1Ngaiba bahada yo wa kwake Musa, mtumilwa wa Ngwana, Ngwana ngammakia Yoshua, mwana wa Nuni, mtumilwa wa Musa ngabaya, 2''Musa mtumilwa wangu auire. Ayarelo uboke uloke libindili ya Yordani, wenga na bandu ba bote mkayende ata mnima wanapeya bana ba Israeli. 3Kila bandu pampala kufalebata njara ya magoro ginu nimpayangite twenga kati cha mnapire Musa.4Boka jangwa leno na kitombe cheno Lebanoni, bake rubendo relo likoro lipendela fati mnima wote waiti kaye mpaka bahali yere ngoro apandewa chulia walichoba hapo na pembe papaba mpaka winu. 5Babali mundu yoyote ywawecha yema mnonge yako machoba gote golama kwako. Kti chanabire pamope na Musa. Ngachanaba pamope na wenga na kupungukijari wala aulekali.6Ube wa mkangamau na moyo wa kungumara kwa mwanja ni wenga wa para kuwarithisha bandu ba mnima gono wanaharapire tate babe yopanga bakwuwapea. 7Ube wa mkungamaratu na ukangamau wa mbone yringe panga sawasawa na sheria yote yakubakiye Musa mtumirwa au lwa mkeya uwache fanikiwa muno kila kwo u yenda.8KItabu cheno cha torati kana kiboke ka mkano wako bai uwawache makowe gake mtwe kati na kila uweche kuganinga panga sawasawa na makowe gote gagarembirwe mo kwa mwanja na pembe paafunikiwa ndera yako boka na pembe ngo para kuria muno. 9Nengarili ninikubakiye ube wamkangamara na moyo mkangamau kana uyogope wala kana ubone oni kwo panga Ngwana Nongo wako abire pamope nawe kila kwo yenda.10Na yembe Yoshua ngabakia makida ba bandu ngabaya, 11'''Mpitange pakatikati ya maturo mkabakuje abo bandu kamubaya mpangange tayari yanulya kwa mwanja bahada ga macheba matatu mparoloka libendele ya Yordani ili jingia na umiriki mnima wapea Ngwana Nongo umu muweche miliki.''''12Kaye yoshua ngabakiya Wareubeni, na Wagadi na aba nusu ya kabila ya Manase ngabaya, 13''Mulikombokyange likowe relo lyabakwangite Musa, mtumirwa wa ngwana, ngabaya Ngwana Nongo winu andakuwapeya mwenga mpuraike na ywembe amwa kuwapeya mnima wono.'14Kinanyumbo binu naba na binu na kipinga chinu bapara tama katika mnima wa peire Musa kuyegea Yordani. Bai mwenga mwaroka nonge ya rongo binu na kwa mwanja mutiwalikwa siraha yinu bandu bote bene makakara na ukangamara ili mweche kuwayangatiya. 15Ata Ngwana papeya arongo binu pulaika kati cha peire mwenga na abo na ywembe bapatike kuimiriki mnima wapeya Ngwana Nongo winu na mwanja nyo pma buyanganuja mnima wa miliki yinu no kuimiliki ambayo Musa mtumirwa wa Ngwana atikuwapeyanga kuyegea Yordani upande wo tipika yakochaba.''16Ngaba mnyangwa Yoshua, ngabaya, ''Ago gote gotubakuye tupakugapanga nakira pandi kwo para kututuma tupayenda. 17Kati chatumpekanire Musa. Ngwana katika makowe gote nayembe yatuperu kubakunya wenga Ngwana Nongo wako na ube pamoja na ywembe kati mwabire pamope na Musa. 18Kila mundu yuahasi amulu yaka kana agapokani makowe gako katika makowe gako gote gopala kumakiya apala bulagirwa ube na ukangamari na moyo wa kangamara alyo tu.
1Yoshua mwan awa Nuni ngatuma bandu babele boka shimu kwo yoba ili peleleza gabakiya muyende mukourole mnema mnema wo na ya uko ngabayenda ngabaika kunyumba yake kwa rupuyango yumo lina lyake akemirwe rabu ngabagonja kwo. 2Ukorongwa wa yoruko ngabakiya kabaya rola bandu abere wa bana ba Israeli bajingire mano lina kiro ili kuupeleleza mnima.'' 3Mkorongwa wa Yeriko ngatuma bandu kwa raba ngabaya wapie bandu baro babaichile kwako babajingile nyumba ya chumba chako kwa mwanja batihiha ili kupeleleza mnima.''4Ywaro mnwawa ngatora baro bandu wabele ngaiya ngabaya ehe balo bandu batucha kwango ne lakini natungiteri kwa babai. 5Ngaba kati wakati wo tabirwa liryango lya mnima palwabire lubendo bandu baro ngababoka wala ndango teri kwabayei mwakengame mnyepeteke kwa mwanja mpara kwapata.6Lakini ywembe abire aobuye kugara nganja kwamabelehi ga kitani gagabile agatandike kunani ya gara. 7Bai abo bandu ngabakengama kwa ndera yayenda Yordani. Mpaka pa kwako na kwanya baro bandu babakengime babayomwire boka ngabaliyigara rilyango.8Kaye atayana gonjari ngayendelya kunani kugala. 9Ngabakuja baro wanarome nenga mitangite napanga Ngwana atikumpeya mwenga mnima gono no panga yogopa itutombokile mnonge yitu no panga benyeji bote bamnima yandayoyoka nonge yinu.10Kwa mwanja tutiyoa kwa nya Ngwana mwagayomye mache gahahari ya Shamu mnonge yinu apo pamuboi Misri kaye mkaowe go gamuwapangite akolongwa abele wa mori bababile kwo kuige Yordani - Sihoni na Ogu - bamwangamize muno. 11Na twenga atuyowine go mioyo yitu yatiyoyoka wala wangiriali ukangamali wowote katika munda yoyote kwa mwanga mwenga kwa mwanja Ngwana Nongo uunu ywembe nga Nongu katika mbingu kunani na katika mnima paye.12Bai lero nandakuwakongondeya munirapi kwa Ngwana kwa mwanja nitikuwapangiya isani yo panga mwenga na mwenga mwanipangia isani nyumba ya tate bangu kaye mumbei aramo ya uyeketeyo. 13No panga mpakwaponea akoti kati bangu na mabangu na rongo bangu analome na rwawa na ilebe yote ywaubire nayo nakutukochoparya roho yitu no wa.14Awo wanalome kababakiya lwamu uutu badala ya ulami uutu mwene ibire mugachimulyali makowe ga shughuli yitu yeno boka lya panga wakati Ngwana patupeya mnema ulono tulakupangia kula isani yoyeketya.''15Na ywembe ngauluya kwa kamba mudilisha kwa mwanja nyumba yake yabire muukuta wa mnima na ywembe atitama ugenge. 16Ngabakiya uyende bai mukitombe, ''Chelo babamkengamango kunabaiche kwa kolia mukayobe kwo machoba ga tatu atabembe babamkengama pababuya boka hapo mwayendange.'' 17Baro wanalome ngababakiya twenga tundapala kanatube na henuka kwa mwanja kwapochi chatulapie.18Lola patwawojinga katika mnima wono utabe kambaye ngele mudilisha le yawetuhulukiye na wenga wakwembari wako kunyumba yako tate bako na maboko na alongo bako na bandu bote banyumba ya tate bako. 19Yapanga mundu yoyote papita katika mnyango kunyumba yako yenda kumnima nyai yake yaba kuneni ya mtwe wake wene na twenga twaba mtope chenuko na mundu twaparaba kati ya nyumba yako miai yake yabakuhani ya mtwe wake luboko lya mundu mwene lumpotike.20Lakini wenga mwene ucimurile makoe gitu gano na yembe twaba mtopo chenuko katika kirapochi chauturapiye. 21Na ywembe ngabaya na ibe nya kati mwe ibire makowe ginu ngapya na bembe ngababokanga na ywene ngaitanayero kambe ngele mudilisha.22Bandu bo ngabayenda na ika mu kitombo ngabatama kwo machoba matatu ata balo babakengime bababire babuyangine ngabakemgama katika mu ndela yere yote lakini ba bweni li.23bako hapo bara bandu ngababija baeleya mu kitombe ngabarako ngabamringendelea Yoshua mwana wa Nongu na bembe ngabaya makowe ga makowe gote gabapatike. 24Ngabammakiya Yoshua na yembe Ngwana anyingie mu mnema mnima wote katika maboko gitu kaye na yembe ago benyeji ba mnima bayo ywike mnonge yitu.
1Yoshua ngoboka kindai no ika balibindi lya Yordani ywembe na bana ba Israeli, bote ngabatama hapo kabla yoloka.2Ngaiba bahada ya machoba matutu na akida kabopeta pakatikati ya milyango, 3''Ngapababakiya bandu boti kubabaya mwalibona isanduku ya mayekyetyano lya Ngwana Nongo winu na akolongwa ualawu kabalipotwa namwenga ngapamwaboka pano pamubile na kulikengama. 4Lakini na ibe mbanjo kati ya mwenga na relyi lichanduku kati mbema elfu ibeye landunu kwake kuna mwalubutikye mweche tanga ndela na yembe kwa mwanja, pumulya kwake kwa mwanja munapetau ndela ye atatumbwa.5Yoshua ngabakuja bandu bote mugolonge kwa mwanja malango Ngwana apala panga makowe ga ajabu pakatikati yitu.'' 6Boka hapo Yoshua ngabakuja akolongwa kabaya muli kukatuye lichanduku lya bwana mkaloke mnonge yabo bandu ngabalikatuya sanduku lya mayekyetyano ngaba longoletya mnonge ya bandu.7Ngwana ngamakiya Yoshua, ''Kwa nya leno mbala tumbwa kukukakatuya mnonge ya Israeli bote. Baweche kukutanga yo panga nenga mbala ba pamope na ulenga kati chana bire pamope ha Musa. 8Na wenga uwabakiye bo akolongwa balipotwa sanduku lya mayekyetrano kabaki kwa mwaika mu ukungo wa mache wa Yoldani muyimange katika Yordani.''''9Bai Yoshua ngabakia bana ba Israeli, ''Mweche kwono mukagapekani makowe ga Ngwana Nongu ulinu. 10Yoshua ngabaya kwalokowe reno mpala tanga yo panga mundu ywabire mnami abile pa kati yitu na yo panga ata akosali kulapia mmonge yinu mkanani na Muiti na Muivi na Mpemizi na Mligashi na Mwamori na Muyebusi. 11Lola! Jinsiandupura mayekekayo n Ngwana wa mnema wote tundaroka mnonge yono na jingia Yordani.12Bai relo turange bandu kumi na abele katika kira kabira ra Israeli kila kabira mundu yumo. 13Ya panga wakati njayo ya wakolongwa, babalipotwire sanduku ra Ngwana Ngwana wa mnima wote kwelyena katika mache ya Yordani ago mache ga Yordani gatundika mache yale gagayerelya boka kunani na yembe ga yema kati kyogo.14Ata mwene ibire abo bandu pababoi katika hema yale ili loka Yordani, akolongwa babalipotwile sanduku lya mayeketyano ngabarongolya mnonge ya bandu. 15Bai abo babalipotwile lyo lisanduku pabaikite Yordani, na njayo ykolongwa babalipotwile lisanduku pabachuute katika mache ga ukingoni kwa mwanja Yordani twelya ata ukingo yake no fuliko wakati wote wamauno, 16nayembe ago mache gairile boka kunani kugayema kakakatuka ngabakioro kutali sana akuio Adam, mnima uiro wo ubire karibu na Zarethani, na maji yare ya gaerile mubahali ya raba kwa mwanja kubaoroka egere ya eruko.17Na bo akulungwa babalipotwire lisanduku lya mayeketiyano ya Ngwana kabayema kwokangamara papabire payomo mkatikati ya Yordani mpaka Israeli bote ngabaloka katika mnima mnyomo ata taifa leryo lyote lyalyomoka lyoka Yordani.
1Na pembe po alyo taifa lyote kalyabire yomwire laka Yordani, na ywembe Ngwana ngabaya na Yoshua ngammakiyo, 2''Ayo morange badu alome kumi na ibere katika abo bandu wa kila kabila mundu yumo. 3Boka apo uwamulishe baya mutorange maliwe kumi na mabele hapo pakatikati ya Yordani ndopo magoro gabo akorongwa babayemi kungamile ngundo wabe mali gego mukagabeke paye kambini apo pamwagonja bauku gono.4Bai Yoshua nga kema abo bandu kumi na abele bababile abekite tayari boka patumbu katika bana ba Isreali kila kabila mundu yumo. 5Na ywembe Yoshua ngabakiya aya mpitunge mwenga mulongori mnonge ya sanduku la Ngwana Mnongo ulinu muyende paro pakatikati ya Yordani mukatole kila mundu uunu lwe muno pamapamba yake kwa kadili yobalangirwa ya kabila ya bana ba Israeli.6Ili panga likowe leno libe alama kati yinu hapo bana binu pabamnokiyanga mwenga katika machoba gagaicha na baya namani mahana yake maliwega?' 7Na yembe ngamwabakiya kwa mwanja mache ga Yordani yatindika mnonge ya sanduku lya mayeketyano ya Ngwana hapo plyayokite Yordani ago mache ga Yordani yalitindika na malwenga gabana ukombokoi kwa Israeli machoba gote.'''8Bai bana ba Israeli bapangite nyonyonya kati Yoshua muaamulishe na bembe ngabatora maliwe kumi naibele paro pakatikati ya Yordani kati Ngwana mwa mmakije Yoshua sawasawa na balangirwa makabila ya bana ba Israeli kabagatora ngabaloka naga ata maili palo pabagonjike nago ngabaga beka paye kwokulo. 9Boka hapo Yoshua ngagapanga maliwe kumi na mabele pakatikati ya Yordani pandu para maoro gabe akolongwa babalipotwelyo lisanduku lya mayekyetano lyayemi na gembe yabire papalopalo ata mpaka na leno.10Kwa mwanya akolongwa babapowule lyo lisanduku batyema pakatikati ija Yordani ata makowe gote ga Ngwana ga mwamulisha Yoshua abakiye abo bandu gagayomoka sawasawa na ago gote Musa ga gabile amwamulishe Yoshua boka hapo abo bandu ngapapanga kiyongoya loka. 11Na ywembe bandu bote bababile bayomwile loka muno alyo lisanduku lya Ngwana ngalwake na abo akolongwa mnonge ya minyo gabe ga bandu.12Bana ba Rubeni, na bana ba Gadi, nabo nusu ya kabila ya Manase ngabaloka na bembe bababire babaweti silaha mapamba ga bana ba Israeli kati Musa mwa bakije. 13Baikite kati bandu alubahini elfu balangirwa kwabe bene babaweti silaha tayari kwa ngondo babalokite mnonge ya Ngwana bayende kungondo ata kumnima wa tambarale pa Yeriko. 14Lichaba lero Ngwana atikumnumba ya Yoshua mnonge ya minyo ga Israeli bale na bembe ngabamwabudu kati mwabapangaye babamwabudu Musa machoba gote golama kwake.15Boka apo Ngwana ngalongera na Yoshua ngammakiya, 16'''Aya uwamulishe wakolongwa abo babalipotule sanduku lya lama panga baobake kunani boka marya pakatikati ya Yordani.''17Bai Yoshua ngaamulisha abo akalongwa ngabakuya aya muboke Yordani.'' 18Yabire po aboakongwa baleponule lisanduku lya mayekyetyano la Ngwana pabaobwike kunani boka muulolya mukati ya Yordani na njayo ya magolo gabe abo akolongwa palekakatule no jinguja katika bwi mnyomo na yembe mache ga Yordani bagabuyangine pandu paro natwelya no yongekeya mipaka yake kati chakabire boka tumbwa.19Na abo bandu ngauboka boka Yordani. Lichoba lyakumi ly muei wa tumbwa na bakombwa kigono Gilgali, katika mpaka wa mashaliki wa Yeriko. 20Na golo maliwe kumi na mabele kabagapotwile pakatikati ya Yordani, Yoshua ngabayemeka Gilgali. 21Ngabakia bana ba Israeli ngabaya bana binu pabarokiya kina tate babe katika machoba gagaicha kababaya maliwe ga mahana yake manani?'22Na bembe ngapamwabakiya bana binu ngamubaya Israeli batilaka libende le ya Yordani kwa ndela ya bwei mnyomo. 23Kwa mwanja Ngwana Mnongo winu atigayamiya mache ga Yordani mnonge yinu ata panyomwite loka kati Ngwana Mnongo winu mwaipangite bali ya Shamu mwaiyomiye mnonge yinu atapitayo mwile loka, 24bandu bote badunia baweke tanga luboke lwa ngwanga yo panga luboke lwene makakala ili wamwabudu bwa Nongo winu machoba yoe.''
1Ngaiba mfalme wa Waamori gwatami kuiga ya Yordani, upende wa maghalibi na falme bote wakanani babile kalibu ba bahali bauyolune pa mwanja Ngwana mwabayimwiye mache ga Yordani mnonge ya bana ba Israeli ata patuyomwile loke bai mioyo yabe ngayoyoka wala ibileli kaye miyo yenye makakala mkati yabe kabe kwamwanja ya bana ba Israeli.2Wakati wo Ngwana nga mwambia Yoshua aya uitengeshe liwembe lya maliwe ya gumegume waine kaye bana ba Israeli mara ibelibere.'' 3Bai Yoshua ngapangiya ujembe ya maliwe ya gumegume nga ina bana ba Israeli akwo Gibea Haaraoti.4Na mwanja ya Yoshua kwa ina niyeno bandu baote baboi Misri, babire analome abo bandu analome bote babayenda ku ngondo batuwa katika bara mudela bahada ya bembe boka Misri. 5Kwa mwanja bandu bote bababoi babile tayari baimilwe lakini bandu bote bababelekilwe katika bala mundela babayomwile boka Misri abo ba nainwurali.6Kwa mwanja bana ba Israeli batityanga kipindi cha miaka alubahini balani ata lyo taifa lyote yahani bandu analome babayenda ku ngondo bababoi Misri pababire barwangite kwa mwanja baupekani lirobe la Ngwana na bembe Ngwana ngarapia yo panga alekali baubone mnima wo na ulembe Ngwana atikuwalapya kina tate babe panga apatupeya twenga mnima wa uucha mabele na busi. 7Na bana babe atikuwakakatiya badala yabe na bembe bo bainike Yoshua kwo panga bembe babile bana nirwa li kwa mwanja bayonirwe li mundera.8Yabile babayomwure inurwa taifa lyote ngabatama kila mundu pandu pake pa nyango atapapapolike. 9Ngwana ngammakia Yoshua, ''Lichoba leno lyareno nitikuimbirija ayo ani ya Misri iboke kunani yinu kwa nyo lina lya pandu paro ngapakemerwa Gilgali mpaka na leno.10Bai bana ba Israeli ngabapanga ema yabe kwo Gilgali na bembe ngabalya sikukuu ya pasaka lichoba lya kumi na nne lya moyo wa kitamuiyo katika mnima wa tambarale ya Yeriko. 11Na pembe ngabalya katika mazao ga mnema lichoba lya naibele yakuandama sikukuu ya pasaka mabumunda yangayea amira na ndotoro lichoba lyolyolyo.12Na yembe iromana yaipanga mwisho lichoba lya naibele lyake bahada y abembe lyanganga go mazao ga mnima na bembe bana ba Israeli babire li na maana kabe lakini lendelya katika irebe ya mnema kunani mwakau.13Ngaibapo Yoshua pabile kalibu na mki wa Yeriko nya kakatuya minyo gake no linga na rola mundu mnalome ngayema papipi na mnonge yake na ywembe abile na lipanga kalibonekana mmoko yake Yoshua ngamnyendelya na kummakiyei kwe wenga ubire upande uutu uli upande wa adui yitu?''14Ngabaya lili lakini nitucha mbeyambeno nibe amri jeshi waji kila Ngwana Yoshua nga pulumuka wangukama ata mubui na ywembe nga msujudia nga mkokia wa Ngwana wangu nganibakia nenga na mtumishi wake?'' 15Ayo amri jeshi la Ngwana ngammakia Yoshua ula uatuu yako magoro gake kulo pnga pandupo pauyemi ni paperetau yoshua ngapanganya.
1Bai Yeriko wabire utabirwe muno kwa mwanja ya bana ba Israeli mtopo mundu ywaboi ata mtopo mundu ywajingile. 2Ngwana ngammakiya Yoshua kilani yerwa Yeriko mu ruboke lwako na ufalme wake na mashujaa bake.3Mwenga mpara kutindya mji huu bandu bote ba ngondo kamiwutidiya mji mala jimo upange nyamacoba sita. 4Na akolougwa saba balapotwa talumbeta saba ya mbembe ya ngondolo arume mbele ya lyo lisanduku na lichoba lya saba mwa uzunguka mji mara saba na bembe makuhani bagakombwa matarumbeta gabe.5Boka hapo yaponga pabakombwa aye mbembe ya ngondolo arome kwa makakala mwenga pamwayoa lirobe la matarumbeta bandu bote bakumbwa ndoti kwalirobe likoro na ukuta wa mji wa tomboka payepaparo para na habo bandu baaboka kila mundu kayenderye mnonge kukabiri.6Bai Yoshua mwana wa nuni ngakema akarongwa ngabakuya mulipotwange lisanduku lya mayekyetyano kaye akolongwa saba na bapotwe tarumbeta saba yambembe ya ngondolo alarome mnonge ya lisanduku lya Ngwana.'' 7Na ywembe ngabakiya bandu mpitange mnonge mkautindiye mji na abo bandu bene silaha na balongoli mnonge lya sanduku lya Ngwana.''8Bai ngaiba Yoshua payomwile longela na bandu balo akolongwa saba bene babapoitwa tarumbeta saba ya mbembe ya ngondolo alame mnonge ya Ngwana ngabalongelya ngabaikombwa yo tarumbeta na lyo lisanduku lya mayekyetyano lya Ngwana ngalya kengama. 9Baro bandu bene silaha batiyenda mnonge yabe akomngwa babaikombwile tarumbeta na baro bababire mchago ngabalikengama lisanduku akorongwa ngabakombwa tarumbeta wabire kabatyenga.10Yoshua ngamulisha bandu kabaya kana mkombwe ndoti. Wala marobe yinu kana liyowanike likowe lyolyote kanalipite mukono winu mpakalichoba lero kana hamlilsha kumbwa ndoti na yembe kamwa kombwa ndoti.'' 11Bai ngalipeleka lisanduku la bwana lutindije mji wa ngalishandija mara jimo boka hapo ngabayenda kambini ngabatama kambini.12Yoshua ngaboka kindai aburabura na bembe akolongwa ngabalipatwo lisanduku la Ngwana. 13Na balo akolongwa saba ngabapotwa tarumbeta saba ya mbepe ga ngondolo mnome mnonge ya sanduku la Ngwana kabayendelya ngabakobwa tarumbeta na bembe bandu bene silaha ngabarongorya na abo bababire mchango ngabalikengama lisanduku la Ngwana akorongwa ngabakombwa tarumbeta pabbaire kabayenda. 14Lichoba lya naibere ngabautindia mji mara jimo ngababuya kambini ngayabire kpapanga machoba sita.15Ngaba lichoba lya saba ngababoka kindai na bulabula wala bwa bado ngabautindia mji nyanya mara saba lakini lichoba lya btikuuindia mji wo mara saba. 16Ata mara ya saba akolongwa kabaikombwule tarumbeta Yoshua ngabakiya bandu mkombwange ndoti kwa mwanja Ngwana apeile mji umo.17Na mji uno waba upeletau kwa Ngwana mji wene na lirebe yote yaibire ila rabu yoro yene luppyango apala lama yembe na bandu bote bababile pamope na ywembe pa nyumba yake kwa mwanja atikuwayega bo apelelezi twa tawatumile. 18Na mulenge kana mponeye kuikwepea na kilebe kakibekilwe uperetau kana mwapange kukitora kirebe kakibekirwe uperetau bahada ya kukibeka uperetau na mwenga nyo mwagapanga matoro ga Israeli panga yamera hanimwa na kuwafadhaika. 19Lakini mbanje yote ya zaabu na yambo ya shaba na kioma nivipeletau kwa Ngwana yaletwela katika azina ya Ngwana.''20Bai bandu ngabakombwa ndoti makuwani ngaba kombwa matalumbeta atangaliba apo bandu pabayoumwe lirobe lola talumbeta abo bandu ngabanombwa ndoto kwa lilobe likoro muno na uoro ukuta wa mji wo utumbuka mpakamu mbwi muno ata bandu kubao boka kunani ngabayingia katika mji kila mundu kalenderya jegereya mnonge ngabautara ulo awo mji. 21Bai ngapaba angamiza muno ilebe yote yabile mkati ya mji alarome na rwawa na pendo na ngo'mbe na mbunda kwa matemo ga lipanga.22Na ywembe Yoshua ngabakiya baro analome abele yabapeleliza mnima mungiyange katika nyumba ya yoro mwene lupoyango ukampiye yo nwawa mwene urebe yote yabire nayo na nyo kati cha mumnapuje.''23Bai ba lwa mchembe mpelelezi ngabajingia ngaba mpia rabu na tate bake na mabake narongo bake na urebe yote na bembe ngababeka panja ya matorio ya Israeli. 24Boka hapo ngabau walidia mji kwa moto na irebe yote yaya, bire mkati yake ila mbanje na zahabu na lyombo ya shaba na ya chuma ngabayia katika zina ya nyumba ya Ngwana.25Lakini Yoshua ngammekea raba yolo mwene lupayango na bandu ba nyumba yake na tate boke na irebe yote ya abire nayo na yembe na yembe ngatama kati ya Israeli mpaka reno kwa mwanja atikuwayia balo hatumirwa batumite Yoshua enda ku uoeleleza mji Yeriko.26Na ywembe Yoshua ngalapiya kirapo wakati wolo ngabaya na arahaniwe mnonge ya Ngwana mundu ywolo ywakakatuka no ghenga kabe mji wono wa Yeriko. Apala beka msingi wake kwo ulekwa na mmelekwo wa tambwa wake kaye na kugayemeka malyango gake kwo welekwana bana bake bana mnalome wabire mchene.'' 27Bai Ngwana abire pamope na Yosua lumbirikwa kulake lualujo wanikwa nchi yero yote.
1Lakini bana ba Israeli bapangite dhambi katika kirebe chakibekilwe uperetau, kwa mwanja Akani mwana wa Krmi, mwana wa Zabdi, mwana wa Zera, wa kabila la Yuda, ati tora habadhi yairebe yaibekilwe uperetau ukale wa Ngwana nga ugako kunani ya bana ba Israeli.2Boka hapo Yoshua ngatuma bandu boka Yeriko mpaka ku mji wa Ai, waubile papipi na Bethi Aveni, upende wa mashariki wa Betheli. Ngabakiya, ''Kaba ya muoboke kunani mukaipeleleze mnema bai ngababoka kunani na kuipeleleze Ai. 3Ngababaya kwa Yoshua kapabammakiya kana lyende bandu bote ila bayonde bandu kati elfu ibele au itatu wakaikombwe Ai. Kana uwa sumbuye bandu bote kwa kuaendesha kwo kwa mwanja bandube machene bai.''4Bai bandu ngaayenda kwo kabaika elfu itatu tu, na bembe batibutuka mnonge yabandu ba Ai. 5Bandu ba Ai ngabakombwa bandu babaika thelathini na sita, ngabakengama boka mnonge ya malango mpaka shebadimu ngabakombwa ko kwaghabire marendemo mioyo ya bandu yayoyoka ngaiba kati mache.6Yoshua ngapangwa ngobo yake ngatubwa angukama mnonge ya lisanduku la Ngwana, mpaka kitamwujo ywembe na pendo ba Israeli ngabaija vumbi mumitwe yabe. 7Yoshua ngabaya, ''Ee, Ngwana Mnongo, kwa namani nitikwa loya banduba libendela lya Yordani? Ili kutuyea katika maboko ya Waamori na kutuangamiza na kwa mwanja tukupanga tuyeketile tama kuya ya Yordani!8Ehe Ngwana, nilongele namani kwa mwanja Israeli kwa peya kingo chi adui yabe? 9Kwa mwanja kunani na majei bote ba mnima wamo bapara yoa makowe gano na bembe bapara kutuchaluwa na kufifuta lina lyitu katika mnema na ulenga upapanga namani kwa mwanja ya lyina lako likolo?10Ngwana nga mmakiya Yoshua, ''Aya! kukatuka mbona utitomboke kwangukama nyo? 11Israeli bapangite dhambi ende batilitekwana lye kyetyane lyangu lyene aragile ende batitola bahadhi ya irebe yanibekite uperetau kaye bati jiba kaye batihija na kuiyega pamope na irepe yabe bene. 12Na yembe wana Waisraeli bawechali yema mnonge ya adui babe ngabapea ingochi adui babe kwa mwanja wameranuua nenga nibali pamope na mwenga kabe bila kuku alibira kuebe chero chamubile nacho cha kibekilwe uperetau.13Aya! Kakatuka wague bandu ukabae mugolwangwe mube tayari malao kwa mwanja Ngwana Mnongo wa Israeli abaya nyanya, ''Kirebe cha kibakilwe liperetau kibire pakatikati yako ee Israeli. Ulwichali yema mnonge na adui bako mpaka pamakiboya chao cha mubire nacho cha kibekilwe uperetau.14Bai kundai mpalelelwa papipi na pe kabila kwa kabila boka hapo yabo yo panga kabila lero ywapala kutara Ngwana ayegerelya along kwa alongo na alongo yelo yaitara Ngwana yaengelerya nyumba kwa nyumba na nyumba yelye yaitara Ngwana yaegerelya mundu kwa mundu. 15Na yembe yaba yo panga nywembe ywatore lwa na ywembe abire nache kilebe chero chkibekile upeletau atatekelezwa kwa moto ywembe na urebe yote yaibire nayo kwa mwanja atilitekwana liyekyano lya Ngwana na kwa manja apangite upumbavu katika Israeli.'''16Bai, Yoshua ngabaka kindai bulabula ngayekakea Israeli kabila kwa kabila ya Yuda yaitorelwa. 17Ngayekekeya alongo ba Yuda ngatora alongo wa Zera ngayekekeya yama ya ula Zera mundu kwa mundu, zabudi nya mtorya. 18Ngaekekeya bandu banyumba yake yumoyumo na Akani mwana Karmi, mwana wa Zabdi, mwana wa Zera, wakabila la Yuda ngabatolilelwa.19Yoshua ngammakuja Akani, ''Mwana wango, ninda kukukongonderya ummnumbe Ngwana, Mnongo wa Israeli, na ukayekeri kwake umbakie mbeyambeno luo ulipangite. Kanauniyee.'' 20Akani nga yangwa Yoshua, ''Ngabaya kweli mbangite dhambi kunani ya Ngwana, Nongo wa Israeli na nenga nipangite makowe gagaga. 21Kana abweni katika nyara joho ligolou lyababeli na shekeli mia ibele ya mbanje na kabali ya dhahabu udhani wake shekeli hamsini bai natiku iminikiya ngani itora lora nipangite mnyangabano kati ya manogau gangu na yero mbanje paye yake.''22Bai Yoshua ngatuma atumirwa ngabamkobwa rubero mpaka mu ema narenga iro urebe yabire ilyirwe mu hema yake na yero mbanje pahi yake. 23Ngabaipiya boka hapo katikati ya hema ngaba ireta kwa Yoshua na kwa bana ba Israeli. Bote na bembe ngabaibeka paye mnonge ya Ngwana.24Boka hapo Yoshua na Israeli bote pamope na kwe ngabamtoro Akani mwa awa Zera, na yero mbanja na relya joho na yoo kubali ya zahabu na bana bake na binti boka na ng;ombe bake na mbunda bake na ngondolo bake na hema yake urebe yote yabire nayo nayembe ngabaireta kunani ata libende lyakoro Akoni.25Yoshua ngabaya, ''Mbonautuyeyo ninyo Ngwana apala kukuyiga oni wenga leno na yembe Israeli botr ngabamkombwa kwa mariwe boka hapo ngabatekeleza kwa mwoto na kwa kombwakwa maliwe. 26Boka hapo ngabakusanya kunani yake kiagoro kikoro cha malwe ata leno na yembe Ngwana ngauleke ukale wa nyongo yake kwa mwanja ya lina ;a pandu palo ngapakemelwa lebendelya Akori ata na leno.
1Boka hapo Ngwana nga mmakiya Yoshua, ''Usiche walya kana uchangale wapotwe bandu bote ba ndondo bayenda pamope na wenga mwenga mkakatuke myende yae lola Mnongo aninyere muluboke lwako aywo mkulungwa wayo na bandu bake na mji wake na mnima wake. 2Na wenga wahupanga mji wai na mkorongwa wake kati cha upangite mji wa Yeriko na mkolongwa wake, lkini nyara zake na inyama yake wa mji mwauzirei panga mateka yinu mwabene na wo mji lubeke alondoli upande wa mchongo.3Bai Yoshua ngakatuka na bandu bote ba ngondo pamope na ywembe irebeu Yoshua ngashawa banduserathini elfu bandu mabingwa yene makakala ngapeleka wakati wa kilo. 4Ngalagia ngabaya, ''Mlingage, na ndaotea kwa yobereya worya mji upande wa mchogo wa mji, kana mnyende mu utalu muno na mji lakini mtamange tayari mwabote.5Na nenga na bandu bote bababile pamope name twawebarua mji boka hao yapangapo pabapitya panja kombwa na nakwe kai cha ba pangite apotumbwa twenga twatiri mnonge yabe. 6Nabapita panja watukengame atutwaute bende kutalu na mji wabe kwa panga babaya babatokeya mnonge yitu kati chabapangite tumbwa na te twabutuka mnonge yabe. 7Bai mwenga mwakakatuka mubone po pamwayobeleya na kuboywa mji kwa mwanja Ngwana Mnongo winu aoweya maboko winu.8Boka hapo yapanga mwanouboywa mji na pembe mwauteketeza mji kwa mwoto pamope na lyo likowe la Ngwana mulinyange muyingiye.'' 9Yoshua ngayumuka kindai bulabula ngakwembania bandu boka hapo ngalongolya obena yenda hai mnonge yabo bandu na mwene na apendo ba Israeli.10Yoshua ngayumuka kindai bulabula ngakwembania bandu boka hapo ngalongolya abeka yenda Ai mnonge yabo bandu na mwene na apendo ba Isreali. 11Bandu bote abo bangondo bababile pamope na ywembe ngabayenda ngabayelelya na wachilia mnonge ya mji ngabapomoya upande wa kazkasini wa Ai. Na hapo pabile na libende pakati ya ywembe na Ai. 12Boka hapo ngatora bandu kati elfu tano ngabeka yobeleya pakati ya Betheli na Ai upande wa maghalibi wa wo mji.13Bai ngababekabo bandu jeshi likoti lyabire upande wa kaskazini wa mji na baro bababire kubayeberya upande wa magharibi wa mji na ywembe Yoshua ngayenda kiro cho pakatikati ya lyo libende. 14Boka hapo ngaibapo aywo mkolongwa wa Ai, pa bweni likowe ryo na ywembe ngapatanga nayombe ya nangakuyumika ba mji ngabapita panja bayende bakakombwane na Israeli ywembe na bandu bake bote kwa wakati wamururwe kuyegeka raba lakini atangiteli yo panga babire wabonekana kimchago chake kwa upande wa mchongo wa mji.15Boka hapo Yoshua na bandu ba Israeli bote batipanga kati panga pashindilwe panga mnonge yabe ngabatila kwa ndela ya mulupongote. 16Bandu bote bababile mkati ya mji batikemelwa bakwe mbane pamope ili kuwakengama na bembe ngabamkengama Yoshua ngabaujobereya mnonge na kuleka mji aigieli. 17Mundu yoyote mkati ya Ai katika Betheli yangalipita panja kwa kengama Israeli wa uleka mnema wa bure kwakengama Israeli.18Boka hapo Ngwana ngamaakiya Yoshua, ''Aya aulangi wo mkwa waubwe nawo luboko lwako ulangi upande wae kwa panga babakuyega lubako lwake Ai, Yoshua ngaukingiya awo mkwa wabire muluboke lwake ka ulumulya kwawo mji. 19Baro bandu waibelile ngabakakatuka kwa yo mbote boka pandupu na bembe mpaka butuka rubero kwa yambayapo pabire ayomwile rangyo luboko lwake ngabajingia mu mkati wa mji kuboya na bembe ngabapanga kiyombeya kuteketeza kwa moto awo mji.20Boka hapo bababo bandu bali kubalingite lichogo lyabe ngababona linga li hai wawo Mnongo wa bile kwo yenda kunani kumaunde na bembe babireli na makakara yabutuka kuno wala kuva na bayo bandu babile babutuke yenda nyikani, ngabagalamuka na kwa bayanganiya bo bababile kapakingama. 21Bai apo Yoshua na Israeli bate pababweni pangabo babayabelile bayomwile kuboywa awo mji no panga lyoi ya mji ugolwike kunani na pembe nyabagarambuka kaye na kwa bulaga bandu ba Ai22Kuyebo benge bapapita bangu boka mu mji kumchongo chaba Ai nye babile bapakatikati ya Israeli, benge upande uno na benge upande uno na bembe ngabakombwa atubalekite li ata yumo bababile nabo ywangile wala alamiteri. 23Boka hapo ngabammonywa mkorongwa wa Ai na bembe ngabamneta kwa Yoshua.24Boka hapo ngabapo Israeli pababile bayomwile kuwabulaga benyeji bote ba Ai katika bakoapo katika nyika pababire kabakengama ha bembe babile bayomwile tomboka bote kwa matemo ya lipanga ata pababire bayomolirwe bote na bembe Israeli ngababinyai kukomwe awa mji kwa matemo ga lipanga. 25Bote babatombwike liehobalya alarome na lwawa, babire kumi na abele elfu yaani bandu bote ba mji wa Ai. 26Kwa mwanja aywo Yoshua akanikiali luboko lwake atirangija mkwa ataopo pabire ayomwire muno benyeji bote ba Ai.27Lakini inyama ya mji na nyara ya mji Israelingabapotwa bene panga ni machimo gabe sawasawa na lyo lya Ngwana ya mwamulisha Yoshua. 28Bai Yoshua ngaukapwa motomji wae no panga nikiagoro ya mpaka kachoba gote panga ni likeba ata lichoba lya reno.29Nayo mkolongwa wa Ai ngaba mwomeka mu mkongo ata wakati wa kitmwiyo baka hapo kunani ngakupirile Yoshua ngaragiya na bembe ngababaya ubora wake katika mkongo na kutawiko kutakwa po pamajingirye paryengo lya mji boka hapo ngababeka paro kunani yake kiyogolo kikolo cha makwa mpaka leno.30Na ywembe Yoshua ngachenga madhabau ya Ngwana, Mnongo wa Israeli katika kitombe Ebali, 31kati Musa mtumirwa wa Ngwana mwaamulishe bana ba Israeli kati mualembirwe boka mkitabu cha torti ya Musa madhabau na maliwe yangalichongelwa na gembe mundu andagatumiali kunani yake chombo cha chuma na bembe ngabapile kunani yake sadaka yoabubikilwa kwa Ngwana na chinga sadaka uo kotoka yomana. 32Ngalemba kwo kunani ya maliwe ayona karaya torati yailembirwe mnonge ya bana ba Israeli.33Na Israeli bote na pendo babe na makida babe na makazi yabe ngabayema upande wano wasanduku la upande uno mnonge ya korongwa Walawi babalipotwile lisanduku la mayeketyano ya Ngwana awo ywabire mgeni pamope na ywo mmelekwa nusu yabe mnonge ya kitombe ga Gerizimu mnonge yakitombe yabe ebari kati musa mtumirwa wa Ngwana mwa amulishe ili abaliki bandu ba Israeli tumbwa.34Na babadaye atisama makowe gote gatorati balaka na rahana sawasawa na makowe goti gagalembirwe kati kitabu cha torati. 35Pabile li atanalikowe limo katika ago gamulishe MUsa ambayo Yoshua alisamweli mnonge ya makwembano gote ga Israeli na mnonge ya alwawa na bandu na ageni babataminabo.
1Bokapo ngaibapo akulungwa bote babatamikwiye yeneibile yayolidini apo popabile nabwe wa kitumbi na katika shevela na katika upande wa kubwani yote ya Baali ngulupapipi na Lebanoni - Wahiti, Waamori, Wakanaani, Waperizi, Wahivi na Wayebusi babayuwine likowe lyamakowe ngo - 2Nayembe pabaikwembanie pamiope bene kwa bene ili pakumbwane na Yoshua na habo Israeli kwa liwacholimo.3Lakini benyeji ba Gibeoni pabayuwine abali ya ago gote Yoshua abile apangite bandu ba Yeriko na ba Ai, 4bembe ngabapanga kwauntundulu wabe ngabayenda mkwipanga kati bembe atumilwa ngabayenda yabe na ili baya wimbe yayobile vinyanga nyonga yai papuwanike po pwanike na yuya ilaka. 5Nailatu ya iyotwanike no chonelwa conelwa katika magulu gabe namawalo maoyaga nyanga chababile. Kabawala kali libumunda lyote lyacharya chabe wabile njumu na jipya koga.6Nabembe ngabanyendelya Yoshua pakapanyango akwo ligali na bembe ngabamakia ywembe na bandu ba Israeli twenga tubui kunema wakutali mno bai kwanyo mpange liyiketyano pamope na twanga, 7''Bai bandu ba Israelingababakiya abo Wahivi, ''Labuda kweli mnda tama pakati hitutwenga tupawesha buli panga liyeketyano na mwenga?'' 8Na bembe ngabamakiya Yoshua, ''twenga balo twatumilwa bako Yoshua ngandokia mwenga mwakinyai? Mwenga mukakwaku?9Nabembe ngabamakiya, ''Twenga twatumilwa boka tubuka kumnema wobirekutali munoo kwamwanja yalina la Ngwana Nongu wako kwapanga twanga titiyuwa lumbilikwa kwake abaliya gogote gapangite kwo Misri - 10na abali ga ngo gote gaapangite balu akulungwa abili ba Waamori bababile kwe kwiye yene bele ya Yordani - kwa mwanja anyo Sihoni wa Heshiboni, na Ogu kulungwa wa Bashani ywabile kwo Ashitarothi.11Bukapo apa ndobitu na benyeji bote ba neema witu batilongela natwe na kutubakiya mputwange chakulya mmabokogini kwa mwanja ya safari ya mwanji njwendo kwakilitya bandubo na kwabakiya twenga pana twatumilwa binu bai lelo mpange mayutetyano na twenga.'' 12Leno likatilitu twatikutola nomo mto katika nyumba yinu licuba lyo patubwi icha kwini ubechakulya chitu lakini lelo lola ujumite na jingwa koga. 13Naliba yitu ye yatuiyuile litowa yabile yayambi lelo lola, ipapwanike papwamike aga mawalo gitu ilatu yitu ibile nyanganyanga kwanyo patuchile mwanja wa kutalu mno.''14Bai, abo bandu ngabatola katika yakulya yabe wala kana bapale shaulikwa mkana wa Ngwana. 15Naywemba Yoshua gapanga ngayuwangana pamope nabo naponga mayiketyano nabo ilipanga balekeleahi namkulungwa wa makemanganongaba lapya.16Buka apo ngaibamwisho kwalichuba lene itatu baada ya panga lyo liyiketyano na abo batiuwa ali yopanga bandu bo majerani babe na panga batitama pakati yabe. 17Bukapo bana ba Israeli bati yenda safari gabaiwacha milum yabandpo lichuba lene itatu bai milima ya bandu. Po yabile niyeno Gibeoni Kefira, Beerothi, na Kiriathi Yearimu.18Bandu ba Israeli baakumbwila kwa mwanja akulu wamakemangano babile bayomwile kwakumbwa kwa Ngwana, Mnongo wa Israeli nabeme make mangano gote ngababakulekiya abo akulungwa. 19Lakini akulungwa bate bati kwabokia makemangano bate twaga twabakiya kwa Ngwana, Nongu wa Israeli bai lelo, tuwechali kwakunywa bandu ba.20Tupo kwa panga likowe li bukapo tupa kwaleka babe akoti nyongo kana iche kunani itu kwa mwanja ya cho kiropo chatwalapile.'' 21Nakuru batikwa bakiya mwaleke bobe akoti bai ngababa bene puwana achu na bene teka machi kwa mwanja ya makemangano bote nyanya kati bo akulingwa chababakiye.22Bai Yoshua ngakema ngalongela nabo na kwabakiya, ''Mbonamwenga mtitukonga kunu kamlongela twenga tu bai lelo namwenga kumbe mwendatama pakati yino? 23Bai lelo mlanike buka apo akochekanali bamndu wakwenu ywabile mtumilwa bene puwana anyu bene teka mache kwa mwanja ya nyumba ya Nongu wangu.''24Nabembe ngabanyangwa Yoshua na longela kwa mwanja ya twenga abandu bako bakilwa na yembe mwabile ngwo Ngwana Mnongu wako mwamlishe mtimilwa wake Musa kapeyanga mwenga inemanguno wete nakwabulaga benyeji bete banuma nguno babuke nunge yinu kwa mwanja. Twaliyogopa muno kwa mwanja ya ukati witu kwa mwanja mwenga natwe tutipanga likawe leno. 25Bailelo lola, twanga lelo tubilema bokogako bai kati chaubona panga rnowite nanoge lelya kwa wenga wamwene kutupanga tupangenye.''26Nywembe ngaapangayo na kwakochopolya na luboko lwa bana Baisraeli ilik atiaboabulage. 27Lichuba lyolyo Yoshua ngapanga mwene poana achuna mwene teka mache kwa ajili ya makemangano na kwa mwanja ya mazabau ya Ngwana atali chuba lyalino katika pandupo papala kupachawa.
1Bai ngaibapa Adonizedeki, mkulungwa wa Yerusalemu, payowine kwa mwanja Yoshua mwaukamwile mnima wa Ai nakuwalibia muno kwa mwanja mwaupangire mnima wa Yeriko na mkorongwa wakwe nga upanga nyo Ai na mkolongwa wake na kwa mwanja benyeji babatani Gibeoni mwa bapangite kwatebea na Israeli no panga babire pakati yabe. 2Boka hapo ngabareka muno kwa mwanja Gibeoni wabemmema mkoro kati cha ubire milima ya akorongwa yumo wabe kaye kwa mwanja wabire ni mnima mkolo peta hai kaye nabandu bake bote babire niakangamara.3Bai kwa nyo Adoni zedeki, mkulungwa wa Yerusalemu, ngatuma ujumbe kwa Hohamu, mkolongwa wa Hebroni, na kwa Piramu, mkolongwa wa Yarimuthi, na kwa Yafia, mkolongwa wa Lakishi, na kwa Debiri, mkolongwa wa Eguloni: 4''Aya mubokange muiche kwango muniyangatuje. Tukombwane Gibeoni kwa mwanja upangite nayekyetya no yo tebea pamope na Yoshua na bana ba Israeli.5nabembe bo akolongwa batano wa Waamori; mkolongwa wa Yerusalemu na mkolongwa wa Hebroni, na mkulungwa wa Yarimuthi, na mkulungwa wa Lakishi, na mkulungwa wa Eguloni ngaba kwembana pamope boka hapo ngaba oboka bembe na majeshi gabe gote na Gibeoni na kombwana ngando.6Boka hapo bandu ba Gibeoni ngabatuma ujumbe yenda kwa Yoshua akwo Gilgali. Pa milyango ngaba mmakiya kana ulegele luboko lwako ata kuuleka tenga batumilwa bako uwiche kwitu kwakiyombeya utukochopari na kutuyangatuja kwa mwanja akolongwa bote b Waamori babatuma katika mnima wa itumbi bakwembania pamope kunani yitu. 7''Yoshua nga oboka boka Gilgali ywembe na bandu ba ngondo bote pamope na ywembe na kangamara bene makakara muno bote.8Ngwana ngammakiya Yoshua, ''Kana uwareke bandu bo kwa mwanja nenga niyomwire kwa yega maboko yinu mtopo mundu ywabire ywayote miyongoni mwaabe ywa yema mnonge yako.''9Yoshua nga wacha gafula kwa mwanja atioboka boka Gilgali, yenda kiro mpaka kindai. 10Ngwana na ywembe ngabambia mnonge ya Israeli - na ywembe Israelingabulaga uburagi wo ubire mkoro apopepo Gibeoni ngabenga babutuki ayo ndera ya yenda yenda Bethi Horoni, na kuwakombwa ata machilia Azeka kaye atawachilia Makeda.11Boka hapo ngaibapo pababire abutuka mnonge ya Israeli apo pababire katika elerya Bethi Horoni, na apo Ngwana pa takuirile maliwe makolo boka mbinguni kunani yabe ata ngaba wa chiliya Azeka na bembe ngabaluabo babawire kwo buragirwa na ago maliwe ya karafu babile bambone kuliko bo bababuragirwa na bana ba Israeli kwa lipanga.12Na pembe Yoshua ngarangera na Ngwana katika lichoba ryo na yemba Ngwana atikuwapiya Waamori. Mnonge ya bana ba Israeli ngabaya mnonge ya minyo ga Israeli wenga wa lichoba uime hcichi kunani ya Gibeoni na wenga wa mwei uyeme katika libindi lya Aijaloni.''13Na yembe richoba ngaliyema na mwei chichi ata ryo taifa paryabire liyomwire kengama kunani ya adui babe ago na yembe garembirweli mkati ya Kitabu cha Yashari? Bai lichoba yaliyema chichi pakatikati ya mbingu wala lipangiteri kiyombea cha kati muda wa ichoba lyote. 14Yabireli lichoba lyenge mnandano wa richoba rya katika machaba gote gagalongirile mnonge yake wala katika ago yagaegereyanije bahada yake atangaiba ywembe Ngwana yowa lirobe lyamwanahadamu kwa panga Ngwana yatikombwa ngondo kwa mwanja ya Israeli.15Bai Yoshua ngabuya na Isreali bote ngababuya pamope na wembe mpaka pa miryango apo Gilgali. 16Na aba afalme batano babatuka ngabayuba mkati ya likoro lya Makeda. 17Boka hapo Yoshua atibakilwa, ''Abali yo yo yopanga abo akorongwa batano babonekine na abo babire katika hali yo yoba mkati ya likoro lya Makeda!''18Bai Yoshua ngabaya, ''Muimbirie maliwemakoro pamkono mwarelo likoro boka hapo mubeke bandu po ili balimbire. 19Lakini kana mtame mwenga makengame adui binu mwakombwe bo bababire mchogo kana mwaleke ngabajingia mkati ya mnima wabe kwa ulanja Ngwana Mnongo winu ayeire mu maboko yinu.''20Boka hapo ngabapo Yoshua na bana Baisraeli pababire bayomwile kuwabwaga bandu ba mbone muno na bembe ngaba angamizwa na abamaigara gabe babaigire pababire bayomwire bajingire katika miji yabe yene liboma. 21Na bembe bo bodubate ngabamuyanganikiya Yoshua pamilyango kwo Makeda pakoti mtopo mundu ywabire ywoyote ywapite rulimi kimchongo cha abo bana Israeli ata yumo wabe.22Boka hapo Yoshua ngaaya, ''Aya umukwa mkano walikoro munireti abo akorongwa batano panopana nalikoro.'' 23Nabembe ngabapanga ngabamnetyabo akorongwa batano popopo panja ya mnyango na ywembe mfalme wa Yerusalemu, na mkulungwa wa Hebroni, na mkulungwa wa Yarmuthi, na mkorongwa wa Lakishi na mkulungwa wa Egloni.24Boka hapo ngaibapo pabamnetire Yoshua,abo akolongwa ba tano apo panja Yoshua nga kema ngabalumia bote ba Israeli majemedali ba bandu bangondo babayei na ywembe haya agereryange papipi mubeke njayo ya maoro ginu katika ingo ya akorongwa ba nabembe ngbaegereya papipi na bayega njayo yabe katika ingo yabe. 25Yoshua ngabakiya, 'Musiche wala kana mfadhaike mubwakngamara wa mioyo yo kangamara kwa mwanja chaubire Ngwana mwapara kuwapangia akubinu bote na bembe bamkumbwa nabo.'26Boka hapo Yoshua ngakombwana kuwaburaga ngaomeka mu mkongo mitano na bembe ngababa kabatongerwa katika yo mikongo mpaka kitamuliyo. 27Boka hapo wakati wo pilya lichoba Yoshua ngapia makakara na bembe ngabauruya katika yo mikongo na kwataikwa katika gera likoro lyabire babile kabayoba boka hapo ngabanja mariwe makolo mukano mwalikolo ata nya pakareno.28Lichoba lya Yoshua ngautara mnima wa Makeda nga ukombwa kwa matema galipanga na ufalme likorongwa wake ngayomorya muno na bote bababire mo kati yabo ammekiteri yumo yuaire kabe ngampangia ywo mkolongwa wa Makeda kati ya mpangire yo mkolongwa wa Yeriko.29Boka hapo Yoshua ngapita boka hapo Makeda mpaka Libna. Ya Israli bote pamope na kwenao ngabakombwa Libna. 30Ngwana ngauya muyo kaye pamope na mfalme wake mu luboko mwa Israeli na ywembe ngaukombwa kwa matemo yalipanga na bote babbaire moro mkati yake amekite li ata yumo ywa yegire mkati yake na ywembe nga mpanga mfalme wake kati mwampangite aywo mkolongw wa Yeriko.31Boka hapo Yoshua ngakombwa boka hapo Libna na Israeli bote pamope na ywembe ngabaika Lakishi. Ngabapanga milyango mnonge yake no kombwa nab. 32Ngwana ngauyea awo mnema wa Lakishi murubko wa Israeli na ywembe ngautora lichoba na ubere ngaukombwa kwa mateme ya lipanga na bote na bembe babbaire mo mkati yake sawasawa na ayo gote mwaupangite Libna.33Waati wo Horamu, mkolongwa wa Gezeri ngao boka ili icha yangatijana Lakishi. Lakini Yoshua ngamkombwa ywembe na bandu bake wala amnyangatiyeri ata mundu yumo.34Boka hapo Yoshua ngapita boka Lakishi na Israeli bote pamope na ywembe ata kabawachilia Egloni. Nga bapanga mulyanga mnonge yake na kumkambwa na ywembe, 35na lichoba lyolyolyo ngabautra na wembe ngabaukombwa kwa matemo ga lipanga na bote na bembe babawire mo mkati yake ngayomoya muno lichoba lyo sawasawa na aga gote gaupangile mnema wa Lakishi.36Boka hapo ngaoboka boka Egloni na Israeli bote pamope ngabakumbwana nabo. 37Kuba utora na kukombwa kwa matemo ga upanga na mkolongwa wake wamnima wake wote na bote bababire mkati yake amnekiteli ywalagile ata mundu yumo sawasawa na apo bote gaupangiro awomji wa Egloni. Ngabauyomarya muno na bote na bembe bababire mkati yabe.38Boka hapo Yoshua ngabuya na Israeli bote pamope na ywembe ata Debili na ywembe ngabakumbwana nakwe. 39Boka hapo ngautora na mkolongwa wake na miema yake yote na bembe ngabakombwa kwa makale ga lipanga ngabayomorya muno bote na bembe bababire mkati yabe amnei li ata yumo ywa igire kati cha upangire Hebroni mwa upanire na Debili kwa nyo nakolongwa wake kati mwa mpangire Libna na mkolongwa wake.40Bi Yoshua ngaukombwa mnima ayoyote mnima na itombe na nimia na Negebu, na mnima ya shafera na mmnima wa maegeryo na wamkolongwa wake bote amnekiteri ywagile ata yumo lakini ngauaribiya muno bote bababire kaba uta hewa upeo kati Ngwana, Mnongo wa Israeli mwamulishe. 41Yoshua ngakombwa boka Kadeshi Bernea mpaka Gaza, na milima yote ya Gosheni ata Gebeoni.42Na akolongwa babe bote na milima yabe Yoshua ngatora wakati wo kwa mwanja ywembe Ngwana, Mnongo wa Israeli atikombwana kwa mwanja ya Israeli. 43Boka hapo Yoshua ngabuya na Israeli bote pamope na ywembe ata malyango gabe akwo Gilgali
1Bukapo ngaibapo anyo, Yabini, mkulungwa wa Hazori, payuwine abari ya makowe ngo ngapahagya abali ayembe kwayo babu mkulungwa wa Madoni, na kwa mkulungwa wa Shimroni, na mkulungwa wa Akishafu. 2Nahabo akulungwa bababile upande wa kaskazini wa kindezi na katika shafara na katika mnema ya ikakatwike Yordani upande wa magalibi. 3Pa, kwamakanani upande wa mashariki na upande wamagaribi na kwa Mwamori, Wahiti, Waperizi, Wayebusi katika mnema waitumbi na ku Mhivi parupai ya Hermoni katika mnema wa Mizipa.4nabembe ngabapita panja bembe na majeshi yabe gote pamope nabembe bandu ba mbone kati lwangi lwalubile ufuoni. Mwa baali kwa yoloka pamope na farasi na magari ga mbone muno. 5Akulungwa bao bote ngaba kemanga na pamope ngabayenda na kugapanga maemagabe pamope apo pene mache ya Meromu ili bakumbwane na Israeli.6Ngwana gamakiya Yoshua, ''Kana uleke wenga kwamwa nchi ya abo kweni malau wakati kate winu mbara kwapiya babile bawile bete nubge ya Baisraeli wauna falas babe na magali gabe wagachoncha moto.'' 7Bai Yoshua ngayenda na bandu bate bangondo pamope na nyembe ili bakumbwane nabo papo bile na machi ga Meromu, kiimhimu ngabatumbukwa.8Ngwana ngayuya mmaboko ga Israeli na bembe ngabakumbwa na kwabinga ata ngabaika Sidoni, Misrefothi - Maimu, kai ata wachilya libende lya Mizipa upande wamashaliki ngabakumbwa ata baneili ata mndiyu mo ywaigile. 9Yoshua ngapangya nyanyalunyaru kati Ngwana kati mwa mwamulisha ngapanga farasi babe na magati gabe ngagakumbwa moto.10Yoshua ngabuya wakati wo na kutola Hazori. Ngamkumbwa Ngwana wa (Hazori kwalipanga kwa mwacha apo patumbu abile mkano wa mkulungwa). 11Nabembe ngabakumbwa bote bababile mkati ya Hazori kwa matemo ngalipanga ngabanyamolya mpano ahigileli ata yumo ywatuke mbumo bbukapo ngayamolya Hazori kwa moto.12Kae milima yote yaakilungwa babe na akurungwa bake boote Yoshua ngatola ngakumbwa kwamakali galipanga na kwayomolya mpamo nyonyonyo Musa mtumilwa wa Ngwana mwa mwamulishe. 13Lakini katika ebari ya milima yo yaiyumi katika itumbe yabe izindeli baikumbwili moto milima yabe lakini ninema wa Hazori, ne ma awo Yoshua atikukumbwa moto.14Kai njala yote yamile mayo na hinyama ya milima bana ba Israeli batitola panga nyala yabe. Lakini kila mndu bati kukakumbwa kwa matemo galipanga ata pababile baayomwile bote wala aigibeli yumo mwe utambumo. 15Nyonyo kati Ngwana mwa mwamulishe Musa mtumilwa wake na ywebe Musa mwamwamlishe Yoshua. Naywembe Yoshua ngapanganyo apanangine lipanga likewe lyolyote katika ago gote Ngwana ga mwamwamulishe Musa.16Nanyo Musa ngatola wo wote ayo milema ya mwitumbi na milema yote ya Negebu n milema ya Gosheni, na yo Shefelina ayo alaba na milima mwitumbe itumbe ya Israeli, na awonema wa utalaja. 17Bukakitumbi cha alaki chakiyende lyalebaneni payakitumbi alimoni naywembe ngaatola akulungwa babe boote ngakumbwa na kwabulaga.18Yoshua ngakumbwa ngondo machuba ga mbone na akulingwa babe bote. 19Wabile ata ne maumo wapangite makilikityo na bana ba Israeli lakini ni bahu Bahivi bababile kabatama Gibeoni. Ngaba utola yote mngondo. 20Kwa mwanja lyabile lya Ngwana kuipanga myoyo yabe ba mino nopau atangababuka kumbwana na Israeli, ili bapate kwa yomolya kabisa muno kana babekelwe kiya lakini bapote kwayomolya kati nyalu Ngwana mwamwamulishe Musa.21Wakati wa Yoshua ngayenda na kwakanya katalu wa, Anakimu. Babake mnema wa itumbi buka Hebroni, na buka Debiri, na buka Anabu, na buka katika mlema yote ya mwitumbi itumbe ya Yuda, na buka katika milema yote yaitumbe itumbe ya Israeli. Yoshua ngayomolya mpamo na milima yabe. 22Baigileli Anakimu ata yumo katika nema wawana wa Israeli, lakini katika Gaza, na katika Gathi na katika Ashidodi baigile.23Bai Yoshua ngaitola ayo milima yoote sawasawa nago gote Mngwana ga gabile amakiye Musa. Yoshua na ywembe nga hapeya Israeli ba ulisi wabe sawasawa na mwababaganyike na kwamakabila gabe buka apo ngoba chichi yabile li ngondo kai.
1Bai aba ngababire akorongwa ba mnema na bembe bana. Baisraeli batikuwakombwa na kwitawala mnema wabekuje yanabere ya Yordani uande wa mawio yalichoba boka mulibende lya Amoni mpaka mu kitombe chalimuni na mnima wote wa Araba upande wa mashaliki. 2Sihoni, mkulungwa wa Waamori, ywatami kwo a Heshiboni. Naywembe ngabile ywatawalaye boka Aroeri, iuaubire kando ya ribende lya Amoni na boka kwo mnima wawabire pakatikati ya ribende na nusu ya Geleadi ata kulwachiliya libende lya Yaboki mpaka wabo bana Baamori.3Na mnima wa Araba mpaka bahari ya Kinerethi, kayendrya mashaliki kaye mpaka bahari ya Araba mpaka bahari ya mwinyo no yenderya mashariki ndera yo yenderya Bethi Yeshimothi kaye upande wa kusini mnima wo elereya wa Pisiga. 4Kaye mpaka wa Ogu, mkulungwa wa Bashani, ywabire wa abo maigara yabbo wa Rephaimu, ywatami a Shatarothi na Edrei. 5Na ywembe atitawala katika kitombe Wahermoni, na katika Saleka, na katika Bahani yote mpaka wa Geshuri na Wamakathi, na nusu ya wa Gleadi, mpaka waywo Sihoni, mkulungwa wa Heshboni.6Musa mtumilwa wa Ngwana, na wabana ba Israeli ngabakombwa na ywembe Musa mtumirwa wa Ngwana ngapeya Wareubeni, na Wagadi nanusu ya kabira ya Manase ube ulisi wabe.7Aba niakolongwa wamilima ambayo Yoshua ba bana ba Israeli bati kuwakombwa kuige lyana ibere ya Yordani, upande wa magharibi boka bali Gadi katika libende lya Lebanoni mpaka mkitombe cha Halaki cha kilumulya Edomu. Yoshua na ywembe ngapeya kabira ya Israeli ibe miliki yabe sawasawa na mabagano bane. 8Katika mnima kitombe na katika shefera na katika mnima kwa Araba, na katika maeleryo na katika bara na katika Negebu mnima wa Wahiti, na Mwamori na Mkani na Mperesi na Muhivi na Muyebusi.9Mkulungwa wa Yeriko, yumo mkolongwa wa Ai waubire papipi na Betheri yumo, 10Mkulungwa wa Yerusalemu, yumo mkulungwa Enaimu yumo, 11korongwa wa Yarmuthi, yumo mkulungwa Lakishi yumo, 12Mkorongwa wa Egloni, yumo mkulungwa wa Gezeri yumo,13Mkulungwa wa Debari, yumo na 14mkorongwa wa Gederi yumo, mkulungwa wa Horimu, yumo na 15mkulungwa wa Aradi yumo, 16mkulungwa wa Makeda, yumo na mkurungwa wa Betheli yumo,17Mkulungwa wa Tapua, yumo na mkulungwa wa Heferi yumo 18mkulungwa wa Afeki, yumo na mkulungwa wa Lasharoni yumo, 19mkulungwa wa Madoni, yumo na 20mkulungwa wa Hazori yumo, mkulungwa wa Shimroni - Meroni, yumo na mkulungwa wa Akshafu yumo,21mkulungwa yumo wa Taanaki, na mkulungwa wa Megido yumo, 22mkulungwa wa Kedeshi, yumo na mkulungwa yo na mkulungwa yo Karmeli yumo, 23mkulungwa wa Doli katika kinala cha Dori yumo na mkulungwa wa makabila katika Gilgali yumo, 24mkulungwa wa Tiriza. yumo mkulungwa wabe bote papire mitherathini na jimo.
1Bai Yoshua pabile mngoi na kayendelya muno miaka yake Ngwana nga mmakiya wenga ubire wa ngoi no yenderya muno miaka yako wanda yegara mnima milima ya mbone muno bada kuimiliki.2Mnima wo uigire guno milima yote ya Wafilisti, na Wageshuri, 3(Boka Shihori, ako kabende yatiyeleya Misri, atampaka waisoni upande wa kaskazini milima ya barangirwa panga nimnima wa Kanaani; mashe matoni wabo Wafilisti, wa Gaza wa Ashidodi, na Washikeloni, na Wagathi, na Waekroni - kaye Waavi.4Upande wa kusini mrima yote kwaWakanaani, na Meara yaibire ya Wasidoni, mpaka Afeki, ata mpaka Waamori; 5Nanema Wagebali, na Lebanoni yete upande wayendelya majingiyo galichuba buka Baali - Gadi wobile pai wakitumbi wa Hermoni mpaka wacilya majingilyo ga Hamathi.6Na bandu bote bababile kabatama milema ya mwitumbi buka Lebanoni mpaka Misrefothi - Maimu, kwamwanana wa Sidoni. Bote baboo bote mbarokwabinga babuke nenge ya bana ba Israeli. Lakini wenga wapei Israeli panga ulisi wabe kati chakaamlishe. 7Bai lelo hubagane nema nguvu ubeulisi wabona kabisa kenda na nusu ya kabira ya Manase.8Pamope na ywembe Wareubeni na Wagadi bapatike ulisi wabe wabapeilye na Musa akwo kwiye ya Yordani upande wa mashariki nyanyalunyalu kati ywo Musa mtumilwa wa Ngwana 9mwapeile, buka kwo Aroeri, ye ibilepaliu mkingo mwalibindi ya Amoni (awanima dwebile polu pakatikati yalibindi nanema tombalale mwote ya Medeba paka Diboni ;10Namilima yote ya Sihoni, mkulungwa Waamori, ywa tawalae katika Ashiboni, na mpaka wabana Waamori, 11Gileadi na mpaka Wagesuri na Maakathi, na wamaka na kitumbi cha Hermoni, Bashani yote na yote mpaka Saleka; 12mkulungwa wote wa Ogu wawabile katika Bashani, awa wawabile kautawala katika Ashatarothi na Edrei - aywo atiigalo katika maigaro ya balu wa Refaimu - kwa mwacha Musa atikwakumbwa aboo na kwabinga.13Pampe na ago bana ba Israeli babingiteli Wageshuri ata Wamakathi. Lakini Wageshuri na wamaka batitama pakati ya Baisraeli atari chuba linu lyalinu.14Lakini apeili bandu bakabila ya Lawi ulisi wabe wote kwamwacha sadaka ya Ngwana, Mnongu Waisraeli, yaiyekelwa kwandila ya mwote ngayembe ulisi wake aywo kati cha bakrilwe Musa.15Musa ngapea kabila ya bana ya Rebeni, kwa mwencha ya alongo babe. 16Mpaka wabe wabile buka apo Aroeri, ye ibile palu ukongoni mlibinde lya Arnoni, na awanema wobile pakatikati yalibinde na nema tambale pabile papipi na Medeba.17Na Ashiboni na milema yake yete ye ibile katika libinde na Diboni, na Bamathi na Baali na Bethi Baalimeoni, 18na Yahazi, na Kedemothi, na Mefaathi, 19na Kiriathaimu, na Sibuma, na Zerethishabari katika kitumbi cha lyo libinde.20Na Wareubeni na nema wamaelelyo wa Bethi Peori, Pisiga, Bethi Yeshimothi, 21na milima yote ya milima tambalale na mkulungwa wote na Sihoni, mkulungwa wa Waamori, ywabile katawala katika Heshiboni, ywa tambalale na Musa pampe abo akulungwaba Midiani, na bembe Evi, Rekemu, Zuri, Huri na Reba, mshe wa Sihoni, bababile katika nema awo.22Balam na ywembe aywo mwana wa Beori, aywo mwabi bana ba Israelibatikumulaga kwalipanga kati ya abo bingabababulaga. 23Nampaka wabana wa Rubeni yabile libinde lya Yordani; nampaka wake awo nga ulisi wa bona wa Rubeni, sawasawa na alongo babe milima yake na ijiji yake.24Musa ga apeya kabila ya Gadi, aboo bamabagadi kwa mwancha alongo babe: 25Mpaka wabe wabile ni Yazeri, na milima yabe ya Gileadi na nusu ya milima ya bana ba Amonimpaka Aroeri Waegelile Raba, 26kai buka Heshiboni mpaka Ramathi - Mizipe na Betonimu, ata mpaka wa Debiri.27Kai katika libindi, Musa Bethi - Haramu, Bethi - Nimra, Sukothi, na Zafoni, mkulungwa wa Sihoni mkulungwa wa Heshiboni, kwamwancha libindi la Yordani na mpaka wake mpaka mwisho wa Baali ya Kinerethi, kwiyi yeneibili ya Yordani upande wa mashariki. 28Awo ga ulisi wabana ba Gadi, sawasawa na alongo babe milima yake na ijiji yake.29Bukapo Musa gaape bo wa nusu yakabila ya Manase. Ulisi wabe wabile ni ya boo nusu yei kabila bana ba Manase sawasawa na alongo babe. 30Na mpaka wabe wabile buka kwo Mahanaimu, Bashani mwote, na ukulunngwa wote wa Ogu wa mkulungwa wa Bashani, na milima yote yayaili ye ibile katika Bashani, milima sitini; 31nanusu ya Gileadi, na Ashitarothi na Edrei (ayo milima youkulungwa wa Ogu katika Bashani.) Yabile yabana wa Makiri mwana wa sawasawa na alongo babe.32Ayi ngayembe ,ilasi ambayo Musa atikwibagana katika milima tambalale ya Moabu, kwiye yenebile yo Yordani egelye Yeriko upande wa mashariki. 33Lakini Musa apeili kabila ya Lawi. Ulisi wowote ywembe Ngwana Mnongu wa Israeli ngaywembe nga ulisi waba kati chamakie.
1Boka hapo ayena yembe milima ambayo mbana ba Israeli batikuitora katika mnima wa Kanaani. Ambayo Urith Mkulungwa wa Yoshua mwana wa Nuni, na mikano ya nyumba ya kina tate babe ya kabira ya Israeli batibaganika.2Na kwa randana na ayokula ya Urithi wabe nyanyaronyaro kati Ngwana mwamulishe kwa luboko la Musa kwa mwanja nyayo kabira kenda nayo nusu ya kabira. 3kwa mwanja Musa abire ayomwire kwapeya urithi abo kabira ibere na nusu kuiye yanaibere ya Yordani, lakini apeiri warauu urithi wowote pakati yabo. 4Kwa panga bana ba Yusufu babire kabira ibere Manase na Ifraimu. Na abo bopeiri alawi sehemu katika wo mnima, lakini batikuwapeya milima baweche tamo pamope na igunga yaba kwaajili yabanyama babe bouga na kwamwanja ya kipato ghabe. 5Nyanyanya kati Ngwana mwamwamulishe Musa, abo baa ba Israeli bati panga nyo na bembe ngabaibagana ayo milima.6Wakati wo bana ba Yuda batikumwegelya Yoshua pababire Giligali. Kalebu mwana wa Yefune Mkenizi, nga mmakiya wema ulitangite lyo likowe rya Ngwana yamma kiye Musa aywo mundu wa nongu katika abali yangu na katika habari yako wenga patwabire katika Kadeshi Barnra. 7Nenga nabire mundu wa miaka arubaini umri wangu apo Musa mtumirwa wa Ngwana panitumite ni yende boka Kadeshi Barnea ili kuupeleleza, awo mnima. Na nenga natikumnetya abali kaye kati cha yabire mkati ya moyo wangu.8Lakini baro alongo bango babaubwike yenda pamope nane babauriye mioyo ya bandu ira nenga hati kumkemangama Ngwana nongo wangu kwo yeketya. 9Boka hapo Musa nga nirapiya lichaba lya kabaya muno awo mnima na wembe maoro gabe ilebite ya panga ni urithi wako ulenga na kwa bana bake machoba gote kwa mwanja wenga utikumkengama Ngwana mnongo wako kwo yektya.10Wambeyambeno bai linga! Ywembe Ngwana atinibeka nirama kati mwabaite miaka yenda alubaini na tano boka wakati wa Ngwana pammakiye Musa likowe lya wakati Israeli pababire kabayenda barani na mbeya mbeno na zano upendo wabe. 11Ata mbeyambeno nenga na nguvu ninamakakara gangu ivi ko leno kati cha nabire richobalyo Musa chanitumite. Kati makakara gangu na nyanya chanibire ambeyambeno kwa ngondo na kwapita panja no jingia nyumba.12Bai na mbeyambeno umbeyi kitombe cha ambao ngulana atirongera ikowe yake luchoba liyo ani wenga watiyoa lichoba ryo na yembe wanaki chababire kwo na milima cha ya bire mikoro yayabire na libona na yembe ywembe Ngwana aba pamope na nenga na nenga mbara kuwabenga bapite panja kati Ngwana mwarongei.''13Yoshua ngabekerya ngampeya Karebu ayulo mwana wa Yefune Hebroni ba urithi wake. 14Kwanja Hebroni wabire urithi wa Kalebu wa Kalebu mwana wa Yefune mwana wa Mkenizi atareno kwa mwanja atikummakiya Ngwana nongo wa Israeli kwa yeketya. 15Bai lina na Hebroni apotumbwa watikemerwa kinathariba ajwo ariba abire mundu mkorongwa kuwapita benge bote katika apo wa nakunaku awo mnima na yembe ngabire chichi ngondo ya kotoka.
1Rya ya kabila ya bana ba Yuda yayarandano ya rongo babe yabire wache ata mpaka wa hidoni ata mulibala ya Sini upande wa kusini akwo mwisho upande wa kusini. 2Mpaka wabe wakusini wa kusini wabire bona ku mwisho wa bahari ya mwinyo boka korokuori gaiyenderya kusini.3Na pembe ngauyenderya upande wa kusini wo woboka yenda akiramimu boka hapo ngouyenderya ati Sini boka hapo go yenda upande wa kusini Wakadeshi Barinea bona hapo ngauyendeleya papipi na isironi boka apo kwakuwa chiliya adali no tindiya yenda Karika. 4Boka hapo ngayenderya ata Azimoni, no bokya hapo pene ribende lya Misri, na mabonekano yawo mpaka yabire bahali gono nga wembe mpaka witu wa upande wa kusini.5Nampaka wa pande wa mashariki wabile bahari ya mwinyo mpaka mwisho wa rebende lya Yordani. Mpaka wa upande wa kaskazini wabire boka paro pene horu mubahali mwisho wa ribende ya Yordani. 6Na wo mpaka ngauyenderya Bethi ongla. Boka ngauyenderya upande wa kaskazini Bethi Araba. Boka hapo mpaka ngauyenderya mpaka ngauyenderya mpaka luwe lyabowani ulaka wareobana.7Boka hapo mpaka ngauyenderya mpaka debili boka libende lya Akori, na nya ngauyenderya upande wa kaskazini no rumurya Giligali ya ibire boka patumbu kwoyegerya yenda odumimu woubire upande wa kusini wa ribende boka hapo awo mpaka ngouyenderya ata wachiliya mache galishemeshi na mapitioni gake gabire po enero geli. 8Boka hap mpaka ngauyenderya papipi na libende lya mwana wa ainomo na wachiliya mumba mwayo muyebusi upande wa kusini na yembe Yerusalemu boka hapo mpaka nga uyenderya ata kunembwa cha kitombe cha kibire palo mkabala walibembe lya inomo upande wa maghalibi galibile paro pamushi kwalibende lya walefai upande wa kaskazini.9Boka hapo mpaka watikomborelwa boka kunani wakitombi cha ata wachilya kinywangu cha mache ga nefroa boka hapo ngaupitia ata mnima wa kitombe cha efroni boka hapo mpaka watikomborelwa ata ulachiliya bara na yembe kiiyathayelimu. 10Boka hapo mpakanga utindiya boka bala kauyenderya upande wa magharibi ata kitumbi Seiri, boka hapo ngauyenderya ata upande wa kitombe cha yearimu uande wa kaskazini awo na yembe desaroni boka hapo ngaulerya Bethi Shemesi no yenderya papipi na Timna.11Boka hapo mpaka ngaupitia ata wachiluja upande wa Ekroni, upande wa kaskazini kaye mpaka ngaukomborelwa ata Shikroni na yenderya ata mkitombe cha Baala, boka hapo ngaupitiapo yabineri na mapitio ga mpaka yabire bahari. 12Na mpaka wa upande wa magharibi wakati ata habali ngolo na mpaka wake awo wabire mpaka wabana ba Yuda kwo tindiya mwotemwote sawa sawa na arongo babe.13Boka hapo ngampeaywo karibo mwana wa Yefune sehemu kati ya bana ba Yuda kati Ngwana mwa mwamulishe Yoshua kwa mwanja kilithariba ni ywo aliba ywabire tate bake anaki anyulo na ywembe abroni. 14Aywo karebo atikuwabenga baboke bo abo banaa tatu baanaki na ywembe Sheshai, na Ahimani na Talmai, wa bana ba Anaki. 15Boka hapo ngao boka akwo ili kwa yenderya benyeji badebili linaryadebiri linaryadebiri patumbu tumbwa lyabire kilisaveri.16Kalebu nga baya, ''Ywembe ywapala kumkombwa Kiriathi Seferi na bulaga nenga mbala kumpeya akasa muunga wangu abe nyumbo ule. 17Na ywembe asinieri mwana wa kenathi nongo ule karibu atikutora bai ngampeta akasa mwanja wake abe nyumbo we.18Boka hapo ngaibapa aywo nwawa payei kwa mchengo we ngampala arobe ngunda kwa tate bake nga alerya katika mbunda ulake karebo nga mnokiya upara namani?''19Aywo mnwawa ngabaya umbei kipato kwa mwanja utinibeka katika mnima wa kusini umbei na inywangu ya mache na yembe na ywembe nga mpea ingwangu ya mache ya kunani na inywangu ya mache ga paye.20Awo na wembe uliishi wa kabira ya bana ba Yuda sawasawa na arongo babe.21Milimaya mwisho ya kabira ya bana ba Yuda upande wa yenderya mpaka wa Edomu katika mnima Negebu wabire Kabzeeli, na Eda na Yaguri, na 22Kina, na Dimona, na Adada, 23Kadeshi, Hazor, Ithinani, 24Ziifu, Telemu, Bealothi.25Hazori Hadata, Keriothi Hezroni 26(Amamu, Shema, Molada, 27Hazari Gada, Heshimoni, Bethi Peleti, 28Hazari Shuali, Beerisheba, Biiziothi.29Baali, Limu, Ezemu, 30Eltoladi, Kesili, Horma, 31Ziklagi, Madimana, Sansana, 32Lebaothi, Shilihimu, Aini, na Rimoni. Milima ayo yote ni milima ishilini na kenda na tisa pamope na ijiji yake.33Katika nchi iliyo chini ya milima upande wa magharibi, kulikuwa na miji ya Eshtaoli, Zora, Ashina, na 34Zanaoa, Eni Ganimu, Tapua Enamu, 35Yarmuthi, Adulamu, Soko, Azeka, 36Shaaraimu, Adithaimu, na Gedera (na Gederothaimu). Milima kumi na mcheche pamope na ujiji wake.37Zena, Hadasha, Migidagadi, 38Dileani, Mizipa, Yokitheeli, 39Lakishi, Bozikathi, Egloni.40Kaboni, Lahmamu, Kitilishi, 41Gederothi, Bethi Dagoni, Naama, Makeda. Milima kumi na sita pamope na ijiji yake.42Libna, Etheri, Ashani, 43Ifuta, Ashina, Nezibu, 44Keila, Akizibu, na Maresha. Milima tisa pamope na ijiji yake.45Ekroni, pamope na milima yake na ijiji 46yake; Boka akwo Ekroni mpaka mubahali yote yaibire upande wa Ashidodi, pamope na ajiji yake. 47Ashidodi, na milima yake ijiji yake na Gaza na milima yake na ijiji yake mpaka ribende lya Misri, na bahari ngoro na mpaka wake.48Katika mnima wa muitombe Shamiri, Yatiri, Soka, 49Dana, Kiriathi Sana (ambayo ndio Debiri), 50Anabu, Eshitemo, Animu, 51Gosheni, Holoni, na Gilo. Milima kumi na jimo pamope na ijiji yake.52Arabu, Dumu, Ehani, 53Yanimu, Bethi Tapua, Afeka, 54Humta, Kiriathi Arba (na bembe Hebroni), na Ziori. Milima tisa pamope na ijiji yake.55Maoni, Karmeli, Zifu, Yuta, 56Yezreeli, Yokdeamu, Zanoa, 57Kaini, Gibea, na Timna. Milima kumi na jimo na ijiji yake.58Halhuli, Bethi Zuri, Gedori, 59Maarathi, Bethi Anothi, na Elitekoni. Milima sita pamope na ijiji yake.60Kiriathi Baali (na bembe Kiriathi Yearimu), na Raba. Milima ibere pamope na ijiji yake. 61Akwo kulirambo Bethi Araba, Midini, Sekaka, 62Nibushani, na awo mnima wa mwinyo na Eni Gedi. Milima sita pamope na ijiji yake.63Kaye katika makowe ga Wayebusi, abo bene babatama Yerusalemu, bana ba Yuda nawe chikeri kwaboya lakini bo, Wayebusi batitama pamope na bana ba Yuda akwo Yerusalemu mpaka na rene.
1Rya ya bana ba Yusufu yatitubwa boka kuribende ya Yoldani na pembe Yeriko, na pembe pene mache ga Yeriko upande wa mashaliki kwa mwanja nyarulambo oboka boka yerunapa kati ya yo milima ya mutombe impaka Betheli. 2Boka hapo ngaipita kwa Betheli yenderya Luzi na yembe ngaryenderya ata ikirya mpaka wabariki mpaka Waarkiti.3Boka apo ngaiyelega upande wa magharibi ata ikirya mpaka Wayafuleti, ata mpaka Loweri Bethi Horoni, ya paye ata ikirya Gezeri; na mapitio gake yabire po mu bahari. 4Nabana ba Yusufu, Manase na Efraimu batierwa urithi wabe.5Na mpaka wa bana ba Efraimu kwa upande wa arongo babe wabire ngo impaka wa urithi wabe upande wa mashariki wabire Atarothi Ada na yembe Bethi Horoni wakunani, 6boka apo mpaka ngaupitya kauyenderya upande wa magharibi akwo Mikimethathi upande wakaskazini boka apo mpaka batindiya kauyenderya upande ula mashaliki ata Taanathi Shilo boka hapo ngauyenderya upande wa mashariki wa Yanoa. 7Boka hapo watiyendea boka Yanoa anasisi Atarothi na Naara, boka hapo ngo ikiya Yeriko, na pityapo peneribende lya Yordani.8Boka hapo Tapua, mpaka pauyenderya upande wa magharibi ata pakabende kakana na mapitio gake kabire mu bahari awo wabire urithi wa abo bana ba Efraimu, kaba ambatana na alongo babe, 9Pamope na yero milima yabaibekite pambwega kwa mwanja ya bana ba Manase - milima yote pamope na ijiji yake.Na bembe baboiteri Wakanaani babbile kabatama Gezeri, lakini abo Wakanaani batikama pakati ya Efraimu mpaka leno ngababa atumirwa wo panga lyengo la ghokoa.
1Boka hapo aye ngayembe yolrya yaimtombekire kabira ya Manase (kwo mwanja nywembe abire mmerekwo wo tumbwa wa Yusufu), katika habari ya makini mmerekwo wo tumbwa wa Manase, tate bake Gilieadi. Kwa mwanja abire mundu wa ngondo bai abire mnangiriadi na Bashani, 2Norya yabire ya abo bana ba Manase, babaigire kwa kengama kinarongo babe kwa bana ba Abi Ezeri, Heleki, Asrieli, Shekemu, Heferi, na Shemida. Abo ngababire anarome wa Manase mwana wa Yusufu, kwa kuwa kengama kinarongo gake.3Lakini Zelofehadi mwana wa Heferi mwana wa Gileadi mwana wa Makiri mwana wa Manase abire li nabana nalome ila arwawa na malna ga abo akwawa bake babile kabakemerwa Mahila, Noa, Hogla, Milka na Tirsa. 4Nabembe ngabayegerya mnonge ya Eliazeri mkorongwa na mnonge ya Yoshua mwana wa Nuni, namnonge wa mashoe ngababaya Ngwana atikumwamulisha Musa kutupeya twenga urithi kati ya arongo bitu. Bai kwa kukengama ayo amuli ya Ngwana ngapeya urithi kati ya rongo ba tate bake.5Boka hapo lya lyatikumtombokeya Manase yabire ni sehemu kumi kutari na mnima wa Gileadi na Bashani, yaibire kuye ya Yordani, 6kwa mwanja ba alwawa ya Manase babire na urithi katika bana bake alarome na mlima ya Gileadi yabire mali ya abo bana aralome ba Manase babaigire.7Mpaka wa Manase wabire boka Asheli mpaka Mikimethathi, yayenderya Shekemu. Kaye mpaka ngaiyenderya upande wa unarome ata kwa wachiliya benyeji ba Tapua. 8(Awo mnima wa Tapua wabire mali ya Manase, lakini mnima woro wa Tapua wabire katika mpaka wa Manase, wabire mahari ya bana ba Efraimu).9Kaye mpaka mwatiyerelya mpaka mukubende kakana upande wa kusini wagho kabende mirima ya yabire ya ya Efraimu. Pakati ya milima ya Manase na mpaka wa Manase. 10Upande wa kusini wabire mali ya Efraimu, na upande wa kaskazini wabire mali ya Manase na bahali yabire mpaka wake na bembe ngaba wacha ata Asheri, upande wa kaskazini wachila ita Isakari upande wa mashaliki.11Kaye Manase abire na milima katik Isakari na katika Asheri, na ymbe nga yeno Bethi Shani na ijiji yake na Ibleamu na milima yake na benyeji Dori na milima yake na benyeji ba Endori na milima yake na benyeji ba Megido na milia yake ata sehemu panaitatu pakakakatwike. 12Lakini bana ba Manase bawechikeri kwabenga benyeji ba milima yo lakini bembe Wakanaani ba kukacha ili batame katika mnima wo.13Boka hapo ngabapo aba bana ba Israeli pa babire bapatike makakara muno na bembe ngabatecha makakara gabe Wakanaani, bapange ryengo lyauchoka wa ata babengiteri muno.14Nayembe bana ba Yusufu ngabarangera na Yoshua, kababaya, ''Kwa namani umbei nenga lya kumo tu na lifungu limo ba urithi wangu kwo panga nenga ni taif nkolo lya bndu kwa mwanja Ngwana ambei ngongo ata nya mbeyambeno? 15Yoshua nya mmakiya panga ulenga ni taifa likoro lyabandu aya aboka uyende muutombe ukakati pangupo kwa mwanja ya nafsi yako mnima wa Waperizi na ya abo wa Refaimu. Mwene ibire wo mnima wa mwitombe ya Efraimu ni njenenjene ikurenganari.''16Bana ba Yusufu ngababaya awo mnima wa muitombe uturingana li huenga lakini Wakanaani bote babatama katika mnima wa mmende bana magali ga chuma abo bababire katika Bethi Shani na milima yake na abo bababire katika libende lya Yezreeli.'' 17Boka hapo Yoshua atirongera na nyumba ya Yusufu, kwa mwanja ya Efraimu na Manase, ''Ngabakiya wenga wa taifa likora lya bandu nawe kuna makakara makoro uparapata rya kumo. 18Lakini awo mnima wa mutombe wa aba wako kwa mwanja inabali ni mwitu wenga wakata na mapitiyo gake gaba gako kwa mwanja wenga upara kuwa bengabo Wakanaani, ata mwene ibile bana magari ya chuma ata mwene babire bene makakara.''
1Boka hapo makwembano makoti bana ba Israeli bati kwembana pamope apo Shilo. Ngabayemeka ema yo kwembana akwo na yembe milima yabire ya tishindwa mnonge yabe. 2Yatiuyala katika bana ba Israeli kubira saba na yembe ina peyerwali urithi wabe.3Yoshua nga rokuja bana ba Israeli ngabaya mpaka kwa pibowi mpara ba mwakata katika jingia kuunu na kuimiliki milima na yembe ywembe Ngwana, Nongo wa tatu benu ati kuwapeya? 4Itya muchaue bandu watatu kwa mwanja kira kabira nenga mpara kuwauma na bembe bakakatuka bayende pakati yawo mnima na kuiremba kati urithi wabe wo ubire boka hapo banuchiliya nenga.5Bandu bo baubagana mnima ube mafunga saba Yuda atama mumpaka wake akwo upande wa kusini na nyumba ya batama mpaka wabe upande wa kaskazini. 6Mwenga mwalemba milima ibe mafungu saba boka apo abo marembero gake mwanilitea nenga pano nane na komborya lya pano mnange ya Ngwana Mnongo ulitu.7Kwa mwanja Walawi mtopo lifungu yinu kwa mwanja abo makuwani ba Ngwana awo urithi wabe kaye Gadi, Rubeni na ayo nusu ya kabila ya Manase bayomwile pata urithi wabe kuiye lyana ibere lya Yordani. Upande wa mashaliki na wemba patipeyerwa na Musa mtumirwa wa Ngwana.8Bai bandu ba ngabakakatuka ngaba yenda boka hapo. Yoshua atikuwaragia bara babaiyei kuiremba milima ngabakiya mnyendange mukapite pakatikati ya mnima na kuiremba abali yake boka hapo munichili kaye pano nane mbala kuwakomborya lya kwa mwanja mwe apo mnonge ya Ngwana akuo Shilo. 9Bai bandu bo ngabayenda ngabapita akatikati ya mnima ngabaremba makowe gake katika chuo nakukibagana kwa milima yake ata ibe mafungu saba boka hapo ngabammuyanikija Yoshua pa miliyango akwo Shilo.10Boka hapo Yoshua ngakombwa rya kwa mwanja ya apo mnonge ya Ngwana katika Shilo akwo Yoshua ngabaganuja bana ba Israeli ayo mlima na mafungu gabe.11Boka hapo kwatiyoka lya yakabira ya bana ba Benyamini, kwajiga kinarongo babe na mpaka yayo lyakwabe ngaipitiya pakati ya bana ba Yuda na bana ba Yusufu. 12Mpaka wabe upane wa kaskazini wabire boka mulibende lya Yordani boka hapo mpaka ngauyenderya kwa waciliya mumbau ya mnima wa Yeriko, upande wa kaskazini boka hapo ngayenderya kati ya mnima wa muitombe kauyenderya upande wa magaribi na mabonekano, gake yabire apo pene lurambo lya Bethi Aveni.13Boka hapo mpaka ngauyenderya boka hapo no wachilia mnima wa Luzu (mumbai mwa luzi na yembe Betheli). Kwa upande wa kusini na yembe mpaka nguelerya atarozadali papipi na kitombe cha kibire upande wa kusini wa Bethi Horoni wa mnima. 14Nayembe mpaka ngauyenderya na tindiya upande wa maghalibi wa yenderya kusini boka abo mukitombe waobire mkabara wa Bethi Horoni. Upande wa kusini na mapitiyo gake gabire po kiliathabali na yembe Kiriathi Yearimu), ni mnima wa bana ba Yuda awo na wembe upande wa maghalibi.15Na upande wa kusini wabire kauboka upande wa ikiya wakiliya Yearimu. Na mpaka ngaupitiya upande wa maghalibi wa uyenderya na mkinywanyu chamache paro Neftoa. 16Na yembe mpaka watiyerelya ata mwisho wakitombe wa ubire paro mkabara wari bende ya mwana wa inomu lyaribire katika ribende lya wa Refaimu. Upande wa kasikazini na wembe ngaurelya lipanderwa kaskazini na wembe ngairelerya mpaka mulibende lya inomu ata mu mbali mwa Wayebusi, upande wa kusini boka hapo ngaurelerya Eni Rogeli.17Na yembe watikomborelwa upande wa kaskazini, na wembe ngaupitia apo Eni Shemeshi, ngaupitija ata wachiliya Gelilothi, ambao ni mkabara wa maobakyo ya adumumu boka hapo ngauerelya ata luwe lya bwawani mwana wa Reubeni. 18Na yembe ngayenderya mnonge mumbau egereya Alaba upande wo yenderya kaskazini na bembe ngabaelenga atayo Araba.19Nayembe mpaka ngauyendelelya mnonge mu bai mwa Bethi Hogla. Upande wa kaskazini na mapitiro ya mpaka ga bire katika yero oli ya kaskazini ya Bahali ya mwinyo mwisho wa kusini wa libende wa Yordani. 20Awo na wembe mpaka wa upande wa kusini. Nalibende lya libende lya Yordani wabire ngaweno mpaka wake upande wa mashaliki awo nga wembe urithi wa bana ba Benjamini, kwa kungare lya mipaka yake kukotikota sawasawa na arongo bake.21Bai milima ya kabila ya bana Benjamini kwa egelerya arongo babe yabire ya bire na bethelogira na ekemesisi, na 22Bethi Hogla, Emeki Kezizi, Bethi Araba, Zemaraimu, Betheli, 23Avimu, Para, Ofra, 24Kefari Amoni, Ofini, na Geba. Milima kumi na ibere pamope no ijiji yake.25Na Gibeoni, na Rama, Beerothi, na 26Mizpe, Kefira, Moza, 27Rekemu, Iripeeli, Tarala, 28Zela,Haelefu, Yebusi (na yembe Yerusalemu), Gibea, na Kiriathi. Milima kumi na mchechepamope na ijiji yake abo na bembe urithi wa bana Benyamini kwa kwaegerya kwa kuwaegerea.
1Nayembe lyayana ibere yatipitya kwa mwanja ya Simoni na yembe kwa mwanja yayo kabila ya bana ba Simoni na kwarandanana rongo babe na urithi wabe wabire pakatikati ya urithi kwa bana ba Yuda.2Milima yababire nayo katika urithi wabe Beerisheba, Sheba, Molada, 3Hazari Shuali, Bala, ezemu, 4Elitoladi, Bethueli na Horma.5Na Simoni Ziklagi, Bethi Markabothi, Hazari Susa, 6Bethi Lebaothi, na Sharuheni. Milima kuma kumi na itatu pamope na ijiji yake. 7Na Simoni na Aini, Rimon, Etheri, na Ashani. Milima yenge pamope na ijiji yake.8Na ijiji yote yaitindite milimayo mwotemwote mpaka Baalathi Beeri (Rama wa kusini awo na wemba urithi wa kabira ya bana ba Simioni, kwo randana arongo babe. 9Awo urithi kwa abo bana ba Simioni watiboka katika mulipungu lya bana ba Yuda. Kwa mwanja alyo lifungu lya bana ba Yuda lyabire likoro muno kwabe kwanja bana ba Simioni babire na urithi pakatikati ya urithi wabe.10Boka hapo lyayana itatu yatipitija kwa mwanja ya bana ba Zabuloni, kwakuwa bonera arongo babe na mpaka wa urithi wabe batiwachiluja ata Saridi. 11Boka hapo mpaka wabe ngauoboka yenderya upande wa magharibi ata wachilija malala na bembe kabawa chiliya ata Debeshethi, na wembe kwa wachiliya mukabende kwa mache mkabile mkabara wa Yokineamu.12Boka hapo ngautindiya boka feliji kwo yendelya upande wa mashaliki kaulumulya mawio yalichoba ata wachiliya mpaka wa Kislothi. Boka hapo ngaupitiya Deberathi boka ngauoboka ka uyenderya gha Yafia. 13Boka hapo kauyenderya yumurya mashariki mpaka Gathi Heferi, ata wachilia Ethikazini, boka hapo nga upitia akwo Rimoni na kauwachilia ata Nea.14Boka hapo mpaka watikuutindila mnoa wo kwa upande wa kaskazini ata Hanathoni boka hapo mapitioni gake gabile katika libende lya Ifta Eli. 15Na Katathi, Nahalali, Shimroni, Idala, na Bethlehemu. Milima kumi na ibele pampe naijiji yake. 16Awo na wembe urithi wa bana ba Zabuloni, na kwa bonera alongo labe milima ye pamope na ijiji yake.17Nayembe lya yanancheche yatipya kwa mwanja ya Isakari, na yembe na kwa mwanja ya bana ba Isakari na kwa beneer arongo babe. 18Nampaka wabe watiwachilia Jezreelli, Kesulothi, Shunemu, 19Hafaraimu, Shioni,na Anaharathi.20Na Rabithi, Kishioni, Ebezi, 21Remethi, Enganimu, na Bethipazezi. 22Nampaka kauwachilija ata Tabor, Shahazuma, na Bethi Shemeshi, na mapitio ya mpaka wabe gabile katika libende ya Yordani. Milima kumi na sita pamope na ijiji yabe.23Au na wembe urithi wa kabila ya bana ba Isakari, kwa kwabonera wrongo bake - milima yo pamope na ijiji yake.24Nayembe lya kwa tano gatipitya kwa mwanja ya kabila lya bana ba Asheri, na kwa bonera arongo babe. 25Nampaka wabe wabile Helikathi, Hali, Beteni, Akashafu, 26Alameleki, Amadi, na Mshali. Naboka uwachilia ata Karmeli na Shihori Libnathi.27Boka hapo ngautindiya kaurumurya matipikiyo ga richiba mpaka Bethi Dagoni na wembe kauwachiliya ata Zabuloni, na kaye mpaka libende lyaIfutaheli, upande wa kaskazini ata Bethemeki na Neieli. Boka hapo nga upitia ata likabuli upande wa mkiya. 28Na Ebroni, Rehobu, Hammoni, na Kana, ata wachiliya Sidoni.29Nayembe mpaka watitindia kaulumurya Rama, n amnima wa Tiro wo obile na liboma. Boka hapo mpaka watindiya kaurumurya Hosea kwa matio gisa gabile juu ya bahari katika mnima wa Akizibu, 30Umma, Afeki, na Rehobu. na yembe mlima ishilini na ibele pamope na ijiji yake.31Au na ywembe urithi wa kabila wa bana ba Asheli, na kwa bonera milima ye pamope na ijiji yake.32Boka hapo lya kwa sita ngapitiya kwa mwanja ya bana ba Naftali, na yembe ni kwa mwanja ya bana ba Naftali kwa bonera kinarongo babe. 33Na mpaka wabe wabile boka elfu bokya goro mwarongo wahubire katika Zaananimu, na Adaminekebu na Yabneeli, ata wachiliya lakumu na mapitya gake gabile katika ribende lya Yordani. 34Kaye mpaka watindia kuuyenderya upande wa matipiko Aznothi Tabori na kaye boka hapo kauyenderya mpaka Hukoki; boka hapo kauwachiliya ata Zabuloni upande wa kusini kaye watuuachiliya ata Asheli upande wa matipiko kaye watuuachiliya ata Yuda papabire katika ribende lya Yordani kwa upande wo yenderya ganchoba.35Namilima yene maboma yabire ni yeno Zidimu, Zeri, Hammathi, Rakathi, Kinnerethi, 36Adama, Rama, Hazori, 37Kedesi, Edrei, na Eni Hazori.38Na Yironi, na Migdaleli, na Horemu, na Bethi na Anathi, na Bethi Shemeshi. Milima kumi na tisa pamope na ijiji yabe. 39Wana ngaubire urithi wa kabira ya bana ba Naftali, kwa kwabonera arongo babe milimayo pamope na ijiji yake.40Boka hapo yega saba yatipitiya kwa mwanja ya kabira ya bana ba Dani, kwabonera arongo babe. 41Nampaka wa urithi wabe wawabire Zora, Eshitaoli, Iri Shemeshi, 42Shaalabini, Aijaloni, na Ithila.43Na Eloni na Timna, Ekroni, 44Eliteke, Gibethoni, Baalahi, 45Yehudi, Bene - Beraki, Gathi Rimoni, 46Me - Yarkoni, na Rakoni pamope na abo mpaka waubire mkabara wa Yopa.47Boka hapo impaka wawa Dani wa ubokire kwa pita bembe kwa bembe bo bana Dani ngabaora na kukombwa kwa matemo galipanga. Na milii na bembe ngabatama mo ngaba ukema Dani kwa kwibonera lina la ywo Dani mpendo wabe. 48Guno na wembe urithi wakabira ya bana a Dani, kwa kwabonera arongo babe milimayo pamope n ijiji yake.49Bai ngabayomwalyo lyengo lyabe yakubagana mnima ube urithi kwa kuwabonera mipaka yake boka hapo bana ba Israeli ngabampea Yoshua mwana wa Nuni urithi pakatikati yabe. 50Sawasawa na yao amri ya Ngwana ngabampeya mnima wauparike kwa mwanja ni Timnathi Sera katika mnima wa mutombe ya Efraimu. Na ywembe ngauchenga mnima na tamamo.51Aye na yembe milima ambayo ya Eliazari mkolo, ngwa na Yoshua aywo mwana wa Nini, pamope na abo kana ya nyumba ya tinatate yakabira ya bana ba Israeli, batikuibagana kwa ndera yokombwa lya ibe urithi akwo Shilo, mnonge ya Ngwana apo pa mnyango mwa emayo kwembarikiya. Bai na nyo ngaba yomwa lyengo lyobagana aye milima.
1Naywembe Ngwana nagrongera na Yoshua na kumakiya, 2''Urongere na bana ba Israeli, wabakiye aga muyiboye ayo milima yamabukiyo na ywembe na tikuwabakiya makowe gake kwaluboko lwa Musa. 3Ili nayembe ywabile abulige mundu ywammolige mundu abeyoyotebila kuchuliya na bila tanga awechebitukya na pembe palaba bandupo batakiya kwinu kummutuka ywo ywalipya kisasi cha miyahi.4Nayembe apara butukya milimayo yumo wabe na ywembe aparayemaapo pene mabutukyo ya nyango wa mnima boka hapo apala rongera likowe lyake mumachikilo ga pendo ba mnima na bembe papakumneya kwabe mkati ya mnima na kumpeya pandu ili awechetamo pamobe na bembe.5Na mwene itei ywo mweneywelepya kisasi chamiyai kammonera na bembe ba mpiyali aywo ywabulige kumyega maboko gake aywo kwamwanja atikumkombwa ninye na ywembe atangiteri wala awakaliyeri boka patumbu. 6Naywembe aama mumimawo mpaka hapo pa yema mnonge ya makwembano kumchenua mpaka wa kwake mkolongwa mkolo mwene ywabile machona go na ywembe yoro ywabulige abuya nakayenderya mnima wake mwene na nyumba yake mwene ata mniwawo wa ubo hapo pabotwike.7Nabembe ngababeka Kadeshi katika Galilaya katika mnima wa muutombe ya Naftali, Shekemu katika mnima wa muutombe ya Efraimu, na Kiriathi Arba (na bembe Herboni) katika mnima wa muutombe ya Yuda. 8Kaye kuye yana ibire ya Yordani upande wa Yeriko, upande wa yenderya mashariki ngaba beka Bezeri uliko mulurambo katika mnima wa tandarale wa kabila ya Rubeni; na Ramothi Gileadi katika kabila ya Gadi; na Golani katika Bashani, katika kabila Manase.9Milima yo nayembe milima ya lyamulire kwa mwanja ya bana ba Israeli bote kwa mwanja ya mgeni ywatama pamope na bembe kuheni upanga mundu yoyote ywaburaga mundu bila kuchulya aweche butukya kwo kana awe kwa luboko lwa mwene kulipiya kisasi cha mijai boka hapo pagangabile aywo muure yema mnonge ya makwembano.
1Wakati wo abo mikano ya nyumba ya kina tate Balawi ngabamyenderya Eliazari mkorongwa na Yoshua mwana wa Nuni, nabo bababire mikano ya nyumba ya kina tate bakabila lyabana ba Israeli. 2Ngabarongera nabo apo Shiro katika mnima wa Kanaani kababaya ywembe Ngwana atamulu kwa lubokelwa Musa panga twenga tapenue mnima tupate tamamo pamope na malilio gake kwa mwanja ya nyamo yitu Batuga.3Bai bana ba Israeli kapija Walawi milima yeno pamope na malilijo gake katika urithi wabe sawasawa na yo amuli ya Ngwana.4Lyangakupitiya kwa mwanja ya rongo ba Bakohathi na bana ba Haruni mokolongwa babire Balawi bapatike milima kumi na itatu kwo rya katika kabira ya Yuda na katika kabila ya Simoni, na katika kabila la Benjamini. 5Boka hapo Bakohathi benge babaigire bapatike kworya katika alongo bakabila la Efraimu, Dani, na katika ayo nusu ya kabila ya Manase milima kumi.6Na bana ba Gershoni batipata kworya katika arongo bakabila ya Isakari, na katika kabila la Asheri, na katika kabila ya Nafutali, na katika yo nusu ya kabila ya Manase akwo Bashani milima kumi na itatu. 7Na bana ba milari kwa kwabonera alongo babe hapotike katika kabira la Rubeni, na katika kabila ya Gadi na katika kabila ya Zabuloni milima kumi na ibere.8Boka hapo bana ba Israeli batikuwapeya Balawi kwanya milimayo pamope na malilio gake kati Ngwana mwabire amuru kwa luboke rwa Musa. 9Boka hapo ngabapeya kabila ya bana ba Yuda na kabila ya bana ba Simoni, milimaye yaitambulikwe apo kuwamaina. 10Nayembe yabire kwa mwanja ya bana ba Haruni, kwa alongo Babokohathi, babire bana ba Lawi. kwanja lya kwatumbwa yabire.11Nabembe ngabapeya Kiriathi aywo Arba (Arba tate bake ngabire tebroni katika mnima wa mutombe ya Yuda, pamope na malirie) gake ya utindike upande wote. 12Lakini na yero ijiji yake ngabampya ngolebo mwana.13Boka apo ngabapeya bana ba Haruni mkolongwa, Hebroni pamope na malilio gake awo mnima wa mabatula kwa mwanja ya buragi pamope na milirio gake. 14Na Yatili pamope namaliriyo gakena Eshitemoa pamope na malilio gake. 15Na Holoni pamope na malirio gake na Debiri pamope na malirio gake. 16Na Aini pamope na maliriyo gake na Yuda pamope maliriyo gake Bethi Shemeshi pamope na maliriyo gake milima tisa katika kabila yo ibele.17Kaye katika kabira la Benjamini Gibea pamope na maliriyo gake na Geba pamope na maliriyo gake, 18na Anathothi pamope na maliliyo gake na na alimoni pamope na maliriyo gake milima mceche. 19Mnima yote ya bana ba Haruni, akolongwa yabire miji kumi na itatu pamope na maliriyo gake.20Na arongo ba bana Kohathi Walawi bo bana benge ba Kohathi, babaigire bembe babile na milima yo lya kwabe katika kabila la Efraimu. 21Na bembe ngayeya Shekemu pamope na maliriyo gake katika milima ya muitombe ya Efraimu awo mnima wa mabutukiyo kwa mwanja ya mabwurago na Gezeri pamope na maliriyo gake, 22na Kibzaimu pamope na maliriyo gake na Bethi Horoni pamope na maliriyo gake milima ncheche.23Kaye katika kabira ya Dani Elteke pamope na maliriyo gake na Gibethoni pamope na maliliyo gake, 24na Aijaloni pamope na maliriyo gake na Gathrimoni pamope na malilio gake milima ncheche.25Kaye katika ayo nusu yakabila na Kohathi Manase, Taanaki pamope na maliriyo gake na Gathirimoni pamope na miliriyo gake milima ibele. 26Milima yote ya arongo ya bana Bakohathi, pamope babaigire yabire milima kumu pamope na miliriyo gake.27Kaye bana ba Gershoni, katika arongo ba Walawi, batikuwapeya katika ayo nusu ya kabira la Manase, gwalani katika Bashani pamope na maliriyo gake awo mnema wa mabutukyo kwa mwanja ya maburagio na Beeshitera pamope na malilio gote milima ibere.28Kaye katika kabila la Isakari - Kishoni pamope na malirio gake na Deberathi pamope na maliriyo gake. 29NaYarmuthi pamope na maliriyo gake na Engnimu pamope na maliriyo gake milima ncheche, 30Kaye katika kabila ya Asheri, mishali pamope na maliriyo gake na Abdoni pamope na miliriyo gake, 31Na Helikathi pamope na maliliyo gake na Rehobu pamope na maliriyo gake milima mcheche.32Kaye kabila ya Naftali, Kadeshi katika Galilaya pamope na maliriyo gake awo mnima wa mabutukyo kwa mwanja ya maburagio na Hamothidori pamope na maliriyo gake na Kartani pamope na maliriyo gake milima itatu. 33Milima yote ya Wagershoni kwa kwabonera arongo babe yabire milima kumi na itatu pamope na maliriyo gake.34Kaye arongo bana ba Merari abo Walawi babaigile katika kabila la Zabuloni: Yokneamu pamope na maliriyo gake na katika pampe na aliriyo gake, 35Dimna pamope na maliriyo wake na malali pamope na maliriyo gake milima mcheche.36Kaye katika kabila la Rubeni: Bezeri pamope na maliriyo gake na Yahazi pampe na maliriyo gake, 37na Kademothi pamope na maliriyo gake na Mefaathi pamope na maliriyo gake milima mcheche. 38Kaye katika kabila ya Gadi Ramothi katika Gileadi pamope na maliriyo gake awo mnima wa mabutukyo kwa mwanja ya mabulagio na Mahanaimu pamope na maliriyo gake.39Na Heshiboni pamope na maliriyo gake na Yazeri pamope na maliriyo gake yumuisha kwake milima mcheche. 40Milima ayo yote ni milima ya bana kwa bonera bana bake na aborongo ba Lawi, yaigire lya gabe yabire milima kumi na ibere.41Milima yote ya Walawi yabire kati ya milki ya bana ba Israeli yabile ni milima arobaini na nane pamope na maliriyo gake. 42Milimayo kila gumo wabire pamope na maliriyo gake ga gautimbite pange yote na nyo ngayabire katika milima yo yote.43Bai Ngwana atuka milimayo nga wembe atirapo panga apala kuwapeya kinatale bitu na bembe ngaba milki na tamamo. 44Boka hapo Ngwana nga peya laha upande wote sawasawa na age gagabire gapaile wala katika adu yake ayomieli ata mwongoni mwabe mnonge ya boma yembe Ngwana nga yea adui babe bote mwabile. 45Litumbwukeli likowe katika likowe lyolyole lyabile linogau na ryembe Ngwa abire atiriongera katika habari ya mnem ya Israeli gatitimiya makowe gote.
1Wakati wo Yoshua ngakema Wareubeni, Wagadi, na abo nusu ya kabila ya Manase. 2Naywembe ngabakiya mwenga mutigabonera bo gote yamuebakirwe na Musa mmanda wa Ngwana na mwenga muyowine lirobe ryangu kwa mwanja gote ganimmakute nenga. 3Mulekiteri abo alongo binu machoba gano maina ata nyo mpaka reno. Lakini mugakamwile makongondolyo ya amuli ya Ngwana Nongo ulinu.4Na mbeyambeno ywembe Ngwana mnongo ulinu atikuwapeya alongo binu mapomoryo kati mwa bakiye bai relo mabuyange mwenga muyende mumaema ginu ata milima ya muiki yinu na ywembe yo Musa mtumwa wa Ngwana atikuwopeya kuye yanaibele ya Yordani. 5Lakini muibidishe muno kupanga amri na sharia ambayo Musa mtumw wa Ngwana atikwamulisha kumpenda Ngwana Mnongo winu na yenda katika ndera yake yote na kwukwama amuri yake no ka mwana na ywembe na kumtumikiya kwa moyo winu wote na nafsi yinu yote. 6Bai Yoshua ngaromberelya na kwapeya ruhusa ba boke bai na bembe ngabayenda mumayemba yabe.7Bai Musa abire apeyire ayo nusupamope na kabila ya Manase urithi katika Bashani, lakini yo nusu ya naibele Yoshua atikuwapeya urithi pakati ya rongo babe kurye ya Yordani. Upande wa lumurya magaribi pamope na ago Yoshua apo papelike bayende kichabe mumayema gabe ngagombo relya. 8Boka hapo ngarongera nabo na kwabakiya mubuye na mali ya mbone mumaema ginu na nngombe ba mbone muno na mbanje na dhaabu na shaba na kiuma na mabao gambone muno mukabagane na arongo bunu ayo nyara ya adui binu.9Bai, bana ba Reubeni, na bana ba Gadi na yo nusu ya kabila ya Manase ngababuya ngaba boka kwa bana ba Israeli katika Shilo, waubire ku mnima wa Kanaani. Ili bayende kumnima wa Gileadi, ayo milima ya milki yabe yababire kabahimiliki sawasawa na amri ya Ngwana luboko lwa Musa.10Na bembe kabaikite upande wa Yordani yaibire katika milima ya Kanaani, abo bana ba Warubeni na Bagadi na nusu ya kabila ba Manase ngabachenga mazabau akwo karibu na Yordani, yatibonekana panga ni mazabau ngoro. 11Bana ba Israeli batiyowa karongerelwa rola bana ba Reubeni, na bana ba Gadi na yo nusu ya kabira ya Manase batichenga mazabau akwo upande wa mnonge wa mnima wa Kanaani katika milima yo kalibu na Yordani, kwo upande wowowo miliki ya bana ba Israeli.''12Bai bana ba Israeli pa bayauine makowe go mkwambano wote wa bana ba Israeli ngaba kwembana pamope akwo Shilo ili bayende wakakobwane nabo.13Boka hapo bana ba Israeli ngabatuma jumbe bayende kwa bana Bareubeni, Na bana Bagadi na yo nusu ya kabira na Manase ata mnima wa Finehasi ata mnima wa Eliazari, na wembe niaba peniasi bana ba Eliezari, mkulungwa, 14na pamope na ywembe akolongwa kumi namkolo yumo wa nyumba ya matate kwa mwanja ya kira kabira ya Israeli na bembe kila yumo abile ni mtwe ya nyumba ya matate katika maelfu ya Israeli.15Nabembe ngabawachiluja abo bana ba Reubeni, na bana ba Gadi, na yo nusu ya kabila ya Manase, katika mnima wa Gileadi, ngabarongera nabo kabalongela: 16"Mkwembano wote wa Ngwana ngabarongera nilikosa gani, 'Ale la mukosike kunani ya mnongo wa Israeli mpaka magalambiwike nyo na reno no reka kumwoberya Ngwana katika kuichengya mazabau noasi mpaka leno kunani ya Ngwana?17Nayembe golo ubaya wa Peori uturenganali na wembe munaitukasali nafsi yinu katika wo mpaka reno pamope na nya yaichile tauni kunani ya mkwembano wa Ngwana. 18Ata ngaibei mtopo chaipanga mpaka leno galombuka no leka kumwoberya Ngwana na yembe ya ba kwa mwanja mwenga mumwasi Ngwana mpaka leno kwa mwanja malao ywembe akacilika na mkwembano wote wa bana ba Israeli.19Bai panga awo mnima wa milki yinu awo nyagoli, na mwenga muloke no jingia mumnima wa milki yake Ngwana na yembe masani ya Ngwana yandatuma mkati yake na mwenga mtorange milki pakati yinu. Lakini kana mumwisi Ngwana wala kana mutwasi twenga kwa kuichengya mazabau pamope na ago mazabau ya Ngwana Mnongo winu. 20Na yembe aywo Akani mwana wa Zera akochikeri katika yero ilebe yaubekilwe wakafu na nyongo ngaitombokya mkwembano wote Waisraeli na yembe mundu yo angamiyeli kichake katika chunuka kwake.21Boka hapo abo bana ba Reubeni, na bna ba Gadi na yo nusu ya kabila ya Manase ngabayangwa na kuwabakiya bo bababile mitwe ya maelfu ya Israeli nga babaya: 22''Mnongo, Mnongo Ngwana eee Nongo Ngwana ywembe uhatanga na Israeli na ywembe atanga katika chenuko kunani ya Ngwana kana utukochopoli atareno. 23Twenga kuchengeya madhabau ili kuchongo noreka kunumba Ngwana au kati yegea kunani yake sadaka yo aribia au sadaka ya bwembe au kati ekekeya sadaka yopalaika kunani yake ywembe Ngwana mwene naalipeleteye likowere.24Au kati twenga tupangite likoweri kwo ponangana muno kaye kuchuliya kono katubaya katika machoba ga gaicha bana binu na bembe ngabarongera na bana binu na baya mwenga muna namani na Ngwana ywembe Nongo wa Israeli?25Kwopanga ywembe Ngwana atupanga ale libende lya Yordani ube mpaka pakatikati twenga na mwenga mwenga mwa bana ba Reubeni na bana ba Gadi, mtopo lifungu katika Ngwana bai nyo bana binu bapeku wakomesha bana binu kana ba mnumbe Ngwana.26Kwa mwanja yago twatibaya natupange tayari ili tuchenge madhabau sika mwanja ya sadaka yoaribilwa wala kwa sadaka yoyote, 27bai yabo ni ushaidi kati ya twenga na mwenga kaye kati ya ruberekwo winu bahada yitu ili panga tupange go atumirwa ba Ngwana mnonge yake kwa ndela ya sadaka yinu yo aribirwa na kwadhabiu itu na kwa sadaka yitu yopatupulaika ili panga bana binu kana babakije bana bitu katika miaka yaicha mwenga mtopo ifungu katika Ngwana.'''28Kwanyo twatibaya yapanga apo pabatubakiya likowe katiryo au kwabakisi bandu kwa lubere kwo lwitu katika miaka ya yaicha likowe kati lyopanga twenga tupakuwabakiya murolange mfuno wa madhabau ya Ngwana wabaipangite kinatate bitu sikwa mwa mwanja ya sadaka yo aribilwa wala kwa ajili ya dhabiu lakini ni usjaidi kati ya twenga na mwenga.'' 29Nongo natukanikuje kana mumneke Ngwana no garambuka ata reno no reka kunumba Ngwana ata chenga madhabau kwa mwanja ya sadaka alibirwe au sadaka ya bwembe au dhabihu kutalu na yao madhabau ya Ngwana mnonge wunu yobile mnonge na maskani gake.'''30Bai Finehasi mkolongwa mkolo wa makwembana kwa mwanja ya abo bababire mitwe ya maelfu ya Israeli bababire pamope na ywembe apo pabagayowine ago makowe gabagarongei abo bana ba Reubeni, na bana ba Gadi na bana ba Manase makowe go ati gayeketya muno. 31Naywembe Finehasi mwana wa Eliazari mwana mkorongwa ngabakuja bana ba Reubeni na bana ba Gadi na bana ba Manase ngabaya lichoba reno lyareno tutangite yapanga Ngwana abire pakatikati yitu, kwa mwanja mukosile katika likoweri nonge ya Ngwana tumbwe mwenga mtikwa kochoporya bana ba Israeli na lubokorwa Ngwana.''32Boka hapo Finehasi mwana wa Eliazeri mkorongo, na abo akolongwa ngababuya nakwareka bana Bareubeni na bana ba Bagadi, ngababoka mumnima mnima wa Gileadi, no jingia mlima wa Kanaani, ngababuyanganiya. 33Bana ba Israeli na bembe ngabayeketya likawe lyo na bembe bana ba Israeli ngabamnumba Mnongo ata baiteri kaye abali makowe ya kwa yendelya kunani yabe wake wabatami bana Bareubeni na bana Bagadi.34Bai bo bai abo bana Bareubeni na bana Bagadi ngabakema madhabau yo edi kababaya kwa mwanja ni ushaidi kati ya twenga yo panga ywembe Ngwana nga ywembe Mnongo.''
1Ata ngaiba bahada ga machoba ga mbene Ngwana paabire kayomwire kuwapeya Israeli la nunge ya adui babe upande wote na ywembe 2Yoshua pabile mngoi mwene miaka ya mbone muno, Yoshua ngakema Israeli bote agoi babe na akolongwa babe na matamo gabe na mahakida babe ngabakiya nenga nangoi na nenga nitiyenderya muno katika miaka yangu. 3Namwenga mubweni makowe gote na gembe Ngwana Mnongo ulinu atikuwapanga mataifa aga gote kwa mwanja mwenga kwa mwonye Ngwana Mnongo ulinu na ywembe nga mnyemire mwenga.4Lola! Nitikuwabakiyanga kwalya mataifa ga gagaigire yabe urithi kwa kabila yinu, boka muribembe mwa Yordani pamope na mmataifa bote bana bonerike kutaru mpaka bahari ngoro upande wa matipiko gauchoba. 5Ywembe Ngwana Mnongo ulinu apalakuwapiya kwongupu mnonge yinu palakuwabenga kana babe mnonge ya minyo ginu kaye na mwenga mupala kumiliki milima yabe kati Ngwana Mnongo ulinu cha abakiye.6Bai mube na makakara, muno kugakamwa gote ga galembirwe katika mkitabu cha torati ya Musa, na kugapanga kana mugeleke kwo garambukya upande wa malyo wala upande wa mkeya, 7kana mujingi pakati ya mataifa na yembe aya gagaigire pakati yinu ata kana mutambwe maina gmurongo gabe ata kwarapiya bandu maina gabe ata kuitumikia ata kuritia nonge yabe. 8Bora mukamwanane na Ngwana Mnongo ulinu kati champangite ata na reno.9Kwa mwanja Ngwana atibenga mnonge yinu mataifa bababire munomuno na yembe bene makakara. Lakini kuunu mwenga mtope mundu ywayemi mnonge yinu atareno. 10Mundu yumo miongoni mwinu apara benga bandu elfu kwa mwanja Ngwana Mnongo winu na ywembe ngakombwanikuya kati cha mmokuje. 11Muhiazali nafsi yinu bai ili mumpende Ngwana Mnongo ulinu.12Lakini mwene mubuyangine mchogo kwa ndela yoyote na kamwana na maigaro ga mmataifa yaani mataifa ga gagaigire pakati yinu na kobekana nabo na jingia kwabe na ywembe jingira kuunu, 13mtangange muno yopanga Ngwana Mnongo ulinu apala kuwabenga kaye mataifa ga mnonge ya mataifa yinu na bembe balabakite kutepe na kinyangonyango na mjeredi nyumba yinu na mimimwa minyo yinu atapampara angamia no oboka pa kati pa mnima wo uia namnongerelya na ulembe Ngwana Mnongo ulinu atikumpeya mwenga.14Mlorange nenga reno nandayenda ndera yero yabayenda bandu bote baulimwengu na mwenga mwabote mtangite mu mioyo yinu na paraha yinu yapanga mpungakilweri mwenga ata likowe rimo katika makowe ago manogau goti gagarongei Ngwana Mnongo ulinu katika makowe yinu gote kati milwe ginu mtopo likowe ryolyote yampongokilu. 15Boka hapo yapanga kati chagamuukilire garo makowe magarou gote Ngwana Mnongo ulinu gamakilwe mwenga na mwanja Ngwana awachilia manyatu gote ata paba aangamisie katika mnima ago mnogau Ngwana Mnongo ulinu wa mpeile.16Apo pampala kulitekwana ilagano lya Ngwana Mnongo ulinu lya mwamulishe no yena kutumikiya mirongo yenge no kulitia Mnongo yabe na pembe po nyongo ya Ngwana payayaka kunani yinu na mwenga mwaangamia yombeteka katika mnima wo mnongau wampeyire.''
1Yoshua nga kwembania kabira yote ya Israeli akwo Shekemu ngakema apendo ba Israeli na korongwa babe na hamuli babe na mahakida babe ngabaudhuria mnonge ya Mnongo. 2Yoshua ngabakiya bandu bote Ngwana Mnongo wa Israeli abaya nyanya kina tatebinu apopatumbu batituma ku hiye ya ribende kwa mwana tera tate bake Ibrahimu na ywembe ni tatebake naori ngabaitumikisha mirungu yenge.3Nanenga ngani mtoro Ibrahimu tate bake boka kuiye ya libende ngani Mnongo ya katika mirima yote Kanaani, nganiyongeya rubelekwa rwake nganimpeya Isaka. 4Boka ngano mpeya ywo Isaka Yakobo na Esau na nenga nganimpeya Esau kitumbi sairi aumilimi Yakobo na bana bake ngabaelya Misri.5Boka hapo nganatuma Musa na Haruni nganiukombwa mnima wa Misri kwa ago gote gani gapangite pakati yake boka hapo nganimoyanga mwenga. 6Nganaboya kina tate binu baboke Misri na mwenga nga mwiwacho bahali. Bamisri ngabakengama kina tate binu kwa mimituka na aboka farasi mpaka bahali ya Shamu.7Nabembe pa bamnerile Ngwana, nga beka rubrndo kati ya mwenga na Amisri ngairela bahali kunani. Yabe ngawekerya na ago minyo ginu ga bweni makowe ga gapangikwe akwo Misri boka hapo ngamtama jangwani machoba ga mbone.8Boka hapo nganareta na kwaragia katika mnima wa Amori babatami kwihiye ya na ibele ya Yordani. Na bembe ngabakombwana na mwenga nganayea maboko yinu ngamubimiriki mlima yabe na nenga nganangamiza mnonge yinu.9Naywembe Balaki mwa awa Zipori, mkolongo wa Moabu, ngakakatuka ngakombwana na Israeli kaye ngatuma bandu ngamkema Baalamu mwana wa Beori, aiche aloche. 10Lakini niyekyetiri kumpekanya Baalamu kwa nya kayendelya kuwabarikiya mwenga bahi ngana no ya katika maboko gabe.11Namwenga mwatiroka Yoriko. Ngamuika Yeriko na habo bandu ba Yeriko ngabakombwana na mwenga Mwamori, na Waperizi, Wakanaani, Wahiti, Wagirgashi, Wahivi, na Wayebusi. Nenga ngana yea maboke ginu. 12Nganimtuma mafu mnonge yinu bbabengite mnonge yinu abo akolongwa abele Baamori lakini kwatipanga lya kari ata kwa mpinde wakori.13Nanenga nitikumpeya mwenga mnima kupangia kadi na milima yangali kuichenga na mwenga mutitama mwo mwandalya alebe na migunda ya mizabibu na mizeituni yangali kupanda.14Bai relo mumnumbe Ngwana mukampange kwa hejhima ya moyo na kwakweli na kubeka kuutalu mirongo na yembe kati binu kupangija kachi kuije ya libende na akwo Frati makampangia ywembe Ngwana. 15Namwenga mwene mubweni mnongereari kumpangia Ngwana na muchawe leno ywampara kumpangia panga ni mirongo tero na yembe kina tate binu batikupangiya kuuye ya ribende au panga, mirongo ya boro Waamori, na bembe wangatama katika mnima wabe. Lakini nenga na nyumba yangu tapara kumpangia Ngwana.''16Abo bandu ngabayangwa kubabaya leka tumnekari Ngwana ili kupangia mirongo yenge, 17kwa mwanja Ngwana Mnongo witu ywembe nga nywembe ywatuwobuye twenga na tate bitu boka kumnima wa Misri, boka kumumba yaubanda na ywembe ywaipangite mangerungeru garo makoro mnonge ga minyo gitu na kuturendela mundera yera yote yatuyenderile na pakati ya bandu ba milima yote patupite pakatikati yabe, 18Ngwana na ywembe ywabagite bandu ba milima yote baboka mnonge yutu ende Waamori babatami katika mnima gano bai kwa mwanja nyo twenga na tauni tupara kumpanga Ngwana kwa mwanja ywembe nga ywembe Mnongo witu''19Lakini Yoshua ngabakiya bandu huwechali kumpangia Ngwana kwa mwanja ywembe ni Mnongo mpereta ywembe ni Mnongo mwanye bungu anekangangyari makocherwa gimili wala dhambi yinu. 20Mwene mumei Ngwana na kuipangia mirongo migeni na ywembe agarambuka na kuwapanga manyatau na kwayomwa na boka hapo mwene apangite manogau.''21Lakini abo bandu ngabammakuja Yoshua, ''Lakini, tapakumpangia Ngwana.'' 22Yoshua ngabakia bandu mwenga mupangite mwamashaidi kunani ya fasi yinu yopanga mumchawile Ngwana ili kumpangiyei ywenye ngabaibaya kwenga kwamashaidi.'' 23''Ngabaya bai relo muiboywe mirongo migeni ya ibiro pakati yinu mukarongoye mloyo yinu kwa Ngwana Mnongo wa Israeli.''24Na apo abo bandu ngabammakiya Yoshua, ''Ngwana Mnongo witu. Na ywembe ngatupakumpangia na lilobe lyake ngatupakulijoa. 25Bai Yoshua nga panga liragano na bara bandu lichoba relerarelonga peya amuri na liragio akwo Shekemu. 26Yoshua ngagaremba ago makowe katika kitabu cha torati ya Mnongo boka hapo nga torati lihiwe likoro ngaliye meka akwo paye yagaro Mwamori wawabire papii na paperotau pa Ngwana.27Yoshua ngabakuja bandu bote lorange lweri yapanga shaidi kunani yinu kwa mwanja litiyowa makowe yote gange. Wala gatubake ba yapanga shaidi kunani yinu kuna mwamkae Mnongo winu.'' 28Bai Yoshua ngaharuchu bandu ngababoka na bembe kila mundu kwo ubire urithi wake.29Ngaiba bahadaye hago Yoshua mwana wa Nuni, mtumwa wa Ngwana ngawa, mwene umuri wa miaka mia na kumi. 30Ngabamchika katika mpaka wa urithi wake akwo Timathi Sera wawabire katika mnima wa kitombe Efraimu, upande wa kaskazini wa kitombe wa Gaashi.31Nabembe Israeli ngabampangia Ngwana macho bagote ga Yoshua na machoba gote ngaabo ngapendo babaramite bahada ya kwake Yoshua abo babatangite lyengo lyote lya Ngwana gapangire Israeli.32Na ayo yupo ya Yusufu na bembe bana ba Israeli babire batikuleta boka Misri ngaba lakini akwo Shekemu katika yero ya mnima wa Yakobo wa upemite kwa baha ba Hamori, tate bake Shekemu kwaipande miaka ya era na ywembe ngaiba urithi wa bana ba Yusufu. 33Anywo Eliazeri mwana wa Haruni na ywembe Ngwana ngabamchika katika kitombe cha Finehasi mwana wake na ywembe atipeyerwa katika mnima wa itombe ya Efraimu.
1Gapitike masoba ga utawala wa mahakamu kwa bile nanjala munema mundu yumo wa bebethelemu ya yuda ayei munema wa moabu pamope na nyumba we nabana bake albleleanalome. 2Lina lya mundu whuo lyabilee limeleki nalina lyanyumba welyabile Naomi maina gabana bake ambile analyu meatune kemo hilo nina kileo nibembe babile wa efraimu betherahemu ya yuda batiichamune mawamoabu no tama hamo.3Npapoelimeleki nchengo wenao miiatiwana Naomi alekilwe nabana able analume. 4Bana bata wetia lwawa ba mobulina lyayumo lyabile oripa, nalina lya whenga lilyabile ruth, batami kwo hotali banimiaka ‘’ kumi ‘’5Bokapo ombotima hilo nina kileoniba wale , nakuneka Naomi bila nalome wa bilabana bake abhile balo.6Hapo Naomi gaamuile boka moabu pamope na kabanabe no buya yuda kwanyo atiyo wa mkowawa moabu panga Yahweh asaidie bandu bake kwa maitaji naapei chakulya. 7Nyo ayeipandu pababile balwoba nakina yumbowe banabake balwo la bhileba, batielya no buya panama wayuda.8Naomi abakie kuna nyumbowe banabake ‘’ muyende mubuye’’ kila yumo wenu abe munyumba yama babake. 9Nnungu alayewe majuuinu, kati mwamulaitekwa bio babawile na kwangu nnungu abajalie mwenga patakipomo lyo kila yumo wimu abe munyumba mbeguinge hebokapo atikwabosu. 10Naba whobwielilobe lyake no Leila batikumwkia ‘’lili’’tupalabuya! Pamope na wenga kwa bandu bako.11Ila Naomi atabaya , ruth’’ mwanawango ! kwa mwanja hamani muyendema nenga ? kwani bado nibile na bana mundumbo yango ili lelo baike pangakinachengobinu. 12Ruth mwanawango muyenda mimi pangoinu mwabene kwa mwanja nenga nanzee baa na nalwome kati mwananibaite , nilobelwa nipate nnalwome kilo seno, tumpweleko papa bana analome , kwa nyo mwawesa kwalyenda mpaka bakhole? ‘ 13Mupalalenda na mukhondali na mbhyambho ? nyongoli mwanawango inda kuniudhunisha muno, kuliko mwamu uzunika mwe kwa nyo luboko kwa Yahweh utawalike kunyume na nenga;;.14Apo kunayubowe banabake batibenda nolela kae, oripa anagite kw a kumbusu, ila rutake..15Naomi atibaya, ‘’upliikani nyino abuyangine kwa bandu bake na kwa inyagoyake.16Ila ruth atibaya ‘’ akanaunileke mboke kutalu nawe kwamwanja kwayenda , nilwayenda, potama , mbalatama , mbala tama, bandu bako balwa panga bandu bango na nnungu wako aba nnungu wango.17Pandu powalya mwawalya hapo, nosilikwa , Yahweh anisaidia na has muno , mwanakibile kibile kilebe kitutenganishali isipokuwa kwho.18Naomi pamweni panaga ruth amuite yendonakwe hagai taukana nakwe.19Kwa nyoboti ambwle atisapili paka bakimjini bethelehemu kwango pabaikite betherehemu , nema wotii watikwa pulaikya, alwawa batibaya , hayu Naomi?20Ila atikwabaki kanamunikeme Naomi munikeme machngu, kwa mwanja mwene nnungu ambangi makowe gana mabamuno.21Nayei watinitwelile llayoweh atikunikeleboya kayawakati ntupo bote kwa mwanja kele mungema Naomi, wakati kamubona yehwah atiniukumu panga mwene nnungu ambeitabu.22Kwa nyo Naomi na ruth mmoabu, nyumbowe mwanawake babute nnema wa moabu . babuyangine betherehemu mwanzo wa yakulya ya shairi.
1Bai elimaleki nchengowe Naomi , abilenanongowe akamelwa boazi, wabile tajili, na mundu whatangani wkwe.2Ruth mmoabu, amakie Naomi unilenda nikakusanye mabaki ga chakula mun’guda . nilwa kumkenga wowoti amabaya whambea luusa paminyu yake nyo Naomi amakie, yenda , mwanawangu’’3Ruth aye unamungunda kono kabapala nchugho babauna . nokumkumbe yelo eneo la ngunda yabile mali ya boazi , whabile na wabelekwani na elimeleki.4Baki boazi atiicha boka behelehemu na kwabakia baba una, Yahweh abe na mwengo,’’ batikunyangwa, Yahweh akubaliki.5Bai boazi atikumakia ntumwa wake whayemelekea babauna. Buli ngwanA hayu mwenja wangu?6Ntumwa whayemeleka una atyangwa nobaya, hayho loiti mmoabu whabuyangine Naomi bokannema wa moabu.7Atekumakialliwe unibakie niune na kongwa mabaki gababauna kwango ateicha no yendelya unaboka kindai mpaka nambianbeno, ila atipumolya pachini munyumba.8Bakapo boazi amakie ruth, undanipekanyha, wango ? kanauyendeana mun’gunda wenge kana uboke murinda wango wangale wigale pano. Mabitigango gakasi.9Galolekeyetu minyogako mungunda ambamo analwame achembe ufate nchungu ya alwawa bhinge bule naezekieli analome ahabakukukushwa mwanwimbweni nyota, uweza yenda nywa macheimuu kibiga chabatwelie analome.10Ngapa pigamagoti nunge ya boazi na ntwehe wake kuywa pae nokumakia ‘’’ mwanja nama ni nipatikeli lusa pamnya yako, hata unijalili nenga nageni.11Boazi nganyangwa na kumakia , niyomwile bakulwa goti gagapagite mboka nchegogo waha, walekite tatebako, mabako, nannema woho belekwele kunkengama hanyanibo no icha kwa bandu bangali kwa tanga.12Yahweh akulepe kwa yendo yako,yehweh akulepe kwa ganambone , nnungu wa Israeli ambae pae yamapapayo gake apatike pobutukyo.13Ruth gabaya, ‘’ nipate lusa paminyo gako, ngwana wa ngwiu,kwa mwanja utikunitetebeheya na ulengei wema kwangu nanga sio nantumwa wako nnaihomeli?14Wakati wa chakulya boazi amakie ruth, usepano, ulye baadhi ya mikati na usuye kipand a mudivai ‘’ atami pamwega ya babauna na baoazi atikumpea kiasi chayakulya yaikalangialwe ruth atilya mpakalanika na kweleka.15Pakakatwike yenda una, boazi alazimishe achembe bake atibaya, muneke, aune atamuyeyo, nakana mumakie lyolyote libaya.16Nanyo muneki boazi ya ngakama mucnchigo wake na muleke ui aune ngakamaa.17Kwango atiuna mpaka kitamwinyo bokapo atenganishe chakulya ahakapi ambage gaunike nayo yakulya yabile kati efa jimo ya shairi.;18At ipotwa no yenda munema, ngapo anyanibe akiona chelo chakunike ruth kae abaleti anayanibe yakulya yaikalangile yaigie mu mkungu wake.19Anyanibe batikumikia ‘’ kwaku kwounike leno? Wa yei pange kwako kasi abalikwe munduu wha kusaidie hapo ruth amakie nkiwe kuhusu mundu whamilikile ngu’nda alyaliban’gae kasi ni boazi!.20Naomi amakie ruth , ‘’ abarikwe na Yahweh, amabae aboiteli uamifu wake kwababale koto na babile Naomi atikumakia hayo mundu ni nongo wha hegelile na twanga, na nongowetu whatukombwa!!.21Ruth mmoabu amakie, ni kweli,anibakie, pamope na achembe bango analliome mpaka pabalwayo mwa una !! . 22Naomi amakie ruth nyumbo we mwana ke nnalime, ninoga mwanawango ukihole uyende pamope na mabiti gake ba kasi ililelo wakana pata madhala gogoti mun’unda wowoti.23kwanyo atami pamope na apangakasi alwawa uiaune mpaka misho wa yakulya ya shayiri na yakulya ya ngano. Na atamaga na anyanibe.
1Naomi mkiwa atikumaki, mwanango,, inilasimu kukupalya wenga sehemu yohopumolya, ili ikowe yako iyende kinaoga?2Nawhembe boazi mundu amabae whakoli pamope na mabiti gake ga kasi whembe nnongowetuli ulole kitamwinyo yheno apalakungunda shachi musumeti yakupulia.3Kwanyo uwhoge upakale mauta uwale ngo’mbo yako inanoga na utuke uyunda musakafu ya kupulia uakana utanganikwe kwa mundu yhuno mpaka pa yomwa lyana nywaa.4Uakikishe panga pagonja pae, wakhombuki pagonja kwango baadae wayende kwake, ukaumukwe magholoho gake, na uganje poo. Bokapo apalakukubakia gopanga.5Ruth amakie Naomi, ‘’ nilwapanga kilakilebe chobaya6Ateuluka no yenda usakapu ya kupula , akegima maelekeso gapeilwa na anyanibe beke. 7Boazi panyomwilelya no nywala mwoyo wake wabile na pulaha, ayeigonja pae mwisoni mwa eneo lo bhikya yakulya apole ruth ayei mbolembole , agaumukwi magolho ga boazi, no gonja pae yake.8Payaikite sanane ya kilo boazi atengondoka ntigalambuka , wakati yobo ntwewa agonjikee paman’galo gake.9Amakie, wenga wangui ? gayangwa , nenga na ruth , namtumwa wako nwaw, uniyubike suka yako nenga namtumwa wako nwawa, kwa mwanja we ngaha wanongo wa papipi.10Boazi amakie mwanawango Yahweh akubaliki ulaite mema ku mwishoni kuliko kumwanjo, kwanyo uyeili kwa analome anchepe, abetajili au nkeba.11Tumbwele wamwawango kanauyugope, mbala kupanga goti gopalabaya , kwango nema wa bandu bango bote batangite panga wenga wa mwema undapalikwa.12Nikwe panga nenga na nnongo wa kalibu. Hata nyoabile nnongo wa kalibu nne. 13Uwigale pano kuoseno, na kindae , jukumu lake laha kinolongo ila mwana apangali jukumu la kinolongo kwako, ngapole, nenga napanga, kati Yahweh mwaishii ugonje mpaka kindae.14Kwanyo ruth agonjiki pamagolu ga boazi mpaka kindae ila ayumwike mapema kabla ya wowote ana mtamundu wenge ‘ kwa ayomwile kumakia kana itanga nyikwe nnawa atiicha musakafu yakupulia’’. 15Alafu boazi amakia weta mtandio wako naukamuli e’’ papagite nyoo’’ atilengo ‘’ na kuntwika ruth bokpa baoazi ayei panama.16Ruth pabuyangine kwa anyanibe atekumakia ‘’ upangi tebui mwawawango ? hapo ruth atikumakia makewe goti gapangilwe na mundu yuho. 17Atakumakia ‘’ Haye ipemo sita ya shairi ni nyongomwambeile whembe , kwa mwanja atebaya ‘’ kanauyende maboko gabule kwa nkigo. 18Alafu Naomi atabaya , uwigale pano , mwanawanguu mpaka powatanga gagaba kwa mwanja boazi apumolyali mpaka payomwa makowe haga leno.
1Nga boazi ayei panyango wa betherehemu no tama payhmula mwipitu aichile nnogo wa kalibu ambaye boazi whonongelile boazi atekumakia, mbwiga lyango, wiche hano na utama bokapo mundu who ateicha no tama.2Ngaa boazi akusinyi viongosi komi bannema no baya ‘’ mutama pano, nyoo mutamanga.3Boazi amakie yulo ninongo wa kalibu , Naomi whbuyangine boka munnema wa moabu , apemea kipande cha bwie ambae yabile ambiae kakabitu elimeleki.4Nawasike kukubakia ‘’ upime nnongebaha babatani pano. Na nnunge ya viongozi bandu bango mwana upandile kwikompwa wiko mbwe ila mwaupalali kwikombwa , unibakie ili nitange kwanyo , ntupo whiengi wa kukombwa isipokuwa wenga na nenga na nuna wako ‘’ nga hapole mundu whenge abaya malakulikomboa.5Bokapo boazi atebaya, lelo lisoba lyopalapema nunda boka maboko ga Naomi , upalikwahe kuntola ruth mmoabu, mjane wa mwana wa elimeleki wake hapo gabe. 6Yutho nnongo wa kalibu atibay nenga, niwesali kulikomboa kwayali yako wamwene kwa mwanja nenga niwesali.7 Hae yabile tabia ya samani ya Israeli usu no kombwa no yangangana gananoga sibitisha. Makowe haga goti. Mundu yho aulike chake no kumpe ya jirani yake, aghe yabile ni namna yohopanga yake tyana nasheria muisraeli. 8Kwanyo haya nnongo wa katibu amakia boazi wipehemi wa mwene ‘’ boka alike kilatu chake.9Lelo boazi amakia viongozi na bandu bote ‘’ mwenga mwamashaidi panga nipemite kila chabile cha elimeleki na kuachakibile cha kileoni na muloni mnoboka mumaboko gaha Naomi.10Zaidi gahagoti kusu ruth mmoabu , nyumbowe mahloni mumpeile lusa kwa panga nyumbowe , ui endesa lina na ulisi wa maremu , kwango linalyake kanaliobe kati ya alongobe niyango wa bandubake mwenga mwamashaidi lheno’’.11Bandu boti na viongozi babile panango gababaya twe twa kimashaidi yaweh ampange nnwawa yhoho ambae whaisile panyumba yako kati raheli na leya ambae abeleba baisengite nyumba ya Israeli, no ubalikiwe mueriata no baha mashuhuli katika betherehemu. 12Na nyumba yako kati nyumba ya peers ambae tamari ampapile yuda , phetya uzao ambao yaweh apalakupea pamope na biti yoho.13Kwango boazi antweti ruth no panga nyumbowe boazi atigaja nakwe , na yaweh atikunusu pata nndumbo na papa mwana nnalhome.14Nnunuwa aghu atekumikia Naomi ‘’ yaweh ubalikiwe, ambae unanilikali bila nnongo wa kalibu , yani mwana yuho lina lyake na libe maalupa mu Israeli. 15Naabe kwako mrutubishaji wa maisha na mwene riziki pozee wako, kwa mwanja mwana wako mkigo, ambae andakupenda, ambae ni bora kwako kuliko kwabana analwona saba, bapapite.16Bokapo Naomi antweti mwana , angonjike pakyuba chake , na kumudumia.17Namajila ba yholo nnwawa , bampeile bateba ya’’ mwana abelekwile kwa Naomi baantinike obedi ambae aisipanga tatebake jese, ambae aisile panga tatebake daudi.18Hache kipanga kizazi cha peresi peres ampapiten hezron.19Herzoni ampapite ram ram ampapite aminadabu 20Aminadabu ampapite nashon, nashon ampapite salmon.21Salmon ampapite boazi ampapite obed,22Obedi ampapite jesse, na jesse ampapite daudi.
1Pabile na mundu yumo wa Rama Msufi, wa kilambo cha itombe itombe ye Efraimu; lina lyake akemilwe Elikana mwana Yerohamu mwana Elihu mwana wa Tobu mwana wa Sufu, Mwefraimu. 2Mundu yoho akobike alwawa abele, lina la mnwawa wa kwanza akemilwe Hana, na yolo wanaibele akemilwe Penina, Penina apapile bana, lakini Hana hapapitelii.3Kila mwaka mundu yoho atiboka mjini yenda abudu na piya sadaka kwa NGWANA wa majeshi hakwo Shilo. Bana abele ba Eli, Hofni na Finehasi, makuhani wa NGWANA babile hakwo Shilo. 4KIla mwaka yamu ya Elikana ya piya saduka palikite, abile kila lichoba ende kampe sehemu ya nyama Penina nyumbowe, bana bake boti alalome na alwawa.5Lakini kwa bagana Hana apelwa mala ibele yaidi, kwa sababu atikumpenda Hana, ingawa nyo NGWANA atikulitaba litumbo yake. 6Hasimu wake apendile kuchokocha muno lenga akasilike, kwa sababu NGWANA ati kulitaba litumbo lyake.7Nganyo kila mwaka, pabayenda katika nyumba NGWANA pamope na familiya yake, hasimu wake atizidi kumchokocha, saa yoti abile mundu wa lela na kotoka liyo kilebe chochoti. 8Elikana mchengowe kila wakati atikumlokiya, ''Hana, chakulya? Huuchanika namani ku moyo wako? Nenga wasamani lii kalika bana komi?9Muda wengi, sabayomwa liya na nywaa hakwa Shilo, Hana atikatuka, wakati woho Eli, kuhani atamile ku nani ya kiteo chake kumnywengo linga nyumba ya NGWANA. 10Hana atwelile na ucungu muno, atikumloba NGWANA na lela muno.11Abekite nadhili na buya, ''NGWANA wa majeshi kama walinga liteso la mjakazi wako na kumkomboka, na kunilibaliya lii mjakazi wako, na kumpea mjakazi wako mwana mndame, nalwakumpiya mwana hayo kwa NGWANA machoba goti gamaisha gake, n kwembe cha petalii ku nani mtwe wake kamwe.''12Hana atiyendele loba mbele ya NGWANA, Eli atilinga mkano wake. 13Hana atilongela kumoyo wake. Mikano yake yatilendema, lakini lilobe la yewanike lii. Nyoo Eli abayago atilobiya. 14Eli atikumbakiya, ''Wapanga wa mlevi mpaka pakubawi. Ubeke kwana mnipa wembe wako.''15Hana tatiyanga, ''Nyoo lii ngwana wango, ne nga na mmwawa mwene roho ya huzuni. Ninywile li wembe wa kinyanji chochoti cha obiya, bali nabile kaniubeka moyo wango mnonge ya NGWANA .'' 16Kana umtoli, mjakazi wako mwawa duni; nende longela bokana na minya na sikitika kwango.''17Boka hapo Eli atikumyangwa na baya, ''Upende kwa amani; na mnongo wa Israeli akupe kila cha umlobite.'' 18Hana atibaya, ''Na mjakazi wako apate kuusa kuminyo yako.'' Boka hapo mmwawa hayo akuyenda zake na liya chakuliya na huuzunike lii kae.19Buyumwike kiinde na mapema bayei na kumlumba NGWANA, na baadae batibuyangana na kachabe Rama. Elikana atigonja na nyumba we Hana na NGWANA atikumkombokiya. 20Baada ya muda fulani, Hana apofwile ndumbo na papa mwana mnalome. Amtinikie lina lyake Samweli, abaite, ''Kwa sababu yya hayo natikumloba kwa NGWANA.''21Mara yenye, Elikana na nyumba yake, batioboka yenda kumtolea NGWANA sadaka ya mwaka na naboya nadhili yake. 22Lakini Hana ayeri lii hakwo; ahaomite kumbakiya mchengo we, ''Nyenda lii kwoo mpaka mwana namlekeye libele; nganalakumleta, lenga ayende mnonge ya ngwana na yema akwo milele.'' 23Mchengo we Hana, Elikana, atikumbakiya, ''Fanya galo yaupendezilwe nayo. Na ulende mpaka wamlekeye libele; Ngwana awecha kichache thibitisha kikowe chake.'' Hivyo yolo mnwawa atigala kamyongea mwana wake mpaka palekite libele.24Palekite libele atikumpotwa, atolile pamope na ngombe dume wa miaka itatu, bwembe huika kilo kilakini na chupa ya mvinyo, na peleka kunyumba ya Ngwana huko Shilo. 25Na mwana abile balo mchini. Batikumchinja yolo Ngombe na kumkabizi mwana kwa Eli.26Atibaya, ''Ee Ngwana wango! Kati mwautami, nenga ngayolo mnwawa nayemite pana papipi nawenga kanimloba NGWANA. 27Na lobite kwa ajili ya mwana hayo na NGWANA atiniyangwa ombi lango nalindua lango yanimlobite. 28Nanenga nimpeite NGWANA hakwo maisha gake goti, nimpeile NGWANA.'' Ngahapo Elikana na familia yake batikamlumba NGWANA hakwo Shilo.
1Hana atiloba na baya, ''Moyo wanga umlumba ka NGWANA. Kingombe chango kitengeno kwe kati ya maadui bango, kwakua nitipulaika na wokovu waka.2Ndopo ya bile mtakatifu kati NGWANA, kwakua ndopo yenge zidi yako; ndapo mwamba kati mnongo witu.3Kanamuipune muno kwa kiburi; mikano inu kana ipia majivuno. Kwa kua NGWANA ni mnongo wa maarifa; yembe ulenge matendo kwa mizani. 4Mbinde za mashujaa zitekwanike, bali balo babakobala hujiwalika ngupu kati mshipi.5Balo bababile na shibe ya tosha banda kulikodisha lenga bapate chakula; balile bababile na njala ndipo njala kae. Hata yolo ya bile ngumba abile na bana saba, yolo yabile na bana banambone atinyongonyea.6NGWANA udulago na yoya. Huuluya kuzimu nahoboya kae kunani. 7NGWANA umpanga mkate, na yembe ngau mpea mundu ateji yemba huuluka na ubaya.8Yembe umuoboya kunani tukala toka ku kulivumbi: Hubakakatuyo haitaji boka pa kitatuli, na kubatamika pamope na hakolo na kubatikisha kiteo chake cha enzi cha utukufu. Kwa kua iyemo ya dunia niye NGWANA na atikuutamika ulimwengu kunani yake.9Yembe alendela machanjo ya bandu bake aamibifu, bali achafu batamilikwa mulubendo, kwa maana ndopo ya shida kwa ngupu zake.10Balo babankana NGWANA bapuwalilwa ipande ipaande; abakombwa njeli boka kunani. NGWANA ya hapiya hukumu miisho ya dunia; ampea ngupu mfalme wake na kuikakatuya mbembe ya mjeliwa mauta ywake.''11Ndipo Elikana atiyenda Rama, kunyumba yake. Na yolo mwana atikumtumikia NGWANA paminya ya Eli, kuhani,12Ngabai bana ba Eli babile akotofi, habo bamweshimu lii NGWANA. 13Mila ya mkuhani na bandu yabile endapo mundu yeyeti apiga sadaka, mtumishi wa kuhani apalikwaicha na uma wamino gatatu mumaboko gake, nyama ya itelikwe. 14Ngayembe apalikwa jea uma mulisufulia; amo mulibilika ama kilebe ama kiteleko; nyama yoti yaipalwakakatulilwa na uma woho holekwa na kuhani miwene. Nganyo chabapangite hakwa Shilo kwa Waisraeli boti bbayii hakwo.15Kae, kabla ya tiniyo mauta, mpangazi wa kuhani hatiisha na kumbakiya ya pite sadaka, ''Tenga nyama ya yocha kwaajili ya kuhani; kwa sababu hayeketra, lii ya lllllteleka boka kwako, bali mbenge bai.'' 16Ikiwa mundu alwakambakia, ''Baleka mauto kwanza na kisha boka hapo utole kiasi cha ukipalo.'' Ngapabaya, ''Nyoo lii, unipei nambeambe no; mete nyolii natola kwa ngupu.'' 17Dhambi ya haenjo bana yabile mbaya muno mnonge ya NGWANA, kwa maana batichalawa sadaka ya NGWANA.18Lakini Samweli atikumtumikia NGWANA boka pabile mchini na wala ngobo ya naivera ya kitani. 19Kila mwaka maabake atikumtengenezi nganju njini na kumleta, pindi pabaichile na mchengo wee piya sadaka ya kila mwaka.20Eli atikuwabariki Elikana na nyumbowe na baya, ''NGWANA akupei bana zaidi kwa mnwawa yono kwa sababu ya ahadi yake yaipile kwa NGWANA.'' Baadaye batibu ya ngana kachebe. 21NGWANA atikuyangania kae Hana apotwile kae ndumbo yenge. Apapite bana atatu analome na alwawa ubile. Muda wowo mwana Samweli atikola na baa mnonge ya NGWANA.22Ngabai Eli abile mpendo muno, na atikugayowa yoti yabapange bana bake kwa Waisraeli boti, na jinsi mwabatangile na mnwawa yapangae kazi katika myango wa hema ya kolynia. 23Atikuwabakia, ''Mwanja kele mupanga makowe goo? Kwa maana mndakugayowa makowe ganu maovi boka kwa bandu bao boti.'' 24Nyilii, bana bangu, maana yeno yaniyowa si taarifa njema, mundakuwakoseya bandu ha NGWANA.25''Moite mundu yumo yalwakumkosea mnyine, mnongo alakumpea hazubu; lakini mundu yamkosea NGWANA, nyai yapali kumtetea mundu yoo?'' Lakini baiyowine lii lilobe la tale babe, sababu NGWANA atinui kubabulaga. 26Yolo mwana Samweli atiyongezeka umti, na pata kibali kwa NGWANA na kwa bandu pia.27Kisha mundu wa mnongo atikunyendeleya Eli na kumbarikia, ''NGWANA abaya, 'Nailaite lii mwene kwa nyumba ya tate bako, pababile Misri utumwani kunyumba ya Farao? 28Nenga natukumchawa boka makabila yoti ya Israeli apange kubani wango, haoboke madhabahuni pango, na fukiza uvumba, na wala nganju ya naivela mmnongo yango. Natikubapea nyumba ya tale bako sadaka zoti za baa ba Israeli yaipiilwe kwa moto.29Mwanja kele, undachalawa dhabihu, yengo na sadaka yaiipala mahali pnitama? Mwanja namani ubapea eshima bana bako kuliko nenga, kwakuinenepesha mwabene kwa goloka, kwa kila sadaka ya bandu bango ba Israeli?' 30Maana NGWANA, Mnongo wa Israeli, abaya, naitihaidi kwamba nyumba yako, na mchango wa tate bako, ipalikwa yenda mmnonge yangu milele, 'Lakini NGWANA abaya, 'Makowe ga nyoo kamo, maana alwakubaeshimu babani pea heshima, lakini babanichalawa na nenga nibapea lii thamani.31Lola, lisoba lindsicha panipalabioya ngupu yako na ngupu ya nyumba ya tate bako, lenga kana habea mundu mpendo katika nyumba yako. 32Nawenga walilola haingiko katika makao yango. Ingawa Israeli yapeilwa jambo jema, harua lii mundu yeyoti mpendo katika nyumba yako. 33Yeyoti kati inu yanimbaile lii baka madhabahuni pango, nasababisha minyo ginu gatomboke, na yasababisha huzuni kati maisha ginu. Alalomu boti bababekwile katika familia yako bwawa.34Haye ngayapanga dalili kwako ya baichilia bana bako alalome abele, mnani ya Hofni na Finehasi: Boti abele bawa lisobalimo. 35Manenga nalwakumkatuya kunani kuhani wango mwaminifu apanga kile chakibile moyoni mwango na nafisini, mwango. Nane ngu nachengu nyumba madhubuti; nayembe ayenda mnonge ya mfalme wango mbalikiwa daima.36KIla yumo yabile mumchengo wako alwaichana sujudu mnonge ya mundu wango, kaloba kipande cha mbanje na mkate umo, nayembe abaya, ''Tahadhali unipei kazi katika moja ya nafasi za kuhani lengo napate liya kipande cha mkate.''''
1Yolo mwana Samweli atikumtamikia NGWANA akiongozwa na Eli. Neno la NGWANA lapatikine lii kwa winge masoba hago; gabile lii maono ya mara kwa mara ya kinabii. 2Wakati wao, ngupu ya minyo ga Eli gabile kagafitia kiasi cha wechalii bona wicho, na atigonjo pa kindanda chake. 3Yelo taa ya NGWANA balo yabile kaiyaka, na Samweli abile kaagonja katika nyumba ya NGWANA, palibile lisanduku la Mnongo. 4NGWANA atikumkema Samweli nayembe atiye keta, ''Mibile pano''5Samweli atikunyendelia Eli na baya, ''Nibile pano, sababu utikunikema,''Eli atibaya, ''Nikukemete lii; kangonje kae.'' Samweli ngapabuyangine ngonje. 6NGWANA atikumkema kae, ''Samweli.'' Samweli atiyumuka kae na yenda kwa Eli na baya, ''Uibile pana, sababu utinikema, ''Eli atiyanga, ''Nikukemiteli mwanawango; kahonge kae.''7Basi Samweli balo abile ndopo uzoefu kuhusu Ngwana, wala hwai lii pata ujumbe wowote boka kwa Ngwana kaumukuliwa kwake. 8NGWANA atikumkemu kake Samweli kwa mataya naitatu. Samweli atikakatuka kae na yenda kwa Eli na baya, ''Nibile pano, sababu utinikema, ''Ngepo Eli atitanga kwamba NGWANA atikumkema kijana.9Kisha Eli atikumbukia Samweli, ''Uyende ukagonje kae meile akwakukema kae lisharti ubaye, ''Baya, NGWANA, maana mtumwa wako nindapekania.'' Hivyo Samweli ayei gonja mahali pake kae.10NGWANA aticha na yema; atikema kae nyanyalo kati mwanzo, ''Samweli, Samweli.'' Ndipo Samweli atibaya, ''LOngela kwa sababu mtumwa wako andapekania.'' 11NGWANA atilongela na Samweli, ''Lola, Mibile tayari pange kikowe katika Israeli ambalo machikilo ya kila yumo yapalayowa hangondoka.12Lisoba lyo natimiza kila kilebe cha nikibaite dhidi ya Eli kuhusu nyumba yake, boka mwanzo hadi mwisho. 13Natikumbakia kwamba nibile tayari kwahukumu nyumba yake mara kwa ile dhambi yaitangite. Kwa jimo sababu bana bake baikuiletea laana kunani yabe bene na wabachibile lii. 14Hayo nga sababu yanilapile kwa nyumba ya Eli, kwamba dhambi za nyumba yake haichamia lii kwa dhabihu au kwa sadaka katu.''15Samweli atigonja mpaka kiindae; baadaye atigogwa mnyango ya NGWANA. Lakini Samweli atiyogopa kumbakia Eli kuhusu maono hago. 16Kisha Eli atikumkema Samweli na baya, ''Samweli, mwanawango.'' Samweli atibaya, ''Nibile pano.''17Atikamlokia, ''Ni kikowe gani chakubakiye? Tafadhali kana uniiye kikowe choo. Mnongo akutendi nyo na akuyengeye, meite waniia kilebe chochoti, kati yailebe yoti ya longei na wenga.'' 18Samweli atikumwelekeza kila kilebe; haitelii kikowe chochoti. Eli atibaya, ''Ni NGWANA. na apange lalibonekine jema kachake.''1920Samweli atikola, na NGWANA abile pamope naye mbe na alekite lii timiza kila likowe lyake lya unabii. Israeli yoti boka Dani hadi Beershaba batitanga kwamba Samweli atiteuliwa panga nabii wa NGWANA. 21Naye NGWANA atibonekana kae hakwo Shilo, maana atikuilaya mwene kwa Samweli huko Shilo kwa likawe lwake.
1Neno la Samweli latikuwaikiya Israeli boti. Ngabai Israeli bati boka kombwana dhidi ya Wafilisti. Nabo babekite kambi hapo Ebenezeri, na Wafilisti babekite kambi yabe hakwo Afeki. 2Nabo Afilisti batikwanda kwa ajili ya ngondo dhidi ya Waisraeli. Ngondo payapambike moto, Israeli yashindilwe na Wafilisti, batikubabulaka bandu bapate elfu mcheche kwenye lubanjwa lwa ngondo.3Bandu pabaichile kambini, apendo ba Israeli babaite, mwanja kele NGWANA atitushindwa mnonge ya Wafilisti? Hebu tulilete pano lisanduku la ushuhuda wa NGWANA boka Shilo, lengu kwamba litame pano pamope na twee, lenga twapange salama boka na ngupu ya maadui itu.'' 4Ngoo batikubatuma bandu hakwo Shilo; boka hakwa baptwile lisandukula NGWANA majeshi, yatama kunani ya makerubi. Hofni na Finehasi, bana abele ba Eli, babile pamope na lile lisanduku la ushuhuda wa Mnongo.5Sanduku la ushuhuda la NGWANA palikite kambini, bandu bati ba Israeli bakombwite mnete, na kilambo yati yaworika. 6Wafilisti pabayowine maloba ya mnete, batibaya, ''Lilobe leno la mnete katika kambi ya Waebrenia imaanisha namani?'' Baadaye bakinge lisanduku la NGWANA liikite kambi.7Wafilisti batiyegopa muno, ''Mnongo atijingia kambini.'' Batibaya, ''Ile witu! Kikowe katiche kiwilii bonekana katiitu! 8Ole witu! Nyai yapalotulinda dhidi ya ngupu ya Mnongo mwene uwezo? Hayo nga Mnongo aliyewashambulia Wamisri kwa aina tofauti za mapigo ganambone jangwani. 9Mwenga Wafilisti, mupange hodari, na panga kinalone, meite nyolii mwapanga atumwa wa Waebrania, kati mwababile atumwa itu. Mupange kiume, na mukombwane nate nabo.''10Wafilisti batikombwana na Waisraeli bashindilwe. Kila mundu atibutukia kachake, na mauaji ya bile makoro muno; maana askari ba Israeli elfu thalathini babayenda kwamagolo kungondo, batombwike. 11Lelo lisanduku la Mnongo latitolekwa na bana ba Eli, Hofni na Finehasi batibulagilwa.12Mundu yumo wa Benjamini atibubanja lwa ngondo naicha Shilo lichoba lelelo. Aikite na magobo gake getipopwanika na makando muntwe wake. 13Paitike, Eli abile atitama pakiteo pake karibu na ndela kalola kwa sababu moyo wake walendime kwa ajili la lisanduku la Mnongo. Mundu yolo pajingile mjini na piya taarifa, miji wati walelite.14Eli payowine ndoti ya kilelo, atibaya, ''Kilelo cha kina maana gani?'' Kwa haraka mundu yolo haichile na kumwelekeza Eli. 15Bai Eli abile na umri wa miaka tisini na nane; minyo gage gatitoloka, na hawelitelii bana.16Yolo mundu atikumbukia Eli, ''Wenga ngani cholondwike boka kungondo. Nitorolwike boka kungondo leno.'' Eli atibaya, ''Makowe gayei buli mwana wango?'' 17Yolo mundu yaletile habali yero atiyongwana baga, Israeli batikubabutuka Afilisti. Koe bandu bana mbone batiwaa. Bana bako, Hofni na Finehasi, bawile, na lisanduku la Mnongo litoliwikwe.''18Pabaite lisanduku la Mnongo, Eli atitomboka chali boka pa kileo chake kalibu na mnyango. Natekwani kwa ingo yake, na watawa, kwa sababu abile mpendo kae atitopiya. Nayembe abile mwamuzi wa Israeli kwa miaka arobaini.19Ngabai mkwanowe, na nyumbowe Finehasi, abile mjamzito haina kalibu nakomboka papatike habari ya kwamba lisanduku la Mnongo litekwile nyata na kwamba tate bake mkwamba na mchengo wake hawile, ati chuma pae na komboka, lakini utungu wake wazidile na kumchumbwa muno. 20Pabile kalibu na wela, alwawa babile kabamu udumia baite, ''Kana uyogope, upapite mwana mnalome.'' Lakini hawayengilii anaa azingitelii kabakilwe.21Atinike mwana lina la ikabodi, baya, ''Utukufu utiboka Israeli!'' Kwa sababu lisanduku la Mnongo kitilekwa, na kwa sababu ya kiwa cha tale mkwe na mchengo wake. 22Na atibaya, ''Utukufu utiboka boka Israeli, kwa sababu ya lisanduku lya Nnongo lilijibilwa.''
1Nga bai Afilisti batikulitola lisanduku la Mnongo, batikulileta boka Ebenezeri hadi Ashdodi. 2Wafilisti batikulitola lisanduku la Mnongo, balipelike kunyumba ya Dagoni, na kulitamika mbwega ya Dagoni. 3Bandu ba Ashdodi pabayumwike lisoba la naibele, lola, Dagoni latombwike pae kifudifudi Mnonge ya lisanduku la NGWANA. Ngapabaitolite Dagoni na kuiyemeka kae katika sehemu yake.4Lakini pabumwike mapema malao yake, lola, pagoni atitomboka pae kitaditao mnonge ya NGWANA. Mtwe wake naheni n bitanga vyake ibele vyati katika na gongo panyango. Yega ya Dagoni ngachaigile. 5Na haye nga sababu, makuhani ba Dagoni na yeyoti yajingiyage nkati ya nyumba ya Dagoni, hata leno bawechalii lebanda mnyango wa Dagoni katika AShdodi.6LUboko lwa NGWANA lwatebile mnani ya bandu ha Ashdodi atikubabulaga na kubutesa kwa liongoopote, Ashdodi na wilaga yake kwa pamope. 7Bandu ba Ashdodi pabatangite chakiyendelea, babaite, lisanduku la Mnongo wa Israeli kunani tame kachitu, kwa sababu luboko lwake lwana mtopya mnani ita na mnani ya Mnongo witu Dagoni.''8Ngabai batikubalagia bandu babakusanye, pamope longozi boti ba Afilisti; na kuwabakia, ''Tunge na mani na lisanduku la Mnongo wa Israeli?'' Batiyangwa,''Lisanduku la Mnongo wa Israeli litolekwe na pelekwa Gathi.'' 9Lakini baada ya kulipeleka akwo, luboko lwa NGWANA lwaichile mnani yo mji woo, yasababisha machafuko makoro. Atikubatesa bandu ba mji woo, hakolo kwa achini; na maongopote yapitage inani yaenga yabe.10Ngabai, batikulipeleka lisanduku la Mnongo hadi Ekroni. Lakini mata tu lisanduku la Mnongo palijingile Ekroni, bandu ba Ekroni bakombwite ndoti na naya, ''Batituleliya lisanduku la Mnongo Waisraelikutubulaga twee na bandu bete.''11Ngabai lalaite bandu bakusanyike iongozi boti ba Wafilisti, na kubabakiya, ''Mulipelekange kwanamnipa lisanduku la Mnongo wa Israeli, na muliketeboye katika makao gake, lenga kalataba lage twenga na bandu bitu.'' kwa maono kwabile na hofu ya yogopa katika mijini mwoti; luboko lwa Mnongo lwabile lwanamtopi ya mno hakwo. 12Bandu babawile lii bateswile na maongopote, na kilelo cha mji cha ubwike mpaka kunani.
1Ngabai lisanduku la NGWANA latemite pa kilambo cha Wafilisti kwa mie saba. 2Nga Wafilisti batikubakema makuhani na aganga; na kubabakiya, ''Tulipange lisanduku la NGWANA? Mutabakiange jinsi yakulibuyangania lisanduku katika kilambo chake.''3Makuhani na aganga batibayo, ''Meite mwalibuyangania lisanduku la Mnongo kwa Israeli, kana mulipeleke bila zawadi; kwa namna yoyoti ile mupelekange sadaka ya hatia. Ngo hapo lelo mwapona na tanga mwanja kele luboko lwake hadi na mbeambe ubokiteli kaachinu.'' 4Ngapababa lokiye, ''Sadaka ya hatia ipalikwa namani maitetwabapekiya?'' Batiyanga, ''Maonge pote matano ya dhahabu na ngote atano ba dhahabu, idadi yo ya atano ni sawa na idadi ya viongozi bina ba Wafilisti. Kwa sababu tauni ya aina jimo yotikubashambulia mwenga na viongozi bina.5Kwa iyo, nilazimatengeneza mfano wa maongopote inu, na mfano wa ngute winu baba alabia kilambo, na mapema utukufu wa Mnongu wa Israeli. Labda waboka na luboko lwake lwaboka kunani itu, na boka kunani ya miungu itu, na boka kunani ya kilambo chitu. 6Mwanja kele muipanga muoyo inu panga migumu, kati nyolo Bamisri na Farao bapangite mioyo yabe migumu? Bacho kakipindi cha Mnongo wa Israeli atikubashugulikia muno; Je, Wamisri babelekile lii bandu, na bokanga?7Ngabai, mwandaange mkokote waoyambe pamo pena ngombe abele alwawa babayongeye, ambaa hawai lii tabilwa nira. Mubatebange ngome habo kwene mkokoteni, lakini mubabayanganie balo ndama babe kunyumba. 8Bakapo mulitole lisanduku la NGWANA na kulibeka mkati ya mkokoteni. Mubekange mkati makasha galo kamaumbo ga dhahabu yamumpelekiya ambayo nga sadaka ya hatia pambwengo yake. 9Nga mpate kulipeleka lipate boka. Nakukabae makini; meile laoboka yunda kurundela hadi mukilambo chake hadi Beth Shemeshi, nguyatupele shi, ngamutenge panga NGWANA ngiyutupeile mapigo makoro. Lakini meile layenda lii twatenga luboko kwakeli laatupeile mateso gano; badala yake twatanga yatupotike kwabahati mbaya bai.10Bandu bao bapangite kati habakilwe batilolango ngombe abele babayonge ya batikubataba mukakokoteni, na naigala ndama babe kaya. 11Batilibeka lisanduku la NGWANA kunani ya mkokoteni, pamope na lile kasha lalipotwile ngutawa dhahabu na golo maumbo ya maongo pote yabe. 12Ng'ombe ba bati boka moja kwa moja alekea Beth Shemeshi. Batiyenda kwa kengama ndela jimo ngolo, kabaeliya kabayei, na bagala mbwike liii kwenge malio wala makeo. Longoba Afilisti bakengime mchongo mpaka mumpaka wa Beth Shemeshi.13Mabo bandu ba Beth Shemeshi babile kabana ngano yabe mulibende. Pabakakatwiye minyo yabe kunani na kulibona lisanduku, bapalaika.14Hao mkokoteni waikile mkati ya mngunda wa Yoshua wa Beth Shemeshi na yema hapo. Pabile na liwe likolo mahali hapo, na haandaa hanju bokana na mkokoteni woo, na kubapiya ng'ombe boo kati sadaka ya te tiniya kwa ajili ya NGWANA. 15Walawi batieleya lisanduku la NGWANA pae pange na kasha lake yayatazwile galo maumbo ya dhahabu, batibeka ile yelo mnani ya liwelikolo banda ba Beth Shemeshi bapiite sadaka za tiniya na piya dhahabu kwa NGWANA lisoba loyoloyo.16Habo iongozi atano ba Afilisti pababweni nyaa babayangine Ekroni lisoba lelelo.17Haga ngamaongopote ya dhahabu ya Afilisti yabayngniye kati sadaka ya hatia kwa NGWANA: Jimo kwa ajili ya Ashdodi, jimo kwa Gaza, limo kwa Askeloni, limo kwa Gathi, na limo kwa Ekroni. 18Idadi ya balo ngate wa dhahabu yabile sawa na yelo idadi ya miji yoti ya Afilisti yaimilikiwa na iongozi batano, kwa miji yaichengwile lua na ijiji vya migunda/ Lelo liwe likolo, ambalo labile =ambwega batilibeka lisanduku la NGWANA, libele kati ushuhuda mpaka leno katika mngunda wa Yoshua Mbeth- Shemeshi.19NGWANA atikubashambulia baadhi ya badu ba Bethi Shemeshi kwa sababu batichungulia mkati ya lisanduku lake. Atikubabulaga bandu sabini. Bandu batilombola, kwa sababu ya NGWANA atikubapea bandu pigo likolo muno. 20Bandu ba Bethi Shemeshi batibaya, ''Nyai mwene uwezo wa Shindano na NGWANA , hayo Mnongo Mtakatifu? na alwakumwobokiya nyeri ponaka kwitu twe.''''' Je, nyai yawecha yema mnongo NGWANA, hayo Mnongo Mtakatifu? Nani kwanyai lipalayenda lisanduku paliboka pano.''21Batilagia ajumbe yenda kwa enyeji ba Kriath Yearimu, batibaya, '''Wafilisti batikulibuyangania lisanduku la NGWANA; mueliange na kulipeleka kwinu.''
1Bandu ba Kiriath Yearimu baticha, nakulitola lisanduku la NGWANA, nakuleta mkati ya nyumba ya Abunadabu mukitombe yaipile pakitombe. Batikumchawa Eleazari, mwanawake, kulitunza lisanduku la NGWANA. 2Tangu lisoba lyo lisanduku langwana latamite kwo Kiriath Yearimu, wapitike muda mlefu, miaka ishirini. Nyumba yoti ya Israeli yatilombola na kubaliana kambuyangania NGWANA.3Samweli atikubabakia bandu boti ba Israeli, ''Meite mwabuyanga kwa NGWANA kwa moyo woti, na bayo miungu migeni na Ashotorethi boka kati ina, muigalambuye moyo ina kwa NGWANA, na kumuabudu yembe kichake, ngapalakubalo pwa boka mumaboko ga Afilisti.'' 4Ndipo bandu ba Isreali batikumbaya Baali na Astorethi, na kumwabudu NGWANA kichake.5Nga Samweli paabaya, ''Mubaletange Israeli boti ha Mizpa, nanenga na kumloba NGWANA kwa ajili inu.'' 6Batikusanya Mispa, na teka maje na kuya pengana pae mnonge ya NGWANA dhambi.'' Hakwoo Mispa nga Samweli atiamua na kuangoza bandu ba Israeli.7Ngabai Afilisti pabayowine Waisraeli amekusanyika hapo Mispa, iongozi ba Afilisti batikubashambulia Israeli. Waisraeli babayowine nyo batikubayogopa Afilisti. 8Ngapo Israeli batikumbakia Samweli, ''Kana uleke kumloba NGWANA Mnongo witu kwa ajili itu, lenga atulapwe boka mumaboo ga Afilisti.''9Samweli tikumtola ngondoro mchanga na kumpiya sadaka ya tini ya kikamilifu kwa NGWANA. Ngapo Samweli atikamleliya NGWANA kwa ajili ya Israeli, na NGWANA atikumyangwa.10Hata Samweli papiyage sadaka ya tiniyo, Wafilisti atisogelea papipi kubashambulia Israeli; lakini NGWANA atikombwa ngurumo ya lilobe likolo lisoba lyoo dhidi ya Wafilisti na kubapea kiwewe, na batishindwa mnonge ya Israeli. 11Waisraeli batiboka Mispa, na kubakengama Afilisti na kuwabulaga hadi hika pae ya Beth Kari.12Kisha Samweli atikulitola liwe na kuliyemeka kati ya Mispa, na Sheni. Atikulitina liwe lyoo Ebeneza, bayo, ''Hata na mbeambeno Ngwana atituyangania.''13Kwa iyo, Wafilisti batishindwa na bajingilii mumipaka ya Israeli. Luboko lwa NGWANA watikabulemia Afilisti lisoba loti la Samweli. 14Miji ambayo Wafilisti batikemelwa boka kwa Israeli ibuyanganiye, boka Ekroni hadi Gathi; Israeli yatibuyanga kae sehemu ya kilambo chake boka kwa Afilisti. Ngapabile amani kati ya Israeli na Waamori.15Samweli akawa mwamuzi wa Israeli masoba yoti ya maisha yake. 16Kila mwaka aliyenda Betheli kwa tindiyo, kagendo Dilgali, na hko Mispa. 17Bakapa atibuyangana Rama, kwa sababu mji wake wabile kwoo; na akwa atikubaongoza Waisraeli. Hata gakwa Rama, pia atika mchengia NGWANA madhabahu.
1Samweli pa agoime atikubabeka bana bake wapange amuzi mnani ya Israeli. 2Mwana wake wa kwanza atikemelwa Yoeli, na mwana wake wanaibele akemilwe Abiya. Habababile haamuzi katika Bersheba. 3Bana bake bayeilii katika ndeta ya tate babe, bali bakombwile lubelo pala mapato ya udhalimu. Batipokiya hongo na halabia hukumu.4Ngapo apendo boti ba Israeli bakolania pamope na kuyendela Samweli hakwo Rama. 5Batikumbakia, ''Hulinge, wenga ugoime tayari, na bana bako bayendali katika ndela yako. Tuchawe mfalme kabatuamwa kati mwababile mataifa yori.''6Lakini Samweli hakapendezwa nago, ''Utupei mfalme wa kuamua.'' Nyoo atikumloba NGWANA. 7Na NGWANA atikumbakiya Smaweli, ''Upekani lilobela bandu kwa kila kikowe chabakubakia; kwa sababu bakolyanie lii na wenga, bali banikaninenga panga mfalme wabe.8Kae bapanga kati nyalo babapangite tangu lisob lelo panibatolile Misri, kwa kunileka, na tumikia miungu yenge, na nganyo chabakupangia wenga. 9Ngabai na mbeambe undukubayowa; lakini ubaonye sawasawa na ubahalifu tabia ya mfalme atakaye waongoza.10Kwa lyo Samweli atikubabakia bandu babalobite mfalme makawe goti ya NGWANA. 11Atibaya, ''Nganya mfalme mwapalakubatawala. 12Alwakubatola bana binu alalome na kubabeka kunani ya manutuka ya ngondo na kubapea apanda farasi bake, na butuka mnonge ya mamutuka yake. Nakubabekati ma - kapteni mnoni ya maelfu ya askari hamsini alwatengeneza silaha yake na zana mumamutaka yake.13Nayemba atola bana binu alwawa panga atengeneza manukato, atetei na haoka mikate. 14Atola mugunda ginu yenagoloka, migunda ya mizabibu, na yale ya mizaituni na kabapeya atumishi bake. 15Atola jimo ya komi ya nafaka inu na mizabibu na kubapeya maofisa na atimishi bake.16Atola apanga kazi binu na ajakazi binuna amchembe binu babagelwike na punda winu, alakubatumilisha bati kwa ajili yake. 17Alakubatoza moja ya komi ya mifugo inu na mwapanga atumwa bake. 18Ngampalalela lisoba lelo kwa sababu ya mfalme winu yamuchawile kwa ajili inu, lakini lisoba lelo NGWANA alakubayangwa lii19Lakini bandu batikana kumpekania Samweli; batiya, ''Nyoo lii!'' Lazima abee mfalme kunani ta itu. 20Lenga twabwe kati mataifa genge goti, na nyoo mfalme witu aweze kuamua na apite mnonge itu na akambwane ngondo itu.21Nayemba Samweli payowine makowe yoti ya bandu, atibuyangana katika lilobe la NGWANA. 22NGWANA atikumbakia Samweli, ''Upekani lilobe lyabe na abupangi mfalme.'' Nga Samweli nabakiye bandu ba Israeli,''Kila mundu na abuyangane.''
1Pabile na mundu jumo boka Benyamini, mundu mashuhuri. Lina lyake atikemelwa Kishi mwana wa Abieli, mwana wa Zerori, mwana wa Bekorathi, mwana wa Afia, mwana wa Mbenyamini. 2Hayo abile mwana mnalome yakemilwa Sauli, mumchemche mngoroka wa kaminyo. Pabile lii mnalome mrongo wa kuminyo kuliko yembe mrongoni mwa bandu bati ba Israeli. Boka mumepamba abile mlacho kuloko bandu boti.3Na punda wa Kishi, tate bake na Sauli baatioba. Kishi atikumbakia Sauli mwana wake, ''Umtole jumo wa watumishi; uyumuke uyende ukampale punda, 4''Sauliapitike pa kilambo chene itembe itombe ya Efraimu na yenda pita pakilombo cha Shalisha, lakini bamweni lii. Kisha bapitike palilambo cha Shaalimu, lakini babile likwooo. Baada yake apitike pakilambo cha Wabenyamini, lakini bamweni lipunda.5Na pabaikile kilambo cha Sufu, Sauli atikumbakira mtumishi wake yabile nakwe, ''Huiche na tabuyangane, maluyenge tate awecha leka panda na tanauba hofia twenga.'' 6Lakini mtumishi atikumbakia, ''Upekani abile mtumishi wa Mnongo katika mji wono. Nayemba ni mundu wa eshimika muno; kila labaya upanga kaakupe. Wete tuyende kwoo; labda awechakutubakiya tupeti kwako katika safari itu.''7Sauli ngapambakiye mtumishi wake, ''Lakini meite twayenda kachake twakumpelekia naani? Maana hata mkate katika mifuko itu iyomwike, na ndapo zawadi ya kumpelekiya mtumishi wa Mnongo. Taina kilebe geni? 8Hayo mtumishi atikumyanga Sauli na baya,''Pano nibile nayo soba ya Mnongo atutambuli ndela yako yatapalikwa peta tuyende.''9(Chamani katika Israeli, mundu papalite kulitanga kikowe kuhusu mapensi ya Mnongo, atibaya, ''Huiche, haya natuyende kwa mwonaji.'' Kwa maana nabii wa leno, chamani akemilwe mwonaji). 10Sauli ngapampakiye mtumishi wake, ''Ubaite vizuri. Haya icha chatuyende.'' 11Ngabai bayei katika mji ambao mundu wa Mnongo mwabile. pabaombwike kitombe eleke mjini, bakolani ya na haenja kabayenda teka mache; Sauli na mtumishi wake batikubalokiya, ''Mwanja babile po?''12Naho batikubayungwa, na baya, ''Abile; mulolange, yolo ya mnonge inu. Muyombe teka, kwa maana aicha mji leno, sababu leno bandu bapiya dhahabu yabe mahali pa kunani. 13Mara tu pampalajingia mji mwakumbona, kabla yaoboka mahali pa kunani liya chakulia. Bandu balii mpaka haiche yembe kwa sababu yembe ngayabairiki dhabihu; na baadaye bale ambao babakokwile huliya. Muobokange mwakumbona nambeambeno.''14Kwa iyo batiboka yenda mjini. Pababile kabatingianga mjini, bambweni Samweli kaicha mnonge yabe, kaoboka yenda mahali pakuhani.15Lisoba limo kabla ya Sauli haikiteli, NGWANA atikumukulia Samweli: 16''Malao muda kati wono na kulagia mundu boka likambo cha Benjamini, nawenga wakumjea mauta apange mfalme kunani ya bandu bango ba Israeli. Ulakuhalopwa bandu bangu boka muluboka lwa Afilisti. Kwa kua nitikuba bo nene huruma bandu bangu na kilelo cha pala msaada kikubaikia.''17Samweli pampweni Samweli, NGWANA atikambakiya, ''Hayo nga mundu yanikubakie habari yake! Yembe ngayapale kubatawala bandu bango.'' 18Sauli ngapaichile papipi na Samweli katika lango na baya, ''Unibakiye ibile kwako nyumba wa mwonaji? 19Samweli atikumyangwa Sauli kabaya, ''Nganenga mwonaji. Alongoli mnonge hadi mahali pakunanai, pami nakubakiga kila kilete chakibile pamoyo wako.20Meite punda winu batioba masoba matata yagapitike, kanamayogope kuhusu ayo pando, kwa maana bapatikie tayari. Na goti yagapalikwe kwa Israeli yakwakamtomboke nyai? Kwako lii na nyumba ya tate bako?'' 21Sauli atiyanga nabaya, Nengalii Mbenuamini, boka kwa likabila lichini muno kwa makabila ya Israeli? Na lukolo lwango lachini muno kwa kabila la Benyamini? Mwanja kele undanibakia kwanamuna yee?''22Ngapo Samweli atikumtola Sauli na mtumishi wake, nanyingia muukumbi, na kubatamilika mahali pa heshima pa balo babakokwile, idadi yabe yabile bandu thelathini.23Samweli Atikumbakia mtele, ''Lete sehemu yaniku sehemu yanikubakiye nga, ''Ubipeile ke pambwega.''' 24Ngabai mtelei atitola libando lalibile katika dhahabu na kile chakibile pamope nalyo, natenga mnonge ya Sauli. Samweli ngapabaya, ''Ulinge, chelo chakibekwile kwa ajili yako! Uliye, kwa sababu chatu zwile kwa wakati maalumu huike kwa ajili yako. Na kwa nambe ambe uwe baye, 'Nitikubakoba bandu.''' Kwaiyo Sauli atilia pamope na Samweli lisoba lyoo.25Bababile buulwike tayari pae sa sehemu ya kunani najingi mjini, Samweli atilongela na sauli kumwagala. 26Na pakachile, Samweli atikumkema sauli ku mwagala na baya, ''Ayumuke, lenga nakundikiye uyende zako,''Sauli ngapayumwike na bote abele yembe na Samweli batipita na yenda mitaani.27Pababile bakiyenda panja ya viunga vya mjini Samweli atikumbakia Sauli, ''Umbakiye mtumishi wako alongoli mnonge itu (na atilongolia mnonge), Lakini wenga sharti ulende pachini, nipate kukabakia ujumbe wa Mnongo.''
1Samweli ngapatelite chupa ya mauta, nakuyepenga na unani ya mtwe wa Sauli, nao kumbusu, nabaya, ''Je, Mnongo akuyeile lii mauta upange mtawala kunani ya urithi wake? 2Paaboka kwanja leno, wakuwabona balalome abele na likaburi la Raheli, katika likambo cha Benyamini hakwo Selsa. Bandu bo bakubakia, ''Balo punda mwamuwapalite bapatike. Mambeambe tate bbako alekite kubarunza punda, na abile na hafu kunani inu, andabaya, ''Nalwapanga kele kuhusu mwanawango?''3Kisha wayenda mnonge boka poo, na waika katika mwaloni wa Tabori. Wakuwakoliya bandu atatu hapo kabayenda kwa Mnongo hakwo Bethrli, jumo apotwile anambui atatu na yenge apotwile mikate mitatu, na yenge apotwile kiriba cha dvai. 4Balwa kubasamia na kubapea mikate ibele, boka kwa maboko gabe.5Baada yahayo waika katika kitombe cha Mnongo, mahali paibile ngome ya Afilisti. Waika mjini, wakoliana na kipenga cha manabii kabaelia pae boka mahali pa kunani babile na kinanda, tati kinubi na filimbi mnonge, yabe; na babakabatabiti. 6Robo ya NGWANA yakutwelia, nawenga watabiri pamope nabo, na wagalambuka na baa mundu tofayti.7Ngabai ishara yeno yakuikia, pange lolote ambalo luboko lyako ipalabona ipange, kwa sababu ya Mnongo abile pamope na wenga. 8Uyende ukauluke mnonge yango hadi Glgali. Kisha na kukengania hakwo na kapiye dhabihu za tiniya na piya dhabihu za amani. Ukanilende kwa muda wa masoba saba hadi naiche kwako na nikulaye chaupalikwa panga.''9Sauli pagalambwike pala boka na lekana na Samweli, Mnongo atikumpeya moyo wenga. Ngaishara yoti yatimile lisoba lelelo. 10Pabaikite pakitombe, kipenga cha manabii bakolenia nalyo na Roho wa Mnongo ya mwichilie kwa ngupu lenga atabiri pamope naboo.11Kila mndu ya mtangite kabla ya kubona katabiri pamope na manabii, bandu batibakiana bene kwa bene, ; ''Kilebe gani chakimpatike mwana wa Kishi? Kwaiyo Sauli masoba gano jumo kati ya manabii?'' 12Mundu yumo boka katika eneo lyoo atiyangwa, ''Manyai tate babe, ''Kwa bababu kikowe kati chee ubile msemo, ''Sauli nayembe yumo kati ya manabii?'' 13poyomwile tabiri ahikile mahali pa kunani.14Napo lelo tate bake anuna atikumlokia Sauli na mtumishi wake, ''Mwagei kwako?'' Nayembe atikumyangwa, ''Palo punda; patubweni kuwechali kabapata twayei kwa Samweli.'' 15Tata bake anuna atibaya, ''Nilaba unibakiye chabaite kwako Samweli, '' 16Sauli atikumyangwa tatebake anuna,''Atubakie kaakape kwamba punda bapatikine.'' Lakini swala la ufalme waulongelei Samweli hambakiye lii.17Samweli atikubakema bandu pamope hokwo Mispa. 18Atikuwabakia bandu ba Israeli, ''Nyaa ngachahaya NGWANA, Mnongo wa Israeli: 'Natikubabaya Israeli boka Misri, natikubalopwa boka pakilambo cha Wamisri, na boka mumaboko ga mfalme goti yaib baboneli.' 19Lakini leno numkani Mnongo winu, yabalopwa boka muma janga na mahangaiko; na matikumbakia, 'Tubeke mfalme kunani itu; nambeambe no mujiudhurishe bene mnonge ya NGWANA kwa kabila na jamaa inu.''20Ngapo Samweli atikugaleta yoti ya Israeli papipi, na kulichawa kabila Benyamini. 21Atikubaekekea papipi kabila la Benyamini kengama alongo babe; na alongo ba amatrilati chaulikwa; na Sauli mwana Kishi bati kumchawa. Lakini pabayei kumala bamkolilii.22Ngapo bandu bapala lee kumlokia Mnongo maswali zaidi, ''Balo abile mundu yenge yaicha?'' NGWANA atiyangwa, 23''Yembe mwene kaia mukigombo.'' Buyei lubelo na kumleta Sauli boka mwo. Payemi katikati yebe, mnacho kuliko boti bandu boti tanduba muma panga gake yenda kunani.24Ngapo Samweli ngapaabakia bandu, ''Je, mumweni mundu ywamchawile NGWANA? Ndopo mundu yenye kati yenga kwa sababu boti.'' Bandu boti bakombwile mnete, ''Mfalme na alame''25Ngopo Samweli paabakia desturi na sheria ya ufalme, nakurandika mukitabu, na kuibeka mnonge ya NGWANA. Baadaye Samweli atikubaruhusu bandu boka kila mundu ayende kachoke.26Sauli na yenmbe ayei kaachake hakwo Gibea, kono alongiwne na bandu benengupu, bene mroyo yaguswile na Mnongo. 27Lakini baadhi ya bandu babafaike lii babaite, hayo mundu atukombwa buli?'' Bandu bana bati kumchalwa Sauli na bamleti lii zawadi yoyoti. Lakini Sauli atamilikii.
1Ngapo Nahashi Mwamoni atiyenda na kombwa kambi tinduya Yabeshi Gileadi. Bandu boti ba Yabeshi batikumbakia Nahashi, ''Upange mkataba natwe na twakatumikia, '' 2Nahashi Mwamoni atikubayangwa, ''Kwa shariti leno napanga mkataba na mwenga, kwamba boti nabatopwe minyo ga maliyo na kitendo chene cha leta fedheha kwa Israeli boti.''3Ngapo apendo ba Yabeshi pabayangwile, ''Utaleke kwa masoba saba, lenga twabalagi ajumbe katika kilambo choti cha Israeli. Ngapo lelo, meite ndopo mundu wa kutulopwa, twasalimu amri kachako.''4Mapa ajumbe baikite Gibea, patamage Sauli, nakubaeleza bandu chelo chakipitike. Bandu boti balelile kwa lilobe likolo. 5Sauli abile kabakengama mcongo maksai boka kumgunda. Sauli atilokiga, ''Bandu bako lyane na kelegani mpaka bandalelanga?'' Ngapo lelo bamwelekeza Saui chelo chakakibaite bandu ba Yabeshi.6Sauli payowine chelo chabakibaite Roho ya Mnongo ya mwichilie kwa ngupu na uchika. 7Akamwile nira ya maksai, atikubakutana ng'ombe ipande ipande, na kuilangia ipande yo muilambo yoti ya Israeli kwa kuulagia ajumbe kabaya, ''Yoyote yakana bonekana pita kumkengama Sauli na Samweli, nyu nga ng'ombe bake chapala pangilwa.'' Na hofu ya NGWANA yajingi kwa bandu, na bapitike boti kwa pampe. 8Pabalangwile hapo Beseki, bandu ba Israeli babile elfu mia itatu na bandu ba Yuda elfu thelathini.9Batikuwabakia balo ajumbe babulagilwe, ''Mukawabakiye bandu ba Yabeshi Gileadi, 'Malo wakati wa lumu kalubali, malopolewa.'' Ngabai balo ajumbe batiyenda na kuwabakia bandu ba Yabeshi, na bandu batipalaika. 10Ngapo bandu ba Yabeshi batikumbakiya Nahashi, ''Malao twasalimu amri kachako na wawecha lii nanga kilebe chochoti chaubona kindukupendeza.''11Lisoba lenge Sauli atikubapanga bandu katika vipenga vitatu. Naika katika kambi wakati wa kiindae, batikubashambulia na kubashinda waamani paikite muntwe kati. Babasalimike batitawanyika, kiasi kwambahata bandu abele baigile lii pamope.12Ngapo bandu bati kumbakia Samweli, ''Babile kwako babaite, ''Nga kaakape Sauli atutawala?' Mubulete bandu abo, lenga tubabulage.'' 13Lakini Sauli atiya ngwa, ''Ndopo yapala kubabalaga lisoba laleno kwa sababu leno NGWANA atikulopwa Israeli.''14Ngapo Samweli paabakia bandu, ''Muichange, na tuyende Gilgali na tuimarisha ufalme kae hakwo.'' 15Na bandu boti bayei Gilgali na kumsimika Sauli panga mfalme mnonge ya NGWANA hakwo Gilgali. Na hakwo bapite sadaka ya amani mnonge ya NGWANA, na bandu boti ba Israeli batifutaika muno.
1Samweli atilongela na Israeli boti, ''Miyowinw makowe goti ya mulongei, na nimbekite mfalme kunai inu. 2Ngabai, abile pano mfalme yabile mnonge inu, nenga nigoime na twelia uliya; na bana bango babile pamope na mwenga. Nabi kiongozi winu boka ujana wango adi leno.3Nenga nibile pano, mtishuhudia mnonge ya NGWANA na mnonge ya njeilwa mauta wake. Ndolike ng'oMishuhudianange, manenga na lwakubuyangania.mbe wanyai? Ndolike punda, wa Nyai? Na nyai yanipokonyile mali yake? Nibone lile nyai iniotwe minyo gango.4Nabe, mbe batibaya, Hatakongongite lii, utubonelii, au utujibilii chochoti boka mumabogo ga mundu yoyoti.'' 5Atikuwa bakia, ''NGWANA ni shaidi kunani inu, na masihi wake leno ngashaidi, kwamba mwabweni kilebe mumaboko gango.'' Nabembe bati yangwa, ''NGWANA shaidi.''6Samweli atikuwabakia bandu, ''NGWANA ngaya mchawile Musa na Haruni, na ngawaboite tate binu boka Misri . 7Ngabai nambeambe. Muudhaliange, lenga muwe lange pia utetezi kunani inu kwa NGWANA kuhusu makowe goti ga haki ya NGWANA, yabapangite mwenga na tate binu.8Yakobo paikite Misri na baba binu batikumlelia NGWANA. NGWANA atikumlangia Musa na Haruni, hakuikubaongoza boba hitu boka Misri na ichatama sehemu yee. 9Lakini batikulibalia NGWANA Mnongo wabe; na kupapemea mumaboko ga Sisera, jemedari wamajeshi ga Hazori, katika maboko ga Afilisri, na katika maboko ga mfalme wa Moabu; bano boti batikobwana na mabubu.10Bati kumlelio Ngwana na baya, 'Tupangite dhambi, kwa sababu tumlekile NGWANA na kubatamika Mabaali na Mashtorethi. Lakini na mbeambe utulopwe boko muluboko lwa adui itu, na twakutumikia.' 11Nganyo NGWANA atakumlagia yerabu Baali, Bedani, Yefta na Samweli, na kubapeya ushindi dhidi ya adui yabe boti babatindiye, na kwamba mwatamile kwa amani.12Pamumweni kwamba Nahashi mfalme wa bandu ba Amoni haichile dhidi inu, mwatinibakia, 'Bai! Badala yake, mfalme apange mtawala kunani itu ingawa NGWANA, Mnongo witu, abile mfalme winu. 13Nambeambeno abile mfalme yamumchawile, yamumlobite NGWANA atikumchawa apange mfalme kunani inu.14Meite muimahofu ya NGWANA, mutumikie, muiti lilobe lyake, kanamuikane amri ya NGWANA, basi mwaboti abele mwenga na mfalme ya batawala mwapanga afuasi wa NGWANA Mngongo winu. 15Maite mwaikana lilobe la NGWANA, ngapo lelo luboko lwa NGWANA waha kunani, inu, kati chaubile kunani ya mababu.16Hata nambeumbe mubile kamo na mulole kikowe kikolo cha NGWANA alipanga mnonge ya minyo inu. 17Je, leno mwananga lii ngano? Nalwakamlomba NGWANA, nayemba aleta ngutama na ulangapo lelo mwatanga na bona le uovu winu mwaubile wanambone, mwamu upangite kuminyo ya NGWANA, kuilobia mfalme winu bene.'' 18Nganyo Samweli atikamloba NGWANA na lisoba NGWANA alagite ngutumo na ula. Ngapo lelo bandu boti batiyogopa muno NGWANA pamope na Samweli.19Ngabo lelo bandu boti batikumbakiya Samweli, ''Ubalobi atumishi bako kwa NGWANA Mnongo wako, lenga kana tuwe. Kwa maana tutiyongeya uovu wono kunani ya dhambi itu patulobi mfalme twabene.'' 20Samweli atikubayangwa, ''Kanamuyogope. Mupangite uovu woti wono, lakini mugalambwike lii kunamnipa na NGWANA bali mumtumi NGWANA kwa moyo winu woti. 21Kana mwagalambuke na kengama makowe ginu yabule ndopo na faida amakubabulopwa, kwa sababu ni ubatili.22Kwa ajili yalina lake likolo, NGWANA alwakubaka na bandu boti, kwa sababu itikumpendeza NGWANA kuwapangia mwenga panga bandu kwa ajili yake. 23Kwangu nenga itame kwana mnipa na nenga kumtenda NGWANA dhambi kwa leka kubalobia mwenga. Badula yake na lwakubapandisha adela yaibale njema na sahihi.24Mumchange NGWANA bai na kumtumikia yembe katika kaakape kwa moyo winu woti. Mutafakari makowe makolo yayapangile. 25Meite mwadu katika panga uovu, mwenga mwaboti na mfalme winu mwaangamia.''
1Sauli abile na umri wa miaka [thelathini] patandukile tawala; patandulile tawala Israeli kwa miaka [arobaini], 2atikobawa alalome elfu tatu ka Israeli. Elfu ibele bable pamope nayembe hakwo Mikmashi na katika kilambo chaitombe ya Betheli, wakati wo balo elfu jimo babile pamope na Yonathani katika Gibea ya Benyamini. Askari babaigile babuyangine kaya, kila mundu muhema lake.3Yonathani atishinda ngome ya jeshi la Afilisti yabile Geba na Afilisti bayowine habari yoo. Baadae Sauli akombwile tarumbeta katika kilambo choti, kabaga, ''Mupekani enyi Waebrania.'' 4Israeli yoti lyowine kwamba Sauli atikuikambwa ngome ya Afilisti, na kae Israeli ipangite uvundo kwa Afilisti . Ngapolelo askari bakemilwe pamope na ungana na Sauli hakwo Gilgali.5Wafilisti batikuikusanya pamope kombwana dhidi ya Waisraeli: mamutuko elfu tatu, bandu elfu sita babaendesha mamutuko, na majeshi gana mbone kati mianag mbwega ya bahari. Baubwike na kombwa kambi hakwa Mikimashi, mashariki mwa Beth aveni.6Bandu ba Israeli papabweni babile mumatatizo kwa maana bandu bakatike tamaa, nakaia mwene makoro muichako, mwenemi amba, kwene loche na mumaembwa. 7Baadhi ya Waebrania baobwike yenda Yordani katika kilambo cha Gadi na Gileadi. Lakini Sauli aigile Gilgali, na bandu bamkengime kabalendema.8Atilenda kwa masoba saba, muda waupangwile na Samweli. Lakini Samweli haikite lii Gilgali, na bandu batibokanya kunamnipa na Sauli. 9Sauli atibaya, ''Muniletiange sadaka ya tinia na sadaka ya amani.'' Bokapo apite sadaka ya tiniya. 10Mara tu payomwile piya sadaka ya tiniya Samweli ngapaika Sauli apitike panja bakolia nena na pangana habari.11Ngabai Samweli amlokiyai, ''upangite kele?'' Sauli atiyangwa, ''Nanimbweni bandu bandanileka, na wenga utichelewa ika kwa muda waupangwile, na Afilisti tayari batemile pamope hakwo Mikmashi, 12natibaya, 'Nambeambe Afilisti bauluka dhidi yango hakwo Gilgali, na nilobite lii kibali cha NGWANA.' Ngapai lazimishe mwene piya sadaka ya tiniya.''13NgapoSamweli atikumpakia Sauli, ''Utandite makowe gakipumbafu. Huheshimu lii amri ya NGWANA Mnongo wako yakupile. Kwa maana NGWANA ange utengeneza utawala wako kunani ya Israeli milele. 14Lakini nambeambe utawala wako wayendeliya lii NGWANA ampalile mundu yawayeketile na moyo wake, kwa sababu wenga lii chakubakia.''15Ngapo Samweli payema na apoka boka Gilgali hadi Gibea ya Benyamini. Ngapo Sauli pabalangile bandu bababile pamope na yembe, idadi yabe yabile bandu mia sita. 16Sauli,na mwana wake Yonathani, na bandu bababile pamope nayembe, baigile Geba ya Benyamini. Lakini Wafilisti bakombwile kambi hakwo Mikashi.17Ateka nyara ipenga itatu yaiche boka kukambiya Afilisti. Kipenga chimalapitike Ofra, hadi pakilambo cha Shuali. 18kipenga chenge chatigalambuka nayenda Bethloloni, na kipenga chenge chayei mpaka papipi na lipende la Seboimu eleke kulijangwa.19Ndopo hata mhunzi yabonekane pakilambo chati cha Israeli, kwa sababu Wafilisti babite, ''Waebrania kana baitengeneze mapanga ama mkwaa.''' 20Lakini Waisraeli boti meite maelija kwa Afilisti, kila mundu unola lijembe lyake, suluhu lyake libalango lyake na mundu. 21Gharama ya nola ncha ya lijembe, suluhu, liboo na nyoosha mikwaa yabile theluthi jimo ya shekeli.22Ngali sobala ngondo, kwabile ndopo lipanga amu mkwaa yaibane kine mumaboko ya askari yoyoti bababile na Sauli na Yonathani; Ni Sauli na mwana wake hai ngababakamwile. 23Kipenga cha Afilisti bapitike kundela ga Mikmashi.
1Lisoba limo, Yonathani mwana wa Sauli atikumbakiya mpotwa silaha yake yabile mchini, ''Huiche, hebutuyenda hadi upange wenga kwene ngome ya Afilisti.'' Lakini ambakiye lii talebake.2Sauli ataage panja ya miji wa Gibea pae ya mkongo wa mkomamanga waubile katika Migroni. Takribani bandu mia sita babile pamope na yembe, 3abile Ahiya mwana wa Ahiya mwana wa Ahitubu (munawe Ikabodi) mwana wa Finehasi, mwana wa Eli, kuhani wa NGWANA hakwo Shilo, yawalite naivera. Bandu boo batangite kwamba Yonathani atiboka.4Katikati ichochoro, yapangile Yonathani pita hadi ngome ya Afilisti, kwabile na mwamba wene maeliya makale na upande umo, na maeliya makale upande wenge. Jabali limo likemilwa Bosesi, na lenge likemilwa Sene. 5Lelo lijabali lene maeliya makale zaidi latikakatuka upande wa kasikazini mnonge ya Mikmashi, na lenge upande wa kusini mnonge ya Geba.6Yonathani atikumbakia amchembe mpotwa silaha, ''Huiche, na tuloke hadi ngome ya bano babainilwe lii. Maloyenge NGWANA apanga kwa niaba hu, kwa maaana ndopo kilebe chakiweza kumchibiya NGWANA kanadopwe kwa baingi ama kwa bandu a chene.'' 7Mpatwa silaha wake atiyangwa, ''Upange kila kilebe cakibile mkati ya moyo wako. Uyende mnonge, lola, nibile pamope na wenga, naapanga chauni lagia.''8Ngapo Yonathani babaya, ''Twaloka tuyende kwa bandu balo, na twakwilaya bene kachahe. 9Meite batabakia, 'Mutulendange mpaka twaiche kwinu, basi taigala katika sehemu itu twaloka liii yenda kachabe. 10Lakini meite bayangwa, ''Muichange kwitutwee; Ngapo lelo twaloka; kwa sababu NGWANA atikubabeka mumaboko gitu. Haye ngayapanga ishara itu.''11Kwa hiyo boti abele batikuilaya mnonge ga ngome ya Afilisti. Wafilisti babaile, ''Mulinge, Waebrania bandai changa boka mumaembwa yabaite.'' 12Ngapo lelo bandu yelo babakemite Yonathani na mpotwa silaha yake, baya, ''Muichange kono kwitatwee, tukabalayea kikowe fulani.'' Na Yonathani atikumbakia mpotwa silaha wake; unikengame mchango yango, kwa sababu NGWANA ababekite mumaboko ga Israeli.''1314Yonathani atioboka kunani kwa maboko na magolo gake, na mpotwa silaha atikumkengama mcho yake. Wafilisti batimwa mnonge ya Yonathani na mpotwa silaha wake, kababulaga baadhi bamchago yake. Halyo lisambulizi la mwanza labalipangite Yonathani na mpotwa silaha wake, babulige bandu ishirini katika urefu wa nusu handaki kwene eka jimo ya ardhi.15Kwabile na hofu ngolo katika kambi, uwandani, na katika bandu. Hata ngome ya jeshi na waekaji nyara ba bembe babile na hofu ngoro16Ngapo alinzi ba Sauli hakwo Gibea ya Benyamini babweni lipenga la askari ba Wafilisti kaliboka, kabayenda kono na kono. 17Ngapolelo Sauli paabakia bandu abile nabo.'' Muibalange lenga twabone nyai yabio pano.'' Pabayomwile balangu, batangite kuwa Yonathani na mpotwa silaha wake babilelii.18Sauli atikambakiya Ahiya, ''Muletange pano naivera ya Mnongo''- kwa maana lisoba lelo Ahiya awalite naivera kono abile pamope na askari ba Iaraeli. 19Wakati Sauli alongelage nakuhani mnete na ghasia ngoro yatrendelea na yengezeka katika kambi ya Afilisti. Ngapolelo Sauli pambaia kuhani aleke kazi yaipanga.''20Sauli na bandu boti abile nabo batikwianda na yenda kombwana. Lipanga la kila Mfilisti wabile kunani ya Mfilisti mnyine, na kwabile na na ghasia ngoro. 21Mu Waebrania babaiungile palongoi na Afilisti na yenda kukambi yabe, na bembe batikuiunga na Baisraeli babile pamope na Sauli na Yonathani.22Waisraeli boti baite katika itombe ya papipi na Efraimu pabayowine Wafilisti batibatakanga, nabembe haku kubakengama Wafilisti na kubaaka kwene ngondo yoo. 23Hayo ngalisoba la NGWANA labalopwite Israeli, na ngondo yatiloka yatipitiliza Beth aveni.24Lisoba lyo bandu ba israeli batifadhaika kwa sababu Sauli ababekie bandu pae ya lapa na baya, ''Na alaaniwe mundu yapalaliya chakulya kabla ya kitamwoyo na kabla ya lipaza kisasi kwa adui yango.'' 25Ndopo ata mundu yumo kati ya bandu boti yalile chakulya. Ngapo bandu boti bajingile mwitu na bona asali ibile kunani ya ardhi. 26Bandu pabajingile mwitu, lakini ndopo yabekite uboko lwake pamkono kwa maana bandu batiyogopa kiapo.27Lakini Yonathani hayowine lii panga tate bake atikuhalaga bandu kwa lapa. Angoshike ncha ya imbo yaibile mumaboko anyoshike luboko lwake mumkano wake, na minyo gake gatiangaziwa. 28Ngapo mundu yumo, atikumbakia, ''Tate baiko baya, ;;Atilaaniwa mundu yupala lya chakula kwa li soha lelo; ingawa bandu bati choka kwa njaa.''29Baadaye Yonathani abaite, ''Tate aletite matatizo katika kilambo. Ulinge minyo gangu mwagajeilwe nuru kwa sababu napaite yenu njini. 30Je, yapangite vizuri ili, bandu liya bila chibilikwana mundu nyara yabaipatike boka kwa maadui? Kwa sababu nambeambe mbulagano upangiteli mkolo kwa Afilisti.''31Lisoba lyo batikubashambulia Wafilisti boka Mikmashi hadi Aiyaloni. 32Na bandu bachokite muno. bandu batijingia munyara tola ngondoro, ngombe na ndama na kubachinja pae. Bandu balile nyama, yabe pamope na damu.33Ngapambakia Sauli, ''Lola, Bandu bapangite dhambi kwa NGWANA kwa liya pamope na damu.'' Sauli atibaya, ''Mupangite haki. Bai, mulichugumange liwe likolo kuchango.'' Sauli atibaya, 34''Mayendonde mkati ya bandu, na mukababakiange, ''Kila mundu alete ng'ombe na ngondoro wake, bachinjikwe pano, na lelekwa. Kana mmtendie NGWANA dhambi kwa liya na damu.''' Kwa iyo bandu boti baletike kila mundu na ng'ombe wake kila chelo na kubachinja mahali palo.35Sauli atikamchengia NGWANA madhabahu, ngaibile ya kwanza kachake kumchengia NGWANA.36Ngopo Sauli atibaya, ''Haya tubabengonge Wafilisti kila na kabateka nyara mpaka kindae; kanatumleke ata mundu yumo panga mkoti .'' Nabembe batiyangwa, ''Upange halibweni wenga lindapwaika.'' Lakini kuhani atibaya, ''Hebu na tumkaribie Mnongo mahali pano.'' 37Sauli apolage kumlokia Mnongo maswali zaidi, ''Je, Inanipasa kubabenga Afilisti? Je, walwakawabeka katika maboko ga Israeli?'' Lakini lisoba lyo NGWANA hamyangwi lii kilebe.38Sauli ngapabaite, '''Muichenge pano, longozi boti na bandu; mutange na mubone jinsi dhambi yeno yaipitike leno. 39Kwa maana , meite NGWANA yatamu, mwabalo pwile Israeli, hata kama angekuwa mwana wango Yonathani, apalikwa waha.'' Lakini ndopo hata mundu yumo miongoni mwa bandu yayangwile kikowe.40Ngapahabakia Waisraeli boti , ''Muyemange upange umo, na nenga na Yonathani twayema upande wenge.'' Ngapo bandu bambakie Sauli, ''Upange lelo laulibona jema kachako.'' 41Kwaiyo, Sauli atikumbakia NGWANA, Mnongo wa Israeli, ''Tulaye Thumimu.'' Yonathani na Sauli batitolekwo, lakini bandu banususulika chaulikwa. 42Ngabai Sauli atibaya, ''Utaikwe maliwe ga bahati nasimu tubone kati yango na mwanawango Yonathani.'' Ngapo Yonathani atitolekwa.43Ngabai Sauli atikumbakia Yonathani, ''Unibakiye upangite, namani.'' Yonathani atikukubabakia tate bake, matipaya asali njini kwa kutumia ncha ya fimbo yaibile mumaboko gangu. Nibile pano nawaha.'' 44Sauli atibaya, ''Mnongo apange nyo na kuzidi hata kachango, meite Yonathani hawa lii.''45Bandu ngapabamlokiya Sauli, ''Je, indafuika Sauli awe, nyai yatekelezite usindi wono mkolo kwa ajili ya Israeli? Lekana na hago! Kati NGWANA mwaisha, hata nyili jimo pamtwe wango yatomboka lii pae, kwa maana leno apangite kazi pamope na NGWANA.'' Ngonyo habo bandu babamlopwile Yonathani kana awe. 46Ngapo Sauli atisita kubakengama Wafilisti, nabembe bati buyangana katika makao yabe.47Sauli patumbwile tawala kunani ya Israeli, atikombwana na maadui zake bote kila upande. Atikombwana dhidi ya Moabu, Edomu, wafalme wa Zoba, na Wafilisti. Popote pagalombwike atikupakombwa kwa adhabu adui yake. 48Apangite kwa ushujaa mkoro na kuwashinda Waamaleki. Atikubalopwa Israeli boka mumaboko ga bandu babalekite nyara.49Basi bana ba Sauli ngaba Yonathani, Ishvi, na Malkishua. Na maina ya enja baki abele yabile gano, Merabu mbeleko wa kwanza, na mchini akemilwa Mikali. 50Lina la nyumbo we Sauli akemilwe Ahinoamu; nayembe abile mwenja wa Ahimaasi. Na lina la Jemedali wa jeshi lyake akemile Abneri mwana wa Neri, tata bake anuna Sauli. 51Kishi abile tate bake Sauli; na Neri abile tate bake na Abneri, boti babile bana ba Abieli.52Kwabile na mpango mkale dhidi ya Wafilisti katika masoba goti ga Sauli. Noyembe pambweni mundu yoyote mwene ngupu amu mundu yabile jasiri, atikumuangisha kachaka.
1Samweli atikumbakiya Sauli, ''NGWANA atikunilangia nikujei mauta upange mfalme wa bandu bake ba Israeli. Nauga pegeni makowe ga NGWANA. 2Nyaa ngachaabaya NGWANA wa majeshi natichunguza jinsi Amaleki champangile Israeli mundela kwa kubakombwa, pabaomwike boka Misri. 3Nganambeambena uyende ukamshambulia Amaleki na kuiangamia ilebe yeti yabile nayo. Kana ubaleke, abulage boti alalome na alwawa, bana na nailemba, 'Ng'ombe na ngondoro, ngamia na mbunda.'''4Sauli atikubakema bandu na kubabalanga katika mji wa Talemu: bandu mia ibele elfu babayenda kwa magoro, na bandu elfu na bandu elfu komi boka Yuda. 5Bokapo Sauli haichile hadi mji wa Amaleki nalenda kulibende kwo.6Ngapo Sauli atikababakiya Wakeni, ''mUyende, mubokange, mukaitenge na Waamaleki, kunani baangamize pamope nabo. Kwa maana waakile wema kwa bandu boti ba Israeli, pababokile Misri.'' Kwaiyo Wakeni bakaitenge na Waamaleki. 7Sauli ngapashambulia Waamaleki, boka Havila hadi hika Shuri, waubile mashariki ya Misri.8Ngapa mtolile Agagi mflme wa Waamaleki kono abile mkoti; katiko baangamiza bandu boti kwa ncha ya lipanga. 9Lakini Sauli na bandu bake bamlekite Agagi kaba mkoti, pamope na ngondoro ananogeliya, ngombe, ndama wabanonipe na wana ngondoro. Kila kilebe chakigolwike, lilii. Bali bile kabisa chochoti chabakichalawile na changali baa na thamani.10Baadaye likowe la NGWANAlamwichilie Samweli, baya, 11'''Inakuniuzunisha kwamba ni mchawile Samwelo abe mfalme,kwa maana atigalambumba mchongo nakotoka kunitengama na leka tekeleza maagizo yango.'' Samweli atiuchika; nakuleliya NGWANA cheke mbe.12Samweli ayumwike na mapema denga akoliane na Sauli wakati wa kiindae. Samweli atibakilwa, Sauli haikite Kameli na atikuichengiya ukumbusho kwa ajili yake, bokapo atigalambuka na yendeliya pae budi Gilgali.'' 13Ngapo Samweli atikunyendelia, Sauli, na Sauli kumbakiya, ''Utibarikiwa na NGWANA! Nane nititekeleza amri ya NGWANA.''14Samweli atibaya, ''Hacho kilelo cha ngondoro ni chanamani mumasikilo gango, na mlelo wa ng'ombe waniuyowa? 15Sauli atiyangwa, ''Aba babaletile boka kwa Waamaleki. Kwasababu bandu batikubaleka hakoti ngondoro nang'ombe waangoloka. Kwa ajili ya sadaka ya NGWANA Mnongo wako. Yaigeilile twatikwilabia.'' Ngapo Samweli ngapambakiya Sauli, 16''Ulende na kubakiya chelo ambacho NGWANA akibaite kwangone kilo.'' Sauli atikumbakiya, ''ubaye!''17Samweli ngapabaya, ''Ingawa wenga ni ni mchini paminyo gako mwene, Je, upangilweli mkolo kwa kabila la Israeli? Na NGWANA akayeile mauta upange mflame kunani ya Israeli; 18NGWANA atikulagiya katika safari yako kabaya, ''Uyende na ukabaangamize kabisa bene dhambi, Waamaleki, na ukombwane dhidi yabe hadi bakaangamie.' 19Mwanja kele wapekani lii lilobe la NGWANA, nyo ya NGWANA?''20Ngapo lelo Saulo ngapambakia Samweli, ''Kaakape natikuopekania lilobe la NGWANA, na natikuikengama ndela yake yanilagile NGWANA. Natikumteka Agagi, mfalme wa Waamaleki, na kubaangamiza kabisa Waamaleki. 21Lakini bandu batolile baadhi ya nyara-ngondoro na ng'ombe, na ilebe yona ngoroka vyakusudulwe hangamiza, lenga bapiye dhabihu kwa NGWANA, Mnongo wako, hakwo Gilgali.''22Samweli ngapayangwa, ''Je, NGWANA hupalaika na sadaka ya tini ya na dhabihu kati chaibile ii lilobe lyake? Utii ni bora kuliko dhabihu, na pekania ni bora kuliko mauti gabeberu. 23Kwa maana uasi ni sawa na dhambi ya bwabe, na ukaidi ni sawa na uovu na udhalimu - kwa kuwa utikulikana likowe la NGWANA, nayembe atikukana kanaubelii mfalme.''24Ngapo Sauli ngaamakiya Samweli, ''Nitendile dhambi; kwa maana nitekwanile amri ya NGWANA na makowe gake, kwa sababu ya natikubagopa bandu na tii lilobe lyabe. 25Nikubakiya tafadhali unisami dhambi yago, na ubuyungene na nenga lenga napate kumcha NGWANA.''26Samweli ngamakiya Sauli, ''Nabayangana lii pamope na wenga; kwa sababu utikulikana likowe la NGWANA, nayembe NGWANA atikukana kana upange wa mfalme kunani ya Israeli.'' 27Samweli pagalambwike boka, Sauli atikamwa upindo wa ngobo yake, na pwapwanika.28Samweli ngamakiya, ''NGWANA atikupopwana ufalme wa Israeli boka kachoko leno na ampeile ufalme woo jelani yako, yabile bora kuliko wenga. 29Pia, yembe ni uwezo wa Israeli habayali ubochobocho wala badili nila yake; kwa sababu si mwanadamu, kwamba ya galambua nia yake.''30Sauli ngapabya, ''Nitendike dhambi. Lakini tafadhali unipei heshima wakati wao mnonge ya apendo wa bandu bangu na mnonge ya Israeli. Ubuyangane kae pamope na nenga, kusudi na weche kumcha NGWNA, Mnongo wako.'' 31Nganyo Samweli ngapamuyanganiya kae Sauli, na Sauli kapamwabudu NGWANA.32Samweli ngapaba, 'Mumletange kwangone pano, Agagi mfalme wa Waamaleki.'' Agagi haikite kachake kono atabile minyororo nabaya, ''Hakika uchungu wa kiwa upitike.'' 33Nayemba Samweli ngapamyangwa, ''Jinsi lipangalako mwaubapangite alwawa kubaobea banababe, nyonyonyo maa bako nayemba halaba na mwana miongoni mwa alwawa.'' Samweli ngapamkatike Agagi pande pande mnonge ya Ngwana hakwo Gilgali.34Samweli ayei Rama, na Sauli atioboka yenda kunyumba yake Gibea ya Sauli. 35Samweli bamweni likae Sauli mpaka lisoba la kiwo chake, lakini atilombola kwa ajili ya Sauli. Na NGWANA atijutiya kumpanga Sauli baa mfalme kunani ya Israeli.
1NGWANA ambakiya Samweli, ''Wakumleliya Sauli kwa muda gani, kono ngani baa mfalme kunani ya Israeli? Uteleye mbembe yako mauta na uyende. Nakulagiya kwa Yese yatama Bethlehemu, maana nitikuichagulia mfalme katika bana bake.2Samweli atibaya, ''Jinsi gani nayenda? Meite Sauli ayowa kikowe cheno, anibulaga.'' NGWANA ngapabaya, ''Utole matamba na ubaye, 'Niichile piya dhabihu kwa NGWANA.' 3Wamkeme Yese aiche kwene dhabuhu, nanenga na kulaya chelo cha upali kwa pangu. Wakumjea mauta kwa ajili yango yolo yanipala kukubakigo.''4Samweli apangite kati NGWANA chbaite na yenda Bethlehemu. Apendo pa mji batilendema pabaichile boganano na kwe na baya, ''Je, huichile kwa amani?'' 5Nayembe atiyangwa, ''Kwa amani; Niichile piya dhabihu kwa NGWANA. Muipinge bene kwa NGWNA kwa ajili ya dhabihu na maranda e na nenga,'' Na kumbeka tayari Yese nabana bake kwa NGWANA, na baadaye atikubakema boti bene dhabihu.6Pabaikite, atikumlinga Eliabu na kuibakiya mwene kwamba mjeilwa mauta wa NGWANA hakika ngayayemi mnonge yango. 7Lakini NGWANA atikumbakiya Samweli, ''Kanaumlinge kuminyo gake gapanjalii, au kiemo umbo lake, kwa sababu niyikumkana, maana NGWANA haungaliu meite mundu mwaalinga; mundu ulinga kuminyo ya panja, bali NGWANA ulola moyo.''8Kisha Yese akemite Abinadabu nakummaki apite mnonge ya Samweli. Na Samweli abaite , ''Ata hayo NGWANA hamchawilii.'' 9Yese ngapambakia Shama apite papipi. Na Samweli abaite, ''Hata hayo NGWANA hamchawili.'' 10Yese atikuwalete banabake boti saba papeta mnonge ya Samweli. Na Samweli atikumakiyie Yese, ''Ndopo atu yumo yachauligwe na NGWANA kati yabe.''11Ngapo Samweli mloki ya Yese, ''Je, bana bako boti babile pano?'' Nayembe atiyangwa, ''Habile mchini kabisa lakini achunga ngondoro.'' Samweli atikumbakiya Yese, ''Ulagi bandu bakumkemea maana twatamalii pae mpaka haike pano.'' 12Yese atilagiya bandu bakamlete. Na mwenja yoo abile mkele na mwene minyo magororo na mwonekano mgorohu. NGWANA atibaya, ''Uyuuke, umjei mauto; maana hayo ngayembe.''13Ngapo Samweli atolile mbembe yene mauta na kumjea mata mkati ya kina kaka bake. Roho ya NGWANA atikumwichilia Daudi kwa ngupu tangu lisoba lyo na yendeliya. Samweli ngapa kakatoka yenda Rama.14Ngabai Roho wa NGWANA atikumleka Sauli, badala yake roho mbaya boka kwa NGWANA yatikumsumbwa. 15Atumishi ba Sauli batikummakiya, ''Lola, roho ya ubaya boka kwa Mnongo inakusumbwa. 16Haya ngwana witu hebu nambeambe ubaamuru atumishi bako babile mnonge yako bakakupali mundu mwene ujuzi wa kombwa kinubi. Meite roho ya ubaya boka kwa Mnongo ibile kunani yako, akombwa kinubi nawenga wakuibona vizuri.''17Sauli atikuwa bakiya atumishi bake, ''Mumpale mundu yawa weza kombwa vizuri na mumlete kachango.'' 18Mwenja yumo kati yabe atiyangwa, na baya, ''Nimweni mwana wa Yese Mbethlehemu, yamanyi kombwa, ni mwene ngupu, mundu jasiri, mundu wa ngondo, mwene busara palongela, mundu mgorou wa kumunyo; na NGWANA abile pamope na yembe.'' 19Nyonyo Sauli ngapalagia ajumbe kwa Yee, na baya, ''Anilagi mwana wako Daudi, yatuza ngondoro.''20Yese atikumtola mbunda yapotwile mikate, na kiriba cha divai, na mwana mbui, na kumlangia kwa Sauli pamope na ilebe yoo. 21Daudi ngapaika kwa Sauli na tanduba pangakazi yake. Sauli atikumpenda muno Daudi, na mpanga mpotwa silaha wake.22Sauli atikubalagiya ajumbe kwa Yese, kabaya, ''Mruhusu Daudi abe mnonge yange, maana apatike kibali paminyo gango.'' 23Wakati wowoti roho ya usumbufu boka kwa Mnongo kinubi na tanduba kombwa. Nganyo Sauli, atibuludika na pona, huyo roho msumbufu umoka.
1Ngabai Afilisti batikusanya majeshi yabe kwa ajili ya ngondo. Batikusanyika hakwo Soko, yaibile Yuda. Nube mbe bakombiwle kambi kati ya Soko na Aseka katika Efesdamimu.2Sauli na bandu ba Isreali atikuikusanya na beka kambi palibende la ela, na panga ngondo koli ya na Afilisti. 3Afilisti bayemile kunani kitombe upande umo, na Israeli na bembe bayemi kunani ya kitombe upande wenge lipende latikiwa tenganisha.4Mundu yumo mwene ngupu abokite kukambi ya Afilisti, mundu yoo akemilwe Goliathi wa Gathi, kiamo chake maboko sita na Shubiri jimo. 5Abile na chepeo la shaba muntwe wake, na awalite dili ya kiomo. Hayo diri yabile na uzito wa shekeli elfu hamsini za shaba.6Abile na mabampa ya shaba mumagolo gake na mkwao wa shaba katika lipamba lake. 7Wolo mmtope wa mkwaa wake wabile mkoro, wene ngamba yaibile na kitanzi kwa ajili ya taikuliya kati ngamba ya loka. Mntwe wa kwaa wake chabile na uzito wa shekeli mia sita za kioma. Yapotwile ngao atwangile mnonge yake.8Atiyema na kombwa ndoti ya majeshi ya Israeli, ''Mwanja kele muichangile na kuipanga kwa ajili ya ngondo. Nenga na Mfilisti, na mwenga si atumishi ba Sauli? Mumchawe mundu boka kwinu na aeli na icha kwango ne. 9Meite awecha kombwana nonenga na kunibulaga, ngapo twapo atamwa inu. Lakini meite nashindwa na kumbulaga, ngabai mwaboa atuma witu na kututumikia.''10Mfilisti yoo abaite kae, ''Leno nindu kugapea changamoto majeshi ya Israeli. Munipe mundu lenga twaweche ko gana nanenga.'' 11Sauli na Israeli boti pabayowine chabaite Mfilisti yolo, akatile tamaa na nayogopa muno.12Daudi abile mwana wa Mwefraimu wa Bethlehemu ya Yuda, yakemilwe Yese. Nayembe abile na bana anane aalone. Yese abile mundu mpendo katika masoba ga Sauli, mwene umri mkolo kati ya bandu. 13Bana atatu akolo ba Yese butikumkengama Sauli kungondo. Maina yabe bana bake atatu babayei kungondo yabile ni Eliabu mzaliwa we kwanza, yamkengime Abinadabu, nawaitatu akemilwe Shama.14Daudi ngayabile mchini kabisa. Habo hakolo hatatu bamkengeme Sauli. 15Daudi atiyenda na buyangana pitiya kati ya majeshi ya Sauli kono abile na nondoro za tate bake hakwo Bethlehemu, lenga akabachange. 16Kwa muda wa masoba arobaini yolo Mfilisti mwene ngupu abile kapita kindae na kitamwiyo kwa ajili ya ngondo.17Ngapo Yese atikumbakiya mwana wake Daudi, ''Abapeleki kaka bake efa ya bisi na haye makate komi, na ubapeleki upesi kolo kukambi kwa ajili ya kaka bake. 18Na upeleki haye jibini komi kwo jemedari wo kikosi chabe cha elfu. Hukabalinge babile na hali gani boka wanilete habari kuhusu bayendeli ya buri.19Kaka bako babile pamope na Sauli na bandu boti ba Israeli katika libonde Ela, bandakombwana na Wafilisti.'' 20Daudi atiyumuka kindae na mapema na kulileka lipenga pae ya wangalizi wa mchungaji. Atolite ilebe yoti na boka, kama Yese chamlahile. Aikite kambi wakati jeshi lindaboka yenda kulubanja lwa ngondo kabakombwa mnete wa ngondo. 21Nabende Israeli na Wafilisti batikuipanga kingondo, jeshi dhidi ya jeshi.22Daudi alekite ilebe yake kwa mtunza mahitaji, nabutukiya jeshi, n akubasalimia kaka zake. 23Palongei nabo, yolo mundu mwene ngupu Mfilisti wa Gathi, lina lyake Goliathi, atikupiya boka kumajeshi ya Wafilisti, nayembe abayage makowe gake galoglo kati palongoli. Nayembe Daudi agayowine. 24Bandu boti ba Israeli oabamweni Goliathi, bati butukanga na yogopa muno.25Bandu ba Israeli babaite, ''Umweni mundu yona yapitike? Aichile kuipea changamoto Israeli. Mfalme alwakampeya mali yanambone mundu yapala kumbulaga yono, amkondea binti yake na familia yo tate bake yalepali kodi katika Israeli.''26Daudi atibalokiya bandu babayemi papipi na kwee, ''Apangilwa naani mundu yapalakumalaga Mfilisti yono na kuindolea fadheha? Nyai Mfilisti yono yainilwelii yagatukana majeshi ya Mnongo yabile hai?'' 27Ngapo bandu batibwolegea kile chabalongei na kumakiya, '' Ngaipala pangilwa kwa mundu yapala kumbulaga.''28Kaka bake mkolo Eliabu, atiyowa wakati palongei na bandu. Hasira ya Eliabu yati yakamoto dhidi ya Daudi, nayembe atikumlokiya, ''Mwanja kele huichile pano? Balo ngondoro achene utibaleka na nyai hakwa nyikani> Nangite kiburi chako, na utundu wa moyo wako; maana uichile pano lenga uweze bona ngondo.'' 29Nayembe Daudi atiyagwa, ''Nipangite namani kae? Nenga nitilokiya bai? 30Atikumgalambukiya mundu yenge na kumleka yolo, na baya nyonyo. Na bandu boti bayangwile nyanyalo kati matangoi.31Makowe galongei Daudi pabayo wanike, askari bagabaite, kwa Sauli, nayembe atibalagiya kwa Daudi. 32Ngapo Daudi ngapambakiya Sauli, ''Kanapabelii moyo wa mundu imiya kwa sababu ya Mfilisti yoo; Mtumishi wako ayenda kombwana na Mfilisti yoo.'' 33Sauli atikumbakiya Daudi, ''Huwecha lii kumkombwa Mfilisti ama kombwana nayembe; wenga ni niwenja bai, na yembe apangite mundu wangondo tangu ujana wake.''34Lakini Daudi atikamakiya Sauli, ''Mtumishi wako atichunga ngondoro batate bake. Maraimba ama dubu aichile na kumtola mwana ngondoro boka mukipenga, 35Natikumenga na kumshambuliya na kumpokonya boka pamkano wake. Na panigolokile, natikumkamwa ndeu yake, kumkombwa na kumulaga.36Mtumishi wako amulagile tayari imba na dubu. Haya Mfilisti yainilweli apala baa kati yomo ya anyama boo, kwa kuwa atikugachalawa majeshi ga nongo yabile hai.''37Daudi abaite, ''NGWANA yani lopwile boka mumayobo ga imba na yoboya dubu. Anilopwa boka mumaboko ga Mfilisti yona.'' Sauli ngapamakiya Daudi, ''Uyende, NGWANA abe pamope na wenga.'' 38Sauli atikumwalika Daudi nganju la ngondo nakumwalika chepeo la shaba matwee wake, na kumwalika likoti la kiuma.39Daudi atikulitaba lipanga lyake kunani ya nganju la Sauli. Lakini awezikelii twanga, kwa sababu hapatike lii matuzo kwa malazi goo. Ngapo Daudi pamakiya Sauli, ''Niwe chali yenda kombwara kono nibile na gano, maana nipatike li mafunzo kwa haga.'' Kwa iyoDaudi atigaula. 40Atolite fimbo mumaboko gake na chawa maliwe matano laini boka katika jito; nakugabeka mafuko wake wakichungaji. Kombeo yake yabile muluboko natanduba kusogele yolo Mfilisti.41Yolo Mfilisti aticha na kumsongelea Daudi, mpotwa ngao gake abile mnonge yake. 42Mfilisti palolite kila upande na kumona Daudi, atikumchalawa, maana abile mwenjabai, mkele, na umbo lake lapendeza. 43Ngapo Mfilisti amlokiya Daudi, ''Je, nenga na mbwa, hata uniiciliya na fimbo? Nayembe Mfilisti kwa miungu gake atikulaani Daudi.44Hayo Mfilisti atikumakiya Daudi, ''Huiche kachango, na nyama yako nakubatakuliya kiyuni ba kunani na anyama ba mwitu.'' 45Daudi atikumyangwa Mfilisti, ''Uniichiliya kwa lipanga, kwa mkwao na mkwaa mcini. Bali nenga nikuichiliya na lina la NGWANA wa majeshi, Mnongo wa majeshi ya Israeli, ya mchalawile.46Leno NGWANA unipea ushindi dhidi yako, na nalwakubulaga no kuuboya mtwee wako kwene yega lyako. Leno nalwabapeya iyuni bakunoni na anyama bamwitu babile duniani mizoga ya majeshi ya Wafilisti, lenga dunia yote itange kwamba abile Mnongo katika Israeli, 47na likusanyiko leno ltange kwamba NGWANA apiya lii ushindi kwa lipanga wala kwa mkwaa. Kwa kuwa ngondo ni ya NGWANA, na awateka katika maboko gitu.''48Mfilisti pakatwike na kumkaribia akoliyane na Daudi, ngapo Daudi atibatuka haraka elekea kuli jeshi la adui lenga akoliyane nakwe. 49Daudi abekite luboko lwake mpako, na tolaliwe boka mwoo, nakulitaikwa kwa kombeo, na kumpata Mfilisti pakibonge kuminyo, natomboka pae nakukama.50Daudi atikumshinda Mfilisti kwa kombeo na kwa liwe limo. Atikumkombwa Mfilisti yoo na kumulaga kwa luboko lwake Daudi kwabile ndopo lipanga. 51Ngapo Daudi atibutuka nayema kunani ya Mfilisti na tola lipanga lyake, cholondolondoa lipanga alani, nakumulaga, na kuukatwa mtwe wake kwa lipanga lyoo.52Ngapo bandu ba Israeli na balo ba Yuda bayumwike kwa mnete, na kubabenga Wafilisti loka libende la malango ga Ekroni. Namaiti ya Wafilisti gatigonja mundela yaiyanda Shaaraimu, na ndela yoti elekea Gathi na Ekroni. 53Bandu ba Israeli batibuyangana boka bengangana bafilisti, na leka nyara kambi yabe. 54Daudi atitola mtwee wa Mfilisti na kipeleka Yerusalemu, lakini atikulibeka vazi la ngondo katika hema lyake.55Sauli pambweni Daudi kuyenda kabiliana na yolo Mfilisti, atimlokiya Abneri, jemedari wa jeshi, ''Abneri, mwenja yono mwana wanyai? Abneri abaite, ''Kamao uishivyo. Mfalme, nenganimtangitelii.'' 56Nayembe mfalme abaite, ''Ubalokiye babawecha kumtango, manalome yono ni mwenja wa nyai.''57Daudipabuyangine kumulaga yolo Mfilisti, Abneri atikumtola, na kuleta mnonge ya Sauli kono abile na mtwee wa Mfilisti mumaboko gake. 58Sauli atikumlokiya, ''Mwenja, wenga mwana wanyai? Na Daudi atiyangwa, ''Nenga na mwana wa mtumisi wako Yese Mbethlehemu.''
1Daudi payamwile longela na Sauli, roho ya Yonathani yatikamulikona na roho y aDaudi, na Yonathani atikumpenda kati roho yake mwene. 2Sauli atikumeka kukazi Daudi lisoba lyolyo, hamlekitelii buyangana ka nyumba ya tale bake.3Yonathani na Daudi bapangite mkakiba wa urafiki kwa sababu Yonathani atikumpenda kati roho yake mwene. 4Yonathani atiula nganju yawalite na kumpeya Daudi, na kumpeya na nganju yake ya kungondo, pamope na lipanga, upinde, na mshipi.5Daudi atiyenda popote ambapo Sauli pamlagile, na yembe atitanikisha. Sauli atikumchawa Daudiabe mkoro ba apiganaji. Likowe leno lapendezile paminyo ya bandu na paminyo ya atumishi ba Sauli.6Wakati wabuyanga kaya boka kungondo na Wafilisti, alwawa bpitike miji yoti ya Israeli, kaboyenaba na nganda, lenga kololiana na mfalme Sauli, kono babile na matowazi, bene furaha, na wakiwana ala ya muziki. 7Habo alwawa batiyemba kwa pakezana kono kabanganda; Kabayemba:''Sauli abulige maelfu yake, na Daudi abulige makomi elfu yake.''8Sauli atiuchika muno, na mwambo wa wampendezile lii. Nayenmbe atibaya, ''Batikumlumba Daudi kunani ya makomi elfu, lakini manilumbite maelfu bai nenga! Apalapata kilebe gani zaidi ya ufalme? 9Tanduba lisoba lyo na yendeleya, Sauli atiku mlinga Daudi kwa mashoka.10Pamalao yake yolo roho mbaya boka kwa Mnongo ku yatikumjingia Sauli kwa ngupu. Nayembe apungaye kati mwanduzimu pa nyumba yake. NgapoDaudi akopambwile kifaa chake, kati chapangile masoba goti. Sauli abile na mkwaa muma boka gake. 11Sauli ataikwile mkwaa wake, abayage, ''Nakukongondele mulungombe.'' Lakini Daudi mara ibele atiepa uwepo wa Sauli. 12Sauli atikumyogopa Daudi, kwa sababu NGWANA abile pamope nayembe, lakini abile lii na Sauli kae.13Ngapo Sauli atikumoyo Daudi mnonge yake na kumchawa panga kamanda wa kikosi cha askari elfu jimo. Kwa namnayee Daudi aiboka na jinagia mnonge ya bandu. 14Daudi atiyendelea kastawi kwa makowe gake goti maana NGWANA abile pamope nayembe.15Sauli pabweni anda stawi, atikuyogopa. 16Lakini Israeli yoti na Yuda batikumpenda Daudi, maana atiboka na jingi mnonge yabe.17Sauli ngapambakiya Daudi, ''Hayo ngabinti yango mkoro Merabu. Nakupeya apange ngumbowo. Ila upange jasiri kwa ajili yango na wakombwane ngondo na NGWANA.'' Maama Sauli atiwacha, ''Usife luboko lwangu ukawa kunani yako, lakini acha luboko lwa Wafilisti ube kunani yake.'' 18Daudi atikumbakiya Sauli, ''Nenga nanyai, na maisha gako gainonamani, ama hata maisha ya familiya tate bango katika Israeli, kiasi cha baa mkwe wa mfalme?''19Lakini wakati ambao Merabu, binti Sauli, yapalkwe konda kwa Daudi, akondile kwa Adrieli Mmeholathi.20Lakini Mikali, binti Sauli, ampendile Daudi. Na bandu bambakile Sauli, na kikowe chelo chatikumpendeza. 21Ngapo Sauli atiwacha, ''Nalwakumpeya yono abe mnyumbowe, lenga abe mtego kwake, na nyoo maboko ga Wafilisti malayenge malayenge wabaa kunani yake.'' Kwa iyo Sauli atikumakiya Daudi mara ya naibele wenga wabaa mkwe wango.''22Sauli atikubaamuru atumishi bake, ''Mulongelena Daudi kwa ndela ya siri na mubayange, ''Lola, mfalme andapulaika, na atumishi bake boti bandakupend. Ngabai upange mkwe wa mfalme.''''23Ngapo atumishi ba Sauli wagabaite makowe haga kwa Daudi. Na Daudi atibaya,''Kacinu mwenga mubona kikowi kichini baa mkwe wa mfalme, nenga na mangali kilebe, na heshima yango ni njini.'' 24Atumishi ba Sauli batibuyanganiya taarifa ya makowe ambayo Daudi atigabayo.25Na Sauli abaite, ''Nyaa ngampala kumbakiya Daudi, 'Mfalme hapaili ata mahali yeyeti isipokuwa govi jimo ya Wafilisti, lenga alipize kisasi kwa adui ba mfalme.'''' Ngabai Sauli atiwacha alakumtomboya Daudi kwa maboko ga Wafilisti. 26Atumishi bake pammakiye makowe haga, atikumutia Daudi abe mkwe wa mfalme.27Kabla ya masoba go gapitikelii, Daudi atiboka na bandu bake na kubabulaga Wafilisti mia ibele. Daudi aletige govi yabe, na kumlabidhi mfalme lingana na idadi yake, lengu aweche panga mkwe wa mfale. Kwa iyo Sauli atikumkandeya Mikali, binti yake abe mnyumbowe. 28Ngabai Sauli atibona na tangu kwamba NGWANA abile pamope na Daudi. Mikali, binti Sauli, atikumpenda Daudi. 29Sauli atizidi kumypgopa Daudi. Sauli apangite odui wa Daudi daima.30Ngapo lelo apendo ba Wafilisti bapitike kwa ajili ya ngondo na mara yoti pabapitike Daudi atifanikiwa zaidi kuliko atumishi bate ba Sauli, nganyo lina lake lapatike heshima ngoro.
1Sauli atikumakiya Yonathani mwanawake na atumishi bake boti kwamba bapalikwa kumulaga Daudi. Lakini Yonathani, mwana wake Sauli, apaimuno tamaa na Daudi. 2Yonathani ngapamakiya Daudi, ''Tate bango Sauli apala kukubulaga. Kwa iyo ube minyo wakati wa kindae na huinge mahali pa siri. 3Nanenga napita panja na yema kando ya tate bango hakwo kungunda kwa ubile wenga, na nalongelo]a na tate bango kuhusu wenga. Meite natanga kikowe chochoti nalwa kubakiya.''4Yonathani atikumlumba Daudi mnonge ya Sauli tate bake kabaya, ''Mfalme kanaiche panga dhambi dhidi ya mtumishi bake Daudi. Maana yembe hakutendikelii dhambi, makoye yagapangile gati kusaidia muno. 5Maana opite maisha gake na kumulaga yolo Mfilisti, naye NGWANA atibaletiye Israeli boti wokovu mkolo. Kae watikubona na kuupalaikiya. Mwanja kele umtende dhambi kunani ya damu yaingali na hatia kwa kumulaga Daudi bila sababu?''6Sauli atikumpekaniya Yonathani. Sauli atilapa, ''Kati NGWANA yatama, Yonathani halwawali.'' 7Ngapo Yonathani amkemile Daudi na kumakiya makowe hago goti. Na Yonathani amletike Daudi kwa Sauli, na Daudi abile mnonge yake kati chamani.8Baadaye kwabile na ngondo kae. Daudi atibokana kombwana na Wafilisti na kubashinda kwa maugi makolo muno. Nabembe batibutuka mnonge yabe. 9Yolo roho mbaya boka kwa NGWANA yatikumwichilia Sauli patamile kuchake na mkwaa muluboko lwake, na Daudi abile kakombwa chombo chake.10Sauli atipaya kunakambwa Daudi mukingombe kwa mkwaa wake, lakini atiponyoka boka muminyo gake, na kwamba Sauli atishindilia mkwaa mkati ya kingombe. Daudi atibutuka na boka kilo chelo. 11Bado Sauli atibalagiya ajumbe kunyumba ya Daudi amendi lenga bamulage kindae. Nyumba we Daudi, Mikali, atikumakiya, ''Usipoyaokoa maisha gako kilo cheno, malao akubulaga.''12Ngapo Mikali atikumobaya Daudi pitiyamulidilisha. Nayembe atiboka, atibutuku natoroka. 13Mikali atolite kinyago nakuligonje ka mnani ya kindanda. Boka pa ubekile mte na singa la mbui mutwe wake, na kiyobeka ngabo.14Sauli pabalagile atumishi kumtola Daudi, numbowe abaite, ''Daudi ni mtamwe.'' 15Sauli ngapalagiya ajumbe kulinga; atibaya, ''Mumlete kachango kano abile pakindanda lenga nimulage.''16Balo ajumbe pabajingile mkati, lola, chelo kinyago chabile pakindanda pamope na mto wa singa ya mbui mumtwee. 17Sauli atikumlokiya Mikali, ''Mwanjakele utinikangana kumlekeke adui yango aboke, na tirikakae?'' Mikali atikumyangwa Sauli, ''Atinibakiya, ''Nimleke ayende mwanja kele mimulage?'''18Ngabai Daudi atibutuka na toroka, na yendo kwa Samweli hakwo Rama na kumwelekeza goti ambayo Sauli yagumpangile. Ngapo yembe na Samweli bayei na tamaa Nayothi. 19Sauli nayembe atikuwabakiya kwamba, ''Lola, Daudi abile kono Nayothi yabile Rama.'' 20Ngapo Sauli atikubatuma ajumbe kumoya Daudi. Nao pabalibweni lipenga la manabii kabatabiri na Samweli kuyema kati kiongoziwabe, Roho wa Mnongo atikubajingiya ajube ba Sauli, nabembe bati tabiri.21Sauli pabakilwe nyo, atikubatuma ajumbe benge, nabembe batitabiri. Ngabai Sauli atikubatuma ajumbe bangekwa mara ya tatu, na babo batitabiri. 22Boka pao nayembe atiyenda Rama na ikamaloche kilacho chakibile hakwo Seku. Atilokiya, ''Samweli na Daudi babile kwako?'' Mundu yumo atibaya, ''Ulinge, Babile Nayothi huko Rama.''23Nganyo Sauli atiyenda Natothi huko Rama. Ngap Roho wa Mnongo ati mwichilia kunani yake, nayembe payendage alitabiri hadi paikite Natothi huko Rama. 24Nayembe, utipopwana nanju yake, nayemeatitabiri mnonge ya Samweli lisobalyo agonjile watopo mutwekati wote mpaka chekecheke mbee, kwa sababu ga kikawe chee, bansu hubaya, ''Je, Sauli nayombe ni miongoni mwa manabii?''
1Ngapo Daudi atibutuka boka Nayothi huko Rama nayenda kumakiya Yonathani, ''Nipangite namani? Uovu wangu ubile kwako? Dhambi yangu ni yako kwa tate bako, yaipangu apale kuniboya uhai wango.'' 2Yonathani atikumakiya Daudi, ''La hashaa; wawalii lote bango hapangali kikowe kikolo wala kichini bila kunibakiya. Kwa indakumlazimu tatebango kuni iye nenga kikowe cheno? La, nyo lili?''3Balo Daudi alapite kae na baya, ''Tate bako batangite wazi kwamba nipatike kibali paminyo yako. Malayenge andabaya, 'Yonathani kano alitonge likowe leno, kwale hauchunika. Lakini koakope kati NGWANA mwalama, kati wengo mwalamo, kuina hatua jimo kati yango nee na waha.''4Yonathani ngapamakiya Daudi, ''Lolote laupalabg, nakupngiya.'' 5Daudi ngapamakiya Yonathani, ''Malao ni lisobola mwei wa ayame, na inanibili nitame na liya pamope na mfalme. Laini unileke niyende, ienga naweche kajii mungunda hadi lisoba latata kitamwiyo.6Tata bako meite alwakunikose, ngapo wakumakiya, 'Daudi anilobite kwasikitika ruhusa yayenda katika mji wake Bethlehemu; kwa sababu akwo ni kipindi chapiya dhahabu ya mwaka kwa familia yake yoti.' 7Meite abaya kuwani vyema, 'Ngapo mtumisi wako aba na amani. Lakini kama akasirika muno, ngapo watanga atiamua kunipangia uovu.8Kwa iyo, umpange vizuri mtumishi wako. Kwa maan umekite mtumishi katika agano la NGWANA pamope na wenga. Lakini meite kuina dhambi mkati yango, wenge uamwene wanibulage; maana mwenja kele wanipeleke kwa tate bako?'' 9Yonathani atibaya, ''La, hasha! Ikiwa nalwatanga kwamba tate bango atiamua libaya likupate, niwehali kukubakiya?''10Daudi ngapamakiya Yonathani, ''Ni nyai yapalakunibakiya ikiwa, tate bako akuyangwa kwa ukale?'' 11Yonathani atikumakiga Daudi, ''Huiche, wete tuyende kumgunda.'' Ngapo lelo boti batiboka yenda kumngunda.12Yonathani atikumakiya Daudi, ''Na NGWANA, Mnongo wa Israeli, abe shaidi. Malao muda kati wono, nalwakumlokiya tate bango, ama lisoba la tatu, lola, meite labaa kikowe kingoroka upande wa Duadi; je, kano nikalagi taarifa na kulilaya kuchako? 13Na kama ikimpendeza tate bango akupangi madhara, basi NGWANA agapange go kwa Yonathani na sidi ikiwanakupeya lii taarifa ya kikowe cha na kukupeleka kunamnipa, lenga yayende kwa amani. Na NGWANA abe pamope na wenga, kati chabile na tate bango.14Meite alo nibile mkoti, wanilayali uaminifu wa agano la NGWANA, niwechali waa? 15Na kanautekwane uaminifu wako na agano koti yango na nyumba yako, hata wakati NGWANA palakubaboya kila yumu wa adui wa Daudi boka kumingo ya dunia.'' 16Ngabi Yonathani apangite agano la nyumba ya Daudi na baya, ''Na NGWANA alwa kubaboya maadui ba Daudi.'' (KISWAHILI IDIOM? ===ULB ENGLISHI IDIOM)17Yonathani ampalite Daudi alape kae kwa sababu ya upendo wabile nao kunani yake, kwa sababu atikumpendo kati chaipendile roho yake mwene. 18Kisha Yonathani atikumakiya Daudi, ''Muluo lisoba mwei waayambe. Wabalii kwa sababu kiteo chako chabaa wazi. 19Paupala tamama hako masoba gatatu, uyende upesi hadi mahali pauite palongoi, wakati shughuli indapangika,na ukae papipi na liwe la Ezeli.20Nulwataikwa mishale mitatu pakitumembe chaliwe, kati nilenga kilebe fulani. 21Ngapo nalwakutuma mwenja wango na kumakiya, 'Uyende ukapale yelo mishale, 'Meite nalwa kumaki mwenja nyoo, 'Lola, mishale ibile upande wono wakwako; ukaitole, ''Ngapo waiche; maana hapo kwamba na usalama kuchako na madhara lii, kati NGWANA mwalama.22''Lakini meite nalwa kumakiya mwenja yoo, 'Lola, mishale ibile mnonge yako,''Ngapo yayenda zako, maana NGWANA apalite uboke. 23Lingana na makubaliano gitu gangone na wenga gatulongei, ulinge, NGWANA abile mkati yango na wenga milele.'''24Kwa hiyo Daudi atikuiya mulo mumngunda. Pindi mwei pauobwike, mfalme atamile pae na liya chakuliya. 25Mfalme atamile kunani ya kiteo chake, kati kawaida pakiteo kalibu na kingombe. Yonathani atiyema wima, na Abneri atamile mubaa ya Sauli. Lakini nafasi ya Daudi yabile wazi.26Hata nyo Sauli habaite liii kilebe lisoba lyoo, kwa sababu atiwacha, ''Kuina kikowe kimpatike Daudi. Habile sofi hakika hayuko safi.'' 27Lakini lisoba la naibele, lisoba limo baada ya mwandamo wa mwei, balo nafasi ya Daudi yapile tupu. Ngapo Sauli atikumlokiya Yonathani mwanawake, ''Mwanja kele mwana wa Yese haichile lii ichalya chakuliya, licho na hata leno?''28Yonathani atikumyangwa Sauli, ''Daudi alobite kwango nee ruhusa kwa dhati lenge ayende Bethlehemu. 29Atibaya, ''Tafadhali uniruhusu niyende. Maana familiya yabe babile nayo dhabihu huko mjini, na kaka yango atilagia nibee kwaoo. Ngabai meite nipatike kibali paminyo yako, tafadhali unipe ruhusa niyende nikabalinge kina kaka bango.' Haicile lii kumeza ya mfalme kwa sababu yoo.''30Ngapo hasila ya Sauli yatiyaka kunani ya Yonathani, na kamakiya, ''Wenga mwana wa mnwawa mkaidi na muasi! Wadhani kwamba nitangite lii utikumchawa mwana wa Yese kwa ajili ya oni yako, na kwa oni ya utopo wa mabako? 31Kwa kuwa mwana wa Yese andalama duniani, wenga lii wala ufalme wako waupala imarika. Ngabai, utume bandu bakamlete kachango, kwa sababu apalikwa waa.''32Yonathani atikumyangwa tate bake, ''Kwa sababu gani apalikwa waa? Apangite kele?'' 33Ngapo Sauli atikumtai kuliya mkwaa lenga awe. Kwa hiyo Yonathani ngapatanga kwamba tate bake atinuuuia kumulaga Daudi. 34Yonathani atiboka pa ma na nyongo ngale bila lya hakulya lisoba lanaibele lamwe, kwa sababu atikumuchunikia Daudi, na kwa sababu tate bake atikumwaibisha.35Ikawa kindae, Yonathani atiyenda hakwo kumngunda kati chamwaidile Daudi, abile pamope na mwenja wake. 36Atikumakiya yolo muchembe wake, ''Ubutuke ukaipale yelo mishale yanitakwele na mwenja atibutuka, nataikwa mishale yenge mnonge. 37Mwenja paikite katika eneo ambapo mshale yatulike, wolo wautamike Yonathani, atikumkema kae muchembe, na baya, ''Hawa mshale ubile li mnonge yako?''38Ngapo Yonathani atikumkema yolo mwenja, ''Uyombeleke, alaka, kana uchelewe!'' Ngapo muchembe ya Yonathani atikusanya mishale na buyangana kwa ngwana wake. 39Lakini hayo muchembe hatangite lii kilebe. 40Ni Yonathani na Daudi ngabatangite abari yene. Yonathani atikumpeya mwenja wake siloba na kumakiya, ''Uyende, uipeleke mjini.''41Punde tu muchembe paboi, Daudi atiyema boka upande wa kusini, atigonja wangukama, atilita mala itatu. Batibasiana bene kwa bene na boti balelike kwa pamope, Daudi atilela zaidi. 42Yonathani atikumkema Daudi, ''Uyende kwa amani, kwa sababu boti tulapite kwalina la NGWANA na twabaite, 'NGWANA abe kati yango ne na wenga, na abe kati ya uzao wango na uzao wako, milele.''' Ngapo Daudi payema na bakoka, na Yonathani atibayanga mjini.
1Ngapo Daudi haikite noba kumlola Ahimeleki kuhani. Ahimeleki aichile lenga bakoliyane na Daudi kono kulendema na kumakiya, ''Mwanja kele ubile kichako ndapo mundu walongwana na wenga?'' 2Daudi atikumyangwa Ahimeleki kuhani, ''Mfalme atinituma kwa kikowe maalumu na atikunibakiya nyaa, 'Kana abe hata mundu yumo yatanga kilebe chochoti kuhusu shughuli nani kutumile, na chanilagile.' Nitikubaelekeza amchembe yenda sehemu fulani.3Hapope kopatikana chakuliya gani? Unipei mikate mitano, au chochoti chakibile pano.'' 4Hayo kuhani hayangwile Daudi na baya, ''Ndopo mikate yakawaida mumaboko, lakini ibile mikate mitakatifu- meite haenja batwangite li na alwawa.''5Daudi atikumyangwa kuhani, ''Hakika tutwangite lii na alwawo kwa masoba gano. Panitumbwile safari, yenga ya mchembe yabile wakfu kwa NGWANA, ingawa ilikuwa safari ya kawaida. Je, si zaidi sana leo miili yao ikawekwa wakifu kwa NGWANA.'' 6Nganyo kuhani atikumpea mikate yaibekwile wakfu kwa NGWANA. Maana yabile lii mikate yenge hapo, isipokuwa tu yelo ya wonyesho, ambayo yababoite boka kwa NGWANA, lenga sehemu yake ibekelwe mikate ya moto pabapanga baiboite.7Bai lisoba limo apangakazi bake Sauli atibaa mahalipo, bati kumkamuliya mnonge ya NGWANA. Mundu yoo lina lake akemilwe Doegi Mwedomu, apendo baachungaji ba Sauli.8Daudi atikumakiya Ahimeleki, ''Je, ndopo mkwaa atalipanga? Maana nenga mbotwilii lipanga lango wala silaha yango, maana shughuli yelo ya mfalme yabile muhimu.'' 9Kuhani hatibaya, ''Lelo lipanga laumulige Mfilisti Goliathi, katika libende la Ela, ubile pano batikuwekeliya katika ngobo mchongo ya naivera. Meite upalakutola woo, utole, maana ndopo silaha yenge pano.'' Daudi ngapabaya, ''Ndopo silaha yenge kati yoo, unipei yoo.''10Daudi atiyumuka na butuka kwanamnipa na Sauli ba yena kwa Akishi, mfalme wa Gathi. 11Mpangakazi wa Akishi atikumakiya, ''Hayo Daudi lii mfalme wakilambo cheno? Je, alwawa bapokiyanie lii yemba na ina, Sauli abulige maelfu gake, na Daudi makomi elfu gake?'''12Daudi agabekite maneno go kumoyo wake na kumyogopa muno Akishi, mfalme wa Gathi. 13Daudi atibadilika mnyenda wake na kuipanga mwendaazimu paminyo yabe; atichora-chora alama kwenye izingite ya mnyango kono katirikisha mato gake paye ya ndeu yake.14Bakapo Akishi ngapa abakiya apangakazi wake, ''Mulole, mumweni mundu yono ni mwehu. 15Mwanja kele mumletite kachango? Je, nenga nibapai wehu, mumletike mundu gono lenga anipangi goo mnonge yango? Kaakape hayo ajigingia munyumba yango ne?
1Daudi atiboka hapo na torokea yenda kulipango la Adulamu. Kaka bake na bote ba kachake na tate bake pabayowine goo, batieliya na kuyendeliya kwo. 2Kila jumo abile na mahangaiko, kila yumo yabile na deni na kila yumo yabile ndopo furaha kumoyo- boti batikusanyika kwake, na Daudi apangite jemedari wabe. Babile alalome mranne bababile pamope nayembe.3Daudi abokite kwoo na yenda Mispa huko Moabu. Nakumakiya mfalme wa Moabu, ''Tafadhali ubaruhusu tate na mabango batame kachako hadi hapo nanipala tanga kilebe gani ambacho Mnongo alwapanga kwa ajili yango.'' 4Ngabai atikubaleka kwa mfalme wa Moabu. Tate na maabake batitama kwa mfalme kwa muda woti ambapo Daudi abile kungome yake. 5Nabii Gadi atikumakiya Daudi, ''Kana utome katika ngome yako. Uboke na uyende katika kilambo cha Yuda.'' Kwa hiyo Daudi atiboka hapo na yenda katika mwitu wa Harethi.6Sauli atiyowa kwamba Daudi apatikine, kono abile pamope na bandu abile nabo. Wakati woo Sauli atamage Gibea paye ya mkongo wa mkwachu huko Rama, akiwa na mkwaa wake mumaboko gake, na atumishi bake boti batiyema konabatikumfindiya.7Sauli atikuwabakiya atumisi bake munipekani, bandu ba Benyamini! Je, mwana wa Yese alwakubapea mimgunda na mingunda ya mizabibu? Je, alakubapanga nyoti baa majemedari wa maelfu na majemedari wa mamia, 8hata mwenga boti mupangite njama dhidi yangone? Ndopo hata yumo kati yanibakiya kwamba mwana wango atichochea mtumishi wango Daudi abe kinyume chango. Leno mutikumilya na andukunilenda lenga anishambulia.''9Doegi Mwedomu, yuyemile papipi na atumishi wa Sauli, atiyango, nutikumona mwana wa Yese kayenda Nobu, kwa Ahimeleki mwana wa Ahitubu. 10Atikumloba NGWANA lenga apate kumsaidiya, na atikumpeya mahitaji na lipanga la Goliathi, Mfilisti''11Ngapo Mfalme atikumtuma mfalme amkeme kuhani Aimeleki mwana Aitubu na bandu boti ba nyumba ya tate bake, makuhani babile kwo NObu. Boti baikite mnonge ya mfalme. 12Sauli atiboya, ''Ngamupekani, mwana wa Ahitubu, ''Nayembe atiyangwa, ''Nibile pano, NGWANA wango.'' 13Sauli atikumakiya, ''Mwanja kele upanga njama dhidi yango, wenga pamope na mwana wa Yese, kwa kumpeya mikate, na lipanga, na utikumloba Mnongo kusudi amsaidie Daudi, kusudi aniasi nenga na kuiya sehemu ya siri, kati chapangite leno?''14Nganyo Ahimeleki atiyangwa mfalme na baya, ''Je, nyai kati ya atumishi bako yabile mwaminifu kati Daudi, no nyai mkwe wa mfalme na abile kunani ya ulinzi boti, na mwene eshima kachako? 15Je, leno ni mara ya kwanza kwanenga kumloba Mnongo apate kumsaidia? Nyoo! Mfalme kana unilaumu lii mtumishi wako kwa kikowe chochoti wala jamaa yango boti. Maana nenga na mtumisgi wako natangite lii kikowe kuhusu kadhi yeno.''16Mfalme atikumyangwa, ''Hahika wawaha, Aimeleki, wenga na njamaa yoti ya nyumba yatate bako.'' 17Mfaleme atikumakiya mlinzi yayemite papipi nayenda, ''Ugalambuke na ubabulage makuhani ba NGWANA. Kwa sababu bamuunga mkono Daudi, na sababu batitanga atikunibutuka, lakini bani bakiyelii.'' Lakini apangakazi ba mfalme batandondobalii luboko lwabe kuabula makuhani wa NGWANA.18Ngapo mfalme atikumakiya Doegi, ''Ugalambuke na ubabulage makuhani.'' Nyo Doegi Mwedomu atigalambuka na kubapata makuhani, atikubabulaga bandu themanini na tano babawalite naivera ya kitani lsoba lyo. 19Kwa ncha ya lipanga, atikuuputa Nobu, mji wa makuhani, kababulaga alalome na alwawa, bana na babayonga, ngombe na mbunda na ngondoro, boti atibabulaga kwa lipanga.20Lakini jumo wa mwana wa Ahimeleki mwana wa Ahitubu, yakemilwa Abiathari, atiponyoka na batakiya kwa Daudi. 21Abiathari atikamakiya Daudi kwamba Sauli ababulige manabii wa NGWANA.22Daudi atikumakiya Abiathari, ''Natitanga panga lisoba lyo, Doegi Mwedomu abile mahali palo, kwamba kwa hakika apale kumakiya Sauli. Nawajibika na kifo cha kila mundu katika familiya ya tate bako! 23Utame pamope nanenga na kana uyogope. Maana mundu yepala roho yako apala kae na roho yangu. Wabaa salama meite watama pamope nanenga.''
1Watikumakiya Daudi, ''Ulole, Wafilisti wandakuokombwa keila na bandapokonya yakuliya yabaporwa.'' 2Nyo Daudi amnobike NGWANA kwa ajili ya msaada, na nakumakuya, ''Je, niiyende ngakombwe haba Bafilisti? NGWANA ngamakiya Daudi, ''Uyende ukaakombwe Wafilisti na kuokomboa keila.''3Daudi ngapabakiya bandu bake, ''Mulole, pano Yuda tundayogopa. Je, zaidi lii buli yenda pambana Keila na majeshi ya Wafilisti?'' 4Ngapo Daudi nganoba NGWANA kwa ajili ya msaada, balo NGWANA kamyangwa, ''Ayumuke hueli mpaka Keila. Maana mbakupea ushindi dhidi ya Wafilisti.''5Daudi na bandu bake ngabayenda Keila na kombwana na Wafilisti. Nahamiya ngombe na kuwakombwa kwa mauaji makoro muno. Nyoo Daudi ngapaokoa wenyeji ba Keila. 6Abiathari mwana wa Ahimeleki pabile kumbini kwa Daudi huko Keila, apotwile naivera muluboko lwake.7Sauli atibakilwa kwamba Daudi ayei Keila. Sauli atibaya, '''Mnonge ameke moko yango. Bila shaka banyigalile mkati kwa sababu atijingiya katika mji wa ubile na mnwango na makomeo.'' 8Sauli ngapakema majeshi gake goti kwa ajili ya ngondo, bayende mpaka Keila, baka mteke Daudi na bandu bake. 9Daudi atangite kati Sauli apangite njama ya kumdhuru yembe. Ngapo pammakiya kuhani Abiathari kuhani, ''Ulete pano naivera.''10Bakapo Daudi ngapabaya, ''NGWANA, Mnongo wa Israeli, mpakazi wako hakika hayowine kwamba Sauli apala ndela yaicha Keila, lenge autiniye mji kwa ajili ya ngone. 11Je, bandu ba Keila banisalimisha mumaboko gake? Je, Sauli hauluka mpaka kwono, kati mpangakazi wako mwayowine? NGWANA, Mnongo wa Israeli, nakusihi tahadhali umakiya mtumishi wake, ''NGWANA ngapo baya, ''Alwaicha kwoo.''12Bokapo Daudi ngapalokiya, ''Je, bandu wa Keila banisalimisha nenga na bandu baingo mumaboko ga Sauli?'' NGWANA ngapabaya, ''Bandu ba balwa kuwasalimisha kuchabe.''13Bokapo Daudi na bandu bake, bababile kati mia sita, babakite na yenda kunani pa na Keila, na tindiya kila sehemu. Bokapo Sauli atibakilwa Daudi atitoloka boka Keila, nganyo ngaamua kutoka kumkengama. 14Daudi atamile ngomeni katika jangwa, pakilambo yene itombe katika jangwa la Zifu. Kila lisoba Sauli atikumpala, lakini Mnongo ammekite lii mumaboko gake.15Daudi abweni kwamba Sauli atikuilaya angamiza maisha gake; Daudi abile katika jangwa la Zifu hakwo Horeshi. 16Bokapo Yonathani, mwana wa Sauli, atiyumuka na yenda kwa Daudi hakwo Horeshi, nayembe ampeile moyo amwamini Mnongo.17Atikumkiya, ''Kanaugope. Kwa maana luboko lwa tate bango Sauli lakupatalii. Wapanga wa mfalme kunani ya Israeli, na nenga napanga na msaidizi wako. Tata bango Sauli atangite ngoo.'' 18Ngabai bote abele bapangite maagano mnonge ya NGWANA. Ngapo Daudi haingile Horeshi, na Yonathani ayei kaya.19Ngapo Wazifi wayenda Sauli hakwo Gibea kababaya, ''Je, Daudi haite lii kati itu kwenye ngome hakwo Horeshi, kunani ya itombe ya Hakila, waabile kusini mwa Yeshimoni? 20Ngabai uiche, mfalme! Lingana na matokwa gako, uihe! Kazi ita yabaa kujea mumaboko gako mfalme.''21Sauli ngapabaya, ''Mbarikiwe na NGWANA. Kwa sababu matinihurumia. 22Muyendage, mukahakikishe wichowicho. Mupale na tanga paiya kwako na nyai ywamweni kwoo. Nitibakilwa kati yembe mnganga kweli. 23Kwa hiyo muchunguze, mutange sehemu yoti ya yoba. Baadaye mwabuyangane kachango kono mabile na taarifa ya ibile kamili, bakopo nalongwa na mwenga. Meite abile pa kilambo nalwaka mpala boka mkati ya elfu zoti za Yuda.''24Ngapo pabayuma kanga na yenda hadi Zifu mnonge ya Sauli. Wakati woo Daudi na bandu boke babile katika lijangwa la Maoni, hakwo Araba upande wa kusini mwa Yeshimoni. 25Sauli na bandu bake batiyenda kumpala Daudi. Na Daudi atibakilwa habari yoo, nyoo atieliya mpaka pakitombe cha miamba na tama palijangwa la Maoni. Sauli payowine nyo, atikumbenga Daudi katika lijangwa la Maoni.26Sauli atiyenda na baa upande umo wakitombe, na Daudi na bandu baake babile bakayende upande wenge wakitombe. Daudi kwa haraka atiboka atame kuutara na Sauli. 27Kwa sababu Sauli na bandu bake babile kaba mtindiya Daudi na bandu bake lenga bababgwe, mjumbe yumo haichile kwa Sauli na baya, ''Huiche, hayombeteke maana Wafilisti bapangila uvamizi kunani ya kilambo.''28Kwa hiyo Sauli atibayangana ampalike lii Daudi na yenda pambana na Wafilisti. Kwa hiyo sehemu yelo yakemilwe mwambawa Maiyo. 29Daudi atioboka boka kwa na tama katika ngome ya Engedi.
1Sauli pabayangine kubabenga Wafilisti, atibakilwa, ''Daudi abile kulijangwa la Engedi.'' 2Ngapo Sauli ngapapotwa bandu elfu tatu babachawile boka Israeli yoti, batiyenda kumpala Daudi nabandu bake katika mramba ya Mbui Mwitu.3Ahikite pakiongolo cha ngondoro kando ya ndela, mahali palibile lipango. Sauli atijingia mkati yake lenga yemeleya. Wakati woo Daudi na bandu babe batitama kutatu zaidi na pango lelo. 4Bandu ba Daudi batikumakiya, ''Haye ngalisoba la ambalo NGWANA atibaya kakubakiya, ''Nalwakubabeka adui zako mumaboko gako. Lenge wampange cha upendile.'' Bokapo Daudi akikakatuka, na kumnyatiya kwa mnonge kimya kimya na kulikata pindo la nganju ya Sauli.5Baadaye moyo wa Daudi ukamchoma kwa sababu akatike pindo langanju ya Sauli. 6Atikuwabiya bandu bake, ''NGWANA anisamehe, na palikwelii kumpangia kikowe cheni NGWANA wango, njeilwa mauta wa NGWANA, kwa tondobeya luboko lwango kunani gake, maana yembe ni masihi wa NGWANA.'' 7Nyoo Daudi atikuwa bendiya bandu bake kwa maneno gano, na kubachibiya kna bamkobwe Sauli. Sauli atiyana, napita kulikolo, na yenda jake.8Baadaye kae, Daudi atiyema kunani na pita mulikolo, na kumkema Sauli: ''Ngwana wango mfalme.'' Sauli palotile mchogo, Daudi atilita mpaka pae nulaya heshima. 9Daudi atikumakiya Sauli, ''Mwanja kele undabapekaniya bandu babaya, ''Ulinge, Daudi apala kukudhuru?'10Leno minyo gako yabweni jinsi NGWANA mwakabekile mumaboko gango patabile mkati ya likolo. Banambone bambakiye nikubulage, lakini nakulekite wakati. Natibaga, nakakatuyali luboko lwango kunani ya ngwana wango; kwa kuwa ni masihi wa NGWANA.' 11Ulole, tate bango, ulinge lipindo la nganju yako ibile mako yango. Kwa maana kama nilikata lipindo la nganju yako na kubulige lii ngabai utange na ubone kwamba si ndapo uovu au likosa katika maboko gako, na nipangitelii dhambi kunani yako, ingawa undaniwinda piya ukoti wango.12NGWANA aamue kati yango na wenga, na NGWANA anilipizie kisasi kunani, lakini luboko lwango wabaa lii kunani gako. 13Kati mithali ya apendo mwaibaya, 'Katika waovu uboka uovu.' Lakini muluboko lwango nenga wabaalo kunani gak.14Mfalme wa Israeli abakite kumuandama nyai? Umuaka nyai? Uaka mzoga wambwa! Uaka kiroboto! 15NGWANA na abe mwamuzi na apiye hukumu kati yango na wenga, na pabona, na leta sababu yangu na uniruhusu epuka luboko lwako.''16Daudi payomwile longela maneno haga kwa Sauli, sauli atibaya, ''Hale ngalilobe lako, mwawango Daudi?'' Sauli atikakatuya lilobe lake na lela.17Nakumakiya Daudi, ''Wenga ngamwene haki kuliko nenga. Kwa sababu umelipa zuri, wakati nenga nikulepa maovu. 18Leno ututangaza jinsi mwanipangite mazuri, kwa sababu wanibulige lii wakati NGWANA panibekite katika rehema yako.19Kwa kwa mundu pampata adui yake, amleka lii ayende salama? Na NGWANA akuzawadiye mema kwa chelo chaunimgile leno. 20Ngabai, ndangite kwa akika weiba mfalme nakwamba ufalme wa Israeli utaimarika katika maboko gako.21Niape kwa NGWANA kwamba badala yango wabakutiyalii kuutaru uzao wango, na kwamba walibalabia lii lina lango katika nyumba ya tate bangi.'' 22Ngoo Daudi atikumlapiya Sauli kiapo. Bokalo Sauli atiyenda kunyumba yake, lakini Daudi n bandu bake baobwike yenda ngomeni.
1Ngabai Samweli atiwaa. Waisraeli wote batikusanika pamope na lombola, na kumchika ka chake hakwo Rama. Bokapo Daudi atikakatuka na uluka hadi jangwa la Parani.2Pabi na mundu yumo huko Maoni,na mali yake yabile hakwo Karmali. Mundu yoo abile tajiri muno. Abile na ngondoro elfu tatu na mbui elfu jimo. Nayemba abile kabakata manyoya ngondoro bake hakwo Karmeri. 3Na mundu yoo akemilwe Nabaki,na lina la nyumbowe akemilwe Abigaili. Mmwawa yoo abile mwene busara na mngorou wa kuminyo. Lakini mnalome abile mkaidi na mwovu katika makowe gake. Abile na uzao wa nyumba ya Kalebu.4Daudi ayowine pabile jangwani kwamba Nabali abile kabakata manyoya ngondoro bake. 5Nyoo Daudi atilubalagiya kachake ne haenja komi. Nakuwabakiya haenjabalo, ''Muobokange muyende Karmeli, muyendeli Nabali, na kumsalimia kwa lina lango. 6Mwakubakiya, ''Ulame katika baraka, ube na amani na nyumba yako ebe na amani, na boti baabile nabo babe na amani.7Niyowine kwamba ubile nabo akata mangoga achungaji bako babile pamope na twega, na twapangite lii ubaya, na muda woti pababile Karmeli hababite lii kilebe chochote. 8Ubalokiye muchembe bako, nabembe balaku bakiya. Ngabai achembe bango bapate kibali paminyo yako, maana tukite lisoba la sherehe. Tafadhali upiye chochoti chabile nacho mumaboko ba atumishi bako na kwa Daudi mwana wako.''9Muchembe wa Daudi pabaikite, batikuma kiga Nabali goti gano kwa niaba ya Daudi na bokapo batilenda. 10Nabali atikubayangwa wapangakazi ba Daudi, ''Daudi nganyai? Na nyai ngamwana wa Yese? Masoba gano apangakazi hanambone ubatoroka ngwana wane. 11Je, nitole mikate yango na mache gango na nyama yango ambayo nilikuwa chinjiliya wakati manyoya bango, na niwape bandu bababoka kwani kutangite lii?''12Nyo mchembe ba Daudi batigarambuka nabaya, nakumakiya kila kilebe chabaite. 13Daudi atikuwabakiya bandu bake, ''Kila mundu atabe lipanga lake.'' Kila mundu atabe lipanga lake. Daudi nayenda atabile lipanga lyake. Yapata kati bandu mia nne batikumkengama Daudi, na wenge mia ibele batiigala lenda michango yabe.14Lakini mwenja yumo atikumakiya Abigaili, nyumbo we Nabali atibaya, ''Daudi atikubalagiya ajumbe boka jagwani baichange kumsalimia ngwana witu, na yembe atikubatukana. 15Balo bandu bano batupangile mema. Batudhuru lii na hobeya lii chochote wakati wati pata twangi le nabo patabile nabo mbugani.16Babile kingombe chitu kila na mumtwe kati, wakati woti twabile pamope nabo twatikuwa changa ngondoro. 17Kwa hiyo ulitange leno na uzingatie wapanga kele, maana ubaya undakumwinda ngwana witu, na wabaa kunani ya nyumba yake yoti. Yembe ni mundu yafaikaliii na ndopo yawecha shauliana nayembe.''18Ngapo Abigaili atiyombeteka na natola mikate mia inele, chupa ibele ya divai, ngondoro batano babaandaliwiwe tayari, vipimo vitano vya bisi, viishada mia jimo vya zabibu, na mikate mia ibele yatini na kuoakia kunani ya mbunda. 19Atikumakiya mwenja wake, ''Ulongoli mnonge yango nanenga naicha mchogo yako.'' Lakini hamakiya lii mchengo wee Nabali.20Pabile kayanda kunani ya mbunda wake na eleya penye maiyo pakitombe, Daudi na bandu bake batiuluka pae kabanyendeliya Abigaili, nayembe atikoliyana nabo.21Ngabai Daudi atibaya, ''Hakika nilendite bute vyoti vyabile navyo mundu hayo hakwo nyikani, na vyoti vyabile navyo ndopo chaubile, pamope na hago ganilepite mabaya badala ya mema. 22Mnongo na anipangi nyoo nenga, Daudi, nibe zaidi, iwapo nalwakumleka hata mundu yumo wa kachake abile mkoti paika malao kindae.23Abigaili pamweni daudi, atiyombeteka na uluka pae ya mbunda wake, nagonja kifudifudi na lita mpaka pae. 24Atikumtombokea mumagolo gake na baya, ''Kunani yango bai, ngwana wango, ha ubee uovu. Tafadhali umleke mpangakazi wako alongele na wenga, kae ugapekani maneno ga mpangakazi wako.25Nakusihi ngwana wango kunaumjali mundu yoo yafaikai, Nabali, kwa maana kati lina lake mwalibile,nganyo chabile ima lake ni Nabali, na upumbavu ubile pamope nayembe. Lakini nenga mpangakazi wako nababweni lii haenja ba ngwana wango, baubalagile. 26Ngabai, ngwana wango, kati NGWANA mwalama, na kati mwaulama, kwa kuwa NGWANA atikuboya boka pengana damu, na leka lipiza kisasi kwa maboko gane, ngabai adui yako, balo babakupala kukupangia uovu ngwana wango, babe kati Nabali.27Na sasa zawadi yeno ambayo mpangakazi wako hatikueleta kwa ngwana wango, na kubapoya achembe babamkengama ngwana wango. 28Tafadhali ulisami kosa la mpangakazi wako, maana NGWANA hakika alakumpanga ngwana wango nyumba imara, kwa sababu NGWANA wango andakombwana ngondo ya NGWANA; na uovu wabonekana lii mkati yako maadamu undulama.29Na ingawa bandu ende kakataka na kumwandama lenga banibalage, balo ukali wa ngwana wango wa tahilwa katika kigombo cha babile hakoti na NGWANA Mnongo wako; na agataikwa maisha ga adui yako kunanipa, kati nyalo baka katika mfuko wakombeo.30Na yapanga, NGWANA panitimizia ngwana wango makowe goti ganangoroka ambaya atiniadi, na mwakupangite kiongozi kunani ya Israeli, 31kikowe chee lauchunicha lii kachako, wala chukiza moyoni kwa gwana wango, kwa sababu upenga ni lii damu, bila sababu, na ulipizileli kisasi.Na NGWANA akuletiya mafanikio, wamkomboki mjakazi wako.''32Ngapo Daudi andakumakiya Abigaili, ''NGWANA, Mnongo wa Israeli, abarikiwe, yakulagile uboganane nanenga. 33Na hekima yako ibarikiwe, nawenga utibarikiwa, kwa sababu leno utikunichibiya, na kanabibea na hatia ya pengana damu, na kutohilipiza kisasi kwa mabo ko gango mwene.34Kaakape kati NGWANA, Mnongo wa Israeli, mwalama, ambaye atini chibiya kunani kulumiye, ngapangae uyombetikelii hicha ukali ane na nenga, kwa hakika malao kindao apalae igala lii hata mwana yumo mnalome kwa Nabali.'' 35Kwa hiyo Daudi atikuvipokiya kwa maboko gake vyaviletike; nakumakiya, ''Uyende kwa amani hadi kunyumba yako; lola,nigapekani lilobe lako na niyeketile.''36Abigaili atibuya kwa Nabali; lola, abile kapanga shelehe katika mji wake, kati shelehe ya mfalme; na moyo wa Nabali watipuaika mkati yake, kwa sababu abobile muno. Kwa hiyo hamakiye lii chochoti kabisa paka pakachile37Paikite kindae, divai pagamokite Nabali, ngabai nyumbowe atikumakiya makowe goti; moyo wake wawile mkati yake, na panga kati liwe. 38Ikawa baada ya masoba komi NGWANA atikumbwa Nabali nayembe atiwa.39Naye Daudi payewine kwamba Nabali awile, atibaya, ''NGWANA abarikiwe, yatelile hata ya shutuma yango boka mumaboko ga Nabali, na kumchibiya mtumishi wake kana apenge uovu. na atikumuyangania Nabali tendo la uovu kunani ya mntwee wake mwene.'' Ngapo Daudi pabatuma bandu bakalongele na Abigaili, lenga amtole apange nyumbowe. 40Wapangakazi wake Daudi pabaikite kwa Abigaili hakwo Karmeli, batilongela nakwe nagaba, ''Daudi atatutuma kachako tukutole hadi kachake akapange nyumbowe.''41Abigaili atikakatuka, na inamisha minyo gake, pae na baya, ''Lola, mpangakazi wako ni mtumwa ya gorwa magolo ga atumisi ba ngwana wangu.'' 42Atiyombetekana kakatuka, oboka mbunda akiwa na ajakazi bake atano balongwine nabe, atibake ngamba ajumbe ba Daudi, na apangite nyumbo wee.43Daudi atikumtola Ahinoamu wa Yezreeli nakumkobeka; bote ubele babile anyumbo bee. 44Wakati woo Sauli ampeile Palte, mwana wa Laishi mundu wa Galimu, Mikali, binti yake, yabile ngumbo we Daudi.
1Wazifi batikumnyendelia Sauli hakwo Gibea na bayanga, ''Je, Daudi haitelii katika itombe ya Hakila, ambavyo vibile mnonge yajangwa?'' 2Ngapo Sauli pakakatuka na yenda pae yalijangwa la Zifu, kono abile nabanda elfu tatu babachawile katika Israeli, bampale Daudi katika lijangwa la Zifu.3Sauli abekite kambi kwene kitombe cha Hakila, chakibile mnonge ya jangwa, mbwega ya ndela. Lakini Daudi abile katama nyikani, na abweni kwa Sauli andakamkengana huko jangwani. 4Nyoo Daudi atibalagia apelelezi na tanga kwamba kaakape Sauli aticha.5Daudi atikakatuka na yenda mpaka mahali ambapo Sauli abekite kambi; atipabona mahali pagonjite Sauli, na Abneri mwana wa Neri, mpendo wa lijeshi lake; Sauli atigonja pakatikati ya kambi na bandu bakombwile kambi kumtindiya yembe, na boti batigonja.6Ngapo Daudi atikumakiya Ahimeleki Mhiti, na Abishai mwana wa Seruya, mnunage Yoabu, ''Nyai yapalayenda nanenga mukambi mukambi ya Sauli? Abishai atibaya, 7''Neng anauluka pamope na wenga.'' Nyoo Daudi na Abishai batiyendeliya jeshi kilo. Na Sauli abile kasinzia mkati ya kambi, mkwaa wake atiomeka pae mbwega ya mtwee wake. Abneri na Askari bake batigonja kwa kumtindiya. 8Bokapo Abishai ngapamakiya Daudi, ''LeDadino Mnongo amekile adui yako mumaboko gako. Ngabai tafadhali aleke nimuome mkwaa nimu atwe hadi pae kwa go limo nakaputali mala ibele.''9Daudi atikumakiya Abishai, ''Kana umwangamize; kwa maana ngai yawecha katuya maboko gake dhidi ya mjeilwa mauta wa NGWANA na kanabee na hatia?'' 10Daudi atibaya, ''Kati NGWANA mwalama, NGWANA alwa kumalaga, ama lisoba la wa kwake lindaicha, ama ayenda kungondo na angamia.11NGWANA apeye kunanipa kunani kakatuye maboko gango dhidi ya mjeilwa mauta wake, lakini nambeambe utole mkwaa waubile pamtwe wake na lijagi la mache, tuboke.'' 12Nyoo Daudi atolile mkwaa nalijagi la mache boka pa mtwe pa Sauli, na boka. Ndopo mundu yababweni ama tanga habari yeno, wala ndopo yayumwike kusingizi, maana bati hatingoja, kwa sababu usingizi mzito boka kwa NGWANA utibatombokiya.13Bokapo Daudi atiyenda upande wenge na yema kunani ya kitombe kunanipa muno; wabile umbali mkoro kati yabe. 14Daudi akombwile mnete bandu boo na Abneri mwana Neri; kubaya, ''Huyangwe kikowe, Abneri?'' Ngapo Abneri atiyangwa na baya, ''Wenga wa nyai waukombolia ndoti mfalme?''15Daudi atikumakiya Abneri, ''Wenga wamundu jasiri? Nyai yabile kati wenga katika Israeli? Mwanja kele basi utamite lii minyoo kumlenda ngwana wakomfale? Kwa maana mundu fulani atijingia kumulaga mfalme, ngwana wako. 16Kikowe cheno chaukipangite kizuti lii. Kuti NGWANA mwalama, upalikwa waa kwa sababu walendite lii ngwana wako, mjelwa mautaw NGWANA na nambeambe lala paubile mkwaa wa mfalme, na lijagi la mache lalibile pamtwe wake.''17Sauli alitangite lilobe la Daudi ngapabaya, ''Hayo ni lilobe lako, Daudi mwanawango?'' Daudi atibaya, ''Nyalilobe lango, mfalme, ngwana wango.'' 18Daudi atibaya, ''Mwanja kele ngwana wango umwandama mpangakazi wako? Pangite kele? Mumaboko gango kuna uovu gani?19Kwa hiyo na mbeambe, nakusihi, ngwana wango mfalme ugapekani maneno ga mtumishi wako. Meite NGWANA nganja kuchochia dhidi yango, na aikubali sadaka; lakini meite ni mwanadamu, na walaaniwe mnonge ya NGWANA, maana leno bati kunibenga, nikamwane na urithi wa NGWANA; bati ni bakiya, 'Niyende na abudu miungu yenge.' 20Kwa hiyo nambeambe, kanauleke damu yangoatamboke muardhi kuutalu na uwepo wa NGWANA; kwa kuwa mfalme wa Israeli abokite panja pala kiroboto, kati mundu yawinda kwake muitombe.''21Bokapo Sauliatibaya, ''Nipangite dhambi. Ubuyungane, Mwanawango, Daudi; maana nakudhulu lii kae, kwa sababu leno maisha hango gabile gene thamani paminyo gako. Lola, nipangite upumbavu na nitikosea muno.''22Daudi atiyangwa na baya, ''Lola, mkwaa wako ubile pano, mfalme! Umakiye mwenja yumo chatole na kukutetia wenga. 23Na NGWANA amlepi kila mundu kwa ajili ya uadilifu wake na kwauaminifu wake; kwa sababu leno NGWANA akubekite mumaboko gango, lakini namkombwile lii mjeilwe mauta wake.24Na ulinge, meitei maisha gako leno gabile ga thamani paminyo gango, nyonyoo maisha gango ga palikwa thamani wa muno paminyo ya NGWANA, na aweche ni lopwe katika shida zoti.'' 25Ngapo Sauli pambakiya Daudi, ''Na ubarikiwe, mwana wango Daudi, lenga uweche tenda makowe makolo, na hakika uweche fanikiwa.'' Ngapo Daudi atiyenda zake, na Sauli abuyangine kuchake.
1Daudi abaite moyoni mwake, ''Ngabai, lisoba limo nuangamia kwa maboko ga Sauli; ndopo kikowe kizuri kwangone kuliko toroka pakilambo cha Wafilisti; Sauli alakata tamaa kotoka nipala kae mkati ya mipaka yoti ya Israeli; kwa ndela yeno nitaponyoka boka mumaboko gake.''2Daudi atiboka na loka, pamope na bandu mia sita hadi kwa Akishi mwana wa Maoki, mfalme wa Gathi. 3Daudi atamile na Akishi hakwo Gathi pamope na bandu bake, na kila mundu na familia yake, na Daudi kono abile na anyumbowe abele, Ahinoamu Myezreeli, na Abigaili Mkarmeli gabile nyumbowe Nabali. 4Sauli atibalkilwa kuwa Daudi atibatakiya Gathi, hukampale kae.5Daudi atikumakiya Akishi, ''Meitei nipatike kibali paminyo gako, unipei mahari katika sehemu jimo ya mji wa kilambo, lenga natame: Mwanja kele mtumishi wako atame pamope na wenga katika mji wa mfalme?'' 6Nyoo lisoba lyo ya Akishi atikumpeya Daudi Ziklagi; nga sababu mji wa Ziklagi ni mali ya mfalme wa Yuda hadi leno. 7Idadi ya masoba ambayo Daudi atamile katika kilambo cha Wafilisti wabile mwaka umo na miei mcheche.8Daudi na bandu bake barikuzikombwa sehemu mbalimbali, kabateka nyara Wageshuri, Wagirizi,na Waamaleki; kwa maana mataifa hago ngatamage pakilambo cho, kwa uelekeo wa yenda Shuri hadi hika pakilambo cha Misri. Batitamanga katika kilambo cha boka nyakati za zamani. 9Daudi atikambwa kilambo na hamlekite lii mnalome wala mlwawa apange mkati; atolite ngondoro, ngombe, mbunda, ngamia, na ngobo; bokapo buyangano na naika kae kwa Akishi.10Ngapo Akishi ngapalokiya, ''Je, leno apangite mashambulizi dhidi ya nyai?'' Daudi atiyangwa, ''Nipangite dhidi ya kusini mwa Yuda, '' Oma dhidi ya kusini mwa Wayerameeli, ''Ama ''dhidi ya kusini mwa Wakeni.''11Daudi amlekite lii mnalome wala mnwawa abile mkoti abalete mpaka Gathi, kabaya, ''Lenga kanabaiche kutetianga, 'Daudi apangite nyaa na nyele.'' Nganyoo chapangite kwa kipindi choti chatamile pakilambo cha Wafilisti. 12Akishi atikumwaminia Daudi, kabaya, ''Batisababisha bandu ba Israeli banichuki kuhisa; kwa iyo abaa mtumishi wango milele.''
1Katika machoba hago Wafilisti watikusanyika majeshi gabo pamobe kwa ajili ya ngondo, watikabwana na Israeli. Akishi boko hapo ngabakia Daudi, ''Hutange kwamba hupalayenda pamoja nane ngoti ya jeshi, wenga pamoja na bandu bako.'' 2Daudi hatikubakia Akishi, ''Huparo tangu hutumishi wako chaparo panga.'' Boko hapo Daudi, ''Basi nambeambe, mbarakupanga hube wa mlinzi wango milele.''3Samweli hati waa; Waisraeli boti batiomborezaa na kuchika hakwo Rama, katika kirambo chukwe mwene. Wakati huwo Sauli abile hatikuwabenga boka pakirambo boti batirongera mizimu na upepo. 4Wafilisti batiusanyika bene batiicha na beka kambi yabe Shunemu; na Sauli atikwausanya Israeli boti pamope, batibeha kambi yabe Gilboa.5Sauli pamweli jeshi la Wafilisti, atiyogopa na moyo wake watilendama, muno. 6Sauli panobite kwena kwa ajili ya msaada, NGWANA kwena anyawuli ata kwa ndoto wala kwa urimi wala kwa manabii. 7Ngapo Sauli ngabakia atumishi bake, ''Munipali nwawa ambaye ywweza rokela na wafu, rega niyendali na lupala msaada wake.'' Watumishi bake batiumakia, ''Ulole, abile nwawa huko Endori aweza rokela na wafu.''8Bai Sauli atikujigalambwa, na wala ngobo yenge tofauti, naboka ywepe pamope na bandu bake amele; na uyendeya yutu nwawa wakati wa kiro gabaya, ''Unitbili, na nduuroba, kwa rokelana wafu, na kukatuye yulu ywenakubakiya.'' 9Yura nwawa gamakiya, ''Urole, utengite chapangite Sauli, jinsi mwabengite buka katika kilambo barokela na wafu na mizimu. Bai kwa mwachanamini chatega mutengo kwa ajili ya uhai wango, ii unibulaga?'' 10Sauli gamakiya NGWANA na baya, ''Kama NGWANA mwalama, ndopo adhabu ya upatabuka na jambo le.''11Bokapo yulu nwawa gabaya, ''Buli, nikatuye nyai?'' Sauli gabaya, ''Kukatuye Samweli.'' 12Yulu nwawa pamweni Samweli, atileba kwa elilobe likoro na baya na Sauli, garokela, ''Mwachanamani kuningoga? Maana ulega wa Sauli.''13Mfalme atiubakiya, ''Kanauypngopa. Ubona na manini?'' Yulu nwawa gamakiya Sauli, ''Nandaba na nongo kaboka katika kilambo.'' Atinilaluya nwawa, 14''Buli, alatinena nyai nwawa gayangwa, ''Mundu pendo jweyuka; jwembe jweweti gachu.'' Sauli atitega kwapa ayo ni Samweli, najwa Sauli atilitiya huminyo kwake paka pae atilaya eshima.15Samweli atiubakiya Sauli, ''Mwachanamani unisubuya na unikatuya kunanai?'' Sauli gayangwa natitabika muno, maana Wafilisti bapangite ngondo dhidi yango, na Mnongo hanilekite na anipeyali majibu kabe si kwa manabii wala kwa ndoto kwa niyo nitiukema ili unibakiye kila chapaya.''16Samweli gabaya kwa kuwa NGWANA akulekite, basi unilaluya namani, na jwebe wa duwi yake? 17NGWANA aupangile eha baite kuupakpya. NGWANA atipopwana ufalme kuboke moko yako na upeya ufalme mundu jweke - atiupeya Daudi.18Kwa sababu uyeketileli sauti ya NGWANA na utekeleza nyungo yake gale kunani ya Amaleki, kwa hiyo leno najwempa atipaga ili kachako. 19Zaidi ya yako, NGWANA atawabeka Israeli pamope wega katika mako mwa Wafilisti. Malao wega na bana mwapaga pamope. NGWANA pia atalibeka jeshi la Israeli katika moko mwa Wafilisti.''20Gafula Sauli gatomboka pae kifudifudi na yongopa kwa sababu ya makowe ya Samweli. Yanyumwike ngupu payega yake, kwa kuwa lichabayo abile analyalili chaulya, atakwa kiro cha. 21Juruo nwawa atiicha kwa Sauli atimona kwamba Sauli atipata shida, na ywempe, ''Hurole, mjakazi jwako aiyawine lirolbe lako, ni tiyabeka maisha yango moko yango nitikupekanya makowe ngonibakie.22Kae bai, nauyowine,kupekani lirobe la mjakazi wako, na uniruhusu nilete chakulya kichini nongi aha, uyeili upate ngupu ya yenda kolo kwa uyendo.'' 23Lakini Sauli atikana na baya, ''Niliyalili.'' Lakini wapagahazi bahe, pamope na yulu nwawa, batihulazimisha hatimaye atipekanya larobe labe nya atikakatuka buka pae natama pakindanda.24Yulu nwawa abile na likinda lalinenipe hapo nyumbani; atipaga haraka na kumchinja; hatitola mwembe, naukanda, na tengeneza mikate yagaliyeya chachu kwa mwembe yo. 25Atiilete nake ya Sauli na hapagakazi bake. Nabepe batilya. Baadaye na buka kirocho cha.
1Basi Wafilisti batiusanya bamope majeshi gabe ngoti ako Afeki; Waisraeli batikombwa kambi papipi na chemchemi yabile Yezreeli. 2Nobo wakuu wa Wafilisti hafikuwapeta na mamia kwa maelfu; Daudi na bandu batipeta balire wa mwisho bomele na Akishi.3Boka hapo Wafilisti batibaya, ''Habo Waebrania bapanga namani[a?'' Bako hapendo benge wa Wafilisti hayo si Daudi, mtumishi wa Sauli, mfalme wa Israeli, ambaye atiminanenga machoba hago, na miaka nane nitikubona ndopo likosa tangu ahichile kachangu hata leno?''4Lakini balo wakuu wa Wafilisti batikumushi Akishi; baki kubakia, Humenge mundu hayo, hayende kochake kwa wapafike; kana huru huru kana yende pamope kungondo, kanahapange adui hitu katika, kungondo. Kwa kitiwi munduya hapelewezu panga amani na ngwana wake? Siyo kwa gharama ya mitwe ya bandu?5Je, haywo ngayembe lii Daudi yabayembi kwapokana na nganda kabayanga: 'Sauli abulagile maelfu gake na Daudi makomi elfu gake?''6Boka hapo Akishi hamkema Daudi na kubakia, ''Kama NGWANA aishivyo, umekuwa mwema, na boka kwake na jingia kwako pamobe na nenga katika jeshi nibona vizuri kati chani bona nenga nenga; na bona likosa kachaka tungulichoba hicha kachangu hata lichoba alara leno. Hata nyo, wakii wakupendili. 7Basinambeambeno hubuyangane na huyenda kwa amani, ili kuwabuchi wakuu wa Wafilisti.''8Daudi hatikubakia Akishi, ''Lakini nipangite namani? Kilebegani gani chakibweni kwa pangakazi wako kwa muda ambao panabile nonge yako hata leno, kiasi kwa konaniyende kombwana na adui za bwana wango, mfalme?'' 9Akishi hatiyangwa na kumakia Daudi, ''Nitangite kwamba ndopo lawama nonge yango kati chabile malaika waMnongo; hata nyo, balo wakuu wa Wafilisti batibaya, kamwe hooboka li pamope na twenga hata kungondo.'10Basi lelo huyu muke kindai na mapema na wapangakazi wa bwanawako babaichile pamope nowenga; mara tu payumuka kindae namapema napata mwangu, muboke.'' 11Nyo Daudi hatiyumuka burabura, yembe pamope nabandu bake, waboke kindae, wabuyangene katika kirambo ya Wafilisti. Lakini Wafilisti batioboka yenda Yezreeli.
1Ikawa, Daudi na bandu bake pababikite Ziklagi lichobaro netatu, Waamaleki batipanga mashambulizi katika Negevu na Ziklagi. Batiugombwa Ziklagi, batiutiniya moto kilambo, 2na ubatola kungupu aluwa na kila jumo nywepe gati yaka, pendo ka chini nabo babuligelili hata jumo, lakini batikwatola bandu na bokanabo.3Daudi na bandu bake pabaikite pakilambo, pabite patinike moto - na halwawababe, batikwatola kwa ngupu. 4Ngayo Daudi na bandu babile nabo batondubie lilobe labe na lela hadi pabile ndupu ngupu zaidi ya lela.5Balu habele Daudi hatiwatala kwa ngupu, yaani Ahinoamu Myezreeli, na Abigaili jwebile nyubowe Nabali Mkarmeli. 6Daudi atinguza muno, maana bandu babile kalokela kuhusu koborwa maliwe kwa sababu roho ya bandu boti batizunika, kila mundu kwa ajili ya bana bake narome na mwawa, lakini Daudi atiuimarisha kataka NGWANA, Mnongo wake.7Daudi atiumakia Abiathari, kuhani, mwana wa Ahimeleki, ''Tafadhali, unileti pano yero naivera.'' Abiathari atipeleka yona ivera kwa Daudi. 8Daudi atiloba NGWANA kwa ajili ya umongozo, na baya, ''Je, mana likengime jeshi lo nalatipata?'' NGWANA atiyagwa, ''Wakegame, maana kwali upalakuapata, na kwa kwali walabayaganiya kila kigawe.''9Kwa hiyo Daudi atiyenda, jwembe na baro bandu mia sita babile pamope njwambe; na bembe baikite kataka kijito cha Bethori, mahali pabatami barombarehite chogo. 10Lakini Daudi atiyendalya kwakegana, jwembe na bandu mia nne; maana baro mia bere batiigala chogo, babile bachokite kiasi kwambo gombwalili roka kijito Besori.11Nao batiukolya Mmisri mungunda na nakupeleka kwa Daudi; batiupeya mkate nalya batiupeya macha ya nywa; 12Bakapo batiupeya kipande cha keki ya tini na shada ibele ya zabibu payomwile lya, upatike ngupu bake, kwa kuwa abile hayala mkate wala nywa muchi, liechoba gatatu mutwakata na kiro.13Ga Daudi atiunokiya, ''Wewe ni mundu wa nyai? Je, uboka kwako?'' Naywembe atiuyagwa, ''Nega muchimbe wa Misri, mpagakachiwa Mwamelika yumo; ngwana wango atinileka, kwa sababu machoba gatatu gapite nabile natamwe. 14Twapagite mashambulizi zaidi ya Negevu na Wakerethi, na natiniya moto Ziklagi.''15Daudi atiumakiya, ''Je, upalaunipeleka hadi kwa jeshi lapagite mashambulizi?'' Ayo Mmisri gabaya, ''Unibakiye kwa Nongo kwamba unibulagea lili au kunisaliti lili na kunibeka katika maboko ya ngwana wango, nega naupeleka kwa libile jeshi.''16Yulo Mmisri pampelike huko Daudi, habo wateka nyara babile bambugangite kila sehemu, lya nanywa, na naganda, kwa sababu ya nyara yoti walizokuwa wamezitwaa mbuka chiya Wafilisti na mbuka kilambo ya Yuda. 17Daudi atikwashambulilya mbuka lichoba palipile hadi kitamwiyo ya lichaba lenembele. Ngupo mundu atiyeponyoka isipokuwa achambe mia nne baowike ngmia n mbutuka.18Daudi batimbuyaganiya yoti ambayo Waamaleki ambayo batitola; na Daudi atikwaokowa twawa bake ambele. 19Ndupo chakiobike si kichini wala kikoro, si bana alalume wala twawa si mali yaiobike wala chochote ambacho wavamizi batikitola kwa ajili yabe Daudi abile atimbuyaganiya kila kingowe. 20Atitola makundi yoti ya ngondoro na ng'ombe, ambao bandu bati kwa tongoya mbele ya ng'ombe bana mbone batibaya, ''Hizi ni nyara za Daudi.''21Daudi atiika kwa balu bandu mia bele babile bachokite rongwana nake, babalekite batame kaika kijito cha Besori. Bandu aba batipita kumlaki na bandu babile nabo. 22Ga bandu boti waovu na bagafaika miongoni mwa bayei na Daudi batibaya, ''Kwa sababu bandu ba bayeilili natwega, twapeyalili chochote mbuka katika nyara ya tumbuyangine. Isipokuwa kila mundu aweza tola yumbowe na bana bake, kwapiya na bayenda kwambe.''23Ndipi Daudi akasema, ''Ndugu zangu, msifanye hivyo, kwa vitu ambavyo BWANA ametupatia. Ametuhifadhi na kuwaweka mkononi mwetu wavamizi waliotunukia. 24Ni nani atawasikiliza kuhudu jambo hili? Kwa maana mgawo ni kwa yeote aliyelinda mizigo; Nao watapata tena kilicho sawa.'' 25ilikuwa hivyo tangu siku hiyo hadi leo, maana Daudi aliamua iwe sheria na amri kwa Israeli.26Daudi alipofika Ziklagi, alituma sehemu ya nyara kwa wazee wa Yuda, kwa rafiki zake, akisema, ''Tazama, hii ni zawadi yenu kutokana na nyara za adui wa BWANA.'' 27Zawadi zilienda kwa wazee waliokuwa Bethueli, na kwa hao waliokuwa Ramothi iliyoko kusini, na kwa hao waliokuwa Yatiri, 28na kwa hao waliokuwa Aroeri, na kwa hao waliokuwa Sifmothi, na kwa hao waliokuwa Eshtemoa.29Pia kwa wazee waliokuwa Rakali, na kwa ao waliokuwa katika miji ya Wayeremeeli, na kwa hao waliokuwa katika miji ya Wakeni, 30na kwa hao waliokuwa Horma, na kwa hao waliokuwa Borashani, na kwa hao waliokuwa Athaki, 31na kwa hao waliokuwa Hebroni, na kwa sehemu zote ambazo Daudi mwenyewe na watu wake walizoea kwenda.
1Bai Wafilisti batikobwana hidi ya Waisraeli. Waisraeli batibutuka nonge ya wafilisti na batitomboka pae liwaa katika kitombe wa Gilboa. 2Wafilisti batikumwandama Sauli na banabake kwa karibu batikuburaga bana bake Yonathani , Abinadabu, anda Malkishua. 3Ngondo yatikutompya Sauli, na bbakombwa mshare batikubuta. Apatike maumivu makale kwa sababu yabe.4Boka hapo Sauli ngaakia hupotwe silaha hubeke, ''Huchoromwe lipanga lako huniome naro. Vinginevyo, habo bagalitailiwa bapalaicha na huninyanyasa.'' Lakini putwa silaha wake hayeketilelili, kwa kuwa atiyogopa kwelikweli. Hivyo Sauli hatitola lipanga lake mwene na tombolya. 5Yolo hupotwe silaha hatibona kwamba Sauli hawilee, nayembe nyonyo atilitombokea lipanga lyake nawaa pamope nayembe. 6Nganyo Sauli awile, bana bake atatu na apotwa silaha bake - bandu bano boti bawile lisoba limo.7Bandu ba Israeli bababile kuyeto yenge yali bede, na bababile kuyeto ya Yordani, pababweni Israeli batibutuka, na kwamba Sauli na bana bake bawile, bailekite ilambo yabe na batukanga, nabembe Wafilisti baichile na tamaa mwoo. 8Na katika machoba yenge, Wafilisti baikite tola nyara yabawile, ngapa mpona Sauli na bana bake atatu atombwike mnani ya kitombe cha Gilboa.9Nabembe bakatike mtwee wake na boya silaha yobe, na lagia gumbe yenda pande zoti za kilambo cha Wafilisti tangaza habari yoo katika mahekalu yabe ya sanamu na kwa bandu. 10Babekite silaha yake mulihekalu la Ashatorethi, nao batikobeka. Yenga yake muki ngombe cha kilambo cha Bethi Shani.11Na wenyeji wa Yabeshi Gileadi pabayowine chelo Wafilisti chabampangi Sauli, 12apigoraji boti batikakatuka nayenda kila choti na boya yega ya Sauli na yega ya bana bake boka muingombe ya Bethi Shani. Nabo bayei Yabeshi na kuitinia mwoto hayo yenga kwoo. 13Boka poo batolite hiupa yabe na kuichika pae ya mkongo wa mkwachu hakwo Yaheshi, nataba wiki saba.
1Baada ya kiwo sa Sauli, Daudi atibuya kwa sambulia Waamaleki naatimi Siklagi kwa msuba gabele. 2Lisobalyenetata, mundu yumo aisile buka kambi ya Sauli ngobo yake yabile mbopwanika na ukeba nalitikwili Kanani ya mtwe wake. Paikite kwa Daudi alitie kumingo yake pae aipangite hwembe mwene kilebelii.3Daudi atikunaluya, ''Uboka kwa?'' Hwembe ngayangwa, ''Nguchapwike boka makambi ya ba Israeli.'' 4Daudi ngapamakia, ''Chonde umjimuli jinsi mambo mwangabile.'' Ngayangwa, ''Bandu batitila bakakungondo. Banambone bati tumboka, na bamambone bawile. Sauli na Yonathani mwanawake kae awile.'' 5Daudi ngapanduya munchembe, utangite kitiwi kati Sauli na Yonathani mwanawake bawile?''6Yole mchembe ngapayangwa, ''Kwabaati mbile na bile kumani ya kitombe Gilboa, na alo ngabile Sauli andikile mkwa wake, na mimutuka nafarasi na babaongoza babile kairbu na kumohwa. 7Sauli pagalambwike atimbone naatingema. Ngami yangwa nenga pamo.'8Atindaluya, 'Wenga wa nyai?' Ngananyangwile, 'Nenga na Mwamaleki, ' 9Ngambakia chinde uyeme kananiyango umbulange, kwakuwa shida ngolo imbatike, lakini ukoto bado ubile mkati gangu.' 10Nyoo natiyema kunani yake nganimadaga, kwa maana natangile apalewesali isi baada yatomboka. Ndipo panatweti litaji lya lyabile kunani yantwe wake na kaka sasabile malaboko kwake, naniletike pamo kwako, ngwama wang.''11Daudi kae ngapopwana magobo gake, nabandubote bababile pawipe nahwembe bapangite nyonyo. 12Batelela, nakwilombola no fanga mpaka kitamwinyo kwa ajili ya Sauli, Yonathani mwanawake, bandu bamnongo, na kwaajili ya nyumba ya Israeli kwa aana batumbwike kwalipanga. 13Daudi ngamakia yolye muchembe, ''Ubokwa kwako?'' Nganyangwile, nenga namuchembe wangeni wa Mwamaleki.''14Daudi ngamakie, ''Mwanganamani uyogwine lii tumulaga mfalme, mpakaya maata gamnongo kwaluboko lwako?'' 15Daudi ngankema munchembe yumo nakumakia, ''Yenda ukamuliye.'' Nyo mchembe lwo ngayenda na kumkombwa mpaka pae, Mwamaleki ngawaa. 16Kae Daudi ngamakia Mwamaleki hwa wile, ''Mwai yako ibe kunani yamtwe wako kwakuwa tinywa chako kisudute longela, nimulige mfalme hwayeilwe mauta hwa Nnongo.17Kae Daudi ngayemba mwambo walombola juu ya Sauli na Yonathani mwanawake. 18Ngaamisha bandu kuyegana mwambo wa Nnongo kwabana bayada, ambao uandikilwe katika kitabu cha Yashari. 19''Upaletau wako, Israeli uboilwa, uboilwe kunani ya pandu pako pakanani! Jinsi mwenengupu mwatombwike! 20Kananongele katika Gathi, kanantangaze katika mitaa ya Ashikeloni, ili aenja bawafilisti kanabapalaike, ili avenja bangeimilwa kanabaopele.21Itombe ya Gilboa, kanakabe naumande au ulakanani ina. Wala Migunda kanaipie nafaka kwaajili ya sadaka, kwa maana ngao yamwene ngupaialibike. Ngao ya Sauli iwesali kwe yeyelwamauta. 22Boka mumwai ya bababulagilwa, bokana katika yega yabenengapu, upinde wa Yonathani ubwiteli nchogo, nalipanga la daudi libwiteli bule.23Suali na Yonathani batipendelwa na bababile na neema katika maisha, hata wakati wawakwabe babile pampe. Babile na kasi kuliko tai, babile na ngapa kuliko imba. 24Mwe mwaenja mwa Israeli mulele kitambu cha Sauli, hwa mwalike magobo ga thamani panope navito vya thamani, nahwayeile mapambo gathahabu katika magobo ginu.25Jinsi bene ngapu mwabatombwike kungondo! Yonathani abulagilwe juu yamalipako pakanani. 26Nitikokoleka sana kwaajili yako, Yonathani mongo wango. Abile mpendwa wango sana. Upendo wake kasango wabile waajabu, wapite upendo wa banaalwawa. 27Jinsi benengupu mwabatobwike nasilaha ya ngondo iteketie!''
1Yabile baada ya gano Daudi anakwiye Nnongo, ''Je ngwezike kuubokwa mojawapo wa milema ya Yuda?'' Nnongo nganyangwile, ''Ubokya.'' Daudi ngalaluya, ''Niuyendeli nnema wako? Nnongo ngayangwa, ''Hebroni'' 2Nyo Daudi ngayenda pamope na akinayumbobe abale, Ahinoamu wa yezreeli, na Abigaili wa Karmeli, mjanee wana Nabali. 3Daudi apelike bandu bababile pampe nahwembe, nakila yumo aletike familia yake katika nnema Wahebroni pabatumbwili tama.4Kae bandu ba Yuda baatisa na kunyea Daudi mauta apange mfalme juu ya nyumba a Yuda. Ngabamakia Daudi, ''Bandu ba Yabeshi Gileadi basikite Sauli.'' 5Nyo Daudi ngatuma ajumbe kwa bandu ba Yabeshi Gileadi ngababakia, ''Mbarikiwe na Nnongo, ''Kwakuwa muliite utiigono kwa ngwana winu Sauli hwamusikite.6Sasa Nnongo abadhirishie utiifu na uaminifu wakilagano. Nanenga kae mbala kwalaga wem kwa sababu yagalo gamugapangiti. 7Sasa bai, maboko ginu gayeyelwe ngupu; mube jasiri kwa maana Sauli nngwana winu ayowike, nanyumba yoye ya Yuda injeile maata nipange na mfalme wabe.8Lakini Abneri mwana wa Neri, mpendo wajeshi la Sauli, ngatweti Ishboshethi mwana wa Sauli nganetike Mahanaimu. 9Ngampanga Ishboshethi mfalme kunani ya Gileadi, Asheri, Yezreeli, Efraimu, Benjamini na tumani ya Israeli yote.10Ishiboshethi mwana wa Sauli abile na umri wa miaka arobaini patambwile tawala juu Israeli, atawalike miaka ibele. Lakini nyumba ya Yuda yaambatine na Daudi. 11Muda ambao daudi abile mfalme juu ya nyumba ya Yuda akwo Hebhoni ni mwaka saba na mweisita.12Abneri mwana wa Neri na atumishi ba Ishboshethi mwana wa Sauli babokite Mahanaimu yenda Gibeoni. 13Yoabu mwana wa Seruya naatumishi ba Daudi batiboka nakwembana nabo pali tanda la Gibeoni. Batini palo, likundi limoupande wuno walitanda nalikundi lyenge upande wenebele.14Abneri ngamakia Yoabu, ''Haya, achembe nabakakatuke na bashindane mnongeyitu.'' Yoabu ngayangwa, ''Haya namakakatake.'' 15Napo achembe ngaba kakatwike nakwembana, omimbele kwaajili ya benjamini na Ishboshethi mwana wa Sauli, nakomi naibele bakya kaatamishaba Daudi.16Kila mundu abahyinwe waadui yake nakombwa lipanga lyake palubaa lwadui uake, ngabatola pae pamope. Kwango mali palya pakemilwe kwa Kiebrania, ''Helkath Hazzurim,'' Yaani ''konde la upanga, ''lalibile Gibeoni. 17Ngando yabingale sana lisoba lelo na Abneri na bandu ba Israeli batishindwa naatumishi ba Daudi.18Bana atatu ba Seraya babile palo: Yoabu, Abishai na Asaheli. 19Asaheli abile nyoyokya magolo kati mbala. Akengime Abneri kwa karibu tendebuka upande wowote.20Abneri ngalinga nchogo na longela, ''Ngawenga Asaheli?'' Ngayangwa, ''Ngamenga.'' 21Abneri ngamakia, ''Galambuka upande wako wa malyo au kwakea umohwe manchembe hwumo na tola silaha yake.'' Lakini Asaheli hakugeuka.22Napa Abneri ngamakia kae Asaheli, ''Ukakatuke ungengame. Mwanya namani nguko bwe mpaka pae? Nakalinga kitiwi kuminyo kwa Yoabu nnongogo?'' 23Lakini Asaheli ayeketili gatambuka. Kwanyo Abneri ngamwoma mkwa wake, mpaka upitwa upande wamehele. Asaheli ngatokapae ngawaa, nhayemapopo.24Lakini Yoabu na Abishai ngaba nkengama Abneri. Wakiti lisoba kalitipika babile bakite pakitombe sa Amma, sakibile karibu na Gia katika nndela ya longogo mbongote ya Gibeoni. 25Babenjamini ngabaikusanya nchogo ya Abneri na yem kunni ya kitombe.26Kaeabneringankema Yoabu nakamakia, ''Je ni lazima lipanga liyendeli tarua daima? Je utangitili kwamba mwisho wake waba mabuu?Hata pakubawi wabakie bandu bako baeleke kwake ngama alongo babe?'' 27Yoabu ngayangwa, ''Kati Nnongo mwanaaishi, ukakotoka baya nyo, askari bango bapalege kwa kengana alongo babe mpaka kindae!''28Nyo Yoabu nga kobwa talumbeta, na bandu bake bote ngabayema na bayendelilei kwakengana ba Israeli kae wala pakombwanieli kae. 29Abneri na bandu bake batwangite chekechembe petwa Araba. Balokite Yordani, batwangite kindu chote chakifaatike, na mpaka baikite Mahanaimu.30Yoabu ngabuya bokya kunkengana Abneri. Ngabakusanya bandabake bote, ambapo Asahali na askari benge koim na tisa ba Daudi batipongwa. 31Lakini bandu ba Daudi bababalige bandu 360 ba Benjamini na Abneri. 32Kae ngabantila Asaheli na kumsika katika likauli la tatebake, lyalyabile Bethelehemu. Yoabu na bandu bake ngabatyanga nncheke cheke, kuchile wakati kabaika Hebroni.
1Kwabilenangondo ya muda nncho kati yanyumba ya Sauli na nyumba ya Daudi. Daudi ngayendelya patangapu muno, lakini nyumba ya Sauli yayendeli katika na dhoofika.2Bana babelekwi kwa Daudi akwo Hebron. Mmelekwa wake wakwanza abile Amnoni, kwa Ahinoamu wa Yezreeli. 3Mwanake hwe nebile, Kileabu, abelekwi kwa Abigaili, mjane wa Nabali wa Karmeli. Bandu atatu, Absalomu, abile mwana wa Maaka, binti Talmai, mfalme wa Geshuri.4Mwana wamesese wa Daudi, Adoniya, abile mwana wa Hagithi. Mwana wake watano abile Shefatia mwana wa Abitali, 5nawasita, Itheamu, abile mwana wa Egla nnyambowe Daudi. Hababote babelekwile kwa Daudi akwo Hebroni.6Yabile wakati wa ngondo kati ya nyumba ya Sauli na nyumba ya Daudi Abneri apangite mwenengupu katika nyumba ya Sauli. 7Sauli abile kilombo linalake Rispa, binti Aiya. Ishboshethi ngamalaya Abneri, ''Mwajanamani atwangile nakilombo sa tatebango?''8Hata yabile Abneri ati usika sana bokana na lelibela Ishboshethi nahwembe atilongonda, ''Je nenge nantwe wambwa wa Yuda? Nilaya uaminifu kwanyumba ya Sauli, tatebako, kwaalingo bake namambwaga lake, kwa kutoka kubeka mmaboko ga Daudi. Na bado leo unanishutumu kuhusu mwanamke.9Nnongo nganipanginyo, Abneri, na zidi, ibile nipangile likwa Daudi kati Nnongo mwannapile, 10Kuamia ufalme bikya nyumba ya Sauli nakukiyemeka kitego sa enzi sa Daudi kunani ya Isreali na kunani ya Yuda, bokya Dani mpaka Beersheba.'' 11Ishboshethi akombwili kumnyangwa Abneri lilobe kae, kitunsu atikunyogopa.12Kae Abneri atamile ajumbe kwa Daudi baya, ''nchi yeno ni yanyai? Upange kilagano nane, nawe wabona kwamba laboko lwango libinawe, kwileta Israeli yotr kwako.'' 13Daudi ngyangwa, ''Vema, mbala panga kilagano nawe. Lakini lineno limo linipala bokya kasako nikwamba wakabona likuminyo yanyomana unanaetali weti Mikali, binti Sauli, pawaisabaganana nane.''14Kae Daudi atumile ajumbe kwa ishboshethi, mwana wa Sauli, longela, ''Umbei Mikali nyambo wango hwanipiite mabulwe kwaajili yake miajimo na Wafilisti.'' 15Nyo Ishboshethi atumile kwa Mikali nakumtola baka kwa nsengowe, Palteli mwana wa Laishi. 16Nsengowe ngalongwa na nakwe kono kaleta, atiyendelya hadi Bahurimu. Kae Abneri ngamakia, ''Bai lelo abuye kaya.'' Nyongabeya.17Abneri ngolongela na agai ba Israeli baya, ''Zamani mwapalike Daudi abe mfalme winu. 18Bai mbeya mbeno mpange nyo. Kwa maana Nnongo alongei kuhusu Daudi longole, ''Kwalabiko lwa Daudi mtumwa wango nabakosopolya bandu bango Israeli bakana na muluboko na mwamadui babe bote.''19Kae Abneri ngalongela na bandu ba Benjamini ana kwa ana. Kae Abneri ngayenda lingela na Daudi akwo Hebroni ngasimulya kila kilebe amboso Israeli na nyumba yote ya Benjamini gamatinanile kugatimiza. 20Wakati Abneri na bando ishirini kati ya bandu bake baikite Hebroni kunola Daudi, Daudi ngapaanda Sherehe kwa ajili yabe.21Abneri ngansimulya Daudi, ''Mbala kakatuka nakukusanya bote, nngwana wangu mfalme, ili twanusa bapange kilagano na nahwembe, kwamba utawala juu ya gote gaupale.'' Nyo Daudi atikumlusa Abneri boka kwa amani.22Kae askari ba Daudi na Yoabu babwite boka katika taka nyara na baisi na nyara yanambone. Lakini Abneri abileli Hebroni pamope na Daudi. Daudi atikukumruhusu boka, aboi kwa amani. 23Wakati Yoabu na Jesho lote pabaikili, Yoabu atibakilwa, ''Abneri mwana wa Neri asile kwa mfame, na mfalme atikumruhusu boka, nahwembe Abneri aboi kwa amani.''24Kae Yoabu asile kwa mfalme nalongola, ''Upangite kele? Lola, Abneri asile kwako! Mwanjanamani umrusile abake, nahwembe aboi? 25Hutangiteli kwamba Abneri mwana wa Neri asile kukutinga na kukupeleleza hali yako na kukulola kila lyoanga?'' 26Yoabu pabai kwa Daudi, atamile ajuuse kumfuata Abneri, na bembe mayai kamkeleboya katika lose lwa Sirah, lakini Daudi alitangitelii leno.27Abneri pabwite Hebroni, Yoabu atikumtula pambwega kati ya lilyango ili alongele nakwe chumba. Popo Yoabu amwomite mukitumbo na kumalaga. Nyo alepite kisasi sa mwai ya Asaheli rinunawe.28Daudi paliyone lijambo leno ngalogei, ''Nenga na mfalme wango tabileli na hatia mbele ya Nnngo daima, husiana na mwai ya Abneri mwana wa Neri. 29Hatia ya mwai ya Abneri naibe kunani ya Yoabu na nyumba yote ya tati bake. Nakama akosekane katika familia ya Yoabu mundu mwene ilonda, au mwene ukuma, au kilema hwatyangilwa kwalukongoso au hwa wile kwalipanga au hwakosike sakulya.'' 30Nyo Yoabu na Abneri nnawe ngamulige Abneri, kwakitumbu amlige Abneri mmngo wabetungondo akwo Gibeoni.31Daudi amakwiye Yoabu na bote bababile panope na hwembe, ''Mpopwane magobo ginu, mwalange magobo ga mabunwa, na mwomboleze nnonge ya maiti ga Abneri.'' Na mfalme Daudi gaenda tola maiti ga Abneri wakati wasika. 32Ngabasika Abneri akwo Hebroni. Mfalme ngalela kwa lilobe palikauli la Abneri, na bandu bite ngabalela.33Mfalme nganwombolezea Abneri hwembe atiyemba, ''Je yapasike Abneri awe kati mwana mpumbavu? 34Maboko gako gatabilweli. Magodo gako gatabilweli minyororo. Kati mundu mwatombokaga mnonge ya bana baovu, nyo ngautombike.'' Bandu bote ngabannelwa zaidi.35Bandu bote ngabaisa kumpala Daudi alye wakati kubile muntwekati, lakini Daudi ngalapa, ''Nnongo nganipanginyo, na zaidi, mana maite mkete au chochote kabla ya lisoba tipika.'' 36Bandu bote baibweni uzuni ya Daudi, nayalikwapendeza, nyo kila sakipangite mfalme sati kwapendeza.37Nyo bandu bonde ba Isreali bote ngabatangile lisobalyo kwamba ya bileli nia ya mfalme Abneri mwana wa Neri awe. 38Mfalme ngamikia mtumwa wake, ''Je ntingileli kuwa mundu nkolo atambike leno katika Israeli? 39Nanenga leno mithotike, japokuwa njiyelikwe mauta nibe na mfalme. Bandu ba bana ba Seruya mihatari sana kwango. Nnongo na ankelebokeye nnaukwa kumepa ulau wake katimwaipalikwa.
1Yabile Ishboshethi, mwana wa Sauli, payowine kwamba Abneri ayomwike akwo Hebroni, maboko gake gitidhoofika, na Israeli yote yati tabika. 2Bai mwana wa Sauli aibi na bandu abele bababile apendo baikosi ba askari. Yumo wabe abile Baana na hwenge abile Rekabu, bana ba Rimoni Mbeerothi wa bana ba Benjamini (kwama Berothi ya balagiliwe kuwa sehemu ya Benjamini, 3na Waberothi babatakile Gitaimu na babile kabatana palo mpaka mbeyambeno).4Bai Yonathani, mwana wa Sauli, abile na mwana kilema wamagolo. Abile naamri wa miaka tano habari kuhusu na Yonathani payaikite Yezreeli. Yaya wake atikamtola ili atile. Lakini wakati katila mwana wa Yonathani atitomboka na panga kilema. Lina lake akemilwe Mefiboshethi.5Nyo bana ba Rimoni Mbeerothi, Rekabu na Baana, basafilile ntwekati wakati walisoba likale mpaka tasake Ishbothethi, hwembe atipomolya matwekati. 6Nnwawa hwa lendelage panyango atigosela wakati kapela ngano, Rekabu na Baana bajingile nyumba mbolembole ngabapeta. 7Nyo pa bajingi nkati ya nyumba, batikumanga nakumuliga wakati agonjike kusumba sake. Kae ngabakata ntwe wake naboka nao, ngabasafiri mundela seke sekemba mpaka Araba.8Gabaleta ntwe Ishboshethi kwa Daudi huko Hebroni, nao wakamwambia mfalme, ''Tazama, hiki ni kichwa cha Ishboshethi mwana wa Sauli adui wako, hwapalage uwai wako. Leno Nnongo anepile kisasi nngwana witi mfalme dhidi ya Sauli na labeleko lwake.'' 9Daudi ngabayanga Rekabu na Baana nnunawe, bana ba Rimoni, Mbeerothi, ngababakiya, 'Kati Nnongo mwaishi, hwa ukosopoli bhwumi wango na kila shida, 10mundu yumo pambakile, 'Linga, Sauli awile, 'Awasage alefike habari njema, natikumohwa nakumulaga akwo Siklagi. Ago ngamalepo ganampeile kwa habari ya yake.11Namna gani, mundu mnau panulaga mwene haki pakindanda sakenkati ya nyumba, Je kanamipale mwai yake bokya mabako ginu, na kumoyanga duniani?'' 12Kae Daudi ngabalagya achumbe, nabembe ngaba bulaga ngabakatakata maboko na magolu gabe na kwapatika mbwega ya litanda akwo Hebroni. Lakini bautweli ntwe wa Ishboshethi na kausika mulikabali la Abneri katka Hebroni.
1Kae makabila gote ga Israeli banyendeli mfalme akwo Hebroni na bembe batibaya, ''Lola twenga twa nyama na yupa yako. 2Kipindi sa kipite, Sauli pabile mfame juuti, niwenga ngawandiongozike jeshi laba Israeli. Nnonga akubakie, wabachuchunga bandu bango Israeli.''3Kwanyo agoi bote ba Israeli baisi kwa mfalme akwo Hebroni na mfalme daudi apangite nabo kilagano mbele ya Nnongo. Ngabanapia Daudi abe mfalme waIsraeli. 4Daudi abile na umri wa miaka thelethini patumbwile tawala, nahwembe atawake miaka arobaini. 5Atawalike kumani ya Yuda miaka na mwei sita akwo Hebroni, na kwo Yerusalemu atawalike miaka thelathini naitatu juu ya Israeli yote na Yuda.6Mfalme na bandu bake ngabayenda Yerusalemu nkobwana na yebusi, bababile benekeya ba nnchi. Ngamamakie Daudi, ''Wakombwali isabano kwani hata ipofu na ilema baweza kukakanikia jingwa. Daudi aweza isa pano.'' 7Lakini, Daudi ngaiteka ngome ya Sayuni, ambao mbea mbeno nimema wa Daudi.8Nyo Daudi ngabaya, ''Babashambulie ayebusi yapala bapete katika mabende gamase ili baiki ilema na ipofu kanabajingi katika kasri.'' 9Nyo Daudi ashile ngemani na hwembe aukemili nnema wa Daudi. Ngasengwa ukuta, tumbulya pasega yenasa nyumba. 10Daudi abile nalikakala sana kwa maana Nnongo, Nnongo mpeleteu, alibele panope nakwe.11Kae Hiramu mfalme wa Tiro atumile ajumbe kwa Daudi, namikongo ya mielezi, mafundi selemala na naasengi. Ngabasengwa Daudi nyumba. 12Daudi ngatanga kuwa Nnonho ammekiti ili bee mfalme kunani ya Israeli, na kwamba ati kukweya ufalme wake kwa ajili ya Israeli bandu bake.13Baada ya Daudi boka Hebroni na yenda Yerusalemu, ngaitolwa alwawa na masuria bambone akwo Yerusalemu, na bona na mabinti ba mbone batibelekwa kwake. 14Gano ngamana bake bakabelekwile kwake akwo Yerusalemu: Shamua, Shobabu, Nathani, Selemani, 15Ibhari, Elishua, Nefegi, Yafia, 16Elishama, Eliada na Elifeleti.17Bai afilisti payowile kwamba Daudi ayelwe mauta panga mfalme kunani ya Israeli, bayei bote kumpala. Daudi payone lo ngauluka mungome. 18Bai bafelisti pabaisile maeneite katika libende la Mrefai.19Kae Daudi ngaloba msaada boka kwa Nnongo. Ngabaya, ''Je naashambulie afelisti? Je waubeya ushindi juu yabe?'' Nnongo nganakia Daudi, ''Washambulie afilisti kwahakika mbala kupea ushindi juu ya afilisti.'' 20Kwanyo Daudi ngabashambule akwo Baali Perasimu, na hwembe abashindike. Ngalongela Nnongo apemafuriko adui bango nnngo yango tati mafuriko gamase. Kwanyo lina lamalipalya libile Baali Perasimu. 21Afelisti ngabaleka inyago yabe palo, na Daudi na bandu bake ngabaiboya.22Kae afilisti ngabaisa kwamala yenge kae nakwieneza muno pali bende la Mrefai. 23Nyo Daudi ngapala msaada kae bokya kwa Nnongo, na Nnongo ngamakia, '''kanawashambulie kwa nnonge, lakini watelete kwa chugo na wayendeli petwa mikongo ya Miforosadi.24Wakati payoa lilobe laindo katika upepo wa upakatwa kunani ya mikongo ya Miforosadi, hapo washambulie kwa nngupu. Upapange nyo kwa kuwa Nnongo alongolya monge yake kulishambuliea jeshi la afilisti.'' 25Nyo Daudi ngapanga kati Nnongo mwamwamulishe. Ngababulaga afilisti mundela mwote bakya Geba mpaka Gezeri.
1Bai kwa mara yenge Daudi ngaba kusanya ateule ba Israeli, elfu thelathini. 2Daudi ngakakatuka nayenda na bandu bake bote bababile pamone na hwembe bokya Baala waubile Yuda ili alileta lisanduku lya Nnongo, lalikemelwa lina la Yahwe wamajeshi, hwatana kunani yamakerubu.3Balibei lisanduku la Nnongo kunani ya mkokoteni wa yambe. Ngabalipla munyumba ya Abinadabu, yayabile kunani ya kitombe. Uza na Ahio, bnabake, ngabaongozike mkokoteni. 4Ngauboya mkokoteni nalisandku lya Nnongo kunani yake ya nyumba ya Abinadabu kunani ya kitombe. Ahio alongoli nnge ya lisanduku. 5Kae Daudi na nyumba yote ya Israeli ngabatumbwa ina nnge ya Nnongo, kabashangilia na yombo ya mziki, inubi, inanda, matali, ligayamba, na matowazi.6Hata paikiti katika shinikizo la Nasoni, balo ng'ombe ngaba kwama, Uza nganyosha liboko lwake nakulikumbatwa lisanduku la Nnongo, hwembe ngali kamulia. 7Kae nyongo ya Nnongo ngaiyaka dhidi ya Uza. Nnongo ngankobwa kwakitumbu cha dhambi yake Uza ngawa papalyaplya pambwega ya lisanduku la Nnongo.8Daudi Ngakasilika kwakitumbu Nnongo ankobwe Uza, na hwembe apakemiti malipalya Peresi Uza. Eneo lyolikemelwa Peresi mpaka leno. 9Daudi anyogwipe Nnongo lisoba lyo. Ngabaya, ''Lisanduku lya Nnongo likombwa bali isakwango?''10Nyo Daudi abile litayari kae kulitola lisanduku lya Nnongo katika nnema wa Daudi. Badala yake alibei pa bwega ya nyumba ya Obedi Edomu Mgiti. 11Sanduku lya Nnongo lwatani munyumba ya Obedi Edomu Mgiti kwa mwei itatu. Kwanyo Nnongo atikumbariki hwembe na nyumba yake yote.12Kae mfalme Daudi ngabakilwe, ''Nnongo abarikile nyumba ya Obedi Edomu na kila kilebe sabile naso kwa kitumbe cha sanduku lya Nnongo.'' Nyo Daudi ngayenda nakulioboya lisanduku lya Nnongo boka mu nyumba ya Obedi Edomu mpaka nnema wa Daudi kwa pulaika. 13Yabile babapotwa lisanduku la nnongo pabatweli atua sita, apigete sdaka ng'ombe na ndama hwa nenite.14Daudi atiina mnonge ya Nnongo kwa ngupu yake yote; awati naivera ya kitini pekee. 15Nyo audi na nyumba yote ya Israeli batilioboya lisanduku ka Nnongo kwailulu nalilobe la talumbeta.16Hata yabile lisanduku la Nnongo mema wa Daudi, Mikali, binti Sauli, alingiti palidirisha. Ngamona mfalme Daudi kaguluka na ina nnenge ya Nnongo. Ngasalawa pamoyo wake. 17Balijingie lisanduku lya Nnongo na kalibeka pandu pake oakatikati pa hema amabyo Daudi abile atilibekya. Kae Daudi ngapia sadaka yateketeza na sdaka ya amani, ngababariki bandu kwali na la Nnongo wa majeshi.18Yabile Daudi payomwi pia sadaka ya tima na sadaka ya amani, atikwabariki bandu kwalina lya Nnongo wa majeshi. 19Kae ngababagana bandu bote, kipenga sabote cha ba Israeli, nadume na alwewa, kipande sa nkate, nyama na keki ya zabibu, kae bandu bote nyabukanga; kila yuna abwite kwake.20Kae Daudi ngabeya ili abariki familia yake. Mikali, binti Sauli, atipita ili akwembane na Daudi na hwembe alibaya, ''Jinsi gani mpeletaa mfalme waba Israeli mwabile leno, hwailwei kitopo menge ya atumwa bake muongoni mwa atumisi bake, kati yumo wa apwumbavu ambaye bila oni kuikumukua hwembe mwene!''21Daudi nganyangwa Mikali, ''Napangite nyo nnonge ya Nnongo, hwani sawile kunani ya tabi bako nakunani ya familia yake yote, hwanibei panga na kingoli kunani ya bandu ba Nnongo, 'Kunani ya Israeli. Nnongo ya Nnongo na pulaika! 22Napanga hwenga heshima hata zaidi yapo, nauluya nnge yaminyo gango na mwene. Lakini kuwa ijakazi utikwalongela, na heshimika.''' 23Kwanyo Mikali binti Sauli, hapatike libana mpaka pawile.
1Yabile mfalme payomwike tama pa nyumba yake, na bada ya Nnongo kumpeya starehe bakana na adui bake bote babanteletike, 2mfalme gamakia nabii Nathani, ''Linga, nenga nitama mu nyumba ya mierezi, lakini lisanduku lya Nnongo libile mahema.3Bai Nathani ngapamakia mfalme, ''Yenda kapange liipanyoko, kwa maana Nnongo abinawe.'' 4Lakini kilo kilo seseloselo lilobe lya Nnongo lya mwisili Nathani baya, 5'''Uyende na ukamikie mtumishi wango Daudi, 'Nyangalongei Nnongo: Je upalanise ngya nyamba yotama?''6Kwa maana na nawaili tama mu nyumba yango bokya lisoba lelya panaletike bana ba Israeli boka Misri mpa leno; bada yake nabile kanitwanga muhema, hema lya kwembanwa. 7Naamalipoti pana babile kaniana miongoni mwa bana bote ba Israeli, Je nawi longela lyolyote naviongozi bate ba Israeli na bei kwachungu bandu bango Israeli, tongolela, ''Mwanja namani munanjengwali nyumba ya mierezi?''8Mbeambeno bai umakie Daudi, mtumishi wango, ''Nseno ngasalongela Nnongo wa majeshi: 'Nakutweti baka kauchungu, buka kauboka kwa pala ngondolo, ili ube watawala wabandubango, Israeli. 9Nibile panope nawe popote pauyei na nabakanile madui bako bote nnge yako. Nanautengenezelya lina linkolo, katili na lya apendo bababile kunani ya nchi.10Natenga pandu kwaajili ya bandu bango Israeli nane na bapanda palo, ili kwamba baweze ishi pandu pabebene nakama basambuliwe kae. Alau babatesali kae, kati mwabapangiti mwanzo. 11Kati mwambaangite tango lisoba lelo panaamulishe amuzi kanani ya bandu bango Israeli. Nane mbala tupulaisa bokana na madui boko bote zaidi ya gonenga, na Nnongo, ;Nitamkya kwamba mbala kusengwa nyumba.12Masoba gako paga yonoka na kaugonja pawe na tati bako, na kakatuya lubaleko badala yako, hwabaka katika yega yako wamwene, nauimarisha ufalme wake. 13Nahwembe ngasenga nyumba kwaajili yango, nane nakiimalisha kitego sake sa elizi daima. 14Napanga natete kwake, nahwembe apanga mwana wango. Papanga dhambi, na mwadhibu kwa fimbo ya binadamu na kwamikombwo ya bana babandu.15Lakini uaminifu wakilagano sango wamokalii, kati mwa niboite kwa Sauli, hwani maiti nnnonge yako. 16Nyumba yako na ufalme wako wadhibitishwa nngo yako daima. kItego sako cha enzi sapanga imara daima:'' 17Nathaninngamakia Daudi na katarifamlobe gano gote, nangamakia kuhusu mwalailwe mwote.18Kae mfalme Daudi ngejingwa nyumba na tama mnonge ya Nnongo ngabaya, nanga na nyai, Nnongo, Nnongo, nafamilia yango kila gani hata undetike pano panibile? 19Na leno lalibile lijambo lisene nnge yako, nngwana Nnongo. Hata halongei kuhusu familia ya mtumishi wako wakati nkolo wausisa, nawenga undaite lubeloko lya lyisa, ngwana Nnongo! 20Nenga na Daudi nilongele na mani zaidi yako? Umweshimwile ntumishi wako, nngwana Nnongo.21Kwakitumbu salilobe lyako, na kitumbu satimiza makusudi gako wamwene, upangite lijambo likalo namna yeno na kulisibitisha kwa numishi wako. 22Kwa nyo wenga ngawa nkilo nngwana Nnongo. Kwa maana ndupo hwenge hwabile kati wenga, na ndupo Nnongo hwinge badala yako, kati jinsi ambavyo mwatayowine kwa msikilo gitu twabene. 23Kwani kwina taifa gani lalibile kati bandu bako Israeli, taifa limo kunani ya nchi ambalo wenga wa Nnongo, watiyenda na kwakosopo lya kwa ajili yako wa mwene? Wapangite nyo ili kwamba bebe bandu kwa ajili yako wamwene, kwipangwa lina kwa ajili yako wamwene, na panga matendo makolo ga yoyoya kwa ajili nchi yako. Wabo ite mataifa na magolo gabe boko nnge ya bandu bako, wakosopoli baka Misri.24Umarishe Israeli kati bandu bako daima, na wenga wa Nnongi, panga wa Nnongo wabe. 25Bai mbiyambino Yahwe Nnongo, ahadi ya upangite kuhusu mtumishi wako na amilia yake ibe imara daima. Upange kati mwaubaite. 26Na lina lyako libe likolo daima, ili bandu balongole, ''Nnongo wa majeshi ni Nnongo wa Israeli, 'Wakati nyumba yango, Daudi, mtumishi wako payatanua imara nnonge yako daima.27Kwa maana wenga, Nnongo wamajeshi, Nnongo wa Israeli, widhihirishe kwa mtumishi wako kwamba upata kusengwa nyumba. Kwa nyo nenga na ntumishi wako, nipatike ujasiri loba kwako. 28Mbiambino nngwana Yahwe, wanga wa Nnongo, ndilobe lyako niamani, na upangite ahadi yeno njema kwa mtumishi wako. 29Mbiambino bai, namna ikafendezike kubariki nyumba ya mtumishi wako, ili iyendeli mnonge yako daima. Kwa mamana wenga nngwa Yahwe, ngaugalongei mambo gano, na kwa ahadi yako nyumba ya mtumishi wako ya barikiwa daima.
1Yabile baada yago Daudi abashambulie afelisti na kwa shinda. Nyo Daudi ngaitola Gathi na ijiji yake boka katika mamlaka ga felisti.2Kae aishindike Moabu na ngalenga bandu bake, kwa mistari kwa kwapanga bagonje pae kunani ya bwe. alengete misitari ibele ya balaga na sitali gumo kamili kwabeka hakoto, ngo wa Moabu babile atumisi ba Daudi na ngabatubwa kannepa kodi.3Kae Daudi ngashinda Hdadezeri mwna wa Rehobu, mfalme wa Soba, Hadadezeri pasafilile keleboya ufalme wake katika mto Frati. 4Daudi atenite mimutuka, ,1, 700 ga farasi na ga askari ishirini elfu baba yenda kwa magolo. Daudi ngaba kata magolo farasi wa mimutuka, lakini atikwabeka botosha mimutuka miajimo.5Wakati Bashami ba Dameska pba isile kamsaidia Hadadeziri mfalme wa Soba, Daudi ngabalaga katiak Washemi bandu ishirini naibele elfu. 6Daudi ngabeka ngome akwo Shuma ya Dameski, na Washami ngababa atumishi bake na gabaleta kodi. Yahwe apei Daudi ushindi kila kwayei.7Daudi ngatola ya dhahabu ya babile nayo atumishi ba Hadadeziri na hwembe ngaileta Yerusalemu. 8Mfalme Daudi ngatweti shaba ya mbone bakya Beta na Borosai, milema ya Hadadeziri.9Wakati Tou, mfalme wa Hamathi, payowine kwamba Daudi alishindike jeshi lyote la Hadadeziri, 10Tou ngantuma Hadoramu mwanamke kwa mfalme Daudi kumpeya salamu na kumbaliki, kwa kuwa Daudi abile atikumbwana na Hadadeziri na kushindi, maana hadadeziri ankombwile ngondo dhidi ya Tou. Hadoramu ngaisa pampe na ibele ya hela, dhahabu na shaba.11Mfalme Daudi ngaipia wakfu ilebe yeno kwa ajili ya Yahwe, pamope hela na dhahabu buka mataifa gote gagasindike- 12Boka Shamu, Moabu, Waamoni, Wafelisti, Waamaleki, pamope na nyara gote yaitekite boka kwa Hadadeziri mwana wa Rehobu, mfalme wa Soba.13Lina la Daudi litilanganikwa sana pabasindike Bashami palibende la mwinyo, pampe na bundu babe babaika elfu komina nane. 14Abekite ngome katika Edomu yote, na ahemu bote babile atumishi bake. Yahwe ngapeya Daudi ushindi kila payei.15Daudi ngakwala kunani ya Israeli yote, na hwembe apangite kwa haki na usawa kwa bandu bote. 16Yoabu mwa awa Seruya abile mpendo wa majeshi, na Yehoshafati mwana wa Ahiludi abele hwa andika taarifa. 17Sadoki mwana wa Ahitubu na Ahimeleki mwa a wa Abiathari babile makuhani, na Seraya abile mwandishi. 18Benaya mwa awa Yehoyada abile kunani ya Bakerethi na Bapelethi, na bana ba Daudi babile ashauli ba mfalme.
1Daudi ngalongela, ''Je kwinayoyote hwaigalile mafamilia ya Sauli ambaye ngwesike nkunaya kwafadhili kwa ajili ya Yonathani? 2Abile mtumishi katika familia ya Sauli linalyake Siba, akamilwe kwa Daudi. Mfalme nganalwege, ''Je wenga nga Siba?'' Ngayangwa, ''Nenga nantumishi wako na hwembe.''3Nyo mfalme ngabaya, ''Je ndopo hwaigile familia ya Sauli ambe ngweza tunaya wema wa Nnong?'' Siba nganyangwa mfalme, ''Yonathani aina mwana ambeya ni mlemavu wangolo. 4Mfalme ngamakia, ''Aikwako?'' Siba nganyangwa mfalme, ''Lola, abile mu nyumba ya Makili mwana wa Amieli hakwo Lo Debari.5Ngapo mfalme Daudi ngatuma bandu nakupia nyumba ya Makili mwana Amieli akwo Lo Debari. 6Nyo Mefiboshethi mwana wa Yonathani mwana wa Sauli, aisi, kwa Daudi nembe ngalitia kuminyo yake mpaka musakafu kwakumweshimu Daudi. Daudi ngabaite, ''Mefiboshethi.'' Na hwembe atiyangwa, ''Ulole nenga na mtumishi wako!7Daudi ngamakiga, ''Kanaayogope, maana mbali kukufadhili kwa ajili ya Yonathani tate bako, nane mbala kukelebokia bwewote wa Sauli babu bako, nawe waba pameza yango daima.'' 8Mefiboshethi ngalita na baya, ''Mtumishi wako nganyai, hata umingiti kwa fadhili mbwa nga kati mwambwile?''9Kae mfalme ga nkema Siba, mtumishi wa Sauli, na kumakia, ''Gote gagabile ga Sauli na familia yake mimpeile nsokolo wa mgwa wako. 10Wenga, banabako, naatumishi mwalema migunda kwa ajili yake namwe mwa una mauno ilikwamba nchokolo wa mgwana wako apate sakulya. Kwa maana Mefiboshethi, msokolo wa mgwana wako, alya pa meza yango daima.'' Bai Siba abile na bana komi na batano naatumishi ishirini.11Kae Siba ngamakia mfalme, ''Mtumisi wako apala panya gote ambago mgwana wango mfalme gaamiamleshe na ntumishi wako.'' Mfalme ngahyongea haya, kwaMefiboshethi abile katik meza yangu, kama mmojawapo ya wana wa mfalme.'' 12Mefiboshethi abile na mwana sene lina lyake Mika. Na bate bababile kamayama panyumba ya Siba babile atumishi ba Mefiboshethi. 13Kwanyo Mefiboshethi ngatama Yerusalemu, hwembe alile sakulya sa daima pameza ya mfalme, japo abile kilema wa magolu gote.
1Yabile badae mfalme wa bandu ba Amoni ngawaa, na Hanuni mwana wake abile mfalme badala yake. 2Daudi ngalongela, ''Mbala kunaya fadhili Hanuni mwana wa Nahashi, kwakitumbu tate bake bati ni fadhili.'' Nyo Daudi atumile atumishi kumfariji Hanuni kwa habari ya tate bake. Atumishi bake ngabajingile katika nchi ya bandu ba Amoni. 3Lakini viongozi babandu ba Amoni bamakie anuni ngwana wabe, ''Je ufikili kwa akika Daudi aweshimu tate bako hata atumite bandu tutuyeyo nuyo? Daudi atumiteli atumiteli atumishi bake kwako, ili lingulya milema peleleza, ili pindaa?4Nyo Hanuni ngabalola atumishi ba Daudi, ngase kwa nusu ya ndea yake, ngapnowa magobo gake mpaka matako, na hwembe ngabaleka ba bayende. 5Daudi simulilwe kuhusu leno, atumite bande yenda kwa pokya, kwakitumbu Batifedheheshwa muno. Mfalme ngababakia,''Mutame Yeriko mpaka ndeayinu payabalikya, 'Ngamwabaye.''6Bandu ba Amoni pababweni kwamba banungite kwa Daudi, batumite ajumbe na kwa ajili Washami, ba Bethi Rehobu na Soba, askari elfu ishirini baba yendanga kwa magolo, na mfalme wa maaka pampe na bandu elfu, na bandu ba Tobu elfu kominaibele. 7Daudi payowine, ntumite Yoabu na jeshi lote la askari. 8Baamoni batiboka na panga mistari ya ngondo pana jingilyo galilyongo lya mema wabe, wakati Bashami ba Soba na balo ba Rehobu, na bandu Tobu na Maaka, bayemi kisabe pauwanda.9Yoabu pai bweni mistari ya ngondo kaimwisililya pote monge na nsongo, asawile baadhi ya ba Israeli babamanyi kombwana vizuri nangabapanga dhidi ya Bashami. 10Na sehemu ya igalile ya jeshi, ababei pae ya Abishai munawe, na hwembe ababei mumistari ya ngondo dhidi ya jeshi la Amoni.11Yoabu ngalingela, ''Mana ibile Bashami mana baba na ngupu zaidi juu uango, kae wenga, Abishai, lazima unikosopoli. Lakini mana ibile jeshi la Amoni lyapanga na ngupu zaidi juu yako, naisa kukukosopolya. 12Mube na ngupu, natwe twilaye kuwa twina ngupu kwakitumbu sabandubitu, kwa maana Yahwe apanga gagapendeza kwa ajili ya kusudi lake.13Nyo Yoabu na askari ba jeshi lake ngabagelya monge katika ngondo zaidi ya Bashami, babalazimike tilya mwinge ya jeshi la Israeli. 14Jeshi la Amoni palibweni kwamba Bashami batite, na bembe kae ngabatila buka kwa Abishai ngababaya nkati ya mema. Apo Yoabu ngabuya kuba kwa bandu ba Amoni nangalejea Yerusalemu.15Bashami pa babweni kwamba bashindilwe na ba Israeli, baikasinye pampe kae. 16Kae Hadareza atumite leta ikosi ya Bashami kwige ya lukolongo Frati. Baisile Helamu pamupe na Shobaki, mpendo wajeshi la Hadareza kunani yabe.17Daudi pabakilwe, abakasinye Israeli bate pamupe, alokite Yordani, na aikite Helamu. Bashami ngaba ipanga katika mistari ya ngondo dhidi ya Daudi na bambine nakwe. 18Bashami ngabatila mmnonge ya ba Israeli. Daudi abaliye askari mia saba ba mimutaka na askari ba farasi elfu arobaini. Shobaki mpendo wajeshi labe ati jeluliwa na awilekwo. 19Afalme bate babile atumishi ba Hadareza pa babweni kuwa bashindilwe na Israeli, ba pangite amani na ba Israeli na bapangite atumishi babe. Nyo Bashami batiyogopa kwa saidia bandu ba Amoni kae.
1Yabile wakati wa majira ga kipepye, wakati ambapo kwa kawaida afalme yenda kungondo, Daudi ngamtuma Yoabu, mtumishi wake, na jeshi lote la Israeli. Ngabalialibia jeshi lya Amoni na kuhusu Raba. Lakini Daudi akakaa Yerusalemu.2Nyo yabile lisaba limo wakati wakitamwiyo Daudi atiyumuka bokya pakindanda na ngatwanga paligulu kasri. Pabile palo amweni nnwawa hwabile kaoga, mmwayole bile nngolou muno kwa bone kama. 3Nyo Daudi ngatuma na kwalaluya bandu baba ntangite yolya mwawa. Mundu yumo ngabaya, ''Je hayo siye Bathsheba, binti Eliamu, na hwembe sio mnyumbowe Uria Mhiti?4Daudi atumiti ajumbe ngabantula isa kasake nangaganjanakwe (kwani atubwage boka mumasuba gake). Kae ngabaa kasake. 5Nnwawa ngabaa na ndumbo, na hwembe ngatuma na kumakia Daudi; ngatuma, ''Nenga nibi nakitumbo.''6Kae Daudi ngatuma bandu kwa Yoabu yobaya, ''Umtume kwango Uria Mhiti.'' Nyo Yoabu ngantuma Uria kwa Daudi. 7Uria paikite, Daudi nganalia hali ya Yoabu. Jinsi jeshi mwalabile kaliyendelya, na jinsi ngondo mwa yabile kaiyendelya. 8Daudi ngamikia Uria, ''Ueli kasako, ukaaluwe magolo gako. ''Nyo Uria ngabaka katika kasri la mfalme, mfalme ngantuma zawadi kwa Uria.9Lakini Uria ngangoja pampe na antumishi banngwana wake katika lilyango la kasri, wala auluekeli kasake. 10Daudi pabakilwe, ''Uria aelileli kasake, ''Ngamakia Uria, Je ubokile safarini? Mwanja namani akotwekeli ulika kasako?'' 11Uria nganyangwa Daudi, ''Lisanduku la Israeli na Yuda babele mu mahema, na Yoabu na Yoabu na atumishi bangwana wango bako mbwelehema, uwandani. Jinsi gani basi nenga ni weza yenda mnyumba yango nywa, na lya, nagonja pamope na nyumbo wango? Kwaakika kati mwauishi ngwesikeli panganyo.12Nyo Daudi ngamakia Uria, ''Utume leno kae, malaona kuleka uboke.'' Kwanyo Uria atuma Yerusalemu lisobalwo na lyalifuatike. 13Daudi pankemile atinywa na lyapamope na hwembe, Daudi ampangite alobi. Wakati wakitamwiyo Uria ayei gonja kisake pamope na atumishi ba nngwana wake; aelili kasake.14Nyo kindae Daudi kamwandikya Yoabu barua, na hwembe ngaituma kwaluboko lwa Uria. 15Nkati yabarua Daudi aandike nyo, ''Umeke Uria mwonge yangondo ngalesana, nakae mwaneke ili akombolwe na awe.16Kwanyo Yoabu pa bweni mema kauzingirwa, amekiti Uria katika pandu patangite askari adui bene nguvu babile kabakubwana. 17Wakati bandu bapamema pababokite na kombwana dhidi la jeshi la Yoabu, baadhi ya askari ba Daudi ngabatomboka, na Uria Mhiti kae ngabulagilwa.18Wakati Yoabu patumite lilobe kwa mfalme kuhusu hali ya ngondo, 19anagile mjumbe, longela, ''Payomwa kumakia mfalme kuhusu hali ya ngondo, 20yawezekana mfalme akasilika nnema kwakaribu, 'Nyo mwatangitile kwamba bapekobwa kwashambulia bokya nkingombe?21Ninyai hwa maliye Abimeleki mwana wa Yerubehsethi? Sio nnwawa hwa golyiye liwe lyosagya tumani yake bokya nkingombe, hata awile akwo Thebesi? Kwana mani basi mwakalibhe ukuta jinsi yoh? Nawenga wanyange, ;;Uria mtumishi wake awile kae.''22Nyo mjumbe ngaboka nayenda kwa Daudi ngamakia kila lijambo ambalo Yoabu lya mtumite longole. 23Na mjumbe ngamakia Daudi, ''Mwanzoni adui babile na ngupu kuliko twenga; batitakabili uwanda, lakini twaakilebwisogo pamajingilyo galilyango.24Naakibwa mishale babe balokie atumisi bako bokya muukuta, na badhi ya atumishi ba mfalme bati wanganga, na mtumishi wako Uria Mhiti kae abulagilwe.'' 25Kae Daudi ngamakia mjumbe, ''Umakia nyo Yoabu, 'Kanahurusu lijambo leno likuhuzunishe, kwa maana lipanga kumwanga yono kati mwalimwangamiza yhenge. Wipange ngondo yako kuwa yene ngupu zaidi ya zaidi ya nnema, na uteke.' Mnyei moyo Yoabu.''26Nyo nyumbowe Uria payoni kwamba nsengowe awile, atiomboleza sana kwa ajili yake. 27Huzuni yake paiyomwike Daudi atituma na kumtola kwake katika kasri lyake, na hwembe abile nyumbowe na apapile mwana. Lakini sakipangite Daudi sampukiseli Yahwe.
1Kae Yahwe atumite Nathani kwa Daudi. Asikwake na longela, ''Kwabile na bandu abele pa Nnema. 2Yumo abile tajili na hwenge abile maskini. Yole tajiri abile na ipenga ya ngombe na ngondolo bambone sana, 3lakini maskini abileli na chochote isipokuwa mwa ngondolo, hwabile ampemite na kumisha nakunela. Akoipampe nahwembe na pamope nabanabake. Yole mwana ngondolo hata atilya nakwe nanywa bokya nukikombe sake, na hwembe egonjike katika maboko gake naabile kati binti kwake.4Lisobalimo tajiri apatike ngeni, lakini hwembe abile li tayari tola nnyama bokya mulikundi lake lya ngombe au likundi lyake lyangondolo, ilikumwandalia sakulya. Badala yake atweti mwana ngondolo wa maskini na nganteleka kwa ajili ya ngeni wake. 5Nyingo ya Daudi ngayaka dhidi ya tajili yole, na hwembe ngamakia Nathani kwa nyong.'' Kati Yahwe mwabile nkoto, mundu hwapangite jambo leno asitaili waa. 6Nilazima alepe mwana ngondolo mara nchenche zaidi yasilya sakipangite, na kitumbu abileeli na lwongo kwa mundu maskini.7Napo Nathani ngamakia Daudi, ''Wenga ngawayo lya mundu! Yahwe, Nnongo wa Israeli, 'Ngalongela, ''Nakuyei mauta wa mfalme kunani ya Israeli, natikukosopolya bokya mumaboko ga Sauli. 8Nakupei nyumba yangwana wako, nakina yumbobe maboko gake. Nakupei kae nyumba ya Israeli na Yuda. Namanagabile ago gapangite pasene zaidi kwako, mbele wesa kukuyonge genge muno.9Kwanyo basi mwanja namani uzalawile maongezi ga Yahwe, hata upangite gagabile malau nnonge yake? Umulige Uria Mhiti kwalipanga na untweti nyumbowe panga nyumbogo. Wabulige kwalipanga lya jeshi lya Amoni. 10Nyo basi lipanga libokali panyumba yako, kwakitumbu atini dharau na untweti nyumbowe Urie Mhiti panga nyumbogo.'11Yahwe endalongela, 'Ulole, mbalaleta maafa dhidi yako boka nyumba yako wa mwene. Natola akina yumbogo, menge ya minyo gako nakumpea jirani yako, na hwembe agonja naakina ayumbogo wakati wa muntwekati. 12Kwa maana wenga wapangite dhambi yeno pasiri, lakini nenga mbala panga jambo leno wakati wamuntwekati menge ya ba Israeli bote. 13Apo Daudi ngamakia Nathani, ''Nimpangite dhambi Yahwe.'' Nathani nga nyangona Daudi, ''Yahwe na hwembe ailekelie dhambi yako uwali.14Lakini, kwa kitumbu kwa kitendo semo umsalawile Yahwe, mwana hwebelekwile kwako hakika apala waa.'' 15Kae Nathani ngaboka yenda kasake. Yahwe ankobwele mwana golya ambaye nyumbuwe Uria atikampa mpa kwa Daudi, na hwembe atiminga muno.16Kae Daudi ngamakie Nnongo kwa ajili ya kijana. Daudi na hwembe ajingile mnyumba nagonja kilo sote kunani ya sakafu. 17Agoi na nyumba Nnongo yake batikakatuka na yema pabwega yake, ili nankakatuye pa sakafu. Lakini akakatwikeli, naalileli pamope nabo. 18Yabile lisuba la saba mwana nga yomoka. Atumishi ba Daudi batiyogopa kumakia kwamba mwana ayomwike, kwa maana batibaya, ''Lola, wakati mwana pabile nkote twati longela nakwe, lakini aliyomeli lilobe litu. Apanga kitiwi mana twa makia mwana ayomwike?!''19Daudi pabweni kwamba atumishi bake kabayoyotana atangite kwamba mwana ayomwike. Ngabalaluya,''Je mwana ayomwike?'' Ngabayangwa, ''Ayomwike.'' 20Kae Daudi ngaukatuka boka pasakafu na hwembe nga oga, nakwipakaya maafa, na badilisha nagono gake. Ngayenda pa hema lya kwembamwa na nga abudu palo, kae bgabuya katika kasri lake. Apalite sakulye kiletelwe, ngaba mwandalia, na hwembe ngalyaa.21Napo atumishi bake ngaba makia, ''Kwa namani upangite jambo leno? Watifunga na leta kwa ajili ya mwana wakati wabile nkolo, lakini mwana payomwike, watikakatuka nalaya.'' 22Daudi nganyangwa, ''Wakati mwana pabile nkolo natifunga na natilongela, ninyai hwatingite kwamba Yahwe aweza kuninha lwongo mwana alame au lii? 23Lakini mbuambino mwana ayomwike, kwanyo mfunge namani? Je ngweza kumkeleboya kae? Nayenda kwake, na lakini hwembe awezali huya.''24Daudi ngamfariji Bethsheba nyubwowe, ngajinhya kwake, na ngagnja nakwe. Baada ngapapa mwana nnalome, na hwembe ngankema Selemani. Yahwe ngampenda, 25nahwembe ngatuma lineno petya nabii Nathani kunkema Yedidia, kwa kitambu Yahwe atikumpenda.26Basi Yoabu akombwanie na Raba, Nnema wakifalme wa bandu la Amoni na hwembe ngaiteka ngome yake. 27Nyo Yoabu ngabatuma ajumbe kwa Daudi nalongela, ''Nikobwanie na Raba, nane nikamulikie pandu pasambaza mase ga mase. 28Kwanyo mbiembieno likusanye jeshi lalisaitte uzingele mema nakuuteka, kwa maana manaibele nauteka, wakemelwa kwa lina lyango.''29Nyo Daudi atilikusanya jeshi lote nayenda Raba; atikombwana nabo nakuuteka. 30Daudi atweti taja lya dhahabu baka katika ntwe wa mfalme wabe yayabe na uzito watalata, nayabile yaliwela thamani kati yake. Taji lyabekilwe kunani ya ntwe wa Daudi. Kaeatweti nyara ya nnema yambone.31Atikwapia bandu babale mjini na hwembe atikwalazimisha panga kazi kwa misumeno, sululu na libao; lakini kae atikwalazimisha tengeneza matitali. Daudi ngailazimisha milema yote ya bandu ba Amoni panga kaziyoo. Kae Daudi na jeshi lote ngababuya Yerusalemu
1Yabile baada yago kwamba Amoni mwana wa Daudi, atikumiminika sana Tamari dada bake ba kambo hwabile ngorou, abile hwa ndumbo jino na Absalome, mwana hwenge hwa Daudi. 2Amoni atisononeka sana kiasi saminya kitumbu sa Tamari dada bake. Tamari abile bikra twanyo yabonekine iwe ZekanaliAmoni panga nenololote kwake.3Lakini Amnoni abile na bwigalye lina lyake Yehonadabu mwana wa Shama, nnongowe Daudi. 4Yehonadabu abile mundu mwelevu muno. Ngamakie Amnoni, ''Mwanjanamani wa mwana wa mfalme, wendadhoofika kila masoba? Mwanja kile ukotoka kumbikia? Ngapo Amnoni ngayangwa, ''Nimpendi Tamari, dada bake absalomu nnunago.''5Napo Yehonadabu ngamakia, ''Ugonje pakinda sako nawipange watamwe.. Wakati tatebako pabasakukulola, wamakie tafadhari umtume no bwango Tamari saandae sakulya nnonge yango, ili kwamba nebonekane nilya bokya muma boko gake?'' 6Kwanyo Amnoni ngagonja nakwipanga ntamwe. Mfalme paisile tumola, Amnoni ngamakia mfalme, ''Tafadhari umtume Tamari nnobwangu aende sakulya kwaajili ya utamwe wango nnonge yango ilikwambanikilye bokwa muluboko lwake.7Kwanyo Daudi katika kasili lake ngatuma lilobe kwa Tamari longela, ''Uyenda katika nyumba ya mwa Amnoni na umwandalie sakulya. 8Tamari gayenda katika nyumba ya Amnoni mwasawe pabile agonjike. Atweti lidonge nakuliiyita mkate monge yake, kae ngauoka. 9Ngatola sokalngha na kumpeya mkate, lakini atikana lya. Kae Amnoni ngababakia bababile, ''Kila mundu naaboke.'' Nyo kila yumo ngaaboka.10Amnoni ngamakia Tamari, ''Leta sakulya kusumba sango nikilye muluboko lwako.'' Tamari ngote mkate wayoke kuuanda, nakuleta kusomba sa Amnoni mwasawe. 11Paletike sakulya kwake, Amnoni atikukamulia na kumakia, ''Wise satugonje nane, mabobo wango.'' 12Yhwembe ngayangwa, ''Ili mwasango, kanaunilazimishe, kwani nndopo lijambo kati leno lalipasilwa panga katika Israeli. Ngaupange lijambo lyaoni kiasi cheno!13Nayende kwako ikwiepusha naoni ambayo jambo leno laleta kunani yamaisha gango? Nakitendo seno sakulaya kuwa wampumbavu hwangali ni katika Israeli yote. Tafadhari nikuluba ulongela na mfalme. Hwembe akuruusu unikobeke.'' 14Lakini Amnoni alekile kungowa. Kwa kuwa abile zaidi ngamohwa ngagonja nakwe.15Kae Amnoni nganchukwa Tamari kwa chuki ngolo. Nga chuki zaidi ya mwibile kamimikia. Amnoni ngamikia, ''Ukakatuke naaboke.'' 16Lakini hwembe nyayangwa, ''Lili! Kwatitumbu alau wakinipanja nibone ni mbaya muno kuliko sa umbakite!'' Lakini Amnoni angyowenili. 17Badala yake ngenkema mtuishi wake ndongela, ''Umoye nnawawayo monge yange, nauyigale nnhwango kasogo yake.''18Kwanyo mtumishi wake ngapiga najigila nnyango. Tamari abile awati livazi linakishiwe kwani ngamabinti babafalme bababile bikra mwabile kabawala. 19Tamari ngabeka maligu kunani yantwe wake nangalipawana livazi lyake20Absalome, mwasawe, ngamakia, ''Amnoni, mwasao abile nawe? Lakini mbiambino ukotoke, nnobwango. Hwembe ni mwasao. Kanalibike leno pamoyo.'' Nyo Tamari atami kisake pa nyumba ya Absalome mwasawe. 21Mfalme Daudi payowi agogote, ati usika muno. 22Absalome alongei chochote kwa Amnoni, kwakitumbu Abslome aatikasirika kwaselo sakipangite, kumadirisha Tamari nnombowe.23Yabile baada ya miaka ibele mizima Absalome abile na babapiangondolo manyoya kabapanga kazi akwo Baali Hazori, wabile na Efraimu, na hwembe Absalomu ngaba koka banabote ba mfalme ikakwo. 24Absalomu nganyendelya mfalne, ''Nakumakia, ''Lola, mbiambiano mtumishi wako hwaba kata manyoya ngondolo. Tafadhari nenda loba mfalme nabatumishi bale na beyende nane, nantumishi wako.''25Mfalme nganyangwa Absalomu, ''Lili mwanawango, kanatayende twenga twani gote gapanga chigo kwako.'' Absalomu nga mwakikishwa mfalme, lakini hwembe aye katili yenda, ila atikumbiliki Absalomu. 26Kae Absalomu ngalongola, ''Mananyoli bai chonde nneke nnunango Amnoni ayende natwe.'' Mfalme ngamaliya, ''Mwanja namani Amnoni ayende namwe?''27Abalomu ngamsii Daudi, nyo ngampe ya ruhusa Amnoni nabanabenge ba mfalme yende nakwe. 28Absalomu ngaamrisha atumishi bake longela, ''Mpe kannhange kwa akini. Amnoni palobya wimbi, na panamakia, 'Munkombwe Amnoni kanamwayoyope mwamuulage. Je nnemgali ninimwamurisha? Mwa be jasiri na hodari.'' 29Kwanyo atumishi ba Absalomu ngabapangya Amnoni kati mwaba amishwe. Kae bana bote ba mfale ngaba kakatuka kila yumo oboka nyumba wake nabatuka.30Hata yabile wakati babile mundela habari yaikete kwa Daudi longela, ''Absalomu abalige bana bate ba mfale nantu hata yumo hwaigile.'' 31Kae mfalme ngakakatuka napopwana magobo gate na kwigonjeka kunani ya sakafu; atumishi bake bote ngabayema karibu nahwembe magobo gabe ga popwanika.32Yehonadabu mwana wa Shamu, nnongewe audi, ngayangwa ndongola, ''Nngwana wango kanauwase kuwa asembe bote ambabo mbana ba mfalme babulagilwe, kwa maana ni Amnoni kisake ngahwa bulagilwe. Absalomu atilipanga jambo leno bokya lsobaleno Amnoni pamwalibie Tamari, nnobobolwe. 33Kwa nyo bai, nngwana wango kanabike taarifa yano banoyo, wasa kwamba bana bote ba mfalme ba bulagilwe, twani hwawile ni Amnoni kisake.''34Absalomu ngabutuka. Mtumishi hwabile kalinga nga umukwa nniyo gake nabona bandu bambone kabaisa kundela mbwega yakitombe ubande wake wagharibi. 35Kae Yehohadabu ngamakia mfalme, ''Lola, ba mfalme bendaisa. Kati mtumishi wako mwabaite.'' 36Yabile mara pahwomwi longela bana ba mfalme ngabaika, ngabakalatuya malobe gabe nalela. Na mfalme pamope naatumishi bake kae ngabalela kwa lwongo.37Lakini Absalomu ngatila na yenda kwa Talmai mwana wa Amihudi, mfalme wa Geshuri. Mfalme ngaomboleza kilalisoba kwaajili ya mwana wake. 38Nyo Absalimu ngatilete nayenda Geshuri na ngatamakwo kwa miaka itatu. 39Moyo wamfalme Daudi ngautanhwa yenda kunola Absalomu, kwa maana atifarijika kwa habari ya kio cha Amnoni.
1Yoabu mwana wa Seruya atambuite kwamba moyo wa mfalme, watamanile kunona Absalome. 2Kwanyo Yoabu atumite lilobe akwo Tekoa kunneta kwake mwana mwelevu. Ngamakia, ''Chonde, uwale magobo ga omboleza wapange wa mwpmbolezaji, kanawipakaye mauti, lakini ube kati wa mwana ambaye hwa omboleza kwa muda nnacho kwa ajili ya yomwike. 3Kae ujingi kwa mfalme naamakie maneno gakueleza.'' Kwanyo Yoabu ngamakia maneno ambago apalage galongela twa mfalme.4Wakati mwana boka Tekoa palongei na mfalme, alitie tuminyo yake kae nalongela, ''Mfalme, anisaidie.'' 5Mfalme ngamakia, ''Shida yako namani?'' Ngayangwa, kiukweli kwamba nenga namjane, nsengo wango ayomwike. 6Nenga, namtumishi wako, nabile nabana abele, batiyomana kungunda, nabi ntupo hwa kwakenga. Hwamo hwabe ngankobwa nyine na kumulaga.7Na mbiambinu likolo lwote lukakatwike tunani ya mtumishi wako, balongela, 'Uptye hwa nkibwi nnunawe, ili tumalage lepa bwoni wa munawe hwa mulige.' Nongo pala kumwangamiza Mhiti. Nyo bapala kuliimia likala laliyaka lamigilenalo, ata kumokea nsengo wango lina nalubelekwe kunani ya kuminyo ya nchi.''8Twanyo mfalme ngamakia mwawa, ''Yenda kasako, nane mbala laghya lijambo la kukapangohya.'' 9Nnwawa bokya Tekoa nganyangwa mfalme, ''Nngwa wango mfalme, hatia naibe kunani yango na kunani ya familia ya tate bango. Mfalme na kitego chake cha enzi babileli naatia.''10Mfalme ngalongei, ''Hwohwote hwa kubikia lineno wa note kwango, nahwo akukunywalikae.'' 11Kae mwawa ngalongela, ''Chonde mfalme nnkomboki Yahwe Nnongo wake, ili kwamba hwalepa kisasi sa mwai kanaalibie zaidi, ili kwamba kanabamwangamize mwanawango.'' Mfalme ngayangwa, ''Kati Nnongo mwabi nkoto, nndopo wala lunyili lino lwa mwana wako lwalwa tomboka pae.''12Kae mwawa ngalongela, ''Chonde mtemtishi wako alonge kineno lino zaidi kwa ngwana wango mfalme.'' Ngalongela, '''Sema.'' 13Kwanyo mwanamwawa ngalongela, ''Mwanjanamani basi upangite kwa hila dhidi ya bandu ba Nnongo? Maakwalongela nyo, mfalme ni kati mundu mwene hatia, kwakitumbu mfalme anankelebuyali mwana wake hwaboi. 14Kwakimbu twenga twabote tupala wa, kwakuwa tubile kati mase gagajitanika kunani ya bwe na kwamba gawezali kusanilwa kae. Lakini Nnongo atolile bwomi; badala yake, apalandela kwa babile kutalu bayangana.15Mbiambiano basi, nilongei lijambo leno kwa nngwana wango mfalme, kwakitumbu bandu bati kunitisha. Nyo mtumishi wako ngailongelile munafsi yake; mbiambino mbalongela na mfalme. Penge Mfalme apea mtumishi wake haja yake. 16Kwa maana mfalme apala kuniyowa, ili kwamba kumpia mtumishi wake katika maboko ga mundu ambaye apalege kuniangamiza nenga na mwana wango pamope, tuboke muke katika urithi wa Nnongo. 17Kabe mtumishi wako atiloba, Yahwe, chonde uruhusu lineno la nngwana wango mfale limberi msaada, kwa maana nngwana wango mfalme ni kati malaika wa Nnongo kwa fatishila wema na ulau.' Yahwe, Nnongo na abe pamope nawe.''18Ngapo mfalme ngayangwa nakumakia yote mwawa, Chonde kanaumile lineno lyolyote lyanikalaluya.'' Nnwawa ngayangwa, ''Bai ngwana wango mfalme na alongele mbiambino. 19Mfalme ngalingela, Je sio laboko lwa Yoabu lwalwipampe nawe katika gagote? Mwana mwawa ngayangwa nalongela, ''Kati mwabiwamwoni nngwana wango mfalme ndopo hwa weza yenda luboko lwa malyo wala luboko lwa nkeya kwagalo gwana wango mfalme gaulongei.Nitumishi wako Yoabu hwanibikie nakunilaghya longela silo mtumishi wako alongei. 20Mtumishi wako Yoabu apangitenyo ibadilisha seluya sakipangika. Nngwana wango nimwene akili kati hekama ya malaika wa Nnongo, hwatingite gote ga gapangilwa nkati ya nchi.''21Kwanyo mfalme ngamakia Yoabu, ''Lola, mbalapanga jambo leno. Uyende na ukeleboye ayo masembe Absalomu.'' 22Kwanyo Yoabungalitia kuminyo yake pae kunani ya bwe katika heshima na shukurani kwa mfalme. Yoabu ngalongela, ''Mtumishi wako atangite kwamba apatike neema nnonge yake, nngwana wango, mfalme, kwa vile mfalme apei mtumishi wake haja ya mioyo wake.23Kwanyo Yoabu atikakatuka na yenda Geshuri, ngankelebu ya Absalomu Yerusalemu kae. 24Mfalme ngolengei, ''Naabaye kasake, lakini kanaani bone kuminyo yango.'' Nyo absalomu ngabwite katika nyumba yake mwene.'' Mawesikeli kukubona tuminyo twa mfalme.25Abileli namundu katika Israeli hwalumbilwe twa nnongelya kati Absalomu. Bokya munjayo yamagolo gake mpaka katika kingosi sake kwabileli natofauti yoyote. 26Pasekwe nywili ya muntwe wake mwisho wa mwaka, kwakitumbu yabile ndopau tunani yake, alengite nyuli yake zaidi ya shekeli miaibele, kwakiwango sa kilengo sa mfale. 27Kwa Absalomu babelekwi bana atatu na mwana mmwawa hyumo, lina lyake Tamari. Abile nnwawa ngolou.28Absalomu atami Yerusalemu miaka ibele bila bona kuminyo ya mfale. 29Kae Absalomu ngatuma lineno kwa Yoabu ili ampake kwa mfalme, lakini Yoabu ayeili twake. Kwanyo Absalomu atumite lineno kwa mara yenebile, lakini Yoabu asili bado.30Kwanyo Absalomu ngamakie, atumishi bake, ''Lolange, ngunda wa Yoabu ubile kalibu nawango, na hwembe abi na shayiri kolya. Nyende mukaliyose mwoto'' Nyo atumishi ba Absalomu ngaba yosa moto wolo ngunda. 31Kae Yoabu nga kakatuka na yenda kaseka Absalomu ngamakia, ''Mwanja namani atumishi baka batinie ngunda wango?32Absalomu nganyangwa Yoabu, ''Lola natumite lilobe kwako longela, ''Wise ili nikutume kwa mfalme longela,''Mwanja namani nafiisa baka Geshuri? Yabile heri kwango ngagala kwaoo. Kwanyo mbiambino unileke nikubone kuminyo ya mfalme nama ni bile na uku bai nanibulage.'' 33Kwanyo Yoabu ngayenda kwa mfalme na tumakia. Mfalme ngankema, Absalomu asele kwa mfalme naatilita mpaka kunani nchi nnonge ya mfale na mfalme nga nnonhya Absalomu.
1Yabile baada ya go Absalomu ngaanda matuka wa farasi na farasi kwa ajili yake pampe na bandu hamsini ba yenda nnonge yake. 2Absalomu abile ayumukage kindae nayema pambwega ya ndela yaiyenda palilyango lya nme. Mundu yoyohyote hwabile nalishauri lya isa kwa mfalme kwa ajili ya ukumu, Absalomu atikakema na kunaluya, ''Uboka mema gani? Namundu yole yangwa, mtumshi wako aboka mnjwapa yakabila lya Israeli.''3Nyo Absalomu kumakia, ''Lola shita lako nijema na lakini, lakini ndopo kwapeilwe mamlaka na mfalme pekanhya lishitaka lyako. 4Absalomu yongea, ''Nitamanhya kwamba ngapangilwa namwamuzi nkati nchi ili kwamba kila mundu hwabile nalishitaka apaleweza isa kwango nane mbele kumpea haki.5Nyo yabile kila mundu hwa isile amweshimulile Absalomu hwembe kakatuya loboko nakukanwa na kunnonhya. 6Absalomu apangite nya kwa ba Israeli bote babaisi kwa mfalme kwaajili ya hukumu. Kwanyo Absalomu atipotosha miyo ya bandu ba Israeli.7Yabile mwishoni mwa miaka minane Absalomu ngamikia mfalme, ''Chonde nduba uniruhusu ni yende ili timize nadhili ya naibekite kwa Yahwe akwo Hebroni. 8Kwa maana mtumishi wako abekite nadhili pabile Geshuri katika Shamu atilongele, ''Manaibile Yahwe kweli anikeleboya Yerusalemu, ngana mwabudu hwembe.''9Nyo mfalme ngamakia, ''Yende kwa amani.'' Absalomu nga kakatuka nayenda Hebroni. 10Kae Absalomu ngatuma apelelezi katika alongo bate ba Israeli, longela, ''Mara pamayowa lilobe lya tarumbeta mwalongela, 'Absalomu endatawala katika Hebroni.''11Bandu nia ibele babakokilwe bakya Yerusalemu bayei na Absalomu. Bayei katika ujinga wabe bila tanga Absalomu sakipangite. Wakati. 12Absalomu kapiya dhabihu, atumite bandu kwa Absalomu katika mema wake akwo Gilo. Hwombe abile nshauri wa Daudi. Ulau wa Absalomu wabile na ngupu kwa kuwa batikukengama bayendeli yongezeka.13Njumbe ngasia kwa Daudi nabaya, ''Miyo ya bandu ba Israeli imbatana na Absalomu.'' 14Nyo Daudi ngababakia atumishi bake bbabile pampe na hwembe akwo Yerusalemu, ''Haya natukakatuke natubatake kwakitumbu ntopo atu yumo hwapala salimika twa Absalomu. Mwiandae bakamara jimo kanaatapate mara ata atusababisye madhara kunani yitu na kuushambulia Nnema kwa matemeu ga lipanga.'' 15Atumishi ba mfalme ngoba makila, ''Lola, atumishi bakobabi tayari banga lolote nngwana witu mfalme saupala aumua.16Mfalme nga aboka nafamilia uake pmape na hwembe lakini mfalme alekite banalwana komi babile masuria ba mfalme ilibalitwe kasri. 17Baada ya mfalme yenda na bandu bote pamope na hwembe, bayenmi katika nyumba ya mwisho. 18Jeshi lake lyote lyayei pamope na hwembe nnonge ye bayei Wakerethi na Wagiti miabote bababile vatikunkengama bokya Gathi.19Kae mfalme ngamikia Itai Mgiti, ''Mwanja namani nawenga kae uyende natwe? Ubaye nautane na mfalme Absalomu kwa kuwa wonga wangeni kae wantabilwa, ubaye pandu pako wamwene. 20Kwani niliso bai ngaubokite, mwanjanamani kupange utwange natwe popote? Ata ndakiteli kwani yenda. Kwanyo ubuye panope na aino. Utii na uaminifu uambatane nawe.''21Lakini Itai nganyangwa mfalme longelo, ''Kati Yahwe mwabile mkoto na kiti nngwana wango mfalme mwabi mkoto, kwa hakika mahali popote nngwana wango mfalme twayenda, mtumishi wako kae ndipo papala yenda, kwamba ni ukoto au tio.'' 22Nyo Daudi ngamakia Itai, haya longolya uyende pampe natwe.'' Nyo Itai Mgiti ngayenda pampe na mfalme, pampe na bandu bake bote na familia yabe yote. 23Nchi yote ngailela kwalilobe kadili bandu mwababile kabaloka libende la Kidroni, mfalme na hwembe ngalina. Bandu bote ngabasafiri elekea nyikani.24Babile kae Sadoki pamope na Lawi bote bapotwile lisanduku lya Nnongo la kilangano. Balibile lisanduku lya Nnongo pae kisha Abiathari atiungana nabo. Batilenda mpaka bandu bote pababoi kunnema ngabayomwike peta. 25Mfalme ngamakia Sadoki, ''Ulikeleboye lisanduku lya Nnongo kumema. Manaibile mbala bona neema paminyo nga Yahwe apala nikeleboya nakunalaya kae lisanduku na pandu palitama. 26Lakini ibile alingei, ninogelileli nawe; lola nenga nibile pano, naunipangi gagabile mema paminyo gake.''27Kae mfalme ngamakia Sadoki kuhani, ''Je wenga sio wanoli? Ubuye kumema kwa ama na banabako abele, Amihaazi mwana wako na Yonathani mwana wa Abiathari. 28Lola mbalalinda katika iloko ya raba mpaka panapata lineno bokya kwinu kunitarifu.'' 29Kwanyo Sadoki na Abiathari batikeleboya lisanduku lya Nnongo Yerusalemu nabembe batami mwo.30Lakini Daudi aye bilailatu kono kalela hata itombe ya mizaituni, na hwembe abile mwekelya ntwe wake. Kila mundu miongoni mwabe babile pamope natwe awekeli ntwe wake, mbambe bati yenda kino kabalela. 31Mundu yumo ngamakia Daudi longela, Ahithofeli ni miongoni mwa alau bababi pamepe na Absalome.'' Kwanyo Daudi ngaloba, ''Ee Yahwe, chonde ubadi ushauri wa Ahithofeli kuwa upumbavu.''32Yabile Daudi paikite kunani pandu pile Nnongo ka abadiwa, Hushai Mwarki asile kandaki livazi lyake lipwanilwe na mavumbi muntwe wake. 33Daudi nga makia, ''Manaibile upalayanda nane wapa chigo kwango. 34Lakini manaubwite kumema nakumkia Absalomu, 'Napanga na mtumishi wa mfalme kati mwana bile wako, 'Napo ngageuza mashauri ga Ahithofeli kwa ajili yango.35Je ubileli pamope nakwe Sadoki na Abiathari makuhani? Nyo chochote saukiyowa katika kasri, wabikie Sadoki na Abiathari makuhani. 36Lola babile pamope nabo banababe abele, Ahimaasi, mwana wa Sadoki, na Yonathani mwana wa Abiathari. Mnileti habari kunani ya kila samukiyoa.'' 37Kwanyo Hushai, bwigalye Daudi, ngaisa kumema wakati Absalomu kaika najinghya Yerusalemu.
1Daudi pabile kayenda kitambo kunani ya kilele sakitombe Siba mtumishi wa Mefiboshethi ngasia kumlaki abile na mbonda abela bababile bapotwile ipande mia ibele ya mikate, vishada mia jimo ya mizaituni, ishada mia jimo ya tini na mfuko walisambala wautweli mvinyo. 2Mfalme nganaluya Siba, ''Mwanyanamani uleteke yeno ilebe?'' Siba ngayangwa, ''Mbonda ni kwa ajili ya familia yako kumwaboka, mikate na matunda ni kwa ajili ya matumizi ga askari bako ni kwa ajili yangwa babainduka mupongote.''3Mfalme ngalaluya, ''Na sokola wa nngwana wako aikwako?'' Siba nganyangwa mfalme, ''Lola hwembe aijile Yerusalemu kwakitumbu atilingela, ''Leno nyumba ya Israeli apala ngele bokea ufalme watate bango.'' 4Kae mfalme ngamakia, ''Lola gote gamilikele Mefiboshethi mbeambeno gapala panga gako.'' Siba ngayangwa, ''Nilita kwaunyenyekevu kwako nngwana wangomfalme. Namipete kibari nnonge yako.''5Mfalme Daudi pakalibie Bahurimu, ngaisa mundu bokya katika lukolo lwa Sauli, lina lyakya Shimei mwana wa Gera. Kadiri mwabile katyanga abile kaalani. 6Ngantopwa Daudi maliwe na maofisa ba mfalme, bila jali jeshi maalizi ba mfalme bababile lwamalyo na lwankea lwa mfalme.7Shimei ngalaani, ''Yenga kwako, boka pano, wanaume, wa mundu wa mywai! 8Yahwe alepite goti kwa ajili ya mwai ya familia ya Sauli, ambaye endatawala badala yake. Yahwe abekite ufalme katika lukoko lwa Absalomu mwana wako. Nambembeno unganie kwa kuwa ni mundu wa mwei.''9Ngapo Abishai mwana wa Seruya, ngamakia mfalme, ''Mwanja namani mbwa hwa wile amlaani ngwana wango mfalme? Chonde unileke niyende mikamo kee ntwe wake.'' 10Lakini mfalme ngalongela, ''Nipange tele namwe mwenga mwabana ba Seruya? Penge amilani kwa kuwa Yahwe atikumukia, 'Umlaani Daudi.'' Nyai mbea mbinu hwawesa kumakia, 'Mwanjanamani umlaani mfalme.''11Nyo Daudi ngamakia Abishai na atumishi bote, ''Lolange, mwana wango hwabelekwi bokyopayenga yango apala bwomi wango.'' Si zaidi muno Benjamini yono atamanhya tomboka kwango? Munike alaani, kwakitomba Yahwe atikumwamulisa panganyo. 12Penge Yahwe alola maabgaiko ganitabilikwe, nakunikele bokea mema kwa ajili nwani laanilwe leno.''13Kwanyo Daudi na bandu bake bayendeli kundela wakati Shimei mbwaga yake mulubau lwa kitombe, ayendeli laani na kumukikia litikwiri na maliwe kono kayenda. 14Kae mfalme na bandu bake bote bati choka, naatipomo lya wakati wa kilo pa bapomwotile bote.15Absalomu na bandu bote ba Israeli bababile pampe na hwembe baisile Yerusalemu na Ahithofeli abile pamope nakwe. 16Yabile Hushai mwaiki, bwigalye Daudi, asi kwa Absalomu, na hwembe ngamakia Absalomu, ''Mfalme abe nkoto daima! Mfalme abe nkoto daima.17Absalomu ngamakia Hushai, ''Je gono nga utii woko kwa bwigaklako? Mwanjamani uyeli pamope na hwembe?'' 18Hushai ngamakia Absalomu, ''Lili! Badala yake, yolya ambaye Yahwe bandu bano na bandu bote ba Israeli ba chawile hwo hwanaba upande wake na lwo nga hwamapala tamanakwe.19Kwani ni nyai hwapaswa kumtumikia? Je nipasilwali tumika nnonge ya mwana? Kati mwanitumike nnonge ya tatebako nyo nganapanga nnonge yake''20Kae Absalomu ngamakia Ahithofeli, ''Utupeli lishauli lako kuhusu satupala panga.'' 21Ahithofeli ngamakia Absalomu, ''Uyende ukagonje na masuria batale bako babalei tuza kasri, na ba Israeli bote bayoa kwamba ubile kilebe sakinunga kwatatebako. Kae maboko bababi pamope nawe yayeyelwa ngupu.''22Kwanyo ngabatanda hema kwa ajili ya Absalomu kunani ya kasiri na Absalomu ngagonja na masuri batate bake nnonge ya ba Israeli bate. 23Nyakati yoo ushauri apiyege Ahithofeli yabile ni kati mundu mwayoa bukya katika muntwe wa Nnongo mwene. Nyo ngawabile jinsi ushauri wa Ahithofeli mwaubonekine kwa Daudi na Absalomu
1Kae Ahithofeli ngamakia Absalomu, ''Unuruhusu mbeambenu nisawe bandu elfu tomi naibele nane mbala boka nakunkengama Daudi kilo seno. 2Nampata ghafra wati asokite na dhaifu nane na shitukiza kwa hofu. Bandu bababile pamupe na hwembe baatila nane na shambulia mfalme kisake. 3Naakeleboya bandu bote kwako kati bibi harusi mwaisa kwamsengo wake, na bandu bote bapanga katika amani pae yako.'' 4Sakilongei Ahithofeli sampezike mfalme na agoi bote ba Israeli.5Kae Absalomu nglongela, ''Mbeambenu munkeme kae Hushai Mwarki ilituyowe na hwembe mwabaya.'' 6Hushai baikite kwa Absalomu, Absalomu ngamweleza selo ambaso Ahithofeli sabile alongei na ae nganaluya Hushai, ''Jupange mwalongei Ahithofeli? Manai bileli nyo tubakie ushauri wako.'' 7Kwanyo Hushai ngamakia Absalomu, ''Ushauri waupiite Ahithofeli mzulili kwa wakati wnu.''8Hushai ngayongea, ''Umtangite tatebako na kwamba bandu bake nimashujaa na kwambeambeno bainauchungu, ni kati dubu hwapakonyilwa mwana wake mwitu. Tale bako ni mundu wangondo; hangonja li na jeshi kilo seno. 9Lola, kwa wakati gono penge ayobote katika lebwafulani au pandu penge. Yaba kwamba baadhi ya bandu bako paba bulaga mwanzoni mwashambulio hata kila mundu hwa yoa alongola mauaji gapangilwe kwa kasiri ba nkengama Absalomu.' 10Kae ata askari jasiri zaidi ambabo moyo wabe ni kati moyo wa imba nayogopa kwa kuwa Israeli yite itangite kwamba tate bako ni mundu mwene ngupu muno.11Kwanyo ni shauri kwamba Israeli yote bakusabyike kwako pamope bokya nkati hadi Beersheba, ba mbone kati lwangi ufuni mwabahari na kwamba wenga wa mwene uyende kangando. 12Kae twampata popo paba natwe twamwekelya kati umande mwautomnoka kunani ya nchi. Twanekyali atayumo kwati nkoto kati ya bandu bake wala hwembe mwene.13Mamaibile ajingwa nkati ya nnema kae Israeli yote yaleta lukamba kunani ya nnema uo na kukwakwata kulibende, ata kanalyabone kane ata liwe limo lisene laligile.'' 14Kae Absalomu na bandu bote ba Israeli ngabalongela, ''Shauri la Hushai mwarki ni jema kutikolelyo la Ahithofeli. Yahwe abapangite bakane shauri jema la Ahithofeli ili kumwangamiza Absalomu.15Kae Hushai ngamakia Sadoki na Abiathari makuhani, ''Ahithofeli atikamshauri Absalomu na agai ba Israeli nya na nya, lakini ne ngani shaulile vinginevyo. 16Mbeambenu basi, mayende araka na mumakie Daudi mnongele, 'Kna ukombwe kambi kilo seno katika ivuko ya Araba, lakini kwa namana yoyote muloke, tofauti naapo mfalme apala mililwa pamope na bandu bote babaile pamope nahwembe.''17Yonathani na Ahimaasi babile katika chemichemi ya En Rogeli. Nyo kijakazi yumo abile kayenda na kwapasha habari ya bapasilwe kwitanga, ilikwamba kana baatilishe maisha gabe kwa bonwa kabajingwa munnema. Ujumbe pauikite ngayenda kumakia mfalme Daudi. 18Lakini musombe yumo atikwabona mara ngamakia Absalomu. Nyo Yonathani na Ahimaasi ngabayenda kwa araka na ngabajingwa munyumba ya mundu yumo kwo Bahurimu, hwabile na lose katika luwa lwake ngabajingwa mno.19Nyumbewe mundu iwo ngatola kiwekilyo na kakiekilya panhyango wa lose kae ngayamika nafaka kanani yake, nyo ndopo yatangite kwamba Yonathani na Ahimaasi babile mulose. 20Bandu ba Absalomu baisi kwa nhwawa nakunaluya, ''Ahimaasi, na Yonathani babile kwako?'' Mwana mwawa ngababakia, ''Balokite libende.'' Nyo baada ya kwapala bila kwabona ngababeya Yerusalemu.21Yabile baada yabo boko Yonathani na Ahimaasi bapitike mkati ya lee. Bayei kamakia mfalme Daudi, ngabamakia, ''Ukakatuke uloke mase haraka kwa maana Ahithofeli apiite mashauri gano na gno kunanai yako.'' 22Kae Daudi atikakatuka pamope nabandu bote babatile pamope na hwembe, naho balokite Yordani. Atapai kiti balabala kindaye ntupo hata hwomo hwaigile kwa kotoka loka Yordani.23Manaibile Ahithofeli pa bweni kwamba ushauri wake ufutilwlei, ngabeka mambo gake katika utaratibu na kae ngaikongela. Kwanyo ngawaa nasikilwa katika likauli lya tate bake.24Napo Daudi ngaisa Mahanaimu. Lakini absalomu hwembe ngaloka Yordani hwembe pamope na bandu bote ba Israeli bababile pampe na hwembe. 25Absalomu abile amekite Amasa juu ya jeshi badala ya Yoabu. Nanwo Amasa abile mwana wa Yetheri Mwishmaeli, hwabile agonjike na Abigaili, hwabile binti Nahashi na dada wa Seraya, mabake Yoabu. 26Kae Israeli na Absalomu baakombwile kambi katika nchi ya Gileadi.27Yabile wakati Daudi pabile kaisa Mahanaimu, ayo Shobi mwana wa Nahashi boka Raba ya Baamoni na Makiri mwana wa Amieli wobokya Lo Deberi, na Berzilai Mgileadi wa Rogelimu, 28baletike magodoro na mabulangeti, mabakuri na ibega, na ngano, unga washayiri, nafaka yaikalangilwe, marage na dengu, 29busi na siagi, ngondolo na samli, ili kwamba Daudi na bandu bababile pamope nahwembe bazelyaa. Kwani batibaya, ''Bantu bainanjala, basokite nababi nanyota akwo kapunhote.''
1Daudi ngabbaalanga askari bababile pamopena hwembe naobite wa elfu na akida wa mia kunani yabe. 2Kae Daudi ngalipeleka jeshi, thelusi jimo pae ya Yoabu, thelusi yenge pae ya Abishai mwana wa Seruya, mongowe Yoabu, nathelusi yenge kae pae ya ItaiMgiti. Mfalme ngalibikia jeshi, ''Kwa hakika nangu namwene kae pamope namwe.3Lakini bandu ngabalongela, ''Wenga kanauyende kungondo kwani manaibile twatila batiyilili twenga, ama nusu yitu manabawile bajalili. Lakini wenga nizaidi ya elfu komi yitu twenga! Kwanyo ni bora zaidi watusaidie ubile kumema.'' 4Kwanyo mfalme ngayangwa, ''Napanga lolote lalinoneka lyama paminyo ginu.'' Mfalme ngayema pakati ya lilyango lya nnema wakiti jeshi paliboi katika mamia na katika maelfu.5Mfalme ngabalanghya Yoabu, Abishai, na Itai longela, ''Mumpangi ayo musembe, Absalomu, kwa upole kwayi yango.'' Bandu bote ngabayo jinsi mflme mwalagile maakida kuhusu Absalomu.6Nyo jeshi ngalya yei kupongote dhidi ya Israeli; ngondo ngaienea katika mwitu wa Efraimu. 7Jeshi la Israeli latishindwa nnonge ba askari ba Daudi; kwabile na machinjo makolo kwa bandu elfu ishilini lisoba lyo. 8Ngondo yatienea katika eneo lyite na bandu bambone bati angamizilwa na mwitu kuliko lipanga.9Yapitile kwamba Absalomu akwembene na askari wa Daudi. Absalomu abite amwobwike nyumbe nanyumbo kapeta pae ya tawi makolo ga nkongo wa mwalimu, nantwe wake kaukola katikamatawi gankungo. 10Mundu yumo abweni lilipitile nangamakia Yoabu, ''Lola, na mweni Absalomu kaningini katika mwaloni!'' 11Yoabu ngamakia ngamakia kuhusu Absalomu, ''Lola! Wamweni! Kwanamuna ukobwili mpaka pae. Mbele kupeya shekeli kumi ya hela namkanda.''12Ylya mundu nganyangwa Yoabu, ''Hata kati kapeye lya shekeli elfu ya helahatanyo mbele kakateyali luboko lwango tunani ya mwana wa mfalme, kwana twenga twabote twanyowine mfalme wenga wenga, Abishai na Itai Longela, mundu kana akunywe hayo msembe Absalomu.' 13Manaibile mbala atalisha maisha gango kwa ajili ya uboso (nanndupo lijambo lililwa kwa mfalme), ukaitenga nane.''14Napo Yoabu ngalonei, ''Nikulendali.'' Kae ngatola mishale itatu mmoboko gako nangaitopwa katika moyo wa Absalomu wakati abile nkoto na akweli katika mwaloni. 15Kae asembe komi babapotwe silaha ya Yoabu ngabaiteleta Absalomu ngabankobwa na kumaliga.16Kae Yoabu nga kobwa tarumbeta na jeshi ngalibaya boka kumkengama Israeli, nyo Yoabu ngalikelebuya jeshi. 17Ngabantola Absalomu nakuntaikwa katika lebwa likolo mwitu; ngabakulya yega yake pae ya lilundo lya maliwe, wakati Israeli bote pabatilite kila mundu kasake.18Wakai Absalomu babile nkolo asengile kuyana lukolo lwa liwe katika libende lya mfalme, kwani atilongela, ''Nibileli na mwana hwatola kumbukumbu ya lina lyango.'' Ngalukema luyema kwalina lyake, nyo lukemelwa mnara wa Absalomu mpaka leno.19Kae Ahimaasi mwana wa Sadoki ngalongela, ''Niruhusa niyenda kwa mfalme na habari ngolou, jinsi Yahwe mwakosopolile bokya maluboko lwa adui bake.'' 20Yoabu ngayangwa wenga wabali wampotwa habarileno; wapanganyo lisoba lyenge. Leno wapotwali habari yoyote kwa kitumbu mwana wa mfalme abulagilwe.''21Napo Yoabu ngamakia Mkushi, ''Yanda ukamakie mfalme saukibweni.'' Mkushi nganmitwa Yoabu, nakae nga abutaka. 22Kae baadai Ahimaasi mwana Sadoki ngamakia Yoabu,''Pamope nagote gagawesa pitwi, chonde uniruhusu nane kae ni yende ninkengeme Mkushi.'' Yoabu ngayangwa, ''Mwana wango mwanja namani upalayenda, wapatali swawabu yoyote kwaajili ya habari yeno?'' 23''Mwomwote mwaipalaba unileke niyende, ''Ahimaasi ngayangwile. Kwanyo Yoabu nganyangwa.'' Yenda.'' Ahimaasi ngaabutuka kwandela ya mukanya na ngampeta Mkushi.24Bai Daudi abile atami kati ya lilyango lya nkti nalilyango lya panja. Namlizi abile kunani ya lilyango pakingombe nahwembe ngakakatuya minyo gake pabile kalinga, ngamona mundu kaakalibia tono kabutaka kisake. 25Mlinzi ngakema kwalilobe na kumakia mfalme. Napo mfalme ngalongela, ''Maibile abile kisake aina habari katika ntwe wake.'' Mutukii gaegelya nakuukaribia nnema.26Kae mlinzi ngamona mundu hwenge hwabile kabutuka, nahwembe ngamakia hawabu longela, ''Lola, kwina mundu hwenge endabutuka kisake.'' Mfalme ngalongela, ''Hwembe kae aleta habari.'' 27Napo mlinzi ngalongela, Niwasa butuka kwake mundu hwa bile nnonge ni kati butuka kwake Ahimaasi mwana wa Sadoki.'' Mfalme ngalongela, ''Hwembe ni mund mwana nahwembe asa na habari ngolou.''28Napo Ahimaasi ngakema nakumakia mfalme, ''Gote ni ngolou.'' Kae lita hwembe mwene kuminyo yake pae mnonge wako, hwabapite bandu babakakatwiye luboko kinyume sa mngwana wango mfalme.'' 29Nyo mfalme ngalaluya,''Je ayo musembe Absalomu hajambo?'' Ahimaasi ngayangwa, ''Wakati Yoabu kanituma kwako mfalme, nenga, namtumishi wa mfalme nahweni fiyo ngolo muno lakini natangiteli ya uswule namani.'' 30Mfalme ngamakia, ''Geuka uyeme pabwega.'' Kwanyo Ahimaasi ngageuka nayema.31Mara Mkushi ngaika na longela, ''Kwina habari ngolou kwa nngwana wango mfalme kwa kuwa leno Yahwe akulepile kisasi kwa balo bote baba kakatwuke kinyume sako.'' 32Napo mfalme nganalwiye, ''Je ayo muusembe Absalomu ni mnkoto?'' Mkushi ngayangwa, ''Adui ba ngwana wango mfalme na bote babakakataka kukudhuru nawenga kati hwo musembe.'' 33Napo mfalme ngahuzunishwa muno nahwembe kayenda kusumba kunani ya lango nalela. Kadili yanwa yanda ngazidi kwilombola, mwana wango Absalomu, mwanawango, mwanawango Absalomu! Bora ngawa badala yako, Absalomu mwana wango mwana wango!''
1Yoabu ngabakilwa, ''Lola, mfalme endalela n kuilombola Absalomu.'' 2Nyo lisoba lilyo ushindi wagewike panga maombolezo kwa jeshi loti, kwa maana jeshi latiyoa kaibakilwa lisobalyo, ''Mfalme enda kwilombola kwa ajili ya mwanawake.''3Lisoba lelo askrai ngabajingile kuneema kwanyemeleya kimya kimya kati bandu baba bona oni baada yatila kukondo. 4Mfalme ngawekelya kuminyo yake naleta kwalibobe, mwana wango Absalomu, Absalomu, mwanawango, mwanawango!''5Napo Yoabu ngajingy nyumba ya mfalme na kumakia, ''Leno utikukaibisha kuminyo ya askari bako babaokowite maisha gako leno, maish agamanabako na binti gako, maisha gankina yumbogo na maisha ga msuria bako, 6kwa maana wapendi baba kuchukia na kwachukia babakupendi. Kwa kuwa leno ulaita kwamba makida na askari lyolyoteli kwako. Ndangite mbeambeno kwamba ikapanga Absalomu aigalile natwenga twabote tukawa alyo lipele kupulaisa.7Mbeambeno bai ukakatake naukalongele na askari bako kwa pole, kwani nikulapya kwa Yahwe, mmamaibine upala yenda ndopo mundu ata yumo hwapalaigila nawe kilo seno. Nayeno yapanga mbaya muno kwako taliko madhara gogote gagawaile kukupata bokya usembe wako.'' 8Kwanyo mfalme ngaakakatuka natuma pakati yalilyango lya mema, bandiu bote ngababakilwa, ''Lola, mfalme atami pakati ya lilyango.'' Napo bandu bote ngabaisa nnonge ya mfalme. Lakini Israeli bati batukakila mundu kaseke.9Bandu bote ngabanjiana benebenekatika alongo bote ba Israeli longela, ''Mfalme atitakosopolya na luboko lwa adui bitu. Atukosopoli muliboko lya Wafelisti lakini mbeambeano, ati like nchi nnonge ya Absalomu. 10Na Absalomu hwatanyei mauta kunani yitu awile kungondo. Kunkeleboya mfalme kae?''11Mfalme Daudi ngatumike kwa Sadoki na kwa Abithali makawani longela, ''Mulongele na agoi ba Yuda longela, mwanja namani mwenga mubile mwaba mwisho kunkeleboya mfalme mukasiri lake kae, kwa vile blongela ba Israeli bote tu mpala mfalme abaye katika kasri lyake? 12Mwenga mwaalongo bango, yega nayupa yango. Kwa namni basi mabile mwaba mwisho kukeleboya mfalme?'13Na mumakie Amasa, 'Je wanga sio wayenga nayupa yango? Nnongo nanipangi nya nazidi kae manaibile wapangali wajemedari wa jeshi lango bokya nambeabenu na baadae mioyo ya bandu bote Yoabu. 14Nahwembe gashinda mioyo ya bandu bote ba Yuda kati mundu yumo, hata batanite kwa mfalme mbelongola, ''Ubaye mbeambeno na bandu bako bote.'' 15Nyo mfalme ngabuya nahwembe ngaisa Yordani. Na bandu ba Yuda ngabaisa Gilgali yenda kumlaki mfalme ili kumoyo mfalme kunani ya Yordani.16Shimei mwana wa Gera, Mbenjamini, bokya Bahurimu, ngayombeketa pamope na bandu na Yuda ili kumlaki mfalme Daudi. 17Kwabile na bandu elfu jimo bakya Benjamini bababile pamope nahwembe, na Siba mtumishi wa Sauli na bana bake koni na batano na atumishi bake ishirini babile pamope nahwembe. Balokete Yordani nnenge ya mfalme. 18Ngalaloka ili kwilyo familia ya mfalme nakumpangwo lyolyote lalibile. Shimei mwana wa Gera ngalita pae nnonge ya mfalme mara patumbwile loka Yordani.19Shimei ngamikie mfalme, ''Nngwana wango kanaunibone namwenehatia au kungabeka panyo ambago mtumishi wako agapangite kwa ukaidi lisoba ngwana wango mfalme paboi Yerusalemu. Chonde, mfalme nakngabeke ba moyo. 20Kwa maana mtumishi wako endatambua kwamba akosike. Lola, ndiyo maana nisile leno nafwa kwanza ktika nyumba ya Yusufu ili kumlaki ngwana wango mfalme.''21Lakini Abishai mwana wa Seruya nganyangwa na longela, ''Je Shimei kana awe kwaleno kwa vile mwananile nyelelwa mauta wa Yahwe?'' 22Napo Daudi ngalongela, ''Nipange kele namwe mwabana ba Seruya, hata leno mpangite mwa adui bango? Je mundu yoyote apala bulagilwa leno katik Israeli? Kwani ndakite kati leno nenga na mfalne kunani ya ba Israeli? 23Nyo mfalme gamikia Shimei, ''Uwali.'' Mfalme ganwaisi kwa kilapo.24Kae Mefiboshethi mwana wa Sauli ngaelya ili kumlaki mfalme. Abile agawalikeli magolo gake walasekwa ndeu yake wala kusangobo yake tango lisoba mfalme lyaboi mpaka lisoba lyabwite kwa amani. 25Nanyo paboi Yerusalemu ili kumlaki mfalme, mfalme ngamakia, ''Mefiboshethi mwanya namna uyeili pamope nane?''26Ngayangwa, ''Nngwana wango mfalme mtumishi wango atingonga, kwani natilongela, Naboka kunani ya mbonda iliniyende na mfalme, kwakuwa mtumishi wako ni mwerevu.' 27Mtumishi wango Siba anilongela uboso, mtumishi wango mfalme nikati malaika wa Nnongo. Kwanyo upange lyalibile ligolou paminyo gako. 28Kwa kitumbu nyumba yte yatate bango babile maiti nnonge ya mwana wango mfalme, lakini wamei mtumishi wako kati yabe babalya pampeza yako. Kwanyo nileli hakigani zaidi kwa mfalme?''29''Kae mfalme ngamikia, ''Mwanjakele simulya ago gote muno? Niyomwike amaua wenga na Siba mpala bagana migunda.'' 30Kae Mefiboshethi nganyangwa mfalme, ''Sawa, leka atole gote kwakitumbu nngwana wango mfalme abayangine salama kasake.''31Kae Berzilai Mgileadi bakyo Rogelimu ili loko Yordani pamope na mfalme, nahwembe kamasaidia mfalme loka Yordani. 32Bai Berzilai abile ngoi muno mwene umri wa miaka themanini. Abile asaidie mfalme kwa maitaji pabile Mahanaimu kwani abile namali ya mbone. 33Mfalme ngamikiye Berzilai, wise pamope nane, nene mbalaandaa kwaajili yako akwo Yerusalemu.''34Berzilai nganyangwa mfalme, ''kwani kwinamasoba galenga gagaigile gamasha gango, hata ni yend na mfalme akwo Yerusalemu? 35Nibile na umri wa miaka themanini. Je nende kombwa tutautisha magolou na malau? Je mtumishi wako endakombwa paya salya au sanywa? je nendakubwa yowa muno molobe gaanalome na gabanalwawa baba yemba? Kwananani basi mtumishi wako abe chigo kwangwana wango mfalme? 36Mtumishi wako apenditu loka Yordani pamope na mfalme. Mwanjanamani mfalme anlepe kwa thawobu kati yoo?37Chonde umruhusu mtumishi wako abuye kasake ili kwamba niwe katika nnema wango katika makabuli gatate na mao bango. Lakini lola, ayo papa mtumishi wako Kimhamu. Haya hwembe naaloke na nngwana wango mfalme umpangi lyolyote lalipendeza kwako.''38Mfalme ngayangwa, ''Kimhamu apaleyenda pamope nane, nane ngampangwa kila laliboneka ligolou kwako, na lyolyote lyautamanhwa bokya kwango na kupangwa.'' 39Kae bandu bote ngabaloka Yordani, mfalme nahwembe ngaloka, kae mfalme nga nnonga Berzilai na kumbariki. Kae Berzilai ngabuya kaasake.40Nyo mfalme ngaloka nayenda Gilgali,na Kimhamu ngaloka pamope na hwembe. Jeshi la Yuda lyote na nusu ya jeshi lya Israeli ngali nneta mfalme. 41Mara bandu ba Israeli ngabatubwa isa kwa mfalme na kumakia, ''Mwanja namani alongo bitu, bandu ba Yuda batikunyiba nakuneta mfalme na familia yake kunani ya Yordani na bandu bote ba Daudi pamope nahwembe?42Nyo bandu ba Yuda ngbayangwa bandu ba Istraeli, ''Nikwakitumbu mfalme endehusia natwe muno. Mwanya namani basi muusike juu ya leno? Je twetulile sasote abaso mfalme atikipiya? Je atupei zawadi yoyote? 43Bandu ba Israeli ngabayangwa bandu ba Yuda, twenga twina kabila koni zaidi kwanyo twina sehemu ngolo zaidi kwa Daudi kuliko mwenga. Mwanyanamani basi mwatitusalawa? Je twabile twabakwaza pendekeza kumkeleboya mfalme witu? Lakini malobe ga bandu ga Yuda hata gabile nakale kuliko malobe ga bandu ga Israeli.
1Ngaipitya kae katika eneo lelelolelo kwabile nampanga puyo lina lyake Sheba mwana wa Bikri Mbenjamini. Akombwitarumbeta na longelo, ''Twenga ntopo pandu katika Daudi, wantopo urithi katika bana ba Yese. Haya kila mundu na ayende kaseka Israeli.'' 2Nyo bandu bote ba Israeli ngabaneka Daudi nakunkengana Sheba mwana Bikri. Lakini bandu ba Yuda bankengeme mfalme wabe kwa papipi muno, bokya Yordani ndela yote mpaka Yerusalemu.3Daudi paikite katika kasri lyake akwo Yerusalemu, ngabotola masuria babile abalei kutuza kasiri, nangaabeka katika nyumba pae ya uangalizi. Abaandilie mahitaji gabe lakini agonjikeli nabe kae. Kwanyo babile batitengelwa mpaka lisoba lya waa kwabe, batami kati ajane.4Kae mfalme ngamakia Amasa, ''Wakeme bandu ba Yuda mkati nkati ya masoba gano gatatatu; wenga kae ube oano.'' 5Nyo Amasa ngayenda kwakoka bandu bote ba Yuda kwa pamope, lakini ngatamile muda mlefu kuliko mfalme mwabile amwamulishe.6Nyo Daudi ngamakia Abishai, ''Mbeambeno Sheba mwana wa Bikri atupangwa madhara ya Absalomu. Usole atumishibangwana wako, askari bango na unkengeme akanajingwa munema wene ngome nakutatoloka.'' 7Ngapo bandu ba Yoabu bankengine, pamope na Wakarethi na Wapelethi na mashujaa bote. Baboi Yerusalemu ili kukenga ma Sheba mwana wa Bkri.8Pababile paliwe likolo lyalya bile Gibeoni, Amasa asile kwalaki. Yoabu abile awati silaha, ya ngondo ya abile ali kwiwala abile kae nalipanga lyalyabile letabilwe na mkanda katika kibuno sake. Kadili mwayendelile nnonge lipanga lyati tomboka.9Kwanyo Yoabu ngamakia Amasa, ''Haujambo binamu yango?'' Kwa mbolebole Yoabu akikanawi kileu sa Amasa kwaluboko lwake lwa malyo ili kononhya. 10Amasa atangiti kwamba kwabile na jambia katika luboko lyake lwankeya lwa Yoabu. Yoabu ngamwoma Amasa mukitumbo na matumbu gake nga gatamboka pae. Wala Yoabu akobwileli tae, na Amasa ngawaa. Nyo Yoabu na Abishai munawe ngabankengema Sheba mwana wa Bikri.11Kae yumo hwa bandu ba Yoabu ngayema pabwega ya Amasa nahwembe ngalongolo, ''Hwabile upandwa Yoabu nahwa bile upande wa Daudi na ankengewe Yoabu.'' 12Amasa abile kalabaka katika mwai yake katikati ya ndela. Mundu yolo pabeni kwamba bandu bote bayeme, ngampotwa Amasa na kumeka mungunda pa bwega ya ndela. Hekeli ngobo kunani yake kwa maana abweni kila yumo hwaisile ayeme palyo. 13Baada ya Amasa boyilwa pandela bandu bote nga bankengema Yoabu katika kunkengema Sheba mwana wa Bikri.14sheba ngagapeta makabila gote ga Israeli mpaka Abeli wa Beth Maaka, na katika nchi yote ya Berite ambaba kae batikwikusanya pamope kae na kurike ngema Sheba. 15Bampatike na kantereta akwo Abeli wa Bethi Maaka. Basengite buruji ya kuhusu mnema nchongo ya kingombe. jesh lyote lyalyabile pamope na Yoabu ngalinkangonda kongonda kingombe ilikotomboke. 16Napo mwawa mwerevu ngakobwa ndoti boka nkati ya nnema, ''Uyowe, Yoabu, chonde uyowe! Vegeli karibu nanu ili nilongela nawe.''17Nyo Yoabu ngaengelya, mwawa ngamakiya, ''Ngayangwa, ''Nendapekanwa, ''Je wewe ni Yoabu? Akajibu, ''Ni mimi.'' Mwanamke akamwambia, ''Sikiliza maneno ya mtumishi wako.'' Akajibu, ''Nasilikiza.'' 18Napo ngalongei, ''Hapa zamani yatibakilwa, 'Bila shaka mupale ushauri akwo Abeli, 'Na kwamba ushauri uwo wakala maneno. 19Twenga ni nnema wabile miongoni mwamema wene ngupu na uaminifu muno katika Israeli. Mapala alibia nnema ambao ni mama katika Israeli. Kwamaana upala kuumila urithi wa Yahwe?''20Napo Yoabu ngayangwa na alongole, ''Ibe katalu, ibe kutalu nane, hata mila au aribia. 21Ayo kwelili. Lakini mundu bokya katika nchi ya itombe ya Efraimu, hwakemelwa heba mwana wa Bikri, akkatiye luboko lwake kinyume cha mfalme, kinyume cha Daudi. Mumoye hwembe nane mbalakuleka Nnema.'' Mwana mwawa ngamasiga Yoabu, upala taikalilwa ntwe wake bokya kunani ya kingombe.'' 22Kae mwana mwawa ngabayendelelya bandu bote ba nnema kwa hekima yake. Ngabauboyo ntwe wa Sheba mwana Bikri na kumtaulilwa Yoabu. Napo pakibwi tarumbeta na bandu ba Yoabu bauki Yerusalemu kwa mfalme.23Yoabu abile kunani ya jeshi lote la Israeli na Benaya mwana wa Yehoiada abile kunani ya Bakerethi na Bapelethi. 24Adoramu abile kunani ya bandu babapangite kazi ya shokoa na Yehoshafati mwana wa Ahiludi abile mkombokei. 25Sheva abile mwandishi, na Sadoki na Abiathari babile makuhani. 26Ira wa Yairi abile mudumu nkolo wa Daudi.
1Kwabile na njala kwa miaka itatatu katika masoba ga utawala wa Daudi, na Daudi ngakupala tuminyo twa Yahwe.'' Nyo Yahwe ngalongela, ''Njala yeno ni kwakitumbu ababulige Ngibeoni.''2Bai Agibioni babileli lubelekwo lwa Israeli babile ni masaria ya Baamori. Bandu ba Israeli babile batilapa kwabalagali, lakini Sauli apalage kwangamiza bite kwa husada kwa ajili ya bandu ba Isreali na Yuda. 3Napo Daudi ngabakemite pamope Wagibeoni nakwabakia, ''Nipangi kele kwaji yaupatanisho? Ili kwamba mukabwe kwabariki bandu ba Yahwe babarithi wema na hadi yake?''4Wagibeoni ngaiba nyangwa, ''Leno jambo la helali wala dhahabu kati yitu na Sauli au familia yake. Na sio hitaji litu kumuloga mundu yoyote katika Israeli.'' Daudi ngalonga, ''Chochote sampala loba mbalaku bapanhya.''5Ngabanyangwa mfalme, ''Mundu hwapangite kutubulaga hwapangite kinyume situ, ili kutuangamiza na kosa eneo katika Iraeli - 6haya natupeyelwe bandu saba bokya katika lbeleko lwake, natwe tupala kwatundika nnunge ya Yahwe katika Gibea ya Sauli, papasalikwe na Yahwe.'' Mfalme ngalongeli, ''Mbala kumpeyanga.''7Lakini malme ngamwiya Mefiboshethi mwana wa Yonathani mwana wa Sauli, kwa ajili ya kiapo sa Yahwe kati ya Daudi na Yonathani mwana wa Sauli. 8Mfalme ngabatila bana abele ba Rispa binti Ayia hwambeliki Sauli ababana abele babakemilwe Amoni na Mefiboshethi; nakae Daudi ngabatola bana batano ba Mikali binti Sauli, hwamelekile Adrieli mwana wa Berzilai Mmeholathi. 9Ngammeka katika maboko ga Wagibeoni. Nabo ngabatunguka kunani ya kitombe nnonge ya Nngwana, na bote seba ngabawa pamope babalagilwe katika kipindi sa mavuno, katika masoba gakwanza mwanzoni mwamavuno ga shayiri.10Kae Rispa, binti Aiya, ngatola ngobo ya mabunhya na kwitanda mwene kunani ya kitombe mbwega ya itombe ya baba wile tangu mwanzo wamauno mpaka wakati ulapautumbulile pawatumbulile mwana. Harusweleli iyuni bakulwunde tola kuni ya itombe muntwe kati ata anyama bamwitu wakati wa kilo. 11Daudi ngababaki sakipangite Rispa, binti Aiya, suria wa Sauli.12Kwanyo Daudi ngayenda natola yupa ya Sauli na yapa ya Yonathani mwanawake boka kwa bandu ba Yabeshi Gileadi, ya babile baijibite bokya katika mueneo lajumuiya la Beth Shani, Wafilisti pababile babatundike baada ya Wafilisti kumuliga Sauli katika Gilboa. 13Daudi ngaboga balya yupa ya Sauli na Yupa ya Yonathani mwana wake, na ngaba kusanya kae yupa ya balobandu saba babatundikilwe.14Ngaba isika yupa ya Sauli na Yonathani mwana wake akwo Zela katika nchi ya Benjamini, katika likauli la Kishi tatebake. Ngabanga kila salagile mfalme. Napo Nnongo ngayangwa maombi gabe kwaajili ya nchi.15Kae Wafelisti ngabayenda kae katika ngando na Israeli. Nyo Daudi na jeshi lyake ngabauluka na kobwana na Wafilisti. Pabile kungondo Daudi ngaichaka ngondo. 16Ishbibenobu, wa lubile kwo lwa mwindu, ambaye nkwa wake washaba wabile nautapau wa shekeli mia itatu naabile nalipanga lya yambe, apalage kumulaga Daudi. 17Lakini Abishai mwana wa Seruya ngabamoya Daudi, ngankobwa Mfelisti na kumulaga. Napo bandu ba Daudi ngaba napua, longela, ''Wayendali kungondo pamope natwe kae wakama kuamia taa ya Israeli.''18Yabile baada ya baa nangondo kae kati ya Wafelisti akwo Gobu, wakati Sibekei Mhushathi panulige Safu, hwabile miongoni mwalubelekwo lwa Warefai. 19Yabile kae katika ngondo ya Wafelisti akwo Gobu, ayo Elhanani mwana wa Jari Mbethlehemu ngamuga Goliathi Mgiti, ambaye funo lya nkwa wake libile kati ngongo wa mfumaji.20Yabile katika ngondo yenge akwo Gathi kwabile na mundu naso muno mwene nginji sita katika kila luboko na ngonji sita katika kila lugolo jumla yake ishirini na nne hwembe na hwembe abile na lubilekwe wa Warefai. 21Pabakwembine Israeli, Yordani mwana wa Shama, nnongowe Daudi, ngamulaga. 22Haba babile balubelekwo lwa Warefai wa Gathi, babalagilwe kwa luboko lwa Daudi na kwaluboko lwa askari bake
1Daudi ngamakia Yahwe maneno ga mwambo gono lisobalilo Yahwe pakosopolile katika liboko lwa adui bake bote na katika luboko lwa Sauli. 2Ngaloba nya, ''Yahwe ni mwamba wango, ngome yango, hwanikosopolile.3Nnongo ni mwamba wango. Hwembe nikibutukyo sango. Ngao yango pembe ya wokovu wango, ngome yangona kibutyokyo sango, hwani kosopolya na mabaya gote. 4Nankema Yahwe, hwataili kweyelwa, nane mbalakosopolelwa buka kwa adui bango.5Maana mawimbi ga mauti gatiniteleta, mafuriko ga mase ga uharibifu gatinishinda. 6Ifungo ya kuzimu yatiniteleta; kamba ya mauti yatiniyonja.7Katika shida yango nankemeti Yahwe; nankemeti Nnongo wango; ngaliyoa lilobe lyango katika hakulu lake, nakilelo sango sabile msaada saikiti masikitiko gake.8Napo nchi gailendema na tikatika. Misingi ya mbingi ngayalendime na tikilwa, kwakitumbu Nnongo atikasilika. 9Lyoi lyatirita katika yake, namile ya moto ikatika akano wake. Makala ngawashwa nago.10Ayowile mbingu na uluka nalubendo totoro labile pae ya magolo gake. 11Aobwike kanini ya kerubi nagoloko. Abonekile katika maunde ga upepo. 12Nahwembe alipangite libendo panga hema yakunteleta, nga kusanyana maunde makolo gaula angani.13Makala ga moto gatitomboka nnonge yake bokya munjai. 14Yahwe ngaulaka baka katika mbingu. Hwabile kunani akobwile ndoti. 15Akombwi mishale na kwatawana adui bake miale ya njai na kwasambaratisha.16Kae ndela ya mase ngaibonekana; misingi ya dunia yabile wazi katika killelo sa ngondo ya Yahweh, katika lilobe lya mbomwo ya mbolo yake.17Boka kunani aikite pae; ngani kamulikia! Ambaite katika ilindi ya mase. 18Aboi bokya kwa adui bango bene ngupu, kwabebakotwike mbenda, kwamaana babile na ngupu muno kwango.19Baisele kinyume sango lisoba lya shida yango, lakini Yahwe abile msaada wango. 20Kae anibei pandu pa nafasi. Atimokoa kwa kuwa apendezilwe nane. 21Yahwe atinituza kwa lipemo sa haki yango; anikelebuye kwa kiwango sa usafi wa maboko gango.22Kwa kitumbu nikamwile ndela ya Yahe ninapangali malau kwageuka boka kwa Nnongo. 23Kwakuwa malagyo gake gote niga haki gabile nnonge gango; kwa kuwa sheria yake, niepushikeli nayo.24Nibile bila hatia monge yake kae, na nilapie na dhambi. 25Kwanyo Yahwe atinikeleboya kwa kiasi sa uadilifu wango, kwa peno sa usafi wango yake.26Kwa mwaminifu, wilaya wa mwaminifu; kwake hwabileli na hatia; wilaya kuwa ubileli na hatia. 27Kwa upeletau wilaya wapeletau lakini kwa makidi wilaya kati wakaidi.28Waokoa babateselwa, lakini minyo gako ni kinyume sa bene kiburi, wauluya pae. 29Kwa maana wenge ni taa yango, Yahwe. Yahwe amulikya katika lubendo lwango.30Maana kwa ajili yake niweza peta ipingamizi; kwa msaada wa Nnongo wango niweza goloka kunani ya ukuta. 31Maana ndela ya Nnongo nikamilifu. Lilobe lya Yahwe nilipeletea. Hwembe ningao yabe baba mutukya.32Maana ninyai hwabile Nnongo isipokuwa Yahwe? Naninyai hwabile mwamba isipokuwa Nnongo? 33Nnongo ni kibutukyo sango, naumwongoza katika ndela yake munda hwange hatia.34Hangapa mayoyou magolo gango kati kurungu ni kunibeka katika itombe ndaso. 35Agafundisha maboko gango twa ngondo, na iganja yango penda mpende wa shaba.36Umbei ngao ya kosopolelwa kwako, na matakwa gako gambangite na nkolo. 37Ugatengenezile magolo gango nafasi pae gango, nyo magolo gango gako bileli.38Nabakengine adui bango na kwaangamiza. Nakelebwikeli nsongo hadi walipo angamizwa. 39Nati kwalarua na kwasambaratisha; bakombwali kakatuka. Batobwike pae ya magolo gango.40Ubeke ngupu nkati yangu kati nkanda wangondo; wabeka pae yango babakakataka kinyume sango. 41Wambei migongo ya ingo ya adui bango; nati kwa angamiza kabisa balo babakotwike mbenda.42Babelite kwa msaada lakini ndupu hwabakosopolile; mamile Yahwe, lakini ayagwili. 43Natikwaponda katika, ipande kati litikwili kunani yabwe, nati kwalebata kati matope mumitaa.44Utiniko kae boko katika mashutumu ga bandu bango. Unibai kati ntwe wa mataifa. Bandu bango twike kwatanga benda ndumikia. 45Agine batishurutishwa kunilitwa. Mara bayowine kuhusu nenga, batingema. 46Ageni batiisa kabalendema bokya katika ngome yabe.47Yahwe endaishi! Mwamba wango akweyelwe. Nnongo naakakatuilwe, mwamba wa woovu wango. 48Ayo nga Nnongo hwani lepya kiasi, hwababika bandu pae yango. 49Unibake uhuru kutalu na adui hango. Hakika unikakatuye kunani yabe babakatweke kinyume sango. Watingosopolyo boka kwa bandu bane ghasia.50Kwango mbala kushukuru, Yahwe, kati ya mataifa; naliyebwa sifa lina lyako. 51Nnongo apia ushahidi nkolo kwa mfalme wake, na alaya uaminifu wake wakilagono kwanyeyelwe mauta wake kwa Daudi na lubelekwo lwake daima.''
1Gano nga maneno ga mwisho ga Daudi-Daudi mwana wa Yese, mundu hwa heshimika muno, hwayeilwe mauta na Nnongo wa Yakobo mwandishi mzuri wwa Israeli. 2'''Roho ya Yahwe nane, nalilobe lyake lyabile lulimi lwango.3Nnongo wa Israeli alilongola, mwamba wa Israeli atimbkia, ''Hwatawala kwa haki kunani yango, hwatawala katika kunyogopa Nnongo. 4Apanga kati gwega wakindae lisoba palipita, kindae sangaliba na maunde, wakati mche mwororo pa uchipua boka mubwe petya mwa nyanza wa ngara walumu badala ya ula.5Hakika, je familia yango abile linywa nnonge ya NNongo? Je apangiteli nane kilago sangebana mwiso, taratibu ya uhakika kwa kila nndela? Je hwembe ayongeyari tosopolwa kwango natimiza kila lyango?6Lakini gange faika gote gapanga kati mimimwa nataikalilwa kutalu, kwa maana iwezekanali kwisukanya kwa luboko. 7Hwaga kunywa lazima atumi chombo sa soma au funo lankwa. Ni lazima agatine pandu pagabile.8Gano nga maina ga askari ga Daudi: Yashobeamu Nhakmoni abile kiongozi wa mashujaa. Abulige bandu mia ncheche wa kiti gamo.9Baada yake abile Elieza mwana wa Dodo, mwana wa Mwahohi, yumo hwa mashujaa atatu ba Daudi. Abile pabaashindike afelisti bababile bakasamike kwa ngondo, na wakati bandu ba Israeli pabile batilite. 10Elieza atiyema na kwakombwa Wafelisti mpaka luboko lya palusokite, mpaka, luboko lwake lwanamatile muntppe walipanga lyalipanga lyake. Lisobalyo Yahwe apite ushindi mkuu. Jeshi ngalikelehoya ya tekanyara ya bababulagilwe na Elieza.11Baada yake abile Shama mwana wa Agee, Mharari. Wafelisti ngabaikusanya pamope papabile nangunda wa ngonde, na jeshi lyatikwatila. 12Lakini Shama atiyema katikati ya nyunda na kuutetea. Abuliga Wafelisti, na Yahwe aletike ushindi nkolo.13Atatua kati ya askari thelathini baulwike kwa Daudi nyakati mauno, katika pango la Adulamu. Jeshi lya Bafelisti lya tobwe kambi katika libende lya Mrefai. 14Wakati wao Daudi abile katika ngome yake, mulipango wakati Wafelisti babile kabamilike Bethlehemu.15Daudi amimikie mase na ngalongela, ''Kati akaba mundu yumo apalage mbeya mase ganywa boka katika lose lwa Bethlehemu, lose lwalubile palilyango!'' 16Nyo mashujaa aba atatu bapite kati ya jeshi la Wafelisri na teka mase katika lose lwa Bethlehemu, lwalubile palilyango. Baletike mase na kupaleta kwa Daudi, lakini hwembe atikana kuganywa. Baada yake ngagajita nnonge ya Yahwe. 17Kae ngalingela, ''Ibe kutalu nane, Yahwe kwamba niganywe gano. Jeninywe mwai ya bandu baba atarishe hwoi wabe?'' Kwanyo ngakana nywa. Gano ngamambo gabapangite mashujaa atatu.18Abishai, munawe Yoabu na mwana wa Seruya, abile akida wa atatu. Akombwanie kwa nkwaa wake na bandu mia itatu na ngababulaga bote mara. Mara kwa mara atilambulikwa kati ya mashujaa atatu. 19Habileli maarufu kuliko balo atatu? Apangilwe akida wabe. Lakini, umaarufu wake ulandineli na umaarufu wa balo mashujaa atatu.20Benaya bokya Kabseeli mwana wa Yehoyada; abile mundu hodari hwapangite matendo makolo. Ababulige bana abele ba Arieli wa Moabu. Kae ngoulwe ke mulebwa na bulaga imba wakati wa theruji. 21Naamulige Mmisri hwa abile mundu nnenepau muno Mmisri abile nankwa maboko lakini Benaya akumbwila na fimbo bai. Atweti nkwa muloboko lya MMisri na kae kunulaga nao.22Benaya mwana wa Yehoyada apangite matendo gano, nahwembe atambulikwe kati ya mashujaa atatu. 23Abilena heshima kuliko mashujaa thelathini kwa jumla yabe, lakini babileli na heshima kati balo mashujaa atatu. Hata nyo Daudi amei panga nnende wake.24Bafauta ni balo bando thelathini: Asaheli nnunawe Yoabu, Elhanani mwana wa Dodo bokya Bethlehemu, 25Shama Mhorodi, Elika Mharodi, 26Helesi Mpeloni, Ira mwana wa Ikeshi Mtekoi, 27Abi Ezeri Mwanathothi, Mubenani Mhushathi, 28Salmoni Mhahoi, Maharai Mnetofathi;29Helebu mwana wa Baana, Mnetofathi, Itai mwana wa Rabai bokyaGibeaya Wabenjamini, 30Benaya Mpirathoni, Hidai wa mabende ga Gaashi. 31Abieliboni Mwarbathi, Azmawethi Mbarhumi, 32Eliaba Mshalboni, wana wa Yasheni, Yonathani mwana wa Shama Mharari;33Ahiamu mwana wa Sharari Mharari, 34Elifeleti mwana wa Ahasbai Mmaakathi, Eliamu mwana wa Ahithofeli Mgiloni, 35Hezro Mkarmeli, Parai Mwarbi, 36Igali mwana wa Nathani bokya Soba, Bani bokya kabila lya Gadi,37Zeleki Mwamoni, Naharai Mbeerothi, mbeba silaha wa Yoabu mwana wa Seruya, 38Ira Mwithri, Garebu Mwithri, 39Uria Mhiti - jumla yabe thelathini na nane.
1Kae nyongo ya Yahwe yati yaka dhidi ya Israeli, nahwembe nga songwa Daudi kinyume soba longela, ''Yenda, ukaabalonge Israeli na Yuda.'' 2Mfalme ngamakia Yoabu, jemedari wa jeshi, hwabile pamope nahwembe, ''Uyende upiti katika kabila la Israeli, boka Dani mpaka Beersheba, wabalange bandu bote ili niweze tanga idadi kamili ya bandu babafaika kwangondo.''3Yoabu ngamakia mfalme, ''Yahwe Nnongo wako na yongee hesabu ya bandu mara mia, naningo gangwana wango mfalme gabone kagapangilwa. Lakini mwanjanamani ngwana wango mfalme alipala lijambo leno? 4Walakini lineno lya mfalme lyabile na mwisho dhidi ya Yoabu na dhidi ya majemedari ba jeshi. Nyo Yoabu na majemedari ngaba boka nnonge ya mfalme kwa balanga bandu ba Israeli.5Ngabaloka Yordani na kobwa kambi karibu na Aroeri, kusini mwa mema wakubende, kae ngabasafiri petwa Gadi mpaka Yazeri. 6Baisile Gileadi na nchi ya Tahtimu Hodshi, kae Dani, Jaani na karibia yenda Sidoni. 7Ngabaika ngome ya Tiro ni milema yote ya bahivi na ya Kanaani. kae ngabayenda negebu katika Yuda akwo Beersheba.8Pabile bapite katika nchi yote, ngabakelebokwa Yerusalemu mwisho wa mwei wa tisa na masoba ishirini. 9Napo Yoabu ngapia tarifa ya hesabu kamili kwa mfalme kuhusu bandu baba kobwa nkombwana ngondo. Katika Israeli kwabile na bandu 800, 000 jasiri babakobwa pia limanga, na balo ba Yuda babile bandu 500, 000.10Napo moyo wa Daudi ngaumwona pabile ababangile bandu. Nyo ngamakia Yahwe, ''Kwopanganya ni pangite dhambi muno. Mbiambino, Yahwe, wiboye hati ya mtumishi wako, kwakitumbu mbagite kwa upumbavu.''11Daudi paakakatwike kindae, lilobe lya Yahwe ngali mwisiilya nabii Gadi, nnoli wa Daudi longela, 12Uyende ukamakie Daudi; 'Nyo ngalongela Yahwe: ''Ngapeya mambo ga tatu. Usawe limo lyake.''13Kwanyo Gadi ngayenda kwa mfale Daudi na kumakia, ''Je miaka itatu ya njala ise katika nchi yako? Au mwei itatu utile boka kwa adui bako kano tabakukengama? Au tube nautumwe, kwa masoba gatatu katika nchi yuko? Umau mbiambeno lijibu gani ninkelebokeye hwa nndumite.'' 14Napo Daudi ngaakia Gadi, ''Nibile katika shida ngolo. Aya natutomboka katika maboko ga Yahwe kuliko tomboka katika maboko ga binadamu, kwani matendo gake ga rehema ni makolo muno.'''15Kwa nyo ngatuma utumwe kunani ya Isreali tumbu lya kindae kwa muda wa umilwe, na bandu elfu sabini na tano bokya Dani mpaka Beersheba ngabawaa. 16Malaika panyoshike luboko lwake yende lya Yerusalemu ili kualibia, Yahwe ngabadishia nia yake kuhusu madhara, nangamakia malaika hwabile tayari kwangamiza bandu, '''Yatosha! Keleboya luboko lwako mbiambino.'' Wakati wao malaika wa Yahwe abile aliyema katika kibanja cha kupuria cha Arauna Myebusi.17Daudi amweni malaika hwabile akumbweli mandu, amakiye Yahwe longola, ''Nipangite dhambi, nipangite kwa upumbavu. Lakini ngondolo bano, bapangite namani? Chande, luboko lwako na lunidhibu ne nafamilia ya tate bango!''18Kae Gadi ngaisa lisoba lyo kwa Daudi na kumakia, ''Uoboke naasenge madhabahu kwaajili ya Yahwe katika kibanja sa kupuria sa Arauna Myebusi.'' 19Nya Daudi nga uboka kti Gadi mwamwelekize panga, kati Yahwe mwabile alagile. 20Arauna ngalinga nakunona mfalme na mtumishi wake kabakaribia. Napa Arauna ngaboka na kumsujudia mfalme kuminyo kwake mpaka kunani ya bwe.21Kae Arauna ngalongela, ''Kwa namani ngwana wango mfalme atiisa kwango, mtumishi wake? Daudi ngayangwa, ''Pema lubanja lwako lwa kupuria,ili nisengi Yahwe madhabahu, ili kwamba utumwe ubaelwe kwa bandu.'' 22Arauna ngamakia Daudi, ''Utole libe lyako, ngwana wango mfalme. Ulipangi lyolyote lyolyo lyalibile jema paminyo gako. Lala ngombe kwa ajili ya sadaka ya teketeza na miganda ya kupuria na nira kwa anju. 23Ago gote nngwana wango mfalme, nenga na Arauna nenda kupeya, ''Kae ngamakia mfalme, ''Yahwe Nnongo wako na abe nawe.''24Mfalme ngaakia Arauna, ''Lili, mimiza kukipema kwa thamani yake. Nipigali kati ya sadaka ya kuteketeza kwa Yahwe chochote chinikotwike kukigharimia.'' 25Daudi ngasenga madhabahu kwa Yahwe napiya kunani yake sadaka ya kuteketeza na sadaka ya amani. Kwanyo batikumsihi Yahwe kwa niaba ya nchi, nyo ngazuia utamwe katika Israeli yote.
1Moabu atikumwasi Isiaili pawili Ahabu. 2Bokapo Ahazia ngatombo palidilisa Iyene waya yailokine musumba sake sa kunani alewo samalia na alelumya. Kwanyo atumite ajumbe na kwabakia "Muyende kwa nnungo Baili Zebubu nnonge wa Ekroni, mana niliapona ase kilonda"3Lakini malaika wa yawe ngabammakia Eliya mwana wa Mtishbi "ukakatuke uyende ukakwembame na ajumbe na nkulungwa na samalia, ukolokie je, kwa mwanja ntopo nnonge kuisilaili mpoko yalokia kwa Baal Zebubu nnonge wa Ekrono? 4Kwanyo yawe andabaya "uluka li pae apopakindand so kiubwike, na kwakweli ulua wa "Bokapo Eliya baboka.5Balo ajumbe pekelebwike kwa Ahazia, ngabammakia, "kwaniwanja namani mukelebwike?" 6Ngabammakia "Mundu alisikwembana na twe ngatubakia, mukeleboke kwa nkulungwa yawantumite, na mukammakie yawe abaite nyonyo: Kwa mwanja ntopo nnongo kuisilaili mpaka nyenda lokia kwa Baal Zebubu mungu wa Ekroni? Kwinyo uluka li pakindanda sokio bwike: Bada yake ulua waa"""7Ahazia ngababakia ajumbe bake ""Abile mundu wa namuna gani yaisile kwembana na mwe na baya aga makowe namwe? 8Ngabanyangwa, "Aweti nganji yene manyoya na abile mkenda wa likongwa lya kinyama mukibu no saake. "Nkulungwa ngayangwa, "Aywo abile Eliya mtishbi"9Apo nkulungwa ngatuma Akida wa Asikali amsini kwa Eliya. Yolo akida ngapayenda npakapatami Eliya pakitombe. Akida ngapammakia Eliya, " wenga wantumisi wa Nnungu nkulungwa abaite veli, boka kwo kukitombe kwautami" 10Eliya nganyangwa yolo akida na baya, "mana iitei nenga na mundu wa Nnungu, mwoto uuluke boka kwa Nnungu ukutinia wenga na abo amsini baubile nabo" Mwoto ngaulya boka kunani na kumtinia ywemmbe na amsini babile nabo.11Kae nkulungwa Ahazi ngapatuma akida ywengee ywa amsini. Ayo akida nembe ayebaya kwa Eliya, "wanga wa mundu wa Nnungu, ueli boka kwo kitombe vyombeteke" 12Eliya ngayangwa na kummakiya, "Manaitei nenga na mundu wa Nnongo mwoto kuluke boka kwa kunani ukutinie wenga pamope na asikaliamsini baubile nabo" Moto wa Nnungu ngaulya boka kunani kumtinia ywembe pamope a amsini babile nabo.13Balo kae nkulungwa atumite lipenga linaitatu lya akombwaniki bake lya amsini yenge. Ayo akida ngayenda kwa Eliya na kilikita, nnonge ya Eliya pa mgolo gake na kunoba na kummakia, "Wenga, wa mundu waNnongo, nandakuloba, ukoto wangu, na ukuto wa aba amsini ube thama pa minyo gako. 14Mwoto watielya boka kunani na kwatinia balo maakida abele na bandu babe ba amsini, tubwelelo nikuloba ukoto wengo na bandu aba amsini ube nathama kwako"15Malaika wa yawe ngammakia Eliya, "Uuluke paboka kitombe, kananyogope pamope nakwe" Eliya ngapae lya pamope nakwe yenda kwa nkulungwa. 16Apo Eliya ngapammakia Ahazia, "Kwaninyo ngabaite yawe, watumite bandu yenda kwa Baal Zebubu nnungu wa Ekroni. Je kwa mwanja ntopo nnogno kuishilaili ywa kunikia kikowe? kwa nyo uluka li boka aso kundana saukibwike; ulua wa.17Kwa nyo nkulungwa Ezekia ngapayomoka sawa na lelo likowe lya Nnongo Haboite Yoramu atumbwi tawa mueneo lyoke, pawaikite mwaka unaibele Yoramu mwana wa Yoshafati nkulungwa wa Yuda, kwa mwanja Ahazia abile ntopo mwana. 18Manaitei makoe genge gagamusa Ahazia je gaandi kilwe li mukitabu sa makowe gagapitile ga Akulungwa ba Yuda?
1Kwa nyo, payaikite masoba ga Yawe ga kumpotwa Eliya kwa kimbonga, Eliya aboi pamope na Elisha boka Gilgali. 2Eliya ngapammaki Elisha, "utame pamo, nandakuloba, kwa mwanja Yahwe anitumite Betheli" Elisha ngapayangwa kati mwalama yahwe, na wenga mwaulama, niuleka li" Ngabalya yenda Begheli.3Boma ba alondoli bababile Betheli ngabaisa kwa Elisha na kumakiaje utangite yahwe aluakummoya nngwana wako leno?" Elisha ngapayangwa, "Elo, alyo nilingite, ila kanamulilongeli lyo"" 4Eliya ngammakia "Elisha, ulende pano, tafadhali kwa anja Bwana anitumite niyende Yeriko". Elishangapanya wa kati Yahwe mwalama, na we mwaulama, nikulekali yenda Yeriko. Ngabalongwana bote yenda Yeriko.5Bokapo bana ba alondoli babale Yeriko, ngabaisa kwa Elisha na kummakia, "Je utangite leno yahwe aluakummoyo ngwana wako boka kwako?" Elisha ngabayangwa, "Elo ndangite lakini kunamulilongeli lyo" 6Eliya ngammakia kae Elisha, "utume pamo kwa mwanja yahwe anitumite Yeriko" Elisha ngapayangwa, "kati 100 yako mwailama, nikulekali yenda Yeriko" Kwa nyo boti abele ngabayenda nnonge7Bokapo bandu amsini ba balo bana ba alondoli bayemi kutalu basini, balo abele lenga yordani. 8Eliya ngaitola ngobo yake, na kwibilinga, na kugakombwa mase kwa tumya yelo ngobo. Bai ulo mto wa mase ngabaganika na balo abele peta muyumo mpaka kwiye.9Yapitile pabalokite Eliya ngammakia Elisha, "Unibakie saupala nikupangi kabula ni naboyelwa li kwako" Elisha ugayangwa, "Niloba pandu pakolo pa loo yako ise kwango. 10Eliya ngayangwa, "Ulobile likowe linonopau. Hata nyo mamawanibona kuniboka boka kwako, lyaulilobite walualipata, lakini mana itei nyoli walipata li.11Yabile pababile kabayendelya nnonge na mwanja wabe na kono kabalongela, matuka wa mwoto wa utilwa na falasi, na falasi ba mwoto ngaipitya ngayatenganisa balo abele boka kwa kila yumo na Eliya ngayenda kunani na kimbonga yenda mbinguni. 12Elisha pabweni ngalela kwa lilobe, "Tate bango, tate bango, mutuka wa utilwa na Yalasi lya isilaili na babaendesa falasi"' amweni li Eliya kae nga kumwa ngobo yake mwene no bagana ipande ibele.13Ngapatola ngobo ya Eliya yayantombokile na yenda yema nayo mulubogo lwa mto Yordani. 14Ngapagakombwa galo mase kwa yelo ngabo ya Eliya lyalitombwiye no baya, yahwe aikwako Nnungu wa Eliya pagakombwile galo mase gatibaganika kono na kono, na Elisha loka yenda kwiye kwaboi palonjoi.15Wakatiabo bona ba alondoli bababokile Yeriko pabamwani Elisha ka kutamisha ksasabe, ngababaya, "Roho ya Eliya ibile nkati ya Elisha! ngabaisa kwembana nakwe na kunkiliya mpaka mubwe nnonge yake. 16Ngabammakia ulole, kati ya alumisi bako kwi na bandu amusini udali. Waleke bayende bakupale yaywo ngwana walio Eliya, penge aywo Roho wa yahwe awesa kumpotwa na kumtombokea kunani ya kitombe simo aua mulibendo fulani. "Elisha ngabayanga, "Lili kanamwatume."17Lakini batikunendendya mpaka abweni oni, ngabaya, "mwatume" Ngabatuma bandu amsini na bampalile kwa masoba gatatu, lakini bampatike li. 18Ngababuya kwa Elisha, pabile balo Yeriko, ngababakia, je, nammakiw li kamamuyende?19Bandu ba mujini bammakie Elisha, "Ulole hali ya pano pa mjini inongite, kati mwaobona, mase gapano pandu namanyata, na wono nema kila sakipambika mumatuna kitomboya maposa. 20Elisha ngababakia, munileti bakuli ya yambe, na mubeke mwinyo nkati ya ayo bakuli" Ngabanetya.21Elisha njayenda kuinywanya ya mase na taikulya ulomwinyo nkati yake nabaya, Nigaponiye aga mase. 22Bokya saeno kubali na kiwo wala pambika maposa. Kwanyo ago mase ngopona mpaka leno, kwa selo kikowesalongei Elisha.23Bokapo Elisha ngaoboka bokapalo mpaka Betheli. Nembe pabile kayenda pitya mubalabala, ngabapitya amchembe panja ya mjina kumtania, hobaya "Uoboke kunani, wenga wamwene kipala!" 24Elisha palingite nchogo yake na kwabona; nyammakia yahwe alaani. Ngabapitya dubu abele akongwe na kwalumia anchembe alubaini naibele. 25Bokapo ngaboka palo no yena kitombe kalmeli, na boka kwa akelebokile samaria.
1Bai mu mwaka wa kumi na nane wa Yehoshafati nkulungwa wa Yuda, Yoramu mwana wa Ahabu atumbwi tawala isiaili kusamaria; Atawalite myoka komi maibele. 2Apangite gananyata nnonge ya yahwe, lakini aikiteli kati mwanapangite tate bake na maboke, kwa mwanja aiboite yelo njema ya Baali yabaiyemike tatebake. 3Hata nyo akamulikie sambi ya Yeroboamu mwana wa Nebati yaya bapangite isiloili panga sambi; wala alekite li kutalu wabo.4Bai Mesha nkulungwa wa Moabu angite ngondolo. Ampe yage nkulungwa wa isilaili ngondolo 100,000 na manyoya ga ngondolo malome 100,000. 5Ila pawile Ahabu, yulo nkulungwa wa Moabo ngaasi kwa nkulungwa wa isilaili. 6Kwa nyo nkulungwa wa isalaili ngaboka kwa amasisha isalaili bote kombwana ngondo.7Atunite mundu kwa Yehoshafati nkulungwa wa Yuda,nobaya, "Nkulungwa wa moabu atiniasi. Mulnayenda pamope na nee kombwana na Moabu?" Yehoshafiti ngayangwa, "mbalayenda nenga kati wenga na bandu bango kati bandu bako, falasi bango kati falasi bako" 8Ngapaya "tupala kwasambulya kwa buli?" yehoshafati ngayagwa, "kwa ndela ya lubele lwa Edemu.9Bai ayovo nkulungwa wa isalaili, Yuda na Edomu batindite kwa mmasoba saba. Mase ga nywa kwajeshi lyabe gai ntopo, wala kwa falasi au inyama benye. 10Nkulungwa wa Isalaili ngabaya "Asise kilegoni? yahwe akemite akulungwa atatu lenga tekelwa mu moko ga Moabu?"11Yehoshafati ngapabaya, "kwani ntopo nabii wa yahwe ywatuwesa kunokia yahwe petya ywembe?" Ntumisi yumo ywa nkulungwa wa Isilaili ngayangwa mbaya, "Elisha mwana wa shafati abile pano, ywembe ngayakanikiaga mase Eliya. 12Yehoshafati ngabaya, "likowe lya yahwe libipamope na nee" Basi nkulungwa Isilaili, Yehishafati na nkulungwa wa Edomu ngabaelya yenda kwa nnondoli kasake.13Elisha ngammakia nkulungwa wa Isilaili, Nipange namani kwa wenga? Uyende kwa alondoliba tale bako na maabako" Apo nkulungwa wa Isalaili ngammakia. "Lili kwa mwanja ayeile aba akulungwa atatu lenga lusu jeshi lya moabu lyateka. 14Elisha ngayangwa, "Kati yawe wa majeshi mwalama, ywembe ngani yema kwake, kwa kweli ikende bila baa yehoshafati nkulungwa wa Yuda nipeyowali kema kwako au ata kukulinga.15Tumbwele mbeyambeno unileti nyembi wa mwambo paisile mundu wa muziki no yemba no ina, lubuko lwa nnungu ngaluisa kwa Elisha. 16Ngabaya "Yahwe abaya nyonyo, ubonali upepo, wala ubonaliula, 17Ila ale libende lya mto liluatwelya mase, na nwalua nywa mwenga na mwugo inu na inyama inu yote.18Ase kilebe kusini sana paminyo ga yahwe, na kae apalakumpayanga sinda ngondo inu na abo amoabu. 19Mwaiteka kila ngome ya mji na kila mji unanogelya, no pengwa kila nkongo unanogelya, yemeka inywanyu yote ya mase, no alibia pandu papanogelya pote ye pa migunda"20Kwa nyo kindae kalibu na muda wo piya salaka ya timia ngagaisa mase boka kukilambo sa Eudomu: Nnema ngautwelya mase.21Basi abo amoabu pabayowine akulungwa atatu baisa kombwana nabo, bakwembine pamope bote babapalikwae potwa silaha, ngabayena mu mipaka. 22Batyangite kindae bulabula na lisoba kalimelemeta mumase. Balo amoabu pabagabweni galo mase gagaelekea, gabonekanage makele kati mya. 23Ngabalingela kwa nyongo, "Aya ikosali myai! penge aboakulungwa babalombine iwesa panga baabgamia, babulagine bene na bene tumbwele basi tuboke nyara!"24Pabaisile pa kambi ya Isilaili, waisilaili batikwenda kwa ng'ondokya na tumbwa kwa shambulya amoabu, ambabo batelila kwa Isilaili. Alyo jeshi lya Isilaili batikwabenganga abo amoabu mpaka kasabe na kwabulaga. 25Baibomwanie miji, na kila amani ya nnema, na kila mundu ataikulile maliwe mpakatitwelya. Batiiba kila kinywanya samase na pengwana mikongo inamoga yoti kir-haresethi bai ngabautei na maliwe gako. Na abo asikali babasambulie na ngumbewe na kwatindia na kwa sambulya.26Apo nkulungwa mesha wa Moabu ngabweni asindilwe, atweti bando hodari batumya mapanga mya saba pamope nakwe yenda kwa nkulungwa wa Edomu, ila basindilwe. 27Ngamtola mwana wake nnongoi belekwa, ywapeletawala boka pa ywembe na kimpuya salaka yo tinia mukongombe. Kwa nyo kwai na nyongo ngali kwa Isilaili, na abo asilaili na jeshi lya Isilaili bana nkulungwa Mesha na buya kunema waabe.
1Yabile nnwana fulani nyumbowe nabii aisile kwa Elisha kono kalela, nabaya, "ntumisi wako nsengo wango awile, na wenga utangite panga ntumisi wako abile mcha yahwe. Ywanonga aisile potwa banabango abele bakapange atumwa" 2Elisha ngammakia, "Uyende ukayaike yombo kwa majilani bako, yombi sika. Ukayaike yambone kwenda mjini li kati mwauweza.3Bokapo waijigali nyumba wenga na bana bako pamope na yelo yombo yauyaike, na tola galo mauta tumbwa mimina mu yelo yombo, yaitwelya waibeke pambwega" 4Bokapo waijigali nyumba wenga na bana bako pamope na yelo yombo yauyaike, na tola galo mauta tumbwa mimina mu yelo yombo, yaitwelya waibeke pambwega"5Bai nganeka Elisha yambe na bana bake ngabajigalya nyumba. Ngabaileta yelo yombo kwake, na yakamilikia mauta na kwitweleya. 6Yombo paitwelile, ngamakia mwanawake, "unileti yombo yenge" yembe ngammakia, "ntope yombo yenga" Apo mauta ngagakotoka pita molo musupa.7Ngapaisa kummaki mundu wa Nnungo no baya, uyende ukapemeye mauta: ukalepe deni lyako, na gagaigala wabaleki bana bako.8Lisoba limo Elisha atyangilile shunemu kwa tamage nnwawa yumoyo; annobite alye sakulya pamope nakwe. Yabile kila papetage palo pandu endelya. 9Aywo nnwawa ngammakia nsengowe, ulolene mibona ayo mundu, mundu mpeletau wa Nnongo anda peta kila masoba.10Tusenge sumba kisini kumwagala kwa mwanja Elisha, tubeke kinanda, meza na taa, amomu sumba. 11Boka kila paisa kwitu atame mo. Yabile lisoba limo Elisha kati kawaida yake atiisa na yema palo, atami mo musumba na pomolya palo.12Elisha nammakia Gehazi ntumisi wake, "Unkeme aywo mshunemu" pankemite aisi yema nnonge yake. 13Elisha ngammakia, " wanda tuangaikya na kutujali, kilebegani kipangilwe kwako? Tuwesa kukulobya kwa nkulungwa au ka amuli jeshi?"" Nayangwa, "Nita pamope na bandu bango"14Elisha nganyangwa, "Tumpangi namani mbeya mbeno ayo nnwawa?" Gehazi ngayangwa, "ntopo mwana, na usengowe mpendo" 15Elisha ngayangwa, "unkeme" pankenite, aisi yema paniango. 16Elisha ngabaya, "mukipindi kati seno manisa, mukipindi sa mwaka gumo uluakumbatya mwana ngabaya"mm lili, wenga wa mundu wa Nnango, kamaukopeye kwa ntumisi wako.17Lakini yulo nnwawa apotwile ndumbo kwa seslo selo kipindi sabakiilwe na mundu wa Nnungu na apapite mwana nalume, mwaka waukangime. 18Wakati mwana papangite nkolo, lisoba limo ayei kwatate bake kwabile na bandu kabauna. 19Ngababakia tatebake, ntwe wango ntwe wango "tate bake njammakia ntumishi wake, "Umpotwe umpeleke kwa mao bake" 20Pampotwile kumpeleka kwa maobake, yolo mwana atani pa majua mpaka ntwekati ngapawa.21Basi yolo nnwawa ngapa nntola na yenga kung'onjeka pa kindanda sa yulo mundu wa Nnungu molo musumba sabansengile, apitike panja na jigala niango. 22Ankemite nsgowe, na baya, "Niloba unileti ntumisi wako na mnonda wako, lenga mbala niwai yenda kwa yolo mundu wa Nnongo, nikeleboke.23Nsengowe ngabaya, "mwanja namani upalayenda kwake leno? kwenda ppanga mwei wa yambe li, wa sabato, li Ayangwi "yaba sawa" 24Ngapatandika mbonda na kummakia ntumishi wake, "Umwendese kiyongoya: kwale nnikubakie upongoye lakini kana upongope"25Kwa nyo atiyenda mpaka kwa yolo mundu wa Nnungu ku kitombe kalmeli, bai yolo mundu wa Nnungo pamweni kutalu kaisa, ngammakia Gihazi mtumisi wake, "Lota nnwawa shunami andaisa. 26Nanakuloba umutuki na kumpanga abali, Hamjambo, pamope na nseengogo, na mwanawake? "ngayangwa habajambo"27Paikite kwa aywo mundu wa Nnungu pa kitombe ngapakumbatya magolo gake. Gehazi ngaegelya lenga mummoya, lakini yolo mungu wa Nnongo ngabaya, "uneke, kwa kwanja atiusunika mnno. Yawe atiniiya ananibakia li kikowe sabile naso.28Ngabaya, "Nakulokie mwana wakoo, ngwana wango? Nabaiteli kamanniiye? 29Nga Elisha ngammmakia Gehazi, "uwale ngobo kwa yabwa mwanyi na utole pimbo yango upotwe moko yako, uwende kaseke. Mana unkwembite mundu ywo ywoti mundela kumpanga abili na mundu mana akupangite abali, kunyangwa li. Ukagonjeke pimbo yangu kuminyo ya mwana.30Lakini nabake aywo mwana ngabaya, "kati yahwe mwalama na we mwaulama, nikulekali "kwa nyo Elisha nga kakatuka na kunkengama. 31Gehazi atikwalongolya na gonjeka yelo pimbo ya Elisha kuminyo ya mwana, lakini yelo mwana alongei li wala yowa, bokapo Gahazi ngakeleboka kwembana na Elisha nabaya, "mwana anayumika li"32Elisha paikite palo panyumba mwana yolo tayali ankwembite awile na balo ai molo musumba palo paselo kindanda. 33Elisha ngajingya molo musumba nojigala niango ywembe na yolo mwana ywawile no loba kwa yahwe. 34Ngabeka nkano wake pankano wa yolo maiti, na minyo gake mu mingo ga yolo maiti moko gake na kungonjelya. Bokapo yolo maili ngatumbwa pata lyoto.35Bokapo Eisha ngauluka pakindanda natumbwa tyanga molo musumba, na uboka kae kung'onjelya kae kijana. Na yolo kijana ngatyamu mala saba na ngaumukwa minyo gake. 36Elisha ngankema Gehazi na kummakia, "unkeme yolo mushumari ngamkema na paisile muselo sumba Elisha ngabaya, "untole mwana wako" 37Yolo nnwawa ngalitia kuminyo yake pa magolo ga Elisha na sujudu, na apo ngontola mwana wake na boka nakwe.38Bokapo Elisha ngakeleboka kae Gilgali. Kwabile na njala apo nnema, na lipenga lya manabii babile nnonge yake. Ngammakia ntumisi wake ubeke supulia ngolo pamwoto. Na utelekwa kwa ajili ya aba manabii" 39Yumo kati balo manabii ayei mng'unda yo nula likolo. Ngagakwemba matonga ga mwitu, ngagakusanya natwileya kigombo sake, atabile ngobo yake. Ngabaga katana na kugabega musupulia, nabatangileli ga aina gani.40Bai ngaba yubwana na beka mikoa ya lyaa. Kila pabayendelyage lyaa, ngabakombwa ndoti na baya, "Wenga wa mundu wa Nnungu kubile na kiwo amo musupalia "kwa nyo baluembwali lya kae. 41Lakini Elisha ngabaya "leta bwembe" ngataikulya musupulia nabaya, "uyupwe lenga bandu balyee na kwa mbeyambe bawesa lya "Na kwabile li kilebe sosoti kindumu niolo musapolia.42Ngapaisa mundu boka Bla shalisha kwa mundu wa Nnungu na kunetya sakulya sa mauno malongoi (malimbuko) mikate isirini ya shairi na libubia lya masuke mabega. Ngabaya wapai bandu balye. 43Ntumisi wake ngabaya niandae ase kwa bandu mya kulualengana? Lakini Elisha ngabaya mwepei aba bandu lenga balyee. Kwa mwanja yahwe abaya balua lyaa na senge igala" 44Bai ntumisi wake ngabaandalia nnonge yabe; ngabalyaa na senge kileka, kiigile, kati likowe lya yahwe mwalyalongei.
1Bai naamani amulijeeshi wa nkulungwa wa shamu, abile mundu nkolo, na ywa eshimika kwa nkulungwa wake, kwa mwanja ywembe yahwe abapeile ushindi Ashami. Kae abili hodari na shuja, lakini abile na matana. 2Ashami batiboka ongosa mapambano ba bantweto binti mwale boka kilambo sa isilaili. Ansaidige kasi ya nyumba nyumbowe Naamani.3Yolo biti ngammakia bibi bake, "Nitamani aya babu ikende kati kolo samalia aluekompowa matama gabile nako. 4Namani ngayenda kwa nkulungwa nakunyaulya selo kikawe sa similile yulo biti boka kuisilaili.5Aywo nkulungwa wa shamu ngabaya, "Aya uyendde, na kae mbala tuma balua kwa nkulungwa wa Isilaili" Namani ngapabwa na ppotwa talanta yake komi ya mbaye ipande elupu sita ya dhaabu, na ngabo komi ya galambwa. 6Kae aputwi balua ya kumpelekya nkulungwa wa Isilaili yaibaya, "Pawaipokya balua yee watange panga aywo ndikuntuka kwako ntumisi wango Namani, kwa nyo nikuloba umpeneye matana gake.7Nkulungwa wa Isilaili paisomile yelo balua, ngapapapwana ngobo yake nabaya, Nenga na nnonge, nibulage nayoya, mundu apala ne minponeya gake? Ibonekana apala masindano nane?8Elisha payowine panga nkulungwa wa Isilaili apapwania ngobo yake ngatuma kikowe kwa nkulungwa nabaya, "kwa mwanja namani upapwanie ngobo yako? uneke aise kkwango, aluatanga kati kwi na nondoli ku Isilaili. 9Bai, naamani ngayabwa boka kwa nkulungwa na yenda kwa Elisha, na falasi bake na miikokoteni yake yo utilwa na falasi noyema paniango wa nyumba ya Elisha. 10Elisha ngamtumya mjumbe kummakia, "uyende ukaitumbukie wamwene mu mto yordani mala saba, na yega yako, yaluakubuyanganya, na wapana sapi"11Lakini naamani payowine nyo atekasinka noboka kabaya, "Nee niwasage aluaisa kwango na yema na kulikema lina lya Nnongo wake, na peta luboko lwake pandu pene utamwe na kumiponea matana gango. 12Je, Abana na Facpari, mito ya Damaskasi, peta mase gote ga mito ya Isilaili?" Kwani miwesali oga mumase go na ppanga sapi?" Nga tumbwa galambuka na boka kwa nyongo.13Bokapo atumisi ba Naamani ngabamwegelya papipi na kummakia, "Tatebango ikende yolo nnondolo akakuamulisha panga kilebe kiinonopau, upepangali? Je, uhonabuli mwakubakie mbona laisi? utumbuke wa mwene na uluapanga sapi. 14Ngapayeketya, na yendatumbukya mwene mala saba mu mase ga mto yordan, kwogaesimu gabaite mundu wa Nningo. Nyama ya yega yake ngaikeleboka kae kati yege ya mwana kilekeleke, no pona matana gake.15Naamani ngakeleboka kwa yolo wa Nnongo, ywembe na bandu baake naisa na yema nnonge yake. Ngabaya, "Lola nambeyambeno ndangite, ntopo Nnongo maluni lyotiila kusilaili. Kwa nyo utole zawadi boka: boka kwa ntumisi wako nandakuuloba" 16Lakini Elidha ngayangwa, "Kati Nnongo mwalama ywaniyema nnonge yake, nipokya li kilebe sosoti." Naama atekunendendya apoko lakini Elisha alikana.17Naamani ngabaya "manaitei nyoli basi nikuloba uleke ntumisi wake apate baghala ibele ya bwe, kwa maana mbeyambeno ntumisi wako apiyali salaka yotimia kwa milango yenge ili kwa yahwe. 18Katika ale likowe limo yawe samya ntumisi waako, na aye ni palo nkulunngwa wango paluayenda kunyumba ya rimoni yo abudu palo, na kwiyegana petya moko gango na kunitya mwene kunyumba ya Rimoni, yahwe aweza kuusamya mtumisi wako kwa likowe alee. 19Elisha ngammakia uyende, "uyende kwa aani" kwa nyo Naamani ngaboka.20Atumbwile mwanja lakini aianalipali-anayenda li kutalu, wakati Gehazi mtumisi wa Elisha mundu wa Nnongu abaite mwene pamwoyo wake, "Lola ayo ngwana wanga aobeili tayari pokya zawadi ya ayo naamani yailetike. Kati Nnongo mwalama, mbalabutuka mundu yumo kabatuka kunkengama,na pokya kilebe boka kwake. 21Kwa nyo Gehazi ngamkengama naamani. WWakati naamani pamwe ni mundu yumo kabutuka kumkengama ngaomba mu mutuka wake na kwembana nakwe na baya, "Je kila kilebe kibile sawasawa?" 22Gehazi ngabaya kibile sawa. Ngwana wangu atinituma, nabaya, "Baisile kwangu mbeyambe boka itombe anchembe abeleba bana ba alondoli. Ni loba wapei talanta ibele ya Ela na ngobo ibele yoyangangania"23Naamani ngayangwe, "Ninapulaa muno kukupeya talanta ibele" Naamani anobite Gehazi kumpeya talanta ibele ya mbanje mumipuko ibele yopotolya, pamope na ngobo ibele ya yangamia na ngobo ilebe yo yabala ya apangakasi bake abele, babapotwile mipuko ya Gehazi nnonge yake. 24Wakati paisile palo pa kitombe, atweti yelo misigo bokka mumoko ga balo bandu na yo kwiiya munyumba; na abalu bandu kababoka. 25Wakati Gehazi pajingite na yema nnonge ya ngwana wake, Elisha ngammakia, "uboka kwakoo, Gehazi?" Ngayangwa, "Ntumisi wako ayeili pandu"26Elisha ngammakia Gehazi "Je. roho yango yabile li na we wakati yolo mundu pagakelebwiye magali na falasi kwembana na wenga? Je, wono nga wakati wapokya mbanje na magobo, migunda ya miizeituni na mizabibu, na ngondolo na ng'ombe , na atumisi ba kinalome na atumisi alwawa? 27Bai matana ga naamani galuaba mulebelekwo lwako masoba goti" Bai Gehazi ngoboka paminya gake, mwene ukoma kati theruji.
1Bana ba alondoli bammakia Elisha, "pandu patutama nawe asini muno kwa ajili ya twabote. 2Bola utuleke tuyende yordani, na kila mundu akakate mikongo ya sengya lena tupate pandu po tama" Elisha ngayangwa, wesa yenda nnonge" 3Yumo kati ya balo ngammaki, "Ulongwane na atumisi bako nandakuloba" Elisha ngayangwa, "Twandolongwa"4Kwa nyo ngayenda pamope nabo, pabaisile yordani, ngabatumbwa kata mikongo. 5Lakini mundu yuo pakatage nkongo, ntwe wa libago lyake watumbukule mmase ngalela kwa lilobe no panga ndoti no baya, "Lah! Ngwana wanga asekwoma sai soyaika!"6Bai yolo mundu ea Nnongo ngabaya, "Satombokile kwako" Yolo mundu nganaya Elisha pandupakitombokile. Ngatekwa lutela, na taikulya palo pandu amo mumase, na kukipanga kwoma yeleka kunani. 7Elisha ngabaya "ukitole" yolo muna ngakitola kwa luboko lwake.8Bai nkulungwa wa shamu akombwanage ngondo na Isilaili. Apangite masau na atumisi bake, nabaya, "kambi yango yapanga pandu pulani na pandu pulani" 9Bai aywo mundu wa Nnongo ngamtuma mundu kwa nkulunga wa Isilaili, nabaya "ube makini kanaupete palo pandu kwa mwanja ashami ngabaitimya baluaelya po"10Nkulungwa wa Isilaili ngatuma mjumbe yenda palo pandu papalongelile mundu wa Nungo na kumpeya angaliso. Zaidi ya mala jimo au ibele, wakati nkulungwa payei abile na babanendela. 11Aywo nkulungwa wa shamu akasilishe na ayo mbwatyo,, ngabakema atumisi bake, na kwabakia, "Muwesali mbakia katika twenyai ywabile upande wa Isilaili"12Basi ntumisi wake yumo ngabaya, "Lili ngwana wango, nkulungwa kubile na nnondoli kuisilaili, Elisha yuwembe ammakia nkulungwa wa Isilaili makowe gako gotege gauwesa longela pakindandu sako sogonja kilo!" 13Yolo nkulungwa nganyangwa, "Uyende ukalole Elisha patama niwesatuma bandu yokummoywa." Ngabakiyiwe "abile Dothani"14Kwa nyo yolo nkulungwa ngatuma farasi yenda Dothani, mimutuka yo utilwa a farasi na jeshi likolo. Basile kilo na kuutindiya ulo mji. 15Wakati yolo ntumisi wa mundu wa Nnongo payumwike na mapema pita panja, kumbe lyatindiite jeshi likelo, na farasi na minutuka ya utilwa na farasi. Ntumisi wake ngammakia, "Ngwana wango tupapanga buli" 16Elisha ngayangwa, "kanauyogope balo bababile pamope na twe bamabone kuliko bababile nabo bembe"17Elisha ngayangwa na baya, "yahwe nikuloba umumukwe ninyo gake ayo ntumishi wangu, lenga abone, "Na apo yahwe panyowile minyo yolo ntumisi, kumbe kitombe sote kilwelile magali panyowile magali ga mwoto na farasi ba mwoto gagantindiite Elisha kuunindela! 18Wakati abo ashani pabende, Elisha alibite kwa yahwe nobaya, "wakombwe kwa upofu, nanakuloba" kwa yahwe abapangite ipofu uo kati Elisha mwalobite. 19Bokapo Elisha ngababakia Ashani, "Ndela yeno li, na hata mji wonoli munikengama ne na mbalakumpeleka kwa mundu ywamumpala" Ngabaongoza yenda samalia.20Hata pabaikete samalia Elisha ngabaya, "yahwe wayowe minyo gabe aba bandu lenga balole" Yahwe minyo gabe na lola, ma kumbe, babile pakatipakati ya samalia. 21Yolo nkulungwa wa Isilaili ngammakia Elisha, pababweni tate bangu, nabulage? nabulage?22Elisha ngayangwa, "kanawabulanga. Upalage kwabulaga balo bawa tweti mateka kwa lipanga na nchale wako? wabeki nkate na wasega nywa balye na nywa, bokapo bakasimuli kwa ngwana wabe" 23Nkulungwa ngaandaa saleulya sambone kwapeya balyee, na pabalilena nywa babapelike kutalu, na bakelwbwike kwa ngwana wabe. Lelo lipanga lya jeshi lya ashani lya keleebwike li kae kuisikili kwa muda nnaso.24Baada ayo Ben Hadadi nkulungwa wa shamu akusiye majeshi gake na kutindia samalia na kwauteka. 25Kwabile na nja ngolo sana kukilambo sa samalia. Balikutindia mpaka ntwe wa mbonda wapemeilwe ipande themanini ya ela, na pandu panansese yapandu pa kibaba da mmaiga ngunda kwa ipande tano ya ela. 26Wakati nkulungwa Isilaili apetage pandu fulai papipi na kingombe, nnwawa moka nganelya nobaya, "uniyangatie, ngwana wango, nkulungwa"27Ngabaya, "mataitei yahwe awesa li kukuyangati, je, ne mbalakuyangatia bbuli? je kwi na kilebe sosoti sakiisa pandu po pulia yakulya au shinikizoni?" 28Nkulungwa ngayendelya, "namani sakikusumbwa?" ngammakia, "Ayo nnwawa anibakie, nimpiye mwana wangu lenga tunie leno, na twahakunya ywake malao" 29Kwa nyo twantelike ywango tunile, na lisoba linaibele nimmakie aya "tumteleke ywako tunie, akani atikumwia mwana wake"30Bai nkulungwa pagayowine ago makowe ga aywo nnwawa, ngapapwana ngono yake, (tumbwele atyangage mukingombe) na bandu batilinga na bone aweti ngobo ya libuni pae, mu yega yake. 31Bokapo ngabaya, "Nnungo apange nyo kwangu zidi, kwangu na yongekea, manaitei ntwe wa Elisha mwana wa shafani uluaigala kunani yake leno"32Bai Elisha aitamile muyumba yake, na apendo batami pamope nakwe. Yolo nkulungwa ngantuma mundu wa nnonge yake, lakini wakati yolo ywatumilwe paisile kwa Elisha, ngababaikia balo apendo "mwandakumwona ayo mwana wa mulagi mwatumilwe potwa ntwe wango? Lola, paluaisa yolo ywatumilwe wajigale miango,na waukamulie anaajingi. Je, alyo sio lilobe lya ngwana wakelibuli nchogo ya magolo gake?" 33Pabile balo kalongela pamope nabo, kumbe yolo ywatumilwe aikite kwake. Nkulungwa ngabaya, "kumbe aga masambufu gaboka kwa yahwe kwa mwanja namani ninende yahwe kae?"
1Elisha ngabaya, "upekanni likowe lya yahwe. Nyo ngamwabaya: "Malao saa kati yeno kilengo sa bwembe unanoga sapemeyelwe kwa sekeli, na ilengo ibele ya shaili lwa shekeli, ku lilyango lya samaria""" 2Bai yelo nahidha ywategemie kwa luboko lwake anyangile mundu wa Nnungo, nobaya, "Ulole hata manaitei yahwe abeka mapoyo mbinguni, je, makowe ga gana wesekana?" Elisha ngayangwa, "Lola, waluabona kagapitya kwa minyo gako wamwene, lakini wenga ulyali sosoti katika ayo"3Kwai na bandu nsese bene matana upande wa panja wa niango wa mji. Ngababakiana, "mwanja namani tutame pa mpaka twawe. 4Manatubaile tuluayenda kulu kumuji, maana kwaye kubile na njala, na twelua waa apo. Na mana tuyendili tama pano, bado tupala waa. Mwisange bola tuliyendeli kambi ya jeshi lya balo ashami. Mana batupei ukoto, tweluaba twakoto, na mana batubulaga, twa bai.5Ngabayumuka kindae bulabula balo lubendo lunayomo kali balo, yenda kukambi ya ashami; pabaikite sehemu nnongoi ya kambo, apo paintopo mundu. 6Kwa mwanja Bwana alipangite jeshi lya ashami yoa ndoti ya minutuka yaitilwa na falasi-na falasi na sauti ya jeshi likolo. Ngababuluyana kila kila yumo wabe, "yolo nkulungwa wa Isilaili akokite akulungwa boka kwa waiti na kumisili lenga sabakombwane na twe"7Kwa nyo balo asikali baboi balo na lubendo imaboka nde, balei mahema gabe, mbonda babe na kambi kati mwayabile, na tila okoa ukoto wabe. 8Balo bandu bene matana pabaikite mwiso wa kambi, ngabayenda pa hema jimo ngabakwemba sakulya, ngaba lya na nywa, no potwa ela na dhaabu na ngobo, na yo kwiiya. Ngabanuya jingya muhema yenge napotwa boka palo nembe na kwiiya.9Ngababakiyana, tupange li kinonoga. Lisoba leno lisoba lianoga, lisoba lya habali ivanoga, lakini manatukotwike tama liki, lenda kindae mpaka kusee, adhabu yabe kwitu,. Bai tuboke tukabakie nyumba ya mkulungwa" 10Kwa nyo ngabayenda yakwa kema babalendela muni. Ngaba bakia, no baya, "Tuyai kambi ya ashami, paintopo mundu palo, ntopo lilobe lya mundu ywoywoti, ila kubile na falasi batitabibilwa, na mbonda batitabilwa, na hema kati mwanyabbile" 11Abo mabawabu ngabapiya habari, ngababakiyilwa munyumba ya nkulungwa.12Bai yolo nkulungwa ngayumuka kilo na kwabakia atumisi bake, "Mbala kummakia lelo sabakipangite Ashami. Batangite twe twi na njala, baboi pa kamba yenda yoba migunda. Babaya patwaboka mjini, twababoywa akoto, no jingya mjini" 13Yumo kati ya balo atumisi ba nkulungwa ngayangwa na baya, "Nandakuloba, ulende bandu batole falasi batano balo babaigile, babaigile mu mji. Babile kati mkutano wati wa Isalaili babaigile-bambone bawile; ulende twatume tulole.14Ngabatola magali gabele goutilwa na falasi pamope na falasi, na nkulungwa ngabatuma nchogo ya jeshi lya Ashami, nobaya, "munende mukalole" 15Balikwakengama mpaka mto Jordani, na mundela yote mwatwelile ilebe yabataikwile lenga babutuka kiyongoya kwa nyo balo ajumbe pababuite baisi kummakia nkulungwa.16Bandu ngabapita panja yoteka nyala ku kambi ya Ashami. Kwa nyo kilengo sa bwembe unanoga sapemeyilwe kwa sekeli jimo, na ilengo ibelle ya shaili kwa shekeli jimo, kati lelo likowe lya yahwe mwalyabaite. 17Na nkulungwa angagile yolo jemedali ywantegemie luboko lwake panga nkolo wa niango, na bandu ngabanebata pae no wa paniango. Kati mwabaite mundu wa Nnongo, palongei yolo nkulungwa pamwikile.18Bai yapitile kati yolo mundu wa Nnongo mwabaite kwa nkulungwa nobaya, "saa kati yeno pa niango wa samalia, ilengo ibele ya shayili yapanga kwa shekeli na kilengo sa bwembe unanoga kwa shekeli. 19Yolo jemedali anyangwile mundu wa Nnongo na baya, "Hata ikatei yahwe abeka mapoyo mbunguni, je, ase kilebe kiluewesa pitya?" Elisha ngabaite," wenga wabona kwa minyo gako wamwene, lakini walyali chochoti katika ilebe ayo. 20Aso ngasampatike, kwa mwanja bandu balikunebata paniango no wa.
1Bai, Elisha ammakie yolo mwana ywa nyokie mwana wake. Akamwambia, "ukakatuke uyende pamope na nyumba yako, ukatame popote pauwesa tama ku kilambo senga, kwa mwanja yahwe aikemite njala ngolo yaipala isa munnema gono kwa myaka saba. 2Bai yolo nnwawa ngakakatuka boka kulitii lelo likowe lyalongei mundu wa Nnongo. Aboi na bandu ba nyumba yake yo tama kukilambo sa Afilisti myaka saba.3Paikite mwiso wa myaka saba yolo nnwawa ngakeleboka boka kukilambo sa Afilisti, nga yonda kwa nkulungwa kunnoba kwa ajili ya nyumba yake na nnema wake mwene. 4Bai nkulungwa alongelage na Gehazi yolo ntumisi wa mundu wa Nnongo, kabay, "Nandakuloba unibakie galo mambo makolo gagapangite Elisha"5Pammakiage nkulungwa Elisha mwanyoite mwana yolo pwawile, yolo nnwawa ywayoyilwe mwanawake ateisa kwa ngulungwa kunnoba kwa ajili ya nyumba yake na nnema wake. Gehazi ngabaya, "Ayo nga nnwawa ywa yoyolwe mwanawake, na ayo nga mwanawake wene ywanyoite Elisha. 6Wakati yolo nkulungwa pamokie yolo nnwawa kuusu mwana wake, atekumwakia yolo nkulungwa. Nga nkulungwa ngannagya ofisa wake, "unkelebokeya yaibile yake na yoti yainilwe mu migunda yake boka paboi mpaka nambeyambe"7Elisha ngaisa Damaskasi kwa bile nkulungwa Ben Hadadi wa shamu andageminya. Nkulungwa abakivilwe yulo mundu wa Nnongo abile pano" 8Nkulungwa ngammakia Hazaeli, "utole zawadi muluboko lwako, uyende kwa mundu wa Nnongo, akwo ukalongela na yahwe petya ywembe, no baya, "mbala pona ago utamwe goo? 9Hazaeli ngayenda kwembana nakwe na yenda tola yake inanoga ya boka Damaskasi, apotwile ngamia Basi kwa nyo Hazaeli ngaisa yena nnonge ya Elisha nabaya, "mwana wako Ben-Hadadi nkulungwa wa shamu atinituma kwako, kusema je, "niluapona utamwe goo?101112Elisha ngammakia, "uyende kwa Ben Hadadi, ukammakkia arobaini pona, hakika, "lakini Bwana anilaile ulua waa wama lii" Bai Elisha ngammonjukya minyo yolo Hazaeli mpaka aibweni na yolo mundu wa Nnongo ngalela moli. Hazaeli ngalokia, kwa mwanja namani wanda lela ngwana ango?" Ngayangwa, "ndangite mwanabapangya nyata Baisilaili walua kuichonja mwoto ngome yaabe kwa mwoto, waluakwa bulaga anchembe babe kwa lipanga, kwaseta ipande, bana babe anangota, na kwapuwana bene ndumbo yabe.13Hazaeli ngayangwa, "Aywowe nyai ywaluapanje likowe le likolo? ywembe mbwa bai" Elisha ngayangwa, "yahwe upalanganga wa nkulungwa wa shamu." 14Apo Hazaeli nganeka Elisha na isha kwa ngwana wake ywa mmakia ju, Elisha akubakie buli? ngayangwa, Anaibakie ulnapona" 15Lisoba linaibele Hazaeli ngatola libulangeti na kulitumbukia mumase, na kwiwekelya kuminyo ya Ban Hasasi na kwa nyo ngapawaa. Bai Hazseli ngapanga nkulungwa pandu pake.16Katika mwaka wa kumi na tano wa Yoramu mwanawa Ahabu, nkulungwa wa Isilaili, Yehoramu atumbwile tawala. Abile mwana wa Yehoshafati nkulungwa wa Yuda. 17Yoramu abile na myaka thesathini naibele patumbwi tawala, na alawalite myaka minane akwo ku yerusalemu.18Yoramu atumbwi tyanga mu ndela ya aywo ngulungwa wa Isilai, kati mwabapangage mu nyumba ya Ahabu; kwa mwanja kwabile na biti wa Ahabu okati nyumbowe na apangite gananyata kwa yahwe. 19Lakini kwa mwanja ntumisi wake Daudi yahwe akusudile li kwialibiya yusa, boka pammakie panga alua kumpeya lubelekwo.20Katika masoba ga Yoramu, Edomu atiasi boka pae ya huboka lwa yusa, na bammei nkulungwa wabe bene. 21Bai yehiaramu nga yabwe yenda na maamuli jeshi bake bote na mamutuka go kwakwata na farasi goti. Yapangite atikwenda kungongokya kilo sambulya na kwa angamise balo ba minutuka yo utilwa na farasi. Nga bamajeshi ba Yehoramu ingababutukya kasabe.22Kwa nyo Edommu ayendeli asi kutawala wa yuda katika masoba aga. Libua nembe atiasi kwa kipindi sososo. 23Na kwa ikowe yenge yaipangite Yehoramu je, landikilwe li mukitabu sa gagapitile sa akulungwa ba Yuda? 24Yehoramu ngana nosikilwa kumasiko pamope na akina tate bake, na agonjike pamope na akinatate bake mu mji wa Daudi. Nga Ahazia mwana wake ngapanga nkulungwa pandu pa tate bake.25Katika mwaka wa kumi na ibele wa yehoramu mwana wa Ahabi, nkulungwa wa Isilaili, Ahazi mwana Yehoramu nkulungwa wa Yuda, atumbwile tawala. 26Ahazi abile mya isilimi na ibele patumbwi tawal; atawalite kwa muda wa mwaka gumo kuyelusalemu, mabake akemewage Athalia; abile mwana wa Ommri nkulungwa wa Isilaili. 27Ahazia atyangilile nyumba ya Ahabu; apangite gananyata kuminyo ya yahwe, kati nyumba ya Ahabu mwaipangage, kwa mwanja Ahazia abile nkwano munyumba ya Ahabu.28Ahazia ngayenda pamope na yoramu mwana wa Ahabu,kombwana na Hazaeli, nkulungwa wa shamu, kuramati Gileadi. washami ngabanumia Yoramu. 29Nkulungwa Yoramu ngabuya boka kwo kungondu isa kwipekanya bokoma na mwalumiilwe na Ashani akwo Rama payomine na Hazaeli nkulungwa wa shamu. Kwa nyo Ahazia mwana wa Yehoramu, nkulungwa wa Yuda, ngaelelya Yezeeli yokuninga Yoramu mwaminyage bokana na mwalumile kungondo na Ashami.
1Nondoli Elisha ngamkema yumo ya bana ba alondoli kumwakia, "Uwale kwa mwanja, na utole aye supa nji ya mauta uyendo Romoth Gileadi. 2Mana wikite wampale yehu mwana wa Yohoshafati mwana Nimshi, uyende ukajingi na kumpanga akakatuke boka kwa mambwiga bake, na ukampeleke kuswii. 3Bokapo watole yelo supa ya mauta na kwiyakanikia muntwee wake nobaya, yahwe abaya nyonyo, "nikuyakanikiye mauta ube wa nkulungwa wa Isilaili. Bokapo wayowe watile, kanawa kangase"4Bai yolo muchembe, yolo nondoli munchembe, ngayonda Ramoth Gileadi. 5Wakati paikite, kumbe majemedali bajeshi batami palo. Yolo mondoli kumchembe ugabaya, "minise mala jimo ninakikowe nawe jemedali" Yolo nondoli mmchembe ngabaya, "wenga jemedali" 6Bai yehu ngakakatuka jingya nyumba ya yolo nondoli mumchembe, na yolo nondoli nganyakanikia mauta wa Isilaili ambaye ngonyo, "nikuyakanikie mauta upanga wa nkulungwa kwa Isilaili kwa bandu bango.7Wenga lasima wibulage familia yoti ya Ahabu ngwana wako, lenga niwese lepya kisasi sa myai ua atumisi bango alondo na myai ya atumishi bote ba yahwe, ambabo bawile kwa luboko lwa Yezebeli nyumbowe Ahabu. 8Kwa mwanja nyumba yoti ya Ahabu uluaangamia,na kila mwana nnalume ywamunyumba ya Ahabu ywabelekwa nalua kumulaga, ywoywote manaitei mtumwa au Ahiya.9Niluakwipanga nyumba ya Ahabu okati nyumba ya yerobohamu mwana wa Nebati, na kati bahasha mwana wa Ahiya. 10Mapwa baluakunia Yezebeli ku Yezreeli, na alwabali mundu wa kuskika" Bokapo yolo nnondoli ngayowea niango na butuka tila.11Bokapo yehu ngapita nyumba yenda kwa atumisi ba nngwana wake, na yumo nganokia, akwoye kubile sawa? kwa mwanja naniani ayo mwendawazimu aisilw kwako?" yehu ngayangwa, "Mutangite ayo mundu na ikowe yabaya" 12Ngababaya, "awo uboso utubakie" yehu ngayangwa, "abaite nyo na nyo kuusu ne na kae abite, "Nyo ngabaya yahwe; nikuyakunikia mauta ube wa nkulungwa wa Isilaili"" 13Kwa nyo kila yumo ngatola kinyongoya na beka kwa yehu kwa madalaja,ngabakombwa lipenga nobaya, "yehu nkulungwa"14Kwa ndela yee yehu mwana wa Yehodhafati mwana wa nimshi ngapanga fitina kwa Yoramu. Bai Yoramu aigile lendela Ramoth Gileadi ywembe na Isilaili bote kwa mwanja Hazaeli nkulungwa wa shamu. 15Lakini nkulungwa Yoramu akelebwike boka Yezreeli paipekaniage mwalumile kungondo na Ashani, payomanage na Hazaeli shidi ua washami. Yehu ngababakia atumisi ba Yoramu, "manaitei ale nga liwaso lyako na kanauneke mundu yenda panja ya mji lenga ayenda peleka abali yeno yezreeli" 16Bai yehu ngaliendesha gali lyoutilwa na falasi mpa Yezreeli kwa mwanja yoramu kwo. Bai nkulungwa Ahazia adi isa kuninga Yoramu.17Ywalendela mji ayemi munala apo yezreeli, ngalibona lipenga lya yehu, kaliisa kutahu; ngabaya, nibona lipenga lyabandu bondaisa" Yoramu ngabaya, "utole mwendesha falasi, umtume akakwembane nabo; ummakie abaye, "je mwisa kwa amani? 18Kwa nyo ywa mwendesa falasi ngapita ya kumlaki, nabaya,nkulungwa abaya, "wenga wina namani na amani? ugalambuke na unikengame mchogo, je, yolo ywalendela ngammakia nkulungwa alewembine nabo, na andabuya.19Kae ngapeleka mwaboka falasi yunaibele, paisile kwabe atibaye "Nkulungwa abaya nyonyo je, mwisa na amani?" yehu mwana yangwa, "wina namani na amani? ugalambuke unikengame nchogo. 20Kae yu mlinzi ngapiya taalifa akwembine nabo, lakini abuya li, kwa sababu mwendesho wa matuka wo wa yehu mwana wa Nimshi, aendesha kwa butuka sana.21Kwa nyo Yoramu ngabaya, "ubeke tayri mutuka wango wa utilwa na falasi ube tayalitayali" Ngabammekya tayali gali yake yo utilwa na falasi, na Yoramu nkulungwa na Ahazia nkulungwa wa Yuda wakaendesha kila yumo na mutuka wake utilwa na falasi, yo kumpokya yehu. Ngabankwemba pa kibanja sa Nobothi myezreeli. 22Yoramu pamweni yehu, atibaya, je,usa katika hali ya amani yehu? "Ngayanga, "Amani gani yaibile po, wakati uzinzi na ukaaba na bwabe wa mabako yezebeli utitwelya ndwa?"23Bai Yoramu ngakeleboya nimutuka yake na tumbwa tila, na kummaki Ahazia, kwina ubosoboso. 24Apo yehu ngauta upande wake kwa makakala gake gote na kutopwa mchale ngoyenda kumkombwa yoramu mumapamba gake na jingya mpaka mumwoyo ngatimboka na waa momomo mumutuka wake wa utilwa na falasi.25Yehu ngammakia Bidkali jemedali wake, "untole untaikulimu ngundawa Naboth myezreeli. Uwas wenga na ne mwatueshike pamope baanda ya Ahabi tate bake, yahwe aubei kunani ulondoli kwa ajili yake. 26Liso naibweni myai ya Naboth na banabake-abaya yahwe. Aya mbeyambeno umpotwe na untaikuli amo mung'unda, sawa na likowe lya yahwe"27Wakati Ahazia nkulungwa wa Yuda palibweni ale, alilite kwa ndela ya Beth Hagani. Lakinii yehi atikunkengama nabaya, "Mumulage momomo mumutoka wa utilwa na falasi?" na bankombwile pandu poobokya Guri, papipi na Ebleamu. Ahazia ngabatukya megido na welya po. 28Atumisi bake ngabapotwa maiti gake kwa mimutuka ya utilwa na falasi mpaka yelusalemu na yokinsika mulisiko lyake pamope na akina tate bake mu mji wa Daudi.29Basi yai mwaka wa komi na moja wa Yoramu mwana wa Ahabu aywo Ahazia ngatumbwe tawala Yuda.30Wakati yehu paisile kwa Yezebeli, Yezebeli ayawine agogoti gagapangilwe, natola wanja wake napokaya mu minyo gake, no kwitengeneza nywili yake kinanoga no lola palidilisha. 31Kwa kadili yehu mwajingyae mulu muhiango ngayendalyagebaya je, wise kwa amani wenga wa zimbi waumulige Bwana wako? 32Yeu ngalinga kunani ya dilisha na kummakia, "Nyao ywabile upande wango? nyai? Awambende abele au atatu ngabalolekea panja.33Yehu ngabaya, "muntaikuli pole" kwa nyo bantaikwile pae Yazebeli, na myai yake yenge yapenganikile mukingombe na falasi na yehu ngannebala lebata na magolo gake. 34Bai yehu ngajingya apo pandu, ngo lya no nywa. Bokapo ngabaya, muninge yo mwana ywalaaniwe na kumsika kwa mwanja biti wa mtaime"35Ngaba yenda kunsika lakini bankwembite li ila lipombolo la ntwe magolo na iganje ya moko gake. 36Bai ngaba keleboka na kummakia yahwe, Ngabaya, "alenga likowe lya yahwe lyalilongei Eliya mtishi, kalibaya munnema wa Yezreeli mbwa balua kutauna yega ya Yezebeli. 37Na yega ya Yezebeli yaluapanga kati mai kumigundaku nnema wa Yezreeli, kwa nyo basi ntopo ywaluabaya, "Ayo Yezebeli"
1Ahabu abile na bana sabini akwo samalia. Yehu ngaaandika balua kkwituma yenda samalia, kwa atawala ba Yezreeli, pamope na apendo na alinzi ba bana ba Ahabu nobaya. 2"Bana ba ngwana wako pamope na wenga, na wenga ubile na mimutuka yo utilwa na falasi, na falasi no kulendela mmji kwa silaha. Kwa nyo basi nilobe kiyongoya balue yeno payakuikya. 3Mwansawwe ywamumona panga awesa faika kati ya abo bana ba nkulungwa ahabu, tama pa kitego sa kikulungwa satate bake Ahabu. Na kukkukombwanikia ukilungwa wa tate binu"4Lakini bati yogopa nobaya kati itu, "ulole akulungwa abele bawesa yema nnonge ya yehu. kwa nyo twayema buli?" 5Bokapo yulo mundu ywabile kiongozi muyumba ya nkulungwa, na balo babalelage bana, ngabatuma ujumbe kwa yehu, nobaya, "Twenga twa atumisi bako. Twapanga li mundu ywoywote nkulungwa. Upange sososte sakinogite paninyo gako"6Kae yehu ngaandika karua mala inabele, "kabaya, mama mubile upande wangu na pekania sanibaya, mwatola mitwe ya bandu ba angwena binu, na mmwaisa nayo Yezreeli malao saa kati yeno" nga bana ba nkulungwa sabini kwa bakanga, bababile bandu muhimu akwo mjini babaletilwe. 7Kwa nyo balua payaikite kwabe babatweti bana ba nkulungwa na kwabulaga, bandu sabini na beka mitwe yabe mwito ondo, na kwitume kwa yehi Yezreeli.8Mjumbe yumo ngaisa kwa yehu nobaya, "Bailetike yelo mitwe ya bana ba nkulungwa. "kwa nyo ngabaya., "mwibeke mafingu gabele pa niango mpaka kindae" 9Kindae yehu papitike panja ayemi, na baya kwa bandu bote, "mwenga btopo atiya. "Nipangite fitina kwa ngwana wanga na kumnlega, lakini ywababulige ababote nyai?10Mbeyambeno muwasange panga ntopo kikowe salongei yahwe sakipala kotoka timya kuhusu nyumba ya Ahabu yahwe alongei petya nnondoli wake Eliya mtishbi. 11Bai yelu ngababulanga bote ba familia ya Ahabu bababile Yezreeli na bandu bake muhimu bote, nambwigabake ba pipipi na makuhani bake, ntopo hata yumo ywaigile.12Bokapo yehu nga kakatuka boka, samalia. Kwa kadili mwaegelyage Beth Ekedi ya asungi, 13Ngumlaki nunaewe Ahazia nkulungwa wa Yuda. Yehu nga nokia, "mwenga mwakunyai?" ngabayangwa, "Twenga twalongo bake Ahazia, na tuboka yakwasalimiaa bana ba nkulungwa na bana ba malkia Yezebeli. 14Yehu ngababakia bandu bake mwene, "mwapotwe akoto bila kwa bulaga" Kwa nyo babapotwi akoto na yokwabulaga pa lose lwa Bethi Ekedi, bandu bote arobaini naibele Anieli hata yumo nkoto.15Baada ya yehu boka kwo, ngakwembana na yehonadabu mwana wa Rekabu kaisa kwembana nakwe. 16Yehu ngampanga abali na bokapo ngammakia, "Je, mwoyo wako ubile pamope na ne, kati mwoyo wangu mwaubile pamope na wenga?" Yehonadabu ngayangwa, elo " yehu ngayangwa, mamaitei elo, basi unipei luboko (wako na Yehonadamu ngampeya luboko lwake, na yehu ngapamwoboya mumutuka wake wa utilwa na falasi. Yehu ngammakia, "ulogwane pamope na ne, ngauluabona bwingu wango kwa yahwe" kwa nyo abile na Yehonadabu keandesa matuka wake wa falasi. 17Paiaile samaria yehu ngababulaga bote ba lubelejwo lwa Ahabu lwa Ahabu, kati mwababakelwe na likowe lya yahwe iyabakiyilwe Eliya.18Bokapoyehu abakusinye bandu bote na kwabakiya "Ahabu amtumikie baali pasini nenga na yehu nilua kumtumikia muno. 19Bai mbala munileti bandu bote babantumikia Baali nenga na yehu nilua kumtumikia muno. Ywoywo ywako toka isa alama li" lakini yehu apangate ga kwa uboso ywembe apalage kwabulaga babamwabudu Baali. 20Yehu ngabaya, "Mubeke muda tube na ibada ya baali kwa nyo ngabalitangaza.21Yehu ngatuma Isilaili yote na babamwabudu baali baise kwa nyo basi ntopo hata yumk mu Isilailli ywakotwike isa Baisi ku ekavu lya baali, na yatitwelya boka mwanzo hadi mwisho. 22Yehu ngammakia yolo mundu ywa angalia kabati lya ngoba ya makuhani, "wapikie ngobo boti baba mwabudu Baali" Bai yulo mundu ngabapikia ngobo.23Bai yehu ngajingya na Yohanadabu mwan wa Rekabu pamope, mu nyumba ya baali na apo ngabakia babamwabudu baali, "mupalange pamubile mwenga mwamumwabudu baali kana abe hata yumo ywamwabudu yahwe, lakini babamwabudu baali kisabe. 24Bokapo ngabayenda piya dhabihu bandu themanini bayeni panja na ababaki mundu ywoywoti ywaninetike mumoko ginu hata yumo kana atoloke, mana atolwike ukoto wake walipelwa na wenga wakutolwike.25Kwa nyo baada ya muda mwipi yehu payomwile piya salaka yo tiniya, ngababakia ywalendela na majemedari, "Mujingi na mwabulage kunamuneke mundu ywoywoti apite" Bai bababulige kwa makale ga lipanga, na ywalendela na najemedari ngabataikwa panja na yenda mu sumba sa nkati sa Baali. 26Ngabaiboya mapepele ga maliwa yayabile munyumba ya baali na bokapo sonja mwoto. 27Bokapo ngabate kwanga mapepele ga baali na kwialibia kabisa na kwipanga linda, ambalyo libile adi leno. 28Nyo ngabaalibie ya bote babamwabudu baali boka Isilaili.29Lakini yehu alei li sambi ya Yehoboamu mwana wa Nebati, yayabapangite isilaili abudu ndama wa dhaabu akwo betheli na Dani. 30Na yahwe ngammakia yehu, "kwa mwanja upangite kinanoga kwopanga gagabile sawa paminyo gango, lubelekwe lwako lwatama pakitego sa isilaili mpaka kizazi kinasese" 31Lakini yehu ajalileli tyanga mu salya ya yahwe Nnongu wa isilaili, kwa mwoyo wake wote. Agalambwike panga sambi.32Masoba galo yahwe atumbwi pangoya mikoa ya isilaili na Hazaeli kwa sinda mumipaka yoti ya Isilaili. 33Boka yordani upande wa mashaliki, kilambo sote sa Gileadi mpaka Bashani.34Manaitei kwa ikowe yenga ya heyu, nagoti gapangite, na ushujaa wake, je ganaandikilwa li mukitabu sa masuja ba Isilaili? 35Yehu ugagonja na apendo bake, na bansikite kuku samalia. Kae Yehohazi mwanawake ngaba nkulungwa kwa pangu pa tate bake. 36Muda watawala wa yehu atawalite myaka salasini kuisilaili.
1Bai Athalia, maboka Ahazia, pabwweni mwana wake awole ngakakatuka na kwabulaga bana bote ba kikulungwa. 2Lakini Yehosheba, biti wa nkulungwa yehoramu na dada bake Ahazia, ngamtola yoashi mwana wa Ahazia, na kumwia kutalu lenga lukana na bana bakikulungwa bababulagilwe, masoba goti pamope na ywabalelage. Ababei kungati kwogonja. Alikunyobea Athalia kanaamone aka na kumulaga. 3Abili pamope na Yehosheba, aiyobiye munyumba ya yahwe, kwa muda wa myaka sita wakati Athalia patawaliite munnema.4Mu mwaka wa saba Yehoyada atumite ujumbe no leta maamili jeshi wa mania na wakari na walinzi na kwaleta kwake mwene, nkati ya nyumba ya yahwe. Ngapanga malagano kakwe, na kwalapia kilapo munyumba ya yahwe, bokapo ngabalaya mwana wa nkulungwa. 5Ngabaamulisa, nabaya, "Nyo ngamwapalikwa panga. Thelusi yenu mwamwaisa kusabato mwapanga na kwilola nyumba ua nkulungwa. 6Thelusi mwabaa muniango wa suri, paniango nsogo ya babalendela"7Mapenga genge gabele gagakotoka tumikia sabato, mwagalendela kunani ya nyumba ya yahwe kwa mwanja nkulungwa. 8Kwa lasima kumtindia nkulungwa, kila yumo na silaaa yake mmoko gake. yoyote ywajingya nkati ya safu lazima awe. Lasima tama na nkulungwa kila pajingya na kila papita.9Kwa nyo mamia ga maamiri jeshi batitii sabaa mulisa Yehoyada kuhani. Kila yumo atweti bandu bake, balobabapalikwa tumikwa lisoba lya sabato, na balo babakotoka tumika lisoba lyo lya sabato; ngabaisa kwa Yehoyada kuhani. 10Yehoyada yolo kuhani ngabapeya mikwana ngao maamiri jeshi yayabile mali ya nkulungwa Daudi yayabile munyumba ya yahwe.11Bai alinzi bayemi kila mundu na silaha yake muluboko lwake, boka kuluboko lwa mmalyo lwa ekalu, yenda luboko lwa nkeya, papipi na kitala sa hekalu, kuno kabantindia nkulungwa. 12Bokapo Yehoyada nganeta panja mwana wa nkulungwa Yoashi, na kung'walika taji ya kikulungwa, na kumpeya mikataba ya malahano. Bokapo ngampanga nkulungwa na kunyakanikia manta. Ngabakombwa makoti nobaya, "Nkulungwa na alame"13Athali payowine malobe ga alinzi na gabandu ngaisa kwa balo bandu kunyumba ya yahwe. 14Ngalinga, na, kae, yolo ngulungwa ayemi paluyema, kati mwayabile boka kwaembo, na majemedali na akombwa babile papipi na nkulungwa. Bandu bote ba nnewa wobalipukuka na kubwa mapenga. Bokapo Athalia ngapapwoma ngobo yake na panga ndoli, "uani! uani!15Apo Yehoyada kuhani ngabalagya maamiri jeshi ba mamya bababile kunani ya jeshi, nabaya, "mumpiye mudafu" Na ywankengama, mwamulage kwa lipanga!! kwa mwanja kuhani atibaya, "kanamwaneke awe munyumba ya yahwe. 16Kwa nyo gabantola na pabaegelyage papipi na pandu papabile na nafasi ngabajingya pae kumlaga kwo"17Bokapo Yehoyada ngapanga lilagano kati ya yahwe na bandu, na nkulungwa, kwa mbeyambe bembe bandu ba yahwe, na kae na nkulungwa na bandu. 18Bai bandu bote ba selo kilambo ngabayenda kunyumba ya muongo baali na kwibomwana kwitombokeya pae. Bati kwitomboya na sanamu yake baitekwanie ipandeipande, na kumulaga matani, nkulungwa wa baali, nnonge ya kitala sa baali. Bokapo Yehoyada ngabasawa alendeli lendela nyumba ya yahwe.19Yehoyada ngabatola maamili jeshi ba mannia, wakari, alendeli, na bandu bote ba nnema, na kwa pamope ngabaneta nkulungwa boka kunyumba ya yahwe noyenda kunyumba ya nkulungwa, bajingile kwa miango wa ndela ya aleandeli. Yoashi ngatola nafasi yake pakitego sa lenji sa nkulungwa. 20Kwa nyo boti ba nnema batikunnumba, na nnema woti wapangite liki pawile Athali kwa lipanga kunyumba ya nkulungwa.21Yoashi abile na myaka saba bokapatumbwi tawala.
1Mu mwaka wa saba wa yehu, utawala wa Yoashi ngawa tumbwile; atawalite kwa myaka alobai akwo yelusalemu mabake akemelwage Sibia wa akwo Beersheba. 2Yoashi apangite gananoga kwa yahwe masoba gote ga utawala wake, kwa mwanja yehoyada kuhani atenyegama. 3Lakini pandu pa kunani palololwe li bandu bayendelile piya salaka na tinia ubani.4Yoashi ngammakia kuhani, "mbanje yote yaisiile salaka mbeletau mu nyumba ya yahwe, mbanje matumizi mbanje ya andikilwe kila mundu na banje yote yabona kwiketa munyumba ya yahwe. 5Makuhani bapokya bapokya mbanje boka kwa balo bababeka mbanje, nakwitengenesa kila pandu papabonekana pandabo mwanika amo mu ekalu"6Lakini kati mwaka wa isilini baitatu wa nkulungwa Yoashi, makuhani baibanaandaa li killebe sosote mu ekalu. 7Nkulungwa Yoashi ngamkema Yehoyada kuhani na kuhani ywenge, ngababakia, "kwa mwanja namani munaandaa li kilebe sosoti mu eheka? mbeyambeno kanamutole kilebe sosote kwaalepa kodi binu, lakini mutole selo sakikusnyilwage kwa matengeneso ga ekalu na wapei balo babawesa panga mateneso. 8Kwa nyo makuhani ngabayeketyana panga kanabatola kae mbanje boka kwa bandu na kana batengenese bembe, ila bapei babawesa tengenesa.9Badala yake yolo Yehoyada yolo kuhani ngapatengenesa likasa, aotwile lipoyo kunani yake, na kulibeka papipi na kkitala, upande wa lwamalyo manaitei mundu kakingya munyumba ya yawe. Makuhani babalendelage niango wa hekalu batumbukie mbonje yote yayaletilwe munyumba ya yahwe . 10Yabile pababweni kwi na mbanje mbone mu kisanduku mwandishi wa nkulungwa na kuhani nkulo ngabaisa beka mbanje molo mukibubu no balanga, mbanje yabonekine mu nyumba ya yahwe.11Babapeile mbanje yayalengilwe mu maboko gabandu ballo nanaiangaliage nyumba ya yahwe. Babalepete maselemala na ajenzi babapangite kasi munyumba ya yahwe. 12Waashi na babakata maliwe, kwa mwanja yo pema mbao na kata maliwe kwa mwanja yotengenese nyumba ya yahwe na yote yaipalikwage lipa kwa ajili ya tengenesa.13Lakini yelo mbanje yayalelilwe kunyumba ya yahwe yalepilwe li kwa ajili ya ikomba ya mbanje mabeseni au dhahabu au mbanje yoyoti ya yombo. 14Babapaila yelo mbanje balo babaipangite kasi ya kwitengenesa nyumba ya yahwe.15Kae, yapalikwe yelo mbanje ilepelwe kwa ajili ya mayengeneso lenga wajibika kwa wanja bandu batikwipokya na kwilepa kwa balo babapangite kazi, kwa mwanja aba bandu babile baadilifu. 16Lakini mbanje kwa ajili yayapiyilwe kwa mwanja atia na mbanje yayapiyilwe kwa kwanja sambi yeletilwe li kuekalu lya yahwe kwa mwanja yabile mali ya makuhani.17Bokapo Hazaeli nkulungwa wa shamu akombwania na Gathi, na kwitola. 18Kae Hzaeli ngagalambuka kushamblya yerusalemu. Yoashi nkulungwa wa Yuda ngaitola ilebe yote yabaibei wakfu tate bbake Yehoshafati na Yoramu na Ahazia akina tate bake akulungwa ba Yuda na kwibeka wakfu hata na yelo yayabekwilwe wakfu na dhaa yoti yayabonekine mughala lya nyumba ya yahwe nala nkulungwa ngabatuma yenda kwa Hahazii nkulungwa wa dhemu, bokapo Hazaeli ngaboka boka yerusalemu.19Manaite makowe gote gagapangite Yoashi, je ganaandikilwa li mkitabu sa taresa akulunngwa ba Yuda? 20Atumisi bake ngaba kakaluka nopanga kwa pamope, bantekite Yoashi kubethi milo, kundela yo elelya kusila. 21Yozakari mwana wa Shimeathi na Yehozabeli mwana wa Shomeri atumisi bake, ngaba nsambulya na waa. Ngabansika Yoashi pamope na masiko ga akinababu bake ku mji wa Daudi, Na Amazia, mwanawake, ngapanga nkulungwa pandu pake.
1Katika mwaka wa isilini na itatu wa Yoashi nkulungwa wa Yuda, Yehoazi mwana wa Yehu atumbwile tawala isilaili akwo samalia; atawalile myaka komina saba. 2Apangite ngananyata kwa yahwe no kengama sambi ya Yerohoazi akelebwi boka kwabe.3Nyongo ya Bwana ngaiyayaka kwa Isilaili nayendelya kwakamuya mmko ga Hazaeli nkulungwa wa shamu na moko ga Ben Hadadi mwana wa Hazaeli. 4Kwa nyo Yohoazi ngannoba yahwe, na yawe ngampekania kwa kwanja abweni mateso ga Isilaili nyolo nkulungwa wa shamu mwabatisage. 5Bai yahwe ngabapeya Isilaili kulendela notila boka mmoko ga Ashani na bandu ba ba isilaili ngatumbwa lelo tama majumba gabe okati palongoi.6Hata nyo bailei li sambi ya nyumba ya Yeroboamu, ywabapangate tu, minituka ya utilwa na farasi komi, na babatyanga na magolo elupu komi, kwaajili ya nkulungwa wa shamu atikwialibia nakwapanga kati makapi makobate. 7Ashumi bannei Yehoazi pamope na aendesa falasi amusini tu, mimutuka ya utilwa na farasi komi, na babatyanga na magola elupu komi, kwaajili ya nkulungwa wa shamu atikwialibia nakwapanga kati makapi makobate.8Manaitei kwi na makowe genge gagamuusu Yehoazi na goti gagapangite na makakala gake, je gaandikilwe li mukitabu sa gagapitile ga akulungwa ba Isilaili? 9Bai Yehoazi ngagonja na akinababu bake na kumsikati kusamaria. Yehoyashi ngapanga nkulungwa pandu pa tate bake.10Mumwaka wa salathini na saba wa Yoashi nkulungwa wa Yuda utawala wa Yehoyashi mwana wa Yehoazi watumbwi kuisilaili akwo samalia, atawalite mya komi na sita. 11Apangite gananyata kuminyo ya yahwe. Aleili nsogo sambi yoti ya Yeroboamu mwana wa Nebati, kwa mwanja abapangite isilaili asi, lakini atyangite pamope nabo.12Manaitei kwa makowe genge gagamuusu Yehoashi, na gote gagapangite, na ushujaa wakw wa kobwana na Amazia nkulungwa asikilwe samalia pamope na akulungwa ba isilaili? 13Yohoashi ngagonja na akinababu bake, na mwana wake Yoroboamu ngatamya kitego sake sa lenji sa kikulungwa. Yohoashi asikilwe samalia pamope na akulungwa ba Isilaili.14Bai Elisha aninyike utamwe wawampangite awe, kwa nyo yolo Yehoashi nkulungwa wa Isilaeli aclelile kwo yokunnelya nabaya, "tatebango, tatebango aye mimutukaya utilwa na falasi ya isilaili na oba aendesa farasi bandakupotwa! 15Elisha ngammakia, "utole upende na mishale, "bai Yoashi ngatola upende na mishale" 16Elisha ngammakia nkulungwa wa Isilaili, "ubeke lubuko lwako mu upande bai ngabeka lubuko lwake upende. Bokapo Elisha ngabeka moko gake mu mokoga nkulungwa.17Elisha ngabaya, "uyowe dilisha upande walipita lisoba" bao ngaliyowa, kae Elisha ngabaya, "jigala" na ngajigale. Elisha ngabaya, "Awo nga nshale wa sinda wa yahwe, awo nshale wa kwashinda Ashami kwa kwanja walua kwa kombwa Ashami ku Ateki mpaka palo pawabaangamiza" 18Kae Elisha ngabaya, "utole nshale' "ukobwe pae awa nshale" na akombwile pae mala itatu, bokapo ngaleka. 19Lakini mundu wa Nnongo ai nyongonakwe na ngabaya, "Ukakombwa pae mala tano au mala sita. Naupelekwa kombwa shamu nakwiangamiza, lakini mbeyambe wabakombwa mara itatu"20Bokapo Elisha ngawa nakunsia bokapo ipanga ya moabu ngaijigya pantumbwa mwaka munnema. 21Yapangi pabansikage aywommundu, ngababona lipanga lya Amoabi, ngabautakulya yulo maili muli kabuli lya Elisha. Yolo maiti paikunywi yupa ya Elisa tu! ngayoka nakakatuka na Yema kwa magolo gake.22Hazaeli nkulungwa wa shamu abatesike alilaili masoba gote ga Yehoazi. 23Lakini yahwe ababekile akiya isilaili na abile na akiya nabono shugulika pamope nabo, kwa kwanja lilagano lyake na Balaimu na Isaka na Yakobo. Kwa nyo yahwe anakubaangamisa li, na balo anataikwa li boka muuwepo wake. 24Hazaeli nkulungwa wa shamu ngawao na Ben Hadadi ngapanga nkulungwa pandu pake. 25Yehoashi mwana wa Yehoazi ngaikelebo ya boka kwa Ben Hadadi mwana wa Hazaeli miji yayatolikwe na Yehoazi tate baki kwa ngondo. Yehoashi ansambulia mala itatu na kwipata miji ya isilaili.
1Katika mwaka unebele wa Yehoashi mwana wa Yehoazi nkulungwa wa Isilaili, Amazia mwana wa Yoashi, nkulunngwa wa Yuda, atumbwi tawala. 2Abile na unuli wa myaka isilini na tano patumbwi tawala; atawalite kwa myaka isilini na sita akwo yerusalemu. Mabake akemelwage Yehoyadani, wa yerusalemu. 3Apangite ngananoga pa minyo ya yahwe, lakini okati tatebake Daudi. Li apangite ilebe yote kati tatebake Yoashi mwapangite,4Lakini pandu pakunani paboyilwe li. Bandu bayendeli yenda yo piya salaka na ukikiya ubani apo pandu pa kunani. 5Basi payendelile tawala na utawala wake panga imara, ngababulaga balo babamulige tatebake, nkulungwa.6Lakini ababbei li balo bama babamulige tatebake mukiwo, ila apangite selo sakiandikilwe musalya, mukitabu sa musa, kati yahwe mwaamilise a kwa banababe, na bana kanabawe kwa makosa ga akinatatebake. Ila kila mundu awe kwa sambi yake mwene" 7Abulige asikali elupu komi mulibende lya Edomu, mulibende lya mwinyo; kae ampotwi sela kungonda na kukema Yoktheeli, ngapakimelwa mpaka leno8Amazi ngatuma ujumbe kwa Yehoashhi mwana wa Yehoazi mwana wa yehu nkulungwa wa isilaili nabaya, "uise, satubonane minyo kwa minyo kwosindana kila yumo" 9Lakini Yehoashi nkulungwa wa isilaili ngabatuma ajumbe kwa Amazia nkulungwa wa Yuda nobaya, mbaruti wa wabile lebanoni watumite kwa mwelezi wawabile lebanoni, na baya umpei mwanawango mwale wako ankobeke; lakini ayawani ywabile lebanoni ngalebata pae walo mbaruti. 10Ukombwile muno Edomi na mwoyo wako ukakatwike kwimba. Wilumbe ushindi wako, utame kaya kwa mwanja namani upate matatizo na watomboke, mwabote wemga pamope na Yuda?"11Lakini Amazia atikana kabisa yoa, bai Yehoashi nkulungwa wa isilaili ngaoboka na ngabakwembama kuminyo kwa kuminyo, akwo Beth shemeshi yayabile ya Yuda. 12Yuda batiishindwa nnonge ya Isilaili, na kila mundu abutukule kasake.13Yehoashi nkulungwa wa isilaili, antweti Amazia, mwana wa Yoashi mwana wa Ahazia akwo Beth Shemeshi. Ngaisa yerusalemu na kutomboya ukuta wote wa yerusalemu, ngaisa niango wa Efraimu mpaka mbawega ya niango, ulaso wake wai dhiraa mya nsese. 14Ngapatola dhaabu na mbanje yote yayaboneine mu nyumba ya yahwe, na ilebe ya thamani mu nyumba ya nkulungwa, pamope na mateka, nakeleboka samalia.15Kati mwayabile kwa makowe genge gagamusu Yoashi, gote gagapangite, ushujaa wake, na mwakombwania na Amazia nkulungwa wa Yuda, je, gandikilweli mwagapitile mwa ankulungwa na Isilaili. 16Bokapo Yehoashi ngagonya apendo bake nasikilwa kusamalia pamope na akulungwa ba isilaili, na Yeroboamu mwana wake ngaba nkulungwa pandu pake.17Amazia mwana wa Yoashi nkulungwa wa Yuda, atami myaka komi na tano baada ya Yehoashi mwana wa Yeheazi nkulungwa wa Isilaili. 18Kati mwaibile kwa makowe genge gagamusu Amazia, je, gamaaudikilwa li mukitabu sa gagapitile sa akulungwa ba Yuda? 19Bapangite njama kwa Amazia akwo yelusalemu,, ngabutukya lakishi abutukule lakishi lakini babatumite bandu kunkengama na kumulaga.20Bankelebwe kwa falasi na asikilwee na apendo bake mu mji wa Saudi. 21Bandu bote ba Yuda ngabantola uzalia, apo aina myaka komi na nsese, ngabampanga nkulungwa petya munyumba ya tatebake uzaria. 22Atikola Uzaria na kusenga Elathi na kwikeleboya kwa Yuda na bokapo uzaria ngagonja na akinatatebake.23Mu mwaka wa komi na tano wa Amazia mwana wa Yoashi nkulungwa wa Yuda, Yeroboamu mwana wa Yehoashi mkulungwa wa isilaili atumbwi tawala kusamalia, atawalite myaka alubaini na jimo. 24Apangite kiinanyata kuminyo ya yahwe, aleili sambi yake ya Yeeoboamu mwana wa Nebati, ywabapangite isilaili asi. 25Aikelebwiye mipaka ya isilaili boka lebo Hamati mpaka mpaka kubaali ya Araba, kengama amuli ya likowe lya yahwe, Nnongo wa isilaili lyalongei petya ntumisi wake yona mwana wa Amitai yolo Nondoli, ywabokile Gathi Efeli.26Kwa kwanja yahwe agabweni mateso ga isilaili, gagabile makale kwa kila yumo, boti kwa mmanda na mmanda li, wana wa Yehoashi. 27Basi yahwe abaite awesali kuliboya lina lya isilaili pae ya lisoba, ushija wake, mwakombwile kwa luboko lwa Yeroboamu wana wa Yehoashi.28Na kati mweyabile kwa makowe genge ga Yeroboamu, gote gagpangite, ushuja wake, mwakombwanie ngondo kwipata kae Damaski na Hamath yayabile ya Yuda, kwa ililaili je gana andikilwa li mukitabu sa gagapitile ga akulungwa na isilaili. 29Yeroboamu ngagonja na akinababubake, pamope na nkulungwa wa isilaili, na Zakaria mwana wake nga ba nkulungwa pandu pake.
1Mu mwaka wa isilini na saba wa Yeroboamu nkulungwa wa isilaili, Azalia mwana wa Amazia nkulungwa wa Yuda atumbwi tawala. 2Azalia abile na myaka komi na sita patumbwi tawala, na atawalite kwa myaka amsini naibele kuyerusalemu. Mabake akemelwage Yekolia, na abokile yerusalemu. 3Apangite gananoga ga yahwe, kati tatebake Amazia mwapangite.4Lakini pandu pakunani pabomwanilwe li. Bandu bayende piya salaka na ukikiya ubani apopandu pa kunani. 5Yahwe ankombi nkulungwa kwa nyo basi abile na ukoma mpaka lisoba lya kiwo sake na atamage nyumba ya kisaka Yothamu, mwana wa nkulungwa, abile kunani ya bandu na kwaongoza bandu bote ba kilambo.6Manaitei kwa ikowe ngagonja na akinababu bake mu mji nkulungwa wa Yuda, Zakaria mwana wa Yeroboamu ngatawala kunani ya isilaili ku samalia kwa myei sita. 7Kwa nyo Amazia ngoganja na akinabau mu mji wa Daudi Yothamu, mwana wake, ngaba nkulungwa pandu pake.8Mu mwaka wa salasini na nane mwaka wa Amazia nkulungwa wa Yuda, Zakaria mwana wa Yeroboamu ngatawala kunani ya isilaili ku samalia kwa myei sita. 9Apangite ngananyata kuminyo ya yahwe, okati akinatatebake mwabapangite. Ailei li sambi ya Yehoboamu mwana wa Nebati, ywabapangite isilaili asi.10Shalumu mwana wa Yabeshi apangite njama kwa Zekaria ngasambulya ku Ibleamu, na kumjlaga. Bokapo ngapanga nkulungwa pandu pake. 11Kati kwa ikowe yenge ya Zekaria, iandikilwe mukitabu sa akulungwa ba isilaili. 12Ale ngalyabile likowe lya yahwe lyaalongei na yehu, baya, "lubelekwo lwako lwatama mukitego sa isilaili mpaka lubelekwo lunansese. Ayo yapitile.13Shamunu wana wa Yabeshi atumbwi tawala mwaka wa salasini na sita wa mkulungwa Azaria wa Yuda, na tawala kwa mwei gumo tu akwo ku samalia. 14Menahemu mwana wa Gadi aobwike boka Tirza yenda samalia. Ngasambulya shalumu mwana wa Yabishe apo pa samalia. Ngumulaga nopanga nkulungwa pande pake.15Manaitei kwa makowe genje gagapangite shalumu na njama yaipangite gandikilwe mukitabu sa gagapitile sa akulungwa na isilaili. 16Apo menehemu ngasmbulya Tifsa na bote bababile palo, na mipaka yote tindia Tizra, kwa mwanja bayoei li mji. Kwa nyo ngausambulya, ngabapuwana alwawa bene ndumbo bote babakwembite apo pa kijiji.17Mu mwaka wa salasini na sita wa Ahazia nkulungwa wa Yuda menahemu mwana wa Gadi atumbwi tawala lite myoka komi na samalia. 18Apangite gananyata paminyo ga yahwe katika lama kwake kwoti, aileili sambi ya Yeroboamu mwanawa Nebati, ywabapangite isilaili panga sambi.19Bokapo pulu nkulungwa wa Ashulu ngaisa kubulwa, na menahemu ngampeya pulu talanta elupu jimo ya mbanje kwa nyo nsada pulu uluwe wesa kupanga utawala wa isilaili my nnema wake. 20Manahemu abatosike mbanje yee kila mundu kuisilaili kwo baya kila mundu tajili alipe shekali hamsini ya mbanje kwake kumpeya nkulungwa wa Ashulu. Bokapo nkulungwa wa Ashulu ngabaya naatami li kae palo pa wolo unema.21Kati kwa ikowe yenga yaimusu menahemu, na gote gagapangite ganandikilwa li mukitabu sa gagapitile sa akulungwa ba isilaili? 22Kwa nyo menahemu ngagonja pamope na akinababu bake, na pekali ya mwana wake ngaba nkulungwa pandu pake.23Mwaka wa amsini wa Azaria nkulungwa wa Yuda, pekahia mwana wa menahemu ngatumbwa tawala kunani ya isilaili kusamaria: atawalile myaka ibele. 24Apangite gananyata kuminyo ya yahwe. Aileili sambi ya Yeroboamu mwana wa Nebati yabapangite isilaili panga sambi.25Pekalia abile na mpendo yumo akemelwaga peka mwana wa Romalia ayo apangite njama kwake. Pamope na bandu ba Gileadi peka ngamulaga pakahia pamope na Argobu na Arie ku samalia, ku ngome ya nyumba ya nkulungwa. Peka pamulige pakahia ngaba nkulungwa pandu pake. 26Manaitei kwa makowe genge ga pekahia, goti gagapangite, gaandikilwe mukitabu sa gagapitile ga akulungwa ba isilaili.27Mu mwaka wa amsini naibele wa nkulungwa Azaria wa Yuda peka mwana wa Ramalia atumbwi tawa kuisilaili akwo samalia atawalite myaka isilini. 28Apangite gananyata kuminyo ya yahwe. Aileili sambi ya yero boamu mwana wa Nebati, ywanapangite isilaili panga sambi.29Mumasoba ga peka nkulungwa wa isilaili, Tiglath pilaseli nkulungwa wa Ashulu aisa kwitola lyoni, Abel Beth Maaka, Yanoa, kadeshi, Hazori, Gileadi na nnema wote wa Nafrati abapotwi abo bandu mpaka Ashulu. 30Kwa nyo Heshea mwana Ela apangite njama kwa peka mwana wa Romalia. Atikusambulya na kumulaga. Bokapo ngapanga nkulungwa punda pake, mu mwaka wa isilini wa Yothamu mwana wa Uzia. 31Manaitei kwa makowe genge ga peka na gote ga[angite gandikilwa mukitabu sa akulungwa ba isilaili.32Mumwaka unaibile ea peka mwana wa Remalia nkulungwa wa isilaili, Yothamu mwana wa Azaria, nkulungwa Yuda atubwi tawala. 33Abile na myaka patumbwi tawala, atawalite myaka komi na sita ku yerusalenu. Moa bake akemelwage Yerusha; abile imwele wa sadoki.34Yothamu apangite kinanoga kwa yahwe. Akengine kwa mfano wa gote tate Azaria bake gabapangite. 35Ila pandu pa kunani patolilwe li. Bandu bayendeli pia salaka na ukikiya ubani apo pandu pa kunanimu nyumba ya yahwe. 36Maniatei kwa ikowe yenga yaimuusu na goti gapangite je ganaandikilwa li mukitabu sa akulungwa ba Yuda? 37Yabile mu myaka yo, yahwe atumbwi kumtuma kwa Yuda Rezini nkulungwa wa shamu na peka mwana wa Remalia. 38Yothamu agonjike pamope na akinatate bake na asikilwe na akina bau bake mu mji wa Daudi, babu bake. Kae Ahazi mwana wake ngapanga nkulungwa pandu pake.
1Mu mwaka wa komi na saba wa peka mwana wa Remalia, Ahazia mwana wa Yothamu nkulungwa wa Yuda, atumbwi tawala. Ahazi abile na umuli wwa myaka isilini patumbwi tawala. 2Na atawalite kwa myaka komi na sita kuyerusalemu. Apangite kinanoga kwa yahwe Nnongo wake, okati Daudi babubake.3Badala yake atyangite mundela ya akulungwa ba isilaili, muno ammei mwana wake pamwoto panga salaka yatinia. 4Kengama na machukizo ga mataifa, bababengite yahwe atikwabenganga aisilaili bapiite salaka na ubani pandu pa kunani kunani ya kitombe , na pae ya kkila nkongo mmege.5Bokapo Riseni, nkulungwa wa shamu na peka mwana wa Remalia nkulungwa wa isilaili, baisile mpaka yelusalemu kuuteka. Bantindiite Ahazi, lakini bawesite li kumshinda. 6Na kipindi so, Resini nkulungwa wa shamu ampokonywile Elathi ya shamu na kwapeleka bandu ba Yuda panja ya Elathhi. Nga Ashani ngabaisa kwa Elathi pabaatami mpaka leno.7Kwa nyo Ahazia ngatuma ajumbe yenda Tiglath puleseri nkulungwa wa Ashulu, kabaya, "Nenga na ntumisi wako na na mwana wako. Uoboke mwingo ukaniokoe na mmoko ga nkulungwa wa Ashami na boka mmoko ga nkulungwa wa isilaili, banda niteka". 8Kwa nyo Ahazi ngatola mbanje na dhaabu yayapatikine mnnyumba ya yahwe na balo bababeka azina munyumba ya nkulungwa na kuitu okati zawadi kwa nkulungwa wa Ashulu. 9Na nkulungwa wa Ashulu ngampekania, na nkulungwa wa Ashhulu ayei kunani dhidi ya Damaskani, ngabasinda na kwapotwa bansu bake kati atabilwe mpa kiri. Ngamulaga Resini kae yolo nkulungwa wa shamu.10Nkulungwa Ahazi ayei kudamaskasi kwembana na Tiglath pelese nkulungwa wa Ashuru. Ngaibona madhabau akwo Dameski. Ngampeleka uria kuhani alinge mfano wa yelo madhabahu kwa mipango yake na mocholo waicholilwe kinanoga wolo waupalikwage. 11Kwa nyo uria yolo kuhani asengite kitala panga kati mipango yaipalage nkulungwa Ahazi yakelebwike nayo akwo Dameski aiyomwile hata balo nkulungwa ahazi anabuya li boka Damaski. 12Kae nkulungwa paisi boka Damaski aibweni yelo kitala; nkulungwa atekwiegelya na piya salaka kunani yake.13Apangite salaka yake yotinia na ya nafaka, na ya misikia myai ya ashilika bake kunani ya kitala. 14Kitala sa shaba sasabile nnonge ya yahwe-ngaileta boka nnonge ya ekalu, boka mikitala sake na nnonge ya ekalu lya yahwe na kuibeka upande wa kaskazini wa kila sake.15Kae nkulungwa Ahazi ngamwamulisa uria kuhani, kabaya, "kunani ya kitala mkolo walinie salaka ya tinia ya kindae na salaka yatinia ya kitamwinyo, pamope na salaka ya bandu bote ba nnema, na salaka ya mazao na ya kinywo. Wamisikie kunani ya ayo myai yote ya salaka ya tinia na myai yote ya tinia. Lakini selo kitala sa shaba saluapanga kwa ajili yango lenga ushauli" 16Uria kuhani apangite selo Ahazi mwa mwamulise.17Kae nkulungwa Ahazi aboite jopo na mabeseni itamyo yaipotoleka; kae atweti baali boka kunani ya ng'ombe wa shaba yayabile pae ya ayo na kwibeka mu sakafu ya maliwe. 18Aboite ndela kwa ajili ya jinjilya musabato yabaisengite muekalu, bote pamope na pandu pa jingilya nkullungwa mu ekalu lya yahwe, kwa mwanya nkulungwa wa Ashulu.19Manaitei kwa ikowe yenge yaimuusu Ahazi yaipangite, je, inaandikilwa li mukitabu sa gagapitile sa akulungwa ba Yuda? 20Ahazi agonjike pamope na akinababu bake na sikilwa pamope na akinababu bake mu mji wa Daudi. Hezekia mwanwake pangite nkulungwa pandu pake.
1Mu mwaka wa komi na jomo wa Ahazi nkulungwa wa Yuda, utawala wa Hoshea mwana wa Elihi ngawatumbwilw. Atawalite musamalia kunani ya Isilaili kwa myaka minane. 2Apangite gananyata kuminyo ya Yahwe, ili apangite li kati akulungwa ba isilaili babannongolile. 3Shalmanesa nkulungwa wa Ashulu ngasambulya, na Hoshea ngapanga mmanda wake na kunetya kodi.4Kae nkulungwa wa Ashulu ngabone panga Hoshea apangage njama kwaajili yake, kwa mwanja Hoshea abatumite ajummbe kwa so nkulungwa wa misri; kae, ampei li kodi nkulungwa wa Ashulu kati mwapangate mwaka na mwaka. 5Bai nkulungwa wa Ashulu ngantaba na kummeka mukkitungo. Bokapo nkulungwa wa Ashulu ngaishambulya nnema woti, aisambuliw samalia na kwitindia kwa myaka itatu. 6Mu mwaka wa tisa wa Hoshea, nkulungwa wa Ashulu ngaitola samalia na kwatola aisilaili na kwapeleka Ashulu. Ababei ku Hala, ku Habori mto wa Gozani na mu njiwa Amedi.7Tekelwa kwa namuna yee kwapitile mwanja isilaili bapangite sambi kwa yahwe Nnongo wabe, ywabaletike boka misri boka pae ya luboko lwa farao nkulungwa wa misri. Bandu babile kabaabudu minnongo yenge. 8Na tyanga mu matendo ga amataifa bababengilwe na Nnongo atekwabenganga baboke nnonge ya bandu ba isilaili, bapangite kwa kwiyobeya.9Bandu ba isilaili bapangite kwa kwiyobeya makowe gamanyata kwa yahwe Nnongo wabe. Baisengite pandu pa kunani mu miji yabe mwote, boka nnara wa lendela mpaka miji yene liboma. 10Kae bayemike nguzo ya maliwe na Ashela kila kunanni ya kutombe pae ya kila nkongo nnenge.11Akwo baukikiye ubanini kila pandu pa kunani mwote okati mataifa mwabapanga, bababebgabgite yawe nnonge yabe. Aisilaili bapangile makowe gananyata lenga kunyonge nyonge yahwe. 12Batumbwi abudu danamu, yababakia yawe, "kanamupange likowe ale".13Balo yahwe abushuhudia isilaili na Yuda kwa kila nnondoli na kila nnoli, baya "Mugalambuke boka ndela inu inanyala na kwikamwa amuli yango na ukumu yango, nopanga makini kengama shelia yote yanimwamulise akinatale binu, na nabapelekile kwa atumisi bango na alondoli"14Lakini babapekanile li, na apo ngabapangite akaidi okati akina tatebabe babakotwike kumwobelya yahwe Nnongo wabe. 15Baikania salya yake na lelo lilagano lyake lyalipangite pamope na akinanabubabe, na alyo lilagano bayekelyamie, babayelwe. Bakengine ikowe yabe yangalimaana na yuwembe kwa paya bafaika li. Bakengime mataifa babatindiite, Balo yahwe abaamulise kanabajingi kwabe.16Bailei amuli yote ya yahwe Nnongo wabe.. Batengenise sanamu ya sabu ya ndama abele na kuiabuudu. Batengenize lipepele lya Ashela, na kwiabudu ndondwa ya kunani na Bali. 17Bataikuli bana babe analume na alwawa mu mmwoto, bayei londwa napanga bwebe, baipemie bene panga galo gagabile ganyata kuminyo ya yalwe na kwioboya nyongo yake. 18Kwa nyo yahwe avili na nyongo na isilaili kwaboya paminyo gake. Aingile hata yumo ili likabila lya Yuda kisake.19Nembe bandu ba Yuda bakamwile li amuli ya yahwe Nnongo wabe, nambe bakengime makowe gogogo ga kipagani kati mwabapangite. 20Kwa nyo yahwe abakani ibele kwo yoti ya isilaili, ngabatesa na kwayeya mmoko ga balo maadui na kwateka myara, mpaka palo pabataikwa paminyo gake.21Aboboite isilaili mu nsitali wa kikulungwa wa Daudi na bampangite Yeroboamu mwana wa Nebali nkulungwa. Yeroboamu abapelike kutalu boka kumkengama yahwe na kwapanga bapange sambi ngolo. 22Baisilaili bapangite sambi yote ya Yeroamu na baikani li. 23Bai yahwe ngababoya isilaili boka paminyo yake, kati mwabaite petya atumisi bake alondoli awesa panga. Kwa nyo isilaili atolilwe bokamu nnema wake yenda Ashulu, na ibile hala leno.24Nkulungwa wa Ashulu abaletike bandu boka Babeli boka kutha, boka ava na boka Hamathi na alvaimu na kwa beka mu miji ya samalia na tamaamo mu mji wake. 25Yapitile pabatumbwi tama kwo balei kumwabudu yahwe kwa nyo yahwe atumite imab na kwabulaga benge. 26Bai ngabalongela na nkulungwa wa Ashulu, nobaya, "Balo mataifa baubaamie na kwabeka mu nji wono wa samalia batangiteli mwabapalikwa panga bokana na nnongo wa nnema gono. Kwa nyo ngabatumite maimba yenda kwabe na uloli, balo maimba bababulige bandu kwa mwanja batabgite li galo makowe gabapalikwea kugapanga bokana na nnongo wa nnema gono"27Bokapo nkulungwa wa Ashulu ngapiya amuli, nobaya, "muntole yummo kati ya makuhani bamwapotwile boka kwo, na muneke akatama kwo, na muneke ayegane makowe gagapalikwa kwa nnongo wa nnema. 28Kwa nyo boka makuhani babapotolikwe samalia ngaisa tama Babeli, ngabayegana mwaipalikwa kumwesimu yahwe.29Bandu ba kila kabila baipanga milongo yabe bene, na kwibeka pandu pakunani kati mwabapanyite Asamalia kila kabila pabatama pa mji wabe. 30Bandu ba babeli bapangite Benithi; bandu ba Sahoth batengenize Nergali; bandu ba Hamathi batengenise Ashima; 31Waavi batengenise Nibhazina na Tartaki. Nabembe Asefarvi babachinjite mwoto bana babe kwa Adrameleki na Anameleki balo milango ya Safervainu.32Kae bamwesimule yawe, na kabangwa boka kwa makuhani ba pandu pa kunani, balo babatinie kwa mwanya bene mu hekalu lya pandu pa kunani. 33Bamwabudu yawe na milongo yabe bene, lengana na tamaduni ya mataifa ya matata babatamage nabo, babapotolikwe mateka.34Mpaka leno bakamulia tamaduni yabe Yakobo nsogo. Kae banyogopa li yahwe wala kangama salya yake, torati, au amuli ya yahwe yabapeile bandu ba Yakobo ywankemite isilaili. 35Pamope na balo bapangite nabo lilagano na kwa amulisa, "Kanamwaesimu milongo yenge, wala kwilitya, wala kwiabudu, wala kwipikiya salaka.36Lakini yahwe, ywababoite nnema wa misili kwa makakala makolo na luboko lwalunyoshilwe, ywembe ngamupalikwa kumwabudu, ywembe ngamupalikwa kunkilikilya na kunitya, ywembe ngamupalikwa mumpikia salaka. 37Na salya na hukumu, na torati na amuli yaiandikwe yaipiite kwa mwanja mwenga, mwaikamwea milele. Kwa nyo kana mwieshimu milongo yenge. 38Na lilagano lyanilipangite pamope na mwenga, mwaliliba lyali, wala kwiesimu milongo yenge.39Lakini yawe nga Nnongo winu ngamwamwisimu. Aluakunnendela na makakala ga andumu binu" 40Bayowali, kwa mwanja bayendelya kugapanga galo gabapangite nsogo. 41Kwa nyo mataifa bamwesimule yahwe na bayendeli na sanamu yabe yo songa, na bana babe papangite nyonyo na bana ba bana babe. Bayendeli kugapanga galo gaga pangilwe na akinababu babe.
1Yabile mu mwaka unaitatu wa Hoshua mwana wa Ela, nkulungwa wa Isilaili, Ezekia mwana wa Ahazi, nkulungwa wa Yuda atumbwi tawala. 2Abile na umuli wa myaka isilini na tano atumbwi tawala; atawalite mya isilini na tano kuyerusalemu. Lina lya mabake akemelwage abija; abile wa Zekaria. 3Apangite gamanoga kuminyo ya yahwe, kengama mtano wa goti gagandite gapangite Daudi, baba bake, gaapangite.4Apabomwaniye pandu pa kunani aibomwaniye nguzo ya maliwe, ngaikata kae nguzo ya Ashela. Aitekwania ipekete yolo ng'ambo ywampangite kwa kwanja masoba galo Aisilaili batiniyage ubani pae ayo njozo: ikemelwage, Nehushtani" 5Hezekia amwobelile yahwe, Nnonge wa isilaili, kwa nyo basi boka pa ywembe abile li ywenge kae katika akulungwa ba Yuda bote, hata balo babalongolile.6Alombine na yahwe. Aleili kumkengama, lakini aikengime amuli yake, yelo yawe ya mwanulise Musa. 7Kwa nyo yahwe abile na Hezekia, kila payei endefanikiwa. Amwasile nkulungwa wa Ashulu na antumikie li. mpaka Gaza. 8Ngabasambulya Afilisti mipaka yayatindia, boka nnala wa alendeli mpaka mji wene ngome.9Mu mwaka unansese wa nkulungwa Ezwkia, wawabile mwaka wa saba wa Hosea mwana wa Ela nkulungwa wa Isilaili shalmanesi nkulungwa wa Ashulu ambwike mpaka samaria na kwitindia. 10Paikite myaka itatu ngabautola, mu mwaka wa sita wa ezekia, wawabile mwaka wa tisa wa Hoshea nkulungwa wa isilaili; nyo samalia ngayatekilwe.11Bai nkulungwa wa Ashulu ngabapotwa isilaeli yenda Ashulu na kwabeka mu Hela na mu Abori mu Gozani na mu mji wae wanedi. 12Apangite nyo kwa mwanja bakotwike kwiesimu lilobe lya yahwe Nnongo wabe, lakini lilagano lyake lyabayeketyania, gote galo Musa ntumisi wa yahwe gaamulise. Bakani kugapekania mateka.13Kae mu mwaka wa komi na nsese wa nkulungwa Ezekia; sanakerebu nkulungwa wa Ashulu ngaisambulya miji yoti yene maboma na kwapotwa mateka. 14Bai Hezekia nkulungwa wa Yuda atumite kikowe yenda kwa nkulungwa wa Ashulu, apo abile lakini no bayya, "Nikuusile unipotwe Hezekia lipa nkulungwa wa yuda lepa talanta miatatu ya mbanje na talanta salasini ya dhaabu. 15Kwa nyo Hezekia ngampeya mbanje yote yayapatikine mu nyumba ya yahwe na mu azina ya nyumba ya nkulungwa.16Nga Hezekia ngaikata yelo dhaabu boka mu milyango ya ekalu lya yahwe na boka kunani munjema, ampeile dhaabu nkulungwa wa Ashulu. 17Lakini nkulungwa wa Ashulu ngapaamasidha jeshi lyake likole ngabatuma Tartani na Rabsaridi na amuli jesi nkolo boka lakishi yenda kwa Hezwkia akwo yerusalemu mpaka mumabalabala na ika panjo ya yerusalemu. Ngabaegelya papipi na mfeleji wa bilika lya kunani, ku ndela ngolo ya ng'unda wa dobi na yema po. 18Pabamkemite nkulungwa Hezekia, Eliakimu mwana wa Hilkia ywabile kalongosi mu nyumba ya nkulungwa na shebna mwandishi na joa mwana wa Asafu, ywaandika bakanalibalya, ngabapita yenda yokwalaki.19Bai yolo amuli jeshi nkoolo ngabakia, bammakie Hezekia selo sabaite nkulungwa nkollo, nkulungwa wa Ashulu, atibaya: "Namani kitumbo sa ujasili wako? 20Ulongela ikowe yangemaana, baya libile likowe na makakala mungongo. Nambeyambe umwobelya nyai? Nyai ywakupeya ujasili kuniasi nenga? 21Ulole uobelya tyangilya kwa fimbo ya naai awowa upondile wa misri lakini manaitei mundu autegemea, wapalakmmesa muluboko lwake na kumwotwa. Acho ngakibweni falao nkulungwa wa misri. Kwa ywoywote ywa mwobelya.22Lakini mana unibakie, tumwobelya yahwe Nnongo witu; je, panga ywembe li ywapangite pandu pakunani na kitala Hezekia aitweyi, na kummakia Yuda na kwa Yelusalemu, lasima wenga uabu nnonge ya kitalase sa yerulamemu? 23Bai kwa nyo, mbala kukupangya aadi inanoga boka kwa ngawana wanga nkulungwa wa Ashulu. Nakupeya farasi elfu mana uwesa pala kwaendesa.24Bawesabuli kumpinga hata jemedali yumo ywa atumisi bababile asini? Mubei imani inu ku misili kwa mimutuka ya utilwa na farasi na babandesa falasi. 25Je ni yabwi mwanja yenda kwo kunani bila yahwe kupakombwanikia hapa pandu na kupa alabia? yahwe anibakie nisambulie kilambo na kukialibia"26Kae Elikana mwana wa Hilkia, na Shebnana Joa bammakie amuli jeshi nkulu, "Tukuloba ulongela na atumisi bake kwa lugha ya kiaramu kwa mwanja twandakwielewa. kunaulongela na twe lugha ya Yuda mu masikilo ga bandu bababile muking'ombe. 27Lakini yolo amiri jeshi nkolo ngababakia, "Je ngwana wango anitumite kwa ngwana wako kwatola longela aga makowe? Je anitumite li kwa aba bandu babatami mukingombe babapala lya solo yabe na ngwa makosa gabe bene?28Boka yolo amuli jeshi nkolo ngayema na kombwa ndoti kwa lugha ya kuyahudi, kibaya, "Mupekani kikowe sa nkulungwa nkolo nkulungwa wa Ashulu. 29Nkulungwa abaya, 'kana muneke Hezekia ankongange, akombwa li kumwokowanga boka mumakakala gango. 30Kanamuneke Hezekia kumpanga mwobeli kwa yahwe, kabaya, "yahwe aluatukombwa na ago mji ubekelwa li mumoko ga nkulungwa wa Ashulu.31Mpekani Hezekia nyo ngabaya nkulungwa wa Ashulu. mupange amani pamope na nne na mwise kwango. Na bokapo kila mundu alualya boka muuzabibu wake mwene na koba mumtini wake mwene, na nywa mase boka mubilika yakwe mwene. 32Mwapanga nyo mpaka panaaisakuntola yenda ku nnema kati kunnema winu, nema wa mea na divai, nnema wa mikate ma migunda ya mizabibu, nnema wa mkongo ya mizeituni na busi, lenga mwese tama na sio wa; kanamwampekani Hezekia paluakunshaeidhi, nobaya "yahwe atuokoa"33Je kwina milongo yoyote ya bandu yayaokoa boka kunnema wa Ashulu na nkulungwa wake? 34Je, ikwako milongo ya Hamati na Harpadi? ikwako milongo ya sevarvaimu, Hena, na lva? Je yaokowite samalia na luboko lwango. 35Katika milongo yoti ya milema, je kwina nnongo ywawesike kuoko nnema wake boka munikakala lyango lwango, lwesekanabuli yawe kwiokoa yerusalemu boka muuwezo wango?36Lakini bandu baigile likiliki ntopo ywayangwile, kwwa mwanja nkulungwa abaamulise kanamunyangwe" 37Kae Eliakimu mwana wa Hilkia ywabile ya nyumba ya nkulungwa, shebua yolo mwandishi, na Joa mwana wa Asafu, ywa tunjage kumbukumbu, aisi ka Hezekia kono ngabo yake ipapwaniilwe, na kumpeya makowe gote ga yolo amuli jeshi nkolo.
1Yabile nkulungwa Hezekia payawine abali yabe, ngapapwana ngobo yake, ngwawala ngobo ya mabunia, noyenda kunyumba ya yahwe. 2Ngamtuma Elkana, ywabile nyemelekei wa nyumba ya nkulungwa nayolo shebna mwandaki, na apendo ba makuhani na boti babile bawekilile ngobo ya mabunia, yenda kwa Isaya mwana wa Amozi, yolo nabii.3Ngabammakia, "Hezekia kababaya lisoba lee lisoba lya mateso, shutuma, no fedheheka, kwa mwanja masoba gaikite ga bama belekwa lakini ntopo likala lyakwapapa. 4Iwesa panga yahwe Nnongo wako awesa yowe makowe goti ga yolo amuli jeshi nkolo, ywatumilwe na nkulungwa wake wa Ashulu ngwana wake abishie Nnongo ywalama, na ywembe aluakugakeme makowe galo goti Nnongo wako gagayoeine. Kwa nyoukakatuye maombi gako kunani kwa balo babaigile apao"5Apo atumwa ba Hezekia ngabaisa kwa Isaya, 6Na Isaya ngababakia, "Mukammakia ngwana winu, yahwe abaya nyongo, "kamaugayogope makowe gangayowine, pamope na atumwa ba nkulungwa wa Ashulu batinitukana. 7Lola mbala bake loo nkati yake, na aluayoa taalifa naboka keleboka kunnema wake mwene. Naluakumpanga atombo lwa lipanga mu nnnema wake mwene"8Bokapo ayovo amuli jeshi nkolo ngabuya na ayei ya kwemba nkulungwa wa Ashulu kakombwana na libna kwa mwanja ayowine nkulungwa ayei boka lakishi. 9Kae senakeribu ayowine panga Tirhaka nkulungwa wakushi na Misili abaamasishe kombwana na ywembe,kwa nyo ngatuma kae ajumbe kae kwa Hezekia pamope na ujumbe.10Mummakia Hezekia nkulungwa wa Yuda, kana akukonge Nnongo wako yomwobelya, baya, yelusalemu ibekelwa li luboko lwa nkulungwa wa Ashulu" 11Wamwene uyowine, panga, Ankulungwa ba Ashulu bayomwile milema yoti kwa kwialabiya kabisa kwa nyo wenga waluapona?12Je balo milango ba mataifa baoko wite milema babayomine na akinatate bango batikwialibiya; Gozeni Harani Resefu na bandu nba Edeni mu Terasari? 13Je aikwako nkulungwa wa Hamathi, nkulungwa wa Alpadi na nkulungwa wa miji ya Sefalvaimu wa Hena na Iva?"14Hezekia ngapokya yelo balua boko kwa balo ajumbe na kwisoma, Ngaoboka kunyumba ya yahwe na kwiumukwa nnonge yake. 15Boka Hezakia ngaloba kwa Nnongo wake nobaya, "yahwe Nnongo wa majeshi, Nongo wa isilaili, wautama kunani ya makelubi na kunani ya milema na boti babatawala mwilambo. Wauumbite kunani na pae.16Upekani kwa masikilo gako yahwe uyowe. Umukwe minyo gako, yahwe utole, na upekani makowe ga senakaribu gagatumite kumdhiaki Nnongo ywabile nkoto. 17Kweli, yahwe, akulungwa ba Ashulu bagaalabiye milema na ilambo yabe. 18Baibei milongo yabe mu mwotto, kwa mwanja babile kinnongo li ila yabile lyengo lya moko ga bandu, yabile mikongo na maliwe. Na nyo baashulu ngabalabiye.19Tumbwele nambeyambeno, wenga wa Nnonga witu, utulopwe, nandakuloba, boka mu makaka gake, lenga atawala bote ba milema yoti ya lunia matenge panga wenga, yahwe nga wanongo.20Kae Isaya mwan wa Amozi ngatuma ujumbe kwa Hezekia nobaya, "yahwe Nnongo wa isilaili abaya, kwa mwanja ulobite kwango kwa abili ya aywo sena keribu nkulungwa wa Ashulu, niku yowine, 21Ale nga lyalilongei yahwe kuusu ywembe; "Bikila biti sayuni atikueka na kukusalau. Na biti yelusalemu atikisite ntwe wake kwa mwanja nenga. 22Nyai ywauntumbwile kitumbu na kumtukama? kwa nyai kwautondobie minjo gako na tondobeya lilobe lyako kwa kwipuna? kwa mpeletau wa isilaili!23Petya ajumbe bako banssalawile Bwan, nobaya pamope na uyolo wa falasi na mimutuka yango nibei tayali kunani ya itombe kundombelele, na kae kundombelele ya kiitombe sa lebanoni niluakwipengwa mielezi milaso nosawa mikongo ya mivinje kwo. Naluajingya amo mwabatama bandu na ata kwakubile kutalu, na mwitu wake waupapamuno. 24Niambite ndose no nywa mase gambone. Niyomiye mase goti ga misili pae ya itatu yango.25Je unayoali mwanalagile boka samani, na kugapanga boka masoba ga samani? Tumbwelelo lyanipala kulileta liluapeta. Ubile pano pongoya mji yaikotokajingilika kwa yelo yaibile mu lundo lya au amisilwa. 26Matamo gabe galikakala lisini, itekwaniyilwe na oni, bapanyite mimea mung'unda, makapi ga kijani, makipa kunani paligolo au mung'unda lyalisonjilwa wenga yoma.27Lakini ne ndangiletama kwako pae, noboko nojingya kwako kwango nenga. 28Kwa mwanja kibuli sako kiikite mmasikilo gango, naluabeka kulabu yango mumbulo yako, na hatamu yango mu nkono wake nalua kukelebaya nsogo kkwa ndela yeyelo yelo yawaisile"29Aye ngayapanga alama kwako; mwaka gano mwalya ibele yaibalika mwitu, na kwa mwaka unaibele yelo yaikola kwo. Na kwa mwaka unaitatu lazima mupande na una, mupande migunda ya mizabibu na lya matunda gake. 30Nyumba ya Yuda yayaigala yaipuka ndandai kae na pambika matunda. 31Kwa mwanja babaigile babokya yelusalemu, Boka kitombe sayuni, wanokokite waisa. Bwigu wa yahwe Nnongo wa majeshi walupanga nyo.32Kwa nyo yahwe abaya nyonyo kuusu nkulungwa wa Ashulu "Aisali mu mji gono wala kombwa lusage pano. Wala aisali nnonge yake nga ngao kata senga liboma lyake. 33Ndela yeyeloyelo yaisilile ngayaluabokya; ajingya limunji go-nyo ngabaya yahwe" 34Maana maulendela ago mji na kuokoa, kwa ajili yango na mwene na kwa ajili ya Dauudi ntumwa wango"35Yabile kilo so malaika wa yahwe ngaboka yovamia kambi ya Ashulu ngababulaga asiikali 185,000. Kae bandu bayumwike kindae bulabula, maita ga bandu babawile gagonjike kila pandu. 36Kwa nyo senakeribu nkulungwa wa Ashulu ngabioka isilaili noyenda kasake na Yotame Ninawi. 37Baadae pabile kuabudu munyumba ya nnongo wake Nisroki, bana bake Adramaleke na Shereza ngabamulaga kwa mapanga. Bokapo ngababutukwa kukilambo sa Ararati. Kae Esarhodana mwana wake ngaba nkulungwa pandu pake.
1Katika masoba go Hezekia atiminya okati alua wa kwa nyo Isaya mwana wa Amozi ngaisa na kumuakia, "yahwe abaya nyonyo ubeke nyumba yako kunanoga, kwa mwanja ulua waa, na uponali. 2Bokapo Hezekia ngagalambukya kuminyo yake lingombe na kunnoba yahwe, nobaya 3"Nandakuloba, yahwe, ukomboki mwanibile na mwaminifu tyanga nnonge yako kwa mwoyo wango wote, na mwanipangite gananoga kuminyo yako" Kae Hazekia ngalela kwa lilobe.4Wakati Isaya anayomwali boko malo mu mji wa pakati likowe lya yahwe ngalimwisilya nobaya. 5"Ukeleboke na ukammakie Hezekia, kalongosi wa bandu bango, 'Nyonga yahwe Nnongo wa Daudi babu bako mwabaya nigayoeine maombi gako, na nigabweni moli gako. Mbalakuponea mu masoba gatatu, na waluaoboka kunyumba ya yahwe.6Mbalakuyongea myaka komi na tano yo lama kwako, na mbala kulendela mji kwa mwanja wenga na kwa mwanja ntumisi wangu. 7Kwa nyo Isaya ngabaya, "mutole nkati wa tini" Bapangite nyo notola ulo nkate no beka palipute lyake, ngapona.8Hezekia ngammakia Isaya, "je, kwaluaba na ishala hgani yapanga yahwe apalaniponea, na panga lisobe linaitatu naoboka mpaka ku hekalu lya yahwe? 9Isaya nganyangwa, "Ayee yapanga ishala kwako boka kwa yahwe, yahe aluapanga kilebe sakibaite. Je, kivili kiwesa yenda hatua saba nnonge , usoyo?10Hezekia ngayangwa, "kilebe kiyoyou kwa kivili yenda nnonge hatua komi; lili aso kivili kikeleboke nsogo hatua komi" 11Kwa nyo Isaya nganelya yahwe, nembe ngakikeleboya nsogo hatua komi, boka palo payalokite mungazi ya Ahazi.12Kwa kipindo so Merodaki Baladani nkulungwa wa Babeli atumite barua na zawaddi kwa Hezekia kwa mwanja ayowine Hezekia andeminya. 13Hezekia apekanile ayo barua, kae ngabalaya ajumbe sehemu yake yoti na yolo ya thamani, mbenja dhaabu na maukote na nyumba yena silaa yake, na yoti yabaikwembite amo munyumba yake. Kwabileli na kilebe amo munyumba yake sangekwalaya na katika ukulungwa wake wote, ntopo sakotwike kwalaya.14Bokapo Isaya ngaisa kwa Hezekia na kunokia, "Aba bandu bakubakiage namani? na babokya kwako? Hezekia ngabaya "Baisile boka kunnema wa kutalu Babeli. 15Isaya nganokia, "Babweni namani amo munyumba yako?" Hezekia ngayangwa, "Babweni kila kilebe munyumba yango. Ntopo kibele katika nyumba yango sanikotwike kwalaya.16Bai Isaya ngammakia Hezekia, "Upakani likowe lya yahwe. 17Ulole masoba gandaisa payapanga kila kilebe munyumba yako ya kikulungwa, ilebe yabaiangalie akinabubako mpaka ika leno, yapotolelwa yenda Babali. Ntopo sasaigala abaya yahwe. 18Bona bababelekwile na wenga balo baubapapite wenga balua tolelwa no yenda kutalu, na baluabaa awa mbende munyumba ya nikulungwa kwa nkulungwa wa Babeli"'19Hezekia ngammakia Isaya, "Likowe lya yahwe yaulilonge linou" kwa kwanja atiwasa, Je, lili yabali amani mu masoba gango?" 20Manaitei kwa makowe genge gagamusa libwawa lya mase na mifeleji, noleta mase mu mji gaandikilweli mukitabu sa ga gapitile sa akulungwa ba Yuda? 21Hezekia ngagomja na akinababu bake, na manase mwana wake ngapanga nkulungwa pandu pake.
1Manase abile na umuli wa myaka komi naibele patumbwile tawala; atawalite myaka amusini na tano ku yerusalemu maoboke akemelwange Hefziba. 2Apangite ngamanyata kuminyo ya yahwe, kati machukizo ga mataifa gagabengite panja kwa isilaili. 3Kwa kwanja apasengite kaw pandu pakunani palo tate bake Hezekia atikupabomwana, na asengite kitala kwa Baali, apangite Ashela, kati Ahabu nkulungwa wa Isilaili mwapangite, akilikitile ndondwa yoti kunani kwiabudu yembe.4Manase asengite kitala sa kipangani mu nyumba ya yahwe, japo yahwe aamulise, "lina lyango lyaluabaa yelusalemu milele" 5Asengite itala kwa ndondwa yote ya kunani, mubewa yoti ibele ya nyumba ya yahwe. 6Ammei mwana wake nnalume mumwoto; alingite bao na ushilikina wa kwishugulisha pamope na balo bene masetani go londwa na balo babe. Apangite gananyata gambone no yongea nyongo ya yahwe.7Sanamu ya songa ya Ashela yaipangite, aibei munyumba ya yahwe. Nyumba aye nga yelo yahwe yammakie Daudi na Selemani mwana wake; abaite "nyumba ayeee mu yelusalemu yanisawile boka mummababila gote ga Isilaili kwa nabibeka lina lyanngo milele. 8Napangali magolo ga isilaili sindwa kae panja ya nnema wanabapeile akinababu babe, manaitei: balu abaa kinnanioga eshumu galu goti ganaamalise, no kengama salya yoti ya ntumisi wango Musa yabaamulise. 9Lakini bandu bayowine na manase abaongozite bandu panga gananyata sinda galo bandu ba mataifa bababengite yahwe mwanje ya Isilaili.10Bai yahwe ngalongela na atumisi bake alondoli, nobaya, 11Kwa mwanja manase nkulungwa wa Yuda apangite ga machukizo na panga gananyata muno kuliko gote gabapangite Aamori balo bababile nonge yake baye ketile na kae abapangite Yuda asi kwa sanamu yake, 12Kwa nyo yahwe, Nnongo wa Isilaili, abaya nyonyo; Lola nibile karibu no leta gananyata ku yerusalemu na Yuda ambalo kila munda ywa yowe lyo, masikilo gala galua ng'ondoka.13Nalualaya ya kunani ya yelusalemu kilengo sasatumike samalia; na kuutomboya nsitali wawatumike kunyumba ya Ahabu. Naluakwifuta yerusalemu inanoga, okati futa kyani, kwifuta na kwiwekelya kunani pae. 14Naluakwataikwa masalia ga ulisi wango na kwabeka moko ga andumu babe. Baluapanga nyala na mateka kwa adumu babe bote. 15Kwa mwanja bapangite pa minyo gango, na kwisosea nyongo, boka akinababu babe pababoi misili mpaka leno?16Kae Manase apengine myai yambone ya bandu bange batia mpakapaitweliye yelusalemu boka upande gono yenda wenge wa kiwo. Aye yaiyongeya kwa smbi yaipangile Yuda asi, papangite gananyata kwa yahwe. 17Manaitei kwa makowe genge ga manase gote gapangite, na sambi yaipangite, je ganandikilwa li mikitabu sa gagapiitile ga Akulungwa ba Yuda. 18Manase agonjike pamope na akinababu bake, na asikilwe mu bustani ya nyumba yake, mubustani ya Uza. Na Amoni mwana wake ngaba nkulungwa pandu pake.19Amoni abile na myaka komi naibbele patumbwile tawala; atawalite myaka ibele kuyerusalemu mabake akemelwaga Meshlemethi; abile biti wa Haruzi wa Yotba. 20Apangite gananyata kuminyo ya yahwe, okati Manase tatebake mwapangite.21Amoni akengine ndela yote ya tatebake ya tyangile no abudu sanamu na kwikilikitya. 22Aitengite na yahwe Nnongo wa tatebake, na atyangite limu ndela ya yahwe. 23Alumishi ba Amoni bapangite njama na kumulaga nkulungwa kunyumba yake mwene.24Lakini bandu ba kilambo selo batikwabulaga bandu bote babapangite nyama ya kumulaga Amoni nkulungwa, na bampangite Yosia mwana wake nkulungwa pangu pake. 25Kati mwabile kwa makowe genge gagamnusu Amoni galo gagapangite, je, ganaandikilwa li mukitabu sa akulungwa ba Yuda? 26Bandu ngabansika mulisiko lyake mubustani ya Uza, na Yosia mwana wake ngaba nkulungwa pandu pake.
1Yosia abile na myaka minane patumbwile tawala. atawalite kwa myaka salasini na jimo akwo yelusalemu. Mubake akemelwaga Yadida. (Abile mwela wa Adaye wa Bozkethi). 2Apangite kinanoga nnonge ya yahwe, atyangite muundela ya Daudi babu bake, na agalambukile li lwamolyo au lwankeya.3Yabile mu mwaka wa komi nanane nkulungwa Yosia, antumite shafanii mwana wa Azalia mwana wa meshulamu, mwandiki kunyumba ya yawe nobaya. 4Uoboke mwingo wa Hilkia yolo kuhani nkolo ukamakie abalange mbanje yayaletilwe munyumba ya yahwe, yelo alendeliba hekalu baikusinge boka kwabandu. 5Wibagane mumoka ga apangakasi babayemeleka munymba ya yahwe, na waleke bapei babapanga kasi munyumba ya yahwe, lenga batengenese palo papa alibike.6Bapeyelwe mbanje maselemala, waashi, na asengi na kae pema mbao na kata maliwa lenga karabali nyumba ya yahwe. 7Lakini yelo mbanje yapalikwe li balangilwa pabapeyelwage, kwa mwanja baipangite lelo lyengo kwa uaminifu.8Hilkia kuhani nkolo, ngammakia shafani yolo mwandiki, "Nikipatike kitabu sa salya mu nyumba ya yahwe," Bai ngampeya shafani selo kitabu na kukisoma. 9Shafani ngayenda natola selo kitabu mwa nkulungwa na kae kumtangia kabaya, "Atumisi bako batumile yelo mbanje yayapatikene na ibaganilwe mmoko ga agangakasi babayemeleka ayo nyumba ya yahwe. 10Kae yolo shafani mwandiki ngammakia nkulungwa, " Hilkia yolo kuhani nkolo anipeile kitabu kae Shafani akisomite nnonge ya nkulungwa.11Yabile nkulungwa payowine makowe ga salya apapppwanie ngobo yake. 12Bokapo nkulungwa amwamulise Hilkia kuhani, Haikamu mwana wa shafani, Akbori mwana wa mikaya shafani mwandiki na Asaya, ntumisi wake mwene nobaya, 13Uyende ukalongele na yahwe kwa ajili yango, na kwa mwanja Yuda, na kwa bandu bote, kwa mwanja aga makowee ga mukitabu sakipatikine. Kwa nyonyo ngolo ya yahwe yatu kasilikile twe, kwa mwanja akinababu bitu bagapekanileli li makowe ga mukitabu ase, kwa nyo baesimwile li.14Bai Hilkia yolo kuhani, Ahikamu, Akbori, shafani na Asaya ngabayenda kwa Hulda nnondoli nnwawa, nyumbowe salumu mwana wa Tikva mwana wa Harhasi ywa lendela kabati lya ngobo. (Atamage yelusalemu nta unaibele) Na ngabalongela ywantumite kwango. 15Ngababakia, "Nyo ngabaya yahwe, Nnongo wa Isilaili, mwabaya: Mukammakie aywo mundu ywantumite kwango. 16Nyo yahwe ngabaya: "Ulote, mbalaleta janga pano pandu na kwa aba babatama ppano, lengana na selo kitabu sakisomite nkulungwa wa Yuda galo goti gagaandikilwa mmolo.17Kwa mwanja banilei nenga, na youkikiya ubani milongo yenge, kwanjo basi bawesa kuniyongea nyongo panope na makowe goti gabanipanga kwa nyo nyonyo yango yabile iyake pano pandu na yaimika li" 18Lakini kwa nkulungwa wa yahwe, ywantumite lokia mapenzi ga yahwe nyo ngamuyenda kummakia: Yahwe Nnongo wa Isilaili abaya nyonyo: kuhusu galo makowe gaugayowine. 19Kwa mwanja mwoyo wako wabile mlaini, na winyenyekie wamwene kwa yahwe, panibaite usu pano pandu na bene nanatama pano, bawesa ba na laana, a kwa mwanja yango. Na ne nikuyowine, nyo yawe ngabaya.20Lolla naluakukusanja na akinababu bako, na we wabekelwa mulisiko lyako kwa amani. Minyo gako ga gabona li maata gote ganagaleta pano pandu"" Kwanyo balo bandu nyabapotwa awo ujumbe na kuuleta kwa nkulungwa.
1Kwa nyo nkulungwa ngaabatuma ajumbe babautindi yage apendo bote ba Yuda na yerusalemu. 2Kae nkulungwa ngaoboka mpaka munyumba ya yahwe pamope na bandu bote baa Yuda na pamope na yerusalemu, na makuhani, na alondoli na bandu bote, bokya nsini mpa mpendo Bokapo ngakisoma kitabo sote sa makowe ga malagano sabaki kobille mu hekalu, mu nyumba ya yahwe.3Nkulungwa ayemi papipi ma lipepele napanga lilagano kwa yahwe, tyanga nakwe, na kombokya galagile kunani yake, na salya yake, kwa nwoyo wake woti na kwa roho yake yoti. Panga makowe gote gagaandikilwe amo mukitabu ni kweli. Kwa nyo bandu bote bayekketyanie tyanga mu lilagamo.4Nkulungwa nga amulisa Hilkia yolo kuhani nkulo, makuhani pae yake, na babalendela niango wa hekalu bapie mu hekalu ilebe yote yayatengesenilwe kwa nnongo baali na Ashela, na kwa mwanja ndondwa yoti ya kunani. Ngaisonja mwoto yote akwo kulibende lya kidroni, na potwa maligu gake yenda Betheli. 5Bababoite makuhani bote ba milango ya Yuda babasaulilwe lenga kwa abudu akulungwa ba yuda lenga ukikiya ubani: Pandu pa kunani akwo Yuda na yelusalemu na pandu paitombokya kwa balo babatinia ubani kwa baali kwa lisoba , na kwa mwei, kwa sayari na kwa ndondwa yote ya kunani.6Aiboile Ashela boka mu hekalu lya yahwe, panja ya yerusalemu na hata kulibende lya Kudroni na kwisonjapo. Aikombile mu myangi na kwitaikulya mumasiko ga bandu bange sifa. 7Ngaipyaya yumba ya makahaba bababile muhekalu lya yahwe, akwo alwawa ngabasonage ngobo kwa ajili ya Ashela.8Yosia ngabaleta makuhani bote bababile panja ya miji ya Yuda na isa kupanajisi pandu pa kunani palo makuhani ba baali batiniyage ubani, Boka Geba mpaka Belsheba.Apabomwaniye pandu pa kunani kwenda liyyango lyongilya yenda ku niango wa Yoshua (Liwali wa mji) upaande wa lwankea wa lilyango lya mji. 9Japo makuhani ba pandu pa kunani balusiweli panga uduma pa kitalasa yahwe kuyerusalemu, babile mikate yangebeka amila kwa alongobabe.10Yosia ngainajisi Tofethi, yaibile kulibende lya Hainoamu, lenga mundu ywoywite kanaamweke mwana wake unalume au nnwawa pamwoto panga salaka kwa moleji. 11Ngabatola falasi balo akulungwa ba Yuda batikwapiya kwa ajili ya lisobe. Babile pa lilyango lyojingilya ku hekalu lya yahwe, papipi na sumba sa Nathani Melenyemelekei nkolo wa nyumba ya nkulungwa. Yosia agasonjike mwoto yelo mimutuka ya utilwa na falasi ya lisoba.12Yosia nkulungwa ngaalabia kitala sasabile mudari ya kunani kusumbu sa Ahazia, sabakipangite akulungwa ba Yuda, na kitala sa kitengenise Manase kubehewa ibele ya nyumba ya yahwe. Yosia aitekwanie ipande ipande na kwitakulya kulibende lya Kidroni. 13Nkulungwa apangamise pandu pa kunani upande wojingya lisoba wa yerusalemu, kubende kitombe so ualibifu palo papasengite nkulungwa wa Isilaili kwa mwanja Astolethi, chukizo lya Amobi; sanamu ya karaha Asidoni; kwa kemoshi, sanamu za karaha ya Amoni. 14Atekwanie mapepele ga maliwa na kuipanga ipande ipande na kwitomboya pae nguzo ya Ashera na kupalweleya palo pandu kwa yupa ya bandu.15Yosia atikupatinie mpamo palopandu pasengite kitala nkulungwa Yeroboamu (ywabapangite Isirael asi) Kae atinia mwoto selo kitala na kupakombwa kobwa mpaka apapangite myangi. Nakaw aisonjike mwoto ngozo ya Ashera. 16Yosia palingite palo pandu, ngatanga kummbe galo masiko gabile kunani ya kutombe. Ngabatuma bandu yenda yokwiembwana na kwitola yokwisonja mukitala, na kwinajisi. Aye yapitile kwa mwanja mundu wa Nnongo alongwilongela, yolo mundu alongei aga makowe kabla.17Kae ngabaya, "ulo akombokelwa nyai wolo waniubona?" mundu wa wolo mji ngammakiya, "lelo lisiko lya mundu wa Nnongo boka Yuda ywaisilelongela aga makowe gagapangilwe kukitala kalo Betheli. 18Kwa nyo Yosia ngabaya, "Munneka mundu kakaamiye yupa yake" kwanyo yupa yake kwileka, pamope na yupa ya nnondo ywaboi samalia.19Kae Yosia aamie mujumba gote ga pandu pa kunani yayabi akwo kumji wa samalia, yolo akulungwa ba Isilaili bati kwaitengeneza na yelo yayammusile yahwe kwa nyongo. Abapanjile selo sasapangilwa Betheli. 20Atikwasinja makuhani boti ba pandu pa kunani pa kitala na atisonja yupa ya bandu kunani yabe. Bokapo ngabuya yelusalemu.21Bokapo nkulungwa ngabaamulu bandu bote, nobaya, "Mwiloleke ya pasaka ya Nnongo winu, kati mwaiandikilwe mukitabu salilagano. 22Ayo pasaka yainawahi li pangilwa boka pababile aamuzi babaiongosite Isilaili, wala maoba gogogle ga akulungwa isilaili au Yuda. 23Lakini mu mwaka wa komi na nane wa nkulungwa Yosia pasaka ya yahwe yapangilwe yelusalemu.24Yosia kae ababengite babalongelage na babawile (bekelya kwa nnongo wapae na nnonge wa kunani) au na roho. Kae ababengite milango ya sanamu, na ilebe yote yayabile chukizo yaibonekanage mu kilambo sa Yuda ma muyerusalemu, kwa kungathibitisha galo makowe gote ga salya galo gagaandikilwa mukitabu sa Hilkia yulo kuhani, sela sasa kwembilwe munyumba ya yahwe. 25Bokapo nsogo kwabile li na nkulungwa ywenge ywanengani yahwe kwa mwoyo wake woti, roho yake yoti, na kwa makakala gake gote, Ywawesite kengama salya yote ya Musa. Abileli kae nkulungwa kati yosia boka pa ywembe.26Lakini, yahwe agalambwike li boka munyongo yake; yayabile kwa Yuda kwa bababudu sanamu, apagani bote pamope balo Manase bankasilikile. 27Kwa nyo yahwe, ngabaya "Kae mbalakwiboya Yuda kuminyo yango,kokati mwaniboite isilaili, na nalukutaikulya kutalu awu mji wanisawile, yelusalemu, na yelo nyumba yanaibaite, 'lina lyango lyaluaba amo'.28Manaitei kwa makowe genge gagamuusu Yosia, kila kilebe sakipangite, je iandikilwe li mukitabu sa gagapitile sa akulungwa ba Yuda? 29Mumasoba gake, Farao Neko, nkulungwa wa misri, ayei yo kombwana na nkulungwa wa Ashulu akwo mto Frati. Nkulungwa Yosia yei yo kwembana nakwe neco akwakumakobwano, na neco ngammulaga akwo Megido. 30Atumisi ba Yosia ngabampotwa mu mutuka wa falasi tayali awile boka kwa Megido, kuneta yelusalemu na kumsika mulisiko lyake mwene. Bokapo bandu ba nnema ngabantola Yehoahazi mwana wa Yosia na kunyeya kumpanga nkulungwa pandu patatebake.31Yehoahazi abile na myaka isilini na itatu patumbwile tawala na atawalite mwei itata ku yerusalemu. Mao bake akemelwage Hamutali; abile biti wa yeremia na Libana. 32Yehoahazi apangite kinayata kuminyo ya yahwe, okati wa wabapangite akinabudu bake. 33Farao Neco antabite mugeleza akwo ribla ku kilambo sa Hamathi, kwa nyo awesite li tawala akwo yelusalemu. Bai neco ngapaitosa Yuda talanta mya jimo ya mbanje na talanta jimo ya dhaabu.34Farao Neco ampangite Eliakimu mwana wa Yosia nkulungwa pandu pa Yosia tatebake, na kuligalambwa lina lya na kunkema Yehoyakimu. Lakini ampotwi nkulungwa Yehoahazi yenda nakwe misri, na Yehoahazi awelile kwo. 35Yehoyakimu ngalepa ela na dhaabu kwa Farao. Lenga akwembane na amuli ya Farao, Yehoyakimu ngaitosa nnema no lasimisa kila mundu wa selo kilambo alipe mbanje na dhaabu bokana na kipato sabe.36Yehoyakimu abile na myaka isilini na sita patumbwile tawala na atawalite myaka komi na moja akwo kuyerusalemu. Mao bake akemelwage Zabida: Abile biti wa Pedaia wa Rama. 37Yehoyakimu apangite galo ganyata kuminyo ya yahwe, okati mwabapangite akinababu bake.
1Mumasoba ga Yehoyakimu, Nebekadreza nkulungwa wa Babeli aitekite Yuda; Yehoyakomu ngaba ntumwa kwa myaka itatu. Bokapo Yehoyakimu ngabuya no asi kwa Nebokadreza. 2Yahwe ngatuma ikosi ya akaldayo kwa Yehoyakimu, Ashami, Amoabu na waamoni, abatumite kwialibia Yuda. Aye yaikwa mwanja kulithibitisha likowe lya yahwe lyalilongei petya atumisi bake alondoli.3Yabili muda mwipi munkano wa yahwe panga ale lyaisi kwa Yuda kwaboya kuminyo yake kwa mwanja sambi ya Manase yote yaipangite, 4Na kae kwa mwanja yelo myai yangali makosa yaipengine, kwa kuwitweleya yelusalemu myai yangalikosa. Yahwe abili litayali samya lyo.5Manaitei kwa makowe genge gagamnusu Yehoyakimu, nagote gagapangite, je, ganaandikilwa li mukitabu sa akulungwa ba Yuda? 6Yehoyakimu ngagonja pamope na apendo bake, na Yekonia mwana wa ake ngapanga nkulungwa pandu pake.7Nkulungwa wa Misili asabalie li kae panja ya nnema wake. Kwa mwanja nkulungwa wa Babeli aisindike milema yote yaitawalage nkulungwa wa Misili, boka ku kimto sa Misili mpa mto Frati.8Yekonia abili na myaka na nane patumbwile tawala: atawalite yelusalemu myei itatu. Maobake akemelwage Nehushtai; abili biti wa Elnathani wa Yelusalemu. 9Apangite gananyata kuminyo ya yahwe; apangite galo gote gabapangite tate bake.10Mukipindi so sote jeshi lya Nebukadreza nkulungwaa wa Babeli lyasabulie yelusalemu na kutindia muji. 11Nebokadreza nkulungwa wa Babeli aisile mu muji palo asikali bake pabautindiite muji. 12Na Yekonia nkulungwa wa Yuda apitike panja yenda kwa nkulungwa wa Babeli ywembe, maobake atumisi bake, banabake na maofisa bake. Nkulungwa wa Babeli ngauteka mu mwaka wa nane wotawala kwake.13Nebukadreza ngatola boka pala ilebe yoti ya thamani mu nyumba ya yahwe, na bababeli mu nyumba ya nkulungwa. Na akatanie ipande ipande ilebe yoti ya shaabu yelo nkulungwa Sulemani wa isilaili yaipangite mu nyumba ya yahwe, okati mwabaite yapitya. 14Ngabatola bote kuabanda yerusalemu, kulungosi bote, na akombwanikii bote, mateka elupu komi, na mafundi na baba yama. Ntopo ywaigile munnema ila balo masikini.15Nebukadreza ngamtopwa Yekonia kuubanda Babeli, kae na maobake nkulungwa, ayumbowe, maofisa, na apendo ba nnema. Abatweti yenda kubanda boka yelusalemu mpaka Babali. 16Akombwanikii bote, elupu saba kwa isabu, na mafundi elupo jimo, na Yoma, bote babastahili kunkombwa nkulungwa Babeli abaletike ababandu kumbana Babeli. 17Nkulungwa Babeli ngapampanga Matania, kaka na tatebake Yehokimu nkulungwa pandu pake, na kulilambwa lina lyake panga Sedekia.18Sedekia abile umuli wa myaka isilini na jimo patumbwitawala; atawatite myaka komi na jimo kuyerusalemu. Maoboke akemelwage Hamutali; abile biti wa Yeremia boka libna. 19Apangite gananyata kuminyo ya yahwe; apangite galo gote Yehokimu gagapangite. 20Petya nyongo ya yahwe, aga gote gagapitile yelusalemu na Yuda, mpaka pababoite kuminyo yake. Bokapo Sedekia ngamwasi nkulungwa wa Babeli.
1Yapitile mu mwaka wa tisa wa nkulungwa Sedekia, mu mei wa komi, na lisoba lya komi lya mwei, Nebukedreza nkulungwa wa Babeli aisile na jeshi yake lyote lenga kombwa na yelusalemu abei kambi lengana nabo na basengite ukuta tindia. 2Kwa nyo muji watitindiyilwa kwa myaka komi na jimo ya Sedekia. 3Mumwaka wa tisa wa mwei wa nane wa awo mwaka, njala yabile ngale muno amo mu muji maana sakulya abile ntopo kwa bandu ba awo nnema.4Masoba go awo mji wabomwanike nkati, na akommbwanikii bote batitila kilo petya pa lilyango kati ya ingombe ibele, papipi na bustani ya nkulungwa, japo akaldayo boye bautindiite wolo mji. Nkulungwa ayei lenga Araba. 5Lakini jeshi lya Akaldayo lyankengime nkulungwa Sedekia na nakuutola munkanya wa libende lya mto Yordani papipi na Yeriko. Jeshi lyake lyoti tyatitawanyika na kunneka.6Ngamonywa nkulungwa na kunneta kwa nkulungwa wa Babeli akwo Ribia, akwo ngapapetie hukumu ya kumnukumu. 7Kwa bana ba Sedekia babasinjike mwene kalola. Kae ngabamoya minyo Sedekia, na kuntaba pingu na kumpeleka Babeli.8Bai mu mwei watano, mulisoba lya saba lya mwei, wawabile mwaka wa komi na tisa wa utawala wake Nebukadreza nkulungwa wa Babeli na amuli jeshi wa alendeli bake, ngabaisa mpaka yelusalemu. 9Ngaisonja mwoto nyumba ya yahwe, na nyumba nkulungwa, na majumba gote ga yelusalemu; kae kila nyumba yayabile ya muimu aitinie mwoto. 10Manaitei kwa kuta yote yaitindia yelusalemu, majeshi lyoti lya Ababeli balo bababile pae ya amuli wa alendeli batekwilibia.11Bai bandu babaigile balobababoi mu muji, balo babaasile kwa nkulungwa wa Babeli, na babalei Nebuzadani amuli wa alendeli bapotolilwe yenda kubanda. 12Lakini amuli jeshi wa alendeli abalei benge bandu bababile masikini ba mu nnema lenga bapange lyengo lyo lema mu ng'unda wa mizabibu.13Na galo maepele saba gagabile munyumba ya yahwe, na iyemekwo na baali ya kyoma yayabile mu nyumba ya yahwe, Akaldayo baitekwaniye ipande ipande na potwa shaba keleboya Babeli. 14Musupuliya, mabeseni, makasi, ijiko na ilebe yote ya shaba yelo ngabaiangaliage makuhani Akaldayo ngabaipotwa yoti. 15Musupulia go amiya maligu na mabakuli gagatengenesilwe kwa dhaabu na galo gagatengesenilwe kwa mbanje yolo jemedali wa alendeli naya aipotwile.16Galo mapepele gabele, na yelo baali, na yelo itako yelo yaitanisa Sulemani kwa mwanja nyumba ya yahwe shaba ya vyombo ayo abileli na uzani. 17Ulaso wa lelo lipepele lilongoi wabile dhiraha na nane, na kitwe sake sa shaba kunani yake. Na ulaso wa aso kitwe eabile dhiraha itatu, na yoti yatengenesilwe kwa shaba. Na lelo lipepele linebele lyabile nyonyo kati lelo lilongoi, pamope na lupelele lwake.18Yolo amuli jeshi wa alendeli ampotwi na Seraya kuhani nkolo, pamope na Sefania, yulo kuhani yunebele na alendeli atatu ba palilyango. 19Boka mujini ampotwile nnendeli, afisa yumo ywayemelekake pamope maasikali, na bandu batano bababile ashauli ba nkulungwa, bababile balo mu muji. Kae antweti ntabilwe wa afisa jeshi wa nkulungwa, kwa mwanja andika bandu mujeshi, pamope na bandu sitini muhimu bababi amo mu nnema, bababi mu muji.20Kae Neburadani amuli wa alendeli, atikubatola na kwapeleka kwa nkulungwa Babeli ku Ribla. 21Nkulungwa wa Babeli ngababulaga akwo kukilambo sa Hamathi. Kwa ndela yee aulei nnema wake yenda kuubanda.22Na balo bandu babaigile kunnema wa Yuda, balo babalekilwe na nkulungwa Nebukadreza wababeli, amei Gedalia mwana wa Ahikamu, mwana wa Shafani panga nyemelekei wabe. 23Kwa wakati maamuli ba majeshi, bembe na bandu babe, pabayowine panga nkulungwa wa Babeli ammei Gedalia kumpanga liwali, ngabayenda kwa Gedalia akwo Mispa. Aba bandu babile Ishmadi mwana wa Yohanani mwana wa Nethania, Yohanani mwana wa Karea, Seraya mwana wa Tunhumethi Mnetofa, na Yezania mwana wa Mmaaka-bembe na bandu babe. 24Gedalia gapanga kilapo kwa bandu bake na kwabakia, "Kanamwayogope. Akaldayo. Mutama munnema na kumtumikia nkulungwa wa Babeli na yalua panga kinanoga kwitu"25Lakini yapitile panga mu mwei wa saba Ishmadi mwana wa Nethania mwana wa Elishama, boka mu familia ya kikulungwa, baisile na bandu komi lunsambulya Gedalia. Gidalia ngawa, pamope na bandu ba Yuda na bandu ba Babeli babile pamope nabo akwo mispa. 26Bokapo balo bandu bote, boka pae yenda kunani, na maumuli ba jeshi, ngabakakatuka no yenda misri, kwa mwanja bayogopage Ababeli.27Yapitile mu mwaka wa isilini na saba wa ubanda wa Yekonia nkulungwa wa Yuda, mu mwei wa koni nebeli, lisoba lya isilini na saba ya mwei, Evil-Merodaki ngampi Yekonia nkulungwa wa Yuda boka gerezani. Ayee yapitile mu mwaka walo Evil-merodaki patumbwile tawala.28Alongei nakwe kwa ukalimu na kumpeya kitego kinanogelya muno kuliko selo sa akulungwa bengge bababile nakwe akwo babeli. 29Evil-Merodaki ngamula Yekonia ngobo yakitalwe ya mugereza. 30Na Yekonia alile sakulya meza jimo na nkulungwa kwa masoba gote gatani.
1Kwabile na mundu katika kilambo cha Usu lina lyake Ayubu; na Ayubu abile mwene haki na mkamilifu, yumo yamwabudu Mnungu na epukana na. 2Ulahu babelekwi kwake bana saba halalo mena haenja hatatu. 3Ati miliki ngondoroho elfu saba, ngamia elfu tatu, jazi mia himo za maksai, na mbunda mia hitano na idadi ngolo ya hapanga kachi, mundu huyu habile mundu mkolo wa mashariki.4Kwa lichoba lyake kila mwena mnalome, hapanga kalamu katika nyumba yake. Batumu ite na kuwakema dada babe atatu, bahicha lyaha pamope nabo. 5Baada ya macheba ya karamupahitimile. Ayubu atumilwa kwabe na kuwatakasa. Ayumu ke kihiindai bulabula na piya sadaka ya teketezwa kwa kila mwena wake, kwa baya, "hiwezekana bana bangu bafanya chambi nakumkufulu mNnungu miyoni yabe. "Machoba yoti ya Ayubu apangilenyohao.6Kaye yabi banaba Mnungu bayehi kuji dhihilisha mnonge ya NGWANA, shetani nayuwembe hayehi pamope nabo. 7NGWANA amlokiye shetani "Ubokite wapi wenga? "Kabe shetani amnyangwi NGWANA na baya, "Mbolea tindiga tindiya duniani, tiyanga hakwo na hakwoho moho." 8NGWANA amlikiye shetani, "Buli uningitempangakachi bangu AYUBU? kwakuwa mtopo ateyumo yuwabile kati na mkamilifu, yumo ywa mchae Mnungu na epukana na Uluhuu.9Kaye shetani amyangwi, gwana na baya, "Buli Ayubu amcha Mnungu bila sababu? 10Wenga humekilihi kinga pande zote tindi ya nyumba yake na tindia hilebe yoti yahabile navyo boka kila upande? wenga huti kumbariki kachi ya maboko yake, na miugo yake iliyongekoya katika kilambo. 11Lakini nambeyambe unyoshe luboka lwako naukugwe yoli hayo yahabile nayoho, na ubone mana hukufululi mnonge yako kominyo yako." 12NGWANA hammakiye shetani, "Linga hago goti yahabile mayo yabile mmoboko yako. Ispokuwa kuhani yake yuwambe mwene kana unyoshe luboko lwako." Nge shetani habohi mnonge ya NGWANA.13Yapitike lichoba limo, bana bake halalome na haenja bake pababile pa nywaha wembe ngati ya mnunawe mkoholo. 14Mjumbe hahikike Ayubu na bana, "Habo maksai wabile kabalemaha na mbundu bende chunga papipi naboho. 15Waseba bahato mbokile na boka nabo. Kwa balo hapangekachi, babulige kwa makali ya upanga. Menga kichangu nikombolike kukuletya habari.16Wakali payendeli baya, apitike yuwenge kaya na baya, "Moto wa Mnungu utumbwike boka kunani na kuwateketeza ngondoroho na hapangakachi. Menga kichangu hikombolilwe kukuletya habari. 17Wakati payendelya baya, apitike yuwenge kaye na baya, Waka ldayo hapanga hikundi hitatu, bashambulie ngamia, na ngondoroho nabo kwa balo hapangakachi, babulige kwa makali ya upanga. Menga kichangu ngombo lilywwe kukuletya habari.18Wakati peyendelihi baya, hapitike yuwenge na baya, "'Bana bako halalome na haenja boko babi bakalyaha na nywaha wembe kwa mnunabe mkoloho. 19Upepo wene ngupu wapitike fangwani na wakombwi pende mcheche ya nyumba yatombokile anchembo bohoo, na bawile boti Menga kichangu ngombolokwe kukuletya baharihi.20Babe Ayubu akakatikwe, alilendwile nganju yake, achekwi mntwehe wake, atombwike paye kifudifudi na kumwabudu Mnungu. 21Abahite "Menga napitike ndumbo ya maabangu wa tupuhu, Mane napanga wato poho panipala buyangana hakwoho NGWANA atipiya, na NGWANA atitola tina la NGWANA ribalikiwe." 22Katika makowe hayo goti, Ayubu hapangile dhambi, wala hamuwachili Mnungu kwa wahuu.
1Kabe yabile na lichoba bana ba Mnungu bayendike kujihudhurisha mnonge ya NGWANA: Shetani kaye ayendi kati yabe kujihudhurisha mnonge za NGWANA. 2NGWANA amlokiye shetani, "Ubokite kwako kabe shetani atiyangwa NGWANA na baya, "Miboka tindiya tindiya duniani, twanga kono na kono humo."3NGWANA amlokiye shetani, "Buli humweni mpangakachi bangu Ayubu? kwakuwa mtopo hale kamo yawembe duniani, mundu mwene haki na mkamilifu yumo meho Nnungu na epukana na ulahuhu. Ata nambeyambe hakamwana na utimilifu wake, japokuwa watikunichochea kunani yake, nimwangamize pasipo kitambu.4Shetani anyangwi NGWANA na baya, "likogwa kwa likongwa, kweli; mundu ahapiya vyoti habile navyo kwaajili ya bumi wake. 5Lakini nambeyambe unyoshe maboko na ukunywe mumi hupa yake na nnyama yake, na ubone kama mano hakufulu mnonge ya kominyo yake. 6NGWANA ammakiye shetani, "Linga, yumo mumaboko yako; ni bumi wake tu ambalo lazima uutunze."7Kabe shetani habokite mnonge ya minyo ya NGWANA. amkomwi Ayubu na hiyongopotwe tangu zwayo magolohu mpaka kumtwehe. 8Ayubu atweti kipande cha kihonjo kuhinyaga, na hatami baye palihu.9Kabe nyumbowehe hamnokiye "Buli hata nambeyambe ukamwana na utimilifu wako?. Umkufuru Mnungu na huwehe. 10Lakini yuwembe hammakiye, "Wenga walongela kati nnwana mpumbavu mwambo longelaha. Buli twenga tupate mema boka kwa Mnungu tusipate li na mabaya? katika mambo gaha yoti Ayubu apangite lihi chambihi kwa mikono yake.11Mambeyambe mwingalye atatu wa Ayubu pabapatikana habari yamabaya yagampatike, kila yumo haichi boka mahali pake Elifazi mtemani, Bildadi Mshuhi, na safari Mnaamathi. batengite muda yanda lombola nayuwembe kumfaliji.12Pakakatuye minyo yabe pababi kuhutalu, bawechike lihi kamtanga, batondobiye lilobe labe na lela, kila yumo halendwine ngaju yake na goloya lihu kunani na kunani ya mtwehe wake. 13Kabe bahatami paye pamope na yuwembe kwaimachoba saba mumtwekati na kihlohoo mtopo hata yumo yuwabahite likowehe na yuwembe, kwakuwa babweni huzuni yake yabi ngoloho muno.
1Baada ya hago, Ayubu haumukwi mkono wake na lahani lichoba la habelekwile. 2bayaha, 3"Na hiyobi kuhutalu lichoba lani belekwile nenga, kilo bahubaya, ndumbo ya mwana mnatome tongaha.4Lichoba halo lipange lubendo; Mnungu boka kunani kanahaiwache, wala bweya kana huiyanga tiye. 5Likamwe na lubendo lubendo la mauti libe kwabe: liunde na litame kunani yake; kila kilebe chakihipanga lichoba panga lubendo kweli na kiyogoye .6Kilo choho, na ukamulwe na lubendo totoroho, kanahahesabiwe. 7Linga, kilochoho na hube ngumba ; na lilobe la shangwe kana hibe ngati yake.8Na wahilahani lichoba lyoho, habo wati hamuluhu namna ya kumyumuya lewiathani. 9Mdandwa ya mapambayuko yake hiyegele labendo lichoba halyo linupale bweha ya mapambazuko kana hiyabone, 10Kwasababu kanahahifungite lihi miniyako ya kitumbo cha maabangu, na kwasababu yanihiligeli tabu paminyo yangu.11Kwanamani niwahalihi wakati pampitike ndumbo ya papiwa? Kwanini nahibohiteli roho yangu hapa maho panipapite. 12Kwanamani mayuwa yakunipokha? kwamanani mabele yake yaniboke hata niyonge.13Kwa nambeyambe yabile nigonjike paye chichi chech. Ngaganja ngepata pomolya. 14Pamope na afalme na ashauri ba duniya, ambabo wahicchengi makaburi ambayo hiyame.15Au mbengonja pamope na hakoloho bene dhahabu, babahitwelia nyumba yabe mbanje. 16Au penge ngebaha na belekwalihi, kati bana hachanga bangali kuhubona pweya kabe.17Akwaho walahu basumbua lihi, akwaho babachokite bandapomolya. 18Akwaho babatabilwa pamope hapata hamana bayowalihi lilobe la myemeli wa atumwa. 19Boti hachunu na bandu maarufu bahi kwahoo; mpangakachi hai huru kwa ngwana wake kwahoo.20Kwanamani yuwabile mashaka peyelwa bweya? kwanamani bene nyongo miyo yabe bapehelwa buhumi, 21ambabo batamaniya mauti lakini bapata lihi; ambabo huyalingulya pabariona rikaburi? 22Kwanamani peyelwa bweya ambabo shangilye, muno na pulahikya pabariano rikaburi?23Kwanamani piya mbweya mundu ambaye ndela yake itijibilwa, mundu ambaye Mnungu atindike luwa? 24Kwa kuwa huluya kwangu bumoho hipitya baada ya lyaha; minya kwangu kupangite kata mache.25Maana likowe lelo lanihogopa linipatike nalyoho lanijeya wogo latikuni hichilya. 26Nenga nibonalihi rahaa, mmbata lihi utulivu, na mmbata lihi pomolya; badala yake hiicha tahabu.
1Kabe Elifazi Mtemani hatiyangwa na baya, 2Kaye mundu yoyoti hapahite longela na wenga, Buli wakosa Stamili? lakini nyahi awecho kunichibiya kanaalongele? 3Lingu wengu uwajigine bahingi; wenga nihipe hile ngupuhu maboko yagabi dhahifu.4Mkowe yako yamsaidiye yuwembe mnalome yuwahabile kaatomboka; Nenga huyahimalishe mayowa dhaifu. 5Lani nambeyambe matatizo yahichi kwako, na wenga uchokite ; yakukunywa wenga, na wenga hutatizike. 6Buli hofu yako lihi imani yako, na ukamilifu wako ndela yako tumaini yako?7Tafadhali kunani halehe, Tafadhali: nyahi ahangamiye yuwangali likosaha? Au pakubawi bandu akamilifu wakatiliwe kuhutalu? 8Bokana na nyaloho chanibweni, bato babalema ulahu na papa taabu bahuna hagoho. 9Kwa mbumu ya Mnungu bandahangamia. Kwa lipuka kwa nyongo yake bandeteketea.10Unguluma kwa himba, lilobe la imba mkale, mino ya himba achini yatekwaniko. 11Simba yuwagohime ahangamiye kwa kosa wahanga; bana ba imba mkongwe bati tawanyika kila mahali.12Mambeyambe niletilwe kwangu likowe fulani kwa siri, na lichikilo lyangu lipoki uvumi husu hilyoho. 13Kabe yahichi mawacho pitya loto wakati wa kiloho, wakati pahutombokiwa lugono lwa utopile mundu---14Yabihi kilo wakati nipatike woga na lendema, na hiyupa yangu yoti yati tikisi kaha. 15Ngaa nafsi yapitike mnonge ya kominyo yangu na nywili yangu ya yega yati yemaa.16Nafsi yayemi chichi lakini nawechike lihi pambanua kuminyo yake. Umbo labi mnonge ya kuminyo yangu; kwahi chichi, nane nayo wine lilobe kahibayaha. 17Buli Mwanahadamu awecha baha mwene haki muno kuliko Mnungu.Bali mundu awecha baha msafi muno kuliko yuwamuhumbike.18Linga, kati Nnungu hawaminiya lihi hapangakechi bake; kati halahumu hupumbavu wa malahika zake, 19Buli zaidi muno ukweli huvu kwa bato baba hichi katika nyumba za ukando, ambayo misingi yabe ibile katika mulukumbi, balo baba pondilwo mnonge ya nondo?20Kati ya kihindahi na kitamwio bati hangamizwa; Batiangamizwa milele yoti bila yoyoti kubatanga. 21Buli kamba ya hema yao yatulilwelihi kati yabe? Bandawaha; bawaha bila hekima.
1Kema nambeyambe; Buli kuna mundu yoyoti andaweza kuyangwa? wamuyanganiya yauwako kuta ya atakatifu habo? 2Kwakuwa nyongo yandaburaga mundu mpumbavu; bwihu hubalaga mnyinga. 3Nimweni mundu mpumbavu kahakamwa ndandaye, lakini ghafla nayalahani makazi yake.4Bana bake babi kuhatalu na ukoto; bagangamiye punnyango wa mnema. Mtopo yeyote apala kuwaponya. 5Mwene njala alya mauno gake, hata hugatola katika ya mihimwa mwene nyota huemema mali yake.6Kwa kuwa manonopahu yapitalihi muhukando; wala taabu hiipuka uli katika kilambo. 7Badala yake bbinahamu wabelekwa kwaajili ya taabu, kati malimi ya muoto yagagolaka kunani.8Lakini kwanenga, mbemuyanganya Mnungu na mwene kwake mbehaminisha kusudi lyangu. 9Yuwembe ambangaye makoloho na makowe yagachunguzika lihi, makowe ya ga ajabu balanngikalihi. 10Hupiya ula kunani ya kilambo, na kugapeleka mache munng'unda.11Hupanga hago kwaajili ya tondobeya kunani habo babile payehe, huwatondobeya mahali salama habo babaomboleza. 12Yawembe hubaribu mipango ya bandu bene hila, ili maboko yabe kanagapate mafanikoyo. 13Yuwembe bakola bandu bene hekimaha katika matendo ya hulahu wabe bene mipango ya bandu babaga babogalabwike harabika kiyongo yaha.14Bembe hapatitwe na hikowe ya giza wakati wa mumtwekati, hakupapaya muntwekali kati na kiloho. 15Lakini yuwembe andawaidia maskini kwa upanga wa mikono yabe namhitaji kwa maboko ya mundu mwene ngupuhu. 16Nyaoho mundu maskini aina matumaini, na udhalimu ufumbua mkano wake mwene.17Linga, abarikiwe mundu ambaye hatiwa adabu na Nnungu kwa sababu hayo, kunahuhalawe huwangozi wa Nnungu. 18Kwa kuwa yuwembe anumile na kawembe hajeya lijelahaa na kabe maboko yake haponya. 19Yuwembe apakumponyeya kwa matamwehe sita, kweli , katika matamwe saba, ndopo halahu waupala kunikunywa.20Wakati wa njalaha andangobwe na kihawo, na kwauwecha wa lipanga wakati wa ngondo. 21Wenga andakuhiya na mateso ya ugelegele; kunabakutisha na alabiha wapala wapalahicha. 22Wenga upalakupulahikia uharibifu na njalaha, hupata tishika na hinyama bakali wa kilambo.23Kwa kuwa wenga wapanga na mapatano na maliwe ya mngunda wako, na hinyama wa kumwitu wapanga na amani na wenga. 24Wenga watanga kwamba hema lyako lina usalama, watyangilya makiongolo cha ngondoroho bako na hupalakosi kileba chochoti. 25Kaye walatanga kwamba lubeleko lwako wapanga nambonehe, na lubeleko lwako viyapanga kati mahakapi mubwehee.26Wenga wahahika kukaburini kwako mwene umri kumilihi, kali nyaha rundo la mashuke ya yakulya lalienda kunani wakati wake. 27Linga, tulipeteleke lehe nga lilivyo liyewehe, na ulitange kwaajili yako mwene"
1Kabe Ayubu ayanguli na baya, 2Oo, laili minya kwanga kukoloho yangepimwa, laitii viwo vyangu vyote mikoloho yaabekilwa kwenye mizani. 3Kwa kuwa nambeyambe ngatopa kati lwanga, wa baharini. Kwa sababu yoho makowe yangu ibangite ya kweli.4Kwa kuwa mishale ya Nnungu ipo ngati yangu, moyo wangu ulobi sumu, vitisho vya Nnungu vihipangite vyabene dhidi yangu. 5Buli mbundu wamwitu lela habonite malisho! Au ng'ombe hupanga dhaifu wakati wa njalaa ambapo ndopohochakulya? 6Buli yandawechekana kila ehakibilihi na ladha lyaha bila mwinyohoo? Au ubile utamu woti kati lipanga?7Nikana kuvikungwa, kwangu nenga valandana na yakulya chakinichukize. 8Oo, hipangite nikifata likihe nikipalahe kati Nnungu akupangaye likowe lanili tamani sana. 9Hapangaye Nnungu hapendi kunilahani mala, kwamba anilegezike luboko lwake na kuyakali lia kuhutala maisha yanguhu?10Hayehe yawezeleanike panga faraja yangu hata nambe yambe hata kama napulahi muno minya bila pagwa: Kwa kuwa nikanalihi maneno yake matakatifu. 11Ngupu yangu hipi, hata nijalibu tama? mwisho wangu mpaka pakubawihi, hapara yavefusha maisha yangu?12Buli ngupu yangu ni ngupi ya maliwe? Au hiyega yanga hihumblwe mbili mbili? 13Buli nenga msaada mtopo ngati ye nyumba yangu, na kwambe eshimahibo kite kuhutalu nane?14Kwa mundu karibu yuwapala wahaa, hipalikwa huwaminifu huboneke na bwigalyoho, hata yuwembe aacheye kumwomba Nnungu. 15Lakini, nunanga babi na uhaminifu kwangu kati ngondoroho wa mache mulipunguti, mfano wa mache mmabende yahipita pasipo na kilebe. 16Ambayo hihille niyehusu kwasababu ya barafu kunani yake, na kwasabau ya theruji ambayo yandayoba yabene ngati yake. 17Muda zaziyeyuka, boka; ni bile na lyoto, boka sehemu yoho.18Misafara ambayo hutyanga kwa ndera hayoo hugalambuka na mache, hutyanga mapungutihi nakabe huwobaha. 19Misafara boka Tema huilinga, wakati majeshii ya sheba huitarajia. 20Watekwanikae moyo kwa sababu watumaini, mbahapahapata mache. bayendi hakwaho, lakkini watikongwa.21Kwa nambeyambe mwenga mubuga kilebelihi kwangu; mubweni hali yanguhu ya tisha na mwehee mwandayogopahaa. 22Buli natibaya kwinu munipeyihi kilebe kifurani? Au, munileti zawadi katika mali hinu? 23Au, "Unilopwe boka mmaboko ya adui zangu? Au, unipihiye fidiya kwa adui zangu?24Nipundishe nane nahikamwa amani yangu, hipange hitange kwako panikosehite. 25Hikowegani yakinumiya! lakini hoja yinu, Buli zanionyite namani nenga?26Buli mupanga kuyakemeya maneno yangu,, mutola maneno ya mundu mwene kata tamaa sawa na mchunga? 27Hasa mkopa bwa kura kwaajili ya, yatima na kupatanaha bei kunani ya abwiga linu kati bidhaa.28Mambeyambe, kwa sababu hagoho, tafadhali hunilinge, kwa hhakika nibalihi ubochobocho kuminyo kwinu. 29Mubuyangane, niwasihi kanaliwepo linenila ubonevu na mwenga; Hasa, mubuyangane, sababu zangu ni za haki. 30Buli, muni ulahu ulimini mwanga? Buli mkono wangu kiwechalihi gundua madhara?
1Buli mundu habile na kazi ngumuu kunani ya kilambo? Buli licho lyake si kali yalichoba la mwajiriwa? 2Kati mtumwa andamaniye sana mwihili wa kilamwiho, kati mwajiriwa apalaje urira wake. 3Nyoho nane niteubwilwa vumilya miechi ya tabu; mane nipehilwe tabu twelea kiloho.4Hapo panigonja payehe, na ndakuilokya namwene, pakubawi nipala boka pakindanda na pakubawi pawaboka kilohoo? nijawile na nijitahikwi koloho na konoho hadi mwanzo wwa lichoba. 5Hiyega yangu uwalikwe minyeo na hibnda yene vumbi, maumivu katika likongwa lyangu yabile magumuhu na kaye toweka na yandelea kayee.6Lichoba lyangu yandabutuka katichombo cha famyaha; yandapetaa bila tumaini. 7Nnungu, andambukya kwamba maisha yangu ni punzitu, liyoho lyangu libonalihi mema kaje.8Liyoho lyake Nnungu, hayuwo anibonaye nenga, hapalanitunjalihi, minyo ya Nnungu yanilinga, lakini niwepolihi. 9Kati nyaa unde liishavyo na baka, myoo balo bandayenda sheoli babuyangana kabe kabisa. 10Yuwembe habuyangahya kaye nyumbani kwake wala sehemu yake hapalanitambwalii kaje.11Kwasababu hayoho nihuchibya lihi nkono wangu! mbala baye, kunani ya lumya akoloho ya roho yangu. Nipalakokoleka kunani ya uchungu wa nafsi yangu. 12Buli nenga ni bahari au kihumbe cha tisha mubahari hata hubekiite mtendeli kunani yangu?13Hapo polwalongera, kindando changu shanifaliji, na litamwe yangu yatuliza kokoleka kwangu. 14Halafu nitishka kwa lota na nitisha kwa maono. 15Ili nitabwe nyongwa au wahaha kuliko lendela mihupo yangu hayee.16Nandayawehikkye kabisa maisha yangu; mitama ni hili kila lichopo panga mi haii kanahu nichumbuye maana machoba yangu yambwa hikalihi. 17Buli mundu ni namani hata kujeya bidili kwake, na ubeka hakilihi kwake, 18Na kunninga kila kihindahi, na kumjaribu kila saa?19Buli hupambotwe muda gani kabla yakotoka kunilinga, kuna unisumbuye muda wa lengana kwaajili ya mila mata yangu? 20Hata ngapangite dhambihi, hipalakukusaidia namani, wenga walendela binaadamu? kwa namani hunipangite shabaha yako, kiasi kwamba nipangite nchogo kwako?21Kwa namani hunisamehi makosa yangu na boya ulau wangu? kwa kuwa nambeyambe mmbala gonja paye, na wenga wanipala kwa bidi, lakini niwepolihi"
1Kabe Bildadi Mshuhi aliyangu na baya, 2Hata lichoba wenga wabaya makowe hagaga? kwa saa hilenga makowe ya nkano wako yapanga kati mchungu wewe ngupuhhu? 3Buli Nnungu potosha hukumu? Buli Nnungu potosho haki?4Bana bako bapangite dhambi dhidi yake, tulitangite lehe, kwakuwa ayeyimmoko yake kwa likosa lyabe. 5Lakini wenga ubona buli manahupalike Nnungu kwa bidii na hikiya haja yako kwa mwene.6Manahupangite wenga wamsafi na mkamilifu, hakika ayumwike mwene kwa ajili yako na kubuyanganiya kwenye makazi ya haki yako. 7Japokuwa kitumbu chako chabile kichunu, hata hapo hali yako ya mwisho ipalayongeya muno.8Tafadhali uwalokiye wapendo wa chamani na ujehi bidii katika hago mababu yiituyabayegine. 9Twenga ni walicho tu na tutangite lihi chochoti kwakuwa machoba yito duniani ni mwilihi) 10Buli hawatakupundisha yabalika pangali matope? Buli walongelihi makowe yabokayo mioyoni mwabe?11Buli hayo mafunjo yabalika pangali matope? Buli mafunjo yandabalika pangali mache? 12Wakati yabile balo ya kijani na yakatilwelihi, yastaeilini kabla ya mbegu yenge.13Nyoo kaye ndela ya bote babanibali Nnungu na matumaini ya amwamini lihi Nnungu yapalaboka. 14Ujasiri wake hapalatekwenika, na aminya kwake ni dhaifu kati kamba ya tatamughe. 15Apakuitegemega nyumba yake, lakini hapalakumsaidiya; apalashikamana nayo yaeneiite katika bustani yakke yoti.16Yuwembe hapanga mkongo mmegehe paye ya lumhu na machipukizi yake yaeneite katika bustani yake yoti. 17Ndandahili yake yalilaitaba taba pa rundo la maliwehi; ulola sehemu nzuri pakatikati ya maliwe; 18Lakini mundu huyuu wammoyite sehemu yake, kahe sehemu yelo papalakumkaina kaya, Nenga nakubwenilihi.19Linga, haye ni "furaha ya mundu yuwangali mwene tabia yehe, mitombo yenge indihipuka boka katika hutope walowalo sehemu yake. 20Linga, Nnungu hamtupalihi mundu yawangali na likosa, wala hatawathibitishali batendao ulahuuu21Yuwembe apatweleya nkono wako na kukuheka, mkono wako na shangilya. 22Balo babachukwa wenga, balakuwalka honi nayo hema yake mlahu hilwapangale lihi.
1Kabe Ayubu ayagwi na baya, 2"Kweli nitangite kwamba nga nyohoo. Lakini ni kwahali gani mundu habile na haki kwa Nnungu? 3Kabia apala kumnyangwa Nnungu, hamnyangwi yuwembe mara jimo katika elfu zaidi.4Nnungu ni muhumba hakima moyoni na ukoloho katika gupuho; na nyahi daima yuwajipangite mwene panga mgumu dhadi yake na hafonikiwe? 5Ambaye huiboya hitumba bila kummakiya yoyoti wakati apindua katika hasira yake. 6Ambaye atikatika kilambo hiboke sehemu yake na mihimili yake tikatika.7Ni Nnungu yoloyolo ambayo hulibaki lichobaka, nalipite nalembe lipitikahili, na ambaye yuwazipanga ndondwa, 8Ambaye yumoho bayi yambambanuye mbingu na katunza mawimbi ya bahari. 9Ambaye atehumba Dubu, Orioni, Kitombe na likundi la ndondwa ya kusini.10Ni Nnungu yoloyolo apangaye makowe makoloho, makohe yaikotwike tanganika hasa makowe ya ajabu yangalitanganikwa. 11Linga, huyende papipi nane, na niwechahi kunninga yuwembe; pita yenda nnonga, lakini ni mmayalihi. 12Kama utwetu chochoti, ngahi apala kumchibya? ngehi apalawecha kumpemeya, upanga namani?13Nnungu hapalaboya nyongo yake, bapalaku mchadiya kahabu upalalita paye yake. 14Buli ni upungufu kiasi gani nenga nimya nguli, Buli nichawe maneno lokiyana naye? 15Hata manahi hamanyi sheria, ninnyangwalihi ni mlobi msamaha tu kwa hukumu yangu.16Hata mana nimkemite na yuwembe aniyekite, nitayalikiyalihi kama ayowine lilobe lyangu. 17Kwa kuwa yuwembe anidhofushaye kwa sharuba na yongeya hilonga yangu pangali na sababu. 18Yuwembe akani atakuniyeketeya nipate pomowa punzi, badala yake aniyongekiye maumivu.19Kati habari yene ngupuhu, Linga! yuwembe ngamwene ngupuhu! nga bahali ya haki ni nyahi apala hukumuhu? 20Yuwangali mwenye haki, mkono wangu mwene kipalakunihukumu, na ingawa ni msafi, makowe yangu yapalakamshuhudiya kwamba ni mwenye likosaha.21Menga na msafi, lakini nijalilili zaidi nafsi yangu, michalawa bumi wangu wamwene. 22Hiletallihi tofautihi yoyoti, kwasababu hoyo namdabayaha kwamba angemiya bandu bangali makosaha na walau kaye. 23Kabe halyo lipigo labulaga ghafla, yuwembe apulahika mateso yake mundu yuwangali namakosaha. 24Dunia ljehilwe mmaboko mwa bandu walahuhu, Nnungu wekelya minyo za ahamuzi wake kati yuwembeli upanga ni nyahi bahi?25Machoba yangu yandoboka yambeteki kuriko tarishi andabutukaa, machoba yangu yandabutulea kuhutaluhu, wala aibonalihi mema sehemu popoti. 26Zandapita kati mashua zazitengechwe kwa mafunjo zaziyenda kwa kiyongoyesha zinakiyongoyaha kati tai yawahuluko avaka kati mawindo yake.2729Kama ni bahite kwamba nenga nilibalile husu kokoleka kwangu, kwamba nilekaonyesha sura ya honi na panga na furaha. 28Menga mbalaogopa honi yangu yoti kwa sababu natenga kuwa hunibalanga pangasina hatia. Hapalakuni hukumu kwa namani, bahi, nipatetebu bure?30Kabe njioshe mwene kwahe ya theruji na takasa maboka yangu panga safi muno, 31Nnungu apatumbukiya pahebwe na ngubo zangu na mwene zitanichukwo.32Kwa kuwa Nnungu mundu hili, kati nanga kwamba niweche kumyangwa hata papipi katika hukumu. 33Nndopoha hakimu ngati yitu awecha keka luboko lwake kunani yitu boti.34Ndopoho hakimu yuwenge ambaye awwechaondolea bokola ya Nnungu, awecha zuiyakisha chake kisinitie hofu. Kabe nibahite na ni mwangopalihi. 35Lakini kati makowe yayabile nambeyambe, niwechalihi panga nyohoo.
1Nichokite na maisha yangu: nabaya wazi kokoleka kwangu, nabaya kwa uchungu wa roho yangu. 2Nammakiya Nnungu kunahunihukumu makosha unibakiye sababu ya wenga kunilaumu nenga buli. 3Ni vizuri kwako wengu kunibonela nenga, chalawa kai ya maboko yako wakati upilahiki ya kunani ya mipango ya walahuu?4Buli wenga ubile na minyoho ya yegaha? Buli wenga ulola kati mundu alolavyo? 5Buli machoba yako nkati machoba ya wanadamu au miaka ya bandu, 6Hata walokiye habari ya ulahuu wangu na kuipala dhambi yangu. 7Ingawa wenga watanga nenga nibile ndolihi likosa na ndopoho yuwenge awe cha niyokowa nenga na luboko kwako?8Maboko yako imeniumbaha na nakunifinyanga kwa muda umoho wenga kutila, hata nyoho wanibulengo. 9Kuumbukya, naloba, paunifinyangite kati ukando; Buli wanibuyanyanya mavumbinikaye?10Buli wenga wakunihamini kati mabele na kuniigandisha mfano wa jibini? 11Umeniwalika likongwa na inyama na hunganisha pamope na hiyupa na mikolehe.12Wenga unazawadiye nenga buhumi na ahadi ya pendelea na saidiye kwako ulindite roho yangu 13Hata nyohoo makowe hagaha uyahiya moyoni mwako-nitangite kwambaha nyaha hya uwechavyo. 14Panga kati nipangite dhambi, wenga wazingatiya wanilekya na ulahu wangu.15Kati nenga ni mlahuu, ole wangu, hata kati nimwenye haki, ni weehalihi tondobeya mkono wangu kwakuwa itweli honi, na lola mateso yangu. 16Kati mtwehe wangu watondobeya kati himba; tena wajionyesha wamwene panga ni mwe ngupuhu kwangu.17Wenga uletika mashahidi wapya dhidi yangu nayongeya hasira zako dhidi yangu; wanishamblya na majeshihi wapya.18Kwa namani, bayi, wanibohite mndumbo? Mitamani boya roho na hale liyoho loloti linibonelihi. 19Mingelikuwa kati guwangali wepo; nandotolekwa boka ndumbo mpaka kaburini.20Buli machoba yangu lihi pekee ni machunuhu? uleke bahi, kandunichumbwi ili kwamba mmbate pomolya pachunu. 21Kaba yayenda hakwoho ambako namda buyanganalihi, mwene kilambo ya lubendo na mwilihi cha kiwoho, 22Ni kilambo ya lubendo kati kiloho cha manane, kilambo cha kiwilihi cha kiwoho, yangali na mpangilyoho, ambayo bweya wake ni kati kilo cha manane"
1Nga safari mnaamothi atiyangwa na baya, 2Hawo wanambonehe wa maneno hutakiwalih yangwa? mundu hayu, yuwatweliya maneno yanambonehe abe ya aminiwa? 3Kuhipuna kwako kwaposwa kwapanga wenge wabaki bakotwike? wakati unapowadhihakihi mafunzoho yitu, ndopoho awaye yoti alwakupango wenga upanga wamwene honi?4Kwakuwa wenga ubaya kwa Nnungu imani yangu ni shapi, menga ndopoho walyolyoti maminyo yako! 5Lakini kama Nnungu haywe hapahe baya na umekwa mikono yake dhidi yako, 6Nyoho apalakukulangtya wenga siri za hekima! kwakuwa yuwembe ni mkolo katika ufahamu. Keye tabwa hayuwo Nnungu apala boka kwako pachunu linga na ulahuhu wako unavyostahili.8Buli wenga uwecha mfahamu Nnungu kwa kumpala yuwembe? uwecha panga namani wenga? kumtanga yuwabile mkoloho kwa ukamilifu? 7Upeo ubile kunani kati mbingu; uwweche panga namani wenga? Ni mwenekina mlacho lenga kuzimu, uwecha tanga namini wemga? 9Hipemo yake ni mlacho kuliko kilambo na vipana linga bahari.10Kati yuwembe yenda kati na kunyomazisha mundu yoyoti hukumuni, kati yuwembe amkemite mundu yoyoti hukumuni, kayaninyahii awecha zuhiya yuwembe? 11Kwa kuwa nitangite bandu walahuu wakati nihubweni hulahuhu, hawechalihi yuwembe kumbukiyahu? 12Lakini bandu wanaloho habana ufahamu apata wakali mbundu mwitu apalapapa mundu.13Lakini maana uwelezike moyo wako kwa haki na utondobeya luboko lwako papipi na Nnungu. 14Manahite hawo ulahuu wabile katika maboko yako, lakini nyohoo kaye ubeka kutalu nawenga, na hukuluhusulihi panga mwene haki tama hemani mwako.15Ngaha kwahakika tondobeya kunani ya minyo yako bila ishara ya honi, ni kweli, ungethibitika na uyogopalihi. 16Wenga ulibalile mateso yako, upalaye kombokya hayo tu kati mache ambayo yatiririke kuhutalu. 17Maisha yako yabile angavu lingana adhuhuri; japokuwa kubile na lubendo, labika kati kihindahi.18Hikapanga salama kwa sababu kuna tumaini, ni kweli, wenga wapata walama kunani yako na watola punziko lako katika usalama. 19Kaye ukagonja payehe katika punziko, na ndopoho ambaye akupanga wenga uyogopehe; hakika wengi wangepala upendeleo wako.20Lakini minyo ya bandu walahu yapalashindwe; wabilelihi na ndela ya butukaha tumahini labe la pekee lapanga punzi yabe ya mwisho ya bwihi.
1Nga Ayubu atiyangwa na baya, 2Ndopo shaka mwenga wanadamu: Hekima mwawahanayo. 3Lakini ninakumbukumbu kati vile mwenga; nenga dunilihi kwinu. Ni dhiri, nyahi akotwike tangu vilebe vyalo kali hivi?4Menga ni kilebe cha ekelwa na jirani- nenga,ni yumo amkemite Nnungu na ambaye atiyangwa na yuwembe ! menga ni mwene haki na mundu yuwangali na hatia nemga nambeyambe nipangite mundu wa ekelwa. 5Katika mawacho yake mundu fulani yawabile katika furaha, kunachalawa kwa mashaka, filali katika ndelaha ambayo huleta makowe malau zaidi kwa balo ambabo magobho yabe yatatyalambuka. 6Hema za bahihi, na balo ambao wandamkasirisho Nnungu huhisi salama; maboko yabe wene ni Nnungu wabe.7Lakini nambeyambe walokyehe habo inyama wa kumwitu na wapalakupundisha wenga; uwalokiye hiyuni ya kunani na wapalakubakia wenga. 8Au uhibakiye bweha na itakupundisha wenga, samaki wa baharini wapalakukiya wenga.9Ni kinyume gani ngati ya haba yuwangali tangi luboko lwa yahwe utendite haga? 10Katika luboko wake mna kwa kila kiumbe kikoti na pumzi ya wanadamu bati.11Buli, lisikilo hayapayi makowe kati nyaho tamatamaa lionjovyo yakulya yake? 12Kwa wapendo mna hekima, katika wingi wa lichoba mna ufahamu.13Pamope na Nnungu mna hekima na ukoloho, yuwembe habile mashauri na ufahamu. 14Linga, yuwembe utemboya paye, na hiwechekannikali chenga kabe, kama yuwembe hamyehi mugereza mundu yoyoti ndopo kabe funguliwa. 15Linga, kati yuwembe achiba macha, yati yomaha; na kaye aliyehachilya.16Pamope na yuwembe mna ngupuhu na hekima, bandu ambao batikongelwa na kohgelwa kwoti pamope babile katika ngupu yake. 17Yuwembe huwalongoyo washauri kuhutalu bila wala hilatu katika honi, huwabuyangaya hakimu katika upumbavu. 18Yuwembe haboya minyororo ya mamlaka boka kwa wafalme: yuwemba wekelya vibuno vyabe kwa ngubo.19Yuwembe andakuwalongoyaha makuhani kuhutalu bila wala hilatu na kuwagambuwa bandu bakoloho. 20Yuwembe boya butuba ya balo babile watihamini na boya kuhutalu ufahamu wa wapendo. 21Yuwembe utahikwa honi kunani ya waenja wa wafalme na yowana mishipa ya bandu bene ngupuhu.22Yuwembe katika wazi vilebe vya kina bokka katika lubendo na peleka panjaha kumuika mwilihi sehemu ambapo bandu babawaha wabile. 23Yuwembe huyapanga milema panga yene ngupuhu, na kaye yoti halabigaha, yuwemba kaye hakaza milema, na kaye yuwembe ulongoya kuhutalu kati afungwa.24Yuwembe huboya kukutalu ufahamu boka kwa viongozi wa bandu wa kilambo, huwapanya wabe tangatanga mwite sehemu pangalihi na nderaha. 25Bembe bandapayaha katika Zubendo bila baha na bweyaha, yuwembe huwapanga balo balalongela kati mundu yuwalibi.
1Linga, liyo lyangu liyabweni haga yoti, lishikilo lyangu liyowine na kuyatanga hayoho. 2Kelo chaukitangite, nga chelo menga pia nikitangite; Nenga dunilihi kwinu mwenga.3Hata nyohoo nenga mbelewecha longela na mwene ngupuhu, Nenga nitamani longela na Nnungu. 4Lakini mwenga muhiya ukweli panga ubocho; mwenga boti ni tabibu muwanngali na thamani. 5Laiti, kwapamope mbele kamwa amani yinu! hayo yangepanga hekima yinu mwanga.6Uyowehe nambeyambe hoji kkwangu ugoweheishi kwa mikono yinu mwabene. 7Mwenga mulongela vyangali haki kwaajili ya Nnungu na mwenga mwalingola kwakukonga kwa yuwembe? Ni kweli mwenga mubonehishe ukarimu kwa yuwembe? 8Ni kweli mwenga mweteta katika mahakama koti mawakili wa Nnungu.9Buli, kweli yapanga vizuri kwinu wakati yuwembe handakuwapala mwenga? muwecha mwenga kumkonga yuwembe kati muwecha kuwakonga bandu. 10Yuwembe kwa hakika angewathibitisha upya mwenga manahite katika siri mwenga mubonehishe kamilikalihi.11Buli, ukoloho wake uwapangite lihi mwenga munnyogope? Buli, tisha kwake umbehulukalili kuna ni yinu? 12Hikowe yinu na maneno ya kariri, na methali batengeniche kwa lihu: utetezi winu ni utetezi winu ni utetezi utengezwile kwa kwa makondo ya mfinyanzi.13Mukamwe amani yinu, munileke kwa changu oili yakwamba nipatee baya, uyaleke gagaloho yandawecha hicha kwangu. 14Mbatola nyama yangu namwene katika mino yangu, mbalatola maisha yangu katika maboko yangu. 15Linga, mana kahapalo ni bulaga nenga, nibekali tumaini lalihigalile: hata nyoho, mbalateteandela yangu nnonge yake yuuwembe.16Hache yapanga sababu ya kutokabalangilwa hatia, kwamba nenga nihichili nnonge yake kati mundu yuwangalihi mcha Nnungu. 17Nnungu pekaniya kwa makini longela kwangu; ruhusu ruhusu tangazo kwangu mumachikilo yangu.18Linga nambeyambe, miubekite utetezi wangu katika mpangilio, nenga nifahamu kwamba nenga ndopoho hatiyaaa. 19Nyahi awecha shindana na nenga katika mahakama? Ikawa muhichi panga nyoho, na kati nenga nilithibitishwa kosea, nga nipala tamaliki na kuyaboya maisha yangu.20Nnungu panga likowehe mabele kwaajili yangu na kaye nenga niyobalihi boka katika kuminyo yako. 21Uboke kwanguhu luboko lwako lwandateseka na kana huleke utisho wako unipange nenge yogopaa. 22Mgaa unikeme nenga, na nemga nalakukuya ngwa, au unileke nenga ni baye na wenga uniyangwe nenga.23Buli, ulahu wangu na dhambi yangu hilenga? unibakiye makosa yangu na dhambi yangu. 24Mwanja namani uwiya kuminyo yako boka kwangu nenga na kunipangya nenga kati nnahu wako. 25Buli, wenga wali lumiya liakapi landagolokaa? Buli, upala likengama libelehi liyomoho?26Kwa maanaha wenga uwandika payehe vilebe inammabaha dhidi yangu nenga; wenga unipanga nenga rithi ulahuu wa munchembe wangu. 27Wenga ubeka magulu yangu katika ngubo jenenjene wenga ulinga ndela yangu yoti; wenga ulinga paya sehemu ambapo luwayo lwa lugolo lwangu utelebata. 28Japokuwea nenga ni kati kilebe chakibohii ambacho utekwa kuhutalu, kati ngubu yelo ambalo nondo balelihi.
1Mwanadamu, ambaye abelekilwe na nimwawa, utama machoba machini tu na atweli mahangahiko. 2Yuwembe achanuite boka katika buwehe kati maloba na kati paya; yuwembe abutuka kati kiwili na awachalihi lamaha. 3Buli, wenga ulinga chochoti kalti kehe? mwenipeleka nengu hukumwoni pamope namwenga?4Nyahi awecha leta kilebe safi baka katika kilebe kichapu? Ndopoho yoyoti. 5Machoba ya mundu yandabajilwa. Idadi ya mwehi wake unayo wenga, ubekite mwisho chake ambachoho hawechili kukihuka. 6Linga kuhutalu boka kwake kwamba yuwembe ache pomolyaha, ili kwamba aweche purahika machoba yake kati mundu atikodishwa kati yuwembe awecha panga nyohoo.7Kuwecha panga na tuumaini kwa mkongo; mana ukatilwe paye upala hipuka kaye, nyohoo chipukizi lyake lihoba lihi. 8Manahite ndandahi yake, yandakomala na gohima katika bwehee, na kitepo chake wanaa katika ukando, 9Hata hipangite balo kikanunga mache pekee lahipuka kaye na boya panja matawi kaati mehe.10Lakini mwanadamu wahaa, yuwembe panga dhaifu aswaa, mwanadamu akoma pumuwa, na kaye hahikwako yuwembe? 11Kati mache yahobike boka ziwani, kati lubende yandahoba mache na yomaha, 12Nyoho nyoho bandu ugonja payehe na huyumuka lihi. Mpaka palo mbingu zipibala ndopoho kaye, Bayumukalihi wala yumuywa boka katika gonja kwabe.13Laiti, kwamba uniyobile nenga kuhatahi katika mahangahiko, na kwamba hatinitunza nenga katika siri mpaka uchika kwake yomoka, kwamba hunibeki nenga muda maalumu wa tama hakwo na kabe kunikema nenga katika fahama! 14Manahite mundu awile, yuwembe alwaishi kaye? manahite nyohoo, nipenda linda kolyaha muda wangu boti wa huharabike mpaka yogolekwa kwangu pahichile.15Wenga ungekema, na nenga ningekuyangula wenga nawenga ubile na shauku ya kazi ya maboko yako. 16Wenga upalabalanga na tunza luwaya wenga kanakali kumbukumbu ya dhambi yangu. 17Ulahu wangu utiliwe muhhuri, katika mkoba; wenga utabile ulahu wangu.18Lakini hata hitombe tomboka na panga si chochoti; hata tumbo boyelwa boka sehemu yake. 19Mache yabile muhina ya maliwe; yongekeya kwake huboyo kuhutala mahumbi ya kiambo. Katinyaha, mwenga mwandaharabiya matumaini ya mwanadamu.20Mwenga daimaha mumshinda yuwembe, na yuwembe peta kuhutalu, mwenga mubadilisha kuminyo yake na kumtuma yuwembe kuhutalu wahaa. 21Kati bana bake wanalome ni waheshimiwa, yuwembe, atangitelihi hacho; na kati wakuhulu kkiya paye, yuwembe habonilihi hacho. 22Yuwembe huyabona bayi mahumivu ya yega yake mwene, na hujiombolezea yuwembe mwene.
1Ngaha Elifaru Mtemani atiyangwa na baya, 2Mundu mwene hekima apaswa ayangwa kwa maarifa yangalifao na kujijazo mwene na upepo wa mashariki? 3Apaswa hojiana na mazungumzo yangali na faida au na hotubaha ambazo kwa hizo yuwembe awechalih, panga mema?4Kweli, wenga ufifisha heshima ya Nnungu; wenga wenuhia heahima kwa yuwembe, 5Kwa maana uulahu wako hhupundisha mikano yako; wenga uchawo panga na ulimi wa bandu bene kipele. 6Mikono yangu yamwene hakukukumu wenga, wangulihi; hakika mikkono yako yamwene hushuhudia dhidi yako wenga.7Buli, wenga ni mwandadamu wa kwanza ammbaye akibelekwe? wenga wabile kabla ya hitombe yangaliboneka? 8Wenga uwahi yowa maarifa ya siri ya Nnungu Buli, wenga utijibalangyaha hekima wenga mwene? 9Kilebe gani chaukitangite wenga ambacho twenga tukkkitangitwlihi? kilebe gani, chaukitangite wenga ambacho ndopoho katika twenga?10Pamope na twehe babile kaye wene mvi na bando wapendo muno ambabi ni wapendo zaidi lingana tate bako. 11Buli, faraja ya Nnungu ni chunuhu muno kwako, makowe ambayo ni ya upole dhidi yako wenga?12Kwanamani moyo wako wenga ukupeleka kuhutalu? kwanamani minyo yako yanang'ara, 13Ili yakwambaha kuhirejesha roho yako kwa Nnungu na kuyaboya maneno hayoho boka katika mkono wako? 14Buli, mundu yuwenge namani akwamba yuwembe apaswe abe mwene haki?15Linga, Nnungu habeki tumaini lyake hata kwa yuma wake habile mtakatifu; Hakiko, mbingu zabileli safi minyo yake yuwembe; 16Jinsi ganihi yuwangali safi ni yumo yuwangali mzuri na mlya rushwa, mundu ambaye nywaha ulahu kati mache!17Menga nipalakukulangya wengo; unipekani nehe; nenga nimbalakukutangazya wenga vilebe ambavyo nivibweni, 18Vilebe ambavyo bandu bene hekima bapite paye boka kwa tate bao, vile vilebe ambavyo mabubo wabe bayubitelihi.19Haba babile mababu wabe, ambao kwabe pekee kilambo bapehilwe, na miongoni mwaa ndopoho mng'eni yuwapite. 20Mundu mluhu hupetya katika minyaha machoba yake yotiho, idadi ya miaka yayabekilwe kunani kwa matesoyi kuteseka. 21Lilobe la ukalehe katika mahikilo yake; pindi yuwembe habile katika kubendo fanikiwa, mharibu andahicha kunani yake yuwembe.22Yuwembe hafikiri kwamba yuwembe apalabuya boka katika lubendo; upanga umnenda yuwembe. 23Yuwembe yenda mahali kuhutalu kuhutalu kwaajili ya mkate, baya, kikwako yuwembe atangite panga lichoba la lubendo labile mmakoko. 24Dhiki na mateso makali humpanga hayogopehe bembe hushinda dhidi yake yuwembe, kati mfalme tayari kwa ngondo.25Kwasababu yewemHayehe ni kweli, ingawa yuwembe mewekelya minyo ybe atilayaha luboka lwake dhidi ya Nnungu na ameishi kwa kiburi dhidi ya yuwabile mkoloho, 26Hayuwa mundu mlahuu habutaka kwa Nnungu na lingo ngumu, kwa liunde vikoloho vya ngao.28Hayehe ni kweli, ingawa yuwembe amewekelya minyo yake kwa mahuta yake na bekapa moja mahuta kunani ya kibuno chake, 27Na haishi katika mache yane ukebaha; katika nyumba ambazo ndopoho mwanadamu anayeishi hhumo nambeyambe na ambazo zabile tayali kuwa magofu.29Yuwembe hhapala tajiri wake mwene haudumu; hata mwili wake hakitadumu katika kilambo. 30Yuwembe alwaboka panja ya lubendo; hiyega ya muoto atakausha matawi yake, katika pumzi ya kinywa cha Nnungu yuwembe ayenda zake.31Mwacheni yuwembe asitumaini katika vilebe viangalihi kazi, anddakuikonga yuwembe maana upuhuzi upala mshahara wake yumbehe. 32Yapita kabla ya wakatihi wake yuwembe apalikwa waha; tawi lake lipangalihi kijani. 33Yuwembe aluzipakatisho zabibu zake yangali kali mzabibu, yuwembe ayaboya ndoba yake kati mkongo wa mzeituni.34Kwa maana msaada wa bandu wangali mcha Nnungu apala tasa mjuoto wakuateketeza hema za rushwa. 35Balo bapatwa kitumbo guwembe ulahuhu na papa ulahu; ndumbo labe hutuunga kitumbo ya ubochoho.
1Ngaa Ayubu atiyangwa na baya, 2"Nenga niviyowine vilebe vyanambone, mwenga boti ni faraji baha huzunisha. 3Maneno yenye upuuzi daima yawecha panga na mwisho? Namani chakiharabike kwinu kwamba muyangwi kati nyahaa?4Nenga keya nipala longela kani mwenga mwa mupanga, kati mwenga mubile katika nafasi yangu, Nenga nendekusanyaha na unganisha makowehe pamope dhidi yenu na katikati mtwehe wangu kwinu mwenga katika dhihaka. 5Laiti, namna yako nenga niweyehi moyo na mikono yangu namna yako faraja boke mumkano wangu ingeng'arisha huzuni yinu!6Manahite nenga nilongela, lombola kwangu ndopo yuwa yohi; mana niendelea longela, namna yako nenga ninaidiwa? 7Lakini nambeyambe, Nnungu, 8Wenga unipangite nenge choka, wenga huipangite familya yangu yoti pange ukeba wenga unipangite nenga, yomaha ambayo yabene ni ushuhuda dhidi yanga, konda kwa yega yangu kakatuka dhidi yangu na kunashuhudia dhidi ya minyo yangu.9Nnungu anipalangwi nenga katika ghadhabu yake na kunikomwa nenga yuwembe anisagite nenga kwa mino yake; Adui yangu anilolike miyo yake kunani yangu kati yuwembe anipolangwi nenga hipando. 10Bandu bahumbatile na mikono yangaliwekelwa kunani yangu wanikobwi nenga katika ligomoho kwa kunitakanaho; batami papome kuchogo yangu nenga.11Nnungu anipehi nehe kuna i ya bandu bangili mweshimu Nnungu na kundaiku nenga ngati ga maboko ya bandu walahu" 12Nenga nalimwepwesi, na yuwembe atinite kwana nenga hipande. Hakika, anitweti nenga kwa hingo na anibeki nenga kunani kati shabaha yake.13Wakobwa upinde wake boti batinitindiya nennga; Nnungu andakatana hipande figo yangu, awechiniboya nenga; yuwembe ajitya panja nyongo yangu kunani ya buwehee. 14Yuwembe ulebata lebata petya muhuleuta wangu kaye na kaye; yuwembe hubutukya kunani jangu nenga kati shujaa.15Ngubu ya ligunia kunani ya likongwa lyangu; Nnenga aninopyihi kwa ngupuhu mbembe yangu ngati ya ardhi. 16Kuminyo gangu ni kulele na kombolewa; kunani ya likongwa iwekelya minyo hina mwili wa mauti. 17Ingawa mtopo jebya katika maboko yangu, na kuomba kwangu ni safi.18Kilambo, huwekelekwalihi kunani damu yangu unenga, leka lela kwangu kube ndopoho sehemu pa pomolya. 19Hata nambeyambe, linga, ushuda wangu hubile mbinguni; yuwembe ambaye ashuhudiaye kwa ajili yangu nenga habile kunani.20Bwiga lyangu anieka kwa dharau, lakini liyo lyangu lipiya molihi kwa Nnungu. 21Nenga nilobe walo ushuhuda waubile mbinguni kumtetea mundu layu na Nnungu kati mwanadamu nyapanga na jirani yake. 22Kwa maana wakati miaka michunu manahipite, Nenga nipalayenda sehemu ambapo nenga niwechalihi buya.
1Roho yangu watimilaha, na machobe yangu iyomwike, kaburi libile tayari kwaajili yangu nenga. 2Hakika kuna bena mzhalango pamope nane, mi lazimaha saima liyo lyangu lilinge kasirisha kubo. 3Unipehi nambeyambe ahadi, ube uthibitisho kwangu pamope na wenga mwebebe, nyahi ywenge yuwabile palo ambaye anisaidia nengaa shalihi wabe kunani yangu nane.4Kwa kuwa wenga Nnungu ameitunza mioyo yabe boka katika ufahamu; kwa hiyo, wenga uwaheshimishalihi wabe kunani yangu nane. 5Yuwembe ambaye huwapinga mbwiga lyake hadharani kaajili ya tuzo, minyo ya bana bake yateshindwo bona.6Lakini anipangite nenga panga neno la kukulongela na bandu bembe banihuniya mataha katika minya yangu nenga. 7Liyo lyangu lilolalihi safi kwasababu ya honi, sehemu zangu zoti yaa hiyega ni njene njene kati kiwili. 8Bandu wanyoofu wabalapendelwa na hake; mundu yuwabilelihi na makosaha apala kuijeya mwene kunani ya shindana dhidi ya bandu hawamtangilihi Nnungu.9Mundu mwene hukweli hapaendelea katika ndela yake; yuwembe habilena maboko ya bile safi ayendelea panga mwene ngupuhu muno muno. 10Lakini kati yahibile kwinu mwenga mwaboti, muhiche nambeyambe, nenga mbalakumpata mundu mwenye heshimaha miongoni mwinu mwenga.11Machobe yangu yapite, mipango yangu hikotwike na nyohoo ni matumaini ya moyo wangu. 12Bandu haba, bene kejeli, badili kiloho panga mumtwekati; mumtwekati ubile papipi panga kiloho.13Tangu nenga nilolehe katika kuzini kati nyumba yangu; tangu nenga nitandaya kiti changu katika kiloho. 14Tangu nenga nibahite na lihembwa wenga ni tate bangu, na kwa funza, wenga ni maho wangu dada yangu. 15Likwako kaye tumaini lyangu? kati kwa tumaini langu; nyahi wakati lola chochoti? 16Tumaini lipalayenda pamope na nenga katika minyango ya kuzimu wakati twenga tuyenda katika mavumbi?
1Nga Bildadi Mshuhi atiyangwa na baya, 2"Buli pakubawi twakotoka baya kwako? wacha na mudawenge twalongeehi.3Kwa namani twenga tubalangwile kati nyamaha mwitu; kwa namani tubile wapumbavu paminyo pako? 4Wenga ambaye wajirarua mwene katika hasira yako, kilambo ipalikwalihi lekwea kwa ajili yako au miamba ipalikwa bayelwa boka katiko sehemu yake?5Ni kweli, bweya ya bandu balahu yabekwa panja; malimi ya muota wake hing'aralilihi. 6Bweya yapda lubendo katika hema yake, taa yake kunani yake yuwembe yabekelwa panja.7Hatua ngupuhu yake zapangilwa panga hipi; mipango yake yuwembe mwene yamtomboya yuwembe paye. 8Kwa maana yuwembe apalakumtaikwa katika kitapa kwa magoloho yake mwene; yuwembe atyanga katika mahangaiko.9Tanzi lyamtola yuwembe kwa kingano; kitapa wahigala kumulya kanuni yake. 10Tanzi liyobitwe kwa ajili yake paye ya bwehe na kitapa kwaajili yake katika ndelaha. 11Wayagoya wampanga yuwembe andayogopa kunani ya sehemu zoti; bapalakummenganga yuwembe kwenye kihingano chake.12Utajiri wake wagalambuka panga njalaha, na matatizo yapanga tayari upande wake. 13Mahali za hiyenga yake zabile batemelaha, Hakika, mmelekwa wa kwanza wa kiwoho atazila sehemu zake yuwembe.14Yuwembe atikumkalambuyaha boka kwenye udalama wa hema yake awechalihi tyanga yenda kwa mfalme mwene hutisho. 15Bandu ambao bakelihi wapalatama kwenye hema yake baada ya bona wolo muhoto imeshaneya ngati ya nyumba yake yuwembe.16Ndandahi yake hipala yamaha paye yake; kunani tawi lake yuwembe laipelakatwa. 17Kumbukumbu lake yuwembe litehobaha boka katika kilambo, yuwwembe hapanga na lina katika mtaa.18Yuwembe hapala bebgelwa boka katika bweyaha mpaka kwenye lubendo na panga utibengelwa panja na ulimwengu hawoho 19hapalalipanga na mwana mnalome wala mchokolo mihongoni mwa bandu bake, wala kizazi chochoti chaki bahigala sehemu atamapo. 20Balo babatamanya upande wa magharibi bapajiliya hofu kwa kilo chakilwapita kwake lichoba limo; balo babatamanga upande wa mashariki wapala yogopeshwa kwa kilo.21Itakika yelo ni nyumba za bandu bababileli na haki, ni mahali ya walo bamtangitelihi Nnungu.
1Nga Ayubu atiyangwa na baya, 2Pakubawi mwanipanga nenga teseka na tekwa na tekwana nenga hipande kwa makowe?3Mara kumi hayehe mmenishitaki nenga, mwenga mubonalihi honi kwamba munitendahite nenga kwa ukatili. 4Kama ni dhari kweli nenga nitekosaha, makosa yangu hubaki panga wajibu wangu.5Kati ni dhahiri mwenga mutondobeya kunani yangu nenga na tumta uvumilivu wangu hanikaniya nenga, 6Kaye mwenga mupalikwa kwamba Nnungu apangite malahuu kwangu nehe na hatiniboywa nenga katika kitapa chake yuwembe.7Linga, nenga nilela kwa lilobe, "dhuluma! lakini nipatalihi jibu nengo nikema kwaajili ya saidia, lakini ndopoho haki. 8Yuwembe haibekite ukutao ndela yangu ila kwamba nenga niwechelihi peta, na yuwembe babekite lubendo katika ndela yangu. 9Yuwembe aniondohite nenga boka katika utukufu wangu na haitweti tayi kwenye mtwehe changu nenga.10Yuwembe anitekwana takwana nenga paye kwa kila upande, nanenga nibeboka yuwembe atilihuta kunani tumaini langu kati mkongo. 11Yuwembe kaye ayongekiye adhabu yake dhidi yangu nenga, yuwembe anibalanga nehe kati yumo wa adui zake. 12Askari wake batami kunani pamope; bembe banikosesha tumaini kwa kuniteka nyavu kwa makundi yanambonehe kobwana na nenga watindihite hema yangu.13Yuwembe awabekite anunangu kuhutalu boka kwangu nenga, bandu banga wa karibu boti wajitenngite boka kwangu nenga. 14Akinanunangu balinikomboya nenga; mbwiga lyangu wa papipi wamenisahamu nenga.15Balo ambao mwanzoni batitamo kati ang'ani ngati ya nyumbaha yangu na hapangakachi bangu wa lwawa unibalanga nengo kati mng'ani nenga nihile na ng'eni katika minyo yabe. 16Nenga nimkema mpangachi wangu, lani yuwembe anijibulihi kwamba nengo nimsihi yuwembe kwa mikono yangu.17Pomwa kwangu nehe ni nichukwa mnyumbo wangu; hata nenga nichukizwa na balo ambao bababelekwa boka katika ndumbo la maabangu nenga. 18Hata bana kilemba wanichukwa nenga, manaite henga mbala katatuka longela, bembe balongela dhidi yangu nenga. 19Mbwinga lyangu banayobelehe banichukya muno nenga; balo ambabo nenga uwependile bagalabwike kuchogo nanehe.20Hiyupa yangu ishikamana katika likongwa yangu na kwenye hiyega yangu; nenga nihishi tu kwa likongwa ya mino yangu. 21Mube na kiya kunani yangu nenga, mbwiga lyangu kulamaano luboko la Nnungu unikunywile nenga. 22Kwanamani munikomwa nenga kati mwenga munyehipaka Nnungu kwanamani mutoshekalihi balo kwa lyaha hiyega yangu?23Lakiti, kali makowe yangu yapile ya haandikikwe baye! laiti, yahandikilwe katika kitabu 24Laiti kalamu ya kkihuma na risasi lyaho hikaanga wakachoroho katika muwamba machoba gote!25Lakini kati hibile kwangu nenga, nenga nandatangaa kwamba mkombozi wangu andaishi, na kwamba hata mwisho apalayema katika kilambo, 26Baada ya likongwa lyangu, Nganyoo, hiyega yeyonano, wanda havabika, mga katika pahiyega yangu nenga nipalamwona Nnungu. 27Nenga mmbola kumwona yuwembe kwa minyo yangu namwene nenga, na munchilihi yuwenge moyo yangu hushindu ngatihi yangu nenga.28Kati mwabaya, kwa namna yako tupalakumtesa yuwembe? lutandahi lwa mahangaiko yake utemaa katika yuwembe; 29Ngaa panihogopilwe kwa lelo lipanga, kwa sababu ghadhabu huleta ukumu ya lipanga, nyohoo kwamba wenga upate tanga kunahukumuho"
1Nga Sofari, Mnaamathi atiyangwa na baya, 2"Mawacho yangu yanipanga nenga nilongele kwa haraka kwa sababu ya wasiwasi yammbile nayo ngoti yangu nenga. 3Nenga njowe kemelekwa ambako panipolele heshima nenge, lakini roho boka katika ufahamu wangu waniyangwa nenga.4Buli, wandatanga kwamba ukweli huu boka za kale, wakati Nnungu pambekite mwanadamu kunani ya kilambo. 5Ushindi wa mundu mlahu ni hipi, na puraha ya uwangali mcha Nnungu huduma pachonutu.6Ingawa uracho wake yuwembe hikiya kunani kwenye mbingu, na mtwehe wake yuwembe ukaika kwenye liunde. 7Bolo mundu hayuwo hapalahoba macho bayoti kati mahii yake yuwembe yuwamwene, bolo bababile wantazamite yuwembe wabaya, abile kwako yuwembe?8Yuwembe atapaa kuhutalu kati lataa na hapalaboneka ngaa chahibile yuwembe apangu atibengelwa kuhutelu kati ono la 9Kiloho liiyo lalimwene limuwonalihi yuwembe kayye sehemu yake mwondihi yuwembe kaye10Bana bake wapalaloba lazi kwa bandu maskini maboko yake iwechalihi buyanganiya utajili wake. 11Lyupa yake itwelite ngupuhu za ukiuchembe, lakini zipangoja nakwe payehe katika mavumbi.12Ingawaha ulahuu wake mtamu katika mikano yake yuwembe japokuwa yuwembe andokuwiyaha paye ya lalimi wake yuwembe. 13Japokuwa andaukwama palo na awecholihi yenda lakini balo kahukamwaha katika mikono yake yuwembe. 14Chakulya katika pamoyo lake yuwembe wandagalambuka panga mmayeha ungalambuka panga sumu ya mang'ambo ngati yake yuwembe.15Yuwembe amilayaye utajiri, lakini yuwembe apakikuhutapika kaye, Nnungu apolakuhupiya paye boka kitumbo chake yuwembe. 16Yuwembe amila sumu ya ng'ambo, ulimi wa ng'ambo mwene sumu apalakummulaga yuwembe.17Yuwembe hapala pulahika mabende ya mache, wingi wa buchi na siagi. 18Yuwembe apubuyonganiya matunda ya kachi yake hapalawecha kuyalaluya; yuwembe apalapulaiki ya utajiri apatite kwa biashara zake mwene. 19Kwakuwa yuwembe atikuwalimbikiya na kuwalibalya bandu maskini yuwembe kwa bonelai apotwi kuhutalu nyumba hakotwi chenga yuwembe.20Kwasababu yuwembe mwene hatangitelili kuwatekaleza woti, yuwembe hapa hokoa kilebe chochoti katika chelo ambachu chahifurahishe. 21Ndopoho chochoti chakigololikwe ambacho yuwembe yuwangalimila; kwa hiyo mafanikiyo yake yuwembe yapalalihi lamaha. 22Katika winga wa utajiri wake yuwembe alwatomboka katika mahangaiko luboko lwa kila yumo yuwembi habile katika umaskini alwahicha nchogo yake yuwembe.23Muda habile katika tweleya ndumbo yake. Nnungu ataikwa hasira yake ya ghazabu yake kunani yake yuwembe Nnungu apalakuwalaya paye kunani yake yuwembe muda yuwembe lyahaa. 24Pahapangu mundu huyo abutuka boka katika sila haya kiume, upande washaba umkabwa yuwembe. 25Mchale hupala kukuhoma pilya kumng'ongo wake na wapita, ni dhahiri ncha yandamelemetya ipalapita panja petya ini lake yuwembe; watesi bandahicha kaye kunani yake.26Lubendo la lukamilike litukuzwike kwa hakiba zake; mouto yaukotoka jugulika upala kulya wenga kwa haraka; upalamila chelo chakigolwike katika hema yake. 27Mbingu zipalabekelwa wazi ulahu wake, na kilambo upalakatuka kunani dhidi yake yuwembe kutishaidi.28Utajiri ya nyumba yake upalaboka; bidhaa zake zapenganika kuhutalu lichoba la ghadhabu ya Nnungu. 29Hayo sehemu ya mundu mlahuu boka kwa Nnungu urithi utitunza hakiba na Nnungu kwa ajili yake yuwembe.
1Kaye Ayubu atilongela na baya, 2"Upeksni hotuba yangu kwa makini, haye na hibe faraja hinu. 3Nite teselwa, lakini mpala baya, mwisho wabay, muyendelehe kudhihaki.4Lakini kwangu nenga, malalamikyo yangu ni kwa mundu? kwanamani nikotoke pa subira? 5Munilinge na munishangale, na mwenga mubeke mmokowinu mumkano winu. 6Manakampekaniya mateso yangu, handalumiyaho, payenga yogopaha.7Kwamana o walahuhu bayendelea lama, bandagohima, napanga na uwezo katika madaraka? 8Wabelekwa wabe wandathibitishwa nnonge yabe, na lubelekwa lwake wandahimalika minyoho yabe. 9Nyumba yabe hibile salama kuhutalu na hofu; wala bokola ya Nnungu ndopoho kunani yabe.10Mannume wao wang'ombe linazalisha hawechalihi panganyaha, ng'ombe wabe andabeleka na haiyali ndama wake habile mwana. 11Bapeleka anunabe kati likundi la ngondoho nabana babe ng'anda. 12Bayemba kwa tari na vinubi na pulaika kwa mziki na zomari.13Batumia machoba yabe katika fanikiwa, Baboka kuzimu kwa utaratibu. 14Bammakiya Nnungu, boka kwitu kwani tupendilihi boli utange boti kunani ya ndela yako. 15Mwenye enzi ni nyahi, hata mwabudu? Tubwahika naman, tukimwabudu? Tubwahika namani atatwannobite.16Linga, Buli mafanikio yabe yabilelihi katika mikano yobe mwene? ndobo chapanga na ushauri wa ulahuu. 17Mala hilenga taa ya ulahuu himwa, au kwamba matatizo huhicha panani yabe? mala hilenga inatokea kwamba Nnungu apeyo huzuni yake kwa uchika. 18Mara hilenga yaipita wapanga kati mabelehi nnonge ya upepo au matapi yandagoloka na dhuruba?19Mubaya Nnungu abeka hatiya yake mundu kwa bana bake lepa: Na alepe mwene, ilikuwamba aweche tango hatia yake mwene. 20Leka minyo yake yabone uangamivu wake mwene na acha anywehe adhabu ya mwenyezi. 21Kwani alinga kitiwiha lukolo lwake nnonge yake idadi ya miyehi yake hipalayomoka.22Buli aina mundu andamfundisha Nnungu maarifa kwa kuwa yuwembe huwahukumu hata wawobile kunani? 23Mundu yumo awaha katika ngupu kamili, manaite utulivu na amani. 24Hiyenga yake ndopoho uhitaji, na kiini cha mihupa yako habile na unyevu na afya njema.25Mundu yuwembe awaha kwa minya nafsi, bila pulaika kwa likowe la wema. 26Bazikwa mulikuburi bote kwa pamoja,, tekenya banda kuwawekelya boti.27Linga, niyatangite mawazo yinu, na jinsi pamupala kunikosesha. 28Kwapanga munalongera, ikwako nambeya ya nyumba ya mwana wa mfalme libile kwako sehemu yetami mlahuu?29Buli muwalokiye lihi asafiri? mutangitelihi pabalongela, 30Kwama muovu andaepushwa na machoba ya minya, na kwamba abekilwa kuhutalu namachoba ya gadhabu?31Nyahi apalakuhiituhumu machoba ya mlahu nnonge yake? nyahi yuwamuwazibu kwa kisechakipangite? 32Hata nyoo alwapelekelwa murikaburi; Bandu bapalakulibona likaburi lyake. 33Ukando wa mmende wapanga unamnoga kwake Bandu waingi bapala kumkengama, hata wakabile na bandu waingi nnonge yake,34Ni jinsi ganih bahi ntanifariji bila fikilihi, kwapanga majibu yinu ndopoho loloti ila ubocho?
1Kaya Elifizi Mtemani atiyangwa na baya, 2Buli, mundu aweche faa. Nnungu "Buli mwene hekima awecha pwahika kwweke. 3Buli ifurahishe kwa Nningu mahahite u mundu wa haki? Buli ni faida yakee uyapangite safi maisha yako?4Buli ni kwasababu ya achaji wakoo kwake hataha akukamee na habudu? 5Buli sababu hili ya wingi wa uluma wako? Buli ndopoho mwisho wa makosa yako?6Kwa maana utweti dhamana boka kwa anunabo bila sababu; utweti ngubo ya mundu na kumwacha ndopo kilebe. 7Hubilelihi mwene nyota mache ya nywea uwajimite chakulya bene njalaa. 8Japokuwa wenga mwene uwezo, ulihimiliki kilambo, japokuwa wenga mwene heshimiwaha, uwishi ngati yake.9Ubeleki wajane waboki ndopo kilebe atikuwabonela yatima. 10Kwa hiyo, malahu yagatindia, na hofu za ghafla zinakusumbua. 11Hibile lubenndo wangali bonekan; gharika ikuwekeli.12Buli Nnungu ndopoho kunani ya mbingu? alola kunani ndondwa, namna yailivyo kunani! 13Ubaya Nnungu atangite namani? Buli awechaamuwa petya lubendo totoro? 14Maunde ni kiwekelyo chake, hata utubonelihi; andatyanga kunani ya mbinguni.15Buli atayaishi maisha ya zamanihi wabiisha ulahuu. 16Batibohelwa kabla ya machobe yabe, ambao misingi yabe yaiboilwe kati libende, 17Bammakiya Nnungu boka kwitu, bababahite, mwenyezi awecha kutupanga namani?18Hata nyohoho bala azitwelihe nyumba zabe kwa mazuri, mipango ya walahu hibile kuhutalu nanehe. 19Bene haki babatazama yaghahapata halau na pulahiko; bangali na makosaha babahaheka kwa chalawaha. 20Wabahite, bila shaka baba kakatwike kinchogo yitu babokite, muoto uteketizwe malizabe.21Bahi patano na Nnungu na hube ba amani na yuwembe, kwa ndela hayahe, mema yahicha. 22Nandakusihi, pokyaha, maelezo yake, uyatihi makowe yake.23Maanaumbuyanganikiye mwenyezi, upalachengwa, manahulehi panga uluhuu matamo gako. 24Beka hakiba yako payehe, dhahabu ya ofiri kati ya maliwa ya vibende, 25Na mwenyezi habile hakiba yako, mbanje ya thamani kwako.26Newengu wajipulahisha kati mwenyezi; wamlolo Nnungu. 27Wamloba, nayuwembe akuyowaha, wampihile nadhirr. 28Lakini keya walongela loloti, nawenga wapehilwa, Bweya waangaza maisha yako.29Nnungu kumuhuluya mwene kiburihi; nayuwembe umkakatuya mwene ngupuhu. 30Amkobwa yuwabilelihi na hatia; wakombolewa petya usafi wa maboko yako?
1Babe Ayubu atiyangwa na baya, 2"Hata leno malalamiko gangu ni yababahu; maumivu yangu matopahu kuliko manung'uniko yangu.3Ee, ningetanga paniwecha kumwona! Ee, kwamba paniwecha mkano wangu hoja. 4Ningebeka lishitaka lyangu nnonge yake na tweleya mkano wangu hoja. 5Ngatanga chapala kuniyangwa na tanga chachapala baya kunani yange.7Buli hapehojiana na nehe katika ukoloho wa ngupi yake? lili hapalakwunipekaniya. 6Palo mwene haka hapehoana na nehe.Kwandela ayehe mbebonekana ndopoho hatia kwa mwenzi wangu.8Linga, nielekeya mashariki, lakini ndopoho palo, na upande wa magharibi, lakini niwechalihi kunmbona. 9Kaskazini, phapanga kachi, lakini niwechalihi, kulinga, na kusini, payoba hata atakana niwmonahe.10Lakkini nihitangite ndela yanihitola, pahapala nilenge nilwaboka kati dhahabu. 11Lugoloho uti lumbanilwa na hatua yake, nihitunzike ndela yake na galambukalihi. 12Mahilekalihi amri ya mikono yake, nigayehi maneno ya mikono yake.13Lakini yuwembe ni wakichake, nyahiyuwawecha kumgalabwa? lallipallaha, andakulipanga. 14Kwa maana hatizimizike lilagano lake kinchogo yangu: anamipango yambone kwaajili yangu; habile yanamboneho kati yenoho.15Kwa hiyo, batikunitisha nnonge yake; paniganihahusu, nandakumyogopaha. 16Kwani Nnungu ameudhoofishaa mayo wangu: mwenyeai atikunitiaha. 17Kwakitumbulihi nibohilwelihi na lubendo, walalihi lubendo lutopaha lihuwekelihi kjminyo yangu.
1Kwanamani nyakati za wahukumu walahuzibekilwelihi na mwenyezi kwanamani lihibalo bababile waaminifu kwa Nnungu haibona machoka ya hukumu kaghahicha?2Kuhi na ulahu bababoya alama za mipakaha kuhina walaho bbatola likundi kwa ngupuhu na kulipanga labe. 3Babahazuramu hanyonge mbunda wabe; Batole ng'ombe wa ajane panga dhamana. 4Baboya babapalo katika ndela yabe kwa lazima maskini badunia yoti bayoba boka kwabe.5Linga, maskini boho huenda panga kashi kati nbunda na mwitu wa mmwtu, apala chakulya kwa uwangalifu, penge Araba yapatya chakulya kwaajili ya bana babe. 6Maskini bahuna katika migunda ya benge kiholo; bakusanya dhabibu njunuhu bakana na mapato ga alahuhu. 7Bagonja bila yobeka wakati wa kiloho; ndopoho cha wakelya wakati wa mbepoho.8Babayolobanilwa kwa hula ya hitombe; bagonja mbwega ya miamba mikolo kwani ndopoho patama. 9Kuhina walahu babapokonya yatima muhiyuba ya mahabake, na malahu, na walahu babatolaho bana kati dhamani boka kwa masikini. 10Lakini masikini batyanga kilambo; wajapotama na njalaha, bapotwa benga chakulyaha.11Maskini babeleu inono ngatiya nyumba ya alahuhu balebata mashinikizo ya walahuhu, lakini wana nyotaa. 12Bandu bandakokoleka mjini, balumilwe balombola, lakini Nnungu hapekanyalihi maombi yabe.13Baadhi ya walahu baha wahuwasi bweya; Batangitelihi ndela yakke, wala tama ndela yake. 14Mmulagi hakukatuka na bweya; habulaga maskini na haitaji; nikati mwihi wakati wa kiloho.15Kaye mzinifu alenda wakati wa kiloho; baya ndopoho yuwanibona uwigalambuyaha. 16Walahuu ujengya katika nyumba mulubendo, lakini haitaba muda wa mumtwekatihi, wajalilihi bweyaha. 17Manahite kihindahi kwabe ni kazi kilo totoro, waamani na vitisho vya lubendo totoro.18Bandahobaa mbolembole, lakini, kati pohu kunani mache, mng'unda wabe lilahaminiwe; ndopo yuwayenda panga kachi katika ming'unda yabe ya mizabibu. 19Kiangazi na lyoto huboya barafu; ngaha kuzimu kabe pawahalabiye babatendite dhambi.20Maabake apalakumlebala; mbolembole funza wandamlumaha; hakombollwa kaye, kwa hiiyo walahu batekwanika kani mkongo. 21Mlahu amtekwana mgumba, bapangalihi zuri loloti kwa mjane.22Balo Nnungu hawaboya nene ngupuhu kwa ngupuhu yake, yama na kuwashoofisha. 23Nnungu humleka hajibone wabile salama, na walipulahikiya lyoho, lakini ayalinga maisha yabe.24Bandu haba batukuzwa, balo, muda tu bandapotea, hakika, bahulushwa; watakusanywa kati benge boti; baboyelwa kati sehemu ya kunani ya mahikilo ya yakulya. 25Manahitelihim nyahi anithibitisha panga mbochoho, yuwapanga maneno yangu panga yangalihi kilebe?"
1Kaye Bilidadi Mshuhi atiyangwa na baya, 2"Utawala na hofu vibile nayuwembe; andagiza sehemu pa kunani yake mbinnguni. 3Buli hibile idadi ya majeshi yake? Ni sehemu gani pangalihi na bweya wake?4Namna gani bahi mundu abe mwene haki kati Nnungu? Namna gani bahi mundu abe mwene haki kati Nnungu? Namna gani yuwabe lekwile na mnwawaha abe dafi, atiyeketelwa nayuwembe? 5Linga, hata lubendo kwake huwangazalihi, ndondwa zibilelihi safi nnonge yake. 6Bulihi mundu, yuwabile na kilulu mwana wa mundu, yuwabile kilulu.
1Kisha Ayubu atiyangwa na baya, 2"Mumemsaidiaje yuwabile dhaifu! 3Namna gani muwashauriwe yuwangali na hekima na baya maneno yene maarida kwake! 4Kwa msaada wa nyahi mubaye maneno haga? Ni roho yangah, yahibokite ngati yinu?5Maiti yandalendemaha paye ya mache, na vyoti yahibili ngati yake. 6Kuzimu kubile wazi nnonge ya Nnungu, huaribifu ndopo chachibya dhidi yake.7Huitandaza kaskazini kunaniyasi nafasi waa na kuining'iniza dunia hewani. 8Uyataba mache katika maunde yake mazito, lakini yabaganikalihi paye yako.9Uhuwekelya kuminyo ya mwehi na mahunde yake kunani yake. 10Achorite ukingo teleta kwanini ya mache kati mpakaha wa bweha na lubendo.11Njema ya kunani yandatikwalikwa na ng'ondolewa na karipya kwake. 12Atulizike baharihi kwa uwezo wake; kwa ufahamu wake atikumwalabiya Rahab.13Kwa mbumuzi yake, azibohile mbingu kwa dhorubu, mbingu zibohilwa kwadhorubu luboko lwake wamuhomite mng'ambo yuwabutuke. 14Linga, haye sizaidi ya machunu ya ndela yake, namna gani twandoyoyota! ni nyahi andawecha kufahamu uweza wake.
1Ayubu atiendelea longera na baya, 2"Kati aishivyo Nnungu, anibahile haki yangu, mwenyezi, yayapangite yandababa maisha yangu, 3Kadri uhai ubile ngati yangu uzima wa Nningu ubile mbulohoni mwanga.4Hakika mikono yangu hainenalihi ulahuhu, wala kilimilimi changu ubaya ubochoho. 5Misemalihi kwamba mbile sawasawa, hata niwaha sitakana uadilifu wangu.6Nihukumwa haki yangu na nihiyachalihi, nafsi yangu haitanisuta kadili ninavyoishi. 7Adui yangu na habe kati ulahuhu; andayema kinyume changu na habile kati asiye haki.8Kwani tumaini la walahuu ni nyahi Nnungu andamboya, Nnungu andatola uhai wake? 9Buli Nnungu andapekaniya kilelo chake tabu zinapompata? 10Buli atajifurahisha katika mwenyeai na kummeka Nnungu muda woti.11Niparawapundisha kuhusu uwezo wa Nnungu sitabatilisha mawazo ya mwenyezi. 12Linga, mwenga boti mtibona; kwa namani basi mutilongera yangali na maana.13Neyeni ngaa hatima ya waluhu nninge za Nnungu, urithi wa matesaji aupokeao boka kwa mwenyezi. 14Manahite bana bake bayongekeya, ni kwa upanga? lubeleko lwake ubile na njalaha.15Baba nnobya babulagilwa kwa tauni, na wajane wabe balombolalihi. 16Japokuwa walahuu hurundika mali kati mavumbi. 17Na kusanya kati ukando, utakusanya ngubo, lakini nwenye hake atawalaha, na wangali na hatia watibagana mali.18Uchenga nyumbo yake kati tatambuhi, kati kibanda cha muda apangacho mlinzi. 19Ungoja makindanda manahite tajiri, lakini hayendelea nyohao, na ayolyapo minyoho, ndopoho kilebe.20Vitisho humpata kati mache, dhoruba huboya kiloho. 21Upepo wa mashariki hummoya, nayuwembe huboka sehemu yake.22Umkobwa bila kumleka; panya kumpata kwa katika uwezoo wake. 23Umkombolya makofi kwakumchalawaha; humboya sehemu yake.
1Hakika kuhima mahibwa ya mbanje, wanaposa safisha dhahabu. 2Chuma uweebwa; shaba yeyusho boka katika liwe.3Mundu aboka kilo na palaho, katika mpaka wa kuhutalu, maliwe yabonekanalihi na lubendo. 4Himba liembwa kuhutalu na pabatama bandu, sehemu pangalipitwa na mundu: Huninginia kuhutalu na bandu, yombeteka yenda na buyanga na.5Kwa kilambo, yahizalisha yakulya, ipinduliwa kali kwa muoto. 6Maliwe yake yane johari, na vumbi lake lina dhahabu.7Hata kiyuni yuwawinda hatangite, wala minyo ya kitotola linapabonalihi. 8Kiyuni yuwahipuna anawahilihi kuhibona ndela yoho, wala simba nkale petya palo.9Mundu muyemba mwamba mgumu;pendwa mnema katika vyanzo vyake. 10Hubeka ndela katika miamba; minyo yake palo chakibile cha thamani. 11Bataba hitumbu hatakana huboke chakihigilwe palo hukihumukwa.12Hekima itakuwa kwako? sehemu pa ufahamu ni kwako? 13Mundu tanga thamani yake; wala haipatikani kilambo ya wabile wakotoho. 14Mahebwa ya mache paye ya bwehee hubaya, haipo pamope nane.15Hinunuliwalihi kwa dhahabu, wala hilinganishwalihi na mbanje. 16Haiwezi kuthamanishwa na dhahabu ya ofiri, kwa liwe lipili la thamani au johari. 17Dhahabu na fuwele hilenganali nayo kwa thamani; wala hiwezekanalihi badilishwa kwa vito vya dhahabu safi.18Hilinganishwalihi na majira wala yaspi hakika, thamani ya hekima ipetya madini ya ruba. 19Topazi ya Ethiopia hilinganishwalihinayo; wala thamanishwwa na dhahabu safi.20Buli hekima hiboka kwako? sehemu patanga ni kwako? 21Hekima hiyobite kuhutalu na minyo ya hiyumba yoti na hiyuni ya kunani. 22Mauta na uuharibifu yabaya, tuyowi na tetesi kwa mahikilo yitu.23Nnungu atangite ndela ya kuipata; apatangite pahibile. 24Kwani hubonalihi miisho yoti ya dunia na hulola paye ya mbingu yoti. 25Hapo chamani, apangite ngupu ya upepo na bagana mache kwa hipimo.26Haibekite ula tamko na ndela ya njahina muhungulumo. 27Kaye haibweni hekima na kuitangaza; ai tubwile, bila shaka, na kuhilenga. 28Awabakiye bandu, malinga kumwabudu Ngwana-nga hekimcha, leka wahuu nga tanga?
1Ayubu atiyendelea na baya, 2Ee, ningabaha katimiehi yahipite wakali wa Nnungu panilingite, 3Taa yake pahibile mumtwehe wanga, napalo punityangite palubendo kwa bweya wake.46Ee, kwamba ngahabaha katika machoba ya muhuchembe wangu huhusiano wangu na Nnungu pahubi mzuri, Wakati mwenye? pabi pamope nane, na bana bangu pababi papipinano, 5Wakati maisha yanga pabile yatwelihe na utele, mwamba paubile kuaniholoke ya kinywanyu za mauta.7Paniyendite langoni mwa mnema, panitami katika eneo la mnema, 8Anchembe banibweni natami kuhutalu kwa kuniheshimu na agohi, batiyema na kuyema kwaajili yangu.9Bana bu mfalme baleki longela punihikite; baka beka maboko gabe katika mitwehe yabe. 10Malobe ya waheshimiwa yatizamishwa na ndimi zabe zikuwechalihhi longela vinywani mabe.11Kwani baada ya kuniyowaha, bapekuni baliki; pabanibwena, wapekunibona na kuheshimu. 12Kwamaana nendekuwangatiya maskini bababile wandateseka, na yatima, guwangali na msaada. 13Baraka zabe zazibile papipi angamia za nipatike, nahupangite moyo wa mjane yemba kwa pulaha.14Mananihiwalike utakatifu, nabo batikuni weka; haki yangu yubi kati mganju na kilambo. 15Mahasaidiye vipofu, nahangatiye hata babanitangitelihi. 16Mahayangatiye baba hiteji, nayangatiye hata babani tangitelihi.17Nilimnyamazisha mlahuhu, nimpokwinywe manusura boka katika mino yake. 18Kaye abahite naha waha sehemu salama nahiyongeya ya nahiyongeya machoba gangu kati lwangi. 19Ndandahi yangu hiyenehite mmache, na umande utaama kilo choti katika ndambe yangu.20Heshima yangu yayambe saima, na ngupu ya upinde wangu ubile katika luboko lwangu kila wakati. 21Bandu batikunipekaniya; bati kunilenda bapekani ushauri wangu. 22Paniyomwile longela banilonge lihikaye, maneno yangu yagajehile ngupuhu kati hulaha.23Bani londite kati lenda hula; batikuya thamani maneno gangu, kati walivyotamani hullayahichehi. 24Bapulahikile bila bembe talajya; Bakanilihi ugolohu wa kuminyo yangu.25Mabi kali mfalme wabe na kuwachagulya changapi; nabi kati mfalme katika jeshi lake, kati yuwahafalijihi babalombola katika machiko.
1Mambeyambe ahenja banidhihaki wahenja ambao tate bao wawechalihi hata hudumya mbwa wa likundi langu. 2Kwa kweli, ngupuhu ya maboko ya tate bake, zingeni saidia namani Bandu ambao wabilelihi na ngupu muda wa kukua kwabe? 3Badhohofishwe na umaskini na njalaho, yaga kilambo kiyomo munahiyoho.4Bachumite mche mwinyoho na mahakapi ya hichoka, ndandai ya mkongo ufagioo yabile ngaa chakulya chabe. 5Wahondoliwo miongoni mwa bandu babapigite ndotihihi nchogo yabe kati ambavyo mundu ampige ndoti mwihi. 6Nyohoo wapalikwa hishi katika mabonde ya libende, katika mahebwa ya bweha na miamba.7Batilela kwa uchungu kumwitu kati mbunda; paye ya vichaka watikwembana. 8Wabile lubeleko wa wapumbavu, hakika, wa bandu bangalifaa, babohilwe duniani kati waarifu.9Lakini nambeyambe, hibile sababu ya wimbo wa dhihaka kwa bana wabe; hakika, nibile mbeleka kwabe. 10Banichukya na yemaha kuhutaku nanebe balekalihi kunitemeya kuminyo. 11Kwa maana Nnungu atibayo ngamba katika upinde wangu na anikobwihi, na nyohoo bandu haba washindwa kujizuia nnonge yangu.12Likundi la ahenjaha wabaya washambulia ngupuhu zangu; baniboya kuhutalu na kusanya nchogo yangu rundo la kuhusura. 13Bandaharibu maisha yangu; bapeleka nnonge maangamizi yangu, bandu babileli na kuwazuhia.14Bandahicha nchogo yangu kati jeshi katika litundu pana katika ukuta wa mnema: katika yangamizi bandajizungusha kunani yangu. 15Hofu zaniandamile; heshima yangu iyondoliwe kuhutalu nane kati kwa mbepo, mafanikio yangu gabohilwe kati lihunde.16Nambeyambe uhai wangu ubahilwe ngoti yangu; lichoba nambone za lumiya zinipitile 17Miupa iminya ngati yangu muda wa kilo, mahumivu yandanisaga yabokalihi.18Ngupu ngoloho ya Nnungu ikamwite ngubo yangu, yandanitindiya kati kala ya ngubo yangu. 19Atinitahikwa muhukando, nibile kati vumbi na malihu.20Mandakulelya wenga, Nnungu, lakini huniyangwalihi, niyema, nawenga ulinga tu. 21Utingalambuka na panga mkalehe kwangu; kwa ngupuhu za luboko lwako utikunitesa.22Utinitondobeya katika upepo na kuhupanga ukinokote; unitwahikwa kono na kolya katika dhoruba. 23Kwa maana nitangite yakwamba wanipeleka mautini, nyumba ya hatima kwa vihumbe vyoti.24Lakini, Buli ndopoho yuwatondobeya lubuko lwake loba msaada atombokapo? Buli ndopoho yuwaloba msaada habile taabuni? 25Buli nilelalihi kwaajili yake yuwabile taaabuni? Buli nihuzunikahili kwaajili ya mwitaji? 26Nilingite mema, ngaa yatihicha mabaya; nilendapo bweha, lubendo lihichile baada yake.27Moyo wangu utitaabika na hutulialihi, macho ya mateso zimenipata. 28Mibile na likengo lipili lakini sikwasababu yajua niyema katika likusanyiko na lelaha msaada. 29Mibile anuna kwa mbwea, mshirikaha wa mbuni.30Likenga lyangu ipabile pele na ipakutika; mihupa yangu ititiniyuwa na lyoto. 31Kwa nyohoo kinubi changu kitihunduliwa kwa nyimbo za lombolaha, zonari yangu kwa yembe kwabe bandalombola.
1Nipangite mapato na minyo yangu; ni kwanamna gani kaye napaswa kumlinga mwanamwali kwa tamaa? 2Ni sehemu gani boka kwa Nnungu kunani, na urithi gani boka kwake mwene ngupu yuwabile kunani?3Nibile nawacha kwamba matatizo ni kwabandu bababilelihi na haki, na misiba ni kwaajili ya bandu babapanga malahuhu. 4Buli Nnungu hazibonilihi ndela zangu na kubalanga hatua zangu zoti?5Kama niyenda katika ubochoho, kati ngolo wangu uti harakisha katika ubocho. 6Na nipimwe katika vipimo vipile sawa ili kwamba Nnungu tangite uadilifu wangu.7Kati hatua zangu zigalambuke boka katika ndela sahihi, kati moyo wangu utiyenda kwa kengamaminyo yangu, na kati ndoa loloti la uchafu limeng'angania katika manoka yangu, 8Na kisha nenga nipande na mundu yuwenge na lyaha; mahuno na yang'olewe katika mng'undu wangu.9Na kati moyo wangu uvutiwa na mnwaubaha yuwenga, manahite nigonjike na mnwawa wa jirani yangu katika hali ya lendela katika mniyango wake, 10Ngaa mnyumba wangu na asage vyakulya kwa mnalome yuwenga, na halalome benge na wagonje nayuwembe.11Na kwa lelo litakuwa ni likosa likoloho; kwa kweli, yupanga mlahuu wa hadhibiwa na waamuzi. 12Kwakuwa ni muoto ambao uteketeza kila kilebe kwa harabia, na kwamba watiniya mauno yangu yoti.13Manahite natikana ombi la haki boka kwa hapangakachi wangu walalomee na alwawa wakati wahojiane nane, 14Namani bahi nipangite nenga ndumbo hawapangitelihi wabe kaye? Buli yuwembe si yuwembe yulya yuwaluhumba twenga boti katika ndumbo? 15Buli yuwembe yuwanipangite nenga ndumbo hawapangitehili wabe kaye, Buli yuwembe si yuwembe yulya yawatuhumba twenga boti katika ndumbo?16Manahite niwanyimile bandu maskini matakwa yabe, au kati nisababisha minyo ya wajane yafitie kwa lelo, 17Manahite kati nilile kipande changu na sijaruhusu balo bangalihi na tare lela kaye. 18Kwa sababu kitumbo mwenja wangu yotime babile pamope nane kati kati tate, nane nalimlongoya maabake, mjane, kitumbu katikka ndumbo la maabangu mwene.19Manahite ni mbweni yoyoti maana hahangamiye kwa kosa ngubo, au kati nimbweni mundu mhitaji manahite ndopo ngubo. 20Manahite moyo wake haunibalikilihho kwasababu habile halijelewa lyoto na sufu ya ngondoroho yangu, 21Manahite nitondobeya kunani luboko lwangu mchango na bandu bangali na tate kwakuwa hibweni msaada wangu katika mniyango wa mnema na kabe leto mashtaka dhidi yangu.22Ngaa lyangu na litombokeboka katika sehemu yake, na luboko lwangu utekwanike katika kiungo shake. 23Kwakuwa natiyogopa uharibifu boka kwa Nnungu, kwasababu ya mawacho ya ukolo wake, mananiwechikelihi panga makowehagaha.24Kama ni hipangite dhahabu panga tumaini langu, na kama nibahite kwa dhahabu safi, wenga uunipangite panga na tumaini; 25Na kama nipurahike kwasababu ya utajiri wangu wabile mkoloho, kwa kuwa luboko lwangu upatike mali yanambone, shidi yangu!26Manahite nilibweni jua latiwako, au mwehi wandayenda katika mng'alo wake, 27Na kati moyo wangu utihutwe kwa siri, ili kwamba mkano wangu utihubusu mkono wangu katika ibada yako. 28Mahalele kaye libile ni ubaya wa kuadhibiwa na waamuzi, kwakuwa nibile nni mamkono Nnungu yuwabile kunani.29Manahite nipulahike na huaribifu wa yoyoti ambaye anichukya nenga au kuwapeya ongera wakati majango pahawapato, ngaha ulete mastaka shidi yangu! 30Kwakweli niluhusulili mkano wangu panga dhambi kwa kahuloba uhai wake kwa laana.32Manahite bandu wa hema yangu wabahitelihi. Nyahi yuwawecha pata mundu ambaye ayukutiya yakulya ya Ayubu? 31Chata mng'eni hawalihili tama katika mbembe ya mnema, kwa kuwa lichoba lyoti niyogolwile mniyango kwaajili ya wasafilihi na kati hibilelihi nyohoo ngaa mlete mashitakaa nchago nane!33Manahite kati binadamu nizifichike dhambi zangu kwa hiya hatia ngatihi ya likazu langu. 34Kwa kuwa nitihoogopa likusanyiko likoloho kwa sababu ya matwezo ya familia yalinihogopeshaa, nyohoo bahi nilinyamaza kimya na niwechikelihi yenda panja, bahi munileti mashitaka dhidi yangu?35Ee, kama nibile na mundu wa kunipekahya? Lora, haye nga saini yangu, na mwene ngupuhu na hayangwe! manahite hibile na shitaka rasmi ambalo adui yangu atiliandika! 36Hakika ningepotwaha hadharani kunani ya lipamba langu; ningelibeka kunani, kati taji. 37Nimuhelezike hesabu ya hatua zangu; na kati bana ba mfalme mwene kujihamini ningependa yenda kwake.38Kati kilambo ingeli dhidi yangu, na hitatu yake yalombola pamope, 39Manahite nilile mahuno bila lepaha au kama nisababishe wamiliki wake kupoteza maisha yabe, 40Ngaa mimwaa na hibalike badala ya ngano na magugu badala ya shayiri "Makowehe ya Ayubu yatimalizikaa"
1Nyoo haba bandu atatu bamyangwilihi Ayubu kwasababu abile ni mwene haki katika minyo yake mwene. 2Ngaa itiwaka nyongo ya Elihu mwana na Barakeli Mbuzi, wa familia ya Ramu, hitiwaka dhidi ya Ayubu kwa kuwa aji balangile haki mwene kuliko Nnungu.3Hasira ya Elihu yatiwaka pia mchago ya mwingalyake hatatu kwasababu wapatikelihi jibu kwa ajili ya Ayubu, na balo watikumuhukumu Ayubu. 4Nambeyambe Elimu habile atimlenda Ayubu ili aweze longela nayuwembe kwakuwa andu wenge wabile wakolo kuliko yuwembe. 5Hata nyohoo, wakati Elihu pahabweni ya kuwa pabilelihi na jibu katika mikono ya bandu haba hatatu, hasira yake yatiwaka.6Ngaa Elihu mwana wa Barikeli Mbuzi atilongela na baya, "Nenga nga nehunu na mwenga nga hapendo. hayehe nga sabau nitijichibya na sikuthubutu kulongela mawazo yangu. 7Matibayaha "Uracho wa lichoba walongela; na wingi wa miaka watufundisha hekima.8Lakini hibile roho ngati ya mundu; mbumu ya mwene ngupuhu humpeya mwene ufahamu. 9Si tu bandu hakoloho nga wene hekima, wala bandu wabendo pekee amba hutanga hakii. 10Ngaa bahi nakubakiya wenga, "Munipekaniyw nenga, nikubakiye pia uelewa wangu.11Linga, nitikuyalenda maneno yenu nipekaniya hoja yinu wakati pumabile mnafiki kunani ya kilo cha baya. 12Hakika, natikuwajali muno mwenge, lakini linga ndopohohata yumo winu uwawechakumshawishi Ayubu wala ambaye aliweza yangwa maneno yake.13Iweni waangalifu kana mubaye, Tupatike hekima! Nnungu atakuwa ameshinda Ayubu, mundu wa kawaida hawechalihi akapanga hinyoo. 14Kwakuwa Ayubu habahite himohimo maneno yake kunani yangu, bahi nimyangwilihi kwa maneno yinu.15Hawa bandu hatatu watikabwolelwa bumbuwazii, hawachilihi yendelehe kunyangwa Ayubu; wabilelihi na neno muno la baya. 16Buli nipalikwa lenda kwasababu yabalongelihi, kwa kuwa watiyema palo mchogo na wala wayanwelihi munoho?17La, niyangwilihi kaye upande wangu, Mipalakuwabakia kwamba ufahamu wangu. 18Kwakuwa nitwelile na maneno ya mbonehe, roho ngatihi yangu kunisukuma. 19Linga, kiuba changu ni kati divai yene chacho ambayo ndopoho litundu, kati viriba vyanambeyaya, kiko tayari puwanikaha.20Nilongela ili kwamba niweche kuburudishwa, nitaundwa mkano wangu na baya. 21Nimeshalihi upendeleo, wala sitatoa sifa za mahina ya bandu kwa mundu yoyoti. 22Kwakuwa nitengilelihi jinsi ya baya sifa; nga napanga nyohoo, muumba wangu atanikatilia nenga kuhutaluhu.
1Kwahiyi nambeyambe, nikuloba wenga, Ayubu upekanyehe hotuba yangu; pekaniya maneno ya yoti. 2Linga nambeyambe, nihumukwile mkono wangu kilimi changu kibahite maneno ngati ya mkono wangu. 3Maneno yangu yandabaya uadilifu wa moyo wangu; yandabaya kwa unyofu yalo ambayo mkano wangu uyandangite.5Roho ya Nnungu itikunihumba, punzi ya mwene ngubuhu itikunipa uhai. 4Kati uweza beka maneno yako katika mpangilio nnonge yangu na kabe uuyemehe.6Linga, nibile kati wenga ubile nnonge ya Nnungu nitihubwa kaye boka katika ukando. 7Lora, litisho lyangu halitakupanga wenga uyogope, wala mchigo wangu habilelihi moto kwako.8Ubahite kwa hakika katika mahikilo yangu nitihiyowaha lilobe la maneno yakeo yabaya, 9Nenga ni safi na bila hila, ndopoho hatia, na ndopoho dhambi ngati yangu.10Linga Nnungu hubona nafasi za kunishambulia nenga, hulilola nenga kati adui yake. 11Hubeka magolo yangu akiba, nayuwembe ulinga ndela yangu yoti. 12Linga, katika lehee hubilelihi sawa, nakuyangwa, kwakuwa Nnungu ni mkoloho kuliko mundu.13Kwanamani ushindani nayuvembe? huwa habalangi makowe yake yoyoti. 14Kwa kuwa Nnungu ulongela mara himo, naam, mara hibele, ingawa mwanadamu hawechalihi tabwaha. 15Katika rota, katika maono ya kiloho, wakati lugono luzito pahuwapata bandu, katinga gonja mukindandaha.16Bahi Nnungu hubulanga mahikilo ya bandu, na kuwatisha kwa vitisho, 17Kwa likusudi la kumuhuta mundu aboke katika makusudio yakke malahuu, na kuyabeka majivuno kuhutalu nayuwembe. 18Nnungu huyaokoa maisha ya mwanadamu boka katika liebwe, na uhai wake dhidi ya kiwohoo.19Mundu huadhhiliwa pia na malahu mukindanda mwake, na maumivu makali ganayodamu katika hupa yake, 20Ili kwamba maisha yake yatolwe chakulya, na roho yake ichukie chakulya vizuri.21Imyama yake ilihalibiwa ili kwamba ubohekanelihi, mihupa yake, mara himo hibonekandihi, nambeyambe bahi ng'ang'ania. 22Hakika, roho yake yandahegelya muhilebwa na uhai wake wanda hegelya kwa balo wanaotaka kuhuharabiya.23Lakini kama habile malaika yuwembe cha kuwa mpatanishi kwa ajili yake, mpatanishi yumoho miongoni mwa maelfu ya malaika, kumwonesha chelo chakiba cha haki ili hapange haki, 24Na kati malahika ni mnyonge kwake na kummakiya Nnungu, umlopwehe mundu yuhuu ili kanahashuke paye yalihebwa, niipatike faida kwaajili yake.25Kisha hiyenga yake yapanga mororor kuliko hiyega ya mwana, atazirudialichoba la ngupuhu za wahenja wake. 26Amloba Nnungu, na Nnungu hampeya mundu ushindi wake.27Ngaa mundu hayuhu ataimba nnonge ya bandu wenga na baya, Nitendite dhambi na kuasi kelo chakibile cha haki, lakini dhambi yangu haikuadhibiwa. 28Nnungu atikulolwa roho yangu kanahiyende paye ya liebwa; maisha yangu yayendalea kuhubona nwanga.29Linga, Nnungu hapanga makowehe haya yoti pamope na mwanadamu, mara hibele, naam, hata mara hitatu. 30Kuhibuyangniya roho yake boka mulihebwa, ili kwamba aweze kumulikwa na mwanga wa maisha.31Ayubu, zingatia na unipekanye nenga; nyamaza nane nabaya. 32Manahite kibile kitu cha baya, na uniyangwe; baya, maana nataka kuhakikisha kwamba wenga ubile katika haki. 33Kama sivyo, bahi mupekaniye, utame kimya, nane nitakufundisha wenga hekima"
1Zaidi ya hayo, Elihu atiyendelea baya, 2"Mubekaniya maneno yangu, mwenga bandu mwene haki, mupekaniye, mwenga mwamubile na maarifa. 3Kwa kuwa lisikila huyajaribu maneno kama ambavyo kaakaa huonja chakulya.4Na tujuchahulie twenga wabene yalo yenye adili: na tujugundulie miongoni mwetu yalo yabile mazuri. 5Kwa kuwa Ayubu abahite, nenga ni mwene haki, lakini Nnungu atibaya haluzangu. 6Pamope na haki zangu, nandalolwaha kati mbochoho. Kilonda changu kiponalihi, ingawa nenga nibilelihi na dhambi.7Ni mundu gani yuwabile kati Ayubu ambaye hunywa mache, 8Ambaye hutila katika ushirika wa bandu ambao ni walahu, na ambaye hutyanga pamope na bandu walahuu? 9Kwa kuwa abaya, ndepohoo faida kwa mundu kujifurahisha kwa panganga likowehe ambayo Nnunngu ngayapala!10Bahi munipekenyehe nenga, enyi bandu wenye ufahamu na ibe kuhutalu na Nnungu kwamba andatenda hulahuhu, 11Na hibe kuhutalu na mwene enzi kwamba andapanga dhambi kwakuwa humlipa mundu bokana na kazi yake; na humpanga mundu apate thawabu za ndela yake mwene. 12Kwa hakika, Nnungu hapayilihi ulahuu, wala mwene ngupuhu halipotoshalihi dunia yoti paye yaake?13Ni nyahi yuwambekite panga mtawala wa dunia? Ni nyahi yuwahiibekite dunia yoti paye yake. 14Manahite abeki makusudio yake kunani yake mwene, na kama ahikusanyile, mwene nafsi yake na mpuzi yake, 15Bahi miili yoti yateketea pamope; mwanadamu andabuyangana mavumbini kaye.16Kati nambeyambe mubile na ufahamu, mupekaniye hagaya: Mupekaniya lilobe la maneno yangu. 17Buli yuwembe yawahichukia haki awecha tawalaha? Buli mtamuhukumu Nnungu panga ni mwene makosa, ambaye ni mwene haki na mwene ngupuhuu?18Nnungu ambaye hummakiya mfalme, wenga ni mbaya, au huwwabakiya wene kuheshimiwa, mwenga ni walahuu? 19Nnungu ambaye halayalihi pendeleha kwa ulongozi na ambaye bayeketyalihi zaidi bandu matajiri kuliko masikini, kwa kuwa boti ni kazi ya maboko yake. 20Bawahaa kwa muda mchunuhu, wakati wa kiloho bandu batikwatikwa nawatapito, bandu wenye ngupuhu watatwaliwa kuhutalu, lakini si kwa luboko lwa binadamu.21Kwa kuwa minyo ya Nnungu yabile kunani ya ndela za bandu, hazibona hatua zake zoti. 22Ndopoho lubendo, wala ndopoho upili mzito ambao wapanga mabaya bawecha yoba bembe bene. 23Kwa kuwa Nnungu hapalalihi kumchunguza mundu munoho, wala ndopoho haja kwa mundu yoyoti yenda nnonge zake kwa hukumu.24Kuwatekwana hipande hipande bandu bene ngupuhu kwaajili ya ndela yabeambayo hipalikwalili uchunguzi munoho; hatabeka bandu bende katika sehemu yabe. 25Kwa maana hayehe habile na maarifa kunani ya matendo yabe; huwatahikwa bandu haba muda wa kilolo; nabembe waangamizwe,26Kuwabulaga kwa matendo gabe mabaya kati hakosajji dhahiri nnonge za bandue. 27Kwasababu batigalambuka na leka panga yuwembe na walikanaa kuzisaidia ndela zake zoti. Na 28kwa namna hayehe, bakipangite kilala cha bandu bababohelikwe.29Na wakati atamapochichi, nyahi yuwewecha kumhukumu panga yuwakosike? kama hatihuwiyaa kumonyo yake, ni nyahi yuwawecha kummtanga? andatawala sawa sawa panani ya taifa na mundu kae. 30Ili kwamba bandu bangalikumtanga Nnungu kana watawale, ila kwamba kanahawepo mundu wa kuwanasa bandu.31Wacha mundu kammakiya Nnungu, nengo ni mwene hatia kabisa, lakinihi nipanga dhambi kaye, 32Unifunzo kelo ambacho niwechalihi kikibona; nipanga dhambi, lakini nipangilihi kaye? 33Buli wandatanga kwamba Nnungu ataiadhibu dhambi ya mundu hayuwo, kwa kuwa agachuki yalo amabayo Nnungu vyapanga? Ni lazima uchawehe, nengalihi. Bahi ubaye yalo ambayo yahugatangite.34Bandu bene ufahamu munibakiya, kwa kweli kila mundu mwene hekima ambaye yawaniye wa ubaya, 35Ayubu andalongera bila maarifa, maneno yake ndopo hekima.36Kati Ayubu apahilwe kwa kilebe kichunu kaabisa katika kesi yake kwasababu ya longewa kwake kati bandu walahuu. 37Kwa kuwa ayongeya uasi kunani ya dhambi yake, akobwa makoti ya chalahu kati yitu; abeka maneno mchogo na Nnungu"
1Aidha, Elihu atiyendelea baya, 2"Buli ukita sawa chaubaya, Haki yangu nnonge ya Nnungu? 3Kwa kuwa ulokiya, ipwahika namaani kwangu na ibile mmzuri kwangu kama nibile nitenda dhambi?4Nakuyangwa, wenga pamope na Bwigalyako. 5Linga kunani angani, na ubweni, lola anga, ambolo libili kunani muno, Buli huwa hupanga namani kwake?6Manahite hupangite dhambi, ni matatizo gani huwa uyapanga kwa Nnungu? Manahite makosa yako yaliyongekeya muno, Buli huwa hupanga namani kwake? 7Kama wenga ni mwene haki, uwechakumpeya namani? Buli andopokea namani mumaboko yake? 8Ulahuu wako wawecha kuwalumiya bandu, kati chaubile wenga ni mundu, na haki yako yawecha kumnufaisha mwana yuwenge wa bandu.9Bandu bandalelaha kwasababu ya makowe yambonehe ya unyanyasaji, waloba msamaa katika maboka ya bandu bene ngupuhu. 10Lakini ndopoho hata yumoho yuwabaya, Nnungu muumba wangu habile kwako, 11ambayo hapiya nyimbo muda wa kilohoo, Ambaya hutufandisha twenga munoho andawapandisha hinyama wa dunia, na ambaye hutupanga twenga kuwa bene hekima lenga hiyuni wa angani.12Hakwo wanalelaha, lakini Nnungu huwayangwi kwasababu ya kibriu ya bandu walahuu. 13Kwa hakika Nnungu wanayowaha kilelo cha kipumbavu, mwene ngupuhu wala halaliliki. 14Ni kwa namna gani kukuyangwa kama wandobaya kwamba hamwazibu yoyote kwa hasira, na ya kwamba hoja yako ibile nnonge yake, na yakuwa umlinda yuwembe!15Ni kwanamna gani apala kukuyangwa kama wandabaya kwamba humwadhibu yoyote kwa hasira, na ya kwamba hujishughulishi na kiburi cha bandu. 16Bai Ayubu ufumbua mkono wake tu ili baya upumbavu, huyongea maneno bila hakilihi.
1Elihu atiyendelea na baya, 2"Niruhusu ni baye kichuno muno, nane nipala kukubonesha baadhi ya makowehe kwasababu nibile na maneno machunu ya baya kwa ajili ya Nnungu. 3Nitapata maarifa yangu boka kuhutali; ni tatambua kwamba haki ni ya muumba wangu.4Kwa kweli, maneno yangu ayapangi ya ubachoho; mundu fulani yuwakamaha katika maarifa ya pamope nayuwembe. 5Linga, Nnungu ni mwene ngupuhu, na hamcha lawalihi mundu yoyoti, yuwembe ni mwenengupuhu katika uweza wa ufahamu.6Yuwembe huwa hayabekilihi maisha ya bandu walahuhu bali badala yake hupanga yalyo ya haki kwa balo babateseka. 7Haboyilihi minyo yake kwa bene haki bali badala yake huwabeka kunani ya uiti vya enzi kati afalme milele, nabembe bati kakatuliwa kunani.8Manahite wati fungilwa minyororor na kunaswa katika kamba za mateso, 9Kisha huwahumukulya kilo chawakipangati,na malahuu yabe na kiburi chabe.10Bhundwa kaye mahikilo yabe kwaajili ya higizo lake, na huwabakiya wagalambuke boka katika ulahuu. 11Manahite bampekanya na kumwabandu guwembe, balama katika mafanikio katika machobe yabe, na miaka yabe katika hali ya ridhikaha. 12Hata nyohoo, manahite wayo walihi, babulagilwa kwa upanga; bawahaa kwasababu babilelihi na maarifa.13Na balo bangali kimtanga Nnungu hutunza hasira zabe katika mioyo; balobalihi msaada muda ambaho Nnungu huwahigalya. 14Haba bawahaa katika uwenja wabe; maisha yabe hukoma kati ya wahasharati.15Nnungu uwakakatuya bandu bababonehelikwe kwa ndela ya mateso yabe; huundwa mahikilo yabe kwaajili ya uonevu wabe. 16Kwa hakika, yuwembe angapenda kuwaboya mwenga katika mateso na kuwabeka katika sehemu pano ambapo ndopoho masumbufu na mahali ambapo meza yinu ipekilwe manahite chakulyo chakitwelile mautaa.17Lakini wenga utitwelea hukumu kunani ya mundu walahuu, hukumu na haki uti zilekaha. 18Kama uhulekehe utajiri hukuhute katika ubochoho; na sehemu ngoloho ya rushwa kunahi kugalambuye upande boka katika haki.19Buli utajiri wako wawecha kukunufahisha, ili kwamba kana hubi katika taabu, au nngupuhu zako zoti za uwezo ziweza kukuyangatiya? 20Kana huutamani kiloho ili upange dhambi dhidi ya benge wakati ambapo mataifa hukatiliwa kuhutalu katika nafasi zabe. 21Uwe mwangalifu ili kwambo kana uhigalambukye dhambi kwa sababu wanda jaribiwa kwa mateso ili kwamba utame kuhutalu na dhambi.22Lolaha, Nnungu atikakatuliwa katika ngupu yake, ni nyahi yuwabile mwalimu kati yuwe. 23Ni nyahi yuwamwelekize ndela yake? nyahi yuwaweza kummakiya, wenga upangite makowehe yangali ya haki? 24Kumbuka kuyalumba makowe yake, ambayo bandu wati kuyaimba.25Bandu boti wameshayalinga hagomakowehe, lakini bandayabonao tu matendo hango kuhutalu munoho. 26Linga, Nnungu ni mkoloho, lakini twenga tumtangite lili yuwembe vizuri, hesabu ya miaka yake hibalangikalihi.27Kwa kuwa yuwembe andahutaa matone ga mache ili kuyachuya kati hula katika mvukee wake, 28Ambayo maunde yake uyatahikwa paye na kuyataikwa kwa namboneho kwa mwanadamu. 29Hakiko, ndopoho hata yumoho yawaweza kuelewa kwa ngatihi kusambaa kwa maunde na radi boka katika nyumba yake?30Lingaha, huenea mwanga wake kutila na wekelya mizizi ya baharini. 31Kwa namna hayehe andakuyahukumu mataifa na kuwapeya chakulya cha nambonehe.32Yuwembe hutweleya maboko yake kwa mwanga mpaka palo pahuwamulu kobwaha shabaha yake. 33Na bunguluma kwake huwonya kwa dhorubahu hinyama wandawecha yowaha hicha kwake.
1Hakika, moyo wangu ulendema kwa halehe; walibohelwa boka katika sehemu yake. 2Pekanyaha Ee, yowaha ndotihi za malobe yake, lilobe yaiboka katika mkono wake. 3Ukobwa lillobe paye ya mbingu yoti, na huhubakiya bweya wake katika mipaleaya dunia.4Lilobe huunguruma baada yake, yuwembee huunguruma kwa lilobe likolohoo kwake; huchiyalihi mshindo wa bweya katika lilobe lyake payowanika. 5Nnungu bunguluma kwa lilobe lyake kwa namna ya ajabu, yuwembe apanga nakowe makolo ambayo twenga tuwechalihi kuyatanga. 6Kwakuwa hunibakiya theruji, mutomboke kunani ya dunia, hali kadhalika kwa manyunyu ya hulaha, mube manyunyu makoloho ya ulahaa.7Uchibya luboko wa kila mundu kana upange kachi, ili kwamba bandu boti aliowaumba bandalolaho makowe yake. 8Kaye hayawani yenda na yobaha na tama katika likoloho lyake. 9Dhoruba huboka katika chumbo chake cha upande wa kusini na mbepoho boka katika mbepo zazitawanyike katika upende wa kaskazini.10Barafu hipihilwe kwa punzi ya Nnungu upana wa mache utiganda kati chumaha. 11Hakika, andayapema maunde yene ngupuhhu, yuwembe usambaza bweya wake katika mahunde.12Yuwembe ayatila mahunde kwa uongozi wake, ili yapange chochoti andayalagyaha kunani ya kominyo yoti ya ulimwengu. 13Hupanga hago yoti yatokee; muda wenga hutokea kwaajili ya kusahihisha, muda wenge? kwaajili ya kilambo chake, na muda wenge ni kwa matendo ya agano la uaminifu.14Mupekanye hagha, Ayubu, heka na uwache kunani makowe ya ajabu ya Nnungu. 15Buli utangite ni kwa namna ganiNnungu hushurutisha mahunde na kuhupanga bweya? wa radi ung'ale ngati yake?16Buli utangite eleya kwa mahunde, makowe ya ajabu ya Nnungu, Buli minyahi yuwabile mkamilifu katika maarifa? 17Buli utangite ni kwa jinsi gani ngubo yako hibi ya moto wakati kilambo ikiwa itulihite kwasababu ya mbepoho wahupita upande wa kusini?18Buli uwecha tandayaha anga kati kaapanganga ambalo lina ngupuhu kati kioo cha chuka kigumu? 19Utupundishe twenga kelochakipalikwa kummakiya yuwembe, kwa kuwa tuwechalihi boya hoja zitu katika mpangilio kwasababu ya kilo katika akili zitu. 20Buli apalikwa kubakiwa kwamba nipenda longela naye? Buli mundu apenda milwaha?21Mambeyambe, bandu bawechalihi kulilinga jua wakati aling'aa katika anga baada ya mbepo peteyaha katika yake na ulisafishe kwa maunde yake. 22Boka upande wa kaskazini yenda fahari ya shahabu kunani ya Nnungu kubile kukoloho wa tishaa.23Na husu mwene ngupuhu tuwechalihi kumpata, yuwembe ni mkoloho katika ngupuhu na haki yuwembe hatesi bandu. 24Nyohoo bahi, Bandu humnyogopa yuwembe hhuwa wajalihihi balo ambao ni mwene hekima katika akili zao bene"
1Ngaa yahweh atimkema Ayubu boka katika dhoruba kali na kummakiya, 2"Hagu ni nyani yuwaleta lubendo katika mipungo kwa ndela ya maneno bila maarifaa? 3Bahi nambeyambe, ujiundwe kibuno chako kati mnalome kwa kuwa nipalakulokiya maswali mwenga lazima huniyangwe.4Wenga babikwako muda nilipoitandaza misingia dunia nibakiye, kama ubile na malangoho munoho. 5Buli ninyahi yuwahamulu hipimo vyake? nibakiye, kama utangite, ni nyahi yuwavinyoshike hipimo kunani yake?6Misingi yake ndandazwa kunani ya namani? yuwalibekite liwe lake la mbembeni. 7Wakati wa ndondwa za kihindahi pamope na wana boti wa Nnungu pabakobwi ndotwihi kwa parahaa?8Ni nyahi yuwahitaba bahari kwa minyongo wakati inapofurika kana kwambaha hiboka katika ndumbo. 9Wakati paniyapangite maunde panga ni ngubo yake, na lubendo nene kuwa mkanda wake wa kujibaha?10Ngaa hapo punibe wakati panibekite bahari mpaka wangu, na panibekite makomechoo yake na miyayango, 11Na wakati punihibakiye, uwecha hicha panoho boka kuhutalu, lakini si zaidi, pano ngatihubeka mpaka kwa fahari ya mawimbi yako.12Buli tangu mwanzo wa lichoba lyako, ulishawahi ingiza kihindahi hilingoye, na kuyapanga mambambayuko yatande sehemu za yake katika mpangilio wa vilebe, 13Ili kwamba uwikamwe sehemu ya dunia ili bandu walahuu balikwetikwe kuhutalu nayuwembe.14Dunia itingalambuliwa katika honekana kati ukando chaugambukke paye ya muhuri, vilebe vyoti huyema kunani yake dhahiri kama cha kibendo cha nguboho. 15Bweya wabe ubohilwe boka kwa bandu walahuu, na luboko lyake wahutondobilwe utitekwanika.16Buli uyandite kwenye vyanzo vya mache ya bahari? Buli utyangite sehemu za paye muno za kilindi? Buli minyango ya mauti yahumukwile kwako? 17Buli ubweni minyango ya kiwiti cha mauti? 18Buli utangite dunia katika upana wake? kiye kama uyatangite yoti hayoho.19Buli hibile kwako ndelaha ya sehemu ya pamolyaha kwa bweya, na kati chailile kwa lubendo, ibile kwako sehemu yake? 20Buli wandawecha kuhulangoya bweha na lubendo katika sehemu zake za kazi? wawecha tanga ndela ya buyanganiya katika nyumba. 21Bila shaka wanatanga, kwa kuwa ubelekwile wakali wowono; hesabu ya machoba yako loho munoho!22Buli ulishaingia katika ghala ya barafu, uhibweni hifadhi ya maliwe ya ulaha. 23Vilebe nivibekite kwaajili ya machoba mateso, kwa machoba ya mapigano na vita? 24Buli hibile kwako ndela ya mshindo wa bweya boka au Buli upepo husambazwa boka mashariki kunani ya dunia.25Ni nyahi yuhitengezike mifereji ya gharika ya ulaha, au ni nyahi yuwazipanga ndelaha za miripuko ya radi, 26Na kupanga ulaha inywelehe kunani ya kilambo ambazo ndopoho mundu yuwahishi ngati yake, na kunani ya jangwa, ambayo ngati yake ndopoho mundu yoyoti, 27Kwa kusudi la timiza mahitaji ya mikoa yahibile kame na yene ukiwa, nakuyastawisha mahakapi mororo?28Buli habile tate hulaha? Ni nyahi yuwayapangite matone ya umande? 29Buli barafu hibokete katika ndumbo la nyahi? Na nyahi yuwahibelekile theruji huu katika anga? 30Mache huyoba mwenyewe na kuwakati liwa; sehemu za kunani za vilindi hibi kati barafu.31Buli uwecha kuzitaba minyororo ya kilimia, au kuviundo vya orioni? 32Buli uweha longoya ndondwa boka katika nyakati zake? buli uwecha longoya dubu pamope na banabake boti? 33Buli uzingate sheria za angaa kunani ya dunia?34Buli waweza toondobeya lilobe yako hadi hadi mahunde, ili kwamba mache yanambone ya hulaha yakuwekelihi? 35Buli uwecha lagyaha miali ya bweya ili hiboke, na kukubakia twenga tubile pano?36Ni nyahi ahekite hekima katika maunde au ni nyahi abekite malango kwa ungungu? 37Nyahi yuwawecha balanga mahunde kwa maarifa yake? Na ninyahi yuwawecha kuvitwahika ubira vya anga. 38Wakati mavumbi yanapoungana peya kileba kigumu na mabonge ya dunia yanaboshikana kwa pamope?39Buli uwecha winda mawindo kwa ajjili simba nnwawa au tesheleza hamu ya bana wae huni wa simba. 40Wakati bapakwalazwa kwaruza katika likongwa labe na tama katika mahiyo ili gonja katika hali ya kuvizia?41Ni nyahi yuwaleta mawindo kwa ajili ya kunguru wakati ambapo bana babe pabamleya Nnungu na tangatanga kwa kosa chakulyaha?
1Buli utangite ni muda gani bwihi hupapa bana babe katika miamba? buli uwecha lola laha paa mundu wapapa bana wabe? 2Uwecha balanga miezi ya potwa kitumbo? buli wandatanga muda ambao ambao hupapa bana babe?3Babile na imani paye na papa bana babe, na kabe maumivu yabe ya uzazi yandaishi. 4Bana babe wabile na ngupuhu na kola katika uwanda wa wazi, huboka panja na hubuyanganalihi kaye.5Ni nyahi habaleka mbunda mwitu bayende kuuru? buli nyahi amevilegezo viungo vya mbunda wepesi, 6Ni nyumba ya nyahi nihipangite katika Araba, au nyumba yake katika kilambo cha mwinyoho?7Hupurahi kwa dharua katika ndotihii, katika mnema, hapekaniyalihi ndootihii za mwongozaji. 8Hatiyanga kunani ya vitombi kati malisho yake, halwa hupala kila mmea wahubile wa kijani kwaajili ya lyaha.9Buli nyahi hapala ba na furaha kukutunkya? buli apayekeya tama katika kiongolo chake? 10Uwecha kumwongoza nyati lema mtaro kwa ndandahi? bali apalayemba libenda kwa yako?11Buli uwecha kumtumaini kwasababu ya ngupuhu yake yambonehe? buli awecha kumlekea kazi yako ili haipange? 12Buli awecha kumtegemea akuletee nyumbani yakulwa, au kusanya yakulya katika uwanda wake wa kupuria?13Mapapayo mbuni hupunga kwa maji huno, bali buli mapapayo na manyoya yanahupendo? 14Kwa maana mayai yake katika kilambo, na huyaleka yapale lyoto katika mavumbi; 15Andalebalyaha panga ngoloho uwecha kuyaharibu au kwamba mnyama mwitu aweza kuyalebata.16Huyatendea vibaya makinda yake kana kwamba yangali yake; hayogopi kwamba kazi yake yaweza yoba bure, 17Kwasababu Nnungu mmnyimite hekima hampeyalihi malango yoyoti. 18Na muda pabutuka kwa haraka, huwacheka kwa dharau farasi na mpanda farasi wake.19Bali umpeya farasi nguvu zake? Buli ulihiwalika shingo yake kwa linyoyaa? 20Buli umpangite aruka kati panzi? Enzi ya mlio wake ni wandatisha.21Hupopwana kwa ngupuhu na kufurahia katika ngupuhu zake; ubutuka araka kutana silaha. 22Huidharau hofu na hashangazwi; huwa abuyangani mchongo boka katika upanga. 23Podo hugongagonga mumbahu yake, pamope na mkuki wau ng'aa na fumo.24Uwimila kilambo kwa hasira na ghadhabu; katika lilebo tarumbeta hiwechalihi yema sehemu himo. 25Wakali wowoti talumbeta pailela, baya, ooh! huipona rumba ya vita boka kuhutalu vishindo vya radi za makamando na mandoti.26Buli ni kwa hekima yako kwamba mwewe hupaa kunani, na yakuwa uyanyosha mabawa yake kwa upandehe wa kusini?27Buli ni kwa agizo lako kwamba tai huruka kunani na panga kiota chake katika sehemu za kunani? 28Hutama katika majabali na panga makao yake katika vilele vya majabali na ngomeni.29Boka hakwaho hupala mawindo; minyo yake huyabona hututalu. 30Makinda yake banywa damu pia, na palo pababi bandu wafu, nga nayuwembe habile.
1Yahweh atiyendelea longela na Ayubu na baya, 2"Buli mundu yoyoti yuwataka kukosoa na ajaribu kumkelebuya mwene enzi? Na yuwembe anaye lokiyana na Nnungu, na ayangwe yuwembe"3Nnga Ayubu atiyangwa yahweh na baya, 4Linga, nenga si mundu muhimu; uvecha buli kuniyangwa? Ni ubeka luboko wangu kunani ya mkono wangu kunani ya mkono wangu. 5Nilongela mara jimo, na nikayangwalihi; hakika, mara yanahibele, lakini niyendelea lihi munoho"6Kabe yahweh atiyangwa Ayubu boka katika dhoruba kali ja baya, 7"Ujitabe nambe mkanda mukibuno mwako kati mnalome, kwa kuwa nipala kukulokiya maswali, nawe lazima huniyangwe.8Buli uwecha baya kwa hakika kwamba nenga nibileli na haki? buli upalakunihukumu nenga ubaye wenga ni mwene haki? 9Buli ubile na luboko kati wa Nnungu? buli uweza piya kishindo kwa lilobe kati yuwembe?10Ujiwekelye nambeyambe katika utukufu na katika utu, uwale mwene heshima na enzi. 11Sambazaha ziadaha ya hasira yako; linga kila umo mwene kiburi na humuhuruye paye.12Umlole kila yumoho mwene kiburi na umbeke payehe: uwatimbe paye bandu walahuu sehemu pabayema. 13Ubachike aridhini pamope; uzitabehe nyuso katika sehemu zilizo sitirika. 14Ngaa kaye nipalayeketya yakwamba luboko lyako wa mmalyo uweza kukuokoa.15Umlinge nambeyambe kiboko, ambaye niwapangite kati kahikupangite wenga; nilyanyasi kati ng'ombe. 16Lora nambeyambe ngupu yake yoti katika vibuno vyake, ngupu yake zibile katika mishipa ndumbo lyake.17Yuwembe andaboya mkela wake kati mkongo wa mwerezi; mishipa ya libando lake itiunganishiwa pamope. 18Mihupa yake ni kati ya mirija yashaba; na migulu yake ni kati hipande ya chuma.19Yuwembe ni mkoloho wa viumbe vya Nnungu, ni Nnungu pekee, ambaye alimwumba, awecha kumshinda. 20Kwakuwa kitombe humpatya; hayawani wa mng'unda hucheza papipi. 21Hungoja payehe ya mimea ya uwili katika makao ya mianzi, na katika libende la matope.22Mikongo yene kiwili humuwekelya katika uwila wake, mierebi ya kijito hitila pande yoti. 23Linga, kati libende utazigharikisha kingo zake, hahinohinalihi, yuwembe andajiamini, hata kati libende la Yordani utweleya hadi katika mbulo yake. 24Buli mundu yoyoti awecha kumnasa kwa ndoano, au kuitiniya mbulo yake kwa mtego?
1Buli uwecha kumuhula mamba kwa ndoano ya samaki? au kumtaba taya zake wa ngamba? 2Buli uwecha beka kamba katika mbulo au kumuhotwa taya yake kwa ndoano? 3Buli, apanga maombe yambone kwako? buli alongela na wenga kwa maneno laini?4Buli apanga lilagano na wenga, ili kwamba tola kwa ajili ya mtumishi milele? 5Buli utacheza pamope hayuwembe kati ambavyo ungecheza na kiyuni? buli upalakumtaba kwaajili ya mtumishi wako nnwawa? 6Buli makundi ya wavuvi wawecha kumpangya biashara? buli watamgawanya panga biashara miongoni mwa wapanga biashara.7Buli uwecha tweleya likongwa lyake kwa nyusa au mkono wake mikuki ya kuvulia. 8Beka maboko yako kunani yake mara himo nawenga upalakuhikombokya vitu na huyendelea alihi panga nyohoo kaye. 9Linga, matumaini ya kila mundu ambaye upanga nyohoo ni ubochoho; Buli si kila yumo atatupwa paye katika kilambo nnonge yake?10Ndopoho yuwabile mkalehe ambaye awecha kuthubutu kumtikatika mamba, ni nyahi bahi yuwawecha yema nnonge yake? 11Ni nyahi yuwanipehi kilebe chochole paye ya anga ni chungu. 12Sitanyamaza kimya kuhusu migoloho ya mamba, wala husi likowe lalihusu ngupu yake, wala usu liumbile lyake zuri.13Nyahi yuwawecha kuiboyo kongwa yake? nyahi yuwaweza kumhoma kwa silaha mara hibele? 14Nyahi yuwawecha kuihundwa minyango ya kuminyo kwake, itindihite na mino yake ambayo yanaogofya? 15Mng'ongo wake utipangwa kwa magomba yene mistari, yatabilwe kwa pamope kati chapa.16Limo libile papipi na lenga na kuwa ndopo hewa iwechi pita katikati yake. 17Yaunganishilwe limo kwa lenga; yamegadamana kwa pamope, ili kwamba yawechalihi tenganishwa. 18Bweya hung'ara boka katika kupumua kwake; minyo yake ni kati kope za mapambazuko ya kihindahi.19Ngati ya mkono wake hiboka miali ya bweyachembe za muhoto huruka panjaha. 20Katika mbulo zake huboka mali kati kikalango chakitokota ya muoto ambao utikelewa ili wabe na lyoto muno. 21Pamo yake uwasha mkara na panga mwali muoto huboka katika mikono yake.22Katika hingo yake hibile ngupuhu na kitisho huinahino nnonge yake. 23Nofu ya hiyega yake zihunganishwe pamope; zibile katika yuwembe; wala hiwechalihi boyelwa. 24Moyo wake ni ngumuhu kati liwe hakika ni ngumu kati liwe la paye la sagyaha.25Na pahayema mwene, hata miungu yandayo gopaha: uhiche mchango kasababu ya hofu. 26Na manahite hapalakombolewa kwa lipanga, hawechili panga kilebe chochoti, wala mkuki, wala mshale, wala aina yoyoti ya silaha iliyochongoka. 27Yuwembe huwacha kunani ya chama kana kwamba ni mahakapi makavu na huwacha kunani ya mbanje kana kwamba ni ubao wahubohi.28Mshale huwechalihi hukampanga abutuke; kwake yuwembe maliwe ya ngombele yabile kati makapi. 29Marungu huyalola kati mahakapi makavu; yuwembe huekelya kunani ya mkuki unaovuma. 30Sehemu zake za paye zibile kati hipande vilivyo chongokaha vya vikalange; huleka alama zilizosambaa katika ukando kana kwamba habile ni chombo cha yagyaha.31Yuwembe andakipanga kilindi kichemke kati kikalango cha mache ya muoto: hupanga habari kati kikalango cha lihamu. 32Yuwembe andahipanga ndera ing'are nchongo yake; mundu yumo angedhani kilindi chabi cheupe.33Ndopoho cha linganisha kunani ya dunia, ambaye yuembe abile ameubwa ishi chabi cheupe. 34Hukibona kila kulebe chene kiburi, yuwembe ni mfalme kunani ya bana boti wa kiburi.
1Kabe Ayubu anyangwi yahweh na baya, 2"Nitangite kwamba uwecha panga makowehe yoti, yakuwa ndopoho kusudi lako liwecha zuiliwa. 3Ni nyahi haywoho ambaye pangali na maarifa hutira mipango? kwa kweli nibahite makowe ambayo niyatangitelihi, makowe magumu kwangu kuyatanga, ambayo kunani yake nitangitelihi chochoti.4Wanibakile, pekanyaha nambeyambe, nane nabaya; nakulokiya makowe, nawenga upalanibakiya! 5Mibile nikikupekanya kwa usikivu wa lihikilo lyangu, lakini ambeyambe liyo lyangu landakukubona wenga. 6Bi nandajicharawa namwene; natubu kwa maumbi na malihu"7Ilitokea baada ya kuwa amekwisha baya maneno hata kwa Ayubu, yahweh ammakiye Elifazi Mtemani, "Ghadhabu yangu itiwaka shisi yako na dhidi ya bwigalyoho wabele kwakuwa mubahitelihi maneno ya haki kunani yangu kati chahapangite mtumishi wangu. 8Mambeyambe bahi, mute mafahari sabaha na mabeberu sabaa, kisha muyendehe mtumishi wangu Ayubu na mupie sadaka ya teketezwa kwa ajili yinu. Ngaa mpangakachi wangu Ayubu atawaombea mwenga, nane nipalayapokela maombi yinu, ili kwamba nisiwashughulikie sawasawa na upumbavu winu maana mubahitelihi makohee ya haki kunani yangu, kati chahapangite mpangakachi wangu Ayubu. 9Bahii Elifazi Mtemani, Bildadi Mshuhi na Zofari Mnaamathi batiyenda na panga kati nyaha yahweh chawahamuru, na Nnungu alimtakabali Ayubu.10Na wakati Ayubu alipowahombea mwiga lyake, yahweh alirejeza bahati yake yahweh alitwelea mara hibele ya kelo chakimiliki hapo awali. 11Ngaa anuna bake na Ayubu, na balo jamaa zake boti babii watangite nayuwembe hapo mwanzo, bahichi hapo kwake na lyaho chakulya pamope na yuwembe katika nyumba yake. Walilombola pamope nayuwembe na walimfariji kwa ajili ya makowe yoti ambayo yahweh alikuwa ameleta kunani yake. Kila mundu ampeyi Ayubu hipande ya mbanje na pete ya dhahabu.12Yahweh atibarikiwa mwisho wa maisha ya Ayubu lenga mwanzo wake; Abile na ngondoroho kumi na nne, ngamia elfu sita, jozi elfu himo na ngundu jike elfu himo. 13Kaye abile na bana saba na waenja batatu. 14Mwenja wa kwanza amkemi Yerim, na wapilikezia, na watatu kerenihapuki.15Katika kilambo choti hawakupatikana walwa wa wazuri kati waenja wa Ayubu tate bao awapehi urithi miongoni mwa kaka zao. 16Baada ya hagha, Ayubu aliiishi miaka k10, awabweni bana bake na bana ba banake, hata kizazi cha ncheche. 17Bahi Ayubu awile, habile mpendo na akijawa na machoba yanambone.
1Aga ni mwano gaa mawlimu , mwana wa daudi mfalme katika yerusalemu . 2mwalimu abaya nyang, '' katilukee waukongo, karti upepo, liran kilebe boka noleka maswali gambone. 3Ni faida gani buanadamu yabaipata bokm mukazi yote yambampanga pare yan lisaban?4Kizazi chino boka, now kizazi chenge ichangilan nchin ibile bai. 5Lisoba lindanpita na lisoba lindachwikya no yerndan kwayombeteka no bwayangana parlipitan ihane. 6Upepo potan kubende no buyanogana kawngo nan mala yatiye teletabkataika ndela yake na bayanganan kane.7Naw mabende gatige chembeleka mwabaadhi , lakini bani itwelyalii kolo mabende kwagaye ndani ngani kwanganyenda kane. kilan kilebe kipangagar ukatara nan ntopo murdun yoyoti wyaweza kukicongelya. 8lio liyakwatani nan galikibona na lisikilo liymkutali wna galo ganlikiyoan.9Chachoti chakibire ngachabara kilan chakipangike ngacharpangikan. ndopo iyayambe pae yan lisoban. 10Yembe libile lolote bando laboweza bayangale ni layambe ? chachoti chakibile kabla yaitutwee. 11Ntopo wyabonekana komkyan chakipitile wakati wa zamani namambo gagapitya masaban gan nonge nan gembe galvakomboka lwarli.12Ne nana mwalimu nana nipangite nan mfalme nan yan israeli katika yaekusalemu. 13Nayeile akili yango katika soma no palopatau kwa hekimaa kila kibebe chakipangikepae ya mobingu. 14Nibweni matendo' goti gargapangika pare yan lisoba , ngan ulole gotige ni muke ni paryokwrchungani upepoo. 15Papependike pawezali gololekwa! chakikotwike baan kiweza balangilwa.16Niubakie mwoyo wango kanibanya '' ulole mbatiken hekima ngolo kuliko babashile yerusalemu kabla yango' lunda lwango lubweni hekima ngolo no tanga . 17Nyile mwoyo wango tango hekima na upumbavu na ujinga . naugundukie ale narlembe lyabile payan kucchungwa upepoo. 18Mwanja katika yoloka kwan hekinma kwina usmbufu wambone nana wyembe wyayongea tanga ( ujuzi ) aryongea makokoleko.
1Nabaite pamoyo wiche nakupayan kwo palaika kwa nyo upulaike '' lakini ulole nawembe kaeawabile upepo wa muda. 2Nabaite ekan ni wasimu nana puraika ifanikele ? .3Natikwipeleleza pamoyo wango katika jinsi yoikia lwango lmongozwe nan hekima ingawa bodo nikamwliage ulalo' naupendile pala kilebe chakilibe chema kwa binadamu lekipangan pae yan hbingu wakati wa masaba gan maisha gabe.4Natimizike ilebe ngolo nachengite nyumba kwajili yango no panda mikongo yomiza bibar. 5Natengenezike bustani na ibanja, napondike aina yoti yan mbugw mkatinyake. 6Natengenize matanda ga mache lengo jitilia mwitu waupandilwe mikongo.7Napemite atamwa analome kwa analome ,nabile na atamwa bababbe lekwile mwi ikulwyango kawe nabile na mapenga makolo ganyamabougilwa zaidi ya mfalme yoyoti wyotowalike kabla yango katika yerusalem. 8kae natikumbya ela na dhahabu ,akiba ya afalme na majimbo napatike babayemba analome na alwawa kwa jili yango , no pulakya boka kwa bona ba binadamu , masurlia na alwawa.9kwango napangite na kolo na tajili kuliko boti bobabile yerusalemu kabla yang, na hekima yango yaribe nkati yango. 10loloti ambalo minyop gango gatilitamani nagazute li . nauribileli mwoyo wango wantpulaika kafika kazi yango yotienan palaika kwabire ni tawlu kwakad yango yotie.11Kane natilola goti anbago maboko gango gagayomwike kugatimiza na nani yn kazi yaniyomwile kwipanga , ila kazi , kila kilebe chabile buke no paya kuchuga upepo , kwabileli na faida pae yan lisoba. 12kawe nategalambuka kwipambanuwa hekima na upumbavu na ulalo kwa mwanja mfalme kilebegan apange wyalaicha baada yango ambacho kinapangikakli ?13Kawe natumbile tanga panga hekima inafaida kuliko upumbavu kati bwea mwabile bora kuliko larbendo. 14wyambi na hekima atmya minyo gake katika ntwe wake bona kolo kwayenda ilaa mpumbavu atyanga katika lubendo ingakwa ndangite mwisho wa aina jimo utunzilwe kwa kila mundu.15kae nabite pamwoyo wango '' chakipitya kwa mpumbavu , ngachapitya na kwango na mwene hekima muno ? natiitimisha mwmobo wango '' nawembe wo ni buke bai. 16Mwanja mwene hekina kati mpumbavu , uko mbokelwali kwa muda macho msoba gagaikha, kila kilebe chapanga kilibalikwe mwene hekima andawa kati mwawana mpumbavu.17kwa nya nanuchukile bwani mwanja kazi yoti yaipangike pare ya lisoba yabile mbaya kwango aye mwanja kila kilebe ni boke nopayan kuchungan upepo. 18Natigachukya gotige ganitinizile , legapapare ya lisobo mwanja ni lazima nigaleke kwa mundu wenge wyaricha baadan yango.19Na ni nyai wyatangite panga alwabana mwene hekima na mpumbavu ? ila apango nsimamizi nani ya kila kilebe pare yarlisoba ambayo kazi yango na hekima yango itigachenga wo nawembe ni buke. 20Kwa nyo mwoyo wango watumbwile katika famaa nnani yaa kazi yoti yanipangite payan lisoba.21Mwanja kwwezike panga na mundu wyapanaga kazi kwa hekima, tanga, na nogekea , lakini alualeka kila kilebe cha bilenacho kwa mundu ambayo andapangali chochoti . ao wembe ni buke na atafil ngolo . 22kwa nyo faida gani mundu yaipata ambae apanga kazi kwa kokotya na payo pa moyo wake kwiikila pamwoyo wake kazi pae galisoba?. 23Kila nasoba kazi yake malumia na makokoleko kwa nyo wakati wa kilo roho yake ipomoliyali awo nawembe ni buke.24Mtopo lalibile linongall kwa mundu yoyoti zaidin yolya no nywa nolizika na chakibile chema katika kazi yake na bweni panga ukweli wo uboka boka mooka ga nongo . 25Mwanja ni nyaiwyaweza pata ya au andaaweza pata fula yoyoti tofauti na nongo?26Mwanja kila wyomulaisha wyembe , nongo umpea hemaa tanga nan pulaika ingawa , kwa mwene zambi ampea kazi yokwamba notunza ili panga ampei mundu wyampula no payan kuchunga upepoo.
1Mwanja kila kilebe na wakati wake na majila gake kwa kila lyengo pae yambingu. 2kwina wakati wobelekwa na wakati wo wa, wakati wopanada na wakati woyokwa gagapapandilwe. 3Wakati wobulaga na wakati wo yoya wakati , wobomwana na wakati wohenga.4Kwina wakatii wolela na kwina wakati woeka,wakati wokwilombola na wakati wo ng'anda. 5Wakati wotaikwa maliwe na wakati wokumba maliwe wakati wokumbatya bandu benge wakati wokumbatyali.6Kwina wakati wopala ile na wakati wopalali , wakati wotunza ilebe na wakati wotikwa. 7wakati wopopopwana ngolo na wakati wa shona, wakati wokotoka na wakati wolongela.8kwina wakati wopenda na wakati wo chukya, wakati wan vita na wakati wa amani. 9Ni faida gani mpanga kazi yaipata mmkazi yake? 10Nibweni kazi ambayo , kifae kwa wakati wake kae nongo atibeka umilele nkati ga miyoyo yambe lakini mwanadama awezali tango matendo ambayo nongonnatigapanga, boka mwanzo wabe adi mwisho .11Nongo abekite kila kilebe kifae kwa wakati wake .kae nongo atibeka umilele nkati ya miyoyo yambe lakini mwanadamu awezali tanga matendo ambayo nongo atigapanga, boka mwanzo wabe adi mwisho.12Ndangite mwanja ntopo chakibile nogakwa mundu wyowyoti kuliko pulaino lenda mema madamu anadaishi. 13karekila yumo apalikwa alye na anywena apalikwa tanga jinsi yopulaikya manogawa anbago gaboka , katika kazi yanke yoti ni zawadi yo boka kua nongo.14Chachoti chapanaga nongo ndagite kidumu milele ntopo chakiweza yongekelwa aua boelwa, mwanja nongo ngakipangite lenga bandu bamwegeleli kwa eshimaa. 15Chochoti chakibile chaabile, chochoti chachaba chabile nongo abapanga binadamu pala ilebe yaribo.16Na nibweni pae yalisoba ubaya ubile palopaipalikwe baa naa haki na panda pa haki mala yambone ina ubaya. 17Nabaite pamoyo wango' ' nongo alwawkwmwene haki na mbaya kwa wakati mwafaka kwa kila kilebe na kila mipango.18Nabaite pamoyo wango'' nongo abapaya binadamu kwalaya panga bembe nikati anyama.19Mwanja mwisho bana ba binadamu na mwisho waanyama ni sawa kiwo cha yumo ni sawa na kiwo cha wyenge bati bapomwaa sawa ntopo faida kwa binadamu zaidi ya anyama mwanja ntopo kilakilebe zaidi ya puri?. 20kila kilebe kienda panda pamo kilakile be kiboka mwamavumbi nankila kilebe kibuyu na mwanamavumbi.21Nyani wyatangite panga roho ya binadamu iyenda kunani na roho ya anyamaiyenda pae ya nchi? 22Kwa nyo kae nakipwile panga ntopo lalibile linogan kwa wyowyoti zaidi yopulanikya kazi yake, mwanja alyo ngojukumu lake . na nyai wyaweza kuneta chobone chakipitya barada yake?
1Arafu kae natiwasa kwqa mateso goti gagabile pae ya lisaba . ulole moli ga bandu gabatesilwe ntopo wyokwbapembela kwajili yabe nguvu ibile moko gabe baba tesa lakini babab teselwa ntopo wyokubapembela.2Kwanyo nababweni bola baba wile , sio baba ishi, balo ambabo babile akoto. 3Aina baati mwno peta boti abele yolo ambae anabona li matendo gogoti mabaya ambago ganda pangika pare yalisoba.4Kae nabweni panga kila litedo la kazi na kazi ya utashi yabile bwigu kwa jilani ya mundu awo nawembe ni buke no paya kuchunga upepo.5Mpumbavu akonja maboko gake na apangali kazi kwa nyo chakulya chake yega yake. 6Lakini male kanzi yanfaidab pamope na kazi yoyombeteka kuliko kanzin ibele pamope na kazina ambayo hupaya kuchunga upepo.7Kae natifikili zaidi kunusu ubatili buke wawaba zaidi pae ya lisoba. 8Kina wina ya mundu ambae abile kichake. ntopo mwana , wala nnongo mtopo mwisho wa kazi yake yoti na minyo gake galengangali kwopata utajili ndashangala, nindakwisumbuya noalibia pulaika kwango kwajili yan nyoni ? awo nawembe ni buke ali mbaya.9Banda abele bapanga kinenoga zaidi yumo , kwa pamope baweza pata malepo manogaw kwajili ya kazi yube. 10Mwanja itei yumo mwanaatombikee, wyenge anda kombwa kuntondobea mbwiga lyake ingawo huzuni inkengama wyembe wyambile kichake patomboka mana. ndopo mundu wa kuntondobea. 11Na manaitei abele manabagonjike pamope bawezi pata lyoto lakini mundu yumo akombwa buli pata lyoto mana abile chake.12Munda mana abile kichake awezike shindwa nguvu lakini, abele banduwezi yema mwanashindano katika shambulio na kamaba ya nywzili itatu ikakati kalikiyo mbeteka.13Male panga mwnchembe nkeba pango mfalme mzee na mpumbavu ambatangiteli jinsi ya pekanya mwonyo. 14Aye kakape ata manaitei mundu nchini paba mfalme boka, gelezani au ata mana abelekwile maskini ( nkeba) katika ufalme wake.15Pamope nabweni kila yumo ywabile nkoto no teleta pae ya lisoba kabaiyea pae kwa manchembe nchini wyakakatwike kati mfalme. 16Ntopo kwmwisho kwa bandu boti babapala kunti mfalme wayambe , lakini benge babe balwakunsifuli wyembe. kakapeali yabe buke no paya kuchunga upepo.
1Ulendele nnyendo wako poyenda mw nymba ya nongo uyenda kolo ukapekani pekanya ni male kuliko mpumbavu baba potoa dhabiu wakati bonatangiteli panga chobakipanga katika maisha ni kinenyata2Kainaube nywmbeteki wolongela kwa mkono wako nan kana upanga alaka leta lineno loloti kwa nongo abile mbinguni lakini wenga ubile pae kwa nyo maneno gako gabe machini. 3Manaitei winailebee yambone yopanaga na anagika walwampata ndoto yenenyata penge walwa longela maneno gambone gaupmbrwa.4Manaubekite nadhili kwa nongo, kanauseye kwipanga mwanja nongonapataikyali upumbavu upange chelo chowalapite wakipanga. 5Male kotoka beka nadhili kwliko beka nadhili yokotoka kwiboya.6kana ulusu nkono sababisha yegayako pangazambi konubae kwa ntumwa wa kuani chelo kilapo chabile kwa makosa '' mwanja kele panga nongo uchike kwo lapa kwa ubocho wtilya nongo alibie kazi yamoko gako. 7Mwanja katika ndoto yambone katimwabile katiak maneno gambone , kwinabuke na ubatili kwa nyo wayogopengo.8Pomona maskini ( mkeba) kateselwa no pokonylwa haki na pangilwa kinenyata katika jimbo cyako , kanawashangala kati panga ntopo wyatangite , mwanja kwina bandu katika mamlakoa ambabo ba ndabola, kwina ata bababile nnani yabe. 9Kwoyongekea mapapyo ga bwe ni kwakilayumo na mfalme mwene atola mapapyo boka mwngunda.10ywobwoti wyapendile ele alwa lenganati ele nawyowyoti wywpendile utajili mna yatiapala zaidi awo nawembe ni buke. 11Kail ( mwanja) mafanikio pagayongekeka ngapabayonekika bandu babafumya kwinafaida gani katika utajilin kwa wyabile nao ila kwlola kwa mingo gake.?12lungonolwa mpanga kazi ni lunogaw,manamaite andalya pachini aua muno lakini utajili wa mundu tajili umusuli wyembe gonja vizuli kinenoga13Kwina kilebe kinenyata muno nikibweni lisoba: palo pibeklwe akiba na mwene wywbile nayo, insababishilya tabu mwene. 14Wakati tajili paobea utajil wake kwa baati mbaya , mwana wake wyampapite, aigali wali na chochoti moko gake.15Kati mundu mwabelekwa watopo boka mwndumbo ya mabake , nyonyo alwaboka alwa boka mumaisha ga abile watopo atoli chochoti boka mwkazi yake .16Kilebe change kibaya muna manaite mundu mwaichile ni lazima ayende nyonyo kwa nyoni faida yako mundu nyonyoti yaipata katika panaga kwqa jili ya upepo?17Wakati gamasoba gake alyapa lubedo na afezeshwa na matamwe mwino na nyongo.18Ulole , chelo chani kibweni panga kinogau na chakifaika ni lya na nywa no pulaikya faida boka katika kazi itu yoti, yatwipan ga pae ya lisoba wakati wa masoba ga ga maisha aga ambago nongo atitupea mwanja wono ni wajibu wa mundu.19Wyowyoti ambae nongo ampeile malai na utajili na wezo wopokya pandu pake na apwlaike katika kazi yake aye ni zawadi boka kwa nongo.20Mwanja mala yambone akombokyali masoba ga maisha gake , mwanja nongo ambapo nga anagika na mambo (ilebe) ambago gapolaikya kugapanga.
1Kwina ubaya ambao niubweni pae ya lisoba , na nogali kwa bandu .2Nongo awezike kumpea mundu mali na utajili na heshima mpaka panga akosali chochoti chakitamanya mwene , lakini kae ampae ampeli uwezo wa kwkipalaikya , penge kae mundu wyenge tumya ilebe yake awoni buke liteso libaya.3Manaiteli mundu apapite bana mia jimo noish miaka yanambone lenga panga masoba ga miaka gake ni gambone lakini manaite mwoyo wake ulenganili kwa manogaw na asikilwali kwa eshima kae ni baya nyongo mwana , wyabele kwile awile ni mule kwliko wyembe.4Hata mwana awyo abelekwile bila faida na apeta mulubenda nalina lyake ligada litjilwa.5Ingawa mwana wyo abonali lisoba aua tangakilebe chochoti aiana mapomolyo ingawa mundu wyo anapomolyo.6Hata manaitei mundu aishile miaka elfu jbele lakini aiyeganali pulaikya ilebe yenenongaw, ayenda semw(pandu) pamokati mundu wyoyoti wyo.7Mwanja kazi yoti ya mundu kutwelea nkano wake, ila anu yake iywkutali8Kakape ni faida gani yabile nayo mwene hekima kuliko mpumbavu ? ni faida gan tabile nayo masikini ata manaitei katangojisi yopanga nonge ya bandu?9Ni male likiza na chelo ambacho minyo gango kibona kuliko tamaniya chelo ambacho amuyai kotoka tulia itamanya gagabile kaebuke na yanyo kuchunga upepo. 10Chochoti ambacho kabile tayali chabile chapeilwe lina lake, na kati mundu muabile ni teali atanganikwe kwanyo ibile ifaikali yo mana na yolo ambae muhukumu nkolo wa boti. 11Maneno gambone gagalongelekwa,ngaga yongekeka gangali maana,kwa nyo ni faida gani yabile kwa mwanadamu. 12Mwanja ni nyi ywatangite kele chakipile kinogau kwa mundu katika maisha gake wakati wa ubatili wake masoba gagabalangilwe ambago kwago apeta kati kiwili? ni nyai nyai ywecha kumakia mundu chachai cha pale pa lisoba baada yopeta?.
1Lina linoga ni male kwliko manukato ga garama na lisoba lyo wan i male kuliko lisoba lo belekwa.2Ni male yenda munyumba yo maombolezo kuliko nyumba ya karamu, mwanja maoni bolezo gaicha kwa bandu boti wakati wa mwisho wa bwomi, kwa nyo bandu babaishi ni lazima babeke ale mumwoyo.3Huzuni ni male kuliko kieko, mwanja baada kuminyo ya uzuni kuicha pulaika kwa moyo( mwoyo)4Mwoyo wa mwene hekima ubile mwnyumba ya maombolezo, lakini mwoyo mpumbavu ubile katika nyumba ya kalamu.5Ni male pekanya maoyo ga mundu mwene hekima kuliko pekanya mwambo wa mpumbavu.6Mwanja kati nnelo wa mimimwa pae ya kiteleko, ngamwakilebe kieko cha mpumbavu awo nawembe ni buke.7Kakape jeuli impango mundu mwene hekima panga mpumbavu , na lushwa ualibia mwoyo.8Ni male mwisho wa kilebe kuliko mwanzo na bandu bene uvumilivu ni male kuliko bene kwipuna mwroho. 9Kanamwsike kiyombeteka paro yako mwanja nyongo itama pamyoyo ya apwbaku.10Kana wbaye,’’ panga masoba ga palipite gabile male kuliko masoba gano? Mwanja kwa hekima li wndalaluyu liswoliale.11Hekima ni njema kati ilebe ya samani twilisi boka kwa apendo bitu ipia faida kwa balo babali bona lisoba.12Mwanja hekima ipia ulinzi kati mwale ela mwaikombwa pia ulinzi ,lakini faida ga malifa ni pango hekima umpea ukoto wyowyoti wyabile nayo.13Utakafalie matendo ga nongo ni wyoko wyawecha kukiimaisha chochcoti chakipe ndeite.14Wakati nyakati ipanga njema, ishi kwa palaika katika alyo lakini wakati papanga nyata , utafakaliale nongo aluswile ali yoti , ibe kwa mwanja nyo ntopo binadamu wyowyoti wyolwatanga chochoti chachaichar baada yake.15Nibweni ilebe yanambone katika masoba gongo gwabatili kwina bandu bene haki ambao bandaangamia licha yopanaga baina haki, na kwina bandu Aovu baishi maisha malacho licha yopanga aovu. 16Kanaube wa mwene haki paminyo gako wa mwene mwanja kele kwialibia wamwene?17Kanaube wa mwovu muno au wampumbavu mwanjakele uwe kalibu ya wati wako. 18Ni male panaga ukamwe hekima aye , no panga kona wleke haki iboke mwanja mundu wyalwakumcha nongo aluwatimiza hadi yake yoti.19Hekima inangapa nkati ya mwere he kima zaidi ya atawa komi mwinji.20Mtopo mundu mwene haki nnani ya bwe wyapanga manogau na atendali zambi.21Kanaupekani kila lineno lalilongelekwa, mwanja wwezike pekanya mtumishi wako kakwlani.22Nyonyo utangite wamwene nkati yako mwayo wako walanile mbenge mala yambone.23Aga gotige nigasibitishe kwa hekima nabaite ‘’ naluaba mwene hekima ‘’ lakini zaidi mwambalage ba.24Hekima ibilekutalu na paemuno na nyoi wyaweza kwipata.25Natigalambwya mwoyo wango kwiyego na no pala hekima na ufafanuzi muno, no tango panga ubaya ni ulalo na upumbavu ni wasimu.26Napatike tanga lalibile na uchungu kuliko wa, ngamabile mwawo wyowyoti ambae mwoyo wake utwelile mitego, na nguvu ( libambu) nas ambae maboko gake ni minyololo wyowyoti wylwakumpendeza nongo alwakochopoka kwa awyo lakini mwene zambi alwatolekwa nakwe.27Ufakali chelo chanakipwile’’ abaya mwalimu ‘’ nibele kaniyongeke tanga chimo adi chenge lenga nipate ufafanuzi wa kweli.28Ache nganikipala, laki bado ninakipali ninapatali nnalome yumo mwene haki miongoni mwa elf, kae mbatikeli nwawa miongoni mwa balo boti.29Nagunduite ale. Panga nongo amumbite binadamu abile wicho, lakini babo I mwali yoba wicho kabapala manono pau gambone.
1Ni mundu gani mwene hekima ? ambae andatanga matukio gaina mana gani mumaisha? Hekima nkati ya mundu husababisha kuminyo kwake nga’ lang’atya na nonopa kwa kumiayo kwake badilika.2Nindakushauli uti amri ya mfalme kwa mwanja ya kilapo cha nongo cha kunende la wyembe .3Kanauyombeteke boka nonge yoba kwake, na kanauyeme wnga luboko kilebe chakikotwike faa, mwanja mfalme awezike panga lyolyoti lalitamani.4Lineno la mfalme lindatawa, kwa nyo nyai wyapalakumakia, ‘’ upanga kele?5Wyoyoti wyakamwa amri ya mfalme akwepa mazla mwoyo wa mwene hekima atanga mwelekeo mwafaka na muda woyenda.6Mwanja kila kilebe kwina lijibu kwana wati wojibu mwanja tabu ya mundu ni nongo.7Ntopo wyatangite chakikengama na nyai wyawecha kumakia na namani chakikengama.8Ntopo mwene uwezo nani ya roho asibiroho, wala ntopo mamlaka nani ya lisoba lo wa wala ntopo lusiwa muvita yelo wala wovu walwakumwo koa ( kunopwa) yolo wauyobelile.9Nebe yoti nbweni , nayeile pamwoyo wanongo katika kila kazi yaipangike pae ya lisoba kwakina wakati ambao mundu yumo aina mamlaka nani ya nyime kwa nyongo yake.10Nyo nababweni abaya kabisikilwa pabwea bababoilwe maali patakatifu (papeletau) no silikwa pandub pabasifilwe na bandu katiika mji wabapangite itendo iovu aye nayembe ifaikali.11Manaitei matendo maovu gaukumi lwalikwokiyo mbeteka ishawishi miyoyo ya binadamu panga kinenyata.12Hata manaitei mwene zambi apange kinenyata mwa mia jimo na balo atame (alame) kwa muda nna cho , bado ndangite yapanga sawa kwa balo, babamweshimu nongo babamweshimu uwepo wake wababile nawo .13Lakini yapangali noga kwa mundu mmaya , nyumboe alumu cheleweshwa masoba gake kati kinogau mawkiboeka kiyombeteka , mwanja amweshimuli nongo.14Kwina buke wenge waufaikali kilebe chenge chakipangika nani ya dunia elebe yaipitya kwa bene haki kati mwaipitya kwa aovu nabaile awo nawembeni buke waukotoka faika. 15Kwanyo napendekize pulaika ( fula) kwa mwanja mundu ntopo kilebe bola pae ya lisoba zaidi yo lya no nywa no pulaika ngakwa nkengama mukazi yake kwa masoba goti ga maisha gake amabyo nongo atikumpea pae ya lisoba.16Naubekile mwoyo wango tango hekima no tanga kazi yaipangaika nani yabwe,.17Kae natetafakali matendo gotiga nongo , panga mundu awezali tanga kazi ya ipangika pae ya lisoba bila jail mundu apanga kwopata majibu, alwagapata ingawa mwene hekima andawecha aminya andatanga, kilebe kweli atangiteli.
1kwa mwanja nawasike aga goti kwa lunda lwango tanga kuhusu bandu bene akina bene hekima na matendo gabe. Boti babile mumaboko ga nnongo.Ntopo jwantangile kwamba upendo au suki yaisa kwa bandu.2Kial jumo abile na mwisho sawa, Mwisho sawa ulenda bandu bene aki na baovu ,bema, bababilr safi na bange ba safi jwembe jwapia dhabiku na yolo jwalikotoka piya dhabihu. Mana bandu bema balwawa bene zambi nabembe balwa waa nyonyonyo.Kati nyalo yolo mwalapa mwapala waa, nyonyonyo mundu yolo jwapopabeka kilapo najwembe alwa waa.3Kubi na mwisho mmoya kwa kika kilebe chakipangika pae ya lisoba, na mwisho kwa kila mundu. Mwoyo wa binadamu utwelile uovu, na wenda wazimu ubile mu mioyo yabe wakati pabaishi kwa nyo baada ya alyo bayenda kwa waa.4Kwa mwanja jwojwote jwalombana na bote bababile akoti kubina tumaini,kati nyalo mbwa jwabile nkoti ni bora kuliko imba jwawile.5Kwa mwanja bandu babile akoto lakini babawile batangite chochote. Babileli kaena tuzo yoyoti kwa sababu kombokya kwabe kuyomwike.6Upendo wabe ,chuki na bwigu ikatililwe kutalu muda wa mbone. Bapata pandu kafiko kilebe chochoti chakipangika pae ya lisoba. 7Uyende, ulye nkate wako kwa pulanka , na unywe mwinyo wako na mwoyo wa pulaika,kwa sababu nnongo andalusu pulaika kazi inanoga. 8Ngobo yako ipange uu masoba goti, na twe wako upakae mauta.9Uishi kwo pulaika na nwawa jwompendile masoba gako goti gamaisha gako gaubatili, masoba ambago Nnongo atekupeya pae ya lisoba wakati wa masoba gako ga Ubatili.Kwa nyo ni thawabu kwaajili ya kazi yako pae ya lisoba.10Chochoti luboko lwako lundalipanga, ukipange kwa nguvu yako kwa sababu kazi ntopo au fafanua au ufundi au hekima katika sheoi poyenda.11Nibweni baazi ya ilebe ya utya pae ya lisoba, Mashindano gabokano lina bandu bene lubelo. Vita ibokana lina bandu imala.Nkante ubokana lina bandu bene ufahamu. Kibali kibokana lina bandu bene ufundi. Baada yake wakati na bati kwa athiri abo boti.12Kwa mwanja ntopo jwatangite muda wake wo waa kati nyalo omba mwayo njelwa mulupelele lwa kiwo, au kati nyalo kiyuni mwaboyolwa muntego. Kati inyama binadamu batabilwe katika nyakati mbaya ambayo gafla kwatombokya.13Pia nibweni hekima pae ya lisoba kwa namna ambayoo kwango yabonekine ngolo. 14Kwa bile na mji nchene na mji nchene na bandu achene nkati yake,na mfalme nkolo aisile kinyeme na mji awona kutindia na asengite mandaki kwajili ya kuputa.15Na apo pa mji kwabile na masikini, mundu mwene hekima ambayee kwa hekima yake aukowite mji ila badae ntopo jwakombokile yolo masikini.16Nyo, nganabaite "Hekima nibola kuliko tumyangupu lakini hekima ya mundu masikini salaulikwa, na maneno gake gapekanitwa li?.17Maneno ga bandu bene hekima galongelilwe mbole mbole gapekanilwa kinanoga kuliko ndoti ya ntawala jwojwoti miongoni mwa apumbavu.18Hekima ni bola shinda silaa ya ngondo, Lakini mwene zamba jumo aweza alibia gananoga gambone.
1kati mabembe babawile sababisha manukato bokanunga kwo bola nyonyo upumbavu nchene kwishinda hekima na isima.2Mwoyo wa mundu mwene hekima elekea malyo, Lakini mwoyo wa mpumbavu elekea kunkeya.3Wakati mpumbavu patwanga mundela, mawaso gake mapongwa kagasibitisha kila mundu na jwembe mpumbavu.4Kati nyongo ya ntawala manaiobwike nchogo na wenga kane waleke kazi yako.Tulia kuweza tuliza ukatili nkoll.5Kubina uovu waniubweni pae ya lisoba aina ya likosa lyaliweza pitya kwa atawala.6Apumbavu bapeyelwa nafasi ya ongoza, Wakati bandu babafaulwile bapeyelwa nafasi ya pae.7Nabweni atumwa kabaoboka farasi na bandu babafaulwile kabatwanga kati atumwa kunani ya aridhi.8Jwojwoti jwaemba lyemba awesa tumbuli gake, na popoti mundu jwate kwana ukuta, ng'ambo awesa kunuma.9Jwojwoli jwachonga maliwe gaweza kunumia na mundu jwachonga mbao aweza kwiatalisha kwa ayo.10Kati kioma salipapatile sange ukale, na mundu alolali lakini lasima atumi ngupu yambone lakini hekima piya faida kwo faulu.11Mana ng'ambo alumite bado anapulaikali, kwa nyo ntopo faida kwa jwa pulaisa.12Maneno ga ntwe wa mungu mwene hekima gabi na akia. Lakini mikano ya Mpumbavu kumila mwene.13Kati maneno mwagatumbwa pita munkanomwa mpumbavu, ulalo pita na mwisho nkano wake ulwapita wazimu mmoya.14Mpumbavu yongeya maneno, lakini ntopo jwatangite sakiicha.Ni nyai jwatangite badala yake?.15Lyusu lya apumbavu kwa wala bembe kwa nyo batangile li atendela yo yenda mjini.16Ole wako bwe kati mfalme jwako ni munchembe nchene na mana iongozi bako batumbwa karamu kindae.17Lakini Ubalikilwe bwe kati mfalme wako ni mwana wa bandu, na mana iongozi bako lya wakati waupalikwa, kwa ngupu, na sio kwo lobya lii.18Kwa sababu ya ukata mwagala ntomboka. Na kwa sababu yaikotoka panga kazi nyumba ilwapata luga.19Bandu andaa sakulya kwo eka, divai leta pulaika mumaisha, na elatimiza kila kilebe sakipalikwa.20Kane umlaani mfalme, ata muakili, na kane walaani bene mali muchumba sako sagonja. Mwanja ijuni ba angani baweza tola maneno gako. sosote sakibile na mapapayo kiweza eneza ikowe.
1Upeleke nkate wako kunani ya mase, kwa mwanja wa upate kae baad ya masoba gambone.2Ushiliki nkate na bandu saba, ata banane kwa mwanja utangileli majanga gani gagaisa kunani ya nchi.3Kati maunde gatwelile ula gakwiula gene pae ya nchi. Na maitei nkongo watomboka elekea kusini au elekea kaskazini, popoti nkongo pawatombokya waigala popo.4Jwojwoti jwaulola upepo iwezakana kane aoboke, na jwembe jwalola maundeilwa wezekana kane aloke.5Kati mwokotwike kwitango ndela ya upepo wala nyalo mwana mwakola ndumbo,nyonyo uwesali kuitango kazi ya Nnongo ,jwambite kila kilebe.6Kindae upande mbegu yako, mpaka kitamwinyo, upange kazi kwa maboko gabo kati mwaipalikwa kwa mwanja utangite yako yafanikiwa, kitamwinyo au kindae , au yeno au yelo au yote yapanga inanoga.7Kweli bwega unogite, na nikilebe. sapulaisa kwa mwanja ya minyo kulibona lisoba.8Maana mundu aishile myako yambone, na aipulaika yoti, lakini awase juu ya masoba gagaisa ga lubendo, kwa mwanja gapanga gambone kila kilebe sakiisa ni buke wauteketea.9Upulaika kinaja, pa ujana wako, na mwongo wako upulaiki masoba ga ujana wako.Ufatilie galo mema ga mwoyo wako, sosoti sakibile nonge ya minyo gako.Ingawa, utange kwamba Nnongo akuleta kuukumu kwaajili ya ilebe aye yoti.10Uboge nyonyo boka mumioyo wako, minya kwo kwoli kwa payega yako, kwa sababu ujana na ngupu yako ni buke.
1Pia unkomboki Nnongo wako pamasoba ga ujana, kabla ya masoba gananonopa ganaisali, na kabla myaka inaikali pawabaya, " Nenga ntopo pula katka go".2Upange nyo kabla yabeya wa lisoba na mwei na ndondwa inapangali lubendo na maunde keleboka baada ya ula.3Awo wapanga wakati ambao nizi wa ikulu alendema, na alabime imala balita, na alwawa baba saga koma, kwa mwanja ni achene na balo babalola palidilisha babonali kinanoga kae.4Awo ulwapanga wakati ambao milyango ijigalikwe mulaa, na kisindo cha saga koma , wakati alalome bangondoyelwa na lilobe la kiyuni, na mwambo wa lilobe la aenja koma.5Wapanga wakati ambao bandu bayogopa yaitondobike na atali yaibile kubala bala , na wakati ambao mlozi wapita maloba, na wakati mbai bakwe kwe yana bena, na wakati ambao kilolo sa asili payasindwa . Bokapo mundu ayenda munyumba yake yamilele na alomboleli baelya mumitaa.6Ukomboki muumba wako kabaya upela wa fedha katilwa au libakuli lya fhahabu puwanika au gudulia puwanilwapa kinywanyu, au tolori la mase puwanika palose.7Kabla mavumbi gana kelebokali pandu pagapitike, na roho keleboka kwa Nnongo jwaiboike.8Kati ukongo wa buke, "abaya mwalimu, kila kilebe buke wauoba.9Mwalimu abile na hekima na kwapundisa bandu malifa.10Mwalimu apalike andika kwo tumya ilebe yaipangilwe na maneno ga kweli gageyemi.11Maneno ga bandu bene hekima ni kati mchokoo, kati misumari yaikongondilwe kwa nkati nga mwogabile makowe ga mabwanapa nkwembano wa mithali yabe, ambago gayeganilwe na mchungaji jumo.12.Mwana wango ube makini na kilebe zaidi senga kwa itabu yambone, ambayo ntopo mwisho na egelya kwambone leta soka pa yega.13Mwisho wa lijambo baada ya kila kilebe uyowanike kwangu lasima umche Nnongo na kamwa amri yake, kwa mwanja leno loti jukumu la mwanadamu.14Kwa mwanja Nnongo aleta kila kitendo paukumu, pamoja na kila kilebe sakikwi yobie, kinanoga au kinanyata.
1Hale ngaa likowe la yuremia mwana wa Hilikia, ywembe abi yumo wa makuhani kolya Anatothi katika nemawa Benjamini. 2Likowela ngwana lamwichile katika lichoba la Yosia mwana wa Amoni, mfalme wa Yuda katika mwaka wa komi netatu wa utawala wake. 3Lakini kabee lamwichilile katika wakati wa yehoyakimu mwana na Yosia, mfalme wa Yuda, paka mwei wa tano wa mwaka wa kumi na jimo wa Zedekia mwana Yosia, mfalme wa Yuda, wakati bandu ba yerusalemu pabatolikwe panga atumwa.4Likowe la ngwana latiniichilya, libaite, 5"Kabla ninakumbali ndumbo, nalikuchawa, kabla unabelekwali boka ndumbo nakikute nga: nakupangite panga nabii kwa taifa" 6"Ahaa, ngwana "nabaite" nanga ndangiteli baya, kwa kuwa nenga na mwana"7Lakini ngwana atinibakia, "kanaubaya, nenga namwana: wayunda kila semu panaleu kuluma, na wabaya kila kilebe chanukma mulisha! 8Kanawagogope habo, kwa kuwa nenga nibile pamope na wenga kukuokoa abaya ngwana"910Kabe ngwana anyoshike luboko lwake, akunyile nkono wake na kunibakia, "Nibekite maneno gango pakano wako. Nitikuchama leno kunanni ya mataifa na kunani ya mataifa, ili tupwa na tekwana, halibia na taikwka, chenga na pandei"11Neno la ngwana alinichilya, labalte, "Yeremia, ubona namani?" nabaite, niboni lutambe lwa mlozi" 12Ngwana anibakiye, "ubweni vinzuri, kwa kuwa nililinga linenolango ili nililimize"13Neno ngwana latinichilya mara yanebele labaite, "ubona namani?" nabaite, nibona kiteleko kakibela, ambacho kano wake uwelekea boka upande wa kaskazini. 14Ngana annibakiya, "janga lapita kaskazini kunanni ya bati babatama katika kilambo chee.15Kwa kuwa ngakema makabila goti ya falme za kaskazini, abaya ngwana gaicha na kila yumo ayemka enzi yake kutailae malango ya Yerusalemu dhidi ya ya ingwambe yote yaitindiya, na dhidi ya nena wayuda. 16Matambwa makuhani dhidi yabe panani ya mlau wabe kunileka, kwa ukikiye ubani kwa nangu kwenge na kwa abudu chelo chabatengenize kwa maboko.17Wiandaye uyene ukabakiye kila kilebe chankuamuru atafdhaika nonge yabe anaiche kufadhalsha wenga nonge yabe! 18Rola leno nikupangite panga ililambo chakibi na ngome, panga ngome ya kyoma, na kungumbe cha sheba dhidi ya kilambo yoti dhidi ya wafalme wa Yuda, na kunani ya akolo bakke na kunani ya bandu bati ba kilambo. 19Bakobwana na wenga, lakini belwa kushindana kwa kuwa napanga pamope na wenga ili kuokoa-abaya ngwana.
1Neno la Ngwana limuhichile nabaya, 2"Yenda ukabaya katika mahikilo ya yerusalemu ubaya ngwana abahite nyahaa: Nikombokya lilogano la uaminifu la uwenje wako, upande wako wakati tubile tukichumbiana, wabile kaunipala palo jangwani, katika chela kilambo yahibile pandaa. 3Israeli abile ametengelwa kwa ngwana malimbuko yake ya mahuno yake? boti babile malimbuko yake babile na hatia! majanga yatikuwa icha-abaya ngwaba.4Mupekanyehe neno la ngwana, enyi nyumba ya Yakobo na kila familia katika nyumba ya Israeli. 5Ngwana abaya nyaha, "Ni likosa gani ambayo tate binu bayabweni kwangu, hata wakane kunikkengama nenga? hata bazikengame sanamu ambazo ndopoho chochoti na wao panga kilebelihi? 6Wala balongehilihi, ngwana abile kwako, ambaye alitutoa katika kilambo cha Misri? ngwana habile kwako, ambaye alituhongoza katika jangwa, katika kilambo cha Araba na mahebwa, katika kilambo cha ukame ma lubendo nane, katika kilambo ambacho ndopoho mundu yuwatama hamoho?7Lakini natikuwaleta katika kilambo cha kameli, ili mlyehe matunda yake na vibele yenge vyema! lakkini pumuhichi munijehi unajisi kilambo changu muhhupangite urithi wangu panga mahuchi! 8Hata makuhani wabahitelihi, ngwana habile kwako? na hata haramu wa sharia banijallilihi nenga! Kwa chungaji batendite dhambi dhiidi yangu. Manabihi bampile Baali unabii na kuvipala vilebe ambavyo ndopoho faida.9Kwainga ngayendelea kuwashitki-hale neno la ngwana na nipalakuwashtaki bana wa bana bitu. 10Kwa loka yenda hadi pwani ya kitimu na linga. Utume ajumbe yenda kedari na pala nahubone kama iliwahi kutokea hapo awali viebe kati nyaha. 11Buli, taifa ligalambuliwa mnungu, hata kama hibilehili mnungu? lakini bandu waungamue utukufu wabe kwa vilebe ambacho hakiwezi kuwasaidia.12Sitajabuni mwenga mbingu kwasababu ya lehe! mulendeme na yogopa abaya ngwana. 13Kwa kuwa bandu batendo malahu mabeele dhidi yangu: wazilekehe kinywanyu cha mache ya ukoto kwa hemba mabarika kwa ajili yabe, mabarika yanayotekwana yangaliwecha tunza mache?14Buli, Israeli ni mpangakachi? kweni hapelekwilihi nyumbani? kwanamani nambeyambe abile ngara? 15Banabaimba bati ungulumaa dhidi yako wakombwi ndotiha muno na kuipanga kuwa ukeba. Milema yake iyarabike na bakya ndopoho bandu. 16Pia bandu wa Nufu na Tahapanesi bakiche kwa mtwehe wako. 17Buli, mapangite hagha kwaajili yinu pannehi ngwana, wakati Nnungu winu, pahabi kawalongoya mundelaha?18Kwa hiyo kwamanani kupala msaada Misri na nywaha mache ya shihori? kwamanani pala msaada Ashhuru na nywaa mache ya libende Frati? 19Uluhuu wako wandakubedya na makosa yako yakuhadhibu. Kwaiya yafikili hagho utange kwamba ulahuu na lwongo kaachinu mwenga kunileka nenga, ngwana Nnungu wako, na bahaa na hofulihi-abaya Ngwana wa majeshi.20Kwa kuwa nitekwaniye nira yinu mabile nayo wakati wa kale, matipolwana vifungo vyako boka kwako. Lakini balo watibaya, "matumbikyalihi! tangu pahukobwa majuha katika kila mnema hegelya kila nkongo wene mahakapi mabegehe, mwenga makahaba. 21Lakini nenga na mwene malipanda kati mzabibu wanihuchawile mbegu iliyokamilika lakini linga jinsi ilivyobadilika nnonge yangu, na panga mzabibu wangali pwahika na mzabibu pori! 22Kwa kuwa mana hujusafisha mwene libende na hoga kwasabuni kali, balo dhambi yako ni malembele nnonge abaite ngwana Nnungu.23Uwecha buli baya, nenga nanajisikalihi! nenga niyenda kwa mabaa! linga zazibile muli benda-e! tanga chaukipangite, wenga ngamia mwepesi! yuwabutuka katika ndela yake? 24Wenga ni ngunda mwitu, yuwahoyobelile nyika, hautaye pomoh yambepo ufaikalihi katika tamaa ya kuishi! nyahi yuwawecha kumgalambuyo pahapala nnume la kumpanda? mambunda mnalome ambalaye hajichoshi mwene. Huyenda kwake wakati wa mwehi wa kupandwa. 25Lazima uhichibihi migolo yako kanaikose kitalu na lilope lyako panga na nyot! lakini hubahite, ndopoho matumaini! hapana! mawapenda wangeni nanenga uwapala!26Kati honi ya mwihi yaibile atiboyelwa, ngaa honi ya Israeli ngahibilenyaa-wabe eafalme wabe, makuhani na manabii wabe! 27Haba ngaa balo wabaibakiya mikongo mwenga nga tate bangu na maliwa mwenga ngamunipapalihi. Ngaa nyohoo, wakati matatizo hubaya, yumuka utaokae! 28Lakini ibile kwako yelo Nnungu mwahujitengezenile? leka habo bayeme kati wandawecha kuwaokoa wakati wa matatizo, kwa kuwa hizo sanamu zinu zina idadi sawa na mache yinu, katika Yuda.29Kwa hiyo kwa namani kunishiitaki kwa panga makosaha? mwenga boti mmeniasi abaya ngwana wa majeshi. 30Nimewaadhibu bandu binu bure. Walo hawakutaka bayanganyaha. Upanga wako uwabulagile manabii winu kati simba yuwahangamiza! 31Enyi bandu wa kizazi cheno! mupekanye neno lyangu neno la ngwana! buli nibile ukame wa Israeli? Au kilambo chene lubendo nene? kwanamani mundu wangu abaya, leka hitindi yetindiye, tuichalihi kwako kaye?32Buli, mwanamweli awecha libalya mapampo yake, na bibi arusi ngubo yake? lakino bandu bangu banilibalile nenga kwa machoba ya nambone! 33Jinsi mwamtengezike ndela yinu vizuli ilipalo mapenzi. Hata muwapundishike ndela yinu walwawa wahuu. 34Damu ammbayo yabile ngaa ukotoo wa bandu bangali na hatia, ibonekanile katika ngubo yinu. Haba bandu bawahilihi bonekana katika matendo malahuu.35Pamope na makowehe hagha yoti, wenga uyendelea baya kuwa ndopoho hatia. Kwa hakika nyongo ya ngwana yagalambuka boka kwangu. Lakini linga! upalaikumiwa kwasababu nitendikelihi dhambi. 36Kwa namani mnatangatanga kwa urahisi katika ndera yinu? ngaa Misri yawa uchunisho muno, kama mwamubile kwa Ashuru. 37Mwaboka pano manaite mhuzunike mnp, manahite maboko mumtwehe winu, kwa kuwa ngwana amemkutaa yolya wamtu mainiye kwa nyoho mupatalihi msaada boka kwabe"
1Andaema, Nalome kamenga nyumbowe, nayuwembe atuboka kachake na panga nyumbowe wa nalome yuwenge buli aweza kumyangamia kabe? buli aywo ni najisi kabe? Aywo mwana ga chee kilambo. Mupangite kati malaya yuwabi na apenzi banambone, na mbeyambe mupendile buyangana kachongo kabe? abaya ngwan wa majeshi. 2Ukakatuye minyogoko wilinge kilele taasa je, kubi na semu ambapo hupangiteli umalaya? mbwenga ya barabara watitama konenda mpenzi ywako, kati mwarabu pakiwala wialibie kilambo kwa umalaya na ulau makaga ukana bona kibuuri.3Kwa nyoo kunywanywa cha ula yachibile ula ya vuli yanileli lakini kuminyo yako kunakiburi, kati kuminyo yamwa malaya ukana bona kiburi. 4Na nambeyambe wanikema nanga: Tate banga, hata limbwinga lyangu wa tango ujanei je, wapanga na nyongo dhaidi yengo milele? 5Je, wayendelya panga na nyongo yako? rola! ubaite panga wapanga ulau, na kweli upangite nyoo. Kwanyoo uyendelii panga nyoo!6Kabe ngwaba arongee nanenga katika lichoba la mfalme Ysia je wandabona jinsi Israeli alivyomasi? ywembe ayenda pakitombe na katika kila kongo wenemakapi mabege na kolya apanga kati mwa malaya. 7Mananibaite, Baada ya panga apangite makowe haga gote, ambuyanganiga; lakini abuyangineli. Kabi nombowe Yuda ambaye ni nau kabe abweni chakipangite.8Kwa nyoo nenga nabweni panga kwa sababu apangite malaya hago wote haywo Israeli aliyeasi natikumenga na kupeya talaka ya ndaa. Lakini nombowe Yuda mwene liana habili na yogopa na ywembe ajei panga kati mwa malaya. 9Hukokolikeli panga atikwinajisi kilambo kwa nyoo batenganize sanamu ya kongo na yu maliwe. 10Kabee baada ya hagagoti wala Yuda nombone mwasi abuyangineli kachango na mwoyo wake woti, ba aichile na ubocho abeya ngwana wa majeshi.11Kabee ngwana alongei nanenga, "Israeli mwasi abile mwane haki zaidi kuliko Yuda mwasi. 12Uyande ukabaye makowe haga akwo kaskazini wabakiye, ubuyangane wengaIsraeli upangite ulali-abaite ngwana-napangalina nyonyo zaidi ya wenga. Kwa kuwa wenga na mwaminifuabaya ngwana napangali na nyongo milele.13Huyekati wau wako, kwa kuwa upangite dhambi dhidi ya ngwana, nongo wako; ushilileshe mandela yako ngeni pae ya kila kongo wene makapi nabege! wala wipekanili lirobe lango! abaya ngwana. 14Mubuyangane, mwenga bandu aku-abaya ngwana kwa kuwa nenga nilikukobeka wenga! nakubuyanganiya wenga yumo katika nema, abele katika nkolo rumo na kwa buyangania sayuni. 15Nakwapeya achungaji banapendile, na ekwachunga kwa taarifa na ufamu.16Nganipelatipya panga yongakkeya na pambika matunda katika kilambo alyolichoba ayo abaya ngwana. Bawechali baya, panga, "sanduku la lilagano la ngwana! likowe ale balikombokyali kabe katika moyo wabe, kwa kuwa baliwachali kabe katika moyo wabe, kwa kuwa baliwachali kabe wala kulijali bake abaya ago babayali kabe.17Katika muda wo baabaya kunani ya yerusalemu, Haye nga enzi ya ngwana na mataifa genge goti galwakusanyika yerusalemu katika lina la ngwana baatamali katika tabu ya ulam wa moyo wabe. 18Katika machoba goo, nyumba ya Yuda yerudalemu na nyumba ya Israeli, babuyangana pamope boka katika kilambo cha kaskazini katika kilambo yanapeile babu bembe panga ulichi.19Lakini nenga nabaite, jinsi mwanipendile kukuishimu kati mwanawango na kukupea kilambo inanagelelya, panga ulichi zuri kolika waubi katika taifa lyo leyati" Nanenga nabaite, "mwanikemia tatebango" Nanenga nabaya kabe mwagalambukali na kunileka kunikengama. 20Lakini kwa ywanei changowe. mulikuni saliti, mwenga nyumba ya Israeli abaya ngwana.21Lirobe layowanike kunani ya nyanda. Kilelo na kunoba kwa bandu ba Israeli! kwa kuwa babadilishe ndela,; banibalile ngwana Nnongo wabe. 22"Mubuyangane mwanga bandu mwahi ukasi! Nanenga nalwakuponaya na ulauwinu! "Lola tweicha kachako, kwa kuwa wenga ni ngwaa, Nongo witu.23Ubochobocho uboko mwitombe, boka mwitombe. Kwa kweli wokovu wa Israeli upatikana kwa ngwana nongo witu. 24Lakini miungu ya oni inambite kachi ambayo mababubitu baipangite makundu gabayo ngondolo na ng'ombe, bana babe na ahenja babe! 25Na tungonje pae kwa oni oni yitu na ituwekeli, kwa kuwa tupangite dhambi dhaidi ya ngwana, nongo witu? twenga twabene na babubitu, boka wakati wa ujana witu mpaka leno, tupekanileli lirobe la ngwana, nongo witu.
1Mana wabuyanga, Israeli abaya ngwana yabi kati ubuya ngine. Manaitei waboya ago mambo gaa gaachukiya nonge yango na kugaleka kumbutuka nenga kabe. 2Na lapa nnyo, laki ngwana chaishi katika kweli na haki na katika ukumu mataifa ganiloba baraka na gurumba nenga. 3Kwa kuwa ngwana abaya nnyo kwa kila muno katika Yuda na yerusalemu, muleme ngundu winu na kanamupande katika mimimwa.4Muiniliwe na ngwan na boya yuga ya miyoinu mwenga mwaralume naba Yuda na bamutama yelusalemu vinginevyo nyongo yango yeyaka kati oto na teketeza, na kwapanga ndopu mundu wa imiya aya yapita kwa sababu ya urau wa itendo yake. 5Wabekiye Yuda na Yerusalemu itowe wabakiya, "mukambwe baragumu katika kilambo" mutangache" mahusanike pamope tuboke pa nema ya yame. 6Mukakatuye ishara ya bendera na lelekeye sayuni ma munutule salama kana muigele, kwa kulwa nileta najanga boka kaskazini na tomboka pakolo.7Simba adhachaa boka kwenye kitogolo chake na yuwembe atakayeyaharabya mataifa anzile hicha. Aboka kwenye eneo lake ili aleke hofu katika kirambo chinu, kuigalambuya minema yinu panga uharibifu, ambapo ndopoho hata yumo yuwapalaishi. Kwasababu hayee muwale magunia, mulele na kulombola. 8Kwa kuwa ngupuhu ya hasira ya ngwana hibokalihi kwinu.9Ngaa paipalapite katika lichoba alyolo abaya ngwana mioyo ya mfalme na akolohoo yawahaa. Makuhani watasitaajabu na manabii bashangalao" 10Kwa hiyo nabaya, "Ahaa! Ngwana kwa hakika utiwakonga bandu haba ba yerusalemu kwa kuwabakiya, kwabaha na amani kwinu. Wakati lipanga lawatombokya dhidi ya maisha yabe?11Wakati huo yabaywa kunani ya kilambo hache na yerusalemu baha, "upepo wahuyakaa boka katika nyanda za jwangani watola ndela yake elekea kwa waenja wa bandu bangu. Hupetwalihi wala kuwatakasa. 12Mhepo ubile na ngupuhu muno wapalahicha kwa amri yangu, na nambeyambe nitapitisha hukumuni dhidi yabe.13Linga andavamia kati liunde, na magari yake ni kati dhoruba. Farasi wake wana lubelo lenga tai ole witu kwa kuwa twaharabiwa! 14Muhitakase mioyo yinu boka hulahuu winu, yerusalemu, ili kwamba muokolewe mawazo yako mabaya yandafikiri kunani ya panga dhambi mpaka lini? 15Kwa kuwa hibile lilobe yaileta habari boka Dani na janga landasikika boka vilele nya vitombe vya Efraimu.16Uyapange mataifa kulifikiria lehe: Linga, nibatangazia yelusalemu bahaa balo batekaji bandahi chaa boka katika kilambo cha kuhutalu ilikobwa ndotihii za vita kunani ya minema ya Yuda. 17Baabaha kati alinzi wa kung'anda liliolimwa dhidi yake pande zoti, kwa kuwa habile mpinza ni wangu-abaya Ngwanga. 18Tabia na matendo yako yatisababisha haya yatokee kwako. Ayehe yabaha adhabu yako jinsi yaipalabahaa vibaya kwako! yakukobwa moyo wako.19Moyo wangu! Moyo wangu! mibile katika maumivu ya moyo, moyo wangu itifadhaika ngati yangu niwechalihi tamakimya kwakuwa niyowa lilobe yo mbembe, malobe ya vita. 20Litombokyo badala ya litombokyo litatangawa kwa kilambo choti itirabikachaa mara baharabiya maskini yangu na hema yangu ghafula.21Vita vyevyeno vyaendelea mpaka lini? mi mpaka lini nayowa lilobe la mbembe? 22Kwa kuwa upumbavu wa bandu bangu wani tangalihi neg. Ni bandu wajinga bangali na ufahamu. Wanafahamu wa makowe malahuu kaye batangalihi panga mema.23Mibweni kilambo, na kuibona! yabile ukiwa na utupu kwa kuwa yabilendopoho na taa ya mbinguni. 24Ni lolie katika vitombe linga, yabile yandale ndema, na vitombe vyoti vyabile vyandatikatioka. 25Malingati linga, pobilelihi na mundu, na kiguni boti na minema angani babile batitilahaa. 26Nalolite linga ming'unda yabile jangwa na minemaitittimboka nnonge ya Ngwana nnonge ya hasira yake"27Hache ngaa Ngwana chahabaya, "kilambo choti kabisa. 28Kwasababu hayehe kilambo yalombola, na mbingu kunani zajewa lubendo. Kwa kuwa nitiba ya hagha na kuyakusuduya, nibuyaganalihi nchongo; niyalekalihi kuyateketeza. 29Kila mnema wabutuka boka katika ndotihii za apandafarasi na wene pinde; babutkya mumwitu, kila mnema wapandu hadi mahali pa miamba minema yatelekezwa, kwa kuwa pabalihi na mundu wa kuishi katika minema hayoho.30Mambeyambe hitiharibiwa, wapanga namani? ya pokuwa wandawala nguboho nyekundu, wanajipamba na mapambo ya dhahabu, na kuyapanga minyo yako yabonekane makoloho na kakala wanja, balo walalome babakutamani nambeyambe bandakukana badala yake wanajaribu kukabulaga. 31Kwa hiyo niyowa lilobe ya maumivu, yenye utungu kati nnwawaha yuwapapa mwana wake wa kwanza, lilobe la mwenja wa sayuni. Atwetaye pata punzi andayosha makobo yake na baya, ole wangu nenga! ninazimiz kwa sababu ya bababulaga haba".
1Muhite mkapite katika mitaa ya yerusalemu mupale katika lubanda lwake. Kama mwawecha kumpata hata mundu yumo yapanga kwa haki na panga uaminifu, bahi nandahis Isameho yerusalemu. 2Hata kama bandabaya, kati Ngwana chaishi banda lapa ubocho" 3Ngwana minyo yako yalolalihi uhaminifu ubokobwa bandu, lakini bayowalihi maumivu mewaangamiza kabisa, lakini balo bakana kutubu.4Kwa hayo nitibaya, "Hakika haba ni bandu maskini, Ni wapumbavu, kwakuwa nazitangalihi ndela Ngwana, wala malagano ya Nnungu wabe. 5Nipala yenda kwa bandu wa muhimu na kutangaza ujumbe wa Nnungu kwebe, kwakuwa angalau bazitanga ndela za Ngwana wabe. Lakini boti batekwana nira yabe pamope; boti batekwana yelo minyororo bawatawataba kwa ajili ya Nnungu. 6Kwa hiyo simba boka mmwitu atawavamia mbweha boka Arabaha abawabulaga. Chhui abaitekwana minema yabe mundu yoyoti yuwayenda panja ya mnema wake apalatekwa natekwana. Kwa kuwa malahu yabe yatiyonge keya. Makoya yabe ya uasi ayana ukoma.7Kwanamani niwasamehe baba bandu? bana binu banilekite na bapangite vilapo na balo ambao si Nnungu. Niliwalisha vya kutosha, lakini papangite usasherati na kutola alama za nyumba ya uzinzi. 8Babile farasi babapalwa kupandwa. batityanga kono na kolya bakipala pandwa. Lakini mnalome atimakaribiya mke wa jirani yake. 9Kwa hiyo kwa namani kunaawaadhibulishi abaya Ngwana na kwanamani nisijilipizie kisa si kunani ya taifa kati lehee?10Yenda hadi kwenye kikombe cha mng'unda lake la mizabibu na muziharabiye. Lakini wabe kanamuharabiye kabisa.Muboye matawa kwa sababu hayatoki kwa Ngwana. 11Kwa sababu nyumba ya Yuda na Israeli wa menisaliti kabisa-abaya Ngwana. 12Na banikani bandabaya, "Yuwembe si halisi maluhu yawechalihi kutupata, wala tubonalihi upanga wala njalaa. 13Kwa kuwa manabii babile si kilebe kati upepo na ndopoho mundu yuwenge wa baya ujumbe wa Ngwana kwitu. Vitisho vya bena maliwe yabe wene".14Kwa hiyo Ngwana, Nnungu wa majeshi abonyahaa, linga nipala beka makowe yangu na katika kinywa chako. Yabaha kati muoto na bandu haba babaha kati kuni! kwa kuwa wabasamba. 15Linga nipala leta taifa dhidi yinu bako kuchutalu, enyi nyumba ya Israeli abaya Ngwana ni taifa linalodumu, taifa la kale! Ni taifa ambalo dugha yake muhitangalihi, wala muelewalihi chawabaya.16Pondo labe ni kaburi wazi boti ni anajeshi. 17Kwa hiyo mahuno yako yataliwa, bana bako na weanja wako pia, na chakulya chako. balyahamatunda ya zabibu zako na ya mumikongoo, wabai tomboya paye minema yinu na boma zake ambazo mnazitumaini.18Lakini hata katika machoba hayo-abaya Ngwana nikusudialihi kuwaharabiya kabisa. 19Yatokea kwinu, mwenga Yuda na Israeli, mwabaya kwa namani Ngwana, Mungu witu atupangie hagha yoti? Kwamba wenga Yeremia, uwabakiye, kati vile chamumlekite Ngwana na kuabudu minungu yenge katika kilambo chinu, nyoo nyoo nitawatu mikia weng'eni katika kilambo ambayo si yi chinu.20Uwabakiye hagha bandu wa nyumba ya Yakobo na yayawehe katika Yuda uwabakiye, 21Mupekanye hale, mwenga bandu wapumbavu? sanamu hazina matakwa, zina mahikilo lakini zawezalihi yowaha. 22Buli, hamnohofu nenga-abaya Ngwana au lendema nnonge ya minyo yangu? nibekite mpakaa wa mchanga kwenya bahari, ambao ni lilagano la kudumu ambalo libomokalisha hata kama bomoka. Hata kama bohari yanda kupwa na hichilyaa, balo hiwechalihi bomoka. Hata kama mawimbi yako yandoungulumaa, yawechalihi vuka.23Lakini haba bandu bana mioyo ya usumbu hugalambuka panga wapinzani na boka. 24Kwakuwa babayalihi mioyoni mwabe, "bahina tumche Ngwana, Nnungu witu, yuwembe yuwaleta hulaha za awali na hula ya vuli kwa wakati wake, ambaye ndopoho mahuma ya mahuno kwa ajili yitu" 25Ulahuuu wako utekelebya hagha kana yapite. Dhambi zako zitiyachibya makowe mema kanayatokehee.26Kwakuwa bandu walahuu wabile kati ya bandu wangu bandalolaha kati mundu yuwanyatia ili kamati kiyuni, banda beka vitapa na kamata bandu. 27Kati litundu la kitapa lalitwelea kiyuni, nyumba zabe zitwelie ubocho. Kwa hiyo bando kola na tajirika. 28Batinenepa ng'alaa na kupendeza. Wamepitiliza hata mipaka ya maluhuu. Wala hawajali sababu ya kuwepo kwa bandu na wala uwepo wa yatima. Wanafanikiwa hata kama bapiyalihi hukumu ya haki kwa yatima. 29Kwanamani nisiwadhibu kwa sababu ya haghabaya Ngwana sitajilipizia kisasi kunani ya taifa la namna hayehe?30Jambo la ajabu na lo chukiza limetokeya katika kilambo hache. 31Manabii wanatabiri kwa ulahuu, na makuhani wanatwala kwa msaada wa habo bandu bangu wanapenda makowe ya hivyo, lakini mwisho kitatokea namani?
1Mupale mahali salama, mwenga bandu wa Bennjamini, kwa kuboka yerusalemu. Mukombwe tarumbeta za Tekoa nyemekeni ishara kunani ya Beth-Hakeremu, kwa uluhuu wabonekana ukitokea kaskazini, pigo likolo landahichaa. 2Waenja wa Sayuni, wanembo na mwororo, Babulagwa. 3Wachungaji na ngondolo wabe babuwayendea; babeko hemazabo zabawatindiye pande zoti kila mundu ayachunga kwa maboko yake.5Mujitakase mwabene kwa minungu kwaajili ya vita. Tuyende tukamuamie wakati wa adhhuhuri. Ni vibaya muno kwamba mumtwekati unatoweka na kiwili cha kihindali chandahichaa. 4Lakini tumvamieni kilo na tu harabiye ngome yake.6Kwa kuwa Ngwana wa majeshi abaya nyaa. Muutekwane mikongo yake, na tengeneza ni vifusi vya kuitekea yerusalemu. Hawolo ngaa mnema sahihi kuuteka kwasababu atwelihe ukandamizaji. 7Kati nyaa kulocha chakipiya mache, nyanyaa minema hawoho wahubeleka hulahuu. Uaribifu na jeuri vinesikika kwabe. Mateso na taunivibile nnonge daima. 8Uhadhibiswe, ee yerusalemu, vinginevyo nipalu boka kwako na kupanga ukiwa na kilambo isiyotamwa na bandu.9Ngwana wa majeshi abaya nyaa, "Hakika balokota mabaki ya Israeli wabaigalile kati mizabibu. Tondobeya luboko lwako ili tobwa zabibu. 10Mipalakummakiya namani na kumwonya ma mani ili wapekanyehe? Linga! maikilo yabe yahataayaliwa: hayawezi kutili maanani! Neno la Ngwana litihicha kuwaludi, lakini halualitaki"11Lakini nititwelewa na hasira za Ngwana nimechoka kuizuia. Anibakiye, "Uwitaikwe nnonge ya bana mitaani na katika makundi ya achembe. Kwa kuwa kila mnalome alwabolowewa pamope na mnyumbo wake; na kila mpendo mwene miaka yanambone. 12Nyumba zabe balwapewa bandu benge kwa kuwa nipala kuwakwipulu wabatama katika kilambo kwa luboko lwangu. abaya Ngwana wa majeshi.13Ngwana abaya hagho boka kwa mchunu hadi kwa wakolo, kila yumo anatamani mapato ya ubochobocho kuanzia kuhani hadi nabii, kila yumo andapanga hila. 14Lakini haponyehite vilonda bya bandu bangu kwa kunani nani tu. Wandabaya Amani! Amani! na kumbe amani ndopohoo. 15Buli, babweni honi papangite machukizo? Hasha, babwenilihi honi! babalehili na honi. Kwa hiyo bato mboka pamope na balo babatombote wakati nitaka powaadhibu. Waabatomboka wakati nitakapowaadhibu, batombonywa paye, abaya Ngwana.16Ngwana, abaya nyaa, yemaa kwenye ndela panda ulolehe, lojiya zelo ndela za zamani, Buli haye tabia njema hibile kwako? kabe endelea nayo na upale mahali pa pamolya lakini bandu bandabaya, tuyendalihi. 17Nitibeka walinzi kunani yinu ili bapekanye tasumbeto. Lakini babohite, tupekaniyalihi. 18Kwa hiyo, mupekaniye mwanga mataifa! Mulinge, mwenga mashahidi, mulole chelo chakipalakuwapata. 19Yohao, wenga dunia! Linga, nibile tayari kuleta janga kwa bandu hawa matunda ya fikra zabe. Bapekanilihi neno langu wala sheria zangu, badala zake bazikani.20Hawo ubani boka sheba wandahoboka unamaana gani kwangu? Au hawe uudi boka kilambocha kuhutalu? Sadaka zinu za kuteketezwa zikubalikalihii kwangu wala dhabihu zinu, 21Kwa hiyo Ngwana abaya nyahaa, Linga, Nibele tayari kubeka kikwaza dhidi ya bandu haba. bakobara kunani yake tate na bana babe kwa pamope bakobala. Wakazi na jirani zabepia batihoba. 22Ngwana abaya nyaa, linga bandu banda chao boka kilambo cha kaskazini kwa kuwa taifa koloho limechochw=ewa boka kilambo cha kuhutalu.23Wabatola pinde na mishale yabe. Ni wakati na bana huruma lilobe labe ni kati muungurumo wa bahari, na wauluka farasi katika mfumo wa walalome wa vita, enyi waenja wa Sayuni," 24Tuyowi habali zabe maboko yitu yandalegeleka kwa dhiki. Na maumivu yatukamwi kati utungu wa nnwawaa yuwapapa.25Kanauyende panja mumng'unda, na karauteyange mbarabara, kwa kuwa lipanga wa aduna hofu vite hegelyaha. 26Mwenja wa bandu bandu, muwale magunia na kugaaaga kwenye malihu ya lombolya ya mwana pekee lombola ni kwa honii ngoloho kwakuwa yuwaabulaga andahicha kwitu ghafla kunani yitu.27"Mitikupanga wenga, Yeremia, kwawapaya bandu bangu kati mundu yuwapima mbanje, kwa hiyo wachunguzi na pema ndela zabe. 28Wao ni bandu asumbufu miongoni mwa bandu, babayendo hakwo na koloho wakisingizia benge botini shaba na chuma, bapangite kwa dhuluma. 29Kipala inafukuta kwa muoto uwazitiniya; risasi yandatinilwa kwa muoto. Risasi tu ndiyo inayotoka kati yake, lakini hifaikalihi kilebe kwasababu ulahuu waboyelwalihi. 30Bakemelwa taka za mbanje, kwa sababu Nnungu atikuwakana.
1Hela ngao neno Ngwana lamihichi! Yeremia, 2Yema katika mniyango la nyumba ya Ngwana na utangaze ajumbe huu! mupeanyehe neno a Ngwana, wenga nyote bandu ba Yuda kumwabudu Ngwana.3Ngwana wa majeshi, Nnungu wa Israeli, abaya nyao: Mutegeneze ndela yinu na panga mema, nane nawaleka muishi hapa. 4Kanamutumaini maneno ya ubocho mwabaya, "Hekalu la Ngwana! Hekalu la Ngwana.5Bali kama ntatengeneza ndela zinu na panga mema, kama walalo humumu ya haki kati ya mundu na jirani yake. 6Kama mwayongalihi yuwatama katika kilambo yatima, mjane na kama hantamwaga damu ya mundu yuwangalina hatia mahali hapa, na kama apayenda kwa minungu mingine kwa ajili maumivu yinu. 7Ngaa panipalo kuwaleka mutame mahali hapa, katika kilambo ambacho nitiwalapya mababu zenu boka zamani hata milele.8Linga! mnatumainiya maneno ya ubacho ambayo yawasaidialihi. 9Buli, mwandahiba mwabulaga, kwa ubocho na kufukuza uvumba kwa Baali na yenda kwa minungu yenge ambayo mwawatangalihi? 10Buli, mwandahicha na kuyema nnonge yangu katika numba hayehe ambapo lina langu landa tangazwa na baya "Tumeokoka" nyoo mwawe za panda machukizo yoti haya? 11Buli, hayehe nyumba yandapotwa lina lyangu, likoloho la wanyang;anyii nnonge ya minyo yinu? lakini linga, nihibweni Ngwana abaya.12Kwa hiyo uyende mahali pangu kule shiloh, kule ambako mwanzoni nitiruhusu lina lwangu tamaa, na linga cheo chanipangite palo kwasababu ya malahuu ya bandu Israeli. 13Kwa hiyo nambeyambe, kwa sababu ya matendo yako haya yoti abaya Ngwana nitikukema, lakini huyekitelihi. 14Kwa hiyo chelo chanipangite shilo, ngaa ambacho pia chanipalanga lwa nyumba yangu hayee yaikemelwa kwa lina langu, nyumba ambayo ninyi mmeitumainia, mahali hapa ambapo nitikanwapeya ninyi na mababu zenu. 15Kwa kuwa nitawafukuza muboke kwangu, kati vile nilivyo wafukuza anuna zinu boti, lubeleko wa Efraimu16Na wenga, Yeremia, kana uwaombee bandu babe, na kana utondobeye malombolo ya kilelo au lobe sala kwa niaba yabe, na usinishi, kwa kuwa nikupekaniyalihi. 17Kwani ulolalihi chelo kwa chawapanga katika minemaa ya Yuda na katika mitaa ya Yerusalemu. 18Bana bandakusanya anjuu na tate bao hu huwasha muoto! Walwawa ukanda bwembe ili kuoka mikate kwa ajili ya malikia wa mbinguni na mimina sadaka ya vinywaji kwa minungu yenge ili kunikasilisha nenga.19Ni kweli wananikasirisha nenga? abaya Ngwana Buli, si wabe wanaojikasirisha, ili kwamba honi ibe kunani yabe? 20Kwahiyo Ngwana, Nnungu abaya nyaaa, Linga, hasira na ghadhabu yangu zapegeana kunani ya mahali hapa, kwa bandu boti na hinyama, kunani ya mikongo katika ming'unda na mazao ya bwehee, yawaka nayo yaimikalihi .21Ngwana wa majeshi, Nnungu wa Israeli abaya nyaa, jiongezeeni sadaka za kuteketezwa katika dhabibu zinu na nyama zake. 22Kwani wakati paniwapihite mababu zenu boka kilambo cha misri, nipalikeli chochoti boka kwabe. Niwapehilihi amri kunani ya maswala ya sadaka za teketezwa na dhabuhu. 23Niwapehi amri hayehe tu, "Mupekanije lilobe lyangu, nanenga nabaha Nnungu winu namwenga mwabaha bandu bangu. Kwa hiyo muishi katika ndela ambazo ninawaamuru, ili makowe yinu yabe mazuri"24Lakini wanipekaniyalihi wala kuzingatia. Batani kwa kufuata mipango yabe ya ulahuu ya mioyo ya ulahuu, kwa hiyo watibuyanngana mchogo badala ya kuendelea nnonge. 25Tangu machoba ambayo mababu babokite katika kilambo cha misri mpaka manabii wangu, kwaleno, Nitituma wapa ngakachi wangu, manabii wangu, kwinu. Nitiiyendelea kuwatuma. 26Lakini awatowinelihi. Hawakuzingatia; Badala yake watishupazo hingo zabe babile walahuu munomuno ya mababu zabe.27Kwa hiyo muyatangaze maneno haya yoti kwabe, japo babakupekanyalihi. Yatangazeni makowe haya kwabe, lakini bakuyangwalihi. 28Uwabakiya kuwa hale ni taifa ambalo lipekaniyalihi lilobe la Ngwana, Nnungu wake na lisilopo boka kwenye vinywa vyabe.29Uzichekwe nyilihi zabe na ujichekwehe na kuzitaikwa. Yemba wimbo wa malombole katika maenoe yaliyo wazi. 30Kwa kuwa Ngwana atikikana na kukitaikwa kizazi hiki cha hasisa yake. Kwa kuwa bana na Yuda bapangite ulahuu nnonge ya minyo yangu abaya Ngwaba wabekate machukizo yabe katika nyumba ambayo lina lyangu hunenwa, ili kujinajsi.31Kabe wachhengite mahali papootondobile pa Tofethi ambapo pabile kwenye libende la Ben Hinomu. Bapangite nyaa ili kuwachonja bana na waenja wane kwenye muoto kilebe ambacho nenganibahitelihi, wala kubeka likowe hilo katika hakili zangu. 32Kwa hiyo, linga machoba yandahicha abaya Ngwana ambapo pakemelwalihi kaye Tofethi au chinjilaha. Bazika maiti hapo Tofethi mpaka eneo loti lienee.33Maiti ya bandu haba yabaha chakulya cha kihiyuni wa angani na hinyama wa duniani na pabahalihi na mundu wa kuwabenga. 34Nitazikomesha katika minema ya Yuda na mitaa ya yerusalemu lilobe la tondobewa na vicheko, lilobe la ngwana arusi na ya bibi arusi; kwa kuwa kilambo chao chabaha ukiwa".
1Wakati huo Ngwana abaya-baleta boka makaburini mihupa ya wafalme wa Yuda na akoloo wake, mihupa ya watama yerusallemu. 2Kabe bahitangazo panja mumtwekati kweupe na mbalamwezi na ndondwa zoti za angani nyaa vilebe katika anga vitinikengama na kunitumikiya, na kwamba vitityanga na kupala, na kwamba vitiniabudu mihupa yakusanywalihi na hika kaye yabaha kati mahi kunani ya minyo ya dunia. 3Na katika kila eneo lalihigalile ambalo nitikuwabenga, nachangwa kiwoho badala ya uzima kwa ajili yabe, boti ambao baigala bokana na taifa halehe la ulahuu abaya Ngwana wa majeshi.4Kwahiyo uwabakiye, Ngwana abahite nyaa: Buli habile mundu yuwatomboka na yamalihi? buli, habile mundu yuwahoba na paya buyangana? 5Kwanamani bandu haba, yerusalemu, wagalambu kiye ulahuu daima? bakamwi ubochoo na bandakana kutabu.6Nititama kwa uangalifu na nitipekaniya, lakini balongehilihi chakibile sahihi; ndopoho yuwabile tubu ulahuu wake, ndopoho yuwabaya, "Mipangite namani?" kila yumo wabe andayenda kolya kwakutaka, kati farasi yuayenda kasi vitani. 7Hata koikoi angani andataka muda sahihi, lakini bandu bangu bayatangalihi malagano ya Ngwana.8Kwanamani mwandabaya, "twenga tuna hekima! na sheria ya Ngwana tunayoi? Hakika, linga! kalamu yenye ubocho ya mwandishi ipangite ubochoho. 9Wenye hekima wataaibishwa. Wameyeyuka na kunaswa. Linga! bakana likowe la Nwana kwahiyo hekima zabe ni kwaajili ya matumizi gani? 10Kwa alwawa zabe nipalakuwapeya benga, na ming'unda yabe kwa balo watakawawamiliki, kwa kuwa kuanzia kitumbu nabii hadi kuhani boti bandabaya ubochoho.11Kwa kuwa wametibu jeraha ya mwenja wa bandu bangu kwa kunani, boti baya, "Amani" na kumbe ndopoho na amani. 12Buli, babweni pabapangite machukizo? Hawa kuaibika babilelihi na utu. Kwahiyo batomboka wakati wa adhabu, pamope na balo babatomboki babataikwilo paye, abaya Ngwana. 13Nipalakuwaboya kabisa-abaya Ngwana pabahalihi na dhabibu kwenye mizabibu yabe, wala tini atika mitini kwakuwa lihakapihi loha nyauka, na chelo chaniwapehi kitaisha.14Kwa namani twandatamo pano? muhiche pamope tuyende kwenye hiyo minema yenye maboma, na twatama chichi kolya katika kiwohoo. Kwa kuwa Ngwana Nnungu winu apatungamazisha. Apatupahga tunywe sumu, kwa kuwa tumpangite dhambi. 15Twandatumaini amani, lakini kwabahalili na jema. Tunatumaini wakati wa uponyaji lakinni linga kwabaha na hofu.16Mkorome wa farasi wake batisikika boka Dani, Dunia nzima yandatikatika kwa sababu ya lilobe la karibia kwa farasi wake wene ngupuhu. Kwa kuwa wabahaa kuibulaga kilambo na utajiri wake, mnema woti babatama na dani yake. 17Hebu linga, ninawatuma ng'ambo kati yinu, fira ambao bawechalihi kuzailiwa kwa uganga. Wawabulaga-abaya Ngwana.18Honi yangu ndopoho mwisho, na moyo wangu wandaugua. 19Linga! lilobe la maumivu ya mwenja wa bandu boka kuhutalu! buli, Ngwana hayumo Sayuni? buli, mfalme wake ayumoo ngato yake? Kwa namani nambeyambe banichukiza kwa vilebe vya chongwa na Sanamu na kigeni zilizo boti lakini twenga hatujaokoka.20Mauno yamepita, wakati wa hari utiyomokaa lakini twenga hatujaokoka. 21Nitilumya kwa sababu ya maumivu ya mwenja wa mundu wangu. Nalombolaha kwa sababu ya makowe ya shangala ambayo yatiboka kwake; Mimeyeyuka. 22Buli, kolya Gileadi ndopoho dawa? buli, hakwo ndopoho mponyaji? kwanamani uponyaji wa bandu bangu hutokyalihi?
1Kama mmkano wangu kipihite mache, na minya yangu panga kinywanyu cha machozi kwa kuwa natamani lela kitoho na mumtwekati kwaajili yabe bababile waenja wa bandu bangu ambao watiwahaa. 2Kama mundu atanipeya mahali pa wasafiri nyikani nitame, mahali ambapo ningeyenda kuwateketeza bandu bangu. Kama niwaleki, kwakuwa wote ni wazinzi likundi la wenye hiana! 3Abaya Ngwana, "Huupinda kilimi chabe kuna kwamba ni upinde ili wapatelongera ubocho, lakini si kwa uaminifu wabe kwamba wandapata ngapuha duniani. Wanatoka ulahuu humo hadi wenge banita ngalihi nenga"4Kila yumo winu, abe mlinzi wa jirani yake na kanaumwamini hata nnumbuwoho yoyoti. Kwa kuwa kila nnumbuwo yoyoti. Kwa kuwa nnumbuwo ni mbochoo, 5Kila jirani apatyanga akilaghai kila nnalome andakejeli jirani yake na halongelalihi ukweli mikono yabe ufundisha vilebe vya ubocho. Hujidhofisha ili baya ubochoo. 6Makazi yinu yabile kati ya ubochobochoo; kwa ubochobocho wabe bakana kunitambwa nenga abaya Ngwana.7Kwa hiyo Ngwana wa majeshi abaya byoo, "linga, nibile tayali kuwapayanawapaya nibone jinsi gani niwechavyo panga kwa waenja wa bandu bangu? 8Mikono ya bi nga mishale yaichongike: ulongela makowe ya ulahuu. Kwa mikono yabe batangazo amani hima na jirani zabe, lakini katika mioyo yabe babakonga wakati wa lenda. 9Kwa namani nisiwaadhibu kwa sababu ya makowe hagha-abaya Ngwana kwanamani kananijilipizie kisasi kwa taifa ambalo libile kati halehe?10Nitaimba wiimbo wa kulombola na lelaha kwa ajili ya vitombe,na wimbo wa mazishi utaibwa nyikani. Kwa kuwa bateketize kwa Bayowalihi lilobe la ng'ombe yoyoti kiyuni wa angani na hinyama boti babutuke. 11Kwahiyo nagalambuya yerusalemu kuwa vifusi vya ukilwa maficho ya mbweha. Naipanga nimema ya Yuda panga minema yahihalabikyangali kalibiwa na bandu. 12Nyahi mwenu hekima yueayaelewa hagha? Buli mkono wa Ngwana kinatangaza namani kwako ili aweze kuyabaya? kwanamanikilambo kitihobaha kati jangwa ambapo ndopoho yuwapita katikati yake.13Ngwana abaya, "Nikwanamani bazileki sheria zake ambazo niliwatengenezea, kwa sababu bahiyowalihi lilobe langu au kuishi kwa kuifuta. 14Ni kwasababuu watihishi kwa ushupavu wa mioyo yabe na wawakengami mabaali kati tate bao chawafundisha pange.15Kwa hiyo Ngwan wa majeshi, Nnungu wa Israeli, abaya nyaa, linga, nipala kuwapanga haba bandu balo pakanga na wanywa mache ya sumu. 16Ngaa nipalakuwasambaza kati ya mataifa ambayo wabayatangalihi, wao wala mababu zao nitatuma upanga kwaajili yabe mpaka niwabulage boti kabisa".17Ngwana wa majeshi abaya, "muyafikiri hagha. Muwakeme babalelaa, baichee muwatume walwawa wenye taaluma ya lombola, wahichee. 18Wahiche haraka bayembe wimbo wa lombola kukani yetu, ili minyo yitu yatokwe na machozi na kope xito zibubujike na mache.19Kwa kuwa lilobe la kilelo itisikika Sayuni jinsi tulivyoharabiwa. Tatiahibishwe muno, kwa kuwa tumeiteketeza kilambo kitumbu pabatombwiye nyumba nyumba zitu. 20Kwa hivyo mwenga wanawake, mupekaniye lineno la Ngwana zingatieni ujumbe undahichaa koka mumkono mwake. Kabe wafundisheni waenje winu wimbo wa lombola, na kila nnwawa wajirani wimbo wa kilelohoo.21Kwa kuwa kiwa kitihichaa petyaa mudirisha, vyandaelekeya mahali pitu. Vyanda waarabiya bana boka panja na walongo kwenye vibanya vya minema. 22Viyatangaze hagha, abaya Ngwana kigomba ya walalome yatomboka kama mahi kwenye ming'unda na kati mabehi baada ya muhunaji, na hapatakuwa na mundu wa beka pamope.23Ngwana abaya nyaa, kana humleke mundu mwenye busara ajivune kwa ajili ya hekima yake, au shujaa kwasababu ya uwezo wake. Kanaumlekehe mundu tajiri ajivune utajiri wake. Kwa kuwa kati mundu wajivuna chochoti kile, leka hibe nyaa, yuwembe na busara na kunitanga nee. 24Kwakuwa nenga ni Ngwana yuwapanga katika lilagano la wema, haki na hukumu duniani. Ni katika hili kwamba nandapulahikiya abaya NGWANA.25Linga, machobe yandahichoa abaya Ngwana na wakati panipalakuwabakiya boti ambao banahinilwalihi ambao wabile nyoho nyohoo katika yega yabo. 26Nipalakuiyadhibu Misri na Yuda, Edomu, bandu ba Amoni, Moabu na bandu boti babachekwa kiyuni. Kwani mataifa yoti hayo yahinilwelihi, na nyumba yoti ya Israeli ina moyo ambao huinilwelihi".
1Mupekenyehe nenno ambalo Ngwana andawa bakiya, enyi nyumba ya Israeli. 2Ngwana abaya nyaa, kanamujifunze ndela za mataifa, na kana mushangazwe na idhara za mbinguni, kwa kuwa mataifa hushangazwa na hagha.3Kwa kuwa desturi za bandu ni ubatili. Kwa kuwa mundu yumo utekwana mikongo misituni, kazi ya maboko ya mmundu na lishoka. 4Kabe huzipamba kwa mbanje na dhahabu. Huikkaza kwa misumali na nyundo ili kana hiinehine. 5Sanamu haze ni mfano wa sanamu za tishid hiyuni katika ming'unda ya matango kwa kuwa ziwezalihi baya chochoti. Hubebwa, kwa kuwa ziwezalihi hato sogea hatua himo. Kanauwayogope, kwani wawechallihi panga maluhuu wala mema".6Ndopoho yuwabile kati wenga, Ngwana, wenga ni mkoloho, na lina lyako lina ngupuhu. 7Ni nyahi yuwangali na wasiwasi kunani yako, wafalme wa mataifa? kwa kuwa hiki ndicho unachostahili, kwa kuwa ndopoho wa kuwa kati wenga kati ya boti wenye hekima katika mataifa yoti au katika hali yabe ya enzi.8Boti babile sawa, ni kati hinyama na wapumbavu, wanafunzi wa sanamu ambazo si shoshoti ispokuwa mikongo tu. 9Bandapiya mbanje yaikuchilwe boka Tarshishi, na dhahabu boka ufazi iliyotengenezwa na sonara, ni kazi ya ustadi nguboho yabe bi ya rangi ya samawi na urujuani. Bandu babe stadi bawayapangite hagha yoti. 10Lakini Ngwana ni Nnungu wa kweli yuwembe ni Nnungu yuwabile mkolihi na mfalme wa nilele kilamboitaangamia katika hasira yake, na mataifa hayaweza kavumia hasira yake.11Upawabakiya nyahaa, "Nnungu ambayo haikuumba mbingu na kilambo itaangamia katika dunia hayehe na kkilaye cha mbingu" 12Alieiumba dunia kwa nguvu zake aliumba kilambo kavu kwa hekika zake kazitandaa mbingi kwa fahamu zake. 13Lilobe lake ngaa itengenezayo muungurumo wa mache mbinguni, nayuwembe uzileta mbingu katika mwisho wa dunia. Hutengeza radi kwa ajili ya ulahaa na kutuma upepo boka katika hazina yake.14Kila mundu abile njinga, ndopoho maarifa. Kila mfua chuma aliahibishwa kwa sanamu yake. Maana sanamu yake ua kuyeyushwa ni ubochoho, ndopoho punzi ngatihi yake. 15Ni ubatili ni kazi ya ubochobocho; zahoba wakati wa hukumu. 16Lakini Nnungu ni fungu la Yakobo, si kati haba, kwa kuwa yuwembe ngao yuwaviumbe vilebe vyoti. Israeli ni kabila ya urithi wake; Ngwana wa majeshi ngaa lina lyake.17Pamope vilebe vyako na uhilekee kilambo, wenga ambaye umekuwa ukiishi katika mazingira haya. 18Kwa kuwa Ngwana abaya nyaa, " Linga, ni tayari kuwataikwa wakzi wa kilambo panja wakati wowono. Nitawasababishia huzuni, na yabaha nyaa"19Ole wangu! kwasababu ya mihupa yangu yaitekwanike, jeraha zangu zimeumia. Kwa hiyo nitibaya. "Hakika haghani maumivu, katika lazima nivumilie" 20Hema yangu iliorabiwa, na ngamba za hema yangu zoti zititekwana. Babatweli bana bangu boti, kwa hiyo balamalihi kaye ndopoo kaye mundu wa kuitandaza hema yangu au wa kuzitondobeya pazi za hema yangu.21Kwa kuwa wachungaji babile wapumbavu. Bampalalihi Ngwana. Kwa hiyo ndopohoho mafanikio, ngondoloho wabe boti batisambaa. 22Taarifa imewadi, "Linga! yandakuja, litetemeko kololo landahiccha boka katika kilambo cha kaskazini chapanga minema ya Yuda kuwa ukiwa, na mahiyo ya mbweha.23Mandatanga, Ngwana kwamba ndela ya mundu baiji boka kwake. Wala ndopoho mundu yuwatyanga guwalongoya hatua zake mwene. 24Ee Ngwana, unibuyanganiye, kwa hukumu za haki, si kwa hasira zako vinginevyo waniangamiza. 25Pengana hasira zako kwa mataifa ambao bakutangalihi na katika familia ambazo wahijehilihi lina lyake. Kwa kuwa watalyahao Yakobo na kumwangamiza kabisa na kuyapanga matamo yake bohaa ukiwa.
1Halehe ngaa neno lamuhichi Yeremia boka kwa Ngwana baya, 2"Muyowehe maneno ya lilagano hale, uwabakiye kila mundu wa Yuda na mwenyeji wa yerusalemu.3Uwabakiye, Ngwana, Nnungu wa Israeli, abaya nyahae: na alaaniwe yoyoti yuwabekanilihi maneno ya lilagano halehe. 4Hale nga lilagano nililowaamuru tate zinu nalikamwe lichoba puniwapihite boka katika kilambo cha Misri, boka tanuru ya chuma. Nitiwabakiya, "Mupekanyehe lilobe langu na mupange makowe yoti kati chaniwaamuru, kwakuwa mwabaha bandu bangu nane naboha Nnungu winu" 5Munipekaniye ili nipate kutimiza kilapo cha nilapile kwa tate binu, kilapo kwamba nipalakuwapeya kilambo yaitweli mabele na businitiyangwa na baya, "ndio, ngwana!"6Ngwan anibakiye, "Hubiri habari hizi yoti katika minema ya Yuda, na katika ndela ya yerusalemu baya, "munipekaniye maneno ya lilagano hale na mwayapange. 7Kwa maana nitikuwalagya wapendo winu kitumbu machobe yelo yaniealeti boka kilambo cha misri hadi wakati hawo wa nambeyambe, nitiwa kelebuya mara kwa mara na baya, "mupekaniye lilobe langu" 8Lakini bapekanilihi au wala tega mahikilo yabe.Kila mundu abile akityanga katika ukaidihi wa muoyo wake mlauhuu. Kwa hiyo munilatii laana zoti katika lilagano halehe nililoamuru hicha kunani yabe. Lakini bandu balo hawakuitii"9Kabe Ngwana anibakiye, "njama ibonekine ati ya bandu wa Yuda na wenyeji wa yerusalemu. 10Watihugalambukiya ulahuu wa mababu zobe wa mwonzo, ambao batikana kapekaniya neno langu, ambao badala yake watifaata minungu yenge ili kwabudu. Waisraeli na nyumba ya Yuda batitekwana lilagano langu nalilibeki na tate bao.11Kwa hiyo Ngwana abaya nyaa, mulinge, nipala leta majanga kunani yabe, majanga ambayo bawechalihi kuyaepuka. Ndipo banikema lakini niwapekaniyalihi. 12Minema ya Yuda na wenyeji wa Yerusalemu babayenda na kutii minungu amabyo bapihite sadakaa, lakini hakika bawaokowalihi wakati wa majanga gabe. 13Kwa kuwa idadi ya minungu yabe hibe Yuda itiyongezeka sawa na idadi ya minema yakwe. Na ipangite idadi ya madhabahu ya honihi hakwe yerusalemu, madhabahu ya kufukiza uvumba kwa Baali, sawa na idadi ya ndela zake.14Kwa hiyo wenga wamwene, Yeremia, kana uwaombee bandu habaa. Lazima kanaulombole au kuloba kwa niaba yabe. Kwa maana niwechalihi pekanyaha wakati pabanikemo katika majanga yabe. 15Mpendwa wanguhu andapanga namani nyumani kwangu, manahite abile na nia mbuga? nyama ya sadaka yako zikusaidialihi. Wandapurahika kwa sababu ya matendo yabe mabaya. 16Katika machoba ya mchogo Ngwana atikukema mkongo wa mzeituni wene maakapi, mzuri wene matunda mazuri. Lakini atawasha muoto kunani yake ambayo yabonekano kati lilobe ya dhoruba, matawi yake yapatekwanika.17Kwamaana Ngwana wa majeshi, yuwabileatikusudia maafa kunani yoko, kwa sababu ya matendo malahuu nyumba ya Israeli na nyumba ya Yuda bapangite wamenikosilishe kwa kumpiya Baali sadaka.18Ngwana atinijulisha makowe hagha, kwa hiyo nitiyatanga. Wenga Ngwana, utinipanga nibone matendo yabe. 19Nibile kati ngondoloo mpole unayeongozwa na uchinjaji. Nitangitelihi kwamba babile wali hundu mipango dhidi yangu, "Hebu tubulage mikongo matunda yake! Hebu tumtekwanikiye kuutalu na kilambo cha wabile hai ili lina lake li kumbukwelihi kaye. 20Lakini Ngwana wa majeshi ndiye mwamuzi mwenye haki ambaye kisasi chako dhidi yabe, kwa kuwa nitikuletya kesi yangu kwako.21Kwa hiyo Ngwana abaya nyaa kunani ya wandu wa Anathothi, Bandapalaa uhai wako "Wandabaya, kanaupange unabii kwa lina la Ngwana, kana uwiche wa wahaa kwa luboko lwitu. 22Kwa hiyo Ngwana wa majeshi abya nyaa, Mulinge, nipalakuwahadhibu walongo wabe bene ngupuhuu bawaa kwa upanga bana bao na Waenja wabe ba waa kwa njalaa. 23Ndopoho hata yumo yawapala higalilwa, kwa maana nipalaleta maafa dhidi ya bandu wa Anathothi, mwaka wa adhabu yabe"
1Wenga nga mwene haki, Ngwana, wakati wowoti paniletike mashitaka kwako. Lazima nikubakiye sababu yangu ya lalamika: kwamaana ndela za walahuu hufanikiwa? bandu boti bangalihi na imani wanafanikiwa. 2Wenga utiwapanga nabo babile na ndandogo. Wandayendelea papa matunda. Wenga ubile papipi nabo katika vinywa vyabe, lakini kuhutalu na mioyo yabe.3Lakini wenga wamwene wandanitanga, Ngwana utibona nenga na kuchunguza moyo wangu. Uwaboye kati ngondoloo wa chinjilwa. Ukakabeke tayari kwa machoba ya chinjilwa. 4Buli! kilambo yabayomoho kwa mundu gani, na mimea katika kila mng'unda yabalika kwasababu ya ulahuu wa bbenyeji bake? hinyama na kiyuni batiboyelwa. Itakika, bandu bandabaya "Nnungu atangitelihi namani kipalatokya kwetu"5Ngwana abaya, "kweli wenga Yeremia, utityanga na askari wa magoloho na bachokite, wandawechabuli shindana dhidi ya farasi? manahite wandahobokaa paya ya kilambo yaibile salama, walwapanga buli katika lichoba papipi na Yordani? 6Kwamaana hata anunabo nafamilia ya tate boka watikuchalawahe nakukukenea kwa lilobe ngondolo kanauwahamini, hata kama wabahite makowe mazuri kwakoho.7Nitihileka nyumba yangu nitihileka urithi wangu niwahehi bandu bangu wapendwa mumaboko ya adui zake. 8Urithi wangu ubile kwangu kati himba katika litundu yuwembe andijibeka kunani yangu lilobe lake wenyewe, hivyo nitimchukyaha. 9Malipo yangu ya thamani ni fisi, na kiyuni wenya madoadoa papipi na mtwee wake yenda. Ukapekepamope viumbe vyoti vibile katika ming'unda, na uwalete ili walyee.10Wachungaji wanambone natiarabiyaming'unda wanga wa mizabibu. Watihitaikwa sehemu yangu yoti ya ardhi; watigalambuya sehemu yangu nzuri baa lijangwa, ukiwa. 11Watimpanga kuwa ukiwa. Mandalombola kwaajili yake yuwembe ni ukiwa. Kilambo choti ilipangilwe baa ukiwa, kwa maana ndopoo mundu yuwabekite hagha moyoni mwaka.12Uwabulage watihicha kunani ya maeneo yoti yagabile wazi jangwani, kwamaana upanga wa Ngwana mandalyaa boka upande umo wa kilambo hadi wenge ndopoho usalama katika kilambo kwa kiumbe chochoti chakibile kikotihi. 13Watipanda lilagano lakini mahuno ya mimimwa bembe batichoka bokana na kazi lakini wapatikelihi chochoti. Bahi muaibike kwa faida yinu kwasababu ya ghadhabu ya Ngwana"14Ngwan andabaya nyaa dhidi ya majirani zangu bali, walahuu babakombwa milki niliyo walithisha bandu bangu Israeli, "linga nenga ngaa ambaye nitawafukuza boka kilambo chabe bene, nane nipalakuike ngamo nyumba ya Yuda boka katika yabe. 15Ngaa baada ya bulaga mataifa hayo, nipalapita kwamba nipabaha ba huluma kunani yabe, na kuwaleta kaye; nawaludi kila mundu kwa urithi wake na kilambo chake.16Kabe nabaha manaite mataifa hayo yapajifunza kwa makini ndela ya bandu bangu, kulapa kwa lina lyangu katungwana chaishihi! nyaa kati cha wafundishe bandu bangu kulapa kwa Baali bai bachenyelwe katikati ya bandu bangu. 17Lakini kama ndopoho yyoyoti yuwapekahi, bali naling'aa taifa hale. Kwa hakika litang'olewa na kuharabiwo hale ngaa tamko la ngwana"
1Ngwana anibakiye nyaa, "Yenda ukawapehi ngubo ya kitani na uhibeke papipi na kibuno chako, lakini kanaubeke kwenye mache kwanza" 2Kwa hiyo nilipewa ngubo kati nyaa Ngwana chanilagile, na nittaba papipi na kibuno changu. 3Ngaa neno la Ngwana lanihichili mara ibelehe, baya, 4"Twaa vazi lako kulibemi lalibile papipi na kibuno chako, ukakatake, ukasafiri mpaka frati. Ukaniche hakwo katika mwamba wajabali.5Bahi nitiyenda na kuihiya katika Frati kati nyaa Ngwana chaniamuru. 6Baada ya lichobe lyenge, Ngwana anibakiye, "yemaa, ubayangane Frati. Wahitole ngubo ambayo yanikubakiye uwiche" 7Kwa hiyo nabuyangani Frati na yemba na tola ngubo palo panihifiche. Lakini linga! Ngubo zabe yabile lyalabike, yabimzurilihi kabisa.8Ngaa neno la Ngwana lanihichili kaye, baya, 9"Ngwana abuya nyaa, nipalakuki bulaga kiburi cha Yuda na Yerusalemu. 10Bandu haba ni walahuu babakana kuyowaa neno langu, ambao wandayenda katika ugumu wa mioyo yabe, ambao hukengama miungu yenge ili abudu na sujudu babahakali haye ngubo yangalifaika kwa loloti. 11Kwamaana kati nyaa ngubo lolibilwe kwenye kibuno cha bandu, ngaa nitipanga nyumba yoti ya Israeli na nyumba yoti ya kwenye vibuni vya mundu ngao nitipangwa nymba yoti ya Israeli na nyumba yoti ya Yuda zihigalilwe kwangu hale ngaa litamko la Ngwana wabe bandu bangu, ili kunipangya lina, sifa, na heshima. Lakini ibaniyowilihi.12Bahi uwabakiye neno hale, "Ngwana Nnungu wa Israeli, abaya nyaa kila chupa yatwelewa divai bakubakkia, Buli tutangitelihi kwambo kila chupa yatwelewa mvinyo? 13Bahi uwabakie Ngwan abaya nyaa: Linga nipawatweleya kila yuwatama katika kilambo hache cha lobya na wafalme wanaokoka kiti cha Daudi na makuhani, na manabii na benyeji boli ba Yeresalemu. 14Ngaa nipawagonganishe kila mundu na mwenzake tate bana babe pamope: haye ngaa litamko la Ngwana miwahurumia au kuwa na huruma, wala niwarehemulihi boka kwenye uharibifu.15Mupekaniye na makini kuna mube na niburi, kwa kuwa Ngwana alibayaa. 16Mtukuzeni Ngwana Nnungu wako, kabla ya leta labendoo na kabla ya kuipanga migolo yako kuwa na mashoka kunani ya vitombe wakati wa mtwekati. Kwa maana unatarajia bwehaa, lakini apangelambuyo kuwa maholi pa lubendo nene. 17Kwa hiyo manaite mupekaniye, nalombola kihi changu kwasababu kiburi chako. Hakika minyo yangu yatalelaa na piya machozi, kwasababu likundi la Ngwana lititolewa mateka.18"Mumbakiye mfalme na mao wa malkia, mujinyenyekeza na tama paye, kwa maana taji kunani ya mtweechako, kiburi chako na utukufuwako, utitombokaa. 19Minema ya Negebu yatabilwa, bila mundu wa fungua. Yuda batola mateka, boti uhamishoni.20Tondobeya minyo yake na lola balo babu hicha boka kaskazini, buuli, na likundi gani lakupehi, likundi ambalo labihi zuli muno kwako? 21Buli, ubaya namani wakati Nnungu andawabeka balo ambalo bawafundiishe bahaa mabwigalyee? buli, hawoo si mwanzo wa maumivu ya utungu ambao yapakutola kati nnwawa yuwabile katika beleka?22Kobe wandawecho baya moyoni mwako, kwanamani makowe ghaao gandapita kwangu? yabaha kwa uluhuu wa malahuu yako ambapo malinda yako yatiumukuliwa na uti umizwa. 23Buli bandu kushi ubadilisha rangi yabe li kongwa chui ubadilishe madoa yake? manahite nyao, bahi wenga wamwene, ingawa bandayobelyaa uluhuu, uwechapunga mema. 24Kwahiyo nipalakuwabulaga kati makapi ambayo yandabulagilwa katika upepo wa jangwa.25Haye ngao ganikupehi, sehemu ambayo nitikulagya kwako hale ngaa litamko la Ngwana kwasababu unilibalile na kunani katika ubochoo. 26Kwahiyo nenga namwene nipalaboya ngubo yangu, na sehemu zako za siri zabonekana. 27Uzinzi na ubembe wako, honi ya tabia yako ya uasherati kwenye vitombe na katika ming'unda nayapango yabanekane, makowe hagha ya machukizo! Ole layendelea kwa machoba gani?
1Neno la Ngwana limuhichili Yeremia usu ukame. 2Wayahudi balombole: bahi minyongo yake itomboke nabo bandalambola kwaajili ya bwihii, kkilelo chabe cha Yerusalemu kitipaa kunani. 3Bene ngupuhu huwatuma apangakachi wabe kwa ajili ndopoho hula katika kilambo. Wakulima wabile na honi na kuwekelya mikono yabe.4Kwa sababu haye bwihii itipasuka kwamaana ndopoho hula katika kilambo. Wakulima wabile na honi na kuwekelya mikono yabe. 5Kwa maana hata kunguru andawaleka banabake katika ming'unda, kwa maana ndopoho mahakapi. 6Mbunda wa mwitu andayemaa kwenye mabende yagabile wazi na hukobwa mbepo kati bwea mingo yabe yanashindwa panga kachi, kwa maana ndopoho miweau.7Hata ingawa yitu yandatushuhudia, Ngwana, panga kwa ajili ya lina lako. Kwasababu matenda yetu yangali na imani yailiyongekeya tupangite dhambihi. 8Matumaini ya Israeli, yolya yuwamwokowa wakati wadhiki, kwanamani wabaha kati mng'eni katika lilambo, kati mundu yuwatama kilambo cha kigeni ambaye ujinyoosha na tumiya hutumia kilo umo tu? 9Kwa maana wabaho kati mundu yuwachanganyikiwa kati shujaa ambaye awechalihi kuokoa mundu yoyoti? kwa maana wenga katikati yitu, Ngwana! lina lyako li tangazwile kunani yitukamauboke.10Ngwana awabakia nyaa bandu haba "kwakuwa bandapenda tanga tanga, bachibyalihi migolo yabe panga nyaa. "Ngwana hapalahiki habo nambeyambe andawakumbusha ulahuu wabe na ameadhibu haba. 11Ngwana anibakiye, kanaulobe kwaajili ya bandu haba. 12Manahite bandataba, nipekanilihi kilelo chabe; na pabapiya sadaka za bwembe niwapilahikyalihi. Kwa maana nitawaangamiza kwa lipanga, njalahaa, na tauni.13Ngaa nitibaya, "Ee Ngwana! lolaha! manabii wandawabakiya bandu, Huwechalihi bona lipanga: kwa bahalihi na njalaa kwako, kwa kuwa nakupeya usalama wa kwweli mahali hapa" 14Mgwana anibakiye, manabii wandatgabili abochoo kwa lina lyangu niwafuzelihi wala kuwapeya amri au baya nabe lakini maoni ya ubochobocho na ya maana, bwebehe wa ubocho unaotokana na akili zabe ngaa chawahubiri"15Kwa hiyo Ngwana abaya nyaa, "kwa habari ya manabii wakihubili kwa lyangu. ambao nengasiwakutuma; balo bababeya kuwa kwa bahalihi na upanga wala njalaha katika kilambo hachee manabii haba babulagwa kwa upanga na njalaa. 16Bandu babapewilwe utabiri babengelwa panje ya barabara ya yerusalemu kwa sababu ya njalaa na lipanga: Kwa kuwa ndopoho mundu wa kuwazika bembe ma walwawa wabe, na bana babe wala waenja wabe, kwa maana napenga na ulahuu wabe wene kunani yabe.17Baya neno hale kwabe. Leka minyo yangu yapihite machozi. Kilo na mumtwekati wala yasikome, kwa kuwa kwakola na tomboka kwa bikira mwenja wa bandu bangu jeraha kaloho litibikelihi. 18Manahite naboko katika mng'unda bahi lolaha! kuna balo bababulagilwe kwa upanga. Na kama nachicha mjini, bahi, linga babille balo na utamwe wa njalaha. Hata nabii na kuhani wote bandatyanga kunani ya kilambo bila maarifa.19Buli! utimkana kabisa Yuda? buli, wandai chukia sayuni? kwanamani utwikobwi wakati ndopoho uponyaji kwitu? Tulitumaini amani lako ni pabilelihi na kilebe kizuri na kwa wakati wa uponyaji, lakini, linga, ndopoho hofu tu. 20Tuyeketihi, Ngwana, makosa yitu, ulahuu babu zitu, kwa kuwa tutikukosea.21Kana utukane! kwaajili ya lina lyako kana ukifedheheshe kiti chako cha enzi cha utukufu. Kombokya na kanautekwane lilagano lako na twenga. 22Buli, hibile miongoni mwa sanamu za mataifa yeyote zinazowezo kuipanga mbingu pita hulaa? buli, wengalih, Ngwana Nnungu witu, ambaye hupanga likowe halehe? Twandatumaini ambaye hupanga likowe halehe? Twandatumaini kwako, kwa kuwa upangite makowe hagha yoti.
1Kabe Ngwana aninakiye, "Hata kama Musa Samweli watiyema nnonge yangu, balo niwafikilihi bandu uwapiye nnonge yangu, ili waweza boya. 2Manahite wakubakiya, Tunapaswa yenda kwako? kabe uwabakiye, Ngwana abaya nyaa balo bobapalkua wahaa papalikwa yenda kwa upanga balo bapalikwa kwa njalaa bapalikwa yenda kwa njalaa, na balo babapelekwile uhamisho bapaswa hamishwa.3Kwa kuwa nawapeya kwa makundi mcheche hilingaa tamko la Ngwana upanga wa kuume wenge mbwaa wararua kiyuni wa angani na mnyama mkale balo na kuangamiza. 4Nipale kuwapangiya likowe lenye tisha kwa falme zoti za dunia, kwa sababu Manase mwana wa Hezekia mfalme wa Yuda alipanga Yerusalemu.5Kwa maana ni nyahi yuwapalakuwahurumia, Yerusalemu? Ni nyahi yuwapala lombola kwaajili yako? Nyahi yuwapalambuka likya kuhusu ustawi wako? 6Wanileki hili ngaa litamko la Ngwana ubuyangani mchogo kwa hiyo nawakombwa kwa lubuko lwangu na kukubulage. Michokite kuwahurumia. 7Kwa hiyo natawapepea kwa kipelelo katika miniyango ya kilambo. Nipawafukuza nawabulaga bandu bangu kwani wabuyanilihi na kuzileka ndela zabe.8Nawapanga ajane wabe baha zaidii ya mianga ya bahari. Dhadi ya mao wa walongo nipantuma mwangamizi mtwekati napanga mshtuko na hofu ghafla tomboka kunani yabe. 9Yumbe apo honi na kufedheheka kwa kuwa nipalakuwaboya balo babaigalile kwa upanga monge ya madui zao hili nga tamko la Ngwana.10Ole wangu, maaba ngu! kwa maana unibeleki, nenga ambaye ni mundu wa kushindana na hoja katika kilambo choti. Sijakopesha, wala ndo poho mundu yunikopishe, lakini boti bandanilahani. 11Ngwana atibaya nyaa, "Nikuowilihi kwa manufaa? kwa hakika nawapanga maadui wako walobe wa msaada wakati wa msiba na dhiki. 12Buli, mundu andawecha chuma? Hasa boka kaskazini yaiyangabanilwe na shaba?13Nawapeya adui zako utajiri wako na hazina yako kati nyara za bure. Napanga hale kwasababu ya dhambi yako yoti zazipangilwa ngati ya mipaka yabe yoti. 14Ngaa bakupanga utumikie adui zako katika kilambo ambacho huitangitelihi maana muwoto wayaka, wayaka katika ghadhabu yangu kunani yake.15Wenga wawene wandatanga. Ngwana! unikombokyehe na kunisaidio. Ukanilehe kisasi kwaajili ya wanao nikengama. Katika vumilya wako kana uniboye utenga kwamba nibile na honi kwaajili yako. Maneno yako yapatikine na nikayala. 16Maneno yako yabile furaha kwangu, furaha yangu kwa yangu, kwa maana lina lako landa tangazwa kunani yangu, Ngwana, Nnungu wa majeshi.17Nitamilihi katika mkutano wa balo babasherekehi au babapulahike. Mitiketi kwa faragha kwa sababu ya luboko lwako mwene ngupuhu kwa maana utinitweya hasira. 18Kwa namani matamwe yangu yandayendelea na jeraha langu litibikalihi, landakana ponywaa? buli, wabaha kati mache ya ubochoho kwangu yandayomeleya?19Kwa hiyo Ngwana abaya nyaa, "Yeremiia, manaite upatubu ni[akulejesha, nawenga wayema nnonge yangu na kunitumiki. Kwa maana ukitenganisha makowehe ya kipumbavu kwa vlebe vya thamani, wabaha kati kinywa changu. Bandu bahicha kwako, lakini wenga wa mwen kunahuruudi kwabe. 20Makupanga kati kila ngombe cha shaba usiowe za kuingilika kwa munndu haba, nobo bakobwana vita dhidi yako. Lakini bakushindalihi, kwa kuwa nenga ni pamope nawe ili kuokokoa na kuponya hale ngaa litemko la Ngwana. 21Kwa maana nakuhokowa mumaboko mwa walahuu na kukobwa katika luboko lwa mshindani"
1Ngaa neno la Ngwana lanihichili, baya, 2Kanaube na nnyumbo, wala kanaube bana au waenja panoho. 3Kwa kuwa Ngwana abaya nyaa kwa bana ba lalaenja ambao watibelekwa pano, kwa maho wabawapotwi, na kwa tate bawapangite babelekwi katika kilambo chee, 4Bawaa kiwo cha utamwe. Baliliwalihi wala zikwa Baabaa kati samadi kunani ya kilambo. Kwa maana babulagilwa kwa lipanga na njalaa, na miili yabe yabaha chakulya cha kiyuni wa angani na inyama wa dunia.5Maana Ngwana abaya nyaa, kunaujingye nyumba yoyoti yenye lombola. Kanauyende kulombola wala kana huuzunike kwa ajili ya bandu haba. Kwamaana nitiboya amani yangu, uaminifu wa lilagano na huruma, boka kwa bandu haba! Ngaa chaabaya Ngwana; 6Kwa hiyo wakoloho bawahaa katika kilambo chee. Wala nachikwalihi, wala ndopoho yeyoti yuwapalalombola kwa ajili yabe. Ndopoho mundu yuwapalajikata-kata au chekwa mitwee yabe kwaajili yabe .7Ndopoho mundu yuwapalikwa bagana chakulya chochoti wakati wa lombolaa ili kuwafaliji kwa sababu ya wahaa, na bawapealihi kikombe cha faraja kwa tate au mahabake ili kuwafariji. 8Kanahuyende kwenye nyumba ya karamu ili utame pamope nao ili lyaya au nywaa. 9Kwa maana Ngwana wa majeshi, Nnungu wa Israeli, baya nyaa, 'linga, nnonge yako, machoba yako na mahali pano, nipalakomesha lilobe la furaha na sherehe, lilobe la Ngwana na bibi arusi'.10Kabe yatokea kwamba upalawabakio bandu haba manano haya yoti, na wapakubakiya, mbona Ngwana atibaya maafa yoti hagha kunani yetu? ulahuu witu ni ulahuu gani na dhambi yetu twatumpangite Ngwana, Nnungu witu? 11Bahi uwabakiya, hayee ngaa ahadi ya Ngwana kwasababu tate bitu banileki, nambembe bakengami minungu yenge, wakaiyabudu na kuisujudia. Banilekina bahikamwilihi sheria yangu.12Lakini mwenga mwabene muletike ulahuu munoho lenga tate binu, kwamaana kila mundu andayenda kwa ukaidi wa moyo wake mlahuu; ndopoho mundu yuwanipekani. 13Kwa hiyo nipalakuwabenga boka kilambo chee mpaka kilambo muhitangitelihi, wenga wala tate bako, namwenga mwapala abudu minungu yenge huko mumtwekati na kiloho, kwa maana nenga niwapehilihi fadhili zangu.14Kwa hiyon linga! lichoba yandahicha ale ngaa lilongelo la Ngwana ambapo wabaya lihi kaye, kati Ngwana chaa ishi-yuwembe yuwaleti bana ba Israeli boka kilambo cha Misri. 15Kwa maana, kati Ngwana chaishivyo, ywembe yuwawaleti bana ba Israeli boka kilambo cha kaskazini, na boka kilambo chawabulagile, nawabuyanganiya katika kilambo chawanipeyi tate boa.16Linga! hale nga litamko la Ngwana nipatuma wavuvi wanambone kwa hiyo babawavua bandu. Baada ya hayo nipawatunza wawindaji wanambone ili baweche winda kati ya vitombe na vitombe vyoti, na katika miamba ya mwamba. 17Kwa kuwa minyo yabile kunani ya ndela zabe zoti, bawachalihi hiyaa nnonge yangu. Ulahuu wabe uwachalihi ku hiya nnonge ya minyo yangu. 18Mane kwanza nipawalepa mala ibele ulahuu na dhambi zabe kwa kuwa wameichafua kilambo changu sanamu za machukizo, na kwa tweleya urithi wangu na sanamu zabe za machukizo.19Ee Ngwana, wenga ngome yangu, na butukya kwangu, na mahali pa usalama wangu lichobo la shida. Mataifa yapakukengama kwako boka mwisho wa dunia na baya, katika tate bitu batirithi ubochoho. Ubatili mtupu, ndopoho faidaa ngati yabe buli? 20Bandu hupanga minungu kwa ajili yabe bene? lakini bambe siolihi miningu. 21Kwa hiyo linga! manapanga watange wakati wowono, mawapanga watambwe luboko lwangu na ngupu zangu, kwa hiyo wabatanga kwamba yahwe ni lina lyangu"
1"Dhambi ya Yuda imeandikwa kwa kalamu ya chuma yene neha ya almasi. Ichongwile kwenye kibao cha mioyo yabe na kwenye mbembe za madhabahu zako. 2Bana hao wakombokya madhabahu yabe nawaenja wabe wa Ashera kwa mikongo ya mahakapa kwenye vitombe vilacho.3Vitombe vyangu katika kilambo cha wazi na mahali yako yoti pamope na hazina zako zoti, nakupeya kati nyara kwa benge. Hayo ngaa thamani ya maeneo yako kunani ya dhambi yaibile katika maeneo yako yoti. 4Wataikwa urithi nanikupei. Nipakutumikisha kwa adui zako katika ghadhabu yangu, ambao wayaka milele"5Ngwana andabaya, "Mundu yuwantegemea mwanadamu amelaaniwo, ampangaye mwanadamu pangu nguvu yake na galambuya moya wake kuhutalu na Ngwana. 6Kwamaana hapaba kati mwitu mchunu katika Araba na hawechalihi bona kilebe kizuri chakihicha. Apatama katika maeneo ya maliwe jangwani, kilambo yangali na watamaji.7Lakini mundu yuwantegemeya Ngwana atibalikkiwa, kwakuwa ngwana ngaa tumaini lake. 8Kwamaana apabaha kati mmea papipi na mache kando ya mto; ndandayo yake yaebeya. Hawechalihi bona liyoto landalicha kwa kuwa maakapi yake yabaha mabege. Kabe mwaka wa ukame. Habalihi na wasi wala halekalihi kuzalisha matunda.9Moyo ni mbochombocho munoho kuliko kilebe chenge chochoti. Ubile mtamwe; ni nyahi yuwazeza elewa? 10Nenga na Ngwana, ninaye chunguza akili, ambaye hupaya vibuno. Nimpeyi kila mundu kulingana na ndela yake, lingana na matunda ya matendo yake. 11Kati kware yuwaegalya mapinga yangalitaga. Mundu andawecha baha tajiri kwa udhalimu, lakini wakati nusu ya machoba yake ukipita, utajiri hawo wamuleka, na mwishowe abaha mpumbavu"12"Mahali pa hekalu litu ni kitu cha enzi cha utukufu, chakitandobilwe tangu mwanzo. 13Ngwana ni tumaini la Israeli. Bati ambao bandakuleta babaha na honi. balo bababile katika kilambo ambacho bandalambuka boka kwako babulagwa. Kwa maana wamleka Ngwana, kinywanyu cha mache yagabile hai. 14Miponyo, Ngwana, na nenga nipalaponywa! makowe nenga, nane naookolewa kwa maana wenga ngaa wimbo wangu wa sifa.15Linga! bani bakiya, neno la Ngwana libile kwako? Hebu lihiche! 16Nenga niwahilihi panga mchungaji nchogo yako. Ni hitamanilihi machoba ya maafa wandu tanga yagapiti mumkono wangu. Yapangite nnonge ya uwepo wako.17Kanaube sababu ya hofu kwangu. Wenga nga likimbilyo langu lichobe la kiwoho. 18Uwabakiye bandu babaniudhi, lakini nisiabike nega. Bayogopa, lakini kunaulekehe nifadhiike. Tumaa machobe ya maafa dhidi yabo na kuwaangamiza maradufu"19Ngwana anibakiye nyaa, Yenda ukayeme katika mniyango wa bandu ambako wafalme na Yuda bandajengya na boka, bahi katika malango yenge yoti ya Yerusalemu. 20Uwabakiye, mupekaniye neno la Ngwana wafalme wa Yuda na mwenga bandu boti ba Yuda na kila mundu wa Yerusalemu yuwapalajingya kwa ndela ya malango haya.21Ngwana abaya nyaa, "jihadharini kwa ajili ya maisha, yinu na kanamutole mzigo lichobe la sabato ili muilete katika mi niyango ya Yerusalemu. Kana ulete mzigo panja ya nyumba zinu machoba ya sabato. 22Kana mupange kachi yoyoti, lakini mhitenge lichobe la sabato kati chaniwagile wabendo wako panga. 23Bapekanilihi wala kutaega mahikilo yabe, lakini bapangite hingo yabe baha ngumu ila kanawanipekani wala yeketya maonyo.24Yapite kwamba manahite wanipekaniya kweli hale ngaa tamko la Ngwana na kanamumlete mzigo kwenye malango ya jiji hale lichobe la sabato lakini badala yake mkatenga lichoba la sabato kwa Ngwana na kunamupange kazi yoyoti kunani yake. 25Bahi wafalme, wakoloho, na balo babotamakiti cha Daudi bajengya miniyango ya mji hawoho kwa magari na farasi, wabe na viongozi wabe, bandu ba Yuda na benyeji wa yerusalemu, na mnema haloho watama milele.26Bahicha boka minema ya Yuda na boka pande zoti za yerusalemu boka kilambo cha Benyamini na visiwa vya page, boka mvitombe na boka kaskazini baletiksadaka za kuteketezwa, dhabihu sada za nafaka na ubani, sadaka za shukrani mwenye nyumba ya Ngwana. 27Lakini ikiwa mupekanilihi kutakasa liohobo la sabato, watola mizigo nzito, kano ujingihi miniyango ya yerusalemu lichoba sabato nitakkungana muoto katika malango yake, nao utaangamiza majumba kuteketeza ngome ya yerusalemu, na hhuwezalihiyimika.
1Neno la Ngwana limuhichili Yeremia, baya, 2"Uyeme, uyende kwa nyumba ya mfinyanzi, kwa maana nakupekanisha apanga kazi kwenye gurudumumu la mfinyanzi. 3Bahi, nitiyenda nyumba kwa mfinyanzi, na ulinge! mfinyanzi abile apanga kazi kwenye gudumu la mfinyanzi. 4Lakini chombo cha ukando ambao wabile akikifinyanga chaharabike mmaboko yake, kwa hiyo alibadili mawazo yake na panga kilebe chenge ambacho kibonekine bahao kizuri mmiyo yake.5Ngaa neno la Ngwana lanihichili, baya, 6"Buli, niwechalihi bahaa kati yulya mfinyanzi kwinu, nyumba ya Israeli. 7Kwa wakati umo, niwecha tangaza likowe fulani kunani ya taifa au ufalme, kwamba nipalakuhubenga kuhutekwana, au harabiya. 8Lakini kwama taifa ambalo nitipanga tumko hilo landagalambuka na leka malahuu yake, bahi nitaghairi kananipange maafa niliyokuwa nimepanga.9Watibaya yuwenge, nandawecha tangaza likowe fulani husu taifa au umfalme, kwamba nipalakuhujenga au kuupanda. 10Lakini manahite wabapanga malahuuu mminyo yangu kwa kutopekaniya lilobe langu, bahi nitaghairi mema ambayo nilikuwa niwabakiye nawapangia.11Bahi bambeyambe, uwabakiyebandu ba Yuda na wenyeji wa yerusalemu, utibaya, Ngwana baya nyaa. Mulinge, nipalakuwabulaga. Nenga ni papipi finyanga mabaya dhidi yinu. Tubuni kila mundu boka ndela yake mbayaha, nyoo ndela zako na matendo yako yatakuletea mema. 12Lakini wabaya, hala ndopoho maana. Twapanga lengana na mipango yitu wenyewe. Kila yumo witu apanga malahuu kwa kuukengama malahuu kwa kuhukengama uchupavu wa moyo wake.13Kwa hiyo Ngwana abaya nyaa, lokiya bandu wa mataifa, ambao bawahi kuyowaha habari kati hayee? Bikira wa Israeli apangite kitendo cha skitisha. 14Buli, thuleju ya Zebbanoni iboka vitombe venye mimimwa kunani ya pande zake? Buli, mabende ya vitombe yandaboka kuhutalu yaharabiwe, mabende hayo ya mbepoho?15Hata nyoo bandu bangu balibalile. Wapangite sadaka kwa sanamu zangali maana wa wapitanga mashaka katika ndela zabe, wakati ndela za kale za tyanga katika ndela njunuhu. 16Kilambo chabe yabaha ya hofu, kilebe cha kuzomewa milele. Kila mundu yuwapala pita papipi nayuwembe apashuhudia na katikati mtwehe wake. 17Nipalakuwa bulaga nnonge ya adui zabe kati upepo wa mashariki. Nawagambukiya kisogo, wala usolihi wangu. Lichobe la kowoho chabe"18Bahi bandu wabahite, "Muhiche, tupange njama dhidi ya yeremia, maana sheria yahobarihi kabisa kwa makuhani, walaushahuri boka kwa kwenye hakima, au maneno ya manabii, muhiche, mshambulie kwa maneno yitu na tupekanye kaye chochoti chaabaya" 19Mupekaniye, Ee Ngwana! na pekaniye lilobe la adui yangu. 20Buli, maafa boka kwabe yabaha malipo yangu kwa kuwa mema kwabe? kwa maana waniyembi liebwa. Kumbuka jinsi chaniyemi nnonge yako ili ni baye mema kwaajili yabe na galambuya ghadhabu yako kanahiwapate.21Bahi uwapehi bana bao njalaa, na uwajeyi mmaboko mwa balo babatumia upanga. Bahi, waleke walwawa wao bawilikwe na bahaa wajane na Bandu bao babugilwa, na anchembe wabe wabulagilwa, kwa upanga wa vita. 22Ndotihi ya sikitisha ipekanilwe boka katika nyumba zao, kati paupalaleta washambuliaji ghafla kunani yabe. Kwa kuwa watiyembe liyembwa kunikamwa na watihiya vitapa katika magoloho yangu. 23Lakini wenga, Ngwana, wandatanga mipango yabe yoti dhidi yangu ya kunibulaga. Kunaulibalihii ulahuu na dhambi zabe. Kuna ubaye lake wabulagwa nnonge yako. Badala yake, uwayabe wakati wa ghadhabu yako.
1Ngwana abahite nyaa, "Yunda ukapeme chupa ya ukando wakati ukeba na wapendo wa bandu na makuhani. 2Kabe uyende mpaka libende la Ben Hinomu wakati wa jingya kwenye mniyango wahutekwabike wa mfinyanzi na huko utangaza maneno nipalakubakiya. 3Utibaya, Mupekanje neno la Ngwana, mfalme wa Yuda na mwenyeji wa yerusalemu! Ngwana wa majeshi, Nnungu wa Israeli, abaya nyaa, "Mulinge, na nitalete mundu yuwayowaha yawaka.4Mapanga nyaa kwa sababu wanileki na kunichalawa na kudharau mahali hapa. Katika mahali hapa wandapi ya sadaka kwa miungu yenge ambayo bahitangitelihi wabe, tate zao, na wafalme wa Yuda pia watwelio mahali yangali na hatia. 5Wachengite Baali mahali pa kunani na kuwatniya bana bao kwa muoto kati sadaka za kuteketezwa kwake- kilebe ambacho sijawaamua au kutaja, wala hajingiyalihi ngatihi ya akali yangu.6Kwa hiyo lina, machoba yandahicha halehe ngaa litamko la Ngwana ambapo mahali hapa pakemelwalihi kaye Tofethi, libende la Ben Hinomu, kwakuwa labahalibende la machinjo. 7Katika mahali hapa nitatangua mipango ya Yuda na yerusalemu. Nipawapanga wapate kubulaga kwa upanga nnonge ya adui zabe na kwa luboko wa balo babapala maisha yabe. Ngaa nipalakuwapeya hiyege yabe bahaa chakulya cha kuyuni wa angani na hinyama wa dunia. 8Ngaa nahipanga minema hawoho panga uharibifu na kilebe cha kuzomewa,kila mundu yuwapeta apashanga la na kuzomea kwa sababu mateso yake yoti. 9Nawapanga balye nyama ya bana bao na waenja zabe, kila mundu apalya hiyega yake wa jirani yake katika dhiki na katika uchungu amabo utiletwa kwabe na maadui zabe na balo babapalamaisha yabe"10Kabe wa tekwana chupa ya ukando nnonge ya bandu ambao batiyenda pamope nawenga. 11Uwabakiye, Ngwana wa majeshi baya nyaa napanga likowehe halleho kwa bandu baha na mnema hawoho-hayehe ngaa ahadi Ngwana, kati nyaa Yeremia chatekwana chupa ya ukando ili kanaiweche tengenezwa kaye. Bandu wabazika wafu hakwo Tofethi hata pahigalilihi mahali pa pamolyaha.12Nyoo ngaa nipalakupapanga mahali hapa nabenyeji bake nitakapopanga minena haye kati Tofethi, hale ngaa litamko la Ngwana. 13Kwa hiyo nyumba za yerusalemu na wafalme wa Yuda baabaa kati Toethi, nyumba zoti zazibile hunani ya bandu walahuu babahabudu ndondwa zoti za mbinnguni na bwea sadaka za nywaa kwa minungu yenge"14Ngaa Yeremia atiboka Tofethi amabko Ngwana amtumite ahubiri atiyema katika ua wa nyuma ya Ngwana, awabakiye bandu boti, 15Ngwana wa majeshi, Nnungu wa Israeli, abaya nyaa, linga, nawaletea mnema wake woti maafa yoti niyobahite dhidi yake, kwa kuwa bapangite hingo zabe panga ngumu na kana pekaniya maneno yangu"
1Pasuri, mwana wa Imeri, kuhani, abile myemeli mkoloho amyowili Yeremia akihubiri maneno haya nnonge ya nyumba ya Ngwana. 2Bahi pashuroi amkobwi Yeremia, amjeyi katika masanduku yaghabile kwenye lango la kunani Benyamini ngati ya nyumba ya Ngwana.3Ikawa machoba ya pili pashuri amboyi Yeremia panja ya makabati. Yeremia anibakiye, "Ngwana akukemitelihi pashuri, lakini wenga ni magor-misabibu. 4Kwa maana Ngwana abaya nyaa, linga, nakupanga kuwa kilebe cha tisha, wenga na wapendwa wako boti, kwa maana batomboka kwa lipanga wa adui zabe, na minyo yako yapalabone nawajeya Yuda mumabo mwa mfalme wa Babeli awapanga kuwa mateka hakwo Babeli au kuwabulaga kwa upanga.5Nampeyi mali zoti za jiji hale na utajiri wake woti, vibele vyoti vya thamani na hazina zoti za wafalme wa Yuda. Nawabeki vilebe vyelo mumaboko mwa adui zako, nabo nabakamwa nabo hapalakuwatola na kuwaleta Babeli. 6Lakini wenga pashuri, na benyeji boti wa nyumba yako wabayenda mateka. Wayenda Babeli na wahaa kwao. Wenga na wapendwa wako woti ambao uliwatabiria maneno ya ubochoho wachikwa hakwo".7"Utinikonga, Ngwana kwa hakika utnikongaa wenga waliniboywa ma shindan. Nibile kilebe cha pulahisha. Bandu banichalawaa kila lichoba lyoti. 8Kwa maana muda wowowti nitibaya, nitikema na tangazo, vurugu na uharibifu. Na nenola Ngwana lipangilwe shutumu na dhihaka kwangu kila lichoba. 9Manehe nabaya, Mifikialihi ngati ya mihupa yangu. Kwa hiyo ninajitahidi kustahimili lakini niwachalihi.10Miyowine habari za ugaidi boka kwa bandu bange pande zoti, Mnishtaki! lazima tumshitaki balo bababile papipi nane linga kati natomboka. Lbda andawecha bachobeeh. Ikiwa nyoo, tuwandawecha kummshindi na kujipizaa kisasihi kwake: 11Lakini Ngwana yu pamope nane kati mkobwanaji mwene nguvu hivyo balo babanikengama watajikwaa. Hawakanishindo. Bahabaa na honi muno, kwasabu bafuni kiwalihi kamwe.12Lakini wenga, Ngwana wa majeshi, wenga wamlinga mwene haki na ambaye hubona akili na moyo. Hebu nipate bona kisasi chako kunani yabe kwa maana nilikuletya shitaka langu kwabe. 13Mumwembihi Ngwana! Msifuni Ngwana! kwakuwa ameokoa maisha ya balo yawagandamizwe boka kwenye maboko ya walahuu.14Na ilaaniwe lichobe lanibelekwile kana ruhusu lichoba ambalo maabangu anibeleki ibarikiwe. 15Na alaaniwe mundu yuwammakiye tate bangu baya, Abelekwile mwana nnalome; na kusababisha puraha ngoloho.16Mundu huyu abile kati minema ambayo Ngwana aliigangamiza bila huruma. Na hapekanihi wito wa msaada kihindahi nalilobe la vita wakati wa mumtwekatihi. 17Hayo yatokea, kwa kuwa Ngwana anibulagilihi ndumbo au kumpanga maa bangu papipi yangu, kitumbo cha ujauzito milele. 18Kwa maana nibokite mundumbo ili bona matatizo na uchungu, ili lichoba langu zitweleyee na honi?"
12Hale ngaa neno laliboki kwa Ngwana kwa Yeremia wakati mfalme sedekia amtumite pushuri mwana wa malkiya na Sefania mwana wa maaseya, kuhani. Wammakiye, Pali lishauri boka kwa Ngwana kwaajili yitu, kwa kuwa Nebukadreza , mfalme wa Babeli,aleta vita. Labda Ngwana apalapanga miujiza kwitu, kati chanibile zamani, na panga aboka kwitu."3Bahi Yeremia awabakiye, "Nyaa ngaa nipalakummakiya Sedekia. 4Ngwana, Nnungu wa Israeli, "Nyaa ngaa: Linga, nigalambuya nchogo vyombo vya vita vyavibile mmaboko mwinu, ambavyo mukobwana dhidi ya mfalme wa babeli na wakaldayo babakutaba boka panja ya kingombe! kwa maana nitawakusanya katikati ya mnema hawolo. 5Nane nakobwana namwenga luboko wautondibiya na luboko wene ngupuhu, na ukale, ghadhabu, na hasira ngoloho.6Kwa maana nawabulaga wenyeji wa mnema hawahu, wanadamu na inyama bawaa kwa taami kali. 7Baada ya hagho-haye ngaa chadi ya Ngwana Sedekia mfalme wa Yuda, wapangakachi bake, bandu, na kila mundu yuwahishi katika mnema hawa baada yatauni, upanga na njalaa, nawajeya boti mmaboko mwa Nebuadreza mfalme wa Babeli, na maboko mwa adui zabe, na katika luboko wa balo babatoka uhai wa ngaa apawabulaga kwa makale ya upanga. Hapawahulumya, hapawaokowo, au bana na rehema.8Bahi uwabakiye bandu haba, Ngwana abaya nyaa linga nipalabeka nnonge yako ndela ya uzima na ndela ya mahuti. 9Mundu yoyoti yuwaishi katika mnema hawoho apalawaa kwa lipanga, njalaa, na tauni, lakini mundu yoyoti yuwapala boka na tomboka kwa majua nnonge ya wakaldayo ambao batitabilwa dhidi yako apatama yumbe apaokolewa na maisha yake. 10Kwa maana nibekite uso wangu kunani ya mnema hawoho ili kutola ili kuleta maafa na sio kuleta mema- hale ngaa litamko la Ngwana. Wajewa boko mwa mfalme wa Babeli nayywembe apakuhuteketeza.11Husu nyumba ya mfalme wa Yuda, upekaniye neno la Ngwana. 12Nyumba ya Daudi, Ngwana abaya, "Hukumuni kwa haki kihindahi umuokoa yolwa yuwa hobite kwa maboko wa wenye kulolaha, au ghadhabu yangu yapita kati muoto na tiniya, na ndopoho mundu yuwawechazimiy, kwa sababu ya matendo yako malahuu.13Linga, mwenyeji wa libende na mwamba wa kilambo cha wazi! Nenga nibile kunani yako-haye ngaa ahadi ya Ngwana-Nenga ni kunani ya mundu yoyoti yuwabaya, Ninyahi yuwashuka kutukobwa? au minyahi yuwapalajinya kwenye nyumba zitu? 14Mipala kuwaadhibu bokana na matunda ya makowe yabo-hale ngaaa tamko la Ngwana na nipalawasha muoto katika mwitu, na wateketeza kila kilebe"
1Ngwana abaya nyaa, Yenda munyumba ya mfalme wa Yuda, utangaze neno hale hakwaho. 2Ukabaye, Ewe mfalme wa Yuda, wenga yuwakama mukiti cha Daudi, upekaniye neno la Ngwana. Munipekaniye, mwenga wapangakachi wake, na ninyi, bandu bake mwandahicha kwa malango hagha. 3Ngwana abaya nyaa, "panga haki na uadilifu na mumdu yoyoti ambaye ahobilwe muekeni boka mmaboko mwa mshindani. Kana umpangiye mabayaa mgeni yoyoti katika kilambo chako, au yatima au mjane. Kanaupanga vuruge au pengana damu yangalina hatia mahali hapa.4Kwa kuwa mpangite makowe hagho, bahi wafalme babatama kiti cha Daudi bajengya munyango ya nyumba hayee waki yendesha gari na farasi yuwembe wapangakachi wake, na bandu bake! 5Lakini manate mupekaniyalihi maneno hagha boka kwangu ambayo nitiyabaya-hale ngaa litamko la Ngwana-bahi nyumbani hayehe ya mfalme yaharabiwa'""6Kwa maana Ngwana abaya nyaa kunani ya nyumba ya mfalme wa Yuda, "wenga ubilekati Gileadi au kati kilele cha lebanoni kwangu. 7Hata nyao nakurambuya panga lifangwa, katika minema yangali na benyeji. Kwa kuwa nitiwalangya waharabifu hicha kunani yinu! Bandu bene silaha zabe bakata mierezi yako yaibile bora na kuleka tomboka kwenye muoto.8Kabe mataifa yanambone yapalapita kwenye mnea hawolo. Kila mundu apalakummakiya yolya yuwangana, "Mbona Ngwana apangite nyaa kwa mnema hawolo mkoloho? 9Na yuwenge apalaji yangwa, "Kwa sababu wahileki lilagano la Ngwana, Nnungu wabe, batitita kwa minungu yabe yenge, watiiyabadu.10Kana ulelehe kwa ajili ya yuwawile. Kanahulombole kwaajili yake. Lakini mulele mundu yeyoti yuwajingiya kifungoni, kwa maana habuyangana kaye kuibona kilambo cha belekwile.11Maana Ngwana abaya nyaa kunani ya Yehoahazi, mwana wa Yosia, mfalme wa Yuda, yuwabile mfalme badala ya Yosia tatebake, abokite mahali pano wala habuyanganilihi. 12Hapa waha hakwoho mahali ambapo bamtweti mateko, na hailulalihi kaye kilambo hachee.13Ole mundu yoyoti yuwachenga nyumba yake kwa ulahuu na nyumba yake ya kunani katika udhalimu, ambao wenga hupanga kazi, lakini walepwalihi. 14Ole mundu yoyoti yapalabaya, Nipalachenga nyumba rocho na nyumba ya kunani vipana, na chenga madirisha mapana, na nguta zene mwerezi, na kuipakara rangi ngere.15Buli, haye ngao yakufaika ube mfalme mzuri, kwamba upala baha na ambao za mwerezi? buli tate bako andalyahalihi na ngwao, lakini lakini apangite hukumu na haki? kabe makowe yabile mazuri kwaajili yake. 16Alihukumu maneno ya maskini na mhitaji yabile vizuri buli, hakwo nibilelihi kunitanga nenga? hale ni litamko la Ngwana.17Lakini ndopoho kilebe mminyo na moyoni mwako isipokuwa wasiwasi kwa faida yako ibilelihi ya haki na kwa kutaikwa damu ya ngali ma hatia, kwa ukandamizaji kuwapangya jeuri wenge. 18Kwa hiyo Ngwana abaya nyaa kunani ya Yakimu mwana wa Yosia, mfalme wa Yuda. Bambombolalihi watibaya ole, Mnongobangu! au ole, dada yangu! Balombolalihi kwa baya ole Ngwana! au ole utukufu!. 19Apalazikwa maziko ya mbunda, apalabuluzwaa kuhutalu na taikwa panja ya miniyango ya Yeresalemu.20Hoboka vitombe vya lebanoni kobwa ndotihii paza lilobe lyako Bashani. Lobwa ndotihii boka kwenye vitombe vya Abarimu, kwa maana bwiga lyako boti baharabiwa. 21Mitibaya nawenga wakati waubile salama, lakini utibaya, 'Miyowalihi' Haye yabile desturi yako kitumbu amchembe wako, kwani hapekanilihi lilobe lyake baharabiwa.22Mchunga utawalisha wachungaji woti, na mabwiga zako wabayenda tabilwa. Hakika wenga wabaha na honi na kufadhaika kwa matendo yako yoti malahuu. 23Wenga mfalme, wenga ambaye huishi katika nyumba ya mwitu wa Lebanoni, wenga yuwapangite kiyumba kati ya mierezi, wabaha na hali ya kuhurumiwa upalapata utungu kati wakati wa papa"24Kati nenga chanihishi-hale ngaa litamko la Ngwana na hata kati wenga, konia, mwana wa Yehoyakimu, mfalme wa Yuda, ubile alama ya luboko wangu wa mmalyoho, ningekutomboya. 25Kwa kuwa nitiwajeya mmaboko ya balo baba uhai winu na kwenye lubuko ya Nebukadreza, mfalme wa babeli na Wakaldayo. 26Mipalakuwa tikwa wenga na maa bao yuwakupapite katika kilambo chenge kilambo amcho ubelekwilihi, na hakwo wa waa.27Na husu eneo hale ambalo bataka buyangana, babuyanganalihi pano. 28Buli! Itake nga chombo chakichalawile na kilichopasuko? buli, konia ni chombo chakicharalike? kwa namani wataikwe yuwembe na lubeleko lwake, kkumpeleka katika kilambo wabahatangiteli?29Ee bwihi, bwihi, bwihi! mupekanye neno la Ngwana! 30Ngwana abaya nyaa, "Andika kunani ya mundu huyoho konia yuwembe apalapanga na mwana. Hapara fanikiwa wakati wa lichoba lyake, wala ndopoho hata yumo kati ya lubeleko lwake yuwapalafanikiwa au tama kaye kwenye kiti cha Daudi na kutawala kunani ya Yuda""
1Ole wabe wachungaji ambao hubulage na kuwa tawanya ngondoroho wa malisho yangu haye ngaa ahaeli ya Ngwana" 2Kwa hiyo, Ngwana, Nnungu wa Israeli, abaya nyaa kunani ya wachungaji ambao wanawachunga bandu bake, "Mwenga mnawatawanya likundi langu na kuwafukuza. Muwahalilihi hata pachumu. Mutenga hale! Nenga vipalawalipiza wahuu winu-hale ngaa litamko la Ngwana.3Nenga namwene nipalakusanya mabaki ya ngondoroho wangu boka kilambo choti chaniwafukuza, nane niparakuwabuyanganiya kwenye lieneo la malisho, ambako bapapa na yongekeya. 4Ngaa nipalakuwatondobeya wachungaji kunani yabe ambao bawachunga nyao bayogopa kaye au hobeya ndopoho hata yumo yuwapala hale ngaa tamkola Ngwana.5Lola, machoba yandaichaa-hale ngao tamko la Ngwana panipalakumtondobeya Daudi tawi la haki. Atatawala kati mfalme; apalangaga kwa busara na kusababisha hukumu na haki katika kilambo. 6Katika machoba yake Yuda apaokolewe, na Israeli wataishi kwa usalama. Na lina lake apalahitwa Ngwana ni haki yitu.7Kwa hiyo, linga, machoba yandahicha hale ngaa litamko la Ngwano wabayalihi kaye, kati Ngwana chaahishi, yuwawatohi bana ba Israeli boka kilambo cha Misri. 8Badala yake babaya, kati Ngwana chaaishi, ambaye yuwa waleti na ambaye atiwaongoza bana wa nyumba ya Israeli boka kilambo cha kaskazini na kilambo chabe bene"9Kuhusu manabii, moyo wangu utitekwanika ngati yangu, na mihupa yangu yoti itilendemao. Nibile kati mnyaha wembe, kati mundu ambaye atishindwa na divai, kwasababu ya Ngwana na maneno yake matakatifu. 10Kwa maana kilambo ititweleya wazinzi. Kwa sababu ya hayo kilambo imeuka. Vitombe katika jangwa itiyomeleyaa ndela haze za manabii ni mbaya, ngupuhu zabe zipangi kwa namna sahihi.11Kwa maana manabii na makuhani boti watikufuru. Nitibona ulahuu wabe ngati ya nyumba yangu! haye ngaa tamko la Ngwana; 12Kwa hiyo ndala yabe yabaha kati mahali pa pomolya katika lubendo. Watasukumwa baye. Wabe wabatomboko ngati yake. Kwa maana nipalakuwatuma mabaya kunani yabe katika mwaka wa adhabu yabe! hale ngaa tamko la Ngwana.13Kwa maana nilibona uchungu kati ya manabii hakwo samaria. Batitabili kwa bandu na wakawabulaga bandu bangu Israeli kwenye ndela sahihi. 14Na miongoni mwa manabii hakwo Yerusalwmu nitibona makowe ya tisha. Banapanga uzinzi na bandayenda kwa ubocho bandaimalisha maboka ya walahuu; ndopoho mundu anarejea na leka ulahuu wake bate babilw kati Sodoma kwangu na bennyeji wake kati Gomora. 15Kwa hiyo, Ngwana wa majeshi abaya nyaa kunani ya manabii, Mulinge, nawapanga balo magugu na nywaa mache yenesumu, kwa maana kufuru itiboka kwa manabii wa Yerusalemu na jingya katika kilambo choti"16Ngwana wa majeshi abaya nyao, "kunaupekanye maneno ya manabii wanahokuhubiri bakuchalawa! wanatangaza maono boka kwenye mawazo yabe bene, si kwa mkono wa Ngwana. 17Wandabaya daima kwa balo babanidharau nenga, Ngwana abaya kwabaa na amani, kwako. Na kila mundu yuwatyanga katika ukaidi wa moyo wake andabaya, mabaya yandahicha kwinu. 18Lakini nyahi katika mkutano wa baraza la Ngwana? Ni nyahi yuwabona na pekanya neno lake? Ni nyahi yawazingatia maneno yake na kupekaniya?19Linga, kuna dhoruba yaitoka kwa Ngwana! nyongo yake yandaboka na dhoruba yandatila. yandatila muntwee wa malahuu. 20Nyongo ya Ngwana zalejealihi mpaka zitakapotimiza nia ya moyo wake. Katika lichoba la mwisho, utaelewa.21Niwatumilelihi manabii haba. Wabe tu babonekine. Sikuwahubiri makowe yoyoti kwabe, lakini balo bandatabiri. 22Kwa kuwa wati yemaa katika mkutano wangu wa baraza, wangeweza kuwasababisha bandu bangu yowa neno langu, Batiwapanga wapate kuleka maneno yabe mabaya na mazoea mabaya.23Nenga, nga Nnungu yoyoti yuwabile papipi hale ngatamko la ngwana menga sio Nnungu yuwwabile kuhutalu? 24Buli, habile mundu yoyoti yuwa yoba mahali penye siri ili nisiweze kumwona? Haye le ngaa litamko la ngwana buli mbingu na kilambo yatweyelihi nane? hale ngaa tamko la Ngwana.25Nitiyowaha yalo babayaa manabii, balo bababile wandatabiri ubocho kwa lina lyangu mibile na kulota! 26Nibile na ndoto! buli, haye yayendelea mpaka lini, manabii babatabiri uboccho boke kwa malango yabe, na bandabaya namano boka na ubochoho mioyoni mwabe? 27Banamipango ya kuwapanga bandu bangu libalya lina lyangu kwa ndoto ambazo wanazoripata, kila yumo kwa jirani yake kati nyaa babu balibalile lina lyangu kwaajili ya lina la Baali.28Manabii aliye na lota, abaya loto hayo. Lakini yulya ambaye nimbakiye kilebe fulani, bahi abaya neno langu kwa kweli. Buli, maakapi yandahusiana na chakulya- hale ni tamko la Ngwana. 29Na maneno langu si kali muoto?- Hale ngatamko la Ngwana na kati mwamba wenye kobwa nyundo? 30Mulinge, ninapingana na nabii- haye ngaa ahadi ya Ngwana na yeyoti yaibo maneno boka kwa bandu benge na andabayo yandaboka kwangu.31Linga, ninapingana na manabii-hale ngaa tamko la Ngwana ambalo hutumia lugha zao kutabiri maneno. 32Linga, ninapingana na manabii babalota ndoto haye. Ngaa haadi ya Ngwana na kisha kuwahubiri na kwa ndela haye ubochoho bandu bangu kwa ubocho wabe na kujivunia nenga nibile kunani yabe, kwa kuwa niwatumilihi walo kuwapeya amri. Kwa hiyo hawatawasaidia bandu haba-haye ngao tamko la Ngwana.33Bandu haba au nabii au kuhani bokolo lokiye, buli, namani uwabakiye, Ni tamko gani? bahi nitikuleko wengga hali halyo tamko la Ngwana. 34Kwa habari ya manabii, makuhani na bandu bababaya, Hale ngaa tamko la Ngwana nipolakumuhadhibu mundu hayu na nyumba yake.35Yendeleo kubaya, kila mundu kwa jirani yake na kila mundu kwa mnumbuyehe, Ngwana atiyangwa namani? na Ngwana atitangaza namani? 36Lakini kanahulongele kaye kunani ya tamko la Ngwana kwa kuwa kila tamko boka kwa kila mundu libile ujumbe wake mwenyewe na umepotosha maneno ya Nnungu yuwabile mkoti Ngwana wa majeshi, Nhunguwitu.37Wamlokiya nabii, Ngwana atikuyangwa namani? buli, Ngwana atibaya namani? kabe wandabaya litamko kwa Ngwana, 38Lakini Ngwana abaya nyaa, abaya, "Hale ngaa tamko la Ngwana" Ingiwa nitikulagya na baya kunaubaye: Hale nga litamko boka kwa Ngwana. 39Kwa hiyo, lingaa, nipala kuwatola na kukutaikwa kuhutalu na nenga, pamope na jiji ambalo nitikupeya wenga na tate bako. 40Ngaa nabeka honi ya milele na fedheha kunani yinu ambayo yalibaliwalihi.
1Ngwana ationesha kilebe. Linga, vitunduvibelevya tini vitibekwa nnonge ya hekalu la Ngwana (Maono hagha yatiboka baada ya Nebukadreza mfalme wa Babeli, kumtora mateka Yekonia mwana wa Yehoyakimu, mfalme wa Yuda, mapundi na apuwa vyuma boka Yerusalem na kuwaindikiya Babeli) 2Vitundu chimo cha tini kibile nzuri muno, kati tini za kwanza zazibile mbaya muno zisizoweza liwa. 3Ngwana anibakiye, "Ubona namani Yeremia nitibaya, tini. Tini ambazo ni mzuri muno na tinizo ni mbaya muno ziwecheekanikalihi lyaha"4Ngaa neno la Ngwana lanihichili, baya, 5Ngwana Nnungu wa Israeli, abaya nyaa: Mawabulaga mateka wa Yuda kwa manufaa yabe kati nyaa tini haze mnzuri, patiwatoli mateka boka pano mpaka kilambo wakaldayo. 6Mabeka minyo yangu kwabe wapate memana kuwabuyanganiya kilambo chachee. Mipalakuwa chengya, wala niwabulagaliihi. 7Mipalakuwapanda, wala niwang'oalihi. Ngaa nipalakuwapeya moyo wa kunitanga nenga: kwa kuwa na nenga nipabaa Nnungu winu, monyoo wanibuyanganiya kwa moyo woti.8Lakini kati vyolo tini ambazo ni zifahikalihi lyahaa- abaya Ngwano-napanga nyaa kwa Sedekia, mfalme wa Yuda, pamope na viongozi wake na pamope na benge wa Yerusalemu ambao batibaki katika kilambo chee au yendo tama katika kilambo cha Misri. 9Mawapanga kuwa kilebe cha tisha, wapate maafa, Nnonge ya falme zoti duniani, honi na soma kwa mithali, matusi, na laana mahali poti panipala kuwa benga. 10Nipolatuma upanga, njalaa, na tauni dhidi yabe bapotelea kuhutalu boka kwenye kilambo chaniwapehi wao na tetebao"
1Hale nga nena ambalo litimjia Yeremia kunani ya bandu boti wa Yuda. Hawa ngaa mwaka kwanza Nebukadreza, mfalme wa Babeli. 2Yeremia nabii aliwahubiria bandu boti wa Yuda wenyeji boti ba Yerusalemu.3Atibaya, "kwa kuwa ishirini na mitatu, tangu mwaka wa kumi na tatu wa Yosia mwana wa Amoni, mfalme wa Yuda mpaka leno, maneno ya Ngwana yatihicha kwangu. Nitiwahubili nenga. Nibile na nia ya kutangaza, lakini munipekaniyalihi. 4Ngwana atiwapeleka wapangakachi wake wa manabii kwako. Wabile na nia ya yenda, lakini pekanilihi wala kutega mahikilo.5Manabii haba watibaya, kila mundu auleke ulahuu wake na udhalimu wa matendo yake na kubuyangana kwenye kilambo ambacho yahwe apihite wakati wa zamanai kwa ajili ya tate bitu mwenga, kati zawadi ya dumu. 6Kwa hiyo kunamuhikengame miungu yenge ili abudu au atiletaha paye, na kanaumkasilishe kwa kazi ya maboko yinu ili kwamba awalummiye.7Lakini munipekaniyalihi hale ngaa tamko la Ngwana-kwa hiyo ytinikasilishe kwa kachi ya maboho yako ili kujidhuru nafsi zinu. 8Bahi, Ngwana wa majeshi abaya nyaa, kwa kuwaa hupekaniyalihi maneno yangu. 9Linga, nipalagya amri ya egelya bandu boti wa kaskazini abaya ngwana na Nebukadreza, mpangachi bangu, mfalme wa Babeli na kuwaletea kunani ya mataifa yoti yagabile papipi nabe. Kwa maana nipakuwa bulaga. Napalakuwagalambya panga na hofu, baha kilebe cha Zomewa na ubile daima.10Lilobe la furaha na shereho-lilobe ya Ngwana arusi bili arusi, lilobe la maliwe ya sagya na bweya wa taa-napanga makowe yoti hagha kunaubeke boka kwa mataifa hagha. 11Ngaa kilambo chee choti chabaa ukabaha na hofu, na mataifa hagha wabumtumikiya mfalme wa Babeli kwa miaka sabanii.12Kabe miaka sabini bahipalakamilika, Nipalakumuhadhibu mfalme wa Babeli na taifa halyo, kilambo cha Wakaldayo hale ngaa tamko la Ngwana-kwa ulahuu wabe na kuipanga baa ukeba milele. 13Nane nipalaleta kunani ya kilambo hagha maneno yoti yaniyabaya, na kiila kilebe chaki andikilwe katika kitabu hache ambacho Yeremia atitabiri kunani ya mataifa yoti. 14Kwa maana pia mataifa yanambone na wafalme wakoloho bapato kutumwe boka mataifa hagha. Nipalakuwalepa kwa matendo yabe na kazi ya maboka yabe"15Kwa kuwa Ngwana, Nnungu Israeli abaya nyaa, "utole kikombe hache cha divai ya ghadhabu boka mmaboko yangu, uwanywile mataifa yoti yanikutumite. 16Kwa maana wabanywaa na kabe wabalewa na panga wazimu nnonge ya upanga ambao naupelekao kati yabe".17Bahi, nitikitola kikombe mmaboko mwa Ngwan, nitiwanyweshaa mataifa yoti ambayo Ngwana atinikema. 18Yerusalemu,minema ya Yuda na wafalme wake, na hakolo wake, na kuwapanga bahaa ukiba na kilebe cha tisha, na bahaa kilebe cha kuzomewa na laana, kati chailivyo hata leno.19Mataifa yenge kaye wapalikwe nywaa: Farao mfalme wa Misri na wapangakachi wake; maafisa wake na bandu bake boti. 20Bandu boti wa uurithi wa yangabana na wafalme woti wa kilambo cha wafilisti na Ashkelom, na Gaza, na Ekroni, na yaghaogalile ya Ashdodi; 21Edomu na Moabu na bana ba Amoni.22Wafalme wa Tiro na Sidoni, Wafalme wa pwani ng'ambo ya pili ya bahari, 23Dedani, Tema na Busi na balo babachekwa nywili zabe upande wa pili wa mikano yabe , kaye asili wapalikwe nywaa.24Bandu haba kaye bapalikwe nywaa; wafalme woti wa uarabuni na afalme woti wa bandu wa asilli yangabanike babaisha nyikani; 25Afalme boti wa Zimri afallme boti ba wa Elamu na 26afalme woti wa kaskazini balo wa papipi na balo wa kuhutalu kila yumoo na anuna zake na falme zoti za ulimwengu ambazo zabile paye ya minyo ya dunia. Hatimaye mfalme wa Babeli apalanywaa baada yagho yoti.27Ngwana anibakiye, "Bahi, uwabakiye, Ngwana wa majeshi, Nnungu wa Israeli abaya nyaa nywaa na kulewa, kabe taapika, utomboke, wala kana uyeme nnonge ya upanga wanipakuhutuma kati yinu. 28Kabe yatokea kwamba manahite bakana tola kikombe mmaboko mwako ili mywoo, upalawa bakiya, Ngwana wa majeshi abaya hayehe lazimaa nywaa. 29Kwa maana, linga, nipalaleta jifanga kunani ya mnema waukemilwe kwa lina lyangu, buli mwenga mwalekelwa kanamuhanzibiwe? wabaha Huru, kwa maana nakema lipanga kunani ya nenyeji boti wa kilambo! ngaa tamko la Ngwana wa majeshi.30Bahi wenga mwenyeji, Yeremia, tabiri kwabe makowe hagha yoti: Uwabakiye, Ngwana atanguruma boka kunani, nayuwe hapalatondobeya lilobe lake boka makao yake matakatifu, na radi boka mahali pake patakatifu, nayumbe akobwandotihii lati balo babalebata zabibu dhidi ya boti babaishi duniani. 31Ndotii yandaicha mpaka mwisho wa kilambo, kwasababu yamana boka kwa Ngwana upalaleta mashtaka dhidi ya mataifa upaleta haki kwa boti bene hiyega yuwembe apawakema walahuu katika upanga hale ngaa tamko la Ngwana.32Ngwana wa majeshi abaya nyaa, Mulinge, taabu yatokea boka kwa taifa hadi taifao, na dhoruba ngoroho yatokeya boka pande za mwisho za dunia. 33Kabe balo babawile na Ngwana bahicho boka pande umo wa dunia hadi wenge: babekelyalihi pamope au chikwa bababa kati samadi paye.34Kobweni yowe, wachungaji, na mukobwe ndotihii ya loba msaada! Galabuka galabuka katika bwiwehe, enyi mwamubile hodari katika likundi. Kwa kuwa lichoba lyako la wabaa na talangana itihichaa watomboka kati ngondorohoo babachaguliwe. 35Wachungaji wabaalihi mtopoho paha butukya ndopoho yatoroka kwa mundu bababile hodari katika kundi. 36Kubile na mlelo wa wasiwasi wa wachangaji na milelo ya lalama kwa bandu wababile hodari katika likundi, kwa kuwa yahweh andaalabiya malisho yabe.37Kwa hiyo, malisho ya amani yandaalabiwaa kwa sababu ya hasira ya Ngwana. 38Kati himba, alileka liebwa lyake kwakuwa bwehee yabe yabaha kilebe cha changalaha kwa sababu ya nyongoo ya mbonelaji, kwasababu ya ghadhabu yake kale"
1Pautabwa utawala wako Yehoyakimu mwana wa Yosia neno lanihichili kwa Yeremia litibayaa, 2"Yahwe andabaya nyaa: yema katika lubanjo wa nyumbo yangu na baya kuhusu minema yoti ya Yuda ambao yandaicha abudu katika nyumba yangu. Tangazo makowe yoti yanikuamulu kuyabaya kwabe. kunaupongwe likowe loloti! 3Labda bapekanya, kwamba kila mundu apozileka ndela zake mbaya, ili nigharambuke majengo niyakusudiye kuyaleta kunani yabe kwa sababu ya ulahuu wa matendo yabe.4Kwa hiyo lazima hubaye kwabe, yahwe andabaya nyaa: kabe muniwalihi ili mtyange katika sheria yangu ambayo nitihibeka nnonge yinu. 5Kama mupekanyalihi makowe ya watumishi bangu manabii ambao nandayendelea kuwatuma kwinu lakini mupekanyalihi! 6Kabe napanga nyumba haye baha katika shilo; naipanga nyumba huyehe baha laana katika minyo ya mataifa yoti kunani ya dunia.7Makuhani, manabii na bandu boti bamyowi Yeremia baya makowe hagha katika nyumba ya yahwe. 8Kwa hiyo yapita kwamba Yeremia payomwile baya yabile yahwe atimwamuru kuyabaya kwa bandu boti, makuhani, manabii, na bandu boti batikwmnyameka na baya, "Hakika wa wahaa! 9Kwanamani utibatili katika lina la yahwe na baya kwamba nyumba hayehe yabaha kati shilo na mnema hawolo wabaha ukeba, pangali tamilwa? kwamaa bandu boti bahundite likundi dhidi ya nyumba ya Yeremia.10Kabe wakoloho wa Yuda batiyowaha makowe na kupanda boka nyumba ya mfalme yenda nyumba ya yahwe. Watitamaa katika ndela ya lango la Yuda katika mnyongo wayambe la nyumba ya yahwe. 11Makuhani na manabii batibaya kwa wakolo Yuda na kwa bandu boti, "Wabaite, "Ni haki kwa mundu huyu wahaa, kwa maana atitabiri kunani ya mnema hawoho, kama chamuyowine kwa mahikilo yinu! 12Kwa hiyo Yeremia atibaya kwa akolo boti na bandu boti, "Yeremia atinituma tabiri kunani nyumba hayehe na mnema wake, bayo makowe yoti ambayo mutiyowaha.13Kwa hiyo nambeyambe, marisheni ndela zinu na makowe yinu, na mupekaniye lilobe la yahwe Nnungu winu kwamba apaghairi kuhusu lijanga ambalo atitangaza dhidi yinu. 14Nenga namwene munilinge! nibile mmoko yinu. Munimbangi yaghabile yakweli nasahihi katika minyo yinu. 15Lakini kwa hakika lazima mutenge kwamba kama mwanibulaga nenga, bahi mwandahibeka damu yangalihi na hatia kunani yinu mwabene na kunani ya mnema hawolo ma babatama kwake, kwa maana yahwe atinituma kweli kwinu ili nitangaze maneno yoti kwa ajili ya mahikilo yinu"16Kabe wapendo na bandu boti batibaya kwa makuhani na manabii, "Vemalihi kwa mundu huyu waha kwa maana alitangaza makowe hagha kwinu katika lina la yahwe Nnungu witu. 17Babe bandu apendo wa kilambo batiyema na baya kwa likusanyiko loti la bandu.18Watibaya, "Mikaya Mmorashi habile andatabiri katika lichobe la Hezekia mfalme wa Yuda Atilongela kwa bandu boti wa Yuda na baya, Yahwe wa majeshi andabaya nyaa: Sayuni upala lemelwa kati mng'unda Yerusalemu wabahga ndihi la bahi na kitombo cha hekalu chapanga kitombe cha kibalike maakapi. Hezekia mfalme wa Yuda na Yuda yoti wambulagile? 19Hamnyogopadhi yahwe na kuutaka radhi minyo yahwe ili kwamba yahwe angekana husu janga ambalo aliitangaza kwabe? Kwa hiyo twapanga malahuu makolohoha muno kunani ya maisha yitu twenge wabene?20Wati wowono pabile na mundu yuwenge amabye atabiri katika lina la yahwe uria mwana wa shemaya na kilambo chee, akiyeketya na maneno yoti Yeremia. 21Lakini mfalme Yehoyakimu na wanajeshi wake woti na apangakachi wake woti pabayowine makowe yake, kabe mfalme atipaya kummulaga lakkini uria atiyowaa na yogope, kwa hiyo alibutuka na atiyenda Misri.22Kabe mfalme Yehoyakimu amtumite mundu yenda Misri Elnathani mwana wa Ashbori na yenda Misri kumkengama uria. 23Bambonji uria panja boka Misri na kumleta kwa mfalme Yehoyakimu. Kabe Yehoyakimu ambulagile kwa upanga na kumpelekaa panja kwenye makuburi ya bandu ba kawaida. 24Lakini luboko lwa Ahikamu mwana wa shapni abile pamope na Yeremia, nyoo ajehilihi mmaboko mwa bandu ili awile.
1Pautumbwa utawala wa Sedekia mwana wa Yosia, mfalme wa Yudaa, neno hale limuhichili Yeremia boka kwa yahwe. (Ingawa nakala yanambone ya kiebiania zandabaya "Yehoyakimu, mapiyo yandambone ya kisasa yanda lalipite katika kipindi cha utawala wake) 2Hache ngaa yahwe atibaya kitumbu, "Tengecha viungo na nira kwaajili yako mwene. Uzibeke muhingo mwako. 3Kabe atiwatuma yenda kwa mfalme wa Edomu, mfalme wa Moabu, mfalme wa bandu wa amoni mfalme wa Tiro na kwa mfalme wa Sidoni uwabakiye kwa luboko wa wajumbe abo wa wafalme ambao watihicha Yeresalemu kwa Sedekia mfalme wa Yuda. 4Boya amri kwabe kwaajili ya mabwana zabe na baya, yahwe wa majeshi, Nnungu wa Israeli, abaya nyaa Ngaa nyaa chaapalabaya kwa mabwana zinu,5Nenga namwene nitiumba dunia kwa ngupu zangu kuu na luboko lwangu wautondobilwe. Kaye nitiwahumba bandu na inyama kunani ya dunia, na nitiwaboya kwa yoyoti yuwabilesahihi katika minyo yangu. 6Kwa hiyo nambeyambe nenga namwene nizibeka kilambo hii zoti luboko wa Nebukadreza mfalme wa Baheri, mpangakashi wa Nnungu. Kaye nandawipiya kwakehe viumbe hai vyoti katika ming'unda ili vimpangiye kachi. 7Kwa maana mataifa yoti wapalakumtumikya yuwembe, banabake ma wachukulu zake hadi muda wa kilambo chake ika. Kabe mataifa yanambona na afalme wanambone watamtiisha.8Kwa hiyo taifa na ufalme ambahoo umtumikialihi Nebukadreza, mfalme wa Babeli, na wala wangalibeka hingo yake paye ya nira ya Nebukadreza mfalme wa Babeli nipalakuliadhibu taifa lyoho kwa upanga,njalaa, na kobwolewa hale nga litangazo la yahwe hadi panipala bahaa niwateketezile kwa luboko lwake.9Kwa hiyo kanamuwapekanyehe manabii winu wabashiri winu, bababona kwinu, lota kwinu, watembuli winu, ambao wabile watibaya kwinu ili kuwapeleka kuhutalu na kilambo mfalme wa Babeli. 10Kwamaana wanatabi wanatabiri ubocho kwinu ili kuwapeleka kuhutalu na kilabo chinu, kwa maana nipalakuwapeleka kuhutalu na mwawaha. 11Lakini taifa ambalo wababeka ingo zabe paye ya nira ya mfalme wa Babeli na kumtumikia, mmbala kuwaluhusu pamolya katika kilambo chaba-hale nga tangazo la yahwe-na wabailema na panga nyumba za humo"12Kwaiyo nitibaya kwa Sedekia mfalme wa Yuda na kumpeya ujumbe hawoho, "Muzibeke ingo yinu paye ya nira ya mfalme wa Babeli na umtumikye, yuwebe na bandu bake, na mpalalama. 13Kwa namani mwawee wenga na bandu boko kwa upanga njalaa, na puba kati nyaa cha nitangaza husu taifa ambalo wabapuuza leumyumikya mfalme wa Babeli?14Kanampekanyelihi makowehe ya manabii babalongehi kwinu na baya, kanaumlumkye mfalme wa Babeli, kwa maana bandatabiri ubocho kwinu. 15Kwamaana nenga niwatumitelihi-hale nga tangazo la yahwe-kwa manabii maana bandatabiri ubocho katika lina lyangu ili kwamba niwabenge panja na muhobe, mwenga nyoti na manabii babatabiri kwinu".16Mititangaza, hili kwa makuhani na bandu boti na baya, "Yahwe abaya nyaa: kanamuyapekanye makowe ya manabii babatabiri kwinu na baya, mulinge! vyombo vya nyumba ya yahwe vyandabuyangana boka Babeli nambeyambe nyaa! Bandatabiri ubocho kwinu. 17Kanamuwapekani mtamktumikia mfalme wa Babeli na mwalama. Kwanamani mnema hawo ubulagwe? 18Kati ni manabii na kati likowe la Nnungu litihichaa kwabe kweli, bahi mumlobe yahwe wa majeshi kanahavipeleke Babeli vyombo vyavisalie katika nyumba ya mfalme wa Yuda na Yerusalemu.19Yahwe wa majeshi andabaya nyaa kuhusu zelongubo, bahari na matako, na yombo yoti yoti vya vihigalile katika mnema hawo. 20Vyombo ambavyo Nebukadreza mfalme wa Babeli atwetilihi wakati pamtweti Yekonia mwana wa Yehoyakimu, mfalme wa Yuda katika utumwa boka Yerusalemu yenda Babeli pamope na Akolo woti wa Yuda na Yerusalemu.21Yahwe wa majeshi, Nnungu wa Issraeli, anabaya nyaa husu vyombo vyavihigalile katika nyumba ya yahwe, nyumba ya mfalme wa Yuda na Yerusalemu, 22Bapalaleta Babeli, na vipalahigala hakwo hadi machoba nilivyovipangiye timia-hale ngaa tangazo la yahwe- kabe navileta na kuvibuyanganiya katika sehemu hayehe".
1Yapitike katika mwaka wolo, pautumbu utawala wa Sedekia mfalme wa Yuda, katika mwaka unanchechd na mwehi wa tano, Hanania mwana wa Azuri nabii, abile wa Gibeoni, atibaya kwangu katika nyumba ya yahwe nnonge za makuhani na bandu boti. Atibaya, 2"Yahwe wa majeshi Nnungu wa Israeli, andabaya nyaa: Nitetekwana nira yaibekilwe na mfalme wa Babeli.3Mgati ya miaka hibele mipakuvigoloya katika sehemu yehee vyombo yoti vya nyumba ya yahwe ambavyo Nebukadreza mfalme wa Babeli ulivitolaboka sehemu hayee na kuvisafilisha hadi Babeli. 4Kabe napalawabuyanganye, katika sehemu haye Yoekinia mwana wa Yehokimumu, mfalme wa Yuda na mateka woti wa Yuda ambao watipelekwa Babeli hale ngaa tangazo la yahwe-kwa maana nipalatekwana nira ya mfalme wa Babeli".5Kwa hiyo Yeremia nabii atibaya kwa Hanania nabii nnonge ya makuhani na kwa bandu boti babayemi katika nyumba ya yahwe. 6Yeremia nabii atibaya, "Yahwe apanga nyaa! yahwe ayathibitisha makowe ambayo ulitabiri na kuvibuyanganiya katika sehemu haye vyombo vya nyumba ya yahwe na mateka boka Babeli. 7Nyaa nyaa mupekaniye likowe ambaloo nitilitangaza katika mahikilo ya bandu boti.8Manabii ambao babile nnonge yangu na nnonge yinu mda mrefu waupite pia batitabiri husu mataifa yanambone na kunani, husu vita, njaraha, na mapigo. 9Kwa hiyo nabii yuwembe yuwatabiri kwamba kwabaa na amani-kati neno lake latimia, bahiyatangwa kwamba yuwembe ni nabii kweli yuwatumwe na yahwe".10Lakini Hanania nabii aitweti nira boka kwenye ingo ya Yeremia na tekwana. 11Kabe Hanania atibaya nnonge ya bandu boti na baya, "yahwe andabaya nyaa. Kati nyaa tu, ngati ya miaka hibele baitekwana nira yaibekilwe na Nebukadreza mfalme wa Babeli boka kwenye ingo ya Yeremia nabii atiyenda ndela yake.12Baada ya Hanania nabii kuitekwana nira boka kwenye ingo ya Yeremia nabii, likowela yahwe limuhichili Yeremia. Atebayaa, 13Yenda na ubaye kwa Hanania na ubeye, yahwe andabangu nyaa! uhitekwani nira ya mbao, lakini badala yake nipange nira ya chuma. 14Kwa maana yahwe wa majeshi, Nnungu wa Israeli, abaya nyaa: Nibekite nira ya chuma muingo mwa mataifa hagha yoti ili wamtumikiye. Kaye nimpeji inyama wa ming'undo abata wale"15Kabe nabii Yeremia ammakiye Hanania nabii, "Mupekaniye Hanania! yahwe hakutumitelihi, bali wenga wamwene uliwasababisha bandu haba amini katika ubochoo. 16Kwa hiyo yahwe andabaya nyaa! lolaha, nibile papipi kukutme panja ya dunia. Mwaka wowono hapawaha" 17Katika mwehi wa saba wa mwaka walo, Hanania nabii atiwaa.
1Hagha ni makowe katika warakaa ambao Yeremia nabii alituma boka Yerusalemu kwa wapendo babaigilile miongoni mwa mateka na makuhani, manabii, na bandu boti ambao Nebukadreza ztiwapeleka wapangakachi boka Yerusalemu hadi Babeli. 2Haye yabile baada ya Yekonia mfalme, maabake mfalme, na hapangakachi appendo, viongozi wa Yuda na Yerusalemu, na wahunzi babile batikumpekaa kuhutalu na Yerusalemu. 3Atihutuma waraka wowono kwa luboko wa Elasa mwana wa Shafani, Gemaria, mwana wa Hilkia ambaye Sedekia, mfalme wa Yuda abile amtumite kwa Nebukadreza mfalme wa Babeli.4Waraka ubahite, yahwe wa majeshi, Nnungu wa Israeli, ubahite nyaa kwa mateka ambao nitiwasababisha baha mateka boka Yerusalemu hadi Babeli, 5Muchenge myumba na mutame ngati yake pandeni bustani na mulyehe matunda yake.6Mutole nyumba na ubeleke bana na waenja kabe mutole nyumbo kwaajili ya bana binu, na uwapehi walalome waenja zinu babeleko na waenja na wayongekehe ili kamube wa chunu muno. 7Muhipale amani ya mnema amboke niwapangite ba apangakachi na mmlobe kwangu kwa niaba yako kwa kuwa wabaha na amani kwinu kati mnema ubile katika amani.8Kwamaana yahwe wa majeshi, Nnungu wa Israeli, abaya nyaa, kanamuwaleke manabii ambao wabile katika yinu na wabashiri winu kuwakonga, na kunsmupeksnys lota ambazo mwenga mwabene mwandalota. 9Kwa maana bandatabiri ubochoo kwinu katika lina lyangu. Nenga naaumikelihi-hale nga tangazo la yahwe.10Kwa maana yahwe andabaya nyaa, Babeli papalabaha atikuwatalawa kwa muda mwa miaka subini, nipalakuwa mwenga na kutimiya neno langu jema kwaajili yinu ili kuwabuyangania mwenga katika sehemu haye. 11Kwa maana nemga namwene naitanga mipango yanibile nayo kwaajili yinu-hale ngaa tangazo la yahwe-mipango kwaajili ya amani na siyo kwaajili ya malahuu ili kuwapeya mwenga litumaini na machoba yinu za mwisho.12Kabe mwanikema, na yenda na kuniloba nenga,na nawapekanya. 13Kwa maana mwanipala na kumpataa, kwa kuwa mwanipala kwa moyo woti. 14Kabe napatikana kwinu hili ni tangazo la yahwe na nawabuyanganiya bandu binu babatazwa; nawakumba boka mataifa yoti na sehemu zoti ambalo nitiwatawanya-hale nga tangazo la yahwe-kwa maana nawabuyanganiya boka sehemu ambako wasababisha baha mateka.15Kitumbu chambaya kwamba yahwe atondobiye manabii kwa ajili yitu katika Babeli, 16Yahwe andabaya nyaa kwa mfalme yuwatama katika kiti cha enzi cha Daudi na bandu boti babatama katika mnema hawo, waenja winu ambao bayendalihi pamope namwenga utumwani. 17Yahwe wa majeshi andabaya nyaa, "lolaha, nibile papipi tuma lipanga, ma utamwe kunani yabe kwa maana nipalakuwapanga baha kati tini mnbou ambazo ni mbaya muno zifaikalihi lyahaa.18Kabe nipalakuwa kengama kwa lipanga, njalaa, ma tauni na kuwapanga baha kilebe cha shanga laa kwa falme zoti kunani ya dunia-kibele cha kuogofya, kilebe cha laaniwa na zomewa, na kilbe cha honi miongoni mwa mataifa yoti nitikuwatawanya. 19Hayee ngaa kwasababu bapekanilihi likowe lyangu hale ngaa tangazo la yahwe-ambalo nitituma kwabe petya wapangakachi bangu manabii. Nitiwatuma kalya na kaye, lakini mukupekanyalihi-hale tangazo la yahwe.20Kwa hiyo mwenga mwabene mupekaniye likowe la yahwe, mwenga mateso boti ambao atiwatuma boka Yerusalemu hadi Babeli, 21Yahwe wa majeshi, Nnungu wa Israeli, andabaya nyaa kuhusu Ahabu mwana wa kolaya na Sedekia mwana wa Maaseya, Bandatabin ubocho kwinu katika luboko wa Nebukadreza mfalme wa Babeli. Apalawabulaga nnonge ya minyo yinu.22Kabe laana yalongelwa na afungwa boti wa Yuda katika Babeli husu bandu haba laana yabaya: yahwe awapange baha kati Sedekia na Ahabu ambao mfalme wa Babeli aliwahoka mu moto. 23Hale latokea kwasababu ya makowe ya honi bagayapangite katika Israeli pabapanga uzinzi na nyumbo wa majerani zabo na tangazo makowe ya ubocho katika lina lyangu, makowe ambayo niwabakiyelihi wayabaye. Kwa maaana nenga nga nitangite, nenga nga shahidi hale nga tangazo la yahwe.24Husu shemaya Mnehelami, baya nyaa: 25Yahwe wa majeshi, Nnungu wa Israeli, abaite nyaa: kwasababu ulituma barua kwa lina lyake kwa bandu boti katika Yerusalemu, kwa Sefania mwana wa Maaseya kuhani, na kwa makuhani boti, na utibaya, 26"Yahwe atiwapanga ninyi baa makuhani badala ya Yehoyoda kuhani, ili ube wayemeli wa nyumba ya yahwe. Mwenga ni viongozi wa bandu boti wajijehi wazimu na panga mwene manabii mwabeka katika mkatale na nyororo.27Kwa hiyo nambeyambe, kwa namani mummakiyelihi Yeremia wa Anathothi ambaye andajipanga mwene nabii kunani yinu? 28Kwa maana utitume twenga katika Babeli, yabaa muda mrefu muchenga nyumba na ishi ngati yake, na mupande busitani na mulye matunda yaki" 29Sefania kuhani atihisoma barua hayee nnonge ya Yeremia nabii.30Kabe likowe la yahwe litihicha kwa Yeremia, 31"Tuma likowe kwa mateka bati na baya, yahwe andabaya nyaa kuhusu shemaya Mnehelamii: Kwa sababu shemaya aliwatabiri mwenga wakati nenga nimtumitelihi, na atiwaongoza amini ubocho, 32Kwa hiyo yahwe nyaa: lolaha, nabile papipi kumwadhibu shemaya Mnehelami na lubeleko lwake. Pabahalihi na mundu wa tama miongoni mwa bandu baha kwaajili yake. Hapalola mema nipalakuyapanga kwaajili ya bandu bangu-hale nga tangazo la yahwe-kwa maana batitangaza uasi dhidi ya yahwe."
1Likowe lalihichili kwa Yeremia boka kwa yahwe landabaya, 2"Nyao ngaa yahwe, Nnungu wa Israeli, andabaya jiandikie mwabene katika barua makowe yoti niliyo tangaza kwako katika barua. 3Maana lola, lichoba-hale nga tangazo la yahwe-panipalawabuyanganiya mateka wa bandu bangu Israeli na Yuda. Nenga yahwe, nitibaya hili kwa maana nipala wabuyanganiya kwenye kilambo ambayo nitikuwapeya bau zabe, na baimiliki"4Haga ni makowe ambayo yahwe andatangaza kuhusu Israeli na Yuda, 5"Kwa maana yahwe andabaya nyaa, Tuyowine lilobe la lendema ya hofu na wala siyo ya amani.6Ulokiye na ubone kati mnalome andamwogopa mwana mbona nimwonite kila mnalome mwenja akamwite maboko yake kunani ya kibuno chake kama mnwawaa yajifunguwe mwana? kwa namani minyo yabe yoti zigalambuke rangii? 7Ole! kwa maana lichoba lyoho yabaha ngoloho, isiyofanana na yoyoti. Wabaha wakati wa honi kwa Yakobo, lakini apalahokolewa.8Kwa maana yabaha katika lichoba lyoho-ole ngaa tangazo la yahwe wa majeshi kwamba nipalakuitenyororo yinu, kwa hiyo wang'eni bawapangalihi wa pangakachi kaye. 9Bahi wapalakumwabudu yahwe Nnungu wabe na kumtumikya Daudi mfalme wabe, ambaye nipalakunmpanga mfalme kunani yabe.10Kwa hiyo wenga, mpakangakachi wangu Yakobo, kanauyogope-hale nga tangazo la yahwe-na kana ukate tamaa, Israeli. Maana loli nibile papipi kukubuyanganiya boka kuhutalu na lubeleko lwako boka kilambo ha wapangakachi, Yakobo apalabuya ngana na apabaha katika amani; apalaoko lewa na pabahalihi na hofu muno. 11Kwa maana nibile pamope nawenga-hale ni tangazo la yahwe ili kukulilwa. Kabe nipalalete mwishoo kamili kwa mataifa yoti ambako nitiwapala ganya. Bali nibekalihi mwisho kwako, ingawa ninakuadhibu kwa haki na kwa haki nikulekalihi bila kukuadhibu.12Kamaana yahwe andabaya nyaa, lijeraha lyako si la pona; kilonda chako kitienea. 13Ndopoho mundu wa teta makosaa yako; ndopoho utetezi kwaajili ya kilonda chako ili upone.14Wapenzi wako boti bakulibalile bakulolalihi, kwa maana nitikujeruhi kwa lijeraha la adui na nidhimu ya ngwana mkatili kwa sababu ya ulahuu wako wanambone na dhambi yako yaikotikwe balangilwa. 15Kwa namani, ukema msaada kwaajili ya libanga lyako? Minyaa kwako yaponalihi. Kwasababu ya ulahuu wako wanambone, dhambi yako ziba langwilelihi, nilipanga makowe hagha kwako.16Kila mundu yuwalyaha apaliwa, na adui zake boti wabayenda wapangakachi. Kwa maana kila yuwakutekkite nyara hapatekwa, na nipalakuwapanga boti babakuwinda baha mawindo. 17Kwa maana nipalapiya uponyaji kunani yako; nipalakukuponya majeraha yaje-hale nga tangazo la yahwe nipalanga nyaa kwasababu babukemi benekutaikwa. Ndopoho yuhujalihi Sayuni.18Yahwe andabaya nyaa, "Lolaha, nibile papipi kuwabuyanganiya mateka wa hema za Yakobo na baha na huruma kunani ya nyumba zake. Kabe Mnema wapalachenga kuna i ya lundoo la magofu, na jumba labahaa kaye kuti chayabile kawaida. 19Kabe wimbo wa sifu na lilobe la shangwe yayowanika boka kwabe, kwa maana nipalakuwayongekeya na wala niwapunguziyelihi, nipalakuwaheshimu ili kwamba kunaupange anyonge.20Kabe bandu wabaha kati chaibile mwanzo, na likosanyiko labe lipaanzishwa nnonge yangu wakati panipalawaadhibu boti babdawatesa kwa nambeyambe. 21Koingozi wabe apaboka miongoni mwabe. apalatokya boka kati yabe panipalakumleta papipi na panipalanikalbya nenga. Kati nipangalihi nyoo, ni nyahi yuwapala thubutu kuniegelya? hale nga tangazo la yahwe. 22Kabe mwabaha bandu bangu, nipalabaha Nnungu winu.23Lora, tufani ya yahwe, ghadhabu yake, itiyendapanja. N tufani isiyokoma yatindiya kunani ya mitwehe ya bandu walahuhu. 24Hasira ya yahwe yabuyanganalihi mpoka iboke na timiza kusudi, la moyo wake. Katika lichoba lamwiyo mwalielewa lehee"
1"Katika muda huwo-hale nga tangazo la yahwe nabii ha na Nnungu wa familia yoti ya Israeli na bahabaa bandu bangu." 2Yahwe andabaya nyaa, "banda ambao watinusurika n alipanga watipata kibali katika nyka; nipalatoka panja kuwapeyo lipumziko Israeli. 3Yahwe yunitokile zamani na baya, "Mitikupenda wenga, Israeli. Kwa upendo wa milele kwa hayo nilihutao kwanguhu kwa agano la uaminifu.4Nipalakukuchenga kaye kwa hiyo upabaho utichengwe, bikra kwa Israeli na yenda panja michezo ya puraha. 5Wapanda mizabibu kaye kunani ya vitombe samaria; Akulimo bapando na beko matunda kwaajili ya matumizi mazuri. 6Kwa maana lichoba landahichao wakati alinzi bapalatangazo katika minema ya Efraimu, ugoloke tuyenda kunani kwenye vitombe vya yahwe Nnungu witu.7Kwamaana yahwe abaya nyaa, kobwa ndotihii ya ugelegele kunani ya Yakobo! kobwa zafurahakwaajili ya bandu hakoloho wa mataifa sifa ziyowanike baya, "yahwe atikuwalopwa bandu boke, mabakii ya Israeli.8Lora, nibire papipi kuwaletya boka kilambo cha kusini nipala kuwakusanya boka sehemu za kuhutalu za dunia. Vipou na bee ulemavu wabaha kati bababile papipi beleka baabaha papope nabii likusanyiko likolo labuyangana pano. 9Bahichanga kwa lombola; nipalakuwahongoza konoho nipangite maombi yabe. Nawapanga wasafiri katika mikondo ya mache katika bara bara yaiyookite. Bjikwalihi kunani yake, kwa maana nabaha tate wa Israeli, na Afraimu apabaha lubeleko lwangu wa kwanzaa.10Pekaniya likowe la yahwe, mataifa. Mulitangaze mbembezoni mwa visiwa kuhutalu. Mwenga mataifa lazima mubaya, yolya alyempanyanya Israeli andakusanya kaye na kuwalinda kati mchungaji chaalinda ngondoroho. 11Kwamaana yahwe atimfidia Yakobo na kumko mboaa bona mmaboko ambayoho ubile na ngupuhu muno kwake.12Kabe wabahicha na puraha katika vilelevya sayuni. Minyo yabe zipalamelemeta kwasababu ya wena ya yahwe, kunani ya yakulya na divai yayambe, kunani ya mahuta na malimbuko ya kwanza ya likundi lya ng'ombo. Kwa kuwa maisha yabe yapalabaha kati bustani yaimwangiliwe, na habonahi honi kaye.13Kabe banawali bapulahika kwa hinahina, na abango na walalome apendo baabaha pammope. Kwamaana nipalakuyagambugo maombolezo yabe bahaa sherehe na kuwapanga palaika basala ya uzanika. 14Kabe nitayaloanisha muno maisha ya makuhani bandu bandu batajijaza bene kwa wema hale nga litangazo la yahwe"15Yahwe andabaya nyaa: Lilobe litiyowanikaa katika Rama, kilelo na malombolo yanambone. Ngaa Raheli atilombola kwaajili ya banabake atikana farijiwa kuanani yabe, kwa maana babilelihi hai kaye"16Yahwe andabaya nyaa, uchibye lilobe lyako kana ulele na minyo wako kanayapiyeli machozi, kwa maana hibile fadia kwaajili ya mateso yako-hake nga litangazo la yahwe bana bako babuyangana boka kilambo cha adui. 17Yabile matumaini kwaajili ya lichoba linu la daadaye-hale nga tangazo la yahwe-lubeleko wako babuyangana ngati ya mipoka yabe"18Kwa hakika nitikumyowa Efraimu andalelaa, utiniadhibu, nanenga nitadhibika kati ndani angoli na mafunzo. Ni buyanganiye na nipalabuyanganilwa, kwa maana wenga ni yahwe Nnungu wangu. 19Kwamaana baada ya buyangana kwako, nibile na honi, baada ya pundiishwa, nitijikobwa likofi. Lichovu lyangu. Niliaibika ana dhaririko, kwa maana nitibelekwa na hatia ya unana wangu. 20Efraimu mwana wangulihi wa thamani? yuwembe si mpendwa wangu, mwana wangu yuwanipenda? kwamaana hawo moyo wangu wandatamani. Kwa hakika nabaa na huruma kunani yake-hale ngaa tangazo la yahwe"21Ujjibeke alamaa za mubara bara kwaajili yake mwene. beka litangazo ya maelezo kwaajili yake mwene. Uibeke akili yako kunani ya ndela sahii, ndela yaipalikwa kuikengama. Rudii, bikra Israeli! buyangana kwenye haye minema yako. 22Nyo Yeremia atweti kibabu na kumpaya Baruku muana wa Neria mwajiliwa. Baruku andike makosa gake kwa imla ya Yeremia makowe gote ambago gagamile mukitabu chakuyosilwe mwoto na mpwalme Yehoyakimi mpwalme ya Yuda. Sakuyongie, makowe nghenghe gagalandine bate yongea mu kutabu seno.
1Boka hapo likowe lya yahwe lyaisile kwa Yeremia mara yenebhele, pabile balo akatalwa nkati ya lwubanja lwolyendela lyatibaya. 2Yahwe uhaumba, andabaya nyinyo-yahwe, auba ili akikise- yahwe nga lina lyake, 3Nikema, hibakuyeketea, imbakusimulya makowe makyolho, sili yakotoka kwitanga'4Kwa nyoho yahwe, Nnungo wa Israeli abaya nyinyo boka na nyumba yaibile mu muji wono na nyumba ya wapwalme ba Yuda yuboolilwe kwa mwanja ya maboma na lipanga. 5Wakaldayo bausa khomwana no tweleya nyumba yeno kwa majeshi ga banduu wataua mu nyungo yangi no gadhabika kwango, pamaujobheya muji wono kuminyo yango kwa mwanjauwopu wabe woti.6Ila uloole, mbele papipi kuleta uponyaji na tiba, kwanyo mbakwaponya na kwapeya wingi wa amani na ua minipu. 7Kwa nyo mbakwakeuboya atabilwa babe ba Yuda ba Israel mbala kwa pundasa kabe kati mwakwabile pantundu. 8Kabhe mbakwatakasa uuwopu wote wabaupangite dhidi nate. Nindasamia makosa goti gabambagile, na nandela yyoti yabaasile dhidi neche. 9Kwa nyo nname wono kwa aajili nehe uapbaa kilebe cha pulaika, miambo, sipdwa na hesinkwa mataipwa goti ga dunia ambago baghewa mambo goti mema ganiendapanga kwaajili ya wono Nnema boka hapa bapalayogopa na lendema kwa kwanja ga makowe gate mema na amani wanaupeya Nnema wono.10Yahwe abaya nyinyo, mu kwingo chuno ambayo nambwiya mbweno mwibaya, Itehegelwa pandu pangali binadamu wala kunyama, mu neema wono wa Yuda na mu munaema ga Yerusalemu ambago gagaekekilwe bila binadamu wala kinyama, gayowanikali kae. 11Luobe lyo pwaika na lilobe lya shangwe, luobe lya Ngwana arusi na lilobe lya mmbuya arusi, malilobe ga balo babalongela, pataleta shulani mu nyumba ya yahwe, "Mushukulu yahwe wa majeshi, kwa mwanja yahwe ni mwema, na upendo wake waukotokashindwa unda damu malehe". Kwa mwanja mbalakwapanga kae atabilwa ba Nnema panga mwababile pantumbu, abaya yahwe.12Yahwe wa majeshi abaya nyinyo pandu pano pakeloba, ambapo lelo ntopu binadamu wala kinyume mu Nnema wango woti kwabalii kae malisho ambago achungaji bawesa phomolya ikundi yabe. 13Mukilambo wono nu Nnema ya itombe, Nnema wa nkanya na mbwega mu nnema wa Benjamini no tendiya Yerusalemu yoti, na mu kilambo cha Yuda, makundi galwapata ndola pae ya luboko lwa yulo whababalanga, abaya yahwe.14Lola! lisoba lindaicha cheno litangaso la yahwe ambapo napanga ganibagilile nyumba ya Israeli na munyumba ya Yuda. 15Kwa msoba go na kwa kipindi choo lyaipuka lina lya haki kwa ajili ya Daudi, na lyapanga ukumu na haki mu Nnema. 16Kwa masoba ga Yuda allwatupulilwa na Yerusalemu atama mu usalama kwa mwanja nyo agapakemelwa, "yahwe nga haki nga haki itu."17Kwa nyongo yahwe alongela nyo mwanaboka lukolo lwa Daudi alwalutakasa tama mu kitego cha nyumba ya Israeli, 18Hata mundu whaboka mukuhani wa kilawi andatakasa pia salaka ya teketesa nnonghali yanghi, pia salaka ya chakulya no pia salaka ya nafaka wakati woti""19Likowe lya yahwe lyaisi kwa Yeremia, lyatelougela, 20"Yahwe abaya nyingo 'mwana mundawesa kukkitekwa na kilagano chagho muntwekati na kilo tumbelelo lisoba kuhaliselewe wala kilo kanauseheweisa kwa wakati wake, 21Bai mulwawesa mono kulitekwana kilagano songho na Daudi ntumwa wangho, panga nyo kanaapate mwana who tama kunani ya kitego chake cha lenzi, na kilagano chaugho na makuani ga kilawi, atumwa bangho. 22Kati buli majeshi ga mbingini gagawesekamkamkalii balangika, na kati kae lwangi lwa mwonghu ya baali mwaugaigie nganalwa luyongekeya ubelekwe wa Daudi mtumwa wangho na walawi babatumika nnonghengho"23Likowe lya Nnung'o lyaisi kwa Yeremia, longela. 24Muzingatiehii chabatangasika bandu baa pababaite, yelo jamii ibhile ambayo yahwe yichawile, halo aikamii? Kwa namuna yeyenoyeno yabapuzilwa bandu bangia baba baite panga litaipwalii kae mu minyo gabe.25Mimi yahwe nibaya nyinyo, mwana ninalisibitisahii lilagano lya muntwekati na kilo na mwana ninabhekalii shaliya ya mbinguna lumia, 26Bai mbakwakana ubelekwa wa Yakobo na Daudi ntumwa wangho, kananileta mundu boka nkati ya utawala kunani ya ubelekwe wa Abrahamu, Isaka na Yakobo. Kwa nyo mbakwakeleboya atabilwe loabe no laya lugho kwabe"
1Likowe lyamwisili Yeremia boka kwa yahwe, wakati Nebukadreza mpwalme wa Babeli, asikali bake boti, pamope na falme yote ya lunia, ilambo yote yaibile pae ya amuli yake na bandu bake boti bababile kabakhomubwa na ngondo dhidi ya Yerusalemu na ilambo yake yoti, baya. 2Yahwe Nungo wa Israeli alongela nyinyo: uyende na wongale na Sedekia mpwalumu wa Yuda no ubaya kachake, yahwe abaya nyinyo: ulolee nibile papipi kukiyeya kilambo seno mmoko ga mpwalme wa Babeli apakuyosa mwoto. 3Waponalihii boka muluboko lwake, kwa nyo akika ulwaboyolelwa no kumulwa mmoko yake. minyo gako gulingulya minyo ga mpwalme wa Babeli alongela na wee moja kwa moja wakati koyenda Babeli!4Sedekia mpwalme wa Yuda upekani ukowe lya Yahwe! yahwe alongela nyinyo usu wenga, wawahi kwa lipanga. 5Ulwawaa mu amani kati mu makikiyo ga babu bako, apwalme bababile kabula yako, bapayosa yegalongei-leno babaya ole Ngwana! bapalakulombolelya. Lelo ni longei leno ni litangaso lya yahwe!6Kwa nyo Yeremia binnindoli atwatangasa kwa Sedekia mpwalme wa Yuda makowe gano gote mu Yerusalemu. 7Majeshi ga mpwalme wa babeli lilwapanga dhidi ya yerusalemu na ilambo yoti ya yuda yaigile. Lakishi na Azaka. Ilambo yeno ya Yuda yayaigile kati kulambo sene maboma.8Likowe lyahimwisili Yeremia boka kwa yahwe baada ya mpwalme Sedekia panga na bandu mu yerusalemu ili atangasiye uru. 9Kwa nyinyo kila mundu lasima aneki uru mmanda wake wa kiebrania bote nnalomena nnwawa kwa nyoo mundu impasa kumtumikishalii myahudi ambaye whabile nnongowe.10Kwa nyo bandu bote na ikolongosi bajingi mu kilagano panga kila mundu aneke uru mmanda wake nnalome na nnwawa ili kanaabe mmanda wake nnalome na nnwawa ili kanaabe mmanda ake, ateyeketya na kwaleka uru. 11Ila boka hapo bategalambuya luda lwabe batekwa kchebeleboya abanda ambae babalei uru babalasimishe panga abanda kae.12Kwa nyo likowe lya yahwe lyaisi kwa Yeremia lyatelongela. 13"Yahwe Nnungu wa Israeli, alongela nyinyo, Nnengo namwene napangite kilagano na babubinu mu masoba ambago ganampiite panja na Nnema wa misri panja ya nyumba ya ubanda hapo nganabaite, 14Mu mwisho wa mwaka wa saba, kila mundu la sima anekeye nnongowe, mwebrania nyine whaipemie mwene kachako ili kkukutimikia kwa miaka sita. Unagii ayene uru" ila babu binabani pakanilalii wala tegamlasikilo gabe kachanghe.15Tumbwele mwenga mwabene mwateungama na panga gamema pa minyo gagho. Mwa tangazike uru kila mundu kwa mbwigalye, na wapaangite kilagano nnonge yaghho mu nyumba yaikemelwa kwa lina lyangho. 16Ila kae mutigalambuka no kuliteka lina lyangho mumsababise kila mundu kumkaleboya kae mmanda wake nnalhome na nnwawa, balo bamwalei yenda kwa bapalee, mwalasimise panga abanda kae!17Kwa nyo yahwe abaya nyinyo mwenga mwabene mumbekanilii. Mwapalikwe panga mutangase uru, kila yumo winu, kwa nnongowe na baisraeli ainu. Kwa nyo mulolekaye! Nibile papipi tangasa uru mwinu-lheno ni tangaso la yahwe-uru, na lipanga tauni, na njala, kwa nyo niyekwapanga kubele cha ng'ondoka minyo gano kila mpwalme panani ya Nnema. 18Boka hapo nashugulikiya bandu babatekwani kilagano changho ambabo babakotwekekamwa makowe ga kilaga no ambacho cha baakikise mu mu imemendu ibhele no tyanga mu imemendu yake, 19No bokapo ikolongosi ya Yuda na yerusalemu, awambenda na makuhani, na bandu bote loote bapa Nnema batyangite mute imemendu ya yhulo ng'ome nnome,20Mbala kwayeya mumaboko ga maadui gabe na mu maboko ga habo babapala bwoni wabe yega yabe yapanga cha kulya cha iyuni angani na inyama panani ya Nnema. 21Kwa nyo mbala kwanyya Sedekia mpwalme wa Yuda na ikolongisi bake mu maboko ga adui babe na mu mwilo wa balyo babaupala mbwhomi wabe na mumaboko ga majeshi ga mpwalme wa babeli ambago kakatuka dhidi inu. 22Mulole, nibile papipi piya amani lheno ni litangaso lya yahwe-na mbalakwaleta kae mu Nnema wono ili bakhomwana dhidi yake, no kuutinia mwoto. Kwa nyo mbalakwigalambuya milema ya Yuda panga pandu pakeba ambapo bababii atamii"
1Likowe boka kwa yahwe lyamwisili Yeremia mu masiba ga Yehoyakimu mwwana wa Yosia mpwalme wa Yuda, baya Uyende mu jamii ya warekabi na wongela nabo. 2Bokapo walete mu nyumba yangho molho nkati yayumo wa nyumba wapei divai banywee"3Kwa nyo natweti Yaozania mwana wa Yeremia mwana wa Habasinia na alongobe, banabake bote, na jamii yoti ya warekabii. 4Nabapelike bote mu nyuba ya yahwe, papipi na sumbasa kolongosi, ambaso chabile kunani ya sumba cha maaseya mwana wa Shalumu, nnendela niango.5Bokapo naletike mabakuli na ikombe yaitwelile divai nnonghe ya warekabi no baya kwabe, "munyehe divai" 6Ila batibaya, "tunywalii divai yoyoti kwa nyo babubitu, yonadabu mwana wa Rekabu, atulasimise, kanatunwe divai yoyoti, twenga wala mapapi gitu, milele. 7Kae kunasenge nyumba yoyoti, panda mbeyu yoyoti, wala panda ng'unda wowowti wa mizabibu nyosiyo kwa ajili inu. Kwa nyo lasima mutame mu hema maisha ginu goti, kwanyo muweise tama masoba gambone mu Nnema wamytama kati mwangeni.8Tuyhuwine ilibe lya Yonadabu mwana wa Rekabu babubitu, kwa goti galasimise, kotoka nywaa divai mwomo witu woti, kwenga, kinayumbo bitu, bana bitu, na ahenje loitu. 9Tusengahii nyumba kwa mwanja tama nkati, na twalwabalii na ng'unda wa mizabibu, konde, wala mbeyu yo hambia twenga. 10Tutami mu hema na tupwatike no panga goti gagalasimiswe Yonadabu babu bitu. 11Ila Nebukadreza mpwalme wa babeli paujingilile Nnema, twalongei, wise lasima tuyende Yerusalemu ili tupone na luboko lwa wakaldayo na majesi ga waaramu. Kwanyo tutama Yerusalemu"12Bokapo likowe lya yahwe lyaisi kwa Yeremia, nolongela, 13Yahwe wa majesi, Nnungo wa baisraeli, abaya nyinyo, iyende no ulongele na anolhome ba Yuda na atamii ba Yerusalemu, mwapokyalii maelekezo no kuliphekania likowe lyangho? uneno ni litangaso lya yahwe. 14Makowe ga Yonadabu mwana wa Rekabu gagapaile bana bake kati amuli. Kanabanywe divai yoyoti gatieshimika mpaka leno apwatike amuli ya babu babe. Ila nenga, nipanga matangaso kwinu bila kotoka, ila mumbekanilii.15Natumite atumasi bang'o kasinu boti, alongolii, nabile kwatuma bika kutoka ili balongele. Kila mundu aweke uwopu wake no panga iyende yema; kanaabehe mundu wahokwikegema nndondosa yhenghe kae kwiabundu. Bada yake, mukheleboke mu Nnema wanabapeile mwmenga na akinababu binu, balo mumbhekanialii wala pphendekana sikingunu kasangho. 16Kwa nyo ubelekwe wa Yonadabu mwana wa Rekabu naikamwile amuli ya babu babe yabapeile, ili bandu baa salawa pekania"17Kwanyo yahwe, Nnung'o wa majesi na Nnungo wa ba Israeli alongela nyinyo, mulole, mbaleta kunani ya Yuda na kunani ya kila mundu whatama yerusalemu, matukiyo goti dhidi yabe kwa mwanja nababakie, au baniphekanileliii, natakakema, au banjekitelii"18Yeremia alongei mu jamii ya warekabi, "yahwe wa majeshi, Nnungu wa baisraeli alongela nyinyo mwikamwa yoti-mugajatike goti gamu lasimiswe panga. 19Kwa nyo yahwe wa majesi, Nnungu wa baIsraeli abaya nyinyo masoba goti abaa na mundu boka ubelekwe wa Yonadamu mwana wa Rekabu kwa ajilii ya kumtumikia"
1Lyateisa mu mwaka wanancheche wa Yehoyakimu mwana wa Yosia mpwalme wa Yuda, kwamba likowe leno liwasa kwa Yeremia boka yahwe abate. 2Utole kitabu kwa ajili yako uandike juu yake makowe goti ambago nilongwile kukubakia bokana na israeli na Yuda, na kila utaipwa, upange mono kwa kila kilebe chanikubakia bokapo usoba lya Yosia mpaka lisobalyo. 3Wenda bandu ba Yuda balwaphekanya majanja ngabe ambago yake amba, ili kwamba niwese kwasamia maya gabe na sambi yabe."4Bokapo Yeremia ankanate Baruku mwana wa Nena na Baruku ateandika mukitab, imla ya Yeremia makowe gote ga yahwe galongelike kachake. 5Bakapo Yeremia apiite amuli kwa Baruku, atebaya, "Nibile mutabile ba nwesali yenda nu nyumba ya yahwe. 6Kwa nyo upalekwe yenda na soma boka mu kitabu chakuandikilwa kwa imula yagho kwa lisoba lya punga, upalikwa usome makowe ga yahwe mu masikilo ga bandu pa nyumba yake, na kae mu masikilo ga Yuda babaichile boka mu ilambo yabe usimu makowe gano kwabe.7Pangi luba kwabe kwa rehema bawesa bata kwa yahwe peingi kwa mundu awesa leka inanyata, kangha azabu nanyongo ya yahwe utangazilwe pata ga bandu kwa ukalhe" 8Kwanyo Baruku wa Naria apangite kwa kuebe ambao Yeremia ndoli chamulie whamba panga asomite kwa ngupu makowe ga yahwe nkati mwa nyumba ya yahwe.9Yasile boka mu mwaka wa tano wa mwei watisa kwa Yehoyakimu mwana wa Yosia, mpwalme wa Yuda, panga bandu boti ba yerusalemu na bandu bababol yerusalemu boka mwilambo ya yuda atangazike punga kwa kumkakatuya yahwe. 10Baruku asomite kwa ngupu makowe ga Yeremia nyumba ya yahwe, boka mu chumba cha Gamaria mwana wa Shafari wanduka mu lua lwa kunani mu mango wa jinga munyumba ya yahwe apangite nyo mu masikilo ga bandu boti.11Bai mikaya mwana wa Gemaria ayowene gote ga yahwe mu kitabu. 12Ayai pae mu nyumba ya mpwalme, mu chumba cha kitabu ulole ajili bote.13Bokapo mikaya apute abali ya makowe goti kwa ambo bahogayo wine ambago Baruku atisoma kwa lilobe yo yowanika na nandu. 14Kwanyo wajiliwa bote batante Jehudi mwana wa Nethania mwana wa shelemiah mwana wa kushi, kwa Baruku. Jehudi atebaya kwa Baruku, "utole kitabu mu luboko lwako. Kibabu so kisomae mu masikilo ga bandu yenda uchi kwanyo Baruku mwana wa Nara atweti kitabu mu lubuko lwake no yenda kwa ajiliwa. 15Bokapo alilongele nakwe, "tama pae na usome aga mu masikilo getu" Kwanyo Baruu asomile kitabu.16Yapitile muda wa bayowine haga makowe haga. Kua mukamulu na wasiwasi kwa mundu wa bile papipi na whembe nobaya kwa Baruku, "altakake ipatakaka ipalikwa tubaye abaliga makowe haga gote mpwalme" 17Bokapo latikunokia Baruku, "Tubakia, waandikeandike buli makowe haga kwa umla ya Yeremia?" 18Baruku anakie, "apicte imla ya makowe haga kwangu na kuandika na wino mu kitabu seno" 19Bokapo wajiliwa alabaya kwa Baruku, "uyende ukayube wamwene na Yeremia , nyinyo. Kanaatanga mundu panga ubile kwakho"20Bokapo bayai ba lubanja uwa mpwalme na longei abali ya makowe gano kwake. ua wente kubabu batekibika mu chumba cha Elishama. 21Bai mpwalme amakue Yehudi ukatole kibabu. Yehudi aketwiti boka mu chumba cha Eshama kitabu, Bokopo akiso kwa ngupu kwa mpwalme na kwa boti waajihava babyemi papipi na whembe. 22Kumbe mpwalme abile ayemi mu nyumba wakati wa mbepo mu mwei wa tisa, na mwoto undeyaka ninonghe yake.23Yapitile muda yehudi pasomite ikurasa itatu au ncheche, mpwalme apetola na kata na khembe kaatana no takulya pa mwoto na kitabu chote kilwetinika. 24Ua mpwalme yeyote wala nkibaluwa wake whayowine makowe gano ateyogopa, wala bampopwanikeli ngobo yake.25Elnathani, delaya, na Gemari banobite mpwalme kanaaki yose kitabu, ua bapekanili. 26Bai mpwalme anasimise yeremia undugu, seraya mwana wa Azrieli, na sheremia mwana wa Abdeeli kuntaba Baruku whaandike na Yeremia nnondoli, ila Yahwe atekwaiya.27Bokapo ukowe lya yahwe alyaisi kwa yeremia baada ya mpwalme panga yayosike kitabu na makowe ga baruku gabile maandika imla ya yeremia yatebaya. 28''Buya utole kitabu senge kwa ajili yako, na uandike makowe goo gote ambago gabile mukitabu cha mwanzo acho yeho ya kimu mpwalme wa yuda akiyosoke hasa kitabu: mwoto. 29Ua ipalikwa ulongele nyinyo kwa mpwalme yeho yakimu mpwalme wa yuda: wakiyoseke seno kitabu, na wateba; kwa mamani andika juu yango, '' mpwalme wa babali akuka andaisa no kualibia nnema wono kwanyo alwaalibia analwome bote na inyama nkati yake?30Kwanyo yahwe abaya nyingo kuhusu wenga, yehoyakimu ampwalme wa yuda, ''itupo uzao wako wawa ishimu kitego cha daudi, kati wenga, maiti goko galwa ikulwa ikulwa mamisoba lyato na kuo cha mbepo. 31Nitwa kupatia, loalopatie na abanda bako ya sambi yako yote mlwaleta kwinu, atami iba yerusalemu na kwakula mundu yuda malati so ambago gambatisa mwenga, ila mudeleli wasa.32Yeremia atweti kitabu senghe na kumpeya baruku mwana wa neri amwagiliwa. baruku akiandike juu yake kwa ima ya yeremia makowe goli gaga ile mukitabu sakiyosilwa mwoto na mpwalme yehoyakimu mpwalme .
1Kwanyo sedekia mwana wa yosia atetawala kati mpwalme baada ya yehoyachi mwana wa yehoyakimu. Nebuka dreza mpwalme wa babeli ampangite sedeki mpwalme kunani ya Nnema wa Yuda. 2Ila sedeki, ibaluwa yake, na bandu ba nnema papakanilii makowe ga yahwe ambago ategatangasa kwa luboko lwa yeremia nnondolii.3Kwa nyo mpwalme sedekia, yehukali mwana wa shelemia, na zefania, mwana maaseia kuwani atumite salamu kwa yeremia nnondolii batebaya, ''ulobe kwa ajili itu kwa yahwe nnungo witu''. 4Kwanyo yeremia abile kaisa na yenda pamope na bandu, kwa mwanja abile balo anabhekhelwalii nkati ya ligelesa. 5Lijeshi lya fakao aboi misri, na wakaldayo babaitindiite yerusalemu bayowene ikowe yabausu bembe no boka pa yerusalemu.6''Bokapo likowe lya Yahwe lyaisile yeremia Nnondoli no baya. 7''Yahwe, nnungo wa israeli, abaya nyinyo, mono ngamwawalongela kwa mpwalme wa yuda, kwa mwanja atekutuma wenga pala ushauli boka kwangho, wole jeshi lya farao, ambalo lyateisa kukuyangatia, libile teyali buya misri, mu Nnema wabe. 8Wakaldayo balwabuya, balwakhombwana kilambo seno, kuuteka na kuuyosa:9Yahwe abaya nyinyo, kanankongane no baya, '' Hakika wakoldayo batuleka twenga kwa nyinyo batwekalii. 10Hata nyo mulishindike jesi lya wakaldayo lyote ambalo lyalikhombwana na mwe ili ipange analbome babakhochwike babaigie pa kimand yabe, bapewesa katuka no yosa kilambo seno''.11Bai yabile mula jesi la wakaldayo paliboi yerusalemu mula jesi lya farao lyabile kabaisa. 12Bakapo yeremia ayei boka yerusalemu yenda nnema wa benjamini. Apai ambia nndela ya nnema hakwo mmojawapo wa bandu bake. 13Kati mwaibile mu niango wa benjamini, nnendeli nkholo whabilepo. lina lyake lyabile yeria mwana wa shelemia nnondo lii no baya, '' mubhuka jangwani kwa wakaldayo''.14Ila yeremia atebaya, '' hago kwelilii. niyendalii jangwani kwa wakaldayo '' ila yeria ampekanilii. Atekuntola yeremia na kunneta kwa maapisa. 15Maapisa batekunkosikha yeremia. batikunkhombwa na kummeka mugelisa, ambapo yabile nyumba ya yonathani mwanidisi, kwanyo baigalambwi panga geresa.16Kwanyo yeremia abhekilwe mu kipungo cha pae, ambako abile kwoo kwa masiba gambone. 17Bokapo mpwalme sedekia antumite mundu yumo whanetike mu ikulu. mu nyumba yake, mpwalme anokie whembe, '' wina likowe , ulwayehelwa muboko lwa mpwalme wa babeli.18Bokapo yeremia atilongela kwa mpwalme sedekia, ' kwa mwanja namani nikupangi sambi, nkibalwa wako, au bandu haba lilo banibhekite nenga mugekisa. 19Baikwakho alondolii bako, balo babalondule kwa ajili yako no longela, mpwalme wa babeli alwaisa kiyume chang'ho au kiyume cha nnema wono?. 20Ila lelo mupekani, Ngwana wango mpwalme'' ulilekeye liombi lyangho libe nnonghi yako. kanaunghelebhoki neemu nyumba ya yonathani mwandisi, au nilwawaa kwoho''.21Kwanyo mpwalme sedekia apiite amuli ibaluwa yake bamekile mipaka yeremia mu lubanja lwa alendeli. apeitwe mikate kila lisoba boka mitaa ya waokaji nkate, mpaka pakilamo sote mikate yote yayo mwike bai yeremia aigile mu lubanja lwahalendeli.
1Shefatia mwana wa matani, Gedalia mwana wa pashuri, na pashuri mwana wa malkiya agayowie ,akowe ambago Yeremia gagatangasike kwa bandu bote gagalongelage, 2"Yahwe abaya nyingo: whowhote whatama mu kilambo seno alwalagilwa kwa lipanga, nnjala napigo. Ila wowote ambae whayenda kwa wakaldayo alwalama. Alwatoloka pamope na maisa gake mwene no lama. 3Yahwe abaya nyingo: seno kilambo seno ulwapeyelwa kwa luboko lwa banajesi la upwalme wa babeli, na ulwakkubowha"4Kwanyo maapisa batebaya kwa mpwalme, "leka mundu yhuho awee, kwa mwanja kwa nnela yeno a ganyong'o nyeye maboko ga analome babakhombwanaji babaigile mu mukilambo sino, na maboko ga bandu boti, Atangasa makowe gano, kwanyo ayu mundu apangali owa bandu baa, ua kwa majanga" 5Bai mpwalme Sedekia atebaya, "lola abile mumaboko gako kwa mwanja ntopo mpwalme whawesa kunkombwa"6Bokapo antweti Yeremia na kuntaikwa mu lhose lwa malkiya, mwana wa mpwalme. Ihose lwabile mu lubanje lwa nnendali. batekumuluya Yeremia pae kwa upela panilii na mase mu lhose, ua gabele mandope, na atiwhikia pae ya mandope.7Tumbwe lelo Ebed maleki mkushi abile mmojawapo ngwambende pa nyumba ya mpwalme. ayowine panga bamekite Yeremia mu lose. tumbelelo mpwalme atami pa nningo wa Benjamini. 8Bai Ebed maleki ateboka yenda nyumba ya mpwalme no longela na mpwalme. 9Atibaya, "Ngwana wango mpwalme haba analhome bapangite uwopu kwa jinsi mwabampangite Yeremia nnondolii. bantaikweli mu lose awe bokana na njala, boka tumbu ntopo chakulya zaidi mu kilambo10Bokapo mpwalme apiite amuli kwa Ebed. meleki mkushi Atibaya, "watole kwa amuli bandu thelasini bokapo no na umpie Yeremia nnondolii panja ya lose kabula anawalii" Bai Ebed maleki atwati amuli ya bandu boo na ayei mu nyumba ya mpwalme, mu gala lya nng'ambo pae ya nyumba. 11Bokapo atweti atambala na nngabo yaupopwanika kumulukia pae kwa upela Yeremia nkati ya lose.12Ebed ,eleki mkushi amakie Yeremia, "Bheka matambala na ng'obo yaelile pae ya maboko gako na kunani ya upela" Bai Yeremia apangite nyoo. 13Bokapo bamutike Yeremia kwa upela. Kwa nnela yeno batekumpia boka mulhose bai Yeremia atama mulubamja lwa nneli.14Bokapo mpwalme Sedekia atumite likowe lya kuneta Yeremia nnondolii kwake, mu niongo wenetatu nyumba ya yahwe. mpwalmtwee, niatelongela kwa Yeremia, "Nipakulokia kilhebe. Kanaukotoke kuniyangwa nee" 15Yeremia amakie Sedekia mwana na kuyangwa wanibwilagulii kweli? na mwana na kupea ushauli, wampekania li nenga" 16Ila mpwalme Sedekia atilapa kwa Yeremia kwa sili nobaya, kati yahwe mwatamaa, whembe whatupangite twee ni kubulagalii au kukuyeya mu maboko ga bandu balho bapapala mbwumi wako"17Kwanyo Yeremia atelongela kwa Sedeki, "yahwe Nnungo wa majesi, Nnungo wa naisraeli abaya nyinyo. Kati mwana kweli upaboka yenda kwa maapisa na mpwalme wa Babeli bai ulwalama, na kilambo seno kiyoselwalii, wenga na jamii bako mulwalama. 18Ila mwanauyendalii kwa maapisa ba mpwalme wa Babeli, bai kilambo seno kilwatolelwa mu luboko lwa wakaldayo na bapalayosa, na ukwepalii boka mmoko yabe"19Mpwalme Sedekia amakia Yeremia, Ua nindayogopa bandu ba Yuda bababoi jangwani yenda kwa wakaldayo bambeya muluboko lwabe, a kumbanga kinanyata"20Yeremia atibaya, "Bakuboyaliii kwabe. Ukengamee ujumbe boka kwa yahwe ambao wanikubakia ili kusudi makowe gayende kinanoga kasako, na ili kusudi ulamee. 21Ila mwana ukani boka, mono nga yahwe anganilaite nee,22Ulolekaye! alwawa boti babalekilwe mu nyumba yako, mpwalme Yuda, baletelwa kwa maapisa ba mpwalme wa Babeli. Haba alwawa loabaya kadako, "Ukongilwe na mambwigalyo loakualibia. Maghologako lelo gatumbikile mu mandope, na mambwigalyo balwakutila! 23Kwanyo kina yumbo binu na bana aletelwa kwa wakaldayo na wenga wamwene watolokalii munnema wabe. Ulwaboyolwa na ulibokoo lwa mpwalme wa Babeli na nnema hawo ulwayoselwa"24Bokapo Sedekia bayowa panga nilongei na yeremia, "Kunaumakie whowhoti husu makowe gano, uiakana waa. 25Mwana maapisa bayowa panga nilongei na wenga mwana baaisa no lokia kwako, utubakie mulongei namani na mpwalme. Kanautuie, au tulwakubulaga. Na utubakie ni mpwalme Salongei Kasoka. 26Lelo upalikwa wongele nabo, Nashaulianiena pamope mpwalme abuye kwangho mu nyumba ya Yonathani ulwa waa moo"27Bokapo maapisa boti baisi kwa Yeremia na kunnokia, bai babayengwe kati mpwalme mwabaelekise, bai balii longela pamoja na whembe, kwa mwanja bayhowinelii makowee ga kati ya Yeremia na mpwalme. 28Bai Yeremia aigile mu lubanja lwa nnendeli mpaka soba lya Yerusalemu paitekilwe.
1Mu mwaka wa tisa na mwei wa khomi wa Sedekia mpwalme wa Yuda, Nebukadreza mpwalme wa babeli ateisa pamope na jesi lyake lyoti kiyume na Yerusalemu na kutindiya. 2Mu mwaka khomo na mwei wa nancheche wa Sedekia, lisoba lya tisa lya mwei, kwambo chate halibiwa. 3Bokapo ,aapisa bote ba mpwalme wa Babaeli ateicha no tama mu niango wa pakatikati Nergali Sharezeri, samgari nebo na Sarsechimu, apisa Nerga Sharezeri abite apisa mkholo na looti babaigile maapisa ba mpwalme wa Babeli.4Yupitile panga wakati wa Sedekia, mpwalme wa Yuda na analhome akhombwa niki bake bote pababweni batebutakaa bapitike panja kiloho boka mu kilambo kwa nndeka ya kubusitani ya mpwalme muniango wa pakati pa inghombe ibele. Mpwalme apitike panja mu mwelekeo wa Arabaha. 5Ua jesi lya wakaldayo batukumwakakiya na kumpata Sedekia mu mkanya wa libhende lya Yordani papipi na Yeriko.Bokapo batikummmowha na kuna=nata kwa Nebukadreza, mpwalme wa babeli, Riblaha mu Nnema wa Hamath, ambapo Nebukadreza apatie ikowe kwaajili yake.6Mpwalme wa Babeli anchinjike mwenja wa Sedekia nnongge ya inyo gake akwo Ribla. Kae achinjike analhome boti ba hesimaa wa Yuda. 7Bokapo ateboya minyo ga Sedekia na kumtaba nyolobe lo ya shaba ili kusudia kumpelika Babeli.8Bokapo wakaldayo bayosike nyumba ya mpwalme na nyumba ya bandu. Kae nathekwanie kinngombhe cha Yerusalemu. 9Nebukadreza nahodha nnendela wa mpwalme, babatwetimu mateka bandu bambone babaigile mu kilambo yeno na bandu bheghe babalekilwe mu kilambo. 10Ila Nebukadreza nahodha wannendeli wa mpwalme babalusie bandu akeba ambee babilehii necho kulebhe ya mizabibu na uambo kwa masoba galho.11Nebukadreza mpwalme wa aBabeli apiite amuli usu Yeremia kwa Nebukadreza nahodha wa nnendeliii wa mpwalme atilongela, 12Untole na unnyali, kanausulu upanga kwa ajili yake sosoti sakubakia" 13Bai Nebukadreza nahodha wa nndeli wa mpwalme Nebukadreza mphenndo wa bawabende Mergalii sharezeri apisa kholho na batumilwe bandu panja. 14Bandu baa bantweti Yeremia boka kwa banja lwa nnendlii na kumpeya Gedalia mwana wa Ahikami mwana wa Shafani, kuntola kaseke bai Yeremia aigile pamope na bandu.15Bokapo likowelya yahwe lyaisi kwa Yeremia wakatik pabile pae ya kupungo mu llubanja lwa nendelii no atebaya, 16Mulongele kwa Ebedi meleki mkushi no baya, yahwe wa majesi Nnungo wa Israeli, abaya nyinyo. Lola, nicgelile potwa makowe gangho gafapalikwa pa kilambo seno kwa ajili ya janga na kwenda kinanogalii. Kwanyo galwapanga kweli nnonghe yako pa lisoba lyo.17Ila nakulopwa pa lisoba lyo-lheno litobe lya yahwe wabalii mu maboko ga analhome ambao babayogopa. 18Kwanyo nilwa kutupwa akika, wathombokalii kwa lipanga ulwatolhoka pamope ma maisa gako, kweni undanitumaini-leno lyabile lilobe lya yahwwe.
1Leno lyabile likowe ambalo lyaisi kwa Yeremia boka kwa haywe badaya Nebukadreza manulaka ga nndali wa mpwale, antumite kutalu bhoka Ramaha, itakwo anga kwa toliwe yeremia na hakwa ngakwantabite nyolo. 2Abile mmojawapo bababoyolilwe bote yerusalemu na Yuda ambao bapalikwe baboyolwe Babeli. Mnendeli kholo antweti Yeremia no longala kwake, "Yahwe Nnungu wako ahamulise maafa gano pata kilambo seno.3Bai yahwe alatekee apangite kati mwaamulise kwanyo mwenga mwabandu nupangite sambi dhidi yake na uyhowanabii lillobe lyake, senonga kutumbu sa mambo gano pitha kwinu. Ua lelo nikulahi ulu leno boka munyo lolo yaibile mu maboko yako. 4mwana kunanoga pamu na kunanogalii pa nyo gako isa na nne babeli wise na nakujali pa minyo gako isapamope nanne bai kuna upange ulolekeye Nnema woti Nnonge yako. Uyende papabile pananoga na sawasawa pa minyo gako yenda".5Muda Yeremia wakotwike yangwa Nebukadrezani atibaya, "yenda kwa Gedalia mwana wa Ahikam mwa wa shafani ambae mpwalme wa Babeli ammekite mmunyemelhekhei wa ilambo ya Yuda. Uwigali pamope na whembe pamope na bandu au uyende popoti pananoga pa minyo gako yenda" Amuliwa nnendeli wa mpwalme ampei chakulya na sawali, na bokapo amtunute kutalu 6bai Yeremia ayei kwa Gedalia mwana wa Ahikami, akwoho mizpah, aigile pamope nawhembe pamope na bandu ambao babaigile nchogho pa Nnema.7Tumbele baadhi amuli ya b mwana niaanajesi ba Yuda ambao bababile bado mulibanja na bembena bandu loabe- ba yowine panga mpwalme wa Babeli ampangite Gedalia mwana wa Ahikam, liwali pa analhome, alwawa bana ambae babile bandu akheba Nnema balho bangalitolelwa mateka Babeli. 8Bai bayei kwa Gedalia hakwoho mizpa. Aba bandu babile isilini mwana Nethania na Yonathani, bana ba Kareaa: Saraya mwana wa Tunhumethi, bana ba Efai Netophathite na Yezania mwana mmaaka-bembe na bandu babe.9Gedalia mwana wa Ahikam mwana wa Shafani, anteti kilapo kwabe na kwa bandu babe, no baya kwabe, "kanauyogope kwatumikia maapisa ba wakaldayo tama mu Nnema no kumtumikia mpwalme wa babeli, na yapanga kinanoga kwinu. 10No ulole nitama mizpa kwembana pamope na wakaldayo nanaisi kwitu. Bai uhune mvinyo matunda ga mpenja na mauta na uhibheke muyombo yake utame mwi lambo ambayo yhotweti,"11Bokapo hayahudi boti mu moabu mmojawapo mwa bandu ba Ammoni, na mu Edom, namu kika Nnema yayowanike panga mpwalme wa Babeli aluhwile maigala ga Yuda igala leto anchawile Gedalia mwana wa Shafani juu yabe. 12Bai hayahudi atebaya boka kila sehemu ambayo yabe tawanyikele. babuyaganile muNnema wa Yuda, kwa Gedalia hakho mizpa. baunike mvinyo na matunda ga mpenja kwa yoloka.13Yonathani mwana wa Karea, na amuli boti baje si mu lubanga baisile kwa Gadalia hakwoho mizpa 14Balonge kwake, "Utangitehii panga Baalis mpwalme bandu ba Ammoni bantumite Idhmaeh mwana wa Nethania kukubulaga?" Ua Gedalia mwana wa Ahikim haminilelii.15Bai Yonathani mwana wa Karea alongei kwa sili kwa Gedalia hakwo mizpa no baya, unilusu ni yende mkamulage Ishmach mwana wa Nethani Nthopo whanishiitakia, mwanja namani kanaakubulage wee? kwa mwaja kale husu Yuda yoti ambao yaikusanyilwa na algala ba Yuda alibiwa?" 16Ila Gedalia mwana wa Kareta, "kanaupange likowe leno, kwanyo ulongela ubochoho kuhusu Ishmaeli"
1Ila yapitile kwamba mu mwei wa saba Ishmach mwana wa Nathania mwana wa Elishama, boka mu jamaa ba kipwalme na mapisa baazi ya apwalme baisile-Analome khomi baisile pamope na whembe- kwa Gedalia mwana wa Ahikam, hakwoho mezpa bate chakulya pamope hakwo mizpa. 2Ila Ishmael mwana wa Nethania, na Anolhome khomi ambae babile pamope nawhembe batekati tuka na kunyingilya Gedalia mwana wa Ahikam mwana wa Shafani kwa lipanga. Ishmach amulige Gedalia ambae mpwalme wa babeli whamekite panga nnimhelekei wa Nnema. 3Bokapo Ishmach abulige hayahudi bate ambae bababile pamope na Gedalia hakwo mizpa wakaldayo Analhome boputana bakolile kwaoho.4Bokapo yabile lisobalyebhele baada ya kumulaga Gedalia, ua ntopo atayumo wahatagite. 5Analome bali ateisa shechem, boka shiloh, na boka samaria-Analome samanini ambae babachekwile nndeu yabe. bapopwanie ngobo yabe na kwikana bene pamope na chakulya na salaka na ubani mu maboko gabe yenda mu nyumba ya yahwe.6Bai Ishmach mwana wa Nethania ayeii oka mizpa kwembana nabo kati mwabayei kabaye nda no lela. Bokapo kati mwakwembine nabo, atelongela nabo, "mwise kwa Gedalia mwana wa Ahikam! 7Yaisi baa nyinyo wakati wabaisile mu kilambo, Ishmach mwana wa Nethania atekwabulaga na kwataikwa mu chembwa, whembe na Analome bababile pamope na whembe.8Ila babile na Analome khomi pomope naabo ambao batebaya kwa ishmael'' kana utubulage, kwa kuwa kwina mali itumu nn'gunda. ngano na shayiri, mauta na busi, kwanyo babulagilwelii pamope na mapwigalyabe ahengke. 9Lhose ambalwe ishamael atalkwele yega ya boti babawile ambabo whembe na Gedalia bati kwakhombwa, chabile chabele chichilya amabaso mpwalme asa atechemba wakati pavamilwe mpwalme na baasha wa israeli . ishmael mwana wa nethania atwelie balo ambao bababulagilwi.10Bokapo ishmael abohwile bandu bahenghe boti ambao bababile kwoho mizpa, ahanja ba mpwalme na bandu boti ambabo babalekilwe hakwo mizpa ambabo nebuzaradani nnendeli nkholo ankamwiye Gadaha mwana wa nhikam. basi ishmael mwana wa nethania ate kwa uta kwa bandu ba Ammoni.11Ila Yonathani mwana wa karea na amuli bote bajesi pamope na whembe loayhowine mazala goti ambago ishamael mwana wa nethania gagapangite. 12Bai babatweti analhome babe no yenda khombwa zidi ya ishmael mwana wa nethania. bakhomlowanie nakwe hakwoho kulose lukholo lwa Gibeoni.13Bokapo yapitile kwamba wakati bandu bote ambao babile na ishmael bona yonathani mwana wa karea na amuli boti wa jesi ambalo bababile na lyo pamope na whembe, batipulaika. 14Bai bandu boti ambao ishmael, bababowile hakwo mizpa bategalambuka no yenda kwa yonathani mwana wa karea.15Ila ishmael mwana wa nethania atitoroka na analhome banane boka kwa yonathani. Ayei kwa bandu ba Ammon. 16Yonathani mwana wa karea na amuh jesi pamope na whembe babatweti boka mizpa bandu bote ambao baba okoliwe boka kwa ishmael mwana wa nathania, yeno yabile baada ya ishmael panga amulige gedalia mwana wa ahikam. yonathani na mapwigalyake ababatwiti analhome mashuja. analhome akhombwanaji, aluwa na bana, nigwa mbende ambae waaokoliwe hakho Gibeoni.17Bokapo batiyenda no igala kwa mula hakwo Geruthi chimham, ambayo ibile papipi na Bethelemu. babile kabayenda Misri. 18Kwanyo wakaldayo bandekwayogopa mwanja Ishmaal mwana wa Nethania amulige Gedalia mwana wa Ahikam ambae mpwalme wa Babeli abhekilwe mu uyemmelekei wa Nnema.
1Bokapo amuli boti ba jesi na Yonathan mwana wa Karea. Jezania mwana wa Hoshaia na bandu boti boka nchini kwa nkholho bamwegeli Yeremia nnondolii. 2Batelongela nakwe, "Uleke maombi gitu gaicche nnonge yako. Lhoba kwa ajili itu kwa Yahwe Nningu wako kwa hajili ya bandu haba ambabo baigala kwanyo tubile twa chene mu idadi kati mwobona. 3Unokie yahwe Nnungu wako atubakie twinga nndela yaho yendelya na namani tupange"4Bai Yeremia nnondolii atilongela nabo, ni ndaku nkheleboya. Mulole, nilwaloba kwa yahwe Nnungu winu kati mwamulhobite mwomwote yahwe kaniyangwa, Nalwakumakia nimwiyalii sosoti mwenga. 5Balongei Yeremia, "Na yahwe abe shaidi nkweli na whominika zidi hinu, mwana tupangali kila kulebe yahwe Nnungu wenu yatubakia panga. 6Mwana vizuli au vibaya, tutwalii ulobe lya yahwe Nnungo witu,, ambae tuntuma mwenga, ili nyinyo ibe vuzuli pamope na twee wakati wa tutii lilobelya yahwe Nnungo witu"7Bai yapitile nyinyo baada ya masoba khomi, likowe lya yahwr aisile kwa Yeremia. 8Kwanyo Yeremia ankemite Yonathani mwana wa Karea na amuli boti jesi pamope na whembe na bandu boti nchini kwa nkholo. 9No baya nabo, "Yahwe, Nnungu wa Israeli, ambae wonitumite nenga ili mweze bheka maombi gako nnnonghe yaho. Yahwe abaya nyinyo. 10Mwana mwabuya notama mu Nnema whono, bai mbala kwasenga na ninyandwali pae mbala whoboka na nintupwalii, kwanyo mlwagalambuya ualibipu ambao wa mletike juu inu.11Kunaunyogope mpwalme ea babeli, ambae mundu kunyogopa kanamunyogope lenoni llilobe lya yahwe kwanyo nibile pamope na mwehe kkumwiya na kumwokoa boka muluboko lwake. 12Kwamwanja nilwakumpeya rehema, Nalwabaa kiya juu inu na mbala kwakheleboya mu Nnema winu.13Ili twawase baya nyinyo, "Tutamali mu Nnema wono" mwana muphekaniali lilobe lyangho lilobe lya yahwe Nnungu winu. 14Tuwase nyinyi tubaya, "lili" Yulwayenda mu Nnema wa misri ambao twabonali nngondo yoyoti ambayo twayuwali lilobe tatumbeta twabona njala ya chakulya twetama kwoho"15Tumbwele upekani likowe leno lya yahwe, wenga wa mbwigayo wa Yuda. Yahwe wa majesi, Nnung'o wa Israeli abaya nyinyo, mwana kweli mwaboka yenda misri, yenda no tama hakwo, 16Bai lipanga ambalo lya muliyogapa lilwakumpeta hakwoo mu Nnema wa misri. Njala yammeka wasiwasi nayo ilwakwakhe hakwo misri. Na mukawaa hakwo. 17Bai yapitia nyinyo analbome bote bababoi yenda misri tamaa hakwoo bawaa kwa lipanga, njala au pigo. Pbali na mwathika wabe, ntopo whalwatolo ka maafa ambago ganulwa leta juu inu.18Kwanyo yahwe wa majesi, Nnung'o wa Israeli, abaya nyinyo mwana adhabu yangho na nyinyongo kwangho mjitine juu ya babatama Yerusalemu kwa nndela yoo nyinyongo yango ilwajitamka juu hinu mwana mwayenda misri. Mwaipanga sababu ya nyongo na hopu, sababu ya longelya laana na kulebe chanyali hesima. Na mwalwabonali kae kilambo seno kae" 19Bai Yeremia atebaya, "yahwe alongei bakona na mwache-mbwigayo wa Yuda kananyende mmisri! mutangite panga hakika nipangite shaidi zidi hunu leno.2022Kwanyo mwiikongite kenanyata mwabene wakati wa mamtumite nenga yenda kwa yahwe Nnung'o winu no baya, "Luba kwa yahwe Nnung'o witu kwa hajili hitu. Kila kilebe ambaso yahwe Nnung'o witu abaya, utubakie, na tulwaipotwa. 21Kwanyo niyomwile pia taalipwa kwako leno, ua mupekanili lilobe lya yahwe Nnung'o winu au husu chochoti husu chamtumite nahe kasako. Bai lelo ulwatanga hakika lelo upalawaa kwa lipanga, njela na pigo mu kilambo sotanile yenda tama"
1Yapitile nyinyo Yeremia ayomwile tangasa kwa bandu boti makowe gote ga yahwe Nnung'o wabe nyinyo yahwe Nnung'[o wabe atikwabakia np baya. 2Azaria mwana wa Hoshaia, Yonathani mwana wa Karea, na bandu bene yeuli batebaya kwa Yeremia, "Ulongela uboso. Yahwe Nnung'o witu anakutumali wenga baya, "Kanauyende misri tama hakwo. 3Kwa mwanja Baruku mwana wa Neria andatuchongia zidi hitu kutuboya twenga na luboko wakaldayo, kwanyo wenga utisabisa kiwo situna kutupanga twenga mateka hakwo Babli"4Bai Yonathani mwana wa Karea apendo pa jesi na bandu boti babakani pekania lilobe lya yahwe tama mu Nnema wa Yuda. 5Yonathani mwana wa Karea amuli jesi lyote babatwei mbwigaya wa Yuda ambalo bababuya ngine boka mmataipwa goti ambago gagata wanyike tama mu Nnema wa Yuda. 6Babatwiti analome na alwawa. bana na ahenja ba mpwalme na kila mundu ambae Nebukadredani. naodha wa nnendeli wa mpwalme. balusule igala pamope na Gendalia wa mpwalme.Ahikamu mwana wa Shafani. Kae bantwiti Yeremia nnondoli na Baruku mwana wa Neria. 7Baayei Nnema wa Misri. Kwa Tahpanhesi, kwa mwanya bakanileli llilobe lya yahwe.8Bai likowe yahwe aisile kwa Yeremia hakwo Tahpanhesi no baya, 9"Utole maliwe makholo mmakoko yako, na ma minyo ga bandu ba Yuda, uia mu chokaa pa nndela yo jingia mu nyumba ya Farao hakwo Tahpanhesi. 10Bokapo batilongela nakwe, "Yahwe wa majesi Nnung'o wa Israeli, abaya nyinyo lola niegelile tuma abali kumtola Nebukadreza mpwalme wa babeli kati mmanda wangho. Nilwabheka, kitengho cha kazi panani ya malwe gano ambako Yeremia wenga utikasika. Nebukadreza abheka kimanda chake kunani yake.11Kwa mwanja aisa no kkuhijigilya Nnema wa misri. Whowhoti whahandikilwe waa apala waa, whembe whahandikilwe alwatolekwa tekwala alwatekelwa na whowhoti whahandikilwe lipanga apawaa kwa lipanga. 12Bokapo mwayakia mwoto mu mahekalu ga miungu ba misri. Nebukadreza alwakwayosa na kwa mbowha asapisa nnema wa misri kati nchungaji mwasapisa inyama babaatibia nghobo yabe. balwayenda panja boka kipande choo kwa kisindo. 13Athekwana magilo ga maliwe hakwo heliopolisi mu nnema wa misri ayosa ma hekalu ya miungu ya misri.
1Leno lyabile likowe ambalyo ayaliisi kwa Yeremia usiana na hayaudi bote babatami mu Nnema wa misri, balho babatama migdoli, Tahpanhesi, Memphis na mu Nnema wa patrosi. 2"Yahwe wa majesi, Nnung'o wa Israeli abaya nyinyo wenga wa mweni ligamweni mabaya goti ganigaletike juu ya yerusalemu na milema yote ya Yuda. Lolo ukebe leno. Ntopo whowhoti wadhatama hamo. 3Yhebonga mwanja makowe maopu gabapagite kunikosia nne. Kwaho yosa ubani no tukusa miungho yenge. Haba babile munghu ambayo wala baha bene, wala mwenga wala mababu nu batingiteli.4Bai munibuyangani mbakwatuma atumwa bangho bote alondoli kwinu. Natumite bembe balongela, 'leka panga hilebe yeno mausi ambaga ganiusika' 5Ila bayowineh: bakana panga makini au leka maopu kwo yosa ubani kwa miungu yenghe. 6Bai nyongo yangho na hadhabu yangho nateyitana na yakia mwoto mu ilambo ya Yuda na maeneo ga Yerusalem. Bai batiahbiwa noteketeka kati masoba ga keno"7Nyinyo lebo yahwe, Nnung'o wa majesi na Nnung'o wa Israeli abaya nyinyo, "mwanja na mani upanga maopu makholo mwenga mabenee boka mmjawapo wa Yuda-analome alwawa, bana babayonga. Hamtupo mabalia ginu ghalwa igala. 8Kwa maopu ginu mumikosile na yendo ya maboko ginu kwa yosi ubani kwa mungu yenghe mu Nnema ea misri, ambako ugai yenda tamaa. Muyai akwoho ui lelo uangamiswe, ui lelo mu ulaaniwe no shutumiwa kati ya matapwa gote pa lunia.9Mulibalile maopu gabapagite akinababu binuna maopu gaga pangilwe na apwalme ba Yuda na akiwa yumbo babe? mulibalile uopu waupangilwe na mwenga na akina yumbo binu mu Nnema wa Yuda na maeneo ga Yerusalemu? 10Kwa masoba gano unanyenyekeali balo. Muheshuli shelia yangho au maagoso ganibhekite nnonghe yabe na kinababu babe, wala bathangali nayo"11Kwanyo lelo yahwe wa majesi, Nnung'o wa Israeli abaya nyinyo, lola miegelite bhake sula yangho zidi inu leta maafa kwinu na kwialibia Yuda yoti. 12Kwanyo malatola ba Yuda ambao batumbwile mwanja yenda Nnema wa Misri tama hakwo. Mbapanga nyo ili baangamia bote mu Nnema wa Misri balwatomboka kwa lipanga na njala. Boka anangata na aphendo palwaangamia kwa lipanga na njala bapawaa na uwapanga sababu yoho lapa, laani, shutumu na kitendo kinanyata.13Kwanyo mbala kwapwatha bandu atami ba Nnema wa misri kati mwanipatile yerusalemu lwa lipanga na njala na kipigo. 14Nthopo mutuki wala nnumia ba lgalaba Yuda, hata mwanabapala buya no tama akwo. nthopo mjawapo wha buya japa achini batokoka boka hakwo"15Bokapo bandu bote ambo babatangite panga akinayumbo babe bayosae ubani kwa mungu yenghe na alwawa boti babile mu likusanyoko likholo na bandu bote ambabo babatamage mu Nnema wa Misri pa pathrosi atekunyangwa Yeremia. 16Nobaya, "husu ukowe ambalo latubakie twenga kwa lina lya yahwe: Tukupekaniali. 17Hakika tulwapanga makowe goti ambayo twabaite tulwapanga: yosi ubani kwa malikia wa mbinguu jita sonywa cha salaka kwake kati twenga kina babu bitu, apwalme bitu na ikolo ngosi bitu mwabapangite mu Nnema wa Yuda na chakulya na tulwafanikiwa pasipo pata maopu gogote.18Wakati katuitenga makowe gano, kwenda pia salakali na ubani kwa malikia wa mbungu na kwenda jita chonywa kwa salaka kwake, twabile twatooto yundaminya ukeba na twabile tundewaa na lipanga na njala" 19Alwawa babaite, "wakati patwatengesine ubani na salaka mmonghe ya malikiya wa mbingu no jita chonnywa mu salaka kwake, twapangite nyo ilebe pangali analhome bitu tanga"20Bokapo Yeremia alongei kwa bandu boti-kwa analome na alwawa na bandu bote babanyangwile whembe atetangasa no baya, 21Buli yahwe akhombokileli ubani ambao wamwayosike mu kilambo cha Yuda na maeneo ga Yerusalemu wenga na kinababu binu, apwalme binu ikolongosi na bandu ba Nnema? mwanja yahwe andakhombokya leno mubunda, indaisa mawaso gake.22Bai bawasikeli kae pumilia kwa manja yendo inu opu, kwamwanja machukiso ambago gamwapagite. Bai Nnema wenu upangite nkebe wo tisa, na laana bai pabileli na mtamii kae kwa masoba gano. 23Kwanyo mwayosike ubani no panga sambi zidi ya yahwe, na kwanyo , amuli yake, au magiso ga agano lyake, mafagano zidi inu gapitile kati kwa masoba gano"24Bokapo Yeremia alongei kwa bandu bote na alwawa bote" upekani likowe lya yahwe, Yuda mabote mmbao mwamile pa Nnema wa Misri. 25Yahwe wa majesi, Nnung'o wa ba Israeli, abaya ujinyo wenga na akinayumbogo boti muyemi kwa mitwe inu no potwa kwa maboko ginu chelo chamulonei, "Hakika tulwapotwa ilipo ambayo twepangite kumwabudu malikia wa mbingu, kwamba kumwaji cha salaka" lelo witimise ilipo inu, wipotwe"26Bai mupekania likowe lya yahwe, Yuda yoti ambao mwantama pa Nnema wa misri, lola nilapite kwa lina lyangho kwaa-longela yahwe. lina lyangho lyakemelwali kwa mitweee ya analome whowhoti wha Yuda pa Nnema wa misri, wenga ambae wolongela lelo, "kati Ngwana yahwe mwatama" 27Lola mbalakulelekea juu yako kwa ajili ya mafana kwenda kwa kunanoga. Kila mundu wa Yuda mu Nnema wa Misri, alwaangamia kwa lipanga a njala mpaka bote bayomoki. 28Bokapo bwigaya wa lipanga babuya boka Nnema wa misri kwa Nnema wa Yuda, kisabe idadi njene yabe. Bai mwigaya bote ba Yuda babayei mu Nnema wa misri tama hakwo batanga kwamba likowe lyaba kweli yangho au yabe.29Yeno yabe ishala kwaajili yako-leno ni litobe lga yahwe-nyinyo nibheka zidi inu mu sehemu yeno, ili nyinyo mulwatanga kwamba makowe gangho halzika galwa kwa vamia pamope na maafa. 30Yahwe abaya nyinyo, Ulole, mandagelya kumpia Frao itofra mpwalme wa misri mu luboko lwa alui bake na mu luboko lwa balya babam pa kumulaga. Yaba sawasawa kati mwanimpei Sedekia mpwalme wa Yuda mu luboko lwa Nebukadreza mpwalme wa Babeli, andui wake apalike mbwomi wake.
1Leno ni likowe ambalyo Yeremia ninondoli amakie Baruku mwana wa Neria yeno yapitile wakati wandika mu kitabu makowe haga kwa imula ya Yeremia-yeno gabile mu mwaka wa nancheche wa Yehoyakimu mwana wa Yosia, pwalme wa Yuda no baya" 2Yahwe Nnung'o wa ba Israeli, abaya nyinya kwako Baruku 3ubaite, ole nenga kwa mwanja yahwe ayongekie uchungu wa maumivu, lwala kwangho nisokite nipatali mbomolyo:4Nyo ngopalekwa lengol akwake. "Yahwe abaya nyinyo: lela, chanikisegite tumbwelelo nikuvya pae. Chanipandike tumbwelelo nindakitupwua. yeno ni kweli juu ya lunia. 5Ila utahobhalya makoe makhalho kwa ajili yako? kanauabeli hago, ulole maafa ngandaisa kwa binadamu boti-leno ni lilobe lya yahwe-Ua mbakupeya maisha gangho kati nyara popoti powayenda"
1Leno ni likowe lya yahwe lyalimwisili Yeremia ninondoli juu ya mataipwa. 2Juu ya misri, "leno ni juu ya jesi lya Farao Neko, mpwalme wa misri whabile karkemishi mpwega ya libhende fati. Leno ni jesi lyahsindike Nebukadreza mpwalme wa Babeli lyashundwile mu mwaka wa namcheche wa Yehoyakimu mwana wa Yosia, mpwalme wa Yuda. 3Mubhake tiyali ngao nnjene na nnghalo na uegeli mu ngondo. 4Mwayai falasi lijamu na hatamu na uoboke panani yabe, mwenga mwamuoboka falasi. Mwibhake pandu pinu wakati uwati halmati mu mtwe wenu. Mukakatuye misale inu no wala silaha inu.5Mubona namano pano? bana yogo[a na bandabutuka, kwanyo asikali wabe asindwile andabutuka lwosalama na alolekeali nchogho. Itiso ibile pandu poti- leno ni likowe lya yahwe. 6Hayoyou bawesali batuka na asikali awasali kumkwepa banda khobala kasikasini no thomboka mpwega ya libhende Frati.7Kinyai baa babakakatuka kati nile, ambao masi gabe gandagoloka kunani na pae kati mabhende. 8Misri ukakatuke kati libhende nile, na mase gake ganda tupa kunani na pae kati malohende. Abaya, nilwa whoboka nani, nitwakuweklya Nnema nilwakwialibia milema ya bandu bake. 9Mukakatuke, falasi mubena nyongo, mwenga muwaibandu panja. Asikali na bayende, kushina na putu bandu bababile na ujuzi wa ngao na ludima, bandu bene ujuzi bo upinde wake.10Lisoba alyo yapanga lisoba lya lengelya kwa Ngwana yahwe wa majesi, na whembe ailepha kisasi juu ya madui bake. Lipanga ulwapheka na kwihilizisha. Ulwalya no kwiyukutia kwa lamu yabe. Kwanyo kulwabaa na salaka lwa Ngwana yahwe majesi pa Nnema wa kusikasini mbwega ya libende lya Frati.11Uoboke Gileadi wipatii lawa wenja wa misri whoalibike. Hifakali kwamba ubheka lawa yambone kunani yako. Nthopo pona kwako. 12Mataipwa noyawine alibika kwako. Nnema utwelile malombolyo gako, kwanya asikali bandakhobala juu ya yaasikali, na boti abhele thoboka pamope"13Lenonga likowe lya yahwe lyamakie nnondoli Yeremia wakati Nebukadreza mpwalme wa babeli paisile na shambulia Nnema wa misri. 14Upie abali kwa wa misri na uphekanilwe pa migodoli na memfisi babaite mu Tupenes, mubheke kituo na mube mwakekamapu kwanyo lipakuhia mwa botge kati inu.15Kwa mwanja khele Apisi Nnung'o winu atetila? kwa mwanja namani ng'ombe Nnung'o wenu awesikeli yema? Yahwe antobweye pae. 16Ayongekie ibada ya babakhobile kila asikali andantomboka kiyume cha whakhengama banabaya, "kakatuka haya boka kaya. Haya na tubeye kwa bandu bitu mu Nnema witu wa asili. Na tuuleke lipanga lhone lyatubulaga" 17Batangazike palwe, "Farao mpwalme wa misri ni ndoti tu, awai awasa wake kutalu.18Kati mwamishi-leno ni lebe lya mpwalme yahwe wa majesi kwa lina, kwina mundu apacha whabile kati intombhe Tabori kuntombe karmeli mbweya ya bali. 19Mubheke masanduku gunu mugatola uhamishwe, mwnja whatama misri. Kwanyo memjisi yaikali, magopu whalwata hakwo.20Misri ni mtamba unanoga muno, ua kilulu whaluma andaisa boka kasikasini Andaicha. 21Asikali wake wakodiwa ni kati nanohome wa ng'ombe whanenipe kati whembe na bambekae bagalambuka no butuka. bayemali pamope, kwanyo masoba gabe ga mazalandaicha bandaisa kunyume chabe wakati wa azabu yabe. 22Misri apiga ulobe kati lya ng'ombo na boka kwoho kwabe, mana adui waka andakwapanga kiyume chake bandakunkabili kati nkata mikongo whabile libago.23Bapatomboya mapoli-ijapo yanambone sanaleno ni lilobe lya yahwe. 24Kwanyo adui bababammbone kuliko njige, bangalibalangikwa. Mwenja misri alwaabishwa. Abhekelwa mumaboko ga bandu boka kasikazini"25Yahwe wa majesi Nnung'o wa baisraeli, abaya "linga nibile papipi kumwadhibu Amoni wa Thebesi, farasi na miungu yake, Farao upwalme wake na bote mtumaini. 26Mbakwabheka mu luboko lwa bagagabone maisa gabe na mu luboko lwa Nebukadreza mpwalme wa Babeli tumwa kae. Bokapo baada ga haago haba kati mwanzo-abaya yahwe"27Ila wenga wa Yakobo wa mtumwa wangho, kanauopu kanaufadhaike, Israeli mana ulele, nilwakukeleboya boka kutalu na libekwe wako boka Nnema wa mateka. bokapo ulwabuya, upale amani, na upanga wankotho, na habali wa kumuofia. 28Wenga wa ntumwa wangho Yakobo, kanauyogope abaya yahwe-kwa maana nibile na wenga nyo nilwaleta maangamizi gaga kumilike zidi ya mataipwa goti ganikupelike. Ila mkualubuyali. Hata nyo nalwakupwatha kwa hakika na hakika nakulekahi bila kupwatha.
1Leno ni likowe lya yahwe kwa Yeremia nnondoli juu ya bafilisiti.Likowe leno lyamwisili Farao kabla anashambiali Gaza. 2"Yahwe atebaya nyinyo: ulinguli mawikelya ga mase gandakakatuka hakwo kasikasini galwapanga kati lebhende lyaliwekelibwe! bokapo wagalikisha Nnema na kila kilebe nkati yake, ilambo yake nabandu babatema nkati yake! kila mundu akhombwa nndoti yo lomba msaada, atamii boti ba Nnema balwalombola.3Kwa lilobe lya libata lwayo lwa faradi wabembe bene ngupu, kwa mundu wa vibandawazi yabe na ndoti ya mataili gabe, azazi babasadiali banababe kwa mwanja usaipu wabe. 4Kwanyo masoba gandaisa gabalekelwa ukeba ajilisiti boti, kumuya kila mundu whaigalile whambala kwa yangatiya boti, babaigalie pa kiyeka ya pa kaftori.5Ombolesa kwasa juu ya Gaza. Hata kwa Ashikeloni, bandu babaigile mmende babaliki. Nikwa wakati gani ulwakwiboya mu maombolezo? 6Ole, upanga lya yahwe! ulwatola wakati gani uta ukothoke? mubuye alani mwinu! wake na ukotoke. 7Uwesa buli tama liki, maana yahwe atekulegiya atikuamulu kumkhombwa Ashikeloni na zidi ya Nnema wa pwani ya bahali.
1Juu ya moabu, yahwe wa majesi, Nnongo wa Israeli abaya nyinyo, "ole wake nebo kwanamani apangite ikoba, kiriathaimu atitelwa no amishilwa ngome yake intombwake no haibishwa. 2Heshima ya moabu ntopo kae. mafui bake mu heshboni bapangite njama ya kumwangamisa batebaya mwiisange tumwangamise kati mataipwa madmena kae ilwaangamiswe-lipanga luwakulongolya!3Muphekani lilobe lya lyoyota lindaisa boka Horonaimu. 4Moabu angamizwe ilelo ya bana bake inayowamka. 5Baoboka kithambhe cha luhithi lubalela, mundela yoti bayenda Horobaimu ilelo indayuwanika bokana na maangamizi.6Ubutuke! muokowe maisha ginu kati kichaka munnete pa nyika. 7Kwa mwanja tumaini letu mu yendo na utajili wahu, mwenga kae mulwatekelwa. Bokapo kemoshi alwatolelwa mateka, pamope na makuwani na kolongosi wake.8Nyo mwalibipu alwaisa kila kilambo: ntopo kilambo chakilwapona. nyinyo lembhende lilwangamiya na munkanya ilwateketega kati mwabaite yahwe. 9Mumpei moabu mapapayo, nganyo lazima ja angorohoke kutalu bila shaka. Ilambo ya yabaa magofu pasipo tama mundu hamo. 10Na alaniwe kila whabile nkata nkati ya kwipanga kasi ya yahwe! Na alaniwe kila whaizuikilya upanga wake kanaapengane lamu!11Moabu apekanyi ukotho baka pabile munchembe whembekati mvinyo wake ambao unamimilwalii boka mukbhega yenda kibega senga. Hayendali matekani Nyinyo radha yake ni njema kati mwanzao radha yake ibadilikali. 12Nyinyo wala lisoba lyendaisa-abaya yahwe panampelekea babapala mvinyo na jita ibhegha yake yoti na piwana ibhegha yake.13Bokapo moabu hapalakumwalibia kemoshi kati mwa nyumba ya Israeli mwaalibiwe Betheli, tumaini lyabe. 14Ulukwesa buli baya, Twetwa asikali, twakhombwanikii bebe ngupu?15Moabu alalawangamizwa na milema yake shambuliwa. Kwa nyinyo anchembe bake bananoga bulwike pandu [a chinjilwa leno ni lekowe lya mpwalme! yahwe wa majesi ga lina lyake. 16Mangamizo ga moabu yandaegelya mapwa gandaalakia. 17Mwenga mwaboti wamubile papipi na moabu, uombeleze. Namwenga mwa mutangite fahali yake, mukombwe ndoti nyo. Ole, bakola yene ngupu, bakola yene heshima, thekwanika.18Muhuluke boka pandu pinu pa heshika notama pa Nnema nyomo, ube mwinja wautama Diboni. Nyoo whanangamisa moabu andakushambulya, whapalme kwiangamiza ngome yako. 19Muyema munnndela no lelekea, mwenga mwanatama u Aroeri. Mwalokie bababutuka na toloka baya. Namani chakipitike? 20Moabu alibike,kwanyo atekwanike. Mulhele kwa lilobe lya nyunyuntha mukhombwe nndti mulobe msaada. Mwabakie mbwega ya libhende Arinoni nyinyo moabu anganiswe.21Bai maangamizi gaikite pa Nnema pa kintombhe hakwo Holoni, yakza na mefathi, 22Hakwo Diboni, Nebo ma Bethi Diblathaimu. 23Hakwo kiriatahaimu, Beth Gamul, na Bethi meoni. 24Hakwo karrothi na Bozra na mu milema yote yaibile mu Nnema wa moabu ilambo yaibile kutaluna papipi. 25Ngupu ya moabu iyomwike luboko lwake lute kwanike-abaya yahwe.26Mung'olwe kwanyo apangite ujeuli kiyume chang'ho. Yahwe Bai moabu akhombwa makapi kwo chakulya kwa tapika kwa mwene, nyo abile kati kilebhe cho chekesha. 27Kwanyo Israeli abileli kilebe cha chekesha kwako? abonekine miongoni wa bai nyinyo utikitetite ntwehe wako pawalongei panani yake?28Mwii tenge na ilambo no bheka kamba pa ntobheka, mwenga mwa bandu ba moabu ubekati ngunda wayubatia kunani ya Niango wa kutundu mu miamba. 29Tuyowene kubuli cha moabu-kwipuna kwake bonga, ujeuli, utukufu binapusi na kwikakatuya pamwoyo.30Leno ni lilobe lya yahwe-nenga namwene nitingite makowe gake kaidi, gangalisaidia so kati yendo yake. 31Nyo nilwavumisha maomboleso kwa ajili ya moabu, na mbakhombwa nndoti mu uzuni kwa yaajili ya moabu mbadombolya kwa ajili ya bandu ba kir Hareshi. 32Nilwalela muno kwa hajili ya inu kuliko mwani pagite kwa Yazeri, mzabibu wa sibma! mTwi gako gapite mu Bakali ya mwinyo no ika mpaka Yazeri malibipi ashambie yakulya inu ya mpenja na mzabibu winu.33Nyo sherehe na palauka kutebuyeli wa boka mikongo ga yakulya na Nnema wamo abu Nikomeshike mvinyo wabe boka mumashikkisho gabe: balwalebatali na nndoti ya palaika nndoti yoyoti ibalii ua nndoti ya pwaka.34Boka karere hakwo Heshiboni hata ika Eliale, malobe gabe kayowanika mpaka Yahazi, boka soari hata Horonaimu na Eglathi shelishiya mpaka mase ya Nimrimu gayomite. 35Kwanyo nilwa kuomwa kila mundu pa moabu wha pia salaka pandu pakunani no angamisa mvumba wa miungu bake-abaya yahwe.36Kwanyo mwonyo wako unombolya moabu kati zamali mwoya wango unambolya lati Zomari kwa mwanja bandu pa Kir-Heresi. Utajili wapaupatike uyo. 37Mana kila ntwie wina lupalae na kila kileu kisakulilwe nembo ibile kwa uboko na ngonghobo ya mabunia kwa kibuno chabe.38Lombolya kubile kila pandu, kunani ya kipaa chanyumba ya moabu na mosoka ga muabu. Kwanynite kwani moabu kati kitaleko cha kikotoka faika kae abaya yahwe. 39Jinsi gani! wanialibia jinsi mwabako mbwa ndoti mu maombolezogabe moabu aigalammbwee kwa ani! nyo moabu apaba kwebe cha hakelwa na kitiso kwa bote babanzunguka"40Kwanyo yahwe abaya nyinyo, "Lola andui apachakagholoka kati tai, kaenesa mapapayo gake kunani ya moabu Keriothi atekilwe na akiba yake iboyolilwa. 41Kwinyo lisobalyo nyoyo yaasikali wa moabu yabe kati miyoyo ya alwawa mu lwongho papa.42Nyo moabu alwaalibiwa kati bandu mwanja patekwipuna kiyume chango. 43Wasiwasi na lyembwa, na ntego indakujiliya, bandu ba moabu abaya-yahwe. 44Ila wha butuka kwaajili hofu alwathombokya mulyembwa, na kila whapita mulyembwa alwakoka na ntego, mana mbalagaleta gano juu yabe katikamwaka wa kisai chango zidi yabe-abaya yahwe.45Bababuka blwayema pa mwili wa Heshilooni bila ngupu, kwamana mwoto wabaka Hesheloni, michilizi boka pakatika ya sihoni. Ulwatekeza kibonge cha kuminyo ya moabu na kunano ya bandu bene maliga.46Ole wako, moabu! bandu ba kemoshi batengamiswa, kwa mwanja bana bako batetolelwa kati teketolwa na aenja bako tekelwa. 47Ila na gakeleboya masoba mema ga moabu pa masoba gagaisa-abaya yahwe "Hukumu ya moabu iyomolya pano.
1Juu ya bandu ba Amoni yahwe aba nyinyo, "Je israeli aina bana? buli ntopo mundu whalisi sosote mu Israeli? kwa mwanja namani maleki aitami Gadi, na bandu bake tamaa mu kilambo chake? 2Nyo ulekeye, masoba gandaisa-abaya yahwe-panalaya alama ya ngondo juu ya izaba. Mmojawapo wa bandu ba Amoni,nyo yapanga undo babalekilwe na aenja babe pakoya mwoto maana Israeli babamuliki babamuliki," abaya yahwe.3Unkhombwe nndoti kwa lembolya Heshboni, maana mwomi alwaangamiswa! mukhombwe nndoanja ba Raba! muwale nghombo ya mabunia. Mwilombole no batuka kwo yangabanika maana maleki ayenda matekani, pamope na makuhani na ikolango si babe. 4Kwa mwanja namani miipunia ngupuinu? ngupu inu itwayomoka, aenja bangaliamini, mwenga mwamuoblya utajili wenu ,wabaya, "nyai whaisa kiyume nane?5Mulelo nulwaleta kitiso juu inu-leno ni lilobe lya yahwe, Ngwana wa majeshi-katiso seno kiwaboka kwa bote babazunguka kila yumo winu apataganika nanghe yake. Abalii mundu wha kwabuka pamope babapawanyika. 6Ua bada ya haga nakelebaya mema ga bandu ba Amoni-ale lilobe lya yahwe.7Juu ya Edomu yahwe wa majeshi abaya nyinyo, buli kae hekima mu Temani? buli ishau mwema uwobite boka lwa mwene whaalewa? buli hekina yabe utialibikaa? 8Mubutuka! ukaleboke nangho mwiigale mu maembwa Nnema, mwenekaya Dedani. Mana nileta maafa ga Esau Juu yake wakati wa nimpwalya.9Mwanaipangite auniba zabibu basi kusako, buli bepelekali angalau kachini? mwaipangite bahii baisile, kilo, buli batwejibali kiasi cha bapelekipala? 10Ila nimputike Esau kwa ukebe. Niumikwile maiya gabe. Kwanyo awesali kwiiya mene ban bako alongobe na majilani gake batealibiwa, baobite, 11Wale nchongo yatima bako. nilwatola mwomi wabe, na ajane bako nawesa kuniamini.12Nyo yahwe abaya nyinyo, "ulole mwangastaili nilasima munywe sehemu ya kibonde. buli muwasa mulwale kelwa bila kukupwatia? lihi akika ulwanywa. 13Kwanyo ikowe bokakwa yahwe Bozra uwaba hofu oni ligofu ngakilebe cha lena ulambo yake yoti iwapanga magofu masobagote.14Niyowine ikowe bka kwa yahwe, na makowe gatumilwe mu mataipwa, "mukusanike na kumtupa, mwiandae kwa ngondo! 15Ulole ni kupagite wanche lenganisha na mataipwa nghange mwamusalauwa na bandu16Na kwa wasiwasi inu ujeuli moyo wako ukukongite babata sehemu ya itondobile mwenga wamuambile uleleya ntombhe ui mpange upo ya kati tai nilwa kumuyulaya boka hakwo-alangela yahwe.17Edomu aba kitiso kwa kila whahaphete kila mundu alwawa lendema no pai lilobe kwa sababu ya maafa gake. 18Kati mwanaangamize Sodoma Gomola na jiraya, "ungala yahwe ntopo whatama pallo ntopo mundu whapalatima wkhono.19Ulole nilwa whoboka kati imba boka miitu ya Yordani hata sehemu ya malelya mabhienge mema nilwa kunyombwetekya Edomu kummutuka nane nilwakumeka winghe whapala chauliwa na uyemaleki wono. Mana nyal whabile kati nenga nyai wapalakumlangha niise? mchungaji gani wawezakunikanikia.20Nyo upekani mpanga wa upangite yahwe atiamu zidi Edomu, mipango yapangite kuyume cha babatama Temani, ninawasiwasi balwaboyelwa hasa kikosi kichene kuliko bote. Nnema wabe wineyakulya yabe mbwighe ulwagalambulwa wine yakulya yabe mbwighe ulwagalambulwa panga pantu pene magofu.21Kishindo cha tomboka kwabe Nnema undalendema lilobe lya ulelo ya katatamaa iyowanika mu Bahali ya shamu. 22Ulole mundu kuluni akhombwa kati tai no uluka pae kwa alaka no yenda mapapayo gake kunani ya Bazra bokapo kwa masaba hago, miyo ua asikali wa Edomu ulwaba kati mwoyo wa ntwawa wakati wa papa"23Dameski, "Hamath Arpadi yulwaalibika, kwa mana bayowene habali ya mazalo banda salawa! bateangaika kati bahali yangali yema. 24Dameski abile nzaipu muno. andagalambuka, butuka wasiwasi imowhile, angaika na minya kumpatake kati lwongho lwa nlwawa whakomboka. 25Bandu bake bandabaya ibile buli kilambo maalupu, kilambo ambaso sana kipulaike pakibile kinakelwali.26Kwanya andembe bake balwatomboka mu maeneo gake na asikali babe boti balwatekete lisoba lyo-lelo lilobe lya yahwe wa majesi. 27"Nyo myakia mwoto mu lagombe ya Dameski, nane nilwatekwana akiba ya Beni Hadadi"28Juu ya kadili na falme za Hazoni, yahwe amakia nyinyo Nebukadreza mpwalme babeli wabile uyendege shambulia ilambo yeno: "kakatukatuka na wikhombwe kedari na kwa halibia balo bandu ba mashariki. 29Majesi gake galwatolelwa na hema yabe na ikundi ya be, magila ga hema yabe, na ilebe yabe yoti balwatolelwa ngamia babe boka kwa bandu ba kandali na kwabakia, wasiwasi ibele upande wote!"30Butuka, yubayuba kutalu! tama mu maandaki pahee mwatama Hazori-abaya yahwe-kwamana Nebukadreza mpwalme wa babeli apangite mipango kiyume na mwee mubutuke! mugalambuke! 31Muyema! mulishambulie Taipwa lyalikanilwe amani, batame ukotho"abaya yahwe ntopo niango wala magilo nkati yabe, na bandu babe batama bene.32Nyo falasi babe balwatekelwa na wingi wa mali yabe ilwatekelwa mungondo. Bokapo na lwa kwapangana mu uppepo babachekwamui pembe ya nywili yabe, nane nilwaleta mazala juu yabe boka kila lwingo-leno nilukowe lya yahwe. 33Hozori ulwabaa kati mbweya, Nnema wagefaika sayoti ntopo whalwatama hakwo ntopo binadamu whalwa tama hakwo.34Leno ni likowe lya yahwe lyalimwisili Yeremia nnondoli kuhu Elamu. wabile mwanzo wa utawala wake sedekia mpwalme wa Yuda, na whembe atebaya. 35"Yahwe wa majesi abaya nyinyo: ulole nindaegelya kumtekwana whwapiga upande wa Elamu, sehemu ngholo ya ngupu yabe. 36Mana mbaleta pepo ncheche boka mu pande nchechd ya mbingu, nanenilwatanga bandu ba Elamu mu pepo yoyoteye, kwabalii na litapwa ambalo kwa bembe balwa kwatawanyiswa boka Elamu ba yendalii.37Nyo nilwa kwa tekwanatekwana Elamu mbele ya mandui babe na mbele ya babapala mwomi wabe. Kwa mana nilwaleta maangamizi zidi yabe nyango ya gazabu yangho-leno ni likowe lya yahwe nanne nilwapelika lipanga nchongo yabe hata pana bakengama bote. 38Bokapo nilwabheka kiteghu chango cha wnzi hakwo Elima na kumwangamisa mpwalme na kikolongosi babe boka hakwo-asema yahwe. 39Na yabaha masoba gagaicha nyinyo nalwakeleboya mema ga Elamu-abaya yahwe"
1Leno ni likowe lyahlongeo yahwe ju ya babeli, Nnema wa wakaldayo, kwa luboko lwa Yeremia nnohdoli, 2Watangazi mataipwa ili baywe upege alama ili bayowe kanauleke. bay, 'Babeli Holilwe, Babeli ihalibike. Merodaki afadhaike. Sanamu yaka baalibie inyogo yake ifashaike.3Taipwa boka kasikasini lilwakakatuka kinyume sake ili kupanga Nnema wake ukeba. Ntopo hata yumo ba abe mundu au kunyama alama nkati yake. balwaboka. 4Kwa masoba ago na wakati awo-leno ni lilobe lya yahwe-bandu ba Israeli bandu ba Yuda balwa kusanika ili yenda lela na kumpala yahwe Nnungo wabe. 5Balwalokia nndela lyoyenda sayuni balwayenda akwoo, kababaya, tuyenda twabene ili uhungama na yahwe mu kilagano sa milele lyangali libalikwa.6Bandu bangho bapangite ngondolo babaobite. achungaji babe batekwaobeya muithombhe, bate kwa galambatelilya pandu pabatamage. 7Kila whabayendalyea anda kwaswaga. ashiki babe bandabaya,'ntope sambi, kwa mwanja bampangila sambi yahwe, kasabe hasi yabe-yahwe, tumaini la akina babu babe.8Muboke nkati ya Bebali, muboke mu Nnema wa wakaldayo. Mube kati mwabapanga mabebelu nnongo na likundi lyabe. 9Mana ulelo, nijitangha peleka no kakayuya kinyume cha Babeli likundi lya mataipwa makholo boka kawi kasikaini. Galwakwipanga gene kinyume chake. boka pano Babali ulwetelwa, mishale yabe ni kati shuja nyobelya whangali buya mmoko sika. 10Ukaldayo yaba mateka. balo babaiteka balwalisika-abaya yahwe.11Mundapulaika, mundashelekeya kuuteka uridhi wangho undagholikagholoka kati ndama whalebata mu lyo wake; undalela kati farasi mwene ngupu. 12Nyo mabinu aluaibika muno: whabapapite alufadhaika alwabaa wha mwisho mu taipwa, nyika, Nnema nyomo na jangwa. 13Kwa mwanja nyongo ya yahwe Babeli, itamilwali, ua ilwa ukebe sika. Kila whaphata mpwega alwayogopa kwa mwanja Babeli na apiya lilobe kwa mwanja mabai gake.14Muipangise mwabene kuntindiya Babeli kunyume chake. Kila whaphenda phenda na ankhopwe. Kana mukenge mshale winu wowoti kwa maana mumpangi sambi yahwe. 15Ukhombwe nndoti yo shinda kuyume cheka mwenga mwaboti mwamumzighukite. Asalimwile amuli yake, minara yake ibomwanike. Inghombe yake ibomwanilwe, maana seno ni pemo cha yahwe. Muilepi kisasi juu yake; mumpange kati mwagapangile mataipwa ganambone,16Mwaalibie bote whalima mbeyu namwembe wwatumii mbapo wakati wa una mu Babeli haya kila mundu nabuye kwa bandu bake boka mulipanga lya ntesaji na babutuke mu Nnema wabe bene.17Israeli ningondolo watawanyakwe no pelekelwa na imba kutalu. Kwanja mpwalme wa Ashuru atekumla luwa: boka hapo, Nebukadreza mpwalme wa Babeli antekwani yupa yake. 18Kwa nyo wa majesi, Nnung'o wa baisraeli, abaya nyinyo: Ulo, nilwa kumpwatha wa babeli na Nnema wakw, kati mwanimpwatile mpwalme wa Ashuru.19Nilwa kumkeleboya Israeli mu Nnema wakei alwalyamu karmeli na Bashani. Bokapo alwayukuta mu Nnema wa intombhe ya Efraimu na Gileadi. 20Masoba ago na mula hawo, abaya yahwe, uopu ulwa palikwa mu Israeli, ila wabonekanali. Nilwalokia husu samba ya Yuda, ila yabonekanali, kwanyo nilwa kwa samia mwigaya wa niulei.21Ukakatuke zidi ya Nnema wa merethaimu, kiyume chabe nabo babatama pekodi, mwakhombwe kwa mbwoi wa lipanga na mapange kwa ajili kwaangami sa-abaya yahwe-upange kila chanimwamulia, 22Lilobe lya ngondo mangamiso gasitabasha gabile pa Nnema.23Iteibuli nyundo ya mataipwa yoti itekatilwa kutalu na halibiwa njisi Babeli mwababile kilebe choshangaza kati ya mataipwa. 24Niphendike ntego zidi yako. Ukweti. Babeli, nawe utambuiteli! uteboneka no boyolwa, boka powanijujajile yahwe.25Yahwe ayowe ligolo lyake lya siha na atolasila kwaajili yo teketesa nyongo yake, kwina kasi kwa ajili ya yahwe wa yahwe wa majesi mu Nnema wa wakaldayo. 26Mumpoke boka kutalu muyowe magolo gake ga chakulya na kunindika kati malundo ga yakulya ummeke ukutalu na maangamizi kana umwikake kilebe.27Bulaga molome gake goti ga mg'ombe wauluyemachi nyiyo. Ole babe bana lisoba lyabe liikite wakati wa pwatilwa kwabe. 28Kwina lilobe lya balo bababutwike babanusuli mu Nnema wa Babeli aba alwapia taalipwa kiasi cha yahwe Nnung'o witu wa sayuni witu wa sayuni, lugho kwa hekalu lyake"29Kema wakhombwe pinde ziddi ya Babeli baloboti babapenda khoombwa kambe kiyume chake, na kanauneke ye toroka. Munepi kwa selo cha kipangite mumpangikwa nguvu ya tumile. mana ansawihi yahwe myakatipu wa Israeli. 30Nyo anchembe bake balwatomboka mu ibe=anja ya ilambo na akhombwakii bake bote balwangamiswa lisobe liyo leno ni lilibe lya yahwe.31Ulele nenga nibile kinyume chako namwene majipu no-leno ni ulobe lya Ngwana yahwe wa majesi-maana lisoba lyako likite, wamwene ujeuli waka wana kupwatia. 32Nyo mwene ujeuli ulwakhobala notomboka, ntopo whakukatuya mlwayakia mwoto mu ilambo yabe uteketese kila kilwebe kati yabe.33Yahwe wa majesi abaya nyinyo bandu ba Israeli tenyanyasika, pamope na bandu ba Yuda boti babatekite balo bakamuliya bandakana kkwaleka baboke. 34Whembe whabaokoa ni mwene wa majesi ni lina lyake. Kwa hakika alwaliteteya alalamiko lyabu ilileta kipomlyo pa Nnema, na kwa khombwa babatama Babeli.35Lipanga lii kunani wakaldayo, abaya yahwe, na kunani ya batama Babeli: ikilongesi bake na bene hekima alwawa. 36Lipanga lisa kunani yahaganga ui bailole banga ajinga. Lipanga lilwaba juu ya asikali bake nyo balwadaha na liwasiwasi. 37Lipanga uwaba kunani ya farasi bake. Ibanda yabe na bandu boti bababile nyo baba kati alwawa, lipanga juu ya ghala yake. Inayembe ilwatekelwa.38Vyomo undaisa juu na masi gake. Nyogayoma mana Nnema wa miungu yangalipwaika na bapanga kati bandu babanghokilwe ba miungu yabe yangali saidiya. 39Nyo inyama ya jangwani ilwatama na mbweya balwatama hakwo. na bana pa mbuni batama nkati yake. kwa wakati woti, balwakumtamia kae boka kizazi mpaka kizaazi, alwamilwa kae na bandu. 40Kati nyo Nnungo mwalangise Sodoma Gomola na majilani gake, aba yahwe, ntopu whappeletama akwo. ntopo whapalela tama nkati yake."41"Lolo, bandu baisa boka kasikasini, mana litaipwa likholo na apwalme babone batikunkunyanganyu. 42Batole pinde na nchele batii na ntopo kiya, lilobe lyabe kati nnundumo wa balii na bawhomwike farasi mu mpangilio kati bandu babakhombwana, zidi yake, mwanja Babeli. 43Mpwalme wa Babeli ayowine ikowe yabe na maboko gake gatelegeleka kwa uzinika wasiwasi inkamwile kati nlwawa mulwongo.44Lola! ayenda kunani kati imba whaboka mu miinuko ya Yordani helekea mu kilambo cha malelya pumiliya, mana ku kiyunge haya nilwapanga abutuke boka mmo, nane nilwakumika mundu whasauliwe kwa hangalia kwake. mana ni nyai whabile katine ya whaniangalikia! mchungaji gani whawesa kunizuia?45Muphekani mipango ambayo yahwr yaamuite juu ya Babeli, mipanga yabile nayo zidi ya Nnema wakaldayo. Kwa hakika alwabaye lwa ata mwana likundi lisini muno: kilambo sabe solelyo galambuilwa panga lwingo lwene magopu. 46Kwa lilobe lya mboyelwa kwa Babeli Nnema undakunyangunya na lilobe lwa teseka kwabe lyaliyowani kati ya mataipwa.
1Yahwe abaya nyonyo, "Lola, niyei leta upepo wo angamisa kwa babeli kwa balo babatama nkati ya Lebokamei. 2Napala kwetuma Babeli ageni. Balukwatawanya na kwipanga ukeba nnema wake, maana baluuaisa tofauti ywembe boka poti lisoba lya madhala.3Kanababaleke akombwa lusage bapende mipende yaba, kanababaleke bawale silaa yabe, kanababaleke anchembe bake ba kinalume; mulitenge jeshi lyake lyote kwa maangamisi. 4Maana bandu babalumiilwe batamboka kunnema wa Akaldayo, bababulagilwe batomboka mu mitaa yake.5Maana Isilaili na Yuda banalekelwa li na Nongo wabe, na yawe wa majeshi, pamope na nnema wabe utwelile na maasi gagapangilwe tofauti na mpeletau wa Isilaili. 6Mubutoke boka Babeli kila mundu aikombwe mwene. Kana mwaangamie mu maasi gake. Maana wono nga wakati wa kisasi cha yahwe. Aluakunepa kwa gole.7Babeli abile kikombe sa dhaanu moko ga yahwe sabanyweliye milema yole; mataifa banywile wembe waka ngababa na malalo. 8Babeli atomboka gafla na angamisilwa. Mumwombolesi na kumpeya ntela kwa ,wabona minya; penje awesa pona.9Twakusudile kuponea Babeli lakini anaponali, aya tuneke tuboke, munnema witu, Maana kosea kwake kwikosea kwake kwitite kunnani; kutigelekena mpaka ika kumaunde. Yahwe alongei panga twenga ntopo atiya. 10Mwise ku sayuni tulongele makowe ga yahwe Nnongo witu;1112Munole lusage lwinu na potwa njao. Yahwe aimisa 100 ya nkulungwa wa umedi mu mpango wa kuiangamisa Babeli. Aye ni kwa mmwanja kisasi cha yahwe, kisasi kwa maangammisi ga hekalu lyake. Mukakatuye bendela kunani ya ingombe ya Babeli mubeke alendeli mubeke alolekii, mubeke asikali babawinda lenga kummoywa kila ywatila kumuji maana yahwe alipanga sa kusudile panga. Alnapanga sakibaite kwa balo babatama Babeli.13Mwwenge mwamutama mu inywanyu ya mbone ya mase, mwenga mwamubile na azina yambone mwisi winu wikite Upingo wa lama kwinu upongoyilwe. 14Yahwe wa majeshi alitalapa kwa maisha gake, "Nia kutweleya ndoti ya ya ngondo kunani yako,15Aipangile lunia kwa likakala lyake; aibei lunia kwa ikima yake. Kwa mwatangite ywembe na kwitandika mbingu. Pavuma, kuba na mvumo kati wa mase mbinguni maana aleta unande boka Yomokya kwa lunia. 16Aipanga nyai kwa mwanja ula na kuntuma upepo boka mu ligolo lya nyumba yake.17Kila mundu apangakati kinyama ywange lunda kila ywayana kyoma aibweni oni mwene na sanamu yake. Maana bonekana kwake kwandakonga; kwa mwanja ntopo ukoto nkati yake. 18Lifaikali lyenjo lya babapanga nchalango; baluangamiswe pabalungamiswa pabuluazibiwa. 19Lakini Nnongo, usili wa Yakobo, sio okatiba, mana ywembe ngaywapanga ngondo yote. Isilaili nga kabila ya ulisi wake; yahwe wa majeshi lina lyake.20Wenga nga nyundo ya ngondo yabe, sila ya ngondo yango. Kwa wenga naluakwapola mataifa na kwialibia na kwialibia kulungwa. 21Kwa wenga nilua kwa lebata falasi na babaoboka: kwa wenga nalua lebata ibanda wazi na babaendesa.22Kwa wenga naluakwafuta nalume na nnwawa: kwa wenga nalua kwa futa mpendo na mancheme. 23Kwa wenge nalua kwafuta munchembe na mwenja bikila. Kwa wenga naluafuta asungi na mapenga alemi na jozi yabe yole mya kwa wenga naluafuta atawala na maofisa.24Maana mnonge yako naluakunepa babeli na bote babatama ukaldayo kwa gananyata goti gabapangite akwo sayuni-ale ngalyalilonge yahwe.25Lolaa, na nibile tofauti na we ube kitombe ube wawaalibiya bandu benga-ale olengei yahwe kwialibiya innia yote. Naluakukombwa kwa mokoganyo na kukugalabaya pae boka mugengwe wa kitombe kae nalua kupanga kitombe sakitiniyilwa na mwoto. 26Kwa nyo batolali liwe lyolyote kwako lenga kwitengya nsinsi kwani waluapanga ubeka wa masoba gote, ale alongei yahwe.27Ukaleatuye bendela ya ngondo kunani ya nnema ukombwe lipenga mumataifa, ugake me mataifa ansangilye;Ararati mimi na ashkenazi. Usawe majemedali bakunsabubulya; ulete falasi okati ma inge babagoloka. 28Waandae mataifa kunsambulya; akulungwa ba umedi nga magavana babe, na maofisa bake bote na nnema wake woti.29Maana mnema waluatikisika no dhoofika, kwa mwanja mipango ya yahwe indayendelya akwo ku babeli kwipanga mema wa babeli pengefaika pando pange mundu.30Maasika bale kukwombwa akwo babeli; batama mungome yabe. Likakala lyabe lisindilwa; bapangite alwawa-nyumba yabe ibele mumwoto, makomeo ga milya yabe gayekwanike. 31Njumbe wa wautili lenga kummakia nyumba ywenga na ywapiya abali kummakiya mpiya abili ywenge lenga bammakia nkulungwa wa babeli muji wake ytolikwe boka mwisho mpa mwisho. 32Kwa nyo iloko yote kumto yalikwe; adui atinia mafunjo ga mapapayo na akombwa nikii na babeli bayagabanikilwe.33Maana yahwe wa majeshi, Nnonge ea Isilaili abaya nyonyo biti ba babeli ukati sakafu yo kobatya.Ni muda wa kunnebata. Ni muda nchini waluasa kwake.34Yelusale baya, "Nebukadreza nkulungwa wa babeli anipapwaie, atiniyomeya na kunipanja kubega sika, na kunimila okote ng'ombe atikwiyukutiya kwasika, kwa saleulya sango kinamega, anitaikwile kutalu? 35Benekaye ba sayuni, "Gasia yanipangilwe na yega yanyo na ibe kwa babeli! yelusalemu aluabaya, damu yangu naiwe juu ya babatama ukaldayo.36Kwa nyo yahwe nyonyo, lola, nibiletayali kulitetea sitaka lyako neleta kiasi kwako. Maana nagayomeya masegababeli na panga mwagatumbulya yome. 37Babeli walua panga liitundo lya mgofu mbango ya imbweya, pandu papatisha, kilebe sakipiya lya ng'ombe pange bandu.38Ababeli balua lunduma pamope akati imba. Balua lunduma okoti bana baimba. 39Pabawashilwa mwoto kwa nyongo, nalakwa pangya sikuku, natuakwatobeya mpaka bapulaike nabokapo gonja lugono lwange mwisho hata bayumukali-ale lyabaiite yahwe. 40Nalua kwa peleka pae okati ngondolo kwa ywasinja okati ngondolo nanume na kati mbwinkongwe.41Jinsi isile kunani ya babeli! awekelilwe na mawimbi gagavuma. 42Baali yake ipangite ukebe, pandu payomo na lubele, nnema wangebandu, na ntopo mundu ywapetapo.43Mji yake ipangite ukebe, pandu payomo na lubeke nnema wangebandu na ntopo mundu ywapetapo. 44Kwa nyo naluakumwazibu babeli; na luakiboya munkono wake sakimilite, na mataifa bammilikia likae pamope na lubelelite, pamope na lubelekwo lwake, ingombe ya babeli yalna tomboka.45Muboka kwake mwenga mwa bandu bango. Kila yumo winu aokoe maisha gake boka mu nyonyo yango. 46Kanamnleke nyonyo inu yopopa au hofu kwa abali ya iyowanike mu nnema, maan abali yaise lisoba lini Baada yake mwaka wauisa wabe na abali na gasia yalua ba mu nnema. Ntawala aluaba tofauti na ntawala.47Kwa nyo lola, masoba gandaisa panaazibu sana ya Babeli. Nnema wake woti waliaainika, na bote babasinjilwe baliatomboje nkati yake. 48Kae mbingu na nnema, na yote yabile nkati yake yapulaika kwaajili ya babeli. Maana mwalibipu alina kumwisilya boka kasikasini-ale abaite yahwe, 49"Okati babeli mwayabapangite babawile Isilaili tomboka, babawile mu nnema wake, batoombo ku babeli.50Mubokange! mwanulamile ku ngondo, kanamuselewe munkomboke yahwe boka kutalu yelusalemu ikombokelwa. 51Twaibike, maana tuyowine matusi; ncholango uwekeli kuninyoitu maana ageni bajinjitee papeletau panyumba ya yahwe.52Kwa nyo, lola, masoba gandaisa-nyo nsabaya yahwe-panaiazibu sanamu yake, na abalumiilwe baluanung'unika lwa minja. 53Maana ataikatei babeli ikaoboka yenda mbinguni au senga ngome yake ndaso, ywaalabiya boka kwango apalage kunyendelya, ale alongei yahwe.54Ndoti ya angamisa yaboi babeli ntomboko nkolo boka kunnema wa akaldayo. 55Maana yahwe aialabia babeli; aipanga ndoti ya lilobe lyake yamoka, audumu bake balunduma okati mawimbi ga mase, ndoti yabe yabina likakala. 56Maana ywa alabiya aisile tofauti na ywembe, tofauti na babeli! Na mashuja bake natekilwe, upende wake utekwaniyilwe, maan yahwe nnongo wa kisasi aluakipanja kisasi cha.57Naluakwapanga bana akulungwa bake, bene ikima wake, maofida wake, na masikali wakw lobya, nabembe baluagonja ingono iwangeyumuka-ale alongei kulungwa; yawe aa majeshi nga ima lyake. 58Yawe wa majeshi andabaya: kingombe kinankenda sa babeli sakuatomboyelwa na malyango gake malaso galuatomboyelwa. Kae bandu babaisa kumsaidia baluapanga lyenjo lajenjefaika: kila mataifa sabapayanga kwa ajili yake saluatiniyilwa kwa mwoto.59Ale ngalikowe lya yelemia nndolo lya mwamulise seroyamwa raya, mwa wa makseya payei na sedekia nkulungwa wa Yuda akwo babeli mu mwaka unansese wa tawala kwake. Bai selaya abile afida mwaudiki. 60Maana Eliya aandike mugombo usumadhara gote gaga yenda pangika kubabeli-makowe aga gole gaandikilwe babeli.61Yeremia nyammakia seraya, "poyenda Babeli uakikise undagasoma makowe gote. 62Na wenja ubaite waluakupaabia pandu pa. Pabali na bandu botama bandu au inyama. Paluabaa nnema wangefaika daima!63Kae pamwayomwa soma gombo le, watabe liwe likoolo kunani yake na kulitaikwa pakatikati ya farati. 64Baya, "Babeli ulinga nnyonyo walua kakatuka li kwa mwanja gananyata ganigapeleka kunani yake, nembe balua tomboka makowe ga yelemia gayokya pa.
1Sedekia abile na myaka isilini na jimo patumbwile tawa, atawalite myaka komi na jimo akwo yelusalemu. Lina lya maobake akemelwage Hamtali; abile biti yeremia wa libna. 2Apangite gananyata kuminyo ya yahwe, apangite kila sapangite Yehoyakimu. 3Kwa nyongo ya yahwe, gagapiti ga goti gapitilw yelusalemu na Yuda mpaka pabapiite nonge yake mwene. Kae Sedekia atiasi kwa nkulungwa wa babeli.5Yabile mu mwaka wa tisa wa nkulungwa Sedekia mu mwei wa komi, na lisoba lya komi lya mwei wo, Nebukadreza nkulungwa wa Babeli, aisile na jeshi lyake lyote akwo yelusalemu. Babeli kambi kulenga, nembe basengite ukuta kuutindia. 4Kwa nyo mji batekuusulu mpaka mu mwaka wa komi na jimo wa utawala wa nkulungwa Sedekia.6Mumwei wa nansese, lisoba lya mwaka wo, kwai na njala ngale muno mujini hata kwa bile li na sakulya kwa bandu ba nnema wo, 7Kae muji wateotolwa, na akombwaikii bote bapitike panja ya muji kilo, kwa ndela ya lilyango lyalyabile kati ya ingombe ibele, kwa ndela ya bostani ya nkulungwa, japo Akaldayo bautindiite mji. Kwanyo bayei kwa ndela ya Araba. 8Lakini jeshi lya Akaldayo lyankengine nkulungwa na kumpata Sedekia munkanya wa Yordani papipi yeriko. Jeshi lyote lyatitawamjika kutalu nakwe.9Bampatike nkulungwa na kuneta kwa nkulungwa wa babeli akwo Ribla kunnema wa Hamathi papoyite huku kunani yake. 10Nkulungwa wa Babeli abasinjika banaba Sedekia mwene kalola kwa minyo gake, na akwo Ribla abasinjike kolongosi bote ba Yuda. 11Kae Sedekia bantolwile minyo gake, kae antibite ifinjo ya shaba na kuneka babeli. Nkulungwa wa babeli ammei kutabilwe mpaka lisoba lyo wa kwake.12Bai mu mwei wa tano, lisoba lya komi lya mei, wawabile mwaka wa komi na tisa wa utawala wa nkulungwa Nebukadreza nkulungwa wa Babeli, Nebukadreza aisile yelusalemu Abile jemedali wa alendeli wa nkulungwa wa Babeli. 13Aitimie nyumba ya yahwe kasiri, na nyumba yote ya yerusalemu na kila jengo muhimu ya mujini asonjike. 14Manaitei kwa kuta ya kwitindia yerusalemu jeshi lote la wababeli lyabile pamope na jemedali ywa alendeli atelialibiya.15Manaite bandu masikini bandu babaigile babalekilwe mu muji banyendeli nkulungwa wa Babeli na benge bandu bene ujuzi Nebukadreza jemedali wa asika alendeli abatweti bazi yabe kwa amiya. 16Lakini Nebukadreza jemedali wa alendeli. abalei bandu masikini muno ba nnema kwilolekea mizabibu na migunda.17Lakini kwa mapepele ga shaba gagabile mu nyumba ya yahwe, mikamulyo na baali ya shaba yayabile mu nyumba ya yahwe, Wakaldayo ngabaitekwana ipande ipande noboka nayo keleboke Babeli. 18Iteleko makoleo, kinala sa taa, mabakuli na ilebe yote ya shaba makuhani yabaitunyage hekaluni-wakaldayo napotwile yote. 19Makalai na chetezo so ukikiya ubani, mabakuli vyungu na kinala sa taa, ikalango, makalai gagapangilwe kwa zaabu , kupteni wa alendeli wa nkulungwa atekwipotwa kae.20Mapepele gabele, baali, na ng'ombe komi mbele ba shaba bababile pae yake, ilebe yelo nkulungwa Sulemani yaipangite kwa mwanja mjumba ya yahwe yayabile na shaba yambone muno yangewesa lengeka. 21Mapepele gabile na ulaso dhiraha komi na nane kila jumo, na nsitali kutindiya kila jumo yene ulaso wa dhiraha komi nebele. Kila jimo yai na ukoloukolo wa lukonji na lipoyo.22Kitwe sa shaba sabile kunani yake. Kitwe sabile ulaso wake dhira tano, lyengo lya waya lyali kinge manisha kwitindiya makomamanya yote yapangilwe kwa shaba. Na lipepele lenge nambe lyabile na mako mamanya gake yabile kati nongoi. 23Kwa nyo kwabile na makomamanga mia moja kunani ya ngaya ilingamaana kwitindiya.24Jemedari wa alendeli antweti Seraya, ntabilwe kuhani mkuu, pamope na Sefania kuhani yunebele na balo mbawabu atatu. 25Boka mujini antweti ntabilwe afisaywabile kunani ya asikali, na bandu saba ba balo babansauli nkulungwa, babaigile mujini. Antwetintabilwe afisa ywabile na mamulaka ga kwayeya asikali.26Kae Nebukadreza, jemedali wa alendeli atikwapotwa ma kwaleta kwa nkulungwa akwo Ribla. 27Nkulungwa wa Babeli ku nnema wa Hamathi kwa ndela yae, Yuda kunema wake no yena kwo amya.28Aba babalebandu babaamiye Nebukadrea; mumwaka wa saba, wa Yuda 3,023. 29Mu mwaka wa komi na nane wa Nebukadreza atweti 832 boka yelusalemu. 30Mu mwaka wa Ishirini na tatu wa Nebukadreza, Nebukadrenani, jemedali wa alendeli ba nkulungwa, abaamiye Ayudeya 745. Mjumu ga bandu babaamiyelwe babile 4,600.31Yabile mu mwaka wa salathini na saba wa tabilwa kwake Yehoyakimu nkulungwa wa Yuda, mu mwei wa kominebele lisoba lya isilini na tano, Evi-merodaki, nkulungwa wa Babeli ngapanyoa Yohoyakimu nkulungwa wa Yuda boka mutabilwe. Yabile mwana Evil-Merodaki atummbitawala.32Alongei nakwe mbolembole na kumpeya kitego saisima kuliko nkulungwa twenge ywoywoti nkulungwa Yehoyakimu bababile pamope akwo Babeli. 33Evil- Merodaki ngamula ngobo ya utabilwe ya Gerezeni nkulungwa Yehoyakimu. Na Yehoyakimu alile sakulya pa meza ya nkulungwa masoba gote gagaigilemu maisha gake. 34Na apeilwe liposo ya sakulya sa kila masoba ga maisha gake gote gagaigile mpaka lisoba lyo wa kwake.
1Nema wawabile na bambone masobaga nchogo nambeyambeno utami kichane. Apangine kati mundu jwawelikwe na nchengowe, japo abile Taifa likula. Abile mwana wa falme nkati ya mataifa, lakini nambiambino alazimike panga ntumwa. 2Andalela na lombolya kilo, na moligake gawekelya magomo gake. Ntopo ataywapendile ywantebeya. Mabwiga gake boti batekukana. Bapangite maadui bake.3Baada ya ukebano teseka, Yuda ayei kubanda, Atama nkanti ya mataifa na apatali pomolya. Bababenganga bapatike munyonge wabe.4Balabala ya Satuni indalombola kwa sababu ntopo ywaisa kushuguli yo yaiandaliwe.Milyango yake yote ukeba. Apendo ba dini bake boti, bandasikitika. Mabikra bake babi na uzuni na mwenewe abile na ugumu. 5Maadui bake bapangiye angana bake, maadui bake bandafanikiwa. Yahweh atempwatiya kwa zambi yake yambone. Banabake achini bayenda tekelwa na maadui gake.6Ugolo umekite mwenja wa Sayuni, bana ba ntawala bapangite kati jwakotoka bona pandu pa lya, na bayenda bila ngumu kwa baba benganga.7Masiba ga mateso gake napanga nyumba ntopo, yetrusalemu yakumbokya akiba yake ya palipite yabile nayo mwanzo wakati bandu bake pabatombokile matoko ga adui, ntopo jwasaidie. Maadu batekwabona na kwaeka mwabaangamia.8Yerusalemu yapangite sambi sana kwa nyobasi, atisika kati kilebe kichapu. Botibaba mweshimu nambiyambino banda kusalawa mwanja babweni utopo wake. Andasikitikane paya galambukya mbwega. 9Apangite nchapu pae ya siketi yake. Awasike li hatima yake. Atumbwikie kinanyata. Abile ntopo jwakupembela. Atelila " ulole matesa gangu," Yahweh, mwanja adui apangite nkuilo muno".10Adui abikite luboko lwake mu akiba ituya samani. Abweni mataifa kabajingya pandu pake japo waamuite kane bajingi pandu pako po kwembana.11Bandu bote bandakuikuilika pabapala libumunda. Bapiite akiba yabe ya samani linga bapate sakulya so kelebuya bwimi wabe. Ulole Yahweh, ungomboki nenga, kwa mwanja pangite ntoo faida. 12Kilebeli kwako. Mwaboti mwapita? ulole na ubone mana kwina mundu mwene uzuni kati uzuni waunibonela nenga, buka Yahweh anibonelite nenga pamasoba ga nyonga yake ngale.13Buka kunani apo ngatumite mwoto muyupa yango na unisindike. Awekeli lupilili kwa magolo gangu na kunigalambwa. Ambakite ukeba na uzaifu. 14Nsingo wa makosa gango utabilwe na moko gake. Itebilingilwa no bikelwa paingo yango. Apangite wesa kwango shindwa. Bwana anikamwiye moko ga, na niwezali yema.15Bwana ataikwile pambwega alalome bangi hodarli babanilopwile. Akwembanie bandu kwaajili yango linga kwayondwa alalome bango imala. Bwana atekwalebata bali bikra ba Yuda mu kilebe sasagya wimbi.16Kwa ilebe nendalela. Minyo gangi, masegauluka pae ya minyo gango buka mfariji jwapangilwe keleboya bwimi wango abile kutalu na nenga. Bana bango babile akoba kwa mwanja adini yango ashindike. 17Sayuni anyoshike maboko gake,.Ntopo alayumo wa kupembela, Yahweh apiite amri nkati ya Yakobo, panga babatilita babe maadui bake, Yerusalemu kilebe kichapu kwabe.18Yahwe nga mwene haki mwanja nilei amri yake. Mpikanyange, ndakumakia mwenga mwa bandu boti, nkagalole moligangi, Aenja bango na andiembe bango batolilwe mateka. 19Nakemite mamwiga bango, ilaa babile hila kwango. Makuani bango na azee baangamie kumji, pabapalage chakulya cho keleboya bwimi wabe.20Olole we wa Yahwe maana nenga nibile mushida. Litumbo lyango, lindanguluma, mwoyo wango atitomboka nkati yango, mwanja ndiasi muno. Akwo panga lipanga lyabulaga bandu nyumba kwina kiwo.21Bayoni masikitiko gango, ila ntopo jwanipembela, maadui bango boti bayoni shida yango na bapulaike mwnja umbangile nyo. Walwailela lisoba lelo lawatangazite na bembebalowapanga kati nenga. 22Ago mabaya gabe gotege gaiche nonge yako wengi, ukaapange bembe kati mwonipangite nenga mwanja sambi yango yote, mwanja masikitiko kango ni gabone muno, na mwoyo wango utinduka.
1Bwana amwekelile mwenja Sayuni pae ya liunde la nyongo yake , Ataikile pai utukufu wa Israeli boka mbinguni mpaka duniani Wala akikombokile kitengo cha magolo gake katika lisoba la nyongo yake. 2Bwana agamike makao ga Yakobo, wala abwenili akiya, Ateletie miji imara ya mwenja wa Yuda katika nyongo yake, kwa oni aulwiyepae ufalme wake na utawala wake.3Kwa nyongo ngake atikana kila kipembe cha Israel, akelebwike luboko lwake kwa maadui. Atiniye Yakobo kati mwoto nkale wautinia kila kilebe karibu yake. 4Kati adui apendike upinde wwake no laya kwitu, na walwamalyo wake abile tayari kutushambulia.Achinjike boti bababile kabanogelya mulihema la mwale wa Sayuni, ajitike nyongo yake kati mwoto.5Bwana apangite kati adui. Amilike Israeli. Amilike majumba gake goti. Alibie ngome yake . Ayongiye kilelo na kwilombola kati ya aenjaba Yuda. 6Ashambulie hema lake la kwembana kati jumba kabustani. Abomwani pandu pa kwembana. Yahwe asababishe kwembana na sabato libalikwa Sayuni. kwa mwanja asalawile ntawala.7Bwana akani madhabau gake no kama pandu pake patakatifu. Aboite ingombe ya majumba maboko ga adui. Bapeite malobe munyumba ya Yahwe, kati lisoba la shuguli.8Yahwe ahamuwite bomwana kingombe cha mji wa mwale wa Sayuni. Atambaliekamba ya kilengo na anazuia liluboko kwake kotoka bomwana king'ombe. Apangite minara na kingombe lombola, yaobile pamo. 9Mihango yabe itombwike pae, atibomwana na tekwana kioma cha kingombe. Ntawala wake na bana ba ntawala babile nkati ya mataifa, salia ntopo kaena manabii bake bapatalii maono buka kwa Yahwe.10Apendo ba mwale wa Sayuni batami pae likie bago lwiye vumbi mumitwe yabe no wala mabunya. Bale ba Yerusalemu balitie mitwe yabe pae.11Mingo gango moli gake goti gayomite litumbo lango lindaunguruma, semu yango ya nkati ipenganike paekwa mwanja ya unyonge wa mwale wa bango, bana na ilekeleke batandika mumitaa ya mji. 12Banda baya kwa kina mao babe," Mbeyu ibile kwa na mvinyo?" kati mwabainduka kati mundu jwalumike mimitaa mji, maisha gabe gajitike muyuba ya kimababe.13Namani gweza baya kwako, mwale wa Yerusalemu? Niweza kukulandanisha na namani ili nikufariji mwale bikra wa Sayuni? kilonda chako kikolo kati bali. Ngai jwaweza kukuponya?. 14Manabii bako babweni bocho na maono ga ubocho kwa ajili yako. Banabekali wazi sambi yako keleboya mali yako.15Bote babapeta bwega ya balabala bakombwa makofu kwako. Bandaguna na tikatika mitwe yabe zidi ya mwale wa Yerusalemu no baya. Awo nga mji wabaukemite kamilika kwa noga, Dunia yoti pulaika?" 16Maadui gako boti baumukwi mikano yabe na kukunyondwa. Bayiyoblya no saga mino no baya, Tumilike jwembe, Leno ngalisoba lyatwalendike, tuteishi lenga kwibona,.17Yahwe apangite mwakusudile panga . Atimizike neno lyake. Akupelengwile bila akia, kwa mwanja anuswile adui kukupulaikya atondobie mbembe ya maadui gako.18Myoyo gabe yanelile Bwana, ingombe ya mwale wa Sayuni, upange mdi gako kaolwe pae kati mto kilo na mutwekati, kaneukwipei male, minyo gako bila male. 19Uyeme, ulele kilo, masoba ga mwanzo ujumusaa nane ya kilo ujite mwoyo wake kati mase nonge ya kuminyo ya Bwana. Ukakatuye mokogako kunani kwa ajili ya bana bako babainduka na njala mundela ya kila mtaa.20Ulole Yahwe na ukumboki abo bawapangile aga. Alwawa balo tunda la upapi wabe, bana babajalile? makuani na manabii bachinjilwe pandu patakatifu pa Bwana?.21Boti achene na akulobatama mu ukando wa mitaa. Alwawa bango achene na alalome bango achene batobwike kwa lipanga wachinjike bila panga na akia. 22Wakemite bandu kati mwopalage kwa kenya chakulya, ofu yango kila pandu, palyaika lisoba la nyongo ya Yahwe ntopo jwa tolwike, abo banajalike na kukoya, adui bango baalabiye.
1Nenga nga nanalome nanibweni maangaiko pae ya gongo la nyongo ya Yahwe. 2Atikunibenganga na kunisababisha twanga mulubendo kuliko mubweya. 3Kakape anigalambulile luboko lwake zidi yango kae na kae, masoba gote. 4Apangite yega yango na ngozi yango fifiya, atekwaniye yupa yango.5Asengite ifusi ya ukando panani yango, na kuniteleta na uchingu na unonopau. 6Apangite niishi pandu pa lubendo, kali abo babawile samani. 7Asengite kingombe kuniteleta na niwezali toloka. Apangite minyororo yango topa. 8Napo kangema na lelya nsada, aimia maombi gango.9Aibite ndela yango kwa kingombe cha maliwe go chonga apangite ndela yango inyate. 10Yahwe ni kati dubu alenda kunishambulia, imba abi yobelya. 11Agalabwile pambwegandela yango ambangite na nkeba.12Apendeshike upande wake anipangite nenga kati lyengo lya nshale wake. 13Aotwanie matoga gango kwa mishale ya mufuko wake. 14Nabile na kiekeyo kwa bandu bango boti. kielelezo cha kunyondwa lisoba lizima. 15Anitwelie kwa uchungu na kunilendendelya ninywe mase ganambaba.16Atekwanie mino gango kwa kokoto aninokoli pae pa namani. 17nafasi yango ijimilwe amani, nilibalile pulaika nga namani. 18Nyo ndabaya," vumilia kwango kuyomwike pano tumaini lyango Yahweh".19Ukomboki mateso gango na angaika kwango mase ganambaba na uchungu . 20Niyendelya kumbokya na ndilita nkati yango. 21Lakini natiliuta ale mulunda lwango kwanyo nina matumaini.22Upendo wene ngupu wa Yahwe ukomali na akia yabe iyomoka li. 23Yayambe kilo kindae uaminifu wako nkolo. 24Yahwe ni ulisi wango" Nabaite kwa nyo nalowa kuntumaini.25Yahwe ni mwema kwabe babandenda, na kwa jwampala. 26Inoogite lenda mbolembole wokovu wa Yahwe. 27Inoga mundu potwa nsinyo paba munehembe. 28Uneke atame kisake pautulivu, paipangambekilwe kunani yake. 29Uneke abeke nkano wake pavumbi kuweza panga bado kwi na matumaini.30Uneke apiye ligomo lyake kwajwembe jwankombwa, na apate oni ya mbone. 31Kwa mwanja Bwana alwakutukana milele. 32Pamoja na ayeya uzuni, apanga na akia kwa kadri ya wambone wa upendo wake wakweli. 33Kwa mwanja aukumiwa li boka mumwoyo wake au kwatesa bana ba binadamu.34Lebata pae ya magolo afungwa boti ba dunia. 35Kunyima aki mundu nonge ya pabile jwabile kunani. 36Kunyima mundu aki yake, Bwana apeteali ilebe kati yo.37Nyai jwalongei no timya, manaitei bwana li?. 38Siyo boka munkano mwa jwa bile kunani gananyafa na gananoga gandaisa?. 39Mundu aweza buli lalamika kwa ukumu ya sambi yake?.40Tukwilole ndela itu na kwipaya, na tunkeleboki Yahwe. 41Na tukakatuye mioyo itu na maboko gitu kwa Yahwe mbingini. " 42Tukoseite na tuasile, na unasamya li. 43Utekwiyobeka na nyongo na kutubutuya, utibulaga na unanusulu lii.44Ukwiyobike na liunde lenga kane kube naliombi lolote laliweza peta. 45Utupangite kati uchapu na takataka nkati ya mataifa. 46Maadui bitu boti batitulani. 47Wasiwasi na lyembwa lituisilike, mafa na unyonge.48Minyo gango gamiminika na mifereji ya moli kwa sababu ya bandu bango. 49Minyo gango gapia molibila mwisho: bila koma. 50Mpaka palola pae na Yahwe abona boka mbinguni.51Minyo gango ganisababisha uzuni mwanja bale ba mji wango. 52Niwindilwe kati ijuni abo bababile maadui bango batikuniwinda bila likosa. 53Bandikwile mulembwa na kunitaikulya liwe. 54Namase gatejitika pana ni ya twe wango nibaye, " nikatwile kutalu.55Nalikemite lina lyako, Yahwe buka kiyemo cha lyembwa. 56Wayowine lilobe lyango, Wayo wine lilobe lyango panabaite, "kane uwekeli lisikilo lyako kwa kilolo chango cha nsada". 57Waisi papipi lisoba lyanakukemite, wabaite" kaneuyogope".58Bwana wateteike kesi yango, waokowite maisha gango,. 59Yahwe ugabweni gananyata gabambangile ukumu kesi yango. 60Ubweni matusi gabe mipango yabe yote kunani yango. 61Uyowine salawa kwabe, Yahwe, na mipango yabe kuniusu.62Mikano nya abo babakatuka nchogo yango, na mashitaka gake, isaidi yango lisoba lizima. 63Ulole jinsi mwabatama no kakatuka: banisalawa na myambo yabe.64Walepi, Yahwe, kwa kilengo sabapa ngite. 65Ulwaleka mioyo yabe bila laumiwa< itukumu yako ibe kunani yabe. 66Wabenganga kwa nongo na kwaalibia pae ya magolo, Yahwe.
1Zaabu ilai ipangite buli zaabu safi itegalambuka, maliwe mataifa gatipenganika kila pandu pa ndela yamtaa. 2Bana ba zamani ba Sayuni babile na zamani ya topa kwa zaabu safi, lakini nambiambeno babileli na zamani3Ata mbwa bamumitaa bapia mabele ga kwa ayongea bana babe, lakini mwale wa bandu bango apangite katili, kati mbuni nkati ya lijangwa.4Lulimi lwa mwana nchini jwayonga ukagonga kunani ya wake kwa nyota, bana baloba sakula, lakini ntopo sabebembe. 5Bambe bayobeli lya sakulya cha samani kwa nyo bainashida njala mumitaa, bembe babalelilwe kwo wala ngobo ya zambarau, nambeyambeno magonjite mumajalala.6Ukumunya mwenja wa bandu bango ni ngolo shinda ayo yaSodoma, na yapendo likwe kwa dakika na ntopo jwakakatwie moko kunisaidia.7Iongozi bake babile safi shinda saluji ulilya shinda mabele, yega yabe yabile nonopa shinda liwe, yega yabe yabile kati yakuti na samawi. 8Bonekana kwabe kupangite kupili kati lubendo, batanganikwa li mumitaa. ngozi yabe iyundile muyupa yabe: ipangite njomo kati anju.9Abo babawile kwa lipanga bai na pula zaidi kuliko abobaba wile na njala, babaobite, batiolwa kwo kosa mauno ga kunginda. 10Maboko ga alwawa bene akia yachemshike bana babe. bapangite chabe wakati amabpo mwenja wa bandu bango pabile kabomwanilwa.11Yahwe alaite nyongo yake yoti, ajitike nyongo yake ngale. Atinie mwoto Sayuni alibie misingi yake.12Atawala ba dunia baaminile li, wala babatama mudunia, kwa nyo maadui bawezike jingya pa nyango wa Yerusalemu. 13Aga gapitile kwa mwanja sambi ya manabii no asi kwa makuani pengine damu yabeneaki nonge yake.14Bateangaika, kwa upofu mumitaa. Bakwiyeile unajisi kwa damu yo amabyo ntopo jwatusiwe kamwa ngobo yake. 15"Utame kutalu wenga wamnajisi", Bandu babaobokie malobe." utame kutalu, utame kutalu, kane ukamwe," kwa nyo bateaika, bandu batebaya kati ya mataifa, Bawezali tama pano kae".16Yahwe mwene atikwabagamia: alola kae. Baeshimu li makuani na balaya li upendo kwa apendo.17Minyo gitu gatilwama, kagalola bule kwa nsada: boka minala itu ya ulinzi twalolite taifa lalikotoka kombwa okoa. 18Bakengime atua itu, twawezike li tyanga mumitaa itu. Mwisho witu waikite.19Babatubenganite babile ayo you shinda tai jwa kunani. Batubengangite mwitombe na kutuwinda nyikani. 20Pumzi mu mbulo itu jwapakitwe mauta na Yahwe ngajwaboyolilwe mulyembwa: ngajwembwe jwabaite," pai ya kiwili sake tulwaishi kati ya mataifa.21Ushangilie na upulaike mwale wa Edomu, wenga waishi munchi ya Uzi. Na kwako kitombe chapetishwa, walobya no ula ngobo. 22Mwale wa Sayuni, ukumi yako yaika kumwisho, ayongea li mateka gako lakini mwale wa Edomu, alowa kumikumi, aumukwa sambi yako
1Ukomboki, Yahwe, gagatupitile na ubone oni iyu. 2Ulisi witu ugalambulilwe kwa ageni, nyumba itu kwa ageni. 3Tupangite yatima, bila tate, na akina mao bitu kati aweletwa. 4Lazima tulepe ela kwa mase gatunywa, na tulepe ela pata mbao itu.5Abo baisa kwitu baegelile nchogo itu, tuchokite na tuweza li pata mapomolyo. 6Tutikwipia kwa Misri na kwa Assiria tupate chakulya cha lengana. 7Akina tate bitu bapangite sambi, na babileli kae na tupotule masambi gabe,.8Atumwa batitutawala, na ntopo jwa kutulopwa na maboko gabe. 9Tupata likati litu palo patuatalisha maisha gitu kwa sababu ya lipanga la nyikali. 10Yega itu ipangite na mwoto kati lijiko kwa sababu ya lyoto lya njala.11Alwawa bandabakwa Sayuni, na aenja pa mji wa Yuda. 12Bana ba mfalme batinyongelwa na maboko gabe, na ntopo eshima yaiboneka kwa apendo.13Alalome anchembe balazimishilwa saga mbeyu kwa liwe losagya, na anchembe bakobala pae ya makenda ga anju. 14Apendo balekite milyango ya mji na anchembe balekite miziki.15Pulaika kwa mwongo wikite kumwisho no ina kwitu kugalamwike kilelo. 16Taji litombwike mumitwe itu, Ole witu kwa mwanja tupangite sambi.17Kwa mwanja mwogo witu ubile undaminya, na moli gitu gandafifia, kwa ilebe aye minyo gitu gandafifia. 18Maana kitombe Sayuni kitami ukeba, mbwa bamumi taa bang'anda kunani yabe.19Lakini wenga Yahwe, utawala milele,na ulwatama pa kitengo sako sa enzi vizazi na vizazi. 20kwa mwanja kele utulibalya milele?. Mwanja namani utuleka masoba ga mbone?. 21Utukeleboye kwako, Yahwe, na twenga tulwakeleboka. 22Upange upya masoba gitu kati mwagabile apo zamani. Kwale upange utekana na ubile na nyongo kwitu peta kiasi.
1Ale likowe la ngwana lyaliichile kwa Hosea wana wa Baeri masoba ga uzia yothamu, Ahazi na Hazekia Afalumu ba Yuda, na masoba ga Yeroboamu mwana wa Yoashi, mpwalume wa Israeli.2Wakati Ngwana palongei petha Hosea, atikumamakia. Uyende ukati nwama malaya. Aba na bana hagoo ga umalaya wake, kwa mwanja nnema upanga umalaya nkolo kwokuneka Ngwana.3Bai Hosea atiyenda amweni Gomeri biti Diblaimu nawhembe apotwile ndombo apapiti mwana nalhome.4Ngwa amakia Hosea, ukeme lina lyake Yezeli kwa mwanja mula mwipi nipala kwialibia Nyumba ya Yehu mwanja apenyine lamu hakho Yezreeli nane mbalayomwa nyumba ya ufalume wa Israeli.5Lyapitya lisobalyo pana thekwana upinde wa baisraeli palibinde lya Yezreeli.6Gomeri aputwi nndumbo kaake apapite biti. Ngahapole Ngwana amekie Hosea, Ukemee lindyakhe lo Ruhama kwa nyo naulumiali kache nyumba ya Israeli hanabasani kwa ndela yenge. 7Hata nyo mbakwauluma nyumba ya Yuda, nane mbalakwaokowa Namwene. Ngwana.Nnungu wabe.Naokowali kwo upande, upanga ngondo Farasi, au babamuboka farasi.8Baba ya gomeni kunakea lo Ruhama apatike ntumuloo no papa mwana lwenge Nnalome.9Ngwana ngabaya ukeme linalyake Lo Ami kwa mwanja mwaband a bangiholi wala nenga na Nnungu winuli.10Hata nyo idadi ya bana ba Israeli yapanga kati lwangi lwa mubali uwesali kululyinga au kululyenga yapanga pacho pababakilwe. Si mwabandu bangho! balwa bakilwa mwenga ni mwabandu ba Nnubgu whabile nkoto. 11Bandu ba Yuda na bandu ba Israeli balwakusanyika pamope bembe pamoke kolongasi yumo whabe bene. na bapala mboka pa nnema. Kwa nyo lyapanga lisoba lya Yezreeli kikholhu.
1Mwabakie alongobini analome bandu bangho! na kwakina Dada bane lupitike lwongo.2Mwasitaki mabinu.Mwasitaki nana whembe nenga nyubo wangholii na nenga na nchengoweli.Na hauboyhe umalaya wake nnunghe yangho.Yendo yake ya umalaya nkati ya mabele gake.3Mwana hakotwike leka niliwakumula nnongombo na kunaya wathopuu wake kati lisibalya balekwile Nane mbala kumpanga kati jangwa na kati nnema wobomwike nane nilwakupanga awe bokana na nyota.4Napeyali rehema banabake, kwa mwanja bembe ni bana baumalaya.5Kwa nyo mabake amalaya na whembe pabile nanndumbo apangite makowe gahoni atibaya mbala khengama ilombo yangho kwa mwanja bamba nkate wangho na masi supu yangho na kitani, maluta gangho na chunywa.6Kwa hayo nipalasenga luwa lwozuia nndela yake kwa minimwa.Ni lwa kumchengiha kinghombe chake ili kanewese pata nndela whembe akegama ilombo yake lakini alwakwa kwembali.7Whembe alwakwa pala. lakini abapatali alafu le abaya.Nilwabuyabuyanga kwa nchengo wango nnongi kwa nyo ibile bola yango samani kuliko nambe yambiyambino.8Kwa nyo hatangiteli panga nenga ga nipempeile nafaka ,divai ya yambe na mauta.Nalelo ninyongekie ela na dhabu ambaya aitumile kwa Baali.9Kwa nyo balatola nafaka yake wakati wa una , na divai yanghu ya yambi mu msimu wake Nilwatola supu yangho na kitambala chakitumike yhubika wathopu wake.10Ngunamula lee nghombopo paminya ya Uhombo yake,wala abali mundu wa Kumkombwa mmoko yangho.11Ni lwa kutamika pulaika kwake kwoti siku yake moneka wa mwei, sabato yake sikuku yake yoti yaibekilwe.12Mbalahalibia mizaituni yake na mtini wake kwa abaite haye ni nchala wangho ambaye ilombo yangho patimbeya ni lwa kupanga mwitu na inyana ya mungunda bapalalya.13Nane mbala kumpea adhabu kwa jili ya sukuku ya Baali , abaukie ubani, atikwilemba kwa pete na mawalo gake na whimbi kwikegama ilombo yake.No kunilibalya ale ga lilobelya Nngwana.14Kwa nyo mbala yenda kumshawishi ninete jangwani na kumakia kwa kiya.15Ne mbala kumkhekikebokea mizabibu yake. na libinde la kori ati nnyongo wa Tumaini. Whembe aniyongwa mwapangite lisoba lya uchembe wake, kati lisoba lyabai kilambo cha misri.16Gaoanga kati lisoba lyo "hale nga lilobe lya Ngwana" kwa kumkema.mchenga wangho, wangema kae nenga Baali wangho.17Kwa nyo mbalaboya maina ga Baali mutwee wake. Maina gabe gakhombokelwali kae.18Lisoba lyo napanga agano pamope na inyama mumigunda kwa hajili yabe na lyuni ya kunani. na ilebe ya ityanga pae. baboya upinde,lipanga na ngondo pa nnema Nakupanga ugonja ukoto.19Napanga nanchengogo milele. Napanga navmchengogo muu hake,muhukumu na uaminipu wa agano, na ulumaa. 20Napanga nachengigo kwo uaminifu.Nawenga walwa kunitanga nenga Nangwana.21Lisoba lho nayangwa" hale hmga lilobe lya ngwana Naiyangwa mbingu, Nabembe bayangwa nema.22Nnema uoalaangaikya nafaka, Divai yayambe na mauta hayangwa Yezreeli.23Nipala kuhoboka na mwene nnema kwa hajili yangho. nimekyakiya lo Ruhana.Namakia lo Ami wenga wa Ami Ata, nabembe bapalakumibakia , wenga wa Nnungu wango.
1Ngwana mwanaambakie, uyende kae, mukamoende nwawa, whapandilwa na nchengowe umbwele mmalaya, mumpende kati nenga,Nangwana mwanapandile bandu ba Israeli ataikabile bagalambu kya michela Nopenda mikate ya Zabibu.2Kwina lana,ubocho,bulaga bwi na umalaya. bandu bateekwanie mipaka yoti, na lamu isa baada ya hamu.3Kwa nyo kilambo kindayama, na mundu whabile mkati yake andaangamia, inyama Mungu nda iyuna ba kunani ata omba ba mubali,bandaboelwa.4Lakini kanauhusu mundu asitaki nakana muhusu mundu whowhoti amukumu mundu whenghe ila mwenga mwakimakuani tu gamchitakya.5Mwenga mwaki makuani mwe mupala khobala muntwekati,Nondoli bembe bapala pamope na mwenga kilo na nenga mbala kwahanganisa mabako.
1Muphakani likowe lya ngwana mwenga wa bandu ba Israeli. Ngwana apala kumchitakye mwabene kaya bapakilambo. Kwa mwanjan ukwati ntopo no amikali no laganali, na ntopo kumkipwa nnungu pakilambo.2Kwina lana, ubocho, bulaga, bwii na umulaya bandu bateekwane mipaka yoti, na lamu isa baada ya lamu.3Kwanyo kilambo kindayuma, na mundu whabile mkati yake andaangamia inyama muringunda na iyuni ba kunani ata omba ba mubali, bandaboelwa.4Lakini kanauhusu mundu asitaki nakana muhusu mundu whowhoti amukumu mundu whenghe ila mwenga mwakimakuani tu gamchitakya.5Mwenga mwaki makuani mwe mupala khobala muntwekati,Nondoli bembe bapala pamope na mwenga kilo na nenga mbala kwahanganisa mabako.6Bandu bango bandaalibika ukosepu wa malipwa kwa mwanja makuani bakani malipwa nane nakani kana babe makuni bangho kwa mwanja balibalile sheha yangho japo nenga na Nnungu wabe Nane nabalibalya banabako.7Makuwani lohenghe batiyonge ,muno baoangite sambi zidi yangho batibadilisha heshima yabe kwa oni.8Balyanganga sambi ya bandu bangho,bembe bene taamaa shida uwopu wabe.9Nalwa panga sawa kwa bandu kati ma kuwani mbala kwapeya boti kwa yendo yabe mbala kwa lepa kwa yendo yabe.10Bapala lya ila bayukuli bapala panga umalaya ila bayongekeyali kwa mwanja babile kutalu na ngwana.11Bapendi usalati divai na divai yayambe ambayo itweti elewa kwabe.12Bandu bangho bapala ushau kwa sanamu yabe ya mbao ni lukogocho lwabe lwatyangilya lwapeya ulondoli kwa nyo mawaso ga usalati gatikwakonga, na balile kati makaba bada ya ba baminipu kwa Nnungu wabe.13Bapia sadaka mwithombe no teketesa wumba mwi ithombi pae ya mialoni, milibua mela ,kwamwanja kweli kizulibai mabindi ginu bapanga usalati, na mabinti binu amalaya.14Nenga naazibuli mabitigako wakati waba sawa panga usalati. wala biti yako ka panga umalaya kwa nyo analinume nabembe banda kwipia kwa maakaba no pia zabiu ili bawese panga yendo ya usalati na ukahaba Nyo bandu bangali tanga bapala anganiswa.15.Japo wenga wa Israeli upangiti Umalaya.Ila yuda kana abe na atia,mwenga kanani yende Gilgali, kanayende mpaka Beth,Aven,wala kana mulape " mwatama Ngwana ".16.Kwa nyo Israeli bapangiti ugaidi kati ndamagaidi buli ngwana andawesa kwaleta babayla kati ngondolo mahali penenafasi?.17.Efraimu auingite na sanamu uneke kichake.18.Hata pachabhi kileo chabe ba yendelie panga umalaya atawala babe penda sana aibu yabe.19.Upepo upala kumtaba kwa mapayo gake. nabembe bapalakwibona oni kwa mwanja ya zabiu yabe.
1.Muphekani haga, makuhani! mube makini. Nyumba ya Israeli muohekani,nyumba ya mfalume! kwa nyo hukumu indaicha juumu mubile katintengo akwo mizpa nawavu utisabazwa juu ya Taboni.2.Baba asi yhema sana mumauaji lakini napeya asabu boti.3.Nitangite Efraimu na israeli anayhubali kachango Efraimu lelo ubile kati kahaba Israeli ni unajisi.4.Mateke gabe galwakwalusuli kun'ngalambukya Nnungu kwa mwanja mawaso ga umalaya gabile nkati yabe nabantangali ngwana.5.Kibuli cha Israeli kinda kwa tanga ,kwa nyo israeli na Efraimu bapala kyubala ya kwa hatiya yabe na Yuda na whembe apalathumbuka pamope na hambo.6.Bapala yenda pamope na ngondoto yabe na ng'ombe babe kumpala ngwana lakini bamonahi kwa mwanja bate kwiboya boka kachebe.7.Babile baminikaeli kwa ngwana, kwa mwanja bapapite bana haramu.Boka nabhiyathino sherehe ya mwei wa yhambi upala kwa hangamisa na migunda yabe yoti.8.Hukhombwa tarumbeta akwo Gibea, natalymbeta akwo Rama, lilobe lya nnelo wa ngondo hakwoo Beth Aveni Tulwa kukengama wa Benyamini!.9.Efraimu ilwapanga pokeba lisoba lya azabu miongoni mwa makabila ga Israeli nitangazike ikowe yayapitha.10.Ihongoli ya Yuda nikati babaliboya liwe la munipaka Nane nilwajita adhabu yango juu yabe kati mase.11.Efraimu angamizwe angamuzwe kwa ukumilwa kwa mwanja athangite kwo lyali kengama sanamu.12.Kwa nyo mbapanga kati nanondo kwa Efraimu na kati bola ya Munyumba ya Yuda.13.Efraimu pamweni utamwe wake. Yuda abweni libai lyake.Efraimu ayei nshauri Yuda. atumite ajumbe kwa mfalume nkolo lakini awasikeli kwayhuya bandu au kuyhuya libai lyake.14.Kwa nyo nilwapanga kati naimba kwa Efraimu nakati namba munyumba ya Yuda,Nenga naamu nee nalwaoba noyende kutalu nanalwakwatola nahabali mundu wholokoka.15.Nilwa yenda no buya sehemu yango batangr makosa gabe kwa kengama kuminyo yanghu, ngabala kwa bidii mudhiki yabe.
1.Wiche ubuyangane kwa ngwana ,kwa mana atutekwanie ipande ipande ,lakini tulwapona atupeimanmbai lakini apalatuteba mabai gitu.2.Baada ya masoba yabhele apalatugholoya isoba lye natatu apalatukakatuya na tupalatama nnughe yake.3.Natwinga tuntange ngwana tuyengali kumtanga ngwana isa kwake ni kweli mwana ipangite kindae,apalaicha kwitu kati ula, kati ulawa nakauka ambaye inelya mbwei.4.Efraimu mkupangi namani? Yuda nikupangi? uaminifu wako kati lyunde lya kindae kati umande ulababoka.5.Kwa mintekwani kimemendu kwa ntwe wa wa alondoli mti wabulaga kwa ikowe yantwe wangho, langha ya mikati nuru yaiangaza.6.Kwanyo nindatamayha aminika wa kwenda Dhahabuli na kumtanga Nnungu kulikoho sadaka ya teketezwa.7.Mwana wa adamu atekwani kulagano. baaminikeli kasangi8.Giliadi ni kijiji cha hapanga puyu mmarigho ga Damu.9.Kati kikosi cha kipokonywa baba nnenda mundu.nabembe makuani bandakwiuga babapamope panga mauaji kwa indela ya shekemu, bapangite ya ani.10.Mu nyumba ya Israeli nilibweni likowe inanyata umalaya wa Efraimu ubile pulyu na israeli aiyheile kasoho.11.Kwa nyo wenga wa Yuda, urithi uchaulwe mpaka panakeleboka bandu bango.
1.Muda wambala bapone israeli sambi ya Efraimu indaumukulwa pamope na ikowe njapu ya samaria, kwa mwanja bandakongana,mbwihi undajinghi na likundi lyopokonjwa bashambulia mitaani.2.Batangali pamwoyo wabe kati yendo yabe inanyata lelo yendo yabe lwa kwatindiya nnonghi ya kuminyo yangho.3.Kwa mwanja uwovi wabe bampangite mfalme abe na palaa na maafisa gabe kwo ubocho wabe.4.Bote amalaya kati lituta ka linjonjilwe na muokaji gwaleka utila moto boka inyata uyale mpaka chachanduka.55.Risoba ya mfalme wetu,Viongozi bapangite atamulee na akalee badivai ywagolile moko gake kuoziaki.6.Kwa moyo wabe kati tanuu bombe baba panga ba ukongana,Nyonyo yabe igonja kilo choti, kindae babeka kunani kati mwe.7.Boti bapatite moto wa palithote na kwangaza balho babatawala , wafalume boti bateto mboka mtopo hata yumo whikema.8.Efraimu aiyangabana mwene , Efraimu ni nkate unawaili gauzwa.9.Ageni balile ngupu yake, lumbwele atangiteli nywili ya uliya ijitya kunani yake, lakini atangiteli.10.Kibuli cha Israeli kindakwa lolekea hata nyoo, banabuyali kwangwana ,Nnungu, wala bampalikeli ataiko yoteye.11.Efraimu, kati ngunda Balazuri na whangali busara, kumkema yenda misri, lelo nghulwoka yenda Ashulu.12.Kabayenda ,Nilwakwatawanya baofu bangho juyabe,Nane mbalakwathomboya kati iyuni ya kunani.Nipala kwa pwatha kati yendelya kwabe.13.Ole wabe ! kwa kuwa batioba bhuka kachaghuwalibipu undakwaichilya bembe batiasi kachangho, na pendi kwaokoa, ila balongei ubhuchu kachangho.14.Wala banilhelili kwa mwoyo wabe woti, ila bandalombolelya muhndanda yabe, banda kusanika nenga.15.Ingawa natekwa yegana, tumbwe bapanga kinanyata na nenga.16.Banda buya ila babuyali kachango, nanibile kunani,Bembe kati upinde wautumainike , maafisa gabe balwathomboka kwa mwanja uzalimu wa vinjwa,hayhe yapanga aniyabe pa munnema wa misri.
1.Bhika filimbi mukano wako, Tai andaicha kunani ya nyumba ya ngwana kwa mwanja bandu bathekwana kilagano changho na batihasi sheria yangho.2.Bandanilelya Nnungu wangho, twenga twa ba Israeli tundaicha.3.Ila Israeli akani wema, na adui andakumpala.4.Baabhekite afalme ,lakini kwo shauri wangholi balolikite aphendo ila nitangiteli.5.Ndama yako ikanilwe ,samaria nyongo yangho inda yaka kwa bandu baha, kwa wakati gani bapaba na makosaha?.6.Kwa hajili sanamu yheno Ibhuka Israeli,pundi aipangite Nnunghulii Ndama ya samaria apala kwithikwana imemendu imemendu.7.Kwa mwanja bandu bapanda na una kimbhunga mbeyu ya iyemi ntupu ntwe, ipiyali mbwembwe mwa kaipo mhulya ageni bapalalya.8.Israeli itimemesa, nambhiyambhino bagonja mataifa kati kilebe changali faida. 9Kwa nyo bati yenda Ashuru kati mbunda wa mwitu kichake Efraimu ajilie apenzi bake mwene. 10Ingawa baajilile apenzi kati ya mataipwa, nambhiyambhino mbala kwambhika pamope,bembe bapalatumbwa oba kwa mwanja nyanyasilwa na mfalume mpendho.11Efraimu iyingekie madhabahu kwa sadaka ya sambi,tumbwele ibile gabile madhabahu gapanghe sammbi.12Nawesike sologana sheriya yanghu kwabe mara elfu khumi bapalekibona katikilebe chahajabu kwa habe.13Kwa mwanja dhabihu ya sadaka yanghu, bapiya nyamano kwilya, ila nenga , na ngwana , nayhikethali tumbwele mbalakwawasa ubaya wabe mbalakwa suluhu sambi yabe balwabuya misri.14Israeli anilibalile nenga,nanimuhumbite,na asengite mayumba,Yuda aimalishe ilambo yambone,ila mbalatuma mwoto mu nnema wake ilwahalibika nngome yake.
1Kana upulaike Israeli kati mwaba pulaika bandu bhinghe mwanja uaminikeli, unei Nnungu wako upendi kumlega mshara mmalaya musakapu yoti ya nafaka.2Tumbwe sakapu na divai inishali divai yayambile iliwapho ngoka.3Bawesali yendelya tamaa munnema wa ngwana, badala yake,Efraimu abuya misri, na lisoba limo balya chakulya kisapu Ashuru.4Bampikyali ngwana sadaka ya divai wala bampulaisali, Dhabihu yabe yaba kwabe kati chakulya cha matanga boti babalya balwakwiphekaniya kwa nyo chakulya chabe chapanga chabe kichabei chajinghali munyumba ya ngwana.5Ulwapanga namani lisoba la sikukuu ya yaipakikwa,lisoba la sikuu.6Ulolekeye batibutuka uwovu, misri epala kuwakisanya Ipala kuwasika kwa nyoo azina yabe ya ela Babanayo ya mmimlwa ya twelya mu kambi yabe.7Risoba lya adhabu lindaisa,lisopo la ulepywa kisasi indaicha ,aisraeli bote batenge ikowe ye nondoli mpumvavu na mundu ywa vuviwa mwendawazimu kwa Mwanja ya ubou wake mkolo na uwadui mkolo.8Nondoli ngalendera kwa nungu wangu kwa Efraimu, ila mtayo ya kiyane ,Ni yali ya ndela yake yote Na adui abile momo mu Nyumba ya Mnongo wake.9Baialibie bene kati lisoba lya Gibea,Nnungu apalakwakyombokea puyo yabe nawhembe apala kwaswaga na sambi yabe.10Ngwana abaya,"paniikwembite Israeli, yabile kati pala zabibu jangwani, kati yakulya ya kwanja ya wakati wake munkongo,namweni kinatabebinu, bayhi Baal peori, bapilite musanamu yaoni nitikwa chulye kati lisanamu lyabalipendikea.11Kwa hajili ya Efraimu utukupu wabe ulwaboka kati kijhuni,kwabali papa, mthopu ndumbo, wala whapotwa ndumbo.12Atapangite baletike banababe ,mbala kwatola kanaigale ata nyumo.Ole wabe mwananinekite.13Nimbwini Efraimu, kati buli Two, apandilwe pa kithombhi, ila Efraimu alwakwapia banabake kwa mundu whabulaga.14Apei ngwana ulwakwapea namani?wapi kitumbulyalialibeke na ndumbo na uibele lyakotokapia mabele.15Kwa mwanja puyoyabe hakwo Gilgali,hapo gapanabachukile,Kwa mwanja makowe gabe ga sambi, nilwakwabhi nganga babepanja ya nyumba yangho, nalwakwapendali kae maopisa gabe boti bembe batiasi.16Efraimu ni ntamwe na ndandani yake inyhumite ipiali yholya,Hata mwanaikabile baina, bana mbala kwa bulaga bana babe babapendike.17Nnungu wabe alwakwakana kwo mwanja banyowineli,babaha bandu bahangaika na mataifa.
1Israeli mzabibu unanoga upambika matunda gake,kwa mwaibile matunda gake mwayayongekeya,nyonyo ngasenga madhabahu ganambone,kwa mwanja nnema wake watibalekana muno, atiboleshea ukuta wake.2Moyo wabe undakwakonga, tumbwe bapalikwa phohwa atiya yabe, Ngwana apalahalibi madhabahu.3Kwanyo babaya "Ntupu mfalme kwa mwanja tumtukusikeli Ngwana aga mfalme apelewesa kutupaghe namanii?.4Balongela makowe sika nalagana kwo lapa ubhucho kwanyo haki indaicha kati maghegho genesumu mumito ya migunda.5Babatama samaria bapala yogopa kwa mwanja ndama ya Beth Aveni bandu bake batilombolya juu yabe, ila babilelikhe.6Bembe bapalatolekwa yenda Ashuru kati sadaka ya mfalme mphendo ,Efraimu abanaomi, Israeli bobanayooni kwainyago yabe.7Mfalme wa samaria alwahangamia,kati kyekye cha lwanju kunani ya kuminyo ya mase.8Eneo la kunani uovu litialika kye nga sambi ya Israeli mikongo na ulema yapanga kunani ya madhabahu gabe, bandu baibakia ito, mbe! mutuwekeli twenga kwa ito!mbe." mutumbokeye!.9Wenga Israeli, upangite sambi boka lisoba lya Gibea buli, nigondo ilwa kwapata bana ba wasi akwio Gibea?.10Mwana kani pala kwapwathia mataifa bapalaungana pamope nabo kwabeka mu utabilwa kwa uwalibifu wabe mara ibhele.11Efraimu ni bebelu mwene mafundisho wapendi kupura nafaka, nyo balabilika jozi kunani ya kingo yake inanoga,Efraimu nipalabika jozii Yuda ataimea, Yakobo auhuta pigo kwa nafasi yake.12Mupange kweli,muhule mambo gauopu wa kilagano muembe ardhi inu yangali pandilwa kwango ni wakati wa kumpala ngwana, mpaka palwaicha no kwikakatuya haki juu inu.13Mulemite alibika muunike udhaipu, mulile matunda ga kongelwa kwa mwanja waaminile mipango yako na asikali bako banambone.14Kwanyo mlipuko wa ngondo ulwafufuka kati ya bandu bako na nnema wako woti wene ngome indalibiwa yapanga kati shalma ni ahalibie Beth arbeli lisoba hya rigondo,wakati malio batithekwanilwa imemendu na bana babe boti.15Kwayo yaba kwako, betheli, kwa mwanja uopu wako mkhulu, wakati wa muntwekati mfalme wa Israeli alwakerigendelwa mpamo.
1Pabile bile Israeli muchembe natikumyoenda, na tukukema mwana wang'o boka misri.2Kwa mwabakemilwe nga mwababoi kachanjo,pangite dhabihu Baali, baupalike ubani wa inyago.3Ila nanga nganiny'igani Efraimu tyenga ngawabakakatie silaha yabe, ila batangite panga nindakwawasa.4Nati kwalongokea kwa kamba ya kabinadamu,na maundo gha mapenzi,nenga nabile kati mundu whapungie mawaso ga taya yabe, natilita na kwayakia.5Buli babuyali nnema wa misri? buli Ashuru itawalali juu yabe kwa mwanja bandakana buya kachango?.6Upanga lipalatwombuka kunani ya nnema wabe nohalibia makupuli ga milyango yabe,ipakwa hangamisa kwa mwanja mipingo yabe bene. 7Bandu bango bakwisulile kunileka japo bakema kwa uyubile kunani, ntupu mundu uabasaidia.8Niwesa buli kukuleka Efraimu? Nawesabuli kukupeleka Israeli niwesabu kukupanga kati Adma? niwesa buli kukupanga kati seboimu? mwoyo wango ubadilike kati yango kya yango yoti indayongea.9Nipangali nyonyo yango ipange ngale nenga nafulahi Efraimu kebe, kwa mwanga nenga na Nnungu, kwenda namunduli nenga nanitakatifu pinu nane nichali pa nyongo.10Bapalakunipala ngwana nalwaguuna kati na imba Nanehe nalombolya bandu baicha kabalendema boka magharibi.11Balwaicha kabalendema kati kyuni boka msri kati nghunda boka nnema wa Ashuru, Nilwa kwapahya batame munyumba yabe,"Halenga likowe lya ngwana".12Efraimu anitindiya kwa makowe go bochulyaria nyumba ya Israeli ndakhupeya ,ila Yuda abila kayendelya nane nani mwaminifu wango mtakatifu.
1Efraimu alya upepo na aufata upepo wa mashariki whembe sagoti yongekea ubhocho no nyanyasa balagana na Ashuru no tola mauta ga Misri.2Ngwana whembe aina mashitaka usu na Yuda no kumwadhibu yakobo kwa galo yagapegite apala kunnepa kwa yendo yabe.34Pa litumbo Yakobo akamwile kinga nunawekwo udinada wake aitaidile kwa Nnungu.Ashindine na malaika achundike Atilela no lwa neema yake, akwembine na Nnungu, hakwo Betheli hakwo Nnungu atilongela nakwe.5Hayhu nga ngwana, Nnungu wa majeshi "Yahweh" ngalina lyake.6Bai utyange kwa Nnungu wako ukamwe ua minipu na uhuru wa malagano, no unende Nnungu wa sayoti.7Bababulusa biasala lina kilengo cho bochu mmokoyabe ,bapandile konja.8Efraimu atibaya "hakika nne na tajili muneinipatike utajili kwa napwasi yango, mu kasi yango yotiba bonahi mabaya gogoti nkati yango chochote cha chapanga sambi".9Nena gende na ngwana, Nnungu , wako boq wabhi nnema wa misri mbala kupanga utame kae muema kati lisiba lya kalamu aibhekilwi.10Natikwa bakia alondoli natikwa peya mawaso ganambone kwa ajili inu, kwa luboko lwa no ndoli napiite mpwano.11Mwanabile punyo hakwo Gileadi,hakika bandu gabe ilwabaha kati maumbe ga liwe mukuta wa migunda.12Yakobo atibutuka panema wa Aramur,Israeli apangite kasi ili pata nnwawa,nawhambe achungite likundi lya ngondolo ili pa nnwawa.13Ngwana alatike Israeli boka misri kwo tumia nnondoli na whembe atukusike kwa nnondoli.14Efraimu atikumusi muno ngwana, bai ngwana apaleka damu yake naweyembe apalakeleboya oni yake.
1Efraimu palongei wabile na mtetemeko ilikwitusa katika Israeli ila abile na atia kwa mwanja ibada ya Baali na ywembe waha.2Tumbwelelo apanga sambi muno na muno, bapalatengesana kinyago cha khoma boka mu ela yabe, kinyago kwa namna faikiwa kwabe, twabotini kiasi ya mapundi bandu andalongela juu yabe,, bandu baa babapia dhahabu Kumpenda ndama.3Kwanyo bapalabalati maunde ga kindae kati umande wauboka kinyombeteka kati makapi gagabokana na upepo boka musakapu Nakati lyoi lya liboka mubomba.4Ila nenga nga nangwa Nnungu wako, boka nneme wa misri,Huntangali Nnungu whenge ila nenga wala zaidi yango, ntophu ukomboa whenge.5Nakutangite jangwani munnema wa ujhumo .6Wakati panikisage watiyukuta na wakati ponhyukwite mwoyo wako watenilwa kwa mwanja nyo unilibalile.7Nilwaba kati imba ,kati omba nipalalola mbwege ya nndela.8Mbala kwa angamisa kati dubu wapokonyolilwa na banabake, nane balapopwana vifuo yabe na kwo mbala kwa hangamiza kati imba kinyama cha mwitu wharaluilwa ipande ipande.9Palakumuhangamiza Israeli whammbala kumusaidia.10Mfalme whako abile kwali ili abaokoe munneme wako wote? babile kwaha aphindo,ambae bembe atinibakia nyonyo, umbi mfalme naapendo?.11Nikuoai mfalme kwa nyonyo yango mntetikwa ghadabu yango.12Puyo Efraimu utifadhiwa makosa gake gatebhikelwa.13Abanao uchungu wa kwataba ila mwana wa ujinga kwanyo wakati wa belekwa apitali nndumbo.14Buli nipala kwahopwa na luboko lwa likabuli? buli mbala kwalopwa na kiwo ndewe maiti ga kwakho khombolelwa kwako? ndewe likabuli wekwakho alibia kwako? kija nilwayubeya paminyo yako.15Nyo Efraimu andapa kwa alongobe, uchunga wa mashariki uoalaicha ,nchunga wa ngwa apala kukhombwa boka jangwani,kijito cha masiga Efraimu kipalanyoma chapange ntopa masi anduiwake apala pola ghala yake na kila kilebe cha samani.16Samaria Ipalabaha na makosa kwa hajili banekite Nnungu wake, bapalantomboka kwa lipanga bana babe achini balwantekwanilwa na alwawa babe bene litumbo balwatambulikwa.
1Israeli buya kwa ngwana Nnungu wako kwa mwanja uthombike kwa puyo yako.2Matole ikowepamope nanne mumkelebokee kwa Yahweh, mumakie "aboye punyoitu yoti, uyeketi gaananoga, ili uwezepata matunda ga mukano wetu.3Ashuru ikukakatuyali,tulibakali farasi yenda kungondo tuwesali kwabaka kasi ya moko gitu, mwenga mwamaghulhu gitu,kwa nyo kwa kila mundu whabile na tate pata kinya.4Bapalapona geuka kwabe,nane mbala kwa penya kwa mwoyo kwango nyongo yango ilwaboka kachake.5Napanga kati naumande wa israeli apalapita katili nnema wa lebaboni .6Kipale chaki kipantianga kwake ulwapanga kati mzaituni , nungia kwake kati maelezilebaloni7Bandu babatama pamwili wake bapalayuka kati na faka na mauwa kati mizaituni utukupu wake wa panga kati divai ya lebanoni .8Efraimu nipangite nama kaena kinyago? nanenga mbala kunyangwa na mbala kumtukusa Nnenga kati mberoshi makapi gake ga kijani mara yoti boka kachangu icha mumatunda gako.9Nngai mwene lunda atange makowe haga?nyai andatanga makowe gano ili bantange ? kwanyo Nndela ya Nngwana ni kweli, na mwene kweli apatyanga nkati yabe ila babapanga piyo balwa tomboka nkati yabe.
1Lino likome la Bwana lalimwichile Yoel mwana ywa Pesueli.2nyuwe gano .mwenga mwa pindo na muyuwe mwenga mwa benyeji mwa nema .3wabokie banabako usuliyo waleke banabako na bana babe na kizizi cha kicha .4Galu gatupatike kana tusubutu galelikwe nazige bambone ,gala gatwelie galilikwe nanzige mbai bagalile ,na gatupatike nambai bagalile na madumandu.5Nyumuke mwenga mwalepi nilange muomboleze mwenga mwabote mwanywile wimbi kwa sababu wimbi nzuli ikatike buka kwinu.6Kwa maana taifa lichi naniyangu ya dunia yangu yaikamilike nayangali tangwanika minogake mino gaimba .7aupangite ngiunda wangu wa zabibu panga malipa yogopelwa aputwi mkongo wangu aputwi likungwa lake nakuli taikwa kulipite nandambi yake yabileuu.8Wilombole katibikila aweti magania kwa kiwoo chachengowe mchunu.9Sadaka ya bwembe na sadaka ya kibanja ikanilwe kulipite na nyumbaa ya Bwana apindo ba dini atumicha ba Bwana kwilombela10migunda ialibike nadunia ichokite kwa maana ya kulia ialibike wimbi wayombe ualibike namauta gaayumite.11mubobe oni mwenga wa mwaneema mulile mwaneema mizabibu na ngano na chayili kwa mauno ga migunda gaalibike.12Mizabibu iyumite na mikongo ya mikongo iyumite mikongo ya mikomamanga , kaii mitende na mikongo ya epo mikongo yote ya kungiuunda itialibika kwa pulaika itialibika buka kwa baana kwa banadamu .13Kena magunia na kwi lombola mwenga mwaki makuani munalela mwenga mwatumichi mwa mazabau mwiiche onjanga kilo mwabote manguuniaa mwenga mwatumichi wanungu bangu mana sadaka ya bwembe na sadaka gwa iyemekelwe munyumba ya Nungu winu.14mukeme kwa funga na mmee mwasafi na mulikeme tikunde lisafafi mwakusanye apindo na benyeji boote bandunia baike kaaya kwa Bwana Nungu winu na kanilia Bwana.15Mwenga kwa lichubaa kwanyo lishubalia Bwana likalibie kwanyo yaisha uwalibifu buka kwa mwene.16mwenga shakala kikanilweli nungi inuu nungi ya minyoyina napulaika naeka bukaa kaya mwa Nungu witu.17Mbeyu itumbwa pali ya utupii wakee lingiuulu liyukite ukibaa na mabamba gatikwanike kwa mana ninaika nikalibie .18kwa nyama banalila ng`ombe wa ngome banangaika kwa maana bakosaliaa kaii makundi ga ngondolo gana angaika19Bwana nguliaa wenga kwa maana moto uwegelile malisha gakunda jangwani na mwoto uteketie mikongo yote ya kungunda.20Nata anyama bakunguunda banaubuka kwa ajili yako kwa maana mabinde gayumite na moto ulilee na moto ulile malisho ga jangwani.
1Ukumbwe talumbweta kwa sayuni na ukumbwe ndutii kunani ya kitumbi shangu kitakatifu babahile bete baa nemaabalendeme kwa yogopa kwanyo lishuba liambwana linaisha ibile karibu .2lishubalia lubindu nauu lishuba liaa lubindu likulu kati kindai yaiyanga banika yabile pakitumbi lijeshi likulu nalia ngupuu likalibie inawalibaa jeshi katiliyo kwa balikali atayaba izazinyingi.3Mwoto ulatumika kila kiumbe nungiyake ,na nyumba yake mwoto unayaka nemawoo kati bositani ya edeni nungi yake lakini nyumba yake kati ya ngwa lialii alibike kweli ndupuu kilibee shoshate chacha toloka .4Bonekana kwa majeshi ibonekana kati mbunda na banabutuka kiti baba ubwake mbunda5Bana guluka kwa nduti kati yiluu ya magali kanani yayiluu ya itumbi kati nduti ya mishale ya mwoto natonyo makapi tinika kati yeshi lyangupuu lialibile tayari kwa vita.6Nungi yabe bandu bakoo katika lumia nakuminyo yabee bote ibile ya langi .7Banabutuka kati baba kumbwana benee ngupuu baukuka ukuta kati asikali bana egela kila mundu kwa utawa nabaa tikwa pali fulusa yabee.8Wala ndupu yumo ywa sukama ywingi kando bana egela kila yumo kwatua kwa ndala yake bembe tikwana kwa ndala ya undela na kwa tumbukau panja ya msitali.9Baubutuka ujiji babutuka paubile ukuta . baubuka panani ya nyumba na bapitia madilisha bali.10Nemaa tikisika nungi yabee mbinguni undema lishuba na mwei lubindu na ndondwa inaleka panga bweeya .11Bwana kakatuya lilobe liake nunge ya jeshi liake maana akubwakiniki bake baingi muno kwa maana bembe bana ngupu , balaa bapanga anuyake kwa maana lishuba lia Bwana likuluu na yatisha sanaa nyai ywapala ishi.12Lakini paka nambiambino abaya Bwana mumbuya ngani nenga kwa moyo winu wote alakalila na omboleza.13Mwi popwane miyoo inuu kati walakwinuli na mumuludie Bwana Nungu winu kwa maana mweneema na bile nakiya mwingi wa nongoli na mwingi wa utukufu na waagano na apende galambuka bukana na azabu.14Nyai ywatanga kwalee akagalambuka na bahaa na kiya nakuileka baraka nyuma yake sadaka ya bwembe na sadaka ya nyuna kwa Bwana Nnungu winu.15Ukombwe talumbeta alewo sayuni wakemee kwa ajili ya funga kwa usafi na muwakemee makusanyiko ya usafi16Muwakusanye bandu muwakemee kwa kusanyiko kwa usafi muwakusanye wapendo muwakusanye bhana na bhana achenee, bwana arusi baweche bokaa panja ya nyumba yabe na bibi arusi boka nyumba yake.17Bai makuani atumushi baha Bwana bababile pagati ya usafi na madhabahu waabakie ubakemee bandu bako wenga Bwana kana ujio urithi wako kwa honii ili mataifa batawale kanani yabe kwa namani bapala longera pa kati ya mataifa hai kwako Nnongo ywabe?18Kwa nyoo Bwana babile kwa nnema wake na kuwalumia bandu bake.19Bwana atikubajibu bandu bhake , ulinge ndwakubaleta wembe wa ywambee ,na mauta waridhika na bembe wala napanga lihii honii pakati ya mataifa.20Na bahoya babanyingili wa kasikazini babalipite na mwenga ,nawapatea papabile inchi njomoo na yailekilwe sehemu ya nnonge ya jeshi lyabe lyajingia bahari ya mashariki na sehemu ya nchoo ya ingia bahari apangite mambo makolo.21Kananyogope pa nnemaa mlishangilie na pulaika kwa nyoo Bwana apanga mambo makolo.22Kananyogope hanyama bha mmende kwa nyoo malisho ya jangwani gakola mikongo ya beleka na matunda gake ,na mikongo ya mizabibuna mizabibu ya beleka na mauno yabee gotee.23Mpulaika mwenga wa bandu ba sayuni napulaika kwa Bwana Nnongo winu kwa maana akupea hula ya vuli kwa pachene na kuwaletea hulaa kwa ajili yinuu ,hula wa vuli na hula wa kiukukati machoba gagapite.24Sakafu njomo ya tuelea ngano ya nyombo ya tuelea wembe wa yambe na mauta .25Twenga atawezesha miaka ya kulya kwa nyoo ambayo nzige batilya ,paloo nzige ,na nzige wakuteketezwa jeshi lyangu lina ngupu kwa nyoo nilitumie kachinu.26Mwaliya chakula na yakuta na kulitunja lina la Bwana Nnongo winu ,ywapangite miujiza pakati hinuu bai na letaa bandu bangu.27Wandanga nenga nibile pakati ya Israeli , na nenga na Bwana Nnongo wako wala mtopoo ywenga wala naletea lii honi bandu bangu .28yapanga baada yaago umimine mayu wango kunani yababile na yega botii na bhana binu mabinti binu ba tabili apendo binu balota ndoto bhana binu baibona ndoto.29ukombwe kunani ya utumishi na atumishi alwawa lichoba alyoo na mimina moyo wango.30Nagaloya maajabu mbinguni na duniani damu na moto na lijengo ya liyoi.31Lichoba liapanga na lubendo na mwei panga damu kabla ya lichoba likolo yatisha ya Bwana payaicha .32Yapanga kila ywakema lina lya Yehova ha okolewa kwa maana kitombe cha sayuni na yerusalemu yapanga baloo balyokwike kati Bwana cha baite na kati baloo babaigile balo Bwana ba kemite.
1Ulinge kwa lichoba alyoo na wakati woo,panabuya babatekilwe Yuda na Yerusalemu .2Nena na kusanyiko bandu bote naleta mulibende Yehoshafati .ndwakwahukumu hukoo kwa sababu ya bandu bango na urithi wango wa Israeli habo batikuwatawanya katikati ya mataifa kwa sababu baigagine inchi yango.3Bakombwi kula kwa ajili ya bandu bango bampemite kijana kwa ajili ya umalaya ,balekwa msichana kwa wembe ili baweche ngwaa.4Nambiambino,kwa namani unanikachilikiya, tiro sidoni na mikowa yote ya wafilisiti?bulii mupakumbuyangania malipo ? ata mundepite mara imo namuyangania malipo ginu kunani ya mitwe inu mwabene.5kwa maana mtweti hela yango na madhabahu yango mwenga mtweti azina yango na kuileta katika ekalu linu.6Mwapemie bandu bango wa Yuda na Yerusalemu kwa Yunani ili kuwapeleka kulipite na manemane yabe.7Mulinge ndwakuyumuya baboke kulipite kwa nyoo mwatikuwapemea ndwakumuyangania malepo ya kunani ya mitwe hinu mwabene .8Ndwakumupemea bana bako na mabinti bako kwa luboko lwa bandu wa yuda bembe bapakuwapemea sheba kwa mataifa kilipite kwa maana Bwana abaite .9Utangaze gano katikati ya mataifa mwitayarishe mwabene kwa ajili ya vita wayumuye bene ngupu mwaleke bakachilike bene ngupu bote wa vita baoboke kunani .10Mugakengame majembe ginu pangaa upanga na kiyembe hinu vya chongesha panga miliki bai wadhaifu wabaye ina ngupu.11Harakaa na muiche ,mataifa bote ba karibu muikusanya pamoepe hakwo wenga Bwana uwauluye bene ngupu hakwo.12yee mataifa gaimize gene hicha halii libende la Yehoshafati kwa maana natuma akwo kuwaukumu mataifa gote ga jirani.13Mummeke katika mundu kwa nyoo mauno gapite muiche mupondee zabibu kwa ajili lipipa liya wembe litwelile hipuli ya itwelile kwa sababu maovu yabe makolo muno.14Kuna mshitukoo shituka kwa libene la hukumu kwa maana lichoba lya Bwana likalibu kwa libende la ukumu.15Lichoba na mwei lyapanga na lubendo ndondwa yaleka ng`ara .16Bwana haungaluma boka sayuni na kulitondobea lilobe lyake boka Yerusalemu kunani napae kwatikisika lakini Bwana apanga makoa kwa ajili ya bandu bake ,na ngomee kwa bhana ba Israeli.17Kwanyo mwatanga nenga na Bwana Nnongo winu ywatama Sayuni kitombe changu kisafi kwanyo Yerusalemu kwa panga kusafi nandopo jeshi lya tindikia kae.18Kwalichoba halyo litombe yaatayarisha wembe mzurii hitombe yatiririkka maziwa mabende gote ga Yuda gapeta patakatifu kati ya mche na chemuchemu yapeta mwinyumba ya Bwana na mache ya ubende ya Chitimu.19Misri yapanga ukeba na Edoni lyapanga lijangwa chika kwa sababu gagapangite kwa bandu wa Yuda ;kwa sababu bapengine damuu yaibile lii na hatia kwa nchi yabe .2021Lakini Yuda yapanga mwenyeji milele na Yerusalemu yapanga belekwa ata belekwa .Nalepea damu yabe kwa nyoo ni ilepia lihi kisasi kwa maana Bwana hatama Sayuni.
1.Potumbwile mwaka wenebili wa mfalme Dario, potu mlowile mweli wa sita, lisoba lya kwanza lyamwei, likowe loa ngwana liticha kwa luboko lwa nondoli hagai yenda kwa gavana wa yuda , zerubabeli mwana wa sheatieli kuhani mpindomkyolu Joshua mwana wayehozabaki, baya, 2.Ngwana wa majeshi abaya: haba bandu babaya, wakati witu lili woicha au senga nyumba ya jehova.3.Kaaye likowe la ngwana lya tiicha kwa luboko lwa nondoli hagai baya,4.Buli wakati winu mwabene tamaa nyumba yaikamilike , na wakati nyumba yeno indaalibika.5.Kwanyo lelho ngwana wa majeshi abaya ningo: mwiwase ndela inu!6.Mupandike mbegu yambone, hakini muletike mauno machini munda lya lakini muyukuta lii, mundanywa lakini, itwelileli yamunywa munda wala ngobo lakini mupatalii lyotolinu mwabene, na mundu wa nchala apata wene maembwa bai!7.Ngwana wa asikali abaya gaha.8.Mwase nndela inu mutihoboke muitombi, mukalete mbao, na musenge nyumba yango ngalelo napanga radhi no tukuzilwa aloaya ngwana.9.Mwaliobeli pata yombane , lakini mulolekeye! Waletikekaya njini inbakwiboya kutalukwa mwanja kele ? ngabaya ngwana wa majeshi nyumba yango itama ualibifu, lakini kila mundu alisike munymba yake.10.Kwa mwanja nyoho mbungu itikamulua kanai piye umande boka kwango na ardhi itika muliwa iloelekanalii. 11Nitikukemaa boka kunani ya lowee na kunani ya intombwe,ya yakuliana kunani ya zabibu ya ga mbit kunani ya matana kunani ya mauno, na kunani ya kasi yoti ya moko gako.12.Lelo zeruloabeli mwana wa shelitieli, na kuhani nkulo yoshua mwana yehozalakia pamope na wigala wa bandu wakati lilobe lya ngwana nnungu wabena makowe mnungu atikutuma kwa mwanja bandu bayo gopea kuminyo ya ngwana.13.Ngapo hagai ,mjumbe wa ngwana atilongala likowe lya ngwana kwa bandu no baya ni bile pamope na wenga hale ni lobe kya ngwana.14.Ngwana aitibwanie roho ya mpendo wa mkoa wa yuda, zerubabeli mwana wa sheitieli na roho ya kuhani mpendo Joshua mwana wa yehazadoki, na roho ya wigala wa bandu,bakapo yopanga kasibai munyumba ya ngwana nyangu wa majeshi , gannu ngu wabe.15.Lisoba lya ishirini lya mwei wa sita mwaka wenebele wa wa utawala wa mbwalume daria
1.Patumbwile mwei wa saba lisoba lya ishirini Na moja lya mwei, likowe lya ngwana lyatisa kwa luboko wa nondoli itagai, no baya.2.Ulongele na mpendo wa nkoa wa yudah zerubabeli mwanasheltieli, na kuani nkulo yehozadaki na wigala wa bandu wabakia.3. Ni nyai ywaigalile kati inu ywambwe ni utukufu wa nyumba ya kwanja ? na mubona buli wono wa nambya mbeno buli ni kilebeli pa minyoinu?4.Nambeyambeno mube mwahanganga , zenibabali hale likowe likowe la ngwana na ube wanganga, kuhani mkola Joshua mwana wayehazadaki mubee mwahanganga mwenga mwabandu banema hale ni likowe lya ngwana pamope na wenga hale ni lilobe lya ngwana pamope wa majeshi 5.Whobelya na haadi yaibile na kilagano cha kipangike pamuboimisri roho yango yatiye ma pakatikati inu kanamu yogope.6.Tumbwa ngwana wa majeshi alongela nyungo paigali pachini marayengi mbalatenye ndenye mbingu nalunia bahi na nnema nyomu!7.Nilutikisa kila taipwa na kila taipwa bapa letailebe ya thamani kwango, no tweleya nyumba yango utukufu abaya ngwana wa majeshi.8.Dhabu na hela ni yango hale ni libole lya ngwana wa majeshi.9.Utukupu wa nyumba yeno upalapanga mkoho muno kuliko utukupu awa nyumba ya kwanja abaya ngwana wa majeshi na mbala kwapea amani sehemu yeno nililobe la ngwana wa majeshi10Lisoba lya ishirini na nane mwei wa tisa mwaka wenebeli wa utawala wa Dario. likowe lya ngwana lya mwisilile nondoli hagai no baya.11.Ngwana wa majeshi abaya nyingo unokie kuani kusu sheliya , no baya.12Mundu mwana apatwile nyama yaipulwe kwangwana mupindo wa ulwakunywa lowake au nchukulya che'nge' wani ngayangwa ngabaya '' nyonyolii''13.Tumbwelelo hagai ngalongela ‘’ mwana mundu najisi kwakitumbu cha kunywa maiti no kunywa ilebe yeno, boti bawesa panga hasapu, kuwani atiyangwa nobaya, ‘’ elbo bapanga asapu.14.Kwa nyoo hagai atiyangwa no baya pamope na haba bandu pamope na taipu lya libile nngeyango haga atilongela ngwana kila kilebe kiyomwike kwaluboko luke chabapile chalale kisapu chapileli kisapu.15.Kwa nyoho uwase buka usoba lya leno na lya nchonguu tango liwe lina kelwali imuliwe lyenge mu hekalu lya ngwana.16.Yabile bulile ?kila mundu paisile mumwikilengo ishirini ya yakulya kumbe yalibe ilengo kho mibai, na wha sile asili teka ipeemo hamsini kumbe aile tek aipemo i shiri i kwandoo.17.Nampeile tabu mwenga kasi ya maboko ginu kwa lidowa nakoga na lakini munikelebokilii abaya ngwana18.Muliwase lisoba lya leno no yende lya, boka lisoba lya ishirini na nane lya mwei mwei wa tisa , boka lisoba ilelo lya libe kilwa msingi waheka lulya ngawana muliwase lyo.19.Buli balo mbeyu boka mugala?, mzaituni mkongo wa mtini, komamanga , na kongo wa mzaituni ubelike li matunda! Tumbulya lisoba lya leno bakumaliki20kae likowe lya ngwana lyatiisa mara yenebile kwa hagai lisoba lya ishirini na nane mwei baya. 21longala na mpenda wa nkowa wa yuda , zeru babeli umakie , mbala kunyangunya na nnema. 22kwa nyao nipala kukipengele ngwa kitegha sake mbwalume na alilia ngapu ya falme ga mataipwa23.Lisobalyo-yaba –nyo alongala ngwana wa majeshi nikutola wenga zerubabeli mwana wa sheiteli katiwa mtumwa wango nyongwana ngalongela mbala kutuma katipete ya muhuli wan ngo kwa mwanja nenga nganikuchawele- alongelangwana wa majeshi.
1Kitabu cha lukolo lwa Yesu Kristo mwana wa Daudi,mwana wa Ibrahimu, 2Ibrahimu abile tate ba Isaka, ni Isaka tate bake Yakobo,ni Yakobo tate ba Yuda ni nuna bake. 3Yuda abile tate ba Peresi ni Sera kwa Tamari,Peresi tate ba Hezeroni,ni Hezeroni tate ba Ramu.4Ramu abile tate ba Aminadabu,Aminadabu tate ba Nashoni,ni Nashoni tate ba Salimoni, 5Salimoni abile tate ba Boazi kwa Rahabu,Boazi tate ba Obedi kwa Ruth,Obedi tate ba Yese, 6Yese abile tate ba mpwalume Daudi,Daudi abile tate ba Sulemani kwa nnyumbo wa Uria.7Sulemani abile tate ba Rehoboamu,Rehoboamu tate ba Abiya,Abiya tate ba Asa. 8Asa abile tate ba Yehishafati tate ba Yoramu,ni Yoramu tate ba Uzia.9Uzia abile tate ba Yothamu,Yothamu tate ba Ahazi,Ahazi tate ba Hezekia. 10Hezekia abile tate ba Manase, Manase baba ba Amoni ni Amoni tate ba Yosia. 11Yosia abile tate ba Yekonia ni kaka bake wakati pabatolilwe yenda Babeli.12Ni baada ya tolelwa yenda Babeli,Yekonia abile tate ba Shatieli abile babu bake ni Zarubabeli. 13Zarubabeli abile tate ba Abiudi,Abiudi tate ba Eliakimu,ni Eliakimu tate ba Azori, 14Azori abile tate ba Zadoki,Zadoki tate ba akimu,ni Akimu baba ba Eliudi.15Eliudi abile tate ba Eliaza,Eliaza tate ba Matani ni Matani tate ba Yakobo. 16Yakobo abile tate ba Yusufu nsengo wa Mariamu,ambaye kwa Yembe Yesu abelekilwe,ywa kemwa Kristo. 17Ibelei yoti tangu Ibrahimu hadi Daudi yabile ibelei komi ni ncheche,kuoma Daudi hadi kutoliwa yenda Babeli ibelei komi ni ncheche,ni kuoma kutoliwa yenda Babeli mpaka Kristo yabile ibelei komi ni ncheche.18Belekwa kwa Yesu Kristo kwabile nyonyo,Mao bake,Mariamu,achumbilwe ni Yusufu,lakini babi bado gonja pamope,abonekine kubi ni ndumbo kwa uwezo ba Roho mtakatifu. 19Nchengo bake,Yusufu, abile mundu wa Nnongo apendi kwaa kumpeya oni.Amweni anneka kwa siri.20Pabilekagawaza kunani makowe ago,Malaika ba Ngwana ampili mundoto,kakoya,"Yusufu mwana wa Daudi,kana uyogope kuntola Mariamu kuba nnyumbo bako,kwa sababu ndumbo abi nayo ni kwa uweza wa Roho mtakatifu. 21Alowa beleka mwana nnalome ni walowa kunkema lina lyake Yesu,kati apala kubalopwa bandu bake kuoma musambi zabe."22Ngoti yega yapitike kamirisha chelo sabakilwe kwa ndela ya manabii,kakoya , 23Lola,bikira apatola ndumbo ni beleka mwana nnalome,ni akemwa lina lyake Imanueli maana yake,"Nnongo pamope natwenga."24Yusufu atiyumuka kuoma mulugono ni panga kati malaika wa Ngwana akoite nga atikumpotwa kati nnyumbo bake. 25Palyo,agonjike kwaa nakwe mpaka paapapite mwana wake nnalome akemilwe lina lyake Yesu.
1Baada ta Yesu,belekwa mu Bethlehemu ya Uyahudi plyo pa utawala ba mpwalume Herode bandu asomi buka kubwani ya kutalu baisile Yerusalemu kaakoya, 2"ywabile kwaa'ko ywabelekilwe mpwalume Ayahudi?twabweni itondwa yabile mashariki yitu tuisi kumwabudu. 3Palyo mpwalume Herode payowine atiyogopa,ni Yerusalemu yote pamope ni ywembe.4Herode nga akusanya boti apendo ba makuhani ni baandishi ba bandu,kaalokiya,"Kristo abelekwa kwako?" 5Kaba koya,"ku'Bethlehemu ya Ayahudi,mana nyon nga yaandikilwe ni manabii, 6Ni wenga Bethlehemu,mu,nchi ya ya Yuda,nchunu kwaa nnonge ya iongozi ba Yuda.kwa kuwa kuoma kwako wabile mtawala ywalowa kuwachunga bandu bango ba Israeli."7Herode kabakema balo asomi kwa siri ni kabakoya muda gani hasa itondwa ipala bonekana. 8Abatumite ku Bethlehemu,kakoya,"muyende mbolembole mukalaluye muda hasa mwana ywa abelekilwe.Palyo mwalowa m'bona ,muniletei habari ili mwanja ni nenga niweche isa ni kumwabudu."9Paba myowine mpwalume,bayei ni mwanja wabe,ni tondwa lelo waibweni ngolo ni yatikuwalongoya mpakanpaluyemi kunani ya mwana pabelekwile. 10Palyo paibweni tondwa,bapulaike muno.11Bajingii nnyumba ni bamweni mwana ywa belekilwe ni Mariamu mao bake,batikunolekea ni kunnoba.Baundwi misigo yabe ni kumpeya zawadi ya dhahabu,uvumba ni manemane. 12Nnongo atikubaonya mu'ndoto kana bapite kwa Herode,ila babuye kwa ndela yenge.13Baada ya kuoma,malaika ba Ngwana ampiye Yusufu mundoto ni kukoya,'Uluka,umpotwe mwana ni mao bake ni m'butukie Misri.Mutame kwoo mpaka pana mmakiya,mwanja Herode apala mwana amulage. 14Kilo Yusufu atiyumuka ni kupotwa mwana ni mao bake ni kabutukya Misri. 15Atami kwoo mpaka Herode awile.Alee litimii lelo likowe lya longei Ngwana pitya kwa anabii,"kuoma Misri ni kemite mwana wango."16Boka po Herode pabweni asomi batikonga,atikasirika sana.Alangi kwabulaga bana boti alalome bababile Bethlehemu miaka ibele mpaka pae yake kuoma muda ng'ulo wa akikishe na asomi.17Palyo ngalitimii likowe lya alongei mukano wa nabii Yeremia, 18"Lilobe lyayowinike Rmah,kilelo sa lobola muno,Raheli kalelya bana bake,ni akani kumpembelya,mana bawile."19Herode pawile,linga malaika wa Ngwana atikumpitya Yusufu mu ndoto kaakoya, 20"Uluka untole mwana ni mao bake,ni myende mu'nnema ba'Aisraeli kwa maana babau palenge byomi wa mwana bawile." 21Yusufu kayumuka ngampotwa mwana pamope ni mao bake,kaisa kunnema wa Israel.22Lakini payowine panga Arikelau abile katawala Yuda badala ta tate bake Herode.endeyogopa yenda kwao.Baada ya Nnongo kukalipwa kwa lota,atibuka yenda kunnema wa Galilaya. 23ni ayei tama kunnema woo waukemelwa Nazareti.Alee lenga lilimi likowe lyalongei kwa ndela ya manabii,panga alowa kemelwa Mnazareti.
1Palyo machiba ago Yohana mbatizaji atiisa kuhubiri kupongoti ya Yuda kakoya, 2"Mulobe samaha mana utawala wa Nnongo ubi karibu." 3Maana ayoo nga mmaite manabii Isay kakoya,"Lilobe lyamundu buka kupongoti,mwibika tayari ndela ya Ngwana,mumugoloye mwalowa peta.4Nambeambe Yohana aweti manyoya ga ngamia ni nkanda wa likenga nkibuno chake chakulya chake chaimapai nni busi wa mmwitu. 5Boka po Yerusalemu,Yuda yote,ni lieneo lyoti lyalitindiyete libendo lya Yordani bayei kachake. 6Bayendage batizilwa mulibende lya Yordani kuno bakitubu sambi zabe.7Ila paabweni mafarisayo ni Masadukayo banyansima kabankengama kwabe kupala batizwa,kabakokiya,"Mwenga mwa lukolo lya nng'ambo ywabile sumu nyai nyai ywakwelike mwitile gadhabu yaisa? 8Mupambike matunda gagalendine ni toba. 9Kana muwaze ni longela nkati yinu,'Tubile ni Ibrahimu kati tate bitu.' Kwa kuwa nenda kuwakokiya Nnongo awesa kutondobekeya Ibrahimu bana kuoma mu'maliwe aga.10Libengo tayari liyomwike bekelwa mu,mikega ya mikongo.Ni nkongo wawakotoka kwaa pambika matunda ganoike kutema ni kuteikuliwa pa mwoto. 11Nindakuwabatiza mu'mache kwaajili ya tubu,Lakini ywembe ywaicha nchogo yangu kulo nenga ni nchene ni nenga ngwesa kwaa hata kwipotwa ilatu yake,ywembe alowa kwabatiza kwa Roho Mtakatifu ni kwa mwoto. 12Ni kipepeto sake kibii muluboko lwake pwaya sana lubanja lyake ni kumba ngano yake muligala.Lakini atinie makapi mo mwoto wainika kwaa.13Yesu kaisa kuoma Galilaya mpaka lubendo Yordani abatizwile ni Yohana. 14Lakini Yohana apalage kana kakoya,"Nenga nipalikwa nibatizilwe ni wenga,ni wenga kaicha kachango?" 15Yesu kayangwa ni kukoya,Uyeketi ibe nyonyo saa yeno,kwa sababu ipalikwa timiza haki yoti."kisha Yohana atiyeketya.16Baada yabatizilya,mara Yesu apitike mmache,linga,kunani kwatiyogopa kayake ni amweni Roho ya Nnongo kuuluka kwa mfano wa nngunda ngaloa pantwe wake. 17Lola,lilobe latiboka kumaunde ni kukoya,"Ayo nga mwana wango nimpendile muno."
1Boka po Yesu ngapelekelwa ni Roho mpaka kupongoti lenga ajaribiwe ni nchela. 2Atabike masoba arobaini mutwekati ni kilo ngaibona njala. 3Nchela atimwichilya ni kunkokiya,"Mana itei wenga wa mwana wa Nnongo,ugabakiye maliwe aga gapangite nkate." 4Lakini Yesu kan'yangwa ni kunkokiya,"Itiandikwa,'Mundu kana atama kwa nkate kichake,ila kwa kila likowe lyapita munkano wa Nnongo.'"5Boka po nchela ampelekile kunnema mtakatifu ni kunbeka kunani muno ya kuliyengo lya hekalu, 6ni kunkoya,"Mana itei wenga wa mwana wa Nnongo,witomboye pae,maana itiandikwa,'Alowa kwalazimisha malaika bake pake pakupoke,' ni 'kuku kakatuya kwa maboko gabe,linga wakana kobala lungolo lwake muliwe."7Yesu kaakoya,"Kae iandikilwe,kana un'geye Ngwana Nnongo bako." 8Boka po nchela ngamputwike yendya mahali pa kunani muno ngamnaya utawala wote wa dunia ni ikowe yake yoti. 9Kakoya,"Nalowa kukupeya ilebe yoti yino mana unisujudu ni kuniabudu."10Boka po Yesu kankoya,"boka uyende wa nchela!Mana iandikilwe,'Ipalikwa kumwabudu Ngwana Nnongo bako,ni umtumikie yembe kichake.'" 11Nchela anlekite,nga linga,malaika ngaisa kunyangatia.12Yesu nga yowine panga Yohana ateboyolwa,atiboka mpaka Galilaya. 13Abokite Nazareti yenda ni kutama Karperanaumu,yaibile papipi ni bahari ya Galilaya,mpakani mwa lijimbo lya Zabuloni ni Naftali.14Ayee yapiti lenga litimii chelo chalongei nabii Isaya, 15Ku nnema wa Zabuloni ni nnema wa Naftali yendelya kubari,kwiye ya Yordani,Galilaya ya bamataifa! 16Bandu babatami mulubendo baubweni mbwega wananchima,ni balo batami pamwili wa kiwo,kunani ya mbwega yatikuwaangazia."17Kuoma muda woo Yesu atumbwi hubiri kakoya,"mutubu,mana utawala wa kunani ulegelile."18Abile atyanga mbwega ya bahari ya Galilaya,amweni apendo abele,Simoni ywa kemela Petro,ni Andrea kaka bake,kabatengwa mbelete yabe mubahari,mana babile avuvi ba omba. 19Yesu kaakoya,"Muiche munikengame,nilowa kuwapeya uvuvi wa bandu." 20Nga bailekite belele yabe ni kumkengama.21Yesu abile kayendelya kuoma abweni apendo benge,Yakobo mwana wa Zebedayo,ni Yohana kaka bake babile mungalaba pamope ni tate babe Zebedayo kaba sokota mbelele yabe,Nga akema, 22ni mara jimo baileka ngalaba ni tate babe ni bembe kabankengama.23Yesu ayei karibia Galilaya yoti,kapundisha mumasinagogi gabe kahubiri Injili ya utawala,ni kuponya kila matamwe ga bandu. 24Habari yake yayowanike Siria yoti,ni bandu kabaleta balo boti atamwe,bababile ni malazi goti ni minya,bababile ni moka,ni bene kiundaundani bababile lemile.Yesu kabaponiya. 25kipenga sa bandu bati kunkengama kuoma Galilaya ni Dekapoli,ni Yerusalemu ni Uyahudi ni kuoma ng'ambo ya Yordani.
1Yesu paakibweni kipenga sa bandu,atiboka ayei pakitumbi,paatami pae,banapunzi bake baichi kichake. 2Nga yowa nkano wake kapundisha,kakoya, 3"Heri bababile akeba ba Roho maana utawala wa Nnongo wabe. 4Heri balo bene huzuni,mana batafarijiwa.5Heri bene upole,mana balowa kurithi nchi. 6Heri bene njala ni kui ya haki,mana bapala yukutilwa. 7Heri bene rehema mana abo bapala pata Rehema. 8Heri bene mwoyo sapi mana walowa kum'bona Nnongo.9Heri bapatanishi ba haki,maana abo balowa kemelwa bana ba Nnongo. 10Heri balo babateswa kwaajili ya haki,maana upwalume wa Nnongo ni wabe.11Heri mwenga mwamutukanilwa ni bandu ni kuwatesa,au kubakokeya kila ubaya kachinu kwa ubocho kwa mwanja nenga. 12Mupulaike ni luluta,maana thawabu yinu ni ngolo kunani kumaunde.Kwa kuwa nga bandu gaba-apangite manabii bababile kabla yinu.13Mwenga mwa mwinyo wa dunia.Lakini kati mwinyo uaribike,olowa pangika kitiwi ubenanoga kwake kae?Iwezekana kwaa ube ni radha ili kujita panja ni kulebata ni agolo ga bandu. 14Mwenga mwa mbwega wa dunia.Nnema wauchengilwe pakitombe wiyobeya kwaa.15Bandu bawasha kwaa taa ni kwibeka pae ya kindanda,ila kunani ,ni ywembe yenda kuwamulikya boti nkati ya nyumba. 16Ni mbwega winu umulike nnongi ya bandu linga bagabone matendo gananoga ni kumsifu tate binu ywaabile kumaunde.17Kana muwase niichi kuibulaga saliya wala manabii,niichile kwaa kuiharibu ila kwitimiza. 18Kwakweli nindakuwakoya nyoo mpaka maunde ni dunia yate pita mtupo yodi wala nukuta jimo ya saliya yayalowa kuoma musaliya mpaka po kila kilebe kiyomwile timia.19Eyo yeyote ywatekwana amri njunu yimo nkati ya amri yee nikuwapudisha benge panga nyoo alowa kemelwa nchunu mu'utawala wa kumaunde.Lakini ywoywoti ywaikamwa ni kuipudisha alowa kemelwa nkolo mu'utawala wa kumaunde. 20Kwa maana nabakokiya ukweli winu mana mukotwike kwazidi baandishi ni mafarisayo,kwa vyovyoti mwabile mwajingya nkati ya ufalme wa kumaunde.21Muyowine yabakiyilye zamani panga,"kana ubulage" ni ywoywoti ywa bulaga abi pae ya hukumu.' 22Lakini nendakuwakokiya ywoywoti ywanchukiya nnongowe apalikwa ukumilwa. Ni ywoywoti ywammakiya nnongowe panga,wenga wa mundu wangefaika! apangika kwa ballaza,Ni ywoywoti ywabaya wenga wa nyinga apalikwa ni mwoto wa jehanamu.23Eyo mana kopiya sadaka yako nnonge ya Nnongo ni kankombokiya panga winakikowe nnongogo. 24Uwileke sadaka nnonge ya madhabahu,ni ukamwe ndela yako.Ukapatane wete nnongo'wo,ni boka po uiche kuitola sadaka yako.25Upembele ni mshitaki wako upesi,uwineke mundela kamuyenda mahakamani,kinyime chake alowa kupeleka kwa hakimu ni kukutaikulya muligereza. 26Muamini nendakuwamakiya,walowa lekelwa kwa mpaka ulepe senti ya mwisho yalongelwa.27Muyowine yaiikokiywe panga,"Kaa ube ni malaya." 28Lakini neda kuwakokiya ywoywoti ywa nnolekeya nnwawa kwa kutamaniya ayomwile gonja nakwe mwoyo wake.29Na mana itei liyo lyako lya kummaliyo lyenda kuobeya,ulitolwe ulitaikwe kutalu ni wenga.Kwasababu bora kiungo chimo cha payega yako kiobe kuliko yega yako yoti watakulikwe jehaamu. 30Na mana itei luboko lwako lwa kummaliyo lyenda kukosea,walukate ni kulutaikwa kutalu ni wenga.mana bora kiungo chako chimo cha payega yako kiobe kuliko yega nzima taikulilwa jehanamu.31Itibakijilwa kae,jwalowa kuneka nnyumbowe ampei hati ya talaka' 32Lakini nenda kuwakokiya,ywoywoti jwa nneka nnyumbowe ,ila kwa abari ya umalaya,apanga mmalaya,i ywoywoti ywa nkobeka baada ya peyelwa taraka enda zini.33Kai muyowine batibakijilwa balo azamai,'kana mulape kwa ubocho,umtumikiye Ngwana lapa kwako' 34Ila nenda kuwakokiya,kana mulape hata pasene,au kwa maunde,kwasababu kuezi ya Nnongo; 35Wala kwa dunia,maana ngabeka magolo gake,aokwa Yerusalem,maana ni nema mpwalume nkolo.36 Wala kana walape kwa mtwe wako,mana uweza kwa kulupanga lunywili limo panga luua u lupili. 37Ila makowe ginu gabe,"Kweli,kweli,kana,kana,'mana ywa yongeya makowe gabuka kwa nchela.38Muyowine ikokiywe panga," Liyo kwa liyo,ni lino kwa lino.' 39Lakini nenda kuwakokiya,kana mwasindane nchochi,lakini mundu akukombile ligomo lya mmaliyo wangalambukiye ni lenge.40Ni mundu ywa lowa kukushitaki ni kuitola nganju yako,unneki ni likoti. 41Ni mundu ywa kulazimisha yenda maili jimo wayende nakwe ibele. 42Ywa kuloba wampei,ni ywapala kukopa kana untile.43Muyowine panga ikokiywe,'umpende jirani bako ni umchukie adui bako.' 44Lakini nenga nendakuwakokiya,mwapende adui binu mwalobii mwisi, 45linga mupange mwabana batate binu bababile kumaunde,maana jwembe amulikya lisoba lyake abaya ni bema,ulaenda niya kwa bandu boti bene haki ni bange haki.46Mana mene mwapendi babapendile mwenga mupata thawabu gani? Hata bai!ni bembe bapanga kwaa nyoo? 47Kae mana mwapendi alongo binu bai,mupanga namani cha zaidi?Hata bandu bageaminiye bapanga kwaago? 48Bai mwenga mwalowa panga mwatakatifu,kati tate binu ba kumaunde mwababile atakatifu.
1Kana upange makowe ganoite kwa bandu linga ubonekane,wapata kwaa thawabu buka kwa Tate abile kumaunde. 2Kwaiyo mana kopiya kana upage ndoti na kuipuna mwene kati nanfiki babapanga mumasinagogi gabe ni mumitaa,linga panga bandu balumbe,kweli nenda kuakokiya,bayowine pokya thawabu yabe.3Lakini wenga mana kopiya,liboko lyako lya mashoto kunkeya lwa mmalyo kana lutange chakipanga. 4linga panga zawadi yako ipijilwe kwa siri,ni Tate bako babakubona kwa siri alowa kukupeya zawadi yake ipiyilwa kwa siri.5paupanga,kana ube kati wa nnafiki,maana bapendike yema ni loba 'mumasinagogi ni mulukona,linga panga babonekane ni bandumkweli nenda kuakokiya bapokite thawabu yabe. 6Lakini wenga,mana ulobie,kuyingii mu,chumba,ujigale nnango,ni ulobe kwa mwanja tate bako ywa abile musiri,Nga Tate bako ywaaibona siri alowa kupeya thawabu yako. 7Na paaloba,kana ukeme kwaa marudio kati ya apanga amataifa,kwasababu bawasa panga balowa kwayowa kwa mwanza makowe gabe gana nchima.8Kwa eyo,kana mube kati bembe,mana Tate bako atangite ywagapala hata balo waloba kwake. 9Kwa eyo,mulobe nyonyo,"Tate bitu waubile kumaunde,lina lyako litukuzwe. 10Upwalume wako uiche,champendile kipangilwe hapa pakilambo kati kwo kumaunde.11Utupei lino nkate witu wa kila lisoba. 12Utusamee madeni yitu,kati twenga twatuwasamee wadeni witu. 13Kana utupei majaribu,lakini utulopwe ni yulu nchela.14mana itei mwalowa kwasamiya kwa makosa gabe,Ni Tate bako ywabile kumaunde apala kwasamee mwenga. 15Lakini yaibile muwasamee kwaa makosa gabe,Tate binu awasamee kwaa makosa yinu ni mwenga.16Zaidi ya yoti,mana autabike,kana ubonekane kuminyo kwati kekenaa kati anafiki mwabapaga,mana benda kekenala kuminyo yabe linga bababonikine ni bandu,panga batabike.Kweli niaalokiya,bayomwite pokya thawabu yabe. 17Lakini wenga,mana utabike,upakile mauta mutwe wako ni uuluwe kuminyo. 18Nyoo watanganikwa kwaa ni bandu panga utabike,ila Tate bako ywabile musiri,alowa kupeya thawabu yako.19Kna ubeke akiba mukilambo,mabongo ni kutu yalowa alibiya,ni bai tekwana ni jiba. 20Itunzie akiba yako mwene kumaunde,hakwo mabongo wala kutu ialabiya kwaa ni mwii aweza kwaa tekwana ni jiba. 21Mana akiba yako paibile,ni mwoyo bako nga walowa baa.22Liyo nga taa ya payega,kwa eyo,mana itei liyo lyako likoto,yega yoti walowa panga ni bwega. 23Lakini mana liyo lyene libou,yega yako yoti,iba twelya lybendo totoro.Kwa eyo,mana itei bweya waubile nkati yake lubendo hasa,lubendo lukolo kiasi gani! 24Ntopo hata yumo ywaweza kwatumikya ngwana abele,mana alowa kunchukiya yumo ni umpenda ywenge,au alowa tama kwa yumo ni kunzalau ywenge,mwaweza kwaa kuntumikya Nnongo ni mali.25Kwa eyo nendakukokiya,kana mube ni masaka husi maisha gako,panga mwalwaa namani ni mwawala namani. 26Lola iyuni ya kunani,bapanda kwaa,bauna kwaa,ni kana bakusanye ni kutunza mughala,lakini Tate binu ywaabile kumaunde ubalisha.Namani mwenga mwa thamani kwaa kuliko iyuni?27Nyai nkati yinu ywaisumbukiya ywa enda weza kwiyongeya miaka ya maisha gake? 28Mwanja namani mukonda mashaka husu mawalo?muwase maloba ga mumigunda,mwaganawili.Gapanga kwaa lyengo ni gaweza kwiwalika. 29Bado niakokiya,hata Sulemani wakati wa utawala wake awalikwe kwa kati ga mulobe.30Mana itei Nnongo agawalika manyei mu'ng'unda ni gatama kwaa miaka yananchima malao baika kagataikulya kumwoto,tubwe kwa kitiwi mwalowa kumwalika mwenga,mwenga mwabile ni imani njene? 31Tubwe kana bube ni mashaka kamukoya,'mwakolongwa tulolya namani?'Au "Twalowa nywaa kele?" au twalowa waa ngobo gani?"32Mana amataifa nembe bapala makowe aga,ni Tate binu ywa kumaunde atangite panga mwenda gapala goo. 33Lakini wete mupale utawala wake ni kweli wake ni ago goti mwalowa peyelwa. 34Kwa eyo,kana ubeke shaka kwaajili ya malabo,mana malabo yaisumbukya yene.Kila lisoba lyalengani kwa litatizo lyake lyene.
1Kana uhukumu,ni wenga walowa hukumilwa. 2Kwa hukumu yalowa kubahukumu benge,ni wenga walowa hukumilwa.Kwa kipimo sa upimite ni wenga walowa pemelwa chechelo.3Mwanja namani ulolekipande cha kibile muliyo lya nnongowo,lakini utanga kwaa lipekete lya libile muliyo lyako? 4Uweza buli baya kwa nongowo,linda nikubuye kipande sa kibile muliyo lya nongowo,wakati wabile ni lipekete mu'liyo lyako? 5Wannafiki wenga,"wete uboye lipekete lyalibile muliyo lyako,ngauweza kuliboa kinanoga ni kummoya nongowo lyalibile muliyo lya nnongowo.6Kana uwapei mbwa chakulya kitakatifu,ni kana wataikuli magombe kilebe cha thamani nnonge yabe. Mana balowa kuitahabikya ni kwi lebata kwa magolo,ni kai bakugalambukya wenga ni kukupalangwana ipande ipande.7Loba,ni wenga walowa pata,Upate ni wenga walowa kwibonapanga.Upinge hodi,ni wenga wapala yogolelwa. 8ywoywoti ywa loba,upokya.Ni ywoywoti ywabisha hodi,apala yogolelwa, 9Au abile mundu nkati yinu ywabile,mwana wake anobite kipande sa nkate apala mpei liwe? 10Au maa anobite omab,ni ywembe apala mpeya lingambo?11Kwa eyo,mana itei mwenga mwabaya mutangite kuwapea wana winu zawadi inogite,je kiasi gani kwa Tate ywabile kumaunde apala kuwapea ilebe inanoga balo bannobite? 12Kwasababu eyo,waupala pangilwa ni bandu benge ni wenga wapayi nyonyonyo mana ayee sheria ni manabii.13Mjingi kwo pitya niyango wabana,Mana nnyango nkolo ni ndela ngolo yeyenda kuobi,ni bandu babapeta ndela yoo bananchima. 14Nnyango watibana,nnyango wabana ni ndela yeeyenda kuukoti achunu baweza kuibona.15Muiazari ni manabii baubocho,balowaicha bawati likengo lya ngondolo,lakini kumbe kibwa mwitu akale. 16Kwa matokeo gabe mwalowa kuwataba,je bandu baweza una matunda gaanoga muichongoma,au tini mukongo wa mbaruti? 17Kwa nyoo bai,kila mkongo unanoga upambika matunda gananoga,lakini mkongo mmaya upambika matunda ganoite kwaa.18Mkongo unanoga uweza kwaa pambika matunda yanoite kwaa,ata mkongo unanyata uweza kwa pambika matunda gananoga. 19Kila mkongo waupambika kwaa matunda yanoite walowa taikwa mu mwoto. 20Nga nyo,mwalowa kwatanga bokana ni matunda gabe.21Si kila mundu ywanikema nenga,'Ngwana,Ngwana,' alowa jingya mu upwalume wa kumaunde,ila yolo ywapanga gagapendike Tate bangu ba kumaunde. 22Bandu bananchima banibakiya lisoba lyo,'Ngwana,Ngwana,twapiyete kwa unabii kwa lina lyako,tukemile kwa masetani kwa lina lyako ni lina lyako twapagite makowe makolo?' 23Nga niakokiya wazi,'Niatangite kwaa mwenga!muboke kachango,mwamupanga sambi!'24Kwa eyo,kila yumo ywayowa maneno gango ni kugatii alowa landana ni mundu mwene lunda ywachengite nyumba yake paliwe. 25Ulatiniya machegatitwelyana na mbonga ya tiputa nyumba yoo lakini wawezike kwa bomoka maana ya chengilwa paliwe.26Namundu jwa liyowa likowe iyango alitikwako aliwapangitwa katimundu ngalunda jwachungite nyumba yake palwangi. 27Ulatisa mafuliko gatiicha mbonga yatipukatya na kwikobwa nyumba yoo! ngobomoka na alibika sana.28Wakati yesu payomwi longule makowe gaa bandu batigasangala mapundisho gake. 29Mana apundishike katimundu mwene utawala sio kati waandishi babe
1Ysu pauluka buka pakitombe bandu banyansima batikuukengama. 2Lola mwene ukoma atikukilikitya nnonge yake kabaya."Nngwana mana uwezike uniponeye. 3Yesu ngamkwamwa na liboko lwake kabaya "mbala ube wankoti," popopo ngapona ukoma wake.4Yesu kankokeya,"lola kene wamakiye munelu jwo jwote.Uyende ukailaye kwa makuwani na upiye sadaka kati Musa mwalagile, lenga na bembe bakatange"5Yesu paikite kaperanaumu jemedari atei ni kunnobia, 6kabaya," Nngwana, mtumishi wango atigonja kasango alipooza na andaminya sana. 7Yesu ngammakiya,"nalowaicha na kumponeya."8Jemedari kanyangwa na kummakiya,"Ngwana nega najwa thamani kwaa hatawiche nojingya nnyumba yango ulongele likowe tuu na mtumwa wango alowapona. 9Mana nenga wa mundu wa mwene utawala na nibii na askari pae yangu mana nibaite wenga ayo yenda na kayenda na wenga isa aicha na kwa tumishi wango panga nyoo nanjwembe panga! 10Yesu payowine nyoo atashangala sana na kwabakiya balo baba nkengamage kweli nendakumakiya napata kwa kumona mundu mwene imanikati yoo Muisrael.11Nendakumakiya baingi balowaisa buka kubwani na kubara balowa tama pameza pamope na Abrahamu,Isaka na Yakobo mu utawala wa kumaunde. 12Lakini bana ba ufalme balowa taikulilwa mulubendo lwa panja nga kwaba na kulelo na tauna mino. 13Yesu ngamakiya jemedari yenda kati mwoyo mwi aminiya naipangi lwe nyo kachako namtumishi aponi muda wowowo14Wakati Yesu paaikite kunyumba ya Petro,amweni mao bake nyumbowe Petro agonjike kaminya homa. 15Yesu kankamwa ni luboko lwake,ni homa yake gainneka.Ngayumuka kaba muhudumia.16Piikite kitamunyo,bandu banletike Yesu bandu banyansima bene nsela.Kaabuya nsela ni kuaponiya atamwe. 17Kwa jinsi yee gatimii galo gagabakiyilwa ni Isaya nabii,"Ywembe mwene agapotwi matamwe gitu ni apotwi malasi gitu."18Kae Yesu pabweni kipenga sa bandu kiyengetike,atikwaelekeza ya yenda upande wenge wa bahari ya Galilaya. 19Ngaa mwandishi aisa kasake ni kunkokeya,"Mwalimu,mbala kukukengama kwokwote kwawapalayenda." 20Yesu kakoya,"mkunge abi ni lembwa,nakiyuni sakunani ayi ni iyumba,lakini mwana wa Adamu ntopo pandu pogonjeka ntwe wake."21Mwanapunzi ywenge kankokeya,"Ngwana,umbei rusa wete ngasike Tate bango," 22Lakini Yesu kaankokeya,"Ungengame,waleke wafu basikane bene"23Yesu payingii mungalaba,anapunzi bake,batikunkengama molo mungalaba. 24Linga lyapitike limbonga mubahari yene,mpaka ngalaba yaiwekelekwa.Lakini Yesu agonjike. 25Anapunzi bake kabayenga kunyumuya kababaya,"Ngwanautulopwe twenga,twenda waa!"26Yesu kaakokeya,"mwanja namani muyogopa,mwenga mwabene imani njene?" Ngayumuka ni kukalipya limbonga lya mubahari.Ngapautulia liki, 27Analome kabasangala ngababaya,"Ayu mundu ywa aina gani,ata mbonga ya mubahari yenda kumtii yembe?"28Wakati Yesu pabiliye lenge wa nnema wa Magadala,alalomea abele batawalilwe ni nsela batikwembana nakwe.Babokage mumakaburi ni babile ni vulugu muno ,ata apeta ndela bawesa kwaa peta ndela yoo. 29Lenga,batikemelana ni koya,"Twinamani cha panga kachako,wa mwana wa Nnongo?Uichi kututesa ata wakati witu wangaisa?"30Pabile ni likundi likolo lya ngobe kabalepolya manyei,babile kwa kutalu, 31nsela ngabakemelya kabakoya,"Mana kautuamuru tuboke utupeleke kulikundi lya ngobe." 32Yesu kaakokeya,"Muyende!" nsela kababoka yenda kwa ngobe.Ngalinga,likundi lyoti galilela buka kukitombe ni yendya mubahari ni lyoti lyaweli mmache.33Alalome kabasangala ngobe batitila,Napabayei mjini batikuwabakiya yoti gagapitile,hata cha ubendi upepo. 34Lola,mji woti wati icha kwembana ni Yesu.Paba mweni,batikunnoba abuke mukowa wabe.
1Yesu kayingya mungalaba,ngaloka kaika mukijiji chenge cha atamage. 2Lola,kabannetya mundu ywa pozike agonjike paligodolo.paaibweni imani yabe,Yesu kankokeya ywa mundu apoozike,"Mwanawango,ube ni puraha,dhambi yako usameilwe."3Lola,baadhi ya baalimu ba saliya bende bakiyana bene kwa bene,"Mundu yoo enda kupulu" 4Yesu atangite mawazo gabe ni kabaya,"Mwanja namani muwaza mabaya mumwoyo winu? 5Cha'ako chakibii rahisi baya,"sambi yako isameilwe!" au baya,"Yema uyende" 6Lakini mutange panga mwana wa Adamu abile nao uwezo wo samiya sambi..."Abayite goo kwa yolo ywapoozike, "Yema,uputwe ligodolo lyako,ni uyende kasako."7Ni yolo mundu kayema kaboka yenda kachake. 8Kipenga sa bandu kapabweni agoo, batisangala ni kunsifu Nnongo,ywa apeilea uwezo uwo bandu. 9Ni Yesu paabile kapeta kuoma koo,amweni mundu ywakemelwa lina lyake Mathayo,ywa abile tama palo paakusanyle kodi. Niywembe kankokeya,"ngengame nenga" Ni ywembe atiyema ni kunkengama.10Ni Yesu patamile kulya chakulya cha kiloo nkati ya nyumba,baisi bakusanyile kodi bananyansima ni bandu baovu balya chakulya pamope ni Yesu ni anapunzi bake. 11Nga Mafarisayo pamweni ago,kabakokeya anafunzi,"Mwanja namani mwalimu winu alye chakulya pamope ni bakusanya kodi ni bandu abaya?"12Yesu paayowine ago abayite,"Bandu bababile ni afya nzuri bapalike kwaa nng'anga,ila balo babile atamwe. 13Yatikuwapasa muyende mkajipunze maana yake,"Mbendike rehema ni dhabihu kwaa." kwa mana niisile,kwa balo babile ni haki kwaa kutubu,ila kwa balo babile ni sambi.14Nga anapunzi ba Yohana baisi kachake ni kukoya,"Mwanja namani twenga na mafarisayo twatabite,lakini anapunzi bako atabite kwaa?" 15Yesu kabakokeya,babaindikiya ndowa baweza huzunika wakati mwene ndowa abile pamope nakwe? Lakini lisoba lyaisa ambalo Ngwana ndowa alowa boka ngabalowa taba.16Ntopo mundu ywa beka ipande ya ngobo ya ayambe mu ngobo ya ayambe kwaa,kiraka salowa papwanilwa buka mu ngobo ni mwepopwaniko nkolo wa pita.17Ntopo bandu babayeya wembe mmabau mu chombo cha wembe kwele,bene bapanga,likengelya popwanika,wembe walowa penganika ni likengo lwalowa popwanika.Badala yake babeka wembe wayambe mulikengo lya ayambe ni vyoti vyabile vikoto.18Palyo Yesu kabakokeya makowe ago,linga,afisa atiicha ngampingya magoti nnonge yake,ni ywembe kabaya,"Mwana wango atiwaa nambeyambe,lakini wiche unobii ni ywembe atama kai. 19Yesu ngayema ni kunkengama ni anapunzi bake.20Linga nwawa ywabile kapita mwai kwa kyaka komi niibele,atiicha papipi ni Yesu kakamwa mu'lipindo lya ngobo yake. 21Kwasababu atibaya,"Mana niikamwi ngobo yake,nalowa pona." 22Yesu kagalambuka kummakiya,"Mwinja,line na mwoyo,imani yako itekuponeya," Ni muda wowo mwale atipona.23Yesu paikite mu'nyumba ya afisa,nembe abweni akombwa talumbeta ni kipenga sa bandu sakibile kikombwa likoti. 24Ni ywembe kabaya,"Mbukange pani,mana nwawa awile kwaa ila atigonja,Lakini balo bandu batiheka ni kumgeya.25Na balo badu pabapitike panja,ni ywembe ajingii kuchumba ni kunkamwa luboko ni mwale ngayumuka. 26Ni habari yee yatiyowanika nnema woti.27Nga Yesu kapeta buka palo,alalome abele ipofu bati kunkengama.Kabankema ni kunkokeya,"mwana wa Daudi,utuponyee" 28Palyo Yesu aikite panyumba balo ipofu baisi kachake,Yesu ngabakiya,"Mwendaaminiya panga nenda weza panga?" kabankokeya "Eloo,Ngwana."29Nga Yesu kakamwa minyo yabe ni baya,"Naipangilwe nyoo kwinu kati mwaaminikwe" 30Na minyo gabe kabagauywa,Yesu ngabakiya ni kuakokeya,"Lenga mundu ywoywote kana atange kuhusu likowe lee." 31Lakini bandu abele batibuka na tangaza habari yee sehemu yoti ya nnema.3234Tubwe abo alalome abele pababile kabayenda kachabe,linga,mundu yumo bubu ywaabii na nchela banetike kwa Yesu. 33Na nchela pagamoi yolo mundu bubu ngatumbwa longela.Kipenga sa bandu satumbwa sangala ni baya,Ayee inawa kwaa pitya mu'Israel. Lakini Mafarisayo babile kababya,"Kwa mpendo wa nchela,abenga masetani."35Yesu atetindiya mjini mpaka mwijiji.Ni ywembe kayendelya pundisha mumasinagogi.Kahubiri Injili ni upwalume,na poneya atamwe ga kila aina ni udhaifu wa aina yoti. 36Bandu pabamweni,nembe abeki kiya,mana batisumbuka mwoyo.Babile kati ngondolo yange nchungaji.37Ni ywembe kaakokeya anapunzi bake."Mauno ni yananchima,ila apanga kachi ni achene. 38Nga eyo munobe Ngwana wa mauno,linga apeleke apanga kachi mu'mauno gake."
1Yesu akemite anapunzi bake komi ni ibele pamope ni kwapeya ngupu kunani ya nsela achapu,kwabendya ni kwabenga kila aina ya malasi goti ni matamwe.2Maina ga mitume komi ni ibele nga aga. Lya kwanza Simeoni(ywakemelwa Petro),ni Andrea kaka bake,Yakobo mwana wa Zebedayo,ni Yohana kaka bake: 3Philipo, ni Bartelemayo,Thomaso,ni Mathayo,ntoza kodi,Yakobo mwana ba Alfayo,ni Tadeo, 4Simoni mkananayo,ni Yuda Iskariote,ywa ansalitiye.5Haba komi ni ibele Yesu atikubatuma.Ni ywembe atibaelekeza kabaya,"Kana muyende seemu yabatama amataifa ni kana muyjingii mumji wa asamalia. 6Badala yake,mwayendeli kwa ngondolo babaobite ba nyumba ya Israel. 7Ni mana kamuyenda,muhubiri ni kubaya,upwalume wa Nnongo waisa.'8Mwaponye atamwe,mwayoye babawile,mwaponeye bene ukoma ni kugabenga nsela.Mupeyilwe bure,mwapeye bure. 9Kana mtole dhahabu,almasi,ao shaba mu'pochi yinu. 10Kana mwaputwe mpuko nkati ya safari yinu,ao ngobo ya ngalabwa,ilatu au fimbo,kwa sababu mpanga kazi apalikwa alepelwe.11Mji wowoti ao ijijicha mujingii,mumpale ywa aminike mtame palo kachake pamwapala buka. 12Ni nyumba yamwalowa jingya mwailobi, 13Mana itei nyumba yastahili,amani yinu ibaki palyo,lakini kati nyumba istahili kwaa,amani yinu imuyangani ni mwenga mwabuka.14Na kwa balo babakotoka kumpokya mwenga na kulipekaniya kwa likowe lino,mana kamubuka munyumba au pamji woo,muikung'unde hata vumbi ya kulwayo yinu. 15Kweli nenda kuakokeya,bora mwabapumiliye bandu ba Sodoma na Gomora lisoba lya ukumilwa kuliko nnema woo.16Linga niatuma kati ngondolo nkati ya mabwa mwitu,nga eyo mube mwamutangite na mwapolw kati ngambo,namube apole kati ngunda. 17Mube aangalifu ni bandu,balowa kushitakya ni balowa kumkombwa mu'masinagogi. 18Ni mwalowa potwa nnonge ya akolo ni afalme kwaajili yango,kati ashuhuda kwabe ni mataifa.19Pabalowa kunshutumu,kana mube ni mashaka kinamani chabakokeya,kwa kuwa kilebe sa longela mwalowa pewa wakati woo. 20Kwa kuwa mwenga kwaa mwawalowa koya,ila Roho ba Tate binu ywabile longela nkati yinu.21Alongo balowa bulangana,tate ni mwana wake.Bana balowa inuka kunani ya azazi bao,ni kwabulaga. 22Ni mwenga mwalowa chukilwa na kila mundu kwamwanja ya lina lyango.Lakini ywoywoti ywalowa pumuliya mpaka mwisho mundu ywo alowa okoka. 23Pabalowa kuntesa pamuji goo mwatili wenge,kweli nenda kuakokeya,mwaiyomwa kwa milema ya Israel bila mwana wa Adamu buya.24Ilengani kwaa mwanapunzi kana abe nkolo kuliko mwalimu wake,wala mmanda ywabile kunani ya Ngwana wake. 25Mana itei bankemite Ngwana wa nyumba Belzabuli,mwenga si muno balowa kuwageya ni nyumba yake!26nga nyo bai kana muyogope,mana ntopo chachakotoka ba chapala,ni ntopo chabaijile sasakotoka bonekana. 27Chalo chaniakokeya mulubendo,mukibaye pabweya,ni chalo chamukiyowa mbolembole mmasikio yinu,mwakitanga kunani ya nyumba.28Kana muyogope balo bababulaga yega lakini baweza kwa bulaga roho.Ila,mwayogope yolo ywaweza bulaga yega ni roho kwipeleka kuzimu. 29Je kasuku abele bapemeya kwa senti njene?.Hata nyoo ntopo ywaweza tomboka pae bila Tate binu kufahamu. 30Lakini ata nywili yimo ibalangilwe. 31Kana mube ni mashaka,mana mube ni thamani kuliko kasuku bananchima.32Kwa eyo,kila mundu ywalowa kuniyeketya nnonge ya bandu,na nee nalowa kun'yetya nnonge ya Tate bango ywabile kumaunde. 33Na ywangana nnonge ya bandu,na nee nalowa kunkana nnonge ya Tate bango ywabile kumaunde.34Kana muwase panga niletike amani mukilambo,ila lipanga. 35Maana niisi kumpanga mundu bayumanie ni akina tate bake,ni mwenye na mao bake,ni mkamwana ni mao bake nchengowe. 36Ni adui ywa mundu ywa nyumba yake.37Na ywalowa kuwapenda mao ni tate muno kuliko nenga abwaika kwaa na ywapenda mwana wake nnalome au mwana wake nnwawa ne aywo abwaka kwaa. 38Ywembe ywa kotoka putwa msalaba wake ni kunikengama abwaika kwaa. Ywa lowapala maisha agaopeya. 39Lakini ywalowa abeya maisha kwaajili yango alowa kugapata.40Ywalowa kunikaribisha mwenga anikaribisha nenga,ni ywanikaribisha nenga akaribisha jwembe ywaniletike nenga. 41Ni ywembe ywalowa kunkaribisha nabii kwa mwanja nabii alowa pokya sawabu ya nabii.Ni ywoywoti ywankaribisha mwene haki kwa mwanja mwene haki alowa pata sawabu ya mundu wa haki.42Ywoyoti ywalowa kumpeya kati bana baa,angalau kikombe cha mache go nywaa maimu,kwa mwanja anapunzi bango,kweli nenda kuwamakiya,ywembe aweza kwa kosa kwandela yoyoti sawabu yake."
1Baada ya Yesu yomwa kwaeleza anapunzi bake komi ni ibele atibuka pae yopundisha ni hubiri munuji yabe. 2Ni Yohana atabilwe payowine mwapangage Kristo,atumite banapunzi bake, 3Bakannokiya,"Wenga nga ywaapala icha,au kwi ni ywenge ywatunnenda?"4Yesu kaayagwa ni kukoya,"Muyende kum'bakiya Yohana gamgabona ni galo gamugayowa. 5Ipofu bandalola,iwete banda yenda,akoma banda pona,babakotokage yowa benda yowa kae,bandu babawile benda yoka kae,ni anyonge bahubiyilwe likowe linanoga. 6Ni abarikiwa ywa kotoka kuniboniya masaka.7Ni bandu pababoi,Yesu ngatumbwa longela ni bandu kuhusu Yohana,"Kinamani chamwaiyei kukilinga kupongote mbonga ya yalendemiye linyei? 8Lakini kinamani mwauei kukibona mundu ywaweti mangobo laini?Kwakweli,balo babawala ngobo laini batama munyumba,ni zaidi ya nabii.9Lakini mwatiboka lolekeya namani nabii?nga nyo nendakuwamakiya,na zaidi ya nabii. 10Ayoo nga yolo ywaandikilwe,linga nitume talisi wango nnonge ya kuminyo yako, ywembe ngalima ndela yake.11Nenga niakokiya ukweli,kati ya bababelekwi ni nwawa btopo ywabile nkoto kuliko Yohana Mbatizaji.Lakini ywembe nchini mu utawala wa kumaunde nga nkolo kuliko ywembe. 12Buka masoba ga Yohana mbatizaji mpaka leno utawala wa kumaunde upatikana kwa ngupu ni bandu babile ni ngupu,batola kwa ngupu.13Kwa mwanja manabii ni saliya,batitabiri mpaka wakati wa Yohana. 14Ni mana itei mpala yeketya,yembe nga Eliya ywa palaisa. 15ywa abi ni makutu gayowa na ayowe.16Nikilinganishe ni namani kibeleki cheno?mfano wa bana babang'anda sokoni,babatama na kemelyana. 17Ni kukoya, 'Twakombwi zomarimwainike kwaa,Twatilombola,mwaleikwaa.'18Maana Yohana atiicha bila lya nkate wala nywaa divai,ni mubayage,'Aii na nchela.' 19Mwana wa Adamu atiisa kalya no ywaa na mumaya ni kumila na nepi,mbwiga labe akusanga ushuru na bene sambii,lakini hekima itanganikwa kwa matendo gake."20Yesu atumbwi kuakalipiya miji yayabile miyendo yake michapu,mana babile bado tubu. 21Ole wako,Kolazini,Ole wake Bethesaida kati matendo makolo gakapangika Tiro i Sidoni galo gagapangike pano,bapale tubu zamani kwo wala mabuniya na pakala lingu. 22Lakini kwaloba bana pumulia Tiro na Sidoni masoba gahukumu kuliko kasabe.23Wenga Kapernaum,ukita tondobelwa mpaka kumaunde?Ntopo walowa ulujilwa mpaka pai kuzimu.Kati kwa Sodoma kulwe pangika makowe makolo,kati mwagapangilwe kachabe,ilwepanga mpaka leno. 24Ila nibaya,kachako yalowa baa rahisi kwa nnema wa Sodoma pumulia lisoba lya hukumu kuliko wenga.25Muda woo yesu atibaya,nenda kulumba,mwenga mwa Tate,Ngwana wa kumaunde ni nnema,kwa mwanja waijite makowe gaa bene hekima na akili,na kwayogolya bange lunda,kati bana achunu. 26Tate kwa kuwa mwapendesilwe nyoo pa minyo yinu. 27Makowe goti galekilwe kachango buka kwa Tate.Nantopo ywantangite mwana ila Tate,na ntopo ywantangite Tate ila mwana na ywoywoti ywampendi mwana kunnagilya.28Muiche kwango, mwenga mwa boti mwamuangaika na mwamulemewa na igombo inatopa,ni nenga nipala mpomoli. 29Mube ni akili ni mwiyegane buka kachango,mana nibii ni lwongo na nampole wa mwoyo ni mwalowa pata pumulya na nafsi yinu. 30Kwa mana nila yango ibii laini ni igombo yango nj'oyou.
1Lichoba lya sabato Yesu kapeta karibu ni mung'unda,anapunzi bake babile ni njala gabatekwa makasi no lyaa. 2Lakini Mafarisayo pabagabweni goo,nga bammakiya Yesu aalagiye anapunzi bake baitekwana saliya bapanga lsoba lyange lusilwa lisoba lya Sabato."3Lakini Yesu ngaabakiya,"Munasoma kwa Daudi mwapangite wakati wabile na njala,bamope na bandu babile pamope nabo? 4Mwayingii nyumba ya Nnongo no lyaa mikate ya madhabahu,na yabile kwaa alali kachake kwi na balo babile nabo,ila alali kwaa makuhani?5Bado munasoma kwa kuhusu saliya,panga lisoba luya sabato Makuhani gati ya hekalu kwichapuya sabato,lakini ntopo ywa sitakiya? 6Lakini nilongela kachinu panga ywabile nkolo kuliko hekalu abile pano.7taanga ayee ina maana gani,nipala loba na sio sadaka,mpele kwa hukumu kwa benge makosa. 8Mana mwana wa Adamu nga Ngwana wa sabato.9Yesu gabuka palo gayenda kuhekalu lyabe, linga kwabi na mundu mlemafu wa luboko Mafarisayo ngaba naluya Yesu,kababaya, 10"Je,halali kumponeya lisoba lya sabato?"Lenga bapate kusitakiwa kwopanga sambi.11Yesu kaakokiya,"Nyai kato yinu,abile ni ngondolo yumo,ni aywoo ngondolo atumbuki mulembwa lisoba lya sabato,ywakotoka kunapwa? 12Je,kilebe chaako cha thamani,bora kunopwa mundu kuliko ngondolo!kwa eyo alali bai panga mema lisoba lya sabato."13Yesu kankokeya ywa mundu,"ngalowa luboko lwako"Ngalugoloya,ngalupona,kati lololwenge. 14Lakini Mafarisayo ngabapita panja kabapanga ndela ya kumulaga.15Yesu patangite mpango woo atiboka.Bandu banyansima batikunkengama,nga aponea bote. 16Abakiye kana babakiye bandu akanatanganikilwa kwa bananchima, 17panga ilimi yolo kweli,yabaite nabii Isaya,kaba18Linga,mtumishi wango ywanichewile,ywanimpendile,kwa ywembe mwoyo wango utikumpenda.Nalowa beka Roho yango kunani yake,na alowa tangaza hukumu kwa mataifa.19Aangaika kwaa wala lela kwa ngupu;aimiya kwa utambi wa upiya lyoi,mpaka pateta hukumu no shida. 20Kana auna tete lyalichubulilwa,kana aime tambi yoyoti wauluka lioi. 21Na mataifa balowa bana ujasili kwa lina lyake.22Mundu pilani ngaminya na bubu,ywalobi moka banetike kwa Yesu.Ngamponiye,pamope ni mundu bubu pona na kipofu bona; 23Bandu boti batisangala no baya,iweza wezekana mundu yoo mwana wa Daudi?"24Lakini Mafarisayo pabayowine husu maujiza agoo,batibaya,"Ayo mundu aboya kwa masetani kwa ngupu yake mwene ila kwa Baheburi,mpendo wa masetani. 25Lakini Yesu agatangite gabaweza na kwabakiya,"Kila utawala wautalanganike wene walowa alabika kwaa,na kila nyumba yayalowa lalanganika bene yayema kwaa.26Mana itei nchela alowa kumoya nchela,inda kipenga muakili yake mwene. 27Kwa kitiwi utawala wake walowa yema? Na mana itei niboya nchelakwa ngupu ya Belizabuli,babafata mwenga babuya nchela kwa ndela ya kele?kwa ndela ya balowa ba akimu winu.28Na mana kanibuya nchela kwa ndela ya Roho wa Nnongo,bai utawala wa Nnongo uichile kachinu. 29Ni aweza buri yingwa nyumba ya mwene ngupu najiba,bila kutaba mwene ngufu wete?Ngaweza yiba ilebe yake buka nkati ya nyumba. 30ywoywoti ywakotwike baa nanee enda kunitaukya,na ywa kutoka kumba pamope na nee enda palagana.31Kwa eyo nibaya kachinu,kila sambi na kufulu bandu alowa kwa samiya,lakini kukufulu Roho Mtakatifu asamiya kwaa. 32Na ywoywoti ywalowa baya likowe kinyume sa mwana wa Adamu,alowa kusamiwa.Lakini ywolongela kinchogo sa Roho Mtakatifu aywo basamwa kwaa,kwa utawala ngo wala wauicha.33Ao upange mkongo panga unanoga na litundu lyake linanoga,kwasababu nkonga utanganikwa mutunda gake. 34Mwenga ,wa lukolo lwa ng'ambo,mwenga mwabaya muweza longela makowe gananoga?Kwasababu mikano ilongela buka mumwoyo. 35Mundu nzuri muakiba inanoga ya mwoyo wake gapita gananoga,na mundu mwou mu'akiba ou ya mwoyo wake,ipita kilebe kinayangata.36Nenda kuwamakiya panga lisoba lya ukumu bandu balowapiya hesabu ya kila likowe lyange mana lyabalongelage. 37Kwa kuwa kwa makowe gako walowa balangilwa haki na kwa makowe gako walowa hukumilwa."38Mwisho baazi ya aandishi ni Mafarisayo ngaban'yangwa Yesu kababaya,"Mwalimu twapendi kubona ishara kachako." 39Lakini Yesu atikwayangwa ni kuakokeya,"kibelekwi kinoite kwaa ni sa umalaya kipala ishara lakini ntopo ishara yailwapila kachako ila yulo ya nabii Yona. 40Kati nabii Yona mwaatami mundumbo lya omba nkolo kwa masoba gatatu kilo ni mutwekati,nga nyoo mwana wa Adam alowa tama nkati ya mwoyo wa bwee kwa muda wa masoba gatatu kilo ni mutwekati.41Bandu baninawi balowa yema nnonge ya hukumu pamope ni ubelekwi wa bandu aba na balowa hukumilwa kwasababu batiloba kwa makaburi ga Yona,linga mundu nkolo kuliko Yona abile pano.42Malkia wa kusini alowa katuka pa hukumu pamope ni bandu ba mmelekwoogu na kwa hukumu.Aisi boka mwiso wa dunia icha pekaniya hekima ya Selemani,na linga,mundu fulani nkolo kuliko Selemani abile pano.43Nchela pamoka mundu,apeta pange mmache kapala pompomolya,ila mana akotwike kupabona. 44mwisho baya mbala buyangana kunyumba yango kwa mboi.mana aikoli yumo nyumba isafishilwe na ibi tayari. 45Alowa kelebuka na kwaleta benge roho njapu saba bababile abaya sana kuliko ywembe isa tama bote palo.Na hali yake baa mbaya kuliko ya mwanzo.Ngamwalowa panga kwa ubelekwi wono mwou.46Wakati Yesu kalongela umati linga mabake na akinanunabe bayemi panja,kabampala." 47Mundu yumo atikummakiya,"linga maobako na akinanunango bayemi panja,bapala longela na wenga."48Lakini Yesu kayangwa ni kuakokeya ywaammakiye mao bango nyai? Ni anuna bango aki'nyai? 49Nga alangwa anapunzi bake nobaya,"Linga,aba nga mao ni anuna bango! 50Mana ywoywoti ywagapanga gabapendi Tate bango ywaabile kumaunde,mundu ywo nga nongo wango mno bwango na mao bango."
1Kwa masoba ago Yesu atiboka kaya ni tama bwega ya bahari. 2Kipenga sabandu satikusanyika kwa kutindiya,ajingi kati ya ngalaba natama nkati yake likundi lyoti lyayema kwiye ya bahari.3Boka po Yesu alonngela makowe gananchima kwa mifano,Atibaya,linga,mpandi ayei pana. 4Wakati kapanda mbeyu yenge yatumbuki bwega ywa ndela na iyuni bati kuichonywa. 5Mbeyu yenge yatomboki paliwe,napembe ando waichene,nayabalike lakini kwo kosekana ukando wakoikwa. 6Nalimu palubai watiyoma mana yabile kwa na ndandai no yoma.7Mbeyu yenge yatomboki kumimimwa.Mikongo yene mimimwa yatikolaa na kwiingilya. 8Mbeyu yenge yatomboki paukando wananoga na pambika matunda,yenge mia jomo,yenge sitini na yenge thelathini. 9Ywa abii ni makutu ayowe.10Anapunzi bake bateisa na kummakiya Yesu,"mwanja namani ulongela na kipenga sa bandu kwa mifano?" 11Yesu kayangwa ni kuakokeya,"Mupeyilwe upendeleo wo tanga siri ya upwalume wa kumaunde,ila kachabe banapeyelwa kwaa. 12Lakini ywoywoti ywabile nacho,ywembe alowa yongekelwa muno,na alowa pata faida ngolo,ila ywaabile kwaa kilebe hata chelo kichunu chaabile nacho alowa pokonyolwa.13Kwa eyo nilongela nabo kwa mifano kwa mwanja kwale babone,kana baibone kweli.Na ingawa bayowa kana bayuwe wala tanga. 14Unabii wa Isaka utimile kachabe,ngolo wa baite "Yowa mwalowa yowa,lakini mwaelewa kwa,bona mwalowa bona lakini mwatanga kwaa.15Na mumimwoyo ya bandu ibii mulubendo nonopa yowa na bawiliwiti minyo yabe,kana baweze bona kwaa minyo yabe,ao yowa kwa makutu gabe au tanga kwa mioyo yabe,bapele kunigalambukwa kae,na mbele kwaponea.'16Ila minyo ginu gatibalikilwa,mwaya genda bona, na makutu ginu mwanja genda yowa. 17Kweli nenda kuamakiya manabii bananchima na bandu bene haki babile na hamu ya kugabona makowe galo gamugabona,na bawezike kwaa kugabona.Batitamaniya kugayowa makowe galo gamugayowa bagayowine kwaa.18Tubwe mupekani mfano wa mpandi. 19Wakati ywoyoti ywalowa yowa likowe lya utawala na kana atitange,nga nchela icha kukitola chakiyomwile pandikwa mumwoyo nkati wake.Hayee nga mbeyu yaipandile mbwenga ya ndela.20Ywembe ywapandike mumaliwe nga yolo ywaliyowine likowe na kulipokya upesi kwo pulaika. 21Bado ntopo ndandai nkati yake,nopumuliya kwa muda mwipi matatizo ao mateso pagapita kwa mwanza likowe kwikobala ghafla.22Ywa pandikwe mumimwa,ayu nga yolo ywaliyowine likowe lakini maangaiko ga dunia no kongana ni utajiri kulingilya lelo likowe lya kana pambika matunda. 23Ywa apandilwe pa ukando unanoga,nga yolo ywaliyowine likowe ni kulitanga.Hyo nga ywapambike matunda no yendelya pambika limo zaidi ya mara mia,yenge sitini,yenge thelathini."24Yesu apei mfano wenge,kabaya.Utawala wa kumaunde ulandanishwe ni mundu jwapandike mbeyu inanoga mung'unda wake. 25Lakini bandu pabapabagonjike,mbii wake nembe atiicha panda manyei nkati yangano ngakabuka kachake. 26Baadae ngano paibalike no pweka,na manyei nembe gatipweka nagembe.27Na atumishi ba mwene nng'unda batiicha nakummakiya,Ngwana,hupandike kwa mbeyu inanoga mung'unda wako?Ibikitiwi kwi na manyei? 28Nga bakiya,mbii ngapangite nyoo, Atumishi gabammakiya,"Tugatupwe"29Mwene ng'unda ngabaya,"hata,pamwalowa tupwa manyei mwalowa tupwa ni ngano. 30Mugaleke gakue pamope mpaka wakati wouna,wakati wo una nalowa kwabakiya babauna,"Wete mugatupwe manyei mugatabe makenda makenda ni kugayocha mwoto,na mwikusanyi ngano mulighala lyango.31Boka po Yesu abakiye mfano wenge. "Upwalume wa kumaunde ulandine na mbeyu ndebele nayo mundu atikwitola na kwipamda mung'unda wake. 32Mbeyu ye njene sana kuliko mbeyu yenge yoti.Lakini mana ikoi lopokwa kulliko yoti mubustani,pana kati nkongo,mpaka kiyuni chenge iyumba mundambe yake.33Nga kaabakiya mfano wenge kai,"Upwalume wa kumaunde ubi kati mandibale ngalo gatweti mnwawa no yangabana ipemo itatu kwa bwembe mpaka ilole.34Aga goti Yesu atiabakiya nkati ya kipenga sa bandu petya mifano.Na bila mifano abatei kwa kilebe chochote kachabe. 35Ayee ywabi na mana panga gote gabalongei manabii gaweze timya,palyo pabaite,naliwa yuwa nkano wango kwa mifano.Nalowa longela makowe galo iyilwe boka mumisingi ya dunia.36Mwisho Yesu kakileka sa kipenga sa bandu buya kaya,Anapunzi bake batikunyendelya ni kummakiya,"Utuyongoli mfano wa manyei ya kumigunda." 37Yesu kayangwa ni ukoya,"Ywapanda mbeyu inanoga nga mwana wa Adamu. 38Mng'unda nga dunia,mbeyu inanoga,aba nga bana ba utawala,Na manyei nga bana ba yolo nnau na kibii sakipandike nchela. 39Na mauno ni mwisho wa dunia,babauna nga malaika.40Kati mwagabile kusanyilwa ni yoselwa mwoto,Nyo ngawabaa mwisho wa dunia. 41Mwana wa Adamu alowa kwatuma malaika bake,ni kubaleta mu upwalume wake ni makowe gati gagasababilwe ni sambi ni balo babapanga makosa. 42Balowa kwataikwa boti mulitanuli lya mwoto,na akwo kwalowa bana kilelo na tauna mino. 43Na bandu bene haki bamelemetya,kati lisoba mu utawala wa Tate bake.Ywembe ywabii na makutu ni ayowe.44Upwalume wa kumaunde ubi kati akiba yabaiyembi mung'unda .Mundu atikuibona na kwiiya.Katika pulaika kwake ngayende pemeya kila cha bile nacho na kuupema ng'unda. 45Kae Upwalume wa kumaunde ubi kati mundu jwapanga biashara ywapala madini gene thamani. 46Paibweni yelo yene thamani,ayei bene ya kila kilebe abile nacho ni akapemia.47Upwalume wa kumaunde kati lupelele lwalubile kati ya bahari,no panga lukumba iumbe ya kila aina. 48Palutweti lupelele baluhuti bwega.mwisho batanganite pae ngabakulya ilebe yoti kati ya chombo lakini yango thamani baitaikuli kutalu.49Yalowa baa nyonyonyo wakati wa mwisho wa dunia malaika balowa icha na kwabangana bandu abaya boka nkati ya bandu azuri. 50Ni kwataikwa mulitanuli lya mwoto,kwalowabana ilelo no saga mino.51Mutangite makowe goti aga?Anapunzi kabayangwa,"Elo", 52Boka po Yesu kabakokeya,"Kila mwandishi ywabile mwanapunzi wango wa utawala alandana ni mwene nyumba jwapiya mu'akiba yake ilebe yaayambe ni ya zamani.' 53ikawa Yesu payomwoi mifano eyo yoti,atiboka pandupo.54Ni Yesu paikite pa nkoa wake apundisha bandu mu'sinagogi.Mwisho wake bende shangala no baya,"Kwako kwagapatike mapundisho gaa miujiza yee? 55Mundu yoo nga yolo mwana wa selemala?Mariamu nga mao bake kwaa? nongo bake kwaa Yakobo,Yusuph,Simoni ni Yuda? 56Ni alombo bake tubi nabo papano?Bai mundu yolo apeilwe kwako aga goti?"57Batichukya.Lakini Yesu atikuakokeya,"Nabii akosa kwaa heshima isipo kuwa kachake na panema wake. 58Apangite kwaa miujiza yananchima maana bamwamini kwaa.
1Muda woo Herode ayowine habari kuhusu Yesu.2Atikuakokeya atumishi bake,"Ayoo nga Yohana mbatizaji atiyoka boka mukiwo.Na yelo ngupu ibii kunani yake."3Maana Herode abile amoywite Yohana atabite na kuntaikwa muligereza kwa mwaa ya Herodia,nnyumbowe Filipo kaka bake. 4Kwa kuwa Yohana atikuakokeya,"Alali kwaa kuntola ywembe panga nyumbowe." 5Herode apala kumulaga lakini ayogwipe bandu kwa mwanja bamweni Yohana panga nabii.6Lakini lisoba lya abelekwile Herode paliikite mwanja wa Herode atiina pakatikati ya bandu ni kumpulaisa Herode. 7Kwa yangwa ahadi yake kwo lapa panga alowa kumpeya chochote chalowa luba.8Baada ya kushauriwa ni mao bake,atibaya,"Nenga unipei ntwe wa Yohana mbatizaji mukikombe." 9Mpwalume atisikitika kwa chalobite mwanja wake,lakini kwa kilapo chake,na mwanja bote babanile pachakulya pamope abaite panga ipangike.10Ayei tolelwa Yohana mbatizaji muligereza . 11Lenga akatilwe ntwe wake ni kubeka musinia ni kumpeya yolo mwanja na kupeleka kwa mao bake. 12Ni anapunzi bake batiicha kupotwa yeya yake ni yendya kusika,baadaye bayei kummakiya Yesu.13Ni ywembe Yesu payowine goo,ngaitenga buka pandu palo ngayenda nkati ya mashua kayende pandu paki yake.Ni kipenga sabandu pabatangite paile batekunkengama kwa magolo buka mjini. 14Mwisho Yesu atiicha nnonge yabe abweni kipenga kikolo sa bandu.Aboni huruma ni kuwaponea matamwe yabe.15Paiikite kitamunyo anapunzi bake batiisa no baya,"Yeno nga sehemu ya lijangwa,na lisoba lipitike.Ukipei ruhusa kipenga cheno cha bandu bayende kijijini bakapemi chakulya.16Yesu ngaabakiya,"Ntopo haja yojenda kachake mwapei mwenga chakulya." 17Ngaammakiya,"Pano tubile ni mikate mitano ni omba abele bai." 18Yesu ngabaya,"Mwilete kachangu."19Nga Yesu kaabakiya mwabakiye bandu batame pae pamanyei.Katola mikate mitano ni omba abele.Kalinga kunani kumaunde,ngabariki no metwa na mikate ngaapeya anapunzi bake.Anapunzi ngabapeya kipenga sa bandu. 20Ngabalya bote noyukuta.Boka po ngabatondwa ipande yoti ya chakulya na batweliye itondo komi ni ibele. 21Balo babalile karibu alalume elfu tano bila kwa balanga alwawa ni bana.22Ngaabakiya anapunzi bayingi mumashua,wakati woo ywembe nga alanga kipenga kaboka kachake. 23Baada ya kwalaga umati yenda kachake,aobwike kukitombe yoloba kichake.Wakati pachabile kitamunyo abile kwo kichake. 24Lakini muda woo ngalaba yabile pakatikati ya bahari kebembeya kwa mwanja ya mawimbi,kwani mbonga yabi ngale.25Kilo cha kungoko Yesu abi karibu naika,katyanga nnani ya mache. 26Anapunzi bake pabamweniu katyanga kunani ya mache,batiyogopa no baya,"Kinamani" ngabakemelya kwo yogopa. 27Yesu ngaabakiya mara jimo,ngabaya,"Mwikaze!nganenga!Kana muyogope."28Petro kannyangwa ni kummakiya,"Ngwana mana itei wenga,uniruhusu niiche kwoo nnani ya mache." 29Yesu kannyangwa ni kummakiya,"Icha." Petro ngapita nkati ya mashua nga tyanga nnani ya mache kuyenda kwa Yesu. 30Lakini Petro pakayabweni mawimbi,atiyogopa,ngatubwa zama pae,ngapakema,"Ngwana,unilopwe."31Upesi Yesu ngaatabwa luboko lwake nga ntondobeya Petro,ni kummakiya,"Wenga imani yako njene.Mwanja namani wabi ni masaka?" 32Na Yesu ni Petro bayingi mungalaba,ni mbonga ya kotwikupuma. 33Anapunzi mungalaba ngabamwabudu Yesu no baya,"Kweli wenga wa mwana wa Nnongo."34Bapayomwile loka,baikite pannema wa Genesareti. 35Ni bandu pa eneo lyoo pabatangite Yesu,batibakiyana kila sehemu ya bwega ni kwaleta atamwe woti. 36Batikunnoba muno kuwa bakamwe ngobo yake,ni bengi balo bakamwi ngobo yake baponyike matamwe yabe.
1Nga mafarisayo ni baandishi baisi kwa Yesu buka Yerusalemu,no baya, 2"Mwanja namani anapunzi bako babomwa makowe ga apendo?Mana bauluwa kwa maboko gabe mana kaba lyaa chakulya." 3Yesu kaayangwa ni kwabakiya,"Ni mwenga namani mwibomwa saliya ya Ngwana kwa sababu ya apendo winu?4Mana Nnongo atibaya,'Mwaeshimu tate bako ni mao bako,ni ywalongela ngananyata kwa tate bako ni mao bako,alowa waa.' 5Lakini mwenga mubaya,'Kila ywaammakiya tate bake ni mao bake,'"Kila msaada walowa kupata uboka kachango sayeno zawadi buka kwa Nnongo,'" 6"Mundu yo ntopo sababu ya kwamuishimu tate bake.Kwa aina yee mwitekwaniye likowe lya Nnongo kwa sababu ya masilai ginu.7Mwe mwalau,kweli kati Isaya mwabaite husu mwenga pabaite, 8'Bandu baa baniheshimu kwaa nenga kwa mikano yabe,lakini mioyo yabe ibii kutalu na nee. 9Baniloba bure kwa mwanja bapundisha mapundisho gabalangi bandu.'"10Nga likema likundi ni kwabakiya,"mubekani ni mutange- 11Ntopo klebe chakiyingya munkano wa mundu chakinyeya mundu uchapu.Ila chakipita munkano,hacho gakinyenya mundu uchapu."12Nga anapunzi bake ngabayendelya no baya,ngabalongela ni Yesu,"Je!,utangite mafarisayo pabayowine lelo likowe litikwalumiya?" 13Yesu kayangwa ni kwabakiya,"Kila mtombo wa kotwike panda lalebango ba mbinguni aupandike kwaa walowa luputwa. 14Mwaleke kichabe,bembe viongozi bange minyo,Ni mundu ngeminyo mana kampeka ngeminyo aupandike nyine bote abele batumbukya mulembwa."15Petro kayangwa ni kummakiya Yesu,"Utubakiye twenga maana ya mfano goo. 16Yesu kayangwa,"Na mwenga mnelewite kwaa?" 17Mwenga mwabona kwaa kila chakiyenda mukano kipetya nndumbo na yenda kulindi?.18Lakini ilebe yoti yaipita mukano ipita nkati ya mwoyo.Ngainyenya uchapu. 19Kwa mwanja mumwoyo ipita mawazo mabaya,bulaga,umalaya,usalati,bwii,umbeya,ubocho ni matukangano. 20Aga nga makowe gaganyenya mundu uchapu lakini lya bila uluwa maboko kumpanga kwaa mundu uchapu."21Yesu ngaboka pandu palo kayenda kutalu yenda upande wa Tiro na Sidoni. 22Linga aichi nnwawa ywakanani buka upande woo ngakemelya kabaya,Unihurumiye,Ngwana,Wa mwana wa Daudi,mwinja wango ateswa muno ni nchela." 23Lakini Yesu anyangwi kwaa kikowe,anapunzi bake kabaisa ni kunnoba,kakabaya,"Mumoye ayende kachake,mana atupangyandoti."24Yesu kayangwa ni kuabakiya,Nitumilwe kwaa kwamundu ywoywoti ila kwa ngondolo babaobite ba munyumba ya Israel." 25Lakini atiicha no lita nnonge yake,ngabaya "Ngwana uniyangatiye" 26Ati kunyangwa no baya,"Inogite kwa tola chakulya cha bana na kwataikulya mabwa,"27Ngabaya,"sawa,Ngwana,hata nyoo mabwaa achene lyaa chakulya chakitomboka pameza ya ngwana wabe." 28Nga Yesu kayangwa no baya,"Nwawa,imani yako ngolo.Naipangilwe kachako kati ya ywapala."Ni mwinja wake ngapona kwa muda wo.29Yesu atiboka mahali palo ni yenda karibu ni bahari ya Galilaya.Boaka po ayei pakitombe no tama kwoo. 30Kipenga kikolo sa bandu chayei kachake,ni kunelya iwete,bangeminyo,mabubu,babalemile na benge,bababile atamwe baabekete pama ngologa Yesu lenga aponeye. 31Ni kipenga satisangala pabamweni mabubu kabalongela,ilema kababa akoto,iwete kabayenda na bangeminyo kabalola.Batikumsifu Nnongo wa Israel.32Yesu ngaakema anapunzi bake kaakokeya,"Nikiboni huuruma chelo kipenga cha bandu,kwa mana chabile na nenga masoba gatatu bila lya kilebe chochoti.Niwesa kwaa kwalaga bayende bila lyaa,bakana induka mundela." 33Anapunzi bake,kabammakiya,"Kwaako kwatuweza pata mikate yanyansima na pano papongote yo yukuta umati nkolo kiasi cheno? 34Yesu kaakokeya,"Mubile na mikate ilenga? kabayanywa,"saba ni omba achene." 35Yesu ngabakiya mwabakiye bandu batame pae.36Atweti yelo mikate saba na balo omba achene ni baada ya shukuru,ngaimetwana na kwapeya anapunzi bake.Anapunzi bake ngabapeya bandu. 37Bandu boti kabalya ni yukuta,ngaba kusanya ipande ya kulya yai igalile ipande ipande,yalweli itondo saba. 38Boti bababile analome elfu ncheche bila alwawa na bana. 39Boka po Yesu kaalangya bayende kachabe ni kujingya mungalaba ni yenda sehemu ya Magadani.
1Mafarisayo ni masadukayo batikun'yendya Yesu ni kun'geya apange ishara boka kumaunde. 2Lakini Yesu kabayangwa ni kuabakiya "Pakibile kitamunyo mubaya panga hali ya upepo sapi,kwa mana kunani kwakongolwike.3Na kindai mwenda baya ,Hali ya upepo leno inanoga kwa kuwa kunani kukele na maunde ngati wekelya kunani kwoti!Mwenda kutanga mwakubile kunani,lakini muweza kwaa tanga ishara ya nyakati. 4Kibeleko kichapu ni cha umalaya kipala ishara,lakini ntopo ishara yeyoti yailowa peyelwa,isipokuwa yelo ya Yona,boka po Yesu kabaleka ni kuyenda kachake.5Anapunzi baisi upande wana ibele,lakini balibalile potw a mikate. 6Yesu kaabakiya,"Mwitahazari ni mube makini no kwo lola mafarisayo ni masadukayo." 7Anapunzi ngabalaluyana na kababaya,"Kwa mwanja tupotwi kwaa mikate." 8Yesu atangite sabawasa no baya,mwenga mwabene imani njene,mwanja namani muwasike no bakiyana kati yinu no baya panga kwa mwanja tupotwi kwaa mikate?9Je mutanga kwaa au muna kombokya kwaa yelo mikate mitano kwa bandu elfu tano,ni itondo ilenga muikusanyile? 10Au mikate saba kwa bandu elfu ncheche,ni itono ilenga yamwaputwike?11Ibile kitiwi panga munatanga kwaa yopanga nabile nilongela na mwenga kunani ya mikate?mwilendele na mwiazali na lola kwa mafarisayo ni masadukayo." 12Ngabatubwa tanga panga kumbe abakiya kwa husu kuazari ni mikate yai loi,ila kwiazari na mapundisho ga mafarisayo na masadukayo.13Wakati Yesu paikite ku'Kaisaria ya Filipi kaalaluya anapunzi bake kabaya,"Bandu bakoya mwana wa mundu nga nyai? 14Kababaya,wenge wakukema Yohana mbatizaji,benge bakukema wa Eliya,ni benge,bakukema Yeremia,au wa nabii yumo wa manabii. 15Kaabakiya,ni mwenga mwanikema nenga na nyai? 16Simoni Petro kabaya,"wenga wa Kristo mwana wa Nnongo ywa bii nkoto."17Yesu kan'yangwa ni kunkokeya,"Utibarikilwa wenga wa Simoni Bar Yona,kwa mana miyai ni nyama yongolike ale,ila Tate bango ywaabile kumaunde. 18Na nenga nendakubakiya panga wenga wa Petro,ni kunani ya liwe linalowa kulichenga likanisa lyango.Milwango ya kuzimu yalishinda kwaa.19Nikupeya wenga funguo ya utawala wa kumaunde.Chochoti ukipangite mu'dunia chatapilwa hata kumaunde,ni chochote chawalowa kukiyowa mu'dunia chalowa yongolewa ni kumaunde. 20Boka po Yesu kababakiya anapunzi bake kana mwam'bakiye mundu ywoywoti panga ywembe ni Kristo.21Boka muda woo Yesu atumbwi kuwabakiya panga lazima ayende Yerusalemu,yoteselwa na kwa makowe ganansima mumaboko ga apindo ni apindo ga makuhani ni aandishi,bulangilwa ni yoka lisoba lyene tatu. 22Yesu kamtola Petro pambwega na kumkalipya kummakiya,"Likowe le libekutalu na wenga,Ngwana,hale kana libiti kachako. 23Lakini Yesu atigalambuka ni kummakiya Petro,ubuyangane nchogo yangu nchela!wenga wa kibo kachango,kwa kuwa ujali kwaa makowe ga Nnongo,ila makowe ga bandu."24Boka po Yesu kaabakiya anapunzi bake,"Mana mundu ywoywoti ywapala kunikengama nenga,lazima aikane mwene,aupotwe msalaba wake,ni anikengame. 25Kwasababu ywapala kugaokoa maisha gake alowa gaobeya,na kwa ywoywoti ywa abeya maisha gake kwa ajili yango alowa galamiya. 26Je!faida gani ywalowa ipata mundu mana aipatike dunia yoti lakini aobiye maisha gake?27Kwa maana mwana wa Adamu alowa icha mu'utukufu wa Tate bake na malaika bake na Ywembe alowa kunepa kila mundu lengana na matendo gake. 28Kweli nenda kummakiya baazi yinu mwamuyemi paa,mwalowa paya kwa kiwo mpaka pabamwona mwana wa Adamu kaicha mu utawala wake.
1Lisoba lya sita Yesu atikuwatola pamope ni ywembe Petro,Yakobo,ni Yohana nnunawe,kaatola mpaka kunani ya kitombe kilacho. 2Atibadilishwa nnonge yabe.Kuminyo yake kwatimelemeta kati lisoba ni ngobo yake yabonekine yamelemetya kati bweya.3Linga halo bapitike Musa ni Eliya,kalongela nakwe. 4Petro kayangwa ni kummakiya Yesu,"Ngwana,bora kachitu twenga tube pano.Mana upendile,twalowa chenga pano ibanda itatu-chimo chako,chimo cha Musa ni chenge cha Eliya."5Wakati kabalongela,linga liunde lyuu lyatikwawekelya,na linga ngalipita lilobe buka muliunde kai baya,"Ayoo nga mwana wanga ywanimpendile na ywembe mumpekani." 6Anapunzi bake pabayowine ago,ngabatula baye wakukama ni batiyogopa muno. 7Boka po Yesu klaisa kuwakamwa ni kuabakiya,"Katukange wala kana muyogope." 8Kabakakatuka kabalolekeya kunani lakini bamweni kwaa mundu ila Yesu kichake.9Napabile kabauluka kukitombe,Yesu kaalangya,"Kana mwabaye husu mwamugabweni mpaka mwana wa Adamu kayoka boka mu kiwo. 10"Anapunzi bake batikunaluya,kababaya,"Mwanja namani aandishi babaya panga Eliya alowa isa wete?11Yesu kayangwa kuabakiya,Eliya alowa isa kweli na alowa buyanganiya makowe goti. 12Lakini biamakiya mwenga,Eliya ayomwile icha,lakini bamtangite kwaa-Badala yake,bampangii makowe ngabapala bembe.Nga nyo mwana wa Adamu alowa teseka kwa maboko gabe." 13Nga anapunzi bake batangite panga alongelange habari ya Yohana mbatizaji.14Paikite pa kipenga sa bandu,mundu yumo atikuwayendelya,apigite magoti nnonge yake,ni kummakiya, 15"Ngwana,umonii lwongo mwana wango,maana abi ni kyunda unda no teswa muno mana mara ganansima atombokya mumwoto au mumase. 16Nanetike kwa anapunzi bako,lakini bawezike kwaa kumponeya.17Yesu kayangwa,"Mwenga mwaubelei wange aminiya na chakiaribike,nilowa tama namwenga hata bakibawi?nnete hapa kwango." 18Yesu atikumkemya nchela nga mmoka munchembe aponi buka saa yelo.19Ni anapunzi banyendeli Yesu kwa siri ni kunnaluya,"Mwanja namani twenga tushindwe kumponeya? 20Yesu kaabakiya,"Kwasababu ya imani yinu njene.Kweli nenda kuwamakiya,mana mwa baa na imani hata njene kati nombo ya mbeyu ya haradari mwalowa kukibaya kitombe cheno,boka apa na uyende kolo,na wembe walowa ama chalowabaa kwa kilebe chachalowa shindikana kachinu. 21(Muzingatie:makowe ga mstari wa 21 "lakini aina yee ya nchela awezekana kwaa boka,ila kwa loba na funga" gabonekana kwaa ukurasa wa zamni)22Wakati pabile bado Galilaya,Yesu kabakiya anapunzi bake,"mwana wa Adamu alowa yeyelwa maboko ga bandu. 23Nalowa kumulaga,na lisoba lineitatu ayoka."anapunzi batihuzunika muno.24Na pabaikite Kapernaumu,bandu babakusanya kodi ya nusu shekeri kaban'yendelya Petro no baya,Je mwalimu winu endalipa kodi ya nusu shekeli? 25Kabaya,Yesu kalongela na Petro wete no baya,uwacha namani Simoni?afalme ba dunia,pokya kodi au ushuru buka kwa nyai?Kwa balo babatawala buka kwa ageni?26Wakati Petro pabaite,"buka kwa ageni" Yesu kammakiya,kwahiyo atawaliwa batiboyelwa kulepi. 27Lakini kana tuwapange atoza ushuru kabapanga sambi,yenda kubari,taikulya ndoano na unopwe yulo omba ywalowa isa ywa kwanza wanyamiye kano wake,walowa kwibona shekeri jimo.witole na akapei atoza ushuru kwa ajili yango na wenga.
1muda woo anapunzi bake batiicha kwa Yesu ni kummakiya,"Nyai ywabile nkolo mu'utawala wa kumaunde?" 2Yesu kaankema mwana nchunu kammeka nkati yabe, 3No baya,"Kweli nenda kuamakiya,mana mukotwike tubu no panga kati mwabana alele muweza kwaa jingya mu utawala wa Nnongo.4Kwa eyo woywote ywalowa kuuluya kati mwana mnele,mundu kati ywo nga nkolo mu'utawala wa kumaunde. 5Ni mundu ywoywoti ywalowa kumpokya mwana mnele kwa lina lyango anipokya nenga. 6Lakini ywoywoti ywasababisha jumo kati ya alele aba babaniaminiya asi,yalowa panga bora kwa mundu ywp liwe likolo lyo sangya likatabilwa paingo yake ni,tumbukilwa mu'bahari.7Ole kwa dunia kwasababu kunumiya!kwa mana ntopo namna kwa wakati wo icha,lakini ole kachake kwa mundu yolo wakati woo yaicha kwaajili yake! 8Kati luboko lwako lutikusababisha kukwazika,ukate ni utaikwe kutalu ni wenga bora kachako wenga jingya muuzima ubile ntopo luboko au kilema,kuliko taikulikwa mumwoto wa machoba gangunganikwa ubile na maboko goti na magolo goti.9Liyo lyako mana likukoseyite,ulitupwe na ulitaikwe kutalu ni wenga.Bora kachako wenga ujingii mu uzima na liyo limo,kuliko taikuliwa kumwoto wa masoba yangeyomoka ubile ni minyo yoti.10Linga panga kana mwazarau jumo ywa achene baa kwa mana nenda kuwamakiya panga kumaunde kwii na malaika bembe masoba goti,kaba ulolekeya kuminyo kwa Tate bango ywabile kumaunde. 11(Mugakamwe:Makowe gagabonekana kati ga mistari ya 11,"Kwa mwanja mwana wa Adamu atiicha lopwa chelo chachaobite."ngabonekine kwa manakala bora ya zamani)12Muwaza namani?Mana itei mundu abi na ngondolo mia jimo yumo aobe,Je!aweza kwaleka tisini na tisa ya kitombe na yenda kwapala yolo yumo ywaobite? 13Na mana amweni,kweli nenda kuwamakiya,alowa kumpulaikya kutiloo tisini na tisa babakotwike obe. 14Nga nyo mapenzi kwaa ga Tate binu ywa kumaunde panga kati ya yumo ywa achene ba baobe.15Mana nongo wako akukoseite,uyende,ukanobe akusami abile kichake.Mana akuyowine wapanga ukelebwiye nnongo'wo. 16Lakini mana akuyowine kwaa,wapotwe alongo benge abele au atatu mana kwa mikano ya ashahidi abele au atatu kila likowe liweza yomoka.17Na mana asalawile kukupekaniya,ulibakiye li'kanisa likowe lyoo,mana asalawite kae kulipekaniya likanisa,bai na abe kati mundu wa dunia na ywalonga ushuru.18Kweli nenda kuamakiya,chachatabilwa mu'dunia na kumaunde kilabilwe na chochote chachayongoyelwe mu'dunia na kumaunde kiyongolike. 19Kae nenda kuamakiya panga bandu kati yinu mana bayeketyaniye kunani ya kikowe lyolyote mu'dunia kabaloba,halyo 20Tate bango ba kunani alowa panga. Kwa mwanja abele au atatu mana bakusawike pamope kwa lina lyangi,Ne nibi pakati kati yabe.21Na Petro kaisa na kummakiya Yesu,"Ngwana,mara ilenga nongo wango mana anikoseite na nenga nimsami?Hata mara saba? 22Yesu kammakiya,"Nikubakiya kwa mara saba,lakini hata sabaini mara saba.23Kwa mwanza nyo utawala wa kumaunde ni sawa na tawala pulani ywapalage lekebisha esabu buka kwa atumwa bake. 24Paatumbwi lekebisha esabu,mtumwa yumo batikunnetya kachake na ywembe alonge lwage talanta elfu komi. 25Mana abile nacho kwaa Cleopata,Ngwana wake alangi apemeyelwe,nyumbowe bana bake na kila kilebe chabile nacho,na alepe.26Nga aywo mmanda ngalabukya,apiyite magoti nnongi yake kabaya," Ngwana unipumiliye nenga,nalowa kukulepa kila kilebe'. 27Nga aywo Ngwana wa mmanda ywo,mana abina uruma,atikunneka na kusamwa deni lyo28Lakini mmanda ywo atiboka na kumpata mmanda yumo katika amanda benge,ywa nnongage dinari mia.Atikumwuta,na kunkaba pa'ingo,na kumakiya,"Unilepe chanikulenga.' 29Lakini yolo mmanda ywenge atikukilikitya ni kunnoba muno,kabaya,"Unipumiliye,nalowa kukulepa."30Lakini mmanda ywa kwanza atikana.Badala yake ayei kuntaba kuligereza,paka palepa deni lyake. 31Pababweni amanda wenge chelo chakipangite.Batikasirika muno Batiisa ni kummakiya Ngwana wabe kila kilebe chakipitike.32Boka po ngwana wa atmanda yolo ankemite,ni kummakiya,'wenga wa mmanda mmaya,nitikusamya wenga lideni lyako lyoti kwa mwanja wati niloba muno. 33Ywabile ni wenga ukaba na huruma kwa mmanda nyino kati nenga mwanikuhurumiye wenga?34Ngwana wake atikasirika muno ni kwapeya askari watesa mpaka apalepa lideni lyake. 35Eyo nga Tate bango ba kumaunde ngabalowa panga,manaite nkolikwe samyana mwalongo sika kwa mwoyo winu".
1Yapiti wakati Yesu payomwi makowe go,ayei Galilaya na ayei kupaka wa Yudea nnonge ya libende lya Jordani. 2Kipenga kikolo chatimkengama,na atikwaponiya kwo.3Mafarisayo gabauyendelya,kabampaya,kabammakiya,"Je halali mundu kunneka nyumbowe kwa sababu yoyoti? 4Yesu kayangwa ni kwaabakiya,"Musomite kwaa,panga ywembe ywaumbite hapo pakwanza aumbite nnalome ni nwawa?5Na kae kabaya,'Kwasababu ya nnalome alowa kunneka Tate bake ni mao bake no longela na nyumbowe,ni abele balowa ba mundu yumo?' 6Kwahi abele kwaa kae,Ba chalumbine Nnongo,mundu yoyoti kana atenganishe."7Ngabamakiya,"Tubwe mwanza mani Musa atubakiye tupiye hati ya talaka na kunneka?" 8Ngabakiya,kwa sababu ya nonopa kwinu kwa mwoyo Musa atikuarusu kwaleka akina yumbo binu,lakini boka zamani yabinyo kwa. 9Nenda kumakiya,jwalowa kunneka nyumbowe,ila kwa mwanza amalaya na katola ywenge,enda zini.Nalome ywalowa kutola nwawa ywalekilwe endazini."10Anapunzi kabammakiya Yesu,"manaibile nyoo kwanalome ni nyumbowe,bora kutoka tolakwe". 11Lakini Yesu kaabakiya,"Mundu kwaa ywaweza tama kichake,ila kwa balo babapeyilwe. 12Kwasababu babile benembende bababelekwile buka ya mao babe.Ni kae kwi na bene mbende babaipangile kwa sababu ya utawala wa kumaunde ywaweza pokwa mapundisho ga na agapoki."13Alafu baneti baadhi ya bana achene linga abeki maboko kunani yabe na kwalolya,lakini anapunzi bake bende kwakerebuya. 14Ila Yesu atikwabakiya,"Mwaleke bana achene,wala kana mwakanikiye icha kachango,kwamana utawala wa kumaunde ni wa bandu kati baa. 15Ni ywembe nga abekya maboko gake kunani yabe,na mwisho ngaboka palo.16Linga mundu yumo kaisa kwa Yesu na kumakiya,mwalimu kikowe gani kinanoga champalikwa panga linga nipate jingya kukoto wa wange yomoka? 17Yesu ngamakiya,mwanja namani unilaluya kila begani kinanoga? kwi na yumo bai ywabile mwema lakini mana upendi kupata ukoto,mwikamwe saliya ya Nnongo."18Yolo mundu nganaluya,saliya yako?Yesu ngabaya,kana usalau,kana wabe malaya,kana wabe mwii,kana walongela ubocho. 19Uwaeshimu Tate bako na mao bako,na upende jilani wako kati mwawipendi wa mwene."20Mundu yolo ngammakiya,'Makowe goti nigakamwile.Bado nipalikwa kinamani? 21Yesu ngamakiya,mana kupala ube wa mkamilifu,yenda,ukapemeye yobile nayo,nawapei maskini,na walowa baa na akiba ya kumaunde.Alafu wiche unikengame." 22Lakini kijana yolo payowe galo gamakiye,atiboka kwo uzunika,kwa mwanja abi na mali yanansima.23Kae nenda kaamakiya anapunzi bake,"Kweli nenda kuamakiya,ngumu kwa mundu tajiri jingya,mu'utawala wa kumaunde. 24Kae nenda kuamakiya,rahisi ngamiya petta palembwa lya sindano kuliko tajiri jingya mu utawala wa Nnongo."25Anapunzi pabayowine ago,batisangala muno no baya,"Nyai le ywapala okoka?" 26Yesu atikwalinga no baya,kwa alyo liwezekanika kwaa,lakini kwa Nnongo goti gendawezekana." 27Petro nganyangwana kumakiya,linga twilei yoti na kukukengama wenga,kilebe gani chatulowa kukipata?"28Yesu kayangwa,"Kweli nenda kuwamakiyanga,ywembe ywanikengama nenga,mubelei wayambe wakati mwana wa Adamu palowa tama pakitengo cha utawala cha utukufu wake,na mwenga mwabembe mwalowa tama paitengo kumi na ibele ya enzi,kwahukumu makabila komi ni ibele ya Israeli.29Kila mundu yumo ywailei nyumba,kaka,mnombowe Tate bake mao bake,bana na mingunda kwa ajili ya lina lyango,alowa wapokiya mara mia na kurithi ukoto wangeyomoka. 30Lakini baingi bababile bakwanza balowa bamwisho,na bababile bamwisho baba ba kwanza.
1Kwa maana utawala wa kumaunde ufanine na ywautawala ng'unda,ywayumwika kindae na mapema linga apeleke ibarua kung'unda wake wa mizabibu. 2Baada ya yoyeketyana nabo dinari jimo kwa kuwa,abayite bayende kung'unda wake wa mizabibu.3Ayuin kae baada ya masaa gatatu ni abweni apanga kazi benge bayemi bila kazi karibu na soko. 4Ngabakiya na mwenga muyende kung'unda wango wa mizabibu na chochoti chakibi alali nalowa kunepa."Nga nyo bayei panga kazi."5Ayei kae baada ya masaa sita,ni kae katika masaa tisa,apangite nyonyonyo. 6Mara yenge kai majira ya saa komi ni jimo atiyenda ni kwakokeya bandu benge bayemi bila kazi ya Atikwabakiya,"Mwanja namani muyei paa bila panga kazi lisoba lizima? 7Kabankokeya,kwa sababu ntopo mundu ywoywoti ywatuajiri.Akabakokeya,"mwenga kae muyende katika ng'unda wa mizabibu.'8kitamunyo,mwenye ng'unda wa mizabibu asimamizi bake,wakeme apanga kazi walepe mishahara utubwa wa mwisho mpaka wa kwanza. 9Pabaisi babayei saa komi ni jimo,kila mundu apeyilwe dinari. 10Pabaisi apanga kazi ba kwanza bawasage balowapala yanansima lakini bapoki kila mundu dinari jimo.11Baada ya pokya kila mundu malepo gake,batikunlalamikya mwene ng'unda. 12Kababaya 'haba apanga kazi bamwisho batumi lisaa limo bai yabapangite kazi,lakini walupitae Katitwe twenga tupotwi mizigo nzma na lumia na liumu.13Lakini mwene ng'unda kayangwa nikummakiya yumo nkati yabe,'Wa bwiga wango,mbangite kwaa likowelibaya.Je!Tuyeketyanikwe kwaa na nenga panga dinari yimo? 14Upoki chelo chakibile halali yako ni uyende kachako.Puraha yango kwa apeya aba anapunzi babayei mwisho sawasawa ni wenga.15Je kana ibi haki kwango panga chelo chanikipala na mali yango? Au liyo lyako lilau kwa mwanza nenga na mwema? 16Nga nyo wa mwisho aba wa kwanza ni wa kwanza abi wa mwisho."17Yesu pabile kaboka kuyenda Yerusalemu apotwi ni anapunzi bake komi ni ibele pambwega,ni mundela kabakokeya, 18"Linga tuyenda Yerusalemu,ni mwana wa Adamu alowa abilwa mmoko ga akolo ba makuhani na baandishi.Balowa kumwukumu kiwo. 19Na balowa kumpiya kwa bandu ba mataifa ili kun'geya,kunkombwa ni kunikongeara.Lakini baada ya masoba gatatu alowa yoka."20Ni mao bake Zebedayo aichi kwa Yesu na bana bake.Atikilitika nnonge yake ni kunnoba kilebe boka kichake. 21Yesu kaankokeya,"Upala namani?" kaamakiya "Ulazimishe panga aba bana bango abele batame,yumo atame liboko lya kummalyo ni ywenge luboko lwako lwa kukeya mu'utawala wako.'22Lakini Yesu kayangwa ni kubaya,"Ulangite kwaa chaukiloba. Je wenda weza kukinywelya kikombe saniweza nywelya nenga? Ngababaya,"Twenda weza." 23Kabaakokeya,kikombe chango hakika mwalowa kukinywelya. Ila tama luboko lwangu lwa kumalyo ni tama luboko lwango lwa kukeya kazi yangu nenga kwaa,ila balo babayomwile changulilwa ni Tate bango." 24Anapunzi benge komi pabayowine ago,bati chukya muno kwa bana balo abele.25Lakini Yesu atikuwakema bene nakwabakiya "Mutangite panga atawala ba mataifa kwa kwalazimisha,ni apendo babe kwitimiza mamlaka kunani yabe. 26Lakini kana ipange nyoo kachinu.Badala yake,ywoywote ywapala panga mpindo pa nkati jinu lazima abe mtumishi winu. 27Ni ywalowa panga ywa kwanza kati yinu lazima abe mtumishi winu. 28Kati mwabi Mwana wa Adamu aichi kwaa kutumikilwa,ila tumika na kupiya mwomi wake panga ukombozi kwa bingi."29Wakati kaba buka Yeriko,kipenga kikolo sa bandu chatikuwakengama. 30Bababweni ipofu abele batami bwega ya ndela.Pababweni Yesu endapita,batikemelya no baya,"Ngwana,Mwana wa Daudi,utuponeye." 31Lakini kipenga satikwabendya,na kwabakiya mukotoke,hata nyo,batikemelya lilobe likolo no baya,"Ngwana,Mwana wa Daudi,utuponeye."32Mwisho Yesu atiyema atikwakema ni kwalalaya,"Mupala niatende namani?" 33Kabankokeya,"Ngwana tupala tubone." 34Bai Yesu,kaumiya mwoyo wa huruma,kagakunywa minyo gabe,sa yoyo,kabalolekeya kabankengama.
1Yesu ni anapunzi bake baikite karibu ni Yerusalemu na bayei mpaka Bethfag,kukitombe sa mizeituni,Boka po Yesu ngatumite anapunzi bake abele, 2Kabakokeya,"Muyende kukijiji cha kibii nnonge,na mwalowa kummona mwana wa mbonda bantabite palo,mukamwunde na kuniletya. 3Mundu mana kanaluya mwammakiye,'Ngwana indakumpala' ni mundu ywo alowa kunneka na mwuiche nakwe."4Likowe lyoo lyapiti lyalibaite nabii lazima litimye.Kabakokeya, 5Mum'bakiye mwale Sayuni.linga,mpwalume wako endaicha kachinu,mnyenyekevu na ampoki mwana wa mbonda,mwana wa mbonda mnele.6Mwisho anapunzi bati buka no panga kati Yesu mwalangile. 7Baneti mbonda na mwana wake,no tandika ngobo na Yesu ngampokya. 8Bingi nkati ya bandu balandike ngobo yabe mundela na benge batekwi matawi ga mikongo no tandika mundela.9Kipenga satilongolya Yesu na babamwindikiyae kabayoba,kabaya,"Hosana Mwana wa Daudi umebarikiwa ywaisa kwa lina lya Ngwana.Hosana kunani muno. 10Yesu paikite Yerusalemu,mji woti watishtuka no baya,"Hayo wa nyai?" 11Kipenga chayangwa,"Hayo nga Yesu nabii,boka Nazareti ya Galilaya."12Na mwisho Yesu ajingii mu'nyumba ya ibada ya Nnongo.Atikwapiya panja bote bababile kabapema no mpemeya mu'hekalu.Nga nokwa meza yabang'andae kamali na itengo ya babapemeyange ngunda. 13Kabakokeya,"Yaandikilwe,nyumba yango yalowa kemelwa ya maombi.Lakini mwenga mwipangite lipango lya anyang'anyi." 14Boka po ipofu ni ilema batikumwisilya muhekalu,ni ywembe atikwaponiya.15Ila apindo ba makuhani na aandishi pababweni maajabu agapangite,na pabayowine bana kabapanga ndoti muhekalu na kubaya,"Hosana mwana wa Daudi," batikasirika muno. 16Batikumakiya,"Uyowine chabakibaya haba bandu?"Yesu ngabakiya,"Elo! Lakini muna wai kwaa soma,buka munkano wa aba bana na bana alele baba yonga benda sifu kinanoga?" 17Boka po Yesu atikwaleka no yenda panja ya nnema akwo Bethania na agonjike kwokwo kwo.18Kindae kabuyangana,boka mjini,abweni njala. 19Abweni mtini bwega ya ndela.Atikuuyendea,lakini alibweni kwa litunda nnani yake ila makapi,atikuubakiya,"Buka lino kana wapambike kae." na mtini wene watiyoma.20Anapunzi pababweni,batishangala no baya,"Ibi kitiwi mkongo utiyoma mara jimo? 21Yesu kayangwa no kwabakiya,"kweli nenda kwamakiya,mana mubile na imani bila mashaka,mwalowa panga zaidi ya nkongo,mwalowa kukibakiya kitombe chelo kiboke kikatumbuki mu'bahari,ni yalowa pangilwa. 22Chochote cha mwaloba kwo salya,mana muaminile mwalowa pakya."23Yesu paikite muhekalu,apindo ba makuhani ni apindo babandu batikunyendelya wakati kapundisha na kunnaluya,"Kwa ngupu gani upanga makowe aga? Na nyai ywakupei mamlaka ago? 24Yesu kayangwa ni kuamakiya,Na nenga mbala kwanaluya linga liswali limo. Mana mwalowa kunibakiya,ni nenga nilowa kuwabakiya ni kwa ngupu ilenga nipangite makowe aga.25"Ubatixo wa Yohana waboka kumaunde au kwa bandu?"Kabakokeyana bene,kababaya,mana tubaye uboka kumaunde,'apala kutumakiya kwanini tuuaminite kwaa?' 26Lakini mana tubayite,'uboka kwa bandu,'twalowa yogopa kipenga sa bandu,mana bote bamweni Yohana kati nabii." 27Boka po batikunkengama Yesu bakibaya,"Tutangite kwa" kabakokeya,"wala nenga niamakiya kwaa ngupu gani nipanga makowe aga.28Lakini muwaza namani?Mundu mwene bana abele.Kayenda kwa yumo ni kummakiya,'Mwana wango,nenda ukapange kazi kung'unda wa mizabibu. 29Lino mwana kayangwa no baya,'niyenda kwaa.' Lakini baadae atibadilisha mawazo gake ni kuyenda. 30Na mundu yo ayei kea mwana wake ywana ibele ni kumakiya kati ywa kwanza. Mwana ayo kayangwa na kummakiya,nilowa yenda ngwana,' lakini ayendike kwaa.31Ywaako kati ya aba abele ywapangite chakipendike tate bake?,Kababaya,mwana wa kwanza." Yesu kabakokeya,"kweli nenda kuamakiya baba kusanya ushuru ni amalaya balowa jingya mu'utawala wa Nnongo bila mwenga jingya. 32Kwa mana Yohana aichile kwinu kwa ndela inyookile,lakini mwenga mwangana mwamini,wakati babakusanya ushuru ni amalya batikumwamini.Na mwenga,pamubweni aga gapangite,muweza kwaa kutubu ili badae mwamini.33Mupekani mpwano wenge.Pabile ni mundu mwene lieneo likolo lya bwe.Apandike mzabibu pawaegelile,atumite baadhi ya apanga kazi bake kwa balo akulima ba mizabibu yotola mizabibu yake. 34Wakati wa mizabibu ikaribu na kwiuna,atumite atumishi kwa akulima wa mizabibu yotola mizabibu yake.35Lakini akulima ba zabibu ngabatola balo atumishi bake batikumkombwa yumo,batikum'bulaga ywenge,ni yumo bamkombwi ni maliwe . 36Kwa mara yenge,mmiliki atumite atumishi benge,banansima zaidi ya balo bakwanza lakini akulima wa mizabibu bapangite kati balo ba kwanza. 37Baada ya ago ngwana yolo atumite mwana wake,kabaya,"kwasababu ywa mwana wango balowa kumweshimu."38Ila akulima ba mizabibu pabamweni kijana yolo,kababakiyana,"Hayo nga mrith,muiche,tumulage ni kumiliki urithi.' 39Kabampotwa,kabantaikulya panja ya ng'unda wa mizabibu ni kummulaga.40Je!mwene ng'unda wa mizabibu paalowa icha,alowa kwapanga buli akulima ba miabibu?" 41Atikwabakiya,"alowa kwabomwana hobo bandu abya kwandela inanyata muno na mwisho alowa kukodisha ng'unda wa mizabibu kwa akulima bingi payalowa kelya."42Yesu kabakokeya,"Munasoma kwa maandiko,liwe lyabalikani aandishi libile liwe likolo lya papembe Alii lyapitike kwa Ngwana sangala paminyo gitu?'43Nga nyoo nganimakiya,utawala wa Nnongo ulowa boloywa buka kachinu na peyelwa mataifa genge gaga jali malunda gake. 44Ywoywoti ywalowa tomboka kunani ya liwe lyo alowa tekwanika ipande ipande na kwaywoywoti lyalya mtombokya,lyalwa kumtimba."45Akolo ba makuhani na mafarisayo pabayowine mifano yake batangite alongelya bembe. 46Lakini kila pabapalage kummoywa bakiyogopage kipenga,kwa mwanja bamonage kati nabii.
1Yesu atilongela nabo kae kwa mipwano. kabaya, 2"Upwalume wa kumaunde ulandine na utawala ywa andaite shughuli ya ndoa ya mwana wake. 3Atumite atumwa bake kwakaribisha babakokwile isa kusherehe ya ndoa,lakini baisi kwaa.4Mpwalume atumite kae amanda wenge,kabakiya,"Mwabakiye babakokilye linga nitayarishe chakulya,Fahali ni ngombe wango ywa nenipe batikuchinja,na ikowe yote ibi tayari,muiche kushughuli ya ndoa."5Lakini bandu abo baisi kwaa kwa muda wabakemilwe.Benge bakelebuka kumigonda yabe,ni benge bayei kubiashara yabe. 6Benge bagalambuki amanda ba pwalume na kwa tania na kwaula ngobo. 7Lakini mpwalume atikasirika.Atumite lijeshi lyake,atikwabulaga balo bababulage ayabe na kutiniya nnema wabe kwa mwoto.8Alafu abakiye atumwa bake,"Ndowa ibii tayari,lakini banakokite bafaika kwaa. 9Kwa eyo muyende pamalekano ga ndela ngolo,mukakoke bandu benge,kadiri yaiwezekana baise mu sherehe ya ndoa." 10Atumishi kabayenda kundela ngolo na kwa karibisha bandu bote bababweni,azuri na abaya.Eyo ukumbi wa ndoa watweli ageni.11Lakini mpwalume payingile kuwaloalageni,amweni mundu yumo aweti kwaa sare ya ndoa! 12Mpwalume atikunaluya,"Mbwiga,uwezike kwaa jingya mono muukumbi bila sare ya ndoa?' Nga mundu ywo ayangwi kwaa kikowe chochote.13Nga mpalume kaabakiya atumishi bake,"Muntabe mundu ywoo maboko gake na magolo ni mukantaikwe panja kulubendo,akwo kwaba ni kilelo ni tauniya mino. 14Kwa mwanja bandu banyansima bandakemelwa,lakini ateule ni achene."15Nga mafarisayo watiboka no panga njama ya kummoywa Yesu mu'makowe gake mwene. 16Nga pabatumite anapunzi gabe pamope ni Maherode.Na batikummakiya Yesu,"Mwalimu twatangite wenga wa mundu wa kweli,no panga pundisha ga apala Nnongo,kwa kweli utangite kwaa mawazo ga mundu ywenge na ubonekana kwa kwayogopa bandu. 17Kwa eyo utubakiye uwasa kele? Je,ifaike kisalia lepa kodi kwa Kaisari au ifaike kwaa?18Yesu atangite ubaya wabe,kabaya,"Mwanja namani mwanigeya,mwe mwa'anafiki? 19Munilage mabanje yamutumya lepa kodi." Ngabannetya dinari.20Yesu kalaluya,kuminyo na lina lee lya nyai?" 21Kaban'yangwa,"Ga Kaisari." Nga Yesu kaabakiya,"Mumpei Kaisari ilebe ya ibile yake na ga Nnongo mumpei Nnongo." 22Pabayowine nyoo batisangala,mwisho batikuneka no yenda kachabe.23Lisoba limo baadhi ya Mafarisayo baisi kwa Yesu,balo bababaya ntopo yoka mu kiwo.Ngabannaluya, 24kabakoya,"Mwalimu,Musa abayite mana itei mundu awile bila papa mwana,Nunawe amukiye nwawa yo apate mwana oywo nkowe.25Babile alongo saba,wa kwanza atikobeka na mwiso atiwaa bila beleka mwana.Nganekya nunawe yolo nwawa. 26Ni yolo nunawe ni ywembe atiwaa nembe apangite nyonyonyo na kae yolo wa itatu,yabile nyonyo mpaka yolo wa saba. 27Baada yo panga nyo bote yolo mwana nembe atiwaa. 28Wakati wa yoka aywo nwawa alowa panga wa nyai kati ya alongo balo saba?kwa mwanja bote batikunkobeka."29Lakini Yesu atikwayangwa ni kwakokeya,"Mwenda kosea,kwa mwanja mutangite kwaa maandiko wala ngupu ya Nnongo. 30Kwa mwanja wakati wa yoka,bandu bakobeka kwaa wala kobekwa. Ila bandu baba kati malaika ba kumaunde.31Lakini husu kuyoka kwa bandu munawai kwaa soma chelo cha longei kachinu,kabaya, 32Nenga na Nnongo wa Ibrahimu,Nnongo ea Isaka,Nnongo wa Yakobo?Nnongo nga Nnongo kwaa wa bandu bawile,Ila Nnongo wa akoto." 33Wakati kipenga pabayowine agoo,batisangala mapundisho gake.34Lakini Mafarisayo pabayowine panga Yesu atikwatuliza masadukayo batiikusanya bene kwa bene. 35Yumo,abi mwana saliya,analwiye liswali kwa kumgeya. 36"Mwalimu,amri yaako yaibi ngolo kuliko yoti yaibi musaliya?"37Yesu kanyangwa,"Lazima umpende umpende Ngwana kwa mwoyo wako woti,kwa roho yako yoti ni kwa malango gako goti. 38Aye nga amri ngolo ya kwanza.39Ni inainele ilandana na yoyoyo,lazima kumpenda jirani bako kati waipendi wa mwene. 40Saliya yoti na manabii bayemi mu amri yee ibele.41Na mafarisayo babile bado papalo palo pabakusanyike pamope,Yesu alalwiye liswali. 42Kabaya,"Je! mwawaza kele husu Kristo? ywembe mwana wa nyai? na bembe ngabayangwa,"Mwana wa Daudi."43Yesu kayangwa," kwa namna yaako Daudi kwa mwoyo ankema Ngwana,kabaya 44Ngwana atikumakiya Ngwana wango,"Tama kuluboko lwako lwa mmalyo,mpaka panalowa kwapanga adui bako babekelwe pae ya magolo gako?"45Mana itei Daudi ankema Kristo "Nngwana",kwa kitiwi alowa baa mwana wake?" 46Ntopo ywawezike yangwa,likowe kae na ntopo ywa thubutu kunaluya kae liswali buka lisoba lyoo ni yendelya.
1Baadae alongei ni kipenga sa bandu na anapunzi bake,kabaya, 2Aandishi na Mafarisayo batami kiteo sa Musa. 3Kwa eyo chochote cha wakipanga,mupange kono kamwachunguza.Lakini kana mujingi mumatendo gabe,mana bembe watabwa na makowe gananchima na bembe bapanga kwaa.45Kweli,bembe bataba igombo mikulu nayo tapa kwipotwa,na kwa tweka bandu mmapamba gabe.Lakini bene baweza kwaa egeya lukonji kwipotwa. Gabapanga goti,bagabanga linga babone bandu.Kwa mwanja bembe bapanwa masanduku gabe no yongeya ukolo wa mapindo ga ngobo yabe.6Bembe pena tama sehemu ya kifahari pashughuli na paitengo ga heshima kati ya Musinagogi, 7Na panga habari kwa heshima makowe gakusoko,na kemelwa "Walimu" na bandu.8Lakini mwanga mulakilwa kwa kemelwa 'Mwalimu",kwa mwanja babile nakwe mwalimu yumo,na mwenga mwabile mwalongo. 9Kana mube mundu ywoywote pano padunia kuwa tate binu,kwa kuwa mubi ni Tate yumo,ywabile kumaunde. 10Wala kana mwakemelwe 'Mwalimu',kwa kuwa mubi ni Mwalimu yumo,ywaa ni Kristo.11Ila ywabi nkolo kati yinu alowa baa mtumishi winu. 12Kila ywa itondobeya alowa uluyilwa.Na ywoywote ywalowa kwiuluya alowa tondobelwa.13Ila ole winu waandishi na Mafarisayo,mwanafiki! mwayigalya bandu utawala wa kumaunde.Mwenga muweza kwaa jingya,na hamwaruhusu kwaa babapala jingya bayingi. 14(Uzingatie:mstari ba 14 ubonekana kwaa mukitab bora cha samani.Baadhi ya itabu iyongeya mistari go baada ya mstari wa 12. mstari wa 14, Ole winu aandishi na Mafarisayo mwaanafiki mana mwamila babawelikwe na akii niasengo babe) 15Ole winu aandishi na Mafarisayo mwanafiki!muloka kwiye ya bahari na ika kumpanga mundu yumo aamini galo gamapundisho,napapanga kati mwenga,mupanga mara ibele mwana wa mwoto ni kati mwabene mwamubile.16Ole winu iongozi ipofu,mwenga mwa mubaya,ywoywote ywalapa kwa hekalu kilebe kwaa.Lakini ywa alapa dhahabu ya kulihekalu,atabilwe ni kiapo sake. 17Mwa bandu ipofu apumbafu,chako kikulo kuliko chenge,dhahabu au hekalu ambalo latiweka wakfu dhahabu kwa Nnongo?18Na ywoywote ywa lapa kwa madhabahu,kilebe kwaa ila ywalapa kwa sadaka yaibile kunani yake,alabilwe na kilapo chake. 19Mwenga mwabandu ipofu,chhako kikolo chaiweza wekelwa wakfu sadaka yaipiyilwa kwa Nnongo?20Kwa eyo,ywembe ywalapa kwa madhabahu alapa kwa yoo na kwailebe yote yaibile kunani yake. 21Na ywembe ywalapa kwa hekalu,alapa kwa ywo ywatama kati yake. 22Ni ywembe ywalapa kwa kumaunde,alapa kwa iteo ya kipwalume cha Nnongo na kwa ywembe ywa tama kati yake.23Ole winu aandishi ni mafarisayo,mwaanafiki!Kwa mwanja mulepa zaka kwa bizali,mnaanaa ni likolo,lakini mgaleka makowe makolo ga saliya-haki,rehema na imani.Lakini aga mupalikwaa mugapange,na kugaleka kwaa genge bila kugapanga. 24Mwa iongozi ipofu,mwenga mwamulopwa ilulu njenenjene lakini mumila ngamia.25Ole winu,aandishi na mafarisayo,mwanafiki,kwa mwanja mngolwa panga ya kikombe na panja ya kyani,lakini nkati mutweli dhuluma na bakwa na kiasi. 26Mwenga mwa mafarisayo mwange minyo,mugolwe wete nkati ya kikombe na nkati ya kyani,lenga na panja nembe pabe pasafi.27Ole winu,aandishi ni mafarisayo,mwanafikib,kwa mwanja mulandana na makabwi gagabapakiye chokaa,nagembe kwa panja kagamelemetya,lakini yupa yake yeni yene sambi na njapu. 28Nyo nyonyo,ni mwenga kwa panja mwabonekine mwabene haki nnongi ya banu,lakini nkati mutweli unafiki ni udhalimu.29Ole winu,aandishi ni mafarisayo,mwanafiki!kwa mwanja muchenga makaburi ya manabii na kugapamba makaburi ga bene haki. 30Mwenga mubaya,mana tukata tama wakati wa haki ni tate bitu,tulwe kotoka shiriki pamope nabo pengana damu ya kimanabii. 31Kwa eyo mwibaya mwabene panga mwenga mwabana ba abo bababulinge kimanabii.32Kai mwenga mukamilisha tweleya sehemu yostahili sambi sa tate binu. 33Mwenga mwaking,ambo,mwabana ba abaya kwandela gani mulowa kosana ni Jehanamu?34Kwa eyo,mulolekeye,nenda kwatuma kachinu manabii bene hekima,na aandishi.Benge mwalowa kuwabulaga ni kwa nyonga,ni benge mwalowa kuwakombwa nkati ya Masinagogi ginu ni kwa bene boka nnema go mpaka nnema go. wenge. 35Mwisho wake yalowa pilya kachinu mwai yote ya bene haki yaipenganike mu dunia,boka mwai ya Habili mwene haki mpaka mwai ya Zakaria mwana wa Barakiya,ywa mumulige kati ya patakatifu ni madhabahu. 36Kweli,nenda kuwamakiya,makowe aga gote galowa peta kibeleko chelo.37Yerusalemu,Yerusalemu,wenga wawabulaga manabii ni kwokombwa maliwe balo babatumilwe kachako!Mara ilenga ni kumbite bana bako! pamope kati ngoko mwayubatya bana bake nkati ya mapapayo gake,lakini uyeketi kwaa! 38Lola!nyumba yako igali ni ukeba. 39Ni nenga nenda kubakiya,buka saa yeno no yendelya wambona kwaa,mpaka pawalowa baya,Abarikilwe ywembe ywaicha kwa lina lya Ngwana."
1Yesu atiboka muhekalu kayenda kachake.Anapunzi bake kabayendelya ni kunangwa majumba ga hekalu. 2Lakini atikwayangwa ni kuabakiya,"Je! mugabona kwaa makowe gote?kweli nenda kuwamakiya,ntopo liwe lyalyalowa igala lingelekine na lenge lyalyo kotoka bomoyelwa."3Na paatami pa kitombe cha mizeituni,anapunzi bake batekunyendelya ku faragha no baya,"Utubakiye,makowe gagapitya pakibawi?KInamani chachapanga dalili ya buya kwako na mwisho wa dunia.? 4Yesu kayangwa ni kubaya,"Mube mwatulivu panga kana aiche mundu kumwobeya. 5Kwa kuwa baingi balowa icha kwa lina lyango.Balowa baya nenga na Kristo,nabalowa kwa obeya banyansima.6Mwalowa yowa ngonda na habari ya ngondo.Mulinge kana mube ni masaka.kwa kuwa makowe aga galowa petya,lakini mwisho ubile bado. 7Kwa kuwa litaifa lyalowa kombwana ni lyenge,na pwalume hayo ayumana ni upwalume.Paba ni njala na matetemeko ga nnema muma'eneo mbalembale. 8Lakini makowe ago gote nga mwanzo wa uchungu wo beleka.9Nga walowa kwapotwa kwaajii yo kwatesa ni kwabulaga.Mwalowa chukilwa ni mataifa gote kwa sababu ya lina lyango. 10Ni banansima balowa kobala na salitiana na chukyana bene kwa bene. 11Manabii banansima baubocho baicha ni kuabocholiya baingi.12Kwa mwanza ubaya waba wananchima,pendana kwa bandu kwopola. 13Lakini ywapumiia mpaka mwisho alowa okoka. 14Yeno Injili ya upwalume yalowa hubiriwa mu kilambo choti panga uushahidi kwa mataifa gote,Hapo nga ulo mwisho wa icha.15Kwa eyo pamwaubweni ubou wouharibifu,lyalabayitwe ni nabii Danieli liyemi pandu patakatifu[ywosoma atange], 16Nga balo babile Yuda bayende mu'itombe. 17Nga ywabile nnani ya nyumba auluke kwaa pae kutola kilebe chochote buka nkati ya nyumba. 18Nga ywabile kung'unda kana abuyangane kuisa tola ngobo yake.19Lakini naasikitikya bene bana na babayongea wakati woo. 20Mulobe butuka kwinu kana kube wakati wa mbepo,wala lisoba lya sabato. 21Kwasababu kwabaa dhiki ngolo,ayo inapilya kwa buka umbilwa dunia mpaka saayeno na wala yapitya kwa kae. 22Ikapangage machoba gakakotoka pungoyelwa,ntopo mundu ywapele okoka.Lakini kwa mwanja atente,masoba go galowa pongoyelwa.23Kae mana itei mundu ywoywoti alowa kumakiya 'lola,Kristo abi pa!au 'Kristo abi kulo,kana mwaamini makowe go. 24Kwa sababu Makristo ga ubocho ni manabii ga ubocho walowa icha na kulaya ishara ngolo na maajabu,kwa kusudi lya kwaobeya,yawezekana na hata kwa babachaulilwe. 25Mulole,nitikwatahazarisha kabla makowe go pitya.26Kwa eyo,mana bammakiya,"Kristo abikupongote,kana mwayende kwo kupongote.au lolekeya,abile nkati ya nyumba,kana mwamini ago. 27Kati njai paimulika kebuka mashariki no mulika mpaka magharibi,ngayopanga isa kwa mwana wa Adamu. 28Popote ubile mzoga,apo ngaba twelwana tai.29Lakini baada ya dhiki ngolo ya lisoba lyo,lisoba lya banalubendo,mwei wabakwa na bweya wake,ndondwa yalowa tomboka buka kunani na ngupu ya kumaunde yalowa tikiswa.30Nga ishara ya Mwana wa Adamu yalowa bonekana kumaunde,na makabila yoti ya dunia yalowa lombola.Balowa kunoma mwana wa Adamu kaicha mumaunde ya kunani kwa ngupu ya utukufu nkolo. 31Alowa kwatuma malaika bake kwa lilobe likolo lya tarumbeta,nabembe balowa kwa kubya pamope ateule bake buka ipande ncheche ya kilambo,buka kumwisho wa kilambo mpaka mwisho.32Mwiyanganee lisomo buka munkongo mtini.Pamwibona ndambe keipuka kagabita makapi,mutangite panga mpenja wenda icha. 33Na yo kai,pamwagabona makowe gote mpalikwa tanga panga aegelile,karibu abi paniango.34Kweli nenda kuwamakiya,mmelekwogo ubeta kwaa,hata makowe ga ngote galowa pitya. 35Mbingu ni nnema walowa peta,lakini maneno yango yapeta kwaa kamwe.36Lakini husu lisoba lyoo ni saa ntopo mundu atangite hata malaika ba kumaunde,wala mwana ila Tate kichake.37Kati mwayabile wakati wa Nuhu,nga mwaba wakati wa buya mwana wa Adamu. 38Kwa mwanja masoba ago kabla ya gharika bandu babile kabalyaa no nyaa,kaba kobekana konda mpaka lisoba lelo lyajingii Nuhu musafina, 39na batangite kwaa kilebe chochote mpaka garika paisile na kwakumba bote nga mwayaba icha kwa mwana wa Adamu.40Nga bandunabele baba kung'unda-yumo alowa tolelwa ni ywenge kalekelwa. 41Anwawa abele balowa bakusangi pamope yumo atolelwa ni ywenge kalekwa. 42Kwa eyo, mube mminyo kwa mwanja mutangite kwaa lisoba gani lwabuya Ngwana witu.43Lakini mutangite panga,ipangite mwene nyumba akatanga saa ilenga mwii apala icha,apelekeleka na alowe yeketya kwa nyumba yake bamomwe. 44Kwa eyo,mupalikwa ba tayari,kwo panga mwana wa Adamu alowa isa kwa masaa ga mukotwike tanga.45Tubwe nyai ywabii mwaminifu,mmanda mwene lunda,ywapeyilwe madaraka na Ngwana kwa babile munyumba yake,linga apei chakulya kwa muda wofaika? 46Atibarikiwa mmanda ywoo,aywo Ngwana wake alowa kukolya kapanga nyoo papala buya. 47Kweli nenda kuwamakiya Ngwana na alowa kum'beka kunani ya kila kilebe cha kibii chake.48Lakini mana itei mmanda mmaya kabaya pamwoyo wake,'Ngwana wango atiselewa. 49Nga tubwa kwakombwa atumishi bake benge,na kalya na kalobya wembe, 50Ngwana wake mmanda ywoo palowa isha lisoba lyakotwike tanga,na saa yakotwike tanga. 51Ngwana wake alowa kunketani ipande ibele ni kummeka nafasi yimo na anafiki na kwaba na kilelo no taunya mino.
1Nga upwalume wa kumaunde ulandine ni aija komi babapotwi taa yabe no boka yenda kupokya ngwana arusi. 2Atano nkati yane babile apumbafu ni atano benge babi bene lunda. 3Balo ainja apumbafu bapotwi taa yabe,bapotwi kwaa mauta. 4Bali balo atano aelevu bapotwi taa ni mauta.5Tubwe wakati ngwana arusi pacheliye icha,bote lwatweti lungono no gonjanga. 6Lakini kilo cha kungoko kwabi na ndoti,linga,ngwana arusi,mupangite panja mukampoki'.7Nga abo bainja bote bayumwike no washa taa yabe. 8Balo apumbafu baabakiye balo bene lunda,Mutupongoli mauta ginu mwanja taa yitu yenda imika'. 9Lakini balo bene lunda batikwayangwa na kwabakiya,'Ngatulengani twa bene ilabu yende dukani mukapeme kiasi kwaajili yinu.10Wakati kabayenda pema,ngwana arusi kaicha,na bote babile tayari bayei nakwe muukumbi wa sherehe ya arusi,na nianga watiyigalwa. 11Baadae balo ainja wenge pia kababuyangana na kababaya,'Ngwana,ngwana,utuyogoli.' 12Lakini atikwayangwa ni kuwabakiya,'kweli nenda kwamakiya,nenga niatangite kwaa mwenga.' 13Kwa eyo mulinge,mana mutangite kwaa lisoba au saa.14Kwa kuwa kati mundu ywa yei nema wa kutalu.Akemite atumwa bake ni kwapeya utajiri wake. 15Yumo wabe ampei talanta tano,ywenge ampei talanta ibele,ni yolo ywenge ampei talanta yimo.Kla mundu apeyilwe lengana na uwezo wake,na yolo tajiri atiboka mwanja wake. 16Mapema yolo apeyilwe talanta tano ayei kwizungusha,no kwizalisha talanta zenge tano.17Nyonyonyo yolo apeyilwe talanta ibele,atizalisha zenge ibele. 18Lakini yolo mmanda apeyilwe talanta yimo,ayei kachake,ayei kwiebya lembwa na kwikulya ela ya ngwana wake.19Na baada ya masoba peta,ngwana wa amanda abo atibuya nabalanga hesabu nabo. 20Yolo mmanda ywapeyilwe talanta tano kaisa ni kumpeya talanta zenge tano,kabaya,'Ngwana,unipeile talanta tano.Linga,nipatike faida yenge tano.' 21Ngwana wake atikummakiya,'Sapi sana,wa mmanda wananoga na uaminike!ubile na uaminifu kwa ilebe njene.Nilowa kukupeya utawala kwa ilebe yanansima.Ujingii mupuraha ya Ngwana wako.'22Mmanda ywa apoki talanta ibele kaisa ni kubaya,'Ngwana,unipeyile talanta ibele,linga nipatike faida ya talanta zenge ibele. 23Ngwana wake kammakiya,'Hongera,mmanda unoyite ni mwaminifu!Ubile mwaminifu kwa ilebe njene.Nipala kukupeya madaraka kunani ya ilebe yote.Jingya mupuraha ya ngwana wako.'24Baadae yolo mmanda ywapoki talanta yimo nembe kaisa no baya,'Ngwana,nikutangite panga wenga wa mundu wa nkale,uuna pange panda. 25Nenga natiyogopa,natiyenda kasango no iya talanta yako pae.Linga,ubile nayo pano yelo yaibile yako.'26Lakini ngwana wake kayangwa no baya,'wenga,wa mmanda muou ni nzembe,watangite panga niuna pandu panikotwike panda no una pange lema. 27Bola ngabeka talanta yango kwa bandu ba benki,ni wakati wa kubuya kwango mbaitepokya talanta yango pamope ni faida.28Tubwe mumpokonye ayo talanta ni mumpei yolo mundu ywabile na talanta komi. 29Kila mundu ywabile nacho,alowa yongelekwa hata kwotweleya muno.Lakini ywange ba nacho alowa pokonyolwa. 30Muntaikwe panja palubendo aywo mtumwa ywange faika,nakwo kwabana kilelo no sagamino.31Wakati mwana wa Adamu paisa mu'utukufu wake na malaika bote pamope na bembe,ngatama pakitengo chake cha utukufu. 32Mataifa gote balowa kusanyilwa nnonge yake,najwembe alowa kwabawa bandu,kati mchungaji mwabawa bwii na ngondolo. 33Alowa kwabeka ngondolo luboko lwake lwakumalyo,ila mwii alowa kwabeka luboko lwa kukeya.34Alapu mpwalume alowa kwabakiya balo bababile luboko lwake lwakumalyo,'Mwise,mwamubakilwe na Tate bangu ba kumaunde. 35Kwa mwanja nabile ni njala mwanipei chakulya,nabi na ng'eni mwatikunkaribisha; 36Nabi na bula na mwambei ngobo;nabile nangonjwa mwatinitunza.Nabile natabilwe ni munilekite.'37Nga bene haki kabannyangwa ni kummakiya,'Ngwana,lisomangani lyatubweni wi njala,na kukupeya chakulya?au ubi na nyota tukupei mase? 38Na lisoba ngani tukubweni wiwang'eni,na twatikukaribisha?Au ubi na bula tukupei ngobo? 39Na lisoba gani twakubweni watamwe,au utabilwe,twaisi kukulola. 40Na mpwalume alowa kwayangwa na kwabakiya,'Kweli nenda kuamakiya,cha mupangite pano kwa yumo wa nongo bango achunu,mwanipangii nenga.'41Nga alowa kwabakiya balo bababile luboko lwake lwakunkeya,'Mubokange kachango,mwamulanilwe,muyende kumwoto wange yomoka wautayarishwe kwaajili ya nchela na malaika bake. 42Kwa mwanja nabi na njala mwambei kwa chakulya;nabi na nyota mwabei kwa mache gonywa. 43Nabi na ng'eni mwangalibishwe kwaa;nabi na bula mwambei kwaa ngobo,nabi naatamwe na natitabilwa,lakini mwaisi kwa kunilola!44Nga nabo nembe balowa kun'yangwa na kumakiya,'Ngwana lisoba gani tukubweni ubile na njala au ubile na nyota au wang'eni,au ubile bula au ubi waatamwe,au utabilwe,na tukuhudumiye kwaa? 45Mwisho alowa kwayangwa na kwabakiya,kweli nenda kumakiya,chelo chamukotwike kwapangya jumo ywa balo bana,mwambaki kwa nenga. 46Aba balowa yenda katika adhabu yangeyomoka ila bene haki katika uzima wange yomoka.
1Wakati Yesu ayomwi longela malongelo goti,abakiye anapunzi bake, 2"Mutangite baada ya masoba gabele kwalowa baa na lisoba lya pasaka,na mwana wa Adamu apiyilwa linga bakongele."3Baada ya bakuu ba makuhani ni apindo ba bandu bakwembanike pamope mu'ukumbi wa kuhani nkolo,ywakemelwage Kayafa. 4Kwa pamope bapangite mpango wa kumoywa Yesu kwa siri na kumulaga. 5Mana batibaya,kana ipangike lisoba lya sikukuu,yakana yoka puyo kwa baadhi ya bandu."6Wakati Yesu paabile Bethania mu'nyumba ya Simoni ywabile nkoma, 7pagoloki pameza,nnwawa yumo aisi kachake abile apotwi kikoba chakibile na mauta ga garama ngolo,aijitii mu mutwe wake. 8Lakini anapunzi bake bapakibweni kitendo choo,batichukya muno no baya,mwanja namani upangite nyoo. 9Aga tulowe weza pemeya kwa kiasi kikolo na kwapeya maskini."10Lakini Yesu ayomwile tanga lee,ngababakiya,"Mwanza na matusuluya nnwawa yoo? kwa kuwa apangite kilebe kinanoga kasango. 11Maskini mubile nabo kila lisoba,lakini mutama kwaa na nenga kila lisoba.12Kwa mwanza panijili maula payega yango,apangite nyo kwa mwanza ya kunisika kwango. 13Kweli nenda kwamakiya,popote payahubiliwa injili pakilambo chote,kitendo cha kipangite ayo nnwawa,chalowa pangilwa kwa mwaya kombokya."14Nga yumo nkati ya balo komi ni ibele,ywakemelwa Yuda Iskariote,ayei kwa apindo ba makuhani, 15no baya,"Mwalowa mbeya namani mana ninangile?" Ngaba mpemwa Yuda ipande thelathini ya mbanje. 16Buka muda wo apalange nafasi ya kwalangya.17Hata lisoba lya kwanza lya mikate yange lola,anapunzi banyendeli Yesu na kumakiya,"Kwaako kupala tukutayarishie ulye chakulya cha Pasaka?" 18Ngabakiya,"Muyende mjini kwa mundu fulani na mumakiye,mwalimu abaya,"Muda wango uyomwike.Nicha yomolya pasaka pamope ni anapunzi bango munyumba yako."" 19Anapunzi gabapanga kati Yesu mwalangile,batayarishe chakulya cha Pasaka.20Pasaka iikite kitamunyo,atami lya chakulya pamope na anapunzi bake balo komi ni ibele. 21Pabile kabalya chakulya,atibaya,"Kweli nenda kwabakiya panga pakatikati yinu yumo apala kunisaliti. 22Batihuzunika muno,na kila yumo ande kunaluya,"Nenga buli kwa, Ngwana?"23Kayangwa,aywo ywasanja pamope na nenga mubakuri ngalowa kunisaliti. 24Mwana wa Adamu endabuka,kati mwaiandikilwe.Ila ole wake mundu ywasaliti mwana wa Adamu!Yanogite bora mundu ywo akakotoka belekwa." 25Yuda ywapala kusaliti atibaya,"Je,nenga mwalimu?" Yesu kammakiya,"Ngawenga wolongela."26Pababile kaba lya chakulya,Yesu autweli nkate,atikubariki,na metwana.Apei anapunzi bake no baya,"Mutole,mulye.Aye yega yango."27Ngatola kikombe no shukuru,ngapeya no baya,Munye mwabote mukikombe chee. 28Kwa mwanja aye maiyango yo lagano kwango,yaipenganika kwa sababu banansima kwa kwasamiya sambi. 29Lakini nenda kuamakiya,nanywali kae matunda ya zabibu go,ata lisoba lelo lyana lowanywa pamope namwee ku'utawala wa Tate bango."30Payomwile yemba mwambo,batiboka yenda kukitombe cha mizeituni. 31Boka po Yesu atikwabakiya,"Kilo cheno mwabote walowa kwikobala kwa mwanja nenge,kwasababu itiandikilwa,Nalowa kukombwa mchungaji na ngondolo bakikundi basambalalika. 32Lakini baada yo yoka kwango,nalowa longolya yenda Galilaya."33Lakini Petro atikummakiya,"Hata mana itei bote bakukani kwa mwanja ya makowe gagalowa kupata,Nenga nikukana kwaa. 34Yesu kannyangwa,"Kweli nenda kuabakiya,kilo cheno ngoko nanome anabeka kwaa,alowa kunikana mara itatu." 35Petro ngamakiya,hata mana itei waa na wenga,nikukana kwaa."Na anapunzi bake benge bote babaite nyonyonyo.36Baadae Yesu ayei nabo pandu papakemelwa.Gethsemane atikwabakiya anapunzi bake,"Mutame paa wakati paniyenda loba apo." 37Apotwi Petro na bana abele ba Zebedayo ngatumbwa huzunika na sikitika. 38Boka po atikwabakiya,"Roho yango yenda minya muno,hata kiasi cho waa.Mwiigale papamukeshe loba nanee."39Ayei nnonge pachene,kalola pae wa kukama,no loba,Tate bango,mana kewezekana,kikombe sekinipele,kana ipange kati mwanipala nenga,ila kati mwamupata mwee." 40Ngayendeya anapunzi kakolya bangonjike lugono,ngamakiya Petro,mwanja namani ukotwike keleka pamope na nee kwa lisaa limo? 41Mukeleke mulobe linga kana uyingii mumajaribu.Roho ibile radhi bai,lakini yega ibii zaipu."42Atiboka kae mara yene ibele yoloba,"Tate bango,mana itei likowe lee ngwesa kwaa kulikwepa na lazima nikinyweli kikombe chee,mwamupendi mwenga itimii," 43Kaabuya kae aisi kwakolya bagonjike lugono,mana minyo gabe gabi matopau. 44Ngabakiya kae kaboka ngayengda loba mara yenge itatu kabaya makowe gagalo.45Baadae Yesu ayendeli anapunzi bake nakwabakiya,"Bado mugonjike na pomolya?Mulinge saa iegelile,mwana wa Adamu endasa litiwa mmokoya bene sambi. 46Muyumuke tuboke.Mulinge yolo ywapala kunisaliti aegelite."47Wakati abibalo kalongela,Yuda yumo kati ya balo komi ni ibele,atiisa.kipenga sa bandu chatiisa nabo,kaliboka kwa apindo ba makuhani na apindo ba bandu.Baisi na mapanga na ndolonga. 48Na mundu ywakusudie Yesu ampei ishara,atibaya,yoloywa nannoniya ngaywo.Mwamoywe."49Mra ngaisa kwa Yesu no baya,"Salamu,mwalimu!"Nakunnoniya. 50Yesu ngammakiya,"Webwiga lyango,Ulipange lelo lya likuletike,"Ngabaisa kumoywa Yesu na maboko gabe.51Lola,mundu yumo ywabile pamope ni Yesu,ngasolomwa kyembe na kumkombwa mmanda wa ntumwa nkolo na kukata likutu lyake. 52Nga Yesu kaamakiya,"kelebuya lipanga lyako mulupata lwake.Kwa mwanza bote babatumya lipanga balowa polota kwa lipanga. 53Muwasa panga ngwesa kwaa kwakema Tate bango,naywembe alowezekunilumya majeshi zaidi ya komi ni ibele ba malaika? 54Lakini kwa kitiwi gagaandikilwe gaweza timya,aga ngagapalikwa gapiti?"55Wakati woo Yesu kakikoya chelo kipenga sa bandu,"Mbona mwisi na mapanga na mandolonga kuniboywa kati na mwii? Kila lisoba natami muhekalu kanipundisa,mwaniboywi kwaa! 56Lakini aga gote gapangike lenga maandiko ya manabii gatimii." Nga anapunzi bake kabanneka ni kabatila.57Balo babamoywile Yesu bampeike kwaa Kayfa,kuhani nkolo,pandu pabakusanyike aandishi na apindo babile bakusanyilwe pamope. 58Lakini Petro atikukengama msongo kwakutalu mpaka mukumbi wa kuhani nkolo.Ajingii munyumba notama pamope na alinzi akibone chakilowa pangila.59Bai apindo amakuhani na baraza lyote babile kabapala ushaidi wa ubocho kwa Yesu,lenga bate kumulaga. 60Ijapo bapitike mashahidi banansima,lakini bapatike kwa sababu.Ila baadae mashaidi abele bati kwipiya nnonge 61no baya,"Mundu yo atibaya "Ngwesa kulibomwana hekalu lya Nnongo na kuchenga kwa masoba gatatu."62Kuhani nkolo kayema ni kunaluya,"Huweza kwaa yangwa?Hababakushitakya namani wenga?" 63Lakini Yesu atami liki.Kuhani kulo ngamakiya,"Kati Nnongo mwabile,nenda kulasimisha utubakiye,panga wenga wa Kristo,wa mwana wa Nnongo." 64Yesu kayangwa,"Wenga wa mwene ubaite likowe lyo.Lakini enakubakiya,boka sayeno no yendelya wamona mwana wa Adamu atami kuluboko lwa mmalyo lwene ngupu,na kaida mu maunde ga kunani."65Nga kuhani nkolo kalendwana ngobo yake no baya,Atikupuru!Je,tupala kae ushahidi wakele?Linge,tayari muyowine kakufuru. 66Je!muwaza namani?Ngabayangwa no baya."Ipalikwa awee."67Ngaba mwuniya mata kuminya na kukombwa makofi kwa maboko gabe, 68no baya,ututabilie wenga wa Kristo.Naiywa kukombwile?"69Wakati wo Petro atami panja kuhukumbi,amanda alwawa batikunnyendelya no baya,"Wenga wabi pamope ni Yesu wa Galilaya. 70Lakini atikana nnonge yabote,ngabaya nee nitangite kwaa chaakibaya."71Payei pannango,mmanda ywenge nwawa atikumona na kwabakiya bababile apo,'Mundu yoo nembe abile pamope ni Yesu wa Nazareti. 72Ngankana kae kwa kulapa,"Nenga nintangite kwaa mundu yolo."73Muda mwipi baadae,balobabayemi karibu,batiyenda yolongela ni Petro,kwa kweli wenga wipamope nakwe,kwa mana hata longela kwako kwenda yowanika. 74Nga tumbwa lapangwa no lapa,'Nenga nitangite kwa mundu yoo,"Mara ngoko kabeka. 75Petro kakombokya makowe gamakiye Yesu.Pai panga kabla ngoko anabeka kwaa walowa nikana mara itatu.Ngapita panja kono kalela.
1Pabaikite kindae,akolo bote ba Makuhani ni apindo ba bandu babile ni njama kwaajili ya Yesu linga bamulage. 2Batikuntaba,batikunongoya,na kumwikiya kwa liwali Pirato.3Boka po wakati Yuda,ywabile atikunsaliti,amweni panga Yesu bayomwile kumwukumu,atijuta no kelebuya ipande thelathini ya mbanje kwa akolo ba makuhani na apindo, 4no baya,"Nipangite sambi kwa kwisaliti mwai yange makosa."Ngaban'yangwa,"Twena ituhusu namani?ugalinge ago wa mwene." 5Boka po kaitakulya pae yelo ipande thelathini ya mbanje muhekalu,kabuka kachake kwikongela mwene.6Nkolo wa Makuhani atikuitola yelo ipande thelathini ya mbanje no baya,"Halali kwaa kwibeka mbanje yeno mu'hazina,mana yabile garama ya mwai." 7Batikujadilyana kwa pamope batikwitola yelo ipande thelathini ya mbanje batumi kupema mgunda wosikiya ageni. 8Kwasababu yelo mgunda woo walowa kemelwa,""Mgunda wa mwai" mpaka leno.9Linga lelo likowe lyaalongei nabii Yeremia latimii,kabaya,"Batwelile ipande thelathini ya mbanje,garama yaipangilwe ni bandu ba Israel kwaajili yake, 10ni baatumi kwa mgunda wa mfinyanzi,kati Ngwana mwaanibakiye."11Nga Yesu ban'yemike nnonge ya liwali,na liwali atikunaluya,"Wenga wa mpwalume wa Ayahudi?" Yesu kayangwa,"Wenga wabaya nyoo." 12Lakini pabansitaki akolo ba Makuhanini apindo,ayangwi kwaa kilebe chochote. 13Boka po Pilato kammakiya,"Uyowine kwaa masitaka goti kunani yako? 14Lakini anyangwi kwaa hata likowe limo,liwali atisangala muno.15Yabile mu'sikukuu kati yabile desturi ya liwali kunyogolya mtabilwe yumo ywabachalwa no kipenga sa bandu. 16Muda woo abile mtabilwa sugu lina lyake Baraba.17Tubwe pabakwembine pamope,Pilato atikwalaluya,Nyai ywamupala ninyogoli kwa hiyali yinu?"Baraba au Yesu ywaikema Kristo. 18Kwa mana atangite panga bammoywe kwa kunchukya. 19Patami pakitego chake cha hukumu,nyumbowe atumite neno kabaya,"Kana upange likowe lyolyote kwa mundu ywange hatia.Mana nititeseka muno mundoto ya leno kwa mwanja ywembe."20Tumbwe akolo ba Makuhani ni apindo,batikwakingindwa bandu bannobe Baraba,na Yesu bamulage. 21Liwali atikwalaluya,"Kati ya haba abele ywako nin'yogolii?"Ngababaya,"Baraba." 22Pilato kaabakiya nipange kele kwa Yesu ywakemelwa Kristo?" Bote kabanyangwa,"Anyongelwe."23Ni ywembe kabaya,"mwanja namani,kosa gani lyaapangite?"Ngabatondobiye lilobe kabakemelya,"Anyongolwe." 24Kwa eyo wakati Pilato paibweni aweza kwaa panga kikowe chochote,ila furugu yende tumba,atweti mache auluwi maboko gake noge yabe,no baya,"Nenga ntopo atiya kwa mundu yoo ywange likosa.Mugalinge gaa mwabene."25Bandu bote kababaya,"Mwai yake ibe kun ani yitu na bana bitu." 26Boka po anyogoli Baraba kasabe,lakini akombwi ni mjeredi Yesu atikwapeya kwabe bayende kusulubilwa.27Ni askari ba liwali kabantola Yesu mpaka Praitorio na likundi lya maaskari bote batikusanyika. 28Kabamwulike ngobo yake na kungwalika likanju lya rangi ngele. 29Boka po ngabatengeneza lukamba lyene mimimwa ni kulibeka nnani ya ntwe wake,ni kubonikiya nai muluboko lyake lwa kumalyo.Bapigite magoti nnongi yake kaban'geya,kababaya,"Twenda kusalimu,Mpwalumea Ayahudi?"30Ngaba muniya mata,ngatola nainkabankombwa mutwe. 31Muda kabayendelya kunkebei gaba mwula ngobo yake,nganongoya yenda kukongela.32Pabapitike panja,bamweni mundu yumo boka Krene lina lyake Simeoni,batikunlasimisha alongwane nabo lenga atweti nsalaba wake. 33Pabaikite pandu papakemelwage Goligotha,mana yake,"semu yalipakala lya ntwe." 34Kabampei siki yayengabanike ni nongo aywe.lakini paipayite nywele kwaa.35Muda kabansulubisha,bangine ngobo yake kwa kwipigya kura. 36Na batitama ni kunnola. 37Nnani ya ntwe wake paandikilwe gastakilwe kangasomeka,"Ayo nga Yesu,mpwalume Ayahudi."38Anyang'anyi abele batikwakongela pamope ni ywembe,yumo upande wa kumalyo ni ywembe wa kunkeya. 39Balo bababile kabapeta palobende kaban'geya,kabatikisa mitwe gabe, 40no baya, "Wenga wa upalange kulibomwana hekalu ni kulichenga kwa masoba gatatu,"Wilopwe wa mwene!Mana itei wa mwana wa Nnongo,uuluke pae uboke mu'nsalaba!"41Kati ya hali yeyelo akolo ba makuhani babile bakin'geya,pamope ni baandishi ni apindo,no baya, 42Aokowile banansima,lakini aweza kwaa kwilopwa mwene.Jwembe mpwalume Ayahudi.Auluke pae boka munsalaba,nga twamwamini.43Atikuntumaini Nnongo,leka Nnongo anopwe nambi yambe mana kapala,kwa mwanja atibaya Nenga na mwana wa Nnongo." 44Na balo anyang'anyi babauyongilwe pamope ni ywembe balongei makowe gakun'geya.45Buka saa sita kwabi ni lubendo nnema wote mpaka saa tisa. 46Payaiikite saa tisa,Yesu kalela kwa lilobe likolo,"Eloi,Eloi,lama thabakithan?" mana yake Nnongo wango,Nnongo wango,mbona wenda nileka?" 47Wakati woo baadhi yabe babile bayemi palo kababekaniya,kababaya,"Ankema Eliya."48Mara jimo yumo ywabe atibutuka yotola sifongo kwitweleya kinyo kikale,ngabaibeka nnani ya nkongo ni kumpeya anywe. 49Nababaigalile kabakiya,"Muneke kichake,lulole panga Eliya apala isa kunopwa." 50Boka po Yesu atilela kae kwalilobe likolo na awile.51Linga,pazia lya hekalu ngalipapwanike ipande ibele boka kunani mpaka pae.Ni nnema watilendema na miamba yatipapwanika ipande. 52Makaburi ngayongoka,na yega ya atakatifu banansima babaginjike kabayoka buka mu kiwo. 53Batipita mumakaburi baada ya kuyoka kwabe,kabayingii mu mji mpeletau,batibonekana na bandu banyansima.54Bai yolo akida ni balo bababile kabannola Yesu babweni lilendemo ni makowe goti yapangike palo,batiyogopa muno no baya,"Kweli ayo abile mwana wa Nnongo.' 55Alwawa banansima babankengime Yesu boka Galilaya linga kumudumia babile palo kabanlolekeya boka kutalu. 56Nkati yabe abile Mariamu magdarena,Mariamu mao bake Yakobo na Joseph,na mao bake Zebedayo.57Paikite kitamunyo,aichi mundu tajiri boka Arimathayo,lina lyake Yusufu,nembe kae ywabile mwanapunzi wa Yesu. 58Anyendeli Pilato kunnoba bwega wa Yesu,Pilato atilagya apeyelwe.59Yusufu apeyilwe bwega ni aubilingile ni ngobo ya sufi inoyite, 60Ayei kusika mulikaburi lya yambe lyake atikulichonga muliwe.Ngaimbiliya liwe likolo ngaliwekelya pannyango wa likaburi kaboka kachake. 61Mariamu magdarena ni Mariamu yolo ywenge babile palo,watitama kabalolekeya kulo kulikaburi.62Lisoba lyenge lyabile lya maandalio,akolo ba makuhani na Mafarisayo batikwembana pamope kwa Pilato. 63Kabammakiya,"Ngwana,tukomboki panga wakati yolo mmocho abile nkoti,atibaya,'Baada ya masoba ga tatu alowa yoka kae,' 64Kwa eyo ulangi panga likaburi bakalilende libesalama mpaka masoba gatatu,Yalowa wezekana,anapunzi bake baweza kun'yiba no baya kwa bandu,atiyoka boka mu kiwo!no ubocho wa mwisho walowa mbaya kuliko wa kwanza.65Pilato kaayangwa,"Mutole alinzi.Muyende mkapange kati mwa muweza. 66Ngabatiyenda no kulipanga likaburi panga salama liwe balikombwi muhuri na kubeka alinzi.
1Paikite kitamunyo cha lisoba lya sabato,liumu lyabile liyomoka,kuyenda lisoba lya kwanza lya wiki,Mariamu magdalena,ni yolo Mariamu ywenge batiisa kulilolekeya likaburi. 2Linga pabile ni lilendemo ngolo,kwa kuwa malaika ba Ngwana atiuluka ni kulimbilingiya lelo liwe,ni kulitamya.3Sura yake yatimelemetya kati umeme,ni ngobo gake gabile gai'uu kati theluji. 4Balo alinzi kabayogopa muno no panga kati batiwaa.5Yolo malaika kaabakiya balo alwawa kabaya,"Kana muyogope kwa mana nitangite sa mukipala Yesu,ywasulubilwe. 6Abile kwaa pano,ayokile kati mwaamakiye,Muiche mulole pandu agonjike. 7Muyende upesi mukaabakiye anapunzi bake,'Ayokile boka mu kiwo,linga alongwiye Galilaya akwo ngamwalowa kumona.'Linga nenga niamakiye."8Balo alwawa boti baboite palo palikaburi upesi babile ni hofu ni puraha ngolo,ni kababutuka kwabakiya anapunzi bake. 9Linga Yesu kakolyana nabo no baya,"Salamu."balo alwawa batiisa kunkamwa magolo gake,na kumwabudu. 10Yesu kaabakiya,"Kana muyogope,muyende mukaabakiye alongo bango balongoli Galilaya.Akwo banibona.11Wakati balo alwawa babile kabayenda na baadhi ya alinzi bayei mjini no kuabakiya akolo ba Makuhani makowe goti gabile gapangike. 12Na makuhani pababile bakwembine ni apindo na kulijadili likowe lee pamope na bembe,papiyite mbanje yanansima kwapeya balo alinzi, 13no kwabakiya,kana mwabakiye bandu panga,anapunzi bake Yesu baisi kilo kujiba bwega wa Yesu wakati twenga tugonjike.'14Abali yee mana itei kwa liwali,twanga twenga twalowa nshawishi na kumoya mwenga mashaka goti." 15Kwa eyo balo askari kabaipokya yelo mbanje na panga kati mwababakiywe.Habari yee yatitangazilwa muno kwa Ayahudi na baaminiya nyoo mpaka leno.16Lakini balo mitume komi ni jimo bayei Galilaya,palo pakitombe payomwi kwabakiya. 17Na bembe pabamweni,batikumwabudu,ila baadhi yabe babile ni mashaka.18Yesu aisile kasabe kabakokeya no baya,"Nipeyilwe mamlaka goti ga kilambo na kumaunde. 19Kwa eyo muyende mukabapange mataifa goti kuba anapunzi bango. mukaabatize kwa lina lya Tate,na lya mwana,na lya Roho mpeletau.20Muapundishe kugatii makowe goti ganibaamuru,Na linga,nenga nibile pamope ni mwenga masoba goti,mpaka mwisho wa dunia.
1Gono mwanzo wa Injili ya Yesu Kirisitu, mwana wa Nnongo. 2Kati mwaiandikwe na nabii Isaya, Lola nandokubatuma asenga bango kulonge yinu, yumo apetwaa ndela yako. 3Lukalanga wa mundu kakema mpongote, yomolyae ndela Bwana; boneyaye ndela yake".4Yohana ateisa, kabaatiza mpongote na kuyegana ubatizo wa toba ku mzamaa wa sambi. 5Nnema nzima wa Sudea na bandu bake ba Yerusalemu bayei kwake. Bai kababatizwa ni ywembe mulupondo Yordan, kabaungamana masambi gabe. 6Yohana awalage ngobo ya mayunzu ga ngamia na nkibuno mkwisi was likengo, na alyage busi wa mwitu.7Atelongela na ukoya, "Abi yumo Ando isa kuoma nee, abi na ngupu kuliko nee, nipwaa kwa ha Lita pae kuundua ilatu yake. 8Nenga niabatza kwa Mase, Ywembe abatiza mwenga kwa roho mtakatifu.9Yaomi lisiku eyo Yesu aisi kuoma Nazareti ya Galilaya, na atebatizwa na roho mulupondo Yordani. 10Yesu yaagakatwike kuoma mmase abweni kunani kusalanike pala na roho kauluka pae kunaniyake kati ngunda. 11Na lukalanga waomi kunani, "wenga wa manango mpendwa. Nandopulaika muno na wenga".12Mara yimo roho atikunnasimisa ayende mpongote. 13Aabii mpongote lisiku arobaini, kagiywa na nsela. Ai pamwepe ni igongoro ya mmwitu, na malaika kabanlola.14Tubwe kumona kuboyolwa kwa Yohana, Yesu aaisi Galilaya katangasa Injili ya Nnongo, 15Kaakoya "muda uike, na upwalume wa Nnongo uisi. Mubuye kwa Nnongo ni muamini mwinjili.16Na kaapeta mmbwega ya mbwani ya bahari ya Galilaya, kaammona Simoni na Andrea alongo bake Simoni kabataga mbelele yabe mmase, kwakuba baisi aubaji. 17Yesu abalogoli "muise, mungote, na niatenda aubaji ba bandu". 18Mara yimo baalei mbelele na kunkota.19Wakati Yesu ayei kutalu kasunu, na kaammona Yakobo mwana wake Zebedayo na YohanaNnunage, bai nngalaba kabapota mbelele. 20mara kabaakema na bembe kabanleka tate babe nngalaba na atenda kasi benge, kabankota.21Apobaike Kaperaniamu lisiku ya sabato, Yesu kayingya mulisinagogi na kuyegana. 22Batekanganya liyegano lyake kwa yelyo abi kayegana kati mundu abi na upwalume na ayendana kwa na aandishi menge.23Muda gogo kwabi na mundu mulisinagogi labe abi no nsela na ateguta. 24Kaakoya "tubi na selosa utenda nimwenga, Yesu wa Nazareti? uisikutuangamisa? Nandokututaga nyai wenga. Wenga wantakatifu yikayako kwa Nnongo!" 25Yesu kaankopokya nsela na kukoya "Nyamala na uboke nkati yake!" 26Ni roho njapu kantomboya pae na kupita kalele kwa liyobe la kunani.27Nibandu bote batekanganya eyo kabalokiyana kila yumo, "Seno kele? liyegano lyaayambe libiniupwalume? Na nsela kunkota ago akoya!" 28Nimayegeyo kuhusu ywembe mara yimo yalitawala kila nsengo nnema nsima wa Galilaya29Mara yimo baada ya kupita kunza ya Lisinagogi, Baayingi ukaya kwa Simoni na Andrea bai na Yakobo na Yohana. 30Sasa akibe alwawa Simoni abiagonzike kabinya homa, mara yimo kabankokeya Yesu ubinye wake. 31Eyo kaisa, kankamwa luboko, Na kunkagatuya, homa yaboi muyega yake na utumbwa uudumya.32Kitamunyo eyo lisoba liwile Abinye bote baaletikwe kwake, au babi Na nsela kumutwe. 33Nnema nsima baikonzike pamwepe pa nlyango. 34Atealagwa Abinye banyansima mabinye mbalembale na kupiya nsela(mahoka) banyansima, aakani mahoka kulongela maana batekuntanga.35Aayumwike bwamba muno lubendo lukatama; aaboi na kuyenda pandu abonekane kwa Na mundu na kayopa oko. 36Simoni na bote baipamwepe na ywembe baankotike. 37Baammweni na kunkokeya "kila yumo andokupala".38Atekubabakiya, "Tuboke kundukwenge, kunza ya gono nnema, ili niwese ulongela na uko iyeya. Ndio mwalongo was kuisa pano. 39Ayei kapeta Galilaya yote, kalongela mmasinagogi yabe Na kukemea mahoka.40Kaisa mundu yumo abi ni ukoma. Abi kampembela; aatengwi majua na kunkokeya"Mana kaupala tenda nibe na nkoto". 41San'yingikiya, Yesu katondobeya luboko lwake na kunkamwa kankokeya, "nipala ubebwise". 42Mara yimo ukoma waamboi, katenda kuba bwiso.43Yesu atekunkopokya kwa ukale Na kumbakiya ayende marayimo. 44Atekumbakiya, "kanaukoye liyaulyo kwa yeyoteywa, lakini boka ukajibineye kwa kuhani, Na upiye dhabibu kwa utakaso Musa atelagiya, katiusaidi kwabe."45Ateboka Na kutumbwa kumbakiya kila yumo nikukoya liyaulyo muno hata Yesu awesome kwa lelo kuyingya pannema kwa uhuru. Eyo atami pandu pakiiyo na bandu baisi kuoma kila nnema.
1Aabwi Kaperiniam baada ya siku nsunu, yayowine abiukaya. 2Bandu banyansima muno bakusanyike batwelile mpaka pa nlyangoPai ntopo nafasi lelo, na Yesu kabakokeya.3Baadhi ya bandu baisi banletike mundu atetomboloka; bandu bane batekumpotwa. 4Wakati basindikwe kumuegelya mwalo baibandu banyansima, baboiye lipala kunani palyo aabile, baapeninye lusase na mundu mminye agonzike mumo.5Apo abweni Imani yabe, Yesu kambakiya ywa mundu atombolwike, "manango, sambi sako zisameiwe." 6Aandishi benge balyo baatami palyo kabailokiya mmiyo yabe. 7"Awesa buli mundu oyo kulongela iyeya? Andokupulu! Nyai awesa kusami sambi Mana Nnongo kwa bai yikayake?"8Yesu aatangike kumoyo wake eso bawasake bembe bene. Kabaakokeya, "mwalo wakele muwasa eyo mwiuba yinu? 9Lipi litopike muno kulongela kwa mundu atombolwike, masambi gake gasameiwe au kukoya kagatuka, tola lusase lwako na utyange?10Lakini bapate utanga kuba mwana wake Adamu abiniupwalume wa kusamii masambi pano padunia, ankokiye ywa atombolwike. 11"Nikukokeya wenga, yinuka tola ndanga yako, na uyende ukasako." 12Kaakagatuka na kutola ndanga yake, na kupita panza bandu bote bapalyo kabakanganya na kabampaya Nnongo utukufu, tubi tunawai kwaa kubona kilebe kati Seno.13Ayei kumbwega ya ziwa, nibandu banyansima, boote balyo kabayegana. 14Ya kaapeta kaammona lawi mwana wake Alfayo atami palyopakuya kodi na kaankoke ya "Ngota" kayinuka Na kunkota.15Palyo Yesu kalya kilalyo ukasake Lawi, Atola kodi bingi Na bandu bene sambi bai kabalya na Yesu na benepunzi bake, kwa kuba bai bingi Na bembe kabankota. 16Wakati baandishi, amafarisayo, baabweni Yesu kalya na bandu bene sambi na atola kodi, kabaabakiya benepunzi bake"mwalo wakele alya na atola kodi na bene sambi?"17Palyo Yesu aayowine kabaabakiya"bandu bene afya mwiyega yabe bampala kwa nng'anga, bandu Abinye yika yabe ndio bapala. Niisikwa kuakema bandu bene haki, lakini bandu bene sambi."18Benepunzi ba Yohana ni Amafarisayo baikabataba. Nibandu benge baisi kwake na kunkokeya"mwalo wakile benepunzi ba Yohana na Amafarisayo bando taba? Lakini benepunzi bako bataba kwaa? 19Yesu kabaakokeya "Je balyo bayei kuharusi bawesa kutaba mana ntolaji abipamwepe Na bembe? Ntolaji mana abipamwepe na bembe bawesa kwaa utaba.20Lakini lisiku ya kulonge ntolaji mana aboiywe kwabe, mulisiku eyo na bembe bataba. 21Ntopo Mundu wa usona kipande sa ngobo yayambe mulinzenga. eso kilaka kitama kwaa kipita bai omo mulinzenga. Na kubeka mpapuko wa kuakala.22Ntopo Mundu wa kuyeya Divai yayambe Nviriba ya samani, vinginevyo Divai ya Tula iriba Na vyote ibele Divai na iriba ya oba. Beka divai yayambe mu iriba yayambe."23Mulisiku ya sabato Yesu aapite mmigonda, Na benepunzi bake baatumbwi kutola makondi ga ngano. 24Na mafarisayo bambakiye "Lola mwalo wakele batenda Kati iyeya kilebe Seno kiyendanakwaa na sheria ya lisiku ya sabato?"25Kabaakokeya, "msomike kwa sa atei Daudi palyo aabile Na njara-ywembe pamwepe na bandu bake baipamwepe na ywembe? 26Yelyo ayei munymba ya Nnongo wakati Abathari aabikuhani Nkolo Na kulya mkate wabikulonge-yabi kiogo na sheria kwa mundu yeyote kulya isipokua kuhani-kabapaya Ni balyo aipamwepe nabo?"27Yesu akoiye"sabato batei mwalo was mundu, na mundu kwaa mwalo was sabato. 28Eyo mwana wa Adamu na Bwana, eyo kwa sabato.
1Na iyeya ayingi nnyumba ya Lisinagogi na omo abimundu abi Na luboko lutombolwike. 2Bandu benge baikabankota kwa karibu kulola atamponya lisiku ya sabato ili basitaki.3Yesu kankokeya mundu mwene luboko lutombolwike"kagatuka na uyeme, kati yabandu bano." 4Kisha kabakokeya bandu, "je ni halali kutwnda liyaulyo linoike lisiku ya sabato au kutenda yasio ya haki, kulopwa maisha gabandu au kubulaga? lakini batami poloi.5Kaabalola kwa hasira, kahuzunika mwalo wakunonopa iuba yabe, Na kankokeya yeah mundu "Tondobeya luboko lwako."katondobeya na Yesu kaamponya luboko lwake. 6Mafarisayo bayei panza kabatenda nzama Na maherode dhidi yake ili bambulage.7Kisha Yesu, pamwepe na benepunzi bake bayei baharini, na bndu banyansima kabankota kabapeta Galilaya na Uyahudi. 8Na kuoma Yeruselemu na kuoma Idumaya na kulonge ya Yorodani na jirani ya Tiro na Sidoni, bandubanyansima, ya kuyowa eso akitei kila mundu aisi kwake.9Nakabankokeya benepunzi bake kuandaa ngalaba nzunu mwalo wake, mwalo was kipenga za bandu, kana baise kumpuma. 10Kuba atekubalagwa bandubanyansima, lenga kilamundu jwabi Na mateso abinishauku ya kuika palyo aabile ankamwe.11Palyo roho achafu bambweni, baatombwike pae kulonge yake kaba lela ni kukoya "Wenga was mwana wa Nnongo." 12Kabaaking'india kanabatende atanganike.13Aayei kunani ya kitombe, kabayenda kwake. 14Kabatalanganya komi na ibile (kabaakema mitume), ili babe pamwepe na awese kubatuma kuhubiri. 15Na kuba na mamlaka ya kupiya mahoka. 16Na kaababagwa komi na ibele: Simoni, kaampaya Lina lyango Petro,17Yakobo mwana wa Zebedayo, na Yohana nnunawake Yakobo, aampai lina lya Bonagesi, abo nabana ba Ngurumo, 18na Andrea, Filipo, Bartholomayo, Mathayo, Tomaso, Yakobo mwana wa Alfayo, Thadayo, Simoni Mkananayo, 19na Yuda Iskariote, ambaye aankana20Kisha ayei ukaya, na bandu banyansima bayei pamwepe, hata balyo bawesa kwaa kulyaa mkate. 21Alongo bake bayowine habari eyo, kabayenda kumboywa, kabakoya"agolwike malango." 22Aandishi baisi kuoma Yerusalemu kabakoya, "Amepagawa na Beelzebuli," na, "kwa ntawala was nsela ampiye nsela."23Yesu aakemike ukasake na kulongela nabo kwa mifano, "ya nsela awesa kumpiya nsela? 24Kama upwalume ubaganike wene, upwalme ogo uwesa kwaa kuyema. 25Mananyumba ibaganike yene, nyumba eyo iwesa kwaa kuyema.26Kati nsela akagatuka kiogo sake mwene na kubaganika, awesa kwaa kuyema na aba aike mwisho wake. 27Lakini ntopo hata yumo awesa kuyingya nnyumba ya mundu mwene ngupu kuyiba ilebe yake bila ya kuntaba mwene ngupu wete, kisha kutola ilebe yote ya nnyumba.28kweli nando kuwakokeya, sambi sote za bana Baadam zitasamehewa, pamwepe nikufulueyo balongela. 29Mundu yeyote ywa ankufuru Roho ntakatifu asamehewa kwa, bali abiniatia ya sambi za milele. 30Yesu akoiye yenu mwalo bayi kabalongela "abini Roho nchafu"31Kisha mao bake anuna bake baisi nikuyema panza, kabankokeya mundu ankeme. 32Bandu banyansima bayii karibu yake batame kabankokeya "mao bako na anuna bako babii panza, bakupala wenga".33Kaayangwa "nyai mao bango na anuna bango? 34Kabaalola balio batami bantetelike, kakoya "lola bano na mao bango na anuna bango! 35Yeyote atenda mapenzi ya Nnongo, mundu woyo na nlongo wango, nnombwango, na mao bango.
1Lelo katumbwa kuyegana mbwega ya bahari. Na bandu banyansima baisi na kunteteleka, kayingya nngalaba mmase nikutama, bando boote bayii pa mbwega kuyumo. 2Na kaba yegana mayaulio ganyansima kwa mifano, na kaakoya kwabe kwa amyegano gake.3pekayeni, mpanzi ayeyi kupanda. 4Yakapanda mbegu yenge yatumbwike munndela, na iyuni baisi kabasonywa. 5Mbegu yenge yatumbwike kumiamba, ntopo ukando wanyansima. Mara za yomike, mwalo ntopo ukando wanyansima.6Yakupita bai lisoba, zayomike, mwalo zai ntopo mikega. 7Mbegu yenge yatumbwike mumiiba. Miiba yakoi nikuiteteleka, na ibelike kwa kilebe.8Mbegu yenge yatumbwike pa ukando unoike na yaabelike matunda palioka zikola nikuyongeyeka, yenge yabelike mara thelathini zaidi, na yenge sitini zaidi, na yenge mara mia". 9Kaakoya, "ywa bini makutu yakuyowa na ayowe".10Yesu palyo aiyika yake, balyo karibu yake na balyo komi na ibele kaba nlokiya kuhusu mifano. 11Kaakokeya kwabe, kwinu mpatike siri ya ufalume wa Nnongo. lakini baapanza kila kilebe na mifano. 12Ili kabalola, ndiyo ulola, lakini babona kwaa, kwaeyo hapo bayowa ndiyo uyowa, lakini batanga kwaa amasivyo batendebuka na Nnongo angaliwasamehe."13Kaakokeya kwabe "je ntangike kwa mfano gono? muwesa buli kutanga mifano yenge? 14Mpandi alipanda neno. 15Benge na balyo baatumbwike mmbwega ya ndela palyolyaulyo laapandikwe. Hapo bayowine, mara nsera kaaisa na kulitola lya ulyo lipandikwe nkati yabe.16Na benge balyo bapandikwe kunani ya miamba, jambao, apo baliyowa liyanlyo, ulitola kwa haraka na kupulai. 17Na ntopo mikega nkati yabe lakini huvumilia kwa muda mfupi. Halafu tabu na usumbufu apo viisa kwa sababu ya liyanlyo, mara hujikwaa.18Na benge balyo bapandikwe mmiba. wanalisikia nlieyaulyo, 19Lakini masumbufu ya lunia, udanganyifu, mali, na tamaa za mambo genge, hubayingia na kulisonga liyaulyo, na linashindwa kuzaa matunda. 20Kubi na balyo bapandikwe kulukando lunogine. Bando kuliyowa liyaulyo na kulipokea na kuzaa matunda: baadhi thelathini, na baadhi sitini, na baadhi mia yimo".21Yesu kabakookeya, "Je muletage mnyumba na kubeka pae ya kitongo, au pae ya lusase? Huileta nnyumba na kuibeka kunani ya kiango. 22Kwa kuwa ntopo kilebe sa kuiya ambacho kitanganika kwaa, na ntopo siri ya kuitanga kila mundu. 23Oyo abini makutu ya uyowa, na ayowe!"24Kabaakokeya m'be makini kwa eso mukiyowa kwa kuwa kipimo mpimacho, ndicho mtachopimiwa, na itaongezwa kwinu. 25Kwa kuwa ywembe abinaso, atapokeya zaidi, na yalyo ntopo kilebe, kuoma kwake vyatolwa na vile abinavyo".26Kakoya, upalume wa Nnongo bate kuufananisha na mundu apandike mbegu kuukando. 27Aagonzike kilo na kuyumuka bwamba, mbegu ya mei na kukola, japo atangike kwaa uko yaomi. 28Dunia hupiya mbegu yene, kwanza majini, halafu maua, halafu mbegu zilizokomaa. 29Apo mbegu ipile hupeleka mundu kwa sababu mavuno gaike.30Na kaakoya tuufananishe upwalume wa Nnongo na kilebe gani, au tutumia mpwano wa kele kuuelezea? 31Kati mbegu ya haradali, ambapo yapandikwe nzunu muno kuliko mbegu zote mudunia. 32Hata, wakati ipandikwe, iba ngolo muno kuliko mitela yenge mubustani, na iba na matambe makolo hata iyuni wakunani kusenga iyota yabe mmwilili.33Kwa mipwano yanyansima ateyegana na kukaya liyaulyo kwabe, kwa eyo batangike, 34Na aakokiye kwaa bila mipwano. Lakini apo abiyila yake, kaakokeya kila kilebe benefunzi bake.35Lisiku iyo, kitamunyo kaakaya kwabe, "Tuyende uko upande wa nyaibele". 36Eyo kabaleka bandu banyausia, kabantola Yesu, muda huo abinngalaba. Ngalaba yenge yabipamwepe na ywembe. 37Na upepo nkale wate uma na dhoruba na mase kayayingiya mungalaba na ngalaba yabi itolile.38Mwene Yesu abi mulishetri, agonzike kumuto. Kabannyumuya, kabakoya, "mwalimu ustuka kwaa twee twando waa?" 39Kayumuka, kaukaya upepo na kaikokeya bahari itolii ipolee", upepo walei kupuka, na kwa bii poloi.40Kaoya kwabe, "mwalowa kele mwando yogopa?"je nke bado ntopo na imani? 41Bayingi na hofu ngolo nkati yabe na kabakoyana bene kwa bene, "Yuno nyai lelo, upepo na mase gando kun'yogopa?
1Na kaaboka palyo na kuyenda ukaasabe, na benefunzi bake kabankota. 2Sabato kuika, katumbwa kuyegana mmasinagogi. Bandu banyansima paban'yowa na kabakanganya. Kabakoya agapatike kwako gano mafundisho? "Hekima gani yeno bampayi? "Atenda buli miujiza kati gano mumaboko gake?" 3Yono si ywa fundi selemala mwana'ge Mariamu nlongo wabe Yakobo, Yose, Yuda na Simoni? Alombo bake si batama papano na twenga?" Na bapulaiswe kwaa na Yesu.4Yesu abakokeya nabii akosa kwaa heshima, ispokuwa pansengo wake, na baadhi ya alon go bake na munyumba yake." 5Awesike kwa kutenda miujiza hapo, ila kaabeka maboko kwa mminye asunu kubaponiya. 6Atekanganywa mwalwakele bakotoka kwamini kwabe. kaayenda misengo yapambwega nipalyo nikuyegana.7Kaakema balyo benefunzi komi na ibele katumbuwa kubatuma abele abele, kabapaya ngupu kunani ya nsela, 8Na kuwakokeya kana bapotwe kilebe ila lukongoso bai. Kna batole nkate, nkwisi, wala pwela pakitondo; 9Lakini bawale ilatu, na sio nganzu ibele.10Na kaakeya nnyumba eyo muilingiya kana mpite mpaka uboka. 11Nnema wowote mana bakani kubapokiya na ku8bapekanya, muboke apo, na mupate liu mumagolo ginu, ibe usaidi kwabe."12Na bembe kabayenda na kuwakoya bandu babuye kwa Nnongo na bstubu masambi gabe. 13Baabengike nsela banyansima, kabapaka mauta abinye kabapona.14Mpwalume Herode ayowine ago, kuba liina lya Yesu lyatanganike muno. Benge kabakoya "Yohana mbatizaji ayokike, mwalo ogo ngupu ya miujiza itenda kasi nkati yake". 15Benge nkati yabe kabakoya "yono na Eliya" Benge kabakoya, "yono nabii kati balyo manabii basamani."16Herode ayowine kakoya, "Yohana ywa ninkatike mutwe ayokike." 17Mwene Herode atelagiya Yohyana aboyolwe nikutabwa gerezani mwalwa Herodia (nyumbo wa mwasage Philipo) mwalo ywembwe abi nnyumbowe(amtweti).18Kwa maana Yohana atekunkokweya Herode, "si halali kuntola nnyumbo wa mwasago". 19Herodia atumbwi kunchukia ni kupala kum'bualaga lakinin awesike kwaa. 20Maana Herode ate kunnyogopa Yohana; atangike kwamba na mundu mwene abi na haki ni ntakatifu, kanneka salama. Palyo ayendelile kumpekanya ahuzunike muno, lakini apulaike kumpekanya.21Palyo iike wakati mwafaka wa kubelekwa Herode kabaandaliya maofisa bake kalamu ni makamanda na viongozi wa Galilaya. 22Mwana nwawa wa Hrode kayingiya ni kuina kulonge yabe, kampulaisa Herode na ageni batami kabalya kilalyo sa kitamunyo. Mpwealume kankokeya ywa mwenza, "niyope sosote sa upala nami nakupaya."23Kalapiya na kukoya, sosote sa waniyopa, na kupaya, hata mana nnusu ya upwalume wango." 24Kapita panza kannokiya mao bake, "Niyope kele?" Kaankokeya, "Mutwe wa Yohana m'batizaji." 25Mara yimo kwa Mpwalume nikunkeya, "nipala mutwe wa Yohana m'batizaji musahani."26Mpwalume atesikitishwa muno, lakini mwalowa kilapo na ugeni awesike kwaa kukana sa ayopike ywa mwanza. 27Mpwalume kabatuma asikali kati ya balyo alinzi bake na kubalagiya bayende kunnetia mutwe wa Yohana. Mlinzi ayei kunkata mutwe aii kifungoni. 28Kaleta mutwe wabii musahani na kumpeya ywa muenza ni muenza na ywembe kumpeya mao bake. 29Anafunzi bake kabayowa, kabayenda kuntola mwili wake kabayenda kuusika mmakaburi.30Mitume, bakusanyike kulonge ya Yesu, kabankokeya yote agabatei ni ago kabayegana. 31Naye kababakiya, "muise mwabenge pandu pa kiiyo, tupomoli kwa muda" bandu banyansima baisi na kuboka, hata bapatike kwaa kulya. 32Kaba kwela ngalaba kabayenda pandu pafaragha yika yabe.33Lakini bababweni kababoka na benge baatangike kwa pamwepe babatwike na magolo nnemausima, Na bembe baike kabla yabe. 34Kuika pwani babweni kipenga sa bandu, kababonia kiya, mana babi kati ngondo bakosike nsuka. Na katumbwa kubayegana mambo ganmyansima.35Muda yaugendelile benepunzi baisi kabankokeya, "pano mahala pa faragha na m uda uyendelil. 36Ubalage bayende ijiji ya jirani balkapemi kilalyo."37Kabayangwa kakoya."mwapeyi mwenga kilalyo."Kabankokeya "Tuwesa kuyenda kupema mikate yenyen thamani ya dinari mia ibele ni kuapayaa balye? 38Kabakokeya,'m'bi na mikate ilenga? yendaye mkalole." palyo bapatike kaba mwalya "Mikate mitano na omba abele."39Kabaakokeya bandu batami ipungu ipungu kunani ya manyei mabee. 40Kabaataminya ipungu ipungu ya bandu mia kwa hamsini. 41Katola mikate mitano na omba abele, na kulola kunani, kaibariki kuapaya benepunzi babeke kulongeya ipungu na kubagana omba kwa bandu bote.42Kabalya bote na kuyukuta. 43Kabakusanya ipande ya mikate ya iigile kuitwelya itondo komi na ibele, na ipande ya omba pia. 44Na bai analome elfu tano balii mikate.45Kabaakokeya bakwele mmashua bayende kundo kwenge, hadi Bethsaida, wakati ywembe kabalaga makutano. 46Palyo baboi ayei ukiogolo kuyopa. 47Kitamunyo, mashua yabe yaii katikati ya bahari, nin ywembe aiyika nchi kavu.48Kabaabona kabakunda masaka kupiga kasia mwalo upepo wainkale. Karibu ya bwamba kabakata, 49Lakini kabatyanga kunani ya mmase, na apaikuwapeta. Palyo bamweni katyanga kunani ya mase kabayingiwa na masaka balongwage misimu kabaguta. 50Kwasababu bamweni kabatwelya masaka, mara kabaakokeye 'mube majasiri."nenga. kana m'be ni masaka"51Kayingia mmashua, na upepo kautolya, na bembe kaba nkanganya muno. 52Eyo batangite kwa maana ya ile mikate, malango gabe gabii masunu.53Balokike upande wanyaibele, baike nnema wa Genesareti mashua yayei nanga. 54Kupita kunza ya mashua, kabantanga. 55Kababutuka mkoa nsima kutangaza, kabatumbua kubaleta abinye mmasela palyo bayowine andoisa.56Palyo ayingii ukijiji, mjin au nnema, abinye bababei pa'lisoko na kaban'yopa bakamwe lipendo lya ngobo yake awatei, na bate balyo bakamwile baponi.
1Mafarisayo na baandisi baumi Yerusarem bakusanyikekunteteleka ywembe.2Ababweni banapunzi bake kabalya mikate na makoko najisi, maisukike kwaa. 3Mafarisayo na mayahudi balya kwaa mpaka basuke maboko gabe bwiso. 4(Mafarisayo kababuya kuoma kusoko, balya kwa mpaka bayonge wete na kubi sheria yenge bando kuikota kati ya kusuka ikombe, iteleko, igombo ya shaba na viti ya matuma wakali waulya kilalyo).5Mafarisayo na aandishi kabanlokiya Yesu, "Walowa kele benepunzi bako batenda kwaa kati ya matendo agoi, balya mikate bila ya kuagua maboko?"6Ywembe kabaakokeya, "Isaya atabirike bwiso mwenga mwaboso. Kaandika 'Wandu aba banieshimu pankanwa bai, miyo gabe ibikutaru na nee. 7Banitendi ibada ya uboso, bayegana sheria ya bandu kati mapokeo yabe.'8Muileki sheria ya Nnongo na kukamuliya kandende kandende sheria ya bandu. 9Kakoya kwabe,'Muikani amrin ya Nnongo kwa urai mpate kuyendelya na tamaduni zenu. 10Musa alongei m'baeshimu tatee na mao binu nin ywembe akaiye mabou ya tate bake na mao bake hakika ba waaa"11Lakini mwendakoya, mundu kakoya kwa tate ba ao mao bake, "sosote sa mpokea kuoma kwango na hazina ya Hekalu," '(kakoya kwamba iomi kwa Nnongo.' 12Eyo unnekeya kwa kutenda kilebe sosote sa mwalo wa tate au mao bake. 13Muisarawa amri ya Nnongo, mutenda mila yinu, Na menge ganyansima kati ayo mutenda."14Kabakema kabakusanyika na kabakokeya "mumbekanyi nee, mwabote na mundange. 15Kilebe sosote kuoma kunza kinsapwa kwa mundu, Bali sa kimpita mundu ndicho kiwesa kunsapwa mundu. 16[Kombokiya: mstari gono, "mana mundu yeyote abi na makutu ga kupekanya, na ayowe" Ntopo kwenye nakala ya samani.]17Yesu abalei pakipenga na kuyingia ukaya, benepunzi bake kabanlokiya kuhusu mpwano ogo. 18Yesu kakoya, "na mwenga nke balo kutanga? mbona kwaa sa kin'yingia mundu kinsapwa kwaa, 19Mwalo kiwesa kwaa kuyingiya kwimoyo, lakini kiyingiya ndumbo yake na kupita kuyenda kumwitu. kwa mayegeyo gano Yesu ate ilalyo yote kuba halali.20Kakoya,'sakimpita mundu ndicho kinsapuaso, 21Kwakuwa kioma nkati ya mundu, na kunza ya moyo, kupita mawazo maovu, uzinzi, bwii, kubulaga, 22Kubelenya, tamaa mbaya, maovu, bwii, na ujinga. 23Maovu gano gote gaoma nkati, galyo gansapuwa mundu."24Ayumwike na kuboka palyo ni kuyenda mkoani Tiro na Sidoni. Ayingii nnyumba na atekana mundu kutanga kati abi apo, lakini werekine kwaa kumuuya. 25Lakini gafla nnwawa abii na mwana nsunu abi na nsela ayowine habari yake kaisa ni kutomboka mmagolo gake. 26Nwawa ayo ai Myunani, likabila la Kifoeniki kun'yopa na kumpembela ambenge nsela ai kumutwe ya kaenza kake.27Yesu kankokeya ywa nnwawa, "balekee bana balye wete, mwilo kutoa nkate wa bana kunlekelya mbwa.' 28Nnwawa kamyangwa nikukoya,'Eena Amwenye mbwa pae ya meza kulya maigala ya kilalyo sa bana."29Kankokeya, "Mwalo ukoiye iyeya ubi huru kuyenda pensela ampii muenza wako." 30Nnwawa abui ukaya na kum'bona muenza wake agonzike palusase, na nsela ampii.31Yesu apii kuinza ya mkoa wa Tiro na kupeta Siodoni kuyenda bahari ya Galilayampaka kumbwega ya Dikapolisi. 32Na kabannetya mundu mbogoso na abiawesa kwaa longela bwiso, kabampembela Yrsu abeke luboko kunani yake.33kampiya kunza ya kipenga kwa siri, na nngozi yake mmakutu, na baada ya kuunamata, kakamwa lulimi lwake. 34Kaalola kunani kumbengo, kapomwa kunkokeya "Efata" Eyo kukoya "Talauka." 35Muda gogolyo makutu gayowike, na sa sa satabike lulimi sa pimwanike na kaalongela bwiso.36Kabaakokeya kana bankokeye mundu yoyote, ila kila ya akanikeye, bembe kabazidi kulongela na kukoya kwa bandu. 37Hakika batekanganywa na kukoya, "Atei kila kilebe bwiso atei mbogoso kuyowa na mbubu kulongela.
1Siku yeno, bai bandu banyansima, bai ntopo kilalyo. Yesu kabaakema benepunzi bake kabaakokeya, 2Nibonia kiya bandu aba, bai ni nenga pamwepe lisiku lya itatu na atopo kilalyo. 3Mana niatawinye bayende ukasabe bazimia mundela mwalowa njala, benge baomi kutalu muno. 4Benepunzi bake kaban'yangwa, tupata kwako mikate yanyansima ya kuyukuta bandu abo bote paeneo leno lilekine?5Kabaalokiya "m'bi na ipanga ilengaya mikate? kabakoya "Saba". 6Kabaakokeya bandu bote batame pae. Kaaitola mikate Saba, kaanshukuru Nnongo na kuitekwana. Kabapeya benepunzi bake baibeke kulongo yabe na bembe kaabaibeka kulonge ya balyo bandu batami.7Pia aini omba asunu asunu kidogo, baada ya kushukuru kabaakokeya benepunzi bake baapaye na aba iyeya. 8Kabalya na kuyukuta. Na kaba konza ya ipande 9Iigile itondo ikolo saba. Bakalibile bandu elfu ina. Na kabaleka bayende. 10Kuyingya mmashua Na benepunzi bake, kabayenda ukanda wa Dalmanuta.11Mafarisayo kabapita kunza Na kutumbua na ywembe. Bapala abapaye ishara kuoma kwa 12Nnongo, kwa kumgeya. Katafakari muno kumoyo kakoya, "Mwalowa kele kibelei seno kipala ishala? Niakokeya mwenga kweli ntopo ishala ipita kwa kibelei seno." 13Kabaleka, kuyingya mmashua, kaboka kuyenda upande wenge.14Benepunzi bayebwike kutola mikate, bai na kipande kimo said mmashua. Kabakaya na kuakokeya, 15M'be Na minyo muiluile na chachu ya farisayo na chachu ya Herode.16Benepunzi kabakayana bene kwa bene, "mwalo twatopo mikate." 17Yesu kalitanga leno, kabaakokeya "Mwalowa kele mukayana mwalo wa kutobaa mikate? Bado mutangikwe kwaa? Ntangike kwaa? Mioyo yenu ibi yoyolo?18M'bi Na minyo, m'bona kwaa? m'bi Na makutu, muyowa kwaa? mukombokiya kwaa? 19Nabagine mikate mitano kwa bandu elfu tano mwatweti itondi ilenga itwelii ipande ya mikate? kaban'yangwa "komi na ibele."20Palyo nabagine mikate Saba kwa bandu elfu ina, mwatweti itondo ilenga? 21Kabakaya "Saba" Kabaakokeya nke bado kutanga?22Kabaisa Bethsaida, bandu apo banletike mundu ndolo kwa Yesu, kabampembela Yesu ankamwe. 23Yesu kankamwa ywa mundu ndolo, na kunlongoya konza ya kijiji. Palyo aunike mata kunani ya minyo gake na katondobeya luboko kunani yake, kunnokiya ubona sosote?24Aloi kunani Na kukoya, "Nibona bandu kati mikongo ityanga." 25Kaatondobeya tena maboko kunani ya minyo gake, mundu ywa kagumukwa minyo gake, abweni tena kila kilebe bwiso. 26Yesu kanneka ayende ukaya na kunkokeya "kana uyingii mjini."27Yesu kaboka Na benepunzi bake kuyenda ijiji ya Kaiseria ya Filipi. Mundela kabaalokiya benepunzi "Bandu bakoya nee nyai?". 28Kaban'yangwa kabakoya "Yohana mbatizaji." Benge bakoya "Eliya" Na benge, "Yumo ba Nabii."29Kabaalokiya, "Mwenga mukoya nenga nyai?" Petro kankokeya, "Wenga wa Kirisitu." 30Yesu kabakotoya kana bamwali mundu kuhusu ywembe.31Kaumba kuwayegana kuba mwana wa Adamu lazima akunde masaka kwa mambo mengi, na bankana iongozi na akolo la makuhani, na aandishi, na abulagwa, na baada ya siku tatu ayoka. 32Akoiye gano kunza. Petro kantola pambene na kutumbua kunkaya.33Yesu atendebwike na kualola benepunzi bake na na kunkoya Petro nikukoya, "Peta ukuogo sango nsela uyogopa kwaa mambo ya Nnongo isipokuwa mao ga bandu." 34Kisha kabakema bandu banyansima pamope ni benepunzi bake, na kuubaalya, "Mana kubi na mundu apala kunikota, aikane mwene, atole msalaba wake na angote.35Ywa apala kuyaokoa maisha gake, agataga na gwaagataga maisha gake mwalowa nee na mwalowa injili atayaokoa. 36Insaidia kele mundu, kuba na ulimwengu wote, na kisha kuba na asara ya maisha gake gote? 37Mundu awesa kupiya kele badala ya maisha yake.38Yeyote anibonia oi na muyaulio gango kwa kubelei seno sa uzinzi na kibelei sa bene sambi, mwana wa Adamu ambonia oni palyo aisa pa apwalume wa Tate bamwepe na malaika atakatifu.
1Na akoiye kwabe "Hakika na kaya winu, nkati yino kana bandu bayemi pano bawakina mpaka baabone upwalume wa Nnongo kauisa kwa ngupu. 2Na baada ya siku ya sita Yesu abatweti Petro, Yakobo na Yohana pamope na ywembe pannema, yika yabe. Katumbua kubadilika kulonge yabe. 3Ngobo yake yatumbuani kung'aa muno, maupe muno, maupe kuliko mng'arishaji gwengi pano duniani.4Eliya na Musa kabapita kulonge yabe, na kabalongela na Yesu. 5Petro kayangwa kunkokeya Yesu, "Mwalimu, mwema twenga kuba pano, na tusenge ibada itatu, kimo sako, kimo sa Musa, na senge sa Eliya." 6(Mwalo atangike kwaa sakukoya, bateyogopa muno)7Liunge kalipitia na kubagubika. Sauti saipita kuliunde kaikoya "Yono banangu mpendwa, mumpikanyi ywembe. 8Gafla palyo baibalola, baambweni kwa yeyote pamwepe na bembe, baambweni Yesu bai.9Palyo kabaaliuka kuoma akitombe, kabaakini kiya kumwalithia mundu yoyote galyo bagabweni, mpaka mwana wa Adamu kayoka kuoma kwa bandu bawile. 10Kabatunza mambo yabe bene. Lakini kabalokiyana bene kwa bene maana yake kele "kuyoka kuoma kwa bandu bawile.11Kabanlokiya Yesu, "Mwalowa kele aandishi ukoya lazima Eliya aise kwanza?" 12Kaabakiya, "Eliya aisa kutoka ilebe yote. Mwalowa kele iandikwe mwana wa Adamu aakunda masaka ganyansima na bandu kunkana?" 13Niabakiya Eliya atangike, na baantei ya bapendike, kati ya maandiko gakoya kwake.14Kubaya kwa benepunzi, baabweni bandu banyansima batetelike ni Masadukayo bai kaba bishana. 15Kummona bai, kipenda sote sate kanganya ni kumbutia kumsalimia. 16Kabaanlokiya benepunzi bake, mbishana nao kelee?17Yumo mwa mukipenga kayangwaa, "Mwalimu nanlekite manango kwako, aii na nsela atei kana alongele, 18Na kumtenda alendeme na kuntomboya pae, na kupita litutuma munkanwa na kutauna mino na kung'ong'onala. Nayopite benepunzi bako bampiye nsela lakini bawesike kwaa. 19Kabayangwaa, "Kilebe kisicho amini na tama nimwee kwa muda gani? Natoliana nimwee mpaka lini? Nneteni kwango.20Kbanneta mwanage, nsela paamweni Yesu, kan'yeya kulendema. Mwisembe katomboka pae na kupita litutuma munkanwa. 21Yesu kankokiya tate bake, "Ubinyo ubi kwa muda gani? tate kabayangwa" tangu unangota. 22Mara yenge atombokeya kwa moto au mmase, n kujaribu kumpoteya. Kama uwesa panga sosote ya tuboniekiya utuyangate."23Yesu kankokeya "Mana ubi tayari? Kila kilebe sando wesekana kwa ywe aminiye." 24Tate ya mwana kalela na kukoya, "Nando amini niyangate kuto kuamini kwango." 25Palyo Yesu abweni kipenga sa bandu kakibutukiya kwabe, kaankopokia nsela na kukoya, wenga nsela mbubu na mbogoso, nando kubakiya nneke, kana uyingii keake lelo.26Kalela kwa lukalanga na kuntaabiya mwana na nsela kaaboka. Mwana abonike kati atewaa. Bingi kabakoya "Awile," 27Yesu kan'tola na luboko kan'yinua, na mwana kayema.28lyo Yesu ayingii nnyumba, wanapunzi bake kabanlokiya faragha, "Mwalowa kele tuwesike kwaa kumpiya?" 29Kabakiya "Kati iyeya apita kwa ila kwa mayopeyo."30Bapii palyo kupitya Galilaya, Aakani kutanga mundu yeyote yaa kutanga palyo babile. 31Mwalo abikabayengana wanapunzi bake. Kabanakokeya mwana wa Adamu aikiywa mmaboko ga bandu, na bambulaga, palyo abi awile, atama siku tatu ayoka tena." 32Lakini baatangike kwaa mayegeyo gano na bayogwipe kunnkiya.33Ndipo baike Karperinaumu. Palyo bai nnyumba kabalokiya "mwalongelage kele mwamundela? 34Bayangwi kwaa batami poloi. baikababishana mundela nyai aimpendo muno. 35Aatami pae kabakema komi na ibele pamwepe, na kalongela nabo "Ywa apala kwa wa kwanza na lazima abe wa mwisho na mtumishi wa bote.36Kantola mwana nnangota kambeka kati yabe. Kantola mmaboko gake kakoya. 37Ywa ampokeyae mwana kati ay o kwa lina lyango, pia anipokile na nee, na mana abi mundu amenpokea, ambokya kwaa nee bai, niywa andumike.38Yohana kankokeya, "Mwalimu twammweni mundu kapiya nsela kwa lina lyako tukankotaya, mwalo atubengeya kwaa" 39Yesu kakoya, "kana munkataya, mwalo ntopo atenda kasi nglo kwa lina lyango na baadae akoye lina ulyo linoike kwaa kwango."40Ywa atupenga kwaa bai ai pamwepe na twenga. 41Ywa akupaya kikombe sa mase ga kunywaa mwalo abi na Kirisitu, nando kubakiya, Ataga kwaa thawabu yake.42Ywa abakosya bana anangota balyo bangota nee, yai bwiso kutabwa libwe la kusagia paingo ni kutangwa baharini. 43Mana luboko lwako utei kwa bwiso ulukeng'ende, nantali kuyingi pankoto bila lubko kuliko kuyingia pahukumu na maboko gako gote. Kumoto "uimika kwaa" 44[Itange mistari yeno, "Pandu punza bawakwa na moto uimika kwaa." Ntopo nnakala za kale]45Mana lugolo lwako litei kwa bwiso, lukeng'ende. Na bwiso kuyingi kuukoto na nkilema, kuliko kulagena kuhukumu na magolo mabele. 46(Itange mistari gono, pandu punza bawakwaa na moto uimika kwaa"Ntopo mu nakala za kale).47Mana liyo lyako litei kwa bwiso lipiye. Bwiso kuyingia kuufalme wa Nnongo na liyo limo, kuliko kuba na minyo mabele kutagwa kuzimu. 48Pandu pabi na punza banga waa, no moto wangaimika.49Kwa kubaa kila mundu akolezwa mni moto. 50Mwinyo unoike, mana mwinyo utagike ladha yake watenda buli kubukiya ladha yake? Mube na mwinyo nkati yinu mwabene, na mube na amani kila yumo.
1Yesu aboi na kuyenda mkoa wa Uyahudi na eneo la kulonge ya lupondo Yordani, na makutano bambengeiye, kabayegana tena, kati ya ibii kawaida yake kutenda. 2Na Mafarisayo baisi kun'geya, kabanlokiya "na bwiso nnalome kunneka nyumbo wake?" 3Yesu kabayangwa, "Musa abakokiye buli?" 4Kabakoya "Musa aloywi kuandika seti sa kurekana na kumbenga nnwawa."5"Mwalowa kunonopa mioyo yinu ndio maana aliwaandikia yino sheria. Yesu kabakokeya. 6"Kuoma mwanzo wa uumbaji,' Nnongo aumbike nnwawa na nnalome.'7Nnalome kabaleka tate na mao bake na kuungana na ayumbo bake, 8Na abo abele babamwili gumo, baba ubili kwaa lelo, bali mwili gumo. 9Eso akitei Nnongo kuba simo kanaaakibangane."10Wakati bai nnyumba benepunzi bake kabaanlokiya kuhusu leno. 11Kabaakokiya, "Ywa anneka nnyumbo wee na kutola nnwawa wenge, enda libekenya. 12Nnwawa na ywembe mana anneki nsengo wake na kutolwa ni nnalome ywenge, atenda libelenga."13Na bembe kaba nnetia banababe anangota abakamwee, lakini benepunzi kabaakalikiya. 14Yesu palyo atangike apulaike kwaa kabaakokeya, "Alekeya bana basunu baise kwango na kana m'bakanikiye, kati bano upwalume wa Nnongo ni wabe.15Kweli nando kuwalokiya, ywa atami kupokya upwalume wa Nnongo kati mwana nnangota hakika ayingia kwaa kumpwalume wa Nnongo. 16Kaatola bana mmaboko bake kaabariki kaabekya maboko kunani yabe.17Katumbua mwenza wake mundu yumo kambotokiya na kupiga mayuwa kulonge yake, kanlokiya "Mwalimu mwema, ndendebuli niweze kurithi ukoto wa milele?" 18Yesu kakoya "mwalowa kele ungema mwema? Ntopo aliye mwema ila Nnongo yika yake. 19Uzitangike amri: Kana ubulage, kana ubelenye, kana ubulage, kana uboswee, kana ukoye uboso, uba eshimu tate na mao bako."20Mundu ywa kakoya, "Mwalimu gono gote na gatei tangu nge mwinsembe." 21Yesu kanlola na kumpenda, kankokiya, "Upongwa kilebe kimo. Inapaswa usuluse ilebe yote ubinayo na ubagane akeba, na ubani azina kumbengo. Ndipo uise ungote. 22Akatike tamaa kwa mayegeyo gano, aboi kauzunika, kwa kubaa aii na mali ganyansima.23Yesu aloi kulyo ni kolyo kababakiya benepunzi bake, "buli na kunonopa matajiri kuyingii kuupwalume wa Nnongo! 24Benepunzi batekanganya gano mayaulio. Yesu kabaakokeya yeya, "Bana kunonopa kunonopa kuyingi kupwalume wa Nnongo. 25Nantali Ngamia kuyingia mukipole sa sindano kuliko tajiri kuyingi kuupwalume wa Nnongo''.26Batekanganya muno kabakoya, "Eyo nyai ataokoka" 27Yesu kabalola na kukoya, "kwa bandu iwesekana kwaa, lakini sio kwa Nnongo. Kwa Nnongo gote gando wesekan." 28Petro katumbua kulongela naye, "lola tulei gote na ttukubengeiye we."29Yesu kakoya, "Ukweli niakokiya mwenga ntopo alei nyumba, mwasage alombo bake, mao bake, tate bake, bana bake, bwee, mwalo wa nee na mwalo wa Injili, 30Ambaye apokeya kwa mara mia zaidi ya sasa pano Duniani, nsengo, mwasa, nnombo, mao. bana, na bwee, kwa masaka na ulimwengu uisaa, ukoto wa milele. 31Bingi ba kwanza baba ba mwiso na balyo ba mwisho baba ba kwanza."32Mundela kabayenda Yerusalem, Yesu abi kulonge yabe. Benepunzi batekanganya na balyo ai kabaa kota ukyogo kaba yogopa. Yesu kabapinya pambwega balyo komi na ibele na kutumbwa kuakokeya eso sa mpitia mbeyambe. 33Lola, tuyenda mpaka Yerusalem, na mwana wa Adamu aikinywa kwaa makuhani akolo na aandishi. Wataukumu awee na kumpiya kwa bandu ba mataifa. 34Watamdhihaki, bamuunia mata, bampumunda fimbo na kumbulaga. Lakini lisiku nyaitatu ayoka."35Yakobo na Yohana, bana ba Zebedayo, baisi kwake na kukoya, "Mwalimu tukupala ututtendi sosote sa tukuyopa." 36Kabaakokeya, "mpala niatendi kele? 37Kabakoya "Tupala kutama mwenga nkeya."38Yesu kayangwa, mtangite kwa eso muyopa. muwesa kunywa kikombo eso nannywea nenga au kustahamili ubatizo ago napatizana? 39Kabankokeya "Twando wesa" Yesu kabakokeya, "kikombe eso na nywea mtakinywea. Na ubatizo ambao kwabe nmebatizwa, mtastahili. 40Ywa atama kuluboko lwango lwa mmulyo au luboko lwango lwa nkeya nenga kwa wa upiya, kwa balyo ukasabe bayomwile kuandaa."41Balyo benepunzi benge komi ya bayowine gano, kabatumbwa kuakasirikia Yakobo na Yohana. 42Yesu kabakema ni kukoya, "mwandotanga balyo badhaniwa kuba atawala wa bandu ba mataifa huwatawala, Na bandu babe mashuhuri huwaonyesha mamlaka kunani yabe."43Lakini upaswa kwaa kuba eno nkati yinu. ywa aba mpendo kati yinu lazima atumikii, 44Ni ywa aba wakwanza nkati yinu na lazima abe mmanda wa bote. 45Mwalo mwana wa Adamu aisi kwa kutunukiwa bali aisi kutumika, na kuyaoiya maisha gake kwa faida ya bingi."46Wakaja Yeriko. Palyo kaboka Yeriko na benepunzi bake na kipenga sa nyansima, Mwana wa Timayo, Batimayo, kipofu myopaji, atami mmbwega ya ndela. 47Palyo ayomi kuba Yesu Mnazareti katumbua kupiya lukalanga kakoya, "Yesu mwana wa DaudiYesu nibonee kiya. 48Bingi kabankoya wa ndolo, kabankokeya anyamale. Lakini kalela kwa sauti ngolo, Mwana wa Daudi nibone kiya!'49Yesu kayema na kukoya akemwe. Kabakoya, baa ngangale! Yinuka! Yesu ando kukema." 50Kalitaga pambwega likoti lyake kabutuka kuyenda kwa Yesu.51Yesu kan'yangwa na kukoya, "upala nikutendi kele?" Ywa nnalome ndolo kayangwa, "mwalimu nipala kubona." 52Yesu kambakiya, Yenda, imani yakuponinye."papo hapo kagagumukuka, na kunkota Yesu mu ndela.
1Wakati ogo baisi Yerusarem, kalibu ya Besthfage na Bethania, pakitombe sa mizeituni, Yesu atumike abele kati ya balyo benepunzi bake 2Nkuakokeya "Muyende ukijiji sa kibii kalibu na twee. mi ana muujingile omo, mwammona mwana mbonda, ambaye anakwelwa kwaa. Mtabaye na munnete kwango. 3Mana api mundu kubalokiya mwalowa kele ntenda iyeya? Mbakiyaye Bwana ando kumpala na ambukiya pano."4Bayei nia kummona mwana mbonda kunza ya mlango kwenye mtaa wa palai na membe kabaamuundua. 5Na bandu bai bayemi palyo na kabaakokeya "Mutenda kele kumbundua mwana mbonda oyo?" 6Kabaakokeya katu ya abalogoli Yesu, na bandu kabaaleka ayende.7Wanapunzi abele banletike mwana mbonda kwa Yesu na kabatandika ngobo yabe kunani ili Yesu awese kukwela. 8Bandi banyaansima kabatandika ngobo yabe mundela na benge batandike matambe galyo batekwi mmigonda. 9Balyo bayei kulonge yake na balyo bankotike kaba guta "Hosana! Abarikiwe aisa kwa lina lya Bwana." 10Ubarikiwe upwalume ogo uisa watate bitu Daudi! Hosana kwa aliye kunani.11Ndipo Yesu ayingii Yerusalem na ayei hekaluni na aloi kila kilebe. Muda wa yei, ayei Bethania pamwepe na komi na ibele. 12Lisiku lya nyaibele, palyo kabakuya kuoma Bethania, abi na njara.13Abweni ntela wa kumwitu ubi na manyei kutalu ayei kulola kama kubi na kilebe mwa nnani. 14Kankokeya, "Ntopo wa ulya matunda kuoma kwako lelo." Benepunzi bake bayowine.15Baisi Yerusalem na ywembe kayingia muhekalu katumbua kubapiya panza asalusaji na anunuzi muhekalu. Kagalwa mesa za wabadilishaji pwela na vitu vya asulusa ngunda. 16Kakanikiya kwa mundu yeyote kupotwa kilebe sosote muhekalu sa kisalulwage.17Kabayegana na kukoya, "je iandikwe kwaa, nyumba yango yakemwa nyumba ya sala kwa mataifa gote? lakini mutei lipango lya anyang'anyi." 18Makuhani akolo na aandishi bayowine ga akoyage, na bembe kabapala ndela ya kum'bulaga. Hata hivyo bayogwipe mwalo bandu banyansima batekanganywa na mapundisho gake. 19Kila pa yaike kitamunyo baboi mjini.20Kabatyanga bwamba, baabweni ntela wa mmwitu uyomike mpaka mikega gake yake. 21Petro kakombokya na kukoya "Rabi lola, ntela wa mmwitu wa ulaanike uyomi."22Yesu kabayangwa, mube na imani kwa Nnongo. 23Amini nando kuwakoya kila ywa akikokeyue kitombe seno,'Boka na ukaitage wa mwene baharini mana kana ntopo masaka kumoyo wake lakini abi na imani sa akoiye sapitya, Eyo ndivyo Nnongo atenda.24Eyo nendo kuwabakiya kila kilebe sa muyopa na kulokiya kwa ajiri yake, amini na mpokile navyo vya ba vinu. 25Wakati wa kuyema na kuyopa, mnapaswa kusamehe sambi naso dhidi ya mundu ywenge, ili Tate binu bambinguni abasameeni mwenga mukosa yinu. 26(Zingatia: mstari uno, Lakini msipo samehe tate binu wa mbinguni na ywembe hata wasamehe masambi ginu. ntopo mu mistari ga kale)27Baisi Yerusalem kwa mara yenge. Yesu katyanga hekaluni, Makuhani akolo, aandishi na agoi baisi kwake. 28Kabankokeya, kwa mamlaga gani utenda iyeya?" Nyai akupei mamlaka ya kutenda gano?"29Yesu kabakokeya, naalokiya swali limo. Nikokeyage nani naakokeya nitenda gano kwa mamlaka ga nyai. 30Je, ubatizo wa Yohana wa omi mbinguni au wapii kwa bandu? Niyangwaye."31Kabajadiliana bene kwa bene kabashindana na kukoya "mana tukoiye kuoma mbinguni, akoya mwalowa kele hamkumuamini? 32Mana twakoya kuomba kwa bandu,... "Bayogwipe bandu, mwalo bote bakoyage Yohana abi nabii. 33Kabam'yangwa Yesu na kukoya, "Tutangike kwaa" Yesu kabakokeya, "Wala nenga nabakiya kwaa kwa mamlaka gani nitenda gano.
1Yesu katyanga kuoma Hekaluni, mwenepunzi yumo kanlokiya, "Mwalimu lola malibe gano gakukanganya na masengo!" 2kam'bakiya, "Wandobona masengo gano makolo? Ntopo hata libwe limo laingia kunani ya lyenge la tomboywa kwa pae."3Na ywembe palyo atami kunani ya kitombe sa mizaituni ukiogo ya Hekalu, Petro, Yakobo, Yohana ni Andrea kabanlokiya kwa siri," 4Tubakiye gano mambo gaba lini? kele dalili ya upitia gano?"5Yesu katumbwa kuwabakiya, "Mbe makini mundu kana aba potosha. 6Bingi baisa kwa lina lyango kabakoya,'Ndiye Nenga' nawatawa potosha bingi.7Palyo mwayowa vita na mayegeyo ya vita, kanamyogope, mambo gano gapitya bai, lakini kuke bado kuika mwisho. 8Taifa lainuka kiogo na taifa lyenge, na upwalume na upwalume wenge, pabaa na malendemo na njara, Gono mwanzo wa utungu.9Mbe minyo, Mwapelekwa mabarazani, na mwapengwa mmasinagogi, mwayemekwa kulonge ya utawala na ya upwalume mwalo wa nee. Kati usaidi kwabe. 10Injili lazima wete ihubiriwekumataifa gote.11Palyo baaboywa na kuakabidhi, kana myogope kwa selo mwakikoya, nkati ya muda gogo, mwapaywa sa kukoya, mwaba kwa mwenga mwalongela bali Roho mtakatifu. 12Nongo atanshitaki nnongo kubulaga, tate ni mwanage. Bana baakana tate 13babe na kusababisha babulagwe. Mwakanwa na kila mundu mwalo wa lina lyango. Lakini ywa atama mpaka mwisho aokoka.14Mana mubweni chukizi lya uharibifu liyemi palyo lipaliwe kwa kuyema (asomaye ni atange) ndipo balyo bai kwa Yuda babutukiye ukitombe, 15Ywa abi kunani ya nyumba kana aluke pae ya nyumba na kana atole kilebe sosote sa kibi kunza, 16Ni ywa abi mugonda kana abuye kuisa kutola ngobo yake.17Lakini ole wabe alwawa bene tumbo ni balyo alwawa bai ni bana kabayonga eyo lisiku! 18Muyope kana ipitye lisiku ya umande. 19Paba na masaka makolo iyo lisiku, ambayo ganopitya kwa tangu Nnongo aumbike Dunia. Mpaka mbeyambe ya inapitya kwaa na ipitya kwaa. 20Mpaka Bwana palyo apongoya siku, ntopo yega yaokoka, lakini mwalowa atende, abo asagula, apongoya namba za siku.21Wakati huo mana mundu yeyote kabaakokeya, lola, Kristo abi pano! au 'Lola abi palyo!' kana mwamini. 22Akriso wa ubocho ni anabii ba ubocho bapitya na kupiya ishara ya maajabu. ili bababosolwe, Yamkini hata wateule. 23M'be minyo! Nialogolile gano gote kabla ya wakati.24Baada ya matabiyo ya siku eyo, lisoba layeyelwa lubendo, mwei wapiya kwa wanga wake. 25Ndondwa ya tomboka kuoma kunani ni ngupu eyo ibi kunani ya lendema. 26Apo bamwona mwana wa Adamu kaisa kuma unde kwa ngupu ngolo na utukufu. 27Aatuma malaika bake na kuakusanya pamwepe ateule bake kuoma mbande ngoto ina za dunia, kuoma mbande ngolo ina za dunia, kuoma mwisho wa bwee mpaka mwisho wa maunde.28Muntela jifunzeni, kati litambe ya lipiya na kubeka manyei gake, ndipo mwatanga kuba kiangazi kibi karibu. 29Ndivyo mwabona mambo gano kagapitya, mulange abi karibu, ya nlango.30Kweli, nabakiya, seno kibelei kipeta kwa kutalu kabla mambo gano ganapitya. 31Maunde ni bwee wapeta lakini mayaulyo gango gapeta kwaa. 32Kuhusu eyo lisiku au saa, ntopo oyo atanga, hata malaika wa kunani, wala Mwana, ila Tate.33M'be minyo lola, mwalo ntangike kwaa muda gani yapitya. (zingatia: mstari huu, m'be mwaloii, mulole ni muyope mwalo... "Ntopo mu nakala za kale.) 34Na kati mundu ayenda safari: kaleka nsengo wake, na kumbeka mbanda wake kuba ntawala wa nsengo, kila mundu na kazi yake. Na kum'bakiya mlinzi kutama minyo.35Kwaiyo m'be minyo! kwani mtangike kwaa mwene nsengo lisiku gani ubuya ukasake, ya wezekana kitamunyo, kiloo, palyo nzogolo abeka, au bwamba. 36Mana aisi gafla, kana akubone ugonzike. 37Eso nikubakiya wenga na m'bakiya kila mundu: kana mgonza.
1Yabi siku ya nyaibele bai baada ya lisiku ya Pasaka na mikate yangayeyelwa nzaso. Makuhani akolo na baandishi bai kabapala namna ya kum'boywa Yesu kwa hila na kum'bulaga. 2Kwa kuwa bakoiye, "wakati gono kwa wa sikukuu, bandu kana baise kutenda gasia".3Palyo Yesu abi Bethaia kaasake Simoni mkoma, kayenda pameza, nnwawa yumo kaisa na chupa ya marashi ya nardo ya pwela ngolo muno, katula na kuyitiya kumutwe wake. 4Pai benge bakasilike, bate kokeyana bene kwa bene kabakoya"Sa upotevu gono? 5Manukato gano gabi kusulusa zaidi ya dinari mia tatu kabapaywa akeba."Nibembe kabankoya.6Yesu kakoya 'Nnekaye yika yake. Munkundiya kele masaka? Alei kilebe kinoke kwangu. 7Kila lisiku akeba m'binabo, muda wowote wa mana mupenda kuatendya ganoike atendyaye. Lakini muba kwa minee muda wote. 8Atei sa akiwesike aipakiye yega yango mauta kwaajili ya masiko. 9Kweli niabakiya, kila pandu injili apo ihubiriwa Dunia nzima, sa akitei nnwawa yono salongelwa kwa ukombokeyo wake.10Yuda Iskariote, yomo kati ya balyo komi na ibele ayei kwa makuhani akolo ili apa kuapaya. 11Akuhani akolo palyo bayowine iyeyo, bate pulai na kuahidi kumpaya pwela. Katumbua kupala nafasi ya kumkabidhi kwabe.12Iisiku ya kwanza ya mkate wanga yeyelwa nzaso palyo bapiiye mwana ngondolo wa pasaka, benepunzi bake kabankokeya, "Upala tuyende kwako tukaandae ili upate kulya kilalyo sa Pasaka?" 13Kabatuma wanapunzi bake abele kikualokiya, "Yendaye mjini mwabonagana na nnalome apotwi kibenga. Munkengame. 14Nyumba ayingya, nkotaye na nlokiyaye mwenye nsengo ogo "Mwalimu alokiye," Kibii kwaa chumba cha ageni pandu nalya pasaka na wnapunzi bango?"15Aobonenya kyumba sa kunani kikolo kibii ni samani kibii yayari. Tendaye maandalizi kwa ajili yitu palyo." 16Wanapunzi baboi kabayenda mjini babweni kila kilebe kati ya babakiywe, kabatengeneya kilalyo sa Pasaka.17Wakati yai kitamwinyo, aisi na balyo komi na ibele. 18Kabaikaribia meza na kulya, Yesu kakoya, "kweli nando kuabakiya, yumo kati yinu alya pamwepe na nee angana." 19Bote kaba sikitika, yumo yumo kabankokeya "Balatu nenga kwaa?"20Yesu kayangwa na kuakokiya, yumo kati ya komi na ibele nkati yinu, yumo mbeyambe ayeya ndonge mubakuli pamwepe na nee. 21Kwa kuwa mwana wa Adamu ayenda kati aya maandiko gakoya kunani yake. Lakiniole wake mundu ywa kupitya ywembe mwana wa Adamu aakanwa! Yai bwiso muno kana aibelikwe kwaa.22Kabalyaa, Yesu katola mkate, kaubariki na kuutekwa. Kapaya kakoya, "Tolaye, yeno yega yango." 23Katola kikombe, akashukuru, na kwapaya na bote kabanywaa. 24Kabaakokeya, "yeno damu yango ya agano, damu iyitikayo mwalo wa bingi. 25Kweli niakokeya, ninywa kwaa lelo mukibelei seno sa lizabibuy mpaka lisiku ya ninywaa ya ayambe kwa upwalume wa Nnongo."26Palyo bayomwile kuyemba wimbo, bayei kuya katika kunnema wa Mizeituni. 27Yesu kabakokeya, "Mwenga mwabote mwatama kutalu mwalo wa nee, mwalo iteandikwa,'nankombwa mchungaji nangondolo batawanyika.'28Lakini baada ya kuyoka kwango, naalongoylya kulonge yinu Galilaya." 29Petro kam'bakiya, "Hata mana bote bakulei nee nikuleka kwaa."30Yesu kam'bakiya "kweli nikubakiya, kilo yeno kabla nzigolo anabeka malaibele, wangana mara tatu" 31Lakini Petro akoiye "Nibi tayari kuwaa pamwepe na wee, nikukana kwaa."bote bapiiye ahadi yeyelo.32Baisi kulieneo likemwage Gethsemane, na Yesu kabaakokeya wanapunzi bake "tameni pano wakati nasali." 33Kabatola Petro, Yakobo na yohana pamwepe ni ywembe katumbua kuhuzunika na kukunda masaka muno. 34Kabaakokeya, "Nafsi yango ibii na huzuni muno, hata kuwaa mtame pano kana mugonze."35Yesu ayei kulonge kidogo katomboka pae, kayopa, mana iwezekana saa yeno ingemuepuka." 36Akoiye "Aba Tate kila kilebe kwako sando wezekana niboyee seno kikombe. Lakini kwa mapenzi gango kwaa bali kwa mapenzi gako."37Aabui na kuabona baginzike, na kankokeya Petro, Simoni, ugonzike? uwesike kwaa kutama minyo hata saa yimo? 38Kana mugonze na muyope kana muise kuyingya kwenye majaribu. Hakika Roho abi radhi lakini yega dhaifu." 39Ayei tena kuyopa, na atumile yayegeyo gagalyo.40Aisi tena kababon bagonzike, minyo gabe gai gatopike, batangike kwaa kele sa kumualya. 41Aisi mara ya nyaitatu na kuabakiya "mke mkagonza na kupomolya? Ilengani muda uike. Lola mwana wa Adamu bankana mmaboko mwa bene sambi. 42Yumukaye, tuboke lola ywa angana abi karibu."43Palyo kalongela bai, Yuda, yumo wa balyo komi na ibele, aike, na kipenga sa bandu kuoma kwa makuhani akolo, aandishi ni agoi bai ni mapanga na ipeke peke mmoko. 44Msaliti apayi ishara ywa nambusu ngaywembe mboywaye mumpeleke pae ya ulinzi." 45Yuda kuika bai kayenda kwa Yesu na kukoya "mwalimu" kam'busu. 46Kaban'yeya pae ya ulinzi na kum'boywa.47Yumo kati yabe ayemi karibu yake kapiya upanga wake na kumpumunda na kumkata likutu mtumishi wa kahani nkolo. 48Yesu kabaakokeya "muisi kuniboywa na mapanga, mapekepeke kati kingongolo? 49Wakati kila lisiku nibii na mwenga kanipundisha hekaluni, muniboywi kwaa. leno mulitei ili maandiko yatimie. 50Balyo bote bai na Yesu banlei na kubutuka.51Mwisembe yumo kankota, abii aweti shuka bai aigubike kunteteleka, kabankamwaa. 52Kapolonyoka kaleka suka na kubutuka utopo.53Kabanlongoya Yesu kwa kuhani nkolo. Palyo bakusanyike makuhani akolo bote, agoi, na aandishi. 54Petro na ywembe kankota Yesu kwa kutalu, kuyenda kulua ya kuhani nkolo. Atami pamwepe na alinzi, bai karibu na moto kabayota kupala lyoto.55Muda ogo makuhani akolo na baraza lote baika bapala ushaidi kuhusu Yesu ili bapate kum'bulaga. lakini baaupatike kwaa. 56Kuba bandu bingi baletike ushuhuda wa uboso dhidi yake, lakini ushahidi wabe upwanine kwaa.57Benge kabayema na kupiya ushaidi wa ubosho dhidi yake, kabakoya, 58"Twan'yowine kukoya, nilipimwanane leno liekalu lisengikwe nimaboko." 59lakini ushaidi wabe upwanine kwaa.60Kuhani akolo ayemi katikati yabe na kunlokiya Yesu, "Je wantopo saugwaa? bandu aba bakoya kele kwako?" 61Aatami poloi ayangwi kwea kilebe. Kuhani nkolo kanlokiya tena "Wenga wa kristo, mwana wa m'barikiwa?" 62Yesu kakoya "Nenga oyo. Na ummona mwana wa Adam atami lumoko wa mmulyo wa ngupu kaisaa na maunde ya mbinguni."63Kuhani nkolo apapwile ngobo yake na kukoya, "Je bado tukapala mashaidi? 64Muyowine kupulu. Muamua kele? Bote bate muhukumu kati mundu wakuwaa. 65Benge kabatumbwa kumuunia mata na kumgubika kuminyo na kumkombwa na kunkokeya, "Tabiri!" Maafisa kaba mpotya ni kumpumunda.66Petro bado abi pae kuyeto, mtumishi yumo muenza wa kuhani nkolo kaisa kwake. 67Kammona Petro palyo ayemi kayota moti, kanlokiya kwa kumsogelea kisha kakoya, na wenga wabi na mnazareti Yesu." 68Lakini kakana, kakoya, nenga kwaa wala ndangike kwaa eso ukoya" Kapita kayenda kunza kuyeto (zingatia mstari uno, "Na nzogolo kabeka "Ntopo mu nakala za kale.)69Lakini ntumishi nnwawa amweni palyo ayemi katumbwa kuwakokeya balyo bai bayemi palyo "Mundu oyo babalyo!" 70Lakini kakana tena. baada balyo bai bayemi palyo bai kabankokeya Petro "Balatu wenga babalyo maana wenga wa Galilaya".71Katumbwa kuibeka mwene pae ya laana na kulapa, "Nitangike kwa mundu oyo munkoya". 72Nzogolo kabeka tena mara ya nyaibele. Petro kakombokeya mayegeyo ya Yesu aam'bakiye "Wangana mara tatu, kabla nzogolo ana beka mara ibele. Katomboka pae na kulela.
1Bwamba muno akolo ba makuhani bakusanyika pamwepe na agoi na aandishi na baraza zima la agoi. Kabantaba Yesu na kumpeleka kwa Pilato. kanlokiya, "Wenga wa mpwalume wa wayahudi? 2kayangwa, "Wenga ukoiye eyo". 3Akolo ba makuhani kabakoya mashitaka mengi kuhusu Yesu.4Pilato kanlokiya tena, "Uyangwa kwaa sosote? Ubona kwaa eyo kushitaki kwa mayaalo mengi? 5Lakini Yesu an'yangwa kwa Pilato, na eyo yate kunkanganya.6Kwa kawaida lisiku ya sikukuuu kunlekeya mfungwa yumo, mfungwa ywa an'yopike. 7Kwaii waharifu muligereza, miongoni mwa abele gaji bateasi kabatumikia makosa yabe. Abi mundu yumo akemmwa Baraba. 8Bandu banyansima kabaisa kwa pilato na kun'yopa atende kati ya atei uko nkyogo.9Pilato kayangwa ni kukoya, "Mupala nia ndulye mpwalume wa Wayahudi?" 10Aatangike bwiu wa aakolo ba makuhani kum'boywa na kumpeleka kwake. 11Akolo ba makuhani basosile sa kipenga sa bandu kuguta na kukoya alekwe Baraba badala yake.12Pilato kayangwa tena na kukoya, "Nintende kele mpwalume wa wayahudi?" 13Kabaguta lelo "Msulubishe"14Pilato kakoya "atei libaya gani? bayongiye kuguta na kukoya msulubishe" 15Pilato kaba apulaisha kanlekeya Baraba. Kaamkombwa Yesu mjeredi kisha kampiya ili asulubiwe.16Askari kabanlongoya mpaka mulua (wa ubi nkati ya kambi) bakusanyike pamwepe na kikosi cha askari. 17Kabam'waliya Yesu ngazu ya zambarau, kaba pota taji ya miiba kaba mwaliya. 18Kabatumbwa kumueka na kukoya "Salam Mpwalume wa Wayahudi!"19Kabankombwa kumutwe na milai na kumuuniya mata kaba beka mayua yabe pae kwa kumheshim. 20Kabayomwa kumdhihaki, kaba muule ya kanzu ya zambarau na kumwaliya ngobo yake, kabampiya panza kuyenda kumsulubisha. 21Kabamlazimisha mpeta ndela kun'gangata abi kuoma kumiginda kayingiya mjini akemwage Simoni mkerene (Tate bake Iskanda na Rufo); kabanlazimisha kupotwa msalaba wa Yesu.22Askari kabampeleka Yesu pandu pakemwa Goligotha (maana ya tafsiri yeno na pandu paliupa l lundoi). 23Kabampya mvinyo uangabinwe na manemane lakini anywi kwaa. 24Kabamsulubisha nakunagana ngobo yake kaba paga kula luamua eso apata kila askari.25Yabi saa tatu bwamba palyo bate kumsulubu. 26Kababeka lubao kunani kabaandika shitaka "Mpwalume wa Wayahudi." 27Kaba msulubisha na majambazi abele, yumo luboko wa mmulyo na yumo luboko lwa nkeya wake. 28(Zingatia mstari uno; "Na maandiko gatimile ago gakoiywe" Ntopo munakala za kale.)29Balyo kabapeta bai kabantukana, kaba iniya mutwe na kukoya, "Aha! wenga wa kupi mwana lihekalu na kusenga kwa sikutatu, 30Jiokoe wa mwene na uuluke pae viboye apa pamsalaba.31Kati iyeya akolo ba makuhani wakimdhihaki kabakoyana pamwepe na aandishi na kukoya, "Aokwile benge lakini mwene ashindikewe kuiokwa. 32Kristo mpwalume wa Israel uluka pae kuoma msalabani, ili tupate kubona na kuamini "Na balyo basulubiwe pamwepe walimdhihaki.33Kuika saa sita, lubendo lwa isi nnema nzima paka saa tisa. 34Muda wa saa tisa Yesu kaguta kwa sauti ngolo, eloi, eloi lamasabaktane? Yabini maana ya "Nnongo wango, Nnongo wango mwalowa kele kunileka? 35Balyo bayemi kuyowa eyo kaba koya "lola, ankema Eliya".36Mundu yumo kabutuka ni kuyenda kutola siki na kuibeka musiponchi na kubeka kunani ya malai na kumpaya ili anywee. mundu yumo kakoya "lenda tubone oyo Eliya aise kumuuluya pae. 37kisha Yesu kalela kwa sauti ngolo kawaa. 38Pazia ya hekalu labaganike ipande ibele kuoma kunani mpala pae.39Ofisa yumo ayemi kaegenda kwa Yesu ya kummona wawile ya abile kakoya "Kweli yono mundu abi mwan wa Nnongo. 40Baii alwawa kutalu kabalola. nkati yabe ai Mariamu Magdarena, Mariam (mao bake Yakobo mnunage Yose) na Salome. 41Kwa Galilaya bankotike na kuntumikia na alwawa wa benge bingi, pia alongwaniye mpaka Yerusalem.42Kuika kitamwinyo, kwa kuwa yabii lisiku ya maandalio ya sabato, 43Palyo kaisa Yusufu wa Arimathaya, aii nyumbo wa baraza mundu wa heshima anageutarajia upwalume wa Nnongo. Kayenda kwa Pilato na kuyopa mmwili wa Yesu. 44Pilato kakanganya kuba Yesu tayari awile, kankema ywa afisa na kunnokiya kama Yesu awile.45Palyo apatike uhakika kuoma kwa afisa kwamba Yesu awile, kankokeya Yusufu akautole yega. 46Yusufu apemike sanda kaamualaga kuoma msalabani, kantola na sanda ni kumbeka muli kaburi liyembikwe kummwamba kisha kalibeka libwe kunlango wa kaburi. 47Mariam Magdalena na Mariamu mao bake Yose babweni pandu pa Yesu asikikwe.
1Palyo sabato iyomwike, Mariam Magdalena na Mariamu mao bake Yakobo na Salome, bapemike manukato ganoike, ili baise kupakaya mauta yega wa Yesu kwaajili ya kunsika. 2Meke, bwamba lisiku ya kwanza ya juma, bayeyi kuli kaburi palyo lisoba lipii.3Kabakoyana bene kwa bene, "Nyai aalipiya libwe mwalo watwee ili tuyingii muli kabuli?" 4Ya kulola, kuba mmona mundu kalipiya libwe, labi likolo muno.5Kabayingiya mulikaburi na kummona mwinsembe aweti joho leupe atami mmalyo, kabakaganywa. 6Kabaakokeya kana n'yope, mumpala Yesu, wa Nazarethi aliye sulubiwa ayokike! Ntopo pano lola palyo baibambei. 7Yendaye mkaabakiye wanapunzi bake na Petro kuba alongolile Galilaya, mwammona ako kati yaa abakiye".8Baaaboi na kubutuka kuoma kulikaburi kabalendema na kukanganya. Bakoiye kwa kilebe kwa mundu yeyote ywa mwalo bale yogopa muno.9(Zingatia: Nakala za kale ntopo marko 9-20) mapema lisiku ya kwanza ya juma, baada ya kuyoka, ampitii kwanza Mariam Magdalena. Kuoma kwake kumpiya nsela saba. 10Aaboi na kuakokeya balyo bai pamwepe na ywembe palyo kaba huzunika na kupiya moli. 11Bayowine kuba nkoto na abonekine nagye lakini bamwaminike kwaa.12(Zingatia nakala za sa, ani ntopo Marko 9-20) kuoma hapo, kaitokeya kwa namna yenge kwa benge abele kabatyanga kuoma kati ya nchi. 13Bayei na kuakokeya benepunzi benge baingile lakini baaminike kwaa.14(Zingatia: nakala za samani ntopo marko 9-20) Yesu kapita kwa balyo komi na yimo bai baegami meza, nikabakoya kwa kutoamini kwabe na kunonopa kwabe kwa mayo, mwalo hawa kuwaamini balyo babweni baada ya kuyoka kuoma kwa wafu. 15Kabaakokeya "Eyendaye mkahubiri injili Dunia nsima na kwa ilebe yoti. 16Ywaa aamini na kubatizwa aokolewa, na ywa aamini kwaa aahukumiwa.17(Zingatia: nakala za samani ntopo marko 9-20) Ishara yeno ya yendana na balyo bote waamonio. Kwa lina lyango bapiya nsela. kabakoya kwa lugha ya ayambe. 18Kabakamwa nyoka kwa maboko gabe, hata mana banyii kilebe sosote sa kufisha kiadhuru kwaa. baabeka maboko kwaa abinye, na benmbe babaakoto."19Baada ya Bwana kukoya nabo, katolwa kunani mbinguni na atami luboko lwa mmulyo wa Nnongo. 20Wanapunzi baboi na kuyenda kuhubiri kila pandu, Bwana katenda nabo kazi na kuthibitisha liyaulyo kwa miujiza na ishara kaikota.
1Bananchima batikujitahidi beka katika mpangilio malongelo usu makowe ambago gabatimizike nkati yinu. 2Kati gabatupeile twenga,ambago tangu nkiogo nga masaidi wa minyo ni apangachi wa barua. 3Na nenga kai,baada ya chunguza kwa lingulya chanzo cha makowe aga goti boka nkiogo-nibweni nzuri kwango kae kukuandikya katika mpangilio wake mheshimiwa muno Theofilo. 4Linga wete uwese tanga ukweli wa makowe gaupundishilwe.5Katika machoba ga Herode,mfalme wa Yudea,pabi ni mchungaji fulani akemelwa Zekaria,wa lukolo lwa Abiya. Nnyumbowe apitike kwa ainja ba Haruni,ni lina lyake amelwae Elizabeti. 6Boti babi ni haki nnonge ya Nnongo,batyangite bila lawama katika amri yoti ni malagano ga Ngwana. 7Lakini babile ni mwana,kitumbu cha Elizabeti abi n'gumba,ni kipindi chii babi agoi muno.8Tumbwe yapitike Zakaria abi mu uwepe wa Nnongo,kayendelya na lyengo lya kiuchungaji katika utaratibu wa zamu yake. 9Lingana na desturi ya chawa achungaji ywako ywapala huduma,bachawii kwa kura jingya mu kanisa lya Ngwana ni apetutuya ubani. 10Likundi lyoti lya bandu bende lola panja wakati wa tutuya ubani.11Tumbwe malaika wa Ngwana atikumpitya ni kuyema upande wa mmalyo wa madhabahu ga tulukia. 12Zakaria atiyogopa pamweni;hofu yatikuntumbukya. 13Lakini malaika amakiye,"kana uyogope Zakaria kwasababu luba kwako kuyuanike.nnyumbowo Elizabeti akupapya mwana,lina lyake wankema Yohana.14Upapanga ni puraha ni changamka,ni banambone bapapulaikya belekwa kwake. Kwa kuwa apanga nkolo,nnonge ya minyo ga Ngwana. 15Hanywa kwaa wembe ni apanga atwilile Roho mpeletau tangu ndumbo ya mao bake.16Na bandu banambone ba Israel bapakun'galambukya Ngwana Nnongo wabe. 17Ayenda nnonge ya kuminyo kwa Ngwana katika mwoyo ni ngupu ya Eliya.Apanga nyaa linga buyanganiya mioyo ya tate kwa bana linga bangali panga bayende katika hekima ya bene haki.Apanga nya kuabuka tayari Ngwana bandu ambabo babaandalilwe kwaajili yake."18Zakaria amakiye malaika,"Ngawecha kwa tanga aga? Kwasababu nenga na n'goi na nyumbo wangu miaka yake yanambone muno." 19Malaika atiyangwa na kummakiya,"Nenga na Gabrieli,ambaye niyima nnongi ya Nnongo.Natitumilwa kukubakia, kukuletya habari yino nzuri. 20Na linga walongela kwaa,watama chichi,wawecha kwaa longela mpaka lichoba lilo gapapita makowe aga.Hayii kwasababu washindwi ubilya maneno gango ambago gapatimya kwa wakati waupalikwa."21Tumbwe bandu babanendaye Zakaria.Batichangala kwamba atumiaye muda wanambone mulikanisa. 22Lakini papitike panja hawechike kwaa longela nabo.Batangite apatike maono pabile mulikanisa ayendelyae tangya na na alongei kwaa. 23Yapitike lichoba lya huduma yake yomoka aboi buyangana kachake.24Baada ya Zakaria buyangana kachake boka kuhuduma yake mukanisa,nnyumbo wake abi ni ndumbo.Na ywembe aboi kwaa boka munyumba yake muda wa miei mitano.Abaite, 25"Alii nga alipangite Ngwana apangi kwangu panilingite kwa upendeleo linga abuye oni yangu nnonge ya bandu."26Nambiyambi katika mwei wa sita wa ndumbo ya Elizabeti,Nnongo amakiye malaika Gabrieli yenda nnema wa Galilaya walikemelwa Nazareti, 27Kwa bikra ywabile akobikwe na nnalome ambaye lina lyake labile Yusufu,Ywembe abile ywa lukolo lwa Daudi na Lina lya bikra aywo labile Mariamu. 28Aichi kwake na baya,"Salamu,wenga waupokile nnema ngolo!ywaakupendile Ngwana." 29Lakini malongelo ga malaika gatikunyangabana na haelewite kwaa kwanamani malaika alongei salaamu yii ya ajabu kwake.30Malaika ammakiye,"Kana uyogope,Mariamu,maana upatike nema boka kwa Nnongo. 31Linga wapotwa ndumbo katika litumbo lyako na wapapa mwana.Na wenga upakunkema lina lyake 'Yesu'. 32Apanga nkolo na akemelwa mwana ywabile kunani muno,Ngwana Nnongo ampeya iteo ya enzi ya Daudi tate bake. 33Atatawala katika lukolo lwa Yakobo milele ni ufalme wapanga kwaa na mwisho.34Mariamu ammakiye malaika,lino lyapita kwa namna gani,kwa maana nagonja kwa ni nnalome yeyoti? 35Malaika kayangwa na kummakiya,"Roho mpeletau akuichila kunani yako,na ngupu ywa ywabile kunani muno yaicha kunani yako.Kwa nyoo,mpeletau ywa belekwa akemelwa Ngwana wa Nnongo.36Linga nongo wako Elizabeti ai ni ndumbo wa mwana katika umri wa ugoi wake.Wuno nga mwei wa sita kwake,ambae bakemae n'gumba. 37Ntopo lya lishindikana kwa Nnongo" 38Mariamu ngabaya,"Linga,Nenga na mpangakachi nnwawa wa Ngwana.Leka ibe nyo kwangu sawasawa ni malongelo gako,"Boka po malaika nga nnekite.39Ndipo katika machuba go Mariamu ngaaboi ni yenda upesi katika ilambo ya itumbi,ilambo ya Yudea. 40Ayei pa nnyumba ya Zakaria ni kuntaka hali Elizabeti. 41Tumbwe yapitike pa yoine salamu ya Mariamu,mwana ndumbo yake atiguluka,ni Elizabeti atwilile Roho mpeletau.42Apiyite lilobe lyake ni kabaya kwa lilobe likolo,""Ubarikiwe wenga muno katika alwawa,ni mwana ywa bile mndumbo yako atibarikiwa. 43Na ipangite kitiwi kwangu,mao wa Ngwana wango yapalikwe aiche kwangu? 44Kwa kuwa linga,paliyuanike mmachikilo gangu lilobe lya abari,mwana ndumbo yangu atighuluka kwa puraa. 45Ni abarikiwe nwawa yulo ambaye aaminile wapita ukamilifu wa makowe galo ghabikiilwe boka kwa Ngwana."46Mariamu abayite mwoyo wango unnuba Ngwana, 47ni roho yango upulaikwe katika Nnongo mwokozi wango.48Kwa maana alingite hali yango ya pae ya mpanga kachi wake nnwawa.Linga,tangu nambiyambi katika babaelekwa boti bapakunikema wanibarikiwe. 49Kwa maana wembe ywan'gwechike apangite makoe makulu kwangu,na lina lyake ni lipeletau.50Rehema yake yatitama buka kizazi hata kizazi kwa balo babamheshimu ywembe. 51Ailangi ngupu kwa luboko lwake;atikuapalagana balo ambao bendekuipuna kunani ya mawacho ga mioyo yabe.52Atikuaeleya pae bana ba afalme boka katika iteo yabe ya enzi na kuakakatuya kunani babale hali yabe pae. 53Atikubayutuya bene njala kwa ilebe inanoga,bali matajiri atiabenga maboko ga bure.54Apiite msaada kwa Israel mtumishi wake,linga kumbukiya rehema. 55(Kati cha longei kwa tati bitu) kwa Abraham ni lukolo lwake milele."56Mariamu atami na Elizabeti yatimi miei itatu nga abuyangine kachake. 57Tumbwe wakati watimile kwa Elizabeti papa mwana wake akombwike mwana nnalome. 58Majirani bake na alongela bayoine jinsi Ngwana mwaikuyite rehema kwake,na batipulaika pamope ni ywembe.59Tumbwe lyapitike lichoba lya nane baichi kumwina mwana.Yapalikwe kumkema lina lyake,"Zakaria",kwa kuzingatia lina lya tati bake, 60Lakini mao bake ayangwi ni kubaya,nyonyo kwaa,atikemelwa Yohana." 61Bammakiye ntopo hata yumo katika alongo ywa kemelwa lina lelo."62Bampangii ishara tati bake ashilia ywembe apalike lina akemelwa nyai. 63Tati bake apalikwa kibao cha andikiya,na andika "lina lyake Yohana." boti balichangala leno.64Gafula nkano wake watiyughulikwa na lulimi lwake lwapangite ulu.Atilongela ni kunnumba Nnongo. 65Woga watikuwachilya boti babatami karibu ni bembe. 66Makowe choti cha itumbi ya Yudea. Na boti babayowine batikugatunza mumioyo yabe,babayite,"mwana yu wa namna gani? kwasababu luboko lwa Ngwana wabile pamope ni ywembe.67Tate bake Zakaria atwilile ni Roho mpeletau na piya unabii,abayite, 68Alumbilwe Ngwana,Nnongo wa Israel,kwa sababu atikusaidia na shughulikiya wokovu kwa bandu bake.69Atikakatulile mbembe ya wokovu katika,nyumba mpanga kachi wake Daudi,boka nkati mwa lukolo mwa mpanga kachi wake Daudi, 70Kati cha bayite kwa nkano wa manabii bake bababile katika wakati kunchogo. 71Atukombwa boka kwa adui bitu na boka mwaboko mwa boti babachukya.72Apangite nyaa langiya rehema kwa tati bitu,na kumbukya lilagano lyake takatifu. 73Kilapo cha kibayite kwa Abrahamu tati bitu. 74Atilapa thibitisha kwamba ywawechekana kumtumikiya ywembe bila yogopa,baada ya kombolelwa boka katika maboko ga adui bitu. 75Katika utakatifu na haki nnonge ya machuba gitu goti.76E'lo,na wenga wa mwana,makemelwa nabii ywa ywabile kunani muno,kwa kuwa wayendelya nnongi ya kuminyo ya Nwana linga kumwandaliya ndila,kubaandaa bandu kwaajili ya icha kwake. 77kubafahamisha bandu bake kwamba,bakombolelwa kwa ndila ya kuaminiya dhambi yabe.78Lino lipapita kwa sababu ya lwongulwa Nnongo witu, 79Kuamulikya kwabe babatama mulubindu na katika kiwili cha mauti,Apanga nyoo kugalongoya maghulu gitu katika ndila ya amani."80Tumbwe yulo mwana atikula na panga mwene ngupu mu mwoyo na atami mmwitu mpaka machuba gapitike kwa Israel.
1nambeambe katika lichoba liyo,yatibonekana kwamba kaisari Agusto apiite agizo kumuelekeza kwamba itolekwe sensa ya bandubaatama mulunia. 2Yeno yabile ni sensa ya kwanza yaipangilwe muda Krenio abile gavana wa Siria. 3nyoo kila yumo atiyenda mjini kwayenda yakuandikisha sensa.4Niywembe Yusufu atiboka kae katika mji wa Nazaleti kwa Galilaya na atisafiri Yudea kwa mji wa Bethlehemu,utangilikwa kati mji wa Daudi,kwa sababu atepitiya lukoloo lwa Daudi. 5Atiyenda kwa kujiandikicha pamope na Mariamu,ywembe abile kobeka na abile pekaniliya mwana.6Nambeyambe atikuipya kwamba,pabile kolo muda wake wa papa mwana utimile. 7Apapite mwana nnalome,mmbeleko wake wa kwanza,atikumbilingia ngobo muyega atikumlendelana mbepo mwana.Boka po atikumbeka kwenye liholilyalelya inyama,kwasababu yabile ntopo nafasi kwenye nyumba ya wageni.8Katika eneo lelo,babile bachungaji mmigunda batilendanga kipenga sa ngondolo wabe kilo. 9Ghafla ,malaika wa Ngwana atibonekana ,na utukufu wa Ngwana uting'ara kubatindiya,ni babile na hofu muno.10Ndipo malaika atikuwabakia "Lana muyogope"kwa sababu natikubaletya habari njema ambayo ipala kululetya puraha ngolo kwa bandu boti. 11Leno mwokozi atibelekwa kwaajili yinu mjini mwa Daudi!ywembe nga Kristu Ngwana! 12Yeno nga ishara ambayo tupeilwe,mpala kumkolia mwana atitabilwa ngobo ni atigonja ku'liholi lya lelilya inyama."13Ghafla kwabile na jeshi likolo lya kumaundebatiungana na malaika hago batikumsifu Nnongo,batibaya, " 14Utukufu kwa Nnongo ywa abile kunani muno,ni amani ibi mukilambo kwa boti bapendezwa nae."15Yabile kwamba malaika payomwike boka yenda kumaunde,bachungaji batibakiana bene kwa bene,"tuyende na mbeyambe kolo Bethlehemu,na tukannole cheno kilebe ambacho kitibonekana,ambacho Ngwana atitubakia." 16Batiyombeteka kolo,na batikunkoliya Mariamu na Yusufu,bamweni mwana atigonja ku'holi la,lelya inyama.17Na bapamweni nyoo,batekuwabakiya bandu celo chabakibweni batibakilwa chakimhusu mwana. 18Boti babayowine habari yeno batishangara na chelo chabalongei na bachungaji. 19Lakini Mariamu atiyendelea fikiri husu gooti yayomwike kuyapekaniya,atikuyatunza mwoyoni mwake. 20Bachungaji babuyangite batikumtukuza na kumsifu Nnongo kwaajili ya kila kilebe chabakipekani na kukibona,kama tu yaibile inenwa kwabe.21Payeikite lichiba lya nane na yabile ni muda wa ina mwana,batikumkema lina Yesu,lina lapeilwe na yolo malaika kabla ya kundumbo inatunga kwaa ndumbo.22Mazao yagapalikwa ya utakaso zapitike,lingana na sakiya ya Musa,Yusufu na Mariamu bampotwike kulihekalu kolyo Yerusalemu kum'beka nnonge ya Ngwana. 23Kati yaiandikilwe katika saliya ya Ngwana,"kila nnalome yayogowa ndumbo ndumbo apala kemelwa ywapiitwe wakfu kwa Ngwana." 24Balo nyanyanya baichile piya sadaka lengana na chelo chakibailwe katika saliya ya Ngwana,"Jozi ya ngunda ama mabunda mabele ya ngunda."25Linga,pabile na mundu katika Yerusalem ambaye lina lyake abile akemelwa Simeoni.mundu ywa abi na haki na mcha Nnongo.Ywembe abile atilenda kwaajili ya mfariji wa Israel ,na Roho mpeletau abi kunani yake. 26Yabile iyomwike tunuliwa kwa ywembe ywa Roho mpeletau kwomba ywembe apala waa kaa kabya ya kum'mona Kristob wa Ngwana.27lichoba limo aichile nkati ya hekalu,ationgozwa na Roho mpeletau,ambapo azazi batikunleta mwana,Yesu,kumpangia galo yapalikwe kawaida ya saliya. 28ndipo Simeoni atipokiya kwaluboko lwake,na atikumsifu Nnongo nabaya, 29"Nambeyambe ruhusa mtumishi wako ayende kwa amani Ngwana,lengana na Neno lyako.30Kwa kuwa minyo gango yabwe ni wokovu wako, 31ambao utibonekana kwa minyo ya bandu boti. 32Ywembe ni nuru kwaajili ya ufunuo kwa bamataifa na utukufu wa bandu baisraeli."33Tate na mao ba mwana batishangala kwa makowe ambayo atilongela kunani yake. 34Ndipo Simeoni atikuwabariki na baya kwa Mariamu mao bake,"pekaniya kwa makini!mwana yo atakuwa sababu ya obiya na okoka kwa bandu benge katika Israel na ni ishara ambayo bandu benge bataikana. 35Pia ni upanga wapala kuchoma nafsi yako na mwene,ili kwamba mawaso ya mioyo ya benge yatangike."36Nabii nnwawa akemelwa Ana pia abile mulihekalu.ywembe abile nwawa wa Fanueli boka likabila lya Asheri.Abii na miaka yanambone muno.Naye atitama na nchengowe kwa miaka saba baada ya kobekwa. 37Na ndipo abii mjane kwa miaka themanini na ncheche.Naye abile kwaa boka muhekalu na abile atiyendelea kumuabudu Nnongo pamope na taba roba,kilo na mutwekati. 38Na kwa muda woo,aichile palo pabile natumbwa shukuru Nnongo,nalongela husu mwana kwa kila mundu ambaye abile akilenda ukombozi wa Yerusalemu.39Pabayomwile kila kile chawapalike panga lingana na saliya ya Ngwana,batibuya Galilaya,mjini kwabe,Nazareti. 40Mwana atikola,na abii na ngupu,atiyongezeka katika hekima,na neema ya Nnongo yabile kunani yake.41Wazazi bake kila mwaka batiyenda Yerusalem kwaajili ya sikukuu ya Pasaka. 42Pabile na umri wa miaka komi na ibele,batiyenda kae muda mwafaka kidesturi kwaajili ya sikukuu. 43Baada ya bakia machoba goti kwaajili ya sikukuu,batumbwile buyangana kunyumba.lakini nnalome Yesu atiigala nnchogo mwolo Yerusalem na wazazi bake batangite kwaa. 44Batangite kwamba abile mu'kipenga cha babile nabo musafari,batibutuka safari ya lichoba limo,ndipo batumbwile kumpala miongoni mwa anunange na marafiki wabe.45Pabashindwile kumpala,batibuya Yerusalem na tumbwa kumpala. 46Itibonekana kwamba baada ya lichoba lya itatu,batikumpata hekaluni,abi atitama katikati ya baalimu,akibapekania na kuwalokiya maswali. 47Boti bayowine batishangala na ufahamu wake na majibu gake.48Pmweni,batishangala,mao bake atikumkumbatia,mwanango,namani cha ututendeite nyaa?Pekani,tate boka na nee tutikupala kwa wasiwasi nkolo." 49Atikuwabakia,'kitumbwe namani kunipala?mwatangite kwaa kwamba lazima nibii ku'nnyumba ya Tate bangu? 50Lakini baelewite kwaa namani chamaanisha kwa maneno galo.51Ndipo ayeii pamope nao mpaka kaya Nazareti na abile mtii kwabe.Mao bake abekite makowe goti moyoni mwake. 52Lakini Yesu atiendelea kola katika hekima na kimo,na azidite pendwa na Nnongo na bandu.
1Nambeambe katika mwaka wa komi na tano na utawala wa kaisari Tiberia,wakati Pontio Pilato abile gavana wa uyahudi,Herode abile nkolo wa nkoa wa Galilaya,na Filipo nnuna wake abile nkolo wa nkoa wa Iturea na Trakoniti,na Lisania abile nkolo wa nkoa wa Abilene. 2Na wakati wa kuhani nkolo wa Anasi na Kyafa,Neno lya Nnongo lamuichile Yohana mwana wa Zakaria,mulijangwa.3Atisafiri katika mikoa yoti atizunguka libende Yordani,akihubiri ubatizo wa toba kwaajili ya msamaha wa sambi.4Kati yaiandikilwe katika kitabu cha maneno ga Isaya nabii,"lilobe lya mundu abili kumwitu,'Mutengeneze tayari ndela ya Ngwana,mugatengeneze mapito gake yangyookile.5Kila libende litwelia,kila kitombe nakitombe vipala sawazishwa,ndela yaipindile ipala nyookile,na ndela yabii na mashimo yapala lainishilwe. 6Bandu boti bapala kuubona wokovu wa Nnongo."7Yohana atikuwabakiya makutano makolo ya bandu bamwichite bapate kubatizwa na ywembe,"Mwenga ubeleko wa mng'ambo bene sumu,nyai ywaboonile kaibutuka ghadhabu yaicha?.8Mubeleke matunda yagaendana na toba,na kana mutumbwe baya nkati yinu,"Tubile nakwe Ibrahimu ambae nga tate bitu;kwa sababu mndakuwabakiya kwamba,Nnongo andawecha kumkakatuliya Ibrahimu bana hata bokana maliwe haga.9Tayari libao labekitwe kwenye ndandai ya mkongo,nga nyoo,kila mkongo waulebeka kwaa matunda mema,wapalakatwa ni kutinya mu'mwoto.10Boka po bandu katika makutano atikolya akibaya,"nambeambe tupala tupange kitiwi?" 11Atijibu na kuwabakiya,"kati mundu abii na kanzu ibele apalikwa apiye nganzu imo kwa ywenge ambaye ntopo kabisa,na ambaye abi na chakulya na apange nyonyoo."12Boka po baadhi ya batoza ushuru baichile pia batizwa,na batikummakia,"mwalimu,tupalikwa panga namani? 13Atikuabakiya,"Kana mkumbe mbange zaidi kuliko chapalikwa kumba."14Baadhi ya maaskari batikumlokiya bakibaya,"Na twenga je?tupalikwa tupange namani?Atikuabakiya,"Kna mtole mbanje kwa mundu yoyote kwa ngupu,na kana mumuhukumu mundu yoyoti kwa ubocho.mulidhike na mishahara yinu"15Nambeambe,kwa kuwa bandu babile na shauku ya kumlenda Kristo ywapala icha,kila yumo abile aandawacha mu'mwoyo wake husu Yohana kati ywembe ndiye Kristo. 16Yohana akayangwa na kubabakiya,"Nenga nakuwabatiza mwenga kea mache,lakini kubii ni yumo ywaicha ambaye abi na ngupy kuliko nee,na nistahili kwaa hata taba kamba yee ilatu yake.Apakwa batiza mwenga kwa Roho Mpeletau na kwa mwoto.17Pepeto lyake libi muluboko lwake ili kusafisha kunanoga uwanda wake wake wa pepetya ngano na kuikumba ngano muligolo lyake. Lakini,apala kuyateketeza maakapi kwa mwoto uwecha kwa imika.18Kwa maono genge ganambone,atihubiri habari njema kwa bandu. 19Yohana atikunkemeya pia Herode nkolo wa nkoa wa kwa kum'tola Herodia,nnyumbowe na nnuna wake ni kwa malau yenge ganambone ambayo Herode ayapangite. 20Lakini baada yake Herode apangite lilau lyenge libaya muno,Amtabike Yohana muligereza.21Boka po yatipita kwamba,muda bandu bote babile bakibatizwa ni Yohana,na ywembe Yesu atibatizwa pia. muda abile akiloba,maunde yatiyogoka. 22Roho mpeletau atiiuluka mnani yake kwa mfani wa kiwili kati ngunda,muda wowo lilobe latiicha boka kumaunde yatibaya,"Wenga nga mwana wango wanikupendile.Napendezwile muno ni wenga."23Nambeambe Yesu mwene,atumbwike pundisha,abile ni umri wapata miaka thelathini.Abile ni mwana (kati ya idhanilwe) ywa Tusufu,mwana wa Eli, 24Mwana wa Mathali,mwana wa Lawi,mwana wa Melki,mwana wa Yana,mwana wa Yusufu,25Mwana wa Matathua,mwana wa Amosi,mwana wa Nahumu,mwana wa Esli,mwana wa Nagai, 26mwana wa Maati,mwana wa Matathia,mwana wa Semeini,mwana wa Yyusufu,mwana wa Yuda.27mwana wa Yoanani,mwana wa Resa,mwana wa Zerubabeli,mwana wa Shealtieli,mwana wa Neri, 28mwana wa Melki,mwana wa Adi,mwana wa Kosamu,mwana wa Elmadamu,mwana wa Eri, 29mwana wa Yoshua,mwana wa Eliezeri,mwana wa Yorimu,mwana wa Matathi,mwana wa Lawi,30mwana wa Simeoni,mwana wa Yuda,mwana wa Yusufu,mwana wa Yonamu,mwana wa Eliyakimu, 31mwana wa Melea,mwana wa Mena,mwana wa Matatha,mwana wa Daudi, 32mwana wa Yese,mwana wa Obedi,mwana wa Boazi,mwana wa Salmoni,mwana wa Nashoni,33mwana wa Abinadabu,mwana wa Hesroni,mwana wa Peresi,mwana wa Yuda, 34mwana wa Yakobo,mwana wa Isaka,mwana wa Ibrahimu,mwana wa Tera,mwana wa Nahori, 35mwana wa Seruig,mwana wa Ragau,mwana wa Pelegi,mwana wa Eberi,mwana wa Sala,36mwana wa Kenani,mwana wa Arfaksadi,mwana wa Shemu,mwana wa Nuhu, 37mwana wa Lameki, mwana wa Methusela,mwana wa Henoko,mwana wa Yeredi,mwana wa Mahalalei,mwana wa Kenani, 38mwana wa Enoshi,mwana wa Sethi,mwana wa Adam,mwana wa Mungu.
1Boka po,Yesu abile atwalilwe Roho Mpeletau,atibuya boka kubende Jordani,ni ationgozwa ni Roho mu'lijangwa 2kwa machoba arobaini,ni kwoo atijaribiwa ni nchela.Muda woo alile kwaa chochote,ni mwishowe wa muda uno ayiisile njala.3Nchela atikum'bakia,"kama wenga ywa mwana wa Nnongo,liamuru liwe leno lipangite nkate." 4Yesu kaayangwa,itiandikwa;mundu atama kwaa nkate kichake."5Boka po nchela atikumuongoza kunani kwenye kilele sa kitombe,na atikumlaya falme yoti pakilambo kwa muda mfupi. 6Nchela atikum'bakiya,"Nipala kukupatia mamlaka ya tawala falme yeno yoti pamope na fahari yake.Niwecha kukupanga nya kwa sababu nyoti nitikabidhiwa kwango niitawale na nindawecha kumpeya yoyoti nimpalae kumpeya. 7Kwa nyo,kati unda niaminia na kuniabudu,vitu vino vyooti vipala panga vyako."8Lakini Yesu kan'yangwa ni kummakiya,"iandikilwe,"Lazima umwabudu Ngwana Nnongo wako,ni lazima umtumikie ywembe kichake."9Baadaye nchela atikumuangoza Yesu hadi ku'Yerusalem ni kum'beka sehem ya kunani kabisa ya jengo lya hekalu ni kum'bakia,"Kati wenga ni mwana wa Nnongo,ujitombwe pae boka pano. 10"Kwasababu iandikilwe "Apala lagiya malaika bake bakutunze ni kukulenda, 11na bapala kukukakatuya kunani muluboko lyake ili kwamba kana ulumi magolo gako kunani ya liwe."12Yesu atikumjibu akim'bakia,"Itinenwa,"kana umjaribu Ngwana Nnongo wako." 13Nchela payomwile kumjaribu Yesu atiboka ni kumleka hadi muda wenge.14Boka po Yesu atibuya Galilaya kwa ngupu za Roho,ni habari kumhusu ywembe zitienea ni sambaa katika mikoa yapapipi yoti. 15Atifundisha katika masinagogi yabe,ni kila yumo atikumsifu.16Lichoba limo ayei Nazareti,mji ambao atilekwa na kla.Kati cha ibile desturi yake atijingya ku'lisinagogi lichoba lya sabato,ni atiyema soma liandiko. 17Atikabidhiwa gombo lya nabii Isaya nyoo,atiundwa gombo na pala sehemu yaiandikilwe,18Roho wa Ngwana ywa mnani yango,keasababu anijeile mauta hubiri habari njema kwa maskini.Atikunituma tangaza uhuru kwa wafungwa ni panga bababona kwaa wecha bona kae kubabeka huru balo baba kandamizwa, 19tangaza mwaka ambao Ngwana apala laga wema wake."20Boka po po akalitaba gombo,atikumrudishia kiongozi wa sinagogi,ni tama pae minyo ya bandu boti babile mu'lisinagogi bati kumlinga yembe. 21Atumbwile longela nakwe akibaya,"Leno andiko lino litimile mmasikio yinu. 22Kila yumo palo atishuhudia chelo cha kibaite,Yesu,ni benge miongoni mwabe batishangala na maneno ga hekima gagabile bokya katika nkano wake,Babile bakibaya,yono ni kijana tu wa Yusufu,nyonyo kwa?"23Yesu atikubabakiya,"hakika mpala baya methal ino kwango nee,"N'ganga jiponye mwene,choti chatuyowine panga Kapernaumu,mukipange pano kae kukaya kwinu." 24Kae abayite,"hakika nindakuwabakiya mwenga,ndopo nabii angayeketilwa kachake."25Lakini nindakuwabakiya mwenga kweli kwamba kwabile ni bawelikwe banambone Israel katika kipindi sa Eliya,muda kunani paitabilwe ntopo na ula kwa miaka itatu ni nusu,muda kwabile ni ndele ngolo pa'kilambo choti. 26Lakini Eliya atumwile kwa yeyote yumo kwabe,lakini kwa mjane yumo ywa tamile Sarepta papipii ni mjo wa Sidoni. 27Pia kwabile ni hakomo banambone Israel katika kipinda sa Elisha nabii,lakini ntopo hata yumowabe yapomwile isipokuwa Naamani mundu wa Siria.28Bandu boti nkati ya sinagogi batwele ni gadhabu payowine haga goti. 29Batiyema ni batikunchukuma panja ya mji,ni kumwongocha mpaka mu'mbwegu ya kitombe sa mji ambapo mji wabe wachengitwe kunani yake,ili waweche kumtomboya pae. 30Lakini apitile salama nkati yabe ni yendya zake.31Boka po atiyelya Kapernaumu,katika mji wa Galilaya.Sabato yimo abile atifundisha bandu nkati ya sinagogi. 32Batishangala ni mapundisho gake,kwasababu atifundisha kwa mamlaka.33Nambeambe lichoba liyo nkati a sinagogi,kwabile ni mundu abile ni roho nchafu wa nchela,ni atilela kwa lilobe la kunani, 34"Tubi ni namani nakwe,Yesu wa Nazareti? Uichile kutuyomwa? Nitangite wenga wa nyai!Wenga wa mpeetau wa Nnongo!"35Yesu atikumkemeya nchela buya,"ukotoke liki,ni u'mboke mundu yuno!Nchela yolo atikumtaikwa mundu yolo pae nkati yabe,atikum'boka yolo mundu bila ya kumsababishia maumivu gogoti. 36Bandu boti batishangala,ni endelea kulongela kikowe chelo kila yumo nanyine,batibaya,"ni makowe ga aina gani haga?"Atikubaamuru roho bachapu kwa mamlaka ni ngupu ni bapala boka. 37Nga nyo,habari kunani ya esu itienea katika makowe gabazunguka mkoa wono.38Boka po Yesu atiboka katika mji wolo ni atijingia katika nyumba ya Simoni .Nambeambe,mao bake mkwe ni Simoni abile andaminya homa kali,ni batikumsihi kwa niaba yake. 39Nga nyo,Yesu atiegelelya,atikemea ile homa ni itikumleka ghafla atiyema ni tumbwa kubatumikiya.40Liumu laitimbweli yima,bandu katika batimletea Yesu kila yumo ywabile atama ni maradhi ya aina ganambone abekite luboko lwake kunani ya kila mtamwe ni atikubaponya boti. 41Ni nchela kae yatikuwapiya banambone wabe bakilela kwa malobe ni baya,"wenga ni mwana wa Nnongo!Yesu atikuwakemeia mashetani ni atikubaruhusu balongele,kwa sababu batitanga kwamba ywembe abile ni kristo.42Muda pauyomwike,ayei eneo labile ntopo mundu.Makutano ga bandu babile bakimpala na icha katika eneo lya abile. Batijaribu kunkanikiya kana ayende kulipire nakwe. 43Lakini atikuwabakiya,"Lazima pia nihubiri habari inanoga ya ufalme wa Nnongo katika miji yenge yanambone,kwa kuwa yeno nga sababu nititumwa pano. 44"Boka po atiyendelea hubiri nkati ya masinagogi katika uyahudi woti.
1Basi yabonekine muda bandu batikusanyika ni kumzunguka Yesu nipekaniya neno lya Nnongo,ambapo abile atiyema mmbwega ya zia Genesareti. 2Abweni mashua ibele ziyeile nanga mmbwega ya ziwa.Wavuvi babile bakiolwa nyavu yabe. 3Yesu atijingya katika yimo kati ya yelo mashua,ambayo yabile ya Simoni na kumloba aibeke mumache malite pachunu ni payo.Boka po atitama na pundisha bokya ku'mmashua.4Longela,kum'bakiya Simoni,"ipeleke mashua yako nkati ya kilindi sa mache nauluya lupelel lwako ili kuuwa omba." 5Simoni kan'yangwa ni kubaya,"Nwana tupangite kachi kilo choti,ni tupatile kwaa kilebe,lakini kwa neno lyako nipala uruya lipelele. 6Palo bapangite nyaa batikusanya kiasi kikolo sa omba ni lupelele lyabe lipala katika. 7Nga nyo,batikubaashiria aine mumashua yenge lenga waiche ni kubayangatia.Baichile twelia mashua zoti,kiasi kwamba tumbwa zama mu mumache.8Lakini Simoni Petro,paabweni nyaa,atitomboka mu'magoti ya Yesu ni kubaya,"Boka kwangu kwasababu nenga ni mundu mwenye sambi Ngwana." 9Kwasababiu atishangala,ni goti babile pamope naye,kwa uvuvi wa omab watikupanga. 10Lino latikuwajumuisha Yakobo ni Yohana bana ba Zebedayo,ambao babile bashirika ba Simoni. Ni Yesu kam'bakiya Simoni,"Kana uyogope,kewa sababu tumbwa nambeambe na yendeleya utavua bandu" 11Payomwile leta mashua yake payomo,batileka kila kilebe ni kunkengama ywembe.12yabonekine kwamba pabile katika mji umo,mundu abile atwelile ukoma abile kwoo.Muda pamweni Yesu atombwike inamisha inamisha uso wake mpaka pae ni loba,baya,"Ngwana mana undapala,wecha kunitakasa," 13Boka po Yesu atinyoosha luboko lwake ni kumkumkamwa,baya "mbala takasika" Ni saa yeyelo ukoma utikumleka.14"Atikumlagiya kana um'bakiye mundu yoyoti,lakini atikum'bakiya "yenda zako,ni ukajilaye kwa makuhani ni upiye sadaka ya utakaso wako,sawasawa ni chelo Musa chakiamuru,kwa ushuhuda wako."15Lakini habari husu ywembe yatienea kwa kulipite zaidi,ni umati nkolo wa bandu icha pamope kumpekaniya akipundisa na ponya magonjwa yabe. 16Lakini mara kwa mara atikuitenga faraga ni loba.17Yabonikine lichoba limo kati ya machoba haga abile akipundisha,ni babile mafarisayo ni baalimu ba sheria batitama poo amabao baichile boka vijiji vya nambone tofauti katika mikoa ga Galilaya ni Yudea,ni pia boka katika miji ya Yerusalem.Ngupu ya Ngwana yabile pamope ni ywembe kuponya.18Bandu kadhaa baichile,batikumpotwa mundu kwenye likoi ywapooza,na batipala ndela ya jingya nkati ili kum'gonjea pae nnonge ya Yesu. 19Bapatike kwaa ndela ya kujingya nkati ya bandu kwasababu ya umati,nga nyo babwike kunani ya paa lya lya nyumba kumhuluya yelo mundu pae pitia vigae ,,kuna ni kikai iyake mkati ya mundu, mnonge kabisa ya yesu.20Atilinga imani yabe yesu abaite Rafiki, dhambi zako utisamehe. 21Baandishi na matatisayo batibwilehoji liyo baya, "'gono ni nyai galongela kufuru ? ni nyai yawecha samehee dhambi ila mnongo kichake yembe'"22Lakini yesu, atitambwa namani cha bakifikitia, atikubajibu na kuwabakya,kitumbwe namani mndalokiana hili mioyo mwinu. 23Chako ni rahisi baya "Dhambi yako isameilwa ama baga gema nautwange". 24Lakini matange ya kwamba mwana wa Adam abile nakwe mamlaka mukilambo ya kusamehe dhambi,nindakuwabakia wenga, uyumuke, utole likai lyako na ugende kachake."25Muda wowo atiyumuka nnonge yabe ni tola likai lyako labile atigonjeliya.Boaka po buya kachake akimtukuza Nnongo. 26Kila yumo atishangala na batikumtukuza Nnongo. Batwelite na hofu bakibaya,"tubweni makowe gasiyo ga kawaida leno."27Baada ya makowe haga bonekana,Yesu atiboka kwoo ni amweni mtoza ushuru akemelwa Lawi atumite eneo la kusanya kodi.Atikum'bakiya."Unikengame." 28Nga nyo Lawi atikakatuka na kumikengama,atileka kila kilebe munnchogo.29Boka po Lawi atiandaa kachake karamu ngolo kwa ajili ya Yesu. Bababile batoza ushuru benge kolo ni bandu banambone babatamile mezani bakilya pamope naye. 30Lakini mafarisayo ni baandishi bao babile banda nung'unika banapunzi,baya,"Kwa nini mlya ni nywaa na batoza ushuru pamope na bandu benge bene zambi?" 31Yesu kabayangwa,"bandu bako katika afya njema bapala kwaa tabibu,ili balo tu babaminyanga abo bandakubapala mhitaji muno. 32Niichile kwaaa kubakema bandu bene haki bapalika tabu,bali kubakema bene sambi bapale tubu."33Atikuwabakiya banapunzi ba Yohana mara ganambone utaba ni loba ni banapunzi ba mafarisayo nakwe bapanga nya nyoo.Lakini banapunzi bako alya ni nywaa. 34Yesu atikuwabakiya,"indawezekana mundu yoyoti panga hudhuria lichengele lya Ngwana atesi taba muda Ngwana arusi bado yu pamope nakwe? 35Lakini lichoba lindaicha muda Ngwana arusi patolekwa kwao,katika lichoba lya bapala taba,"36Boka po Yesu atilongela kae kwabe kwa mifano,kwa mifano."ntopo ywa popwana kipande sa ngobo boka kwenye nganju ya nambeambe na tamiya kurekebisha nganju la zamani ,kati apanga nyo,apopwana ngobo ya ayambe,ni kipande cha ngobo boka munganju yanambeambe kitaika kwa tumika na ngobo ya nganju ya kunchogo.37pia ndopo mundu ambae abeka divai yayambe mu'vibega vikukuu,kati apanga nyo,divai yayambe ingepapwana chelo kiombo ni divai penganika,ni kibeka na alibika. 38Lakini divai yayambe lazima bekwa mu'kibega chayambe. 39Ni ntopo mundu ywa baada nywaa divai ya nnchogo,apala yayaambe kwasababu abaya,"Ya nnchogo ni bora."
1Yesu abile atipeta mu,migunda ya nafaka ni banapunzi bake babile bakitombwanga masuke,bakabasungwanga kati ya luboko lwake bandaliya nafaka. 2Lakini baadhi ya mafarisayo batibaya,"namani upanga kikowe ambacho halali kwaa kisheria kukipanga lichoba lya sabato"?3Yesu atikubajibu ,akibaya,"muwaite kwaa soma chelo Daudi chakipangite pabile ni njala,ywembe ni banarome bababile pamope nakwe. 4Atiyenda mu'nyumba ya Nnongo,ni atolite libumunda litakatifu na liya baadhi,ni kuiboya baadhi kwa bandu bababile nakwe lyaa,hatakama ibile halali kwa makuhani lyaa." 5Boka po atikuwabakiya,"mwana wa Adamu ni Ngwana wa sabato."6Yabonekine mu'sabato yenge kwamba atiyenda nkati ya sinagogi ni kubapundisha bandu kwa pabile ni mundu ambaye luboko lwake lwa mmaliyo watipooza. 7Baandishi ni mafarisayo babile banda kunlinga kwa makini bona kati anyeponya mundu lichoba lya sabato ,ili wecha pata sababu ya kumshitaki kwa panga likosa. 8Lakini atangite namna cha fikiria na baya kwa mundu ywabile atipooza luboko uyumuka uyema pana kati ya kila yumo ." Nga nyo yolo mundu atikakatuka ni yema palo.9Yesu atibaya kwabe,"ninda kuwalokiya mwenga ni halali lichoba lya sabato panga mema au panga madharau,kuokoa maisha amakuyaaribu,Boka po atikubalinga boti ni kum'bakiya yolo mundu. 10"Nyoosha luboko lwako,"Apangite nyaa,ni luboko lwake labile litinyooka. 11Lakini batwelile ni hasira,batilongela bene kwa bene husu namani chapaswa apange kwa Yesu.12Yatibonekana machoba ago kwamba atiyenda pakitombe loba,Aatiyendeleya kilo yoti loba Nnongo. 13Paibile bwamba,atikubakema benepunzi bake kwake,ni atikuwachawa komi ni ibele kati yabe,ambao pia atikubakema,"Mitume"14Majina ya balo mitume yabile Simoni,(ywa pia atikumkema Petro) ni Andrea nnuna wake,Yakobo,Yohana,Filipo,Bartolomayo, 15Mathayo,Tomaso ni Yakobo mwana wa Alfayo,Simoni ywa akemwa Zelote, 16Yuda mwana wa Yakobo ni Yuda Iskariote,ywa abile msaliti.17Boka po Yesu atitelemka pamope nakwe boka mukitombe ni yema mahali palibende.Benepunzi bakr banyansima babile kwo pamope ni bandu benge banyansima boka Uyahudi ni Yerusalem ni boka mbwani ya Tiro na Sidoni. Baichile kumpekanya ni ponywa magonjwa yabe. 18Bandu babile bandasumbuliwa ni nchela bachapu batiponywa pia. 19Kila yumo kwenye lyoo kusanyiko atijaribu kumkamwa kwa sababu ngupu ya uponyaji yabile bonekana nkati yake,ni atikubaponya boti.20Boka po atikubalinga benepunzi bake,ni baya,"mtibarikiwa mwenga mwa m'bile maskini,kwa maana ufalme wa Nnongo ni winu. 21Mtibarikiwa mwenga mwabile ni njala nambeambe,kwa maana mpala yukuta.Mtibarikiwa mwenga mwamlela nambeambe kwa maana mpala eka.22Mtibarikiwa mwenga ambao bandu bapala kubachukianga ni kubatenga ni kubashutumu mwenga kwamba mwa'ovu,kwa ajili ya mwana wa Adamu. 23Pulaini katika lichoba lyoo ni goloka goloka kwa pulaha,kwa sababu hakika mpala pata thawabu ngolo kumaunde,kwa maana tate bao batikubatenda nyonyonyoo mananbii.24Lakini ole winu mwabile matajili kwa maana myomwile pata faraja yinu. 25Ole winu mwabile yukwita nambeambe! kwa mana mpala bona njala baalaye,Ole winu mwamueka nambeambe mpala lomboleza ni lela baalae.26Ole winu mwapala lumbwa ni bandu boti! kwa mana tate bao atikubatenda manabii wa ubocho nyonyonyo.27Lakini nibaya kwinu mwenga mwamunipekaniya,mwapende adui zenu ni kupanga mema kwa babawachukiya. 28Mubabariki balo babalaani mwenga ni mubalobii balo babaoneya.29Kwa ywembe ywa akukombwa shavu limo,mgalauliye ni lya ibelr.Kati mundu akupokonyile jyoho lyako kanamchibi na nganzu. 30Mbei kila ywa akuloba.Kati mundu akupokonyile kilebe ni mali yako,kana umrobe akubuyanganiye.31Kati ubapendavyo bandu babatendii,ni mwenga mubatendi nyonyonyo. 32Kati mkiwapenda bandu baba mpendanga mwenga tu,eyo ni thawabu ya namani kwinu" kwa maana hata bene dhambi huwapenda balo babapendile. 33Kati mwatendi mema balo bawatendi wema ni mwenga,eyo nga thawabu gani kwinu?kwa mana hata ywabile ni sambi apanga nyoo. 34Kati mwatikunkopesha ilebe kwa bandu mwabile mutegemie kwamba balowa kubabuyanganikiya,eyo nga thawabu gani kwinu?Mana hata balo babile ni sambi balowa kopesha benge sambi benge,ni tegemya pokya kiasi chechelo kae.35Lakini mwapende adui zenu ni mwatendei mema.Mubakopeshe ni mhofie kwaa kuhusu kubuyanganikiwa,ni thawabu yinu ipalika kuba ngolo.Mpalikwa kuba bana ba Ywabile kunani,kwa mana ywembe mwene nga mwema kwa bandu babile kwaa ni shukrani ni baovu. 36Mube ni huruma,kati Tate binu ywabile ni huruma.37Kana mhukumu,mwenga muhukumilwa kwaa.Kana mulaani,ni mwenga mulaanilwa kwaa.Musamei benge,ni mwenga mwalowa sameelwa.38Mwapei benge,mwenga mwalowa peilwa.Kiasi sa ukarimu-chakisindililwe,sukwasukwa ni mwagilwa-mwagilwa mumagoti yinu.Kwamana kwa kipimo chochote mwakitumile pemya,kipimo chechelo chapanga tumilwa kubapemya ni mwenga.39Boka po kabamakiya kwa mpwano kae,"Je mundu ywange bona aweza kumwongoza kipofu ywenge?Kati atipanga nyoo,bai boti balowa tombokya mulimbwa,je kana batumbukii? 40Mwanapunzi aweza kwaa kuba nkolo kuliko mwalimu wake,lakini kila mundu kaayomwa pundishwa kwa ukamilifu alowa kati mwalimu bake.41Mwanja namani bai mwakilola kibanzi nkati ya liyo lya nongo wo,ni wabile ni boriti nkati ya liyo lyako uilola kwaa? 42Waweza kwaa kummakiya nongowo ,Nongo wango kiboywe ibanzi mu'liyo lyako ,"wenga ulola kwaa boriti yaibile muliyo lyako wa mwene,Nga ubona inanoga kumoywa kibanzi mu'liyo lya nongo bako.43Kwamana ntopo nkongo unoyite upambike matunda ganoite kwaa,wala ntopo nkongo unoyite kwaa upambika matunda ganoite. 44Kwa mana kila nkongo bandu uyowanika kwa matunda gake.Kwamana bandu bachuma kwaa tini boka mu'miba,wala kana bachuma zabibu boka mu'michongoma.45Mundu mwema mu'hazina njema ya mwoyo wake kumoywa galyo mema,ni mundu mwou mu'hazina mbou ya mwoyo wake umoywa galyo maou.Kwamana ntwe wake ubaya galo gaujazike mwoyo wake.46Kwa namani mwanikema,'Ngwana,Ngwana,na balo muyatendi kwaa galo ganiabakiya? 47KIla mundu ywanikengama nenga ni kugayowa makoweni kugatendii kazi,nalowa kwaonesha ywabile. 48Atilandana ni mundu ywachenga nyumba yake,ywa chimba pae muno,ni kuchenga msingi ba nyumba nnani ya mwamba imara.Mafuriko gaisile,maporomoko ga mase,gaikombwile nyumba,lakini yaweza kwaa kwitikisa,kwa mana yabile ichengwite vizuri.49Lakini ywoywoti ywaliyowa neno lyango no kulitii kwaa,mpwano wake ywa mundu ywachengite nyumba nnani ya mbwega pabile kwaa ni msingi,mto wauilukie kwa ngupu,nyumba yelo yapatike maangamizi makolo.
1Baada ya Yesu yomwa kila kilebe chabile kakibaya kwa bandu babampekaniyage,ajingii Karpenaumu.2Mmanda pulani ywa akida,ywabile ywa thamani muno kake,abile ntamwe muno ni abile karibu na waa. 3Lakini ayowine usu Yesu,yolo akida antumite kiongozi wa kiyahudi,kunnoba aiche kunkombwa mmanda wake linga kanaawe. 4Pabaikite papipi ni Yesu,batikunnoba kweli ni baya,"andastahili upalikwa panga nya kwaajili yake, 5Kwasababu andakulipenda taifa litu,ni ywanjengite sinagogi kwaajili yitu."6Yesu ayendeli ni safari yake pamope nakwe,lakini kabla anaika kwaa kuutalu ni nnyumba,afisa yumo aatumite mambwiga bake longela nakwe,"Ngwana,kana uuchoshe wa mwene kwasababu ya nenga nistahili kwa wenga jingya mu dari yangu. 7Kwasababu yino nifikilie kwa hata nenga namwene panga nenda pwaika icha kwako,lakini ubaye lineno tu ni mmanda wango apapona. 8Kwani nenga na mundu wanibile pa mamlaka na nibii ni askari pae yango,abaya kwa yuu 'Yenda" ni andayenda,ni kwa ywenge 'Icha" ni andaicha ni mtumishi wango "upange nyaa" ni ywembe andapanga.9Yesu payowine haga atichangala ni kubagalambukiya makutano bababile kabankengama ni baya,"Nindawabakiya hata mu'Isreali,nabona kwa mundu mwene imani kolo kati yolo. 10Boka po balo babatumilwe babuyangine kaya ni kunkolya mtumishi abile nkoto.11Pulani baada ya haga,yapitike kuwa Yesu ende safiri yenda kilambo che nge chakemelwa Naini. Benepunzi bake bayeyi pamope nakwe bakengimine na bandu banyansima. 12Paikite papipii ni nnyango wa kilambo linga,mundu ywa wile abile apotwilwe ni nga mwana yumo kwa mao ywake.ywabile mnomelanga,ni umati wa akilishi buka pa kilambo bai pamope ni ywembe. 13Pamweni Ngwana atikumwegeleya kwa rwangu muno husu ywembe ni kummakia "kana ulile" 14Nga egelya nnonge ni kukungwa lijeneza bababutulile maiti ni balo babaputwike batiyimaaa ngaabaya "wenga wa kijana uyumuke." 15Ywa awile ngakakatuka ni tama kitako ni tumbwa longela. Boka po Yesu kampea ywa mwana kwa mao bake.16Boka po hofu ibajingile boti,bayendeli kumtukuza Nnongo bende baya "Nabii nkolo alikakatulwa nkati yitu" ni "Nnongo alingite bandu bake." 17Hayii habari inanoga ya Yesu yatienea Yudea yoti ni kwa mikoa yoti ya jirani.18Benepunzi ba Yohana bammakiye mambo goti haga. 19Ndipo Yohana ngaa ankema abeli nkati ya Benepunzi bake ni kubatuma kwa Ngwana baya "wenga yulo ywa icha,au kuna mundu ywenge tumnende? 20Bapaikite karibu ni Yesu aba payite Yohana mbatizaji atitumite kwako baya,"wenga nga yolo au kui na mundu ywenge tumnende?21Kwa wakati woo aaponyike bandu banyansima buka nkati ya matamwe ni mateso,buka kwa nchela,ni kwa bandu ipofu apeile bona. 22Yesu ayangwine baya kwabe,"Baada ya n'yei kwa mwokite mkammakiye Yohana chamkibweni ni kukiyoa.Babile ipofu bapokya bona ni iwete banda tyanga,bene ukoma banda pona,iziwi banda yoa,babawile banda yuka ni panga akolo kai,bangali ni kilebe aabakiya habari inanoga. 23Ni mundu ywaleka kwaa kuniamini nenga kwa sababu ya matendo gango abalikilwe."24Baada ya balo babatumilwe ni Yohana buyangana kwaba bukite Yesu nga tumbwe longela na bandu husu Yohana,"Mwayei panja bona namani,nnai wautikatika ni mchunga? 25Lakini mwayei panja bona namani,mundu ywa weti vizuri? linga bandu balo babawala ngubo ya kifalme ni ishi maisha ga staree babile bene nafasi ya kifalme. 26Lakini nn'yenda panja bona namani,Nabii? Elo,nenda baya kwinu na muno kuliko nabii.27Uyu ngaba ywaandikilwe,linga nenda kutuma mjumbe wango nnongi ya minyo yinu,ywapala andaa ndila kwaajili yango, 28Mbayaa kwinu,kati ya balo bababelekwile ni nnwawa,ntopo nkolo kati Yohana,lakini mundu ywangali muhimu muno nga ywaa lama ni Nnongo mahali pabile ywembe,apanga nkolo kuliko Yohana."29Ni bandu boti pabayowine haga pamope ni babatosage ushuru,batitangaza Nnongo nga mwene haki.Babile kati yabe babatizilwe kwa ubatizo wa Yohana. 30Lakini mafarisayo ni bataalamu ba saliya ya kiyahudi amabbo babatizilwe ni ywembe batikana hekima ya Nnongo kwaajili yabe bene.31Kai mbaweza linganisha mwenga ni namani bandu ba kizazi cheno?Bai kitiwi? 32Balingana ni bana babang'anda pasoko,babatama ni kemana yumo baada ya ywenge kababaya,'tuliyula filimbi kwaajili yinu,ni mng'andike kwaa,twatilombola mlelite kwaa. "33Yohana mbatizaji aichile alile kwaa nkate wala anywile kwa lilogwa,ni mmayite,"Aina mashetani. 34Mwana wa mundu aichile alile ni ywa ni mmayite linga aina choyo ni nnevi,limbwiga ni babatosa ushuru ni bene sambi. 35Lakini hekima bakwipwile kuwa ibile ni haki kwa bana bake boti."36Yumo ywa balo ,afarisayo anobite ayende akalye nakwe.Baada ya Yesu jingya munyumba ya mafarisayo,alindikii meza linga alye. 37Linga abi na nnwawa katika kilambo chilo abi ni sambi.Akwipwile kuwa atamii kwa farisayo,alelike chupa ya mauta gananungya. 38Ayemi nchungu yake karibu ni maghulu gake kuno kalela.Kae atumbwi tepengaya maghulu kwa nywili ya mutwe wakeni kuipakalaya mauta gananungya.39Ni yulo farisayo ywa nkokiti Yesu pamweni nyoo,awechike mwene abayite,mana mundu yuu apanga nabii,apendaga hayu nyai ni nnwawa wa namna gani ywa mkunywa,ya panga mwene sambi. 40Yesu atin'yangwa ni kum'makiya,"Simoni nibiina kikowe cha kukubakiya."Abayite" "kibaye bai mwalimu"41Yesu abayite,"pabii ni alongelwa abile ba kopite kwa mundu yumo.Yumo abi kadaiwa dinari mia tano ni wene ibele adaiwa dinari hamsini. 42Ni pabile ntopo ela ya kunnepa atikuwasameya boti.Tubwe ywakuywa mpenda muno? 43Simoni ati kunn'yangwa "mbona ywa nyansima. Yesu amakiya uukumu sawasawa."44Yesu nga ngalabukya mnwawa ni baya kwa Simoni,"Wandamwona uyu nnwawa.Nijingii munyumba yako.Umbei kwaa machi kwa ajili ya magulu gangu, lakini huyu,kwa morii gake ateoengiye magulu gangu ni kugafula kwa nywili yake. 45Huninonii kwaa,lakini ywembe,tangu panjiyite muno alekite kwaa kuninoniya magulu gangu.46Huipakiye kwaa magulu gangu mauta,lakini aipakiye magulu gangu mauta gananungya. 47Kwa jambo lee,nenda kubakia kwamba abe ni sambi zanyansima ni ninsamilie muno,ni kai atipenda muno,lakini ywasamehelwa pachini apendike pachini tu."48Baadaye aamakiye nnwawa,"sambi yako ichamiilwe." 49Balo babatami pameza pamope nakwe ngabatumbwa longela bene kwa bene,"Aywa nyai mpaka ansamii sambi?" 50Ni Yesu amakiye nnwawa imani yako ikukombwile,Uyende kwa amani."
1Yapilike mundu mwipi kwemba Yesu tumbwe miyanya katika ilambo ni lilyambo mbalimbali,kahubiri ni tangaza habari inanoga ya Nnongo ni balo komi ni abele bayihi pamope nakwe, 2Nyonyo alwawa fulani babaponike boka kwa nchela ni matamwe maingi,abile Mariamu ywakemelwa Magdalena ambaye ywaminyike nchela saba. 3Yoana nyumbowe kuza meneja wa Herode,Susana,ni alwawa banyansima,babapiyite mali yabe kwaajili yabe bene.4Ni baada ya bandu banyansima kwembana pamope babile bandu boka ilambo yenge,atilongela nabo kwa tumiya mifano. 5Mpandii ayei panda mbeyu,papandage baadhi ya mbeyu yatombokii mbwega ya ndila batikuilebata pae ya magolo ni iyuni batikuichonwa. 6Mbeyu yenge yatumbwike pa ukando wabile maliwe ni paibalike miche yatiyama sababu pabile kwaa ni machi.7Mbeyu yewnge yatumbwike pene mikongo yabile mimimwa,nayo mikongo yatiyuma pamope ni yilo mbeyu ni yatikuibana. 8Lakini mbeyu yenge yatumbwike pa ukando waupwaika ni yatipambika yakulya mara mia zaidi.Baada ya Yesu kubaya makowe haga,atibaya,"Ywabile ni makutu ni ayowine"9Kaia benepunzi bake batikunnokiya maana ya mpwano uno, 10Yesu atikuwabakiya,"mpeilwe upendeleo wa kwipwa siri ya ufalme wa Nnongo,lakini bandu benge papundishwa bai kwa mifano,linga kwamba,"mana babweni kana babone,ni mana bayowine kana baelewe."11Na yii nga maana ya mpwano wono,mbeyu nga neno lya Nnongo. 12Mbeyu ya itumbwike mumbwega ya ndila nga balo bandu babali yowa lineno,ni baadaye nnau nchela ulitola kulipu boka mumwoyo,linga kana kwaa amini no kombolelwa. 13Ni yilo yatumbwike pa maliwe nga bandu balo babaliyowa neno ni kulipokya kwa pulaha lakini ndandai yeyete,baaminiya muda mwipi,ni wakati taabu banda tumbuka.14Ni mbeyu yilo yaitumbwike pa mimimwa nga bandu babayuwa lineno,lakini wanapoendelea kukua yandakuibana maisha ni utajiri ni uzuri wa maisha ga ni bapapa kwaa. 15Likini yelo itumbwike pa mbwega unanoga nga ywaa baada ya yowa neno bandu balo anyenyekevu ni mwoyo inanoga,baada ya kuliyowa neno ulikamuliya ni libaa salama ni papa matunda ya uvumilivu.16Sasa ntopo hata yumo ywa washa taa ni kuipunika kwa bakuli au kuibeka pae ya kindanda,badala ya kuibeka panani linga kila mundu ywa jingiya apate kuibona. 17Kwa kuwa ntopo chakipala iyilwa,au chochote chakibile siri ambacho chakipala tanganikwa kwaa chakibaa pa mbweya. 18Kwa nyo ube makini pau pikaniya,kwa sababu ywa bile nacho,bapa kunn'yongeyekea zaidi,lakini yolo ywa ngali nacho hata chelo kichini cha abile nacho kapatola."19Baadaye mao bake Yesu ni anunabe batiicha kwake bamkaribie kwaa kwasababu ya bandu banyansima, 20Ni boti batikummakiya,"Mabako ni anunabo bai palo bapala kukubona wenga. 21Lakini,Yesu kaayangwa ni kubaya,"Mao bangu ni anuna bangu ni balo babalipikaniya neno lya Nnongo ni kulitii.22Yapitike lichoba limo kati ya machoba galo Yesu ni benepunzi bake baubwike mu'ngalaba,ni kuabakiya,"tuloke mpaka kwiya."baandaite ngalaba yabe. 23Lakini pabatumbwi boka,Yesu agonjike lugono,ni dhoruba ngolo yabile ni mbepo,ni ngalaba yabe itumbwe twilya machi ni bai katika hatari ngolo muno.24Baadaye baichi benepunzi bake kun'yumuya,kababaya,"Ngwana nkolo!Ngwaba nkolo! tui karibu ni waa! Ngayumuka ni kubendya nchunga ni mawimbi ga machi nga tulia ni panga ni utulivu. 25Nga abakiya,"imani yinu ii kwako?"Batiyogopa,Batichangala,balongei kila mundu na nyine,"Ywa nyai,kiasi kwamba amrisha mbepo ni machi tuliya?"26Baikite pa kilambo cha Garasini yaibile upande wa nchogo wa Galilaya. 27Yesu paulwite ni libata pae,mundu pulani boka mukilambo,akwembine nakwe,kwa muda mwingi abii awalae kwaa ngobo,ni atamae kwaa munnyumba,lakini atamae mumakaburi.28Pamweni Yesu alei kwa lilobe,ni tumbuka pae nnonge yake kwa lilobe likolo andebaya,nipangite kilebe gani kwako,Yesu mwana wa Nnongo ywabile kunani? Nenda kuloba kana upwati nenga. 29Yesu ngaa amrisha munneke mundu yulwa nchela kwa mara yanambone ganda uboka hata mana bamtabike nyororo ni kumana bandu kunendela anda kutwana ni yenda ni nchela mpaka mulijangwa.30Yesu annokiye,"lina lyako nyai?"ayangwi baya,"Legion" Kwamaana tubi ni nchela banambone gajingii kwake. 31Baayendelii kunnoba kana utubakiye tuyende mulimbwa.32Likundi lya ngobe labile kalilya pa kitumbi,banobiye aruhusu bakajingii kwa balo ngobe.Ni atibaruhusu panga nyoo. 33Kwa nyoo balo nchela babutukeye kwi yolo mundu ni jingya kwa balo ngobe ni lilo likundi latibutuka pano pakitumbi mpaka kulibwawa ni tumbukya moo.34Balo bandu bababile kabaleleya balo ngobe pakabweni chakipitile,bati butuka pia taarifa palo pakilambo ni sehemu yenge yaii tindiya palo. 35Bandu pabayowine hago batiyenda bona chakipiite,ni baichi kwa Yesu bamweni mundu ambaye nchela gatikumuka,abile aweli vizuri ni mwene akili timamu,atami pa magulu ga Yesu,ni batiyogopa.36Nga mundu yumo ywa gabweni atumbwi kuachimuliya benge jinsi hayo mundu wabile kaganongoya nchela mwaponike. 37Bandu boti ba nkoa wa Ageres ni maeneo gake gagalindia banobite Yesu aboke kwasababu babii ni uwaoga nkolo muno.Ni ajingile mungalaba ku uruka.38Mundu yolo ywabokwile ni nchela atikunsihi Yesu yenda nakwe,lakini Yesu atikumbakiya ayende no baya, 39"Ubuye mu nyumba yako ni ubalange galo goti ambayo Nnongo apangite kwa wenga. Ayo mundu kaboka,kuitangaza poti mu ijiji ni goti ambago Yesu kapanga kwanembe.40Ni Yesu kabuya,kipenga sa bandu satikunkaribisha,kwa mana boti babile batikusubiri. 41Linga kaisa mundu yumo ywakemelwa Yairo nga yumo nkati ya atawala mu'sinagogi. Yairo katomboka pa'magolo ga Yesu ni kumnoba muno ayende munyumba yake, 42kwa mana abile ni mwana nnwawa yumo bai,ywabile ni miaka komi ni ibele,ni abile nkati ya hali yo waa.Paabile kayenda,kipenga sa bandu satikunkengama ni ywembe.43Nnwawa yumo ywatokwa ni mwai kwa myaka komi ni ibele abile palo ni atumile mbanje yoti kwa aganga,lakini ntopo ywamponyile hata yumo, 44kaisa kunchogo ya Yesu ni kukamwa lipindo lya ngobo yake,ni ghafla mwai yaachile kum'moka.45Yesu kabaya,"Nyai ywanikamwile?" Pabakanikiye bote,Petro kabaya,Ngwana nkolo,kipenga sa bandu kabansukuma ni kunzonga." 46Lakini Yesu kabaya,"Mundu yumo anikamwile,mana naiyowa ngupu yatiboka kwango."47Ywa nnwawa paabweni yabile aweza kwaa kificha chaapangite,katumbwa lendema,katomboka pae nnongi ya Yesu katangaza nnongi ya bandu bote sababu yai panga ankamwe ni aponywile saa yeyelo. 48Boka po kabaya kwanembe,"Nwawa,imani yako ikupangite ube nzima.Yenda kwa Amani."49Paabile yendelya kubaya,mundu yumo kaisa boka munyumba ya ntawala ywa li'sinagogi,kabaya,"Nwawa wako atiwaa.Kana usumbuke mwalimu." 50Lakini Yesu pabaayowine nyoo,kannyangwa,"Kana uyogope.Amini kae,ni alowa lopolwa."51Kayingya mu ayo nyumba,aruhusu kwaa mundu yeyote kujingii pamope niywembe,ila Petro,Yohana ni Yakobo,tate ba nwawa,ni mao bake. 52Muda bandu bote babile bakiomboleza ni kumoywa lilobe kwaajili yake,lakini kabaya,"Kna mumpangii ndoti,awile kwaa,lakini agonjike kae. 53Lakini batikunheka kwa kundharau,batiyowa kuba awile.54Lakini ywembe,kankamwa luboko yolo nnwawa,ni kunkema kwa lilobe,kabaya,Mwana,uluka" 55roho yake yankerebukye,ni kauluka saa yeyelo.Atikwaamuru kuwa,apeilwe kilebe pulani ili alye. 56Azazi bake batishangala,lakini atikwaamuru kana bammakii mundu chabile chapangilwe.
1Atibakema balo komi ni ibele pamopeiatikuwapea uwezo ni mamlaka kunani ya nchela goti ni kubaponya atamwe. 2Atikubatuma bayende kuhubiri ufalme wa Nnongo ni kubaponya atamwe.3Atikuwabakiya "kana mtole chochote kwa ajili ya safariyinu wala fimbo,wala mkoba,walankate,wala mbanje,wala kana mtole nganju ibele. 4Mukaya yoyoti mwa mujingia,mutame poo mpaka mwampala bokanga mahala poo.5Kwa balo babapokeite kwaa,pampala boka mji woo,mukungutange vumbi mumagolo yinu kwa ushuhuda kunani yabe." 6Batiboka yenda peta muijiji,bakitangaza habari inanoga ni kuponya bandu kila mahali.7Herode mtawala atiyowa goti yagabonekine atitaabika muno,kwa sababu yayowanike ni baadhi kwamba Yohana mbatizaji atifufuka bok mu'kiwo, 8Ni baadhi kwamba Eliya apitike ni kwabenge kwamba yumo kati ya manabii wa kunchogo atiuluka boka mu'kiwo kae. 9Herode atibaya,"atikunchinja Yohana,lakini yono nyai kwabe yaniyowa habari gake? Ni Herrode atipala ndila ya kum'bona Yesu.10Wakati papabuyangine balo babalagilwe,batikum'bakiya kila kilebe cha bakipangite.Atikubatola pamope ni ywembe,Atiyenda kichake katika mji waukemelwa Bethsadia. 11Lakini bandu banyansima batiyowa kuhusu lino batikumkengama,ni kuwakaribisha ni atilongela nabo kuhusu ufalme wa Nnongo,ni atikubaponya balo babapala.12Lichoba palitumbwile yomoka,balo komi ni ibele batiyenda kwake ni baya,"Batawanye bandu banyansima bayende katika ijiji ya papii ni mjini bakapalange papalya ni chakulya,kwa sababu tubile eneo lya mmwitu." 13Lakini atikuwabakiya,"mwanga mubapei kile chalya." Batibaya,"ntopo zaidi ya ipande itano ya nkate ni omba abele,papola tukapeme chakulya kwa ajili ya bandu aba banyansima." 14Pabile ni analome elfu tano palo.Atikuwabakiya anapunzi bake,"batamange pae katika makundi ya bandu hamsini kwa kila kundi.15Kwa nyoo batipanga nyo ni bandu batitama pae. 16Atitola mikate itano ni omba abele ni linga kumaunde,atikuibariki,ni kuimetwa katika ipande ipande,atikuwapa banapunzi bake linga waibeke nnonge ya bandu. 17Boti batilya ni yukuta,ni ipande ya chakulya vyaigile vyatilokotwa ni tweliya ikapu komi ni ibele.18Nayo ibile kwamba,palobile kichake,benepunzi bake babile pamope ni ywembe,ni atikuwalokya baya,"bandu ubaya nenga ni nyai?" 19Bayangwa,ni baya,"Yohana mbatizaji,lakini benge ubaya Eliya,ni benge ubaya yumo wa manabii wa nyakati za kunchogo atiuluka kae boka mu'kiwo."20Atikuwa bakya,"Lakini mwenga mubaya nenga na nyai? Petro kayangwa nikubaya,"Kristo boka kwa Nnongo." 21Lakini kwa kubakeleboya,Yesu kabaeleza kutobaya kwa yeyoti kunani ya lino, 22Atibaya kwamba mwana wa Adamu lachima bantese kwa makowe yanamboneni kunkana ni apendo ni makuhani bakolo ni baandishi,ni atauwa,ni lichoba lya tatu apauluka boka mu'kiwo.23Atikuwabakiya boti,"kati mundu yeyotri apala kunikengama,lachima aikane mwenr,atole msalaba wake kila lichoba,ni anikengame. 24Yeyoti ywa jaribu okowa maisha gake apala obiya,lakini yoyoti obiya maisha gake kwa faida yango,apala okoka. 25Je kipala kufaidia namani mwanadamu,muite apalike ulimwengu woti,lakini obiya au apatike asara ya nafsi yake?26Lini yoyoti ywa nibonia oni nee ni maneno gango,kwa ywembe mwana wa Adamu atikum'bonea oni paabile ni nkati ya utukufu wake,ni utukufu wa Tate ni malaika batakatifu. 27Lakini natikuwabakiya ukweli,kui ni baadhi yinu batiyemanyanga,abata baonjike kwaa kiwompaka bauone ufalme wa Nnongo."28Yapitike katika machoba nane baada ya Yesu baya maneno gaa kwamba atikubatola pamope ni ywembe Petro,Yohana ni Yakobo,batioboka kitombe loba. 29Ni pabile katika loba,bonekana kwa kuminyo yake kutibadilika,ni nganju yake yabile nyeupe ni ng'ara.30Ni lola,babilr analome abele batilongela nakwe babile Musa ni Eliya. 31Babonekine katika utukufu.Batilongela kuhusu boka kwake,kikowe chakalibila timiza Yerusalem.32Nambeambe Petro ni balo babile pamope kwee babile batiyemanga pamope nakwe. 33Yapitike kwamba pabile bakibokanga kwa Yesu,Petro atikum'bakiya,"Ngwana ni vizuri kwitu tama pano ni itupasa tengeneza makazi ya bandu atatu.Tengeneza limo kwaajili yako,limo kwaajili ya Musa,ni jimo kwaajili ya Eliya,Aelewite kwa chalongeite.34Patilongela aga,laichile liunde ni latikuwayobeka;ni batoyogopa pamweni batindilwe ni liunde. 35Lilobe lya pitike kumaunde baya,"hayoo nga mwana wango mteule.Mumpekani ywembe." 36Lilobe palikotwike,Yesu abile kichake.Batamile chichii,ni katika machiba galo babakiye kwaa yeyoti chochoti.37Lichoba lenge,baada ya boka pakitombe,bandu banyansima batikwembana nakwe. 38Lola, nnalome boka mu'bandu atilela kwa lilobe,baya,"Mwalimu nindaloba ulinge mwana wango,mana ni mwana wango wa pekee. 39Ubweni nchela hunkwamwa,ni mara ukombwa ndoti,ni kae umpanga changanyikiwa ni boywa pou mu'nkano,Nayo uboka kwa shida,na pia andaminya muno. 40Natikuwasihi benepunzi bako kuikemia iboke,lakini bawesike kwaa."41Yesu kayangwa nikubaya,"Enyi kizazi cha kiamini kwaa ni chakiobile,mpaka namwe toleana namwe?M,leti mwana wako pano." 42Kijana ywaichile,roho chapu itntombwa paeni kumtikisa kwa pujo lakini Yesu atikemea yelo roho njapu,atikumponya ywa nnalome,ni kunkabidhi kwa tate bake.43Boti batishangala ni ukolo wa Nnongo.Lakini pawabile batishangala boti kwa makowe goti yagatendite,baya kwa benepunzi bake, 44"Maneno yatame mmakutu ginu,kwa kuwa mwana wa Adamu atitolewa muluboko lwa bandu." 45Lakini baelewite kwaa maana ya maneno ago,ni atihiya mminyo gabe,linga kana baelewe batiyogopa kumlokiya kuhusu neno lelo.46Boka po mgogolo utumbwike nkati yabe kunani ya namani apala panga nkolo. 47Lakini Yesu paatambwile chabalokiana munyoya yabe atikumtola mwana nchunu,ni kum'beka upande wake, 48ni kubaya,"Kati mundu yeyoti ywampokeite mwana nchunu kati yono kwa lina lyango,anipokeite nee,ni yeyoti ywanipokeite nee,ampokeite ywaanitumile,kwa kuwa abile nchunu kati yinu nga nkolo."49Yohana kayangwa ni kubaya,"Ngwana twamweni mundu akibenga moka kwa lna lyako ni tutikunkanikia kwa sababu akengamana kwaa ni twee." 50Lakini Yesu atikum'bakiya,"kana munknikiye,kwa kuwa ywa abile kwaa kinyume ni mwenga ni wa kwinu."51Yapitike kwamba, lingana na machoba yagabile karibu ni machoba gake ga yenda kumaunde,kwa uimara aelekezite minyo gake Yerusalemu. 52Atumite ajumbe nnonge yake,nabo batiyenda ni jingiya katika ijiji ya Asamaria linga bantayarishie mahali. 53Lakini bandu bakwe bampokeite kwaa,kwa sababu abile atielekeza minyo gake Yerusalemu.54Benepunzi bake Yakobo ni Yohana palibweni leno,batibaya,"Ngwana upala tuamuru mwoto uhuluke pae boka kumaunde ubatiniye?" 55Lakini atibagalambukiya nikubakanikiya. 56Boka po batiyenda ijiji chenge.57Pababile bakiyenda,katika ndela yabe,mundu yumo atikuwabakiya,"Nipala kukukengama kokoti kwa uyenda." 58Yesu atikum'bakiya,"mbweha bana mayembwa,iyuni wa anga bana itundu,lakini mwana wa Adamu hana pa beka mutwe bake."59Ndipo atikum'bakiya mundu ywenge,"Nikengame." Lakini ywembe atibaya,"Ngwana,uniruhusu kwanza niyende nikamchike tate bango," 60Lakini ywembe atikum'bakiya,"mubaleke wafu bachikane wafu bene,lakini wenga uyende utangaze ufalme wa Nnongo kila mahali."61Pia mundu ywenge atibaya,"Nipala kukukengama,Ngwana,lakini uniruhusu kwanza nikawalage bababile kachango." 62Lakini Yesu atikuwabakiya ntopo mundu,yajea luboko lwake lemana linga mchogo ywafaika kwa ufalme wa Nnongo."
1Baada ya makowe ago,Ngwana atichawa benge sabini na kubatuma abele abele bamlongoli katika mji ni enea atilitarajia yenda. 2Atikuwabakiya,"Mauno ni ganambone,lakini wapanga kazi ni achache.Hivyo basi mulobe Ngwana wa mauno,ili kwamba atumeatume haraka apanga kazi katika mauno gake.3Muyende katika miji,Mulole,nindakubatuma kati ngondolo katika mapwa mwitu. 4Kana mpotwe mfuko wa mbanje,wala mikoba ya usafiri,wala ilatu,wala kana musalimii yeyoti mundela.5Katika nyumba yeyoti mwamujingile,kwanza mubaye,"Amani ibii katika nyumba yinu.' 6Kati mundu wa amani abile palo,amani yinu ipala igala kunani yake,lakini kama sivyo,ipala buya kwinu. 7Muigale katika nyumba yoo,mulye ni munywangange chabakipya,kwa maana mwapanga kazi astahili mchaala wake,Kana muhame boka kunyumba yoo yenda yenge.8Mji wowote wa'mujingile,ni kubapokya mulye chochoti chakibekwa nnonge yinu, 9ni mponyange atamwe bababile mwoo.Mubaye kwabe,'ufalme wa Nnongo uichile karibu yinu'10Lakini katika mji wowti wa mwamujingiya na bangana kuwapokiya,muyende panja katika ndela ni baya, 11'Hata vumbi lya mji uno lalinata magolo mwitu tunalikung'unda dhidi yinu!lakini mtambwange leno,Ufalme wa Nnongo utikaribia.' 12Nindakuwabakiya kwamba lichoba lya hukumu yopanga ni uvumilivu zaidi kwa Sodoma kuliko mji wuno.13Ole wako Korazini,Ole wako Bethsaida!Kati kachi ngolo yaipangite nkati yako ingalipangika Tiro ni Sidoni,Bangalitubu zamani kweli,bakitama nkati ya magolo ga magunia ni majivu. 14Lakini ipala istaimilivu zaidi ya machoba ga hukumu kwa Tiro ni Sidoni zaidi yinu. 15Wenga Kapernaumu,ufikiri kakatuliwa mpaka kumaunde?Ntopo,upala uluka pae mpaka kuzimu.16Ywa abapekania mwee anipekania nee,ni yeyoti abakana anikana nee,na yeyoti ywanikana nee ankana ywa anitumile."17Balo sabini batibuya kwa puraha,baya,"Ngwana hata moka watupekania kwa liina lyako" 18Yesu atikuwabakiya,"Nambweni nchela akitomboka boka kumaunde kati radi. 19Lola,nitakuwapea mamlaka ya lebata mngambo ni nge,ni ngupu yoti ya adui,ni ntopo chochoti kwa ndela yeyoti chakipala kubadhuru mwenga. 20Hata nyoo kana mupulaike tu katika leno,kwamba roho indabatii,lakini mpulaike zaidi kwamba malina yinu yaandikilwe kumaunde."21Katika muda wowolo atipulai sana katika Roho mpeletau,ni kubaya,"Nindakusifu wenga Tate,Ngwana wa kumaunde ni kilambo,kwa sababu upangite makowe aga boka kwa bene hekima ni akili,ni kuyaumukwa kwa babapundishwe kwaa,kati bana achunu.Ndio Tate,kwa kuwa yapendezite katika minyo gako."22Kila kilebe kitikabidhiwa kwango ni Tate bango,ni ntopo ywatanga Tate ni nyai ila mwana,ni yeyoti ywatamani mwana kuyaumukwa kwake."23Atikuwagalambukia anapunzi bake baya faragani,"woti barikiwa bababona haga ambayo mwenga mwagabona. 24Ninda kuwabakiya mwenga,kwamba anambone ni afalme batitamani bona makowe mwamuyabona,ni wayabweni kwaa,niyowa mwamuyowa mwenga,ni bayowine kwaa.25Lola mwalimu pulani wa saliya ya Kiyahudi atiyema ni kumjaribu,baya,"Mwalimu nipange namani niurithi ukoti wangayomoka?" 26Yesu atikum'bakiya,"Itiandikwa namani katika saliya?Indachomeka kitiwi?" 27Kayangwa ni kubaya,"Utampenda Ngwana Nnongo wako kwa mwoyo wako wpti,kwa roho yako yoti,kwa ngupu yako yoti,ni kwa malango gako goti,ni jirani yak kati nafsi yako mwene." 28Yesu kabaya,"Uyangite kwa usahihi,panga nyoo ni upala tama."29Lakini mwalimu,atitamani kujibalangia haki mwene,atikum'bakiya Yesu,"ni jirani yango ni nyai?" 30Yesu kayaangwa ni kubaya,"Mundu pulani abile uluka boka Yerusalem yenda Yeriko.Atitomboka kati ya anyang'anyi,batolite mali yake,ni kumkombwa ni kumleka karibu ya waa.31Kwa bahati kuhani pulani atiuluka kwa ndela yoo,pamweni atipita upande wenge. 32Nyonyonyo mlawi pia,paikite mahali palo ni kumwona apitike upande wenge.33Lakini Msamaria yumo,atisafiri,apitike palo pabile mundu yolo pamweni apatike huruma. 34Atikumkaribia ni kumtaba ilonda yake,ni kumpenganikia mauta ya divai kunani yake.Nakum'beka kunani ya mnyama wake,ni kumpeleka katika nyumba ya angeni ni kumuhudumia. 35Lichoba lenge atitola dinari ibele,ni kumpeya mmiliki wa nyumba ya angeni ni kum'bakiya,'muhudumie ni chochoti cha ziada chautumia,mbalepa panibuya.'3637Ni ywako kati ya haba atatu,yafikiri,abile i jirani kwake ywembe ywatombwike kati ya anyang'anyi?" Mwalimu atibaya,"Ni yolo alaite huruma kwake." Yesu atikum'bakiya,"Uyende ni upange nyonyoo."38Mbeambe pabasafiri batijingya katika ijiji pulani,ni nnwawa yumo lina lyake Martha atikumkaribisha kunyumba yake. 39Abile ni dada bake akemwa Mariamu,yatamile pamagolo ya Ngwana ni pekania neno lyake.40Lakini Martha atikuipeya shughuli yanambone za anda chakulya.Atiyenda kwa Yesu,ni baya,"Ngwana,ujali kwa kwamba dada bango atinilekiya nihudumiye kichango.Hivyo basi ubakiyeaiche kuniyangatiya." 41Lakini Ngwana atiyangwa ni kum'bakiya, Martha,martha,unachumbuka kunani ya makowe yanambone, 42Lakini ni kikowe chimo tu chema,Mariamu atichawa kilicho chema,ambacho hakitaondolewa boka kwake."
1Yapatike wakati yesu pabile kaloba sehemu fulani yuma wabanafunzi bake atikuwabakia "Ngwana utupundishe twenga loba kati yehona cha bafumbike anafunzi bake".2Yesu atikuwabakiya, pampalasali, mubaye, tate, lina lyako lifukuzwe, ufalme wako uiche.3Utapei mkate witu wakila lichobo. 4Utasamii makasagitu, kati twenga chatu wasania bahatukosea boti, kana utujeilii mmajalibu.5Yesu atikuwabakiya "Nyai kwinu ya abile na timbwiga yapalakunyendelia kilo na nakumakia mbwigai yango uniachime mikate itatu. 6Kwa sababu mbwigali yango haichile na mbeambeno boka safari nanenga ndopo chakumwandaliya. 7Nayolo yabile mkati atiyangwa, kanauniangishe mumnyongo tayari ujigalilwe na bana banga pamope nanenga tugonjike pakindanda.Ngwechalii ya yumuka na kukupewa wenga mikate. 8Nindakuwabakia kikowe ayumukali na kukupea mikate kati wenga wambwigati yake kwasababu yendeliya kukomboliya oli bila oni, apalayumukali na kukupie ipande yanambone ya mikate lingana na mahitaji yake.9Manenga mndakuwabakia mulobange na mwenga mpalapata mupalange na mwenga mpalatatu mukombwange oli na mwenga mpalayongolekwa. 10Kwa kuwa kila mundu yaloba apalapokiya na kila mundu yapala apapata na kila mundu yakombwa odi,mnyango apayogolekwa.11Tate ywakwo kati yinu,mwana wake mana alobite omba,ampeya mngambo badala yake? 12Au kunnoba lipinga kampeya kipelele badala yake? 13Kwa nyo,mwenga mwabile alau mutangite kuwapea bana binu kuwapea zawadi yaibile inanoga,muno kwaa Tate binu wa kumaunde apala kuwapea Roho Mpeletau balo babamnoba?"14Baadaye Yesu abile kaakemiya nchela,ni mundu ywabile ni nchela abile ni bubu.Pabile nchela gam'boi,mundu yolo awechite longela.Bandu banyansima batishangala muno. 15Lakini bandu benge batibaya,"hayo aboya nchela kwa Beelzebul,nkolo wa nchela.16Benge batiyangwa ni kumpala abalage ishara boka kumaunde. 17Lakini Yesu atiyatambua mawaso gabe ni kuwabakiya,"kila ufalme waubaganika ya panga ukeba,ni nyumba yaibaganike yalwatomboka.18Kati nchela atibaganika,ufalme wake upala yama kitiwi?Kwa sababu mubaya apiya moka kwa Belzebuli 19Kati nee nipiya mokoka kwa Belzebuli,Je ainu baboya moka kwa ndela gani,Kwasababu yeno,babo bapala kuwa ukumu mwenga. 20Lakini,kati meite niboya moka kwa lakonji lwa Nnongo uwichile.21Mundu ywabile ni ngupu yabile ni silaha kalendela nyumba yake,ilebe yake ipalal tama salama. 22Lakini kumvamia ni mundu ywabile ni ngupu zaidi,yolo mundu mwene ngupu nakumpokonywa silaha yake,natola mali yake yoti. 23Ywembe ywabile pamope ni nee abile kinyume ni nee,ni ywembe yayangabana kwaa pamope ni nee utawanyisha.24Ncheka nchapu pammoka mundu,ayenda ni pala sehemu pagamile ntopo mache lenga apomoli. 25Papanga akosite,ubaya,nipala buya kwa mboi. Papala buya nabona nyumba ipambilwe ni itama vizuri. 26Nga nyo paba buyangine nakoliya nyumba itipyailwa ni itami vizuri. Huyenda pala moka genge saba balio baovu zaidi kuliko ywembe mwene ni kubaleta baichange tama sehemu yelo.Ni hali ya mundu ywoo upanga m'baya kuliko ywabile mara ya kwanza.27Yapitike kwamba pabaite maneno goo,nnwawa pulani akombwililobe lyake zaidi ya boti pamkutano wa bandu ni baya,"litibarikiwa ndumbo lalikupapite ni mabele yauyongite." 28Lakini ywembe atibaya,mutibarikiwa mwamupekaniya neno lya Nnongo ni kulitunza.29wakati bandu banyansima batikusanyika ni yongeyeka,Yesu atumbwile baya,"Kizazi cheno ni kizazi cha maovu.Upala ishara ni ntopo ishara yabapeilwa zaidi ya yelo ishara ya Yona. 30Maana kati Yona abile ni ishara kwa bandu ba Ninawi,nga nyo ni mwana wa Adamu apala baa ishara kwa kizazi cheno.31Malkia wa kusini ayimaa lichuba lya hukumu ni bandu ba lubeleko linu ni kubahukumu bembe kwani ywembe apitike mwisho wa kilambo linga aiche apikani hekima ya Solomoni,ni hapo abile nkolo kuliko Solomoni.32Bandu ba Ninawi bayimaa katika hukumu pamope ni bandu ba lubeleko luu lichoba lya hukumu bakikuhukumu,kwani bembe batitubu kwa mahubiri ga Yona,ni linga,hapa abii nkolo kuliko Yona.33Ntopo mundu yoyoti,ywa washa taa ni kuibuka sehemu pae yene libindu yangali bonekana au pae ya kitondo,ila washa ni kuibika panani ya kilee lnga kila mundu ywa jingya aweche bona bwea. 34Lio lyako ni taa ya yiga,lio lyake mana lizuri basi yiga yake yoti yabaa mumbwea.Lakini lio lyako mana libile libaya basi yiga yako yoti waba mulubindu. 35Kwa nyo,muhiadhili linga bwea wa ibile nkati yinu kana ujihilwa libindu. 36Kwa nyo,kati yiga yoti ibile mubwega,ni ntopo sehemu yaibile mulubindo,basi yiga yako wabaa sawa ni taa yaiyaka ni piya bwega kwinu."37Paywomwile longela,Farisayo atikunkoka akalye chakulya kachake,naye Yesu ajingii nkati ni ba pamope nabo. 38Ni mafarisayo batichangala kwa kuwa haulugwi kwa kwanza kabla ya chakulya cha kitamuyo.39Lakini Ngwana awabakiye,"mwenga Mafarisayo mughulwa ikombo panja ni makaburi,lakini nkati yinu mutwi kwaa tamaa ni ulau. 40Mwenga mwa bandu mwangali lunda buli ywembe ywaubile panja aumbite kwaa ni ngati kae? 41mwapei masikini gagabile nkati,ni ikoe yoti yapanga safi kwinu.42Lakini ole winu Mafarisayo,kwani mpiya zako ya mnanaa ni ndebele ni kila aina ya mboga ya bustani.Lakini mlekite makoe ga haki ni kumpenda Nnongo,bila leka panga ginge kae.43Ole winu Mafarisayo,kwa kuwa mpendi tama katika itego ya nnongi mu sinagogi na lamukilwa salamu ya heshima mmusoko. 44Ole winu,mulandana ni makaburi gangali ni alama ambago bandu utyanga panani yake bila tanga."45Mwalimu yumo ywa saliya ya Kiyahudi anyangusi ni kumakiya,Mwalimu chaukibaya chenda kutuuzi kayetwenga." 46Yesu abayite,"Ole winu,baalimu ba shaliya!kwani muapea bandu michigo mikulu yangali kuiwecha kuiputwa,lakini mwenga mkunywa kwaa michigo yoo hata kwa lukonji lumo.47Ole winu,kwasababu mchenga ni bika kumbukumbu mu makaburi ga manabii amababo mjenga kumbukumbu katika makabuli ga manabii ambabo bababulige ni bukubinu. 48Nga nyo mwenga muchimulya yitityana na kachi yabapangite babubinu kwa sababu kweli bawile manabii ambabo mjenga kumbukumbu katika makaburi gabe.49Kwasababu ya kae hekima ya Nnongo ibaya,"Mbakuatuma manabii ni mitume nabo bapakuatesa ni kuabulaga baadhi yabe. 50Lubeleko lu lwa wajibika kwa damu ya manabii babawile tangu tumbwa kwa kilambo. 51Buka damu ya Abeli hadi damu ya Zakaria,ywa wile katikati ya madhabahu ni patakatifu.Ndiyo niwabakiya mwenga,lubeleko lu chawajibika.52Ole winu balimu ba saliya ya Kiyahudi,kwa sababu mtweti funguo ya lunda;mwenga mwabene mujingya kwaa,ni balo babapala jingya mwanda kuwa chibya."53Baada ya Yesu buka palo baandishi ni Mafarisayo batikumpinga ni ntau nakwe husu makowe maingi. 54kubapaya akole kwa maneno gake.
1Kwa wakati wo maelfu ganambone gabandu balikusangika pamoja kiasi cha tumbwa libatana atumbwi bayana banafunzi bake muhidhali na chachu ya mafarisayo ambayo nga unafiki.2Na pabali na siri yai iyilwe ambayo ya umukulilwalii wala jambo laliiyilwe ambalo latangani kwali. 3Na lyolyoi laumbayit palibindu layanika pabwega.Na gogota gamubajite munachikilo nkati ya yumba yinu ya nkati yamuyigile gatangazwa panani ya nyumba.4Nenda kuabakia mabwiga lyangu kana mwayoghope balu bababulagayiga na mtupu kile chingi chabakipanga. 5Lakini ni palakuabula ywakunyogopa.mungogope yulu ambaye baada ya bulaga aina ngupu ya kukutailya jehanamu elo nendakuabakia mwenga munyogopenywo.6Je shomoro batano bapimiali shilingi ibele? hata ivyo mtupu hata yamo ywabapala kumbalya mbele ya Nnongu. 7Lakini mtange kuwa nywili ya mumitwee yinu itibalangwilwa kana muyogope. mwenga muina thamani ngulu kuliko shomoro baingi.8Ninda kuabakia,ywaniyikitiya nenga nninge ya bandu,mwana wa Adamu anyiyikitya nnonge ya malaika na Nnongo. 9Lakini ywoywoti ywanikana nnonge ya bandu ni ywembe akanikiya nnongi ya malaika ba Nnongo. 10Ywoywoti nywabaya lineno kunani ya mwana wa Adamu,asamehelwa,lakini ywoywoti ywa mkufuru Roho mpeletau,asamehelwa kwaa,11Bapampeleka nnongi ya wakolo ba masinagogi,atawala,ni bene mamlka,kana muyogope husu namna ya longela katika kuitetea au kile cha baya, 12Kwa kuwa Roho Mpeletau ampundisha namani mwampala baya kwa wakati woo,"13Mundu yumo katika likusanyiko ammakiye,mwalimu,umakiye nnunangu ampei sehemu ya urithi wango," 14Yesu an'yangwi,ni nyai ywa nibikite panga namwamuzi ni wanipatanisha kati yinu? 15Nga aabakiya,muiadhari ni kila namna ya tamaa,kwa sababu ukto wa mundu ubile kwaa katika wingwa ilibe yabile nayo."16Yesu aabakiye mfano,kabaya,nng'unda wa mundu yumo tajiri yatipambika muno. 17ni atikuilokiya nkati yake,kabaya,mbange namani kwani ntopo mahali pabika yakya yango? 18Ngabaya mbapanga nyaa,mbatekwana magolo gango machunu ni chenga balibile likolo ni kuibika yakulya yango yoti ni ile yenge. 19Naibakiya nafsi yango,"Nafsi,uibekii akii ya ile yanambone kwa miaka yanambone upumuli,ulye,unywee ni ustalee."20Lakini Nongo ammakiye,wenga mundu mpumbavu,kiloo cha lino tupala mwoyo buka kwako,ni ilee yoti yaniandaite yapanga ya nyai? 21Nga yapanga kwa kila mundu ywa ibekya mali ni kuitayalisha kwaajili ya Ngwana.22Yesu aabakiye benepuzi bake,kwa nyo nenda kuwabakiya kana muyogope husu maisha yinu ya kwale mwa lyaa namani au husu yega yinu mwa wala namani. 23kwa kuwa maisha nga muno kuliko chakulya,ni yega muno kuliko ngobo.24Muilinge iyuni ya angani,balima kwaa wala bauna kwaa.Ntopo chumba wa lighulo lya bikya,lakini Tati bitu anda kuwaleleya mwenga bora kwaa kuliko iyuni! 25Ywako nkati yinu ambaye ywaisumbua awesa yongeya dhiraa imo katika maisha gake? 26Mana basi mngwecha kwaa panga hacho kichunu chakibile rahisi kwa namani kuisumbwa hago genge?27Mugalinge maluba mwagakula.Gapanga kwaa kazi wala gapota kwaa.Lakini nenda kuwabakia hata Suleimani katika utukufu bake boti ban'gwalike kwaa kati yimo yapo haga. 28Mana Nnongo ugawalika vizuri maakapi ga mmendi,ambago leno gabile,ni malau ugataikwa pa mwoto.Buli mwenga muno kwaa aweza kun'gwalika?mwenga imani njunu!29Kana msumbukii husu mwa lyaa namani au mwa nywa namani wala kana m'be ni hofu. 30Kwa kuwa mataifa goti ga kilambo basumbukiya mambo gabe.Ni Tati binu atangite kuwa mpala ago.31Lakini muupale ufalme wake kwanza,ni ago genge anyongekeya. 32Kana muyogope mwenge mwa likundi lichini kwasababu Tati binu apulaikya kwapea ufalme.33Mupimeye mali yinu mukaapeiimaskini,muhipangii mifuko yangali yomoka hazina ya kunani yanga yomoka,sehemu ambayo baii bakalibia kwaa wala nondo aweza kwaa alibu. 34Kwa kuwa paibile hazina yako,nga mwoyo wako paupabaa.35Ngobo yinu ndachi ibe itabilwe kwa nkanda,ni taa yinu muhakikishe kuwa kaiyendelya yakaa. 36ni m'be kati bandu babannolekea Ngwana wabe buka kusheree ya ndoa,linga mana aichile ni kumbwa ulibawecha kunyughulya nniyango kwa haraka.37Batibarikiwa balu atumishi ambao Ngwana aakolya bai minyo.Hakika atabaa ngobo yake ndacho kwa nkanda alafuatawika pae kwa chakulya,ni kubahudumia. 38Kati Ngwana aaicha kwa zamu yeneibele ya lindela lya kilo,au hata zamu yene itatu ya lindela,ni kunkolya wabiile tayari,yabaa heri kwa abo atumishi.39zaidi ya ago mutange linga,kati ngwana mwene nyumba akatangage saa ambayo mwii andaicha,apeilekali nyumba yake tekwana. 40Mube tayari kai kwani mutangite kwaa ni wakati gani mwana wa Adamu abuyangana.41Petro abayite,"Ngwana,utubakia twenga mfano yii,au umakiya kila mundu? 42Ngwana amm'bakiye,nyai mwanda mwaminifu au mwene hekima ambaye ngwana wake amika panani ya abanda benge lenga abagane chakulya chabe kwa wakati wapalikwa? 43Atibarikiwa mmanda yolo ambaye bwana wake mana aichile ukolya kapanga galo ganagile. 44Hakika nindakuwabakiya mwenga ya kuwa ami'ka manani ya mali yake yoti.45Lakini mmanda yolo mana abayite pa mwoyo wake,'bwana wango achia buya,nga nyoo ngatumbwa kuangumbwa abanda alalume ni alwawa alafu atumbwa lyaa,nywaa ni lobya. 46Bwana wake yolo mmanda aicha katika lichuba yanga kwaa kuitegemea ni lisaa langa kwaa kulitanga,ywembe ankata ipande ipande ni kummeka katika sehemu imo ni banga kwaa aaminifu.'47Mmanda ywa yowa mapenzi ga bwana wake,aindaite kwaa wala apangite sawa sawa ni penda kwake,akumbulwa iboko iingi. 48Lakini mmanda ywa tangite kwaa mwapendi bwana wake,lakini apangite gagapalikwa adhabu,angumbulwa iboko njunu.kwa kuwa ywembe ywa peilwe yanambone,apalongelwa buka kwake ni ywembe ywaaminilwe kwa yanambone,kwake alongelwa yanambone muno.49Niichile koya mwoto mukilambo ni nenda tamaniya ibe inda yaka, 50Lakini nina ubatizo ambao mbabatizwa,ni nina kyoto mpaka paukamilika.51Buli mufikilia kuwa niichi leta amani mukilambo?Nyoli,ninda kuwabakiya,badala yake niletite mutalanganike. 52Tangu nambeambe ni yendelya paba,ni bandu batano.Katika nyumba yimo babaganike,ni atatu kinyume ni abele abele bapanga kinyume ni atatu. 53Babaganika,tati apanga kinyume ni mwana wake,ni mwana ni mwana apanga kinyume ni tate bake,Mao apanga kinyume ni mwana wake,ni mwana apanga kinyume ni mabake,mwile apanga kinyume ni mkwano,ni mkwano apanga kinyume ni mabake.54Yesu ende kuabakia makutano kae,pa mona maunde kugapita kundondi,mwaya wakati wa ula wandaicha,ni nga chai bile. 55Ni mchunga wa kusimana uvumilite mmaya paba ni lyoto likali,ni nga chai baa. 56Mwenga mwa lau,muweza tafsiri mmoneka wa kilambo ni kunani,lakini iba buli nngwecha kwaa tafsiri wakati waubile?57Ni kwa namani kila yumo kana alipambanue lali la kweli kwake kulipanga wakati pa bi ni nafsi ya panga nyo? 58Maana mana uyihi ni ywakushitakiya nnongi ya hakimu,uitahidi patana na ywa kushitakya mungali balo mundela kana akupeleke kwa hakimu,ni hakimu akupeleki kwa afisa akutaikwa muligereza. 59Ninda kuwabakiya wapita mwo adi ulepite mpaka lusenti lwa mwisho.
1Ni wakati wowow pabile ni baadhi ya bandu babamtaarifu husu Agalilaya ambabo Pilato atikuabulaga ni yangabana damu yabe ni sadaka yabe. 2Yesu atiyangwa ni kuabakiya,buli mukita kuwa Agalilaya abo babi dhambi kuliko Agalilaya bengi boti nga maana bapatilwe ni mabaya go? 3Nyoo kwaa,nenda kuabakiya,lakini mana mutubu kwaa,ni mwenga mpaangamia nyonyo.4Au balo bandu komi ni nane katika Siloamu ambabo nnara watitumbuka ni waa nkati bembe babi bene dhambi muno kuliko bandu katika Yerusalemu. 5Nyoo kwaa,ninga nibaya,mana ntubu kwaa,mwenga mwaboti mwa angania kae.6Yesu aabakiye mfano woo,mundu yumo abile ni mtini utipandilwa katika nn'gunda wake ni ayei pala matunda nnani yake lakini hapatike kwaa. 7Aamakiye ywa atunza nng'unda,linga kwa miaka itatu nitiicha ni paya pala matunda muntini we lakini mbatike kwaa.uukate,kwani ulete uhalibifu wa bui?8Ywatunza nng'unda ayangwi ni baya uleke mwaka wono linga ni niukulugii ni kubikya mbolea panani yake. 9Mana upambike matunda mwaka wauicha ya panga vizuri,lakini mana upambike kwaa,waukate!"10Tumbwe Yesu endefundisha katika yumo nkati ga masinagogi wakati wa sabato. 11Linga abile mao yumo ambaye kwa miaka komi ni mitano abile ni roho nchapu ywa udhaifu,ni ywembe abile atipinda ni ntopo uwezo kabisa wa yima.12Yesu atikumona,atikumkema amakiye "Mao,ubekilwe huru bukana na udhaifu wako." 13Abekite maboko gake kunani yake,ni mara yiga yake yatikuinyosha ni atikuntunza Nnongo. 14Lakini nkolo wa Sinagogi atikachilika kwa sababu Yesu atikumponya lichuba lya sabato.Nga nyo ntawala ayangwi abakiye makutano,"kui na machoba sita ambago lazima panga kachi.Muiche kuaponya basi,katika lichuba lya sabato kwaa.15Bwana ayangwi na baya,"mwanafiki!ntopo kila yumo winu unyaghulya mbunda ywako au ngombe buka kyungulu ni kuaongoza kumpeleka nywa lichuba lya sabato? 16Nga nyo kae mwana wa Abrahamu,ambaye nchela atikuntaba kwa miaka komi ni minane,buli kipalikwe kwaa kifungo chake kana kiyoghulekwe lichuba lya sabato?"17Pabile kabaya maneno aga,balo boti batikumpinga bamweni oni,bali makutano boti ba bengi batishangilia kwaajili ya makowe ga ajabu gagapangite.18Yesu abayite,"Ufalme wa Nnongo ulandana ni namani,ni niweza linganisha ni namani? 19Ni kati mbeyu ya haradari ya itweti mundu yumo ni kuipanda munng'unda wake,ni kulaa panga mkongo nkolo ni iyuni ya kunani chenga ijumba yabe katika sambi yake.20Kae abayite niulandaniye ni namani ufalme wa Nnongo? 21Ni kati chachu ambayo mnwawa uitola ni kuiyangabana muilengo itatu ya bwembe hata umuka."22Yesu atyanga kwaa kila mji ni kila kijiji kayenda Yerusalemu ni kuapundisha. 23Mundu yumo alokiye,"Ngwana,ni bandu achunu bai babakolelwa?hivyo atiabakiya, 24"Muitaidi jingya pitya nnyango nchunu,kwasababu baingi bapaya ni bawecha kwaa jingya.25Mara baada ya mwene nyumba yima ni jigala mnyango,basi mwayima panja ni kumbwa uli paniyango ni baya,"Ngwana,Ngwana,Utuyungulii ywembe ayangwa ni kuabakiya,nibatangite kwaa mwenga wala kwa mmoka. 26Nga mwa baya,"Twalile ni nywa nnongi yako ni wenga watipundisha katika mitaa yitu.' 27Lakini ywembe an'yangwa,nenda kuabakiya,nibatangite kwaa,kwa mmoka,muboke kwango,mwenga mwa moanga malau!.28Papanga ni kilio ni saga mino wakati mwababona Abrahamu,Isaka,Yakobo ni manabii boti katika ufalme wa Nnongo,lakini mwenga mwabene mutaikulilwe panja. 29Baicha boka mashariki,magharibi,kaskazini,ni kusini,ni pumulya katika meza ya chakulya cha kitamunyo katika ufalme wa Nnongo. 30Ni utange alee,wa mwisho nga wa kwanza ni wa kwanza apanga wa mwisho."31Muda nchunu baadaye,baadhi ya mafarisayo batiicha ni kummakiya,"Uyende ni ubuke paa kwa sababu Herode apala kukubulaga. 32"Yesu abayite,"muyende mukammakiye yolo kibweya,linga,nigabinga moka ni kuaponya lino ni malau,ni lichuba lya itatu naitimiza lyengo lyango. 33Katika ali yoyoti,ni muhimu kwaajili yango yendelya lino,malau ni lichuba laliicha,kwa vile ikubalike kwaa kumulaga nabii kulipau ni Yerusalem.34Yerusalemu,Yerusalemu,nyai ywa abulaga manabii ni kuakumbwa maliwe balo babatumilwe kwinu.Mara ilenga mbala kubakusanya bana binu kati nguku mwa akusanya bana bake pai ya mapapaya gake lakini mwalipalike kwaa. 35LInga nyumba yako ilekilwe,ni nee nendakuwabakia mngwecha kwaa kum'bona hata pampala baya Abarikiwe anywo ywa icha kwa lina lya Ngwana."
1Yapitike lochoba lya sabato,pabile kayenda kachake kwa yumo ywa kiongozi wa Mafarisayo lya nkate,nabo babile kabachunguza kwa karibu. 2Linga palo nnongi yake pabile mundu ambaye asuliwae ni iumbe. 3Yesu aalokiye ataalamu ba saliya ya Ayahudi ni Mafarisayo,"Buli,ni alali kumponya lichuba lya sabato au bulii?4Lakini bembe babi chichi kwa hiyo Yesu atikumkamwa,nikumponya ni kumruhusu ayende zake. 5Ni ywembe aabakiye,nyai kati yinu ambaye aii na mwana au ngombe atumbukii pa luchii lichuba lya sabato amuuta panja mara yimo?" 6Bembe babi ni uwezo kwaa wa pia jibu kewa mambo ago.7Yesu pakwipilwe kwamba bachawii itii ya heshima,abakiye mfano,Ngabakiya, 9Wakati pankokelwa ni mundu kundoa kana utume katika nafasi ya heshima kwasababu iwezekana akokilwe mundu ambaye mwene heshima muno kuliko wenga. 8Wakati mundu ywa mkokite mwenga mwaabele paaicha akubakia wenga,"upiyee mundu yo nafasi yako" ni kwa oni watumbwa tola nafasi ya kumwisho.10Lakini wenga mana ukokilwe,uyende ukatame nafasi ya mwisho,linga wakati yulo ywa kukokite manaaichile awecha kukubakiya wenga,"Mbwiga,uyende nnongi,zaidi,"apo wabaa utieshimika nnongi ya boti bautaminabo pameza. 11kwa maana kila ywa ikwiya bapakumuuluya ni nywaa iuluya bapa kunkwiya.'12Yesu kae aabakiye mundu ywankokite,papia chakulya cha mutwe kati au cha kitamwiyo,kana uakoke mabwigalyo au alongo au anunabo au majirani bako matajiri,linga kwamba bembe kana kukoke wenga kwa pata malipo.13Badala yake,paunga sheree wakoke masikini,ilema,iwete ni ipofu. 14Ni wenga wabarikiwa,kwa sababu bawecha kwaa kukulipaa.Kwa maana walipilwa katika ufufuo wa bene haki."15Wakati umo wa balo babatami mezani pamope ni Yesu,p[ayowine ago,ni ywembe aamakiye,Atibarikiwa yolo ywa lyaa nkate katika ufalme wa Nnongo!" 16Lakini Yesu aamakiye mundu yumo aandayite sheree ngolo akokite bandu baingi. 17Wakati sheree paibile tayari,amtumite mmanda wake kuabakia balo babakokilwe,muiche,kwa sababu ile yoti ibekilwe tayari18Boti batumbwi luba radhi,ywa kwanza aamakiye mpanga kachi,mbinike nng'unda,lazima niyende nikalibone tafadhali unisamee,' 19Ni ywenge abayite mbimike jozi tano ya ngombe ni nenga niyenda kuwapaya.Tafadhali uniwie radhi.' 20Ni mundu ywenge kabaya,"nikobike nnwawa,kwa nyoo ngwecha kwaa icha.'21Mmanda kabuya ni kummakiya ngwana wake makowe ago,ngwana mwene nyumba atikasirika atikummakiya mmanda wake,Yenda uoesi mumitaa uichochoro ya mji ukabatole kwango maskini,ilema,ipofu ni babalemile." 22Mmanda ngabaya,nwana hago gaulagya gapangilwe ni hata nambiambi balo kui na nafasi.23Ngwana ngamakiya mmanda,yenda katika ndela ngalu ni muichocholo bandu ni ubalazimishe bandu bajingii,linga nyumba yango itwetii. 24Kwa maana nenda kuwa bakiya,katika balo babakokilwe ba kwanza ntopo ywapaya sheree yango.'25Nambeambe bandu banyansima babile kabayenda nakwe pamope agalambwike ni aabakiye, 26Mana mundu kaicha kwango ni amchukya kwaa tate bake,mao bake,nnyumbo we,bana bake,anunabe,alalome ni alwawa ndio,ni hata maisha gake awecha kwaa panga mwanapunzi bango. 27Mundu ywaapotwa kwaa msalaba wake ni icha ichungu yango hawecha kwaa panga mwanapunzi bango.28Maana nyai nkati yinu,ambaye atamaniya chenga nnara hatamaa kwa akadilii galamaa kwa mahesabu kati ai na chilo chakipala linga alikamilishe lyo? 29Vinginevyo baada ya bika nsingi ni chindwa yomolya,boti bababweni batumbwa kum'dhihaki. 30Kabaya,mundu yu alumbwi chenga wakati ntopo ngupu ya yomolya.31Au mfalme ywako mana kaapala yenda,kumbwana ni mfalme ywenge katika vita ambae hatama kwaa pae kwanza ni tola ushauli usu mana awecha,pamope ni bandu elfu komii kumbwana ni mfalme ywenge kaicha usu ywembe ni bandu elfu ishirini? 32Ni mana nyoo kwaa,wakati jeshi lya bengi balo li kutalu utuma mjumbe pala masharti ga amani. 33Kwa nyoo basi yoyoti kati yinu ambaye haaleka kwaa yoti yabile nayo,hawecha kwaa,panga mwanapunzi bango.3435Mwinyo ni nzuri,lakini iobiye ladha yake,panga kitiwe panga kai mwinyo kae? Ntopo matumizi kwa bui au hata kwa mbolea undataikwa kutalu.Ywabile na makutu,ni ayowe."
1Bai batoza ushuru boti ni benge bene sambi baichile kwa Yesu ni kumpekania. 2Mafarisayo ni baandishi batinung'unika kababaya,mundu yoo hubakaribisha bene sambi ni lya nabo."3Yesu kabaya mfano wono kwabe,kabaya, 4"Nyai kwinu,kati abi ni ngondolo mia jimo ni mei teo anobite yumo kati yabo,apala kuwaleka balo tisini na tisa mupongote,ni ayende kumpala yolo ywanobite mpaka kumbona? 5Ni ywewmbe maite mpatike umbeka mulipamba lyake ni pulaika.6Paika kunyumba,ubakema mbwiga kwa yango ni jirani yake nakuwabakiya mupurahi pamope ni nee,kwa kuwa nimpatike ngondolo ywango ywaobite.' 7Nindakuwabakia nyonyonyo kupabaa ni puraha kumaunde kwaajili ya mwene sambi yumo yatubu,zaidi ya bene haki tisini na tisa babile ntopo hoha ya tubu.8Au kuna nnwawa gani ywabile ni sarafu komi za mbanje,payaobite ni sarafu jimo,hapa washa taa ni pyaya nyumba ni kuipala kwa bidii hadi kuipata? 9Ni paibona hubakema mbwiga kwaa yake majirani bake kuwabakia mpurahi pamope ni nee,kwa kuwa niipatike sarafu yango yaniobite. 10Hata nyoo nindakuwabakiya ibile puraha nnonge ya malaika wa Nnongo kwaajili ya mwene sambi yumo tubu."11Ni Yesu atibaya,"mundu yumo abile ni bana abele 12Yolo nchunu atikum'bakiya tate bake,tate unipei sehemu ya mali yango yoti kuirithi.Nga atibagana mali yake kati yabo.13Machoba ganambone kwaa yolo nchunu atokusanya vyoti anavyomiliki naboka kilambo cha mbale,na kwoo atitapanya mbanje yake,kwa pema ilebe yaipalite kwaa,na tapanya mbanje yake kwa anasa, 14Naye pabweni ayomwile tumiya yoti njala kolo itiyingya pakilambo chelo nayembe atumbwile panga abi na uhitaji.15Atiyenda ni kuajiri mwene kwa yumo wa raia wa kilambo chelo,ni yembe atikumpeleka kumng'unda wake lisha magobe. 16Ni atitamani kuishibisha kwa maakapi yabalile kwa sababu ntopo mundu ywampei kilebe chochoti cha lya.17Ila yolo mwana nchunu patambwile mwoyoni mwake,abaite ni atumishi alenga wa tate bango bana chakulya chanambone cha tosha ni nenga nibile pano,ni waa na njala! 18Nipala boka ni yenda kwa tate bango,ni umbakiya,"Tate nikosite kunani ya maunde ni nnongi ya minyo gako. 19Nistahilli kwaa kemelwa mwana wako kae,unipange kati yumo wa atumwa bako."20Ndipo atiboka ni yenda kwa tate bake,pabile angaliu palipite napatate bake amweni akiya ayei lubela ni kumkumbatiya ni kumnoniya. Yolo mwana atikum'bakiya 21,"Tate nikosite kunani ya maunde ni nnonge ya minyo gako nistaili kwaa kemelwa mwana wako.'22Yolo tate atikuwabakiya atumishi bake,'mulileti upesi nganju ya ibile bora,mukamuwalike mujei ni pete mu'ingonji ni ilatu mumagolo. 23Boka po munileti ndama yolo yanonite nakumchinja uliye ni kupurai. 24Kwa kuwa mwana wango atiwaa naywembe abi hai.Ati oba nakwe atibonekana batumbwile shangilia.25Bai yolo mwana wake mpendo abile kumngunda.Pabayowine ni karibia kunyumba ayowine malobe ya nyambo ni ng'anda. 26Amkemite mtumishi yumo nakumlokiya makowe gano maana yake namani" 27Mtumishi akam'bakiya mnunako haichile ni tate bako atikumchinjia ndama yanenipe kwasababu atibuya salama,'28Mwana mpendo atikasirika akani jingiya nkati ni tate bake apitike panja kumpembeya. 29Ila atikuyangwa tate bake baya,"lola nenga nitikutumikiya miaka yanambone,wala nikosite kwaa amri yako,lakini unipei kwaa mwana mbui lenga niweche sherekea ni rafiki zango. 30Lakini paichile yono mwana wako watapakinye mali yako yoti pamope ni makahaba atikunchinjia ndama yanenipe.31Tate akabakiya,'mwana wango,wenga u pamope ni nenga kila machoba goti ni vyoti yanibile vyo vyako wenga. 32Ila yapangite vyema kwitu kumpangiya sherehe ni purai,yono mbwiga wako atiwaa,nanambeambe abi nkoti,ni atioba ni ywembe apatikine."
1Yesu atibabakiya kae benepunzi bake,"Pabile ni mundu yumo tajiri abile ni meneja,ni apeilwe habari ya kwamba meneja yono atapanya mali yake. 2Nga nyoo tajiri atikumkema,nikum'bakiya,"nga namani yeni yaniipekania kunani yako?Upiye hesabu ya umeneja wako,kwa kuwa uwecha kwaa panga wameneja kae."3Yolo meneja atibaya kumoyo wake,nipala panga namani,mana ngwana wango anikonyie kazi yango ya umeneja?Ntopo ngupu ywa lema,ni loba loba nibona oni. 4Nilitangite lanipala panga lenga panipoyelwa kukazi yango ya uwakili bandu banikaribishe kunyumba yabe.5Nga nyoo wakili atikubakema adeni wa ngwana wake kila yumo akam'bakiye wa kwanza,'udaiwa kiasi gani ni ngwana wango?' 6Atibaya ipimo mia jimo ya mauta akambakiya 'utole upesi hati yako utame upesi uyandike hamsini.' 7Boka po atim'bakiya ywenge ni wenga udaiwa kiasi gani? 'atibaya 'ipimo mia jimo vya bwembe wa ngano,akam'bakiya,'utole hati yako uyandike themanini.'8Yolo ngwana atikumsifu meneja dhalimu cha pangite kwa weleu,kwa kuwa bana ba'kilambo wono ni werevu wanambone nashughulika kwa ung'anga ni bandu baupande wabe kuliko bababile bona banuru. 9Ni nenga nindakuwabakiya muipange ambwiga kwa mali ya udhalimu lenga baikosike babakaribishe katika makao ga milele.10Ywa abiile mwaminifu katika lalibile lichunu muno upanga uaminifu katika likolo,ni abile dhalimu katika kichunu muno na katika kikolo pia. 11Mana mwenga mpangile kwaa uaminifu katika mali ya udhalimu ni ywako apalakukuamini katika mali ya kweli? 12Na mana mwabile kwaa baaminifu katika tumia mali ya mundu ywenge nyai ywapala kuwapea yaibile ya kwinu bene?Ntopo mtumishi ywaweza tumikia ngwana wanaibele,kwa maamna apala kumchukia yumo ni kumpenda ywenge,ama apala chikamana ni yolo ni kumdharau hayo.Hawesa kwaa kumtumikia Nnongo ni mali."14Bai Mafarisayo,bababile apenda mbanje bayowine ago goti ni chalawa. 15Ni atiabakiya,"mwenga mwamuipunia haki nnonge ya bandu,lakini Nnongo aitangite mioyo yinu,kwa kuwa latitumikite kwa bandu upanga chukizo nnonge ya Nnongo.16Saliya na manabii vyabile mpaka Yohana paichile.Boka wakati wolo,habari njema ya ufalme wa Nnongo utitangazwa,ni kila mundu upaya jingya kwa ngupu. 17Lakini ni rahisi ka kumaunde ni pakilambo viboke kuliko hata herufi yimo ya saliyakosekana.18Kila ywanneka nnyumbowe ni kobeka nnwawa ywenge azini,nayomkobeka ywembe ywalekwite ni nchengowe azini.19Pabile ni mundu yumo tajiri awalite ngobo za rangi ya zambarau ni kitani safi ni abile atipurai kila lichoba utajiri wake nkolo. 20Ni maskini yumo lina lyake Lazaro abekitwe muligeti lyake,ni ana ilonda. 21Ni ywembe atitamani yukuta kwa makombo yatambwike katika meza ya yolo tajiri hata mapwa waichile ni kumlambata ilonda yake.22Ikawa yolo maskini awile ni tolekwa ni malaika mpaka pakiuba cha Ibrahimu.Yolo tajiri pia awile nachikwa. 23Ni kolo kumambe abile kumateso aobwile minyo gake ni kum'bona Ibrahimu kuutalu ni Lazalo pakiuba chake.24Atilela ni kubaya,Tate Ibrahimu,unihurumie unlei Lazaro achuye ncha ya lukonji lwake mumache,auburudishe ulimi wango,kwa sababu nindateswa katika mwoto wono.25Lakini ibrahimu abayite,"mwana wango ukumbuke ya kwamba katika maisha yako utipokiya makowe yako mema,ni Lazaro nyo apatike mabaya.Ila nambeyambe abile pano anafarijiwa ni wenga unalumia. 26Ni zaidi ya ago,kubekitwe liembwa likolo ni lilacho kati yitu,lengo balo bapala boka kono icha kwoo kana bawechange wala bandu wa kwinu kana baloke icha kwitu."27Yolo tajiri abayite,'nindakuloba tate Ibrahimu,kwamba umtume kunyumba ya tate bango. 28kwa kuwa nibile nabo anunango atano linga abaonye,kwa hofu kwamba nabo baicha mahali pano nateseka.'29Lakini Ibrahimu abayite,"babile Musa ni manabii babapekani bao. 30Yolo tajiri atibaya,"nyoo kwaa,tate Ibrahimu,lakini mana ayendile mundu boka kono kwa wafu bapala tubu.' 31Lakini Ibrahimu atikum'bakiya,'kana bakani kuwa pekania Musa ni manabii bapala shawishika kwaa ni mundu hata mana atiuluka boka mu'kiwo.
1Yesu atikuwabakiya benepunzi bake,"makowe yagasababisha bandu bapange sambi hana budi pitya,lakini ole winu mundu ywasababisha! 2Bora panga nyoo mana mundu yoo atitabilwa liwe lanatopa lya yagio paingo ni kumtaika mu'bahari,kuliko kumpanga yumo wa haba achunu atenda sambi.3Muilindange,mana nnongo wako atikukosea umketeboye,ni ywembe akitubu umsamehe. 4Mana akukoseite mara saba kwa lichoba limo ni mara saba kwa lichoba limo aichile kwako baya,'nindatubu,'umsamee"5Mitume bak batikum'bakiya Ngwana,"utuyongekee imani yitu," 6Ngwana abayite,"mana mwabile na imani kati punje ya haradari,mwawezite kuubakiya nkongo wono wa munene,kuutapwa ni ukabolike mubahari,nakwe ungebatii.7Lakini nyai kati yinu,abile ni mtumishi ywalema mng'unda wake ama ywachunga ngondolo,apala kum'bakiya pabuya kung'unda,uwiche haraka ni keti uliye chakulya. 8Je apala kum'bakiya,'uniandalie chakulya nilye,ni uitabe mkanda ni unitumikie mpaka paniyomwa lya na nywaa.Badala ya poo apala lya na nywaa?9Hapakumshukuru mtumishi ywoo kwasababu atimizite galo abakilwe? 10Nyonyonyo ni mwenga mana mupangite yaniwalagile mubaye twenga tu atumishi tustahili kwaa,tupangite tu galo gatupasayo panga.'11Yatikuwapitya kwamba pabile safarini yenda Yerusalemu,atipita mpakani mwa Samaria ni Galilaya. 12Pajingile pakijiji chimo,kwoo atikoliana ni bandu komi bababile ni ukoma,atiyema kuutalu. 13Batondobiye lilobe baya,"Yesu Ngwana hutuhurumiye."14Pababweni atikuwabakiya,"Muyende mukailaye kwa makuhani,"nabo pababile andayenda batitakasika. 15Yumo wabe pabweni kwamba aponi,atibuya kwa lilobe likolo atikumsifu Nnongo. 16Atikilikita mumagolo ya Yesu atikushukuru,yembe abile Msamaria.17Yesu kayangwa,kabaya,"Je batakasike kwaa boti komi?babile kwako balo benge tisa? 18Ntopo hata yumo ywabonekine buya lenga kumtukuza Nnongo,bali yono mgeni? 19Ammakiye,"Ukatuke ni uyende zako imani yako ikuponyile."20Palokiye ni Mafarisayo ufalme wa Nnongohiucha lichoba lyako?,Yesu atibaya,"Ufalme wa Nnongo kilebe cha wezekana kwaa bonekana. 21Wala,bandu bapala baya kwaa,"mulinge pano!ama,mulinge kolo!kwa maana ufalme wa Nnongo ubile nkati yinu"22Yesu atikuwabakiya anapunzi bamke,wakati upalaika ambapo mpala tamani kuibona yumo la lichoba la mwana wa Adamu,lakini mupala kulibona kwaa. 23Wapala kum'bakiya,mulinge,kolo!mulinge pano!' Lakini kana muyende linga,wala kubakengama. 24Kati umeme wa njai umulikao katika anga tumbulia upande umo hadi wenge. Nga nyoo hata mwana wa Adamu aba nyo katika lichoba lyake.25Lakini kwanza impasa teseka katika makowe yanambone ni kumkana ni kizazi cheno. 26Kati yalibile lichoba lya Nuhu,ngaipalanga katika lichoba lya mwana wa Adamu. 27Walile,na nywaa,bakikobeka ni konda mpaka lichoba lelo ambalo Nuhu pajingie katika safina ni mafuriko paichile ni kubaangamiza boti.28Nga chaibile katika lichoba lya Ruthu,babile nywaa,pema ni pemeya,lema ni chenga. 29Lakini lichoba lelo latu paboi Sodoma,wanyei ula wa moto ni kiberiti boka kumaunde ni kubaangamiza boti.30Nga nyo yaipala panga lichoba lelo lya mwana wa Adamu paumukulwa. 31Lichoba liyo kana umruhusu ywabile mudari ya nyumba auluka tola bidhaa yake nkati ya nyumba.Ni kana umruhusu ywabile kumnguta buya kaya.32Mkumbukiya mnyumbowe Ruthu. 33Yeyoti ywapala kuyalopya maisha gake apala kuya abiya,lakini yeyoti yayaobiya maisha gake apala kugalopwa.343536Nindakuwabakiya,kilo cheno kupabaa ni bandu abile katika kindanda chimo,yumo apala tolekwa,ni yenge apala lekwa.Pulabaa ni anwawa abele bandaaga nafaka pamope,yumo apala tolekwa ni yenge lekwa." 3637Bannobiye,"Wapi Nnongo?" Kaayangwa,"Palo pabile mzoga,ndipo tai kabakusanyika pamope."
1Boka po atikuwabakiya mfano wa namna babapali kwa loba daima,ni kana bakate tamaa. 2Atibaya,'Pabile ni hakimu katika mji fulani,ambaye atimwogopa kwaa Nnongo ni kubaheshimu bandu.3Panile ni mjane katika jiji lyo,nayemba atiyenda mara nyingi,abaya,uniyangatiye pata haki dhidi ya mpinzani wango.' 4Kwa muda mrefu abi tayari kwaa kumyangatia,lakini baada ya muda atibaya kumoyo bake,'ingawa nenga nimyogopa kwaa Nnongo ama kubaeshimu bandu, 5lakini kwa lale yono mjane andakunichumbwa nipala kumnyangatia pata haki yake,kana iche nichosha kwa kuniichilia mara kwa mara."6Boka po Ngwana abaite,'mpekani chabaite hayo hakimu dhalimu. 7Je Nnongo apaleta kwaa haki kwa bateule haki kwa bateule bake babaleliya mumtwekati ni kitamunyo?Je ywembe apala baa mwaminifu kwabe? 8Ninda kuwabakiya kwamba apaleta haki kwabo upesi.Lakini wakati mwana wa Adamu paicha,Je apala kolya imani mukilambo?'9Ngapa abakiya mfano wono kwa baadhi ya bandu babakuibona bene baa na haki ni kubacharawa bandu benge, 10Bandu abele baabwike yenda mulihekalu sali,yumo mfarisayo ywenge mtola ushuru.11Farisayo atiyema kaloba makowe haga kunani yake mwene,'Nnongo,nindakushukuru kwa vile nenga si kati bandu benge ambao ni nianyang,anyi,bandu basio wadilifu,azinzi,ama kati yono mtoza ushuru. 12Nindataba mara ibele kila wiki.Nipiya zaka katika mapato yoti yaniyapata.13Lakini yolo mtoza ushuru,atiyema kuutalu,bila yawecha kakatuya minyo gake kumaunde,atikopwa kiuba chake nabaya,"Nnongo,nirehemu nenga mwene sambi. 14Nindakuwabakiya,"Mundu yolo atibuya kaya abi atibalangilwa haki kuliko yolo ywenge,kwa sababu kila ywa ikweza apala uluywa,lakini kila mundu ywa nyenyekeya apala kakatuliwa.15Bandu batimletia bana babe achanga,linga aweze kubakamua,lakini anapunzi bake pababweni ni galo,Batibakanikiya. 16Lakini Yesu atikubakema ni kubaya,"Mubaleke bana achunu baichange kwango nee,wala kanamubakanikii.Maana ufalme wa Nnongo ni wa banda kati abo. 17Amin,nindakuwabakiya,mundu yeyoti ywapokeite kwaa ufalme wa Nnongo kati mwana ni dhahili apala jingya kwaa.'18Mtawala yumo atikumlokiya,akibaya,'Mwalimu mwema,nipange namani lenga niurithi ukoti wanga yomoka?' 19Yesu atikum'bakiya,'kitumbwe namani kunikema mwema?Ntopo mundu ywabile mwema,ila Nnongo kichake. 20Uzitangite amri-kana uzini,kana ujibe,kana ubulage,kana ubaye ubocho,ubaheshimu tate ni mao bako. 21Yolo mtawala atibaya,'makowe aga goti nikuyakamwa panibile kijana.'22Yesu payowine ago ammakiye,"utipongokiwe ni kikowe chimo,lachima upeyeme vyoti vya ubi navyo ni ubagane kwa maskini,ni mwenga upala baa ni hazina kumaunde,boka po uiche,unikengame.' 23Lakini tajiri payowine ago,atiuzunika muno kwa sababu abile tajiri wanambone.24Boka po Yesu,amweni pauzunike muno atibaya,'Jinsi gani yaipalanga mgumu kwa matajiri jingya katika ufalme wa Nnongo. 25Maana ni rahisi muno kwa ngamya petamu,liembwa lya sindano,kuliko tajiri jingya mu'ufalme wa Nnongo.'26Balo babayowine ago,batibaya,'nganyi bai,ywawecha lokolelwa?' 27Yesu kayangwa,'makowe yagawecha kanika kwaa kwa mundu kwa Nnongo yanda wechekana."28Petro kabaya,'Naam.twenga tutileka kila kilebe ni kukukengama wenga.' 29Boka po Yesu atikuwabakiya,Amin,nindakuwabakiya kwamba ntopo mundu yailei nyumba ama nnyumbowe,ama anunage,ama alongowe ana bana,kwa ajili ya ufalme wa Nnongo, 30ywembe ywapokiya ganambone zaidi mu'kilambo cheno,ni mu'kilambo chaicha,ukoti wangayomoka.'31Baada yakubakusanya balo komi ni ibele,atikuwabakiya,'lola,tupala panda yenda Yerusalemu,ni makowe yoti yatiyandikwa ni manabii husu mwana wa Adamu yapata timiya. 32Kwa maana apajeilwa mumaboko ga bandu bamataifa ni apatendelwa dhihaka ni pyata,ni kumtemiya mmate. 33Baada ya kumkombwa iboko kum'bulaga ni lichoba lya tatu apauluka.'34Baelewite kwaa,makowe aga,ni neno labile liiywa kwabe,ni baelewite kwaa,makowe yabaite.35Yabile Yesu karibia Yeriko,mundu yumo kipofu abile atamite mbwega ya ndela kaloba msaada, 36Payowine bandu banyansima bapeta atilokya namani chakipitike? 37Batikum'bakiya kwamba Yesu mwana wa Nazareti andapeta.38Nga yolo kipofu atilela kwa lilobe,nabaya,Yesu,mwana wa Daudi,unirehemu.' 39Balo bababile kabatwanga batikumkalipiya yolo kipofu,nakum'bakiya ndooti,lakini yembe atizidi lela kwa lilobe mwana wa Daudi,,unirehemu.40Yesu kayema niamuru mundu yolo aletwe kwake boka po yolo kipofu atikuyogeliya,Yesu atikunlokiya. 41Upala nikupangiye namani?' Atibaya,'Ngwana,nipala bona.'42Yesu atikum'bakiya,'upate bona.Imani yako ikuponyile.' 43Mara yeyelo apatike bona,akamkengama Yesu atimtukuza Nnongo pabamweni lelo,bandu boti batikumsifu Nnongo.
1Yesu atijingya ni peta katikati ya Yeriko. 2Napo pabile ni mundu yumo akemelwa Zakayo,ywembe abile nkolo wa watoza ushuru kae mundu tajiri.3Abile kapaya kubona Yesu ni mundu wa namna gani,lakini awezite kwaa kum'bona kwasababu ya bandu banyanisima,kwa kuwa abile mwipi wa kimo. 4Nga nyo,atilongoliya lubelo nnonge ya bandu,anaoboka kunanin ya mkuyu lenga aweche kum'bona,kwasababu Yesu atikaribiya pita kundela yelo.5Wakati Yesu paikite mahali palo,atilinga kunani ni kum'bakiya,Zakayo,uluka upesi,maana leno ni lachima shinda kunyumba yako! 6Apangite haraka,uluka ni kumkaribisha kwa puraha. 7Bandu boti pababweni galo,batilalamika,nabaya,'Ayei kutembelia mundu mwene sambi.'8Zakayo atiyema nakum'bakiya Ngwana,lola Ngwana nusu ya mali yango nibapeya maskini,ni ikiwa nimpokonyite mundu yeyoti kilebe,mnakumkeboliya mara ncheche.' 9Yesu atikum'bakiya,'leno wokovu uikite katika nyumba yeno,kwa sababu yembe ni mwana wa Ibrahimu. 10Kwa maana mwana wa mundu aichile pala ni lopwa bandu babaobite.'11Pabayowine aga,atiyendeliya longela ni piya mfano,kwa sababu abii papii ni Yerusalemu anabo batangite ya kuwa ufalme wa nnonge wabile papipi na bonekana mara jimo. 12Nga atikuwabakiya,'afisa yumo atiyenda kukilambo chakulipite lenga pokiya ufalme ni boka po buya.13Atikubakema atumishi bake komi,nakubapeya mafungu komi,nakuabakiya,mukapangie biashara mpaka panibuya! 14Lakini bananchi bake batikasirika ni kwa nyoo batilagiya ajumbe bayende,kumkengama ni buya,'atakiwa kwaa mundu yono kututawala,' 15Pabile pabuite kaya baada ya pangilwa mpwalme,atiamuru balo atumishi abapeile mbanje bakemelwa kwake,apate tanga faida gani yabaipatike kwa panga biashara.16Wa kwanza aichile,nabaya,Ngwana,fungu lyako lipangite mafungu komi zaidi, 17Yolo afisa atikum'bakiya,vema,wa mmanda mwema,kwasababu wabile mwaminifu katika kikowe kichunu,upala panga ni madaraka kunani ya miji komi.'18Wa na ibele,abaite,Ngwana,fungu lyako lipangite mafungu matano.' 19yolo afisa atikumbakiya,'tola mamlaka ga kunani ya miji itano.'20Ni ywenge aichile,ni baya,'Ngwana yeno pano ,banje yako,naibekite salama katika kitambala. 21kwa maana natiyogopa kwa sababu,wenga nga mundu nkale,undaboya chelo cha ukibekite ni una chaupandike kwaa.'22hayo afisa atikum'bakiya,kwa maneno yako mwene,nipala kumhukumu,ewe mtumishi mbaya,watangite nenga na mundu nkale,nitola chani bekite kwaa ni una chanipandike kwaa. 23Bai mbona wabekite kwaa mbanje yango katika benki,lenga paniboya nitole pamope ni faida?24Afisa atikubabakiya bandu bababile batiyema hapo,'munyang,anye alyo lifungu ni kumpeya yolo mwene mafungu komi. 25Bakam'bakiya,'Ngwana,yembe abi na mafungu komi.'26Nindakuwabakiya kila mundu ywabile nacho apala peilwa zaidi,lakini ntopo,hata kiche kilebe abile nacho kipala tolekwa. 27Lakini aba maadui bango,babakani nipange mpwalume wabe,baletwe pano ni kuba bulaga nnonge yango."28Baada ya baya gano,atiyendeleya nnonge panda yenda Yerusalemu.29Pabile pakaribie Bethfage ni Bethania,papipi ni kitombe cha mizeituni,atikubatuma anapunzi bake abele, 30Atibaya,'Muyende katika ijiji ya jirani,pamujingya,mpala kumkoliya mwana mbunda anapandilwa kwaa balo,muyogoli,mumleti kwango. 31Kati mundu abalokiye,"Mbona mundakumyogoliya"mubaye,"Ngwana andakumpala".32Balo babalagilwe batiyenda nakum'bona mwana mbonda kati Yesu chabakiye. 33Babile banda kumyogoliya mwana mbonda wamiliki baka wabakiya,'kitumbwe namani munda kumyogoliya mwana mbunda yono? 34Batibaya,"Ngwana andakumpala." 35Bai,batikumpelekia Yesu,batikumtandika ngobo yabe kunani ya mwana mbonda ni bakamoboya Yesu kunani yake. 36Pabile kayenda bandu batitandza mavazi yabe mundela.37Pabile anatelemka pakitombe sa mizeituni,jumuiya yoti ya benepunzi bake batumbwile shangiliya ni kumtukuza Nnongo kwa lilobe likolo,kwa sababu ya makowe makolo bayabweni. 38Batibaya,"nga yembe mbarikiwa mpwalume yaichile kwa lina Ngwana!Amani kumaunde,ni utukufu kunani!'39Baadhi ya Mafarisayo katika makutano batikum'bakiya,mwalimu,ubanyamazishe benepunzi bako. 40Yesu kayangwa ni kubaya,"nindakuwabakiya,kati haba batituliya,maliwe yapala kombwa malobe.'41Yesu paaukaribiye mji atiuleliya. 42Atibaya,"Laiti mwatangite hata wenga,katika lichoba lino makowe gagaleta amani!lakini nambeambe yatiya mminyo pako.43Kwa kuwa lichoba lindaicha ambapo adui bako apala chenga boma papipi ni wenga,ni kukutindiya ni kukukandamiza boka kila upande. 44Bapala kutomboya pae wenga na bana bako.bapala kukuleka kwaa hata liwe limo kunani ya jenge,kwa sababu upala tambwa kwaa wakati Nnongo pabile kapaya kukulopwa!'45Yesu ajingile muhekalu,atumbwi kuwabenganga balo babile bakipemeya, 46Atikuwabakiya,"Itiandikwa,nyumba yango ipala panga numba ya sala,lakini mwenga muipangite kuwa likolo lya anyang'anyi.'47Kwa nyoo,Yesu abile atipundisha kila lichoba muhekalu,Makuhani akolo ni Alimu ba saliya ni iongozi ba bandu bapalite kumuhukumu. 48Lakini wawezite kwaa pata ndela ya panga nyoo,kwa sababu bandu boti babile bakimpekaniya kwa makini.
1Lyabile lichoba limo,Yesu abile akipundisha bandu Muhekalu ni hubiri Injili,Makuhani ni Baalimu basheria batikunyendelia pamope ni apendo. Batilongela,bakim'bakiya, 2'Utubakiye ni kwa mamlaka yaa'ko upanga makowe aga?Ama ni nyai agwa ywakupei mamlaka aga?"3Ni ywembe kayangwa,nakuwabakiya,'na nenga nipala kuwalokiya swali,Munibakiye 4ubatizo wa Yohana,Je wabokite kumaunde ama kwa bandu?5Lakini batijadiliana bene kwa bene,nabaya,'Mana tubaite,ubokite kumaunde,apala kutulokiya,bai mbona mumwamini kwaa?' 6Ni mana tubaite,uboka kwa bandu,bandu boti pano bapala kutukombwa na maliwe,maana boti baamini kwamba Yohana abile nabii.'7Bai,batiyangwa ya kwamba batangite kwaa kwaibokite, 8Yesu atikuwabakiya,"Wala nenga niwabakiya kwaa mwenga ni kwa mamlaka yaa'ko nipanga makowe aga."9Atikuwabakiya bandu mfano wono,"Mundu yumo atipanda nng'unda wa mizabibu,nakulikodisha kwa akolema wa mizabibu,ni yenda kukilambo chenge kwa muda mrefu. 10Kwa muda waupangilwe,atatikumlayagi mmanda kwa akolema ba mizabibu,kwamba wampei sehemu ya matunda ya nng'unda wa mizabibu,lakini akolema ba mizabibu batikumkombwa,nakum'buyanganiya maboko yabure.11Boka po amtumite kae mmanda ywenge na ywaa batikumkombwa,kumpangia ubaya ni kum'buyanganiya maboko yabule. 12Atumilwe kae mmanda wa itatu ni haywo kunnimiya ni kumtaikwa panja.13Nga nyo ngwana wa nng'unda abaite,'Nipange namani? Nipala kumtuma mwana wango mpendwa.Labda bapala kumweshimu.' 14Lakini akulima ba mizabibu pamweni,batijadiliana bene kwa bene bakibaya,'haywa nga mrithi,tum'bulage,lenga urithi wake upange witu.'15Bampiite panja na nng'unda wa mizabibu na kum'bulaga,Je ngwana shamba apala kuwapanga namani? 16Apala yenda kubaangamiza akolema ba mizabibu ,ni kubapea bengr nng'unda,wolo". 'nabo pabayowine ago,babaite,'Nnongo aakani'17Lakini Yesu atikuwalola,na baya,Je andiko leno libii na maana yaa'ko? 'lwe labalikani achengi,lipangite liwe la kumbwega? 18Kila mundu ywatomboka kunani ya liwe lyoo,atekwanika ipande ipande,lakini yolo latimtombokeya,lendakumlebata19Hivyo Aandishi ni akolo ba Makuhani bapali tendelaya kumboya wakati wowowo,batangite abaite mfano wolo dhidi yabe,lakini babayogopile bandu. 20Balingite kwa makini,nakubatuma apelelezi baipangite kuwa bandu ba haki,lenga bapate likosa kwa hotuba yake,lenga nakumpeleka kwa atawala na bene mamlaka.21Nabo balokite,bakibaya,"mwalimu,tutangite kwamba ubaya na kupundisha makowe ga kweli na shawishi kwaa ni mundu yeyoti,lakini wenga ufundisha kwelu husu ndela ya Nnong. 22Je,ni halali kwetu lepa kodi kwa Kaisari,ama la?23Lakini Yesu atangite mtego wabe,atikuwabakiya, 24Munilage dinari,Minyo ni chapa ya nyai ibile kunani yake? batibaya!"Ya Kaisari."25Ni ywembe akawabakiya,Bai,mumpei ya Kaisari yagabile yake Kaisari,ni Nnongo yagabile ya Nnongo.' 26Aandishi ni akolo ba Makuhani balilendapo uwezo wa kosoa chelo chakibaite nnonge ya bandu,batishangala majibu gake babaite kwaa kilebe.27Baadhi ya Masukayo bayendeli,balo babaya ntopo ufufuo, 28Bakamlokiya,bakibaya,'mwalimu,Musa atikutuyandikiya kwamba mana mundu awelikwe na munage mwene nnyumbowe ntopo mwana bai apalikwa kumtola nnyumbowe nunage ni yenda papa nakwe kwaajili ya kaka bake.29Pabile ni alongo saba wa kwanza atikobeka,na waa bila leka mwana, 30ni ywana ibele pia. 31ywa tatu atikumtola nyanya,nganyonyo boti saba balekite kwaa mwana ni waa. 32Baadaye ni yolo nnwawa ati waa. 33Katika ufufuo,apala panga nyumbo wa nyai?maana boti saba batikumkobeka.'34Yesu atikuwabakiya,"bana ba kilambo cheno ukobeka na konda. 35Lakini balo babastaili pokiya ufufuo wa kiwo ni jingya muukoti wangayomoka bakobeka kwaa wala kondelwa. 36Wala bawecha kwaa waa kae,kwa sababu bala baa sawaswa ni malaika na ni bana ba Nnongo,bana ba ufufuo.37Lakini hayo wafu banafufuliwa,hata Musa atilaya mahali katika habari ya mmwitu,palo atikumkema Ngwana kati Nnongo wa Ibrahimu ni Nngongo wa Isaka ni Nnongo wa Yakobo. 38Nambeambe,yembe Nnongo kwaa wa wafu bali wa wabile akoti,kwa sababu boti hiushi kwa ywembe."39Baadhi ya baalimu ba sheria batiyangwa,"Mwalimu,uyangwite vema.' 40Bateyhubutu kwaa kumlokiya liswali lyenge zaidi.41Yesu atikuwabakiya,'ki vyaa'ko bandu babaya kwamba Kristo ni mwana wa Daudi? 42Maana Daudi mwene abaya katika Zaburi:Ngwana atikumbakiya Ngwana wango:utamae luboko lwa mmaliyo, 43mpaka nibabeke adui zako baye ya magolo gako.' 44Daudi amkema Kristo 'Ngwana',bai yapanga kitiwi mwana wa Daudi?"45Bandu boti bababile kabampekaniya batikumbakiya anapunzi bake, 46Jihadhalini ni Aandishi,apenda tanga bawalite mavazi maracho,ni apenda salamu maalumu musoko ni iteo ya heshima Mumasinagogi,ni maeneo ya heshima mukaramu. 47Habo kae uliya munyumba ya ajane,ni kuipanga bandasali,sala ndacho.Haba bapala pokiya hukumu ngolo zaidi.'
1Yesun atilinga am'bweni analome matajiri,bababile kababika zawadi yabe mu akiba. 2Amweni ywa wilikwe yumo maskini kabika senti yake ibele. 3Nga nyo ngabaya kweli wendakuwabakia,hayu ngwelekwa maskini abika yanambone kuliko benge boti. 4Haba boti bapiyite bayi zawadi buka katika yanambone yababile nayo,lakini hayu n'gwelekwa katika umaskini wake,apiyite mbanje yoti yabile nayo kwaajili ya lama kwake,"5Wakati wenge pababile kababaya usu hekalu,namna mwalibile litipambilwe na maliwe yananoga ni matoleo atibaya, 6"Kwa habari ya makowe aga mwamugabona,machuba gaicha ambayo ntopo liwe limo ambalo lalekelwa panani ya liwe lyinge ambalo lya bomolelwa kaa,"7Nga nyoo,batikunnokia babayite,"Mwalimu,makowe aga gapita lichuba gani?namani yabaa ishara kwamba aga makowe gai karibu pitya. 8Yesu ayangwi,"Mube aangalifu kwamba kana mukongelwe,kwa sababu baingi baicha kwa lina lyangu,kababaya Nenga nga naywembe,ni muda utikaribia.'kana muakengame. 9Mana muyowine vita ni vurugu vurugu kana mwayogope,kwa sababu aga makowe agapiti kwanza lakini mwisho wapitya kwaa upesi."10Kai ababakiye,Taifa lakakatuka kumbwana ni taifa lenge,ufalme ni ufalme wenge. 11Pabaa ni malendemo makulu,ni njala ni tauni katika maeneo mbalembale bapaa matukio yatisha ni ishara yatisha buka kumaunde.12Lakoni kabla makowe aga goti,babika maboko gabe panani yinuni kubatesa kubapelekanga mu'masinagogi ni mumagereza,kunneta nnongi ya ufalme ni bene mamlaka kwasababu ya lina lyangu. 13Ayii ipakunyoghulyanga mwenga nafasi kwa ushuhuda winu.14Kwaiyo muamue mumyoyo yinu aandaa kwaa kwinu mapema, 15Kwasababu nampea maneno aga hekima,ambago adui zinu boti bawecha kwaa kuipinga au kuikana.16Lakini mwa kanilwa kae ni azazi binu anunabinu,alongo binu ni mabwiga ni bapakumulaga baadhi yinu. 17Mwatolelwa ni kila yumo kwa sababu ya lina lyangu. 18Lakini ntopo hata unywi kwaa umo wa mitwe yinu waupala oba. 19Katika vumilia mwaipanga nafsi yinu.20Pampala bona Yerusalemu baitindiike majeshi,basi mutange kwamba ualibifu wake ukalibiye. 21Hapo balo babile Yudea babutukii muitumbii,ni balo bababile pakatikati ya jiji babuke,ni kana mwaleke bababile muijiji jingya. 22Mana aga nga machuba ga kisasi,linga kwamba makowe goti gagaandikilwe gapate timya.23Ole kwa balo bene ndumbo ni kwa balo babayongeya katika machuba aga!kwa maana pabaa ni tabu nkolo muilambo ni nyongo kwa bandu haba. 24Ni batumbuka kwa ncha ya lipanga na batolelwa mateka kwa mataifa goti,ni Yerusalemu yalibatilwa ni bandu ba mataifa,mpaka wakati wa bandu ba mataifa paupala timilika.25Yapanga ni ishara katika liumu, mwei ni ndondwa.Ni katika ilambo papabaa ni dhiki ya mataifa,katika kata tamaa bukana lilobe lya habari ni mawimbi. 26Panga ni bandu kabainduka kwa yogopa ni katika tarajia mambo gagapita duniani. Kwa maana ngupu ya mbingu ya tikwa tikwa.27Nga bamona mwana wa Adamu kaicha kumaunde katika ngupu ni utikufu mkulu. 28Lakini makowe aga gapatumbwa pitya muyimee mukakatuye mitwe yinu kwa sababu kombolelwa kwinu kwanda egelwa karibu."29Yesu aabakiye kwa mfano,"Muulinge mtini,ni mikongo yoti. 30Paiipuka,mwenda kuiboniya mwabene ni tanga kwamba mpenja tayari ui karibu. 31Nyonyo,pamona makowe aga kagapitya mwenga mutange ya kuwa ufalme wa Nnongo utikaribiya.32Kweli,nenda kuwabakiya,ubeleko wuno wapeta kwaa,mpaka mambo aga goti mpaka gapita kwaa. 33Kumaunde ni kilambo gapeta,lakini maneno gangu gapita kwaa kabisa.34Lkini muilinge mwa bene linga kwamba mioyo ginu kana yalemewa ni ufisadi,ulevi,ni mahangaiko ga maisha aga.Kwa sababu lilo lichoba yabaichilya gafula. 35Kati ntego,kwa sababu yabaa kwa kila yumo ywaishi katika kuminyo ya kilambo choti.36Lakini mube tayari wakati woti,mulobe kwamba mwaba imara ya kutosha kugaepuka aga goti pagapita,na yima nnongi ya mwana wa Adamu."37Nga nyo wakati wa mutwekati abile kafundisha muhekalu ni kiloo apitike panja ni yenda keleka katika kitumbi chakikemelwa cha Mizeituni. 38Bandu boti bamwichi kwaa kindai na mapema linga kumpikaniya nkati ya hekalu.
1Basi sikuuu ya nkate yangali yiyilwa lola yabile ikaribiye,ambago ikemelwa Pasaka. 2Makuhani akolo ni aandishi bati jadiliana namna ya kumulaga Yesu,kwa sababu baayogwipe bandu.3Nchela ajingii nkati ya Yuda Iskariote,yumo ba balu benepunzi komi ni abele. 4Yuda ayei jadiliana ni akolo ba Mkuhani namna ambavyo abakabizi Yesu kwabe.5Batipulaika ni yikityana kumpea mbanje. 6Ywembe atiyikitya,ni apalae nafasi ya kuakamukiya Yesu kwabe kulipau ni likundi lya bandu.7Lichuba lya mikate yangali yiyilwa lula yaikite,ambapo ngondolo wa Pasaka lazima apiyilwe. 8Yesu awatumite Petro ni Yohana abayite,"Muyende mukatualie chakulya cha Pasaka linga tuiche tulyee." 9Banokiye "kwako upala tugapangi ago maandalizi?"10Ayangwi,mupikani,pampala jingya mjini mnalome ambaye apotwi kibega sa mase akolyana namwe.Munkingame pene nyumba ambayo ajingya. 11Boka po mummakiye bwana wa nyumba,"Mwalimu akubakiya,ki kwako chumba cha ageni,mahali ambapo nalya pasaka ni benepunzi bango?"12Aalangya chumba cha ghorofa ambacho kibile tayari,mupange maandalizi mwoo. 13Nga nyo bayei, ni kolya kila kilebe kati mwabayite,Nga andaa chakulya cha Pasaka.14Muda pauikite atamii ni balo mitume. 15Nga aabakiya nina umu ngolo ya lya sikukuu yii ya Pasaka ni mwenga kabla ya teselwa kwango. 16Kwa maana nenda kuwabakiya nilya kae mpaka paipatimizwa katika ufalme wa Nnongo."17Boka po Yesu atitola kikombe,napayomwile shukuru,ngabaya mutole chei ni mmagane mwenga kwa mwenga. 18Kwa maana nenda kuwabakiya ninywaa kwaa kae mzao wa mzabibu,mpaka ufalme wa Nnongo paupalaicha."19Nga atola nkate ni payomwile shukuru ngaumetwa nkate ni kuapeya ngabaya yinu nga ambayo upiyilwe kwa ajili yinu,mupange nyaa kwa kunikumbukya nenga. 20Atweti kikombe nyonyo baada ya chakulya cha kiloo abayite,"kikombe chii nga lilagano lya yambe.Katika damu yango ambayo ipenganike kwaajili yinu.21Lakini mulinge,Yulo ywanisaliti abile pamope namwe pameza. 22Kwa maana mwana wa Adamu wa kweli ayenda zake kati mwaamulikwe.Lakini ole kwa mundu yulo ambaye pitya ywembe mwana wa Adamu asalitiwa!" 23Batumbwi lokiana bene kwa bene nyai miongoni mwabe ywa panga jambo leno.24Kisha wapitike ntau katikati yabe kwamba ni nyai ywatu kitya panga jambo lino. 25Aabakiye,"Afalme ba bandu ba mataifa baina ubwana usu bembe,na balo bene mamlaka usu bembe,bakemelwa aheshimiwa atawala.26Lakini ipalikwa kwaa kabisa nyaa kwinu mwenga.Badala yake,lika yulo ambaye nga nkolo kati yinu abe kati nchini.Ni yolo ambaye nga wa muhimu muno abe kati ywatumukya. 27Kwasababu ywaku nkolo,yolo ywatama pameza au yolo ywatumika?Buli yolo kwaa ywatama pameza?Ni nenga balo ni kati yinu ywa tumika.282930Lakini mwenga nga ambao muyendelya na nee katika majaribu yango. Nenda kuwapea mwenga ufalme kati nyalo Tati pambeile nenga ufalme, Kwamba mupale lya na nywa pameza yango kwene ufalme wango.Ni mwatamaa kwene iti ya enzi kamuhi hukumu kabila komi ni ibele ya Israeli.31Simoni,Simoni,utange kwamba,nchela alobite abatweti ni abapepete kati ngano. 32Lakini natiloba kwaajili yawenga,kuwa imani yako kana ishindilwe.Baada ya ubi ukelebukye kae,waimarishe alongo bako."33Petro kammakiya,"Ngwana,nibile tayari yendya ni wenga mu'rigereza ni hata nkati ya kiwo," 34Yesu kanyangwa,"Nakubakiya,Petro,nkoko awikile kwaa lino,kabla ya wenga kunikana mara tatu kati unitangite nenga."35Boka po Yesu ngaamakiye,"Niwapelekile mwenga bila mfuko,itondo cha chakulya,au ilatu,je mwapungukilwe ni milebe? Kabayangwa "Ntopo" 36Boka po atikwabakiya,"Lakini,kila ywabile ni mfuko,ni autole pamope ni itondo ya chakulya.Yolo ywabile kwaa ni kyembe impalike auze nganju yake na apeme limo.37Kwa mana nendakwabakiya,gote gaandikilwe nnani yango lazima gapangilwe,'Na atolelwa kati mundu ywavunja torati.' Kwa mana chelo chatabililwe nnani yangu chalowa timizwa." 38Boka po kababaya,"Ngwana.lola!Pabile ni panga ibele pano."Na atikwabakiwa "Yatosha."39Baada ya chakulya sa kitamunyo,Yesu ayei,kati yabile panga kila muda,kayenda kukitombe sa Mizeituni,ni anapunzi bake kabakangama. 40Pabaikite,atikwamakiya,'Mulobe kwambe kana muyingii mu'majaribu."41Ayei mbale ni anapunzi kati patomboka liwe laulwilwe,kapiga magoti ni kuloba, 42kabaya, "Tate,mana upala,ukiboi chelo kikombe.Lakini kati nipala kwaa nenga,lakini mapenzi gako gapangike."43Boka po malaika boka kumaunde atikuntokiya,kampeya ngupu. 44Pabile nkati ya minya,kaloba kwa dhati muno,ni liyasho lyake libile kati matone akolo ga mwai yatombwike pae.45Palo akelebuke boka kuloba kwake,atiisa kwa anapunzi bake,ni kaakuta bagonzike kwa kuwa babile ni huzuni yabe. 46na kabanaluya,"mwanja namani mwagonzike?Mukelebuke mulobe,kuba kana muyingii mu'majaribu."47Wakati babile bado batilongela,llinga,kipenga kikolo sa bandu satibuya,ni Yuda,yumo ywa mitume komi ni ibele abile nabo kabaongoza.Kabuya karibu ni Yesu ili kunnoniya, 48lakini Yesu kammakiya,"Yuda,je watikunsaliti Mwana wa Adamu kwa kunnoniya?"49Wakati balo babile karibu ni Yesu kabalola ago gapangike,kababaya,"Ngwana,je twakombwe kwa kyembe?" 50Boka po yumo kankombwa mmanda ba makuhani akolo,atikunkata likutu lyake la kummalyo. 51Yesu kabaya,"yayosha,ni kankamwa likutu lyake ni kumponiya.52Yesu kabaya kwa kuhani nkolo,ni kwa akolo ba hekalu,na kwa apindo baisile kinchogo yake,"Je mwaisile kati mwaisi kupambana ni mwii,ni marungu ni mapanga? 53Nabile pamope ni mwenga masoba gote mu'hekalu,muwekite kwaa maboko ginu nnani yango.Lakini yeno nga saa yako,ni mamlaka ga lubendo."54Kabantaba,ni kunkengama,kabanneta mu'nyumba ya kuhani nkolo.Lakini Petro atikuakengama kwa mbale. 55Baada ya kuba bawashile mwoto mu'wolo uwanda wa ndani ni pabaikite batami pae pamope,Petro abile nkati yabe.56Mmanda yumo nnawa amweni Petro atami mu'bwee ubuyite mu mwoto,kanlola ni kummakiya,"Ayoo mundu abile pamope ni ywembe." 57Lakini Petro kankana,kabaya,"wa nnwawa,nenga nintangite kwaa." 58Baada ya muda nchunu,mundu ywenge amweni no baya,"Wenga kae ni yumo nkati yabe." Ila Petro kannyangwa,"Wa nnalome,nenga kwaa."59Bada ya kati lisaa limo,nnalome yumo atikwasisitiza kabaya,"Kweli kabisa ayoo mundu abile pamope ni ywembe,maana nga Mgalilaya. 60Lakini Petro kabaya,"Nnalome ndangite kwaa lya ulibaya." ni mara wakati atilongela,ngoko ngaabeka.61Kakelebuka,Ngwana kanlola Petro.Ni Petro akombokii neno lya Ngwana,palo atikumbakiya,"Kabla jogolo ngaweka leno,walowa kunikana nenga mara itatu." 62Kayenda panja,Petro kalela kwa minya muno.63Boka po balo analome babile bakinlinda Yesu,kaban'geya ni kunkombwa. 64Baada ya kumfunika minyo,kabannaluya,kabakoya,"Tabiri!Nyai ywakukombwile? 65Kabalongela makowe yenge ganansima nchogo sa Yesu ni kumkupuru ywembe.66Paikite kindae,apindo ga bandu bakusanyite pamoper,akolo ba makuhani ni baandishi.Batikumpeleka nnonge ya Baraza, 67kababaya,"Kati wenga wa Kristo,tubakiye."Lakini ywembe kaamakiya,"Mana niamakiye,muniamini kwaa, 68na kati natikuanaluya muyangwa kwaa."69Lakini boka saa yino ni yendelya,Mwana wa Adamu abile atami luboko lwa mmalyo wa ngupu ya Nnongo." 70Bote kababaya,"Kwa eyo wenga wa Mwana wa Nnongo?" Ni Yesu kaayangwa,"Mwenga mwabaya nga nenga." 71Kababaya,"Mwanja namani kae tupala ushahidi?Kwamana twenga twabene tuyowine boka mu'nkano wake mwene."
1Kipenga soti sayemi,kabampeleka Yesu nnongi ya Pilato. 2Kabatumbwa kunshutumu,kababaya,"Twankutike mundu yolo atilipotosha taifa litu,kwa kuabakiya bandu baneke kutoa kodi kwa kaisari,no baya kuwa ywembe mwene nga Kristo,Mpwalume."3Pilato kannaluya,no baya,"Je wenga nga mpwalume ba Ayahudi?Ni Yesu kanyangwa no baya,"Wenga wabaya nyoo." 4Pilato kammakiya kuhani nkolo ni kipenga sa bandu."Nibona kwaa likosa lya mundu yolo." 5Lakini balo batikunsisitiza,kababaya,"Abile akiachochea bandu,atikwapundisha mu'Uyahudi woti,boka Galilaya ni saa yeno abile pano."6Pilato ayowine ago,kayangwa kati mundu ywoo ni a'Galilaya? 7Pabaatangite kuwa abile pae ya utawala wa Herode,atikumpeleka Yesu kwa Herode,ywabile niywembe ywabile Yerusalemu kwa masoba ago.8Herode paamweni Yesu,atipulaika muno kwamana apalike kumwona kwa masoba ganansima.Ayowine habari za ywembe,ni atamaniye kubona yumo ywamuujiza wapangilwe ni ywembe. 9Herode kannaluya Yesu kwa maneno ganansima,lakini Yesu kannyangwa kwaa chochote. 10Makuhani akolo pamope ni baandishi bayemi kwa ukali kabanshitaki.11Herode pamope nia askari bake,kabantukana ni kun'geya,ni kummwika ngobo nzuri,boka po atikunrudisha Yesu kwa Pilato. 12Herode ni Pilato babile mbwiga boka lisoba lelo,(kabla ya ago babile maadui)13Pilato kabakema pamope makuhani akolo ni atawala ni kipenga sa bandu, 14Kabaakokeya,"Mwaniletii mundu yoo kati mundu ywaongoza bandu bapange abaya,no linga,baada ya kuba ninnaluye nnonge yinu,nibona kwaa likosa kwa mundu yoo husu makowe gote ambago mwenga mwamshitaki ywembe.15Hapana,Herode kwaa,mana ambuyanganiye kwitu,ni linga ntopo chochote chaakipangite chaastahili adhabu ya waa. 16Kwa eyo npala kumwadhibu ni kunneka. 17(Pilato atiwajibika kunneka mfungwa yuno kwa Ayahudi wakati wa sikukuu)18Lakini bote bakombwi lilobe lyampamo,bakibaya,"Mmulage yoo,ni kunneka Baraba!" 19Baraba abile mundu ywatabilwe mu'ligereza kwa sababu ya ubou pulani nkati ya ijiji na kubulaga.20Pilato kaabakiya kae,atamaniye kunneka Yesu. 21Lakini bembe bakombwi lilobe,babaya,"Mmulage,mmulage." 22Kabanaluya kwa mara ye itatu,"mwanja namani,mundu yoo,apangite baya lya namani? mbatike kwaa likosa lyastahili adhabu yo kiwo kwa ywembe.Kwa eyo mana niyomwile kumwadhibu nalowa kunneka."23Lakini kabasisitiza kwa lilobe lya kunani,baloba asulubilwe. Ni lilobe lyao lyatikunshawishi Pilato. 24Nga nyo Pilato atiamua kuwapeya kati kabapala. 25Kanneka yolo ywampala ywabile atabilwe kwa kupanga ghasia ni kubulaga.Lakini atikuntoa Yesu kati kabapala bembe.26Pabannyongoli no yendya,bakwembine ni mundu yumo ywakemilwe Simoni ba Ukirene,kaboka mu'kilambo,kabampeya msalaba apotwi,kunkengama Yesu.27Kipenga kikolo sa bandu,ni annwawa babile batihuzunika no kwomboleza kwaajili ya ywembe,babile batikunkengama. 28Lakini atikubakelebukia,Yesu no kuabakiya,'Mwannwawa ba Yerusalemu,kana mulele kwaajili yango,ila mulele kwaajili yinu bene ni kwaajili ya bana binu.29Linga,masoba gaisa ambazo balowa baya,"Watibarikilwa balyo agumba ni ndumbo yange beleka,ni mabele yangenyonyesha. 30Nga kabatumbwa kuikokeya itombe,"Mututombokii,'na itombe,'Itufunike.' 31Mana kati bapangite makowe aga kwa nkongo mbichi,ipalika kwaa wo'ubile nkavu?"32Analome wenge,aharibifu abele,batipelekwa pamope ni ywembe ili kababulagilwe.33Pabaikite mahali pakemelwage Livufu lya ntwe,nga kabansulubisha pamope ni balo aharibifu,yumo upande wa kummalyo ni ywenge upande wenge. 34Yesu kabaya,"Tate,ubasamei,kwa mana payowa kwaa bapanga namani."Bembe bapiyite kura,kutaikulya nganju yake.35Bandu babile bayemi kabalola ni atawala kaban'geya,kababaya,"Uwalopolile benge.Nga ujilopwe wa mwene,kati wenga wa Kristo wa Nnongo,uchaulilwe."36Ni akari kabandharau,kabankaribia ywembe ni kumpea siki, 37kababaya,"Kati wenga wa Mpwalume ba Ayahudi jilopwe wa mwene." 38Pabile ni alama nnani yake yaiyandikilwe,"AYOO NGA MPWALUME AYAHUDI."39Yumo nkati ya baarifu balo basulubilwe atikuntukana kabaya,"Wenga wa Kristo kwaa?jilopwe wa mwene ni twenga" 40Lakini yolo ywenge kayan'yangwa,atikunkemya no baya,"Je wenga wamwishimu kwaa Nnongo,ni ywembe ubile mu'hukumu yeyelo? 41Twenga twabile pano kwa haki,kwa mana twenga twapoki chelo twastahili kwaajili ya makowe yitu.Lakini mundu yoo apangite kwaa chochote kibaya."42Atiyongeyekeya,"Yesu nikumbuke nenga mana uyingii mu'upwalume wako." 43Yesu kaankokeya,"Amini nendakumakiya,leno walowa tama pamope ni nenga mu'Paradiso."44Muda woo yabile karibu lisaa lya sita,libendo lyaisa nnani ya nchi yote mpaka saa yo tisa, 45Bwee wa liumu wateyima.Boka po pazia lya mu'hekalu latipapwanika nkati boka kunani.46Kalela kwa lilobe likolo,"Tate umaboko gako nibeka roho yango,"baada yabaya nyoo,awile. 47Muda woo akida abweni galo gatendike atikuntukuza Nnongo kabaya,"Hakika ayoo abile mundu mwene haki."48Wakati woo kipenga sa bandu balo bayei mpamo shuhudia makowe gapangilwe,babuyangine kabakombwa ifua yabe. 49Lakini mbwiga bake,ni alwawa balo bankengame boka Galilaya,bayemite kwa mbale kabalola makowe ago.50Linga pabile ni mundu ywakemelwa Ysufu,ywabile yumo wa baraza,mundu nzuri ni mwene haki, 51(abile akubaliana kwaa ni maamuzi au makowe ago),boka Armathaya,ijiji sa Uyahudi,wabile utisubiri upwalume wa Nnongo.52Mundu yoo,akwembine ni Pilato,kaloba atole bwega wa Yesu. 53Kantombwa,ni kumwalisha sanda,ni kam'beka mu,likaburi lyabile lyatichongwa mu'liwe,lyabile ntopo mundu asikilwe nkati yake.54Lyabile lisiku lya maandalizi,ni sabato yabile karibu. 55Alwawa,baisile nakwe boka Galilaya,batikunkengama,ni babweni likaburi ni mwanja bwega wake waugonjike. 56Kababuyangana ni tumbwa andaa manukato ni marashi.Boka po lisiku lya sabato kabapunzika lingana na saliya.
1Mapema muno lisiku lya kwanza laya wiki,baisile mu'likaburi,kabaleta manukato yalowa kumwandaliya. 2Kabalola liwe latigalambulilwa mbali ni likaburi. 3Kabayingii nkati,lakini baukwembite kwaa bwega wa Ngwana Yesu.4Yapangite kwamba,wakati kabasangala kuhusu chelo,ghafla,bandu abele bayemi nkati yabe bawalike ngobo ga'ng'ara muno. 5Alwawa babile ni hofu muno ni kabaunika minyo gabe pae,kababakiya balo alwawa,"Mwanja namani mwampala yolo ywabile nkoti nkati ya babile mu'kiwo?6Abile kwaa pano,ila atiyoka!mkumbukye chelo akibaya ni mwenga mu'Galilaya, 7kabaya kwamba Mwana wa Adamu lazima alekwilwe mu'maboko ga bandu babile ni sambi ni asulubilwe,ni siku ye itatu,alowa yoka kae."8Balo alwawa bakomboki maneno gake, 9na kababuyangana boka mulikaburi na kabakokeya makowe aga goti balo komi ni yimo benge bote. 10Bai Maria Magdalena,Joana,Maria mao ba Yakobo,ni alwawa wenge mpamo batitangaza makowe aga kwa mitume.11Lakini abari yee yatibonekine kati mzaha tu kwa mitume,ni kababaamini kwaa balo alwawa. 12Hata nyoo Petro atiyumuka kuyendya mulikaburi,na chungulya ni kulola nkati yake,abweni sanda kichake.Petro kaboka kuyenda munyumba yake,atishangala chelo chabile chakipangike.13Linga,abele nkati yabe babile kabayenda lisoba lyoo muijiji chimo chakemelwa Emmau,chabile maili sitini boka Yerusalemu. 14Kabajadiliana bene kwa bene kuhusu makowe goti gapangite.15Yapetike kwamba,wakati babile bakijadiliana ni kunaluyana bene maswali,Yesu kaisa karibu kabakengama nakwe. 16Lakini minyo gabe kabanlola kwaa y6ange kuntambwa ywembe.17Yesu kabakokeya,"Namani ambacho mwenga abele mwatilongela kamuyenda?" Bayemi palo kababonekine babile ni huzuni. 18Yumo kati yabe,lina lyake Cleopa,kayangwa,"Je wenga wa nyai mwene pano Yerusalemu uyowine kwaa makowe gapangike masoba aga?"19Yesu kammakiya,"Makowe gani?" Kabanyangwa,"Makowe husu Yesu ywa Nazareti,ywabile nabii,muweza mu'matendo ni maneno nnongi ya Nnongo ni bandu bote. 20Ni kwa namna ambayo akolo ba Makuhani ni Iongozi bitu banlekile hukumilwa kiwo ni kunsulubisha.21Lakini twatitamani kwamba ywembe nga atikuibeka huru Israeli.Eloo,mbale ni aga goti,muda ni lisoba lya tatu boka makowe aga gapangilwe.22Lakini pia,baadhi ya alwawa boka mu'likundi litu batitushangaza,baada yo yenda mulikaburi kindai ni mapema. 23Kabaukosite bwega wake,kababuya,kababaya kwamba babweni malaika babayite yu nkoti. 24Baadhi ya analome ambao babile mpamo natwenga kabayenda mulikaburi,ni kukuta ni kati balo alwawa kababaya.Lakini bamweni kwaa ywembe."25Yesu kaabakiya,"Mwenga mwa bandu bajinga ni mubile ni mioyo mizito ya kuamini yote ambago manabii babayite! 26Je ipalike kwaa lazima Yesu kuteseka kwa makowe aga,ni kuyingya mu'utukupu wake?" 27Boka kwa Musa ni manabii woti,Yesu atikwatafsiriya makowe gamuhusu ywembe mu'maandiki yote.28Batikaribia chelo ijiji,huko kababile kabayenda,Yesu kapanga kati kwamba atiyendelya nnonge. 29Lakini kabanlazimisha,kababaya,"Tama pamope nitwenga,mana ielekile mukitamunyo na lisoba lya kati lyaishile."Nga nyo Yesu kayingi yenda tama nakwe.30Yaipangite kwamba,muda atama nakwe kalya,atitola nkate,atiubariki,ni kuutekwana,kawapea. 31Boka po minyo gabe ngabakelebeka,kabantanga,ni kaboka gafla nnongi ya minyo gabe. 32Kabalongela bene kwa bene,mu'atilongela natwenga mundela,muda atiyogolya maandiko?"33Kabanyanyuka saa yeyelo,ni kubuyangana Yerusalemu.Kabakwembana balo komi ni jimo kabakusanyilwe mpamo,ni balo babile mpamo nakwe, 34kababaya, "Ngwana atiyoka kwelikweli,ni kanlokiya Simoni." 35Nga nyoo kabamakiya makowe gapangilwe mundela,na namna Yesu atikujidhihirisha kwabe ni kuutekwana nkate.36Muda kabalongela makowe ago,Yesu mwene ayemi nkati yabe,ni kammakiya,"Amani ibile kwinu." 37Lakini batiyogopa ni kuba ni hofu ngolo,ni kabawaza kwamba baibweni roho.38Yesu kabakokeya,kwa mwanja namani mwatifazaika? 39Mwanja namani maswali gayoka mumyoyo yinu? Mulinge maboko gangu ni magolo gango,kwamba nenga namwene. Muniguse ni mulole. kwa mana roho yabile kwaa ni mifupa wala nyama,kati mwanibweni nenga nibile." 40Ayomwile baya nyoo,atikwabonikiya maboko gake ni magolo gabe.41Pababile bado ni puraika yayanganikilwe ni yange aminiya,ni kushangala,Yesu kabakokiya,"Je mubile ni kilebe chochoti chakulya?" 42Kabampei ipande ya nkate ni omba asomwile. 43Yesu katola,ni kulya nnongi yabe.44Atikum'bakiya,"Nabile ni mwenga,natikuabakiyanga kuwa goti gaandikilwe mu saliya ya Musa ni manabii ni Zaburi lazima gapangike.45Boka po kabayogoli malango gabe,kuwa baweze kugaelewa maandiko. 46Kaabakiya,"Kuwa iandikilwe,Kristo lazima ateseke,ni kuyoka kae boka mu'kiwo lisoba lya itatu. 47Na Toba ni msamaha wa sambi lazima ihubirilwe kwa lina lyake kwa mataifa gote,boka Yerusalemu.48Ni mwenga mwamashahidi ga makowea ga. 49Mulinge niakuapeya ahadi ga Tate bango nnani yinu.Lakini mwisubiri pano muijiji,mpaka palo mwamuwalikwa ngupu boka kunani.50Yesu kabakengama panja mpaka pabakaribie Bethania. Atiinua maboko gake kunani,ni kuabariki. 51Yapangite kuwa,muda waabile atikwabariki,atikuaneka ni kutolelwa kuamaunde.52Bai kabamwabudu,ni kubuya Yerusalemu ni puraha ngolo. 53Kabayendelya tama muhekalu,kabambariki Nnongo.
1Kiogo sa kale pabile ni neno,ni ywa neno abile pamope ni Nnongo,nga ywa Neno abile Nnongo. 2Aywoo, Neno,palyo kinchogo abile pamope ni Nnongo. 3Ilebe yoti gatipangilwa petya ywembe,mana ntopo ywembe chalowa pangika kwaa hata kilebe chimo.4Nkati yake ngaubile ukoti,ni wolo ukoti wabile bweya ya bandu boti. 5Bweya yating'ala mulubendo,wala lubendo lwaloweza kwaa kwiima.6Pabile ni mundu ywatumilwe kuoma kwa Nnongo,lina lyake akemelwa Yohana. 7Ywaisile kati shaidi woshuhudia husu yelo bweya,ili bote baweze amini petya ywembe. 8Yohana abile kwaa yelo bweya,ila aisile ili shuhudia husu yelo bweya.9Eyo yabile bweya ya kweli yabile yaisa mu'dunia niyembe yampea bweya kila yumo.10Abile mu'dunia,ni dunia iumbilwe petya ywembe,ni dunia yantangite kwaa. 11Aisile kwa ilebe yake,ni bandu bake bampokya kwaa.12Ila kwa balo baingi babampokile,balo baamini lina lyake,kwa balo kabapeya haki ya kuwa bana ba Nnongo. 13Bababelekilwe,kwa mwai kwaa,wala kwa mapenzi ga yega,wala kwa mapenzi ga mundu,ila kwa Nnongo mwene.14Ni ywembe Neno apangilwe yega ni tama nkati yitu,tuubweni utukufu wake,kati utukufu wa mundu kichake wa kipekee ywabile kuoma kwa Tate,atwelile neema ni kweli. 15Yohana atishuhudia husu ywembe,ni akoiye kwa lilobe kabaya,"Ayoo nga ywembe nimmakiye habari yake nibayite,"Yolo ywaisa baada yango nga nkolo kuliko nenga,kwa maana abile kabla yango."16Kwa mana kuoma mu'utimilifu wake,twenga twaboti,twapoki bure ipawa baada ya ipawa. 17Kwa mana saliya yatiisa petya Musa.Neema ni kweli yaisile petya Yesu Kristu. 18Ntopo mundu ywamwonile Nnongo muda wowoti.Mundu pekee ywabile nga Nnongo,abile mu'kifua sa Tate,apangite ywembe ayowanike.19Awoo nga ushuhuda ba Yohana palyo makuhani ni alawi bantumilwe kwake ni Ayahudi kubamwuliza."Wenga wa nyai?" 20Bila kusitasita ni kakana kwaa,ila kaayangwa,"Nenga na Kristo kwaa." 21Eyo kabannokiya,"kwa eyo wenga wanyai?wenga wa Eliya? Kabaya,"Nenga kwaa" Kababaya,Wenga wa nabii? Kayangwa "Hapana."22Boka po kabammakiya,"Wenga wa nyai,ili tubapei jibu balo batutumile?" Kabaujishuhudie kwaa wenga wa mwene?" 23Kabaya,"Nenga nga lilobe lyake ywabile mmwitu:'Mwinyoshe ndela ya Ngwana,'kati nabii Isaya abayite."24Bai pabile ni bandu batumilwe palyo kuoma kwa Mafarisayo.Kabannobiya no baya, 25"Kwa mwanja namani wabatiza bai kati wenga wa Kristo kwaa wala Eliya wala nabii?"26Yohana kaayangwa kabaya,"Nabatiza kwa mase,Hata nyoo,nkati yinu atiyema mundu muntangite kwaa. 27Aywoo nga aisa baada yango,Nenga nastahili kwaa kuilegeza gidamu ya ilatu yake." 28Makowe aga gapangike Bethania,ng'ambo ya Yordani,pandu Yohana abile atibabatiza bandu.29Lisoba lya naibele Yohana amweni Yesu aisa kwake kabaya,"Linga mwana ngondolo wa Nnongo ywaitola sambi ya dunia! 30Aywoo nga ywembe ywa nilongela makowe gake natibaya,"Ywembe ywaisa kunchogo kwango nga nkolo kuliko nenga,kwa mana abile kabla yango.' 31Hata nenga nintangite kwaa ywembe,lakini ipangilwe nyoo ili aitambulishe mu'Israeli,naisile kwabatiza kwa mase."32Yohana atishuhudia,"Namweni Roho kuoma kumaunde mpwano wa ua,ni abile nnani yake. 33Nenga nintangite kwaa lakini ywembe ywanitumile ili niabatize kwa mase anibakiye,'yolo ywabile lola Roho kauluka no tama nnani yake,Aywoo nga aabatiza kwa Roho Mtakatifu.' 34Namweni na kumshuhudia yolo nga Mwana wa Nnongo."35Kae lisoba lyanaibele Yohana ayemi pamope ni anapunzi bake abele, 36bamweni Yesu katyanga ni Yohana kabaya,"Linga mwana ngondolo wa Nnongo!"37Anapunzi abele kaban'yowa Yohana kabaya aga kaban'yangwa Yesu. 38Kae Yesu atikelebuka ni kuabona anapunzi balo bakinkengama,ni kabammakiya,"Mwapala namani? Kaban'yangwa,"Rabbi,(maana yake 'mwalimu,' utama kwaako?" 39Kaabakiya,"Muiche na mubweni,"Boka po kabayenda ni kubona pandu abile akitama,batitama pamope naywembe lisoba lelo,kwa mana ibile kati saa komi.40Yumo nkati ya balo abele kaban'yowa Yohana kalongela ni boka po kankengama Yesu abile Andrea,nnuna wake Simoni Petro. 41Amweni nnongo bake Simoni ni kummakiya,"Tumweni masihi"(maana yake Kristo) 42Atikunneta kwa Yesu.Yesu atikunlola ni kubaya,"Wenga wa Simoni mwana wa Yohana"wakemilwe Kefa,"(maana yake 'Petro')43Lisoba lya isile palyo Yesu kabapala kuboka kuyendya Galilaya,ampatike Filipo no kum'bakiya,"Ngengame nenga." 44Filipo ywabile mwenyeji wa Bethsaida mji wa Andrea ni Petro. 45Filipo ampatike Nathanaeli ni kummakiya,Tuweni yolo ywaandikilwe habari zake mu saliya ya manabii.Yesu mwana wa Yusufu,kuoma Nazareti.46Nathanieli kammakiya,"Je kilebe kinoite chalowa boka Nazareti?" Filipo kammakiya,Uiche ni ubone." 47Yesu amweni Nathanieli kaisa kwake nobaya,"Linga,mwisaeli ywa kweli abile kwaa ni ubocho nkati yake! 48Nathanieli kammakiya "Unitangite kwaa nenga?" Yesu kayangwa ni kummakiya,"Kabla Filipo akukema kwaa paubile pae ya mtini,natikubona."49Nathanieli kayangwa,"Rabbi wenga wa mwana wa Nnongo!wenga wa mpwalume wa Israeli"! 50Yesu kayangwa ni kummakiya,kwa mana nikumakiye,'natikubona pae ya mtini' je waamini? walowa bona makowe makolo kuliko aga." 51Yesu kabaya,Amini amini naabakiya mwalowa kubona maunde gayongolilwe,ni kubona malaika kabaoboka ni uluka nnani ya mwana wa Adamu."
1Baada ya lisoba lya itatu,pabile ni arusi kolyo Kana ya Galilaya ni mao bake Yesu abile kolyo. 2Yesu ni anapunzi bake babile kabakokwa mu'arusi.3Palyo gayomwi divai,mao bake yesu kammakiya,"Babile kwaa ni divai." 4Yesu kanyangwa,"Nwawa yoo inihusu namani nenga?muda wango nenga bado timiya." 5Mao bake kaamakiya atumishi,"Mupange chochote chaamakiye."6Bai pabile ni mitungi sita ya maliwe palo yatibekwa kwaajili ya tawadha mu'sikukuu ya Ayahudi,kila limo lyabile ni ujazo wa nzio ibele itatu. 7Yesu kaamakiya,"Mutweleye mase mumitungi ya maliwe." Kabatweliya mpaka nnani. 8Boka po kaabakiya balo atumishi,"Mutole kiasi nambeambe ni mwipeleki kwa mhudumu nkolo ywa mesa." Bapangite kati kabalagilwa.9Ywa mhudumu nkolo paagayite galo mase gabile gagapangilwe divai,ila atangite kwaa chapangilwe (Lakini atumishi baletike mase batangite goti gapangike). Boka po kankema ngwana arusi ni 10kummakiya,"Kila yumo huanza ni divai inoyite ni baada ya nyaa nga kubapea divai inoite kwaa.Lakini wenga utikwitunza divai inoite mpaka nambeambe.11Muujiza woo wa Kana ya Galialaya,wabile nga mwanzo ya ishara ya miujiza yaaipangite Yesu,atikuupunua utukufu wake,nga banapunzi bake kabamwamini.12Baada ya yee,Yesu,mao bake,alongo bake ni anapunzi bake kabayenda mu nnema wa Kapernaum ni tama kwoo kwa masoba gachene.13Bai Pasaka ya Bayahudi yabile itikaribia,kwa eyo Yesu kayenda Yerusalemu. 14Kababweni bandu kabapemea ng'ombe,ngondolo ni ngunda nkati ya Hekalu.Ni badilishana mbanje babile batama nkati ya Hekalu.15Yesu apangite mjeredi waubile ni ifundo,ababoite boti babile mu'lihekalu,mpamo ni ng'ombe ni ngondolo.Katomboya mbanje ya baabadili mbanje ni kuipindua mesa yabe. 16Kwa bapemea ngunda kaamakiya,"Muiboye ilebe yee kutalu ni pano,muleke kwipanga nyumba ya Tate bangu kati pandu palisoko."17Anapunzi bake kabakombokya panga yabile iandikilwe,"Bwigu wa nyumba yako upani lyaa." 18Akolo ba Kiyahudi kabayangwa,kabammakiya,Ni saliya gani ywalowa kwiobenekeya kwa mana ugapanga makowe aga?" 19Yesu kabayangwa,mlitekwane Hekalu lee ni nenga nalowa kulichenga baada ya masoba atatu."20Boka po akolo ba Ayahudi kababaya,"Itigarimu miaka arobaini na sita kulichenga hekalu lee ni wenga wabaya upala kulichenga kwa masoba gatatu? 21Ila,ywembe abayite hekalu kamaanisha yega yake. 22Baadae baada ya kuyoka kwake mu kiwo,anapunzi bake kabakombokya kuwa abayite nyoo,kabaamini maandiko ni longelo lee lyabayilwe tayari ni Yesu.23Bai paabile Yerusalemu muda wa Pasaka,muda wa sikukuu bandu baingi batiamini lina lyake,bapabweni ishara ga miujiza aipangite. 24Lakini Yesu abile kwaa ni imani nabo mana abatangite bandu boti. 25Atimuhitaji kwaa mundu yoyoti kummakiya husu ya babile bandu kwa mana atangite chabile nkati yabe.
1Abile Farisayo ywakemilwe lina lyake Nikodemo,yumo ya ajumbe ba baraza lya Ayahudi. 2Mundu yoo atin'yendya Ngwana Yesu kilo ni kummakiya"Rabi,tutangite kuwa u mwalimu kuoma kwa Nnongo,kwa mana ntopo mundu ywaweza panga ishara zeno zoti abile pamope ni Nnongo."3Yesu kayangwa,"Amini,amini,mundu aweza kwaa jingya mu'upwalume wa Nnongo mana abelekwile kwaa mara ya ibele." 4Nikodemo kabaya,"Mundu awesa kinamani belekwa muda abile mpindo? Aweza kwaa jingya mu'ndumbo lya mao bake mara ya na'ibele ni belekwa,je ywaweza?5Yesu kan'yangwa,"Amini amini mundu ywa abelekwile kwaa mu'mase ni kwa Roho,aweza kwaa jingya mu'upwalume wa Nnongo. 6Chabile belekwa ni yega nga yega,na chabelekwile ni Roho nga roho.7Kana ushangae kwa mana natikukumakiya,'lazima kubelekwa mara ya ibele.' 8Mbepo ipuma popoti paupendile ni lilobe lyake mwaiyowa,lakini mtangite kwaa pa'ubokile wala kwouyenda.Nga ibile hali ya kila ywabelekwile ni Roho.9Nikodemo kayangwa,no baya,"Makowe aga gapangika kinamani? 10Yesu kannyangwa,"Wenga wa mwalimu wa Israeli,hata ugatangite kwaa makowe aga? 11Amini,amini nakumakiya,chelo tukiyowine twaishuhudia kwa chelo twakibweni.Lakini upokea kwaa ushuhuda witu.12Kati niabakiye makowe ya pano pa'nnema ni mwamini kwaa,muwesa kinamani kuamini kati natikuabakiya makowe ga kumaunde? 13Mana ntopo ywapanda nnani kuoma kumaunde ila ywembe ywauluka,mwana wa Adamu.14Kati Musa mwaankakatuye nngambo mulijangwa,nyonyo Mwana wa Adamu lazima akakatuyilwe, 15ili bote balowa kumwamini bapate ukoti wangayomoka.16Kwa mana nga namna yee Nnongo aipendile dunia,kam'boywa mwana wake wa pekee,ili mundu yeyoti ywamwamini kana aangamiye ila abe ni ukoti wangayomoka. 17Kwa mana Nnongo amtumite kwaa mwana wake mu dunia ili kuihukumu dunia ila dunia ilopolewe pitya ywembe. 18Ywamwamini ywembe alowa hukumilwa kwaa.Ywembe ywange mwamini tayari atihukumilwa kwa mana aliamini kwaa lina lya Mwana pekee ywa Nnongo.19Ayee nga sababu ya hukumu,ya panga bweya uisile mu'ulimwengu,Lakini bandu kabapenda muno libendo kwa mana makowe gabe gabile mabou. 20kila mundu ywapanga mabou uitola bweya wala aisa kwaa mu'bweya ili makowe gake gabonekane kwaa. 21Lakini,ywembe ywapanga kweli uisa mu'bweya ili makowe gake gabonekane gapangilwe kwa eshima ya Nnongo.22Baada ya aga,Yesu pamope ni anapunzi bake batiyenda mu'nnema ya Yudea.Kolyo kabatumia muda pamope nabo ni abile atiabatiza. 23Nambeambe Yohana abile atikwabatiza kolyo Ainea papipi ni Salim maana pabile ni mase ganansima palyo. 24Kwa mana Yohana abile atabilwe kwa muligereza.25Pabile papangilwe mabishano nkati ya anapunzi ba Yohana na Myahudi husu sikukuu ya utakaso. 26Kabayenda kwa Yohana kabammakiya,"Rabi,ywembe waubile niywembe ng'ambo ya mto Yordani,ywembe ywashuhudia habari yake,linga,aabatiza ni bote bayenda kunkengama."27Yohana kayangwa mundu aweza kwaa pokya kilebe chochote ila kati ywapeilwe kuoma kumaunde. 28Mwenga mwabene mwatishuhudia kuwa nabayite kuwa,'nenga kwaa Kristo,'badala yake nabayite,'Nitumilwe nnonge yake.'29Ywembe ywabile ni bibi arusi nga ngwana arusi.Nambeambe mbwiga wa ngwana arusi,ywayema ni kuyowa upulaiya muno kwa sababu ya lilobe lya ngwana arusi.Ayee nga puraha yango ya itimilike. 30Apalikwa yongeya,ni nenga nipalikwa pongwa.31Ywembe ywaboka kunani,abile nnani ya yoti.Ywembe ywabile ba ulimwengu abaka mu'ulimwengu.Ywembe ywaboka kumaunde abile nnani ya goti. 32Ywembe ushuhudia galo agabweni ni kugayowa,lakini ntopo ywapokya ushuhuda bake. 33Ywembe ywapokya ushuhuda bake atihakikisha kuwa Nnongo nga mkweli.34Kwa mana yolo ywatumilwe ni Nnongo ulongela maneno ga Nnongo.kwa mana ampeya kwaa mu'kipimo. 35Tate umpenda mwana ni kumpeya ilebe yoti mumaboko gake. 36Ywembe ywaaminiye mwana abile ni ukoti wanga yomoka,lakini kwa ywembe ywa mweshimu kwaa mwana aubweni kwaa ukoti,ila ghadhabu ya Nnongo ubile nnani yake.
1Yesu atangite kuwa Mafarisayo bayowine kuwa Yesu abile abafundisha ni kuabatiza zaidi ya Yohana. 2(Ila Yesu mwene abatiza kwaa ila banapunzi bake), 3Aboi Yudea no yenda Galilaya.4Ibile muhimu peta Samalia. 5Paikite mu.nnema wa Samaria,wakemelwa Sikari,papipi ni lieneo lya Yakobo atikumpea mwana wake Yusufu.6Ni kiembwa cha Yakobo chabile palyo. Yesu achokite kwaajili ya safari ni kutama papipi ni kiembwa.Ubile muda wa mutwekati. 7Nwawa Msamalia aisile kutola mase,ni Yesu kammakiya,"Unipei mase niywee." 8Kwa kuwa anapunzi bake babile batiyenda mjini kupemea chakulya.9Yolo nnwawa atikummakiya,"Ipalika namani wenga wa Myahudi,kunloba nenga Msamaria,kilebe cha nywaa?" Kwa mana Ayahudi kabachangamana kwaa ni Asamalia. 10Yesu kannyangwa,"mana utangite karama ya Nnongo,ni yolo ywakumakiye "Mbei mase,' ywalowa kunnoba,ni kukupeya mase ga ukoti."11Nwawa kayangwa,"Ngwana ubile kwaa ni ndoo yochotya,ni kilose sabile kirefu.Walowa kugapata wapi mase ga ukoti? 12Je wenga nga nkolo,kuliko tate bitu Yakobo,ywatupeile kiembwa,ni ywembe mwene ni bana bake pamope ni mifugo yake banywea mase ga kisima chino?"13Yesu kanyangwa,"Yeyoti ywanyaa mase aga alowa pata kiu kae? 14lakini ywembe ywa nywaa mase ganipea nenga alowa pata kwaa kiu kae.Badala yake mase ganimpeya yapangika chemchem yaibubujika hata milele."15Yolo nnwawa kammakiya,"Ngwana,naloba ago mase ili kana niipate kiu,ili kana niangaike kuisa pano kutola mase." 16Yesu kammakiya,"Uyende ukankeme nchengo wako."17Nwawa kammakiya,"Nibile kwaa ni nchengo." Yesu kanyangwa,"Ubayite sapi,'Nibile kwaa ni nchengo,' 18Mana ubile ni analome atano,ni yumo ywabile naye nambeambe ni nchengo wako kwaa.Katika lelo ubayite ukweli!"19Nwawa kammakiya,"Ngwana nabweni kuwa wenga wa nabii. 20Tate bitu babile bakiabudu mu'kitombe chelo. Lakini mwenga mwabaya ya kuwa Yerusalemu nga pandu ambapo bandu bapaswa kuabudu."21Yesu kanyangwa,"Nwawa,niamini,muda uisile mwalowa abudu kwaa Tate mu'kitombe chelo au Yerusalemu. 22Mwenga bandu mwakiabudu kilebe chamukitangite kwaa,lakini twenga twaabudu chelo twakitangite,kwa mana wokovu uboka kwa Ayahudi."23Hata nyoo,muda waisa,ni mbeambe ubile pano,muda balo baabudu kweli balowa kumwabudu Tate atikuwapala bandu wa aina yee kupangika bandu babile bamwabudu. 24Nnongo ni Roho,ni balo bamwabudu bapalikwa kumwabudu kwa roho ni kweli."25Nnwawa kammakiya,"Nitangite kuwa Masihi anaisa,(Ywakemelwa Kristo). Aywo mana aisile alowa kutubakiya yoti." 26Yesu kammakiya,"Nenga ubayite ninenga nga ywembe."27Muda woo anapunzi bake babuyangine.Nabo batishangala kwa namani abile kaalongela ni nwawa,lakini ntopo ywathubutu kunnobia,"Upala namani?" au "Kwa mwanja namani ulongela ni ywembe?"28Yolo nnwawa aulekite mtungi wake ni kuyenda mjini kuamakiya bandu, 29"Muise kunlola mundu ywanibakiye makowe gangu yoti ganipangite,je yawezekana kuwa nga Kristo?" 30Baboi mjini ni kuisa kwake.31Muda wa mutwe kati anapunzi bake batikunnoba kababaya,"Rabi ulye chakulya." 32Lakini ywembe kaabakiya,"Nenga nibile ni chakulya mukitangite kwaa mwenga," 33Anapunzi bake kabakokeyana,ntopo ywaletike kilebe chochote kulya,"je baletike?34Yesu kaamakiya,"Chakulya chango ni kugapanga mapenzi gake ywembe ywanitumile ni kwitimiza kazi yake. 35Je mulongela kwaa,'Bado miezi itano ni mauno gapangika tayari?' Naabakiya mulinge migunda yabile tayari kwa mauno. 36Ywembe ywauna upokya mishahara ni kukusanya matunda kwaajili ya ukoto angeyomoka,ili ywembe apandae ni ywembe ywauna bapuraike mpamo.37Kwa mana lilongelo lee ni lya kweli,'Yumo ywapanda ni ywenge auna.' 38Natikwatuma una chabile mwakihangaikia kwaa.Benge bapangite kasi ni mwenga mujingya mu'puraha ya kasi yabe."39Asamaria baingi mu'mji wolo batimwamini kwa taarifa ya yolo nnwawa ywabile atishuhudia."Ywanibakiye makowe goti yanigapangite." 40Nyoo Asamaria baisile kunnoba atame pamope nabo ni katama kwao kwa masoba abele.41Ni baingi muno batikumwanini pitya neno lyake. 42Bammakiye yolo nnwawa,"Tutiamini kwa maneno gako kwaa kae,kwa mana twenga twabene tuyowine,nambeambe tuyowine kuwa hakika ywembe nga mwokozi wa ulimwengu."43Baada ya masoba ago abele,atiboka ni kuyenda Galilaya. 44Kwa mama ywembe mwene abile atitangaza kuwa nabii abile kwaa ni heshima mu'nnema wake mwene. 45Paaisile kuoma Galilaya,Agalilaya batikumpokya. Babile babweni makowe goti agapangite Yerusalemu mu'sikukuu,kwa mana na bembe babile mu'sikukuu.46Aisile kae Kana ya Galilaya kolo atigabadilisha mase kuwa divai.Pabile ni ofisa mwana wake abile mtamwe kolyo Kapernaumu. 47Payowine kuwa Yesu aboi Yudea ni yenda Galilaya,kayenda kwa Yesu ni kumsihi auluke kumlopwa mwana wake,ywabile karibu ya kiwo.48Nga Yesu kammakiya,"Mwenga pamwaibweni kwaa ishara ni maajabu muweza kwaa aminiya. 49Kiongozi kabaya,"Ngwana uluka pae kabla mwana wangu kuwaa." 50Yesu kammakiya,"Uyende mwana wako ni nkoto." Yolo mundu aaminiya neno lyalibayite Yesu ni yenda zake.51Paabile auluka,amanda bake kabampokya ni kummakiya mwana wake abile nkoto. 52Kaalaluya ni muda gani aupatike ukoto.Kabannyangwa,"Jana muda wa saa saba homa yanlekite."53Nga tate bake atangite kuwa ni muda wowolo Yesu abayite,"Mwana wako nga nkoto." Nyoo ywembe ni familiya yake baaminiye. 54Ayee yabile nga ishara yana ibele yapangite Yesu palo aboite Yudea yendya Galilaya.
1Baadae pabile ni sikukuu ya Ayahudi,ni Yesu aboi kuyenda Yerusalemu. 2Kolyo Yerusalemu pabile ni birika pa'nnyango wa ngondolo,lyabile likemelwa kwa lugha ya Baebrania Bethzatha,nalo lyabile ni matao matano. 3Idadi ngolo ya atamwe babile,ipofu,iwete,au babile batipooza babile bagonjite mu'matao ago. (Uzingatie:Maneno ga mstari wa 3 kabaonekana kwaa mu'nakala inoite ya kale. "Batikugasubiri mase kutibuliwa.") 4Kwa hakika muda fulani malaika auluka nkati ya Ngwana ni kuyatibua mase. Kwa nyoo.yolo ywabile wa kwanza kujingya nkati yake baada ya mase kutibuliwa apangilwe nkoti bokana na chochote chabile kintabile kwa muda woo.5Ni mundu yumo ywabile ntamwe kwa miaka thelathini na minane abile nkati ya matao. 6Yesu paamweni agonjike nkati ya matao ni baada ya kutanga kuwa agonjike kwa muda mrefu Yesu kammakiya,"Je wapala kuwa nkoto."7Yolo ntamwe kannyangwa,"Ngwana nabile kwaa na mundu,wa kunibeka mu'birika muda yabile yatitibulilwa.Muda kabanijaribu jingya mundu ywenge atikuntangulia." 8Yesu aamkiye,"Uluka ulipotwe litandiko lyako na uyende."9Mara yolo mundu aponywile,alitweti kindanda sake no yenda.Lelo labibe lisoba lya sabato.10Nga Ayahudi bammakiuye,yolo mundu ywaponywile,"leno ni lisoba lya sabato,ni halalli kwaa kupotwa litandiko lyako." 11Kayangwa,ywembe ywaniponyile animakiye,"Tola litandiko lyako no uyende."12Kabanlaluya,"Nyai ywakumakiye,'tola litandiko lyako no uyende." 13Ingawa,yolo ywaponywile antangite kwaa mana Yesu aboi kwa siri.Kwa mana pabile ni bandu banyansima.14Baada ya ago Yesu amkolile yolo mundu mu'lihekalu ni kummakiya,"Linga upangite nkoto!kana upange sambi kae kana likupate likowe libaya muno." 15Mundu yolo kayenda ni kuamakiya Ayahudi kuwa Yesu nga amponyile.16Kwa mwanja wa makowe ago Ayahudi bantesike Yesu,kwa mana apangite makowe aga lisoba lya sabato. 17Yesu kaamakiya,"Tate bango apanga kazi nambeambea ni nenga napanga kazi." 18Kwa sababu yee Ayahudi kabampala muno ili kumulaga yapanga kwaa kae atekwile Sabato,ila kwa kunkema Nnongo Tate bake,kuipanga abile sawa ni Nnongo.19Yesu kabayangwa,"Amini,amini,mwana aweza kwaa panga ilebe yeyoti ila chelo amweni Tate bake apangite,kwa mana chochote Tate akipangite nga mwana akipanga. 20Kwa kuwa Tate ampenda mwana,ni kunlolekeya kila kilebe akipangite ni kunlolekea makowe makolo kuliko aga ili muzidi shangala.21Kwa kuwa kati Tate atikwafufua bandu mu kiwo ni kuwapea ukoto,nga mwana umpeya yeyote ywampendae. 22Kwa kuwa Tate amuhukumu kwaa yeyote,ila umpeya mwana hukumu yoti 23ili kwamba boti bamweshimu Mwana kati yo panga Mwana atikumweshimu Tate. Ywembe ywamuheshimu kwaa Mwana amuheshimu kwaa ni Tate ywantumite.24Amini,amini,ywembe ywaliyowine neno lyango ni kuliaminiya abile ni ukoto wangayomoka ni aukumilwa kwaa.Badala yake,atipeta boka mu'kiwo no jingya mu'ukoto.25Amini,amini,naabakiya muda waisa nambeambe ubile ambapo bandu ba mu'kiwo balowa kuiyowa sauti ya Mwana wa Nnongo,ni boti baiyowine walowa tama.26Kwa mana kati Tate abile ni ukoto nkati yake mwene, 27pia ampei Mwana kuwa ni ukoto nkati yake,Tate ampei mwana mamlaka ili ahukumu kwa kuwa ni Mwana wa Adamu.28Kana mshangae lelo,kwa mana muda waisa ambao bandu bote baabile mu'makaburi walowa kuliyowa lilobe lyake 29nabo baboite panja:kwa balo bapangite mema kwa ufufuo wa ukoto,na balo bapangite mabaya kwa ufufuo wa hukumu.30Naweza kwaa kupanga chochote boka kwango mwene.Kati niyowine,nga nalowa kuhukumu na hukumu yango ni ya haki kwa mana nipalike kwaa mapenzi yango,ila mapenzi yake ywanitumile. 31Kati ya panga nishuhudia mwene,ushuhuda wango wabile kwaa wa kweli. 32Kwabile ni ywenge ywanishuhudia nenga na nitangite kwa hakika kuwa ushuhuda waaushudie ni wa kweli.33Mumtumile kwa Yohana ni ywembe atikwashuhudia kweli. 34Hata nyoo,ushuhuda waniupokeile uboka kwaa ka mundu.Niabaya aga ili muweze kulopolelwa. 35Yohana abile taa yaiyaka na ng'ara,na mwabile tayari kuipuraia kwa muda nkolo bweya yake.36Ushuhuda wanibile nao ni nkolo kuliko wolo wa Yohana kwa kasi ambazo Tate anipei kuikamilisha,izo kazi nizipangite kwa ushuhuda kuwa Tate anitumile. 37Tate ywanitumile ywembe mwene atikwashuhudia kuhusu nenga.Muyowine kwaa lilobe lyake wala kubonekeya liumbo lyake wakati wowote. 38Ntopo neno lyake nkati yinu kwa mana mumwaminiye kwaa ywembe ywanitumile.39Mugachunguza maandiko mkidhani mwabile ni ukoto wangeyomoka nkati yake,na maandiko ago yaashuhudia habari yango na 40mukani kuisa kwango ili mpate ukoto wangeyomoka.41Nenga nipokya kwaa sifa boka kwa bandu. 42Lakini nitangite kuwa ntopo upendo wa Nnongo yinu mwenga mwabene.43Nenga niisile kwa lina lya Tate bango,muweza kwaa kunipokya.Kati ywenge aisa kwa lina lyake mwalowa kumpokya. 44Je muweza kwaa kuamini mwenga ambao mpala kwaa sifa iboka kwa Nnongo wa pekee?45Kana muwaze nenga nitabashitaki nnonge ya Tate.Ywaabashitakiya mwenga ni Musa,ambaye mwenga mubekite matumaini yinu kwake. 46Kati mwatikumwamini Musa,mwalowa kuniamini nenga kwa kuwa ywembe aandikile habari zangu nenga. 47Muyaamini kwaa maandiko gake,mwaweza kwaa kugaamini maneno yango?
1baada ya makowe aga,Yesu kayenda kwiye ya bahari ya Galilaya,pia ukemwa bahari ya Tiberia. 2Kipenga kikolo sa bandu satikunkengama kwa mana babweni ishara azipangite kwa babile atamwe. 3Yesu aobwike nnani hadi upande wa nnani ya kitombe ni tama kwoo ni anapenzi bake.4(Ni Pasaka,Sikukuu ya Ayahudi yabile imekaribia) 5Yesu paatondobiyea minyo gake nnani kubona kipenga kikolo sa bandu waisa kwake,kammakiya Filipo."Tuyende kwaako kupemea mikate ili haba pandu baweze lyaa?" 6(Lakini Yesu kalongela aga kwa Filipo kwa kumgeya kwa mana ywembe atangite chakukipanga).7Filipo kanyangwa,"Hata mikate ya garamia dinari mia ibele itosha kwaa hata kila yumo lya kipande kichunu." 8Andrea yumo ywa anapunzi bake nnongowe Simoni Petro kammakiya 9Yesu,"pabile ni nnalome pano abile na mikate mitano ni omba abele,lakini yafaa namani kwa bandu banyansima namna yee?"10Yesu kaabakiya,"Muamakiye batami pae" (pabile ni manyei yanansima pandu palo). Pabile ni analome kati elfu tano batami pae. 11Yesu kaitola yelo mikate mitani kashukuru ni kubagea balo babile batami. Nyo nyonyo kabagawia ni omba kadri yabapala. 12Bandu pabayukwite,atikuamakiya anapunzi bake,"Mwikusanye ipande ya mabaki,yalekwile ili kana kipotee chochote."13Bai kabakusanya ni kuijaza itondo komi ni ibele,ipande ya mikate mitano ya shahiri-ipande yalekwile ni balo babile lyaa. 14Boka po bandu kababweni ishara yee yaaipangite kababaya,"Kweli yolo nga yolo nabii ywaisa mu'ulimwengu." 15Yesu paatangite kuwa bapala kuntaba ili bampange kuwa mfalme wabe,atikuitenga,kae na kuyenda pakitombe ywembe kichake.16Paiikite kitamwinyo,anapunzi bake batiuluka yenda mu'bahari. 17Bateobuka mu'ngalaba ni babile kabaloka yenda Kapernaumu.(Libendo lyabile lajingya ni Yesu abile bado kaisa kwabe) 18muda wowo pabile ni upepo mkale uisile,ni bahari yaibile itisapuka.19Anapunzi bake babile bakombwile makasia kati ishirini na tano au thelathini,bamweni Yesu ayenda kunani ya bahari kuikaribia ngalaba,ni kuogopa. 20Lakini kaamakiya,"Ni nenga!kana muyogope." 21Kae babile tayari kumpotwa mu'ngalaba,ni mata ngalaba yaikite mu'nnema wabile kabayenda.22Lisoba lya naibele,kipenga sa bandu sayemi upande wa bahari sabweni kuwa ntopo ngalaba yenge ila wolo ambao Yesu ni anapunzi bake babile baupandile kwaa lakini anapunzi bake baboi bembe. 23(Ingawa,pabile ni baadhi ya ngalaba yabokite Tiberia papipi ni pandu palyaa mikate baada ya Ngwana kutoa shukrani).24Wakati bandu batangite kuwa ni Yesu kwaa wala anapunzi bake babile kolyo,bembe baobite mu'ngalaba ni kuyenda Kapernaumu kunkengama Yesu. 25Baada ya kumpata upande wenge wa bahari kabanlaluya,"rabi uisile lini kuno?"26Yesu kabayangwa,kaamakiya,Amini,amini,mwalowa kunipala nenga,kwamana muibweni ishara,ila kwa mana mulya mikate na kuyukwita. 27Muleke kukipangia kazi chakulya chaharibika,ila mkipangie kazi chakula cha haribika kwaa hata milele chelo ambacho mwana wa Adamu awapeya,kwa kuwa Nnongo Tate aubekite muhuri nnani yake."28Boka po kabammakiya,"Tupange namani ili kuzipanga kazi za Nnongo? 29Yesu kayangwa,"Ayee nga kazi ya Nnongo:mmwamini ywembe ywaatumite."30Atikwabakiya,"Ni ishara yaako walowa kwipanga,ili twaweza kuibona ni kuiaminiya? Walowa panga namani? 31Tate bitu walya manna mu'lijangwa,kati yabile yaandikwile,"Atikwapeya mikate boka kumaunde ili balyee."32Yesu kanyangwa,"Amini,amini,Musa kwaa ywaawapeya mkate boka kumaunde,ila Tate bango nga awapeile mkate boka kumaunde. 33Kwa kuwa mkate wa Nnongo nga wolo uulukile boka kumaunde ni kuupata ukoto mu'ulimwengu. 34Kammakiya,'Ngwana utupeye woo mkate wote."35Yesu aamakiye,"Nenga nga mkate wa ukoto,ywembe ywaisa kwango apatike kwaa njala ni ywembe ywaniaminiye aibweni kwaa kiu kamwe." 36Ingawa natikuabakiya kuwa,muibweni,na bado muamini kwaa. 37Bote ambao Tate anipeile balowa isa kwango,ni yeyote ywaisa kwango nalowa kuntaikwa panja.38Kwa kuwa natiuluka boka kumaunde,kwaajili ya panga kwaa mapenzi yango,ila mapenzi yake ywanitumile. 39Nga aga nga mapenzi gake ywanitumile,kana nimpoteze hata yumo wa balo anipeile,ila nalowa kubafufua lisoba lya mwisho. 40kwa mana aga nga mapenzi ga Tate bango,kuwa yeyote ywanlolekeya Mwana ni kumwamini apate ukoto wanga yomoka;ni nenga nalowa kubafufua lisoba lya mwisho.41Ayahudi kabanung'unika kuhusu ywembe kwa mana abayite,"Nenga nga mkate uboka kumaunde." 42Kababaya,"Ayo Yesu kwaa mwana wa Yusufu,ywabile tate bake ni mao bake twawatangite? Ipalikwa namani nambeambe abayite,'Natiuluka kuoma kumaunde?"43Yesu kaayangwa,kaabakiya,"Kana mnung'unike nkati yinu mwabene. 44Ntopo mundu ywaisa bila potwa na Tate bango ywanitumile,ni nenga nalowa kumfufua lisoba lya mwisho. 45Kwa kuwa iandikilwe mu'manabii,'balowa pundishwa ni Nnongo.' Kila ywayowine ni kuipundisha kuoma kwa Tate,uisa kwango.46Ntopo mundu ywamweni Tate,ila ywembe ywaisa boka kwa Nnongo-amweni Tate. 47Amini,amini ywembe aaminiye abile ni ukoto wange yomoka.48Nenga nga mkate wa ukoto. 49Tate binu kabalya manna mu'lijangwa,no waa.50Awoo nga mkate uboite kuoma kumaunde,ili mundu aulye ipande yake ili kana abulagilwe. 51Nenga nga mkate watama wabile uulukite kuoma kumaunde. Kati mundu yoyote ywaalya ipande ya mkate woo,alowa tama milele.Mkate waniuboile nga yega yango kwaajili ya ukoto wa Ulimwengu."52Ayahudi kabakasirika bene kwa bene ni kuanza bishana no baya,"Mundu yolo aweza kinamani kutupeya yega yake tuulye?" 53Boka po Yesu kaamakiya,"Amini amini,mana muuliye kwaa yega ya mwana wa Adamu ni kuinywea mwai yake,kana mubile kwaa ni ukoto nkati yinu.54Yeyote ywalyaa yega yango ni kwinywea mwai wango abile ni ukoto wangeyomoka,ni nenga nalowa kumfufua lisoba lya mwisho. 55Kwa kuwa yega yango ni chakulya cha kweli,ni mwai wango ni kinywaji cha kweli. 56Ywembe ywaulyaa yega yango ni kwinywea mwai yango aloa tama nkati yango,ni nenga nkati yake.57Kati Tate ywabile ni ukoto ywanitumile,na kati nenga niishivyo kwa sababu ya Tate,ni ywembe pia atama kwa sababu yango. 58Awoo nga mkate uboite kuoma kumaunde,kati yabile tate balye kababulagilwa.Ywembe ywaulyaa mkate woo alowa tama milele. 59Yesu abayite makowe aga nkati ya sinagogi abile akipundisha kolyo Kapernaumu.60Bengi ba anapunzi bake kabayowine aga,kababaya,"Alee lipundisho gumu nyai ywaweza kulipokya?" 61Yesu kwasababu atangite ya kuwa anapunzi bake babile batikulinung'unikya likowe lee,Kaamakiya je likowe lee lyatikuwakwaza?62Ipangika buli pabamweni mwana wa Adamu atiuluka kuoma kwaabile kabla? 63Roho nga ayeya ukoto.Yega ufaidi kwaa kilebe chochote.Maneno yaniyabayite kwinu nga roho nga ni ukoto.64Bado kwabile na bandu kati yinu baaminiye kwaa.kwasababu Yesu atangite tangu mwanzo yolo ywabile aweza kwaa kuaminiya ni ywembe ywamsalitiye. 65Kam'bakiya,ni kwa sababu yee nikubakiyange kwamba ntopo mundu ywaweza kuisa kwango ibile kwaa apeilwe ni Tate."66Baada ya aga anapunzi bake baibgi batibuyangana nnchogo ni batikengamana nakwe kwaa kae. 67Yesu kaamakiya balo komi na ibele,"Je ni mwenga mwapala kuboka?" 68Simoni Petro kannyangwa,"Ngwana tuyende kwa nyai kwani wenga ubile ni maneno ga ukoto wangeyomoka, 69ni twatuaminiya ni kuyowa kuwa wenga nga Mtakatifu wa Nnongo."70Yesu kaamakiya,"Je nenga niwachawile kwaa mwenga,ni yumo winu nga ibilisi? 71Nambeambe abile kalongela kuhusu Yuda,mwana wa Simoni Iskariote,kwa kuwa abile ni ywembe abile yumo wa balo komi ni ibele,ywabile ywamsalitie Yesu.
1Na baada ya makowe aga Yesu atisafiri mu'Galilaya,kwa sababu apendile kwaa kuyenda Uyahudi kwa sababu Bayahudi babile bakipanga mipango ya kummulaga. 2Nambeambe sikukuu ya Ayahudi,sikukuu ya vibanda,yabile papipi.3Nga alongo bake batikummakiya,"Uboke pandu hapa uyende Uyahudi,ili kwamba anapunzi bako nyonyonyo bayabone makowe uyapangayo. 4Ntopo ywapanga lolote kwa siri iwapo ywembe mwene apala kutangikana wazi.Iwapo upanga makowe aga,ujibonekeye wamwene kwa ulimwengu."5Hata nnongo bake bamwaminiye kwaa. 6Nga Yesu kammakiya,"Muda wango uikite kwaa bado,lakini muda winu kila mana ubile tayari. 7Ulimwengu waweza kwaa kubachukiya mwenga,ila wanichukiya nenga kwa kuwa niashuhudia kuwa makowe gake ni mabou.8Mubokange kuyenda mu'sikukuu:nenga niyenda kwaa mu'sikukuu yee kwa sababu muda wangu ukamilika bado." 9Baada ya kulongela makowe ago kwabe,atami Galilaya.10Hata nyoo,nongo bake pababile mu'sikukuu,nga ni ywembe atiyenda,sio kwa wazi bali kwa siri. 11Ayahudi pabile pakimpala mu'sikukuu no baya,"Abile kwaako?"12Pabile ni malongelo ganyansima nkati ya makutano nnani yake.Benge batibaya,"Ni mundu mwema,"Benge babayite,"Hapana,uwapotosha bandu." 13Hata nyoo ntopo ywalongela wazi nnani yake kwa kuwaogopa Ayahudi.14Muda wa sikukuu waikite katikati,Yesu kayenda mu'hekalu ni kuanza kupundisha. 15Ayahudi babile batishangala no kubaya,"Kwa jinsi yanamani mundu yee ayatangite makowe ganyansima? Asoma kwaa kamwe." 16Yesu kabayangwa ni kuamakiya,"Mapundisho gango nga yango kwaa,ila ni ya yolo ywanitumile.17Iwapo yeyote ywapenda panga mapenzi gake ywembe,atangite kuhusu mapundisho aga,kati yatiboka kwa Nnongo,au kati nialongela kuoma kwango mwene. 18Kila ywalongela yaboite kwake mwene upala utukufu wake,ila kila yaa aupala utukufu wake ywembe ywamtumile,mundu yoo nga wa kweli,ni nkati yake ntopo kutenda ubou.19Musa awapeile kwaa mwenga saliya? Lakini ntopo hata yumo nkati yinu ywaipangite saliya. Mwanja namani mwapala kunibualaga? 20Bandu kabannyangwa,"Ubile ni nchela,nyai ywapala kukubulaga?21Yesu kayangwa ni kuamakiya,nipangite kazi yimo,ni mwenga mwabote mwatishangala kwa sababu ya yelo kazi. 22Musa atikuwapea mwenga tohara (iboite kwaa boka kwa Musa,ila yelo yaboite kwa tate),ni nkati ya Sabato mwastahili mundu.23Mana abile mundu ywapokya tohara mu'siku ya Sabato ili saliya ya Musa itekwanike,kwa mwanja namani mwanikasirikya nenga kwa sababu nimpangite mundu kuwa nkoto kabisa mu'sabato? 24Kana mhukumu lengana na mwonekano,ila muhukumu kwa haki.25Baadhi yabe baboka Yerusalemu kababaya,"Yolo kwaaa wampala kummulaga? 26No linga,alongela waziwazi,nga balongela kwaa chochote nnani yake.Iwezekana kwaa ibile kwamba atawala batangite kweli kuwa ayoo nga Kristo,yawezana batangite? 27Twayowine kuwa mundu yolo aboka kwaako.Kristo paaisa,hata nyoo,ntopo ywatangite abokakwaako.28Yesu abile akombwa lilobe lyake mu'hekalu,kapundisha no baya,"Mwenga mwabote mtangite paniboka.Niisile kwaa kwa nafasi yango,ila ywembe ywanitumile nga wa kweli,na muntangite kwaa ywembe. 29Nintangite ywembe kwa mana niboka kwake nga anitumite."30Babile kabajaribu kuntaba,lakini ntopo hata yumo ywauluwa luboko lwake nnani yake kwa kuwa saa yake yabile bado iikite. 31Hata nyoo,baingi mu'bandu baaminiya.Kababaya,"Kristo paaisile,alowa panga ishara zanyansima kuliko za azipangite mundu yolo?" 32Mafarisayo babayowine bandu kabalongela bembe makowe aga husu Yesu,ni akolo ba makuhani ni Mafarisayo watikubatuma maafisa ili kuntaba.33Palyo Yesu kabaya,"Bado kwabile ni muda nchunu nabile pamope ni mwenga,ni baadae nalowa boka kuyenda kwake ywembe ywanitumile. 34Mwalowa kunipala ila munibweni kwaa;kolyo kaniyenda,muweza kwaa kuisa.35Kwa nyo Ayahudi kabalongela bene kwa bene,"Mundu yoo ayenda kwaako ambako twaweza kwaa kummona? Ayenda kwa batawanyike nkati ya Ayunani ni kubapundisha Ayunani? 36Ni neno lyaako lee alibayite,'Mwalowa kunipala wala mwanibweni kwaa,kolyo niyenda muweza kwaa kuisa?"37Nambeambe mu'lisiku lya mwisho,lisoba likolo lya sikukuu,Yesu ayemi kakombwa lilobe,kabaya,"Mana itei yeyote abile na kiu,aise kwango anywe. 38Ywembe ywaniaminiye nenga,kati maandiko gabayite,kuoma nkati yake yatitiririka mito ya mase ya ukoto.39Lakini abayite aga kuhusu Roho,ywabile wao watikumwamini walowa kumpoteza;Roho abile bado tolewa kwa sababu Yesu abile atukuzwa kwaa bado.40Baadhi ya bandu,pabayowine maneno aga,babayite,"Kweli yolo ni nabii." 41Benge babayite,"Ayoo nga Kristo." Lakini benge babayite,"Kristo aweza kwaa boka Galilaya? 42Maandiko gabayite kwaa kuwa Kristo aboka mu'lukolo lwa Daudi ni kuoma Bethlehemu,kijiji ambacho Daudi abile?43Nyo,patiuluka mgawanyiko nkati ya bandu kwa ajili yake. 44Benge nkati yabe balowa kuntaba,lakini ntopo ywauluwa maboko gake nnani yake.45Nga balo maofisa kababuyangine kwa akolo ba makuhani ni mafarisayo,nabo wakaakokeya,"Kwa mwanja namani munletike kwaa? 46Maofisa kaayangwa,"Ntopo mundu ywaweza longela kati yolo kabla."47Nga mafarisayo kabayangwa,"Ni mwenga pia mwatipotoshwa? 48Kwabile ni yoyoti nkati ya atawala amwaminiye,au yeyote wa Mafarisayo? 49Ila aba bandu baitangite kwaa saliya-balaanilwe."50Nikodemo kaabakiya (ywembe atikunyendea Yesu zamani,abile yumo ywa Mafarisayo), 51"Je saliya yitu yaweza kumhukumu mundu ila abile atikusikilizwa kwanza ni kuyowa chaakipangite? 52Kabanyangwa ni kummakiya,"Ni wenga uboka Galilaya? Tafuta ni ubone kwamba ntopo nabii ywaboka Galilaya."53Ugazingatie:Baadhi ya maneno ga Yohana 7:53-8:11 gabile kwaa mu'nakala za nnchogo)Boka po kila mundu ayenda kasake.
1(Zingatia:Linga ufafanuzi ba Yohana 7:53-7:11 nnani yake) Yesu aboi mu'kitombe sa Mizeituni. 2Bwamba aisa mu'lihekalu,ni bandu bote kabankengama,atami na kubapundisha. 3Baandishi ni Mafarisayo kabannetya Nwawa ywaatabilwe mu'kitendo sa'umalaya. Kabamweka nkati yabe.4(Uyingatye:Linga ufafanuzi wa Yohana 7:53-8:11 nnani hapo) Nga kabammakiya Yesu,"Mwalimu,nnwawa yolo atabilwe mu'umalaya,paabile apanga umalaya. 5Nambeambe,mu'saliya ya Musa atituamuru kuwapondanga maliwe bandu kati aba,ubaya namani nnani yake? 6Kabagabaya aga ili kuntegeya ili bapate likowe lya kumshitaki,lakini Yesu kainama ni kuandika pae pa'bui kwa kidole sake.7(Zingatia:linga ufafanuzi wa Yohana 7:-8:11 kunani) Pabayendelea kunnaluya,ayemi ni kuabakiya,"Ywembe abile kwaa ni sambi nkati yinu,abile wa kwanza kumpondanga maliwe." 8Ainamite kae pae,atiandika mu'dunia kwa kidole chake.9(Zingatia:Linga ufafanuzi wa Yohana 7:53-8:11 kunani) Kabayowine ago,batiboka yumo baada ya ywenge,kuanzia ywabile mpindo.Mwisho Yesu alekilwe kichake,pamope ni yolo nnwawa ywabile nkati yabe. 10Yesu ayemite ni kummakiya "Nnwawa,balo bakushitakiya babile kwaako? Ntopo hata yumo ywakuhukumu? 11Kabaya,"Ntopo hata yumo Ngwana." Yesu kabaya,"Hata nenga nalowa kukuhukumu kwaa,uyende mundela yako;kuanzia nambeambino ni kuyendelea kana upange sambi kae."12Yesu kalongela na bandu kae kabaya,"Nenga na mbeya ba ulimwengu;ywembe ywanikengamite atyanga kwaa mulibendo ila abile ni ukoto," 13Mafarisayo kabammakiya,"Wajishuhudia wa mwene,ushuhuda wako nga wa kweli kwaa."14Y6esu kaayangwa ni kuwamakiya,"Hata kati nalowa kujishuhudia mwene,ushuhuda wango ni kweli.Nitangite pandu nibokite ni kolyo kaniyenda,lakin i mwenga mutangite kwaa pandu nibokite au kolyo kaniyenda. 15Mwenga mwatihukumu mu'yega;nenga nahukumu kwaa yeyote. 16Nenga hata mana nihukumule,hukumu yango ni kweli kwa sababu nabile kwaa kichango,nibile pamope ni Tate ywanitumile.17Eloo,na mu'saliya yinu iandikilwe kuwa ushuhuda wa bandu abele ni kweli. 18Nenga nga nishuhudiae,ni Tate ywanitumile atikunshuhudia."19Bakammakiya,"Tate bako abile kwaako? Yesu kayangwa,"Nenga mwanitangite kwaa nenga,mana munitangike nenga,mwalowa kuntanga ni Tate bango kae." 20Abaya maneno aga abile papipi ni hazina abile atifundisha mu'lihekalu,na ntopo hata yumo ywantabile kwa sababu saa yake ibile bado iikite.21Bai kammakiya kae,"Niyenda zangu;mwalowa kunipala na mwatiwaa mu'sambi yinu.Kolyo kwaniyenda,mwaweza kwaa kuisa." 22Ayahudi kababaya,"Alowa tanga mwene,ywembe ywabile akibaya,'kolyo kaniyenda muweza kwaa kuisa'?"23Yesu kaamakiya,"Mwaboka pae,nenga niboka kunani.Mwenga ni ba Ulimwengu;nenga na wa ulimwengu kwaa. 24Kwa eyo,natikuwabakiya kuwa nalowa waa mu'sambi yinu.Vinginevyo mwaminiya kuwa NENGA NGA,mwalowa waa mu'sambi yinu."25Kwa eyo kabammakiya,"Wenga wa nyai?" Yesu kaamakiya,galo ganiabakiya tangu mwanzo. 26Nabile ni makowe ganansima gakulongela ni kuhukumu nnani yinu.Hata nyoo,ywembe ywanitumile ni wa kweli;ni makowe nigayowine kuoma kwake,makowe aga niabaya kwa ulimwengu." 27Kabamwelewa kwaa kuwa abile kalongela nabo kuhusu Tate.28Yesu kabaya,"Pamwalowa kumwinua kunanu Mwana wa Mundu,nga mwalowa tanga NENGA NGA,ni kwamba nipangite kwaa lolote kwa nafsi yango. Kati Tate ywanipundisha,nalowa longela makowe aga. 29Ywembe ywanitumile abile pamope ni ywembe,na ywembe anilekite kichango,kwani kila mara napanga galo gabampendeza." 30Palyo Yesu abaya makowe aga,baingi batikumwaminiya.31Yesu kabaya kwa balo Ayahudi baaminiye,"Mana ibile mwatama mu'neno lyango,nga mubile anapunzi bango kweli, 32mwenga mwalowa kuitanga kweli,ni kweli yalowa kwabeka huru." 33Kabanyangwa,"Twenga twa ubeleko wa Ibrahimu ni kamwe tuwaike kwaa pae ya utmumwa wa yeyote;wabaya kwaa,"Twalowa bekwa huru?"34Yesu kaayangwa,"Amini,amini,naamakiya,kila ywapanga sambi ni mmanda wa sambi. 35Mmanda atama kwaa munyumba wakati wote;mwana hudumu masoba yote. 36Kwa eyo,mana itei Mwana abekilwe huru,mwalowa pangika huru kweli kabisa."37Nitangite kwamba mwenga ni ubeleko wa Ibrahimu;mwanipala kunibulaga kwa sababu neno lyango labile kwaa ni nafasi nkati yinu, 38Nalongela makowe ambayo niyabweni pamope ni Tate bango,ni mwenga nyonyonyo mwapanga makowe ambayo mwagayowine kuoma kwa tate yinu."39Kbanyangwa ni kummakiya,"Tate yitu nga Ibrahimu."Yesu kaamakiya,kati mwabile ni bana ba Ibrahimu,mwalowa panga kazi ya Ibrahimu. 40Hata nambeambe mwalowa pala kunibulaga,mundu ywabakiye ukweli kuwa nayowine kuoma kwa Nnongo.Abrahamu apangite kwaa ayee." 41Mwapanga kazi ya tate yinu."Kabammakiya,Tubelekwile kwaa mu'umalaya,tubile ni Tate yumo Nnongo."42Yesu kammakiya,"Mana itei Nnongo nga Tate yinu,mnipendile nenga,kwa maana niboite kwa Nnongo;wala niisile kwaa kwa nafsi yango,ila ywembe ywanitumile. 43Kwa namani mwelewa kwaa maneno yango?Kwa sababu muweza kwaa vumiliya kugayowa maneno yango. 44Mwenga ni wa tate yinu,nchela,nga mpala kuipanga tamaa ya tate yinu.Abile ywamulaga tangu mwanzo ni aweza kwaa kuyema mu'ukweli kwa mana kweli yabile kwaa nkati yake.Kabalongela ubocho,alongela kuoma kwa asili yake kwa sababu ni mmocho nga tate ba ubocho.45Nambeambe,kwa sababu nibayile yaibile kweli,muniamini kwaa. 46Ywa nyai nkati yinu ywanishuhudia kuwa nibile ni sambi?mana itei nibile yaibile kweli,kwa mwanja namani mwaniamini kwaa? 47Ywembe ywabile wa Nnongo hugayowa maneno ga Nnongo;Mwenga muyayowine kwaa kwa mana mwenga mwa wa Nnongo kwaa."48Ayahudi kabanyangwa ni kummakiya,twabaya kwaa kweli kuwa wenga wa Msamaria na ubile ni nchela?" 49Yesu kayangwa,nibile kwaa ni pepo;lakini namweshimu Tate bango,ni mwenga mwaniheshimu kwaa.50Nipala kwaa utukufu wango;kwabile yumo ywapala ni hukumu. 51Amini,amini,nakubakiya,ywabile yeyote ywalikamua neno lyango,akibweni kwaa kiwo kamwe."52Ayahudi kabammakiya,"Nambeambe tutangite kuwa ubile ni nchela.Abrahamu ni manabii kabawaa,lakini wabaya,'Mana itei mundu alikamwile neno lyango,aonjile kwaa kiwo.' 53Wenga nkolo kwaa kuliko tate bitu Abrahamu ywati waa?Manabii pia bawile.Wenga ujipanga kuwa wa nyai?"54Yesu kanyangwa,"Mana itei nalowa kuitukuza mwene,utukufu wango ni bure;Tate bango ywanitukuza-yolo mwamum'bayite kuwa ni Nnongo winu. 55Mwenga mwamyowa kwaa ywembe,lakini nenga namyowa ywembe.Mana itei nibayite,'nimtangite kwaa,' nalowa pangilwa kati mwenga,nambocho.Hata nyoo,nimtangite na maneno yake nigakamwile. 56Tate yinu Ibrahimu atishangilia yatikulibona lisoba lyango,aibweni na atipulaika."57Ayahudi kabammakiya,"Uikite kwaa umri wa miaka hamsini bado,ni wenga umweni Ibrahimu?" 58Yesu kammakiya,"Amini,amini,nakumakiya,kabla Abrahamu abelekwile kwaa.NENGA NIBILE." 59Nga kabalokota maliwe bapala kumpumunda,lakini Yesu atikuificha ni kuboka panja ya hekalu.
1Palyo,kati Yesu kapeta,amweni mundu ipofu tangu kubelekwa kwake. 2Anapunzi bake kabannaluya,"Rabi,nyai ywapangite sambi,mundu yoo au wazazi bake,hata abelekwile ipofu?"3Yesu kannyangwa,"Ayoo mundu kwaa wala azazi bake bapangite sambi,ila kazi ya Nnongo ipalikwe kuyogoliwa petya kwake. 4Yatupasa kupangakazi zake ywembe ywanitumile muda bado ni mutwekati.Kilo chaisa wakati wabile ntopo ywaweza panga kazi. 5Wakati wanibile mu'ulimwengu,nenga na bweya ya ulimwengu."6Baada ya Yesu baya maneno aga,alitema pa nnema,apangite litope lya mate,ni kumpaka yolo mundu kuminyo lile litope. 7Kammakiya,uyende kuoga mu'lose lya Siloamu(ititafsirilwa kati 'ywaatumilwe')."Kwa eyo mundu yoo atiyenda,ni kunawa ni kubuyangana,atibona.8Majirani wa mundu yoo ni balo bamweni mwanzo kati mwambaji kababaya,Je!ayoo nga yolo kwaa mundu ywabile atama na loba?" Benge kababaya,"Ni ywembe." 9Na benge babaya "yolo kwaa,ila afanana ni ywembe."Lakini ywembe abaya,"Ni nenga."10Kabammakiya,"Nambeambe minyo gako gayongolilwa namani?" 11Kayangwa,mundu ywakemelwa Yesu apangite litope ni kulibeka mu minyo gango ni kunibakiya,"Yenda Siloamu unawe." Kwa eyo natiyenda,ninawite,nga nipalike kubona kae," 12Kamammakiya "Abile kwaako?" Kayangwa,"Ndangite kwaa."13Kabampeleka mundu yolo ywabile ipofu kwa Mafarisayo. 14Lyabile lisoba lya Sabato palyo Yesu apangite litope ni kun'yongolya minyo gake. 15Nga kae Mafarisayo kabannaluya apatike kinamani bona.Kaamakiya,"Abekite litope mu'minyo gango,ninawite,nambeambea naweza bona."16Baadhi ya Mafarisayo kababaya,"Mundu yoo abokite kwaa kwa Nnongo kwa mana aikamwi Sabato." Benge babayite,"Iwezekana kinamani mundu ywabile ni sambi kupanga ishara kati yee?" Kwa eyo kwabile na mgawanyiko nkati yabe. 17Nga kabannaluya yolo ipofu kae,"Ubaya kele nnani yake kwa sababu akuyongoli minyo gako?" Ipofu kabaya,"Ni nabii." 18Hata muda woo Ayahudi bamwamini kwaa kuwa abile ipofu ni ywembe apatike bona mpaka kabakema azazi bake ywembe ywapatike kubona.19Kabaanaluya azazi,Je,ayoo nga mwana winu mwamubaya abelekwile ipofu? aweza kinamani kubona?" 20Nga azazi bake kabanyangwa,"Tutangite kuwa ayoo ni mwana witu na kuwa abelekwile ipofu. 21Kinamani nambeambe atibona,tutangite kwaa,ni ywembe an'yongoliya minyo gake,tuntangite kwaa,Munnaluye mwene,Ni mundu nkolo.Aeza kuielezea mwene."22Azazi bake babayite makowe aga,kwa kuwa batiyogopa Ayahudi.Kwa mana Ayahudi babile batikubaliana kuwa,mana itei yoyote ywabaya kuwa Yesu nga Kristo,alowa tengwa mu'sinagogi. 23Kwa sababu yee,azazi bake kababaya,"Ni mundu nkolo,munnaluye mwene."24Kwa eyo kwa mara ya na'ibele,kabankema mundu yoo ywabile ipofu ni kummakiya,Umpei Nnongo utukufu.Tutangite kuwa mundu yoo nga mwene sambi." 25Yolo mundu kaayangwa,"Mana abile ni sambi,nenga nitangite kwaa.Kilebe chimo nikitangite:nabile ipofu,nambeambe nabona."26Nga kabammakiya,"Akupangie namani? Agayongoli kinamani minyo gako?" 27Kanyangwa,"Niabakiye tayari,ni mwenga muyowine kwaa!Kwa namani mpala kuyowa kae?Mwenga mpala kwaa kuwa anapunzi bake kae,kele? 28Batikuntukana no baya,"Wenga nga mwanapunzi bake,lakini twenga ni anapunzi ba Musa. 29Tutangite kuwa Nnongo atilongela ni Musa,lakini kwa yolo,tutangite kwaa abokite kwaako.30Yolo mundu kaayangwa ni kuabakiya,"Kwa namani,lee nga likowe lya kushangaza,kuwa mutangite kwaa aboka kwako,na bado aniyongolii minyo gango. 31Tutangite kuwa Nnongo aasikilizi kwaa babile ni sambi,lakini mana itei yeyote atikumwabudu Nnongo ni kugapanga mapenzi gake,Nnongo unsikiliza.32Tangu mwanzo wa ulimwengu iyowanika kwaa kuwa kwabile mundu ywa ayongoli mino ga mundu ywa abelekwile ipofu. 33Mana itei mundu yoo aboka kwaa kwa Nnongo,kana apange chocho." 34Kabanyangwa no kummakiya,"Ubelekwile ipofu mu'sambi kabisa,na wenga waloa kutupundisha twenga?" Nga kabampukuza kuoma mu'lisinagogi.35Yesu ayowine kuwa batikumwondoa mu'lisinagogi.Ampatike ni kummakiya,"wenda kumwamini Mwana wa mundu?" 36Kanyangwa no baya,"Ni nyai,Ngwana,ili ni nenga nipate kumwaminiya?" 37Yesu kammakiya,"Umweni,ni ywembe ywalongela naye nga ywembe." 38Yolo mundu kabaya,"Ngwana,Naamini," Nga akamsujudia.39Yesu kabaya,"Kwa hukumu niisile mu'ulimwengu woo ili balo babweni kwaa bapate kubona na balo balo babweni bawe Ipofu." 40Baadhi ya Mafarisayo babile pamope ni ywembe bayowine maneno ago ni kunnaluya,"Na twenga kae ni ipofu?" 41Yesu kaamakiya,"Kati mutangite ipofu,mwabile kwaa ni sambi. Hata nyoo,nambeambe mwabaya,'Tubweni sambi yinu itamile."
1Amini,amini naabakiya,yolo ywajingya kwa petya nnango wa zizi lya ngondolo,lakini ywapanda kwa ndela yenge,mundu yoo ni mwii na nnyang'anyi. 2Ywembe ywajingii munnango ni ywabachunga wa ngondolo.3Kwa mlinzi wa nnango un'yongolya.Ngondolo kabaliyowa lilobe lyake ni kubakema ngondolo bake kwa maina yabe ni kuaboywa panja. 4Palyo aaboywa panja abo babile bake,utama nnonge yabe,ni ngondolo unkengama,kwa sababu balitangite lilobe lyake.5Bankengamile kwaa ageni lakini badala yake kabamwepuka,kwa kuwa balitangite kwaa lilobe lya ageni." 6Yesu atibaya kwa mpwano woo kwabe,lakini bayatangite kwaa makowe aga yabile atikugabaya kwabe.7Yesu kalongela nakwe kae,"Amini,amini,naamakiya,Nenga na nnango wa ngondolo. 8Boti bapitike nnonge yango babile anyang'anyi,lakini ngondolo kabayowine kwaa.9Nenga na nnango.Yeyote ywajingya petya kwango,atilopolelwa;alowa jingya ndani ni kuboka,ni ywembe ywaipatia malisho. 10Mwii aisi kwaa bila jiba,na kubulaga.Niisile ili kwamba bapate ukoto ni bawe nabo wanansima.11Nenga na mchungaji mwema.Mchunga mwema uuboywa ukoto wake kwa ajili ya ngondolo. 12Mmanda ywaajililwe,nga mchungaji kwaa,ywabile ngondolo nga mali yake kwaa,ugabona mabwaa mwitu kabaisa na hubaleka ni kubatila balo ngondolo. 13Na mabwaa mwitu ubataba ni kubatawanya.Utila kwa sababu ni mmanda wa ajililwa na abajali kwaa ngondolo.14Nenga na mchungaji mwema,na niatangite babile wango,nabo babile wango wanitangite nenga. 15Tate anitangite,ni nenga nintangite Tate,nenga nalowa kuuboywa ukoto wango kwa ajili ya ngondolo. 16Nabile ni ngondolo wenge wabile mulizizi lee. Balo pia,ipalikwa kubaleta,nabo balowa kuliyowa lilobe lyango ili kuwa kubile ni likundi limo na mchungaji yumo.17Ayee nga sababu Tate anipenda:Niuboywe ukoto wango alafu niutole kae. 18Ntopo ywautolae kuoma kwango,lakini nenga nauboywa mwene.Nibile na mamlaka ya kuuboywa,na nibile na mamlaka ya kuutola kae.Natilipokya liagano lee boka kwa Tate."19Mgawanyiko kae uboka nkati ya Ayahudi kwa sababu ya maneno aga. 20Benge babayite,"Abile ni nchela na abile ni uchizi.Kwa namani mwati kunyowanikiya?" 21Benge babayite,"Aga ni mano kwaa ga mundu ywapagawile ni nchela.Nchela lyaweza kwaa yogoliya minyo ga ipofu?"22Nga yabuya Sikukuu ya kuibeka wakfu Yerusalemu. 23Wabile muda wa mbepo,ni Yesu abile akityanga mu'lihekalu mu'ukumbi ba Selemani. 24Bayahudi kabamzunguka na kummakiya,"Mpaka lini alowa kutubeka mu'mashaka? Kati wenga ni Kristo,tubakiye wazi.25Yesu kanyangwa,"Niamakiye lakini muaminiye kwaa.Kazi nizipangite kwa lina lya Tate bango,zatikushuhudia nnani yango. 26Hata nyo muamini kwaa kwa mana mwenga mwa ngondolo wango kwaa.27Ngondolo wango baliyowa lilobe lyango;Naatanga,nabo banikengama nenga. 28Niapeya ukoto wanga yomoka;balowa bulagwa kwaa kamwe,na ntopo hata yumo ywalowa kubatola mu'maboko gango.29Tate bango,ywanipeile,abo,ni nkolo kuliko wenge wote,na ntopo hata yumo ywabile ni uwezo wa kubatola kuoma mumaboko ga Tate. 30Nenga na Tate yumo kae. 31Kabapotwa maliwe ili kumpondanga kae.32Yesu kaayangwa,"Niabonekiya kazi yanansima inoite kuoma kwa Tate.Kwa kazi ipi nkati ya yake mwalowa kunikombwa ni maliwe?" 33Ayahudi kabanyangwa,"Twakukombwa kwaa ni maliwe kwa kazi yeyote inoite,lakini kwa kupulu,kwa mana wenga,wa mundu,uyipanga kuwa Nnongo."34Yesu kaayangwa,"Iandikilwe kwaa mu'saliya yinu,'Nibayite,"Mwenga mwa nnongo?" 35Mana itei abakemite nnongo.kwa balo babile ni Neno lya Nnongo latikuwaisilya(na maandiko gaweza kwaa tekwanika). 36Mwabaya nnani ya yolo ywabile Tate ywamboyile ni kuntuma mu'ulimwengu,'Wenda kupuru',Kwa sababu nibaite,'Nenga na mwana wa Nnongo?'37"Mana itei nipanga kwaa kazi ya Tate bango,muniaminiya kwaa. 38Hata nyo,mana itei niipanga,hata mana muniaminiya kwaa,muiaminiye kazi ili muweze kuitanga ni kuyowa kuwa Tate abile nkati yango ni nenga nibile nkati ya Tate." 39Kabajaribu kae kuntaba Yesu,lakini atiyenda boka mu'maboko gabe.40Yesu kayenda zake kae nngambo ya Yordani pandu ambapo Yohana abile atikuabatiza kwanza,ni kutama kwoo. 41Bandu baingi kabaisa kwa Yesu. Batiyendelya kubaya,"Yohana apangite kwaa ishara yeyote,lakini makowe yote ayabayite Yohana nnani ya aywoo mundu nga ga kweli." 42Bandu banyansima batikuwamini Yesu kae.
1Mundu yumo lina lyake Lazaro ywabile nng'onjwa.Abokite Bethania,ijiji sa Mariamu na dada yake Martha. 2Abile ni Mariamu yolo ywampakile Ngwana Marhamu ni kumputa magolo gake kwa nywili yake,ywabile nnongowe Lazaro ywabile ni nng'onjwa.3Nga dada bake aba batumile ujumbe kwa Yesu ni kubaya,"Ngwana,umlinge yolo ywampendile andaminya." 4Yesu pabayowa abayite,"Utamwe woo ni wa kiwo kwaa,lakini,badala yake ni kwa ajili ya utukufu wa Nnongo ili kuwa Mwana wa Nnongo apate kutukuzwa pitya utamwe woo."5Yesu ampendile Martha ni dada bake Lazaro. 6Paayowine kuwa Lazaro ni ntamwe,Yesu atami masoba ibele mahali paabile. 7Nga baada ya lee atikuabakiya anapunzi bake,"Tuyende kae uyahudini."8Banapunzi kabammakiya,"Rabi,ayahudi babile bakijaribu kukukombwab ni maliwe,ni wenga upala buyangana kwoo kae?" 9Yesu kaayangwa,"Mutwekati wabile ni masaa komi ni ibele? Mundu ywaatyanga mutwekati aweza kwaa kuikwala,kwa mana abona kwa bweya lya mutwekati.11Hata nyoo,mana itei atyanga kilo,alowa kuikwala mana bweya yabile kwaa nkati yake." 10Yesu abayite makowe aga,ni baada ya makowe aga,kaabakiya,"Rafiki yitu Lazalo agonjike,lakini nayenda ili nipate kumuuluya kuoma mu'lugono."12Nga anapunzi bake kabankokeya,"Ngwana,kati agonjike,alowa yumuka. 13Muda woo Yesu atilongela habari ya kiwo sa Lazaro,lakini balo batangite alongela nnani ya kugonja lugono. 14Nga Yesu kaamakiya wazi,kuwa "Lazaro awile.15Nibile ni puraha kwa ajili yinu,kwamba nibile kwaa kolyo ili mpate aminiya. Tuyende kwake." 16Bai Tomaso ywakemelwa Pacha,aamakiye anafunzi benge,"Ni twenga tuyende kuwaa mpamo ni Yesu."17Wakati Yesu aisile,akutike Lazaro tayari abile mu'likaburi lisoba lya nchenche. 18Ni Bethania ibile papipi ni Yerusalemu kati kilomita arobaini na tano. 19Baingi nkati ya Ayahudi baisile kwa Martha ni Mariamu kuafariji kwa ajili ya nongo wabe. 20Nga Martha ayowine kuwa Yesu andaisa,atiyenda kukwembana naye,lakini Mariamu atiyendelea kutama munyumba.21Martha kammakiya Yesu,"Ngwana kati wabile pano,kaka yango alowa waa. 22Hata nambeambe,nitangite kuwa lolote lya ulilobite boka kwa Nnongo,atakupeya." 23Yesu kammakiya kaka bako alowa yoka kae."24Martha kammakiya,nitangite kuwa alowa yoka mu'ufufuo lisoba lya mwisho." 25Yesu kammakiya,"Nenga na ufufuo na ukoto;ywembe ywaaminiye,ingawa alowa waa,ywabile nkoto atama; 26ni ywembe ywatama ni kuniaminiya nenga alowa waa kwaa,Uliaminiye lee?"27Kammakiya,"Eloo,Ngwana naaminiya kwamba wenga ni Kriso,Mwana wa Nnongo,ywembe ywaisa mu'ulimwengu." 28Paayomwile baya lee,atiyenda kunkema dada yake Mariamu mu'faragha.Kabaya,"Mwalimu abile pano na akukema." 29Mariamu paayowine aga,kauluka upesi no yendya kwa Yesu.30NI yesu paabile bado jingya mu'ijiji,ila abile bado pandu pa akwembine ni Martha. 31Nga Ayahudi babile ni Mariamu mu'nyumba na balo babile bakimfariji,pabamweni kauluka upesi ni kuboka panja,kabankengama,bayowine kuwa ayenda kulikaburu ili alele kwoo. 32Nga Mariamu,paaikite palyo Yesu abile amweni ni,kutomboka pae ya magolo gake ni kummakiya,"Ngwana,kati wabile pano,nongo wango alowa waa kwaa."33Yesu paamweni atilela,ni Ayahudi waisile pamope naye wabile wakilela kae,atiomboleza mu'roho ni kufadhaika; 34Kabaya,"Mumgonjike kwaako? Kabammakiya,Ngwana,uise ulole. 35Yesu kalela.36Ayahudi babaya,"Lola yaampendile Lazaro!" 37Lakini benge kati yabe babayite,"yolo kwaa,mundu abayongoli minyo ga yolo ywabile ipofu,aweza kwaa kumpanga mundu yoo awile kwaa?"38Nga Yesu,abile akiomboleza mu'nafsi yake kae,kayenda mu'likaburi.Nambeambe labile lipango,na liwe libekilwe nnani yake. 39Yesu kabaya,"Muliboywe liwe." Martha,dada bake Lazaro,ywembe ywaawile,ammakiye Yesu,"Ngwana,kwa muda woo,yega yake wabile umioza,kwa sababu abile mu'kiwo kwa masoba ncheche." 40Yesu kaammakiya,"Nenga nikumakiye kwaa ya kuwa,mana uniaminiye,walowa bona utukufu wa Nnongo?"41Kwa eyo batikuliboywa liwe.Yesu atiuluwa minyo gake kunani no baya,"Tate,niakushukuru kwa mana wenda kuniyowa. 42Nitangite kuwa unaniyowa mara yoti,lakini nga kwasababu ya bandu bayemi kunizunguka kuwa nialongela aga,ili kwamba bapate kuamini kuwa wenga unitumile.43Baada ya kubaya nyoo,atilela kwa lilobe likolo,"Lazaro,boka panja!" 44Mundu ywabile mu'kiwo abokite panja atabilwe maboko na magolo kwa sanda za kuyikia,na minyo wake utabilwe ni kitambaa,"Yesu kaamakiya,"Mumpunguwe ni kunleka ayende."45Ayahudi banyansima baisile kwa Mariamu ni kubona Yesu chaakipangite,batikumwaminiya, 46Lakini baadhi yabe batiyenda kwa Mafarisayo ni kuamakiya makowe agapangite Yesu.47Nga akolo ba Makuhani ni Mafarisayo kabakusanyika pamope mu'libaraza no baya, "Tupange namani? Mundu ywoo apanga ishara zanyansima. 48Mana itei tunlekite nyoo kichake,bote balowa kumwaaminiya;Arumi walowa isa ni kutola yoti mahali yitu ni litaifa litu."49Hata nyoo,mundu yumo nkati yabe,Kayafa,ywabile kuhani nkolo mwaka woo,kaamakiya,"Mutangite kwaa chochote kabisa. 50Muwasa kwaa kuwa ipalikwa faa kwa ajili yinu kuwa mundu yumo apangika kuwaa kwa ajili ya bandu kuliko litaifa lyoti angamiya."51Agabaya aga kwa sababu yake mwene,badala yake,kwa kuwa abile ni kuhani nkolo mwaka wolo,atitabiri kuwaYesu alowa waa kwa ajili ya litaifa; 52Ni kwa taifa kwaa kichake,ila Yesu apatike nyonyonyo kubakusanya bana ba Nnongo babile batitawanyika sehemu mbale mbale. 53Kwa eyo kuoma lisoba lee ni kuyendelya kabapanga namna ya kum'bulaga Yesu.54Yesu atyanga kwaa wazi wazi nkati ya Ayahudi,ila atiboka palyo no yenda nnema yabile papipi ni lijangwa mu'ijiji ikemelwa Efraimu. Atami palo ni anapunzi. 55Pasaka ya Ayahudi yabile papipi,na banansima batiyenda Yersalemu panja ya mji kabla ya Pasaka ili bapate kuitakasa bene.56Babile bakinkengama Yesu,ni kulongela kila yumo babile bayemite mu'lihekalu,"Muwasa namani?kuwa alowa isa kwaa mu'sikukuu?" 57Wakati woo akolo ba makuhani ni Mafarisayo babile batiboya amri kuwa mana itei yumo atangite paabile Yesu,apalikwa kubapea taarifa ili bapate kuntaba.
1Siku sita kabla ya Pasaka,Yesu kayenda Bethani kwa abile Lazaro,ywembe ywabile atikumfufua boka mu kiwo. 2Bai kabamwandalia chakulya cha kitamwinyo,ni Martha atikuntumikya,wakati woo Lazaro abile yumo wa balo batamile mu'chakulya pamope ni Yesu. 3Boka po Mariamu atitola rati ya manukato gapangitwe kwa nardo safi,yabile ya thamani ngolo,atikumpaka Yesu mumagolo,ni kunputa magolo kwa nywili yake;nyumba yoti yatinungya harufu ya galo manukato.4Yuda Iskariote,yumo ywa balo anapunzi bake,ywabile nga ywaamsaliti Yesu,kabaya, 5"Kwa mwanja namani manukato aga gapemewa kwa dinari mia tatu ni kuapeya maskini?" 6Ni ywembe ywabaya ago,nga kwa kubahurumia kwaa maskini,ila kwa sababu abile mwii:ywembe nga ywakamwile mpuko wa mbanje ni abile atitola baadhi ya ibekwile moo kwa ajili yake mwene.7Yesu abayite,"Nleke abeke chaabile nacho kwa ajili ya lisoba lya masiko yango. 8Maskini mwabile nabo masoba yoti;lakini mwatama kwaa ni nenga masoba yoti."9Bai kipenga kikolo sa ayahudi bayowine kuwa Yesu abile kwoo,nabo baisile,kwa ajili ya Yesu,ili bamlole ni Lazaro ywamfufue Yesu kuoma mu'kiwo. 10Na akolo wa Makuhani kabapanga shauri ili wamukage Lazaro; 11mana kwa ajili yake banyansima mu'uyahudi batiyenda na kumwaminiya Yesu.12Na lisoba lya ibele kipenga kikolo sa bandu saisile mu'sikukuu. Kabaypwine kuwa Yesu andaisa Yerusalemu, 13Kabatola matawi ya nkowa wa ntende ni kuoma panja kuyenda kumlaki ni kukombwa lilobe,"Hosana!Atibarikiwa ywembe ywaisa kwa lina lya Ngwana,Mpwalume wa Israeli."14Yesu ampatike mwana mponda ni kumpanda:kati yaiandikilwe," 15Kana uyogope,binti Sayuni;linga.Mpwalume bako andaisa,atikumpanda mwana mbonda."16Anapunzi bake baelewite kwaa makowe aga apo kwanza;lakini Yesu paatukuzwe,nga kabakombokya ya kuwa makowe aga gatiandikilwa ywembe na ya kuwa bapangite makowe aga kwake.17Bai lelo likundi lya bandu babile pamope ni Yesu wakati paakemile Lazaro kuoma mu'likaburi,kabashuhudia kwa wenge. 18Na yabile kwa sababu yee kuwa likundi lya bandu baisile kumlaki kwa sababu bayowine kuwa aipangite ishara yee. 19Mafarisayo kababakiyana bene kwa bene,"Linga nambeambe muweza kwaa kupanga lolote;linga ulimwengu uyendike kwake."20Nambeambe baadhi ya Ayunani babile nkati ya balo babile batiyenda ku'sikukuu. 21Aba kabamwendea Filipo,ywabile aboka Bethsaida ya Galilaya,kabanloba bakibaya,"Ngwana,twenga twatamaniya kumwona Yesu." 22Filipo kayenda kummakiya Andrea;Andrea ni Filipo kabayenda kummakiya Yesu.23Yesu kaayangwa ni kubaya,"Saa iikite kwa ajili ya mwana wa Adamu kutukuzwa. 24Amini,amini,naabakiya,chembe ya ngano mana itei itomboka kwaa mu'nnema na waa,utama nyonyonyoo kichake;ila mana itiwaa,ipambika matunda ganyansima.25Ywembe ywaupenda uhai wake alowa kuupoteza;ila ywembe ywauchukyanga uhai wake mu'ulimwengu woo alowa kuusalimisha hata ukoto wange yomoka. 26Mundu yoyote ywanitumikiya nenga,na anikengame,nenga panibile,nga na mmanda wango apalikwa kuwa.Mundu yeyote ywanitumikiya,Tate alowa kumweshimu.27Nambeambe roho yango itifadhaika;nenga nabaya kinamani?'Tate unilopwe mu'saa yee?' Lakini ni kwa kusudi lee niikite saa yee. 28Tate,ulitukuze lina lyako," Boka po lilobe liisile kuboka kumaunde no baya,"Natikulitukuza na nenga natikulitukuza kae." 29Bai bandu bayemite papipi ni ywembe kabayowa ni kubaya kuwa kwabile ni ngurumo.Wenge watibaya,"Malaika atilongela na ywembe."30Yesu kaayangwa no baya,"Lilobe lee lyaisilee kwaa kwa ajili yango,ila kwa ajili yinu. 31Nambeambe hukumu ya ulimwengu woo ibile:Nambeambe nkolo wa ulimwengu woo alowa tekwanilwa panja.32Na nenga mana niinuliwe nnani ya nnema,nalowa kuwavuta woti kwango." 33Atibaya nyoo akibabonekeya aina ya kiwo alowa waa.34Bandu kabanyangwa,"Twenga tuyowine mu'saliya ya kuwa Kristo alowa tama hata milele. Ni wenga wabaya kinamani,"Mwana wa Adamu lazima ainulilwe kunani? Ayoo mwana wa Adamu ywa nyai?" 35Bai Yesu kaamakiya,"Bweya ibile pamope ni mwenga muda nchunu.Muyendeli maadamu mubile ni bweya,ili libendo kana liise kwaa kubaweza.Ywembe ywayenda mu'libendo atangite kwaa paaayenda. 36Mwabile mu'bweya,muiamini bweya yee ili mpate kuwa bana ba bweya." Yesu kaabaya aga na boka poo kayenda kuificha kna bamweni.37Ingawa Yesu apangite ishara zanyansima namna yee nnonge yabe,bado bamwaminiye kwaa. 38Ili litimye neno lya nabii Isaya,abayite:"Ngwana,ywa nyai ywa sadiki habari yitu?Ni luboko lwa Ngwana atifunulilwa nyai?"39Nga sababu bembe baaminiye kwaa,maana Isaya abayite kae, 40"Atikwapanga ipofu mu minyo yabe,na aipangite mioyo yabe migumu,ili bamweni kwaa mu'minyo yabe ni kuyatanga kwa mioyo yabe,ni kabalopolelwa ni nenga kuwaponya."41Isaya abayite maneno ago kwa kuwa aubweni utukufu wa Yesu ni atilongela habari zake. 42Lakini hata akolo banansima batikumwamini Yesu;ila kwa sababu ya Mafarisayo,kabakiri kwaa ili kana batengwe na lisinagogi. 43Bapendike sifa za bandu kuliko sifa zibokite kwa Nnongo44Yesu kakombwa lilobe no baya,"Ywembe ywaaniminiye nenga,aniaminiye kwaa nenga kichangu ila ni ywembe ywanitumile nenga. 45ni ywembe ywaanibona nenga ambona ni ywembe ywaanitumile.46Nenga niisile kati bweya ya ulimwengu ila kila mundu ywaniaminiye nenga atame kwaa mu'libendo. 47Mana itei mundu ywoywoti ywaayowine maneno yango lakini kana agakamwe,nenga nalowa kumhukumu;mana niisile kwaa kuhukumu ulimwengu ila kuulopwa ulimwengu.48Yeyote ywanipala kwaa nenga kana ayakubali maneno yango,abile ni ywamuhukumu:neno lee nalibayite nga lalowa kumhukumu lisoba lya mwisho. 49Mana nenga nabaya kwaa kwa nafsi yango kae.Ila ni Tate ywanipeleki,ywembe mwene ywanitumile kugabaya yanilongela. 50Nenga nitangite ya kuwa liagizo lyake ni ukoto wangeyomoka;bai ayoo niyabayite nenga-kati Tate anibakiye,nga nenga nibayite kwabe."
1Nambeambe kabla ya sikukuu ya Pasaka,kwa kuwa Yesu atangite kuwa saa yake iikite ambayo ataboka mu'dunia yee kuyenda kwa Tate,abile atikuwapenda bandu bake ambao wabile mu'dunia,awapendike muno. 2Na nchela abile atibekwa tayari mu'mwoyo wa Yuda Iskariote,mwana wa Simoni,kumsaliti Yesu.3Yesu atangite kuwa Tate abekite ilebe yoti mu'maboko yake ni kuwa abokite kwa Nnongo ni abile atiyenda kae kwa Nnongo. 4Atiuluka mu'chakulya ni kuitandaza pae ngobo yake ya panja.Boka po katola litaulo na kuitaba mwene. 5Boka po kabeka mase mu'libakuli ni katumbwa kuwa osha magolo anapunzi bake ni kuiputa ni litaulo lyabile ajitabile mwene.6Kaisa kwa Simoni Petro,ni Petro kammakiya,"Ngwana,upala kuniosha magolo gango?" 7Yesu kannyangwa ni kummakiya,"Ulitangite kwaa nambeambe lanilipangite,lakini walowa yowa baadae." 8Petro kammakiya,"Uweza kwaa kuniosha magolo gango kamwe, "Yesu kannyangwa,"Mana itei nalowa kukuosha kwaa,kana ubile ni mahali pamope na nee." 9Simoni Petro kammakiya,"Ngwana,kana unioshe magolo gango kichake,ila pia maboko ni ntwe wango."10Yesu kaabakiya,"Yeyote ywabile ayomwi kuoga aitaji kuoga kae ila magolo gake,ni ywabile safi yega yake yoti,mwenga mwabile safi,lakini mwenga kwaa." 11Kwa mana Yesu atangite ywa apala kumsaliti;yee nga sababu abayite,mwote kwaa mwabile safi."12Wakati Yesu abile atikuwabonikiya magolo gabe ni paaikite tola ngobo yake ni tama kae,atikwabakia,"Je Mutangite chelo chabile niapangia mwenga? 13Mwanikema nenga,"Mwalimu" ni Ngwana yee mwabaya kweli,maana nibile nyoo. 14Mana itei nenga Ngwana na Mwalimu,natiwaosha magolo yinu,mwenga pia iapalikwa kuwaosha wenge magolo yinu,mwenga pia iapalikwa kuaosha benge magolo. 15Kwa kuwa natikuwapeya mpwano ili kuwa mwenga kae mpange kati nenga nipangite kwinu.16Amini,amini,naabakiya,mmanda nga nkolo kwaa kuliko ngwana wake;wala yolo ywabile atumilwe ni nkolo kuliko yolo abile mmanda. 17Mana itei uyayowine makowe aga,ubarikilwe kugapanga. 18Nabaya kwaa kuhusu mwenga mwa bote,kwa kuwa naatanga balo ambao niachawile-ila nabaya aga ili kuwa maandiko gaweze kutimia:'Ywembe ywa lyaa mkate wango atikuniinua isigino sake.'19Niabakiye lee nambeambe kabla ipangite nyoo ili kwamba mana lipangike,muweze kuaminiya kuwa nenga nga YWEMBE. 20Amini,amini,naabakiya,ywanipokyange nenga upokya ywabile nimtumile,ni yolo anipokyange nenga umpokya yolo ywanitumile nenga."21Palyo Yesu abayite aga,atisumbuka muno mu'nafsi gake,atishuhudia no baya,"Amini,amini,niabakiya kuwa yumo winu alowa kunisaliti." 22Anapunzi bake kabalokiana,kabashangala ni kwa ajili ya nyai ywalongela.23Pabile mu'meza,yumo wa anapunzi bake yatiegama pakifua sa'Yesu yolo ywampendile Yesu. 24Simoni Petro annobiye mwanapunzi yoo no baya,"Tubakie ni yupi ywabile kwake ywamlongela." 25Mwanapunzi yolo ywabile egama pa'kifua sa Yesu na kam'bakiya,"Ngwana,ywa nyai?"26Boka po Yesu kanyangwa,"Ni kwake yolo nipalae chovya ipande ya mikate ni kumpeya." Nga nyoo paabile chovya mkate,atikumpeya Yuda mwana wa Simoni Iskariote. 27Na baada ya mkate,nchela atikun'jingya.Boka po Yesu kammakiya,"chelo chabile ukipala kukipanga ukipange upesi."28Nambeambe ntopo mundu mu'meza ywatangite sababu ya Yesu kubaya likowe lee kwake. 29Baadhi yabe balidhani kuwa,kwa sababu Yuda akamwile mfuko wa mbanje,Yesu kammakiya,"Upemeye ilebe twavipala kwa ajili ya sikukuu,"au kwamba apalikwa kuboywa ilebe kwa maskini. 30Baada ya Yuda kutola mkate,atiboka panja haraka mana ibile kilo.31Palyo Yuda paabile atiboka,Yesu abayite,"Nambeambe mwana wa Adamu atitukuzwa,ni Nnongo atitukuzwa nkati yake. 32Nnongo atikumtukuza mu'ywembe mwene,ni alowa kumtukuza upesi. 33Bana achunu,nabile pamope ni mwenga kitambo kichunu.Mwanipala,ni kati natikuabakia Ayahudi.'Paniyenda,muweza kwaa kuisa.'nambeambe niabakiya mwenga,pia.34Natikuwapea amri yambeambe,kwamba mupendane;kati nenga nabile natikuapenda mwenga,nyonyonyo mwenga pia iapalikwa kupendana mwenga kwa mwenga. 35Kwa ajili ya lee bandu kabayowa kuwa mwenga mwa anapunzi bango,mana itei mwabile ni upendo kwa kila yumo ni ywenge."36Simoni Petro kammakiya,"Ngwana,uyenda kwaako?" Yesu kaanyangwa,"Pandu natiboka nambeambe uweza kwaa kunikengama,lakini mwalowa kunikengama baadae." 37Petro atikumbakiya,"Ngwana,kwa mwanja namani nikukengame kwaa hata nambeambe? Nenga nalowa kugaboywa maisha gango kwaajili yako." 38Yesu kanyangwa,"Je walowa kugaboywa maisha yako kwaajili yango? Amini amini niakubakiya,jogoo abeka kwaa kabla kunikanikya kwaa nenga mara tatu."
1Kana uuruhusu mwoyo wako kuwa mu'mahangaiko.Umwaminiya Nnongo niaminiye ni nenga. 2Mu'nyumba ya Tate bango kwabile na makazi ganansima ya tama;kati yaibile kwaa nyoo,nabile natikwaminiya,kwa mwanja nayenda kuandalia pandu kwa ajili yako. 3Kati nalowa yenda ni kuaandalia mahali,nalowa isa kae kuwa karibisha kwango,ili palyo nanibile ni mwenga mube mpamo ni nenga.4Mutangite ndela ya pandu nilowa boka." 5Tomaso ammakiye Yesu,"Ngwana,tutangite kwaa mahali pa tuyenda;Je!Twaweza kuitanga ndela? 6Yesu kammakiya,"Nenga na ndela,kweli,ni ukoto;ntopo ywaweza kuisa kwa Tate bila pitya kwango. 7Kati mwamunitangite nenga,mwalowa kuntanga ni Tate bango pia;nambeambe ni kuyendelya mwani tanga na mumbwenile ywembe."8Filipo atikum'bakiya Yesu,"Ngwana,na eyo yaliwa kupangika yatutosha." 9Yesu kammakiya,"Niisile kwaa pamope ni mwenga kwa muda mrefu,ni bado unitangite kwaa nenga,Filipo?Yeyote ywanibweni nenga mweni Tate;mwanja namani wabaya,'Tubonekeye Tate'?10Muaminiye kwaa kuwa nenga nibile nkati ya yango? Maneno yanilongela kwinu nigabaya kwaa mu'makusudi gango mwene;badala yake,ni Tate ywatama nkati yango ywapangite kazi yake. 11Niaminiye nenga,kuwa nibile nkati ya Tate,ni Tate abile nkati yango ,kadhalika niamini nenga kwa sababu ya kazi yango.12Amini,amini,niabakiya,ywembe ywaniaminiye,nenga yaniipangite,alowa kuipanga kazi yee kae;na napanga kazi ngolo kwasababu nalowa kuyenda kwa Tate. 13Chochote cha mukiloba mu'lina lyango,nalowa kulipanga ili Tate aweze tukuzwa nkati ya mwana. 14Kati mwamuloba kilebe chochote mu'lina lyango,alee nilowa kulipanga.15Kati mwamunipendile,mwalowa kuikamwa amri yango. 16Na nalowa kumloba Tate,Ni ywembe alowa kuapeya Msaidizi ywenge ili kuwa aweze kuwa pamope ni mwenga milele, 17Roho wa kweli. Ulimwengu uweza kwaa kumpokya ywembe kwa sababu mumweni kwaa,au atama pamope ni mwenga abile nkati yinu.18Naaleka kwaa peke yinu;Nalowa isa kwinu. 19Kwa muda nchunu,ulimwengu unibonikeya kwaa kae,lakini mwenga mwanibweni.Kwa sababu natama,ni mwenga mwalowa tama kae. 20Nkati ya lisoba lee mwaatanga kuwa nenga nibile nkati ya Tate,na kuwa mwenga mwabile nkati yinu,na kuwa nenga nibile nkati yinu.21Yeyote ywaikamwile amri yango ni kuipanga,nga yumo ywanipenda nee;ni ywanipenda nenga alowa pendwa ni Tate bango,na nalowa kumpenda na nalowa kuibonekeya nenga mwene kwake." 22Yuda(Iskariote kwaa) kammakiya Yesu,"Ngwana,Je! chalopangika kinamani ili kuibonekeya wa mwene kwitu na ni kwa ulimwengu kwaa?23Yesu kanyangwa ni kumbakiya,"Kati yeyote ywanipendae,alowa kulikamwa neno lyangi,Tate bango alowa kumpenda,ni tuisa kwake ni kupanga makao yitu pamope ni ywembe. 24Yeyote ywanipendi kwaa nenga,akamwi kwaa aneno yango.Neno lyabile mwaliyowa lyango kwaa ila lya Tate ywanitumile.25Niabayite makowe aga kwinu,wakati bado natama nkati yinu. 26Hata nyoo,Mfariji,Roho Mpeletau,ywabile Tate alowa kumtuma kwa lina lyango,alowa kuapundisha makowe yoti na alowa kuapanga mumkombokii yoti yaniabaya kwinu. 27Amani niapeya amani yango mwenga.Niapeya kwaa lee kati ulimwengu uboywite.Kana muipange moyo yinu kuwa ni mahangaiko,ni woga.28Muiyowine yee niabakiya,'Nalowa kuyenda zango,na nalowa isa kwinu.'Kati mwamunipendile nenga,mwabile ni puraha kwa sababu nayenda kwa Tate,kwa kuwa Tate nga nkolo kuliko nenga. 29Nambeambe niamakiyange kabla ipangike ili kwamba,wakati yaipangike,muweze kuaminiya. 30Nilongela kwaa ni nenga maneno yanyansima,kwa kuwa nkolo wa dunia yee ywaisa.Ywembe abile kwaa ni likakala nnani yango, 31lakini ili kwamba ulimwengu upate kuyowa kuwa nampena Tate,nenga napanga ywaniagizile Tate,kati ywanipeile amri.Muinue,ni tuboke mahali pano.
1Nenga na mzabibu wa wolo kweli,na tate bango nga mkulima wa mzabibu. 2Kila tawi nkati yango lyabile lipambika kwa matunda,ni kulisafisha kila tawi lyabile ulibeleka tunda uliondoa ili kuwa liweze kubeleka muno.3Mwenga tayari mwabile safi kwa sababu ya ujumbe wabile niamakiye tayari. Mtame nkati yango,na nenga nkati yinu. 4Kati tawi lya liweza kwaa kupambika kichake ilamana ubile mu'mzabibu,kadhalika ni mwenga,mana mutami kwaa nkati yango.5Nenga na mzabibu;mwenga mwa matawi.Ywadumiye nkati yango ni nenga nkati yake,mundu ywoo alowa pambika matunda ganyansima,kwa mana bila nenga muweza kwaa panga likowe lolote. 6Mana itei mundu atama kwaa nkati yango,alowa tombokelwa kati tawi ni kukauka;bandu ugakusanya matawi ni kugaboywa mu'mwoto,ni teketea. 7Mana itei mwadumu nkati yango,na kati maneno yango yatidumu nkati yinu,mulobe lolote mwamulipala,ni nenga mwalowa pangilwa.8Mu'lee tate bango atitukuzwa,kwamba mwapambika matunda yanyansima ni kuwa ni anapunzi bango. 9Kati tate bango ywanipendile nenga pia niapendike mwenga;mudumu mu'lipendo lyango.10Mana itei mwaikamwa amri yango,mwalowa dumu mu'lipendo lyango kati niikamwile amri ya tate bango na kudumu mu'lipendo lyake. 11Niabayite makowe aga kwinu ili kuwa puraha yango ibe nkati yinu ili puraha yinu ipangike kuwa timilifu.12Ayee nga amri yango,kuwa mpendane bene kwa bene kati yaniwapendile mwenga. 13Ntopo mundu ywabile ni upendo nkolo kuliko woo,kuwa agaboywe maisha gake kwa ajili ya mbwiga bake.14Mwenga mwa mbwiga bango mwalowa panga goti yaniamakiaye nenga. 15Niakema kwaa amanda ajui chelo chaapangite Ngwana wake.Niakemile mwenga mambwiga,kwa sababu niamakie makowe yoti yabile niayowine kuoma kwa Tate.16Munichawa kwaa nenga,ila nenga niachawile mwenga ni kuabeka muyende pambika matunda,ni litunda linu lipate tama.Ibile nyoo ili chochote cha mukiloba kwa Tate kwa lina lyango,alowa kuwapeya. 17Makowe aga niaagize mwenga,kuwa mpendane kila mundu ni ywenge.18Kati ulimwengu utabachukia,mtange kuwa unichukiite nenga kabla kubachukia mwenga. 19Kati mwabile ba ulimwengu,ulimwengu ulowa kubapenda kati wa kwao.;Lakini kwa kuwa mwenga mwa ulimwengu kwaa ni kwa kuwa niachawile kuoma mu'ulimwengu ni kwa ajili yee ulimwengu ubachukyanga.20Mulikombokyange neno lyaniamakiye,"Mmanda nga nkolo kwaa kuliko ngwana wake,'Mana itei balinitesa nenga,walowa kubatesa ni mwenga;kati batikulikamwa neno lyango,bangelikamwa ni lya kwinu. 21Mubapangiye makowe aga yoti kwaajili ya lina lyango kwa kuwa muntangite kwaa yolo ywanitumile. 22Mana niisile kwaa ni kuamakiya,bapangite kwaa sambi;lakini nambeambe babile ni udhuru kwa ambi yabe.23Ywanichukyange nenga umchukiya ni Tate. 24Mana itei nipangite kwaa kazi nkati ya bembe ambayo ntopo yumo ywaipanga,babile kwaa ni sambi,lakini nambeambe bapangite yoti yanaibele babweni na batinichukyanga nenga ni Tate bango. 25Alee lipangite ili neno litimye ambalo liandikilwe mu'saliya yabe:'Banichukyanga nenga bila sababu.'26Muda mfariji atiisa,ywabilenimtumile kwinu kuoma kwa Tate,ayee nga,Roho wa kweli,ywabile abokile kwa Tate,alowa kunishuhudia. 27Mwenga mwanishuhudia kwa sababu nibile pamope ni nenga tangu mwanzo.
1Niabakie makowe aga ili muweze kwaa kukwazwa. 2Walowa kuwaboywa panja ya sinagogi;hakika saa inda isa yabile kila ywaababulaga alowa waza kuwa apanga kazi inoite kwa ajili ya Nnongo.3Balowa kuapangia makowe aga kwa sababu bantangite kwaa Tate wala banitangite kwaa nenga. 4Niabakiye makowe aga ili muda mana uikite wa pangika aga,mwaweza kugakombokya ni namani niabakiye muwese wabe. Niabakie kwaa makowe aga boka mwanzo kwa mana nabile pamope ni mwenga.5Ingawa, nambeambe niyenda kwa yolo ywanitumile;lakini ntopo nkati yinu ywanilaluye,"Uyenda kwaako?" 6Kwa mana nilongela maneno aga kwinu,uzuni ubile mioyoni mwinu. 7Hata nyoo,naabakiya ukweli;inoyite kwinu mana niboi;kwa kuwa mana niyei kwaa,mfariji aisa kwaa kwinu;lakini mana niyei nalowa kuntuma kwinu.8Mana aisile,aywoo mfariji alowa kuuthibitishia ulimwengu kuhusu sambi,kuhusu haki na husiana na hukumu. 9Husiana na sambi,kwa kuwa baniaminiya kwaa nenga, 10husiana na haki,kwa kuwa niyenda kwa Tate,na munibona kwaa kae; 11na husiana na hukumu kwa kuwa nkolo wa ulimwengu woo ahukumilwe.12Nabile na yanyansima kuabakiya,lakini mwalowa kugaelewa kwaa nambeambe, 13Lakini,ywembe,Roho wa kweli,mana aisile,alowa kuayongolya mu'ukweli woti;kwa kuwa alongela kwaa kwaajili yake mwene;lakini yoyote ywagayowine,atagabaya makowe ago;ni kugadhihirisha kwinu makowe gaisa. 14Ywembe alowa kunitukuza nenga,kwa kuwa alowa kugatola makowe gangu ni kugatangaza kwinu.15Ilebe yoti yaabile nayo Tate ni yango;kwa eyo,nibayite kuwa Roho alowa tola makowe gango ni kugadhihirisha kwinu. 16Bado muda mwipi,mwalowa kunibona kwaa kae,ni baada ya muda mwipi kae,mwalowa kunibona.17Baadhi ya anapunzi bake kabakokeyana,"Namani atubakiya,"muda mwipi,mwalowa kunibona kae,'na boka po,muda mwipi mwalowa kunibonekeya,'ni kwa kuwa niyenda kwa Tate? 18Kwa eyo kababaya,"Ni kilebe gani akibaya,'Bado muda mwipi'? Tutangite kwaa abaya buli."19Yesu abweni kuwa bapala kunnaluya,ni ywembe kaabakiya,"Mwailaluya bene kuhusu lee,lyanilibayite,'Bado muda mwipi,munibonekeya kwaa kae;na baada ya muda mwipi mwalowa kunibona'? 20Amini,amini,naabakiya,mwalowa lela ni kulomboleza,lakini ulimwengu walowa puraikia,mwapangilwa kuwa ni huzuni lakini huzuni yinu yalowa galambuka kuwa puraha. 21Mwanamke apangilwa kuwa ni huzuni paabile ni uchungu kwa kuwa muda wo beleka uikite;lakini mana abelekile mwana,akombokya kwaa matamwe kwa sababu ya puraha yake kuwa mwana abelekwile mudunia.22Mwenga kae mwabile ni huzuni nambeambe,lakini nalowa kuabona kae;ni mioyo yinu yalowa puraika na ntopo ywaweza kuiboywa puraha yinu. 23Lisoba lyoo mwanilaluya kwaa maswali,Amini.amini,naabakiya,Mukiloba lolote kwa Tate,awapea kwa lina lyango. 24Mpaka nambeambe mulobote kwaa lolote kwa lina lyango,mulobe,ni mwenga mwapokya ili puraha yinu ibe kamili.25Nilongela ni mwenga kwa lugha iyowanika kwaa,lakini saa yaisa ambapo nilongela kwaa kwa lugha ieleweka kwaa lakini badala yake nitaamakiya wazi wazi husu Tate.26Lisoba loo mwalowa loba kwa lina lyango,na niabakiya kwaa kuwa nalowa loba kwa Tate kwa ajili yinu; 27Kwa kuwa Tate mwene abapendike mwenga kwa kuwa munipendike nenga ni kwa kuwa muaaminiya kuwa niboka kwa Tate. 28Nibokite kwa Tate ni kuisa ku'ulimwengu;kae;naboka mu'ulimwengu na kuyenda kwa Tate."29Anapunzi bake kabammakiya,"Linga,nambeambe ulongela wazi wazi na utumii kwaa mafumbo. 30Nambeambe tutangite kuwa utangite makowe yote,na umpala kwaa mundu yeyote akulaluye maswali. Kwa kuwa lee twaliaminiya kuwa laboka kwa Nnongo. 31Yesu kaayangwa,"Nambeambe mwaniaminiya?"32Linga,saa yaisa,nga hakika iikite,ambapo mwalowa tawanyika kila yumo ni kwabe mwalowa kunileka mwene.Lakini nibile kwaa kichango kwa sababu Tate abile ni nenga. 33Naabakiya makowea aga ili mube ni amani nkati yango. Mu'dunia mwabile ni matatizo,lakini muipeye mwoyo,niushindile ulimwengu.
1Yesu agabayite makowea aga;boka po atiuluya minyo gake kuelekea kumaunde no baya,"Tate saa iikite;umtukuze mwana wako ili ni mwana ni ywembe akutukuze wenga 2kati yaumpeile mamlaka nnani ya yoti yabile ni yega ili abapeye ukoto wangeyomoka balo bote umpeile.3Awoo nga ukoto wange yomoka:kuwa bakuyowe wenga,Nnongo wa kweli ni wa pekee,ni ywembe ywaumtumile,Yesu Kristo. 4Natikutukuza pano pa'dunia,ni kuiyomwa kazi yaunipeile niipange. 5Nambeambe,Tate,untukuze nenga pamope ni wenga wa mwene kwa utukufu wolo wanibile nao pamope ni wenga kabla ya ulimwengu umbilwa.6Natilifunua lina lyako kwa bandu baunipeile pano pa'dunia.Babile bandu bako;lakini unipeile nenga.nabo balikamwile neno lyako. 7Nambeambe batangite kuwa kila kilebe chaunipeile nenga chabokite kwako, 8kwa maneno yaunipeile nenga-niapeile bembe maneno ago. Banipokile na kweli patangite kuwa nenga niboka kwako,na baaminiya kuwa wenga nga ywaanitumile.9Nialobya bembe.Niulobya kwaa ulimwengu ila balo unipeile kwa kuwa bembe ni bako. 10Ilebe yoti yaibile yango ni yako,ni ilebe ya ubile nayo wenga ni yango,nenga nalowa tukuzwa kwa ilebe yoo. 11Nenga nibile kwaa kae mu'ulimwengu,nenga nambeambe naisa kwako.Tate mtakatifu,ubatunze kwa lina lyako lelo lyaunipeile ile bembe bawe ni umoja,kati nenga na wenga tubile ni umoja.12Panibile ni bembe,natikubalinda kwa lina lya unipeile;Natikualinda,ni ntopo hata yumo wabe apoteile ila ywa mwana wa upoteu,ili kuwa maandiko gatimye. 13Nambeambe naisa kwako;lakini nabaya aga mu'ulimwengu ili puraha yango itimiye mu'ulimwengu nkati yabe wabene. 14Niwapeile neno lyako;ulimwengu utikuwachukiya kwa sababu bembe ni ba'ulimwengu kwaa,kati nenga nibile kwaa wa ulimwengu.15Nialobya kwaa uaboywe mu'ulimwengu ila ubalinde ni yolo mwou. 16Bembe ni ba dunia kwaa kati nenga nibile kwaa wa ulimwengu. 17Uwabeke wakfu kwako mwene mu'kweli,neno lyako nga kweli.18Unitumile nenga mu'ulimwengu,ni nenga niatumite mu'ulimwengu. 19Kwa ajili ya bembe nenga mwene naitoa kwako ili ni bembe wajitoe kwawenga kwa yelo kweli.20Ni aba kae kwaa nialobya,ila ni balo baloa aminiya petya neno lya bembe. 21ili nibembe bawe ni umoja,kati wenga Tate,ubile nkati yango.Nialobya ili ni bembe kae baweze kuwa nkati yitu ili ulimwengu uweze aminiya kuwa wenga nga ywaunitumile.22Utukufu wolo wa unipeile nenga-niapeile bembe,ili baweze kuwa ni umoja,kati twenga ya tubile ni umoja. 23Nenga nkati ya bembe,wenga nkati yango.ili baweze kukamilishwa mu'umoja;ili ulimwengu utange kuwa hakika wenga nga ywaunitumile,ni kuapenda kati wenga waunipendile,nenga.24Tate,chelo cha unipeile nenga-Natamaniya ni bembe kae baweze kuwa pamope ni nenga mahali panibile ili baweze kuubona utukufu wango,wolo waunipeile:kwa kuwa wenga unipendile nenga kabla ya umbilwa kwa misingi ya ulimwengu.25Tate waubile ni haki,ulimwengu ukutangite kwaa wenga,lakini nenga nikutangite wenga,na batangite kuwa unitumile. 26Nilipangite lina lyako liyowanike kwabe,na nalowa kulipanga liyowanike ili lelo lipendo lyaunipendile nenga liweze kuwa nkati ya bembe,ni nenga niweze kuwa nkati yabe.
1Yesu paayomwile kubaya maneno aga,abokite ni anapunzi bake kuyenda likonde lya Kidron,ambako kwabile ni bustani,ambako ywembe ni anapunzi bake bajingya nkati yake. 2Nambeambe yolo Yuda,ywapala kunsaliti,ni ywembe atangite eneo lee,mana Yesu abile akiyenda eneo lee mara kadhaa paabile ni anapunzi bake. 3Ni ywembe Yuda,baada kuwa apatike likundi lya askari ni maofisa boka kwa akolo ba makuhani,kababuya babile ni taa,kurunzi ni silaha.4Ni ywembe Yesu,abile atangite kila kilebe chabile kipangika nnani yake,aitokeza nnonge yabe ni kuayangwa,"Nyai mwampala? 5Ni bembe kabanyangwa,"Yesu ywanazarethi" Yesu kaabakiya,"Nenga nga ywembe" Ni Yuda kansaliti,abile ayemi pamope ni balo askari.6Kwa eyo paabakiye,"Nenga nga ywembe" kabarudi kunchogo ni kutomboka pae. 7Kaalaluya kae,"Nyai ywa mwampala? Ni bembe kabanyangwa kae "Yesu ywanazareth."8Yesu kaayabngwa,"Niabakiye kuwa Nenga nga ywembe;kwa eyo kati mwamunipala nenga,mubaleke aba benge bayende. 9Aga gabile nyoo ili lelo neno litimye,palo paabayite;"Nkati yabe baunipeile,nampoteza kwaa hata yumo."10Nga Simoni Petro,ywabile ni lipanga,kauputa ni kunkata likutu la kummalyo mmanda wa Kuhani nkolo.Na lina lyake mmanda yolo libile Malko. 11Yesu kambakiya Petro,"Beka lipanga lyako mu'ala yake.Mwanja namani nikinywee kwa kikombe chelo chaanipeile Tate?"12Bai lelo likundi lya askari ni ajemedari,ni atumishi ba Ayahudi,bankamwile Yesu ni kuntaba. 13Ni bembe kabamwongoza kwanza mpaka kwa Anasi,mana ywembe abile mkwe wa Kayafa,ywabile Kuhani nkolo kwa mwaka woo. 14Nambeambe Kayafa nga ywaapeile ushauri Ayahudi ya kuwa impalika mundu yumo awee kwa ajili ya bandu.15Simoni Petro ankengamite Yesu,na nyonyonyo mwanapunzi ywenge.Ni mwanapunzi yolo ywabile atangitwe ni kuhani nkolo,ni ywembe kajingya pamope ni Yesu mu'libehewa lya kuhani nkolo; 16Lakini Petro abile ayemi panja ya nnango.Bai yolo mwanapunzi ywabile antangite kuhani nkolo,abokite panja kuyenda longela ni nwawa mmanda ywabile akilinda nnango ili petro ajingii mu'nyumba.17Bai yolo kijakazi ywabile akilinda nnango,kammakiya Petro,"Je wenga yumo kwaa wa afuasi ba yolo mundu?" Ni ywembe kabaya,"Nenga kwaa." 18Na balo atumishi ni akolo babile bayemi mahali palo;bakokite mwoto kwa mana,pabile ni mbepo,ni nyoo babile bakilota mwoto ili kupata lyoto.Ni ywembe Petro abile nabo,akilota mwoto abile ayemile.19Kuhani nkolo annaluya Yesu nnani ya anapunzi bake ni mapundisho gake. 20Yesu kanyangwa,"Niubakiye waziwazi ulimwengu;nenga natiipundisha mara kwa mara mu'masinagogi ni mu'lihekalu mahali ambapo Ayahudi bakusanyike. Nenga nilongela kwaan lolote mu'siri. 21Kwa namani mwatikunilaluya? Mualaluye balo baniyowine nnani ya chalo chanikibayite.Aba bandu batangite makowe yaniabakiye.22Yesu kaayomwile kubaya nyoo,yumo ywa akolo ayemile ni unkombwa Yesu kwa luboko lwake ni kubaya,"Je,eyo nga ikupasa kunyangwa kuhani nkolo?" 23Ni yesu kanyangwa,"mana nilongela likowe lolote linoite kwaa upangike shahidi kwa ajili ya ubou,na mana niyangwite ya inoite mwanja namani kunikombwa? 24Nga Anasi kampeleka Yesu kwa Kayafa kuhani nkolo paabile atabilwe.25Nambeambe Simoni Petro abile ayemi akiipasha lyoto.Balo bandu kabammakiya."Je wenga kae yumo kwaa wa anapunzi bake?" Akani kabaya "Nenga kwaa." 26Yumo wa amanda ba kuhani nkolo,ywabile nongowe yolo nnalume ambe Petro ankatile likutu lyake,kabaya,"Je wenga kwaa ywanim'bonile ni ywembe kolo ku'bustani." 27Petro akani kae,ni mara jogolo kabeka.28Boka po kabantola Yesu boka kwa Kayafa mpaka kwa Praitorio.Ibile bwamba ni mapema.Bembe bene bajingya kwaa Praitorio ili kana baise najisika ni kuilya pasaka. 29Kwa eyo Pilato kaayendea ni kubaya."Ni lishitaka lyaako lyamuhusu mundu ywoo? " 30Kabanyangwa ni kummakiya,"Kati ayoo mundu abile kwaa mpanga mabou,tumletike kwaa kwako."31Pilato kaabakiya,"Muntole ni mwenga wene,mukamuhukumu lingana na saliya yinu." Ni bembe Ayahudi kabammakiya,"Saliya ituruhusu kwaa twenga kum'bulaga mundu ywoywoti." 32Babayite aga ili neno lya Yesu litimii,neno lyabile alibayite nnani ya aina ya kiwo chake.33Bai Pilato kayingya kae Praitorio kankema Yesu;kammakiya,"Je wenga wa mpwalume wa Ayahudi?" 34Yesu kanyangwa,Je wenga unilaluya swali lee kwa sababu upala yowa au kwasababu benge wakutumile kuninaluya nenga?" 35Ni ywembe Pilato kanyangwa,"Nenga na Myahudi kwaa,au namani? Taifa lyako na kuhani nkolo nga bakuletike kwango; wenga upangite namani?36Yesu kanyangwa,"Upwalume wango ni wa ulimwengu wolo kwaa,kati upwalume wango ubile ni pandu mu'ulimwengu amanda wango bangenipigania ili niboyilwe kwaa mu'Ayahudi.Kwa kweli upwalume wango uboka kwa pano" Bai 37Pilato kammakiya,"Je wenga wa mpwalume?" Yesu kanyangwa,"wenga nga wabaya kuwa nenga na mpwalume,kwa sababu yee nenga nibelekwile ni kwa sababu yee nenga niisile mu'ulimwengu ili nipangike kuwa shahidi wa yelo kweli.Yeyote ywaabile wa yelo kweli uliyowanikia lilobe lyango.38Pilato kammakiya,"Kweli ni namani?" Ni ywembe paayomwile baya aga kayenda kwa Ayahudi ni kuabakiya,"Nilibonya kwaa likosa lyolyote kwa mundu yolo. 39Mwenga mwabile ni utamaduni wanipanga nimpungulie mtabilwa yumo muda wa Pasaka. Je mupala nimpungulie mpwalume Ayahudi" 40Boka po bakomwa lilobe kababaya,ayoo kwaa,umpunguli Baraba."Ni ywembe Baraba abile mwii.
1Bai Pilato atikumtola ni kumkombwa. 2Balo askari kabasokota miimwa ni kulichenga litaji.Baibeka nnani ya ntwe wa Yesu ni kun'walisha livazi lya rangi ya dhambarau. 3Kabaisa ni kubaya,"Wenga mpwalume wa Ayahudi!ni boka po kunkombwa kwa maboko yabe.4Pilato kaboka panja ni kuabakiya bandu,"Linga nialetya mundu yoo kwinu ili mutange kuwa nenga niiboniya kwaa hatia yoyote nkati yake." 5Kwa eyo Yesu kaboka panja;abile atiwala litaji lya miimwa ni ngobo ya zambarau.Pilato kammakiya,Mulinge mundu uyu pano! 6Kwa eyo muda kuhani nkolo ni akolo pabamweni Yesu,kabakombwa lilobe no baya,"Mmulage,mmulage." Pilato kaamakiya "Muntole mwenga mwabene mukammulage,kwa kuwa nenga niibweni kwaa hatia nkati yake.7Ayahudi kabanyangwa Pilato,"Twenga twabile ni saliya,ni kwa saliya eyo impalika kuwaa kwa sababu ywembe aipangite kuwa mwana wa Nnongo." 8Pilato paayowine maneno aga ayogopile muno, 9kayingya Praitorio kae ni kummakiya Yesu,"Wenga uboka kwako? Hata nyo,Yesu anyangwa kwaa.10Boka po Pilato kammakiya,"Je wenga ulongela kwaa ni nenga? Je,wenga utangite kwaa kuwa nenga nabile ni mamlaka ga kukuyongoli ni mamlaka ga kukusulubisha?" 11Yesu kanyangwa,"Mana ubile kwaa ni likakala dhidi yango kati upeyelwa kwaa boka kunani.Kwa eyo,mundu ywanibokite kwako abile ni sambi ngolo."12Bokana na lijibu lee,Pilato apala kunneka huru,lkini Ayahudi akombwile lilobe kabaya,"Kati unneka huru baai wenga wa rafiki kwaa ba Kaisari:Kila ywapangaye kuwa upwalume ubaya kunchogo ya Kaisari." 13Pilato paayowine maneno aga,kamnetya Yesu panja boka atama mu'itego sa hukumu mahali palo payowanike kati sakafu,lakini kwa Kiebrania Gabatha.14Lisoba lya maandalizi lya mashaka yaiikite,pabile muda wa saa ya sita.Pilato aabakiya Ayahudi,"Mulinge mpwalume winu ayoo pano!" 15Kabakombwa ndoti,"Mboywe,mboywe,mmulage!" Pilato kaabakiya,"Je,nimmulage mpwalume winu?" N i ywembe kuhani nkolo kayangwa,"Twenga twabile kwaa ni mpwalume ila Kaisari." 16Nga Pilato abapeile Yesu ili bam'bulage.17Ni bembe kabantoloa Yesu,ni ywembe kaboka,abile autweti msalaba wake mwene mpaka ku'lieneo lyakemelwa Fuvu lya ntwe,kwa kiebrania ukemwa Golgotha. 18Nga kabamsulubisha Yesu,pamope ni yweme analomea bele,yumo upande wa kummalyo ni ywenge upange wenge,ni Yesu nkati yabe.19Boka po Pilato atiandika alama ni kuibeka nnani ya msalaba.Palyo paandikilwe:YESU YWANAZARETH,MPWALUME AYAHUDI. 20Baingi ba Ayahudi baisomite alama yee mana mahali palyo paasubilishwe Yesu pabile papipi ni mji.Alama yee iandikilwe kwa Kiebrania,kwa Kirumi ni kwa Kiyunani.21Boka poo akolo ba makuhani ba'Ayahudi kabammakiya Pilato,"Kana uandike,'Mpwalume wa Ayahudi;ila ywembe abayite nenga na mfalme wa Ayahudi." 22Ni ywembe Pilato kanyangwa,"Yaniiandikiye niiandikyange."23Baada ya askari kum'bulaga Yesu,kabantola ngobo gake ni kuagawa mu'mafungu ncheche,kila askari lifingu limo,nyonyonyo ni nganju,Nambeambe yelo nganju yabile kwaa itishonwa ila yabile ipumilwe yote boka kunani. 24Boka po kabakokeyana bene kwa bene,"Kana tuipapue ila tuipigiye kura ili kubona yabi ya nyai."Lee lapangite ili lelo liandiko litimye,lelo lyabaya kabagawana ngobo yango,ni nganju yangu waipigiya kura.25Askari bapangite makowe aga.Mao bake Yesu,dada wa mao bake,Mariamu nnyumbo bake Kleopa ni Mariamu Magdalena-anwawa aba babile bayemile papipi ni msalaba wa Yesu. 26Yesu paamweni mao bake pamope ni yolo mwanapunzi bake ywampendile bayemite papipi,kamakiya mao bake,"Nwawa,linga,lola mwana wako ayoo pano!" 27Boka po kammakiya yolo mwanapunzi,"Linga,aywoo pano mao bako."Boka saa yee yolo mwanapunzi kamtoloa kuyenda munyumba yake.28Baada ya lelo,Yesu abile atangite kuwa yote yayomwike ili kugatimiza maandiko,kabaya,"Nabona kiu." 29Iombo yaibile imejaa Siki chabile kibekilwe palyo,kwa eyo bakabeka sifongo yaijaile siki nnani ya ufito wa hisopo,kabambekeya mu'nkanwa wake. 30Ni ywembe Yesu aionjile yoo,kabaya,"Iyomwike." Boka po kaiinamisha ntwe wake,ni kumpeya roho yake.31Kwa kuwa ibile ni muda wa maandalio,na kwa kuwa yega ipalikwa kwaa kubaki nnani ya msalaba muda wa sabato(kwa mana Sabato yabile siku ya muhimu),Ayahudi bamloba Pilato kuwa magolo gake balo babile batisulubishwa itekwanike,ni kuwa yega yabe itombolewe pae. 32Nga askari bapaisile ni kugatekwana magolo ga bandu ba kwanza na wa ibele ywabile atisulubiwa pamope ni Yesu. 33Pamuikile Yesu,batimkuta tayari ywabile tayari atiwaa,kwa eyo kabatekwana kwaa magolo gake.34Hata nyo,yumo wa askari atikunchoma Yesu mu'ubavu wake kwa mkuki,ni mara kababoka mase ni damu. 35Ni ywembe ywalibonekeya lee aboite ushuhuda,ni ushuhuda bake ni wa kweli. Ywembe ywatangite kuwa chaakibaya ni cha kweli ili mwenga muamini kae.36Makowe aga gapangite ili litimye lelo lineno lyalibayite lipate timya,"Ntopo hata wake yumo wautekwanike." 37Kae liandiko lyenge gabaya,"Balowa kulinga ywembe ywamchomile."38Baada ya makowe aga Yusufu wa Arimathaya,kwa kuwa abile mwanapunzi wa Yesu,lakini kwa siri kwa kuaogopa Ayahudi,atikunloba Pilato kuwa autole yega wa Yesu.Ni ywembe Pilato kampeya Ruhusa.Kwa eyo Yusufu kaisa kuuboywa yega wa Yesu. 39Ni ywembe Nikodemo ywabile hapo awali atikunkengama Yesu kilo ni ywembe kaisa.Ywembe aaletike mchanganyiko wa manemane ni udi,yapata uzito wa ratili mia jimo.40Kwa eyo kabautola yega wa Yesu bautabile mu'sanda ya kitani pamope ni galo manukato,kati yaibile desturi ya ayahudi muda wa kusika. 41Mahali ambapo Yesu atisulubilwa pabile ni bustani;nkati ya yelo bustani pabile ni likaburi lyaayambe ambalo ntopo mundu ywabile amewai kusikwa mu likaburi lee. 42Bai kwa kuwa yabile ni lisoba lya maandalio kwa Ayahudi,ni kwa nyonyonyo likaburi lyalibile papipi,bai kabam'beka Yesu nkati yake.
1Bwamba lisoba lya kwanza lya wiki,kubele bado ni libendo,Mariamu Magdalena aisile mu'likaburi;abweni liwe lationdolewa pa'libaburi. 2Kwa eyo katiila mbio kuyenda ka Simoni Petro ni kwa yolo mwanapunzi ywenge ywampendli Yesu,boka po kaabakiya,"Batikuntola Ngwana mu'likaburi,ni twenga tutangite kwaa palyo ban'gonjike.3Petro ni yolo mwanapunzi ywenge babokite,kuyenda palikabuli. 4Bote batitila mpamo;yolo mwanapunzi ywenge atitila kwa kasi muno zaidi ya Petro nakuika mulikaburi wa kwanza. 5kayema ni kulola mu'likaburi;abweni yelo sanda ya kitani igonjike,lakini ajingya kwaa mulikaburi.6Simoni Petro ni ywembe kaisa ni kuyingya nkati ya likaburi.Abweni yelo sanda ya kitani igonjike pae 7ni yelo leso yabile mu'ntwe wake yabile kwaa pamope ni sanda ila yabile igonjike pembeni kichake.8Nga yolo mwanapunzi ywenge ni ywembe paajingii nkati ya likaburi;abweni ni aminiya. 9Kwa kuwa mpaka muda woo watangite kwaa maandiko kuwa ipalikwe kuwa Yesu ayoke kae mu'kiwo. 10Boka po anapunzi bayei kae kichabe.11Hata nyoo,Mariamu abile ayemi palikaburi atilela,kaayendeleya kulela ayemite ni kulolekeya mu'likaburi. 12Abweni malaika abele waibe ni sura nyeupe batami yumo pa'ntwe ni yumo mumagolo palyo agonjike Yesu. Ni bembe kaamakiya,"Nwawa,kwa mwanja namani walela?" 13Ni ywembe kammakiya,"Kwa sababu batikuntola Ngwana wango,nenga nitangite kwaa bam'bekite kwaako.14Paayomwile kubaya ago,atikelebuka ni ambweni Yesu abile atiyema.Lakini atangite kwaa kati ayoo abile Yesu. 15nI Yesu kam'bakiya,"Mao,kwa mwanja namani ulela? Umpala nyai?" Ni ywembe huku akidhani kuwa ni mtunza bustani kamakiya,"Ngwana,kati wenga utikuntola,nimakiyange umbekite kwaako,ni nenga nalowa kuntola."16Yesu kammakiya,"Mariamu." Ni ywembe atikelebuka ni kummakiya kwa Kiaramu,'Raboni," ayee nga kubaya,"Mwalimu." 17Yesu kammakiya,"Kana unikamwe,mana bado niboka kwaa kuyenda kwa tate;ila uyende kwa alongo bango ni kuabakiya kuwa nalowa boka kuyenda kwa Tate yango ambae pia nga Tate winu." 18Mariamu Magdalena kaisa kuabakiya anapunzi,"Nimweni Ngwana,"na kuwa ambakiye makowe aga.19Paiikite kitamwinyo,lisoba lee,lisoba lya kwanza lya wiki,ni nnango wabile utabikwe palo babapunzi babile kabahofia Ayahudi,Yesu aisile ni kuyema nkati yabe ni kuabakiya,"Amani ibe kwinu," 20Paayomwile baya nyoo atikuwabonekeya maboko yake ni ubau wake.Ni anapunzi pabamweni Ngwana batipurai.21Boka po Yesu kavamakiya kae,"Amani ibe ni mwenga.Kati ya Tate ywanitumile nenga,nyonyonyo nenga naatuma mwenga." 22Yesu paayomwile kubaya nyoo,atikubavuvia ni kuabakiya,Mumpoki Roho Mtakatifu. 23Yeyote ywaamsamehe sambi,batisamehelwa;ni balo mwalowa kuwa punguliya balowa pungulilwa."24Thomaso,yumo wa balo komi ni ibele,ywakemelwa Didimas,abile kwaa ni anapunzi benge pa Yesu aisile. 25Balo anapunzi benge bammakiye baadae,"Tumweni Ngwana." Ni ywembe kaabakiya,"Mana nibweni kwaa alama za misumari mu'maboko gake,na kubeka idole yango mu'alama,ni kuweka maboko gango mu'ubau wake naaminiya kwaa."26Baada ya masoba ncheche anapunzi bake babile mu'nyumba kae,ni Thomaso abile mpamo nabo.Muda woo nnango utabilwe Yesu ayemi nkati yabe.No baya,"Amani ibe kwinu." 27Boka po kammakiya thomaso,beka kidole sako ni ubone maboko gango;wala kana ube wauaminiya kwaa ila uaminiye."28Ni ywembe Thomaso kanyangwa ni kummakiya,"Ngwana wango ni Nnongo wango." 29Yesu kammakiya,kwa kuwa unibweni,uaminiya.Batibarikiwa balo baaminiya,bila kunibonekeya.30Yesu apangite ishara zanyansima nnonge ya anapunzi bake,zabile zaandikwa kwaa mu kitabu chino; 31Ila za ziandikilwe ili muweze aminiya kuwa Yesu nga Kristo,mwana wa Nnongo,na kwamba muwe ni ukoto mu'lina lyake.
1Baada ya makowe ago Yesu atikuidhihirisha kae kwa anapunzi bake mu'Bahari ya Tiberia;ayee nga aidhihirisha mwene: 2Simoni Petro abile pamope ni Thomaso ywakemelwa Didimas,Nathanieli kana ya Galilaya,bana ba Zebedayo ni anapunzi wenge abele ba Yesu. 3Simoni Petro kaabakiya,"Nenga niyenda kuvua omba." Nabo kabammakiya,"Twenga,lae twayenda ni wenga." Kabayenda ni kujingya mu'ngalaba,lakini kilo chee boti bapatike kwaa chochote,4Bwamba paakite,Yesu ayemite ufukweni,nabo anapunzi batangite kwaa kuwa abile Yesu. 5Boka po Yesu kaabakiya"Ainja,mwabile ni chochote chakulya?" Ni bembe kanyangwa,"Hapana." 6Kaabakiya,"Muuluye wavu upande wa kummalyo wa ngalaba,ni mwenga mwalowa pata kiasi.' Kwa eyo kabauluya wavu ni bembe aweza kwaa kulivuta kae kwa kuwa yabile ni omba wanyansima.7Bai yolo mwanapunzi ywabile ampendile Yesu kammakiya Petro,"Ni Ngwana."Ni ywembe Simoni Petro paayowine kuwa ni Ngwana,kaitaba nganju yake(maana abile awala kwaa inoite), Boka po kaitosa mubahari. 8Balo anapunzi bake baisa mu'ngalaba (mana babile kwaa kutalu ni pwani,yapata mita mia jimo boka ufukweni),ni bembe babile bakivuta nyavu zabile zitopii omba. 9Paikite ufukweni,babweni mwoto wa mkala palo nnani yake pabile ni samaki mpamo ni nkate.10Yesu kaamakiya,"Munnete baadhi ya omba mwamuapatike nambeambe." 11Bai Simoni Petro atipanda ni kuutola wavu waubile utopii omba akolo,kiasi cha omba 153;japo babile banyansima,ila wavu upapwanike kwaa.12Yesu kaamakiya,"Muiche mpate kipungwa nkanwa." Ntopo hata yumo wa anapunzi bake ywathubutu kunnaluya,"Wenga wa nyai?" Batangite kuwa abile Ngwana. 13Yesu kaisa,katola wolo nkate,ni kuapeya,apangite nyonyonyo ni kwa balo omba. 14Ayee yaibile mara ya itatu kwa Yesu kuidhihirisha kwa anapunzi bake baada ya boka mu'kiwo.15Baada ya kuwa batabilwe mikanwa yabe,Yesu kammakiya Simoni Petro,"Simoni mwana wa Yohana je,wanipenda nenga kuliko aba?" Petro kayangwa,"Eloo,Ngwana;Wenga utangite kuwa nenga nakupenga." Yesu kammakiya,"Balishe wana ngondolo wango." 16Kamakiya mara ya ibele,"Simoni mwana wa Yona,je wanipenda?" Petro kammakiya,"Eloo,Ngwana;wenga utangite kuwa nakupenda."Yesu kammakiya,"Sunga ngondolo wango."17Kamakiya kae mara ye itatu,"Simoni mwana wa Yohana,je wanipenda?" Ni ywembe Petro atihuzunika kwa yaammakiye mara ya itatu,"Je wenga wanipenda? Ni ywembe kammakiya,Wenga utangite yote;utangite kuwa nakupenda."Yesu kammakiya.Ubalishe ngondolo bango. 18Amini amini nakubakiya,paubile muinja ulizoea kuwala ngobo mwene na kuyenda kokote paupala yenda;lakini mana ubile mpindo,walowa nyoosha maboko gako,ni ywenge alowa kukuwalisha ngobo ni kukupeleka upalike kwaa kuyenda."19Yesu kabaya nyoo ili kubonekeya ni aina gani ya kiwo ambacho Petro alowa kumtukuza Nnongo.Baada ya kugabaya ago,ammakiye Petro,"Nikengame."20Petro atikelebuka ni amweni yolo mwanapunzi ywapendilwe ni Yesu atikubakengama-Ayoo nga abile atikuiegemeza mu'kifua sa Yesu wakati wa chakulya cha kitamwinyo ni kunnaluya,"Ngwana,ywa nyai ywapala kukusaliti? 21Petro amweni ni kunnaluya Yesu,Ngwana ayoo mundu apanga namani?22Yesu kanyangwa"Mana nipala abaki mpaka paniisile,lyakuhusu namani?" Nikengame." 23Kwa eyo habari yee ibayilwe nkati ya balo alongo,kuwa mwanapunzi yoo awaa kwaa. Lakini Yesu ammakiya kwaa Petro kuwa mwanapunzi yoo awaa kwaa,"Kati nipala ywembe atame mpaka paniisile yakuhusu namani?"24Ayee nga mwanapunzi ywatoa ushuhuda wa makowe agna nga ywaa aandikile makowe aga,ni tutangite kuwa ushuhuda wake ni kweli, 25Kwabile ni makowe yenge yanansima yaapangite Yesu.Kati kila limo mana liandikilwe,ulimwengu wote utosha kwaa kuibeka vitabu vya viandikilwe makowe gake.
1Kitabu cha kwaembo nikiandikie,Thefili,kanibaya goti Yesu atumbwi kugapanga na pundisha, 2mpaka lisoba ambayo ywembe atipokelewa kunani.Ayee yabile payapitike amri pitya kwa Roho mtakatifu kwa mitume bayomwile kuwachawaa. 3Baada ya teswa kwake,Jwembe abonekine panga aikoti nathibitika kwanansima kaishuhudia.Kwa masoba arobaini abonekine kasabe na alongela likowe lya Nnongo.4Napabakwembine nabo pamope nabo,abakiye kana babuke Yerusalemu,ila balende kwa ajili ya ahadi ya Tate,bembe,batibaya,"Mwayowine boka kwango 5panga Yohana alibatiza kabisa kwa mase,lakini ywabatizwa kwa Roho Mtakatifu katika masoba aga machunu."6Napabakwembine pamope batikwinaluya,"Ngwana muda go ngawa kelebukeya Israel ufalme?" 7Jwembe atikwabakia,lyengo lino mwangali tanga majira ambayo Tate atikusudia kwa mamlaka gake mwene." 8Lakini mwapokya ngupu,wakati walowa icha Roho Mtakatifu kunani yinu na mwenga mwalowa panga masaidi bango mwabote mu'Yerusalemu na Uyahudi yoti na Samalia mpaka mwiso wa nchi."9Ngwana Yesu payomwile longela goo,pababile kabalolekeya kunani,ywembe apotwilile nnani,na liunde lyatikumwekelya bamweni likae kwa minyo gabe. 10Wakati kabalolekeya kunani kayenda gapula,Bandu abele bayemi pakatikati yabe baweti mangobo mauu. 11Batibaya,"Mwenga mwabandu ba Galilaya,mwanja namani muyema pa kumlolekeya kumaunde?" Ayoo Yesu ywangulwike kunani,alowa buyangana nyonyo kati mwamumweni kayenda kunani.12Ngababuyangana Yerusalemu boka pa kitombe sa Mizeituni,ambao ubile papipi ni Yerusalemu,mwendo wa lisoba lya Sabato. 13Pabaikite bayei mughorofa mwabatamage.Na bembe ni Petro,Yohana,Yakobo,Andrea,Filipo,Thomaso,Batholomayo,Mathayo,Yakobo mwana wa Alfayo,Simoni Zelote na Yuda mwana wa Yakobo. 14Boti babile mpamo kati mundu yumo,kwa juhudi babile batiyendelya katika maombi pamope na ago babile anwawa,Mariamu mao gake Yesu,na anja bake.15Katika masoba ago Petro ayemi katikati ya alongo,kati bandu 120,abaya, 16Alongo,ibile lazima panga maandiko gatimizwe,ambapo zamani Roho Mtakatifu abaya kwa nkanwa wa Daudi husiana na Yuda,ambaye abaelekeza balo bankamwile Yesu.17Mana ywembe abile yumo witu na apeyilwe lifungu lyake na faida ya ayee huduma." 18(Nambeambe yoo apemite lieneo kichelo chapeyilwe kwa ubaya wake atitumbuka alongwiye ntwee,yega yatipapwanika matumbu panja gatipekanika. 19Bote babatamaye Yerusalemu bayowine kuhusu likowe lee,na lieneo lyoo balikemite kwa lugha yabe "Akeldama" ango ni "ngunda wa myai.")20"Mu kitabu sa Zaburi iandikilwe,"Lenda lenda lieneo lyake ube hame na kana iruhusiwe hata yumo tama palo,'na 'Ruhusa mundu ywenge aitole nafasi ya utawala.'21Ayoo nga muhimu,kwa eyo,yumo wa alalome ambao batiambatana natwenga wakati Ngwana Yesu aboi na kujingya kati yitu, 22tumbwile mu'ubatizo wa Yohana mpaka lisoba lelo lyapotwilwe kunani,lazima abe shahidi ba ufunuo pamope ni twenga. 23"Babekite nnongi yabe analome abele,Yusufu ywakemelwa Barnaba,ambae ywakemelwa Yusto na Mathia.24Bembe balobite kababaya,"Wenga,Ngwana,uitangite mioyo ya bandu bote,nga nyoo beka mbolika ywaako kati ya abele aba abachawile 25kuitola nafasi katika huduma na utume,ambayo Yuda apangite ubou na yendya mahali pake." 26Bapigite kura kwa ajili yabe,na kura yatimwangukia Mathia ywabile atibalangilwa pamope na balo mitume komi na jimo.
1Paikite lisoba lya Pentekoste,bote babile pamope sehemu imo. 2Ghafla lyapitike limbonga boka kunani kati mbepo kale,ngautweliya nyumba yote mwababile batami. 3Hapo kabapitya lulimi,kati lulimi lwa mwoto zatigawanyika,ibile nnani yabe kila yumo wabe. 4Bembe bote batwelilwe na Roho Mtakatifu na batumbwile baya kwa lugha yenge,kati yelo Roho atibajalia longela.5Babile Ayahudi babatamage Yerusalemu bandu ba Nnongo,boka kila litaifa pae ya kumaunde. 6Nundumo paziwowanike,likundi lya bandu liisile pamope na babile ni wasiwasi kwa sababu kila mundu bayowine bakilongela kwa lugha yake mwene. 7Batisangala muno,bembe kababaya,"Kweli aba bote balongela Baagalilaya kwaa?8Kwa mwanja namani twayowine,kila yumo katika lugha tubelekilwe nayo? 9Waparthia na Bamedi na Baelamu,na bembe batama Mesopotamia,Uyahudi,na Kapadokia,na katika Ponto na Asia, 10katika Frigia,Pamfilia,katika Misri,na sehemu ya Libya hata Kirene,na ageni boka Rumi, 11Ayahudi na baongofu,Bakrete na Baarabu,twayowa bakilongela katika lugha yitu kuhusu kazi ya uweza wa Nnongo."1213Bote babile batishangala na tatanishwa;balongela bembe,"Ayee ibile na maana gani?" 13Lakini benge batidhihaki kababaya,"Aba banywile mvinyo wa ayambe."14Lakini Petro ayemi pamope na balo komi na jimo,ngabendya kaabakiya,"Bandu ba Yudea na bote mwatama pano Yerusalemu,lee liyowanike kwinu,muliyowe kwa makini maneno gango. 15Bandu aga batangite kwaa kati yamugawaza,kwa sababu ayee nga bwamba wa saa tatu.16Lakini lee libile latilongelwa pitya kwa nabii Yoeli. 17Yalowa katika masoba ga mwisho,Nnongo abaya,napengana Roho bango kwa bandu bote.Bana binu na alombo binu balowa piya unabii,anchembe binu balola maono,na apindo binu walowa lota ndoto.18Nyonyonyo nnani ya batumishi bango ba kale katika masoba ago,naapekaniya Roho wango,bembe balowa tabiri. 19Nalowa kuwabonekeya maajabu nnani ya'anga na ishara pae ya dunia,myai,mwoto na mapundisho ga lyoi.20Liumu lalowa badilishwa na kuwa libendo na mwei kuwa myai,kabla kuisa kwa lisoba likolo na ya ajabu ya Ngwana. 21Yalowa pangika ya kwanza kila yumo ywabile alikema lina lya Ngwana alowa lopolelwa.'22Bandu ba Israeli,mugayowe maneno aga:Yesu wa Nazareti,mundu ywathibitishwa na Nnongo kwinu kwa matendo ga uweza na maajabu,na ishara ambazo Nnongo pitya ywembe katikati yinu,mana mwenga mwabene mutangite. 23Kwa sababu ya mpango waukusidiwa tangu mwanzo,na maarif ga Nnongo apiyilwe na mwenga,kwa maboko ga bandu baarifu,mwatikunsulubisha na kumulaga. 24Ywabile Nnongo atikundondobeya,aboyele uchungu wa kiwo chake,kwa sababu iwezekana kwaa kwake kumilikiwa nabo.25Nga nyo Daudi abaya kuhusu ywembe,"Nimweni Ngwana daima nnongi ya minyo bango,ywembe abile luboko lwangi lwa mmaliyo nga nyoo bai nasogezwa kwaa. 26Kwa eyo mwoyo wango ubile na puraha na lulimi lwango watipuraishwa.Yega yango kae walowa tama katika ujasiri.27Uileka kwaa nafsi yango iyende kuzimu,wala uruhusu kwaa Mtakatifu wako kubona uozo. 28Wenga utijidhihirisha kwango ndela ya ukoto,walowa nipanga nijae puraha nnongi ya minyo gako.'29Mwalongo,naweza longela kwinu kwa ujasiri kuhusu tate bitu Daudi,ywembe awile na sikwa,na kaburi lyake libile pamope ni twenga hata nambeambe. 30Nga nyo abile nabii na atangite kuwa Nnongo atilapa kwa kilapo sake,panga alowa beka yumo katika ubeleki wake katika iteo sa enzi. 31Alibweni lee mapema,na abayite kuhusu ufufuo wa Kristo,'wala abile alekwa kwaa kuzimu32Ayoo Yesu-Nnongo atimfufua,ambaye twenga twabote ni mashahida. 33Kwa eyo,abile atiinulilwa katika luboko lwa kummalyo ba Nnongo,na abile atimpokya ahadi ya Roho Mtakatifu boka kwa Tate,Ywembe atimimina ahadi yee,ambaye mwenga mwabona na kuyowa.34Mana Daudi angolwike kwaa yendya kumaunde,lakini abaya,'NGWANA abaya kwa Ngwana wango. 35"Tama luboko lwango lwa kummalyo,mpaka panibapanga maadui bako kigoda kwa ajili ya magolo gako. 36Kwa eyo nymba yote ya Israeli na itange kwa hakika panga Nnongo abapangite ywembe kuwa Ngwana na Kristo,yolo Yesu ambaye mwatimsulubisha."37Pabayowine nyoo,basonywi katika mioyo yabe,kabammakiya Petro na mitume yenge,"Mwalongo,tupange namani?" 38Na Petro kaabakiya,"Muipange toba na Mbatizwe,kila yumo winu,katika lina lya Yesu Kristo kwa ajili ya msamaha wa sambi yinu,na mwalowa pokya zawadi ya Roho Mtakatifu. 39Mana kwinu ni ahadi na kwa bana binu na kwa balo bote babile kutalu,bandu banyansima kwa kadri Ngwana Nnongo witu paakema."40Kwa maneno ganyansima ashuhudia na kubasihi,"Muilopwe boka katika ibeleko yee kiovu." 41Nga kabapokii maneno gake na kaabatiza,hapo kabaongezeka katika lisoba lee kati nafsi elfu tatu. 42Kabayendelya katika mapundisho ya mitume na ushirikiano,katika kuumega mkate na katika maombi.43Hofu yaisa nnani ya kila nafsi,na maajabu ganyansima na ishara zapangika pitya mitume. 44Bote baaminiya babile pamope na kuwa na ilebe yabembe pamope, 45na bapemeya ilebe na milki yabe na kugawanya kwa bote lingana na hitaji lya kila yumo.46Nga nyoo lisoba baada ya lisoba kabayendelea babile na lengo limo katika hekalu,na batiumega mkate mu'nyumba,na batishiriki chakulya kwa puraha na unyenyekevu wa mwoyo; 47Batimsifu Nnongo na babile na kibali na bandu bote.Ngwana atibaongeza lisoba kwa lisoba ambao babile batilopolwa.
1Pita na Yohana babile banaelekya katika hekalu muda wa maombi,saa tisa. 2Mundu fulani,kiwete tangu belekwa,abile alibebwa kila masoba na abile agonjike katika nnango wa hekalu akemwa mzuri,ili aweze kuloba sadaka boka kwa bandu babile bakielezwa mu'lihekalu. 3Abweni Petro na Yohana batikaribia kujingya mu'lihekalu,,alobite sadaka.4Petro atimkazia minyo,pamope na Yohana,abayite,"Tulole twenga." 5Kiwete ngamlolekeya,atazamiya kupokya kilebe fulani boka kwa bembe. 6Lakini Petro kabaya,"fedha na dhahabu nenga nibile kwaa,lakini chelo nibile nacho naitoa kwako.Katika lina lya Yesu Kristo wa Nazareti,utyane."7Petro nga nkamwa kwaluboko lwake lwa mmalyo,na kunkakatuya nnani:mara jimo magolo gake na vifundo vya mifupa gake vyapatike ngupu. 8Karuka kunani,mundu iwete ayemi na tumbwa tyanga;kajingya mu'lihekalu pamope na Petro na Yohana,atyanga na kuruka,na kumsifu Nnongo.9Bandu bote bamweni katyanga na kumsifu Nnongo. 10Kabayowa panga abile ni yolo mundu ambaye abile atama kaloba sadaka mu'nnango mzuri wa hekalu;batishangala muno na kustaajabu kwa sababu ya chelo chaboka kwake.11Namna abile abakamwile Petro na Yohana,bandu bote kwa pamope kabatila mu'ukumbi ukemwa wa Sulemani,batishangala muno. 12Petro paaibweni lee,ywembe kabayangwa bandu,"Mwenga bandu ba Israeli,kwa mwanja namani mwatishangala? Kwa mwanja namni mugaelekeza minyo yinu kwitu,kati panga tumpangite yolo atyange kwa nguvu yitu bene au uchaji witu?"13Mungu wa Ibrahimu,na wa Isaka,na wa Yakobo,Nnongo wa Tate yitu,atimtukuza mmanda wake Yesu.Ayoo nga ambaye mwenga mwampeya na kumkamwa nnongi ya minyo wa Pilato,japo ywembe abile atiamua kumleka huru. 14Mumkanikiya Mtakatifu na ywabile na haki,na badala yake mkataka muuaji alekwe huru.15Mwenga mwatimbulaga Mpwalume wa ukoto,ambaye Nnongo atimfufua boka kwa bandu ba kiwo-Twenga ni mashahidi ba lee. 16Nambeambe,kwa imani katika lina lyake,mundu yoo ambaye mwamweni na kuyowa,apangite kuwa na nguvu.Imani ambayo yapitya kwa Yesu impeya ywembe afya yee kamilifu,nnongi yinu mwenga mwabote.17Nambeambe,mwalongo,nitangite panga mupangite katika ujinga,nga nyoo bapangite viongozi winu. 18Lakini makowe ambayo Nnongo atiabakiya mapema kwa mikanwa ya manabii yote,panga yolo Kristo atateseka,nambeambe atiyatimiza.19Kwa eyo,mutubu na mkerebuke,ili panga sambi yinu iweze kuondolewa kabisa,kusudi iise nyakati za kuburudika bokana na uwepo wa Ngwana; 20na panga aweze kumtuma Kristo ambaye achawilwe kwa ajili yinu,Yesu.21Ywembe ywabile ambae lazima kumaunde impokee mpaka muda wa kukerebuliwa kwa ilebe yote,ambayo Nnongo atilongela zamani za kale kwa mikanwa ya manabii batakatifu. 22Hakika Musa abaya,"Ngwana Nnongo alowa inua nabii kati nenga boka katika alongo binu,Mwalowa yowa kila kilebe ambacho alowaabakiya mwenga. 23Yalowa tokya panga kila mundu ywabile ayowine kwaa nabii yolo alowa bulagwa kabisa aboke kati ya bandu.'24Nga nyoo,manabii bote boka Samweli na balo baliofuata baada yake,balongela na kutangaza masoba aga. 25Mwenga mwa bana ba manabii na ba liagano ambalo Nnongo alipangite pamope na apindo,kati yaabayite kwa Ibrahimu,'Katika ,mbeyu yako familia yote ya dunia yalowa barikiwa, 26Baada ya Nnongo kuntondobiya mtumishi bake,atintuma kwinu kwanza,ili awabariki mwenga kwa kerebuka boka katika ubou winu."
1Muda Petro na Yohana babile kabalongela na bandu,makuhani na mlinzi wa lihekalu na masadukayo batibayendea. 2Babile bateuzika muno kwa sababu Petro na Yohana babile kabapundisha bandu kuhusu Yesu na tangaza nnani ya fufuka kwake boka mu'kiwo. 3Baatabile na kuwabeka muligereza mpaka bwamba watifuata,mana tayari ibile kitamwinyo. 4Lakini bandu banyansima bayowine ujumbe batiaminiya;na idadi ya analome babile baaminiya batikadiliwa kuwa elfu tano.5Paiikite bwamba lisoba lyanyaibele,panga akolo babe,apindo na baandishi,pamope batikusanyika Yerusalemu. 6Anasi kuhani nkolo abile,na Kayafa,na Yohana,na Iskanda,na bote babile na alongo ba kuhani nkolo. 7Paababile kabambeka Petro na Yohana katikati yabe,kabannaluya,"Kwa uwezo gani,au kwa lina lya nyai mupangite lee?"8Petro,abile atwelile Roho Mtakatifu,kaabakiya,"Mwenga akolo wa bandu,na apindo, 9Kati twenga lisoba lya lino mwatulobya kuhusu tendo linoite lalipangwa na mundu yolo nng'onjwa-kwa namna gani mundu apangilwe nkoto? 10Ebu liyowanike lelo kwinu na kwa bandu bote katika Israeli,panga kwa lina lya Yesu Kristo wa Nnazareti,ywabile mwatimsulubisha,ywabile Nnongo atimfufua boka mu kiwo,ni kwa ndela yake panga mundu yolo ayemi pano nnongi yinu abile na afya.11Yesu Kristo nga liwe ambalo mwenga ajenzi mwatilizarau,lakini ambalo lipangilwe kuwa liwe kolo lya mbembeni. 12Ntopo wokovu katika mwingine awaye yote.Kwa mana ntopo lina lyenge pae ya kumaunde bapeyilwe bandu,ambalo kwa lelo twaweza lopolelwa."13Pababweni ujasiri wa Petro na Yohana,na batigundua panga babile ni bandu bakawaida babile kwaa na elimu,batishangala,kabafahamu panga Petro na Yohana babile pamope na Yesu. 14Kwa sababu bamweni yolo mundu ywaponywa ayemi pamope nabembe,babile kwaa na kilebe cha baya dhidi ya lee.15Lakini pababile bayomwile kubaamuru mitume babutuke nnongi ya likutano lwa baraza,kabalongela bene kwa bene. 16Babaya,tuwapange namani bandu aba? Ni kweli panga muujiza wa ajabu baupangite pitya bembe wayowanika na kila yumo ywatama Yerusalemu;twaweza kwaa kulikana lee. 17Lakini,ila panga likowe lee lienee kwaa nkati ya bandu,ebu tuwakanye kana balongele kae kwa mundu yeyote kwa lina lee. 18Baakemite Petro na Yohana nkati na kubaamuru kamwe kana balongele wala pundisha kwa lina lya Yesu.19Lakini Petro na Yohana bayaangwa na kuabakiya,"Mana ni sahihi kuminyo pa Nnongo kuwaheshimu mwenga kuliko Nnongo,muhukumu mwabene. 20Maana twenga twaweza kwaa kuleka kugalongela makowe ambayo tugabweni na kugayowa."21Baada ya kubakanikiya muno Petro na Yohana,batibaleka bayende. Baweza kwaa kupata sababu yoyote ya kubaadhibu,kwa sababu bandu bote babile kabamsifu Nnongo kwa chelo chabile kipangilwe. 22Mundu ywabile apoki muujiza wa uponyaji apatike kuwa na umri zaidi ya myaka arobaini.23Baada ya kubaleka huru,Petro na Yohana babile kwa bandu babe na kuwabakiya yote ambayo makuhani akolo na apindo baamakiyange. 24Pabayowine,bakombwile lilobe lyabe pamope kwa Nnongo no baya."Ngwana,wenga waumbile maunde na dunia na bahari na kila kilebe kibile nkati yake, 25Wenga ambaye,kwa Roho Mtakatifu,kwa nkano wa tate bitu Daudi,mtumishi bako,abaya,"Kwa mwanja namani bandu ba mataifa bapangite ghasia,na bandu bawaza makowe gafaika kwaa?26Bapwalume ba dunia bajipanga pamope,na atawala batikusanyika pamope dhidi ya Ngwana na dhidi ya masihi bake."27Hakika,bote Herode na Pontio Pilato na bandu ba mataifa na bandu ba Israeli,batikusanyika kwa pamope katika mji woo dhidi ya mtumishi wako mtakatifu Yesu,ambaye watimpaka mafuta. 28Batikusanyika pamope kupanga gote ambayo luboko lwako na mapenzi gako gatiyaamuru tangu awali kabla gapangika kwaa.29Nambeambe,Ngwana,ugalinge matisho yabe,na ukawajalie atumishi wako kulongela neno lyako kwa ujasiri wote. Ili 30panga pauunyosha luboko lwako kuponya,ishara na maajabu iweze baka pitya lina lya mtumishi wako mtakatifu Yesu." 31Pabayomwile kuloba,eneo ambalo batikusanyika kwa pamope lyatitakaswa,na bote batijazwa na Roho mtakatifu,na balongela neno lya Nnongo kwa ujasili.32Idadi ngolo ya bandu baaminiya babile na mwoyo umo na roho jimo:na ntopo hata yumo wabembe ywabaya panga chochote chaakimiliki kibile chae mwene;badala yake babile na ilebe yote shirika. 33Kwa nguvu kolo mitume babile bakiutangaza ushuhuda wabe kuhusu ufufuo wa Ngwana Yesu,na neema ngolo yaibile nnani yabe yote.34Pabile kwaa na mundu yoyote nkati yabembe ywapungukiwa na mahitaji,kwa sababu bandu bote babile na hati ya viwanja au nyumba,baipemeya na kuleta mbanje ya ilebe yaibile yatipemewa 35na kuibeka pae ya magolo ga mitume,Na mgawanyo upangilwe kwa kila muumini,lengana na kila yumo ywabile na lihitaji.36Yusufu,mlawi,mundu boka Kipro,apeyilwe lina lya Barnamasi na mitume (ayoo yatitafsiriwa,ni mwana wa faraja?. 37Abile na ngunda,atilipemeya na kailetya mbanje,kaibeka pae ya magolo ga mitume.
1Nga nyoo,mundu yumo ywakemelwa Anania,na Safira nyumbo wake,bapemei sehemu ya mali, 2Na kuificha sehemu ya mbanje yakupemeya (Nnyumbo bake atangite),na kaletya sehemu yenge na kuibeka mumagolo ga mitume.3Lakini Petro kabaya,"Anania,kwa mwanja namani nchela atiutweliya mwoyo wako kubaya ubocho kwa Roho Mtakatifu na kuficha sehemu ya mali ya nngunda? 4Palyo paibile ipemewa kwaa,ibile kwaa mali yako? Na baada ya kupemea,ibile kwaa pae ya uamuzi wako?Ipangike namani uwaze likowe lee mumwoyo wako? Upanga ubocho kwa mwanadamu kwaa,ila upangia ubocho Nnongo." 5Katika kuyowa maneno aga,Anania atombwike pae na kukata roho. Na hofo ngolo iisile kwa bote bayowine lee. 6Amisembe baisile nnongi na kuntia mu'sanda,na kumpeleka panja na kumsika.7Baada ya masaa matatu,nnyumbo wake ajingii mulihekalu,atangite kwaa chakipangike. 8Petro kamakiya,"Nibakie,mana mupemii ngunda kwa thamani yelo." Kabaya,"Eloo,kwa thamani yelo."9Petro kammakia,"Ipangika kwaa panga mwapatana kwa pamope kumjaribu Roho wa Ngwana? Linga,magolo ga balo batinsika nchengo bako ibile pannango,na balowa kukutola na kukupeleka panja," 10Ghafla atomboki pa magolo ga Petro,kakata roho,na balo amisembe baisile mu'nyumba batinkuta awile. Kabantola ni kumpeleka panja,ni kunsika papipi ni nchengo wake. 11Hofu ngolo iisile nnani ya likanisa zima,na nnani ya bote bayowine makowea ga.12Ishara za nyansima na maajabu gapangilwe nkati ya bandu pitya maboko ga mitume,Babile pamope katika ukumbi wa Sulemani. 13Lakini,ntopo mundu ywenge tofauti ywabile na ujasiri wa kuambatana nabo;hata nyo,bapeilwe heshima ya kunani ya bandu.14Na pia,baamini banyansima batiyongekea kwa Ngwana,idadi ngolo ya analome ni anwawa, 15kiasi panga hata baapotwi atamwe mu'mitaa,na kuagonjekea mu'indanda na mu'makochi,ili panga Petro mana itei apeta,kivuli chake kiweze kuashukia nnani yabe. 16Muda woo,idadi ngolo ya bandu baisile bako mumiji yaizunguka Yerusalem,kabaleta atamwe na bote babile na nchela achapu,na bote bapatike ukoto.17Lakini kuhani nkolo atiinuka,na bote babile pamope niywembe (bandu ba dhehebu la Masadukayo):na batwelilwe wivu. 18Kabanyoosha maboko gabe kuwakamwa mitume na kuwabeka mu'ligereza lya jumla.19Na muda wa kilo malaika wa Ngwana kafungua nnango wa ligereza na kuakengama panja no baya, 20"Muyende,muyemi mulihekalu na kuwabakia bandu maneno yote ya ukoto wolo." 21Kabayowine lee,bajingii mulihekalu muda wa pambazuka na kuapundisha.Lakini,kuhani nkolo aisile na bote babile ni ywembe,na kulikema libaraza lyote kwa mpamo,na apindo bote ba bandu ba Israeli,na kuatuma mu'ligereza ili kualeta mitume.22Lakini batumishi batiyenda,waakuta kwaa muligereza,bakerebuka na kutoa taarifa. 23"Tulibweni ligereza litabilwe salama,na alinzi bayemi pannyango,lakini patuliyongoli,tummweni kwaa mundu mu'ligereza."24Nambeambe wakati jemedari wa lihekalu na makuhani akolo pabayowine maneno aga,shaka ngolo ibajingii kwa ajili yabembe bawaza likowe lee lipangika namani. 25Boka poo aisile na kuamakiya,"Bandu babile mu'ligereza bayemi mu'lihekalu na bapundisha bandu."26Jemedari kayenda pamope na batumishi,na kualeta,lakini bila panga vurugu,kwa sababu batibayogopa bandu baweza kuwakombwa kwa maliwe. 27Bayomwile kubaleta,bayemi nnongi ya libaraza.Kuhani nkolo kaanaluya 28kabaya,"Twatibaamuru kana mpundishe kwa lina lee,na bado muitweli Yerusalemu kwa lipundisho linu,na tamaniya kuleta myai ya mundu ayoo nnani yitu."29Lakini Petro na mitume bayangwa,"Lazima tumheshimu Nnongo kuliko bandu. 30Nnongo wa Tate bitu atimfufua Yesu,ywa mwatimbulaga,kwa kuntundika nnani ya nkongo. 31Nnongo atintukuza mu'luboko lwake lwa mmaliyo,na kumpanga kuwa nkolo na nkochopoli,kutoa toba kwa Israeli,na msamaha wa sambi. 32Twenga ni mashahidi wa makowe aga,na Roho Mtakatifu,ambaye Nnongo atimtoa kwa balo bamweshimia,"33Bajumbe ba baraza bayowine nyoo,babile na hasira bapala kuwabulaga mitume. 34Lakini farisayo ywakemelwa Gamalieli,mwalimu wa saliya,ywaheshimiwa na bandu bote,ayemi na kuamuru mitume babekwa panja kwa muda mwipi.35Boka poo kaamakiya,"Analome ba Israeli,mube makini muno na chelo chamukipendekeza kubapangia bandu aba. 36Kwa sababu,zamani yaipeta,Theuda aliinuka na kujidai kuwa nkolo,na idadi ya bandu,bapata mia ncheche batinkengama. Awile,na bote babile batimweshimia batawanyika na kupotea. 37Baada ya mundu yoo,Yuda Mgalilaya,aliinuka masoba gakuandikisha sensa,kaavuta bandu banyansima kunchogo kwake .Ni ywembe atipotea na balo babile bakimweshimiya batitawanyika.38Nambeambe naabakiya,mujiepushe na bandu aba na mubaleke bene,kwa sababu,mana mpango woo au kazi yee ni ya bandu yalowa tupwa. 39Lakini mana ni ya Nnongo,mwaweza kwaa kuwazuia;mwaweza kujikuta hata mwampinga Nnongo."Nga nyo,batishawishika na maneno gake.40Boka po,baakema mitume mu'nyumba na kubakombwa na kubaamuru kana balongele kwa lina lya Yesu,na batibaleka bayebde zao. 41Batiboka nnongi ya libaraza bapuraika kwa sababu batibalangilwa kuwa wastahili teseka na hesjimiwa kwaa kwa ajili ya Lina lee. 42Kwa eyo,kila lisoba,mu'lihekalu na boka nyumba hadi nyumba bayenda kupundisha na hubiri Yesu kuwa ni Masihi.
1Nambeambe katika masoba yee,muda idadi ya anapunzi ibile iyongekeya,lalamiko lya Ayahudi wa Kiyunani liytumbwi dhidi ya Baebrania,kwa sababu bajane babe babile bsahaulika katika mgao wa kila lisoba lya chakulya.2Mitume komi ni ibele balikema likusanyiko lyote lya anapunzi na baya,"Ibile kwaa sahihi kwitu kulileka neno lya Nnongo na kuhudumia mezani. 3Kwa eyo,mwalongo,muchawe,analome saba,boka nkati yinu,bandu banoite,batwelile Roho na hekima,ambao twaweza kubakabidhi huduma yee. 4Na twenga,twatendea daima katika kuloba na katika huduma ya neno."5Hotuba yabe yatiupendeza mkutano wote.Nga nyo,wakamchawa Stephano,mundu ywatwelile imani na Roho mtakatifu,na Filipo,Prokoro,Nikanori,Timoni,Paemena,na Nikolao,mwangofu boka Antiokia. 6Baumini batileta bandu aba nnongi ya mitume,baalobya na baadae kuabekya maboko gabe.7Nga nyo neno lya Nnongo lyatienea;na idadi ya anapunzi ilizidi yongekeya kolyo Yerusalemu;na idadi ngolo ya makuhani baiheshimiya imani.8Stephano,ywatwelile neema na ngupu,abile akipanga maajabu na ishara ngolo nkati ya bandu. 9Lakini apo bainuka baadhi ya bandu afuasi ba Sinagogi lya Mahuru,na lya Bakirene na lya Baeskanderia,na baadhi boka Kilikia na Asia.Bandu aba babile bakilongela na Stephano.10Lakini,baweza kwaa shindana na hekima na Roho ambayo Stephano abile akitumia katika longela. 11Boka po batiashawishi baadhi ya bandu kwa siri no baya,"Tuyowine Stephano kalongela maneno ga kufuru dhidi ya Musa na dhidi ya Nnongo.12Batibashuhudia bandu,apindo,na baandishi,na kuyenda kwa Stephano,wantabile na kunneta nnongi ya libaraza 13batibaleta mashahidi ba ubocho,babaya,"mundu yoo akani kuleka longela mabaya dhidi ya eneo lee takatifu na saliya. 14Mana tumyowine kabaya panga ayoo Yesu wa Nazareti alowa kuharibu mahali hapa na kuibadili desturi tuliyokabodhiwa na Musa," 15Kila yumo ywabile katika libaraza,kaelezea minyo yake kunlolekea Stephano,na bembe baubweni minyo gake ubile kati minyo ga malaika.
1Kuhani nkolo kabaya,"makowe aga ni ya kweli?" 2Stephano kabaya,"Mwalongo na atate bango,muiniyowine nenga:Nnongo wa utukufu atimtokea tate yitu Abrahamu muda paabile Mesopotamia,kabla atama kwaa Harani,' 3kammakiya,'Boka katika nchi yako na alongo bako na uyende katika nchi yanilowa kukubonekeya.'4Boka po kaboka katika nchi ya Ukaldayo atama Harani,boka poo,baada ya tate bake kuwaa,Nnongo kamleta mu'nchi yee,batama nambeambe. 5Ampeya kwaa chochote kati urithi wake,pabile kwaa na sehemu hata ya kubeka magolo.Lakini Abrahamu atiahidiwa hata kabla apata kwaa mwana kuwa apeyelwa nchi kati miliki yake na ubeleki wake.6Nnongo alongela ni ywembe,panga abeleki bake batame katika nchi ya ugeni,na panga wenyeji wa kolyo wapanga kuwa atumwa wabe na kuwapanga vibaya kwa muda wa miaka mia ncheche. 7Na Nnongo kabaya,nalowa kulihukumu taifa ambalo labapanga mateka,na baada ya hapo balowa boka na kuniabudu katika sehemu yee,' 8Na kampeya Abrahamu liagano lya tohara,nga nyo Abrahamu abile tate ba Yakobo,na Yakobo abile tate ba apindo bitu komi na ibele.9Mababu bitu bamwonea wivu Yusufu bampemea katika nchi ya Misri,na Nnongo abile pamope ni ywembe, 10na kanlopwa katika mateso gake,na kumpeya fadhili na hekima nnongi ya Farao mpwalume wa Misri.Farao ampangite abe ntawala nnani ya Misri na nnani ya Nyumba yake yote.11Bai babile na njala kolo na mateso ganyansima katika nchi ya Misri na Kanani,na tate bitu bapata kwaa chakulya. 12Lakini Yakobo paayowine kubile nafaka Misri,atibatuma tate bitu kwa mara ya kwanza. 13Katika safari ya ibele Yusufu akajionyesha kwa alongo bake,familia ya Yusufu yayowanike kwa Farao.14Yusufu aatumite alongo bake kwenda kummakiya Yakobo tate babe aise Misri,pamope na alongo bake,jumla ya bandu bote ni sabini na tano. 15Nga nyo Yakobo aisile Misri;boka po awile ywembe pamope na apindo bitu. 16Batitolelwa hata Shekemu na kusikwa katika kaburi ambalo Abrahamu apemi kwa ipande ya mbanje boka kwa bana ba Hamoni kolyo Shekemu.17Muda wa yelo ahadi ambayo Nnongo amwahidie Abrahamu paubile papipi,bandu batiyongekeya kolyo Misri, 18muda wo aliinuka mpwalume ywenge nnani ya Misri,mpwalume ywatangite kuhusu Yusufu. 19Ayoo mpwalume ywenge alongela ubocho kwa bandu bitu na kuwapanga mabaya tate bitu,na kuwatupa bana babe achanga ili atame kwaa.20Katika kipindi chelo Musa abelekilwe;abile mzuri nnongi ya Nnongo,atilelewa miei itatu katika nyumba ya tate bake. 21Muda alipotupwa,binti Farao atimtola na kunleta kati mwana wake.22Musa atipundisa mapundisho yoti ya Kimisri;abile na ngupu katika maneno na matendo. 23Lakini baada ya timiya miaka arobaini,iisole katika mwoyo wake kuatembelea alongo bake,bana ba Israeli. 24Pamweni Mwisraeli apangiwa mabaya,Musa atimtetea na lipiza kisasi kwa ywamwonea kwa kunkombwa ywa Mmisri: 25atangite kuwa alongo bake batangite panga Nnongo awalopwa kwa maboko gake,lakini batangite kwaa.26Lisoba lya nyaibele kayenda kwa baadhi ya Baisraeli babile bakombwana;na jaribia kuapatanisha,kabaya,"Mangwana,mwenga ni alongo;mbona mwakoseana mwenga kwa mwenga? 27Lakini ywamkosea jirani yake atimsukuma kutalu,no baya,'Nyai apanga mtawala na muhukumu witu? 28Wenga upala kunibulaga,kati yaumulaga yolo Mmisri jana?"29Musa katila baada ya kuyowa nyoo;abile mgeni katika nchi ya Midiani,ambayo abile tate wa bana abele. 30Baada ya miaka arobaini pitya malaika akamtokea katika lijangwa lya kitombe sa Sinai,katika mwali wa mwoto mu'kichaka.31Musa aubweni mwoto,atishangala na kustaajabia chelo cha akibona,na paatijaribu kuisogelea ili kukilola,lilobe lya Ngwana limuisile no baya, 32'Nenga na Nnongo wa tate bako,Nnongo wa Abrahamu,na wa Isaka,na wa Yakobo.'Musa atilendema na athubutu kwaa kulola.33Ngwana kammakiya,'Ula ilatu yako,sehemu pauyemi ni mahali patakatifu. 34Niabweni mateso ga bandu bango babile Misri;Niyowine kuugua kwao,nenga natiuluka ili nialopwe;nambeambe uise,nalowa kukutuma wenga Misri.35Ayoo Musa ambaye ywatimkanikiya,wakati balongela,'nyai kakupanga kuwa mtawala na mwamuzi witu?' abile nga ywembe Nnongo alimtuma abe mtawala na mkochopoli. Nnongo atimtuma kwa maboko ga malaika ambaye atiboka nnongi ya Musa mmwitu. 36Musa atibakengama boka Misri baada ya kupanga miujiza na ishara katika Misri na katika bahari ya Shamu,na katika lijangwa kwa kipindi cha miaka arobaini. 37Musa nga yolo ywaamakiye bandu ba Misri kuwa,'Nnongo abapeya nabii boka nkati ya alongo binu,nabii kati nenga.'38Ayoo ni mundu ywabile katika mkutano mu'lijangwa na malaika ywalongela ni ywembe katika kitombe sa Sinai.Ayoo nga mundu ambye abile na tate bitu,ayoo nga mutu ywalipokya neno libile likoto na kutupea twenga. 39Ayoo nga mundu ambae tate bitu bakani kumweshimu;batimsukuma mbale,na katika mioyo yabe batikerebukia 40Misri. Katika kipindi chelo bammakiya Haruni,"tupangie nnongo yakutukengama,Ayoo Musa,abile atukengama boka katika nchi ya Misri,tuyowine kwaa sampatike.41Ayoo bampangite ndama kwa masoba ago na kutoa sadaka kwa eyo sanamu na bapuraika kwa sababu ya kazi ya maboko gabe. 42Lakini Nnongo atibakerebuya na kuapeya baabudu tondwa ya kumaunde,mama yaiandikilwe mu'itabu sa manabii,"Je Mwanitolea nenga sadaka ya banyama mwamuachinja mulijangwa kwa muda wa miaka arobaini,nyumba ya Israeli?43Muliyeketya lihema lya kutania lya Moleki na tondwa ya nnongo refani,na picha muichengite na kuwaabudu bembe:na nalowa kuapeleka kutalu muno ya Babeli.'44Tate bitu babile na hema ya kwembana ya ushuhuda mulijangwa,kati Nnongo yaabaamuru paalongela na Musa,panga aichenga kwa mfano wa wolo uubweni. 45Ayee ni hema ambalo tate bitu,kwa muda wabe,watiletwa katika nchi na Joshua.Ayee ipangika muda pajingii kumiliki taifa ambalo Nnongo atibafukuza kabla ya uwepo wa tate bitu.Ayee ibile nyoo mpaka masoba ga Daudi. 46Ywabile apatike kibali muminyo ga Nnongo,'na kaloba kutafuta makao kwa Nnongo wa Yakobo.47Lakini Selemani atimchengea nyumba ya Nnongo. 48Hata nyoo ywabile kunani mu'nyumba ichengwile kwa maboko;ayee ni kati nabii abayite, 49Kumaunde ni iteo chango cha enzi,na dunia ni sehemu ya beka magolo gango.Nyumba ya aina gani yamuichengite? abaya Ngwana:au ni wapi sehemu yango ya kupomoli? 50Maboko gango kwaa gapangite ayee ilebe yote?'51Mwenga mwa bandu mubile na ingo ngumu mwatahiriwa kwaa mioyo na makutu,kila mara mwampinga Roho Mtakatifu,' mwapanga kati tate bitu bapangite. 52Ni nabii gani katika manabii ambaye tate tate binu bamtesa kwaa? Baabulaga manabii gote batitokea kabla ya ujio wa Yumo mwenye Haki,'nambeambe mubile asaliti na bauaji bake kae, 53Mwenga mwa bandu mupokya saliya yelo yatiagizwa na malaika lakini muikamwa kwaa."54Boka po ajumbe ba baraza payowine makowe aga,batichomwa mu'mioyo yabe,kabamsagia meno Stephano. 55Lakini ywembe,abile atwelilwe Roho Mtakatifu,alolekeya kumaunde kwa makini na aubweni utukufu wa Nnongo,'na amweni Yesu ayemi luboko lwa kummalyo lwa Nnongo. 56Stephano kabaya,"Linga nibweni kumaunde zatiyongoliwa,na Mwana wa Adamu ayemi luboka lwa kummaliyo lwa Nnongo."57Lakini ajumbe ba libaraza bakombwa ndoti kwa sauti lya kunani,wakaziba makutu yabe,kabantila pamope, 58kabantupa panja ya mji na kunkombwa maliwe:na mashahidi baula ngobo yabe ya panja na kuibeka pae papipi na magolo ga kijana akemelwa Sauli.59Pabankombwile maliwe Stephano,ayendelea kunkema Ngwana nobaya,"Ngwana Yesu,pokya roho yango," 60Kapiga magoti na kukema kwa lilobe likolo,"Ngwana,ubasamehe sambi yee,"Paalongela nyoo,akakata roho.
1Sauli abile mu'makubaliano ya kiwo chake,lisoba lee nga atumbwile kuwatesa kinyume cha likanisa lyalibile Yerusalemu;na baaminio bote batawanyika katika majigambo ga Yudea na Samaria,ila mitume. 2Bandu bacha'Nnongo balimsika Stephano na kupanga maombolezo makolo nnani yake. 3Lakini Sauli atilidhuru muno likanisa.Ayenda mu'nyumba kwa nyumba na kubaburuza panja anwawa na analome,na kuwabeka muligereza.4Baaminio ambao babile batitawanyika bado balihubili neno. 5Filipo atiuluka katika mji wa Samaria na kuntangaza Kristo kolyo.6Baada ya bandu kugayowa na kubona ishara azipangite Filipo;babekite umakini nnani yake chalo chaakibaya. 7Boka po bandu banyansima bayowine,nchela achafu bakibatoka bandu huku wakilela kwa lilobe likolo,na benge batipooza na iwete baponile. 8Na pabile na puraha ngolo katika mji.9Lakini pabile na mundu yumo katika mji wolo lina lyake Simon,ambaye akipanga bwabe,ambao atiutumya kubashangaza bandu ba litaifa lya Samaria,muda abaya kuwa ywembe ni mundu wa muhimu. 10Basamalia bote tangu nchunu hata mkolo kamsikiliza;babaya;"mundu yolo ni yelo ngupu ya Nnongo ambaye ni kolo." 11Bamsikiliza,kwa maana atibashangaza muda mrefu kwa bwabe wake.12Lakini muda pabaaminiya kuwa Filipo ahubiri nnani ya ufalme wa Nnongo na nnani ya lina lya Yesu Kristo,batiabatiza,analome kwa alwawa. 13Na Simoni mwene aaminiya,baada ya kubatizwa,aliendelea kuwa na Filipo;abweni ishara na miujiza yaibile ikipangika,atishangala.14Mundu mitume ba Yerusalemu bayowine kuwa Samaria yapokya neno lya Nnongo,baatuma Petro na Yohana. 15Muda babile bauluka kabalobya;panga wamokee Roho Mtakatifu. 16Mpaka muda woo,Roho Mtakatifu abile amshukia kwaa hata yumo wabe;babile batibatizwa kwa lina lya Ngwana Yesu. 17Petro na Yohana baabekeya maboko,na bembe bampokya Roho Mtakatifu18Muda Simoni abweni Roho Mtakatifu atitolewa pitya kuwekewa maboko na mitume;apala kuwapeya mbanje, 19Kabaya,"Munipei ayee ngupu,ili kila ywanimbekya maboko apokee Roho Mtakatifu."20Lakini Petro ammakiye;mbanje yako pamope na wenga ipotee kutalu,kwa sababu utangite kuwa karama ya Nnongo yapatikana kwa mbanje. 21Ubile kwaa na sehemu katika likowe lee,kwa sababu mwoyo wako ni mnyoofu kwaa nnongi ya Nnongo. 22Nga nyo bai tubu maovu yako na kunloba Nnongo labda walowa samehewa fikra ya mwoyo wako. 23Kwa maana nibona ubile katika sumu ya uchungu na kifungo cha sambi."24Simoni kanyangwa na kubaya,Munlobe Ngwana kwa ajili yango,kwa mana makowe gote yamuyabaya yaweza pangika kwango.25Muda Petro na Yohana babile batishuhudia na kuhubiri neno lya Ngwana,batikerebuka Yerusalemu kwa ndela yoo;batihubiri injili katika vijiji vyanyansima vya Basamaria.26Bai malaika ba Ngwana kalongela na Filipo no baya,"Angza na uyende kusini katika ndela ya'iyenda pae ya Yerusalemu kuelekea Gaza." (Ndela yee ibile katika lijangwa). 27Kaangaza na yenda.Linga,pabile na mundu wa Ethiopia,towashi abile na mamlaka kolo pae ya kandase;malkia ba Ethiopia.Ywatibekwa nnani ya hazina yake yote,ni ywembe abile ayenda Yerusalemu kuabudu. 28Abile akerebuka atami mu'gari yake kasoma chuo cha nabii Isaya.29Roho kalongela na Filipo,"Sogea papipi na gari lee ukengamane nalo. 30"Nga nyo Filipo kayenda mbio,atimsika kasoma katika chuo cha nabii Isaya,kabaya,Je utangite cha ukisomile?" 31Muethiopia kabaya,"Naweza kinamani bila ongozwa na mundu?" Kamsihi Filipo apande garini na atami pamope ni ywembe.32Nambeambe lifungu lya maandiko lyalibile atilisoma Muethiopia ni lee;Ationgozwa kati ngondolo kuyenda machinjioni chinjwa;na mana ngondolo atinyamaza kimya,afungua kwaa nkano wake: 33Kwa huzunikiya kwake hukumu yake itiondolewa:Nyai ywaeleza kizazi chake?maisha yake yationdolewa katika nchi."34Ayoo towashi kannaluya Filipo,no baya,"Nakuloba,ni nabii yupi ambaye ilongelwa habari yake,ni kuhusu ywembe,au za mundu ywenge"? 35Filipo atumbwi kulongela,atumbwile kwa liandiko lee la Isaya kumhubiria habari ya Yesu.36Babile mundela,baika pabile na mase,'towashi kabaya,"Linga,pabile na mase pano namani chakengama nibatizwe kwaa?, 37maneno aga,"Nga nyo Muethopia kanyangwa "naaminiya panga Yesu Kristo ni Mwana wa Nnongo,"gabile kwaa mu'maandiko ga kale) nga Muethiopia kaamuru gari lisimame. 38Batiyenda nkati ya maji,pamope Filipo na towashi,Filipo kambatiza.39Muda babokite mu'mase,Roho wa Ngwana yatimpeleka Filipo kutalu;towashi amweni kwaa,kayenda mu'ndela yake kashangilia. 40Lakini Filipo katokea Azoto.Apeta katika nkoa wolo kuhubiri injili katika miji yote mpaka paaikite Kaisaria.
1Lakini Sauli,kayendelea longela vitishi hata kwa kiwo cha banapunzi ba Ngwana,atiyenda kwa kuhani nkolo 2na kunnaba barua kwa ajili ya Masinagogi kolyo Dameski,ili panga mana ampatike mundu ywabile katika ndela yelo,awe nnalome au nnwawa,abatabe na kubaleta Yerusalem.3Paabile katika safari,ipangite kuwa paakaribie Dameski,gafla utimwangazia kotekote bweya boka kumaunde,' 4ni ywembe atomboka pae na ayowine lilobe lambakiye,"Sauli,Sauli,mbona wanitesa nenga?"5Sauli kayangwa,Wenga wa nyai Ngwana? Ngwana kabaya,"Nenga ni Yesu waniudhi. 6Lakini inuka,jingya mjini,wenga walowa bakilwa ya upalikwa kuyapanga. 7Balo bandu batisafiiri pamope na Sauli batami kimya,kabayowa lilobe ila bamweni kwaa mundu.8Sauli atiinuka katika nnema na paayongoli minyo gake,aweza kwaa bona kilebe,kabankamwa luboko bannetike Dameski. 9Kwa masoba atatu abweni kwaa,alya kwaa wala anywa kwaa.10Abile mwanapunzi Dameski lina lyake Anania,Ngwana alongela nae katika maono,"Anania." No baya,"Linga, nibile pano,Ngwana. 11"Ngwana kammakiya,Inuka uyende zako katika mtaa waukemelwa Nyofu,na katika nyumba ya Yuda na ukannaluye mundu boka Tarso ywakemelwa Sauli;mana angali aloba: 12Na amweni katika maono mundu lina lyake Anania kajingya na kumbekya maboko nnani yake ila panga aweze kubona.13Lakini Anania kanyangwa,"Ngwana,niyowine habari za mundu yoo kwa bandu banyansima,kwa kiasi gani abatendea mabaya batakatifu na kolyo Yerusalemu; 14Pano abile na mamlaka boka kwa kuhani nkolo kuntaba kila yumo ywalikema lina lyako. 15Lakini Ngwana kammakiya,"Uyende,mana ywembe ni chombo kiteule sango,alitole lina lyango nnongi ya Mataifa na apwalume na bana ba Israeli. 16Maana nalowa kuwabonekeya yabile ganyansima yaapalikwa kuteswa kwa ajili ya lina lyango."17Anania kayenda,ajingii mu'nyumba;Kambekeya maboko kabaya,ndugu Sauli,Ngwana Yesu,ywakutokya katika ndela paubile waisa,anitumile upate kubona kae na utolilwe na Roho Mtakatifu. 18Gafla vyatomboka ilebe kati magamba,apatike kubona,ayemi,akabatizwa;kalyaa chakulya na kupata ngupu, 19Atami pamope na banapunzi bake kolyo Dameski kwa masoba ganyansima.20Muda wowolo kantangaza Yesu katika masinagogi,kabaya panga ywembe ni Ngwana wa Nnongo. 21Na bote bayowine batishangala no baya,"Abile mundu yolo kwaa ywaatibaharibu bote balikemile lina lee kolyo Yerusalemu? Na pano kaisa kwa kusudi lya kuwafunga na kuwapeleka kwa makuhani," 22Lakini Sauli atiwezeshwa hubiri na kubapanga Bayahudi batami Dameski basanganyikilwe na kuthibitisha ya kuwa ayoo nga Kristo.23Baada ya masoba ganansima,Bayahudi bapanga shauri pamope ili wamulage. 24Lakini mpango wabe utiyowanika na Sauli.Kabamvizia pannango mutwekati na kilo bapate kumulaga. 25Lakini banapunzi bake kabantola kilo na kunshusha pitya ukutani,kabanneta pae mu'kitondo.26Na sauli paaikite Yerusalemu,atijaribu kujiunga na banapunzi lakini babile bakimwogopa,basadiki kwaa kuwa ywembe ni mwanapunzi. 27Lakini Barnaba kantola na kumpeleka kwa mitume,na aabakiye jinsi Sauli yaamweni Ngwana mu'ndela na Ngwana yaa alongela nakwe,na jinsi Sauli atihubiri kwa ujasiri kwa lina lya Yesu kolyo Dameski.28Atikwembana nabembe kabajingya na boka Yerusalemu,abaya kwa ujasiri kwa lina lya Ngwana Yesu. 29Kabalongela na Ayahudi wa Kiyunani lakini batijaribu mara kwa mara kumulaga. 30Muda palitangite likowe lee,kabantola mpaka Kaisaria,na batimpeleka ayende Tarso.31Bai likanisa lyote katika Uyahudi,Galilaya na Samaria,libile na amani,lichengwite,na tyanga katika hofu ya Ngwana na faraja ya Roho Mtakatifu,likanisa latikuwa na yongekeya idadi ya bandu. 32Boka po itokii Petro paabile kazunguka zunguka pande zote za mkoa,akabateremkia baumini batama katika mji wa Lida.33Amweni kolyo mundu yumo lina lyake Ainea,mundu yolo abile pakindanda myaka nane;mana abile atipooza. 34Petro kammakiya,"Ainea,Yesu Kristo akuponye;amka ni uyitandikiye kindanda sako." mara atiamka. 35Na bandu bote batami Lida na Sharoni pabamweni mundu yolo,batimkerebukya Ngwana.36Pabile na mwanapunzi Yafa akemelwa Tabitha,ambalo mana yake "Dorcas" Ayoo nnwawa atwelilwe kazi inoite na matendo ga rehema aipangite kwa maskini. 37Yatipangika katika masoba ago abile ntamwe na awile,pabamsafisha,no kumpandisha chumba cha kunani na kumgonjekea.38Kwa namna Lida abile papipi na Yafa,banapunzi bayowine panga Petro abile kolyo,batibatuma bandu abele kwake,kabamsihi,"Uise kwitu bila kuchelewa." 39Petro atiamka na kaboka pamope nabembe.Paaikite,bannetike katika chumba cha kunani.Na ajane bote bayemi papipi niywembe niywembe kabalela,bakinlolekeya koti na ngobo ambazo Dorcas atibashonea muda abile pamope nabo.40Petro kabatoa bote panja ya nyumba,kapiga magoti na kuloba,boka po,atiukerebukya yega,"Tabitha,amka." Ayongoli minyo gake na paamweni Petro atami pae. 41Boka po ampeya luboko lwake na kumwinua,na paabakema baamini na bajane,atibakabidhi kwabe abile nkoto. 42Likowe lee liyowanike Yafa yote,na bandu banyansima bamwaminiya Ngwana. 43Ipangite Petro atama masoba ganyansima Yafa pamope na mundu ywakemelwa Simoni,ywatengeneza ngozi.
1Pabile na mundu pulani katika mji wa Kaisaria,lina lyake akemelwa Kornelio,abile nkolo wa kikosi sa Baitalia. 2Abile ancha Nnongo na atimwabudu Nnongo na nyumba yake yoti;atitoa mbanje yanansima kwa Ayahudi na aloba kwa Nnongo masoba gote.3Muda wa saa tisa ya mutwekati,abweni maono malaika wa Nnongo kambakiya, "Kornelio! 4Kornelio kamlolekeya malaika na abile na hofu ngolo muno kabaya "Ayee nga namani nkolo?" Malaika kammakiya Maombi ni sadaka yako kwa maskini zimepanda nnani kati kumbukumbu mu'uwepo wa Nnongo." 5Nambeambe ubatume bandu yendya mji wa Yafa kunneta mundu yumo ywakemelwa Simoni ywabile ukemelwa Petro. 6Atama na nchenga ngozi ywakemelwa Simoni ambaye nyumba yake ibile kando ya bahari."7Baada ya malaika ywabaya ni ywembe kuboka,Kornelio abakema batumishi ba mu'nyumba yaker abele,na askari ywatimwabudu Nnongo kati ya askari babile bamtumikya. 8Kornelio kaabakiya gote yapangike na kabatuma Yafa.9Lisoba lya nyaibele saa sita babile mundela na babile papipi na mji,Petro kapanda nnani mu'dari loba. 10Na abile na njala na apala kilebe cha kulya,lakini muda bandu bateleka chakulya,kabonekeya maono, 11Abweni anga liyongoliwe na chombo chatiuluka na kilebe fulani kati ngobo kolo yatiuluka pae pa'nnema katika kona zote ncheche. 12Nkati yake pabile na aina yoti ya anyama babile na magolo ncheche na batambaa nnani ya nnema,na iyuni ba angani.13Lilobe lyabaya kwake,"amka,Petro chinja na ulyee." 14Lakini Petro kabaya "nga nyoo kwaa,Ngwana kwa sababu nalowa lyaa kwaa kilebe chochte kinajisi na kichapu. 15Lakini lilobe lyaisa kwake kae kwa mara yana ibele "Chaakitakasa Nnongo kana ukikeme najisi wala kichafu." 16Ayee ipangika mara tatu,na chelo chombo chatitolwa kae angani.17Palyo petro abile katika hali ya changanyikiwa nnani ya ago maono yatimaanisha namani,Linga bandu batumilwe na Kornelio bayemi nnongi ya 18nnango,kannaluya ndela ya kuyenda mu'nyumba. Bakema na kunnaluya mana Simoni ywakemelwa Petro atama palo.19Muda woo Petro abile awasa nnani ya ago maono,Roho kabaya na ywembe,"Linga bandu atatu bakupala. 20Amka na uuluke pae na uyende nakwe.Uyogope kwaa yenda nabembe,kwa mana niatumile." 21Petro atiuluka pae kwao na baya "Nenga nga yolo mwamumpala.kwa mwanja namani muisile?"22Babaya,"Akida yumo lina lyake Kornelio,mundu wa haki na hupenda kumwabudu Nnongo,na bandu ubaya vema katika litaifa lyote lya Ayahudi,abakilwe na malaika ba Nnongo kututuma twenga ili kuyenda mu'nyumba yake,ili ayowe ujumbe boka kwako." 23Petro kabakaribisha jingya mu'nyumba na tama pamope nakwe. Bwamba ya lisoba lyanaibele atiyumuka kayenda pamope nakwe,na alongo achache boka Yafa batikengamana naywembe.24Baikite Kaisalia lisoba lyanaibele.Na Kornelio abile atibalenda abakema pamope alongo bake na mbwiga bake ba karibu.25Petro pajingii mu'nyumba,Kornelio atikumlaki na kuinama mpaka pae mu'magolo gake kwa kumweshimu. 26Lakini Petro kamwinua no baya "Yema;nenga namwene na mundu kae."27Palyo Petro atilongela naywembe,atiyenda mu'nyumba kaakuta bandu batikusanyika pamope. 28Kaamakiya,"Mwenga mwabene mutangite panga ibile kwaa saliya ya kiyahudi shirikiana na tembeleana na mundu ywabile kwaa wa taifa lee. Lakini Nnongo kanibonekeya nenga kuwa nipalika kwaa kumwita mundu yeyote najisi au mchafu. 29Nga nyoo niisile bila kubisha,panitumilwe kwa ajili yelo.Kwa eyo naanaluya kwa mwanja namani mwatumilwe kwa ajili yango?"30Kornelio kabaya,"Masoba ncheche ganchogo bka leno,muda kati wolo nibile naloba muda wa saa tisa mutwekati mu'nyumba yango:Nibweni nnongi yango mundu ayemi abile na ngobo nyuepe, 31Kanibakiya "Kornelio maombi gako gatiyowanika na Nnongo,na sadaka zako kwa maskini zibile kati ukumbusho nnongi ya Nnongo. 32Kwa eyo batume bandu Yafa na bankeme mundu yumo ywakemelwa Simoni aise kwako,ambaye ukemwa Petro,ambaye atama kwa ywachenga ngozi yumo ywakemelwa Simon ambae nyumba yake ibile pembeni ya libahari. 33Zingatia mtari wolo," Ni ywembe paaisa alowa baya nimwenga" ubile kwaa mu'maandiko ga kale.34Petro ayongoli nkano wake no baya,"Kweli,naaminiya kuwa Nnongo aweza kwaa kuwa na upendeleo. 35Badala yake,kila taifa mundu yeyote ywamwabudia na kupanga matendo ga haki anakubalika kwake.36Uutangite ujumbe ulioutoa kwa bandu ba Israeli.abile akitangaza habari njema ya amani pitya Yesu Kristo ywabile ni Ngwana wa bote. 37mwenga mwabene mutangite tukio lyalipangite,ambalo lipangite Yudea yote na litumbwile Galilaya,baada ya ubatizo ambao Yohana atiutangaza. 38likowe lyalibile linamuhusu Yesu Kristo jinsi Nnongo atimtia mauta kwa Roho Mtakatifu na kwa nguvu.Apangite mema na kuponya bote bateswile na ibilisi,kwa mana Nnongo abile pamope naywembe.39Twenga ni mashaidi ba makowe yote yaapangite katika nchi ya Uyahudi na katika Yerusalemu-ayoo ni Yesu ywamulaga na kuntundika mu'nkongo. 40Ayoo mundu Nnongo atikumfufua lisoba lya tatu na kumpeya kuyowanika. 41Kwa bandu bote kwaa,lakini twenga twabene,twalya naywembe na nywaa niywembe baada ya kufufuka boka mu kiwo.42Atituagiza kuhubiri kwa bandu na kushuhudia kuwa ayoo nga Nnongo ywamchawile kuwa mwamuzi wa babile akoto na babile mu'kiwo. 43Katika ywembe manabii bote bashuhudie,ili panga kila ywaaminiye katika ywembe alowa pokya msamaha wa sambi pitya lina lyake.44Palyo Petro kayendelya longela nyoo,Roho Mtakatifu kaatweliya bote babile bauyowine ujumbe wake. 45Bandu balo bahusika na likundi lya baaminiya babile atahiriwa-balo bote baisile na Petro-batishangala,kwa sababu ya karama ya Roho Mtakatifu ywatimwagwa kwa mataifa.46Kwa kuwa bayowine aba bamataifa balongela kwa lugha yenge na kumwabudu Nnongo.Petro kayangwa, 47"Abile mundu yoyote ywaweza kuzuia maji ili bandu babatizwe kwaa.Bandu aba batimpokya Roho Mtakatifu kati twenga?" 48Nga kabaamuru babatize kwa lina lya Yesu Kristo.Baadaye banobite atame nabo kwa masoba kadhaa.
1Mitume na alongo balo babile kolyo Yudea bayowine kuwa bataifa batilipokya neno lya Nnongo. 2Petro paisile kolyo Yerusalemu,lelo likundi lya bandu batitairiwa batumbwi kumkosoa,Kababaya, 3"Utikengamana na bandu batairiwa kwaa na kulya nabo!"4Lakini Petro atumbwi kulielezea likowe kwa kina;kabaya, 5"Nibile naloba katika mji wa Yafa,na kubona maono ya chombo chauluka pae kati ngobo kolo yatiuluka boka kumaunde katika pembe zake zote ncheche.Chatiuluka kwango. 6Natikilola na kukiwasa nnani yake.Nabweni anyama babile na magolo ncheche batami katika nchi,na anyama ba kumwitu na anyama batambaabo na iyuni ba angani.7Boka po niyowine lilobe lyabaya nanenga,"Amka,Petro,chinja na ulye!" 8Nibayite,"Nyoo kwaa,Ngwana,nkanwa wango ujingya kwaa kilebe chochote kibile kwaa kitakatifu au kichafu" 9Lakini lilobe lyayangwa kae boka kumaunde,chelo Nnongo chaakitangaza kuwa ni safi,kana ukikeme najisi. 10Ayee yaboka mara tatu,na kila kilebe chatolwa kumaunde kae.11Linga,muda woo bandu atatu babile bayemi nnongi ya nyumba yelo mwatubile;batumwile boka Kaisaria kuisa kwango. 12Roho anibakiye kuyenda nabembe,na kana nitofautiane nabo,Aba analome sita bayenda pamope na nenga na tuyende mu'nyumba ya mundu yumo. 13Ywatubakiye nyoo paamweni malaika ayemi mu'nyumba yake kabaya,"Nitume Yafa kunneta Simoni ambaye lina lyake lyenge ni Petro, 14Alowa baya ujumbe kwako katika wolo alowa lopolelwa na nyumba yako yote."15Panitumbwile longela nabembe,Roho Mtakatifu kaisa nnani yabe kati yaatiisa kwitu mwanzo. 16Nakombokya maneno ga Ngwana,yaayabaite,"Yohana atibatiza kwa mase;lakini mwalowa batizwa katika Roho Mtakatifu.17Mana Nnongo atupea zawadi kati ya atupei twenga patuaminiya katika Ngwana Yesu Kristo,nenga na nyai,panga naweza kumpinga Nnongo? 18Pabayowine makowe aga,barudisha kwaa,ila batimsifu Nnongo no baya,"Nnongo atiitoa toba kwa ajili ya mataifa kae"19Bai baamini ambao mateso gatumbwile mu'kiwo cha Stephano batitawanyika boka Yerusalemu-baaminia aba batiyenda mbale,hadi ku'mpaka ba Foinike,Kipro na Antiokia.Baabakiya ujumbe kuhusu Yesu kichake ka bayahudi na ywenge kwaa yoyote. 20Lakini baadhi yabe ni bandu boka Kipro na Krene,baisile Antiokia no baya na ayunani na kumhubiri Ngwana Yesu. 21Na luboko lwa Ngwana libile pamope nabembe,na bandu banyansima baaminiya na kumkerebukya Ngwana.22Habari yabe ziikite mu'makutu ga likanisa lya Yerusalemu:na kabantuma Barnaba ayende mpaka Antiokia. 23Paaisile na bona karama ya Nnongo atipuraika;abatia mwoyo bote kubaki na Ngwana katika mioyo yabe. 24Kwa mana abile mundu mwema na atwelile Roho Mtakatifu na imani ya bandu banyansima batoyongekeya katika Ngwana.25Baadae Barnaba atiyenda Tarso kumbonekeya Sauli. 26Paampatike,kanneta Antiokia.ipalike kwa mwaka mzima kabakusanyika pamope na likanisa na kubafundisha bandu banyansima.Na banafunzi bakemelwa bakristo kwa mara ya kwanza kolyo Antiokia.27Na atika masoba aga manabii batiuluka boka Yerusalemu mpaka Antiokia. 28Yumo wabe ni Agabo lyalibile lina lyake,ayemi atiashiriwa na Roho panga njala ngolo yalowa tokea mu'ulimwengu wote.Ayee ipangike wakati wa masoba ga Klaudio.29Kwa eyo,banafunzi,kila yumo abile atifanikiwa,baliamua kupeleka misaada kwa ndugu babile Uyahudi. 30Bapangite nyoo;Baituma pesa kwa luboko lwa Barnaba na Sauli.
1Wakati huo mpwalume Herode kanyosha luboko lwake kwa baadhi ya balo baboka mu'likusanyiko ili kubatesa. 2Kamulaga Yakobo nongo wake Yohana kwa upanga.3Baada ya kubona kuwa yawapendeza Ayahudi,kamkamwa na Petro kae. Ayee ibile muda wa mikate ibile kwaa na chachu. 4Paamkamwile,kambeka muligereza na kubeka vikosi ncheche vya askari ili kumlinda,abile akitarajia kumpeleka kwa bandu baada ya Pasaka.5Petro abekwa mu'ligereza,lakini maombi kapangwa kwa bidii na kusanyiko kwa ajili yake kwa Nnongo. 6Lisoba kabla Herode kuyenda kumtoa,Kilo yee Petro abile agonjike katikati ya maaskari abele,abile atabilwe na nyororo yanaibele,na balinzi nnongi ya nnango babile bakililinda ligereza.7Linga,malaika wa Ngwana gafla atimtokya na bweya uting'ara mu'ligereza.Kankombwa Petro mu ubau na kumwamsha kabaya,"Amka haraka,"Nga nyororo yabile atabilwe nayo itomboka boka mu'maboko gake. 8Malaika kambakiya,"Uwale ngobo zako na uwale ilatu yako."Petro kapanga nyoo.Malaika kambakiya,"Uwale ngobo yako ni unikengame."9Petro kankengama Malaika na katoka panja.Aaminiya kwaaa chakipangilwe na malaika mana ni cha kweli.Atangite panga abona maono. 10Baada ya pitya mu'lindo lya kwanza na lya ibele,baikite pa'nnango nkolo wa chuma wa jingya mjini,lyatifunguka lyene kwa ajili yabe. Babokite panja na kuuluka mu'mitaa,mara Malaika annekite.11Petro paajitangite,kabaya,"Nambeambe naaminiya kuwa Ngwana amtumile Malaika bake ili kuntoa katika maboko ga Herode,na kwa matarajio ga bandu bote na Uyahudi," 12Baada ya kugatanga aga,kaisa mu'nyumba ya Mariamu mao bake Yohana ambaye ni Marko,Bakristo banyansima batikwembana nakunloba Nnongo.13Paatibisha pa'nnango wa kizuizi,mtumishi yumo nwawa ywakemelwa Roda atiisa na kufungua. 14Paatangite kuwa ni lilobe lya Petro,kwa puraha kashindwa kufungua nnango;badala yake atibutuka mu'chumba;kubajulisha kuwa Petro ayemi nnongi ya Nnango. 15Nga nyo,kababaya kwake,"Wenga wa mwendawazimu" lakini atikazia kuwa kweli ni ywembe.Babaya "Ayoo ni malaika bake."16Lakini Petro kayendelea kombwa odi,kabamfungua nnango,bamweni na kushangala muno. Petro kaanyamazisha kwa maboko kimya kimya na kuwabakiya namna Ngwana atimtoa boka mu'ligereza.kabaya,17"Mubajulishe makowe aga Yakobo na alongo bake."Boka po atiboka no yenda sehemu yenge.18Paiikite mutwekati,pabile na huzuni ngolo kati ya askari,husiana na chakipangite kwa Petro. 19baada ya Herode kumpala na amweni kwaa kaanaluya balinzi na atiamuru baabulage.Kayenda na kuboka Uyahudi mpaka Kaisaria na tama kolyo.20Herode abile na hasira nnani ya bandu ba Tiro na Sidoni.Bayenda pamope kwake.Babile na urafiki na Blasto msaidizi ba Mpwalume,ili abasaidie.Boka po batiloba amani,kwa mana nchi yabe ipokile chakulya boka mu'nchi ya mpwalume. 21Lisoba lyalikusudiwa Herode abile kawala ngobo ya kipwalume na tama mu'iteo chake cha kipwalume,na kabahutubia.22Bandu bakombwa ndoti,"Ayee nga lilobe lya nnongo wala lya mundu kwaa!" 23Mara ghafla Malaika ankombwile,kwa mana ampeya kwaa Nnongo utukufu;kaminya ndumbo na awile.24Lakini neno lya Nnongo likakua na lyatisambaa. 25Baada ya Barnaba na Sauli kamilisha huduma yabe babokite kolyo na kerebukya Yerusalemu,kabantola na Yohana ambaye lina lyake lyaubeleki ni Marko.
1Nambeambe katika likanisa lya Antiokia,pabile na baadhi ya manabii na baalimu.Babile Barnaba,Simeoni(ywakemwa Nigeri).Lukio ba Kirene,Manaeni (nongowe abile wa myai kwaa Herode kiongozi wa mkoa),na Sauli. 2Pababile bakimwabudu Ngwana na kufunga,Roho Mtakatifu kabaya,"Munitengee pembeni Barnaba na Sauli,baipange kazi yaanibakemule kuipanga." 3Baada ya likanisa kufunga,kuloba na kubeka maboko gabe nnani ya bandu aba,batibaleka bayende.4Kwa eyo Barnaba na Sauli batimweshimu Roho Mtakatifu na batiuluka kuelekea Seleukia;boka kolyo balisafiri mu'bahari kuyenda kisiwa cha Kipro. 5Pababile katika mji ba Salami,batilitangaza neno lya Nnongo mu'masinagogi ga Ayahudi.Babile pamope ni Yohana Marko kati msaidizi wabe.6Pabayenda mu'kisiwa chote mpaka Pafo,bakwembine na mundu fulani mwaabe,Myahudi nabii wa ubocho,ambaye lina lyake lyabile Bar Yesu. 7Mwaabe yolo atishirikiana na Liwali Sergio Paulus,ywabile mundu ywaabile na malango.Mundu yolo atibaarika Barnaba na Sauli,kwa mana atipala kuliyowa neno lya Nnongo. 8Lakini Elima "yolo mwaabe" (alee nga lina lyake lyatitafsiriwa) atibapinga;ajaribie kumgeuza yolo liwali aboke mu'imani.9Lakini Sauli ywakemwa Paulo,abile atijazwa na Roho Mtakatifu,kamtumbulya minyo 10no baya "Wenga wa mwana wa ibilisi,utwelilwe na aina zote za udanganyifu na udhaifu.Wenga ni adui wa kila aina ya haki.Ukoma kwaa kuzigeuza ndela za Ngwana,zazinyoka,je walowa weza?11Nambeambe linga,luboko lwa Ngwana libile nnani yako,na upangika ipofu.Walowa libonekeya kwaa liumu kwa muda"mara yimo ukungu na libendo lyatomboka nnani ya Elimas;atumbwi zunguka palyo aaloba bandu bamwongoze kwa kunkamwa luboko. 12Baada ya liwali kubona chakipangike,aaminiya,kwa mana atishangala kwa mapundisho kuhusu Ngwana.13Nambeambe Paulo na mbwiga bake batisafiri mu'mase boka Pafo na baikite Perge katika Pamfilia.Lakini Yohana abalekite na kukerebuka Yerusalemu. 14Paulo ni mbwiga wake batisafiri na baikite Antiokia ya Pisidia.Kolyo batiyenda mu'lisinagogi lisoba lya Sabato na tama pae. 15Baada ya kuisoma saliya ya manabii,viongozi ba lisinagogi batumite ujumbe kababaya,"Alongo,mana mubile na ujumbe wa kutia mwoyo bandu pano,muubaye"16Kwa eyo Paulo kayema na kubapungia luboko;kabaya,"Analome ba Israeli na mwenga mwamuheshimia Nnongo,sikilizeni. 17Nnongo wa aba bandu ba Israeli awachawi tate bitu na kuwapanga bandu banyansima batami katika nchi Misri,na kwa luboko lwake kuinuliwa na kubakengama panja yake. 18Kwa miaka arobaini atibavumilia mu'lijangwa.19Baada ya kugaharibia mataifa saba katika nchi ya Kaanani,abapeya bandu bitu nchi yabe kwa urithi. 20Matendo aga gote gapangike zaidi ya miaka mia ncheche na hamsini.Baada ya ilebe yelo yote,Nnongo abapeile baamuzi mpaka Samweli nabii.21Baada ya aga,bandu batinloba mpwalume,nga nyoo Nnongo abapea Sauli mwana wa Kishi,mundu wa likabila lya Benjamini,kuwa mpwalume kwa miaka arobaini. 22Boka po baada ya Nnongo kumwondoa mpwalume,atimwinua Daudi kuwa mplwalume wabe. Ibile ni kuhusu Daudi panga Nnongo kabaya,"Nimpatike Daudi mwana wa Yese kiwa mundu ywaapendezwaye na mwoyo wango;ambaye alowa panga kila kilebe chanikipendile.'23Boka mu'ukoo ba mundu yolo Nnongo atiiletya Israeli mkochopoli,Yesu,kati yaatiahidi kupanga. 24Alee litumbwile pangika,kabla ya Yesu kuisa,Yohana kwanza atitangaza ubatizo wa toba kwa bandu bote ba Israeli. 25Ni ywembe Yohana paabile atimaliza kazi yake,abayite,'Mwawaza nenga na nyai? nenga na yolo kwaa.Lakini muisikilize,yolo ywaisa kunchogo yango,nastahili kwaa hata legeza ilatu ya magolo gake.'26Alongo,bana ba ukolo ba Abrahamu,na balo ambao kati yinu mwamwabudu Nnongo,ni kwa ajili yitu panga ujumbe woo wa ukombozi utumilwe. 27Kwa balo batama Yerusalemu,ba batawala babe,bantangite kwa kwa uhalisia,na wala bautangite kwaa ujumbe ba manabii abao husomwa kila Sabato;kwa eyo batiutimiza ujumbe wa manabii kwa kumhukumu kiwo Yesu.28Japokuwa bapatike kwaa sababu inoite kwa kiwo nkati yake,batinloba Pilato amulage. 29Payomwile makowe gote yaandikilwe kuhusu ywembe,batiuuluya yega yake boka mu'nkongo na kagonja mu'likaburi.30Lakini Nnongo atimfufua boka kwa bandu ba kiwo. 31Atibonekana kwa masoba ganyansima kwa balo bayenda pamope ni ywembe boka Galilaya yenda Yerusalemu.Bandu aba nambeambe nga mashaidi ba bandu.32Nga nyo twaletya habari njema kuhusu ahadi yawapeilwe apindo bitu. 33Nnongo abekite ahadi yee kwitu,bana babe,katika lee atimfufua Yesu na kukerebuka kae katika ukoto. Alee liandikilwe kae katika Zaburi ya pili;'Wenga mwana wango,leno nibile Tate bako' 34Kuhusu ukweli ni panga atimfufua boka mu'kiwo ili panga yega yake uharibike kwaa,atilongela nyoo:'Nalowa kukupeya utakatifu na baraza halisi za Daudi'35Ayee nga sababu abaya katika Zaburi yenge,'Huruhusu kwaa mtakatifuwako kuubonekeya uozo." 36Kwa mana baada ya Daudi tumikiya mapenzi ga Nnongo katika ubeleki wake,agonjike,atigonja pamope na tate bake,na aubweni uharibifu, 37Lakini ywafufuliwe na Nnongo aubweni kwaa uharibifu.38Nga nyoo iyowanike kwinu,alongo,pitya mundu yolo,msamaha wa sambi watihubiriwa. 39Kwa ywembe kila aminiye abalangilwa haki na makowe yote ambayo saliya ya Musa yawapeya kwaa.40Nga nyo bai mube baangalifu panga kilebe saakilongela manabii kana kiboke kwinu. 41'Linga,mwenga mubile na dharau,na mwamushangala na kuangamiya;kwa mana napanga kazi katika masoba yinu,Kazi ambayo mwaweza kwaa kuiamnia,hata mana mundu alowa kubaeleza."42Muda Paulo na Barnaba babokite,bandu baalobite balongele maneno aga lisoba lya Sabato yenge. 43Muda mkutano wa lisinagogi pauyomwile thabiti batibakengama Paulo na Barnaba,ambao batilongela nabo na babahimiza bayendelee katika neema ya Nnongo.44Sabato yenge,karibu mji mzima watikwembana kulisikiliza lineno lya Nnongo. 45Bayahudi paababweni makutano,batolilwe ni wivu na longela maneno yagapinga ilebe yatilongelwa na Paulo na kuntukana.46Lakini Paulo na Barnaba batilongela kwa ujasiri no baya,"Ibile muhimu panga neno lya Nnongo lilongelwa kwanza kwinu.Kwa mana mwatilisukumiya kutalu boka kwinu nakuibona kuwa mwastahili kwaa ukoto wangayomoka,mulinge twalowakerebukya Mataifa. 47Kati ambavyo Ngwana atituamuru,kabaya,'Niabekite mwenga kati bweya kwa bandu ba mataifa,panga mlete wokovu kwa pande zote za dunia."48Mataifa pabayowine lee,batipuraika na kulisifu neno lya Ngwana.Baingi batichauliwa kwa ukoto wangayomoka baliaminia. 49Neno lya Ngwana lilienea nchi yote.50Lakini Ayahudi batibasihi baliojitoa na anwawa muhimu,na viongozi wa mji.Aga yalichochea mateso dhidi ya Paulo na Barnaba na baliatupa panja ya mipaka ya mji. 51Lakini Paulo na Barnaba batikung'uta vumbi lya magolo gabe.Boka po batiyenda katika mji wa Ikonia. 52Na banafunzi batweliwe na furaha pamope na Roho Mtakatifu.
1Ipalikwa katika Ikonia panga Paulo na Barnaba bajingii mpamo katika lisinagogi lya Ayahudi balongela namna ambayo likundi likolo lya bandu Ayahudi na Bayunani. 2Lakini Ayahudi baheshima kwaa balibachochea akili bamataifa na kuwapanga kuwa dhidi ya alongo.3Kwa eyo batama kolyo kwa muda mrefu,balongela kwa ujasiri kwa nguvu ya Ngwana,huku akitoa uthibitisho nnani ya ujumbe wa neema yake.Apangite nyoo kwa kutoa ishara na maajabu vipangwe kwa maboko ga Paulo na Barnaba. 4Lakini eneo likolo lya mji lyatigawanyika:baadhi ya bandu babile pamope na Ayahudi,na benge babile pamope na mitume.5Muda bamataifa na Ayahudi bajaribia kubashawishi viongozi wabe kubatendea vibaya na kubakombwa maliwe Paulo na Barnaba. 6batangite lee na kubutukya katika miji ya Likaonia,Listra na Derbe,na maeneo yatilizunguka eneo lee. 7na kolyo batihubiri injili.8Na kolyo Listra pabile na mundu yumo ywatama,abile kwaa na ngupu mumagolo gake,kilema boka mundu lya mao bake,ywatyanga kwaa. 9Mundu yolo amyowine Paulo paalongela.Paulo atumbwi minyo na kubona panga abile na imani ya kupona. 10Nga nyoo abayote kwake kwa lilobe lya nnani,"Yema kwa magolo gako,"Ni yolo mundu attiruka kunani na atumbwile tyanga.11Kipenga sa bandu pakibweni saakipangite Paulo,batiinua lilobe lao,kababaya katika lahaja ya Kilikaonio,"nongo itituulukia kwa namna ya mundu." 12Bamkemile Barnaba "Zeu" na Paulo "Herme" kwa mana abile nkolo wa kulongela.. 13Kuhani wa Zeu,ywabile lihekalu lyake libile panja ya mji,aletike fahari lya ng'ombe na mtungo wa maua mpaka pa'nnango wa mji na kipenga sa bandu bapala kutoa sadaka.14Lakimi mitume,Barnaba na Paulo,payowine lee,batirarua ngobo yao na kwa haraka batiyenda panja mu'kipenga sa bandu,batilela 15no baya,"Mwenga mwa bandu,kwa mwanja namani mugapanga makowe aga?Na twenga twaabandu kae tubile na hisia kati mwenga.Twaaletea habari njema,panga mukerebuke boka mu'ilebe yoo ifaika kwaa na kumkerebukiya Nnongo ywabile nkoto,ywaiumbile mbingu,dunia na bahari na kila kilebe kibile nkati yake. 16Katika nyakati ya nchogo,atibaruhusu mataifa kutyanga katika ndela zao bembe.17akini bado,aondoa kwaa bila shahidi,katika lee apangite vizuri na kuwapeya uula boka kumaunde na nyakati za mazao,abatweloe mioyo yinu kwa chakulya na puraha" 18Hata kwa maneno aga,Paulo na Barnaba kwa shida batikikanikia kipenga sa bandu kubatolea sadaka.19Lakini baadhi ya Ayahudi boka Antiokia na Ikonio baisile kubashawishi bandu.Bamkombwile maliwe Paulo na kumburuta hadi panja ya mji,bakidhani awile. 20Hata nyoo banafunzi babile bayemi papipi naywembe,aliamka,nabajingii mjini.Lisoba lya nyaibele,atiyenda Derbe na Barnaba.21Baada ya kufundisha injili katika mji wolo na kuwapanga banafunzi banyansima,batikerebukya Listra,mpaka Ikoniamu,na mpaka Antiokia. 22Batiyendelya kuimarisha nafsi ya banafunzi na kubatia mwoyo kuyendelya katika imani,kabaya."Lazima tuyingii katika ufalme wa Nnongo kwa pitya mateso ganyansima."23Paabanchawile kwa ajili yao apindo ba kila likuanyiko lya baaminio,na babile batiloba na kufunga,batikuakabithi kwa Ngwana,ambae bembe batikumwaminiya. 24Boka po baptya ku'Pisidia,pabaikite Pamfilia. 25Muda balongela maneno katika Perga,batiuluka kuyenda Atalia. 26Boka kolyo batipanda Antiokia ambako babile bamejitoa kwa neema ya Nnongo kwa ajili ya kazi ambayo nambeambe babile watiikamilisha.27Pabaikite Antiokia,na kulikusanya likusanyiko lya mpamo,batitoa taarifa ya makowe ambayo Nnongo agapangite kwa bandu ba mataifa. 28Batitama kwa muda mrefu na banafunzi.
1Bandu fulani batiuluka boka Uyahudi na kuwafundisha alongo,babaya,"mana mwatairiwa kwaa kati destruri ya Musa,mwaweza kwa lopolelwa." 2Muda Paulo na Barnaba babile na mapambano na mjadala pamope nao,alongo batiamua panga Paulo,Barnaba,na benge kadhaa bayende Yerusalem kwa mitume na apindo kwa ajili ya swali lee.3Kwa eyo kutumwa kwao na likanisa,bapetya Foinike na Samaria batitangaza kukerebukya nia kwa mataifa. Baletike puraha kolo kwa alongo bote, 4Baisile Yerusale,batikaribishwa na likanisa na mitume na apindo,na batiwasilisha taarifa ya makowe gote ambayo Nnongo apangite pamope na bembe.5Lakini bandu fulani batiaminia,babile katika likundi lya Mafarisayo,bayemite nobaya,"ni muhimu kubatahiri na kubaamuru baikamwe sheria ya Musa." 6Nga nyo mitume na apindo bayemi pamope kulifikiria swala lee.7Baada ya malongelo ago marefu,Petro ayemi na kulongela kwao,"Alongo mutangite panga kitambo kinoite cha peta Nnongo apangite lichagu kati yinu,panga kwa nkano wango Mataifa baliyowe neno lya injili,na aminia. 8Nnongo,ywautangite mwoyo,atishuhudia kwabe,abapeya Roho mtakatifu,kati ya apangite kwitu. 9na atuchengya kwa utofauti kati yitu ni bembe,aipangite mioyo yabe safi kwa imani.10Kwa eyo kwa namani mwamjaribu Nnongo panga muibeke nira nnani ya ingo ya banafunzi ambayo hata tate bitu wala twenga twaweza kwa kustamili? 11Lakini twaaminiya panga twalowa lopolelwa kwa neema ya Ngwana Yesu,kati ya babile.12Likusanyiko lyote lyatinyamaza pababile bakimsikiliza Barnaba na Paulo pababile bakitoa taarifa ya ishara na maajabu ambayo Nnongo apangite pamope nabo kati ya bandu ba mataifa.13Pabalekite longela,Yakobo kayangwa nobaya,"Alongo munisikilize. 14Simoni atielezea jinsi kwanza Nnongo kwa neema atibasaidia Mataifa ili panga ajipatie boka kwao bandu kwa ajili ya lina lyake.15Maneno ga manabii yanakubaliana na lee kati lyaliandikilwe. 16'Baada ya makowe aga nalowa kerebukya na kulichenga kae lihema lya Daudi,lyalitombokya pae;na nalowa kuiinua na kuhuisha uharibifu wake, 17ili panga bandu balo batisalia bampale Ngwana,pamope na bandu ba mataifa bakemilwe kwa lina lyango.' 18Nga nyo alongela Ngwana ywapangite makowe aga yayowanike tangu enzi ya zamani.19Nga nyoo bai,ushauri wangu ni,panga kana tuwapeye shida bandu ba mataifa bamkerebukia Nnongo; 20Lakini tuandike kwabe panga bajiepushe mable na uharibu ba sanamu,tamaa za uasherati,na nyongeza,na myai. 21Boka ibeleki ga apindo babile bandu katika kila mji wahubiria na kumsoma Musa katika masinagogi kila Sabato."22Kwa eyo itibonekana kuwa yatibapendeza mitume na apindo,pamope na likanisa lyote,kuchawa Yuda ywakemelwa Barsaba na Silas,babile viongozi ba likanisa,na kubatuma Antiokia pamope na Paulo na Barnaba. 23Batiandika nyoo,"Mitume,apindo na alongo,kwa alongo ba Mataifa babile Antiokia,Shamu na Kilikia,salamu24Tuyowine panga bandu fulani ambao batibapatia kwaa amri yee,baboka kwitu na watibataabisha kwa afundisho galetayo shida mu'nafsi yinu. 25Kwa eyo ibonekana vyema kwitu twabote kuchawa bandu na kubatuma kwinu pamope na apendwa witu Barnaba na Paulo, 26bandu babile bahatarisha maisha yabe kwa ajili ya lina lya Ngwana Yesu Kristo.27Kwa eyo twatimtuma Yuda na Sila,balowa kuwabakiya makowe hago ago. 28Kwa kuwa itibonekana vyema kwa Roho Mtakatifu na kwitu,kubeka kwaa nnani yinu mzigo nkolo kuliko makowe aga gabile ya lazima: 29panga mkerebuke boka mu'ilebe yatitolewa kwa sanamu,myai,ilebe ya kunyonga,na umalaya. Mana mwalowa jibeka kutalu na ayee,ipalika vyema kwinu.Kwa heri."30Nga nyo bai,pabatawanyishwa,batiuluka Antiokia;baada ya kukusanya likusanyiko mpamo,batiwasilisha barua. 31Pababile baisoma,batipuraika kwa sababu ya kutiwa mwoyo. 32Yuda na Sila, na manabii balibatia mwoyo alongo kwa maneno ganyansima na kubapeya ngupu.33Baada ta tama kwa muda fulani kolyo,batibatawanyisha kwa amani boka kwa alongo kwa balo babatumile. 34( Lakini ibonekana vyema Sila kubaki kolyo) 35Lakini Paulo na benge batami Antiokia pamope na benge bengi,ambapo batifundisha na kuhubiri neno lya Ngwana.36Baada ya masoba kadhaa Paulo kambakiya Barnaba,"Tukerebukyange nambeambe na kubatembelea alongo katika kila mji twalihubiri neno lya Ngwana,na kuabona babile namani. 37Barnaba apala kuntola Yohana pamope ni bembe ywakemwa Marko. 38Lakini Paulo kawaza kuwa inoite kwaa kuntola Marko,ywaalekite Pamfilia na ayendelea nabo kwaa katika kazi.39Pabile na mabishano makolo kwa eyo batitengana,na Barnaba atintola Marko na kusafiri kwa meli mpaka Kipro, 40Lakini Paulo atimchawa Sila na kuboka,baada ya kukabidhiwa na alongo katika neema ya Ngwana. 41Na atiyenda pitya Shamu na Kilikia,atiimarisha makanisa.
1Paulo paaisile Derbe na Lystra;linga,palo pabile na mwanafunzi ywakemelwa Timotheo,ni muinja ywabelekwile na mao wa Kiyahudi ambaye ni muumini na tate bake ni Mgirki. 2Bandu ba Listra na Ikonio batimshuhudia vizuri. 3Paulo atimpala ili asafiri niywembe,nga nyo atimtola na kumtahiri kwa sababu ya Bayahudi babile kolyo mana baote bantangite kuwa tate bake ni Mgiriki.45Pabayenda bapetya katika miji na kutoa maagizo kwa makanisa ili kugatii maagizo ayo yaandikilwe na mitume na apindo kolyo Yerusalemu. Nga nyo makanisa yatiimarishwa katika imani na baamini bationgezeka kwa idadi kila lisoba.6Paulo na mwenzake batiyenda Firigia na Galatia,mana Roho wa Nnongo atibakanikia kuhubiri neno kolyo katika jimbo lya Asia. 7Pabakaribia Misia,batijaribu yenda Bithinia,lakini Roho wa Yesu atibakanikia. 8Kwa eyo bapeta Misia baisa mpaka Mji wa Troa.9Maono gatimtokya Paulo kilo,pabile na mundu ba Makedonia ayemi,akimkema no baya,"Muise mtusaidie huku Makedonia." 10Paulo paabweni maono mara twatijiandaa kuyenda,Makedonia,atangite panga Nnongo atukemle kuyenda kubahubiria injili.11Nga nyoo tubokite boka Troa,kuyenda moja kwa moja Samothrake,na lisoba lyanyaibele tuikite mji wa Neapoli. 12Boka hapo twatiyenda Filipi ambao ni yumo wa ga Makedonia,mji muhimu katika wilaya na utawala wa Kirumi na twatitama masoba kadhaa. 13Lisoba lya Sabato,twatiyenda panja ya nnango kwa ndela ya mto,sehemu ambayo twatidhani pabile na mahali pakupanga maombi.Twatitama pae na longela na alwawa baisile mpamo.14Nwawa yumo ywakemelwa Lidia,ywapemeya zambarau,boka katika mji wa Tiatira,ywatimwabudu Nnongo,atitusikiliza. Ngwana atimfungua mwoyo wake na kubeka maanani maneno yabayilwe na Paulo. 15Baada ya batizwa,ywembe na nyumba yake yote,balitusihi akibaya,"kati mwamunibweni kuwa nenga na mwaminifu katika Ngwana,bai nawasihi mujingii na tama kwango."Atitusihi muno.16Ipalike panga,patubile twayenda mahali kuloba,nwawa yumo ywabile na nchela lya utambuzi atikwembana natwenga. Atimletea ngwana wake faida yanyansima kwa kubashiri. 17Nwawa yolo atimkengama Paulo pamope na twenga,akombwa ndoti no baya "Haba alalome ni batumishi ba Nnongo ywabile nkolo,watibatangazia mwenga habari ya wokovu." 18Apangite nyoo kwa masoba ganyansima,lakini Paulo abile amekasirishwa na likowe loo,atikerebuka kunchogo na kummakiya nchela,"Nakubakiya kwa lina lya Yesu uboke nkati yake." Ni ywembe atiboka ma kunleka mara jimo.19Angwana bake pabamweni ya kuwa litumaini lya faida yabe latibutuka,batimkamwa Paulo na Sila na kubaburuza kulisoko nnongi yababile na mamlaka. 20pabaikilwe kwa mahakimu,babaya,"Aba alalome ni Ayahudi na batipanga ghasia ngolo katika mji witu. 21Bafundisha makowe ambayo nga saliya kwaa twenga kugapokya wala kugakengama kati Arumi."22Kipenga chatiinuka nchogo ya Paulo na Sila,mahakimu batirarua ngobo zao na kubavua na kubaamuru babakombwe bakora. 23Baada ya kubakombwa bakora zanyansima batibatupa muligereza na kumuamuru askari ba ligereza kubalinda vyema. 24Baada ya kupokya amri yee,askari wa ligereza atibatupa katika chumba cha nkati ya ligereza na kubataba magolo gabe katika sehemu yaatibahifadhi.25Muda wa kilo ya manane,Paulo na Sila babile batiloba na kuimba nyimbo za kunsifu Nnongo,huku afungwa benge bakibasikiliza. 26Ghafa patitokya lilendemo kolo na misingi ya ligereza yatitikisika,nnango wa ligereza watifunguka,na minyororo ya bafungwa bote yatilegezwa.27Mlinzi wa ligereza atiamka boka mulugona na kubona milango yote ya ligereza yatifunguka:nga nyo atitola upanga wake mana apala kujibulaga kwa sababu atangite kuwa afungwa bote batitorka, 28Lakini,Paulo kakombwa ndoti kwa lilobe likolo,kabaya "Kana ujidhuru kwa mana twabote tubile mahali pano."29Mlinzi wa ligereza aloba taa iletwe na kujingya nkati ya ligereza kwa haraka,atirendema na kuogopa,atitomboka pae ya Paulo na Sila, 30na kubatoa panja ya ligereza nobaya,"Waheshimiwa,nipange namani ili nipate kuokoka?" 31Na bembe bammakiya,"Muamini Ngwana Yesu niwenga walowa kuokkoka pamope na nyumba yako."32Batilongela neno lya Ngwana kwake,pamope na bandu bote ba nyumba yake, 33Mlinzi wa ligereza atibatola kilo yelo na kuwaosha sehemu baumile,ywembe pamope na bandu ba munyumba yake batibatiza mara. 34Atibaleta Paulo na Sila mu'nyumba yake na kubaandalia chakulya.Ni ywembe abile na puraha kolo pamope na bandu ba mu'nyumba yake kwa sababu balimwamini Nnongo.35Paiikite mutwekati,mahakimu batituma ujumbe kwa yolo mlinzi ba ligereza bakibaya,"Baruhusu balo bandu bayende," 36Mlinzi wa ligereza kammakiya Paulo nnani ya maneno ago ga kuwa,"Mahakimu batituma ujumbe niruhusu mwondoke:nga nyoo muboke panja na muyende kwa amani."37Lakini Paulo ammakiye,"Balitukombwa hadharani,bandu ambao ni Arumi bila kutuhukumu na batiamua kututupa mu'ligereza;alafu nambeambe bapala kututoa kwa siri? Ntopo,yawezekana kwaa,bembe babene baise kututoa mahali pano." 38Balinzi batibajulisha mahakimu nnani ya maneno ago,mahakimu batiyogopa muno palo batangite kuwa Paulo na Sila ni Arumi. 39Mahakimu baisile na kuwasihi baboke,na batibatoa panja ya ligereza,batibaloba Paulo na Sila batoke panja ya mji wabembe.40Kwa eyo Paulo na Sila batiboka panja ya ligereza baisa mu'nyumba ya Lidia.Paulo na Sila pababweni alongo,batibatia mwoyo na boka po batiboka katika mji woo.
1Muda bapeta katika niji ya Amfipoli na Apolonia,baisile mpaka mji wa Thesalonike ambao pabile na sinagogi lya Ayahudi. 2Mana yaibile kawaida ya Paulo,ateyenda kwao,na kwa muda wa masoba matatu ga Sabato atijadiliana nabo nnani ya maandiko.3Abile akibafungulia maandiko na kubaelekeza kuwa,impalike Kristo ateseke na boka po atifufuka kae na boka kwa bandu ba kiwo.Atiamakiya,"Yolo Yesu ywaniabakiye habari yake nga Kristo" 4Baadhi ya Ayahudi batishawishika na kukengama na Paulo na Sila,pamope na Agiliki achaNnongo,alwawa banyansima baongofu na likundi likolo lya bandu.5Lakini baadhi ya Ayahudi baaminiya kwaa,batwelile na bwiu,batiyenda kusoko na kubatola baadhi ya bandu baovu,batikusanya kipenga sa bandu pamope,na kusababisha ghasia mjini,boka po batiivamia nyumba ya Jason,bapala kubakamwa Paulo na Sila ili kubaleta nnongi ya bandu. 6Lakini batiwakosa,bankamwile Yasoni na baadhi ya alongo benge na kubapeleka nnongi ya maofisa ba mji,bakombwa ndoti," Aba analome batiupimdua ulimwengu baikite mpaka huku pia, 7Analome aha batikaribishwa na Yasoni batiiharibia saliya ya Kaisaria,babaya pabile na mpwalume ywenge ywakemelwa Yesu.8Kipenga sa bandu na maofisa ba mji pabayowine makowe ago,bajingii na wasiwasi. 9Badala ya kuwa bayomwile kutola mbanje ya thamani ya ulinzi boka kwa Yasoni na benge,batibaachia bayende.10Kilo chelo alongo batintuma Paulo na Sila Beroya.Na balipofika kolyo batiyenda katika lisinagogi lya Ayahudi. 11Bandu balo babile na uwerevu nkolo kuliko balo bandu ba Thesalonike,kwa sababu babile na utayari wa kulipokya neno kwa ajili yabe,na kuchunguza maandiko kila lisoba ili kuona mana maneno galongelwa nga yabile kati yayabile. 12Kwa eyo baingi babe batiamini,babile na anwawa babile na ushawishi nkolo ba Kigiriki na analome banyansima.13Lakini Ayahudi na Thesalonike pabatigundua panga Paulo anatangaza neno lya Nnongo kolyo Beroya,batiyenda kolyo na kuchochea na boka po kuanzisha ghasia kwa bandu. 14Kwa haraka,alongo batimpeleka Paulo kwa ndela ya ziwa,Lakini Sila na Timotheo babaki kolyo. 15Balo alongo batimpeleka Paulo batiyenda niywembe hadi Athene,banlekite Paulo kolyo,batipokya maagizo boka kwake kuwa,Sila na Timotheo baise kwa haraka yaiwezekana.16Na muda akibalenda kolyo Athene,roho yake itikasirishwa nkati yake kwa namna yaaubweni mji utwelilwe sanamu zanyansima. 17Nga nyoo atilongela katika sinagogi na Ayahudi balo batincha Nnongo na kwa balo akwembine nabo kila lisoba mu'soko.18Lakini baadhi ya Banafalsafa ba Baepikureo na Wetoiko batibakabili.Benge babaya,"Namani chaakilongela yolo mlongelaji nchunu? Benge babaya,"Ibonekana atihubiri habari ya nnongo mgeni,"kwa sababu ahubiria habari ya Yesu na ufufuo.19Kabantola Paulo na kunneta Areopago,babaya,"Twaweza yowa aga mafundisho mapya yaugalongela? 20Kwa mana waletya makowe gayambe katika makutu yitu.Kwa eyo twapala kugatanga makowe yabile ba maana gani?" 21(Na bandu bote ba Athene pamope na ageni babile kwao,utumia muda wao katika longela na kusikiliza nnani ya likowe lya ayambe.22Kwa eyo Paulo ayemi nkati ya bandu ba Areopago no baya,"Mwenga mwa bandu,naboa kuwa mwenga mwa bandu ba dini kwa kila namna, 23Kwani katika pitya kwango na kulola ilebe yinu ya kuabudu,niabweni maneno yatiandikwa katika jimo ya madhabahu yinu,labaya,"KWA NNONGO YWAJULIKANA KWAA," Nga nyo bai,yolo mwamumwabudia bila tanga,ywamwajulisha mwenga.24Nnongo ywaiumbile dunia na kila kilebe chabile nkati,kwa mana ni Ngwana wa kumaunde na nchi,aweza kwaa tama mu'mahekalu gachengwile na maboko. 25Na utmikiwa kwaa na maboko ga bandu kati panga wahitaji kilebe kwabe,kwani ywembe mwene awapeya bandu na pumzi na ilebe yenge yote.26Pitya mundu yumo,apangite mataifa gote ya bandu batama nnani ya minyo ga dunia,na atibabekya muda na mipaka katika maeneo batama. 27Kwa eyo,baloba kumpala Nnongo,na yamkini bamfikie na kumpata,na kwa uhakika abile kwaa mbale na kila yumo witu.28Kwake twatama,twatyanga na kuwa na ukoto witu,mana chelo mtunzi winu yumo wa shairi alongela 'tubile abelekwi bake'. 29Kwa eyo,mana itei twenga nin abelekwi ba Nnongo,twapalikwa kwaa kufikiri kuwa uungu ni kati dhahabu,au shaba,au maliwe,sanamu yaichongwa kwa ustadi na malango ga bandu.30Kwa eyo,Nnongo atinyamaza muda wolo wa ulalo,lakini nambeambe atiamuru bandu bote kila mahali bapate kutubu. 31Ayee nga sababu atibeka lisoba lyapala kuihukumu dunia kwa haki kwa mundu ywabile atimchawa.Nnongo atitoa uhakika wa mundu yolo kwa kila mundu kolyo atiyoka boka mu'kiwo.32Na bandu ba Athene bayowine habari ya kufufuliwa kwa bandu ba kiwo,baadhi yao batimdhihaki Paulo,ila benge babaya, "Twalowa kukuyowa kae kwa habari ya likowe lee" 33Baada ya hapo,Paulo atibaleka. 34Lakini baadhi ya bandu batikengamana niywembe baaminiya,na Dionisio Mwareopago,na Nwawa akemelwa Damari na ywenge pamope nabembe.
1Baada ya makowe ago,Paulo ayei Athene kuyenda Korintho. 2Kolyo atimpata Myahudi ywakemelwa Akwila mundu wa likabila lya Ponto,ywembe na nyumbo wake ywakemelwa Prisila baisile boka kolyo Italia,kwa sababu Klaudia atiamuru Ayahudi bote bayende Roma;Paulo aisa kwao; 3Paulo atami na kupanga kazi nabembe mana ywembe apanga kazi yatilingana na bembe.Bembe babile na achenga mahema.4Paulo alongela nao mu'lisinagogi kila lisoba lya Sabato.Atibashawishi Ayahudi pamope na Bagiriki. 5Lakini Sila na Timotheo pabaisile boka Makedonia,Paulo atisukumwa na Roho kubashuhudia Ayahudi kuwa Yesu nga Kristo. 6Muda Ayahudi batimpinga na kumdhihaki,nga nyo Paulo atikung'uta ngobo yake nnongi yabe,na kubamakiya,"Myai yinu na ibe nnani ya ntwe yinu bene;Nenga nibile kwaa na hatia.Boka nambeambe na kuendelea,nabayendea Mataifa."7Nga nyo atiyenda kuboka pale kayenda mu'nyumba ya Tiro Yusto,Mundu ywamudu Nnongo.Nyumba yake ibile papipi na lisinagogi. 8Krispo,kiongozo ba lisinagogi pamope na bandu ba nnyumba yake bamwaminiya Ngwana. Bandu banyansima ba Korintho bamyowine Paulo akilongela batiaminiya na kubatizwa.9Ngana kalongela na Paulo kilo kwa ndela ya maono,"Kana uyogope,lakini ulongele na kana unyamae. 10Mana nenga nibile pamope na wenga,na ntopo ywalowa jaribu kukudhuru,mana nibile na bandu banyansima katika mji wolo. 11Paulo atama kwoo kwa muda wa mwaka na miei sita atifundisha neno lya Nnongo nkati yabe.12Lakini Galio paapangilwe mtawala wa Akaya,Bayahudi bayemi pamope kunchogo na Paulo na kumpeleka nnongi ya iteo sa hukumu, 13babaya,"Mundu yolo ubashawishi bandu bamwabudu Nnongo kinchogo na saliya."14Muda Paulo abile apala kubaya,Galio kaabakiya Ayahudi,"Mwenga mwa Ayahudi,mana ibile ni likosa au uhalifu,ibile halali kubashuhulikia. 15Lakini kwa sababu ni maswali,yabile nnani ya maneno na maina,na saliya yinu,bai muhukumu mwenga mwabene. Nenga natamaniya kwaa pangika hakimu kwa habari ya makowe ayo."16Galio atibaamuru baboke nnongi ya iteo sa hukumu. 17Nga nyo bantabile Sosthene,kiongozi ba lisinagogi,bankombwile nnongi ya iteo sa hukumu.Lakini Galio ajali kwaa bakipangite.18Paulo baada ya tama palo kwa muda mrefu,abalekite alongo na kuyenda kwa meli Siria pamope na Prisila na Akwila. Kabla ya boka bandarini,atinyoa nywili yake mana abile atilapa kuwa Mnadhiri. 19Pabaikite Efeso,Paulo amlekite Prisila na Akwila palo,lakini ywembe mwene ajingii mu'lisinagogi na kulongela na Ayahudi.20Bammakiye Paulo atame nabembe kwa muda mrefu,ni ywembe akani. 21Lakini atiboka kwao,kaabakiya,"Nalowaakerebukiya kae kwinu,mana itei ni mapenzi ya Nnongo."Baada ya hapo,ayei kwa meli boka Efeso.22Paulo paaikite Kaisaria,atipanda no yenda likanisa lya Yerusalemu,boka po atiuluka pae kwa likanisa lya Antiokia. 23Baada ya tama kwa muda kolyo,Paulo ayei pitya maeneo ga Galatia na Frigia na kubapeya mwoyo banapunzi bote.24Myahudi yumo ywakemelwa Apolo,aisileb Efeso.Abile na ufasaha katika kulongela na hodari katika maandiko. 25Apolo abile ameelekezwa katika mafundisho ga Ngwana.Kwa namna abile na bidii katika roho,alongela na kubafundisha kwa usahihi makowe yanayomuhusu Yesu,ila atangite tu ubatizo wa Yohana. 26Apolo atumbwi longela kwa ujasiri katika hekalu.Lakini Prisila na Akwila pabamyowine,bapangite urafiki niywembe na kumweleza nnani ya ndela ya Nnongo kwa usahihi.27Paatamaniya kuboka kuyenda Akaya,alongo bampeya mwoyo na kubaandikiya barua banafunzi babile Akaya ili bapate kumpokya.Paaisile,kwa neema atibasaidia muno balo baaminiya. 28Kwa nguvu yake na maarifa.Apolo alibazidi Ayahudi hadharani atibonekeya pitya maandiko yakuwa Yesu nga Kristo.
1Mana itei panga Apolo abile Korintho,Paulo apeta nyanda za nnani na aikite katika mji wa Efeso,na akwembine na banafunzi bake badhaa. 2Paulo kaamakiya,"Je,mwatimpokya Roho mtakatifu pamuaminiya?" Bammakiya,"Hapana,twaweza kwaa kuyowa nnani ya Roho Mtakatifu."3Paulo kabaya,"Nambeambe mwenga mwabatizwa kinamani?" Babaya,Katika ubatizo wa Yohana." 4Bai Paulo kaayangwa,"Yohana alibatiza kwa ubatizo wa toba.Kaabakiya balo bandu panga bapalikwa kumwamini yolo ywaisa baada yake,yaanu,Yesu."5Bandu bayowine habari yee,batibatizwa kwa lina lya Ngwana Yesu. 6Ipangike Paulo paabekite maboko gake nnani yabe,Roho Mtakatifu kaisa nnani yabe na batumbwile longela kwa lugha na kutabiri. 7Jumla ya bembe babile analome komi ni ibele.8Paulo atiyenda katika lisinagogi kalongela kwa ujasiri muda wa miezi mitatu.Abile akiongoza kalongela na kuwavuta bandu kuhusu makowe yanayohusu ufalme wa Nnongo. 9Lakini Ayahudi benge babile makaidi na basalitia kwaa,batumbwile baya mabaya kuhusu ndela ya Kristo nnongi ya kipenga sa bandu.Bai Paulo aliachana na bembe na kubatenga baaminio kutalu na bembe. Ywembe atumbwile longela kila lisoba katika ukumbi wa Tirano. 10Ayee itiyendelea kwa miaka ibele,kwa eyo bote babile batama katika Asia baliyowine neno lya Ngwana,bote Bayahudi na Bayunani.11Nnongo abile akipanga matendo makolo kwa maboko ga Paulo, 12panga hata atamwe bapatike ukoto,na kubabutua roho achafu,muda batitola leso na ngobo zazibokite mu'yega ya Paulo.13Lakini pabile na Ayahudi batipunga mbepo bakisafiri pitya lieneo lee,batilitumya lina lya Yesu kwa ajili ya matumizi yabe bene.Bakiabakiya balo babile na nchela achafu;Babaya,"Nabaamuru mboke kwa lina lya Yesu ywamuhubiria Paulo" 14Bapangite aga babile bana saba ba kuhani Nkolo ba Kiyahudi,Skewa.15Roho achafu bayangwa,"Uesu nimtangite,na Paulo nimtangite,lakini mwenga mwa nyai?" 16Yolo roho nchafu nkati ya mundu atiabutukia bapunga nchela na atibashinda nguvu na kuakombwa. Nga batibutuka boka yolo nyumba baile atopo na jeruhiwa. 17Likowe lee lyatiyowanika kwa bote. Ayahudi na Bayunani,ambao batami kolyo Efeso.Babile na hofu muno,na lina lya Ngwana lyatizidi kuheshimiwa.18Pia,baingi ba baumini baisile na bakaungama na batidhihirisha matendo mabaya bayapangite. 19Baingi babile bapanga uganga batikusanya itabu yabe,batiitiniya mwoto nnongi ya kila mundu.Muda wabe batilangilwa thamani ya ilebe yoo,ibile ipande hamsini elfu ya mbanje. 20Nga nyo Neno lya Ngwana lyatienea kwa upana muno katika nguvu.21Baada ya Paulo kamilisha huduma yake kolyo Efeso,Roho atimwongoza kuyenda Yerusalemu pitya Makedonia na Akaya;Kabaya,"Baada ya tama kolyo,ipalikwa kuibona Rumi kae." 22Paulo atibatuma Makedonia banfunzi bake abele,Timotheo na Erasto,ambao babile batimsaidia.Lakini ywembe mwene atitama Asia kwa muda.23Muda woo itipangika ghasia ngolo kolyo EFeso kuhusu yelo ndela. 24Sonara yumo lina lyake Demetrio,ywachenga sanamu ya mbanje ya nongo Diana,aletike biashara ngolo kwa mafundi. 25Nga nyo atibakusanya,mafundi ba kazi yee nobaya,"Baheshimiwa,mutangite panga katika biashara yee twenga twapata mbanje yanyansima.26Mwalola na muyowine panga,twenga kwaa pano Efeso,ila karibia Asia yoti,ayoo Paulo atibashawishi na kubakerebuya bandu banyansima.Abaya panga ntopo nnongo ambayo ichengwa kwa maboko. 27Na ibile kwaa hatari panga biashara yitu yalowa itajika kwaa kae,lakini pia na lihekalu lya nnongo nyumbo ywabile nkolo Diana aweza tolwa kwa mana abile kwaa na maana. Kae aweza kupoteza ukolo wake,ywembe ambae Asia na dunia yatimwabudu."28Pabayowine aga,batwelilwe na hasira na bakombwa ndoti,babaya,"Diana wa Efeso ni nkolo." 29Mji woti utwelile ghasia,na bandu batibutuka pamope nkati ya ukumbi wa michezo,baakamwa basafiri na Paulo,Gayo na Aristariko,babokite Mekedonia.30Paulo apala kujingya katika kipenga sa bandu,lakini banafunzi batimzuia. 31Pia,baadhi ya maafisa ba mkoa wa Asia ambao babile mambwiga bake batimpelekea ujumbe kwa nguvu kunnoba kana ajingii kayika ukumbi ba michezo. 32Baadhi ya bandu babile babaya kilebe chelo na benge likowe lelo,kwa sababu kipenga sa bandu satichanganyika.Baingi babe baweza kwaa hata kuyowa kwa mwanja namani baisile pamope.33Bayahudi bannetike Iskanda panja ya kipenga sa bandu na kumbeka nnani nnongi ya bandu.Iskanda aboite ishara kwa luboko lwake kutoa maelezo kwa bandu. 34Lakini batilitambua kuwa ywembe ni Myahudi,bote baikombwa ndoti kwa likowe limo kwa muda wa masaa ibele,"Diana nga nkolo ba Efeso."35Baada ya karani ba mji kukinyamazisha kipenga sa bandu,abaya,'Mwenga mwaalalome ba Efeso,ywa nyai ywatangite kwaa panga mji ba Efeso ni mtunza wa lihekalu lya Diana nkolo na yelo picha yatitomboka boka kumaunde? 36Kubona bai panga makowe aga yawezekana kwaa,tupalika kuwa na utulivu na kana mupange chochote kwa haraka. 37Kwa mana mwaakema bandu aba pano mahakamani ambao ni anyang'anyi kwaa ba lihekalu wala babile kwaa kumkufuru nongo witu nyumbo.38Kwa eyo,mana Demetrio na mafundi babile pamope niywembe babile na mashitaka nnani ya mundu yeyote,mahakama ibile wazi na maliwali babile. Na baletwe nnongi ya lishauri. 39Lakini mana wenga upala chochote kuhusu makowe genge,yalowa shughulukiwa katika kiako halali. 40Kwa kweli tubile katika hatari ya tuhumiwa kuhusu ghasia ya lisoba lee.Ntopo sababu ya machafuko aga,na tubile kwaa na uwezo wa kugaelezea. 41Baada ya kubaya aga,atibatawanya bandu.
1Baada ya ghasia kuyomoka,Paulo alibakema banafunzi na kupeya mwoyo.Boka po atibaaga na kuboka kuyenda Makedonia. 2Niywembe paapeta mikoa yee na abile akibapeya mioyo baumini,kajingya Yunani. 3Baada ya ywembe kuwa palo kwa muda wa miei itatu,njama zichengwite dhidi yake na Ayahudi paabile atikaribia kusafifiri kwa ndela ya bahari elekya Shamu,ayee atiazimia kerebuka pitya Makedonia.4Bakengamana na ywembe mpaka Asia babile Sopatro,mwana wa Pirho boka Berea;Aristariko na Sekundo,bote boka baamini ba Thesalonike;Gayo ba Derbe;Timotheo;Tikiko na Trofimo boka Asia. 5Lakini bandu aba bayomwile tangulia na babile batulenda kolyo Troa. 6kwa ndela ya Bahari boka Filipi baada ya masoba ga mikate yaibekwa kwaa chachu,na katika masoba matano tuikite kolyo Troa.Tutama kolyo kwa masoba saba.7Hata lisoba lya kwanza lya wiki,patubile twatikwembana pamope ili kuutekwa mkate,Paulo atilongela na Baamini.Abile akiwza kuboka malabo yake,nga nyo atiendelea longela mpaka kilo ya manane. 8Pabile na taa zanyansima katika chumba cha nnani ambapo tubile twatikwembana pamope.9Katika lidirisha abile atami muinja yumo lina lyake Utiko,ywabile na lugono likolo.Hata Paulo paabile akilongela kwa muda mrefu,muinja yolo,agonjike,atitomboka pae boka lighorofa lya tatu na atilokotwa abile tayari awile. 10Lakini Paulo atiuluka pae,atijinyoosha ywembe mwene nnani yake,atimkumbatia.Katika baya,"Kana mkate tamaa,kwa kuwa abile nkoto."11Boka po atipanda kae kulighorofa na atiutekwana mkate,no lyaa.Baada ya longela kwa muda mrefu mpaka lyamba,atiboka. 12Bannetike yolo muinja abile nkoto batifarijika muno.13Twenga twabene twatitangulia nnongi ya Paulo kwa meli na yenda Aso,ambapo twenga tulipanga kuntola Paulo kolyo.Ayee nga ywembe mwene ywapala kupanga,kwa mana atipanga yenda pitya nnema nkavu. 14Paatuikite twenga kolyo Aso,twatimtola mu'meli kuyenda Mitilene.15Boka po twenga twatitweka kolyo na lisoba lyanyaibele tuikite upande wanyaibele wa kisiwa cha Kio.Lisoba lyanyaibele,tuikite kisiwa cha Samo,na malabo take tuikite mji wa Mileto. 16Kwa mana,Paulo abile atiamua safiri pitya Efeso,ili panga kana atumie muda wowote katika Asia;kwa mana abile na haraka ya kuwai Yerusalemu kwa ajili ya sikukuu ya Pentekoste,mana yawezekana ywembe kupanga nyoo.17Boka Mileto atibatuma bandu mpaka Efeso na kubakema apindo ba likanisa. 18Paaikite kwake,kammakiya,mwenga mwabene mutangite tangu lisoba lya kwanza panikanyaga hapa Asia,jinsi ya nibile kwinu muda wote. 19Namtumikya Ngwana kwa unyenyekevu wote na kwa machozi,na 20mateso yanipatike nenga kwa hila za Ayahudi. Mutangite namna ambayo naizuia kutangaza kwinu ilibe chochote ambacho kibile muhimu,na namna nenga natibafundisha waziwazi na kuyenda nyumba kwa nyumba. 21Mutangfite namna nenga mayendelya kubaonya Ayahudi na Ayunani nnani ya toba kwa Nnongo na imani katika Ngwana witu Yesu.22Nambeambe,muilinge,nibile namtii Roho Mtakatifu kuelekea Yerusalemu,niyatangite kwaa makowe ambayo yanipangikie nenga kolyo, 23Ila kwa mana Roho Mtakatifu unishuhudia nenga katika kila mji no baya panga minyororo na mateso nga nyoo vyatinilenda. 24Lakini nenga nafikiria kwaa panga maisha yangu ni kwa yeyote ya thamani kwango,ili niweze kuyomwa mwendo wango na huduma yanipeyilwe boka kwa Ngwana Yesu,kuishuhudia injili ya nema ya Nnongo.25Nmabeambe,linga,nitangite panga wote,nkati ya balo baniyendike kuhubiri Ufalme,mwanibona kwaa minyo kae. 26Kwa eyo nabashuhudia leno yee,panga nibile kwaa na hatia ya myai ya mundu yeyote. 27Kwa mana naizuia kwaa kubatangazia mapenzi yoti ya Nnongo.28Kwa eyo muwe baangalifu nnani yinu mwenga mwabene,na nnani ya likundi lolote ambalo Roho Mtakatifu atiabeka mwenga kuwa waangalizi.Mube aangalifu kulichunga likusanyiko lya Ngwana,ambalo atilipemya kwa myai yake mwene. 29Nitangite panga baada ya kuboka kwango,mapwa ba mwitu akale balowa jingya nkati yinu,na baliwa kulihurimya kwaa likundi. 30Nitangite panga hata nkati yinu mwabene baadhi ya bandu baisa no baya makowe mabou,ili kuwavuta banafunzi babakengame bembe.31Kwa eyo mutame minyo.Mukombokye panga kwa miaka mitatu naweza kwaa kuleka kuwafundisha kila yumo winu kwa machozi kilo ni mutwekati. 32Nambeambe nenga nawakabidhi kwa Nnongo,na kwa neno lya neema yake laweza kuachenga na kuwapea urithi pamope nabo bote batiwekwa wakfu kwa Nnongo.33Natamaniya kwaa mbanje,dhahabu,au ngobo. 34Mutangite mwenga mwabene panga maboko aga inipeya mahitaji yango mwene na mahitaji ya balo babile pamope ni nenga. 35Katika makowe yote naapeya mfano wa namna mupalikwa kuwasaidia anyonge kwa kuipanga kazi,na namna mupalikwa kukombokya maneno ya Ngwana Yesu,maneno ambayo ywembe mwene abayite:"Ni heri kutoa kuliko pokya."36Baada ya kubaya namna yee,apiyite magoti na kuloba pamope na bembe. 37Bote batilela muno na kumtombokya Paulo paingo na kumbusu. 38Batihuzunika muno ya yote kwa mana ya chelo bambonekeya kwaa kuminyo pake kae.Boka po batimsindikiza Mumerikebu.
1Muda tubile twatilekana nabo,na twatisafiri mubahari,tuiikite moja kwa moja pa'mji wa Kosi,na malabo yake tuikite mji wa Rodo,na boka kolyo tuikite mji wa Ptara. 2Tupatike meli yayoka kuyenda Foinike,twatisafiri na meli yoo.3Patuikite nnongi ya kisiwa cha Kipro,tuilekite upande wa mashoto,tuikite mpaka Siria,twaitosa nanga katika mji wa Tiro,kwa mana kolyo nga meli yatipakulilwa lishehena lyake. 4Baada ya kuabona banafunzi,twatama masoba saba.Banafunzi aba bammakiya Paulo pitya kwa Roho panga ywembe kana ayende Yerusalemu.5Hata patuitimize masoba ago,twenga twatiboka kuyenda zetu.Bote pamope,na alwawa babe na bana babe,batitusindikiza katika ndela yitu mpaka patuboi panja ya mji.Boka po twatipiga magoti pwani,na kuloba,twatiagana kila yumo. 6Twapanda mu'meli,na bembe batikerebuka kae munyumba yabe.79Patuyomwile safari yitu boka Tiro,tuikite Tolemai.Palo tuasimamii alongo,na tama nabo kwa lisoba limo. 8Malabo yake tubokite kuyenda Kaisaria.Twenga tujingii munyumba ya Filipo,muhubiri wa injili,ywabile yumo wa balo saba,ni twenga tutami pamope naye. Mundu yolo abile na alombo ncheche makikra ambao baritabiri.10Baada ya tama kwa masoba kadhaa,atiuluka boka Uyahudi nabii yumo ywa kemelwa Agabo. 11Ywembe atiisa kwitu na atiutola mkanda wa Paulo.kwa huo atiyataba magolo na maboko gake mwene nobaya,"Roho Mtakatifu abaya nyoo," "Bayahudi ba Yerusalemu balowa kuntaba mundu ywamilikiya mkando wolo,nibembe balowa kunkabidhi mumaboko ga bandu ba mataifa."12Patuyowine makowe aga,twenga na bandu babile atama mahali palo twatimsihi Paulo kana ayende Yerusalemu. 13Nga Paulo kayangwa,"Mupanga kele,mwalela na kunivunja mwoyo wango? Kwa mana nibile tayari,kufungwa kwaa kae,lakini pia bulagwa kolyo Yerusalemu kwa ajili ya lina lya Ngwana Yesu." 14Kwa mana Paulo apala kwaa kushawishiwa,tulekite no baya,"Bai mapenzi ya Ngwana yapangike."15Baada ya masoba aga,tutolile mifuko yitu na kupanda kuyenda Yerusalemu. 16Baadhi ya banafunzi boka Kaisaria pia batikengamana na twenga. Batinneta mundu yumo ywakemelwa Mnasoni,mundu wa Kipro,mwanafunzi wa zamani,ambaye tutami naye.17Patuikite Yerusalemu,alongo balitukaribisha kwa puraha. 18Malabo yake Paulo atiyenda pamope na twenga kwa Yakobo,na apindo bote babile poo. 19Baada ya kuwasalimu,alibapeya taarifa yimo baada ya yenge ya makowe ambayo Nnongo apangite nkati ya mataifa kwopitya huduma yake.20Muda bayowine ago,batimsifu Nnongo,na kummakiya,"Ubweni,alongo,kubile na maelfu ilenga baaminiya nkati ya Ayahudi.Bembe bote babile na nia ya kuikamwa saliya. 21Babakilwe kuhusu wenga,panga wafundisha Ayahudi batama kati ya mataifa kunleka Musa,na panga uwabakiye kana baatahiri bana babe,na kana baipange desturi ya zamani.22Tupalikwa panga namani?Bila shaka balowa yowa kuwa weka uisile. 23Nga nyo upange chelo ambacho twenga twakubakiya nambeambe:tubile na bandu ncheche ambao batiweka nadhiri. 24Watole bandu aba na ujitakase mwene pamope nabembe,na uwalipiye gharama yabo,ili waweze kunyoa ntwe wabe.Nga nyoo kila yumo apate kuyowa panga makowe gaamakiwe kuhusu wenga ni ubocho.Balowa kujifunza panga wenga kae uikengama saliya.25Lakini kwa habari ya mataifa ambao babile baumini,twaandikiye na kutoa maagizo panga bapalikwa kujiepusha na ilebe vyatitolewa dhabihu kwa sanamu,na myai,bokana na chelo chakinyongwa,na bajiepushe na umalaya." 26Nga nyo,Paulo atibatola analome na lisoba lya nyaibele,atijitakasa mwene pamope nabembe,na kujingya mu'hekalu,kutangaza kipindi cha masoba ya kujitakasa,mpaka sadaka yatolewa kwa ajili ya kila yumo wao.27Masoba ago saba payakaribie yomoka,baadhi ya Bayahudi boka Asia bamweni Paulo mu'lihekalu,na makutano batikasirika,na kunnyoshea maboko. 28Babile bakikombwa ndoti,"Bandu ba Israeli,mutusaidie.Ayoo nga yolo mundu ywafundisha bandu kila mahali makowe ambayo ni kunchogo na bandu,saliya,na mahali pano.Pia atibaleta Ayunani katika lihekalu na kupanajisi mahali pano patakatifu." 29Kwa mana mwanzo babile bamweni Trofimo Muefeso abile pamope niywembe mjini,na bembe patangite panga Paulo annetike mulihekalu.30Mji wote ubile na taharuki,na bandu babutuka pamope ni kunkamwa Paulo.Patintoa panja ya lihekalu,na nnango mara itabilwe. 31Pababile bakijaribu kummulaga,habari iikite kwa nkolo wa jeshi lya alinzi kuwa Yerusalemu yote ibile itwelilwe ghasia.32Mara iyo atibatola askari na jemedari atikibutukia kipenga sa bandu.Muda bandu bamweni nkolo ba jeshi na askari atimkaribia na kunkamwa Paulo. 33Boka po nkolo wa jeshi atiamuru atabwe minyororo ibele.Kannaluya wenga wa nyai na upangite kele.34Baadhi ya bandu katika kipenga babile batipayuka kilebe cheno benge chelo.Kwa mana jemedari aweza kwaa kuwamakiya chochote kwa sababu ya yelo ndoti,atiamuri Paulo aletwe mkati ya ngome. 35Bai paakite mu'ngazi,atitolewa na askari kwa sababu za kipenga sa bandu. 36Maana kipenga sa bandu batikengamana na yendelea kukombwa ndoti,"muntole yolo!"37Paulo paabile atiletwa nkati ya ngome,atimmakiya nkolo wa jeshi,"Naweza kukumakiya kilebe?" Yolo nkolo wa jeshi kabaya,"Je walongela kiyunani? 38Je wenga wa Mmisri ambaye awali utiongoza uasi na kubatola magaidi elfu ncheche mmwitu?"39Paulo kabaya,"Nenga na Myahudi,boka mji wa Tarso ya Kilikia.Nenga ni raia wa mji maarufu.Naaloba,mniruhusu nilongele na bandu." 40Muda jemedari ampeya ruhusa,Paulo ayemi pa'ngazi na kutoa ishara kwa bandu kwa luboko lwake.Muda woo pabile na ukimya muno,akalongela nabo kwa Kiebrania. kabaya.
1"Alongo na tate bango,muupekanie utetezi wango wanalowa kuupanga kwinu nambea,mbe." 2Kipenga sa bandu pakiyowine Paulo akilongela nabo kiebrania,batinyamaza.Kabaya.3"Nenga na myahudi,nibelekwile mji wa Tarso eneo lya Kilikia,ila niipatike elimu katika mji wolo,mu'magolo ga Gamalieli.Natifundishwa lingana na ndela sahihi ya saliya ya tate bitu.Nenga nibile na bidii ya Nnongo,kati mwenga mwabote mwamubile leno. 4Natibatesa kwa ndela yee mpaka kubulagwa,natibakamwa analome na alwawa na kubatupa mu'ligereza. 5Hata kuhani nkolo na apindo bote baweza kutoa ushahidi panga natipokya barua boka kwabe kwa ajili ya alongo babile Dameski,kwango nenga kusafiri kuyenda kolyo.Ibile nialete bandu Yerusalemu kwa ndela yee ili batabilwe no adhibiwa.6Itokea panga panibile nikisafiri no karibia Dameski,majira ya mutwekati ghafla bweya nkolo uisile boka kumaunde natumbwa kuniangaza. 7Natitomboka pae na kupekaniya lilobe lyabaya,'Sauli,Sauli kwa mwanja namani waniudhi?' 8Nkayangwa,'wenga wa nyai,Ngwana?' Kanibakiya,'Nenga na Yesu Mnazareti,ambaye wenga waniudhi.'9Balo babile na nenga baibweni bweya,ila bayowine kwa lilobe lya yolo ywalongela na nenga. 10Nikabaya,'Nipange namani,Ngwana?' Ngwana kanibakiya,'Yema na ujingye Dameski;kolyo walowa bakiwa kila kilebe chaupalikwa kukipanga.' 11Naweza kwaa kubona kwa mana ya mwangaza wa bweya wolo,bga nibokite Dameski kwa kuongozwa na maboko ga balo babile na nenga.12Kolyo natikwembana na mundu ywakemelwa Anania,ywabile mundu ywaikamwa saliya na mwene kuheshimika nnongi ya Bayahudi bote batami kolyo. 13Kaisa kwango,na ayemi nnongi yango,no baya,'nongo wango Sauli,upate kuona.'Kwa muda wowolo natibona.14Akabaya,'Nnongo wa tate yitu atikuchawa wenga upate kugatanga mapenzi gake,kumwona yolo ywabile na haki,na kuiyowa lilobe yaiboka mu'nkanwa wake. 15Kwa mana walowa pangika shahidi kwake kwa bandu bote nnani ya uyabonekeya na kugapekaniya. 16Bai nambeambe kwa namani wasubiri?Amka,ubatizwe,ukaoshe dhambi yako,ukilikema lina lyake.'17Baada ya kukerebuka Yerusalemu,na panibile nikisali nkati ya lihekalu,ikatokea panga nipeilwe maono. 18Namweni kanibakiya,'Hima na utoke Yerusalemu haraka,kwa sababu balowa kuuyeketya kwaa ushuhuda wako kuhusu nenga.'19Nikabaya,'Ngwana,bembe bene batangite kuwa natibafunga muligereza na kuwakombwa balo baaminiya katika lisinagogi. 20Na myai ya Stephano shahidi wako yatimwagwa,Nenga pia nibile nayemile papipi na kuyeketya na nibile nalinda ngobo ya balo babile bakimulaga.' 21Lakini atinibakiya,"Uyende kwa sababu nenga nalowa kukutuma uyende mbale kwa bandu ba mataifa."'22Bandu batinruhusu alongele nnani ya neno lee.Lakini badae patilipaza lilobe no baya,mwondoe mundu yolo katika nnema"kwa sababu ni sahihi kwaa atame." 23Pababile bakipaza lilobe,na kutupa ngobo yabe na kutupa mavumbi nnani, 24jemedari nkolo atiamuru Paulo aletwe mu'ngome.Atiamuru analuywe huku akikombwa mijeredi,ili ywembe mwene atange kwa namani babile babile bakikombwa ndoti ya naman yelo.25Hata pababile batimfunga kwa kamba,Paulo ammakiye yolo akida ywayemile papipi ni ywembe,"Je!ni haki kwinu kunkombwa ywabile Mrumi na bado ahukumilwa kwaa?" 26Yolo akida paayowine maneno aga,kayenda kwa jemedari nkolo na kummakiya,abaya,"Upala kupanga namani?Kwa maana mundu yolo mrumi."27Jemedari nkolo kaisa na kummakiya,"Nibakiye,je wenga ni raia ba Rumi?" Paulo kabaya,"Eloo." 28Jemedari kayangwa,"Kwo pitya kiasi kikoro cha pesa nga nilipata uraia." Lakini Paulo kammakiya,"Nenga na mrumi wa kubelekwa." 29Bai balo babile tayari kuyenda kumuuliza kuboka na kumwacha wakati wowolo.Na jemedari niywembe atiyogopa,paayowine kuwa Paulo ni Mrumi,na kwa sababu amtabile30Lisoba lyanyaibele,jemedari nkolo apala kutanga ukweli kuhusu mashtaka ga Bayahudi dhidi ya Paulo.Nga nyoo atimfungua vifungo vyake ni kuamuru akolo ba makuhani na baraza lyote bakwembane.Kanneta Paulo pae,ni kumbeka katikati yabe.
1Paulo kaalolekea moja kwa moja bandu ba libaraza no baya,"Mwaongo bango,natitama nnongi ya Nnongo kwa dhamira inoite hadi leno." 2Kuhani nkolo Anania atiamuru balo bayemi papipi ni ywembe bankombwe munkano wake. 3Nga nyo Paulo kammakiya,"Nnongo alowa kukukombwa wenga,ukutwa watipakwa chokaa.Uyemi utinihukumu kwa saliya,ni ywembe waamuru nikombwe kunchogo na saliya?"4Balo babile bayemi papipi ni ywembe babaya,"Nga nyoo wamtukangana kuhani nkolo wa Nnongo?" 5Paulo kabaya"mwalongo bango,nenga,nitangite kwaa panga yolo ni kuhani nkolo.Kwamana iandikwile,walowa longela vibaya nnani ya mtawala wa bandu bako."6Paulo paabweni panga upande umo wa libaraza ni Masadukayo na benge Mafarisayo,kapaza lilobe no baya,"alongo bango,nenga na Mfarisayo,mwana wa Mfarisayo.Ni kwa sababu yee nategemea kwa ujasiri ufufuo wa bandu ba kiwo natihukumilwa nabo." 7Paabaya nyoo,malumbano makolo yapangite kati ya Mafarisayo na Masadukayo,na mkutano utibaganyika. 8Mana Masadukayo ubaya ntopo ufufuo,na malaika wala ntopo roho,ila Mafarisayo ubaya aga gote gabile.9Ghasiua ngolo yatitokea na baadhi ya baandishi babile upande wa Mafarisayo bayemi na kujadili,babaya,"tubweni kwaa chochote kibaya dhidi ya mundu yolo.Namani mana roho au malaika alongela na ywembe?" 10Muda pabile na hoja ngolo,nkolo wa majeshi ayogope panga Paulo alowa papuliwa ipande ipande na bembe,nga nyo atiamuru anajeshi bauluke pae na kuntola kwa nguvu boka kwa ajumbe ba libaraza,na kunneta katika ngome.11Kilo yanyaibele Ngwana ayemi karibu ni ywembe no baya,"Kana uyogope,kwa kuwa wanishuhudia katika Yerusalemu,nga nyo walowa panga ushahidi katika Roma kae."12Paikite bwamba,baadhi ya Ayahudi bapangite liagano na kukema laana nnani yabembe bene:babaya panga balyaa kwaa wala nywaa chochote mpaka pabambulaga Paulo. 13Pabile na bandu zaidi ya arobaini ambao bapangite njama yee.14Bayenda kwa akolo ba makuhani na apindo no baya,"Tujibekite bene katika lana kolo,tukyee kwaa chochote mpaka tumulage Paulo. 15Nga nyo nambeambe,libaraza lyatimmakiya jemedari nkolo annete kwinu,kati panga mwaiamua kesi yake kwa usahihi.Kwitu tubile kwaa tayari kumulaga kabla aisa pano."16Lakini mwana wa dada bake na Paulo ayowine pabile na njama,atiyenda kajingya ndani ya ngome na kummakiya Paulo. 17Paulo kankema akida yumo kabaya,"Mtole muinja yolo kwa jemedari,maana abile na neno lya kummakiya.18Bai akida kantola yolo kijana ni kumpeleka kwa jemedari nkolo kammakiya,"Paulo yolo ywatabilwe anikemile kapala nikuletee kijana yoo kwako.Abile na neno lya kummakiya." 19Yolo jemedari nkolo kamkamwa kwa maboko kajitenga ni ywembe kando,na kunnaluya,"Ni kilebe gani ywapala kunibakiya?"20Yolo kijana kabaya,"Bayahudi bampatike kukuloba unnete Paulo malao katika libaraza kati panga wapala kupata habari yake kwa usahihi muno. 21Bai wenga kana ukubali mana bandu zaidi ya arobaini bamvizia.Batijifunga kwa laana,balyee kwaa wala nywaa mpaka palo bambulaga.Hata nambeambe babile tayari,bakilinda kibari boka kwako."22Bai yolo jemedari nkolo annekite kijana ayende zake,baada ya kumwagiza "kana ubakiye mundu yeyote panga umeniarifu aga." 23Abakema maakida abele kabaya batayarishe askari mia ibele kabaya na askari apanda farasi sabini,na babile na mikuki mia ibele,mwalowa boka zamu ya tatu ya kilo. 24Kaabakiya kubeka banyama tayari ambaye Paulo alowa kuntuma na kuntola salama kwa Feliki Gavana.25Atiandika batua kwa namna yee, 26Klaudio Lisia kwa Liwali mtukufu Feliki,salamu. 27Mundu yolo akamwile na bayahudi babile karibu kumulaga,nga po nayenda pamope na kikosi cha askari na kumwokoa,paniipatike habari ya kuwa ywembe ni raia wa kirumi.28Nipala kutanga kwa namani watimshitakia,nga nyo natimpeleka katika libaraza. 29Nibweni panga abile ameshitakiwa kwa ajili ya maswali ga saliya yabe,wala ashitakiwa kwaa kwa neno lolote lyastahilia kubulagwa. 30Boka po itangike kwango panga pabile na njama dhidi yake,nga nyo kwa haraka natimtuma kwako,na kubaagiza wamshitakia balete mashitaka dhidi yake nnongi yako.Batiagana.31Bai balo askari bakatii amri:batimtola Paulo bakampeleka hata Antipatri kilo. 32Lisoba lyanyaibele,maaskari banyansima baalekite baloa apanda farasi bayende pamope ni ywembe,na bembe batikerebuka zao katika ngome. 33Na bapanda farasi pabaikite Kaisaria,na kumpeya liwali yelo barua,wambekite Paulo nnongi yake.34Ni ywembe liwali paaisomile barua,kannaluya Paulo atiboka jimbo gani;paatangite panga ni mubdu wa Kilikia, 35kabaya,"Nalowa kukupekania wenga pabaisile balo bakushitakiya,"atiamuru abekwe katika ikulu ya Herode.
1Baada ya masoba matano.Anania kuhani nkolo,baadhi ya apindo na msemaji yumo ywakemelwa Tertulo,bayenda palo.Bandu aba banetike mashitaka dhidi ya Paulo kwa Gavana. 2Paulo paayemi nnongi ya Gavana,Tertulo atumbwile kunshitaki no baya kwa gavana,"Kwa sababu yako tubile na amani kolo;na kwa maono yako yatileta mageuzi yanoite katika litaifa lyetu; 3Bai kwa shukrani yote twapokya kila kilebe chaakipangite,Wasalam mheshimiwa Feliki.4Lakini kana nikuchoshe muno,nakusihi ugapekanie maneno machunu kwa fadhili yako. 5Kwa maana tumpatike mundu yolo nkorofi,na ywasababisha Ayahudi bote kuiasi dunia. Kae ni kiongozi wa madhehebu ya Wanazorayo.(Zingatia:sehemu ya maneno ya mstari wolo 24:6 6Na kae alijaribu kulitia lihekalu unajisi nga nyo twatimkamata,ubile kwaa mu'nakala bora za kale). (Zingatia:Mstari wolo7Lisiasi,afisa,aisile na kuntola kwa nguvu mumaboko yitu,ubile kwaa munakala bora ya maandiko ga kale). 8Ukinnaluya Paulo kuhusu makowe aga,hata waweza kujifunza ni kilebe gani twamshitakia." 9Bayahudi nabo batimshitaki Paulo,babaya panga makowe gabile kweli.10Liwali paampungia luboko ili Paulo alongele,Paulo kayangwa,"Nitangite panga kwa miaka yanyansima ubile mwamuzi wa litaifa lee,na nibile na furaha kujieleza mwene kwako. 11Waweza kuhakikisha kuwa yayomwike kwaa masoba zaidi ya komi ni ibele boka panatipanda kuyenda kuabudu Yerusalemu. 12Na banikwembine katika lihekalu,nabisha kwaa na mundu yoyote,na nipangite kwaa fujo katika mkutano,wala katika masinagogi wala nkati ya mji; 13na wala baweza kwaa kuhakikisha kwako mashitaka wanayoyashitaki dhidi yango.14Ila nakiri lelo kwako,ya panga kwa ndela yelo ambayo dhehebu,kwa ndela yeyelo natimtumikia Nnongo wa tate bitu.Nenga na mwaminifu kwa yote yabile katika saliya na maandiko ya manabii. 15Nibile na ujasiri wowolo kwa Nnongo ambao hata abo nao batilenda,kuisa kwa ufufuo wa bandu ba kiwo,kwa bote bene haki na babile kwaa na haki kae; 16na kwa lee,napanga kazi ili niwe na dhamira ibile kwaa na hatia nnongi ya Nngongo na nnongi ya bandu pitya makowe gote.17Nambeambe baada ya miaka ganyansima niisile kuleta msaada kwa litaifa lyango na zawadi ya fedha. 18Nipangite nyoo,Bayahudi fulani ba Asia banikwembine nkati ya sherehe ya utakaso ndani ya lihekalu,bila likundi lya bandu wala ghasia. 19Bandu aba ambao ipalikwe kuwapo nnongi yako nambeambe na babaye chelo wakibona nnani yango kati babile na neno lolote.20Au bandu aba bene babaye ni likosa gani balibweni kwango paniyemite nnongi ya libaraza lya kiyahudi; 21Ila kwa ajili ya kilebe chimo nikibayite kwa lilobe paniyemi katikati yao,'ni kwa sababu ya ufufuo ba bandu ba mu'kiwo mwenga mwanihukumu."22Feliki abile atitaarifiwa vizuri kuhusu ndela,na atiuahirisha mkutano,Kabaya,"Lisia jemedari paaisa pae boka Yerusalemu nitatoa maamuzi dhidi ya mashitaka yinu." 23Nga nyo atiamuru akida amlinde Paulo,ila abe na nafasi na hata abile kwaa mundu bakiwakanikiya marafiki bake bamsaidie wala bamtembelee kwaa.24Baada ya masoba kadhaa,Feliki atikerebukia na Drusila nyumbowe ywabile Myahudi,atimtuma kumwita Paulo na akibapekania boka kwake habari za imani nkati ya Kristo Yesu. 25Ila Paulo paabile akijadiliana naywembe kuhusu haki,kuwa na kiasi na hukumu yaisile,Feliki akapata hofu kayangwa,"uyende kutalu kwa nambeambe,ila nikipata muda kae,nalowa kukukema."26Muda wowolo,atitegemea panga Paulo ampeya mbanje kwa eyo amkemile mara zanyansima akilongela naywembe. 27Ila miaka ibele yapeta,Porkion Festo abile Liwai baada ya Feliki,ila Feliki atipala kujipendekeza kwa Bayahudi,nga nyo atinleka Paulo pae ya uangalizi.
1Nga Festo ajingii mu'jimbo lee na baada ya masoba matatu kayenda boka Kaisaria mpaka Yerusalemu. 2Kuhani nkolo na Bayahudi mashuhuri bannetike mashitaka dhidi ya Paulo kwa Festo,na batilongela kwa nguvu kwa Festo. 3Na bannobia Festo fadhili nnani ya habari za Paulo apate kunkema Yerusalemu ili bapate kumulaga mundela.4Lakini Festo kaayangwa panga abile mfungwa katika Kaisaria,na panga ywembe mwene alowa kerebuka kolyo haraka. 5Abaya "Kwa eyo,balo ambao baweza,waweza kuyenda kolyo ni twenga.Mana kibile kilebe kibaya kwa mundu yolo,mpalikwa kunshitakia."6Baada ya tama masoba nane au komi zaidi,atikerebuka Kaiaria.Na lisoba lyanyaibele atami katika iteo cha hukumu na kuamuru Paulo aletwe kwake. 7Paaikite,Ayahudi boka Yerusalemu bayemi papipi,batoa mashitaka ganyansima mazito ambayo baweza kwaa kugathibitisha. 8Paulo atijitetea no baya,'ni nnani kwaa ya lina lya Ayahudi,nnani kwaa ya lihekalu,na nnani kwaa ya Kaisari,nipangite mabaya.'9Lakini Petro apala kujipendekeza kwa Ayahudi,na nyoo kayangwa Paulo kwa baya,'Je,upala kuyenda Yerusalemu na hukumilwa na nenga kuhusu makowe aga huko?' 10Paulo kabaya,'Nayema nnongi ya iteo cha hukumu cha Kaisari ambapo nipalikwa hukumilwa.Nawakosea kwaa Ayahudi,kati wenga utangite vema.11Mana itei nimekosa na mana nipangite chastahilia kiwo,nikanikiya kwaa kubulagwa.Lakini mana mashitaka gabe ni kilebe kwaa,ntopo mundu ywaweza kunikabidhi kwao.Nannoba Kaisari.' 12Baada Festo kulongela na libaraza kayangwa,"unnoba Kaisari,walowa yenda kwa Kaisari."13Baada ya masoba kadhaa,mpwalume Agripa na Barnike baikite Kaisara kupanga ziara rasmi kwa Festo. 14Baada ya tama hapo kwa masoba ganyansima,Festo atiwasilisha kesi ya Paulo kwa Mpwalume,Kabaya,'Mundu yumo alekitwe pano na Feliki kati mfungwa. 15Panibile Yerusalemu makuhani akolo na apindo ba Ayahudi bannetike mashitaka nnani ya mundu yolo kwango,na bembe banaluya nnani ya hukumu yake. 16Kwa lee nenga naayangite panga ni desturi kwaa ya Aroma kumtoa mundu kwa upendeleo badala yake,mtuhumiwa apalikwa kuwa na nafasi ya kugakabili bashitaki bake na kujitetea nnani ya tuhuma zake.17Kwa eyo pabaisile pamope pano.niweza kwaa subiri,lakini lisoba lyake lyanyaibele natama pa iteo cha hukumu na kuamuru mundu yolo aletwe ndabi. 18Muda bashitaki bake bayemi na kunshitaki,nilifikiri panga ntopo mashitaka makolo gabile nnani yake. 19Badala yake,babile na mabishano fulani pamope ni ywembe kuhusu dini yao na kuhusu Yesu ambaye ywaawile,lakini Paulo abaya kuwa abile nkoto. 20Nibile nitangite kwaa namna ya kuchunguza likowe lee,na ninnaluye mana alowa yenda Yerusalemu kuhukumilwa nnani ya makowe aga.21Lakini Paulo paakemelwa abekwe pae ya ulinzi kwa ajili ya uamuzi wa Mpwalume,niliamuru abekwe hata panimpelekeye kwa Kaisari.' 22Agripa atilongela na Festo,"nipala yenda nanenga kumpekania mundu yolo." Festo kabaya,"walowa mpekania malabo."23Malao yake,Aripa na Bernike baikite na sherehe yanyansima;baikite katika ukumbi na maafisa ba majeshi,na bandu mashuhuri ba mji.Na Festo alipotoa amri,bannete Paulo kwao,Paulo aisile kwao. 24Festo kabaya,"Mpwalume Agripa,na bandu bote ambao mubile pano pamope natwee,mwalolekeya mundu yolo;jumuiya yote ya Ayahudi kolyo Yerusalemu na pano bapala nibashauri,na bembe bakombwa ndoti kwango panga kana atame.25Nibweni panga apangite kwaa lolote lyastahili bulagwa;lakini kwa sababu 26akemelwa na Mpwalume,niliamua kumpeleka kwake. Lakini nibile ntopo kilebe cha kuandika kwa Mpwalume.Kwa sababu yee,ninnetike kwako,hasa kwako wenga,Mpwalume Agripa,ili nipate kuwa na kilebe sa kuandika kuhusu kesi. 27Kwa mana nibweni ibile kwaa na maana kumpeleka mfungwa na bila kugabona mashitaka yanayomkabili.
1Nga nyo,Agripa kammakiya Paulo,'Unaruhusiwa kujitetea.'Nga nyo Paulo kanyosha luboko lwake akajitetea nyoo. 2"Najibonekeya mwenye furaha,Mpwalume Agripa,ili kupanga kesi yango nnongi yako leno dhidi ya mashitaka yoti ya Ayahudi. 3Hasa,kwa mana wenga ni mtaalamu wa desturi za Ayahudi na maswali.Nga nyo naloba unipekaniye kwa uvumilivu.4Kweli,Ayahudi bote batangite namna natama tangu uinja wango katika litaifa lyango kolyo Yerusalemu. 5Banitangite tangu mwanzo na bapalikwa kuyeketya panga natama kati Mfarisayo,dhehebu lyalibile msimamo mkale katika dini yetu.6Nambeambe niyemi pano nihukumiwe kwa sababu nenga natiilinga ahadi ambayo Nnongo apangite na tate bitu. 7Ayee nga ahadi ambayo makabila yitu komi na ibele yatumaini pokya kati bamwabudu Nnongo kwa bidii kilo na mutwekati.Ni kwa ajili ya litumaini lee,mpwalume Agripa,panga Ayahudi banishitaki. 8Kwa mwanja namani yeyote kati yinu anafikiri ni ajabu panga Nnongo hufufua bandu ba kiwo?9Muda umo niikite mwene panga nipangite makowe ganansima dhidi ya lina lya Yesu wa Nazareti. 10Nipangite aga katika Yerusalemu;Naatabike baamini banyansima muligereza,na nibile na mamlaka boka kwa akolo ba makuhani kupanga nyoo;na muda wa babulagwa,nipigire kura nnani yao. 11Mara yanansima natiwaadhibu katika masinagogi yote na nilijaribu kuwapanga baikane imani yao.Nibile na hasira muno nnani yao na natiabutukiya hata katika miji ya ugenini.12Muda panibile napanga aga,niyenda Dameski,nibile na mamlaka na maagizo boka kwa makuhani akolo, 13nibile mundela muda wa mutwekati,Mpwalume,nibweni mwanga boka kumaunde ubile mkale kuliko liumu na lyating'ara kutuzunguka nenga na bandu batisafiri pamope na nenga. 14Twenga twabote twatitomboka pae,niyowine lilobe lyatibaya na nenga ikabaya katika lugha ya kiebrania,'Sauli,Sauli kwa mwanja namani wanitesa? Ni vigumu kwako kuukombwa teke mchokoo.15Nga nikabaya,'Wenga wa nyai,Ngwana?' Ngwana kayangwa,'Nenga na Yesu ambaye wanitesa. 16Nambeambe inuka uyemi kwa magolo gako;sababu kwa likusudi lee nenga natibonekana kwako,natikuchawa kuwa mtumishi na shahidi nnani ya makowe ambayo utangite kuhusu nenga nambeambe na makowe nalowa kukubonekeya baadae; 17na Nalowa kukulopwa boka kwa bandu ba bandu ba mataifa ambapo nakutuma, 18Kufungua minyo yabe na kubatoa mulibendo kuyenda mu'bweya na boka mu'nguvu ya nchela nakunkerebukiya Nnongo,ili bapate pokya boka kwa Nnongo msamaha ba sambi na urithi ambao niwepeya balo banibatengile kwa imani yaibile kwango.19Nga nyo mpwalume Agripa,naweza kwaa kuasi maono ga kumaunde, 20lakini,kwa balo babile katika Dameski kwanza,na boka po Yerusalemu na nchi yote ya Yudea,na pia kwa bandu ba mataifa yenge,natihubiri panga batubu na kunkerebukia Nnongo,bapange matendo yastahiliya toba. 21Kwa mana eyo Ayahudi bakamwile mulihekalu,bakajaribu kunibulaga.22Nnongo amenisaidia mpaka nambeambe,nga nyo nayema na kushuhudia kwa bandu ba kawaida na kwa balo akolo nnani ya yalo ambayo manabii na Musa bagabaya yalowa pangika na vingine kwaa; 23Panga Kristo lazima alowa teseka na alowa wa kwanza kufufuka boka mu'kiwo na kutangaza bweya kwa Ayahudi na bandu bamataifa.24Paulo paayomwile kujitetea,Festo abaya kwa lilobe likolo,'Paulo wenga wa mwenda wazimu!masomo gako gakupangite uwe mwendawazimu. 25Lakini Paulo kabaya,Nenga na mwendawazimu kwaa,mheshimiwa Festo;lakini kwa ujasiri nabaya maneno ga ukweli mtupu. 26Kwa mana mpwalume atangite kuhusu makowe aga;nga nyo,nilongela kwa uhuru kwake,kwa mana nibile na uhakika panga ntopo lolote lyalifichika kwake;kwa mana lee lipangikwa kwaa pembeni.27Je,ubaaminiya manabii,mpwalume Agripa? Nitangite panga uaminiya.' 28Agripa kammakiya Paulo,'kwa muda mwipi waweza kunishawishi nenga na kunipanga Mkristo? 29Paulo kabaya,"Nannoba Nnongo panga,kwa muda mwipi au mrefu,wenga kwaa,ila pia bote mwamuniyowine leno,mupangike kati nenga,lakini bila yelo minyororo ya muligereza."30Nga nyo mpwalume ayemi,na liwali,na Bernike kae,na balo babile batama pamope nao. 31Batiboka ukumbini,walilongela bembe kwa bembe no baya,'Mundu yolo astahili kwaa kiwo wala kifungo'. 32Agripa kammakiya Festo,"mundu yolo aweza kubekwa huru mana aikanikiya rufani kwa Kaisari."
1Paiamuliwe panga tupalikwa tunasafiri kwa mase kuyenda Italia,watimkabidhi Paulo na afungwa benge kwa afisa yumo wa jeshi lya Kiroma ywakemelwa Julio,wa Kikosi cha Agustani. 2Tukapanda meli boka Adrmitamu,ambayo ibile itisafiri kandokando ya pwani ya Asia.Nga nyo tujingii mubahari.Aristaka boka Thesalonike ya Makedonia kayenda pamope natwee.3Lisoba lya nyaibele tuikite katika mji wa Sidoni,ambapo Julio atimpangia kwa ukarimu na atibaruhusu kuyenda kwa rafiki zake kupokya ukarimu wabe. 4Boka po twayenda mu'bahari tukasafiri kuzunguka kisiwa cha Kipto ambacho kibile kimeukinga mbepo,kwa mana mbepo ubile ukitukabili. 5Baada ya kuwa tumesafiri katika mase yabile papipi na Kilikia na Pamfilia,twaisa Mira,mji wa Lisia. 6Palo yolo afisa wa jeshi lya Kiroma,akaikuta meli boka Alexandria ambayo ibile itisafiri kuelekea Italia.Akatupandisha ndani yake.7Baada ya kusafiri mbolembole kwa masoba ganyansima na hatimaye tuikite kwa taabu karibu na Kinidas,mbepo waruhusu kwaa kae kuelekea ndela yoo,nga nyoo tukasafiri kandokando ya kivuli cha Krete tukiukenga mbepo,mkabala na Salmone. 8Twatisafiri kandokando ya pwani kwa ugumu,mpaka tuikite mahali pakemelwa Fari Haveni ambayo ibile papipi na mji wa Lasi.9Tutweti muda mwingi muno,na muda wa mfungo wa Ayahudi ubile umepita pia,nambeambe ibile ni hatari kuyendelea kusafiri.Nga nyo Paulo atitukanikiya, 10no baya,"Alalome nibweni safari ambayo twapala kuitola ywalowa kuwa na madhara na hasara yanyansima,ni kwamizigo kichake kwaa na meli,lakini pia maisha yitu." 11Lakini afisa yumo wa jeshi la Kiroma atimpekaniya muno ngwana wake na mmiliki wa meli,kuliko makowe ambayo galongelwa na Paulo.12Kwa sababu bandari ibile kwaa sehemu rahisi tama kipindi sa mbepo,mabaharia banyansima batisauri tusafiri boka palo,ili kwa namna yoyote tukiweza kuika mji wa Foinike,tutame palo kipindi sa mbepo,Foinike ni bandari kolyo Krete,na itilinga kaskazini na kusini mashariki. 13Mbepo ya kusini pautumbwile kuvuma mbolembole,mabaharia bapatike chelo ambacho babile bakihitaji.Bating'oa nanga na kusafiri kandokando ya Krete papipi na pwani.14Lakini baada ya muda mwipi mbepo nkali,waukemelwa wa kaskazini mashariki,utumbwile kutukombwa boka ng'ambo ya kisiwa. 15Muda meli yatilemewa na kushindwa kuikabili mbepo,twatikubaliana na hali yee,tukasafiri nao. 16Tukabutuka pitya wolo upande ubile utiukenga mbepo wa kisiwa kikemelwa Kauda;na kwa taabu muno twatifanikiwa kuuokoa mtumbwi.17Baada ya kuwa tumeivuta,balitumia kamba kuifunga meli.Batiyogopa panga tungeweza kuyenda katika eneo lya mchanga wanyansima wa Syiti,nga nyo batiulua nanga na batiendeshwa kandokando. 18Tukombwile kwa nguvu muno na dhoruba,nga nyo lisoba lyanyaibele mabaharia batumbwile kutupa miziogo boka mu'meli.19Lisoba lya tatu,mabaharia batumbwile kuyatoa mase kwa maboko gabe bene. 20Muda ambao liumu na ndondwa yatuangazia kwaa masoba ganyansima,bado dhoruba ngolo itukombwile,na matumaini panga twalowa lopolelwa yatiboka.21Baada ya kuwa batiyenda muda mrefu bila chakulya,nga Paulo ayemi katikati ya mabaharia kabaya,"Alalome,mpalikwa kunipekaniya,na kana tuiboite nanga boka Krete,ili kupata madhara aga na hasara. 22Nambeambe naafariji panga mube na mwoyo,kwa sababu pabile kwaa na upotevu wa maisha kati yinu,ila hasara ya meli.23Kwa mana kilo chakipitike malaika wa Nnongo,ambaye yolo Nnongo nenga ni wake,na ambaye namwabudia kae-malaika bake ayemi pembeni yango 24no baya,"Kana uyogope Paulo.Lazima uyemi nnongi ya Kaisari,linga,Nnongo katika wema wake akupeile aba bote ambao wasafiri pamope nawenga. 25Nga nyo,alalome,mujipe mwoyo,kwa sababu namwaminiya Nnongo,panga ipalika kati yaanibakiye. 26Lakini lazima tuumie kwa kukombwa katika baadhi ya visiwa."27Pauikite kilo ya komi na ncheche,patubile tukiyendeshwa kolyo na kolyo mu'bahari ya Adratik,kati kilo ya manane nyoo,mabaharia batifikiri panga batikaribia nchi kavu. 28Balitumia milio kupima kina cha mase na kupata mita thelathini na sita,baada ya muda mwipi bapema bapatike mita ishirini na saba. 29Batiyogopa kwanza twaweza kugonga miamba,nha nyo bakaulua nanga ncheche boka katika sehemu ya kuwekea nanga no kuloba panga bwamba uise mapema.30Balo mabaharia batiipala namna ya kuitelekeza yelo meli na balizishusha majini boti njunu na kulopwa maisha,na bapangite kuwa wanatupa nanga boka sehemu ya nnongi ya boti. 31Lakini Paulo kambakiya yolo askari wa jeshi la Kiroma na balo askari,"Muweza kwaa kuilopwa ila aba bandu babakia mu'meli." 32Boka po balo askari bakatike kamba na yelo boti ilekitwe itolwe na mase.33Muda mwanga wa bwamba paubile utijitokeza,Paulo atibasihi bote angalau balyee kisunu.Kabaya,"Ayee nga lisoba lya komi na ncheche mwalenda bila kulyaa,mwalyaa kwaa kilebe. 34Nga nyo nawasihi mtole chakulya kisunu,kwa sababu yee ni kwaajili ya tama kwinu;na ntopo hata nywili yimo ya ntwe winu yalowa potea. 35Paayomwile baya nyoo,atitola mkate na kumshukuru Nnongo nnongi ya minyo ga kila mundu.Boka po kaetekwana mkate no tumbwa lyaa.36Boka po bote batiwa mwoyo na bembe batola chakulya. 37Tubile bandu 276 nkati ya meli. 38Paayomwile lyaa pakayukwita,baipangite meli nyepesi kwa kutupa ngano nkati ya mase.39Paibile mutwekati,paibweni kwaa nchi kavu,lakini babweni sehemu ya nchi kavu yaijingya mumase yaibile na mchanga wanyansima.batilongela kati baweza kuiendesha meli kuelekea palo. 40Nga nyoo batizilegeza nanga bazilekite mumase.Katika muda wowolo batizilegeza kamba za tanga na kuiinua sehemu ya nnongi kuelekea katika mbepo,nga nyo batielekea katika iyo sehemu yabile na mchanga wanyansima. 41Lakini baisile mahali ambapo mikondo ibele ya mase itikwembana,na meli ikaelekya mchangani.Na yelo sehemu ya nnongi ikakwama palo na iweza kwaa boka,lakini sehemu ya mbele uya meli itumbwile kutekwanika kwa sababu ya ukale wa mawimbi.42Mpango wa balo askari ubile ni kuwabulaga wafungwa,ili panga ntopo ywaweza ogelea na kutoroka. 43Lakini yolo askari wa jeshi la Kiroma apala kumwokoa Paulo,nga nyo akausimamisha mpango wabe;na akaamuru balo ambao baweza kuogelea baruke boka melini kwanza bayende nchi kavu. 44Boka po alalome benge balowa kunkengama,benge nnani ya ipande ya mbao na benge nnani ya ilebe yenge boka mu'meli.Kwa ndela yee ipangike panga bote twalowa ika salama nchi kavu.
1Patuikite salama,tutangite panga kisiwa kikemelwa Malta. 2Bandu batama poo ni balo patupeya ukarimu wa kawaida wa kwaa,ila baliwasha mwoto na kutukaribisha twabote,kwa sababu ya ula na mbepo yaibile itiendelea.3Lakini Paulo paabile atikusanya mzigo wa anju na kuubeka pamwoto,nng'ambo nchunu ywabile na sumu aboka mu'yelo anju kwa sababu ya lelo lijoto,na akajizungusha mu'maboko gake. 4Bandu wenyeji wa palo pabamweni yolo mnyama atining'ia boka mu'maboko gake,babaya bene kwa bene,"Mundu yolo hakika ni muuaji ambaye aboka mulibahari,lakini haki haimuruhusu tama."5Lakini ywembe atintupia yolo mnyama katika mwoto na apata kwaa madhara yoyote. 6Bembe batimgojea avimbe kwa homa au atomboke gafla na kubulagika.Lakini baada ya kunlolekeya kwa muda mrefu na kubona panga ntopo likowe ambalo ni lakwaida kwaa kwake,balibadilisha malango yabe no baya abile nongo.7Bai mahali palo papipi pabile na bui ambayo ubile mali ya nkolo wa kisiwa,mundu ywakemelwa Pablio.Atitukaribisha na kutukarimu kwa masoba atatu. 8ipalike panga tate ba Pablio abile na homa na ugonjwa wa kuhara.Na Paulo pmwendea,akiloba,kabeka maboko nnani yake,na kumponya. 9Baada ya lee pangika,bandu benge palo pakisiwa baabile atamwe batiyenda na kuponelwa. 10Bandu batimuheshimu kwa heshima yanyansima.Tubile twatijiandaa kusafiri,batupeya yelo twahitajia.11Baada ya miei itatu,twatisafiri nkati ya meli ya iskanda ambayo ibile imepigwa mbepo kolyo pakisiwa,ambayo viongozi wake babile alongo abele mapacha. 12Baada ya kuwa twatua katika mji wa Sirakusa,twatama kolyo masoba atatu.13Iapangike palo twatisafiri katika mji wa Regio.Baada ya lisoba limo mbepo wa kusini uboite ghafla,na baada ya masoba abele tuikite katika mji wa Putoli. 14Kolyo twatikwembana baadhi ya alongo na twatikaribishwa na tama nao kwa masoba saba.Kwa ndela yee tuisile Rumi. 15Boka kolyo balo alongo,baada ya kuwa wayowine habari zetu,baisile kutupokya kolyo kulisoko lya Apias na Hotel tatu.Paulo paabweni balo alongo atimshukuru Nnongo kajipea ujasiri.16Patujingii Roma,Paulo atiruhusiwa tama kichake pamope na yolo askari ywabile akinlinda. 17Bai ibile baada ya masoba atatu Paulo atibakema pamope balo alalome babile viongozi kati ya Ayahudi. Pabaisile pamope,abaya kwao,"Alongo,pamope na panga nipangite kosa lolote kwa bandu aba au panga kinchogo na taratibu za apindo bitu batuyongolya,natitolewa kati mfungwa boka Yerusalemu mpaka katika maboko ga Arumi. 18Baada ya kunnaluya,batamaniya kunileka huru,kwa sababu kwabile ntopo sababu kwango nenga yastahili adhabu ya kiwo.19Lakini balo Ayahudi pabalongela kinyume cha shauku yabe,nililazimika kukata rufaa kwa Kaisaria,ila ibile kwaa kati panga naleta mashitaka nnani ya litaifa lyango. 20Kwa sababu ya kukata kwango rufaa,nga nyo,niloba kubabona na longela namwenga. Kwa sababu ya chelo ambacho Israeli abile na ujasiri nacho,nitabilwe na kifungo chee.21Boka po bammakiya,"Twapokya kwaa barua boka Yudea kuhusu wenga,wala ntopo nongo ywaisa na kutoa taarifa au baya neno lolote linoite kwaa nnani ya wenga. 22Lakini twapala kuyowa boka kwako wawaza namani kuhusu lee likundi lya bandu aba,kwa sababu iyowanike kwetu panga lalongela kinyume kila mahali."23Pababile batitenga lisoba kwa ajili yake,bandu banyansima baisa mahali paabile atama.Kabaya lelo likowe kwao na kushuhudia kuhusu ufalme wa Nnongo.Atijaribu kubashawishi kuhusu Yesu,kwa namna zote ibele boka katika saliya ya Musa na boka kwa manabii,toka bwamba mpaka kitamwinyo. 24Baadhi ya bembe batishawishika kuhusu makowe yalo yabayilwe,na benge baaminiya kwaa.25Pabatishindwa yeketyana bene kwa bene,batiboka baada ya Paulo kulibaya likowe lee limo,"Roho Mtakatifu abaya vyema pitya Isaya nabii kwa tate bitu, 26Abaya,'Yenda kwa bandu aba ubaye,"Kwa makutu yinu mwalowa sikia,lakini mupekania kwaa;na kwa minyo yinu mwalowa lola lakini mutangite kwaa.27Kwaajili ya mioyo ya bandu aba ibile dhaifu,makutu gabe gapekanie kwa taabu,watifunga minyo yabe;ili panga kana patange kwa minyo yabe,na kupekania kwa makutu gabe,na kutanga kwa mioyo yabe,na kerebuka kae,na nalowa kubaponya."28Kwa eyo mpalikwa kutanga panga awoo wokovu wa Nnongo utipelekwa kwa bandu ba Mataifa,na balowa kuwapekania." (Zingatia;Mstari eoo 29"Muda paubile ulongela makowe aga,bayahudi batiboka,babile na mashindano makolo kati yabe," ntopo mu nakala za kale).30Pulo atami mu'nyumba yake ya kupanga kwa miaka yote ibele,na atibakaribisha bote baisile kwake. 31Abile akihubiri ufalme wa Nnongo na abile akifundisha makowe nnani ya Ngwana Yesu Kristo kwa ujasiri wote.Ntopo ywankanikiya.
1Nine katachinu fiba mnombo wito na tumishi wa kanisa lyabilekenkrea, 2lenga wete mwaweza kupokya nakati gwana mupange nyo mu kicho cha dhamani cha baba-aminite na mayeme pamote najwembe kwa likowe lyolyoti lyabalipala, maana jwembe mwene abi mwadumu wa bamachima na kwa ajili yango na mwene.3Salamu yake Priska na Akila bapanga lyengo pamote na nenga nti ya Kristo Yesu. 4Ago kwa maisha gango batigaharisha maisa gabebene. Nipiya sukulani kabase, nanengabaikwa, ilana Makanisa gote ga-amataifa. 5Mulisalimu kanisa lyalibile kachino, musalimie Epanieto npendwa wango, jwembe mwele wa Kristo akwo Asia.6Musalimu Mariamu jwapangite lyengo kwa Kanisa kwa ajili jino. 7Musalimie Androniko na Yunia, alongobango na-atabilwa twaboti na nenga. Wa muhimu pamope na mitume, ngabo nabembe batilongalya kutanga Kristo kabla yangone. 8Musalimie Ampliato, jwanipendile nkati ya gwana.9Musalimie Urbano, mpanga kasi nyango nkiya Kristo na Stakis npendwa wango. 10Musalimu Apele, jwa yuketilwe katika Kristo, Mwasalimu bote ba-babile mu nyumba ya Aristobulo. 11Msalimu Heroditoni, nongo wango, muwasalie bote ba-babile mu nyumba ya Narkiso, baba-bile mu nyumba ya Gwana.12Musalimie Trifaina na Trifosa, baba-panga lyungo kwo kasana kwa Gwana. Muwasalimu 13Muwasalimu Persisi jwani npendile, nembe apangite lyengo sana kwa Gwana. Muwasalimie Rufo, jwachaulilwe kati Gubwana na maa-bakena bango. 14Muwasalimu Asinkrito, Frego, Herme, Paroba, Herma na alongobote baba-bile pamope.15Munisalimie Filologo na Yulia, Nerea na lalabake, na OLipa, na bamini boti baba-bile pamope, 16Munisalimie kilayumo kwa busu takatifu. Makanisa gote katika Kristo ngunda kusalimu.17Tubwe nendakunoba, Mwalongo, Mukufikilie ku-usu ya-bo-baba-sababisa N-gawanyiko na ipingamizi. Bagunda kuchongu na mapundiso na gamupundisilwe, Mwagalambuke mwabuke akwo kwabe. 18Mana bandu katibo-batumikia kwa Kristo Gwana, ila matumbo gabe bene. Kwo longula kwabe terebu pongesana kwa uboso bekonga myoyo ya baba-bile kwa na atia.19Kwa Liano watiikwinu mumwikya kila jumo. Kwanyo, nipulaike mwanjamwe, ila nipala mwemube na busala mubehali inanoga, nakotokabana halia nnongiya ubaya. 20Nnongo wa amani achelewa kwa kumwangamiza chula pai ua lwayo lwinu. Uruma ya Gwana witu Yesu Kristo ibe-pamoja na mwenga.21Timotheo, mpanga lyengo pamope na nenga, enda kusalimu, na Lukio, Yosini na Sospeter, alongabango. 22Nenga, Terto, wanuandika ujumbe go nundakusalimu kwa Linalya Gwana.23Goya, jwa -nitunjike na kwa likanisa lyote lyenda kusalimu , Erasto, mbeka akiba wa mji, enda kwa salimu, Pamopena kwarto jwai nongo. 24(Uruma ya Gwana Yesu Kristo itame namwe. Amina25Sayino kwake jwembe jwebinauwezo kupanga muyeme na injili na mapundisho ga Yesu Kristo tigana na funulijwa kwa sili ya yaiji liwe kwa wakati wamachima. 26Kwo kwi-ti-imani pamope na mataifa ngote.27Kwa Nnongo kiyake mwewe hekima, pulya Yesu Kristo, kubena lumbilwa kwangaliyo moka. Amina
1Paulo ywakemilwe ni Kristo pangika Mtume kwa mapenzi ga Nnongo,ni Sosthene nnuna witu. 2Kwa likanisa lya Nnongo lyalibile Korintho,kwa balo ambabo babekilwe wakfu mu Yesu Kristo,babakemilwe panga bandu atakatifu twaandikya kae balo boti babakema lina lya Ngwana witu Yesu Kristo mahali palo,Ngwana wabe ni witu. 3Neema na amani ibe kwinu buka kwa Nnongo tate bitu ni Ngwana witu Yesu Kristo.4Masoba gote nimsukuru Nnongo wango kwa ajili yinu,kwa sababu ya neema ya Nnongo ywabile awapeile Yesu Kristo. 5Abapangite kuwa matajiri mu'kila ndela,katika longela pamope maarifa gake. 6Abapangite matajiri,kati ushuhuda kuhusu Kristo wautithibitisha kuwa kweli nkati yinu.7Kwa eyo ipungwa kwaa karama ya kiroho,kati samubile na kilulu so kuulinda ufunuo wa Ngwana witu Yesu Kristo. 8Alowa kumwimarisha mwenga mpaka mwisho,ili kana mukaumilwe lisoba lya Ngwana witu Yesu Kristo. 9Nnongo ni mwaminifu ywabile abakemile mwenga mu'ushirika wa mwana wake,Yesu Kristo Ngwana witu.10Nambeambe niasihi mwainja ni numbwango,pitya lina lya Ngwana witu Yesu Kristo,panga mwabote muyikityange,ni panga kana kube ni banganika nkati yinu.Niasihi muungane pamope mu'nia jimo. 11Mana bandu ba nyumba ya Kloe batumakiye kuwa kubile ni banganika nkati yinu.12Nibile na mana yee:Kila yumo abaya "nenga na ywaa Paulo",au "nenga ni ywaa Apolo," au nenga nI ba Kefa" au "nenga ni wa Kristo." 13Je! Kristo atebanganika?Je Paulo atisulubilwa kwaajili yinu?Je!mwatibatizwa kwa lina lya Paulo?14Nenda kumshukuru Nnongo kuwa nimbatiliza kwaa yeyete,ila Krispo ni Gayo. 15Yee yabile panga ntopo ywoywoti aweza baya mwabatizwa kwa lina lyango. 16(Pia natekuabatiza ba nyumba ya Sephania.Zaidi ya palo,nitangite kwaa kati nambatiza mundu ywenge yeyote).17Kwa kuwa,Kristo antumile kwaa batiza ila ubili injili.Antumile longela kwa maneno ga ekima ya kimundu,ili panga ngupu ya msalaba wa Kristo kana ubuke.18Kwa kuwa ujumbe wa msalaba ni upuuzi kwa balo batiwaa.Lakini kwa balo ambabo Nnongo atikwalopwa,ni ngupu ya Nnongo. 19Kwa kuwa iandikilwe,"Nalowa kuiharibu hekima ya ywabile ni busara.Nalowa kuuharibu ufahamu wa babile ni malango."20Abile kwako mundu ywabile ni busara? ywabile kwako ywabile ni elimu?ywabile kwako ywabaya nga mshawishi wa dunia yee? Je Nnongo aigalambwile kwaa hekima ya dunia yee no pangika ulalo? 21Buka dunia ipangika mu'hekima yake intangite kwaa Nnongo,impendeza kwaa Nnongo mu'ulalo wabe wa hubiri ili kubalopwa balo baaminiya.22Kwa Ayahudi kulokiya ishara ya miujiza ni kwa Ayunani upala hekima. 23Lakini tumuhubiri Kristo ywaatisulubilwa,ywabile kikwazo kwa Ayahudi na nga ulalo kwa Ayunani.24Lakini kwa balo babakemile ni Nnongo,Ayahudi ni Ayunani,twamuhubiri Kristo kati ngupu ni hekima ya Nnongo. 25Kwa kuwa ulalo wa Nnongo wabile ni hekima kuliko ya bandu,ni udhaifu wa Nnongo wabile ni ngupu kuliko ya bandu.26Lola wito wa Nnongo nnani yinu,ainja ni nnumbwa ngo.Ni baingi kwaa nkati yinu mwabile ni hekima mu'viwango vya bandu.Ni baingi kwa nkati yinu mwabile ni ngupu.baingi kwaa nkati yinu mubelekwi mu ukolo. 27Lakini Nnongo asawile ile ya kilalo ya dunia ili kwiaibisha yabile ni hekima.Nnongo asawile sa'kinyatike mu'dunia kukiabisha sa kibile ni ngupu.28Nnongo asawile chelo cha hali ya pae ni chabile chakisalaulilwe mu'dunia.Asawile ata ilebe ambayo yabalangilwe kwaa pangika ilebe,kwa kuipanga ilebe kwaa yabile ni yhamani. 29Apangite nyoo ili kana abe yeyote ywabile ni sababu ya kuipunia nnonge yake.30Kwa sababu ya chelo chaakipangite Nnongo,nambeambe mubile nkati ya Kristo Yesu,ywabile apangike hekima kwa ajili yinu kuoma kwa Nnongo.Abile nga haki yitu,utakatifu ni ukombozi. 31Kati matokeo,kati liandiko lyatibaya,"Ywaisipu,aisipu mu'Nngwana."
1Paniisile kwinu ainja ni akinalumbwango,niisile kwaa ni maneno ga usawishi ni hekima kati mwanilongela kweli yaiilwe kuhusu Nnongo. 2Niiamuile nitange kwaa sosote panibile nkati yinu ila Yesu Kristo,ni ywembe ywasulubilwe.3Nibile ni mwenga mu'udhaifu,ni mu'hofu,ni mu'lendema muno. 4Ni ujumbe wango nolongela kwango kwabile kwaa mu'longela ushawishi ni hekima.Badala yake,yabile mu'kumdhihirisha Roho ni ya ngupu, 5ili panga imani yinu ibe kwaa mu'hekima ya bandu,ila mu'ngupu ya Nnongo.6Nambeambe twendalongela hekima nkati ya bandu apindo,lakini hekima kwaa ya dunia yee,au ya utawala wa muda woo,ambao wapeta. 7Badala yake,twalongela hekima ya Nnongo mu'ukweli wabonekana kwaa,hekima ibonekana kwaa ambayo Nnongo aisawile kabla ya muda wa utukufu witu.8Ntopo ywoywote ywa atawala ba muda woo ywatangite hekima yee,Kati waitangite mu'muda golwa,kana bansulubishe Ngwana wa utukufu. 9Lakini kati yaiandikilwe,"Makowe yabile ntopo minyo yagabona,ntopo likutu lyagayowa,malango gawasa kwaa,makowe ambayo Nnongo atikuyaandaa kwa ajili ya balo bampendile ywembe.10Aga nga makowe amabayo Nnongo atigaumwa petya kwa Roho,kwa mana Roho uchunguza kila kilebe,hata makowe gabile nkati ya Nnongo. 11Kwa kuwa nyai ywatangite malango ga mundu,ila Roho ya mundu nkati yake? Nga nyo kae,ntopo ywatangite makowe ga nkati ya Nnongo,ila Roho wa Nnongo.12Lakini tupoki kwaa roho ya dunia,lakini roho ywabilke aboka kwa Nnongo,ili tuwese tanga kwa uhuru wa makowe aga tupeilwe ni Nnongo. 13Twabaya makowe aga kwa maneno,ambayo Roho utupundisha.Roho ugatafsiri maneno ga kiroho kwa hekima ya kiroho.14Mundu ywabile kwaa wa roho apokii kwaa makowe ambayo ni ya Roho wa Nnongo,kwa kuwa ago nga upuuzi kwake. Aweza kwaa kugatanga kwa sababu yatangika kwa roho. 15Kwa yolo wa kiroho huhukumu makowe yote.Lakini huhukumilwa ni wenge. 16"Ywa nyai ywaweza kuyatanga malongo ga Ngwana,ambae ywaweza kumpundisha ywembe?" Lakini twabile ni malango ga Kristo
1NI nenga,ainja ni alombo bango,nibayite kwaa ninenga kati bandu bakiroho,lakini kati ni bandu ba yega.Katu ni bana bachunu mu'Kristo. 2Nibanyweishe maziwa na nyama kwaa,ka mana mubile kwaa tayari kwa lyaa nyama.Na hata nambeambe mubile kwaa tayari.3Kwa kuwa mwenga bado ba yega.Kwa kuwa bwiu ni majiuno yatibinekana nkati yinu. Je mutama kwaa lingana na yega,ni je,mutyanga kwaa kati kawaida ya bandu? 4Kwa mana yumo abaya,"Namkengama Paulo"Ywenge ubaya "Nampala Apolo,"mutama kwaa kati bandu? 5Apolo ywa nyai?na Paulo ywa nyai?Amanda ba yolo ywamwaminiye,kwa kila ambaye Ngwana ampeile lijukumu.6Nenga nipandike,Apolo abeka mase,lakini Nnongo kaikuza. 7Kwa eyo,ywabile kwaa panda wala ywabeka mase abile ni chochote.Lakini Nnongo ywaikuzile.8Nambeambe ywapandae ni ywabeka mase bote ni sawa,ni kila yumo alowa pata ujira wake lingana na kazi yake. 9Kwa kuwa twenga twa atendaji ba Nnongo,mwenga mwa bustani ya Nnongo,nyumba ya Nnongo.10Bokana na neema ya Nnongo yanipeilwe kati mjenzi nkolo,naubekite msingi,ni ywenge ywachengite nnani yake.Lakini mundu abe makini jinsi ywachenga nnani yake. 11kwa kuwa ntopo ywenge ywaweza chenga msingi wenge zaidi ya uchengwite,ambao ni Yesu.12Nambeambe,kati yumo winu achenga nnani yake kwa dhahabu,mbanje ya thamani,nkongo,manyei,au manyei, 13Kazi yake iyowanike,kwa bweya wa mutwekati walowa dhihirika.Kwa kuwa yalowa dhihirika ni mwoto.Mwoto walowa jaribu ubora wa kazi ya kila yumo apangite.14Kati chochote mundu ywachengite chalowa tama,ywembe alowa pata zawadi. 15Lakini kati kazi ya mundu yatitinia kwa mwoto,alowa pata hasara.Lakini ywembe mwene alowa lopolelwa,kati yakuepuka ni mwoto.16Mutangite kwaa kuwa mwenga ni lihekalu lya Nnongo ni kwamba Roho wa Nnongo atama nkati yinu? 17Kati mundu ywaliharibu lihekalu lya Nnongo,Nnongo alowa kumwaribu mundu yoo.Kwa mana lihekalu lya Nnongo ni litakatifu,nga nyoo ni mwenga.18Mundu alongele ubocho kwaa mwene,kati yeyote nkati mwinu anadhani abile ni hekima mu'nyakati zino,ube kati "mlalo" nga apalikwa kuwa na hekima. 19Kwa kuwa hekima ya dunia yee ni ulalo nnonge ya Nnongo,kwa kuwa iandikilwe,"Hubanasa babile ni hekima kwa hila zabe." 20Ni kae "Ngwana atangite malango ga babile ni busara ni ubatili."21Nga nyo mundu aipunie kwaa bandu!kwa mana ilebe yote ni yinu. 22Kati ni Paulo,au Apolo,au Kefa,au dunia,au maisha,au kiwo,au ilebe yaibile,au yalowa tama.Yote ni yinu, 23ni mwenga ni ba Kristo na Kristo ni ba Nnongo.
1Ayee nga mundu ywatubalanga twenga,kati amanda ba Kristo ni mawakili ba siri ya kweli ya Nnongo. 2Katika lee,chakipalikwa kwa uwakili ni kwamba bawe ba kutumainiya.3Lakini kwango nenga ni kilebe kichunu muno kuwa nendahukumilwa ni mwenga au hukumu ya bandu,kwa kuwa naihukumu kwaa nenga na mwene. 4Naihukumu kwaa nenga na mwene,ayee ibile kwaa na mana kuwa nenga na mwene haki.Ila Ngwana nga anihukumuye.5Kwa eyo,kana muipale hukumu nnani ya lolote kabla ya muda,kabla ya kuisa Ngwana.Alowa kubaleta mu'bweya makowe gaabile mu'libendo ni kuipunua kusudi ya mwoyo.Nga kila yumo apokya sifa yake kwa Nnongo.6Nambeambe,ainja ni alombo bango,nenga namwene na Apolo niitumi kanuni yee kwa ajili yinu,ili kuoma kwitu mwaweza kuipunza maana ya baya,"Uyende kwaa zaidi ya yaiandikilwe." Ayee nga kuwa ntopo yumo winu ywaipunia nnani ya ywenge. 7Maana ywa nyai ywabona tofauti nkati yinu ni ywenge. Ni namani chaubile nacho chaukipokya bure?Kati uyomwa pokya bure kwa namani mwaipunya kati mwapanga kwaa nyoo?8Tayari mubile ni yoti mpala!Tayari mwabile ni utajiri!Mtumbwa tawala ni kwamba mwamiliki zaidi yitu twenga!Kweli,napala umiliki mwema ili kwamba tumiliki pamope ni mwenga. 9Kwa eyo nawasa Nnongo atubekite twenga twa mitume kati kutubonesha wa mwisho mu'mistari ya maandamano ni kati bandu bahukumilwe ku'waa.Twabile kati tamasha kwa ulimwengu,kwa malaika ni kwa anadamu.10Twenga twaalalo kwa ajili ya Kristo,lakini mwenga mwa mubile ni hekima mu'Kristo.Tu anyonge,lakini mwenga mwabile ni ngupu.Mwaheshimilwa,lakini twenga twadharauliwa. 11Hata saa ino twabile ni njala ni kiu,tubile kwaa ni ngobo,tubile ni mapigo,ni kae ntopo makazi.12Twapanga kazi kwa bidii,kwa maboko yitu wene.Mana tudharaulilwe,twabariki.Muda tubile ni mateso,tugapumiliea. 13Mana tutukanganwe,tugarudishe kwa upole.Tubile,ni bado twabalangilwa kuwa kati tukanilwa ni dunia ni uchapu kwa makowe gote.14Niandika kwaa makowe aga kuaaibisha mwenga,lakini kuarudi mwenga kati bana bango waniwapendile. 15Hata kati mwabile ni baalimu komi elfu mu'Kristo mwabile kwaa ni tate baingi.Kwa kuwa nabile tate yinu mu'Yesu Kristo petya injili. 16Naasihi munigeye nenga.17Ayee nga sababu nimtumile kwinu Timotheo,mpendwa wango ni mwana mwaminifu mu'Ngwana. Alowa kuakombokya ndela yango mu'Kristo,kati yaniapundisha kila mahali na kila likanisa. 18Nambeambe baadhi yinu kabajisifu,batenda kati nalowa isa kwaa kwinu.19Lakini nendaisa kwinu kitambo,kati Ngwana atipenda.Nga nalowa kuitanga maneno yabe kwaa balo bajisifu,lakini nalowa kuibona ngupu yabe. 20Kwa kuwa upwalume wa Nnongo ubile kwaa mu'maneno ila katika ngupu. 21mupala namani? Niise kwinu ni fimbo au kwa upendo ni katika roho ya upole?
1Tuyowine taarifa kuwa kwabile ni umalaya nkati yinu,aina ya umalaya ambayo ibile kwaa hata nkati ya bandu wa Mataifa. Tubile ni taarifa kuwa yumo winu gonja ni nyumbo wa tate bake. 2Mwenga mwaisifu!Badala ya huzunika?Yolo ywapangite nyoo apalikwa kuondolewa nkati yinu.3Ingawa nabile pamope ni mwenga kwa yega lakini nibile ni mwenga kiroho,niyomwile kumhukumu ywembe ywapangite nyoo,kati yaibile. 4Mana mukengamite pamope kati lina lya Ngwana witu Yesu,ni roho yango ibile palyo kati kwa ngupu ya Ngwana witu Yesu,niyomwile kunhukumu mundu yoo. 5Niyomwile kunkabidhi mundu yolo kwa nchela ili yega yake iharibiwe,ili roho yake iweze kulopolelwa mu'lisoba lya Ngwana.6Maipuno yinu nga ilebe inoite kwaa.Mutangite kwaa chachu njene uharibu donge zima? 7Muisapishe mwenga mwene chachu ya kunchogo,ili mube donge lyayambe,ili mube nkate wauchakachuliwa kwaa.Kwa kuwa,Kristo,Mwana Ngondolo witu wa pasaka ayomwi kuchinja. 8Kwa eyo tusherehekee karamu ni achachu kwaa ya kinchogo,chachu ya tabia mbaya ni abou.Badala yake,tushehekee ni nkate ubekelwa kwaa chachu ba unyenyekevu ni kweli.9Niiandikile mu'barua yango kuwa kana muichangabane ni amalaya. 10Nibile kwaa ni maana ya bamalaya ba dunia yee,au na babile ni tamaa au anyang'anyi au abudia sanamu kwa tama kutalu ni bembe,bai ipalikwa mtoke mudunia.11Lakini nambeambe naandikia kana muyangabane na yoyote ywakemelwa muinja ni alombo mu'Kristo,lakini atama katika umalaya ywabile ni mwene kutamani,au nnyang'anyi,au mwaabudu sanamu,au atukangana au alevi.Wala mulye kwaa ni ywembe mundu wa namna yee. 12Kwa eyo naiuluya kinamani kubahukumu balio mkati ya likanisa? 13Lakini Nnongo enda hukumu babile panja."Umboywe mundu mwovu nkati yinu"
1Yumo winu mana abile ni tatizo na ywenge,ni ywenge atithubutu kuyenda ku'mahakama ya babile kwa na haki kuliko nnongi ya baaminiya? 2Mutangite kwaa kuwa baumini walowa kuuhukumu ulimwengu? Ni kati mwenga mwalowa hukumu ulimwengu.muweza kwaa amuliya makowe gabile kwaa ni muhimu? 3Mutangite kwaa kuwa twalowa kubahukumu malaika? Kwa kiasi gani zaidi,twaweza amua makowe ya maisha aga?4Kati twaweza hukumu makowe ga maisha aga,kwa mwanja namani mwathubutu peleka mashitaka nnongi ya bayemile kwaa mulikanisa? 5Nilongela aga kwa aibu yinu.Ntopo ywabile ni busara nkati yinu wa kutosha beka makowe sawa kati ya alongo ni alongo? 6Lakini kati ya ibile nambeambe,mwaminiya yumo uyenda mu'mahakama dhidi ya muumini ywenge,ni mashitaka ago ubekwa nnongi ya hakimu ywange aminiya!7Ukweli ni kuwa kubile ni matatizo nkati ya Bakristo yatetike usumbufu tayari kwinu. Kwa mwanja namani muteseke kwaa ni ganoite kwaa?Kwa mwanja muyeketya ubocho? 8Lakini mwapangite ubou ni kuabocholia wenge,ni habo nga aija ni alombo binu!9Mutangite kwaa kuwa babile kwaa ni haki balowa kuurithi kwaa upwalume wa Nnongo? Kana muaminiye ubocho.Baasherati,baabudu sanamu,amalaya,afiraji,alawiti, 10mwii,bachoyo,balevi,anyang'anyi,batukangana-ntopo kati yabe ywalowa kuurithi upwalume wa Nnongo. 11Ni bembe babile baadhi yibe ni mwenga.Lakini mmoyomwike takasilwa tengwa kwa Nnongo lakini mpangilwe haki nnongi ya Nnongo pitya lina lya Ngwana Yesu Kristo na kwa Roho wa Nnongo witu.12"Ilebe yoti ni halali kwango,"lakini kila kilebe kwaa chabile ni faida."Ilebe yoti ni halali kwango,"lakini nalowa tawaliwa kwaa ni chimo nkati yake. 13"Chakulya ni kwa ajili ya ndumbo,ni ndumbo ni kwa ajili ya chakulya,"lakini Nnongo alowa kuvipotwa vyoti.Yega uumbilwe kwaa kwa ajili ya ukahaba,badala yake,yega ni kwa ajili ya Ngwana,ni Ngwana alowa uhudumia yega.14Nnongo atemfufua Ngwana ni twenga kae alowa kutufufua kwa ngupu yake. 15Mutangite kwaa kuwa yega yabile ni muunganiko ni Kristo? Mwaweza kuitola iungo ya Kristo ni kuyenda kuiunganisha ni kahaba?Iwezekana kwaa!16Mutangite kwaa kuwa ywaungana ni kahaba abile yega yimo ni ywembe?Kati andiko lya libaya,"Abele balowa kuwa yega yimo." 17Lakini ywa ungana ni Ngwana alowa pangika roho yimo pamope ni ywembe."18Muutile umalaya!Kila sambi ya aipanga mundu ibile panja na yega yake.Lakini umalaya,mundu upanga sambi dhidi ya yega yake mwene.19Mutangite kwaa kuwa yega yinu ni lihekalu lya Roho Mtakatifu. Ywatama nkati yinu,yolo ywamupeilwe kuoma kwa Nnongo? mutangite kwaa kuwa mwenga kwaa mwabene? 20Kwa mupemewa kwa thamani.Kwa eyo muntukuze Nnongo kwa yega yinu.
1Kuhusu makowe aga mwamuniandikiye:Kwabile ni muda ambapo unoite nnalome kana agonje ni nyumbo wake. 2Lakini kwa sababu ya majaribu ganyansima ga umalaya kila nnalome abe ni nyumbowe,ni kila mwanamke abe ni nchengowe.3Nchebgo apalikwa kumpeya nnyumbo haki yake ya ndoa,ni nyonyonyo nyumbo kwa nchengowe. 4Nyumbo kwaa abile na mamlaka nnani ya yega yake,ni nchengo.Na nyonyonyo,nchengo ni ywembe abile kwaa ni mamlaka nnani ya yega yake,ila nnyumbo abile nayo.5Kana munyimane kwaa mana mugonjike mpamo,ila mana muyeketyana kwa muda pulani.Mupange nyoo ili kupata muda wa kuloba.Boka po mwaweza rudiana kae pamope,ili nchela kana abajaribu kwa kukosa kiasi. 6Lakini nilongela makowe aga kwa hiari ni kwa amri kwaa. 7Natamaniya kila yumo abe kati nenga yanibile.Lakini kila yumo abile ni karama yake kuoma kwa Nnongo.Ayoo abile ni karama yee,ni yolo abile ni karama yenge.8Kwa balo baolewa kwaa ni ajane nabaya kuwa inanoga kwabe kati bakibaki bila kobekwa,kati yanibile nenga. 9Lakini kati baweza kwaa kuizuia,bapalikwa kobekwa.Kwa mana heri kwabe kobekwa kuliko beka tamaa.10Nambeambe kwa balo bakobekwile niapeya amri,nenga kwaa ila Ngwana."Nnyumbo kana atengane ni nchengo bake." 11Lakini kati aitenga boka kwa nchengo wake,atame bila kobekwa au apatane ni nchengowe.Ni "nchengo kana ampeye talaka nnyumbo bake."12Lakini kwa benge,nalongela nenga,Ngwana kwaa kuwa kati nongo yoyote abile ni nnyumbo ywaaminiya kwaa ni aridhika tama naywembe,apalikwa kwaa kunneka. 13Kati nnwawa abile ni nchengo ywaaminiya kwaa,ni mana atiridhika tama niywembe,kana anneke. 14Kwa nchengo ywange aminiya alowa takasika kwa sababu ya imani ya nnyumbo bake.Ni nnwawa ywange aminiya alowa takasilwa kwa sababu ya nchengo ywaaminiya.Ila bana winu wapalika pangilwa safi kwaa,lakini kwa kweli batitakasilwa.15Lakini mpenzi ywange aminiya mana abokite ni ayende.Kwa namna yee,muinja au nnombo atabilwa kwaa ni iapo yabe.Nnongo atukemile tutame kwa amani. 16Utanga namani mana nnwawa,panga waweza kunnopwa nchengowo? Au utanga namani kati nnalome,panga waweza kunnopwa nnyumbowo?17Kila yumo atama maisha kati Ngwana yaatuchawile,kila yumo kati Nnongo yaabakemile bembe.Awoo nga mwongozo wango kwa makanisa goti. 18Abile ywabile atitahiriwe paakemilwe amini?Kana ajaribu kuboywa alama ya tohara yake.Abile yeyote ywakemelwa mu'imani atairiwa kwaa? Apalikwa kwaa tairiwa. 19Kwa lee aidha atitairiwa wala ywabile kwaa tairiwa ntopo matatizo.Chabile ni matatizi ni kuitii amri ya Nnongo.20Kila yumo abaki mu'wito kati yaabile akemilwe ni Nnongo kuaminiya. 21Ubile mmanda muda Nnongo akukemile? Kana ujali kuhusu lee.Lakini mana waweza kuwa huru,panga nyoo. 22Kwa yumo ywakemilwe ni Ngwana kati mmanda ni mundu huru katika Ngwana.Kati yelo,yumo ywabile huru paakemilwe amiya na pangika mmanda wa Kristo. 23Muyomwile pemewa kwa thamani,nga nyoo kana mube amanda ba bandu. 24Ainja ni alombo bango,katika maisha yoyote kila yumo witu patukemilwe aminiya,tutame nyonyonyo.25Nambeambe,balo bote ambao bange kobeka kamwe,nibile kwaa ni amri boka kwa Ngwana.Lakini niapeya mawazo gango kati yanibile.Kwa huruma ya Ngwana,zazibile aminilwa. 26Kwa eyo,nawaza nyoo kwa sababu ya usumbufu,ni vyema nnalome abaki kati ya abile.27Utabilwe kwa nnwawa ni kiapo sa ndoa? Kana uupale uhuru boka kwa yoo.Ubile ni uhuru boka kwa nnyumbo au ukobekwa kwaa.Kana umpale nnyumbo. 28Lakini mana ukobike,upanga kwaa sambi.Na mana nnwawa akobekwa kwaa mana akobekwe,apangite kwa sambi. Bado balo bakobekane bapata masumbufu ga aina mbalembale.Ni nenga nataka nibaepushie ago.29Lakini nabaya nyoo,ainja ni alombo bango,muda ni mwipi.Tangu nambeambe ni kuyendelya,balo babile ni anyumbo babe batame kati babile nabo kaa. 30Bote babile ni huzuni baipanga kati babile kwaa ni huzuni,na bote bapuraike,mana babile ni puaraika,na bote bapemile kilebe chochote,mana hawakumiliki chochote. 31Ni bote baishughulisha ni ulimwengu,bawe kati batishughulika kwaa nakwe.Kwa mana mitindo ya dunia iikite mwisho wake.32Napala mube huru kwa masumbufu yoti.Nnalome ywakobeka kwaa ywajisuhulisha na ilebe yaimhusu Ngwana,namna ya kumpendeza ywembe. 33Lakini nnalome ywakobike ujihusisha na makowe ga dunia,namna ya kumpendeza nnyumbo bake, 34atigawanyika. Nwawa ywakobekwa kwaa au bikra ujihusisha ni ilebe ya Ngwana,namna yee uitenga mu'yega na katika roho.Lakini nnwawa ywakobekwile hujiusisha kuhusu ilebe ya dunia,nmana ya kumpuraisha nchengo wake.35Nabaya nyoo kwa faida yinu mwabene,na naubeka kwaa mtego kwinu.Nabaya nyoo kwa kuwa ni haki.ili kwamba mwaweza kuibeka wakfu kwa Ngwana bila kikwazo sosote.36Lakini mana mundu aweza kwaa kumetendea kwa heshima mwana mwali wake,kwa sababu ya hisia yake zabile ni ngupu muno,leka akobekane ni ywembe kati apendavyo. 37Lakini mana apangite maamuzi ya kobeka kwaa,ni ntopo haja ya lazima,ni mana aweza kuitawala hamu yake,alowa panga inoite kati ankobeka kwaa. 38Nga nyoo,ywamkobeka mwana mwale wake apanga inoite,ni yeyote ywachawa kobeka kwaa apanga inoite muno.39Nwawa atabilwa ni nchengo wake wakati abile nkoto.Lakini mana nchengowe awile,abile huru kobekwa na yoyote ywaampenda,lakini katika Ngwana. 40Bado mu'maamuzi yango,alowa pangilwa puraha muno kati aishi kati abile.Na nawasa kuwa nenga pia nibile na Roho wa Nnongo.
1Nambeambe kuhusu vyakulya yaiboyilwe sadaka kwa sanamu:tutangite panga,"Twenga twabote twabile ni maarifa." Maarifa uleta maipuno,bali upendo uchanga. 2Mana itei yeyote ywawaza panga atangite likowe fulani,mundu yoo bado atangite kwaa impalika yowa. 3Lakini mana itei yumo winu ampendike Nnongo,mundu yoo atangike ni ywenge.4Bai kuhusu lya chakulya yaiboyelwa sadaka kwa sanamu:tutangite kuwa "sanamu ni ilebe kwaa mu'dunia yee," ni ya kuwa ntopo Nnongo ila yumo kae." 5Kwa mana kwabile baingi bakemelwa nnongo mana itei ni kumaunde au mu'dunia,mana ya babile "nnongo ni mangwana banyansima." 6Mana itei kwetu kwabile ni Nnongo yumo kae ywabile nga Tate,na Ngwana yumo Yesu Kristo,ywabile ambaye pitya ywembe ilebe yoti ibile,na pitya ywembe twenga tubile."7Hata nyoo,ujuzi woo ubile kwaa nkati ya kila yumo.Badala yake,benge batishiriki ibada ya sanamu hapo zamani,ni hata nambeambe balya vyakula kati panga ni ilebe chapangilwa sadaka kwa sanamu.Dhamiri yabe itipotoshwa kwa mana yabile dhaifu.8Lakini chakulya chatuthibitisha kwaa twenga kwa Nnongo.twenga twa'abaya muno kati twaliya kwaa,wala wema muno mana itei twalyaa. 9Lakini mube makini panga uhuru winu kwana ube sababu ya kumkwaza ywabile dhaifu katika imani. 10Ebu waza panga mundu akubweni,wenga waubile ni ujuzi,walya chakulya mu'lihekalu lya sanamu.damiri yake mundu ywoo ithibitika kwaa hata ywembe ni ywembe alya ilebe yaitolewa sadaka kwa sanamu?11Kwa eyo kwa sababu ya ufahamu wako wa ukweli nnani ya asili ya sanamu,muinja ni nnombo wako ywabile dhaifu,ywabile pia Kristo awile kwa ajili yake,alowa angamizwa. 12Hivyo,paupangite sambi dhidi ya muinja ni nlobo bako ni kuzijeruhi dhamiri yaibile dhaifu,mpangite sambi dhidi ya Kristo. 13Kwa eyo mana itei chakulya chasababisha kumkwaza muinja au nlombo,nalowa lyaa kwaa nyama kamwe,ili kana nimsababishie muinja au nlombo bangu tomboka.
1Nenga na huru kwaa?Nenga na mtume kwaa?Nenga namweni kwaa Yesu Ngwana witu?Nenga na matunda kwaa ga kazi yango katika Ngwana? 2Mana itei nenga na mtume kwaa kwa wenge,angalau na mtume kwinu mwenga.Kwa kuwa mwenga ni uthibisho wa utume wango katika Ngwana.3Awoo nga utetezi wango kwa balo banichukizabo nenga. 4Je twabile kwaa ni haki ya kulyaa na nywaa? 5Twabile kwaa haki ya kutola nyumbo ywaaminiya kati apangite mitume benge,ni alongo wa Ngwana,ni Kefa? 6Au ni nenga kichango na Barnaba tupalikwa kuipanga kazi?7Ywa nyai ywaipanga kazi kati askari kwa gharama yake mwene? Ywa nyai ywapanda mzabibu ni aulye kwaa matunda gake? Au nyai ywachungae likundi ywanywea kwaa maziwa gake? 8Je nalongela aga kwa mamlaka ga mundu?Saliya alongela kwaa aga?9Kwa mana iandikilwe mu'saliya ya Musa,"kana untabe ng'ombe nkanwa paalya nafaka." Ni kweli panga pano Nnongo abajali ng'ombe? 10Au je alongela kwaa ago kwa ajili yitu? Iandikilwe kwa ajili yitu,kwa sababu ywembe ywalema nafaka impalika lema kwa matumaini,ni ywembe ywauna apalikwa aune kwa matarajio ya shiriki mu'mauno. 11mana itei tutipanda ilebe ya rohoni nkati yinu.Je!ni neno kolo kwitu kuipuna ilebe ya yega boka kwinu?12Mana itei benge bapatike haki yee boka kwinu,Je!Twenga ni zaidi kwaa?Hata nyoo,twalowa kukudai kwaa haki yee.Badala yake,twatipumiliya makowe yote badala ya kuwa kikwazo cha injili ya Kristo. 13Mutangite kwaa ya kuwa bote bapangao kazi mu'luhekalu upata chakulya chabe boka mu'lihekalu?Muntangite kwaa ya kuwa bote bapangao kazi mu'madhabahu? 14Kwa jinsi yoyoyoo,Ngwana atiagiza ya kuwa bote baitangaza injili sharti bapate tama bokana na yoo injili.15Lakini niadai kwaa haki yoti yee.Na niandikile kwaa aga ili likowe lyolyote lipangike kwa ajili yango. Ni heri nibulagwe kuliko mundu yoyote kubatilisha huku kuisifu kwango. 16Maana mana itei naihubiri injili,nibile kwaa sababu ya kuisifia,kwa mana ni lazima niipange nyoo.Ni ole wangu mana niihubiri kwaa injili!17Kwa mana mana nipanga nyoo kwa hiyari yango,nibile ni thawabu. Lakini mana itei ni kwa hiari kwaa,bado nibile na lijukumu lwanipeilwe kuwa wakili. 18Bai thawabu yango ni namani?Ya kuwa niubiripo,naitoa injili bila gharama ni bila tumiya kwa utimilifu wa haki yango yanibile nayo katika injili.19Mana japo nibile huru kwa bote,nipangike mmanda wa bote,ili panga niweze kuwapata banyansima muno. 20Kwa ayahudi nabile kati myahudi,ili niapate Ayahudi.Kwa balo babile pae ya saliya,nibile kati yumo wabe babile pae ya saliya ili niapate balo babile pae ya saliya.Niipangite nyoo ingawa nenga binafsi nibile kwaa pae ya saliya.21Kwa balo babile panja ya saliya,nibile kati yumo wabe panja ya saliya,ingawa nenga binafsi nibile kwaa panja ya saliya ya Nnongo,ila pae ya saliya ya Kristo.Napangite nyoo ili niapate balo babile panja ya saliya. 22Kwa balo babile anyonge nibile nnyonge,ili niapate balo babile anyonge.Nipangike hali yote kwa bandu bote,ili kwa ndela zote nipate kubalopwa baadhi. 23Nenga napanga makowe yote kwa ajili ya injili,ili nipate shiriki katika baraka.24Mutangite kwaa kuwa mu'mbio bote bashindana hupiga mbio,lakini ywapokya tuzo ni yumo? Nga nyoo muipige mbio ili mupate tuzo. 25Mwana michezo uzizuia katika yote awapo mumafunzo.Habo upanga nyoo ili bapokee taji iharibikayo,lakini twenga twatila ili tupate taji yaiharibika kwaa. 26Kwa eyo nenga nitila kwaa bila sababu au nakombwana ngumi kati nakombwa hewa. 27Lakini naitesa yega yango na kuupanga kati mmanda,ili panga mana niisile kuwahubiri benge,nenga namwene kana nibe wa kukanilwa.
1Napala mwenga muntange muinja ni nlombo bango,ya kuwa tate bitu babile pae ya liunde ni bote bapeta mu bahari. 2Bote batibatizwa bawe ba musa nkati ya liunde ni nkati ya bahari, 3ni bote balya chakulya chechelo cha roho. 4Bote banywea munkanwa chechelo cha roho.Mana banywea kuoma mu'mwamba wa roho uliobafuata,ni mwamba woo wabile ni Kristo.5Lakini Nnongo apendezwa kwaa muno ni baingi babe,ni miti zao zabile zatitawanyilwa mu'lijangwa. 6Bai makowe aga yote yabile mifano kwitu,ili twenga kana tube bandu ba tamaniya ganoite kwaa kati bembe bapangite.7Kana mube baabuduo sanamu,kati benge bembe baabile. Ayee nga kati yaaiandikilwe,"Bandu batame pae kabalya ni nywaa,ni batiuluka ni kucheza kwa tamaa ya umalaya." 8Kana tuupange uasarati kati baingi bembe baapangite.Bawile lisoba limo bandu ishirini na tatu ka sababu yee.9Kana tumjaribu Kristo,kati baingi babe bapangite ni batiharibiwa ni nyoka. 10Na kana munung'unike,kati baingi babe baanung'unike ni kuharibiwa ni malaika ba mauti.11Bai makowe aga gapangite kati mifano kwitu.Gaandikilwe ili kutuonya twenga-tuliofikiriwa ni miishio ga zamani. 12Kwa eyo kila ywa ajionae kuwa ayemi awe makini kana aje tomboka. 13Ntopo lijaribu lyaliwapatike mwenga lyabile lya kawaida ya bandu.Ila Nnongo nga mwaminifu.Alowa kubaleka kwaa mjaribiwe pitya uwezo winu.Pamope ni jaribu ywembe alowa kuwapeya nnango wa pitya,ili muweze kulistamili.14Kwa eyo,apendwa wango,muikimbie ibada ya sanamu. 15Nabaya ni mwenga bandu mubile ni malango,ili muamue nnani lyanilongela. 16Kikombe cha baraka twatibarikia,nga ushirika kwaa wa mwai ya Kristo? Mkate wolo tuumegao,nga ushirika kwaa wa yega ya Kristo? 17Kwa kuwa mkate ni umo,twenga twabile banyansima mu'yega pamope.Twenga twabote twapokeya mkate yumo kwa pamope.18Mugalole bandu ba Israel:Je!balo bote balya dhabihu ni ashiriki kwaa mu'madhabahu? 19nilongela namani bai?Ya kuwa sanamu ni ilebe? Au ya kuwa chakulya chaboyilwe sadaka kwa sanamu ni ilebe?20Lakini nalongela nnani ya ilebe yelo yaiboywile sadaka bandu apagani ba mataifa,ya kuwa batitoa ilebe yee kwa nchela na kwa Nnongo kwaa.Ni nenga napala kwaa mwenga shirikiana na nchela! 21Muweza kwaa nywea kikombe cha Ngwana ni kikombe cha nchela.Muweza pangika na ushirika katika meza ya Ngwana na katika meza ya Nchela. 22Au twatia Ngwana wivu?Twabile ni ngupu zaidi yake?23Ilebe yote ni halali,"lakini ni yote yaifaika kwaa .Ilebe yote ni halali," lakini ni yote kwaa yabachenga bandu. 24Ntopo hata yumo ywapala yanoite yake kae.Badala yake,kila yumo ywapala yanoite ya ywenge.25Mwaaweza lyaa kila kilebe chakipemewa kusoko kwa ajili ya dhamiri. 26Mana "dfunia ni mali ya Ngwana,ni yooti yaijazayo." 27Ni mundu ywaaminiya kwaa akibaalika lyaa,ni mwapala yenda,mulye chochote cha awapeile bila kunaluya maswali ga dhamiri.28Lakini mundu mana aabakiye,"Chakulya chee chaboka mu'sadaka ya apagani," kana mulyee. Ayee nga kwa ajili yake ywaamakiye,na kwa ajili ya dhamiri. 29Ni nenga nimaanisha kwaa dhamiri yitu,ila dhamiri ya yolo ywenge.Mana mwanja namani uhuru wango uhukumilwe ni dhamiri ya mundu ywenge? 30Mana itei nenga natumya chakulya kwa shukrani,kwa mwanja namani nitukanilwe kwa ilebe ambayo nimeshukuru kwacho?31Kwa eyo,chochote mwakilya au kunywa,au chochote chamukipanga,mpange yote kwa ajili ya utukufu wa Nnongo. 32Kana mbakoseshe Ayahudi au Ayunani,au likanisa lya Nnongo. 33Mujaribu kati nenga yanijaribie kubapendeza bandu bote kwa makowe yote.Nitafuta kwaa faida yango mwene,ila ya baingi.Ni nenga napanga lee ili bapate lopolelwa.
1Munikengame nenga,Kati na nenga ninkengamite Kristo. 2Nambeambe naasifu kwasababu ya yamunikombokii nenga katki makowe gati. Nabasifu kwa kuwa mugakamwi mapokeo kati yaniyaletike kwinu. 3Bai nataka mutange ya kuwa Kristo ni Ntwe wa kila nnalome,ni ywembe nnalome nga ntwe wa nnwawa,ni ya kuwa Nnongo nga ntwe wa Kristo. 4Kila nnalome ywaloba au ywaboywa unabii mana atipunika ntwe wake atiuabisha ntwe wake.5Lakini kila nnwawa ywaloba au boywa unabii ali abile ni ntwe wake wazi atiuaibisha ntwe wake. Kwa mana ni sawa na kati atinyolewa. 6Mana itei kati nnwawa apunika kwaa ntwe wake,ni akatwe nywili yake ipangike kuwa mwipi.Mana paibile ni oni ya nnwawa kukata nywili yake au nyolewa,bai apunike ntwe wake.7Mana apalikwa kwaa nnalome kupunika ntwe wake,kwa kuwa ywembe mpwano na utukufu wa Nnongo.Lakini nwawani utukufu wa nnalome. 8Mana nnalome abokana kwaa ni nwawa.Ila nwawa abokana ni nnalome.9Wala nnalome aumbilwa kwaa kwa ajili ya nnwawa.Ila nwawa aumbilwe kwa ajili ya nnalome. 10Ayee nga sababu nwawa apalikwa kuwa na ishara ya mamlaka nnani ya ntwe wake,kwa sababu ya malaika.11Hata nyoo,katika Ngwana,nwawa abile kwaa kichake bila nnalome,au nnalome bila nwawa. 12Maana kati ya nwawa aboka kwa nnalome,nyonyonyo nnalome aboka kwa nwawa. Ni ilebe yote uboka kwa Nnongo.13Muhukumu mwabene:Je!ibile sahihi nnwawa annobe Nnongo hali ya ntwe wake ubile wazi? 14Je hata asili kichake haiwafundishi kwaa ya kuwa nnalome abile ni nywili ndefu ni oni kwake? 15Je asili aiwapundhi kwaa kuwa nwawa mana abile ni nywili ndefu ni utukufu kwake? Mana apeilwe nywili ndefu kati ngobo yake. 16Lakini mana itei mundu yoyote apala bishana nnani ya lee,twenga twabile kwaa ni namna yenge,wala likanisa lya Nnongo.17Mu'maagizo yaaisa,nenga niasifia kwaa.Mana mana mukusanywike,kwa faida kwaa ila kwa hasara. 18Mana kwanza,niyowine ya kuwa mkutanapo mulikanisa,kwabile ni mgawanyiko kati yinu,ni kwa sehemu nendaaminiya. 19Kwa mana ni lazima ibe misuguano nkati yinu,ili kwamba balo balioyeketelwa bayowanike kwinu.20Kwa mana mana mukutanike,cha mulyaa ni chakulya kwaa cha Ngwana. 21Mwenda lyaa,kila yumo ulyaa chakulya chake mwene kabla wenge balyaa kwaa.hata yolo abile ni njala,ni yolo ywalewite. 22Je ntopo nyumba ya kulyaa ni nywaa? Je mwalidharau likanisa lya Nnongo ni kubafedhehesha babile kwaa ni kilebe?Nilongele namani kwinu?Nibasifu? nalowa kwasifu kwaa kwa lee.23Mana natipokya boka kwa Ngwana chelo chanipeilwe ni mwenga ya kuwa Ngwana Yesu,kilo chelo paasalitilwe,atiutola nkate. 24Baada ya shukuru,atiutekwana ni kubaya,"Ayee nga yega yango,wabile kwa ajili yinu. Mupange nyaa kwa kunikombokya nenga."25Nga nyonyonyo atitola kikombe baada ya kulyaa,no baya,"Kikombe chelo nga agano lyayambe katika mwai bango.Mupange nyoo mara ganansima kila pa'munywea,kwa kunikombokya nenga." 26Kwa kila muda pamulyaa nkate woo ni kuinywea ikombe,mwaitangaza kiwo sa Ngwana mpaka paaisile.27Kwa eyo,kila ywa alya nkate au nywea kikombe chelo cha Ngwana istahiliya kwaa,alowa ipatia hatia ya yega ni mwai ya Ngwana. 28Mundu kannaluya mwene kwanza,na nyoo alyee nkate,ni kuinywea kikombe. 29Maana ywa lyaa ni nywaa bila kuutafsiri yega,ulyaa ni nywaa hukumu yake mwene. 30Ayee nga sababu ya bandu baingi nkati yinu ni atamwe ni dhaifu,ni baadhi yinu bawile.31Lakini mana tuichunguza twabene twalowa hukumilwa kwaa. 32Ila twahukumilwa ni Ngwana,twarudiwa,ili kana tuise hukumilwa pamope ni dunia.33Kwa eyo,ainja ni alombo bango,mana mukwambine mpate lyaa,musubiriane. 34Mundu mana abile ni njala,ni alyee munyumba yake,ili mana mukwembine mpamo ibile kwaa kwa hukumu. Na kuhusu makowe yenge yamugaandikile,nalowa kuwaelezea mana niisile.
1Kuhusu karama ya mu'roho,ainja ni alombo bango nipala kwaa mkose tanga. 2Mutangite kuwa pamubile apagani mukengamine ni kuongozwa nayo. 3Kwa nyoo,nipala muitange kuwa ntopo yeyote ywalongela kwa Roho wa Nnongo kabaya"Yesu atilaanilwa." Ntopo yeyote ywabaya,"Yesu ni Ngwana,"ila katika Roho mpeletau.4Bai kwabile ni karama mbalembale,ila Roho ni ywembe yumo. 5Ni kwabile ni huduma mbalembale,ila Ngwana ni ywembe yumo. 6Ni kwabile ni aina mbalembale ya kazi,lakini Nnongo ni ywembe yumo ywapanga kazi zote katika boti.7Bai kila yumo upewa ufunuo wa Roho kwa faida ya wote. 8Maana mundu yumo apeilwe ni Roho neno lya hekima,ni ywenge neno lya maarifa kwa Roho yoo yolo.9Kwa ywenge umpeya imani kwa Roho ywembe yolo,ni kwa ywenge karama ya ponya kwa Roho yumo. 10Kwa ywenge matendo ga ngupu,ni ywenge unabii.Na kati ywenge uwezo wa yowa Roho,ywenge aina mbalembale ya lugha,ni kwa ywenge tafsiri ya lugha. 11Lakini Roho ni yoo yolo ywapanga kazi zote,umpeya kila mundu karama kwa kadiri ya uchaguzi wake mwene.12Kwa mana kati yega ni umo,na ubile ni iungo yanyansima,ni iungo yoti ni ya yega woo wolo,nyonyonyo na Kristo. 13Kwa mana katika roho yumo twenga twabote tutibatizwa kuwa yega umo,kwamba Ayahudi ni Ayunani kae,kuwa amanda kae au huru,ni bote tuinyweile Roho imo.14Kwa mana yega ni iungo kwaa chimo,ila ni yanyansima. 15Mana itei magolo walowa baya,"kwa mana nenga na luboko kwaa,nenga na sehemu kwaa ya yega," ipangika kwaa kubile kwaa ni sehemu ya yega. 16Na mana itei likutu lilowa baya,"kwa kuwa nenga na liiyo kwaamnenga na seheme kwaa ya yega," yee ailipangi kwaa kupangika kuwa sehemu ya yega. 17Kati yega wote ubile liyo,likutu lyabile kwaako?Kati yega yoti yabile likutu,kwabile kwaako nungya?18Lakini Nnongo abekite kila iungo ya yega mahali pake kati yaapangite mwene. 19Ni kati yoti ibile iungo imo,yega ibile kwako? 20Nga nyo nambeambe iungo yanansima,lakini yega ni yimo.21Liyo laweza kwaa kuubakiya luboko,"Nibile kwaa na haja ni wenga." Wala ntwe uweza kwaa kugabakiya magolo,nibile kwaa ni haja na mwenga." 22Lakini iungo ya yega yatibonekana kuwa ni heshima yahitajika muno. 23Na iungo ya yega yatuwasile vyabile ni hekima njene,twaipea heshima muno,ni iungo yitu yabile kwaa na mvuto yabile ni uzuri muno. 24Nambeambe iungo yitu yaibile ni mvuto yabile kwaa ni haja ya kupeyelwa heshima,kwa kuwa tayari ibile ni heshima.Lakini Nnongo aiunganisha iungo yote mpamo,ni kuipeya heshima zaidi yelo yaibile heshimilwa.25Apangite nyoo ili pabile kwaa ni mgawanyiko katika yega,ila iungo yoti itunzane kwa upendo wa yumo. 26Ni muda iungo chimo mana kiumile,iungo yoti yalowa umia mpamo. Au wakati iungo chimo chaheshimilwa,iungo yoti yalowa puraika mpamo. 27Nambeambe mwenga mwa yega wa Kristo,ni iungo kila chimo kichake.28Ni Nnongo abekite katika likanisa kwanza mitume,ibele manabii,tatu baalimu,boka po balo boti bapanga makowe makolo,boka po karama ya uponyaji,balo basaidiao,balo bapanga kazi ya kubaongoza,ni boti babile ni aina mbalembale ya lugha. 29Je twenga twabote ni mitume? Twenga twabote twa manabii?twenga twabote ni baalimu?Je twenga twabote tupanga matendo ga miujiza?30Je twenga twabote tubile ni karama ya uponyaji?Twenga twabote tulongela kwa lugha?Twenga twabote twatafsiri lugha? 31Muipale muno karama yaibile ngolo.Ni nenga nalowa kuabonekeya ndela yainoyite muno.
1Tubaye kuwa nilongela kwa lugha ya bandu ni za malaika. Lakini kati nibile kwaa ni upendo,nibile kati shaba yailela au upatu wauvuma. 2Ni kati nibile na karama ya unabii ni malango ga kweli yaibonekana kwaa ni maarifa,ni mana nibile na imani ya kuhamisha kitombe.Lakini mana itei nibile kwaa ni upendo,nenga na kilebe kwaa. 3Na tubaye kuwa niatoa milki yango yoti ni kubalisha maskini,ni mana nalowa kutoa yega yango ili nisonywe ni mwoto.Lakini mana nibile kwaa ni upendo,ifaika kwaa.4Upendo uvumiliya na hufadhili.Upendo ujisifu kwaa 5au kuipuna.Ubile kwaa ni kiburi au ukorofi. Upala kwaa makowe gake,ubona kwaa uchungu haraka,wala ubalanga kwaa mabaya. 6Upuraia kwaa udhalimu.Badala yake,upuraika mu'kweli. 7Upendo hupumiliya makowe goti;uaminiya makowe gote,ubile ni ujasiri katika makowe yote,ni ustahimili makowe gote.8Upendo ukoma kwaa.Mana itei kwabile ni unabii,wote walowa peta.Mana itei kwabile ni lugha,yalowa koma.Mana itei kwabile ni maarifa,yalowa peta. 9Kwa kuwa tutangite kwa sehemu ni twapanga unabii kwa sehemu. 10Lakini mana iisile yelo yaibile kamili,yelo yaibile kwaa kamili yapeta.11Panibile nchunu,nibayite kati mwana nchunu,natiwasa kati mwana nchunu,natiamua kati mwana nchunu.Panibile mundu nkolo,niibekite kutalu ga mwana nchunu. 12Kwa mana nambeambe twabona kati kwa kioo,kati sura mulibendo,lakini muda wolo twalowa bona minyo kwa minyo.Nambeambe nitangite kwa sehemu,lakini muda wolo nitangite muno kati nenga yaniyowanike muno. 13Lakini nambeambe makowe aga matatu gatidumu:imani,tumaini lyaisa,ni upendo.Lakini lyalibile likolo zaidi ya aga ni upendo.
1Muupale upendoni tamaniya muno karama ya rohoni,zaidi muno mpate kutoa unabii. 2Mana ywembe ywalongela kwa lugha ubaya kwaa ni bandu ila ubaya ni Nnongo.Mana ntopo ywalewa kwa sababu alongela makowe yayowanika kwaa katika Roho. 3Lakini ywembe atoae unabii abaya ni bandu ni kuwachenga,kubatia mwoyo,ni kubafariji. 4Ywembe ywalongela kwa lugha uichenga mwene,lakini ywembe ywatoa unabii kulichenga likanisa.5Nambeambe natamaniya panga mwenga mwabote mulongele kwa lugha.Lakini zaidi ya ago,natamaniya panga mtoe unabii.Ywembe ywatoa unabii ni nkolo kuliko ywembe ywalongela kwa lugha(labda abe ni watafsiri),ili panga likanisa lipate chengwa. 6Lakini nambeambe,ainja na alombo bango,niisile kwinu ni longela kwa lugha,nalowa afaidia namani mwenga? Niweza kwaa,ila nabaya ni mwenga kwa ndela ya ufunuo,au kwa ndela ya maarifa,au unabii,au kwa ndela ya lifundisho.7Mana itei ilebe ya ibile kwaa ni ukoto kati filimbi au kinubi paitoa kwaa lilobe lyabile ni tofauti,iyowa tambulikana namani ni chombo gani chakiweza? 8Kwa mana manaitei libaragumu lyatitoa lilobe lyange yowanika,ni jinsi gani mundu atanga ya kuwa ni muda wa kujiandaa ni vita? 9Nga nyonyonyo ni mwenga.Mana mwalowa toa mu'lulimi neno lyalibile kwa dhahiri,ni jinsi gani mundu alowa elewa chaalongela?Mwalowa longela,ni ntopo ywaabayowine.10Ntopo shaka panga kwabile lugha zanyansima mbalembale mu'dunia,ni ntopo hata yimo yaibile kwaa ni maana. 11Lakini mana itei nitangite kwaa mana ya lugha,nalowa pangika na mgeni kwa ywembe ywalongela,ni ywembe ywalongela alowa pangika mgeni kwango.12Nga nyonyonyo ni mwenga.Kwa kuwa mwatamaniya muno kubona udhihirisho wa Roho,mupale kwamba mzidi muno kulichenga likanisa. 13Nga ywembe ywalongela kwa lugha ni alobe apewe tafsiri. 14Kwa mana mana nilobite kwa lugha,roho yango uloba,lakini malango gango gabile kwaa ni matunda.15Nipange namani?Nalowa loba kwa Roho yango,lakini pia nalowa loba kwa malango gango.Nalowa imba kwa roho yango,nalowa imba kwa malango gango kae. 16Vinginevyo,ukimsifu Nnongo kwa roho,ywembe abile mgeni alowa itika namani "Amina" mana utoa shukrani,mana itei ugatangite kwaa gaugabaya?17Mana ni kweli wenga washukuru vema,lakini yolo ywenge achengilwe kwaa. 18Namshukuru Nnongo kwa kuwa nilongela kwa lugha zaidi ya mwenga mwabote. 19Lakini katika likanisa ni heri nalongela maneno matano kwa malango gango ili nipate kubapundisha benge,zaidi ya longela maneno komi elfu.20Ainja ni alombo bango,kana mube bana achunu longela kwinu.Badala yake,husiana na ubou,mube kati bana bachunu.Lakini katika kuwasa kwinu mube bandu akolo. 21Iandikilwe katika saliya,"Kwa bandu ba lugha yenge ni kwa mikano ya bageni nilongela ni bandu haba.Wala hata nyoo alowa niyowa kwaa,"Abaya Ngwana.22Nga nyo,lulimi ni ishara,kwa baliaminiya kwaa,ila kwa baaminiya kwaa.Lakini kutoa unabii nga ishara,kwa baaminiya kwaa,ila kwa ajili yabe baaminiya. 23Aga,mana itei likanisa lyote limekusanyika pamope ni bote anene kwa lugha,ni bageni na baaminiya kwaa batijingya,Je baweza kwaa baya panga mwabile ni uchizi?2425Lakini mana itei mwabote mwatoa unabii na ywaaminiya kwaa au mgeni ajingya,alowa shawishiwa ni yolo ywayowa.Atahukumilwa na yote ya gabayite. Siri za mwoyo wake zatifunuliwa.Matokeo gake,alowa tomboka kifudifudi ni kumwabudu Nnongo.Alowa kiri ya panga Nnongo yu kati yinu.26Chanamani kifuatacho bai,ainja na alombo bango? Mana mukengamite pamope,kila yumo abile ni Zaburi,mapundisho,mafunuo,lugha au tafsiri.Mupange kila kilebe ili kwamba muichenge likanisa. 27Kati yeyote ywalongela kwa lugha ,bawe abele au atatu,na kila yumo katika zamu.Ni mundu lazima atafasiri chakibayilwe. 28Lakini kati ntopo mundu wa tafsiri,ila kila yumo wabe atame kimya nkati ya likanisa.Bai kila yumo alongele kichake ni kwa Nnongo.29Na manabii abele au atatu anene,ni wenge baasikilize kwa kupambanua chalongelwa. 30Lakini ywa tama akipunuliwa likowe katika huduma,yolo ambae abile alongela ni anyamaze.31Kwa kuwa kila yumo winu aweza kutoa unabii yumo badala ya ywenge ili kwamba kila yumo aweze kuipunza ni bote baweze kutiwa mwoyo. 32Kwa kuwa roho ya manabii yabile pae ya uangalizi wa manabii. 33Kwa kuwa Nnongo ni Nnongo kwaa wa machafuko,ila wa amani.Kati yaibile katika makanisa yote ya baumini.34Ipalikwa alwawa batame kimya katika likanisa.Kwa kuwa baruhusiwa kwaa longela.Badala yake,ipalikwa kuwa katika unyenyekevu,kati saliya yailongela. 35Kati kwabile ni chochote balowa tamaniya kuipunza,bai babanaluye analome babe ku'nyumba.Kwa kuwa ni aibu kwa alwawa longela mu'likanisa. 36Je neno lya Nnongo liboka kwinu? Je latiafikia mwenga kae?37Kati mundu ywailolekeya kupangika nabii au ba rohoni,impalika agatange makowe yaniyandikia ya panga ni maagizo ga Ngwana. 38Lakini ayowanika kwaa aga,munneke kana abatambwe.39Nga nyo bai,ainja ni alombo bango,mupale muno kutoa unabii,na kana mubazuie mundu yoyote longela kwa lugha. 40Lakini makowe gote gapangilwe kwa uzuri ni kwa utaratibu.
1Nambeambe nendakuwakombosha,ainja na alombo,nnani ya injili yaihubiriwa,ambayo mwaipokile ni yema nakwe. 2Ni katika injili yee mwatilopolelwa,kati mwalikamwa imara neno lyaniwahubirie mwenga,ila muaminiya bure.3Kati kwanza yaniipokii kwa umuhimu niiletike kwinu kati ya ibile:panga bokana na maandiko,Kristo awile kwa ajili ya sambi yitu, 4bokana na maandiko atisikwa,ni panga atifufuka lisoba lya tatu.5Ni panga ywamtokii Kefa,boka po kwa balo komi ni ibele. 6Boka po atikwatokiya kwa muda umo ba'ainja na alombo zaidi ya mia tano. Baingi babe babile bado akoto,lakini baadhi yabe bagonjike lugono. 7Boka po atikumtokya Yakobo,boka po mitume yote.8Mwisho wa bote,atikunitokya nenga,kati yee kwa mwana ywabile belekwa katika wakati ubile kwaa sahihi. 9Kwa kuwa nenga na nchunu kati ya mitume.Nastahili kwaa kemelwa mtume,kwa sababu natilitesa likanisa lya Nnongo.10Lakini kwa neema ya Nnongo nibile kati yanibile,na neema yake kwango yaibile kwaa bure.Badala yake,nipangite bidii kuliko wote.Lakini ibile kwaa nenga,ila neema ya Nnongo ibile nkati yango. 11Kwa eyo kati ni nenga au bembe,twati lihubiri nyoo na tutiaminiya nyoo.12Nambeambe kati Kristo atihubiriwa kati ywafufuka kwa bandu babile mu'kiwo,ibe namani baadhi yinu mubaye ntopo ufufuo wa bandu babile mu'kiwo? 13Lakini mana ntopo Ufufuo wa bandu babile mu'kiwo,bai hata Kristo afufuka kwaa kae. 14Ni mana Kristo afufuka kwaa,nga nyoo mahubiri yitu ni bure,na imani yitu ni bure.15Ni twapatikana kuwa mashahidi ba ubocho kumhusu Nnongo,kwa sababu twatimshuhudia Nnongo kinchogo,baya atimfufua Kristo,wakati atikumfufua kwaa. 16Kati mana itei bandu bakiwo bafufuliwa kwaa,Yesu kae afufuliwa kwaa. 17Ni kati Kristo afufuliwa kwaa,imani yinu nga ya bure na bado mubile katika sambi yinu.18Nga nyoo hata balo babile batiwaa katika Kristo kae batiangamia. 19Mana itei kwa maisha aga kichake tubile ni ujasiri kwa wakati woisa nkati ya Kristo,bandu bote,twenga niwakuhurumilwa zaidi ya bandu bote.20Lakini nambeambe Kristo atifufuka boka mu'kiwo,matunda ya kwanza ya balo babile mu'kiwo. 21Kwa mana kiwo kiisile pitya bandu,pitya kae bandu ni ufufuo wa bandu.22Kwa mana kati katika Adamu bote batiwaa,nga nyoo kae katika Kristo bote balowa pangika akoto. 23Lakini kila yumo kayika mpango wake:Kristo,matunda ga kwanza,ni boka po balo babile ba Kristo bapangite ukoto wakati woisa kwake.24Nga po walowa pangika mwisho,palyo Kristo paakabidhi upwalume kwa Nnongo Tate.Ayee nga palyo palowa komesha utawala wote ni mamlaka yote ni ngupu. 25Kwa kuwa lazima atawale mpaka paalowa beka maadui bake bote pae ya nyayo yake. 26Adui wa mwisho uharibiwa ni kiwo.27Kwa mana "abekite kila kilebe pae ya nyayo yabe." Lakini paibaya "abekite kila kilebe," ni wazi panga yee iusishe kwaa balo babekite kila kilebe pae yake mwene. 28Wakati ilebe yote ibekilwe pae yake,boka po mwana mwene alowa bekwa pae kwake ywembe ywabile atikuibeka ilebe yote pae yake. Ayee nga ipangike ili panga Nnongo Tate abe yote nkati ya gote.29Au kae bapanga namani balo baabatizwile kwa ajili ya bandu ba kiwo? Kati bandu ba kiwo bafufuliwa kwaa kabisa,kwa namani kae batibatizwa kwa ajili yabe? 30na kwa namani tubile katika hatari kila saa?31Ainja ni alombo bango,petya kuisifu kwango katika mwenga,ambayo nibile nayo katika Kristo Yesu Ngwana witu,natangaza nyoo:nawaa kila lisoba. 32Ifaika namani,katika mtazamo wa bandu,kati bandu ba'kiwo bafufuliwa kwaa? "Leka bai tulyee ni nywaa,kwa mana malabo twalowa waa."33Kana mulongele ubocho:"Makundi ganoite kwaa uharibia tabia inoyite. 34"Mube na kiasi!mutame katika haki!kana muyendelee panga sambi.Kwa mana baadhi yinu mubile kwaa ni maarifa ya Nnongo.Nabaya nyoo kwa oni yinu.35Lakini mundu ywenge abaya,"Jinsi gani bandu ba kiwo balowa fufuliwa? Na bembe balowa isa na aina gani ya yega?" 36Wenga wa nlalo muno!Chelo chaukipandile kiweza kwaa kuanza kukua ila kiwile.37Na chelo cha ukipandike ni yega kwaa ambao walowa kua,ila mbeyu yaichipua.Iweza kuwa ngano au kilebe chenge. 38Lakini Nnongo aipeya yega kati yaapendile,na katika kila mbeyu yega yake mwene. 39Yega yote ilandana kwaa,ila,kwabile na yega imo wa bandu,ni yega yenge ya anyama,na yega yenge ya iyuni,ni yenge kwa ajili ya omba.40Pabile na yega ya kumaunde kae ni yega ya mu'dunia.Lakini utukufu wa yega ya kumaunde ni aina yimo na utukufu wa mu'dunia ni wenge. 41Kwabile ni utukufu umo wa lilumu,ni utukufu wenge wa mwei,ni utukufu wenge wa tondwa.Kwa mana tondwa yimo itofautiana ni tondwa yenge katika utukufu.42Nga nyoo ubile kae ni ufufuo wa bandu ba kiwo.Chelo chakipandwile,na chakiotile kiaribika kwaa. 43Kipandilwe katika matumizi ya kawaida,kioteshwa katika utukufu.Kipandilwe katika udhaifu,kioteshwa katika ngufu. 44Kipandilwe katika yega wa asili,kioteshwa katika yega wa kiroho.Kati kwabile ni yega wa asili,kubile ni yega ya kiroho kae.45Nga nyoo iandikilwe kae,"Mundu wa kwanza Adamu atipangika roho yaatama." Adamu wa mwisho atipangika roho yaitoa ukoto. 46Lakini wa kiroho aisa kwaa kwanza ila wa asili,ni boka po wa kiroho.47Mundu wa kwanza ni wa dunia,atitengenezwa kwa mavumbi.Mundu wanaibele aboka kumaunde. 48Kati ya yolo ywapangilwe kwa mavumbi,nga nyoo pia balo bapangilwe kwa mavumbi.Kati ya mundu wa kumaunde abile,nga nyoo kae balo ba kumaunde. 49Kati ambavyo tupapike mfano wa mundu wa mavumbi,tupapike kae mfano wa mundu wa kumaunde.50Nambeambe naabakiya,ainja na alombo bango,panga yega na mwai iweza kwaa kuurithi upwalume wa Nnongo.Wala wakuharibika kurithi wauharibika kwaa. 51Linga!Naabakiya mwenga siri ya kweli:Twawile kwaa bote,ila bote twalowa badilishwa.52Twalowa badilishwa katika muda,katika kufumba ni kufumbua kwa liyo,katika tarumbeta lya mwisho.Kwa kuwa tarumbeta yalowa lela,ni banda babile mu'kiwo balowa fufuliwa na hali ya haribika kwaa,na twalowa badilishwa. 53Kwani awoo waharibika ni lazima uwale wa haribika kwaa,ni wolo wa waa lazima uwale wa waa kwaa.54Lakini muda woo wa haribika walowa walikwa wa haribika kwaa,ni wolo wa kiwo walowa jingya mu'kiwo,nga waisa msema ambao uandikilwe,"Kiwo chamezwile katika ushindi." 55Kiwo,ushindi wako ubile kwaako?Kiwo,ubile kwaako ni uchungu wako?"56Uchungu wa kiwo ni sambi,ni nguvu ya sambi ni saliya. 57Lakini shukrani kwa Nnongo,ywatupeile twenga ushindi pitya Ngwana witu Yesu Kristo!58Kwa eyo,apendwa ainja na alombo bango,mube imara na kana mlendeme.Daima muipange kazi ya Ngwana,kwa sababu mutangite kuwa kazi yinu katika Ngwana ni yabure kwaa.
1Nambeambe kuhusu michango kwa ajili ya baumini,kati yanieleza makanisa ga Galilaya,nyonyonyo mupalikwa panga. 2Katika lisoba lya kwanza lya wiki,kila yumo winu abeke kilebe fulani kando ni kukihifadhi,kati mwamuweza.Mupange nyoo ili panga kana kube na michango wakati paniisile.3Na paniikite,yeyote ywamunchawile,nalowa kuntuma pamope ni barua kutoa sadaka yinu kono Yerusalem. 4Ni kati ni sahihi kwa nenga kuyenda pia,balowa yendya pamope ni nenga.5Lakini naisa kwinu,wakati napetya Makedonia.Kwa mana nalowa pitya Makedonia. 6Labda naweza tama ni mwenga au hata kumaliza majira ya mbepo,ili panga muweze nisaidia katika safari yango.popote paniyenda.7Kwa mana nitarajia kwaa kuabona nambeambe kwa muda mwipi,mana natumainiya tama ni mwenga kwa muda pulani,kati Ngwana alowa kunruhusu. 8Lakini nalowa tama Efeso mpaka Pentekoste, 9kwa mana nnango mpana utiyongoliwa kwa ajili yango,na kwabile ni maadui banyansima banipingabo nenga.10Nambeambe muda Timotheo aisa,munlole panga abile ni mwenga bila yogopa,aipanga kazi ya Ngwana,kati yaniipanga nee. 11Mundu yoyote kana amdharau.Mumsaidie katika ndela yake kwa amani ili panga aweze isa kwango.Kwa mana niamtarajia aise pamope ni alongo. 12Nambeambe husiana na nongo witu Apolo.Natikumtia mwoyo muno kwakuatembelea mwenga pamope ni alongo.Lakini atiamua kuisa kwaa nambeambe.Nga nyoo,alowa isa muda apatike nafasi.13Mube minyo,muyemi imara,mpange kati analome,mube ni ngupu. 14Bai goti yamugapanga mugapange katika upendo.15Mwaitangite nyumba ya Stefania.Muitangite panga babile baamini ba kwanza kolyo Akaya,ni panga baibekite bene mu'huduma ya baumini,Nambeambe naasihi,ainja na alombo bango, 16mube anyenyekevu kwa bandu kati abo,na kwa kila mundu ywaabasaidia katika kazi ni apanga kazi pamope ni twenga.17Na nibile na puraha kwa ujio wa Stefania,fotunato na Akiko.Bayemi mahali ambapo mwenga mpalikwa kuwa. 18Kwa mana waipuraisha roho yango ni yinu.Kwa eyo,nambeambe,mwatambue bandu kati aba.19Makanisa ga Asia batumite salamu kwinu.Akila na Prisca wanaasalimiya katika Ngwana,pamope ni likanisa lyabile mu'nyumba yabe. 20Ainja ni alombo bango bote watiasalimya kwa busu litakatifu.21Nenga,Paulo,naiandikiya nyoo kwa luboko lwango. 22Kati yeyote ywampenda kwaa Ngwana,bai laana ibe nnani yake.Ngwana witu,uise! 23Neema ya Ngwana Yesu ibe ni mwenga. 24Upendo wango ube pamope ni mwenga katika Kristo Yesu.
1Paulo,mtume wa Kristo Yesu kwa mapenzi hga Nnongo,ni Timotheo nnongo witu,kwa likanisa lya Nnongo lyalibile Korintho,na kwa baumini bote babile mu'nkoa wote wa Akaya. 2Neema na ibe kwinu na amani boka kwa Nnongo Tate yitu ni Ngwana Yesu kristo.3Na asifiwe Nnongo na Tate wa Ngwana Yesu Kristo.Ywembe ni Tate wa rehema na Nnongo wa faraja yote. 4Nnongo utufariji twenga katika mateso yitu yote,ili panga tyweze kuafariji balo babile katika mateso.Tunaafariji wenge kwa faraja yeyelo ambayo Nnongo aitumile kutufariji twenga.5Kwa kuwa kati ya mateso ga Kristo uongezeka kwa ajili yitu,nyonyonyo faraja yitu uongezeka pitya Kristo. 6Lakini kati twaataabishwa,ni kwa ajili ya faraja yinu ni wokovu winu.Na mana twafarijiwa,ni kwa ajili ya faraja yinu.Faraja yinu panga kazi kikamilifu pamwashiriki mateso kwa uvumulivu kati twenga kae twateseka. 7Na ujasiri witu nnani yinu ni thabiti.Tutangite panga kati ya ambavyo mwatishiriki mateso,nyonyonyo mwatishiriki faraja.8Kwa kuwa tupala kwaa mwenga muwe alalo,alongo,kuhusu matatizo yatubile nayo kolo Asia.Twationewa zaidi ya twatiweza potwa,kati panga tubile kwaa ni litumaini lya tama kae. 9Kweli twabile ni hukumu ya kiwo nnani yitu.Lakini yoo yabile ni kutupanga twenga tubeke kwaa litumaini nnani yitu wene,badala yake tubeke litumaini katika Nnongo,ywafufua bandu. 10Ywatulopwile twenga boka ago maafa ga mauti,na alowa kutulopwa kae.Tubekite ujasiri witu katika ywembe panga alowa kutulopwa kae.11Alowa panga nyoo kati ya mwenga yamwatitusaidia twenga kwa maombi ginu.Nga nyoo baingi baloa toa shukrani kwa niaba yitu kwa ajili ya upendeleo wa nema tupyilwe twenga pitya maombi ya baingi.12Twaipunia lee:ushuhuda wa dhamiri yitu.kwa mana ni katika nia sapi ni usapi wa Nnongo panga twatiyenda wene katika dunia.Tupangite nyoo hasa ni mwenga,na katika hekima kwaa ya ulimwengu,lakini badala yake ni pitya neema ya Nnongo. 13Twaandikiya kwaa chochote ambacho muweza kwaa kukisoma au elewa.Nibile na ujasiri 14panga kwa sehemu muyomwile kutuyowa.Nibile ni ujasiri katika lisoba lya Ngwana Yesu twalowa sababu yinu kwa ajili ya kiburi chinu,kati yaa mwamubile kwitu.15Kwa mana nibile na ujasiri kuhusu lee,nipala isa kwinu kwanza,ili panga muweze pakya faida ya tembelewa mara ibele. 16Nibile najiandaa kubatembelea kae wakati wakuyenda Makedonia.Kae nipala isa kubatembelea kae muda nakerebuka boka Makedonia,na boka po mwenga kunituma nenga wakati niyenga Uyahudi.17Panibile nawasa namna yee,je nibile nasitasita?Je naandaa nakowe lingana na viwango ya bandu,ili panga nibaye,"Eloo,eloo" na Hapana,hapana" kwa muda umo? 18Lakini kati Nnongo ya abile mwaminifu,twabaya kwaa yoti "Eloo" na "Hapana.'19Kwa kuwa mwana wa Nnongo,Yesu Kristo,ywabile Silvano,Timotheo ni nenga twabile twantangaza nkati yinu,abile kwaa "Eloo" na "Hapana." Badala yake,ywembe wakati woti ni "Eloo." 20Kwa mana ahadi zoti za Nnongo ni "Eloo" katika ywembe.Nga nyo kae pitya ywembe twabaya 'Amina" kwa utukufu wa Nnongo.21Nambeambe Nnongo ywaatuthibitisha twenga pamope ni mwenga katika Kristo,nga atutumile twenga. 22Abekitea muhuri nnani yitu na kutupeya Roho katika mioyo yitu kati dhamana ya chelo chabile alowa kutupeya baadae.23Badala yake,namloba Nnongo anishuhudie nenga panga sababu yanipangile niise kwaa Korintho panga nibaelemee kwaa mwenga. 24Ayee ibile kwaa sababu twajaribu dhibiti jinsi imani yinu yaipalikwa kuwa,Badala yake,tupanga pamope ni mwenga kwa ajili ya puraha yinu,kati yamuyemite katika imani yinu.
1Kwa eyo niamwile kw sehemu yangi mwene panga niise kwaa kae kwinu katika hali ya uchunhu. 2Mana natiasababishia mwenga matamwe,ni nyai ywanipuraisha nenga,lakini ni yolo ywabile ywaumizwa ni nenga?3Niandikile kati ya nipangite ili panga wakati waniisa kwinu niweze kwaa umizwa na balo babile panipangite nipuraike. Nibile na ujasiri kuhusu mwenga mwabote panga furaha yango yeyelo mubile nayo mwenga mwabote. 4Kwa kuwa naandikya mwenga lingana na mateso makolo,na dhiki ya mwoyo,na kwa machozi yanyansima.Nipala kwaa kuwasababishia mwenga matamwe.Badala yake,nipala muutange upendo wanyansima wanibile nao kwa ajili yinu.5Mana kwabile ni yeyote ywasababisha matamwe,asababisha kwaa kwango kae,lakini kwa kiwango pulani bila beka ukale muno-kwinu mwenga mwabote. 6Ayee nga adhabu ya mundu yoo kwa baingi yatosha. 7Kwa eyo nambeambe badala ya adhabu,mpalikwa kumsamee ni kumfariji.Mupange nyoo ili panga aweze kwaa shindwa na huzunu yanyansima.8Kwa eyo naatia mwoyo kuthibitisha upendo winu hadharani kwa ajili yaywembe. 9Ayee nga sababu niandikile,ili panga niweze kuajaribu na kuyowa kuwa mana ni batii katika kila kilebe.10Mana mwaweza msamiya yeyote,ni nenga namsamiya mundu yoo.Chelo chanikisamiya-kati nakisamiya chochote-kisameelwa kwa faida yinu katika uwepo wa Kristo. 11Ayee nga panga nchela aise kwaa kutupangia ubocho.Kwa kuwa twenga twaalalo kwaa kwa mipango yake.12Nnango utiyongoliwa kwango ni Ngwana paniisile katika mji wa Troa hubiri injili ya Kristo palyo. 13Hata nyoo,nibile kwaa na amani ya mwoyo,kwa sababu nikwembine kwaa ni nongo bango Tito kolyo. Nga nyoo nialekite na kelebuka Makedonia.14Lakini ashukuriwe Nnongo,ywabile katika Kristo mara yote utuongoza twenga katika ushindi.Pitya twenga sambaza harufu inoite ya maarifa gake mahali pote. 15Kwa mana twenga kwa Nnongo,ni harufu inoite ya Kristo,bote kwati ya balo babile lopolelwa na kati ya balo baangamia.16Kwa bandu baangamia,ni harufu boka mu'kiwo mpaka kiwo.Kwa balo balopolwa,ni harufu inoite boka ukoto mpaka ukoto.Ywa nyai ywastahili ilebe yee? 17Kwa mana twenga twabile kwaa kati bandu banyansima bapemeya neno lya Nnongo kwa faida.Badala yake,kwa usapi wa nia,twabaya katika Kristo,kati ya tutumilwe boka kwa Nnongo,nnongi ya Nnongo.
1Je,tutumbwile kuisifia bene kae?Tuhitaji kwaa barua ya mapendekezo kwinu au boka kwinu,kati baadhi ya bandu,je twahitaji? 2Mwenga mwabene ni barua yitu ya mapendekezo,yaiandikilwe mu'mioyo yitu,yaiyowanika na kusomwa na bandu bote. 3Na mwaonesha panga mwenga ni barua boka kwa Kristo,yaitolewa ni twenga,iandikilwe na wino kwaa ila kwa Roho wa Nnongo ywabile nkoto.Iandikilwe kwaa nnani ya vibao ya maliwe,ila nnani ya vibao vya mioyo ya bandu.4Na wolo nga ujasiri tubile nao katika Nnongo pitya Kristo. 5Twajiamini kwaa wabene kwa kudai chochote kati boka kwitu.Badala yake,kujiamini kwitu kwaboka kwa Nnongo. 6Ni Nnongo ywabile atupangite tuweze pangika atumishi wa liagano lyayambe.Ayee nga liagano labile kwaa lya barua ila ni lya Roho.Kwa kuwa barua ubulaga,lakini roho yatoa ukoto.7Nambeambe kazi ya kiwo itichongwa katika herufi nnani ya maliwe iisile kwa namna ya utukufu panga bandu ba Israeli balilinga kwaa bene ila pitya minyo ga Musa. Ayee nga sababu ya utukufu wa minyo gake,utukufu ambao wabile wafifia. 8Je,kazi ya Roho ilowa kuwa kwaa na utukufu muno?9Kwa kuwa kati huduma ya hukumu ibile na utukufu,ni mara ilenga zaidi huduma ya haki huzidi muno katika utukufu! 10Ni kweli panga,chelo chakipangilwe utukufu kwanza kibile kwaa utkufu kae katika heshima yee,kwa sababu ya utukufu wanansima. 11Kwa kuwa kati chelo ambacho chabile chapeta chabile ni utukufu,ni kwa kiasi gani muno chelo ambacho ni chakudumu kibile na utukufu!12Kwa kuwa twajiamini eyo,tubile ni ujasiri muno. 13Tubile kwaa kati Musa,ywabekite utaji nnani ya uso bake,ili panga bandu ba Israeli baweze kwaa lola moja kwa moja mu'mwisho wa utukufu ambao ubile watiboka.14Lakini malango gabe gatabilwe.Hata mpaka lisoba lee utaji wowolo bado ulekilwe nnani ya usomaji wa liagani lya kale. Ibekilwe kwaa wazi,kwa sababu ni katika Kristo kichake iondolewa kutalu. 15Lakini hata leno,wakati wowote Musa asomwapo,utaji utama nnani ya mioyo yabe. 16Lakini mundu paakeleka kwa Ngwana,utaji ulowa boka.17Nambeambe Ngwana ni Roho.Pabile ni Roho wa Ngwana,kubile ni uhuru. 18Nambeambe twenga twabote,pamope ni minyo zibile kwaa bekewa utaji,ubona utukufu wa Ngwana. Twabadilishwa nkati ya muonekano wowolo wa utukufu boka shahada jimo ya utukufu yenda yenge,kati yaibile kwa Ngwana,ambaye ni Roho.
1Kwaeyo,kwa sababu tubile ni huduma yee,na kati yaibile tuipokii rehema,tukata kwaa tamaa. 2Badala yake,tumezikana ndela zote za aibu na ziyowanike kwaa. Twatama kwaa kwa hila,na tulitumia kwaa lineno lya Nnongo.Kwa kuwasilisha yaibile kweli,twaibonekeya twabene kwa dhamiri ya kila mundu nnongi ya Nnongo.3Lakini kati ijnili yitu iyowanike kwaa,iyowanika kwaa kwa balo baangamia kae. 4Katika uchaguzi wabe,nongo wa ulimwengu woo atiwapofusha malango gabe ziamiya kwaa . Matokeo gake,bweza kwaa,kubona bweya ya injili ya utukufu wa Kristo,ywabile ni mpwano wa Nnongo.5Kwa kuwa twajitangaza kwaa wene,ila Kristo Yesu kati Ngwana,ni twenga wene kati atumishi winu kwa ajili ya Yesu. 6Kwa mana Nnongo nga ambaye abayite,"Bweya walowa angaza boka mu'libendo." Atitangaza katika mioyo yitu,kutoa bweya wa maarifa ya utukufu wa Nnongo katika uwepo wa Yesu kristo.7Lakini tubile ni hazina yee katika chombo sa ukando,ili panga iyowanike kuwa ngupu kolo muno ni ya Nnongo na ni yitu kwaa. 8Twataabika katika kila hali,lakini tusonga kwaa.Twabona shaka lakini tujawa kwaa na kukata tamaa. 9Twateselwa lakini twatelekezwa kwaa.Twatekwanilwe pae lakini twaangamia kwaa. 10Masoba gote twabeba katika yega yetu kiwo sa Yesu,ili panga ukoto wa Yesu ubonekane katika yega yetu kae.11Twenga twabile akoto masoba tumetolewa kuwaa kwa ajili ya Yesu,ili panga ukoto wa Yesu ubonekane katika yega yetu ya bandu 12Kwa sababu yee,kiwo chapanga kazi nkati yitu,ila ukoto wapanga kazi nkati yinu.13Lakini tubile ni roho yeyelo ya imani lingana na chelo chaandikilwe:"Naaminiya,nga nyo nibayite." Twenga kae twaaminiya,nga nyo twabaya. 14Tutangite kuwa yolo ywaamfufuwe Ngwana Yesu kae alowa kutufufua twenga pamope ni mwenga katika uwepo wake. 15Kila kilebe ni kwa ajili yinu ili panga,kwa kadri neema yaibile enea kwa bandu banyansia,shukrani yazidi yongekeya kwa utukufu wa Nnongo.16Nga nyoo tukata kwaa tamaa.Japokuwa panja twachakaa,nkati ya tupangika wayambe lisoba hadi lisoba. 17Kwa kipindi chee kifupi,mateso aga mepesi yalowa kutuandaa twenga kwa ajili ya umilele nzito wa utukufu wanyansima zaidi ya ipimo yote. 18Kwa kuwa tulola kwaa kwa ajili ya ilebe ambavyo vyatibonekana.Ilebe twaweza kuibona ni vya muda,ila ilebe ambavyo yabonekana kwaa ni ya milele.
1Tutangite panga kati maskani ga ulimwengu ambayo twatama umo yaharibika,tubile ni lijengo boka kwa Nnongo.Ni nyumba ichengwite kwa maboko ya bandu,ila ni nyumba yangayomoka,katika maunde. 2Kwa kuwa katika lihema lee twaugua twatamaniya kuvikwa kwa maskani yitu kumaunde. 3Twatamaniya kwa ajili ya yee kwa sababu kwa kuiwala twalowa bonekana kwaa kuwa tubile ntopo ngobo.4Kwa hakiaka muda tubile nkati ya hema lee,twaugua mana tukilemewa.Tupala kwaa kuvuliwa.Badala yake,twapala kuwalishwa,ili panga chelo chawaa ili kiweze mezwa ni ukoto. 5Yolo ywatuandaa twenga kwa kilebe chelo ni Nnongo,ambaye ywatupeile twenga Roho kati ahadi ya chelo chalowa isa.6Kwa eyo mube ni ujasiri masoba gote.Mube minyo panga wakati tubile munyumba katika yega,tubile kutalu na Ngwana. 7Kwa kuwa twatyanga kwa imani,kwa lolekea kwaa.Kwa eyo tubile ni ujasiri. 8Ni bora tube kutalu mu'yega ni nyumba pamope ni Ngwana.9Kwa eyo twaipanga kuwa lengo letu,mana tukiwa mu'nyumba au kutalu,tumpendeze ywembe. 10Kwa kuwa lazima bote tubonekane nnongi ya iteo cha hukumu cha Kristo,ili panga kila yumo aweze pokya chelo chastahili kwa makowe gapangika katika yega,mana itei ni kwa uzuri au kwa ubaya.11Kwa eyo,kwa kuitanga hofu ya Ngwana,twaashawishi bandu.Mana yatubile,ibonekana wazi ni Nnongo.Nendatumainiya kuwa itangike pia mu'dhamiri yinu. 12Twajaribu kwaa kuashawishi mwenga kae kutubona twenga kati wa kweli.Badala yake,twaapeya mwenga sababu ya kuipunia kwa ajili yitu,ili panga muweze kuwa na jibu kwa balo baipunia kuhusu ya ibonekana lakini ibile kwaa chabile nkati ya mwoyo.13Kwa kuwa mana itei tumerukwa na malango,ni kwa ajili ya Nnongo.Na kati tubile mu'akili yitu timamu,ni kwa ajili yinu. 14Kwa mana upendo wa Kristo watushurutisha,kwa sababu tubile na uhakika ni lee:kuwa mundu yumo atiwaa kwa ajili ya bote,na kwa eyo bote batiwaa. 15Na Kristo atiwaa kwa ajili ya bote,ili panga bale batama batame kwaa kae kwa ajili yabe bene.Badala yake,lazima utama kwa ajili yake ywembe ambaye atiwaa ni fufuliwa.16Kwa sababu yee,kuanzia nambeambe ni kuyendelea tumuhukumu kwaa mundu lingana na viwango vya bandu,ingawa hapo kwanza twatimlola Kristo katika namna yee.Lakini nambeambe twamuhukumu kwaa yeyote kwa namna yee kae. 17Kwa eyo,mana itei mundu yoyote abile nkati ya Kristo,ywembe ni kiumbe chaayambe.Makowe ya kale yatipeta.Linga,gabile gaayambe.18Ilebe yote yee yatiboka kwa Nnongo.Ywatupanisha twenga kwake mwene pitya Kristo,na atupile huduma ya upatanisho. 19Nga nyoo ni baya,katika Kristo,Nnongo atiupatanisha ulimwengu kwake mwene,bila balangana makosa gabe dhidi yabe.Atiwekeza kwitu ujumbe wa upatanisho.20Kwa nyoo twasauliwa kati bawakilishi ba Kristo,kati panga Nnongo abile apanga rufaa yake pitya twenga.Twaaloba mwenga kwa ajili ya Kristo:"Mpatanishwe kwa Nnongo!" 21Ampangite Kristo kuwa sadaka kwa ajili ya sambi yitu.Ywembe nga ambaye apangite kwaa sambi.Apangite nyoo ili tuweze kupangika haki ya Nnongo katika ywembe.
1Na kwa eyo,upanga kazi pamope,twendabasihi mwenga kana muipokee neema ya Nnongo pabile kwaa ni matokeo. 2Kwa kuwa abaya,"Wakati waukubalika nibile makini kwinu,na katika lisoba lya wokovu niliwasaidia."Linga nambeambe ni wakati waukubaluka.Linga,nambeambe ni lisoba lya wokovu. 3Twaweka kwaa liwe lya kizuizi nnonge ya mundu yoyote,kwa mana tuitakia kwaa huduma yitu iletwe katika sifa mbaya.4Badala yake,twaihakiki bene kwa makowe yitu yote,panga tu atumishi ga Nnongo.Tubile atumishi bake katika baingi ba ustahimilivu,mateso,dhiki,ugumu wa maisha, 5kukombwa,vifungo,ghasia,katika panga kazi kwa bidii,katika kukosa lugono kilo,katika njala, 6katika usafi,maarifa,uvumilivu,wema,katika Roho Mtakatifu,katika upendo halisi 7Tubile abatumishi bake katika eneo lya kweli,katika ngupu ya Nnongo.Tubile ni silaha ya haki kwa ajili ya luboko lwa mmalyo na wa kushoto.8Twapanga kazi katika hekima na dharauliwa,katika kashfa na sifa.Twatituhumiwa kuwa abocho na wakati tubile wakweli. 9Tunapanga kazi napanga twajulikana kwaa na bado twayowanika vizuri.Twapanga kazi kati batiwaa na -Linga!-bado twatama.Twaipanga kazi kati twaazibiwa kwa ajili ya matendo yitu lakini kati kwaa yaabahukumilwe hata waa, 10Twaipanga kazi kati wenye masikitiko,lakini masoba gote twabile na furaha.Twaipanga kazi kati maskini,lakini twajihatarisha baingi.Twaipanga kazi kati panga twapata kwaa kilebe kati twatemiliki kila kilebe.11Twabaya ukweli wote kwinu,Akorintho,na mioyo yitu yatifunguka kwa upana. 12Mioyo yinu izuiliwa kwaa na twenga,ila mwatizuiliwa na hisia yinu wene. 13Nambeambe katika badilishana kwa haki nalongela kati kwa bana-muipungue mioyo yinu kwa upana.14Kana mupungamanishe pamope ni baaminiya kwaa.Kwa mana kwabile ni uhusiano gani kati ya haki ni uasi?Ni kwabile ni ushirika gani kati ya bweya ya libendo? 15Ni makubaliano gani Kristo aweza kuwa nayo na Beliari? Au ywembe ywaamiye abile sehemu gani pamope ni ywaaminiya kwaa? 16Na kwabile na kakubaliano gani yabile kati ya hekalu lya Nnongo na lisanamu?Kwa mana twanga ni lihekale lya Nnongo ywabile nkoto,kati ambavyo Nnongo abayite:"Nalowa tama kati yabembe ni ktyanga kati ya bembe.Nalowa pangika Nnongo wa bembe,na bembe bapangika kuwa bandu bango."17Kwa eyo,"Muboke kati yabembe,mkatengwe nabo," abaya Ngwana."Kana mukamwe kilebe kichafu na nalowa kubakaribisha mwenga . 18Nalowa pangika kuwa Tate kwinu,ni mwenga mwalowa pangika bana bango analome na anwawa,"abaya Ngwana Mwenyezi.
1Apendwa bango,kwa kuwa tubile na ahadi hizi,na tijitakase wabene kwa kila likowe lyabile lyatupanga kuwa achafu katika yegayitu na katika roho.Na tuupale utakatifu katika hofu ya Nnongo.2Mupange nafasi kwa ajili yitu!Twamkosea kwaa mundu yeyote.Twamdhuru kwaa mundu yoyote. 3Twainufaisha kwaa kwa faida ya mundu yeyote. Nabaya lee kwakubalaumu kwaa.Kwa mana nibayite panga mubile mumioyo yitu,kwetu twenga kuwaa pamope ni tama pamope. 4Nibile na ujasiri wanyansima nkati yinu,na naipunia kwa ajili yinu. Nibile ni puraha hata nkati ya mateso yitu yote,.5Twabile Makedonia,yega yitu ibile kwaa na pumziko.Badala yake,twapatike taabu kwa namna yoti kwa kombwa vita upande wa panja na hofu upande wa ndani. 6Lakini Nnongo,ywafariji bakata tamaa,atufariji kwa ujio ba Tito. 7Ibile kwaa kwa ujio wake panga Nnongo atitufariji,ibile kae faraja za Tito azipokya boka kwinu.Ywembe atitubakiya upendo nkolo mubile nabo,huzuni yinu,na abile ni wasiwasi kwa ajili yango.Nga nyo nimezidi kuwa na puraha muno.8Hata ingawa barua yango ibapangite sikitika,nenga najutia kwaa,lakini niaujutia wakati paniabona barua yee uwapangite mwenga kuwa ni huzuni,lakini mwabile na huzuni kwa muda mwipi. 9Nambeambe nibile na puraha,ni kwasababu kwaa mubile na shida,lakini kwa sababu huzuni yinu itiwaleta katika toba.Mwatipatwa na huzuni ya Nnongo,nga nyo mwateswilwe kwa hasara kwaa kwa sababu yitu. 10Kwa mana huzuni ya Nnongo huleta toba ambayo hukamilisha wokovu bila ya kuwa ni majuto.Huzuni ya kidunia,hata nyo,huleta kiwo.11Muilinge huzuni yee ya Nnongo yatizalisha lengo gani kolo nkati yinu. Jinsi gani lengo labile kolo nkati yinu thibitisha kuwa mubile kwaa ni hatia.Kwa jinsi gani uchungu winu ubile nkolo,hofu yinu,matamanio yinu,bidii yinu,ni shauku yinu kubona panga haki ipalike pangika! Katika kila likowe mwatithibitishwa wamwene kutokuwa ni hatia. 12Ingawa natiwaandikia mwenga,niandike kwaa kwa ajili ya mkosaji,wala kwa mundu kwaa ywateswile ni maovu.Niandikile ili panga udhati wa mioyo yinu kwa ajili yitu ipangwe yowanika kwinu nnonge ya minyo ga Nnongo.13Ni kwa ajili ya yee panga twafarijika.Katika nyongeza ya faraja yitu wabene,twapuraika kae,hata zaidi kwa sababu ya furaha ya Tito,kwa mana roho yake itiburudishwa ni mwenga mwabote. 14Kwa kuwa mana naipunia kwake husiana na mwenga,nibile kwaa na aibu.Kinyume chake,mana kila neno laulibaya kwinu labile kweli,Maipuno yitu kuhusu mwenga kwa Tito yatithibitika kuwa kweli.15Upendo wake kwa ajili yinu hata ni nkolo muno,kati paakumbuka utii winu mwabote,jinsi mwatikunkaribisha ywembe kwa hofu na lendema. 16Natipuraika kwa sababu nibile na ujasiri kamili nkati yinu.
1Twataka mwenga muitange,ainja na alombo,kuhusu neema ya Nnongo ambayo ititolewa kwa makanisa ga Makedonia. 2Wakati wa lijaribu kolo lya mateso,wingi wa puraha yabe ni ongezeko lya umaskini wabe upambike utajiri nkolo wa ukarimu.3Kwa naaba nashuhudia panga batitoa kwa kadiri ya balioweza,na hata zaidi ya balioweza. 4Na kwa hiari yabembe bene kwa kutusihi kwingi,batulobite kwa ajili ya shiriki katika huduma yee kwa baumini. 5Ayee itokana kwaa mana yatubile twatarajia.Badala yake,kwanza walijitoa bembe bene kwa Ngwana.Boka po kabajitoa bembe bene kwitu kwa mapenzi ya Nnongo.6Nga twatimsihi Tito,ywaabile tayari atianzisha kazi yee,kuleta katika ukamilifu tendo lee lya ukarimu nnani yinu. 7Lakini mwenga mubile baingi katika kila kilebe-katika imani,katika usemi,katika maarifa,katika bidii,na katika upendo winu kwa ajili yitu. Nga nyoo muhakikishe panga mwenga mwabile na wingi kae katika likowe lee lya ukarimu.8Nabaya lee kati amri kwaa.Badala yake,nabaya lee ili kupima uhalisi wa upendo winu kwa linganisha na shauku ya bandu benge. 9Kwa mana mutangite neema ya Ngwana witu Yesu Kristo.Hata mana abile tajiri,kwa ajili yinu abile maskini.ili panga pitya umaskini wake muweze kuwa tajiri.10Katika likowe lee nalowa kuwapea ushauri ambao utabasaidia.Mwaka umo waupitike,mtumbwe kwaa panga likowe.Lakini mwatitamaniya kulipanga. 11Nambeambe mulikamilishe,Mana ibile na shauku na nia ya kulipanga,boka po,je mwaweza kae kulileta katika ukamilifu,kwa kadri ya mwamuweza. 12Kwa kuwa mubile na shauku ya kupanga likowe lee,ni likowe linoite na lyakubalika.Lazima liyemite nnani ya chelo chabile nacho mundu, nnani kwaa ya abile nacho kwaa mundu.13Kwa mana kazi yee ibile kwaa kwa ajili panga benge baweze kupata nafuu ni mwenga muweze lemewa.Badala yake,kube ni usawa. 14Baingi binu wa wakati wambeambe utasaidia kwa chelo watikihitaji. Ayee nga nyoo kae ili panga baingi wabe uweze kuasaidia mahitaji yinu,na panga kuwe ni usawa. 15Ayee nga kati yaiandikilwe;"Ywembe ywabile ni vingi abile kwaa na kilebe chochote chakibakile ni ywembe ywabile na kichunu chabile kwaa ni uhitaji wowote,"16Lakini ashukuriwe Nnongo,ywabekite nkati ya mwoyo wa Tito mwoyo wowolo kwa bidii ya kujali ambavyo nibile navyo kwa ajili yinu. 17Kwa mana apokile kwaa kae maombi yitu,ila abile na bidii husiana na maombi ago.Abile kwinu kwa hiyari yake mwene.18Tumtumite pamope ni ywembe nongo ambaye atisifiwa nkati mwa makanisa kwa ajili ya kazi yake katika kuitangaza injili. 19Hivi kwaa kae,lakini achauliwe kae na makanisa kusafiri nitwenga katika kulipotwa sehemu mbalembale tendo lee lya ukarimu.Alee ni kwa utukufu wa Ngwana mwene na kwa shauku yitu ya kusaidia.20Twaepuka uwezekano wa panga yoyote aplikwa lalamika kuhusiana na twenga kuhusiana na ukarimu woo ambao twaupapite. 21Twautola uangalifu kupanga cakibile chaheshima,nnonye kwaa ya Ngwana,lakini nnonge ya bandu kae,22Twantuma nongo ywenge pamope nabo.Twatimpema mara zanyansima,na tumweni abile ni shauku kwa ajili ya kazi zanyansima.Hata nambeambe abile na bidii muno kwa sababu ya ujasiri nkolo waabile nao nkati yinu. 23Kwa habari ya Tito,ywembe ni mshirika mwenza wango na mpanga kazi mwenzanu kwa ajili yinu.Kati kwa alongo bitu,watumwile na makanisa.Nabaishimiya kwa Kristo. 24Nga nyo,mubaoneshe upendo winu,na mubonekeye kwa makanisa sababu ya maipuno yitu kwa ajili yinu.
1Husiana na huduma kwa ajili ya baumini,ni bora muno kwango kubaandikiya. 2Nitangite kuhusu shauku yinu,ambayo naipunia kwa bandu ba Makedonia.Niabakiye panga Akaya abile tayari tangu mwaka waupitike.Hamu yinu itibatia mwoyo baingi babe panga.3Nambeambe,niatumile nongo ili panga maipuno yitu kuhusu mwenga gabile kwaa ya bure,ni ili panga mubile tayari,kati yanibayite mana mubile. 4Vinginevyo,mana mundu yoyote wa Makedonia mana aisile pamope ninenga na kubakuta mubile kwaa tayari,twalowa bona oni-nilongela kwaa chochote kuhusu mwenga-kwa ujasiri muno katika mwenga. 5Nga nyo nibweni yabile muhimu kuwasihi alongo kuisa kwinu na panga mipango mapema kwa ajili ya zawadi zanyansima.Ayee nga nyoo ili panga ibe tayari kati baraka,na kati kwaa kilebe chaamriwa.6Liwazo nga lee:mundu ywapandae njene alowa una njene kae,na yeyote ywapendae kwa lengo lya baraka kae alowa una baraka. 7Bai na kila yumo ywatoa kati yaatipanga mumwoyo wake.Bai niywembe atoe kwaa kwa huzuni au kwa lazimishwa.Kwa mana Nnongo umpenda yolo ywatoa furaha.8Nnongo aweza izidisha kila baraka kwa ajili yinu,ili panga,kila muda.katika makowe goate,muweze pata gote muyahitaji.Ayee nga ibile ili panga muweze zidisha kila litendo linoite. 9Ni mana iandikilwe:"Atitapanya utajiri wake na kuutoa kwa maskini.Haki yake yadumu milele."10Ywembe ywatoae mbeyu kwa mpanzi ni mkate kwa ajili ya chakulya,ni atoa kae na yongeya mbegu yinu kwa ajili ya kuipanda.Ywembe alowa yongeya mauno ga haki yinu. 11Mwalowa tajirishwa kwa kila namna ili panga muweze pangika bakarimu.Ayee nga iletya shukrani kwa Nnongo pitya twenga.12Kwa kupanga huduma yee ibile kwaa ikamwa mahitaji ga baumini.Huzidisha kae katika matendo ganyansima ga shukrani kwa Nnongo. 13Kwa sababu ya kupimwa kwinu na thibitishwa kwa huduma yee,mtatumbukiza kae Nnongo kwa utii kwa baya kwinu kwa ajili ya Kristo. Mwalowa mtunza kae Nnongo kwa ukarimu wa karama yinu kwabembe na kwa kila yumo. 14Batitamaniya,na baloba kwa ajili yinu.Bapanga nyoo kwa sababu ya neema kolo ya Nnongo yaibile nnani yinu. 15Shukrani ibe kwa Nnongo kwa karama yake yaiwezekana kwaa!
1Nenga na Paulo,mwene nabasihi kwa unyenyekevu na upole wa Kristo.Nenga na mpole muda nibile nnongi yinu,Lakini nibile ni ujasiri kwinu muda nibile kutalu ni mwenga. 2Naaloba mwenga panha,muda panibile pamope ni mwenga,nahitaji kwaa pangika jasiri na kujiamini kwangio mwene.Lakini nawaza nalowa hitaji kuwa jasiri muda panibapinga balo badhaniabo panga twatama kwa nmana ya yega.3Kwa mana hata kati twatyanga katika yega,twakombwana kwaa vita ya namna ya yega. 4Kwa mana silaha twaitumya kombwana ni ya yega kwaa.Badala yake,ibile ngupu ya Nnongo ya haribiya ngome.Zalowa bomwa mijadala yaipotosha.5Kae,twajaribu kila chabile ni mamlaka chakiyemi dhidi ya maarifa ga Nnongo. Tulipangite mateka kila wazo katika heshima ya Kristo. 6Na twapata utayari wa aribya kila matendo gabile kwaa na heshima,mara heshima yinu kae baibile kamili.7Linga chelo chabile wazi nnongi yinu.Kati yeyote ywashawishika panga ywembe ni wa Kristo,ni hebu ajikumbushe ywembe mwene panga mana yaabile kae ni wa Kristo,nga ngoo nga ni twenga kae tubile nyoo. 8Kwa mana hata mana niipunie kichunu zaidi kuhusu mamlaka yitu,ambayo Ngwana atiyatoa kwa ajili yitu kuwachenga mwenga na kuwaaharibu kwaa,nibona kwaa oni.9Naitajia kwaa libonekane panga nabatisha mwenga kwa barua yango. 10Kwa yelo baadhi ya bandu ubaya,"Barua zake zibile kale na zibile ni ngupu,lakini mu'yega ywembe ni dhaifu.Maneno gake yastahili kwaa yowanika."11Ebu bandu ba namna yee batange panga chelo chatukibayite kwa barua muda tubile kutalu,ni sawasawa na yelo yatulowa gapanga muda tubile palo. 12Tuyenda kwaa kutalu muno kati kujikusanya bembe au kujilinganisha bembe ni balo ambabo huisifia bene.Lakini mana bajimite bene ni kila yumo wabe,babile kwaa na malango.13Twenga,hata nyoo,twaipunia kwaa pitya mipaka.Badala yake,twapanga nyoo kae nkati ya mipaka ambayo Nnongo atitupimya twenga,mipaka yafika umbali kati waubile winu. 14Kwa mana twajizidishia kwaa bene patuwafikiye mwenga.Twabile wa kwanza kuika kutalu kati kwinu kwa ajili ya Kristo.15Twaipunia kwaa pita mipaka kuhusu kazi ya benge.Badala yake,twatimainiya kati umani yinu yaibile ngolo panga lieneo lyetu lya kazi lyapanuliwa muno,na bado ni nkati ya mipaka sahihi. 16Twatamaniya kwa lee,ili panga tuweze hubiri injili hata mu'mikoa zaidi yinu. Twaipunia kwaa kuhusu kazi ipangilwe katika maeneo yenge.17Lakini yeyote ywaipunia,aipune katika Ngwana." 18Kwa mana abile kwaa yolo ywajithibitisha mwene alowa thibitishwa.Ila,ni yolo ywabile Ngwana humthibitisha.
1Nahisi panga muvumiliane na nenga katika baadhi ya upumbavu.Lakini kwa kweli mwavumiliana na nenga. 2Kwa kuwa ni ywabile ni wivu kuhusu mwenga.Nibile na wivu wa Nnongo kwa ajili yinu,tangu natibaahidi mwenga ndoa ya nsengo yumo.Natibaahidi kubaleta mwenga kwa Kristo kati bikra safi.3Lakini nendayogopa panga kwa namna fulani,kati nng'ambo ywadanganya Eva kwa hila yake,malango yinu yaweza kuapotosha kutalu boka mu'ibada halisi na safi kwa Kristo. 4Kwa mana kwa mfano panga mundu fulani aisa ni tangaza Yesu ywenge tofauti ni yolo twatibahubiria.Au kwa mfano panga mwapokya roho ywenge tofauti ni yolo ywampokile.Au kwa mfano panga mwapokya injili yenge tofauti ni yelo yamuipokile.Mwativumilia makowe haga vema yatosha!5Kwa kuwa nadhani panga nenga na nkati ya mwabile duni kwa habo bakemilwe mitume-bora. 6Lakini hata mana nenga nifundishwa kwaa katika kutoa hotuba,nibile kwaa nyoo katika maarifa. Kwa kila namna na katika makowe gote tulipangite lee kujulikana kwinu.7Je,mupangite sambi kwa kuinyenyekeza mwene ili mwenga muweze kuinuliwa? Kwa kuwa natihubiri kwa uhuru injili ya Nnongo kwinu. 8Natinyang'anya makanisa yenge kwa pokya msaada boka kwabe ili panga niweza kubahudumia mwenga. 9Muda panibile mwenga na nibile katika uhitaji,namlemea kwaa yeyote.Kwa kuwa mahitaji gango yatitoshelezwa ni alongo baisile boka Makedonia.Katika kila kilebe nijizuia mwene kutokuwa mzigo kwinu,na nalowa yendelya kupanga nyoo.10Kati kweli ya Kristo ibile nkati yango,uku kuisifu kwango,kwanyamazishwa kwaa katika sehemu za Akaya. 11Kwa mwanja namani? Kwa sababu napenda kwaa? Nnongo atangite kuwa naapenda.12Lakini chelo chanikipangite,nalowa kukipanga kae. Nalowa kukipanga ili panga niweze kuipinga nafasi ya balo baatamaniya nafasi ya kuwa kati tubile katika chelo chelo chawaipunia. 13Kwa kuwa bandu balo ni mitume ba uongo na batendakazi abocho.Baikelebuya benge kati mitume ba Kristo.14Nga yee yashangaza kwaa,kwa kuwa hata nchela hujigeuza mwene kati malaika ba bweya. 15Yee yabile kwaa mshangao nkolo kati batumishi ba haki.Mwisho wabe ipangika kati matendo gabe kati gastahili.16Nabaya kae:Bai na abile kwaa mundu yeyote ywawaza nenga na mpumbavu.Lakini kati mwapanga,munipoki nenga kati mpumbavu ili niweze kuisifu kichunu. 17Chelo chanikipanga kuhusu kwa kujiamini kwa kuipunia ahukumilwa kwaa na Ngwana,lakini nabaya kati mpumbavu. 18Kwa ye bandu baingi huipuniya kwa namna ya yega,nalowa ipunia kae.19Kwa mana mwatichukuliana kwa puraha na bapumbavu,mwenga mwabene mubile na busara! 20Kwa mana mwatichukuliana na mundu mana akikutia atumwani,kati husababisha mgawanyiko kati yinu,kati akibatumia mwenga kwa faida yake,kati atijibeka nnani ya hewa,au kati atibakombwa kuminyo. 21Nalowa baya kwa oni yitu panga twenga tubile adhaifu muno kupanga nyoo.Na bado kati yeyote aipunia-nalongela kati mpumbavu-nenga naipuna kae.22Je,bembe ni Ayahudi?Na mwenga nga nyoo.Je,bembe ni Baisraeli?Na nenga nga nyoo. 23Je,bembe ni batumishi ba Kristo?Nalongela kati nabile kwa na malango gango.) Nenga na zaidi.Nibile hata katika kazi ngumu muno,mbali zaidi ya kuwa vifungoni,katika kkukombwa pitya ipimo,katika kuyeketya hatari yanyansima ya kiwo.24Boka kwa Ayahudi natipokya mara tano "mapigo arobaini kutoa limo." 25Mara tatu natikombwa kwa fimbo.Mara jimo nakombwile maliwe.Mara tatu natinusurika mu'ngalaba.Natitumya kilo na mutwekati katika bahari wazi. 26Nibile katika safari za mara kwa mara,katika hatari za mito,katika hatari ya majambazi,katika hatari boka kwa bandu bamataifa,katika hatari ya mji,katika hatari ya lijangwa,katika hatari ya bahari,katika hatari iboka kwa alongo abocho.27Nibile katika kazi ngumu na katika maisha magumu,katika kilo kikolo cha gonja kwaa,katika njala na kiu,mara zanyansima katika kufunga,katika mbepo ni uchi. 28Kutalu na kila kilebe chenge,kubile na msukumo wa kila lisoba nnani yango na wasiwasi wango kwa ajili ya makanisa. 29Nyai ywabile dhaifu,na nenga nibile dhaifu kwaa?Nyai ywasababisha benge tomboka mu'sambi,na nenga nitike kwaa ndani?30Mana lazima nenga niipune,nalowa ipunia chelo chaibonekeya udhaifu wango. 31Nnongo na Tate ba Ngwana Yesu,ywembe ywabile atukuzwa milele,atangite panga nenga nilongela kwaa uboso.32Kolyo Dameski,nkolo wa nkoa nnema wa mpwalume Areta abileakiulenda mji wa Dameski ili kunkamwa nenga. 33Lakini nibekilwe mu'kitondo,pitya pa'ridirisha katika ukuta,na natinusurika boka mu'maboko gake.
1Lazma niipune,lakini ntopo chayongeyeka na lelo.Ila nayendelea mu'maono na mapunuo boka kwa Ngwana. 2Nimtangite mundu yumo katika Kristo ywabile miaka komi na ncheche yaipitike-mana itei katika yega,au panja pa yega,nenga nintangite kwaa,Nnongo atangite,atinyakyliwa nnani katika liunde lyanyaitatu.3Nitangite panga mundu yolo-mana itei katika yega,au panja ya yega,nenga,nintangite kwaa,Nnongo atangite- 4atinyakuliwa nnani kuyenda paradiso na kuyowa makowe matatifu muno kwa mundu yeyote kugabaya. 5Kwa niaba ya mundu kati yolo naipunia,lakini kwa niaba ya mwene niipunia kwaa,ila kuhusu udhaifu wango.6Mana nipala kuipuna,nibile kwaa mpumbavu,kwa mana nibile nabaya ukweli.Lakini nalowa leka kuipuna,ili panga abile kwaa yeyote ywaaniwazia muno ya ago kuliko chakibonekana nkati yango au yowanika boka kwango. 7Naipuna kwaa kae kwasababu ya ago mapunuo ga aina ya ajabu.Kwa nyo,nalowa jawa kwaa ni kiburi,mwimwa ubekilwe nkati ya yega yango,mjumbe wa nchela kunishambilya nenga,ili kana nikelebuke kuwa mu'maipuno.8Mara tatu natikumnnoba Ngwana kuhusu lee,ili ywembe abutuke boka kwango. 9Ni ywembe kanibakiya,"Neema yangu yatosha kwa ajili yako,kwa mana ngupu upangwa kamili katika udhaifu.Nga nyo natamani muno kuipuna zaidi kuhusu udhaifu wango,ili panga uwezo wa Kristo uweze tama nnani yango. 10Kwa nyo natosheka kwa ajili ya Kristo,katika udhaifu,katika matokangano,katika shida,katika mateso,katika hali ya sikitika.Kwa mana muda nibibe dhaifu,boka po nibile na ngupu.11Nenga nibile mpumbavu!mwenga mutilazimishwa kwa lee,kwa mana panibile natisifiwa na mwenga. Kwa mana nibile kwaa duni kabisa kwa abo bakemilwe mitume-bora,hata mana nenga na kilebe kwaa. 12Ishara za kweli za mtume zapangilwe katikati yinu kwa uvumilivu,ishara na maajabu ni matendo makolo. 13Kwa namna gani mubile ni umuhimu wa pae kuliko makanisa yaliyobaki,ila panga nibile kwaa mzigo kwinu?Mnisemiye kwa likosa lee!14Linga nenga nibile tayari isa kwinu kwa mara ya tatu.Nibile kwaa mzigo kwinu,kwa mana nipala kwaa kilebe chinu.Nabapala mwenga.Kwa mana bana bapalikwa kwaa beka akiba kwa ajili ya azazi .Badala yake,azazi bapalikwa beka akiba kwa ajili ya bana. 15Napulaika muno tumya na tumilwa kwa ajili ya nafasi yinu.Mana nabapenda muno mwenga,nipalikwa kupendwa kichunu.16Lakini mana ibile,nibaelemea kwaa mzigo mwenga.Lakini kwa mana nenga na mwerevu muno,nenga na yolo ywaabakamwile mwenga kwa mana nibile ywaabapatike kwa uboso. 17Je,nitola kwa kuyipangia faida kwa yeyote nimtumile kwinu? 18Nimlobite Tito isa kwinu,na natintuma nongo ywenge pamope ni ywembe.Je,Tito abapangia faida mwenga? Je,tutyanga kwaa katika ndela yeyelo?Je,tutyanga kwa katika magolo yeyelo?19Muwaza kwa muda woo bote tubile tukiitetea twenga twabene kwitu? Nnonge ya Nnongo,na katika Kristo,tubile twabaya kila kilebe kwa ajili ya kubaimarisha mwenga.20Kwa mana nibile na hofu paniisile naweza niapate kwaa mwenga kati yanitamania.Nibile na hofu panga mwaweza munipate kwaa nenga kati mwamutamaniya.Nahofia panga paweza kuwa na majadiliano,wivu,milipuko ga hasira,tamaa ya ubinafsi,umbeya,kiburi ni kombwana. 21Nibile na hofu panga mana nibuyangine kae,Nnongo wango aweza kuinyenyekeza nnonge yinu.Nibile na hofu panga naweza huzunishwa na baingi ambabo batubu kwaa uchapu,ni uasherati na makowe ga tamaa gawayapangite.
1Ayee nga mara ya tatu panga naisa kwinu."Kila lishitaka lazima lichengwe na uthibitisho wa mashahidi abele au atatu." 2Nibayite kwa abo batenda sambi kabla na kwa benge bote muda panibile kolyo mara ya ibele,na niabaya kae:Paniisile kae,niavumilia kwaa.3Naabakiya mwenga lee kwa sababu mwapala ushaidi panga Kristo alongela pitya nenga.Ywembe abile kwaa dhaifu kwinu,badala yake,ywembe nga mwenye nguvu nkati yinu. 4Kwa mana atisulubiwa katika udhaifu,lakini abile nkoto kwa ngupu ya Nnongo.Kwa mana twenga kae tu dhaifu nkati yake,lakini twatama naye kwa ngupu ya Nnongo nkati yinu.5Muichunguze mwabene mulole kati mubile katika imana.Mujipime mwabene.Mugundua kwaa panga Yesu Kristo abile nkati yinu?Ywembe yumo,vinginevyo mana mwathibitishwa kwaa. 6Na nibile na ujasiri panga mwenga mwalowa gundua panga twenga twakataliwa kwaa.7Nambeambe tualoba kwa Nnongo panga muweze kupanga chochote kinoite kwaa.Niloba kwaa panga twenga tuweze bonekana kilicho sahihi,ingawa twaweza kubonekana tumeshindwa jaribia. 8Kwa mana twenga tuweza kwaa panga lolote kunchogo na kweli,lakini kwa ajili ya kweli kae.9Kwa mana twapuraika muda watubile dhaifu mwenga mubile na ngupu.Twaloba panga muweze kupangwa bakamilifu. 10Nagaandika makowe aga muda nibile kutalu ni mwenga,ili panga muda nibile pamope ni mwenga nahitaji kwaa kubabonekeya ukali mwenga.Nenda hitaji kwaa tumiya mamlaka Ngwana ywanipeile nenga niachenge na nibaharibie kwaa pae.11Mwisho bake,alongo analome ni anwawa,mupuraike!mupange kazi kwa ajili ya urejesho,mpeyelwe mwoyo,muyeketyane mwenga kwa mwenga,mutame katika amani.Na Nnongo ba upendo na amani alowa tama pamope ni mwenga. 12Musalimiane kila yumo kwa libusu takatifu.13Baumini bote nabasalimu. 14Neema ya Ngwana Yesu Kristo,upendo wa Nnongo,ni ushirika ba Roho mtakatifu ube pamope ni mwenga mwabote.
1Na kwa sababu kristo atapei uhuru lenga tubi huru nyonga , tugeme imata kana tukole kae katika kongwa la utumwa. 2Tulinge nenga paulo nenda kumakia kwamba maana mpala inwa kristo hatawafaidiwa kwa ndela yeyote ile.3Tena nandalenga kila mnatome ya inite kwamba apalikwa panga kwa sheria yoti. 4Kumlenga kulipite na kristo ,bale bale mtibalangilwa haki kwa sheria. mtitomboka mbale na neema.5Maana kwa ndela ya roho kwa imani tundalenda ujasiri wa haki. 6Katika kristo yesu ina au kotokaina ndoponmaana yoyote. mi imani kichake ipanga kazi petiya upendo helo nimaanisha kikowe. 7Twabile mwandabutuka lubelo vizur nyoi yabamchibile kotoka aminia kweli. 8Ushawishi wa panga nyo uboka lii kwake yembe yamkemite mwenga.9Chachandika pachumu ualibia lidonge loti. 10ninda nobeliya mwenge katika ngwana kwamba munda wacha kwa ndela yenge yoyote. yoyote yolo yabunobea apalapotwa hukumu yake yamwe.11mnunango maana yendeli longelia inamwanja namani bado kanite seka? kwalikowe liyo chelo chaniku kanika kwa nsalaba chaweza ulibika. 12kwa matakwa gango na mwene balo babaongoza vibaya balwa leka bene.13 mnongo atikumkemanga mwenga mwalongo kwenye uhuru. ila kanamuutamie uhuru kwinu kati fulrsa kwa payega. badala yake kwa upendo muhudumiane mwenga kwa mwenga 14kwakuwa sheria yatikamilika katika amuri jimo nayo ni lazma umpendo jilani yako katika wamwene 15lakini maana kamtaunara naliana muhilinge kwamba kanamuhialibie lii mwenga kwa mwenga.16 nandarokela muyende moyo atanyu mtimizalili tama yege. 17kwakuwa yega inatama koro zadi ya moyo na moyo inatama konu zida yega. 18metei moyo undakwarokolya mbilelili paye ya sheria19 napliyano matendo ya yega gandamonekana ni umalayo, uchafu na ugelegele. 20libada ya sanamu, mwabe, adui, yomana, husuda, nyongo, shandana, farakana, tengana kimadhebu. 21bwiu, ulevi mlafi na makowe ngenge kati go randa ku kweleka mwenga kati chonangwlike palongoi, kwamba balo babapango makowe kati gobaalithi lii ufalme wa mnongo.22litunda lamoyoni upendo furaha, amani, pumilia, mkatimu, ubinu hudumu, imani. 23mpole na kiasi ndapo sharia dhidi ya makowe kati go. 24balo bababile katika kristo yesu bati sulubiwa yega pa ope na shauku na lamaa yabe inamnyata.25maite tutuma kwa roho kae tipiyange kwa moyo. 26kana tuipane kana mchokochane kila yumo na nyine, kana baboneane bwiu.
1kinanunanga abile mundu atiboyalwa katika uovu, mwenga mwabile wa kiroha, mpalikwa kumkereboya mnunango katika roho ya upole . kono mulinge bene ili msijatibiwe. 2mkipotoleana ingombo na kwa hiyo mtaikamilisha sheria ya kristo.3mana mundu yembe aiboba bora wakti si kilebe mwene cha kichake cha kuipania, 4bila yakuilenganikia mwene na mundu yenge. 5maana kila mundu atula mchingo wa kemwene.6 Mundu yafundishite likiwe lazima anmakie yanamnowa yoti mwalimu wake. 7kanomkongelwe mnongo ataniliwalili. kila apandacho mundu ndicho chauna pia. 8kila yapanda mbeya katika asili yake ya dhambi auna akati wa milele boka kwa roho.mana mundu yembe aibona bora wakati si kilebe, andakwikonga mwene. kila yuma na alenge kazi yake lengo mwene chakukilumba kilebe mwene cha kichake cha kuipania, bila yakuilenganikia mwene na mundu yenge.99 kunauchoke katika panga makoe mema maana kwa wakati wake mema maana kwa wakati wake tupalauna manatukatike lii tamaa. 10hivyo bisi wakti twatukolana nafasi tupange mena kila yumo. tupange mena zaidi has kwa walio mkati ya imani.11mulinge ugolo wa barua yaniandike kwa lubako langanamwene. 12balo banalapanga mema kwa kulinga mwili ngababalazimisha inilwa hapanganyo kana banjingi mmateso ga wakristo munsalabu. 13maana abo babataililwe bene bakamua lii sheria badala yake bapalamwe muinwe.14kanaipitelili nikaipuna isipokuwa kwa msalaba wa kwona witu yesu kristo katika ywebe dunia atisulubiwa kwaajili yako na dunia kwa kuwa nijalilili inwa ama kotoka inwa panga ni kilebe. 15badala yake lubeleko lwayambe ni muhimu. 16kwa boti balama kwa kanuii, babe na amai rongo ibekunani yabe na kunanu ya israli na nongo.17 17boka leno mundu yeyote kanaania ngaishe, maana nipotwite alama ya yesu muyega 18yango.neema ya ngwana witu yesu kristo ibe na roho yetu mnunango Amina
1Paulo,mmanda wa Kristo kwa mapenzi ga Nnongo,kwa balo batengwile kwaajili ya Nnongo batami Efeso na babile baaminifu mu'Kristo Yesu. 2Neema ibe kwinu ni amani yaboka kwa Nnongo Tate bitu ni Ngwana Yesu Kristo.3Nnongo ni Tate wa Ngwana witu Yesu apeilwe sifa.Ni ywembe ywatubarikiye kwa kila baraka ya roho,mu'mahali pa kumaunde nkati ya Kristo. 4Kabla ya kuumbwa dunia,Nnongo atuchawile twenga twaaminiye mu'Kristo.Atuchawile twenga ili tuwezu kupangika kuwa atakatifu ni tulaumikiwa kwaa nnonge yake.5Mu'lipendo Nnongo atuchawile mwanzo kwa kutulopwa kati bana bake kwa ndela ya Yesu Kristo.Apangite nyanya kwa mana apendeziwe panga chelo cha atamaniye. 6Matokeo gake ni kuwa Nnongo atitukuzwa kwa neema ya utukufu wake.Cheno nga chaatupeile bure kwa ndela ya mpendwa wake.7Kwa kuwa mu'mpendwa wake,tubile ni ukombozi petya mwai wake,msamaha wa sambi.Tubile ni leno kwa sababu ya utajiri wa neema yake. 8Apangite neema yee kuwa tanyansima kwa ajili yitu mu'hekima ni ufahamu.9Nnongo apangite iyowanike kwitu yelo kweli yaiyowanika kwaa ya mpango,bokana ni hamu yaiyowanike nkati ya Kristo. 10Muda nyakati zatitimya kwa utimilifu wa mpango bake,Nnongo alowa kuvibeka mpamo ni kila kilebe cha kumaunde ni cha kunani ya nnema nkati ya Kristo.11Nkati ya Kristo twabile twachaulilwe ni kukusudiwa kabla ya muuda.Ayee ibile bokana na mpango wa ywapanga ilebe yoti kwa kusudi lya mapenzi gake. 12Nnongo apangite nyoo ili tuweze kuwapo kwa sifa ya utukufu wake.Twabile wa kwanza kuwa ni ujasiri nkati ya Kristo.13Yabile kwa ndela ya Kristo kwamba mwaliyowa neno lya kweli,injili ya ukochopoli wenu kwa ndela ya Kristo.Yabile mu'ywembe pia kwamba mwaaminiya ni kutiwa mhuri ni Roho Mtakatifu ywabile ahidiwa. 14Roho nga dhamana ya urithi witu mpaka umiliki wapatikaane.Ayee yabile ni kwa sifa ya utukufu wake.15Kwa sababu yee,tangu wakati mwayowanike kuhusu imani yinu nkati ya Ngwana Yesu na kuhusu pendo lenu kwa balo boti wabile watitengwa kwa ajili yake. 16Nilekite kwaa kumshukuru Nnongo kwaajili yinu na kuwataja mu'maombi yango.17Naloba kwamba Nnongo wa Ngwana witu Yesu Kristo,tate ba utukufu,alowa kuwapeya roho ya hekima,mafunuo ga ufahamu wake. 18Naloba kuwa minyo yinu ya mioyo yaibekwile bweya kwa mwenga kutanga ni waako ujasiri wa kukemelwa kwinu.Naloba kwamba muuyowe utajiri wa utukufu wa urithi wake nkati ya balo batengwile kwaajili yake.19Naloba kwamba uyowe ukolo uzidio wa likakala kyake nkati yinu ambao twaaminiya.Wolo ukolo wabokana na kupanga kazi mu likakala lyake. 20Ayee na likakala lyapanga kazi nkati ya Kristo wakati Nnongo ywamfufuile kuoma kwa bandu ba mu'kiwo ni kunketisha mu'luboko lwake wa kummalyo mu'pandu pa kumaunde. 21Atami Kristo kunani kutalu ni utawala,mamlaka,nguvu,enzi,na kila lina lyalikemelwa.Ywamtamiliye Yesu mwanja kae kwa wakati kwaa wolo lakini kwa wakati woisa.22Nnongo abaite kuitisha ilebe yoti pae a magolo ga Kristo.Ampangite ywembe ntwe kunani ya ilebe yoti mu'likanisa. 23Ni likanisa kwamba nga yega wake,ukamilifu wake ambae hujaza ilebe yote mu'ndela yoti.
1Kati yelo mwabile mwawile mu'makosa na sambi yinu. 2Yabile mu'aga kwanza mwatiyenda lingana na nyakati ya ulimwengu huu.Mwabile mwatiboka kwa kunkengama ntawala wa mamlaka ya kumaunde. Ayee nga roho yake yolo apangaye kazi mu,bana ba kuasi. 3Twenga wote twabile nkati ya balo baaminiya kwaa hapo mwanzo. Twabile tupangite kwa namna ya tamaa inoite kwaa ya yega yitu.Twabile twapanga mapenzi ga yega yitu ni ufahamu witu.Twabile kwa asili ya bana ba dhahabu kati benge.4Lakini Nnongo ywabile ni rehema yanyansima kwa sababu ya lipendo lyake likolo lyaatupendile twenga. 5Muda twabile mu'kiwo mu'makosa yitu,atuletya pamope mu'maisha gaayambe nkati ya Kristo. Ni kwa neema kuwa nati lopolelwa. 6Nnongo kayogolya mpamo ni kutupanga tama pamope mu'pandu pa'kumaunde nkati ya Kristo Yesu. 7Apangite nyoo ili muda waisa aweze kutubonekea utajiri nkolo wa neema yake.Utubonekeya twenga alee kwa ndela ya wema wake nkati ya Kristo Yesu.8Kwa neema mupangilwe akochopoli kwa ndela ya imani.Na yee iboka kwaa kwitu.Ni zawadi ya Nnongo. 9Itokana kwaa ni makowe.Matokeo gake,abile kwaa mundu yumo ywa kujisifu. 10Kwa sababu twenga twabile kazi ya Nnongo.tuumbilwe mu'Kristo Yesu upanga makowe yanoite.Ni makowe aga ambayo Nnongo agapangite tangu zamani za kale kwaajili yitu,ili tutyange mu'agoo.11Kwa nyo mukumbukye kuwa kunchogo mwabile bandu ba mataifa kwa namna ya yega.Mkemelwa"mbile kwaa ni tohara" kwa chelo chakemelwa tohara ya yega yapangilwe kwa maboko ga bandu. 12Kwa muda woo mwabile mwati tengwa na Kristo.Mwabile ageni kwa bandu ba Israeli.Mwabile ageni kwa liagano lya ahadi.Mwabile kwaa ni uhakika wa muda uisile.Mwabile bila Nnongo mu'ulimwengu.13Lakini nambeambe mu'Kristo Yesu mwenga ambao kunchogo mwabile kutalu ni Nnongo mpangilwe papipi ni Nnongo kwa mwai ya Kristo. 14Kwa mana ywembe nga amani yitu.Apangite abele kuwa yumo.Kwa yega yake atikuuharibu ukuta wa utengano wabile utitenganisha,huo uadui. 15Kwamba atikuikomesha saliya ya amri na kanuni ili aumbile mundu yumo wayambe nkati yake.Apangite amani. 16Apangite nyoo ili kubakwembanisha makundi abele ya bandu kuwa yega yimo kwa Nnongo petya msalaba.Kwa ndela ya msalaba aupangite uadui kuwa kiwo17Yesu aisile ni kutangaza amani kwinu mwenga mwabile kutalu ni amani kwa balo babile papipi. 18Kwa mana kwa ndela ya Yesu twenga abele tubile na nafasi kwa yolo Roho yumo kuyingya kwa Tate.19Nyoo bai,mwenga bandu ba mataifa mwasafiri kwaa ni ageni kae. Ila mwa wenyeji pamope ni balo batengwile kwa ajili ya Nnongo ni ajumbe mu'nyumba ya Nnongo. 20Mchengwilwe nnani ya msingi wa mitume ni manabii.Kristo Yesu mwene abile liwe kolo lya mbembeni. 21Mu'ywembe lyengo lyoti latikuunganisha pamope ni kukua kati hekalu nkati ya Ngwana. 22Ni nkati yake mwenga mchengwilwe pamope kati mahali pa tamya pa Nnongo mu'Roho.
1Kwa sababu ya lee nenga,Paulo,ni mfungwa wa Yesu Kristo kwa ajili yinu mataifa. 2Naaminiya kwamba muyowine nnani ya kazi ya neema ya Nnongo ywanipeile kwa ajili yinu.3Natikwaandikiya bokana na namna ya ufunuo wabile funuliwa kwango.Awoo nga ukweli wayowanika kwaa ambao natiuandika kwa mwipi mu'barua yenge. 4Pausomile kuhusu aga,waweza kuitanga busara yango mu'ukweli wolo wayowanika kwaa kuhusu Kristo. 5Kwa ibeleko yenge ukweli wolo upangwa kwaa kwa bana ba bandu. Ila kwa mbeambe ubekilwe wazi kwa Roho kwa Mitume batengwile ni manabii.6Ukweli woo wauyowanike kwaa ni kuwa bandu ba mataifa ni ashiriki wenzetu ni ajumbe wenzetu wa yega.Ni bashiriki pamope ni ahadi ya Kristo Yesu petya Injili. 7Na kwa lee nipangilwe mmanda kwa zawadi ya neema ya Nnongo yaibekilwe kwango petya panga kwa likakala lyake.8Nnongo aiboite zawadi yee kwango,japo kuwa nenga na mundu nchunu wa bote mu'balo batengwile kwaajili ya Nnongo.Zawadi yee ni kuwa nipalikwa kuatangazia mataifa injili yabile ni utajiri uchunguzike kwaa wa Kristo. 9Nipalikwa kuatangazia bandu bote nnani ya namani ni mpango wa Nnongo wa siri.Awoo nga mpango wabile uyowanike kwaa kwa miaka yanyansima ipitike,ni Nnongo ywaiumbile ilebe yoti.10Ayee yabile kuwa,petya likanisa,atawala na mamlaka mu'sehemu ya kumaunde bapate yowa pande zanyansima za asili ya hekima ya Nnongo. 11Aga mana yapangilwe petya mpango wangeyomoka nwabile utikamilishwa nkati ya Kristo Yesu Ngwana witu.12Kwa mana mu'Kristo twabile ni ujasiri ni uwezo wa jingya kwa ujasiri kwa sababu ya imani yitu kwake. 13Kwa nyo nialoba kana mukate tamaa kwa sababu ya mateso gango kwaajili yinu.14Kwasababu yee nakombwa magoti kwa Tate. 15Ywabile kwa ywembe kila familiya kumaunde ni kunani ya nnema ikemelwa lina. 16Nenda kualoba kwamba apate kuaneemesha,bokana na utajiri wa utukufu wake,abapange imara kwa likakala petya Roho wake,ywabile nkati yinu.17Nenda kualoba kwamba Kristo atami nkati ya mioyo yinu petya imani. 18Nialoba kwamba mube ni shina na msingi wa upendo wake.Mube mu'lipendo lyake ili muweze kutanga,pamope ni bote baaminio,jinsi upana,na urefu ni kimo na kina cha upendo ba Kristo. 19Nenda kualoba kwamba muutange ukolo wa upendo wa Kristo,wabile uyongekeya ufahamu.Mpange aga ili mjaze ni ukamilifu wote wa Nnongo.20Nambeambe kwake ywembe ywaweza kupanga kila likowe,zaidi ya goti tuyalobite au tuyawezayo,petya likakala lyake lyatipanga kazi nkati yitu. 21kwake ywembe kube ni utukufu nkati ya likanisa na mu'Kristo Yesu kwa ibeleko yoti milele ni milele.Amina.
1Kwa nyoo,kati afungwa kwa ajili ya Ngwana,natikuasihi mtyange sawasawa ni wito ambao Nnongo abakemile. 2Mtame kwa unyenyekevu nkolo ni upole ni uvumilivu.Mkichukuliana mu'upendo. 3Muipange bidii kuutuza umoja wa Roho mu'kipungo sa amani.4Kwabile yega yimo ni Roho yimo,kati ambayo kae mwabile mwakemelwa mu'uhakika wa faraja yimo lya wito winu. 5Kwabile ni Ngwana yumo,imani yimo,ubatizo umo, 6ni Nnongo yumo na Tate wa bote.Ywembe abile nnani ya yoti,na mu'yoti na nkati ya yoti.7Kwa kila yumo witu apeilwe kipawa lingana na kipimo sa kipawa sa Kristo. 8Ni kati maandiko gabaya,"yaabokite kunani muno,atikuakengama mateka mu'utumwa.Kabapeya vipawa bandu."9Nga namani maana ya,"Atipaa," ibele kwaa kwamba aulukite pia pandu pa pae ya nnema wa dunia? 10Ywembe ambae atiuluka ni mundu yoyolo ywabile pia atipaa kutalu ya maunde yoti. Apangite nyoo ili uwepo wake ube mu'ilebe yoti.11Kristo abapeile bandu ipawa kati:atume,anabii,ainjilisti,achungaji,na baalimu. 12Apangite nyoo kubawezesha aumini kwa ajili ya kuuchenga yega wa Kristo. Apanga nyoo mpaka twenga twabote tufikie umoja wa imani ni maarifa ga mwana wa Nnongo. 13Apanga nyoo hadi tuweze kuwa akomavu kati balo baifikie kimo kamili cha Kristo.14Ayee nga ili kwamba tubile kwaa kae kati bana,kana turushwerushwe kolo ni kolyo.Ili kana tutolilwe na kila aina ya mbepo wa lipundisho,kwa hila ga bandu mu'ujanja wa ubocho wapotoka. 15Badala yake,twalongela ukweli mu'upendo ni kukua zaidi mu'ndela zote nkati yake ambaye nga ntwe,Kristo. 16Kristo atiunganisha,kwa pamope,yega yoti ya baumini,Utiunganishwa mpamo ni kila iungo ili kwamba yega wote ukue ni kuichenga wamwene u'upendo.17Kwa eyo,nibaya lee,nati kuwasihi mu'Ngwana:Kana mutyange kae kati bandu ba mataifa kabatyanga mu'ubatili wa malango gabe. 18Babekilwe libendo mu'malango yabe.Batifukuzwa kuoma mu'uzima wa Nnongo kwa ulalo wabile nkati yabe kwa sababu ya ugumu wa mioyo yabe. 19Bayowine kwaa aibu.Watikuikabidhi bembe kwa ufisadi mu'makowe yabe masapu,mu'kila aina ya uchoyo.20Lakini,ayee nga muifunza kwaa kuhusu Kristo. 21Nadhani kua muyowine kuhusu ywembe.Nadhani kuwa mwabile mwapundishilwe kuhusu ywembe,kati kae ukweli wa ubile nkati ya Yesu. 22Lazima mugaleke makowe yoti kabakengamana ni mwenendo winu wa kinchogo.Ni utu wa kunchogo wauharibika kwa sababu ya tamaa za ubocho.23Muuleke utu winu wa kunchogo ili kwamba mpangike kuwa waayambe mu'roho ya malango yinu. 24Mupange nyoo ili muweze kuuwala utu wambeambe,ulandine na Nnongo. Utiumbwa mu'haki ni utakatifu wa kweli.25Kwa nyoo,uibeke kutalu ni ubocho."Muulongele ukweli,kila yumo ni jirani yake," kwa sababu ni ashirika kwa kila yumo kwa benge. 26Mube ni hasira,lakini kana mupange sambi."Liumu kana lisame mwabile ni hasira yinu. 27Kana mummpeye ibilisi nafasi.28Yeyote ywa jiba kana ajibe kae.Badala yake ni lazima apange kazi.Apange kazi yabile ni manufaa kwa maboko gake,ili kwamba aweze kumhudumia mundu ywabile ni hitaji. 29Kauli inoite kwaa kana iboke mu'mikano yino yapalikwa kwa mahitaji,kuwapeya faida yake balo babayowanikia. 30Kana mumuhuzunishe Roho mpeletau wa Nnongo.Ni pitya ywembe twabekelwa mihuri kwa ajili ya siku ya lopolelwa.31Lazima muubeke kutalu uchungu wote,ghadhabu,hasira,kombwana,ni matusi,pamope ni kila aina ya ubou.Iweni wema bene kwa bene. 32Mube ni huruma.Musamiyane mwenga kwa mwenga,kati yaa Nnongo pitya Kristo atikuwasamiya nenga.
1Kwa nyo,mube bandu ba kunkengama Nnongo,kati mwa bana bake aapendile. 2Mutyange mu'lipendo.nyonyonyo kati yaatupendile Kristo twenga,aijitoa mwene kwa ajili yItu.Ywembe abile sadaka ni dhabihu,kuwa harufu inoyite ya kumpuraisha Nnongo.3Umalaya ni uchafu wowoti ni tamaa inoyite kwaa lazima ibalangwe kwaa nkati yinu,kati ipalikwe kwaa baaminiyo, 4wala machukizo gabalangwe kwaa,malongelo ga kipumbavu,au mizaha ya udhalilishaji,ambayo yabile sawa kwaa,badala yake muipange shukrani.5Mwaweza kuba ni uhakika ya kuwa kwabile ni umalaya,uchapu,wala ywatamaniya,aywoo aabudu lisanamu.abile kwaa ni urithi wowoti mu'upwalume wa Kristo ni Nnongo. 6Mundu ywoywote kana akubakiye ubocho kwa maneno matupu,kwa sababu ya makowe aga hasira ya Nnongo yaisa nnani ya bana babile kwaa ni utii. 7Nga nyoo kana ushiriki pamope nakwe.8Kwa kuwa mwenga mwanzo mwabile libendo,lakini nambeambe mwabile bweya mu'Ngwana.Nga nyoo mutyange kati bana ba mweya. 9Kwa kuwa matunda ga mbeya gatijumuisha uzuri woti,haki ni ukweli. 10Muipale chelo chakimpuraisha Ngwana. 11Kana ube ni ushiriki mu'kazi ya libendo zabile kwaa ni matunda,badala yake zibekwe wazi. 12Kwa mana makowe yapangilwe ni bembe mu'siri nga aibu muno hata kugabaya.13Makowe goti,yayowanike pitya bweya,hubekwa wazi, 14kwa kuwa kila kilebe chayowanike kwaa chapangilwa kuwa mu mbeya.Nga nyo ubaya nyoo,"Uluka,wenga waugonjike,na uluka kuoma mu'kiwo na Kristo alowa ng'ara nnani yako."15Nga nyoo mube makini pamutyanga,kati kwaa bandu babile kwaa werevu ila kati werevu. 16Muukomboe muda kwa kuwa masoba ni ga ubou. 17Kana Mube ajinga,badala yake,mutange namani apenzi ba Ngwana.18Kana mulewe kwa wembe,uyongeyekeya mu uharibifu,badala yake mjazwe ni roho Mpeletau. 19Mulongele ni kila yumo winu kwa zaburi,ni sifa,na nyimbo za rohoni.Muimbe ni musifu kwa mwoyo wa Ngwana. 20Daima muiboye shukrani kwa makowe yote mu'lina lya Kristo Yesu Ngwana witu kwa Nnongo Tate. 21Mwileke wene kila yumo kwa ywenge kwa heshima ya Kristo.22Anwawa,mwileke kwa alalome wine,kati kwa Ngwana. 23Kwa sababu nsengo nga ntwe wa nnyumbo,kati Kristo abile ntwe wa kanisa.Nga mkochopoli wa yega. 24Lakini kati likanisa. Nga mkochopoli wa yega. Lakini kati likanisa lyabile pae ya Kristo,nyonyonyo wake lazima apange nyoo kwa analome bako mu'kila likowe.25Analome,mwapende anyumbo binu kati yelo Kristo alipendile likanisa na kuitoa mwene kwa ajili yake. 26Apangite nyoo ili libe takatifu. Alilitakasa kwa kuliosha mu mase mu'neno. 27Apangite nyoo ili aweze kujiwasilishia mwene likanisa tukufu,bila kuwa ni lidoa wala waa au kilebe chakipangilwa ni aga,badala yake ni takatifu libile kwaa ni kosa.28Kwa ndela yeyelo,analome bapalikwa kuwapenda anyumbo wabe kato yega yabe.Yolo ywampenda nnyumbo wake ayipenda mwene. 29Ntopo hata yumo ywauchukya yega yake. 30Badala yake,huurutubisha na kuupenda,kati Kristo alipendile likanisa. Kwa kuwa twenga twaashiriki ba yega yake.31"Kwasababu yee nnalome alowa kunleka tate bake ni mao bake ni kwembana na nyumbo wake,ni bembe abele babile yega yimo." 32Awoo wabile ubonekana kwaa.Lakini niabaya kuhusu Kristo ni likanisa. 33Lakini,kila yumo winu lazima ampende nnyumbo wake kati mwene,ni nyumbo lazima amweshimu nsengo we.
1Bana muatii azazi winu mu'Ngwana,kwa mana ayee nga haki. 2"Muheshimu tate bako ni mao bako" (Maana ayee nga amri ya kwanza ya ahadi) 3"Ili ibe heri kwinu na muweze tama maisha marefu nnani ya nnema."4Ni mwenga mwa tate,kana muakwaze bana na kuwasababishia hasira,badala yake,mualee mu'maonyo ni maagizo ga Ngwana.5Enyi amanda,mube atiifu kwa mabwana winu wa pano pa'nnema kwa heshima ngolo ni kulrndema kwa yogopa mu'mioyo yinu,mube atiifu kwabe kati mwatikumtii Kristo. 6Utii winu ubile tu mabwana winu kabalola ili kubapuraisha.Badala yake,mube atiifu kati amanda ba Kristo.Mugapange mapenzi ga Nnongo kuoma mumioyo yinu. 7mubatumikie kwa mioyo yinu yoti,kwa kuwa mwamtumikya Ngwana na wala bandu kwaa, 8mpalikwa kutanga kuwa mu'kila likowe linoyite mundu alipangile,alowa pokya zawadi boka kwa Ngwana,mana itei ywa mmanda au mundu ywabile huru.9Mwenga mwa'mabwana mupange nyonyonyo kwa amanda binu.Kana muwayogopeye mukitanga kuwa ywembe ywabile Ngwana wa woti nga yolo abile kumaunde.Mtangite kuwa ntopo upendeleo nkati yake.10Hatimaye,mube ni likakala mu'Ngwana mu'uwezo wa likakala lyake. 11Muiwale silaha yoti ya Nnongo,ili mpate yema kunchogo ni hila ya nchela.12Kwa kuwa vita yitu ya mwai kwaa ya mwai ni nyama.ila ni dhidi ya falme ni mamlaka ya roho ni atawala ba ulimwengu ba ubou ni libendo,dhidi ya nchela mu'sehemu ya kumaunde. 13Kwa eyo,muiwale silaha yoti ya Nnongo,ili mpate yema imara zaidi ya ubou mu'kipindi cheno kibou.Baada ya kuyomwa kila kilebe,mwalowa yema imara.14Hatimaye muyeme imara.Muipange nyoo baada ya kuwa muutabike nkanda mu'kweli ni haki pa'kifua. 15Mupange nyoo pamuwalike utayari mumagolo yinu wa kutangaza injili ya amani. 16Mu'kila hali mwamutola ngao ya imani,yabile ikuwezesha kuiyima mishale ya yolo mwou.17Muiwale kofia ya wokovu ni upanga wa Roho,ambao nga neno lya Nnongo. 18pamope ni maombi ni dua.Mulobe kwa Roho kila muda.kwa mtazamo woo mube baangalifu kila muda kwa uvumilivu woti ni maombi kwa ajili ya baamini boti.19Mulobe kwaajili yango,ili nipeilwe ujumbe pakanipundisha mu'nkano wango. Mulobe kwamba niyowanike kwa ujasiri kweli wabokanie kwaa kuhusu injili. 20Ni kwaajili nenga na balozi ywanitabilwe minyororo,ili kuwa nkati yabo nibaye kwa ujasiri kati yanipangilwe kubaya.21Lakini mwenga pia mugatange makowe yango na jinsi yaniyendelya.Tikito nnono bango kipenzi na mmanda mwaminifu mu'Ngwana,alowa kuwabakiya kila kilebe. 22Nimtumite kwinu kwa kusudi lee maalumu,ili kwama muyowe makowe kuhusu twenga,aweze kubafariji mioyo yinu.23Amani na ibe kwa alongo,ni upendo mpamo ni imani kuoma kwa Nnongo tate ba Ngwana Yesu Kristo. 24Neema na ibe pamope ni bote bampendile Ngwana Yesu Kristo kwa lipendo lyabile kwaa na'waa.
1Paulo mmanda wa Kristo kwa mapenzi ga Nnongo,ni Timotheo nongo yitu, 2kwa baumini ni alongo baaminifu mu'Kristo babile Kolosai.Neema ibe kwinu,na amani kuoma kwa Nnongo Tate yitu. 3Twampeya shukrani Nnongo,Tate wa Ngwana witu Yesu Kristo,ni twalowa kualobia mara kwa mara.4Twayowine imani yinu mu'Yesu Kristo ni upendo mbile nabo kwa balo bote babile batengwa kwa ajili ya Nnongo. 5Mwabile ni upendo woo kwa sababu ya litaraja lya uhakika lyalibekilwe kumaunde kwa ajili yinu.Muyowine kuhusu litaraja lee lya uhakika kabla mu'lineno lya kweli,injili, 6ambayo iisile kwinu.Injili yee ipambike matunda ni kuenea mu'ulimwengu woti.Yabile ipanga nyoo nkati yinu kae boka lisoba mwamuiyowine na kuipunza kuhusu neema ya Nnongo mu'kweli.7Ayee nga innjili mwaifunzile boka kwa Epafra,mpendwa witu mmanda mwaitu,ywabile ni mmanda mwaminifu wa Kristo kwa niaba yitu. 8Epafra aupangite uyowanike kwitu upendo winu mu'Roho.9Kwa sababu ya upendo woo,boka lisoba twatuyowine lee,tulekite kwaa kuwalobia.Twabile tukiloa kuwa mjazilwe ni maarifa ga mapenzi yake mu'hekima yoti ni ufahamu wa kiroho. 10Twabile tukiloba kwamba mwalowa tyanga kwa ustahamilivu wa Ngwana mu'ndela yaipendilwe. Twabile tukiloba kuwa mwalowa pambika matunda mu'kila likowe linoite ni kuwa mwalowa kuwa mu'maarifa ga Nnongo.11Twatiloba muweze kupeyelwa likakala mu'kila uwezo lingana na likakala lya utukufu wake mu'uvumilivu ni ustahamilivu woti. 12Twaloba kuwa,kwa puraha,mwalowa mpeya shukrani Tate,ywabapanga mwenga muweze kuwa ni sehemu mu'urithi wa baumini mu'bweya.13Atitulopwa boka mu'utawala wa libendo ni kutubeka mu'upwalume wa Mwana wake ywampendile. 14Pitya mwana wake twabile ni ukochopoli.msamaha wa sambi.15Mwana nga mpwano wa Nnongo ywabonekana kwaa.Ni mbeleki wa kwanza wa uumbaji woti. 16Kwa kuwa kwa ywembe ilebe yoti iumbilwe,vyabile kumaunde ni vyabile mu'dunia,ilebe ibonekana na ibonekana kwaa.mana itei ni vya enzi au mamlaka au utawala au wabile ni likakala,ilebe yoti iumbilwe ni ywembe na kwaajili yake. 17Ywembe ywabile kabla ya ilebe yoti,ni nkati ya ywembe vyatishikana mpamo.18Ni ywembe nga ntwe wa yega yaani likanisa,ywembe nga mwanzo na mbeleki wa kwanza kuoma nkati ya bandu ba kiwo,nga nyoo,abile ni nafasi ya kwanza nkati ya ilebe yoti. 19Kwa kuwa Nnongo atipendezwa kuwa utimilifu wake woti utami nkati yake, 20ni kupatanisha ilebe yoti kwake kwa ndela ya mwana wake.Nnongo apangite amani petya mwai ya msalaba wake.Nnongo atikuwapatanisha ilebe yoti kwake mwene,mana itei ni ilebe ya mu'dunia au ile ya kumaunde.21Mwenga kae,kwa muda umo mwabile ni ageni kwa Nnongo,na mwabile maadui wake mu'akili ni makowe mabou. 22Lakini nambeambe atikwapatanisha mwenga kwa yega wake pitya mu'kiwo.Apangite nyoo ili kubaleta mwenga atakatifu,babile kwaa ni lawama ni bila disari nnonge yake, 23kati mwatiyendelea mu'imani,mwabile mwatiimarishwa ni kuwa thabiti,pabile kwaa kudondoshwa kutalu kuoma mu'litaraja lya ujasiri lya injili mwaiyowine.Ayee nga injili itangazilwe kwa kila mundu ywaumbilwe pae ya kumaunde.Ayee nga injili yabile kwake nenga,Paulo nabile mmanda.24Nambeambe napuraikiya mateso gango kwa ajili yinu.Nenga nalitimiza mu'yega yango chakipungwi kwa mateso ga Kristo kwa ajili ya yega wake,wabile ni likanisa. 25Nenga na mmanda wa likanisa lee,sawa sawa ni wajibu wanipeilwe boka kwa Nnongo kwa ajili yinu,kulijaza neno lya Nnongo. 26Awoo nga ukweli wa siri yaibile iyowanika kwaa kwa miaka yanansima kwa ibeleko. Lakini nambeambe iyowanike kwa bote baaminio mu'ywembe. 27Ni kwa balo ambao Nnongo apala kuafunua ubile utajiri wa utukufu wa siri ya ukweli woo nkati ya mataifa.Ni kwamba Kristo abile nkati yinu,ujasiri wa utukufu waisa.28Ayoo nga tumbayaye.Twankanikiya kila mundu,na kumfundisha kila mundu mkamilifu mu'Kristo. 29Kwa ajili ya lee,nenga najibadilisha na kujitahidi lingana na likakala lyake lya lipanga kazi nkati yango mu'uweza.
1Kwa mana nipala muitange jinsi ambayo nibile na taabu zanyansima kwa ajili yinu,kwa bote babile Laodikia na kwa bote ambao babona kwaa minyo yango mu'yega. 2Napanga kazi ili kuwa mu'mioyo yabe iweze kufarijiwa kwa kuletwa pamope mu'lipendo ni mu'utajiri woti wanansima wa uhakika kamili wa maarifa,mu'kuitanga siri ya kweli ya Nnongo,lwabile ni Kristo. 3Mu'hazina yoti ya hekima ni maarifa ziyowanika kwaa.4Nilongela nyoo ili kwamba mundu yeyoti kana aise kuwapangia hila kwa hotuba yabile ni ushawishi. 5Na ingawa nibile kwaa pamope ni nenga mu'yega,lakini nabile ni mwenga mu'roho.Napuraika kuubona utaratibu winu unoite ni ngupu ya imani yinu mu'Kristo.6Kati mwampokii Kristo Ngwana,mutyange mu'ywembe. 7Muiimarishe mu'ywembe,muchengwe nkati ya ywembe,muimarishwe nkati ya imani kati mwamupundishilwe,kutabilwa mu'shukrani yanyansima.8Mulole ya kuwa mundu yeyote kana abanase kwa falsafa ni maneno matupu ga ubocho lingana na mapokeo ga bandu,lingana na kanuni ya kidunia,na lingana kwaa na Kristo. 9Kwa kuwa mu'ywembe ukamilifu woti wa Nnongo utamile mu'yega.10Mwenga mwatijazwa mu'ywembe. Ywembe nga ntwe wa kila uweza ni mamlaka. 11Mu'ywembe kae mwatitahiriwa kwa tohara ipangilwa kwaa na bandu mu'kuboyelwa yega wa nyama,lakini nga mu'tohara ya Kristo. 12Mwatisikwa pamope ni ywembe mu'ubatizo.Na kwa ndela ya imani ywembe mwatifufuliwa kwa uweza wa Nnongo,ywabile atikutufufua boka mu'kiwo.13Na mwabile mwatiwaa mu'makosa yinu na kutahiriwa kwaa kwa yega yinu,awapangite ukoto pamope ni ywembe ni kuasamehe makosa yitu yote. 14Atikuifuta kumbukumbu ya madeni yaiandikilwe,ni taratibu yaibile kunchogo na twenga.Aiboite yote na kuigongomea msalabani. 15Atikuiboywa ngupu ni mamlaka.Atikugabeka wazi na kugapanga kuwa sherehe ya ushaidi kwa ndela ya msalaba wake.16Kwa nyo,mundu kana abamuhukumu mwenga mu'kulya au mu'kunywa,au kuhusu lisoba lya sikukuu au mwezi waayambe,au lisoba lya Sabato. 17Ayee nga ivuli ya makowe gaisa,lakini kiini nga Kristo.18Mundu yeyote kana anyang'anywe tuzo yake kwa tamaniya unyenyekevu ni kwa kuabudu mamlaka.Mundu wa jinsi yee ujingya mu'makowe yaayabonikiye ni kushawishiwa ni mawazo yake kwa yega. 19Ywembe aukamwa kwaa ntwe kuwa yega woti pitya viungo vyake ni mifupa uungwa na kushikamanikiwa kwa mpamo;ni hukua kwa ukuaji ubokana no Nnongo.20Mana itei mwati waa pamope ni Kristo kwa tabia za dunia,mbona mwatama kati mwatiwajibika kwa dunia: 21"Kana muikamwe,wala kuionja,wala kuigusa?" 22Aga goti yatiamuliwa kwa ajili ya uharibifu woisa ni matumizi,bokana na maelekezo ni mapundisho ga bandu. 23Saliya zino zabile ni hekima ya dini zabile zatitengwa kwa ubinafsi ni unyeyekevu ni mateso ga yega.Lakini zabile kwaa ni thamani dhidi ya tamaa ya yega.
1Mana itei kae Nnongo atikuwafufua pamope ni Kristo,mugapale makowe ya kunani ambako Kristo atama luboko lwa mmaliyo lwa Nnongo. 2Muwase kuhusu makowe ga kunani kuhusu kwaa makowe ga dunia. 3Kwa kuwa mwatiwaa,ni maisha yinu yayowanike kwaa pamope ni Kristo mu'Nnongo. 4Palyo Kristo alowa bonekana,ambae nga maisha yinu,nga mwenga kae mwalowa binekana niywembe mu'utukufu.5Kwa eyo mugafikishe makowe galiyo mu'nnema yaani,umalaya,uchapu,shauku inoite kwaa,ni tamaa,ambayo nga ibada ya sanamu. 6Ni kwaa ajili ya makowe aga gadhabu yaisa nnani ya bana babile kwaa nautii. 7Ni kwa ajili ya makowe aga mwenga kae mwatityanga kwake mwatamite nkati yabe. 8Lakini nambeambe ni lazima mugaboye makowe aga gote.Yaani,gadhabu,hasira,nia inoite kwaa,matukangano,ni maneno machapu yaboka mu'mikano yinu.9Kana mubaye ubocho kati yinu mwenga,kwa mana mwatiuuluwa utu winu wa kinchogo ni makowe gake. 10Mwatiuwala utu waayambe,ambao upangika wambeyambe mu'maarifa bokana ni mpwano wa yolo ywamuumbile. 11Mu'maarifa aga,ntopo myunani ni myahudi,tairiwa ni tairiwa kwaa,msomi,ywaabile kwaa msomi,mmanda,ni ywabile kwaa mmanda,lakini badala yake Kristo nga makowe goti nkati ya goti.12Kati bateule ba Nnongo,batakatifu ni apendwa,muuwale utu wema,ukarimu,unyenyekevu,upole ni uvumulivu. 13Muchukulyane mwenga kwa mwenga,Muhurumiane kila mundu ni mwenake.Kati mundu abile ni lilalamiko dhidi ya ywenge,amsamehe kwa namna yeyelo ambayo Ngwana atikuwa samiya mwenga. 14Zaidi ya makowe aga goti,mube ni upendo ambao nga kigezo cha ukamilifu15Amani ya Kriso ni ibaongoze mu'mioyo yinu.Yabile ni kwa ajili ya amani yee kwamba mwati tiliwa mu'yega umo.Mube ni shukrani. 16Na lineno lya Kristo litame nkati yinu kwa utajiri.Kwa hekima yoti,mupundishane ni kushauriana mwenga kwa mwenga kwa Zaburi,nyimbo,na nyimbo za mu'roho.Muimbe kwa shukrani mu'mioyo yinu kwa Nnongo. 17Na chochote mukipangite,mu'maneno au mu'makowe,mupange yote mu'lina lya Ngwana Yesu.Mumpeye shukrani Nnongo tate pitya Ywembe.18Anwawa,muanyenyekee asengo binu,kati yatipendeza nkati ya Ngwana. 19Mwenga asengo,mwapende anyumbo yinu,na kana mube wakali dhidi yabe. 20Bana,mubatii azazi winu mu'makowe yoti,mana nga impendeza Ngwana. 21Mwa tate kana muwachokoze bana binu,ili kwamba kana baise kata tamaa.22Amanda,mubatii ngwana winu mu'yega kwa makowe yoti,kana ibe kwa huduma ya minyo kati bandu ba kupuraisha kae,ila kwa mwoyo wa kweli, Mun]yogope Nnongo. 23Chochote cha mukipanga,mupange kuoma mu'mwoyo winu kati Ngwana na kana ibe kati kwa bandu. 24Mutangite kuwa mwalowa pokya tuzo ya kumiliki kuoma kwa Ngwana.Ni Kristo Ngwana ywamwamumtumikya. 25Kwa sababu yeyote ywapanga yabile kwaa ga haki alowa pokya hukumu kwa matendo yabile kwaa haki yaipangite,ni ntopo upendeleo.
1Ngwana,mwapeye atumwa makowe ga haki ni adili,mutangite kuwa mwabile ni Ngwana kumaunde.2Muendelee kuwa thabiti mu'maombi.Mutame minyo nkati ya lee kwa shukuru. 3Mulobe pamope kwa ajili yitu kae,ili Nnongo atuyogolii nnango kwaajili ya neno,kubaya siri ya ukweli ya Kristo.Kwa sababu ya lee nitabilwe minyororo. 4Ni mulobe kuwa niweze kulibeka wazi,kati ipalikwa baya.5Muyende kwa hekima kwa balo babile panja,ni muukombwe muda. 6Maneno yinu yabe nga neema muda woti,ni yakolee mwinyo mu'majira yoti,ili kuwa muweze kutanga jinsi iwapalikwa kunyangwa kila mundu.7Kwa makowe ganihusu nenga.Tikito alowa kugapanga gayowanike kwinu.Ywembe ni nnongo mpenndwa,mmanda mwaminifu,ni mmanda mwaitu mu'ngwana. 8Namtuma kwinu kwa ajili ya lee,kuwa muweze kutanga makowe kuhusu twenga na kae kuwa aweze kubatia mwoyo. 9Nimtumite pamope ni Onesmo,alongo bitu mpendwa mwaminifu,ni yumo winu.Walowa kuabakiya kila kilebe sa kipangike pano.10Aristarko,mtabilwa mwenangu,atikuasalimya,pia ni Marko ywa binamu wa Barnaba ywapokile utaratibu kuoma kwake,"Kati aisile kwinu,mumpokii," 11Na pia Yesu ywakemelwa Yusto. Aba kichabe nga tohara ni apanga kazi wenzango kwa ajili ya upwalume wa Nnongo.Wabile ni faraja kwango.12Epafra atikwasalimu,Ywembe nga yumo winu na mmanda wa Kristo Yesu.Ywembe upanga bidii mu'maombi kwa ajili,ili kuwa aweze kuyema kwa ukamilifu ni hakikisha ukamilifu mu'mapenzi yoti ya Nnongo. 13Kwa mana ninamshuhudia,kuwa apanga kazi kwa bidii kwa ajili yinu,kwa abo babile Laodekia,na kwa balo babile Hierapoli. 14Luka yolo tabibu mpendwa,ni Dema bati kwasalimu.15Muwasalimu alongo bango babile Laodekia,na Nimfa,na likanisa lya libile munyumba yake. 16Barua yee mana ibile isomwile nkati yinu,isomwe kae kwa likanisa lya walaodekia,mwenga pia mwakikishe mwaisoma yelo barua kuoma Laodekia. 17Ubaye kwa Arkipo,"Linga yelo huduma yabile uipokile mu'Ngwana,kuwa upalikwa kuitimiza.18Salamu yee nga kwa luboko lwangu mwene-Paulo. Muikumbukyea minyororo yango.Neema na ibe kwinu.
1Paulo,Silwano na Timotheo kwa likanisa lya Athesalonike katika Nnongo Tate ni Ngwana Yesu Kristo.Neema na amani ibe na mwenga.2Twendatoa shukrani kwa Nnongo kila mara kwa ajili yinu mwabote,muda twatibakema katika maombi yitu. 3Twendaikombokya bila kukoma nnongi ya Nnongo ni Tate yitu kazi yinu ya imani,juhudi ya upendo,na uvumilivu mu'ujasiri kwa ajili ya baadae katika Ngwana Yesu Kristo.4Alongo mwamupendwile ni Nnongo,tutangite wito winu. 5Na namna injili yitu yaibile kwinu kwa neno kwaa kae,ila katika ngupu,katika Roho Mtakatifu,na katika uhakika.Kwa namna yee,mutangite twenga tubile bandu ba namna gani nkati yinu kwa ajili yinu.6Mwabile bandu ba kutugeya twenga na Ngwana,kati ya mulipokile neno katika taabu kwa puraha yaiboka kwa Roho mtakatifu. 7Na matokeo gake,mupangilwe mpwano kwa bote katika Makedonia na Akaiya ambao baaminiya.8Kwa mana boka kwinu neno lya Nnongo lyabaya kote,na Makedonia kwaa na Akaiya kichake.Badala yake,kwa kila mahali imani yinu katika Nnongo latienea kwote.Na matokeo gake,tuhitaji kwaa longela chochote. 9Kwa mana bembe bene banaarifu ujio witu waubile wa namna gani kati yinu.Batisimulya jinsi yamunkerebukiya Nnongo boka katika sanamu na kuntumikia nnongo ywabile nkoto na wa kweli. 10Batitoa habari kuwa mwatimlenda Mwana wakeboka kumaund,ywatifufuliwa boka kwa bandu ba kiwo.Ayee nga Yesu,ywatubekite huru boka mu,ghadhabu yaiisa.
1Kwa mana mwenga mwabene mutangite,alongo,kuwa ujio witu kwinu ubile kwaa wa bure. 2Mutangite panga mwanzoni twatiteseka na batutenda kwa oni kolyo Filipi,kati mutangite.Tubile na ujasiri katika Nnongo longela injili ya Nnongo longela injili ya Nnongo hata katika taabu zanyansima.3Kwa mana mahusia yitu yatokana kwaa na ubaya.wala katika uchafu,wala katika hila. 4Badala yake,kati twatiyeketilwa na Nnongo na aminiya injili,nga nyoo tulongela.Twabaya,kwa kubapuraisha kwaa bandu,lakini kumpuraisha Nnongo.Ywembe kichake nga achunguzaye mioyo yitu.5Kwa mana twatumiya kwaa maneno ga kujipendekeza muda wote,kati ya mutangite,wala watimiya maneno kati kisingizio kwa tamaa,Nnongo ni shahidi witu. 6Wala tuupalike kwaa utukufu kwa bandu,wala boka kwinu au kwa benge.Twaweza kudai pandelelwa kati mitume ba Kristo.7Badala yake twabile apole kati yinu kati mao ywaabafairijia bana bake bene. 8Kwa ndela yee tubile ni upendo kwinu.Tubile radhi kubashirikisha na injili kwaa kae ya Nnongo ila na maisha yitu mwabene.Kwa kuwa mubile apendwa witu. 9Kwa kuwa alongo,mwendakombokya kazi na taabu yitu.Kilo ni mutwekati tubile twapanga kazi kusudi tuise kwaa kunlemeya yeyote.Wakati woo,twabahubiria injili ya Nnongo.10Menga mwa mashahidi,na Nnongo kae,ni kwa utakatifu wa namna gani,haki,na lawama ntopo yatuenenda bene nnongi yinu ywa mumwaminiya. 11Nyo nyo nyo mutangite ni kwa namna gani kwa kila yumo winu,kati tate yaabile kwa bana bake yatubahimiza na kubatia mwoyo.Twashuhudia. 12Panga mupalikwe yenda kati yaubile mwito winu kwa Nnongo,ywaabakemile mu'ufalme na utukufu bake.13Kwa sababu yoo twamshukuru Nnongo kila wakati.Kwa mana muda mupkii boka kwitu ujumbe ba Nnongo yamuyowine,muipokii kati kwaa neno lya bandu.Badala yake,muipokii kati kweli yaibile,neno lya Nnongo.Ni neno lee lya lipanga kazi kati yinu mwamuaminiya.14Kwa nyoo mwenga,alongo,mube bandu ba kuiga makanisa ga Nnongo yabile katika Uyahudi katika Kristo Yesu.Kwa mana mwenga mutesilwe kae katika makowe yale yale kwa bandu winu,mana ibile kuwa boka kwa ayahudi. 15Babile na Ayahudi nga batiamua Ngwana Yesu pamope na manabii.Ni Ayahudi ambao batitufukuza tuboke panja.Pambendeza kwaa Nnongo na ni maadui kwa bandu boti. 16Batitukenga tubaye kwaa na maarifa ili bapate kulopolwa.Matokeo gake ni panga batiyendelya na sambi zabembe.Mwisho ghadhabu yatiisa nnani yabe.17Twenga,alongo,tubile twatitengana ni mwenga kwa muda mwipi,kwa yega,katika roho kwaa.Tupanga kwa uwezo witu na kwa shauku ngolo kubona minyo yinu. 18Kwa mana tupala kuisa,nenga Paulo,kwa mara jimo na mara yenge,lakini nchela alituzuia. 19Kwa mana kujiamini kwitu ni namani kwa baadaye,au puraha,au taji ya kuipunia nnongi ya Ngwana witu Yesu wakati wa kuisa kwake? Je mwenga kwaa zaidi kati babile benge? 20Kwa mana mwenga ni utukufu na puraha yitu.
1Kwa eyo,tubiole kuwa twaweza kwaa vumiliya muno,twatiwaza kuwa inoyite kubaki kolyo Athene twabene. 2Tumtumile Timotheo,nongo witu na mtumishi wa Nnongo katika injili ya Kristo,kubaimarisha na kubafariji husiana na imani yinu. 3Tupangite aga ili kusudi kana abe yeyote ywalowa teteleka bokana na mateso aga,kwa mana mwabene mutangite panga tuyomwile saulilwa kwa ajili ya lee.4Kwa kweli,muda patubile pamope ni mwenga,twatitangulia kuabakiya kuwa tubile papipi pata mateso,na ago yapangite kati mupangite. 5Kwa sababu yee,panibile kuwa naweza kwaa vumulia kae,natimtuma ili kusudi nipate tanga nnani ya imani yinu.Huenda nchela abile angalau atiajaribu,na kazi yitu ikawa ni bure.6Lakini Timotheo atiisa kwitu boka kwinu na atituletya twenga habari inoite nnani ya imani na upendo winu.Atubakiye kuwa mubile na kumbukumbu nzuri nnani yitu,na kuwa mwatamaniya kutubona kati ambavyo ni twenga twatamani kubabona mwenga. 7Kwa sababu yee,alongo twatifarijika muno na mwenga kwa sababu ya imani yinu,katika taabu na mateso yitu yote.8Nambeambe twatama,kati muyemi imara kwa Ngwana, 9Kwani ni shukrani ipi tumpeye Nnongo kwa ajili yinu,kwa puraha yote tubile nayo nnongi ya Nnongo nnani yinu? 10Twaloba muni kilo ni mutwekati ili tuweze kuibona minyo yinu na kubayongekeya sa kipongwile katika imani yinu.11Nnongo witu na Tate mwene,na Tate witu Yesu atuongoze ndela tufike kwinu. 12Na Ngwana awapange muyongeyekeye ni kuzidi katika lipendo,mupendane na kubapenda bandu bote,kati yatwabapenda mwenga. 13Na apange nyoo ili kuimarisha mioyo yinu bila lawama katika utakatifu nnongi ya Nnongo witu na Tate yitu katika ujio ba Ngwana Yesu pamope ni batakatifu bake bote.
1Hatimaye,alongo,twabatia mwoyo na kubasihi kwa Yesu Kristo.Kati mwatipokya maelezo boka kwitu namna ipalikwa kuyenda na kumpendeza Nnongo,kwa ndela iyo kae muenende na kupanga zaidi. 2Kwa mana mutangite ni maelekezo gani tubapeile pitya Ngwana Yesu.3Kwa mana aga nga mapenzi ga Nnongo:utakaso winu-panga muukwepe umalaya, 4Panga kila yumo winu atangite namna ya kumiliki nyumbo bake mwene katika utakatifu na heshima. 5Kana ube na nyumbo kwa ajili ya tamaa ya yega(kati mataifa bamtangite kwaa Nnongo). 6Abile kwaa mundu yeyote ywapala yoka mipaka na kunkosea nongowe kwa ajili ya likowe lee.Kwa mana Ngwana nga mwene lepa kisasi kwa makowe gote aga,kati tubile tangulia kuwaonya na shuhudia.7Kwa mana Ngwana atukema kwaa kwa uchafu,ila kwa utakatifu. 8Kwa eyo ywalikana lee abakanikiya kwaa bandu.ila amkanikiya Nnongo,ywaabapeile Roho mtakatifu wake.9Kuhusu upendo wa alongo,ntopo haja ya mundu yeyote kukuandikia,kwa mana mwatipundishwa na Nnongo pendana mwenga kwa mwenga. 10Hakika,mupangite aga gote kwa alongo babile Makedonia yote,lakini twabasihi,alongo,mpange hata na zaidi. 11Twaasihi mutamaniye tama maisha ga utulivu,kujali kazi yinu,na kupanga kazi kwa maboko ginu,kati yatuwaamuru. 12Panga aga ili uweze kuyenda vizuri na kwa heshima kwa habo babile panja ya imani,ili upungukiwe na lihitaji lyolyote.13Tupla kwaa mwenga mugayowe yaibile kwaaa sahihi,mwenga mwalongo,nnani ya habo bagonjike,ili kana muhuzunike kati benge babile kwaa na uhakika kuhusu wakati waisa. 14Mana twaaminiya kuwa Yesu awile na kuyoka kae,nyonyonyo Nnongo alowa baleta pamope na Yesu habo bangonjike kiwo katika ywembe. 15Kwa ajili ya ago twaamakiya mwenga kwa nebo lya Ngwana,panga twenga tubile akoto,twalowa tama muda wa kuisa kwake Ngwana,hakika twayongolya kwa balo bagonjike kiwo.16Kwa mana Ngwana mwene alowa uluka boka kumaunde.Aisa na lilobe likolo,pamope ni lilobe lya malaika nkolo,pamope na parapanda ya Nnongo,na bembe bawile katika Kristo walowa yoka kwanza. 17Boka po twanga twatubile akoto,twatubile,twaloyanganika katika maunde pamope nabo kumlaki Ngwana hewani.Kwa ndela yee tubile na Ngwana masoba gote. 18Kwa eyo,mufarijiane mwenga kwa mwenga kwa maneno aga.
1Nambeambe kwa habari ya muda na nyakati,alongo,ntopo haja panga kilebe chochote kiandikwe kwinu. 2Kwa mana mwenga mwabene mutangite kwa usahihi ya kuwa lisoba lya Ngwana yaisa kati mwii ywaisa kilo. 3Palo palongela pabile "Amani ni usalama", nga uharibifu huisa gafla.Ni kati utungu ywauisa kwa mao ywabile ni numbo.Baepuka kwaa kwa ndela yoyote.4Lakini mwenga,alongo mubile kwaa mu'libendo hata lelo lisoba lyaisa kati mwii. 5Kwa mana mwenga mwabote ni bana ba bweya na bana ba mutwekati.Twenga tubile kwaa bana ba kilo au balibendo. 6Nga nyo bai,kana tugonje kati benge bangonjike.Ila tukeshe na kuwa makini. 7Kwa kuwa bagonjike ugonja na babalewa ulewa kilo.8Kwa mana twenga ni bana ba mutwekati,tube makini.Tuwale ngao ya imani na upendo,na,kofia ya chuma,ambayo ni uhakika wa lopolelwa kwa muda woisa. 9Kwa mana Nnongo atuchawa kwaa mwanzo kwa ajili ghadhabu,ila kwa kupata lopolelwa kwa ndela ya Ngwana Yesu Kristo. 10Ywembe nga ywaawile ili panga,mana tubile minyo au tugonjike,twatama pamope ni ywembe. 11Kwa eyo,mufarijiane na kuchengana mwenga kwa mwenga,kati yaibile tayari mwapanga.12Alongo,twaaloba mubatangite balo batumilwe nkati yinu na balo babile nnani yinu katika Ngwana na balo babile ashauri. 13Twaaloba kae muwatangite na kuwapeya heshima katika upendo kwa sababu ya kazi yabe.Mube na amani nkati yinu mwenga mwabene. 14Twabasihi.alongo,mubakanye babile kwaa yenda kwa utaratibu,mubatie mwoyo babile batikata tamaa.Mubasaidie balo babile anyonge,na mube avumilivu kwa bote.15Mulinge kana abe hata yumo yeyote ywalepa baya kwa baya kwa mundu yoyote.Badala yake,mupange gabile mema kwa kila yumo winu na kwa bandu bote. 16Mupurahi masoba gote. 17Mulobe bila kukoma. 18Munshukuru Nnongo kwa kila likowe,kwa sababu ago nga mapenzi ga Nnongo kwinu katika Yesu Kristo.19Kana mumzimishe Roho. 20Kana muudharau unabii. 21Mugajaribu makowe gote.Mugakamwe lya libile jema. 22Muepuke kila mwonekano ba uovu.23Nnongo wa amani abakamilishe katika utakatifu.Roho,nafsi na yega muitunze bila mawaa katika kuisa kwake Ngwana witu Yesu Kristo. 24Ywembe ywaabakemile ni mwaminifu,ni ywembe nga mwenye kupanga.25Mwalongo,mutulobiye kae. 26Mubasalimye alongo bote kwa busu litakatifu. 27Nabasihi katika Ngwana panga barua yee muisome kwa alongo bote. 28Neema ya Ngwana witu Yesu Kristo ibo pamope ni mwenga.
1Zamani Nnongo alongelike ni maokolo kapetya manabii mara yanyansima ni kwa ndela yanyansima. 2Eye siku tubinayo Nnongo alongei ni twee kupetya mwana,aamei mrithi wa ilebe yoti,iyeya kupetya ywembe aumbile ulimwengu. 3mwanage ni nuru ya utukufu wake,tabia pekee asili yake,ayendeya ilebe kwa liyaulyo lya ngupu yake baada ya kuyomwa utakaso wasambi aatami pae luboko wa mmalyo wa enzi oko kunani.4Aibora kuloka malaika,kati ya lina arithike ya libii bora muno kuliko lina lyake. 5Kwa maana malaika gani akoiye,"wenga wa mwanangu,leno nibii tate bako?" lelo,"Nabaa tate kwake,niywqembe aba mwana kwango?"6Palyo,,Nnongo ametike mbelekwa wa kwanza duniani akoya,"malaika bote baNnngo lasima bamuabudu." 7Kwa malaika akoya,ywembe atenda malaika bake kuba Roho,ni atumishi bake kuba ndimi ya moto."8Kwa mwana ukoya,"Kiti sako sa enzi,Nnongo,sa mileli ni milele hukongosoluwa mpwalume wako ni lukongoso lwa haki. 9Apendike haki ni kukana utekuaji wa saliya,kwa eyo Nnongo,Nnongo wako,akupayi mauta ga pulaha kuliko ayino."10Apo mwanzo Ngwana,atei msingi wa dunia,mbengo ni kasi ya maboko gako. 11Zaboka,lakini wenga wayendelya,zote zasakala kati ngobo. 12Ulaikonza kati likoto yaa,ni yembe ya badilika kati ngobo ya wenga wa yoyolyo,ni miaka ya yomoka kwaa."13Kwa malaika gani Nnongo akoiye wakati wowoti,"Tama luboko lwangu lwa mmaliyo mpaka palyo niatenda adui bako kuba kiti sa magolo gako?" 14Je,malaika bote roho kwaa,itumikwe kubaudumia ni kubatunza balyo arithi ba uokovu?
1Kwa eyo tugabeke nnonge galyo tuayowine,kana tuise kulekwa kutalu ni ego. 2maana sa bakoya malaika ni halali ni kila likoya ni uasi upokya adhabu bai. 3Twapata buli kuenguka mana tayari kwa uokou gono nkolo? Uokou waukoiwe ni Ngwana ni kuthibitisha kwitu ni balyo baayowine. 4Nnongo iyeya atiuthibitisha kwa ishara,kwa maajabu ni itendo mbalembale,ni zawadi za Roho mtakatifu azibagine kuyendana ni mapenzi gake mwene.5Nnongo aubekite kwaa ulimwengu waisa,tulongelya habari zake,pae ya mamlaka. 6Badala yake mundu pulani ashuhuduli mahali pulani kakoya,"Mundu nyai,mpaka unkomboki?au mwana wa mundu,hata antunze?7Untei mundu kuba nsunu kuliko malaika,ung'walike taji ya utukufu ni heshima(Zingatia gano mayaulio;umbei kunani ya kasi ya maboko gako"ago ago kunakala za kale) 8Ubei kila kilebe pae ya magolo gake,"Eyo Nnongo abei kila kilebe pae ya mundu.Alei kwa kilebe sosote sa kanga bekwa pae yake.Lakini mbeyambe bado tubona kwaa kila kilebe kibi pae yake.9Ata eyo tubona ywa antei kwa muda,pae kuliko malaika-Yesu mwalowa kukunda kwake masaka ni kiwo saka wauliywe taji ya utukufu ni heshima.kwa eyo Yesu apaiye kiwo kiwo mwalo wa kila mundu. 10Nnongo yabi sawasawa,kila kilebe sabi mwalo wake kupetya ywembe,aletike bana bingi kuutukufu,yalengani kumtenda kiongozi kuuokovu wabe kuba mkamilifu kupetya masaka.11Kwa mana bote abele ywaa abeka wakfu ni balyo babeka wakfu,bote baoma kuasili yimo.Nnongo mwalo gono ywa ababei wakfu,kwa Nnongo abona kwa oni kuakema alongo. 12Akoya,"Nilikoya lina lyako kwa alongo bako nayemba kuhusu wenga pa kipenga."13Kakoya iyeya,"Niamini ywembe." lelo,"lola pano nibile ni bana ambei Nnongo." 14Bana bote ba Nnongo hushiriki yega ni damu,,Yesu ni ywembe alishiriki kupitya waa iliapate kumtombologa ywa abile ni mamlaka baunani ya kiwo,ywenge kwaa ni ibilisi. 15Yeno yabi eyo ili kuabeka huru balo bote bai kabayogopa kiwoo.Maisha gabe goti bai abanda.16Balatu malaika kwa aboayangata.Badala yake,abayangata bana ba Abrahamu. 17Kwa eyo yabi lazima ywembe abi kati nlongo wabe mundila yoti,ili awese kuba kuhani nkolo mwene kuja ni uaminifu kwa ilebe ya Nnongo iyeya abe ni uweso wakupitya msaada kwa bandu bene sambi. 18Mwalo Yesu mwene ikundike masaka,ni kugeywa,abi ni uweso wa kuwayangata balyo benge bageywa.
1Eyo alongo atakatifu,ayeketya nkemo wa kunani,mumlogwe Yesu,mtume ni kuhani nkolo wa ukiri witu. 2Aimwaminifu kwa Nnongo ansangwile,kati Musa ya abi mwaminifu iyeya,munyumba ya Nnongo. 3Kuba Yesu atekuhesabiwa kuba ni heshima ngolo muno kuloka ya abi nayo Musa,mwalo asenga nyumba abonekana abi ni heshima ngolo kuliko ya nyumba yene. 4Kila nyumba usengwa ni mundu,lakini ywa asengite kila kilebe ni Nnongo.5Musa abi mwaminifu kati mtumishi munyumba ya Nnongo,kapiya ushuhuda wa galyo galongelwa. 6Kristo ywembe ni mwana wa kuyemia munyumba ya Nnongo.Twenga twa nyumba yake mana tukamwaminiye kwa haraka ni kuamini mufahari ya kuyiamini.7Kwa eyo,kati Roho mtakatifu eyo akoya,"leno mana uyowine sauti yake, 8Kana uutende mwoyo wako kunnonopa kati Aisraeli ya batei muuasi,palyo kageywa mpongote.9Gono wabi wakati Tate binu bateniasi kwa kunigeya,ni wakati miaka arobaini babweni matendo gango. 10Nipulaiswe ni kibelei eso,Nakoiye bandu oba kila mara muminyo yake ni batangite kwa ndela yango. 11Kati ya nilapike muhasira yango,Bajingya kwaa muraha yango."12Mbe ni m,alango,alongo kwa mwise kuba ni mwoyo mwou wa kutokuyeketya yumo winu,mwoyo wayenda kutalu ni Nnongo ywa abi nkoto. 13Mpeyane mayegeyo yanoite kila lisoba kila yumo niayabe,ili kila lisoba mbe kamupala,nkati yeno hata yumo kana atendwe mnonou musambi.14Mana twi pamope ni Kristomana tuikamana ninye ni kuyema kwitu kwa ngupu kwake kuoma mwanzo hadi mwisho. Kwa leno likoiywe, 15"Leno mana mwapenya sauti yake,kana muitende mioyo yinu kunonopa,kati ya Aisraeli yabatei wakati wa uasi."16Nyai abo baaniyowine Nnongo ni kaba muasi?Baikwa balyo alongwiye Musa kuoma Misri? 17Akina nyai Nnongo atekubakasirikia kwa miaka arobaini?Sio pamwepe ni balyo batei sambi,palyo bawile yega yabe yagonzike kulisangwaa? 18Nyai abo Nnongo aalapile bayingya kwaa kuraha yake,mana balyo kwaa bankotike ywembe? 19Tubona bawesike kwaa kujingya kuraha mwalo bankotike kwaa.
1Kwa eyo,tube akotei nkati yitu kana abe hata mundu yumo kushindwa kuikya ahadi ahadi endeleu ya kujingya lipokolyo lya Nnongo. 2Tubi ni habari inogike kuhusu lipomolyo lya Nnongo litanganikwe kwitu kati ya bandu ba Israel ya bainalo,lakini iyumbe ogo ubasaidia kwaa balyo bayowine lakini bakamwaminiye kwaa kuimani kwabe.3Twenga,tubi ni imani twayingya kulipomolyo,kati ya ikoya,"kati ya nilapike kwa hasira yango,bayingya kwaa mulipomolyo lyango"Akoiye leno,ingawa kasi yote yabi iyomwike kwitengesa tangu palyo mwanzo wa ulimwengu. 4Akoiye pandu pulani lisiku lya saba,"Nnongo apomoli lisiku la saba mukasi ya uatei." 5Lelo akoiye,"Bayingya kwa mulipolyo lyango."6Mwalo ogo,lipomolyo lya Nnongo bado like akiba kwa baadhi ya bandu kuyingya,palyo Aisrael bingi bayowine habari inoike kuhusu lipomolyo lyake bayingii kwaa mwalo baaminike kwaa, 7Nnongo abei lisiku lelo ikemwa,"Leno" Yembe ayongiye lisiku eye palyo alongike ni Daudi,akoiye kwa muda wa mlaso baada ya nkoyo wa kwanza "Leno mana muyowa sauti yake,kana ntende mioyo yinu kuba minonou."8Kati Yoshua aba pati lipomolyo,Nnongo angekoya kwa lisiku lyenge. 9Eyo bado kuke sabato ya lipomolyo libekikwe mwalo wa bandu ba Nnongo. 10Ywa ajingya mulipomolyo lya Nnongo ywembe mwene atepomolya itei yake,kati Nnongo ya atei. 11Tube ni shauku ya kujingya mwa mulipomolyo,kana abe mundu wa kutendebuka kuba mwasi.12Liyegeya lya Nnongo libi hai na libi ni gupu ni libi ji ukale kulka upanga wenye ukale kono ni kono kuoma ni kutenganiya nafsi ni Roho,ni yega lenge kutanga eso moyo akiwasa. 13Ntopo sa kiumbikwe kakijingya kuminyo ya Nnongo,kila kilebe ni dhahiri na kibipala kwa minyo ya yumo ambaye ni lasima tupiye hesabu.14Baadaye kuba ni kuhani nkolo ateyingya kumaunde,Yesu mwana wa Nnongo,kwa ungangale tukamuliye imani yitu. 15mwalo twantopo kuhani nkolo ywa awesa kwaa kutubonia kuja kwa mapungufu gitu,lakini ywembe kwa ndela zake zote abi kageywa kati twenga ila ywembe ntopo sambi. 16Na tuise kwa ujasiri katika kiti a enzi,sa neema,ilipokii rehema i tupate neema ya kutuyangata palyo tupala.
1Kila kuhani nkolo,atesaguliwa kuoma kwa bandu,atesaguliwa kuyemia badala yake mulebe ya iyendana ni Nnongo,ili awese kupiya ka pamwepe sawadi ni zabibu mwalowa sambi. 2Awesa kuishughulisha kwa upole ni ayinga ni abishi kwa kuba ywembe ate tetelekwa ni udhaifu. 3Mwalowa leno,abi ni wajibu wakupiya sadaka kwa mwalo wa sambi sake kati ya atenda kwa sambi sa bandu.4Ntopo mundu atola heshima mwalo wake mwene,lakini badala ya lasima akemwe ni Nnongo,kati ya ywabii haruni. 5Hata Kristo aipayikwaa mwene heshima kwa kuitenda mwene kuba kuhani nkolo Nnongo atekoya kwake,"Wenga wa mwanango ,leno ni bi Tate bako."6Kati ya akoya sehemu yenge,"Wenga wakuhani milele baada ya mfumo wa Melkizedeki."7Palyo pa kipindi sake sa yega,ateyopa ni kuyopea,atekun,yogopa Nnongo kwa moli.Ywembe awesa kumpiya mukiwo.mwalowa kuioloya kwake kwa Nnongo. 8Japo aimwana,atekuiyegana kutii kwa galyo gaakundiye masaka.9Atekamilishwa kwa ndela yeno atei kwa kila mundu ywa amwaminiye kuba mwalo wa okovu. 10Kwa kutengwa ni Nnongo kati kuhani nkolo baada ya samu ya Melkizedeki. 11Tubi ni yangansima ya kukoya kuhusu Yesu lakini iyingya nnonou kwakukeya mwalowa mwenga mwavivu wakupekaniya.12Japokuwa muda gono mwapaliwe kuba mabalimu,bado kube ni umuhimu wa mundu kubayegana mayegeyo ga awali ya kanuni ya liyaulio lya Nnongo,muhitaji mabele ni kilalyo kwaa kinonou. 13Kuba ywa amnywae mabele bai ntopo mzoefu muuyumbe wa haki kuba ike mwoto. 14Upande wenge,kilalyo kinonou ni sa bandu apendo,balyo mwalo wa uzoefu wabe wa kutenganinya ni galyo ganoike kwaa,bateyeganwa kutanga leno linoike ni leno linoike kwaa.
1Eyo mana tulei galyo tubeiyegana kuhusu uyumbe wa Kristo,tupalikwa tube ni juhudi kugenda kwenye kukomala,kana tubeke misingi ya toba kuoma mukasi yelo ntopo uhai ni imani ku Nnongo, 2wala misingi ya mayegeyo ya ubatizo,ni kuabekya maboko,kuyoka kwa bawile,ni hukumu ya milele. 3Twatetende eno mana Nnongo atukanikiye kwaa.4Iwesekana kwaa balyo bapatike nuru awali ,bate paya kipawa sa kumaunde,ni kutendwa kuba ashirika ba Roho mtakatifu, 5ni ambao batepaya kunoga liyaulyo lya Nnongo ni kwa ngupu za wakati uisa. 6Kisha kabatomboka iwesekana kwaalelo kuabakiya kutoba.Yeno mwalo bate kuusulubisa mwana wa Nnongo kwa mara yana ibele munafsi yabe,kabantenda kigombo sa zihaka hadharani.7Kwa kuwa bwee upokya ula itomboka mara kwa mara kunani yake,ni kuipya mauno ganoike kwa abo batei kasi kubwee.kupokya baraka kuoma kwa Nnongo. 8Lakini mana kubeleka miiba ni manyei,ntopo thamani,lelo ni ibi muhatari ya kulaaniwa mwiso wake kuteketezwa.9Japo tulongela eno,mambwiga apendwa,twanda shawishiwa galyo ganoike kwinu ni galyo gauokovu. 10Kwa kuba Nnongo dhalimu kwaa aleba kwaa kasi yinu ni kwaupendo wa muuboniye mwalowa lina lyake,kwaleno mwatumikile baamini na mkebado mwatumikia.11Tupala kila yumo winu abonenye bidii yeyelyo mpaka mwisho mwa uhakika kuba ngangale. 12Tukani mube anyongou,lakini mbe afuasi wa balyo barithio ahadi mwalo wa imani ni uvumulivu.13Mana Nnongo ampayi Ibrahimu ahadi,alapike kea nafsi yake mwene,mwalo iwesekanike kwaa kulapa kwa ywenge,maana ntopo ywenge nkolo kuuloka ywembe. 14Kakoya,"Hakika nakubariki na nayongeya ubelei wako muno." 15Kwa ndela yeno,Abrahamu apokile selo aaidilwe baada ya kulenda kwa uvumilivu.16Maana badu kulapa kwa yembe nkolo kuloka bembe,ni kwabe kikomo sa masindano goti ni kulapa kwa kugathibitisha. 17Palyo Nnongo ateamua kuboneya kwa uwazi kwa baritrhi ba ahadi kusudi lyake linoike libadilika kwaa,athibitishe kwa kulapa. 18Atei eyo kwa ilebe ibe iwesa kwaa kutendebuka,muengo Nnongo awesa kwaa kukoya uboso,twenga tubutukii hifadhi tupate kuyeyelwa mwoyo kukamuliya kwaa ngupu litumaini libekilwe kulonge yitu.19Tubinayo uyasiri kati nanga ngangale ni yakutengema roho yitu,uyasiri wandoyingiya nkati ukiogo ya pazia. 20Yesu ayingii sehemu ya kati nlongoli witu,mana ayomwike kufanyika kuhani nkolo hata milele baada ya utaratibu wa Melkizedeki.
1Yai eno Melkizedeki,mpwalu wa Salemu kuhani wa Nnongo wa kunani,abwanagine ni Abrahamu kabuya kuoma kuabulaga apwalume ni kumbariki. 2Abrahamu kaampaya jimo ya komi ya kila kilebe sa abi atweti.Lina lake "Melkizedeki" maana yake "mpwalume wa haki" ni iyeya "mpwalume wa Salemu" ambaye nga 'mpwalume wa amani." 3Ntopo tate ntopo mao,ntopo abelezi ntopo mwanzo wa siku ntopo mwiso wa lisiku badala yake aigala kuhani milele kati mwana wa Nnongo.4Fikiria wete yeno mundu eyo ni nkolo,mbelei witu Abrahamu ampayi yimo ya komi na ilebe inoike atweti kuvita. 5Hakika ,ukolo wa alawi balyo bapokii ofisi za kikuhani bai ni amri kuoma kusaliya kutola yimo ya komi kuoma kwa kila bandu,kuoma kwa Aisrael ayabe,pamope ni bembe,pia ni lukolo kuoma kwa Abrahamu. 6Lakini Melkizedeki,ywembe lukolo kwako wa alawi,apokii yimo ya komi kuoma kwa Abrahamu,ni kaambariki ywembe abi ni ahadi.7Palo ikanikiwe kwaa mundu nchunu barikilwa ni nkolo. 8Kwa likowe leleno mundu ywa pokya yimo ya komi awaa lisiku jimo lakini kwa lyenge yumo ywaa apokii yimo ya komi kuoma kwa Abrahamu kaikoywa kati ya atami. 9kwa namna ya kulongela,Lawi apokii yimo ya komi,iyeya apiye yimo ya komi kwa Abrahamu. 10Kwa maana Lawi abile mu;iuno ya tate bake Abrahamu wakati Melkizedeku akwembine ni Abrahamu.11Kati ukamilifu utiwezekana patya kwa ukuhani wa Lawi,(Kwa eyo pae yake bandu hupokya saliya),pabile ni hitaji lyaako zaidi kwa kuhani ywenge kuinua baada ya nfumo wa Melkizedeki,na kemelwa kwaa baada ya mpangilio ba Haruni? 12Kwa eyo ukuhani mana ubadilike,yapalikwa na saliya kubadilika.13Yumo ywabile ni makowe aga gabaywa kuhusu kabila lyenge,kuoma kwabe ntopo ywahukumilwa mu'madhabahu. 14Nga yabile wazi kuwa Ngwana witu abokite mu'Yuda,likabila lyabile Musa alibaya kwaa kuhusu makuhani.15Nga aya tugabaya nga wazi mana itei kuhani ywenge atiboka kwa mpwano wa Melkizedeki. 16Kuhani yolo wayambe yumo kwaa ywabile kuhani nnani ya msingi ba saliya zabile husiana na ubeleko wa mundu,lakini mu'misingi ya ngupu ya maisha gawezekana kwaa haribika. 17Kwa eyo maandiko yatishuhudia kuhusu ywembe:"Ywembe nga kuhani milele boka ku'mfumo wa Melkizedeki."18Kwa mana amri yabile ya kwanza yatibekwa pembeni mana yabile zaifu na yaifaike kwaa. 19Eyo saliya yapangite kwaa chochoti sakikamilifu.Ila,pabile ni ujasiri unoyite kwa ago tunkengama Nnongo.20No ujasiri unoyite walowa patikana kwaa ila kwa ndela ya lapa,kwa likowe lee makuhani wenge bachukianga kwaa kilapo chochoti. 21Lakini Nnongo akichukii kilapo palyo abayite husu Yesu,"Ngwana alapile ni kana abadili malango gake.'wenga wa kuhani milele."22Kwa likowe lee Yesu atiisa kuba kati dhamana ya liagano linoyite. 23Hakika,kiwo huzuia makuhani tama milele.Yee nga kwa mana babile makuhani banansima,yumo baada ya ywenge. 24Lakini kwa mana Yesu atama milele,ukuhani wake ubadilika kwaa.25Kwa eyo ywembe kae ywaweza kwa ukamilifu kamilisha kwalopwa balo bankaribia Nnongo petya kwake,kwa mana ywembe atama daima kwa kuloba kwaajili yabe. 26Kwa eyo kuhani nkolo wa namna yee atistahili kwitu.Abile kwaa ni sambi,hatia,nsafi,ywatengwa kuoma kwa babile ni sambi,ni ywabile nnani kuliko maunde.27Ywembe abile kwaa ni lihitaji,mpwano wa makuhani akolo.kuoma dhabihu kila lisoba,kwanza kwa sambi yake mwene,ni baadae kwa sambi sa bandu.Apangite nyoo mara jimo kwa boti,paajilekite ywembe mwene. 28Kwa saliya huchawa bandu babile adhaifu kuba nga makuhani,akolo,lakini neno lya kiapo,lalibile baada ya saliya,ywachaulilwe Mwana,ywapangilwe kuba nga mkamilifu milele.
1Lyabile likowe lyatulibaya nga lino:tubile ni kuhani nkolo ywatamile pae mu'luboko lya mmalyo wa iteo sa enzi kumaunde. 2Ywembe nga mtumishi mu'pandu patakatifu,hema lya kweli ambalo Ngwana alibekite,mundu kwaa yeyoti wa waa.3Kwa mana kila kuhani nkolo ubekwa kutoa zawadi ni dhabihu;kwa eyo ibile muhimu kuba ni kilebe sa kutoa. 4Nga kati Kristo ywabile nnani ya nnema,ywembe mana abile kwaa kuhani zaidi ya palyo.Kwa mana babile tayari balo balyotoa ipawa lengana ni saliya. 5Batihudumu kilebe ambacho chabile nakala ni kivuli sa ilebe ya kumaunde,sawa kati Musa ywakanyilwe ni Nnongo palyo apala chenga hema. "Lola," Nnongo kabaya kuwa,"chenga kila kilebe lengana ni muundo waubweni nnani ya kitombe."6Lakini Kristo atipokya huduma yabile bora muno kwa mana ywembe kae nga mpatanishi wa liagano linoyite,ambalo labile tayari kwa ahadi inoyite. 7Eyo kati liagano lya kwanza lyabile kwaa ni makosa,kubile kwaa ni haja ya kulipala liagano lya ibele.8Kwa mana palyo Nnongo atigundua makosa kwa bandu kabaya,"Linga,lisoba lyaisa,'abaya Ngwana,'palyo nalowa tengeneza liagano lyayambe pamope ni nyumba ya Israeli,ni nyumba ya Yuda. 9Lyabile kwaa kati agano lya nilipangilepamope ni tate babe masoba amabgo natibatola kwa luboko kuayongolya kuoma nnema wa Misri.Kwa mana kabayendelya kwaa mu'liagano lyangu,nanenga nibajali kae,'abaya Ngwana.10Kwa mana yee elo agano nalowa kulipanga kwa nyumba ya Israeli baada ya masoba ago,'abaya Ngwana,'nalowa beka saliya zango mu'mawazo gabe,nalowa kuziandika mu'myoyo yabe.Nalowa kuba Nnongo babe,nabo bababile bandu bango.11Kabapundishana kwaa kila yumo na jirani yake,no kila yumo na nongowe,yake,kabaya,"Myowe Ngwana,"eyo boti kabanitanga nenga,boka nchunu mpaka nkolo wabe. 12Kwa eyo nalowa kuabonekiya rehema kwa makowe yabe,galyo ya haki,kana nigakumbukye masambi gabe kae."13Kwa kubaya "Waayambe" alipangite liagano lya kwanza kuwa lyazamani. Na elo nga ambalo atilitangaza kuba lyazamani lyalibile tayari yomoka.
1Hata lyagano lya kwanza lyabile ni sehemu ya ibada pano pakilambo ni taratibu za ibada. 2Mana mu'hema kwabile ni chumba chabile chatiandaliwa,chumba cha panja,pakemilwe pandu patakatifu.Mu'lieneo lee pabile ni kinara sa taa,meza ni mikate ya wonyesho.3Nga nchogo ya pazia lya ibele pabile ni chumba chenge,pakemilwe pandu patakatifu muno. 4Mwabile ni madhabahu ya dhahabu kwa kufukiza uvumba.Mwabile lisanduku lya liagano,lyalibile lichengwile kwa dhahabu.Nkati yake pabile ni bakuli lya dhahabu lyabile ni manna,fimbo ya Haruni yatiota manyei,ni zabile mbao za maliwe ya liagano. 5Nnani ya lisanduku lya liagano maumbo ga maserafi ga utukufu batifunika mabawa yabe nnongi ya iteo sa upatanisho,ambacho twaweza kwaa kulielezea muno.6Baada ya ilebe yelo kuba vyaishilwe andaliwa,Makuhani kawaida ujingya mu'chumba cha panja cha hema kutoa huduma zabe. 7Lakini kuhani nkolo ujingya chelo chumba chenaibele kichake mara jimo kila mwaka,na bila kuacha kutoa sambi kwaajili yake kichake,na kwa sambi za bandu wazipangite bila kusudia.8Roho mpeletau atishuhudia kuwa,ndela ya pandu patakatifu muno bado yayongoli kwaa mana lelo hema lya kwanza bado liyemi kwaa. 9Lee nga kielelezo sa muda woo waubile.Zawadi zoti ni dhabihu ambazo zatitolelwa vyaweza kwaa kamilisha dhamiri ya ywaabudu. 10Nga chakulya ni kinywaji kichake vyatiyanganiya mu'namna ya taratibu ya ibada ya kujipanga safi. Vyoti vibile nga taratibu za yega vyabile vyapangilwa iise amri yaayambe yaipalikwa bekwa pandu pake.11Kristo atiisa kati kuhani nkolo wa makowe yanoite ambayo yatiisa.petya ukolo ni ukamilifu wa hema kolo lya lipangilwe kwaa mu'maboko ga bandu,ambao babile kwa baulimwengu woo waumbilwe. 12Yabile kwaa ga mwai ya mbuzi ni ndama,ila kwa mwai yake mwene kuwa Kristo ajingii pandu patakatifu muno mara jimo kwa kila yumo ni kutuhakikishia twenga ukombozi wangayomoka.13Kati kwa mwai ya mbuzi ni mafahari kaganyunyiziwa kwa majivu ya ng'ombe achunu mu'balo balyo asafi kwaa batengwilwe ni Nnongo na kupanga yega yabe inoyite. 14Je nga muno kwaa mwai ya Kristo yabile petya Roho wangayomoka ayilekite mwene bila mawaa kwa Nnongo,panga safisha dhamiri yitu kuoma makowe gakiwo kuntumikya Nnongo ywabile nkoti? 15Kwa mana eyo,Kristo nga mjumbe wa liagano lyayambe.A yee nga sababu kiwo chaalekite huru bote babile mu'liagano lya kwanza kuoma mu'hatia ya sambi zabe,ili boti balo babakemelwa ni Nnongo baweze pokya ahadi ya urithi wabe wangeyomoka.16Kati kwabile ni liagano latidumu,lazima thibitisha kwa kiwo cha mundu yolo ywapangile. 17Agano lyabile ni ngupu pandu kwapangite kiwo,kwa mana kwabile kwaa ngupu mu'mwene kulipanga ywabile nkoti.18Eyo hata lelo lkwaa liagano lya kwanza lyabekilwe bila mwai. 19Palyo Musa abile ammoywi kila lyagizo lya saliya kwa bandu boti,katola mwai wa ng'ombe ni mbuzi,pamope ni mase,kipande sa ngobo kikele,ni hisopo,ni kwinyunyiza gombo lyene ni bandu boti. 20Boka po kabaya,"Yee nga mwai ya liagano lyabile Nnongo kabapea amri kwinu.21Mu'hali yeyelo,atinyunyiza mwai nnani ya hema ni iyombo vyatitumilwa mu'huduma ya ukuhani. 22No lengana na saliaya,karibu kila kilebe chatitakaswa kwa mwai.Bila kumwaga mwai ntopo samehelwa.23Kwa eyo yabile lazima kuba ni nakala ya ilebe ya kumaunde sharti isafishwe kwa yeno dhabihu ya anyama.Hata eyo,ilebe ya kumaunde vyene vyapalikwa kusafishwa kwa dhabihu yabile inoyite muno. 24Mana Kristo ayingya kwaa pandu patakatifu muno papangilwe ni luboko,ambayo nga nakala ya ilebe halisi. Badala yake atijingya kumaunde mwene,pandu ambapo ywabile nnongi ya minyo ba Nnongo kwaajili yitu.25Ayingii kolyo kwaajili ya kwitoa sadaka kwaajili yake mara kwa mara,kati afarisayo kuhani nkolo,ywabile ajingii pandu patakatifu muno mwaka baada ya mwaka pamope ni mwai ya ywenge, 26Kati eyo yabile kweli,bai yabile lazima kwabe teseka mara ganansima muno tangu mwanzo wa dunia.Lakini mara yimo mpaka mwisho wa miaka yayongolelwa kuboywa sambi kwa dhabihu yake mwene.27Kati yaibile kwa kila mundu alowa waa mara yimo,na baada ya eyoo yaisa hukumu, 28Nga eyo Kristo ni ywembe ywabile ammoyitwe mara yimo kuziondoa sambi za bengi,kwa kusudi kwaa lya shughulikya sambi,bali kwa ukombozi wa balo babile bakinsubiri kwa saburi.
1Kwa yelo saliya nga kivuli cha makowe mema yaisa,yalo kwaa gabile halisi.Saliya yange wezekana kubakamilisha balo ambao batikunkaribia Nnongo kwa ndela ya dhabihu zezelo zabile ni makuhani batiyendelya kutoa mwaka baada ya mwaka. 2Au vyabile dhabihu izo zawezike kwaa kukoma kutolelwa?Kwa kigezo chelo batiabudu,babile batisafirishwa mara jimo,kababile kwa ni utambuzi muno ba sambi. 3Bali mu'dhabihu mwabile ni ukumbusho wa sambi zapangilwe mwaka baada ya mwaka. 4Kwa mana yatiwezekana kwaa mwai ya mafahari ni mbuzi kuziondoa sambi.5Palyo Kristo paisile mudunia,kabaya,"Mutamaniye kwaa matokeo au dhabihu,badala yake,mwatiuandaa yega kwaajili yango. 6Mwabile kwaa ni thamani mu'matokeo yoti ya kuteketezwa au dhabihu kwaajili ya sambi. 7Boka po natibaya,"Lola,pano natiyapanga mapenzi gako,Nnongo,kati yaiandikilwe kunihusu nenga mu'gombo."8Kabaya kati abile abayilwe nnani:"Mwatitamani kwaa dhabihu,matoleo,au sadaka ga kutiniya kwaajili ya sambi,wala kana ubweni puraha nkati yake" dhabihu yabile yaboywile lengana na saliya. 9Boka po kabaya,"Lola,nabile pano kupanga mapenzi gako." Abekite mbwega taratibu zabile za mwanzo ili kuimarisha zalo zana ibele. 10Mu'taratibu zanaibele,twatubile twatitengwa kwa Nnongo kwa mapenzi gake petya kuyitoa yega ya Yesu Kristo mara yimo kwa muda woti.11Ibile kweli,kila kuhani uyema kwa huduma lisoba ni lisoba,aboyite dhahabu yeyelo,yabile,kwa vyovyoti,kamwe ywaweza kwaa kuboywa sambi. 12Lakini baada ya Kristo kuboywa dhabihu mara yimo kwa sambi milele yoti,atitama luboko lwa mmalyo lya Nnongo, 13atisubiri mpaka maadui bake babekwe pae ni kupangwa iteo kwaajili ya magolo gake. 14Kwa mana kwa ndela ya toleo limo atei kwakamilisha milele balo babile batengwa ba Nnongo.15Nga Roho mpeletau ywashuhudia kwitu.Kwa mana kwanza kabaya, 16"Lelo nga liagano nalowa kulipanga pamope nabo baada ya masoba ago;abayite Ngwana:nalowa ibeka saliya yango nkati ya mioyo yabe,nga nalowa andika mu'malango gabe."17Boka po kabaya,"Kabazikumbuka kwaa kae sambi ni makowe gabe ga'kiwo." 18Nambeambe pandu pabile ni msamaha kwa aba,ntopo kae dhabihu yoyoti kwaajili ya sambi.19Kwa eyo,alongo,twabile ni ujasiri ba jingya pandu patakatifu muno kwa mwai ya Yesu. 20Eyo nga ndela yabile itabilwe kwaajili yitu kwa ndela ya yega yake,mbeyambe ni ukoti yapitii mu'pazia. 21Nga kwa mana twabile ni kuhani nkolo nnani ya nyumba ya Nnongo. 22nga tumkaribiye ni mwoyo wa kweli mu'utimilifu bake ba uhakika ba imani mana itei twabile ni mwoyo yabilenyunyiziwa safi kuoma ubou wa dhamiri ni kuba ni yega yitu yapeletike ni mase sapi.23Bai nga tukamwe mu'uthabiti toba ya ujasiri ba tumaini litu,bila ya kelebuka,kwa mana Nnongo ywaatiahidi nga mwaminifu. 24Nga tuyongeye kuiwasa namna ya kumtia mwoyo kila yumo hupenda ni makowe ganoite. 25Nga kana tuleke kukusanyika pamope,kati pakapanga benge.Badala yake,kutiana mwoyo kila yumo zaidi ni zaidi,kati mwatibona lisoba latikaribia.26Kati twatupanga kusudi kuyendelya kupanga sambi badala ya kuba twatipokya elimu ya ukweli,Dhabihu yenge ya sambi yasalia kwaa kae. 27Badala yake,twabile ni tarajio kichake lya hukumu ya kutisha,ni ukale wa mwoto wabile utibateketeza maadui ga Mungu.28Yeyoti ywabile aakanikiye saliya ya Musa kabawaa bila rehema ya ushuhuda wa mashahidi abele au atatu. 29Kiwango gani cha azabu muno ywakiwasa chalowa nstahili kila yumo ywatikumdharau mwana wa Nnongo,yeyoti ywaupangite mwai wa liagano kati kilebe chabile kitakatifu kwaa,mwai wabile wabekilwe wakfu ni Nnongo-yeyoti ywabile atikuntukana Roho ba neema.30Kwa mana twatanga yumo ywabile ayemi,"Kisasi ni chango,nalowa lepa."Nga kae,Ngwana alowa kwahukumu bandu bake." 31Ni likowe lya kuogopa mundu kutomboka mu'maboko ga Nnongo ywabile nkoti!32Lakini kombokya masoba gapitike,baada ya kubekwa nuru kwinu,ni namna ya namani mwawezile kuvumilia makowe gaminya muno. 33Mwabile m'bekilwe wazi mu'dhihaka ni matukangano ni mateso,ni mwabile ashiriki pamope ni balo bapetya mumateso kati ago. 34Kwa mana mwabile ni mwoyoba huruma kwa abo babile afungwa,nga mwamupoki kwa puraha adhabu ya urithi winu mwatangite mwenga mwabene mwabile ni urithi unoite ni wa kudumu milele.35Kwa eyo kana muuleke ujasiri winu,wabile ni zawadi ngolo. 36Kwa mana mwahitaji uvumilivu,ili kwamba mpale kupokya chelo Nnongo atikwaahidi,badala ya kupangilwa kuyatenda mapenzi gake. 37Kwa mana baada ya muda nchene,yumo ywatiicha,alowa icha hakika ni alowa kawia kwaa.38Ywa bile ni haki wango alowa tama kwa imani.Kati ywaboi kunchogo,nalowa pendezwa kwaa ni ywembe. 39Lakini twenga twabile kwaa kati balo bakerebukye kunchogo kwa angamya.Badala yake,twenga twabaadhi ya balo twabile ni imani ya kuilinda roho yitu.
1Nambeambe imani yabile nga hakika yabile nayo mundu muda atarajia kilebe pulani kwa ujasiri.Ni hakika ya kilebe chabile bado bonekaniya. 2Kwa mana yee apindo bitu batithibitika kwa imani yabe. 3Kwa imani twatifahamu kwamba ulimwengu waumbilwe kwa amri ya Nnongo,ili kwamba chelo chatibonekaniya chatitengenezwa kwaa bonekana ni ilebe ambayo yabile yatibonekana.4Ibile kwa mana ya imani kuwa Habili atikumtolea Nnongo sadaka ya kufaa kuliko kagapanga Kaini.Yaibile ni kwa mana yee atikusifiwa kuba mwene haki.Nnongo atikumsifu kwa mana ya zawadi yailetike.Kwa mana yoo,Habili bado abaya,ingawa atiwaa.5Yaibile kwa imani kuba Enoko apotwilwe nnani na abonike kwaa kiwo."Abonekine kwaa,kwa mana Nnongo atikuntola" kwa mana yabayilwe nnani yake kuba atikumpendeza Nnongo kabla ya kuntola kunani. 6Ntopo imani yatiwezekana kwaa kumpendeza Nnongo,kwa mana ywaisa kwa Nnongo lazima aaminiye kuba Nnongo abile nkoti ni huapatia zawadi balo bankengamite.7Yabile kwa imani kuba Nuhu,abile akanyilwe ni Nnongo husiana na makowe ambago yaibile kwaa yatibonekine kwa heshima ya Nnongo kachuchengya safina kwaajili ya kulopwa familia yake.Kwa kupanga yee,atikuihukumu dunia ni kuba mrithi ba haki yaisa petya imani.8Yaibile ni kwa imani kuwa Ibrahimu,paakemilwe alowa kueshimu no yendya pandu paapalikwa pokya kati urithi.Ayei bila yowa pandu gani pabile atiyenda. 9Yabile ni kwa imani yabile yatiitama mu'nnema ya ahadi kati mgeni. Atitama mu'lihema pamope ni Isaka ni Yakobo,barithi babenge ni ahadi yeyelo. 10Ayee nga sababu atitarajia kuupata mji ambao ywaubuni na kuuchenga alowa pangilwa Nnongo.11Yabile ni kwa imani panga Ibrahimu,na Sara mwene,wapokii ngupu ya tunga ndumbo ingawa babile apindo muno,kwa mana wamweni Nnongo kuwa mwaminifu,ywabile atiwaahidia mwana nnalome. 12Kwa eyo kae boka kwa mundu yolo yumo ywaabile atikaribia kiwo batibelekwa bana babalangika kwaa.Babile banyansima kati itobdo za kumaunde kati mbeyu ya mchanga katika fukwe ga bahari.13Aba bote bawile katika imani bila pokya ahadi,ila,babile baibweni ni kuikaribisha kwa kutalu,batibaya panga babile ageni na apitaji nnani ya nnema, 14Kwa balo balongela makowe kati aga babekite bayana kuwa waipala nchi yabe bene.15Kwa kweli,kati babile bakiiwaza nchi ambayo babokite,babile na nafasi ya kerebuka. 16Lakini kati ya ibile,batamaniya nnema waubile bora,ambayo,ni ya kumaunde.Kwa eyo Nnongo abweni kwaa kiya kemelwa Nnongo wabe,kwa mana atiutayarisha nnema kwaajili yabe.17Yabile ni kwa imani panga Ibrahimu baada ya jaribiwa,atimtoa Isaka.Nga nyoo,ywatipokya kwa puraha ahadi,alimtoa mwana wake mwene, 18ambaye nnani yake atilongelwa,"Boka kwa Isaka ubeleki wako walowa kemelwa." 19Ibrahimu atangite panga Nnongo abile na uwezo wa kumfufua Isaka boka mu.kiwo,na kwa longela kwa lugha ya maumbo,atimpokya.20Yabile ni katika imani panga Isaka atimbariki Yakobo na Esau kuhusu makowe gaisa. 21Ibile ni kwa imani panga Yakobo abile katika hali ya waa,atekumbarikiya kila yumo wa bana ba Yusufu.Yakobo aabudiya,kaegemeya nnani ya fimbo yake. 22Yabile ni kwa imani panga Yusufu muda wake wa mwisho ubile papipi,alongela nnani ya boka kwa bana ba Israel Misri na kabaagiza tola pamope nabo mifupa gake.23Ibile ni kwa imani panga Musa,paabelekilwe,atibikana kwaa muda wa miyei itatu na azazi bake kwa sababu bamweni kuwa ni mwana nchunu ywabile mzuri,na bayogopa kwaa amri ya mpwalume. 24Ibile ni kwa imani panga Musa paabile mundu mpindo,akani kukemwa mwana wa nwawa wa Farao. 25Badala yake,achawa shiriki mateso pamope ni bandu ba Nnongo badala ya puraika ni anasa za sambi kwa muda nchunu. 26Awazile kiya ya kunkengama Kristo kuwa ni utajiri nkolo kuliko hazina za Misri kwa mana atumbwi minyo katika zawadi muda wake woisa.27Ibile ni kwa imani panga Musa aboka Misri.Ahofia kwaa hasira ya mpwalume,kwa mana atipumilia kwa lolekeya kwa ywabonekana kwaa. 28Ibile ni kwa imani panga aikamwi Pasaka na kunyunyiza mwai,ili panga mharibu wa mbeleki wa kwanza aweze kwaa kubakamwa wabeleki wa kwanza analome wa baisraeli.29Ibile ni kwa imani panga bapeta katika bahari ya shamu kati pannema nkavu. Muda bamisri batijaribu peta,balimezwa. 30Ibile ni kwa imani panga ukuta ba Yeriko utombwike pae,baada ya kuuzunguka kwa masoba saba, 31Ibile ni kwa imani panga Rahabu yolo kahaba aangamiya kwaa pamope ni balo babile kwaa atiifu,kwa sababu abile abapokii bapelelezi na kubahifadhi salama.32Nibaye namani zaidi?Mana muda utosha kwaa longela ga Gideoni,Barak,Samsoni,Yeftha,Daudi,Samweli na manabii, 33ambao pitya imani batizishinda falme,bapangite haki,bapokya ahadi. 34Baikanikya mikanwa ya imba, batizima ngupu ya mwoto,bakwepite ncha ya upanga,baponywa boka mu matamwe,babile mashujaa vitani,na catisababisha majeshi ga ageni kupiya.35Alwawa bapokii bandu ba kiwo babe kwa ndela ya ufufuo.Benge bateswile,bila yeketya kulekwa huru ili panga baweze pata uzoefu wa ufufuo ubile bora muno. 36Benge batiteswa kwa dhihaka na kwa kombwa,eloo,hata kwa tabilwa na kwa bekwa muligereza. 37Bapondwile maliwe.Batitekwanikwa ipande kwa misumeno.Batibulagwa kwa upanga.Batiyenda kwa ngozi ya ngondolo na ngozi ya mbuzi babile babapala,batiyendelya katika maumivu na mapangilwe yanoite kwaa. 38(Ambayo ulimwengu wastahili kwaa kuwa nabo) batitanga tanga mmwitu,mukitombe,katika mapango na katika mashimo ga nnema.39Ingawa bandu bote aba batiyeketiwa na Nnongo kwa sababu ya imani yabe,bapokya kwaa chaatiahidia. 40Nnongo atiyongolya kutupatia kilebe kibile bora.ili panga bila twenga baweza kwaa kamilishwa.
1Kwa eyo,kwa mana tumezungukwa na liunde likolo lya mashahidi,tutupe kila kilebe chatulemea pamope ni sambi yaibile yatuzingira kiurahisi. Tupange mbio kwa saburi katika mashindano yabekilwe nnongi yitu. 2Tugaelekeze minyo yitu kwa Yesu,ywabile mwanzilishi na ywaitimiza imani yitu,ambaye kwa ajili ya puraha ibekilwe nnongi ya ywastamili msalaba,mana atiidharau kiya yake,na tama pae luboko lwa kummalyo lwa iteo sa enzi sa Nnongo. 3Mana mumfikirie ywembe ywastamili maneno ga chuki boka kwa babile ni sambi,dhidi yake mwene ili panga muise kwaa muchokite au kuzimya mioyo yinu.4Mwataabika kewaa au teseka pamushindana na sambi kiasi cha ishiwa na mwai. 5Mwasahau kae kolo kutiwa mwoyo ambako kunabaelekeza kati bana analome:"Mwana wango.kana ugatole kwa wepesi maruda ga Ngwana,wala kana ukate tamaa paurekebishilwe ni ywembe." 6Kwa mana Ngwana humwazibu yeyote ywaampendile,na kumwadhibu kila mwana ywabile ampokya kwaa.7Mustahimili majaribu kati kurudiwa.Nnongo hushughulika ni mwenga kati ywashughulika na bana,mana ni mwana gani ambae tate bake aweza kwaa kumwazibu? 8Lakini mana ntopo adhibiwa,ambako twenga twabote twashiriki,bai ni mwenga ni haramu na bana bake kwaa.9Zaidi ya yote,tubile na tate bitu mu'dunia ba kutuazibu,na twatibaheshimiya. Je tupalikwa kwaa hata zaidi kumweshimu Tate ba kiroho na tama? 10Hakika tate bitu batituazibu kwa miaka michunu kati yatibenekana sawa kwabe,lakini Nnongo utuazibu kwa faida yitu ili tushiriki utakatifu wake. 11Ntopo azabu yaipuraisha kwa muda woo.Upangika na matamwe.Hata nyo,baadaye upambika tunda lya amani ya utauwa kwa balo bapundishilwe nabo.12Kwa eyo muinue maboko ginu yailegea na kupanga magoti yinu gabile dhaifu kuwa gabile ni ngupu kae; 13Munyoshe mapito ga nyayo yinu,ili panga yeyote ywabile mlemavu ayongoli kwaa upotevuni lakini apate kuponywa.14Muipale amani na bandu bote,na utakatifu kae ambao bila huo ntopo ywamwona Ngwana. 15Mube baangalifu ili panga abile kwaa ywatengwa kutalu na neema ga Nnongo,na panga iise kwaa shina lya uchungu lyalowa chipuka na kusababisha shida na kukerebuya benge. 16Mulolekeye kuwa ntopo umalaya au mundu ywabile kwaa mtauwa kati yaa Esau,ambaye kwa sababu ya mlo umo atipemeya haki yake ya belekwa. 17Kwa mana mutangite panga baadaye,atitamaniya kurithi baraka,atikanikiwa,kwa sababu apatike kwaa fursa ya tubu pamope ni tate bake,hata ingawa agapalike muno kwa machozi.18Kwa mana muisa kwaa katika kitombe ambazo waweza kwaa kamwa.Nnema watiyaka mwoto,libendo,kukatisha tamaa na dhoruba. 19Mwaisa kwaa kwa lilobe lya tarumbeta,au kwa maneno gabokana na lilobe ambalo lyatisababisha kila baliyowine balobe kwaa neno lolote longela kwabe. 20Kwa mana baweza kwaa vumiliya chelo chaamuliwa:"Mana itei hata mnyama ywakamwile kitombe,lazima akombolwe ni maliwe." 21Ya yogopeya muno yaagabweni Musa abayite,"Namuogopeya muno kiasi cha lendema."22Baada yake,muisile pakitombe sa Sayuni na katika mji wa Nnongo ywabile nkoto,Yerusalemu ya kumaunde,na kwa malaika elfu komi batisherehekea. 23Muisile katika kusanyiko lya abeleki ba kwanza bote,na kwa roho ya batakatifu ambao batikamilishwa, 24Muisile kwa Yesu mpatanishi ba agano lyaayambe,na kwa mwai yainyunyuzilwe ambayo ulongela mema zaidi kuliko mwai ya Habili.25Linga kuwa kana uise ukamkataa yumo ywaalongela.Kwa kuwa mana batiepuka babile kunkataa yumo ywabile baonya dunia,kwa hakika twaepuka kwaa mana itei twakerebuka kutalu boka kwa yolo ywatukanya boka kumaunde. 26Kwa muda woo lilobe lyake lyatitikisa dunia.Lakini nambeambe atiahidi na longela,"Bado mara yenge kae nalowa tikisa kwaa dunia kichake,ila maunde kae."27Maneno aga,"Mara jimo kae," ibonekeya kutoweshwa kwa ilebe ya ilendemeshwayo,ayee nga,ilebe ambayo iumbwile,ili panga yelo ilebe yalendema kwaa vibakie. 28Kwa eyo,tupokii upwalume ambao ulendema kwaa,twapuraika katika hali ya kumwabudu Nnongo kwa yeketya pamope na nyenyekeya katika chelo. 29Kwa mana Nnongo witu ni mwoto waulyaa.
1Bai upendo wa nongo ni uyendeli. 2Kana msahaulile kubakaribisha ageni,mana kwa kupanga nyoo,bbadhi watikwakaribisha malaika bila kuyowa.3Kumbukya boti babile muligereza,kati yamubile nabo kolyo pamope nabo. na kati yega yinu yatipangilwa kati babe. 4Bai ndoa ni iheshimilwe ni boti na bai kindanda sa ndoa kipangwe kuba safi,kwa mana Nnongo atikuahukumu baasherati ni azinzi.5Bai ndela yinu ya maisha ibe huru mu'upendo ba mbanje.Mube mwatiridhika ni ilebe mubile nayo,mana Nnongo mwene kabaya,"Nalowa kuwaleka kwaa mwenga kamwe,wala kubatelekeza mwenga." 6Bai tulidhike ili tubaye kwa ujasiri,Ngwana nga msaidizi bango;kana niyogopile kwaa mundu ywaweza kunipanga namani?"7Muafikirie balo babile kabayongolya,balo kabalongela neno lya Nnongo kwinu,mukumbukye matokeo ga mienendo gabe;muiyangate imani yabe. 8Yesu Kristo nga ywembe,jana,leno ni aya milele.9Kana uise kuyogoliwa ni mapundisho mbalembale ga kigeni mana inoyite kwa mwoyo uchengwe kwa neema,na ibile kwaa saliya kuhusu chakulya ago kababasaidia balo baishile kwa ago. 10Tubile ni madhabau yabile ni balo batumikilwe nkati ya lihekalu babile kwaa ni haki ya kulya. 11Kwa mana mwai ya anyama,yatiboywa kati dhabihu kwaajili ya sambi,yailetike kuhani nkolo nkati ya pandu patakatifu,lakini yega yabe yatiniywe panja ya kambi.12Kwa eyo Yesu ni ywembe ywatesekile panja ya nnyango ba mji,ili kubeka wakfu bandu kwa Nnongo petya mwai yake. 13Nga kwa eyo tuboke kwake panja ya kambi,twaipotwike fedheha yake. Mana twabile kwaa makao ya hudumia mu'mji woo. 14Badala yake tuupalange mji wauisile.15Petya Yesu yatikuapasa mara kwa mara kuyitoa sadaka ya kuntukuza Nnongo,kumsifu kuwa tunda lya mikano yitu libaye lina lyake. 16Nga kana usahau kupanga yanoite ni kusaidiana mwenga kwa mwenga,kwa mana petya kati yelo nga Nnongo upendezwa muno. 17Muieshimu ni kujishusha kwa iongozi yinu,mana kabayendelya kubalinda kwaajili ya nafsi yinu,kati balo kabatoa hesabu.Mugaeshimu ili iongozi binu baweze kubatunza kwa furaha,nga ibile kwaa huzuni,yabile yatikuasaidia kwaa.18Tulobe,mana twabile ni uhakika kuba twabile ni dhamira inoyite,twatamaniya kuishi maisha ga heshima mu'makowe goti. 19Ni boti niakubatia mwoyo muno mpange yee,ili niweze buyangana kwinu muda nchunu.20Nambeambe Nnongo wa amani,ywabile atibaletya kae kuoma kwa bawile mchungaji nkolo ba ngondolo,Ngwana witu Yesu,kwa mwai ya liagano lya milele, 21Kabapeya uwezo kwa kila kilebe kinoyite kupanga mapenzi gake,kaapanga kazi nkati yitu yabile inoyite ya kupendeza mu'minyo gake,petya kwa Yesu,kwake ube utukufu milele ni milele. Amina.22Nambeambe nibakuapeya mwoyo,mwalongo,kuchukulyana nga neno lya kutia mwoyo wabile kwa mwipi natibaandikya mwenga. 23Mutangite kuwa nongo bitu Timotheo ni ywembe nalowa kummona kati atiicha muda nchunu.24Mubasalimii iongozi bako boti ni baumini boti.Balo baboite Italia kabaasalimia. 25Ni neema ibe ni mwenga mwaboti.
1Yakobo mmanda ba Nnongo ni Ngwana witu Yesu Kristu,kwa makabila komi ni ibele gagatawanyike,salaam. 2Mubalange kwamba pulaika muno,alongo bango mwanakamupeta mumatatizo ga kila aina. 3mutange panga ipalilwa imani yinu ipalae pumiliya.4Muleke pumilia ili mwikamilishe kasi yake,ili muweze komala kikamilipu,bila pungukiwa ni loloti. 5Lelo mana mundu kati yinu apala hekima ailobe kuoma kwa Nnongo,ywembe piya kwa wakati ni bila benda kwa boti babannoba,na apala kwapeya kwa hekima.6Lakini mulobe kwa imani,bila shaka,kwa mana ywembe ywabile ni shaka ni kati mawimbi mubahari,tolelwa na upepo notaikuilwa kuno ni kuno. 7Kwa hakika mundu ywoo kana aweze panga apala pokelelwa likowe lyake mboka kwa Ngwana; 8Mundu yoo ai'na nia ibele,imara kwaa mundela yake yoti.9Mwalongo maskini apalikwa kwipuna kwa yima kwake kunani, 10Muda wowo mwalongo tajiri kwo nyenyekea kwake,kwa mana alwambokeka kati liloba lya mmende lya mung'unda mwapetaa. 11Lisoba lilwapita na lyoto liyotinia yumea michee,na lisoba tomboka n goloka kwake waha.Nganyonyo bandu matajiri bapilya muliyengo lyabe.12Atibarikiwa mundu yolo ywapumilia majaribu,na mwana baada ya shinda jaribu lee,apala pokya taji ya ukoto,yaibile itiahidiwa kwa balo babampindile Nnongo. 13Mundu ywoywoti apalikwa kwaa baya paajaribiwa,"Jaribu leni liboka kwa Nnongo,"kwa mana Nnongo ajaribiwa kwaa ni ubou,ni Nnongo mwene amjaribu kwaa yeyoti.14Kila mundu ujaribiwa ni tamaa yake mbaya yaimshawishi ni kummuta kunanipa. 15Baada ya sambi potwa ndumbo sambi loelekwa,ni yolo sambi komala muno muno,yomokya kwake ni kiwo. 16mwalongo bango mwapendwa,kana mukongelwe.17Kila zawadi inoyite ni kila zawadi yabile kamilifu iboka kunani,iuluka pae kuoma kwa Tate ba nuru,Habadilika kwaa kamwe kati kiwili mwakibadilika. 18Nnongo atikuchawa kutupeya twenga ukoti pitya Neno lya ukweli,ili tuwese kuba ubelekwi wa kwanza nkati ya iumbe yake.19Mutangite lee,mwalongo bango,Kila yumo apalikwa abe mwepesi wo yowa,nga mwepesi kwaa longela wala kasilika. 20Kwa mana hasira ya mundu yaweza kwaa kupanga haki ya Nnongo. 21kwa nyo mubeke kutalu uchapu wa sambi ni ubaya woti wabile sehemu yoyoti,na kwa nyenyekea mulipoki likowe lyalipendilwe nkati yinu,ambalo libile ni uwezo wokoa roho yinu.22Mulikengame likowe kana muliyowe bai.mwikonga nafsi yinu mwabene. 23Kwa mana kati yoyoti ywaliyowa likowe bila kulipangya kazi ni sawa ni 24mundu ywailola kuminyo yake halisi mu'kilolo. Aitasimini kuminyo yake,na kuboka na baada ya muda mwipi libalya mwaabile. 25Lelo mundu yoo ywailola kwo uangalifu saliya toti,saliya huru no yendelya kuiheshimu,kana iakamwi kwa sababu ywembe ywa mundu wo'sahau,mundu yoo alowa barikiwa mana aipangite.26Mana mundu yeyoti alwawasa mwene panga ni mundu wa dini,lakini awesa kwaa kuutawala lulemi lwake,haukonga mwoyo wake ni dini yake ni yabule. 27Dini yaibile safi ni iharibike kwaa nnonge ya Nnongo witu ni Tate nga yee:kuasaidia yatima ni ajane mu'mateso yabe,no kuilinda mwene ni ufisadi wa dunia.
1Mwalongo bango kana muibalange imani ya Ngwana witu Yesu Kristu,Ngwana wa Utukufu,kwopendelea bandu fulani. 2Kati mundu fulani ajingii mu'mikutano yinu aweti pete ya dhahabu no aweti kinanoga,kabee ajingingile maskini ywabile aweti kwaa kinoyite. 3no laya kumpala muno yolo mwene aweti ngobo inoite no baya "Chonde wenga tama pano pandu panoite" lakini mummakiye yolo maskini,"Wenga yema pano."au "Tama pae ya magolo gango." 4Je,muhukumiana kwaa mwenga mwabene,ni kua baamuzi babile ni mawazo mabou?5Mupekani,mwalongo bango mwapendilwe,je,Nnongo achawile kwaa maskini ba dunia kuapanga matajiri mu imani ni kurithi upwalume waadile babampindile? 6Lakini mwasalawile maskini!Je matajiri kwaa kabawatesa mwenga,na bembe kabaaburuta kwaa mahakamani mwenga? 7Je matajiri kwaa babalitukana lina lelo linoite lyamukemilwe kwake?8Hata nyoo,kati mwatiitimiza yelo saliya ya upwalume kati yaiandikilwe mu'maandiko,"upalikwa kumpenda jirani yako kati wenga wa mwene,"mwapanga vyema. 9Lakini kati mwaipendile baadhi ya bandu,mwalowa panga sambi,mwahukumu ni saliya kuwa ni watekuwa saliya.10Kwanyo ywoywoti ywaifata saliya yoti,na bado akobile nukta yimo tu,abile ni hatia ya tekwana saliya yoti. 11Kwamba Nnongo atebaya,kana uzini," nga ywembe abayite,"kana ubulage" mana uzini kwaa,lakini wabulaga,utekwanike saliya ya Nnongo.12Kwa eyo mulongele no kwiheshimu kati balo mubile karibu hukumilwa na saliya ya uhuru. 13Kwa mana hukumu uisa bila huruma kwa balo babile kwaa ni huruma.Huruma uitukuza yene nnani ya hukumu.14Kwina uzuri gani,alongo bango,kati mundu abaya nibile ni imani,lakini abile kwaa ni makowe? 15Je yelo imani yawesa kumlopwa? Kati nongo nnalome au nnwawa ni mhitaji wa ngobo au chakulya cha kila lisoba, 16ni yumo winu kaamakiya,"Muyende kwa imani,mukayote mwoto ni mulye kunanoga,"lakini kana muapeye mahitaji muhimu ya yega,ifaike namani? 17Imani kichake,kati yabile kwaa ni makowe,ifaike kwaa.18Bado mundu fulani aweza baya,"Ubile ni imani,ni nenga nabile ni makowe." Nilaye imani yako panga kwaa makowe,ni nenga nalowa kukulaya imani yango kwa makowe gango. 19Wendaamini kuwa kwabile ni Nnongo yumo,ubile sahihi.Lakini nchela nabo batiamini nyoo ni lendema. 20Je,upala yowa,ywa mundu mpumbavu,namna yolo imani bila makowe ifaike kwaa?21Je Tate bitu kwaa Abrahamu ywaabalangilwe haki kwa makowe gampiite mwana wake Isaka nnani ya madhabahu? 22Mwabweni kuwa imani yake ipangite kazi ni makowe gake,ni kwa makowe gake,imani yake yaiyikiye kusudio lyake. 23Maandiko gatimizwa gagabaya,"Abrahamu atimwamini Nnongo,ni atibalangilwa kuwa mwene haki."Kwa eyo Abrahamu atikemelwa rafiki ba Nnongo. 24Mwamweni kuwa kwa makowe mundu alowa balangilwa haki,na nga imani kwaa kichake.25Kadhalika,Je abile kwaa Rahabu yolo kahaba ywabalangilwe haki kwa matendo,ywaakaribisha ajumbe ni kuapeleka kwa ndela yenge? 26Kwa mana kati ya yega bila roho wawile,nyonyo,imani bila makowe iwile.
1Malongo bango,baingi kwaa nkati yinu bapaswa kuwa balimu,mtange panga twalowa pokya hukumu ngolo muno. 2Kwa mana boti twalowa kosea mu'ndela ganansima.Kati yoyoti ywabile kwaa ywaajikwaa mu'maneno gake,aywoo nga mundu mkamilifu,aweza kudhibiti yega yake yoti pia.3Nambeambe kati twatibela lijamu za farasi mu'mikanwa yabe kabatuheshimu,ni twaweza kuigalambuwa yabe yoti. 4Utange panga kuwa ngalaba,ingawa yabile ngolo lakini isukumilwa kwa usukani nsunu muno yendya popoti apapala nahodha.5Nga nyo nyo,lulimi nga kiungo kisunu sa yega,lakini kwilumba makolo muno.Linga mwitu nkolo walowa yakilwa kwa cheche njene ya mwoto! 6Lulimi pia nga mwoto,nga nnema wa ubou,ubekilwe nkati ya iungo ya yega witu,yabile najisi yega yote ni kulibeka nnani ya mwoto ndela ya maisha,ni mwene sonywa mwoto wa kuzima.7Kila aina ya mnyama ywa mwitu,kiyuni,chakikwaba ni kuimbe sa mubahari kisibitiwa ni bandu. 8Lakini ntopo mundu hata yumo ywaweza dhibiti lulimi,ni ubou wotulia kwaa,utweli sumu ya kubulaga.9Kwa lulimi twatikumtukuza Ngwana ni Tate bitu,nga kwa wowolo twalowa laani bandu babile baumbwile kwa mpwano wa Nnongo. 10Mu'nkanwa chechelo ubaya maneno ga baraka ni laana.Alongo bango makowe aga ganike kwaa pangika.11Je,lose limo lyaweza piya mase gananoga na ganababa? 12Alongo bango,Je nkongo wa tini waweza pambika matunda ga mzeituni,au mzabibu waweza pambika matunda ga mtini? wala kinywanyu ya mase ga mwinyo gapiya mase gangali mwinyo.13Ni nyai nkati yinu ywabile ni hekima ni malango?Mundu yoo ni alaye maisha ganoite mu'kazi yake kwa nyenyekeya uboka ni hekima. 14Lakini kati mwabile wivu nkale ni nia ya ubinafsi mumyoyo yinu,kana muipune no baya ubocho nokuukana ukweli.15Ayee hekima kwaa yelo yaiuluke kuoma kunani,lakini badala yake ni ya mudunia,ya roho kwaa,nga ni ya nchela. 16kwa mana pandu pabile ni wivu ni ubinafsi ubile,kubile ni vurugu ni kila likowe bou. 17Lakini hekima yaiboka kunani,kwanza ibile sapi,boka po yatipenda amani,upole ni ukarimu,yabile twilya rehema ni matunda ganoite,bila pendeleya bandu pulani,ni kweli. 18Na tunda lya haki upandilwa muu'amani kwa balo ambabo babapanga makowe ga amani.
1Bulwe ni migogoro nkati yinu iboka kwaako? Ikakatuka kwaa kuoma mu'tamaa yinu yainyata yailetike ngondo nkati ya ashirika binu? 2Mwalowa tamaniya chelo mwabile nacho kwaa.Mwaabulaga ni kukikengama chelo mwaweza kwaa kukipanga chinu.Mwatikombwana ni yomana,ni bado mpatike kwaa sababu munnoba kwaa Nnongo. 3Munda loba ila mupokya kwaa kwa sababu muloba kwaajili ya likowe linoyite kwaa,ili muwese kwitumya kwa tamaa yinu inoyite kwaa.4Mwenga mwamalaya mutangite kwaa panga umbwiga ni dunia nga uadui ni Nnongo? kwa eyo,yoyoti ywaamua panga ni ubwiga ni dunia uipanga mwene adui ba Nnongo. 5Au mwawasa maandiko gabile ntopo maana gabalongela kwa roho ywabekilwe nkati yitu abile ni wivu muno kwaajili yitu.6Lakini Nnongo uwapea neema muno,nga maana maandiko gabaya,"Nnongo humpinga ywabile ni kiburi,lakini umpeya neema ywabile ni unyenyekevu." 7Eyo,muipiye kwa Nnongo. Mumpinge ibilisi ni ywembe apalatila boka kwinu.8Muegeli papipi ni Nnongo,ni ywembe alwayegelya papipi nimwenga,musapisa muboko ginu,mwenga mwabene sambi,na mwalowa teseka mu'miyo yinu,mwenga mwabile ni nia yanaibele. 9Muuzunike,muombolese,no lela!mugalambue heka kwinu kube kulela ni puraha kuba maombolezo. 10Muyinyenyekeye mwabene nnongi ya Ngwana,ni alowa kwainua kunani.11Kanamulongeleane kinchogo yinu mwabene,alongo,mundu ywalongela kinchogo ya alongo bake,au atikumhukum nongo bake,alongela nchogo ni saliya ni huihukumu saliya ya Nnongo.Mana muihukumu saliya,muiheshimu kwaa saliya,ila mwalowa kuihukumu. 12Ni yumo ywaweza panga saliya nga hakimu,Nnongo,ywembe ywabile ni uweso wa kulopwa ni kubulaga.Wenga wa nyai ywahukumu jirani bako?13Mupekanie,mwenga mwamulongela,"Lino au malabo twalowa yendya mu'mji woo,no tama mwaka kolyo,ni kupanga biashara,ni kutengeneza faida. 14Nga nyai ywayowa namani salowa tokea malabo,ni maisa yitu nga ya namani kae? Kwa mana mwatilandana kati ukungugi wapeta muda mwipi ni kuoma.15Badala yake mukabaya,"kati ni apenzi ga Ngwana,tupala ni twalowa panga cheno ni chelo." 16Lakini nambeambe,mwaipuniya nnani ya mipango yinu.Maipuno yinu ago nga ubou. 17Kwa eyo,kwake ywembe ywatangite panga yanoite lakini agapangite kwaa,kwake yolo nga sambi.
1Muise nambeambe,mwwenga mwabile matajiri,mulele kwa lilobe lya kunani kwa mwanja taabu yaicha kunani yinu. 2Utajiri winu utiharibika ni mawalo yinu gataunilwe ni ilulu gaharibifu. 3Dhahabu yinu ni fedha yinu ikosike thamani,ni uharibifu wake walowa shuhudia dhidi yinu nga kuangamiza yega yinu kati mwoto. Mwibekiye hazina yinu mu'masoba ga mwisho.4Mugalinge,malepo ga atendaji balo balepa kwaa kwaajili ya una mu'nngunda yinu balela!Nga kilelo cha balo bapuna mazao ginu saikite mumakutu ga Ngwana ba Majeshi. 5Mutami kwa anasa mu'dunia ni kuipuraisha mwenga wa mwene.Mwainenepesha mioyo yinu kwa lisoba lya machinjo. 6Mwatikuhumu ni kummulaga yabile ni haki ywaweza kwaa kwapinga.7Kwa eyo muipumiliye,alongo,mpaka wauisa wa Ngwana,kati mkulima ywalenda mauno ga thamani kuoma mu'nnema,ywa lenda kwa pumiliya kwaajili yake,mpaka ula wa kwanza ni wamwisho waisa. 8Pia mwenga mube apumilivu:muitabe mioyo yinu.kwa mana kuisa kwake Ngwana kubile karibu.9Mwalongo,kana munung'unikyane mwenga kwa mwenga,ili kana muise hukumilwa.Linga,hakimu,ayemi mu'nnango. 10Kwa mpwano,mwalongo,mugalinge mateso ni upumilivu wa manabii walowa bonekana mu'lina lya Ngwana. 11Linga twabakema balo batipumiliya,"heri." Mwayowine upumilivu ba Ayubu,nga mwalitanga kusudi lya Ngwana kwaajili ya Atubu nga kwa namna gani Ngwana atwelii huruma ni rehema.12Zaidi ya goti,alongo bango,kana mulape,kwa maunde wala kwa nnema,au kwa kilapo sa ina yenge.Bali yelo "elo" yinu nga imaanishe "elo" nga "hapana" yinu nga imaanishe "hapana",ili kwamba muise kwaa kutomboka pae ya hukumu.13Abile yeyoti nkati yinu abile ni mateso.Lazima alobe.Je,kwabile ywachangamka? ni aimbe kwa sifa. 14Je,kwabile mundu yeyoti nkati yinu ywabile aminya? Nga abakeme apindo ba'likanisa,nabo apindo ba'likanisa balobe nnani yake,kabampaka mauta mu'lina lya Ngwana, 15nga malobe ga imani yalowa kubaponiya atamwe,ni Ngwana alowa kwainua.Ni nkati alowa panga sambi,Nnongo alowa kumsamiya.16Kwa eyo muungame sambi yinu mwenga kwa mwenga,na kulobiana kila yumo ni ywembe,ili muweze ponyelwa.Malobe ya ywabile ni haki ubeleka matokeo makolo. 17Eliya abile mundu ywabile ni hisia kati yitu,alobite kwa juhudi kwamba ula kana iise,ni yaisa kwaa mu'nnema kwa muda wa miaka itatu ni miei sita. 18Nga Eliya alobite kae,ni maunde gamwaite ula nnani ya nnema ni wapiite sakulya.19Alongo bango,kati yeyote nkati yinu apala kelebuka kuoma mu'ukweli,lakini ywenge alowa kunlejesha. 20Ebu ni uyowe kuwa yeyote ywankengama ywabile ni sambi ni kuoma mu'ndela yake ya ukosaji alowa kwiponiya nafsi yake kuoma mu'kiwo ni kwipunika sambi yanansima.
1Simoni Petro,Mmanda na mtume wa Yesu Kristo,kwa balo baipokile imani yeyelo ya thamani kati twaipokile twenga,imani yaibile nkati ya haki ya Nnongo na mwokozi witu Yesu Kristo. 2Neema ibe kwinu,amani iyongeyekeye pitya maarifa ga Nnongo na Ngwana witu Yesu.3Pitya maarifa ga Nnongo tupatike makowe gake yote kwa ajili ya uchaji wa maisha.Boka kwa Nnongo ywatukemile kwa ajili ya uzuru wa utukufu wake. 4Kwa ndela yee atitutumanisha ahadi ngolo ya thamani.Apangite nyoo ili kutupanga barithi ba asili ya Nnongo,kwa kadiri tuyendelya kuuleka ubou wa dunia yee.5Kwa sababu yee,mupange bidii kuongeza uzuri kwa ndela ya imani yinu,kwa sababu ya uzuri,maarifa. 6Pitya maarifa,kiasi,pitya kiasi saburi,na pitya saburi utauwa. 7Pitya utuwa upendo wa alongo na pitya upendo wa alongo,upendo.8Mana makowe aga gabile nkati yinu,yayendelya kukua nkati yinu,bai mwenga mwapangika kwaa tasa au bandu babeleka kwaa matunda katika maarifa ga Ngwana witu Yesu Kristo. 9Lakini yeyote ywabile kwaa na makowe aga,ugabona makowe ga papipi kae;ywembe nga ipofu,atisahau utakaso ba sambi yake ya kale.10Kwa eyo,alongo bango,mupange juhudi ili kujihakikishia uteule na wito kwa ajili yinu.Kati mugapanga aga,mwalowa kuikwaa. 11Nga nyoo mwaipatia bingi ba nnango wa jingya katika upwalume wangayomoka wa Ngwana witu na nkochopoli Yesu Kristo.12Kwa eyo nenga nalowa pangika tayari kuwakombokya makowe aga kila mara,hata kama mwayatanga,nambeambe mubile imara katika kweli. 13Nawaza kuwa nibile sahihi kubaamsha na kuwakombokya nnani ya makowe aga,ningali nibile nkati ya hema lee. 14Kwa mana nitangite kuwa muda kwaa mrefu nalowa liondoa lihema lyango,kati Ngwana Yesu Kristo atubonekeya. 15Nalowa jitahidi kwa bidii kwa ajili yinu ili mkombokeye makowe aga baada ya nenga kuboka.16Kwa mana twenga twafata kwaa hadithi zatijingya kwa ustadi palo patulongela nnani ya ngupu na kujidhihirisha kwa Ngwana witu Yesu Kristo,ila twenga tubile mashahidi ba utukufu wake. 17Ywembe ywapokile utukufu na heshima boka kwa Nnongo tate palo lilobe liyowanike boka katika utukufu nkolo yatibaya."Ayoo nga mwana wango,mpendwa wango ambaye ywatipendezwa niywembe." 18Tuyowine lilobe lee iboka kumaunde palo tubile niywembe katika chelo kitombe kitakatifu.19Tubile ni lee neno lya unabii lyalithibitike,ambalo kwa lee mwapanga vyema kuliteketeza. Kati taa ya'ing'ara mulibendo mpaka bwamba na ndondwa ga mawio zatibonekana katika mioyo yinu. 20Mutangite aga panga,ntopo unabii wauandikilwe kwa sababu ya kuwaza mwabene kwa nabii mwene. 21Kwa mana ntopo unabii wabile kwa mapenzi ga bandu,ila bandu bapangilwe na Roho mtakatifu ywalongela boka kwa Nnongo.
1Manabii ba ubocho walowa bokanga kwa Baisraeli,na balimu wa uongo walowa isa kae kwinu.Kwa siri balowa kuapeya mapundisho ga ubocho nabo walowa kunkengama Ngwana ywaabapemeya.Wajiletya uharibifu ba haraka nnani yabe bene. 2Bingi wapala ndela yabe ya oni na pitya bembe waikufuru ndela ya ukweli. 3Kwa uchoyo walowa kubanyonya bandu pitya maneno ga ubocho.Hukumu yabe ichelewa kwaa,uharibifu walowa kubakengama.4Maana Nnongo abaleka kwaa malaika balo batikengeuka. Ila abatombwile kuzimu ili batabilwe ni minyororo mpaka hukumu paiisile nnani yabe. 5Wala Nnongo ativumiliya kwaa ulimwengu wa kunchogo.Ila,atimuhifadhi Nuhu,ywabile ni wito wa haki,pamope ni benge saba,muda wailekite garika nnani ya ulimwengu wabaasi. 6Nnongo atiihukumu miji ya Sodoma na Gomora kiasi cha kupangika majivu na uharibifu ili ibe mpwano kwa ajili ya baovu katika masoba gaisa.7Lakini paapangite lee,atinlopwa Lutu mundu ywa haki ywabile atihuzinishwa na tabia chafu za bakengamite kwaa sheria ya Nnongo. 8Kwa mana yolo mundu wa haki,ywatama nabo masoba gatiitesa nafsi yake kwa ajili ya yalo yaagayowine na kugabona. 9Kwa eyo Ngwana atangite jinsi ya kubalopwa bandu bake wakati wa mateso na namna ya kubavumilia baovu kwa ajili ya hukumu katika lisoba lya mwisho.10Hakika woo nga ukweli kwa balo bayendelya tama katika tamaa ya yega yee na kugadharau mamlaka.Bandu ba jinsi yee babile ni ujasiri katika dhamiri yabe.Batiyogopa kwaa kubakufuru atukufu. 11Ingawa malaika babile ni uwezo na ngupu kuliko bandu,lakini baweza kwaa letya hukumu dhidi yabe kwa Ngwana.12Lakini aba banyama babile kwaa na akili batichengwa kwa asili ya kukamwa na kuangamizwa. 13Baumizwa kwa ujira ba mabou gabe.Mutwekati wote utama kwa anasa.Batijaa ubou na maovu.Upuraikia anasa za ubocho batisherehekea ni wenga. 14Minyo gabe yatipunikwa na umalaya;batosheka kwaa panga sambi.Ubalaghai na kubatombwa baumini achunu katika sambi.Babile na mioyo yatijaa tamaa,ni bana balaanilwe.15Bailekite ndela ya ukweli.Batitomboka na kuikengama ndela ya Balaam mwana wa Beori,ywapenda kupata malipo ga udhalimu. 16Lakini ywakanikiwa kwa ajili ya ukosaji wake.Mbonda ywabile bubu alongela kwa lilobe lya bandu,atiukenga uchizi ba nabii.17Bandu aba ni kati chemichemi ibile kwaa na mase.Ni kati maunde galowa tolwa ni mbepo.Liunde zito lyatihifadhiwa kwa ajili yabe. 18Ulongela kwa majipuno matupu. Ubatombwa bandu kwa tamaa ya yega.Ubalaghai bandu bajaribia kutila babo batama katika ukosaji. 19Ubaahidi bandu uhuru muda wabe bene ni amanda ba sambi ya ufisadi.Mana mundu upangwa kuba mmanda wa chelo chamtawala.20Ywembe ywajiepushae ni uchafu ba ulimwengu kwa kutumia maarifa ga Ngwana na mkochopoli Yesu Kristo,na boka po atikerebukia uchapu woo kae,hali yake upangika inoite kwaa kuliko yelo ya mwanzo. 21Inoite bandu kati abo baitangite kwaa ndela ya haki kuliko kuitanga na boka po kuzileka kae amri takatifu zabapeilwe. 22Mithali yee huwa na ukweli kwabe."mapwa ukulebukiya matapishi gabe.Ngobe ywatioshwa ukerebuka kae mu'matope.
1Nambeambe,nendakukuandikiya wenga,mpendwa yee barua ya ibele ili kukuamsha katika akili, 2ili panga uweze kombokya maneno galongelwa kabla na manabii batakatifu na kuhusu amri ya Ngwana witu na mkochopoli kwa tumya mitume.3Ulitange lee kwanza,panga basaliti baisa katika masoba ga mwisho kubasaliti mwenga,kabayenda sawasawa na malengo gabe. 4Na pababaya,"Ibile kwaako ahadi ya kerebuka?Tate bitu bawile,Lakini ilebe yote ibile nyoo tangu mwanzo wa uumbaji.5Mana bapangite kati basahau panga nnema ni kumaunde itumbwilwe bokana na mase na pitya mase zamani za kale,kwa neno lya Nnongo, 6na panga pitya neno lyake na mase gapangite ga ulimwengu kwa kipindi chelo,mana itei imejaa mase,itiharibika. 7Lakini nambeambe kumaunde na nnema itunzwile kwa neno lelo lelo kwa ajili ya mwoti. Yatihifadhiwa kwa ajili ya lisoba lya hukumu na maangamizi ga bandu babile kwaa Nnongo.8Ayee iweza kwaa kuuchenga ujumbe wako,mwapendwile,panga lisoba limo kwa ngwana ni kati miaka elfu jimo. Na miaka elfu moja ni kati lisoba limo. 9Ayee panga kwaa Ngwana apanga mbole mbole kutimiza ahadi,kati yaifikiriwa kuwa,Lakini ywembe ni mvumilivu kwa ajili yinu,ywembe utamani kwaa hata yumo aangamie.Lakini utamaniya kutoa muda ili bote bapate kutubu.10Ingawa,lisoba lya Ngwana ipangike kati mwii,kumaunde yapeta kwa kukombwa lilobe.Ilebe yalowa tiniwa mwoto.Nchi ni ilebe yote ibile yalowa bekwa wazi.11Kwa kuwa ilebe yote vyalowa teketea kwa ndela yee.Je wapangika mundu wa aina gani? Utame kitakatifu na maisha ga ki'Nngongo. 12Upalikwa kutanga na kuyowa haraka ujio wa lisoba lya Nnongo.Lisoba lee kumaunde kwalowa teketezwa kwa mwoto.Na ilebe yalowayeyuka katika lyoto kali. 13Lakini bokana na ahadi yake,twalenda liunde lyayambe na nnema wayambe,ambapo wabile mu haki walowa tama.14Nga nyo bapendwa kwa mana twatarajia ilebe yee,jitahidi kuwa makini na laumiwa kwaa na kuwa na amani pamope niywembe. 15Uzingatie uvumilivu wa Ngwana witu katika ukochopoli,kati mpendwa muinja witu Paulo,ywaandikiya mwenga,bokana na hekima ambayo apeyilwe. 16Paulo alongela kuhusu ago gote katika barua yake,kubile ni ilebe ambayo ni igumu kuitanga.Bandu babile kwaa na adamu na uimara bativiharibu ilebe nga nyo,Na mana bapangite kwa maandiki.Kueleka maangamizi yabembe.17Nga nyo,apendwa kwa kuwa mugatangite ago.Mujilinde bene ili panga kana mupotoshwe na abocho wa balaghai na kupoteza uaminifu. 18Lakini mukue katika neema na ufahamu wa Ngwana na mkochopoli Yesu Kristo.Nambeambe utukufu ubile ni ywembe nambeambe na milele.Amina.
1Chelo chakibile tangu mwanzo-chelo chatukiyowine,chelo tukibweni kwa minyo yitu,chelo chatukilolekeya,na maboko yitu iyomwike-kuhusu neno lya ukoto. 2Na wolo ukoto upangite kutangika wazi,na tuubweni,na kuushuhudia,na kubatangulizia ukoto wa milele,ambao ubile kwa Tate na upangika kuyowanika kwitu.3Chelo chatukibweni na kukipekania twakitangaza kwinu kae,ili panga muweze kwembana pamope natwee,na ushirika witu pamope na Tate na mwana wake Yesu Kristo. 4Na twabaandikia makowe aga ili panga puraha yitu ibe timilifu.5Awoo nga ujumbe twatiupekania boka kwake na kubatangazia:Nnongo ni bweya na nkati yake ntopo libendo hata nchunu. 6Mana twabaya panga tubile na ushirika niywembe na twatyanga mulibendo,twalongela ubocho na twapanga kwaa ukweli. 7Lakini twatyanga katika bweya mana ibile katika bweya,twashirikiana twenga kwa twenga,na myai ya Yesu Kristo,mwana wake yatitutakasa boka sambi yote.8Mana twabaya ntopo sambi,twaibocholea twabene,na kweli ibile kwaa nkati yitu. 9Lakini tukizitubu sambi zetu,ywembe ni mwaminifu na haki kutusamiya sambi yitu na kututakasa na ubou woti. 10Tukibaya panga twapanga kwaa sambi,twampanga ywembe kuwa mbocho,na neno lyake libile kwaa nkati yake.
1Bana bango apendwa,nabaandikiya makowe aga kwinu ili mupange kwaa sambi.Lakini mana yumo winu apangite sambi,tubile na wakili ywabile pamope na Tate,Yesu Kristo-ambaye ni mwenye haki. 2Ywembe ni mpatanishi kwa sambi yitu,na kwa sambi yitu kichake kwaa,lakini pia kwa ulimwengu mzima. 3Kwa lee tutangite panga tumtangite ywembe,kati twaitunza amri yake.4Ywembe ywabaya,"Nintangite Nnongo," lakini azikamwa kwaa amri zake,ni mbocho,na kweli ibile kwaa nkati yake. 5Lakini yeyote ywakamwa neno lyake,kweli katika mundu yolo upendo wa Nnongo utikamilishwa.Katika lee tutangite panga tubile nkati yake. 6Ywembe ywabaya atama nkati ya Nnongo apalikwa mwene kae kuyenda kati yelo Yesu Kristo atiyenda.7Apendwa,niandika kwaa mwenga amri yambeambe,ila amri ya zamani ambayo muiyomwile kuwa nayo tangu mwanzo.Amri ya zamani ni neno ambalo mwatilipekania. 8Hata nyo naandikiya mwenga amri yambeambe,ambayo ni kweli katika Kristo na kwitu,kwa nana libendo lyapeta,na bweya ya kweli ibile tayari yamulikya.9Ywembe ywabaya abile mwene nuru na kunchukia nongowe abile katika libendo hata nambeambe. 10Ywembe ywampenda nongowe atama katika bweya na ntopo likowe lolote laweza kunkwaza. 11Lakini ywembe ywamchukiya nongowe abile mulibendo na atyanga mulibendo;Ywembe atangite kwaa kolyo ayendamkwa mana libendo lyatimpofua micho gake.12Nabaandikia mwenga,bana apendwa,kwa sababu mwatisamiwa sambi yinu kwa ajili ya lina lyake. 13Nabaandikya mwenga,mwa tate,kwa mana mutangite ywembe ywabile tangu mwanzo.Nabaandikya mwenga,vijana,kwa mana mwatimshinda yolo nchela.Natibaandikiya mwenga,bana achunu,kwa mana muntangite Tate. 14Natibaandikya mwenga mwa tate,kwa mana mutangite ywembe ywabile tangu mwanzo. Nabaandikya mwenga vijana,kwa mana mubile imara,na neno lya Nnongo litami nkati yinu,na mwatimshinda yolo nchela.15Kana muipende dunia wala makowe ambayo yabile katika dunia.Mana itei yolo atiipenda dunia,upendo ba kumpenda Tate ubile kwaa nkati yake. 16Mana kila kilebe chakibile katika dunia-tamaa ya yega,tamaa ya minyo,na kiburi cha ukoto-vyabokania kwaa na Tate lakini vyabokana na dunia, 17Dunia na tamaa zake zapeta.Ila ywembe ywapanga mapenzi ga Nnongo yolo atama milele.18Bana achunu,ni muda wa mwisho.Kati ambavyo muyowine panga ywampinga Kristo aisa,hata nambeambe bampinga Kristo baisile,kwa hali yee tutangite panga ni muda wa mwisho. 19Batiyenda zao boka kwetu,mana babile kwaa ba kwetu.Mana babile ba kwetu balowa yendelea kuwa pamope natwe.Lakini muda batiyenda zao,chelo chakibonekeya kuwa babile kwaa ba kwetu.20Lakini mpeyilwe mauta na yolo Mtakatifu,mwenga mwabote muitangite kweli. 21Nabaandikiya kwaa mwenga kwa sababu muitangite kwaa kweli,ila kwa sababu muitangite na kwa sababu ntopo ubocho wa yelo kweli.22Nyai ni mbocho ila ni ywembe ywapinga panga Yesu ni Kristo? Ayoo mundu ni mpinga Kristo,palo paampinga Tate na mwana. 23Ntopo ywampinga Mwana atame na Tate.Yeyote ywamkiri Mwana abile na Tate kae.24Mana kwa ajili yinu,chelo mukipekaniya boka mwanzo leka kiyendelee kuwa nkati yinu.Mana chelo mukipekaniya boka mwanzo chatama nkati yinu,kae,mwatama nkati ya Mwana na Tate. 25Na yee niahadi ywatupeile twenga:ukoto wa milele. 26Natibaandikiya aga mwenga kuhusu balo ambao bangebaongoza mwenga katika ubocho.27Kwa ajili yinu,yalo mauta yamugapokii boka kwake yatama nkati yinu,na mumwitajia kwaa mundu yoyote kuafundisha,ila mana mauta yake yabafundisha kuhusu makowe yote na ni kweli na ubocho kwaa,na hata mana yatibafundisha,mutame nkati yake. 28Nambeambe,bana apendwa,mutame nkati yake,ili muda paatokeya,tuweze kuwa na ujasiri na kujisika kwaa oni nnongi yake katika kuisa kwake. 29Mana mutangite kuwa ywembe ni mwenye haki,mutangite panga kila yumo ywapanga haki ateibelekwa ni ywembe.
1Mulole ni pendo lya namna gani lyatupeile Tate,panga tukemelwa bana ba Nnongo,na yelo nga tubile.Kwa mana yee ulimwengu ututangite kwaa mana umtangite kwaa ywembe, 2Apendwa twenga nambeambe ni bana ba Nnongo,na yaridhika kwaa bado jinsi yatubile.Tutangite panga Kristo paabonekana,twalowa fanana naywembe,mana twambweni kati yaabile. 3Na kila yumo ambaye abile na ujasiri wolo kuhusu muda woisa wauelekezwa kwake,hujitakasa mwene kati ywembe yaabile mtakatifu.4Kila undu ywaendelea kupanga sambi kuitekwaniya saliya.Kwa sababu sambi ni kutekwania saliya. 5Mutangite Kristo atidhihirishwa ili kuziondoa sambi kabisa. 6Ntopo hata yumo ywadumu nkati yake na kuendelea kupanga sambi,Ntopo mundu hata yumo ywadumu katika sambi mana itei amweni au kuntanga ywembe.7Bana bapendwa,kana mkubali kupotoshwa na mundu yeyote.Ywapanga haki ni mwene haki,mana yelo Kristo ywembe abile mwenye haki. 8Ywapanga sambi ni ba ibilisi,kwa sababu ibilisi ni mpanga sambi tangu mwanzo.Kwa mana yee Mwana wa Nnongo atidhihirishwa ili aweze kuziharibu ili aweze kuziharibu kazi za ibilisi.9Yeyote ywabelekilwe na Nnongo apanga kwaa sambi,kwa sababu mbeyu ya Nnongo utama nkati yake.Aweza kwaa kuendelea kupanga sambi kwa sababu abelekilwe na Nnongo. 10Katika lee bana ba Nnongo na bana ba ibilisi abtangitwe Yeyote ywapanga kwaa chakibile cha haki,cha Nnongo kwaa,wala yolo ambaye aweza kwaa kumpenda nongowe.11Mana wolo nga ujumbe muuyowine boka mwanzo,panga tupalikwa kupendana twenga kwa twenga, 12abile kwaa kati kaini ambaye abile wa nchela na atimbulaga nongowe.Na kwa mwanja namani atimbulaga?Kwa mana matendo gake gabile mabou,na yalo ya nongowe yabile ya haki.13Alongo bango,kana mushangae,mana ulimwengu utabachukiya. 14Tutangite tuyomwile boka mu'kiwo na kuyingya mu'ukoto,kwa mana twaapenda alongo.Yeyote ambaye abile kwaa na upendo utama katika kiwo. 15Mundu yeyote ywamchukia nongowe ni muuaji.Na mutangite kuwa ukoto wa milele utama kwaa nkati ya muuaji.16Katika lee tutangite lipendo,kwa sababu kristo atiutoa ukoto wake kwa ajili yitu.Twenga tupalikwa kuyatoa maisha yitu kwa ajili ya nongo. 17Lakini yeyote ywabile na ilebe,na ambona nongowe mwenye uhitaji,lakini huuzuia moyo wake wa huruma kwa ajili yake;je upendo wa Nnongo utama kinamani nkati yake? 18Bana bango bapenzi,tupende kwaa mikano wala kwa maneno matupu ila katika vitendo na kweli.19Katika lee tutangite panga twenga tubile katika kweli,na mioyo yitu inathibitika katika ywembe. 20mana itei kati mioyo yitu yatuhukumu,Nnongo ni nkolo kuliko mioyo yitu,na ywembe utanga makowe yote. 21Apenzi,mana yitu yatuhukumu,tubile na ujasiri kwa Nnongo. 22Na chochote tukiloba twakipokya boka kwake,kwa sababu twazikamwa amri yake na tugapanga makowe yagampendeza nnongi yake.23Na yee nga amri yake-ya panga tupalika kuamini katika lina lya mwana wake Yesu Kristo ma kupendana twenga kwa twenga kati yatupatia amri yake. 24Ywaziheshimu amri zake utama nkati yake,na Nnongo utama nkati yake.Na kwa sababu yee tutangite panga utama nkati yitu.Kwa yolo Roho ywatupile.
1Apendwa,mumwaminiye kwaa kila roho,lakini muijaribu mubone mana yaboka kwa Nnongo,kwa sababu manabii wanyansima wa ubocho watitokea mu'dunia. 2Kwa lee mumtangite Roho wa Nnongo-kila roho yalowa baya kuwa Yesu Kristo atiisa katika yega ni ya Nnongo, 3na kila roho yabaya kwaa Yesu ni Nnongo kwaa.Ayee ni roho ya mpinga Kristo,ambayo mupekania kuwa yaisa,nambeambe tayari ibile mu'dunia.4Mwenga ni wa Nnongo,bana apendwa,na muyomwile washinda kwa sababu ywembe ywabile nkati yinu ni nkolo kuliko ywembe ywabile katika ulimwengu, 5Bembe ni ba ulimwengu,kwa eyo bakiba ni cha ulimwengu,na ulimwengu wabapekania. 6Twenga ni wa Nnongo.Ywembe amtangite Nnongo aweza kutupekania. Ywembe ywabile kwaa na Nnongo aweza kwaa kutupekania. Katika yee tutangite roho waa kweli na roho wa ubocho.7Mwapendilwe,tupendane twenga kwa twenga,kwa elo lipendo lya Nnongo,na kila yumo ywampendae abelekilwe na Nnongo na kuntanga Nnongo. 8Ywembe ywampenda kwaa Nnongo amtangite kwaa,kwa mana Nnpngo ni upendo.9Katika lee lipendo lya Nnongo lyatifunuliwa nkati yinu,panga Nnongo atintuma mwana wake wa pekee ulimwengu ili tutame pitya ywembe. 10Katika lipendo lee,ni panga kwaa twatimpenda Nnongo,lakini ywembe atitupenda twenga,no ntuma mwana wake awe fidia ya sambi yitu.11Apendwa mana itei Nnongo atupendike twenga,yeyelo tupalikwa tupendane twenga ka twenga. 12Ntopo hata yumo ywamweni Nnongo.Mana twapendana twenga kwa twenga,Nnongo atama nkati yitu. 13Katika lee tutangite kuwa twatama nkati yake na ywembe nkati yitu,kwa mana atupeileRoho wake. 14Na tuubweni na kuhushudia kuwa Tate attmtuma Mwana kuwa mkochopoli wa ulimwengu.15Kila ywabaya panga Yesu ni Mwana wa Nnongo,Nnongo atama nkati yake na ywembe nkati ya Nnongo. 16Na tutangite na kuamini upendo abile nao Nnongo nkati yitu.Nnongo ni pendo,na ywembe atama nkati ya upendo atama nkati ya Nnongo,na Nnongo utama nkati yake.17Katika pendo lee liyomwike kamilika kati yitu,ili tuwe na ujasiri lisoba lya hukumu,kwa sababu mana ywembe abile,na twenga nga tubile ktika ulimwengu wolo. 18Ntopo hofu nkati ya pendo. Lakini pendo kamili huitupa hofu panja,kwa mana hofu huhusiana na hukumu.Lakini ywembe ywaogopeya akamilika kwaa katika lipendo.19Twapenda kwa mana Nnongo atitupenda kwanza. 20Mana itei yumo abaya,"Nampenda Nnongo" lakini anchukya nongowe,ywamweni,aweza kwaa kumpenda Nnongo ambae ywamwonea kwaa. 21Na yee nga amri tubile nayo boka kwake:Yeyote ywampendae Nnongo,apalikwa kumpenda nongowe pia.
1Yeyoteb ywaaminiya kuwa Kristo abelekwile na Nnongo.Na yeyote ywampenda ywembe ambaye aboka kwa Tate ubapenda bana bake. 2Kwa lee tutangite panga twawapenda bana ba Nnongo-patumpendile Nnongo na kuipanga amri yake. 3Ayee nga namna ya kumpenda Nnongo panga twazikamwa amri zake.Na amri zake ni nyepesi.4Kwa kuwa kila ywabelekilwe na Nnongo huushinda ulimwengu.Na wolo nga ushindi wa kuushinda ulimwengu,imani yitu. 5Ni nyai ywaushinda ulimwengu? Na yolo ywaaminiye panga Yesu ni Mwana wa Nnongo.6Ayee nga ywaisile kwa mase na myai-Yesu Kristo.Aisa kwaa tu kwa mase ila kwa mase na myai. 7Kwa mana babile atatu bashuhudiao: 8Roho,mase na myai.Haba atatu uyeketyana. Zingatia:Maneno aga "Tate,Neno,na Roho Mtakatifu" yabonekania kwaa katika nakala bora za kale)9Mana twapokya ushuhuda wa bandu ba Nnongo ni nkolo kuliko wolo.Kwa mana ushuhuda wa Nnongo ni wolo-panga abile na ushuhuda kuhusiana na mwana wake. 10Ywembe ywamwaminiye mwana wa Nnongo abile na ushuhuda nkati yake mwene.Na yeyote ywaamwiniya kwaa Nnongo ampangite kuwa mbocho,kwa mana aaminiya kwaa ushuhuda ambao Nnongo atiuleta kuhusu mwana wake.11Na ushuhuda nga wolo-panga Nnongo atupeile ukoto wa milele,na ukoto ubile nkati ya mwana wake. 12Ywabile nae mwana abile na ukoto.Ywabile kwaa naywembe Mwana wa Nnongo abile nkoto.13Natiwaandikia aga muweze kutanga panga mubile na ukoto wa milele-mwenga mwamuaminiya katika lina lya Mwana wa Nnongo. 14Na wolo nga ujasiri tubile nao nnongi yake,panga mana tukiloba kilebe chochote sawa sawa na mapenzi gake,hutusikia- 15Na mana tutangite panga hutupekania-chochote cha tukiloba kwake tutangite panga hutupekania panga tubile nacho hicho chatumlobite.16Mana mundu ywanloba nongowe atenda sambi yapelekea kwa kiwo,apalikwa kuloba na Nnongo alowa kumpeya ukoto.Nalongela kwa balo ambao sambi yabe ni yelo yaipelekea kwaa kiwo-pabile na sambi yaipelekea kiwo-nilongela kwaa panga apalikwa kuloba kwa ajili ya sambi yee. 17Uasi wote ni sambi-lakini pabile na sambi yaipelekea kwaa kiwo.18Tutangite ya kuwa ywabelekilwe na Nnongo apanga kwaa sambi.Ila ywabelekilwe na Nnongo hutunzwa naywembe salama daima,na yolo nchela aweza kwaa kumdhuru. 19Tutangite panga twenga ni wa Nnongo na tutangite panga ulimwengu wote ubile pae ya utawala wa yolo nchela.20Lakini tutangite panga Mwana wa Nnongo aisile na atupeya ujuzi,panga tuntangite ywembe ywabile mu kweli na panga tubile nkati yake ywembe ywabile kweli,hata katika mwana wake Yesu Kristo. Ni Nnongo wa kweli na ukoto wa milele. 21Bana apenzi,mujiepushe na sanamu.
1Nyaa nga cha umukulilwe Yesu Kirisitu ambao Nnungu apelwe kualangya abandu bake makowew ambago lazima ga pa pilya karibuni. Apangite gatanganikwe kwabkumtuma malaika wake kwa mbanda wake Yohana. 2Yohana apiya ushuhuda wa kila kilibe cha kibweni usiana na likowe lya Nnungu ni kwa ushuhuda wa upiite husu Yesu Kirisitu. 3Abalikiwe ywembe ywa soma kwa lilobe na balu babayua maneno ga unabii gano na kugatii chakiandikilwe muno,kitumbu muda uti karibia.4Yohana kwa makanisa saba ga gabile Asia :neema ibe kwinu na amani buka kwa ywabile,ywapabaa,na ywapaicha na buka kwa Roho saba bababile nnongi ya kitigo chake cha enzi. 5Na buka kwa Yesu Kirisitu ambeye nga shahidi mwaminifu mmelkekwa wa kwanza ba bawile,na ntawala wa mfalme dunia yino,kwa ywembe ywatupendile na atubikite huru buka mmalau gitu kwa damu yake. 6Atupangite panga ufalme wa makuhani wa Nnungu na Tate bake kwake panga tukuka na ngupu milelebdaima.Amina.7Linga andaicha na maunde kila lio lipakumwona pamoja boti babamwomite.Na kabila yoti ya dunia bapakukulika kwake.Ndiyo,Amina. 8Nenga nga Alfa na Omega abaya Ngwana Nnungu,ywembe ywabile na ywapabaa,na ambaye andaicha mwene ngupu.9Nenga Yohana nuna winu na kati yinu ywa shiriki mateso na ufalme na uvumumilia thabiti wa ubile katika Yesu;nabile pa kisiwa cha kikemelwa Patimo kitumbu cha neno la Nnungu na ushuhuda usu Yesu. 10Nabile katika Roho lichuba la Ngwana,nayuwine nchugu yangu lilobe la kunani kati ya tarumbeta, 11Yaibaya, uandike katika kitabu ga ugabona na ugatume kwa makanisa saba yenda Efeso,yenda Smima,yenda Pergamo,yenda Thiatira,yenda Sardi,yenda Philadelphia na yenda Laodikia.12Nitigalambuka linga ni lilobe lya nyai ywabile kalongela na nee,na panigalambwike nabweni kinara cha dhahabu cha taa saba. 13Pakatikati ya kinara cha taa abile yumo kati mwana wa Adamu,aweti ngamu ndacho yaukite pai ya magulu gake,na mkanda wa dhahabu tindia pa kiuba.14Mtwe wakwe na nywili yake yai uu kati pamba kati barafu na minyo gake gabi mwali wa mwoto. 15Njayo yake yabi kati shaba yahikutilwe sana,kati shaba yaipitile katika mwoto,na lilobe lyake yabi kati machi maingi gaga yenda kwa haraka. 16Abi akamwi ndondwa saba katika luboko lwake wa mmalyo,na buka mukano wake mwabi na lipanga likale wene makale kuno na kuno.Kuminyo yake kwende ng'araa kati mwenga nkalee walichuba.17Pamweni,natitumbuka pamagulu gake kati mundu nywa wile.Abikite luboko lwake mmalyo panani yangu na baya "Kana uyogope" Ninga na wa kwanza na wa mwisho. 18Na ambaye nenda ishi.Nati waa,lakini linga nenda ishi bila waa! Na nibile na funguo ya mautiu na kuzimu.19Kwaiyo ugaaandike ga ugabweni nambiambi,na galo gagapita baadaye, 20kwa maana yaiyubite husu ndondwa saba yauibweni katika luboko lwangu lwa mmalyo,na chilo kinara kinara cha dhahabu cha taa saba:ndondwa saba nga malaika wa makanisa saba,na kinara cha taa saba nga galo makanisa saba.
1"Kwa malaika wa likanisa lya Efeso uandike,'Haga nga maneno ga yulo ywakamulya yilo ndondwa saba katika luboko lwake lwa mmalyo.Ywembe ywatyanga kati ya inara ya dhahabu ya taa saba abaya nyaa, 2"Ndangite chaupangite na bidii yako ya lyengo na komea kwako muno,na kwamba huwecha kwaa husiana nabo bababile alau,na ulikuapaya boti babaikema panga mitume na nyoo kwaa,nababonekana abocho.3Ndangite uwecha lindaa,na komeya,na upilile maingi kwasababu ya lina lyangu,na unachoka kwaa bado. 4Lakini lenga lanibilenalo kwa ajili yako,ulekite upendo wako wa patumbu. 5Kwahiyo ukumbukii pautumbwize,ukatubu na panga matendo ga upangite tangu patumbuu mana utubu kwaa naicha kwako na kukibaya kinara chako buka mahali pake.6Lakini wenga una lino,ukachilikia galo ambago wanikulau ghaba ga panga,ambago hata nenga nenda kachilika. 7Mana uina lichikilo upikani galo ambago Roho agabakia makanisa.Na kwa ywembe ywashinda nampeya kibali cha lya buka katika mkongo wa ukoto wa ubile katiakparadiso ya Nnungu.'8Kwa malaika wa kanisa la Smirna uandike: 'Haga nga maneno ga yolu ambaye nga ywa tubwa na mwisho ambaye atiwaa na panga nkoto kaii. 9Nigatangite mateso gako na umasikini wako (lakini wenga wa tajiri) na ubocho wa balo babaikema Mayahudi (lakini bembe kwaa lisinagogi la nchela).10Kana uyogope mateso gaga kupata linga!ibilisi apata kutahikwa kati yinu muligereza linga apate kupaya na mpateseka kwa machuba komi.Mube mwaminifu mpaka waa na napeye kofia ya ukoto. 11Mana ubile na lichikilo upikanii Roho agabakiya maknisa ywembe ywa shinda hapata kwaa matatizo awaa kwaa mara ya ibele.12"Kwa malaika wa kanisa la Pergamo andika:haga ngalongela ywembe na alyo lipanga lika kwaa,wena maka kwaa kuno na kuno. 13"Nipatangite pa tama mahali pa kibile kitigo cha enzi cha nchela. Hata nyoo wenga wanda kulikamwa sana lina lyangu na huikani kwaa imani yako ya ibile kwangu,hata machuba galo ga Atipasi shahid ywangu mwaminifu ywangu,ywawile nkati yinu,hapo nga nchela pa tama.14Lakini ni ikowe njini husu wenga:ubile nabo kwo bandu babakamwa mafundisho ga Balagumu,ywembe ywamfundishike Balaki bika ikwazo nnungi ya bana ba Israel,linga balye yukulya yabapiyite sadaka kwa nnungu wabe na tenda umalaya. 15Katika hali yino,,hata wenga ubile nabo baadhi yabe babakamwa mapundisho ga Banikolai.16Basi utubu!na mana upangite kwaa nyoo nenda icha upesi na napanga vita nawe na lipanga lolipita katika mukano wango. 17Mana ui a machikilo upikani Roho chaabakia makanisa.Yulo ywashinda aampeya baadhi ya yilo mana yaihiyilwe,na nampea liwe lyu laliandikwe lina lya ayambi manani ya liwe,lina ambalo ntupu ywalitangite ila ywembe ywalipokya."18"Kwa malaika wa kanisa lya Thiatira uandike:haga nga maneno ga mwana wa Nnungu,ywembe ywa bile na minyo gake kati mwali wa mwoto,na njayo kati shaba yabaikulike sana. 19Ndangite ambacho chakipangite upendo wako na imani na uduma na komea kwako imala,na kwamba chilo chaupangite karibuni zaidi ya chilo chaupangite polongoi.20Lakini nina lee husu wenga:mwenda kunkomeya nnwawa Yezebeli waikema mwene nabii nnwawa,kwa mapundisho gake,aposha utumishi bandu panga umalaya na lya chakulya chakipiyilwe sadaka kwa kinyago. 21Nampeile muda wa tubu lakini abile kwaa tayari tubu kwa ulau wake.22Linga natikutaikwa pa kindanda cha matamwe,na balo babapanga wesherati na ywembe katika mateso makali,kwalei batubu kwa cha bapangite. 23Naakumbwa banabake bawee na makanisa goti batanga kwamba nenga nga niyachunguza mawacho na tamaa.Nampeya kila yumo kadili ya matendo gake.24Lakini kwa baadhi yinu mwamuigabile katika Thiatira kwa balo boti mwangali kamwa mafundisho kwaa,na mwangali tanga cholo ambachon baadhi uikemaa mfumbo ga nchela mbaya kwinu mbikali panani yinu nchigo wowoti. 25Kwa jambo lyolyoti lazima mube imara mpaka paniicha.26Yeyote ywa shinda na panga chalo chanikipangite hadi mwisho ywembe nampeya mamlaka katika ilambo. 27Abakuatawala kwa bakola ya chuma,kati bakuli ya ukando,atekwana ipande ipande. 28Kati mwaipokile buka kwa Tati bangu nampeya kaye ndondwa ya kindai. 29Mana ubile na lichikilo upikani chalo ambacho Roho aya bakiya makanisa.
1Kwa malaika wa kanisa la Sardi uandike maneno ya yulo ywa kumulya yalo Roho saba ya Nnungu ni ndondwa saba "Ndakite ambacho chaupangite uina sifa ya panga wa ukoto wa wakati uwile. 2Uyumuke na ugapange imara gagaisa lile,lakini gai karibu waa,kwasababu machuba yandabona na itendo yako ikamilike pa minyo ga Nnungu wangu.3Kwahiyo ukumbuki galo galo gaupokile na yua,ugalii na tubu.lakini mana uyumwike kwaa mbaicha kati mwii,na watanga kwaa saa yakuuyampaicha kunani yake. 4Lakini kui na maina machini ya bandu katika Sardi ambayo bana chafua kwaa ngobo yabe.Batyanga pamope na nee,baweti ngobo uu,kwasababu bandastahili.5Yulo ywa shinda bapakun'gwalika ngobo uu,na nilifuata kwaa lina lyake buka katika kitabu cha ukoto na nalitambua lina lyake nnongi ya tati bangu,na nnongiya malaika. 6Mana ubile na lichikilo,upikani Roho agabakia makanisa."7"Kwa makanisa ga Philadefia uandike:Maneno ga mtakatifu ni kwelii ywabile ni punguo ya Daudi andayangwa na ntupu ywa wecha yigala. 8Ndagite chaukipangite linga,nikubiki nnongi yako nnyango wauyugulikwe ambao ntupu ywa weza yigala.Ndangite ubile ni ngupu njini lakini utii neno lyangu unalikana kwaa lina lyangu9Ulingee!Boti bababile ba sinagogi la nchela,balo bababayage bembe nga Ayahudi na kumbe nyoli badala yake babaya ubocho.Naapanga baiche na bamijinamii nnongi ya magulu gako ni batanga natikupenda. 10Kwa kuwa utunzike amri yangu kwa komea muno nakulindela na saa yako ya kukupaya ambayo yendaicha katika ulimwengu woti,kuwapaya balo boti babata pa kilambo. 11Nenda icha upesi ukamulie muno chalo chaubile nacho linga kanaubee mundu wa tola kofia yako.12Nipala kumpanga ywembe ywashinda panga lugoma katika hekalu la Nnungu wangu,na hapala pita kwaa panja kamwe.Nipala kuliandikia kwake lina lya Nnungu wangu ,lina la mji wa Nnungu wangu (yerusalemuwanyambe ,wahuuluka pae poka kumaunde kwa Nnongo wangu) nalina liake layambe. 13Yembe yabile na lichikilo, na yowe chabaya Roho kwa makanisa.'14Kwa malaika wa kanisa lya Laodika uandike:maneno gake ywabile Amina,ywategemewa ni shahidi mwaminifu,mtawala kunani ya uumbaji wa Nnungu. 15Ndangite chaukipangite,ni kwamba wenga si wa mbepo ama mwoto! 16Nyo ,kwasababu wenga ni vuguvugu,ntupu mwoto wa mbepo,nipala kukutapika upita munkano wangu.17Kwa kuwa ubaya,"Nenga na tajiri,nibile na mali ynambone,na nipala kwaa chochote ." Lakini utangite kwaa kwamba wwnga ni duni muno,wahuchunikiwa,masikiniu,kipofu na uchi. 18Upekani ushauri wangu,upeme kwango dhahabu yaisafishilwe kwa mwoto lenga upate panga watajiri,na ngobo uuu ya ing'ara lenga ujiwalike mwene na kana ubone oni ya uchi wako,ni mauti ya pakala katika minyo gako upate bona.19Kila ywanipenda,ninda kumwelekeza ni kumfundisha namna yaipalikwa tama;kwa nyo,upange mkweli wa tubu. 20Lola nindayema katika mnyango ni nikombwa odi,yeyoti ywayowa lilobe lyango ni yogowa mnango,nipala icha na jingiya munyumba gake ni lya chakulya nokwe ni ywembe pamope na nee.21Ywembe ywashinda,nipala kumpeya haki ya tama pae pamope ni nee kunani ya kiteo chango cha enzi,kati nenga chanishindile na tama pae pamope ni Tate bango kunani ya kiteo chake cha enzi. 22Ywembe ywabile lichikilo na apekani ambacho Roho ayabakiya makanisa.
1Baada ya makowe haga nakilinga,nabweni mnyango wogolikwe ku'maunde,Lelo lilobe lya kwanza,likilongela na nee kati tarumbeta,likibaya "Uwiche pano,nipala kulaya yapala bonekana baada ga makowe haga." 2Mara jimonabile katika Roho,nabweni chapite kiteo cha enzi kibekilwe ku'maunde,ni mundu atitama. 3Yumo ywakitamilie atibonekana kati liwe lya yaspi ni akiki.Pabile ni lipeta mnango ukitindiya kiteo cha enzi,lipeta mnango utibonekana kati zumaridi.4Nakukitiandia kiteo cha enzi kyabile ni iteo ya enzi venge ishirini na ncheche,ni Tate atamile muiteo ya enzi babile apendo ishierini na ncheche,batiwalikwa ngobo uu ni taji ya dhahabu mumitwee yabe. 5Boka katika kiteo cha enzi yapitika miale ya radi,muungurumo ni radi.Taa saba yabile yatiyaka nnonge ya iteo ya enzi,taa ni Roho saba za Nnongo.6Kae nnonge ya iteo ya enzi pabile ni bahari,yabile oni kati kilola.Boti tindiya iteo ya enzi babile bene ukoti ncheche babatwelile nnonge ni nchogo.7Kiumbe wa kwanza mwene ukoti abile kati imba,kiumbe wana ibele mwene ukoti abile kati ndama,kiumbe wa tatu mwene ukoti abile ni minyo kati mundu,ni yolo mwene ukoti wana ncheche abile kati ta kagoloka. 8Iumbe bene ukoti ncheche kila yumo abile ni mabawa sita,batitwelia minyo kunani ni pae,yabe kilo ni mutwe kati bakoma kwaa baya,"Mpeletau,mpeletau,mpeletau ni Ngwana Nnongo,ntawala kunani ya yabile na abile ni yabaicha."9Kila wakati iumbe bene ukoti pabapiya utukupu,hesima,ni kushukuru nnonge ya abile atitama pakiteo chelo cha enzi ywembe ywaishi milele ni daima. 10Apendo ishirini ni ncheche batisujudu bene nnonge yake yakitamile kiteo cha enzi bakibaya. 11"Wastahili wenga,Ngwana witu ni Nnongo witu,pokiya utukupu ni heshima ni ngupu.Kwa kuwa uiumbite ilebe yoti,ni kwa mapenzi gako,vyabile ni viliumbwa."
1Kisha nabweni katika luboko lwa mmaliyo wa yelo ywatamile katika iteo ya enzi,gombo latiandikilwe nnonge ni nchogo,ni iyeile mistari saba. 2Namweni malaika mwene ngupu atihubiri kwa lilobe likolo,"Nyai ywastaili yogowa ligombo ni nikuitekua mihuri yake?"3Nntopo mundu kumaunde au mulunia au pae ya lunia ywawechite yogowa gombo ama kulisoma. 4Nalelite kwa uchungu kwa kuwa hapatikwe kwaa yeyoti ywastahili kuliyogowa gombo ama kulisoma. 5Lakini yumo wa apendo atikunibakiya,"Kana ulile,lola! imba wa kabila lya Yuda,Kieke lya Daudi,ashindile kuliyogowa gombo n mihuri gake saba."6kati ya iteo ya enzi ni benr ukoti ncheche ni miongoni mwa apendo,namweni mwana ngondolo atiyema,atibonekana kati yawile.Abile ni pembe saba ni matiyo saba-hayee nga Roho saba za Nnongo zalagilwe mulunia yoti. 7Atiyenda natola ligombo,boka muluboko lya mmalyo ni yelo yatamile katika iteo ya ezi.8Palitolile ligombo,bene ukoti ncheche ni apendo ishirini ni ncheche bainamite mpaka pae nnonge ya mwana ngondolo kila yumo abile ni kinubi ni kibakuli ya dhahabu lalitwelile uvumba nga maombi ya baamini.9Batiyemba mwimbo wa yambe,"Undastahili kulitola ligombo ni kuliyogwa mihuri yake,kwa kuwa atichinjwa,ni kwa damu yako utikunipema Nnongo bandu wa kila kabila,lugha,jamaa ni taifa. 10Ukaapanga ufalme ni makuhani kwa ajili ya kumtumikia Nnongo witu,nabo batawala kunani ya kilambo."11Boka po natilinga ni nayowine lilobe lya malaika banambone tindia iteo ya enzi-idadi yabe yabile 200,000,000 ni bene ukoti ni apendo. 12Babaite kwa lilobe likolo,'Astahili mwana ngondolo ywa chinjwe pokea uwezo,utajiri,hekima,ngupu,heshima,utukupu ni sifa.'13Nayowine kila chumbwile cha kilebe kumaunde ni mulunia ni pae pakilambo ni kunani ya bahari,kila kilebe nkati yake kikibaya,'kwake ywembe ywatama kunani ya iteo ya enzi ni kwa mwana ngondolo,kubi ni sifa,heshima,utukupu ni ngupu ga kutawala milele ni milele. 14Bene ukoti ncheche batibaya,'Amina! ni apendo bati inama pae ni abudu.
1Natilinga wakati mwana ngondolo payogolilwe yumo ya yele mihuri saba,nayowine yumo wa balo bene ukoti ncheche atibaya kwa lilobe yailandine ni radi,Muiche!" 2Natilinga ni pabile ni farasi muu!yamakile abile ni bakuli ni apeilwe taji.Apite kati mshindi yashindeye lenga ashinde.34Waakati mwana ngondolo payogwile muhuri wa na ibele,nayowine mwene ukoti wa naibele akibaya,"Muiche" Boka po farasi ywenge atipita-mwekundu kati mwoto.Ywamwokile apeilwe ruhusa ya kuboka na amani ya mulunia,Ili bandu bachinjane.Ywa ampandile apeilwe upanga nkolo.5Wakati mwana ngondolo payogile wolomuhuri wa itatu,nayowine mwee ukoti wa lutatu akabaya,"Muiche! Namweni farasi mpili,ni ywampandile abile ni kizani muluboko lwake. 6Nayowine lilobe labonekine baa yumo ni balo bene ukoti ikibaya,"Kibaba sa ngano kwa dinari jimo ni ibaba itatu ya shahiri kwa dinari jimo,lakini kana uchalawe mauta ni divai."7Wakati mwana ngondolo bayogwile muhuri ywa ncheche,nayowine lilobe lya bene ukoti ncheche ikibaya, "Muiche"! Bokapo namweni farasi wa kijivu. 8Ywampandile akemelwa lina lyake mauti,ni kuzimu yabile ilifutike.Bapeyilwe mamlaka kunani ya Roho ya kilambo,bula kwa upanga,kwa njala ni ugonjwa ni kwa anyama wa mwitu katika kilambo.9Wakati mwana wa ngondolo payogwile muhuri wa tano,namweni pae ya madhabahu Roho za balo balo bababuligwe kwa sababu ya neno lya Nnongo ni boka ni ushuhuda waukamwile kwa uthibiti. 10Batilela kwa lilobe likolo,"mpaka lichoba la kwo,mtawala wa vyoti,mtakatifu na mkweli,upala hukumu babatama kunani ya kilambo,na lipiza kisasi damu yitu?" 11Boka kila yumo apeilwe kanzu nyeupe na akawabakiya panga bapalikwa tenda pachunu hata mpaka paitimia hesabu kamili ya watumishi ayabe ni alongo anwawa ni wanalome paitimia babaligwa,kati bembe bababuligwe.12Wakati mwana ngondolo payogwile muhuri wa sita,natilinga na pabili ni tetemeko likolo. Lumu labile lipili kati gunia la singa,ni mwei woti upangite kati damu. 13Ndondwa ya kumaunde yititomboka katika kilambo,kati mikongo matunda gake ganda polota wakati wa mbepo unapotikisa ni kimbonga. 14Kunani yatiyomoka kati gombo lalibingi litwa.Kila kitombe ni kisiwa vyatama mahali pake.15Boka po Afalme wa kilambo ni bandu maarufu ni majemadari,matajiri,bene ngupu,ni kila yumo yalagilwe ni huru,batikuiya katika makolo ni katika mwamba wa kilombe. 16Bati kuibakia itombe ni miamba,"Tumtombokiye mutuiye dhidi ya minyo bake yatama pa kiteo cha enzi ni boka hasira ya mwana ngondolo. 17Kwa kuwa lichoba likolo lya ghadhabu itikaribia,ni nyai yawecha lima.
1Baada ya haga nabweni malaika ncheche batiyemanga pa kona ncheche za lunia,bazaile mbepo ncheche za kilambo kwa ngupu lenga kwamba upande ndopo mbepo unavuna katika kilambo,kunani ya bahari ama dhidi ya mikongo goti. 2Nabweni malaika ywenge kaicha boka mashariki,abile ni muhuri wa Nnongo yabile nkoti.Atilela kwa lilobe likolo kwa malaika ncheche bapapeilwe ruhusa ya katibu kilambo ni bahari. 3"Kana muiharibu nchi,bahari,ama mkongo mpaka patuyomwa beka mihuri katika kibonge ya mutwe ya atumishi wa Nnongo witu.4Nayowine idadi ya bacheilwe muhuri:144,000,babayeilwe muhuri boka kila kabila lya bandu ba Israel. 512,000 boka katika kabila lya Yuda bayeilwe muhuri,12,000 boka katika kabila lya Rubeni,12,000 boka katika kabila lya Gadi, 612,000 boka katika kabila lya Asheri,12,000 boka katika kabila lya Rubeni,12,000 boka katika kabila lya Nathali,12,000 boka kabila lya manase.712,000 boka katika kabila lya Simoni,12,000 boka kabila lya Lawi,12,000 boka kabila lya Isakari, 812,000 boka kabila lya Zebuloni,12,000 boka kabila lya Yusufu,ni 12,000 boka kabila lya Benjamini bajeilwe muhuri.9Baada ya makowe haga natilola,ni pabile ni umati nkolo ambao ntopo mundu ywa wecha balanga-boka kila taifa,likabila,jamaa ni lugha-batiyemanga nnonge ya iteo ya enzi ni nnonge ya mwana ngondolo. Batiwala nganzu nyeupe ni bana matawi ye ntende muluboko yabe, 10Ni babile kabakema kwa lilobe lya kunani:"W2okovu ni wa Nnongo ywatamile pa iteo ya enzi,ni kwa mwana ngondolo!"11Malaika boti babile bati yemanga tindiya iteo ya enzi ni kubatindia balo apendo pamope ni balo bene ukoti ncheche,bainamite pae ardhini ni beka minyo yabe kunani ya ardhi nnonge yaniteo ya enzi ni kumwabudu Nnongo. 12Bakibaya "Amina!Sifa,utukufu,heshima,shukurani,heshima,awecha ni ngupu vibii kwa Nnongo witu milele ni milele!Amina!"13Boka po yumo wa balo apendo atinilokiya,"Bano ni akina nyai babawalite nganzu nyeuoe,ni babokite kwako? 14Nikam'bakiya,"Ngwana nkolo,wenga utangite."ni akanibakiya "haba ni balo babokite kudhiki ngolo.Bakuchite nganzu yabe ni kuzipanga nyeupe kwa damu ya mwana ngondolo.15Kwasababu yeno,babile nnonge ya iteo ya enzi ya Nnongo,ni bana mwabudu ywembe kilo ni mutwekati katika hekalu lyake.Ywembe ywatamite kunani ya iteo ya enzi apala sambaza hema lyake kunani yabe. 16Babona kwaa njala kae,wala nyota kae,lumu lipala kuwatinia kwaa,wala lioto lya latinika. 17Kwakuwa mwana ngondolo ywabile katikati ya iteo ya enzi apala panga mchungaji wabe,ni apala kuwalongocha katika kinyanyu sa mase ya ukoti ni Nnongo apakuwapunwa kila lichozi katika minyo yabe.
1Wakati mwana ngondolo payogwile muhuri wa saba,kupangite chichi kumaunde takribani nusu saa. 2Boka po nabweni malaika saba babayema nnonge,ni bapeilwe tarumbeta saba.3Malaika ywenge aichile,akamwile bakuli lya dhahabu lene uvumba,atiyema mu madhabahu.Apeilwe uvumba wanambone ili kwamba apiye pamope ni maombi ya baamini boti katika madhabahu ya dhahabu nnonge ya iteo ya enzi. 4Lioi lya wolo uvumba,pamope ni maombi ya baamini,uhoboka kunani nnone ya Nnongo boka muluboko lwa malaika. 5Malaika atolite libakuli lya uvumba ni kulitwelia mwoto boka mumadhabahu.Boka po atikulitomboya pae kunani ya kilambo ni yapitike lilobe lya radi, miale ya radi ni tetemo lya kilambo.6Balo malaika saba babile ni matarumbeta saba babile tayari kuyakombwa. 7Malaika wa kwanza atikombwa litarumbeta lyake,ni yapitike ula wa maliwe ni mwoto wayabanganike ni damu.Vyataikulilwe pae katika kilambo lenga kwamba thelythi yabe itinike,theluthi ya mikongo ititomboka ni manyei yoti ya kijani yatinike.8Malaika wa naibele akombwile litarumbeta lyake,ni kilebe kati kitombe kikulu chakibile chatinike mwoto chatitaikulilwa mubahari.theluthi ya bahari abile damu. 9Theluthi ya viumbe akoti katika bahari vyawile,ni theluthi ya ngalaba zitiharibika.10Malaika wana itatu atikombwa tarumbeta lyake,ni ndondwa ngulu yatombwike boka kumaunde,kaimulike kati kitunzi,kunani ya theluthi ya mito ni inyanyu ya mache. 11Lina lya ndondwa ni pakanga,theluthi ya mase yapangite pakanga,ni bandu banambone bawile bokana ni mache yagabile mababa.12Malaika wa ncheche akombwile litarumbeta lyake,ni theluthi ya lumu lakombwilwe,pamope ni theluthi ya mwei ni theluthi ta ndondwa.Kwa nyo theluthi ya vyoti igeukile panga lubendo;theruthi ya mutwekati ni theluthi ya kilo yabile ntopo mwanga.13Natilinga,ni yapekanike tai yabela kagoloka katikati ya anga,kakema lilobe likowe,"Ole.ole,ole,kwa balo babatama katika kilambo,kwa sababu ya mlipuko wa tarumbeta yaingali ambayo ikalibie kombolekwa ni mamaika atatu."
1boka po malaika wa tano atilikombwa litarumbeta lyake,Nabweni ndondwa boka kumaunde yaibile yaitomboka pa kilambo, Ndondwa yapeilwe ufunguo waliembwebwaelekea kwene liyembwa lalibile ntopo mwisho. 2Atiyogowa liembwa lalibile ntopo kiemo,nalioi uhoboka kunani kwa safu boka nkati ya liembwa kati lioi liboka katika tanuru likolo.Lumu ni anga vitigalambuka vipangite lubendo kwa sababu ya lioi laliboka muliembwa.3Nkati ya lioi wapite nzige icha kunani ya kilambo,nabo bapeilwe ngupu kati yelo ya lupelele kunani ya kilambo. 4Babakilwe kababodhuru maakapi katika kilambo ama mmea,wowoti wa kijani ama nkongo,ilita bandu bababile ntopo muhuri wa Nnongo katika kibonge chabe cha kuminyo yabe.56Bapeilwe kwa ruhusa ya kuwabulaga bandu,bali babatese bai kwa miei itano.Kubaba kwabe wabile kati wola wa lumwa ni kipelele pampona mundu. Katika machoba ago bandu bapala kiwo,lakini bakipata kwaa.Batamani waa,lakini kiwo kipala kuwabutuka.7Nzige bztilzndznz ni farasi batiangaliwa kwa vita.Mumitwee yabe mubili ni kilebe kati taji ya dhahabu ni minyo yabe ibile kati ya binadamu. 8Babile ni nywili kati anwawa minyo yabe yabile kati imba yaa. 9Babile ni kiuba kati ya kiuba ya yumo ni lilobe lya mabawa yabe yabile kati lilobe lya mamutuka yanambone ya vita ni farasi bababutuka genda vitani.10na mikelo iluma kati kipelele;katika mikela yabe babile na ngupu ya kudhuru bandu kwa miei mitano. 11Babile nakwe kati mfalme kunani yabe malaika wa lioi lalibile ntopo mwisho.Lina lyake katika Kiebrania ni Abadani,ni katika kiyunani ana lina Apolioni. 12Ole ya kwanza ipitike.Baada ya leno yabile maafa yapayega yandaicha.13Malaika ba sita atikombwa tarumbeta tarumbeta lyake,ni niyowine lilobe lipita katika pembe ya madhabahu ya dhahabu ya ibile nnonge ya Nnongo. 14Lilobe itikum'bakiya malaika wa sita abile ni tarumbeta,"mubaleke malaika ncheche babatabile katika mto nkolo Efrata. 15Malaika balo ncheche batiandaliwa kwa saa hiyo maalum,lichoba liyo,mwei woo,ni mwaka woo,batilekelwa bababulage theluthi ya wanadamu.16Idadi ya askari bababile kunani ya farasi yabile 200,000,000.Nayowine idadi yabe. 17Nganyoo panibweni farasi katika maono gango ni balo babaobokwile kunani yabe:Iuba yabe yabile yekundu kati mwoto,buluu yaipite ni njano yaipite kwaa.Mitwe yabe yafarasi vitilandana ni mitwe ya imba ni mumaboko yabe upite mwoto,lioi ni salfa.18Theluthi ya anadamu batibulagwa ni gano mapigo matatu:mwoto,lioi ni salfa yaipitike katika mikano yabe. 19Kwa kuwa ngupu ya farasi ibile mumikano yabe ni mikea yabe kwa kuwa mikela yabe yabile kati mngamba,ni babile ni mitwe yabaitumile kubayea majeraha banadamu.20Bandu babalekwite,balo babaligwe kwaa ni mapigo haga,batubite kwaa abudu moka ni miungu ga dhahabu,mbanje,shaba,maliwe,ni mikongo,Ilebe yaibona kwaa,yowa ama tyanga. 21Wala hawakutubia kuwabulaga kwabe,bwabe wabe,uasherati wabe ama ndela yabe ya jiba.
1Boka po namweni malaika ywenge nkolo kauluka pae boka kumaunde.Atabilwqe kumaunde,ni abile ni upinde wa ula kunani ya mtwe wabe.Kuminyo yake abile kati lumu ni magolo gake yabile kati luyema wa mwoto. 2Atikamwa ligombo lichunu muluboko lwake laliumukilwe,ni ywembe abekite ligolo lyake lya mmalio kunani ya bahari ni ligolo lyake lya mmakea kunani ya kilomba kiyomo.3Boka po atitondobea lilobe kunani kati imba paunguruma,ni muda patondobiye lilobe radi saba zatiunguruma. 4Wakati radi saba paingurumite,nabile kani karibia andika,lakini nayowine lilobe boka kumaunde kaibaya,:Tunza ipange siri chelo radi saba zaibaya,kana uandike."5Boka po malaika ywa nimweni ayemite kunani ya bahari ni pakilambo kiyomo,atioboya luboko lwake kunani ya maunde. 6Ni lapa kwa yolo twatema milele ni milele-ywaumbile maunde ni vyoti vya vibile,mukilambo ni vyoti vibile,ni bahari ni vyoti vibile,"Kwa panga ntopo chelewa kae. 7Lakini katika lichoba lelo,wakati malaika wa saba papala karibia kombwa litarumbeta lyake,ngaapo siri ya Nnongo ipala timiya,kati patangazile kwa atumishi bake manabii.8Lilobe laniliyowine boka kumaunde itikunibakiya kae:"Niyende,nitole ligombo lichunu laliumukwile lalibile muluboko lwa malaika yayemi kunani ya bahari ni kunani ya kilambo kiyomo." 9Boka po nayei kwa malaika ni kum'bakiya anipei ligombo lichunu.Atikunibakiya,"Utole ligombo ni uliye.Lipala kulipanga ndumbo lyako libii na baba,lakini munkano wako lipapanga linanoga kati asali."10Natilola ligombo lichunu muluboko mwa malaika ni lya,labile tamu kati asali munkano wango,lakini baada ya lya,mundumbo yango mwatibaba. 11Boka po baadhi ya malobe gati kunibakiya,"upalikwa tabiri kae kuhusu bandu bana mbone mataifa,lugha ni afalme.
1Napeilwe mnoi wa tumia kati imba ya pemiya.nabila kilwa,'niboke nikalenge hekalu lya Nnongo ni madhabahu,ni balo bamwabudu nkati yabe. 2Lakini kana ulenge eneo lya luwa wa panja pahekalu,kwa kuwa bapeilwe bandu bamataifa bapala kuulebata mji mtakatifu kwa muda wa miei arobaini ni ibele.3Nipala kuwapea mashahidi wango abele mamlaka ya tabiri kwa muda wa machoba 1,260,kana bawalite maguniya." 4Haga mashahidi ni mikongo ibele ya mizeituni ni vinara vyabile vyaviemite nnonge ya Ngwana wa kilambo. 5Kati mundu ywoywoti atiamua kubadhuru,mwoto upala peta mumikano yabe ni kuwadhuru adui yabe yeyoti ywapala kubadhuru lazima abulagwe kwa ndela yino.6Haba mashaidi bana uwezo wa taba anga leno kana uniye ulo wakati wa tabiri.Bana ngupu ya galambua mache panga damu ni kuipanga kilambo kwa kila aina ya pigo wakati woti babapala. 7Wakati babayomwa ushuhuda wabe,yolo mnyama ywapita muliyembwa lalibile ntopo ni mwisho apanga vita dhidi yabe.apashinda kuwabulaga.8yega yabe ipala gonja katika mitaa ya miji mikolo (ambao mifani yabe ukemwa Sodoma ni Misri) Nga Ngwana wabe atisulubiwa. 9Kwa masoba atatu ni nusu baadhi pita katika jamaa za bandu,kabila,lugha ni kila taifa bapala linga yega yabe ni bapala piya kibali bekwa mumakaburi.10Balo babatama pakilambo bapala furaikwa kwaajili yabe ni shangilia,bate tumiana zawadi kwa sababu haba manabii abele batikuwatesa balo batami pa kilambo. 11Lakini baada ya machoba gatatu ni nusu pumzi ya ukoti boka kwa Nnongo ipala kuewajingia nabo bapala yema kwa magolo yabe.Hofu ngoro ipala kuwa tombokiya balo babalola. 12Boka po bapala yowa lilobe likolo boka kumaunde kaiwabakiya,"muichange kono!" Nabo bayenda kunani kumaunde katika liunde,wakati adui yabe kabalola.13Katika saa yoo kupala baa litetemeko likolo lya mbwee ni jimo ya komi ya miji ipala tomboka. Bandu elfu saba bapala bulagwa ni tetemeko babaigalo akoti bapala yogopa ni kumpea utukufu Nnongo wa kumaunde. 14Ole ya naibele ipitike.Mulinge! Ole ya naitatu inda icha upesi.15Boka po malaika wa sabaa akombwile litarumbeta lyake,ni lilobe likolo latilongela kumaunde na baya,"ufalme wa kilambo upangite ufalme wa Ngwana witu ni Kristo wake.Apala tawala milele ni milele."16Boka po apendo ishirini ni ncheche babile batamile pakiteo ya enzi nnonge ya Nnongo batitomboka pae pa mbwee,minyo ielekite pae,nao batikumwabudu Nnongo. 17Babaite,Tupiya shukrani yitu kwabe,Ngwana Nnongo,mtawala kunani ya vyoti,yaubile ni yabile,utolile ngupu yako ngolo ni tumbwa tawala.18Mataifa watikasirika,lakini ghadhabu yabe iichile.Wakati uichile kwa watu hukumiwa ni wenga zawadiwa atumishi boka ni manabii,waamini ni balo babile ni hofu ya lina lyako,boti abele babafaike kwa kilebe ni bene ngupu.N i wakati wako uikite balo babaiharibu lunia.19Boka po hekalu lya Nnongo kumaunde latiumukuliwa ni lisanduku lya agano lyake latibonekana nkati ya hekalu lyake.Yabile ni miali ya mweya,ndoti,ngurumo za radi,tetemeko lya mbwee ni maliwe ya ula.
1Ishara ngolo yaibonekine kumaunde:nwawa yayobikwe ni lumu,ni mwei pae ya magolo yabe;ni taji lya ndondwa komi ni ibele yabile kunani ya mtwe wabe. 2Abile ni ndumbo ni abile kalela kwaajili ya maumivu ya papa-katika uchungu wa beleka.3Ni ishara yenge yabonekine kumaunde:Lola! Pabile ni ling'ambo likele nkolo abile ni mitwe saba ni mbembe komi,ni yabile mataji saba pamutwe yabe. 4Nkela wabe utikokota theluthi jimo ya ndondwa kumaunde ni kuitoikwa pae mukilambo.Lingambo latiyema nnonge ya mwana nnwawa ywa karibie beleka,lenga wakati wabeleka,apale kummeza mwana wake.5Atibeleka mwana,mwana nnalome,ywapala tawala mataifa yoti kwa imba ya kiuma.Mwana wake atikakatuliwa kunani ya Nnongo ni pa iteo ya enzi. 6Ni nnwawa atibutukiya nyikani,mahali ambapo Nnongo atiandaa eneo kwa ajili yake,lenga aweche hudumiwa kwa machoba 1,260.7Na mbeyambe yabile ni vita kumaunde.Mikaeli ni malaika zake batikombwana ni yolo ling'ambo;ni ywembe ling'ambo likolo ni malaika bake batikombwana nabo. 8Lakini ling'ambo labile ntopo ni ngupu yatosha shinda.Kwanyoo yabile ntopo nafasi kae kumaunde kwaajili yake ni malaika bake. 9Ling'ambo likolo -ling'ambo lelo lya kunchogo lyakemelwa ibilisi ama nchela ambalo libaya ubocho-kilambo sote latitaikuliwa pae mukilambo,ni malaika bake bataikulilwe pae pamope ni ywembe.10Boka po nayowine lilobe likolo boka kumaunde:"Nambeambe wokovu uichile,ngupu-ni ufalme wa Nnongo witu,ni mamlaka ya Kristo wabe,Kwa kuwa mshitaki wa anuna bitu ataikulilwe pae-anda kubashitaki nnonge ya Nnongo witu mutwekati ni kilo.11Batikumshinda kwa damu ya mwana ngondolo ni kwa neno lya ushuhuda wabe,kwa maana bapendile kwa muno maisha yabe,hata waa. 12Kwa nyoo,mushangilie,mwenga kumaunde,ni boti mwamutama nkati yabe,Lakini ole wa kilambo ni bahari kwa sababu mwovu atiuluka kwinu atwelile ni hasira kali,kwa mana atangite kwamba abii ni muda nchunu.13Wakati ling'ambo lyatangite panga lateikulilwe pae pakilambo,latikunkengama nnwawa ywa atibeleka mwana nnalome. 14Lakini nnwawa apeilwe mabawa abele ya tai nkolo,lenga kwamba aweche goroka hadi ku'lieneo lya liandaliwe kwa ajili yake kolyo ku'jangwa,eneo ambalo aweza kuitunza mwene,nyakati ni nusu wakati-mahali pawecha kwaa kaa yolo ling'ambo.15Ling'ambo lyatipengana mache boka pankano wake kati libende,lenga apange gharika ya kumgharikisha. 16Lakini mbwee itikunyangatia nnwawa,Itiumukwa nkano wake ni milalibende launile ling'ambo boka pankano wake. 17Boka po ling'ambo atikumkachilikia nnwawa naywembe atiboka ni panga vita ni uzao wabe woti-balo babamtii amri ya Nnongo ni shirikiana ushuhuda kuhusu. Yesu. 18Boka po ling'ambo latiyema kunani ya miangi ufukweni mwa bahari.
1Boka po namweni mnyama kaboka mu'bahari.Abile ni mbembe komi ni mitwe saba.Katika mbembe yake mwabile ni litaji komi,na katika mutwe wake mwabile manene yankufuru Nnongo. 2Ayu mnyama wanimweni kati hobe.Magolo kati dubu,nkano wabile kati imba,nayuu ligambo atikumpeya ngupu ni katika iteo cha enzi,ni mamlaka yene ngupu muno ya tawala.3Mtwee wa mnyama yumo kati be chatibonekana nalibokaa likolo ambalo lipalae sababisha mauti gake.Lakini libanga lyake latipona.ni kilambo soti satisangala ni kumkengama mnyama. 4Eloo ni kumwabudu ling'ambo,apeilwe mamlaka yolo mnyama.Batiendelea longela,"nyai kati mnyama?ni nyai wakombwana kwee?"5Mnyama apeyilwe nkano linga alongele makowe ga matusi batikumruusu kuwa ni utawala kwa miei arobaini na ibele. 6Nga nyoomnyama atiumukwa nkano longela matusi baina ya Nnongo,atitukana lina lyake,pakilambo patamage balo batamage kumaunde.7Mnyama atiruhusiwa kupanga vita ni baamini na kubashinda.Pia,apeilwe mamlaka kunani ya kila kabila,bandu,lugha ni taifa. 8Boti batami mukilambo watamwabudu yembe,boka umbaji kwa kilambo,kati kitabu cha ukoti ambacho ni cha mwana wa ngondolo,ambaye atichinjwa.9Mana ipangite yeyoti abi ni likutu,ni ayowe. 10Mana ipangite mundu yumo batikumtola kwa ngupu,ni atiyenda kwa ngupu,yumo abulaga kwa lipanga,kwa lipanga ubulagwa.Hawo nga mkemao wa utlivu ni uvumilivu ni amani haba babile watakatifu.11Namweni mnyama ywenge kaicha boka mu,kilambo.Abile mwene mbembe ibele kati ngondolo ni atilongela kati mng'ambo. 12Atilaya mamalaka yoti ya katika mnyama yolo ywa kwanza katika uwepo wake,ni panga katika kilambo na baro baishi wakimuabudu yolo mnyama wakwanza,yolo libaka lyake liponike.13Apangite miujiza yenye ngupu,hata panga mwoto kuruka nkati ya kilambo boka kumaunde nnonge ya bandu. 14ni kwa ishara atiruhusiwa panga,atikuwakonga balo baatama mukilambo,akiabakiya tengeneza kinyago kwa heshima a mnyama aba ambaye atijeruiwa kwa lipanga,lakini bado katama.15Atikuruhusu pia mbumo katika kinyango sa mnyama yolo kinyango iweze baya ni sababisha balo boti bakani kuabudu mnyama ba'awee. 16Pia atikuwalazimisha kila yumo,ngaa abile kwaa samani ni mwene ngupu,tajiri,ni maskini,huru ni mmanda,poke alama katika luboko lwa kuume au pakibonge. 17Yabile iwezekana kwaa kila mundu apeme au mbala pema isipokuwa mwene alama ya mnyama,ni yeno namba yene indabaya lina lyake.18Ayee ipalikwa busara.Ikiwa yeyoti anafahamu,munleke ili apange hesabu ya namba ya mnyama,mana namba yakibinadamu.Namba yake 666.
1Natilinga namweni mwana ngondolo atiyema nnonge yango kunani ya kitombe sa Sayuni.Pamope nayee twabile twabote,twabile 144,000 mwene lina lyake lya tate bake atiandika katika kibonge yake. 2Nayowine lilobe boka kunani yatiyowanika kati ngurumo ya mache ganambone na lilobe likolo njai.Lilobe niyowine kati wakombwa inubi babakombwa inubi yabe.3Kabayemba mwambo wa yambe nnonge ya iteo ya Enzi ni nnonge ya bene uhai ncheche na apendo.Ntopo ata mwene mali wa kuipundisha hawo mbambo isipokuwa kwa 144,000 ambapo batikombolelwa mboka mukilambo. 4Haba ni balo ambabo abakujichafulia kwaa bene kwa alwawa,maana batikuitukuza bene baina ya makowe ya umalaya.Ni haba ambabo batikukota mwana ngondolo popote payei,haba batikombolelwa boka kwa mundu babile matunda ga kwanza kwa Nnongo ni kwa mwana ngondolo. 5Ntopo ubocho wawapatikine katika mikano yabe,ntopo wakuwalaumu.6Namweni malaika ywenge atiuluka nkati ya maunde,ywabile ni ujumbe wa habari inoyite kwatangazia balo batami mulunia kila taifa,kabila,lugha ni kila bandu. 7Kabakema kwa lilobe likolo,"Mun'yogope Nnongo ni mumpei utukupu.Kwa mana muda wa hukumilwa utikaribia.Mumwabudu ywembe,ywembe ywaumbile maunde,ni lunia,ni bahari,ni chemchemi ya mase."8Malaika ywenge-malaika ywana ibele-kaakengama kabaya,"Utomboki,utomboki,Babeli nkolo,ywabile utibanywesha divai ya ukahaba,divai yailetike ghadhabu nnani yake."9Malaika ywenge-malaika ywa tatu-atikwakengama,kabaya kwa lilobe likolo,"Yeywoti ywamwabudu ayoo mnyama ni lisanamu lyake,ni kupokea alama mu'minyo gake ni mumaboko gake, 10Ywembe aywaa divai ya ghadhabu ya Nnongo,divai yabile iandalilwe ni kutomboka bila changanyilwa mukikombe sa hasira gake.Mundu ywanywile alowa teswa ni mwoto wa kiberiti nnongi ya mwana ngondolo.11Na lioi lya minya yabe walowa yendya milele ni milele,ni pabile kwaa ni mapunziko mchana ni kilo-abo baabuduo mnyama ni sanamu yake,ni kila mundu ywapokile alama ya lina lyake. 12Awoo nga wito wa subiria ni uvumilivu kwa baamini,balo babile heshimu amri za Nnongo ni Imani katika Kristo.13Nayowine lilobe kuoma kumaunde latibaya,"Uandike aga:Heri bandu bawaa mu'Ngwana."Eloo",abaya Roho,"Ili baweze kupomolya kuoma mu kazi yabe,mana makowe gabe gabakengama."14Natilinga na kubona kubile ni liunde uuu,na ywatama mu'liunde nga yumo ywabile mpwano wa mwana wa mundu.Ywabile ni taji ya dhahabu mu'ntwe wake ni mundu kyembe kikale muluboko lwake. 15Malaika ywenge kae atiisa kuoma mu'lihekalu ni kukema kwa lilobe likolo yendya kwa yolo ywatama mu'liunde:"Tola kyembe sako ni utumbwe kuuna.Kwa mana muda wa mauno uikite,mana mauno gabile mu'lunia yabile tayari." 16Kae yolo ywabile mu'liunde kakipisha sa kyembe nnani ya lunia,ni lunia yatiunwa.17Ni malaika ywenge kaisa kuoma mu'hekalu lya kumaunde;niywembe abile ni kyembe kikale. 18Na balo malaika ywenge kaisa kuoma mu'madhabahu,ni malaika ywabile ni mamlaka ya nnani ya mwoto.Kankema kwa lilobe likolo malaika ywabile ni kyembe kikale,Tola kyembe kikale ni ugakuanye matawi ga mzabibu kuoma kwa mzabibu wa lunia,kwa mana zabibu zabile tayari.19Malaika atikipeleka kyembe sake mu'lunia no kugakusanya mauno ga zabibu ya lunia ni kwibeka mu'lipipa likolo lya divai ya ghadhabu ya Nnongo. 20Lisungilo lya divai lyapondwange panja ya mji ni mwai wake utitomboka pae mu'chelo kimo cha mwishi wa farasi,kwa stadia 1,600.
1Nabweni kae ishara yenge kumaunde,ngolo natishangala muno;Pabile ni malaika saba wenge mapigo saba,ambayo yabile mapigo ga mwisho (mu'eyo hasira ya Nnongo yabile ititimya.2Nabweni chelo chapangite kuwa bahari ya bilauri yanganilwe ni mwoto,yayemile mbega ya bahari ya balo babile ashindi ba mnyama ni sanamu yake,ni nnani ya maliwe yaiwakilisha lina lyake.Babile bakamwile inubi yapeilwe ni Nnongo.3Babile bakiimba wimbo wa Musa,mmanda wa Nnongo,ni wimbo wa mwana ngondolo:"Kazi zabe ni ngolo zabile zatishangaza muno,Ngwana Nnongo,ywatawalaye yoti.Mwaminifu ni ndela zako ni za kweli,Mpwalume ba mataifa. 4Nyai ywashinda kukuhofia wenga kichako ywa mtakatifu.Mataifa goti gaisa ni kukuabudu nnongi yako kwamana ubile mwema na makowe gako gayowanika."5Baada ya makowe ago natilinga,ni pandu papeletau muno,pabile ni hema ya ushuhuda,yayongolikwile kumaunde. 6Kuoma pandu papeletau muno kabaisa malaika saba babile ni mapigo saba,bawalikea ngobo inoyite,kitani yabile ng'ala ni mishipi ga dhahabu mu kifua yabe.7Yumo ywa balo babile ni akoti ncheche kabapeya balo malaika saba mabakuli saba ya dhahabu yabile ni ghadhabu ya Nnongo ywatama milele na milele. 8Pandu papeletau muno babile ni lioi kuoma kwa utukufu wa Nnongo na kuoma kwa uwezo wake.Ntopo hata yumo ywaweza kujingya mpaka magigo saba ga malaika gapangilwe.
1Nayowine lilobe likolo kuoma kwa pandu paapeletau ni itibaya kwa balo malaika saba,"Uyende ni kumwaga nnani ya lunia mabakuli ga dhahabu ga Nnongo."2Malaika ba kwanza kayenda ni kumwaga bakuli lyake mu'lunia;ilonda mbaya ni yabile ni maumivu makale yatiisa kwa bandu babile ni alama ya mnyama,kwa balo batikumwabudu sanamu ywake.3Malaika wanaibele amwayite libakuli lyake mubahari;yabile kati mwai ya mundu ywatiwaa,ni kila kiumbe kibile kikoti mubahari satiwaa.4Malaika ba tatu amwayite bakuli lyake mu'mito ni mu'chemichemi za mase;zabile mwai. 5nayowine malaika wa mase kabaya,"Wenga wa mwaminifu yumo ywaubile ni wabile,Mpeletau-kwa kuwa utuletya hukumu yeno. 6Kwa mana wamwayite mwai za baamini ni manabii,utikwapeya balo kunywea mwai;nga kabastahili." 7Nayowine madhabahu yatikuyanga,"Eloo!Ngwana Nnongo ywabile ni utawala nnani ya ilebe yoti,hukumu zako ni kweli ni zabile ni haki.8Malaika wa ncheche ngamwaite kuoma kulibakuli lyake nnani ya liumu,ni kulipeya ruhusa kutiniya bandu kwa mwoto. 9Batiniyilwe kwa lyoto lyakutisha,na kabakupuru lineno lya Nnongo,ywabile ni ngupu nnani ya mapigo goti.Batubu kwaa wala kumpeya ywembe utukufu.10Malaika atano amwayite kuoma kulibakuli lyake mu'iteo ya enzi sa mnyama,ni libendo lyatiunika upwalume bake.Batisaga mino mu'maumivu makale. 11Kabantukana Nnongo bakumaunde kwamana maumivu yabe ni majeraha yabe,ni balo batiyendelya kutubu kwaa chelo chakipanga.12Malaika ba sita kabamwaga mu'bakuli lyake mu'nto nkolo.Frati,ni mache yake yatikauka ili kuweza kuandaa ndela ya apwalume baikite kuoma mashariki. 13Naibona roho tatu chapu yatibonekana kati chura baboka panja ya nkanwa wa yolo ng'ambo,yolo mnyama,ni yolo nabii wa uongo. 14Ni roho ya nchela zalowa panga ishara ni miujiza.Babile kabayenda kwa mpwalume ba lunia yoti ili weza kubakusanya pamope kwa vita mu'lisoba kolo lya Nnongo,ywabile ntawala nnani ya goti.15("Linga!Nilowa isa kati mwii!Heri yolo ywadumu mu'nkesha,ywatunzaye ngobo yake ili yendya panja bila wala ngobo ni kuionia oni yake.") 16Kabanletike pamope pandu pakemelwage kiebrania Amagedoni.17Malaika wa saba amwaite kuoma mu'libakuli lyake mu'anga.Boka po lilobe lyayowanike kuoma kutakatifu ni mu'iteo ya enzi,lyabayite,"Iyomwike!" 18Pabile ni miale ya mbweya ba radi,ngurumo,ishindo ya radi,ni lilendemo lyakutisha-lilendemo likolo lya bui lyapangite kwaa mu'dunia tangu bandu babile tama mu'dunia,eyo nga lilendemo likolo muno. 19Mji nkolo wapapwanike mu'ipande itatu,ni ijiji ya mataifa yayogolilwe. Boka po Nnonga kankumbusha nkolo wa Babeli,ni kuupea mji woo kikombe chabile ni divai kuoma kwa ghadhabu yake yabile kale.20Kila kisiwa chaboyite na itombe yoti yangana bonekine kae. 21Ula ngolo ya maliwe,yabile ni uzito wa talanta,yatombwike kuoma kumaunde nnani ya bandu,ni kabamlaani Nnongo kwa mapigo ga ula ya maliwe kwa mana lelo pigo lyabile baya muno.
1Yumo ywa malaika saba ywabile ni itasa saba kaisa ni kunimakiya,"Uichange,nalowa kukubonikiya hukumu ya kahaba nkolo ywatama nnani ya mase 2mengi, ywabile mpwalume ba nnema bapangite makowe ga uzinzi niywembe ni nnani ya mvinyo wa umalaya bake watama mu'dunia watileweshwa.3Malaika kantola mu'roho mpaka mupongote,na nimweni nnwawa atami nnani ya mnyama nkele ywabile ni maina ga matukangano.Mnyama ywabile ni ntwe saba ni mbembe komi. 4Ywa nnwawa atiwala ngobo ya zambarau ni ngele ni apambwilwe kwa dhahabu,maliwe ga thamani,ni lulu.Abile akamwile kikombe sa dhahabu muluboko lwake sabile ni ilebe ya machukizo ya uchapu wa umalaya wake. 5Nnani ya paji lyake liyandikilwe lina lya siri:"BABELI NKOLO,MAO BA MAKAHABA NI ILEBE YA MACHUKIZO GA NNEMA."6Namweni ya kuba nnwawa yoo abile atilebata wimbi kwa mwai ya baumini ni mwai ya balo bawile kwaajili ya Yesu. Mana kabamweni,nabile ni mshangao nkolo. 7Lakini malaika kanibakiya,"Kwa mwanja namani watishangala? Nalowa kukubakiya maana ya yolo nnwawa ni mnyama ywantolile(mnyama ywabile ni ntwe saba na mbembe komi).8Mnyama ywamweni abile,ni abile kwa leno,lakini tayari kupanda kuoma mu'yembwa lyange yomoka.Boka po kayendelya ni uharibifu.Balo batamii nnani ya nnema,balo babile maina yabe yaandikilwe kwaa mu'kitabu cha ukoti tangu kubekwa misingi ya nnema-batishangala batimwona mnyama ywabile,kuwa yabile kwaa leno,lakini ywabile karibu kuyenda.9Wito wolo ni kwaajili ya malango ga hekima.Mitwe saba nga itombe saba yabile nnwawa atami nnani yake. 10Ni kae nga apwalume saba. Apwalume atano gatombwike,yumo abile,ni wenge aichile kwaa bado;muda baichile,walowa tama kwa muda mwipi.11Mnyama ywabile,lakini ywabile,ywembe kae nga mpwalume wa nane;lakini nga yumo nkati ya balo apwalume saba,na atiyenda mu'uharibifu.12Mbembe komi wazibweni nga apwalume babapokeyilwe upwalume,lakini kabapokya mamlaka kati apwalume kwa lisaa limo mpamo ni mnyama. 13Haba banashauri yumo,ni kabampeya ngupu yabe ni mamlaka yolo mnyama. 14Kabapanga vita kati yabe na mwana ngondolo.Lakini mwana ngondolo alowa kubashinda kwa mana nga Ngwana wa mangwana na Mpwalume ba apwalume-na mu'ywembe twakemilwe,tuchaulilwe,baaminifu."15Mamlaka kanibakiya,"Galo mache gaugabweni,kabatama yolo malaya nga bandu,makutano,mataifa na lugha.16Mbembe komi zauzibweni-zabile ni yolo mnyama kabanchukiya yolo kahaba. Na kabampanga kuba kichake ni kana atewala ngobo,kabaulya bwega wake,ni kabautiniya mwoto. 17Mana Nnongo abekile mumyoyo yabe ni kupotwa kusudi lyake kwa makubaliano ga kumpeya mnyama ngupu kuntawala mpaka maneno ya Nnongo gabatimya.18Yolo nnwawa wamweni nga mji wolo ubile nkolo wautawala nnani ya afalme ba nnema."
1Baada ya ilebe yoo namweni malaika ywenge atiuluka pae boka kumaunde.Ywembe abile ni mamlaka ngolo,ni kilambo satimulikilwa kwa utukufu wake. 2Atilela kwa lilobe likolo,atibaya,"Utitomboka,utitomboka,chelo kilambo kikolo cha Babeli! papangate mahali patama masetani,ni mahali patama masetani,ni patama kila mchapu ni iyuni ywabauchi. 3Kwa kuwa mataifa goti yanywile wembe ni tamaa ya umalaya wake umletiya asila.Bafalme wakilambo bapanga nae umalaya.Bapanga biashara ba kilambo bapangite matajiri kwa ngupu ya maisha gake ga anasa."4Boka po nayowine lilobe lyenge boka kumaunde kalibaya,"M'bokange kwake bandu bangu,lenga kana mushiriki katika sambi yake,lenga kana mupoki azabu yake yeyoti. 5Sambi yake itilundikana kunani kati maunde,ni Nnongo atikugakombokiya matendo gake maovu. 6Munlepe kati mwabalepi benge,ni munkanlepe mara ibele kwa kadili muwapangite;katika kikombe chayangabine,mumyangabanie mara ibele kwa ajili yake.7Kati mwaikakatuye mwene,ni atitama kwa anasa,mumpei mateso genge ni huzunika.Kwa kuwa abaya kumoyo wake,"Natitama kati malkia;na kati mjane kwaa,nipabona kwa lombola. 8Kwa nyoo nkati ya lichoba jimo mapigo gake galakutolya;kiwo,lomboka,ni njala.Atinike kwa mwoto,kwa kuwa Nngwana Nnongo ni mwene ngupu,na ni nkolo wake."9Baafalme ba kilambo bapangite umalaya ni nachanganyikiwa pamope ni ywembe balela ni lombola babona lioi wa tinika kwake. 10Batayema nninge ya ywembe,kwa hofu ya maumivu gake bakibaya,"ole,ole kwa mji nkolo,Babeli,mji wenye ngupu! kwa saa jimo hukumu yake itiisha."11Bapanga biashara wa kilambo mulele nalombola kwaajili yake,kwa kuwa ntopo hata yumo ywapema bidhaa yake kae. 12Bidhaa ya dhahabu,mbanje,maliwe ya thamani,lulu,kitani inanoga,zambarau,hariri,ngeree,aina yoti ya mikongo ya harufu inanoga,kila yombo cha mbembe za ndembokila yombo chakitengenezilwe kwa mikongo ya thamani shaba,kiume,liwe, 13Mdalasini,viungo,uvumba,manemane,,ubani,wembe,mauta,bwembwe unanoga,ngano,ng'ombe ni ngondolo,farasi ni mutuka,ni atumwa,ni roho ya bandu.14Matunda ga uyaminyike kwa ngupu yako yatiboka boka kwako.Anasa yako yoti ni mapambo yatiboka,gapatikana kwaa kae.15Bapanga biashara wa ilebe yeno bapatike utajili kwa mapenzi gake batayema nnonge boka kwake kwa sababu ya hofu ya maumivu yake,balenga ni lilobe lya lombola. 16Bakibaya,"Ole,ole mji wolo nkolo wauwalike kitani kinanoga,zambarau,ni ngere,ni pambwa kwa dhahabu,ni vito vya thamani ni lulu!" 17Nkati ya saa jimo ufahari woti too watiboka.Kila nahodha wa ngalawa,kila baharia ni boti bana mache,ni boti babapanga kazi baharini,batiyema mbali18Batilela pabamweni lioi watinika kwake.Batibaya,"Ni mji waa'ko waulandine ni mji wono nkolo?" 19Bataikwile mavumbi kunani ya mitwee yabe,ni batilela,bapitike moli ni lomboka,"Ole,ole mji pakolo poti babamile ni meli yabe baharini babile mafahari bokana ni mali yabe nkati ya lisaa limo batikuwangamiya." 20"Mupulaike kunani yake,kunani wenga waamini mitume,ni manabii,kwa maana Nnongo amemleta hukumu yinu kunani yake."21Malaika mwene ngupu atikakatuga liwe kati liwe likolo lya yaga ni taikwa baharini,kabaya'"kwa ndela yino,Babeli,walo mji nkolo wataikwa pae kwa ukatili ni wabonekana kwaa kae. 22Malobe gainanda,bana muziki,bang'anda filimbi,ni itarumbeta bayowanika kwaa kwinu.Wala lilobe lya litole ywayowanika kwinu.23Bwega wa taa waangaza kwaa nkati yako ni lilobe ngwana harusi ni bibi harusi hywayowanika kwaa nkati yako,maana bapanga biashara wako babile wakolo wa kilambo,ni wa mataifa,batikongelwa kwa bwabe wako. 24Nkati yake damu ya manabii ni waamini yabonekine,ni damu ya wote babawile kunani ya kilambo."
1Baada ya makowe gaa nayowine lilobe kati mlelo nkolo wa kipenga kikolo cha bandu kunani yatibaya,"Haleluya.Wokovu,utukufu ni ngupu ni vya Nnongo witu. 2Hukumu yake ni kweli ni ya haki,kwa kuwa ati hukumu malaya nkolo ywa alibiye kilambo kwa umalaya wake.Apangite kisasi kwa damu ya bapangakazi bake,ambayo atikuipengana ywembe mwene."3Kwa mara yana ibele atibaya,"Haleluya!lioi boka kwake milele ni milele." 4Balo apendo ishirini ni ncheche ni iumbe hai ncheche batikumwinamia ni kumwabudu Nnongo ywatama pakitewo cha enzi,babile bakibaya,Amina.Haleluya!"5Ndipo lilobe labokite pa'iteo ya enzi,yatibaya,mumlumbe Nnongo witu,enyi bapanga kazi yake yoti,mwenga mnaomcha ywembe,boti mwamubile ntopo umuhimu ni bene ngupu."6Boka po nayowine lilobe kati lilobe likundi likolo lya bandu,kati lilobe lya kungulumo lya mache yanambone,ni kati ngulumo lya radi,yaitibaya,"Haleluya!Ngwana ni Nnongo witu,mtawala kunani ya boti utawala.7Ni tushangilie ni pulai ni kumpa utukufu kwa sababu harusi ni sherehe ya mwana ngondolo atiicha,ni bibi harusi abile. 8Atikumrusu kum'walisha kitani safi ni yaing'ara ng'ara(kitani safi ni makowe ya haki ya baamini).9Malaika atibaya na nee,"kuwaandika haga;Batibarikiwa babakokwile kwenye sherehe ya harusi ya mwana ngondolo."Nyonyonyo atikunibakia,"haga nga makowe ga kweli ga Nnongo." 10Natikumwinamia nnonge ya magolo gake nakumwabudu,lakini atikunibakia,"Kana ubaye nyaa!nenga ni mtumishi nnyino ni nnunango mwene kamwa ushuhuda wa Yesu ni Roho wqa unabii."11Boka po namweni maunde yatiumukwa,ni natirola kwabile ni farasi muu!ni yolo ywabile ywamwobokie atikemelwa mwaminifu ni kweli.Hukumu kwa haki ni panga vita. 12Minyo gake ni kati mwali wa mwoto,ni kunani ya mutwee wake ana litaji ganambone.Ana lina liliandikilwe kunani yake latitanganikwe kwaa ni mundu yoyoti isipokuwa ywembe mwene. 13Atiwala mavazi labandukiye katika damu,ni lina lyake atikemelwa neno lya Nnongo.14Majeshi ya kumaunde yabile gati kumkengama kunano ya farasi beupe,batiwalikwa kitani kinanoga. 15Munkano lwake mwapitike lipanga likale ambao kuyaangamiza mataifa,ni ywembe atikubatawala kwa fimbo ya kioma,ni ywembe ulebata yombo ya wembe kwa nyongo kati ya Nnongo,hubatawala kunani ya boti. 16Ni ywembe atiandikwa kunani ya vazi lyake ni katika kibunge chake lina lyake,MFALME WA AFALME NI NGWANA WA ANGWANA.17Namweni malaika atiyema katika liumu.Atikabakema kwa lilobe likolo iyuni boti babagoroka kunani,"Muiche, chamkachanyike pamope kwenye chakulya kikolo cha Nnongo. 18Muiche mlye nyama ya afalme,nyama ya majemedali,nyama ya bandu bakolo,nyama ya farasi ni bapanda farasi,ni nyama ya bandu boti,bababiole huru ni batumwa,bababile ntopo umuhimu ni bene ngupu."19Natikum'bona mnyama ni Afalme wa kilambo pamope ni majeshi gabe.Babile batikuipanga kwa ajili ya panga vita ni yumo yaomwike farasi ni jeshi lyake. 20Mnyama abiboyokelwa ni nabii wake waubocho bocho yazipangite ishara katika uwepo wake.Kwa ishara yeno atikubakongo balo batikuipokiya atama ya mnyama ni babaisujudile kinyao yake.Boti babele batitailikwa bangali akoto katika libwawa lya mwoto liyakalo kwa kiberiti.21Balo baigalile batibulyagilwa kwa lipanga waubokile munkano mwa yumo ywabokite kunani ya farasi.Iyuni boti balile mizoga ya yega yabe.
1Kisha namweni malaika atiuluka boka kumaunde,abi ni upunguo wa liyembwa lalibile ntopo mwisho ni nyororo ngolo muluboko lwake. 2Atikamwa lelo ling'ambo,mng'ambo lya zamani ngae ni ibilisi au nchela ni kuntaba miaka elfu. 3Atikulitaikwa muliyembwa labile ntopo mwisho,atikulitaba ni kulibekia mhuri kunani yake.Yeno yabile nyoo lenga kana bakongetwe mataifa kae mpaka miaka elfu paiyomoka.Baada yapoo,bakumnekekeya huru kwa muda nchunu.4Boka po namweni iteo ya enzi.Babatamile ni balo bababile bapeilwe mamlaka ya hukumu.Nyonyo ni mweni nafsi ya balo babile bakalwile mitwee kwaajili ya ushuhuda kuhusu Yesu na kwa neno lya Nnongo.Babile bamwabudu kwaa mnyama wala kingao chake,na bakani pokia ye atama kunani ya kibonge yabe ama muluboko baichile muukoti,batitawala pamope ni Kristo kwa miaka elfu.5Wafu babaigile baichile kwaa muukoti mpaka miaka elfu paiyomwike.Wono nga ufufuo wa kwanza. 6Atibarikiwa ni mataifa ni bandu yoyoti yotolile nafasi katika ufufuo wakwanza!Kiwo cha naibele ntopo ngupu kunani ya bandu kati bano.Papala baa ni makuhani wa Nnongo ni wa Kristo ni batawala ni ywembe kwa miaka elfu.7Wakati wa miaka elfu paopala ika mwisho,nchela ayogolelwa boka gerezani mwake. 8Apayenda panja kubakonga mataifa katika kona nchehe za kilambo-Gogu ni magogu kabaleta pamope kwaajili ya vita.Bapanga banambone kati miangi ya bahari.9Bayeu unani kweni itarumbeta ya kilambo na tindiya kambi ya baamini,mji waupendilwe.Lakini mwoto waichile boka kunani ni kubaangamiza. 10Nchela,ambae atibaya kwabe ubocho,atitaikulilwa nkati ya ziwa lya kiberiti,ambapo mnyama ni nabii wa ubocho patiteikulilwe mpamo,Batesekilwe mutwe nkati ni kilo milele ni milele.11Boka po nakibweni kiteo sa enzi kikolo nyeupe ni yolo ywatamile kunani yake.Kilambo ni kumaunde zatibutuka kwakulipile boka katika uwepo wake.Lakini pabile kwaa nafasi ya balo yenda. 12Natikuwabona babawile-hodari ni babile ntopo wa umuhimu batiyemanga katika iteo ya enzi,ni itabu yenge yaukwile-Kitabu cha ukoti.Bandu babawile batiukumilwa kwa chelo chakiandikwile nkati ya itabu,matokeo ya chelo chabakipangite.13Bahari itikubabaya babawile ambao babile nkati yake.Kiwo ni kuzimu batikubaboya babawile babile nkati yake,ni wafu batihukumiwa lingana na chabakipangite. 14Kiwo ni kuzimu zataikwile nkati ya ziwa lya mwoto.Yeno nga mauti yanaibele-ziwa lya mwoto. 15Kati lina lya yoyoti lapatikine kwaa litiandikwa nkati ya kitabu sa ukoti,atitaikulilwa nkati ya ziwa lya moto
1Boka po namweni maunde yaayambe ni kilambo chayambe,kwa kuwa maunde ya kwanza ni kilambo sa kwanza ipitike,ni bahari yabile ntopo. 2Nabweni mji mtakatifu,Yerusalem yayambe,wauichile pae boka kumaunde kwa Nnongo,utiandaliwa kati bibi harusi bampambike kwa ajili ya nchengowe.3Nayowine lilobe likolo boka pakiteo sa enzi yatibaya,"Lola!makao ya Nnongo yabile pamope ni wanadamu,naye alwatama pamope nabo.Bapanga bandu bake,ni Nnongo mwene apanga Nnongo wabe. 4Apakufuta kila moli kutoka katika minyo yinu,ni ntopo kiwo kae ni lombola,ama lela,ama maumivu,makowe ya zamani yapitike.5Ywembe ywabile,atamile kunani ya kiteo cha enzi atibaya,Lola!napanga makowe goti panga yayambe."Atibaya,"Andika leno kwa sababu maneno haga ni ya hakika ni kweli.' 6Atikunibakiya,"makowe haga yapitike!Nenga ni Alfa na Omega,wanncogo ni wa mwisho.kwa yoyoti ywabona nyota nipala kumpea makano bila ya gharama boka pa kinyanyu sa mache ya ukoti.7Ywembe ywashinda apalarithi makowe haga,ni nipala panga Nnongo wake,ni ywembe apalapanga mwana wango. 8Lakini kati yaibile kwa bayogopa boti,bangaliamini,babauchi,bababulaga,wamalaya,babe,waabudu inyago,ni wabocho boti sehemu yabe ipala panga katika ziwa lya mwoto wa kiberiti wautiniya.Ago nga mauti gana ibele."9Yumo wa malaika saba aichile kwango nee,yumo ywabile ni mabakuli saba yagatwelile mapigo saba ya mwisho ni atibaya,"Iche pano!Nipala kukulaya bibi harusi,nnwawa wa mwana ngondolo." 10Boka po atikunitola kwakulipite katika Roho pakitombe kikolo ni kilambo naatikunilaya mji mpeletau,Yerusalemu,utiuluka pae boka kumaunde kwa Nnongo.11Yerusalemu wabile ni utukufu wa Nnongo,ni uzuri wake wabile kati kito cha thamani,kati maliwe ya kilolo safi lya yaspi. 12Wabile ni kingombe kikolo,mnacho wene mnyango komi ni ibele,pamope malaika komi ni ibele munyango.Kunani ya mnyango pabile patiyandikwa malina ya makabila komi ni ibele ya bana ba Israeli. 13Upande wa mashariki pabile ni mnyango itatu,upande wa kusini minyango itatu,upande wa kaskazini minyango itatu,ni upande wa magharibi minyango itatu.14Kingombe cha mji yabile ni misingi komi ni ibele,ni kunani yake pabile ni malina komi ni ibele ya mitume komi ni ibele wa mwana ngondolo. 15Yumo atilongela na nee abile ni kipimo cha bakola yaitengenezwile na dhahabu kwaajili ya lenga mji mnyango wake ni kingombe chake16mji wabekite nkati ya mraba,urefu wake wabile sawa ni upana wakeAtilenga mji kwa kipimo cha fimbo,stadia 12,000 kwa uracho.uracho wake,upana ni kiyemo vyatilingana). 17Nyonyo atilenga kingombe chake,ukolo ukolo wake wabile dhiraa 144 kwa vipimo vya kianadamu(ambavyo vyabile vipimo vya malaika).18kingombe chabile kichengilwe kwa yaspi ni mji wenge dhahabu safi,kati kilolo safi. 19Msingi ya kingombe yabile itipambwa ni kila aina ya liwe lya thamani.Lya kwanza yabile yaspi,lya naibele yabile yakati samawi,lana itatu yabile kalkedon,lya ncheche zumaridi, 20lya tano Sardoniki,lya sita akiki,lya saba krisolitho,lya nane zabarajadi,lya tisa yakuti ya manjano,lya komi krisopraso,lya komi ni jimo hiakintho,lya komi ni ibele amethisto.21Mnyango komi ni ibele yabile lulu komi ni ibele,ya kila mnyango watengenezwile boka kwenye lulu jimo. Mitaa ya mji yabile dhahabu safi,yabokine kati kilolo safi. 22Namweni kwa hekalu loloti nkati ya mji,kwa luwa Ngwana Nnongo,ywembe mtawala kunani ya vyoti,ni mwana ngondolo ni hekalu lyake.23Mji haupalile kwaa lumu ama mwei lenga angaza kunani yake kwa sababu utukufu wa Nnongo watimulika kunani yake,ni taa yake ni mwana ngondolo. 24Mataifa batwanga kwa mbwea wa mji wao.Wafalme wa kilambo baleta fahari yabe nkati yake. 25Mnyango yake yajigalikwa kwaa wakati wa mutwekati,ni papanga ntopo kilo palo.2627Batelanga fahari ni heshima ya mataifa nkati yabe. Na ntopo kichapu chapala jingiya nkati yake.wala yoyoti ywapanga makowe ni oni ama nakonga hajingiya kwaa,bali balo tu malina yabe yoti yandikwa katika kitabu cha ukoti cha mwana ngondolo.
1boka po namweni malaika atikunilaga lubende lwa mache ya ukoti,mache yabile yandamelie metiya kati bilauri yabile ganda butuka boka paa kiteo cha enzi cha Nnongo ni cha mwana ngondolo. 2Peta katika ya mitaa ya mji.Kati ya mbembe ya lubende pabile ni mkongo wa ukoti,wa ubeleka aina komi ni ibele ya matunda,ni hubeleka matunda kila mwei.Makapi ya mikongo kwaajili ya kuwaponya mataifa.3Wala ntopo ni laana yoyote kae.Iteo ya enzi sa Nnongo ni cha mwana ngondolo chapala baa nkati ya kilambo,ni wapanga kazi wake bapala kumumikia. 4Bapala kutubona kuminyo kwake,ni lina lyake labaa kunani ya ibonge ya kuminyo yabe. 5Papanga ntopo kilo kae;lawa ntopo hitaji lya mbwega wa taa ama lumu kwa sababu Ngwana Nnongo apamulika kunani yabe.Nabembe batawala milele ni milele.6Malaika atikunibakiya,maneno aga ya aminika na kweli.Ngwana Nnongo wa Roho ya manabii atikuntuma malaika bake kubalaya atumishi bake chakipala bonekkana yeno papipi," 7"Lola! mndaicha upesi!Atibalikiwa ywembe maneno ya unabii wa kitabu cheno."8Nenga, Yohana,Nganiyowine na bona makowe aga,paniyowine na kuyabona,natitomboka pae mwene nnonge ya magolo ya malaika nakumwabudu,malaika atikunilaya makowe gaa. 9Atikunibakiya,"kana upange nyoo! nenga nimtumishi mnyino,pamope ni balo babapekaniya maneno ya kitabu cheno,mwabudu Nnongo!"10Atikunibakiya,"kanauyabiki alama maneno ya unabii wa kitabu cheno,mana wakati uwikile. 11Yabile ntopo haki,na mchapu kimadili,ayendeli panga mchafu kimadili,mwene haki,na ayendeli panga mwene haki,yabile mtakatifu,na ayendeli panga utakatifu."12"Lola!mndaicha upesi,malipo gango gabile pamope ni nee.Kumlepa kila yumo lengana na chakipangite. 13Nenga ni Alfa ni Omega,wa nnchogo ni wa mwisho,mwanzo na mwisho.14Bati barikiwa balo babakucha mangobo gabe lenga bapalw haki ya lila boka paa mkongo wa ukoti ni jingiya mji petya mnyango. 15Panja kuna mbwa,babe,malaya,bababulaga,waabudu inyango,ni kila yapenda na shuhudia ushahidi wa ubocho.16Nenga Yesu,natikumtuma malaika wango waushuhudiaji husu makowe aga kwa makanisa.Nenga na ndandai wa ubeleko wa Daudi,ndondwa ya kindai ya ing'ara."17Roho ni bibi harusi abaya,"Muiche! Ni ywembe ywayowa abaye,"muiche"Yeyoti twabile na ndondwa,na aiche,na yoyoti ywatamani,ni apate mache ya ukoti bure.18Namshuhudia kila mundu ywapekania maneno ga unabii wa kitabu cheno;kati boti apala yongeya katika goo,Nnongo apala kumyongekeya mapigo gagaandikilwe katika kitabu cheno. 19Kati mundu yoyoti apala kuyaboya maneno ya kitabu cheno cha unabii,Nnongo apalaboya sehemu yake katika mkongo wa ukoti katika mji mtakatifu,ywembe habari yake itiandikilwa nkati ya kitabu cheno.20Ywembe ywalongela makowe aga abaya,"E'loo!mndaicha upesi."Amina!Uwiche,Ngwana Yesu! 21Neema ya Ngwana Yesu yabe na kila mundu.Amina.