvwa izi, ekosha ngati uyu munthu enze waku Galileya. 7Ndipo peziba kuti enze mu ulamulilo wa Herode, emutumijya kwa Herode, eve mwine enzo ku Yerusamu mu masiku ayo.8Ndipo Herode peona Yesu, ekondwela ngako cifukwa enzofuna kumuona kwa nthawi itali. Pecimvwa za eve ndipo enzoyembekeza kuona zozizwisha kucitiwa na eve. 9Herode emkosha Yesu mwa mau yanyinji, koma Yesu aliye muyankhe kanthu. 10Akulu ansembe na alembi epanama, nakumunamijyila mwankhanza.11Herode na asilikali bake emutukwana Yesu na kumunyonza eve. Ndipo bemuvwalika covwala cokongola nakumuwejya soti kwa pilato. 12Poti Herode na Pilato becizonkhala pauyao siku yamene iyo, poti kuvuli benze pa udani wa wina na muyakine.13Ndipo Pilato eita pamozi akulu ansembe na olamulila na gulu ya banthu 14ndipo eciti kwa beve, " mwaniletela uyu munthu monga munthu ocita viipa, ndipo onani, neo, namkonsha pamenso panu, napeza kuti uyu munthu aliye vuto iliyonse kulingana na ivo vinthu vimwamnamijyila eve.1715Niliye, olo Herode, poti wamuwezhya eve kwa seo, ndipo onani, paliye ciwacita eve comuyenela kufwa. 16Neo mwakuti nimulange eve nakumusula eve. 1718Koma bekuwa onse pamozi, beciti, ''mumcose munthu uyu, ndipo seo mtifumyile Balaba!'' 19Balaba enze munthu enzeikiwa mjele pacifukwa ciyakine coukila mumzinda na kupaya.20Pilato elabila nao soti, kukumbwila ku ma sula Yesu. 21koma bekuwa, ''mumpanyike, mumpanyike.'' 22Eciti kacitatu, ''cifukwa, nicinji ciipa ciwacita munthu uyu? paliye cinapeza coyenela infwa muli eve.''23Koma bekakamijya na mau okuwa, kulamulila kuti apanyikiwe. Mau yao ekhutilanayo Pilato. 24Teto Pilato eganiza kupasa cibenzolamula. 25Efumya wibenzokonsha enzeikiwa mjele kamba ka ciwawa na kupaya. koma empeleka Yesu ku cofuna cao.26Pibenzokuya naye, bekata umozi Simoni waku Kulene, ofumila ku mzinda, ndipo bemuika mtanda kuti eve anyamule, kukonkha Yesu.27Cigulu cikulu ca banthu, na anakazi bevutika na kumlilila eve, benzomukonkha eve. 28Koma pebaceukila eve, Yesu eciti, ''bana banakazi ba Yelusalem, musalilile neo koma muzililile mweka na bana banu.29Poti onani, masiku akuza yakuti bakakambe kuti, 'odalisika osabala na cibalilo cosabala, na maziba yosanyonsha.' 30Ndipo bakayambe kulabila kuti ku malupili akuleni, 'tiponeleni seo,' nakutumalupili tutontho, 'tivwinikile seo.' 31Poti ngati bakocit ivi vinthu cimuti cikali cibisi, cikacitike nicinji cikayoyuma?''32Analume bayakine, abili ocita viipa, etolewa pamozi naye kuti akapaiwe.33Pabefwika pa malo penzoitiwa kuti "Bade,'' kumenekwala bemupanyika na bala becita viipa-umozi ku manja na umozi kunzele. 34Yesu eciti, ''Atata, mubakhululukile, poti oziba lini vaocita.'' Ndipo becita maele, kugabana covwala cake.35Banthu bepanama kulangilila olamulila pibenzomunyoza eve, nakuti, "Epulumusha ayakine. Lekani azipulumushe eve mwinikazi, ngati ni khristu wa Mulumgu, wosankhiwa wake.36Asilikali nao bemunyoza, emufwika, nakumupasa vinyu, 37ndipo nakuti, ''ngati niweo mfumu ya a Yuda uzipulumushe weka.'' 38Penze ciciziwisho pa palulu pake, ''UYU NI MFUMU YA AYUDA."39Umozi wa ocita viipa enze panyikiwa pala emutukwana polabila kuti, '' niweo lini kristu? zipulumushe na seo'. 40koma muyakine emzuzula, nakuti, ''umuyopa lini Mulungu, poti mulangikila pamozi? 41Seo potiyenela pano, poti tulandila coyenela vocita vasu. Koma munthu uyu aliye cite vilivonse.''42Ndipo eciti, ''Yesu nikumbukileni poloba mu ufumu wanu.'' 43Yesu eciti kwa eve, zoona nukuujya weo, lelo unkhale na neo mparadizo.44Lomba yenze nthawi ya sikisi koloko ndipo mdima wewela pa nthaka yonse mpaka nthawi ya naini koloko 45kuwala kwa zuba pikwekangika. Ndipo cinyula ca mkacisi cing'ambika pa bili.46Kulila na mau okuwa, Yesu eciti, ''atata, m'manja mwanu nupeleka mzimu wangu.'' Pecilabila izi, emwalila. 47Ndipo Kenturiyo peciona vecitika, elemekeza Mulungu, nakuti, ''zoona uyu munthu enze olungama.''48Koma gulu yonse piyewela pamozi kuzocitila umboni pibeona ici noona vinthu vecika, bewela bozichaya pa nganga pao. 49Koma onse enzomuziba, na anakazi emukonkha kufuma ku Galileya, bepana patali, kulangilila ivi vinthu.50Onani penze mwanalume zina yake Yosefe, enze mkuleni wa milandu, enze wabwino ndipo munthu wolungama. 51Uyu mwanalume aliye vomele na ciganizo ca ba milandu na vocitika vao. Enzofumila ku Yudeya mu mzinda wa Arimateya, ndipo enzufuna funa ufumu wa Mulungu.52Uyu mwanalume kumufwika Pilato, ekosha mubili wa Yesu. 53Euselusha, novunga mu nyula ya bafuta, ndipo euika m'manda enze osemewa na mwala, mwakuti paliye munthu elalamo.54Yenze siku yokonzekela, ndipo sabata yenze pafupi kuyamba. 55Anakazi ewela na Yesu kumkonkha kufuma ku Galileya nakuona manda na mweuikila mubili wake. 56Bewelela nakuyokonzekela zonunkhila na mafuta yonunkhila.
1M'mamawa pa siku yoyamba mu sabata, beluta kumanda, kuleta mafuta onunkhila yabekonzekela. 2Bepeza mwala wakunkhuluzhyiwa kufuma pa manda. 3Beloba mkati, koma baliyo peze mubili wa ambuye Yesu.4Cecitika kuti, kuti pibenze osokonezeka na ici, mwazizi, madoda abili bepanama pa mbali pao mu vovwala vowala. 5Anakazi pibenzozuzhyiwa na mantha na kubelamisha nkhope zao pansi, beciti kwa anakazi, Musakililanji wa moyo pa bakufwa?6Muliye muno, koma waukishiwa! Kumbukilani mwenzokuuzhyilani penze akali mGalileya, 7kulabila kuti mwana wa munthu ofunika kuthwaliwa mu manja ya madoda ya ucimo na kupanyikiwa, ndipo nakuuka pa siku ya citatu."8Banakazi bekumbukila mau bake 9na kuwelela kufuma ku manda na kuuzhya ivi vinthu kuli bala leveni na onse bayakine. 10Lomba Mariya Magadalena, Yoana, Mariya mai wake wa Yakobo, na anakazi bayakine beuzhya ivi vinthu kuli bala ophunzila.11Koma uthenga uyu wezooneka monga ni volabila tyala kwa ophunzila, ndipo aliye bakhulupilile anazi. 12Teto Petulo enyamuka nakuutuka kuya ku manda, ndipo, kupamana na nakuona mkati, eona vovwala vili veka. Petulo ewelela ku nanda kwake, kuganizila vecitika.13Onani, babili mwa beve pa siku yamene ila benzokuya kumunzi wenzoitiwa kuti Emau, makilomita sikisite kufuma ku Yerusalemu. 14Benzo kambilana pali vinthu vonse vicitika.15Cecitika kuti, pibenzolabila nakuzikonsha, Yesu eve eka efwika pafupi na kuya nao. 16Koma menso bao balikwanishe kuti bamuzibe.17Yesu eciti kwa beve, "mweo mwabili mulabila cinji pamuyenda?" Bepanama nakuoneka osakondwa. 18M'mozi wa beve, zina yake Kleopa, emuyankha, "Niweo weka munthu mu Yerusalemu asaziba vinthu vucitika masiku yano?"19Yesu eciti kwa beve, "vinthu votyani?" bemuyankha, "vinthu pali Yesu waku Nazareti, enze mneneri, Wamphamvu zoona na mau pamenso pa Mulungu na pa banthu, na 20akulu ansembe na olamulila basu mwibemupelekela kuti asushiwe ku imfwa na kumupanyika.21Koma tenzoembekezela kuti ni eve wati amasule Israeli. Ee, ndipo vinyinji nivakuti, lomba ni siku ya citatupivecitka vinthu ivi.22Koma soti, koma soti anakazi ba gulu yasu batidabwisha, kupezeka ku manda m'mamawa. 23Pabaliyeupeze mubili wake, bawelako, nakuti baona soti menso mphenya ya angelo bakamba kuti alimoyo. 24Madoda bayakine benze na seo benze baluta kumanda, nakupeza mubenze balabilila anakazi. Koma baliye muone."25Yesu ecciti kwa beve, "Madoda opusa na mtima ocelwa na kukhulupilila mu vonse vibelabila aneneri! 26Cenze cosafunika kuti Kristu avutike mu vinthu ivi, na kuloba mu ulemelelo wake?" 27Kuyambila na Mose na aneneri onse, Yesu emasulila kwa beve vinthu pali eve mumalembom yonse.28Pebenzofwika mu munzi mubenzo kuya, yesu ecita monga kuti enzopitilia. 29Koma bemuuzhya, nakuti, "nkhalani na seo, pakuti kuli pafupi kufipa na siku ili pafupi kusila." Teto Yesu eluta nakonkhala nao.30Cecitika kuti, paenkhala pansi kuti alye nao, etola buledi, nakuudalisa, nkuunyema, nakuupasa kwa beve. 31Ndipo menso bao beseguka, ndipo bemuziba, ndipo esobapamenso pao. 32Beciti kwa uyu na muyakine, "Ndiy kuti mitima yasu yenzokupya mkati mwasu, penzokamba nase mnjila, penzotisegulila malembo?"33Benyamuka nthawi yamene iyo nakuwelela ku Yerusalemu. Bepeza kuti bali leveni besonkhana pamozi na bala benze nao pamozi, 34nakuti, "Ambuye wauka zoona, ndipo waonekela kwa Simoni." 35Ndipo belabila vinthu vecitika mnjila, na mwezioneshela Yesu kuli beve penyema buledi.36Pibenzolabila ivi vinthu, Yesu mwine epanama pakati pao, nakuti kwa beve, "mtebdele unkhale namwe." 37Koma beyopa nakuzuzhyiwa na mantha, nakuganizila kuti beona cibanda.38Yesu eciti kwa beve, "mwavitikilanji?" makonsho ofumilanji m'mitima mwanu? 39onani manja bangu na mendo bangu, kuti neo. Nikateni kuti muone. Pakuti mzimu unkhala lini na nyama na mabonzo, pa vamuniona navo." 40Pelabila ivi, Ebalingizhya manja bake na mendo bake.41Benznkhulupila lini cifukwa ca cimwemwe, nakuti benze bodabwa. Yesu eciti kwa beve, "muli na cakulya ciliconse?" 42bemupasa ka nsomba, 43ekatola nakulya pamenso pao.44Eciti kwa beve, "penenze na mweo, nekuuzhyani kuti vonse vilembewa mu malamulo ya Mose na aneneri na masalimo ofuniko kwanilishiwa."45Ndipo esugula nzelu zao, kuti bangamvwishishe malembo. 46Eciti kwa beve, "cilembewa , kuti Kristu ofunika kuvutika na kuuka soti kwa akufwa pa siku yacitatu. 47Kulapa na kukhululikila kwa macimo kufunika kulalakiwa mzina yake ku vyalo vonse, kuyambila ku Yerusalem.48Nimwe mboni za ivi vinthu. 49Onani, nukutumizhyilani venilonjeza Atata. Koma nkhalani mu mzinda mpaka mukavwalkiwe na mphamvu za kululu."50Ndipo Yesu eciya nao mpaka ku Betani. Enyamula manja bake na kubadalisa. 51Zecitika kuti, penzobadalisa , ebasiya ndipo enyamuliwa nakuya kululu.52Teto emupembeza na kuwelera kuya kut Yerusalemu na cimwemwe. 53Nthawi zonse benzonkhala mu kacisi, na kumudalisa Mulungu.
1Poyamba penze mau, mau yenze na Mulungu, Mau yenze Mulungu. 2Uyu umozi enze na Mulungu poyamba. 3Vonse velengewa na eve, paliye eve kuliye olo cimozi sembe celengewa.45Mwa eve mwenze moyo, ndipo moyo yenze nyale ya banthu. Nyale yusanika mumdima, ndipo mdima ukangiwa kucingilizya nyale.6Penze munthu enze etumiwa na Mulungu, zina lake enze Yohane. 7Ewela nga nimboni kuzosimikizyila za nyale, kuti onse akhulupilile mwa eve. 8Yohane enze lini nyale, koma ewela kuti acitile umboni za nyale.9Nyale ya zoona, yupasa kuwala kwa banthu onse, yenzokuza mu ziko lapansi.10Enze mu ziko lapansi, calo cepangiwa na eve, calo cenzomuzibalini. 11Ewela kuli bake, ndipo bake aliyo mulondelele.12Kwa onse emulondelela, ekhulupilila mu zina lake, epasiwa mphanvu zonkhala bana ba Mulungu. 13Aba aliyobadwe mwa magazi, kapena kufuna kwa thupi, kapena kufuna kwa banthu, koma kwa Mulungu.14Mau ecizosintha nosanduka mubili nakuzonkhala pakati pasu. Teona ulemelelo wake, ulemelelo nga ni wala m'mozi yeka efumila kululu kwa Mulungu, ozula na cisomo na coonadi. 15Yohane ecitila umboni za eve ndipo efuula, kuti, "Uyu ndiye m'mozi waneciti, 'Eve akuza kuvuli kwangu nimkulu kupambana neo, pakuti enzeko nakale lonse neo nikaliyo nkhalapo."16Pakuti mwakuzula kwake telondela cisomo pa cisomo. 17Pakuti malamulo epasiwa kupyolela mwa Mose. Cisomo na coonadi vewela na Yesu Kristu. 18Paliye eonapo Mulungu; Mulungu eka, aliku mbali ya Mulungu elengesha kuti Mulungu azibike.19Uyu ndiye umboni wa Yohane ayuda petuma ansembe na aLevi kuli eve kufuma ku Yerusalem kuzokonsha, kuti niwe bani?" 20Elabila- aliokane, koma elabila- kuti Nine lini Kristu.'' 21Emukonsha, Niwe bani pela? Niwe Eliya?" Eciti, '' Yai nineo lini." Eciti," Niwe mneneli?'' eyankha, eciti "Yai."22Koma eciti kuli eve, Niwe bani, kuti tipeleke yankho kuli atituma? Ko weo uziita kuti niwebani?" 23Eyankha," nine mau, nufuula mu cipululu: ' konzani njila ya ambuye kuti ilongosoke,' mwecinenela mneneli Esaya."24Lomba ayakine etumiwa enzofuma kwa afarisi, 25emukonsha eve kuti, Cifukwa ninji weo ubatiza ngati niwe lini kristu kapena Eliya olo mneneri?"26Yohane ebayankha, "Nubatiza na manzi. Pakati panu muyakine alipo umusaziba. 27Ndiye akuza kuvuli kwangu, wakuti ninga kwanishe lini kumasula nthambo za nsapato zake." 28Ivi vintu vecitikila ku beteniya kumbali iyakine ya Yorodani, Kwenzo batizila Yohane.29Siku yokonkhapo Yohane eona Yesu akuza kuli eve, nolabila kuti, "Onani, nkhosa ya Mulungu yufumya macimo ya ziko lapansi! 30Ndiye wanenzo nena kuti, nimkulu pali neo, pakuti enzeko neo nikaliyo nkhalapo.' 31Nenzo muziba lini, koma zenzeteto kuti akazibishiwe kuli Israele kuti newela kunzo batiza na manzi."32Yohane ecitila umboni kuti," neona mzimu kuseluka ngani ni nkhunda kufuma ku lulu, wecizonkhala pali eve. 33Niliyomuzibe, pali eve mukaone mzimu kuseluka nakuzonkhala pali eve, ni eve obatiza na mzimu utuba. 34Naona vonse nakucitila umboni kuti uyu ndiye mwana wa Mulungu."35Soti, siku yacibili, Yohane penze cilili na ophunzula bake abili, 36eona Yesu kuyenda pafupi, eciti, ''Onani nkhosa ya Mulungu!"37Ophunzila bake abili abili emunvwa kulabila teto ndipo emukonkha Yesu. 38Yesu ecunguluka naku baona kuti enzo mukonkha eciti kuti kuli beve, '' Mufuna nanji?" eyankha, "Rabi" (kumasulila kuti "mphuzisi"), Munkhala kuni?" 39Eciti kuli beve, " welani muone. "Ewela kuzuona penzo nkhala; enkhala nae iyo siku, yenze nthawi ya teni koloko.40M'mozi mwa bala abili ecivwa Yohane kulabila ekonkha Yesu Ndeleya, mkwao Simon Petulo. 41Eyamba kupeza kwao coyamba eciti kuli eve," Tapeza Mesiya" ( Kumasulila kuti Kristu). 42Emuleta kuli Yesu, ndipo Yesu emulanga eciti," Ndiwe Simon mwana wa Yohane. ukoitiwa kuti Kefasi" (Kutanthauza kuti Petulo).43Siku yokonkhapo, Yesu enzofunoluta ku Galileya, epeza Filipo eciti kuli eve, Nikonkhe." 44Lomba Filipo enze waku Betiseda, mzinda wa Ndeleya na Petulo. 45Filipo epeza Nataniyeli eciti kuli eve," Kuli eve wamene Mose elembelako malamulo, na aneneli, tamupeza: Yesu mwana wa Yosefe, ofumila ku Nazareth."46Nataniyeli eciti kwa eve, "kuli vabwino vingafume mu Nazareti?'' Welani muone." 47Yesu eona Nataniyeli akuza kuli eve eciti za eve,'' Ona, mu Israele wene wene wakuti mwa eve muliye cinyengo!" 48Nataniyeli eciti kwa eve, "Akaliyokuita Filipo , pawenze pansi pa cimuti ca mkuyu, nekuona."49Ntaniyeli eyankha kuti," Rabi, nimwe mwana wa Mulungu! 50Nimwe mfumu ya Israele!'' Yesu emuyankha kuti,'' kamba kakuti nakuuzya kuti nekuona mnyansi mwa cimuti ca mkuyu; ukhulupilila? Uone vinyinji kupambana ivi, 51Eciti, "Zoona zoona, nikuti kuli mweo, mukaone m'mululu kuseguka, na angelo ba Mulungu kuseluka nakukwela pali mwana wa munthu."
12Papepita masiku atatu, kwenze mwa phwando ku kana yaku Galileya, ndipo anyina ba Yesu enzepo. Yesu na ophunzila bake emuita ku ukwatu.3Pawesila vinyu, anyina wake Yesu eciti kuli eve,'' Aliye vinyu." 4Yesu eyankha kuti, "Mzimai, cifukwa ukuza kuli neo? Nthawi yangu ikaliyo fwika." 5anyina wake Yesu euzya banchito kuti, vilivonse vati akuuzyeni mweo, citani."6Lomba penze mapoto a miyala sikisi yenzocitila mwambo wa ciyuda wosamba, uliwonse poto wenze pataliko pali uyaka miyeso ibili kapena itatu. 7Yesu eciti kuli beve, ''zuzyani mapoto na manzi.'' bezuzya mpaka kuzula. 8Euzya banchito, ''tolamponi pelekani kuli mkuleni wa phwando.'' Ecita teto.9Mkulene wa phwando elaba manzi yesintha kunkhala vinyu, koma aliyozibe kuti wefuma kuni( koma banchito etapa manzi eziba kuti wafuma kuni). Eita aukwati 10eciti kuli beve,'' Aliyense apasiwe vinyu wabwino poyamba pothela pake lomba apasiwe usaliwabwino. Koma musiyanapo pakuti mwasunga wabwino mpaka posilizya.11Ici cisanzo ecita Yesu mu Kana waku Galileya, soti eonesha ulemelo wake, ophunzila bake emukhulupilila.12Kufuma apo Yesu, anyina wake, anekwao pamo na ophunzila bake eluta ku kapenao kwecinkhala masiku atontho.13Lomba pasika ya ayuda yenze yesala pafupi, Yesu eluta ku Yerusalem. 14Epeza ogulisa ng'ombe na mbelele na nkhunda mu tempile, na onse osintha ndalama enze nkhezi mwamene umo.15Ndipo etola liswazi nakubakwapula kubafumya mu tempile, na zonse mbelele na ng'ombe. Ebamwazyila ndalama za siliva osintha ndalama nakugudubula matebulo. 16Kwa ogulisa nkhunda eciti, Tola vinthu vanthu fumyani muno. Lekani kupanga ng'anda ya Atata malo ocitilapo malonda.''17Ophunzila bake ekumbukila kuti venze volembeka, '' 18cangu capa ng'anda yanu canilya neo.Asogoleli ba Ayuda eyankha kuti,'' utioneshe cisanzo canji, pakuti ucita izi zinthu?'' 19Yesu eyankha kuti,'' kasulani tempile iyi ndipo pa masiku atatu nuipanga soti.''20Asogoleli ba Ayuda eciti,'' Iyi tempile yemangiwa mu zaka fote sikisi, weo ungamange pa masiku atatu?'' 21koma, eve enzolabila za tempile ya mubili wake. 22Peciuka kwa akufwa, ophunzila bake ekumbukila kuti enze elabilapo, ekhulupilila malemba na mau becilabila Yesu.23Lomba penze mu Yerusalem pa pasika, anyinji emukhulupilila peciona vodabwisa vinyinji. 24Koma Yesu aliobakhulupilile kamba kakuti enzo baziba bwino bonse, 25enzofuna lini kuti aliyense apelekele umboni kuli eve za pa munthu, pakuti enzo ziba zenze mu munthu.
12Lomba penze munthu zina lake Nikodimas, msogoleli wa Ayuda. Uyu munthu ewela kuli Yesu usiku nakuti kuli eve,'' Rabi, Tuziba kuti nimwe aphunzisi efumila kwa Mulungu, Pakuti munthu angacite izi zodabwisa tyala mpaka Mulungu ankhale naye.''34Yesu emuyankha,'' Zoona, zoona tyala ngati munthu ebadwa soti, anga uone lini ufumu wa Mulungu.''Nikodemas eciti,'' Anga badwe tyani soti munthu mkulu? Anga lobe tyani soti kacibili m'mala mwa anyina, anga lobe?''56Yesu eyankha kuti,'' Zoona zoona, tyala ngati munthu wabadwa ku manzi na nakumzimu, anga lobe lini mu ufumu wa Mulungu. Cala cobabadwa ku thupi ni thupi, cala cobadwa ku mzimu ni mzimu.78Osadabwa panikuti kuli mweo,' mufunika kubadwa soti.' Mphepo yukuntha kwayufunila; mukunvwa tyala kuti yukuntha, koma muziba lini kuyufumila kapena kwayukuya. Cimozi mozi na wala obadwa ku mzimu.''9Nikodimas eyankha kuti,'' lomba zingacitike tyani?'' 10Yesu emuyankha kuti, Niwe ophunzisa wa Israele , koma unvweshesha lini ivi vinthu? 11Zoona, zoona nikuti kuli weo, tulabila vatuziba, tucitila umboni pali vetiona na menso. Koma soti mukhulupilila lini umboni.12Ngati nukuuzyani za ziko lapansi mukhulupilila lini, nanga mukhulupilile tyani nikamuuzyani zaku lulu, 13Paliye elutapo ku kululu tyala ula efumila kwamene- mwana wa munthu.14Cimozi mozi mose enyamula njoka msanga, mwana wa munthu naye anyamuliwe, 15kuti aliyense omukhulupilila akankhale na moyo osasila.16Pakuti Mulungu ekonda ziko yapansi kuti aliyense wati akamkhulupilile asakafwe koma akankhale nao moyo wamuyaya, 17Pakuti Mulungu aliyotume mwana wake kuzozuzula ziko lapansi, koma kuzopulumusha kupyolela mwa eve. 18okhulupilila mwa eve aliye cizuzulo, koma osakhulupilila niozuzuliwa kale pakuti aliyo khulupilile muzina la mwana wa Mulungu.19Ici ndiye cifukwa ca ciweluzo; nyale yawela mu ziko, koma banthu ekonda mdima kupambana nyale kamba ka zocitika zao ziipa. 20Pakuti aliyense okonda viipa ozonda nyale, angawele lini kuli nyale, kuti zocitika zao zisazibike. 21Kwa bala, ocita cilungamo akuza ku nyale kuti aonekele na zocitika zao mwa Mulungu.''22Kufuma apo, Yesu na ophunzila bake eluta ku malo ya Yudea. Uko etayako nthawi pamozi na beve ebatiza. 23Yohane nae enzo batiza mu Aenoni pafupi na Salim kamba kakuti penze manzi anyinji. Banthu enzokuza kuli eve enzobatizika, 24Yohane enze akaliyo mangiwa kuti amutwale ku jere.25Peuka mkangano pakati ophunzila ba Yohane na ayuda pa mwambo wosamba. 26Eluta kuli Yohane eciti,'' Rabi, wamwenze nae kumbali iyakene ya mkolo wa Yolodani, kuli mweo ecitilako umboni, ona, obatiza, onse akuya kuli eve.''27Yohane eciti, munthu angalandile lini kanthu kalikonse tyala ngati kapasiwa kufuma kululu. 28Mweo amene munga citile umboni kuti neciti,'' Kuti nine lini Kristu,'' koma tyala, Netumiwa pasogolo pake pa eve.'29Mkwati niwake wa okwatila. Lomba muyake wa okwatila, opanama na akunvwa, okondwela ngako kamba ka mau ba okwatila. Ici, ndiye culeta kukondwela kokwanila. 30Ufunika kukula kuti neo nicepe.31Eve efuma kululu ali pa lulu pavonse. Eve wapa ziko lapansi ni wapa ziko lapansi soti olabila vapa ziko lapansi, Eve efuma kululu alipa lulu pavonse. 32Ocitila umboni pali veciona na vecinvwa, koma paliye munthu ovomela umboni wake. 33Eve elandila umboni esimikizyila kuti Mulungu ni wa zoona.34Eve etumiwa na Mulungu olabila mau a Mulungu. Opeleka lini mzimu ocito eselela. 35Atata konda mwana empasa vonse m'manja mwake. 36Eve okhulupilila mwa mwana alina umoyo wayaya, koma aliyense asakhulupilila mwa mwana sakauona umoyo, tyala ukali wa Mulungu.''
1Lomba Yesu peziba kuti afarisi kuti afarisi anvwa kuti enzo panga naku batiza ophunzila anyinji kupambana Yohane 2( olo kuti Yesu wamene enzo batiza lini, koma tyala ophunzila bake) 3Efuma ku Yudeya naku welela ku Galileya.45Koma cenze cofunikila kuli eve kuti apitile ku Samaria. Ewela ku mzinda wa samariya, ozibika kuti Sika, pafupi na malo Yakobe yecipa mwana wake Yosefe.6Cisime ca Yakobe cenzepo. Yesu enze ebeba pa ulwendo ecinzonkhala pa cisime. Yenze ya sikisi koloko. 8Mzimai waku Samaria enze ewela kuzotopa manzi, Yesu eciti kuli eve,'' nipeko manzi yakumwa.'' 7Ophunzila bake enze eluta kuyogula vakulya.9Mzimai waci Samalia eciti,'' Cawela tyani kuti mweo, nimwe ayuda, musenga neo, Msamalia kuti nikupeni vakumwa?'' pakuti ayuda aliye vocita na asamalia. 10Yesu emuyankha nakuti, kuti wenzo ziba mphaso ya Mulungu, kuti nibani wanukamba nae kuti Nipeko manzi,'' sembe wenze wamukonsha, sembe enze akupasa manzi amoyo.''11Yesu eyankha kuti,''Bwana, muliye cotapila manzi soti yalipatali. Lomba manzi ya moyo yalikuni? 12Niwe lini mkulene kupambana ausuwasu a Yakobe, etipasa cisime ici nakumwamo beve anikazi, cimozi mozi na bana bao na nyama zao?''13Yesu eyankha kuti, ''Aliyense akumwa pa cisime ici akanvwe soti njota, 14Koma aliyense akumwa manzi yocokela kuli neo kuliye soti kunvwa njota. Manzi yocokela kuli neo yakankhale kasupe wa moyo mwa eve, ofumilila ku moyo wosasila.''15Mzimai eyankha kuti, bwana, nipeni manzi ayo kuti nisakanvwe soti njota kuti pano nisakawelepo soti kuzotapa manzi.'' 16Yesu eyankha kuti,'' Nkhoya, kaite alume bako, uwele soti kuno.''17Wala mwanakazi eyankha kuti, niliye mwanalume,'' Yesu eciti, ''Wakamba zoona, pokamba kuti uliye mwanalume. 18Pakuti wankhalapo na analume faivi, waulinae kung'anda niwako wako lini. Vamwakamba niva zoona.''19Mwanakazi eyankha, Bwana, naona kuti nimwe mneneri. 20Aziusuwasu enzopembezela pamene pano pa lupili, koma mukuti Yerusalem ndiye malo pofunika banthu kupembezela.''21Yesu eyankha kuti, Khulupilila neo, mwanakazi, kuti nthawi ikuza yatimkapembeze atata osati pa lupili kapena mu Yerusamu. 22Mupembeza vamusaziba. Tupembeza vatuziba, pakuti cipuluso cililini kwa Ayuda.23Caico,nthawi ikuza, iyo nthawi ndiye ino, pamene opembeza ba zoona akapembeze atata mu mzimu na mcoonadi, pakuti Atata ofuna funa banthu oteti kuti akompembeza. 24Mulungu ni mzimu, banthu ompembeza ofunika kumpembeza mu mzimu na mcoonadi.''25Mwanakazi eyankha kuti,'' Nuziba kuti Mesiya akuza( ozibika kuti Kristu) Akawela, akamasulile zonse kuli seo. Yesu eciti kuli yeve,'' 26Ndiye neo, nulabila pano na neo27Kufuma apo ophunzila bake ewela. Enzodabwa kuti enzolabila na mzimai, kuliye elabila,'' kuti ufuna cinji? cifukwa mulabila nae?''28Ndipo muzimai eesiya cinkhombe cake camanzi nakuwelera kumunzi, nakuti kubathu. 29Welani, muone muthu waniuzya neo zithu zose zenacita kale, uyu sangakhale kilisitu, kodi niwaniene? 30Besiya muzinda nakuza kwayeve.31Pa thawi, itotho ophunzila emulimbikisa kuti alye, 32Koma eciti kwabeve, ''nili cakulya camene sumuciziba. 33Ophunzila eciti kwa wina namuyakine. Kuliye wamuletela cakulya, kuti bamuletela?''34yesu eciti kwabeve, ''cakulya cangu nikucita cifunilo ca yeve onituma nakucita nchito yose. 35Kodi ukambalini, kuti kuli mwezi folo ndipo kuvuna kwafwika?. Nukamba kwa mweo, langa palulu onamunda, pakuti wavuna kale 36yeve wovuna olandila malipilo ndipo oyika pamozi zobala kuthawi yamuyaya. Kuti yeve wacala ndipo yeve ovuna akondwela nazo pamozi37Paici cokamba, umozi ocala, ndipo muyakine ovuna; za coona. 38Netuma mweo kuvuna kwamene muliye sebenzere.Bayakine besebezelako. Ndipo mwaloba ku ncito yao39Anyinji ba samaliya muzinda mwala akhulupilila yeve cifukwa ca zokamba zazimai, amene ezocitila umboni, ''' eniuzya neo zose zinecita.'' 40Pamene asamaliya eciza kwa yeve, emukosha yeve kuti, bakali naye. Ndipo enkhala masiku abili.41Anyina akhulupilila cifukwa ca mau ake. 42Eciti kwa muzimai, tukhulupiliralini lomba cifukwa ca zumwakamba. cifukwa seo teka tazivwila, ndipo tuziba kuti uyu nimupulumusi wa ziko43Patapita masiku abili, efumako kuya ku galileya. 44Pakuti yesu yeka ekamba kuti muneneli eliye ulemu kumuzinda wa kwao. 45Pewela kugalileya, akugalileya emulandila yeve. Beona zithu zose zecitika yerusalemu, pathawi ya pasaka. Pakuti nao elutako pasaka46Awelasoti ku kana mugalileya, kwepanga manzi kukhala vinyu. Paze wamukulu muyakine amene mwamene mwana wake elwala mu kapenamu. 47Pecivwa kuti yesu wawela kucokela ku yudeya kuya ku galileya. eciya kuli yesu nakumukosha yeve kuti alute kuyocilisa mwana wake. Amene ezepafupi kufwa48Yesu eciti kwa yeve, '' kufunikila kuti nione zizindikilo nazodabwisa, uzakhulupilila''. 49Mukulu uyu eciti kwa yeve, amene inu welani mwana wangu akaliye kufwa. 50Yesu eciti kwa yeve, mwana wako ali na moyo; mukulu uyu ekhulupilira mau amene yesu ekamba kwa yevendipo eluta.51Pamene ezokuya, wancito wake ekumana naye, ekamba kuti mwana wake ali moyo. 52Ndipo emukosha yeve thawi yamene evwila bwino. Emuyahka yeve, siku ya pita thawi ya seveni ndiye pacivwa bwino.53Ndipo awisi amukumbukila kuti yeze thawi yamene yesu ekamba nane. '' Kuti wana wako ali moyo . Ndipo yeve na banja yake ekhupupilila. 54Ici cinali cizindikilo cacibili camene yesu ecita pamene ecoka ku yudeya kuya ku galileya.
1patapita izi panali musokhano wa ayuda, ndipo yesu anapita kuyerusalemu. 2muyelusalemu polobela pa mupanda panali mukolo waukulu. umene mucitundu ca Aramaiki cuitiwa kuti Betiaida. Ndipo yenze na mitenje faive. 3Unyinji wa bathu olwala, osalang, olemala olo ozizila mendo ezoikiwa mwamene mwala. 4.5Muthu mu yakine eze olwala zaka feti-eiti yezi. 6Yesu pemu ona alilele pasi, koma eziba kuti enze elwala kwaka thawi. eciti kwa eve, ''' ufuna kukhala bwino?.''7Olwala eyakha, lidoda nilye muthu oniyika mu manzi mungelo akavundula. pala panukuya, muyakine walobamo kale''. 8Yesu eciti kwa yeve, '' panama tola phasa pako, yenda.9Pamene apo lidoda yepola, ndipo etola phasa yake. loma yenze siku yasabaya.10Teto ayuda eciti kwa ula epoleshewa, "ni sabata lero ndipo ulolewa lini kunyamula mphasa yako." 11Eyankha, "wamene wanipolesha wanena kuti kwa neo, "nyamula mphasa yako uyende."12Emkonsha, nibani uyu munthu wakuuzhya kuti 'nyamula uyende'?" 13mwaico, epoleshewa enze aliye zibe kuti nibani pakuti Yesu ecokako mwacinsinsi, pakuti penze gulu likul pamalo apo.14Pasogolo pake, Yesu emupeza mkacisi nakuti kwa eve, " Ona, wankhala bwino osacimwa soti, koteto kuti ciipa copambana ici cisakakucitikile." 15Ula munthu eluta nakubauzhya kuti ni Yesu emupolesha.16Lomba kamba ka ivi vinthu ayuda emlonda-londa Yesu, pakuti ecita vinthu ivi pa sabata. 17Yesu ebayankha beve, "Atata okata nchito olo na lomba, na neo nane nukata nchito." 18Kamba ka ici ayuda efunishisha kumupaya osati ndaba ephwanya sabata eka, koma ndaba soti enzoita Mulungu kuti na Awisi bake, kupanga eve eka kulingana na Mulungu.19Yesu ebankha kuti, "nchendi, nchendi, mwana angacite lini kanthu pa eve eka, peka-peka akaona vakucita awisi, pakuti ilivonse vakuta awisi, mwana naye ndiye vakucita. 20Pakuti awisi okonda mwana ndipo mlangizhya vonse vakuta beve, ndipo amlanizhye vikulu voposa ivi koteto kuti mkadabwe.21Monga Atata ousha akufwa na kubapasa moyo, na mwana naye opasa moyo ku aliyense wanfune. 22Pakuti Atata oweeuza lini aliyense, koma epasa mwana kuweruza konse 23kuti aliyense akalemeke mwana monga mwakulemekezela awisi. Wamene olemekeza lini mwana, olemekeza emtuma.24Nchendi, nchendi, wamene akumvwa mau bangu nakukhulupilila wamene enituma ali nao moyo ndipo akasushiwe lini, koma wapyola kufuma ku imfwa kuloba mu moyo.25Nchendi, nchendi, nukuuzhyani nthawi ikuza ndipo nilomba pamene bakufwa bati bakamvwe bakabe na moyo.26Pakuti monga Atata ali na moyo mwa beve beka, eto apasa soti na mwana kuti ankhale na moyo mwa eve eka. 27Ndipo Atata apasa mwana ulamulilo kuti acite ciweruzo pakuti nimwana wa munthu.28osadabwa pa ici, pakuti ikuza nthawi pamene onse ali m'manda bakambwe lizu lake 29na kufuma: bala becita bwino bakaukile ku moyo, na bala becita viipa bakukile ku ciweruzo.30Paliye cingacite pa neo neka, ikayamba kumvwa, nuweruza, na ciweruzo cangu nicolungama ndaba nufuna lini cifunilo cangu koma cifunilo ca wamene etuma. 31Ngati nucitila umboni za neo neka, umboni wangu ube lini wa cendi. 32Kuli muyakine ocitila umboni za neo ndipo nuziba kuti umboni wakunicitila ni oona.33Mweo mwetuma kwa Yohane ndipo ecitila umboni oona. 34Koma umboni unulandila sufumila ku munthu. Nulabila ivi vinthu kuti mupulumusiwe. 35Yohane enze nyale yenzoyaka notubisha, ndipo mwenfuna kukondwela mu kutuba kula kwa kanthawi.36Koma umboni wanilinao niukuleni kuposa ula wa Yohane, Pakuti nchito zanipasa Atata kuti nikwanilishe, ndiye zamene zanicita, citani umboni za neo kuti Atata ndiye anituma. 37Atata enituma beve beka banicitila umboni. mukaliye mwapo lizu nakuona mwakuonekela pa nthawi iliyonse. 38Muliye mau yamne enkhala mwa mweo pakuti mukhulupilila lini muli wamene wetuma.39Musanthula mau a Mulungu pakuti muganiza kuti muli beve muli nao moyo, koma amene ocitila umboni za neo, 40Ndipo mufuna lini kuwela kwa neo kuti munkhale nao moyo.41Mulandila lini mayamiko ku banthu, 42koma nuziba kuti muliye cikondi ca Mulungu mwa mweo mweka.43Nawela mzina ya Atata koma mulandila lini. Ngati muyakine angawele mzina ya eve eka, mungalandile. 44Mungakhulupilile tyani, mweo mulandila mayamiko kwa m'mozi na muyake, koma musakila mayamiko ofumila kwa Mulungu m'mozi yeka?45Osaganiza kuti neo ningakunizhyeleni pa menso pa Atata. Okunamizhyilani ni Mose. wamene mwa eve mweika ciyembekezelo canu. 46Ngati mwekhulupilila Mose, munganikhulupilile neo, pakuti elememba za neo. 47Ngati mukhulupilila lini vecilemba, mukhulupilile tyani mau bangu?"
1pavepita ivi vinthu, Yesu eluta kumbali iyakine ya Galileya, yenzoitiwa soti kuti nyaja ya Tiberia. 2Banthu banyinji bemukonkha cifukwa beona vizindikilo venzocita kwa bala benzolwala. 3Yesu eluta kulupili ndipo enkhala pansi na ophunzila bake.4(Lomba pasika,mwambo wa Ayuda, wenze pafupi.) 5Yesu pelanga eona banthu anyinji akuza kwa eve, eciti kwa Filipo, "tikagule kuni buledi kuti banthu ballye?" 6(koma Yesu elabila ici kuti amuyese Filipo, Poti eve mwinikazi enzoziba zati acite.)7Filipo emuyankha, "madinali abili kugula buledi vikwanile lini kwa aliyense kuti abe nako katontho. 8Umozi wa ophunzila Andeleya mkwao wa Simoni Petulo, eciti, kwa Yesu, 9"Pali kamnyamata kali na buledi ubili koma utu ni tucinji pa banthu banyinji.10Yesu eciti, "auzhye banthu ankhale pansi." Lomba penze mauzu pamalo. Teto banthu benkhala pansi, banthu benze faivi sauzande. 11Ndipo Yesu enyamula mikate ndipo peyamika epasa kwa ophunzila benzenkhezi. Ecita cimozi-mozi na nsomba, monga mwefunila. 12Banthu pabekuta, eciti," kwa ophunzila bake, "ikani pamozi vasalako visaonongeke."13Ndipo betola zonse pamozi nakuzhuzhya manswanda twelufu ya nyenyenswa yesalako pa ma buledi faivi besako kwa bala becilya. 14Pamene, banthu peciona vizindikilo ivi vecita, beciti, "zoonadi uyu nimneneri akokuza pa calo." 15Pamene Yesu ekumbukira kuti basala patontho kkua kuti bamukate bamuike mfumu ecokapo kuya kulupili payeka.16Pikwefika usiku, ophunzila bake beluta ku nyanja. 17Bekwela mu boti, ndipo beluta ku Kapenamo. Kwefipa pa nthawi iyi, ndipo Yesu enze akaliyewela kwa beve. 18Mphepo ikuleni yenzokuntha, ndipo yekalipa.19Peyenda mtunda wa ywenty kilomita, beona Yesu oyenda pamozi panzi nakuwela pafupi na boti ndipo becimvwa mantha. 20Koma eciti kwa beve, "nineo! musayope." 21Ndipo benze okonzeka kumulandila yeve muboti, ndipo nthawi iyo boti yefwika kubenzokuya.22Siku yokonkhapo, uninji wepanama kusilya iyakine beona kuti kwenzeve boti eiyakine koma imozi yamene Yesu enze akaliye kukwelamo. pamozi na ophunzila bake olo kuti ophunzila bake benzocokapo pabeka. 23Mwaici, kwenze maboti bayakine becoka ku Tiberia kufupi namalo kubelyela mabuledi pamene Ambuye eyamika.24Banthu pabeziba kuti Yesu olo ophunzila bake kuliye, beve beka beloba m'maboti naluta ku Kapenamokufuna Yesu. 25Pemuza, kusilya iyakine ya nyanja, eciti kwa eve, "Rabi, nilini pamwewela kuno?"26yesu ebayankha eciti, "zoona zoona, nufuna neo, osati kut mweona zizindikilo, koma kuti mwecilya mabuledi nakukuta. 27Musasebenzele cakulya camene cusila, koma musebenzele cakulya ca moyo wosasila umene mwana wa muthu akupaseni. Poti Mulungu atate eyiika cizindikilo cao pa eve.28Ndipo eciti kwa eve, "Ticitenji, kuti ticite nchito ya Mulungu?" 29Yesu eyankha nakuti kwa beve, "iyi ninchito ya Mulungu: kuti mukakhulupilile kwa eve etumiwa."30Teto beciti kwa eve, "nicindikilo cotyani cati ucite, kutitione nakukhulupilira weo? ucitenji?" 31Makolo basu becilya mana mucipululu, onga kwelembewa, ebapasa buledi kucokela kululu kuti balye.32Ndipo Yesu eciti kwa beve, "zoona, zoona, enzelini Mose ekupani mweo mabuledi kucokera kululu, koma ni atata okupasani buledi wa zoona kucokera ku kululu. 33Poti buledi wa Mukungu niula wamene ucokela kululu napasa moyo pa ziko." 34Ndipo eciti kwa eve, "mutipasa buledi uyu nthawi zonse."35Yesu eciti kwa beve, "Nine buledi wa moyo; iye wakuza kwa neo sazavwa njala, ndipo wala okhulupilila mwaneo akamvwe lini njota. 36Koma nekhuuzhyani kuti ceendi mwaniona neo, ndipo mukhulupililalini. 37Aliyense wapasiwa kwa neo na atata akawele kwa neo, ndipo wati akawele kwa neo sinikamutaya.38Pakuti nawela kufuma kululu, osati kucita cifunilo cangu, koma cifunilo ca ula enituma. 39Ici nicifunilo ca ula enituma, kuti nisa sobeshe olo tyala umodzi we enipasa, koma akaba ushe pasiku losilizya . 40Pakuti ici ndiye cifunilo ca atata, kuti aliyense wati akaone mwana nokhulupilila mwa yeve aka khale nao moyo osasila ndipo nika muushe pasiku losilizhya.41Teto ayuda benyunyuza za yeve cifukwa enze eciti, "Neo nine buledi wa wela pansi kufuma kululu." 42Beciti, "Uyu si Yesu mwana wa yosefe,awisi na anyina tuziba? nanga lomba angati tyani ,' Nawela pasi kufuma kululu'?''43Yesu eyankha ndipo eciti kwa beve, '' siyani kunyunyunza pakati pamweo. 44Kuliye angawele kwa neo koma tyala atata enituma akamuleta,ndipo nikamuushe pasiku losilizya. 45Celembeka mu aneneli, 'Aliyense akapunzishiwe na mulungu.' Aliyense ecivwa nakupunzila kufuma kwa atata owela kwa neo.46Sikuti nibonse beonapo atata, koma tyala ula efuma kwa Mulungu-eona atata. 47Ceendi,ceendi, eve wati akhulupilile ali na moyo osasila.48Neo nine buledi wa moyo. 49Atata banu ecilya manna mucipululu, ndipo becipfwa.50iyi ni buledi yuwela kufuma kululu. kuti muyakine alye ndipo osamwalalila. 51Nine buledi wa moyo wofumila kululu. Ngati mukine walyako buledi uyu akankhaleko kosasila. Buledi watinikupeni nithupi yangu ya umoyo wacalo."52Ayuda bekalipa mwabeve beka nakuyamba kukangana kuti, "uyu munthu agatipas tyani thupi yake kuti tilye. 53Yesu eciti kwa beve, zoona, zoona pokhapo ngati mwalya thupi ya mwana wamunthu na kumwa magazi yake, ukankhale nao moyo mwa weo.54Aliyense wakulya thupi yangu na kumwa magazi ali moyo wosasila, ndipo nikamuushe pa siku yosilizhya. 55Pakuti thupi yangu ni cakulya ca zoona ndipo magazi yangu ni cakumwa ca zoona. 56Aliyense wakulya thupi yangu na kumwa magazi yangu okhala, onkhala mwa neo ndipo neo mwa eve.57Monga atata ba moyo enituma, ndipo malinga nili na moyo cifukwa ca atata, teto aliyense wakulya neo, akankhale na moyo cifukwa ca neo. 58Uyu ni buledi wofumila kululu kuza pano pansi, osati wamene makolo becilya na kufwa. Aliyense wakulya buledi uyu akankhale na moyo wosasila." 59Koma Yesu elabila izi zinthu mu ma sunagoge penzophunzisha ku Kapenamo.60Anyinji ba ophunzila bake ecimvwa izi beciti, "ic ni ciphunziso covuta; nibani angacivomele?" 61Yesu, eziba mwa eve eyeka kuti ophujnzila bake enzo dandaula pa ici, eciti kwa beve, "ko ici cakulipishani?62Nanga tyani kuti mwaona mwana wamunthu akuya kululu, kwaenze kale? 63Nimumzimu upanga moyo, thupi yupindula lini kanthu. Mau banakuuzhyani ni mzimu, ndipo nimoyo.64Ndipo ayakine mwa mweo mukhulupilila lini kanthu. Poti Yesu eziba poyambilila bala baliye mkhulupilile na wala wati akamupeleke. 65Eciti, "nicifukwa ca ici kuti paliye munthu angawele kwa neo kapena apasie kwa neo kucokela kwa atata."66Kamba ka ici, anyinji ba ophunzila bake befumapo ndipo baliye yende naye soti. 67Ndipo Yesu eciti kwa ophunzila bake twelufu, "sumufuna namwe kuya, mufuna?" 68Simoni Petulo emuyankha eve, "Ambuye, nikwabani kwati tilute?" muli na mau a moyo, 69ndipo takhulipila ndipo tawela kuzoziba kuti meo nimwe olungama wa Mulungu."70Yesu eciti kwa beve, "niliye kusankheni mweo, bali twelufu, ndipo m'mozi wa mweo ni satana?" 71Lomba elabila na Yudas mwana wa Simon Iskariot, poti nieve, m'mozi wa bala twelufu, wakuyomupeleka Yesu.
1Pevesila Ivi vonse Yesu epitapita mu galiyeya,pakuti aliye fune kuya ku yudeya ndaba ayuda enzofunafuna kumpaya. 2Lomba mwambo wa mpikisano wa ayuda wa misasa wenze pafupi.3Anekwao eciti kwa eve,"Fumako kuno nkoya ku yudeya,kuti ophunzira bako nao aone nchito zauchita. 4Paliye munthu ocita ciliconse mwacisinsi ngati eve mwine wake ofuna kuonekela patuba.Ngati ucita vinthu ivi,zioneshele ku ziko lonse."5Ngakhale anekwao aliye mukhulupilire. 6Yesu pamenepala eciti kwa beve, ''nthawi yangu ikaliye kwane, Koma thawi yanu niyokwana nthawi zonse. 7ziko linga kuzondeni lini mweo, koma yunizonda neo cifukwa nucitila umboni kuti ncito zake nizipa.8Mukuya ku cikondwelelo;Neo nuyako lini ku cikondwelelo ici kamba ka kuti nthawi yangu ikaliye kwanile." 9pavuli Polabila ivi vithu kwa beve,enkhala ku galileya.10Koma anekwao pebeluta ku cikondwelelo,naye ebakonkha,osati moonekela koma mobisama. 11Ayuda enzofunafuna eve kucisangalalo ndipo eciti, "Ailikuni?"12Penze kulabizyana kukulu pagulu za eve.Bayakine beciti,"Ni munthu wabwino."Bayakine nao beciti,"yayi,Oskozeza gulu." 13Koma pezeve elabila patuba za yeve ndaba enzoyopa ayuda.14Cikondwelelo pecifwika pafupi nosila yesu eloba mucheci noyamba kuphuzisa. 15Lomba ayuda edabwa,eciti,"Lidoda ili luziba tyani vinthu vinyinji teti?akaliye lutapo ku sukulu." 16Yesu ebayakha eciti,"Viphunziso vangu nivangu lini,koma va yeve enituma.17Ngati muyakine ofuna kucita cifunilo cake,akazibe za ciphunziso ici,ngati chufuma kwa mulungu,olo kapena nulabila zangu neka. 18Aliyense olabila kufuma mwa yeve eka ofunafuna ulemelelo wake yeka,koma aliyese ofuna ulemelelo wa yeve wa emutuma,uyu munthu ni wa zoona,ndipo muliye cinyengo mwa eve.19Mose aliyekupeni lamulo ?Koma paliye osunga lamulo pa mweo.Nicinji mufuna kunipaya?" 20Gulu yeyankha,"Uli na cibanda.Nibani ofuna ku kupaya?"21Yesu eyankha eciti kwa beve,"Necita nchito imozi,ndipo monse mwe dabwa nayo. 22Mose ekupani mdulidwe(osati kuti wenze wa mose koma wa makolo),ndipo pa sabata mudula lidoda.23Ngati lidoda lu landila mdulidwe pa sabata kuti lamulo la mose lisa fwaike,mukalipilanji na neo cifufukwa nepolesha lidoda pa sabata? 24Musa weluze molanga nkope,koma weluzani mwa cilungamo."25Ayakene ofuma ku yerusalem eciti,"ko ni uyu lini boku funafuna ku paya? 26Onani,Olabila mosabisika,ndipo olabila lini kanthu naye.zingabe kuti olamulila oziba lini kuti uyu ni klisitu,zingabe teto? 27koma seo tuziba kwakufuma uyu.ndipo pati christu aka wele,kuliye wati akazibe kwati akafume."28Ndipo Yesu elila mokuwa mkacisi,Kuphunzisa nakunena kuti,"Monse muniziba ndipo muziba kwanuufuma. Niliye kuza paneka,koma eve enituma niwacendi,ndipo mumziba lini. 29Numziba neo cifukwa nefuma kuli eve ndipo enituma."30Benzoyesa kumkata,koma kuliye emkatamo cifukwa nthawi yaki yenze ikaliye kwane. 31Koma anyinji mu gulu benze mukhulupilira,ndipo beciti, "Akayowela yesu,Akacite vodabwisa viyake vopambana vawacita uyu?" 32Afalisi ecimvwa gulu yubelebesha vinthu va yesu,ndipo akulu ansembe na Afilisi etuma asilikali kuti amkate.33Teto Yesu eciti,"Nikali namwe paka nthawi kathontho,ndipo nikuya kwa eve wenituma. 34Mukanifune koma mukanipezelini; kwanukuya,mukakwanishe lini ku wela."35Mwaichi Ayuda eciti mwabeve beka,"Nikuni kwati lidoda ili likalute kuti tisaka kwanishe kuyi peza seo?Akalute ku mtundu ya agiliki nakuphunzisa amitundu? 36Ni mau otyani baku labila,'Mukani fune koma simukanipeza;Kwanu kuya ,muka fwikeko lini'?"37Lomba posilizyila,Pa siku likulu la madyelelo,Yesu eima nokuwa,eciti,ngati muyakine ali na njota, lekani awele kwa neo nakumwa. 38Wati akalupilire mwa neo,monga chelembelewa,mikolo ya manzi amoyo akayende kufuma m'mala mwake."39Koma enena teto kunthathauza mzimu utuba wati wati bala omkhulupilira eve akhalandire;Mzimu wenze ukaliye pasiwe cifukwa yesu enze akaliye lemekezeke.40Bayakine ba gulu,Pebecimvwa mau aba,beciti,"Uyu cendi ni muneneri." 41Bayake beciti,"Uyu ni christu."Koma bayake beciti,ko christu akafumile ku galileya? 42Ko malemba yaliya nene kuti christu akawele kufumila ku mtundu wa david na ku betelehemu,muzi wa davide?43Mwaici peuka kugabikana pa gulu cifukwa ca eve. 44Bayakine benze kuti bamukate nomumanga,koma paliye emukata.45Teto Asilikali be welela kwa akulu ba nsembe na Afalisi,be nena kuti kwa beve,"mwalekelanji kuwela naye?" 46Asilikali eyakha,"Kuliya munthu elabilapo teti.?47Teto Afalisi ebayakha beve,"Namweo mwanyengezyewa? 48Pali aliyense wa olamulila wakhulupilira mwa eve,kapena Afalisi? 49Koma gulu ili yosaziba lamulo,niyo tembeledwa."50Nikodima(umozi wa Afalisi,we ciwela poyamba kwa eve) eciti kwa beve, 51"Ko lamulo lasu luweluza munthu cosamvwa kwa eve naku ziba vo ocita?" 52Beyanka nonena kwa eve,"ko na weo ufumila ku galileya?Onesheshani kuti kuliye meneneri ofumila ku galileya."53Ndipo aliyense eluta ku n'ganda kwake.
1Yesu eluta ku lupili ya kalimeli. 2M'mamawa ewela soti ku kacisi,ndipo banthu bonse be wela;ekhala pasi noba mhunzisa. 3Akalembela na Afalisi beleta linina lekhatiwa lucita cigololo.Beliyika pakati.4Teto be nena kwa eve,"Mphunzisi, iyi linina la katiwa mu cigololo. 5Lomba mu lamulo,Mose etilamulila seokutema miyala banthu woteti;mukutipo tyani pa eve?" 6Belabila teti kuti ampeze cifukwa compasila mulandu,koma Yesu ebelama noyamba kulemba pansi na cimbombo chake.7Pebepitilizya ku mkonsha mafunso,epanama nakunena kuti kwa beve,"umozi mwa mweo aliye cimo,lekani ayambe kum tema mwala." 8Soti ebalama pansi,nolemba na cimbombo cake.9Pebecimvwa izi,befumapo umozi umozi,kuyambila akulene pa onse.Pothela yesu esala yeka,nalinina yenze pakati. 10Yesu eima nonena kwa eve,"Linina,alikuni okuimba mulandu ?pali enze ukuimba mulandu?" 11Eciti , paliye,Ambuye."Yesu eciti ,"olo neo sunu kuimba mulandu.luta usaka cimwe soti."]12Yesu elabila nao,eciti,"ndine nyale ya ziko;aliyense okonka neo akayende lini mumudima koma aka nkhale na nyale ya moyo." 13Afalisi eciti kwa eve,"Uli na umboni wa weo weka;umboni wako ni wa wenye."14Yesu eyankha ndipo eciti kwa beve,"Olo kuti nunzi nenela za umboni wa neo neka,umboni wangu ni wa niza cendi.Nuziba kwane fumila naku nukuya,koma mweo muziba lini kwa ne fumila olo kwa nukuya. 15Muweluza kulingana na thupi;Nuweluza lini munthu aliyense. 16Koma ngati nu weluza,ciweluza cangu ni ca cendi cifukwa nili lini neka,koma nili na Atata beni tuma.17Inde,na mu malamulo yanu celembeka kuti wa banthu abili ni cendi. 18NIi neo nucitila umboni wangu, ndipo Atata benituma ocitila umboni za neo."19Beciti kwa eve,alikuni Atata bako?"Yesu eyankha,"muniziba lini neo olo Atata;ngati mwenze nizibe neo,sembe mwenze ziba atata bangu." 20Elabila aya mau penzo phunzisa mukacisi,ndipo paliye emkata cifukwa nthawi yake yenze ikaliye ukwane.21Mowelezya elabila nao,"Nufumapo; mukanifunefune ndipo mukafwile mu macimo yanu.kwanukuya,munga weleko lini." 22Ayuda eciti,"Akazipaye yeka?Nicifukwa cake onena kuti,'Kwanukuya munga weleko lini'?"23Yesu eciti kwa beve," ndimwe ofuma pansi;koma neo nufuma kululu.Imwe ndimwe ba ziko;ndine lini wa ziko lino. 24Cifukwa cake,Nekuzyani kuti mukafwe mu macimo yanu.Koma tyala muka khulupilire kuti neo ndine,mukafwe mu macimo yanu."25Beciti kwa eve, "Niwe bani?"Yesu eciti kwa beve,"chine kuuzyani kufumila paciyambi. 26Nili na vi nyinji volabila na kuweluza za mweo.Koma,enituma neo ni wa chendi;na vinthu necimvwa kufuma kuli eve,ivi vinthu nuvi labila ku ziko." 27Aliye vwishishe kuti enzo labila na beve za Atata.28Yesu eciti "Pemu nyamula mwana wa mulungu,pamene apo muka zibe kuti Ndine,nakuti sunu cita vithu vaneo neka.Monga atata eniphunzisila,nu labila ivi vinthu. 29Iye weni tuma ali na neo,ndipo akanisiye lini neka,cifukwa nicita vomu kondwelesa nthawi zonse." 30Pe Yesu enzo labila ivi vinthu,ba nyinji bemukhulupilira.31Yesu eciti kwa ayuda emkhulupilira,"Ngati muka khale mu mau yangu,ndiye kuti ndimwe ophunzila bangu bacendie; 32ndipo mukazibe coonadi ndipo coonadi cikaku masuleni." 33Bemuyankha,"ndise bana ba abraham ndipo tikaliye kukhalapo akapolo wa munthu aliyense;mungati uzye tyani, kuti tika masuliwe'?"34Yesu ebayankha, "Chendie,che ndi, " nunena kwa mweo,aliyense ocita chimo ni kapolo wa ucimo. 35Kapolo okhalilila lini munganda cifukwa nikapolo;mwana okhalilila pa nganda cifukwa ni pake. 36Teto,ngati mwana wakumasula, mukamasuke mu chendi.37Nuziba kuti ndimwe bana ba abraham; mufunafuna kuni paya cifukwa mau angu aliya malo mwa mweo. 38Nunena za naona na Atata, ndipo na mweo mu cita za mwavwa kufuma kwa wisi banu."39Bemuyankha ndipo beciti kwa eve, "Atata basu ni Abraham." Yesu eciti kwa beve,"Ngati mwenze bana ba Abraham,sembe mucita nchito za Abraham. 40Koma, lomba mufuna kunipaya, munthu wakuzyani chendi kuti necimvwa kufuma kwa mulungu.Abraham aliye cite izi. 41Mucita nchito za tata banu." Beciti kwa eve," Tiliye badwile mu cigololo; tili na Atata amozi:Mulungu."42Yesu eciti kwa beve, "Ngati Mulungu enze Awisi banu,sembe muni konda neo,pakuti nefuma kwa Mulungu ndipo nili pano; pakuti niliye wela paneka, koma enituma. 43nicifukwa cinji simu vweshesa mau angu? nicifukwa mungavwe lini mau yangu. 44Muli nga awisi banu,mudyelekezi, ndipo mufuna kucita zokondwelesha awisi banu. Enze cigabenga kufumila paciyambi ndipo soyimilila pachendi cifukwa muliye cha chendi mwa yeve. Akalabila wenye,olabila zofuma mwayeve eka cifukwa ni wa wenye ndipo ni wisi wa ma bodza yonse.45Koma, cifukwa nu labila chendi, muni khulupilila lini. 46Nibani mwa mweo aganipase mulandu wa ucimo?ngati nulabila chendi,nichinji camusanikhulupilila? 47Yeve ofuma kwa mulungu okuvwa mau ya Mulungu; Muyamvwa lini cifukwa ndimwe lini ba Mulungu."48Ayuda bemuyankha ndipo eciti kwa eve, "Ko sutulabila chendi kuti ndimwe msamariya ndipo muli na chibanda?" 49Yesu eyankha, "Niliye cibanda, koma nu lemekeza Atata,ndipo imwe muni lemekeza lini.50Nufuna lini ulemelelo wangu; pali umozi ofunafuna na kuweluza. 51Chendi,chendi, nunena kwa mweo,ngati munthu osunga mau yangu,akaone lini imfwa."52Ayuda eciti kwa eve, "Lomba tuziba kuti uli na cibanda.Abraham na neneri becifwa; koma weo unena kuti, 'ngati munthu akasunge mau yangu,akafwe lini.' 53Ndiwe lini opambana Atata basu Abraham echifwa,ungabapambane weo? Aneneri becifwa. Uzipanga kuti ndiwe bani?"54Yesu eyankha, "ngati nuzikweza neka, ulemelelo wangu ni wa tyala; ni Atata oni kweza neo_pali ula mukuti ni Mulungu wanu. 55Muliye muzibe eve,koma numuziba neo. ngati ninga labile, 'kuti numuziba lini; Ningabe kwati nimweo, wa wenye. Koma, numuziba ndipo nu sunga mau yake. 56Awisi banu Abraham bekondwela pakuona siku langu; beyiona ndipo bekhondwela."57Ayuda beciti kwa eve, "Ukaliye kwanisha zaka fifty, ndipo wemu ona Abraham?" 58Yesu eciti kwa beve, "Chendi, chendi, nunena kwa weo,akaliye kukhalapo Abraham,NENZE NEO." 59Mwaichi betola myala kuti bamu teme nazo, koma Yesu ezibisa nofumamo mu kacisi.
1Lomba Yesu penzo pita , Eona lidoda yenzenvye menso cibadwile. 2Ophunzila bake emukonsha, ''Rabi, nibani ecimwa, uyu munthu kapena makolo bake, kuti abadwe aliye menso?''345Yesu eyankha kuti,'' Paliye ecimwa, pakati pa lidoda olo makolo bake koma kuti nchito za Mulungu zionekele. Tufunika kukata nchito za eve enituma kukali m'mzuba. Usiku ukuza wakuti paliye m'mozi angasebenze. Nikali mziko, Nine nyali ya ziko lapansi.''67Yesu pecilabila mau aba, ethunyila mata pansi, epanga tu-daka na mata, nakumuika m'menso. Eciti kuli eve, ''Nkhoya, kasambe mu thamanda la silohamu'' ( kutanthauza'' kutuma'') . Ilo lidoda yeluta, esamba, ewela olanga.89Anansi ba lidoda na bala enzomuziba kuti enzo nkhalila kusenga eciti, '' siula enzonkala tyala nakusenga senga?'' Ayakene eciti, ''niwamene.'' Eyakana eciti'' Yai, koma olingana nae,'101112Eciti kuli eve,'' Lomba menso yako yeseguka tyani?'' Eyankha, '' Lidoda luitiwa kuti Yesu yekonza dothi nakuika m'menso mwangu nakuniuzya kuti,Nkhoya ku Silohamu ukasambe.' Teti neluta kuyosamba, penelanga.''Eciti kuli eve,'' Alikuni?'' Eyankha kuti,'' Nuziba lini.''131415Eleta lidoda lenzo langa lini kufumila pacibadwe kwa Afarisi. Penze pa sabata Yesu penze panga dothi nakusegule menso ya osalanga. Soti Afarisi emkonsha mwelangila. Eciti kuli beve,Eika dothi m'menso mwangu, nesamba, apa lomba nuona.''161718Ayakene Afarisi eciti,'' Uyu munthu aliyofumile kwa Mulungu cifukwa osunga lini sabata. Ayakene eciti,'' Lidoda locimwa lingaoneshe tyani zizindikilo?'' Pewela kupatukana pakati pao. Ekonsha soti wala munthu osalanga,'' Ukutipo tyani pali eve, pakuti weo ekusegula menso?'' Osalanga eciti,'' Nimneneli.'' Koma Ayuda aliyo mkhulupilile kuti enzenvye menso nakuti walanga soti mpaka eita makolo bake ba wala elanga.192021Ekonsha makolo, Uyu ni mwana wanu mwamukuti enzenvye menso? Nanga apa olanga tyani?'' Makolo bake eyankha kuti,'' Tuziba kuti uyu nimwana wasu nakuti enzo langa lini. Mwawa lingila lomba, tuziba lini, na wamusegula menso, tuziba lini. Mukonsheni, ni mkulene, Angazilabilile eka.''2223Makolo bake elabila ivi vinthu, cifukwa ca mantha na Ayuda.Pakuti apo apangana kale ngati aliyense akambe kuti ni Kristu, afumyiwe kunja kwa Sunagoge. Kamba ka ici, makolo bake eciti,''Nimkulene, mkonsheni.''2425Apo kacibili emuita wala enzolanga lini, nakuti kuli eve,'' Peleka ulemelelo kuli Mulungu.Tuziba kuti uyu munthu ni ocimwa,'' Ula munthu eyankha kuti, Nuziba lini kuti ni ocimwa; nenzolanga lini, koma lomba nulanga.''2627Eciti kuli eve, ''Acita nawe tyani? Esegula tyani menso yako?'' Eciti, nakuuzyani kale, muliyokunvwe! cifukwa mufuna kunvwa soti? ufuna lini kuti unkhale ophunzila wake, ufuna?2829Emutukwana nakuti,'' niwe ophunzila wake, koma seo nise ophunzila ba Mose. Tuziba kuti Mulungu elabila na Mose, koma tuziba lini kuti uyu efumila kuni.''3031Lidoda leyankha kuti,'' ici nicozibika, kuti uziba lini efumila kuni, uziba lini kwecifumila koma akusegula menso.Tuziba kuti Mulungu akunvwa lini banthu ana ucimo, koma ngati munthu ni ozipeleka nakucita vinthu vakufuna eve, Akunvwa oteti.323334Kufuma paciyambi pa calo tikaliyonvwapo kuti munthu eseguka menso ebadwa osalanga. kuti uyu munthu enzofumila lini kwa Mulungu, Sembe kuliye ciwacita.'' Emuyankha nakuti,'' Webadwa mu ucimo weni weni lomba utiphunzisa,?'' Nakumtaya panja.35363738Yesu ecinvwa kuti amtaila panja pa Sunagoge. Empeza nakuti, Ukhulupilila mu mwana wa munthu?'' Eyankha, nibani wameneuyo, ambuye, kuti nimkhulupilile?'' Yesu eciti kuli eve, Wamuona, soti ni eve olabila na weo. Ula munthu eciti,'' Ambuye nakhulupilila,'' ndipo emupembeza.394041Yesu eciti kuli eve, Newela kuzoweluza ziko kuti bala asaona aone soti bala oona asaone.'' Ayakene mwa afarisi enze na eve ecinvwa ivi vinthu nakumkonsha, ''Ko nise osalange nase?'' Yesu eciti kuli beve, kuti mwenze osalanga, sembe mwenzenvye ucimo, koma lomba mukuti,'' Tuona,' ucimo wanu unkhalilila.''
1"Chendi,chendi, Nunena na mweo, wala osalobela pamlango pa cibaya ca mbelele,koma okwela kumlango uyakine,ula munthu ni mbala soti nikawalala. 2Wala ulobela pamlangu ni mu busa wa mbelele3Olonda mulyango omuvuliia.Mbelelezukumvwa mau yake,ndipo oita mbelele zake namazina ndipo ozisogolela. 4Akazifumya zonse zake mbelele, oluta pasogolo pa zeve ndipo zumu nkonka,pakuti oziba mau yake.5Sizukonka mulwendo koma zikamutalamuke,pakuti oziba lini mau ya mu lwendo." 6Yesu elabila ici cifanizo kwa beve, koma baliye mvwishishe ivi vinthu enzo labila na beve.7Teto Yesu eciti kwa beve, "Chendi,chendi,Nunena kwa mweo,Ndine mulyango wa mbelele. 8Aliyense ewela nikaliye kuza ni kawalala na cigabenga, koma mbelele ziliye mumvwe.9Ndine mlango,Ngati muyakine akalobe kupitila mwaneo, akapulumuke;akalobe nofuma ndipo akapeze chakulya. 10Mbala siyuwela tyala koma kuzoiba,kupaya na ku ononga. Neo nawela kuti aka kale na moyo ndipo moyo wokwanila.11Ndine mucibetha wabwino.mucibetha wabwino oyika moyo wake pansi kwa mbelele 12zake.Wanchito sangakale mucibeta ndipo sanga bethe mbelele.Yeve oona chikandwe chukuza nosiye mbelele no uutuka,ndipo chikandwe chunyosolapo nozi mwanzya. 13othaba ndaba ni wa nchitho ndipo so samalila mbelele.14ndine muchibeta wabwino, ndipo nuziba bangu, ndipo bangu oniziba. 15Atata oniziba, na neo nuziba Atata,ndipo nu yika moyo wangu pasi kuti mbelele zangu zipeze umoyo. 16Nili na mbelele ziyake zamene sizili zam chibaya ici. Nufunikila kuzileta nazo,ndipo zikamvwe mau yangu kuti akabe acibaya cimo na chibeta cimo.17Ici ndiye chifukwa Atata onikondela: Nuyika moyo wangu pansi kuti nikayitola soti. 18Kuliye angayifumya kuchoka kwa neo,koma nuyika neka pansi. Nili nao ulamulilo outola soti. Ne landila iyi lamulo kufuma kwa Atata."19Penkhala kugabikana pakati pa yuda cifukwa cha mau aba. 20Anyinji beciti, "Ali na cibanda ndipo niwofunta. Nicinji mumu vwilila?" 21Bayakine beciti, "Aya ni mau lini ya munthu wa vi banda.Ko cibanda cinga segula menso osalanga?"22Yenze nthawi ya cikondwelelo ca msasa mu yerusalem. 23Mwenze mumalanga,na Yesu enzoyenda mu kacisi mcipinda ca solomon. 24Teto Ayuda emuzungulila ndipo eciti kwa eve, "muti sunge pa nthawi itali tyani tikhali ododoma? Ngati ndimwe christu,tiuzyeni mosabisika."25Yesu ebayankha beve, "Nekhuzyani, koma mukhulupilira lini.nchito zanu cita mu zina la Atata,izi zucitila umboni za neo. 26Koma muni khulupilira lini cifukwa ndimwe lini mbelele zangu.27Mbelele zangu zukumvwa mau yangu; Nu baziba , ndipo zuni khonka. 28Nezipasa moyo wosasila; bakafwe lini, ndipo kuliye wati akazi fumye m'manja mwangu.29Atata bangu, enipa aba kwa neo, nimukulu kupambana bayakine bonse, ndipo kuliye muyake anga ba fumye kufuma mu manje ya Atata. 30Neo na Atata ndise amozi." 31Mwaici Ayuda etola myala kumtema eve.32Yesu ebayankha, "Nakuonashani nchitho zinyinji za bwino kufuma kwa Atata. Niyini nchitho mwa izi munitemela?" 33Ayuda bemuyankha, "tukutemela lini nchitho za bwino, koma cifukwa conyozela,cifukwa weo,munthu, uzi panga mulungu."34Yesu ebayankha beve, "Ko nicosalembewa mumalamulo yanu, Nelabila, "ndimwe tu milungu'"? 35ngati ebayita tumilungu,kwa beve kwechiwela mau ya mulungu(ndipo malemba yanga pwanyika lini), 36Mulabila kwa epatuliwa natata notumiwa mziko, 'Unyonzela; cifukwa nenena kuti, 'Ndine mwana wa mulungu'?37Ngati nugwila lini nchito za Atata, Osanikhulupilira. 38Koma ngati nuzi cita, olo simuni khulupilira, khululupiliran mu nchito kuti mukazibe nakumvwishisha kuti Atata ali mwa neo ndipo na neo nili mwa atata." 39Beyesa ku mkata soti,koma ebapulumuka mu manja mwao.40Eluta soti kutali na yolodani ku malo kwenzo batizila yohani poyambila, ndipo enkhala kwamene kula. 41Banthu banyinji bewela kwa yeve nonena , "chendi yohani aliye cite vizibisho, koma vonse vilabiliwa na yohani pali uyu lidoda ni va chendi." 42Banyinji banthu kula ku malo bekhulupilira muli eve.
1Lomba lidoda liyake zina lake lazalo enzo olwala. Enze waku beteniya, munzi wa maria na mulono wake malita. 2Ni maliya ezoza ambuye na mafuta yonukila nopukhuta mendo yake na sisi,mulongosi wake enze olwala.3Anekwao betuma banthu kuyoita Yesu, "Ambuye,onani,okondewa wanu nio lwala." 4Pecimvwa izi Yesu, eciti, "Aya matenda ni yopaya lini, koma niyakuti yakalete ulemelelo wa mulumgu kuti mwana wa Mulungu akalemekezeke."5Lomba Yesu ekonda malita namulongo wake na lazaro. 6Teto pecimwa kuti lazaro nio lwala, Yesu enkhalako soti masiku abili kwala enze. 7Pezepita izi, eciti kwao ophunzila bake, "Tiyeni takuya ku yudea soti."8Ophunzila bake beciti kwa eve, "Aphunzisi, apa lomba Ayuda ofunafuna kuku temani, ndipo mukuya soti ku malo kula?" 9Yesu eyankha, "Ko pali lini ma ola thwelufu pa siku? ngati munthu oyenda mzuba, sanga khumudwe, cifukwa ona kusebenzesha nyale ya ziko.10Koma, ngati oyenda usiku, aka khumudwe cifukwa nyale sili mwa eve." 11Elabila ivi vithu, ndipo pavuli pa ivi vithu,eciti kwa beve, "Muyasu lazaro walala, koma nukuya nikamuushe mtulo.12Ophunzila eciti kwa beve, "Ambuye, ngati walala, akapole." 13lomba Yesu enze elabila zayifwa yake, koma benze ganiza kuti enze kulabila za thulo tho phumula. 14Teto Yesu eciti kwa beve momasulila, "lazaro wafwa.15Ndine okondwa, cifukwa ca mweo, kuti nenzeko lini kuti muka khulupilire.Tiyeni tilute kwa yeve." 16Thomuse enzo itiwa Didima, eciti kwa bayake ophunzila, "Tiyeni naseo takuya kuti tikafwe naye Yesu."17Yesu pewela, epeza kuti lazalo wayikiwa kale mu manda masiku folo. 18Lomba beteniya yenze pafupi na yerusalem, monga mastadiya fifitini. 19Anyinji Ayuda ewela kwa malita na maliya, kuzo ba tonthoza pa kufwa kwa mulongosi wao. 20Lomba Malita, pecimvwa kuti Yesu akuza, efuma kuyo kumana naye,koma maria enze nkhale mu n'ganda.21Malita eciti kwa Yesu, "Ambuye, ngati mwenze pano,mukwasu sembe aliye kufwe. 22ngakale lomba,Nuziba kuti ciliconse munga senge kwa Mulungu,akaku paseni." 23Yesu eciti kwa eve, " Mukwanu akauke soti.24Malita eciti kwa eve, "Nuziba kuti akauke soti pa siku ya chiukiso lothela." 25Yesu eciti kwa eve, "Ndine kuuka na moyo; wala okhulupilira mwa neo, olo kuti akafwe,aka nkhale na moyo; 26ndipo aliyense ali na moyo no khulupilira mwa neo akafwe lini.mu khulupilira izi?"27Eciti kwa eve,"Inde, Ambuye, nukhulupilira kuti ndimwe christu, mwana wa mulungu,akuza mziko." 28Pecilabila ivi, efumapo noita mukwao maria cofisa. Eciti , "Mphunzisi wa wela ndipo okuita." 29Pecimvwa izi, enyamuka musanga musanga noluta kwa yeve.30Lomba Yesu enze akaliye kuwela m'munzi koma enze akali ku malo yekumanilako malita. 31Teto pe Ayuda,benze naye mu n'ganda ku muthonthoza, beona maria kunyamuka no luta panja,Bemukhonka ,kuganiza kuti oluta kumanda kuyo lilira. 32Maria pecifwika kwenze yesu ndipo emuona, eponela pansi pa mendo pake nonena kuti kwa yeve, "Ambuye, ngati mwenze pano, asembe mukwasu sana fwe."33Pe Yesu emuona kulila, na Ayuda we wela naye kulila, ecimvwa cifundo ndipo enzunziwa mu mzimu; 34Eciti, "Mwamuyikua kuni?" Beciti kwa beve, "Ambuye,welani muzaone." 35Yesu elila.36Mwaici Ayuda beciti, "Onani mwenzo mkondela lazalo!" 37Koma bayake beciti, sangankhale lidoda lila,we segula menso yaula osalanga,walengesha soti munthu kuti asafwe?"38Yesu soti, kuvutishiwa ngako mukkati wa mtima,eluta ku manda.lomba manda yenze yogobeka, ndipo penze chimwala chevala napo. 39Yesu eciti, "Fumyanipo cimwala."Malita, mulongo wa lazalo,enze ecifwa, eciti kwa Yesu, "Ambuye,pa nthawi ino thupi yeyamba kuola, pakuti wakala mu manda masiku folo." 40Yesu eciti kwa yeve, niliye kuuzye weo kuti , ngati uka khulupilire,ukaone ulemelelo wa Mulungu?"41Teto befumyapo cimwala.Yesu enyamula menso kululu no nena,"Atata,Nukuyamikani kuti mwenimvwa neo. 42Neziba kuti muni mvwa nthawi zonse,koma nicifukwa ca gulu yani zungulila cananenela izi,kuti a khulupilire kuti mwenituma."43Pavuli polabila teto, elila na mau okweza, "Lazalo,fuma!" 44Munthu wakufwa efuma;manja na mendo yake yenze yomangiwa na nyula, na nkhope yake yenze mangiwe na nyula .Yesu eciti kwa beve, "mumasuleni abe kuya,"45Ndipo Ayuda anyinji be wela kuli maria no ona vecita Yesu,bekhulupilira mwa eve. 46Koma bayakine beluta kwa falisi noba uzhya vinthu vecitiwa na Yesu.47Teto akulu ansembe na falisi eleta ba council pamozi ndipo beciti, "Ticita tyani?uyu munthu ocita vizibisho vinyinji. 48Ngati timusiye teti,banthu bonse amkhulupilire; Aroma aka wele notitolela malo na ziko lasu."49Koma,lidoda liyakine pakati pao,kefasi, enze wa nsembe chaka cila,enena kwa beve,"simuziba kanthu. 50Muziba lini kuti nikwabwino munthu umozi afwile banthu kupambana kuti ziko lonse lionongeke,"51Lomba elabila ivi osati kwayeve eka. koma, kunkhala mukulu wa nsembe caka cila, enenela kuti Yesu akafwile ziko. 52koma osati tyala ziko, koma kuti bana ba Mulungu bali ponse pa ziko akayikidwe mu malo amozi. 53Mwaici kuyambila siku yala beyamba kupangana momupayila Yesu.54Yesu eleka kuyenda momasuka pakati pa Ayuda, koma efumako noluta mu calo pafupi na cipululu mu mzinda wa efulemu. kula enkhala na ophunzila bake. 55Lomba cisangalalo copitililia makhomo ya Ayuda cenze pafupi, ndipo anyinji eluta ku yerusalem kufuma ku muzi ikaliye kwane misala kuti ayelesewe.56Benze ufunafuna Yesu, nolabizyana mu kacisi, "Muganiza cinji?Awele ku ma dyelelo?" 57Lomba akulu ba nsembe na afalisi bepasa lamulo kuti ngati kuli wati oziba kuli Yesu, akanene kuti baka mukate yeve.
1Masiku sikisi ikaliye fike siku la cisangalalo ca kupitilila makhomo, Yesu eciza ku Beteniya, kwenze Lazalo, weusha Yesu penze cifukwa. 2Bemkonzela cakulya ca mmazulo, Malita enzoika cakulya pa thebulo, koma Lazalo enze umozi enze kulya na Yesu pa thebulo. 3Ndipo Maliya etola mafuta yonunkhula yopanguwa kufuma ku nadi, nopaka kumenzo ya Yesu kugwilishila ncito sisi yake. Ng'anda yenunkhila namnunkho wa mafuta ya nadi.4Yudasi Eskaliyoti, mmozi wa ophunzila bake, umozi we eciti akampeleke, eciti, 5"Tyani osagulisa mafuta aba notwala ndalama yake kwa osauka?" 6Lomba elabila izi, osati cifukwa enzosamala osauka, koma cifukwa enze kawalala. Enze na thumba ya ndalama nakuti enzoiba ndalama zenze ikiwamo.7Yesu eciti, "mumlole kuti asinge za alinazo kuti zikagwile ncito pa siku yoika malilo yangu. 8Mukokuba na ozingwa nthawi zonse pakati panu. Koma simuti mukonkhala nane nthawi zonse."9Lomba gulu inyinji ya Ayuda eziba kuti Yesu enzeko, ndipo bewela, osati cifukwa ca Yesu tyala, koma kuti aone Lazalo, weukisha Yesu ku akufwa. 10Akulu ansembe epangana pamozi kuti akapaye Lazalo: 11Pakuti nicifukwa ca eve cebefumila Ayuda anyinji na kumkhulupilila Yesu12Siku yolondolapo gulu inyinji yewela ku cisangalalo. Pebecimvwa kuti Yesu akuza ku Yelusalemu, 13betola mashashaya kanjeza nokuya kuyokumana naye nokuwa, "osana! Osalisika niwala akuza mzina la Ambuye, Mfumu ya Aisirayeli."14Yesu epeza bulu mtontho nokwelapo, monga mwekwelembewela. 15"Osayopa, bana anakazi aku ziyoni onani, mfumu yanu ikuza, yonkhala pa mwana wa bulu."16Ophunzila bake aliyemvwishishe mau aba poyamba, koma Yesu pelemekezeka, bekumbukula kuti kwelembeka za eve nakuti becita ivi kwa eve.17Mzinda wecitila umboni kuti benze naye penzoita Lazalo kufuma mmanda naku muusha ku imfwa. 18Nicifukwa cake gulu yeluta nakokumana naye, cifukwa yecimvwa kuti ecita codabwisa ici. 19Afalisi eciti mwabeve beka, "onani, mungacite lini kanthu: Ziko lamulondola."20Lomba amitundu mwa bala benzokuya kuyopemphela ku cikondwelelo. 21Aba eciya kwa Filipo, enze waku Betisida mu Galileya, emkonsha kuti, "Akulu, tufuma kuona Yesu." 22Filipo eciyanakouzya Andulu; Andulu eciya na Filipo, nouzya Yesu.23Yesu eyankha kuti, "nthawi yakwana yakuti mwana wa munthu alemekezeke. 24Zoona, zoona, nulabila na mweo, peka peka kambeu ka tiligu kapone pa nthaka na kufwa, konkhala pakeka; koma ngati kafwa, kovyala vipaso vinyinji.25Wala okonda moyo wake akautaye; koma wala onyanya moyo wake akausunge nthawi yonse. 26Ngati aliyense otumikila neo, anilondole, nakuti kwaningabe, otumikila neo akabe kwamene uko. Ngati muyake otumikila neo, Atata akamupe ulemelelo.27Lomba mtima wangu niovutika, nilabile cinji? 'Atata nilondesheni pa nthawi ino?' Koma pa cifukwa ici nawela pa nthawi iyi. 28Atata, kwezani zina lanu, "kufuma apo mau efuma kululu nakuti, "Nali lemekeza ndipo nili lemekeza soti." 29Ndipo gulu lepanamapo nakumvwa leciti kwagunda. Bayake beciti, "mngelo walabila naye."30Yesu enkhala nakuti, "mau aba aliyewele cifukwa ca neo koma cifukwa ca mweo. 31Lomba ninthawi ya ciweluzo ca ziko lino: Lomba olamulila a ziko lino akataiwe kunja.32Patinika nyamuliwe kufuma pa ziko nikaziunjikile onse kuwela kuti neo." 33Elabila teto kuonesha imfwa yake mwati ikabele.34Gulu yemuyankha, "Tecimvwa mulamulo kuti Kristu akankhale wamuyayaya. Ungalabile tyani kuti, "mwana wa munthu ofunika kunyamuliwa? Nibani uyu mwana wa munthu?" 35Yesu eciti, "Nyale inkhale na mweo kwa kanthawi katontho tyala. Yendani pamukali na nyale, kuti mdima usakupezeni wala oyenda mumduma oziba lini kwakuya. 36Pamkali na nyale, khulupililani nyale kuti mube bana ba nyale." Yesu elabila mau aba nofumapo nakobisala.37Olo kuti Yesu ecita vodabwisa vinyinji pakati pao baliye mukhulupilile 38kuti mau ba Yesaya mneneli yakwanishike, yeciti: "Ambuye, nikwabani kwayatambulukila kwanja la ambuye?"39Cifukwa ca izi baliye khulupilile. Yesaya naye eciti, 40"wabavala menso yao,nakukosesha mitima yao; kuti angaone namenso yao nomvwishisha namitima yao41Esaya enena izi zinthu cifukwa eona ulemelelo wa Yesu ndipo elabila za eve. 42koma nangu zenze teti,banyinji asogoleli benkhulupilira mwa Yesu; koma cifukwa ca falisi, baliye zinenela patuba kuti banga fumye mu sinagogi. 43Benzo kondeshesha mayamiko ya banthu kupambana mayamiko yofuma kwa Mulungu.44Yesu elila mokhuwa ndipo eciti, "Wala okhulupilira mwa neo, okhulupilira lini tyala mwa neo,koma mwaula enituma neo, 45ndipo naula oniona ona wala enituma.46Nawela ngati kuunika mu ziko,kuti aliyense wati aka khulupilire mwaneo aka nkhalilire lini mumdima. 47Ngati muyake akamvwe mau yangu koma soyasunga,sunumuweruza; pakuti niliye wele kuweruza, koma kupulumusa ziko.48Wamene onikana ndipo solandila mau yangu,alinaye wati akamu weluze. mau nalabila yaka mu weluza pa siku losiliza. 49pakuti niliye labila zaneo neka, koma ni Atata enituma, beni pasa lamulo zati nika labile ndipo zati nika labile. 50Nuziba lamulo lake ni ya moyo,ndiye canulabila_monga atata enenela kwa neo,nu labila."
1Lomba ikaliye kwanile nthawi ya madyelelo opitilila makhomo. Yesu eziba kuti nthawi yake yekwana yofuma mchalo cino nokuya kwa Atata. Ponkhala kuti ekonda bake benze mchalo, ebakonda kufika pothela. 2Lomba satan enzeciyika kale mumtima mwa yudasi Eskaliyoti mwana wa simon, kuti akampacike yesu.3Eziba kuti Atata emupa vinthu vonse m'manja mwake nakuti efuma kwa mulungu ndipo akuya soti kwa mulungu. 4Enyamuka pa cakulya novula covwala cake. Echizotola thaulo noimanga mu luunda. 5Echizo thila manzi pa mbale noyamba kusambika mendo ya ophunzila bake noba pukuta na thaulo yemanga mu luunda.6Ewela kwa simon petulo, ndipo petulo eciti, "Ambuye, musambike mendo yangu?" 7Yesu eyankha kuti, "chanucita ucivwisha lini lomba, koma ukacivwishe pakapita nthawi." 8Petulo eciti, "Simukasambikapo mendo yangu. "Yesu emuyaka eciti "ngati sinikusambikani, muliye mbali na neo." 9Simon petulo eciti kwa iye, "Ambuye, musasambike mendo yangu yeka koma musambike manja namutu yangu."10Yeu eciti, "Wala osambikiwa aliye vosobeka, koma kungo sambika mendo bake, koma nimtuba konse ndiye mtuba koma osati onse." 11(Ndaba yesu eziba wati akampacike cifukwa cake eciti, "Nimonse lini mwatuba.")12Lomba pesilizya yesu kusambika mendo yao etola nyula nokhala pansi ,eciti kwa beve, "muziba vanakucitilani? 13Muniita 'mphunzisi' na 'Ambuye' ndipo mulabila zoona,nineo. 14Ngati ine, Mbuye na Mphunzisi, nasambika mendo yanu, mufunika kusambikana mendo mweka mweka. 15Pakuti nakupasanicisanzo kuti namweo mukocita monga mwanacitila neo kwa mweo.16Zoona, zoona nulabila namweo, wanchito okulila lini womlemba ncito; olowotumiwa okulila lini womtuma. 17Ngati muziba cinthu ici, ndimwe odala ngati muvicita. 18Nulabila lini za mweo monse; nuziba bala nasaka-koma cili teti kuti malemba yazazilishiwe: 'wala wakulya buledi wangu enyamula kwendo kwakee moshushana na neo.'19Nukuuzyani ivi lomba vikaliye kucitika kuti vikazo citika, muze khulupilile kuti neo ni neo. 20Zoona zoona, nulabila na mweo aliyense olandila wana tuma olandila neo, na aliyense olandila neo olandila walawanituma neo."21Pelabila teti yesu, Evutica mumzimu, Ecitila umboni nakuti, "Zoona, zoona, umozi mwa mweo akani twale kwa adan." 22Ophunzila elangana beka beka, kuganizila wenzo labilapo.23Umozi wa ophunzila wake, wenzo konda yesu, enze kulya pa thebulo pafupi na yesu. 24Simon petulo etomola kwa ophunzila uyu eciti, "Mkonsheni olabila za bani?" 25Teto esamila kwa yesu nonena kuti, "Ambuye, Nibani?"26Yesu eyankha, "Niwati nitobele ka buledi nakumpasa. "Teto pe tobela buledi, epasa yudasi sikaliyoti. 27Peyepita buledi, Satana emuloba, teto yesu eciti kwa eve, "chaucita,cichite msanga."28Lomba paliye enze nao pa cakulya eziba cecinenela teti. 29Bayakine beganiza kuti, pakuti yudasi enze na thumba la ndalama, Yesu eciti kwa eve, "Gula vatufuna pa cisangalalo," olo kuti apase kanthu ku osauka. 30Pecilandila buledi yudasi, efumapo pamene apo. Kwenze usiku.31Peluta yudasi, Yesu eciti, "Lomba mwana wa munthu walemekezewa, ndipo Mulungu walemekezewa mwa eve. 32Mulungu amulemekeze mwa eve eka. Ndipo akamulemekeze pamene apo. 33Banamwe, Nili namwe kanthawi katontho. Mukani sakile, ndipo monga mwe nenenela kwa ayuda, 'Kwanukuya, simunga wele.' Lomba nunena soti kwa mweo.34Nakupani lamulo lalomba, kuti mukondane nabayanu; monga neo naku kondani mweo, teto namweo mukondane. 35Cifukwa ca ici aliyense akazibe kutindimwe ophunzila bangu, ngati muli nacikondi kwa wina namuyake."36Simon petulo eciti kwa eve, "Ambuye, mukuya kuni? Yesu eyankha, kwanikuya, unganikonkhe lini lomba, koma ukani konkhe bwino." 37Petuo eciti kwa eve, "Ambuye, ninga leke tyani kukukokani lomba?Nikatwale moyo wangu cifukwa ca mweo." 38Yesu eyankha, "Ukatwale moyo wako cifukwa ca neo? Zoona, zoonz, nulabila na weo tambala akaliye lile ukanikane katatu.
1Usalole mtima wako uvutike. Khulupilila mwa mulungu, khulupilila soti mwa neo. 2M'nganda ya atata bangu muli vipinda vinyinji, sembe zenze lini teti, sembe niliye kuuzyeni, nikuya kuyokonzelani malo. 3Ngati naluta kuyo kukonzelani malo, nikawele soti nokulandilani kwa neo neka, kuti kwati nikabe mukabeko namweo.4Muiziba njila yati niyendemo." 5Thomas eciti kwa Yesu, "Ambuye, tuziba lini kwamukuya, tingazibe tyani njila?" 6Yesu eciti kwa eve, "ndine njila, zoona, na moyo; paliye munthu angawele kwa atata osapitila mwa neo. 7Ngati mwenze mweni ziba, sembe mweziba soti na atata bangu. Kufuma lomba m'mziba ndipo mwamuona eve."8Filipo eciti kwa Yesu, "Ambuye, tionesheni Atata, ndipo ici cinkhale cokwanila kwa seo." 9Yesu eciti kwa eve, nakala nawe nthawi itali koma suniziba filipo?Aliyense waona neo waona atata. Unganene tyani kuti 'Nionesheni atata'?10Ukhulupilila lini kuti nili mwa Atata ndipo Atata ali mwa neo? Mau banu nena kwa mweo nunena lini kufuma mu ulamulilo wangu, koma Atata ali mwaneo okata nchito yake. 11Nikulupilileni kuti nili mwa Atata, ndipo Atata ali mwa neo, olo kapena mukhulupilile cifukwa ca nchito zeka.12Zoona, zoona, Nulabila kwa mweo, wala okhulupilila mwa neo akakate nchito zanu cita neo, ndipo akacite nchito zikulene kuchila izi ndaba nukuya kwa Atata. 13Cili conse canga senge muzina langu, Nikacicite kuti Atata akalemekezeke mwa mwana wao. 14Ngati ukani phepecili conse mzina langu, nika cicite.15Ngati munikonda, mukasunge malamulo bangu, 16Ndipo nikapemphe kwa Atata, ndipo akakupeni otonthoza muyakene kuti akabe namweo nthawi zonse_ 17Mzimu wa ci lungamo. Ziko silinga mulandile ndabasiyumu ona olo kumu ziba. Koma mweo m'mziba, pakuti okhala na mweo ndipo aka khale mwa mweo.18Sinizakusiyani mweka; Nikawele soti kwa mweo. 19Koma kwaka nthawi kanthontho na ziko silizaniona, koma mweo mukanione. Cifukwa nili moyo, mukabe moyo namwe. 20Siku ilo mukazibe kuti nili mwa Atata, nakuti muli mwa neo, nakuti nili mwa mweo.21Wala ali na malamulo bangu nakuba sunga ndipo onikonda neo, wala onikonda neo akakondewe na Atata, soti nikamukonde nakumuoneshela zamwa neo." 22Yudasi (osati Skaliyoti,) eciti kwa Yesu, "Ambuye, nicifukwa canji mukoziululila kwa seo osati kwa ziko?"23Yesu eyankha nakuti, " ngati muyake onikanda, akasunge mau bangu. Atata bangu akamkonde, tikawele kwa eve nakupanga ng'anda na eve. 24Wala asanikonda osunga lini mau bangu. Mau yaukumvwa nimau lini yofuma kwa neo koma kufuma kwatata enituma neo.25Nalabila vinthu ivi kwa mweo, panikali namweo. 26Mtonthozi-Mzimu utuba wati Atata akatume mzina langu akaku phunziseni vonse nakukukumbishani vonse veneku uzyani. 27Nukusilani mtendele; Nukupasani mtendele wangu. Nukupasani lini monga ziko lupasa. Musolole mitima yanu kuvutika, musankhale soti na mantha.28Mwecimvwa venekuuzyani, "nufumapo nakuti nikawele soti kwa mweo, ngati mwenikonda, nunkhala okondwela kuti nikuya kwatata, ndaba Atata nakulu kupambana neo. 29Lomba nakuuzyani zikaliyo citike kuti, zikayocitika, mukakhulupilile.30Nilabile lini ngako na mweo, pakuti mulamulili wa ziko ili akuza. Aliye mphamvu pa neo, 31koma kuti ziko likazibe kuti nukonda Atata, ningacite monga mweni lamulila Atata. Tiyeni tifumeko kuno, takuya kuyake."
1"Ndine cimuti camphesa ceni ceni, Atata bangu ndiye olima dimba. 2Ofumyako msambo ulionse osabala vipaso, ndipo obudula misambo yonse yubala vipaso kuti ibale vinyinji.3Nimwe kale atuba ndaba ya mau yene labila namweo. 4Nkhalani mwa neo na neo mwa mweo. Monga msambo unga bala lini vipaso pa weve weka peka peka ukaba ku cimuti, namwe munga citile lini kanthu peka peka mukaba mwa neo.5Ndine cimuti, ndimwe misambo. Wala ati ankhale mwa neo na neo mwa eve aka bale vipaso vinjinji; paliye neo paliye camungacite. 6Ngati muyake onkhala lini mwa neo, otayiwa ngati msambo oyuma, nakutolewa ngati misambo kupozewa ku moto, noshokewa. 7Ngati munkhala mwa neo, na mau bangu onkhala mwa mweo, sengani cili conse camufuna ndipo cikacitike kwa mweo8Atata bangu olemekezeka mwa ivi, kuti mubala vipaso vinyinji teto oneshani kuti ndimwe ophunzila bangu. 9Monga mwenikondela Atata, nakukondani nane. Nkhalani mu cikondi cangu.10Ngati musunga malamulo bangu, mukankhale mu cikondi cangu. Monga mwenesungila malamulo ya Atata nonkhala mu cikondi cake. 11Nalabila mau aba kwa mweo kuti cimwemwe cangu cibe mwa mweo nakuti cimwemwe canu cibe cokwanila.12Ili ni lamulo langu, kuti mukondane mweka mweka monga mwenekukondelani neo. 13Paliye ali na cikondi cikulu monga ici-kuti umozi apeleke moyo wake kamba ka bayake.14Ndimwe ayangu ngati mukata nchito zanukulamulilani. 15Sinukuitani akapolo, pakuti kapolo oziba lini vakucita Ambuye wake. Nakuitani ayangu, ndaba vonse venecimvwa kufuma kwa Atata navizibisha kwa mweo.16Muliye nisankhe neo, koma nekusankhani neo nakuti mulute mukabale vipaso vinyinji, nakuti vipaso vanu vikankhalilile. Izi teto kuti ciliconse camungasenge kwa Atata mzina langu, akakupeni. 17Ivi vinthu nikulamulilani kuti mukondane nabayanu.18Ngati ziko yakuzondani, zibani kuti yeyamba kuzonda neo ikaliyozonde mweo. 19Kuti mwenze bamziko, zikosembe Yekukondani ngati bake. Koma cifuwka ndimwe lini aziko nakuti nekusankhani kufuma mziko, apa ziko yukuzondani.20Kumbukani mau yenenena kwa mwe, 'kapolo okula lini pali mbuya wake'. Ngati beninzunza neo, bakakunzunzeni namwe; ngati besunga mau yangu bakasunge mau yanu. 21Bakacite ivi vonse kwa mweo cifukwa ca zina langu, cifukwa omuziba lini enituma. 22Kuti nenzevyewele nakulabila neo, sembe benzevye ucimo, koma lomba baliye cipepeso pa macimo yao.23Ozonda neo ozonda Atata. 24Kuti necita nchito yakuti paliye eicitapo pakati pao. Sembe benzevye ucimo, koma lomba bali na ucimo naku zonda tonse neo na Atata. 25Koma ici cilibwino pa kukwanilisha malemba yamu malamulo yao, 'benizonda paliye cifukwa.'26Akayowela mtonthozi-wati nikakutumileni kufuma kwa Atata, uyu ni, "mzimu wa zoona, ofuma kwa Atata-akacitile umboni za neo namweo. 27Mufunika kuchitila umboni, cifukwa mwankhala naneo kufumila paciyambi.
1"Nalabila vinthu ivi kwa mweo kuti musakasalile. 2Akakucoseni mu kacisi koma ikuza nthawi yamene aliyese wopaya mweo akaganize ngati othandiza ncito ya Mulungu.3Akacite vinthu ivi cifukwa soziba Atata olo neo. 4Nalabila vinthu ivi kwa mweo kuti nthawi ikafika, mukakumbukule kuti nenena za ivi. Niliye kuuzyeni za ivi vinthu poyamba, cifukwa nenze na mweo5Koma lomba naluta kwa eve enituma, ndipo paliye olo umozi wonikosha, 'mukuya kuni?' 6Koma cifukwa na kamba vinthu ivi kwa mweo, mitima yanu yazula na ukali. 7Koma cazoona nukuuzyani, cilibwino kuti nilute. Ngati siningalute ndiye kuti nkhoswe, sazawela kwa mweo. Ngati naluta, nikamutumizye kwa mweo.8Ndipo akawela, Eve akasushe ziko lapasi za macimo, nazacilungamo, nazaciweluzo- 9za macimo, cifukwa sokhulupilila neo; 10za cilungamo, cifukwa nukuya kwa Atata ndipo zimuzaniona soti; 11na za ciweluzo, cifukwa wolamulila ziko iyi waweluziwa.12Nili nazo zinyinji zolabila na mweo, koma simungakwanishe kuvisunga pa nthwi ino. 13Koma akawela eve, muzimu wazoona ukakusogoleleni mweo mwa zoona zonse: pakuti sazalabila zakeyeka mwine. Koma zinthu zilizonse azazimvwe, akalabile: ndipo vinthu vikuza akakulalikileni. 14Eve akanilemekeza, akakulalikileni mweo.15Vinthu vilivonse Atata valinavo nivangu: cifukwa cake nelabila kuti muzimu utole vangu nakulalikila kwa mweo. 16Kwasala kanthawi katontho simuzaniona soti, ndipo soti papite kanthawi katontho munione."17Ndipo bophunzila bake lomba eciti kummozi na muyake, "ici nicinji cakulabila kwaweo, 'kanthawi simukaniona ndipo kanthawi mukanione, ndipo nicifukwa nuluta kwa Atata?" 18Ndipo benena kuti, "ici nicinji cakunena, 'Kanthawi katontho?' Sutuziba camene conena."19Yesu eziba kuti ofuna kukosha eve ndipo eciti kwa beve, "ko mukoshananji mweka za ici kuti nenena kuti 'kanthawi ndipo simuzaniona neo ndipo soti kanthawi mukanione'?. 20Zoona, zoona, nunena namweo kuti mukalile nokuwa ndipo ziko likakondwele mweo mukankhale naukali koma cisoni canu cikasanduke cimwemwe. 21Pamene mwanakazi onkhala na mwana amankhala okwiya cifukwa nthawi yake yamukwanila koma pamene mwana akabadwe, okumbukila lini ukali wapitamo cifukwa cacikondwelelo ca kuti waleta munthu pa ziko.22Muli na kusakondwa lomba. Koma nikakuoneni soti, ndipo mutima wanu ukankhale na cimwemwe ndipo kuliye wati akacose ciwmemwe canu. 23Pasiku lamene iyo simuzasenga ciliconse kwa neo. Zoona-zoona nakamba kwa mweo ngati mwasenga cinthu ciliconse kwa Atata kupitila mwa neo akakupaseni. 24Kufikila lomba mukaliyesenga cinthu muzina langu ndipo sengani mupasiwe, kuti cisangalalo canu cikwanilishiwe."25Nakamba vinthu ivi kwa mweo mumau okulubika, koma nthawi ikafike yamene sinizakamba na mweo mumau okulubika, koma mumalo mwake nikakuuzyeni za Atata.26Pasiku iyo mukasenge mwa zina langu ndipo niliye kambe kuti nikakupempheleni kwa Atata, 27pakuti Atata bangu okukondani cifukwa mwekonda neo ndipo mwekhulupilila kuti necokela kwa Mulungu. 28Necokela kwa Atata ndipo newela pa ziko. Ndipo soti, nusiya ziko ndipo nukuya kwa atata."29"Ophunzila bake eciti, "onani, lomba mulabila poonekela osasebenzesha mau okulubika. 30Lomba tuziba kuti muziba vinthu vili vonse, ndipo sumufunika aliyense kumukonshani makosho. Cifukwa caici, takhulupilila kuti mwecokela kwa Mulungu." 31Yesu ebayankha, "mwakhulupilika lomba?32Onani, nthawi ikuza zoona, ndipo yafika, ndipo mukataikane, aliyense kwao, ndipo mikanisiye neka. Koma sinili neka cifukwa Atata ali naneo. 33Nalabila vinthu ivi kwa mweo kuti munkhale omasuka na neo. Muziko muli na mabvuto, koma nkhalani olimba, naligonjesa ziko."
1Pamene Yesu elabila vinthu ivi, eyimya menso kululu ndipo eciti, "Atata, nthawi yafika, lemekezani mwana wanu kuti mwana alemekeze mweo- 2Monga mwe mupasa ulamulilo pa mubili uli onse kuti akapase moyo wosasila kwa aliyense we mumupasa.3Uyu ni moyo osasila: kuti akazibe mweo,ni mweo mweka Mulungu oona, ndipo na wamene umwe tuma, Yesu Christu. 4Nakulemekezyani pa ziko la pasi. nasilizya nchito ya mweni pasa ku nicite. 5Lomba, Atata, lemekezyani neo na mweo mweka na ulemelelo we nenze nao na mweo pemwenze mukaliye kupanga ziko.6Nebvumbulusha zina lanu ku banthu mwe ni pasa pa ziko. Benze banu, ndipo mweni pasa, ndipo besunga mau banu. 7Lomba baziba kuti ciliconse cemweni pasa cufuma kwa mweo, 8pakuti nabapasa mau onse yamweni pasa neo. Beyalandila nazoona beziba kuti nefuma kwa mweo, ndipo bekhulupilila kuti mwenituma.9Nuphepelela beve. Nuphepelela lini ziko koma kwa bala be mweni pasa, pakuti ni banu. 10Ciliconse cangu ni chanu, ndipo canu ni changu, ndipo nalemekezyeka mwa beve. 11Nili lini mu ziko, koma banthu aba bali mu ziko, ndipo nukuza kwa mweo. Atata Atuba, asungeni mu zina lanu kuti mweni pasa kuti bakhakale amozi, monga tili amozi.12Pinenze na beve, Ne ba sunga bwino mu zina lanu, yemweni pasa. Neba cinjilizya, ndipo paliye olo umozi etaikako, kuchoselako mwana wacitaiko, kuti lemba lika kwanishike. 13Lomba nukuza kwa mweo, koma nunena ivi vinthu muno mu chalo kuti bakakhale nacho cisangalalo cangu cokwanilishika mwa beve beka. 14Na ba pasa mau banu, ndipo ziko laba zonda cifukwa sibali ba ziko, monga neo.15Sunuku phepan kuti muba cose pa ziko lapasi, koma kuti mweo muba sunge kufuma kumu yipa. 16Sibali ba ziko, monga sinili wa ziko. 17Ba pathuleni na coonadi canu. Mau banu ni chendi.18Monga mwenituma pa ziko lapasi, teti nuba tuma mu ziko lapasi nao. 19Cifukwa ca beve nazi patula, kuti na beve baka patuliwe mu chonadi.20Nuphepelela lini tyala aba, koma kwabala bati baka khulupilile mwa neo kupitila mu mau yao. 21Kuti bakhankale onse umozi, monga mweo, Atata, muli mwa neo, ndipo neo nili mwa mweo. Nao baka nkale mwa seo kuti ziko lika khulupilire kuti mwanituma.22Ulemelelo mweni pasa, Naba pasa, kuti ankhale amozi monga tilili na mweo: 23Neo mwa beve, ndipo soti mweo mwa neo-kuti baka wele muu pumpu onse, kuti ziko likazibe kuti mwenituma, ndipo kuti mwa ba konda mweni kondela neo.24Atata, Nufuna bala umweni pasa kuti ninkhale nao kwanilili, ndipo akaone ulemelelo wangu, ulemelelo wemwenipasa cifukwa mweni konda neo mukaliya naku panga ziko lapasi.25Atata wolungama, ziko lapasi liliye kuzibeni mweo, koma nuku zibani mweo; ndipo soti woziba kuti mwenituma neo. 26Nezibisha zina lanu kwa beve, Ndipo nika yi zibishe kuti cikondi chamuli naco kwa neo cikankale mwa beve, ndipo nika nkhale mwa beve."
1Yesu pelabila mau aba, efumapo na ophunzila bake kuya ku mbali iyakine ya cigwa ca Kedroni, kwamene kwenze dimba mwamene eve na ophunzila bake elobamo. 2Lomba Yudasi, amene akamupeleke, enzoziba soti malo ao, pakuti Yesu enzoyako kanyinji na ophunzila bake, 3ndipo Yudasi posogolela gulu la asilikali na banthu kwa akulu ansembe na afalisi, eluta kwa la na nyale, vosanikila, na vida.4Mwa ici Yesu, enzoziba vinthu vonse venzocitika kwa eve, eluta pasogolo nakubakonsha, "musakila bani?" 5Bemuyankha Yesu waku Nazareti." Yesu eciti kwa beve, "Ni neo." Yudasi, emupeleka, enzepanama na asilikali.6Teto pecilabila kwa beve, "ni neo," bewelela kuvula nopona pansi. 7Ebankonsha soti, "musakila bani?" Soti beciti, "Yesu waku Nazareti."8Yesu eyankha, "nekuuzhyani kuti ni neo. Teto ngati mufuna neo, basiyeni aba." 9Ici cenze teto kuti akwanilishe mau becikamba: "pa bala onse bimwenipasa, paliye winetaya."10Ndipo Simoni Petro, enze na cingwanja, ecifumya nonyata naco wanchito wa mkulu wa nsembe nomtenda kwatu yaku kwanja kwa kwendi. Lomba zina ya wanchito enze Malko. 11Yesu eciti kwa petro, "wezhya cingwanja cako mucunkhala. Ko nufunika lini kumwa mu kapu yamene yanipasa Atata?"12Moteto gulu ya asilikali na mkulu wao, na madoda ya ayuda, bemkata Yesu nakumumanga. 13Poyamba bemuthwala kwa Anasi, pakuti enze mpongozi wake wa Kayafa, enze mkulu wansembe caka ico. 14Lommba Kayafa enze wala epasa malangizo ayuda kuti cilibwino kuti munthu umozi abafwile banthu.15Simoni Petro emukonkha Yesu, na ophunzila muyakine. Lomba ophunzila wala enze ozibika ku akulu ansembe, ndipo eloba pamozi na Yesu pa panja pa mkulu wa nsembe; 16Koma Petro enze panama panja paciseko. Teto ophunzila muyakine, enze ozibika ku akulu ansembe, eluta nakuyolabila na msimbi enzosunga pamlyango, ndipo emulobesha Petro.17Ndipo wanchito mwakazi, wosunga pamlango, eciti kwa Petro, "Niwe lini 'mozi wa ophunzila ba uyu munthu?" eciti, "nine lini." 18Lomba banchito na na madoda benze peneme pala, ndipo benze peneme, pamene apo bekwelezhya mulilo wa malasha, pakuti kwenze kozizila, ndipo benzo zifundisha. Petro enze nao pamozi, peneme pamene pala kuzifundisha.19Mkulu wa nse,be emkonsha Yesu pali ophunzila bake na ciphunziso cake. 20Yesu emuyankha, "Nelabila zomvwika ku calo ca pansi. Nenzo phunzisa mu ma sunagogo na muma kacisi mwamene ayuda onse okumanila. Palilye cinelabila cobisika. 21Mwanikonshelanji? Konshani bala benimvwa pa cinelabila. Langani aba banthu oziba vinelabila."22Yesu pecilabila izi, umozi wa madodaemunyata Yesu na kuti, "niye muyankhi ankulu ba nsembe?" 23Yesu emuyankha, "ngati nalabila caipa, pelekela umboni koma ngati ni cacendi, uninyatilanji?" 24Teto Anasi emtumizhya womagiwa kwa Kayafa mkulu wa nsembe.25Lomba Simoni Petro enze panama nozifundisha. Lomba banthu beciti kwa eve, "Niwe lini umozi wa ophunzila bake?" Ekana nakuti, "nine lini." 26Umozi wa banchito ba mkulu wa nsembe, enze mbululu wake wa wala enzetendewa kwatu na Petro, eciti, "Niliye kuone weo mu dimba na eve?" 27Ndipo Petro ekana soti; ndipo pamene apo kombwe elila.28Ndipo bemupeleka Yesu kufuma kwa Kayafa kuya ku likulu la boma. Mwenze m'mamawa, nakuti baliye lobe mu likulu la boma kuti bangafifyiwe koma kuti bakwanishe kundya paska. 29Teto Pilato efuma pnaja kuli beve nakuti, "mwamunamizhyila cinji uyu munthu kuti mumu lete?" 30Beyankha nakuti kwa eve, "ngati uyu munthu ocita lini viipa, sembe tiliye mulete kuno ,kuli mweo."31Mwaici Pilato eciti, mutoleni mweka, nakumuweluza kulingana na malamulo yanu." Ayuda eciti kwa eve, nicosalolewa kwa seo kuika munthu ku imfwaa." 32Belabila ic kuti mau ba Yesu akwanilishiwe kusonyeza imfwa yati afwilemo.33Pilato eloba soti mu likulu la boma na kuita Yesu nakuti kwa eve, "Niwe mfumu ya ayuda?" 34Yesu eyankha, "muzilabilila mweka kapena bayakine ekuuzhyani za neo?" 35Pilato eyankha, "nine lini muyuda, nine? Banthu bako na akulu ansembe akupeleka kwa neo. Wacita cinji?"36Yesu eyankha, "ufumu wangu niwapa calo lini. Kuti ufumu wangu wenze wa pacalo capansi, banchito bangu smbe animenyela kuti neo nisapelekewe kwa ayuda. Koma lomba ufumu wangu niwakuno lini." 37Pilato ecciti kwa eve, "niwe fumu?" Yesu eyankha, walabila weka kuti nine fumu. Pakuti nebwadwila colinga ici, na pa colinga ici newela pa calo ca pansi, kuti nicitile umboni pa ca cendi. Aliyense ofuila ku ca cendi omvwilila mau bangu."38Pilato eciti kwa eve, "cendi ni cinji?" pelabila izi efuma soti panja kwa ayuda nakuti kwa beve, "niliye penze cifukwa pali munthu uyu. 39Koma muli na mwambo wokumasulilani munthu umozi pa paska. Ko mufuna kuti nikumasulileni fumu ya ayuda?" 40ndipo belila mokuwa soti nakuti, "osatimunthu uyu, Koma Baraba."Lomba Baraba enze oukila.
1Teto Pilato etola Yesu nomnyata. 2Asilikali etunga cisoti ca minga. beciika kumuti kwa Yesu nomuvwala covwala ca pepo. 3Bewela ,kwa eve nakuti, "Tikuoneni, fumu ya ayuda""ndipo bemunyata.4Lomba Pilato eluta soti panja nakuti kwa beve, "Langani, numuleta panja kwa mweo kuti muzibe kuti niliye mupeze cifukwa." 5Teto Yesu efuma panja, wavwala cisoti ca minga na ovwala ca pepo. Pilato eciti kwa beve, "Langani, uy munhtu!" 6Mwaici pibemuona Yesu akulu ansembe na madoda, Bekuuwa ngako nakuti, "mpanyikeni, mpanyikeni!" Pilato eciti kwa beve, "mtoleni mweo mukamupanyike, pakuti niliye mupeze cifukwa."7Ayuda emuyankha, "tili na lamulo, ndipo kulnga na lamulo ofunika kufwa cifukwa oziyesa mwana wa Mulungu." 8Pilato pecimvwa makambidwe yao, enze yopa ngako, 9Ndipo eloba soti mu lukulu la bomanakuti kwa Yesu, "Ufumila kuni?"Koma Yesu aliye muyankhe kanthu.10Lomba Pilato eciti kw eve, "mulabila lini na neo? Ko luziba lini kuti nili na mphamvu zokumasula na mphamvu zokupanyika?" 11Yesu emuyankha, "muliye ulamulilo pali neo kufumyako wekupasani kufuma kululu. Mwaici, eve enipeleka kwa mweo ana ucimo ukuleni."12Pa yankho iyi, Pilato eyesesa kumumasula, koma ayuda ekuwilako, kuti, "ngati umasula munthu, uyu niwe muyake wa Kaisara. Aliyense ozipanga fumu osushana na Kaisara." 13Pilato pecimvwa mau aba, efumya Yesu nakuyonkhala pa mpando wa ulamulilo woitiwa kuti, "Panja pa Myala." koma mu ciheberi, "Gabata."14Lomba yenze siku ya kukonzekela paska, yenze ola ya sikisi. Pilato eciti kwa ayuda, "langani, uyu fumu wanu!" 15bekuwa, "kutali na eve, kutalina eve; mpanyikeni!" Pilato eciti kwa beve, Ko nipanyike fumu yanu?" Akulu ansembe beyankha, Tiliye fumu koma Kaisar." 16Teto Pilato emupeleka Yesu kuti akpanyikiwe.17Ndipo bemtola Yesu, nakuya, nomnyamulila mtanda, ku malo woitiwa kuti, "Malo ba Bade," kyamene mu ciheberi otiwa kuti "Gologota." 18Kula bemupanyika Yesu, pamozi naye analume ayakine abili, umozi ku mbali uku na muyakine uku, na Yesu pakati.19Pilato elemba soti cikwangwani na kuciika pa mtanda. Pala penze polembewa: YESU WAKU NAZALETI, FUMU YA ADUDA. 20Ayuda anyinji ebelenga cikwangwani cifukwa pamalo papanyikiwa Yesu penze pafupi na Mzinda. Cikwangwani cenzelembewa mu ciheberi, mu Latini na muci Giliki.21Teto akulu ansembe ba ayuda eciti kwa Pilato, "osalemba, 'fumu ya ayuda,' koma kuti, Uyu eciti, "Nine fumu ya ayuda." 22Pilato eyankha, "cinalemba nalemba."23Asilikali pemupanyika Yesu, betola vovwala vake, nakugabana pa folo, cimozi kwa aliyense; soti na covwala. Lomba covwala cenze cosatunga, eombewa mbali imozi kufuma palulu. 24Teto beciti, "tisaing'ambe, koma m'malo mwake ticite maele kuti yatiezhye kuti cibe cabani." Izi zecitika kuti malembo akwanilishike yakuti, "begana covwala cangu pakati pao nakucita maele pa vovwala vangu." Ici niye cibecita asilikali.25Lomba pambali pa mtanda wa Yesu penze panama amai bake, akwao ba amai bake, Mariya mwanakazi wa Kleopa, na Mariya Magadalena. 26Yesu peciona amai bake na ophunzila wenzokonda ali peneme pafupi, ecicti kwa anyina, "Mwakazi, langa, mwana wako!" 27Ndipo eciti kwa ophunzila, Langa, amai bako!" kufuma apo ophunzila ebatola nakuya nawo ku ng'anda kwake.28Kufuma izi, kuziba kuti zonse zasilizhyika nakuti malembo akwanilishike, Yesu eciti, "nina njota." 29Cigubu cozula na vinyu wosasa ceikiwa pala, teto beika cinkhupule cozula na vinyu wosasa pa ka hisope nakunyamula mululu kuika kukamwa kwake. 30Yesu pecimwa vinyu wosasa, eciti, "kwasila." Ezhhyolikisha mutu wake nakupele mzimu wake.31Teto ayuda, cifukwa yenze siku ya cikonzekelo, nakuti mibili yasankhale pa mtanda mpakana siku ya sabata (Pakuti sabata yenze ikulu yofunika), bepempha Pilato kuti athyole mendo yao na kubafumyapo. 32Teto asilikali bewela nakuthyola mendo ya munthu woyamba na wacibili enze panyikiwa pamozi na Yesu. 33Pibefwika pali Yesu, beona kuti wafwa kale, teto baliye thyole mendo bake.34Mwa ici, umozi wa asilikali emugwaza na mkondo ku mbambo, pamene apo magazi na manzi viyamba kufuma. 35Wala eona izi ecitila umboni, ndipo umboni wake ni cendi. Oziba kuti vecikamba nivacendi kuti mukhulupilile.36Pakuti ivi vinthu vicika kuti mukhulupilile malembo, "Paliye nangu bonzo yake yethyolewa." 37Soti, malembo ayakine akuti, "Bakamuone eve wibegwaza."38Kufuma ivi vinthu, Yosefe waku Arimateya, poti enze ophunzila wa Yesu (koma mwacisinsi oyopa ayuda), ekonsha Pilato kuti ngati angatole mubili wa Yesu. Pilato emupasa cilolezo. Teto Yosefe etola mubili wa Yesu nakuya. 39Nikodimo ewela soti, eve wala enzewela poyamba kwa Yesu usiku. Eleta vosakaniza va mure na aloe, monga muyeso wa handiledi malita.40Teto betola mubili wa Yesu noukulunga mu nyula ya bafuta na zonunkhilisha, monga wenze mwambo wa ayuda ppooika mubili. 41Lomba pa malo pecipanyikiwa penze pa dimba; ndipo mu dimba mwenze manda bakuti paliye munthu eikiwamo. 42Cifukwa yenze siku ya cikonzekelo ca ayuda na cifukwa cakuti manda benze pafupi, bemika Yesu mwamene mwala.
1Lomba m'mawa pa siu yoyamba ya sabata, pikwenze kukali kofipa, Mariya Magadalena ewela ku manda ndipo eona mwala niokunkhuluzhyapo pa manda. 2Teto eutuka na kuluta kwa Simoni Petulo na ku ophunzila muyakine wenzokonkonda Yesu, ndipo eciti kwa beve, "abatola Ambuye mu manda, ndipo tuziba lini kwabaika."3Moteto Petulo na ophuzila muyakine beluta, ndipo benkuya ku manda. 4Bonse beutukila pamozi, na ophunzila muyakine eutaka pasogolo pa Petulo nakuyambilila kufwika ku manda. 5Teto kupana, eona nyula za bafuta zili pazeka, koma aliye lobe mkati.6Simoni Petulo efwika pavuli pake nakuya mu manda. Eona nyula za bafuta zili pazeka 7na nyula yenze kumutu kwake. Yenze lini pamozi na nyula za bafuta koma yenze ypeteka pa malo payeka.8Ndipo ophunzila muyakine, wala efwika poyamba ku manda, eloba soti, eona nokhulupilila. 9Pakuti kufwikila pamene apo benzozbiba lini malembo bakuti ofunika kuuka kwa akufwa. 10Moteto ophunzila bewelela soti ku ng'anda.11Koma Mariya enzepanama panja pa manda kulila. penzolila, ebelama kusonjola mumanda. 12Eona angelo abili ovwala vituba, umozi ku mutu na muyakine ku mendo mwenze ulalikila mubili wa Yesu. 13Beciti kwa eve, "Mwanakazi, ulila cinji?" eciti kwa beve, "cifukwa abatola Ambuye bangu, ndipo nuziba lini kwabaika."14Pelabila izi, ecunguluka noona Yesu ali peneme, koma aliye zibe kuti ni Yesu. 15Yesu eciti kwa eve, Mwanakazi, Ulila cinji?" usakila bani?" eganiza kuti ni olima dimba, teto aciti kwa eve, "mweo, ngati mwamtola, niuzhyeni kumwamuika, ndipo nimutole."16Yesu eciti kwa eve, "Mariya." Ecunguluka, nakuti kwa eve mu ciheberi, "Rabi" (kutanthauza kuti "Mphunzisi"). 17Yesu eciti kwa eve, "osanikata, pakuti nikaliye kuye kwa Atata bangu, koma nkhoya kwa azikwasu ukabauzhye kuti nikuya kwa Atata bangu na Atata banu, na Mulungu wangu na Mulungu wanu." 18Mariya Magadalena ewela nakuuzhya ophunzila, "nabaona Ambuye," nakuti alabila ivi vinthu.19Pa usiku wa siku iyo, siku yomba ya sabata, viseko venze vovala mwamene mwenze ophunzila poyopa ayuda, Yesu ewela nopanama pakati pao nakuti kwa beve, "mtendele ube na mweo." 20Pecilabila izi, elangilangizhya manja bake na mbambo zake. Ophunzila ekondwela peona Ambuye.21Yesu eciti kwa beve soti, "mtendele ube namwe. Monga Atata anituma, teto nukutumani." 22Yesu pelabila izi, ebafuzila nakuti kwa beve, Landilani mzimu utuba. 23Aliyense wati mukakhululukile macimo, bakhululukiwa; aliyense wati mkasungule macimo bake, akasungiwe."24Thomasi, umozi wa bali twelufu, woitiwa kuti Didimo, enzeli na beve penzokuza Yesu. 25Ophunzila ayakine eciti kwa eve, "Tabaone Ambuye." Eciti kwa beve, ngati nione lini manja bake cizindikilo ca misumali na kuika cimbombo cangu mu cizindikilo ca misumali, na kuika manja bangu mu mbambo zake, nukhulupilile lini."26Payepita masiku eiti ophunzila bake bezne soti mkati, ndipo Thomasi enze na beve. Yesu ewela pamene viseko venze vovala, nopanama pakati pao, na kuti, "mtendele ube namwe" 27Ndipo eciti kwa Thomasi, ""fwika kuno na cimbombo cako uona manja bangu. Fwika na kwanja yako uike mu mbambo zangu. Oankhala osakhulupilila, koma khulupilila."28Thomasi eyankha na kuti, Ambuye bangu na Mulungu wangu." 29Yesu eciti kwa eve, "cifukwa waniona, wakhulupilila. Odalisika nibala okhulupilila, koma aliye one."30Lomaba Yesu ecita soti vizindikilo vinyinji viyakine pa menso pa ophunzila, vinzindikilo vakuti viliye lembewe umu mu buku, 31koma ivi valembewa kuti mukhulupilile kuti Yesu ni Kristu, Mwana wa Mulungu, na kuti soti kukhulupilila, mukankhale na moyo mu zina yake.
1Kufuma ivi vintu Yesu ezilangizhya soti ku ophunzila bake pa msinje wa Tiberia. Umu niye mwezilangizhyila: 2Simoni Petulo enze pamozi na Thomasi woitiwa kuti Didimo, Natanieli waku Kana mu Galileya, bana ba Zebediya, na abili baakine ophunzila ba Yesu. 3Simoni Petulo eciti kwa beve, "Nukuya kokasha nsomba."Beciti kwa eve, "nase, seo, tukuya nawe."Beluta nakuloba mu boti, koma baliye kashe kanthu usiku onse.4Lomba, pakwenzoyamba kuca, Yesu epanama mbali mwa nyanja, koma ophunzila baliye zibe uti ni Yesu. 5Teto Yesu eciti kwa beve, "mwanamwe, muli na cakulya ciliconse?" bemuyankha, "tiliye". 6Eciti kwa beve, "Ponyelani neti yanu ku kwanja kwanu kwa kwendi, ndipo muzipe ziyakine."Teto beponya neti yao ndipo baliye kwanishe kuiguza cifukwa yenze yozula na nsoba7Moteto ophunzila wenzokonda Yesu eciti kwa Petulo, "ni Ambuye." Petulo pecimvwa kuti na Ambuye, ezivwalika covwala cake cakunja (pakuti enze osavwala), nakuziponya mu nyanja. 8Ophunzila bayakine bewela mu boti (pakuti enzelini kutali na pa nthaka, monga mamita nainte kufuma mu manzi), ndipo benzoguza neti yozula na nsomba. 9Pabefuma nakuya pa nthaka, beona malasha pala ndipo aikapo na nsomba, na buledi.10Yesu eciti kwa beve, "letani somba ziyakine zimwakata." 11Simoni Petulo efuma nakuyoguzila neti pa nthaka, yozula na somba, somba zenze 153, koma olo kuti zenze zinyinji, neti iliye ng'ambike12Yesu eciti kwa beve, "welani mulye cakulya ca m'mawa." Mwa ophunzila paliye ekwanisha kumukonsha, "niwe bani?" Beziba kuti na Ambuye. 13Yesu ewela, etolani buledi, nakubapasa, na somba soti. 14Aka kenze kacitatu Yesu kuzioneshela ku ophunzila bake kufuma peuka.15Pibecilya cakulya ca m'mawa, Yesu eciti kwa Simoni Petulo, "Simoni mwana wa Yohane, unikonda neo kupambana aba?" Petulo eciti kwa eve, "Ee ambuye, muziba kuti nukukondani." Yesu eciti kwa eve, Ndyesha bana ba mbelele zangu." 16Eciti kwa eve kacibili, Simoni mwana wa Yohane, unikonda?" Petulo eciti kwa eve, "Ee Ambuye muziba kuti nukukondani." Yesu eciti kwa eve, "samalila mbelele zangu."17Eciti kwa eve ka citatu, "Simoni mwana wa Yohane, unikonda?" Petulo ecimvwa cisoni cifukwa Yesu emkonsha kacitatu, "unikonda?" eciti kwa eve, Ambuye, muziba ivi vinthu vonse, muziba kuti nukukondani." Yesu eciti kwa eve, Ndyesha mbelele zangu. 18Cenci, cendi, nukutui kwa mweo, pimwenze bana atontho, mwenzozivwalika na kuya kulikonse kumufuna, koma mukakalamba munyolola kwanja yanu, ndipo muyakine okuvwalikani nakukuthwalani kumusafuna kuya."19Lomba Yesu elabila ici kuti azibishe imfwa ya Petulo yati akalemeze nayo Mulungu. Pelabila izi, eciti kwa Petulo, "nikonkhe."20Petulo elanga kuvuli noona ophunzila wenzokonda Yesu obakonkha, wamene soti enze samila Yesu mbali pa mgonelo nakuti, "Ambuye, nibani wati akakupelekeni?" 21Petulo emuona nakuti kwa Yesu, "Ambuye, nanga uyu munthu acitenji?"22Yesu ecti kwa eve, "ngati nufuna kuti ankhale mpana nikawele, nicinji ico kwa weo? nikonkhe." 23Moteto mau aba befwika ku ophunzila bayakine, kuti ophunzila akafwe lini. Mwakuti Yesu aliyeuzhe Petulo kuti ophunzila wala akafwe lini, "ngati nufuna kuti asafwe mpaka nikawele, nicinji ico kwa weo?"24Uyu niye ophunzila epeleka umboni pa ivi vinthu, ndipo elemba ivi vinthu, nakuti tuziba kuti umboni wake ni wa zoona. 25Nivinyinji viyakine vecita Yesu. Kuti ciliconse cenzelembewa, Nuganizila kuti calo conse cingakwanishe lini kunkhala na malo ba mabuku yamene yelembewa.
1Vecitika vonse nelemba, fivofilo, vukamba vonse veyamba kucita yesu nakuphunzisa. mphaka siku yakuti etolewa ku lulu, 2pavuli pobapasa malamulo kupitila mu mzimu utuba kwa otumiwa becisankha. 3pavuli pamavuto yake eziwoneshela wa moyo kwa beve na visimikizyo vinyinji. kwa masiku fote eonekela kwa beve, nokulabila nao za ufumu mulungu.4penzokumana nmao pamo, ebalamulila beve kuti usafume mu yelusalemu, kuti alindile lonjezo ya atata pa zecinena, "mwecivwa kufumila kwangu, 5kuti yohane embatiza cendi na manzi, koma kukabadiziwe mzimu na utuba mumasiku atontho."6Pecikumana pamozi bemukonshya eve ," ambuye ninthawi ino pamuti mu wezyele ufumu kwa isilayeli?" 7Eciti kwa beve, " nikwanu lini kuziba nthawi olo nyengo yamene a tata yeciyika muulamulilo wake yeka." 8Koma mukalandile mphamvu pamene muzimu utuba ukawele pa mwewo, naku nkankhale mbonizangu konse konse mu yelusalemu yudeya na samaliya nakumasilizyilo paziko lapansi."9Pelciabila ivi vinthu Yesu, penzolanga kululu, enyamuliwa ndipo mukumbi wemubisa kumenso kwao. 10Akalulangishisha kululu peluta, madoda abili epanama pambali muvwovwala vituba. 11Ebauzya mwewo madoda aku Galileya mupanamilanji pano nakulanga kululu? Uyu yesu wamwaona watolewa kufumila kwa mweo kuya kululu, akawelele cimozimozi mwamwa muonela eve kuya kululu.12Kufuma apo bewelela kuya ku yelusalemu kufumila kulupili la azitona , yamene ili pafupi na yelusalemu ulendo wasiku la sabata. 13Pabefwikabeciya mucipinda capa lulu mwamenekubenze nkhale.Enze Petulo, Yohane, Jemusi, Ndeleya, Filipo, Thomasi, batulumeyo, mateyu, Jemusi mwana wa Alifeyu, Simoni zilot na Juda mwana wa Jemusi. 14Bonse bezipeleka nacilingo cimozi ku penphela, pamozi na azimai, na maliya anyina a Yesu, na anekwawo.15Mumasiku amene awo Petulo epanama pakati pa anekwawo, pa mazina ali 120, na kuti, " 16Anekwasu cenze cofunikila kuti malembu akwanishike, ziwelabila muzimu utuba kuvuli mwapakamwa pa Davite zokhuza Yudasi, esogolela bala emanga Yesu.17Pakuti enze umozi wa sewo ndipo elamdila gawo ya utumiki uno. 18"(lomba ili lidoda legula munda na phindu yecilandila paziyipa zake, ndipo epona ca mutu, ndipo mubili wake wephulika namatumbo etaika panja. 19Bala bonse onkhala mu yelusalemu ecinvwa za ici, teto munda ula cuyita mcitumdu cao, "Akeldama, " nikuti "munda wa magazi")20Pakuti mwelembewa mu buku ya Masalimo, lekani munda wake ukhale sanga, naosalola olo munthu umozi kuyokhalapo; lekani muyakine atole malo a usogoleli wake.21Nicofunikila, mwa ici kuti, limozi lidoda lenzonkhala nasewo Ambuye Yesu penzo loba nofuma pakati pasu. 22Kuyambila kufuma pa ubatizo wa Yohane kufikila pa siku lecitolewa kufuma kakati pasu, ankhale mboni pamozi nasewo zaku ukishiwa kwake." 23Eyika pasogolo madoda abili Yosefe oitiwa barsabbas, amene enzoyitiwa soti Justo, na Matiya.24Epemphela nakuti, "mwewo Ambuye, muziba mitima ya banthu bonse, teto ululani pa aba abili umwasankha. 25Kuti atole malo mu utumiki uyu na utumwini wocokela kwa Yudasi ecifuma kuya njila zake zake. 26Ndipo ecita mayele pa beve, ndipo mayele beponela kwa Matiya, ndipo ebelengewa na atumwi leveni.
1Piyefwika siku la peecositi, beujikana onse pamalo amozi. 2Mozizimusha kwfwika mau kufuma kululu monga phepo ya mphavu ngako, ndipo yezuzye munganda mubeze khale. 3Kweoneka kwa beve monga malilime ya mulilo yebapasa, ndipo yekhala pa beve onse. 4Bezuzyiwa ose na muzimu utuba ndipo beyamba kulabila malilime, monga mwebe ba yavyila mzimu.5Lomba kweze ayuda enzokhala mu yelusalemu, banthu oyopa mulungu kufumila kuvyalo vonse vapano pasi. 6Piyevwika phepo eyi, anyinji awela pamozi ndipo esokonezeka chifukwa aliyense ebanvwa olabila mchitundu chayeveeka. 7Bedabwa ngako; noziwa echiti, koma zo-ona, sikuti awa ose magalileya olabila?8Chifukwa ninji tuwanvwa , aliyense olabila mchitundu casu citebadwa naco. 9Aparti na amedi na aelami, monse okhalamumizi monga , mesopotamia, yudeya na chappadociya, mu panto masiya, 10Frugiya, nakupamfuliya, muyegipito na malo ya libiya ku-kuleni, naowela ku roma. 11Ayuda aplosele, akcrete, na-alubu, tubavwa beve kulabila mchitundu chasu zaukulu wa mulungu.12Önse edabwa nakusila nzelu; elabizyana mwabevebeka "echiti ichi cutanthauzanji?" 13Koma bena benyoza kuti, "bakolewa na vinyo walomba.14"Koma Petulo epanama na leveni, ekweza mau bake nakuti, "madoda akuyudeya na mose mukhala kuyerusalemu, lekani ici cizibike kwamweo, vwani mau angu. 15Anthu awa aliyekolwe mumwaganizira, pakuti cabe ninthawityala yachitatu ya siku.16Koma echi chekambiwa na muneneli yoweli: 17Zikakhale m masiku othela. mulungu echiti nikatile muzimu utuba wangu pamubili ulionse, ana anu analume na anakazi akanenele, ndipo anyamata akaone masomphenya ndiponso akulene akalota maloto.18Zo-ona pakuti pa-anchito angu na achito anakazi m masiku ao niza ika muzimu wangu, ndipo azanenela. 19Nikaonesha vodabwisa mu mwamba na zozindikilisa pa ziko, ngazi, mulilo, nakhungu ya chusi.20Zuba likasaduka na mudima na mwezi magazi ekaliyefwika siku la mbuye ikulu yo-oneka. 21Cizachitika kuti aliyense oitana pazina la ambuye azapulumuka.22Analume baisilayeli vwani mau aba: yusu munazaleti otumiwa na mulungu kwa mweo kuti mwayeve achite vikulu vo-oneka, pakuti panu monga muziba. 23Uyu munthu epelekewa na mulungu mofikilisha zeluyoikikirutu nandondomeko yoikika na mweo, nakwanja yabanthu aliye lamulo, mwemupa ya mwakumukomela pa mtanda. 24Koma mulungu emu-usha, nakumuchosela vobaba va efwa, kamba kakuti zeze zosatheka efwa kumukatilira yeve.25pakuti Devedi echiti zayeve, zonse, neona ambuye athawi kumaso kwangu, chifukwa ali kumbali ya zanja lamanja kuti nisagwendezeke. 26Mwa izi mtima wangu wekondwa nalulime kusangalala, ndipo munafu wangu ukakhale muchiyembekezo.27pakuti mukasiyelini moyo wangu kumanda, olo kulekelera oyela banu kuola. 28mwenizibisha njila za moyo, mukazuzye neo nachikodwelero cha kumenso kwanu.29Anekwasu, nikwabwino kuti nikambe namweo mopanda mantha, zakholo Devedi, kuti eve ecifwa noikiwa kumanda, nakuti manda bake tilinao mpakana sikulalelo. 30mwaichi, eze muneneli oziba kuti mulungu elumbililana naye lumbilo lakuti akaike umozi mwa chipaso chamulu-unda mwake pa mpando. 31Eona zakuzocitika musogolo ndipo ekamba zaku-uka kwa christu, aliye siiwe kumanda, olo mubili wake uliyeone kuola.32Uyu yesu- mulungu emuusha, zaici seotonse nise mboni. 33Mwaichi, pecinyamuliwa kukwanja lendi lamulungu ndipo pecilandila mzimu utuba wolonjezewa kufuma kwa awisi, eve ethila vumuona nakunvwa.34Pakuti Devedi aliye lute kululu, koma echiti, ambuye echiti kwa ambuye bangu, "nkhala kukwanja langu lendi. 35Mpaka nikaike adani bako pakanda mendo bako." 36Mwaichi, lekani nganda yonse yaizilayeli izibe kuti mulungu ampanga yeve mbuye na christu, uyu yesu wemwepacika.37Lomba pechinvwa izi, belasiwa mu mtima mwao, ndipo echiti kwa Petulo na otumiwa onse, anekwasu, tichitenji? 38Petulo echiti kwa beve, lapani naku batizika monse, muzina ya yesu kuti machimo yanu akhululukiwe, ndipo mulandile mphaso ya mu mzimu utuba. 39Pakuti pangono nilanu, na bana banu na kwa onse ali kutali, nabanthu anyinji ati akaitiwe na ambuye mulungu wasu.40Na mau anyinji ecitila umboni nakubakweza beve, echiti mupulumushiwe kufuma kubadwo wopulukila." 41Ndipo elandila mau nakubatizika, ndipo epakilapo pa siku ilo mizimu fili sauzande. 42Ezipeleka beve kuziphuziso za otumiwa nakugwilizana mu kusuna buledi na mumapempelo.43Owa wechiza pa banthu ose, ndipo zozizwa na zo-oneka zechitika na otumiwa. 44Onse bekulupilila beze pamozi ndipo benze na vinthu molingana, 45Ndipo egulisa katundu wao naveze navo nogabila kwa onse, monga mwazosobeka zamunthu.46Ndipo siku-nasiku ezipeleka beka nacolinga cimozi, mkachisi. benzolyela pamozi buledi mumangaenda ndipo bezoga bana vakulya pamozi namitima yokondwa nakuzipeleka, 47Nayamika mulungu nakukhala nacho chisomo nabanthu ose, siku lirilonse mulungu ebaonjezela banthu bakuti apulumusike
1Lomba Petulo na Yohane enzo kuya mu kacisi pa nthawi yopemphera, ndiyo naini koloko. 2Lomba mwanalume enze olamara mwecibadwila kufuma mumala mwa anyina enzo nyamuliwa kumuthwala pa mulyango wa sunagoge zina yake wokongola. Benzo muika eve pala masiku onse kuti asenge vatyala kuli bala benzo laba mu kacisi. 3Pamene peciona Petulo na Yohane kuti aloba mu kacisi, esenga catyala.4Petulo emulanganishisha eve, pamozi na Yohane eciti, tilange seo." 5Mwanalume olemala ula ebalanga beve, noyembekeza kuti alondele kanthu kwao. 6Koma Petulo eciti," Siliva na golide niliye, koma canilinaco, nikupe weo. mu zina la yesu khrisitu waku Nazareti, yenda."7Emukata eve na kwanja ya makwendi, Petulo nomunyamula eve, ndipo mofulumira mwanalume ula mendo na majoini yake elimbikishiwa. 8Ejoba mululu, olemara ula epanama na kuyamba kuyenda, na kuloba nao pamozi Petulo na Yohane mu kacisi eyenda , elumpha na kuyamika mulungu.9Banthu onse bemuonaeve oyenda na kuyamika mulungu. 10Beziba kuli niula mwanalume enzo senga banthu vatyala pa mulyango wokongola wa kacisi, ndipo bepaka malingililo na kudabwa kamba ka cinthu cemucitikira eve.11Peenzokatilire Petulo na Yohane, banthu onse ebautukira beve ku chikonjo ca solomo, oabwa mphera. 12Koma Petulo peciona ici, ebayankha banthu, mweo madoda a israyeli, cifukwa mudabwa? cifukwa muti langishisha seo, monga ni seo tapanga kuti eve ayende mwa mphavu zasu o mwau mulungu wasu?13Mulungu wa Abrahamu, na isaki, na Yakobo , mulungu makolo basu, elemekeza kapolo wake yesu. Ndiye wamene ula, wemwethwala nomukana pa meso pa Pilato, peenzofuna kuti ammasula eve. 14Mweo mwe kana mutuba na olungama wala, ndipo mwesenga kuti mweo akumasulileni opaya.15Mwepaya mwine moyo, amene mulungu emuukisha kuli akufwa ndipo seo ndise mboni pa izi. 16Pa cikhazikiso ca chikhulupiliro mu zina lake, zina lake yepangisha lidoda ili yamuona noziba, kulimbikishiwa. cikhulupiliro camene ciri copitira mwa yesu campasa eve kupola pa maso pa mweo monse.17Lomba, anekwasu, nuziba kuti mwecita mkusaziba, monga becitasoti olamula. 18Koma vinthu vonse vamene mulungu elalikiratu mukamwa mwa onse aneneri, kuti khrisitu akauzunzike, eve wakwanilisha lomba.19Lapani, cifukwa caici, na kutembenuka, kuti macimo banu afafaniziwe, ndiye kuti zikawele nthawi zosisimusha vofuma pa menso pa ambuye. 20Ndipo kuti atumizye epasiwa kuli mweo, christu yesu.21Ndiye wamene ofunika kumulondera kululu mpaka nthawi yokenzewa soti vinthu vons, vamene mulungu erabila ku nthawi zakale mkamwa mwa aneneri bake atuba. 22Mose cendi elabila kuti, ambuye mulungu akaukishe mneneri monga neo muli anekwanu. mukamumvwere vilivonse vati akalabire namwe. 23Cikacitike cakuti munthu aliense wati akaleke kumvwa mneneri uyo akaonengewe kosilirathu pakati pa banthu.24Ee, ndipo onse aneneri kufuma pa samueli na beve bewera pavuli pake, elabira na kumemeza za masiku awa. 25Mweo nimwe bana ba aneneri na ba pangono la mulungu yecipanga namakolo banu, mwecilabilira na Abrahamu, mu mbuto yako mabanja bako onse pa calo akabalisiwe , 26Mulungu pavuli pa ukisha otumiwa wake, emutuma eve kwa mweo poyamba, kuti akakudaliseni mweo mwa kukutembenulani kuti aliense wa mweo afume kuvoipa vake.
1Pala Petulo na Yohane penzo fotokozela banthu, ansembe na wosogolela wa mchalichi na asandiki nawo ewela pakati pawo. 2Bevutika mumtima ndaba petulo na yohane enzophunzisa banthu nakulalikila mzina la yesu za kuuka kwa akufwa. 3Bebamanga nobaika mchitolokoshi mpaka mu mawa mwake, pakuti mwenze mchingulo ngako. 4Koma banthu anyinji echinvwa mau ekhulupilila na nambala ya madoda ekhulupilila yenze monga faifi sauzande.5Vechitika pasiku lokonkhapo kuti olamulila akulu na kalembela eungana pamozi muyelusalemu. 6Anansi mkulu wansembe enzepo, na kayafa, na yohane, na Alekizanda na onse enze abululu amkulu wansembe. 7Pebeika petulo na yohane pakati pawo bebakonsha, nimumphanvu yotani olo nimuzina lanji mumwachililaichi.8Lomba petulo, ozula na muzimu utuba, echiti, "mweo olamulila abanthu, na mweo akulu. 9ngati tuweluziwa lelo kamba ka nchito yabwino yachitikila uyu munthu olwala, nakuti tinene njila yawapolelamo uyu munthu. 10Lekani chizibike kwa mweo monse na ku banthu onse amu islaeli kuti uyu muthu wapanama pasogolo panu alibwino wapola mu zina layesu krisitu wakunazaleti, wala umwepachika,koma eushiwa na mulungu kuchoka kwa akufwa.11Yesu krisitu ndiye wala umwekana mweo amisili wamene wafunika kukhala mwala wapakona. 12Muliye chipulumuso mwamunthu muyakene, pakuti paliye zina liyakene pansipano lepasiwa pakati pa banthu litingapulumukilemo;"13Lomba pebeona kusoba owa kwa petulo na yohane nokumbukila kuti benze banthu wamba, osaphinzila, bedabwa, nokumbukila soti kuti petulo na yohane benzokhala na yesu. 14Ndaba beona kuti munthu epoleshewa ali chilili pamozi nao, besoba mosushila enzeve mau.1518 Koma pabelamulila otumiwa achoke pamusonkhano wa zindaba, beyambokambishana bekabeka. 16Bechiti, "tichte nao chinji aba madoda? pakuti chachendi nchakuti chinthu chikulene chodabwisa chachikulu kupitila mwabeve nchozibika kwa aliyense onkhala mu yelusalemu; ndipo tingakane lini. 17Koma kuti chisapitilile kuulusiwa pakati pa banthu, tiyeni tibachenjeze kuti asapitilizye kuuzya olo kuphunzisa munthu aliyense muzina ili" 18Ndiye ebaita nobalesha kuphunzisa nolalikila mzina la yesu.19Koma petulo na yohane ebayankha kuti "kanga ncholongosoka kumenso kwa mulungu, kumvwelela mweo osati eve, weluzani." 20Tingaleke lini kukamba pa vinthu veteona nakumvwa21Pavuli pake pobachenjeza, petulo na yohane, ebaleka kuti abekuya. Aliyepeze chifukwa chobapasila chilango, ndaba banthu onse enzolemekeza mulungu pa vechitika. 22Lidoda lepemphelelewa nopola lenze nazaka zopitilila fote.23Pmasiku, Petulo na Yohane bewela kubanthu bawo nofotokoza zonse zeenena mkulu wansembe na akulu. 24Pebechimvwa bekweza mau bawo kwa Mulungu na cholinga chimozi nakuti, "Ambuye, mwepanga kululu napansi, na nyanja, na vonse vilimo. 25Mwelabila mwamzimu wanu kupilila mkamwa mwamtumiki wanu, Atata basu a Davite, "ochitilanjizungo amitundu iyakene nabanthu oganizilanji viliyenzelu?26Mwechiti amchalo ca pansi oungana pamozi na olamulila eungana pamozi mosushana na Ambuye, na kristu wao.27Inde onse Helode na pontiyo pilato, pamozi na amitundu naonse amuislaeli, eungana muno mumzimu mosushana na mtumiki wanu mtuba Yesu, umwezoza. 28Beungana nochita vinthu vemwechita kale vemweikilatu kuti vikachitike msogolo.29Lomba, Ambuye, onamponi paivi voticenjeza nakuti mutipe ulamulilo seo atumiki banu kuti tifotokozele mau anu chiliye owa. 30Tambululani kwanja yanu kuti mupoleshe nochita vizibisho na vobabwisa muzina lamutumiki wanu mtuba Yesu". 31Pesilizyha kupemphela, pamalo pebenzeungana pengwendezeka, nakuti bonse bezuzyiwa na mzimu utuba nakuti befotokozela mau a mulungu chiliye owa.32Nambala ikulene yabala ekhulupilila enze bamtima umozi naumoyo.paliye enzekuti changu ni changu, koma enzo gaba kuti aliyense ankhaleko na kanthu. 33Otumiwa enzolalikila kupelekela umboni wa kuuka kwa Ambuye Yesu, mwa mphamvu, nachisomo chikulu chenze nawo.34Penzeve munthu pakati pawo esobeka kanthu, pakuti enze nakatundu ukulu ukulu monga malo olo manganda egulisa noleta ndalama za vala vegulisa. 35Noziika pamendo pa otumiwa nakuti zenzogabiwa kwa aliyense kulingana navofumkila vake.36Yosefe, wamene otumiwa enzomuita kuti Banabasi ( yomasuliwa, kuti mwana wa chilimbikiso), mulevi, lidoda lochokela ku kupro, 37Egulisa munda wake noleta ndalama noziika pa mendo pa otumiwa.
1Lomba munthu muyakine zina lake Ananiya, na mwanakazi wake Safila, egulisa katundu, 2Nokusungako (mwanakazi wake naye eciziba ici), etolapo nopeleka zesala etwala pa mendo ya otumiwa.3Koma Petulo eciti, "Ananiya, ndaba cinji satana wazula mutima wako kunamizya muzimu utuba na kusunga yakine za malo? 4Piwenze ukaliye ugulisa wenze wako, napavuli pougulisa wenzelini punsi pa ulamulilo wanu? Nibani wamene eyika kacitidwe aka mumtimamwako?. Uliye nyengezye madoda, koma Mulungu ." 5kumvwa mau aba, Ananiya epona nakufwa na wowa ukuluwewela pa bonse ecimvwa ici. 6Anyamata enyamuka nakumuvunga, nomufumya panja na kumuika.7Pipepita ma ola atatu, mwanakazi wake eloba, osaziba kwecitika cinji. 8Petulo eciti kwa eve, "Niuzye newo mtengo wa malo mwegulisa wa mwakuti," Ee mtengo mwakuti,"9Petulo eciti, ndaba cinji mwavumelezyana kunyengezya muzimu wa Ambuye? Ona, mendo ba madoda bala eyika mwanalume wako ali kumulyango, nakuti akufumye panja. " 10Pamene apo epona pansi mumendo mwake nakufwa. pecimvwa acinyamata eloba mkati, empeza wafwa, na kumfumya panja na kumuika pambali pa mwanalume wake. 11Wowa ukulu wewela pa sunagoge wonse napa wonse ecimvwa ivi vinthu.12Vizindikilo na vodadwisa vinyinji venzo citika pakati pa banthu mwa manja ba otumiwa. Wonse enze pamozi mu khumbi la Solomo. 13Koma paliye wa esala elimbikila mtima kubakonkha; koma elibikishika ngako na banthu.14Mphela - mphela okhulupilila enzewonjezaka kwa Ambuye, namtindi wa madoda na manina, 15Teto kuti enzonyamula olwala mumiseu nakubaika pa mabedi na mphasa, teto kuti popita Petulo, cimvwili -mvwili cake cingapitepo pa bayakine ba beve. 16Kula nako kwewela banthu ba nyinji wofumila ku mizinda yozweta Yelusalemu.17Kuma euka mkulu wansembe nabala bonse benze nayeve (kamene kali kagulu kopatuka ka asaduki), nakuzula nsanje. 18Na kuba monga manja otumiwa, nakubaikamjele ya wonse.19Koma nthawi ya usiku mngeli wa Ambuye evula viseko va jele nabafumya nakuti, " 20Nkhoyani, mukapaname mkacisi na kulambila ku banthu wonse mau a moyo uyu." 21Pecinvwa ici, eloba mkacisi usiku -siku nakuphunzisa. koma mkulu wa asembe ewela nabala benze nao, nakusonishya nsaka, akulu wonse abanthu ba asilayeli, nobatuma ku jele kuyotola otumiwa.22Koma anacito eciya aliye bapeze mjele, ewelela nobauzya, " 23Tepeza jele niyovala bwino na amalonda ali peneme pa mulyango, koma pitevulako, tilyepezemo aliyense."24Lomba pecimvwa oyanganila kacisi na mkulu wa sembe mau aba, beve besila nzelu za aba banthu kuti mufume zotyani. 25Namuyakine ewela nomuuzya,"madoda bala bemweyika mjele ali peneme mkacisi nakuphunzisa banthu."26Teto wayanyanila eciya na anchito,ewelanao koma osabacita cipolowe,pakuti peyopa kuti anjatemewemiyala. 27poecibaleta,ebaika pansaka ya madoda.Mkulu ya nsembe ebakololosha, 28kuti,"tekulamulilani na lamulo osaphunzisa muzina iyi,mwaico mwazuzya yelusalemu yonse na ciphunziso canu na cifuno kuleta magazi a munthu uyu paseo."29Koma patulo na otumiwa eyankha,"'Tufunika kumvwila mulungu osati munthu. 30mulungu wamakolo basu eukisha yesu wamene wamwe paya nakumu pacika pa cimuti. 31Mulungu emunyamula ku kwanja kwake kwa kwendi kuti akankhale mwana wa mfumu na mphulumusi,apase kulapa aisilayeli na cikhululukilo ca macimo. 32Nise mboni za vinthu ivi,na mzimu utuba wamene mulungu emutuma33Ndipo mamembala ba gulu ili pebecimvwi teto bekalipa ndipo enzofuna abapaye otumiwa. 34Koma mufalisi zina lake Gamaliyo, muphunzisi wa lamulo enzeolemekezeka ku banthu onse, epanama nolamula kuti abacose panja otumiwa kwa ka nthawi katontho.35Ndipo eciti kwa beve, "Madoda ya Israeli, mumvwishishe pa cumusankha kuti mucite ku banthu aba. 36Nthawi ya kuvuli uku, Theudas enyamuka kuyamba olabila kuti ni munthu wapadera, ndipo gulu la madoda, lokwana ngati fohandiledi, yeyamba ku mulondola. Epayiwa ,ndipo onse enzomumvwila beng'ondokana ndipo vesilila pamene apo. 37Pavuli pa lidoda ili, Yudasi waku Galileya enyamuka pa nthawi ya cibelengelo ndipo banthu bayakine bemulondola, naye eonongeka ndipo nao enzomulondola beng'ondokana.38Lomba nulabila kwa mweo, talamukani ku madoda aya ndipo balekeni beka, pakuti ngati ciganizo ici kapena nchito iyi niyakubanthu, icosewepo. 39Koma ngati niya kwa Mulungu mukwanishe lini kubacosa; munga peze kuti muyambana na Mulungu." Teto beujyiwa.40Lomba ebayita otiwa kuti alobe mkati ndipo ebanyata na kulamula kuti osati akolabila mu zina la Yesu, ebamasula kuti abekuya. 41Belisiya gulu iyi mu cisangalalo kuti besankhiwa kunkhala oyenala kuvutishiwa kamba ka zina. 42Mwa ici siku na siku, mu kachisi koma soti ng'anda pa ng'anda, mosalekejya benzophunzisa na kulalikila uthenga wa bwino kuti Yesu ndiye Kristu.
1Lomba masiku bala, pamene nambala ya ophunzira ye paka, kudandaula kweyamba, Ayuda acigiriki kudandaula za Aheberi, kamba ka afelekezi bao enzoluwiwa mu mathandizo a siku na siku.2Bala, Twelufu beita gulu ya ophunzira kuli beve na kulabila, " Ni ciweme lini kwa seo kuti tileke mau ba Mulungu kuti tikoika polyera. 3Mwaici mufunika kusankha, anekwasu, madoda a mankhalidwe a bwino, ozula na mzimu na nzeru, amene tikabaike kusunga nchito iyi. 4Koma kwa seo, tikapitilizye nthawi zonse mumaphemphero na mukutumira mau.5"Kulabila kwao gulu lonse lekonda. Teto besankha Stefano, lidoda yozula na cikhulupiriro na muzimu utuba, na Filipo, Prokolo, Nikanora, Timo, Parmena na Nikolasi, osandulika wa ku Antiyokeya. 6Okhulupirira ethwara madoda bala kuli otumiwa, amene epemphera nakuika manja pa beve.7Teto mau amulungu epitirira ku mwazyika, na nambala ya ophunzira mu yelusalemu yepaka ngako na nambala ikulu ya ansembe enkhala omvwila cikhulupiriro cila.8Lomba Stefano, ozula na cisomo na mphavu, enzo cita vodabwisa vikulu na vizindikiro pakati pa banthu. 9Koma beuka ayakine mwa beve ofuma mu sunagoge lochedwa sunagoge ya omasuliwa, na Akurenayo, na Alekizanda, na mwa beve aku kilikiya na ku asiya. Aba banthu benzo sushana na Stefano.10Koma baliye kwanishe kusushana na nzeru na mzimu zeekamba Stefano. 11Ndipo epeleka ciphuphu ku madoda ayake nolabila kuti, "temumvwa Stefano olabilira monse na Mulungu mau a mwano.12Beusha banthu akulu, na akalembela, na kumukhonkha Stefano na kumukata na kumuthwala ku nsaka. 13Be leta mboni zawenye, becita "Lidoda ili yulekalini kulabila mau oshushana malo atuba aba na lamulo. 14Pakuti temumbvwa eve olabila kuti uyu yesu wa ku Nazareti aononge aba malo na ku sintha miyambo imene Mose etipasa seo. 15Aliense enkhala pa nsaka elangishisha menso yao pali eve na kuona pa menso pake pelingana na mungelo.
1Mukulu wa nsembe eciti, " ko ivi vinthu nvacendi? 2Stefano eciti, " Azinekwasu na makolo, mvwani kuli neo; Mulungu wa ulemelelo eonekela ku kholo lasu Abulamu peenze kunkhala mu mesopolamiya, akaliyoyamba ku nkhala mu mzinda wa Halam; 3Eciti kuli beve,"coka muziko lako naku banja lako ndipo ulute kucalo catinikuoneshe.4pamene apo efumamo muziko ya chalediya nakuyonkhala mu Halani, kufuma apo awisi pecifwa Mulungu emuleta muno mu calo mu munkhala mweo lelo. 5Aliyemupaseko, owpatantho, ngati coloba cake, ngakhale pakuti angadyakepo kwendo koma emulonjeza olo kuti enzevye mwana pa mubadwe wake mu malo mwake.6Mulungu ekamba naye teti kuti muba dwe wake ukhankhale baiya mu calo cabene kwa ka nthawi ndipo kuti banthu bamu calo ico bakobasunga ngati bajya naku bacita cipongwe kwa zaka handiledi. 7Koma nika weluza calo cati cikabasunge ngati bajya; eciti Mulungu, " pakungo fumaizo bakawele nakuzopembeza neo mu malo yano. 8Koma Mulungu epasa Abulamu cipangano ca mudulidwe, ndipo Abulamu enkhala awisi ba isaki.9Kamba ka sanje yeyenze nayo mibadwo iyi pa Yosefe bemugulisa kwa Agiputo, koma Mulungu enze naye. 10Ndipo Mulungu emupulumusha ku mavuto yonse. Yosefe epasiwa cisomo na nzelu pa meso ya Falao nkhosi ya Egiputo, emushankha kukala mukenane wa Egiputo na zamu nganda ya nkhosi zonse.11"Lomba kwewela njala mu calo conse ca Egiputo na kenani, na mavuto yakulene, ndipo makolo yasu besoba vakulya. 12Koma Yakobo pecimvwa kuti vakulya vili ku Egiputo etuma makolo basu ulendo oyamba. 13Paulendo wa cibili Yosefe ezizibisha kwa anekwawo nabanja ya Yosefe yezibika kuli Falao.14Yosefe ebatuma anekwao kuti awelele akaujye Yacobo wisi wao kuti awele ku Egipito pamozi na banja lonse, banthu sevente - faifi pamozi, 15Ndipo Yakobo eluta ku Egiputo nakufwa , yeve namakolo basu . 16Enyamuliwa kuza nao ku shekemu ndipo nakuikiwa mumanda yenzegula Ablamu na siliva ku bana ba Hama ku shekemu.17" Nthawi yolonjeza peyefwendela pafupi, lonjezo yepanga Mulungu kuli Abulamu, banthu bekula nakupaka mu Egiputo. 18Mpakana pepewela Nkhosi yenzoziba lini za Yosefe. 19Yebacenjelela nakubacicijya makolo basu kutaya bana bakhanda kuti asankhale namoyo.20" Pa nthawi yamene iyo monse ndiye pedadwa; enze mwana wokongola mwa Mulungu ndipo benzomundyeshan munganda ya makolo bake mwa kabisila kwa miyezi itatu. 21Pemuika panja, mwana wa Falao mwanakazi emutola nakumusunga nganimwana wake.22Mose ephunzila mu nzelu zonse za Egiputo, nakuba wa mphamvu mu mau na muzinchito. 23" Koma ku mathelo kwa zaka zake fote, mumtima mwake eganiza kuti akatandalile azinekwao, mubadwo wa Islayeli; 24Eona mu Islayeli osaushiwa, Mose amulondesha ezozuzika nakuwelejyela cilango; mwakupaya mu Egiputo. 25Yeve eganiza kuti enekwao amvwishe kuti mwa kwanja yake Mulungu wa baletala cipulumuso, koma baliye mvwishe.26Mwana wake eona madoda abili onyatana pofuma kuti pabe mutendele pakati pao, eciti, "madoda, nipokwanu; muzondelananji mweka mweka? 27" Koma wamene eyamba muyake ekankhizya Mose, nakuti, nibani ekuika wolamulila na woweluza wasu? 28Ufuna umpaye, mwewepaila mu Aigiputo mailo?29Mose ethaba pecinvwa mau aba, eciyo nkhala mulendo ku ziko labene la Midiyani, uku ndiye kweciyo nkhalila wisi wabana abili analume. 30" Pepepita zaka fote, mu ngeli eonekela kuli yeve penze mu chipululu ca lupili la Sinai, monga mu labi la moto mu sanga.31Mose peona mulilo edadwa ndipo pefwendela pafupi kuti aonesheshe ecimvwa mau ya, Ambuye yeciti, 32Nine Mulungu wa makolo yako, Mulungu wa Abulamu, Isaki na Yakobo; Mose enjenjemela nakusafuna kulangako.33" Ambuye eciti kuliyeve, cosa nkhwabilo ku mendo kwako, pakuti pamalo yawapanama npatuba. 34Naona kuvutika kwa banthu bangu bali mu Egiputo, Namvwa kulila kwao, nawela kuzobalondesha; Lomba wela nukutuma ulute ku Egiputo.35" Uyu Mose webakana pebecit; Nibani wakusankha kuti uyambe kutilamula na kutiweluza? ndiye wesankha Mulungu kuti ankale olamulila na oombola. Mulungu emutuma na kwanja ya mungelo enzemuonekela Mose musanga. 36Mose ebasogolela kucoka mu Aigiputo, pavuli povodabwisa mu Aigiputo na vizindikilo pa nyanja ya led, na mucipululu kwa zaka fote. " 37Ni Mose wamene uyu ekamba ba Islaeli Mulungu aushe muneneli wanu kufuma pa abulu banu, muneneli monga neo.38Ili nilidoda lenze mu mpingo mu cipululu pamozi na mungelo ekamba naye pa lupili la Sinai, enze na makolo basu, nakulandila mau amoyo kuzotipasa. 39Koma makolo yasu yaliyomvwile yeve; ndipo emucosapo pakati pao na mumitima yao bewelelasoti ku Aigiputo. 40Pa nthawi iyo beciti kuli Aloni; tipangile milungu yiti itisogolele seo. uyu Mose etisogolela kucoka muziko la Egiputo tuziba lini cacitika kuli yeve;41Bepanga ngombe masiku ayo noleta nsembe kufano, nakukondwela kamba ka nchito ya manja yao. 42Koma Mulungu epindimuka nakubapasa kupembeza nyenyezi kululu, monga mwekwelembelewa mu buku ya aneneli, mwapeleka nyama zakufwa nasembe zaka fote mucipululu, nganda ya Islayeli?43Mwelola kacisi ya Moleki na mulungu wa nyenyezi wa lefani navithuzithunzi vemwepanga kuvipemphela; Nikunyamuleni kupyola mzinda wa babulo.44" Makolo yasu yenze na cacisi ya mboni mucipululu monga mwelamulilila Mulungu polabila na Mose , kuti ayipanga ioneka monga mweionela yeve. 45Pasogolo pake, makolo basu, penzobayanganila ni yoswa, elandila kacisi nakuwela nayo pebetola ziko lao leba longeza. Mulungu elonda malo popilikisha maziko yonse pameso ya makolo yasu kacisi yenkhala mwamene mula muziko mpaka nthawi ya Davide, 46Epeza cisomo pa meso ya Mulungu ndipo esenga ngati angapeze malo ya nganda ya Yakobo.47Koma ni Solomo emanga nganda ya Mulungu. 48Koma Mulungu wakululu onkhala lini mu nganda yopanga na manja monga muneneli ecita, 49Kululu ndiye mupando waufumu wangu ndipo ziko lapansi niyepodyaka mendo ninganda yotyani yumungamangile neo walabila Ambuye, kapena malo yopumulilamo neo yalikuni? 50Nikwanja lini yangu yelenga vonse?51" Banthu oyuma mikosi mweo, aliye mudulidwe wa mumtima na matu, nthawi zonse mukana muzimu utuba; mucita ndende mwenzocitila makolo banu. 52Nimuneneli uni makolo banu waliyezunze? Bepaya muneneli aliyense ewela pasogolo akaliyewela olungamayeka; Namwe mwankhala omupeleka na omupaya soti. 53Nweo banthu mwelandila lamulo yenkhazikisha angelo, koma yekukangani kusunga.54Lomba apa bungwe onse pebecinvwa izi zinthu zebakhuza ku mutima ndipo beyamba kukukuta meno pali Stefano. 55Koma yeve ozula na mzimu utuba elangishisha kululu nakuona ulemelelo wa Mulungu ; Eona yesu wa panama ku kwanja lendi la Mulungu. 56Stefano eciti, onani nuona kululu kwa seguka ndipo mwana wa munthu wa panama ku kwanja lendi la Mulungu.57Pakunvwa izi apa bungwe evala matu yao, nokuwa na mau yonvika, bemuutukila na colonga cimozi. 58Bemucosa kunja kwa munzi mokakamjya noyamba ku mutema myala. Mboni zao zevula vovyala vao noumjika pa mendo ya munyamata zina lake Saulo.59Pebe nzomutema myala Stefano, enzoita Ambuye kuti "Ambuye yesu, landilani muzimu wanga." 60Egwada pansi nakuita na mau okuwa, "Ambuye osabaikilapo cimo iyi" pekamba aya mau, elala yulo.
1Saulo ezomekezyana nao pa imfwa yake. Kuchokela pa siku ilo kweyamba manzonzo pa mpingo wa mu yerusalemu indipo okhulupilira onse emwazyikana kumalo onse za yudeya na samariya, kuchokerako otumiwa. 2Madoda ozipeleka, emuika Stefano nochita maliro akulu ngako. 3Koma Saulo eyesesa kuti aononge mpingo. enzolowa nganda na nganda, kuguza madoda na maina, nakubaika mujere.4Koma okhulupilira bala bemwazyika, bezopita pita kulalikila mau. 5Filipo echiya ku mzinda wa samariya na kulalikira kristu.6Magulu ba banthu benzonvwishisha enzolabila Filipo; na ganizo limozi bemunmvwa eve, beona vizindikiro vechita. 7Vimizimu viipa vefuma mu banyinji benze navo, kulira na mau okuwa, olemala bepoleshewa. 8Teto mwenze chimwemwe chikulu mula mu mzinda.9Koma mwenze lidonda liyakene mula mu mzinda zina lake Simon, wamene kale enzochita masenga enzodabwisha banthu ba mu samariya nolabila kuti ni munthu ofunikira ngako. 10Asamariya onse, kuyambira mtontho mpaka mkulu, enzomumvwilira nonena kuti, ' Uyu munthu ndiye mphamvu ya Mulungu yoitiwa kuti ikulu. 11Benzomumvwira ndaba enzobadabwisa kwa nthawi itali na masenga bake.12Koma pekhulupilira Filipo penzolalikila mau a ufumu wa Mulungu na zina la yesu kristu, bebatizika, onse madoda na manina. 13Na Simon naye ekhulupilira, ndipo pebatizika enkhala na Filipo nthawi zonse, peona vizindikilo na nchito za mphamvu vochitika, edabwa ngako.14Lomba otumiwa enze mu yelusalemu pecimvwa kuti amsamariya balandila mau a Mulungu, bebatumizyira Petulo na Yohane. 15Pebewera, ebapemphelera, kuti alandire mzimu utuba. 16Pakuti kufwikila nthawi ila, mzimu utuwa enze akaliye welapo pa aliyense; benzebaizika tyala mu zina la Ambuye Yesu. 17Pamene apo Petulo na Yohane beika manja bao pa beve, ndipo belandira mzimu utuwa.18Lomba Simon peona kuti mzimu utuwa epasiwa mwa kuika manja kwa otumiwa, ewapasa ndalama. 19Echiti, ' mutipeko nane ulamuliro uyu, kuti aliyense waningaike manja akolandira mzimu utuwa.20Koma Petulo echiti, Ndalama yako itayike nawe,ndaba uganiza kuti ungalandile mphaso ya Mulungu na ndalama. 21Uliye gawo kapena cholandira mu nchito, iyi ndaba mtima wao uli lini bwino pamenso pa Mulungu. 22Moteto lapa kuipa kwako koteti, nakupemphera kwa Ambuye, kuti mwina angakukhulukire pa cholinga cha mtima wako. 23Pakuti naona kuti wakatiwa na paizonwa kukwiya na nsinga za chosalungama.24Simon eyankha kuti, "nipemphelereni kwa Ambuye kuti vonse vimwalabila visakanichitikire.25"Pebechitira umboni na kulabila mau ba Ambuye, Petulo na Yohane bewelera ku yelusalemu, na kulalikira mau a Mulungu ku minzi inyinji ya a samariya.26Lomba mngelo wa Mulungu elabila na Philipo kuti,"Nyamuka nkhoya cha kumwela ku njira yofumira ku yelusalemu kuya ku Gaza."(mseu uyu niwa mchipululu.) 27Enyamuka na kuluta. onani, kwenze lidoda lochokela ku Etiyopiya, mdindo wopatuluwa wa ulamuliro wa kandake, nkhozikazi ya Etiopiya. Niye enzosunga chuma chake chonse. Enze ewela ku yelusalemu kuzopemphera. 28Enzoweleramo ndipo enzenkhala pa gareta wake,nakuwerenga mnenen yesaya.29Mzimu echiti kwa Filipo," Nkhoya nkhoya ukankhale pafupi na gareta ula." 30Ndipo Filipo emuutukira, nakumumvwa owerenga Yesaya mneneli, nakuti,"umwi shisha vouwerenga?" 31Ndipo echiti," nigamvweshe tyani peka-peka ngati pali wonisogolera."Emuita Filipo kuti alowe mu gareta wake na kunkhala naye.32Lomba ndime ya mau a Mulungu yenzobelenga mu Etiyopiya yenzokuti, " Benze bemtangulira monga mwana wa mbelele pamenso pa onsenga enzen chelele. teto aliyevule pakamwa pake. 33Mukumvwishisha nsoni chilungamo chefumyiwa kwa eve. Angalabile za mbadwo wake mofwikapo ni bani? pakuti moyo wake wechosewa pachalo."34Teto mdindo ula emkonsha Filipo echiti,"nukusengani niuzyeni kuti mneneri olabila za bani, za eve eka, olo za muyakine?" 35Filipo eyamba kulabila, kuyambira na mau awa elalikira mau a Yesu kwa eve.36Pebenzokuya mu njira, efwika penze manzi ndipo mdindo echiti, "onani, pano pali manzi. chingaleshe ku neo nibatiziwe ni chinji?" 37Filipo echiti, ngati ukhulupilira na mtima wako wonse ungabatiziwe." metiopia eyankha kuti," nukhulupilira kuti yesu kristu nimwana wa Mulungu. 38Teto metiopia elamulira gareta wake kuti apaname. Beloba mu manzi, onse awiri Filipo na mdindo ndipo Filipo embatiza.39Pebefuma mumanzi, mzimu wa Ambuye emchosa Filipo, ndipo mdindo aliyemuone soti, koma echiya kwao mokondwera. 40Koma Filipo efwika ku Azotu ndipo epita mula mu malo nakulalikira mau a Mulungu ku mizinda yonse mpaka efwika ku kaisareya.
1Koma Saulo, akali kulabila voyofya nakupaya ophunzila ba Ambuye, eluta kwa mkulu wansembe. 2Naku senga makalata ya musunagoge mu Damasika, kuti ngati wakhanda aliyense enzo londola njila, ngakhale ni lidoda olo linina, ofunika awelenaye omanga ku yelusalemu.3Penzoyenda, zecitika kuti pefika pafupi na Damasiko, mozizimusha peoneka kuwala kuzungulila eve nyale yofuma kululu, 4Epona pansi nakumwa mau yolabila naye, " Saulo, Saulo, uninzunzilanji neo?"5Saulo eyankha, " nimwe bani weo ,Ambuye?" Ambuye eciti nine Yesu" wauvutisha, 6Koma uka, loba mu munzi, uzibishiwe voufunika kucita. 7Madoda eyenda naye Saulo epanama kusoba zolabila, kumvwa mau, koma osaona munthu.8Saulo epanama kufuma pansi, ndipo pesegula menso, aliye one vili vonse; teto emsogolela komukata pakwanja nakuloba naye mu Damasiko, 9Pamasiku atatu enkhala osalanga, osalya nosamwa.10Lomba kwenze ophunzira ku Damasikozina lake Ananiya. Ambuye elabila naye menso mphenya, 'Ananiya' Echiti; onani, nili pano , Ambuye. 11Ambuye echiti kwa eve, uka, nakuya mjila yuitiwe yonyoloka, ndipo ku nganda kwa Yudasi ukakonshe lidoda laku Tasis ziona lake Saulo, pakuti eve ophemphela. 12Waona m' menso mphenya lidoda zina lake Ananiya oloba mukati nakuika manja baka pa eve, kuti alange soti,13Koma Ananiya eyankha, Ambuye , namvwa kufume ku banyinji zukhuza lidoda ili, na viipa vecita ku banthu banu atuba mu yelusalemu. 14Ali na ulamulilo kufuma ku ansembe akulu kumanga ndende aliyense kuno oita pa zina lanu. 15koma Ambuye elabila nae, Nkhoya, pakuti eve ni chida cangu chosankhika, kunyamula zina langu ku Amitundu na mafumu nabana ba Isilayeli. 16Pakuti nikamulangizye kamba ka zina langu.17Paici Ananiya, aluta nakoloba muganda kuika manja yake pa eve, echiti, ' mkwasu Saulo, Ambuye Yesu, eonekela kwa weo pa mseu pewenze kuza, wanituma kuti muone soti, nakuti muzuziwe na mzimu utuba. 18Pamene apo vunthu vapalana na mamba vepona kufuma m'menso mwa Saulo nakulandila kuona kwake; Enyamuka naku batizika, 19Ndipo ecilya nakulimbikishiwa. Enkhala na ophunzila ku Damasiko masiku anyinji.20Kufuma apo elalikila yesu m'masunagoge, kulabila kuti ni mwana wa Mulungu. 21Onse emunvwa edabwisika nakulabila kuti, ili siila lidoda le ceneka bala myelusalemu enzoita pa zina eyi? wawela kuno kuzo batola omanga kwa bansembe amkulu. 22Koma Saulo enkhala na mphanvu mopitilila ndipo eleta kukaikisha pakati pa Ayunda onkhala ku Damasika pakusimikizya kuti yesu ni kristu.23Pepepita masiku anyinji, Ayuda epangana pamozi kuti ampaye. 24koma ganizo lao lezibika kuli Saulo. Belangila m'milyango mzuba na usiku kufuna kumpaya eve. 25Koma ophunzila bake emtola usiku nakumpitishilapacipupa, kumselushila mswanda.26Pewela ku Jelusalemu,Saulo eyesa kunkhala pamo na ophunzila, koma onse enzomuyopa eve, osakhulupilila kuti enze ophunzila. 27Koma Banaba emtola nomtwala kwa otumiwa, nakuba nzya mweonela Ambuye Saulo pa njila nakuti Ambuye elabila nae, na mwe elabilila mosoba mantha Saulo ku Damasiko mzina ya Yesu.28Enze nao pamozi, kuloba mkati nakufuma mozunguluka Yelusalemu. Elabila ciliye mantha mzina la Ambuye Yesu. 29Nakushushana na a Ayuda aku Gilici, koma epitilizya kufuma kumpaya eve. 30Pamene anekwawo eziba za izi, emuleta ku kaisala nakumtumizya ku Talisi.31Pa ici kacisi Yudeya yonse, Galileya, na samaliya enze na mtendele nakumangika pamozi; na kuyenda mo yopa Ambuye na citonthozo ca mzimu utuba, mpingo wakula mchibelengelo. 32Lomba zifika pakuti, Petulo penzo zonguluka malo onse, ewelasoti ku banthu ba Mulungu batuba inzo nkhalamboma ya Lidiya.33Uko epeza lidoda zina lake Eneya, enkhala mumbedi zaka eiti, ndaba enze ozizila vizo. 34Petulo eciti kwa eve, Eneya, Yesu krisitu wakupolesha wao. Nyamuka nakukonza polala pako, Pamene apo enyamuka. 35Pa ici aliyense enzonkhala mu Lidiya na mshaloni eona lidoda etembenukila kwa Ambuye.36Lomba ku yopa kwenze ophunzila muyake zina lake Tabita ( otanthuziwa Dokasi), Linina, ili linze lozula na nchito ziweme nazacifundo zenze cita kwa ozingwa. 37Zicitika m'masiku ao kuti elwala nakufwa, pebe musambika, emulalika mcipinda capalulu.38Pakuti Lidiya yenze pafupi na Yopa, nakuti ophunzila ecinvwa kuti Petulo enzekwamene, etuma madoda abili kwa eve kumpapatila, welani kwasu osacelwa. 39Petulo enyamuka nakuya nao. Pe efika emutwala mchipinda capa lulu, ndipo onse afelekazi epanama pafupi naye olila, omuonesha nyula na vovwala venzotunga Dokasi peyenze akali nao.40Petulo ebafumya onse mchipinda, egwada pansi, nakupemphela,ndipo echungulukila ku mtembo, eciti, Tabita, uka, Ndipo esegula menso yake, na poona Petulo enkhala songa. 41Petulo ndipo empasa kwanja lake nomnyamula, ndipo peita banthu atuba a Mulungu na afelekazi, empeleka kwa beve wa moyo. 42Ici cinthu ceziba ka muzinda onse wa Yopa, na banthu anyinji ekhulupilila pa Ambuye. 43Zecitika kuti Petulo enkhala masiku anyinji mu Yopa na lidoda lenzoitiwa kuti Simoni, osoka vitumba.
1Lomba kwenze lidoda liyake mu zimda wa Kaisareya, wozibika kuti Keneliyo, kentuliyo wa kagulu kozibika mu Itali. 2Enze lidoda lozipeleka, oyopa Mulungu na banja lake lonse, enzepasa mathandizo ku banthu anyinji, ndipo enzopemphela kwa Mulungu mosalekezya.3Ili pafupi kukwana naini koloko, eona mosakaikila mensomphenya a mungelo ndipo wa Mulungu akuza kwake. Mungelo eingeti, koneliyo. 4Koneliyo elangishishya mungelo ndipo enzeyopa ngako no nena kuti, ni cinji, Ababa? Mungelo emuuzya kuti, Mapemphelo bako na mathandizo vakwela nga ni copeleka ca cikumbukilo pa menso pa Mulungu. 5Lomba tumizyani madoda ku mzinda wa Yopa kuti akawele na lidoda zina lake Simoni otumiwa Petulo. 6Onkhala nganda ya Simoni wokonza vikumba, wamene nganda yake ili mumbali mwa nyanja.7Pamene peecoka mugelo wamene enzomukambisha, Koneliyo eita banchito bake ,na musilikali ezipeleka pa bala enzomutumikila. 8Koneliyo ebauzya zonse zecitika no batuma alute ku Yopa.9Lomba pa siku lokonkhapo ikaliye kwana nthawi ya sikisi koloko, akali pa ulwendo wao ali pafupi na mzinda, Petulo ekwela pa lulu pa nganda kuyopemphela. 10Pamene apo ecimvwa njala ndipo enzofuna kamthu kakuti aliye, koma opika akali kupika cakulya, epasiwa mesomphenya. 11Ndipo eona kululu kwavulika ndipo coikamo cuseluka, cinthu monga ni cinyala cuseluka kuza pa calo, kuselushiwa mosebenzeshya mbali zake folo. 12Mwa ici mwenze nyama zonse za mendo folo na vinthu vokalamba pa calo na nyoni za mumulengalenga.13Ndipo liwu lemulabizya eve; panama , Petulo, paya na kulya. 14Koma Petulo eciti, Teto yai, Ambuye, pakuti neo nikaliye lyapo cili conse coifiwa na cosasukiwa. 15Koma liu lewela soti kacibili kwake, cowasuka Mulungu, weousaciite coifiwa. 16Ici cecitika katatu, ndipo coikamo cetolewa kuwelela mumulengalenga.17Lomba Petulo akali osokonezeka ngako na tanthauzo la mensomphenya beciona, onani, madoda etumiwa na Koneliyo befika pa mulyango, pavuli pokonsha njila yao kuya ku nganda. 18Beita nokonsha ngati Simoni, enzoitiwa soti kuti Petulo, enzonkhala apo.19Petulo akali kuganizila za mensomphenya, muzimu emuuzya eve, Onani, madoda atatu ofuna weo. 20Panama ndipo useluke na wakuya nao. usawayawaye kuya nao ndaba ni neo nabatuma. 21Petulo eseluka nakuya ku madoda nakulabila, Ni neo ula umufunafuna Nanga ni cinji camwawelela?22Beve eciti, kentuliya woitiwa Koneliyo, munthu olungama ndipo umozi oyopa Mulungu, ndipoomulabilila zabwino chalo conse ca Ayuda, epasiwa uthenga wofuma kwa Mulungu mwamungelo mutuba na kuuzyiwa kuti atume bakuzokutolani kuya ku nganda kwake, kuti akamvwe uthenga kufuma kwa mweo. 23Apo Petulo ebaita kuti balobe na kunkhala naye. Mu mawa mwake mokonkhapo eima na kuya nao, ndipo anekwao ayakine aku Yopa emupelekezya eve.24Pasiku lonkonkhapo befika ku kaesaliya.Koneliyo enzo balindilila beve, eita ba banja bake na ayake apamutima.25Cecitika kuti pamene peloba Petulo, Koneliyo ekumana naye na kuwa pansi ku mendo kwake kuti amupembeze eve. 26Koma Petulo emuthandiza kupanama, nonena, 'Panama', Neo nane nine munthu.27Akali kulabila naye Petulo, eve eloba mukati nopeza banthu banyinji osonkhana pamozi. 28Enena nao ' mweo mweka muziba kuti nicosavomekezyaka kuti munthu mu Yuda aziphalikzye kwa olo kuyotandala na mutundu uyake. Koma Mulungu wanionesha neo kuti sinufunika kuita munthu aliyense oifiwa olo osasukiwa. 29Lo ndaba neo newela cosasushapo, pamwewela kuzonitola neo. Neo nukhonsha ndaba ninji mwewela kuzonitola.30Koneliyo enena kuti, ''masiku folo apita pa nthawi yamene ino, neo nezopemphela pa awala ya naini mu nganda mwangu, ndipo onani, lidoda lepanama pasogolo panga ali na vovwala vonganimila. 31Elabila kuti, ''koneliyo mapemhelo bako Mulungu wabamvwa na kupasa kwako kwakumbusha Mulungu za weo. 32Tuma munthu ku yopa na kuziitila lidoda zina laka simoni oitiwa petulo. Eve ankhala ku nganda ya simoni okonza vikumba, mumbali mwa nyanja. 33Pa nthawi imozi netum awela kuzokuitani. nimwe ba cifundo pakuti mwawela. Lomba ndipo, seo tonse tili pano pa menso pa Mulungu kuti timvwe vonsa veekulamulilani mweo Ambuya kuti mukalabile.34Ndipo petulo evula pakamwa paka nonena, ''cendi,naona kuti Mulungu aliye sankhu. 35m'malo mwake, mu vyala vonse ali onse oyopa eve na kucita ncthito zolungama ni wavomele zyewa kwa eve.36Muziba uthenga wetunizya ku banthu baku Israeli, pamane pememeza uthenga wabbino wa mtendele kupitila mwa Yesu kustu,wamene ni Ambuye wa onse. 37Mweo mwdeka muziba zocitika zonse zecitika,zecitikika mu yudeya yonse, Kuyambilamu Galileya,pavuli pa ubatizo wememeza Yohane, 38zocitika zokhuza Yesu waku Nazaleti,Mulugu mwecimuzozela na muzimu utuba na mphamvu.Eve epita pita kucita zabwino no polesha onse enze amengika na mdelekezi,pakuti Mulunga enze naye.39Nise mboni za vinthu vonse vecita Yesu monse mu calo ca ayuda na mu yelusalemu. Emupaya eve mwa kumupanyika pa ,muti, 40Koma Mulungu emuusha pa siku la citatu no pangisha kuti akaonekele, 41Osati na banthu onse, koma mboni zesankhiwa kale na Mulungu mwa seo tecilya na kumwa naye pavuli peuka kwa akufwa.42Etilamulila seo kuti timemeze ku banthu na kucitila umboni kuti uyu ndiye wamene esankhiwa na Mulungu kuti akhankhale oweluza wa amoyo na bakufwa. 43Ni kwa eve kobocitila umboni aneneli onse, kwakuti onse amukhulupilila eve akalandile khululukiwa kwa macimo kupitila mu zina lake.44Petulo akalulabila ivi vinthu muzimu utuba ewila pa onse enzomvelela uthenga wake. 45Banthu benze mu gulu la odulidwa okhulupilila onse ewela na Petulo edadwa, kamba ka mphaso ya mzimu utuba wetiliwa na pa akunja kumo.46Pakuti ebamvwa aba akunja olabila vitundu viyake na kumukweza Mulungu. 47Ndipo Petulo eyankha, Ko pali munthu angaleshe manzi kuti aba banthu balandila mzimu utuba monga seo? 48Ndipo elamula kuti atiziwe mu zina la Yesu kristu. ndipo emusenga kuti ankhale nao kwa masiku anyinji.
1Lomba otumiwa nanekwao beze mu yudeya becivwa za akunja kuti belandila mau a Mulungu. 2Petulo pewela ku yelusalemu, bala eze amozi a gulu lamudulidwe bemususa yeve; 3Echiti, ugwilizana na madoda osa dulidwe nakulya nao.4Koma Petulo eyamba kuba fotokozela nkhani mwa satanesatane, nakuti. 5Nozopemphela ku zinda wa Yopa , ndipo nenkhala na mensomphenya conyamulilamo cuwela pansi monga lilata ikulu kuwela pasi kufuma kululu mwa mbali zake zose folo. yeselukila pali neo. 6Neci langishisha ndipo neganizilapo za ici. neona nyama za mendo folo za mu ziko, vimbalangondo vamsanga, na nyama zokalaba, na nyoni zamululu.78910Ndipo necinvwa mau akuti kwa neo,' Nyamuka, Petulo,' paya nakulya. Neciti, Ambuye.' paliye cinthu cituba kapena cifipa celabako mkamwa mwangu.Koma eniyankha kufuma kululu soti,' Mulngu akasuka usati nicoifyiwa.Ici cecitika katatu, ndipo zonse zetolewa soti kuya kululu.11121314Onani pamene apo penze madoda enze pemene pasogolo pa ng'anda patenze, enzetumuwa kufuma ku kaisala kuti awele kuli neo. Muzimu wenilamulila kuti nilute nao, soti kuti nisapatule pakati pao.Ndipo aba anekwao sikisi eluta nane, ndipo teluta mng'anda ya analume. Etiuzya mwecionela angelo kupanama mu ng'anda nakuti,' Tumani analume ku Jopa kuti aleta Simoni wakuti Petulo. Akuuzyeni uthenga wokupulushani mweo na akung'anda kwanu.'15peneyamba kulabila nao, m'zimu utuba wewela pali beve, muwezele paseo poyamba pala. 16Nekumbukila mau ba Ambuye, mwe kambila, Yohane zo-ona wobatiza na manzi; koma mkabatiziwe na m'zimu utuba.17Koma ngati Mulungu ebapasa beve phaso mwetipasila seo pite khulupilila mau mwa Ambuye khristu Yesu nezebani neo, kutiningasusane na Mulungu. 18Pibecivwa ivi vinthu, aliye kambe kanthu koyankha, koma ayamika Mulungu nakuti, koma' Mulungu watipasa kulapa kwa amoyo na akwa akunja nako.19Lomba bala bonse beng'ondolewa namazunzo yeuka kwa Sitifono be mwazyika mpaka ku fonike, na kupro, na ku antiokeya, kulabila mau tyala kwa Ayuda. 20Koma bayakene mwa beve, madoda ofuma ku Foinike, naba ku-kurene, ewela ku Antiokeye nakulabila nao Agiliki, na ku-ulusa uthenga wabwinowa Ambuye yesu. 21Kwanja ya Mulungu yeze nabeve, nambala inyinji ya okhulupilila nowela kwa Ambuye.22Nkhani yokhuzana nabeve yefwika mu matu ya chalici yaku yelusalemu, ndipo etuma Banabasi kuyofwika mpakana ku Antiokeya. 23Pamene efwika nakuona cisomo ca Mulungu, ekondwela nakubalimbikisha bonse kukhala na Ambuye na m'tima wao onse. 24Pakuti leze lidoda labwino yozula na m'zimu utuba na cikhulupililo, ndipo banthu ba nyinji beonjezeleka kwa Ambuye25Banabasi eluta kunja ku taliso kuyofuna Saulo. 26Pempeza emuleta ku Antoikeya cecitika kuti, caka conse benkhala pamozi na chacisi nophunzisa banthu banyinji ophunzila eyamba kuitiwa a krisitu ku Antiokeya.27Lomba mumasiku awo ena aneneli ewela kufumila kuyelusalemu kuya ku Antioyeya. 28M' mozi mwa beve, Agabusi, epanama nakuonesha mwa mzimu kuti kuzakhala cilala pa ziko lonse lapansi. izi zecitika m'masiku ya claudisi.29Mwaici ophunzila, monga mwa aliyense ezokwanisha eganizila kuthandizako thandizo kuti ika thandizeko anekwao ku Yudeya. 30Echita ici, betumizya ndalama ku akulu-akulu mwa manja ya Banabasi na Saulo.
1Lomba pa nthawi iyi Herode mfumu ekata bayakine enze amozi ba mpingo kuti ayambe kubavutisha. 2Epaya Jamusi mukwao wa Yohane na lupanga.3Peona kuti ici cakondwelesa Ayuda, ekata soti na Petro. iyi yenze nthawi ya buledi uliye cotupisha. 4Pavuli pomukata, emuyika mu ndende, nakumuika mu manja mwa asilikali benze mu ma gulu folo enzokumolonda; enzofuna kumuleta ku banthu ikapita Pasika.5Teto Petro esungiwa mu ndende, koma mapemphelo yecitika kwa Mulungu na amumpingo. 6Usiku pamene Herode akaliye umufumwa kuti amuimbe mulandu Petro enzelele pakati pa asilikali abili, omangiwa na vingwe vibili, apo ndipo amalonda enze paciseko caposogolo olonda ndende.7Mungelo mwazizi ewela pa yeve, ndipo nyale yeyaka mu ndende. ekhodola Petro kumbali nakumuusha nakuti, "Uka mwamsanga," Ndipo vingwe vepona kucoka ku manja yake. Mungelo eciti kwa yeve, 8"Vwala vovwala nama sanda yako." Petro ecita teto. Mungelo eciti kwa yeve, "Vwala malaya yakunja ndipo unikonkhe."9Petro emukonkha mungelo nocoka panja. Aliyezibe kuti cecita mungelo cenze cacendi. Eganiza kuti enzoona mesomphenya. 10Pavuli popita pali malonda oyamba na wa cibili, bewela pa khomo ya nsimbi yenzo lumjika ku muzinda; yeba segukila yeka. Befuma ndipo beyamba kuyenda munjila, ndipo pamene apo mungelo eluta nomusiya.11Petro peyewelelamo maganizo, eciti, "Lomba zoona naziba kuti Mulungu watumijya mungelo wake ndipo wanipulumusha kufuma mu manja ya Herode, nakuvonse vebenzoyembekezela Ayuda." 12Pezindikila teti, eluta ku ng'anda kwa Mariya nyinawake wa Yohane ozibika soti kuti Maki, kwebenze kumana banthu anyinji ndipo benzopemphela.13Pegogoda pa khomo, kabuthu wanchito wacanakazi zina lake Roda ewela kuti azaseguleko. 14Pezindikila lizu la Petro, kamba ka cisangalalalo ekangiwa kusegulako kuciseko, eutukila mkati ya cipinda; nakubaujya kuti Petro enzepeneme pakhomo. 15Ndipo beciti kwa yeve, "Ndiwe wa videde." Koma elimbikila kuti zili teti. beciti, "Nimungelo wake."16Koma Petro epitilijya kugogoda, ndipo pesegulako kuciseko, bemuona ndipo bedabwa ngako. 17Petro ebakhodola na kwanja kuti bankhale cete, ndipo ebafotokozela Mulungu mwemucosela mundende. Eciti, "Mumuujye Jamusi na anekwasu". ndipo ecoka pa malo pala noluta ku malo bayake.18Lomba pekwecica, kwenzelini zovuta zitontho pakati pa asilikali pa zecitika kwa Petro. 19Herode pemusakila koma osamupeza, ebakosha amalonda ndipo elamula kuti banyongewe. Teto efuma mu Yudeya nakuya ku Sizaleya nonkhala kwamene kula.20Lomba Herode enzookalipa ngako na banthu baku Tyre na Sidon. Beluta kwa yeve na colinga cimozi ndipo pavuli pomunyengelela Blastus, wothandizila mfumu, kuti abathandize, bepempha mtendele ndaba ziko lao lenzolandila vakulya kufuma ku ziko la mfumu. 21Pa siku loikika Herode evwala vovwala va cimfumu nonkhala mumpando wacimfumu, elabili mau kwa beve.22Banthu bekuwa, "Iyi ni lizu la mulungu osati la munthu!" 23Pameneapo mungelo wa Mulungu wemukantha, ndaba aliye peleke ulemelelo kwa Mulungu; elyewa na vikusi nakufwa.24Koma mau ya Mulungu yepaka nakufalikila. 25Lomba Banaba na Saulo pesilijya utumiki, bewelela kufuma ku Yerusalemu ndipo bewela pamozi na Yohane, otiwa soti kuti Maki.
1Lomba muchalici ku Antiokeyo, mwenze aneneli na aziphunzisi. benze Banabasi, Simiyoni (oitiwa kuti niga), Lusiyasi waku Kulene, manayeni elelewa pamo na Helode muthu wa mphamvu na saulo, 2Pabenzo pembeza ambuya nakusala kulya, mzimu utuba echiti, ''Nipatulileni Banabasi na Saulo,kuti achita nchito inebaitila, 3Pebesala kulya, bepemphela, noika manja bawo pa aba madoda, beba tumizya.4Lomba banabasi na paulo,petumiwa na mzimu utuba, besondokela ku Seleusia; kuchoka uko beyenda wapanyanja kuya ku kupro. 5Pebenzo m'munzi wa salamisi; belalikila mau a Mulungu mumasinagoge ya ayunda.benza soti na Yohane monga mthandizi.6Pebepita pa chisumbu kuya ku pafosi bepeza munthu muyakene wa masenga m'neneli wawenye wa ayunda zinalaka bar-Yesu. 7Uyu wa masenga egwilizana na Pulokonso, Sejiyusi Paulasi, enze lidoda ochenjela ngako. ili lidoda leita Banabasi na Saulo, ndaba enzofunishisha kumvwa mau a Mulungu. 8Koma Elimasi '''wa masenga'' (ndiye tanthauzo la zina lake) ebashusha, efunishisha kuchosa Pulokonso m'chikulupililo.9Koma Saulo oitiwa soti Paulo, wozula na mzimu utuba, emulangishisha. Nakuti, ''weo mwana wa satana vekaveka viipa na wenye vilifulu mwa weo. 10Niwe ndani wa chilichonse cholungama. uleke lini kukhwenthesha njila ya Ambuye, ili laba-laba sibati?11Lomba ona, kwanja la Mulungu lili pali weo, nakuti usanduke mphofu. ulione lini zuba kwa kanthawi. ''pamene apo Elimasi ekatiwa na mfinzi; Eyamba kuzunguluka kufuna banthu kuti amkateko kwanja nomusogolela. 12Prokonso peona vechitika, ekhulupilila ndaba edadwangako na chiphunziso cakamba za Ambuye.13Lomba Paulo na ayake betaukila ku pega mu pamfiliya kuchokela ku pafosi. koma Yohane ebasiya nowelela ku yelusalemu. 14Paulo na ayake beyenda kuchoka ku Penga nowela ku Antyokeya wa ku Pisidia. kwamene uko beloba musinagoge pasiku la chibelu no nkhala pansi. 15Pechibelengewa chilamulo na aneneli, asogoleli a sinagoge ebatumila mau, kuti, anekwasu, ngati muliko na mau alionse achilimbikiso ku banthu muno, kambani.''16Teeto Paulo epanama no cheula nakwanja; echiti '' madoda amuislayeli na mweo mulemekeza Mulungu, mvwani. 17Mulungu wa aba banthu aislayeli esankha khololasu nolipashila mtundu pebenze kuchalo cha Igiputa, na kwanja yake yonyamuka ebasogolela kufumamo. 18Kwazaka zokwanila monga fote eyenda nao musanga.19Pavuli pocheneka mitundu seveni m'chala cha Kenani, epasa banthu basu chalo chao kuti chinkhale choloba chao. 20Izi zonse zechitika mu zaka zopitilila 450. pavuli pake pa izi zonse, Mululngu ebapasa oweluza mpaka pa Samueli m'neneli.21Lomba banthu esenga kuti apasiwe nkhosi. na Mulungu ebapa Sauli mwana wa Kisi, lidoda la mumkoka wa Benjamini, kuti abe nkhosi kwa zaka fote. 22Pavuli pochosewa na Mulungu pa ufumu, enyamula Davite kuti abe nkhosi yao. yenze nkhani ya Davite yechitila umboni Mulungu kuti, napeza Davite mwana wa Jese kuti abe lidado la pamtima pangu,ochita vonse vunumuuzya kuti achite.23Kufumila mumkoka wa lidoda ili Mulungu waleta kwa islayeli mphulumusi, yesu, monga mwelonjezela. 24Akaliyofwika ubatizo wakulapa ku banthu onse ba islayeli. 25Penzosilizya nchito yake Yohane echiti '' muganize kuti nine bani? Nine lini wamene. Koma mvwani umozi akuza pavuli pangu, nthambo za nkhwabila zake neo nineosayenela kuzimasula.26Anekwasu, bana ba mkoka wa Abrahamu, na bala onse pakati panu olemekeza Mulungu, nikwasu seo kwewetumiwa uyu uthenga wachipulumuso. 27Pakuti bala onkhala mu yelusalemu na obalamulila aliyomuzindikile eve ndipo ba kwanilisha mau ba aneneli obelengewa chibelu chili chonse omusula.28Olo aliyopeze chifukwa chomuweluzila kuti afwe. beita Pilato kuti azemupaye eve. 29pebesilizya vinthu vonse velembewa vokhuzanana eve, bemuselusha pachimuti nomuika m'manda.30Koma Mulungu emuusha kwa akufwa. 31Eonekela kwa masiku anyinji kwabala enzoyenda naye kuchoka ku Galileya kuya ku yelusalemu; Aba banthu lomba ndiye mboni zake ku banthu onse.32Teti tukuuzyani nkhani yabwino, lonjezo lewela kumakolo basu. 33Watikwanilisha seo, bana bao, mwakuusha Yesu. Muchelemekela musalimo lachibili. Niwe mwana wangu mwanalume, lelo nakhala uso; Kuti 34emuusha kwa akufwa, kuliye kuwelela soti, Mulungu wakamba teti '' Nikupaseni daliso lapatuba losimikizya lelonjezewa kwa Davite.35N'chifukwa chake ekamba soti mu Salimo liyakene, ' mukalole lini kuti m'tuba wanu akaole; 36Pakuti Davite pe tumikila zofuna za Mulungu mu mum'koka wake, elala tulo; ekiwa pamo na makolo bake ndipo mubili wake weola. 37Koma ula eushiwa na Mulungu mubili wake uliye ole.38Ndiye lekani chizibike ichi kwa mweo, anekwasu kuti kupitila mwa lidoda ili chikululuko cha machimo chalalikiwa kwa mweo. 39Mwayeve aliyense okhulupilila omasuka kuvinthu vonse vamene lamulo la Mose lenzokwanisha lini kukumasulani.40Lomba ndiye musamale kuti chinthu cheenena aneneli chisachitikile weo. '' 41Onani, mweo amisulo, ndipo mudabwisiwe naku chenekeka, pakuti nuleta nchito m'masiku banu, nchito yoti mukakhulupilile lini, olo kuti muyakene ai uluse kwa weo.42Pechokapo Paulo na Banabasi; banthu ebasenga kuti angakambeko soti nkhani imozi-imozi iyi chibelu chokokhapo. 43Pewesila msonkhano wa m'sinagoge, ayuda anyinji na bala esandulika bekonkha Paulo na Banabasi elabila nao noba limbikisha kuti apitilizye muchisomo cha Mulungu.44Pa chibelu chokonkhapo, pafupi- fupi munzi wonse weungana pamozi kuti bamvwe mau a Mulungu. 45Ayuda peeona gulu, echimvwa nsanje noyamba kamba viipa pavinthu vekamba Paulo nomunyoza.46Koma Paulo na Banabasi ekamba mosayopa nakuti '' chenze chofunikila kuti mau a Mulungu eyambilila kuuzyiwa kwa mweo, lomba taona kuti mubakana noziyesa mweka osayenela moyo wosasila, Onani tipiliukile kwa amitundu. 47Pakuti Ambuye atilamulila teto, kuti '' nakusankhani mweo kuti mubenyale ya amitundu, kuti mulete chipulumuso kumasilizyilo a chalo cha pansi.48Amitundu pechimvwa teti enze asekelela na lemekeza mau a mulungu. monga anyinji eithiwa ku moyo wosalila bekhulupila. 49Mau a Mulungu emwazyiwa m'malo onse.50Koma Ayuda etuntha manina ozama olemekezeka na madoda osogola a m'munzi. beusha chisausho kwa Paulo na Banabasi nobataya kubachosa m'malobawo. 51Koma Paulo na Banabasi bekunkhumula kakungu kumendo kwao. ndipo beluta munzi wa Ikoniya. 52Ndipo ophunzila be zula na chimwemwe na mzimu utuba.
1Zecitika mu Ikoniya kuti Paulo na Banabasi belobela pamozi mu sinagoge wa Ayuda na kulabila mwanjila yakuti gulu likulene la onse Ayuda na Agiliki ekhulupilila. 2Koma Ayuda a mwano esokonezya uzelu za Akunja na kupangisha beve kubaipila mutima anekwao.3Teto beuchala kwala nthawi itali, kulabila molimba na mphambvu ya ambuye, pebenzo peleka umboni wa uthenga wa cisomo chake. Eciti izi mwa kupasa zisanzo na zodabwisa kuti zichitike mu manja mwa Paulo na Banabasi. 4Koma banthu mu mzinda be gabikana; ayakine kumbali ya Ayuda, bayake kuli otumiwa.5Onse akunja na Ayuda(pamozi na asogoleli bao) eyesa kuba nzunza na kubatema miyala, 6Koma mosacelwa be ziba za ici ,be utukila ku lukaoniya mu mzinda wa lustra na Derbe na malo ozungulila, 7Kwamene be pitilizya kulalikila mau.8Pa Lustra lidoda liya ine lenzonhkala, liliye mphanvu mu mendo yake, olemala mwevyalikila m'mala mwa a nyina, wamene akaliye yendapo. 9Lidoda iyi yecinvwa Paulo olabila. Paulo elangishiwa mense yake pa eve na kuona kuti ali na chikulupililo kuti ankhale bwino. 10Teto elabila kwa eve mwa mau okuwa, panama, Ndipo lidoda lelumpa mululu no yenda- yenda.11Pamene gulu yeona cecita Paulo, be kweza mau bao, kulabila mucitundu ca ku Lukaoniya, milungu yankhala ngati madoda na kuwela pansi pali seo. 12Bemuita Banabasi kuti ''Zeu,'' na Paulo ''Herme,'' cifukwa enze olabila mukulu. 13Wa nsembe wa Zeu, wamene kacisi yake yenzetyala kunja kwa mzinda, eleta nkhabi na maluba ku milyango; eve na magulu enzofuna kupeleka nsembe.14Koma pamene otumiwa Banabasi na Paulo, becimvwa za ici, be ng'anba vovwala vao ndipo msanga-msanga be ciyoloba mkati mwa gulu, na kuwa, 15Madoda, cifukwa canji mucita vinthu ivi? Seo nase nise banthu, na mkalidwe olingana na wanu.Tukuuzyani mweo uthenga wabwino kuti mufunika kutembenuka kufuma kwa ivi vinthu va tyala-tyala kuya kwa Mulungu wa moyo, epanga kululu, calo, Nyanja na vili vonse vili mwamene. 16Zaka zakale, elola vyalo vonse kuyenda mwa njila zao.17Koma teto, aliye zisiilile eve paliye umboni mwaico eciti bwino na kupasa mweo mvula kufuma kululu na nthawi ya vipaso, kuzuzya mitima yanu na vakulya na kukondwela. 18Ngakhale na mau aba, Paulo na Banabasi ekangiwa kulesha magulu kuti asathwale nsembe kwa beve.19Koma Ayuda ayakine ofuma ku Antiokeya na Ikoniyo ewela nonyengelela magulu. Bemutema milyala Paulo na kumuguzila eve kunja kwa mzinda, poganiza kuti wafwa. 20Koma ophunzila alipeneme ku zunguluka eve, euka na kuloba mu mzinda. Siku lokonkhapo, eluta ku Derbe na Banabasi.21Pambuyo pakulalikila mau mu mzinda uka na kubanga ophunzila anyinji, be welela ku Lustra, ku Ikoniyo na ku Antiokeya. 22Be pitilizya kupasa mphamvu ku myoyo ya ophunzila na kulimbikisha beve kuti ba pitilizye mu chikulupililo, nolabila, '' Tufunika kuloba ufumu wa Mulungu mwa ku nzunzika kanyinji.''23Pamene peebaikala beve akulu ba mu mpingo iliyonse, ndipo be pemphera mwa kusalya, be ikizya beve kwa Ambuye mwamene mwebekhulupilila. 24Ndipo be pitila ku Pisidiya na kuwela ku pamfuliya. 25Pebelabila mau mu Perge, be epitilila kuya ku ataliya. 26Kufuma kwala beluta kuya ku Antiokeya, kwamene kwebezipelekela ku cisomo ca mulungu ku nchito zamene zebesilizya lomba.27Pamene pefwika mu Antiokeya na kusonkhanisha na mpingo pamozi, befotokoza zonse zamene Mulungu ebacitila beve, na mwamene ebasegulila ciseko ca chikulupililo kwa akunja. 28Be nkhala na ophunzila nthawi itali.
1Madoda bayakine befuma ku Yudeya kuluta ku Antiokeya noyamba ophunzisa anekwao, nakuti, ''Pekapeka mukacita mudulidwe kulingana na madauko wa Mose simungapulumuke'', 2Ici celengesha Paulo na Banabasi ku kangana naku kambilana nabeve. Ndipo Paulo na Banaba pamozi nabayakine ocokela kwa beve, besankhiwa kuluta ku yelusalemu kuyokumana na otumiwa naba kulu bakulu pa funso ili.3Beve lomba petumiwa na chalici bepita konse kubili ku Femiciya naku Samaliya bomemeza kutembenuko kwa amitundu. Beleta cisangalalo kuli onse anekwao. 4Bebewela ku yelusalemu, belandiliwa na chalici otumiwa na akulu akulu ebaujya vonse vecita Mulungu nabeve.5Koma madoda bayakine bekhulupilila, benze amozi ba gulu la Afalisi, bepanama nakuti, nicofunikila kuti bacite mudulidwe nakubapasa lamulo losunga malamulo ya Mose. 6Otumiwa na bakulu-bakulu bekumana pamozi kuti baganizilepo pa nkhani iyi.7Pavuli pokambilana ngako, Petulo epanama nolabila nao, '' Anekwasu, mweo muziwa kuti nthawi ya kuvuli uku Mulungu epanga sankhopakati panu, nakuti nakamwa yangu amitundu ofunika amvwe mau ya uthenga yabwino, naku khulupilila. 8Mulungu, oziba mutima, epeleka umboni kuli beve pobapasa muzimu utuba, monga mwacitila na seo. 9Aliye siyanishe pali seo na beve, pakuti eyesa mitima yao mwacikhulupililo.10Lomba monga muyelusalemu Mulungu, kuti muyike joko mumukosi ya ophunzila yamene makolo yasu na seo tekangiwa kunyamula? 11Koma tukhulupilila kuti tikapulumuke kupitila mu cisomo ca Ambuye Yesu, monga mwenzemele na beve.12Gulu lonse lenkhala cete pebenzo mvwila Banaba na Paulo olabila pa zizindikilo na zodabwisa zecita Mulungu pakati pa amitundu kupitila mwabeve.13Pebesilizya kulabila Jemusi eyankha nakuti, '' Anekwasu mvwani newo. 14Simoni watujya Mulungu poyamba mwacisomo mwethandizila amitundu na lingo lakuti atolepo pali beve banthu ba zina lake.15Mau ya aneneli yovumelejyama nazo izi, monga mwe lembela, 16Pavuli paizi zinthu nikuza, ndipo nikuzomanga soti kacisi ya Davite, Yohane pansi nikuzo nyamula naku bweza vonse veonongeka, 17Kuti madoda yosalila afune - fune Ambuye kuikilapo onse amitundu oita pa zina langu. 18Ici ndiyo cakulabila Ambuye, wacita izi zinthu zozibika kufumila kalekale.19Mwa ici naganiza kuti tisa bavute awo amitundu otembenukila kwa Mulungu. 20Koma tibalembele beve kuti atalamuke ku kowela nama fano, ciwele wele, nyama yopaiwa na cipoyo, na magazi. 21Ndaba Mose wamemezewa mumuzinda ulionse kufumila mubadwo wakale - kale na kulalikilawo mu masinagoge sabata iliyonse.''22Soti cheoneka bwino kuli atumwi na akulu akulu,na mpingo, kusankha Yudasi enzo zibika kuti Banabas, na Sila, enze akulu a mpingo, nakubatuma ku Antiyokeya na Paulo na Banabas. 23Elemba ivi: '' Kufuma kuli atumwi na akulu akulu, kuli anekwanu, kuli amitundu anekwao ku Antiyokeya, na Suliya ndi kilikiya: Moni!24Ndaba tamwa kuti madoda yakine bafuma pakati pasu,ciliye lamulo lasu nosokhonezya navimpuzisho vokalipisha myoyo 25yanu.cetionekela bwino seo,takhala na maganizo amozi,kusaka madoda,nobatuma 26kulimweo na okhondewa mutima basu banaba na 26paulo,Madoda yaliye usamalile myoyo yao kamba ka zina la yesu kristu.27Mwaici tatuma yudas na sila,ndiye bati bamuujyeni vithu vimozi mozi na mau yapa kamwa kao. 28ceoneka cabwino ku muzimu utaba na seo kuti tisaike pali mweo katundu ukulene oposa izi zinthu zofunikila : 29kuti muzipatule kuvithu vopelekewa nsembe kumafano,milopa,vokufwa,naciwelele.Ngati muvipewe ivi,zikakunkhalileni bwino.Nalaila.'30lomba beve pemasuliwa,beluta ku antiyoki ;pavuli pounjika gulu pamozi, be peleka kalata. 31Peibelenga,bekondwela kamba ka cilimbiso . 32Yudas na sila,na neneli,belimbikisha anekwao na mau anyinji nakubalimbisha.33Pavuli ponkhala kanthawi kwamene kwala,ebawezya mwa mutendele kucoka kwa anekwao kuluta kwabala enzebatuma. 34cemunkhala bwino sila kuti ankhale kwamenekula. 35koma paulo na banaba bekala mu antiyoki kuphuzisha nakulalikila(pamozi nabayakine banyinji)mau ya ambuye.36Pepita masiku paulo echiti kuli banaba,'Tiye tiwelele lomba kuti tikatandalile anekwasu mumizinda wetalalikilako mau ya ambuye,tione kuti balityani, ' 37Banaba enzofuna kuti balutilenaye pamozi yohane enze kuyitiwaso mark. 38koma paulo eciganiza kuti sicenze bwino kuluta na mako,wenze ebasiya mu pamfulia ndipo aliye lute nao kupitilizya nchito.39Pamene apo peuka mukangano ukulene ,cakuti bepatukana ndipo banaba etola mako naloba mu boti kuluta ku cyprus. 40Koma paulo esankha sila noyambapo,pavuli popasiwa na anekwao mwa cisomo ca ambuye. 41ndipo eluta kupitila ku siliya nakilikiya, kulimbikisha ma churichi.
1Paulo soti ewela ku derbe na ku lustra,lomba onani ophuzila muyake zina lake timoteyo ezeko,mwana wa mzimai waci yuda okhululupila mwa yesu koma awisi enze agiliki. 2Elabiliwa zabwino na anekwao benze ku lysta naku ikoniyo. 3Paulo efuna kuyenda naye,emtola nomuthenda chifukwa ca ayuda benze mumalo yala,pakuti bonse beziba kuti awisi enze giliki.4Penzokuya m'mizinda,enze pasa malamulo kuma churichi kuti bavwe nochita,malamalo yechilembewa na athumwi na akuku akulu ku jerusalem . 5Mwaici machalici elimbikishiwa mu chikulupililo ndipo bechulukishiwa tsiku na tsiku6Paulo nabayake beluta kumalo yaku frugiya na galatiya,pakuti benze beleshewa na m'zimu utuba kulalikila mudela ya asia 7.Pe befwika pafupi na mysia,beyesha kuluta ku bithynia, koma m'zimu wa yesu weba lesha. 8Mwaici bepita ku mysia,bewela ku kumuzinda wa trao.9Menso mpenya eonekela kwa paulo usiku:lidoda yaku mekedoniya enzepeneme, kumu phepa eve kuti'wela kuno kuno kumakedoniya muzayiyavwe'. 10Paulo peona meso mpenya,pamene apo tenyamuka kuluta ku makedoniya,kusimikizhila kuti mulngu wati iita kulalikila uthenga wabwino.11Kunyamuka kufuma ku trao,eyenda moyondoloka mpaka ku somothrace,na siku yokokhapo tewela ku neopolis. 12kufuma apo teluta ku philipi,yenze mzinda wa makedoniya,mzinda wenze ofunikila mumalo yala yolamuliliwa na aroma,ndipo tekhala mumuzinda uyu masiku anyinji. 13Pasiku lasabatha teluta kunja kwa mupanda mumbali mwa mukolo,kweteganizila kungakale malo yo phempelelako.tekala pasi nolabila namanina benze be wella pammo.14Linina liyakine zina lake lydia,ogulisa purple ofuma ku mzinda wa thyatira,enze ophembeza mulungu,etivwilila.Ambuye esgula mitima wake kuti avwisishe kwa zelabilika na paulo. 15Pamene eve na bamu'nganda mwake bebatizika,etipapatila seo nakuti'ngati mwanipeza okhulupililika kwa ambuye, welani muzakhale m'nganda mwangu,ndipo etikoka mitima seo.16Zecitika kuti,pamene pitezo kuya kumalo ya ma pephelo,tekumana naka musimbi kenze namizimu iyipa yoweweta. enzo letela ambuye bake chuma naku weweta kwake. 17Iyi linina yezokokha paulo na seo nokhuwa, kuti 'ee madoda aba na akapolo a mulungu wakululu.Olalika kwa mweo njila ya cipulumuso'. 18Echita ici kwa masiku anyinji.koma paulo ekalipa nazo ,nochunguluka echiti kwa mzimu uyipa,'nukulamulila iwe mzimu mu zina la yesu christu fuma mwa eve.'ndipo cefuma.19Pe ambuya wake eona kuti ciyembekezo chaphindu chao chaluta,ekata paulo na sila nobaguguzila kumalo kwa Aao benze ulamulila. 20Pe ebaleta kwa oweruza,echiti'aba madoda ovutisha m'mzinda.ni ba yuda. 21Olalikila mudauko osavomekezhewa kwa roma kuilola olo kuicita'22Koma cigulu ceukila paulo na sila;Olamulila ebang'ambila vovwala nolamulila kuti anyatiwe namikwapu. 23Pebakwapula namikwapu inyinji,ebaika mujele nolamulila amalonda kuti abasunge mocenjela. 24Pecilamuliliwa teto,amalonda ebaika mkatikai ya jele nobamanga mendo kuvi simbi.25Pakati pa usiku paulo na sila benzo pephela no yimba nyimbo kwa mulungu,nabayakine bamujele bebavwa. 26Mozizimusha kwenze civomeze,kuti maziko ba mundende begwendezeka; na viseko veseguka,na macheni yemasuka.27Amalonda eushiwa mtulo nakuona viseko vamu jele vaseguka;efumya cingwanje nokala pafupi kuzipaya,cifukwa eganiza ba ndende ba utuka. 28Koma paulo ekuwa mwapalulu ,kuti osazipaya weka ,pakuti tonse tilipo.29Malonda epempa kuti balete nyale naku loba naku njenjemela na mantha ,eciwa pasi kwa paulo na sila. 30Nobafumya panja echiti 'madoda, nichite chinji kuti nipulumusike? 31Echiti,khulupilila mwa mbuye yesu,ndipo uzapulumuka weo na banja yako.32Belabila mau ya mulungu kwa yeve,pamozi na onse ba mung'anda yake. 33Ndipo amalonda ebatola pa nthawi yamene iyo ya usiku,nosuka vilonda koma yeve na banja yake ebatizhiwa. 34Mwaici pebeleta paulo na sila mung'anda mwake ,ebapasa chakulya,ekhondwela ngako na banja yake,kuti bekhululupila mwa mulungu.35Lomba pekwecica,oweruza etuma mau kwa amalonda,eciti,lekan madoda awo alute.' 36Malonda emu-uzhya mau paulo kuti, oweruza batumizya mau kwa neo kuti mubekuya.lomba fumani mube kuya'.37Koma paulo echiti kwa beve,betikwapula po-onekela paliye kuti yesa,olo kuti tili m'bado waci roma nakuti ika mujele.lomba atitumizha mobisika?yayi ;lekani awele beka bazati cose. 38Amalonda ebauzha mau aba oweruza,pebecivwa izi kuti paulo na sila ni aroma,ecivwa owa. 39Oweruza bewela naku pepesa kwa beve nakufumya,ebapepa kuti afumemo m'mzinda.40Teti paulo na sila efuma mujele na kuza ku ng'anda ya lydia.Pe paulo na sila eona anekwao,ebalimbikisha nakufuma m'mzinda.
1Lomba pebepita mu mizinda yaku amfipoli na apoloniya,befika ku atesolonika,kwamene kwenze sinagoge wa ayuda. 2Paulo ,monga mwa muthetho wake ,eluta kwao ,ndipo pa masiku ama sabatha atatu ekambilana nao kufuma mumalemba.3Enzevula malemba nakufotokoza kuti cenze cofunikila kutikristu akazunzike na kuyouka soti kwa akufwa.eciti,uyu yesu wenu lalikila kwanu mweo ndiye kristu.' 4Ayakine mwa ayuda enyengelelewa no konka paulo na sila,noikapo na cibelengelo cikuleni ca agiliki ezipeleka,namanina osogolela osabelengeka.5Koma Ayuda osakhulupilila,mwa nsanje,etolako bantu akhalidwe loipa kufuma mumalo ogulicila,nosonkhanisa ka gulu pamozi,nopangisha musokonezo mu mzinda.ecita ndeo ku nganda ya yaso.,enzofuna kuti alete paulo na sila panja ku banthu. 6Koma pe baliya bapeze,eguguza jaso na ayakine mwa akwao pamenso pa akulu a mzinda efuula,'aba madoda epindimula chalo palulu pansi ewela soti kuno. 7Aba madoda belandila jaso,ocita masusana na malamulo ya Kayisala; onena kuti kuliye mfumu - Yesu8Gulu na akulu ba muzinda bevutika pebecimvwa za ivi vinthu. 9Koma pavuli pake akulu ba muzinda eujya Jaso na onse kuti alipile ndalama ngati cikole, ndipo ebamasula.10Usiku ula anekwao etuma Paulo na Sila ku Bereya. Pebefika kula, beloba mu sinagoge ya Ayuda. 11Lomba aba banthu benze olemekezeka kupambana baku Atesolonika, pakuti belandila mau nacikonzekelo ca maganizo, kuyesa malemba siku na siku kuti aone ngati ivo vinthu vili teto. 12Mwa ici anyinji ekhulupilila, kuikilapo manina omvwekela acigiliki na madoda ya nyinji.13Koma Ayuda baku Atesolonika pebecimvwa kuti Paulo olalikila mau ya Mulungu ku Bereya, beluta kwamene kuyo yambisha zungo naku vutisha magulu. 14Pamene apo, anekwao etumijya Paulo ku nyanja, koma Sila na Timoteyo besala kwamene kula. 15Bala enzosogolela Paulo bemutwala kufikila mpakana ku muzinda wa Atere. Pemusiya kwala Paulo, beujyiwa kuti Sila na Timoteyo akamukonkhe mofulumila.16Lomba Paulo akali kubalindilila mu Atere, mzimu wake wefulumijyiwa mukati mwake poona kuti muzinda wenze ozula na mafano. 17Teto enzolabila masiku yonse mu sinagoge na Ayuda nabayakine benzopembeza Mulungu, angankhale namumalo ogulisilamo nabala onse enzopezekamo.18Koma soti bayakine amaphunzilo apalulu aku Epikoleya na ku Stoiki ekumana naye. Bayakine eciti, "Ni cinji cakufuna kulabila uyu obwetuka?" Ayake eciti, "Ooneka nga ni umozi oita banthu kuti bakonkhe milungu ya cilwendo," kamba kakuti enzolalikila uthenga wa Yesu na kuukishiwa.19Bemutola Paulo nowela naye kwa Areopagi, nonena, " Ko tingacizibe ici ciphunziso calomba cewenzo labila? 20Pakuti mweo muleta viphunziso vacilwendo ku matu basu. Mwa ici, seo tufuna kuziba tanthauzo la ivi vinthu." 21( Lomba onse bamu Atere na lwendo onkhala kwamene enzotola nthawi osati pa kanthu kayakine koma polabila na kumvwelela za lomba.)22Teto Paulo epanama pakati pa Areopagi ndipo eciti, " Mweo madoda yamu Atere naona kuti mweo nimwebacipembezo ngako mwa njila ili yonse. 23Pakuti penenzoyenda neona vinthu va cipembezo canu, neo nepeza guwa lolemba, "Kwa Mulungu Osazibika." Pa ici cimupembeza mukusaziba, ici nuulusa kwa mweo.24Mulungu wamene epanga chalo na vonse vilimo, pakuti ni Ambuye wa kuluul na pansi, onkhala lini mu kachisi yomanga na manja. 25Eve soti sotumikiliwa na manja ya banthu monga ngati kuti eve osobekela kanthu, pakuti eve ndiye opasa banthu moyo na phweya na vonse.26Kufuma mu lidoda limozi eve epanga mitundu ya banthu kuti bankhale pa ziko lapansi, pecipangilatu nyengo zoyikika na malile ya ponkhala pao, 27kuti beve akafune -fune Mulungu na kuti kapena beve angapeze njila yao yakuya kwa Mulungu na kumupeza. Koma yeve sali kutali na aliyense wa seo.28Pakuti mwa yeve nise bamoyo na kuyenda nakunkhala nayo nkhalo, monga mwelabilila umozi wa olakatula wanu, 'Pakuti seo nase nise banabake'. 29Mwa ici, pakuti nise bana bake, tuyenela lini kuganiza kuti umulungu uli monga golide, kapena siliva, kapena mwala- zithunzi zopangiwa mwa luso na maganizo ya banthu30Mwa ici, Mulungu elekelela masiku yakusaziba, koma lomba olamulila munthu aliyense kulikonse kulapa. 31Ici nicifukwa eve wayika siku lati akaweluze ziko mucilungamo mwa lidoda lesankha. Mulungu epasa umboni wa ili lidoda kwa onse pa kumuukisha kwa akufwa."32Lomba madoda yaku Atere pebecimvwa za kuukishiwa ku bakufwa, ayakine emunyoza Paulo; koma ayake eciti, "Tikakumvwile soti pa nkhani iyi." 33Pezepita izo, Paulo ebasiya beve. 34Koma madoda bayakine bemulondola yeve nokhulupilila, pakati pao penze Dionisiyo waku Areopagao, linina liyakine zina lake Damarisi na ayakine enze pamozi nao.
1Pezepita izi zinthu paulo efuma ku atene nokuya kuakolinto. 2Uko epeza muyuda zina lake akwila,wa mziko la pontiya ,mlwendo waku itali na mkazi wake prisila,cifukwa claudiya ebalamulila a yuda onse kufumako ku romu.paulo eluta kwabenze, 3Ndipo cifukwa egwilako nchito yoteto ,enkhala nao naku gwila nao,pakuti enzopanga ma tenti mu nchito yao.4Mwaici paulo eganizila musinagoge pa sabata iliyonse , kuyesa kunyengelela bonse ayuda na a giliki. 5Lomba sila na timoteyo pebefuma ku masidoniya,paulo ezipeleka ku mau,kucitila umboni kwa ayuda kuti yesu enze khristu. 6Koma ayuda pebeshusha nakumnyoza eve,paulo ekunkhumula chovwala cake pa beve nakunena kuti 'lekani magazi yanu yabe pa mitu panu;ninee mtuba .kufuma lomba nikuya ku amitundu.'7Ndipo efumako nakuya ku n'ganda ya Tito justus,lidoda lo pemphela mulungu.n'ganda yake yenze pafupi na sinagoge. 8Crispus,msogoleli wa sinagoge,ekhulupilila mwa ambuye,pamozi na banja lake;na anyinji mwa akolinto echimvwa ekhululupila nakubatizika.9Ambuye eciti kwa paulo usiku menso mphenya 'Usacite mantha,koma labila ndipo usankhale cete. 10Pakuti nili nawe,ndipo paliye wati ayese kuku ceneka weo,pakuti nili na bathu anyinji m'muuzi muno.' 11paulo enkhala mula kwa chaka na myezi sikisi ,ku phunzisa mau ya mulungu pakati pao.12Koma galiyo penkhala mdindo wa akaya ,ayuda enyamuka na ganizo limodzi moukila paulo nakumuleta ku mphado wa oweruza'. 13Eciti 'ili lidoda lunyengelela banthu kuphemphela mulungu mosiyana na malamulo'.14Napamene paulo enzofuna kulabila ,galiyo eciti kwa ayuda,'mweo ayuda,ngati chendi cenze cinthu colakhwa olo mlandu wa ucimo,sembe chovwika ku chita nawe. 15Koma kamba kakuti izi nizo makhosho okhuza mau na mazina na lamulo yanu,silizya wake.Nufuna lini kunkhala oweruza wa nkhani izi.16Galiyo ebapangisha kufuma pa mphando oweruza. 17onse ekata sositeni ,olamulila wa sinagoge nakamyata panthangu pa mphando oweruza.Koma galiyo aliye ikeko nzelu vebecita.18Pavuli ponkhalako kwa masiku anyinji,paulo esiya anekwao nakuya ku siliya na priscila na kaakwila. Akaliye fume pa citeshe ca nyanja,kenkeleya,egela sisi cifukwa ca kulumbila kwe ecita. 19Pebewela ku aifenso paulo esiya pricila na akwila,koma eve eka eloba msunagoge na kukambilana na ayuda.20Pebemsenga paulo kuukhala nthawi itali ekana. 21koma kufumapo eve pakati pao,eciti,'nikawele soti kwanu ngati nicifunilo ca mulungu.Eloba mchombo kufumako ku aifenso.22Pefwika paulo ku kaisala,enyamuka kuyopasa moni mpingo waku jerusalemu nakufuma kuya antiyokeyo. 23Penkhalako kanthawi kula,paulo efumako napitila mumalo ya agalatiya na phrygia nakulimbikisha onse ophunzila24Lomba muyuda muyakane enzoitiwa apollos,obadwila ku alexanda,ewela ku aifenso.enze ofulumila m'kulabila nocita bwino m'malemba. 25Apollos elamuliliwa mu ma mphuziso ambuye.ponkala opitilizya mumzimu,elabila nakuphuuzisa mosaphonya vinthu vokhuza yesu,koma enzoziba tyala ubatizo wa yohane. 26Apollos eyamba kulabila mosoba mantha musinagogi.koma pricila na akwila pevemuvwa,emtola kumbali na kumfotokozela njila ya mulungu molongosoka ngako.27Pe-efuna kupita mu achaia,akwao emulimbikisha naku lembela ophunzila ake ku achaia kuti amlandile eve.pefika,ethandiza ngako bala ekhulupilila mwa chisomo. 28Apollosi eshusha na mphamvu ayuda pokambilana pagulu,mooneshela malemba kuti yesu ni kristu.
1Checitika kuti pamene apolo peenze ku korinto, Paulo apitira ku vyalo va............ ku mzinda wa Ejeso, nopezako aphunzira ayakine. 2Paulo echiti kwa bere, "mwelandira mzimu utuba pimwekhulupilira?" "Bechiti"? yai, naku mvwa tiliye kumvwe za mzimu utuwa."3Paulo echiti, "Nanga mwabatiziwa mu ubatizo watyani?" bechiti, "mu ubatiza wa Yohane ." 4Teto Paulo eyankha, "Yohane ebatiza na ubatizo wa kutembenuka mtima. Euzya banthu kuti akhulupilire mwa wamene wati akawele pavuli pake, ndiye kuti mwa Yesu."5Banthu pebechimvwa ichi, bebatizika mu zina la Ambuye Yesu. 6Ndipo.................... manja Paulo, Mzimu utuwa ewela pa benze ndipo elabila mu vitundu viyakine na kunenera. 7Onse pamozi enze madoda 12.8Paulo elowa mu sunangoge nolabila chiliye owa kwa mlezi itatu, kulabizyana nao na kuwakopa za ufumu wa Mulungu. 9Koma pamene Ayuda eyumisha mitima na kusamvwera, eyambolabila viipa va njira ila pamenso pa gulu. Teto Paulo eba siya na kutola ophunzira nakuya nao, na kubalangiza masiku onse mu sukulu ya Turano. 10Ichi checitika kwa zaka ziwiri. teto bala benzonkhala mu Asiyabechimvwa mau ba Ambuye, onse ayuda na a Greek11Mulungu enzochita zadabwisa zopyolapo pa manja ba Paulo, 12kwakuti olo tunyula twa kumenso nama Aputoni vemukumya enzovitwala kwa olwala ndipo matenda enzobasiya na vimizimu viipa venzofuma mwa beve.13Koma ayuda ayakine oyenda yenda enzopita ku malo bala. Belta pa zina la Ambuye yesu kuti bankhale na mphamvu pa mizimu iipa pebechiti, "mwa yesu wakulalikira Paulo, nukulamulira fuma." 14Mkuru wansembe wachiyuda zina lake seeva, enze na bana benzochita teto.15Mzimu uipa webayankha, "Yesu numziwa, na Paulo numziwa, koma mweo nimwe bani? 16Mzimu uipa mwa munthu ula webalumphira amayenda yenda nakuwapasa mphamvu na kubanyata. Beutuka kufuma mula mu ng'anda chinthaku na vilonda. 17Ichi chezibika kwa ayuda na ba Greek enzonkhala mu Efeso. Beyopa ngako, na zina la Ambuye Yesu lechitiwa ulemu18Soti, okhulupilira anyinji ewela nakuzoulura vonse viipa vebechita. 19Nabanyinji benzochita masenga beleta mabuku bao pamozi nakubashoka pamenso pa aliyense. Pechibelenga mtengo wake wenzokwana fifite sauzande yasiliva. 20Teto mau a Ambuye efalikira konsemwa mphamvu.21Lomba pamene Paulo esilizya utumiki wake mu efeso, eganiza mwa mzimu kuti apitire mu makedonia na Akaya pakuya ku Yerusalemu; echiti, "Nikankhalako kula, ni kaone soti ku Roma." 22Paulo etuma babili benzotumikira nao ku makedonia, Timoteo na Erasto, koma eve enkhala mu Asiya kwa kanthawi23Pa nthawi ila kwenze msokonezo osati utontho mu efeso za njira ila. 24Wopanga za siliva muyakine zina lake demeterio, enzopanga zufanizo za Atemis eleta malonda anyinji kwa benzonpanga- panga tunthu. 25Teto eita bayake benzogwira nao nchito ila nakuti, "madoda, muona nakumvwa izi, malonda awa tupanga ndalama zinyinji.26Muona na kumvwa izi osati mu efeso mweka, koma mu Asiya monse, uyu Paulo wakopa na kuchosa banthu banyinji. Akuti, milungu yopanga na manja ni milungu lini. 27Chumvwesha lonityala mantha kuti malonda basu asuliwe, koma kuti na kachisi wa mulungu wasu mwanakazi meulu Atemis ayesewe osayenera, ndipo ukulu wake siuyesewa kanthu, wamene Asia yonse na chalo chonse chupembeza.28Pebechimvwa izi, bezuliwa na ukali ndipo bekuwa, nakuti, "mkulu mi Atemis wa ku Efeso." 29Mzinda wonse wezula na msokonezo, ndipo banthu na ganizo limozi eutukira ku malo achitiramo masobera. Bekata ayake ba Paulo benze nao pa ulwendo, Gayo na Aristako, bechokera ku makedoniya.30Paulo efuna kulowa pa chiguku cha banthu, koma ophunzira bake bemvalizya. 31Soti, bayakine akulu akulu ba mu Asia amene enze ayake ba Paulo, bamtumira mau kumpapatira kuti asaluwe mula mu malo. 32Banthu bayakine benzokuwa ia bayakene chiyakine pakuti gulu lenze mumsokonezo. Bayakine baliye ziwe na chifukwa chesonkhanirana pamozi.33Gulu liyakine lemupa ganiza alexander,wamene ayuda benzokankhira pasogolo.moteto alexander ekodola na kwanja lake ,kuti atetezere msonkhano ula. 34Koma pebeziba kuti ni myuda,beyamba kukuwa kwa maola abiri na lizu limozi nakuti'mkulu ni artemis waku aifenso.35Pamene kalembela wa mula m'munzi ebalesha zungo,echiti'mweo madoda amu aifeso nibani munthu osaziba kuti mzinda uno wa aifeso ni wosunga kachisi wa mulungu mkulu atemis na fanizo lechiwa kuchokela kululu? 36Poona ivi kuliye angavikane,nkhalani chete ndipo musachite kanthu kalikonse mofulumizya. 37pakuti mwaleta aba banthu mu nsaka ino amene nioyiba lini kachisi kapena ochilila mulungu wasu mwanakazi mwano.38Moteto ,ngati demeteriyo naba nchito ayake bali naye namulandu na aliyese,nsaka zilipo na oweruza balipo.apasane mulandu wina namuyake. 39Koma ngati musakila kanthu kayakine, ivo vingakonzeke mu msokhano wathawi zonse. 40Pakuti choyofya chilipo nichakuti tinganenezewe pa chipolowe cha siku la lero.pakuti paliye chifukwa chatingopangila zungo ndipo chikatikange kufotokoza. 41pelabila ivi ,eusilizya msonkhano.
1Zungo peyesila, Paulo eita ophunzila ndipo pavuli pobalimbikisa, ebalaila noyambapo kuloba mu Masedoniya. 2Pepitamo mu mizinda izi nakulabila mau anyinji ya cilimbikiso kwa beve, ewela ku Gilisi. 3Pavuli po nkhala miyezi itatau kwamene, bemuukila Ayuda penzokonzekela kuyambapo kuluta ku Asiliya, esintha maganizo nowelela kupitila ku Masedoniya.4Bemupelekejya mpakana kuyofika ku Asiliya penze Sopater mwana wa Pyrrhus waku Beriya; Aristarchus na Secundus onse ofumila ku okhulupilila aku Atesolonika; Gaius waku Debe; Timoni; Tychicus na Trophimus ofumila ku Siliya. 5Koma aya madoda ezesogolapo ndipo enzotiyembekeza ku Troas. 6Teyenda na bwato kufuma ku Afilipi pavuli pa masiku ya buledi uliye cotipisha, ndipo pa masiku faifi tefika kwa beve ku Troas. Uku tenkhalako masiku seveni.7Siku loyamba la sabata, petenze tesonkhana pamozi kuti tinyeme buledi, Paulo elabila nao okhulupilila. enzo funikila kuyambapo ulendo mumawa mwake, ndiye enzongolabila mpakana pakati pa usiku. 8Mwenze nyale zinyinji mu cipinda ca pa lulu mwetenzokumanilana tonse.9Pa windo penze nkhala musaza muyakine zina lake Eutychus, ndipo enzelele mutulo. Lomba Paulo penze tola nthawi akali kulabila, uyu musaza, ali mutulo, epona pansi kuckela pa cipinda ca pa nambala fili pa lulu, emunyamula wakufwa. 10Koma Paulo eseluka pansi, na kuzotambalala pa yeve momukumbatila. ndipo eciti, "Musakhumudwe soti, pakuti ni wamoyo."11Ndipo ewelela soti pa lulu nakunyema buledi nakulya. Pavuli polabila nao kwa nthawi itali mpakana kumatanda kucha eluta. 12Bemuleta soti musaza wamoyo ndipo becimvwa bwino ngako.13Seo teluta pasogolo pa Paulo noluta na bwato ku Assos, kwetenze kuti akakwelele Paulo. Ici ndiye cenzofuna yeve kuti cicitike, cifukwa enzofuna kuti ayende ulenda wa pa mutunda. 14Petipeza ku Assos, temunyamula mu bwato nakuya ku Mitylene.15Ndipo teyenda na bwato kufuma apo mpakana tefika mumawa mwake pamalo yolangana na cisumbu ca Chios. Siku yokonkhapo tefika pa cisumbu ca Samos, ndipo siku yokonkhapo soti tefika ku muzinda wa Miletus. 16Pakuti Paulo enzofuna kuti tipitilile kwa Aifenso, kuti asataye soti nthawi mu Asia; pakuti enzoutukila kuti akapezeke ku Yerusalemu pa nthawi ya Pasika, ngati nicotheka kwa yeve kucita teto.17Kufumila ku Miletus etuma madoda kuluta ku Aifenso kuyomuitila akulu ba mpingo. 18Pebewela kwa yeve, eciti kwa beve, "Mweo mwabenekazi muziba, kufumila poyamba penedyaka kwendo langu mu Asia, mwenenzo nkhalila namwe nthawi zonse. 19Nenzotumikila Mulungu na maganizo yozicepesa ndipo na misozi, na mazunzo yenicitikila kamba ka kuukila kwa Ayuda. 20Muziba kuti niliye bise kwa mweo ciliconse cofunikila ku nenela pa mweo ndipo na kukuphunzisani pamutete ndipo namuma ng'anda pa ng'anda, 21kucitila umboni ku onse Ayuda na Giliki pa Kulapa kwa Mulungu na cikhulupililo mwa Ambuye wasu Yesu.22Lomba onani, nikuya ku Yerusalemu, mosogololewa na Mzimu, kosaziba caticikacitike kwa neo kula, 23koma cabe pakuti Mzimu Utuba unipasa umboni kuti mumuzinda ulionse vingwe na mazunzo vuniyembekeza. 24Koma nuona lini moyo wangu kunkhala wa mtengo ukulene, malinga ngati ningasilijye lubilo langu na utumiki wenelandila kufumila kwa Ambuye Yesu, kupeleka umboni wa uthenga wa cisomo ca Mulungu.25Lomba onani, nuziba kuti mweo monse benenzo yenda namwe pozunguluka kulalikila Ufumu, nkhope yangu simuzakayionapo soti. 26Mwa ici nupeleka umboni kwa mweo lelo, kuti niliye mulandu pa magazi ya munthu aliyense. 27Pakuti niliye bise vokamba pa conse cifuno ca Mulungu.28Mwa ici nkhalani chelu pa moyo wanu, na pa nkosa zamene Mzimu Utuba wakuyikani kuti munkhale oyang'anila. Nkhalani chelu pa ubusa wa mpingo wa Mulungu wegula na magazi bake. 29Nuziba kuti nika luta vimbalangondo volusa vikuza pakati panu ndipo siviza leka nkosa zanu. 30Nuziba kuti kufumila ngankhale pakati panu madoda bayakine bakuzosokoneza coonadi kuti ophunzila akonkhe beve.31Ndiyekuti citani umalonda. kumbukilani kuti kwa zaka zitatu niliye leke kuujya aliyense wa mweo na misozi usiku na muzuba. 32Lomba nukuikani mwa Mulungu na ku mau ya cisomo cake, cukwanisha kukukujyani na kukupasani cokolo canu pakati pa ao esukiwa.33Niliye londe munthu siliva kapena golide, kapena covwala. 34Mweo mweka muziba kuti aya manja yenzozipezela zofuna zangu na za benenze nao. 35Mu vinthu vonse nemupani cisanso mumunga thandizile ofoka paku sebenza, ndipo naku kumbukila mau ya Ambuye Yesu yelabila yeka kuti: 'Nikodalisika ngako kupasa kuposa kulandila.'"36Pavuli polabila munjila iyi, egwada pansi no pemphela nao onse. 37Kwenze kulila ngako ndipo bemukumbatila naku mufyofyontha. 38Baliyekondwele maka-maka cifukwa cakuti elabila, kuti nkhope yake bakayionepo lini soti. Ndipo bemupelekejya kuyokwela bwato.
1Pamene peteluta kufuma kuli beve nokwela boti,tetola njila yo nyoloka kuya ku mzinda wa kos,na siku lokonkhapo ku mzinda wa rhodes na kufuma kula kuya ku mzinda wa patara. 2pamene tepeza boti yatauka kuya ku foenicia ,telowamo na kuya nao.3Pavuli poona cyprus,teusiya kumanzele kwa boti,teluta ku siriya na kuselukila ku tyre,kwamene boti yeluta kuyoselusha katundu. 4Pavuli popeza ophunzila ,tenkhala kwala masiku seveni.bepetilizhya ku muuza paulo kuti aslute ku yerusalem.5Pamene masiku basu besila,tefuma nakuya mwa njila yasu,na onse na anakazi bao na bana ,betipelekezakufuma mu mzinda.ndipo tegwada pasi mu mcenga naku pephera, 6Ndipo belailana wina namuyake.ndipo teloba mu boti , na beve bewelela kunganada.7Ndipo petesiliza ulendo wasu kufuma ku tyre,tefwika pa ptolemais.kwamene kwala tepasa moni anekwasu na kunkhala na beve kwa kwa siku limozi. 8Siku lokonkhapo tefuma nakuya ku caesarea.telo mu ng'anda ya filipo,mlaliki, wamene enze umozi wabala seveni, ndipo tenkhala na eve. 9Lomba lidoda iyi yenze na bana folo anakazi acisungu amene enenela.10Petenkalako masiku,kwela kufuma ku yudeya mneneli muyakeni zina lake agabo. 11Ewela kwa seo na kutola beluti wa pauloemanga nayo mendo bake na manja nakulabila,' akuti mzimu utuba ,ndiye mwati ayuda aku yerusalem akamangile mwinekazi wa beluti,nakumthwala mu manja ya akunja.12Petecimvwa izi zinthu,tonse na banthu, bala onkhala m'malo bala bedadaulila paulo kuti asaluteko ku yelusalem. 13Ndipo paulo eyakha ,"muchita chinji,kulila na pwanya mtima wangu?pakuti ndin okonzeka ,osati kumangiwa thyala yai,koma naku fwila soti mu yeiusalem ccifukwa ca zina ya ambuye yesu." 14Pakuti paulo enzonyengeleka lini,tekala cete naku labila,"kufuna kwa ambuye kucitike."15Pavuli pa masiku bala,tetola vyola vasu na nakuya ku yelusalem. 16Kwala soti eluta naseo ayakine ophunzila ofuma ku kaisareya.beleta lidoda zina lake mnason,lidoda yofuma ku cyprus,ophunzila wa kale,wamene tiza nkala naye.17Pamene tefwika mu yesalemu ,anekwasu etilondela nokhondwela. 18Siku lokonkhapo paulo eluta nase kwa jemusi na onse akulu enzepo. 19Pamene ebapasa moni ,ebafotokozela cimozi cimozi zimene mulungu ebacitila pakuti pa akunja mwa utmiki wake.20Pebecimvwa,belemekeza mulungu ,ndipo beciti kwa iye"uona ,mnekwasu,nimasazande ahgati amene akhulupirira pakati pa ayuda.beve onse enzeofunishisha kusunga lamulo. 21Beuzyiwa za weo, kuti uphunzisa onse ayuda okhala pakati pa akunja ku patuka kwa mose,nakuti webauzya kuti asadulishe bana bao, na kusayenda monga mwa mdauko wakele.22Ticite cinji? babamvwe mosakayika kuti wawela. 23Teto cita catakuuzya weo.tili nao madoda folo bamene elumbira. 24Tola aba madoda na kuzilubisha weo pamozi nabeve, na kubalipilira beve,kuti vinthu vebeuzyiwa va weo niva wenye.baphunzile kuti namweo wa longosoka, nosunga lamulo.25Koma zokhuza akunja amene ekhulupilira,telemba mwasaukho lasu kuti ofunika kuzisungila beve vinthu vothwaliwa kwa mafano ,kufuma m'ngazi ,ku ponyongola na dama". 26Ndipo paulo etola madoda , ndipo siku lokonkhapo ezitubisha eka pamozi na beve,Ndipo beciyoloba mu kacisi, kupasa ciziwiso pamene siku ya kutubisha pati akakwanile na copeleka cikatiwe na aliyense wa beve.27Pamene masiku seveni enze pafupi kusila ,ayuda ayakine ofuma ku asia ,bemuona paulo mu kacisi ,eusha magulu onse na kumukata eve. 28Benzo kuuwa "Madoda ba israyeli ,tiyavyeni seo.Ili ndiye lidoda yamene yephuuzisa onse madoda kuli konse vithu vosiyana na banthu , na lamulo, na malo aba.Niapopekalini,eleta soti a giliki mu kacisi na kuononga malo atuba aba. 29Pakuti masiku akuvuli enze emuona trofimo wa ku aifeso na eve mu mzinda ,ndipo beganiza kuti paulo wamuleta mu kacisi.30Mzinda onse wesokonezeka,na banthu beutuka pamozi na kukata paulo .be muguguzila kunja kwa kacisi,na viseko msanga vevaliwa. 31Pamene benzoyesa kumupaya ,uthenga wefuma kuli mkulu wa silikali kuti yelusalemu yonse muli msokonezo.32Mosacelwa etola asilikali na akenturiyo na kuutikira mu gulu ya banthu. Pamene banthu beona mkulu asilikali na asilikali ,be leka kunyata paulo. 33Ndipo mkulu asilikali efwika na kukata paulo na kulamula eve kumangiwa na ma cheni abili.Ndipo emukosha kuti enze bani na veecita.34A pauloyakine mgulu enzo kuwa cinthu cimozi na ayakine ciyakine.Pakuti mkulu aliye zibe coona kamba ka zungo yonse, elamulira kuti athwaliwe mu mpanda. 35Ndipo peeffwika pokwelera enyamuliwa na asilikali kamba ka chipongwe ca gulu . 36Pakuti gulu yabanthu yemukonkha pabvuli na ku kuwa ngako,"tamukana seo!"37Ndipo paulo peenzofuna kuloba nayemupanda,elabila kuli kapitao mkulu,nicovomezyewa kulabila kanthu kwa mweo?kapitao emukonsha,"ulabila ci giliki? 38Niweolini m'iggiputo ula wecita mipatuko nthawi yala nakusogolera madoda folo sauzande opaya mu cipululu?39Paulo elabila"ndine mu yuda kufuma m'mzinda wa tarsus mu kilikiya.nupempha mweo,munivomezye neo nilabile na banthu. 40Pamene kapitao emupasa cilolezo ,paulo epanama pokwelera nakuzizibisha na kwanja ku banthu.pamene bekhala cete ngako ,elabila nabeve mucinenedwe cha ci hebri.Eciti,
1Anekwasu na azitatu,Mvwani kuzichingiliza kwangu kwanupanga kwa 2mweo." Gulu peyechimvwa paulo kulabila ,lekhala cete.Echiti,3Nine mu yuda wobadwa mutasasi wa ku silisia,koma wophunzilira mwamene muno m'munzi pa mendo pa Gamaliyele.Netumiwa kulingana na malamulo amphamvu ya atata basu. Nina chidwi pa mulungu , monga mwamulili monse lelo. 4Netamanisha iyi njira mpaka ku imfwa,kumanga notwala kujele onse manina na madoda, 5Monga mkulu wansembe na akulu onse angachitile umboni.Nelandila makalata kuchokela kwa beve ya anekwasu Aa mdamasiko,ndipo nechiya kuti nikabawezye ku yelusalemu ali omanga kuti azelangiwe'6Chechitika kuti paulendo nilipafupi kufwika m'damasiko,chamzuba mwazizizi nyale ikulene yochoka kululu yeyamba kunisanika moni zungulila. 7Nepona pansi nakumvwa mau yoniuzya kuti " saulo saulo,unitamanishilanji neo?' 8Neyankha,"nimwe bani,ambuye?'Eniyakha neo"nine yesu waku nazaleti,wautamanisha;9Bala benenze nao beona kuwala, koma baliye mvwishishe mau ba ula enzo nikambisha. 10Nechiti,Nichitenji,ambuye?Ambuye eni uzya kuti,nyamuka nakuloba m'damasiko.mwamene umo uuzyiwe vonse veikika vuufunika kuti uchite; 11Nenze kwanishalini kulanga kamba ka kuwala kwa ila nyale ndipo penesogolelewa na kwanja nabala benenze nao,nefwika m'damasiko.12Mwamene umo nekumana na lidoda zina lake ananiya,munthu wozama muchilamulo wochuka na mbili ya bwino kwa ayuda onse a kwamene uko. 13Ewela kwangu ,nopanama pafupi naneo, nokamba kuti "mkwasu saulo,landila kuona kwako;nthawi yamene iyo nemuonaeve,14Lomba echiti mulungu wa atata basu akusankha weo kuti uzibe chifunilo chake, kuti umuone olungama,nakuti umvwe mau ake kufuma mkamwa mwake. 15Pakuti unkhale mboni yake ku madoda onse pa vinthu vuwaona nakumwa. 16Lomba ulindilanji?nyamuka,ubatizike,nosuka machimo bako ,ita zina lake.17Penewelela ku yelusalemu,na penenzo pemphela mu chalichi, chechitika kuti neona menso penya. 18Nemuona oniuzya kuti,Endesha choka mu yelusaleu mofulumila,chifukwa ba khulupilire lini umboni wako za neo.19Nechiti,Ambuye ,beve beka oziba kuti netwala kujele no nyata bala enzo khululupira mwa mweo m'sinagogi iliyonse. 20Peyenzo taika ngazi ya sitifano,nane nenzepo nili peneme ndipo nenzolonda vovwala va bala emupaya. 21Koma echiti,Nkhoya ndaba nikutume kutali ku amitundu."'22Bemumvwa olabila mpaka ila sitatiment.Basi bekweza mau ao nakuti "achoke pa chalo munthu woteti,pakuti nichosayenela kuti ankhale na moyo. 23"Pebenzokuwa ,Novula makhoti bao,nomwazya michenga mululu, 24M'kulene wasogoleli m'chulichi egamula kuti paulo amlete mukhati .elamulila kuti afusiwe makonsho nomutimba,kuti azibe eve eka chifukwa chibenzo kuwila teti pa eve.25Pebemumanga na nsimbi,paulo ekamba na kentuliyo,enzepeneme pafupi kuti,"nichololeka kwa mweo kutimba lidoda lachi roma,ndipo liliye pite muchiweluzo?" 26kentuliyo pechimvwa izi echiyakwa kapitao mkulu nomuuzya,kuti"mufuno chita chinji?pakati ili lidoda ni nzika ya chiroma.27Kapiyao mkulu ewela nomkhosha "niuzye ko niwe nzika ya chiroma?paulo echiti "inde." 28Kapitao mkulu eyankha,"Nindalama tyala zinyinji zene lipila neo kuti nitole chilolezo chaunzika"Koma paulo echiti"neo nebadwa nzika ya chiroma." 29Pamene apo madoda enzekuti amukonshe makonsho bemuleka.Kapitao mkulu naye eyopa peziba kuti paulo enze nzika ya chirom,ndaba enze emumanga.30Pasiku lokonkhapo,kapitao mkulu efuna kuziba cha chendi kuti chenze tyani kuti ayuda amuganizile mulandu paulo.ndiye emumasula nsimbi zake nolamulila mkulu wa nsembe na bungwe lonse kuti bakumane.noleta paulo nomuika pakati pao.
1Paulo ebalangishisha m'menso amu bungwe echiti,anekwasu nakhala pamenso pa mulungu nacikumbu mtima cabwino kufwikila lelo. 2Mkulu nsembe ananiya elamula bala bepanama nao kuti bamunyate pakamwa. 3Paulo echiti kwa yeve"Mulungu akunyate weo,imwe chipupa cituba.Ko weo ukhala kuweluza neo mwa lamulo,koma ulamulila kuti baninyate mosusana na lamulo4Bala bepanama echiti"nimwamene munga nyozele wasebe mkulene wa mulungu?" 5Paulo echiti,"niliyezibe anekwasu,kuti nimukulu wa ansembe.pakuti kwelembeka,usakambe ciipa ku olamulila banthu bako.6Pamene paulo pelanga kuti umozi wa m'bungwe ali asadukki na aphalisi,nicifukwa kuti nili na ciyembekezo ca ku uuka bakufwa kuti nuweluziwa." 7Pelabila izi,mukangano weuka pakati pa aphilisi nasaduki,nagulu yegabanika. 8Pakuti asaduki akuti kuliye kuuka,kuliye m'ngelo ,na m'zimu,koma aphilisi evomekezya ivi vonse.910Kweuka zungo ikulu, na bayakine alembi enzokonkha aphalisi bepanamana nokangana ,echiti,tapeza paliye ciyipa kwa lidoda ili.nanga kuti m'zimu olo m'ngelo alabile naye yeka?" Pekweuka mkangano ukulu,mkulu asilikali eyopa kuti paulo anga n'gambike tuduswa tuduswa na beve ,teto alamulila asilikali kuti amunyamule yeve mwaphavu pakati pa membala amu mungwe nomuleta yeve mulinga.11Usiku okokhapo ambuye epanama pambali pa yeve echiti,"limba mtima pakuti monga muwenicitila umboni mu yerusalem,teto uciteso umboni mu roma"13Pekwecica bayakine mwa ayuda bepangana naziika beka mulumbilo echiti,sibazadya olo kumwa kalikonse kufwikila ba paya paulo . 12benze madoda potilila fote bepangana kuukila.14Beluta ku akulu basembe na ku akulul akulu echiti,"seo telumbila ngako kuti sitizalya kanthu kufwikila tikamupaye paulo. 15Lomba mwaici, lekani bungwe iuzye mukulu wa asilikali kumuleta kwa mweo,monga mweo munga yese mulandu mwakuya.kwa seo,nise okozeka kupaya yeve akaliye kuwela kuno.16Koma mucana wa paulo echimvwa kuti bezomulindilila,teti eluta noloba mulinga nakumusha paulo. 17Paulo eita mozi wa aketululiyo echiti"Tola munyamata uyu kwa mukulu wa asilikali,alinacholabila naye.19Teto ketuliyo emtola mnyamata kumuleta kwa mukulu wa asilikali nakuti "paulo wamujele eita neo kwa yeve, na kunisenga kuleta mnyamata uyu kwa mweo.ali nacolabila kwanu. 18"Mukulu wa sembe emtola pa kwanja ku malo obisika nakumkosha,uli nachinji conifotokozela neo?"20Mnyamata echiti,"Ayuda avomekezya kukupephani mweo kuti mulete paulo mayilo ku bungwe,monga ofunishisha kufusa za mulandu. 21koma musabavomezye beve,pakuti kuli madoda opitilila foti oyembekeza paulo.Balumbila pa beve beka,kuti sibazyala olo kumwa kufwikila bamupaye.Nalomba nibokozeka,kulindila chilolezye canu."22Koma mkulu wasilikali eleka mnyamata kuti aluta,pavuli pomuusha,"usa uzye munthu ali yense va wani uusha. 23"Ndipo eita abili mwa ketuliyo,echiti"Tola asilikali two hundeledi kuti akonzeke kuluta ku kaisareya,na madoda seventi pa ma horse,namadoda ba mkhondo two hundred.muyambepo pa nthawi ya yacitatu usiku. 24Ebalamulila kuti atole nyama zati paulo akwelepo na kumutwala bwino kwa felix olamulila25Mwaici elemba kalata yenze kuti: 26claudius lysias kwa mkulene oyenela olamulila felix,nupeleka moni. 27Uyu munthu enze emangiwa na ayuda nakufuna kumupaya nasilikali ,penewela na asilikali nakumupulmusha,pene phunzila kuti nimu yuda.28Nenzefuna kuziba chifukwa emuyopeshela,kwaici nemutola ku ba bunwe yao. 29Nephunzila kuti benzo munamizyila za ma funso ya lamulo yao,koma penze liye chomu yopeshela mpaka kumupaya yeve olo kukuika mujele. 30Nezibishiwa neo kuti penze kupangana kosusa lidoda iyi,pamene apo bemutumisha kwa beve nolamula onenezela kuti amunenezela kuti amunenezele pali mweo.Naluta."31Lomba asilkali emvwilila malamulo yao.Etola Paulo nomuleta usiku kwa antipatri. 32siku lekhokapo,asilikali banyinji besiya madoda ba ma horse noluta naye koma beve be bwelela kulinga lao. 33Pe ba ma horse befwika ku kaisaleya no thwala kalata kwa olamulila,be peleka paulo kwake.34Pamene kazembe ebelenga kalata ,ekosha kuti nidela yini paulo ofumila,peziba kuti ofumila ku cilicia, 35Echiti nikakumvwe mofikapo oku nenezela bakayofwika."ndipo elamulila yevekuti asungiwe mulikulu ya boma ya helodi.
1Pepita masiku faife,ananiya mkulu wa nsembe ,nabakulubakulu bayakene ,na ogwila nchito yomasulila zina lake Tetullus eluta kwamene.Aya madoda eyamba kumuimba mulandu paulo pamenso pakazembe. 2Paulo pepanama pamenso pa kazembe,Tetulisi eyamba kumunamizyila nakuti kwa kazembe,kamba kamweo mwetiletela mutendele ndipo mensophenyayanu pazamusogolo yuleta kusitha kwabwino muziko lasu. 3Na ciyamiko conse tikuti tilandila vonse vamucita,olemekezeka felix.4Kuti nisakutaisheni nthawi ,nukusengani mwacifundo canu kuti mutimvwe patontho tyala. 5Pakuti talipeza ili lidoda ili ngati kababa,munthu olengesha ayuda muziko lonse lapansi kuukila.nimusogoleli wa cipembezo canu ku nazareti. 6Enzofuna naku ifwa chalichi ndiye pete mukata.7Koma bwana lisasi nikuwela kuzomutola mwamphamvu kumulosa mu manja mwasu. 8Mukamukosha paulo pa ivivinthu,mumumvwe vonse vutu mukambila pamo. 9"Ayuda nao eyamba kumunaminzila,novomelekezya vonse vonzokambika venzevacencendi.10Koma Kazembe pekhodola paulo kuti akambe,Paulo eyanka"Nuziba kuti zaka zinyinji mwankhala muweluza ziko lino ndipo mokondwela nofuna kuti ni masule neka. 11Munga zibe mweka kuti paliye pite masiku opitilila thwelufu kucokela peneluta kuyopembeza mu yelusalem. 12Pebenipeza mu chalichi,nenzo shushana lini na munthu,niliye takase gulu kapena mu sinagoge olo mu mzinda. 13Sibangapase umboni pa vinthu vakuninamizyila neo.14Koma nukamba ici kwa mweo,kulingana na njila yakuti mupatuko,mwa njila yamene iyi nutumikila mulugu wa makolo yasu.nukhulupilila vonse vuyanjana na lamulo na zolembeka za Aneneli. 15Nil na ciyembekezo mwa mulungu cimozi-mozi monga madoda aya,kuti kuli ciukiso ca olungama na osalungama. 16Ndipo nuyesa-yesa kuti ninkhale na cikumbu mtima cosalakwa kwa mulungu naku banthu.17Lomba zakazepitapo newela kuzopeleka caulele na nsembe ku chalo cangu. 18Penecita teti Ayuda bayakine ocokela ku asiya,enipeza pa cionesero cakuyelesewa mu chalichi,nenze lini mu gulu kapena kuti penze cipolowe. 19Madoda aya ofunika kuwela kuli mweo kuninamizyila ngati bali nakanthu20Ngati siteto,Madoda aya yofunika kuti yalabile ciyipa cabapeza muli neo penipeza napanama pakati pa msonkhano wa ayuda, 21Kapena nikamba ka cinthu cimozi cenenze nekuwa penenze panama pakati pao,iyi ni nkhani yakuukishiwa kwa akufwa kuti nili pamulandu lelo.'"22Lomba feliki amene enzoziba bwino za njila iyi,eyipanamika nkani.Eciti ,"ngati mkulu wa nkhondo lisasi wawela ku jerusalem,nizaweruzilepo pa mulanduwako. 23Ndipo elamula mu ketuliyo kuti paulo amusunge mujele koma ankhale na ufulu kuti pasankhale ayake ofuna kumuthandiza bati akangiwe.24Pepepita masiku ,feliki ewela na mkazi wake zina lake durusilla enze mu yuda ndipo emuita paulo ndipo ecimvwa zacikhulupililo muli yesu. 25Koma paulo peyamba kulabila naye pa cilungamo,kuzikata, napaciweruzo cikuza,feliki ecita mantha ndipo eciti,"Nkhoya kwalomba koma nikakhala na nthawi kusogolo uku,nikakuite."26Pa nthawi imozi-mozi enzoganiza kuti paulo amupase ndalama,kwakuti enzo muita kabili- kabilikuyamba kukamba naye. 27Koma pepepita zaka zibili,posiyasi festus enkhala kazembe pecokapo feliki,koma feliki enzofuna ayuda amukonde ndiye esiya paulo kuti apitilizye kulonda.
1Lomba festo eloba muumzinda,ndipo pepepita masiku atatu,ecoka ku kaisaleya kuluta ku yerusalem. 2Mukulu wa nembe na ayuda oziba eleta milandu zao pali paulo ndipo emukhosha festo mwa kham- 3emusenga kuti abathandize pali paulo,kuti amuite awele ku yerusalem,ndaba benzekozeka kubisala kuti panjila bamupaye.4Fesito eyanka kuti paulo niomangiwa ku kaisaleya nakuti yeve akuya kwamene chalombapano . 5"mwaici ofuna",eciti"angalute nase.Ngati pali ciyipa pali lidoda ili ,mufunika kumuyimba mulandu."6Fesito aliye nkhale masiku opita pa eiti kapena teni ndipo eluta ku Kaisaleya. siku lokonkhapo enkhala mumpando woweluzilapo naku lamula kuti alute Paulo kwa yeve. 7Pefika, Ayuda ocokela ku Yerusalmu enkhala pafupi ndipo emuyimba mulandu zinyinji zebekanga kupasa umboni. 8Paulo eziteteza yeka nakuti, " niliye cite cimo pa lamulo ya Ayuda, pa Chalichi kapena kwa Kaisala".9Koma Fesito enzofuna kuti Ayuda kuti amukonde ndipo emuyankha Paulo nakuti" Ufuna kuti ulute ku Yerusalemu kuti ukaweluziwe naneo kwamene kula?" 10Paulo eciti" Napanama kumpando wa ciweluzo wa Kaisala kwati niweluziwile. Niliye lakwile Ayuda monga mwamwazibila namwe".11Olokuti palicanacita ndipo nacita cinthu cakuti nipaiwe, nukana lini kufwa. Koma ngati zakuninamijyila ni zacabe-cabe,paliye anganipeleke mu manja yao. Nucita apilo kwa Kaisala. 12Fesito pavuli polabila naka bungwe, Fesito eyankha, "Wacita apilo kwa Kaisala. kwa Kaisala ukuya!"13Lomba pavuli popita masiku, Mfumu Agilipa na Benisi efika ku Kaisaleya pa nchito yo yendela Fesito. 14Pavuli ponkhala masiku anyinji, Fesito eleta nkhani ya Paulo kwa Mfumu; eciti, " Lidoda liyakine elisiya kuno Feliki ngati kaidi. 15Penenze ku Yerusalemu, akulu ansembe na akulu ba Yuda eleta milandu zake kwa neo ndipo besenga kuti ni yiyipishe ngako milandu yake. 16Nebayankha kuti ni mudauko lini wa ciroma ku peleka munthu aliyense akaliye kumana na omiyimba mulandu nakuti apasiwe mupata okumana na omiyimba mulandu nakuti azicinjilijye eka pa milandu.17Mwa ici, pebewela pamozi kuno, niliye yembekeze, koma siku lokonkhapo nenkhala mu mpando wa ciweluzo nolamula kuti lidoda bawele nalo mukati. 18Pebepanama omuyimba mulandu, baliye labile ciliconse cininga labile kuti ni ciyipa. 19Kansi, benze na mikangano iyakine na yeve pa cipembezo cao ndipo na pa lidoda liyakine zina lake Yesu lecifwa, koma Paulo akuti niwamoyo. 20Nenzo zibalini muninga fufuzile nkhani iyi, ndipo nemupempha kuti ngati ofuna kuti alute ku Yerusalemu ku yopanama pa milandu iyi.21Koma Paulo pecita apilu kuti ankhale mu ndende poyembekeza ciganizo ca mfumu ikulene, nelamula kuti ankhale mu ndende mpakana patinikamutumijye kwa Kaisala". 22Agilipa elabila kwa Fesito kuti, "Nufuna nane kuti nilimvwe lidoda ili". " Mailo", Fesito eciti, "Mukamumvwe".23Siku lokonkhapo, Agilipa na Benisi ewela na cioneselo cikulene, eloba mukati na gulu la asilikali na madoda ochuka mu mzinda. Fesito pelamula, Paulo emuleta kwa beve. 24Fesito eciti, " Mfumu Agripa na madoda onse muli pano naseo, mwaliona lidoda ili; gulu lonse la Yuda benikosha ku Yerusalemu nakuno soti ndipo bekuwa kwa neo kuti asankhale moyo.25Nezindikila kuti aliye cite cinthu cakuti cingaleshe kuti apaiwe; koma pakuti ecita apilu kwa Mfumu ikulene, naganiza kuti nimutumijye. 26Koma niliye cene-cene cakuti ni lembele Mfumu ikulene. Kamba ka ici namuleta kwa mweo maka-maka kwa mweo Mfumu Agripa, kwakuti ningankhaleko na cinthu cakuti ningalembe. pa mulandu uyu. 27Ndaba cuoneka ciliye nzelu kutumijya kaidi cosafotocoza mulandu wake."
1Lomba Agripa eciti kwa Paulo, "Ungazikambile weka." Paulo etambasula kwanja yake noyamba kulabila mozicinjilijya. 2" Nankhala okondwela, Mfumu Agripa, poleta mulandu wangu kwa mweo lelo, kuti nilabile pa milandu yonse yakunipasa Ayuda, 3maka-maka ndimwe akaswili pa midauko yonse ya ciyuda na mafunso. Nukupemphani kuti munimve modekha mtima.4Zoona, Ayuda onse oziba mwenezonkhalila pa unyamata wangu mu ziko mwangu na ku Yerusalemu. 5Oniziba kucokela poyamba ndipo ofunika kuti bavumele kuti nezonkhala ngati mu Falisi, gulu lozama lacipembezo.6Lomba napanama pano kuweluziwa kamba ka chiyembekezo mwa lonjezo lepangika na Mulungu kwa makolo yasu. 7Ni lonjezo iyi yamene mitundu twelufu yuyembekezera kulandira pakupembeza Mulungu mwa khama usiku na muzuba, ndipo ni mwa chiyembekezo ici, Mfumu. kuti Ayuda oniimba mulandu. 8Ni chifukwa canji kuti munthu pali mweo anga ganize kuti nicosatheka kwa Mulungu kuusha akufwa?9Lomba zoona, neo nenzoganiza kuti nicite vinyinji viipa pa zina la Yesu waku Nazareti. 10Necita izi mu Yerusalemu. Nekhomela mu ndende anyinji oyela banthu ba Mulungu mwa ulamulilo wenelandila kufumuka kwa akulu ansembe; ndipo akapaiwa, nenzo bakana. 11Nenzo bapasa cilango kanyinji mu ma sinagoge yonse ndipo nenzo yesa kubakakamijya kucitila mwano. Nenzokalipa mokwana cakuti nenzo manga ngankhale bali mu mizinda yakunja.12Nikaliucita teto, neluta ku Damasiko na ulamulilo na mpamvu kucokela ku akulu ansembe. 13Penenze pa ulendo, pakati pa siku, Mfumu, neona kuwala kucokela kululu kuwala kopambana na zuba,kusanika pali neo na pa madoda benenze nao pa ulendo. 14Petepona pansi tonse, necimvwa lizu lukamba naneo mu citundu ca Aheberi, ''Saulo, Saulo, ni cifukwa canji unilonda-londa? Ni covuta kunyata pa volumata.'15Ndipo neciti, ' Nimwe bani, Ambuye?' Ambuye eyankha, 'Nine Yesu uulonda-londa. 16Lomba nyamuka panama; kamba ka colinga naonekela kwa weo, kuti nikusankhe unkhale wa nchito na mboni yangu pa zinthu zuziba pa neo lomba ndipo na zinthu ziti nikuoneshe ku sogolo uku; 17ndipo nikupulumushe ku banthu na kwa amitundu kwa nukutuma, 18kusegula meso yao ndipo kuti batembenuke kucoka ku mudima kuwela ku nyale naku mphamvu ya satana kuza kwa Mulungu, kuti bakalandile kucokela kwa Mulungu chikhulukililo ca macimo ndipo nakuti akalandile coloba cunupasa awo eyelesewa mwacikhulupililo mwa neo.'19Mwa ici, Mfumu Agripa, niliye citile mwano mesomphenya yaku lulu; 20koma, coyamba kwa bala bamu Damasiko, ndipo ku Yerusalemu, ndipo naku zungulila ziko lonse la Yudeya ndipo naku ba mitundu, nebapasa uthenga kuti balape nakutembenukila kwa Mulungu, kucita zinthu zoonesha kulapa. 21Kamba ka ici Ayuda enikata mu chalichi nofuna kuti banipaye.22Mulungu wanithandiza kufika lomba, napanama ndipo nupeleka umboni ku banthu tyala na kubanthu opambana pa vinthu viyake lini kupambana zekamba aneneli na Mose kuti zikacitike - 23kuti Kristu ayenera kuzunziwa ndipo kuti akankhale oyamba kuuka kwa akufwa, nakuzo lalikila nyale ku banthu basu ndipo na kwa Amitundu."24Paulo pesilijya kuzicinjilijya, Fesito eciti mokweza mau, "Paulo niwe wa videde; kuphunzila ngako kwako kwakucitisha videde." 25Koma Paulo eciti, "Niliye videde, olemekezeka Fesito, koma cunulabila nicacendi ndipo nicomvwika. 26Pakati Amfumu oziba za ivi vinthu; ndipo, nukamba momasuka kwa beve, ndaba nulimbikisika kuti paliye kanthu kobisika kwa beve; pakuti viliye citikile ku mbali.27Mukhulupilila aneneli, Mfumu Agripa? Nuziba kuti mukhulupilila." 28Agripa eciti kwa Paulo, "Mwakanthawi patontho unganinyengelele ndipo nakunipanga kuti ninkhale mu Kristu?" 29Paulo eciti, " Nupemphela kwa Mulungu, kuti kwa nthawi itontho kapena nthawi ikulene, osati mweo mweka, koma aliyense onimvwa neo lelo, munkhale ngati neo, koma osati na vingwe vamu ndende teti."30Ndipo Amfumu ecizopanama, na kazembe, na Benisi naye ndipo nabala benze nkhenzi nao pamozi; 31pebefuma mukati, beyamba kukambilana nakuti, "Uyu munthu paliye cawacita coyenela imfwa kapena kumangiwa." 32Agripa eciti, uyu munthu sembe wamasuliwa kuti aliyecite apilu kwa Kayisala."
1Pecesimikijyiwa kuti tilute na boti ku Italiya, bemutola Paulo na akaidi bayakine nakubaika mumanja mwa kentuliyo zina lake Yuliyo wa gulu la za ufumu. 2Tekwela boti yocokela ku Adramutiyo yenzofuna kupitila ku mbali kwa nyanja ya ku Asiya, ndiye teloba pa nyanja. Aristoka ofumila ku Atesolonika mu dela la Makedoniya eluta nase.3Siku lokonkhapo tefika mu mzinda wa Sidoni, kwamene Yuliyoi esunga bwino Paulo ndipo emulola kuluta kwayake kuti akolandilako thandizo. 4Kucoka apo teloba pa nyanja noluta kupitila ku Kuprosi, pafupi na cisumbu, kamba ka mphepo yenzo womba ngako. 5Petepita pa nyanja kupitilila KiliKiliya na Pamfiliya, tefika ku Mura, mzinda wa Lukiya. 6Kula, kentuliyo muyakine epeza bwato yenzocokela ku Aleisandiliya kuluta ku Italiya. etikwezeka yamene iyo.7Peteyenda na bwato patontho- patontho kwa masiku anyinji pothela pake movutikila tefika pafupi na Nido ndipo mphepo yekangisha kuti tipitile uku, tepitila ku Krete kulangana na Sa]imone. 8Teyenda movutikila, mpkana kufika ku malo ochedwa Pocezela Pabwino,pafupi na mzinda wa Laseya.9Tetaya ngako nthawi, nthawi ya kusala vakulya kwa Ayuda ndipo nayo yapita, lomba ndipo nakuyenda na bwato kwankhala koyofya. Paulo ebacenjejyako, 10ndipo eciti, "Madoda,nuona kuti ulendo wa pa manzi utufuna kuti tiyende unkhale wa ngozi na kuonongeka, osati cabe pa katundu na bwato, koma soti na miyoyo yasu." 11Koma kentuliyo eyikangako nzelu kwa osogolela na mwine wa bwato kuposa venzekamba Paulo.12Cifukwa cakuti citeshe ici cenze lini bwino ku nkhalapo pa nthawi ya mphepo, anyinji apaulendo epeleka ciganizo cakuti ni kwabwino kuyambapo, ndipo ngati nikotheka tingafika ku mzinda wa Foinika, kuyonkhala kwamene mpakana nthawi ya mphepo yasila. Foinika ni citeshe camu Krete, kulanga ku mpoto na kumwela. 13Mphepo yaku mwela peyecepekela, apaulendo beganiza kuti apeza vebenzofuna. Bemasula bwato noyambapo mu mbali ya Krete, pafupi naku mtunda.14Koma pepepita nthawi yitontho, mphepo ya namondwe, yeyamba kowomba kucokela ku cisumbu. 15Bwato peyekatiwa na namondwe ndipo cekanga kupita mu mphepo, tepasa mpata namondwe ndipo yetitola kuluta kweyenzo kuya mpepo. 16Teluta kumbali kwa ka cisumbu katontho zina lake ka Kauda, ndipo movutikila tekwanisha kupeza bwato lotaukila pa manzi.17Pebeyika bwato yotaukilapo, besebenjyesha nthambo zake kumanga bwato. Ecita mantha kuti angapunthe mu mucenga wolimba wapa Sarti, bemasula vomingila noluta teto. 18Tevutika ngako na namondwe cakuti siku lokonkhapo beyamba kutaya katundu mu manzi.19Pa siku la citatu apaulendo ataya visulo va mubwato namanja yao. 20zuba na nyenyezi paviliye tiwalile kwa masiku ya nyinji, ndipo namphepo yamphamvu yenze ikali kutinyata, ciyembekezociliconse kuti tipulumuke cesila.21Pebenkhala nthawi itali cosalya cakulya, Paulo ecizopanama pakati pa apaulendo ndipo eciti, "Madoda sembe mwenimvwila neo, nakusayamba ulendo kucoka ku Krete, kuti vinthu visatayike naku onongeka. 22Lomba nikuti limbani pakuti paliye munthu olo umozi wati ataye moyo wake pakati panu, koma kuonongeka tyala kwa bwato.23Ndaba mailo usiku mungelo wa Mulungu wangu, wamene soti unupembeza- mungelo wake enzepanama penenze neo 24ndipo eciti, " Osacita mantha, Paulo. ufunika kupanama pameso pa Kayisala, ndipo ona Mulungu mwa cifundo cake wakupasa banthu onse aba baulinawo pa ulendo.' 25Mwa ici nkhalani osangalala, madoda! Pakuti numukhulupilila Mulungu kuti vicitike monga mwamene mweniujyila neo. 26Koma tufunika kuti tithabile pa cisumbu ciyakine."27Siku ya nambala fotini yausiku peyefika, petenzoyenjyewa uku na uko pa nyanja ya Adriya, pafupi-fupi napakati pa usiku apaulendo eganiza kuti akuya pafupi na mtunda. 28Bepima nopeza mikwamba twenty, pepita ka nthawi, bepima soti ndipo bepeza mikwamba fifitini. 29Becimvwa mantha nakuti tinga gunde mu miyala,ndipo beselusha vokatila folo naku pemphela kuti kuche mwamusanga.30Apaulendo enzofuna njila yosiilamo bwato ndipo beselusha pa nyanja bwato yotaukilapo pa manzi, mozizimbayisa ngati monga ofuna kuselusha vingwe va bwato. 31Koma Paulo eciti kwa kentuliyo na kwa asilikali, "Pekapeka ngati aba banthu bankhale mu bwato, simuzapulumuka." 32Ndipo asilikali etenda vingwe vukata bwato naku ileka ilute yeka.33Kumambanda kucha, Paulo ebalimbikisha onse kuti balye cakulya. Eciti, "Lelo ni siku ya nambala fotini mwankhala mulingalila kosalekejya nakusalya- muliye kulye kantu kalikonse. 34Lomba nukulimbikishani kuti mugabane vakulya, ndaba ici nicofunikila kuti mupulumuke. Pakuti paliye umozi wamweo wati ataye ngankhale sisi imozi kumutu kwake." 35Pelabila teti, etola buledi ndipo eyamika Mulungu pameso ya aliyense. ndiye penyema buledi noyamba kulya.36Ndipo belimbikisika onse noyamba kulya cakulya. 37Tenze banthu 276 mu bwato. 38Pavuli pakulya mokwanila, bepepusha bwato potaya tiligu pa nyanja.39Pekwecica, baliye yazibe yala malo, koma beona poteto pali mucenga pa mtunda, ndipo bekambilana kuti bapelekepo bwato. 40Betenda vingwe noika vida vothandizila ku mphepo; ndipo nolunjika kumutunda. 41Koma bwato yegunda ku mucenga wokosa nonkhazikika pansi. capansi cekangamila pamene apo nokanga kuyenda, ndipo vapasogolo vephwanyika kamba ka mphamvu ya namondwe.42Maganizo ya asilikali yenze yakuti apaye akaidi onse kuti pasankhale aliyense onyaya nothaba. 43Koma kentuliyo enzofuna kupulumushako Paulo, ndipo ebalesha ciganizo ico; ndipo elamula kuti oziba kunyaya ayambile kunayaya kuluta kumutunda. 44onse osalila akonkhe muvuli, bayakine pama pulanga, ndipo bayakine pavintu viyakine venze mu bwato. Munjila iyi cecitika kuti tonse tifike kumutunda.
1Pebetifisha bwino,tecizoziba kuti cisumbu cila cenzoitiwa kuti Melita. 2Nzika za banthu ziliyeotioneshatyala cikondi capadela, koma betikojyela na moto nakutilandila bwino tonse kamba ka mvula na kuzizila kosalekejya.3Koma Paulo pesonkhanisha tusanthi nakuzoika pa moto, njoka ya kapapasha yecizofuma kamba ka fundila nokuzomuluma ku kwanja, 4Ndipo nzika pezeona teto zeyamba kukambiliana zeciti, "Lidoda ili nicigabenga cazoona wapulumuka pa manzi,cilungamo ciliye umulole kuti ankale wa moyo."5Koma eikunkhumulila pa moto ndipo paliye ciipa cecitika pamoyo wake. 6Benzoyembekeza kuti alwale kapena kuti mwazizi apone pansi nakufwa. Koma pebemuonelela kwa ka kanthawi nakuona kuti paliye ciipa cucitika besintha maganizo ,beciti uyu munthu nika mulungu.7Lomba pamalo ya pufupi na apa penze malo ya mfumu ya pa cisumbu ici, zina lake Popliyo. Etilandila na kutisunga bwino kwa masiku yatatu. 8Cecitika nicakuti awisi bake Popliyo enzolwala matenda ya mumala mwa kamwazi. Paulo peciyakuyomuona epemphela naku musanzika manja, ndipo nakumucilisha. 9Pavuli pake pocitika izi, banthu onse benze olwala pa cisumbu ici nao bewela ndipo bepola. 10Banthu soti betilemekeza na vinthu vinyinji. Petenzokonzeka ulendo wa pa nyanja betipasa vetonzofuna.11Pepepita miyezi itatu teuyamba ulendo na bwato yenze yenkhala pa cisumbu nthawi ya mphepo, bwato ya Alesandiliya yenze na "tumapasa twa tu milingu" ngati tosogolela. 12Petefika ku muzinda wa Sulakusa, tenkhalako masiku ya tatu.13Kucokela apo teuyamba ulendo wapa nyanja kuzofika ku muzinda wa Regio. Pepepita siku limozi, mphepo yaku mwela yefika, ndipo mu masiku yabili tefika ku muzinda wa Potiyolo. 14Uku tepezako anekwasu ndipo tebaita kuti tinkhale nao masiku seveni. Munjila iyi tefika ku Aroma. 15Kucokela apo anekwasu, pebecimvwa za seo, bewela kuzokumana nase kufika mpakana ku musika wa Apiyo naku Fili taveni. Ndipo Paulo peona anekwao,eyamika Mulungu ndipo elimbikisika.16Peteloba mu Aroma, Paulo bemuvomekejya kunkhala yeka na musilikali omulonda. 17Ndipo cecitika pepepita masiku yatatu Paulo eita madoda yenze azisogoleli pakati pa Ayuda. Pebewela pamozi, eciti kwa beve, "Anekwasu, ngankhale kuti paliye ciipa canacita ku banthu na mudauko wa makolo yasu, benipeleka ngati kaidi kucokela mu Yerusalemu nakuzoniika mumanja mwa Aroma. 18Pavuli ponikosha, benzofuna kunimasula ndaba penzeve mulandu wakuti banganipailepo.19Koma Ayuda pebelabila mosiyana na cifuno cao, nekakamijyiwa kucita apilu kwa Kayisala, nangakuti sikuti nuimba mulandu ziko langu. 20Ni cifukwa ici, Nakuitani kuti nikuoneni nakuti nilabile namwe, cifukwa nikamba ka ciyembekezo ca Israeli kuti navwala cingwe ici."21Ndipo beciti kwa eve, "Tiliye landileko kalata kufuma ku Yerusalemu yokamba za weo kapena aliyense wa anekwasu kuwela kuzotiujya kapena kulabila ziipa pa weo. 22Koma tufuna kuti timvwe kwa weo ciganizo cako pa cipembezo ici, cifukwa nicozibika kwa seo kuti nicokaniwa kulikonse."23Pebemuikila siku, banthu banyinji bewela kwenzonkhala. Ebafotokozela ndipo epeleka na umboni pa ufumu wa Mulungu. Eyesa kubalimbikisha pa Yesu, nakucokela mu malamulo ya Mose kufikila mpaka kwa aneneli, kufumila mumawa mpakana nthawi ya mumazulo. 24Bayakine bevumelejyana nazo zenzolabila, pamene bayakine baliye khulupilile.25Pabaliye vomelejyane, beluta Paulo pelabila liu limozi ili, "Mzimu Utuba elabila bwino kupyolela mu muneneli Yesaya ku makolo yanu. 26Eciti, ' Nkhoya ku banthu aba ulabile kuti, "Kumvwa mumumvwe, koma simuzamvwishisha; ndipo kuona muone koma paliye citimutolepo.27Ndaba mtima wa aba banthu wankhala uliye nzelu, ndipo na matu yao akumvwa lini, ndipo bavala na meso yao. Koma bangaone na meso yao, ndipo nakumvwa bangamvwe na matu yao, ndipo na kumvwishisha na mtima wao na kusitntha soti, ndipo ningabacijye."28Mwaici, mufunika muzibe kuti ici cipulumuso ca Mulungu catumijyiwa kwa Amitundu, ndipo babamvwe." 29Pekamba ivi vinthu, Ayuda eyambapo. Beka na beka beyamba mkangano.31Paulo enkhala zaka zibili mung'anda yolipila ya eka, ndipo enzo landila mulendo aliyense wawela kwa yeve. 30Enzolalikila Ufumu wa Mulungu naku phunzisa za Ambuye Yesu Kristu molimba kopanda kulekejya.
1Neo, Paulo, nutumikila Kristu Yesu, nulemba kalata iyi kwa mweo onse okhulupilila mu muzinda wa Aroma. Mulungu enisankha neo kunkhala otumiwa, ndipo enizoza kuti nikalalikile uthenga wa bwino ufumila kwa yeve. 2Kale- kale Yesu akaliye wela pa ziko la pansi, Mulungu elonjeza kuti akavumbulushe uyu uthenga wa bwino mwa njila aneneli yelemba mu malemba atuba. 3Uyu uthenga wa bwino ni wapa Mwana wake. Uyu mwana wake kulingana na cibadidwe ca umunthu niwa mufuko la mfumu Davide.4Pa cilengedwe cauzimu, ceoneshewa mwa mphamvu kuti nimwana wake Mulungu yeve. Mulungu ecionesha ici Mzimu wake Utuba pewemuusha nonkhala na moyo soti penzecifwa. Niye Yesu Kristu Ambuye wasu. 5Wationesha cikondi cikulene ndipo watizoza kunkala otumiwa. Ecita ici kuti anyinji mwa mayiko akakhululupilile mwa yeve nakumumvwila. 6Mweo okhulupilila munkhala mu Aroma muli pakati pa ao esankhiwa kunkhala ba Yesu Kristu.7Nulemba kalata iyi kwa mweo monse mu Aroma ba kukonda Mulungu ndipo besankha kunkhala banthu bake. Nupemphela kuti Mulungu atate basu na Yesu Kristu Ambuye wasu kuti apitilijye kuonesha cikondi kwa mweo ndipo apitilijye kumpani Mutendele.8Punuyamba kulemba kalata iyi, Nuyamika Mulungu wangu kamba ka mweo monse okhulupilila mu Aroma. Nikamba ka vawaticitila Yesu Kristu kuti nucita teti. Numuyamika ndaba banthu onse mu Ufumu wa Aroma okamba za mweo mumukhulupilila mwa yeve. 9Mulungu, unutumikila mwanthunthu punulalikila ku banthu uthenga wa bwino wa mwana wake, oziba kuti nulabila vacendi panulabila kuti nukutomolani nthawi zonse popemphela kwa Mulungu. 10Numupempha makamaka kuti ngati ofuna yeve kuti nikuyendeleni, pothela nika citeteto.11Nupemphela teti ndaba nuyewa kukuyendelani kukuthandizani kuti mukhulupilile naku lemekeza Kristu ngako ngako. 12Nuthanthauza kuti nufuna kuti tilimbikisane poujyana mutinga khulupilile Yesu.13Okhulupilila ayangu, nthawi zinyinji nenzofuna kuwela kwa mweo. Nufunishisha kuti muzibe ici. Koma niliye kwanishe kuwela ndaba yakuti nthawi zonse cinthu ciyakime cankhala cukangisha. Nankhala nufunisnisha kuwela kuti banthu banyimji pakati panu banga khulupilile mwa Yesu, monga tyala muzilili mu mizinda iyakine pakati pa asali-Ayuda. 14Nukumvwa ngati nicoyenera kulalikila uthenga wabwino kwa onse asali- Ayuda, kwa ao olabila cigiliki na kwa ao osalabila, ku banthu ocenjela na kwa bala aliye nzelu. 15Mwa ici, cenenzo funa ngako nicakuti ningalalikile uthenga wabwino uyu soti kwa mweo munkhala mu Aroma.16Nusimikijyila uthenga wa bwino pa za wacita Kristu ndaba uyu uthenga wabwino ndiye njila ya mphamvu Mulungu yakupulumushilamo awo okhulupilila mu cawacita Kristu kwa beve. Mulungu poyamba opulumusha Ayuda okhulupilila mu uthenga wabwino, ndipo ndiye pomulumusha asali-Ayuda. 17Mukupitila mu uthenga wabwino Mulungu ovumbulusha mwakulungamishila banthu kwa yeve. Ici cili monga mwelembela muneneli kale- kale mumalemba: "Awo Mulungu baku lungamisha kwa yeve bankhale na moyo ndaba bomukhulupilila."18Mulungu kululu waciyika pamutete kuti niokalipa na onse aliye ulemu kwa yeve na ocita vinthu viyipa. Obaonesha kuti ofunika kuti abape cilango. Ndaba ocita vinthu viyipa, koma soti bolengesha banthu kusaziba cazoona pa Mulungu. 19Onse asali- Ayuda angazibe bwino bwino Mulungu mwalili, ndaba Mulungu mwine wavumbulusha kwa aliyense,20Banthu sibangaona na meso yao Mulungu mwalili. Koma kufumila pelenga ziko, vinthu vilimo vulengasha kuti tizibishishe vinthu pa yeve- mwa cisanzo, nthawi zonse ankhala ocita vinthu vamphamvu. Cisanzo ciyakine nicakuti aliyense oziba kuti Mulungu niosiyani kotheratu na vinthu vonse vecilenga. Ndiye kuti paliye aliyense angalabile mucendi, "Tenzoziba lini za Mulungu." 21Ngankhale asali-Ayuda enzoziba Mulungu mwalili, baliye nomulemekeze ngati Mulungu, kapena kumuthokoza pavecita, Koma mumalo moteto, beyamba kuganiza vinthu mopusa pa yeve, ndipo balikwanishe kuziba venzofuna kuti bazibe pa yeve.22Ngankhale kuti benzoziona ngati nibanzelu, besanduka visilu, 23ndipo bekana kuvumela kuti Mulungu ali na waulemelelo ndipo sazafwa. Beumba na kupembeza mafano benzeoneka monga banthu sikuliyakine bati bakafwe, ndipo beumba soti mafano yayakine monga nyoni na nyama za mendo folo, pothela pake beumba mafano yonzolingana na nyama za mumanzi.24Teto Mulungu elola asali- Ayuda kucita vinthu vaciwelewele vebonzo funa ngako, vinthu vebonzo ganiza kuti ofunika kuvicita, ndaba benzofuna ngako kuvicita. Kamba kaici, beyamba kusalemekeza mathupi yao muzocita zao za ciwelewele. 25Soti, besankhapo kupembeza milungu yaboza mumalo movumela cazoona pa Mulungu. benzopembeza vintu veumba Mulngu mumalo mopembeza yeve, yeve eumba vonse, yeve utufunikila kuyamika tonse koseleka! Amen.26Teto Mulungu elola asali-Ayuda kucita vintu vaciwelewele vonvwesha soni vebonzo funangako kucita. Mwa ici, manina yanyinji yeyamba kulalana na manina yayao- cintu cukanana nacilengedwe. 27Molingana soti, madoda betaya ubwenzi wa cilengedwe pa manina. Benkhala na cilakolako caciwelewele cikulu pabekanabeka. Becita za ciwelewele na madoda ayao, zocita zonvwesha soni. Mwa ici, Mulungu ebapasa cilango polola matenda muma thupi yao, yamene ili mphoto yacimo yoteti.28Mopitilijyapo, ndaba beganiza kuti nicosayenera kuziba Mulungu, elolo maganizo yao yaliye fundo kuti yabalamulile kosililalatu. Mwa ici, beyamba kucita vinthu viyipa vakuti aliyense ofunikila lini kuvicita.29Befuna ngako kucita vinthu vonse vosalungama na yiyipa. Otola vinthu va ayao naku baononga munjila zinyinji, nthawi zonse okhumbwila banthu; ofuna kupaya banthu. Oleta mukangano nocita ndeo nayao, soti onamijya banthu nokamba viipa pa beve. 30Anyinji okamba viipa payao. Onamijya ayao ndipo ocita viyipa kwa Mulungu ndipo nibandeo nozunza banthu. Ozitukumula pabevebeka pakati payao nopanga njila zao zocitilamo viyipa. Bana omvwila lini makolo yao. 31Anyinji ocita vinthu mwausilu njila ukalipisha Mulungu. Ocita lini vebelonjeza. Okonda lini banthu bamu banja yao ndipo oonesha lini cifundo kwa bala ofuna cifundo.32Ngankhale kuti oziba kuti Mulungu walabila kuti ao ocita viyipa ofunika apayiwe, ocatalini tyala ivi vinthu viyipa, koma ovomekejyana nao bayakine ovicita.
1Munga labile kuti Mulungu apeleke cilango kwa bala ocita vakuzonda yeve. Koma mukalabila teti, ndiyekuti mulabila kuti Mulungu akupaseni cilango ndaba namwe mwankhala umoyo umozi na umozi. Mwecita vintu vabacita beve. 2Tuziba bwino ngako kuti Mulungu akuzoweluza naku pasa cilango moyenela ku banthu ocita viyipa.3Lomba mweo mulabila kuti Mulungu apase cilango bayakine ocita viyipa, ngankhale kuti namwe mucita viyipa, musaganize kuti mweo muzapulumuke Mulungu pati akayambe kupasa cilango. 4Ndipo musalabile kuti, "Mulungu wanilola ndipo wanipasa, ndipo nuyenela lini kusintha nokuleka macimo yangu." Mufunika muzibe Kuti Mulungu okuyembekezani kuti mulape ku macimo yanu.5Koma mumalo mwake, ndaba nimwe anthota ndipo mukana kuleka kucimwa, Mulungu akamupeni cilango cosaneneka. Akacite teto pa nthawi yati akaoneshe kuti wakalipa ndipo oweluza banthu onse musasankha. 6Mulungu akuzowejyela zake aliyense kulingana navecita, 7Mwapadela, banthu bayakine opitilijya kucita vabwino, ndaba ofuna kuti Mulungu abanyamule, ndipo ofuna kunkhala moyo osasila na yeve. Mulungu akabape munjila yamene iyi.8Koma banthu bayakine ocita mwakaso ndipo okana kukhulupilila Mulungu cakulabila kuti nicacendi, ndipo ocita vinthu Mulungu vakulabila kuti niviyipa. Mulungu akuzokalipa ndipo akuzobapasa cilango cosaneneka. 9Akuzolengesha aliyense alinacikhalidwe cocita viyipa kuti akazunzike naku nonkhala na mavuto yanyinji. Ici cikuzocitika kwa Ayuda okana kulandila uthenga wa Mulungu, ndaba Mulungu ebapasa mpata onkhala banthu bake bapadela, koma cikuzocitika soti na kwa asali- Ayuda.10Koma Mulungu akuzo thokoza, kuyamika, ndipo nopasa mtendele ku munthu wacikhalidwe cocita vabwino. Akuzocita teti kwa Ayuda ndaba ebasankha kunkhala banthu bake bapadela, koma akuzocitila soti na asali- Ayuda. 11Mulungu akuzocita teti mosasankha, ndaba oikakolini nzelu kuti uyu niwolemekezeka cotyani. 12Ngankhale kuti asali-Ayuda aliye malamulo Mulungu yepasa Mose ndipo ocimwa paliye lamulo, Mulungu akuzoleta cionongeko pa beve cosasila. Ndipo akuzopasa cilango Ayuda onse osamvilila lamulo yake, ndaba akuzoweluza kulingana na muyulabilila lamulo.13Ao bengokumvwatyala lamulo ya Mulungu ni osalungama pa meso ya Mulungu. Yayi, ni awo okonkha lamulo na kucita vuyulabila, niye bati bakankhale olungama patibakapaname pameso ya Mulungu. Ni awo tyala omvwila lamulo ya Mulungu niye bakupanga Mulungu kunkhala olungama. 14Paliponse asali- Ayuda, amene baliye lamulo ya Mulungu, okonkha malamulo ayo ndaba eyamvwila kamba ka nyale ya cilengedwe, osimikijyila kuti bali na lamulo mukati mwao, ngankhale kuti baliye landile lamulo yepasa Mose Mulungu.15Oonesha kuti oziba mumaganizo yao Mulungu vakufuna mu lamulo yake, pakuti munthu aliyense mumalingalilo ozishusha yeka pa cikhalidwe ciyipa kapena ozilimbikisa muviyipa. 16Mulungu akuzopeleka cilango pa nthawi yati akaweluze banthu kulingana na maganizo yao na zecita mwakabisila. Akuyoweluza banthu polamulila Kristu Yesu kuti aba weluze. Ici ndiye cunuujya banthu punulalikila uthenga wabwino kwa beve.17Lomba nili cinthu cokamba kwa aliyense unulembela ali mu Yuda: Mukhulupilile kuti Mulungu akupulumusheni ndaba mu ziba malamulo yepasa Mose. Muzitukumula kuti muli na Mulungu. 18Muziba Mulungu vakufuna. Ndaba mwaphunzisiwa malamulo ya Mulungu, mukwanisha kuziba vinthu vabwino ni vini nosankha kuvicita. 19Musimikijya kuti mukwanisha kuonehsa coonadi ca Mulungu ku asali- Ayuda, nakuti munga lamulile awo asaziba kantu pa Mulungu. 20Musimikijya kuti mungalamulile ao okhulupila vintu vopusa pa Mulungu na awo ali ngati tubana ndaba oziba lini kanthu kalikonse pa yeve. Musimikijya pa vonse ivi ndaba muli na lamulo yukuphunzisani zoona pa Mulungu.21Pakuti mulabila kuti muli na vintu vonse ivi kumbali yanu ndaba nimwe Ayuda, cumvwisha nyasi kuti mweo muphunzisa ayanu koma mweo mumvwila lini lamulo! Mweo mulalikila kuti bantu osati akoyiba vinthu , cumvwisha nyasi kuti mweo amene ndiye muyiba vinthu! 22Mweo mu lamulila banthu kuti osalalana na munthu umulinaye lini mucikwati, cumvwisha nyasi kuti mucita cigololo mweo amene, Mweo mulamulila ayanu kusapembeza mafano, cumvwisha nyasi kuti muleka lini vinthu vucitisha nyasi.23Mweo muzitukumula, nakuti, "Nili na malamulo ya Mulungu," cumvwisha nyasi kuti mweo mukonkha lini malamulo yamene ayo! Mwa ici munyoza Mulungu! 24Cili monga cabe malemba mwayotiujyila , "Kamba ka vinthu viyipa vumucita mweo Ayuda, asali- Ayuda olabila manyozo pa Mulungu."25Aliyense wa mweo ecita mudulidwe kunesha kuti ali na Mulungu angapatepo kanthu ngati omvwila lamulo yepasa Mose. Koma ngati, munthu ecita mudulidwe , umvwila lini lamulo, Mulungu sazakutola pa meso yake kuti uli bwino kuposa ula aliye cite mudulidwe. 26Ici cutanthauza kuti Mulungu aone ngankhale asali- Ayuda akaliye cita mudulidwe kunkhala banthu bake ngati bangamvwile vinthu velamula mu malamulo yake. 27Aba banthu, aliye mudulidwe koma omvwila malamulo ya Mulungu baka labile kuti Mulungu niwa bwino pati akamupeni cilango, ndaba mweo mwecita mudulidwe koma mukaluphwanya lamulo.28Nibalalini opeleka sembe kwa Mulungu kuti niye Ayuda bacendi, ndipo ni mudulidwe lini wapa thupi ulengesha kuti Mulungu abalandile. 29Mosiyana, seo tasinthika na Mulungu kufuma mkati ndiye Ayuda bacendi. Mulungu watilandila na Mzimu wake watisintha cilengedwe, osati ndaba tupeleka sembe zelamuliliwa mu lamulo. Ngankhale kuti banthu sibazatilemeka, Mulungu akatilemeke.
1Muyakine angalabile kuti, "Ngati nicendi, lomba cuoneka kuti paliye phindu mukunkhala mu Yuda kuposa kunkhala wamitundu, ndipo kunkhala wamdulidwe kuliye phindu kwa seo Ayuda." 2Koma nukuujyani kuti kunkhala mu Yuda kuli na phindu ikulu ngako. Coyamba nicakuti, Nikumakolo yao Mulungu kwelabila mau yake, mau yoonesha seo kuti Mulungu nibani.3Niyekuti kusakhulupilila kwa Ayuda kutanthuaza kitu Mulungu akuyodalisa lini kulingana na lonjezo? 4Yayi, cutanthauza lini teto. Mulungu nthawi zonse ocita velonjeza, nanga kuti banthu ocita lini. Banthu onse onamijyila Mulungu kuti osunga lini lonjezo lake pa seo Ayuda anawenye. Mfumu Davide elemba pa ici: "Ndipo aliyense azindikile kuti vemwelabila pa beve ni vacendi, ndipo kuti mukuyo wina mlandu wakukunamijyilani kuti mucita lini bwino."5Lomba ngati Mulungu aliye tidalise ndaba tucita viyipa, tingakambe kuti Mulungu alibwino lini? Kuti aliyecite bwino potipasa cilango mu ukali wake? ( Nulabila monga mwakulabilila munthu aliyense.) 6Tisalabile kuti Mulungu asatiweluze, ndaba ngati Mulungu oweluza lini niyekuti nicosatheka Mulungu kuweluza ziko!7Koma muyakine angayankhe, "Cakuti Mulungu osunga lonjezo cilipatuba ndaba, mwacisanzo, nanama wenye ndipo banthu ba lemekeza Mulungu pakuti ni wacifundo! Teto Mulungu asalabile kuti nipasiwe cilango kamba kakuti na cimwa, pakuti banthu omutamanda kamba kawenye! 8Ngati weo, Paulo, vulabila nivacendi niyekuti tingacite viyipa kuti vinthu vabwino monga ivi vicitike!" banthu bayakine olabila viyipa pa neo ndaba okamba kuti nulabila lini bwino. Mulungu akuyo bapasa cilango olabila vinthu voteti pa neo, ndipo bakankhale oyenela kupasiwa cilango na yeve.9Lomba tilabile kuti Mulungu aticitile bwino kuposa Amitundu? Yayi tingalabile lini teti! Ayuda na Amitundu acimwa ndipo oyenela kupasiwa cilango. 10Mau yosatila olembeka mumalemba yosimikijya teti,"Kuliye munthu olungama. Kuliye nanga umozi olungama! 11Kuliye oziba monkhalila bwino. Kuliye ofuna funa kuti azibe Mulungu! 12Aliyense wacoka pameso ya Mulungu. Mulungu obaona osobekela. Kkuliye ocita cilungamo; Yayi, kuliye nanga umozi!13Vakulabila banthu ni vawenye; monga fungo yucoka mu manda yakuti ayisegula. Navolabila, onamijya banthu. Navolabila vubaba banthu, monga ululu wa njoka ubaba. 14Mosalekejya otembelela ayao ndipo olabila vintu viyipa.15Outukila kuyopaya banhtu. 16Kulikonse kwabaluta oononga vonse ndipo oyika banthu mumavuto. 17Baliye phunzile monkhalila na yao. 18Okanilathu ku lemekeza Mulungu!"19Tuziba kuti ciliconse cayonena malamulo, ni ca ao oyenela kumvwila. Ici cutanthauza kuti Ayuda kapena Amitundu ofunika lini kulabila vilivonse vawenye ngati Mulungu ofuna yankho pa cimo yacitika. 20Nikamba lini kuti banthu bacita vakunenena Malamulo kuti Mulungu acose mbili ya mcimo yao ndaba paliye manthu ekhoza vinthu bwino-bwino. Cacendi ni ici, cufumapo pakuziba Malamulo ya Mululngu ni cakuti kuti tizibe kuti tacimwa.21Ngati Mulungu walabila kuti nise olungama nikamba lini kuti tumvwilila malamulo yecipa Mose. nicolembeka mumalamula ndipa napa aneneli kuti Mulungu okhulukilila munjila yosiyana. 22Mulungu ofafaniza mbili ya macimo yasu ndaba tukhulupilila va wacita Yesu Kristu pa seo. Mulungu ocita teti pa munthu aliyense okhulupilila mwa Kristu ndaba ociona kuti paliye kusiyana pali Ayuda na Amitundu.23Banthu onse bacimwa, ndipo aliyense wakangiwa ku kwanilisha fundo zeyika Mulungu pa beve. 24Mbili yasu ya macimo yafafaniziwa pakuti khulukila kumacimo yasu, mosacitapo kanthu kuti tipate. Kristu Yesu ekwanilisha ici pakuti ombola.25Mulungu etionesha Kristu uyu, pa kucosa magazi yake pa seo, kuti tiwelele kwa Mulungu. Cikhululukilo cetigulila mwa imfwa yake cunkhala cikhululukilo tikayika cikhulupililo paveticitila. Sembe ya Kristu yutionesha kuti Mulungu ecita cilungamo. Ndaba munthu sembe aliye vumele kuti ecita cilungamo ndaba aliye tipase cilango pa macimo yetecita kuvuli. 26Koma Mulungu ecita cilungamo ndaba etuma Kristu kutifwela mumalo mwasu. Pocita teti, otionesha kuti niwacilungamo, ndipo oonesha nimwacilungamo kuti efafaniza mbili ya macimo ya aliyense oyika cikhulupililo mwa Yesu.27Nikamba lini kuti tumvwila malamulo ya Mose kuti Mulungu ofafaniza mbili ya macimo yasu. Kuliye kuti tizitukumule kuti Mulungu otikonda ndaba timvwila malamulo yake. Mumalo mwake, ndaba tukhulupilila mwa Kristu kuti Mulungu efafaniza mbili ya macimo yasu. 28Ndipo cilipatuba kuti Mulungu niyeolengesha munthu kunkhala olungama ngati ula munthu okhulupilila mw Kristu- osati ndaba munthu omvwila lamulo.29Mweo amene muli Ayuda musaganize kuti nimwemweka bati akalandile Mulungu! Mufunika kuti muzibe kuti akuyolandila na Amitundu, 30ndaba, pumukhulupilila molimba, kuli tyala Mulungu umozi. Ni Mulungu umozi wati akalengeshe Ayuda- oduliwa- olungama mwayeve ndaba okhulupilila mwa Kristu, ndipo ni Mulungu soti wati akalengeshe Amitundu- osaduliwa- olungama mwayeve, ndaba nao soti okhulupilila mwa Kristu.31Ngati mulabila kuti Mulungu niye otipanga olungama mwayeve ndaba tukhulupilila mwa Kristu, cutanthauza kuti lamulo liliye nchito? Yayi teti. Mumalo mwake, lamulo linanchito.
1Abrahamu niye kholo lasu seo Ayuda. Ganizani citinga phunzilepo pavecitika pali Abrahamu. 2Ngati cenze kamba ka nchito zabwino za Abrahamu kuti Mulungu emuika olungama mwayeve, Abrahamu sembe enze na cifukwa cozitukumulila ku banthu, (koma, ngankhale teto, sembe enzeve cifukwa cozitukumulila kwa Mulungu). 3Kumbukilani kuti nicolembeka mumalemba kuti Abrahamu ekhulupilila vemulonjeza Mulungu, kamba ka ici, Mulungu eona Abrahamu kunkhala olungama mwayeve.4Lomba ngati tulandila malipilo pa nchito yutucita, ayo malipilo yotolewa lini ngati ni mpaso. Koma, yali ngati talandila malipilo. Cimozi-mozi, ngati tingacite cinthu cingaleshe Mulumgu kuticitila vabwino, niye kuti ubwino wake ungankale lini mphaso. 5Koma cacendi ni ici, Mulungu opanga banthu ulunga mwa yeve ao enzo mulemekeza lini poyamba. koma, lomba okhulupilila mwa yeve, ndipo Mulungu obatola kunkhala olungama mwa yeve.6Cimozi-mozi, monga mwelembela Davide muma Salimo pa muthu wakutola Mulungu kuti niolungama mwa yeve papanda kucilandila: 7"Amwai ni ao macimo yao ya khululukiliwa,macimo yao olangapo lini. 8Amwai ni ao mbili yamacimo yao ya fafaniziwa"9Kunkhala na mwai koteti kucitikila lini Ayuda beka. Yayi, koma na Amitundu. tuziba ici ndaba nicolembeka mu malemba kuti Abrahamu ekhulupilila Mulungu ndipo Mulungu emuyesa olungama mwa yeve. 10Ganizani Mulungu pecita teti kwa Abrahamu. Ecita ici Abrahamu akilye cita mdulidwe,osati pavula pake.11Mulungu elamula kuti Abrahamu aduliwe zaka zinyinji kusogolo atamulandila kale. Mdulidwe wenze cizindikilo kuti Abrahamu enze kale olungama mwa Mulungu. Tuphunzila pano kuti Mulungu emuona Abrahamu kunkhala kholo la aliyense oknulupilila mwa yeve, nabala akaliye duliwa. Munjila iyi Mulungu oona banthu onse aba ngati olungama mwa yeve. 12Mulungu eona Abrahamu kunkhala kholo lasu tonse Ayuda bacendi, niyekuti- Ayuda onse balina cizindikilo ca mdulidwe pama thupi yao , koma- cikulene ngako- ao onkhala monga kholo lasu Abrahamu akaliye cite mdulidwe, penzokhulupilila mwa Mulungu.13Mulungu elonjeza Abrahamu na bana bake kuti baka landile ziko lapansi. Koma pelonjeza teto, cenze lini ndaba Abrahamu enzomvwila lamulo lililonse. Koma ndaba Abrahamu ekhulupilila kuti Mulungu akakwanilishe lonjezo. Ndipo Mulungu emuona Abrahamu kunkhala olungama mwa yeve. 14Ngati banthu bakuyolandila ziko lapansi kamba komvwila lamulo, niyekuti kuliye nchito kukhulupilila Mulungu mu vinthu vilivonse, ndipo lonjezo yake iliye kanthu. 15Kumbukilani kuti cacendi ni ici, Mulungu olabila teti mu lamulo lake kuit akuyo peleka cilango kwa aliyense osamvwila lamulo. Soti kumbukilani, kuti banthu baliye lamulo, nicosatheka kuicitila mwano.16Nikamba kuti tukhulupilila Mulungu kuti tikalandile vinthu velonjeza ngati mphaso, ndaba niwa bwino. Opasa aliyense wakuziba kuti cacendi ni mwana wa Abrahamu- seo okhulupilila Ayuda,tili na lamulo la Mulungu ndipo tumukhulupilila, ndipo na Amitundu aliye malamulo koma omukhulupilila monga mwenzelili Abrahamu. Ndaba Mulungu etola Abrahamu kunkhala kholo lacendi laseo tonse okhulupilila. 17Ici niye celabila Mulungu mumalemba; "Nikakuike kunkhala kholo la mayiko yanyinji," Abrahamu ecilandila ici kucokela kwa yeve, ousha banthu akufwa kumoyo ndipo oumba vinthu kucokela paliye kanthu.18Ekhulupilila mokwana mu lonjezo la Mulungu, nanga kuti enzeve cisimikijyo caku thupi ndaba yeve na mkazi wake benze nkhalamba kuti banga bale bana. Mulungu elonjeza Abrahamu kuti akankhale kholo la mayiko anyinji ndipo eciti, "Bana bako bakabe ngati nyenyezi mumulengalenga. 19Aliye mukaikile kuti Mulungu angacitelini velonjeza, ngankhale kutu enzoziba kuti thupilake silingabale mwana (Ndaba enze, na zaka zokwanila ngati handiledi), ndipo enzoziba kuti Sarah sangamite vumo.20Aliye mukaikile Mulungu kuti angacitelini velonjeza. Emukhulupilila Mulungu mokwana ndipo emuyamikila Mulungu pavati akacite. 21Ndipo enzesimikijya kuti Mulungu akacite vilivonse velonjeza. 22Niye cifukwa cake Mulungu emuyesa Abrahamu kuti niolungama mwa yeve.23Mau mumalemba, "Mulungu emuyesa olungama mwa yeve ndaba ekhulupilila yeve," niya Abrahamu tyala lini. 24Elembeka na kwa seo, Mulungu bayesa olungama mwa yeve ndaba tukhulupilila mwa yeve, wamene eusha soti Ambuye Yesu pecifwa. 25Mulungu elola banthu kuti amupaye kamba ka zocita zasu ziyipa. Ndipo Mulungu emusha soti Yesu ndaba Mulungu enzofuna kuti tinkhale olungama mwa yeve.
1Mulungu watiyesa olungama ndaba tumukhulupilila Ambuye Yesu Kristu. Lomba tili mu mtendele na Mulungu. 2Kamba ka va wacita Kristu kwa seo, cili monga Mulungu watisegulila ciseko kuluta kwa yeve kwati akaticitle vabwino. Ndipo tusangalala ndaba tuyembekezela Mulungu kugabana nase vabwino.3Putuvutika ndaba tankhala mwa Kristu, tusangalala soti ndaba tuziba kuti putuvutika, tuphunzila kupilila. 4Ndipo tuziba kuti ngati tapilila, Mulungu osankha seo. Lomba ngati taziba kuti Mulungu watisankha tuyembekeza kuti aticitile vabwino. 5Ndipo tusimikijya kuti tikuyolandila kwa Mulungu vinthu vutuyembekezela, ndaba Mulungu otikonda ngako. Mzimu wake Utuba, wetipasa yeve ulengesha kuti seo tizindikile mwa kutikondela Mulungu.6Petekangiwa kuzipulumusha teka, enze ni Kristu, pa nthawi iyo wesankha Mulungu, efwela seo banthu, ngankhale kuti tenzomulemekeza lini yayi. 7Nica patali munthu kufwila muyake, ngankhale kuti ndaba uyu munthu enze olungama, kamba ka kukuti ni olungama ndipo munthu muyakine wa limba mtima kuti amufwele.8Mulungu eonesha kuti otikonda Kristu petifwela ngankhale kuti tenze kumucimwila. 9Ndipo ni cozibikilathu kuti Kristu akatipulumushe ku ukali wa Mulungu kamba ka cimo ndaba lomba nise olungama mwa Mulungu pakuti Kristu etifwela nocosa ngazi yake kwa seo.10Ngankhale petenze adani bake, Mulungu eleta mtendele pa seo kupitila mu imfwa ya mwana wake. Lomba pakuti tili namtendele na Mulungu, cili patuba kuti Kristu atipulumushe ndaba niwa moyo pamene enze wa kufwa. 11Siyapopeka! Lomba tusangalala pakuti Mulungu waika mtendele pakati pa seo na yeve kupitila mu imfwa ya mwana wake.12Banthu onse nibaucima kamba Adamu, munthu oyamba weumba Mulungu, ecimwa kale-kale. Ndaba ecimwa, ecifwa. Banthu onse bankhala ocimwa kucokela pamene apo ndipo onse ecifwa. 13Banthu pa ziko becimwa Mulungu akaliye mupasa lamulo Mose koma cenze cosatheka kuziba cimo kulingana na lamulo.14Koma tuziba kuti kucokela pa nthawi ya Adamu kufikila nthawi ya Mose, banthu becimwa, ndipo becifwa kamba kacimo, Aliyense ecifwa, nabala aliye phwanye lamulo monga mwecitila Adamu. Cimo la Adamu yekhuza aliyense, monga mwecitila Kristu, yeve ewela pavuli pake, okhuza liyense. 15Koma mphaso yakuti pasa Mulungu yulingana lini na cimo ya Adamu. Kamba kakuti Admu ecimwa eliyense akufwa. Koma ndaba munthu umozi, Yesu Kristu, etifwela tonse, Mulungu otipasa mphaso iyi ya moyo osasila nanga kuti utuyenela lini.16Ndipo pali soti njila iyakine yuonesha kusiyana kwa mphaso ya Mulungu na cimo ya Adamu. Ndaba pakuti Adamu ecimwa, onse banthu pavuli pake becimwa., ndipo Mulungu elabila kuti banthu onse oyenela kulandila cilango. Koma mphaso ya bwino, Mulungu opasa seo kunkhala olungama mwa yeve. 17Banthu onse akufwa kamba ka cecita munthu umozi, Adamu. Koma lomba anyinji aseo tusimikijya kuti Mulungu watipasa mphaso ikulene ngako- yutiyenela lini- ndipo atiika olungama mwa yeve. Cili soti patuba kuti tikuyolamulila na Kristu kululu,18Kamba ka lidoda imozi, Adamu, aliye mvwilile lamulo la Mulungu, banthu onse oyenela kupasiwa cilango. Cimozi-mozi, kamba ka lidoda imozi, Yesu, ecita cilungamo pomvwila Mulungu penze moyo nakuzokufwa, Mulungu opeleka aliyense kunkhala olungama mwa yeve, kuti bakankhale ba moyo kosasila. 19Ni kamba ka lidoda imozi, Adamu kuti banthu anyinji benkhala ocimwa. Ni cimozi-mozi, ndaba lidoda imozi, Yesu emvwila Mulungu pecifwa kuti akaike anyinji mucilungamo mwa yeve.20Mulungu epasa lamulo yake kwa Mose kuti banthu bazindikile kukula kwa cimo yabacimwa; koma banthu pebenzocimwila-cimwila, Mulungu epitilijya kubacitila cifundo ngankhale kuti benze osayenela. 21Pakuti banthu akufwa ku thupi kamba ka mphamvu ya cimo pa mathupi yao, kuleta imfwa, cimozi-mozi, mphaso yake yacifundo ili na mphamvu yobaika kunkhala olungama pameso pa Mulungu ndipo mphamvu iyi yubapasa moyo osasila kamba ka cecita kwa beve Yesu Kristu Ambuye.
1Muyakine angalabile poyankha pa vanalemba kuti pakuti Mulungu watimvwela cifundo, payakine tingapitiliye kucimwa kuti tilandile cifundo cikulene. 2Yayi, osati teto! Tili monga banthu bakufwa, bakuti bangacite lini ciyipa. Teto tuyenela lini kupitilijya kucimwa. 3Petebadizika muciyanjano na Kristu Yesu, Mulungu etiona kuti tukufwa naye Yesu pamtanda. Muziba ici?4Lomda petebadizika, Mulungu etiona ngati bakufwa na Kristu mumanda. Mulungu Atate esebenzesha mphamvu zake kuusha Kristu kwa akufwa; munjila imozi-mozi, ekwanilisha kuti tinkhale umoyo munjila yalomba. 5Pakuti Mulungu otiona olumikijyana na Kristu pecifwa, akuyotiusha soti kwa kufwa pamozi na yeve.6Mulungu oona seo ocimwa ngati akufwa pamozi na Kristu pamtanda kuti cisile cinkhalidwe caucimo. Mwa ici, tufunika lini ku cimwa. 7Pakuti aliyense wakufwa ocimwa lini.8Pakuit Mulungu otiona ngati akufwa pamozi na Kristu pecifwa , tukhulupilila kuti tikankhale soti na moyo na yeve. 9Tuziba kuti Mulungu ekwanisha kuti Yesu ankhale na moyo pavuli pa kufwa, Kristu akafwelini soti. Paliye citi cikalengeshe kuti akafwe soti.10Pecifwa, eluta na mtendele kufuma mu ziko yaucimo, nipo akafwe lini soti; koma pakuti ali namoyo soti, ali na moyo kuti atumikile Mulungu. 11Cimozi-mozi, muzione mwakukuonelani Mulungu: Nimwe banthu akufwa, amene sangacimwe; koma soti nimwe banthu amoyo, namoyo kuti mukatumikile Mulungu ndipo olumikijyana na Kristu Yesu.12Lomba ngati mufuna kucimwa, osalola kucita vumufuna kucita. Kumbukilani kuti thupi lanu likafwe siku liyake. 13Osasebenzesha ciwalo cili conse ca thupi lanu kucita viyipa. Zipelekeni kwa Mulungu ngati banthu amoyo pavuli ponkhala akufwa. Sebenzeshani ciwalo cili conse cathupi lanu kwa Mulungu. Muloleni akusebenzesheni pa vinthu vacilungamo. 14Ngati mufuna ku cimwa, musacite cimo! Malumulo Mulungu yecipasa Mose yenzo lenesha lini munthu kusacimwa. koma lomba Mulungu okulamulila ndipo okuthandizila kuti usacimwe.15Tingaganize kucokela pa ici kuti ndaba malamulo Mulungu yecipasa Mose yaliye kwanishe kutilesha kucimwa ndipo otimvwila cifundo , niye kuti otilola kupitilijya kucimwa. Yayi teti! 16Ukazipeleka kumvila munthu muyakine, usanduka mujya wake. Ngati mumvwilila cimo, musanduka bajya ba cimo ndipo posilijyila pake mukufwa. Koma ngati mumvwila Mulungu musanduka bajya bake, posilijyila pake, muyamba kucita vinthu vacilungamo vakufuna Mulungu kuti mucite.17Kuvuli uku mwenzocimwa munjila ili yonse yumufuna-mwenze bajya ba cimo. Lomba mweyamba kumvwila vekuphunzisani Kristu. Nuyamika Mulungu pa ici. 18Lomba mufunikila lini kucimwa; Mulamuliliwa lini na cimo lomba, nimwe bajya ba Mulungu, amene ali olumgama.19Nukulembelani mu njila yakuti ngankhale banthu wamba angamvwe. Kale mwenze bajya ba zofuna zanu ndipo mwecita vinthu vodesa na viyipa. Koma citani cilungamo monga Mulungu mwakucitila, kuti munkhale banthu bake bapadela. 20Ni cacendi kuti kale mwenzocita ngati nimwe banthu osalunjika ku mpamvu na kucilungamo ca Mulungu ( ndaba mwenzocita vilivonse vili mu maganizo mwanu). Mwenzofuna lini vinthu va cilungamo. 21Koma ngankhale mwenze bajya ba cimo, Mulungu wakumasulani ku cimo ndipo waku pangani kunkhala akapolo bake. Mwankhala atuba, ndipo mukankhale nayeve kosasila.22Koma lomba mufunikila lini kucimwa. Nimwelini bajya. Mwasanduka bajya ba Mulungu. ndipo, akuikeni kunkhala banthu bake, ndipo akuloleni kunkhala kosasila, Nayeve. 23Onse ocita vayolabila maganizo yao yaipa olandila malipilo, ndipo malipilo ayo ni imfwa. Sazankhala na Mulungu kosasila. Mulungu otipasa mphaso yaulele: Otilola kunkhala nayeve kosasila, kulumikijyana na Kristu Yesu Ambuye.
1Okhulupilila ayangu, muziba za malamulo. Muziba bwino kuti banthu ofunikila kumvwila malumulo pekapeka bakali na moyo.2Mwa cisanzo, linina lufunika kukhulupilika kwa mwanalume wake malinga niwa moyo. Koma ngati mwanalume wafwa sofunikila kunkhala monga akali okwatiliwa. Lamulo yumumasula kucikwati. 3Ngati oluta ku lidoda liyake pemene mwanalume wake niwamoyo, onkhala wa cigololo. Koma ngati mwanalume wake wafwa onkhala lini omvwila lamulo ila. Lomba ngati wakwatiwa soti ku lidoda liyakine, sazankhala wa cigololo.4Ni cimozi-mozi, anekwasu, pemwecifwa na Kristu pamtanda, lamulo la Mulungu yuku lamulila lini soti. Mwenze omasuka kulumikijyana na Kristu, kuti mukalemekeze Mulungu. mungacite ici ndaba nimwe amoyo soti. Mulungu wakulumikijyani na Kristu, ndipo wausha Kristu kubakufwa. 5Petenzocita venzokutiujya maganizo yayipa, niyepetenzo phunzila ngako lamulo, niyepetenzo funa soti kucimwa. Tenzocita vinthu viyipa venzoononga ubwenzi wetenzofunikila kunkhala nao na Mulungu, ndipo yenzoti patula kutifumwa kwa Mulungu kosasila.6Koma lomba Mulungu watimasula ku lamulo ya Mose-cili monga kuti tafwa, ndipo lamulo lingatiujye lini soti vocita. Mulungu wacita ici kwa seo kuti timupembeze munjila ya nyowani yakutionesha Mzimu, Kusiyana na njila yakale yonzofuna lamulo.7Pakuti banthu ofuna kucimwa ngako bakaziba malamulo ya Mulungu, niyekuti malamulo ayo niyayipa? Yayi, Lamulo niliyipa lini! Koma nicacendi kuti nenzoziba lini kuti cimo nicinji mpakana penephunzila mu lamulo. Mwa cisanzo, Nenzoziba lini kuti nicimo kukhumbwila cinthu cisali cako mpakana peneziba kuti lamulo likuti, "Osakhumbwila cisali cako." 8Ndipo kamba ka vuyulabila lamulo, cikhalidwe cangu caucimo cofuna vinthu vabene necizosintha munjila zinyinji. koma paliye lamulo, paliye cimo.9Kale, nikaliye ziba lamulo ya Mulungu vuyufuna, nenzocimwa kopanda kuda nkhawa pavenenzocita, koma peneziba kuti Mulungu watipasa lamulo lake, nezindikila kuti nenzo cimwa, 10Ndipo nezindikila kuti nacoka kwa Mulungu. Lamulo yenzo funika kunilola kunkhala moyo wosasila,ngati nayimvwila, yenzo nipelekejya kukufwa.11Penenzofuna kucimwa, Nenzoganiza kuti ninkhale moyo kosasila ngati numvwila ngako lamulo. Koma nenzozinamijya: Nenzoganiza kuti ningocimwa pa nthawi imozi-mozi. Koma, Mulungu akuyonipatula kufuma kwayeve kosasila ndaba niliye mwvile zoona lamulo. 12Teto tuziba kuti lamulo yepasa Mose Mulungu niyolungama ndipo niyabwino. Cili conse cakulamula Mulungu kuti ticite ciliye vuto, nicolungama ndipo nica bwino.13Lomba tinga labile kuti lamulo yecipasa Mose Mulungu, ya bwino, yeticosa kwa Mulungu? Yayi iliye cite teto! Lamulo, ya bwino. yeni lengesha kufuna kucimwa. Neziba kuti nenze kutali na Mulungu, Koma peneziba ngako zenzofuna Mulungu kuti nicite, niye penenzo ziba ngako kuti nenze muucimo. 14Tuziba kuti lamulo lefuma kwa Mulungu ndipo yutisintha zicitidwe, Koma nine munthu nina cikhalidwe cuyezemila ku cimo. Cili monga kuti nekakamijyiwika muujya wa cimo- nenzo cita vilivonse vacanijya cifuno kuti nicite.15Vinthu vunucita, Kanyinji numvwisha lini. Nthawi zinyinji nivinthu va bwino vunufunika kucita vinisacita. Ndipo nthawi ziyakine nivinthu vunuzonda vunucita. 16Pakuti nucita viyipa vunusafuna kucita, nuvumela kuti lamulo la Mulungu lunitwala munjila yabwino.17Teto nukambalini kuti nufuna kucimwa kuti nucimwa. Nucimwa ndaba cifuno caucimo cufuna kuti nicimwe. 18Nuziba kuti nikafuna kusatila cikhalidwe cangu nicitepolini cabwino. Nuziba ici ndaba nufuna kucita cabwino, koma nucita lini cabwino.19Nucitalini vinthu vabwino vunufuna kucita. nivinthu viyipa vunusafuna kucita vunucita. 20Punucita vinthu viyipa vunusafuna kucita, sikuti nufuna kuvicita. Nicikhalidwe cangu cukonda cimo, niye cunilengesha kucita ucimo. 21Nupeza, kuti, ngati nufunakucita cabwino, kuli cifuno ciyipa cili mukati mwangu cunilesha neo kuti nicite cabwino.22Mucikhalidwe canyowani nine okondwa na lamulo la Mulungu. 23Nuzindikila kuti muli mphamvu iyakine muthupi yangu, yushushana na vuyofuna maganizo yangu kucita.24Nikaganizila pa ici, nuona kuti nine munthu ovulazika. Nufuna anganimasule ku ulamulilo wa zofuna thupi langu kuti nisacoke kwa Mulungu. 25Nuyamika Mulungu kuti ni mwa Yesu Kristu Ambuye wasu kuti animasule kuzofuna za thupi langu. Lomba namaganizo yangu, nufuna kumvwila lamulo ya Mulungu. Koma soti, kanyinji nulekelela zofuna ziyipa kunilamulila ndaba ya cikhalidwe cangu cakale caucimo.
1Teto Mulungu sazapasa cilango kwabala olumikijyana na Kristu Yesu. Mzimu wa Mulungu ulengesha kuti tinkhale mu umoyo wanyowane ndaba niseolumikijyana na Kristu 2Yesu. Munjila iyi, nufunika lini kucimwa ngati nuganizila pa cimo, ndipo sinizankhala soti opatulika kwa Mulungu.3Teyesa ku kumvila lamulo la Mulngu, koma cenze cacabe- cabe kuganiza kuti tinga kwanishe- tekangiwa kuleka kucimwa. Ndipo Mulungu etithandiza: Etumijya mwana wake pa ziko lapansi kuti mwana wake atucosa ku cimo. Mwana wake ewela na thupi monga lasu seo tucimwa. Mwana ewela kuzozipeleka nsembe pa macimo yasu. Pecita ici, eonesha kuti macimo yasu yenze yayipa cendi, ndipo kuti aliyense ocimwa apasiwe cilango. 4Lomba tingakwanishe kucita vuyufuna lamulo yake. Tucita teti, osati mwa zocita zasu kulingana na zofuna zasu za cinkhalidwe casu ciyipa cakale, koma ponkhala mwaufunila Mzimu wa Mulungu. 5Banthu onkhala mwa cifuno ca cinkhalidwe ciyipa cakale oganizo pa cinkhalidwe ciyipa. Koma banthu onkhala kulingana vaufuna Mzimu wa Mulungu oganiza pa vinthu vamu Mzimu.6Awo oganiza pa zofuna za nkhalidwe iyipa sibazankhala kosasila. Koma ao ofuna vuufuna Mzimu wa Mulungu bakankhale na moyo osasila na mtendele. 7Lekani nifotokoze pa ici. Ngati banthu ofuna zofuna cinkhalidwe ciyipa, bosemphana na Mulungu. Omvwila lini lamulo lake. Nicendi, bangakwanishe lini kumvwila lamulo lake. 8Banthu ocita zofuna cinkhalidwe ciyipa angakondweleshe lini Mulungu.9Koma tufunikila lini kulola nkhalidwe iyipa yakale kutilamulila. Tingalole Mzimu wa Mulungu kutilamulila, ndaba unkhala mukati mwasu. Ngati Mzimu ucokela kwa Kristu unkhala lini mu munthu, uyo munthu alilini mwa Kristu. 10Lomba pakuti Kristu onkhala mwa mweo mwa Mzimu wake, Mulungu oona mathupi yanu ngati yakufwa, ndipo mufunika lini kucimwa. Ndipo oona mizimu yanu ngati ya moyo, ndaba akuikani olungama mwa yeve.11Mulungu eusha soti Yesu pecifwa. Ndaba Mzimu wake unkhala mwa mweo, Mulungu akuyotola ma thupi yanu, kuti yakuya kuimfwa, kunkhala soti namoyo. Emuusha Kristu pecifwa, ndipo mukankhale na moyo soti.12Okhulupilila ayangu, tuyenela kunkhala kulingana na Mzimu vuutiujya. Tuvomelejyewa lini kunkhala muufunila mukhalide wasu wakale. 13Ngati munkhala mucikhaladwe cakale mukankhale lini na Mulungu kosasila. Koma ngati Mzimu ukuleshani kucita vinthu viyipa, mukankhale na moyo osasila.14Seo tumvila Mzimu wa Mulungu nise bana Amulungu. 15Ndaba muliye landile mzimu wa mantha. nimwe lini bajya oyopa obalamulila. Koma Mulungu wakupasani Mzimu wake, ndipo Mzimu wake watiyika kunkhala bana bake. Mzimu ulengesha kuti tililile kwa Mulungu kuti, "Nimwe Atata!"16Mzimu usimikijyila vuyukamba mizimu yasu, kuti nise bana ba Mulungu. 17Pakuti nise bana ba Mulungu, nase tikalandile vetilonjeza Mulungu. Ndipo tikuyolandila pamozi na Kristu. Koma tufunika kupita mumavuto mwecitila Kristu kuti Mulungu akatilemekeze.18Nuganizila kuti mavuto yatilimo pa nthawi ino yofunikila lini kuyaganizila ngako, ndaba zabwino zilikusogolo uku zati akavumbulushe Mulungu zikankhale zikulene. 19Vinthu veciumba Mulungu vuyembekeza Mulungu patiakavumbulushe bana bake bacendi.20Mulungu aliyelole kuti vinthu veciumba kuti vikwanilishe cilingo ceviumbila. ni ndaba lini kuti enzofuna kuti vikange, 21Mulungu eviumba teti kuti vintu veumba sikuliyakine vikafwe lini soti ndipo sivizawola. Akamasule ivi vinthu kuti vika lobe mu ulemelelo wa Mulungu. 22Tuziba kuti mpakana lelo cili ngati vinthu vecilenga Mulungu vubuula pamozi muvobaba. Cili ngati linina lili na vobaba poyembekezela mwana kuti abadwe.23Ni vinthu lini veciumba tyala vubuula koma nase tubuula mkati. Seo tili na Mzimu wa Mulungu- niye mphaso zoyamba za Mulungu putuyembekeza kuombolewa kwa ma thupi yasu. 24Ndaba Mulungu etipulumusha mwa ciyembekezo mwa yeve. Ngati tili na vinthu vetenzoyembekeza, sitenzofunikila kueyembekezela soti. Ngati wacipeza cewenzoyembekezela, ufunikila lini kuceyembekezela soti. 25Lomba pakuti tikalikuyembekezela, tiyembekezele modekha.26Mzimu wa Mulungu utithandizila ngati tafoka. Tuzibalini bwino mutinga pemphelele. Koma Mzimu wa Mulungu uziba; puutipemphelela, utipemphelela nabuulo wakuti sitinga fotokoze na mau aliyonse. 27Mulungu oziba maganizo yasu na zili mkati mwasu, oziba vakufuna Mzimu. Mzimu wake utipemphelela seo tili bake mwakufunila yeve.28Ndipo tuziba kuti kwa ao okonda Mulungu, obacitila zonse zucitika za bwino. ocita izi kwabala osankhika pa cilingo cake. 29Mulungu otiziba nakale ndipo eganiza zotisintha cikhalidwe kuti tinkhale ngati mwana wake. Cazoona nicakuti Kristu wa lemekeza ngati mwana oyamba wa Mulungu pakati pa bana anyinji anakazi na analume. 30Ndipo bala beciyita kale Mulungu bati bakankhale ngati mwana wake, ebaita kuti bankhale soti na yeve. Ndipo beciyita kuti bakankhale nayeve ebayita kuti bakankhale olungama mwa yeve. Ndipo kwa bala beyika kunkhala olungama mwa yeve, akabalemekeze.31Lomba nikuujyeni vutuphunzila pa ivi vonse vakuticitila Mulungu. Ndaba Mulungu oticitila ivi vinthu ndipo kuliye muyikine angapambane seo. 32Mulungu aliye bise ngankhale mwana wake. Koma, emupeleka kwa adani bake kuti bamupaye kuti seo tukhulupilila tikamulumuke pa imfwa yake. Ndaba Mulungu ecita ici, akatipe vonse vutufuna kuti tikankhale mwa yeve.33Kuliye aliyense angatinamijyile pa meso ya Mulungu, ndaba watisankha kuti tinkhale bake. Niyeve watiyika kuti tinkhale olungama mwa yeve. 34Kuliye soti angatitembelele. Kristu niye etifwila- ndipo kupyola pa ici, euka kwakufwa- ndipo olamulila na Mulungu pa mpando wolemekezeka, ndipo niyeve otipapatilako.35Ndipo paliye munthu kapena cinthu cingaleshe kuti Kristu aleke kutikonda! ngankhale munthu aticite ciyipa, ngankhale aticite cobaba,ngankhale tinkhale ciliye vakulya, ngankhale tinkhale tiliye vovwala vokwana, ngankhale tinkhale mu nthawi yoyofya, ngankhale kuti munthu atipaye. 36Vinthu voteti vingacitike kwa seo, monga malemba moyolablilila kuti David eciti kwa Mulungu, "Ndaba nise banthu banu, nthawi zonse bayakine ufuna kutipaya, monga wamalonda yopaya nyama oona kuti mbelele niye nyama yopaya."37Koma ngankhale kuti vinthu vonse viyipa viticitikile, tikapambane ndaba Kristu, otikonda , otithandiza. 38Nukhulupilila kuti kuliye ciliconse cucokela kwa kufwa, ngankale vucita ngati seo tinamoyo, ngankhlae angelo, kapena vibanda, kapena vocititka vicitika lomba, kapen vitivikacite kusogolo, kapena maulamulilo amphamvu, 39kapena malo yapa lulu, kapena malo yapansi pa nyanja, kapena ciliconse ceumba Mulungu cingakwanilishe kuti cosa pa cikondi ca Mulungu mwa Yesu Kristu Ambuye wasu.
1Ndaba nalumikijyana na Kristu , nikuujyeni vacendi. Nunama lini wenye! Malingalilo yangu yosimikijya teto ndaba Mzimu Utuba unisogolela. 2Nukuujyani kuti mulilile ngako Isreali ayangu.3Neo pa neoneka nine okonzeka kuti Mulungu anitembelele na kunifumya kwa Yesu ngati ici cingatandize kusintha kwa Israeli ayangu, mutundu wangu wacibadidwe, kuti bakhulupilile mwa Kristu. 4Beve, ngati neo, na Israeli. Mulungu ebasankha kunkhala bana bake. Ni kwabeve kwaeonesha kuti yeve niwabwino. Ni kwabeve kwepanga pangano. Ni kwabeve kwepeleka lamulo. Ni beve bali na cipembezo ca Mulungu. Ni kwabeve kwe longeza vinthu vinyinji. 5Ni makolo basu, Abrahamu, Isaki na Yakobo, besankhiwa na Mulungu kuti bayambe ziko lasu. Ndipo, nikucokela kwa seo Israeli kwe badwa Kristu ngati munthu. Ni Mulungu, oyenela matamando yasu kosasila! Ici ni cacendi!6Mulungu elonjeza Abrahamu, Isaki na Yakobo kuti bana bao onse bakalandile madaliso yake. Koma ngankhale anyinji mwa Israeli ayangu bamukana Kristu, ici cutanthauzalini kuti Mulungu wakangiwa ku kwanilisha velonjeza. Pakuti ni banthu lini onse bali bana ba Yakobo na bolabila kuti na banthu mu Israeli bakulabila Mulungu kuti bana bake bacendi. 7Ndipo ni bana lini onse ba Abrahamu bacibadidwe bakulabila Mulungu kuti ni bana ba Abrahamu bacendi. Koma Mulungu oonapo bakiyakine tyala kunkhala bana ba Abrahamu bacendi. Ici cuvumelejyana na velabila yeve kwa Abrahamu kuti: "Ni Isaki, osati bana bako bayakine mwatimukafume bana bati ukanhkale wisiwao wazoona."8Cunutanthauza ni ici, ni onse lini bana Abrahamu bakulandila Mulungu kuti ni bana bake. Koma banthu tyala benze mu malingalilo yake Mulungu pepeleka lonjezo kuti akamupase bana Abrahamu- niye aba banthu bakulabila kuti ni mubadwe wake wacendi ndipo nibana bake. 9Ici niye celonjeza Mulungu: "Panthawi monga ino cakacikuza nikawele soti kwa weo, ndipo Sara mkazi wako akankhale na mwana mwanalume." Mulungu elonjeza ici, ndipo ekwanilisha.10Cenze cimozi-mozi na Rabeka, mkazi wake wa Isaki, mwana wa Abrahamu, Rabeka pemita vumo ya mapasa. 11Mapasa aya, Yakobo na Esau, yakaliye badwa, 12ndipo aba bana benzebakiliye cita cinthu cabwino kapena ciyipa, Mulungu eciti kwa Rabeka, "Mukulene akatumikile musaza wake, kusiyana na mdauko." Mulungu elabila teti kuti tizibe eci: Kuti akafuna kucita cinthu, osankha banthu ndaba pakuti wafuna ku basankha, osati ndaba bamucitila cinthu ciyakine. 13Niye mwelabilila Mulunug mu malemba: "Nemusankha Yakobo, musaza. Nemukana Esau, mkulu wake."14Munthu muyakine angakoshe, "Ko Mulungu okondela posankha tyala banthu bayakine?" Ningayankhe kuti, "Yayi okondela lini!" 15Mulungu eujya Mose, "Nikamvwele cifundo nakuthandiza aliyense unufuna!" 16Mulungu osankha banthu, osati kuti ndaba beve ofuna kuti Mulungu abasankhe kapena kamba kakuti boyesa mokwana ku kondwelesha Mulungu. Koma, osankha banthu ndaba anacifundo pa bala oseyenela kanthu.17Mose elemba kuti Mulungu eujya Farao kuit, "Niye cenekuikila mfumu ya Egypto: Kuti nikacite nawe nkhondo ndipo na banthu onse muziko lapansi bakathandizile ayao kulemekeza mbili yangu." 18Niye tuona kuti Mulungu angamvwile cifundo munthu aliyense wawafuna mwinekazi. Ndipo tuziba kuti Mulungu angeleshe munthu aliyense kunkhala na nthota monga mwecitila na Farao.19Payakine umozi wa mweo alabile kuti, "Ndaba Mulungu ozibilathu vakusogolo vocita banthu ndipo paliye angakane vofuna Mulungu, nicabwino lini Mulungu kupasa cilango kwa ao omucimwila." 20Ningayankhe kuti, "Niwe munthu tyala weo uliye lamulo loshusha Mulungu! Ali monga munthu oumba vinkhombe, cinkhombe ciliye lamulo lokosha oumba, "Nicinji cawaniumbila teti?" 21Koma oumba alinayo mphamvu yosunako dothi noumba cinkhombe cabwino cakuti banthu bakaone kuti nicodula ngako- lomba na dothi yosalapo nakuumbamo cinkhombe cakuti munthu muyakine akocisebenzesha masiku yonse. Mulungu ali na ulamulilo woteto.22Ngankhale kuti Mulungu ofuna kuonesha ukali pa cimo, ngankhale ofuna kuonesha patuba kuti angapase cilango banthu ocimwa, koma ebalekelela modekha belengesha kuti akalipe niye benzofunika cionongeko. 23Mulungu oyembekeza kuti cinkhale patuba mwakucitila cifundo, ao banthu bekonzekelathu nthawi ikaliya kwana kuti bakalandile ulemelelo- 24kuikilako nao seo osankhika. etisankha osati tyala pakati pa Ayuda koma na pakati pa Amitundu.25Mulungu alinao ulamulilo osankha pakati pa Ayuda na pakati pa Amitundu, monga mwelembela muneneli Hoseya: "Banthu anyinji benzelini banthu bangu, koma lomba nulabila kuti ni banthu bangu. banthu anyinji benenzo konda lini, lomba nibakonde." 26Ndipo muneneli muyakine elemba kuti: "Mulungu kwebaujya poyamba kuti, 'Nimwe banthu bangu lini,' mumalo yamene yala obaujyiwa kuti bankhale bana ba Mulungu wa cendi."27Yesaya naye elabila pa Aisraeli kuti: "Ngankhale kuti Aisraeli na nyinji cakuti paliye angababelenge, monga mucenga kumbali ya nyanja, natontho tyala bati bakapulumuke, 28Ndaba Ambuye akuyo langa mwamsanga onse banthu onkhala mu ziko ili, ekamba kuti akacite teto." 29Yesaya elemba soti, "Ngati Ambuye wa asilikali ba kululu eliyecitile cifundo bana basu bayakine kuti bankhale na moyo, sembe tenkhala monga mizinda ya Sodomu na Gomora, beeononga kubasilijyilatu."30Tufunika tisilijye moteti: Ngankhale Amitundu enzoyeselela lini kunkhala atuba, bepeza kuti Mulungu akabaike mucilungamo mwa yeve ngati bakhulupilila mwa Kristu. 31Koma Aisraeli benzoyesayesa kumvwila lamulo ya Mululngu, koma baliye kwanilishe.32Baliye kwanilishe ndaba benzocita vinthu mofuna ku kondwelesha Mulungu. bekangiwa kupanama ndaba bekana kukhulupilila Mulungu kuti abakhulukilile poyika cikhulupililo cao mwa Kristu. 33Niye velabila muneneli kuti vikacitike: "Mvwani! Nuika pa Aisraeli umozi ngati mwala wati ukoponesha banthu. Vakucita yeve vikakwiishe banthu. Koma, ao okhulupilila mwayeve sazacita soni."
1Okhulupilila ayangu, cunufunishisha ngako ndipo pepemphelo yangu yosalekejya kwa Mulungu niyakuti akapulumushe mtundu wangu, wa Ayuda. Nunenela pa beve kuti ngankhale kuti bofunafuna 2Mulungu, boziba lini njila yabwino yo mufunilamo. 3Oziba lini Mulungu mwakuikila banthu mucilingamo mwa yeve, teto bovumela lini vakufuna kubacitila Mulungu.4Kristu wamvwila bwino-bwino lamulo kuti ayike aliyense okhulupilila mwa yeve mucilungamo na Mulungu. Teto lamulo niyosayenelela soti. 5Mose elemba za banthu enzofuna kumvwila malamulo yonse ya Mulungu: "Nibanthu ocita bwiwo-bwino vuyu labila lamulo bati bakankhale na moyo kosasila."6Koma ao bakuika mucilungamo mwa yeve ndaba okhulupilila mwa Kristu- kwa beve Mose akuti, "Pasankhale oluta ku lulu," kuti, na colinga cakuti akazenaye Kristu pansi kwa seo, 7Mose olabila soti teti kwa beve: "Pasankhale oluta pansi pali bakufwa," niye kuti, nalingo yotola Kristu kufuma kwa akufwa kuzanaye kwa seo.8Koma, ao okhulupilila mwa Kristu angalabile velemba Mose kuti: "Mungapeze mosavuta uthenga wa Mulungu. Munga yalabile mau na kulingalila pa mau." Niye uthenga utulalikila: Banthu bakhulupilile mwa Kristu. 9Uyu uthenga niwakuti ngati munthu wasimikijya kuti Yesu ni Ambuye, ndipo ukhulupilila cacendi kuti Mulungu emuusha kwa akufwa, akupulumushe. 10Ngati banthu okhulupilila ivi vinthu, Mulungu abaike kunkhala olungama mwa yeve. Ndipo kwa ao olabila pameso ya banthu mosabisa kuti Yesu ni Ambuye- Mulungu abamupulumushe.11Nivolembeka mumalemba pa Kristu, "Aliyense okhulupilila mwa yeve sazakhumudwa kapena kucita soni." 12Munjila iyi, Mulungu otola Ayuda na Amitundu kunkhala amozi. Ndaba ni Mulungu umozi wa banthu onse okhululpilila mwa yeve, otanthizila onse opempha yeve kuti abathandize. 13Ici cili monga moyolabilila malemba: "Ambuye akapulumushe onse opempha yeve."14Banthu anyinji okhulupilila lini mwa Kristu, ndipo bayakine angayese kufotoka cifukwa cake cabasacitila teti. Bangalabile kuti, "Banthu bangamupemphe lini Kristu kuti abathandize ngati bakilye khulupilila mwa yeve! Ndipo bangamukhulupilile lini ngati bakaliye mvwapo za yeve! Ndipo bangamvwe tyani za yeve ngati paliye olalikila kwa beve! 15Ndipo ao oyenela kulalikila angalalikile lini ngati Mulungu aliyebatume. Koma ngati okhulupilila alilikila kwa beve, cunkhala monga mwakulabilila malemba kuti: 'Ni cabwino banthu pakuwela nakuza na uthenga wabwino!"16Ningayankhe kwa bala olabila vinthu voteto kuti: "Mulungu watuma banthu kuyolalikila uthenga wa Kristu. Koma ni aliye lini wa Aisraeli oikako nzelu ku uthemga wabwino! Cili monga mwelabilila Yesaya pecimvwa kufoka: "Ambuye, cuoneka monga paliye ekhulupilila vetelalikila!" 17Lomba, Nukuujyani kuti banthu okhulupilila mwa Kristu ndaba akumvwa za yeve, ndipo banthu okumvwa uthenga ndaba bayakine olalilkila pa Kristu!18Koma ngati munthu elabila kwa ao banthu, "Nivacendi Aisraeli becimvwa za uthenga uyu," Ninga labile kuti, "Inde, ngako! Cili monga mwakulabilila malemba: "Banthu onkhala muziko lonse lapansi baciona cilengedwe, ndipo namucisimikijyila mwalili Mulungu- ndipo banthu onse onkhala mumalo yakutali msanga bacimvwishisha ici!"19Moonjezela, Nicacendi kuti Aisraeli ecimvwa uthenga uyu. Beumvwishisha, koma bekana ku khulupilila mau. Kumbukilani kuti Mose enze oyamba kupeleka cenjezo ku banthu moteti. Ebaujya kuti Mulungu elabila kuti, "Muganiza kuti mayiko ya Amitundu ni mayiko lini olo patontho. Koma banthu bao bayakine bakakhulupilile mwa neo, ndipo nikuyobadilisa. Ndipo mukabakhumbwile ndipo mukakalipe nao, banthu umuganiza kuti onimvwishisha lini."20Kumbukilani soti kuti Mulungu elabila mokwana kupitila mwa Yesaya, "Ayuda benzonifuna lini kuniziba bakanipeze" 21Koma Mulungu olabila soti pa Aisraeli. Kuti, "Nthawi itali natambasula manja yangu ku banthu osanimvwila nakunikana neo ndipo colinga cangu nicakuti nibabweze kwa neo."
1Ni kuti nikosheko, "Mulungu ko wabakana banthu bake Ayuda?" Yankho yufunika kunkhala, 2"Yayi teti!" Kumbukilani kuti neo nane nine wa mtundu wa Israeli, obadwa mwa Abraham, mutundu wa Benjamin, koma Mulungu aliye nikane neo. Yayi, Mulungu aliye kane banthu bake, besankha eka kale- kale kuti bankhale banthu bake bati akadalise mwa padela. Kumbukilani kuti Eliya ebuda podandaula kwa Mulungu pa banthu ba Israeli, monga mwa mau kuti; 3"Ambuye, bapaya onse aneneli banu, baononga na maguwa yanu. Nineo neka no khulupilila mwa mweo nili moyo, lomba nane ofuna kuti banipaye!"4Mulungu emuyankha teti: "Neweo weka lini wasala okhulupilika kwa neo. Nasamala naku zisungila seveni sausande madoda mu Isreali, madoda yaliye pembezopo fano ya bala." 5Teto, molingana, pali gulu losalila la seo Ayuda basundaka okhulupilila. Mulungu watisankha kunkala okhulupilila ndaba tyala pakuti wationesha cikondi, munjila itisayenela.6Pakuti ndaba ni mwacisomo kwa bala osankhika, nikamba lini pakuti pali nchito yacita kuti abasankhe. Ngati Mulungu osankha banthu kamba kazinchito zao sembe aliye lole cisomo pakati pao. 7Pakuti Mulungu engosankhapo pa banthu bamu Isreali, ici culengesha tizibe kuti anyinji Ayuda ekangiwa kupeza vebenzo sakila- ngankhale kuti Ayuda osankhika na Mulungu evipeza. Anynji mwa Ayuda benzofuna lini kuziba venzo labila Mulungu kwa beve. 8Izi ndiye monga mwecilembela muneneli Yesaya: "Mulungu ebapanga kunkhala anthota. Sembe beona ca zoona, koma baliye ikeko nzelu. Sembe becimvwa cezekambiwa kwa beve, koma baliye ikeko nzelu ku uthenga webepasiwa. cankhala teti mpakana lelo."9Ayuda onikumbusha vekamba mfumu Davide pepempha Mulungu kuti aleke malingalilo ya adani bake kunkhala aliye nzelu: "Lekani bankhale opusa, monga nyama zuponela mucono kapena mungoda! Lekani bankhale omasuka monga bali pa madyelelo, lekani madyelelo nkhale pa nthawi yakuti mubakate, ndipo bakacimwe, zocokapo zake kuti mukabaononge. 10Lekani basaone ciyipa pacikuza pa beve. Balekeni nthawi zonse bankhale muma zunzo kamba ka mavuto yao.11Ngati muyakine angakoshe, "Lomba Ayuda pecimwa mwa kusakhulupilila mwa Krist, cutanthauza kuti nthawi zonse bakankhale opatuka kwa Mulungu? Ningayankhe, "Yayi, baliye patuke kwa Mulungu kwasila! Mumalo mwake, ndaba becimwa, Mulungu opulumusha Amitundu kuti Ayuda akhumbwile mwakubadalisila Amitundu, kuti amupemphe Kristu kuti abapulumushe." 12Ayuda pebemukana Kristu, zocokapa zenze zakuti Mulungu edalisa pakulene banthu bayakine muziko pakubapa umwayi okhulupilila. Ndipo Ayuda pebekangiwa pa mzimu, zocokapo zenze zakuti Mulungu edalisa pakulene Amitundu. Pakuti izi nizacendi, ganizilani cikankhale cabwino cotyani Ayuda onse osankika na Mulungu pati ba khulupilile Yesu!13Lomba ni kwa mweo Amitundu unulabila nao pazinthu zukonkhapo.Nineo otimiwa pa Amitundu monga mweo,numekela ngako pa utmiki wangu wenipasa Mulungu. 14Koma niceyembekezo cangu soti kuti kamba ka nchito yangu Ayuda ayangu acite sanje, kuti kamba ka ici bayakine banga khulupilile nopulumushiwa.15Mulungu wakana anyinji Ayuda ayangu kamba kakuti bekana ku khulupilila, na colinga cakuti epanga mtendele pakati pa yeve na banthu Amitundu. Ngati niye vecitika Ayuda anyinji pebekana Kristu, ganizilani vinthu vabwino viti vikatike pavuli pomukhulupilila. Cikabe monga auka kwa akufwa! 16Monga ngati vipaso voyamba ni vituba niyekuti na vosalila ni vituba. Monga misambo yacimuti ili ya Mulungu ngati mijyu nayo niya Mulungu.17Mulungu wakana anyinji Ayuda munjila imozi-mozi monga banthu mwakutendela misambo yoyuma kucosa ku cimuti. Ndipo alyense wa mweo Amitundu walandiliwa na Mulungu muli monga musambo wa cimuti cenze posalima watendewa kuika pa cimuti cili pa nthaka yosamalika. Mulungu wakulolani kuti mulandile ku madaliso yepasa Makolo basu Ayuda. monga misambo yulyela kucokela ku mijyu ya cimuti camu nthaka yolimilila bwino. 18Mwa ici, mweo Amitundu musa zonde Ayuda bekaniwa na Mulungu, nanga kuti bali monga ni misambo yamene munthu wacosa ku cimuti! Ngati mufuna kuzitukumula kamba Mulungu mwawakupulumusilani, kumbukilani ici: Misambo yulyesha lini mijyu. Mumalo mwake, mijyu yulyesha misambo. Molinganijya, Mulungu wakuthandizani kamba ka vamwalandila kucokela kwa Ayuda! Paliye camwabapasa Ayuda.19Payakine mukambe nane kuti, "Mulungu ebakana Ayuda ngati banthu otenda misambo iyipa kucosa ku cimuti notaya, ndipo wacita ici kuti atilandile seo Amitundu, monga banthu otola misambo noika pa cimuti ca bwino." 20Ningayankhe kuti nizoona, koma kamba kakuti Ayuda aliye khulupilile mwa Kristu ndiye pebekana Mulungu. koma mweo , nikamba tyala kakuti mukhulupilila mwa Kristu kuti mwapana pano molimba. Teto osazitukumula, koma munkhale ozula naku dabwa! 21Pakati Mulungu aliye pulumushe Ayuda osakhulupilila, bekula ngati cimuti cili na misambo yacilingedwe kucokela ku mijyu, lomba ngati namwe simuza khulupilila, sazakupulumushani.22Onani pela kuti Mulungu ocita izi mwacisomo, koma soti olanga. Abelanga Ayuda bekana kukhulupilila mwa Kristu. Koma Mulungu wakucitilani cisomo, koma akuyokulangani ngati mupitilijye lini kukhulupilila mwa Kristu.23Ndipo ngati Ayuda akhulupilile mwa Kristu abewejye soti ku cimuti, cifukwa Mulungu okwanisha kucita teto. 24Mweo Amitundu poyamba mwenzilini naye Mulngu koma mwa mwapezapo kanthu panjila zesebenzesha Mulungu kudalisa Ayuda. cili monga kutola misamba yakuti munthu watenda kucosa ku cimuti- cimuti cekula kuliye ocishanga- ndipo, mosiyana na mwakucitila banthu, kuphatikijya pa cimuti ciyake, Teto Mulungu akuyo landila Ayuda ndaba benze bake nakale! cili monga kuwejyelapo misamba yenzepo nakale!25Amitundu okhulupilila ayangu, Nufuna kuti muzibe ici cisinsi ca coonadi, kuti musazitole kuti muziba vonse: Banthu banyinji ba Israeli bapitilijye kucita nthota mpakana onse osankika Amitundu akhulupilile mwa Yesu.26Ndipo Mulungu akapulumushe onse Israeli. Ndipo aya mau amumalemba yakankhale ya zoona: "Yeve omasula banthu bake mumtendele akacokele kuli Mulungu pakati pa Ayuda. Akuyokhululukila macimo ya Israeli." 27Monga mwa kulabilila Mulungu, "Phangano yati nikapange nao ni yakuti nikabakhululukile macimo yao."28Ayuda bekana uthenga wa bwino wa Kristu lomba Mulungu obatola ngati adani bake. Koma ici cakuthandizani Amitundu. Lomba pakuti ndiye mtundu wesankika na Mulungu, Mulungu opitilijya kubakonda kamba ka lonjezo kuti abacitile Makolo yao. 29Akali kubakonda, ndaba aliye sinthe Maganizo pa lonjezo kuti akabape, na mwebayitila kuti ni mtundu wake.30Mweo Amitundu poyamba muliye mumvwile Mulungu, koma lomba wakucitilani cifundo kamba kuti Ayuda aliye mumvwile. 31Cimozi-mozi, lomba omumvwila lini Mulungu. Munjila yacifundo yecitilamo mweo, akaba citile cifundo soti. 32Mulungu walabila kuti banthu onse Amitundu na Ayuda omvwilila lini yeve. Aciti ici kuti aoneshe cifundo kwa onse,33Nudabwa pa vinthu va nzelu vawacita Mulungu navakuziba nthawi zonse. Paliye anga mvwishishe kapena kuziba mokwanila. 34Nukumbukila malemba yakuti, "Paliye oziba Mulungu vakuganiza. Paliye emupasapo nzelu."35Ndipo, "Paliye emupasapo ciliconse cakuti Mulungu eganiza kuti amupasilemo mphoto." 36Mulungu ndiye elenga vonse. Ndiye soti olengesha kuti vinthu vonse vinkhaleko. Cilingo cevilengela nicakuti vikatamande yeve. Lekani banthu onse balemekeze yeve kosalekejya. Lekani zinkhale teto.
1Okhulupilila ayangu, pakuti Mulungu wakucitilani cifundo munjila zinyinji, Nukusengani kuti muzitwale monga ni nsembe yamoyo, nsembe yumupasa Mulungu tyala ndipo yukondwelesha yeve. Niye njila imozi tyala yomupembezelamo. 2Musalole osakhulupilila kukusogolelani mwonkalila. Koma, lekani Mulungu akusintheni maganizo yanu nakuti yankhale ya nyowani kuti muzibe vakufuna Mulungu kuti mucite, ndipo kuti muziba njila zokondweleshamo yeve, njila zakusebenzelamo yeve.3Pakuti Mulungu mucifundo cake wanisankha kuti ninkhale otumiwa wake, cinthu cenenze osayenela, nulabila teti kwa aliyense wa mweo: Musayese kuti mulibwino kuposa mumulili. Koma, ziganizileni munjila ya nzelu, njila ilicimozi-mozi monga njila yawa lola Mulungu kuti mumukhulupilile.4Ngankhale munthu ali na thupi imozi, ili na viwalo vinyinji. Vonse viwalo nivofunikila pa thupi, koma vusebenza lini nchito yofanana. 5Cimozi-mozi, seo, tingankhale anyinji, tilimu gulu imozi ndaba talumikijyana na Kristu, ndipo nise amozi. Pasankhale umozi oziona kuti yeve yeka niwofunukila kuposa onse.6Lomba, pakuti aliyense angacite vinthu vosiyana-siyana ndaba Mulungu otiumba mosiyana, tivicite nacidwi mosangalala. Seo tupasiwa mauthenga yayasu tilabile munjila yuonesha cikhullupililo casu mwa Mulungu. 7Ao epasiwa na Mulungu kutumikila ayao acite teto. Ao bapasa Mulungu kuphunzisa coonadi acite teto. 8Ao bapasa Mulungu kulimbikisha ayao acite namtima wa nthunthu. Ao bapasiwa kupasa vinthu ayao, acite teto na wanzi. Ao bapasiwa na Mulungu kusunga ao ecite teto, ndipo acite mwa luso. Ao bapasiwa na Mulungu kuthandiza ovutika acite mosangalala.9Mumufunikila ku konda banthu bakondeni namtima wa nthunthu. Zondani ciyipa. Pitiljyani kucita vakuona Mulungu kuti ni vabwino. 10Kondanani ngati mwakucitila banthu ba banja imozi; ndipo ngati nikulemekezana, munkhale oyamba nimweo kulemekeza ayanu.11Osacita ulesi. Koma nkhalani ofunishisha kusebenzela Mulungu. Munkhale achangu pumutumikila Ambuye. 12Kondwelani ndaba muyembekezela vati akucitileni Mulungu. Pumuvutika, Nkhalani odekha mtima. Nkhalani opemphela ndipo osalekejya. 13Ngati banthu ba Mulungu asoba kanthu, gabanani nao vumuli navo. Nkalani ofunishisha kulandila ayanu.14Mupempheni Mulungu kuti abacitile cifundo ao okuvutishani ndaba mukhulupilila mwa Yesu. Muujyeni kuti abamvwele cifundo; Osamupempha kuti abacitile viyipa. 15Ngati niokondwela kondwelani nao. Ngati niosakondwa nkhalani nao mukusakondwela kwao. 16Funilani ayanu vinthu monga vumufuna pamoyo wanu. Osankhala uzikujya mumaganizo, Koma nkhalani, poyanu nabanthu ooneka monga niosalemekezeka. Osaganiza kuti munanzelu.17Osabwezela ciyipa pa munthu aliyense wakucitilani ciyipa. Citani vinthu munjila yakuti banthu onse bazibe kuti niya bwino. 18Nkhalani mumtendele na banthu ayanu, kuti vinthu musogolele ngati nikotheka.19Okhulupilila ayangu, bunukonda, osacita ciyipa kwa bala okucitilani ciyipa. Koma, lekani Mulungu abapase cilango. Malemba yakuti, "Nikobabwezela ao ocita viyipa. Ni ulamulilo wangu kubabwezela,' akuti Mulungu." 20Koma mumalo mobacitila ciyipa, citani mwakuphunzisila malemba: "Ngati adani banu bananjala, balyesheni. Ngati bana njota, bapaseni vakumwa. Pocita teto, bacite soni payakine bangasinthe mikhalidwe yao pa mweo." 21Osalekelela viyipa vakucitilani bayakine kuti vikugonjeseni. Koma bacitileni vabwino kuposa vakucitilani beve.
1Lekani okhulupilila aliyense amvwilile boma. Kumbukilani kuti Muluungu ndiye opasa boma ulamulilo. Ndipo onse anchito amuboma etumiwa na Mulungu, 2Teto aliyense okana anyanchito ba boma okana coikika na Mululngu. Koma soti ao okana anyanchito akopasiwa cilango na anyanchito.3Nulabila teti ndaba olamulila oyofya lini banthu ocita zabwino, koma olengesha ocita viyipa kunhala na mantha. Lomba ngati mucita zabwino akakulemekezeni mumalo mokupasani cilango. 4Anyanchito onse aliko kamba kakuti akotumikila Mulungu, kuthandizila aliyense wa mweo. Ngati umozi wa mweo ocita viyipa, ufunika kubayopa. Anyanchito baliko kuti bakatumikile Mulunnngu popasa cilango ocita viyipa. 5Teto nicoyenela kumvwilila olamulila , osati kuti ndaba akupaseni cilango ngati mucita mwano, koma ndaba muziba mukati mwanu kuti mufunika kunkhala pansi pa ulamulilo wao.6Nikamba ka ici kuti mweo monse mulipile musonkho, ndaba anyanchito niye otumikila Mulungu pogwila nchito mosalekejya. 7Apaseni onse anyanchito zufunikila kupasiwa kwa beve. Lipilani musonkho kwao umufunika kulipilako, lipilani pa katundu ufunika kulipiliwa. Pelekani ulemu kwa ao ofunika kupasiwa ulemu. Lemekezani ao ofunika ku lemekezeka.8Lipilani ngongole zanu zonse pumufunikila kulipila. Cinthu cimozi cilingati ngongole cumufunikila kusaleka kulipila ni kupasana cikondi. Aliyense okonda ayake wakwanilisha vonse vakufuna Mulungu mu lamulo lake. 9Muli vinthu vinyinji mu malamulo ya Mulungu, monga usacite cigololo, usapaye aliyense, usayibe, ndipo usakhumbwile ciliconse cisali cako ,Koma zonse izi tinga ziyike mutanthuzo imozi: "Konda muyako monga muzikondela weka." 10Ngati mukonda aliyense pakati panu, mucitelini ciyipa pa aliyense. Teto aliyense okonda ayake okwanilisha cifuno ca lamulo la Mulungu.11Citani vanakuujyani, makamaka pakuti muziba ubwino wa nthawi itilimo. Muziba kuti ni nthawi yumufunikila kunkhala chelu, monga banthu aushiwa mutulo, ndaba nthawi yakuti Kristu akati pulumushe ku cimo na mavuto ya ziko ili pafupi. Nthawi iyi ili pafupi kusiyana napa nthawi yoyamba kukhulupilila mwa Kristu. 12Nthawi yasu yonkhala pa ziko yasila kale. Ili pafupi ni nthawi ya siku kuti liwale! Teto tileke kucita viyipa vakucita banthu ponkhala mu mdima, ndipo tivwale vida va nyale vuwala na mpamvu ya Mulungu na uthenga wa bwino.13Tinkale na khalidwe labwino ndaba tunkala mu nthawi ya muzuba, Mulungu pakuona vonse vutucita. Tisakolewe na moba nocita viyipa ku banthu. Tinkhale umoyo uliye ciwelewele ciliconse. tisacite ndeo. Tisankhale na jelasi pa ayasu. 14Koma tinkhale ngati Ambuye Yesu Kristu kuti ayakine aone mwalili. Mufunika kuleka kucita vinthu viyipa vufuna thupi lanu lakale.
1Balandileni ao osasimikijya kuti kapena Mulungu angabalole kucita vinthu vakuganiza banthu bayakine kuti ni viyipa ndipo olesha banthu. Koma mukabalandila osashushana nao pa vinthu vaku ganiza. Aya mafunso yali kulingana na ciganizo ca munthu. 2Banthu bayakine okhulupilila kuti bangalye vakulya vilivonse. Bayakine okhulupilila kuti Mulungu ofuna lini beve kulya vinthu viyake, ndiye okhulupilila kuti ofunika kulya tyala zamasamba.3Aliyense oganiza kuti angalye vakulya vilivonse asazonde bala osaganiza teto. Aliyense oganiza kuti nicabwino lini kulya vakulya vilivonse naye as zonde ula munthu oganiza mosiyana, ndaba Mulungu mwine waba landila banthu oteto. 4Ulilini bwino ngati uweluza wa nchito wamwine. Tonse ndise anchito ba Mulungu, teto Mulungu ndiye bwana wa onse. Yeve ndiye olamula ngati bala banthu balakwa. Pasankhale munthu oweluza muyake, ndaba okwanish kubasunga ukhulupilika .5Banthu bayakine otola masiku yayake kunkhala ya bwino yo pemphela Mulungu. Bayakine soti otola misaku yonse kunkhala yabwino yo pemphela Mulungu. Munthu aliyense asankhe masiku yoyenenela ku pemhela Mulungu, ndipo basankhe pavebe beka, osati kamba kakuti banthu bayakine bakusimikijya kuti njila yao ndiye yabwino. 6Kwabala oganiza kuti ofunika kupembela sikuyoikika yamu sondo iliyonse, nikamba kaku wonga Ambuye kuti basankha siku ili. Ndipo kwabala akuti nicabwino kulya vakulya vilivonse, nikamba kaku wonga Ambuye kuti bakulya vilivonse, ndaba oyamika Mulungu pavakulya vao. Kwabala osalya vakulya vilivonse, nikamba kaku wonga Ambuye kuti okulya lini vilivonse, ndipo oyamikila Mulungu pa vakulya vabakulya. Aba banthu baliye bude, nanga kuti oganiza mosiyana.7Pa seo pasankhale munthu onkhala umoyo ofuna kuti tizi kwendeleshe teka, ndipo pasankhale oganiza kuti tikafwa cukhuza seo tyala, 8Patili na moyo tili mwa Ambuye ndipo niye utuyenela kukondwelesha, Teto pitili amoyo na akufwa, tuyenela ku kondwelesha Ambuye, ndaba tili mwa yeve. 9Pakuti Kristu ecifwa nonkhala na moyo kuti ankhale Ambuye wa onse wati banthu onse akamvwilile, bamoyo nabala akufwa.10Nicodabwisa kuti mweo mukonkha malumulo yayakine mulabila kuti Mulungu akabape cilango okhulupilila ayanu osasatila malamulo yamene ayo. Pakuti Mulungu akuyo weluza aliyense. 11Tuziba ici ndaba nicolembeka mumalemba: "Aliyense akuyo gwada pansi kwa neo. Ndipo aliyense akuyo lemekeza neo."12Teto aliyense tukuyomuujya Mulungu vetecita ndipo yeve ndiye what akanene ngati nise oyenelela. 13Pakuti ni Mulungu wati akaweluze aliyense, tufunika kuti tileke kulabila kuti Mulungu apeleke cilango kwa okhulupilila ayasu. Mumalomwake, tufunika lini kulengesha anekwasu analume kapena anakazi kucimwa kapena kuleka khulupilila Kristu.14Ndaba nalumikijyana na Ambuye Yesu, nine oziba bwino kuti paliye cinthu paceveceka ciipa kulya. Koma ngati banthu baganiza kuti niciyipa kulya ici cinthu, niye kuti ni ciyipa kulya cila cinthu. Teto osabalimbikisha kucilya. 15Ngati ukulya cakulya cakuti okhulupilila muyako oona kuti ni ciyipa, ungamulengeshe kuleka kumvwila Mulungu. niyekuti waleka kumukonda. Ndaba Yesu emufwila naye.16Cimozi-mozi, osacita cinhtu cakuti okhulupilila olabila kuti ni ciyipa, nanga kuti uganiza kuti ni cabwino. 17Ngati Mulungu olamulila umoyo wasu, tisadandaule vatitilye na kumwa. Mumalomwake, tiganize pa njila yakuti tikonkhe pomvwilila Mulungu,tinkhale na mtendele nayasu, ndipo tisangalale kamba ka Mzimu Utuba.18Awo otumikila Kristu pocita vinthu munjila iyo okondwelesha Mulungu, ndipo banthu abape ulemu. 19Teto nthawi zonse tiyese- yese kunkhala mwa mtendele na Akristu ayasu, nakucita vinthu vingathandize ayasu khulupilila na kumvwila Kristu.20Osaononga cawa cita Mulungu kutandizila okhulupilila ndaba tyala ufuna kulya cakulya ciyakine. Ni cacendi kuti Mulungu watilola kulya vakulya vilivonse. Koma ukalya cakulya cakuti okhulupilila muyakine oganiza kuti ni ciyipa, niyekuti mumulimbikisha kucita cakuganiza kuti ni ciyipa. 21Nicabwino lini kulya, kumwa thobwa, kapena kucita cinthu cingalengeshe okhulupilila ayanu kuleka kukhulupilila Mulungu.22Lekani Mulungu akuujyeni vinthu vabwino vumufunika kucita, koma osakakamijya ayanu kuvumela vumu kukhulupilila. Ndipo mukondwelesha Mulungu ngati mukaikila lini pa vinhtu va bwino na viyipa vufunika kucita. 23Koma okhulupilila bayakine oyopa kuti Mulungu angakondwele lini ngati bakulya vakulya viyakine. Inde nicacendi, alabile kuti balakwa ngati baliye cite cakukkhulupilila kuti ni cabwino. Ngati tucita vinthu mosasimikijya kuti Mulungu wacilola, niye kuti tucimwa.
1Lomba seo teolimba tufinika kunyamula kufoka kwa ofoka, nakuti tisazikondweleshe teka. 2Lekani aliyense wa seo akondweleshe muyake mu vinthu vabwino, kuti amumangilijye pamozi.3Tiyeni tikondweleshe okhulupilila ayasu pakuti Kristu watiyika ngati cisanzo. Aliye cite vinthu kuti azikondweleshe yeve. Eyesa kukondwelesha Mulungu ngankhale kuti bayakine benzomunyoza, ici cenze monga moyolabilila malemba kuti, "Banthu pebenzokunyozani, cenzemonga benzonyoza soti neo." 4Kumbukilani kuti ivi vinthu velembewa mumalemba vilomo kuti tiphunzile, kuti tinkhale odekha mumazunzo. Munjila iyi malemba yatilimbikishe kuti Mulungu aticitle vonse velonjeza.5Nupemphela kuti Mulungu amupeni kudekha mtima na cilimbiso kuti munkhale na mtendele na ayanu, kucita monga Kristu Yesu. 6Ngati mucita ici, monse muko yamika Mulungu pamozi, Atate ba Ambuye Yesu Kristu. 7Nulabila na mweo okhulupilila muli mwa Aroma, landilanani mweka na mweka. Ngati mucita teto, banthu bayamike Mulungu poona mweo munkhala ngati Kristu. Landilanani mweka na mweka monga mwekulandililani Kristu.8Nufuna kuti mukumbukile kuti Kristu etithandiza seo Ayuda kuti tizibe cacendi pa Mulungu. Yesu pewela, esimikijya cacendi pa malonjezo yepanga Mulungu ku makolo yasu kale- kale. 9Koma ewela soti kuzothandiza Amitundu, kuti balemekeze Mulungu pa cifundo cake. Cifundo ca Mulungu caonesha mau yelabila Davide kwa Mulngu yali mumalemba kuti: "Nikakulemekezeni pakati pa Amitundu; Nikayimbe nakukuyamikani."10Mose naye elemba, "Mweo Amitundu, sangalalani nase mtundu wa Mulungu." 11Ndipo Davide elemba mumalemba, "Lemekezani Ambuye monse mweo Amitundu; lekani aliyense alemekeze yeve."12Ndipo Yesaya elemba mumalemba, "Mwana wa Davide akuzolamulila pa Amitundu. bakuyomuyembekezela kuti akakwanilishe velonjeza."13Nupempela kuti Mulungu akulimbikisheni pumulanga kusogolo nakuti akacite velonjeza kuti akacite. Nupemphela kuti munkhale osangalala na mtendele mu cikhulupililo cake. Mzimu Utuba ukupaseni mphamvu yaciyembekezo kuti mukalandile vinyinji kuposa velonjeza.14Okhulupilila ayangu nuziba kuti mwankhala bwino ngako nayanu. Mwacita ici ndaba muziba vakufuna Mulungu kuti mucite ndipo ndaba mukwanisha kuphunzisa ayanu.15Nalemba iyi kalata mosabisila pa vinthu viyake nacolinga cakuti nikukumbusheni. Nalemba teti pakuti Mulungu waniyika kuknhala otumiwa, nanga kuti nenzoyenela lini. 16Ecita teti kuti nisebenzele Yesu Kristu pa Amitundu. Mulungu wanisankha ngati mubusa panulalikila uthenga wabwino kuti alandile Amitundu okhulupilila mwa Kristu. Bakankhale ngati copeleka ca Mzimu Utuba capadela kwa Mulungu tyala.17Cuyamba teti, kamba ka ubwenzi wangu na Yesu, ndine okondwela pa nchito ya Mulungu. 18Nilabile molimba pa nchito yawa cita Kristu kupitila mwa neo kuti Amitundu amvwile Mulungu mumau yao na muzinchito, 19Kristu esebenza mwa neo poonesha vizindikilo na vodabwisha vecitika mumphamvu ya Mzimu wa Mulungu, kuti kumalo kulikonse kwene luta, kufumila ku Yerusalemu mpakana ku Iluriko, Nasilijya nchito yangu yolalikila uthenga wa Kristu.20Punulalikila uthenga uyu, nuyesa-yesa kulalikila mumalo yakuti bakaliye mvwapo za Kristu. Nucita ici kuti nisacite nchito yakuti muyakine eyiyamba kale. Sunufuna kunkhala ngati ni munthu omanga ng'anda palulu pa fandeshiyoni ya mwine. 21Mosiyana, Nuphunzisa Amitundu, kuti cucitika cingankhale celembewa mumalemba: "Banthu akaliye mvwepo uthenga wa Kristu, akamuone. Beve bakaliye mvwepo za yeve bakamvwishishe za yeve."22Ndaba nayesa kulalikila uthenga wa Kristu mumalo yakaliye mvwapo za yeve, nankhala nuleshewa kuwela kwa mweo. 23Koma lomba kuliye malo yakaliye mvwapo za Kristu. kwa zaka zinyinji nankhala nulakalaka kuti nikuyendeleni.24Nufuna kuluta ku Spanya, nuyembekezela kuti munitandize pa ulendo wangu. Ndipo nufuna kuti nizapaname kuti nikacezeko namwe. 25Koma ningakuyendeleni lini lomba pakuti nikuya ku Yerusalemu kuti nitwale ndalama za banthu ba Mulungu.26Okhulupilila aku Makedoniya na Akaya beganiza zo sonkha ndalama zopasa okhulupilila ku Yerusalemu, banthu ba Mulungu, osauka. 27Beve beka beganiza kucita teti, koma cacendi bali na ngongole ku banthu ba Mulungu aku Yerusalemu. Amitundu okhulupilila elandila zauzimu kufuma kwa Ayuda okhulupilila ndaba becimvwa za Kristu kucokela kwa beve , teto Amitundu nao ofunika kuthandiza Ayuda pakubapa vinthu.28Nikasilijya nchito yotwala ndalama zabasonkha okhulupilila baku Makedoniya na Akaya, nikuyofuma mu Yerusalemu kuza ku Aroma pa ulendo wangu wakuya ku Spanya. 29Ndipo nuziba kuti patinikakuyendeleni, Kristu akuzotidalisa pakulene.30Ndaba ndise ba Ambuye Yesu Kristu ndipo Mzimu wa Mulungu ulengesha kuti tikokondana, nukulimbikishani kuti mukonipemphelelako. 31Pemphelani kuti Mulungu anicinjilijye ku Ayuda osakhulupilila panili mu Yudeya. Pemphelani kuti okhulupilila amu Yerusalemu akapokelele ndalama zunuba twalila. 32Pemphelani paizi zinthu kuti Mulungu akondwele nane paulendo wakuza uko, nakuti nika pumule pakati panu- ndipo namwe mukapumule naneo- kwaka nthawi.33Nupemphela , Mulungu otipasa mtendele, ankhale namwe monse ndipo akuyavyeni. Lekani zinkhale teto.
1Kupitila mu kalata iyi, nuzibisha naku tumijya kwa mweo okhulupilila muyasu Febe, wati alete kalata iyi kwa mweo. Ni mutumiki wa canakazi ku mpingo wa ku Kenkreya. 2Nupempha kuti mumulandile ndaba monse nimwe olumikijyana na Ambuye. Mucite ici ndaba banthu a Mulungu ofunika kulandila okhulupilila ayao. Nukupemphani soti mumu thandize pomupasa vofunikila, ndaba wathandizila banthu anyinji kuikilako naneo.3Mumuujye Priscilla na mulume wake Akula kuti natumijya moni. Besebenza nane pa nchito ya Kristu, 4Ndipo benze okonzeka kufwa kamba ka neo. nubaonga, ndipo na mpingo wa Amitundu mubayamike ponipulumusha. 5Na mpingo ukumana mung'anda mwao mupeleke moni. Mumuujye muyangu okondeka Epeneto cimozi- mozi. Niye lidoda loyamba mu Asiya ku khulupilila mwa Kristu.6Mumuujya Mariya amane wasebenza ngako mwa Kristu kuti muthandizike,kuti natumijya moni. 7Muujye soti na Androniko na mkazi wake Yuniya kuti moni, aba na Ayuda aysu benesebenza nao mu ndende. Niozibika ngako pakati pa Otumiwa, ndipo benkhala Akristu neo nikaliye. 8Nutumijya soti moni kwa Ampliyato okondeka wangu mwa Ambuye.9Nutumijya soti moni kwa Urbano, osebenzela Kristu na seo, na ku muyangu Staku. 10Nupeleka moni soti kwa Apele, wasankhika na Kristu kamba kopilila mayeselo anyinji. Mubaujye Okhulupilila osonkhana mu Ng'anda mwa Aristobulo kuti napeleka moni. 11Mumuujye soti na Herodiyona, amene ni mu Yuda muyangu,kuti natumijya moni. Mubaujye nao onkhala mu ng'anda ya Narkiso, ali mwa Ambuye.12Mumuujye cimozi-mozi naye Trufenna na mkwao Trufosa, osebenzela ngako Ambuye. Nutumijya soti moni kwa Persida. Tonse tumukonda ndipo wasebenza na mpamvu mwa Ambuye. 13Mujyeni Rufo, muKristu opanama mwapadela, kuti natumijya moni. Anyina bake nao mubaujye, onisunga neo monga nine mwana wao. 14Muujye Asunkrito, Ferego, Herme, Patroba, Henna na anekwasu balinao kuti natumijya moni.15Nutumijya soti moni kwa Filologo na mkazi wake Yuliya, Nereya na mkwao, na Olumpa, nakwa onse banthu ba Mulungu ukumana nao pamozi. 16Pasanani moni mwa cikondi munjila ya bwino pumukumana pamozi. Onse okhulupilila mumipingo yonse opeleka moni mwa Kristu.17Okhulupilila ayangu, Nukuujyani kuti munkhale chelu na banthu olet mupatuko pakati panu, na ao olekesha banthu kelemekeza Mulungu. Cokamponi pa bantu oteto. 18Ao oleta mpatuko osebenzela lini Ambuye Kristu, bofuna kukwanilisha zofuna zao. Onamijya banthu na mau ya bwino na ku yamika banthu kuti banthu basazibe kuti aba oleta cipongwe ophunzisa vawenye.19Okhulupilila kulikonse oziba kuti mwamvwila vakukamba Kristu mu uthenga wabwino. Ndipo nu sangalala pamweo. Koma nufuna soti kuti munkhale ngako ocenjela kuti mukoziba cabwino nakupatuka ku ciyipa. 20Ngati mucita ivi vinthu, Mulungu , otipasa mtendele wake, akuyoononga satana kamba ka ulamulila uli pamweo! Nupemphela kuti Mulungu apitilijye ku kupasani cikondi.21Timoti, osebenza naneo, na Lukiyo, Jasoni, na Sosipatro, Ayuda ayangu, ofuna kuti muzibe kuti akutumijyilani moni. 22Neo, Tertiyo, nufuna kuti muzibe kuti nampani moni mwa Ambuye. nu lemba kalata iyi kulingan na vakuniujya Paulo.2324Neo, Paulo, nunkhala mung'anda mwa Gayo, ndipo onse mpingo kuno ukumana mung'anda mwake. Naye ofuna kuti muzibe kuti wapeleka moni. Erasito, oyanganila pa za ndalama za mzinda, watumijya moni, pamozi na munekwasu Kwarto.25Lomda kwa Mulungu okulimbikishani mu mzimu kupitila mu ulaliki wangu wa uthenga wabwino wa Yesu Kristu Mulungu waliye vumbulushe mumubadwe ulionse uno mubadwe ukaliye nkhalako. 26Koma lomba Mulungu wationesha kupitila muvelembeka mumalemba kuti vikacitike- kuti banthu onse mu mayiko onse akhulupilile mwa Yesu nomumvwila.27Lekani Mulungu yeka wanzelu, alemekezeke kosasila kamba ka vawacita Yesu Kristu kwa seo. Zinkhale teto.
1Paulo, woitiwa na Kristu Yesu, kuti ankhale otumiwa mkufuna kwa Mulungu, na Sosteni mnekwasu, 2ku mpingo wa Mulungu ku Kolinto, bala epatuliwa mwa Kristu Yesu noitiwa kuti abe banthu atuba, pamozi na bala oitiwa mumalo onse oita pa zina la Ambuy wasu Yesu Kristu ali Mbuye wao nawasu nase. 3Cisomo na mtendele vinkhale namwe kufuma kwa Mulungu Atata na Ambuye Yesu Kristu.4Nthawi zonse nupeleka mathokozo kwa Mulungu wangu kamba ka mweo cifukwa ca cisomo ca Mulungu cekupasani Yesu Kristu. 5Wakulemeleshani munjila iliyonse, mukalabilidwe na mkuziba vinthu, 6monga mwa umboni onena za Kristu wasimikijyika kuti ni wacendi pakati panu.7Mwa ici musobekalini mphaso ya Mzimu pumulindila na mtima onse vumbuluso la Ambuye Yesu Kristu. 8Soti akupangeni kuti mukhulupilile monkhazikika mpaka kumasilijyilo, kuti mukapezeke muliye mulandu pa siku la Ambuye Yesu Kristu. 9Mulungu niokhulupilika, ekuitani mu ciyanjano ca mwana wake,Yesu Kristu Ambuye.10Lomba nukulimbikishani anekwasu, kupitila mu zina la Ambuye Yesu Kristu, kuti monse muvomelejyane, nakuti pasankhale mipatuko pakati panu. Nulimbikisha kuti mulumikijyane pamozi, namaganizo amozi na cilingo cimozi. 11Pakuti enizibisha, anekwasu, banthu a kwa Koloe kuti pali mikangano pakati panu.12Nutanthauza ici, aliyense wa mweo olabila kuti, "Nili ku mbali ya Apolose," kapena kuti "Nili kumbali ya Kefa," kapena "Nili kumbali ya Kristu." 13Ko Kristu niogabanika? Nanga Paulo epaikiwapo kamba ka mweo? Niyekuti mwebatizika mu zina la Paulo?14Nuyamika Mulungu kuti paliye wenebatizapo pamweo, kucosako Crispo na Gayo. 15Cenkhala teti kuti pasapezeke aliyense olabila kuti ebatizika mu zina langu. 16(Nebatiza soti amubanja ya Stefanasi. kupitilila apo nuzibalini kuti nebatizako munthu muyakine.)17Pakuti Kristu aliyenitume kuzobatiza koma kulalikila uthenga wabwino-osati na mau oshashalika, kuti mtanda wa Yesu usacosewe mphamvu yake.18Pakuti uthenga wa mtanda ni cinthu copusa kwa bala balimukucenekeka. koma kwa bala balimukupulumuka, ni mphamvu ya Mulungu. 19Ndaba nicolembeka "Nuceneka nzelu za anzelu. nusokoneza nakucenjela kwa ocenjela."20Alikuni wa nzelu? alikuni ophunzila? alikuni osusha wa ziko lino? Ko Mulungu aliyesandushe nzelu za ziko kunkhala zopusa? 21Pakuti ziko mu nzelu zake liliye muzibe Mulungu, Mulungu eciona bwino kupulumusha bala ekhulupilila kupitila mucopusa cakulalikila.22Pakuti Ayuda ofuna-funa vizindikilo vodabwisha ndipo Agiliki ofuna nzelu. 23Koma tulalikila Kristu opacikiwa, mwala okhumudwisha kwa Ayuda na cinthu copusa kwa Agiliki.24Koma kwa bala beita Mulungu, onse Ayuda na Agiliki, tulalikila Yesu ngati mphamvu na nzelu ya Mulungu. 25Ndaba copusa ca Mulungu ni canzelu ngako kupambana banthu, nakufoka kwa Mulungu kunamphamvu kuposa banthu.26Langani pa kuitiwa kwanu, anekwasu. Nanyinji lini amweo enze na nzelu kulingana na umunthu. Nanyinji lini amweo enze amphamvu. Nanyinji lini amweo enze ebadwa aufulu. 27Koma Mulungu esankha vinthu vopusa va ziko kumvisha soni va nzelu. Mulungu esankha vofoka va ziko kumvwisha soni vokosa.28Mulungu esankha vapansi na vosuliwa mu ziko. esankha soti vinthu vusayesewa kanthu, kuti vila vuyesewa kanthu visankhale kanthu soti. 29Ecita ici kuti pasapezeke munthu angabe na cifukwa cozitukumulila pa meso pake.30Cifukwa ca ici cecita Mulungu, lomba Muli mwa Kristu Yesu, etinkhalila nzelu yofumila kwa Mulungu. Etinkhalila cilungamo, ciyelo, na coombola. 31Niye monga mwekwelembekela, "Lekani wala ozitukumula, azitukumule mwa Ambuye."
1Penewela kwanu, anekwasu, niliyewele namalabilidwe ocenjelesha olo na nzelu penenzo lalilkila coonadi cobisika ca Mulungu. 2Pakuti penenze pakati panu paliye ciyakine cenesankha koma Yesu Kristu, ndipo yeve opacikiwa.3Ndipo nenze namwe mkufoka, na mumantha, nakunjenjemela ngako. 4Na uthenga wangu na ulaliki wangu wenzelini na mau onyengelela anzelu koma enze nacioneshelo ca Mzimu na mphamvu, 5kuti cikhulupilo canu cisankhale mu nzelu za banthu, koma mu mpamvu ya Mulungu.6Lomba tufotokoza nzelu pakati pa okula, koma osati nzelu za ziko lino, olo olamulila ambadwo uno, batibakafume. 7Mumalo mwake, tufotokoza nzelu ya Mulungu mu coonadi cobisika, nzelu yobisika yila yeikilatu Mulungu ikaliyefika nthawi ya ulemelelo wasu.8Pakati pa olamulila ba nthawi ino paliye ezindikila ndaba kuti bezindikila sembe baliye pacike Mbuye wa ulemelelo. 9Koma monga mwecelembekela, "Paliye waona, paliye wamvwa, paliye mtima wa munthu weganizila pa ca wakonzekela Mulungu banthu omukonda"-10Koma Mulungu wavumbulusha ivi vinthu kwa seo kupitila mu Mzimu. Pakuti Mzimu usanthula vonse, olo vozama va Mulungu. 11Pakuti nibani oziba zoganiza za munthu kuposa mzimu wa munthu mwa yeve? Cimozi-mozi paliye munthu oziba vozama va Mulungu kuposa Mzimu wa Mulungu.12Koma tiliyelandile mzimu wa ziko koma Mzimu wofumila kwa Mulungu, kuti tizibe vinthu vopasiwa kwa seo kufumila kwa Mulungu mwaulele. 13Tufotokoza za ivi vinthu mu mau osaphunzisiwa na nzelu za munthu koma mwa Mzimu, kumasulila vinthu vauzimu ku banthu bauzimu.14Munthu asali wauzimu olandilalini vinthu va Mzimu wa Mulungu, pakuti ni vinthu vopusa kwa yeve. Sangamvwishishe ndaba vuonekela tyala mumzimu. 15Ula wauzimu oweluza vinthu vonse, koma oweluziwa lini nayake. 16"Ndaba nibani angazibe maganizo ya Mulungu?" Koma tilinawo maganizo ya Kristu.
1Ndipo Neo, anekwasu, nenzolabilalini namwe ngati banthu auzimu, koma monga banthu amuthupi, monga tulucece mwa Krist. 2Nekulyeshani mkaka, osati vakulya vokosa, ndaba mwenze mukaliye fikapo; ndipo nalomba mukaliye fikapo.3Pakuti mukali mu thupi. Ndaba ngati pali sanje na ndeo pakati panu, sindiyekuti mukali unkhala kulingana na thupi, sikuti mukaliuyenda kulingana na kankhalidwe ka umunthu? 4Pakuti ngati umozi akuti, "Nukonkha Paulo," ndipo muyakine akuti, "Nukonkha Apolo," Sinimwe banthu tyala? 5Lomba Apolo nibani? Nanga Paulo nibani? Atumiki elengesha kuti mukhulupilile monga mwepasila nchito Mulungu kwa aliyense.6Neo necala ndipo Apolo ethilila, koma Mulungu ekulisha. 7Lomba ula ocala na ula othilila nikanthu lini. Koma ni Mulungu okulisha.8Lomba ula ocala na ula othilila niamozi, ndipo aliyense alandile malipilo bake kulingana na mwesebenzela. 9Pakuti nise anchito osebenza pamozi na Mulungu. Nimwe munda wa Mulungu, cipupa comanga Mulungu.10Kulingana na cisomo ca Mulungu cenepasiwa monga oziba bwino nchito ya mamangidwe, neika maziko ndipo muyakine omangapo. Koma aliyense asamale mwakumangilapo. 11Pakuti paliye angayike maziko yayakine kuposa yeikiwa kale, niye Yesu Kristu.12Lomba ngati munthu omanga pama ziko ya golidi, siliva, miyala ya mtengo wapatali, nkhuni, uzu, kapena viputu, 13nchito yake ikaonekele, ndaba kuwala kwa siku kuka vumbulushe. pakuti vikavumbulukile mumoto. Moto ukaoneshe muyeso wa nchito yecita aliyense.14Ngati nchito ya muyakine ikankhalepo mphela, akalandile malipilo; 15koma ngati nchito ya munthu aliyense ikashokewe, aka lunze teto, koma yeve yeka akapulumuke monga wacita kuutuka kufuma mumoto.16Ko muziba lini kuti nimwe chalichi ya Mulungu ndipo Mzimu wa Mulungu onkhala mwa mweo? 17Ngati aliyense oceneka chalichi ya Mulungu, Mulungu akomuceneke naye. Pakuti chalichi ya Mulungu niyituba, ndipo niye mweo.18Pasapezeke ozinama. Ngati aliyense pakati panu oganiza kuti niwa nzelu mumubadwe uno lekani abe "opusa" kuti ankhale wanzelu. 19Pakuti nzelu za ziko lino ni kupusa kwa Mulungu. Pakuti nicolembeka kuti, "Obakata yeve mukucenjela kwao." 20Koma soti, "Ambuye oziba kuti malingalilo ya anzelu niyatyalatyala."21Kamba ka ici, pasapezeke aliyense ozitukumula mu banthu. Vinthu vonse ivi ni vanu, 22ankhale ni Paulo, kapena Apolo, kapena Kefa, kapena ziko, kapena Moyo, kapena imfwa, kapnea vinthu viliko lomba, kapena vinthu vikuza. Vinthu vonse ni vanu, 23ndipo nimwe a Krsitu, ndipo Kristu ni wa Mulungu.
1Umu niye mufunikila kuti banthu akotionela, ngati atumiki na osunga coonadi cobisika ca Mulungu. 2Lomba cufunuka kwa osunga nicakuti apezeke kuti niokhulupilika.3Koma kwa neo nikanthu katontho ngako kuti ningaweluziwe na mweo olo mphala ya milandu ya banthu. Ndaba neo neka nuziweluza lini. 4Nuzibalini mulundu ulionse wanuiyimba, koma cutanthauzalini kuti nayesewa kale olungama. Na Ambuye oweluza neo.5Mwa ici osagamula ciweluza ciliconse nthawi ikaliye kwane, akaliye wela Ambuye. Akuzoika patuba vinthu vobisika vamumfinzi novumbulusha volinga mtima. Basi aliyense akalandile cithokozo kufumila kwa Mulungu.6Lomba, anekwasu, nasebenzesha ndondomeko iyi kwa neoneka na Apolo kamba ka mweo, kuti kwa seo muphunzileko tanthauzo lunena kuti, "Osaluta kupitilila vila volembewa." Ici cili teti kuti pakati panu pasapezeke ozitukumulila muyake. 7Lomba oona kusiyana kulikonse pakati pamweo na bayakine nibani? Muna cinji cimuliyecitolandila? Ngati mwecitalondila, muzitukumulilani monga muliyecitolandila?8Vonse vumwenzofuna mulinavo kale-kale! Mwankhala kale olemela! Mweyamba kulamulila mweka- ndipo kucosako seo tyala! Inde, kuti zoona mwenzolamulila, sembe tilamulile namwe pamozi. 9Pakuti nuganiza kuti Mulungu watiyika poonekela pamzela othela monga otumiwa, monga madoda oweluziwa ku imfwa. Tankhala coonelela ca ziko- ca angelo, na ca banthu.10Nise opusa kamba ka Kristu, koma nimwe anzelu mwa Kristu, nise ofoka, koma mweo nimwe okosa. Mulemekezeka, koma seo tupepushika. 11Mpaka pa nthawi ino tinanjala na njota, tuvwala lini na volongosoka, tunyatiwa mwa nkhanza, tiliye na ponkhala.12Tusebenza na mphamvu, kusebenza na manja yasu. Pala putunenewa, tudalisa. Pala pututamanishiwa tupilila. 13Pala pakuti namijyila, tulabila modekha. Tankhala, monga vinyaswa va ziko, vinthu vonyanyisa pa vintho vonse.14Nulemba lini ivi vinthu kuti nimumvwisheni soni koma kukucenjejyani ngati bana bangu okondewa. 15Pakuti olo kuti mube na okusangani okwana teni sauzande mwa Kristu, muliye ausuwanu anyinji. Ndaba nenkhala usuwanu mwa Kristu Yesu kupyolela mu uthenga wabwino. 16Teti nukulimbikashani kuti mutoleko khalidwe langu.17Ni cifukwa cake nukutumijyilani Timoti, mwana wangu mwa Ambuye okondewa ndipo okhulupilika. Akukumbusheni za njila zangu mwa Kristu, monga munuphunzisila kulikonse na mu chalichi iliyonse. 18Lomba bayakine amweo ankhala ozitukumula, monga nenzokuza lini kwanu mweo.19Koma nikuza kwanu lombapano, ngati Ambuye avumejye. Nakuti nikazibe osati mau yao tyala bala ozitukumula koma nikaone na mphamvu zao. 20Pakuti ufumu wa Mulungu uli lini mukulabila koma mu mphamvu. 21Ko Mufunanji? Nikawele kwanu na mukwapu kapena na cikondi na mzimu wa wofasa?
1Tecimvwa nkhani yakuti pali vigololo pakati panu, vakuti olo pakati pa akunja nivosavumelejyeka: Lidoda kutola akazi ba wisi. 2Muzitukumula ngako! Nayesa kuti sembe mulila? Wamene ecita cinthu coteti acosewe pakati panu.3Ndaba olo kuti neo kuliye mu thupi, nili namwe mu mzimu. Napeleka kale ciweluzo pa uyo ecita ici cinthu, monga ngati nenzeko. 4Mukasonkhana mu zina la Ambuye wasu Yesu ndipo nili namwe mu mzimu, na mphamvu ya Ambuye wasu Yesu ilipo, 5ili lidoda liyikijyeni kwa satana kuti thupi lake licenekeke, kuti mzimu wake ukapulumuke pasiku la Ambuye.6Kuzikujya kwanu nikwabwino lini. Muzibalini kuti tofufumisha tutontho tufufumisha mtanda onse wa buledi? 7Zisukeni mweka kucofufumisha ca kale kuti mube mtanda wanyowane, osafufuma. Pakuti Kristu, Paska wasu, wapelekewa nsembe. 8Tiyeni lomba ticite phwando ya Paska, iliye cofufumisha cakale, cofufumisha ca khalidwe iyipa. Mumalo mwake tiyeni ticite phwando na buledi iliye cofufumisha ya mtima oona na coonadi.9Nekulembelani kalata kuti osagwilizana na banthu aciwelele. 10Niliye tanthauze banthu ayipa a ziko lino, kapena ba cigolo, kapena amaluku, kapena opembeza mafano, pakuti kuti mupatukane nao aba mufunika kufuma mu ziko.11Koma lomba nukulembelani kuti osagwilizana na aliyense oitiwa kuti mnekwasu koma niwacigololo, kapena wacigolo, olo opembeza mafano, olo wamanyozo, olo cakolwa, olo maluku. Soti osalya naye pamozi cakulya munthu oteti. 12Ndaba ningaziyikepo tyani pa kuweluza bala bali kunja kwa chalichi? Mumalo mwake, ko mufunika lini kuweluza bala bali mkati mwa chalichi? 13Koma Mulungu oweluza bala bali kunja. "Cosani munthu muyipa pakati panu."
1Pamene umozi wa mweo okangana na muyake, ko okuya kuba malamulo osalungama, m'malo mwakuya kuli banthu oyopa Mulungu? 2Ko muziba lini kuti banthu oyela ba Mulungu akaweluze ziko? Lomba ngati mukaweluze ziko, ko mungakwanishe lini kulesha mukangano uliye phindu? 3Ko muziba lini kuti tikaweluze angelo? Nanga, lomba, mutingaweluzile mikangano yaumoyo?4Lomba ngati mufunika kupeleka ciweluzo pa zaumoyo wa siku na siku, mupelekelanji milandu yoteti ku banthu osapanama bwino mu chalici? 5Nalabila ici kuti nikumvwesheni soni. Ko paliye muyakine wa nzelu zokwanila kuti angasilijye mukangano pakati pa anekwao? 6Koma pa unekwao ofolelana, ndipo izi zucitika pameso pa osakhulupilila!7Cazoona nicakuti muli na milandu pa unekwanu, niyekuti mwagonjesewa kale. Nicifukwa cinji osavomela kuipishiwa? Nicufukwa cinji kusalola kunyengejyewa? 8Koma mweo mweka mucita viyipa nakunyengejya, ndipo mucita izi kwa anekwanu!9Ko muzibalini kuti osalungama akalobe lini mu ufumu wa Mulungu? Musanyengejyewe. Adama, amafano,acigololo, analume aciwelewele, aciwelewele pakati pa analume beka beka, 10akawalala, akaso, bakumwa, amujedo na olonda- paliye wati akalobe mu ufumu wa Mulungu. 11Ndiye mwemwenzele mwayakine, Koma mwasambishiwa, mwatubishiwa, mweyesewa olungama mu zina ya Ambuye Yesu Kristu na mumzimu wa Mulungu.12''Vinthu vonse nivomelejyewa kwa neo,'' Koma nivonselini vuphindulisha. ''Vinthu vonse nivomelejyewa kwa neo'', koma nilamuliliwe lini naco olo cimozi mwaveve. 13''Cakulya nicaluvumo,na luvumo niyacakulya,'' Koma Mulungu akavisilijye vonse vibili. Mubili niwacigolololini. Koma mubili niwa Ambuye ndipo Ambuye akoupasa mubili.14Mulungu eukisha Ambuye koma soti akaukishe naseo mwa mphamvu yake. Ko muzibalini kuti mibili yanu nivawalo va Yesu Kristu? 15Lomba ningatole ciwalo ca Kristu nolumikijyana na mwanakazi waciwelewele? visankhale teto!16Ko muzibalini kuti olumikijyana na hule onkhala mubili umozi na eve? Monga mwakulabilila mau kuti, ''abili akankhale mubili umozi. 17Koma eve olumikijyana na Ambuye onkhala mu mzimu umozi na eve.18Thabani ciwelewele! Cimo iliyonse yangacite munthu ilikunja kwa mubili, koma munthu wa ciwelewele ocimwila mubili wake eka.19Ko muzibalini kuti mubili wanu nikachisi wa Mzimu Utuba, wamene ali mwamweo, kufuma kwa Mulungu? muzibalini kuti mulimwekalini? 20Pakuti mweguliwa na mtenga wapatali. Mwaico mulemekezeni Mulungu na mubili wanu na mu mzimu wanu ufumila kwa Mulungu.
12Lomba kulingana na zamwelemba, '' kuli bwino kwa mwanalume kusakata mwanakazi.'' 2 koma kamba ka maeselo a dama anyinji mwanalume aliyense ankhale nae mwanakazi wa eve eka, na mwanakazi ankhale nae mwanalume wa eve eka.3Mwanalume akwanilishe udindo wake kulala na mwanakazi wake na mwanakazi cimozi mozi kuli mwanalume wake tyala. 4Ni mwanakazi lini alina na ulamulilo wapa mubili wake koma mwanalume wake. Mwa njila imozi mwanalume aliye ulamulilo wapa mubili wake koma mwanakazi wake.567Osaleshana, koma nakuvomelezyana kwanu kwa kwakanthawi. Citani ici kuti muzitwale m'kupemphela, soti mufunika kuwela pamozi kuti satana asakuyeseni, kamba ka kusazilesha kwanu . Koma nalabila izi zinthu kamba ka mololezya osati mwakulamula. Koma kuti aliyense enze nga nineo. Koma aliyense ana mphaso yofumila kwa Mulungu. Tonse tina mphaso zosiyana siyana.89Kwa osalunguliwa na afeleza nikuti cilibwino tyala kuti ankhale teto nga nineo. Koma ngati sangazileshe, alungule. Cilibwino kulungula m'malo mwa kupya mubili.1011Lomba kwa olungula nukulamulilani - osati neo koma ambuye- mwanakazi asapatukane na mwanalume wake. ( koma ngati opatukana na mwanalume wake, ankhale teto osalunguliwa kapena kuwelela ku mwanalume wake) mwanalume asaleke mwanakazi wake.121314Koma osala nikuti- Neo, osati ambuye- kuti ngati mnekwanu alina mwanakazi osakhulupilila nakuti ngati ni okonzeka kunkhala naye, asamuleke. Kwa mwanalume osakhulupilila otubishiwa na mwanakazi wake otubishiwa, na mwanakazi osatubishiwa otibishiwa na mnekwao. Sembe bana banu enze osatubishiwa , koma ni otubishiwa.1516Koma ngati m'mozi ni osakhulupilila waluta, mlekei alute. Poteto , mwanalume kapena mwanakazi omangiliwa kuzolumbila. Mulungu etiita ku mtendele. Ko muziba tyani, mwanakazi, kuti mukapulumushe mwanalume wanu? Olo mwanalume kuti mukapulumushe mwanakazi wanu?171819Lekani aliyense ankhale umoyo wa Umulungu monga mwa kuitiwa kwa Mulungu. Iyi ndiye lamulo langu m'mipingo yonse. Alipo ecitiwa mdulidwe no itiwa kuti akakhulupilile? asayese kuonekele ciliye mdulidwe. Alipo aliyo duliwe eitiwa kucikhupililo? Asaduliwe. Pakuti ni mdulidwe olo yai paliye vuto. Cikulu ngako nikuvomela malamulo a Mulungu.20Aliyense ankhalilile mukuitiwa kwake mwemuitila Mulungu kucikhulupililo. 21Mwenze akapolo pekuitani Mulungu? Osankhala okhuziwa nazo. Koma ngati mwankhala omasuliwa, tolamponi mpata pa ici. 22Ndaba uyo oitiwa na Ambuye ngati kapolo niomasuliwa wa Ambuye. Cimozi mozi, aliyense enze omasuliwa pemuita kucikhulupililo ni kapolo wa Kristu. 23Mweguliwa namtenga wapalulu, teto musankhale akapolo abanthu. 24Anekwasu, mulimonse mwenzelili aliyense peteitiwa, tiyeni tinkhale teto.25Lomba zokhuza bala akaliye ulungula, niliye ulamulilo kufuma kwa Mulungu. Koma nupeleka ganizo langu monga, mwacifundo ca Ambuye, kunkhala oyenela. 26Mwa ici, nuganiza kuti kamba ka zovuta zukuza, nicabwino lidoda kunkala mwalili.27Ko niwe olungula mwanakazi wako? usasilijye cikwati. Ngati niwe osalungula, usafune mwanakazi. 28Koma ngati walungula, uliye cimwe, ndipo ngati mwanakazi osalunguliwa walunguliwa, aliye cimwe. Koma awo olungula akankhale na mavuto ya nyinji amziko lino, ndipo nufuna kukupeweshani kwa izi.29Koma izi zunulabila, anekwasu: Nthawi ni tontho. Kucoka lomba, lekani awo alina azinakazi bao ankhale monga aliye. 30Ao olila ankhale monga olilila lini, ndipo ao osangalala monga alilini mucisangalalo, ndipo ao ogula monga aliye kalikonse, 31ndipo awo osebenzesha ziko lapansi asankhale monga olisebenzesha mokwana. Ndaba ziko lapansi muyilili lomba pano likuzosila.32Neo nufuna kuti mumasuliwe ku nkhawa. Lidoda yosalungula yudalila pa vinthu va Ambuye, kukondwelesha eve. 33Koma lidoda yolungula yudalila pa vinthu vapa ziko lapansi, kukondwelesha mwanakazi wake- 34eve niogabikana pakati. Mwanakazi osalunguliwa olo namwali odalila pa vinthu va Ambuye, kuti ankhale atuba mu mubili na mu mzimu. Koma mwanakazi olunguliwa odalila vinthu va pa ziko lapansi, kuti akondweleshe mwanalume wake.35Nulabili izi kwa mweo kuti muphindule, osati kukuikani mumusampha. Nulabila teti camene cili cilungamo, kuti mukonkhe tyala za Ambuye paliye cokuwejyani kuvuli.36Koma ngati muyakine oona kuti opasalini ulemu namwali yake- ngati namwali iyo yupitilila zaka zolunguliliwa lekani zinkhale teto- angacite cakufuna mwine. Ocimwalini. Balungulane. 37Koma eve ngati wapanama molimba mu mtima mwake, ngati eve okangamijyiwalini ndipo angazileshe, ndipo wamanga fundo mu mtima mwake, kusunga namwali yake, ndiye kuti wacita bwino. 38Teto eve olungula namwali yake wacita bwino, soti naye wasankha kuti asalungule acite bwino ngako.39Mwanakazi niomaingiwa ku mwanalume wake malinga akali na moyo, koma ngati mwanalume wake wafwa, niomasuka kulunguliwa na mwanalume wawafuna mwine, koma ni mwa Ambuye tyala. 40Koma mwakuweluza kwangu angankhale okondwela ngako ngati ankhale tyala teto. Ndipo nuganiza kuti nina Mzimu wa Mulungu.
1Lomba za vakulya vopelekewa nsembe ku mafano: Tuziba kuti tilinaco ciziwisho. Ciziwisho cutukumula koma cikondi cumangilijya. 2Ngati muyakine oganiza kuti oziba kanthu, munthu ula akaliye ziba monga mwakufunikila kuziba. 3Koma muyakine ngati okonda Mulungu, munthu ula ozibika na Eve.4Lomba teto, kulya vakulya vopelekewa ku mafano: Tuziba kuti fano mziko lino nilatyalatyala ndipo kuti kuliye Mulungu koma umozi. 5Ngankhale iliko yuitiwa milungu, kululu kapena pa ziko lapansi (mwailili ''milingu'' inyinji na ''ambuye'' anyinji), 6koma kwa seo kuli tyala Mulungu umozi, Atata amene kufumila vinthu vonse na mwa eve tunkhala, na Ambuye umozi Yesu Kristu, wamene vinthu vonse vili mwa eve, na seo mwa eve.7Koma soti kuziba uku kulini mwa aliyense. Koma, ayakine kale- kale enzolambila mafano, ndipo akulya vakulya ivi monga vinthu vopelekewa nsembe ku mafano. Cikumbu mtima cao nicosalimba ndaba nicoonongeka.8Koma cakulya cutitwala lini kwa Mulungu. Tuipishiwalini ngati tikulyalini, kapena kunkhala abwino ngati tikulya. 9Koma langishishani kuti mtendele wanu usankhale cokhumudwisha muyakine wamene asali olimba muchikhulupililo, 10Lomba nbati muyakine aona mweo, muli naciziwisho,mukulya cakulya mu kacisi ya fano. Ko kufoka kwa cikumbu mtima cake kumulengeshelini kulya vopelekewa ku mafano?11Cifukwa ca kumvishisha kwanu pa zazoona za mafano, ula ofoka, mnekwanu wamene Kristu wecifwila, oonongeka. 12Teto, pocimwila anekwanu naku ononga cikumbu mtima cao cofoka, mucimwila Kristu. 13Mwa ici, ngati cakulya cukhumudwisha mnekwasu, nikalyelini soti nyama, kuti nisamponeshe mnekwasu.
1Ko ninelini omasuliwa? Ko ninelini otumiwa? Niliye muone Yesu Ambuye wasu? Nimwelini anchito bangu mwa Ambuye? 2Ngati ninelini otumiwa ku banthu bayakine, nkhasako nine otumiwa kwa mweo. Ndaba nimwe cizindikilo ca utumiki wangu mwa Ambuye.3Ici niye cuniteteza kwabala okosha za neo: 4Ko tiliye ulamulilo wa kulya na kumwa? 5Ko tiliye ulamulilo wonyamula mwanakazi wasu wamene ali okhulupilila, mwakucitila otumiwa bayakine, na anekwao ba Ambuye, na Kefa? 6Kapena nineo neka na Banaba tufunika kusebenza?7Nibani osebenza ngati msilikali nakuzifunila malipilo eve eka? Nibani olima munda ndipo nosalyako vipaso vake? kapena nibani obeta vibeto cosasengako mkaka wakumwa eve? 8Ko nulabila ivi vinthu mwa ulamulilo wa umunthu? Ko lamulo lubilalini teti?9Pakuti nicolembewa mu cilamulo ca Mose, ''Osamanga nkhabi kukamwa paupuntha mbeu.'' Ko ni nkhabi yakusamilila Mulungu? 10Ko olabilalini zaseo? Ndaba uyo olima ofunika kulima na ciyembekezo, naye soti opuntha apunthe na ciyembekezo cogabana zawatusha. 11Ngati tecala vinthu va uzimu pakati panu, niyekuti ngati tatusha vinthu vakumubili kufumila kwa mweo niye kuti tacita caipa ngako?12Ngati ayakine oonesha uyu ulamulilo pa mweo, nanga seo tuyenelalini kunkhala nao ngako? Koma tusebenzeshalini uyu ulamulilo. Koma tepilila vonse kupambana kuti tileshe uthenga wa Kristu. 13Ko muzibalini kuti bala ogwila nchito mkacisi ocosa vakulya mkacisi? Ko muzibalini kuti bala ogwila nchito pa guwa ogabana zopelekewa pa guwa? 14Cimozi-mozi, Ambuye elamula kuti bala olalikila uthenga wabwino akokulya kufumila mu uthenga wabwino.15Koma niliye tole ulamulilo uyu. Ndipo nulembalini ivi kuti municitile kanthu. Cilibwino nifwe kuposa munthu muyakine akangishe kuzitukumula kwangu. 16Ndaba ngati nulalikila uthenga wabwino, kuliye kanthu kuzitukumula, cifukwa nufunika kucita teti. Ndipo soka kwa neo ngati nulalikilalini uthenga wabwino.17Ndaba ngati nucita teti mozipeleka, ninayo malipilo. Koma ngati nuzipelekalini, ninawo udindo wenikhulupilila nawo. 18Ko malipilo yangu niyotyani? Kuti ngati nalalikila, ningapeleke uthenga wabwino kuliye mtengo ndipo kuti nisasebenjyeshe ulamulilo wangu onse wamu uthenga.19Ndaba olokuti nineomasuka ku onse, nenkhala kapolo wa onse, nacolinga cakuti niwine anyinji. 20Kwa Ayuda nenkhala ngati muyuda, nacolinga cakuti niwine Ayuda. Kwabala alipansi pa lamulo, nenkhala ngati nilipansi pa lamulo kuti niwine bala balipansi pa lamulo. Necita teti olokuti neo nenzelini pansi pa lamulo.21Kwa bala alikunja kwa lamulo, nenkhala ngati nilikunja kwa lamulo, olokuti neo nililini kunja kwa lamulo ya Mulungu, koma pansi pa lamulo ya Mulungu. 22Kwa ofoka nenze ofoka, kuti niwine ofoka. Nankhala vinthu vonse ku banthu onse, kuti munjila iliyonse ninga pulumusheko bayakine. 23Nucita vonse ivi kamba ka uthenga wabwino, kuti ningapezekepo pa madaliso bake.24Ko muzibalini onse ocita mpikisano wa lubilo outuka, koma nimunthu umozi olandila mphoto? Teto utukani kuti mutole mphoto. 25Outuka aliyense oyesayesa kuzilesha mu vinthu vonse. Ocita teti kuti akalandila kolona yusila, koma seo tucita teti kuti tikalandile yusasila. 26Teto nuutukalini kuliye colinga kapena kungonyata phweya. 27Koma nugonjesha mubili wangu nakuti unkhale mujya, kuti pavuli polalikila kubayakine, kuti neo nisakafumiwepo.
1Nufunalini kuti munkhale osaziba, anekwasu, kuti makolo basu benze pansi pa mtambo ndipo onse epita pa nyanja. 2Onse ebadizika mwa Mose mu mtambo na mu nyanja, 3ndipo onse ecilya cakulya camumzimu. 4Onse ecimwa cakumwa camumzimu. Ndaba becimwa kufuma ku mwala wamumzimu wenzo balondola, ndipo mwala uyu enze ni Kristu.5Koma Mulungu enze osakondwa na banyinji ayakine , ndipo vitanda vao venze salisali mu cipululu. 6Lomba ivi vinthu venze ngati visanzo vasu seo, kuti tisakhumbwile vinthu viyipa monga beve.7Musankhale opembeza mafano, monga mwenzelili bayakine. Izi zili monga mwezelembewela, '' Banthu benkhala pansi kuti balye na kumwa, na kupana kuyamba kusebela.'' 8Tisacite ciwelewele, monga mwecitla anyinji. Mu siku imozi banthu twente-fili sauzande ecifwa kamba ka ici.9Ndipo tisamuyese Kristu, monga mwecititla anyinji ndipo beonongeka na njoka. 10Musang'ung'uzile, monga mwecitila anyinji ndipo beonongeka na mungelo wa imfwa.11Lomba ivi vinthu vecitika kwabeve ngati cisanzo kwa seo. Velembewa ngati malangizo-kwa seo amene nthawi yosilijya yafilkila. 12Mwa ici lekani uyo oyesa kuti alipeneme acenjele kuti asapone. 13Kuliye mayeselo yamene niyacilwendo ku banthu onse. Koma, Mulungu niokhulupilika. Sazalola kuti muyesewe kupitilila mphamvu zanu. Na mayeselo waikasoti na njila yopewelamo, kuti mukakwanishe kupilila.14Mwa ici, okondewa bangu, lekani kupemphela mafano. 15Nulabila namweo ngati banthu akumvwa, kuti munga weluze zunulabila. 16Kapu yamadaliso yutudalisa, sutugabana mu ngazi ya Kristu? Buledi yutu nyema, sutugabana mubili wa Kristu? 17Cifukwa kuli lofu imozi ya buledi, seo tili anyinji nise mubili umozi. Seo tonse tunyemako ku buledi imozi pamozi.18Langani banthu ba Israeli. Ko awo akulya nsembe otolapolini mbali pa zapa guwa? 19Ko nulabila cinji? Kuti fano ni kanthu? kapena kuti fano ni kanthu? kapena kuti cakulya copelekewa ku fano ni kanthu?20Koma nulabila ivi vinthu vamene amitundu acikunja vakuthwala ngati nsembe, kuti othwala ivi vinthu ku vibanda osati kwa Mulungu. Nufunalini kuti mweo mugwilizane na vibanda! 21Mungamwelini mu kapu ya Mulungu soti na mu kapu ya vibanda. Simungankhale pa thebulo ya Ambuye nonkhala soti na pa thebulo ya vibanda. 22Ko tufuna kucitisha Mulungu nsanje? Ko tinamphamvu kuposa eve?23''Vinthu vonse nivovomelejyeka,'' koma nivonselini vili na phindu. Vinthu vonse nivovomelejyeka.'' koma nivonselini vukujya banthu. 24Munthu asafune zabwino zayeve eka. Koma aliyense afunile zabwino muyake.25Mungalye vilivonse vakugulisa mumaliketi, kuli makosho yamucikumbu mtima. 26Ndaba ''ziko lapansi ni la Ambuye, na zonse zilimo'' 27Ngati osakhulupilila akuitilani ku cakulya, ndipo mufuna kuluta, lyani ciliconse cawakuikilani kosazikosha mafunso yamucikumbu mtima.28Koma ngati muyakine olabila namweo, ''Ivi vapelekewa nsembe,'' apo musalye, kamba ka wala wakuujyani na kamba ka cikumbu mtima- 29cikumbu mtima ca ula munthu, cunutanthauza, osati canu. Ndaba cinji kuti mtendele wangu uweluziwe na cikumbu mtima ca munthu muyakine? 30Ngati neo nalya cakulya mothokoza , nunyozewa tyani pa cinthu canayamikila?31Mwa ici, pamukulya olo kumwa,olo ciliconse cumucita, cita ku ulemelelo wa Mulungu. 32Musakhumudwishe Ayuda kapena Agiliki, kapena Chalichi ya Mulungu. 33Nuyesa kuti nikondweleshe munthu aliyense muvinthu vonse. Nuzifunila lini phindu yangu, koma phindu yabanthu anyinji. Nucita teti kuti bapulumuke.
1Mube ocita nga nineo, monga mwanucitila neo nga ni Kristu. 2Lomba neo nukutamandani ndaba munikumbuka mu vinthu vonse. Neo nukutamandani pakuti musunga mdauko monga mweneuletela kwa mweo. 3Lomba nufuna kuti mweo mumvwishishe kuti Kristu niye mutu wa lidoda lililonse, nakuti lidoda niye mutu wa linina, na kuti Mulungu niye mutu wa Kristu. 4Lidoda lililonse lupemphela olo kunenela mophimba ku mutu lunyozela mutu wake.5Koma linina lupemphela kosaphimba ku mutu kwake lunyozela mutu wake. Pakuti nicimozi-mozi kuti ku mutu kwake nikogela sisi. 6Ndaba ngati linina siliza phimba ku mutu kwake, ligele sisi linkale lifupi. Ngati nicomvwisha soni kuti linina ligele sisi olo kumeta ku mutu kwake, luyenela kuphimbako ku mutu.7Pakuti lidoda siluyenela kuphimba kumutu, ndaba niye cithunzi na ulemelelo wa Mulungu. Koma linina niye ulemelelo wa lidoda. Pakuti lidoda liliye pangiwe kufuma mwa linina. 8Mumalo mwake, linina niye lepangiwa kufuma mwa lidoda.9Pakuti soti lidoda liliye pangiwile linina. Mumalo mwake, linina lepangiwila lidoda. 10Ici niye cifukwa cake luyenela kuba na cizindikilo ca ulamulilo ku mutu kwake, kamba ka angelo.11Mwa ici, mwa Ambuye, linina lunkhala lini paliye lidoda, monga soti lidoda paliye linina. 12Monga linina lufuma mwa lidoda, cimozi-mozi soti lidoda lufuma mwa linina. Koma vinthu vonse vufuma kwa Mulungu.13Ziweluzeni mweka: Ko nicoyenela kuti linina likopemphela kwa Mulungu cosaphimba kumutu? 14Ko cilengedwe sicutiphunzisa kuti ngati lidoda lunkhala na sisi litali, ici nicomvwisha soni kwa yeve? 15Ko cilengedwe sicutiphunzisa kuti ngati linina lusunga sisi litali, niye ulemelelo wake? Pakuti sisi lapasiwa kwa yeve ngati cophimba. 16Koma ngati pali ofuna kususana za ici, tiliye soti mocitila muyakine seo, kapena mipingo ya Mulungu.17Koma mwa vokonkhapo vocitika, neo nukutamandani lini. Pakuti mukakumana pamozi simukumanilana zabwino koma ziyipa. 18Coyamba, nukumvwa kuti mukakumana pamozi mu chalichi, pali kupatukana pakati panu, mu njila iyake nukhulupilila. 19Pakuti poyenela kunkhala mupatuko pakati panu, kuti bala ovomelejyewa akaonekele pakati pa mweo.20Ndaba mukawela pamozi, ni mugonelo lini wa Ambuye umukulya. 21Pamukulya, aliyense akulya vakulya vake bayake bakaliye kulya. Umozi ananjala, koma muyakine wakolwa. 22Ko muliye mang'anda molyela na kumwa? Niyekuti mupepusha kachisi ya Mulungu nosula bala aliye kanthu? Ninganene cinji kwa mweo? Ko nikutamandeni mweo? Neo nikutamandeni lini pa ici!23Pakuti nelandila kwa Ambuye camene soti cenepeleka kwa mweo, kuti Ambuye Yesu, usiku wecitwaliwa, etola buledi. 24Pavuli popeleka ciyamiko, esuna buledi nonena kuti, "Uyi niye thupi langu, yamene ili yanu. citani teti ngati cikumbuso pa neo."25Cimozi-mozi etola kapu pavuli polandila cakulya ca camcingulo, ndipo eciti, "Iyi kapu ni pangano ya lomba mu ngazi yangu. Citani teti kabili-kabili pomukumwa, ngati cikumbuso pa neo." 26Pakuti nthawi zonse mukalya buledi iyi na kumwa kapu iyi, mulalikila imfwa ya Ambuye mpaka pati akawele.27Aliyense, mwa ici, akulya buledi olo kumwa kapu ya Ambuye munjila yosayenela obudila thupi na ngazi ya Ambuye. 28Mulekeni munthu aziyese poyamba, ndipo munjila iyi mulukeni alye buledi na kumwamo mu kapu. 29Ndaba wakulya na wakumwa mosaziba thupi okulya na kuzimwela ciweluzo ca yeve yeka. 30Ici niye cifukwa cake anyinji pa mweo niofoka nolwala, ndipo anyinji amweo ecifwa.31Koma tikaziyesa teka, seo sitizaweluziwa. 32Koma patuweluziwa na Ambuye, tulangiwa, kuti tisakasushiwe pamozi na ziko.33Mwa ici, anekwasu, pamuwela pamozi kuzokulya lindilanani. 34Ngati muyakine ananjala mulekeni akalye kung'anda, kuti mukawela pamozi musakaweluziwe, ndipo pavinthu viyakine vemwelemba, nizakuujyeni nikayowela.
1Za mphaso zauzimu, anekwasu, nufuna lini kuti munkhale osaziba. 2Muziba kuti mweo pemwenze mukali akunja, mwesokonezeka na mafano osalabila, munjila iliyonse yenzokusogolelani. 3Mwa ici nufuna kuti muzibe kuti kuliye munthu olabila mu Mzimu wa Mulungu angenene, "Yesu niotembeleleka." Kuliye angalabile, "Yesu ni Ambuye," koma mwa Mzimu Utuba.4Lomba pali mphaso zosiyana-siyana koma Mzimu umozi. 5Pali mautimiki osiyana-siyan, koma Ambuye amozi; 6koma soti pali nchito zosiyana-siyana, koma ni Mulungu umozi osebenza zonse mu zonse.7Lomba kwa aliyense kwapasiwa zooneshela za kunja za Mzimu kuti onse akapeze phindu. 8Pakuti ku umozi kwapasiwa na Mzimu mau anzelu, na kumuyakine mau oziba na Mzimu umozi.9Ku muyakine kwapasiwa cikhulupilo mwa Mzimu umozi, 10ku muyakine mphaso zopolesha mwa Mzimu umozi. Ku muyakine zocitika za mphamvu, ndipo ku muyakine kunenela. Ku muyakine kwapasiwa mphamvu yosiyanisha mizimu, ku muyakine malulimi osiyana-siyana, ndipo ku muyakine kumasulila malulimi. 11Izi zonse nizinchito za Mzimu umozi na umozi, kugabila mphaso kwa munthu aliyense, monga mwa kufuna kwake.12Monga thupi ni imozi koma ili na viwalo vinyinji ndipo viwalo vonse ni va thupi imozi, niye mwalili Kristu. 13Pakuti mwa Mzimu umozi seo tonse tebatiziwa mu thupi imozi, ngankhale kuti Ayuda olo Agiliki, kapena omangiwa olo omasuka, onse epasiwa mpata kuti amwe ku Mzimu umozi.14Pakuti thupi ni ciwalo lini cimozi, koma vinyinji. 15Ngati kwendo yunena kuti, "Pakuti neo ninelini kwanja, nine lini umozi wa thupi." ici cupangisha lini kusankhala gawo la thupi. 16Ngati kwatu inganene kuti, "Ndaba nine lini linso, nine lini gawo la thupi," ici cupangisha lini kusankhala gawo la thupi. 17Ngati thupi lonse lenze ni linso, nanga mphamvu yakumvwa sembe ilikuni? Ngati kuti thupi lonse lenze ni kwatu, sembe mphamvu yonunsha ilikuni?18Koma Mulungu eika ciwalo ca thupi ciliconse monga mwa kufuna kwake. 19Ngati kuti vonse venze gawo imozi, lomba thupi sembe ilikuni? 20mwa ici ni vigawo vinyinji, koma thupi imozi yeka.21Linso silingaujye kwanja kuti, "Neo niliye nawe na nchito." olo mutu kuujya kwendo kuti, "Neo niliye nawe na nchito." 22Koma vigawo va thupi vuoneka vofoka nivofunikila, 23na vigawo va thupi vutuganizila kuti nivocepekela ulemu, tivipase ulemu ngako, ndipo na viwalo visaoneka bwino vipasiwe ulemu. 24Lomba vigawo va thupi vuoneka bwino vufunika lini kupasiwa ulemu ndaba vinaulemu kale. Koma Mulungu etola viwalo vonse noviyika pamozi, nakupasa ulemu vala venzeve.25Ecita ici kuti musankhale kugabikana mu thupi, koma kuti vigawo vikasamalilane muyake na muyake mwa mwa muyeso umozi. 26Mwa ici umozi akazunzika onse azunzikile pamozi; olo ngati muyakine walemekezeka onse akondwele pamozi. 27Lomba mweo nimwe thupi la Kristu ndipo aliyense payeka payeka nicigawo cake.2829Ndipo Mulungu eika mu mpingo coyamba apostoli, kacibili aneneli, kacitatu aphunzisi, bwino lake bala ocita vinthu vamphamvu, kuza mphaso yopelesha, bala opeleka thandizo, bala ogwila nchito yolongosola vinthu, ndipo nabala alina malilime osiyana-siyana. Ko onse na apostoli? Ko onse ni aneneli? Ko onse ni aphunzisi? Ko onse ogwila nchito zodabwisa?30Ko onse alinazo mphaso zopolesha? Ko onse olabila mumalulimi? Ko nionse omasulila malulimi? 31Funani- funani mpaso zikulu-zikulu. Koma neo nikuonesheni njila yolongosoka ngako.
1Lomba ngati neo nulabila na malilime ya banthu na ya angelo. Koma ngati niliye cikondi, nunkhala ngati cisulo cupanga tyala congo olo nguli yulila. 2Lomba ngati nili na mphaso yonenela na kumvweshesha zonse zisinsi zobisika na cizibisho, nakuti ninacikhulupililo cofwendejya malupili. 3Koma ngati niliye cikondi, nine watyala-tyala. Lomba ngati neo nupasa vonse vinili navo kuti nilyeshe osauka, nakuti napeleka thupi langu kuti nishokewe. Koma ngati niliye cikondi, paliye cunuphindula.4Cikondi nicosisikanya na cifundo. Cikondi ciliye sanje ndipo cuzikweza lini. Cuzitukumula lini 5kapena kusoba ulemu. cuzikondwelesha lini ceka. cukwiya lini kamangu, olo kusunga vinthu viyipa. 6Cukondwela lini mu vinthu vosalungama. Koma, cukondwela mu coona. 7Cikondi cukatilila vinthu vonse, cukhulupilia vinthu vonse, cuyembekeza vinthu vonse nakupilila vinthu vonse.8Cikondi cusila lini. Ngati pali mauneneli, yakapite. Ngati pali malilime, yakasile. Ngati pali kuziba, kukasile. 9Ndaba tuziba patontho ndipo tunenela patontho. 10Koma canthunthu cikawela,cosasilijyika cikacoke.11Penenze mwana nenzolabila ngati ka mwana, nenzoganiza ngati ka mwana, nenzo lingalila ngati ka mwana. Penekula, neleka vinthu vacibwana. 12Pakuti lomba tuona moyelekejya monga mukalilole, koma ni meso na meso. Lomba nuziba patontho, koma nukuyoziba mwanthunthu monga mwanazibikila neo kofikapo. 13Koma lomba izi zitatu zusala: Cikhulupilo, ciyembekezo, na cikondi. Koma cupambana pa vonse ni cikondi.
1Funani funani cikondi nakuba nacangu ku mphaso zauzimu, maka maka kuti mweo mukanenele. 2Pakuti wala olabila mu lilime solabila ku banthu koma kwa Mulungu. Ndaba paliye omumvya yeve pakuti olabila zisinsi za mumzimu. 3Koma wala onenela olabila ku banthu kuti akabakujye, abalimbikishe, nakubathangata. 4Wala olabila mu lilime ozikujya yeka, koma onenela okujya mpingo.5Lomba neo nufunishisha kuti mweo monse mukalabile mu malilime. Koma mopambana apo, nufuna kuti mukanenele. Wala onenela opambana wala olabila malilime ( peka peka papezeke omasulila kuti mpingo ukule). 6Koma lomba, anekwasu, ngati nukuza kwanu nulabila malilime, nikuphindulileni cinji? paliye, peka peka ngati nilabile namwe movumbulusha, kapena mozibisha, olo uneneli, olo kuphunzisa.7Ngati visulo viliye umoyo vucosa mau- monga mtolilo olo ngoli- ngati sivingacose mau osiyana, ko munthu angazibe tyani kuti ni nyimbo yanji yuimbiwa? 8Pakuti ngati mtolilo ungaimbiwe na mau osazibika bwino, munthu angazibe tyani kuti ni nthawi yokonzekela ku nkhondo? 9Ici ni cimozi mozi namweo. Ngati mulabila mau osamvwika bwino, zolabila zanu akizimvwishe tyani? Mukolabila koma paliye wati akokumvwani.10Pali mitundu na mitunda ya mau mu ziko, paliye yaliye tanthauzo. 11Ngati nuziba lini tanthauzo ya mau, ninkhale mulwendo kwa olabila, na olabila ankhale mulwendo kwa neo.12Niye mwazilili na mweo. Pakuti nimwe ofunishisha zooneshela zake zamzimu, mufune fune mphaso zingakulisha mpingo. 13Wala olabila mumalilime apemphele kuti akamasulile. 14Ndaba ngati nupemphela mu lilime, mzimu wangu upemphela, koma maganizo yangu siyophindulapo kanthu.15Lomba nicite tyani? Nipemhele na mzimu wangu, koma ni pemphele soti namaganizo yangu. Niyimbe na mzimu wangu, ndipo niyimbe soti namaganizo yangu. 16Apo yai, ngati mutamanda Mulungu na mzimu, nanga wala alikunja anene tyani kuti "Ame" pumuthwala mathokozo ngati yeve akumvwa lini vumulabila?17Ndaba mweo muziba bwino kuthokoza, koma munthu muyakine othandizika lini. 18Nuthokoza Mulungu kuti nulabila mu malilime kupambana mose mweo. 19Koma mu mpingo neo ninga kondwe kulabila mau faifi nakumvweshesha kwangu kuti nikazibishe muyakine mocitila kuposa teni sauzande mau mulilime.20Anekwasu, osankhala tubana mukuganiza kwanu. Koma, molingana na viyipa, munkhale nga nitubana twa khanda. Koma mumaganizo banu mukhwime. 21Mucilamulo nicolembeka kuti, "Mwa banthu bacilwendo na milomo yacilwendo nilabile ku banhu aba. Olo niteto, beve sibazanimvya neo," wanena Ambuye.22Moteto, malilime nicizindikilo, osati kwa okhulupilila koma kwa osakhulupilila. Koma kunenela nicizindikilo, osati ca osakhulupilila, koma okhulupilila. 23Lomba ngati, mpingo onse wawela pamozi ndipo aliyense olabila mumalilime, soti nao akunja na osakhulupilila baloba, ko balabile lini kuti mwacita misala?24Koma mweo monse kuti mwenzo nenela ndipo osakhulupilila olo wakunja waloba mkati, angasushiwe na vonse vati amvwe.Angaweluziwe na vonse volabilika. 25Visinsi vamu mtima mwake vingaonekele. Mwa ici, angagwade pansi nakupembeza Mulungu. Anganene kuti Mulungu ndithu ali pakati panu.26Ko cokonkhapo nicinji, anekwasu? Mukawela pamozi, aliyense ali na nyimbo, ciphunziso, civumbuluso, lilime, olo cimasulilo. Citani vonse kuti mukujye mpingo. 27Ngati muyakine walabila mu lilime, lekani pabe abili makamaka atatu, ndipo aliyense alabile pa nthawi yake, ndipo muyakine amasulile vulabilika. 28Ngati paliye omasulila lekani aliyense ankhale duu mu mpingo. Lekani aliyense azilabijye yeka na Mulungu wake.Lekani aneneli abili kapena atatu alabile, ndipo bayakine amvwilile molingalila bwino vulabilika. Koma ngati kuli vumbuluso kwa wala ali nkhezi mu mpingo, lekani wala enzolabila ankhale cete.31Pakuti monse munganenele umozi umozi kuti monse mukaphunzile nakuti onse akalimbikishike. 32Ndaba mizimu ya aneneli yunkhala yogonjela aneneli. 33Pakuti Mulungu ni Mulungu lini wamsokonezo, koma wa mtendele.Iyi niye lamulo ku mipingo yonse ya banthu ba Mulungu batuba. 34Manina ankhale duu mu mipingo. Ndaba niosalolewa kulabila. Mumalo mwake, beve abe omvwilila, monga muyulabilila lamulo. 35Ngati pangabe kanthu kabanga fune kuziba, lekani akakoshe alume bao kung'anda. Ndaba nicocitisha soni kuti linina likolabila mu mpingo. 36Ko mau a Mulungu efuma kwa mweo? Ko nimweo mweka mwelandila mau?37Ngati pali muyakine oziyesa kuti ni muneneli olo wauzimu,oyenela kuvumelejya kuti vinthu vunukulembelani mweo ni lamulo la Ambuye. 38Koma ngati muyakine ozindikila lini ici, mulekeni asazindikilike.39Lomba teto, anekwasu,mufunishishe kunenela, ndipo osalesha munthu kulabila mu malilime, 40Koma lekani kuti vinthu vonse vicitike moyenela na mundondomeko.
1Lomba nukukumbushani, anekwasu, pa uthenga wa bwino wenelalikila kwa mweo, wemwelandila ndipo niye pumupanama mweo, 2nakuti niye pumupulumukila, ngati mweo mukangamila ku mau bene kulalikilani, peka peka ngati mwekhulupilila pa tyala.3Pakuti neleta kwa mweo nga nicofunikila coyamba cenelandila nane soti, kuti Kristu efwila macimo basu monga mwa malemba, 4kuti eikiwa mumanda, ndipo kuti eukishiwa pa siku la citatu kulingana na malemba.5Kristu eonekela kwa Kefa, ndipo na kwa bala twelufu; 6niye peonekela kwa azinekwao opitilila faifi hundiledi pa nthawi imozi. Banyinji ba bala akali moyo, koma bayakine ecifwa. 7Niye pecionekela kwa Jemusi, na ku otumiwa onse.8Posilijyila penepene, eonekela kwa neo, monga kwa munthu ebadwa nthawi yake ikaliye kwane. 9Ndaba neo niye kupela wa otumiwa. Neo nuyenela lini kuitiwa otumiwa ndaba neo nezunza mpingo wa Mulungu.10Koma mwa cisomo ca Mulungu neo nili munilili na kuti cisomo cake mwa neo cenze lini ca tyala. Mumalo mwake, neo nesebenza ngako molimba kupambana onse. Olo kuti ni neo lini, koma cisomo ca Mulungu cili na neo. 11Mwa ici, kapena ni neo olo beve, seo telalikila ndipo mwekhulupilila.12Lomba ngati Kristu olalikiwa ngati okushiwa kwa akufwa, nanga bayakine amweo mungalabile tyani kuti kuliye kuuka kwa akufwa? 13Lomba ngati kuliye kuuka kwa akufwa, niye kuti olo Kristu aliye ukishiwe kwa akufwa; 14ndipo ngati Kristu aliye ukishiwe niye kuti ulaliki wasu ni wa tyala, na cikhulupililo canu soti ni catyala.15Koma soti, tupezeka kunkhala mboni za wenye pa Mulungu, cifukwa tecitila umboni kuti Mulungu eukisha Kristu kwa akufwa. Koma aliye muukishe, ngati zoona akufwa oukishiwa lini. 16Ngati akufwa oukishiwa lini, niye kuti olo Kristu wamene aliye ukishiwe; 17ndipo ngati Kristu aliye ukishiwe, niye kuti cikhulupililo canu ni catyala ndipo mukali mu macimo banu.18Niye kuti nabala ecifwa mwa Kristu nao soti eonongeka. 19Ngati tyala mu umoyo uno seo tuyembekezela mwa Kristu, pa banthu onse seo tufunika kuticitila ngako cifundo.20Koma lomba, Kristu eukishiwa kwa akufwa monga vipaso voyamba vabala ecifwa, eukishiwa kwa akufwa. 21Pakuti imfwa yewela na munthu, na munthu soti kwewela kuukishiwa kwa akufwa.22Pakuti monga mwa Adamu onse akufwa, mwa Kristu soti akaukishiwe namoyo. 23Koma aliyense mwa ndondomeko yake; Kristu, ali vipaso voyamba, pavuli pake bala ali bake Kristu bakaukishiwe pa kuwela kwake.24Ndipo apo niye pati pakabe masilijyilo, pati yeve akapeleke ziko kwa Mulungu Atata, pati akafafanize ufumu onse, ulamulilo onse, na mphamvu. 25Ndaba ofunika kulamulila mpaka akaike adani bake pansi pa mendo yake. 26Mudani osilijyila kuononga niye imfwa.27Pakuti "Yeve waika vinthu vonse pansi pa mendo yake." Koma puyolabila kuti "Yeve waika vinthu vonse," ici cuoneshelatu kuti ici sicutanthauza kuti eikila pamozi na eika vinthu pansi pa ulamulilo wake. 28Vinthu vonse vikaikiwa pansi pa ulamulilo wake, pamene apo Mwana yeve akabe pansi pa yeve eika vonse pansi pa ulamulilo wake, kuti Mulungu akabe wa onse mu vonse.29Olo ni cinji cangacite bala obatizikila akufwa? Ngati akufwa oukishiwa lini konse, ndaba cinji beve obatizikila akufwa? 30Ndaba cinji tili muciofyezo ola ili yonse?31Neo nikufwa masiku yonse! Ici nicosimikijyika nga nikuzitukumula kwangu mwa mweo, kunili nako mwa Kristu Yesu Ambuye wasu. 32Ko neo nuphindulanji, kulingalila monga mwa umunthu, ngati neo negwebana na vinyama ku Efeso, ngati akufwa sakaukishiwa? "Lekani seo tilye na kumwa, ndaba mailo tikufwa."33Musanyengewe: "Ciyanjano ciyipa cuyifya nkhalo yabwino." 34Nkhalani chelu! Nkalani umoyo olungama! Osapitilijya kucimwa. Pakuti ayakine amweo muliye cizibisho ca Mulungu. Neo nunena teti kuti mweo mucite soni'35Koma muyakine anganene kuti, "Akufwa oukishiwa motyani, nakuti bakuza na ma thupi yotyani?" 36Paliye cumuziba! Caucala cumelalini pekapeka coyamba cifwe.37Caucala weo sindiye cati cikabe, koma ka mbeu. Kangabe tiligu olo kanthu kayake. 38Koma Mulungu akakapase thupi monga mwakusankha kwake, mbeu ili yonse ina thupi lake lake. 39Ni minofu lini yonse ili cimozi mozi. Mumalo mwake, pali munofu wa munthu na munofu uyake wa nyama, na munofu wa nyoni, ndipo munofu uyakine wa nsomba.40Kuli soti mathupi ya mumulengalenga na mathupi ya pa ziko lapansi. Koma ulemelelo wa mtundu wa mathupi ya kululu ni umozi ndipo ulemelelo wa mathupi ya pa ziko lapansi niuyake. 41Pali ulemelelo umozi wa zuba, na ulemelelo uyakine wa mwezi, na ulemelelo wa nyenyezi. Ndaba nyenyezi imozi usiyana na nyenyezi iyake mu ulemelelo.42Niye cimozi mozi na kuukishiwa kwa akufwa. Cucaliwa cuola, ndipo cuukishiwa cuola lini. cucaliwa catyala tyala; cuukishiwa mu ulemelelo. 43Cucaliwa mukufoka; cuukishiwa mu mphamvu. 44Cucaliwa na thupi yacilengedwe; cuukishiwa na thupi ya uzimu. Ngati pali thupi ya cilengedwe pali soti thupi ya uzimu.45Soti nicolembeka kuti, "Munthu oyamba Adamu enkhala moyo wa moyo." Adamu osilijyila enkhala mzimu wopasa moyo. 46Koma cauzimu ciliye yambilile kuza koma cacilengedwe pavuli pake cauzimu.47Munthu oyamba niwa ziko lapansi, opangiwa na dothi. Munthu wa cibili ocokela ku lulu. 48Monga mwalili epangiwa kufuma ku dothi, niye mwalili ao epangiwa kufuma ku dothi, monga mwalili munthu wa ku lulu, soti niye mwalili ao bali ba kululu. 49Monga mwetetolela cithunzi ca munthu wa pa ziko, tikatole soti cithunzi ca munthu wa ku lulu.50Lomba nunena, anekwasu, kuti munofu na ngazi vingalobe lini ufumu wa Mulungu. Monga mucilili coola sicingalobe mumalo a cosaola. 51Onani! Nukuujyani cisinsi ca coonadi: Sitizafwa tonse, koma tonse tikasinthike.52Tikasinthike mwa kamphindi, mwa kutwanima kwa linso, mwa lipenga losilijyila. Pakuti lipenga likalile, akufwa akaukishiwe na ma thupi osaola, ndipo tikasinthike. 53Ndaba iyi thupi yuola yufunika kuti ikavwale thupi lisaola, na thupi iyi ikufwa ikavwale thupi isafwa.54Lomba iyi thupi yuola ikuyovwala thupi isaola, na thupi ikufwa ikayovwala thupi isafwa, niye pati cinenelo colembeka cakamveke kuti, "Imfwa ya melewa na mukupambana." 55"Imfwa, kupambana kwako kuli kuni? Imfwa, kuluma kwako kulikuni?"56Kuluma kwa imfwa ni cimo, na mphamvu ya ucimo ni lamulo. 57Koma mayamiko kwa Mulungu, otipasa kupambana mwa Ambuye Yesu Kristu!58Mwa ici, okondewa anekwasu, mube onkhazikika ndipo osagwendezeka. Nthawi zonse nkhazikikani mu nchito ya Ambuye, pakuti mweo muziba kuti nchito za mwa Ambuye zunkhala lini za tyala.
1Lomba zolinga ku zosonkha banthu atuba a Mulungu: Monga mweneujyila mipingo yaku Galatiya, namwe mucite cimozi mozi. 2Pa siku loyamba la sondo, aliyense wa mweo okoika kanthu pa mbali nokasunga monga mwakupeza kwake. Citani ici kuti pasankhale zosonkha neo nikawela.3Neo nikafika nikalembe makalata kwa aliyense wamwavomelejya yobazibisha naku batuma kuti balute ku Yerusalemu na mphaso zanu. 4Ngati nikafunike kuti nane nilute, baka lute nane.5Koma nikawele uko pavuli popitila ku Masedoniya. Ndaba nuzela ku Masedoniya. 6Payakine nikankhale namwe mwina mpaka mumalanga, kuti mukanithandize paulendo wangu, kuli konse kuningalute.7Pakuti sunufuna kuti nikakuoneni pa ulwendo wongopitilako tyala. Ndaba nufunishisha kuti nikankhale namwe mwaka nthawi, ngati Ambuye onivemelejya. 8Koma nikankhale ku Efeso mpaka nthawi ya Pentekoste, 9pakuti ciseko cikulu canisegukila neo, ndipo nakuti kuli adani osusha anyinji.10Lomba Timoti akawela, muonesheshe kuti kwa mweo ocitalini wowa, ndaba otumikila nchito ya Ambuye, munga munucitila neo. 11Osalola aliyense kuti amupepule. Muyavyeni pa ulendo wake mu mtendele, kuti awele kwa neo. Pakuti numulindila kuti awele pamozi na anekwasu. 12Lomba za Apolo mnekwasu, nemukulumijya kuti akakuyendeleni pamozi na anekwasu. Koma cenze lini mukufuna kwake kuti angawele lomba. Mwa ici, akawele nthawi ikakwana.13Nkhalani chelu, mupaname nji mu cikhulupililo, mukocita ngati madoda, nkhalani olimba. 14Lekani vonse vumucita vicitike mu cikondi.15Muziba banja ya Stefanasi, kuti niye cipaso coyamba ca Akaya nakuti beve bazipatula pakutumikila banthu atuba a Mulungu. Lomba nukulimbikishani, anekwasu, 16kuti muzicepeshe ku banthu oteti na ku munthu aliyense otanthindiza pa nchito naku sebenza nase.17Nukondwela kuwela kwa Stefanasi na Fortunato, na Akaiko. Niye baloba pamalo yanu. 18Ndaba basisimula mzimu wangu na yanu. Mwa ici, zindikilani banthu oteti.19Mipingo yaku Asiya yupeleka moni. Akwila na Prisila amupani moni mwa Ambuye, na mupingo uli mu ng'anda mwao. 20Anekwasu onse omupani moni. Pasanani moni na kufyofyonthana kutuba.21Neo, Paulo, nulemba ici na kwanja kwangu. 22Ngati muyakine sokonda Ambuye, atembeleleke. Ambuye wasu, welani! 23Cisomo ca Ambuye Yesu cibe namweo. 24Cikondi cangu cibe namwe monse mwa Kristu Yesu.
1Paulo, wotumiwa wa Kristu Yesu mwakufuna kwa Mulungu, na Timotiteyo mnekwasu, ku mpingo wa Mulungu uli mu Kolinto, na kwa okhulupilila onse ku dela lonse la Akaya. 2Chisomo cibe kwa mweo na mtendele ocokekela kwa Mulungu awisi basu na Yesu Ksristu Ambuye wasu.3Lekani Mulungu awisi ba Ambuye Yesu Kristu ayamikike. Ndiye Atata wa zifundo na Atata wa cilimbiso casu. 4Mulungu otilimbisa seo mu manzunzo yasu yonse, Koteto kuti tikalimbikise bala mumanzunzo yaliyonse. Tulimbikisa bayakine na cilimbikiso camene Mulungu etilimbikisa naco.5Pakuti momga manzunzo ba Kristu etipakila seo, cimozi-mozi cilimbikiso casu cupaka mwa Yesu Kristu. 6Koma ngati tunzunzika kwa mweo ni cilimbikiso canu na cipulumuso canu; ndipo ngati talimbikisiwa, kwa mweo ni cilimbikiso. Cilimbikiso canu cugwila bwino nchito pamene mweo moteka mtima mumvwako manzunzo utukumvwa seo. 7Ciyembekezelo casu cunena za mweo cugwendezeka lini, pakuti tuziba kuti mukamvwako manzunzo, mumvwako soti cilimbikiso casu.8Pakuti tufuna lini seo kuti mube osaziba anekwasu, za manzunzo etenze nao mu Asiya. Tesasanthika ngako kuposa mphamvu zasu kufwika pa kuda nkhawa za moyo wasu. 9Zoona, tezisushya monga kuti tupaiwa. Koma ici cenze kuti tisaike cikhulupilo casu mwa seo seka, koma mwa Mulungu, woukisha bakufwa. 10Etilondesha ku cinthu coyofya teti ndipo atilondeshe soti. Pa eve taika ciyembekezo casu kuti apitilizhye kutimasula.11Acitite ici pamene mweo mutiyavya mumapemphelo banu. Ndipo anyinji apeleke mayamiko bao m'malo mwa seo pa kuwamiliwa mtima kwepasiwa kwa seo mwa mapemphelo ya banthu banyinji.12Tumikela kamba ka ici: cikumbumtima casu cuticitila umboni kuti tenkhela mcalo muno na kutiba mtima na kuona mtima kwa Mulungu, osayembekela nzelu za umunthu wasu koma pa cisomo ca Mulungu. 13Tulembela lini mweo vinthu vamngakangiwe kubelenga na kumvwishisha, ndipo nuyembekezela kuti mumvwishishe 14Mwamutimvwishishila payakine, tikabe cifukwa canu cakuzitamandila pa siku la Mbuye wasu Yesu, monga mwati mukabele cifukwa casu cakuzitamandila kwasu.15Kamba kakuti nemze osasimikizhya za ici, nefunowela kwa mweo coyamba, koteto kuti mukalandile phindu la kukuyelani kwasu kabili. 16Nenzoganiniza zokuyendelani pakuya ku Makidoya. Ndipo nenzuna kukuyendelani soti pofuma ku Makedoniya. nakuti mweo mukanipelezhye ku Yedeya.17Penenzoganiza teti, nenzokaika? ko nupanga vinthu mwa manizo ya umunthu, kuti ni kanene kuti "ee, ee" na "yai, yai" pa nthawi imozi? 18Koma monga mwamene Mulungu niwokhulupilika, sutunena "ee" na "yai" vonse pamozi.19Pakuti mwana wa Mulungu, Yesu Kristu, wamene Silivano, Timiteye na neo temulakila pakati pa mweo, eve sakuti, "inde" na "yai" m'malo mwake, eve nthawi zinse "inde." 20Pakuti malonjezano onse ba Mungu ni "inde" mwa eve. Soti nase mwa eve tikuti "Amen" ku ulemelelo wa Mulumgu.21Lomba ni Mulungu watinkhazikisha seo na mweo mwa Kristu, na kutizoza seo, 22Eika cisindikizhyo cake pa seo nakupasa mzimu wake mumitima yasumonga cosimikizhya ca vintu vikuza.23M'malo mwake, nuita Mulungu kuti anicitile umboni kuti caniliyewelele ku Kolinto nicakuti nikulekeni. 24Apa sifukwa cakuti tufuna tikulamulileni kuti cikhulupililo canu cibe teti. Koma, tugwila namwe nchito pamozi kamba ka cimwemwe canu, pamupanama mcikhulupililo canu.
1Teto neganiza mwa neo neka kuti nisakawele soti kwa mweo na cisoni. 2Ngati nekumvwishani kubaba ati anisangalashe nibani koma wamene winemvwisha kubaba?3Nelembe mwane lembela koteto kuti nilkayowela kwa mweo nikasamvwishiwe kubaba na bala ofunika kunisangalasha neo. Nili na cimikizhyo za mweo monse kuti cimwemwe cangu ndiye camene na muli naco. 4Pakuti nekulembelani mweo kufumila ku manzunzo akulu, na kubabiwa mtima, na msozi inyinji. Niliyefune kukumvwishani kubaba. M'malo mwake nufuna kuti muzibe kuzama kwa cikondi canilinaco pa mweo.5Ngati muyakine wamvweisha kubaba, aliye mvwishe kubaba neo neka, koma payakine kuti nisathwikishe mweo monse. 6Cilango ca ula munthu cumila ku banthu anyinji cukwanila. 7Koma lomba m'malo mwa cilango, mumkhululukile na kumulimbikisa. micite ici kuti asafoke na kumvwa caipa.8Teto nukufulumizhyani mweo kuti mwa patuba musimikizhye cikondi canu ca eve. 9Ici ndiye cifukwa cake nalemba kuti nikuyeseni na kuziba ngati nimwe omvwila mu vonse.10Ngati mukhululukila aliyense, nane numukhululukila ula munthu canakhululukila-ngati nakhululukila- cakhululukiwa kamba mweo pamenso pa Kristu. ici cili teto kuti satan asatinyenge seo. 11Pakuti nise lini osaziba za vawakonza.12Ciseko cevuliwa na Ambuye panewela ku mzinda wa Trowa kuyolalikila uthenga wa Ambuye. 13Nenzeve mpumulo mu zimu wangu, pakuti niliye mnekwasu Tito kwamene kula. Teto nabasiya nakuluta ku Makedoniya.14Koma nuyamik a Mulungu amene mwa Kristu otisogolela kukupambana. Kupitila mwa seo owazhya mfungo la bwinola cizibisho cake paliponse. 15Pakuti kwa Mulungu nise mfungo labwino la Kristu, pakati pa bala opulumusiwa na pakati pa bala oonongeka.16Ku banthu oonongeka, ni mfungo la imfwa ku imfwa. Kwa opulumusiwa, ni mfungo la moyo ku moyo. Oyenela nibani ku vinthu ivi? 17Pakuti tililni monga banthu ba nyinji ogulisa mau a Mulungu pofuna phindu. Koma na cilingo cituba, tulabila mwa Kristu, monga tetumiwa na Mulungu, pamenso pa Mulungu.
1Ko tyamba kuziyamikila seka soti? Tufunika lini makalata otivomelezhya kwa mweo, monga mwakucitila bayakine, na seo? 2Mweo amene nimwe makalata otivomelezhya seo, yolembewa mumitima yasu, yozibika na yobelengewa na banthu bonse. 3Muonesha kuti nimwe makalata yofumila kwa Kristu, yoletewa na seo. Iliye lebewe na inki koma na mzimu wa Mulungu wa Moyo. Iliye lembewe na gome ya myala, koma pa gome ya mtima wa mubili.4Ndipo ici ni cisimkizhyo citili naco mwa Kristu pamenso pa Mulungu. 5Niselini okwanisha mwa seo seka kuti tinene kuti kanthu kalikonse kofumila kwa seo. Koma, kukwanisha kwasu kufumila kwa Mulungu. Ni 6Mulungu eticitisha kuti tibe atumuki bake ba cipangano ca lomba. Ici ni cipangano osati ca kalata koma ca mzimu. Pakuti kalata yupaya, koma mzimu upasa moyo.7Lomba utumiki upasa imfwa - wolembewa mumakalata pa myala- wewela mu ulemelelo kwakuti banthu ba Israeli bekangiwa kumulanga pa menso Mose. Apa ni kamba ka ulemelelo pa menso pake, ulemelelo wamene ujujuka. 8Nanga lmba ulemelelo wa utumiki wa mzimu ukabe tyani kukula kwake?9Pakuti ngati utumiki wosushiwa wenze na ulemelo, nanga utumiki wa cilungamo ukabe tyani kukula kwake! 10Pakuti nicendi, cala camene kale cenze na ulemelelo, cililini soti na ulemelelo, kamba ka ulemelelo uposa ula. 11Pakuti ngati cila camene cenzofumapo cense na ulemelelo, nanga ici camene ni camuyaya ulemelelo wake ukabe tyani!12Lomba pakuti tili na ciyembekezo ici, nise olimbika mtima. 13Tililini ngati Mose, eika nyula pamenso pake, koteto kuti banthu ba Israeli aliye langishishe kusila kwake kwa ulemelelo wamene wenzufumapo.14Koma maganizo bao benze ovaliwa. Pakuti mpaka lelo, bakalenga cipangano cakale, nyula yamene ila yunkhlapo. Ikaliyocosewapo, koma nimwa Kristu mwamene yucosewapo. 15Koma olo lelo paliponse Mose akabelengewa, nyula yuphimba mitima yao. 16Koma pamene munthu owelela kwa Ambuye, nyula yucosewapo.17Lomba Ambuye ni Mzimu. Pamene pali Mzimu wa Ambuye, pali kumasuka. 18Lomba tonse, na vinso vovunukuliwa, tuona ulemelelo wa Ambuye. Tusinthiwa kunkhala mu ulemelelo wamene ula olingana kufumila ku ulemelelo kufwika ku ulemelelo, monga ngati kufumila kwa Ambuye, wamene ali Mzimu.
1Mwa ici, pakuti tili na utumiki uyu, na monga mwetelandila cifundo, tumvweshewa lini ulesi. 2M'malo mwake, takana visinsi na njira zonse zomvwisha nsoni. Tunkhala lini m'manyengelelo, ndipo kucita monyenga na mau a Mulungu. Koma kucita moona, tuzivomelezhya seka ku cikumbumtima ca aliyense pamenso pa Mulungu.3Koma ngati uthenga wasu wabisika, ni kwa bala beka oonongeka. 4Kwa beve, Mulungu wa calo cino waphimba maganizo bao osakhulupilila. Mwa ici, okwanisha lini kuona kutuba kwa uthenga wa ulemelelo wa Kristu, wamene uli cifanizo ca Mulungu.5Pakuti tuzilalikila lini seka, koma KristuYesu monga Ambuye, na seo monga atumiki banu cifukwa ca Yesu. 6Pakuti Mulungu ndiye eciti, "kutuba kusani mu mfinzi." Wasanika mumitima yasu, kutipasa kutuba kwa cibisho ca ulemelelo wa Mulungu pamenso pa Kristu Yesu.7Koma tili pa cuma ici mvonyalilamo va lito, koteto kuti cionkele patuba kuti mphamvu ikulu na yopambana yufumila kwa Mulungu osati seo. 8Tusaushiwa mnjila zonse koma osasila mphamvu. Tusila mphavu koma osataya mtima. 9Tukonkhewa-konkhewa koma tiliye pilikishiwe. Tataiwa pansi koma tiliye onongeke. 10Nthawi zonse tunyamula imfwa ya Yesu mumubilimwasu, koteto kuti moyo wa Yesu ukaonekele mumubili mwasu.11Seo tili na moyo nthawi zonse tunyamula imfwa ya Yesu mumubili mwasu, koteto kuti moyo wa Yesu ulaonekele mumubili mwasu. 12Moteto imfwa yugwira nchito mwa seo koma moyo ugwira nchito mwa mweo.13Koma tili na mzimu umozi-mozi wa cikhulupililo kulinga na volembewa, "Nukhulupila, ndipo nulabila." Nase tukhulupila ndipo tulabila." 14Pakuti tuziba kuti wamene eusha Yesu akatiushe na seo pamozi na Yesu nakutileta pamozi na mweo pamnso pake. 15Vonse ni cifukwa ca mweo koteto kuti pamene cisomo cufalikila banthu bainyinji mayamiko bakapake ku ulemelelo wa Mulungu.16Teto tumvwishiwa ulesi. Olo kuti kunja tuonka monga tasila, mkati mwasu tunkhala balomba masi onse. 17Pakuti lomba kunzuzika kwa patontho kutikonzekela kulemela kwa ulemelelo wa nthawi zonse upasa muyeso ulieonse. 18Pakuti tuonelela lini vintbu vuonka koma vinthu vusaoneka. vinthu ivi vatuona nivakanthawi katontho, koma vinthu vosaoneka ni vamuyaya.
1Tuziba kuti ngati monkhala mwasu pano pa calo mwaonongeka, tili nayo ng'anda kwa Mulungu. Ni ng'anda osati yopangiwa na manja ya banthu, koma ng'anda yamuyaya kululu. 2Pakuti msasa uyu tubuulakufunishisha kuti tivwalikiwe na mankhala mwasu kululu. 3Tufunishisha uyu pakuti tikuvwala tikapeke lini kuti tili cinthaku.4Pakuti nicendi patikali mumsasa uyu, tuvwala na kuvwala kubeba. Tufuna lini kuvuliwa koma tufuna kuvwalikiwa, koteto kuti cakufwa cimelewe na moyo. 5Wamene etikonzela seo za ici cinthu ni Milungu, wamene etipasa seo mzimu ngati cizindikilo ca vamenen vikuza.6Moteto nkhalani osimikizhya. Nkhalani ocenjela kuti pamene tili kwasu mumubili, tili lini na Ambuye. 7Pakuti tuyenda mwacikhulupililo osati mwakuona na menso. 8Teto tilinako kusimikizhya. Cingabe bwino kubalini mumubili koma nakuba kasu na Ambuye.9Teto cunkhala cofunishisha casu, olo tili kwasu olo kuyakine, kuti timkondwelese. 10Pakuti tonse tuyenela kuoneshesha ku mpamdo wa kuweruza wa Kristu, koteto kuti aliyense akalindile zomyenela pa nchito yecita mu mumubili, yabwino pakena iipa.11Mwa ici, poziba kuyopa Ambye, tukopa banthu, mwamene mwatilili Mulungu oona bwino-bwino. Nuyembekeza kuti nacikumbumtima canu mulanga bwino-bwino. 12Tufuna lini kumkopani soti kuti mutiona ngati oona. koma, tukupasani mweo cifukwa cakuti mukatimekele seo kuti mukankhale nayo yankho kwa bala ozitamadila cifukwa ca maonekedwe akuja koma osati zili mumtima.13Pakuti ngati tasokonezeka tucitila teto Mulungu; koma ngati tili na maganizo onkhazikika ni kamba ka mweo. 14Pakuti cikondi ca Kristu cukakamizhya, pakuti tusimikizhya za ici: kuti munthu m'mozi efwela onse, nakuti onse becifwa. 15Efwila onse, koteto kuti bala bali na moyo asankhale na moyo eve wa beve beka koma ankhale moyo eve wamene ebafwila beve na kuyoukishiwa.16Kamba ka ici, sitiweluza munthu monga mwa zoiikika za munthu, olo kuti kale tinzoona Kristu mnjila yamene iyo. Koma lomba sitiweluza za munthu mnjila iyi soti. 17Mwa ici, ngati munthu ali mwa Kristu, ni olengewa wa lomba. Vakale vapita, onani vankhala valomba.18Vinthu ivi vonse vucokela kwa Mulungu. Eyanjanisa seo na eve eka kupitila mwa Kristu, ndipo watipasa seo utumiki wa ciyanjaniso. 19Ndiye kuti, mwa Kristu Mulungu eyanjanisha calo na eve eka, osababelengela viipa vao. oikizhya kwa seouthenga wa ciyanjaniso.20Teto taikiwa seo kuba otumiwa ba Kristu, monga ngati Mulungu osenga kupitila mwa seo. Tukusengani mweo kamba ka Kristu. "Yanjanisiwani na Mulungj!" 21Epanga Kristu kuba nsembe ya ucimo wasu. Eve ndiye wamene aliye cimwe. Ecita ici kuti tikabe cilungamo cake Mulungu mwa eve.
1Pokatila naye nchito pamozi, tukusenga soti weo kuti musalandile cisomo ca Mulungu kwa tyala. 2Pakuti akuti, "mu nthwi yoyenela nemvwa weo na mu siku la cipulumuso nekuyavya weo." Ona lomba ndiye nthawi yoyenela. Ona lomba ndiye siku la cipulumuso. 3Tuika lini copunthwisha mnjila ya aliyense, pakuti tufuna lini kuti utumiki wasu banthu ausule.4M'malo mwake, tuoneshela seo mwa zocita zasu kuti nise atumiki a Mulungu. Nise atumiki bake mkupilila ngako m'manzunzo, mvokakamizhya, mvopinga, mvovuta, 5mkunyatiwa, mkuikiwa mjele, mvipolowe na mnchito yokosa, mkusla na mnjala, 6mkutuba mtima, mcizibisho, mkuteka mtima, mkuwama mtima, mumzimu utuba na mcikondi ca cendi. 7Nise atumiki bake mu mau acoona, mu mphavu ya Mulungu. Tilinaco cida ca cilungamo ku kwanja kwendi na kukwanja la kumanjele.8Tukata nchito mkupasiwa ulemu na mkuyamikwa. Tunamizhyiliwa kuba onyenga koma nise oona. 9Tugwira nchito monga tuzibika liini koma nise ozibika bwino. Tugwila nchito monga tukufwa koma onani tikali na moyo.Tugwila monga tulangiwa kamba ka zocita zasu koma osasushiwa kuti tifwe. 10Tugwila nchito monga acisoni, koma tukondwela nthawi zonse.Tugwila nchito monga osauka koma tupanga anyinji kuba olemela. Tugwila nchito monga tiliye kalikonse koma onkhala navo vonse.11Talabila coona conse kwa mweo, Akorinto na mtima wasu nioseguka. 12Muliye mangike na seo, monga mwamangika mumitima yanu. 13Lomba ni nthawi yosinthana, nulabila na mweo monga bana. Museguke mofwikapo namwe.14Musamangike pamozi na osakhulupilila. Pakuti ni ciyanjano cotyani camene cilamula? Pakuti ni ciyanjano cotyani camene kutuba kungabe naco na mfinzi? 15Nikuvomelezhyana kotyani kwamene Kristu angabe nako na Beliyeli? Kapena ni gawo lotyani lamene okhulupilila angabe nalo na osakhulupilila? 16Kapena nikuvomelezhyana kotyani kwamene kungabepo pa kacisi wa Mulungu na mafano? pakuti nise kacisi wa Mulungu wa moyo, monga mwamene Mulungu eciti, "ninkankhale pakati pao pao na kuyenda pakati pao. Nikabe Mulungu wao ndipo bakabe banthu bangu.17Mwa ici, "fumamponi pakati pao, ndipo munkhale opatuliwa," oteto Ambuye. "Musakate cinthu cifipa, ndipo nikulandileni. 18Nikabe atata kwa mweo ndipo mukabe bana bangu analume na anakazi," oteto Ambuye wamphamvu zonse.
1Okondewa, pakuti pakuti tili nao malonjenzano aba, tiye nitizisuke seka coifya conse ca mubili na mzimu. Tiyeni tikwanilishe kutuba mu kuyopa Mulungu.2Tipaseni malo m'mitima mwanu! tiliye cimwile aliyense. Tiliye citile viipa aliyense kapena kucenjelela munthu aliyense. 3Sunulabila izi kuti nisusheni. Pakuti nelabila kale kuti muli mumtima yasu, kuti tifwe pamozi na kunkhala na moyo pamozi. 4Nulimbika mtima ngako mwa mweo, kuzitamanda kwangu nikukulu ngako kwa mweo. N'ne ozula na cilimbikiso. Nusefukila naco cimwemwe olo mavuto basu onse.5Patewela ku Makedoniya, mibili yasu iliye pumule. Koma tevutika mnjila iliyonse mwakusushana kunja na mantha ya mkati. 6Koma Mulungu, olimbikisha okhumudwa, etilimbikisha seo nakufwika kwa Tito. 7Nikuwela lini tyala kweka kwa Tito kwe tilimbikisha nako Mulungu. Nicilimbikiso soti celandila Tito kufuma kwa mweo. Etiujya za cikondi canu, cisoni canu na cangu canu pa neo.8Olo kuti kalata yangu yekukhumudwishani, nubaba lini mtima. Koma nebaba mtima nebaba mtima paneona kuti kala yangu yekukhumudwishani, olo yenze tyala nthawi itontho. 9Lomba nu sangalala, osati kuti ndaba mwecinvwa cisoni, koma kamba ka kukhumudwa kwanu kwekuletani kukulapa. Mwecinvwa cisoni ca kwa Mulungu. Paliye cimwetaya pa seo. 10Pakuti cisoni ca mwa Mulungu culeta kulapa ndiye cukwanilisha cipulumusho kosababiwa mtima. Cisoni ca ziko koma culeta infwa11Onani khama ikuleni ya cisoni ca mwa Mulungu ifuma muli mweo. Khama yanu yenze ikulu yosimikijyila kuti mwenze osalakwa. Ukali wanu wenze tyani kukula, wowa wanu, kufunishisha kwanu, kuona kuti chilungamo cucitika! mkalikonse kamwesimikijya mweka kunkhala osalakwa. 12Olo kuti nekulembelani neo, niliye lembe kamba ka ocita viipa, olo kamba ka ula ecitiwa viipa, koma kuti kufuna kwanu kwa bwino pa sewo kunkhale kozibika kwa mweo pamenso pa Mulungu.13Nipaici kuti tulimbikishiwa moonjela ku citonthozo casu, tesangalala soti ngati cifukwa ca cimwemwe ca Tito, cifukwa mzimu wake wesisimushiwa na mweo monse. 14Pakuti ngati netamandila kwa eve za mweo, niliye mvwishiwe nsoni. Pakusiyanisha, monga mutelabilila zonse kwa mweo zenze za cendi.15Cikondi cake pa mweo nicikulu ngako pa kukumbukila kumvwilila kwanu monse mumwe mulandililaeve na wowa na kututumila. 16N'ne osangalala kamba ka cisimikijyo mwa mweo.
1Tufuna mweo muzibe, anekwasu, pa cisomo ca mulungu cimene cepasiwa ku chalichi ya Makedoniya. 2Mukuyesewa pa mavuto akulene, enzeokondwela ngako na kothela kwa umphawi wao cebala cuma cinyinji copelekewa mokondwela.3Nucitila umboni kuti etipasa zinyinji pakuti, kupilijyapo zenzokwanisha, nakufuna kwao komasuka 4betisenga seo kufumila pansi pa mtima wao kuti tigabane muutumiki uyu kubanthu atuba a Mulungu. 5Ici ciliye citike mwetenzeyembekela, koma beyambila, kuzipeleka beka kwa Ambuye, na kwa seo mwakufuna kwa Mulungu.6Teto tulimbikisha Tito, eiyamba kale nchito iyi, kuti asilijye mcitidwe uyu wa cisomo mwa mweo. 7Koma monga mumangiwa mu vonse- muku kukhulupilila, mu kulabila, mukuziba, mukhama yonse, na mucikondicanu kwa seo. Teto onesheshani kuti mupitilijya mucitidwe uyu wa cisomo.8Nulabila ici osati monga kukulamulilani, m'malo mwake, nulabila izi nacolinga coyesa kuti nione cikondi canu ngati nica cendipolinganijya kufunishisha kwa banthu bayakine. Poti 9muziba cisomo ca Ambuye Yesu Kristu enze olemela kamba ka mweo enkhala osauka, teto mukusauka kwake mukalemele.10Munkhani iyi nikupeni malangizo yokuyavyani. Caka cimozi capita, muliye yambe tyala kucita vinthu, koma mwe khumbwila kucita. 11Lomba silijyani. Monga mwenze funishisha na kufuna kucita, mweo soti musilijyishe mumungakwashile. 12Pakuti nimwe ozipeleka kucita nchito iyi, ni cinthu ciwemme ndipo nicolandiliwa. Munthu apeleke kulinga na valinavo, osati valiye.13Poti iyi nchito siyakuti bayakine apepukishiwe na kuti mweo mubebeshewe. M'malo mwake kunkhale kulinganijya. 14Muviyinji vamulinavo lomba vikakwanile pa vaofuna. Ici cili teto kuti pa vinyinji vao vikwanishe vala va aliye, nakuti pankhale kulinganijya. 15Cili mwaecilembela: '' enze na vinyinji paliye visalako, ndipo enze na tutontho aliyesobekele.16Tuyamika Mulungu, eyika mtima mwa Tito cikhulupiliko cosamalila monga canili naco neo kwa mweo. 17Poti aliye vumele tyala mandaulo basu, koma ekhulupika pa ici. Ewela kwa mweo mukufuna kwake.18Tamtuma na mnekwao oyamikika m'machalichi pa nchito yake yofalisa uthenga. 19Niici lini ceka, esankhiwa na ma chalichi kuya nase pamozi na nchito iyi ya cisomo. Ici ni ca ulemu wa ambuye beve na kufunishisha kwasu kuti tithandize.20Tupewa kunkhala kothekela kuti muyakine akodandaula paliseo yokhuzana na vopeleka ivi vatucita. 21Tusamalila kucita mokhupilika, osati pamenso pa Ambuye peka, koma na pamenso pa banthu.22Tutumujya mnekwasu muyakine pamozi nao, tamuyaesa munjila zinyinji ndipo tapeza kuti ni wakhama pa nchito zinyinji. Niofunishisha lomba cifukwa ca kukhulupilila kukuleni kwalinako pa mweo. 23Nanga za Tito, nimuyangu ndipo niothandizana namwe za nchito. Nanga kwa anekwasu, betumiwa na ba chalichi. Nibaulemu kwa Kristu. 24Teto baonesheni cikondi canu, ndipo oneshani ku ma chalichi cifukwa ca kuzitamandila kwasu pali mweo.
12Zokhuzana na utumiki wa banthu batuba a Mulungu, nicosafunikila kuti neo nikulembeleni neo. Nuziba za kufunishisha kwanu, kunuzitamandila nako ku banthu baku Makedonya. Nebaujya kuti Akaya niokonzeka kufuma caka catha.Nikufunishisha kwanu ndiye kwetuntha anyinji kuyamba kucita vinthu.3Lomba natuma anekwasu kuti kuzitamandila kwasu za mweo kusankhale kwa tyala- tyala, kuti mukankhale okonzekelatu. 4Mwina mwake ngati ba ku Makidoniya nawela nao ndipo apeza kuti ndimwe osakonzeka, tikamvwishiwe soni-paliye vunulabila va mweo - pakuti nucetekelani ngako. 5Teto neganiza kuti cenze cofunikila ku kulimbikisha anekwasu kuwela kwa mweo nakuzokonzekelatu mphaso zimwelonjeza. Ici cili teto kuti cinkhale monga mdalio, osati monga cinthu coyumilijya.6Mfundo ni iyi: wala ocala patontho akawejye patontho, na wala ocala na colinga ca madaliso akawejye madaliso. 7Lekani aliyense apase monga muwaganizila mumtima mwake, kunkhla osamasuka kapena kukakamijyiwa, poti Mulungu okonda opasa mokondwela.8Ndipo Mulungu niokonzeka kupanga cisomo conse kutaikila pa mweo, kuti, nthawi zonse, muvinthu vonse, mungankhale navo vonse vumufuna. Ici cinkhale teto kuti mukapakishe vonse vocita vabwino. 9Cili monga mucelembewela. " Eganisha cuma cake ndipo epasa osauka. Ciyelo cake cosasila.10Amene opasa mbeu ku mulimi ocala na buledi ya kulya akapase soti na kupakisha mbeu zanu zocala. Akapakishe vowejya va cilungamo canu. 11Mukalemeleshewe munjila iliyonse kuti munkhale opasa momasuka. Ici cikapangishe coyamikila kwa Mulungu kupitila mwa seo.12Pakuti nchito iyi yuthandiza lini tyala vosoba va banthu atuba a Mulungu, koma soti cutaikila mumacitidwe anyinji a coyamikila kwa Mulungu. 13Cifukwa ca kuyeswa kwanu na kusimijyila kwa utumiki uyu, mukalemejye soti Mulungu pomvwilila kuvomelejya kwanu uthenga wa Kristu. Mukalemejye soti Mulungu mwa kupasa momasuka kwa beve na kwa aliyense. 14Okufunishishani, ndipo okupemphelelani. Ocita ici cifukwa ca cisomo cikulu ca Mulungu cili pa mweo. 15Mayamiko ankhale kwa Mulungu cifukwa ca mphaso yosalabilika.
1Neo, Paulo, Nukudandaulilani mweo, mwakuzicepesa na cifaso mwa Kristu. Neo nunkhala ozicefya pamenso panu, koma nunkhala kuyake neo nunkhala wokosa mumtima kwa mweo. 2Nakupapatani mweo kuti, nili na mweo, nisakose mtima na kukosa nuyesa nako pa bayakine, otiyesa seo monga tuyenda yenda mwa mubili.3Pakuti poyenda - yenda mubili, tuyambalini nopitijya nkhondo kulingana na mubili. 4Pakuti vida va nkhondo yasu vili lini va mubili. Ali na mphamvu ya Mulungu yoononga mipanda. Kusilijya mikangano yokaikisha.5Tuphwanya ciliconse cozikujya cuukila nzeru za Mulungu. Tumanga ganizzo iliyonse kuti imvwile Kristu. 6Ndipo tukonzekela kulanga mucitidwe ulionse osamvwilila, malinga kumvwishisha kwanu kwasilijyika.7Langani cuoneka bwin- bwino kusogolo kwanu. Ngati aliyense ovomekejya kuti ni wa Kristu akumbukile soti kuti mwalili yeve wa Kristu, nase nise ba Kristu. 8Poti olo ningazikujye mopitililaka patontho pa za ulamulilo, wetipasa Ambuye kuti tikakuphunzisheni osati kuti tikuonengeni, nikamvwe lini soni.9Nufuna lini cioneke monga nukuyofyani na makalata bangu. 10Poti banthu bakine bolabila kuti, '' makalata bake nioyofya ndipo niyamphamvu, koma maonekedwe bake niofoka. Mau bake niyosaenela kumvwilila.''11Lekani banthu boteti bazibe kuti mwatilili mu mau a m'makalata basu patili kuyake niye mwatili tili ngati tili na mweo. 12Tukuya lini kutali monga kupanga magulu monga mwa seo seka olo kulinganijya seo seka nabala bikibik. komabeve bopima beka- beka na kulunganijyana beka - beka, baliye nzeru.13koma seo tikazikujye lini mopitilila malile. M'malo mwake seo tikapitilile lini malile betipasa Mulungu, malile yetifwikisha maka - maka kwa mweo. 14Pakuti tiliye pitilile malile patefwika kwa mweo. Tenze oyambilila kufwika kwa mweo na uthenga wa Kristu.1516Tiliye zimvwe mopitilila malile pa nchito za banthu bayakine. M'malo mwake, ciyembekezo casu nicakuti cikhulupilo canu cipitilile kukula, nchito yasu mwa mweo ikokula ngako. Tuyembekeza ici, kuti tingalalikile uthenga na m'malo muyakine kupitilia mweo. Tizikweze lini pa nchito yesilijyika kale kumbali ziyakine.17''Koma mulekeni ozikweza akozikweza mwa Ambuye.'' 18Pakuti niwala lini ozivomelejya eka ovomela. M'malo mwake, ni wala wa vomelejya Ambuye.
1Nufuna kuti munilekelele pa kupusa kwangu kuyake. Koma cendi mwenilekelela kale! 2Pakuti nukucitilani nsanje. Nili na nsanje ya mulunga kwa mweo, cifukwa nekulonjezani mucikwati ku mwanalume umozi. Nekulonjezani kukuoneshani kwa Kristu monga ndola yene yene.3Koma nuyopa kuti payakine, monga njoka yenyengezhya Hava na kucenjela kwake, maganizo banu angakutaikisheni pacikondi ca cendi nakuzipeleka kwa cendi kwa Kristu. 4Pakuti kuti munthu muyakine wawela nakukuzibishani Yesu muyakine osati wetelalikila. Olo ngati mwalandila mzimu osiyana na wala wamene wetelalikila. Olo ngati mwalandila uthenga osiyana na wala umwelandila kale. Mulola ivi vinthu bwino bwino!5Nuganiza kuti nili lini munyansi kwa bala oitiwa kuti atumiki apalulu. 6Koma olo kuti nine lini ophunzisiwa mumalabilidwe, nine lini osaphunzisiwa munzelu. Mnjila zonse na muvinthu vonse tecizibisha ici kwa mweo.7Ndiye kuti necimwa pozicepesa neo kuti mweo mukwezewe? Pakuti nulalikila uthenga wabwino watyala kwa mweo. 8Nebalonda macalici bayakine mwakuvomekezhya thandizo yocokela kwa beve koteto kuti nikatumikile mweo. 9Penenze na mweo nenze nesoba cinthu, niliye vute aliyense. Pakuti zosoba zangu zekwanilishiwa na anekwasu ecokela ku Makedoniya. Mu vinthu vili vonse nankhala ozilesha kunkhala vito kwa mweo, ndipo nipitilizhye kucita teto.10Cifukwa cakuti cilungamo ca Kristu cili mwa neo, uku kuzikuzhya kwangu kusile lini kumbali ya mzinda wa Akaya. 11Cifukwa? Kamba kakuti nukukondani lini? Mulungu ndiye oziba.12Ndipo canucita nicipitilizhye kucita, kuti nisabapase mpata awenye ofuna mpata wakuti azimvwe, nakulabila kuti nao agwila ncito kulingana naseo. 13Pakuti banthu oteti niatumuku bawenye ndipo bancito yotaishika. Bezibisa mwabeve beka monga atumiki a Kristu.14Ndipo ici nicosadabwisha, pakuti olo satana ozibisa kuti ni mngelo owala. 15Nicosadabwisha cikulu ngati ancito bake ozibisa monga bancito acilungamo. Cilango cao cikalingane na zincito zao.16Nulabila soti: Lekani aliyense asaganize kuti nine opusa. Koma ngati muganiza teto, nilandileni monga opusa kuti nane nizikweze patontho. 17Zanulabila izi na cilimbikisho cozikwezhya-nulabila lini mwangalabilile Mulungu-nulabila monga aliye nzelu. 18Cifukwa cakuti banthu anyinji ozikweza monga mwa mubili, nane soti nizikweze.19Pakuti mubalekelela opusa mokondwela. Nimwe banzelu mweo mweka. 20Pakuti mumulekelela munthu ngati okupangani akapolo, okulya cuma canu, opeza mwai palulu pa mweo, ngati ozikuzhya, olo ngati wakunyatani kumenso. 21Nuvomelezhya nawe nsoni kuti tenze lini okosa mtima kuchita izi. Lomba ngati aliyense azikweze-nulabila monga opusa-naneo nizikweze.22Ndiye kuti ni a Hebeli? Na neo. Ndiye kuti ni a Isilayeli, Na neo. Ndiye kuti niba banja ya Abulahamu? Naneo soti. 23Ndiye kuti ni ancito a kristu? (nulabila monga osokonezeka.) Ndine wancito opambana beve: Muncito yokosa, muma jele anyinji, mukunyatiya kopitilila muyeso, mukukumana na zovuta pafupi fupi na kufwa.24Kwa Ayuda nelandila faifi za "nthimbo fote nocosapo imozi." 25Katatu nenyatiwa na nkholi. Payakine nenzetemewa. Boti yeniphwanyikila katatu. Nenkhala pa manzi usiku na mzuba. 26Nenkhala mu maulendo kabili-kabili, zoyofya mu zocokela mumikolo, zoyofya muzigabenga, zoyofya kucoka kubanthu bangu, zoyofya mu amitundu, zoyofya mu mzinda, zoyofya mcipululu, zoyofya mnyanja, mu zoyofya kwa anekwasu awenye.27Nagwila ncito zobebesha, kabili kabili nenzolala lini tulo, necimvwa njala na njota, kuzitana kulya, mukuzizila na kusoba vovwala. 28Kucosako ciliconse ciyake, siku na siku nunkhala na zovuta pa udindo pa ma calichi onse. 29Nibani ofoka, ndipo neo nililini ofoka? Nibani muyakine wamucimwisha, ndipo neo osavutika mumtima?30Ngati nufunika kuzikweza, nizikweze pa zala zuonesha kufoka kwangu. 31Mulungu na Awisi a Ambuye Yesu wamene edalisiwa kwa muyaya, oziba kuti nunama lini!32Ku Damasiko. Mkulu opanamila mfumu Areta enzolonda mzinda wa Damasiko kuti animange. 33Koma eniika mudengo nonifumyila pa windo mu cipupa, ndipo nethabamo mmanja mwake.
1Nifunika kuzikweza, olo kuti ciliye phindu. Koma nipitilizhye kukamba za mensomphenya na kuulula zocokela kwa Ambuye. 2Nuziba mwa Kristu muyakine wamene zaka 14 zepita wamene-kaya mumubili olo kunja kwa mubili, nuziba lini, Mulungu oziba-etolewa kuya kululu kwa Kristu.3Ndipo nuziba kuti uyu munthu-kaya nimumubili, olo kunja kwa mubili, muziba lini, Mulungu oziba- 4etolewa kuya ku Paladiso ndipo ecimvwa zosakambika zakuti munthu angazilabile lini. 5Mmalo mwa munthu oteti nizikweze, koma mmalo mwa neo neka nizikweze lini, kucoselako za kufoka kwangu.6Ngati nufunika kusankha kuzikweza, ninkhalelini opusa, cifukwa nukokamba zacendi. Koma nileke kuzikweza, teto kuti pasapezeke aliyense oniganizila zinyinji kupambana zoona kapena zokumvwa kwa neo. 7Koma kuti anileshe kuzikweza neka cifukwa ca vikulu-vikulu veniululila, monga mu mubili wepasiwa kwa neo, mngelo wa satana kuzovutisha neo- kuti nisakazikweze mwa neo neka.8Nesenga katatu kwa Ambuye pa ici, kuti eve acicose kwa neo. 9Koma eniuzhya kuti, "cisomo cangu nicokwanila pa weo, pakuti mphamvu zuonekela mukubeba." Ndipo ningazikweze ngako tyala kamba ka kufoka kwangu, kuti mwina mphamvu za Kristu zikankhale na neo. 10Lomba nunkhala okondwela mwa Kristu mu zofoka, mu manyozo, zobaba, mu manzunzo namu nthawi yodesa nkhawa. Pakuti paliponse nili ofoka, pamene nine okosa.11Nankhala opusa! mwenikakamizhya kwa ici, pakuti nufunika kuti mweo muniyamikile. Pakuti nenzelini ocepa kwa banthu bala oitiwa kuti atimiki apalulu, olo kuti nine lini kanthu. 12Zizindikilo za cendi ca mtumiki zecitika pakati pa mweo na cipililo conse, zizindikilo za mphamvu na zodabwisha. 13Pakuti kuli cinji cenekucefyeshani naco na ma calici yosala ayakine, kucoselako neo kuti niliye kuvutisheni? Nikhululukileni pa ciipa ici!14Langani! Nakonzekla kuti niwele kwa mweo mu nthawi yacitatu. Nikuvutisheni lini, Pakuti nusakila lini zamulinazo. Nkufuna mweo. Pakuti bana ofunikila lini kuunjikila makolo. Mmalo mwake, ,akolo ofunikila kuunjikila bana. 15Nikankhale okondwela ngako kutaya zangu zonse nakutaya moyo wangu kamba ka mweo. Ngati nukukondani ngako, nufunika kukondewa patontho?16Koma mwazilili, niliye kuvutisheni. Koma cifukwa cakuti nine ocenjela, nineo nekukatani naukacenjede. 17Ko nekucenjelelani mwa aliyense wenetumizhya kwa mweo? 18Nemusenga Tito kuti abekuya kwa mweo, ndipo netimizhya mukwasu muyakine pamozi na eve. Ko Tito ekucenjelelani? Ko niyeve lini na neo tenzocitila zonse mumzimu umozi? Ko tiliyoyende munjila imozi?19Ko muganiza kuti nthawi yonse iyi tankhala tuzitetezhya seka kwa mweo? Tikankhala pamenso pa Mulungu, wokondewa bangu tankhala mwa Kristu kulabila ciliconse kuti tikukosesheni mtima.20Pakuti nuyopa kuti nikayokuza kwanu mwina kukupezani osasiyana na munufunila. Nuyopa kuti pangankhale mkangano, nsanje, ukali ukulu ngako, mpikisano, nkhani za wenye, kusheba, kuzimvwa ofunikila ngako na nkhalidwe yamsokonezo. 21Nuyopa kuti nikayowela soti kwanu, Mulungu wangu mwina anganicefyeshe pamenso pa mweo. Nuyopa kuti mwina banthu bayakine ocimwa lomb aanganililile ndipo baliye lape zonyanyisa zao na dama na mayendedwe bao aipa becicita.
1Iyi ninthawi yacitatu yanukuza kwa mweo. "Cinthu ciliconse kuti cinkhazikishiwe pofunika umboni wamboni zibili olo zitatu." 2Nekamba kale na bala ecimwa na onse penenze kwala kacibili, ndipo nukamba soti: Nikayowela soti, nikabasiyeko lini.3Nukuzhyani ici cifukwa musakila umboni kuti Yesu okamba mwa neo. Eve niosabeba pa mweo. Mmalo mwake, eve niwamphamvu mwa mweo. 4Pakuti eve epanyikiwa mu zofoka, koma eve ali moyo mwa mphamvu ya Mulungu. Pakuti nase ndise obeba mwa eve, kom atikankahle nayeve mwa mphamvu ya Mulungu pa mweo.5Muziyese mweka, kuti muone kuti muli mucikhulupilo. Muziyese mweka. Muzindikila lini ici pa mweo mweka, kuti Yesu Kristu ali mwa mweo? - Ngati niteto lini mwakangiwa mayeso. 6Ndipo nina ciyembekezo muzibe kuti muliye kangiwe mayeso.7Lomba tupemphela kwa Mulungu kuti musaticite ciipa. Nupemphela lini kuti tioneke monga kuti tepambana mayeso. Koma nupemphela kuti mucite ca zoona. Olo kuti tuoneka kuti tekangiwa mayeso. 8Pakuti tingakwanishe lini kucita ciliconse cukangana na cilungamo, koma zacilungamo tyala.9Pakuti tukondwela ngati ndise ofoka pamene mweo ndiwe okosa. Tupemphela soti kuti mukapangiwe osilizhyika. 10Nulemba vinthu ivi panili kutali na mweo cifukwa cakuti ngati nili na mweo nufunika lini kunkhala na mweo nankhanza mususebenzesha ulamulilo wangu- wamene Ambuye epasa kwa neo kuti nikukulisheni, ndipo osati kuti nikuonongeni.11Cosilizhyila, anekwasu, kondwelani! sebenzani mwakukonza, nkhalani okumvwa, munkhale namaganizo amozi, nkhalani mumtendele. Ndipo Mulungu wa cikondi na mtendele ankhale na mweo. 12Mupasane moni na cikondi cacendi.13Banthu onse a Mulingu oyela okupasani moni. 14Cisomo ca Ambuye Yesu Kristu, cikondi ca Mulungu, na ciyanjano ca mzimu utuba vinkhale na mweo.
1Paulo, mtumwi- osati mtumwi kucoka ku banthu kapena kutumiwa na umunthu, koma mwa Yesu Kristu na Mulungu Atate, emuusha kwa akufa- 2na anekwasu onse ali naneo, kuma chalichi yamu Agalatiya:3Cisomo kwa mweo na mtendele kufuma kwa Mulungu Atate na Ambuye Yesu Kristu, 4ezipeleka mumalo mwamacimo yasu kuti atiombole kumukhalidwe uipa wa mtundu uno, mwacifunilo ca Mulungu Atate, 5kwa yeve ulemelelo osasila. Ameni.6Nine odabwa kuti muwelela mwamusanga kucoka kwa ekuitani mwa cisomo ca Krstu. Nine odabwa kuti mwayamba kukonkha ciphunziso ciyakine, 7osati kuti pali ciphunziso ciyakine, koma pali madoda yaikine oleta musokonezo kwa mweo ndipo ofuna kusintha uthenga wabwino wa Kristu.8Koma olokuti seo kapena mungelo ocokela kululu awele kuzolalikila uthenga osiyana nawetelalikila seo kwa mweo, lekani atembeleleke. 9Mwetelabilila poyamba, nalomba pano nulabila soti, ''Ngati muyakine olalikila uthenga osiyana na wemwelandila, lekani atembeleleke.'' 10Ndiyekuti lomba nufuna mbali ya banthu kapena ya Mulungu? Nufuna kukondwelesha banthu? Ngati nikali kufuna kukondwelesha banthu, ndiye kuti ninelini kapolo wa Kristu.11Cifukwa nufuna muzibe, anekwasu, kuti uthenga wenelalikila niwa munthu lini. 12Niliye ulandile kucokela ku munthu aliyense, niliye phunzisiwe na munthu. Koma, cenze mwa civumbuluso ca Yesu Kristu paneo.13Mwecimvwa za moyo wangu wakale muciyuda, mwenenzo mangila chalichi ya Mulungu kupyola muyeso ndipo nenzofuna kuti niononge. 14Neluta pasogolo muciyuda kuposa wonse benze nthanga yangu. Ndiye cidwi cenenzo naco pa mwambo wamakolo bangu.15Koma Mulungu, ndiye enipatula kucokela mumala mwamama, ndiye eniita mwa cisomo cake, 16cemuwamijya kuvumbulusha mwana wake mwaneo, kuti nikalalikile za yeve pa amitundu, niliye fufuze mwamusanga mwathupi na ngazi. 17Niliye lute ku Yerusalemu kwabala enkhala otumiwa neo nikaliye. Mumalo mwake, neluta ku Arabiya nowelela soti ku Damasiko.18Pepepita zaka zitatu neluta ku Yerusalemu kuti nimuzibe Kefasi ndipo nenkhala naye masiku fifitini. 19Koma niliye onane na otumiwa aliyense koma Jemusi, mukwao wa Ambuye. 20Pa vanakulembelani, nukusimikijyilani pameso pa Mulungu kuti nunamalini.21Ndipo neluta ku mizinda ya Asiliya na Silisiya. 22Nenze nikaliye zibike pa meso ku Yudeya ali mwa Kristu. 23Bengokumvwa vukambika, ''Lidoda lenzo manga seo lomba yayamba kulalikila mbili ya bwino yaci cikhulupililo cenzofuna kuononga poyamba.'' 24Belemekeza Mulungu kamba ka neo.
1Pepepita zaka fotini nelutasoti ku Yerusalemu na Banaba, netola Tito noluta naye. 2Neluta kamba kacivumbuluso nakuleta kwabeve ulaliki unulalika pakati pa amitundu. Nenzo kamba mwakabisila kwabala benzo oneka olemekezeka, kuti nionesheshe kuti nuutuka lini lubilo lwatyala.3Koma ngankhale Tito, enze nanewo ndipo enze Mugiliki, aliye kangamijyiwe kucita mudulidwe. 4Madoda yaboza mwacisinsi bewela kuzoona mutendele utilinao mwa Kristu Yesu. Benzo lakalaka kuti atipange akapolo, 5koma tiliyegonjele kwabeve olo paka nthawi katontho, kuti coonadi ca uthenga cinkhalilile mwa mweo.6Koma ao benzo oneka ngati olemekezeka (mulimonse mwebenzelili ciliye kanthu kwa neo, cifukwa Mulungu aliye sankho)- ao, binikuti, enze olemekezeka aliye onjezele kanthu pa neo. 7Mosiyana, beona kuti nepasiwa udindo kulalikila uthenga kwa opanda mdulidwe, monga Petulo epasiwa udindo olalikila uthenga kwa amdulidwe. 8Cifukwa Mulungu, esebenza mwa Petulo potumikila kwa ao oduliwa, soti esebenza mwa neo kwa amitundu.9Pamene Jemusi, Kefasi, na Yohane, enze na mbili ngati sandamila, pebezindikila cisomo cenze pa neo, etilola Banaba na neo kuti tikosonkhana. Bevomela kuti tilute kwa Amitundu ndipo beve balute kwa oduliwa. 10Betipempha tyala kuti tikumbukile osauka, cinthu camene cinenze funa kucita ngako.11Koma Kefasi pewela ku Antiyoki, nemushusha pameso pake cifukwa enzeyenela kuzuzuliwa. 12Madoda yaikine yakaliye wela kucokela kwa Jemusi, Kefasi enzekulya nao Amitundu. Koma aya madoda pewela, eleka nakupezeka nao Amitundu. Enzoyopa ao enzofuna mdulidwe.13Soti gulu la Yuda iyakine yeyamba kumukonkha mukusalungama kwake. Naye Banaba esokonezeka pamozi nao mukusalungama. 14Koma peneona kuti mukhalidwe wao kuti wenze konkhalini coonadi ca uthenga, neciti kwa Kefasi pameso pa banthu onse, '' Ngati ndiwe mu Yuda koma unkhala ngati wa Mutundu osati ngati mu Yuda, ungakakamijye tyani Amitundu kunkhala ngati Ayuda?''15Seo ndise Ayuda mwacibadidwe osati Amitundu ocimwa; 16koma tubiza kuti kuliye munthu olungama kamba kancito ya lamulo koma na cikhulupililo mwa Kristu Yesu. Seo nase takhulupilila mwa Kristu Yesu kuti tinkhale olungama mwacikhulupililo muli Yesu osati mwazincito za lamulo. Cifukwa mwancito ya lamulo kulibe thupi lingalungame.17Koma, potufuna-funa kulungama mwa Kristu, nase seo tepezeka kuti ndise ocimwa, nanga Kristu ni mutumiki wa cimo? Yai kothelatu! 18Ngati numanga soti vintu veneononga kale, nupelekela umboni kuti ndine waucimo. 19Kupitila mu lamulo necifwa ku lamulo, kuti ninkhale na moyo wa Mulungu.20Napacikiwa na Kristu. Nineo lini soti alina moyo, koma Kristu onkhala mwa neo. Umoyo ununkhala mwa thupi nukhala mwa cikhulupililo mu mwana wa Mulungu enikonda neo ndipo ezipeleka kamba ka neo. 21Nuika lini pambali cisomo ca Mulungu, cifukwa ngati cilungamo cingakwanilisike kupyolela mu lamulo, ndiye kuti Kristu ecifwa kopanda kanthu!
1Opusa mweo Agalatiya! Nibani wakutembelelani? Mweziona na meso yanu kuti Yesu Kristu epacikiwa pamenso ya gulu la banthu onse. 2Cinthu cimozi tyala cunufuna kuphunzila kwa mweo: Ndiye kuti mwelandila Muzimu Utuba mwa ncito ya lamulo kapena nimwa ku khulupilila zemwe cimvwa? 3Ndimwe opusa cotyani? Mweyamba mu Mzimu, lomba musilijya mu thupi?4Ndishi mwavutika vintu vinyinji patyala- ngati nizoona kuti ni tyala? 5Ndiyekuti yeve opasa Mzimu mweo noocita zodabwisa pakati panu ocita izi mwancito za lamulo, kapena nimwa kumvwa mwacikhulupililo?6Monga Abrahamu ''ekhulupilila Mulungu ndipo cepasiwa kwa yeve kunkhala olungama,'' 7cimozi-mozi, mvwishishani, lomba, beve bacikhulupililo ni bana ba Abrahamu. 8Malemba, owonelatu kuti Mulungu akolungamisha Amitundu mwacikhulupililo, elalikila uthenga poyamba kwa Abrahamu, kuti, ''Muli weo mayiko yonse yakadalisike.'' 9Lomba teti, awo alimucikhulupililo niodalisika pamozi na Abrahamu, lidoda la cikhulupililo.10Onse eyembekezela pa zincito za lamulo ali pansi pa tembelelo; ndipo nicolembeka, ''Niotembeleleka aliyense osankhala molunjika na zonse zolembeka mu buku la malamulo, nakuzicita.'' 11Lomba cilipatuba kuti kuliye munthu olungama pamenso ya Mulungu kamba ya lamulo, cifukwa ''olungama onkhala na moyo kamba kacikhulupililo.'' 12Koma lamulo silacikhulupililo, koma, ''munthu ocita zincito za lamulo afunika kukhala mwazeve.''13Kristu etiombola kufuma ku tembelelo ya lamulo ponkhala tembelelo mu malo mwasu- cifukwa nicolembeka, ''Otembeleleka ni aliyense opacikidwa pa cimuti''- 14kuti madaliso ya Abrahamu yangawele kwa Amitundu mwa Kristu Yesu, cakuti mwa cikhulupililo tingalandile lonjezo ya Mzimu.15Anekwasu, lekani nilabile ngati munthu. Ngati banthu bamvwana mwa lamulo, kuliye angacosepo kapena kuikilako. 16Lomba malonjezano yekambika kwa Abrahamu na mubadwe wake. Yukambalini kuti, ''ku mibadwe,'' kuthanthauza yambili, koma ku umozi cabe, ''ku mubadwe wako,'' amene ali Kristu.17Lomba cunuthanthauza niici: Lamulo, yewela pepepita zaka 430, icosapo lini pangano yepangiwa kuvuli na Mulungu. 18Ngati coloba cikuza mwa lamulo, ndiye kuti cikuzalini mwa lonjezo. Koma Mulungu epasa Abrahamu mwa lonjezo.19Lomba, nanga, colinga ca lamulo niciani? Yeikiwa kamba kamacimo, mpaka mubadwe wa Abrahamu ukawelele cifukwa nibeve epasiwa lonjezo. Lamulo lenkhazikisiwa kupitila mwa angelo mwa manja ya munkhala pakati. 20Lomba munkhala pakati osonyeza anyinji osati munthu umozi, koma Mulungu ni umozi.21Nanga lamulo lulimbana na lonjezo ya Mulungu? Yai kothelatu! Ngati lamulo yepasiwa kuti ikopasa moyo, ndiye cilungamo sembe cewela na lamulo. 22Koma malemba yeika mundende ciliconse cenze pansi pa ulamulilo wa cimo. Mulungu ecita ici kuti lonjezo lopulumusa seo mwa cikhulupililo mwa Yesu Kristu lingapasiwe kwa okhulupilila.23Lomba cikhulupililo cikaliye wela, tenze omangika pansi pa lamulo, mundende mpakana civubuluso kuvumbulusika. 24Teto lamulo yenkhala samalilo yasu mpakana yesu pewela, kuti tinkhale olungama mwa cikhulupililo. 25Lomba pakuti cikhulupililo cawela, tililini soti pansi pa samalilo. 26Ndaba monse ndimwe bana Amulungu Kupyolela mwa cikhulupililo mwa Kristu Yesu.27Pakuti anyinji pali mweo ebadizika mwa Kristu mwa vwala Kristu. 28Kuliye mu Yuda kapena mu Giliki, kuliye kapolo kapena asali kapolo, mwanalume kapena mwanakazi, pakuti monse nimwe amozi mwa Kristu Yesu. 29Lomba ngati nimwe a Yesu, nimwe mubadwe wa Abrahamu, na cokolo kulingana na lonjezo.
1Nulabila kuti oloba cokolo, malinga ngati akali mwana, osiyana lini na kopolo, ngankhale kuti ni mwine wa malo onse. 2Koma akali pansi paulamulilo wa omusunga na oyanganila mpaka siku yekonzewa na awisi.3Cimozi-mozi, petenze bana atontho, tenze omangiwa ukapolo ku vinthu va ziko. 4Koma nthawi peyekwana, Mulungu etuma Mwana wake, obadwa mwa mwanakazi, obadwa pansi pa lamulo. 5Ecita ici kuti akaobole bala ali pansi pa lamulo, kuti tingatolewe ngati bana bake.6Nakuti cifukwa nimwe bana, Mulungu watuma mumitima yasu Mzimu wa Mwana, oita, ''Abba, Atata.'' 7Teto nimwe lini akapolo soti, koma mwana, ngati mwana, nimwe oloba cokolo kupitila muli Mulungu.8Koma pa nthawi ila, pemwenze osaziba Mulungu, mwenze pangiwa akapolo kubala ali, na mphavu za cilengedwe, koma sali milungu nakuba. 9Koma lomba pakuti mwamuziba Mulungu, olo kapena mwazibika kuli Mulungu, zili tyani kuti muwelela kuzofoka na ziliye phindu? Mufuna kuikiwa soti mu ukapolo kowelezela.10Mwenzo konkha ma siku na mwezi ukacoka na nyengo na zaka! 11Mwanicitisha mantha mweo kuti payakine ncito yangu na mweo yenzevye phindu.12Nuku sengani, anekwasu, nkhalani ngati neo, ndaba nane nankhala ngati mweo. Muliye nicitile ciipa. 13Koma muziba kuti cenze cifukwa ca matenda ya muthupi kuti nelalikila uthenga wa bwino kwa mweo nthawi yoyamba. 14Olo kuti zinthu zenze lini bwino pa mubili wangu ziliye kuikeni pa muyeso, muliye nizonde olo kunikana. Koma mwenilandila ngati nenze mungelo wa Mulungu, monga nenze Kristu Yesu yeve.15Yali kuni madaliso lomba? Pakuti nucitila uboni kwa mweo, kuti kwenze kotheka, sembe mwecosa menso yanu na kunipasa neo. 16Ko lomba, nankhala mudani wanu cifukwa ca kukuujyani zoona?17Ali na cangu kufuna kukukokani, koma paliye cilingo cabwino. Ofuna akuvalizeni kuti munkhale cangu nabeve. 18Nicokondwelesa kunkhala na cangu pa zifukwa zambwino, osati pala peka panili pamozi namwe.19Bana bangu, soti nili na vobaba va popapa cifukwa ca mweo mpaka Kristu apangike mwa mweo. 20Nulaka-laka kuba na mweo lomba nosintha lilime langu, cifukwa nadabwisika namwe.21Niujyeni, mweo mufuna kuba pansi pa lamulo, muvwila lini lamulo? 22Pakuti celembeka kuti Abrahamu enze na bana analume abili, umozi enze mumwanakazi kapolo na umozi muyake mumwanakazi omasuka. 23Umozi ebadwa mwa mwanakazi kapolo monga mwa thupi, koma muyake ebadwe mwa muzimai omasuka kupitila mwa lonjezo.24Ivi vinthu vinga tanthauziliwe mokulubika, pakuti aba azimai oimilila mapangano abili. Umozi wabeve efuma ku lupili ya Sinai ndipo obala bana ba ukapolo. Uyu ni Hagara. 25Lomba Hagara opanamila lupili la Sinai ku Arabiya; ndipo opanamila Yelusalemu wa lomba, cifukwa ali mukapolo na bana bake.26Koma Yerusalemu ali kululu ni omasuliwa, ndipo niye amama basu. 27Pakuti celembeka. ''Kondwela, weo osabala ukaliye balepo; lila mokuwa ndipo kweza mau acimwemwe, weo usavutika na vobaba vobala mwana; cifukwa bana ba mwanakazi okaniwa nibanyinji kupambana ba mwanakazi ali na mwanalume.''28Koma mweo, anekwasu, monga Isake, nimwe bana ba lonjezo. 29Panthawi ila bala ebadwa mwa thupi enzuza bala ebadwa mwa Muzimu. Nicimozi mozi na lomba.30Koma malemba akuti tyani? ''Pitikishani mwanakazi wacikapolo na mwana wake. Cifukwa mwana wa mwanakazi wa kapolo sangagabane coloba na mwana wa mwanakazi omasuka.'' 31Lomba apa, anekwasu, ndise lini bana ba mwanakazi wa kapolo, koma mwanakazi omasuka.
1Muku masuka Kristu etimasula. Panamani osazezeleka, mwa izi, musaziike soti pansi pa ulamulilo wa yoko ya ukapolo. 2Onani, neo, Paulo, nulabila kwa mweo kuti ngati mulola kuduliwa, Kristu sazamuphindulilani munjila iliyonse.3Nucitila uboni soti kui lidoda iliyonse olola kuduliwa kuti ofunika kuzipeleka kuvwila lamulo. 4Nimwe otendewa kufuma kwa Kristu, mweo mungalungamishiwe na lamulo; simuzaona soti cisomo.5Pakuti kupitila mwa Muzimo, mwa cikhulupililo, tuyembekeza mosakaika ciyembekezo cacilungamo. 6Muli Kristu Yesu oduliwa na osaduliwa ziliye phindu, koma tyala cikhulupililo cugwila ncito mwa cikondi. 7Mwenzo utuka bwino. Nibani ekuleshani kuvwila coonadi. 8Uku kukopa kufuma lini kwa eve ekuita!9Isiti utontho upangisha nthongo ya fulawo yonse kutukumuka. 10Nili na ciyembekezo mwa Ambuye kuti simuzatola ciganizo ciyake. Uyo okuvutani akalandile ciweluzo, mwangankhalile.11Anekwasu, ngati nulalikila mdulidwe, nicinji cinikalu nzunzikila? Pacifukwa ici cokhumudwisa ca mtanda cafumyiwa. 12Kwa bala okusokonezani mweo, nulaka laka kuti bazithene beka!13Pakuti mweitiwa ku mtendele, anekwasu. Koma musagwilise mtendele wanu kuba mpata wamukhalidwe uipa, koma, kupyolela mu cikondi tumikilanani. 14Pakuti lamulo yonse yukwanishika mu mau amozi: ''Mufunika kukonda muyanu monga mwamuzikondela.'' 15Koma ngati mulumana naku onongana, cenjelani musaonongane.16Koma nulabila, yendani mu Muzimu ndipo simuzanyamula vofuna vakuthupi voipa. 17Pakuti vofuna vakuthupi voipa vukanana na Muzimu, ndipo vofuna va Muzimu vukanana navakuthupi. Pakuti ivi vusushana, kuti musacite vinthu vamufuna. 18Koma ngati musogolelewa na Muzimu, muli lini pansi pa lamulo.19Lomba ncito zakuthupi zoipa zuonekela: ciwelewele, kusoba ciyelo, zamanyanzi, 20cigololo, ufwiti, bili ziipa, mikangano, sanje, ukali opitilila, kupikisana, kusagwilizana, mugabano, 21kaduka, ucakolwa, vikondwelelo va moba, na vinthu monga ivi. Nukucenjezani, mwenekucenjezelani kuvuli, kuti bala ocita ivi sakaloba ku ufumu wa Mulungu.22Koma cipaso ca Muzimu ni cikondi, cimwemwe, mutendele, kudekha, kupa, kuwama, cikhulupililo, 23kulimbika, na kuzilesha; mosushana na ivi kuliye lamulo. 24Bala ali mwa Kristu Yesu apanyika thupi ya macimo yao nazofunafuna.25Ngati tunkhala mwa Muzimu, tiyeni soti tiyende mwa Muzimu. 26Tisankhale ozitukumula, kukalifyana tekanateka, kucitilana sanje tekanateka.
1Anekwasu, ngati munthu akatiwa mukulakwa kuli konse, mweo muli m'mzimu muyenela kumuwejya m'mzimu wodekha. Mube na chelu pemweo mweka, kuti musayesewe. 2Nyamulilanani zolema zanu, ndipo mukwanilishe lamulo la Kristu.3Ndaba muyakine ngati oganiza kuti yeve alibwino koma paliye cilipo, ozinamijya yeka. 4Aliyense azionele yeka zinchito zake, ndipo kuzimvwa kunkhale mwa yeve yeka osati mu munthu muyake. 5Ndaba aliyense ozinyamulile yeka katundu wake.6Munthu ophunzisiwa mau ofunika kugabana vonse vinthu vabwino na omuphunzisa. 7Osanamijyiwa. Mulungu onamijyiwa lini, ndaba ciliconse cawashanga munthu, niye cati akakolole. 8Pakuti yeve oshanga mbeu za mucikhalidwe ca ucimo, muucimo akuyokolola cionongeko. Yeve oshanga ku Mzimu, kufuma ku Mzimu akuyokolola moyo wamuyaya.9Osati tileme na kucita vabwino, ndaba pa nthawi yake tikatushe, ngati tulekejya lini. 10Lomba, patili nampata, tiyeni ticite vabwino ku banthu onse, makamaka bala ali banja ya cikhulupililo.11Onani kukula kwa makalata yanukulembelani na manja yangu. 12Awo ofuna kuzionesha bwino kunja ofuna kuti kukukokani kuti munkhale na mdulidwe. Ocita teti kuti asazunzike kamba ka mtanda wa Kristu. 13Ndaba olo bala ecita mdulidwe osunga lini lamulo, lomba ofuna kuti mucite mdulidwe kuti bakazitukumule pa thupi lanu.14Koma nisazitukumule koma tyala mwa mtanda wa Ambuye Yesu Kristu, wamene mwa yeve ziko lapansi la pacikiwila neo ndipo nane napacikiwila ziko lapansi. 15Ndaba mdulidwe uliye kanthu nako kusaduliwa kuliye kanthu, koma kanthu kali nakulengewa kwa nyowani. 16Kwa bala onse onkhala pa muyeso uyu, mtendele na cifundo cibe pabeve, na pa Israeli wa Mulungu.17Kocuka lomba asanivute munthu aliyense, ndaba nanyamula vizindikila va Yesu Kristu pa mubili wangu. 18Cisomo ca Ambuye wasu Yesu Kristu cibe pa mzimu wanu, anekwasu. Ame.
1Paulo otumiwa wa Kristu Yesu mwa kufuna kwa Mulungu, kwa banthu atuba ba Mulungu mu Ifenso, bamene bali okhulupilika mwa Yesu Kristu. 2Cisomo kwa mweo na mtendele wofumila kwa Mulungu awisi basu na Abuye basu Yesu Kristu.3Lekani Mulungu na awisi ba Abuyewasu Yesu Kristu ayamikike, amene watidasa na madaliso yonse ya uzimu mu malo ya kululu mwa Kristu. 4Mulungu etisabkha mwa eve kuyambila pa kuyamba kwa calo, kuti tinkhale atuba na aliye cilema pa menso pa mcikondi.5Mulungu etisankhilatu seo kuti tinkhale bana mwa Yesu Kristu, monga mwicemuwamizhyilamukufuna kwake. 6Kutisankha kwake kwecitisha kuti uyamikike ulemelero wa cisomo cake wepasiwa kwa seo mwaufulu mwawamnene wa kukonda.7Mwa yesu Kristu tilinako kuombolewa mwa magazi yake na kukhululukiwa kwa viipa vasu, mwakulemela kwa cisomo cake. 8Epakisha cisomo ici kwa seo na nzeru zonse na kumvwishisha.9Mulungu etizibisha cisinsi ca kufuna kwake monga mcemuwamizhyila ndipo ecionshela mwa Kristu, 10na maganizo ya ndodomeko ya kukwanilishiwa kwa nthawi, kuleta vinthu vonse pamozi, vinthu vonse kululu na pacalo, pansi pa mutu umozi ndiye Yesu.11Mwa Kristu tesankhiwa na eve eka, kusankhiwilatu mwa ndondomeko ya wamene ocita vonse mwacilingo ca kufuna kwake. 12Mulungu etusankha kuti tinkhale otola cuma cake, kuti seo teyambilila kuyembekezela pa Kristu, tikabe oyamikila ulemelero wake.13Mwa Kristu, na mweo namwe, pamwecimvwa mau acoona, uthenga wa cipulumuso canu, mwekhulupilila mwa eve ndipo mweikiwa cisidikizhyo ca mzimu utuba welonjezewa, 14wamene ali cosimikizhya ca vati tikalondele mpaka kuombolewa kwa vatilinavo, kukuyamikila ulemelero wake.15Kamba ka ici, penemvwila cikhulupilo canu mwa Ambuye Yesu na cikondi pa banthu atuba ba Mulungu 16Niliye leke kuyamika Mulungu pa mweo nakukutomolani mu mapemphero.17Nupemphera kwa Mulungu Abuye wasu Yesu Kristu, Atata wa ulemelero, akupaseni mzimu wa nzeru na kuvumbulusa mcizisho cake. 18Nupemphera kuti menso mtima wanu ikalange, kuti mukazibe ciyembekezo cemuitilani nakulemela kwa colandila ca ulemelero pakati pa banthu atuba a Mulungu.19Mumapemphero bangu nupempha kuti mukazibe kukula kwa mphamvu yake yamene singalinganizhyiwe na ciliconse kwa seo tukhulupilila, monga mwakugwira nchito mwa mphamvu yake. 20Iyi ni mphamvu imozi-mozi yegwila Mulungu mwa Kristu pemuukisha kwa akufwa na kumunkhazika pa kwanja kwendi mumalo ya kululu. 21Enkhazika Kristu palulu ngako pa ukulu wonse na ulamuliro na mphamvu na zina lililonse lechuliwa Kristu akalamulile osati mbadwe uno weka koma na mbadwe ukuza.22Mulungu eika vinthu vonse pansi pa mendo ya Kristu nakumupasa ku mpingo kuba mutu pa vinthu vonse. 23Mpingo ni mubili wake, kuzula kwake ozuzhya vonse mu vonse.
1Monga mweo, mwenze akufwa muvoifya vanu pakucimwa kwanu. 2Vamene kale meyendamo monga mwacenkhalila calo cino. Mwenzonkhala monga mwa ukulu wa ulamulilo wa ukulu wa mululu, mzimu wogwira nchito mu bana osamvwa. 3Tonse kale tenkhalapo pakati pa aba banthu, kukwanilisha vilakilako viipa vakumubili wasu, nakucita vilakolako vamubili na vamaganizo. Tenze mwacinkhalidwe bana ba ukali, monga banthu bonse.4Koma mulungu niolemera mcifundo kamba ka cikondi cake cikulu cetikonda naco. 5Patenze bakufwa mu voifya, etipanga kuba bamoyo na Kristu- mwaciso mwepulumusiwa. 6Mulungu etiukisha pamozi na Kristu, Mulungu etinkhazika m'malo akululu mwa Kristu Yesu, 7Koteto kuti mnthawwi ikuza akationeshe kulemera kwake kuliye muyeso kwa cisomo kwake kweoneshewa mkuwama mtima kwake pa seo mwa Kristu Yesu.8Pakuti mwacisoo mwepulumusiwa mwacikhulupililo, ndipo ici ciliye fumile kwa mweo, nicopasiwa ca Mulungu, 9Osati mwa nchito, kuti muakine asazikweze. 10Pakuti nise copangiwa ca Mulungu, olengewa mwa Kristu Yesu kucita nchito za bwino zamene Mulungu endandamika kale-kale za seo, koteto kuti tikayende mwamene.11Mwaici kumbukilani kuti kale mwenze amitundu mumubili. Muitiwa "osatendewa" na camene cuitiwa "kutendewa" mumubili opangiwa na manja ya munthu. 12Pakuti pa nthwi lila mwenze ocosewako kwa Kristu, alwendo mu unzika wa Israeli, bacilwendo ku pangano la lonjezo, baliye ciyembekezo na baliye Mulungu mcalo.13Koma lomba mwa Kristu Yesu mweo mwenze kutali na Mulungu mwaletewa pafupi mwa ngazi ya Kristu. 14Pakuti ndiye mtendele wasu. Epanga abili kunkhala umozi. Mwamubili efwaya cipupa ca udani wamene wetigabanisha. 15Ndiye kuti, efumya malingizo ya malamulo na voikiwa kuti akalenge munthu umozi walomba mwa eve eka, kkuti akapange mtendele. 16Kristu oyanjanisa banthu bonse mumubili umozi mwa Mulungu mwa mtanda, nopaya udani.17Yesu ewela na kulalikila uthenga wa bwino wa mtendele kwa mweo mwenze kutali na mtendele kwa bala bemze pafupi. 18Pakuti mwa Yesu tonse tili nao umwai mumzimu umozi kwa Atata.19Moteto, lomba mweo amitundu nimwe lini soti alwendo nabaliye kwao. M'malo mwake nimwe nzika pamozi na banthu atuba ba Mulungu na bamu banja la Mulungu. 20Mwamangiwa pa mziko ya otumiwa na aneneri, na Kristu mwine ndiye mwala wa pa ngondya. 21Mwa eve nanda yonse yukana pamozi ndipo yukula ngati kacisi mwa Ambuye. 22Ni mwa eve kuti namwe mweo mumangiwa pamozi ngati malo onkhalamo amulungu mwa mzimu.
1Kamba ka ici neo, Paulo nine kaidi wa Kristu Yesu wa mweo ba Mitundu. 2Nuganiza kuti mwecimvwa za udindo wa cisomo ca Mulungu ceppasiwa kwa neo koma canu.3Nulemba monga mwavumbuluso lezibishiwa kwa neo. Ici ni coona cobisika cinekulembeleni mwa patontho tyala. 4Mukabelenga za ici, mumvwishishe vili mwa neo mucisinsi ici za Kristu. 5Mibadwo iyakine cisinsi ici ciliye zibishiwe ku bana ba banthu. Koma lomba cavumbulusiwa mwa mzimu utuba kwa otumiwa bake na aneneri bake atuba bepatuliwa kucita nchito yake.6Cisinsi ici cobisika nicakuti bamitundu nao niotolako cuma cake, navibalo vamumubili, ndipo ogabana nao lonjezo mwa Kristu Yesu mwa uthega wake. 7Pakuti nunkhala mtumiki wa uthenga uyu mwa mphaso ya cisomo ca Mulungu cepasiwa kwa neo mwakugwira nchito mwa mphamvu yake.8Kwa neo- olo nine osilizhyila pa banthu atuba ba Mulungu- cisomo ici cepasiwa, kulalikila kwa bamitundu cuma cosakonkheka ca Kristu, 9Nakuleta patuba kwa aliyense ndondomeko- cisinci cobisika mwanthawi mwa Mulungu, elenga vinthu vonse.10Ndondomeko iyi yecizozibishiwa mwa machalichi koteto ukulu na ulamuliro wa malo ya kululu akazibe mbali zinyinji za nzeru ya Mulungu. 11Ici cecitika mwa ndondomeko yacinkhalile yecikwanilisha mwa Kristu Yesu Ambuye wasu.12Pakuti mwa Kristu tilinako kulimbika na umwai na cisimikizhyo kamba ka cikhulupililo casu mwa eve. 13Mwaici nusenga mweo kuti musawelere vuli kamba ka kusaushiwa kwangu kamba ka mweo wamene uli ulemelero wanu.14Pa cifukwa ici nupeteka nkhokola zangu kwa atata, 15wamene mwa eve banja lililonse kululu na pa calo oitiwa zina lake. 16Nupemphera kuti akupaseni, monga mwa kulemera kwake mu ulemelero wake, akulimbikiseni na mphamvu mwa mzimu wake, mu umunthu wa mkati mwanu.17Nupemphera kkuti Kristu ankhale mumtima mwanu mwa cikhulupililo, na mizhyu yanu na maziko mu cikondi cake 18Kuti mukakwanishe kumvwishisha, pamozi na banthu bonse batuba ba Mulungu, mukupingasha, mkutalimpha, mumsinkhu, na mkunoka, 19nakuziba cikondi ca Kristu, cikuya kupilila cizibisho, koteto kuti mukazuzhiwe na kuzula konse kwa Mulungu.20Lomba kwa eve okwanilisha kucita mopitilila vonse vatukonsha olo kuganiza, monga mwa mphamvu yake yugwira nchito mwa seo, 21kwa eve kube ulemelero mchalichi na mwa Kristu Yesuku mibadwo yonse kwa nthawi za nthawi. Amen.
1Neo, mwaici, monga kaidi wa Ambuye, nukudanulilani kuti muyende koyenera kuitani kwkuitani. 2Nukudandaulilani kuti munkhale nakuzicefya kukulu nakufasa na kuteka mtima nayamulina umozi na muyake mcikondi. 3Muyesese ngako kusunga umozi wa uzimu mwa kumangililiwa na mtendele.4Pali mubili umozi na mzimu umozi, monga mwamweitiwila mucyembezo cimozi ca kuitiwa kwanu. 5Ndipo pali Ambuye m'mozi, cikhilupilo cimomozi, ubatizo umozi, 6na Mulungu umoozi na Atata wa onse, wamene ali palulu pa onse na mwa onse na vonse.7Kwa seo tonse cisomo capasiwa monga mwa muyeso wa mphaso ya Kristu. 8Ili monga mau onena: "Pokwela kululu, etangulila omangiwa mkumangiwa nopasa banthu mphaso."9Tanthauzo lakuti, "ekwera" nicinji? koma kuti soti esuluka ku malo a kunyansi kwa calo? 10Wamene eseluka ndiye wamene soti ekwera palulu ngako pa miyamba yonse, kuti akazuzhye vinthu vonse.11Kristu epasa payakine kuba otumiwa, bakine aneneri, bakine alaliki, na bayakine abusa na ophunzisa. 12Epasa mautumiki aba kuti akonzele banthu atuba ba Mulungu ku nchito na kutumikila, kumangilila mubili wa Kristu. 13Opitilizhya kumagilila mubili wake mpaka tonse tikafwike ku umozi wa cikhulupililo na cizisho ca mwana wa Mulungu nakuti tikakule nakufwika pamuyeso wakuzula kwa Kristu.14Kristu otimangila kuti tisankhale soti bana oingogwendezeka na mphepo nakutoleka - toleka ya ciphunzisho na masenga ya banthu na cinyengo cao. 15M'malo mwake, kulabila cacendi mcikondi, tikakule mnjira iliyonse, mwa eve wamene mutu uyo ni Kristu. 16Kristu omanga mubili onse, ndipo olumikizhyika nokatana pamozi na mpondo zonse zothandira, ndipo pamene cibalo ciliconse cugwira nchito pamozi, ici cucitisha kuti mubili ukule kuti umangililike mcikondi17Mwa ici, nulabila ndipo nuwelezhyapo ici mwa Ambuye, kuti musayendesoti monga amitundu oyenda, mu usilu wa m'maganizo mwao. 18Niofifyiwa mkumvwishisha kwao, oyeswa alwendo mu moyo wa Mulungu kamba ka kuyuma mitima kwao. 19Bankhala baliye nsoni, ndipo bazitwala kufuma ku vonyansa, ndipo ocita viipa vonse na cigolo.20Koma nimwamene lini mwimwephunzilila za Kristu. 21Nuyesa kuti mwecimvwa za eve, nakuti mwephunzisiwa mwa eve monga cacendi cili mwa Yesu. 22Mwephunzisiwa kuvula vamene enze mankhalilo ya moyo wanu wakale ku vula munthu wakale. Ni munthu wa kale wamene ali woola kamba ka vofuna vake va cinyengo cake.23Mwephunzisiwa kuba ba lomba mu mzimu wa maganizo banu, 24nakuvwala munthu walomba walomba wolengewa mu cifanizo ca Mulungu-mcilungamo cacendi cituba.25Mwa ici, cosni wenye, ndipo aliyense wa mweo alabile cacendi na mnansi wake, pakuti tili mbanja m'mozi na muyake. 26Kalipani koma osacimwa. Zuba isalobe mkali okalipa. 27Osampasa mpata mdyelekezi.28Ula enzoiba asaibe soti m'malo mwake, agwire nchito, kucita camene cili cabwino na manja yake. Koteto kuti ankhale naco copasako bala baliyiletu, 30Nkhani iliyonse iipa isafume pakamwa panu. Labilani tyala mau babwino yakumangilila bala bakumvwa, koteto mau banu apase cisomo kwa bala akumvwa. 29Osamvwisha cililizi mzimu utuba wa Mulungu, pakuti ni mwa eve mwimwepasiwa cisindikizhyo ca siku ya kuombolewa.31Fumyani kubaba konse, kupya mtima, ukali, kukangana na kunyoza na viipa vonse. 32Wamilanani mtima m'mo na muyake, mtima ofewa, kukhululukilana m'mozi na muyake, monga MUlungu mwa Kristu ekukhululukirani.
1Mwai ici nkhalani otola cisanzo ca Mulungu, monga bana ba okondewa. 2Ndipo yendani mu cikondi, monga soti mwamene Kristu etikondeera na kuzipeeka eke kwa seo, nsembe yonunkhira bwino na copeleka kwa Mulungu.3Ndipo pasankhale soti maganizo pakati pa mweo za mankhalilo acigololo, pakuti ivi nivabwino lini ku banthu atuba ba Mulungu. 4Pasankhale soti conyansa, nakulabila kopusa, kapena kuseka kwa tyala-tyala -na vonse vabwino lini m'malo mwake pabe ciyamiko.5Pakuti muziba ndipo musimikizhya ici, kuti bacigololo, baipa, olo munthu wacigolo-aba ni, opembeza mafano-aba baliye coloba mu ufumu wa Kristu na Mulungu. 6Osalola munthu akunyengezheni na mau atyala-tyala, pakuti kamba ka vinthu ivi, ukalli wa Mulungu uwela pa bana akumvwa lini. 7Mwa ici, musankhale nao pamozi.8Pakuti kale mwenze mumfinzi, koma lomba nimwe kutuba kwa Mulungu. Yendani monga bana akutuba. 9(Pakuti cipaso ca kutuba ni kuwama, cillungamo na cacendi), 10Na kuphunzila camene cukondweresha Mulungu. 11Osankhala pamozi na nchito zamfinzizutwala lini vipaso, koma musushane nazo. 12Pakuti nicansoni olo kuchula tyala vinthu vakucita mumfinzi.13Koma pamene vonse vawela patuba, vuonekela. 14Pakuti ciliconse caonekela cunkhala kutuba, mwa ici akuti, "uka, weo ulala, uka kwa akufwa, ndipo Kristu atube mwa weo."15Langishishani mosamalira mwamuyendela-osati monga baliye nzeru koma banzeru. 16Gwirishani bwino nthawi pakuti masiku naipa. 17Mwa ici, osamkhala opusa, koma cifunilo ca Ambuye.18Ndipo musakolwe na vinyo, Pakuti ici citisha kuzilekelera. M'malomwake, zulani na mzimu utuba, 19kulabizhyana mumasalimo na mnyimboza uzimu, kuimba za malimba na Ambuye na mtima wanu wonse. 20Nthawi yonse pelekani mayamiko pa vonse, mzina la Ambuye wasu Yesu Kristu kwa Mulungu Atata. 21Namvwirana umozi na muyake mkuyopa Kristu.22Mweo anakazi gonjerani azilume banu, monga mgonjela Ambuye. 23Pakuti mwanalume ndiye mutu wa mwanakazi na monga Kristu ni mutu soti wa Mpingo, eve mwine monga mpulumusi wa mubili. 24Koma monga mpingo ugonjera kwa Kristum moteto soti ankazi kwa azilume bao mvonse.25Analume kondani anakazi banu, monga Kristu ekondera mpingo nakuzipeleka yeka kwa weve. 26Koteto kuti akamtubishe, apo ndiye wamsuka mwa kusuka kwa mnzi na mau. 27Koteto kuti akampeleke mpingo kwa eve monga wa ulemelero, uliye dontho olo nkhwinya olo ciyakine coteti, koma utuba na uliye cilema.28Mnjira yamene iyo analume akonde akaki bao, monga mibili yao. Wamene okonda mkazi wake wa eve eka ozikonda eka. 29Pakuti kuliye mutnhu ozonda mubili wake eka, koma ousamalila na kuusunga bwino, monga Kristu osamalila mpingo na kuusunga bwino, 30Pakuti nise vibalo mumubili wake.31"Pacifukwa ici mwanalume akasiye anyina na awisi na kulumikizhyana na mulume wake, ndipo aba abili akabe mubili umozi." 32Cisinsi ici cobisika nicikulu-koma nilabila za Kristu na mpingo. 33Olo nteto aliyense wa mweo akonde mkazi wake monga ozikona eka ndipo mwanakazi alemekeze mulume wake.
1Mwanamwe, mwvwilani okuvyalani mwa Ambuye, ici nicabwino. 2"Lemekeza auso na anyoko" (yamene ili lamulo yoyamba ili na lonjezo). 3"Kuti zikunkhalileni bwino na kuti unkhale na moyo utali pa calo.4Atata musakalipishe bana banu. Koma mubakulishe nakubalangizhya mwa Ambuye.5Akapolo, mvwilani amene ali Ambuye banu mwa kumubili na kubapasa ulemu ukulu na kuyopa, muona kwa mtima wanu. 6Mubamvwire beve mwamungamvwililire Kristu. Munkhale omvwila osati peka-peka ngati alipo, kuti mubakondweleshe. M'malo mwake, munkhale omvwira monga akapolo ba Kristu, ocita cifunilo ca Mulungu kufumila mu mtima. 7Tumikilani na mtima wanu wonse monga kuti mutumikira Ambuye osati banthu, 8ndaba tuziba kuti nchito yabwino yakucita munthu, akalandile mphoto kwa Ambuye, olo abe kapolo olo mfulu.9Ambuye, mubacitire akapolo banu cimozi-mozi. osabayofya. Poziba kuti Ambuye wao na wanu ali mululu, ndipo muliye sankho mwa eve.10Cosilizhila, nkhalani okosa mwa Ambuye, na kukosa kwa mphamvu yake. 11Vwalani vida vonse va Mulungu, koteto kuti mukwanishe kupanama mosusha kunjela kwa mdyelekezi.12Pakuti kulimba kwasu tulimbana lini na mubili namagazi, koma maukulu na maulamuliro, nosusha mphamvu zili mu mfizi ino, nosusha soti na mphamvu za mizimu ili mu malo ya kululu. 13Mwa ici vwalani vida vonse va Mulugu, koteto kuti musakwanishe kupambana mu masiku aipa, ndipo mukacita vonse, mupaname nji.14Teto panamani nji na bande ya caccendi mu luunda mwanu, apo soti mwavwala capacifuwa ca cilungamo, 15na mendo yanu yovwala kukonzeka kufumila ku uthenga wabwino wa mtendele. 16Mu vonse vingacitike tolani cishango ca cikhulupililo cati cikuyavyeni kuzimya mivwi yonse yyaka ya muipa uyo.17Ndipo tolani cisoti ca cipullumuso na cingwanja ca mzimu, aba ni mau ba Mulungu. 18Mwa pemphero yonse na vosenga, pempherani nthawi zonse mwa mzimu kufwika pano, nkholanganinna kupilila konse pamupemphelera banthu bonse batuba ba Mulungu.19Na neo munipemphelere kuti uthenga upasiwe kwa neo nikavula pakamwa pangu. Nipemphelereni kuti nikazibishe molimbika zobisika zachendi zili mu uthenga wabwino. 20Ni kamba ka uthenga wabwino kuti nine kazembe osungiwa mu unyolo, koteto kuti nikaulabile molimbika, mwanufunikila kulabira.21Tumiko, mnekwasu wokondewa na mtumiki wokhulupilika mwa Ambuye, akuuzhyeni vonse, koteto kuti muzibe kuti nili tyani. 22Namtumizhya kwa mweo pa cilingo camene ici, kuti muzibe kuti tili tyani, nakuti alimbikishe mitima yanu.23Mtendele ube na azinekwasu, na cikondi pamozi na cikhulupililo vufumila kwa Mulungu Atata na Ambuye Yesu Kristu. Cisomo cibe na bala bonse okonda Ambuyewasu 24Yesu Kristu na cikondi cosaonongeka.
1Paulo na Timoteyo, ancito a Kristu Yesu, kuli once banthu atuba a Mulungu mwa Yesu Kristu wamene ali ku Filipi, pamozi na oyanganila na otumikila. 2Cisomo cinkhale na mweo na mtendele ofuma kwa Mulungu ausuwasu na Ambuye Yesu Kristu.3Nuwonga Mulungu wangu nthawi zonse panukumbukila weo, 4nthawi zonse, mu pemphelo yangu iliyonse kwa monse, yupangisha pemphelo yangu kunkhala okondwa 5kamba ka kugwilizana kwanu mu uthenga wabwino kuyamba pa siku yoyamba mpaka lelo. 6Nukhulupilila izi zinthu , kuti wamene oyamba ncito yabwino mwa mweo akapitilizye kusilizya ncito mpaka siku ya Yesu Kristu.7Ncofunikila kwa neo kuyesa njila iyi kuli mweo monse cifukwa nili na mweo mumtima mwangu. Monse nimwe ogwilizana mu cisomo na mukumangiwa kwangu na mukuzicinjilizya kwangu na kusimikizya kwa uthenga wabwino. 8Pakuti Mulungu ni Mboni yangu, Mwanufunila monse nacifundo ca Kristu Yesu.9Teto iyi ndiye pemphelo yangu: kuti cokondi canu cizule ngako muciziwisho nakumvwishisha vonse 10kuti mweo mukasimikizye camene cili cacendi, nakuti mweo mukankhale osalakwa mpaka siku ya Kristu, 11ozula na cipaso ca olungama cuwela kupitila mwa Yesu Kristu muulemelelo na ciyamiko ca Mulungu.12Lomba nufuna mweo muzibe, anekwasu, kuti cecitika kwa neo zoona ceyavya uthenga wabwino. 13Zokonkhapo zake, macheni yangu mwa Kristu yewela ya cilungamo nthawi yonse kuli olonda mu palasi onse nakuli aliyense. 14Anyinji mwa anekwasu alina cikhulupililo cikulu mwa Ambuye kamba ka macheni yangu, ndipo belimbikishiwa kusayopa kulabila mau.15Ayakine cendi elalikila Kristu kufuma mu kaduka na ndeo, na ayake soti kufuma ku kuwama mtima. 16Osala ecita kufuma mu cikondi, kuziba kuti neikiwa muno ku cingilizya uthenga wabwino. 17Koma opuma olalikila Kristu kufuma mkuzikonda, osati zacendi. Oganiza kuti anifalisile ziipa panili mumacheni.18Ncinji lomba? Tyala ndaba munjila iliyonse-kapena zawenye olo za cendi-Kristu olalikiliwa, ndipo mwaici nukondwela. Ee, ndipo nikakondwele, 19pakuti nuziba kuti ici cikanicitile cipulumuso mwa ma pemphelo yanu na thandizo ya mzimu wa Yesu Kristu.20Nikufunishisha kwa coganizila cangu na ciyembekezo kuti paliye cinthu cati cinimvweshe nsoni, koma mwa kulimba mtima konse, lomba nthawi yonse, Kristu azakwezewa mu mubili wangu, kapena na moyo olo na imfwa. 21Pakuti kwangu kunkhala na moyo ni Kristu na kufwa ni phindu22Koma ngati nunkhala na moyo mu mubili, ndiye kuti cipaso ca ncito yangu neo. Lomba nicini cosankha? Nuciziba lini. 23Pakuti nuliba lini cosankha pali zibili. Cofuna cangu ni kufuma na kunkhala na Kristu, camene ciliko bwino, 24lomba kusala mumubili nicofunikila ngako kwa mweo.25Posimikizya za ici, nuziba kuti ninkhalilile nakupitilizya na mweo monse, pa kuonjezela nakukondwela mwa cikhulupililo, 26teto kuti mwa neo, kuzitukumula kwanu kupake mwa Yesu Kristu pamene niwela kwa mweo soti. 27Tyala samalani umoyo wanu mmacitidwe a uthenga wabwino wa Kristu, teto kuti pamene nukuzoona mweo olo paliye, nukokumvwa za mweo, kuti ndimwe opanama mu mzimu umozi na ciganizo cimozi na kukatila pamozi pa cikhulupililo ca uthenga wabwino.28Osayopa pa vinthu vonse pali bala amene ali adani banu. Ici ndiye cizindikilo kwa beve ca cionongeko cao., koma pa cipulumuso ca mweo-na kufuma kwa Mulungu. 29Pakuti kwapasiwa kwa ulele kuti mweo cifukwa ca Kristu osati tyala kuli okhulupilila mwa eve, koma nasoti kuti ovutika cifukwa cake, 30kunkhala nao mkangano olingana umweona mwa neo, ndipo lomba mukumvwa kwangu.
1Ngati pali kubindishana mwa Kristu, ngati pali kulimbikisha mwa Kristu, ngati pali kukatijyana mwa mumzimu, ngati pali cifundo nana cisoni, 2teto pangani cimwemwe cangu kuzula ponkhala na nzeru imozi, kunkhala na cikondi cimozi, kunkhala ogwirzana mumzimu, nakunkhala na colinga cimozi.3musacite kanthu kufuma mu kuzikonda olo ulemelero uliye kanthu. M'malo mwake kuzicepesa aliyense ayese muyake opambana eve. 4Lekani aliyense asalange pa vofuna vake tla koma na vofuna vayake soti.5Nkhalani nazo nzeru izi muli mweo zimene zenzesoti mwa Kristu Yesu, 7nibani, ngakhale elingana na Mulungu, oziyesa lini kulingana Mulungu monga cinthu cokatilililako. 6M'malo mwake, ezikhutula eka mwa kutola maonekedwe ba wanchito, ndipo eve ebadwa mukulinganijyiwa na muthu. 8Ezicepesa eka nonkhala wakumvwa mpaka kufwa, ngakhale imfwa ya pamtanda!9Moteto Mulungu soti emkweza eve. Emupasa zina eve yupambana mazina yonse. 10Ecita ici kuti nkhokola iliyonse yufunika kumgwadira, nkhokola za bala ali kululu na pa calo, na pansi pa calo. 11Ecita ici kuti lilime iliyonse yufunika kuvola kuti Yesu Kristu ni Ambuye, ku ulemelero wa Mulungu Atata.12Teto, okondewa bangu, pa kumvwa nthawi zonse, osati tyala panilipo neo koma lomba ngako ngako paliye neo, sebenzelani cipulusho canu na wowa na kunjenjemela. 13Poti ni Mulungu amene osebenza muli mweo monse kufuna na kusebenza kamba ka kufuna kwabwino kwake.14Citani vinthu vonse mosadandaula olo kukangana 15teto kuti munkhakle osalakwa na acendi, bana ba Mulungu aliye cirema pakati pa mibadwo yokhota na yosalongoka, mwamene mweo muyaka monga nyale mziko ya pansi. 16Katishani ku mau a moyo kuti pa siku Kristu nikazikweze kuti nilye utuke pa tyala olo ku kata nchito pa tyala.17Koma angakhale nuthiliwa monga nsembe monga copelekewa nsembe na kutumikira kwa cikhilupiliro canu, n'ne okondwa, na kukondwela namwe monse. 18Cimozi -mozi na mweo soti mufunika kukondwa na kundwela na neo.19Koma nuyembekeza mwa Ambuye Yesu ku tumijya Timoteyo kwa mweo lombapano, kuti na neo nilimbikishiwe ngati naziba vinthu pali mweo. 20Poti niliye muyakine soti olingana na eve, amene okhuziwa na mweo. 21Poti onse osakila za vofuna zao, osati vinthu va Yesu Christu'22Koma muziba kuyenela kwake, cifukwamonga mwana na awisi, teto etumikila na neo mu uthenga wa bwino. 23Teto nuyembekeza kumtumijya lombapano nikaona vinthu mwati viniyendele. 24Koma nina cikhulupiliro mwa Ambuye kuti neo nikawele soti lombapano.25Koma nuganiza kuti nkofunikira kutumijya Epafrodito kuwelera kwa mweo, eve ni mnekwasu ndipo niwanchito muyangu ndipo msilikari muyangu, niye otumiwa mwa mweo na wanchito wa zofuna zangu. 26Poti evutika ngako, na kufunishisha kunkhala na mweo monse, cifukwa mwecimvwa kuti eve ni olwala. 27Poti zoona enze olwala ngako kuti enkhala patontho kufwa. Koma Mulungu ecimvwa cifundo na eve, ndipo osati pa eve eka yai, koma soti na neo, kuti nisankhale nacisoni cikuleni.28Teto mofunishisha numtumijya eve, kuti ngati mwamuona soti eve mukakondwele, ndipo nikankhale na cisoni citontho. 29Mulandileni Epafrodito mwa Ambuye na cikondwelero. Citirani ulemu banthu monga eve. 30Poti eve yenze nchito ya Kristu kuti eve ewela pafupi kufwa, ethwala moyo wake kuti akwanilishe camene ccamungacite lini mukutumiwa kwangu.
1Cosijyila, anekwasu, kondwelani mwa Ambuye. Kwa neo kulemba ivi vimo-mozi vinthu soti kuli mweo nicosavuta kwangu, ndipo kwa mweo munkhala omasuka. 2Langilirani ma imbwa. Langililani bala ocita nchito ziipa. Langililani cotenda- tenda. 3Poti seo nise otendewa umozi amene opemphera na mzimu wa Mulungu, na kuzikujya mwa Kristu, na kusakhulipilira mu mubili.4Olo nteto, neo neka ninaco cikhulupiliro mu mubili. Ngati aliyense oganiza ali na cikhulupiliro mu mubili, neo ningankhale naco ngako. 5Neo necitiwa mdulidwe pa siku ya eiti, ya banthu ba Israeli, ya mtundu wa Benjamini, Heberi wa Heberi; monga mwa lamulo, mfalisi.6Monga mofulumira, nekonkha- konkha chalichi; monga olungama pansi pa lamulo, neo nenze osalakwa. 7Koma vili vonse vinthu venze na phindu kwa neo, neziyesa zotaika cifukwa ca Kristu.8Mwa cendi, lomba nupenda vonse kunkhla vottaiwa kamba ka kupambaniwa kwa cizibisho ca Kristu Yesu Ambuye wangu. Kamba ka eve nevisiya vintu vonse - na kuviyesa veve, va ku cungu- kuti niwine Kristu 9ndipo kupezeka muli eve, osankhala olungama mwa neo neka kufuma mwa lamulo, koma kuti camene ici cipite mu cikhulupiliro ca Kristu- olungama kufuma kwa Mulungu na cikhulupiliro. 10Teto lomba nufuna oziba eve na mphamvu ya kuukisha kwake na kugwirizana kwa kuvutika kwake, 11Teto payakine ningafwikire ku kuuka kwa ku imfwa.12Osati kuti neo nelandila kale vinthu ivi, olo nine okhoza kale, koma nulondesha ngati soti nikacikate ici camene ecikata Yesu Kristu. 13Anekwasu nuganiza lini tetoneo neka kuti nasilijya kale kucikata. Koma cinthu cimozi canucita: Kuluba va kuvuli na kuyondolora vala vili kusogolo, 14nulondesha polekejyelapo na kuonsha pa mtenge wa palulu kuitiwa kwa Mulungu mwa Yesu Kristu.15Tonse mwa seo tekula, tiyeni tiganizemu njira iyi; ndipo ngati muganiza mosiyana pa vilivonse, Mulungu akakuulileni vila kwa mweo. 16Moteto, mulimonse mwitefwika, tiyeni tikatishe.17Nkhalani onikonkha neo, anekwasu. Langishishani bala oyenda mcisanzo cimuli naco mwa seo. 18Anyinji oyenda- bala binekuujyani kanyinji, ndipo lomba nukuujyani na misozi- monga adani ba mtanda wa Kristu. 19Masilijyilo bao ni cionongeko. Poti mulungu wao ni m'mala mwao, na ulemelero wao uli mu nsoni zao. oganiza za zinthu za ziko.20Koma konkhalilira kwasu ni kululu, kufuma kwamene seo tulindila mpulumusi, Ambuye Yesu kristu. 21Akasandushe mibili yasu yopepushiwa kunkhala mibili monga mubili wake wa ulemelero. Opangiwa na macitidwe ya mphamvu yake kuzigonjeshera vinthu vonse mwa eve eka.
1Mwai ici, anekwasu okondewa bangu unuyewa, cimwemwe cangu na korona wangu, mnjila iyi panamani nji mwa Ambuye, okondewa ayangu. 2Nudandaulila Euodiya, ndipo nudandaulila Suntuke, munkhale na nzeru imozi. 3Ee, nukukonshani, muyangu wa cendi, kuyavya aba manina okata nchito na neo mkufalisa uthenga, pamozi naKlementonso na osala anchito ayangu bala ma zina bao ali m'mbuku ya moyo.4Kondwelani mwa Ambuye nthawi zonse. Soti nulabila, kondwelani. 5Lekani kufasa kwanu kuzibike ku banthu onse. Ambuye ali pafupi. 6Musankhale na nkhaba pa vilivonse. m'malo mwake mvili vonse na pemphelo na kupembeza na mayamiko, lekani vopempha vanu vizibike kwa Mulungu, 7na mtendele wa Mulingu, upitilila kimvwishisha konse, ulonde mitima yanu na maganizo banu mwa Kristu Yesu.8Cosiizhyila, anekwasu, vili vonse vinthu vacendi, vilivonse vinthu va ulemu, vili vonse vinthu va cilungamo, vili vonse vinthu vituba, vili vinthu va cikondi, vili vonse va kambiwa va bwino, ngati pali ciliconse cabwino ngako, ngati pali ciliconse coyamikika, ganizilani pali ivi vinthu. 9Vinthu vimwa phunzila na kulandila na kumvwa na kuona mwa neo, citani ivi vinthu, ndipo Mulungu wa mtendele akabe namwe.10Nukondwela ngako mwa Ambuye cifukwa lomba posilizhyila mwayamba soti kuikanko nzeru pali neo. Kuvuli mwenzoikadi nzeru pa neo, koma penzemve mpata wakuti mweo muthandize. 11Nukamba lini ici cifukwa cakuti neo nufuna thandizo. Pakuti naphunzila kukondweleshewa mvilivonse vocitika. 12Nuziba mucubela kunkhala osauka, ndipo nuziba soti mucubela kunkhala navo vonse. Mnjila iliyonse na mvinthu vonse naphunzila cinsinsi mondyeshewela bwino olo kunkhala na njala, na mwakunkhalila na vininji olo kunkhala ofuna thandizo. 13Ningacite vinthu vonse kupitila muli wala onipasa mphamvu.14Mwa ici, mwecita bwino kugabana nane m'mavuto. 15Mweo Afilipo muziba kuti mkuyamba kwa uthenga wabwino, penefuma ku Makedoniya, paliye chalichi inithandiza pa nkhani ya kupasa na kulandila kucosako mweo mweka. 16Olo pinenze ku Tesalonika, mwetumizhya thandizo pa zofuna zangu kupilila kamozi. 17Sikuti nufunushisha mphaso. M'malo mwake, nufunishisha cipaso cati ciikilile nkhongole zanu.18Nalandila vonse mokwanila, na mopitilila. Nalandila mkwanila lomba pakuti nalindila kufuma kwa Epafrodoto vinthu vimwetumizhya. Vinakafungo konvwika bwino, kuzipeleka kwavomelewa nakukondwekoshewa kwa Mulungu. 19Mulungu wangu akwanilishe vofuna vanu vonse kulinga na kulemela kwake mu ulemelelo wa Kristu Yesu. 20Lomba kwa Mulungu na Awisi wasu ulemelelo wanu mpaka kale-kale. Ame21Moni kwa banthu onse ba Mulungu atuba mwa Kristu Yesu. Anekwasu bala onkhala na neo moni wanu. 22Banthu onse ba Mulungu atuba bala ali pano moni wanu, maka-maka bal amng'anda ya Kaisala. 23Cisomo ca Ambuye Yesu Kristu cinkhale na mzimu wanu.
1Paulo, mtumiki wa Khristu Yesu mwa cifunilo ca Mulungu, na Timoteyo mukwasu, 2kwa banthu batuba ba Mulungu na ku banekwao okhulupililika mwa Khristu bali kwa Akolose. Lekani cisomo cinkhale na mweo, na mutendele kufuma kwa Mulungu kwa Atata basu. 3Tupeleka mathokozo kwa Mulungu, Atata ba Ambuye Yesu Kristu, ndipo tukupeleleni nthawi zonse.4Ta mvwa za cikhulupililo canu mwa Kristu Yesu na zacikondi ca mulinaco kwa banthu bonse batuba ba Mulungu. 5Mulinaco ici cikondi cifukwa ca ciyembekezo cekusungulani kululu. Mwemvwapo za ciyembekezo ici mu mau acendi, uthenga , 6yawela kwamweo. Uyu uthenga uvyala vipaso ndipo ukula mu calo conse. Cankhala cucita teti mwa mweo kufumila siku mweyimvwa nakuphunzila za cisomo ca Mulungu mucendi.7Uyu ndiye uthenga mwe muuphunzilila kufuma kuli Epafra,Wachitho muyasu okhondedwa, wamene ali wachitho okhulupilika wa Khristu m'malo mwasu. 8Epafra watizibisha cikondi canu mu uzimu.9Cifukwa ca cikondi ici, kufumila siku tecimvwa izi tiliye leke kukuphepelelani. Tankhala tupempha kuti mukazuzhyishiwe na kuziba za cifunilo cake mu nzelu zonse nakumvwishisha mumzimu. 10Tankhala tukupemphelelani kuti mukayende moyenela mwa Ambuye mnjila zokondwelesha. Tankala tukupemphelelani kuti mukamvyale vipaso mu nchito zonse zabwino nakuti muka kule mukuziba za Mulungu.11Tupemphela kuti mulimbikishiwe mukukwanilisha kulikonse kulingana na mphamvu ya ulemelelo wake mu vonse kupilila naku dekha 12mutima.Tupemphela kuti mukapeleke mayamiko mokondwela kwa Atata, epangisha kuti mukakwanilishe kunkhala na mbali mucoloba ca banthu batuba ba Mulungu mukuwala.13Eti pulumusha kufuma ku mphavu ya mdima nakutipeleka ku ufumu wa mwana wake okondewa, 14Mwa eve tili na nakuombolewa, kukhulukiliwa kwa macimo.15Iye nicithunzi ca Mulungu osaoneka, mwana oyamba wazolengewa zonse. 16Pakuti mwa eve vithu vonse velengewa, vila vili mululu navila vili pansi, vuoneka na vinthu visaoneka. Kapena mipando yaufumu olo mphamvu olo maukulu olo ma ulamulilo, vinthu vonse vilengewa mwa eve ndipo kwa eve. 17Eve yeka ndiye oyambilila pavonse, ndipo mwa eve vithu vonse vukatana pamozi.18Eve ni mutu wamubili, chalichi. Eve niciyambi na mwana oyamba kufuma ku bakufwa, teto ali namalo oyamba muvithu vonse. 19Pakuti Mulungu ekondwela kuti kuzuzyiliwa kwake konse kunkhale mwa eve, 20nakuyanjana mwa mwana vinthu vonse kwa eve eka. Mulungu epanga mutendele kupitila mwa magazi ya mtanda wake. Mulungu eyanjanisha vinthu vonse kwa eve eka, kapena vinthu vapa calo olo vinthu vakululu.21Pa nthawi iyakine namweo soti mwenze alwendo kwa Mulungu ndipo adani bake mu nzelu na mumacitidwe ayipa. 22Koma lomba akuyanjanishani namubili wake kupitila mu imfwa. Ecita izi kuti akakupelekeni atuba, aliye mulandu, ndipo osasushiwa pamenso pake, 23ngati mupitilizya mucikhulupililo, ocilimika na onkhazikika, osanyezyewa kufuma kuciyembeko ca uthenga umwe cimvwa. Uyu ni uthenga welalikiwa kwa munthu aliyense elengewa pasi pakululu. Uyu ni uthenga wamene neo, Paulo, nenkhala mutumiki.24Lomba nukondwela mukuvutika kwangu pamweo, ndipo nukwanilisha zosobekela za cisausho ca Kristu mumubili wangu, wamene uli chalichi. 25Nicifukwa ca chalichi iyi kuti ndine mutumiki, kulingana na nchito ya Mulungu yenipasa pamweo, kukwanilisha mau a Mulungu. 26Ici ndiye cisinsi cacendi cebisiwa kwa zaka zinyinji na mibadwo koma lomba caululika ku banthu batuba ba Mulungu. 27Ni kwa beve kwamene Mulungu efuna kuzibisha cuma ca ulemelelo wa cisinsi ca cendi pakati pa amitundu, amene ali Kristu mwa mweo,ciyembekezo ca ulemelelo.28Tulalikila eve, kucenjezya na kuphunzisha aliyense na nzelu zonse, teto kuti tikaoneshele munthu aliyense okula mwa Kristu. 29Mwa ici nuzivutisha nakuyesesha kulingana na mphamvu yusebenza mwaneo mu mphamvu
1Pakuti nufuma kuti mweo muzibe kuvutishiwa kwanili nako cifukwa ca mweo, kwa bala bali ku Laodikaya, na anyinji akaliyeone nkhope yangu mu mubili. 2Nusebeza kuti mitima yao inlimbikishiwe pakuletewa pamozi mu cikondi na mcuma conse cozula cacizindikilo comvwishisha, mukuziba cisinsi cacendi ca Mulungu, cili, Kristu. 3Mwa eve zonse za cuma ca nzelu na kuziba vebisika.4Nulabila izi kuti pasankhale okunamizyani na mau ya wenye. 5Olo kuti nililini na mweo mumubili, koma nili namweo mu uzimu. Nukondwela kuona makonzedwe banu na kulimba kwa cikhulupililo canu mwa Kristu.6Pa mulandila Kristu Ambuye, endani mwa eve. 7Oyika mizhyu mwa eve, nkhalani omangika mwa eve. nkhalani onkhazikika mcikhulupililo monga mwa mwephunzishiwa, na kupakisha mu voyamikila.8Muonesheshe kuti paliye wokukatani na maphunzilo ya wenye na wenye uliye kanthu, kulingana na mwambo wa Madoda, kukatizyana na zinthu za mizimu ya pa calo, nakusakatizhyana na Kristu. 9Pakuti mwa eve kuzuzhyishiwa kwa UMULUNGU kunkhala mwa mubili.10Mwezazilishiwa mwa eve, amene ali mutu palulu pa mhamvu yonse na ulamulilo. 11Mwa eve mwe duliwa na mudulidwe osacitiwa na banthu kufumya mubili wa nyama, koma mu mudulidwe wa Kristu. 12Mwe yikiwa na eve mu ubatizo, ndipo mwa eve mwe ukishiwa kupitila mu cikhulupililo mu mphamvu ya Mulungu, emuusha ku imfwa.13Pa mwecifwa mu macimo na muku sadulidwa kwa mu nyama yanu, ekupangani amoyo pamozi na eve ndipo etikhulukilila macimo asu onse. 14Efafaniza zenze lembewa za nkongole zezetisusha seo na na malamulo. Enyamula poyakhokhomela pa mutanda. 15Ebavula mphamvu nama ulamulilo nopanga chooneshela ya beve. kugonjesa na mutanda16Mwa ici, pasakale muyakine okuweruzani mu vakulya olo muvakumwa, olo pa pwando olo mwezi olo pa siku ya sabatha. 17izi ni zithuzi za vithu vati vikawele, koma cinthu cendi ni Kristu.18Pasankale muyakine ofuna kuzichepesha na mapembezo ya angelo kuti akuweruzeni pavala mwa ona. munthu watethi oloba muvithu va aona ndipo ozithukumula pamaganizo yake ya mu mubili. 19Okatilila lini kumutu. Nikufumila ku mutu kwati mubili kupitila mu ma lundi namu nyama yupasiwa naku katana pamozi; yukula na kukula kopasiwa na Mulungu.20Ngati mwecifwa pamozi na Kristu ku mizimu ziyipa za calo, nicinji munkhalila ngati ba mu calo: 21"Musakate, kapena kulaba, kapena kukata"? 22Vonse ivi vithu vikaonongeke naku vi sebezesha, kulingana na malamulo na vipuzisho va banthu. 23Aya malamulo yana nzelu za cipembezo zozipangila na kuzicepesha na . Koma viliye makhalidwe yoshushana na zamu mubili.
1Mwaici ngati Mulungu ekushani na Kristu, funani vithu va kululu, kwamene Kristu alinkele ku kwanja ya kwendi ya Mulungu. 2Ganizilani vithu vaku lulu,osati vithu va pasi. 3Pakuti mwe cifwa, ndipo moyo wanu niobisika na Kristu mwa Mulungu. 4Pati Kristu akaonekele, wamene ali moyo wanu, namweo mukaonekele na eve mu ulemelelo.5Kuika ku imfwa, ndipo, banthu ba pacaloca capansi-vigololo, voipisha, kukondeshesha, kukhumbwila viipa, na dyela, yamene ili mafano. 6Nicifukwa ca ivi vinthu cati mkwiyo wa Mulungu ukawelele pa bana bosamvwa. 7Ni mu vinthu vimwepitamo pamwezonkhalamo. 8Koma lomba mufunika kuvitaya vonse ivi-kukwiya, kukalipa, maganizo aipa, kutukwana, na malabilidwe aipa kufuma mkamwa mwanu.9Osanamizhyana na ayanu, pakuti mwavula unkhalamba wanu na vocita vake, 10nakuvwala umunthu wa nyowani wamene wopangiwe wa nyowani mu kuziba kulinga na cithunzi-thunzi ca wala ecipanga. 11Apa niye pala palliye cigiliki na ciyuda, mdulidwe na kusaduliwa, nkhaza, wakunja, kapolo, waufulu, koma Kristu ndiye zonse, na muvonse.12Mwai ici, monga ba Mulungu osankhiwa, atuba na okondewa, vwalani mtima wacifundo, aweme mtima, ozicepesa, ofasa, na kuleza mtima. 13Mvwililanani na ayanu. Nkhalani okhululukila ayanu. Ngati muyakine ana dandaulo pali muyakine, khululukilani cimozi-mozi monga Ambuye okukhululukilani. 14Pa vonse ivi vinthu, nkhalani na cikondi, camene cumangilizhya bwino.15Lekani mtendele wa Krstu ulamulile mu mitima mwanu. Nicifukwa ca mtendele cimweitiwila mu mubili umozi. Ndipo nkhalani oyamikila. 16Lekani kulemela kwa mau ba Kristu kunkhazikike muli mweo. Na nzelu zonse phunzisani na kulangizhyana na ayanu na masalimo na nyimbo na nyimbo za uzim. imbani na ciyamiko mu mitima mwanu kwa Mulungu. 17Vilivonse vumucita, mu mau kapena mu vocita, citani vonse mu zina ya Ambuye Yesu. Pelakani ciyamiko kwa Mulungu Atata mwa eve.18Anakazi, mukomvwilila analume banu, monga mwacuyenela kwa Ambuye. 19Analume, kondani anakazi banu, ndipo musaba babile mtima. 20Bana, mvwililani makolo banu mu vonse, pakuti ici cumkondwelesha Ambuye. 21Atata, musabayambe bana banu, kuti asakhumudwe.22Akapolo, mvwililani abwana banu mu vonse monga mwa mubili, osa nchito ya menso, monga okondwelesha banthu, koma na mtima wonse. Yopani Mulungu. 23Vilivonse vumucita, sebenzani kufumila mu moyo monga kwa Ambuye osati ku banthu. 24Muziba ziti mukalandile kwa Ambye mphaso ya coloba. Ni Ambuye Kristu wumutumikila. 25Pakuti aliyense ocita cosalungama akalandile cilango pa cosalungama cecita, ndipo kuliye kukondela.
1Mabwana, pasani akapolo banu coulungama na colingana, poziba kuti mulu soti na abwana banu kululu.2pitilizhyani posalekezhya kupemphela. Nkhalani ociyembekezela mu ciyamiko. 3Pamozi mkotipemphelela soti, kuti Mulungu atisegulile pamlyango pa mau, kulabila vobisika va Krisstu. Cifukwa ca ici, na mangiwa. 4Pemphelani kuti nicioneshe, monga munufunikila kulabila.5Yendani mu nzelu pali bala bali kunja, ombolani nthawi. 6Lekani mau banu nthawi zons nkhale na cisomo. Lekani yawazhyiwe na munyu, koteto kuti muzibe mwatimukoyankhila munthu aliyense.7Monga pa vinthu va neo, Akavizibishe kwa mweo. Ni mkwasu okondeka, mtumiki okhulupilika, na kapolo muyasu mwa Ambuye. 8Namtuma kwa mweo pa ici, kuti muzibe zucitika pali seo, soti kuti alimbikishe mitima yanu. 9Namtuma pamozi na Onesimo, okhulupilika na okondeka mkwasu, wamene ali m'mozi wa mweo. Akakuuzhyeni vonse vicitika kuno.10Aristarko , wamjele muuyangu, okupani moni, na Mariko naye, khazeni wa Banaba (wamene wumwelandilako malamulo; ngati wawela kwa mweo, mulandileni), 11soti na Yesu woitiwa kuti Yusto. Amba beka bamdulidwe niye anchito ayangu pa ufumu wa Mulungu. Bankhala onobindisha mumtima mwangu.12Okupani moni Epafra. Ni m'mozi wa mweo na kapolo wa Kristu Yesu. Olimbikila nthawi zonse mkukupemphelelani, koteto kuti mukapaname osilizhika na na kuzuzhyiwa mu cifunilo ca Mulungu. 13Pakuti nucitila umboni wa eve, kuti osebenzelani ngako, kwa bala bali ku Laodikaya, na bala bali mu Herapoli. 14Luka ng'nga okondeka na Dima okupani moni.15Mubape moni anekwasu ku Laodikaya, na Numfa, na chalichi yamene ili ng'anda yake. 16Pumwabelenga kalata iyi pakati panu, mukaibenge soti mu chalichi yamu Laodikaya, mukaonesheshe kuti mwaibelenga kufumila ku Laodikaya. 17Mukalabile kwa Arkipo. "musamalile utumiki wumwelandila kufuma kwa Ambuye, kuti muukwanilishe.18Moni uuy walembewa na manja bangu-Paulo. Kumbukilani ma kumangiwa kwangu. Lekani cisomo cibe na mweo.
1Paulo, Silvano, na Timoteo ku chalichi yaku Tesalonika mwa Mulungu Atate na Ambuye Yesu Kristu. Cisomo na mutendele ube namweo.2Tupeleka ciyamiko kuli Mulungu nsiku zonse cifukwa ca mweo patumuculani mosalekezya mu mapephelo basu. 3Tukubukila pamenso ya Mulungu Atata ncito yanu ya cikhulupililo, kutumikila kwa cikondi na kuteka mutima mwa cipililo ca ciyembekezo mwa Ambuye Yesu Kristu.4Anekwasu okondewa na Mulungu, tuziba ekusankhani mweo, 5pakuti uthenga wasu wewela kwa mweo osati mu mau tyala, koma soti mu mphamvu , mwa Muzimu Utuba, na mukusimikijyila. Munjila yamene iyi, muziba soti kuti tenze madoda otyani pakati panu kamba ka mweo.6Mwenkhala otiyeselela seo na Ambuye, pemwelandila mau movutikila kukulu na cimwemwe kucokela ku Muzimu Utuba. 7Mwaici, mwenkhala cisanzo kwa onse mu Makedoniya na Akaya bala ekhulupilila.8Pakuti kufumila mwa mweo mau Ambuye amvwika, osati mu Makedoniya na Akaya mweka, koma cikhulupililo canu mwa Mulungu caluta paliponse. Moteto tufunika lini kulabila kanthu kali konse pa ici. 9Pakuti beve beka olabila za seo malandilidwe basu pakati panu, namwemwe tembenukila kuli Mulungu kuleka mafano nakutumikila Mulungu wacendi na zoona, 10na kuti mulindila Mwana wake kucokela kululu, weusha kwa kufwa- Yesu, otipulumusha ku mukwiyo ukuza.
1Pakuti mweo mweka muziba, anekwasu, kuti kuwela kwasu kwa mweo kwenze lini kwa tyala-tyala. 2Muziba kuti tevutika poyamba nakuvwishiwa nsoni ku Filipi. Tenkhala olimbika mwa Mulungu wasu kulabila kwa mweo uthega wabwino wa Mulungu movutikila ngako.3Pakuti kulimbikisa kwasu kwenze lini kolakwika, olo kofifya, olo kwa cinyengo. 4Mumalo mwake, mwamene Mulungu wativomelejyela kudalilika na uthenga wabwino, teto tulabila, osati kuti tikondweleshe banthu, koma Mulungu. Niye wamene oziba mitima yasu.5Pakuti tiliyewele na mau osyasyalika, monga muziba, olo kuti tioneka monga tubisa chigolo- Mulungu niye mboni yasu. 6Olo kufuna ulemelelo ku banthu, kwamweo olo kwa bayakine. Sembe tefuna zotiyenela monga otumiwa ba Kristu.7Mumalo mwake, tenze odekha pakati panu monga mama ofukatila bana bake. 8Munjila iyi tenze na cikondi na mweo. Tenze okondwela kugabana namwe osati uthenga wa Mulungu weka koma na miyoyo yasu. Pakuti mwecizonkhala okondewa kwa seo. 9Pakuti mukumbukila, anekwasu, kutumikila na kuvutika kwasu. Usiku na muzuba tenzosebenza kuti tisalemeshe aliyense wamweo polalikila uthenga wa Mulungu.10Nimwe mboni, na Mulungu naye, mwetenkhalila atuba, olungama nabaliye banga mucikhalidwe casu kwa mweo mukhulupilila. 11Munjila yamene iyi muziba mwetenzeli na aliyense, monga tate na bana bake, 12kukucishani na kukulimbikishani kuti muyende munjila yoyenela Mulungu, okuitani mu ufumu wake na ulemelelo.13Pacifukwa ici tuyamika Mulungu kosalekejya, kuti pemwelandila uthenga wa Mulungu wemwecivwa kuli seo, mweulandila osati monga mau a munthu, koma mwamene mwaulili mucoona, mau a Mulungu, amene ogwila ncito mwa mweo mwekhulupilila.141516Mweo, anekwasu, mwecizonkhala otola cisanzo ku machalichi a Mulungu yali ku Yudeya mwa Kristu Yesu. Pakuti namwe mwevutishiwa cimozi-mozi kuli banthu ba mutundu wanu, mwecitila Ayuda epaya Ambuye Yesu na aneneli, notipilikisha. Okondweleshya lini Mulungu. Mumalo mwake, ozondana na banthu onse. Etileshya kulabila na a Mitundu kuti apulumuke. Cokonkhapo nicakuti ozujya macimo yao kufwika pa muyeso. Koma mukwiyo ukabapeze posilijyila.17Koma seo, anekwasu, tenzepatuliwa kwa mweo kwa ka nthawi katontho, mu mubili osati mu mutima. Tenze okonzekela, nolaka-laka kuona nkhope zanu. 18Pakuti tenzofunishisha kuwela kwa mweo- inde neo, Paulo, kamozi na kacibili- koma satana etilesha. 19Pakuti ciyembekezo casu ni cinji, olo cimwemwe, olo mphoto yakuzitukumula pamenso ya Ambuye Yesu pakuwela kwake? Simweo nanga? 20Pakuti nimwe ulemelelo na cimwemwe casu.
1Mwa ici, poona kuti tingakwanishe lini, teganiza kuti nicabwino kuti atisiye teka ku Atene. 2Tetumijya Timoti mnekwasu na wanchito muyasu wa Mulungu mu uthenga wa Kristu, kukulimbikishani na kukusangalashani kukhuzana na za cikhulupililo, 3Kuti pasankhale wati agwendezeke kamba ka cisauso ici. pakuti mweo mweka muziba kuti cifukwa ca ici tesankhiwa.4Ncendi petenze namweo, tekuujyilantoni kuti tili pafupi kumvwa zobaba, ndipo cecitika teto, monga muziba. 5Pacifukwa ici, peneona kuti nipilile lini kuposa apa, netuma kuti nizibe za cikhulupililo canu. kuti mwina oyesa wakuyesani mweo, na nchito yasu yankhala iliye phindu.6Koma Timoti eyewela kwa seo kufumila kwa mweo nakutiletela mbili ya bwino yacikhulupililo canu na cikondi. Etiujya kuti mutikumbukila seo pazabwino, nakuti mufunishisha kutiona seo monga nase mutufunishishila kukuonani mweo. 7Cifukwa ca ici, anekwasu, tesangalala namwe cifukwa ca cikhulupililo canu, mukuvutika na kusaushiwa kwasu.8Kwa lomba tili na moyo, ngati mwankhala peneme mwa Ambuye. 9Ndaba niciyamiko cotyani citingatwale kwa Mulungu za mweo na cimwemwe citili naco pameso ya Mulungu? 10Usiku na muzuba tupemphela mwa mphamvu kuti tione vinso vanu na kupeleka vosoba vanu mu cikhulupililo canu.11Lekani Mulungu Atata mwine na Ambuye Yesu atikonzele njila kwa mweo. 12Lekani Ambuye akupakisheni na kukulishani mu cikondi pa umozi na muyake naku banthu onse, mwatucitila nase kwa mweo. 13Lekani alimbikishe mitima yanu kuti inkhale iliye cibanga mukutuba pameso ya Mulungu Atata pakuwela kwa Ambuye wasu Yesu na banthu bake bonse ba tuba.
1Cosilijyila, anekwasu, tukusengani nakukudandaulilani mwa Ambuye Yesu . Pamulandila malangizo kwa seo mwamufunikila kuyendela nakukondwelesha Mulungu, na munjila iyi yendani, kuti mukacite moposa apa. 2Pakuti muziba malangizo betekupasani mwa Ambuye Yesu.3Ndaba ici niyecifunilo ca Mulungu, kutubishiwa kwanu, mupewe ciwelewele. 4Ndaba aliyense wa mwaeo oziba kusunga ciya cake mkutuba na ulemu, 5Osoti kufunishisha vokhumbwila-khumbwila monga akunja osaziba Mulungu. 6Munthu aliyense asalakwile na kunyenga mnekwao pa ici. Pakuti Mulungu niye owejyela mu vinthu ivi, monga mwetekucenjyelantoni nakucitila umboni.7Pakuti Mulungu aliyetiyite kukufipa, koma kukutuba. 8Mwa ici, okana ici okana lini banthu, koma Mulungu, wamene opasa Mzimu Utaba kwa mweo.9Kunena pa cikondi capa unakwanu, mufunika lini na munthu kukulembelani, ndaba mweo muphunzisiwa na Mulungu kukondana m'mozi na muyake. 10Inde mucita ici kwa azinekwanu onse ali mu Makedoniya. Koma tukudandaulillani anekwasu, kuti mucite kuposa apa. 11Tukudandaulilani soti kuti mufune kunkhala bacete, nakucita nchito zanu, nakugwila nchito na manja, monga mwete mujyilani. 12Kuti mukayende bwino pameso ya akunja na kusasoba kanthu.13Koma sutufuna kuti munkhale osaziba anekwasu zabala olala tulo, kuti musalile ngati onse bala baliye ciyembekezo. 14Cifukwa ngati tukhulupilila kuti Yesu ecifwa nakuuka soti, moteto, Mulungu akalete pamozi na Yesu bala belala tulo mwa yeve. 15Pakuti ici tunena kwa mweo mwa mau ba Ambuye, kuti seo tili na moyo tesiyiwa mpaka kuwela kwa Ambuye, tikathangulile lini bala belala.16Ndaba Ambuye mwinekazi akaseluke kufuma kululu. Akewele na kukuwa, na lizu la mngelo mkulu, na lipenga la Mulungu, bakufwa mwa Kristu bakayambile kuuka. 17Ndipo seo tili na moyo tesiyiwa, pamozi na beve, tikatolewe mu mikumbi kukumana na Ambuye mu mulenga-lenga. Munjila iyi tikankhale naye nthawi zonse. 18Mwa ici sangalalashanani na mau aba.
1Lomba kulabila za nthawi na nyengo, anekwasu mufunika lini nakuti cili conse cilembewe kwa mweo. 2Pakuti mweo mweka muziba bwino kuti siku la Ambuye likawele ngati kawalala usiku. 3Pakunena kuti, "Mtendele nakucinjijyiwa," pamene apo mwavundumu cionongeko cikawele pa beve. cikabe ngati vobaba vamuzimai wa vumo povyala. Muliye mulimose mwatibaka pulumikile.4Koma mweo, anekwasu, muli lini mu mfinzi kuti siku ili likakupezeni ngati kawalala. 5Pakuti mweo monse nimwe bana ba kutuba na bana ba mzuba, niselini bana ba usiku olo bana ba mfinzi. 6Moteto, tisalole mwakucitila onse. M'malo mwake tinkhale olandilila ndipo tisakolwe. 7Pakuti bala olala ocita teto usiku, nabala okolwa ocita teto usiku.8Koma ndaba nise ba mzuba tinkhale osakolwa nakuvwala cikhulupililo na cikondi monga capacifuba, na ciyembekezo ca cipulumuso monga cisoti casu. 9Pakuti Mulungu aliyetisankhile ku ukali, koma kuti tikapeze cipulumuso mwa Ambuye Yesu Kristu. 10Ni yeve etifwila kuti olo tili meso olo kapena talala, tikankhale naye pamozi. 11Mwa ici sangalalashanani nakumangililana m'mozi na muyake, monga mumucitila.12Tukupemphani, anekwasu, kuti mubazibe bala ogwila nchito pakati panu, bamene bakuti nibakulene pa mweo mwa Ambuye nakukulangjyani. 13Tukupemphani soti kuti mubape ulemu mu cikondi kamba ka nchito yao. Nkhalani mu mtendele pakati panu. 14Tukudandaulilani, anekwasu: cenjejyani bala baulesi, limbikishani bala owelela vuli, yavyani ofoka, nakunkhala oleza mtima pa onse.15Muone kuti pasankhale owejyela ciyipa pa ciyipa kwa aliyense, m'malo mwake, konkhani cabwino pa m'mozi na muyake na onse. 16Kondwelani nthawi zonse. 17Pemphelani kosalekejya. 18Mu vili vonse yamikani. Ndaba ici nicifunilo ca Mulungu mwa Kristu Yesu.19Musazimye Mzimu. 20Osapepusha uneneli. 21Yesani vinthu vonse.Katishani cabwino. 22Nkhalani kutali na ciyipa ciliconse.23Lekani Mulungu wa mtendele akutubisheni mofikapo. Lekani mzimu wanu wonse, na moyo na thupi visungike vangwilo pa kuza kwa Ambuye wasu Yesu Kristu. 24Okhulupilika niyewamene okuitani, niye wati akacicite.25Anekwasu mutipemphelele nase. 26Mu bape moni anekwasu onse nakufyofyontha kutuba. 27Nukulamulilani mweo mwa Ambuye kuti kalata iyi ibelengewe kwa anekwasu onse. 28Cisomo ca Ambuye wasu Yesu Kristu cibe namwe.
1Paulo, Silvano na Timoti, ku mpingo waku Atesalonika mwa Mulungu Atata na Yesu Kristu Ambuye wasu. 2Cisomo na mtendele kwa mweo wofumila kwa ,Mulungu Atata basu na Ambuye Yesu Kristu.3Tikoyamika Mulungu nthawi zonse kamba ka mweo, anekwasu, monga kuli koyenela pakuti cikhulupililo canu cukulilako, na cikondi cimulinaco aliyense pa muyake cukulilako. 4Moteto seo tabene tuzitamandila za mweo mu machalichi ya Mulungu pakudekha mtima kwanu na cikhulupililo canu mumazunzo yanu yonse, na visausho vumupilila. 5Ici ni cisimikijyo ca ciweluzo colungama ca Mulungu, kuti mukabelengewe oyenela mu ufumu wa Mulungu, wamumvwila vobaba.6Pakuti inde, nikolungama kwa Mulungu kuwejyela cisausho kwa bala okusaushani, 7na mpumulo kwa mweo musaushiwa nase pamozi. pamene Yesu Kristu ooneshewa kucokela kululu na angelo bake bamphamvu 8mu mulilo oyaka, na kuwejyela cilango kwa bala osaziba Mulungu na bala osamvwila uthenga wabwino wa Yesu Kristu.9Akalandile cilango ca cionongeko cobasiyanisha ku cinso ca Ambuye naku ulemelelo wa mphamvu yake. 10Akacite ici pati akawele siku ila kuzopasiwa ulemelelokuzo mwa banthu bake atuba ndipo nakuzodabwishika nabala onse okhulupilila, ndaba umboni wasu wekhulupilika.11Kamba ka ici tukupemphelelani kosalekejya kuti Mulungu wasu akubelengeleni oyenelela kuitiwa kwanu, na mphamvu yake akakwanishe colinga conse cabwino na nchito yonse ya cikhulupililo. 12Tupemphela teti kuti zina la Ambuye wasu Yesu Kristu likapasiwe ulemelelo mwa mweo, namwe mwa yeve, kulingana na cisomo ca Mulungu wasu na Ambuye Yesu Kristu.
1Lomba zakuwela kwa Ambuye wasu Yesu Kristu na kusonkhanishiwa kwasu kuyonkhala na yeve, tukusengani mweo anekwasu, 2kuti osati mukogwendezeka patontho mu maganizo banu olo kapena kuvutika, mumzimu olo kapena mu uthenga, kapena kalata yuoneka monga yucokela kwa seo, mungati siku ya Mulungu yafika kale.3Munthu aliyense asakunyengeni mweo munjila iliyonse, pakuti ikawele lini mpaka kupatuka kukawele, na munthu osasunga lamulo akaonekele, mwana wa cionongeko. 4Uyu niyewamene osusha nakuzikujya pa vonse vuitiwa kuti Mulungu olo vila vupembezewa. Cokonkhapo, onkhala mu kachisi ya Mulungu nakuzioneshela monga ni Mulungu.5Mukumbukila lini kuti penenze kwa mweo nekuujyani ivi vinthu? 6Lomba muziba cumulesha yeve kuti akaonekele pa nthawi ya bwino. 7Pakuti cisinsi ca kusasunga lamulo cegwila kale nchito, tyala ndaba pali omulesha yeve lomba mpaka pati akamfumye munjila.8Ndipo osasunga lamulo akaoneshewe, wamene Yesu Kristu akampaye na mpweya wapa kamwa kake na kumsilijya na kuoneshwa kwa kuwela kwake. 9Kuwela kwa osasunga lamulo ku kacitike cifukwa ca nchito za satana na mphamvu zonse, na vizindikilo, na vodabwisa vawenye, 10na viyipa va mtundu ulionse vuononga bala ocenekeka pakuti baliye landile cikondi cacendi kuti bakapulumuke.11Kamba ka ici Mulungu obatumijyila macitilo otaikisha kuti akakhulupilile wenye. 12Koteto kuti onse bakaweluziwe bala baliye khulupilile cacendi koma benzokondwela mucosalungama.13Koma tikoyamika Mulungu nthawi zonse kamba ka mweo, anekwasu okondewa na Ambuye, pakuti Mulungu ekusankhani mweo monga vipaso voyambilila kupulumuka mwa kutubishiwa na Mzimu na kukhulupilila mu cacendi. 14Ekuitani kwa ici kupitila mu uthenga wasu, kuti mukalandile ulemelelo wa Ambuye Yesu Kristu. 15Moteto, anekwasu panamani nakukatilila ku midauko yemwephunzisiwa, olo mwa mau, olo mwa kalata.16Lomba Ambuye Yesu Kristu mwine na Mulungu Atata, etikonda nakutipasa cisangalalo cosasila na ciyembekezo cabwino mwa cisomo, 17akusangalasheni na kulimbikisha mitima yanu mu nchito iliyonse yabwino namu mau.
1Lomba, anekwasu tipemphelele kuti mau ba Ambuye afulumijye nakupasiwa ulemelelo, monga mwacili na mweo. 2Nakuti tikamasuliwe ku banthu osalungama na bayipa, ndaba nionse lini bali nacikhulupililo. 3Koma Ambuye ni okhulupilika, wamene wati akukosesheni na kukulondeshani ku muyipa.4Koma tili na cisimikijyo mwa Ambuye za mweo kuti mweo monse mukacite na kupitilijya kucita vinthu vatulamulila. 5Lekani Ambuye asogolele mitima yanu ku cikondi ca Mulungu na cipililo ca Kristu.6Lomba tukulamulilani mweo, anekwasu, mu zina la Ambuye wasu Yesu Kristu, kuti mupewe mnekwanu oyenda mosasamala na kusankhala monga mwa midauko yemwelandila kwa seo. 7Pakuti olo mweo muziba, nicabwino kuti mukotiyeselela seo ndaba tenze lini nkhezi tyala petenze na mweo. 8Tiliye kulye vakulya va munthu aliyense cosalipila koma tegwila nchito usiku na mzuba mu nckito yamucisausho, kuti tisankhale katundu olemesha kwa aliyense. 9Tecita ici, osati ndaba tiliye ulamulilo, koma tecita ici kuti tinkhale cisanzo kwa mweo, kuti mukatiyeselele.10Pakuti petenze na mweo, tekulamulilani, "Wamene asafuna kugwila nchito asalye." 11Pakuti tikumvwa kuti pakati panu bayakine oyenda mu ulesi, ogwila lini nchito, koma nima thupi yaulesi. 12Lomba oteto tulamulila nakudandaulila mwa Ambuye Yesu Kristu, kuti bakogwila nchito mwacete-cete nakulya vakulya vao-vao.13Koma mweo, anekwasu, osabeba pakucita vabwino. 14Ndipo ngati m'mozi wa mweo omvwela lini mau basu bali mu kalata iyi, mumuzibe uyo ndipo osayanjana naye, kuti akamvwe soni. 15Koma musamuyese mdani, koma mumucenjejye monga mnekwanu.16Lomba lekani Ambuye wa mtendele mwine akupeni mtendele mu nthawi zonse ndipo na munjila zonse. Ambuye abe namwe monse. 17Neo, Paulo, nulemba ivi na kwanja langu, niyecizindikilo pa kalata iliyonse yanalemba. 18Cisomo ca Ambuye wasu Yesu Kristu cibe namweo monse. Ame.
1Paulo, Otumukila wa Yesu Kristu monga mwa malamulo ya Mulungu mupulumusi wasu na Yesu Kristu ciyembekezo casu. 2Kwa Timoti, mwana wa zoona mucikhulupililo: Chisomo,chifundo na mtendele ofumula kwa Mulungu Atata na Yesu Kristu Ambuye wasu.3Monga mwene kuujyilani kucita penenzekuya ku Masidoniya, Nkhalani kwa Aifenso kuti mulamulile banthu ayake kusaphunzisa ciphunziso ciyakine. 4Asamvwile nkhani na mibadwe iliye polekejyela. Izi zuleta mukangano osati kumangilijya pamozi kwa nchito ya Mulungu, ucitika mwa cikhulupililo.5Lomba colinga ca lamulo ni cikondi cofumula mumtima uweme, kufuma mu malingalilo yabwino, na kufuma mucikhulupililo conkhazikika. 6Banthu bayake betayika muvinthu ivi nakucungulukila kuvolabila viyipa. 7Ofuna kuba ophunzisa lamulo, koma, akumvwa lini vakulabila olo vakusimikijya. 8Koma tuziba kuti lamulo niyabwino ngati munthu oigwilishila nchito mwa lamulo lake.9Tuziba ici, kuti lamulo liliye ikiwile munthu wa cilungamo, Koma olakwa na Opandukila, osaziba Mulungu na munthu ocimwa, nabala asali atuba nabala osaweluzika, nabala opaya aziwisi bao na amanyina bao, na vigabenga, 10Nabala banthu baciwelewele, nabala olalana analume beka-beka, nabala okata banthu nakubaika ngati bajya, nabala awenye, nabala onkhalila umboni wa wenye, na vili vonse vushushana na zophunzisa ziweme, 11Ulamulilo uyu ufumila mu uthenga wolemekezeka wa Mulungu odala wenipasa.12Nuyamika Kristu Yesu Ambuye wasu. Enilimbisha neo, pakuniika okhulupilila, nakuni zoza pa nchito. 13Nenze onyozela neo, omanga ndipo nenze lidoda la ciwawa. Koma nelandila cifundo kamba kakuti nenzo cita ivi muumbuli mukusa khulupilila. 14Ndipo Chisomo ca Mulungu ca Ambuye wasu cesefukila mwa cikhulupililo na cikondi cili mwa Kristu Yesu.15Uthenga uyu niokhulupilika novomelekejyeka kuulandila mulimonse, kuti Kristu Yesu ewela pa ziko lapansi kuzopulumusha ocimwa, nine othelatu pa onse. 16Koma kamba ka ici nepasiwa cifundo, kuti mwa neo, poyamba,Kristu aoneshele kudekha mtima kwake. Ecita ici kuba cisanzo kwa bala bati bakakhulupilile mwa yeve kumoyo osasila. 17Lomba kwa mfumu ya muyaya, Yosasila, Yosaoneka, Mulungu yeka kube ulemu na ulemelelo osasila ku nthawi zonse. Ame.18Nuika iyi lamulo kwa weo, Timoti, Mwana wangu, molingana na uneneli wenenewa zokhuza weo kuvuli uku, Kuti ufunika kucita ndeo yabwino. 19Kukata cikhulupililo na malingalilo yaweme, Pokana ici, bayake betaya cikhulupililo cao, 20Monga Hymeneya na Alexanda, nabatwala kwa satana kuti baphunzisiwe kusanyozela.
1Mwa ici, Coyambilila, Nukulimbishani kuti kupempha, mapemphelo, mayamiko na zopeleka zicitike kwa banthu onse 2pa mafumu na onse ali mu ulamulilo, kuti tikankhale na moyo wa mtendele na batha mu umulungu na ulemu. 3Ici niciweme ndaba nicololewa na Mulungu Mpulumusi wasu. 4Ofuna banthu onse kuti apulumuke nakuziba cacendi.5Ndaba kuli Mulungu umozi, na opanamila umozi pakati pa Mulungu na munthu, lidoda Kristu Yesu. 6Ezitwala yeka kuba coombolela onse, ngati umboni pa nthawi yake. 7Pacifukwa ici eniyika kuba omemeza na mkulu wa nsembe-nunena cendi nunamalini wenye-nakuba ophunzisa Amitundu mucikhulupililo na cendi.8Mwa ici, Nufuna kuti madoda mumalo onse kuti apemphele naku nyamula manja mululu mosakalipa olo kukangana. 9Munjila imozi- mozi, manina yakovwala vovwala vabwino moyenela naku- zilesha, osati na misisi yoluka olo golide, olo njyala olo vovwala vodula. 10Koma na voyenela manina opanama pa umulungu kupitila munchito ziweme.11Linina liphunzile mwa kunkhala du na kumvwila konse. 12Nulola lini linina kuphunzisa kapena kuonesha ulamulilo pa lidoda, koma kunkhala cete.13Ndaba Adamu eumbiwa poyamba, kuza eva. 14Adamu alinyengejyewe koma linina lenyengejyewa na kuba onyengejya. 15Olo zili teto, akapulumuke kupitila mukuvyala bana, ngati opitilijya mucikhulupililo na cikondi na kutubishiwa kwa maganizo yabwino.
1Mau aya niokhulupilika, ngati muyakine ofuna kuyanganila, wafuna nchito iweme. 2Lomba oyanganila ofunika abe aliye kaleya. Ofunika kuba lidoda la linina liomzi. Ofunika kuba ozilesha, wanzelu, wankhalidwe, na olondela alwendo. Ankhale oziba kuphunzisa. 3Asabe munthu oyobelela kumwa walwa, osati ocheza, abe wa onkhazikika na mtendele. asabe okonda ndalama.4Abe munthu okwanisha kusamala bwino ng'anda yake, aonesheshe kuti bana bake omumvwila na kumupa ulemu munjila zonse. 5Ngati lidoda lukwanisha lini kusamala ng'anda yake, likasamale tyani mpingo wa Mulungu?6Asabe munthu wangotembenuka lomba pano, kuti angalobewe na kuzikujya nakuzoyesewa na satana. 7Ofunika soti na kuba na mbili iweme na akunja, kuti asapezeke muzocitisha soni na mumisampha ya satana.8Munjila imozi-mozi, Otumikila apiwe ulemu, Osati amalilime yabili, asabe wakumwa ngako walwa nautani. 9Ofunika kusunga civumbuluso cacendi ca cikhulupililo na maganizo ya tuba. 10Ofunika asimikijyike poyamba, kufuma apo angatumikile akapezeka kuti aliye kalema.11Munjila imozi-mozi, azinakazi bao babe naulemu,osati apakamwa,okhulupilika mu vinthu vonse. 12Otumikila abe na Mwanakazi umozi. Abe okwanisha kusunga bwino bana bake na balimung'anda mwake. 13Ndaba bala otumikila bwino ozitolela beka khalidwe yabwino mucikhulupililo ca mwa Kristu Yesu.14Panu lemba vinthu ivi kwa mwaeo, nuyembekezela kuwela kwa mweo lombapano. 15Koma ngati ninga chelwe, nulemba kuti muzibe mankhalidwe ya banja ya Mulungu, Yamene ili mpingo wa Mulungu wa moyo, sanamila na coyavya cacendi.16Tonse tuvumela kuti codabwisa ca umulungu ni cikulu: "Eonekela mumunofu, elungamishiwa na Mzimu, Eonewa na angelo, elalikiwa ku mayiko yonse, ekhulupilika mu ziko, nakuzo tolewa kululu mu ulemelelo."
1Lomba Mzimu ulabila mosabisila kuti mumasiku yakuza banthu bayake bakaleke ku khulupilila nakuika nzelu ku mizimu ya wenye na viphunziso va vibanda 2namaonekedwe a wenye, mumitima yao anamijyiwa.3Bakaleshe banthu kukwatila nakulesha kulya valulya veyika Mulungu kuti velandiliwe namayamiko kwabala okhulupilila noziba cilungamo. 4Ndaba Colengewa na Mulungu ciliconse ni ca bwino, Paliye ciliconse colandiliwa na mayamiko cufunika kukaniwa. 5Cifukwa catubishiwa na mau ya Mulungu na pemphelo usiku na mzuba.6Ngati uika vinthu ivi pakati pa anekwasu, unhkale wa nchito muweme wa Yesu Kristu. Ndaba ulyeshewa na mau ya cikhulupililo na viphunziso vabwino vulondola. 7Koma ukane nthano za ziko zakukonda manina okalamba. Koma, uphunzile weka mwa umulungu. 8Ndaba kuphunzila kwa thupi kuna nchito itontho, koma kwa umulungu nikwa phindu ku vinthu vonse. Kusunga lonjezo la moyo uno na moyo ukuza.9Uthenga uyu niwokhulupilika ndipo niofunika kulolewa. 10cifukwa niye watuvutikila na kugwilila nchito. Ndaba tina ciyembekezo mwa Mulunug wa moyo, ali muphunzisi wa banthu onse, maka - maka okhulupilila.11Lalikila naku phunzisa ivi vinthu. 12Osalola munthu aliyense kuti adelele unyamata wako. Koma, kwa bala ophunzila, ube cisanzo mu mau, vicitidwe, cikondi, ku kuluphilika, na ciyelo. 13Mpaka nikawele, nkhala obelenga mau, kulimbikisha, naku phunzisa.14Osakanijya caulele cili mwako, cipiwa kwa weo kupitila mu uneneli, mwa kuikiwa manja na azikulu. 15Sunga vinthu ivi, ube mwa veve, kuti kucita bwino kwako kuonekele ku banthu onse. 16Uzionele weka naku ciphunziso. Pitilijya mu vinthu ivi. Pakucita teto, ukazipulumushe weka nabala okumvwila weo.
1Osamkalipila munthu mukelene. Koma umudandaulile ngati nauso. Limbikishani madoda atontho-atontho nga nanekwanu, 2Manina akulu-akulu nga nanyina wanu, na manina atontho-atontho nga nazidade banu, muciyelo conse.3Pani ulemu, efelwa bene-bene. 4Koma ngati efelwa ali na bana kaya na azukulu, lekani bayambile kuonesha ulemu mung'anda mwakufumila. Lekani beve apeleke ku makolo yao cifukwa ici cukondwelesha Mulungu.5Koma efelwa wene- wene, wala esiwa yeka tyala, eika cikhulupililo cake mwa Mulungu naku pitilijya kupeleka pemphelo na zopeleka usiku na muzuba. 6Linina lunkhalila kukondwela thupi nilakufwa olo kuti lili na moyo.7Pelekani malamulo aya soti, kuti bankhale aliye kalema. 8Koma ngati muyake oyavya lini banja yake, maka-maka bamu ng'anda mwake, wakana cikhulupililo nakuba muyipa kuposa wala osakhulupilila.9Lekani linina liyikiwe pa unamfelwa ngati lili na zaka zopitilila sikisite, mwanakazi wa mwanalume umozi. 10Ali nambili yogwila nchito ziweme, ngankhale kuti wasamalila bana, olo wa nkhala olandila bwino alwendo, olo wankhala osambika bwino kumendo banthu atuba a Mulung, olo wafumya vobaba mu banthu, olo wankhala ozipeleka ku nchito ziweme zonse.11Koma kwa anamfelwa atontho, kanani kubaika pa mundandanda. Akazitwala ku vofuna thupi kusiyana na Kristu, ofuna ku kwatiliwa. 12Munjila iyi onkhala ozinyumwa cifukwa ofumya pangano loyamba. 13Pa nthawi imo na imo, Ophunzila kuba aulesi noyamba kuyenda yenda kuzunguluka nanda pa nanda. Onkhala lini tyala alesi, koma olabila na viliye nzelu nakuba aliye nchito, kulabila vinthu vasafunika kulabila.14Nufuna kuti manina atontho- atontho akwatiliwe, avyale bana, asunge ng'anda zao, nakuti asamupe mpata mdani ndipo nakuti amumvwishe soni. 15Bayake bekwatiwa kale kwa satana. 16Ngati linina liyake lili na anamfelwa, lekani libayavye, kuti ku mpingo kusa nkhale vuto, nakuti anamfelwa bene-bene bayaviwe.1718Lekani azikulu olamulila bwino atolewe oyenela ulemu ukulene, maka-maka bala ogwila nchito yo lalikila mau na ku phunzisa. Pakuti malemba yakuti, "Usaike ng'ombe cingwe kukamwa ngati yupuntha tiligu" nakuti "Ogwila nchito oyenela kupiwa malipilo yake."19Musalandile mulandu wokhuza mukulene pekapeka pankhale boni zibili kapena zitatu. 20Mkonzeni ocimwa pameso yabanthu kuti bayakine ayope. Nunenesha mokulamulila weo, pameso ya Mulungu na Kristu Yesu na angelo osankhika.21Nunenesha mokulamulila weo, pameso ya Mulungu na Kristu Yesu na angelo osankhika, kuti usunge aya malamulo mosasankha, nakucita vinthu mosakondela. 22Osautukila kuika manja pa munthu aliyense. Osagabana macimo ya munthu muyake. Zisunge ponkhala mutuba.23Osamwa soti manzi, Koma kumwako tu thobwa tutontho kamba ka mumala na matenda yowela pafupi-pafupi. 24Macimo ya banthu bayake ni yozibika bwino yali patuba, ndipo yali pasogolo pao ku ciweluzo. Koma macimo yayake yakuza muvuli. 25Cimozi-mozi zinchito ziweme nizozibika zili patuba, koma na ziyake zingabisike lini.
1Lekani onse ali mu joko nga na akapolo atole ebalemba kuba oyenela ulemu onse. Acite ici kuti zina ya Mulungu na ciphunziso cisonyezewe. 2Akapolo ali na bwana okhulupilila asaoneshe kusaba na ulemu cifukwa nanekwao. Cifukwa ca ici, ofunika kumugwilila nchito mopitilila. Kwa olemba nchito oyaviwa na nchito zao niokhulupilila na okondewa. Phunzisa na kulamulila ivi vinthu.3Ngati muyakine ophunzisa ciphunziso ca wenye cosakatijyana na mau omvwika ya Ambuye wasu Yesu Kristu na ciphunziso ca umulungu, 4Niozimvwa ndipo akumvwa lini cili conse. Ali na zofuna ziliye sogolo mu voshushana na mikangano ya mau yotolela lunya, kukangana, kunyoza, kuganizila viyipa, 5kukangana kopitilila pa banthu ali na malingalilo okatiwa na viyipa. Etaya coonadi nakuganiza kuti umulungu ni njila yotolelamo ndalama zinyinji.6Lomba umulungu na kukhutila na vauli navo kuphindulisha ngako, 7Paliye citewela naco mziko, napakuya tikatolepo lini vili vonse pofumapo. 8Koma tiyeni tibe okhutila na vakulya na vovwala.9Lomba bala ofuna kulemela opona mumayeselo, mumusampha. Opona mu vintu vinyinji vaucisilu na vofuna voononga, na vonse vila vumbijya banthu mucionongeko, 10Ndaba cikondi ca ndalama ni mizyu ya viyipa vonse. Banthu bayakine ozifuna ephonya njila kufumiwa pa cikhulupililo naku zigwaza beka na vobaba vinyinji.11Koma weo lidoda la Mulungu. utukako ku vinthu ivi. Funa-funa ciyelo, umulungu, cikhulupililo, cikondi, cipililo, nakuleza. 12Nyata nkhondo iweme yacikhulupililo. Katisha moyo osasila weweitiwila, na waupila umboni wabwino pameso pa mboni zinyinji.13Nukupa ulamulilo uyu pameso pa Mulungu, okupa moyo ku vinthu vonse, napali Yesu Kristu, ecititla umboni wabwino polabila na Pontiyo Pilato, 14Sunga lamulo losoba dothi olo kusushiwa, mpakana kuyoonekela kwa Ambuye wasu Yesu Kristu.15Mulungu akaoneshe nkhope ya Kristu pa nthawi yake- Mulungu,odalisika na oyela yeka, Nkhosi yusogolela,Ambuye olamulila. 16Ni yeve yeka osafwa nonkhala ku nyale yosafwikiwa. Kuliye lidoda lumuona olo lingakwanishe kumulanga yeve. Kwake kube ulemu na mphamvu yosasila. Ame.17Baujye olemela muziko lino kuti asankale ozitukumula na kuika ciyembekezo mu cuma, cosayembekezeleka. Koma bayembekezele mwa Mulungu. Yeve opeleka kwa seo cuma conse cacendi kuti tikondwele naco. 18Baujye acite viweme, kuti alemele na nchito ziweme,nakuba akupa nozipeleka kugabana nayao. 19Munjila iyo ozisungila beka maziko aweme yamsogolo. kuti akakatilile moyo wenewene.20Timoti, cinjilijya cepiwa kwa weo. Pewa volabila vaucisilu na volabila viliye tanthauzo vuitiwa wenye kuti ni nzelu. 21Banthu bayake olalika vinthu ivi ndipo teti befuma pa cikhulupililo. Nikuti cisomo cibe na weo.
1Paulo, mtumiki wa Kristu Yesu kupitila mwa Mulungu, kulingana na lonjezo la moyo uli mwa Kristu Yesu, 2Kwa Timoti mwana okondewa: Cisomo, cifundo, na mtendele kufumila kwa Mulungu Atata na Kristu Yesu Ambuye wasu.3Nuyamika Mulungu, wanu tumikila kufumila kwa makolo bangu ecifwa kale, na malingalilo ya tuba, mwanu kukumbukila mosalekejya mumapempelo yangu usiku na muzuba. 4Nikakumbukila misozi yako, nuyewa kukuona, kuti ninkhale ozula na cimwemwe. 5Nakumbushiwa za cikhulupililo cako cacendi, poyamba cenze mwa ambuya bako anakazi a Loisi na anyina wako a Yunike, ndipo nusimikijya kuti cili soti mwa weo.6Ni cifukwa cake nukukumbusha kuti uyashe soti mphaso ya Mulungu ili mwa weo yewela kupitila mwa kuikiwa manja bangu. 7Ndaba Mulungu aliye tipe mzimu wa mantha , koma wa mphamvu na cikondi na ulemu.8Teti osaba na soni na umboni wa Ambuye wasu, na neo, Paulo, Mkaidi wake. Moteto, gabana naye mavuto kamba ka uthenga uweme kulingana na mphave ya Mulungu. 9Ni Mulungu eti pulumusha seo nakutiita na kuitiwa kutuba. Ecita ici osati kulingana na nchito zasu koma kamba ka cilingo cake na cisomo. Etipa vinthu ivi mwa Kristu kale- kale ziko ikaliye lengewa. 10Koma lomba cipulumuso ca Mulungu cavumbukila mkuonekela kwa Mpulumusi wasu Kristu Yesu. Ni Kristu esilijya imfwa noleta moyo usasila kupitila mu uthenga wabwino. 11Kamba ka ici, neikiwa kunkhala olalikila, mutimiki, ndipo na ophunzisa.12Kamba ka ici, nusauka naivi vinthu. Koma, niliye, soni, ndaba numuziba unukhulupilila. Nuziba kuti okwanisha kusanga zila zinesungijya yeve mpaka siku ila. 13Sunga cisanzo ca mau yomvwika bwino yewecimvwa kwa neo, mwa cikhulupililo na cikomdi vili mwa Kristu Yesu. 14Cinthu cabwino ceyika Mulungu mwa weo, cicinjilijye kupitila mu Mzimu Utuba, onkhala mwa seo.15Uziba ici, kuti onkhala mu Asiya enikana neo. Ndipo pa gulu ili pali Fugelo na Hermogene. 16Lekani Ambuye amvwile cifunda banja ya Onesiforo, ndaba eniyavya ndipo aliye cite soni ndaba pakuti nenze omangiwa. 17Lomba, penze mu Aroma, enifuna-funa ngako mpaka kunipeza. 18Ambuye amupe cisomo pa siku ila. Njila zonse zeniyavyilamo mu Aefenso uziba bwino.
1Weo nawe, mwana wangu, limbishika mucisomo cili mwa Yesu Kristu. 2Vinthu viwecimvwa kufuma kwa neo pakati pa mboni zinyinji, phunzisa banthu okhulupilika bati akaphunzise soti ayao.3Vutika nane mumavuto ngati msilikali wa Kristu Yesu. 4Kuliye msilikali ogwila nchito koma soti niwotangwanika na zinchito za moyo uno angakondweleshe bwana wake mkulene. 5Soti ngati muyakine ali pa mupikisano woutuka, opasiwa lini mendulo mpaka autuke mwa malamulo.6Nicofunikila kuti mulimi okata nchito na mphamvu alandile mphoto yake poyamba. 7Ganizilani pa vunulabila, Ambuye amupeni kumvishisha mu vili vonse.8910Kumbukilani Kristu Yesu, obadwa kufuma mwa Davide, eushiwa kufuma kwa akufwa. Ici cili kulingana na uthenga wabwino wangu, wanu zunzikila mpakila kufikila napomangiwa na macheni ngati nine olakwa. Koma mau a Mulungu niosamangiwa. Teto nupilila vonse kamba ka bala osankhiwa, kuti nao apeze cimulumuso cili mwa Kristu Yesu, naulemelelo wosasila.11Aya ni mau okhulupilika: "Ngati tecifwa naye, tikankhale moyo naye soti. 12Ngati tupilila, tikalamulile naye. 13Ngati tumukana yeve, akatikane nase. Ngati nise osakhulupilika, yeve niokhulupilika ndithu, ndaba angazikane lini yeka."14Pitilijya kubakumbusha za ivi vinthu. Bacenjejye pameso pa Mulungu kusakangana kamba ka mau; paliye phindu, soti cuononga tyala bala akumvwa. 15Cita bwino pakuzionesha weka kwa Mulungu ngati ololewa, wokata nchito aliye comucitisha soni, ophunzisa mau azoona molongosoka.16Pewa mau onyodola, opangisha kufumilatu pa za umulungu. 17Mau bao osakatila ngati matenda ya cilonda cosapola. Pakati pao pali Humenayo na Fileto, 18batayika kufuma mu coonadi. Olabila kuti kuukishiwa kwecitika kale, ndipo boononga cikhulupililo cabayakine.19Olo zibe teti, maziko ya Mulungu niyo nkhazikika. Yali na colemba ici: "Ambuye obaziba ao bali bake" ndipo "Aliyense oita pa zina la Mulungu ofunika kuti afume ku viipa." 20Mung'anda ya munthu olemela munkhala lini tyala katundu wa golide na siliva, mulisoti na katundu wa vimiti na wa dothi. Viyake ni vokatishila nchito zaulemu ndipo viyakine va nchito ziliye ulemu. 21Ngati munthu wazisuka ku zinchito ziliye ulemu niyekuti wankhala conyamulilamo vaulemu. Niopatulika, niofunikila ku mwine nchito, ndipo niokonzeka pa nchito yabwino iliyonse.22Zimasule ku cilako-lako caunyamata wako. Funafuna ciyelo,cikhulupililo, cikondi na mtendele na bala oita pa Ambuye na mtima utuba. 23Koma kana mafunso opusa na yaliye nzelu. Uziba yovyala mikangano.24Wanchito wa Ambuye ofunika lini kucita mkangano. Koma ankhale ofasa kwa aliyense, okwanisha kuphunzisa, nodekha mtima. 25Ofunika mofasa aphunzise bala oshushana naye. Mulungu payake angabatembenule kamba koziba coonadi. 26bangabe na maganizo onkhazikika soti nakusiyana na msampha wa satana, atakatiwa naye pa cifunilo cake.
1Koma uzibe ici: Mumasiku osilijya kukabe nthawi zovuta. 2Banthu bake ozikonda beka, okonda ndalama, ozikujya,ozitukumula, onyozela, osamvwila makolo bao, osayamika, aliye ciyelo. 3Akabevye cikondi cobadwa naco, osayanjanisika, ojeda, osazilesha, aphokoso, osakonda viweme. 4Bakabe ogulisa ayao, okonda kukondwelesha thupi osati kukondwelesha Mulungu.5Bake na maonekedwe ngati niba umulungu, koma bakakane mphavu zake. patuka ku banthu aba. 6Ndaba bayake mwa aba ni madoda oloba mumang'anda nokata manina ozelezeka. Aya ni manina ozula na macimo notolewa na vilakolako vosiyana-siyana. 7Aba ni manina ophunzila nthawi zonse koma onkala lini na nzelu za coonadi.8Munjila imozi-mozi monga Yane na Yambre eshushana na Mose, aba ophunzisa awenye opanama soti nakushushana na coonadi. Ni madoda anzelu zoonongeka, pa nkhani ya cikhulupililo nicozibika kuti nibawenye. 9Koma akapitilijye lini kuya patali. Kupusa kwao kukaonekele ku banthu onse, monga ngati kwa madoda bala.10Koma kwa weo, walondola ciphunziso cangu, khalidwe,cilingo,cikhulupililo, kuvutika, kupilila, cikondi, kudekha mtima, 11mazunzo, mavuto, na vecititka kwa neo mu Antiyokeya, mu Ikoneya, na mu Listiya. Nepilila mumazunzo. Mumavuto ayo yonse, Ambuye enifumyamo neo. 12Onse ofuna kunkhala munjila ya umulungu mwa Kristu Yesu akazunzike. 13Banthu aipa na onyenga akipiletu kutaikisha ayao nakuzitaikisha beve beka.14Koma weo, unkhazikike mu vinthu vawaphunzila na vawa khululpilila. uziba kwawa viphunzila. 15uziba kuti ukali mutontho weziba malemba opatulika. Aya yokwanilisha kukupa nzelu za cipulumuso kupitila mucikhulupililo mwa Kristu Yesu.16Liu lililonse niloujyilika na Mulungu. niyaphindu pakuphunzisa, pakushushana, kuongola, malangizo mu cilungamo. 17Ici cili teti kuti lidoda la Mulungu libe lokwanila, libe navo vonse vofunika pa nchito yonse yabwino.
1Nukupa lamulo ili pameso pa Mulungu na Kristu Yesu, wati akaweluze amoyo nabakufwa, nacifukwa cakuonekela kwake na ufumu wake: 2Lalika mau; nkhala okonzekela pa nthawi yake na pasali pa nthawi yake. shusha, zuzula, cenjejya, naciyembekezo na ciphunziso.3Ndaba nthawi ikuza yakuti banthu bakalimbikile lini ku ciphunziso ca mau abwino. Koma bakaziunjikile ophunzisa kulingana na vofuna vao, olabila vakufuna kumvwa mumatu mwao munyelejya. 4Akaleke kumvwilila coonadi nakumvwilila vawenye. 5Koma weo, nkhala na maganizo ozika mu vinthu vonse. Vutika molimba: Gwila nchito ya mlaliki; kwanilisha nchito yako.6Pakuti nilikale uthiliwa kunja. Nthawi yakuya kwangu yafika. 7Nacita mpikisano wabwino; nasilijya mpikisano; nasunga cikhulupililo. 8Cisote ca cilungama casungiwila neo, kuti Ambuye, oweluza oyela, akanipe pa siku ila, osati neo neka, koma naonse okonda kuonekela kwake.9Cita cabwino pakuwela kwa neo kamsanga. 10Ndaba Dema wanisiya. Okonda calo calomba ici ndipo waluta ku Tesalonika. KresIKEeluta ku Galatiya, ndipo Tito eluta ku Dalimatiya.11Ni Luka tyala ali na neo. Tola Maliko uwelenaye ndaba niofunikila kwa neo pa nchito. 12Tukiko nemutuma ku Efeso. 13Coyambata cenesiya ku Trowa kwa Kapo, ulete pakuza, na mabuku makamaka na vikopa velembewapo.14Alesandro mukhoma nyundo enicitila viyipa vinyinji. Ambuye akamuwejyele monga mwa nchito zake. 15Weo nawe unkhale meso na yeve, ndaba eshusha ngako mau basu. 16Pa nkhani yangu yoyamba, paliye epanama nane. Mumalo mwake, aliyense eniutuka kunisiya neka. Pasaikiwe mulandu pa beve.17Koma Ambuye epanama nane nonilimbikisha kuti, kupitila mwa neo, uthenga ungalalikiwe mofikapo, nakuti onse Amitundu akamvwe mau. Ndipo nelondeshewa mu kamwa ka nkhalamu. 18Ambuye anilondeshe ku viyipa vili vonse vingacitike naku nipulumusha kamba ka ufumu wake wa kululu. Kwa yeve kube ulemelelo wosasila nthawi zonse. Ame.19Umupe moni Priska, Akula na banja ya Onesifolo. 20Erasto enkhala Mkorinto, koma Trofimo nemusiya ni olwala ku Mileto. 21Uwele msanga ikaliye fika nthawi yamvula. Eubulo okupa moni, na Pude, Lino, Klaudiya, na anekwanu onse. 22Lekani Ambuye ankhale na mzimu wako. Lekani cisomo cibe pa weo.
1Paulo, wanchito wa Mulungu na mtumiki wa Yesu Kristu ku cikhulupililo ca osankhiwa a Mulungu na cizibisho cacendi covomelejyana na umulungu, 2na ciyembekezo ca moyo wamuyaya welonjeza Mulungu, aliye wenye, Kalekale. 3Panthawi yoyenela evumbulusha mau bake mwa ulaliki wenetumiwa kulingana na ulamulilo wa Mulungu mpulumusi wasu.4Kwa Tito, mwana wa cendi mucikhulupililo. Cisomo na mtendele kufumila kwa Mulungu Atata na Kristu Yesu Mpulumusi wasu. 5Ni kamba ka ici kuti nekusiya ku Krete, kuti uike vinthu mumalo mwake nakuti uzoze azikulu mumuzinda ulionse mwenekuujyila.6Mkulu wa mpingo ankhale aliye cilema, mulume wa mwanakazi umozi, nabana okhulupilila osati bana bali na mbili iyipa kapena amwano. 7Nikofunikila kuti oyang'anila monga msogololi wa ng'anda ya Mulungu, ankhale aliye cilema. Asankhale osaweluzika, osakalipa mumangu, osati cakolwa, osati munthu wa cigolo.8Koma ankhale wa wanzi nakuti abe munthu okonda cabwino. Abe munthu oganiza bwino, olungama, mutuba, ndipo ozilesha. 9Ofunika kukatish uthenga weciphunzisiwa, kuti akwanishe kulimbikisha ayake na ciphunziso cabwino, nakulongosola bala omususha.10Ndaba pali banthu anyinji oukila, olabila va zii ndipo onamijyana, makmaka bala amdulidwe. 11Nikoyenela kubalesha. Okalipisha ma banja yonse pophunzisa kamba ka phindu yomvwisha soni pa vinthu vosafunika kuphunzisa.12Uomozi wa aneneli bao wanena kuti, "Akrete nibawenye, vilombo viyipa, aulesi na cigolo." 13Aya mau ni ya cendi. Mwa ici, ubalongosole mwamphamvu, kuti mwina bangacite bwino mucikhulupililo, 14osaikako nzelu ku vikhulupililo vawenye va Ayuda olo kulamuliliwa na banthu othaba coonadi.15Kwa bala atuba, vinthu vonse ni vituba, koma kwa bala ocenekeka na aliye cikhulupililo, paliye cinthu cituba, maganzo yao na cikumbumtima cao nivoonongeka. 16Ovumela kuti Mulungu omuziba, koma omukana muzicitidwe zao. pakuti onyanyisa, amwano ndipo niosayenela kucita nchito iliyonse yabwino.
1Koma weo, labila cuyenela kulangijya mwa cikhulupililo. 2Phunzisa madoda kuzisunga, kuba aulemu, anzelu,ozama mucikhulupililo, mu cikondi, na kupilila.3Phunzisa manina cimozimozi kunhala na mkhalidwe wabwino, osati adyela, osati akapolo ba walwa, koma kuba ophunzisa viweme, 4ndipo phunzisa manina yatontho- yatontho bakokonda azinalume bao na bana bao, 5kuba na nzelu, osunga bwino ng'anda zao, nakumvwila azinalume bao, kuti mau ya Mulungu yasanyozewe.6Munjila imo na imo, limbikisha madoda yatontho-yatontho kusebenzesha nzelu za bwino. 7Munjila zilizonse nkhala cisanzo ca nchito ziweme. Pophunzisa onesha ulemu na nzelu, 8na uthenga wabwino osashushiwa, kuti aliyense oshusha weo acite soni ndaba paliye ciyipa canganene pa seo.9Phunzisa akapolo kuti akomvila abwana bao mu vili vonse, kubakondwelesha nakusakangana nao, 10osabaibila, koma kuonesha cikhulupililo conse cabwino, kuti munjila zonse akawamishe viphunziso va Mulungu Mpulumusi wasu.11Ndaba cisomo ca Mulungu caonekela mucipulumuso ca banthu onse. 12Cutiphunzisa kukana kusoba umulungu na vofuna va ziko, na kunkhala moyo ozilesha weka, wopanama bwino, na moyo wa umulungu munthawi ino, 13patuyembekezela kulandila cyembekezo codalisika, kuzoonekela kwa ulemelelo wa Mulungu wa mphamvu na Yesu Kristu.14Yesu ezipeleka yeka kwa seo kuti atiombole kufuma kukusalungama nakuzitubishila yeka banthu bake okonzekela kucita nchito zabwino.15Labila pa vinthu ivi, limbikisha banthu kuti akovicita, ndipo nakubalangijya mwa ulamulilo. Usalole aliyense kuti akudelele.
1Ubakumbushe kuti bankhale ogonja kwa asogoleli bao na obalamulila, akobamvwila, kuba okonzeka kucita nchito iliyonse ya bwino, 2osacitila mwano aliyense, osankhala andewo, koma ofasa, nozicepesa ku munthu aliyense.3Ndaba kale nase seo tenze banthu osaganiza bwino, ndipo asimvwa. Tesogolelewa mucitaiko nakunkhala akapolo avokhumbwila-khumbwila na vokondwelesha vosiyana-siyana. Tenzonyanyiwa naku nyanyana seka.4Koma kuwama mtima kwa Mulungu Mpulumusi wasu na cikondi cake pa banthu peceoneka, 5sikuti nikamba ka nchito za cilungamo zetecita, koma nimwacifundo cake kuti etipulumusha, mwakutisuka mukubadwa soti nakutiwamya soti mwa mzimumutuba,6wethila pa seo Mulungu mwaunyinji kupitila mwa Mpulumusi wasu Yesu Kristu, 7kuti mwetilungamishila mwacisomo cake tikabe oloba ponkhala na ciyembekezo ca moyo wamuyaya.8Uyu uthenga niokhulupilika. Nufuna kuti mweo mulimbikile pa ivi vinthu, kuti bala okhulupilila mwa Mulungu asamale noziyika munchito zabwino. ivi vinthu ni vabwino soti niva phindu kwa aliyense.9Koma upewe mikangano yopusa na kubelengela kwa mibadwo na ndeo na ndale zapa lamulo. Ivi vinthu viliye phindu ndipo nivatyalatyala. 10Mumukane aliyense olengesha mipatuko pakati panu, mkamucenjejya kamozi olo kabili, 11poziba kuti munthu woteti wayaluka kucoka munjila ya bwino nakuti ocimwa ndipo ozishusha yeka.12Nikatuma Artema olo Tekiko kwa weo, ucite mwacangu nakuza kwa neo ku Nikopoli, kwa naganiza kuti ninkhale mainza yano. 13Ucite ciliconse kuti umukonzele ulendo Zena nkhoswe ya milandu na Apolo, kuti asasobe kanthu.14Banthu basu ofunika baphunzile ku cita nchito ziweme zingabayavye pavinthu vakufuna nakuti basankhale osavyala vipaso.15Banthu onse ali na neo okupa moni. Moni onse otikonda mwacikhulupililo. Cisomo cibe namwe.
1Paulo, kaidi wa Kristu Yesu, na munekwao Timoti, kwa Filimoni, muyasu wokondewa ndipo wa nchito muyasu, 2na kwa Apiya mulongosi wasu, na kwa Arkipo msilikali muyasu, naku mpingo ukumana mung'anda mwako. 3Lekani cisomo cibe pa weo na mtendele ocokela kwa Mulungu Atata na Ambuye Yesu Kristu.4Nthawi zonse nuyamika Mulungu punutomola weo mumapemphelo yangu, 5ndaba nukumvwa za cikhulupililo cauli naco mwa Ambuye Yesu na cikondi cauli naco pa banthu bake atuba. 6Nupemphela kuti kugabana kwako cikhulupililo kube kwa phindu. kuti ube omvwishisha mu vinthu vonse vitili navo mwa Kristu. 7Ndaba nili na cimwemwe ngako na citonthozo kamba ka cikondi cako cifukwa mitima ya banthu atuba a Mulungu ya sisimushiwa na weo, mkwasu.8Mwa ici, olo kuti nili nako kulimba mwa Kristu kukulamulila kucita vuufunika kuti ucite, 9koma kamba ka cikondi, nukupempha- Neo, Paulo, lidoda likulene, ndipo lomba kaidi wa Kristu Yesu.10Nukupempha pa mwana wangu Onesimo, wanavyalila mu ndende. 11Pakuti kale enze watyalatyala kwa weo koma lomba niwaphindu kwa weo na neo. 12Namuwejya soti kwa weo, yeve ali mutima wangu wenewene. 13Sembe nakonda kumusunga kuti akonitumikila mumalo mwako panikali mu ndende kamba ka uthenga wabwino.14Koma niliyefune kucita ciliconse cosaziba weo. Niliyefune nchito yako yabwino kuti ifumile pa kukakamijyiwa koma mwaufulu. 15Mwina kamba ka ici epatuliwa kwa weo kwa ka nthawi kuti ukankhale naye mpaka kosasila. 16Sakankhala soti kapolo, koma woposa kapolo, munekwasu okondewa. makamaka kwa neo, ngakongako na kwa weo, konsekonse ku thupi na mwa Ambuye.17Lomba ngati neo nine wanchito muyako, mulandile mulandilila neo. 18Ngati ekulakwila kapena ekongola ciliconse niujye neo nikalipile. 19Neo, Paulo, nalemba teti na kwanja yangu. Neo neka nikalipile- osati nilabile kuti nawe weo niwe nkhongole weo weka kwangu! 20Inde, munekwasu, leka niphunduleko mwa Ambuye; sisimusha mtima wangu mwa Kristu.21Molimba kamba kumvwila kuulinako, nukulembela. Nuziba kuti ucite kupambana na pempho langu. 22Pa nthawi imozimozi, unikonzele cipinda colalamo alwendo, ndaba ninaciyembekezo kuti mwamapemhelo yanu, nipasiwe soti kwa mweo.23Epafra, kaidi muyangu mwa Kristu Yesu, ati moni. 24Naye Maliko, Aristarko, Dema, Luka, banchito ayangu opeleka moni. 25Cisomo ca Ambuye Yesu Kristu cibe na mzimu wako. Ame.
1Kale kale Mulungu elabila na makolo ya makolo basu kupitila mwa aneneli nthawi zinyinji na munjila zinyinji. 2Koma mu masiku yano yosilijya, walabila nase kupitila mu mwana, wesankha kuti abe oloba wa vinthu vonse. Nikupitila soti mwa yeve kuti Mulungu epanga ziko lonse. 3Niye nyale ya ulemelelo wa Mulungu, cizindikilo cene cene ca kubako kwake. Ndipo oika vinthu vonse pamozi na liu la mphamvu yake. Pavuli posuka macimo, ,enkhala ku kwanja la kwendi la Ukulu wa kululu.4Wangonkhala wapalulu ngako kuposa angelo monga mwa zina leloba luposa zina lawo. 5Ndaba ni kwa mungelo otyani Mulungu kwelabila kuti, "Niwe mwana wangu, lelo nankhala uso?" olo ni kwa mungelo otyani Mulungu kwelabila kuti, "Ninkhale wisi wake, ndipo naye ankhale mwana wangu?"6Koma soti Mulungu akaleta mwana wake oyamba, yeve akuti, "Angelo onse a Mulungu ofunika kumupembeza." 7Za angelo akuti, "Niyeve opanga angelo bake mizimu, na atumiki bake vimbilimbili va moto."8Koma ku mwana akuti, "Mpando wako, Mulungu, niwamuyaya. Ndodo ya ufumu wako ni ndodo ya cilungamo. 9Wakonda cilungamo nozonda cisalungamo. Mwa ici Mulungu, Mulungu wako, wakuzoza na mafuta yacimwemwe kuposa ayako."10"Poyamba, Ambuye, mweika maziko ya ziko lapansi. Kululu ni nchito ya manja yanu. 11Vikacenekeke, koma mweo mukapitilijye. Vonse vikajujuke monga malaya. 12Mukovipeteka monga coyambata, ndipo vikasinthiwe monga malaya. Koma mweo muli cimozi mozi, na zaka zanu zusila lini."13Koma niku mungelo otyani Mulungu kwelabila kuti, "Nkhala pa kwanja yangu ya kwendi mpaka nipange adani bako cokandapo mendo bako?" 14Ko angelo onse nimizimu lini yotumikila, notumiwa kusamilila bala oloba mucipulumuso?
1Mwa ici tufunika kuikako ngako nzelu pa vitamvwa, kuti tisataike.2Pakuti ngati uthenga welalikiwa kupitila mwa angelo wesimikijyika kuti niwodalilika, na zolakwa zonse na mwano zulandila cilango mucilungamo, 3lomba teti tingathabe tyani ngati cipulumuso ca mtengo wapatali tacisula? Ici niye cipulumuso ceulusiwa poyambilila na Ambuye ndipo cecizosimikijyiwa na bala ecimvwa. 4Pa nthawi imozi mozi Mulungu ecitila umboni mwa vizindikilo na vodabwisa, na mumphamvu, namukugaba mphaso za Mzimu Utuba kulingana na kufuna kwake.5Pakuti Mulungu aliye conjeshele angelo ziko lukuza, lutukambapo pano. 6Koma, muyakine ecitila umboni, kuti, "Munthu nicinji, kuti mumuuika nzelu? olo mwana wa munthu kuti mumusamalila?7Mwapanga munthu momucefyako patontho pa angelo; mwemuvwalika kolona ya ulemelelo na ulemu. 8Mweika vinthu vonse pansi pa ulamulilo wake." Ndaba ulemelelo wa vinthu vonse Mulungu epasa yeve. Paliye cinthu cesiyako vonse emupasa kuti alamulile. Koma lomba tuona lini kuti anaulamulilo pa vonse.9Koma tuona epangiwa mocepako patontho pa angelo, kwa kanthawi, Yesu, wovwalikiwa kolona waulemelelo kamba kozunzika na imfwa yake, kuti mwa cisomo ca Mulungu alabe imfwa kamba ka munthu aliyense. 10Pakuti cemuwamijya Mulungu, ndaba vonse viliko kamba ka yeve na kupitila mwa yeve, kuti alete bana anyinji ku ulemelelo. Cemuwamijya yeve kupanga maziko ya cipulumuso cao mokwanila mwa mazunzo yake.11Pakuti onse, wala opatula na wala optuliwa ocokela kumozi. ocitalini soni kubaita anekwao. 12Yeve akuti, "Nikuyolalikila zina lanu kwa anekwasu, nikuyoimba za mweo mkati mwa msonkhano."13Koma soti, "Nukhulupilila mwa yeve." soti, "Onani, nilipano na bana banipasa Mulungu." 14Mwa ici, pakuti bana ogabana mu thupi na mumagazi, niye cimozi mozi angagabane nao, kuti kupitila mu imfwa akamuceneke wala ali na mphamvu ya imfwa, niye, satana. 15Ici cecitika teti kuti akamusule bala onse enkhala mukapolo kamba koyopa imfwa.16Ndipo nicendi kuti na angelo lini bakuthandiza koma mbeu ya Abrahamu. 17Niye cenze coyenenela kuti ankhale monga anekwao munjila zonse, kuti ankhale mkulu wa nsembe wacifundo na okhulupilika kukhuzana na vinthu va Mulungu, nakuti apeleke malipilo kamba ka macimo ya banthu. 18Ndaba Yesu mwine ezunzika nakuti eyesewa, yeve okwanisha kuthandiza bala oyesewa.
1Mwa ici, anekwasu atuba, mugabana mukuititwa kwa kululu. Ganizani za Yesu, otumiwa na mkulu wa nsembe wa kuvomelejya kwasu. 2Enze okhulupilika kwa Mulungu, emusankha, monga Mose enze okhulupilika mung'anda yonse ya Mulungu. 3Pakuti Yesu wayesewa oyenela ulemelelo ukulene kuposa Mose, ndaba wala omanga ng'anda anaulemelelo ukulene kuposa ng'anda. 4Pakuti ng'anda iliyonse ili na oiyimanga, koma omanga vonse ni Mulungu.5Pakuti Mose enze okhulupilika monga mtumiki mung'anda monse ya Mulungu, kuchulila umboni wa vinthu venze kuzokambiwapo musogolo. 6Koma Kristu niokhulupilika monga mwana ali na ulamulilo pa ng'anda ya Mulungu. Nise ng'anda yake ngati tukatisha cilimbikisho na ciyembekezo cutu zimvwa naco.7Mwa ici, cilityala monga Mzimu Utuba onena kuti: "Lelo, mkamvwa mau bake 8musayumishe mitima yanu monga mkuyalukila Mulungu, mu nthawi ya mayeso mucipululu.9Ici cenze mu nthawi ya makolo yanu pebeniyalukila pakuniyesa, mu zaka fote, beona vocita vangu. 10Mwa ici nenze osakondwa na mubadwo ula. Neciti, 'Bankhala otaika nthawi zonse mu mitima yao. Njila zangu baliye zizibe.' 11cilityala monga mwenelumbilila mu ukali wangu: ''Bakalobemo lini mumpumulo wangu.'"12Nkhalani chelu, anekwasu, kuti pakati panu pasapezeke aliyense ali na mtima uyipa osakhulupilila, mtima oyalukila Mulungu wamoyo. 13Mumalo mwake, limbikishanani siku na siku, malinga yuchuliwa kuti "lelo," kuti pasapezeke pakati panu oyumisha mtima na cinyengo ca cimo.14Pakuti tankhala ogwilizana naye Kristu ngati tukatisha ngako mwa yeve kucokela poyambila mpaka posilijyila. 15Pa ici canenewa kuti, "Lelo, mukamvwa lizu lake, musayumishe mitima yanu, monga munthawi yoyaluka."16Nibani ecimvwa Mulungu noyaluka? Ko nibala lini efuma mu Ejiputo mwa Mose? 17Ekalipila bani pa zaka fote? benze lini bala be cimwa, mitembo yao yetaiwa mucipululu? 18Ni kwabani kwelumbila kuti bakalobemo lini mumpumulo wake, ngati cenze lini kwa bala emucitila mwano? 19Tuona kuti baliye kwanishe kuloba mumpumulo wake kamba kosakhulupilila.
1Mwa ici, pakuti lonjezo la kuloba mu mpumulo wake likali lovomelejyewa kuimilila, ticenjele kuti paliye wati akakangiwe pa ici. 2Pakuti teujyiwa uthenga wabwino monga beve. Koma uthenga uliyebaphindulile bala baliye yavijye na cikhulupililo na bala bemvwila.3Pakuti seo tekhulupilila tuloba mu mpumulo ula. Monga mwenenela, '' mwinelumbilila mu ukali wangu,sakaloba mu mpumulo wangu.''Olo kuti, nchito zake zesila kuyambila ku maziko ya ziko lapansi. 4Pakuti elabila kuyakine za siku ya seveni: '' Ndipo Mulungu epumula pa siku ya seveni ku nchito zake zonse.'' 5Ndipo mu ndime soti yamene iyi eciti, ''sakaloba mu mpumulo wangu.''6Mwa ici, cunkhalila ku bayakine kuloba mu mpumulo ula, koma bala bamene kale uthenga wabwino welalikiwa kwa beve aliye lobe kamba ka kusamvwila kwa. 7Teto Mulungu esankha soti siku liyakine, nakuliita kuti ''Lelo,'' pelabila mwa Davide mu mau yelabilaka kale: ''Lelo mukamvwa lizu lake, musayumishe mitima.''8Ndaba ngati Yoswa epasa mpumulo sembe Mulungu aliyelabila za siku liyakine. 9Teto pali sabata lampumulo yesalilila kusingila banthu ba Mulungu. 10Pakuti ula waloba mu mpumulo wa Mulungu, wapumula soti ku nchito zake, monga mwecitila Mulungu ku zake. 11Moteto tiyeni tinkhale ofunishisha kuloba mu mpumulo ula, kuti pasankhale wati akapezeke mukusamvwila kwecita beve.12Pakuti mau ya Mulungu niyamoyo ndipo niyocitacita ndipo niyakuthwa kuposa lupanga lakuthwa konse-konse. Yoloba mpakana kuyogaba pakati moyo na mzimu, vibodo na mafuta yamumabonzo, ndipo yoziba maganizo na colinga camumtima. Kuliye celengewa cubisama kwa Mulungu. 13Koma, vonse vili pamumtetete ndipo vuonekela ku menso ya wamene watutwalako zocitika zasu.14Mwa ici, pakuti tili na mkulu wa nsembe wamene wapyola miyamba, Yesu mwana wa Mulungu,tiyeni tikatishe cikhulupililo casu. 15Ndaba tiliye mkulu wa nsembe wamene sangatimvwile cifundo kamba ka kufoka kwasu. Mumalo mwake,tili naye wamene munjila zonse eyesewa monga seo, koma ndaba eve aliye cimo. 16Tiyeni kansi tilute na cikhulupililo ku mpando wa cisomo, moteto kuti tikalandile cifundo nakupeza cisomo ca kuthandiza pa nthawi yakusoba.
1Pakuti mkulu wa nsembe aliyense,wosankhiwa pakati pa banthu wosankhiwa kuti akacite mumalo mwa banthu pa vinthu va Mulungu, koteto kuti akapeleke mphaso na nsembe va ucimo. 2Angacite nao mofasa bala osaziba kanthu nabala onyengewa, pakuti naye eve angafoke. 3Kamba ka ici, ofunika naye kutwala nsembe ya macimo ya banthu.45Ni mwa eve ekalini kuti akatolepo ulemu, koma eitiwa na Mulungu, monga mwecenzele na Aaron. Munjila yamene iyo, Kristu aliye zitolele eka ulemelelo pozipanga mkulu wa nsembe, mumalo mwake, wamene enzolabila naye eciti, ''Niwe mwana wangu, lelo nankhala uso''6Cili soti mwecinenela kumalo yayakine, ''Niwe wansembe nthawi zonse, monga mwenzele Melekizedeki.''7Mumasiku ya umunthu wake, Kristu epeleka mampelo na zopempha zake na kulila ngako na misozi kwa Mulungu wamene ekwanisha kumpulumusha ku imfwa, ndipo emumvwa kamba ka umoyo wake wa umulungu. 8Olo kuti enze mwana, ephunzila kumvwila kufumila mkuvutika kwake.9Empanga kunkhala wangilo nakuzonkhala teto, kwa aliyense omumvwila, eve mwine wa cipulumuso camuyaya. 10Empanga Mulungu kuti ankhale mkulu wansembe monga Melekizedeki. 11Tili navo vinyinji volabila za Yesu, koma nicovuta kulabila ndaba mwankhala ogontha matu.12Pakuti pa nthawi iyi sembe nimwe ophunzisa, mufunika soti muyakine akuphunziseni voyambilila va zonena za uthenga wa Mulungu. Mufunika mkaka, osati cakulya cokosa! 13Ndaba aliyense wakumwa tyala mkaka ozibalini za uthenga wa cilungamo pakuti akali mwana mtontho. 14Pakuti cakulya cokosa ni ca akulu-akulu. Aba nibala bakuti cifukwa ca kukhwima kwao bali na kumvwishisha kweciphunzisiwa kusiyanisha pakati pa cabwino na ciipa.
1Moteto, tiyeni tisiye ciyambi ca uthenga wa Kristu nakuluta pasogolo mukukhwima. Tisayike soti maziko yakutembenuka mtima ku nchito zakufwa na zacikhulupililo mwa Mulungu, 2kapena maziko ya kuphunzisa zamu ubadizo, kuyika manja, kuuka kwa akufwa, ciweluzo ca muyaya. 3Tikacite soti teti ngati Mulungu olola.4Ndaba nicosakwanishika kwabala enzoona kutuba kale, elabako mphaso yakululu, nakulandilako Mzimu Utuba, 5elabako mau abwino a Mulungu mphamvu ya nthawi ikuza, 6koma bamene soti becizopona-nicosakwanishika kubawejya soti kukutembenuka mtima. Nikamba kakuti bepacika soti beka Mwana wa Mulungu, naku mumvwisha soni pa gulu ya banthu.7Pakuti nthaka yukumwa ku mvula yulokwa pa yeve, kabili-kabili yuvyala vomela vili na nchito kwa bala enzolimilila nthaka ila- iyi niye nthaka ulandila daliso kufumila kwa Mulungu. 8Koma ngati uvyala minga na nthula, niyatyala-atyala ndipo ili pafupi na tembelelo. Masilijyilo bake ni kuphya.9Koma tasimikijyila za vinthu vabwino vokhuza mweo, okendeka, vinthu vukhuza cipulumuso, olo kuti tulabila teti. 10Ndaba Mulungu sikuti niwosalungama. Sazaluwa nchito zanu na cikondi cemweoneshela zina lake, pakuti mwetumikila banthu bake atuba, ndipo mukali kubatumikila.11Tufunishisha kuti aliyense wa mweo aoneshe cangu ici mpaka posilijyila pake, kuti mukapange ciyembekezo canu cosimikijyika. 12Ici cili teti kuti musakankhale aulesi. Koma mukankhale cisanzo cabala amene mwa cikhulupililo na kudekha mtima atola malonjezo.13Pakuti Mulungu pelonjeza Abrahamu, elumbila pa eve eka, pakuti paliye mkulu wangalumbileko. 14Eciti, ''Nikudalise mosakaikila nakukulisha ciwelengelo ca mubadwe wako.'' 15Munjila iyi, Abrahamu elandila vemulonjeza polindila modekha mtima.16Pakuti banthu olumbila pa munthu mkulene pali beve. Ndipo pavuli posilijya mkangano ulionse, lumbilo ndiye lusimikijyila. 17Mulungu pefuna kuoneshela mooneka bwino kwa oloba malonjezo kusasinthika kwa cillingo cake, esimikijyila na lumbilo. 18Ecita ici kuti pa vinthu vili vosasintha- camene cilicosatheka Mulungu kunama wenye-seo, tathabila kobisila, tikankhale naco cilimbikiso cokosa kuti tikatishe ngako ciyembekezo coyikika pameso yasu.19Tili na ici ngati cotitetezela na cokatilila moyo, ciyembekezo coloba mumalo amukati kuvuli kwa katani, 20kwamene Yesu, etithangulila polobamo mu malo mwasu. Wankhala mkulu wa nsembe wamuyaya monga Melekizedeki.
123Enze ni Melekizedeki uyu, mfumu yaku Salemu, wansembe wa Mulungu Mkulu, ekumana na Abrahamu penzocokela kuyopaya mafumu ndipo emudalisa eve. Ni kwa eve kwepeleka ca Teni cavonse. Coyamba kumasulila zina lake likuti, ''Mfumu ya cilungamo,'' koma soti ni ''Mfumu yaku Salemu,'' ndiye kuti, ''Mfumu ya mtendele.'' Aliye awisi, aliye anyina,aliye makolo, aliye kuyamba kwa masiku aliye kusilijya kwa moyo. Mumalo mwake, olingana na Mwana wa Mulungu, ndaba ni mkulu wa nsembe wamuyaya.4Onani kukula kwake kwa uyu munthu wamene ngankhale kholo lakale Abrahamu epeleka ca Teni cavinthu vetola ku nkhonddo. 5Lamulo lufuna kuti mbadwo wa Levi ulandila utumiki wa nsembe kuti akotola ca Teni kufuma ku banthu, niyekuti, kufumila kwa anekwao, ngankhale kuti, nawo, nimbadwe wa Abrahamu. 6Koma Melekizedeki, wamene kubadwa kwake baliye kuzibe, elandila ca Teni kufumila kwa Abrahamu, nakumudalisa, wamene enze na malonjezo.7Kuliye kukana kuti munthu mtontho odalisiwa na munthu mkulu. 8Pa ici, banthu obadwa mu mubili olandila ca Teni, monga pa nkhani ila, pali umboni kuti akali na moyo. 9Ndipo monga mwa kulabila, Levi wamene enzolandila ca Teni naye enzopeleka ca Teni mwa Abrahamu. 10Pakuti Levi enze akali mu mubili wa makolo bake pekumana Melekizedeki na Abrahamu.11Lomba ngati ungwilo wenze wokwanishika mwa unsembe wa Levi (pakuti mwa uyu banthu belandila cilamulo), nicolinga cotyani cingankhalepo kuti wansembe muyakine kunyamuka monga mwenzele Melekizedeki, ndipo osati kuti ankhale monga Aroni? 12Ndaba ngati unsembe wasintha, lamulo nalo luyenela kusintha.13Pakuti wamene vinthu ivi vuneneka pa eve ni wamutundu uyakine, wamene paliye aliyense etumikila pa guwa. 14Lomba moonekelatu nikucokela mwa Yuda mwamene Ambuye wasu ebadwa, mtundu wamene Mose aliye labilepo kunena za unsembe.15Cutulabila ni comvwika bwino ngati mkulu wa nsembe muyakine apaname olingana na Melekizedeki. 16Cenze ciliye ikike mwa zofunikila za lamulo la umunthu kuti ecizonkhala wansembe, koma ceikika mwa mphamvu ya moyo wamuyaya. 17Pakuti malemba yocitila umboni za eve: ''Niwe wa nsembe nthawi zonse monga mwa mtanthiko wa Melekizedeki,''18Pakuti lamulo lakale liliye ikiwe tyala pambali ndaba ni yofoka nakuti iliye nchito 19(pakuti lamulo liliye pangepo ciliconse kunkhala ca ngwilo), koma soti ciyembekezo cabwino cazibishiwa, mwa ici tikuza pafupi na Mulungu.20Ndipo cenzelini ciliye lumbilo! Bayakine enkhala ansembe paliye lumbilo, 21koma enkhala wa nsembe Mulungu peciti, ''Ambuye walumbila ndipo sazasintha maganizo bake: 'Niwe wa nsembe wamuyaya.'''22Soti ici Yesu wapasa cisimikizyo ca pangano yabwino. 23Ansembe akale enze anyinji mucibelengelo, pakuti imfwa yebalekesha kupitilijya mu nchito yao. 24Lomba pakuti opitilijya kunkhala moyo mumuyaya, alina unsembe osasila.25Mwa ici okwanisha kupulumusha mofikapo bala owela kwa Mulungu kupitila mwa eve, ndaba aliponthawi zonse kubapemphelela. 26Pakuti cenze coyenela kuti tinkhale na wa nsembe oteti, wamene ni mtuba, aliye kuifya, aliye cibanga, opatuliwa ku ocimwa, okokwezewa palulu kupyola miyamba.27Ofunalini,o sati monga akulu ansembe, kupeleka nsembe masiku yonse, coyamba yama cimo yake, lomba soti yama cimo ya banthu. Ecita ici kamozi tyala pezitwala eka. 28Pakuti lamulo lusankha akulu ansembe bali nazofoka. Koma mau ya lumbilo, yewela pavuli pa lamulo, yesankha Mwana mwanalume, wopingiwa wa ngwilo kosasila.
1Lomba fundo yutulabila ni iyi: Tili na mkulu wa nsembe wamene wankhala pansi ku kwanja kwendi kwa mpando wa cifumu wa Ukulu wa Kululu. 2Ni mtumiki mu malo atuba, cihema cacendi camene Ambuye, osati munthu ecimanga.3Pakuti wa nsembe mkulene aliyense osankiwa kuti akopeleka mpaso na nsembe. Mwa ici nicofunikila kunkhala naco copeleka. 4Lomba ngati Kristu enze pa calo, sembe ni wa nsembe lini, pakuti pali bala opeleka mphaso monga mwa lamulo. 5Otumikila cifanizo na cifule ca vinthu vakululu, cili monga mwamene Mose ecenjejyewela na Mulungu penzepafupi kumanga cihema: Mulungu eciti, '' Oneshesha kuti umanga vonse monga mwa mtanthiko wiweoneshewa pa lupili.''6Koma Kristu walandila utumiki wabwino ngako, monga mwalili soti wankhala pakati pa pangano yabwino ngako, yonkhazikishiwa pa malonjezo abwino ngako. 7Pakuti ngati pangano yila yoyamba yenze yiliye colakwika, sembe kwenzeve kufuna yacibili.8Pakuti Mulungu pebapeza cifukwa banthu, eciti, '' Onani akuza masiku- onena teto Ambuye- pati nikapange lonjezo yalomba na ng'anda ya Isreali na ng'anda ya Yuda. 9Ikankhalelini monga lonjezano yinepenga na makolo bao pasika yila nebakata pa kwanja nakubathangulila kufuma mu Aigupto. Pakuti aliye samalile kumvwila pangano yangu, ndipo niliye basamilile beve.- oteto Ambuye.10Iyi niye pangano yiti nikapange na ng'anda ya Israeli pavuli pa masiku yala- oteto Ambuye. nikaike malamulo bangu mumaganizo mwao, nikabalembele soti mu mitima yao. Nikabe Mulungu wao ndipo beve bakabe banthu bangu.11Baka phunzise lini aliyense mnansi wake na aliyense mnekwao, kuti, 'Mzibe Ambuye.' Pakuti onse akanizibe neo, kufumila mtontho kufikila mkulene. 12Pakuti nikamvwile cifundo viyipa vao, na macimo yao nikayakumbukile lini''13Pa kuita lonjezano iyi kuti '' niyalomba,'' enena kuti lonjezano yoyamba ni yakale na cosukuluka cikaoneke lini soti.
1Lomba na pangano yoyamba yenze nazoikika za cipembezo na malo opatulika apansi pano. 2Pakuti cihema cekonzeka, cipinda coyamba camene mwenze na poika nyali, thebulo na buledi woonekela, yezoitiwa kuti malo atuba.3Kuvuli kwa katani yacibili kwenze cipinda ciyake, coitiwa kuti malo atuba ngako. 4Yenze na guwa ya golide ya voputijya. Yenze soti na likasa ya cipangano, yamene yenze na golide konse- konse. mkati mwenze mokutiwa na golide. mkati mwenze musuko wa golide mwenzonkhala mana, ndodo ya Aroni yenzo phukila, na zolembapo cipangano. 5Palulu pa likasa ya cipangano, akerubi aulemelelo yephimba covwinikila pa cotetezela, camene lomba sitingalabile mofikapo.6Pavuli pokonzekela ivi vinthu, ansembe enzoloba mu cipinda capanja ca cihema kuti bacite nchito yao. 7Koma wansembe mkulu eka niye enzoloba mu cipinda ca cibili kamozi pa caka ciliconse, osati ciliye magazi yozipelekela yeve eka na ya macimo ya banthu yasali ya dala.8Mzimu Utuba eoneshela kuti malinga cihema cenze cikali peneme munjila yoloba ku malo otubishisha yenze ikaliye onekela. 9Ici cenze cooneshela ca nthawi yalomba.Mphaso na nsembe vonse vamene vupelekewa lomba sivingakwanishe kutubisha cikumbu mtima ca ula opembeza. 10Ongoganizila pa kumwa na kulya na midauko yavosamba-samba, voikika vakumubili mpaka pa nthawi yandondomeko ya lomba.11Kristu ewela ngati mkulu wa nsembe wa vinthu vabwino vawela.. Epita mu cihema cikulu ndipo cangwilo camene ciliye pangiwe na manja ya banthu, camene cili lini ca mucalo colengewa. 12Ni mwa ngazi lini za mbuzi na yatubana twa ng'ombe, koma mwa magazi bake eloba mu malo otubishisha kamozi kwasila nakutigulila ciombolo casu.13Pakuti ngati ngazi ya mbuzi na ng'ombe nakuwajya milota ya ng'ombe pa bala bafipishiwa, kubapatushila kwa Mulungu kuti batubishiwe ku mubili, 14lomba nanga magazi ba Kristu, amene mwa mzimu wosasila ezipeleka eka aliye dontho kwa Mulungu, otubisha cikumbu mtima casu ku nchito zakufwa kuti tikatumikile Mulungu. 15Mwa cifukwa ici, nimunkhala pakati wa cipangano calomba, ici cili teto kuti, pakuti imfwa yacitika kuti ikaombole bala bali mu pangano yoyamba kuma cimo yao, bala beitiwa kuti bakalandile lonjezo yacoloba cosasila.16Pakuti pamene pali cifunilo cuyamba kugwila nchito, imfwa yawamene ecilemba yufunika kuti isimikijyiwe. 17Pakuti cifunilo cuyamba kugwila nchito pamene pali imfwa, pakuti ciliye mphamvu pamene ecilemba akali na moyo.18Moteto olo pangano yoyamba iliye nkhazikishiwe ciliye magazi. 19Pakuti Mose pepasa lamulo lonse yamucilamulo ku banthu, etola magazi ya bana ba ng'ombe na mbuzi, na manzi, thonje isweta, na hisope, nakuwajya pamozi mbukutu na banthu onse. 20ndipo eciti, '' Aya nimagazi ya cipangano yamene Mulungu wakulamulilani mweo.''21Munjila yamene iyo, ewajya magazi pa cihema na viya vonse vezogwilishila nchito. 22Monga mwa lamulo, pafupifupi ciliconse cusukiwa na magazi. Pakuti kopanda kufumwa magazi kuliye kukhululukila macimo.23Mwa ici cenze cofunikila kuti vinthu va kululu visukiwe na nsembe za nyama. Olo niteto vinthu vonse vakulu veve vesukiwa na nsembe zabwino ngako. 24Pakuti Kristu aliyelobe mumalo otubishisha opangiwa na manja, camene cili cithunzi tyala ca cinthu cacendi, mumalo mwake eloba kululu, kuti akaonekele pameso ya Mulungu mumalo mwasu.25Aliye lute kululu kuti akazipeleke yeka kanyinji, monga mwakucitila akulu ansembe, oloba mumalo atuba caka na caka na magazi bayakine. 26Ngati zenze teto, enzofunikila kuti azunzike nthawi zinyinji kuyambila pa kuyamba kwa calo. Koma wankhala oonekela kosilijyila kwa nthawi kuti akacose ucimo nakuzipeleka eve eka.27Monga mweceikiwila kwa munthu kufwa kamozi pamene apo ciweluzo, 28moteto, Kristu epelekewa kamozi kucosa macimo ya banthu anyinji, akaonekele soti kacibili, osati kuzocosa ucimo, koma cipulumuso kwa bala omulindila.
1Pakuti lamulo ni cifule tyala ca vinthu vabwino vikuza, osati cifanizilo cene cene ca vamene vila. Bala oyandikila kwa Mulungu sangatubishiwe na nsembe zila zenzopeleka ansembe mopitilijya caka na caka, 2Ndaba, sembe nsembe sizeleka? Pakuti opembeza sembe etubishiwa nthawi imozi ndipo sembe aliye cikumbu mtima ca ucimo. 3Koma na sembe zila pali cikumbuso ca macimo caka na caka. 4Ndaba cukwanishika lini kuti magazi ya ng'ombe na mbuzi yangacose macimo.5Kristu pewela mziko lapansi, eciti, "Nsembe na zopeleka muliyezifune, koma thupi mwanikonzela neo; 6na nsembe zoshoka na zopeleka za macimo muliye kondwele nazo. 7Ndipo neciti, 'Onani, nili pano- monga mwecelembekela pa neo mu mphokoto-kuchita cifunilo canu.'"8Poyamba eciti, "Zenzelini nsembe olo Zopeleka, kapena zonse zopeleka zoshoka, olo zopeleka za macimo zemwefuna. Kapena kuti mweo mwekondwela nazo." Izi ni nsembe zupelekewa mwa lamulo. 9Ndipo eciti, "Onani, nili pano kucita cifunilo canu." Ocosapo macitilo yoyamba kuti ankhazikishe macitilo yacibili. 10Mwa cifunilo cila, tatubishiwa mwa kupelekewa kwa thupi ya Yesu Kristu kamozi kwasila.11Siku lililonse wa nsembe opanama notumikila Mulungu. Opeleka nsembe zimozi na zimozi mowelejyapo- Nsembe zamene zingacose lini macimo. 12Koma Kristu epeleka ku nthawi zonse nsembe imozi ya macimo, enkhala pansi ku kwanja la kwendi ya Mulungu. 13Olindila mpakana adani bake akapangiwe copondapo mendo yake. 14Ndaba mwa copeleka cimozi watubisha kwa nthawi yonse bala botubishiwa.15Mzimu Utuba ocitila soti umboni kwa seo. Coyamba akuti, 16"Iyi nipangano yiti nikapangane nao pakayopita masiku bala, akuti Ambuye. Nikaike malamulo mu mitima yao, ndipo nikayalembe mumaganizo yao."17Ndipo oonjezela kuti, "Ndipo macimo bao na viyipa vao nikavikumbukile lini." 18Lomba pali cikhulukilo ca ivi, kuliye soti kupeleka nsembe ya macimo.19Mwa ici, anekwasu, nili na cisimikijyo coloba mu malo atuba mwa magazi ya Yesu. 20Iyi ni njila ya moyo ya lomba yatisegukila kupitila mucocinga, ici ni, mwa thupi yake. 21Ndaba tili na mkulu wa nsembe mung'anda ya Mulungu, 22tiyeni tifike na mitima yoona na cisimikijyo ca cikhulupililo, nonkhala na mitima yabwino ndipo ituba ku cikumbumtima ciyipa na mathupi yasu yosamba mu manzi yatuba.23Tiyeni soti tikatishe kosasintha ku ciyembekezo catuvomelejya, pakuti yeve elonjeza niokhulupilika. 24Tiyeni tiganize mutingatunthilane pa cikondi na kucita nchito zabwino. 25Tisaleke kukumana kwasu pamozi, monga mwakucitila bayakine. Mumalo mwake, tilimbikishane ngako, monga mwuona kuti siku luyandikila.26Pakuti ngati mwa dala tupitilijya kucimwa pavuli polandila ciziwisho ca coonadi, nsembe ya macimo yugwila lini nchito. 27Mumalo mwake, pali tyala ciyembekezo coyofwa ca ciweluzo, na moto wonyekesha wati ukashoke adani ba Mulungu.28Aliyense okana cilamulo ca Mose okufwa kuliye cifundo pa mboni zibili kapena zitatu. 29Nanga cilango muganiza cikankhale cikulene cotyani kwa wala opondelejya mwana wa Mulungu, etola magazi ya cipangano ngati niyatuba lini- magazi yamene yemutubisha- nakunyoza Mzimu wa cisomo?30Pakuti tumuziba wamene eciti, "Kuwejyela ni kwangu; nikuyowejyela neo." ndipo soti, "Ambuye akapeleke ciweluzo pa banthu bake." 31Ni cinthu coyofya kupona mumanja ya Mulungu wamoyo!32Koma kumbukilani masiku yakale, pavuli pozindikila, mwemwepilila kuvutika kukulu mumazunzo. 33Mwenkhala ocitishiwa soni pa banthu paku nyozewa na kusaushiwa, ndipo mwenzogabana nao bala bepita mu mazunzo. 34Pakuti mwecitila cifundo bala benze akaidi, ndipo mwecilandila na cimwemwe pekulondani katundu wanu. Mweziba kuti mweo mwenze na cuma cabwino ndipo ca muyaya.35Teto osataya cisimikijyo canu, camene cili na mphoto ikulene ngako. 36Mufunika kupilila kuti mukacite cifunilo ca Mulungu, mukuyolandila celonjeza Mulungu. 37"Pakuti mwa kanthawi katontho, amene akuza akawele ndipo sazacelwa.38Olungama wangu akankhale mwa cikhulupililo. Akawelela kuvuli, moyo wangu sukakondwela naye." 39Koma niseolini bala owelela kucionongeko, koma tili pakati pa bala bali na cikhulupililo nakusunga miyoyo yao.
1Lomba cikhulupililo niyeciyembekezo ca zinthu na cisimikijyo ca zinthu zosaoneka. 2Kamba ka ici Makolo esimikijyiwa kamba ka cikhulupililo cao. 3Mwa cikhulupililo tuziba kuti zikolonse lepangiwa na mau ya Mulungu, kuti zooneka ziliye lengewe kufuma kuvinthu vioneka.4Ni mwa cikhulupililo kuti Abelo epeleka kwa Mulungu sembe yabwino kuposa ila ya Kaini, mwa ici eoneka kuti niolungama, ndipo Mulungu elabila zabwino kamba ka zopeleka zake, ndipo mwacikhulupililo Abelo mpakana lomba akalikulabila, nanga kuti niwakufwa.5Cenze nimwacikhulupililo kuti Enoki eluta kululu cosaona imfwa. "Aliye pezeke ndaba Mulungu emutola." Ndaba akaliye tolewa, umboni wepelekewa kuti ekondwelesha Mulungu. 6Lomba paliye cikhulupililo nicosetheka kumukondwelesha. Cifukwa nicoyenela kuti aliyense owela kwa Mulungu akhulupilile kuti aliko nakuti niye opasa mphoto kwa bala omufunafuna.7Cenze ni mwacikhulupililo kuti Nowa, pepasiwa uthenga wa vinthu vikaliye nooneka, mwa umulungu,emanga combo kuti apulumushe banja yake. Pocita teti ezuzula ziko lapansi ndipo enkhala cokolo ca cilungamo kulingana na cikhulupililo.8Ni mwacikhulupililo kuti Abrahamu, peitiwa, emvwila na kuluta kumalo yenzokuti akalandile ngati colobamo cake. Eluta, cosaziba kwenzo kuya. 9Ni mwacikhulupililo kuti enkhala mu malo ya lonjezo ngati mulendo. Enkhala mu misasakasa na Isaki na Yakobo, bacokolo naye pamozi mwa lonjezo imozi. 10Pakuti enzoyembekezela mzinda wa maziko, misili na omanga niye Mulungu.11Mwacikhulupililo, olo kuti Sara eve enze cumba, Abrahamu elandila luso yonkhala na mwana. Ici cecitika olo kuti enze kalamba kale, pakuti emucha okhululupilika yeve ebapasa lonjezo. 12Mwaici, kupitila mwa munthu umozi uyu- enze pafupi-fupi wakufya- bebadwa bana anyinji ngati nyenyezi kululu ndipo ngati mucenga kumbali kwa nyanja yosabelengeka.13Mwacikhulupililo onse aba ecifwa kosalandila malonjezano. Mumalo mwake, pavuli poona na kubapasa moni patali, bevomela kuti enze alendo ndipo eyenda pa ziko lapansi. 14Awo olabila teti ociika patuba kuti enzofuna-funa malo yao.15Kuti benzo ganiza za ziko kwebe coka, sembe bepeza mpata owelela. 16Koma mwacilili teti, ofuna-funa ziko labwino, ziko lakumwamba. Mwaici, Mulungu aliye nsoni kuitiwa Mulungu wao, pakuti abakonzela mzinda wao.17Nimwacikhulupililo kuti Abrahamu, peyesewa, emupeleka Isaki. Enze mwana wake umozi wepeleka, yeve elandila malonjezo. 18Abrahamu eujyiwa kuti, ''Kupitila mwa Isaki mubadwe wako ukaculiwe.'' 19Abrahamu eganiza kuti Mulungu akaushe Isaki kwa bakufwa, ndipo kukamba mokulubika, nimwa beve kuti emulandila soti.20Nimwacikhulupililo soti pa zinthu zikuza kuti Isaki edalisa Yakobo na Esau. 21Nimwacikhulupililo kuti Yakobo, penzo kufwa, edalisa mwana aliyense wa Yosefe. Yakobo epembeza, kusamila pa ndondo yake. 22Nimwacikhulupililo kuti Yosefe, malile yake peyefika pafupi, elabila za kucoka kwa bana ba Israele mu Egypto na kubaujya zocita pama bonzo yake.23Nimwacikhulupililo kuti Mose, pebadwa, emubisa makolo ake kwa miyezi itatu cifukwa bemuona kuti enze mwana okongola ngako. Benzelini na mantha na lamulo la mfumu. 24Nimwacikhulupililo kuti Mose, pekula, ekana kumuita kuti mwana wa mwana wa Farao. 25Esankha kunzuzika pamozi na banthu ba Mulungu koposa kusangalala mu zosangalasa za ucimo kwa ka nthawi katontho. 26Eganiza kuti nsoni zuwela kamba kokonkha Kristu nicuma cikulu ngako koposa zosangalasa zamu Egypto. Cifukwa eika meso yake pa mphoto yake.27Nimwacikhulupililo kuti Mose ecoka mu Egypto. Aliyeyope ukali wa mfumu, cifukwa epilila monga enzoona yeve ali osaoneka. 28Nimwacikhulupililo kuti esunga pasika na kufafaza kwa ngazi, kuti owononga mwana oyamba asakhuze bana oyamba ba Israele banalume.29Nimwacikhulupililo kuti betauka nyanja isweta ngati nipanthaka poyuma. Pamene Aiggupto pefuna kucita teto, bemelewa. 30Nimwacikhulupililo kuti cipupa ca Yeriko cepona pansi, pavuli pozunguluka masiku seveni. 31Nimwacikhulupililo kuti Rahabu hule aliye kufwe pamozi na ao enzosamvwa, cifukwa esunga bwino akaswili bakabisila benzewela kuzoendela muzinda.32Nikambe cinji ciyake? Pakuti nthawi sizanilola kuti nikambe za Gideoni, Baraki, Samisoni, Yefita, Davide, Samuele na za aneneli. 33Kupitila mu cikhulupililo egonjesa mafumu, ecita cilungamo, nakulandila malonjezano. Bevala makamwa ya mankhalamu, 34ezimya mphamvu ya mulilo, epulumuka mpaliro,ecila ku matenda, enkhala na mphamvu pa nkhondo, ndipo egonjesa asilikali amaiko akunja.35Manina elandila soti bakufwa bao mwa kuuka kwa akufwa. Bayakine elangika, kusavomela kumasuliwa, kuti akalandile ciukiso cabwino. 36Bayakine benze namayeselo yotonjewa na mikwapulo, ndipo nakumangiwa na kuikiwa mujele. 37Betemewa miyala. Bejubiwa pabili. Bepaiwa na lupanga. Benzoenda na vikumba va mbelele na mbuzi. Benze osoba, opondelezeka, onzunziwa. 38Ziko yenzevye na phindu kuli beve. Nthawi zonse benze ciyende-yende mu cipululu na mu malupili, mu mphako na mumilindi pansi.39Ngakhale kuti aba banthu bonse benze ovomelezeka na Mulungu kamba ka cikhulupililo cao, baliye landile lonjezo. 40Mulungu epanga ndondomeko yabwino ya seo, cakuti kopanda seo, sembe baliye nkhale oyenela.
1Mwaici, pakuti tazungululiwa na boni zinyinji teti, tiyeni tiyike padela naku cosa cimo ciliconse colema. Tiyeni tiutuke mopilila lubilo laikiwa pasogolo pasu. 2Tiyeni tiyike nzeru pa Yesu, ciyambi ndipo olungamisha cikhulupililo. Kamba ka cisangalalo ceikiwa pamaso pake, epilila pa mtutanda, ezuzula nsoni yake, ndipo ecizo nkhala ku kwanja la kwendi la mphando wa Mulungu. 3Ganizilani za yeve, yeve wamene wa pilila ku sushiwa naocimwa, kuti musafoke nakutaya mtima.4Muliye ikane kapena kuvutikana nayo cimo pamuyeso ocosa ngazi; 5ndipo mwaluwa cilimbiso cukuujyani ngati bana: ''Mwana wangu, osalingalila mopepula kulangiza kwa Ambuye, kapena kufoka pamwa langijyiwa na yeve. 6Pakuti Mulugu ozuzula wakukonda, ndipo opasa cilango mwana aliyense walandila.''7Pililani mavuto ngati malangizo. Mulungu ocita namwe ngati bana. Nanga nimwana wanji wamene awisi omulangijya lini? 8Koma ngati muliye malango, yamene banthu onse ogabanamo, ndiye kuti nimwe bana amucigololo osati bana bake.9Moikililapo, tenze na atata otibala enzo tilanga ndipo tenzo bapasa ulemu. Nicotyani nanga ngati tuzipeleka kwa Atata ba mizimu na kunkhala namoyo! 10Makolo basu etilangijya kwa kanthawi katontho mwebe ganizila bwino. Koma Mulungu otilangujya kuti cikatiphindulile, kuti tikagabane muciyelo cake. 11Kuliye malangizo yokondwelesha pamene apo, koma kubaba. Koma pakapita nthawi yubala cipaso ca mtendele mwa cilungamo kwa ao ophunzisiwa naco.12Teti limbisani manja yanu yolendeka mumbali na nkhongono zanu zofoka. 13Pangani njila ya mendo yanu molunjika, kuti cilicolemala cisacitiwe koma cicilisiwe.14Sakilani mtendele na munthu aliyense, na ciyelo, popanda ceve kuliye wati akaone Mulungu. 15Nkhalani celu kuti pasankhale umozi osoba cisomo ca Ambuye, ndipo mijyu ya ukali yasakule mpaka kuleta mavuto, kuti anyinji asaonongeke nayo. 16Nkhalani celu pasankhale ciwele-wele olo onyoza ngati Esau, yeve kamba ka mbale imozi yacakulya egulisa ufulu wakubadwa. 17Pakuti muziba kuti pavuli pake, penzo laka-laka kuti atole madaliso, emukana, cifukwa aliye upenze mpata wolapa, ngankhale enzoyafuna mocosa misozi.18Pakuti muliyewele ku lupili ingakatiwe, lupili yuyaka mulilo, mdima, na cimphepo. 19Muliyewele kuzolijya mutolilo, kapena lizu yukamba mau ndipo okumvwa epempha kuti mau yayake yasakambiwe kwa beve. 20Pakuti bekangiwa kupilila celamuliliwa: ''Ngati nyama yakata lupili, ifunika iponyewe miyala.'' 21Cocitisha mantha tyani kuti Mose eciti, ''Nayopa ndipo nili na manjenje.''22M'malo mwake, mwawela ku lupili la Ziyoni na kumuzinda wa Mulungu wa moyo, Yerusalemu wa kululu, nakuma teni sauzande- sauzande ya angelo mu cisangalalo. 23Mwawela ku mpingo wa mwana oyamba, yeve niwolembeka kululu. Mwawela kwa Mulungu, muweluzi wa onse, na kumizimu yabala olungama amene epangiwa kunkhala bwino. 24Mwawela kwa Yesu, munkhala pakati wa cipangano ca lomba, na kufafaziwa kwa ngazi yukamba bwino kuposa ngazi ya Abelo.25Onani kuti mukanalini yeve uyu olabila. Pakuti ngati baliye pulumuke pebekana yeve enzo bacenjejya pa ziko lapansi, nicosatheka kuti seo tikapulumuke ngati tuthaba yeve oticenjejya kufuma kululu. 26Panthawi iyake, liu lake legwendeza ziko lapansi. Koma lomba yeve wa lonjeza nakuti, ''Na soti nigwendeze osati cabe ziko lapansi, koma na kululu.''27Aya mau, ''Na soti,'' yotanthauza kocusa vinthu vingagwendezeke, ndiye kuti, pa vinthu velengewa, cakuti vinthu vamene sivinga gwendezeke vikasale. 28Mwaici, kulandila ufumu osagwendezeka, tiyeni tinkhale oyamika ndipo munjila iyi tilambile Mulungu mwa ulemu na mantha. 29Pakuti Mulungu wasu ni moto ushoka.
1Lekani cikondi ca ubale cipitilijye. 2Osaluwa kusamalila alendo. Kupitila umu, ayakine asamalila ba angelo mosaziba.3Kumbukilani akaidi monga mwenze omangiwa nawo. Kumbukilani bala onzunziwa monga mulipamozi mu thupi. 4Lekani ukwati ucitiwe mwa ulemu na onse, ndipo pogona pankhale poyera, pakuti Mulungu akaweruze banthu ocita ciwele-wele na cigololo.5Lekani mukhalidwe wanu unkhale osakonda ndalama. Nkhalani okhutila navo vinthu vamulinavo, pakuti Mulungu eka alabila, ''Sinizakulekani, kapena kumusiyani.'' 6Tiyeni tinkhale okhutila kuti tingakambe molimbika mtima, ''Ambuye ndiye thandizo yangu; sinizayopa. Nanga munthu angacite cinji kwa neo?7Kumbukilani asogoleli banu, bala elabila mau ba Mulungu kwa mweo, kumbukilani zokonkhapo za mukhalidwe wao. Konkhani cikhulupililo cao. 8Yesu Kristu akali cimozi-mozi dzulo, lelo, na nthawi zonse.9Osatengeka na maphunzilo yosiyana-siyana yacilendo. Pakuti nicabwino kuti mutima ulimbikisika na cisomo, osati navakulya vusathandiza bala oyenda navo. 10Tili nayo guwa ya nsembe yamene bala otumikila mu kacisi aliye ulamulilo wa kulyako. 11Pakuti ngazi za nyama zupaiwa pa macimo zuletewa na akulu a nsembe mu malo opatulika, pamene thupi zake zushokewa panja pa msasa.12Yesu naye enzuzika panja pa mpanda wa mzinda, kuti banthu bakayelesewe kupitila mu ngazi yake. 13Mwaici tiyeni tilute kwa yeve kunja kwa mpasa, kunyamula nsoni zake. 14Pakuti tiliye mzinda wonkhalisha pano. M'malo mwake, tuyanganila ula ukuza.15Kupitila mwa yeve, kansi, nthawi zonse tiyeni tikopeleka nsembe zoyamika kwa Mulungu, kuyamika ndiye cipaso ca milomo yovomelejya zina lake. 16Tisaluwe kucita zabwino na kuthandizana, pakuti nsembe zateto zukondwelesha Mulungu. 17Mvwilani naku gonjela kwa asogoleli banu, pakuti oyanganila miyoyo yanu ngati bala bati bakatwale umboni. Mvwilani kuti asogoleli banu akacite teti mokondwela, osati namubuulo, camene citicikabe ciliye kanthu18Mukoti pemphelelako, ndaba tuziba kuti cikumbu mtima casu nicabwin nakuti tufuna kunkhala mucilungamo mu vinthu vonse. 19Nukulimbikishani namwe kuti mukocita teti, kuti nikawele soti kwa mweo20Lomba lekani Mulungu wa mtendele, ewejya cibeta mkulene wa mbelele kumufumya ku infwa, Ambuye was Yesu, mwa ngazi za cipangano cosasila, 21ampeni vonse vabwino kuti mucite bwino cakufuna, kusebenza mwa seo pavumukondweiesha, kupitila mwa Yesu Kristu, kwa eve kube ulemelelo kosasila.Ame.22Lomba nukulimbikishani, anekwasu, kuti mukatishe mau acilimbikisho yanakulembelani mwacidule. 23Nkhalani oziba kuti mnekwasu Timoti wamasuliwa, what nikaze naye kwanu ngati awele mwamsanga.24Mupase moni asogoleli banu na banthu atuba onse ba Mulungu. 25Lekani cisomo cinkhale namwe monse.
1Yakobo, mtumwi wa Mulungu na Ambuye Yesu Kristu, kwa mafuko khumi na abili amucibalaliko: nikupasani moni! 2Muciyese chimwemwe ceka, anekwasu, pamupita m'mavuto yosina-siyana. 3Muziba kuti kuyesewa kwa cikhulupililo canu cucosa cipililo.4Lekani kupilila kusilizhya ncito yake kuti mu kankhale akulene kofwikapo na kusilizhyikilatu, osasoba kanthu kalikonse. 5Koma ngati muyakene mwa mweo ofuna nzelu, lekani eve apemphe kwa Mulungu. Eve opasa mokhulupilika na kuzuzula kwa bala omupempha, ndipo akamupase.6Koma mulekeni apemphe mcikhulupililo, pankhale paliye kukaika. Poti okaika ali monga ni manzi yapa nyanja yokankhiwa na mphepo na kuzungulushiwa. 7Poti munthu wala ofunika lini kuganiza kuti akalandile ciliconse kwa Ambuye; 8ni munthu ali na mitima ibili, onkhala osalongosoka mnjila zake zonse.9Lekani mnekwasu osauka azikweze pa ukulu wake, 10koma olemela na udindo wake utontho, cifukwa akalute monga ni liluba mu uzu. 11Poti zuba yufuma nakupya koshoka na kuyumisha mauzu. Maluba opona, ndipo kuwama kwake kusila. Mnjila imozi-mozi, olemela akafote pakati pa njila yake.12Odalisika ni munthu wala opilila kuyesewa kwake. Pakuti akayopambana mayeso, akalandile kolona wa moyo, yelonjezewa ku bala okonda Mulungu. 13Osati aliyense akolabila ngati oyesewa, "nuyesewa na Mulungu," pakuti Mulungu oyesewa lini na viipa, olo eve eka kuyesa aliyense.14Koma aliyense oyesewa na vokhumbwila vake, vumudonsela kutali nakumunamizhya. 15Ndipo lunkhumbwa ikayocoka kupanama, ubala ucimo, ndipo ucimo ukakulilatu, ubala imfwa. 16Musanamizhyiwe, okondewa anekwasu bangu.17Mphaso iliyonse yabwino na copiwa cabwino ngako ciliconse cufuma kululu. uckuza pansi kufuma kwa Atata osanika. Mwa beve Muliye kusintha olo cimvwili-mvwili kamba ka kupindimuka. 18Mulungu esankha kuti bala ni mau yazoon , kuti tikankhale cipaso coyamba mu vinthu vonse vecilenga.19Muziba ici mwanekwasu bangu: Kekani aliyense ankhale wachangu kumvwa, ocelwa kulabila, ndipo ocelwa kukalipa. 20Poti kukalipa kwa munthu kusilizhya lini cilungamo ca Mulungu. 21Mwaici vulani ucimo onse na kupaka kwa viipa. Mofwasa landilani kucaliwa kwa mau, yangakwanishe kupulumusha moyo wanu.22Nakhalani ocita ba mau ndipo osati akumvwa tyala, kuzinamizhya mweka. 23Poti ngati aliyense ni wakumvwa wa mau koma osati ocita, ali monga ni lidoda luziyesha nkhope yake yacibadwidwe pa gilasi. 24Oziyesa eve eka ndipo nakuya kutali ndipo pamene apo noluba mwenzoonekela. 25Koma munthu wala alangishishe pa gilasi mu lamulo yambwino ya mtendele, nakupitilizhya kucita teto, osati kunkhala omvwilila tyala wala oluba, lidoda iyi ikadalisike mzocita zake.26Ngati aliyense oganiza kuti niwacipembezo ndipo omanga lini lilime yake, onamizhya mtima wake nacipembezo cake nicosayenela. 27Cipembezo cituba ndipo cosaonongeka pamenso pa Mulungu wasu na Atata ni kuthandiza bamasiye na ofwilwa mukuvutika kwao, nakuzisunga eve eka kusaziifya nazaziko yapansi.
1Anekwasu, musankhale naco cikhulupililo mwa Ambuye Yesu Kristu, Ambuye wa ulemelelo, na kusamala ku banthu ayakine. 2Kuti munthu waloba mu msonkhano wanu wavwala ma bango ba golide na vovwala va bwino, ndipo noloba lidoda yosauka na vovwala vifipa. 3Ngati mulanga wala munthu wavwala vovwala vabwino na kulabila, "nkhala apa pamalo abwino," koma mulabila ku lidoda yosauka, "weo panama pala" olo "nkhala mnyansi mwa mpando wangu," 4muweluza lini mwa mweo mweka? Muliye nkhale oweluza amaganizo aipa?5Mvwani, mwanekwasu okondewa bangu, ko Mulungu aliye sankhe osauka ba pa calo kunkhala olemela mcikhulupililo na kuloba mu ufumu welongeza ku bala omkonda? 6Koma mubanyoza osauka! Ko siolemela okusaushani? Ni beve lini okupelekani ku bwalo ya milandu? 7Okutukwanani lini pa zina yanu yabwino yumuitiwa?8Ngati, moteto, mweo mukwanilishe lamulo yaufumu kulingana na malemba, "ukakonde muyako monga weo weka," 9Koma ngati mukondela banthu ayakine, mucita ucimo, ndipo nimwe osushiwa na lamulo monga olakwa.10Pakuti aliyense angasunge (kukonkha) malamulo onse, koma ngati okhumudwa mnjila imozi, wankhala ochimwa pophwanya lamulo yonse. 11Pakuti eve elabila kuti, "musacite cigololo," elabila soti kuti, "musapaye." ngati mucita lini cigololo, koma mupaya, mwankhala wolakwila lamulo.12Teto labilani nocita monga bala bakaweluziwe na lamulo ya mtendele. 13Poti ciweluzo cikawele ciliye cifundo kwa bala baliyeoneshe cifundo. Cifundo cupambanapo pali ciweluzo.14Phindu yake nicinji, mwa nekwasu, ngati muyakine wolabila kuti anacikhulupililo, koma aliye nchito? Cingampulumushe cikhulupililo? 15Cingankhale kuti mnekwasu wa lidoda olo mwanakazi obwala lini bwino (wa wamba) ndipo osobekela vakulya va pasiku. 16Cingankhale kuti umozi mwa mweo wolabila kwa beve, "mulute mumtendele, mukafunde na kukuta." Ngati mubapasa lini vinthu vufunikila pa thupi, ni phindu yanji ilipo? 17Munjila imozi-mozi cikhulupililo paceka, ngati ciliye ncito, ncakufwa.18Mwakuti muyakine angalabile kuti, "mnacikhulupililo, ndipo neo nili na ncito." Nilangizhyeni cikhulupililo ciliye ncito, ndipo nikulangizhyeni cikhulupililo cangu cancito zangu. 19Mukhulupilila kuti kuli Mulungu umozi; mucita bwino. Koma olo vibanda vukhulupilila izo, ndipo vunjenjema. 20Ko mufuna kuziba, lidoda lopusa, kuti cikhulupililo ciliye ncito ncatyala-tyala?21Abrahamu atata basu aliye yesewe olungama na ncito pecipeleka Isaki mwana wake mwanalume pa guwa? 22Mwaona kuti cikhulupililo cesebenza na ncito zake, ndipo kuti ncito zake cikhulupililo cesilizhyika. 23Celembewa cekwanilishika colabila kuti, "Abrahamu ekhulupilila Mulungu, ndipo cebelengewa kwa eve monga wacilungamo," ndipo enzoitiwa kuti muyake wa Mulungu. 24Mwaona kuti munthu oyesewa wolungama kamba ka ncito zake, osati kamba ka cikhulupililo cake.25Mnjila imozi-mozi soti, Rahabe hule aliye yesewe olungama kamba ka ncito pelandila authenga nakubalutisha munjila iyakine? 26Poti monga thupi iliye mzimu niyakufwa, moteto soti cikhulupililo ciliye ncito ncakufwa.
1Osati anyinji mwa mweo akankhale aphunzisi, mwa anekwasu, poti muziba kuti seo tu phunzisha tukoweluziwa kupambana ayakine. 2Pakuti tonse tukhumudwa mnjila zinyinji. Ngati muyakine okhumudwa lini mu mau, ni lidoda yabwino ngako, okwanisha kuzisogolela olo thupi yake yonse.3Lomba ngati tuika cingwe mkamwa mwa akavalo kuti atimvwile, tupotozhya mubili wake wonse. 4Zibani soti kuti combo, angankhale kuti nivikuleni ngako nokankhiwa na mphepo yamphamvu, yupotoleka na ka sigilo katontho ngako kulikonse kwakufuna oyendesha.5Mnjila imozi-mozi, lilime nikaciwalo katontho, koma kozikweza mu vinthu vikuleni. Onani soti kamulilo kangankhale katontho tyala koshoka sanga ikuleni. 6Lilime nayo nimulilo, calo ciipa cenkhala pakati pa banthu basu. Lilime puipisha thupi yonse, kuika pa mulilo umoyo, ndipo yiyashiwa na mulilo ku jahena.7Pakuti nyama yamtundu ulionse, nyoni, vokalaba, na vamnyanja vuzolobeshewa ndipo vazolobeshewa na mtundu wa banthu. 8Koma kuliye munthu angazolobeshe lilime. Niciipa cosapumula, cozula na ululu wopaya.9Nayeve tuyamika Ambuye na Atata, ndipo na yeve tutembelela banthu, bala bepangiwa monga mkulingana na Mulungu. 10Mkamwa mmozi-mozi mufuma madaliso na matembelelo. Mwa anekwasu ivi vinthu vufunika lini kucitika.11Kasupe angathile panja kufuma pofumyila pake vonse pamozi manzi onzula na obaba? 12Ko cimuti ca mkuyu, mwa anekwasu, ungapange azitona? kapena mpesa, mkuyu? Moteto manzi ya munyu siyangankhale yonzuna.13Nibani ali na Nzelu na kumvwishisha pakati panu? Lekani munthu uyo aoneshe moyo wabwino na ncito mkudekha kwa nzelu. 14Koma ngati muli na nsanje yobaba na lunkhumbwa mumtima mwanu, osazikweza na kunama wenye pa zoona.15Izi ni nzelu lini zuwelela pansi kufuma kululu. Mmalo mwake, nizapansi pano, sizauzimu, zavibanda. 16Pakuti pali nsanje na lunkhumbwa, pali msokonezo na vocitika vonse viipa. 17Koma nzelu zoyamba zufuma kululu zuyamba kunkhala zituba, zamtendele wa cikondi, za ulele, zomvwila bwino, zozula na cifundo na vipaso va bwino, visasankha na kuziwamilizhya. 18Copaso ca cilungamo cu caliwa mu mtendele pakati pa bala ocita mtendele.
1Kufumuila kuni kuyambana nakukangana pakati pa mweo? Kufumila lini ku kumbwila kwanu kunyatana pakati pa banthu banu? 2Mukhumbwila, ndipo munkhala muliye. Mupaya na kumbwila, ndipo mukwanisha lini kunkhala navo . Munyatana nakukangana. Munkhala lini navo kamba ka kuti mupempha lini. 3Mupempha koma mulandila lini ndaba mupempha caipa, kuti mukacisebenzeshe pa zofuna zanu.4Mweo acigololo! Muziba lini kuti ubwenzi na ziko ya pansi ni udani na Mulungu? Teto wokhumbwila kupanga ubwenzi na ziko ya pansi ozipanga yeka mdani wa Mulungu. 5Olo muganiza kuti mau yolabila pa tyala, "mzimu wepangisha kunkhala mwa seo ni wa nsanje ngako?"6Koma Mulungu opasa cisomo cinyinji, teto mau olabila kuti, "Mulungu osusha ozikweza, koma opasa cisomo kwa ozicepesha." 7Teto mumvwileni Mulungu. Mukaneni Satana ndipo akakuthabeni.8Welani pafupi na Mulungu, Ndipo eve awele pafupi na mweo. Sukani mmanja mwanu, mweo ocimwa, ndipo tubishani mitima yanu, mweo banthu ba mitima ibili. 9Saushiwani, lilani, ndipo lalani! Lekani kuseka kwanu kusanduke kulila ndipo cimwemwe cinkhale cisoni. 10Muzicepeshe mweka pamenso pa ambuye, ndipo akunyamuleni.11Osalabila viipa kwa umozi na muyake anekwasu. Munthu olabila viipa kwa muyake olo oweluza mnekwao olabilila viipa lamulo ndipo oweluza lamulo. Ngati muweluza lamulo, nimwe osacita lamulo, koma oweluza. Ni umozi tyala opasa lamulo na oweluza. 12Ni eve eka okwanisha ku pulumusha na kuononga. Niwe bani weo, uweluza muyako?13Lomba mvwani mweo mulabila, "lelo olo mailo tukokuya mu mzinda, tikankhaleko caka kwala, tikacite malonda, ndipo tikapange phindu." 14Nibani oziba ziti zikacitike mailo, ndipo umoyo wako nicinji? Poti weo niwe cusi cuonekela mwa kanthawi katontho nakusoba soti.15Mmalo mwake, mufunika kulabila kuti, "ngati Mulungu angalole, tikankhale nocita ici olo cala." 16Koma lomba muzitama mukuzikweza mumaganizo banu. Kuzitama konse uko nikuipa. 17Teto kwa aliyense wala oziba kucita cabwino koma ocita lini, kwa eve ni cimo.
1Welani lomba, mweo olemela, lilani na kulila modandaula cifukwa ca kusauka kukuza kwa mweo. 2Cuma canu caola, ndipo ndipo vovwala vanu valyewa natunjenjetu. 3Golide na siliva yanu yacita nguwe ndipo nguwe yake ukankhale umboni wokulabililani mweo. Ikalye nyama yanu monga mulilo. Mwasunga cuma canu ca masiku yosilizhya.4Onani, malipilo yamwesunga ya bala ekusebenzelani mminda mwanu yokulililani. Kulila kwa okolola kwafwika mmatu mwa Ambuye wa makamu. 5Mwenkhala pamalo abwino pa calo ndipo mwezilola mweka. Mwainisha mitima yanu pasiku yopaiwa. 6Mwemususha na kumpaya munthu wolungama. Eve aliye kukanileni.7Nkhalani woyembekeza, ndipo, anekwasu, mpaka kuza kwa Ambuye. Onani mlini mwakuyembekezela vipaso vake kufuma pansi ndipo onkhala ociyembekezela, mpaka cikalandile mvula yoyamba na yosilizhyila. 8Mweo, namwe, munkhala oyembekeza. Pangani mitima yanu kunkhala yokosa cifukwa Ambuye ali pafupi kuza.9Osadandaula, anekwasu, pali uyu na muyakine, kuti osati mukasushiwe. Onani, oweluza opanama pa mulyango. 10Mtoleko cisanzo, anekwasu, Kufuma mkuvutika na kuyembekeza kwa aneneli, bala belabila mzina ya Ambuye. 11Onani, tubayesa bala opilila monga odalisika. Mwecimvwa za kupilila kwa Yobu, ndipo muziba colinga ca Ambuye, mwakulondela ngako na cifundo.12Mu vonse, mwa anekwasu, osalumbila, kapena kululu olo pansi, olo kulumbila ciliconse. Mmalo mwake, lekani "ee" atanthauze "ee" ndipo "yai" wanu atanthauze "yai," kuti osati mkapone pansi pa ciweluzo.13Pali muyakine pakati panu ovutika na vobaba? Mulekeni apemphele. Pali muyakine wokondwela? Mulekeni ayimbe momkweza. 14Alipo pakati panu olwala? Mulekeni aite akulu-akulu ba mcalici, ndipo balekeni bampemphelele. Lekani bamuzoze na mafuta mzina ya Ambuye. 15Pemphelo ya cikhulupililo yupolesha olwala, ndipo Ambuye akamuukishe. Ngati ecita ucimo, Mulungu akamkhululukile.16Teto lapani macimo yanu kwa wina na muyake kuti mupoleshewe. Pemphelo ya munthu wolungama niyokosa ngako mnchito zake. 17Eliya enze munthu monga seo. Epemphela na cilungamo kuti mvulaisapone, ndipo iliye pone pa nthaka kwa zaka zitatu na miyezi sikisi. 18Ndipo Eliya epemphela soti. Ndipo kululu kwepeleka mvula, ndipo calo cebala vipaso vake.19Mwanekwasu, ngati aliyense pakati panu wafuma pa zoona, ndipo muyakine wamuwezhya soti, 20uyo munthu ofunika kuziba kuti aliyense wati akawezhye ocimwa mnjila yake yosoba akampulumushe kufuma ku imfwa ndipo akavwinikile macimo anyinji ngako.
1Petulo, mtumwi wa Yesu Kristu, kwa alendo bebalalika, esankhiwa, ku Ponto, Galatiya, Kapadokiya, Asiya, na Bitiniya. 2Monga mwa kuzibilatu kwa Mulungu Atata, mwa ncito yaciyeleso ca Muzimu, mwa kuvwila na ku wajya ngazi ya Yesu Kristu. Cisomo cinkhale na mweo, na mutendele wanu upake.3Lekani Mulungu na Atata ba Ambuye Yesu Kristu atamandike! Mucifundo cake cikulu, atipasa seo kubadwa kwalomba mukunkhala kwaciyembekezo kupitila mukuuka kwa Yesu Kristu kwa akufa. 4Ici nicoloba cosasila, sicinga thimbilile, ndipo sicinga sukuluke. Okusungilani kululu. 5Nimwe otetezewa na mphavu ya Mulungu kupitila mu cikhulupililo ca cipulumuso cokonzeka kuoneshewa munthawi yothela.6Nimwe okondwa paici, olo kuti nicofunikila lomba kuti mweo mungavwe kusakondwa mumayeselo anyinji osiyana-siyana. 7Ici nikuyesa cikhulupililo, camene nicabwino kopambana golide wamene usila, olo kuti uyesewa mu mulilo. Ici cicitika kuti cikhulupililo canu cipezeke mukuyamika, ulemelelo, na ulemu pa kumuonesha Yesu Kristu.8Mukaliye kumuona, koma mumukonda. Mumuona lini lomba, koma mukhulupilila mwa eve na kukondwela mucikondwelelo camene sicingafotokozeke na kuzula kwa ulemelelo. 9Mulandila lomba zanu kamba kacikhulupililo canu, cipulumuso ca moyo wanu. 10Za cipulumuso ici, aneneli enenela za cisomo cenzefunika kuwela kwa mweo, besanthula bwino nakuonesheshangako,11kufufuza kuti ni munthu wanji olo nthawi Muzimu wa Kristu muli beve wenzosonyeza pepeleka umboni poyamba zamanzunzo ya Kristu na za ulemelelo wati ukakonkhepo. 12Cevumbulushiwa kwa beve kuti benzozitumikila lini beka, koma mweo, pebelabila za zinthu zamene zamwaujyiwa lomba nabala belalikila uthenga kwanu mwa Muzimu Utuba wetumiwa kufumila kululu- zinthu zimene angelo olaka-laka kuona.13Mwaici mangani luunda yamalingalilo yanu. Nkhalani wodekha. Ikani ciyembekezo canu conse pa cisomo camene cati ciletewe kwa mweo akavumbulushiwa Yesu Kristu. 14Ngati bana bamatu, musasatile zofuna zemwenzokonkha pamwenzosaziba.15Koma pakuti ekuitani ni mutuba, mweo, namwe, nkhalani atuba mucinkhalidwe conse. 16Pakuti nicolembeka, ''Nkhalani atuba, pakuti ninemutuba.'' 17Ngati muita ''Atata'' yeve oweluza mosakondela na kulingana na zocita za munthu aliyense, luta mu nthawi yako ya ulendo mozilemekeza.18Muziba kuti sikamba ka siliva na golide yusila kuti mweombolewa kucoka kucikhalidwe copusa cemwephunzila kwa ziusuwanu. 19Mumalo mwaici, mwaombolewa na ngazi ya Kristu, enze monga mbelele iliye banga olo donthi.20Kristu esankhiwa maziko aziko yakaliye kuikiwa, koma lomba wavumbulushiwa kwa mweo mu nthawi zino zosilijya. 21Kupitila mwa yeve mukhulupilila Mulungu, emuusha kwa akufa na kumupasa ulemelelo, kuti cikhulupililo na ciyembekezo canu cinkhale mwa Mulungu.22Mwepanga moyo wanu kunkhala yoyela kamba kovwila coonadi. Ici cenze colinga ca cikondi ca zoona pa abale; kondanani kufuma pansi pamitima. 23Mwabadwa soti, osati mwa mbeu zoola, koma mwa mbeu zosaola, kupitila mu zamoyo na mau okhalila ya Mulungu.24Pakuti, ''Zonse za thupi zili monga mauzu, na ulemelelo wake uli monga maluba amusanga amauzu. Mauzu aya oyuma, na maluba opona, 25koma mau ba Ambuye okhalako nthawi yonse.'' Aya mau ni uthenga wabwino welalikiwa kwa mweo.
1Mwaici ikani pambali vonse viipa, zonse zonyenga, maonekelo onyenga, kukhubwila, na manyozo onse. 2Ngati bana bakhanda, funani mukaka woyela wamuzimu, kuti mwaici mungakule mucipulumuso, 3ngati mwalaba kuti Ambuye nabwino.4Welani kwa yeve ali mwala wamoyo wakaniwa na banthu, koma asankhiwa na Mulungu ngati mwantengo wapalulu kwa eve. 5Namwe mweo muli ngati miyala yamoyo yumangiwa kuti inkhale nganda yamuzimu kuti inkhale wansembe mutuba opeleka nsembe za uzimu zololewa kwa Mulungu kupitila muli Yesu Kristu.6Malemba alinazo izi: ''Ona, nuika muziyoni mwalawapangodya, wosankhiwa ndipo wamtengo wapalulu. Aliyense okhulupilila mwa yeve sazamvwa soni.''7Kulemekezeka ni kwa mweo mukhulupilila. Koma kwa beve osakhulupilila, ''Mwala wekaniwa na womanga, uyu wankhala mutu wapangodya,'' 8ndipo, ''Mwala wokhumudwisha na thanthwe yubalengesha kupona.'' Bokhumudwa cifukwa ovwila lini mau - amene eikiwa kuti acite.9Koma nimwe banthu osankhiwa, mtundu wa ansembe wacifumu, mutundu utuba, banthu ba Mulungu, kuti mukakambe zabwino zocitika za eve ekuitani kufuma kumudima kuloba mkuwala kwake kodabwisa. 10Poyamba mwenze lini banthu, koma lomba nimwe banthu ba Mulungu. Muliye landile cifundo, koma lomba mwalandila cifundo.11Okondewa, nukulimbikisani monga owela na akapolo kuti musiye zofuna za thupi, zamene zuyambana na moyo wanu. 12Zocita zanu pakati pa Amitundu zinkhale zolemekezeka, kuti pokamba zamweo ziipa, baone zambwino zamweo nakupasa ulemelelo kwa Mulungu pa siku yati akaonekele.13Gonjelani ulamulilo ulionse wa banthu cifukwa ca Ambuye. Gonjelani soti mfumu pakuti nimukulu, 14na akazembe nao, otumiwa kuti alange ocita ziipa naku yamika bala ocita zabwino. 15Pakuti ici ni cifunilo ca Mulungu, kuti pakucita cabwino mukaleshe osaziwa kukamba kwa banthu opusa. 16Ngati banthu omasuka, musasebenzeshe kumasuka kwanu kubisa ziipa zanu, koma nkhalani ngati ancito ba Mulungu. 17Lemekezani banthu onse. Konda ubale. Yopa Mulungu. Lemekeza mfumu.18Ancito, nkhalani omvwila ambuye banu na ulemu onse. Nkhalani omvwila ambuye osati kuli abwino na odekha, koma nabala baipa soti. 19Pakuti ici nicolemekezeka, pakuti oziba za Mulungu, munthu opilila mumavuto pamene ovutishiwa mosayenela. 20Pakuti nimbili yabwino yanji ilipo ukacimwa na kulimba pamene uvutika? Koma ngati wacita zabwino nakuvutika polandila cilango, uyu niulemelelo kucokela kwa Mulungu.21Pakuti nimwaici kuti mweiitiwa, cifukwa Kristu naye evutikila mweo. Esiya cisanzo kwa mweo kuti mukonkhe mapazi yake. 22''Aliye cimwepo, kapena boza kupezeka mukamwa mwake.'' 23Pemucita cipongwe, aliye bacitile cipongwe. Penzunzika, aliye bayofye, koma ezipeleka kwa yeve oziba kuweluza molungama.24Eve eka enyamula macimo basu mu thupi mwake mpaka pa cimuti kuti tisankhale na mbali na cimo nakunkhale mucilungamo. Navilonda vake seo tepola. 25Monse mweo mwenze ngati mbelele zotaika, koma lomba mwawelela kumbusa na olangila wa moyo wanu.
1Mwanjila iyi, mweo muli olunguliwa mufunika kuvwila analume banu. Citani ici olo kuti analume bayakine bovwilalini mau, banga kokeke kuliye mau, kupitila mumakhalidwe ya anakazi yao. 2Pakuti beona mukhalidwe wabwino wa ulemu.3Lekani zicitike osati navovala vakunja monga sisi zomanga, kuvwala golide, olo zovala. 4Mwinamwake, lekani zicitike na munthu wamukati wamumutima, na kuwana kwa muzimu wofasa na wacete, camene cili ca bwino kwa Mulungu.5Pakuti niye azimai oyela kale eyembekezela mwa Mulungu ezilimbikisa beka, pakuvwila analume bao. 6Munjila iyi Sara evwila Abrahamu nakumuita yeve kuti ambuye. Mweo nimwe bana bake ngati mucita cabwino na kusayopa mavuto.7Mwanjila imozi-mozi, mweo azinalume nkhalani nabanakazi banu movwishisha, monga conyamulilamo cofoka, mwanakazi. Mufunika kubapasa ulemu monga coloba cimozi cacisomo camoyo. citani ici kuti mapephelo basavalishiwe.8Posilijya, monse mweo, nkhalani amaganizo amozi, acifundo, okondana ngati abale; amutima wabwino, na ozicepesa. 9Osabwezela coipa pa coipa olo manyozo pa manyozo. Koma, pitilizani kudalisa, cifukwa paici munaitaniwa, kuti mukalandile daliso.10''Eve ofuna kukonda moyo nakuona masiku abwino ofunika kulesha lilime yake kuziipa na milomo yake kukamba zonama. 11Lekani eve afumeko ku zoipa nakucita zabwino. Lekani eve afune mutendele na kuukonkha. 12Menso ya Ambuye olanga olungama, na matu yake okuvwa pempho yao. Koma nkhope ya Ambuye yukangana nao ocita ziipa.''13Nibani wati akuciteni ciipa ngati mweo mufunishisha kucita cabwino? 14Koma ngati muvutika cifukwa ca cilungamo, nimwe odalisika. Osayopa vaoyopa. Osavutika.15Koma, apatuleni Ambuye Krstu mumitima yanu ngati oyela. Nthawi yonse nkhalani okonzeka kuyankha bonse okoshya za ciyembekezo cumulinaco. Citani ici mofasa na ulemu. 16Nkhalani nacikumbumutima kuti banthu onyoza umoya wanu mwa Kristu anvwe soni cifukwa okamba zamweo monga mucita zoipa. 17Nicabwino, ngati Mulungu ofuna, kuti muvutike pakucita vabwino kupambana kucita viipa.18Kristu naye enzuzika kamba kamacimo. Eve ali olungama enzunzika cifukwa ca seo, osalungama, kuti atilete kuli Mulungu. Epaiwa mu thupi, koma epasiwa moyo wa Muzimu. 19Mwa Muzimu, eluta nolalikila ku mizimu ili mujele lomba. 20Benze osavwa pamene cilindilo ca Mulungu cenzoyembekeza mu masiku ya Nowa, mu masiku yomanga ngalawa, Mulungu epulumusha banthu batontho- miyoyo eiti- mwa manzi.21Ici nicizindikilo ca ubatizo cupulumusha mweo lomba- osati kusamba kucosa lisilo pa thupi, koma ngati pepho yamalingalilo yabwino kwa Mulungu- kupyolela muciukiso ca Yesu Kristu. 22Kristu ali ku kwanja la kukwendi ya Mulungu. Eluta kululu. Angelo, maulamulilo, na mphavu zifunika kuvwila eve.
1Moteto, cifukwa Kristu enzuzika mu thupi, namwe mube namutima woteti. Pakuti aliyense enzunzika mu thupi oleka cimo. 2Mwakuti, munthu oteto, nthawi zonse mu thupi mwake, onkhalila lini vilako-lako vabanthu, koma cifunilo ca Mulungu.3Kwakanthawi katali mwankhala mucita vofuna kucita ba Mitundu, kunkhala mu ciwelewele, vokhubwila, ucakolwa, pwando ya vakumwa, visangalalo vopitilila, na kucita micitidwe uipa wa mafano. 4Oganiza kuti nicacilwendo kuti mubakonkha lini mu makhalidwe yao yoipa, teti bokamba viipa pali mweo. 5Bakafotokoze kwa eve okonzekela kuweluza amoyo na akufwa. 6Pacilingo ici uthenga wabwino welalikiliwa na kwabala akufwa, kuti, olo beweluziwa kale mu thupi monga banthu, bangankhale m'mzimu monga Mulungu.7Masilijyilo a vinthu vonse yali pafupi. Moteto nkhalani na maganizo abwino, nkhalani acelu maganizo yanu kamba kamapephelo. 8Koma pa vinthu vonse, nkhalani na cikondi copitilila pali muyake na muyake, pakuti cikondi cubimpha macimo anyinji. 9Nkhalani na wanzi kwa aliyense mosadandaula.10Monga aliyense wamweo walandila mphaso, isebenzeseni kutumikilana nayo, mokhulupililika kuyanganila cisoma ca Mulungu m'maonekedwe yosiyana-siyana. 11Ngati aliyense olabila, makabidwe ankhale na mau ba Mulungu. Ngati aliyense otumikila, lekani zicokele ku mphavu zupasiwa na Mulungu. Citani izi zinthu kuti munjila iliyonse Mulungu akalemekezeke mwa Yesu Kristu. Kwa Yesu Kristu lekani kunkhale ulemelelo na ulamulilo kwa nthawi zonse. Amen.12Okondewa, osayesa nicacilwendo mayeso amulilo yakucitikilani mweo, monga kuti cinthu cacilwendo cingamucitikileni mweo. 13M'malo mwake, mumungavutikile mu manzunzo ya Kristu, kondwelani, kuti mukakondwele soti nosangalala pati ukaonekele ulemelele wake. 14Ngati mutukwaniwa kamba ka zina la Kristu, nimwe odalisika, cifukwa Mzimu wa ulemelelo na Mzimu wa Mulungu upumula pamweo.15Koma osanzuzika aliyense wamweo monga opaya, kawalala, ocita viipa, olo wawenye. 16Koma ngati aliyense onzunzika ponkhala mkrisitu, asamvwe soni; m'malo mwake, lekani alemekeze Mulungu nazina yamene iyo.17Pakuti ni nthawi yaciweluzo kuyambila mu nganda ya Mulungu. Ngati cuyambila na seo, cikabe tyani kwabala ocitila mwano uthenga wabwino wa Mulungu? 18Ndipo ngati, ''nicovuta kwa olungama kuti akapulumushiwe, cikabetyani kwabala akunja na ocimwa?'' 19Moteti lekani bala onzunzika cifukwa ca cifunilo ca Mulungu apeleke miyoyo yao kuli Mulengi wokhulupililika mukucita bwino.
1Nulimbikisa acikulile pakati panu, neo, mukulu muyao na boni ya zonzuzika za Kristu, ndipo nine umozi wati akatoleko mbali ku ulemelelo wati ukaonekele: 2Nkhalani azibusa ba nkhosa za Mulungu zili pansi pacisamalilo canu, kutumikila monga oyanganila- osati cifukwa muyenela, koma cifukwa cakuti mufuna, monga mofunila Mulungu kuti mutumikile- osati kamba ka phindu yocitisha soni koma mozipeleka. 3Osacita monga bwana pa banthu ali pacisamalilo canu. Koma, nkhalani cisanzo ku nkhosa. 4Lomba akayoonekela Mbusa mukulu, mukalandile kolona yosajujuka ya ulemelelo.5Munjila imozi, mweo acinyamata, vwilani akuleni. Monse mweo, zivwalikeni na kuzicepesa na kutumikilana. Pakuti Mulungu okana ozitukumula, koma opasa cisomo kwa ozicepesa. 6Moteti zicepeseni pansi pa kwanja la mphavu la Mulungu kuti akakunyamuleni panthawi yake. 7Tayani nkhawa zanu zonse kuli eve ndaba okusamalilani.8Nkhalani celu, nkhalani olonda. Mudani wanu mudyelekezi oyenda-yenda nga ni nkhalamu yuuluma, kusakila wati awononge. 9Imililani pakumukana eve. Nkhalani olimba mu cikhulupililo canu. Muziba kuti gulu ya banthu wokhulupililika ali mu dziko opilila manzunzo amozi-mozi.10Mukanzunzika paka nthawi katontho, Mulungu wa cisomo conse, ekuitani ku ulemelelo wake wa muyaya mwa Kristu, akuwamyeni, akunkhazikisheni, na kukukoseshani mweo. 11Kwake kube ulamulilo wosasila. Amen.12Nutola Silivano kunkhala mkwasu wokhulupililika, ndipo nakulembelani mweo kwacidule kupitila mwa eve. Nukulimbikisani na kucitila uboni kwa mweo kuti vanakulembelani ni cisomo ca Mulungu ca zoona. Muimilile pa camene ici. 13Mwanakazi ali mu Babiloni, osankhiwa pamozi na mweo, opeleka moni. Naye Marko, mwana wangu, opeleka moni. 14Mupasane moni na kisi ya cikondi. Lekani mutendele ube namwe mweo muli mwa Kristu.
1Simoni Petulo, Kapolo na mtumiki wa Yesu Krist, kwa bala elandila cipulumuso cimozi-mozi ca mtengo wa patali mwatalandilila nase, cikhulupililo mucilungamo ca Mulungu wasu na Mpulumusi Yesu Kristu. 2Cisomo na mtendele vionjezelewe mu muyeso, mkuziba Mulngu na Yesu Kristu Ambuye wasu.3Vinthu vonse volinga pa moyo na umulungu vapasiwa kwa seo kupitila mkuziba Mulungu, etiyita mwa ulemelelo nakupambana kwake. 4Kupitila mwa ziz, etipa lonjezo likulu, la mtengo wa patali, kuti mube ogabana naye mucilengeledwe ca umulungu, pavuli pothaba cionongeko mcalo cupangika na vokhumbwila viyipa.5Kamba ka ici, citani ubwino wanu kuti muonjeze cikhulupililo canu, ndipo kuubwino onjezankoni cizibisho, 6ku cizibisho onjezankoni kuzilesha, kukuzilesha onjezankoni kupilila, kukupilila onjezankoni umulungu, 7ku umulunug onjezankoni unekwao, na kuunekwao onjezankoni cikondi.8Ngati ivi vinthu vili mwa mweo nakuti vukula mwa mweo, simuzankhala vyumba nosabala vipaso mucizibisho ca Ambuye wasu Yesu Kristu. 9Koma aliyense osobeka ivi vinthu niyekuti olangalini ndipo ni mphofu, kuluwa kuti esukiwa ku macimo yake yakale.10Mwa ici, anekwasu, citani bwino kuti maitanidwe na masinkhidwe yanu asimikijyike, pakuti mukacita ivi vinthu, simuzakhumudwa, 11Munjila iyi mukalemele mukupasiwa mwai woloba mu ufumu wamuyaya wa Ambuye na Mpulumusi wasu Yesu Kristu.12Mwa ici nthawi zonse ninkhale okonzeka kukukumbushani za ivi vinthu, olo kuti muviziba, olo kuti nimweolimba mu coonadi cemweziba. 13Naganiza kuti nicabwino kwa neo malinga nikali mu msasa uyu, kukusisimushani munjila yokukumbushani. 14Pakuti nuziba kuti kusiyana nao uyu msasa kuli pafupi, ndaba Ambuye Yesu Kristu eniululila ici cinthu. 15Nionesheshe kuti neo nikacoka pavuli pake mukokumbukila ivi vinthu.16Pakuti niliye konkhe miyambi yatyalatyala petekuzibishani mphamvu nakuza kwa Ambuye Yesu Kristu, koma tenze mboni zoona na meso ukulu wake. 17Ndaba elandila ulemu na ulemelelo kufumila kwa Mulungu Atata pelemvwika lizu kwayeve mwa ulemelelo wa mphamvu, lakuti, "Uyu ni mwana wangu okondewa, mwa yeve nukondwela." 18Seo seka telimvwa ili lizu fufumila kululu petenze pa lupili lituba.19Pakuti tili na mau auneneli onkhazikika kuti mukaike nzelu kubamvwa mungacitebwino ndaba yali monga ni nyale yusanika mumalo ya mdima mpaka kuche na nyenyezi ya mumawa iyake mumitima yanu. 20Koma pa zonse muzindikile kuti kuliye uneneli ufumila kucimasulo ca munthu. 21Ndaba kuliye uneneli wewela kufumila mucifuno ca munthu, koma banthu onena zokokela kwa Mulungu pebekhuziwa na Mzimu Utuba.
1Aneneli onyenga ewela ku banthu, na aphunzisi awenye akawele soti kwa mweo. akalete mwacisinsi viphunzisi vawenye na voononga, akakane Ambuye wao amene ebagula Oleta cionongeko pa beve beka mofolumijya. 2Anyinji akakonde vanyansi vao, kupyolela mwa ivi njila ya cendi ikacitiwe mwano. 3Mu cogolo cao akakuyeseni na mau ya cinyengo. Ciweluzo cao cankhala cikuza kwa nthawi itali, na cionongeko cao cili lini lele.4Pakuti Mulungu aliyelekelele angelo becimwa. Koma ebatwala mu ndende kuti asungiwe mu unyolo mu malo a mfinzi kufikila ciweluzo. 5Ciyakine soti, aliyelekelele ziko lapansi lakale koma esunga Noah elalikila cilungamo pamozi nabayakine benze seveni poleta vimanzi pa ziko la banthu osapembeza. 6Mulungu esandusha mizinda ya Sodom na Gomora kuba milota na kubaweluza ku cionongeko kuti cibe cisanzo pa zatizikacitike kwa bala osapembeza.7Koma kwa olungama Loti, epondelejyewa na cikhalidwe conyansa ca banthu bayipa. 8Lomba ula munthu ulungama, enzonkhala pakati pao siku na siku enzunzika mu cilangamo ca moyo wake kamba ka macitidwe yao yaipa. 9Ambuye oziba mopulumushila banthu bake opembeza mu mayeso nakusunga banthu osalungama ku cilango pa siku la ciweluzo.10Ici ni cendi maka-maka kwa bala oyenda mwa cilako-lako ca thupi, nabala opepusha ulamulilo. Oyopa lini kanthu ndipo bali na cifunilo ca beve beka, baliye mantha ponyoza yeve waulemelelo. 11Angelo olo kuti bana mphamvu ikulene ngako, oleta lini ciweluzo ca manyozo cosushana nao kwa Ambuye.12Koma aba banthu, monga nyama susaganiza, epangiwa kuti akakashiwe na kuonongeka. Ozibalini waku nyoza. Mu cionongeko nao akaonongeke. 13Bakalandile mphoto pa viyipa vakucita. Oona ngati vokondwelesha mzuba ni vabwino. Nimabanga na vilema. Bakumvwa bwino pocita macitidwe bao ba cinyengo pamene bakulya namwe pamozi. 14Bana meso ozula na cigololo, okuta lini kucita ucimo. Onyengelela bala osankhazikika mu kucita viyipa, mitima yao yephunzisiwa kunkhala na cigolo. Nibana otembelelewa.15Basiya njila zolunjika nakutayika kukonkha njila ya balamu mwana wa Beor, enzolandila malipilo yacosalungama. 16Koma elandila cizuzulo pa macimo bake- bulu yusalabila yelabila na lizu la munthu kulesha kufuntha kwa mneneli.17Aba banthu ninyenje ziliye manzi ndipo ni mame yakuza na cimphepo cikulene. Cimfinzi cikulu ca sungikila beve. 18Olabila na mau ozitukumula yaliye nchito. Onyengelela banthu na vokhumbwila thupi. Onyengelela bala banthu 0funa kuthaba kufuma kwa bala onkhala mu kuifya. 19Obalonjeza ufulu, koma beve beka na kapolo ba ciphuphu. Pakuti munthu ni kapolo wa ciliconse cumuposa mphamvu.20Ngati bautuka ciphuphu ca ziko lapansi kupitila mu cizibisho ca Ambuye na Mpulumusi Yeau Kristu koma okashiwa soti na kugonjeshewa cokonkhapo lomba cunkhala ciyipa kuposa coyambilila. 21Sembe cenze cabwino kwa beve kusaziba njila ya cilungamo kuposa kuiziba nakufumamo mu malamulo ya tuba yepasiwa kwa beve. 22Mwambi uyu niwacendi kwa beve: "Imbwa yuwelela kumalusi bake, ndipo nkhumba yasamba yuwelela mu matika."
1Okondewa, iyi lomba ni kalata yacibili yanakulembelani mweo, ndipo mu yonse yabili nukukumbushani na kukusisimushani ku maganizo yanu yoona 2kuti mukumbukile mau yelabilika kuvuli na aneneli atuba na lamulo ya Ambuye wasu na Mpulumusi yepasiwa kwa mweo kupitila mwa atumwi.3Ziwani ici poyamba, kuti opepusha aka wele mu masiku osilijya. Akapepushe na kupitilijya kulingana na vilako-lako vao. 4Akanene kuti, "Ili kuni lonjezo la kuwela kwake mwecifwela makolo basu, vinthu vili cimozi-mozi, mweciyambila cilengedwe."5Oluwila dala kuti kale-kale mwa mau ya Mulungu kululu na pansi vecizonkhalako kufumila mu manzi na kupitila mu manzi. 6kupitila mwa ici ziko pa nthawi ila lecenekeka, nakuzula manzi. 7Mwa mau yamene yala kululu na ziko lapansi vusingiwila kuyopita mu moto, kusungukila siku la ciweluzo na kucenekeka kwa banthu osapembeza.8Musaluwe, okondewa, kuti siku limozi kwa Ambuye lili ngati zaka sauzande, ndipo zaka sauzande zili ngati siku limozi. 9Ambuye ocelwa lini na lonjezo lake, monga mwakuganizila bayakine kuti ocelwa. Koma ni odekha mtima na mweo, ofuna lini kuti liyense wa mweo kuyocenekeka, koma kuti aliyense akapeze mpata olapa.10Moteto, siku la Ambuye likawele ngati kawalala: kululu kukafumepo na zungo likulu. vonse vikapye na moto, na ziko lapansi na vocititka mkati mwake vikaonekele patuba.11Lomba pakuti vonse vikapye munjila iyi, mweo mufunika kuba banthu otyani? Mufunika kuba atuba na moyo wa umulungu. 12Mufunika kuyembekeza na kufulumijya kuwela ku siku la Ambuye. Pa siku lila kululu kukacenekeke na moto, na vonse vamululu vikasungunuke na kuphya kululu. 13Koma mwa lonjezo lake tulindila kululu kwa nyowani na ziko lapansi la nyowani kwamene kwati cilungamo cikankhale.14Mwa ici, okondewa, pakuti muyembekeza ivi vinthu, yesesani kuti mukapezeke baliye dontho na cilema pa meso pake, mwa mtendele. 15Soti, ciyakine muyese ku kudekha mtima kwa Ambuye wasu kuba cipulumuso. Monga mwamene okondewa mnekwasu Paulo ekulembelani, monga mwa nzelu zepasiwa kwa yeve. 16Paulo olabila za ivi vinthu mu makalata yake yonse, mwamene muli vinthu vovuta kumvwisha. Banthu osaziba kanthu na osankhazikika opotoza ivi vinthu, mwakucitila malemba yayakine, kucionongeko ca beve beka.17Mwa ici, okondewa, pakuti mwavizibilathu ivi vinthu, muziyang'anile mweka kuti musasoceleshewe na cinyengo ca banthu osasunga lamulo, nakutaya cikhulupililo canu. 18Koma kulani mu cisomo na mciziwisho ca Ambuye na Mpulumusi wasu Yesu Kristu. Ulemelelo unkhale kwa yeve kuyambila lomba mpaka ku siku ya ku nthawi yonse.Ame.
1Cala cenzeko poyamba- citecivwa, cataona na meso yasu, catalanga namanja yasu yakata- kukhuzana na Mau ya moyo. 2Soti, moyo wamene uyu wezibika, ndipo tauona, nakuucitila uboni. Tulalikila kwa mweo umoyo wosatha, umene wenze na atata, ndipo wazibishiwa kwa seo.3Cala cataona ndipo nakuvwa tulabila soti kwa mweo, namwe soti munkhale naciyanjano na seo. Ciyanjano casu cili na Atata na Mwana, Yesu Kristu. 4Soti, tulemba izi zinthu kwa mweo kuti cimwemwe casu cisilijyike.5Uyu niuthenga watamvwa kucokera kwa yeve ndipo tuulalikila kwa mweo: Mulungu ninyali, ndipo mwa yeve muliye mudima. 6Ngati tukamba kuti tili naye naciyajano nakuyenda m'mdima, tili na boza ndipo tucita lini coonadi. 7Koma ngati tuyenda mukuwala monga ali yeve mukuwala, tilinaciyanjano wina namuyakine, ndipo ngazi ya Yesu Mwana wake yutiyelesa seo ku macimo yaliyonse.8Ngati tukamba kuti tiliye ucimo, tuzinama teka, ndipo cilungamo cililini muliseo. 9Koma ngati tulapa macimo basu, ali okhulupilika na olungama kutikhululukila seo macimo yasu na kutiyelesa seo kucisalungamo ciliconse. 10Ngati tukamba kuti tiliye cimwe, tupanga yeve kuti niwonama, ndipo mau ake alilini muliseo.
1Bana, nulemba izi zinthu kwa mweo kuti musacimwe. Koma ngati muyakine wacimwa, tilinaye wotikambilako ali na Atata, Yesu Kristu, eve ali oyela. 2Ndiye citetezo ca macimo yasu, osati basu tyala, koma soti na ziko yose. 3Tuziba kuti tawela kuzomuziba eve, ngati tusunga malamulo yake.4Eve okamba kuti ''Numuziba Mulungu'' koma osunga lini malamulo yake niwawenye, ndipo coonadi sicili naye. 5Koma aliyense osunga mau yake, muliyeve zoona cikondi ca Mulungu cayelesewa. Mwaici taziba kuti tili mwa eve: 6aliyense okamba kuti ankhala mwa Mulungu ofunika yeka soti kuyenda monga mweyendela yeve.7Okondewa, nulemba lini lamulo lalomba kwa mweo, koma lamulo lakale yamwankhala nayo kucokera paciyambi. Lamulo yakale ni mau yemwecivwa. 8Nulemba lamulo ya lomba kwa mweo, yamene niyazoona mwa Kristu na mweo, cifukwa mudima ukuya, ndipo nyali yazoona yuwala kale.9Eve okamba kuti ali mukuwala ndipo ozonda mbale wake ali m'mdima kufikila lomba. 10Eve okonda mbale wake onkhalilila mukuwala ndipo kuliye mpata wakugwa mwa eve. 11Koma yeve ozonda mbale wake ali m'mdima ndipo oyenda m'mdima; oziba lini kokuya cifukwa mdima wamuvala meso.12Nulemba kwa mweo, bana, cifukwa macimo yanu yakhululukiwa cifukwa ca zina yake. 13Nulemba kwa mweo, atata, cifukwa muziba eve aliko poyamba. Nulemba kwa mweo, bana amuna, cifukwa mwa pambana yeve oipa. 14Namulembelani mweo, bana, cifukwa muziba Atata banu. Namulembelani mweo, atata, cifukwa m'muziba eve aliko poyamba. Namulembani mweo, bana amuna, cifukwa muli na mphavu, ndipo mau ba Mulungu onkhala mwa mweo, ndipo mwapambana yeve oipa.15Musakonde ziko kapena zinthu zili mu ziko. Ngati wina aliyense akonda ziko, cikondi ca Atata sicili mwa yeve. 16Pakuti vonse vili mu ziko- vokhumbwa va thupi, vokhumbwa va meso, na vonunkhila va moyo- sivicokela kwa Atata koma ku ziko. Ziko na vilako-lako vikalute. 17Koma aliyense ocita cifunilo ca Mulungu akankhalepo nthawi yonse.18Bana, ni nthawi yosilijya. Monga mwamene mwavwilila kuti osushyana na kristu akuza, lomba anyinji osushyana na kristu awela. Mwaici tuziba kuti ni nthawi yosilijya. 19Beluta kucoka kuli seo, koma sibenze ba kwa seo. Ndaba kuti benze ba kwaseo sembe enzenkhalanase. Koma pebeluta, ceoneshya kuti benzelini ba kwa seo.20Koma muli na muzozo kufumila kwa Oyela, ndipo monse muziba. 21Niliye mulembeleni cifukwa muziba lini ca zoona, koma cifukwa muziba ndipo cifukwa wenye ufuma lini mucoonadi.22Wawenye nibani kuma ula okana kuti Yesu ni Kristu? Ula munthu niosushana na kristu, pakuti okana Atata na Mwana. 23Paliye okana Mwana ali na Atata. Aliyense ovomelekejya Mwana alisoti na Atata.24Koma mweo, lekani camwavwa kufumila poyamba cinkhale mwa mweo. Ngati cimwecivwa kufumila poyamba cunkhala mwa mweo, namwe munkhale soti muli Mwana na Atata. 25Iyi ndiye lonjezo yetipasa seo- moyo wosatha. 26Nalemba vinthu ivi kwa mweo za bala angakutayisheni.27Koma mweo, muzozo umwelandila kufumila kwa yeve unkhale mwa mweo, ndipo simufunikila aliyense kukuphunzisani. Koma pamene muzozo umuphunzisani vonse ndipo nizoona, niwawenye lini, ndipo monga mwakuphunzisilani, nkhalani mwa yeve. 28Lomba, bana, nkhalani mwa yeve kuti akuyoonekela tikankhale na phamvu ndipo osacita soni pameso yake okuwela. 29Ngati muziba kuti niwolungama, muziba kuti aliyense ocita vabwino abadwa kufumila kwa yeve.
1Onani cikondi cimene Atata atipasa, kuti tikoitiwa bana ba Mulungu, ndipo ndiye mutilili. Pa cifukwa ici, ziko yutiziba lini seo, cifukwa iliye muzibe yeve. 2Okondewa, nise bana ba Mulungu lomba, ndipo cikaliye vumbulushiwa mwati tikabele. Tuziba kuti pamene Kristu okoyoonekera, tikabe monga yeve, pakuti tikamuone mwamene alili. 3Aliyense ali na ciyembekezo ici muli yeve oziyelesa eka monga mwalili oyela yeve.4Aliyense ocimwa ocita macitidwe osaweluzika, ndipo cimo nikusaweluzika. 5Muziba kuti Kristu evumbulushiwa kuti atole macimo, ndipo muli yeve muliye cimo. 6Aliyense onkhala mwa yeve sangapitilijye kucimwa. Aliyense opitilijya kucimwa omuona lini kapena kumuziba.7Bana, musalole aliyense kukusokonejyani. Ula ocita cilungamo ni olungama, monga Kristu ni olungama. 8Ula ocita ucimo ocokela kwa mudyelekezi, pakuti mudyelekezi ecimwa kufumila poyamba. Pacifukwa ici Mwana wa Mulungu evumbulushiwa, kuti aononge zincito za mudyelekezi.9Aliyense obadwa kufumila kwa Mulungu opitilijya lini ku cimwa, cifukwa mbeu ya Mulungu yunkhala mwa yeve. Sangapitilijye kucimwa cifukwa abadwa mwa Mulungu. 10Mwaici bana ba Mulungu na bana ba mudyelekezi baonekela: aliyense osacita cilungamo ocokela lini kwa Mulungu, olo ula osakonda mbale wake.11Pakuti uyu niuthenga wemwecimvwa kufumila poyamba: tikokondana wina na muyake. 12Sitifunika kunkhala monga Kaini, ecokela kumuipa ndipo epaya mbale wake. Ni cifukwa cinji emupaya? Cifukwa zincito zake zenze zoipa ndipo zambale wake zolungama.13Osadabwa, anekwasu, ngati ziko yukuzondani. 14Tuziba kuti tapita kufuma ku imfwa kuloba m'moyo, cifukwa tukonda anekwasu. Aliyense osakonda onkhalilila mu imfwa. 15Aliyense osakonda mbale wake ni opaya. Muziba kuti opaya aliye moyo wosatha kunkhala mwa yeve.16Mwaici tuziba cikondi, cifukwa Kristu epeleka moyo wake kamba ka seo. Tufunika nase tipeleke miyoyo yasu cifukwa ca anekwasu. 17Koma aliyense ali na zabwino za ziko, oona mbale wake osoba, novala mtima wake wacifundo kwa yeve, nanga cikondi ca Mulungu cingankhale tyani mwa yeve? 18Bana bangu, tisakonde mu mau kapena mu lilime, koma mumacitidwe na mucoonadi.19Nimwaici tuziba kuti tucokela ku coonadi, ndipo tusimikijya mitima yasu pameso pake. 20Pakuti ngati mitima yasu yutishusha seo, Mulungu nimukulu kupambana mitima yasu, ndipo oziba vinthu vonse. 21Okondewa, ngati mitima yasu yutishusha lini, tilinaco cisimikijyo kwa Mulungu. 22Ciliconse citingapemphe tilandile kufumila kwa yeve, cifukwa tusunga malamulo bake ndipo tucita vinthu vumukondwelesha pameso pake.23Iyi ndiye lamulo yake: kuti tikokhulupilila mu zina ya Mwana wake Yesu Kristu nakukondana wina na muyake, monga mwetipasila lamulo iyi. 24Eve osunga malamulo ya Mulungu onkhala mwa yeve, ndipo Mulungu onkhala mwa yeve. Mwaici tuziba kuti onkhala mwa seo, kucokela M'mzimu wetipasa seo.
1Okondewa, osakhulupilila mzimu ulionse. Koma yesani mizimu kuti muone ngati icokela kwa Mulungu, cifukwa ambili aneneli aboza eluta mu ziko. 2Mwaici muzibe Mzimu wa Mulungu- mzimu ulionse uvomelejya kuti Yesu Kristu awela mu thupi ofumula kwa Mulungu, 3ndipo mzimu ulionse usavomelejya Yesu ufumila lini kwa Mulungu. Uyu ndiye mzimu ukana Kristu, wemwecimvwa kuti ukuza, ndipo ulikale mu ziko.4Mufumila kwa Mulungu, bana, ndipo mwabapambana, cifukwa yeve ali mwa mweo nimukulu kucila ula ali mu ziko. 5Ofumila ku ziko; mwaico vowokamba vufumila ku ziko, ndipo ziko yuvwilila beve. 6Tufumila kwa Mulungu. Aliyense oziba Mulungu otivwilila seo. Yeve osafumila kwa Mulungu otivwila lini seo. Mwaici tuziba mzimu wa coonadi na mzimu wa boza.7Okondewa, tiyeni tikondane wina na muyake, pakuti cikondi cufumila kwa Mulungu, ndipo aliyense okonda ebadwa kufumila kwa Mulungu ndipo oziba Mulungu. 8Munthu osakonda oziba lini Mulungu, pakuti Mulungu ni cikondi.9Cifukwa ca ici, cikondi ca Mulungu ceonekela pakati pasu, kuti Mulungu atuma Mwana wake eka ku ziko kuti tinkhale na moyo cifukwa ca yeve. 10Ici ndiye cikondi, osati kuti temukonda Mulungu, koma kuti etikonda seo, nakuti etuma Mwana wake kunkhala chiombola wamacimo yasu.11Okondewa, ngati Mulungu etikonda ngako seo, tikokondana nase wina na muyake. 12Paliye eonapo Mulungu. Ngati tukondana wina na muyake, Mulungu onkhala mwaseo, ndipo cikondi cake cunkhala ca ngwilo muli seo. 13Mwaici tuziba kuti tunkhala mwa yeve ndipo yeve mwa seo, cifukwa atipasako Mzimu wake. 14Soti, taona nakucitila umboni kuti Atata atuma Mwana kunkhala m'mpulumusi wa ziko.15Aliyense ovomekejya kuti Yesu ni Mwana wa Mulungu, Mulungu onkhala mwa yeve ndipo yeve mwa Mulungu. 16Soti, taziba nakukhulupilila cikondi camene Mulungu alinaco paliseo. Mulungu ni cikondi, ndipo yeve onkhala mu cikondi ici onkhala mwa Mulungu, ndipo Mulungu onkhala mwa yeve.17Cifukwa ca ici, cikondi ici capangiwa cabwino pakati pasu, kuti tikankhale olimbika pasiku yaciweluzo, cifukwa monga mwalili, nanse tili teti muziko ino. 18Muliye mantha mu cikondi. Koma, cikondi cabwino cutaya mantha, cifukwa mantha nicilango. Koma yeve oyopa aliye pangiwe bwino mucikondi.19Tukonda cifukwa Mulungu eyambila kutikonda. 20Ngati aliyense akamba kuti, ''Nukonda Mulungu'' koma ozonda mbale wake, niwawenye. Pakuti ula osakonda mbale wake, wakuona, sangakonde Mulungu, waliyeone. 21Soti, iyi ndiye lamulo itilinayo kufumila kwa yeve: aliyense okonda Mulungu ofunika soti kukonda mbale wake.
1Aliyense okhulupilila kuti Yesu ni Kristu niobadwa kufumila kwa Mulungu, ndipo aliyense okonda atata okonda soti mwana ebadwa kwa yeve. 2Ndiye mutuzibila kuti tukonda bana ba Mulungu: pamene tikonda Mulungu nakukonkha malamulo yake. 3Pakuti ici ni cikonda ca Mulungu: kuti tikosunga malamulo yake. Ndipo malamulo yake siovuta.4Pakuti aliyense obadwa kufumila kwa Mulungu ogonjeshya ziko. Ndipo uku ndiye kupambana kwagonjeshya ziko, nacikhulupililo casu. 5Nibani ogonjeshya ziko? Ula okhulupilila kuti Yesu ni Mwana wa Mulungu.6Uyu yeve ndiye ewela na manzi na ngazi: Yesu Kristu. Ewela osati tyala na manzi, koma manzi na ngazi. 7Pakuti vinthu vitatu vucitila umboni: 8Mzimu, manzi, na ngazi. Ivi vitatu vugwilizana.9Ngati tulandila umboni wa banthu, umboni wa Mulungu niukeleni. Pakuti umboni wa Mulungu ni uyu, kuti ocitila umboni wa Mwana wake. 10Aliyense okhulupilila muli Mwana wa Mulungu ali naumboni mwayeve yeka. Aliyense osakhulupilila Mulungu amupanga kuba wawenye, cifukwa aliye khulupilile umboni wamene Mulungu wapasa wa Mwana wake.11Ndipo umboni ni uyu: Mulungu etipasa moyo wosasila, ndipo moyo uyu uli mu Mwana wake. 12Ula ali na Mwana ali na moyo. Ula aliye Mwana wa Mulungu aliye moyo.13Nalemba kwa mweo zinthu izi kuti muzibe kuti muli na moyo wosasila- kwa mweo mukhulupilila mu zina ya Mwana wa Mulungu. 14Soti, ici ndiye cilimbiso citilinaco pameso pake, kuti ngati tapepha ciliconse kulingana nacifunilo cake, otivwa. 15Soti, ngati tuziba kuti otivwa- ciliconse catupepha kwa yeve- tuziba kuti tilinaco ciliconse catapepha kwa yeve.16Ngati aliyense aona mbale wake ocita cimo cusalengesha imfa, ofunika kupephela, ndipo Mulungu amupase moyo. Nukamba zabala macimo yao yolengesha lini imfa. Kuli cimo culengesha imfa; sunulabila kuti apephele paico. 17Cisalungamo ciliconse ni cimo, koma kuli cimo cusalengesha imfa.18Tuziba kuti aliyense obadwa kufumila kwa Mulungu ocimwa lini. Koma ula ebadwa kufumila kwa Mulungu omusunga bwino, ndipo oipa ula sangamucite ciipa. 19Tuziba kuti tufumila kwa Mulungu, ndipo tuziba kuti ziko yonse inkhala mu mphavu ya oipa ula.20Koma tuziba kuti Mwana wa Mulungu awela ndipo atipasa kuvwishisha kuti timuzibe eve wazoona. Soti, tili mwa yeve ali wa zoona, muli Mwana wake Yesu Kristu. Uyu ni Mulungu wa zoona ndipo moyo wosasila. 21Bana, muzisunge mweka kumafano.
1Kufumila kwa lidoda kuya kwa linina yosaukiwa nabana bake, wakukonda mwacendi osati neo neka, koma na onse bala benze ba coona- 2cifukwa ca coona cenkhala mwa seo nakuba ma seo mpaka kale-kale. 3Cisomo, cifundo na mtendele vibe na seo kufuma kwa Mulungu atata na kwa Yesu Kristu, mwana wa Atata, mu coona ca cikondi.4Nukondwala ngako kuti napeza bayake mwa bana bako boyenda mcoona monga mwatelandililila lamulo ili kufuma kwa atata. 5Lomba nukusenga weo, linina- osati n'nga nulemba kwa weo lamulo la lomba, koma imozi yetenkhala nayo kufumila poyamba- kuti tufunika kukondana na bayasu. 6Ici nicikondi, kuti tikoyenda monga mwamalamulo bake. Iyi ni lamulo, monga mwabemvwila poyamba kuti ufunika uyendemo.7Banyinji onyenga aloba mcalo, ovomelezhya lini kuti Yesu ewela mu mubili. Uyu nionyenga na osakhulupilila Kristu. 8Langa weka kuti usatae vinthu vigwilila nchinto yobebesha, koma kuti ukalandile mphaso mokwanila.9Aliyense akuya pasogolo koma osankhala m'maphunziso ya Kristu aliye Mulungu. Wala m'mozi wonkhala mciphunziso ali na vibili Atata nwa mwana. 10Ngati muyakine akuza kwamweo koma osaleta ciphunziso ici, osamulandila mnanda mwanu osamupasa na moni. 11Poti bala olabila no mupa moni ocita naye vakucita viipa12Nili na vintu vinyinji vakuti nikulembele weo, koma niliye fune kuvilemba pa pepala na inki. Pakuti ziliteto, nufuna funa kuza kwa weo nakuzolabilz nawe menso na menso, kuti cimwemwe casu cikakwanilishike. 13Bana ba mulongosi wako osankhiwa okupasa moni.
1Mkuleni wa kwa Gayo, wumukonda mcoona. 2Wacikondi , nupemphela kuti vonse vukuyendela bwino na kuti ube na moyo wa bwino, mwazilili bwino na moyo wako. 3Ndaba nukondwela pamene anekwasu pakuza okucitila umboni pa coona cako, monga mwauyendela mcoona. 4Niliyeciwemwe ciyakine n'nga niici, kumvwa kuti bana bangu oyenda mcoona.5Okondewa muonesha kukhulupilika pali ponse pumugwila nchito ya anekwasu na batyala 6ocitila umboni pa cikondi cako pamenso pa mpingo. Ucita bwini kubatumizhya pa ulwendo wao mnjira ya bwino yofunikila kwa Mulungu, 7cifukwa beluta ndaba ya zina yabelutila, osatola ciliconse kufuma kuba mitundu. 8Seo lomba tufunika kubalandila oteto kuti tibe anchito ayao mcoona.9Nulemba vinthu ku mpingo, koma Deotrefe, okonda kuba oyambilila pakati pao otilandila lini seo. 10Teto ngati nikuza, nikaike nzeru ku vakucita ku vocitika, kutilabilila viipa viliye nchito. Mosakwanilisha pa ivo, aliye kane tyala kulondela anekwasu, koma elesha nabala benzokuya kuyobalondela beve nobapilikisha mkachisi.11Okondewa, osatolela viipa koma vabwino. Bala ocita vabwino ni ba Mulungu; ocita viipa aliye one Mulungu. 12Demeteliyo emucitila umboni wabwino kufumila kwa aliyense na coona ceka. Tucitila umboni nase za eve, na mweo muziba kuti umboni wasu niwacendi.13Nenze na vinyinji volemba kwa mweo, koma niliyefune kulemba na peni na inki. 14Koma nufuna kukuona msanga, ndipo tizalabizhyane menso na menso. 15Mtendele unkhale nawe. Ayako okupa moni. Upase moni ayasu uko mwa zina yao.
1Yuda, mtumuki wa Yesu Kristu na mkwao wa Jemusi, kwa bala oitiwa, mwa Mulungu Atata, nakusungiwira Yesu Kristu. 2Cifundo na mtendele na cikondi vipake mwa mweo.3Okondewa, pocita cangu conse kulembela kwa mweo za cipulumuso seo tonse nekulembelani kuti nikulimbikisheni. Kuti mukosope za cikhulpililo cepasiwa kwa mweo kamozi tyala kwa banthu atuba ba Mulungu. 4Pakuti banthu bayakine baloba mwa cinsinsi pakati panu. Aba banthu belembewa mazina bao kuti bakasushiwe. Ni banthu osapembeza bamene basintha cisomo ca Mlulungu wasu kunkhala cilako-lako conyansa, nokana Ambuye m'mozi yeka Yesu Kristu.5Lomba nufuna kukumbushani- olo kuti kale mwenzoziba ici -kuti Ambuye epulumusha banthu kubacosa mu calo ca Aigupto, kuti pasolgolo pake ecizoononga bala baliye khululpilire. 6Soti, angelo baliye sunge malo yoa ya ulamulilo, koma besiya malo yao yabwino yonkhalamo- Mululngu wabasunga mu unyolo wosasila, mu mdima wene-wene, mpaka ciweluzo pa siku likulu.7Lomba soti, Sodomu na Gomola na mizinda yenze nayo bezitwala beka ku za dama na macitilo acilwendo yaciwelewele osati mwa cilengedwe. Bankhala ngati cisanzo kwa bala bepisiwa cilango cosasila. 8Koma munjila yamene iyo, bala olotalota bazionongela mathupi yao beka. Okana ulamulilo, nocitila mwano bala ba ulemelelo.9Koma olo Mikayeli mungelo mkulu, penzo sushana na mdelekezi za thupi ya Mose, aliye mupe ciweruzo ca mwano, koma eingokuti, "Ambuye akuzuzule." 10Koma aba banthu ocitila mwano cili conse casamvwishisha; na vakumvwishisha mucibadidwe, monga nyama zakuti zuganiza lini, ivi niye vinthu vubaononga. 11Soka kwa beve! Pakuti bayenda munjila ya Kaini nakuponela mu citayiko ca Balamu pofuna phindu. Baonongeka mu kupanduka kwa Kora.12Aba banthu niba ngozi yoyofya pa madyelelo yanu, okulya namwe ciliye soni, Abusa okulya tyala beka. Ni mikumbi iliye mvula yoyanyamuliwa na mphepo; vimiti va mumalanga, viliye vipaso-nivakufwa kale, nakunyuliwa. 13Ni mafunde ciwawa pa nyanja, ozimvisha soni beka; nyenyezi zosankhazikika, zamene mfinzi ya bii yasungikila zeve kosalekejya.14Enoki, wa namba seveni kucoka pali Adamu, enenela za beve, kuti, ''Onani! Ambuye akuza na oyela bake sauzande na sauzande. 15Okuza kuzocita ciweluzo pali aliyense. Akuza kuzosusha osapembeza onse pa zincito zonse za becita mu njila ya cisapembezo, na mau yonse yoipa yaocimwa osapembeza yelabila pali eve.'' 16Aba niye ongu'nguzila, odandaula, okonkha vilako-lako vao voipa. Niozitukumula, na kufuna phindu, potama bayakine.17Koma mweo, okondewa, kumbukilani mau yelabiliwa kuvuli na atumwi ba Ambuye Yesu Kristu. 18Eciti kwa mweo, ''Mu masiku osilijya kukabe otojya bati akakonkhe vilako-lako vao va osapembenza.'' 19Aba niye bamene boleta kupatukana; niba mu calo nipo baliye Muzimu.20Koma mweo, okondewa, muzimangilile mweo mweka mu cikhulupililo canu cituba, nakupephela mu Muzimu Utuba. 21Muzisunge mweo mu cikondi ca Mulungu, na kulindila cifundo ca Ambuye Yesu Kristu cukuletelani moyo wosasila.22Nkhalani na cifundo kwa bala okaika. 23Pulumusani bayakine pakubasomphola ku mulilo. Kwa bayakine bacitileni cifundo na mantha. Muzonde na vovwala voifyiwa na thupi.24Lomba kwa wamene okwanisha kukusungani kuti musakhumudwe na kuti muimilile pamenso pa ulemelelo wake uliye cilema na kukondwela kukulu, 25kwa Mulungu m'mozi eka Mupulumusi wasu kupyolela mwa Yesu Kristu Ambuye basu, ulemelelo, ukulu, ulamulilo, na mphavu, zikaliyoyamba nthawi, lomba, na nthawi zonse. Amen.
1Uku ni kusokolola kwa Yesu Kristu kwemupasa Mulungu kuti aoneshe bancito bake cuyenera kucitika lomba pano. Ecizibisha mwa kutuma mngelo wake kwa wancito wako Yohane. 2Yohane ecitira umboni za mau a Mulungu na umboni wa Yesu Kristu, na vinthu vonse veona. 3Odala ni wamene obelenga mokuwa uneneri uyu na bala omvwilila ku mau ba uneneri uyu na bala omvwira velembeka mwamene, pakuti nthawi ili pafupi.4Yohane, kumakacisi seveni yali mu Asia: Cisomo cibe na mweo na mtendere kucokera kwa wamene ali, na wamene enzena wamene okuza, na kucokera ku mizimu seveni yamene ili pamanso ya mpanda wake wacifumu, 5nakucokera kwa Yesu Kristu, wamene ali mboni yokhulupilika, wayamba kuvyalika kucokera kwa akufwa, na oweluza wa mafumu bali pa ziko la pansi. Kwawamene otikonda na kutimasula ku macimo basu mwa magazi bake - 6watipangila ufumu, bansembe ba Mulungu wake na awisi-kwa eve kube ulemelelo na mphamvu ku nthawi zanthawi. Amen.7Onani, akuza na milumbi; liso lili lonse likamuone, kuikapo na bala bemgwaza. Mitundu yonse paziko likalire maliro cifukwa ca eve. Inde, Amen. 8"Nine Alefa na Omega" Onena teto Ambuye mulungu, "wamene ali, wamene enze, na wamene akuza, wamphambu zonse."9Neo, Yohane - mnekwanu na wamene ogabana namwe mkuvutika na ufumu na kupilira moteka mtima vaneme vili mwa Yesu -enze pa cisumbu Patmo kamba ka mau a Mulungu na umboni wa Yesu Kristu. 10Nenze mu mzimu pasiku la Ambuye. Necimvwa kuvuli kwangu mau akulu monga lupenga. 11Yeciti, "lemba yauona mbuku, nakuvitumizya ku macarici seveni - ku Efeso, ku Smuna, ku Pergamo, ku Tiyatira, ku Sarde, ku Filadefiyo, naku Laodikaya."12Neceuka kuti nione kuti nilizu la bani lenzolabila nane, napineceuka neona voikapo nyali seveni vagolide. 13Pakati pa voikapo nyali penze muyakine monga Mwana wa Munthu, Wobwala mkanjo utali wofwika pansi ku mapazi bake na lamba la golide pa cifuba cake.14Mutu wake na sisi venve vituba monga ubweya- na kutuba monga nicipale, cofewa, na menso bake benze monga ni malawi a mulilo. 15Mapazi benze monga ni mkuwa wopukuta bwino, ngati ni mkuwa wapitishiwa mu mulilo. Na lizu lake lenze ngati ni manzi oyenda namphamvu. 16Enze na nyenyezi seveni ku kwanja kwendi, na lupanga lakuthwa konse-konse yenzofuma mukamwa mwake. Cinso cake cenzobala monga ni zuba na mphamvu yake.17Penemuona, nepona pamapazi bake monga munthu wakufwa. Eika kwanja kwake kwendi pa neo nakuti, "Osayopa. Nine oyamba na osilizya. 18Nawamene onkhala na moyo. Nenze wakufwa, koma ona, nunkhala namoyo nthawi za nthawi! Nili na makiyi ya ku imwa na Hade.19Mwa ici lemba vawaona, vamene vilipo, naviti vicitike vikapita ivi. 20Visinsi va tanthauzo ya nyenyezi seveni ziwaona mkwanja kwangu kwendi, na voikapo nyali seveni va golide: Nyenyezi seveni, na voikapo nyali seveni ni makacisi seveno."
1"Kwa mngelo waku kacisi yaku Efeso lemba: 'Mau ya wamene okata nyenyezi seveni mkwanja kwake kwendi na oyenda pakati pa voikalo nyali seveni ya golide. 2Nuziba ncito zake, na ncito yako yokosa na kupilila kwako, nakuti suuvomelezyana nao bala ocita viipa, koma wabayesa bala oziita beka kuti otumiwa koma niteto lini, ndipo wapeza kuti ni bawenye.3Koma upilira moteka mtima nakuvomela kamba ka zina langu, nakuti uliyebebe. 4Koma nili naco cosushana nawe kuti wasiya cikondi cako coyamba. 5Mwa ici kumbukula kwawaponela. Lapa nakucita vinthu viwenzecita poyamba. Peka-peka ukalapa, nikawele kwako nakufumyapo coikapo nyali pamalo pake.6Koma uli na ici: utinkha ncito za aNikolai zamene nane nutinkha. 7Lekani wamene ali na matu amvwe cakulabila mzimu ku makacisii. Kwa wamene ati akapambane nikampase ulamuliro wakulya ku cimuti ca moyo, camene cili mu Paradaiso wa Mulungu.'"8Kwa mngelo wa kacisi yaku Simuna lemba: 'Mau yawamene ali woyamba na wosilizya, wanene enze wakufwa nokuzonkhala na moyo. 9"Nuziba kuvutika kwako na kusauka kwako, koma niwe olemela. Nuziba mwano wabala onena kuti na Yuda, koma niteto lini. Ni Sinagoge wa Satana.10Osayopa vauli napafupi kuvutika navo. Ona Myerekezi ali pafupi kuponya bayakine mjele kuti mukayesewe, ndipo mukavutike masiku teni. Nkhala okhulupilika mpaka imfwa, ndipo nikakupaseni kolona wa moyo. 11Lekani wamene ali namatu amvwe camene mzimu olabilaku makacisi. Wamene ati akapambane wakacitiwa na imfwa yacibili.'"12"Kwa mngelo wa kacisi yaku Pergamo lemba: Mau ya wamene ali na lupanga lakuthwa konse-konse: 13"Nuziba kwaunkhala, kula kwamene mpando wa Satana uli. Koma weo wakatisha zina langu. Nuziba kuti uliyekane cikhulupiliro cake mwa neo, olo mumasiku ba Antipa mboni yangu, okhulupilika wangu, wamene epayiwa pakati panu, kwala kwamene Satana konkhala.14Koma nili navinthu vitontho vosushana nawe: uli nao uko bamene okatishisha kuciphunziso ca Balamu, wamene ephunzisa Balaki kuponya copunthwisha pamenso pa bana ba israeli kuti balye cakulya copelekewa ku mafano nakucita cigololo. 15Mnjira yamene iyo, muli nao bayakine okotishusha ciphunziso ca a Nikolai.16Moteto lapani! Ngati simungacite teto nikawele kwa mweo msanga, nikabatile nkhondo beve na lupanga la mkamwa mwanga. 17Lekani wamene ali na matu, amvwe camene mzimu onena ku makacisi kwa wamene opambana nikamupaseko manna obisika, ndipo nikamupase mwa utuba na zina lamene paliye oliziba lolembeka pamwala, zina lamene paliye oliziba koma wamene alilandira.'"18"Kwa mngelo wa kacisi yaku Tiyalira lemba: 'Aba ni mau a mwana wa Mulungu ali na menso monga malawi amulilo na mendo monga mkuwa wopukuta bwino. 19Nuziba ncito zako: cikondi cako, cikhulupiliro cako, utumiki wako na kupilira kwako moteka mtima. Nuziba kuti vuwacita lomba vuposa vewenzecita poyamba.20Koma nili na ici cosushana nawe: Walekelelra muzimai Yezebeli, oziita yekha meneneri, mwa ciphunziso cake onyenga atumiki bangu kucita cigololo nakulya vakulya vopelekewa ku mafano. 21Nampasa nthawi kuti alape, koma ofuna lini, kulapa cigololo cake.22Ona! nimponye pabedi kuti alwale, nabala onse ocita naye cogololo nibaponye mmanzunzo akulu, peka-peka akalapa zincito zake. 23Nimpayire bana bake, na macalici onse azibe kuti nineo nusanthula maganizo na mitima. Nikupase kwa aliyense wa mweo monga mwa zincito zake.24Koma kwa monse amu Tiyatira, kwa aliyense wamene sokata ciphunziso ici ndipo oziba lini vamene bayakine oita kuti zakuya za Satana- kwa mweo nikuti, sinizakutwikishani katundu uyakune. 25Mu njira iliyonse, katishishani mpaka nikawele.26Wati akapambane nakusunga ncito zangu mpaka ku cisilizyiro, kwa eve nikamupase ulamuliro pa maiko. 27'Akabalamulire na ndodo ya cisulo, monga vinthu vocitoumba na lito akabafye tuduswa-tuduswa.' 28Monga mwanalondela kwa Atata, nikampase soti nthanda ya kummawa. 29Lekani aliyense ali na matu, amvwe cakulabila mzimu ku makacisi.'"
1Kwa kacisii yaku Sade lemba: 'Mau ya wamene okatilira mizimu seveni ya Mulungu na nyenyezi seveni, "Nuziba ncito zako. Uli na zina lakuti uli na moyo, koma niwe wakufwa. 2Uka nakukosesha casalila koma citi pafupi kufwapakuti niliyepeze ncito zako zofwikira pamenso pa Mulungu wangu.3Mwa ici, kumbukura, cawalondela nakumvwa. Mvwira, nakulapa. Koma ngati uuka lini, nikawele monga kawalala, koma ukazibe lini ninthawi yanji yati nikawele kusushana nawe. 4Koma uli na mazina atontho mu Sade bamene baliyefifye vovwala vao, ndipo akayende nane, ovwala vituba, pakuti niboyenera.5Wati akapambane akavwalikiwe vovwala vituba, ndipo nikafafanize lini zina lake kucosamo mbuku la moyo, ndipo nikavomelezye zina lake pamenso pa Atata, na pamenso pa Angelo bao. 6Lekani ali na matu, amvwe colabila mzimu waku makacisi.'"7"Kwa mngelo waku kacisi yaku filadefiya lemba: 'Mau ya wamene ali mtuba na oona osunga makiyi a Davide, Osegula ndipo kuliye nagavale, ovala ndipo kuliye angasegule. 8Nuziba ncito zako. Ona, naika pamenso pako ciseko coseguka ndipo paliye angavale. Nuziba kuti uli na mphamvu patontho, koma wemvwira mau bangu ndipo uliyelikane zina langu.9Ona! nikacitishe bala bamu Sinagoge wa Satana, bala oziita kuti a Yuda koma niteto lini koma nibawenye- nikabacitishe kuti akawele kuzokugwadila pamendo pako, ndipo akazibe kuti nukukonda. 10Pakuti wasunga malamulo bangu nakupilira motera mtima, nane nikakulondeshe kunthawi yaciyeso cokuza paziko lonse kuyesa bala onkhala paziko. 11Nikuza lomba pano. Katisha caulinaco kuti muyakine asakulonde kolona wako.12Wati akapambane nikampange mzati mukacisi wa Mulungu. Ndipo sakafuma soti, ndipo nikalembe pa eve zina la Mulungu wangu, zina la mzinda wa Mulungu wangu (Yerusalemu walomba, usika kuchokera kululu kwa Mulungi wangu) na zina langu lalomba. 13Lekani ali na matu, amnwe cholabila mzimu wa ku makacisi.'"1514"Kwa mpingo waku Laodikaya lemba: 'Mau ba Amen, mboni yokhulupilika na yoona oweruza chilengedwe cha Mulungu. "15 Nuzina nchito zako kuti niwe lini wozizira kapena wakupya. Nenzofuna kuti unkhale wozizira olo wakupya! 16Lomba, pakuti niwe wofunda- osati wozizira kapena wakupya- Nili pafupi kukuvulula mkamwa mwangu.17Pakuti ukuti, 'Nine wolemera, nili na chuma chinyinji, ndipo nusoba lini kanthu.' Komauziba kuti niwe wasoka womvwisha chifundo, wosauka, wosalanga, na wachinthako. 18Imvwa uphungu wangu, gula kwa neo golide woyengeka namuliro kuti unkhale wolemera, navovwala vokongola vituba kuti ukazivwalike, kuti usakaoneshe nsoni za chinthako chako, na mankhwala oika mmenso mwako kuti ukalange19Kuzuzula na kulanga aliyense wanukonda. Moteto chita changu naku nakulapa. 20Ona, nupanama pa mulyango na kugogoda. ngati muyankine wamvwa lizu langu na kuvulako, nikalobe mng'anda mwake na kulya naye, eve na neo.2122Wati akapambane nikamupase ulamuliro wonkhala nane pampando wangu wachifumu. Monga mwinepambanila neo na kunkhala pampando wachifumu na Atata. Ali na kwatu, amvwe cholabila mzimu ku makacisi.'""
1Pevepita vinthu ivi nelanga, ndipo neona chiseko chovulika kululu. Lizu loyamba linechimvwa lenzolabila kwa neo monga lupenga, lechiti, "wela kuno, ndipo nikuoneshe vufunika kuchitika vikapita vinthu ivi." 2Pamene apo nenkhala mumzimu, ndipo neona kwamene uko mpando wachimfumu woikika kululu, ndipo muyakine enkhalapo. 3Wamene enze enkhalapo enzooneka monga Jaspi na Kaneloyoni. Penze uta wa leza pozungulira mpando wa chifumu. Uta wa leza wenzooneka monga mwala wamtengo wapatali.4Pozungulila mpando wa chifumu pene soti mipando yachifumu iyakine twenti folo, na enze enkhalapo na azikulu twenti folo, ovwala vovwala vituba, na makolona yagolide pamitu pao. 5Kuchokera mu mpando wachifumu mwefuma kucheluka kwa kaleza na zungo na kugunda kwa kaleza. Nyali seveni zenzoyaka pasogolo pa mpando wa chifumu. Nyali zila zenze mizimu seveni ya Mulungu.6Pasogolo pa mpando wa chifumu penze nyanya ya mandala, monga krustalo. Pakati pa mpando wa chifumu na pozungulira pake penze vamoyo folo, venze na menso yanyinji, kusogolo nakuvuli.7Chamoyo choyamba chenze ngati nkhalamu, chamoyo chachibili chenze ngati mwana wa ng'ombe, chamoyo chachitatu chenze na chinso monga ni munthu, na chamoyo cha folo chenze monga nkhwazi. 8Vamoyo folo vilivonse venze na mapapiko sikisi, venze na menso yanyinji palulu mnyansi. Mzuba na usiku vuleka lini kunena, "mtuba, mtuba, mtuba ni Ambuye Mulungu wamphamvu zonse, Amene enze wamene ali ni wamene akuza."9Paliponse pamene vamoyo venzotwala ulemelero, ulemu na mayamiko kwa wamene onkhala pa mpando wa chifumu, wamene ali na moyo ku nthawi za nthawi, 10azikulu twenti folo opona pansi pamenso pa wamene onkhala pampando wachifumu na kulambira wamene ali na moyo ku nthawi za nthawi. Oika makolona bao pansi pa mpando wachifumu, nakuti, 11"nimwe oyenera, Ambuye wasu na Mulungu wasu kulondela ulemelero na ulemu na mphamvu pakuti mwelenga vinthu vonse ndipo mwa chifundo chanu venkhala na moyo ndipo velengewa."
1Ndipo kukwanja kwendi kwa wamene enzonkhala pampando wachifumu mpukutu wolembewa kusogolo nakuvuli, losindikiziwa na visindikizyo seveni. 2Neona mngelo wamphamvu omemeza na lizu lokweza, "Oyenela nibani kusegula ,pukutu na kufwaya visindikizyo vake?"3Paliye kululu kapena paziko kapena pansi pa ziko wamene ekwanisha kusegula mpukutu kapena kuubelenga. 4Nelila ngako pakuti paliye epezeka oyenera kusegula mpukutu kapena kuubelenga. 5Koma mmozi wa akulu echiti kwa neo, "osalira, ona! Nkhalamu ya mtundu wa Yuda , Muzyu wa Davide, wapambana. Okwanisha kusegula mpukutu na visindikizyo seveni."6Neona mwana wa mbelele opanama pakati pa mpando wachifumu na pakati pa vamoyo folo na pakati pa azikulu. Enzooneka monga niopaiwa. Enze na nsengo seveni na menso seveni, yamene yenze mizimu seveni ya Mulungu yetumiwa ku ziko lonse chapansi. 7Eluta nakutola mpukutu ku kwanja kwendi kwa wamene enze nkhezi pampando wake wa chifumu.8Pechitola mpukutu, vamoyo folo na akulu twenti folo epona pansi pamenso pa mwana wa mbelele. Aliyense enze na voimbira na mbale ya golide mwenze voputizya, yamene yenze mapemphelo ya banthu atuba ba Mulungu.9Beimba nyimbo yalomba: "Nimwe oyenela kutola mpukutu nakuvula vosindikizya. Pakuti mwepaiwa, na magazi banu mwemgulura banthu Mulungu, kuchokera kumtundu wonse, vilabilo, banthu na ziko. 10Mwepanga ufumu na bansembe kuti atumikire Mulungu, ndipo kuti alamulire paziko."11Ndipo nelanga na kumvwa lizu angelo banyinji bezungulira mpando wachifumu navolengewa vamoyo na akulu. Onse pamozi enze masauzande teni, na masauzande na masauzande ya masauzande. 12Echiti mu lizu lokuwa, "niwoyenera mwana wambelele, wamene epaiwa, kulondera mphamvu, chuma, nzeru, chilimbiko, ulemu, ulemelelo na matamando."1314Nechimvwa chlengewa chilichonse chenze kululu na paziko na pansi pa ziko na mu nyanja- na vonse vamene venzonena kuti, "kwa wamene onkhala pa mpando wa chifumu na kwa mwana wa mbelele kube matamando, ulemu, ulemelelo, na ulamuliro kwa nthawi za nthawi." Na vamoyo volengewa folo vechiti, "Amen!" na akulu bepona pansi na kulambila.
1Ndipo neona pamene mwana wa mbelele evula chimozi cha visindikizyo seveni, ndipo nechimvwa chimozi cha volengewa vamoyo folo chulabila mulizu lomvweka ngati kaleza, "wela." 2Nelanga ndipo penze hosi ituba. Enzekwelapo enze na uta, ndipo epasiwa kolona. Ewela ngati opambana kuti akapambane.3Pamene mwana wa mbelele Evula chisindikizyo chachibili, nechimvwa chamoyo chachibili chikuti, "wela." 4Ndipo hosi iyakine yewela - isweta. Kwa wamene enzekwerapo kwepasiwa ulamuliro wochosa mtendere pa ziko la pansi, koteto kuti banthu bapayane mmozi na muyake. Wokwerapo epasiwa chi lupanga chikulu.5Pamene mwana wankhosa evula chisindikizyo cha chitatu, nechimvwa chamoyo chachitatu chikuti, "wela!" Neona hosi ifipa, na enzekwelapo enze na muyeso mmanja mwake. 6Nechimvwa lizu lenzomvweka monga chimozi cha vamoyo folo chikuti, "muyeso wa tirigu na wogula na ndalama imozi, na miyeso itatu ya balere yogula ndalama, koma musaifye na vinyo."7Pamene mwana wa nkhosa evula chisindikizyo cha folo, nechimvwa lizu la chamoyo cha folo chikuti, "wela!" 8Ndipo neona hosi yozimaa, na wokwerapo zina lake imfwa, na Hade enzomkonkha. Epasiwa ulamuliro pa dera la folo la ziko, kupaya na lupanga, na njala na matenda na vinyama va msanga pa ziko.9Pamene mwana wa mbelele evula chisindikizyo cha faifi, neona mnyansi mwa guwa la nsembe miyoyo ya bala banthu bepayiwa kamba ka mau ba Mulungu na umboni wekatilira. 10Bekuwa ngako na mau okweza, "mpaka lini, woweruza wa zonse, mtuba na woona, mpaka mkaweruze bala onkhala pa ziko, mpaka mukawezyepo magazi basu?" 11Ndipo aliyense epasiwa mkanjo utuba, ndipo euzyiwa kuti ayembekeze mphela kanthawi ka tontho, mpaka chiwlengelo cha atumiki ayao na anekwao enzofunika kupayiwa, monga mwepaiwira beve chikakwanile.12Pamene mwana wa mbelele evula chisindikizyo cha sikisi, neonelera ndipo penze chivomezi. Zuba lechizofipa monga chingula, na mwezi wenze wenkhala monga ni magazi. 13Nyenyezi za mululu zipona pa ziko, monga chimuti cha mkuyu chuponya vipaso vake vosapya vikagwendezeka na chimphepo chikulu. 14Na kululu kwechokapo monga ni mpukutu wopeteka. Na lupili lililonse na chusumbu chili chonse vefumyiwa pamalo pake.15Lomba mafumu a paziko na akulu-akulu, na akazembe na olemelera na bamphambu na bonse tyala akapolo na aufulu bebisama mumphako namu niyala yamu malupili. Bechiti ku malupili na ku miyala, "Tiponeleni seo! 16Tibiseni ku chinso cha wamene onkhala pampando wa chifumu na ku ukali wa mwana wa mbelele. 17Pakuti siku likulu la ukali wake lafwika. Angapaname nibani?
1Pizepita izi neona angelo folo oimilira pa ngondya folo za ziko, okatishisha mphepo folo za ziko kuti mphepo isakunthe pa ziko, pa nyanja, olo pa chimuti chilichonse. 2Neona mngelo muyakine ochokera ku mmawa, wamene enze na chisindikizyo cha Mulungu wamoyo. Ekuwa na mau akulu kwa angelo folo epasiwa ulamuliro kuchita chiipa ziko na nyanja. 3"Osachita chiipa ku ziko, na nyanja olo vimiti mpaka tikaike chizindikiro pa mphumi za akapolo ba Mulungu."4Ndipo nechimvwa chibelengelo cha eikiwa chizindikiri: 144,000, bamene eikiwa chizindikiro kufumira ku mtundu ulionse wa israel: 5Twelufu sauzande kufumira ku mtundu wa Yuda eikiwa chizindikiro, twelufu sausande kufum kumtundu wa Rubeni, twelufu sausande kufumila ku mtundu wa Gadi, 6twelufu sausande kufumila ku mtundu wa Aseli, twelufu sausande kufumila ku mtundu wa Nafitali, twelufu sausande kufumila ku mtundu wa Manase.7twelufu sausande kufumila ku mtundu wa Simeon, twelufu sausande kufumila ku mtundu wa Levi, twelufu sausande kufumila ku mtundu wa Isakara, 8twelufu sausande kufumila ku mtundu wa Zebuloni, twelufu sausande kufumila ku mtundu wa Yosefe, na twelufu sausande kufumila ku mtundu wa Benjamini eikiwa chizindikiro.9Pezepita izi nelanga, ndipo kwenze chigulu chikulu chakuti kuti ekwanisha kuchibelenga - kufumira ku ziko chiliconse, mtundu, banthu na vilabilo- oimilira pa mpando wa chifumu pamenso pa mwana wa mbelele Enzevwala mikanjo ituba nonyamula misambo ya kanjeza mmanja mwao, 10ndipo enzokuwa na mau aluku: "chipulumuso ni cha Mulungu, wamene onkhala pa mpando wa chifumu na kwa mwana wa mbelele!"11Angelo onse enzoimilira kuzungulira mpando wa chifumu na kuzungulira akulu na vamoyo folo, ndipo eponya vinso vao pansi pa mendo wachifumu. Elambira Mulungu. 12Nakuti, "Amen! Matamando, ulemelero, nzeru, mayamiko, ulemu, mphamvu, limbiso vinkhale mulungu wasu ku nthawi za nthawi! Amen!"13Ndipo mmozi wa akulu enikonsha, "nibani aba, bavwala mikanjo ituba, ndipo befumira kuni?" 14Ndipo nechiti kwa beve, "mbuye wangu, muziba," ndipo echiti kwa neo, "aba ni bamene bafumira mu chisauso chikulu. Basuka mikanjo yao nakuipanga ituba mu magazi ba mwana wa mbelele.15Kamba ka ichi, bali pansi pa mendo wa chifumu wa Mulungu, ndipo emulambira usiku na mzuba mu kacisi. na wameneonkhala pa mpando wa chifumu abapase chifule chake. 16Sakamvwa soti njala, kapena kumvwa soti njota, zuba silikabashoka kapena kumvwa chibe chilichonse. 17Pakuti mwana wa mbelele pakati pa mpando wachifumu akabe mchibeta wao, ndipo akabatangulire ku kasupe wa manzi a moyo, ndipo Mulungu akabapukutire misozi yonse mmenso mwao."
1Pamene mwana wa nkhosa evula cisindikizyo cha seveni, kwenkhala chelele kululu kwa ola la hafu. 2Ndipo neona angelo seveni opanama pamenso pa Mulungu, na malipenga seveni epasiwa kwa beve.3Mngelo muyakine ewela, wonyamula mbale ya golide ya voputizya vinyinji vepasiwa kwa eve kuti apeleke na mapemphelo ya banthu atatu ba Mulungu pa guwa la golide la voputizya pampando wachifumu. 4Chusi cha voputizya - na mapemphero ya banthu atatu ba Mulungu-vekwera kwa mulungu kufumira ku kwanja la mngelo. 5Mngelo etola mbale ya voputizya na kuikamo mulilo wapa guwa. Ndipo eiponya pansi pa ziko, ndipo kwenze kugunda na zungo na kaleza kung'anima, na chivomezi.6Angelo seveni enze na malupenga seveni ekonzekera kubalizya. 7Mngelo woyamba alizya lupenga lake, ndipo penze matalala na mulilo wosakanizikana na magazi. Yeponyewa pansi pa ziko ndipo magawo atatu ya vimiti yechipya, na mauzu onse abisi echipya.8Mngelo wachibili elizya lupenga yake, na chiyakine monga lupili likulu choyaka mulilo cheponyewa mnyanja. Ndipo limozi la magawo atatu a nyanja yesanduka magazi, 9na limozi la magawo atatu la zamoyo mnyanja zichifwa, limozi la magawo atatu a vyombo veonongeka.10Mngelo wa chitatu elizya lupenga lake, na nyenyezi ikulu yepona kufupira kululu monga muuni woyaka, ndipo yepona pa limozi la magawo atatu a misinje na akasupe bamanzi. 11Zina la nyenyezi ni chobaba, limozi la magawo atatu a manzi esanduka obaba ndipo banthu banyinji bechifwa na manzi yesanduka yobaba.12Mngelo wafolo elizya lupenga lake, na limozi la magawo atatu a zuba yekatiwa pamozi na limozi la magawo atatu a mwezi na limozi la magawo atatu a nyenyezi, na limozi la magawo bao batatu yesanduka ifipa, na limozi la magawo atatu ya mzuba na limozi la magawo atatu a usiku kusankhale kutuba.13Nelanga ndipo nechimvwa nkhwazi yenzo mbululuka palulu yekuwa na mau akulu, "soka, soka, soka kwa onkhala pa ziko, chifukwa cha malupenga osalira amene ofuniko lizyiwa na angelo atatu."
1Ndipo mngelo wa faifi elizya lupenga. Ndipo neona nyenyezi kufumira kululu yamene yeponera pa ziko. Ndipo nyenyezi yepasiwa mfungulo yaku chimulindi chiliye polekezyera. 2Evula pamulyango wa chimulindi chiliye polekezyela, na chusi chefumira ku vimulilo vinyinji. Zuba na mphepo vesanduka vifipa na chusi chenzofuma pa mulyango.3Kufumira mu chusi zombe lewela pa ziko, ndipo lepasiwa mphamvu monga ya vinkhanila vapaziko. 4Leuzyiwa kuti lisaononge uzu pa ziko kapena vemera vibisi olo chimutu, koma banthu tyala baliye chizindikilo cha Mulungu pamphumi pao.5Liliyepasiwe ulamuliro wopanya bala banthu koma kubasausha tyala kwa myezi faifi. 6Kusaushiwa kwao kukabe monga kwa munthu kwalumiwa na chinkhanila. Mumasiku ao banthu bakafune imfwa, koma ikabathabe7Zombe leoneka monga ni mahosi okonzekera nkhondo. Pa mitu yao penze viyakine monga kolona wa golide, na vinso vao venze vinso vabanthu. 8Venze na sisi monga sisi ya mzimai, na meno yao monga meno yankhalamu. 9Benze na vikumba vapachifuba monga va chosulo, na mau ya mapiko bao yenze monga mau yama gareta na hosi outukila kunkhondo.10Enze na michila ya volumila monga nkhanila; Michila yao yenze na mphamvu yocheneka banthu mu miyezi faifi. 11Venze naye ngati mfumu pa beve mngelo wa chimulindi chiliye polekezyela. Zina lake mu chihebeli ni Abadon, na muchi Giriki ni Apoliyoni. 12Soka loyamba lapita, onani! Vikapita ivi kuli soti masoka abili akuza.13Mngelo wa sikisi elizya lipenga lake, ndipo nechimvwa lizu lufumila ku nsengo za ku guwa la golide lamene pali Mulungu. 14Lelabila ku mngelo wa sikisi wamene enze na lipenga, "bamasule angelo bameneenze emangiwa ku msinje ukulu wa Firate." 15Angelo bala folo amene enzekonzekela ola lila, siku lila, mwezi ula, na caka cila emasuliwa kuti akapaye limozi la magawo atatu ba banthu.16Chiwelengelo cha asilikali apa pahosi 200,000,000. Nechimvwa chiwelengelo cao. 17Umu ni mwamene neonela ma hosi mu masomphenya bangu na bamene bekwelapo: Vapachifuwa vao venze visweta, vobilibila ngako na vachikasu. Mitu yama hosi yenzolingana na mitu ya nkhalamu, na mkamwa mwao mwenzofuma mulilo, chusi na sulufule.18Limozi la magao atatu la banthu bepayiwa na miliri itatu iyi, muliro, chusi na sulufule vefuma mkamwa mwao. 19Pakuti mphamvu ya mahosi yenze mkamwa na mumichila-pakuti michila yao yenze monga ni njoka, yenze na mitu yamene venzochitila banthu vilonda.20Banthu bonse besalako bala baliyepayiwe na miliri, aliyelapile zinchito zao za manja koma soti aliyeleke kupembeza vibanda na mafano ya golide, siliva, mkuwa, mwala na vimiti-Vinthu vamene vulanga lini, kumvwa olo kuyenda. 21Baliyelapile soti za kupaya kwao, sasenga bao, chigololo cao na machitilo bao boiba.
1Ndipo neona mngelo muyakine wamphamvu osika kuchokela kululu, enze ovwalikiwa na mkumbi, ndipo penze uta wa leza pa mutu pake, chinso chake chenze ngani zuba namapazi bake benze ngati mulilo. 2Enyamula ka mpukutu katontho, kamene kevuliwa mmanja mwake, eika kwendo kwake kwendi pa nyanja na kwendo kwake kwa manzele pamtunda.3Ndipo ekuwa na lizu likulu monga nkhalamu yulila, na tuleza seveni twelavila na zungo lao. 4Pamene tuleza seveni twelabila, nenze pafupi kulemba, koma nechimvwa lizu kuchokela kululu likuti, "sindikizya zamene tuleza seveni twalabila, osavilemba."5Ndipo mngelo weneona opanama pa nyaanja na pa ziko eimya kwanja kwake kwendi kululu. 6Elumbila pa wameneali na moyoku nthawi za nthawi, elenga kululu na vonse vilimo, ziko na vonse vilimo, nyanja na vonse vilimo, na mngelo echiti kuliye kuchelwa soti. 7Koma pasiku lamene mngelo wa seveni ali pafupi kulizya lupenga lake, pamene apo visinsi va Mulungu vikakwanilishiwe, monga mwamene ememezela uthenga wabwino kwa akapolo bake aneneli."8Lizu linechimvwa kuchokela kululu lenilabizya soti! "Nkhoya, tola mpukutu wovuliwa uli mmanja mwa mngelo wopanama pa nyanja na pa mtunda." 9Ndipo neluta kwa mngelo nakumuuzya kuti anipase mpukutu utontho. Echiti kwa neo, "tola mpukutu nakulya, ukubabishe mmala, koma mkamwa unkhale wonzuna monga uci."10Neutola mpukutu utontho mmanja mwa mngelo nokuulya. Wenze onzuna monga uci mkamwa mwangu, koma peneulya, mmala mwangu mwebaba. 11Pamene apo muyakine echiti kwa neo, "ufunika kuti unenele soti za banthu banyinji, maiko, vilabilo na mafumu."
1Bango lepasiwa kwa ine kuti nigwilise nchito monga ndodo yopimila . Ndipo eniuzya kuti, "nyamuka upime kachisi wa Mulungu na guwa, na bala bamene opembezelamo. 2Koma kunja kwake usapime, pakuti kwapasiwa ku bamitundu. Bakapondeleze mzinda utuba kwa miyezi foti thu.3Nipase mboni zangu zibili ulamuliro kuti anenere kwa masiku wanu sausande, thu handiledi na sikisite, ovwala masaka." 4Mboni izi ni vimiti vibili va azitona na voikapo nyale vibili vamene vapanama pamenso pa Ambuya ba ziko. 5Ngati muyakine wazankha kubachita chiipa, mulilo ufuma mkamwa mwao na kucheneka adani bao. Aliyense ofuna kubachita chiipa ayenela kupayiwa mnjila iyi.6Mboni izi na ulamulilo wovala mikumbi kuti mvula isalokwe mmasiku yati bakanenele. Bali na mphamvu yosandusha manzi kunkhala magazi na kukantha ziko na milili ya mtundu ulionse paliponse pangafunile. 7Pati bakasilizyile umboni wao, chinyama chiti chikafume mu chimulindi chiliye polikezyela chikachite nkhondo nao. Chikabapambane na kubapaya.8Mibili yao ikalale mu miseu ya mzinda ukulu. (yamene mofanizila yuitiwa sodomu na Aigpto kwamene Ambuye wao epachikiwa. 9Kwa zaka zitatu na hafu banthu bonse, mtundu onse na ziko aone mitembo yao sakabavomelezya kubaika mmanda.10Bala onkhala pa ziko akakondwele naku sangalala. Bakatumizyilane mphaso mmozi na muyake chifukwa aneneri aba abili esausha bala onkhala pa ziko. 11Koma pakayopita masiku atatu na hafu mpweya wamoyo wa kwa Mulungu ukabalobe ndipo bakaimilire. Mantha akulu akaponele bala obaona. 12Ndipo bakamvwe lizu likulu lufumila kululu likuti kwa beve, "welani kuno!" Ndipo bakalute kululu mu mkumbi, pamene adani bao olanga.13Panthawi iyo pakabe chivomezi chikulu, na limozi la magao teni a mzinda ikapone. Banthu seveni sauzande bakafwe mu chivomezi na bati bakapulumuke bakayope ngako na kupasa ulemelero kwa Mulungu kululu. 14Soka lachibili lapita. Langa! Soka lachitatu likuza msanga.15Ndipo mngelo wa seveni elizya lupenga lake na mau akulu elabila mululu nakuti, "Ufumu wa ziko lapansi wankhala ufumu wa Ambuye wasu na wa Kristu wake, ndipo akalamulire ku nthawi za nthawi."16Ndipo akulu twenti folo, onkhala pa mipando yao ya chifumu pamenso pa Mulungu epona pa vinso nakulambira Mulungu. 17Bechiti, " tupeleka mayamiko kwa mweo ambuye Mulungu wamphamvu zonse, wamene ali na wamene enzeli, pakuti mwatola mphamvu yaku ikulu ndipo mwayamba kulamulira.18Mitundu yekalipa, koma wawela ukali wanu. Nthawi wakwana kuti akufwa aweruziwe na mweo kuti mupase mphoto atumiki banu aneneri. Na banthu atuba ba Mulungu, na bala eyopa zina lanu, atontho na bamphamvu. Nthawi wakwana yakuti muononge bala oononga ziko."19Ndipo kacisi wa Mulungu mululu wevuliwa , na likasa la chipangano leonekera mkati mwa kacisi. Kwenze kung'anima kwa kaleza, zungo, na kugunda na chivomezi, na matalala akulu.
1Chizindikiro chikulu cheoneka kululu: Mwanakazi wovwalikiwa zuba, na mwezi kumendo kwake na kolona wa nyenyezi twelufu pa mutu pake. 2Enze na Vumo, ndipo enzolira na kumvwa kubaba kwa kuvyala, na kuvutika kovyala mwana.3Ndipo chizindikiro chiyakine cheoneka kululu: Onani! Penze chinjoka chikulu chisweta chenze na mitu seveni na nsengo teni, ndipo penze makolona seveni pamutu pake. 4Mchila wake wepyela limozi la magawo atatu a nyenyezi mululu na kuziponya pansi pa ziko. Chinjoka chepanama pafupi na mwanakazi enze pafupi kuvyala, kuti akavyala chikamulye mwana wake.5Evyala mwana mwanalume, mwana wachinalume, amene ati akaweruze maiko vonse na ndozo yachisulo. Mwana wake emcosa msanga kuya kwa Mulungu na kumpando wake wachifumu, 6ndipo mwanakazi eutukira kuchipululu, kwamene Mulungu emkonzela malo, kuti asamaliriwe kwa masiku wanu sauzande, thu handiledi na sikisite.7Lomba kwenze nkhondo kululu, Mikaeli na angelo bake echita nkhondo na chinjoka, chinjoka na angelo bake bewezyela nkhondo. 8Koma chinjoka chenzeve mphamvu ngako kuti chipambane, koteto kuti kwenzeve soti malo kululu ya cheve na angelo bake. 9Chinjoka chikulu, chinjoka chokalamba zina lake mdyerekezi kapena kuti satana onyenga ziko lonse chapansi-cheponyewa pansi pa ziko, na angelo bake beponyewela pamozi naye.10Ndipo nechimvwa lizu lokuwa kululu: "Lomba chawela chipulumuso na mphamvu na ufumu wa Mulungu wasu, na ulamuliro wa Kristu wake. Pakuti onamizyira anekwasu waponyewa pansi, wamene enzobanamizyira pamenso pa Mulungu usiku na mzuba.11Bemupambana na magazi ba mwana wa mbelele, na mau a umboni wao, pakuti aliyekonde miyoyo yao olo ku imfwa. 12Mwaichi kondwelani, mweo kululu naonse onkhalamo! Koma soka ku ziko na kunyanja, chifukwa mdyerekezi wawela kwanu uko ni ozula na ukali oyofya! Pakuti oziba kuti ali na kanthawi katontho tyala!13Pamene chinjoka cheziba kuti bachiponya pa ziko, chenzunza mwanakazi ula evyala mwana mwanalume. 14Koma mwanakazi epasiwa mapiko abili a nkhwazi ikulu kuti autukire ku malo bemkozela ku chipululu. Aba ni malo kwamene asamaliriwa kwa nthawi, zinthawi na hafu ya nthawi- kuliye chinjoka.15Ndipo chinjoka chetira manzi kufuma mkamwa mwake monga ni msinje kuti vimanzi vipake na kukokolola mwanakazi. 16Koma ziko yemthandiza mwanakazi. Ziko yevula kukamwa kwake na kumela msinje wenzofuma mkamwa mwa chinjoka. 17Ndipo chinjoka chekalipa ngako na mwanakazi ndipo cheluta kuyoyamba nkhondo na mbeu yake, bala omvwera malamulo ba mulungu na kukatishisha ku umboni wa Yesu. 18Ndipo chinjoka chepanama pa mchenga wa mbali mwa nyanja.
1Ndipo neona chinyama chufumira mnyanja. Chenze na nsengo teni na mitu sevevi. Pa nsengo zake penze makolona teni na pamutu ulionse penze mazina a mwano. 2Chinyama ichi chineona chenze ngati kaingo. Mendo bake benze ngati ba chimbalangondo, na kamwa yake yenze ngati ya nkhalamu. Chinjoka chechipasa mphamvu yake, mpando wake wachifumu, na mphamvu yake ikulu kulamulira.3Umozi wa mitu ya chinyama wenze na chilonda chikulu, koma chilonda chikulu chila chepola. ziko lonse ledabwa pokonkha chinyama. 4Enzopembeza soti chinjoka, pakuti chepasa ulamuliro wake ku chinyama. Enzopembeza soti chinyama nakupitilizya kunena kuti, "ali ngati chinyama nibani?" Ndipo nibani angachite nacho nkhondo?"5Chinyama chepasiwa kamwa yenzolabila mau ozikweza na ya mwano. Chepasiwa ulamuliro kuti chioneshe ulamuliro wake kwa miyezi fote thu. 6Ndipo chinyama chevula kamwa yake nakulabila vochitira Mulungu mwano, kuchitira mwano zina lake na chihema chake, na bala onkhala kululu7Chinyama chepasiwa ulamuliro wakuti chichite nkhondo na banthu atatu ba Mulungu nakuti chibagonjese. Soti ulamuliro wepasiwa kwa cheve pa mtundu ulionse, banthu, vilabiro na ziko. 8Onse onkhala pa ziko achipembeze, aliyense wamene zina lake liliyelembewe mu buku la moyo, lamene nila mwana wa mbelele wamene epayiwa kuchokera ku maziko.9Ngati muyakine ali na kwatu, lekani amvwe. 10Ngati muyakine ofunika kumtwala ku ukapolo akalute. Ngati muyakine ofunika kupayiwa na lupanga, na lupanga akapaiwe. Pano pali kupilira koteka mtima na chikhulupiliro cha banthu atuba ba Mulungu.12Ndipo neona chinyama chiyakine chifumira mu ziko, chenze na nsengo zibili monga mwana wa mbelele, chenzolabira monga ni chinjoka. Chenzogwilisa nchito ulamuliro wa chinyama choyamba pamenso pake ndipo chechitisha kuzi ziko na banthu onse onkhalamo kupembeza chinyama chila choyamba-chila chamene chenze na chilonda choyofya chepola.13Echita vodabwisa vamphamvu vinyinji. Elengesha kuti mulilo upone kuchokera kululu pamenso ya banthu. 14Mwa vizindikiro epasiwa mphamvu mmalo mwa chinyama, enyenga bala onkhala pa ziko nakubayzya kuti bapange fano la chinyama-chila chipangiwa vilonda na lupanga, koma chenkhala mphela na moyo.15Chepasiwa ulamuliro wopasa mpweya ku fano la chinyama koteto kuti fano lila lilabile na kuchitisha kuti bala okana kupembeza chinyama bapayiwe. 16Ekakamizya soti aliyense, mtontho na wamphamvu, olemela na osauka, mfumu na kapolo kuti alandire cholemba ku wkanja kwendi, olo pamphumi. 17Chenze chokanga kuti aliyense agule olo kugulisa peka-peka ngati ali na cholemba cha chinyama, ichi ni chiwelengero chuimilira zina lake.18Pano pali nzeru. Wamene ali na chiziwisho abelengere chibelengero cha chinyama. Pakuti ni chibelengero chake ni sikisi sikisi sikisi.
1Nelanga na kuona mwana wa mberere wapanama pa lupiri la zion, pamozi na eve penze wanu handiledi na fote folo sauzande bamene benze na zina lake na zina la awisi lolembeka pa mphumi pao. 2Nechimvwa lizu kufumila kululu yomvweka monga monzi anyinji na kugunda kululu. Na lizu linechimvwa yenze soti monga ni bazeze olizya mazeze bao.3Beimba nyimbo yalomba pa mpando wa chifumu na pamenso pa vamoyo folo sauzande bamene beguliwa kufumira ku ziko. 4Aba nibamene baliye ziifye na anakazi, pakuti bazisunge beka atuba ku chigololo. Aba ndiye bamene okonkha mwana wa mbelele kulikonse kwakuya. Abo beguliwa pakati pa banthu monga vipaso voyambilira kupya va Mulungu nava mwana wa mbelele. 5Paliye wenye wipezeka mkamwa mwao; Baliye chilema.6Neona mngelo muyakine ombululuka mululu patontho, wamene enze na uthenga wosasila kuti aulalikilekwa balaonkhala paziko-kuziko iliyonse, mtundu, chilabilo na banthu. 7Eita na lizu lokuwa, "yopani Mulungu na kumupasa ulemelero. Pakuti nthawi ya chiweruzo yafwika. Mupembezeni, wamene epanga kululu, na ziko, na nyanja, na akasupe ba manzi."8Mngelo muyakine-mngelo wachibili-ekonkhapo, nakuti, "wapona, wapona Babulo mkulu, wamene ekopa banthu kuti amwe vinyu wa chigololo chake."9Mngelo muyakine-mngelo wachitatu-ebakonkha, nolabila na lizu lokuwa, "ngati muyakine opembeza chinyama na chifaniziro chake, na kupokera chizindikiro pamphumi pake kapena pakwanja pake, 10akamwe soti vinyu wamene watiliwa wosasungunula mu kapu ya ukali wake. Munthu wati akamweko akazunzike na mulilo na sulufule pamenso pa angelo batuba ba Mulungu na mwana wa mbelele.11Chusi cha kuzunzika kwao chikalute kululu kwa nthawi za nthawi, ndipo baliye kupumula usiku na mzuba-opembeza aba ba chinyama na chifaniziro chake, na aliyense olandira chizindikiro cha zina lake. 12Apa pali kupilira moteka mtima kwa banthu atuba ba Mulungu, bala osunga malamulo na Mulungu na chikhulupiliro chao mwa Yesu."13Nechimvwa lizu kufumira kululu kuti, "lemba ichi; Niodala akufwa omwalira mu Ambuye Yesu." "Inde," onena mzimu, "kuti akapumule ku nchito zao, pakuti anchito zao zikabakonkhe."14Nelanga, ndipo penze mkumbi utuba. Enze nkhala pa mkumbienze ngati mwana munthu. Enze na kolona wa golide pamutu pake na chosebera chakuthwammanja mwake. 15Ndipo mngelo muyakine efuma kuchokera mu kacisi eita na lizu likulu kwa wala enkhala pa mkumbi: "Tola chosebela chako yamba kuseba pakuti nthawi yoseba yafwika, pakuti vinthu va paziko vapya." 16Ndipo ula wamene enzenkhala pa mkumbi eponya chosebela chake pa ziko, ndipo vinthu vapa ziko vesebewa.17Mngelo muyakine efuma kuchokera mkacisi kululu; na eve enze na chosebela chakuthwa. 18Na muyakine mngelo efuma kuchokera pa guwa la nsembe, enze na ulamuliro pa mulilo. Eita na lizu lokuwa kwa wamene enze na chosebela chakuthwa, "tola chosebela chako chakuthwa na kusonthanisha mpesa ku vimiti va paziko, pakuti mpesa lomba wapya."19Ndipo mngelo eponya chosebela chake pa ziko nakusonkhanisha mpesa wa paziko, nakuuponya mofinyila mpesa wa ukali wa Mulungu. 20Ndipo mofinyila mpesa euponda kunja kwa mzinda, ma magazi befumamo kufwika monga chapakamwa pa hosi, kwa mastadiya wani sauzande na sikisi handiledi.
1Ndipo neona chizindikiro chiyakine kululu, chikulu na chodabwisa; Penze angelo seveni na miliri seveni, yamene ili miliri yosilizyila, pakuti na ukali wa Mulungu wasilizyika.2Neona chenzooneka monga ni nyanja ya mandala chosakaniza na mulilo. Enzeimilira mmbali mwa nyanja ni bala begonjesa chinyama na chifaniziro chake pachiwelengero chupanamira zina lake. Benze na mazeze bechipasiwa na Mulungu.3Benzoimba nyimbo ya Mose, mtumiki wa Mulungu, na nyimbo ya mwana wa mbelele: "Nchito zanu nizikulu na zodabwisa, Ambuye Mulungu, wamphamvu. Zonse njila zanu nizolungama na zoona, Mfumu ya maiko. 4Ati akaleke kukuyopani nibani, Ambuye, na kupasa ulemelero zina lanu? Pakuti mweo mweka nimwe atuba. Maiko yonse vikawele na kukupembezani pamenso panu pakuti nchito zanu za chilungamo zaoneshewa."5Pivepita ivi vinthu nelanga, na kacisi enze na chihema cha mboni yeseguka mululu. 6Mu kacisi mula mwefuma angelo seveni bamene enyamula miliri seveni. Bevwala vovwala vituba na vong'animira ndipo benze na mabande ba golide pa vifuwa vao.7Chimozi cha vamoyo folo chepasa angelo seveni mbale zagolide seveni zozula naukali wa Mulungu onkhala na moyo ku nthawi za nthawi. 8Kacisi wezula na chusi kufumira ku ulemelero wa Mulungu na ku mphamvu zake. Paliye ekwanisha kulobamo mpaka miliri seveni ya angelo yasilizya
1Nechimvwa mau akulu kufumira mkacisi na kulabila ku angelo seveni, "nkhoyani mukatire pa ziko mbale seveni za ukali wa Mulungu."2Mngelo woyamba eluta na kutira mbale yake pa ziko; vilonda viipa na vobaba vewela pa banthu enze na chizindikiro cha chinyama, baka benzolambira fano yake.3Mngelo wachibiri etira mbale yake mnyanja, yesanduka magazi, monga magazi ba munthu wakufwa, na chilichonse chamoyo mnyanja chechifwa.4Mngelo wachitatu etira mbale mu msinje na mu makasupe ba manzi, ndipo vesanduka magazi. 5Nechimvwa mngelo wa manzi akuti, "nimwe olungama-wamene ali na wamene enze, mtuba-pakuti mwaweruza vinthu ivi. 6Kamba kakuti efumya magazi ba banthu atuba a Mulungu na aneneri, mwabapasa magazi kuti amwe; Ndiye chimene chubayenera." 7Nechimvwa guwa layankha, "inde, Ambuye Mulungu wamphamvu zonse, viweruzo vanu ni voona na volungama."8Mngelo wafolo etira mbale yake pa zuba, ndipo yepasiwa ulamuliro kushoka banthu na mulilo. 9Eshokewa na kupya kukulu ndipo echitira mwano zina la Mulungu , wamene ali na ulamuliro pa milili iyi. Baliyelape na kumupasa ulemelero.10Ndipo mngelo wafaifi etira mbale yake pampando wachifumu wa chinyama, na finzi yephimba ufumu wake. Besheta malilime bao chifukwa cha kubaba kwake. 11Bechitira mwano Mulingu wa kululu kamba ka kubaba kwake na vilonda, koma bekana mphela kulapa ku zinchito zao.12Mngelo wa sikisi etira mbale yake mumsinje ukulu, firate. Manzi bake beyuma kuti akonzere njila mafumu bati afumire ku mmawa. 13Neona mizimu itatu ifipa yenzooneka monga na achule yefuma mkamwa mwa chinjoka, na chinyama, na mneneri wawenye. 14Pakuti ni mizimu ya vibanda yuchita vodabwisa. Befuma kuya ku mafumu ya ziko lonse kuti abaike pamozi kukonzekera nkhondo pasiku likulu la Mulungu wamphamvu zonse.15("Onani! Nuwela monga kawalala! Odala ni wamene olindira, nosunga vovwala vake kuti asakayende chinthako kuti asakaone wamba wake.") 16Ebaleta pamozi ku malo oitiwa kuti amagedo mu chiheberi.17Ndipo mngelo wa seveni etira mbale yake mululu, ndipo lizu likulu lefumira mkacisi na mumpando wa chifumu, nakuti, "Chachitika!" 18Kwenze tulezana kugunda, na chivomezi chikulu chenze chikaliyechitikapo mwenkhalira munthu pa ziko, ndiye mwechenze kukula kwake chivomezi ichi. 19Mzinda ukulu wegabikana patatu, na mizinda ya maziko ipona. Ndipo Mulungu ekumbukura babulo mukulu, ndipo epasamzinda ula kapu yozula na vinyu wopanga na ukali wake ukulu.20Visumbu vonse veutuka, ndipo malupili onse baliyepezeke soti. 21Mmatalala akulu, kulema kwake monga talente, yeponera banthu kukumira kululu. Bechitira Mulungu mwano kamba ka miliri ya matalala chifukwa mliri wenze oyofya.
1Mmozi wa angelo amene enze na mbale seveni ewela kwa neo nakuti, "wela, nikuoneshe kusushiwa kwa mwanakazi wa chigololo wamene wankhala pa manzi anyinji, 2wamene mafumu ya pa ziko bachita naye chigololo, ndipo na vinyu wa chigololo chake banthu onkhala paziko bakolwa."3Ndipo mngelo eninyamula mumzimu kuyanane ku chipululu, ndipo neona mwanakazi wankhala pa chinyama chisweta chenze na mazina bamwano banyinji. Chinyama chenze na mitu seveni na nsengo teni. 4Mwanakazi evwala chibakuwa na mlangalo ndipo enzekongoleshewa na golide, miyala ya mtengo wapatali, na ngali. Enzenya mmanja mwake kapu ya golide mwenze vinyu vinyinji viipa na vifipa va chigololo chake. 5Pamphumi pake penzelembewa zina la tanthauzo lobisika: "Babulo mkulu, nyina wabachigololo na vinthu vonyansa vapaziko."6Neona kuti mwanakazi ula enze okolwa na magazi ba banthu atuba ba Mulungu na magazi ba banth bechifwa chifukwa cha zina la Yesu. Peneona nidabwa ngako. 7Koma mngelo echiti kwa neo, "udabwiranji? nikuuzye tanthauzo lobisika la mzimai na lachinyama chamene chunyamula, chinyama chamene chili na mitu seveni na nsengo teni.8Chinyama cheweona chenzeko, koma lomba kuliye. Koma chili pafupi kufuma ku chimulindi chiliye polekezyela. Ndipo chikalute kuyocheneka bala onkhala pa ziko, bala bamene mazina bao baliyelembewe mu buku la moyo kuyambira piyenkhalira ziko-akadabwe poona chinyama, pakuti cgenzeko kale koma lomba kuliye, koma chikawele soti.9Pano pali mtima uli nayo nzeru. Mitu seveni ni malupili seveni pamene mwanakazi ula enkhalapo. 10Pali soti mafumu faifi bapona, mmozi ali na moyo, na muyakine akaliyowera, pati akawele, akankhale kwa kanthawi katontho.11Chinyama chamene kale chenzeko, koma lomba kuliye, koma niye nfumu ya eiti. Ni mmozi wa bala seveni ndipo akuya kuyochenekeka.12Nsengo teni zeweona ni mafumu teni akaliyolandire ufumu, koma akalandire ulamuliro ngati mafumu kwa ola limozi pamozi na chinyama. 13Aba niba makanizo amozi, ndipo opasa mphamvu na ulamuliro kwa chinyama. 14Akachite nkhondo na mwana wa mbelele. Koma mwana wa mbelele akabapambane kamba kakuti ni Mbuye wa Ambuye na mfumu ya mafumu-na bala bali nao oitiwa, osankhiwa, okhulupilika."15Mngelo echiti kwa neo, manzi beweona, penze penkhala mwanakazi wa chigololo ni banthu, magulu, maiko na vilabilo.16Nsengoteni zeweona, izi na chinyama bakatinkhe wa chigololo. Bakampange wosiiwa na wachinthaku, bakalye mnyofu wake ndipo bakamshoke na muliro. 17Pakuti Mulungu wachiika ichi mu mtima mwao kuti achite cholinga chake povomela kupasa mphamvu zao kuti chinyama chilamulire mpaka mau a Mulungu akwanilishiwe.18Mwanakazi wiweona ni mzinda ukulu uli na mphamvu kulamulira mafumu a paziko.
1Pizepita izi neona mngelo muyakine osikapansi kufumira mululu. Enze na ulamuliro ukulu, na ziko letubishiwa na ulemelero wake. 2Ekuwa na lizu likulu, nakuti, "wapona, wapona Babulo mkulu! Wankhala monkhala mwake mwavibanda, mothabira mzimu ulionse uipa, na mothabira nyoni iliyonse iipa na yonyansa. 3Pakuti maiko yonse yamwa vinyu wa chigololo chake. Mafumu onse bapa ziko bachita naye chigololo. Na ochita malonda bapa ziko bankhala olemera na mphamvu ya kulyera kwake."4Ndipo nechimvwa lizu liyakine kufuma kululu nakuti, "fumankoni kumalo kwake, mwabanthu bangu, koteto kuti musagabane naye machimo bake, koteto kuti musalondeleko miliro yake. 5Machimo bake baunjikika msinkhu monga kululu, na Mulungu wakumbukira machitiro bake baipa. 6Mumuwezyere monga eve awezyera bayakine. Muwezyere kabili pa zinchito zake; mu kapu mweyavizyira, muyavizye kabili pa muyeso wake.7Mwechizipasira ulemelero na kunkhala bwino ngako, mumupase kuzunzika na kumulirisha malilo. Pakuti akuti mumtima mwake, 'nankhala monga nkhosi-kazi; nine lini mfelekazi, nikaone lini kulira.' 8Moteto mu siku limozi muliri yake ikawele imfwa, kulira na njala. Akapye na mulilo, pakuti Ambuye Mulungu ni wamphamvu, ndipo ndiye woweruza wake."9Mafumu amu ziko echita naye chigololo na kutayika akalire na kuchita maliro pa eve akayoona chusi cha kupya kwake. 10Akapaname patali, na kuyopa kunzunzika kwake, nakuti, "soka, soka kwa mzinda ukulu, Babulo, mzinda wmphamvu! Pakuti mu ola limozi, chilango chako chafwika."11Ba malonda bapa ziko balira nakuchita maliro pa eve pakuti paliye ogula soti malonda bao- 13malonda ba golide, siliva, miyala ya mtengo wake wapatali, ngale, nyula zabwino, chibakuwa, bafita, mlangali na vimiti vonunkhira bwino, na viyava nsengo ya njobvu, viya vilivonse vopanga na vimiti va mtengo wapatali, mkuwa, nsimbi, nsangalakwi, 12Kinamomo, amomo, unga wosalala, tirigu, ng'ombe na mbelele, mahosi na ma garete na mibiri na miyoyo ya banthu.14Chipaso chimwenzofunishisha cha mphamvu yanu yonse chachosewa kwa mweo. Vonse velongosoka na vowamishisha valuta, sivikapezeka soti.15Bamalonda bala belemera kamba ka eve bakapaname patali kamba koyopa kunzunzika kwake, kulira na kuchita maliro mokuwa. 16Akanene kuti, "soka, soka ku mzimu ukulu wenzovwala bafuta, chibakuwa na mlangali, woziwamishira na golide, na mwala wa mtengo wapatali na ngale. 17Mu ola limozi, chuma chonse chila chankhala matongwe." Na oyendesha ngalawa, ba sigiro, na bonse bochita malonda kuchokera kunyanja beimilira patali.18Bekuwa peona chusi cha kupya kwake. Bechiti, "ni mzinda uni uli ngati mzinda ukulu?" 19Beponya lukungu pa mitu yao, nolira, kulira na kuchita maliro, "soka, soka ku minda ukulu kwamene bonse benze na ngalawa, pa nyanja belemera kufumira mu chuma chake. Pakuti mu ola limozi, wasanduka matongwe." 20"Kondwera pa eve, kululu, mweo banthu atuba na otumiwa na aneneri, pakuti Mulungu waleta chiweruzo chanu pa eve!"21Mngelo wa mphamvu etola mwala monga mphelo ikulu, nakuuponya mnyanja nakuti, "munjira yamene iyi, Babulo mzinda ukulu ukaponyewe pansi mwa chipolowe, ndipo suukaoneka soti. 22Zungo lepangiwa na olizya mazeze, na oimba, na oliza mutolilo, na olizya malipenga, sakamvweka soti mwa mweo. Amisiri balionse sakapezeka kwa mweo. Simukamvweka zungo la mphero mwa mweo.23Kutuba kwa nyali sikukabala soti mwa mweo. Mau a mkwati na mkwatibwi sakamvweka soti muli mweo. Pakuti bamalonda banu benze ba kalonga bapa ziko, na maiko yenamizyiwa na masenga banu. 24Mwa eve magazi ba aneneri na banthu atuba ba Mulungu wepezeka na magazi ba bonse bepayiwa pa ziko."
1Pizepita izi, Necimvwa cenzomvweka monga lizu likulu la banthu banyinji mululu oita, "Haleluya. Cipulumuso, ulemelelo na mphamvu niva Mulungu wasu. 2Maweluzo bake ni oona na olungama, Pakuti waweluza wacigololo mkulu. Eifya ziko na cigololo cake. Wawezyela magazi ba banchito bake kufuma mmanja mwake."3Belabila kacibili: "Haleluya! Cusi cukwela kufumila kwake ku nthawi za nthawi. 4Akulu twenti folo na vamoyo folo vepona pansi na kupembeza Mulungu, wamene enzonkhala pa mpando wacifumu. Benzonena kuti, "Amen. Haleluya!"5Ndipo lizu lefuma ku mpando wacifumu, lechiti, lemekezani Mulungu wasu, monse mweo bancito bake. Mweo bamene mumuyopa. Bonse atontho na bamphamvu."6Ndipo necimvwa cenzomvweka ngati cibelengelo cikulu ca banthu, ngati mkokomo wa manzi anyinji, monga soti kugunda kululu, kweciti, "Haleluya! Pakuti Ambuye ocita ufumu, Mulungu wasu, wamphamvu yonse.7Tiyeni tisangalale na kukondwela na kumpasa ulemelelo. Pakuti cisangalalo caukwati wa mwana wa mbelele cafwika. Na mkwati wazikonzekela. 8Epasiwa ulamulilo kuti avwalikiwe na bafuta wang'animila (pakuti bafuta ni macitilo olungama ba banthu atuma ba Mulungu).9Ndipo mngelo eciti kwa neo, "Lemba ici: odala ni amene oitiwa ku malyelelo a ukwati wa mwana wa mbelele." Elabila soti kwa neo, "Aba ni mau oona a Mulungu." 10Nepona pamendo yake kumupembeza, koma eciti kwa neo, "osacita teti! Nine wancito muyako na mnekwanu wokatilila umboni wa Yesu. Pembeza Mulungu. Pakuti umboni wa Yesu ni mzimu wa uneneli."11Ndipo neona kululu kwaseguka, ndipo nelanga, neona hosi ituba. Na wamene ekwelapo zina lake enze wokhulupilika na oona. Oweliza mwacilungamo nakucita nkhondo. 12Menso bake bali ngati mulilo oyaka, napamutu pake pali makolona anyinji. Enze na zina lolembewa pa eve lamene kuliye oliziba koma eve. 13Ovwala mkanjo wozubikiwa mu magazi, na zina lake ni mau a Mulungu.14Magulu a nkhondo akululu benzomkonkha pa mahosi yatuba, ovwala bafuta, mtuba kuti mbuu. 15Mkamwa mwake mwenzofuma lupanga yamene yenzopayila mitundu ya banthu, ndipo akabaweluza na ndodo ya cisulo. Ndipo okanda mofinyila mpesa mwa vinyu wa ukali wa Mulungu wamphamvu yonse. 16Ali na zina lolembewa pa mkango wake napa ncafu: "Nfumu ya mafumu na Mbuye wa Ambuye."17Neona mngelo wapanama pa zuba. Ekuwa na lizu likulu ku nyoni zonse zenzombululuka pa mutu pake, "wela, sonkhanani pamozi kumalyelelo a Mulungu. 18Welani, mulye mnyofu wa mafumu, mnyofu wa akulu bankhondo, mnyofu wa banthu ba mphamvu, mnyofu wa mahosi na okwelapo bake, na mnyofu wa banthu bonse, onse afulu na akapolo. atontho na bamphamvu."19Neona cinyama na mafumu a pa ziko na magulu a nkhondo bao. Enzosonthana kuti bacite nkhondo na wamene enzekwela pa hosi na gulu lake lankhondo. 20Cinyama cekatiwa na mneneli wawenye ecita vodabwisa pamenso pake, na vizindikilo ivi, enamizya bala belandila cizindikilo ca cinyama nakupembeza fano lake. onse babili beponyewa bamoyo mu nyanja ya mulilo yakupya na sulufule.21Osalila onse epayiwa na lupanga lefuma mkamwa mwa ula enzekwela pa hosi. Nyoni zonse zicilya mnyofu wao.
1Ndipo neona mngelo oseluka kufumila kululu. Enze na makiyi yaku cimulindi ciliye polekezyela, ndipo enze na unyolo ukulu ku kwanja. 2Ndipo ekata cinjoka, cinjoka cakale-kale wamene ali mdyelekezi, olo satana, nakummanga kwa zaka sauzande. 3Emuponya mu cimulindi ciliye polekezyela. Evalapo na kusinkhapo palulu pake. Ecita teto kuti asanyenge soti maiko mpaka zaka sauzande zikasile. Kucoka yapo, akamumasule kwa nthawi itontho tyala.4Ndipo neona mipando ya cifumu, enzenkhalapo ni bala bepasiwa ulamulilo kuweluza neona soti miyoyo ya bala betendewa mitu kamba ka umboni wa Yesu na kamba ka mau a Mulungu. Baliyepembeze cinyama kapena fano lake, ndipo bekana kulandila cizindikilo pamphumi pao kapena pakwanja. Benkahla na moyo, nocita ufumu na Kristu kwa zaka sauzande.5Osalila bakufwa baluyenkhale na moyo mpaka zaka sauzande zisile. Uku ndiye kuukishiwa kwa akufwa koyamba. 6Odala na mtuba ni aliyense etolako mbali ku kuukishiwa kwa akufwa koyamba! Kwa aba imfwa yacibili iliye mphamvu. Bakankhale bansembe ba Mulungu na bansembe ba Kristu ndipo bakacite ufumu naye kwa zaka sauzande.7Ndipo zaka sauzande zikayosiya, satana akamasuliwe mjele mwake. 8Akalute kuyonyenga maiko ku ngondya zonse za ziko-Gogo na magogo-kubaleta pamozi kuti bacote nkhondo. Bakabe banyinji monga mcenga waku nyanja.9Ndipo beluta na kufalikila ziko lonse na kuzungulila khamba la banthu atuba ba Mulungu-mzinda wokondewa. Koma mulilo weseluka kufumila kululu na kubashoka onse. 10Mdyelekezi, wamene ebanyenga, eponyewa munyanja yoyaka sulufule, mwamene cinyama na mneneli wawenye beponyewa. Bakanzunzike usiku na mzuba ku nthawi za nthawi.11Ndipo neona mpando wacifumu ukulu na utuba na wamene onkhalapo. Ziko na kululu veutuka pamenso pake, koma kwenzeve malo akuti vingalute. 12Ndipo neona bakufwa-bamphamvu na batontho-baimilila pa mpando wa cifumu, na mabuku bevuliwa. Ndipo buku liyakine levuliwa-buku la moyo. Akufwa beweluziwa kulingana na velembewa mu mabuku, monga mwa vocitika vao.13Ndipo nyanja yeleta bakufwa benze mwamene. Imfwa na Hade beleta akufwa benze mwamene, na bakufwa beweluziwa monga mwa ncito. 14Imfwa na Hade beponyewa mu nyanja ya mulilo. Iyi ni imfwa yacibili-nyanja ya mulilo. 15Ngati muyakine zina lake liliyopezeke lolembewa mu buku lamoyo, eponyewa mnyanja ya mulilo.
1Ndipo neona kululu kwa lomba na ziko la lomba, pakuti kululu koyamba na ziko lo yamba vepita,na nyanja kwenzeve. 2Neona Mzinda utuba, na Jerusalem walomba, weseluka kufumira kululu kwa mulungu wokonzewa monga mkwatibwi bokongoleshewa mulume wake.3Nechimvwa lizu likulu kufumira ku mpando wa chifumu likuti, "Langa! Pokhala pa mulungu pali pali na banthu,ndipo aka khale nao. Bankhale banthu bake, ndipo Mulungu mwine ankhale nao ndipo ankhale Mulungu wao. 4Akabapukute misozi yonse m'menso mwao, ndipo sikukaba soti imfwa olo malilo olo kulila olo kubaba. Vinthu vakale vepita.5Wamene enkhala pa mpando wachifumu echiti, "Langa! Nipanga vinthu vonse vinkhale valomba." 6Echiti kwa neo, "Ivi vithu vachitika!Nine Alifa na Omega, Kuyamba na Kusilizya. Kwamene okumvwa njota, nikampase chakumwa chiliye kugula ku kasupe wa manzi a moyo.7Wati akapambane akatole vinthu ivi, ndipo nikabe mulungu wake, ndipo akabe mwana wangu. 8Koma ku ba owa, baliye chikhulupiliro, Onyansa, opaya, ba chigololo, bamasenga, opembeza mafano na bawenye onse, malo bao ni nyanja yakupya na mulilo wa sulufure. Iyi ndiye imfwa yachibili.9M'mozi wa angelo seven ewela kwa neo, wamene enze na mbale seven yozula na miliri seven yosilizya, ndipo echiti, "Wela kun. Nikulangizye mkwatibwi, mkazi wa mwana wa mbelele." 10Ndipo eninyamula mu mzimu kuya ku lupili likulu na litali na kunilangizya mzinda utuba wa Jerusalem useluka kufumira kululu kwa mulungu.11Jerusalemu enze na ulemelero wa mulungu,ndipo kung'animira kwake kwenze ngati mwala wa mtengo wapatali, monga mwala wa kristalo yaspi. 12Wenze na linga likuru, na litali na vipata twelufu, na angelo twelufu pa vipata. Pa vipata benzelembapo mazina ya mitundu twelufu ya bana ba israyeli. 13Kummawa kwenze vipata vitatu, kumphoto kwenze vipata vitatu, kumwela kwenze vipata, kumungulo kwenze vipata vitatu.14Vipupa va mzinda venze na maziko twelufu ndipo venze na mazina twelufu ya otumiwa twelufu ba mwana wa mbelele. 15Wamene elabila na neo enze na ndodo yopimira yopangiwa na golide yopimira mzinda, vipata vake na chipupa chake.16Ndipo mzinda wenze wampwamphwa, mu utali mwake mwenzolingana na muufupi mwake. Epima mzinda na ndodo yopimira ma stadiya twelufu sauzande mu utali(mu utali mwake, mu ufupi mwake na msinku wake venzolingana). 17Epima soti chipupa chake, mikono wanu handiredi na foti folo muyeso wamunthu (na muyeso wa mngelo).18Chipupa chenze mangiwa na yaspi na mzinda wa golide wene wene monga mandala atuba. 19Maziko bake ya chipupa ekongoleshewa na mwala uli onse wa mtengo wapatali. Oyamba wenze yaspi, wachibiri wenze safiro, wachitatu wenze agate, wa folo wenze emeradi, 20wafaifi wenze onikisi, wasikisi wenze kaneliya, wa seven wenze kirisolite, wa eiti wenze beyili, wa naini wenze topazi, wateni wenze krusoprazo, wa leveni wenze yakith, na wa twelufu wenze amethusto.21Vipata twelufu venze ngale twelufu,chipata chili chonse chenzo pangiwa na ngale imozi. Miseu yake ya mumzinda yenze golide wenewene, monga mandala yoonekela kunja. 22Niliye onemo kachisi mu mzinda, pakuti ambuye mulungu wamphmvu yonse na mwana wa mbelele ndiye kachisi yake.23Mzinda wenzofunika lini na zuba olo mwezi kuti vibale pakuti ulemelero wa mulungu wenzobala pali weve, na nyali yake ni mwana wa mbelele. 24Maiko vikayende na kutuba kwa mzinda ula. Na mafumu ya paziko bakalete ulemelero mwa eve. 25Vipata vake vikovaliwa lini mzuba, ndipo kukabeve usiku kula.26Bakalete ulemu na ulemelero wa maiko muli weve, 27koma paliye chifipa chilichonse chiti chikalobe mu mzinda uyu, kapena aliyense wochita vonyansa olo chinyengo. Koma beka beka bamene mazina bao belembewa mu buku moyo la mwana wa mbelele.
1Ndipo Mngelo enionesha msinje wa manzi a moyo, woneka bwino monga kristalo. 2Pakati pa mseu wa mu mzinda. Ku mbali zonse za msinje kwenze chimuti cha moyo, chotwala vipaso va mitundu twelufu, ndipo chutwala vipaso vake mwezi uli onse. Matepo yake ya chimuti ichi ndiye yopolesha maiko.3Sikuzankhala soti tembelero lililonse. Mpando wa chifumu wa mulungu na wa mwana mbelele ukankale mumzinda, na banchito bake baka mtumikire. 4Bakaone chinso chake ,na zina lake lkabe pa mphumi pao. 5Sikukaba soti usiku; sikukafunika soti kutuba kwa nyale olo zuba pakuti ambuye mulungu akabale pa beve. Ndipo bakachite ufumu kwa nthawi za nthawi.6Mngelo echiti kwa neo, "Mau aba nioona na okhulupilika. Ambuye mulungu wa mizimu ya aneneri, etuma mngelo wake kuti aoneshe atumiki bake vufuniks kuti vichitike lomba pano." 7"Langa! Nikuza lomba pano! Odala ni wamene okumvwa mau ya uneneri wa buku ili."8Neo, yohane, ndiye nechimvwa na kuona vithu ivi, penichimvwa na kuviona, nepona pansi kuti nipembeze pa mapazi amngelo wamene enzonionesha vinthu ivi. 9Echiti kwa neo, "Osachita teto! nine wanchito muyako monga weo, na azinekwanu aneneri, na bala bakumvwa mau a buku ili. Pembeza Mulungu!"10Ndipo echiti kwa neo, "osasindikizya chizindikiro cha mau auneneri wa buku ili, pakuti nthawi ili pafupi. 11Wamene ni osalungama, apitirizye kunkhala osalungama. Na wamene ni wonyasa apitirizye ku khala onyansa. Wamene ni olungama apitirizye kuchita vamene vili volungama. wamene ni mtuba, apitirizye kukhala mtuba."12"Langa! Nikuza lomba pano. Mphoto yangu ili na neo, yolipila aliyense monga mwa nchito zake. 13Nine Alifa na Omega, Oyamba na Osilizya, Chiyamb na Chisirizyiro.14Odala ni bala osunga mikanjo yao kuti ankhale na danga yakulya ku chi muti chamoyo nakuloba mu mzinda kupitira pa vipata. 15Kunja kuli imbwa, bamasenga, bachigololo, opaya, opembeza mafano na onse okonda wenye na kuuchita.16Neo, Yesu, Natuma mngelo wangu kuti achitre umboni kwa mweo za vinthu ivi va machalichi. Nine muzyu na mbeu ya davide, Nyenyezi ituba ngako ya kummawa."17Mzimu na mkwatibwi akuti, "Wela!" lekani wamene wamvwa anene, "Wela!" Aliyense ali na njota, Mlekeni awele, na wamene afuna, lekani atole kwaulere manzi ya moyo.18Nuchitira umboni kwa aliyense akumvwa mau a uneneri wa buku ili: Ngati muyakine oonjezera, mulungu akamuonjezera miliri yelembewa mbuku ili. 19Ngati muyake ochosaka mau mu buku ili la uneneri, Mulungu akachoeko gawo lake ku chumuti cha moyo na mzinda utuba wamene welembewa mbuku ili.20Wamene ochita umboni wa vinthu ivi akuti "Inde! Nikuza msanga. "Amen!Welani, Ambuye Yesu! 21Chisomo cha ambuye yesu chinkhale na onse. Amen