1Kilɛ ja Yesu Krista kayune jnokonre la. 2Na fori Kilɛ tudun Esaï kayune lá liwi, ne sa na kayune tun mu jnagwa la, we wa ma kone yala ge. 3Wa wo kayu le voori sigee na yerine si: ye kafo kori yaa,4Jan ba ba batiseli na kilɛ kayune kan yare ge, na pe tɛrɛ pe kakoye la pe see Kilɛ la noli batise pe kakoye yafa da nge la. 5Jude kayiné muu na Jérusalem tisili muu pee se u tage na pe kakoye yuu na batiseni u cee jurdain luge funngo. 6Ɲumaye siɛgué ka ki ge Jan yasigué wa lé na wiyɛ pɔ na siyɛgué; kabeniye na sargué setombé yi ge wu yaliyé.7Wu ge ba Kilɛ kayune yu na: Wa ma ne kaduguo, wa fangtɔ ne la. ndi lɛlɛ ndi wu tanhiye mɛre wu ni sa ja le se yi. 8Nde ye batigé na lugué; wra ba ye batigé na Kilɛ munane.9A li se yiri canyo fungo ne Yesu pan na yiri Nazarɛti Galile; a wu batize cee Zurdin lougué. 10Yezu wovoringe lugo funngo, a wu fanre jna ta nbugui. A Kilɛ munane tigi wu njunngo sazin. 11A june la fori fugwan: ma wa nde ɲii san. Mu nde mudanbe mu si.12Liri kadugo, a Kilɛ munane wu coo na sɛ sigué. 13A wu yee gweson se wa, a setaninge wu kɔrɔbɔ sigi yɛrɛ ningne sikunge a bɛrɛye wu tagui.14Jan lengiguɔ kasonge, Yesu wa sɛ Galile na sa Kilɛ fugwan fiɛre ka yuu. 15Na: "Kilɛ fanfɛrɛ tannangan. Ye kapiegui genge yerenge yeri da wu kayuna".16Wu wodoronge gwanjola, Simɔ na wu tieborona André wu ge saa coni na jɔnge nge. 17Yesu wa na joo: "ye pan yeri ge Kilɛ tisile savé mu". 18Liri tɛne muu a pe jɔli san na yiri se na wun.19Yesu wo geengé nungé, a wu Zebede naguobi Jacques na wu tiéborona Jan jna pe jɔli yala kɔrigué funngo. 20A wu pe yiri, a pe to Zebede na wu basii tiin wa kɔrigué funngo.21A pe pan Kaperinaumu, na se cangwonye na Kilɛ kayune kaan tagué tisire ba wa pe ya gué. 22A pe kabakoya wu kanjunjogui la, na li se wu ge yuu ma jo fanfɛri foo wu kayojogui na sariyali fée wugui zé nigin wɛ.23Kri tagué, nangé wa zé na jinali, pe jné zɛli. 24Na yuu na: "Nazarɛti Yesu, lisin wo se mu lɛɛ? Wo tagwogué mu paan? Nde ma té yi. Kilɛ ja ma wa!" 25A Yesu jo na jinɛngé na: "kafulabe yéréngé. fori wun". 26A jinɛli sɛlɛ na wu lɔ san jnigua na fori.27A li toro pe funguɔnye tan, foo pe yeguigué sii tayé muu na: "liri jné lisin nunngué? Le wa kajnufono na fanfɛré? Foo jinali mu nduri wu jno la!" 28Liri tɛrné poné a kajnuné Galilé tayé mu lɔ.29Pe woyirili kri tagué, na Jacqui na Zan a pe toro Simon na André guɛrɛ la. 30A pe toro Simon nafonge cérifuré juné yuu Yesu wu jné siné. 31A wu pan na wu coo cégué la na yirigué. A cérifuré kɔ a wu linge kan pe.32Kri yakongué, peri ma na yamfée na jinafée wu tagué. 33Kayiné tisire mu wa pe ya kojnɔné la. 34Yamfée fara jinalifée la, a pé muu congo, wa son jinangé wa mu jo yi na li se u wa pe mbun wɛ.35Wu ze ba wɛrɛ yiré sigué, na tagué ka sa gué ki wa kafila wɔ wa yi gué na njɛrigué si wa. 36Simon na wu kafiɛgué yiri wu saa. 37A pé wu gna na joo: "Wo zé ma saa".38A wu jo: "ne pan gué tagué koni wori zɛ kayigui ci la ne di za Kilɛ kajnuné jo wa mu". 39A pé sɛ Galilé tan kayigui mu la na sa Kilɛ kayuné yuu tisiré, na jinali nènèè.40A cériyaréfongé wa ba jnuguouré sin wu fɛrɛ na joo: "Ma zon mu ja ndé conngo". 41A wu nadare sé, a Yesu cégué se na wu coo, na jo ndé son. Coongo". 42Liri tɛné muu a yambé kɔ.43A Yesu li ya kan wun na wu sé wa sé 44na li jo wun na: "mari ja ma njɔgué la, li ba vori wɛ, ta sé, sa ma yɛ séé sarigué wuvo la, lé Moussa ze jo yambé kané la gué, mari li sé, li sé kaséné yambé guɔ la.45A wu digui fori na kayune yuu na sé tayé muu foo lé sé kaa na Yesu jna kɔn kayigui jéngé la. A wu tin kayiné kadugo, tisiré di sé wa wu tagué.
1Siiye yaa toro, a Yezu pan na yiri Kapɛrinamuu. A pe li cɛn na wu wa sigɛɛ. 2A tisiire pan na ba tage ɲi na ba voori koɲoonaa. A wu yiri na Klɛ kayuune yu tiin.3A namaa sicɛrɛɛ pan na fanniŋe waa. 4Tisiire ze ɲɛhi pe ze sa ja doro na wuun wɛ. A pe lugi katanŋgaa, na ki furi na wu tirige tagee Yesu a yere ge.5Liri la a Yesu li cɛn na naaŋe wa taa wuri la na ticolimbe wa zaa. A wu jo: "Na ja, ma jurumbaa kɔ." 6Na pii ta wa, sɛbɛre seveebi pe funye kɔɔn na: " 7Dii we naaŋahaa ze di li jo mɛ? Tisili wa vaali. Ndɔgaa sa jɛn jurumbe kɔ wu ɲɛ Klɛ yɛ yi."8Liri tɛne muu, a Yesu pe funye cɛn. A wu pe se: " Ɲahi la ye fungɔnye wo fiige wa ye zɔnmbii yɛ? 9Liri lisiin le pɔrɔ na jo ma jurumbaa kɔ na na jo yiri ma ma yasinniye lɔ maa gaaŋi?10Liri ba doro, ye li cɛn ye kan tisaŋe Jaŋee wu jurumbe kɔ ɲiŋge ɲidaanaa. A wu li jo fanniŋee: 11"Yiraa yere, ma di ma yasinnaye lɔ maa gaaŋi." 12A naaŋe yiri liri tɛne muu na wu yasinnaye lɔ na gaaŋi, tisili muu di wu welee. Liri ze kagboo pe muu ɲii la, a pe Klɛ pɛlɛ na jo: " Wo sanhi zii le fiige ɲa yi."13Yezu a foori Kapɛrinamuu na ɲjaari na sɛ luge ɲjɔgaa. A tisili mu sɛ wa. 14Wu wodoroŋe, a wu naaŋe wa ɲa wu mbaga ɲɛ Levi. Alife jaŋe wu ze na tiin sigɛ ka ɲo la na lambooŋe suu. A Yesu li jo wuun: " Tahi ne nohi;" A wu yiri na tahi wu nohi.15Liri kadugo, a Yezu na jurumbe fyebi woɲɛhimɛɛ, na wu kalidembi sa li Levi gɛrɛ la. Bii pe ze tahi wu nohi ge, pe ze ɲɛhi. 16A sɛbɛre sevyebi na Farizyɛnli wu ɲa wu ze li na jurumbe fyebi na lambooŋe sɔvyebii. A pe wu nohotahili yege: " Ɲahi la ye li na jurumbe fyebi na lambooŋe sɔvyebii yɛ?"17A Yesu li logo na jo:" Ticolimbe fooŋaa zaa wɛre sevooŋaa wɛ, fɔn wu ba ze yamfooŋe. Ne pan di ba sɛnteleli yiri wɛ, fɔn jurumbe fyebi."18Zan wo nohotahili na Farizili wolaa ba sunnuŋe leni. A pere pii pan na ba Yezu yege: "Ɲahi la Zan wo nohotahili na Farizili wolaa sunnuŋe leni, mu woli sunŋaa sunnuŋe leni wɛ?" 19A Yezu li jo pye na: "Dii lirahaa ja ze na ceeŋe naaŋe sanhi yahi na pye yɛ? Ceeŋe naaŋe sanhi ba da na pye, pe sa jɛn sunnuŋe le yi.20Tɛne laa ma naaŋe ba ze wa nuŋaa se na pye wɛ, liri tɛnee pe baa sunnuŋe leni? 21Wa muu a sa sicoge wovoŋge jooli wolɛge la yi. Wolɛgaa ba lahi wovoŋgaa tasyɛngiŋge di bɛlɛ.22Waa begilohe wovoŋge leni yalɛgee wɛ, liri ba mɛ yi ke ba yalɛge furi. Ma bɔɔn duvɛnŋe na yage mu soonŋee. Ga duvɛnŋe wovomiŋe, yage wovoŋge funŋoo wa ba yaa wu le."23Cadyɛnge ka caŋa Yesu a doroo kɛrikuuŋee a wu nohotahili noho san na saanɲahiye kɔɔn na yi sugi kadahii na yi saŋe kuri. 24A Farizili jo: "Wii mɛ, le li wa le sahi na cadyɛnge wɛ ge, pere di li si yɛ?"25A Yesu pe se:" Yeraa sanhi li kalaa ɲa yɛ? Ba kuuge ze Dawuda ta na wu kalidembii wɛ, 26dii wa je Klɛ sigɛɛ yɛ? Liri tɛnaa Abiyata wu ze sarige wuuvooŋe. Buruye yi ze pe muu ze yi kaa wɛ, fɔn sariye wuuvyebi yɛ ge, a wu yiri ka wuri na wu kalidembii."27A Yezu jo: "Tisili pe cadyɛnge sin. Cadyɛngaa tisili sin wɛ. 28Liri ba doro, tisaŋe Jaŋe wu wa cadyɛnge mu foo."
1A wu nuŋaa je Zuwifuli Klɛ tapɛlɛsigɛ kaa, naaŋe wa ɲɛ wa na ceyaŋgee. 2A tisili yiraa wu welee wu ba da wa sa naaŋe ceyaŋge cooŋo caŋmɔgee. Kɔnni pe di kafire le wu la.3A Yesu wuri naaŋe se na wu yiri wu yere tisili niŋgee. 4Liri kadugo, a Yesu pe yege na le yaa na cembe, tahi na kapiine se coŋgbɔge caŋgaa, na wa ɲuŋ wuu kaa tahi na wu yahi wa nii ya? A pe muu cirigi.5Pe daabaare wone la, a Yesu pe wii sɛɛre na naaŋe se na wu cege yirige. Ba wa cege yirige yi, a Yesu wu ceyambe kɔ liri tɛne muu. 6Farizili na Erɔdi wo tisiire bɛ na pe di wu pyɛlɛ pe gbo.7A Yesu na wu nohotahili sɛ gbaɲola, tɛnee pe wu kaszegi ɲa ge, a tisiire ta yiri Galile, na Zude, na 8Zeruzalɛmu, na Zude kayiigi cii, na Idume na taa fara Zurudɛn kayiigi, na Tiiri na Sidɔn na pan di ba wu ɲa.9A wu nohotahili se na pe kɔrige ka sa wu di diin kiri funŋoo kɔnni pe ba wu cɔnri wɛ. 10Na li se wu ze yambe kuu, fɔn yamfye muu ze ma daraa wu la.11Tɛnee jinnalifyebaa wu ɲa ge, pe ze zɛli na yu na Klɛ Jaŋe wu wa. 12A wu li kan pe muu na pe ɲoye tɔ.13A wu lugi ɲaŋge la, bii la wu ze zaa ge, a wu pere yiri na gbara wu yɛ la. 14A wu siin kɛ na soon wuu na se wu wo tudunmbi kɔnni pere di ze na wuun wu da pe tunni pe sa Kayodaanne yɛrɛgi, 15na fanhafyɛre kan pye yambe muu ɲuŋoo. 16Wa siin kɛ na soon wuu, pere ɲɛ: Simɔ na wuri yiri Piyɛri,17Zebede ja Zaki, na Zan Zaki wo ceboroŋe wa ba zɛli ge, 18na Andire, na Filipu, na Baritelemi, na Mace, na Toma, na Alife ja Zaki, na Taade, na Kana Simɔ, 19na Zuda Izikariyɔti, wuraa Yesu le wu piinli cee.20A pe sa ze sigɛ kaa, tisiire ɲɛhiŋe cee pe jaa li wɛ. 21A wu sefyebi pan wu tagee, na jo na wu taannigannaa ɲjɔgi wɛ. 22A Zeruzalɛmu sɛbɛre sevyebi jo na Bɛlizebuli, jinnali ɲuŋfooŋe mbage la wa jinnayambe kuu tisili la.23A Yesu tisiire yiri na pe yege na dii sutaanniŋaa sa yoge si na wu yɛ yee yɛ? 24Kene tisiire ba yiri ti yɛ nohi, liri kenaa si jɛn diin kɔbaa wɛ. 25Sigɛ ka wo tisilee ba ze pe bɛni wɛ, kiri sigaa si jɛn diin gɔbaa wɛ.26Liri kanne la, sutaanniŋe ba yoge yu na wu yɛ yee, wa taala, wa si jɛn diin kɔbaa wɛ. 27Ga wa muu a sa ja je naa fanhaɲɛhiŋɛ fooŋe sigɛɛ di wu ceyɛriye yuu ki ɲɛ maa wu pɔ ban yi. Liri kanne la mahi jɛn daa wu sigɛ yɛriye lɔ.28Ne si li jo yee kaɲene la na: " Tisili kakooye, na pe kayobegi muu wo foone le si ba le pe la, 29ga tisa tisa wa Klɛ Yirimbe jogoone jo ge, liri wo foonahaa zii le wu funŋaa wɛ, wu kapiine wa wu ɲahaa tuka. 30Yesu a le kayuune jo, ɲahaa tisiiraa jo na munaapiine la li wa wu la.31A wu nusege na wu seɲiibi nɔ na tiin kafigaa, na wa tun wu yesu yiri. 32Na tisiire yahi wu tanŋ tatyɛngee, a tudunmuŋe jo na: " ma nusege na ma seɲiibi wa kafigaa na ma saa."33A Yesu pe se na: "Nde nuŋe, na ne seɲiibi wa ndɔgɔ ye?" 34Bii pe ze tiin na wu mahi ge, a wu pere wii na jo: " Ye wii! ne nuŋe na ne seɲiibi pe wa bii. 35Tisa tisa wa Klɛ mudaanmbe si ge, wuri funŋe wu wa ne ceboronaa, na ceborosɔ na ne nuŋee."
1A wu nuŋaa sa noho san na tisili kalaa gbaŋe ɲjɔge la. A tisili woɲɛhimɛ sɛ na sa binne wu tanŋ. A Yezu sunŋ je kɔrige funŋoo gbaŋe lohe ɲuŋoo, na tigaa tiin. Tisili ze yere gbaŋe ɲjɔge la. 2A wu pe kala kere woɲɛhiŋɛɛ. Na le jo pye kaliŋe funŋoo na,3ye le logo: " Faasiiŋe waa foori wu sa nuŋine se. 4Tɛnee wu ze nduri ge, saanŋe wa ze woni kone ɲuŋoo sazɛnhi di ma wu juuri. 5Saanŋe ze du faage ɲuŋoo tage ki wa puuraa ɲɛhi wɛ ge. A wuri sunmaŋe sin tɛrɛnuno nigiin. Kiri ɲiŋge ze sogo yi.6Ba caŋge ze ba voori wɛ, a wuri sunmaŋe sogi, ɲahaa ndire fanhe ze kɔ. A wu sunŋ wahi. 7Sunmasaŋe wa ze to wuuree. A tiri wuure sunmaŋe co na wu faan wa cɛn nagoo yafiin se yi.8Sunmaŋe wa ze to ɲiŋge wojeŋge ɲuŋoo. A wu sin na dɔɔngi, na nagoobi se na ɲɛhi. Waa nagoobi se na toro wa ɲuŋoo. Wa nagoo gbeyisoon soon, wa nagoo gbeyitaanri taanri, wa nagoo gbeyikaguro kaguro. 9A wu jo: "Tisaŋe wu wa na ɲiwegi da nduri ge, waa nduri."10Tɛnee Yezu ze wu yɛ ge, tisili pe ze wu tanŋ ge, pere na siin kɛ na soonŋe wu yege wu tɛrilene nohe siin. 11A wu pe se na: "Yeree Klɛ wo fanhafɛɛre wo gunduŋaa kan. Ga kafigɛ tisilii, ce muu ce si ze tɛrileŋee, 12kɔnni pe di ba gbaga paa wii, pe sunŋ ba ɲa yi, pe di ba gbaga paa nduri, pe sunŋ ba la muu tasɛgɛ cɛn yi. Liri ba mɛ yi, pahi dɛrɛɛ ban Klɛɛ, wu di pe kapegi foone le pe la."13A pe se na: " Ye le tɛrelene nohe cɛɛn? Dii yahi ba ze ye di ce sanŋgi nohe cɛɛ? 14Nuŋine nuŋivooŋaa kayuune nduri. 15Tisili pii wa pe ba du kone ɲuŋoo tagee kayuunaa nuŋi ge. Pe ba li logo, sutaanniŋe di ban liri tɛne muu. Kayuune le nuŋi pee ge, na ba liri lɔ toro.16Tisili pii wa pere pe nuŋi faaŋe wo ɲiŋge ɲuŋoo. Pere pe wa pe ba kayuune logo, pe di zɔn li la liri tɛne muu na fundangee. 17Ndire yafiin sunŋ wa pe la yi, pe digi di zɔn li la na tɛne la jɛri ta. Liri nohi, kaawagaa ba ban, liri na tisilaa ba wu ɲaani kayuune kaa la, pe di do liri tɛne muu.18Tisili pii wa pere pe nuŋi wuure sohombee. Pere pe ba kayuune logo, 19ga koŋge wo keregi ce wa nafoŋe wo naŋmahire, na koŋge wo keregi laage di je pe funŋoo na sigee kayuune ɲuŋoo, lahi nagoo se yi. 20Li kɔkɔɔre la, tisili pii wa pere pe nuŋi ɲiŋge wojeŋge ɲuŋoo. Pere pe ba kayuune logo na li zɔn li la na nagoobi se; pii nagoo gbaɲjɛgɛ na kɛ kɛ, pii nagoo gbeyitaanri taanri, pii nagoo gbeyikaguro kaguro."21A Yesu pe se na: "Ta ye ba lambaŋe le sigɛɛ di wu le sagisuune nohi, tahi di wu le yasinnage nohi yɛ? Ye ba wu tahi yage ka ɲuŋoo. 22Ɲahaa, Kaane la muu a ŋmohi li ba ba jɛn yi, kaane la muu sunŋ wa ŋmohorokaa li ba ba voori tafagee wɛ. 23Na ɲiwegee ba ze we muu ge, wu logo."24A wu pe se: "Jii ye nduri ge, yaa ye yɛ kasyɛgi si ce la. Ɲahaa yage ye dagaa daanniŋe si ge, kire ke maa dagi ye mu taanna, fɔn la li tahi, 25Ɲahaa we funŋee yaga wa ge, wuraa si da di vara, we funŋe wu wa yaga baa ge, jɛri wu wa wuun ge, wuri jɛriŋe mu di si ba zɔ wu funŋe la."26A wu jo na: "Klɛ wo fanhafyɛ wa mahi jo faasiiŋe wa nuŋiduŋe nuŋi ɲiŋgee ge. 27Wu di ŋmuno ɲiziigee na yiree caŋgee. Nuŋine di zin na yiree wahi jɛn jo dii wɛ. 28Ɲiŋge di ba ki nagoobi kan kiin ki yee: ke ba noho san kaceŋge la, na ba sanŋe se, saŋe di ba daa lɛ sanŋe la. 29Saŋaa ba lɛ, liri tɛne muu wu di ɲakɔɔnge lɔ ɲahaa saankɔɔnnaa nɔ."30A wu jo na: "Na ɲahii wohi jɛn Klɛ wo fanhafyɛre pinnee, na tahi tɛrɛlene lisiin wohi jɛn jo di ti ɲahe jo e? 31Li wa ba mutaridiŋe bile ɲii. Lire le cɛrɛ bigi muu sohomoo. 32Ga li digi ba nuŋi, liri yiraa tɔɔn na fanha tɔ naŋgɔŋe tage yasere muu la, na gegbɔye yiige kɔnni sazyɛnhi ce cɛn caa ma caa ce wo siire saan ki ɲimbee."33Na le tɛrɛlene wo fiige woɲɛhiŋɛɛ wu ze ba dagaa yu na pee, na yaa na pe logogannee. 34Wu ze yu na pee tɛrɛleŋe baa wɛ. Ga waa ba sa ze wu yɛ, wu di ce pone nohe jo wu bile wo kalidembii.35Kiri caŋge yakoŋge, a wu li jo pee na: " Ye wo sɛ jiige la." 36A pe sunŋ yiri tisiire tanŋ a pere na Yesu pinnaa kari, ɲahaa Yezu ze kɔrɔge funŋoo na kɔ. Kɔriiye ya mu ze wa. 37A kafenaɲine wogboone la yiri, a lohe kuruye karaa yiree, lohe ji kɔrigee fɔn na zaa ki di kɔrige ɲi.38Ga Yezu wuri bile di ze kɔrige naŋge la na sinne na ɲuŋge tahi ɲudahiŋge ka ɲuŋoo na ŋmunoo. A pe wu ɲi na jo na: " Kaafoo, wo zaa wo ku, le ma cɔnri wɛ gɛ? 39Ba wa ɲi wɛ, na zɛlɛ kavunŋe la, na li jo lohee: "Ɲjɔge, ma di diin tandugoo." A kavunŋge yere, a tage pone muu pan ba ɲiŋe.40A wu pe se: "Ɲahi la ye zagi yɛ? Ta ye sanhi zii taa wɛ gɛ?" 41A pe gbagaa sa, na garaa li yu pe yee na:"Ndɔgɔ we funŋe wɛɛ? Lohe na kafyɛge mu wu juune nduri ya?"
1A liri nohi, pe ba nɔ Zenezarɛti wo mbariŋee, gbaŋe jiige la. 2A Yezu foori kɔrigee, a liri tɛne muu naaŋe wa foori wa fanyee na ba Yezu ciri. Jinnaŋe wa wu ze wuri naaŋe la.3Fanyee wuri naaŋe ze ji. Wa ze ja wu la na yereŋe yi. Tɔnrɔjɔriŋe mu ze jɛn wu yereŋe yi. 4Tooyo woɲɛhiyɛɛ pe ze ba tɔnrɔjɔriye tagaa wu pɔ, na sonhiye le wu tooye la, ga wu di jɔriye kon na sonhiye kyɛgi. Fanhe ze tisaa na cɛn wu yereŋe yi.5Siige na caŋa, wu ze ba se na ma fanye na ɲaŋge la, na tisaagi yiigi, na kidyeye tagaa wu yɛ gbɛlɛɛ. 6Ba wa tiin na Yezu ɲa taliigee wɛ, a wu tafɛre lɔ na sɛ Yezu tagee, na za ɲigure sin wu fɛrɛɛ.7A wu tibile ja, na jo na ɲahi fugbanŋe wo Klɛ jaŋe Yezu a zaa wuree yɛ? Na wuraa wu ɲjɛɛri Klɛ kaa la wu ba wuri ɲaana yi. 8Ɲahaa Yezu ze jinnaŋe se na wu foori naaŋee.9A Yezu wu yege na dii wu mbaga wɛɛ? A wu Yezu se na wuri mbaga ki wa ɲɛhiŋɛ, ɲahaa pe ze ɲɛhi. 10A pe Yezu gbagaa fɔɔn na wu ba pere nii yiige wuri mbariŋee wɛ.11Liri ze lyɛkurugbohe ka ta wa ɲaŋge ɲibage la ki liŋe saa na li. 12A jinnali Yezu fɔɔn na wu pere yahi pere di za je yiri lyɛyee. 13A Yezu kone kan pye, a pe foori naaŋee na sa je lyɛyee. A lyɛye tafɛre lɔ wa ɲaŋge la, na ba yi yɛ wa gbaŋe lohee na ku wa. Lyɛye ze kabohoo kaguro jan kɔ.14Le li ze se ge, a lyɛye nahivyebi sɛ na liree na sa baari kanhee na sitiinli tayee. 15A tisili woɲɛhimɛɛ fooraa sɛ pe sa li kaane wii. A pe sa nɔ Yezu tagee. Naaŋe la jinnali ze fyɛnhaa se ge, wu ɲahe ze to waa vanye le na tiin. A liri saare se pe la.16Le li ze se naaŋe la ge, liri na le li ze se lyɛye mu la ge, bii ɲii la ce ze se ge, a pere ce paari tisili pe ze sɛ wa ge. 17A pe Yezu ɲjɛɛri na wu foori pere wo mbariŋee.18Ba Yezu ze ji kɔrigee wɛ, naaŋee jinnali ze fyɛnhaa se ge a wuri Yezu ɲjɛɛri na wuraa si binne da se na wuun. 19Ga Yezu a sɔn liri la yi. A wu naaŋe se na wu tɛrɛɛ wu sɛ wu sigɛsiinbi tagee. Kanne la Klaa wu ɲiɲjaare se na le mu kɛ se wuun ge, wu sa cere paari pye. 20A naaŋe sunŋ kari. Kagbohi Yezu a se wuun ge, na za cere paari kanhiy kɛŋe wo mbariŋee. A liri tisili funŋ wakariŋa.21Ba Yezu a je kɔrigee na tɛraa gbaŋe jili na pan yi, a tisiire ba yere na wu kuulo gbaŋe ɲjɔge la. Wu ze yere gbaŋe ɲɔgaa. 22A Klɛ taɲjɛɛrige sigɛ ka wo ɲuŋufoo, wu mbaga ɲɛ Zayirusi sɛ Yezu tagee. Ba wa Yezu ɲa yi, na wu yɛ wa ɲiŋgaa wu tooyee. 23Na do wu la na ɲjɛɛri na yu na wuri poroŋaa takuye saa. Na wu ɲo wu yaa wu di za ceeye tahi wu la kɔnni wu pohi. 24A Yezu sunŋ yiri na gaaŋi na wuun. Tisiire ze ɲɛhi na tahi Yezu nohi fɔn na ti yɛ ŋmɛnɛŋi.25Liri ze ceeŋe wa mu ta wa tisiire sohomoo kadukoriye ɲɛ wu la yi yee kɛ na soon. 26Wu ze gbagaa kanhi wɛre zeŋe cee, ɲahaa wu ze sɛ wɛzii woɲɛhimɛɛ tagee. Wu ze wu ceyɛriye muu le wa, ga liri ze la ɲo wu la yi fɔn la byɛgɛ ji wu yambe ɲoo. 27Wu ze Yezu kaa logo. Liri la a wu ɲjaari tisiire sohomoo na sa nɔ Yezu la, na danŋa wu vadeŋge la kadugo.28Ɲahaa wu ze li yu wu funŋoo na wuri ba daa kpɔn Yezu vadeŋge bile yɛ la, wurahaa jooŋo. 29Ba wa kpɔn Yezu vadeŋge la yi, a wu sisanmbe woŋe yere. A wu li cɛn wu yɛ la na wuraa cooŋo.30A liri tɛnee muu Yezu li cɛn na fanhe kaa foori wuree, a wu tɛraa yere na ɲahe sahi tisiiree na yegiŋge se na ndɔgaa kpɔn wuri vadeŋge lɛɛ? 31A wu kalidembi wu se na wa tisiire ɲaa taa wu gbɛnhɛnɛ taye muu wu di yegiŋge si na ta ndɔgaa kpɔn wu lɛɛ? 32Ga a Yezu karaa wii wii wu yɛ tanŋ kɔnni we funŋe wa kpɔn wu la ge, wu wu funŋe ɲa.33Ceeŋe ze li cɛn le le se wu la ge. A wu saariwoŋe pan Yezu fɛrɛɛ wu muu jɛlɛɛ, na do ɲiŋgaa Yezu fɛrɛɛ na kaɲene muu jo wuun. 34A Yezu wu se na wu daaŋaa wu cooŋo. Na wu yambaa kɔ, wu yiri waa se ɲɛɲiŋe la.35Na Yezu yahi wu cere kayoŋgi yu, a tudunmbi pii yiri Klɛɲjɛɛrige sigɛ ɲuŋufooŋe gɛraa na nɔ, na wu se na wu poroŋaa ku. Na wu sanhi di si Kaafooŋe kanhi ɲahi la?36Ga ba Yezu a pe kayoŋgi logo yi, a wu Klɛɲjɛɛrige sigɛ ɲuŋufooŋe se na wu ba za yi, na wu taa yɛrɛ. 37Yezu a son wa yɛttii wu tahi wu nohi wɛ, fɔn Piyɛri, na Zaki, na Zan ye yɛrɛ. 38A pe kari na sa nɔ Klɛɲjɛɛrige sigɛ ɲuŋufooŋe gɛraa. A Yezu tisiire ta wa ti dinnaa mbari, na ziin na guuli.39Ba wa je sigɛɛ wɛ, a wu pe yege na ɲahi la pe zɔnlaa kaagi yɛ? Na ɲahi la pe guuli yɛ? Na sanŋaa ku wɛ, na wa ŋmunoo. 40A tisiire karaa Yezu laa woo. Ga a wu ti yiige kafigaa. A wu sanŋe nuŋe, na wu toŋe, na wu wo kalidembi taanriŋe pe ze na wuun ge, a wu pere pinne na wu yee a pe je sanŋe tagee.41A wu sanŋe cege co, na jo na talita kum. Liri wo nohe ɲɛ na wuraa jo ficɛɛne li yiri. 42A liri tɛne muu ficɛɛne yiri na ɲjaari. Yee kɛ na soon liri ficɛɛne ze. A liri pe funye wakariŋa. 43A wu li jo wahi pye na pe ba yafiin jo tisaa wɛ. Na pe se na pe yage ka kan sanŋe wu li.
1A Yezu yiri wa na sɛ wu wo kanhe la na wu kalidembii. 2A cadɛnge ba nɔ a wu sa tisiire kalaa Klɛ taɲjɛɛrige sigɛɛ. Tisiire ze ɲɛhi na wu kaliŋe nduri, a wu kaliŋe ti funŋ wa karaŋa a ti karaa yu na sɛn wa wuri kaliŋe wo fiige ta yɛ? Na sɛn wa kiri fungɔge wo fiige ta yɛ? Na kasyɛgɛ ce siin fiige ce jii wu zi mɛ yɛ? 3Na wa taa se Mariyama jaŋe menizeŋe, Zaki, na Zoze, na Zude, na Simɔ ye wo ɲahifooŋe yi gɛ? Na wu ceborofisaabi wa tiinnee na peree waa? A liri pe se pe pyembe tahi Yezu la yi.4A Yezu pe se na klɛkayodorogoŋe ba pyemɛ ta yi, kiri ki wa wu yɛ mbaga kanhe, na wu mbaga sigɛsiinbi. 5Wu ze cɛn kagboo se wa ki ɲɛ ceeye yɛ wa tahi tahi yamfyebi pii yɛ ɲuŋoo na pere cooŋo yi. 6Pe daabaaŋe ze lugi wu ɲuŋoo. A wu yiri wa na sɛ pe tanŋ kanhiye la na sa tisiire kalaa.7A wu ba wu kalidembi kɛ na soonŋe yiri na tun siin soon soon, na seŋe kan pye jinnali ɲuŋoo. 8A wu pe tun na pe se na pe ba yage ka muu lɔ di ze pe kusɛyaga yi, fɔn tibegee nigin nigin yɛ. Na pe ba yalige lɔ yi, pe ba kasaga lɔ yi, pe ba kazaa le pe yɛ kunnuŋi wɛ. 9Na ga pe tanhiye le tooye la pe sunŋ ba vadeye sonwoyo lɔ yi.10A wu li jo pye na pe ba digi sigɛ ge muu ge, pe tiin kiri sigɛɛ fɔn ba pahi ba voori kiri kanhee wɛ. 11Na kanhe ka ba ze ke pe nabɔre sɔ yi, na li se wojuune logoŋo, pe foori kiri kanhee. Pe di pe ɲidahi wo mgbabunmbe pɔ pɔ pe wo wa, liri di li sye kiri kanhe wo tisili la na pe bile wo kasaa li wa.12A pe foori na sa li yɛrɛgi na tisilaa yaa pe pe yɛ tage liige pe kapegi la. 13A pe jinnali woɲɛhimɛɛ nii yiige tisiiree, na sinmbe fara yamfyee woɲɛhimɛ la na pe cooŋo.14Fanhafooŋe Erɔdi ze liri logo, ɲahaa Yezu mbage ze foori. Pii ze yu na tisili miniŋivoo Zan wa ɲi foori kuubi sohomoo, na liri la seŋe wa wuun wu jii kakanhiŋgi si. 15Pii ze yu na Klɛ kayodorogoŋeEli wu wa, pii mu di yu na Klɛ kayodorogoŋe wa mu wu wa ba Klɛ kayodorogoli woziili ɲii.16Ga ba Erɔdi a ba li logo yi, a wu jo na Zan wo ɲuŋge wuraa kɔn ge, wuri wa ɲi. 17Ɲahaa Erɔdi ze Zan se paa co na pɔ na sa le kasoŋe la wu coon Filipu wo sɔ Erodiyadi gonŋe wo joŋe kunnuŋi wu la.18Ɲahaa Zan ze li jo Erɔdii na le sahi wu wu yɛ mbaga coonŋe wo sɔŋe kɔn wu cee wɛ. 19Ga Zan fugɔnhe ze Erodiyadi la; wu funŋ ɲɛ wu Zan gbo, ga wu ze si ja yi, 20ɲahaa Erɔdi ze zagi Zan la. Wu ze li cɛn na Zan ze tele na ɲɛ Klɛ wo tisa; liri la wu ze Zan sazonŋe gbagaa zigee. Zan kayoŋgi logoŋe ze ba Erɔdi funŋge pɛngi, ga ce logoŋe ze ba daan wuun.21A fanhafooŋe Erɔdi cazege wo yemahijirine caŋge, a wu liŋe sohi na wu kasikɔɔnbi ɲuŋfyebi, na wu fanhafegboobi, na Galile wo sɛngboobi muu yiri kiri cagbohe la. 22A Erodiyadi wo poroŋe bile ba je na kohore kohi pere tisili woyirili ɲahaniŋee. A wu kaa taan Erɔdi na wu tisili woyirili muu. A fanhafooŋe ficɛrɛŋe se na ya ge muu ba wu taan ge, wu ki ɲjɛɛri wuree, wuri di ki kan wuun.23A wu kaa na li jo ficɛrɛŋee na wu ba yage ge muu ɲjɛɛri wuree ge, wurahaa ki kan wuun; na ki mii ze mu wuri kene wo taage. 24A ficɛrɛŋe foori na wu nuŋe yege na ɲahi wuraa yaa wu ɲjɛɛri wuun yɛ? A wu nuŋe jo na tisili miniŋivoo Zan wo ɲuŋge. 25A liri tɛne muu wu tɛraa je kaa kaa fanhafooŋe tagee na wu ɲjɛɛri na wuraa zaa fanhafooŋe wu Zan wo ɲuŋge tahi yakpakpage ka ɲuŋoo wu kan wuree kiri tagee muu.26A liri fanhafooŋe zonŋe ndaaraa kaagi. Ga ba wu ze kaa wɛ, liri tisili woyirili wone la yi, le ficɛrɛŋe ze sa wuun ge, wu ze si jɛn li se liri sege yi. 27Liri la, sɔrɔsiibi pe ze fanhafooŋe sazonŋe sigee ge, a wu wuri wa nigin tun na wu sa Zan ban na ɲuŋgee. A sɔrɔsiŋe sɛ kasosigɛɛ na sa Zan ɲuŋge kɔn. 28A wu Zan ɲuŋge tahi yakpakpage ka ɲuŋoo na ba gan ficɛrɛŋee, a wuri mu sa ki kan wu wo nuŋee. 29Ba Zan kalidembaa liri kaane logo yi, a pe sa Zan wogune lɔ na sa leŋaa sinniŋe fanŋgee.30Wu wo kalidembi Yezu ze tun ge, pere ze tɛraa pan Yezu tagee. Keregi muu pe ze se ge , wuri na kaliŋe mu pe tagaa tisili kala ge, na cere muu paari wuun. 31A wu kalidembi se na pe sɛ tisiire baa tage kaa pe sa ŋmo wa pe tɛne la ta. Ɲahaa tisiire ze se na ma pe tagee fɔn na sa pe se liŋe wo tɛne mu ze daa wɛ. 32A liri la, pe je kɔrige ka funŋoo na gaaŋi tisilee baa tage kaa.33Ga sɛnɲɛhimɛɛ ze pe wogarili ɲa na pe cɛn. A tisiire yiri kanhiye muu la, na paa tooye la na sa pe ɲaha saanri kiri tagee. 34Ba Yezu na wu kalidembaa ba nɔ na tigi gbaŋe jiige la a wu tisiire ta wa yi, a tisiire ɲiɲjaare wu co, ɲahaa ti ze ba nahivoobaa yatooyo ɲii. A wu noho san na ti kalaa keree woɲɛhiŋɛɛ.35A caŋge ba gɔ, a wu kalidembi gbara wu la na wu se na tagee pe wa ge, sipooŋee pe wa, caŋge mu da kɔ. 36Na wu kone kan tisiiree kɔnni ti sɛ pe tanŋ kanhiye la ti sa liŋe sa ti sɔ.37A Yezu pe se na pere bile pe liŋe kan tisiire ti li. A pe Yezu se na ta perahaa ja pe sa deniyelee gbajɛrikɛ wo buruye sɔ pe ba gan tisiiree ya? 38A wu pe se na pe sa wii buruyu juu yi wa pye yɛ. A pe yegeŋge se na ta, na li jo wuun na bjuruyu kaguro na saa soon.39A wu tisiire muu se na ti tiin kuruyo kuruyo ɲjage wobirige ɲuŋoo. 40A ti tiin kuruyo kuruyo siin gbeyikaguro kaguro, na siin gbeyisoon na kɛ kɛ. 41A wu buruye kaguruŋe na saabi soonŋe lɔ, na ɲahe yirigaa le klaŋee na dubaŋe se, na buruye kon kon na kan wu kalidembi pe taala tisiire la. A pe saabi soonŋe mu taala tisiire pone la.42A pe pone li fɔn na tin. 43A pe burukɔnye na saabi kɔnye kuu na tagaa sagiŋaa kɛ na soon ɲi. 44Tisiire ti ze buruye ka ge, pe siin kabohoo kɛ na soon namaabi ze.45A liri tɛne muu, wu wu kalidembi se pe je kɔrigee paa se wu ɲahaa Bɛtisayida kanhaa gbaŋe jiige la wuri di kone kan tisiiree. 46Ba pe ze kari wɛ, a wu lugi ɲaŋge la wu sa Klɛ ɲjɛɛri. 47A siige wɔ na kɔrige ta liri tɛnee gbaŋe niŋgee Yezu yɛ di ɲɛ ɲaŋge la.48A wu li cɛn na wu kalidembi sɛmbe ze pɛn na kɔrigee, ɲahaa kavunŋge ze jiree pe la. A ɲikɔnge tɛnee wu yiraa ɲjaari lohe ɲuŋoo na se pe tagee na sa zaa da doroo pe tanŋ. 49Ga ba pe wu ɲa wu ɲjaari lohe ɲuŋoo wɛ, a pe pe yɛ ta na gboŋe wa wo jaa wu wa, na sunŋ karaa tisaagi yiigi, 50ɲahaa pe ze wu ɲa na za. A liri tɛne muu wu jo na pye, na pe se na pe pe zɔnli tara, na wuri wu wa, na pe ba zagi wɛ.51A wu je kɔrigee na pye, a kavunŋge yere. A liri pe funŋ wakariŋa. 52Ɲahaa pe ze buruy kaguruŋe wo kakanhine nohe cɛn yi, fɔn a la byɛgɛ je pe daabaaŋe ɲoo.53A pe gbaŋe jiili na sa nɔ Zenezarɛti wo mbariŋee na kɔrige yereŋe wa. 54Tɛnee pe foori kɔrigee ge, a liri tɛne muu tisiire Yezu ɲa na wu cɛn. 55A pe noho san na yiree mbariŋe taye muu na ma na yamfyebii pe yasinnaye ɲuŋoo wu tagee.56Wu ze wu ba nɔ tage ge muu ge, kansisiire laa, kangboho laa, mbariŋe laa, pe di yamfyebi yiigaa sinniŋe caange tafagee na wu ɲjɛɛri kɔnni pe ta pe tanŋa wu vadeŋge ɲjɔɔre la. Tisili bii muu pe ze ba da na tanŋa wu la ge, pe muu ze ba jooŋo.
1Farizili na saliyaŋe kalivyebi pii a yiri Zeruzalɛmuu na binne Yezu tanŋ.2A pe wu se na wu kalidembi pii wii pe liŋe li na cenohiyee, ɲahaa pe ze ceeye je yi na sahi na Farizili wo kalɛgii wɛ. 3Kaɲene la Farizili na Zuwifuli sanmbi ze jɛn liŋe li na pe pe ceeye gbagaa je yi, na yaa na pe tiibi wo kalɛgii wɛ. 4Na li ta pe mii dɛrɛɛ na yiri caange la mu, pahi zɔn di li pe ɲɛ wuli ban yi. Pe ba kalɛgi woɲɛhiŋɛɛ mu pɛlɛɛ, ba ciigi jeganne ɲii, na kodunnuye; na tɔnrisohi wo jeganne.5Liri le li se Farizili na saliyaŋe kaliveebaa Yezu yege na: "Ɲahi la ma kalidembaa wo tolɛye wo kalɛgi pɛlɛɛ wɛ? Ɲahi la pe ba liŋe li na cenohiyee yɛ?"6A Yezu pe ɲosɔ na: "Ye funyo soon soon fyebi." Ezayi a tudure mu kɛ jo pe kaane la ge, na ta yaa sa yi. A wu li sɛbɛ na Klɛ ze jo: "Bii tisilaa ne pɛlɛɛ na ɲoye yɛɛ, ga pe zɔnli tagaa lii ne la." 7Pe ne pɛlɛɛ yafiin ɲuŋoo wɛ, ɲahaa jii pe ba dagaa pe yɛ kalaa ge, cere wa tisiwerine wo saliyaŋe bile yɛ."8A Yezu li jo pee na pe Klɛ wo saliyaŋe yahi wa na tisili wo kalɛgi pɛlɛɛ. 9A wu nuŋaa li jo pee na: "Ye ɲaha ta na kɔ Klɛ wo saliyaŋe la na ye wo kalɛgi si." 10Musaa li jo na tisaŋe waa wu nuŋe na wu toŋe pɛlɛɛ, liri na tisaŋe muu wa wu toŋe walima wu nuŋe syɛhɛɛ ge, wuraan yaa wu gbo.11Ga yeraa ba li jo na tisaŋe ba li jo wu toŋee, walima wu nuŋee na yage wa yaa wu tagi wu wu tagi ge, na wuraa ki kan Kilɛɛ, 12yeraa ba li se wuri funŋahaa nuŋi wu toŋe walima wu nuŋe tagi na yafiin wɛ. 13Liri kanne la, kalɛgi yeraa ba dagaa ye yɛ kalaa ge, yeraa ba Klɛ Kayuune yahi ɲuŋbaa cere kunnuŋi. Ye ba cere wo fiige woɲɛhiŋɛɛ si.14Yezu a tisiire yiri nuŋge na li jo tiin na pe ɲiwegi gbagi pe pɛri, pe di wuri juune yaa pe logo pe tara. 15Tisaŋe ba yagaa yaga li ge, kiraa si je wu nohi wɛ, ga le le voori tisaŋe zɔnŋe la ge, liri le wu ndɔri. 16Ɲiwegi ba ze we muu wu nduri ge, wuri waa nduri.17Yesu a toro tisiire tanŋ na sa je sigɛɛ tɛne muu ge, a wu kalidembi wu yege liri kayuune nohe siin. 18A wu pe ɲosɔ na: " Yere mu wa fungɔngɔ tisilee gɛ? Yeraa li cɛn na tisaŋe ba yagaa yaga leni wu ɲjɔgee ge, na kiraa jɛn tisa nohi wa gɛ? 19Ɲahaa kiraa ji tisaŋe zɔnŋee wɛ, ga wu lɛgee ke ba je, liri kadugo la wu di zɛ buuree waa?" Liri kanne la Yezu a li sye wu kayuune funŋoo na yaliye pone muu a jɛn da li.20A wu nuŋaa li jo pee: "Yɛriye ye voori tisaŋe zɔnŋee ge, yire ye ba wu ndɔri. 21Fugɔnpeyaa voori tisaŋe zɔnŋee, na fara kanohiye, na nagaare, na tisigbuune, 22na kakuure, na ɲɛgboone, na beŋe, na naŋmahire, na mɛkagire, na kaanmbe, na ɲɛpiinne, na syɛhi, na yaafɔɔre, na ɲuŋbaaree. 23Kapegi muu ce ba voori tisaŋe zɔnŋee na wu ndɔri.24Liri kadugo, a Yezu foori Zuwifuli wo mbariŋee na kari Tiiri na Sidɔn wo mbariŋee. A wu sa digi tisaŋe wa gɛrɛ la. Wu ze zaa tisaŋe wa muu wu li cɛn na wuri wa kiri sigɛɛ wɛ. Ga a tisili ba li cɛn. 25Ceeŋe wa ze wa, jinnaŋe ɲɛ wu poroŋe la. A wu Yezu kaa logo yɛ, na gari na sa ɲigure sin Yezu fɛrɛɛ. 26Wuri ceeŋe sunŋ ze Zuwifu wɛ. Siiri kabanduge wo kene laa wu ze se, liri mbaga ɲɛ Fenisi. A wuri ceeŋe Yezu ɲjɛɛri na wu jinnaŋe nii wu yiige wuri poroŋee.27A Yezu wu se na: "Ndɔgɔsiire yahi tiri di li ban, ɲahaa le yaa pe ndɔglɔsiire wo liŋe lɔ pe wa pɔɔnbii wɛ." 28A wu Yezu ɲosɔ na: "Kaafoo, kaɲene liri wa, ga na ndɔgɔsiire yahi liŋe ɲuŋoo, liŋe ɲɛhire te ba woni ge, pɔɔnbaa ba tiri li."29Liri tɛnee, Yezu a li jo na wu kayuune ɲuŋ tanŋ, jinnaŋaa foori na kɔ wu poroŋee. Na wu tɛrɛɛ waa se wu gɛrɛɛ. 30A Ceeŋe tɛraa kari wu gɛraa. A wu sa sanŋe wozinniŋe ta yasinnaye ɲuŋoo. Jinnaŋe ze foori wuun na kɔ.31Yezu a yiri wuri mbariŋee na sa doroo Sidɔn na gaaŋi Galile gbaŋe sahimbee, na nɔ kanhiye kɛŋe wo mbaiŋee. 32A tisili pii naaŋe wa lɔ sɛ wu tagee. Wu ze nduri wɛ, wu sunŋ ze jɛn gbaga jo yi. Na Yezu ɲjɛɛri wu ceeye tanŋa wu la kɔnni wu cooŋo.33A Yezu foori na wuun pe yɛ tagaa. Na za kabyɛhi le wu ɲiwegii, na ɲilohe tanŋa wu ɲiridaanne la. 34A wu ɲahe ndari fugbanŋee na ŋmɔgaŋge ka gbagaa fɔ na li jo pe wo fiigee na: " Efata" liri nohe ɲɛ na "ma mbugi". 35A liri tɛne ponee naaŋe ɲiwegi mbugi, a wu ɲjiridaanne wo pɔɔre mu sanhi, a wu ja na yalaa yu.36A Yezu li jo wahi pee na pe ba li jo tisaŋe wa muu wɛ. Ga ba wu ze pe ɲaha kɔɔn li joŋaa wɛ, pe mu da ɲaha tanhi na li paari tisili. 37Tisili ze ndaara kabako fɔn pe yu na keregi muu wa zi ge, cere pone muu a ndaraa ɲo! Fɔn wu ɲuduuli ɲiwegi mburi na jojobaali se pe yu ya!
1Yiri siiyaa tisiire ze nuŋaa sɛ na ɲɛhi, yafiin sunŋ ze ti li wɛ. A Yezu wu kalidembi yiri na li jo pee na: " 2tisiire ɲiɲjaare ne la, ɲahaa pe wa na nee ki cadaanri woge ke ge niɲaa, yaga sunŋ wa pee pe li wɛ. 3Ne ba kone kan pee, kuugiwolii, pe fanhaa si za gɔ konaa, ɲahaa pii wo tayiriyaa lii." 4A wu kalidembi wu se na: "Sɛn woro mu a si je we sipooŋe funŋoo wo di liŋe ta wu cɛn wu de tisiire pone tin yɛ?"5A Yezu pe yege na: "buruyi juu yi wa woo yɛ?" A pe wu se na buruy gbarisoon. 6A Yezu li jo tisiiree na ti tiin ɲiŋge la. A wu buruye gbarisoonŋe lɔ, na wu toŋe Klɛ saari na fanhe sa wuun, liri kadugo, a wu yi kyɛgi kyɛgi na kan wu kali kɔnni pe yi taala tisiire la. A pe sunŋ yi taala.7Sabigi jɛri mu ze pee. A Yezu sunŋ ce lɔ na Klɛ saari na fanhe sa, na ce kan wu kalidembii na pe ce mu taala tisiire la. 8A tisiire sunŋ liŋe li fɔn na tin. A kalidembi liŋe sanmiŋe wa wu yaa na tagaa danyi gbarisoon ɲi. 9Tisiire ti ze liŋe li ge, pe ze nɔ siin kabohoo kɛ la. Liri nohaa, a Yezu kone kan tisiiree. 10Liri tɛne muu, a Yezu na wu kalidembi je kɔrigee na kari Dalimata wo mbariŋee.11Farizili pii a sɛ Yezu tagee na ɲoyegiree. Pe ze zaa pe wu nohe jo, na li sɛlɛɛ wu la na wu kasyene la se le mu le yiri Klaŋee ge. 12A Yezu ŋmogaŋge fɔ na fanhaa, na jo: "Ɲahi woro la niɲaa tisilaa yu ne wu kasyene la see? Kaɲene la ne si li jo yeree na kasyene la muu figaa si nuŋ ze di zye ye la yi." 13Liri kadugo, a Yezu toro pe tanŋ na sa je kɔrigee nuŋge na kari gbaŋe kadugo.14Yezu kalidembi funŋge ze wɔ na buruye lɔ. Yafiin ze pee kɔrige funŋoo ki ɲɛ burukanŋ nigin kanne yɛ yi. 15A Yezu wu kalidembi yɛri na: " Ye ye yɛ kasyɛgi Farizili na Erɔdi wo sizɛnhire buruye la.16A kalidembi li jo pe yee na: "Ba buruyo wa yi wa woroo wɛ, liri le Yezu se wu le kayuune yu mɛ." 17A Yezu sunŋ pe kayuune wojuune logo na pe yege na:"Ɲahi la ye li yu ye yee na ba buruy wa yi wa yee wɛ, na liri le ne se ne le kayuune yu mɛɛ? Yeraa sanhi fungɔngɔ ta yɛ? Yere siziinmbe sanhaa cɛrɛ gɛ?18Ɲjiigi wa yee ye sunŋaa ɲaa wɛ. Ɲiwegi wa yee ye sunŋaa nduri wɛ. 19Ne buruye kaguruŋe kyɛgi kyɛgi na kan namaa kabohoo kɛ na soon na kɛŋee tɛne muu ge, yere funŋgaa wɔ liri laa? Sagiŋaa juu ye ɲi na na yi sanyee yɛ?" A pe wu ɲosɔ na: "sagiŋaa kɛ na soon."20A Yezu nuŋaa wu kalidembi yege na: " Ne buruye gbarisoonŋe taala tisile kabohoo kɛŋe la tɛne muu ge, sagiŋaa juu ye ɲi na yi sanyee yɛ?" A kalidembi wu ɲosɔ na:"Sagiŋaa gbarisoon." 21A Yezu li jo pee na: "Na sa nɔ nimbɛrɛge la yeraa sanhi jɛn fugɔnye ta yɛ?"22Yezu na wu kalidembi kari Bɛtisayida kanhe la. A tisli pii sɛ Yezu tagee na siiŋe waa. A pe Yezu ɲjɛɛri na wu ɲo wu yaa wu di gbon wuri siinŋe la wu wu cooŋo. 23A Yezu sunŋ wu co cege la, na voori na wuun kanhe kadugo. Liri nohi, a wu ɲilohe fara siinŋe ɲjiigi la, na ceeye tahi wu la na wu yege na: "Mu yage ka ɲaa ya?"24A siinŋe sunŋ ɲjiigi mbugi, na wu se: " Ne nahi tisili pii ɲaa, pe nahi ba siye ɲii yi ɲjaari." 25A Yezu sunŋ nuŋaa ceeye tanŋa wu ɲjiigi la. Liri kadugo, a naaŋe ɲjiigi mbugi na sunŋ karaa yɛriye pone ɲaa na ɲo. 26Liri tɛnee a Yezu li jo naaŋee na: "Tele maa se ma gɛraa, ma ba ɲjagi je di doro le kayiine bile muu wɛ."27A Yezu na wu kalidembi kari Filipu Sezaare wo kanhiye la. Na pe yahi konaa, a Yezu sunŋ wu kalidembi yege na: "Tisiira li yu na ndɔgɔ ne Yezu wɛɛ?" 28A pe wu ɲosɔ na: "Tisili pii a yu na mu wu Zan wu ze ba tisili miniŋi lohee ge." Pii jo: "Eli ma wa." Pii mu a jo: " Klɛ tudunmuŋe wa ma wa."29A Yezu pe yege nuŋge na: "Yere do? Yere wo fungɔnge la ndɔgɔ ne wa ɛ?" A Piyɛri wu ɲosɔ na: "Klɛ wo tisaŋe wowuuŋe." 30Liri la, a Yezu li jo wahi pye na pe ba liri jo tisaŋe wa muu fiigee wɛ.31Liri nohaa, a Yezu noho san na wu kalidembi kalaa. A wu li jo pee na: "Ziin wa li la yi, tisaŋe Jaŋaa si kanhimbe muu na pi fiige se. Ndɔgɔlyebi, na sɛriwuuli ɲuŋfyebi na Klɛ kayuune mɛtirili di ba li se wu la, pe di ba wu gbo. Ga cabile taanriwonee wu guŋe nohaa, wa si ba ɲi diin ɲii la." 32A Yezu liri kayuune jo pee na fiinŋe. Liri la a Piyɛri wu co sɛ kabanduge la, na noho san na diri wu la.33Ga a Yezu ɲahe karaŋa na kalidembi sanmbi wii, na Piyɛri se na: "Ma sutaanni jaŋe, toro ne tanŋ. Ɲahaa mu wo fugɔnge na Klɛ woge wa nigin wɛ. Mu ma yɛ funŋ kɔɔn ba Adama wo nagoobi sanmbi ɲii." 34Liri nohi, a Yezu sunŋ wu kalidembi na tisiire yiri na pe se na: "We muu wa zaa wu tahi ne nohi ge, wu funŋe ba ɲjagi da funŋ kɔɔn wu yɛ bile wo tɔɔnŋe daŋe kanne ya la yi. Wu wu korikori tinne tugo waa ɲjaari ne nohi.35Ɲahaa, tisa tisa wa zaa wu wu munaane pohi ge, wuri funŋaa maa li se li piin. Ga tisaŋe we muu wa wu munaane wa ne wonaa ge, wuri funŋaa si ba li ɲa nuŋge. 36Ɲahi lahi ɲo tisa la wu koŋgeyɛriye pone ta, na bɔɔn ma munaanee yɛ? 37Ɲahi tisaa si jɛn gan Klɛɛ kiri yage ki munaane pɛrimbe kɔ yɛ?38Ɲiɲaa wo tisilaa li se Klɛ la na kapegi si. Tisaŋe we muu wa siige pere ɲaha niŋee na ne kaanee ge, tisaŋe Jaŋe muu a si ba ziige di jo wuri funŋe mu wa wuri wo kanoho tisa yi."
1A Yesu pe se na: " Nahi li jo yee kaɲene la, pii wa yere sohombee pe sa gu wɛ, fɔn pe ba Klɛ wo fanhafyɛre ɲa ti ma na fanhee." 2Siiye gbaari kadugo, a Yesu Piyɛri, na Zaki, na Zan yiri na sɛ ɲaŋge ka wo fugban. A wu ɲɛɲaane sa gari pe ɲii la. 3Wu vanye pan ba viinŋe na ɲi ɲi. Tisa ze si jɛn vanya je di viinŋɛ mu wɛ.4A Eli na Musa foori na noho san na yu na Yesuu. 5Liri wonaa, a Piyɛri Yesu se na:" ɲuŋfoo, le ɲo woro pe tiin nahimɛ. Wo yahi wo di voyo taanri yaa, mu nigin, Musa nigin, Eli mu nigin." 6( Pe ze ndaara sa, Piyɛri ze cɛn jo ɲahi woro wa sa jo yi).7A fange ka sigee pe ɲuŋoo. A liri tɛnee juune la foori fangee na: "Nde jaŋe wa taan nee ge, wuri wu wa we, yaa nduri wu ɲo la." 8A pe wii mahi, pe tisaŋe watii ɲa yi, fɔn Yesu yɛ.9Ba pe diri ɲaŋge la yi, a Yesu li jo wahi pee le pe ɲa ɲaŋge la ge, pe ba li jo wa muu wɛ, fɔn tisaŋe Jaŋaa ba gu na ɲi. 10A pe liri kayuune yahi pe yɛ funŋoo, na garaa pe yɛ yegee na na ku na ɲi wa, liri wo nohe wa dii yɛ?11A pe Yesu yege na: " Ɲahi la sɛbɛreseveebaa yu na Eli a yaa wu ba dɛɛrɛ wu pan ban yɛ?" A 12wu pe ɲosɔ na: "Eli ze yaa wu pan ban wu ba keregi muu gbegee ce tagire la. Ga ɲahi la le sɛbɛ na Tisaŋe Jaŋaa yaa wu ɲaana, pe di ba wu co ba sɛnkooŋo ɲii yɛ? 13Ga nahi li jo yee na Eli a pan kɔ, a pe pe mudaanmbe se wu la mahi jo kanne la le sɛbɛ na wu mbagee ge."14Tɛnee pe tɛraa pan wu nohotahili sanmbi tagee ge, a pe tisiire ta wa, sɛbɛre seveebi ɲɛ na pye nakaare la. 15Ba tisiiraa Yesu ɲa yi, na gbara wu la na wu saari. 16A wu wu nohotahili yege na nakaara tisiin la pe wa na bii yɛ?17A wa tiin wa tisiire sohomoo na jo: "Ɲuŋfoo! Ne ne pan na na jaŋee ma tagee, bobo wu wa. 18Jinnaŋaa ba wu saan, wu di ɲilohojafugɛ yiigi, na ganhi kuri, na ba ziili. A ne ma nohotahili se na pe wu cooŋo, ga pe ja yi. 19A wu pe ɲosɔ na: " Yere niɲaa tisiire, ye daa kaa la yi, fɔn tɛrɛ li siin ne sa diin na yee, di ye keregi ku na yee yɛ? Pan na ma jaŋee."20A pe pan na sanŋee. Sanŋe wonɔmuŋe Yesu tagee, a wu yiraa jɛlɛɛ, na do ɲiŋge la, ɲilohe di voori wu ɲjɔgee. 21A Yesu tofooŋe yege na fɔn tɛrɛ lisiin sanŋe ze ya ɛ? A wu jo na wu sanhi ɲɛ nagɔrɔ. 22Wu ze ba wu saan lohee na ndagee, kɔnni wu wu gbo. Ma ba ze sa ja kaa se, wo ɲiɲjaare se, ma di wo tagi."23A yesu jo: "Ma ba sa ja wa? Ma ba daa, keregi muu ce si jɛn ze maa." 24Liri tɛne muu, a sanŋe toŋe jo ne taa li la, ne sɔ na daabaare la." 25Ba Yesu a tisiire ɲa taa pan na ba ɲɛhi wɛ, a wu sɛlɛ jinnaŋe la na jo: "Mu jinna boboŋe, na ɲidunnuŋe, foori we sanŋee, ma sunŋ ba nuŋ je wuun wuu wɛ."26A jinnaŋe tibile yiige, na ɲahari na voori wuun. A sanŋe to tiin ɲiŋge la fɔn tisili ɲu na: "wa ku." 27Ga a Yesu wu co cege na yirige, a sanŋe sunŋ yiraa yere.28Ba Yesu a sa je sigɛ yi, a wu nohotahili wu yege na: " Na ɲahi la pere sunŋaa ja na we jinnaŋe nii yiige sanŋee wɛ?" 29A wu pe ɲosɔ na: "Ɲjɛɛrige ke ba we jinnaŋe wo fiige nɛnee."30A pe yiri kiri tagee na sa doro Galilee. Wu ze zaa tisiire ti pe taga cɛn yi, 31ɲahaa wu nohotahili wu ze galaa. A wu li jo pee na:"Tisaŋe Jaŋe si ba le tisili cee, pere di wu gbo. Paa ba wu gbo, cadaanri woge caŋge, wu di ɲi wu foori kuŋee." 32Ga pe ze liri kayuune tasɛge cɛn yi, pe di ze zagi pe wu yege.33A pe sa nɔ Kapɛrinamuu. Ba wa je sigɛɛ wɛ wu nohotahili yege: " Na ɲahi wo nakaara pe ze zi koraa yɛ? 34Ga a pe cirige, ɲahaa pe ze yu kone la na ndɔgɔ wu wa pe muu ɲahaa yɛ? 35A wu tiin na pe siin kɛ na soonŋe yiraa wa pe yaa, na pe se na: "Tisa, tisa wa ɲahafyɛre saa ge, wa yaa wu tiin pe muu kadugo, wu da baare si pe muu."36A wu sanŋe wa co na pan pe yɛ niŋgee. A wu wu lɔ co, na jo na: 37"We muu ba we sanŋe wo fiiŋe sɔ ne mbage la ge, ne wu funŋaa sɔ, wa sunŋ ba ne sɔ, wa ne yɛ sɔ yi, ga na ne tunvooŋe mu wa sɔ."38A Zan wu se na: "Ɲuŋfoo, woraa wa ɲa wu jinnali nɛnɛɛ mu mbaga la, a woro wu ɲaha kɔn." 39Ga a Yesu: " Ye ba wu ɲaha kɔn yi, ɲahaa wa muu a sa ja baare se na mbagee di dɛrɛɛ ba ne mɛpɛnhiŋge yiri wɛ.40Tisa tisa wa taan na woroo ge, wuri funŋe wa na woo. 41Tisa tisa wa lohe kan yere waa, ɲahaa ye wa ne Kirista woloo ge, nahi li jo yee kaɲene la na wa si ba wu tɔnnɔŋe ta.42Tisa tisa ba we sanŋe wa ɲaha kɔn ne la ge, le pɔrɔ kivyeɲge ka ki pɔ wuri funŋe yasigee na wu wa gbaŋe lohee. 43Ma cege ba ma le kapiinee, ki kɔn. 44Ma cege niginfooŋe wu je siŋe wogɔbaaŋe tagee, liraa pɔrɔ ma se na ceeye soonŋe ma di za je ndage wovugibaagee.45Ma tɔɔge ba ma le kapiinee, ki kɔn. 46Ɲahaa le pɔrɔ ma tɔɔgɔ niginfooŋe wu je siŋe wogɔbaaŋee, liri na ma se na tooye soonŋee ma di za wa ndagee.47Ma ɲiine ba le kapiinee, li wuu ma wa. Ɲahaa ma ɲii nigin fooŋe wiu se Klɛ fugbanfyɛree, liraa pɔrɔ ma ɲiisoon fooŋe jeŋe la ndagee. 48Kiri tage wo fyɛnraa guu wɛ, ndage mu sunŋaa vuri wa yi.49Ɲahaa tisiire muu ponaa baa kɔrɔbɔ na ndagee. 50Soombe wa yaceŋe, ga pi titaanmbe ba gɔ, dii pahi jɛn nuŋ piri titaanmbe le piin yɛ? Ye taan na ye yee, liri na ɲɛɲiŋge ki se ye sohomoo.
1A Yezu yiri na sɛ Zude mahimbee Zurudɛn gbaŋe ɲjɔgaa. A tisiire pan wu tagee. Wu di pe kalaa ba wa si tye li si wɛ. 2A Farizyɛnli mu pan di ba wu ɲjɔge wuu. Na wu yege le sahi naaŋe wu wu sɔŋe yahi ya? 3A wu jo liri lisiin Musaa jo yee yɛ? 4A pe jo Musaa jo naaŋe wu ceeŋe yahiŋe ta wu di daa wu wu yahi.5A Yesu jo yere zɔnye wahiŋe la Musaa liri jo. 6Liri ba mɛ yi, naaŋe na ceeŋe Klaa yaa woziine la.7Liri le li se naaŋaa ba lahi wu toŋe na wu nuŋe la, na pɔ wu sɔŋe la. 8Pere siinsoonŋe di wa pe yaa na se nigin. 9Liri la; bii Klaa wa pe yaa ge, tisa ba pere cɛnri wɛ.10Ba wa ba ze sigɛɛ wɛ, a wu nohotahili wu yege liri la. 11A wu pe se wa ba wu sɔŋe yahi na watii lɔ, kakuure wa zi na wuree. 12Ceeŋe wa mu ba wu naaŋe yahi, na watii lɔ, kakuure wuri mu a zi na wuun.13Lira tisili di ma na pe nagoobii wu di gboon pe la. Wu nohotahili di pe ɲaha kɔɔn. 14A Yesu pe ɲa liraa, a wu zɔnŋe ndaaraa yiri. A wu jo ye nagɔsisiigi yahi ce da ma ne tagee. Ye ba pe ɲaha kɔɔn wɛ. Bii pe pe yɛ se ba pe ɲii ge, pere pe Klɛ wo fanhafɛɛre ta.15Kaɲenaa wuraa sa li jo pye, wa ba wa Klɛ wo fanfɛɛre sa ba nagɔrɔ ɲii wɛ, wa sa tajege ta yi. 16A wu nagoobi co ceeyee na Klɛ ɲjɛi pee.17Ba wa ba kule kone lɔ yi, a naaŋe wa paa sɛ wu tagee, na ɲigure sin wu ɲahaa na wu yege: " fanhafoo wojeme. Ɲahi ne sa ze di bohiŋe wogɔbaaŋe ta yɛ? 18A Yesu jo: " Ɲahi la mu ne se wojemee? Wa muu a ɲo yi, fɔn Klɛ yɛ nigin. 19Mu sariyaŋe cɛn. Ma ba wa gbo yi, ma ba kakuuro se yi, ma ba nagaara yuu wɛ, ma ba kafire tahi wa ɲuŋoo wɛ, ma ba wa woro li wɛ, ta ma toŋe na ma nuŋe pɛlɛɛ.20A naaŋe jo: " Fanhafoo, ne jii se ne ɲɛ cɛrɛ. 21A Yesu wu wii, a wu kaa taan wuun. A wu wu se nigin le ma fun. Ma yɛriye muu pɛrɛ ma kan kanhimfyebii. Ma di sa nafoŋe wogbɔŋe ta Klɛ tagee. ma di ba dahi ne nohi. 22A wu zɔnŋe ndaaraa kaagi liri kayuune wonaa. A wu toro, ceraa biga, wu nafoŋe ze ndaaraa ɲɛhi.23Yesu wu yɛ tanŋ wii, na li jo wu nohotahilii na le wahi nafofooŋe wu Klɛ fanhafɛɛre ta. 24Liri kayuune ze lugi wu nohotahili ɲuŋoo. A Yesu tɛrɛɛ li jo pye: "Nagoo,dii le wahi wa wu je Klɛ fanhafɛɛre yɛ? 25Ɲohimaŋge jembaa taan musadeŋe wiinee na toro nafofooŋe wu je Klɛ fanharee."26A li ndaaraa pɛlɛ pe ɲii la. A pe tɛrɛɛ pe yɛ yegee ndɔgaa sa jɛn wu yɛ ɲuŋge wuu yɛ? A 27Yesu pe wii na jo: "Tisaŋee le wahi, le wahi Klɛɛ wɛ." 28A Piyɛri yiri na li jo wuun: " Wii mɛ, woraa li se ce muu la na tahi mu nohi."29A Yesu jo, kaɲene li wa wuraa sa li jo pye we muu wu wa wa wu ceboroge , na wu nagoobi, na wu toŋe, na wu nuŋe, na wu ɲiŋge yahi ne wonaa na ne kayuunee ge, 30wuri funŋaa sa yiri gbeyikaguro ta koŋge la. Na siinye, na nagoobi, na ceboroge, na niibi, na tiibii, na ɲiŋge, wu di ɲaage ta wu di ba sa bohiŋe wogɔbaaŋe mu ta. 31Sɛnɲɛhimɛɛ wa ɲahi la, pe di ba ze kadugowoli. Kaduguwoli di ba ze ɲahawoli.32Na pe yahi pe se Zeruzalɛmuu, Yesu ze wu nohotahili ɲahi la. A wu nohotahili funye pɛn. Saare ze pe la. A Yesu sɛ na kɛ na soonŋee. A pe sa nɔ, le lo sa wu ta ge, a wu liri jo pye. 33A wu pe se: "Wo se Zeruzalɛmuu, tisaŋe Jaŋaa sa je sariyewuuvyebi na sariyaŋe ɲuŋfyebi cee. Pe sa dahi wu ɲuŋoo di jo na wa yaa na wu gbo. Pere di wu kan Klɛcɛnbaalii. 34Pe di wu laawuu, na ɲilohe tugoo wa wu la, na wu kpɔn na tirabaannee, na wu gbo. Siiye taanri caŋge, wu di yiri."35Zebede nagoobi Yakuba na Zan sɛ Yezu tagee na jo:"Wo ɲuŋfoo, le woraa sa ɲjɛɛri maa ge, ma di li se woo." 36A Yesu jo: "Liri lisiin yeraa zaa ne wu se yee yɛ?" 37A pe jo: "Woraa zaa wa di diin ma suliceŋaa, wa di diin kamɛne la ma fanhafɛɛre funŋoo."38A Yesu jo: " Le ye zaa ge, ye li cɛn yi. Yeraa sa jɛn gba ne kanhimbe cɛnee wɛ. Yeraa sa jɛn ne wo batɛmuŋe ku ye yee wɛ." 39A pe jo: "Woraa sa ja." A Yesu jo: " Ye sa ja di gba ne kanhimbe cɛnee, di ne batɛmuŋe lɔ. 40Le li wa wa wu tiin ne suliceŋe, wa di diin ne kamɛŋaa ge, liri wa ne wa li kaan wɛ. Fɔn bii mbagaa le yahi ge."41Ba kɛŋaa liri logo, a pe zɔnli yiri na Yakuba na Zan. 42A Yezu pe yiri wu yɛ tagee na li jo pee: " Ye li cɛn koŋge ɲuŋfyebaa ba ɲuŋfɛɛ si tisili ɲuŋoo. Seŋe fyebi di fanhe sɛlɛɛ pe la. Le ɲo li se mu yeree wɛ. We ba zaa wu ba ze ɲuŋfoo ge, wuri wu se kadugufoo.43Le ɲo li se mu yeree wɛ. We ba zaa wu ba ze ɲuŋfoo ge, wuri wu se kadugufoo. 44We wu ba zaa wu se ɲahigbaage la ge, wuri wu se pe muu wo buluŋe. 45Ɲahi la, tisaŋe Jaŋaa pan pe ba wu pɛlɛɛ wɛ, wa pan di ba kaceŋgi si, di wu munaane kan sɛnɲɛhimɛɛ pɛrɛɛ."46Ba wa ba nɔ Zerikoo wɛ, wu wovooriŋe na wu nohotahili na tisiire wɛ, Timu jaŋe Bartime ze tiin kone ɲjɔgaa na ɲjɛɛrige si. 47Ba wa li logo Nazarɛtisiin Yezu wa doroo wɛ, a wu yiri na zɛlɛ: "Yesu, Dawuda Jaŋe, na ɲiɲjaare se." 48Sɛnɲɛhirɛ ze wu ɲahakɔɔn na wu cirige. A wu ndaaraa sɛlɛ toro woziine tanŋ: "Yesu Dawuda Jaŋe, ɑ ɲiɲjaare se."49A Yesu yere na pe wu yiri. A pe wu yiri na wu si na wu yiri na wu ba cere biga yi, na wa wu yiri. 50A wu fadedɔɔnge lahaa wa kabanduge la, na sɛ Yezu tagee.51A Yesu wu se: "Ɲahi mu zaa ne wu se maa yɛ?" A wu jo: "ɲuŋfoo, ne zaa ma ne ɲɛɛgi mbugi." 52A Yesu jo: "Ta se, ma daaŋaa ma cooŋo." Liri tɛne muu, a wu yiri na ɲjaari, na dahi wu nohi konee.
1A pe sa dɛrɛŋɛ Zeruzalɛmu la. A pe nɔ Olivisiire ɲaŋge la Bɛtifaze na Betani ɲjɔge la. A Yezu wu kalidembi siin soon tun 2na pe se na kanhe ki wa pe ɲahaa ge, pe sɛ kiri la. Na pe ba za nɔ wa, pe si jofanzige ka ta wa tapɔgee, ge mu ki wa tisa sanhi lugi ki ɲuŋoo wɛ ge. Na pe ki sanhi pe ba gan wuree. 3Na wa ba pe yege na ɲahi la pe liri si yɛ, pe wu funŋe se na Kaafooŋe makooŋe wa ki la. Na wa si ba ki yahi ki tɛrɛɛ ki ba pe ta wa nimbɛrɛ muu.4A pe sa nɔ na jofanzige ta tapɔgee koɲoone la la na ɲahi sahi kogboonee. A pe ki sanhi. 5Tisili pii ze wa, a pere pe yege na ɲahi la pe jofanzige sanri yɛ? 6Kanne la Yezu ze li jo pee ge, a pe li jo mu pere tisilii. A pe pe yahi paa ki sanhi.7A kalidembi soonŋe sɛ na jofanzigee na sa gan Yezuu, na pe wo vadegbɔye na tahi ki kaduge ɲuŋoo kɔnni Yezu wu lugi wu tiin yi ɲuŋoo. 8A sɛɲɛhimɛɛ pe wo vadegbɔye pii pii konee, a pii mu sigiwɛre kyɛgi kyɛgi na ba bii bii konee. 9Bii pe ze ɲjaari Yezu ɲahaa, na bii pe ze wu kadugo ge, pe muu ze yu na Ozanna! Na we funŋe wa ma Kaafooŋe mbaga la ge, pyembe paa dari wu la. 10Na pere Sefelɛge Dawuda wo fanhafyɛre te ma ge, fanhe ki se tiin. Na pyembe pi se fugbanŋe taliiyee.11A Yezu ba sa je Zeruzalɛmuu, na zɛ Klɛsingboohee na sa ki saanri. Liri ze caŋge ta kaa kɔ. A wu fooraa kari Betanii na wu kalidembi kɛ na soonŋee. 12A ki ɲjigakimbugire ɲisɔɔge la wu ba yiri Betanii na ma, a kuuge ba wu ta.13A wu tiin tatɔɔngɔɔ na ɲitorozige ka ɲa kaa wɛre tɔ. A wu waa sɛ ki tagee na wu yɛ se na wahi za jɛn nagoo ta ki la. Ga wa sa yaga ta yi fɔn wɛre yɛ. Ɲahaa li ze ɲitoroŋge nagoobi tɛrɛsiine yi. 14A wu ɲitorozige se na tisahaa zii nuŋi kiri wo sa ta di wɛ. A wu kalidembi liri kayuune logo.15A pe sa nɔ Zeruzalɛmuu, a Yezu sɛ Klɛsingbohe kadaaŋgee na noho san na yapɛrɛpɛrɛli na soosoobi nɛnɛɛ na yiigi. A wu kazaagi faavyebi na ɲjeribaye pɛrɛvyebi wo tabalili na pe yatyɛnye lɔ na wa. 16Wa nuŋaa tisa yahi waa je na yapɛrɛgɛɛ Klɛsingbohe kadaaŋgee wɛ.17A wu noho san na pe kalaa na ta sɛbɛ na pe si ba wuri sigɛ mbaga yiri na fiiye muu wo Klɛ taɲjɛɛrige sigɛ yi? Na ga bii di nahi ki karaŋa yahi nagaala wege. 18Le Yezu ze jo ge, sɛriwuuli ɲuŋfyebi na Klɛkayuune mɛtirili ze liri logo, na sunŋ karaa gboganne saa Yezu la. Pe ze zagi wu la, ɲaha tisili muu ze wu kaliŋe kaa yu. 19Ba caŋgaa ba gɔ yi, a Yezu na wu kalidembi foori kanhee.20A pe wodɛrɛli ɲisɔɔge la, a pe ɲitorozige ɲa kaa wahi fɔn niye la. 21A Piyɛri funŋge pan ba do Yezu kayuune la na jo na Kaafoo Yezu wu wii. Na ɲitorozige wa danŋa ge, ke wahi.22A Yezu pe se na pe taa Klɛ la. 23Na kaɲene la wurahaa li jo pye na tisa tisa ba li jo ge ɲaŋgee na ki yiri ki sa do soomlohee, wu ba ze wa kaala wu zɔnŋe la yi, na fɔn waa taa li la na le wuraa jo ge le si ze, Klaa ba liri se.24Na liri do, wuraa si lo jo pye na pe ba Klɛ ɲjɛɛri kaane muu la ge, liri na pe ba yage ge ɲjɛɛri wuun ge, pe taali li la na kiri yagaa kan pye ki ba ze pe wogo. 25Na pe ba yiraa yere da da Klɛ ɲjɛɛri, keregi muu tisilaa toro pe la ge, pe yaa pe fohi le pe la, kɔnni pe Toŋe wu wa fugbanŋee ge, wuri wu cɛn wu pere mu wo kasebegi foone le pe la. 26Na ga pe ba ze pe ɲɛ tisili wo katorogi fohi leni pe la yi, pe Toŋe wu wa fugbanŋee ge, wahi ba pe mu wo kasebegi foone le pe la yi.27A pe ba dɛraa pan Zeruzalɛmuu. Na Yezu yahi wu ɲjaari Klɛsingbohee kadaaŋgee, a sɛriwuuli ɲuŋfyebi, na Klɛ kayuune mɛtirili, na ndɔgɔlyebi gbara gbara wu la. 28A pe wu yege na se wusiin wu wa wuun waa jii keregi si yɛ? Na ndɔgaa li kone kan wuun yɛ?29A Yezu pe se na wuri mu a si yegiŋge ka se pye. Na pe wuri ɲo sɔ wuri mu di lo jo pye se wuraa dadaa cere keregi si ge. 30Na Zan wu ba tisili miniŋi lohee, Klɛ tagee liri ze yiri laa tahi tisili tagee? Na pe la jo wuree.31A pe karaa yu yu pe yɛ sohomoo na pere ba jo na Klɛ tagee le yiri, Yezu a si pere yege na ɲahi la pere sunŋaa taa Zan la yi? 32Na pere sunŋ ba jo na tisili tagee le yiri, tisiire mu wa pere paa zagi ti la. Ɲahaa tisilii muu ze daa li la na Klɛ wo kayodorogo Zan wa. 33Liri la, a pe Yezu se na peraa cɛn yi. A Yezu pe se na wuri muahaa li jo pye na seŋee wuraa cere keregi si wɛ ge.
1A Yesu noho san na tɛrɛleŋgi yu pye. A wu jo: " nangé wa ze siré lé, a wu kouzɔrɔgué sé na ti mara, na wégué ka wu na lugo yuu, na pii sé pé ti wélé, na sɛ kulo. 2Sire nakoo tɛne, a wu basinge wa tun ti wivébi tagué wu sa siré nagoyi lɔ ban. 3A pe bɛ li la na wu nii yagui baa.4A wu watii tun, a pé wri gwué jnugo na wu laawuu. 5A wu nung tɛrɛ wati tun, a pé wu se kana pé bi sé gué.6A wu jo: "pé sa sigué ta ndé jangé la, liré ta wu jangé ze tan wun, a wu wri tun, 7a pé li jo pé yé na: "wu jangé wa ma mɛ. Ye pan woro wu gwo tagué di din woro cé la".8A pé wu coo na gwo na wu lɔ wa siré kadugo. 9Nimii, a tagué fongé pan na koné kan pé muu, na tagué kan pii tií.10Ye gué tagué kala gna? "Kidenngué la sigɛ yavéyi li sé gué, kri ki wa, kri ko gno, 11kira yiri kafo Kilɛ tagué na sé kagwoo o gnangwa la". 12Pé zé li sa di Yesu yéréngé na li sé pé zé li gna na le taléné sin pé yɛ bilé la. Tisiré saré céé a pé toro.13A pe tɛrɛ Farizinli na Erodienli pi tun pe sa wu ɲo wu na kayoŋgi. 14Tɛne pe no ge, a pe jo: "Wo kalifo, wo li gna na mu noni wa la yi, mu tisire mu surop wɛ. Ma kojogi mu ce se Kilɛ kone ɲuŋo. Le ya na munane pɛrigué sara Sezari laa lo ya wɛ? Wo ya ce sara la wo ba ce sara yi?" 15Ba Yesu ze pe fungɔnye cɛn na kɔ yi, a wu joo: "Ɲaha la ye na ɲo woo yɛ? Ye pan na tanmabile la ndi wi."16A pe pan nii na ba gan Yesu. A wu li jo pee na:" ndɔgɔ wo jaa na cege fɛnmbe mu yɛ?" A pe jo Sezari." 17A Yesu jo: "Yaga yaga ki wa Sezari ceyage ge, ye yi kan wun na yaga yaga ki wa Kilɛ woye ge yeri yi mu kan." A liri kayuune pe cirige.18Sadusɛnli pe ze yu na ku na yiri li wa kaɲɛne yi ge, pe ze ma wu tagee na wu yege: 19"Kafoo, Musaa li kɔn na kan woo na wa wo seɲii ba gu na wu sɔ sɔŋe yahi na ta san wa wɛ, wri naaŋe yaa ndi wu sɔŋe lɔ ndi nagobi na wuun wu seɲiiŋee.20" Seɲii gbarisoon ze; a woziiŋe ceeŋe lɔ na gu nagoo ta baa. 21A wu sonwoŋe mu ku wu mu a san nigin mu ta yi. A li wonune mu taanriwoŋe ta. 22Sɛngbarisonwoŋe mu a san nigin ta yi. A ceeŋe bile ku li kɔkɔɔre 23la.Tɛne paa ba ban koŋge la kuubi tɛrɛɲine ge, ndɔgɔ wo sa ze ceeŋe pee yɛ? Na li se pe muu pe wu lɔ toro pe sɔ."24A Yesu jo: " Li wa ma jo kaɲene le ye se ge ye wirigi wɛ, ye kalibaare na Kilɛ fanhafyɛre jɛnbaare to pan na nii. 25Na li se tɛnee pe sa yiri kuubi sohomoo ge, pe sa furu se di za nɔ pe yuu peri pe kan furu la yi. Pe muu pe sa ze mɛlɛkɛlɛɛ fugbanŋee.26Na sɛ kuubi yiriŋe cegɔɔge la, ye li ɲa Musa wo sɛbɛli funŋoo, tɛnee Kilɛ wu ɲahabulo ge, wa jo na: "nde wa Ibrayima wo Kilɛ, Isaka wo Kilɛ, na Zakɔbu wo Kilɛ yɛ? 27Ɲiiwoli wo Kilɛ wu wa, ni tɛ wu wa kuu wo yi. Ye ndaara ye yɛ faan."28A pe ɲuŋfooŋe wa pan na ba pe kafilabe logo, na li ta Yesu a pe yaa jaabi. A wu yegiŋge se: "Tuduru kayuu li siin wo nafan wa le fanha tɔ yɛ?" 29A Yesu wu jaabi : " Ma nduri Isirayɛli Kafoo Kilɛ ɲoo, na Kaafoo wa nigin. 30Ma ba kafoo Kilɛ kaa taan ma yee na ma zɔnŋe muu, na ma munaane muu, na ma ungɔnge muu, na ma fanhe muu. 31Tuduru kayuune sonwone le: "Ma di ma tisiɲii taan ma yee mahi jo ma bile. Latii nuŋaa fanha tɔ yi."32Klɛ kayuune mitiriŋe li jo: "Faabe Kafoo! Mu jo sɛɛre na Kilɛ wa nigin na watii wa wu kadugo yi. 33Na wu kaa taan ma yee na ma zɔnŋe muu, na ma fungɔnge muu, na ma fanhe muu, na ma di ma tisiɲiili taan ma yee mahi jo ma bile le fanha tɔ sarige la." 34Ba Yesu a wu ɲa wu jaabire yaa kan yi, a Yesu li jo wuun na: "wu tagaa lii Kilɛ fanhafɛɛre la yi." Liri kadugo, waa nuŋaa wu yege kaa siin wɛ.35Tɛnee Yesu ze kaliŋe kaan Kilɛ tapɛlige sigɛɛ a wu jo: "Dii sɛberesevee se na jo na Yesu wa Dawuda jaŋee?" 36Dawuda li jo Kilɛ munaane dagi la na:" Kaafoo li jo wo kaafoo, na ma tiin wu sulice la fɔn ndi ba piinli se ma toɲjɛriye." 37Dawuda mu ze wu si "Kaafoo", liri la dii Kaafoo sa ze wu san yɛ?Tisiire ze wu ɲojombe muu nduri na fundanyee.38Wu kayuune funŋoo Yesu wa jo: "Ye yɛ coo ɲuŋfee la fadegbɔye leveebi na peembe saa tisiiree 39na tatɛɛnye woziiye saa da dɛnnee cagbɔye caŋge. 40Na namaa baa ceebi siinye suu pe la; na ɲjɛɛriye wodɔɔnye si kɔnni tisiire da pe ɲaa. Peri ma sa tɔnɲoore ta."41A Yesu tiin kɔfuruŋe wa tan Klɛ peembe sigɛ funŋoo kɔnni wri jagiŋe le; wu ze tisiire kasyɛgi kazaagi taleŋee. Warifeebi ze kazaagi wogbɔye leni. 42Ceeŋe naaŋe wa ku ge na wu yahi ge, a wu ba waribigee soon le.43Liri tɛnee a Yesu wu nohotahili yiri na li jo pye na: "Kaɲene mu la nde sa li jo ye, we fanhadan sɔŋe wo kazaagaa toro kazaagi levye muu wogi tanŋ kɔfuruŋe funŋoo. 44Na li se pe mu ze leni na cii yahi pe yee. We ceeŋe da wu kazaagi muu le.
1Yesu a foori Klɛ sigɛ wogbohe funŋoo. A wu kanoho tisaŋe wa jo na: "Wo kalivooɡe singbohe yereŋeganne wii na kidegbɔgbɔyee!" A Yesu li jo wuun na: 2"Mu ye singbɔye ɲa gɛ, na kidyeŋge ka muuaha si ba ba nuŋ ze ka ɲuŋoo wɛ.Yi muu ye si ba ja di lahi yi yaa."3Yesu a sa diin Olivusiire ɲaŋgaa na ɲahi sahi Klɛsingbohee. N a wu yahi wa, a Piyɛri, na Zaki, na Zaan, na Andiree, a Piyɛri yɛ sɛ wu tagee na sa wu yege na: " 4tɛrɛ lisiin cere keregaa si ba zee? kasyɛgɛ cesiin ce si ba cere takɔge sye sye wo lɛɛ?"5A Yezu ɲo le kayoŋgii na li jo pye na: "Yaa ye yɛ kasyɛgi si, tisa ba ye le piinŋgee wɛ. 6Sɛnɲɛhimaa si ba ban ne mbaga la di jo pere pe wa ne bile, di tisilee woɲɛhimɛɛ le piinŋgee."7Yaa ba yoge na ki kafilambe juu nduri tɛnee ge, ye ba ye yɛ funŋ pɛn yi. Liraa si yaa li ba ze. Ga liraa si ze li takɔge yi. 8Fiige kaa si ba yiri fiige ka kunnuŋi. Kene laa si ba yiri kene la kunnuŋi. Ɲiŋgaa si ba junŋi taye yaa. Kuuge mu a si ba ze. Cere kerigaa si ba ze ɲaage nusange.9Yere pe ye yɛ kasyɛgi se. Pe si ba ye le kitikɔɔnbi cee. Pe si ba ye kpɔɔn kaliŋe taseyee. Pe si ba zɛ na yee kulufeebi, na fanhafeebi tagee ne kaane la. Liraa si ba kone kan yee k:onni ye ne kaane jo pye. 10Sanni keregi tɛrikoone li ba nɔ ge, kayodaanne yaa na li jo fiiye ponee muu ban.11Tɛnee pe si ba ye co di za gan kitikɔɔnbii ge, ye ba jɔnri na ye kayojogii wɛ. Kayoŋgi ce tigi ye funŋoo liri tɛnee ge; ye cere jo. Ɲahaa ye si ba yu ye yɛ fungɔnge la yi. Munaacene cege la ye si ba yu. 12Tosiine nagoobaa si ba yiri pe yɛ kunnuŋi fɔn pii pe gbo pee. Tofyebi mu a si ba liri fiige se pe nagoobi la. Ngoobaa si ba ze sababu pe pe sefyebi gbo. 13Ye tɔnmbaa si ba bɛn tisili pone muu ne mbage ɲuŋ tanŋ. Ga, tisaŋe muu a li ku wu yee fɔn na sa nɔ kɔkɔɔre la ge, wuraa si ba bohiŋe ta.14Tage ki wa ye tye yapege kakaziiŋe ɲa wa yi ge, ye si ba ki ɲa kiri tagee. Tisili pe le kala ge, peraa yaa pe li cɛn liri tɛnee na tisili muu pe wa Zude wo mbariŋe funŋoo ge, pere paa fe pe se ɲaŋge tayee. 15Liri ba ze na tisaŋe muu ta sigɛ fugban ge, wuri funŋe ba nuŋ digi je wu sigɛ di yaga lɔ yi. 16Li ba wa ta wu ɲɛ wu kɛrige funŋoo, wu ba nuŋ dɛrɛɛ da ma wu vadegboho talɔgɔɔ liri tɛnee wɛ.17Liri tɛnee, yacɛrɛɛfyebi na ceeye wo nagoobi pe jinne ŋgbɔri ge, peraa si ba ganhi sɛɛre la. 18Klɛ ɲjɛɛri kɔnni tiri tafɛraa ba ze wiire tɛrɛpiinee wɛ. 19Ɲahaa, kiri caŋge wo ɲaagaa si ba bɛlɛ doro. Na lɔ ba Klaa koŋge tirige yi, fɔn na ba nɔ niɲaa la, kiri ɲaage jan a sanhi da ban yi. Kiri ɲaage jan a si ba nuŋ da yi. 20Ki ba ze wo kaafooŋe ze si ba la wuu liri tɛne wo ɲaagee wɛ, tisaŋe, wa muu ze si ba bohi wɛ. Ga tisili wa sɔɔnrina wu yɛ woloo ge, pere wone la wa si ba la wuu kiin.21Tisa ba li jo yee liri tɛnee na: Ye wii mɛ, Klɛ wo tisaŋe wowuuŋe wa nahimɛ, wu sunŋ ba jo wu wa wamɛ, ye ba e ba daa wu la yi. 22Tisili pii a si ba kafire jo na Klɛ wo tisili wowuuli pere wa. Pii mu a si ba kafire jo na pere wa Klɛtudunmbi. Pe si ba kasyɛgi si di tisili le piinŋgee na ceree. Bii tisili Klaa sɔɔnraa wuu na se wu yɛ woloo ge, ki ba ze pe zahi ja, pe ze si pere mu faala di le piinŋgee. 23Liri la, yere pe sii ye ye yɛ kasye se! Keregi ce si ba zi ge, ne cere muu jo yee na kɔ.24Liri tɛne wo ɲaagaa ba doro, caŋɲiinaa si ba wɔ, yeŋgaa si ba kpyɛnge yiigi nuŋge yi, 25yeŋwɔrigaa si ba yiree fugbanŋee di do. Fugbanŋe fanhafyebaa si ba jɛlɛɛ jɛlɛɛ. 26Liri tɛnee, tisilaa si ba tisaŋe Jaŋe wobaanŋe ɲa faanre sohomoo na sefyɛre na Klɛ Yirimbee. 27Tisili wa sɔɔnraa se wu yɛ woloo ge, wa si ba mɛlɛkɛli torogo koŋge taye ponee pe sa pere fyebi wa pe yaa. Na lɔ ɲiŋge wo talahiraa na sa nɔ fugbaŋe talahiraa.28Ye le kaane lɔ ye sahi na ɲitorozige segannee. Tɛnee ki geyaa wɛre yiigi ge, ye ba li cɛn ɲiŋmohaa dɛrɛŋi. 29Liri kanne wonune la, yaa ba cere keregi wozegi ɲa tɛne muu ge, ye li cɛn na tisaŋe Jaŋe tɛrɛpannaa tɛrɛŋɛ na kɔ. Wu wa koro la.30Kaɲene la ne si li jo yee na niɲaa wo tisili muu a si ba gu di gɔ na jii keregi ponaa ba ze yi. 31Fugbanŋe na ɲiŋgaa si ba doro, ne kayuunaa si doro yi. 32Tisaŋe wa muu a kri caŋge na li tɛne cɛn yi. Mɛlɛkɛli na Klɛ Jaŋe mu a li tɛne cɛn yi, fɔn wo To Klɛ nigin yɛ.33Yaa ye yɛ kasye si. Ye funye ba wɔ yi, ɲahaa; ye li tɛrɛ cɛn yi. 34Ayiwa, le si ba ze ba naaŋe wa woro ɲii. Wa kari ɲjɛne la. Yani waa se ge, a wu wu sigɛ kalifa wu baasiibi la, na baare kan pe siin niginŋee. A wu li jo kasyɛge sevooŋee na waa koɲoone kasye gbaga waa zi.35Liri la, ye gbegee ye yahi. Ɲahaa, tɛnee sigɛ fooŋaa si ba dɛrɛɛ ban ge, yeraa liri tɛne cɛn yi. Liraa si ba ze yakoŋge laa, tahi ɲiɲiŋgaa laa, tahi guubi tɛrɛkuulinee laa, tahi ɲisɔɔgaa laa, yeraa liri tɛne cɛn yi. 36Ye tiin ɲii la kɔnni liri tɛnaa ba lugi ye ɲuŋoo di ye ta ye ŋmunɔ yi. 37Le ne yu ye ɲii la ge, tisili muu wo kaa li wa. Ye gbegee ye yahi.
1Li ze tiin siye soon ɲambe fanfan cagbohe na sizɛnhire baa cagbohe di nɔ, liri ze li sarige wuuveebi ɲuŋfeebi, na kitiŋe kɔnveebi ɲuŋfeebi seganne la saa kɔnni pe Yezu ŋmohi pe co pe di wu gbo. 2Pe ze li yu pe yee na pe yaa pe wu co cagbohe tɛrinee wɛ na liri ba mɛ yi tisili sa yoge yirige.3Na Yesu yahi liŋe la togofooŋe Simɔ gɛraa Betani kayiinee, ceeŋe wa sɛ na sinmbe soone wojene laa. Soone ze yaa na a kuvyege kaa ki mbage ɲɛ pere wo fiigee Alibatiri. Li ze ɲi sinmbe wondugudanmbe la pe pɛrige ke wahi ge. A wu pi ɲɔmbugi na pi muu wu ɲuŋge la. 4Tisili pe ze wa ge, a li pɛn pye na li yu pe yee na ɲiyagi la wa be sinndugudanmbe kaagi yɛ? 5Wu ze sa jɛn pi pɛrɛ di gbakɛrikɛ gbeyikaguro ta di gan kanhimbe feebii. A pe zɔnli ndaaraa yiri na wu kaa yu.6A Yesu pe se na yeri pe tiin le la. Ŋiyaga la yere wo zɔnli da yiri yɛ? Kacene wa se ndee mɛ. 7Yere wa na kanhimfeebi tɛne muu. Tɛne le taan yee ge wahi cembe se pee. Ne sunŋaa sa diin na yeree tɛne muu wɛ. 8Wu kajane wa se, wa soo na ne cere nduge taan nahi ne wu ku ge. 9Kaɲene la ne sa li jo yee: "Tagaa taga le kayovonaa jo ge koŋge ɲuŋoo ge, we ceeŋe woziine diin digi tisili funŋoo.10Zuda Izikariyɔti wu wa kalisiibi kɛ na soonŋe wa ge, a wu sɛ li jo sarige wuuveebi ɲuŋfeebii na wuraa jɛn Yezu kan pee. 11A wu kayuune taan pee. A pe pinnaa jo na pe di ba kazaagi cii ɲuŋsiinkanne kan wuun. Kanne Zudahaa ze wu di Yezu le pe cee ge, a wu wɛraa funŋge kɔɔn.12Sizɛnhɛribaa buruye cagbohe caziige, caŋge yatozige yaa ki gbo di ze hɔrɔnli wo cagbohe sarige. A Yezu tudunmbi wu yege na sɛn wa zaa pe sɛ hɔrɔnli cagbohe liŋe sohi wuun yɛ? 13Liri la a Yezu wu tudunmbi siin soon kayiine funŋoo, na pe se pe sa jiri naaŋe wa la kodunnuŋge wa wu ɲuŋoo na lohee, na pe di dahi wu nohi. 14Kadaaye la naaŋaa sa je ge, ye di kadaaŋge fooŋe se na sigɛ kisiin wo kalivooŋaa sa ba hɔrɔnli wo cagbohe liŋe li na wu tudunmbii yɛ?15Wa sa singbohe ka sye ye la ye mudaanyɛriye wa ki funŋoo, ye di hɔrɔnli cagbohe liŋe sohi wake. 16A tudunmbi sa je kayiine funŋoo. Kannaa Yezu ze li jo ge, a li se mu. A pe hɔrɔnli cagbohe liŋe sohi wake.17Ɲiziigee Yezu na wu tudunmbi kɛ na soonŋe sa je kiri sigɛ na li wa. 18Na pe yahi liŋe ɲuŋoo, a Yezu pe se na kaɲene la yere pe tiin na li na ndee ge, waa maa ne kan sɛnpiibii. 19A tudunmbi zɔnmbi kaagi. A pe nigin niginŋe yiraa wu yegee ne wu waa?20A wu pe se pere siin kɛ na soonŋe sohomoo wu funŋe wa. Wu funŋe wa na cege leni liŋeyage na ndee. 21Tisaŋe Jaŋe ba gu kanne la le jo Klɛ wo kayuune ge. Ga wu funŋe ma bɔnnɔ wu ba da wu ze se yi, lire ze pɔrɔ.22Na Yezu yahi la na wu tudunmbii, a wu buruge lɔ na pyembe tahi Klɛ la, na ki kɔnkɔn na kan wu tudunmbii na pe ge co, ge wa nde cerikaare. 23Liri nohi, a wu duvɛnŋe lɔ na pyembe tahi Klɛ la na wu kan py, a pe muu wu gba. 24A wu pe se be wa nde sisanmbe, sisanmbe pe sa Klɛ wo ɲomiine fa ge, sisanmbe pe ba wo tisili pone ɲuŋ tanŋ ge. 25Kaɲene la ne sa li jo yee ne sa nuŋ duvɛn gba yi fɔn caŋge ne ba duvɛnpirige gba Klɛ wo fanhafɛɛre la ge.26Tɛnee pe mɛhi cee kɔ ge, a pe foori na kari ɲaŋge ɲuŋoo, tagee Olivusiire wa ge. 27A Yezu li jo wu tudunmbii na yere pone pe ba baa di nde wa, kannaa le jo Klɛ wo kayuunee ge na:" Nde ba yatonahiŋe kpɔn, yatooye di jɛnri."28Yesu sɛ ɲahaa na kayuunee na jo: "Ne ba yiri kuŋe la tɛne mii ge, ne si ze ye ɲahaa Galile mbariŋee. 29Piyɛri jo na:" pe pone ba baa ne sa zii baa wɛ."30A Yezu wu se na:" kaɲene la ne sa li jo maa, ge ɲiziige bilee nahina gopeleene li kuuligo soon se ge, mu sa li jo sege taanri na mu ne cɛn yi." 31Ga a Piyɛri ɲjɔge wahi na Yezu se na: "Ali li ba da ne pinne gu na maa ne sa jo ne ma cɛn yi." A pe sanmbi pone muu jo mu.32Yezu na tudunmbi kari kayiine kadugo tage kaa pe ba ki mbage yiri Zetisemani. A wu wu tudunmbi se ye tiin nahimɛ di sa Klɛ ŋjɛɛri. 33A wu sɛ ɲahaa jɛri na Piyɛri, na Zaki, na Zan. 34A wu pe se na zɔnŋaa kaagi ni sa gu. Yere pe tiin nahimɛ, ye ba ŋmuno yi.35A wu sɛ ɲahaa jɛri na ɲigure sin, na Klɛ ɲjɛɛri na le tɛne kanhigboobe ba wu na li ɲɛ se ziin baa wɛ. 36A wu jo na toŋe, mu wa jani keregi muu la. Na sɔ be kanhigboobe la. Ga ne mudanmbe ba ze yi, fɔn mu wo mudaanmbe37Liri kadugo a wu tɛrɛ pan na ba tudunmbi taanriŋe ta pe ŋmunɔ. A wu Piyɛri se:" Simɔ mu wa ŋmunɔ gɛ? Mu wa cɛn tiin ɲii la hali jɛri bile mu waa? 38Ye tiin Klɛ ɲjɛɛrige la kɔnni ye ba zigɛ yi. Kaceŋgi zeŋe fungɔnye wa tisili funŋoo ga cere sese fanhe wa pee wɛ? 39A wu toro pe tanŋ nuŋge na sa Klɛ ɲjɛɛri ba tɛrɛziine ɲii.40A wu tɛrɛ nuŋge na ba pe ta pe ŋmunɔ. Ɲahaa ŋmunumbe ze ndaaraa se pe la. 41Li taanriwonee, a wu tɛrɛ na pan pe tagee na pe se yeraa ŋmunɔɔ, na ŋmoni sanhiŋge ya? Le kɔ, tɛrine le nɔ pe ba Tisaŋe Jaŋe kan pe kapegi seveebi. 42Ye yiri wo gaaŋi. We wa sa na kan pee ge, wu we ma wa.43Na Yesu yahi kayuune la, Zuda wu ze tudunŋe kɛ na sɔɔnŋe wa ge, a wu nɔ liri tɛnee pone muu na tisiiree beseli ze pe cee na tobegi, sarige wuuveebi ɲuŋfeebi na kitikɔɔnbi ndɔgɔleebi pe ze pe tun. 44Zuda wu wa Yezu nohe kɔnvooŋe a wu tisili se na ne ba ceeye mbigee we naa;ne mu yasigee ge, wuri wu wa Yesu, ye wu co ye se. Ye wogarili ye di gbagi ye wu kasyɛge si. 45A Zuda sii nɔ na tele Yesu la na jo:" Na yɛrivooŋe." Liri nohi a wu cceye mbigee Yesu yasigee. 46Liri tɛnee, a tisili Yesu co.47A Yesu tudunŋe wa beseŋe wuu na sarige wuuveebi ɲuŋfeebi wo baasiiŋe wa ɲjige kɔn. 48A Yesu jo: " Ye da pan na beseli na tobegi di ba ne co mahi jo kapezii ne wa. 49Ne ze yere sohomoo ɲjigaa ɲjiga Klɛ singbohee na tisili yɛrɛgi, ye cɛn ne co yi. Ga liraa se mu kannaa ne kaanaa jo Klɛ Kayuunee ge, li se kayuuɲobonɔ." 50Tudunmbi pone mu paa na wu yahi.51Naɲibiŋe wa ze Yezu nohi. Vandɔŋge yɛ ki we wa tagaa wu yɛ mbigee. Tisili pii foori tisiire sohomoo na wu co. 52A wu wu yɛ firigi na sɔ na vandɔŋge yahi pe cee na paa na piin na cerekafuunee.53Tisili pe ze Yezu co ge, a pe sɛ na wuun sarige wuuveebi ɲuŋfoogbɔŋe gɛraa. Sarige wuuveebi ɲuŋfyebi, na ndɔgɔlyebi, na tisili wo kitikɔɔnbi pone mu sa pe yɛ wa pe yaa wake. 54Piyɛri ze tahi pe nohini na lɛritɔɔnge yahi pe yɛ sohomoo fɔn na sa je sarige wuuvoogbɔŋe gɛraa. A wu tiin kasyɛge seveebi tanŋ nage wahaa.55Liri ɲɛ li ta sarigewuuvebi ɲuŋfeebi na Zuwifuli kitikɔɔnbi ze li saa di Yezu gbo, ga pe ja yi. 56Sɛnɲɛhimaa kafire kɔn na tahi wu ɲuŋoo, ga pe kayoŋgi ya se nigin wɛ.57Pii ya yiri na kafire kɔn na tahi wu ɲuŋoo na:" 58Woraa li logo wu ɲoo na ge Klɛtaɲjɛɛrige wogbohe tisili ba yereŋe ge, na wuraa ki ja di katii yereŋe siiye taanri funŋoo, na tisili ya sa ki yereŋe yi." 59Ali liri kayuune nohi, pe juune ze pinne yi.60Liri tɛnee sarige wuuvoogbɔŋe yiri na sa yere tisili sohomoo na Yezu yege na: "Le tisilibaa yu ma kaane la ge, mahi la jo ye?" 61Ga a Yezu cirige, wa yafiin jo yi. Sarigewuuvoogbɔŋe wu yege nuŋge na: "Mu wu wa Klɛ jaŋe wozɔɔnriŋe, yirimbe fooŋe Klɛ jaŋaa?" 62A Yezu pe se: " Oo, ne wu wa, yeraa ma Tisaŋe Jaŋe ɲa waa tiin fanhe fooŋe Klɛ sulicege la. Liri kadugo, yera ba wu wobaanŋe ɲa faanre funŋoo."63Sarige wuuveebi ɲuŋfoogbɔŋe zɔnŋe yiri fɔn a wu wu vadeŋge sɛɛngɛ na jo:" Wo zaa tisa la nuŋge wu piinŋge jo yi. 64Yeraa Klɛ mɛkagiŋge nduri wu ɲoo wɛ gɛ? Yere funye kɔɔn dii?" A pe muu jo wa yaa wu gbo. 65A pii noho san na ɲilohe san wu ɲuŋoo, na wu ɲahe pɔ, na wu kpɔn na kamugurigii, na wu yege, ndɔgɔ wa ma kpɔn ye? Liri noho la, Klɛ sigɛ wogbohe kasyɛgeseveebi wu co na wu ɲibaye ja ja.66Na Piyɛri yahi kadaaŋge funŋoo nohodaan, a ceeŋe wa nɔ. Wuri ceeŋe ze lasevoo sarige wuuvooŋe gɛraa. 67A wu Piyɛri ɲa na wu ndage wahaa, a wu ɲahe gbagaa wii na jo: "Mu mu ze na Nazarɛtisiin wo Yezuŋee." 68Piyɛri wu kaala. A wu jo: " Ne wu cɛn yi, ne ma kayuune nohe cɛn yi." A Piyɛri foori na sa yerekadaaye ɲjɔge la. Gopeleene kuulo.69Liri nohi, ceeŋe wonumuŋe nuŋaa Piyɛri ɲa na li jo kiri tage tisilii na: "We naaŋe mu wa wuri wa." 70Piyɛri li kaala nuŋge. A jɛri nuŋaa se, lire nohi. A kiri tage tisili nuŋaa Piyɛri se na: " Nakaari wa nii wɛ, wuri wa ma wa, bari Galile wo ma wa."71Liri tɛnee a Piyɛri kaa na: "Ne ba da ne kafire jo yee, Klɛ ba na yahi wɛ.We naaŋe juune yeraa yu ge, ne wu cɛn yi." 72Liri tɛnee, a gopeleene kulune sonwone fa. Yezu ze li jo Piyɛrii na: "Na yani gopeleene li kulugi soonŋe ta ge, mu sa li jo segee taanri na mu ne cɛn yi." A Piyɛri funŋge to liri kayuune la. A wu noho san na guuli.
1A ɲisɔpooŋe la, sɛriwuuli ɲuŋfeebi, na ndɔlyebi, na Klɛ kayuune mɛtirili na Zuwifuli kitikɔɔnbi pinne na pe yɛ ɲa. A liri nohi pe Yezu se paa pɔ na sa gan Oromɛli wo kanyahiŋe Pilatii. 2A pilati wu yege na: " Mu wu wa Zuwifuli wo fanhafooŋaa?" A Yezu wu ɲosɔ na:" Mu wa li jo." 3Sɛriwuuli ɲuŋfyebi ze keree woɲɛhiŋɛɛ leni Yezu la.4A Pilati nuŋaa wu yege na: "Mu si la jo ye? Kerigi muu bii tisilaa le ma la ge!" 5Ga Yezu a nuŋaa Pilati ɲosɔ yi. A liri lugi wu ɲuŋoo.6Bulurivooriŋe wo cagboɲe tɛnee, Pilati ze ba dye na kasolemiŋe wa yiige na kan pye. Kasolimiŋe pe ze ɲjɛɛr wuun ge, wure ze yiige na kan pye. 7Tisigbuubi pii ze kaanri, a pe pe le kasoŋaa. Naaŋe wa ze pere sohomoo wu mbage ɲɛ Barabasi. 8A tisiire sɛ Pilati tagee na noho san na wu ɲjɛɛri na le wa ba dye na zi ge, wu li se mu.9A Pilati tisiire ɲosɔ na jo na: " Zuwifuli wo fanhafooŋe la ye zaa ne wu yiigaa?" 10Ɲahaa wu ze li cɛn na ɲɛpiinne la sariwuuli ɲuŋfyebi ze Yezu pɔ na sa gan wuree. 11Ga a sariwuuli ɲuŋfyebi tisiire sɔn na ti sɛlɛ na Barinabasi la tiraa zaa Pilati wu yiige pe jo Yezu wɛ.12A Pilati nuŋaa pe ɲosɔ na jo: " Ne di si ɲahi se na Zuwifuli wo fanhafooŋee yɛ?" 13A tisiire nuŋaa sɛlɛ na wu wu kori tinne la.14A Pilati ti yege na kapii lisiin wa see? Ga a ti nuŋaa gbagaa sɛlɛ na wu wu kori tinne la. 15Pilati funŋ ze wu tisiire funye ɲiŋe, liri la a wu sunŋ Barabasi yiige na kan tiin. A pe Yezu kpɔn na tirabanhii, na wu kan pe sa gori tinne la.16A sɔrɔsiibi sɛ na wuun pe wo ɲuŋfyebi wo kadaaŋge la, na sɔrɔsiibi anmbi muu yiri. 17A pe vedegbohe woɲjigɛ ka le wu la, na wuure sin ɲidone na tɔ wu ɲuŋoo. 18Na noho san na wu saari naZuwifuli fanhafooŋe wu fo.19A pe karaa kaganne na tagaa wu kpɔɔn ɲuŋgee na ɲilohe tugaa waa wu la. A pe karaa ma ɲigure sinni wu fɛrɛɛ na pe yɛ yahi pe wu saari. 20Ba pe wu laawuu kɔ yi, a pe vadeɲjigɛ wuu wu la na dɛrɛɛ wu wo vanye le wu la, na vooraa gaaŋi na wuun pe sa gori tinne la. 21A pe sa jiri Sirɛsiin wo naaŋe wa la waa yiri sigee, wu mbage ɲɛ Simɔ, Alɛkisandiri na Urufusi ye wo toŋe. A pe wuri se waa Yezu korikori tinne tugo fanha la.22A sɔrɔsiibi kari na Yezuu tage kaa kiri mbaga ɲɛ Gɔligota. Liri nohe ɲɛ ɲugɔne wo tage. 23A pe wɛre ta suri duvɛnŋee ti mbaga ɲɛ Mbiiriŋe na kan Yezuu, ga wa wuri duvɛnŋe gba yi. 24A pe wu kori tinne la na wu vanye taala pe yaa, na kaganhi san wu vadegbohaa kɔnni pe li cɛn we funŋe la kiraa si nɔ ge.25Caŋge ze nɔ donduguloo tɛrɛpanna, a pe Yezu kori tinne la. 26Le ɲuŋ tanŋ pe ze wu kori tinne la ge, a pe liri sɛbɛ kɔrine la ɲuŋoo na kori ɲuŋge fugban. Pe ze li sɛbɛ na Zuwifuli wo fanhafooŋe. 27A pe Naganya soon kori na wuun, na wu le niŋgee. Wa ɲɛ wu sulice, wa ɲɛ wu kamɛ. 28Liri kanne la, le le jo Klɛ kayuunee ge, a liri yii. Le jo na pe si ba wu tɔri na kapeziibii.29Bii pe ze doroo wa ge, a pere karaa wu syɛhɛɛ na ɲuye kori wu la na yu na wuri wa jɛn Klɛsingbohe cɛnri di ki sogoo siiy taanriŋe funŋoo ge, 30na wu wu sɔ wu di digi tinne la.31Sɛriwuuli ɲuŋfyebi na Klɛ kayuune mɛtirili mu ze wu laawoo pe ye yɛ sohomoo liri kanne wonune la, na yu wa tisili sanmbi pohi, ga sunŋaa si jɛn wu yɛ bile pohi wɛ gɛ? 32Na nimbɛrɛ, Yisirayɛli fanhafooŋe, Kirista wu tigi tinne la, kɔnni pere di wu ɲa pe di daa wu la. Bii pe ze pinnaa kori na wuun ge, a pere mu karaa wu syɛhɛɛ.33Tɛnee caŋgaa ba nɔ ɲuŋuniŋee ge, a siige sigee kene pone ɲuŋoo fɔn na sa nɔ cawagarige tɛne la. 34A liri tɛnee, Yezu gbagaa sɛlɛ na Eloyi, Eloyi, lama sabasitani. liri nohe ɲɛ na ɲahi la wuri wo Klɛŋaa wuri nohe yahi yɛ? 35Bii pe ze wa tayeregee ge, a pere pii wu juune logo na jo na pe wii, na Eli wa yiri.36A wa paa na sa yoore ta san yuuri vinɛgirŋee, na ti sara kagaange ka la na lurugo Yezuu kunnuŋi kɔnni wu ti ŋgbɔri. A naaŋe wa jo na pe tiin pe da wii ki ba ze Eli a si ba ban di ba wu sɔ. 37Liri nohi, a Yezu tibile yiige fanhaa na munaa wuu. 38Vantigbilige ki ze Klɛ singbohe cere niŋee ge, a kiri taa soon na lɔ fugban fɔn nohodaan.39Sɔrɔsiɲuŋfooŋe wa ze yere na ɲaha sahi Yezuu. Ba wuraa Yezu ɲa takugoo wɛ, a wuri jo na kaɲene la, Klɛ wo Jaŋe wu ze we naaŋe. 40Ceebi pii mu ze yere lɛrɛgɛɛ na wii. Magidalasiin Mariyama, na Zaki sisiine na Zose ye wo nu Mariyamaŋe, na Salome ye ze pere ceebi sohomoo. 41Tɛnee Yezu ze Galilee ge, pere pe ze tahi wu nohi na wu makooŋe ɲjɔgi. Ceebi woɲɛhimɛɛ mu ze tahi wu nohi na sɛ Zeruzalɛmuu.42Pe ze ba cadyɛnge gbegine se, ki ɲjigɛkimbugire di z e cadyɛnge. 43A liri gbegine caŋge yakoŋge, Arimatesiin Isufu pan wa. Pe ɲuŋfyebi wo naaŋe wa wuri ze, pyembe dari wu la. Wuri mu di ze Klɛ wo fanhafyɛre banŋe sigee. A wuri zɔnŋe tara na zɛ fanhafooŋe Pilati tagee na sa Yezu wogune ɲjɛɛri wuun. 44Yezu guŋe ze lugi Pilati ɲuŋoo, ɲahaa wu kukutɔne ze wɛri. A wu sɔrɔsiɲuŋfooŋe yiri na ba yege ki ze Yezu ze ku kaɲene la.45Ba Pilati ze li yege na cɛn sɔrɔsiɲuŋfooŋee na Yezu a ku wɛ, a wu sunŋ kone kan Isufuu wu sa Yezu wogune lɔ. 46A Isufu sa vanmbiibe pa wo fiige wo vadɔŋɔ sɔ piri wo mbage ɲɛ lɛnŋe. A wu sa Yezu wogune tirige tinne la, na wu mbigee na kiri vadɔŋgee, na sa leŋaa sinniŋe fanŋge ka funŋoo. Faaŋee pe ze kiri fanŋge tugi. A wu kɔ na kideluune la koloo na ba dɔ fanŋge koɲoone la. 47Tagee pe ze Yezu le ge, Magidalasiin Mariyama na Zose ye wo nu Mariyamaŋe ze ki ɲa.
1Cadyɛnge gɔ noho la, a Magidala Mariyama, na Zaki nuŋe Mariyama, na fara Salome la, pe sinndugidanmbe pa sɔ na pe sa dagi pe Yezu gbowoŋe tiri. 2A cewuune caziige pe fanye kone lɔ ɲisɔɔge la, caŋɲii sanhi voori wɛ.3Pe wogarili, a pe karaa pe yɛ yegee na ndɔgaa maa za kideluune koloo di lɔ fanŋge ɲjɔge la peree yɛ? 4Tɛnee pe sa dɛrɛŋi fanŋge ge, a pe ɲahiye yirige na li ta na waa kidyeŋge koloo na lɔ wa fanŋge ɲjɔge la. Kiri dyeŋge ze ndaaraa pɛlɛ.5A pe nɔ na je fanŋge funŋoo na naɲjibiŋe wa ta wa pe sulicege la, vadevige wodɔɔnge ɲɛ wu yasigee. A pe ndaraa sa. 6A naɲjibiŋe li jo pee na pe ba za yi. Na Nazarɛtisɛnŋe pe ze kori tinne la ge yeraa zaa ya? Na wu wa nahi wɛ. Wa ɲi. tagee pe ze wu gbowoŋe sinniŋɛ ge, kire ki ge. 7Na pe sa li jo Yezu kalidembii na na fara Piyɛri la na wuraa gaaŋi pe ɲahi la Galile mbariŋee. Na pahi ba za wuri ɲa wuri mbariŋee kanne la waa ze li jo pee ge.8A ceeŋge pee saare cee. A pe foori fanŋgee na fe gaaŋi, pe yaga jo tisaŋe wa muu ɲii la wɛ, ɲahaaa pe ze ndaaraa sa.9Cewuune caziige ɲisɔpooŋe la Yezu a ɲi wu guŋe kadugo la. Wu ze jinnalaa gbarisoonŋe nii na yiige Magidala Mariyama mu kɛɛ, a wu fyɛnhaa wu yɛ sye wuri la. 10A Mariyama kari na sa liri yɛrɛgi Yezu wo kalidembii. Pere wo ɲahiye we ndaraa nohoŋo fɔn pe ze guuli. 11Mariyamaa li jo pee tɛne muu na Yezu ɲii la ge, na wuraa wu ɲa ge, pe taa wu kayuune la yi.12Liri kadugo, kalidembi siin soon wogarili kayerine la la, a Yesu wu yɛ sye pe la kanne la fiige la. 13A pere mu tɛrɛɛ na sa liri jo pe sanmbii, ga pe taa pere mu la yi.14Liri kadugo, na kalidembi kɛ na niginŋe yahi liŋe ɲuŋoo, Yeau ba wu yɛ sye pe la. A wu pe jaga na pe taa wuri kayuune la yi, na pe ɲiwegaa wahi, ɲahaa tisili pe li jo pee na wuraa ɲi ge, na peraa wu ɲa, na pe sunŋaa ze taa pere wo kayuune la yi. 15A wu kɔ na li jo pee na paa se koŋge taye ponee pe di za kayodaanne yu tisili ponee. 16Na tisaŋe muu waa taa li la, na batize ge, wuri funŋaa si ba bohi, ga na tisaŋe we muu wu wa wa taa li la yi ge, na wa si jɛn bohi wɛ.17Tisili pe maa daa li la ge, cɛnganne la pahi ba pere cɛnge lire le le: na pahi ba jinnali nɛnɛɛ da yiigi tisilii wuri mbage la, na pahi ba fiige ka yɛtii yu. 18Na pahi ba woobi coni, liri na pe mii bahiaa yaga gba mu, kahi jɛn yafiin se pe la yi. Na pahi ba ceeye tari yamfyebi ɲuŋoo pe da jooŋi.19Tɛnee Kafoo Yezu a jo kɔ na wu kalidembi ge, a wu yiraa lugi klaŋee na sa diin Klɛ sulicege la. 20A kalidembi sa Kayodaanne yɛrɛgi taye ponee. Kafoo Yezu ze baare si pe cege la, na kasyɛgi si pe cege la na li sɛlɛɛ na kaɲene pe kayuune wa.
1Tewofili, ne sɛbɛŋe woziiŋe funŋoo, Yezu a kerigi mu se ge, na tisili kala kerigi muu ge, na lɔ ce nusange la 2fɔn na sa nɔ wu nahi yiri na lugi Arijinnɛŋee ge, ne cere pone jo wu funŋoo. Nahi na wu yiri wu lugi Arijinnɛŋee ge; tisili bii wu ze sɔɔnri na yahi wu tudunmbi ge, a wu li jo na wahi peree Klɛ yirimbe fanhe cege la. 3Yezu guŋe nohi la a wu ɲi na wu yɛ sye wu tudunmbi la seganniŋa woɲɛhiŋɛɛ la tooyo woɲɛhiyɛ siiye gbeyisoon konni pere li cɛn na wuraa ɲi. A wu tiin na pee na pe kalaa Klɛ wo fanhafɛɛre wo kaanee.4A caŋ ka, na pe yahi liŋe ɲuŋoo siizan, a wu li jo na wahi pee na pe ba pe yɛ tage liige Zeruzalɛmu la yi. Na kaane wo ɲjɔge Klɛ Tofooŋe ze kan ge, pe tiin wa pe liri sige kanne la waa ze li jo, a wuri ba li jo pee 5na lohee Zan ze tisili miniŋi. Na ga nahi na siiye, Klɛ wo Yirimbee peraa si ba miniŋe.6Tudunmbi ze pinne Yezu tanŋ. A pe wu yege na nimii muu pere Kafooŋaa si Yisirayɛli wo fanhafɛɛre tyeŋaa? 7A wu pe se na tɛnee Klɛ Tofooŋaa wuu wu ba tiri fanhafɛɛre tyeŋe ge, liri wa pere paa liri saa pe cɛn yi. 8Na ga Klɛ wo Yirimbaa ba digi pe ɲuŋoo, pe si ba fanhe ta pe se wuri wo kaane jovyee Zeruzalɛmu, na Zude, na Samari na koŋge taye muu.9Ba Yezu a cere kayoŋgi jo kɔ yi, a wu yiri pe ɲii la luri Klaŋee. A pe tiin na wii. Na pe yahi kiri wiige la, a fange ka yiri wa na ba bari, a wu piin pe la. 10Na pe sanhi yahi pe wii, a tɛrɛnunɔɔ namaa soon nɔ yere pe tanŋ, vanviinye ɲɛ paa le. 11A pere namaa soonŋe pe se na ɲahi pe Galilee namaabi sanhaa yere na wii Klaŋee yɛ? Na kanne la pe Yezu ɲa wa lɔ lugi Klaŋee ge, na liri kanne wonune la wa si ba dɛrɛɛ di ban.12A tudunmbi yiri ɲaŋge la na pan Zeruzalɛmuu. Pe ze ba kiri ɲaŋge mbaga yiri na Olivusiire wo ɲaŋge. Kiri na Zeruzalɛmu lɛrɛge ze kilomɛtiri nigin ɲuŋkanna la. 13Ba pe ba nɔ kanhee wɛ, bereŋee pe ze ba dye se ge, a pe sa lugi na tiin wa. Pere kalidembi ze Piyɛri, na Zan, na Zaki, na Andire, na Filipu, na Toma, na Baritilemi, na Macee, na Alife ja Zaki, na Simɔ Zelɔtiŋe, na Zaki ja Zude. 14Fungɔnge wonuge ki ze pe muu. Pe ze ba waa pe yɛ la tɛnɛ muu na Klɛ pinnaa ɲjɛɛri.Ceebi pii muu ze na pee, na taa fara Yezu nusege Mariyama, na Yezu seɲiibi la.15A caŋka, na kalidembi yahi paa wa pe yaa na nɔ siin gbeyigbaari la, a Piyɛri yiraa yere pe sohimoo na jo 16na wuri cebiilaa li cɛn na kanne la Klɛ yirimbaa ze Zuda kaane le Dawuda ɲoo a wu jo Klɛ kayuune wo sɛbɛŋe funŋoo ge, na liri seganne la le se. A zuda sunŋ ba doro Yezu covyebi ɲahaa.17Na Zuda ze pere wo baaseɲii. Baare ti ze kan peree ge, ti wonure ti ze kan wu muu. 18Na a wu ba kapiine se. Na kazaagi pe tagaa wu sara ge, a wu cere tagaa kɛrige ka sɔ.Na kiri kɛrige wu sunŋaa ba do ɲuŋge ɲuŋoo, a wu sanmiŋe ja na funŋyɛriye yiige. 19Na Zeruzalɛmusiin ponaa liri kaane logo fɔn a pe kiri kɛige mbage le pe wo fiigee na Akɛlidama. Liri wo nohe ɲɛ na sisanmbe kɛrige.20Na liri la sɛbɛŋe mbaga pe ba yiri na mɛhi wo sɛbɛŋe Klɛ kayuune funŋoo ge, le sɛbɛ kiri tagee na pe wu sigɛ yahi ki di diin wa kalahiya, tisa ba nuŋ da wu je kiin wɛ. Na a li nuŋaa sɛbɛ tage kayɛtii muu na pe tisaŋe wa yɛtii wuu pe le wu wiinee.21Na liri la, tisili pe ze tahi pere nohi na Kafoo Yezu sanhi yahi na peree ge, 22na lɔ caŋge Zan a ze Kafoo Yezu miniŋi lohee ge, fɔn na ba nɔ caŋge Kaafoo Yezu a ba voori pere sohimoo na lugi klaŋee ge, na fɔn pere tisili wa nigin wa yaa wuu le Zuda wiinee, wu fara pere la paa Yezu kaane yɛrɛgi. 23A pe namaa soon sye. Niginŋe mbage ɲɛ Isufu, pii ba yu Barsabasi, pii mu di yu Zusitusi, sonwoŋe mbaga di ɲɛ Matiyasi.24A pe Klɛ ɲjɛɛri na Klɛ wa tisili muu wo zɔnli cɛn. Na bii namaa soonŋe sohimoo, we wa wuu ge, wu wuri sye pere la, 25na kɔnni baare Zuda a se na wu wo mudaan kone lɔ ge, kɔnni wuri funŋe wu Zuda wiine lɔ waa tiri baare si. 26A pe kaganhi san. A kaganhi Matiyasi sye. A wuri sunŋ fara tudunmbi kɛ na niginŋe la.
1Pantekɔtiŋe caŋge, kadembi pone ze wa pe yaa sigɛ ka funŋoo. 2A tɛrɛnunoo foone la yiri wa klaŋee ba kavungboho wo foo ɲii na ba sigɛ pone ɲi. 3A pe tiin na ɲidanhi cii ɲa ba nage ɲii, a ce ce yɛ taala taala na tigi pe siin nigin niginŋe muu ɲuu. 4A Klɛ Yirimbe pe pone ɲi, a pe noho san na fiiteye. Klɛ Yirimbe ba ge fiige muu kan wee ge, wuri di kiri yu.5Zuwifuli pe ze gbagaa zagi Klɛ la, na ɲɛ kafɛŋe ge, liri ze tɛne ze pere sɛnɲɛhimɛɛ ta paa yiri koŋge jenduye muu la na pan wa Zeruzalɛmuu. 6Ba tinmbaa foori wɛ, a pere sɛ na sa tage ɲi. Li ze ndaaraa lugi pe pone ɲuŋoo, ɲahaa pe muu nigin niginŋe ze po wo fiiye nduri Yezu kalidembi yu. 7Li ze li pe pone cirige a pe karaa pe yɛ yegee na ta bii siinbi pe bii yu ge, pe taa se Galile woloo wɛ gɛ?8Na liraa se dii pere siin nigin niginŋe muu di pe wo fiiye nduri pe ɲoo yɛ? 9Na pere pii a yiri Pariti, na Pɛrisi, na Mɛdi, na Elamiti, na Mezopotami, na Zude, na Kapadɔsi na Pɔnsi, na Azi, 10na Firizi na Panfilii. Na pii mu da yiri Misira, na Libi, na Sirɛnii, na fara Ɔrɔmusiin pe wa wa ge. 11Zuwifuli, na bii pe pe yɛ karaŋa na se Zuwifuloo ge, na Kɛrɛtisiin, na Arabuli, na pere pone pe sa Klɛ wo kasegbohi nduri pe yɛ mbaga wo fiiye ya!12A liri se pee kakanhina, na pe funye wakariŋa fɔn pe pe yɛ yegee na na ɲahi fugu kaa li wa lee? 13Ga pii mu di ze kalidembi laa woo na yu na yu na sinmbe bii siinbaa gba tin.14Ga a Piyɛri yiri wu kafyebi kɛ na niginŋe sohimoo na zɛlɛ na jo na tisiire, na Zuwifuli, na pe bii muu pe wa Zeruzalɛmuu ge, pe muu pe yere pe di ɲiwegi gbagi pe pɛri wuri kayoŋgi la. 15Na kanne pe yu na sinmbe peraa gba tin ge, na pi sinmɛ. Na ɲahaa ɲigaa soo wa wu sa sinmɛ gba.16Na ga le Klɛ kayodorogoŋe Zowɛli a ze jo ge, lire le zi mɛ. 17Waa ze li jo na Klɛ jo na koŋge tɛrɛkoonaa ba dɛrɛŋi, wuri Klaa si ba wu wo Yirimbe tirige tisili muu ɲuŋoo. Na pe jali na pe porolaa si ba ze Klɛ kayodorogoloo paa Klɛ wo kayuune torogo. Na pe naɲjilaa ba ɲaambe ɲaa, ŋmunɔye di ba ji pe ndɔgɔlyebi la.18Na liri tɛnee wuri di ba wu yirimbe tirige wu wo baasiibi ɲuŋoo, cee fara naa la, pe se wuri wo kayodorogoloo paa wuri wo kayoŋgi torogi. 19Na wuraa si ba kakanhiŋgi sɛlɛɛ klaŋee, wu da kasyɛgi sɛlɛɛ ɲiŋge ɲuŋoo, sisanmbe, na ndage na wirige di ba ze.20Siigaa si ba je caŋɲiinee, yeŋge di ba ɲaaŋa ba sisanma ɲii, Kaafooŋe wo caŋge di ba daa ki nɔ. Kiri caŋgaa si ba ze cagbohe ge mu fiige ki wa ki sanhi ɲa yi ge. 21Na liri tɛnee, tisa tisa waa Kaafooŋe mbage yiri ge, wuri funŋe di zɔ.22Na nimbɛrɛ, kayoŋgi wuraa si jo ge, pe Yisirayɛli nagoobi pe cere yaa pe logo. Na Klaa Nazarɛtisiin Yezu tun pee, na seŋe kan wuun a wu kasyɛgi se pe ɲii la. Na pe li cɛn. 23Na kanne la Klaa ze wu kaane yereŋe li ba ze ge, a li sunŋ se liri kanne la. Na a pere bile wu le sɛnpiibi cee kɔnni pere pe wu gbo. A pere sunŋ wu kori tinne la na gbo. 24A Klɛ wu ɲi yiige kuŋe wo ɲaagee, ɲahaa wu ze yaa wu tiin kuŋe cee wɛ.25Na fanhafoo Dawuda bilaa ze wu kaane jo na wuri ɲii wa Kaafooŋe la wu yɛ ɲahaa tɛnee muu. Na ba wa ta na ze na wuree wɛ, wuri funŋgaa nuŋaa pɛn yi. 26Na liri la, wuri funŋgaa taan wuri waa mɛhi cɛlɛɛ. Na wuri funɲiŋe woŋe wa si ŋmo.27Na ɲahaa wa si ba wuri jaaŋe yahi kuubi wo kunee wɛ. Na wuri wu wa wu tisaŋe wowuuŋege, wa si ba wuri yahi wuri wu ku wu fɔnhi wɛ. 28Na kone tisaŋaa ba lɔ na diin ɲii la ge, wa liri sye wuri la. Na wu wa na wuree tɛnee muu, a liri wuri funŋ taan.29Na wuraa yaa wu pe tolɛge Dawuda kaane yaa wu jo wu fiinŋe wu cebiili ɲii la. Na wa ku, a pe wu le. Na kiri na ki niɲaagee, wu taleŋge sanhi wa wa. 30Kklɛ wo kayodorogo wu ze. Wu ze li cɛn na Klaa ze wu ɲjɔge kan na wuri wo yasege ka Klaa si ba dyɛŋe fanhafyɛre ɲuŋoo. 31Wu ze Klɛ wo sɛwoloŋe wo ɲiŋe wo kaane cɛn na yahi. A liri la wu jo na Klaa wuri yahi kuŋe cee wɛ, na wu gbowoŋaa fɔnhi wɛ.32Na Klaa Yezu ɲi yiige kuŋee, a pere pone wu ɲa. Na a Klɛ wu yiri na sa dyɛŋe wu yɛ kabandugo fanhafyɛree. Na Klaa ze wu wo yirimbe wo ɲjɔge kan wuun. 33Na piri Yirimbe Klɛ Tofooŋaa kan wuun a wu torogo peree. Na piri Yirimbe wo sefɛɛre tisiiraa ɲaa na nduri mɛ nimbɛrɛ.34Fanhafoo Dawuda lugi klaŋee wɛ, ga Kafoo Yezu wo kaane waa ze jo na Kafoo Klaa li jo wuri Dawuda wo Kaafooŋee na wu tiin wuri Klɛ sulicege la, 35na fɔn ba wuri Klahaa ba wu piinli muu le wu tooye nohi wɛ. 36Na liri la do, Yisirayɛli tisiire ti li yaa ti cɛn na wuri Yezuŋe pe kori tinne la na gbo ge, na wuri Klaa wuu na se pere wo Kaafoo.37Ba tisiiraa Piyɛri kayoŋgi logo yi, a ce pe funye wirigi. A pe Piyɛri na wu kaafyebi yege na ɲahi peraa yaa pe see? 38A Piyɛri pe se na pe yere pe kapegi la, pe lahi kapegi zeŋe la, pere di pe miniŋe lohee Kaafoo Yezu mbage la kɔnni pe kapegi foone di le pe. Na liri la pahi Klɛ wo Yirimbe ta. 39Na ɲahaa Kaafoo Klaa wu ɲjɔge pere na pe nagoobi muu, na taa fara tisili bii muu Kaafooŋaa si ba yiri di yiige taliiyee ge.40A Piyɛri le mu jo tahi pee na pe wahi pe yee pe di pe taanniganne faa kɔnni pere na sɛnpiibi ba ze siizan yi. A wu kayŋgi cii mu jo fara na pe zonli tara. 41A liri tɛnee pe taa Piyɛri kayoŋgi la, a pe pe miniŋe lohee. Tisili pe fara kalidembi kiri caŋge ge, paa ze siin kabohoo gbarisoon na kɛ kɔ. 42Pe ze ba se kalidembi wo kaliŋe nduri ɲjigaa bambugiri. Pe ze ba kerigi muu si siizan ceboroge funŋoo, na liŋe pinnaa li, na Klɛ pinnaa ɲjɛɛri.43Yezu tudunmbi ze kasyɛgi woɲɛhiŋɛɛ si. A liri saare se tisili woɲɛhimɛ la. 44Bii muu pe ze taa Yezu la ge, pe ze wa pe yaa, na pe ceyɛriye mu yahi foroba. 45Pe ze ba pe ceyɛriye na pe kɛriye pɛrɛɛ, pe di cere kazaagi taali na yaa na pe muu nigin niginŋe wo makooŋee.46Ɲjigaa ɲjiga pe ze ba se Klɛsinɡbohee na Klɛ pɛlɛɛ. Pe ze ba fɔngɔbaa wo liŋe taali pe yaa siinye funŋoo na wuri liŋe li na fundanyee. 47Pe ze Klɛ pɛlɛɛ, pe taanniganne da taan tisili muu. Tisili Kaafooŋe ze pohi ge, caŋɲii caŋɲii wu di ma pere faraa sɛnpohili wo kuruge la.
1Caŋ ka yakoŋo, Piyɛri na Zan a ze gaaŋi Klɛ sigbohee pe sa yakonge wo klɛɲjɛɛrige se. 2Liri ze naaŋe wa ta wa kiri tagee. Wuri naaŋe ze faan fɔn na lɔ wu tɛrɛsiinee. Ɲjigaa ɲjiga pe ze ba wu luu ma yɛri Klɛsigbohe kadaaŋge koɲoone la kɔnni waa Klɛsingbohe jevyebi ɲjɛɛri. Pe ze ba liri koɲoone mbagi yiri na koɲoocene. 3Ba wuri faanŋaa Piyɛri na zan ye ɲa pe ma ba je liri koɲoonee wɛ, a wu pere ɲjɛɛri.46A Piyɛri na Zan ɲahiye sohi wuun na wii. A piyɛri wu se na wu pere wii. 5A naaŋe ɲiigi le yahi pee, ɲahaa wu ze zoŋi na yage ka pe si gan wuree. A liri tɛnee Piyɛri wu se na sanni wa wuree wɛ, wari wa wuree wɛ. Na ga yage ki wa wuree ge kire wuraa si gan wuun. Na Nazarɛtisiin Yezu Kirisita mbage wo fanhe kaa la wu yiri waa ɲjaari.7A Piyɛri liri jo na wu co sulicege la na yirige. A liri tɛne muu, naaŋe tooye na wu ferigbɛnhi ndiri. 8A wu sira yiri na yere, na garaa ɲjaari. A wu je na na Piyɛri na Zan Klɛsigbohee, na ɲjaari ɲjaari, na zira zira na Klɛ mɛtange yiri.9A tisiire muu wu ɲa taɲjaarigaa, wu ɲjaari na Klɛ sɔnni. 10Ba tisiiraa ba wu ɲa na cɛn na naaŋe wu ze ba dɛnnee Klɛsingbohe koɲoocene la na ɲjɛɛrige si wɛ, a wu cooŋoganne se pe ponee kakanhina, na saare se pe la.11Ba naaŋe ze tahi na yahi Piyɛri na Zan nohi wɛ, a tisiire funbɛnwoli sɛ sa binne Piyɛri na Zan tanŋ Klɛ sigbohe kadaaŋgee. Tagee pe ze sa binne ge, pe ze kiri mbaga yiri na fanhafoo Solomani wo gbataŋe. 12Ba Piyɛraa pe ɲa mu wɛ, a wu tisiire se na ɲahi la pe Yisirayɛnlaa liri kaane ta kakanhinɛɛ? Na ɲahi la pe tiin na wuri na Zan wii mahi jo pere wo seŋe walima pere wo klɛɲahasaare te naaŋe cooŋee? Na li wa lire yi.13Na ga Ibrayima na Yakuba, na Isiyaka, na pere sefelɛye wo Klɛŋe wa pyembe tahi wu wo baasiiŋe Yezu mbage la. Na wuri Yezuŋe paa ze le sɛnpiige cee a pe gbo. Pilati a ze zaa di wu yahi, ga a pere li se. 14Na tisaŋe wa tele na ze fɔnɡɔ baa ge, pe li se wuri la; we naaŋe wu ze tisigbuu ge, na a Pilati ɲjɛɛri na wu wuri yahi.15Na liri gboganne la pe siɲe kanvooŋe gbo. Na ga a Klɛ wu ɲi na yiige kuŋee na a pere liri ɲa. 16Na ba peraa taa Yezu mbage la yi, liri funŋoo Yezu mbage ki wa na fanhee ge, kiri ke fanhe kan we naaŋee a wu cooŋo.Wuri naaŋe pe ɲaa pe da wu cɛn ge.17Na ga nimbɛrɛ, wuraa li cɛn na li ɲahacɛnbaare te pere cebiili na pe ɲahabadoroli wa liri kaane la tasegee. 18Na ga kanne Klaa ze li jo tɛrɛmɔnɔ tɛrɛɛ wu kayodorogoli muu wo cege la ge, liri kanne la se. Waa ze li jo na wuri Klɛ wo tisaŋe wowuuŋaa yaa wu ba ɲaana.19Na nimii, pe yaa pe yere pe kapegi la, pere zɔn Klɛ la kɔnni wu pe kapegi foone le pe la. 20Liri ba ze, Kafoo Klaa si kafyɛge yahi ki pe wa, ɲɛɲiŋge di da. Liri funŋoo Kaafoo Klaa si ba nuŋ wu wo tisaŋe wowuuŋe Yezu torogo pee.21Na ga nimii, Yezu a yaa wuu tiin fugbanŋee fɔn kerigi muu ce ba gari ce se vomɔ la, kanne la Klaa ze li jo fɔn tɛrɛmɔnɔɔ wu wo kayodorogoli cege la ge. 22Kilɛ tudunmɔŋe Musaa ze fɛnhaa li jo na tunganne Kaafoo Klaa wuri tun ge, mu wa si ba tudunmuŋe wa wuu pe cebiili sohomoo. Wuri tudunmuŋaa ba le muu jo ge pe sɔn liri la. 23Na wuri Klɛtudunmuŋaa ba ban, tisa tisa waa li se wu wojuune la ge, wuri funŋaa yaa wu gbo wu wuu wa Klɛ wo nagoobi sohomoo.24Na na lɔ Klɛ kayodorogoŋe Samuwɛli la, fɔn na ba nɔ Klɛ kayodorogoli muu pe pan wuri kadugo ge, pere muu pe jo liri caŋɲiine wo kerigi ɲuŋoo. 25Na liri la do, kerigi jii muu Klaa se wu kayodogolaa jo ge, pere muu cere ponaa jo. Gbaare Klaa ze gba na pere sefelɛyee ge, pere mu nii wa tiri gbaaree. Klaa ze li jo Ibayimaa na Ibrayima wo kanohe cege la koŋge tisili muu a si ba dubaŋe ta. 26Na liri la, ba Klaa ze wu baasiiŋe wuu wɛ, a wu fɛnhaa wu torogo pere tagee kɔnni wu ba ɲɛɲiŋge kan pee, wu di pe siin nigin niginŋe muu tɔrɔ wuu pe kapegi zeŋee.
1Na Piyɛri na Zan yahi pe sanhi yu na tisiiree, a Klɛ wo sɛriye wuuveebi, na Klɛsingbohe ɲuɲfyebi, na sadusɛnli pii nɔ. 2A pe Piyɛri na Zan ta pe tisiire kalaa, na li yu na kanne la Yezu a ɲi na foori kuŋee ge, na mu kuubi ponaa si ba ɲi. A liri sii pɛn pee. 3A pe Piyɛri na Zan jo na le kasoŋaa fɔn ki ɲjigakimbugire la, ɲahaa ɲiziige ze wɔ na kɔ. 4Ga liri mu na li muu, tisili pe ze Piyɛri na Zan kayoŋgi logo ge, a pere sɛɲɛhimɛɛ taa Yezu la. A la fara Yezu noho tisili la. Namaabi pone ze bɛ siin kabohoo kɛ na soo na kɛ.5A kiri ɲigakimbugire la, a Zuwifuli wo ɲahabadoroli, na ndɔgɔlyebi, na Klɛ kayuune mɛtirili pe yɛ wa pe yaa Zeruzalɛmuu. 6Sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe ze wa na Ani, na Kayifu, na Zan, na Alɛkisandiri na sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe wo sigɛsiinbi muu. 7A pe sa Piyɛri na Zan yiige kasosigɛɛ na ba yereŋe pe yɛ niŋgee na pe yege na na se wu siin pe tagaa wuri naaŋe cooŋo yɛ? Na tahi na ndɔgɔ wo mbagaa pe liri se?8A liri tɛnee Klɛ yirimbe Piyɛri ɲi, a wu pe se 9na peraa kacene se faanŋe la, na a niɲaa pere ɲahabadoroli na pere ndɔgɔleebi karaa pere yegee wu cooŋoganne siin ya? Na wuraa si li ɲahe jo pee. 10Na liri la, pere fara Yisirayɛnli muu la, pe li yaa pe cɛn na Nazaritisɛnŋe Yezu Kirisita wo mbage wo fanhe ke wuri naaŋe cooŋo. Na pere pe wu kori tinne la na gbo, ga a Klɛ wu ɲi na yiige kuŋee. Na wuri wo mbage wo fanhe la we naaŋe woticoloowoŋaa yere mɛ pe tan.11Yezu wo kaane le jo Klɛ kayuunee na kidyeŋge sigɛ yerevyebi ze se na ke ɲo yi ge, na kire ke ba dɛraa se sigɛ ziine wo kidyeɲuŋge wojeŋge. Kiri kidyeɲuŋge ki wa Yezu. 12A Piyɛri nuŋaa pe se na watii wa nuŋge Yezu kadugo we mu wahi jɛn tisa pohi wɛ ge, ɲahaa, Klaa nuŋaa watii kan nuŋge tisilii wɛ, we mu wahi jɛn wo pohi ge koŋge la Yezu kadugo yi ge.13Piyɛri na Zan ze yu saara tagi baa, a liri se Zuwifuli ɲahabadorli na pe ndɔgɔleebi pe kakanhana, ɲahaa pe ze li cɛn na tisitilee Piyɛri na Zan ze, pe ze kalagboo se yi. A liri kadugo pe daa li cɛn na Yezu wo kanoho tisilee pe wa. 14Ga ba pe ɲii ze naaŋe woticoloowoŋe la tayeregee Piyɛri na Zan tanŋ wɛ, pe ze si jɛn la jo liri ɲuŋoo wɛ.15Ba pe li ta mu wɛ, a pe sunŋ Piyɛri na Zan yiige kitiŋe sigɛɛ. 16Na Piyɛri na Zan yahi paa foori, a pe karaa pe yɛ yegee na pere di si ɲaha woro se bii namaabi lɛɛ? Na ɲahaa Zeruzalɛmu tisilii muu a li cɛn fiinŋe na kagboo pere namaabaa se. Na pere bile mu a si jɛn li kaala yi. 17Na ga kɔnni liri kaane ba jaala taye muu wɛ, na pe yiri, pe di li kan pye na pe ba nuŋi Yezu kaane jo tisa nigin mu ɲii la. 18A pe sunŋ Piyɛri na Zan yiraa leŋe na li kan pye na pe zii nuŋ Yezu kaane jo tisa nigin muu wɛ, pe sunŋ ba zii nuŋ tisa kala Yezu mbagee wɛ.19Ga a Piyɛri na Zan pe se na pe bile pe li wii. Na pere wo ɲomiine co laa tahi na Klɛ wo ɲomiine co. Na le le sahi ge pe liri jo peree. 20Na le peraa ɲa Yezuu ge, na le peraa logo wu ɲoo ge, pere kɔnnaa si jɛn ze liri wo jo baa wɛ.21A pe nuŋaa pe gbagaa firigi ɛɛrɛe na daa pe yahi a pe kari.Pe cɛn kapii se pe la yi. Pe ze zagi tisiire ɲahi la, ɲahaa kagboone li ze se ge, tisiire muu ze Klɛ sɔnni liri wone la. 22Naaŋe la liri kakanhane se ze a wu cooŋe ge, wu yeegi ze toro yee gbeysoon ɲuŋoo.23Ba pe Piyɛna Zan yahi wɛ, a pe kari pe kafyebi sanmbi tagee. Keregi muu sɛriwuuli ɲuŋufyeebi na ndɔgɔlyebi ze jo pee ge, a pe cere foori na ce muu na paari pe kafyeebi. 24Ba pe cere kayoŋgi logo yi, a pe muu pinnaa pe ɲomiine se nigin na Klɛ ɲjɛɛri na yu na Kaafoo Klɛ wa klaŋe, na ɲiŋge, na somolohe na yi funŋuyɛriye muu tirige ge. 25Na pere tolɛge Dawuda wu ze wu baasiiŋe ge, Kaafoo Klaa li jo le wuri ɲoo wu wo Yirimbe cege la a wuri jo na ɲahi woro la fiiteyaa yiri na kaanri yɛ? Na la tisiila yiri na ɲuŋbaa kerigi si yɛ?26Na koŋge fanhafyeebaa kasikɔnyɛriye luu, ɲuŋufyebi di gbogore gbogi Kaafoo Klɛ kaa la, liri na tisaŋe wa wuu na se pohivooŋe ge, pe di gbogire gbogi wuri kaa la.27Kaɲene la, fanhafoo Erɔdi, na guvɛrindɛri Ponsi Pilati, na keretiigi tisili, na Yisirayɛli tisiiraa wa pe yɛ la ge kanhee. Tisaŋe wa wuu na se wu baasii wuri ɲɛ Yezu ge, a pe nohe le wuri la. 28Liri funŋoo kergi jii muu Klaa ze gbegee na yahi wu fungɔnfyɛre na wu sefɛɛree funŋoo ge, a pe cere muu se.29Na nimɛrɛ do, firigiganne la pe pere firigi ge, Kaafoo Klaa liri ɲa. Na liri la, pere pe wa wu baasiibi ge, Kaafooŋe wu zɔndariŋe kan peree kɔnni pere pe cɛn paa wu kayuune yɛregi saari baa. 30Na wu seŋe kan peree kɔnni pere pe cɛn paa yamfyebi cooŋi, pe da kasyɛgi na kakanhiŋgi si wu baasiiŋe Yezu mbage la. 31Ba pe ɲjɛɛrige se kɔ yi, tage pe ze pinne ge, a kiri tage wo ɲiŋge cee. A Klɛ yirimbe pe pone ɲi. Na lɔ liri tɛnee la, a pe fanhe ta na Klɛ wo kayuune yɛrɛgi na zɔndariŋee.32Tisili muu pe ze taa Yezu la ge, pe ze bgagaa bɛ. Fungɔnge wonduge, na zonnumuŋe ze pe muu. Wa muu ze nuŋaa wu wo yaga si na wu wogo yi, ga pe yɛriye muu ze tiin foroba. Seŋe wogbooŋe ze Yezu tudunmbii pe dagaa li yu tisilii na Yezu a ɲi na foori kuŋee. 33A Klɛ dubaŋe wu cembe gbagaa se pe nigin niginŋe muu.34Wa muu ze pe sohomoo na yage kaa wu fun wɛ, ɲahaa bii kɛriye na yɛriye ze ge, pere ze ba yi pɛrɛɛ. 35Pe ba yage ge muu pɛrɛ ge, pe di ba cere kazaagi kan tudunmbii. Pere di cere kazaagi taala pe muu la na yaa na pe nigin niginŋe muu wo makooŋee.36Liri funŋoo, naaŋe wa ze wa wu mbage ɲɛ Yisufu. Levi wo gboonne wo tisa wuri naaŋe ze, na yiri Sipuri kenee. Tudunmbi ze ba wu mbage yiri Barinabasi, liri wo nohe ɲɛ na we wa tisili zɔnli taraa ge. 37Tage ka ze wuree, a wu ba ki pɛrɛ na ban na cere kazaagi na ba gan tudunmbii.
1Ga naaŋe wa mu ze wa wu mbange ɲɛ Ananiyasi. Wu sɔŋe mbaga di ɲɛ Safira. A pere mu ba pe wo tage ka pɛrɛ, 2na kazaagi taa na yahi pe yee. A Ananiyasi taage sanŋge lɔ na sa gan tudunmbii.3A liri tɛnee Piyɛri Ananiyasi se na ɲahi la wa sutaanna yahi waa je wu zɔnŋee na kiri fungɔnkooŋge fiige tirige wu funŋoo yɛ? Na wa wu tage kazaagi taage ŋmohi na ban na ba kafinniye jo Klɛ Yirimbee. 4Na ba wu ze wu sanhi wu tage pɛrɛ yi, na ta ki muu ze wu wogo yee? Na ba wu sunŋaa ki pɛrɛ yi, ta wu zahi jɛn ki kazaagi muu se wu mudaan segannaa wɛ gɛ? Na ɲahi la wa sɔn na le kapiine wo fiige yahi laa tigi wu funŋoo yɛ? Na wu ba ɲjagi wu yɛ se na tisilii wa kafire jo yi dɛ! Na Klɛɛ wa ti jo. 5Ba Ananiyasi liri logo yi, a wu to ɲiŋgaa na ku. Tisili bii muu pe liri logo ge, a li saare se pe la sɛɛrɛɛ. 6A naɲili pan na ba Ananiyasi woguge mbigee vanŋgee, na wu lɔ sa le.7A lɛɛrɛlaa taanri jan doro nohaa, A naniyasi sɔŋe mu nɔ je. Le li ze se wu pooŋe la ge, wu ze liri ɲuŋoo wɛ. 8A Piyɛri wu yiri na wu se na wu kaɲene jo wuree. Na ge ɲjɔge la wuri na wu pooŋaa pe wo tage pɛraa? A Safira jo na oo. Na kiri ɲjɔge la ke pɛrɛ.9A Piyɛri wu se na dii le ta a wuri na wu pooŋe bɛ li la pe di ba Klɛ Yirimbe noho jo ye? Na li le, bii pe sa wu pooŋe woguge le ge, pe bii koɲoone la. Pe di si dɛrɛɛ na wu muu pe sa le. 10A liri tɛnee muu ceeŋe to Piyɛri fɛrɛɛ na ku. A naɲili je na wu woguge ta tatogee, a pe mu lɔ na sa le pooŋe tanŋ. 11A liri kaane saare gbagaa se Yezu kanoho tisili la. Tisili bii muu pe liri logo ge, a pere mu gbagaa sa.12Tudunmbi ze kakanhaŋa woɲɛhiŋɛɛ na kasyɛgɛɛ woɲɛhiŋɛɛ si tisili sohomoo. Klɛsingbohe kadaaŋge tage mbaga pe ze yiri na Solomani wo gbataŋe ge, kiri tagee Yezu kanoho tisili ze ba pe yɛ pinnee na fungɔnge wondugee. 13Tisili sanmbi wa nigin mu ze gbara wu sa je pe sohomoo wɛ. Ga liri mu na li muu, tisili ze pe kɛri.14A tisileewoɲɛhimɛɛ karaa daa Kafoo Yezu la, pe cee fara pe namaa la. A pe karaa ma varaa Yezu kanoho tisili la. 15A li sanne ba gari na se fɔn tisili ba yamfyebi tugoo na pe yasinnayee na ma yɛri tatoroyee; kɔnni Piyɛri wodoroŋe, wu mii ze wa taa kpɔn pe la yi, wu jaaŋe ba daa to pe la yɛ, pere di jooŋo. 16Sɛnɲɛhimɛɛ ze ba yiree Zezuzalɛmu tanŋ wo kanhiye la na yamfyebi, na jinnali fyebi woɲɛhimɛɛ na ma Zeruzalɛmuu tudunmbi tagee. Pe pone di jooŋi.17A liri funŋoo, tudunmbi ɲɛpiinne ba ze Sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe na wu kanohe, na Sadusɛnli wo kuruge tiisili la. 18A pe yiri na tudunmbi co na sa pe ɲo tɔ kasoggooŋe funŋoo.19Ga a ɲiziigee Kaafoo Klɛ wo tudunmuŋe wa ba kasosigɛ ɲo mbugi na tudunmbi yiige na pe se 20na paa se pe sa diin Klɛsingbohee, pe bohiŋe wo kayuune yu tisili muu ponee. 21A tudunmbi wuri klɛtudunmuŋe wo wojuune logo. A ɲjigɛ sunŋ ba mbugi yɛ, a pe soo yiri na sɛ Klɛsingbohee na za noho san na tisili kalaa. A liri tɛnee, sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe ba nɔ na wu kaafyebii, a pe kitikɔɔnbi na Yisirayɛli ndɔgɔlyebi muu yiraa pinne. A pe sɔrɔsiibi pii tun na pe sa kasosigɛɛ pe sa tudunmbi yiige pe pan.22Ga ba sɔrɔsiiba sa nɔ kasosigɛɛ wɛ, pe tudunmbi ta wa yi, a pe kuraa tɛrɛɛ na sɛ kitikɔɔnbi kuruge tagee 23na pe se na peraa sɛ kasosigɛɛ na sa ki ta kaa sohi kisohiganne la, garidili muu di ɲɛ pe tayereyee koɲohi ɲjɔye la. Na ga ba peraa kasosigɛ mbugi wɛ, peraa tisa ta ki funŋoo wɛ.24Ba Klɛsingbohe garidili ɲuŋufooŋe na sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋaa cere kayoŋgi logo yi, a tudunmbi kaane pe ɲaha wɔ sɛɛrɛɛ. A pe karaa pe yɛ yegee na le kaane di si ba doro dii? 25Na pe yahi liri la, a tisaŋe wa nɔ na pe se na tisilii ɲɔ paa ze tɔ kasosigɛɛ ge, na pe wa Klɛsingbohee na tisili kalaa.26A liri tɛnee, garidili ɲuŋufooŋe na kari na garidilii. A pe sa tudunmbi co na pan, ga pe sunŋaa fanhe san pe la yi. Ɲahaa pe ze zagi na tisiire ba gaanri ti pere wa na kidyeyee wɛ. 27Ba pe ba nɔ na tudunmbii kitiŋe takɔngee wɛ, a sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe pe yege na 28ta peraa li jo wahi pee na pe ba nuŋi tisa kala na wuri naaŋe wo mbagee wɛ? Na ga pe Zeruzalɛmu kanhe pone ɲi na pe wo kaliŋee. Na pe kɔnnaa sii zaa fɔn pe wuri naaŋe wo sisanbe ɲambe di ba pere ɲuŋoo.29A Piyɛri na tudunmbi sanmbi pe ɲɔ sɔ na peraa yaa pere pe Klɛ wo ɲomiine co pe toro tisili wone la. 30Na pere pe Yezu kori tinne la na gbo, a pe sefelɛyɛ wo Klɛŋe wu ɲi na yiige kuŋee. 31Na Klaa wu lurugo, na wu tyeŋe wu sulicege la, na wu se Fanhafoo, na Pohivoo, kɔnni Yisirayɛli tisiire di yere ti kapegi la, pe kapegi foone di le pe la. 32Na pere pe se cere kerigi wo sɛɛrɛli, pere na Klɛ Yirmbe be mu kɛ Klaa gaan wu ɲomiine covyebii ge.33Ba kitikɔɔnbi kurugaa cere kayoŋgi logo yi, a pe logi gbagaa yiri fɔn pe tudunmbi saa di gbo. 34Ga Farizɛnŋe wa ze pe sohomoo wu mbage ɲɛ Gamaliyɛli. Klɛ kayuune mɛtiriŋe wa wu ze, tisili muu pyembe tari la. A wuri yiraa yere kitikɔɔnbi kuruge niŋee na pe se na pe tudunmbi yiige kafigaa ban jɛri.35Ba tudunmbi ze foori wɛ, a wu kitikɔɔnbi se na kaane li le wuri cebili Yisirayɛnli zaa pe se bii tisili la ge, na pe pe yɛ funye gbaga pe kɔn li la. 36Na ɲahaa le sanhi mɔ toro yi, naaŋe wa ze foori wa wu mbage ɲɛ na Tudasi. Na wuraa ze yiri na wu yɛ se sɛngbɔ, na kacɛmɛ wuri wa fɔn a tisilee siin kaboo tahi wu nohi. Ga ba pe ba wu gbo yi, a wu tisili muu cɛnri. A cere kerigi yere wa kiri tagee. 37Na liri kadugo la, a naaŋe wa mu ba nuŋaa yiri, wuri ɲɛ Galilesiin wo, wu mbage ze na Zudasi. Tɛnee pe ze tisiire mbaye sɛbi ge, liri tɛnee wuri ze yiri. Na wuri mu ze tisilee woɲɛhimɛɛ ta na tahi wu yɛ nohi. Ga a pe ba wuri mu gbo, a wuri mu zo tisili cɛnri.38Na liri la do, kaa nigin wuraa si jo pye. Na pe ba nuŋi pe yɛ nii leni bii tisilibii wɛ, na pe pe yahi pe da gaaŋi. Na pe fungɔnye na pe kasegii ba da tisili tagee ce yiri, ce si ba gɔ ce yɛ yee caŋka. 39Ga ki sunŋ ba da Klɛ tagee ce sii yiri, pe si jɛn liri kone tɔ yi. Na pe pe yɛ kasyɛgi, pe ba pe yɛ yahi pe ba ze Klɛ yojoɲii wɛ dɛ! A liri kanne la pe sɔn Gamaliyɛli wo wojuune la.40A pe tudunmbi yiraa leŋe, na pe kpɔn na tirabahii, na li jo wahi pee na pe nuŋi da Yezu kaane jo tisa nigin muu wɛ. Liri kadugo, a pe pe yahi paa kari. 41A tudunmbi yiri kitikɔɔnbi kuruge tanŋ na kari. A pe funye sii gbagaa taan, ɲahaa siigikaane li ze pe ta Yezu mbage kunnuŋi ge, pe ze liri ta pyemɛ kaa pe yee. 42A pe tiin kiri caŋa ɲɛ yi pe di garaa tisili kalaa Klɛsingbohee na pe gɛrɛgi la, na li yu tisilii na Yezu wu wa Pohivooŋe.
1La ze varaa na se kalidembi ɲɛhiŋe la. A tɛnee laa, Zuwifuli pe ze yiri keretiigii, na Girɛkili wo fiige yu ge, a pere ba tigire ta kene wo Zuwifuli la na pe ba pere wo naguliceebi tɔri caŋge wo liŋe tɛrɛtaanee wɛ.2Ba tudunmbi kɛ na soonŋaa liri logo yi, a pe kalidembi sanmbi pone yiri na ba pe se na peraa si jɛn kiɛ wo kayuune yɛrɛgiŋe yahi pe di ba diin liŋe wo daage la yi. 3Na liri la, pere cebiili pe siin gbairsoon wuu pe yɛ sohimoo, bii wo mɛtange tisili muu a yiri ge, pe da ɲi Klɛ Yirimbe la, na ze fungɔngɔfee ge. Na pere di ba liŋe wo kerigi zɔɔnriŋe le pere siin gbarisoonŋe cee. 4Na pere kɔnni, ɲɛrige na klɛ kayuune wo yɛrigiŋe peraa si zii ze.5A pe kayoŋgi taan tisilii muu. A pe siin gbarisoon wuu. Pere siin gbarisoonŋe pe wa bii. Etiyɛni, wuri ze fanhe ta Yezu nohe ɲɛnee, wu da nuŋaa ɲi Klɛ wo yirimbe la; na Filipu, na Porokɔori, na Nikanɔri, na Timɔn, na Parimenasi, na Nikola, wuri ze Antiyɔsi siin wo. Zuwifuli wo konee wu ze fɛnhaa se, na daa ba daa Yezu la. 6A pe sɛ na pere siingbarisoonŋee tudunmbi tagee, a tudunmbi ceeye tahi pe ɲuŋoo na Klɛ ɲɛɛri pee.7A Klɛ kayuune karaa yɛrɛgi na se ɲahaa. A la karaa varaa kalidembi ɲɛhiŋe la Zeruzalɛmu funŋoo. A sɛriye wuuvee woɲɛhimɛɛ mu ba daa Yezu la.8Klɛ ze fara Etiyɛnii, na seŋe kan wuun, a wu karaa kakanhiŋgi na kasyɛgi woɲɛhihɛɛ si tisiire ɲaha niŋee. 9Ga a tisili pii yiri Etiyɛni nohi. Pere pii ze yiri Sirɛni, na Alɛkisandiri wo kerigii, pii da yiri Azi na Silisi wo mariŋee. A pere noho san na nakaare si na Etiyɛnii. Bululi pe ze ɲuwuure ta ge, pere wo klɛɲɛrige sigɛ wo Zuwifuli pii pere tisili ze.10Ga pe ze cɛn kaɲɛne ta Etiyɛni ɲii la yi, ɲahaa Klɛ wo Yirimbe pi ze fungɔngɔ fyɛre kan Etiyɛnii wu yu. 11Ba le se mu wɛ, a pe tisili pii sara, na pe sɔn wa Etiyɛni la. A pere karaa yu na peraa li logo Etiyɛni ɲoo wu Klɛ kayodorogoŋe Musa na Klɛ fanhaŋi.12A pere tisili pe tisiire, na nɔgɔlyebi na sɛriwuuli pone sɔn liri sɔnganne la. A pe yira kari Etiyɛni nohi, na za wu co na zɛ na wuun kitiŋe kɔnvyebi tagee. 13Pe wogarilii, a pe kafinnijuubi pii mu pinne na pe yee. A pere sa kafinniye tahi Etiyɛni ɲuŋoo na tɛrɛgi muu peraa ba li nuri Etiyɛni ɲoo wu pere Klɛsigbohe saamwoge, na Musa wo saliyaŋe jogoone yu. 14Na ɲahaa peraa li logo wu ɲoo wu yu na Nazarɛtisɛnŋe Yezu a si ba Klɛsigbohe ja; liri na kalɛgii muu Musaa pere kala ge, wu di cere karaŋa. 15A Kitiŋe kɔnvyeebi muu pe ɲahaye yirigaa le Etiyɛnii na wii. A pe wu ɲahe ta kaa kari na se ba Klɛtudunmɔ wogo ɲii.
1A sariwuuli ɲufoogbɔŋe Etiyɛni yege na jii kayoŋgi bii tisilaa leni mɛ wu la ge, na ta kaɲeŋee ce waa? 2A Etiyɛni wu ɲɔ sɔ na wuri tiibi na wuri ɲahafyeebi pe yere pe di yaa pe logo. Na saambe foo Klaa wu yɛ sye pe sefelɛge Ibirayima la na wu sanhi yahi Mezopotami mariŋee wu sanhi yiri di ba diin Karan kenee wɛ. Na Ibirayima se na wu foori wu wo fiigee, wu di wu cebiili yahi wa. 3Na kene wuraa si ba za zye wu la ge, wu di diin liree.4A Ibirayima sunŋ yiri Kalide wo mariŋee na sa diin Karan kenee. A liri kadugo, Ibirayima toŋe ba gu. A Klɛ Ibirayima torogaa pan le kenee pe wa mɛ niɲaa ge. 5Klaa ze tara wosiire mu kan wuun na se wu taa wɛ, ali tɔɔge tasange mu wɛ.Ga Klaa ze wu ɲɔge kan wuun na wuraa si ba le kene kan wuun li se wu woro wuri na wu kanohe ke si ba ban wu kadugo ge, na ta sa ze Ibirayimaa liri tɛnee wɛ.6Klaa ze li jo Ibirayimaa na wu kanohe tisilaa si ba za na nabɔre se keretiine laa pe tɛne la ta wa. Na liri kene wo tisili di ba pe karaŋe pe se bululoo, pe di kanhimbe tahi pe la sɛɛrɛɛ fɔn pe sa da yee kaboo. 7Ga a Klɛ nuŋaa tɛraa Ibirayima se na liri kene wo tisili pe si ba Ibirayima kanoho tisili se buloloo ge, wuri Klɛ bile le maa za wu wo kitiŋe san liri kene ɲuŋoo. Na liri kadugo la, na Ibirayima kanohe di ba voori liri kenee pe pan pe ba wuri Klɛ pɛlɛɛ nahi ge tagee pere wa mɛ niɲaa ge. 8A liri kadugo la, Klɛ na Ibirayima ba gbaare gba na pe yee, na cekɔɔnre se tiri gbaare wo kasyene. Na lire le Ibirayima se, ba wa ba Siyaka se yi, na wu kɔn cekɔɔnre la caŋge cezɔnmɔɔ wogee. Na a Siyaka ba Yakuba se, a wu mu kɔn cekɔɔnre la. A Yakuba ba pere tolɛye kɛ na soonŋe se, a wuri mu pere kɔn cekɔɔnre la.9Na pere sefelɛge ka ze wa kiri mage ze Isufu. Na wuri wo ɲɛpiine ze ba ze pe sefelɛye sanye la, fɔn a yiri Isufu co pɛrɛ Misira kene wo sɛvyɛbi pii a pe kari na wuun Misira kenee. 10Ga a Klɛ se na wuun, na yiige wu kanhamukerigi muu, na fungɔnfyɛre kan wuun, na wu kaa taan Misira fanhafooŋe Farawɔn. A Farawɔn Misira kene ɲuŋufɛɛre kan wuun, na wu tahi wu wo fanhafoozigɛ mu ɲuŋoo.11A liri funŋoo, kuugbohe ka ba je Misira kene, na Kana kene muu. A liri se kanhama fɔn sɛɛrɛɛ. A pere wo sefelɛye ba ze ye nuŋaa li taa wɛ. 12Na ba Yakubaa ba logo na saanŋe wa Misira kenee wɛ, a wu pere sefelɛye tun toziigee yaa sa sanŋe sɔ wa na pan. 13Na ba Yakubaa ba pe tun tozɔnwoogee wɛ, a Isufu sa wu yɛ sye seɲiibi la. A liri tɛnee Farawɔn taa Isufu nohe tayirige cɛn.14Liri kadugo la, a Isufu wu seɲiibi se na pe sa ban na wu toŋe na wu sigɛsiinbi muu. Pe pone ze bɛ siin gbeyitaanri na kɛ na kaguro. 15A Yakuba kari mu liri kanne la Misira kenee. Na wa Misira kenee Yakuba na pere sefelɛye muu a ba gu. 16Ba pe ku wa mu wɛ, a pe pe woguye wa na pan Sisɛmuu. Na kuubi taleŋge Ibirayimaa ze sɔ kazaagi la Amɔri naagoobii Sisɛmuu ge, na a pe ba woguye le wa.17A li tiin mu. Klaa ze wu ɲɔge kan Ibirayima le kaane mu kɛ la ge, ba liri wo tɛrɛsiine ze ba dɛrɛŋi wɛ, a Yisirayɛli tisili sii bugo na ɲɛhi Misira kenee. 18A liri kadugo, fanhe ba nɔ fanhafooŋe wa la, a wuri ta wuraa Isufu wo kaane la muu cɛn yi. 19A wuri fanhafooŋe karaa siziinmbe saan pere wo tisiire la na ti ɲaani, fɔn na ba pe se paa pe tibinnaɲiyɛ waa kɔnni yi ba bori wɛ.20Na liri tɛnee Musaa se. Wu tibinnaɲigɛ woŋe ze sii ɲɔ, na daan Klɛɛ. A wu nuŋe wu ŋmohi wu toŋe sigɛɛ na jinne kaan wuun fɔn na da yeboyo taanri. 21A pe sa Musa mu wa. A Fararɔn poroŋe wu lɔ, na sa wu bii ba wu yɛ mbaga wo ja ɲii.22A Musa se mu, na sii gbagaa kala Misira siin wo fungɔnfyɛre wo kerigi muu. A fanhe se wu kayojogi na kasegi muu. 23Ba Musa siŋaa ba nɔ yee gbeyisoon la yi, na a wu yiri na wu sa wu cebiili Yisirayɛli wo tisili 24pɛrɛgɛ.Tɛnee Musaa sa nɔ pe la ge, na Misira sɛnŋe wa ɲa wu wuri wo ceboronaaŋe wa ɲaani. A Musa wu ceboroŋe yoge jo, na Misira sɛnŋe kpɔn na gbo, kɔnni wu ceboroŋe zɔnŋe di ɲiŋe. 25Li ze Musa funŋoo na wuri cebiilaa si li cɛn liri la na Klaa si ba pe sɔ bulure la, wu di pe yiige Misira kenee wuri Musa wo cege la. Ga wu cebiilaa liri cɛn na wuun wɛ.26A kiri ɲigakimugire la, a Musa nuŋaa sɛ wu cebiili tagee. A wu sa wu cebiilee soon ta yoge la, a wu pe susure tagi na pe se na pere pe wa wonumbi, a pere nuŋaa dunni ya? 27Ga we wo fanhe ki ze ɲɛhi ge, a wuri Musa ŋmɛnɛŋɛ na wu se nɔgaa wu tahi pere ɲuŋoo, na wu se pere wo kitiŋe kɔnvoo yɛ? 28Na kɔnni wa wu yɛ se na wa si wuri mu gbo kanne la wa Misira naaŋe gbo taɲaa wɛ?29Na ba Musaa cere kayoŋgi logo yi, a wu paa kari Madiyan kenee na sa diin wa, na ba jalaa sɔɔn ta wa. 30A Yee gbeysɔɔn toro, a Klɛ tudunmuŋe wa ba wu yɛ syɛ Musa la naɲiŋge ka funŋoo, tahine laa Sinayi ɲaŋge tanŋ sipooŋee.31Ba Musaa liri ɲa yi, a liri wu fo, a wu karaa zaa wu di gbara kɔnni wu li kaane yaa wu wii, a liri tɛnee Kafoo Klɛ jo na wuun na wu se na 32wuri wu wa Musa sefelɛye Ibirayima, na Siyaka na Yakuba ye wo Klɛŋe. A Musa sa fɔn na jɛlɛɛ, wa nuŋaa sɔn na ɲuŋge yirige di wu wii wɛ.33Liri nohi, a Klɛ Musa se na wu wu tanhiye wuu wu tooye la. Na ɲahaa tagee wa yere mɛ ge, saama taga ki wa. 34Na wuri Klaa wu tisili kanhiganna ɲaa Misira kenee, na pe siinne mu nuri. Na wuraa tigi wu ba pe wuu buluree. Na Musa wu pan wuri di wu tun wu sɛ Misira kenee.35Na wuri Musaŋe wonumuŋe Yisirayɛli tisilaa ze se na jo na nɔgaa wu tahi pere ɲuŋoo na wu se pere wo kitiŋe kɔnvoo ge, wuri Musaŋe Klaa ba dun waa sa ze pe ɲuŋufoo. A wuri pe ɲuŋu wuu Misira kene wo buluree Klɛ tudunmuŋe wo fanhe cege la. Wuri Klɛ tudunmuŋe mu kɛ waa ze wu yɛ sye wu la tahinee ge. 36Wuri Musaŋe wa pe yiige Misira buluree, na kakanhiŋgi na kasyɛgi woɲɛhiŋɛɛ se Misira kenee, na pe wodorolii Soomɔ Loɲigɛ la, na sipooŋe funŋoo fɔn na nɔ yee gbeyisɔɔn. 37Wuri Musaŋe waa ze li jo Yisirayɛli tisilii na Klaa si ba wu wo kayodogoŋe wa torogo ban pee wu se ba wuri Musa ɲii. Na pe bile wo ceboroŋe wa wuri kayodorogoŋaa si ba ze.38Na tɛne muu Yisirayɛli tisiire se na pinne sipooŋee ge, wuri Musaŋe wu ze pe sohomoo. Na Musaa Klɛtudunmuŋe ze ba yu Sinayi ɲaŋge ɲuŋoo wu ma yu peree. Na Klɛ wo kayoŋgi ce siŋe kaan ge, na liri kanne la Musa ze cere kayoŋge taa na ma yu peree. 39Na ga pere sefelɛyaa ze li se wu jombe pɛlɛgɛ, na li se wu la, pe funŋu ɲɛ pe tɛrɛɛ paa se Misira kenee. 40Na a pe Aruna se na wu kacɛnŋgi cii faanri peree, cere dadoroo pere ɲahaa caa kone sɛlɛɛ pere la. Na ɲahaa Musa wa pere yiige Misira kenee, na ga yage ke wuri Musaŋe fiige ta wa ge, peraa cɛn yi.41A pe sunŋ kaciinne la faanri ba nunaga ɲii, na sariye wuu na kan liri kaciinee. A pe funye taan pe yɛ maga wo ceeye wo yayaaŋge kaane la. 42A liri tɛnee, Klɛ kadugo wa pye, na pe yahi fugban yeŋewɔrɔgi wo zunŋe la, mahi jo kanne la le sɛbɛ Klɛkayodorogoli wo sɛbɛŋee wɛ. Le sɛbɛ na yee gbeyisɔɔnŋe muu Yisirayɛli tisilaa se sipooŋee na yapɔriye gbo, na sariye wuu ge, na ta wuree pe ze yiri kaan ya?43Na pe ze pe sariye woo wuree wɛ dɛ, na ga pe kaciinne maga ki wa Molɔki ge, na liri wo buguye pe lɔ. Liri na wɔne wo mage ki wa na Aranfan ge, yiri wo fiige pe yaa, na yiri pɛlɛɛ. Na liri la wuri Klaa si ba pe kuu gari fɔn Babilɔni kadugo.44A Etiyɛni nuŋaa jo na na pere sefelɛye yahi ɲɛne la sipooŋee, vanmii sigɛ ka ki ze pee gbaare cesuŋe ɲɛ ki funŋoo. Na Klɛ waa ze Musa se wu kiri vanmii sigɛ yaa, na ki yaaganne mu sye wu la. Na a Musa sunŋ ki yaa liri yaaganne la. 45Na liri kadugo la, a pere sefelɛye ba kiri vanmii sigɛ kan pe wo nagoobii. Na Zozuwe wu ze pe ɲahabadoroŋe fɔn liri tɛnee. Na a Klɛ pe tagi, na kene la wo tisilee nii pe ɲahagbaage la. Na a pe kari na vanmii sigɛɛ liri kenee, na sa ki kori wa fɔn a ki ba fanhafoo Dawuda wo caŋɲiiine ta. 46A Klɛ se na Dawudaa, na cembe gbagaa se wuun. A wu Klɛ ɲɛɛri na wu sɔn wuri di sigɛ ka kɔn Yakuba wo Klɛŋee.47Ga wu jaŋe Solomani, wuri wa ba sigɛ yereŋe Klɛɛ. 48Ga Klaa pɛlɛ liri la wu sa ji tisilee wo sigɛ woyaaŋa funŋoo, mahi jo kanne la Klɛ kayodorogoŋe waa ze li jo ge, na Kaafoo Klaa jo 49na klaŋe wu wa wuri fanhafyee kone, ɲiŋge di ɲɛ wuri tooye tatahiŋge. Na pere di si ba jɛn sigɛ kisiin fiige yaa wuri Klɛɛ yɛ? Na taga kisiin wurahaa ba jɛn diin yɛ? 50Na ta wu wa wuri Klɛ wa yiri yɛriye pone yaa wɛ gɛ? Na Kaafoo Klɛ jo mu.51Na pe tisikaanriyaa pe zɔnli na pe ɲiwegi tɔ Klɛ wo yeregi la, na gilee na Klɛ Yirimbee. Na pe wa ba pe sefelɛye ɲii. 52Na Klɛ wo kayodorogo wu siin wu wa na pe sefelɛye ɲɛ we mu ɲaana yi ge? Na bii pe Klɛ wo tisaŋe wodeleŋe wo banŋe kaane jo ge, pere pe pere kayodorogoli gbo. Na a nimɛrɛ, pere ba li se wuri tisaŋe wodeleŋe la na wu gbo. 53Na pere pe Klɛ wo saliyaŋe ta Klɛ tudunmbi wo cege la, ga pe sɔn na wuri saliyaŋe wo kone ɲaari wɛ.54Ba kitiŋe kɔnveebaa cere kayoŋgi logo yi, a pe zɔnli gbagaa yiri fɔn pe ganhi kuri Etiyɛni kaa la. 55Liri di ze Etiyɛni ta waa ɲi Klɛ Yirimbe la. A wu fugbanŋe wii, na Klɛ wo saambe ɲa, Yezu da yere Klɛ sulicege la. 56A Etiyɛni jo na pe wii. Na wuri nahi klaŋe ɲaa waa mugi, tisaŋe Jaŋe da yere Klɛ sulicege la.57Liri Etiyɛnaa jo ge, a pe tisaagi wa, na pe ɲiwegi tɔ. A pe muu kaan tɔ Etiyɛni la. 58A pe wu co, na wu kilaa yiige kanhe kadugo, na kidyeye tagaa wu wa fɔn na wu gbo. A wu wavyebi pe wo vadeye wuu na yahi naɲibiŋe wa tanŋ, wuri maga ɲɛ na Sɔli.59Na pe yahi pe Etiyɛni waa na kidyeyee, a wu Klɛ ɲɛɛri na jo na Kaafoo Yezu wu wuri munaane sɔ. 60Liri nohi, a wu ɲigure sin, na zɛlɛ fanhaa na Kaafooŋe ba liri kapiine tagi di pe wii. Ba wa liri jo yi, na munaa wuu.
1Sɔli ze sɔn na Etiyɛni gboŋee. A kiri caŋge bile, ɲaage noho san yezu kanoho tisili muu la Zeruzalɛmu funŋoo. A Yezu kanoho tisili muu paa cɛnri na sɛ Zude na Samari mariŋee. A Yezu tudunmbi yɛ tiin wa Zeruzalɛmuu. 2A Klɛ wo ɲahasaare wo tisili pii Etiyɛni woguge lɔ na sa le. A pe gbagaa kuulo Etiyɛni guŋe la. 3Ga Sɔli kɔnni, wuri di ze zaa fɔn Yezu kanoho tisili pe kɔ fyefye.Wu ze siinye lɔ nigin nigin na ji pe nohi na joni fanha la na se leni kasoŋe la; cee fara naa la.4Yezu kanoho tisili pe ze paa foori Zeruzalɛmuu ge, pere di ze ɲaari na Klɛ wo Kayodaanne yɛrɛgi kene taye muu. 5A Filipu kari Samari wo mariŋe wo kangbohee na za ce le na Pohivooŋe wo kaane yɛrɛgi kiri kanhe wo tisili muu.6Filipu ze kasyɛgi mukɛ si tisili ce kaa nuri na ce ɲaa wɛ, a liri sɛnɲɛhimɛ se paa ɲiwegi gbagaa pɛri na Filipu kayojogi nuri. 7Filipu ze jinnali nɛnɛɛ na yiigi sɛnɲɛhimɛɛ, pere jinnali di tisiigi yiigi na voori pere fyebii. Wu ze faanli na tooyo nigin nigin fyebi mu cooŋi. 8A liri se fundanga kaa wogboo kiri kanhe tisilii.9Liri ze naaŋe wa ta wa kiri kanhee wu maga ɲɛ na Simɔn. Wu ze ba lajɛnkeree woɲɛhiŋɛ si fɔn na Samari tisili muu tacɛnŋge kɔ, na wu yɛ yahi sɛngbɔ. 10A tisili muu, naɲilee fara pe wolye la, pe muu ze wu tɔri na yu na Klɛ wo sefɛɛre te sii se de, tire pe ba zi na sefɛɛre wogbɔɔre. 11Pe muu ze nuri wu ɲoo, ɲahaa wu ze mɔ na wu lajɛnkerigi si jii mu ce ze tisili tacɛnŋge kɔ ge.12Ga a Filipu ba Yezu Kirisita na Klɛ wo fanhafɛɛre wo kayodaanne jo pee, a pe taa liri la. Namaa fara cee la, a pe muu ba batize. 13A Simɔn bile mu taa Klɛ wo kayodaanne la, na batize. A wu tahi na tiin Filipu nohi. Kakanhiŋgi na kasyɛgi Filipu ze zi ge, a cere Simɔn fo fɔn sɛɛrɛɛ.14A li se mu, tudunmbi pe ze tiin Zeruzalɛmuu ge, ba peraa ba logo na Samarisiin a sɔn Klɛ kayuune la yi, a pe sunŋ Piyɛri na Zan torogo wa pe tagee. 15Ba Piyɛri na Zan a sa nɔ Samarii wɛ, bii tisili pe ze sɔn Klɛ kayuune la ge, a pe Klɛ ɲɛɛri pere tisilii kɔnni Klɛ Yirimbe di digi pe ɲuŋoo. 16Ɲahaa pere tisili ze batize yɛrɛ Yezu mage la, ga Klɛ Yirimbe ze sanhi digi pe sɛnnigin mu ɲuŋoo wɛ. 17A liri tɛnee, Piyɛri na Zan ceeye tahi tahi pe ɲuŋoo, a Klɛ Yirimbe tigi pe ɲuŋoo.18Ba Simɔn a Klɛ Yirimbe ɲa paa tigi pere tisili ɲuŋoo tudunmbi wo ceeye dahiŋe funŋoo pere tisili ɲuŋoo wɛ, a wu kazaagi cii wuu na gaan tudunmbii, 19na jo na pe kiri fanhe wo ɲuŋge kan wuree, kɔnni wuri mu ba ba wu wo cege tahi tisaŋe we muu ɲuŋoo ge, Klɛ Yirimbe di digi wu funŋe ɲuŋoo.20Ga a Piyɛri Simɔn ɲɔ sɔ na wu se na wuri na wu kazaagi pe pinne pe kaagi! Na ɲahaa wa wu yɛ se na wahi jɛn Klɛ wo yakange sɔ na kazaagii. 21Na wu nii wa liri kaanee wɛ, wu taa mu sunŋ wa nii wɛ, na ɲahaa wu zɔnŋaa tele Klɛ wo ɲɛwiinee wɛ. 22Nali liri la, fɔn wu yere li la Klɛ ɲahaniŋee na wu zɔnŋaa ɲɔ yi, wu di Kaafoo Klɛ ɲɛɛri, na lahi jɛn ze na Klɛ wu wu fungɔnpege foone le wu la. 23Na ɲahaa, wuri Piyɛri nahi li ɲaa na beŋaa wu zɔnŋe ɲi fɔn na wu se kapegi wo buloo.24Ba Simɔn a cere kayoŋgi logo yi, a wu tudunmbi se na pere bile pe Kaafoo Klɛ ɲɛɛri wuree, na kɔnni jii pe jo ge, liri la nigin ba wuri ta yi.25Kerigi Piyɛri na Zan ze cɛn Yezu wo kaanee ge, a pe cere jo tisili ɲii la. Ba pe cere jo kɔ yi, na dɛraa kari Zeruzalɛmuu. A pe wodɛrɛli karaa Klɛ wo Kayodaanne yɛrɛgi Samari kanhiye woɲɛhiyɛɛ na se.26Kafoo Klɛ wo tudunmuŋe waa ba jo na Filipuu, na wu se na wu yiri wu sɛ caŋaparimbee. Na kone le yiri Zeruzalɛmuu na kari Gazaa ge, na wu liri kone lɔ. Na tisilee wa liri konee wɛ. 27A Filipu yiri liri tɛne muu na kone lɔ na gaaŋi. Wu wogariŋe, a wu sa naaŋe wa ɲa wu yɛ ɲaha la. Ecopi kene wo fanhafeezɔŋe Kandasi wo fanhafoogbɔŋe wa wuri naaŋe ze. Wuri wu ze Fanhafoozɔŋe Kandasi wo nafoŋe keregi muu ɲaha sɔɔnrivooŋe. Zeruzalɛmuu wuri naaŋe ze kari na sa Klɛ pɛlɛ. 28Wu wodɛrɛwoŋe wu ze na tiin wu wotoroge funŋoo, na tage ka kalaa Klɛ kayodorogoŋe Ezayi wo sɛbɛŋe funŋoo.29A Klɛ Yirimbe Filipu se na wu gbara wotoroge la, wu di binne waa ɲaari na kiin. 30A Filipu sunŋ paa na gbara wotoroge la, na Ecopi siin naaŋe ta wu tage ka kalaa Klɛ kayodorogoŋe Ezayi wo sɛbɛŋee, na wu yege na tage wa galaa mɛ ge, na ta wa ki nohe cɛn a? 31A naaŋe Filipu se na dii wurahaa jɛn ki nohe cɛn ki ɲɛ waa ki nohe jo wuree wɛ? A wu Filipu ɲɛɛri na wu je wu tiin wuri tanŋ wotorogee.32Tage naŋe ze galaa ge kiri ki wa mɛ na wu ze ba yatɔɔgɔ ɲii ge mu kɛ pe co na se tagbogoo ge. Na jirige mahi jo yatɔɔge ki siire kɔnvyebi cee. Wa yafiin jo yi. 33Na wu ze wu yɛ tirigaa san, pe sunŋaa sɔn na kaɲene kan wuun wɛ. Na nɔgaa si ba jɛn wu kanohe wobanŋge wo kaane jo e? Wuri tisa wa yi. Na ɲahaa pe wu siŋe ceraa kɔn ɲiŋge ɲuŋoo.34A naaŋe Filipu se na wuraa wu ɲɛɛri, na we funŋe kaa Klɛ Kayodorogaŋe zi ge, na Filipu wu wuri funŋe sye wuri la. Na wu yɛ bile kaa Klɛ kayodorogŋaa zi laa na tahi watii kaa wa zi? 35A Filipu kayuune lɔ, na jombe noha san Ezayi wo tage wogalige la, na Yezu wo kaane jo wuri naaŋee.36Na pe yahi pe gaaŋi, a pe sa nɔ lohe ka la. A ŋuŋufooŋe Filipu se na, lohe ka ki ge, na ɲahi ke wuri ɲaha ke bari wuri la wu ba batize yi? 37A Filipu wu se na wu ba ze taa Yezu la na zɔnŋe muu, wahi jɛn batize. A naaŋe wu ɲɔ sɔ na wuraa taa li la na Yezu Kirisita wu wa Klɛ Jaŋe. 38Ba wa liri jo yi, na jo na pe wotoroge yereŋe. A pe siinsoonŋe pinnaa tigi lohee, a Filipu wu batize.39Ba pe foori lohee wɛ, a Klɛ Yirimbe lɔ toro. Ɲuŋufooŋaa nuŋaa Filipu ɲa yi. A wu fudanga woŋe kɔnni kone lɔ na gaaŋi. 40A Filipu sa wu yɛ ta Azɔti mariŋee. Ba wa yiri wa yi, na gari Sezaare mariŋee. Wu wogariŋe, kanhiye muu la wu ze doroo ge, wu ze Klɛ wo kayodaanne yɛrɛgi yiri muu fɔn na sa wu nɔ Sezaaree.
1Ga Sɔli kɔnni sanhi di ze sii Yezu kanoho tisili firigi na gboŋe wo kaanee. Liri la a sɛ sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe tagee, 2na wu ɲɛɛri na wu sɛbɛŋe wa yaa wu kan wuree wuri di za wu kan Damasi wo Klɛ ɲɛɛrige siinye wo tisilii, kɔnni wuri ba za Yezu wo kone ɲaariveebi pi ta wa, cee fara naa la, wuri di pe co, wu di pe pɔ waa ma Zeruzalɛmuu.3Na wu yahi liri kone la, tɛnee wa sa dɛrɛŋi Damasi la ge, a tɛnunoo kpɛɛnge wogbohe ka yiri wa klaŋee na ba ɲi na wu mahi. 4A Sɔli to ɲiŋgaa. A juune la Sɔli se na ɲahi la Sɔlaa wuri ɲaani yɛ? Na le wahi Sɔlii wu wu yɛ folo tɔnrɔŋmaane la dɛ! A Sɔli sa fɔn na jɛlɛɛ.5A Sɔli yegeŋgige se na Kaafooŋe di ɲɛ nɔgɔ? A junne nuŋaa wu se na wuri Yezu wa ɲaani ge, na wure wu wa. 6Na nimii, wu yiri wu je kanhee. Na le wa yaa wu se ge, pe si za liri jo wuun. 7Sɔli kusɛɲiibi muu ze wahaa yere, pe cɛn jo dii wɛ. Pe kɔnni ze juune nuri, ga pe ze tisa ɲaa wɛ.8A Sɔli yiraa yere, na ɲiigi mugi, ga wu ze ɲaa cee wɛ. A pe wu co,cege la na je Damasi kanhee. 9A Sɔli cazaan taanri se wa ɲaa wɛ, wa li wɛ, wa loho mu gba yi.10Yezu wo kalideŋe wa ze wa Damasii wu mage ɲɛ Ananiyasi. A Kaafooŋe sa wu yɛ sye wuri la, na wu se na Ananiyasi. A wu yene sɔ, na jo na wuri wu we. 11A kaafooŋe wu se na wu yiri, na kone pe ba zi na kone wodelene ge, na wu di liri lɔ wu sɛ Zudasi gɛraa. Na wu ba za nɔ wa, naaŋe wa wa wa Tarisisi siin wo, wu mage ɲɛ Sɔli. Na wu di Sɔli kaa yege. Na wu wa wa Klɛɲɛɛrige la. 12Na ga le wuri Klaa sye Sɔli la wu ɲɛɛrige funŋoo ge, liri li wa na waa naaŋe wa ɲa waa ba je sigɛɛ na ceeye tahi wu ɲuŋoo kɔnni wu nuŋi wu tɛrɛɛ waa ɲaa.13A Ananiyasi jo na ee Kaafoo! Na ɲaage fiige we naaŋaa tahi Kaafooŋe kalidembi la Zeruzalɛmuu ge, na sɛɲɛhimɛɛ pe liri jo wuree. 14Na sɛbɛ wu wa wu cee, sɛriwuuli ɲuŋufyebaa kan wuun. Na na wuri sɛbɛŋee wa yiri Zeruzalɛmuu na kari wa kɔnni wu ba ba tisaŋe we muu ta wu Kaafooŋe mage yiri ge, wu di wu co wu pɔ wu tɛrɛɛ waa se. 15Ga a Klɛ Ananiyasi se na wu sɛ. Na ɲahaa wuri Klaa wuri naaŋe wuu wu ba ze wuri wo baasii, kɔnni wu wuri mage sye fiiteye tisili la, wu di ki sye fanhafyebi la, liri na wu di ki sye Isiryɛli nagoobi mu la. 16Na kanhimbe pe si ba wu ta wuri Kaafooŋe kaa la ge, wuri di ba piri mu sye wu la.17A Ananiyasi sunŋ Yiraa kari. A wu sa nɔ na je sigɛɛ, na ceeye tahi Sɔli ɲuŋoo na jo na Kafoo Yezu wu wa yɛ sye kone la wuri ceboro Sɔli la wu wobaanŋe ge, na wuri Yezuŋe wa wuri Ananiyasi tun Sɔlii kɔnni wu nuŋi wu tɛrɛɛ wa ɲaa, wu di ɲi Klɛ Yirimbe mu la. 18A liri tɛne muu, kɔɔre ta fiige wuu Sɔli ɲiigii na to to ba sakɔɔri ɲii. A wu karaa ɲaa. A wu yiri, a pe wu batize. 19Liri kadugo,a wu li, na fanha ta. A wu tiin wa Damasii siiye na Yezu kalidembii.20A liri tɛnee ponee, Sɔli noho san na Klɛ kayuune yu Yawutuubi wo Klɛ ɲɛɛrige siinyee, na li yu pye na Klɛ Jaŋe wu Yezu. 21Tisili muu pe ze wu jombe nuri ge, a li pe pone fo fɔn sɛɛrɛɛ, a pe karaa yu na ta wu wa wuri naaŋe wu ze ba Yezu mage yirivyebi ɲaani Zeruzalɛmuu wɛ gɛ? Na go wu kapanne ɲuŋge ki ze wa Damasii na wu ba Yezu mage yirivyebi co, wu di pe pɔ wu sa gan sɛriwuuli ɲuŋufyebii Zeruzalɛmuu. 22Ga la li ze ji Sɔli kayoŋgi fanhe ɲɛhiŋe ɲoo. Kanne la Sɔli ze li sɛlɛɛ Damasi wo yawutubi la na Yezu wu wa Pohivooŋe ge, liri ze tajoge sɔ pe la, pe nuŋaa wojuu cɛn pe yaa wɛ.23A li se mu, a siiye toro, a Yawutuubi pe yɛ gbogi , na bɛ li la na pe Sɔli gbo. 24Ga a sɔli pe gbogire ɲuŋge taa cɛn. Siige na caŋa, pe ze ba kanhe tajeye muu sazɔnŋe sigee, kɔnni pe sii pe Sɔli ta pe gbo. 25A caŋ ka ɲiziigee, Yezu wo kalidembi Sɔli le sagidanŋge ka funŋoo; kozɔrige ki ze kanhe mahi ge, a pe mɛɛre tagaa wu tirige kozɔrikɔɔge la na yahi kanhe kadugo.26A se mu, a Sɔli tɛraa kari Zeruzalɛmuu. Ba wa nɔ yi, a wu karaa zaa wu sa vara kalidembi la. Ga pe muu ze zagi wu la la, ɲahaa pe ze gaali wu la na wu wa kalide sɛɛrɛ wɛ. 27Barinabasi ze kalideŋe wa, a wuri Sɔli pinne na wu yee na sɛ tudunmbi tagee. Ba pe sa nɔ yi, kanne la Sɔlaa Kafooŋe Yezu ɲa Damasi kone la, liri na kanne la Kaafooŋaa jo na wuun ge, a Barinabasi cere muu paari pee. Na taa fara Kanne la Sɔlaa Yezu kaane jo fiinŋe Damasii na zɔndaraŋe mu kɛɛ ge, a wu liri mu jo tudunmbii.28Na lɔ liri tɛne la, a Sɔli pinne na pe pee. A pe karaa ɲaari Zeruzalɛmuu. Sɔli ze Klɛ wo kayuune yu na Zondaraŋee Kafoo Yezu mage la. 29Sɔli ze ba yu na Elenisitilii, na nakaare si na pee Yezu wo keregi ɲuŋoo. Ga pere mu ze wu saa pe gbo. 30Ba cebiilaa ba li taa cɛn yi, a pe kari na wuun Sezare kanhaa. A liri kadugo, pe wu yahi a wu kari Tarisisi kanhaa.31A liri kanne la, Zude, na Galile, na Samari wo Yezu wo kalidembi muu ɲɛɲiŋe ta. La ze varaa pe fanhe la na se, pe di ɲaari Klɛ ɲaha saare funŋoo, la di varaa pe ɲɛhiŋe la Klɛ Yirimbe wo dagiŋe funŋoo. 32Piyɛri ze ɲaari kene taye ponee na Yezu kanoho tisili pɛrɛgi. Liri funŋoo, Yezu kanoho tisili pe ze Lida kanhe la ge, a caŋ ka wu ba zɛ pere mu tagee.33A wu sa naaŋe wa ta wa wu mage ɲɛ Ene. Wuri naaŋe ze murugo na sinne wu yasinniye ɲuŋoo fɔn yee cezɔnmɔɔ. 34A Piyɛri wu se na Yezu a wu cooŋo. na wu yiri wu wu yasinnage yaa wu yee. A liri tɛne muu Ene yiri. 35Ba Lida, na Sarawɔn tisili muu a liri kaane ɲa yi, a pe sɔn Kaafooŋe la.36Ceeŋe wa ze Zope kanhaa, wu ɲɛ Yezu wo kanoho tisa, wu mage di ɲɛ Tabita. Pe di ba yu na Dɔrikasi Gɛrikili wo fiigee. Wuri ceeŋe ze cembe gbagaa zi, na ba kanhimfyebi tari. 37A wu ba do yambe la, na guu. A pe wu woguge wuli, na lurugaa sa zinniŋe beriŋe wa funŋoo.38Liri ze Piyɛri ta Lida kanhaa. Lida na Zope sunŋ ze lii wɛ. A Zope kanhe wo kalidembi logo na Piyɛri wa Lida kanhe la. A pe sunŋ siin soon tun pe sa Piyɛri ɲɛɛri na wu sɛ pere tagee kakaa. 39A pere kari na sa tudure jo Piyɛrii. A liri tɛne muu wu yiraa pinne na pee a pe kari. Ba wa sa nɔ yi, a pe lugi na wuun beriŋee. A naguliceebi muu pan na ba Piyɛri mahi na guuli. Vadegbɔye, na vadezigi muu Tabita ze yaa na wu yahi ɲii la ge, a pe karaa yiri sɛlɛɛ Piyɛri la na guuli.40A Piyɛri tisili muu yiige kafigɛ la, na ɲigure sin na Klɛ ɲɛɛri. A wu kɔ na ɲahe karaŋa gboŋe tagee na jo na Tibita wu yiri. A gboŋe ɲiigi mugi; ba wa Piyɛri ɲa yi, na yiraa tiin. 41A Piyɛri wu co cege la, na wu tagi a wu yiraa yere. A liri kadugo, Piyɛri kalidembi na naguliceebi yiri, na Tabita ɲiiwoŋe sye pe la. 42A Zope kanhe tisili muu liri kaane logo, a pe sɛnŋɛhimɛɛ taa Kaafooŋe Yezu la. 43A Piyɛri tiin na mɔ wa Zopee naaŋe wa gɛrɛ la wu mage ɲɛ Simɔn. Siyɛye wo baare wuri naaŋe ze zi.
1Naaɲe wa wu ze Sezaari kanhaaa, wu mage ɲɛ na Kɔrinɛyi. Ɔrɔrɔsiin wo sɔrɔsii ɲuŋufooŋe wa wu ze. Sɔrɔsi kuruge ɲuŋoo wu ze ge, kiri ɲɛ na Itali sɔrɔsi kuruge. 2Wuri naaŋe ze Klɛ pɛlɛɛ wuri na wu sigɛsiinbi muu. Pe ze zagi Klɛ la. Wu ze Zuwifuli kanhamufyebi gbagaa dari, wu naŋge ze mii klɛɲɛɛrige la.3A caŋ ka, cawagarige tɛnee, a wu ɲaambe pa ɲa. Klɛ wo tudunmuŋe waa pan wu tagee, a wu wu yaa ɲa . 4A Klɛ tudunmuŋe wu yiri na Kɔrinɛyi. A Kɔrinɛyi saariwoŋe ɲiigi coraa le wuun na jo na ɲahi ke see Kaafoo? A Klɛtudunmuŋe wu se na wu bi klɛɲɛɛrige, na wu kanhafyebi dagiŋaa taan Klɛɛ, na Klɛ funŋgaa wɔ wu la yi. 5Na nimɛrɛ, wu tisili pii tun Zope kanhe la, pe sa naaŋe wa yiri pe pan, wu mage ɲɛ Simɔ, pe di ba nuŋaa wu yiri na Piyɛri. 6Na syɛye wo baare sevooŋe wa ɲuŋoo wa tigi, wuri mu maga ɲɛ Simɔ. Wu sigɛ di ɲɛ soomolohe ɲɔge la.7Ba klɛtudunmuŋaa jo kɔ na Kɔrinɛyii wɛ na gari. A liri tɛnee, Kɔrinɛyi wu baasiibi sɔɔn, na wu wo kadaaŋge wo sɔrɔsiŋe wa nigin yiri. Wuri sɔrɔsiŋe mu ze Klɛ pɛlɛɛ. 8Jii muu klɛtudunmuŋe ze jo Kɔrinɛyii ge, a wu cere muu paari pee, na daa pe tun Zopee.9A kiri ɲigakimugiŋe la, na tudunmuŋe yahi pe dɛrɛŋi Zope la, caŋge ɲɛ ɲuŋu niŋee, a Piyɛri mu lugi katanŋge la wu Klɛ ɲɛɛri. 10A kuuge ba wu ta wu funŋu ɲɛ wu li. Na pe yahi pe liŋe sori wuun, a wu ɲaambe pe ɲa. 11A wu klaŋe ɲa waa mugi, a yage ka yiri wa ki ɲɛ ba vandoŋo wogboho ɲii, na diri na ma, ki ɲɔye sicɛrɛɛ ɲɛ na co pɔ. 12Toyoo sicɛrɛɛ yɛriye, na ɲiŋiyafulure, na sazɛnhi muu fiige di ɲɛ ki funŋoo.13A juune la Piyɛri se na wu yiri, wu di ya gbo wu ka. 14Ga a Piyɛri jo na, eeye Kaafoo. Na yage ki wa yafunŋo ge, na yage ke nohi ge, na wuraa sanhi zii kiri ka li na ɲa yi. 15A juune nuŋaa Piyɛri se na yage Klaa je fiinŋe ge, na wu ba kiri kaa si na yanohoŋo ki wa yi. 16A liri juune jo fɔn tooyo taanri, a liri tɛnee muu vanŋge tɛraa lugi klaŋee.17Liri kaane ze Piyɛri tacɛnŋge kɔ, a wu karaa wu yɛ funŋge kɔɔn li la. Na wu yahi kiri fungɔnge la, a Kɔrinɛyi tudunmbi nɔ Zopee, na Simɔ gɛne tagee yege na sa nɔ yere koɲoone la. 18A pe yene yiri na, yegeŋge se na Simɔ kaa pe ba zi Piyɛri ge, na ta kiri tagee wa tigi ya?19Na Piyɛri sanhi yahi wu wu yɛ funŋge kɔɔn ɲaambe la, a Klɛ Yirimbe wu se na wu wii, na namaa taanri wa kafigaa na wu kaa yegee. 20Na wu yiri wu di binne waa gaaŋi na pee. Na wu ba za yi, na ɲahaa wuri wa pe tun Piyɛrii. 21A Piyɛri sunŋ tigi na pan pe tagee, na pe se na tisaŋe pe zaa ge, wuri Piyɛri wu wa. Na pe kapanne ɲuŋge di ɲɛ li siin?22A pe Piyɛri ɲɔ sɔ na sɔrɔsi ɲuŋufooŋe wu wa na Kɔrinɛyi ge, na wuri wa pere tun. Na sɛnceme wu wa, na Klɛ pɛlɛɛ, Zuwifuli muu di wu mɛntange yiri. Na klɛtudunmuŋe wa wa wu yɛ sye wu la, na wu se na wu tudunmbi pii tun pe ba Piyɛri yiri pe sɛ wu gɛraa, kɔnni le li wa Piyɛri wu jo wuun ge wu di liri logo. 23Ba pe jo kɔ yi, a Piyɛri je na pye sigɛɛ, a pe sɔn wa Piyɛri ɲuŋoo. A ki ɲigakimugiŋe la, Piyɛri pinne na pee a pe kari. Yezu wo kanoho tisili pe ze Zopee ge, a pere pii Piyɛri torogaa kari.24A ki ɲigakimugiŋe sɔnwoge la, a pe nɔ Sezaaree, na Kɔrinɛyi ta wu ze sigee. Wu ze wu cebiili, na wu sɛɛrɛ naɲiili yiraa pinne wu sigɛ na Piyɛri sigee.25Ba Piyɛraa ba nɔ je yi, a Kɔrinɛyi yiraa wu ciri na zogoo wu fɛrɛɛ na wu pɛlɛ. 26Ga a Poyɛri wu co yirige, na wu se na wu se na wu yiri, na tisiwere wuri Piyɛri mu wa ba Kɔrinɛyi ɲii.27Na Piyɛri yahi wu yu na Kɔrinɛyii, a pe pinnaa sa je sigɛɛ, na tisili ta paa pinne wa na ɲɛhi. 28A Piyɛri pe se na pe bile mu a li cɛn na na sahi na pere Zuwifuli wo saliyaŋee, Zuwifu a yaa wu je fiitege tisa sigɛ yi, liri na wa yaa waa gɛri na fiitege tisaa wɛ. Na ga Klaa li sye wuri la na wuraa yaa waa vun tisa wa muu la yi, liri na wuraa yaa waa tisaŋe wa muu wii na wa nohi wɛ. 29Na liri la, ba pe tudunmbaa sa yiri wɛ, wuraa nakaara se yi na yiraa pan. Na nimɛrɛ, pahi jɛn wuri kayirine ɲuŋge jo wuri di li logo.30A Kɔrinɛyi kayuune lɔ na jo na yi siiyi taanri ye toro, na wuri yahi wu Klɛ ɲɛɛri cawagaige tɛnee wu sigɛ, a ɲii nigin wuri naaŋe wa ɲa tayeregee wu yɛ tanŋ, wu vanye ɲɛ na fiinŋe wɛlɛ wɛlɛ. 31Na a naaŋe wuri se na Klaa wuri ɲɛɛrige co, liri na dagiŋe wuraa se kanhamufyebii ge, Klɛ funŋgaa wɔ wuri mu la yi. 32Na liri la, wuri Kɔrinɛyi wu tisili pii tun Zopee pe sa naaŋe wa yiri pe pan, wu mage wa Simɔ na nuŋaa se Piyɛri. Na syɛye wo baare sevooŋe wa ɲuŋoo wa tigi, wuri mu mage ɲɛ Simɔ. Na wu gɛne wa soomolohe ɲɔge la. 33Na a liri tɛnee ponee wuri tudure tun paa sa wu yiri. Na wu panganne nahi ɲɔ. Na pere pone bii pinne nimɛrɛ Klɛ ɲaha niŋee, kɔnni jii muu Kaafooŋaa sye wu la ge, wu cere jo pere pe logo.34A liri tɛnee, Piyɛri kayuune lɔ na jo na kaɲene la nimɛrɛ wuri nahi li cɛn na Klaa zɔnrɔgɔ si wɛ. 35Na fiige ge muu ge, ki tisaŋe ba zagi Klɛ la, na wu pɛlɛɛ, na kasegi wodelegi si, wu kaa ba daan Klɛɛ.36Na Klɛ wo kayoodaanne li wa ɲɛɲiŋge wo kayuune ge, na Klaa liri jo Yisirayɛli tisilii Yezu Kirisita wo cege la, wuri ɲɛ tisili muu wo Kaafooŋe. 37Na na lɔ tɛnee Zan ze tisili batizeni ge, kerigi muu ce noha san na se Galilee fɔn na ba nɔ Zude wo mariŋe muu ge, na pe cere pone cɛn. 38Na Klaa wu wo Yirimbe tirige Nazarɛti sɛnŋe Yezu ɲuŋoo, na sefɛɛre kan wuun, a wu ɲaari kene taye muu na cembe si, na jinnali nɛnaa yiigi tisilii, ɲahaa Klɛ ze na wuun.39Na kerigi muu wa se Zeruzalɛmuu, na Zuwifuli kene sanne ponee ge, na pere pe wa cere kerigi wo zɛrilii. Na a pe ba wu co na kori tinne la na gbo. 40Na ga a caŋge taanriwogee, Klɛ wu ɲi na yiige kuŋee, na wu se waa wu yɛ sye tisili la. 41Ga pe wa tisili muu wɛ, fɔn pere Klɛ ze wuu yahi pere pe ba ze wu zɛrɛɛli ge, na pere pere la wa wu yɛ sye. Na pere pe li, na gba na wuun wu ɲiŋe nohaa ge, pere pe wu ɲa.42Na a liri nohi, wu tudure kan peree na pere paa Klɛ kayuune yɛrɛgi, pe da li sɛlɛɛ tisili la wuri Yezu Klaa wuu na se ɲiiwoli na kuubi wo kitiŋe kɔnvooŋe. 43Na wuri wo kaane klɛkayodorogoli muu a jo na tisaŋe we muu a taa wu la ge, wu funŋe kapegi foonaa si le wu la wuri maga la.44Na Piyɛri sanhi yahi wu yu, tisili muu pe ze wu kayoŋgi nuri ge, a Klɛ Yirimbe tigi pere muu ɲuŋoo. 45Zuwifuli pe ze taa Yezu la, liri na pe ze Piyɛri torogaa sɛ Sezaaree ge, a li se pee kakanhina, na li ɲa na Klɛ Yirimbaa tigi fiiteye wo tisili mu ɲuŋoo.46Ɲahaa pere tisili ze fiiteye ya yu, na Klɛ mage pɛlɛɛ. 47A liri la, Piyɛri jo na ta tisahaa jɛn bari li la na bii siinbi ba batize lohee waa? Na ɲahaa, kanne la Kaa wu yirimbe tirige pere ɲuŋoo ge, liri kanne wonune la wa pi tirige bii mu ɲuŋoo. 48A Piyɛri sunŋi konne kan wu torogovyebii na pe pere tisili batize Yezu Kirisita mage la. A liri nohi pe Piyɛri ɲɛɛri na wu siiye se wa na peree.
1Yezu tudunmbi na kalidembi pe ze Zudee ge, a pere logo na fiiteye tisili mu ze sɔn Klɛ kayuune la. 2Ba Piyɛraa ba dɛraa pan Zeruzalɛmuu wɛ, Zuwifuli pe ze taa Yezu la ge, a pere noho san na diri Piyɛri la, 3na yu na wa sa je cekɔnbaali sigɛ, fɔn na li mu na pee.4Liri la, kanne la kerige ze se ge, a Piyɛri noho san na ce paari pee nigin nigin. 5A wu jo na na wuri yahi Zopee klɛɲɛɛrige la, a wuri ɲaambe pa ɲa. Na wuri yage ka ɲa ki ɲɛ ba vadoŋo wogbohe ɲii, ki ɲoye sicɛɛre muu da pɔ pɔ, ki diri na yiri klaŋee fɔn na ba dɛrɛŋɛ wuri la. 6Na a wuri yaa wii ki funŋoo na yapɔriye, na sigikaare, na ɲiŋe yafulure, na sazɛnhi muu fiiye ɲa ki funŋoo.7Na a wuri juune la logo li wuri si na wuri Piyɛri wu yiri wu di ya gbo wu ka. 8Na a wuri jo na eeye Kaafoo! Na ɲahaa, yage ki wa yafunŋo, na yage ke nohi ge, kiri kaa sanhi je wu ɲɔɔ wɛ. 9Na a juune nuŋaa wuri se na yage Klaa se yaceŋe ge, wuri Piyɛri ba kiri wii yanɔrɔgɔ yi. 10Na a liri se fɔn na sa da tooyo taanri. A vanŋge tɛraa lugi klaŋee na yiri yɛriye muu..11Na a liri tɛne wonunee, kadaaŋgee pere ze ji ge, a siin taanri nɔ yere kiri wo koɲoone la. Na pe ze pe tun wuree na yiri Sezaaree. 12Na a Klɛ Yirimbe wuri se na wuri wu yiri wu pinne waa gaaŋi na pee, wuri ba gaali wɛ. Na wuri na ceboronamaabi gbaariŋe pe pinnaa kari Sezaaree a pere sa je Kɔrinɛyi sigɛ ge, na pere pe wa bii. 13Na ɲaganne la Kɔrinɛyaa klɛtudunmuŋe woyereŋe ɲa ge, a wu cere paari peree. Na klɛtudunmuŋe waa ze wu se na wu tuduro tun Zopee , wu Simɔ yiri, Simɔ pe ba yiri na Piyɛri ge. 14Na kayoŋgi wuri Piyɛraa si ba jo Kɔrinɛyii ge, na cere wo cege la wuri na wu sɛgɛsiinbaa si ba zɔ.15Na ba wuraa jombe noho san yɛrɛ yi, a Klɛ Yirimbe tigi pe ɲuŋoo, mahi kanne la paa ze tigi pere mu ɲuŋoo tɛrɛziinee ge. 16Na liri tɛnee, jombe Kaafooŋaa ze jo ge, a wuri funŋge to piri la na na lohee Zan ze tisili batizeni, na pere di si ba batize na Klɛ wo yirimbee.17Na pere pe taa Kaafoo Yezu la, a Klɛ mayage ge mu kɛ kan peree ge, na wu ba ze wu da kiri wonuge kan pii tii muu, na nɔgɔ wu Piyɛri wa wu sa bari Klɛ laɛ? 18Ba pe cere kayoŋgi logo yi, a pe zɔnli ɲiŋe, a pe karaa Klɛ sɔnni na yu na Klaa sɔn fiiteye mu yi cɛn yi yi wo taanniganne faa kɔnni yi mu yi siŋe sɛɛrɛwoŋo ta.19Etiyɛni wo gboŋe la kalidembi wo ɲaagaa noho san, na pe se paa cɛnri pe yɛ la. A pe sɛnɲɛhimɛɛ kari fɔn Fenisi, na Sipuru, na Ancɔsi ye wo kanhiye la. Ga Zuwifuli yɛrɛɛ pe ze sa Klɛ wo kayuune yu. 20Pii ze pe sohomoo pere ɲɛ Sipuru, na Sirɛni siin woloo, a pere pan Ancɔsii na ba yu na fiiteye wo tisilii, na Kafoo Yezu wo kayodaanne yu pee. 21A Kaafooŋe pe tagi tiri baare funŋoo, a tisilee woɲɛhimɛɛ taa, na gari na tahi Kafooŋe nohi.22A liri kaane sa nɔ Zeruzalɛmu wo Egiliziŋe wo tisili la. A liri la, pe sunŋi Barinabasi tun fɔn Ancɔsii. 23Wu wo cembe Klɛ ze se pere tisili sohomɔɔ ge, ba Barinabasi a sa nɔ na piri ɲa yi, a liri wu funŋge taan, a wu pe zɔnli tara na pe wahi pe yee pe di nɔrɔ Kaafooŋe yɛ nigin la. 24Barinabasi ze tisiceme, Klɛ Yirimbe di ɲɛ wuun, wu ze gbagaa daa Yezu la. A liri sɛnɲɛhimɛɛ se paa taa Kaafooŋe la.25A liri kadugo, Barinabasi toraa sɛ Tarisisii wu sa Sɔli taga sa. 26Ba wa sa wu ɲa yi, na gari na wuun Ancɔsii. A pe yee nigin se wa wuri Egiliziŋe wo tisilii, na sɛnɲɛhimɛ kala Klɛ wo kayuunee. Na Yezu wo kanoho tisili mage yiri na Kirecɛɛn, Antcosii liraa noho san.27A liri tɛnee, Klɛkayodorogoli pii yiri Zeruzalɛmuu na sɛ Ancosii. 28Na pe wa nigin ba yiri, wuri mage ɲɛ Agabusi, na li jo Klɛ Yirimbe wo cege la na kuugbohe kaa si je koŋge ponee. Na a liri sunŋ ba ze Ɔrɔmu fanhafoogbɔŋe Kulodi wo caŋɲiinee.29Ba le se mu wɛ, a Ancosi wo kalidembi jo na le muu wo fanha ba da waa ge, pe muu pe ceeye wa yi yaa pe sa dagi pe pere cebiili tagi Zudee. 30A pe li se liri kanne la, na kazaagi wa ce yaa na kan Barinabasi na Sɔli a kari na sa gan Zude wo Egiliziŋe nɔgɔlyebii.
1Na a liri tɛnee, fanhafoo Erɔdi to Egiliziŋe tislili pii la na ɲaani. 2A wu Zan wo seɲiiŋe Zaki gbo na ŋmɔpanŋgee.3Ba wa liri ɲa laa taan Yawutuubii wɛ, a wu Piyɛri mu co na le kasoŋe la. Liraa se sizɛnhɛrɛ baa wo buruye wo cagbohe wo siiye la. 4A wu wu le kasoŋaa, na sɔrɔɔsii sicɛrɛɛ sicɛrɛɛ wo kuruyo sicɛrɛɛ se yaa wu kasye si. Li ze wu funŋoo na sizɛnhɛrɛ baa wo buruye wo cagbohe ba doro, wu di Piyɛri kitiŋe kɔn tisili muu ɲi la.5Piyɛre ze kasoŋe la, ga Egiliziŋe tisili da ɲaha le na Klɛ ɲɛɛri wuun. 6Ɲiga ze si mugi Erɔdi wu Piyɛri kitiŋe kɔn. Kiri ɲiziigee, Piyɛri ze sinne sɔrɔsii sɔɔn sohimoo na ŋmunɔɔ, jɔriyɔ sɔɔn ɲɛ tagaa wu ceeye pɔ, sɔrɔsiibi pii da yere kasosigɛ koɲoone la na ki kasye si.7A liri tɛne bilee, Klɛ wo tudunmuŋe wa ba je kasosigɛɛ, a kpɛɛnge kasosigɛ ɲi. A Klɛ tudunmuŋe Piyɛri kpɔn kpɔn kabanuge la na wu ɲi, na wu se na wu saala wu yiri. A liri tɛnee a jɔriye sanhi wu ceeye la na to. 8A Klɛ tudunmuŋe wu se na wu wu vanye le wu di tanhiye le. A Piyɛri li se mu. A Klɛ tudunmuŋe nuŋaa wu se na wu wu vadegbohe le wu di dahi wuri nohi.9A Piyɛri tahi Klɛ tudunmuŋe nohi na foori. Le Klɛtudunmuŋe ze zi ge, Piyɛri ze sanhi daa li la yi. Wu ze wu yɛ ta na ŋmunɔgɔ ke je wuri la. 10A pe sa nɔ toro kasoŋe kasyɛgɛ sevyebi woziili tanŋ, na sa doro sɔnwoli tanŋ, na sa nɔ koɲogboone la liri ɲɛ na ɲahi sahi kanhee. Tɔnrɔgbarigbohe ki ze liri koɲoone la, ge a kiri mugi ki yee. A klɛtudunmuŋe pinnaa foori na Piyɛrii a pe kone lɔ na gaaŋi. Ba ze gaaŋi wɛ, a tɛrɛnunoo Klɛtudunmuŋe sa doro na Piyɛri yahi.11A liri tɛnee Piyɛri ɲahe pan na ba do, a wu jo na nimɛrɛ wuri nahi li cɛn kaɲene la na Kaafooŋe wa wu tudunmuŋe wa tun waa ba wuri wuu Erɔdi cee, Zuwifuli funŋ ze pe ba kapegi mu kɛ se wuri la ge, na wuri sɔ cere mu la. 12A Piyɛri cere jo wu yɛ funŋoo, na gari Mariyama gɛraa. Zan pe ba yiri na Mariki ge, wuri wo nuŋe wu ze Mariyama. Yezu kanoho tisili woɲɛhimɛɛ ze sa binne wa na Klɛ ɲɛɛri .13Ba Piyɛraa nɔ kadaaŋge koɲoone la yi, na gbarige kolo. Baasii ficɛɛne la ze wa li mage ɲɛ Orodi. A liri paa pan li ba gbarige mugi. 14Ba le ba Piyɛri juune taa cɛn yi, a fundange cee le nuŋaa taa gbarige mugi wɛ, a li paa tɛraa sa li jo pe sanmbii na Piyɛri wa na yere koɲoone la. 15A pere jo na li ɲuŋgaa yiri gɛ? Ga a ficɛɛne nuŋaa li jo tahi pee na kaɲene li wa. A pe nuŋaa jo na mahi ba li ta wu jaaŋe wu wa.16Na pe yahi piri la, Piyɛri sanhi di ze na gbarige koloo. Ba pe ba gbarige mugi na wu ta na Piyɛri wu sunŋi nahi kaɲene la yi, a liri lugi pe ɲuŋoo sɛɛrɛɛ. 17A Piyɛri cege yirige na pe se na pe cirige. Seganne la Kaafooŋaa wu yiige kasoŋe la ge, a wu cere pone ɲaha jo pee. A wu pe se na pe sa ce jo Zaki na pe cebiili sanmbi muu. A wu kɔ na voori wa na kari tage katii.18Ba ɲagaa ba mugi wɛ, a tayrege kɔ sɔrɔiibi la, a pe karaa pe yɛ yegee na dii Piyɛraa see? 19Le mɔ yi a Erɔdi pe se na pe sa Piyɛri yiige pe pan. Ba Piyɛraa se wa taa ɲa yi ge, a wu sɔriɔsiibi yiraa ba yege, na jo na pe pe gbo. Liri kadugo, a Erɔdi yiri Zudee na kari Sezaaree na sa tɛne la ta wa.20Liri ze Erɔdi zɔnŋe ta waa gbagaa yiri Tiri na Sidɔn wo kanhiye tisili tanŋ. A pere jo bɛ na binnaa sɛ wu tagee. A pe sa jo ɲɔ na fanhafooŋe tasɔnge wo ɲuŋufooŋee, wuri mage ɲɛ Bilasitusi. Liri kadugo, a pe sɛ fanhafooŋe tagee na za wu ɲɛɛri na wu susure se wu di yoge yahi ki di gɔ. Na ɲahaa wuri wo kenee lliŋaa ba yiree na se pere wo kenee. 21Ba cadagiŋgaa ba nɔ yi, a Erɔdi wu fanhafye vanye le na sa diin wu fanhafye konee, na noho san jombe la na yu tisilii.22A tisiire sɛlɛ fanhaa na jo na le wa tisa wo juu wɛ, na Klɛ wo juu li wa le! 23A liri tɛne muu Klɛ wo tudunmuŋe wa yambe wa Erɔdi la, ɲahaa, peembe pi ze yaa pi tahi Klɛ la ge, wu ze piri tahi Klɛ la yi. A fɛɛnre je wuun, a wu ku.24Ga Klɛ wo kayuune ze jaali na se taye muu, tisili pe ze daa li la ge, pere mu di ɲɛhɛŋi na se. 25Tudure la Sɔli na Barinabasi ze pan Zeruzalɛmuu ge, ba tiraa sɔɔnri na kɔ yi, a pe tɛraa kari Ancɔsii. Pe wogarilii, Zan pe ba zi Mariki ge, a pe kari na wuree.
1Klɛkayodorogoli na Klɛ kayuune mɛtirili pii ze Ancɔsi wo Egiliziŋee. Pere ɲɛ Barinabasi, Simeyɔn pe ba wu si Wowɔŋe, na Lusiyusi, wuri ɲɛ Sirɛni siin wo, na Manayeni, wuri na fanhafoo Erɔdi Tetaraki pe ze lɛ sinnugee, na Sɔli. 2A caŋ ka, na danabagali yahi paa sunnuŋe le na Klɛ pɛlɛɛ, a Klɛ Yirimbe ba pe se na pe Barinabasi na Sɔli wuu pe yahi wuri Klɛ koo la. Na baare maga la wuraa pe yiri ge, kɔnni paa tiri si. 3Ba danabagalaa liri logo yi, a pe nuŋaa tɛnɛ la lɔ, na sunnuŋe le na Klɛ ɲɛɛri, na ceeye tahi Barinabasi na Sɔli ɲuŋoo, na pe yahi a pe kari Klɛ wo baare la.4A Klɛ Yirimbe Barinabasi na Sɔli tun liri kanne la a pe kari Selusi kanhe la. A kiri tagee pe sa je kɔrigbohee kaa na kari Sipuri wo mariŋee. 5A pe sa nɔ Salamini wo kanhe la, na garaa ɲaari na Klɛ Yayuune yu Yawutuubi wo Klɛ ɲɛɛrige siinyee. Zan pe ba zi Mariki ge, wuri ze na pe tagi tiri baare la.6A liri kadugo, pe mariŋe pone jiili na sa nɔ Pafɔsi kanhe la.Yawutu naaŋe wa ze wa kiri kanhe la wu mage ɲɛ na Bariyesu. Jinnamori wu ze, na kafinniye yu na Klɛkayodorogo wuri wa. 7Wuri jinnamoriŋe ze gɛri na Sipuru kene ɲuŋufooŋe Sɛrigusi Polusii. Sɛrgusi Polusi yakiriŋe ze pɛlɛ, a wu Barinabasi na Sɔli se paa yiri, ɲahaa, wu ze zaa wu Klɛ Kayuune logo. 8Pe ze ba wuri jinnamorinaaŋe mage yiri girɛkili wo fiigee na Elimasi. A wuri karaa bari Barinabasi na Sɔli la. Na zaa wu kene ɲuŋufooŋe ɲuŋge nari kanne la wahi ze wu ba daa Yezu la yi ge.9Liri tɛnee, Sɔli pe ba zi Poli ge, a Klɛ Yirimbe wuri ɲi, a wu jinnamoriŋe yaa wii 10na jo na kafire na na beŋe muu fiige wa wu funŋge ɲi, wu di ɲɛ sutaannna wo ja, kerigi ce tele ge, cere wo zeŋe di ɲɛ wu kanivunne. Na Kaafooŋe wo kerigi ce tele ge, ɲahi tɛrɛɛ wahi ba lahi cere wo gaagiŋe lɛɛ?11Na li le nimɛrɛ, Kaafooŋe cegaa si nɔ wu la wu se sɛn. Na wa si tɛne la se wahi nuŋi caŋɲiine ɲa yi. A liri tɛne muu siige je Elimasi ɲiigii, a wu fun. A wu karaa cege taali kɔnni wu ba garaa tisa ta wu wu co cege la, wu kone sye wu la. 12Ba kene ɲuŋufooŋaa liri ɲa yi, a wu taa Kaafoo Yezu la. Le wu ze logo Kaafooŋe kaanee ge, a liri se wuun kakanhina.13Liri kadugo, a Poli na wu ɲaariɲiibi je kɔrige kaa Panfɔsii na kari na sa nɔ Pɛrize kanhe la, Panfili wo mariŋee. Zan pe ba zi Mariki ge, a wuri tɛrɛɛ pe nohi kiri tagee na dɛraa kari Zeruzalɛmuu. 14Liri nohi a Poli na ɲaariɲiibi yiri Perizee na kari na sa nɔ Ancɔsi kanhe la, kiri ɲɛ Pisidi wo mariŋee. Ba Yawutuubi wo cadɛɛngaa ba nɔ yi, a pe kari pe Klɛ ɲɛɛrige sigɛɛ, na za je tiin. 15Ba pe ba saliyaŋe na klɛkayodorogoli wo sɛbili kalaa kɔ yi, a klɛɲɛɛrige sigɛ ɲuŋufooŋe pii se paa li jo Poli na Barinabasii na tage wa pee. Na kayuune na ba da li wa pere cebiili pe tagi pe tisili zɔnli tara, na pahi jɛn li jo.16A Poli yiri, na cege yirige tisiiraa na ti se na ti cirige A wu pe se na Yisirayɛli tisili na tisili muu pe zagi Klɛ ɲahaa ge, pe yere pe di logo wu ɲoo. 17Na pere Yisirayɛnli wo Klɛŋaa pere wo sefelɛye wuu, na pe se paa bugo na ɲɛhi na pe yahi nabure la Misira kenee. Liri kadugo, a wu ba wu cege fanhaɲɛhiŋɛ woge tagaa pe yiige Misira kenee. 18A wu yere na pee na pe keregi ku wu yee sipooŋee na sa nɔ yee gbeyisɔɔn jan la.19A liri kadugo, wu ba fiiteye garisɔɔn wo tisilee kaagi, na pe nii yiige Kana wo kenee na tiri dɛre kan pere wo sefelɛyee. 20Na cere kerigi muu a se yee kaboo, na yee gbeyisɔɔn na kɛ funŋoo. A liri nohi wu ba kitikɔɔnbi pii kan pere sefelɛyee fɔn na sa nɔ wu kayodorogoŋe Samuwɛli wo caŋɲiine la.21Na a liri tɛnee pere tolɛye li sa Klɛɛ na wu fanhhifooŋe wa tahi pere ɲuŋoo. A Klɛ Kisi wo jaŋe Sɔli se wuraa se pe fanhafooŋe. A wuri yee gbeyisɔɔn se fanha ɲuŋoo. Bɛnzamɛ wo gboonnne wo wu ze. 22A Klɛ ba fanhafɛɛre sɔ wu la, na Jese wo jaŋe Dawuda kan pee a wu se fanhafooŋe. Dawuda kaa Klaa ze zi na tisaŋe wuri ze zaa, wu di ɲɛ wuri mudaan woŋe ge, na wuri wu wa Jese jaŋe Dawuda. Na wuri wa si ba ze wuri Klɛ wo mudaan kerigi sevooŋee.23Na ba Klaa ze ta na wu ɲɔge kan yi, a wu sunŋ ba Pohivooɲe wa yiige Dawuda wo tuugee na kan Yisirayɛli tisilii, wuri ɲɛ Yezu. 24Na ta Yezu sanhi ban yi, Zan a ze Klɛ kayuune yɛrɛgi Yisirayɛli tisili muu na pe si na pe pe taanniganne faa, pe di lahi pe taannnibiibe la, pe di batize. 25Ba Zan wo baare ze se takɔgɔɔ wɛ, a wu karaa tisiire si na tiri wo funŋgɔnge la nɔgɔ wuri wɛɛ? Na sɔvooŋe ɲaha pe wii ge, wuri Zan wa wure yi dɛ! Na ga we wa ma wuri Zan kadugo ge, wuri wu wa. Na na wu tanhiye mɛɛre bile mu sanhi wu tooye la, wuri Zan cɛrɛ liri wo zeŋee.26A Poli nuŋaa jo na wuri na cebiili pe wa Ibirayima wo tuuge nogoobi ge, na fara tisili sanmbi pe zagi Klɛ ɲahaa ge, na peree liri ɲuwuure wo kayuunaa jo. 27Na ɲahaa, Yawutuubi pe ze Zeruzalɛmuu ge, pere na pe ɲuŋfyebi ze li taa cɛn na Yezu wu wa sɔvooŋe yi. Klɛkayodorogoli wo kayoŋgi pe ze ba galaa cadɛɛnye muu ge, pe sunŋ ze cere mu cɛn yi. Ga a pe Yezu klɛgɛ na wu gbo. A liri kanne la pe Klɛ wo kayojuune se laa yii pe yɛ katii.28Pe mii ze mu pe ze kaane la muu ta wu la laa wu kagbuu kɔ yi, liri na mu na kɛɛ a pe Pilati ɲɛɛri na wu wu se pe gbo. 29Kerigi muu Klɛ tudunmbi ze sɛbɛ Yezu kaane la ge, tɛnee cere ponaa se na lahi ce tagire la ge, a pe wu tirige korikoritinne la na sa le fanŋgee.30Ga a Klɛ wu ɲi na yiige kuŋee. 31Ba wa ɲi foori kuŋee wɛ, bii pa ze wu torogo na yiri Galilee na pan Zeruzalɛmuu ge, a wu siiye woɲɛhiyɛ se na wu yɛ sye pere la. Na pere tisili pe wa wu zɛrɛli na wu kaane yu Yisirayɛi tisilii.32Na Kayodaanne wo ɲɔmiine Klaaa ze lɔ pere sefelɛyee ge, na lire wuri Poli na Barinabasi a sɛ pe sa jo pee. 33Ɲɔmiine Klaa ze lɔ pere sefelɛyee ge, wa liri sogi pe kadugusiinbii, na Yezu ɲi na yiige kuŋee kanne la le sɛbɛ mɛhi wo sɛbɛŋee miine sɔnwonee ge. Le sɛbɛ na wuri wo jaŋe wu wa, na wuri wu wa wu toŋe niɲaa. 34Ba Klaa Yezu ɲi na yiige kuŋee kɔnni wu gbowoŋe ba vɔnhi wɛ, lire wa a jo mɛ na yaceye wo ɲɔge wuraa ze kan Dawudaa ge, wuraa si ba yiri kan pee.35Na a li nuŋaa sɛbɛ mɛhi wo sɛbiŋe tage katii liri ɲomiine kaa la na mu si jɛn ba ma baasiiŋe wojemiŋe gbowoŋe yahi wu fɔnhi fanŋgee wɛ. 36Ga Dawuda wa be jombe jo ge, Na wuraa Klɛ wo mudaan keri se kɔ wu wo tɛnee wɛ na gu. A pe wu le na fara wu sefelɛye woguye la. A wu fɔnhi. 37Na ga Yezu Klaa ɲi yiige kuŋee ge, wuraa taa fɔnhi wɛ.38Na wuri cebiilaa yaa pe li cɛn na Yezu cege la pe kapegi foonaa si jɛn le pe la. 39Na Klɛ kayodorogoŋe Musa wo saliyaŋe ze si jɛn pe kapegi foone le pe la yi. Ga tisa tisa waa taa Yezu la ge, wu funŋe wo kapegi po foonaa si le wu la.40Na liri la, paa pe yɛ kasye si kɔnni jii Klɛ kayodorogolaa jo ge, cere ba pe ta yi. Pe jo na 41Klɛ wo kerigi laage wuuvyebi paa wii, le Klaa si ba ze ge, le si ba ze pee kakanhina, pe ba gu liri funŋoo. Na ɲahaa wuraa si ba kaane la se pere wo tɛnee; le mu li wa wa mii zaraa li paari pee pe ze si daa li la yi ge.42Ba Poli na Barinabasi ze ba voori klɛɲɛɛrige sigɛɛ, a tisiire pe fɔɔn na cadɛɛnge ke ma wa ge, pe ba nuŋi pe jo liri kaane wonune ɲuŋoo nuŋge. 43Ba tisiire ze jɛnrɛɛ wɛ, bii pe ze je Yawutuubi wo Klɛ konee ge, na Yawutuubi woɲɛhimɛɛ tahi Poli na Barinabasi nohi, a pere karaa pe zɔnli taraa na li yu pee na Klaa ɲɔ pe la na pe le konee le muu ge, na pe tiin liree.44Ba cadɛɛngaa ba nɔ yi, a kanhe tisili fanha sɛ na sa binne kɔnni pe Kaafooŋe kayuune logo. 45Ba Yawutuuba tisiire ɲa taa pinne yi, a liri wo ɲɛpiine je pee, a pe karaa Poli wo kayoŋgi fɛrɛgi ceree na wu sɛhɛɛ.46Ga a Poli na Barinabasi li fiinŋaa jo pee na pere Yawutuubii Klɛ kayuune ze yaa li fɛnhi li jo. Na pere nahi li se li la, na li sye na pe yaa na siŋe wogɔbaaŋee wɛ, na liri la, fiiteye tagee peraa si ɲaha karaŋa. 47Na ɲahaa lire Kaafoo Klaa jo wu Kayuune sɛbɛŋee na wuri Klaa wu tyeŋe kɔnni wu se kpɛɛnge fiiteye wo tisilii muu liri na kɔnni wu ɲuwuure wo kayuune yahi li caala li sa nɔ koŋge taye muu.48Bii pe ze pe ɲɛ Yawutuu wɛ ge, ba peraa piri jombe logo yi, a pere muu fundanga woli karaa pyembe tari Kaafooŋe kayuune la. Bii pe ze gbegee na yahi pe ba siŋe wogɔbaaŋe ta ge, a pere pone taa Kaafoo Yezu la. 49Liri kanne la Kaafooŋe kayuune ze jaali wuri mariŋe muu.50Ga ceebi magafyebi pe ze je Yawutuubi wo Klɛ konee ge, a Yawutuubi ɲuŋufyebi pere na kanhe ɲahabadoroli sɔn na wa Poli na Barinabasi la, a pe pe kanhi na pe nii yiige pe wo mariŋee. 51A Poli na Barinabasi wovoorili pe wo ɲidahi gbabuumbe pɔ pɔ na wa pe la, na gari Ikoni kanhee. 52Kalidembi pe ze Ancɔsi kanhee ge, pere ze ɲi fundange na Klɛ Yirimbe la.
1Ba Poli na Brinabasi a nɔ Ikonnii wɛ, a pe sa je Yawutuubi wo klɛɲɛɛrige sigɛɛ muu. 2A pe jombe jo fɔn a Yawutuubi woɲɛhimɛɛ na Girɛkili woɲɛhimaa taa Kaafoo Yezu la. Ga, Yawutuubi pe ze li se pe taa Yezu la yi ge, a pere sa garaa tisili sanmbi sɔnni na waa danabagali la.3Ga liri mu na li muu, a Poli na Barinabasi sanhi mɔ kiri kanhee. Pe ze pe cege tahi Kaafoo Yezu la, na wu kaane yu tisili saari taga baa. Kaafooŋe ze seŋe kan pee pe kakanhiŋgi na kasyɛgi si. Cere ze li sɛlɛɛ na Kaafooŋe wo ɲɛɲiŋge wo kaayuune li le pere yu ge, na kaɲene li wa. 4Ga a kanhe tisili taa kuruyo sɔɔn. Kuruge ka noho ze na Yawutuubii, ka noho di ɲɛ na Yezu tudunmbii.5A Yawutuubi na tisili sanmbi na pe ɲuŋufyebi bɛ li la na pe Poli na Barinabasi ɲaana, pe di pe wa pe gbo na kidyeyee. 6Ba Poli na Barinabasi a ba li taa cɛn na pe pere tagboye saa wɛ, a pe paa kari Likawuni mariŋee, Lisitiri na Dɛribi na yi tanŋ wo kanhiye la. 7A pe sa garaa Klɛ wo kayodaanne yɛrɛgi wuri mariŋe muu.8Naaŋe wa ze wa Lisitiri kanhee wu ɲɛ faan. Faan wuri naaŋe ze se. 9A caŋ ka, na poli yahi wuyu na tisiiree, wuri naaŋe wodɛnnɛŋe ze tisiire sohomoo. Wu ze Poli kayoŋgi nuri. A Poli ba ɲahe sohi wuun na wu yaa wii, na wu ta na daaŋe wa wu zɔnŋe la, wu cɛn wu cooŋo. 10A Poli jo na fanhaa na wu se na wu yiri wu di dele wu yere tooye ɲuŋoo. A naaŋe sunŋi yiraa yere tooye ɲuŋoo, na dele na ɲaari.11Ba tisiiraa liri ɲa yi, na jo Likawuni siin wo fiigee na le nahi kakanhina dɛ! Na pere wo kilɛlaa pe yɛ karaŋa na se tisilee, na tigaa pan pere tagee. 12A pe Barinabasi mage le na Zusi, pe klɛŋe wogbɔŋe wo mage ki ze kire. Pe klɛŋe wo mage ki ze Ɛrimɛsi ge, wuri wu ze ba Zusi wo tudure yu, a pe wuri wo mage le Poli la, ɲahaa Poli wu ze ba jombe yu. Zusi tasunŋge sigɛ ze kanhe tajeɲɔge la. 13A Zusi sunvooŋe nupɛhi cii co, na sigi yasɛnre migee ce yasiyee, na ba yereŋe yereŋe kanhe tajeɲɔge la. Wuri na tisiire funŋ ze pe yiri niiye gbo pe sariga Poli na Barinabasii.14Ga ba tudunmbi sɔɔnŋaa ba liri cɛn yi, a pe loyiri woli pe vanye syɛngɛ syɛngɛ na tafɛre lɔ na se tisiire tagee na zɛli 15na yu na ɲahi la pere cebiilaa liri si yɛ? Na tisilee pere mu wa ba pe ɲii. Na peraa sɛ pe sa Kayodaanne jo pee na pe cere ɲuŋubaa kerigi yahi wa, Klɛŋe ɲiiwoŋe wa klaŋe, na ɲiŋge, na soomolohe na ki funŋuyɛriye muu tirige ge, pe ba dahi wuri nohi. 16Na tɛrɛziinee, Klɛ ze fiiye tisili muu yahi pe pe mudaan koro ɲaari.1718Ga liri mu na li muu, Klɛ ze wu sɛlɛɛ pe la na wu kaceŋgi wozegii. Na wa zanhe se ki yiree klaŋee na du pee, na pe saanŋe se wu ɲɔgi wu tɛrɛɛ, na ɲoliŋe woɲɛhimɛ kaan pee, na fundange kaan pee. Poli mii ze wu da cere kayoŋgi muu jo mu, wuri na Barinabasi a kanhi ban na ba daa ja na tisiire ɲaha kɔn te niiye gbo pe la yi.19Na pe yahi liri la, a Yawutuubi pii yiri Ancɔsi na Ikoni wo kanhiye na pan wa, na ba tisiire sɔn wa pe la. A tisiire sunŋi Poli waa san na kidyeyee, na wu fuulaa sa zan kanhe kadugo, na pe yɛ se wa ku. 20Ga ba kalidembi ze sa yere na wu kuulo yi, a wu yiri na je kanhee. A kiri ɲigakimugiŋe la, Poli na Barinabasi yiri wa na kari Dɛribe kanhe la.21A Poli na Barinabasi Kayodaanne yɛrɛgɛ Dɛribe kanhee, a sɛnɲɛhimɛɛ taa Yezu la na se wu kalidemee. A liri kadugo, pe nuŋaa a tɛraa sɛ Lisitiri na Ikoni na Ancɔsii wo kanhiye la. 22Pe wodoroli yiri kanhiyee, pe ze ba danabagali zɔnli taraa, na pe yɛrigi ba pahi ze di diin Klɛ wo konee wɛ. Pe ze ba li yu mu pee na peraa yaa pe ɲaage woɲɛhiŋɛ se pe di ba daa pe je Klɛ wo fanhafɛɛree.23Danabagali kuruye yi ze yiri kanhiye la ge, a Poli na Barinabasi ɲahabadoroli pii wu na tahi tahi yiri kuruye nigin niginŋe muu ɲuŋoo. Liri kadugo, a pe sunnuŋe le na Klɛ ɲɛɛri pere tisili kaa la. Kaafoo Yezu la pe ze taa ge, na pe kaane le wuri cee. 24Liri doro nohaa, a pe Pisidi wo mariŋe jiili na kari Panfili wo mariŋee. 25A pe Klɛ wo Kayodaanne jo kɔ Pɛrizee na gari Atali wo kanhe la. 26A kiri tagee pe je kɔrigbohee kaa na kari Ancɔsii Siiri wo mariŋee. Baare Poli na Barinabasi ze sa ze na tɛrɛɛ ge, kiri kanhe la danabagalaa ze Klɛ ɲɛɛri na Poli na Barinabasi kaane Klɛ cee tiri baare wo zeŋe maga la.27Ba pe ba Ancɔsii wɛ a pe Egiliziŋe tisili muu pinne. Kerigi mu pe ze se Klɛ wo dagiŋe funŋoo ge, na kanne la KLɛ ze kone mugi fiiteye wo tisili muu a pe taa Kaffoo Yezu la ge, ape cere muu paari pee. 28A Poli na Barinabasi tɛrɛmɔnɔ se na Ancosi wo danabagalii.
1A tisili pii ba yiri Zudee na sɛ Ancɔsii. Cebiili danabagali pe ze wa pe e ɲɛ Yawutuu wɛ ge, a sa pere kalaa na yu na pe ba ze pe ɲɛ kɔn cekɔɔnre la na yaa na Musa wo saliyaŋe wo jogannee wɛ, na pahi ba zɔ ɲiga la yi. 2Ga Poli na Barinabasi a liri tagaa pe cɛn yi, a li se pee nakaara wogbɔɔrɔ. Li ɲɛ ba ɲɔ yi, a li yahi na fɔn Poli, na Barinabasi, na tisili pii pe ba zɛ Zeruzalɛmuu Yezu tudunmbi na Egiliziŋe nɔgɔlyebi tagee pe sa jo liri kaane ɲuŋoo.3A Egiliziŋe sunŋ pe tun, na kusɛpɛrimbe kan pee. A pe wogarili toro Fenisi na Samari wo kuuŋee. Kanne la fiiteye wo tisili ze kari na tahi Klɛ nohi ge, a pe karaa liri ɲɛɛri yu cebiili na se. A liri se fundange wogbohe peree. 4Ba pe sa nɔ Zeruzalɛmuu wɛ, a Egiliziŋe, na Yezu tudunmbi, na nɔgɔlyebi pe yaa ciri. Kerigi muu Klɛ ze se pe cege la ge, a pe cere muu paari.5Ga Farizɛnli wo kuruge wo tisili pe ze taa Yezu la ge, a pere yiraa yere na jo na fiiteye wo tisili pe taa Yezu la ge, na fɔn paaa gɔɔn cekɔɔnre la, pe di pe se paa Musa wo saliyaŋe wo kone ɲaari. 6A Yezu tudunmbi na nɔgɔlyebi pe yɛ pinne kɔnni pe jo liri kaane ɲuŋoo.7A pe pe yɛ kilee na mɔ liri kaane ɲuŋoo, a Piyɛri ba yiraa yere pe sohomoo na jo na wuri cebiilaa li cɛn na le mɔ, Klaa ze wuri wuu pe sohomoo kɔnni wuri wu sa Kayodaanne jo fiiteye wo tisilii ɲii la, kɔnni pe li logo pe di daa Yezu la. 8Na Klɛ wa tisili zɔnli cɛn ge, wa wu Yirimbe kan fiiteye wo tisili muu ba pere ɲii, na li sye na wuraa sɔn pe la. 9Na wa zɔnrɔgɔ se pere na fiiteye wo tisili sohomoo wɛ. Ba pe taa Yezu la yi, a wu pe zɔnli je fiinŋe.10Na liri la do, ɲahi la pe di Klɛ ɲɔge yegee yɛ? Na tugure ti wa pere bile na pe sefyebaa ja ti la na tugo yi ge, ɲahi la pe di tiri saa di dahi danabagali ɲuŋoo yɛ? 11Na ba peraa se na daa li la na Yezu wo cembe funŋoo peraa sɔ yi, na liri kanne wonune la fiiteye wo tisili mu a sɔ.12A tisiire pone sa jirige di logo Poli na Barinabasi ɲoo. Kakanhiŋgi na kasyɛgi muu Klɛ ze se pe cege lana pe yahi fiiteye sohomoo ge, a pere ce muu paari.13Ba pe ba jo kɔ yi, a Zaki kayuune lɔ na jo na wu cebiili pe logo wuri ɲoo. 14Na na lɔ li nohe tasange la, kanne la Klaa fiiteye kasyɛge na ba pii wuu pe sohomoo kɔnni pere pe se wuri wolo ge, na Piyɛraa li seganne muu paari pee.15Na Piyɛri wo kayoŋgi na Klɛ wo kayodorogoli wogi muu di ɲɛ wonugii, na ɲahaa le sɛbɛ 16na Kaafooŋaa jo na liri kadugo, wuri di ba dɛrɛɛ wu pan, Dawuda wo sigɛ ki ze to ge, wuri ba kiri sogoo nuŋge. Na wuraa si ba ki kalahaye yirige nuŋge, wu di yi tele. 17Na liri kanne la tisili sanmbi muu di ba wuri Kaafooŋe taga saa, na fiiteye wo tisili muu wuraa yiri pe ba ze wuri woloo ge, na peree. 18Na jii keregi wuri Kaafoo Kaa ze sye fɔn tɛrɛmɔnɔ tɛrɛɛ.19A Zaki nuŋaa jo na liri la, wuraa li ta na fiiteye wo tisili pe tahi Klɛ nohi ge, peraa yaa pe kanhimbe tahi pe ɲuŋoo wɛ. 20Na ga pere pe sɛbɛŋe wa sɛbɛ pe torogo pee, pe di li sa pee na pe ba kacɛnŋgi wo yagboye wo kaare kaa wɛ, pe ba kakuure si wɛ, pe ba yakuye wo kaare kaa wɛ, pe sunŋ ba yapɔriye wo tɔnmbe kaa wɛ. 21Na ɲahaa, li tɛnaa mɔ pe ɲɛ na Musa wo saliyaŋe kaane yu kanhiye nigin niginŋe muu, na ba wu kalaa cadɛnyee muu klɛɲɛɛrige siinyee.22Ba Zaki a jo kɔ yi, a Yezu tudunmbi na nɔgɔlyebi, na Egiliziŋe muu bɛ li la na pe tisili pii wuu pe yɛ sohomoo pe fara Poli na Barinabasi la pe sɛ Ancɔsii. Zude pe ba zi Barisabasi ge, a pe wuri na Silasi wuu, pere ɲɛ Egiliziŋe wo ɲahabadoroli pii. A pe pere tun na sɛbɛŋee. 23Pe ze li sɛbɛ wuri funŋoo na pere Yezu tudunmbi, pere na Egiliziŋe nɔgɔlyebi na Egiliziŋe tisili pe wuri sɛbɛŋe torogo pe cebiili danabagali pe wa Ancɔsi, na Siiri, na Silisi ye wo mariŋee pe sunŋ ɲɛ Yawutuu wɛ ge. Na peraa pe saari.24Na peraa logo na tisili pii a foori pere tagee na sa kafilaŋe wa tagee pe funye wirigi, fɔn na sa pe funye se yaa pɛn, na ta peraa pe fyebi tun wɛ. 25Na a liri la, pere pe yɛ ɲa, na bɛ nigin la, na li ta na le pɔrɔ pere pe tisili pii tun pee pe fara pere taanvyebi sɔɔnŋe Poli na Barinabasi la. 26Na pere siinsɔɔnŋaa pe yɛ kan Kaafoo Yezu wo baaree fɔn laa tiin jɛɛri yɛ pe di bɔɔn pe munahii.27Na peraa Zude na Silasi tun na fara pe la, kɔnni le peraa jo sɛbɛŋee ge, pere bile di za cere jo pe ɲii la. 28Na le Klɛ Yirimbaa sye pere la, a liri ta pere mu wo funŋuwone ge, liri li wa na peraa yaa pe tugure tatii tahi pe ɲuŋoo jii kerigi kadugo yi. Na cere kerigi wo kaane peraa jo na wahi mɛ pee. 29Na pe ba kacɛnŋgi wo yagboye wo kaare kaa wɛ, pe ba yakuye kaa wɛ, pe ba tɔnmbe kaa wɛ, liri na pe peyɛ co kakuure wo zeŋe la. Na pe ba lahi cere kerigi wo zeŋe la, na lire le ɲɔ. Na pere foŋe wa pee.30A pe Poli na Barinabasi na Zude na Silasi ye yahi a pe kari Ancɔsii. A pe sa nɔ, na danabagali yiraa pinne, na sɛbɛŋe kan pye. 31Ba pe wu kala yi, kayoŋgi ce ze jo wu funŋoo na pe zɔnli tari ge, a cere pe funye taan. 32Zude na Silasi di ze Klɛ wo kayodorogoloo ge, a pere danabagali yɛri na kayoŋoo woɲɛhiŋɛɛ, na pe zɔnli tara, na pe se na pe tiin Klɛ wo konee.33A pe tiin na siiye se wa na danabagalii. Yiri siiye doro nohaa, a pe ba kone sa. A danabagali kone kan pye na dubaŋe se pye na Klɛ wu pe nahi wu sa leŋe. Na pe sa pe tunvyebi na kanha ta ɲɛɲiŋɛ la. 34A Silasi li kɔn wu yɛ funŋoo na diin wa. 35A Poli na Barinabasi tɛne la se Ancosii. Tisili piitii ze fara pe la pe danabagali kalaa, na Kaafooŋe wo kayodaanne yu pee.36A liri kadugo, Poli ba Barinabasi se na kanhiye ye muu la peraa ze sa Kaafooŋe kayuune yɛrɛgɛ ge, na pe tɛrɛɛ pe sa pe cebiili danabagali pɛrɛgɛ yiri kanhiye la kanne la pe wa ge. 37A li se Barinabasi funŋoo na Zan pe ba zi Mariki ge, na pe wuri pinne na pe yee paa se. 38Ga a Poli li ta na wa yaa wu sɛ na peree wɛ, na ɲahaa waa ze tɛrɛɛ pere nohi Panfilii, waa ze pere tagi pe baare la yi.39A li se kafilaa pe sohomoo, fɔn a pe waagi pe yaa. A Barinabasi Mari pinne na wu yee a pe je kɔrigbohee na kari Sipiri wo mariŋee. 40A Poli mu Silasi fara wu yɛ la. A danabagali ɲɛɛrige se, na pe kaane le Klɛ cee. 41A pe kari Siiri na Silisi mariŋee na sa Egilizili ɲaari na zɔndariŋe leni pee.
1Liri kadugo, a Poli na Silasi kari Dɛribee, na ba yiri wa na kari Lisitiri kanhe la. Kalildeɲe wa ze wa Lisitirii wwu mage ɲɛ Timote. Wu nuŋe ze Yawutu danabaga, ga wu toŋe di ɲɛ Girɛki. 2Cebiili, danabagali pe ze Lisitiri na Ikonee ge, pe muu ze Timote mɛtange yiri. 3Liri la Poli laa ze wu se wuri baaseɲii. Yawutuuuubi wone laa, a Poli wu kɔn cekɔɔnre la, nɲahaa pe muu ze li cɛn na Girɛki wu toŋe ze.4Pe wogarili ze pe ba nɔ kanhe ge muu la ge, kerigi tudunmbi na Zeruzalɛmu nɔgɔlyebaa tyeŋe ge, pe di cere jo kiri kanhe wo danabagalii, na pe se na paa cere kerigi pɛlɛɛ. 5Liri ze la faraa Egilizili fanhe ɲɛhiŋe la, a la karaa varaa pe ɲɛhiŋe la ɲigaa ɲiga.6A Klɛ Yirimbe pe ɲaha kɔn Klɛ kayuune joŋe la Azi mariŋee. A pe Firizi na Galasi wo kanhiye jaa foori. 7Ba pe ze sa dɛrɛŋɛ Mizi la yi, a pe karaa zaa pe je Bitinii, ga Yezu wo munaanaa sɔn pe je wa yi. 8A pe sunŋ toro Mizi kabanugo na kari Torowasi wo kanhe la.9A kiri ɲiziigee, Poli ba ɲaambe pa ɲa. a wu Maseduwani siin wo naaŋe wa ɲa waa ba yere wu ɲuŋoo, na wu ɲɛɛri na yu na wu sɛ Maseduwanii wu sa pere tagi. 10Na ba Polaa piri ɲaambe ɲa yi, a liri tɛne muu pere yiri na gbegee da se Maseduwanii, na ɲahaa pere ze taa li la na Klɛ wu ze pere yiri kɔnni pere sa Kayoodaanne jo kiri tage wo tisilii.11Na a pere je kɔrigbohee Torowasii, na dele na kari Samotarasii. Na a kiri ɲigakimugiŋe la pere sa nɔ Neyapolisii. 12Na a pere yiri wa na kari Filipii. Kiri ze Maseduwani mariŋe wo kangbohe ka, na ɲɛ Oromɛli wo fanhe tatɛɛnge ka mu. Na a pere siiye se wa kiri kanhe la. 13Na a cadɛɛenge ba nɔ, a pere foori kanhe kadugo na sɛ luge ɲɔge la. Na ɲahaa li ze pere funŋoo na peraa si za Yawutuubi wo klɛɲɛɛrige tage ka ta wa. Na a pere sa ceebi pii ta paa pinne wa, na a pere tiin na jo na pere ceebii.14Na ceeŋe wa ze pere ceebi sohomoo Tiyatiri siin wo, wu mage ɲɛ Lidi, wu di zagi Klɛ la. Na vanmiibe woɲiimbe pɛriwahimbe wobe wu ze ba bɛrɛɛ. Na wu ze pere kayoŋgi nuri. Na a Klɛ wuri wo fungɔnge mugi na wu se waa Poli kayoŋgi yaa logo na ce tasɛge cɛn. A pe wu batize na wu sigɛsiinbii. 15Ba wa batize kɔ yi, a wu pere se na pere ba ze taa li la na kaɲene la wuraa taa Kaafooŋe la, na pere pe sa digi wuri ɲuŋoo. Na a wu wahi pere la fɔn peraa ba gɔ sɔn.16Na a caŋ ka, na pere yahi pe gaaŋi klɛ ɲɛɛrige tasegee, a baasii ficɛrɛŋe wa sa jiri pere la. Na jinnaŋe wa ze je wuri ficɛrɛŋee, na ba wu si wu kerigi wobanŋgi ɲaa na yu, na kaziɲɛhiŋgi taa liri funŋoo na gaan wu ɲuŋufyeebii. 17Na a wuri ficɛrɛŋe tahi pere na Poli nohi na zɛli na yu na fugban Klɛ wo baasiibi pe wa bii namaabi. Na konee bohiŋaa daa ge, na liri wo kaane pe yu tisilii. 18Na a wu liri se na sa da siiye. Na a li ba Poli kanhi, a wu loyiriwoŋe ɲahe karaŋa na jinnaŋe se na Yezu mage la, wu foori ficɛrɛŋee. Na a liri tɛne muu jinnaŋe foori wuun.19Na ba ficɛrɛŋe ɲuŋufyebaa li ɲa na pere nahi si nuŋi da kazaa taa wu cege la yi, na a pe Poli na Silasi co, na sɛ caange tafagee fanhafeebi tagee. 20Ba pe sa nɔ na pee wɛ, na pe see fanhafeebi la na jo na Yawutuu bii namaabi wa, na pe pere kanhe wirigi ki yee. 21Na kerigi la pere Oromɛli wo saliyaŋaa pere ɲaha kɔn ge, liri na peraa yaa paa cere si wɛ ge, na cere kerigii bii namaabaa tisili kalaa.22Na a tisiire mu yiri Poli na Barinabasi nohi. A fanhafyebi pe se paa vanye wuu Poli na Barinabasi la, na pe se paa pe kpɔn na tirabanhii. 23Ba pe pe kpɔn yi, na pe se paa sa pe le kasoŋe la, na li jo wahi kasoŋe kasyɛge sevooŋee na waa pe kasye gbaga waa zi. 24Ba le jo mu kasoŋe kasyɛge sevooŋee wɛ, a wu sa Poli na Barinabasi leŋe kasooŋe funŋgee wo sibile laa, na pe tooye le sohi sige kaa.25Ɲiɲiŋge tɛnee, a Poli na Silasi karaa Klɛ ɲɛɛri na mɛhi cɛlɛɛ na wu sɔnni; kasolembi sanmbi di ze na pe wii. 26A tɛrɛ pilee, ɲiŋge cee na fanhaa fɔn na kasosigɛ cunŋi cunŋi, a kasosigɛ gbariye muu mugi. Jɔriye yi ze kasolembi la ge, a pe nigin niginŋe muu wo jɔriye sanhi na to to.27A kasoŋe kasyɛge sevooŋe ba ŋmunaa yiri, na kasoŋe gbariye muu ta yaa mugi. A wu wu ŋmɔpanŋge kilaa wuu wu yɛ kunnuŋi di dagi wu yɛ gbo. Ɲahaa wu ze wu se na kasolembi muu pe fooraa paa. 28Ga a Poli sɛlɛ fanhaa, na jo na wu ba kapii se wu yɛ la yi, na pere pone wa wa.29A kasoŋe kasyɛge sevooŋe kpɛɛnge ka sa, na baa je kasosigɛɛ, na sa nɔ to Poli na Silasi fɛrɛɛ wu pone jɛlɛɛ saare cee. 30A wu ba yiri, na pe yiige, na pe yege na wuri kaafyebii, ɲahi wuraa yaa wu se kɔnni wuri wu sɔ ɛ? 31A pere wu se na wu taa Kaafoo Yezu la, na wahi ba zɔ, wuri na wu sigɛ siinbii.32A pe sunŋ Kaafooŋe wo kayuune jo wuun, wuri na tisili muu pe ze wu sigɛɛ ge. 33A wu yiri kiri ɲiziige muu na Poli na Barinabasi ye nɔɔye je. A kiri tagee muu pe wu batize, wuri na sigɛsiinbi muu. 34Cere muu doro nohaa, a wu kari na Poli na Baribasii wu gɛraa, na za pe kan paa li. A wuri naaŋe na wu sigɛsiinbi muu funye taan, ɲahaa wu ze taa Kaafoo Yezu la.35Ba ɲigaa ba mugi wɛ, a fanhafyebi pii tun a pe sa li jo kasoŋe kasyɛge sevooŋee na wu Poli na Barinabasi ye yahi. 36A kasoŋe kasyɛge sevooŋe sa li jo Polii na fanhafyebaa kone kan na na wuri wu pe yahi. Na pahi jɛn voori da se ɲɛɲiŋe la.37Ga a Poli li jo tudunmbii na fanhafyebaa pere se paa pɔn tisiire ɲaha niŋ niŋee na se baa tagee, pe pere ere yege baa. Na ta Ɔrɔmu siin woloo pere mu wa. Na a nimɛrɛ pe di zaa pe pe yahi ŋmɔhɔree ya? Na liraa si jɛn ze yi. Na fɔn pe bile pe pan pe ba pere mugi. 38A tudunmbi sa cere kayoŋgi jo Oromɛli wo fanhafyebii. Ba pe logo na Ɔrɔmu siin woloo Poli na Barinabasi ze yi, a pe sa. 39A pe sunŋi sɛ na za Poli na Silasi se na le pɛn pere la. A pe pe yiige kasosigɛɛ, na pe ɲɛɛri na pe foori kanhee.40Ba Poli na Silasi a foori kasoŋee wɛ, a pe sɛ Lidi gɛraa kɔnni pe sa wuri na danabagali sanmbi ta pe ɲa. Ba pe sa pe ɲa yi, na pe zɔnli tara Kaafoo Yezu nohe ɲɛne la. A liri nohi pe foori kanhee na kari.
1A Poli na Silasi sa je Anfiplolisi wo kanhee, na voori wa na sa je Apoloni wogee, na voori wa na sa nɔ Tɛsaloniki wo kanhe la. Yawutuubi wo klɛ ɲɛɛrige sigɛ ka ze kiri kanhee. 2Kanne la Poli ze tye li si ge, a cadyɛnge caŋge wu sɛ klɛ ɲɛɛrige sigɛɛ. A wu cadyɛnyɛ taanri tahi yi yaa na se nakaare si na kiri tage wo tisilii Klɛ wo kayuune ɲuŋoo.3Wu ze ba li ɲahe yu pee na li sɛlɛɛ na na yaa na Klɛ wo kayuunee, na Klɛ wo wo sɛwoloŋe ze e yaa wu ɲaana, wu di ba ɲi wu foori kuŋee wu tiin ɲii la. Wu ze li yu pee na Yezuŋe wo kaane wuraa yu pee ge, na wuri wu wa Klɛ wo sɛnwoloŋe. 4A Yawutuubi pii nigin nigin cere kayoŋgi ta kaɲeŋee na vara Poli na Silasi la. Girɛkili wo zɔnli la Klɛ ɲaha saare ze ge, a pere woɲɛhimɛɛ, na ceebi magafyebi woɲɛhimɛɛ mu taa cere kayoŋgi la fara.5Ga a liri ɲɛpiinne se Yawutuubi sanmbi la, a pe kanhe tisikooye ya wa yi yaa na yiri sɔn wa Poli na Silasi la. A yiri tinmbe tagaa kanhe ponee wurigi ki yee. A pe kuu na kari Zasɔn gɛrɛ pe sa Poli na Silasi sa pe co pe sɛ tisiire tagee. 6Ga ba pe se pe sa Poli na Siasi ta wa yi, a pe Zasɔn na danabagali pii co na fanhafyebi tagee, na zɛli na yu na bii namaabaa koŋge pone wirigi ki yee, na nimɛrɛe pe ba nɔ wa pere tagee; 7na a Zasɔn pe yahi paa tigi wu ɲuŋoo. Na kerigi pe zi ge, cere sunŋaa sahi na Ɔrɔrmu fanhafoo gbɔŋe Sezaari wo saliyaŋee wɛ. Na ɲahaa pe yu na fanhafooŋe wa yɛtii wa wu mage ɲɛ Yezu.8Ba tisiire na kanhe fanhafyebaa cere kayoŋgi logo yi, a ce pe funye wirigi. 9A pe Zasɔn na danabagali sanmbi se paa kazaagi ci ɲɔ sara na daa pe yahi.10Ba ɲiziigaa ba wɔ yi, a danabagali Poli na Silasi se paa kari Bere kanhe la. Ba pe sa nɔ wa yi, na zɛ Yawutuubi wo klɛɲɛɛrige sigɛɛ. 11Bere kanhe wo Yawutuubi wo funye ze ɲo na toro Tɛsaloniki kanhe woli tanŋ. Klɛ kayuune logoŋe ze daan peree fɔn sɛɛrɛɛ. Caye muu pe ze ba Poli na Silasi wo kayojogi pinne na wii na Klɛ wo kayuune funŋu wogii, ki ba ze wonugi ce wa. 12A li se mu, a Yawutuubi sɛnɲɛhimɛɛ taa Yezu la. A Girɛkili wo ceebi magifee woɲɛhimɛɛ, na namaabi woɲɛhimɛɛ mu taa Yezu la.13Ba Tɛsaloniki kanhe wo Yawutuubaa logo na Poli ze Klɛ kayuune yu Bere kanhe muu wɛ, a pe pan wa na ba tisiire sɔn na wa pe la. 14A liri tɛne muu danabagali foori na Polii na kari soomolohe ɲɔge la, ga a Silasi na Timote tiin wa Beere funŋoo. 15Bii pe ze foori na Polii ge, a pere kari na wuun fɔn na sa nɔ Atɛni kanhe la na dɛrɛɛ na pan Beeree. Pe wodɛrɛlii, a Poli li jo wahi pee na pe sa Skilasi na Timote se na pe wahi pe yee pe di wɛri pe wuri ta wa Atɛnii.16Na Poli yahi wu Siilasi na Timote sigee Atɛnii, a wu li kasye se na ta na kanhe muu ki ze ɲi kacɛnŋgi la. A liri wuri zɔnŋe kaagi. 17Liri la, a wu karaa yu Klɛ ɲɛɛrige sigɛɛ na Yawutuubi, na Girɛkili pe ze zagi Klɛ ɲaha la ge. Liri na ɲigaa ɲiga, wu ze ba zɛ caange tafagee na se yu na tisili muu waa ta wa ge.18Cɛnmbe fyebi wo kuruyo sɔɔn ze wa, yi maye ɲɛ Epikiriyɛnli na Sitoyisyɛnli. A yiri kuruye wo tisili pii mu ba noho sa na yu na Polii. A pere pii jo na kafila ɲɛhimɛ wu siin fiige we naaŋe yu gɛ? A pi jo na li wa mahi jo klɛli pii tii juu wa yu, bii mu pe wa peraa pe cɛn yi ge, ɲahaa Yezu wo kaane, na kuubi ɲiŋe wo kerigi Poli ze yu pe nuri.19A pe Poli lɔ sɛ pe kanhe kayoŋgi tapinnage tagee, pe ba kiri mage yiri na Ayeropazi. Ba pe sa nɔ wa na wuun wɛ, na wu se na na kaliŋe wovomiŋe wa pan ge, na ta wahi jɛn la jo peree wuri wo kaane ya? 20Na ɲahaa kerigi wa yu ge, pe vomo la peraa cere nuri. Na liri la, peraa zaa wu ce nohe jo peree. 21Atɛni siin na pe nabuuntiinli ze ba pe wo tɛne muu si kafoŋgi wo joŋe na ce logoŋe la.22A Poli sunŋ yiraa yere pe niŋgee, na jo na wuraa li kasye se na ba li ta na Atɛni tisilaa Klɛ saa saganniŋgi muu fiige la. 23Na ɲahaa, na wuri yahi wu ɲaari pe kanhe funŋoo, wuraa pe tasunyo woɲɛhiyɛ ɲa. Na wuraa sa li ɲa laa sɛbɛ mu siige ka ɲuŋoo na klɛŋe wu wa pe wu cɛn yi ge. Na liri la, wuri klɛŋe pe zunni na ta pe wu cɛn yi ge dɛ, na wuri klɛŋe wo kaane wuraa yu mɛ pee.24Na wuri wu wa Klɛ. Na wuri wa koŋge na ki ɲuŋuyɛriye muu tirige ge, na wuri wu wa fugbanŋe na ɲiŋge Kaafooŋe, liri na wa ji tisili wo siinye woyaaye wɛ. 25Na wuri Klɛŋe makoo wa tisa wu la se wu wuri tagi wɛ dɛ! na ɲahaa wuri wa siŋe na ŋmɔgare kaan tisili muu, liri na wuri wa yɛriye sanye muu kaan tisaa.26Na naa nigin wa faanri, na fiiye tisili sanmbi muu yiige wuri naaŋee a pe tyeŋe ɲiŋge taye muu, tɛrɛgi tagire kɔn kɔn ce yaa, na tisili tatyɛnye tagiŋgi kɔn kɔn ce yaa na kan pee. 27Na Klaa cere pone se kɔnni ba wuri Klɛ saa saganne muu la pe ba si jɛn wuri ɲa. Na ta kaɲene la Klɛ tagaa lii tisaŋe wa muu la yi.28Na ɲahaa wuri wa wo tirige,na siŋe kan woo, na wo se jɛn ɲahi. Na pe bile wo mɛcɛlɛŋee waa li jo na Klɛ wo nagoo wo wa. 29Na ba wo ta na ze Klɛ wo nagoobi wɛ, na wo si jɛn li yahi wo yɛ funŋoo na yɛriye wo ceeyaa yaa na sanniŋe na warigbɛŋe, na kidyeyee ge, na Klɛ wa yiri wo fiige yi.30Na liri la, kerigi muu tisilaa se toro pe Klɛ jɛnbaaŋe funŋoo ge, Klaa nuŋaa cere tɔri wɛ. Na ga nimɛrɛ, wa li saa tisili muu na pe pe taanniganne faa pe ban wuree. 31Na ɲahaaa Klaa caŋge ka tyeŋe wu ba koŋge pone wo kitiŋe kɔn deleŋe funŋoo. Na wu sɛwoloŋe wo cege la wa si ba liti se. Na Klaa wuri naaŋe ɲi na yiige kuŋee na li sye tisili muu la na wuri Klɛ wo sɛnwoloŋe wu wa wure.32Ba pe li logo Poli ɲɔɔ wu yu na kuubaa si ba ɲi voori kuŋee weɛ, a pii karaa wu laa woo, a pii jo na pahi ba logo wu ɲɔɔ caŋge ka tii. 33A Poli sunŋ yiri pe tanŋ na kari. 34Liri na li muu, pe pii ze taa Yezu la, na dahi Poli nohi. Kanhe kitikɔɔnŋe wa ze pere sohomoo wuri mage ɲɛ Denisi, na ceeŋe wa, wuri mage ɲɛ Damarisi, na fara pii yɛtii la.
1A liri kadugo, Poli ba yiri Atɛni kanhe la na kari Korɛnti wo kanhe la. 2A wu sa Yawutuubi wo naaŋe wa ta wa wuri mage ɲɛ Akilasi. Pɔn mariŋe wo wu ze. Wu wobanvomɔ wu ze na yiri Itali kenee na wu sɔŋe Piriziyii, ɲahaa, Ɔrɔmu fanhafoogbɔŋe Kulodi ze jo na Yawutuubi muu pe foori Ɔrɔmu funŋoo. A Poli sa voori pe la. 3Ba pe ze ta pe baanure si, na vanmiibe wo siinye yaalaa wɛ, a Poli sunŋ tiin pere tagee, pe di tiri baare pinnaa zi.4Cadɛɛgɛ cadɛɛngɛ, Poli ze e ba zɛ klɛɲɛɛrige sigɛɛ na yu na Yawutuubi na Girɛkilii, na zaa ɲahiye muu la wu pe se pe taa Yezu la. 5Ba Silasi na Timote ze ba yiri Maseduwanii na sɛ Poli tagee wɛ, a wu wu tɛne pone se Klɛ wo kayuune joŋe la. Wu ze ba li yu viinŋi Yawutuubii na Yezu wu wa Klɛ wo sɛwoloŋe. 6Ga Yawutuuba ze sɔn Poli kayoŋgi la yi, na garaa wu sɛhɛɛ. Le se mu ge, a Poli wu vanye wo gabuumbe ɲahara wa pe la, na jo na pe ba ze ppe ɲɛ ba zɔ ɲiga wo yegiŋge la yi, pe bile wo kasaa li wa. Na le nuŋaa se wuri wo kafɛnmɛ yi. Na fiiteye wo tisili tagee wuraa si wu ɲahe karaŋa nimɛerɛ wu sa Klɛ kayuune yu peree.7A Poli yiri wa na kari naaŋe wa gɛraa wu mage ɲɛ titusi Zusitusi. Wuri naaɲe ze zagi Klɛ la, wu gɛne di ze klɛɲɛɛrige sigɛ tanŋ. 8A klɛɲɛɛrige sigɛ ɲuŋufooŋe Kirisipusi na wu wo sigɛsiinbi muu ba daa Kaafooŋe la. Korɛnti wo tisili pe ze ba Poli kayoŋgi nuri ge, pere woɲɛhimɛɛ mu ba daa Kaafooŋe la, a pe pe batize.9A caŋka ɲiziigee, Poli ba ɲaambe pa ɲa, a Kaafooŋe jo na wuun piri ɲaambee na wu se na wu ba zagi wɛ, na waa yu, na wu ba jirige yi. 10Na wuri Klɛ wa na wuun, na tisaa si ba jɛn wu co di be se wu la yi, na ɲahaa wuri Klɛ wo tisilaa ɲɛhi wa kiri kanhee. 11A Poli sunŋi yee nigin na yeye gbaari se wa kiri kanhee na tisili kalaa Klɛ kayuunee.12Tɛnee Galiyɔn ze Akayi guvɛrinɛŋe ge, a caŋka Yatuwutuubi pinne na nohe le Poli la, na za wu co na sɛ kitiŋe takɔngee. 13A pe sa nɔ na wuun Galiyɔn la na jo na we naaŋaa wa na tisili fungɔnye karaŋi na paa Klɛ pɛlɛɛ kanne latii la, le mu li wa le sahi na pere wo saliyaŋee wɛ ge.14Poli ze si noho san da yu, a Galiyɔn Yawutuubi se na, ki ba ze kapii, walima kasebaane la we naaŋe ze ta wa se, wuri zahi jɛn Yawutuubi jombe logo. 15Ga ba wuri nahi li ta na kayoŋgi cii, na maye ya, na pe yɛ maga wo saliyaŋe kerigi wo nakaara ti wa yi, na pe bile pe sa ce ɲaha sɔɔnri pe yɛ sohomoo. Na wuri laa wa wu se cere kerigi fiige wo kitiŋe kɔnvoo wɛ.16Ba Galiyɔn cere jo yi, na pe se na pe foori kitiŋe sigɛɛ. 17Le se mu ge, a pe wovoorili klɛɲɛɛrige sigɛ ɲuŋufooŋe Sɔsitɛni co na gbɔɔn kitiŋe sigɛ ɲagbaage la. Ga a Galiyɔn se mahi jo wa pe ɲaa wɛ.18Cere kerigi muu doro nohaa, a Poli sanhi tiin Korɛntii na mɔ wa. A liri kadugo, wu ba kone sa danabagalii na gari Siiri mariŋee wuri na Piriziyi na Akilasii. Liri ze Poli ta waa ɲɔge faa Klɛɛ, a liri la wu wu ɲuŋge kuu Sankiree na daa je kɔrigbohee na kari. 19Ba pe sa nɔ Efɛzii wɛ, a pe tigi na je kanhee. A Piriziyi na Akilasi tiin wa. A Poli sɛ klɛɲɛɛrige sigɛɛ na sa jo na Yawutuubii.20A pe wu ɲɛɛri na wu tiin wa na peree wu tɛne la se, ga liri laa ze Poli la yi. 21A wu kone sa pee na jo na Klɛ ba gbɔn li la, na wuraa si ba dɛrɛɛ ban pe tagee. A wu cere jo kɔ na yiri na sa je kɔrigbohee na kari.22Ba Polaa sa nɔ Sezaree wɛ, a wu kari Zeruzalɛmuu na sa Egiliziŋe tisili saari. A wu ba yiri wa na kari Ancɔsii. 23A wu tɛne la se wa, na ba daa kari Galati kenee, na ba yiri wa na kari Firizi wonee. Liri ɲɛne funŋoo wu ze kalidembi zɔnli taraa ba pahi ze da se ɲahaa Klɛ konee wɛ.24Liri tɛnee, Yawutuŋe wa ze yiri Alɛkisandiri kanhe la na pan Efɛzi kanhe la, wu mage ɲɛ Apolɔsi. Wu ze jombe cɛn na Klɛ Kayuune yaa cɛn fɔn sɛɛrɛɛ. 25Pe ze wu kala Kaafooŋe Yezu kone ɲaarigannee, ga le li ze batɛmuŋe wo kaane ge, Zan wo batɛmuŋe wo kaliŋe la wu tacɛnŋge ze yere. Liri na li muu, wu ze ba Yezu kaane fiinŋi na yu tisilii na wu zɔnŋe muu. 26Wu ze ba yu tisiire ɲaha niŋee saari baa klɛɲɛɛrige sigɛɛ. Ba Akilasi na Piriziyi a wu jombe logo yi, a pere wu yiraa gbara pe yɛ la, na Klɛ kone ɲahe yaa jo wuun.27A Akayi kene zɛŋe wo laage ba ze Apolɔsi la, a cebiili danabagali wu zɔnŋe tara, na lɛtɛne la sɛbɛ na torogo Akayi wo kalidembii na li jo pee na pe Apolɔsi ba za nɔ wa pe tagee, pe wu yaa pe coo. Ba wa ba za nɔ yi, a Klɛ ɲɔ wu la, a wu kaliŋe wogaanŋe fanhe kan danabagalii, na pe se pe se ɲahaa Klɛ konee. 28Wu ze ba Yawutuubi tawirigiye sɛlɛɛ pe la tisiire ɲaha niŋee. Wa ze si jɛn wu kaala yi.Wu ze ba Klɛ kayuune sɛbɛŋe ɲahe fiinŋi na yu pee na Yezu wu wa Klɛ Sɛnwoloŋe.
1Na Apolɔsi yahi Korɛntii, a Poli Azi kene wo ɲadɔɔnye wo mariŋe jiili na kari Efɛzii. A wu sa nɔ na Yezu kanoho tisili pii ta wa. 2A Pɔli pe yege na tɛnee pe taa Yezu la ge, na pe Klɛ Yirimbe ta liri tɛnee ya? A pe Pɔli ɲɔ sɔ na peraa logo bile mu na yage ka wa na Klɛ Yirimbe yi.3A poli sunŋ pe yege na pere da batɛmu wu siin fiige se? A pe Poli ɲɔ sɔ na Zan wo batɛmuŋe peraa se. 4A Poli pe se na tisili pe ze yere pe wo kasebegi la, na lahi pe taannibiibe la ge, na pere Zan ze batizeni. Liri na wu ze li yu Yisirayɛli tisilii na we funŋe wa si ba ban wuri Zan kadugo ge, na pe taa wuri funŋe la, wuri ɲɛ Yezu.5Ba pere tisilaa piri jombe logo yi, a nimɛrɛ pe karaa pe yɛ kaan pe batizeni KaafooYezu mage la. 6A Poli ba ceeye tahi tahi pe ɲuŋoo, na Klɛ ɲɛɛri pee. A pe Klɛ Yirimbe ta, na ce le na fiiteye yu, na kerigi wobanŋgi yu. 7Pere tisili ze siin kɛ na soon kɔ.8Na Poli yahi wa Efɛzii, wu ze ba se pe Klɛ ɲɛɛrige sigɛɛ na Klɛ wo fanhafɛɛre wo kaane yu viinŋi tisili na zɔndaraŋee. Na li saa wu kayoŋgi logovyebii na pe muu pe je tiri fanhafɛɛree. A wu li se mu fɔn na sa da yeyi taanri. 9Ga bii tisili pe ze pe wo ɲiwegi wahi, na li se pe taa wɛ ge, pere noho san na Yezu wo kone jogoone yu tisiire ɲii la. A liri la, Poli Yezu kanoho tisili yiraa yiige pe sohomoo, na gari na peree Tiranusi wo kalisigɛɛ na za Klɛ wo kayuune yu wa peree caye muu. 10A Poli li se mu fɔn yee sɔɔn. A lirii kanne la, tisilimuu pe ze Azi mariŋe ge, pe Yawutuu fafra pe Gɛrɛkilee la, a pe muu Klɛ kayuune taa logo.11Klɛ ze kakanhiŋaa woɲɛhiŋɛɛ si Poli wo cege la,tisili sanhi jii mu fiige ɲa na ɲa yige, 12fɔn na sa li se vanye walima ɲibohi ye muu ba gbɔn Poli cere la ge, pe ze yiri luu na dariyamfyebi ɲuŋoo pe di jooŋi. Bii mu la jinnali ze ge, na yi tari pere mu ɲuŋoo jinnali di voori pere muu.13Yawutuubi pii mu ze ɲaari na jinnali nɛnee na yiigi tisilii. A caŋ ka pere ba yiri na pere za jinnali nii pe yiige naaŋe waa na Yezu wo mage muu pe wii. Jombee pe zaa pe tagi pe jinnali nii ge, pire pi be na Yezuŋe wo kaane Polaa yu ge, na pe foori wuri naaŋee wuri Yezuŋe wo mage la! 14Tisili pe ze piri taanni ge, Seva wo jali gbarisoonŋe pe ze. Seva ze Yawutuli wo sɛriwoloŋe wogbɔŋee wa.15Ga a jinnaŋe pe ɲɔ sɔ na wuraa Yezu cɛn, na Poli mu cɛn. Na pere do, pere di ɲɛ nɔgɔ ye! 16Naaŋe la jinnali ze ge, a wu kan tɔ pe la, a wu fanhe ɲɛhi pe woge la, a wu pe kpɔn na gbye gbye, na pe feregi, a pe cetiiri woli paa foori sigɛɛ. 17A liri kaane Efɛzi siin pone ciri, Yatuu fara Girɛkilee la, a pe mu sa. A liri la, tisiire pone karaa Kaafoo Yezu mage pɛlɛɛ.18Bii pe ze daa Kaafoo Yezu la ge, a pere woɲɛhimɛɛ pan na ba yere pe kasebegi la, na pe kasegi muu paari tisiire ɲaha niŋee. 19Bii pe ze jeganmbe se toro ge, a pere woɲɛhimɛɛ pe wo jegambe sɛbɛli lɔ sɛ, na ba pe sorogo tisiire muu ɲii la. A pe pere sɛbɛli kazaagi ɲɔge wa ce yaa, a ce pone bɛ warifiinŋe tɔnye kabohoo gbeyigbaari na kaguro. 20Liri funŋoo, a Kaafooŋe wo kayuune fanha ta na se ɲahaa, na jaali taye muu.21Cere muu doro nohaa, a Poli li sye na wuraa si doro Maseduwani na Akayi wo mariŋee wu sɛ Zeruzalɛmuu. A wu li sye na wuri ba za nɔ kiri tagee, wuri di ba zɛ Ɔrɔmuu. 22Bii pe ze wu tari baare la ge, a wu pere siin soon torogo a pere kari wu ɲahaa Maseduwanii. Pere ɲɛ Timote na Erasiti. A wu bile tiin Azi mariŋe na tɛne la jɛri se wa.23A liri tɛnee, tinmbe pa tin Efɛzii Yezu kone kaa la. 24Sanniyalaŋe wa ze wa wu mage ɲɛ Demetiriyusi. Efɛzi siin wo kaciingboone mage ki ze na Aritemi ge, wuri naaŋe ze ba liri wo sigɛ wosisiigi warigbɛɛŋe wogi yalaa na bɛrɛɛ kaziɲɛhiŋgi la. 25A caŋ ka, wuri naaŋe ba wu wo baasiibi, na tiri baare fiige wo sevyebi yiraa pinne na pe se na le peraa daa pe baaree ge, pe bilaa li cɛn.26Na ga le wuri Poliŋe fiigaa yu, na le mu si nimii ge, pe bile mu a liri nuri, na li ɲaa mu. Na li kaane wa Efɛzi kanhe yɛ wo ɲuŋo kaa wɛ dɛ! Ga le zaa di ze nimii Azi mariŋe muu ɲuŋo woro. Na wuri Poliŋe wa yu na tisilaa klɛlɛli mukɛ yaa ge, na pere wa sɛɛrɛ wo klɛlɛɛ wɛ. Na piri jombaa tisilee woɲɛhimɛɛ wo ɲuye kaagi na kɔ. 27Na lahi ba jɛn pere baare fanhe cɛrɛŋe, na liri ba voori wa, li di ba pe kaciingboone Aritemi sanŋge san. Na ta Azi mariŋe pone na koŋge pone muu ke liri kaciinne pɛlɛɛ.28Ba tisili piri jombe logo yi, a pe zɔnli gbagaa yiri, a pe ce le na zɛli na yu na Efɛzi siin wo kaciinne Aritemi a pɛlɛ, na li jan wa yi. 29A piri tinmbe pɛlɛ fɔn na kanhe muu wirigi. Liri ze Poli wo ɲariɲiibi pii sɔɔn ta wa, pere ɲɛ Gayusi na Arisitaraki. Maseduwani woloo pe ze. A tisiire kurugo na sa pere co, na kilaa kari pe pinnage tasege tagee.30Poli ze zaa wu sɛ tisiire tapinnɛge tagee, ga a Yezu wo kanoho tisili wu ɲaha kɔn. 31Azi mariŋe wo sɛngboobi pii ze wa, pere ɲɛ Poli wo naɲiilee. A pere bile mu tudure tun torogo paa sa li jo Polii na wu ba zɛ tisiire tapinnɛge tagee wɛ. 32Liri ze tinmbe ta pi bɛlɛɛ. Tisili wo wojogi ze nigin wɛ. Pe sɛnɲɛhimɛɛ bile ze pe kapinnine ɲuŋge cɛn yi.33Yawutu naaŋe wa ze wa wu mage ɲɛ Alɛkisandiri. A tisili pii cere kerigi ɲaha jo wuree. A Yawutuubi sanmbi wuri lɔ yahi kerigi ɲaha la na wuri sa jo na tisiiree. A Alɛkisandiri ba cege yirige tisiire la na kayuu wa wuree wu jo. Wu ze zaa wu sye tisiire la na Yawutuubaa kapiine la muu fiige se yi. 34Ga ba tisiiraa ba li cɛn na Yawutu wu wa yi, a tisiire nuŋaa ce le na wɔɔge jii, fɔn na sa da lɛɛrilɛɛ sɔɔn, na zɛli na pere Efɛzi siin wo kaciinne Aritemi a pɛlɛ, na li jan wa yi.35Le ɲɔ yi, fɔn naaŋe wu ze ba kanhe kerigi sɛbi ge, wuri wa ba ja tisiire la na yereŋe, na ti se taa cirige. A wuri kayuune lɔ na pe se na koŋge tisili muu pe li cɛn na pere kaciinne wogboone Aritemi le yiri klaŋee na to ge, na pere Efɛzi siin pe wa na li ɲuŋgee. 36Na tisaa si jɛn liri kaala yi. Na liri la, pe pe zɔnli ɲiŋe, pe ba kerigi si pe yɛ ɲuŋu kunnuŋi mu wɛ. 37Na ɲahaa, pe bahi Poli ɲariɲiibi sɔɔnŋe la na co sɛ wa kiri tagee, na ta pe yaga yu pe kaciinne sigɛɛ wɛ, pe sunŋaa kaciinne jogoono jo yi.38Na ki ba da kaane la wa Demetiriyusi na wu baaseɲiibi na tisaŋe wa sohomoo, na kitiŋe cagɔnye wa, fanhafyebi mu di ɲɛ. Na pe sɛ na liri kaanee pere tagee. 39Na ki sunŋ ba da kaane la yɛtii li wa pee, pahi ba jɛn ban pe binnɛge wo caŋge. 40Na li ɲɛ liri kɔnni wɛ, tinmbe pi be peraa se mɛ niɲaa ge, pahi ba jɛn pere kɛlɛgɛ piri wone la na peraa tisiire ɲuye kaagi. Na ɲahaa pe ba pere yege, peraa si jɛn tisiire kapinnɛne ɲuŋɔ jo tisaa wɛ. 41Ba wa cere jo kɔ yi, na tisiire se na ti cɛnri.
1Ba tinmbe kafugaa ba digaa to yi, a Poli kalidembi yiraa wa pe yaa, na jo na pye, na pe yɛri, na pe zɔnli tara, na daa kone sa pee na gari Maseduwani kenee. 2Poli wodoroŋe wuri mariŋee, a wu Klɛ kayuune jo kiri tage wo kalidembii na zɔndariŋe kan pye, na daa toro na gaaŋi Girɛkili wo kenee. 3A wu sa yeye taanri se wa, na ba gbegee caŋ ka na wu di kɔrɔgbohe ka lɔ waa se Siiri kenee. Ga a wu ba logo na Yawutuubi pii a gbogore gbogi wu maga la na pe si wu gbo. Liri la, a wu kɔrɔgbohe wo zɛŋe siin na dɛraa ba doro Maseduwanii wo kuuŋee na kari tooye la.4Tisili pe ze na wu torogi ge, pere wo maye yi wa ye. Bere siin Pirusi ja Sopatɔrɔsi, na Tɛsaloniki siin sɔɔn Arisitaraki na Segundusi, na Dɛribe sɛnŋe Gayusi, na fara Timote la, na Azi mariŋe siin sɔɔn Tisiki na Torofimu. 5A pere tisili kari pere ɲahi la na sa pere sige Torowasi kanhe la. Na pere sizɛnhiribaa wo buruye wo cagbohe se Filipi kanhaa. 6Ba sizɛnhiribaa wo buruye wo cagbohaa toro yi, na a pere je kɔrigbohe ka funŋoo Filipi kanhe la, na siiye kaguro se na daa sa nɔ pe ɲɛriɲiibi la Torowasii. Na pere cewuu nigin se wa Torowasii.7Na cewuune caziige wo ɲiziigee, a pere sa binne kɔnni pe Kaafooŋe wo liŋe li siizan. A Poli jo na kalidembii na pe yɛri; ɲahaa li ze wu funŋoo na kiri ɲigakimugire la wuraa si voori Torowasii. A liri la wu, mɔ joŋe ɲuŋoo na kalidembii fɔn na sa ɲiŋge ɲi. 8Na beriŋe funŋoo pere ze pinne ge, pe ze setinnalaa woɲɛhimɛɛ le kiri sigɛɛ.9Na naɲiine la ze wa na peree, li mage ɲɛ Etikusi, liri di ze tiin fenɛtiriŋe la. Na ba Poli ze mɔ joŋe ɲuŋoo wɛ, a liri naɲiine ba ŋmunɔ. A ŋmunumbe ba fanha tɔ li la, a li figi na wuu wa beriŋe taanriwoŋe wo fenɛtiriŋaa na ba do ɲiŋge la. Na ba pe tigi na ba wu lɔ yi, na wu ta waa ku. 10A Poli tigi na ba jaari wu ɲuŋoo, na wu lɔ ceeye, na jo na pere ba pe funye yahi yi pɛn yi, na wu wa ɲii la.11A Poli nuŋaa tɛraa lugi beriŋee, na liŋe wa kɔn na li, na nuŋaa joŋe noho san na kalidembii fɔn na sa ɲigɛ mugi, na daa kone lɔ na kari. 12A pe sɛ na naɲiine ɲiiwonee na sa gan li sigɛsiinbii. A liri kaane kalidembi pone funye ɲiŋe fɔn syɛrɛɛ.13Na liri nohi, a pere je kɔrɔgbohe ka funŋoo na kari Poli ɲahaa Asɔsi kanhe la. Ɲahaa wu ze jo na tooye la wuraa si da se Asɔsii, pere di ba za wu lɔ wa. 14Na ba wa ba za pere ta wa Asɔsii wɛ, a pere wu lɔ kɔrɔgbohee a pe kari kanhe ka la kiri mage ɲɛ na Mitilɛni.15Na caŋge peraa foori Mitilɛnii ge, a kiri ɲigakimugire la pere sa nɔ na sahi na Siyo wo kanhee. Na a kiri ɲigakimugiŋe sɔnwogee, a pere nɔ Samɔsii. Na kiri ɲigakimugiŋe taanriwogee, a pere nɔ Milɛti kanhe la. 16Poli funŋu ze pe yere Efɛzii wɛ, ɲahaa wu ze zaa tɛne li toro wu ɲuŋoo Azi mariŋee wɛ. Wu ze zaali na se Zeruzalɛmuu kɔnni wu ba jɛn karaa Pantekɔtiŋe cagbohe ciraa ta wa.17A liri la, Poli tiin Milɛtii na tudunmbi pii tun Efɛzii pa sa Yezu kanoho tisili wolyebi yiri pe pan. 18Ba pe ba nɔ wu la yi, a wu pe se na na lɔ fɔn caŋge wuraa wu tɔne san Azi mariŋee ge, fɔn na ba niɲaa la, pe wuri toroganne na wuri kasegi muu cɛn na wuri yahi pe sohomoo. 19Na Yawutulaa ɲaage na kahimbe muu fiige tahi wuri la, ga a wuri cere pone ku wu yee, na wu yɛ tirigaa san na Kaafooŋe wo baare si. Na tɛrɛgi cii wuri ɲɛsimɛ woŋe na wuri zɔngagiwoŋe ze ba tiri baare si. 20Na pe li cɛn na kerigi muu ce ze si jɛn pe ɲɔ ge, na wuraa liri la muu ŋmohi pe la yi. Na wuraa pe kala tafagee tisili muu ɲii la, liri na wuraa pe kala pe yɛ maga siinyee. 21Na wuraa Yawutuli na fiiteye tisili yiri na pe se na pe yere pe kapegi la, pe di pe taannibiibe yahi, pe di zɔn Klɛ la, pe di daa wo Kaafoo Yezu la.22Na nimɛrɛ, Zeruzalɛmuu wuraa se, kanne la Klɛ Yirimbaa jo wuri wu li se ge. Na le le si ba za wuri ta wa ge, wuri mii ze mu wuraa li cɛn yi. 23Na le yɛ wuraa cɛn ge, liri li wa na kulugi muu wuraa toro ge, Klɛ yirimbe ze wuri soŋoo na kasoŋe na ɲaage ki wa wa wuri ɲaha la. 24Na liri mu la, wuraa wuraa wu munaane tɔri yaga yi. Na kɔnni tudure Kaafoo Yezu a kan wuree, na baare de mu kaane le wuri cee ge, na kɔnni wuri wu cɛn wu tiri tudure se, wu di tiri baare se wu yiige ti tagine la. Tiri baare ti wa mɛ na Klɛ wo cembe wo kayodaanne jo tisili ɲii la.25Na wuraa ɲaari pe muu sohomo na KLɛ wo fanhafɛɛre wo kaane jo pee. Na nimɛrɛ wuraa li cɛn na wuri na peraa si nuŋi pe yɛ ɲa yi. 26Na liri la, wurahaa li jo viinŋe pee na tisa wa nigin mu wo sisan foo wa wuri la nuŋge yi. 27Na ɲahaa, wuraa Klɛ wo mudaanmbe muu sye pe la, wuraa yafiin ŋmohi pe la yi.28Na pe kasyɛgɛ yahi pe la. Na gbagbage mu ɲuŋoo Klɛ Yirimbaa pe tahi ge, pe da kiri mu kasye si. Na tisili Kla sɔ na wu maga Jaŋe wo sisanmbee ge, na paa pere kasye gbaga paa zi, pe di pe yaa pe co. 29Na wuraa taa li la na wuri gari gɔ nohaa, yacoye yaa si ba je pe sohomoo ga yi sunŋaa si ba ce wuu yatooyee wɛ. 30Na tisili pii maa voori pe yɛ bile mu sohomoo da kafinniye tagi da Yezu kanoho tisili ɲuye kaagi kɔnni pe tahi pe nohi.31Na liri la, pe kasyɛgɛ yahi pe yɛ la. Na pe li yahi pe yɛ funŋoo na yee taanri wuraa se wa pe sohomoo na pe siin nigin nigin muu kalaa siige na caŋa fɔn na ba ɲɛsinmbe woni mu pe kaane la. 32Na nimɛrɛ, wuraa si pe kaane le Klɛ na wu cembe wo kayuune cee. Na seŋe wa wuun wu fanhe kan pye, liri na yaceye muu wa gbegee na yahi wu tisili wowuuli maga la ge, wu di yiri kan pe muu.33Na wuri ɲii a foori pe wa nigin mu wo sanni, na wari na wu vanya la yi. 34Na pe li cɛn na wu bile wo ceye wo baare woziire wu ze dagaa wu yɛ bile wo kerigi na wu ɲɛriɲiibi wo kerigi yalaa. 35Na wuraa li sye pe la kerigi muu la na liri kanne la peraa yaa pa baare si kɔnni paa kanhamufyebi tari, liri na peraa yaa pe Kaafoo Yezu wo kayuune yahi pe yɛ funŋoo na waa ze jo na dubaŋe wa ganŋee na toro daŋe la.36Ba Polaa jo kɔ liri kanne la yi, a wu ɲigure sin, a wuri na Yezu kanoho tisili pinnaa Klɛ ɲɛɛri. 37A pe muu karaa guuli na Poli gbaraa daraa pe yaa na wu saari na kaadaange wo foŋee. 38Pe zɔnli ze gbagaa pɛn ɲahaa Poli ze li jo pye na wure na peraa si nuŋi pe yɛ ɲa yi. A liri nohi, pe Poli torogaa sɛ kɔrɔgbohe ɲɔge la.
1Na ba pere na Yezu kanoho tisilaa pe yɛ yahi wɛ, a pere je kɔrɔgbohee na ɲuŋ si na kari Kɔsii. Na a kiri ɲigakimugiŋe la pere sa nɔ Orodɛsii, na yiri wa na kari Pataraa. 2Na a pere kɔrɔgbohe ka ta wa kiri si da se Fenisi mariŋee, na pere je kiree na kari.3Na a pere sanɔ Sipɔrɔ kanhe ɲɔge la, mahi jɛn diin kɔrɔgbɔhee ma ki ɲaa. Na a pere kiri yahi kamɛ na doraa kari Siiri Mariŋee. Na a kɔrɔgbohe sa yere Tiirii, ɲahaa kiri tagee tugure ze yaa ti tirige. 4Na pere foori kɔrɔgbohee na je Tiiri kanhee na sa Yezu kanoho tisili pii ta wa. Na a pere cewuu nigin se wa na peree. A Klɛ wo Yirimbe cege la, pere kalidembi karaa li yu Poli na wu ba zɛ Zeruzalɛmuu wɛ.5Na ba cewuune ze kɔ pere si da gaaŋi wɛ, a Yezu kanoho tisili muu na pe ceebi na pe nagoobi pere torogaa foori kanhee na kari fɔn kɔrɔgbohe tagee. Na ba peraa nɔ wa yi, a pere ɲigure sin lohe ɲɔge la na Klɛ pinnaa ɲɛɛri. 6Na a liri nohi pere foŋe kan pe yee na kalidembii, na doraa se pe sa je Kɔrɔgbohee, kalidembi da tɛrɛɛ na gaaŋi kayiinee.7Na a pere yiri Tiiri na sa nɔ kanhe ka la kiri mage ɲɛ Potolemayisi na digi wa. Na kiri tagee pere wo kɔrɔgbohe jeŋaa yere. Na a pere je kaanhee na kiri tage wo Yezu kanoho tisili saari na liri cabile se na peree. 8Na a kiri ɲigakimugire la, pere kari tooye la Sezaare kanhe la, na za digi Filipu ɲuŋoo. Siin gbarisɔɔnŋe kalidembaa ze wuu pe tudunmbi tari baare la ge, Filipu ze pere siin siin gbarisɔɔnŋe wa nigin. Kafoo Yezu wo kayodaanne wo yɛrɛgivoo wu ze. 9Fisaa namaacɛnbalaa sicɛrɛɛ wu poroli ze. Klɛ ze ba kayoŋgi yu pee pe dorogi tisilii.10Na a pere tiin Filipu gɛraa na siiye woɲɛhiyɛ se. Na pere yahi wa Filipu sigɛ, na caŋ ka Klɛ wo kayodorogŋe wa yiri Zudee na pan Sezaare, wu mage ɲɛ Agabusi. 11Na a wuri naaŋe sɛ pere tagee, na nɔ na Poli wo syɛge yapɔge lɔ na tagaa wu yɛ bile wo ceeye na tooye pɔ na jo na Klɛ yirimbe jo na liri pɔganne la Yawutuubaa si ba za kiri yapɔge fooŋe co di bɔ Zeruzalɛmuu, pe kan fiitege wo tisili.12Na cere kayoŋgi wo logoŋe la, a pere bile na Sezaari wo tisili muu Poli ɲɛɛri na wu ba zɛ Zerezalɛmuu wɛ. 13Na ga a wu pere se na ɲahi la pe guuli, na zaa di wuri wuri zɔnŋe kɔn zan yɛ? Na li ba da pe sa wuri pɔ bile yɛrɛ yi, na wuri wu sa gu mu Kaafoo Yezu mage kunniŋe Zeruzalɛmuu na gbegaa kɔ liri maga la. 14Na ba peraa li ta na Poli nahi si yere pere wone la yi, a pere ŋmo wu ɲɛɛrige la, na jo na Klɛ wo mudaanmbe pi se.15Na siiye liri nohi, pere pe yɛriye gbegee na gari Zeruzalɛmuu. 16Na a Sezaare wo kalidembi pii pere torogaa kari Zeruzalɛmuu, na za zɛ na peree naaŋe wa wo gɛrɛ la wu mage ɲɛ Manazɔn a pere tigi wa wuri ɲuŋoo. Kalidelyeŋe wa wuri naaŋe ze, na yiri Sipɔrɔ kenee.17Na ba peraa nɔ Zeruzalɛmuu, a pere cebiili Yezu kanoho tisili pere yaa ciri. 18A ki ɲigakimugiŋe la Poli sɛ na peree Zaki tagee. Yezu kanoho tisili wolyebi ze pe yɛ pinne wa. 19Na a foŋe gan gɔ nohaa, a Poli kayuune lɔ. Kerigi muu Klɛ ze Poli tagi a wu se wu baare koro la fiiteye tisili somohoo ge, a wu ce nigin niginŋe muu paari pee.20Na ba pere kayoŋgi logo yi, a pe foŋe se Klɛɛ, na wu mage pɛlɛ. Liri doro nohaa, a pe Poli se na wa wa ɲaa ya, na Zuwifuloo woɲɛhimɛɛ wa nahi na taa Yezu la. Na pe digi sanhi da tara saliyaŋe la. 21Na tisili pii a ba li jo pee na Zuwifuli pe wa fiiteye sohomoo ge, na Poli wa pere Zuwifuli kalaa na pe ŋmɔ saliyaŋe bɛlɛŋe la, pe di ŋmɔ pe nagoobi cekɔɔnre la, liri na pe ba nuŋi da pe kalɛgi wo kone ɲaari wɛ.22Na pere di si liri co coganna li siin la? Na kanne muu la yi ge, pe si ba li logo na Polaa pan. 23Na liri funŋoo, le perahaa jo Polii nimɛrɛ ge, wa yaa wu liri se. Na namaa sicɛrɛɛ wa nahi peree, paa pe ɲomɛhi kan Klɛɛ. 24Na Poli wu sɛ na pee Klɛsingbohee wuri na pee pe di za pe yɛ muu saliŋe wo joganne la. Na muzaage ke yaa ki se kɔnni pe pe ɲuye kuu ge ,Polli di yere na pere siin sicɛrɛɛŋe wo muzaage muu. Na liri ba ze, Zuwifulaa si li na jii tisilaa jo pee Poli ɲuŋoo ge, na kafire ti wa. Na pe di li ɲa na Poli mu sanhi nahi saliyaŋe kone ɲaari.25Na ga, fiiteye wo tisili pe taa Yezu la ge, na peraa sɛbɛŋe wa se na torogo peree, na pe wo fungɔnye jo pye. Na jii peraa jo pee wuri sɛbɛŋe funŋoo ge, cere ce wa na pe ba kaciin kaara ka yi, pe ba yakugo ka yi, pe ba sisanma ka yi, liri na pe ba kakuure si wɛ. 26A kiri ɲigakimugiŋe la Poli sunŋ pere namaa sicɛrɛɛŋe lɔ sɛ na za vara pe la a pe peyɛ muu na sahi na saliyaŋe wo jogannee. A liri nohi, siiye ɲɔge pe ze si ze da pe yɛ muri ge, kiri na caŋge pe siin nigin niginŋe muu ze si ba sariye wuu ge, a Poli je Klɛsingbohee na yiri caye sye pe la.27Siiye gbarisɔɔŋe funŋoo Poli ye ze yaa pe pe yɛ muu ge, yiri ze se takɔgɔɔ. Zuwifuli pe ze yiri Azi mariŋee ge, a pere pii ba Poli ɲa Klɛsingbohee, na sunŋi tisiire sɔn wa Poli a ti co. 28A pe karaa tisaagi yiigi na yu na tisiire ti pan ti ba pere tagi. Na naaŋe wa ba tisili kalaa tayee muu, na Yisirayɛli tisili, na Klɛsingbohe, na Musa wo saliyaŋe jogoone yu ge, na wu we. Na cere muu kadugo, wa pan na Gɛrikili pii na ba je Klɛsingbohee na ki nohi. 29Pe ze liri yu, ɲahaa pe ze Efɛzi sɛnŋe Torofimu ɲa na Polii kayiinee, a li se pe funŋoo na Polaa sɛ na wuun Klɛsingbohee.30A tinmbe kanhe mu lɔ, a tisiire foori taye muu na ba Poli co. A pe wu kilee na foori Klɛsigbohee, na gbariye tɔ liri tɛne muu. 31Na pe yahi pe Poli tagboye saa, a pii paa na sa li jo sɔrɔsiibi ɲuŋufoogbɔŋee na Zerezalɛmu kanhe muu ke wirigi ki yee.32Ba liraa jo sɔrɔsiibi ɲuŋufoogbɔŋee wɛ, a liritɛne muu wu sɔrɔsiibi pii fara wu yɛ la na sɛ tisiire tagee. Ba tisiiraa sɔrɔsiɲuŋufoogbɔŋe ɲa na sɔrɔsiibii wɛ, a ti ŋmɔ Poli kpɔɔnre la. 33A sɔrɔsiɲuŋufoogbɔŋe nɔ na Poli co, na sɔrɔsiibi se na pe tɔnrɔjɔrɔyɔ sɔɔn le wu la. Ba pe Poli pɔ kɔ yi, a wu tisiire yege na nɔgɔ we naaŋe wɛɛ? Na ɲahi waa see?34A tisiire karaa zɛli, wa na wa wo wojuu ze nigin wɛ. Ba sɔrsiɲuŋufoogbɔŋaa ta wu nahi si jɛn la muu ta di logo wɔɔge cee wɛ, a sɔrɔsiibi se na paa se na Polii sɔrɔsiibi singbohee. 35A pe sa nɔ kiri tagee tajegee, a tinmbe pɛlɛ fɔn le ɲɔ yi a sɔrɔsiibi Poli lɔ tahi kaboɲuye la, 36ɲahaa tisiire muu ze tahi wu nohi na zɛli na yu na pe Poli gbo.37Na pe yahi pe si da ji na Polii sigɛɛ, a wu sɔrɔsiɲuŋufoogbɔŋe se na wurahaa jɛn la jo wuun ya? A sɔrɔsiɲufoogbɔŋe Poli yege na wu nahi ta wa Girikili fiige nuri gɛ? 38Na le sanhi gbagaa mɔ yi, na Misira siin wo naɲibiŋe waa ze kaanri na li se wu yɛ la fɔn na siin kabohoo kɛ fara wu la gbuure maga la na kari sipooŋee. Na Poli nahi ta wuri naɲibiŋe gɛ?39A Poli wu ɲɔ sɔ na Zuwifu wuri wa, na yiri Tarisii, Silisi mariŋee. Na kanhe wo tisaŋe wuri wa ge, na kangboho ki wa. Na wuraa wu ɲɛɛri, na wu wuri yahi wuri di jo na tisiiree. 40Ba sɔrɔsiɲuŋufoogbɔŋe li kone kan Polii na wu jo na tisiiree. A Poli yere wa sigɛ koɲoone la, na cege yirige tisiire na wuraa zaa di jo na tiin. Ba tisiiraa cirige yi, a Poli kayuune lɔ na yu na tisiiree pe wo fiigee. A wu jo na
1Na wuri tiibi na wuri cebiili pe yere wuri di wu yɛ siinmbe jo pee pe di pi logo. 2Ba tisiiraa Poli ta wu yu na tiin eburuli wo fiigee wɛ, a ti la fara jirigiŋe la. A Poli jo na3Zuwifu wuri wa. Na tarisisii wuraa se, Silisi mariŋee. Na ga Zeruzalɛmuu wuraa lɛ wa. Na wuri kalivooŋe wu wa Gamaliyɛli. Na wuri wa wuri Poli yaa kala pe tiibi wo saliyaŋe wo kerigi muu. Na wuri mu wo Klɛ zaŋe kafuge ze pɛlɛ mahi jo kanne la pere wa niɲaa ge. 4Na wuri wu ze Yezu kone wo tisili ɲaani sɛɛrɛɛ fɔn na pii gbuu mu. Na wuri ze li kone ɲaarivebii coni na buu na se leni kasoŋe la, pe cee fara pe namaa la. 5Na sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe na nɔgɔlyebi wo ɲahabadoroli wo kuruge bile wa wuri wo kaane cɛnmɛɛ. Na wuraa ze sɛbɛli pii ta pere cege la na gaaŋi wu sa gan Damasi wo Yawutuubii, kɔnni wuri ba zɛ Damasii na za Yezu kone ɲaariveebi pii ta wa, wuri di pe co wu pɔ wu tɛrɛɛ wu pan wa Zeruzalɛmuu, pe di ba pe ɲaana.6Na liri funŋoo, na wuri wogariŋe yahi liri kone la, wuri ɲɛ tɛrɛŋɛ Damasi la, a tɛrɛ nigiin kpɛɛnge wogbohe ka yiri wa klaŋee na ba ɲi na wuri mahi. 7Na a wuri to ɲiŋge la, na juune la logo li wu yiri na Sɔli, Sɔli. Na ɲahi la wuri Sɔlaa wuri ɲaani yɛ? 8Na a wuri yege se na Kaafooŋe di ɲɛ nɔgɔ? Na a juune wuri se na Nazarɛti sɛnŋe Yezu wu wa, na wuri wa ɲaani mɛ.9Na a wuri kusɛɲiibi kɔnni kpɛɛnge ɲa, na ga we funŋe wu ze yu na wuree ge, pe ze wuri funŋe wo juune taa logo yi. 10Na a wuri yegeŋge se Kaafooŋee na ɲahi wuraa yaa wu see? Na Kaafooŋe wuri se na wuri wu yiri wu je Damasi kanhee. Na le muu Klɛ zaa wuri wu se ge, pahi za liri jo wuree. 11Na kpɛɛnge bɛlɛŋe cee, a wuri se wuraa nuŋaa ɲaa wɛ. Na a wuri kusɛɲiibi wuri co cege la na je Damasi funŋoo.12Na liri ze naaŋe wa ta Damasi funŋoo wu mage ɲɛ na Ananiyasi. Na klɛ ɲahasaare ze wuri naaŋe zɔnŋe la fɔn sɛɛrɛɛ, wu di ɲaari na zahaŋi na Musa wo saliyaŋe wo kerigi muu. Na Damasi funŋɔ wo Yawutuubi muu ze wu mɛtange yiri. 13Na a wuri naaŋe sɛ wuri tagee, na za yere wu tanŋ na jo na wuri Sɔli wu nuŋi waa ɲaa. Na a liri tɛne muu wuri ɲiigi mugi, a wuri wii na wu woyereŋe.14Na a wuri se na pere sefelɛye wo Klɛŋe wa wuri Poli wuu, kɔnni wuri wu wu mudaanmbe cɛn. We mu wa tele ge, wuri Poli di wuri ɲa, wu di wu ɲojuune mu logo. 15Na ɲahaa wuri Polaa si ba ze wuri wodeleŋe wo Zɛɛri. Na keregi wuraa ɲa na jii mu kɛ logo ge, wuraa si ba cere yɛrɛgi tisili sanmbii muu. 16Na ɲahi wuri sanhaa zigee yɛ? Na wuri wu yiri nimɛɛ wu di batize kɔnni wuri kapegi foone di le wuri la Yezu mage kaa la.17Na a wuri tɛraa pan Zeruzalɛmuu. Na na wuri yahi Klɛ ɲɛɛrige la Klɛsingbohee, a Klɛ kasyene la sye wuri la. 18Na a wuri Kaafooŋe ɲa, a wu wuri Poli se na wuri wu saala wu foori Zeruzalɛmu funŋoo, na ɲahaa wuri Kaafooŋe wo kaane wa si ba yu wa tisili ge, na wa muu a si ba zɔn pi la yi.19Na a wuri Kaafooŋe se na pe bile muu a li cɛn na wuri Poli wu ze pe klɛɲɛɛrige siinye sahi na ji na Kaafooŋe kone ɲaarivyebi conina pe kpɔɔn, na se pe leni kasoŋe la. 20Na Etiyɛni wu ze wu kayuune yɛrɛgi ge, na wuri Poli bile mu a ze wa wu tabogee. Na wuraa ze sɔn pe Etiyɛni gbo. Na wuri bile laa ze tiin Etiyɛni gbovyebi vanye tanŋ na yi kasye si. 21Na a liri tɛnee Kafooŋe wuri se na wuri wu yiri, na ɲahaa wa si ba wuri tun taliigee Fiteye tagee.22Tisili muu ze Poli kayoŋgi nuri fɔn tɛnee wa ba jo nɔ cere kayoŋgi la ge. A liri tɛnee tisili muu sɛlɛ na jo na pe we naaŋe wo fiige gbo pe lɔ wa. Na wa yaa pe wu yahi ɲii la yi. 23A pe karaa pe vadeye woo na yi figi fugbanŋee, na gbabunmbe kori na waa fugbanŋee. 24A sɔrɔsi ɲuŋufoogbɔŋe li ta mɛ, na sɔrɔsiibi se na pe je na Polii pe singbohee. Na le wa se tisili di zɛli mɛ wu nohi ge, na sɔrɔsiibi pe wu kpɔn na tirabanhii fɔn wu bile ɲɔge ki ba liri jo.25Ga tɛnee pe ze Poli puu di wu kpɔn ge, sɔrɔsi ɲuŋufooŋe wu ze wa pe tanŋ ge, a Poli wuri se na na na yaa na saliyaaŋee, na ta le sahi pere pe Ɔrɔmu siin wo tisa kpɔn na tirabaannee na ta pe sanhi logo wu ɲɔɔ waa? 26Ba sɔrɔsi ɲuŋufooŋaa liri logo yi, a wu sɛ pe muu wo ɲuŋufoogbɔŋe tagee na za wu se na ɲahi wa zaa di ze mɛɛ? Na go Ɔrɔmu siin wo we naaŋe waa!27A sɔrɔsi ɲuŋufoogbɔŋe bile sɛ Poli tagee, na wu yege na Ɔrɔmu siin bile wo Poli waa? A Poli jo na Oo. 28A sɔrɔsi ɲuŋufoogbɔŋe nuŋaa jo na kaziɲɛhiŋɛɛ wuraa yiige na daa cɛn se Ɔrɔmu sɛn. A Poli wu se na na wuraa tii se Ɔrɔmu sɛn. 29A liri tɛnee, bii pe ze yaa pe ba wu kpɔn fɔn wu ba jo ge, a pere muu cɛnri na toro wu tanŋ. A sɔrɔsi ɲuŋufoogbɔŋe mu sa, ɲahaa wuri wu ze jo na pe Poli pɔ na ta Poli di ɲɛ Ɔrɔmu siin ciine la.30Le kunnuɲi Yatuubi ze Poli klɛgi ge, sɔrɔsi ɲuŋufoogbɔŋe ze zaa wu liri yaa wu cɛn. A liri la, kiri ɲigakimugiŋe la, wu tudure torogo na sɛriwuuli ɲuŋufyeebi, na kitikɔɔnbi wo kuruge tisili muu yiraa pinne. A liri kadugo, pe pɔɔre sanhi Poli la, na zɛ na wuun na sa yereŋe pe niŋgee.
1A Poli ɲiigi yiri le kitikɔɔnbii, na pe se na na funvigee wuraa ɲaari Klɛ ɲaha niŋee fɔn na nɔ niɲaa la. 2Ba Polaa liri jo yi, tisili pe ze tɛrɛŋɛ Poli la ge, a sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe Ananiyasi pere se na pe wu kpɔn ɲɔge la. 3A liri la Poli wu se na wu wovige ba kozɔrɔgɔ kadugo ɲii! Na Klaa si ba wu mu kpɔn. Na wa tiin ge tatyɛngee na yu na wuir wo kitiŋe waa gɔɔn na sahi na saliyaŋee, na wuri wonumo wa pe se wuri kpɔn na ta saliyaaŋaa liri jo yi.4Bii pe ze Poli tanŋ ge, a pere wu se na sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe wa zɛhɛɛ mɛ a? 5A Poli jo na wuri ze cɛn jo na sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe wu wa yi. Na ɲahaa le sɛbɛ Klɛ kayuunee na ma ba kayobii jo ma wa ma tisili ɲuŋufooŋe la yi.6Poli ze li cɛn na kitikɔɔnbi taage niginŋe ze Sadusɛnlɛɛ, taage sɔnwoge di ɲɛ Farizɛnli. A liri la Poli sɛlɛ fanhaa kitikɔɔnbi niŋgee na pe se na Farizɛn wuri Poli wa, wuri sefevyebi mu di ɲɛ Farizɛnlɛɛ. Na wuraa li la na kuubaa si ba ɲi ɲiga la, na wuri daaŋe kunniŋi wuri wa mɛ niɲaa pe wuri kitiŋe kɔɔn. 7Ba Polaa liri jo yi, a nakaari yiri Farizɛnli na sadusɛnli sohomoo. A tisili taa taaya sɔɔn. 8Ɲahaa, Sadusɛnli pe ze ba yu na kuubaa si ba ɲi ɲigaa wɛ, na mɛlɛkɛlɛɛ wa yi, na munahi cii tii mu sunŋ wa yi. Na ta Farizɛnli, pere da taa cere kerigi muu la.9A nakaare karaa bɛlɛɛ na se. A Klɛ kayuune mɛtirili pii yiraa yere, pere ɲɛ Farizɛnli wo kuruge woli pii. A pere nakaare lɔ na fanhaa, na jo na pere kɔnni nahi taga nigin mu ta we naaŋe la yi. Na mahi ba li ta na mɛlɛkɛŋe wa, walima munaane la le yu na wuun. 10A nakaare ba gbagaa pɛlɛ fɔn sɔrɔsi ɲuŋufoogbɔŋaa cɔnri na pe ba gari ba Poli kilee di waagi pe yɛ sohomoo wɛ. A liri la wu sɔrɔsiibi tun na pe tigi pe sa Poli wuu tisili cee pe di zɛ na wuunn pe sɔrɔsiibi singbohee.11A kiri caŋge ɲigakimugiŋe wo ɲiziigee, Kaafoo Klɛ ba wu sye Poli la na wu se na zɔnre tara, na kanne la wa wuri kaane jo Zeruzalɛmuu ge, na liri kanne wonune la wa yaa wu sa wuri kaane jo Ɔrɔmu mu funŋoo.12Ba ɲigaa ba mugi wɛ, a Zuwifuli pii pe yɛ pinne na gbogore gbogi Poli maga la. A pe kaa pe yɛ yee na jo na peraa si li wɛ, pere sunŋaa si loho gba yi, fɔn pere ba Poli gbo. 13Bii pe ze tiri gbogire gbogi ge, pe ze ɲɛhi namaa gbeyisɔɔn la.14A pe sɛ sɛriwuuli ɲuŋufyebi na nɔgɔlyebi tagee na za jo na peraa kaa Klɛ la na peraa si li wɛ, pere sunŋaa si loho gba yi na fɔn pere ba Poli gbo. 15Na liri la, pere na kitikɔɔnbi kuruge na tisili sanmbi pe bɛ li la pe di za sɔrɔsi ɲuɲufoogbɔŋe ɲɛɛri na wu Poli torogo pe tagee. Na pe di pe yɛ yahi na pe si ba Poli kaane wii sɛɛrɛɛ pe di li sɔɔnri. Na pere kɔnnaa gbegaa kɔ na wu sige, pe di ba wu gbo koro la na wu yahi wu sanhi nɔ pe tagee wɛ.16Ga Poli ceborosisɔŋe wo jaŋe Poli gboŋe wo kaane ta na logo, na sunŋ sɛ sɔrɔsiibi singbohee na sa Poli soŋo. 17A Poli sɔrɔsi ɲuŋufooŋe wa yiri na se na wu sɛ na liri naɲiinee sɔrɔsi ɲuŋufoogbɔŋe tagee. Na kayuu li wa wuun wu sa jo ɲuŋufoogbɔŋee.18A wuri sɔrɔsi ɲuŋufooŋe sunŋ toro naɲiine ɲahaa a pe sɛ sɔrɔsi ɲuŋufoogbɔŋe tagee, na za wu se na kasolemiŋe Poli wa wuri yiri na wuri se na wuri wu pan na le naɲiinee wu tagee, na kayuu li wa wuun wu ba jo ɲuŋufoogbɔŋee. 19A ɲuŋufoogbɔŋe naɲiine co cege la na sɛ pe yɛ tagaa, na za yege na kayuu li siin li wa wu ba jo wuree yɛ?20A naɲiine wu se na Zuwifulaa bɛ li la na pe si ba wu ɲɛɛri na wu sɛ na Polii ɲiga ɲisɔɔge la kitikɔɔnbi tagee, pe di li se mahi jo pe si za Poli kaane wii naɲimi la. 21Na ga wu ba daa liri la yi. Na ɲahaa pe wo tisili pe ba ŋmohi koro la na Poli sige ge, na pe ɲɛhi siin gbeyisɔɔn la. Na pe bɛ na gaa na peraa si li wɛ, pe sunŋaa si loho gba yi fɔn pere ba Poli gbo. Na pe gbegee na kɔ mu. Na ɲuŋufoogbɔŋe yɛ tagee pe wii, nimɛrɛ.22A ɲuŋufoogbɔŋe li jo wahi naɲiinee na le le ba jo wuree ge, li ba liri jo tisaa wɛ. Na sunŋ kone kan nii a li kari. 23A liri nohi, wu sɔrɔsi ɲuŋufee sɔɔn yiri na pe se na sɔrɔsii gbajɛrikɛ, na suluguloo gbeyitaanri na kɛ, na tannilaa fee siin gbajɛrikɛ wa pe yaa. Na pe muu pe gbegee, na siigaa ba wɔ a tisili li kɔ na si da zinnee, pe di zɛ Sezaaree. 24Na pe sunye ya gbegee Poli mu wo lugiŋe maga la, pe di zɛ na Poli wojemuwoŋee pe sa gan Guvɛrinɛri Felilikisii la ba wu ta yi.25A wu kɔ na sɛbɛŋe wa sɛbɛ pe sa gan Felikisii. Wuri sɛbɛŋe funŋ kayoŋgi ce wa jii 26na wuri Kulodi Lisiyasi wa wuri sɛbɛŋe torogo wu ɲuŋufoo Guvɛrinɛri Felikisii. Na wuraa wu saari. 27Na Yatuubi ze we naaŋe co na zaa di wu gbo. Na ba wuraa ba logo na Ɔrɔmu siin wo wu wa yi, na a wuri na wu wo sɔrɔsiibi pii sɛ na sa ja na wu sɔ pe la.28Na le ɲuŋu tanŋ pe ze wu co ge, na a wuri karaa zaa wu liri cɛn. A liri la wuri sɛ na wuun pe kitikɔɔnbi ɲaha niŋee. 29Na a wuri li saanri na ba li ta na pe yɛ bile wo saliyaŋe wo keree kunnuŋi pe wu klɛgi. Na wu ze kapiine la muu fiige se le mu lahi jɛn wu se pe gbo yi ge, liri pe wu le kaso la yi ge. 30Na ba wuraa logo na pe ze wu gboŋe kaala yi, a liri la wuri wu torogo wu tagee liri tɛnee muu. Na na li jo Yatuubii na le ɲuŋ tanŋ pe wu klɛgi ge, pe sɛ na li kayuunee mu bile tagee. Na le li ze wuri wu jo wuun. Na Klɛ wu tɛne la sye pe la.31Kanne la sɔrɔsi ɲuŋufoogbɔŋe ze li jo sɔrɔsiibii ge, a pe sunŋ li se mu. A kiri ɲiziigee pe kari na Polii Antipatirisi kanhaa. 32A ki ɲigakimugiŋe la, sɔrɔsiibi pe ze tooye la ge, a pere tɛraa pan wa pe singbohee, na sunluguli yahi a pe kari na Polii. 33Ba pe sa nɔ Sezaaree wɛ, a pe sɛbɛŋe kan guvɛrinɛriŋee, na Poli mu sye wu la.34A guvɛrinɛriŋe sɛbɛŋe kalaa kɔ, na Poli yege na mari wu siin wo Poli wɛɛ? A Poli wu se na Silisi mariŋe wo wuri wa. 35Ba Polaa wu se na Silisi mariŋe wo wuri wa yi, a wu Poli se na wu klɛgivyebaa ba nɔ wa tɛnee muu ge, wurahaa daa logo Poli ɲɔɔ. A wu pe se na pe sa Poli yahi fanhafooŋe Erɔdi wo kadaaŋgee pe da wu kasye si wa.
1Siiye kaguro liri kadugo, a sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe Ananiyasi sɛ Sezaaree wuri na nɔgɔlyebi pii, na naaŋe waa wuraa kayoŋgi cɛn fɔn sɛɛrɛɛ; wu mage ɲɛ na Tɛritilusi. A pere sɛ na sa Poli klɛgɛ guvɛririnɛriŋe Felikisi tagee. 2A pe sa Poli yiraa pan. Kerigi kunnuŋi pe ze Poli klɛgi ge, a Tɛritilusi ɲɔ le ceree na baari guvɛrinɛriŋee, na jo na ɲɛɲiŋge funŋoo pere wa niɲaa ge, na pere ɲuŋufoocemeŋe wo cege la kiri ɲɛɲiŋgaa ta. Na a wu fungɔngɔfyɛre keree woɲɛhiŋɛɛ se caa kari pere kenee a li sɛ ɲahaa. 3Na piri cembe muu waa se peree ge, na pere foŋe wa pe fanhafoogbɔŋe Felikisii.4Na pere funŋɔ wa pe wu tyeŋe pe yahi wɛ, na liri la wuraa wu ɲɛɛri na wu ɲɔ wu yaa, kayoŋgi jɛriŋe wuraa si jo ge, wu cere yaa wu logo. 5Na peraa we naaŋe ta ba kafyɛgɛ yama ɲii. Na wa Zuwifuli ɲuye koloo yi yaa koŋge taye muu. Na wuri wu wa Nazarɛti siin wo kone wo ɲahabadoroŋe. 6Na wu ze zaa di pere Klɛsigbohe mu nohi, na a liri la pere wu co.7Na pere funŋ ze pe di wu kitiŋe kɔn pe sahi na pe wo saliyaŋee, na ga a sɔrɔsi ɲuŋufoogbɔŋe Liziyasi nɔ na Poli sɔ pere la fanhaa na kari. Na pere se na le kunnuŋi peraa wu kilɛgi ge, pere pan nahi wuri bile tagee. 8Na waa ba Poli yege, wu bile muahaa li cɛn na le kunnuŋi peraa Poli kilɛgi ge, na kaɲɛne li wa. 9Yawutuubi muu pe ze wa ge, a pe muu yere liri kayuune la, na jo na kaɲene Tɛritilusi a jo.10Liri kadugo, a guvɛrinɛriŋe kone Polii na wu mu wu jo. A Poli kayunne lɔ na guvɛrinɛriŋe se na wuraa li cɛn na guvɛrinɛriŋe wu wa pere wo kene wo kitiŋe kɔnvooŋe ce yeegaa ɲɛhi. Na liri la, saara wa wuri Poli la wu wu wo kaane ɲahe jo wuun wɛ. 11Na wuraa pan Zeruzalɛmuu wu ba Klɛ pɛlɛ, le sanhi doro siiye kɛ na na sɔɔn ɲuŋoo we. Na wu ba yegeŋge wahi ba li ta na mu li wa. 12Na pe wuri ta wu nakaara si na tisaŋe wa muu Klɛsnigbohee wɛ. Na pe sunŋaa wuri ta wu tisili ɲuye kaagi Klɛsingbohe tage ka muu wɛ, liri na pe wuri ta kanhe tage ka muu wuri tisili ɲuye kaagi wɛ. 13Na pe sunŋaa si jɛn li sye na kerigi kunnuŋi pe wuri kilɛgi ge, na kaɲeŋee ce wa yi.14Na ga le kɔnni wuraa cɛn wuri di si jɛn li jo wu ɲii la ge, liri li wa na pere sefelɛye wo Klɛŋee wuraa baare si kovone ɲuŋoo. Na pere di yu na liri kovone wa kaɲene yi. Na ga kerigi muu ce sɛbɛ saliyaŋe na klɛkayodorogoli wo sɛbɛli funŋoo ge, na wuraa daa ce muu la. 15Na Klɛŋe la wuraa daa ge, na wuri Klɛŋe wonumuŋe la pe mu a daa na zoŋi na tisicembi na tisikooye woguye muu a si ba ɲi di voori kuŋee ɲiga la. 16Na liri wone la wuraa la le wu yee kɔnni waa kerigi muu si na funvigee Klɛ na tisili mu ɲii la.17Na wuraa yee woɲɛhiŋɛɛ se wuri ɲɛ zeruzalɛmuu wɛ. Na a kadugo wuri ba na kazaagi cii kɔnni wu ba wu kene tisili tagi liri na kɔnni wu ba sariye ya wuu wu kan Klɛɛ. 18Na cere kerigi la pe ba wuri ta Klɛsigbohe funŋoo. Na wuri ze ba wu yɛ muu saliyaŋe wo konee.Tisili pii tii ze na wuree wɛ, nakaara mu sunŋaa ta wa yi. 19Na Azi mariŋe wo zuwifuli pii yɛ pe ze wa . Na li ba da wuraa kakoŋge ka se, na pere pe ze yaa pe se tayeregee guvɛrinɛri Felikisi ɲaha la pe di wuri Poli kilɛgɛ.20Na li sunŋ ba da, na tɛnee pe ze wuri kitiŋe kɔɔn kitikɔɔbi kuruge ɲaha niŋee ge, le ta na wuraa kapiine la se, bii tisili pe wa tiinnee ge, pahi jɛn liri jo wu ɲii la. 21Na ba wuraa ze sɛlɛ pe ɲaha niŋee na jo na ba wuraa ta na kuubaa si ba ɲi ɲigaa, na liri wone la pe wuri kitiŋe kɔɔn wɛ. Na fɔn li ba liri kayuune wo joŋe yɛ.22Ba Felikisi ze ta waa Yezu kone wo keree woɲɛhuŋɛɛ cɛn yi, a wu kayuune yirige, na kitiŋe yahi caŋ ka maga la, na pe se na paa se. Na sɔrɔsi ɲuŋufoogbɔŋe Liziyasi a ba ban, wuraa si ba pe kerigi ɲaha sɔɔnri. 23A liri kadugo, wu sɔrɔsiibi ɲuŋufooŋe se na wu Poli yahi kasoŋee, wu da wu kasye si. Na ga wu takarige yahi Poli la, wu naɲiili jan ba zɛ pe sa wu pɛrɛgɛ, pe di yage ka kan wuun, pe ba pe kɔrɔ pari wɛ.24A siiye toro, a guvɛrinɛriŋe Felikisi na wu sɔŋe Duruziyi pan wa. Zuwifu Felikisi sɔŋe ze. A pe wa tun waa sa Poli yiri. A Poli pan. Taaganne la tisaa yaa wu taa Yezu la ge, a karaa liri ɲaha yu pe ɲii la. 25Kanne la tisaŋaa yaa waa ɲaari deleŋe funŋooo ge, na kanne la tisaŋaa yaa wu wu yɛ co ge, liri na kanne la ɲiga wo kitiŋe si ba gɔn ge, cere keregi ɲuŋoo Poli kayoŋgi ze se. A Felikisi sa. A wu Poli se na wahi de da se nimɛrɛ. Na wuraa ba tɛne la yɛti ta, wahi ba nuŋi Poli yiri.26Na taa fara wu ze zoŋi na Polaa si ba kazaagi cii kan wuree. A liri la wu tiin Poli yiri wu ma yu na wuun. A yee sɔɔn liri kadugo, Pɔrsiyusi Fɛstusi ba ze guvɛrinɛriŋe Felikisi wiinee. 27Ga ba Felikisi funŋ ze wu wu yɛ tɔnmbe taan Zuwifulii wɛ, a liri la wu Poli yahi wa kasoŋaa.
1Fɛsitusi ze se guvɛrinɛri Sezaree Felikisi wiinee. A siiye taanri wu diinŋe nohaa, wu sɛ Zeruzalɛmuu. 2Ba wa sa nɔ wa yi, a sɛriwuuli ɲuŋufyebi na Zuwifuli ɲahabadorolii sɛ wu tagee na sa Poli klɛgɛ. 3A pe wu ɲɛɛri na wu ɲɔ wu yaa wu di Poli se wu pan wa Zeruzalɛmuu. Liri ze pe ta paa Poli gboŋe kaane kaala, kɔnni pe di ba wu ta pe gbo koraa.4Ga a Fɛsitusi pe se na kasoŋe la Poli wa Sezaree, na siiye yɛ wuraa si ze wuri di dɛrɛɛ wu kari Sezaree. 5A wu nuŋaa pe se na pe ɲahabadoroli pe pinne na wuree pe sɛ Sezaree. Na pe ba za nɔ wa, le nohi pe Pohi klɛgi ge, pe di liri jo wa wuri ɲii la.6A Fɛsitusi siiye wozeyaa toro siiye cezɔnmɔɔ tahi di jo siiye kɛ ɲuŋoo wɛ, a wu tɛraa kari Sezaree. A wu canɔŋge ɲigakimugire la wu sa diin kitiŋe takɔngee, na pe se pe sa ban na Polii. 7Ba Polaa ba nɔ yi, Zufifuli pe yiri Zeruzalɛmuu na pan Sezaree ge, a pere yere na wu mahi, na kapegee woyɛhɛŋɛɛ jo la tahi Poli ɲuŋoo; na ta pe ze si jɛn li sye ɲaha ka muu fiige la na kaɲeŋee ce wa yi. 8A Poli mu kayuune lɔ na jo na wuraa kaa nigin mu se laa to Zuwifuli saliyaaŋee wɛ, wuraa la mu fiige se laa nɔ Klɛsigbohe la yi, wuri sunŋaa la muu fiige se laa to Ɔrɔmu fanhafoogbɔŋe Sezaarii wɛ.9Ga ba Fɛsitusi funŋ ze wu wu yɛ taan Zuwifulii wɛ, a wu Poli yege na ta Polaa zaa wu sɛ Zeruzalɛmuu wu kitiŋe di za gɔn wa wuri bile ɲii la? 10A Poli wu se na wuraa yere na kɔ Ɔrɔmu fanhafoogbɔŋe Sezaari wo tikitiŋe takɔnge ɲahagba. Na wa wuri kitiŋee yaa wu sa gɔn jii kerigi ɲuŋu tanŋ. Na wuraa kapiine la fiige se Zuwifuli la yi, na wu bile mu a li yaa cɛn.11Na wuri ba da waa kaane la se le mu le wuri kagbuu kɔ ge, na wuraa li se wuri ba gbo yi. Na li sunŋ ba da na kerigi muu pe tahi wuri ɲuŋoo ge, kafinniye yi wa, tisa wa muu a si jɛn wuri ɲɔ sanhi pee wɛ. Na liri la, wuri funŋ ki wa wuri kitiŋe wu sa gɔn Ɔrɔmu fanhafoogbɔŋe Sezaari tagee. 12Ba Polaa liri jo yi, a guvɛrinɛriŋe Fɛsitusi na wu wo tanŋ tiinvyebi sa pe yɛ ɲa. A wu ba dɛrɛɛ na ba Poli se na ba wu nahi ta wa Ɔrɔmu fanhafoogbɔŋe wo mage yiraa kɔ yi, na wuri tagee wu sunŋaa si ba zɛ.13A siiye liri kadugo, fanhafooŋe Agiripa na wu wo sɔŋe Berenisi sɛ Sezaree pe sa guvɛrinɛriŋe Fɛsitusi saari. 14Na pe yahi yiri siiye zɔnŋe la, a caŋ ka Fɛsitusi ba Poli wo kaane ɲaha jo fanhafooŋe Agiripaa na wu se na Felikisi a naaŋe wa yahi wa kasoŋe la na gari. 15Na ba wuraa ze sɛ Zeruzalɛmuu wɛ, a sɛriwuuli ɲuŋufyebi na Zuwifuli nɔgɔlyebi sɛ na sa pe yɛ siinmbe jo wuree wuri naaŋe kaane la, na wuri ɲɛɛri na wuri wu naaŋe kitiŋe kɔn wu di wu gbo. 16Na a wuri pe se na pere Oromɛlii, fanhafoo a yaaa wu tisa ɲo sanhi liri yahaganne la pe gbo yi. Na ta bii pe wu klɛgi ge, wuri na pere ɲɛ pinnaa tiin wɛ. Kerigi ɲuŋu tanŋ pe wu klɛgi ge, a wu mu wu wo taganne jo cere ɲuŋoo wɛ.17Na pere tisili pii ze pinnaa pan wa na wuree. Na liri la, wuraa li yahi kamɔnɔ kaa wɛ; a wuri canɔŋge ɲigakimugire ponee wuri sa diin kitiŋe takɔngee na pe se paa sa ban na Polii. 18A wu klɛgivyebi yiraa yere na pe wo joganne jo. Na ga, kerigi muu la wuri ze wu yɛ funŋge kɔɔn ge, a li ta na pe ze Poli klɛgɛ liri la nigin mu woro la yi. 19Pe yɛ bile wo Klɛ kone wo nakaara keree ce ze, liri na naaŋe wa wo kaa wu ɲɛ ku, Poli di yu na wu wa ɲii la. 20Na wuri ze cɛn jo dii wurahaa liri kaane ɲaha sɔɔnri wɛ, a liri la wuri Poli yege na wu ba ze zaa wu kitiŋe wu sa gɔn Zeruzalɛmuu cere kerigi ɲuŋu tanŋ.21Na ga Polaa sɔn liri la yi, na jo na Ɔrɔmu fanhafoogbɔɲe Sezaari wa si ba za wuri wo kitiŋe kɔn. Liri la a wuri pe se na paa wu yahi wa kasoŋe la, fɔn caŋge wurahaa wu torogo Ɔrɔmuu Sezaari tagee ge. 22A fanhafoo Agiripa guvɛrinɛriŋe Fɛsitusi se na wuri bile mu funŋ ki wa wu di logo wuri naaŋe ɲɔ la. A Fɛsitusi wu se na ɲiga la wa si ba logo wu ɲɔɔ.23A kiri ɲigakimugire la sunŋ ge, a fanhafoo Agripa na wu sɔ Berenisi sɛ kitiŋe takɔngee. Sɔrɔsiibi ɲuŋufyebi, na kanhe sɛgboobi ze pe torogo na pan kitiŋe tagɔngee. A Fɛsitusi pe se na pe sa ban na Polii. A pe sa ban na wuun. 24A guvɛrinɛriŋe Fɛsitusi kayuune lɔ na jo na fanhafoo Agiripa na tisili muu pe wa wa ge, na pe muu pe we naaŋe wii. Na Zuwifuli ponaa ze sa pe loyire jombe jo wuree Zeruzalɛmuu, na nahi Sezaree, we naaŋe ɲuŋu tanŋ, na zɛli na wa yaa wu gbo.25Na wuri muu kɔnni, wa kapiine la muu fiige se le mu lahi jɛn wu se wu gbo yi ge. Na ga wu bile da jo kɔ na pe wuri kitiŋe yahi Ɔrɔmu fanhafoogbɔŋe Sezaari di ba za wu kɔn, na liri la wuraa zaa wu di wu torogo Ɔrɔmuu fanhfoogbɔŋe Sezaari tagee. 26Na wuri nahi sanhi kayuu sɛɛrɛ woro ta wu sɛbɛ wu tahi Pohi la pe sa gan fanhafoogbɔŋe Sezaarii wɛ. Na liri la wuraa pan na wuun pe ɲaha niŋee, kɔnni fanhafoo Agiripaa ba la taa cɛn wu kaanee na jo wuree, wuri di liri sɛbɛ wu torogo. 27Na ɲahaa wuraa li ta na na kasolemeŋe torogo na ta kerigi ɲuŋoo pe wu klɛgi ge mu cere sɛbɛ yi, ɲuŋu wa liri la yi.
1A fanhafooŋe Agiripa sunŋ Poli na wu mu wu wo taganne jo. A liri tɛnee Poli cege yirige na , noho san na wu siin yu. 2A wu fanhafooŋe Agiripa se na le taan wuree wuri wu wu yɛ ta fanhafooŋe ɲaha gbaage la wu li sye fanhafooŋe la na jii kerigi muu la Yawutuubaa wuri klɛgi ge, na la nigin mu wa kaɲene yi. 3Na ɲahaa fanhafooŋaa pere Yawutuli wo kalɛgi, na kerigi ɲuŋoo peraa ba nakaare si ge, wa cere muu yaa cɛn. Na liri la, wuraa fanhafooŋe ɲɛɛri wu wu zɔnŋe ɲiŋe wu di logo wuri ɲɔ la.4Na na lɔ wuri naɲibe tɛnee, toroganne wuri ze doroo pe kenee na Zeruzalɛmuu ge, Yawutuli muu pe liri cɛn. 5Na pe ba zɔn, pahi jɛn kaɲene jo, pe li cɛn na pere Yawutuubi wo Klɛ konee, tɔŋe wa gbagaa wahi ge, wuri wa Farizɛnli woŋe. Na wuri Poli di ze wuri toŋe wo tisa.6Na kaane wo ɲɔge Klaa ze kan pere sefelɛyee ge, na liri la wuraa cege tahi, na liri kunnuŋi wo kiti waa gɔɔn mɛ wuri la niɲaa. 7Na pere gbonhi kɛ na soonŋe muu ce ze zoŋi na ɲomiine si ba yii. Na liri la a pe karaa Klɛ pɛlɛɛ siige na caŋa. Na tiri soŋore kunnuŋi Yawutuubaa wuri klɛgi. 8Na dii le se na ze pe funŋoo na Klɛ a si jɛn kuubi ɲi di yiige kuŋee wɛ?9Na tɛnee laa wuri ze wu yɛ se mu na wuraa yaa wu kerigi muu se kɔnni wu Nazarɛti sɛnŋe Yezu mage tɔ. 10Na wuraa liri se Zeruzalɛmuu. Na wuri ze li kone sa na ta sɛriwuuli ɲuŋufyebii na Yezu mage yirivee woɲɛhimɛɛ co na se leni kasoŋe la. Na fara liri la, pe ba jo pe df pe gbo, wuri ze ba zɔn pe pe gbo. 11Na tɛrɛgɛɛ woɲɛhiŋɛɛ, wuri ze ba ji pe nohi Klɛɲɛɛrige siinyee na pe ɲaani, na pe si fanha la pe jo na pe Yezu cɛn yi. Na loyirine li ze wuri la na pee ge, wuri ze ba se kutegi muu fɔn na se pe ɲaani wa .12Na a caŋ ka, sɛriwuuli ɲuŋufeebi wuri tun, na sɛbɛŋe wa kan wuree wu sɛ Damasii Yezu mage yiriveebi nohi. 13Na na wuri yahi Damasi kone la, caŋɲiine ɲɛ ɲuŋu niŋee, a kpɛɛnge wogbohe ka yiri wa klaŋee na ba ɲi na wuri na wu kusɛɲiibi mahi. Na kiri kpɛɛnge ze fanha tɔ caŋɲiine woge la. 14Na a pere pone to ɲiŋge la. Na a wuri juune la logo pere Yawutuubi wo fiigee li yu na Sɔli, Sɔli, ɲahi la Sɔlaa wuri ɲaani yɛ? Na le wahi wuri wu wu yɛ folo tɔnrɔŋmaa la.15Na a wuri yegeŋge se na Kaafooŋe di ɲɛ nɔgɔ? A kaaafooŋe wuri ɲɔ sɔ na Yezu wuraa ɲaani ge, na wuri Yezu wu wa. 16Na ga wuri wu yiri wu yere. Na wa wu yɛ sye wuri la kɔnni wu wuri se wu kasezii. Na ɲaganne wuraa wu ɲa niɲaa ge, di ba liri paari tisilii. Na keregi muu wa si ba zye wuri la ge, wuri di ba cere mu paari tisilii. Na wa si ba wuri tun Yawutuubi na fiiteye sanye wo tisilii. 17Na kerigi muu ce si ba wuri taa Yawutuubi na fiiteye sohomoo ge, wa si ba wuri ɲuŋge woo cere muu. 18Na wa si ba wuri tun pee kɔnni wuri wu sa pe ɲiigi mugi, wu di pe yiige ɲiziigee wu pan kpɛɛnge la. Na wuri di pe yiige sutaanna wo fanhee wu pan Klɛ tagee kɔnni pe ba daa wuri Yezu la, pe kapegi foone di le pe la, pe di ba tajege ta Klɛ wo tisili wowuuli sohomoo.19A Poli nuŋaa fanhafoo Agiripa se na liri funŋoo, kerigi muu wuraa ɲa Klɛɛ ge, wuraa li se la muu la yi. 20Na ga a wuri fɛnhaa cere kerigi yɛrɛgiŋe noho san Damasi siin. A liri kadugo na daa ba nɔ Zeruzalɛmu, na Zude wo mariŋee muu fɔn na sa nɔ fiiteye sanye muu la. Na a wuri li sye pe muu la na pe yaa pe yere pe kapegi ɲuŋ tanŋ pe di dɛrɛɛ pe ba dahi Klɛ nohi. Na pe kasegi da li sɛlɛɛ na pe pe tanniganne faa. 21Na liri kunnuŋi Yawutuubaa wuri co Klɛsingbohee na zaa pe wuri gbo.22Na ga Klɛ wo dagiŋe funŋoo wuri sanhi ɲii la fɔn na ba nɔ niɲaa la. Na le wuraa cɛn Klɛ kerigii ge, liri wuraa yu tisili pone muu, sɛngboo fara tisitiilee la. Na kerigi kaa Klɛ kayodorogoŋe Musa na kayodogoroli sanmbi muu a jo na ce maa ze ge, cere wo wo kaane wuraa yu, wuraa latii jo na toro pere wo wojogi tanŋ wɛ. 23Na pere muu pe jo na Klɛ sɛnwoloŋaa si ba ɲaana wuri ba daa wu kuu. Na wuri wa si ba ze sɛnseleŋe wu ɲi wu foori kuŋee wu di ba bohiŋe wo kpɛɛnge yiige pere Yawutuuli na fiiteye sanyee.24Na Poli yahi piri jombe la, a Fɛsitusi sɛlɛ na jo na Poli ɲuŋgaa yiri gɛ? Na wa kaliŋe se fɔn na sa wu se sicerefoo gɛ! 25A Poli wu se na ɲuŋufooceme, na wuri ɲuŋgaa yiri wɛ dɛ! Na kayoŋgi wuraa yu ge, kaɲeŋee ce wa, ce wa sicere kayoŋoo wɛ. 26Na fanha Agiripa bile muaa cere kerigi muu cɛn, na liri la wuri zɔnŋaa tara a wuri yere wu ɲaha niŋee na ce jo. Na wuraa taa li na la nigin muu a ɲaha ŋmohi wu la cere kerigii wɛ, ɲahaa la nigin muu a se ŋmohoroo wɛ.27A Poli fanhafoo Agiripa se na kerigi Klɛ kayodorogolaa jo ge, na wa taa ce la ɛ? Na wuri Polaa li cɛn na wa taa ce la. 28A fanhafooŋe Agiripa Poli se na jɛri le tiin wu di wuri karaŋa wu se Yezu wo kanoho tisa. 29A Poli wu se na laa se nimɛrɛ kaa yoo, li sunŋaa se caŋ ka kaa yoo, Klɛ wu liri se. Na li sunŋ ba ze fanhafooŋe yɛ kaa wɛ dɛ, na ga bii muu pe wa wa na wuri jombe nuri ge, Klɛ wu pe pone karaŋa pe se ba wuri Poli ɲii, pe sunŋaa jo na wuri wo pɔɔre fiigee wɛ.30A liri tɛnee, fanhafoo Agiripa, na guvɛrinɛri Fɛsitusi, na Berenisi, na tisiire muu ti ze na pee ge, a pe muu yiri na foori. 31Ba pe foori wɛ, a pe karaa li yu pe yee na we naaŋaa kapiine la muu fiige se lemu lahi jɛn wu se pe gbo yi, liri na pe wu le kaso la yi ge. 32A fanhafoo Agiripa guvɛrinɛri Fɛsitusi se na ki ba ze we naaŋe ze jo kɔ na pe wuri kitiŋe yahi Ɔrɔmu fanhafoogbɔŋe Sezaari cege la yi, na pe ze si jɛn wu yahi.
1Na tɛnee pe li sye na pere pe ba je kɔrigbohee paa se Itali kenee ge, a pe Poli na kasolembi pii mu kan sɔrɔsi ɲuŋufooŋe waa, wuri mage ɲɛ Zuliyusi. Sɔrɔsi kuruge wo wuri ze ge, kiri mage ki ze na Ogusiti. 2Na a pere ba je Adaramiti siin wo kɔrɔgbohe kaa kiri ɲɛ na se Azi mariŋe wo kabanŋge la. Na pere je na kari. Na a Arisitariki ze na peree. Wuri ɲɛ Tɛsalonikisiin wo, na yiri Maseduwani wo mariŋee.3A kiri caŋge ɲigakimugiŋe la, pere nɔ Sidɔn. Zuliyusi ze Poli yaa co, na ɲuŋge peŋe na wuun. A wu kone yahi Polii waa se waa voori wu naɲiili la kɔnni yɛriye la wu makooŋe ze ge, waa yiri taa pere cee. 4Na ba peraa yiri wa yi, a kavunŋge karaa jiree pere la. A liri la pere sa mahaa toro Sipuru kene kadugo kavunŋge ɲaha la. 5A pere sa somolohe jiili Sililisi na Panfili tanŋ, na sa nɔ Miraa, Lusi mariŋee. 6A kiri tagee, sɔrɔsi ɲuŋufooŋe Alɛkisandiri sinn wo kɔrɔgbohe ka ta wa kiri ɲɛ na se Itali kenee. Na a wu pere leŋe kiree.7Na a pere siiye woɲɛhiyɛ se kɔrigbohe funŋoo na se jɛrijɛri, a pere woganhigɔye sa daa nɔ Sinidi ɲɔge la. Na a kafɛge pere ɲaha kɔn peraa cɛn sɛ liri konee wɛ, a liri la pere ɲuŋu sin Salimone kenee na sa mahaa toro Kirɛti wo kene kadugo kafyɛge ɲaha la. 8Na peraa pe tage yahi kaa lii koŋge ɲɔge la yi, a pere wahi pe yee na gari na sa nɔ tagee kaa pe ba kiri maga yiri na kɔrɔye tayereceŋge, na tɛrɛŋɛ Lase wo kanhe la.9Na tɛne peraa se liri funŋoo ge, li ze tɔɔn. Na Yawutuubi wo sunnuŋe tɛlene mu ze toro na pere yahi liri funŋoo, na kɔrige baaŋe mu ze ba diin fariti kaa. 10Liri la, a Poli tisili soŋo na li jo pee na wuri nahi li ɲaa na pere ba jo pe di zɛ ɲahaa na ɲɛnee, faritiŋe wa nii. Na kakare woɲɛhiraa si ba za ze. Na ti sunŋaa si ba yere kɔrige na yɛriye yɛ la yi, na pere bile wo munahi mu wa li ɲɔge la. 11Ga sɔrɔsi ɲuŋufooŋe ze Poli wo kayuune tɔri wɛ, ɲahaa kɔrigbohe paavooŋe na kɔrige fooŋe la wu ze taa na toro Poli wo wujuune tanŋ.12Kiri tage wo kɔriye tayerege ze ɲɔ wiire tɛnee wɛ. A liri la pe sɛnɲɛhimɛɛ jo na ki ba da pe ze si jɛn wahi pe yee pe ba garaa cɛn nɔ Fenikisii, kiri ɲɛ Kirɛti wo kɔriye tayerege ka. Na kɔnni pe di wiire tɛne torogo wa. Kiri kɔriye tayerege ze ɲaha sahi caŋatuubee. 13Na ba kafyɛne laa ba yiri worodugu jenuge la yi, a pe li ta le peraa kɔn pe yɛ funŋoo ge, pahi jɛn liri se. Tɔntiluguŋge ki ze ba kɔrige yereŋe ge, a pe kiri sanhi, na yiri na gaaŋi, ga pe pe yɛ tage liige Kɛrɛti wo ɲiŋge la yi.14Ga le mɔ yi, a kavungbohe ka yiri pe sulice ɲayee. Kiri kakavungbohe mage ɲɛ na Erakilɔn. 15A kiri kavungbohe kɔrige lɔ. Na ba pere ze pe si jɛn ja kɔrige la da garaŋi kafunŋge ɲii la yi, a pere sunŋ pe yɛ yahi ki cee ki gaaŋi. 16Na a pere sa doro tage kaa somolohe niŋgee kamɛne ce, kiri tage mage ɲɛ Koda. Na a kiri tage je pere na kavunŋge sohomoo, na a kɔrige basiiibi kanhi na ba daa ja na kɔrisirine leŋe kɔrigbohe funŋoo.17Na ba pe ja kɔrisirine la na leŋe kɔrigbohe funŋoo wɛ, a pe mɛɛre tagaa kɔrigbohe gbagaa pɔ na mahi kɔnni ki ba gaagi wɛ. Na ba pe ze zagi na kafyɛgaa si kɔrige lɔ di za zu di gyegi Libi kene wo tamizigɛ la yi, vanŋge ki ze ba kɔrige se ki gaaŋi ge, a pe kiri tirige, na pe yɛ yahi kavunŋge cee kaa pe karaŋi. 18Na kavunŋge fanhe ze naaraa ɲɛhi pere la, fɔn li ɲɛ ba ɲɔ yi, ki ɲigakimuŋe la, a kɔrige baasiibi noho san na kɔrige funŋ yɛriye woo na waa lohee.19Na a ki ɲigakimugiŋe sɔnwogee, le ɲɔ a pe bile ceeye kɔrigbohe wo yɛriye ya wuu na wa lohee. 20Na peraa siiye woɲɛhiyɛ se pe si jɛn caŋɲii ɲa yi, pe sunŋaa si yeŋewɔrɔɔ ɲa yi, kavunŋge mu di si voori yɛ na fanhaa. Na pere ze nuŋaa li yahi pe funŋoo na pere wa niginn mu a si ba zɔ yi.21Kɔrigboho funŋ tisili ze siiye woɲɛhiyɛ se pe li wɛ. Na a Poli ba yiraa yere pe niŋgee na kɔrigbohe baasiibi se na ki ba ze pe ze wuri juune logo na yere wa Kirɛtii, na de kakare na piri kanhimbe ze zahi pere ta yi. 22Na ga le wuraa si jo pe ɲii la nimɛrɛ ge, pe pe zɔnli tara, na ɲahaa yɛriye na kɔrigbohe yɛ ye si gaagi, yafiin a si tisaŋe wa muu ta yi.23A Poli nuŋaa pe se na Klɛŋe wo wuri wa, na baare si wuun ge, na wuri Klɛŋe wo tudunmuŋe waa ba wu yɛ sye wuri Poli la ɲiziigee, 24na li jo wuree na wuri ba za yi. Na wuri Polaa si gari fɔn wu sa nɔ Ɔrɔmu fanhafoogbɔŋe Sezaari tagee. Na Klɛ wo cembe funŋoo wuri Poli kaa la, tisili muu pe wa kɔrigbohe funŋoo ge, pe muu a si bohi. 25Na liri la wuri naɲiili pe pe zɔnli tara. Na ɲahaa wuri Polaa taa li la na kanne la Klaa li jo wuree ge, mu wa si ba li se. 26Na ga kɔrɔgbohaa si ba sa zu yere ɲiŋge ka la ki kyɛgi somolohe niŋgee.27Na a kafyɛge kɔrigbohe lɔ na zuu na yeree na se na peree Mediterane wo soomolohee ɲuŋoo. A caŋge kɛ na sicɛrɛɛwoge ɲiziigee, ɲiɲiŋge tɛnee, a kɔrige paavyebi sa li ta na li wa mahi jo ɲiŋge ka la peraa dɛrɛŋi. 28A pe lohe zogooŋe taanni taanni yage tirige lohee na ki taannaa wii. A pe ki zogoŋe ta mɛtɛrɛlɛɛ gbaɲɛgɛ na kɛ na gbarisɔɔn. Na a pe sɛ ɲahaa na nuŋaa ki taannaa wii. Na ki zogooŋe ta mɛtɛrɛlɛɛ gbaɲɛgɛ na cezɔnmɔɔ. 29Pe ze zagi na kɔrige ba gari za ki yɛ su faage ka la yi. A liri la, tɔtiluguye pe ba dagaa kɔrige yereŋi ge, na a pe yiri sicɛrɛɛ tirige lohee kɔrige kadugu yiri, na diin wa na ɲigɛ sigee ki mugi kaa kaa.30Na a kɔrige paavyebi kɔrisiniine lɔ tirige lohee, na pe yɛ yahi na kɔrige yereŋe yereŋe wo tɔntiluguye ya pe si zan kɔrige ɲahigbaage la, na ta tapaaye pe ze zaa pe foori kɔrigee funŋoo. 31Ga a Poli li jo sɔrɔsi ɲuŋufooŋe na sɔrɔsiibi sanmbii na bii siinbi ba ze pe ɲɛ tiin kɔrige funŋoo wɛ, na pere wa muahaa zɔ yi. 32Mɛhi ce ze tagaa kɔrisisiine pɔ kɔrigbohe la ge, a sɔrɔsiibi cere mɛhi kɔn a kɔrisisiine kari lohee33Na ɲigɛ yahi ki si da muri, a Poli pe se na pe muu pe li. A wu jo na yi siiye kɛ na sicɛrɛɛ woge kki wa niɲaa pe ɲɛ sigire la, liri na pe yaga li wɛ. 34Na liri la wuraa pe ɲɛɛri na pe li; na ɲahaa pe makooŋe wa liŋe la kɔnni pe cɛn pe tiin ɲii la. Na pe wa nigin mu wo ɲizikanŋaa mu a si biin wɛ. 35Ba Polaa cere kayoŋgi jo kɔ yi, na buruge kaka lɔ, na fooŋe kan Klɛɛ pe muu ɲii la, na noho san na ki kaa.36Ba tisili sanmbaa liri ɲa yi, a liri pe zɔnli tara, a pe muu li. 37Na pere pone pe ze kɔrigbohe funŋoo ge, na pere ze siin gbajɛrikɛ na siin gbeyitaanri na kɛ na gbaari. 38Na tɛnee pe ponaa li tin ge, saanŋe wu ze kɔrigbohee ge, a pe wuri wuu wo soomolohee kɔnni kɔrige ki fahi.39Na ba ɲigaa ba mugi wɛ, tagee kɔrigbohe ze ge, kɔrige paavyebi ze pe tacɛnŋe ta kiri la yi. Na a pe loguuge ka ɲa, ɲiwage di ɲɛ kiri tagee. A pe jo na pe ba si ja, na pe sɛ kiri tagee na kɔrigbohee. 40Liri la, tɔntiluguye yi ze kɔrigbohe yereŋe ge, a pe yiri sanhi kɔrigbohe la na san wa lohee. Sige ki ze ba kɔrigbohe ɲahe karaŋi ge, a pe kiri wo mɛhi sanhi. A liri kadugo, pe kɔrigbohe ɲahagbaa wo vanŋge yirigaa yereŋe kɔnni kafyɛge da pe ŋmɛnɛŋi kaa se koŋge tagee. 41Na a ga kɔrigbohe sa diin tamizigɛ ka ɲuŋoo loguugoo sɔɔn niŋee. Kɔrigbohe munaane ze je tamizigɛɛ na cɔnri wa tasɛgɛ baa. A lohe kuruye karaa ma ki kaduguyiriŋe kpɔɔn na fanhee fɔn na ba wu kyɛgi.42A li se sɔrɔsiibi funŋoo na pe kasolembi gbo, kɔnni pe ba do do soomolohee pe ɲa pe foori pe paa pe sɔ yi. 43Ga sɔrɔsi ɲuŋufooŋe funŋ ze wu Poli sɔ, na sunŋ pe ɲaha kɔn pe funŋu wone wo zeŋe la. A wu pe se na bii pe lohe cɛn ge, pere pe fɛnhɛ pe to lohee pe ɲa pe sa voori. 44Na pe sanmbi di lugi pe tiin tiin kɔrige sigitɛnye, walima kɔrige jaye sanye ɲuŋoo pe tahi bii nohi. A li se liri kanne la, a pe muu wojemee woli sa nɔ koŋge la
1Na ba pere wojemee wolaa taa sɔ yi, a pere ba logo na tagee pere ze ge, na ki mage ki wa Maliti. 2Na a kiri tage wo tisili pere yaa co. Na a pe nage wogbohe ka gbɛri na pere pone yiri paa ba ki wahaa, ɲahaa zanhe ze du wiire di ɲɛ.3A Poli ba yirii na sa yawaare ta faaraa lɔ wu ba le nagee. Liri ze matɔnŋe wa ta tiree. Ba nage kafugaa lugi matɔnŋe kunnuŋi wɛ, a Poli nɔ na nɔraa tiin wu cege la. 4Ba kiri tage wo tisilaa wɔŋe ɲa wa nɔrɔ cege la yi, a pe karaa li yu pe yɛ yee na nakaara wa nii wɛ, na tisigbuu Poli wa, na wu mii ze wu da sɔ lohe la, Klɛ wo kitiŋaa si jɛn wu yahi wu tiin ɲii la yi.5Na ga a Poli cege ɲahari a wɔŋe kɔɔngi na to nagee, yagaa se Poli la yi. 6Ga liri ze pere tisili funŋoo na Polaa si din, wu di do wu ku lir tɛne muu. Ga ba pe Poli kasye se na mɔ na ba wu ta na yaga nahi si wu ta yi ge, a pe fungɔnye faa, na garaa yu na klɛŋe wa Poli wa.7Tagee pere ze ge, ki kanhe wo kulufooŋe wo tage ze kiri tanŋ. Wuri kulufooŋe maga ki ze na Pubiliyusi. Na a wuri pere yaa ciri, a pere siiye taanri se wa wuri gɛrɛ la. 8Liri ze Pubiliyusi toŋe ta tasinnagee, cefuure na tɔngɔtɔngɔne cee. A Poli sa wu pɛrɛgɛ, na ceeye tahi la wu la, na Klɛ ɲɛɛri, na wu cooŋo. 9Ba liraa se yi, a kiri tage wo yamufyebi sanmbi muu pan Poli tagee, a pe muu ba jooŋo. 10Na a kiri tage wo tisili peembe muu na pi fiige tahi pere la. Na ba pereaa ba gbegee da gaaŋi wɛ, yɛriye muu la pere makooŋe ze ɲɛne koro la ge, a pe yiri muu kan peree.11Na a yeye taanri doro nohaa, a pere ba je Alɛkisandiri siin wo kɔrigbohe kaa pe ba kiri mage yiri na ŋmabii. Kiri kɔrige mu ze wiire tɛne torogo wa. 12Na a pere je kiree na kari na sa nɔ kanhe ka la, kiri mage ɲɛ na Sirakuzi, a pere siiye taanri se wa.13Na a pere yiri wa kiri tagee na sa nɔ kanhe ka la kiri mage ɲɛ Ereziyo, na zɔn wa. Na kiri ɲigakimugiŋe la, kafyɛge ka yiri worodugu jenuge la na pere ŋmɛnɛŋi, a siiye sɔɔn yɛrɛ pere nɔ kanhe ka la kiri mage ɲɛ Puzoli. 14Na a pere Yezu kone ɲaarivyebi pii ta wa, a pere cebiili li sa peree na pere pe cewuu nigin se wa na peree. Na liri kanne la peraa kari na sa nɔ Ɔrɔmuu. 15Na ba Ɔrɔrmu wo Yezu kone ɲaarivyebaa logo na peraa se wa yi, a pe pan na ba pere sige fɔn Apiyusi wo caange la. A pe ba pere ciri tage kaa kiri mage ɲɛ nabuun tatigiye taanriŋe. Ba Polaa pe ɲa yi, a wu foŋe kan Klɛɛ, a liri zɔndariŋe kan wuun.16Na ba peraa sa nɔ Ɔrɔmuu wɛ, a pe kone kan Polii na wahi jɛn diin wu yɛ sigɛɛ, na sɔrɔsiŋe wa yahi wu wu kasye si. 17A siiye taanri toro, a Poli ba Ɔrɔmu wo Zuwifuli wo ɲahabadoroli yiraa pinne. Ba pe ze pinne yi, a Poli pe se na wuraa kapiine la muu fiige se tisiire la yi, wuri sunŋaa pe sefelɛye wo kalyeene la nigin mu kaagi wɛ. Na a pe digi wuri co Zeruzalɛmuu na le Ɔrɔmu wo fanhafyebii cee. 18Na a fanhafyebi ba wuri yege, na garaa zaa pe di wuri yahi, ɲahaa pe kaane la mu ta wuri la, le mu le wuri kagbuu kɔ yi ge.19Ga Yawutuubaa sɔn pe wuri yahi wɛ. A li yere fɔn wuri wu wu kerige le Ɔrɔmu wo fanhfoogbɔŋe Sezaari cee. Na wuraa liri jo li sunŋi wa mahi jo kaa wuraa zaa wu tahi wu kene tisili ɲuŋoo wɛ dɛ! 20Na liri la wa pere mu yiri wu di ba ɲa wu di wu yɛ siin jo pe muu, na ɲahaa pohivooŋe la Yisirayɛli tisiiraa zoŋi ge, na wuri kunnuŋi pe tɔnrɔjɔriye le wuri la.21A pere Poli ɲɔ sɔ na Zude sinn a sɛbɛ toro peree Poli wo kaane la yi. Na pere ceboroŋe nigin mu sunŋaa sanhi yiri wa na pan na ba Poli wo mɛpɛnhi yiri peree wɛ. 22Na pere funŋ ki wa pere logo Poli bile ɲoo pe wu fungɔngɔ wone cɛn. Na ɲahaa peraa li cɛn na na Klɛ konee Poli wa ge, tisili yiri li maga taye muu.23A pere na Poli caŋge ka kan pe yee. Ba kiri caŋgaa ba nɔ yi, a pe sɛnɲɛhimɛɛ sɛ Poli tagee. A Poli Kl:e wo fanhafɛɛre kaane jo pee. Wu ze zaa pe sɔn li la kaɲene Yezu kaane wa. A liri la wu Musa wo saliyaŋe na klɛkayodorogoli sanmbi wo sɛbɛli wo jombe tagaa Yezu kaane jo fiinŋe pye. A wu jo na pye na lɔ ɲisɔɔgaa fɔn na ba yakoŋge ta. 24A Poli kayoŋgi ja pii la na karaŋa, ga a pii mu li se taaga Poli kayoŋgi la.25Pere tisili ze bɛ nigin la yi. Ga sanni pe cɛnri ge, a Poli nuŋaa kayoŋgi cii jo pee, na le klɛyodorogoŋe Ezayi a ze jo Klɛ wo yirimbe cege la pe sefelɛyee ge, kaɲene la pere woro laa ze. 26Na waa ze li jo na Klɛ jo na wuri wu sa li jo ge fiige tisilii na pe si ba ɲiwegi pɛri da nuri, ga pe sunŋahaa la tasɛgɛ cɛn yi. Na pe di ba yalaa paa wii, pe sunŋahaa da yafiin ɲaa wɛ.27Na ɲahaa bii tisili ɲiwegaa wahi. Na pe pe ɲiwegi tɔ, na pe ɲiigi tɔ, kɔnni pe ba ɲaa wɛ, pe sunŋi ba nuri wɛ, liri na kɔnni pe ba la muu tasɛgɛ cɛn yi. Na ki ba ze pe ze la tasɛgɛ cɛn, pe zi si pe fungɔnye faa, pe di ban wuri Klɛɛ kɔnni wuri di pe cooŋo.28A Poli nuŋaa pe se na pe li cɛn na Klɛ wo ɲuwuure wo kayuunaa si jo fiiteye wo tisilii, pere digi di li logo. 29Tɛnee Polaa cere kayoŋgi jo kɔ ge, a Yawutuubi yiri, na nakaare si koro la na gaaŋi.30Sigɛ Poli ze lɔ na ji ge, a wu yee sɔɔn kiri funŋoo. Tisli muu pe ze se voori wu la ge, wa wu ze ba pe muu yalaa jiree. 31Wu ze Klɛ wo fanhafɛɛre wo kaane yu, na tisili kalaa Kaafoo Yezu wo kerigi na zɔndariŋee, tisa ze wu koro pari liri la yi.
1Ne poli wu wa Yezu Kirisita wo buluŋe ge, ne yiri na se tudunmɔ, na zɔɔnri na se Kayodaanne wo jovoo. 2Klɛ bile ze liri Kayodaanne kaane jo wu kayuunee na toro wu kayodorogoli cege la. 3Liri wa wu Jaŋe wo kaane, wuiri wa se na foori Dawuda kanohe funŋoo cerekaare cege la.4Klɛ munaane a li sye na wo ɲuŋfoo Yezu Kirisita wa Klɛ Jaŋe. Tiri fanhafyɛraa cɛn wu ɲiŋe cegaa wu guŋe nohaa. 5Wuri wo fanhe cege la ne ɲɛɲiŋge ta na se tudunmɔ na fiiteye tisili tari kɔnni pe cɛn pe Kirisita se pe cetatahiŋa , peraa nduri wu ɲoo wu mbage bɛlɛŋe wonaa. 6Yezu Kirisita bii mu yiri ge, yere mu wa pere pii.7Klɛ a yere bii mu yiri na se wu tisilee ge, yere kaa da taan wuun na ye yahi Ɔrɔmu kanhe funŋoo ge, ne si le lɛtɛne torogo yere pone mbagaa. Wo To Klɛ na wo ɲuŋfoo Yezu Kirisita pe ɲɛɲiŋge na zɔnɲimiŋe kan yee.8Ne si na Klɛŋe saari na Yezu Kirisita wo fanhafyɛree ye pone mbagaa, ɲahaa yere mbagaa nɔ taye ponee na yeraa taa Kirisita la. 9Klɛŋee ne baare si zɔnŋe la na wu Jaŋe kaane yu ge, wuri ɲɛ Klɛ kayodaanne ge, wuri wu wa ne seere, na ba funŋkɔɔn yere kaanaa. 10Na Klɛ ɲjɛɛrigee tɛrɛgi muu, ne ba li saa wuun wu mudaanmbe funŋoo wu kone kan nee ne wu cɛn ze yere tagee nimbɛrɛ.11Ɲahaa, le gbagaa se ne zɔnŋaa di ye ɲa, di Klɛ munaane wo fanhafyɛre wo keregi cii jo yeree, kɔnni ye cɛn ye fanha ta. 12Wo di wo yɛ zɔnli tara na wo daaŋe fanhafyɛree.13Na seɲii, ne zaa di ye yahi li cɛn baa wɛ, na tɛrɛgɛ woɲɛhiŋɛɛ ne ba zaa di ze yere sohomoo mahi jo kannaa ne tye se fiiteye sohomoo kanne mu la ge, ga ne nahi sanhi koro ta yi. 14Ne yaa ne waa baare si tisili sohomoo bii mu wo ɲahiye ye to ge, na ɲatogobaa woli, na kacɛnbaali, na kacɛnmbi sohomoo. 15Liri la, le ndaaraa taan nee da kayodaanne yu yere Oromɛli muu.16Ne ziigi di Kayodaanne jo yi. Ɲahaa, Klɛ wo fanhafyɛre wo kaa li wa, tisili muu pe taa li la ge, munaane wogɔbaane wa pere woro. Na noho san Zuwifuli la ban. Pere kadugo, fiiteye sanye. 17Kayodaannaa li sɛlɛɛ na Klɛ a tisa si wojeme wu daaŋe fanhe cegaa mahi jo kannaa li wa Klɛ kayuunee na: " Tisaŋe wa tele ge, wuraa si ba bohi wu daaŋe fanhe cegaa."18Na Klɛ yahi fugban, wa ba dunni tisili tanŋ bii pe wa pe zagi wu la yi ge, na kanohiye si na dagaa kaɲene ŋmoŋoo. 19Ɲahaa, tisiwegaa si jɛn Klɛ wo keregi jii mu yaa jɛn ge, ceraa sye pe la na fiinŋɛ. Klɛ bilaa ce sye pe la.20Kaɲene la, na lɔ koŋge nusaanraa, Adama nagoobi a Klɛ keregi woɲabaagi ɲaa na fiinŋe na toro wu baare cegaa, cere ce wa wu fanhafyɛre wogɔbaare na wu Klɛre. Liri la, kaɲene kodorone wa pee nuŋini wɛ. 21Ɲahaa, pe Klɛ cɛn, ga pe sɔn na wu pɛlɛɛ ba Klɛ ɲii wɛ. Na fara, pe sɔn fanhafyɛre kan wuun ti kanne la yi. Pe fungɔnbeye la pe tiin sicerefye na tiin siige.22Pe ba pe yɛ se kacɛnmɛɛ na ta sicerefye pe wa. 23Klɛ saambe fooŋe wu wa wa guu wɛ ge, pe sɔn wuri pɛlɛ yi, fɔn tisiwerine le guu ge, liri wo jaaŋe, na sazyɛnhi, na tooyisicɛrɛɛ yɛriye, na ɲiŋeyafuluye.24Liri la Klɛ a pe yahi wa pe mudaanmbe la, fɔn pe kakuure si, na fanhire si pe yɛ sohomoo. 25Pe Klɛ wo kaɲene yahi wa, na dahi kafire nohi, na yɛriye pɛlɛɛ na baare si yiree, pe sɔn na yɛriye lpone tirigivooŋe pɛlɛ yi, wuri wa yaa waa bɛlɛɛ tɛrɛgi muu ge. Amiina!26Liri le li se Klɛ pe yahi wa pe mudaanmbe la, pire pi wa siigibaare ge. Pe ceebi a nuŋaa naa na cee wo tasinnage keregi si ce kannaa wɛ. Fɔn na byɛgɛ zinnee na pe yee. 27Liri seganne wonune la, namaabi a nuŋaa cee saa da zinnee wɛ fɔn pe namaaɲiibii. Liri le taan pye. Le li wa le sahi namaa pe li se na pe yee wɛ ge, liri namaabi ze zi na pe yee. Bɔɔɡe ki yaa na pe kasegii ge, a kiri to pe ɲuŋoo.28Ba pe ze le taan pye pe Klɛ cɛn yi ge, a Klɛ mu sunŋ pe yahi pe fungɔnpeye funŋoo. Liri la pe ze yaa pe li se yi ge, a wu pe ɲahe sahi ceree pe zi.29Delibaaŋe keregi muu, na beŋe na ɲɛgboone, na nambariŋe ze pe zɔnli ɲi. Tisigbuune, na yojuune, na naŋmahire, na fungɔnpeye laage ze ndaare se pe la. 30Jogurujuu pe wa, na kaajuure si, na ze pe Klɛ cɛn yi. Yojuu pe wa, yafɔɔre da taan pye, na pe yɛ pɛlɛɛ. Pe kapegi seganne yaa cɛn, pe sunŋaa pe sefyebi juu nduri wɛ. 31Siziinmɛ wa pe la yi, pe sunŋ wa wa wu cetahi pe la yi. Pe zɔnlaa wahi, pe ɲiɲjaari cɛn yi.32Pe Klɛ wo saliyaŋe cɛn na tisili pe jii kerigi wo fiige si ge, na kuŋe wa yaa na pye. Ga pe digi jii keregi si, liri na ce fiige sevyebi mu kaa di daan pye.
1Ma se tisaŋe we muu fiige ge, kaɲene wa maa ma ma tigire san ma tisiɲiiŋe la yi. Ɲahaa, kerigi la mu tigire san ma tisiɲiiŋe la ge, mu bile mu a ce fiige si. Liri la kanne la mu ba tigire san ma yɛ bile la. 2Bii pe cere wo fiige si ge, wo li cɛn na Klɛ a ba pere fyebi wo kitiŋe kɔn na yaa na kaɲene.3Mu wa tigire taa cere keregi sevyebi la ge, na ta mu bile mu a ce fiige si ge, mu ma yɛ se na mu si ba zɔ Klɛ wo kitiŋe la gɛ? 4Tahi mu Klɛ wo cembe woɲɛhimbe, na wu funɲiŋge, tɔri yaga yi gɛ? Na ta wa ba cembe si maa kɔnni piri di ma se ma yere ma kapegi ɲuŋ tanŋ ma di ŋmɔ ce zeŋe la.5Mu wo zɔnŋe wahiŋe na ma ɲiwewaane wonaa mu ba la faraa Klɛ wo lorine la na ma yee, na liri loyine wo kitiŋe caŋge sigee. 6Wuri wa si ba tisili nigin niginŋe pone sara na yaa na pe kasegii. 7Tisili pe ɲaha le na baare wojere si ge, na pyembe, na ɲuyirige, na deliŋe saa ge, wa si ba siŋe wogɔbaaŋe kan peree.8Ga, bii pe kakare si na li se kaɲene la na diin kanohiye la ge, wa si ba wu loyirine na wu tunŋge sye pere la. 9Tisili bii pe kapegi si ge, na lɔ Zuwifuli la ban, pere nohaa fiiye sanye, ɲaage na funbɛɛnraa si ba ze pere pone woyo.10Bii pe kaceŋgi si ge, na lɔ Zuwifuli la ban, pere nohaa fiiteye sanye, pere pone a si ba pyembe, na ɲuyige, na zɔnɲimiŋe ta. 11Ɲahaa, Klɛ a tisaŋe wa muu wu waa wɛ. 12Tisa tisa, wa kapii se na ta wa Musa wo saliyaŋe cɛn yi ge, peraa si ba gu saliyaŋe nii baa. Bii pe wa na saliyaŋee ge, pere ba kapii se, pere mu a si ba kiti na yaa na saliyaŋee.13Li wa mahi jo tisili pe saliyaŋe kayuune nduri ge, na pere pe wa deletilsi Klɛɛ wɛ dɛ, tisili pe lkone ɲjaari ge, pere pe ba dɔri deŋe tisili. 14Klɛ wo saliyaŋe wa fiiteye ye muu wɛ ge, peraa saliyaŋe saliyaŋe kone ɲjaari pe wo kanne la, na ta pe Klɛ wo saliyaŋe cɛn yi. Yiraa tiin yi yɛ bilee saliŋe.15Pe ba li sɛlɛɛ na le pe yaa pe se ge, pe liri cɛn. Pe ba tigire saan pe yɛ bile la, na kaɲene kaan pe yɛ yee, pe ba li sɛlɛeɛ mu na saliyaŋe kaane wa pe funŋoo. 16Na yaa na ne wo kayodaannee, lire le si ba ɲa caŋge muu Klɛ a si ba tisili kiti pe keregi woŋmohiŋgi kunnuŋi, Yezu Kirisita wo fanhe la.17Mu bila ma yɛ yiri na Zuwifu ge, ma da taa saliyaŋe la ge, na tiin na ma yɛ pɛlɛɛ ma Klɛŋe kaanne. 18Mu wa Klɛ wo mudaanmbe cɛn ge, na kaceŋgi cɛn saliyaŋe wo fanhe la ge, 19mu wa jo na mu wa senmbi wo tibegi covooŋe ge, na tisili pe wa siigee ge, mu ba pere tari na pe ɲjiigi mburi. 20Na mu wu wa lajɛnbaali na kacɛnmbi ye wo kalivooŋe, ɲahaa lajɛnŋe sɛrɛwoŋe na kaɲene bile bile daa na saliyaŋe wo fanhee.21Mu wa tisili sanmbi kalaa ge, ma sunŋaa ma yɛ kalaa wɛ! Mu ba jo na pe ba nagaare yoloo wɛ, mu digi di ti yoloo. Mu wa yu pe ba kakuure si wɛ, na ta mu bilaa ti si! 22Mu jo seganne a daan muu fewu wɛ, mu digi di kacɛnɡbaye funŋyɛriye yoloo.23Mu wa ma yɛ pɛlɛɛ saliyaŋe wonaa ge; mu Klɛ mbage kaagi ma saliyaŋe pɛliganne wonaa. 24Ɲahaa, le jo Klɛ kayuunee na:"Klɛ mbagaa kaagi yere wonaa fiiteye sohomoo."25Cekɔɔnre a ɲo, ma ba da mu saliyeŋe pɛlɛɛ, ma ba saliyaŋe kaagi, ma cekɔɔnre kaane a dɔri nuŋini wɛ, ma di dɔri na cekɔnbaalii. 26Cekɔnbaaliŋe ba saliyaŋe kone ɲjaari, wa ba dɔri na cekɔnmbii waa? 27Mu wa saliyaŋe kaagi ge, cekɔnbaliŋe wa saliyaŋe pɛlɛɛ ge, wuraa ba tigire san mu ɲuŋoo. Na ta le sɛbɛŋe wa cee, ma da kɔn mu nuŋini.28Na se Zuwifu, liri wa fiige kaane kanne yɛrɛ yi, cekɔɔnre mu sunŋ wa cerekaare tage ka wo gɔn yɛrɛ yi. 29Ga Zuwifuŋe bile bile wo kaane wa funŋge wo kaa, cerekaare wojere wa zɔnŋe wo kaane Klɛ wo munaane fanhe cegaa. Li wa saliya kaa wɛ. Pere Zuwifuli fiige wo pyembe kaane a yiri tisa tagaa wɛ, ga Klɛ tagee.
1Nimii ɲahi ke Zuwifuli pɔrɔŋɔ yɛ? Ɲahi ki wa cekɔɔnre tɔnnɔŋee? 2Wa pɛlɛ taye muu. Zuwifulii Klaa wu kayuune kan.3Dii li wɛɛ? Wa ba ze wa tahi li la yi, liraa si jɛn Klɛkayuune kaagi wɛ. 4Ee ye! Klɛ wodaanne woziine li wa. Pe muu ba da kafirijuubi kannaa le sɛbɛ ge, mu wu kaɲene ta ma kayoŋgii. Ma di ba kaɲene ta yegiŋge caŋge.5Ga woro wo funnohiyaa ba Klɛ wo funvige sɛlɛɛ. Dii wo si jo ye? Klɛ ba wu loyine san fnunohiye fyebi ɲuŋoo, funvige wa sye ya? Tisili joganne la ne yu. 6Ee ye! Ki ba ze Klɛ funŋge ze fiinŋe yi, dii wu ze si kitiŋe kon wo ɲuŋoo yɛ?7Klɛkayuune ba fanhe ta ne wo kafire joŋe la, dii kitiŋaa si do ne ɲuŋoo yɛ? Na kapezii ne wɛɛ? 8Ɲahi la wohi jɛn li jo tisili wo kafire joganne la, liri na mahi jo kanne la pii a yu na na woraa jo na:" Woo kapegi si kɔnni cembe di ban." Kitiŋe wa san pe ɲuŋoo ge, wuraa sahi.9Dii li wa nimii yɛ? Zuwifulaa pɔrɔ fiiteye laa? Ee ye! Ne li sye na kɔ na Zuwifuli na fiiye muu ye kapegi se, 10kanne la ne sɛbɛ na: "Tisaŋe wa muu a tele yi, sɛn bile mu wɛ.11Tisaŋe wa muu a li cɛn yi. Tisaŋe wa muu a Klɛ saa wɛ. 12Pe muu pe kaduye le Klɛɛ.Tisaŋe wa muu a cembe si wɛ, sɛn nigin bile mu wɛ.13Pe jeɲgbaye wa fanye ɲombugi yahiye ɲii, na tisili faali na pe ɲjirigii. Pe kayoŋgi wa ba matɔnmbi sɔɔnre ɲii. 14Pe ɲoyaa ɲi dagaɲe, na kayobegi la.15Pe tisili gbogbo tɔnaa wɛri. 16Bɔɔnge na ɲaange wa pe korogii. 17Pe ɲeɲiŋge wo kone cɛn yi. 18Klɛ ɲahasaare wa pe la.19wo li cɛn nimbɛrɛ na le muu saliyaŋaa yu ge, tisili pe wa saliyaŋe nohi ge, peree wa li yu. Lira se kɔnni wa muu ba nuŋi tajogo ta yi, liri na kɔnni koŋge tisili muu pe li cɛn na Klɛ foone wa pe la. 20Le se mu, ɲahaa tisaŋe wa muu wo kasegaa si ba jɛn wu se wu kaɲene ta Klɛ ɲaha niŋee wɛ.21Ga nimii, saliyaŋe baa tagaa, Klɛ wo deleŋaa wu yɛ sye wo la. Klɛ kayodorogoli na Klɛ kayuunaa wuri deleŋe kaane jo. 22Klɛ wa wuri deleŋe kaan Yezu wo cege la. Bii muu pe taa Yezu la ge, pere wo wuri deleŋe wa. Zɔɔnrigɔ wa liree wɛ.23Ɲahaa tisili muu pe kapegi se, wa muu a si jɛn yere Klɛ saambe woŋe ɲaha niŋee wɛ. 24Klaa ɲo pe la na pe tɔri tisilee wodelelee Yezu wo ɲuwuure wo cege la.25Yezu Kirista Klaa sye na wuri wo sisanmbe pe se wo kapegi kɔkɔ sarige bii pe taa wu la ge. Klaa liri se na wu tagaa wu wo deleŋe sye, na li sye na kapegi kaa pɛn wuree, na kapegi wo se toro ge, wuri ze ce ku wu yee. 26Cere ponaa se nimii na wu deleŋe sye. Le se mu, kɔnni wu cɛn wu li sye na wuraa tele, liri wu li sye na we muu ba daa Yezu la ge, liri la wuraa ba wu funŋe tɔri sɛntelee.27Wo yɛ tapɛlɛge di ɲɛ sɛn? Kiri wa yi. Ɲahi woro la? Wo kasegi kaa laa? Ee ye, fɔn ga wo daaŋe Yezu laŋe. 28Liri la wohi jɛn li jo na na taa Yezu la, lire le tisa si Klɛ di wu tɔri sɛntelee, saliyaŋe wo kasegi baa tagaa.29Tahi Zuwifuli yɛ wo Klɛ wa? Wa taa se fiiteye mu wo yi gɛ? Oo, fiiteye mu wo wu wa? 30Wu ba ze wu di ɲɛ Klɛ niginŋe, wuri wa si ba kaɲene kan cekɔɔnre sevyebi pe daa kaa la, cekɔnbaali di ba kaɲene ta pe wo daaŋe cege la.31Ta wo yaa wo daaŋe tagi wo saliyaŋe gbo a? Liraa yaa sii li se yi. Fɔn byɛgɛ wo yaa wo li sɛlɛɛ na kaɲene saliyaŋe wa.
1Ɲahi wohi jo na kire wo Sefelɛge Ibrayama ta na yaa na wu kasegii? 2Ɲahaa, ki ba ze wu kasegi ce ze Ibrayima se sɛntelee, kaɲene ze si ze wuun waa wu yɛ pɛlɛɛ, ga pe jo Klɛ ɲaha niŋee wɛ. 3Ɲahaa, dii le jo Klɛ kayuunee yɛ? " Ibrayimaa taa Klɛ la, a liri wu se waa tɔri ba sɛtelee ɲii."4Nimbɛrɛ, tisaŋe wa baare si ge, wuri wo sariŋe wa ma jo pe ɲo wu la yi dɛ. Wuri sariŋe ze yaa wu kan wuun. 5Tisaŋe ba ze wa baare si wɛ, ga na daa kapeziiŋe kapegi foone levooŋe la ge, wuri tisaŋe wo daaŋaa ba wu se wu dɔri sɛntelee.6Klɛ ba wa se wa tele, wu sunŋaa nuŋaa wu kasegi tɔri wɛ, ɲufoo Dawudaa ba jo na wuri funŋoo fɛrɛ. 7Bii wo kapegi foone le pe la ge, pe kasegaa njuŋaa se pe ɲuŋoo wɛ, peraa fɛrɛ. 8Klɛ ba ze wa nuŋaa ma kepegi tɔri wɛ, mu fɛrɛ.9Dubaŋe juune le jo ge, cekɔɔnre sevyebi yɛ wo wuri wa laa, tahi fiiteye mu wo wuri dubaŋe wa? Ɲahaa, wo ba jo: "Ibrayimaa taa Klɛ la, liri la pe wu wii na wa tele." 10Tɛrɛ lisiin pe wu wii na wa telee? Na wu yahi waa kɔn kɔ cekɔɔnre la laa, tahi na wu yahi wu sanhi gɔn cekɔɔnre la yi?11Ibrayima ze taa Klɛ la na wu yahi wu sanhi gɔn cekɔɔnre la yi. A liri nohi klɛ ba daa cekɔɔnre kan wuun. Borofange ze Ibrayima la na li sɛlɛɛ na wa taa Klɛ la. Kiri borofange ze li sɛlɛɛ na bii muu pe taa Klɛ la ge, pe mii ze mu pe kɔn cekɔɔnre la yi, na Ibrayima wu wa pe muu Sefɛlɛge. Liraa li sye na pe si ba dɔri sɛntelilee. 12Liri ze li sɛlɛɛ mu na Ibrayima ze cekɔɔnre sevyebi wo toŋe, na cekɔnbaali pe ɲjaari Ibrayima fɛnmbee ge, na ze pere mu wo toŋe. Ɲahaa Ibrayima ze taa Klɛ la na wu yahi wu sanhi cekɔɔnre se yi.13Klaa ze wu ɲjɔge kan Ibrayima na wu kanohee na pere pe maa ze koŋge fyebi. Klɛ ze wu ɲjɔge kan pye na pe nahi saliyaŋe pɛlɛ yi dɛ! Fɔn ga ba wu ze taa Klɛ la yi, liri la Klɛ ze wu ɲjɔge kan wuun. 14Ɲahaa ki li da saliyaŋe wo bɛlɛŋe la liri ze daa, ɲuŋo ze si nuŋ ze daaŋe la yi, wu ɲjɔge mu Klɛ ze kan ge, liri mu di ze ɲuŋu baa. 15Ɲahaa, saliyaaŋaa ba ma na loyirinee. Ga taagee saliyaa wa wu wa yi, saliyaa gaagi juu wa wa yi.16Liri la do, le wo ɲjɔge Klaa kan ge, daaŋe wo cege la liraa daa, kɔnni li se Klɛ wo cembe wo kaa. Ibrayima kanohe muu ki liri ta. Bii mu pe saliyaŋe pɛlɛɛ ge, li wa pere yɛ woro yi, biimu pe taa Klɛ la ba wo tolɛge Ibrayima ɲii ge, pere mu woro li wa. 17Le sɛbɛ Klɛ kayuune e: "Ne ma se fiiye woɲɛhiyɛ to." Klɛ wa ba kuubi ɲini ge, na yɛriye tirigi ge, wuri la Ibrayima ze liri na wuri ɲaha niŋee Ibrayima ze yere.18Kaane la tisili ze si jɛn daa ge, Ibrayima ze taa liri la. A liri wonaa wu se fiiye woɲɛhiyɛ to na yaa na Klɛ wo wojuunee na: "Ma kanohaa si ba ɲɛhi." 19Ibrayima ze gbagaa lɛ, yee gbeykaguro wu ze, wu sɔ Sara mu di ze toro sege ɲuŋoo. Ibrayima ze tɛrɛŋɛ kuŋe la, ga liri la muu a wu se waa kaala Klɛ wo wojuune la yi.20Ga ba Klɛ ze wu ɲjɔge kan wuun wɛ, Ibrayimaa kaala wu la yi. A wu daaŋe fanhe kan wuun a wu pyembe tahi Klɛ la. 21Wu ze gbagaa tiin na nii na le wo ɲjɔge Klaa kan wuree ge, na li sese fanhe mu wa wuun. 22Liri la, pe Ibrayima tɔri na wa tele.23Le le jo Klɛ kayuunee na:" pe wu tɔri na wa tele." Liri kayuunaa jo wuri yɛ kaa si wɛ, 24ga woro mu nii wa. We wa wo Kaafoo Yezu ɲiyiige kuubi sohomoo ge, woro bii pe taa wuri la ge, wa si ba si woro mu tɔri na wo tele. 25Yezu ku woro wo kapegi ɲuŋ tanŋ. Ga wa ɲi kɔnni woro pe tɔri na wo tele.
1Na ba peraa tele nadaare funŋoo wɛ, ɲaɲiŋge wa pere na Klɛɛ Kaafoo Yezu Kirisita barige la. 2Na wuri kunnuɲi peraa nadaare taane maŋe funŋoo pe wa ge, na pere funŋgaa taan nadaare Klaa kan pere ɲigɛ ɲuŋu tanŋ ge, na tiri nadaare pere mu a daali Klɛ Yirimbe funŋoo.3Na fara liri la, pere funŋgaa taan pe ɲaagee na ta peraa li cɛn na kiri ɲaagaa ɲahafɛɛre kan peree. 4Na wo ba funye ɲiŋe nujuure tɛnee, liraa si ba wo se wo se ta, wo ba seŋe ta daaŋe funŋoo, liri ba cetatahiŋa yahi wo la. 5Kiri cetatahiŋgaa tisa faan wɛ, ɲahaa Klɛ Yirimbe pe kan woo ge, piraa Klɛ wo kaadaange le wo zɔnlii.6Na ɲahaa na wo sanhi yahi fanha baa, Kirisitaa ku kapeziibi ɲotaga Klɛ wo tɛne wozyenee 7Na lahi wahi wa wu ba zɔn wu ku tisaŋe wodeleŋe ɲɔtaga. Na ɲuŋu ba daan, wahaa jɛn zɔnŋe tara di guu tisicemiŋe ɲɔtaga.8Na wo yahi kapezii, a Kirisita ku woro ɲɔtaga. Ta liraa li sye na woro kaa daan Klɛɛ fɔn sɛrɛɛ wɛ. Kirisita ku, wu sisanmbe wo, piri wo gbɔɔre funŋoo Klaa wo wii na wo tele. 9Liri la woraa li cɛn fiinŋe na Kirisitaa ba woro sɔ Klɛ wo loyirine la.10Woro pe ze Klɛ wo piinlee, ga a Klɛ ba bɛŋe le woro na wu yɛ sohomoo wu Jaɲe wo guŋe gbɔɔre funŋoo. Na fara liri la, woraa cɛn jo na wo si ba zɔ, ɲahaa wu Jaŋe wa ɲii la. 11Na fara liri la, woro funyaa gbagaa taan Klɛ wo kariɲɛɛre funŋoo wo Kaafoo Yezu Kirisita wo gbɔɔre cege la. Wuri wa bɛŋe le woro na Klɛ sohomoo.12Na naa nigin wo cege la kapegaa je koŋgee, wuri ɲɛ Adama. A kapegi pan na kuŋee. A liri kanne la tisili muu karaa guu, ɲahaa pe muu pe kapegi se. 13Na klɛ yahi wu sanhi saliyaŋe kan Musaa wɛ, kapegi ze koŋge la, ga ba saliya ze wu sanhi ze koŋgaa wɛ, liri la Klɛ ze kapegi tɔri wɛ.14Ga liri mu na li muu, kuŋe ze fanhe ta tisili muu ɲuŋoo, na lɔ Adama wo tɛne la fɔn na ba nɔ Musa wo tɛne la. Bii bile mu pe ze pe Adama wo kapiine fiige se, na fan Klɛ wo mɛjuune ɲuŋoo wɛ ge, kuŋe ze fanhe ta pere mu ɲuŋoo. We funŋe wu ze yaa wu ba ban, wuri ɲɛ Yezu Kirisita ge, Adama ze ba wuri wo jaaŋe ɲii. 15Ga Adama wo kapiine woziinaa si jɛn daanna na Klɛ wo cembe woziibee wɛ. Ɲahaa tisilee woɲɛhimɛɛ mii ze pe da ku wuri sɛn niginŋe yɛ wo kapiine ɲuŋu tanŋ, Klɛ wo cembe toro li ɲuŋoo, piri wa se sɛnɲɛhimɛɛ sɛn niginŋe wo barige la, wuri ɲɛ Yezu Kirisita ge.16Klɛ wo cembe na wuri sɛn niginŋe wo kapiine wo baare woziire wa nigin wɛ, ɲahaa sɛn niginŋe wo kapiine kaa la Klɛ kitiŋe kɔn a kitiŋe to tisili ɲuŋoo, ga kapegi woɲɛhiŋɛɛ zegɔ nohaa, a Klɛ pe ɲiɲaare se na seganne la kan pee pe cɛn pe tɔri tisilee wodelelee. 17Kuŋe ba ze wu da fanhe ta sɛn nigin wo kapiine kaa la, tisili pe sɔn Klɛ wo cembe la, a liri la Klɛ pe tɔri tisilee wodelelee ge, peraa si ba diin ɲii la pe seŋe ta Yezu Kirisita yɛ nigin pe wo barige la.18Ayiwa, tisili muu ba ze pe da tigire ta Adama yɛ nigin wo kapiine kaa la dɛ, mu Yezu yɛ nigin mu wo kacene niginŋaa tisili muu ɲuŋu wuu kitiŋee, na siŋe wogɔbaaŋe kaan pee. 19Na seganne la sɛn niginŋe wo ɲɔmiine yahiŋaa sɛnɲɛhimɛɛ se kapezii ge, na liri seganne wonune la sɛn nigin yɛ pe mu wo Klɛ ɲɔmiine joŋaa Klɛ se wu ba sɛnɲɛhimɛɛ wii tisilee paa tele.20Na Klaa ze saliyaŋe kan wu kayodorogoŋe Musaa, kɔnni wu sye woro la na woro kapegi zeŋaa pɛlɛ. Ga kapegi ce ɲɛhi ɲɛhiganne le muu la ge, Klɛ wo cembaa ɲɛhi cere la fɔn na toro. 21Na kanne la kapegi ze fanhe ta kuŋe wo barige la ge, na liri kanne mu la, deleŋe barige wo barige la Klɛ wo cembaa fanhe ta na siŋe wogɔbaaŋe kaan tisilii wo Kaafo Yezu Kirisita wo cege la.
1Na pere di si li jo gɛ! Na pe sanhi pe tiin kapegi zeŋe la kɔnni la la varaa Klɛ wo cembe laa? 2Na ayi dɛrɛ! Na pere pe wa ba kuu ɲii pe kapegi kabanugo ge, pere di si ze dii pe sanhi paa kapegi si yɛ? 3Na ta pe li cɛn na pere bii muu pe batize na se na Yezuu kariɲɛɛre la ge, na liri wa mahi jo siizan peraa pinnaa ku na Yezuu wɛ gɛ?4Na ba peraa batize a liri se mahi jo siizan peraa pinnaa ku na wuun, na binnaa le mu na wuun, kɔnni ba Yezu Kirisita ɲi foori kuŋee Klɛ Tofooŋe wo seŋe wogbooŋe cege la yi, woro mu pe siŋe wovomiŋe ta. 5Kaɲene la, wo ba ze wo da pinne na wuun wu wo kuŋe fiige la, nakaara wa nii wɛ, wo si ba binne na wuun wu wo ɲiŋe fiige la.6Woraa li cɛn na wo wo seganne wolyene kori korikori tinne la na Kirisitaa, kɔnni kapegi zeŋe laage ki ze ba wo la ge, kiri ki kɔ. Wo sahi ba nuŋi ze kapegi wo bululoo wɛ. 7Ɲahaa, we funŋe wa ku ge, wuraa ba nuŋaa se kapegi wo fanhe nohi.8Wo ba ze wo da ku na Kirisitaa, wo taa li la na mu wo si ba diin ɲii la na wuun. 9Ɲahaa, wo li cɛn na Kirisita ɲi foori kuŋee, na wa si nuŋi gu wɛ, liri na kuŋe sunŋaa si nuŋi ja wu la yi.10Wu wogumuŋe, tɔɔtɔ nigin yɛ wa ku na kapegi fanhe kɔ. Nimii, na wu yahi ɲii la, wa kerigi poni si na Klɛ pɛlɛɛ. 11Liri seganne la mu, na paa pe yɛ wii na pe ku kapegi kabanugo. Na Yezu kirisita wo kariɲɛɛre funŋoo, paa pe yɛ wii na ɲii woloo, pe da pe kerigi muu si Klɛ mage bɛlɛŋe kaa la.12Na liri la do, pe ba nuŋi kapegi laage yahi ki fanhe ta pe ɲuŋoo wɛ. Na pe ba nuri pe cerepuure wo mudaan kerige ɲɔɔ paa zi wɛ. 13Na pe ba nuŋi pe cere taye yahi katelibaagi wo baaseyɛriyɛ yi. Na ga pe pe yɛ pone kan Klɛɛ mahi jo tisili pe ɲi foori kuŋee ge, pe da pe cere taye tagi paa kateligi si. 14Na pe li cɛn na pe kapegi wo fanhaa nuŋaa se pe ɲuŋoo wɛ, ɲahaa pe nuŋaa se Musa wo saliyaŋe nohi wɛ, ga Klɛ wo cembe funŋoo pe wa.15Na ba li nahi ta na wo wa Musa wo saliyaŋe nohi wɛ, fɔn Klɛ cembe funŋoo wo wa yi, ta liraa li sye na wo yaa woo kapegi si ya? Ayi dɛrɛ! 16Na pe li cɛn na pe ba yɛ kan we funŋee, paa wu pɛlɛɛ ge, na wuri funŋe wo bululoo pe ze. Na liri kanne la, pe ba kapegi si, kapegi wo bululoo pe ba ze, cere di ba ma na kuŋee. Na ga pe ba Klɛ pɛlɛɛ, wuri wo bululoo pe ze, liri di ba ma na deleŋee.17Na foŋe wa Klɛ wo, na ɲahaa, pere pe ze kapegi wo bululoo ge, nimii, kalaŋe wa kan pee ge, pe sɔn wuri la na pe zɔnli ponee. 18Na pe foori delebaaŋe wo buluree na je deleŋe wo buluree.19Na wuraa je jombe yu pee tiwegi wo joganne la pere fanhagɔɔre kaa la. Na kanne la pe ze fɛnhaa pe yɛ pone yahi tinohimbe na delebaaŋe wo buluree, na gaanri Klɛ la. Na nimɛrɛ pe pe yɛ pone kan deleŋe wo buluree liri kanne mu la, pe di ze Klɛ woloo. 20Na tɛnee pe ze kapegi wo buluree ge, pe koro ze deleŋe wo kerigii wɛ. 21Na cere kerigi ce siige se pe la nimɛrɛ ge, ɲahi pe ze ba daa cere wo zeŋee yɛ? Na ta cere kerigi ce ba ma na kuŋee.22Na ga nimii, pe foori kapegi wo buluree na se Klɛ wo bululoo. Na liri funŋoo paa se ɲaha la na Klɛ wo mudaan kerigi wo zeŋee. Na tɔnnɔŋe pe si ba da liree ge, wuri wu wa siŋe wogɔbaaŋe. 23Na pe li cɛn na kapiine footɔne li wa kuŋe. Na ga yage Klaa ba gaan woo ma woro na Kafoo Yezu wo kariɲɛɛre kunnuŋi ge, kiri ki wa siŋe wogɔbaaŋe.
1Na le wuraa yu wu cebiilii ge, na wuraa li cɛn na pe li cɛn kɔ, na ɲahaa pe saliyaŋe kerigi cɛn.2Na pe li cɛn na tisaŋe ba ze ɲii la, liri la saliyaŋe fanhaa ba ze wu ɲuŋoo. 3Ye li lɔ le la: ceeŋe wu wa naa sigɛ ge, na wu pooŋe sanhi yahi ɲii la, saliyaŋaa ba pe pɔ pe yɛ la. Ga naaɲe ba guu, saliyaŋe fanhaa ba nuŋaa se ceeŋe ɲuŋoo naaŋe jenugo yi. Na na wu pooŋe yahi ɲii la, wu ba za je naaŋe watii, kakuure wa se. Ga wu pooŋe sunŋ ba gu, a wu sa naŋgbage katii leŋe, tiri wa kakuuro wa se yi.4Na mu wuri cebiili wone mu wa. Na li ze mahi Musa wo saliyaŋe wu ze pe pooŋe. Na ga nimii, le se mahi jo pe ku na Kirisitaa. Liri la ge, pe pooŋe fanhaa nuŋaa se pe ɲuŋoo nuŋge yi. Na naaŋe watii pe wa, wemu wa ɲi foori kuŋee ge. Na liraa se ba pahi ze da kaceŋgi si paa Klɛ pɛlɛɛ wɛ. 5Na pe li cɛn na tɛnee wo ze na wo ɲii kerigi si ge, Musa wo saliyaŋe ze wo ɲii kerigi wozegi laage se kaa wo yahi kapegi la, jiimu na saliyaŋe ze kadugo wa yi yee ge. Na liri ze wo le kuŋe konee.6Na nimii, wo foori Musa wo saliyaŋe wo buluree, ɲahaa, ba wo ze wuri cee ba kasolemee fiiige ɲii wɛ, woraa ku wuri wo jenuge la. Saliyaŋe wa sɛbɛ ge, woro ze ba zaa da ɲaari da daanni na wuree, ga nimii, Klɛ Munaanaa fanhe kan woo wo ɲaari ɲaariganne wovone la.7Na liri funŋoo do, wo di si ɲaha woro jo? Musa wo saliyaŋe wa kapii ya? Ayi dɛ! Saliyaŋe wa wuri se wuraa kapiine cɛn. Na saliyaŋe baa tagaa, wuri ze si jɛn jo na ɲɛpiine wa kapii wɛ. Na ba le jo saliyaŋe na ma ba ma tisiɲiiŋe ceyage ɲɛpiin si wɛ, na liri le wuri se wuraa li cɛn kapii. 8Na ga saliyaŋaa se kaɲuŋoo na kapegi zeŋe laage tirige wu funŋoo seganniŋaa woɲɛhiŋɛɛ la. Na ɲahaa, ki ba ze saliyaŋe ze yi, wo ze zahi wo kapegi cɛn yi.9Na tɛnee Saliyaŋe ze wu ɲɛ yi ge, wuri ze ɲii la, na ga ba Saliyaŋaa ba ban yi, a kapegi fanha ta wuri ɲuŋoo, a wuri ku. 10Saliyaŋe wu ze yaa wu wuri se wuri wu tiin ɲii la ge, a wu byɛgɛ kuŋe lɔ ba wa wuri la.11Na kapegi zeŋe laage ki ze wuri la ge, na kiraa wuri wirigi, na wuri se wuraa ku saliyaŋe cege la. 12Na Klɛ tagee Saliyaŋaa yiri, jii ce jo wuun ge, cere muu a tele, na ɲɔ.13Na li ba ze mu, ta yage ke ɲɔ ge, kiri kahi ze kaɲuŋo di wuri gbo a? Ayi dɛ! Na ga kiri yage ki se kaɲuŋoo na kapegi zeŋe laage pɛlɛɛ wuri funŋoo, a liri sunŋ wuri se wuraa ku. Na liraa se kɔnni kapegi di ce yɛ fiige gbaga ce see. Na saliyaŋe cege la cɛn na kapegi wa yapege fɔn sɛɛrɛɛ. 14Na kaɲene la peraa li cɛn na Klɛ tagee Saliyaŋaa yiri, na ga wuri wa tisa fanha baa, paa wu pɛrɛ kapegii ba buloo ɲii.15Na ɲahaa, le wuraa zi ge, wuraa liri ɲaha cɛn yi. Le le taan wuree ge, li wa lire wuraa ba zi wɛ, fɔn le le pɛn wuree ge, wuri di garaa liri si. 16Na wuri ba ze wuri di ba wu wo kanibɛngi si, na wuraa sɔn li la na Saliyaŋaa ɲɔ.17Na li ba ze mu, wu wa wuri bile wa ba cere kerigi si wɛ, ga kapegi zeŋe laage ki wa wuree ge, kire ke ba wuri wa cere wo zeŋe la. 18Na wuraa li cɛn na kaceŋgi zeŋe fanhe wa wuree wɛ. Na kaɲene la wuri laa ba ze waa katelegi si, ga wurahaa ja da ce si wɛ.19Na kaceŋgi wuri laa wa waa zi ge, na wuraa cere si wɛ, fɔn kapegi ce wa ce daan wuree wɛ ge, wuri di cere si. 20Na kerigi ce pɛn wuree ge, wuri ba ze ba cere si, wu wa wuri bile wa ba cere kerigi si wɛ, ga kapegi zeŋe laage ki wa wuree ge, kire ke ba wuri wa cere wo zeŋe la. 21Na wuraa le kaane kasye se wu yɛ la na tɛrɛɛ tɛrɛɛ wuraa zaa wu kacene se ge, kapiine zeŋe wo laage di wuri ta.22Na Klɛ Saliyaŋe kaa si taan wuree wuri zɔnŋe la. 23Na ga wuri di kaane la yɛtii wo fanha ɲa wu yɛ la, le mu li wa li wa wuri wo mudaan wone yi ge. Na liri le ba wuri wa kapegi zeŋe la, wuri di ze ce buloo.24Na ee! Be wa kanhima wuree dɛ! Na wuri cerepuure te si ba kuŋe nɔ wuraa ge, nɔgahaa ba wuri sɔ wuri kuŋaa yɛ? 25Na foŋe wa Klɛɛ, ɲahaa wo Kaafoo Yezu Kirisitaa ba wo sɔ. Na wuri laa wa waa Klɛ Saliyaŋe korigi ɲaari, na ga wuri cere fanhagɔɔre te wu se kapegi wo buloo.
1Nimɛrige la, tisili muu pe wa na Yezuu ge, tigiritage wa pe la yi. 2Ɲahaa, Klɛ munaane a ba zɔn ɲimiŋe kaan Yezu Kirista wo ceborocege wo fanhe la. Wuri wo fanhaŋa se ɲudanga na ne ɲuŋ wuu kapeziine na kuŋee.3Sariye wodiiye ze si jɛn kaane mu se yi ge, cerekaare wo fanhagɔɔre cee wɛ ge, Klɛ liri se, a wu sunŋ wu yɛ magi jaŋe bile tun, a wuri ba ze ba kapezii ɲii, na se saraga kapegi zariŋe wonaa. A wu kapegi fanhe kɔ. 4Kɔnni sariyaa zaa deliŋe mu la ge, wori jɛn wo wuri si, woro pe wa nuŋaa ɲjaari cerekaare wo mudaanmbe nohi wɛ ge, ga na ɲjaari Klɛ wo munaane mudaanmbe nohi ge. 5Kaɲene la tisaŋe we muu wa ɲjaari cerekaare wo mudaanmbe nohi ge, wuri funɲe wo fungɔnye a ba diin liri la. Ga we muu wa ɲjaari Klɛ wo munaane mudaanmbe nohi ge, wuri funŋe wo fungɔnye a ba Klɛ wo kaane ɲuŋoo.6Na sɔn cerekaare wo kaane la, liri wo kɔkɔɔre wa kuŋe, ga na sɔn Klɛ munaane wone la, liri wa siŋe na Zɔnɲimiŋe. 7Adamadembi wo miyɛriŋe wobiiŋaa ja tisili bii mu la ge, pere wa Klɛ wo piinlee. Pe sɔn Klɛ zo sariyaŋaa wɛ, pe sunŋaa si ja di li se mu wɛ. 8Ɲahaa, na tisa yahi wu yɛ cegaa, wu kaa si jɛn daan Klɛɛ wɛ.9Yere kɔnni, yeraa ye mudaanmbe si nuŋini wɛ, Klɛ munaane wo mudaanmbe yeraa zi. Ɲahaa Klɛ munaane wa yee. Kirisita wo munaane ba ze li wa tisaŋe we muu wɛ ge, wuri funŋe wa Kirisita wo yi. 10Yere cerekare yaa na yahi kuŋe magaa kapegi weŋe wonaa. Ga Kirisita ba ze ye zɔnŋe la, Klɛ munaane di li se ye di ze siŋe la, ɲahaa Klaa ye se deletisilee.11Klɛ wa Yesy ɲi wu guŋe nohaa ge, wuri wo munaane ba ze yee, wuri sɛnnumuŋe a si ba nuŋ munaane le yere cerekaare la de ti wa wovoro ge, wu fɔngɔbaa munaane wo fanhe cegaa, liri li wa yee ge.12Liri la, na cebiilee, kaane wo yaa wo se ge, liri wa cerekaare wo baara yi. 13Ɲahaa, yere ba ɲjaari cerekaare wo mudaanmbe funŋoo, yeraa si ba gu, ga ye sunŋ ba ye taannimbe faa pepewu Klɛ munaane fanhe cegaa, yeraa si diin siŋe la.14Tisili pe ɲjaari Klɛ wo munaane mudaanmbee ge, pere wa Klɛ nagoo. 15Munaane yeraa ta ge, liraa si ye yahi saare na bulure la yi, Klɛ wo munaane li wa. Liri wo fanhe cegaa ye se Klɛ nagoo. Nuŋini, kiri fanhe cegaa wo ba li yu Klɛɛ na Baba, wo Toŋe.16Liri fɔngɔbaa munaane a ba li sɛlɛɛ wo la na woro wa Klɛ nagoo. 17Wori ba ze woro wa Klɛ nagoo, wo si ba wo taane ta Klɛɛ. Woro na Kirisita ba binne da, ɲahaa, wo ba wuri wo kanhimbe fiige se, wo si ba wu pyembe fiige mu ta.18Ne wo fungɔnge la, peembe pe si ba dahi wo la ɲjigɛ la ge, pe si jɛn daanna na niɲaa wo ɲaagee wɛ. 19Ɲahaa, Klɛ a si ba pyembe tahi wu nagoobi la caŋge mu ge, koŋge kɔrɔtɔ na liri cabile sigee.20Koŋge wa yafiin wɛ, lir wa ki bile wo mudanmbe yi, ga ki yaavooŋe wo mudanmbe. Liri na li muu, cege tatahiŋge wa. 21Klɛ a si ba ki wuu kakare cee, di wu munaane le wu nagoobi ɲadaanŋe na pyembe la. 22Wo li cɛn sanhini na koŋge pone muu a ziin mahi jo ceeŋe wa si sanŋe se ge.23Ki wa koŋge yɛrɛ yi, ga Klɛ a wori bii mu kan wu munaanee ge, liri li wa wu yakange woziige ge, woro wo funye mu a pɛn na wo ɲuwuure sige, wo se Klɛ nagoo. 24Ɲahaa, woraa pohi na kɔ, ga liri wa daaŋe wo kaa. Wo ɲiine ba dahi yage mu la na kɔ ge, na daa taa kiri yage la, wuri wa daaŋe yi. Ma ɲiine wa yage la na kɔ ge, mu si jɛn jo na liri wa daaŋe wo kaa nuŋini ya? 25Ga, wo ɲiinaa sanhi dahi yage mu la ban yi ge, wo ba daa kiri la, wo si funye ɲiŋe wo kiri yage fiige sige.26Liri kanne mu la, Klɛ munaane ba wo tari wo tajaye la, ɲahaa wo ɲjɛɛrige seganne cɛn yi. Ga Klɛ miunaane bile le ba ɲjɛɛrige si woro maga la kasolɛhiree, de mu a si jɛn logo yi ge. 27Klɛ wa tisili fungɔnye cɛn ge, wuri ba li cɛn le wu munaane a zaa ge. Ɲahaa Klɛ munaane a ɲjɛrige si Klɛ wo tisilii na yaa na Klɛ mudaanmbee.28Wo li cɛn na Klɛ a baare si na yɛriye ponee wu taanvyebi wo laɲoŋe kunnuŋi, pere wa yiri na yaa na wu kasegii ge. 29Klɛ a fɛnhaa tisili sɔɔnri fɔn tɛrɛmɔnɔɔ ge, a wu soo na li sye mu na pere wo taanimbe pi se mahi jo wu jaŋe wobe ɲii, kɔnni wu jaŋe wu ba ze tisili woɲɛhimɛɛ wo lɛgifooŋe. 30Wa soo na sɔn bii muu wo keree la ge, a wu pere yiri. Bii mu wa yiri ge, a wu pere tɔri deletisilee. Bii wa se deletisilee ge, a wu pyembe tahi pere la.31Liri lisiin wo si nu;ɨo jo ye? Klɛ ba ze na woo, ndɔgaa si nuŋi yiri wo nohi yɛ? 32Wuri wu wa wa li se di wu yɛ mbagi jaŋe kan a wu ku woro pone mgaga la yi ge, kanna lisiin la wahi ba yɛriye pone kan woroo di vara wu jaŋe la yi wɛɛ?33Klɛ a tisili bii wuu ge, ndɔgaa si jɛn tigire san pere la yɛ? Klɛ bile wa pe se deletisilee. 34Ndɔgaa si piinŋe san pe la yɛ? Ɲahaa Yezu Kirisitaa ku, li wa liri kaane yɛrɛ yi, a wu ɲi, wu wa na tiin Klɛ sulicege la na Klɛ ɲjɛɛri woroo.35Ɲahiŋa ke si worz lahi Kirisita wo kaadaange la yɛ? Kanhimbe laa tahi funbɛɛnre? Ɲaage laa tahi kuuge? Lugumbe baare laa tahi kapegi na kponmbe? 36Na yaa na Klɛ kayuunee wa jo: "Mu wonaa pe si ba caŋɲiine se wo gboŋe la, pe di wo yahi mahi jo bapɔriye yi wa gboŋe mbagaa ge."37Ga, liri mu na li muu, woro wa seŋe tavyena toro Kirisita fanhe la, wuri wa wo kaa taan wu yee ge. 38Ɲahaa ne taa li la na kuŋe bile, walima siŋe woɲeɛhiŋe, walima mɛlɛkɛli, walima jinnali, walima yɛriye yi wa koŋge la ge niɲaa ge, walima ye ye baa ze wa ɲjigaa ge, walima seŋefyebi. 39Ali fanhaɲɛhiŋiyɛriye yi wa fugbanŋee ge, walima ye yi wa ɲiŋge nohidaanŋee ge, walima yɛriye ya yatii, kiri yaga wa ki cɛn ki woro wuu klɛ wo kaadaangee wɛ, kiri ke sye wo Kaafoo Yezu Kirisita fanhe cege la ge.
1Kirisita wo ceborocege fanhe la, le ne si jo ge, kaɲene li wa, li wa kafire yi. 2Klɛ munaane bile a ba li sɛlɛɛ ne la na le bile ne yu ge, na kaɲene li wa.3Ɲahaa, ne bilaa li saa ne nii wu foori wa Klɛ kaanee, na lahi Kirisita la na cebii wonaa, ne na bii pe wa fiige wonduge ge. 4Pere pe wa Isirayɛli nagoobi ge, Klɛ a bii mu yahi wu nagoo ge, na wu ya sye pe la, na bɛ na pee tɛrɛgɛɛ woɲɛhiŋɛɛ, na saliyaŋe tyeŋe pee, na wu yɛ pɛlɛganne sye pe la, na wu ɲjɔge kan pye. 5Ibrauyima, na Isiyaka, na Yakuba pe wa pe tolɛye Kirisita na pere wa fiindugo, wa se na foori pere wo tuugee. Klɛ wu wa yɛriye pone ɲuŋoo ge, pyembe paa dari wu la tɛrɛgi muu, Amiina!6Liri na li muu, Klɛ wo Kayuune wa li ɲobono, ali fiige ke foori Yakuba la ge, pe mu a se Isirayɛli nagoo sɛɛri woloo wɛ. 7Fiige ke foori Ibrayima la ge, pere muu a yiri wu nagoo wɛ, ɲahaa Klɛ ze li jo wuun na : "Isiyaka wo kanohe ke si ba yiri wu nagoobi."8Liri nohe wa na nagoobi pe se na yaa na cerekaare cege la ge, na pere wa Klɛ nagoo wɛ dɛ? Ee ye, fɔn nagoobi pe se na yaa na Klɛ wo ɲjɛɛrige ge, pere pe wa Klɛ nagoobi. 9Ɲahaa, Klɛ ze wu ɲomiine kan na: "Yeene, ne si ba dɛrɛɛ ban le tɛne fiige bile funŋoo di ba sanŋe, ndɔgɔnaaŋe, ta Sara cee."10Li wa liri yɛ yi, Erebeka mu a ndɔgɔnamaa soon ta wo tolɛge Isiyaka la. 11Klɛ a ze zaa wu kasyeŋgi ce se wu sɛnwoloŋe kone ge, liri la pere nagoobi ze sanhi ze yi, pe ze sanhi kacene, walima kapiii se ban yi. 12A wu li jo Erebekaa pere nagoobi soonŋe kaane la na: "Ɲahifooŋe a si ba baare si convooŋe mbagaa. A wu li sye liri kannaa na wuraa tisaŋe wa muu sɔɔnri na yaa na funŋe bile wo kasegii wɛ, fɔn wuri Klɛ bile wo mudaanmbe cegaa. 13Kanne la le jo Klɛ kayuun muu ge na: " Yakuba kaa daan nee, Ezawu kaa sunŋaa taan nee wɛ."14Li siin wo si jo ye? Liri kanne la, Klɛ wo keregi a tele wɛ gɛ? Ee ye dɛrɛ! 15Kaɲene la , wa li jo Musaa na: " Ne ba zaa di tisaŋe ze muu wo ɲiɲjaare se ge, ne si wuri funŋe wo ɲiɲjaare se. Ne ba zaa di ɲo tisaŋe we muu la ge, ne ba ɲo wuri funŋaa." 16Le se mu ge, liraa daa tisili mudaanmbe walima tisa wo ɲahileŋe wo cege la yi, ga fɔn Klɛ wo ɲiɲjaare cegaa.17Mu le se mu, a Klɛ li jo Misra kulufooŋee wu Kayuune fuŋoo na: "Ne mu tyeŋe kulufyɛre la ɲuŋge ge mu la ge, liri li wa ne zu cɛn na sefyɛre sye, na taa fara ne mbage kaa yiri koŋge taye ponee." 18Liri wonaa, Klɛ ba zaa di tisaŋe we muu wo ɲiɲjaare se ge, wa ba wuri funŋe ɲiɲjaare se, wu sunŋ ba zaa di we muu wo zɔn wahi ge, wu di wu zɔnŋe wahi.19Pii a si jɛn li jo nee na: "Ɲahaŋi la Klɛ a tigire saan wo la sanhini yɛ? Ɲahaa tisaa si jɛn li se Klɛ wone la yi." 20Mu tisiwerene, lisiin mu ɲa na nakaare si na Klɛɛ yɛ? Soonaa si jɛn li jo li yaavooŋee na: "Ɲahi la mu ne yaa le kanne lɛɛ?" 21Coge wa soone yaavooŋe wogo ye? wa si jɛn kiri coge wonduge tagi soone wojene la yaa nuŋini. Wa si jɛn kiri coge wonduge tagi soone la yaa le mu li wa le gbagaa ɲo yi ge.22Klɛ ze zaa wu di wu sefyɛre na wu loyrine sye, ga a wu sunŋ zɔnŋe ɲiŋe cere sohi tanŋ, cere ce yaa ce ja ge. 23Wa liri se na wu cembe ɲobone sye sohi la, cere la wa ɲiɲjaare se ge, cere wu ze fyɛnhaa yaa wu pyembe wone la ge. 24Liri nohe wa na, woro bii wa yiri ge, wa yene se Zuwifuli kanne yɛrɛɛ wɛ, ga wa pii mu yiri na yiige fiiteye sohomoo.2526Li wa mahi kanne la le jo Oze wo sɛbɛŋe funŋoo ge na: " Tisili pe ze pe wa ne Klɛ wo tisilee wɛ ge, ne si ba pere se na tisilee, na bii muu kaa ki ze ke taan naa wɛ ge, di ba pere mu kaa taan nna yɛ yee." Tagee laa ze jo pee na: "Yere wa ne tisilee wɛ, kiri wondugee , na pe si ba yiri na Munaane fooŋe Klɛ wo nagoobi."27Klɛ kayodorogoŋe Ezayi mu a li jo Isirayɛli nagoobi wo kaanaa na: "Ali Isirayɛli nagoobi ba ɲɛhi ba gbaŋe ɲjɔge tamizigɛ ɲii, pe sanmbi kanne yɛ pahi ba bohi. 28Ɲahaa wo Kaafooŋaa kayoŋgi muu jo ge, wa si ba cere se kakaa di zogi ɲiŋge ɲuŋoo." 29Mahi jo Ezayi a ze wɛraa li jo kanne mu la ge na: "Ki ba ba ze wo Kafooŋe, seŋe pone fooŋaa ze tisili pii jɛri yahi wo kadugo yi, wo ze si ba gɔ fyefye ba Sobomu na Gombɔɔri ye wo tisili ɲii."30Lisiin wo si jo ye? Fiiteye yi ze ye deliŋe sa yi ge, a pe wuri deleŋe ta. Na taa Klɛ la, lire le wuri deleŋe se wu daa. 31Ga Isirayɛli nagoobi pe ze deleŋe saa saliyaŋe wo cege la, peraa ja na deleŋe ta yi.32Ɲahi ke liri see? Ɲahaa, nahi na pere pe we deleŋe sa sa na daaŋe Klɛ la ge, a pere karaa wu saa na pe kasegii. Liri kanne la pe kunnuŋo kidyeŋge la, 33mahi jo ba le jo Klɛ kayuunee wɛ na:" Ne si pe tooye takunnuŋge kidyeŋge yahi Siyɔn, kiri kidyeŋgaa tisili saan. We muu a taa ki la ge, wu funŋahaa ziige yi."
1Na wurahaa wu li jo wu cebiilii na le li wa wuri zɔnŋe la, wuri di Klɛ ɲɛɛri liri la wu fiigi ɲii Yisirayɛnlii ge, liri li wa na pe ba bohi ɲiga la. 2Na kaɲene la wuraa li ɲa na pe pe yɛ pɔ sɛɛrɛɛ Klɛ kone ɲaariŋe la, na ga pe sunŋaa li ɲaha cɛn yi. 3Na seganne la Klaa ba tisaŋe se na wa tele ge, pe liri ɲaha cɛn yi, a pe karaa deleŋe saa na pe yɛ bile wo kasegii. Liri seganne la, konee Klaa ba tisaŋe se na wa tele ge, a pe li se liri kone la.4Na Kirisita wa Saliyaŋe kerigi muu se lahi ce tagire la, kɔnni tisaŋe we muu ba daa wu la ge, Klɛ di wuri funŋe tɔri tisa waa tele. 5Na deleŋe wa ba daa Saliyaŋe cege la ge, Klɛ Kayodorogoŋe Musaa wuri wo kaane jo na we muu a ja na Saliyaŋe korigi pone ɲaari ge, wuri funŋaa si ba siŋe ta liri ce kunnuŋi.6Na ga deleŋe wa daa danayaŋe cege la ge, wuraa li saa maa na ma ba ma yɛ funŋu kɔɔn na nɔgɔ wa wa si ba lugi klaŋee yɛ? Liri wo nohe wa na wu sa Kirisita tirige yi. 7Na ma sunŋ ba li kɔɔn ma yɛ funŋoo na nɔgaa si ba digi nohodaanŋe wo siitɔŋgee yɛ? Liri wo noho wa na wu sa Kirisita ɲi wu yiige kuubi sohomoo wɛ.8Na ga, ɲaha Klɛ kayuune sɛbɛŋaa jo ye? Na wa jo na kayuune wa ma tanŋ, li wa ma ɲɔgee, na ɲɛ ma zɔnŋee. Na liri kayuune li wa danayaŋe kayuune, na lire peraa yu tisiiree. 9Na ma ba yere li la, na li jo ma ɲɔgee na Yezu wu wa Kaafooŋe, na daa li la ma zɔnŋee na Klaa wu ɲi yiige kuŋee, na mahi ba zɔ ɲiga la. 10Na ɲahaa, ma ba daa Kirisita la ma zɔnŋee, liri funŋoo Klaa ba ma tɔri na mu tele. Ma sunŋ ba yere li la, na li jo ma ɲɔgee, wa ba ma sɔ.11Na le sɛbɛ Klɛ Kayuunee na tisa tisa waa taa Klɛ la ge, wu funŋahaa ziige yi. 12Na liri la, Yawutuubi na fiiteye sanye wo tisili muu nigin. Na Kaafooŋe wonumuŋe wu wa pe ɲuŋoo, wu di ba wu cembe si wu mage pɛlɛveebi muu. 13Na ɲahaa le sɛbɛ Klɛ Kuyuune sɛbɛŋee na tisa tisa waa ba Kaafoo Klɛ mage yiri ge, wu funŋaa si ba zɔ.14Na pe taa wu la yi, dii pahi jɛn ze da wu ɲɛɛri yɛ? Na pe wu kaa logo yi, dii pahi jɛn daa wu lɛɛ? Na wa ɲɛ wu kaa jo pee wɛ, dii pahi jɛn wu kaa logo e? 15Na pe ɲɛ wa tun wu sa wu kaane jo yi, dii wu kanahaa jɛn ze di jo e? Na liri la le jo Klɛ wo Kayuunee na bii pe Kayodaanne yu ge, na pere wo ɲɛɲaanaa ba tisa funŋɔ ɲiŋɛɛ.16Na ga tisili muu a sɔn Kayodaanne la yi. Na liri Klɛ kayodorogŋe Ezayi se waa jo na Kaafoo Klɛ, kayodaanne peraa jo ge, na nɔgaa taa liri lɛɛ? 17Na danayaŋaa ba daa kayodaanne wo logoŋe cege la, liri kayodaanne li wa Kirisita wo kaane ɲahe joŋe.18Na liri la wuraa wu yɛ yegee na ta Yawutuubi ze liri taa logo yi ? Na pe pi logo gɛ! Na le jo Klɛ wo kayuunee na Klɛ kayodorogoli mɛjuunaa logo taye ponee, na a pe kayoŋgi nɔ fɔn koŋge tagire la.19Na wuraa nuŋaa wu yɛ yege na ta Yisirayɛli tisili ze li tasɛge cɛn yi? Na Klɛ kayodorogoŋe Musaa ze jo na Klɛ jo na fiige ki wa pe ki tɔri wɛ ge, na wuraa si kiri wo ɲɛpiinne se li pe ta, na fiige wo tisili pe ze yahi siziimbaafee ge, wuri di ba pe zɔnli se pe yiri pere tisili tanŋ.20Na a Ezayi zɔnŋe tara na jo mu na Klɛ jo na tisili pe ze pe wuri Klɛ taga saa wɛ ge, na peraa wuri ɲa. Na tisili pe ze pe wuri yiri wɛ ge, na a wuraa wu yɛ sye pere la. 21Na ga le li wa Yisirayɛli tisili wone ge, wa jo na Klɛ jo na wuri Klaa caŋɲii pone se na cege tagi tisili pe kaanri na ze ɲiwewaga tisilee ge.
1Na wuraa wu yɛ yege na Klaa bilaa wu tisili Yisirayɛnli wa gɛ? Ee ye dɛ! Na ɲahaa Yisirayɛli sɛn wuri bile mu wa, na ze Ibirayima wo tuuge wo tisa, na foori Bɛnzamɛ wo gboonnee. 2Na tisiire Klaa wuu na lɔ fɔn tɛrɛziinee ge, wa tiri wa yi. Na le Klɛ tudunmuŋe Eli a jo Klɛɛ Yisirayɛli tisili wone ge, a klɛ kayuune sɛbɛŋe le mu kɛ jo na ɲaha sahi na liri kaane ge, ta pe liri cɛn yi gɛ? 3Na wa li jo Klɛɛ na pe wu tudunmbii gbo na wu sariye tawuuye ja. Na wuri yɛ wa tiin, na pe di wuri mu wo tagboye saa.4Ga a Klɛ wu ɲɔ na dii? Wa wu ɲɔ sɔ na siin kabohoo kɛ na gbarisɔɔn na kɛ wuraa gbegee na yahi wu yɛ maga la, pere wa nigin mu a ɲigure sin Baali tanŋ wɛ. 5Na liri seganne mu la, niɲaa Yisirayɛnli pii jɛri sanhi wa wa Klaa ɲɔ pere la na pere sɔɔnri.6Na Klɛ ba ze wu da ɲɔ pe la na pe sɔɔnri, le nuŋaa se pe bile wo kasegi ce li se yi. Na ki ba da pe kasegi kunnuŋi liri ze se, li ze tiin mahi jo pe kasegi foone wa tɔ pee, le nuŋaa se na wa ɲɔ pe la yi. Na wuri di si li siin jo? 7Na le Yisirayɛli tisili ze zaa pe liri ta yi. Na bii Klaa sɔɔnri ge, pere pe liri ta. Na a pe sanmbi pe wo ɲiwegi wahi. 8Na liri le jo Klɛ kayuune sɛbɛŋee na Kaa pe funye tɔ, na pe ɲiigi se ce ɲaa wɛ, na pe ɲiwegi se ce nuri wɛ, fɔn na ba nɔ niɲaa la.9Na fanhafoo Dawuda muu a jo na liŋe pe li ge, wuri wu se pee tɔnbariga, wu di ze pee pe co co jɔ. Na wu se pee pe tooye takunnuŋo yaga, wu di ze pe kapegi foone tɔ tɔ yage. 10Na pe ɲiigi ce wɔ kɔnni pe ba ɲaa wɛ, wu di pe tukunŋgi kuri wu yahi wa tɛrɛgi muu.11Na wuraa wu yɛ yege na ta ba Yisirayɛli tisilaa kunnuŋaa to yi, pe si diin wa kiri tatogee ya? Ee ye dɛ! Na ga pere wo doŋe funŋoo fiiye sanye wo tisilaa ɲuwuure ta, kɔnni yiri fiiteye tisili ɲɛpiinne li se Yisirayɛli wo tisili. 12Na Yisirayɛli tisili wo pinŋge ba ze se kaɲuŋo a koŋge kacene wogboo ta, liri na pe dirige zanŋe ba ze se kaɲuŋo a fiiye sanye wo tisili tɔɔn wogboo ta, na pe ponaa ba dɛraa pan Klɛɛ tɛne muu ge, na mu cɛn laahaa vara cere kaceŋgi ɲɛhiŋe la dɛ!13Na na fiiteye wo tisilii wuraa yu nimɛrɛ. Na Yezu wo tudunmɔ wuri wa, na tun fiiteye wo tisilii, wuri da tiri baare co na ceeye sɔɔnŋee, 14ba wurahaa ze wu di ɲɛpiine leŋe wu fiigiɲii tisilii liri li pe pii se pe sɔ yi.15Na ba Klaa pe fiin yahi kabanugo yi, a liri se kaɲuŋo na Klɛ na koŋge tisili sohombe yaa. Na Klaa ba zɔn pe la tɛne muu ge, na dii liraa ze mɛɛ? Na le si ze mahi jo tisilee paa ɲi na foori kuubi sohomoo. 16Na saanŋe woziiŋe ba gan kɔ Klɛɛ, wu sanmiŋe ponaa ba ze Klɛ wo. Sige niye ba gan Klɛɛ , ki geye mu a ba ze wu woyo.17Na Yisirayɛli tisili wa mahi jo Olivusige ke syɛngɛ kɛrigee ge, pere fiiye sanye wo tisili di ɲɛ mahi jo ɲage funŋo woge. Na a pe kɛrige funŋo woge geye ya kɔn na ɲage funŋo woge geye ya kɔn na ba nɔrɔ ye wo takɔnyee kɔnni yi mu yaa sige tɔnmbe pa taa. 18Na liri la, ma ba ma yɛ pɛlɛɛ, da sige geye wogɔnye laa woo wɛ, ɲahaa mu wa sige puune yi, geŋe ma wa. Na ma ba ma yɛ pɛlɛɛ, li cɛn na wu wa mu wa yere na niyee wɛ, na ga niye ye yere na muu.19Na mahi jɛn jo na pe geye kɔn na mu nɔrɔ yiri takɔngee. 20Liri wa kaɲene. Yii daabaaŋe kunnuŋi pe yi kɔn na nɔrɔ yi takɔngee mu wo daaŋe kunnuŋi. Na ga liri ba ma se maa ma yɛ pɛlɛɛ wɛ. Ta zagi Klɛ la! 21Klɛ ba ze wa ɲuŋu ɲaari sige wozɛngiŋge wo geye la yi, li cɛn na wahi jɛn mu mu se mu.22Na wu Klɛ wo cembe na wu ɲatanhe wii gɛ! Na bii pe to ge, wa ɲahe tahi na peree, na cembe se mu la. Mu wu wahi ma yee ma di diin piri cembe funŋoo, liri ba mɛ yi, ma mu a si gɔn lɔ wa.23Na Yisirayɛnli mu ba voori pe wo daabaaŋee, Klaa si dɛrɛɛ pe nɔrɔ pe talɛgee. Ɲahaa seŋe wa Klɛɛ wu cɛn wu pe nɔrɔ nuŋge. 24Na mu kɔn ɲage Olivusige la na ba nɔrɔ kɛrige wo Olivusige geye takɔngee, na ta ye wa fiige nugo yi, mu cɛn jo na yiri nɔrɔmaa si daan yi bile wo ɲuŋge la na toro mu tanŋ waa?25Na kaane le ŋmɔhi ge, wuri laa wa wuri cebiili pe liri cɛn, kɔnni pe ba pe yɛ yahi kacɛnmɛɛ wɛ. Na Yisirayɛli tisili pii a si diin pe wo ɲiwewaane funŋoo fɔn ba fiiye sanye wo tisili muuahaa ba je Klɛ wo fanhfɛɛree wɛ.26Na liri ba ze, Yisirayɛli tisili pone di zɔ kanne la le sɛbɛ Klɛ kayuune sɛbɛŋee ge na Sɔvooŋaa si ba voori Siyɔn kanhee, wu di ba Yakuba tuuge tisili se pe pe toroganne karaŋa, pe da zagoi Klɛ ɲaha la. 27Na lire Klaa ze jo wu kayuune sɛbɛŋee na gbaare wuraa si gba pee ge tiri ti wa na wuraa si ba pe kapegi foone le pe la.28Na ɲaha sahi na Klɛ wo Kayodaannee, ba Ysirayɛlaa li se liri la yi, a pe se Klɛ wo piinlee, a liri se pere fiiteye wo tɔɔn kaa. Na ɲaha sahi na Klɛ wo sɛnwuuree, pe kaa sanhaa daan Klɛɛ pe tolɛye kaa la. 29Na ɲahaa, Klɛ ba yage ge muu kan ge, wa ba nuŋaa kiri sɔ yi, wu ba we muu yiri ge, wa ba wuri yiri.30Na tɛrɛziinee pere ze li se pe Klɛ ɲɔmiine co yi, na a nimɛrɛ, Yisirayɛnli kaanri Klɛ la, a liri Klɛ se waa pere fiiteye wo ɲiɲaare se. 31Na Yirayɛnlaa kaanri Klɛ la nimɛrɛ, a liri Klɛ se waa pere fiiteye wo ɲiɲaare se. Na kanne la Klaa pere fiiteye wo ɲiɲaare se, liri kanne wonune la wa si ba Yisirayɛnli mu wo ɲiɲaare se . 32Na Klaa tisili muu se paa tiin wu ɲɔmiine yahiŋe funŋoo, kɔnni wu ba jɛn wu pe muu wo ɲiɲaare se.33Eyi! tagiri wa Klɛ wo nafofɛɛre, na wu fugɔnfɛɛre na wu cembe la yi. Kerigi wa gbegaa yahi ge, waa si jɛn cere ɲaha cɛre noho cɛn yi, waa wu kodorogi cɛn yi. 34Na le sɛbɛ Klɛ kayuune sɛbɛŋee na nɔgaa Kaafoo Klɛ wo fungɔnge cɛɛn? Na nɔgɔ wu wa wu yɛrɛvooŋee?35Na tahi nɔgaa fɛnhaa yaga kan Klɛɛ kɔnni wu ba kiri wo foone tɔ wu funŋee yɛ? 36Na ɲahaa, yɛriye muu ye foori Klɛɛ, wuri wa yi muu tirige, yi muu di ɲɛ wuri woyo. Na peembe paa dari wu mage la tɛrɛgi muu. Amiina!
1Na ba Klaa ta na pere ɲiɲaare se yi, na liri la wuraa li saa wu cebiilii na pe pe yɛ bobone kan Klɛɛ ba saraga ɲiiwoge ɲii, ki se Klɛ yɛ wogo, ki di daan wuun. Na liri li wa Klɛ pɛlɛganne wojene. 2Na pe ba daanni ba ge koŋge tisili ɲii wɛ, ga pe pe yɛ yahi Klɛ di pe karaŋa, wu di fungɔnge wovoŋge kan pee. Na liri ba ze, le li wa Klɛ wo mudaan wone na ɲɔ, na daan Klɛɛ na ze fɔngɔ baa ge, pahi liri cɛn.3Na Klaa ɲɔ wuri la na sefɛɛre de mu kan wuree ge, na yaa na tiree, wuraa si li jo pe ponee na pe ba pe yɛ pɛlɛɛ di doro yi. Na pe pe yɛ tirige pe san. Na ɲuŋukanne wo fanhe Klaa kan pee pe danayaŋe kunuŋi ge, paa pe kerigi si paa yaagi na kiri wo ɲuŋukannee.4Na tisaŋe cere tayaa ɲɛhi, ga ka na ka wo baarawoziire wa wonure yi. 5Na liri kanne wonune la, woro danabagalaa ɲɛhi, ga wo muu pe wa wo yaa na se cere nigin Kirisita wo kariɲɛɛre funŋoo. Wo ponaa pɔ pɔ wo yaa.6Na Klaa ɲɔ wo la na kerigi cii wo se se fanha kan wo nigin niginŋe muu, la na la wa wonune yi. Na Klɛ wo kayoŋgi dorogoŋe wo taane ba ze kan waa, waa liri si maa yaagi na ma danayaŋee. 7Na danabagali dagiŋe wo taane ba ze kan waa, waa liri si. Na tisili wo galiŋe wo taane ba ze kan waa, waa liri si. 8Na tisili yɛrɛŋe wo taane ba ze kan waa, waa tisili yɛrɛgi. Na tisili ganŋe wo taane ba ze kan waa, waa tisili gbaga waa gaan. Na ɲahabadore wo taane ba ze waa, waa liri yalaa wa zi. Na kanhafeebi wo dagiŋe wo taane ba ze kan waa, waa liri si na fundangee.9Na kaadaange see see woge ki se pere na pe yɛ sohomoo. Na pe kapegi fun, pe di ɲahe le kaceŋgi zeŋee. 10Na kaadaange ke ba ze cebiili na pe yɛ sohomoo ge, kiri fiige ki se pere na pe yɛ sohomoo. Na paa peembe tari pe yɛ la.11Na pe ba ze kasaanfee wɛ, na ga pe se banhaŋafee pe da baare si Kaafoo Klɛɛ na zɔnli muu. 12Na cegetatahiŋge la pe zɔnŋi ge, na pe funye yi taan kiri wone la. Na pe pe funye ɲiŋɛ kawagi tɛnee, pe di ɲaha le Klɛ ɲɛɛrigee. 13Na pe danabagaɲiibi wo cɔnrɔmɔ kerigi ce se pere mu wogoo, pe da tisili yalaa paa joni pe siinyee.14Na paa dubaŋe si pe ɲaaniveebii, pe ba kayobegi yu da waa pe la yi. 15Na tisili pii ba ze fundange funŋoo, pe kiri fundange pinne pe se na pere feebii. Pii sunŋi ba yamɛhi kuuli, pe cere yamɛhi pinne pe kuulo na pere feebii. 16Na ɲɛɲiŋge ki se pere na pe yɛ sohomoo. Na pe ba pe yɛ yirigi da yereŋe wɛ, na pe pe yɛ tirige pe san, pe sunŋi ba pe yɛ yahi kacɛnmee wɛ.17Na pe ba beŋe foone tɔni na beŋee wɛ, na ga paa cembe saa paa zi tisili muu ɲii la. 18Na pe ba si ja, pe wahi pe yee kɔnni ɲɛɲiŋge ki se pere na tisili muu sohomoo.19Na wurahaa li jo wu naɲiilii na pe ba tisili wo katorogi gɔŋe woo pe la yi, na pe liri yahi Klɛ cee. Na ɲahaa le sɛbɛ Klɛ kayuune sɛbɛŋee na Klɛ jo na wuri wu wa gɔŋe wuuvooŋe, na wuri wa si ba fohi tɔ. 20Na le jo mu na kuuge ba ze ma piinŋe la, ma wu kan wu li. Ŋgbɔge ba ze wu la, ma lohe kan wuun. Na ma ba liri se, le ba ze mahi jo naganhi mu wo wu ɲuŋoo. 21Na ma ba beŋe yahi wu fanhe ta ma ɲuŋoo wɛ, ga ma cembe tagi ma beŋe ɲuŋu ciri ma fanhe ta wu ɲuŋoo.
1Ye muu yaa fanhe pɛlɛɛ, na li se fanhafyɛre muu te yiri Klɛ tagee. Na bii muu pe tiin fanhe ɲuŋoo ge, Klɛ wa pe muu tyeŋe. 2Liri la we muu ba li se kiri fanhe la ge, Klɛ la wa li se;3Na li se pe li segi fanhafyebi la yi, pe kaceŋgi zeŋe la yi fɔn kapegi zeŋe. Ye li saa kɔnni ye ba zagi pe ɲahaa wɛ, ye li yaa ye se, ye sa peembe ta li funŋoo. Na li se ɲɔŋe wone la wo baare si Klɛɛ. Ye sunŋ ba kapegi si, yaa zagi , na se fanhafyebi ba kitiŋe kɔɔn ye ɲuŋoo gbaazan yi. 4Na li se Klɛ baasiibi pe wa, na fanhe sɛlɛɛ kapegi seveebi la. 5Liri la ye yaa ye pe pɛlɛɛ, pe jo pe kitiŋe bile ya kɛ la, na ga pe nadaare wone mu la.6Liri wone la ye saa lamooŋe mu saraa, na li se Klɛ baare seveebi pe wa fanhafeebi, bii pe wa tiri baare wone la tɛne muu ge. 7Yage ke yaa na pee ge, ye ki kaan pee, lamooŋe mu da gaan wu kanvooŋee, kazaagi caa zaraa ce saravooŋee, we wa yaa na saraŋee ge, ye zagi wuri ɲahi la, ɲahagbaafɛɛre ti kan ti kanvooŋee.8Ye ba la saa di ze wa la yi, kaadaange ki se ye sohomoo, we ba wu tisiɲiiŋe taan wu yee ge, wa ɲaari fanhe kone ɲuŋoo. 9Na le se, mu yaa ma tinohombe si wɛ, ma ba wa gbo yi, ma ba nagaare yuu wɛ, ma ɲahe ba voori ma tisiɲiiŋe yage ka la yi. Na fara na ma ma tisiɲiiŋe kaa taan ma yee, mahi jo ma yɛ bile ɲii. 10Kaadaangaa kapii si ki tisiɲii la yi, liri la kaadaange ki wa fanhe kone mu ɲuŋoo.11Liri la ye sa tɛne cɛn, na nimii ki wa ye yiri ŋmunumbe la. Na li se Klɛ fanhafɛɛre tɛnaa tɛrɛŋɛ wo la, na toro tɛnee wo ze nadaare se ge. 12Ɲiziigaa sɛ ɲahaa, ɲigaa mugi na kɔ. Wo siige kasegi yahi kadugo, wo di voori kpɛɛnge la.13Woo ɲaari ɲariganne wojene la, mahi jo caŋge wone ɲii. Pe jo ɲuŋu baa tasɛye na kasebaagii wɛ. Na fara wo ba ɲaari cerepuure zeŋe nohi wɛ na ɲuŋu baa kasegii wɛ, li ba ze namariŋe, na ɲɛpiinne mu la yi. 14Ga ye se ɲahaa Yezu Kirisita la, ye sunŋi tage kan cerepuure mudaanmbe zeŋee wɛ.
1Bii feebi fanhe ke cɛrɛ nadaare la ge, ye pe tagi, ye sunŋi ba kitiŋe kɔɔn pe ɲuŋoo wɛ. 2Nadaare fooŋe waa yɛriye muu li, we wo fanhe ke cɛrɛ ge, waa wu yaliye sɔɔnri.3We ba yɛriye muu li ge, wu ba li se we la wuri wu wa yi muu li wɛ ge. We wu wa wa yi muu li wɛ ge, wu ba kitiŋe kɔɔn yi muu livooŋe ɲuŋoo wɛ. Na se Klɛ wa na wuun. 4Nɔgɔ mu wa, mu waa kitiŋe kɔɔn wa ɲuŋoo na sɛ wa tagaa yɛ? wu ba yiri wala na to wu ɲufooŋe woro li wa. Ga wa sa yiri na se Klaa sa wu tagi.5Tisaŋe waa ba caŋge ka pɛlɛɛ, watii di li ta na caye muu yi wa nigin. Na tisa tisa wu fanhe ta wu bile fungɔnye funŋoo. 6We wa kpɛɛnge kasyɛge si ge, wa kasyɛge si Klɛ wone mu la, na we wa li ge, Klɛ wone la wa li, na li se wa Klɛ saari. We wu wa wa li wɛ ge, Klɛ mage wa li se lige, wu mu a Klɛ saari.7Wa muu wa ɲii la wu yɛ woro la yi, wa muu sunŋaa ku wu yɛ woro la yi. 8Na li se wo ba ze ɲii la, Kaafoo wone la wo wa ɲii la; wo sunŋi ba guu, Kaafoo wone la wo ku. Liri la wo wa ɲii la yoo, wo wa ɲii la wa yo, Kaafoo wone li wa. 9Na li se liri ɲuŋu tanŋ, Kirisita a ku na nuŋaa tɛraa pan, kɔnni wu se Kaafoo nadaare la kuubi ɲuŋoo, na ɲii woli ɲuŋoo.10Ga mu, ɲahi la mu kitiŋe kɔɔn ma seɲiiŋe ɲuŋoo yɛ? Mu, mu, ɲahi la mu li se ma seɲiiŋe la yɛ? Na li se wo sa ce muu jo kitiŋe caŋge Klɛ ɲahagbaa la. 11Na li se le kɔn na: Kaafooŋaa jo, ba ne wa ɲii la yi, pe sa ɲigure sin ne ɲahagbaa la, fiiye muu di Klɛ mage pɛlɛ.12Liri tɛnee, wo muu di wo wogoo jo Klɛɛ. 13Liri la wo ba kitiŋe kɔɔn wo yɛ ɲuŋoo wɛ. Ga wo saa wa muu ba kaa se wu seɲiiŋe la yi.14Ne li cɛn, na taa Kaafooŋe la, na yage ka muu a nohi wu ɲii la yi. Fɔn we wu ba yage ka welee na ke nohi ge, wuree ke nohi. 15Li ba da liŋe wone la ma seɲiiŋaa piraa taanna kiri tagee mu ɲaari kaadaange funŋoo wɛ. Ma ba wa kɔ ma liŋe wone la yi, we mu kaa la Kirisita ku ge.16Ye kaceŋgi zeŋe ba ze lawuugo tisili ɲii la yi. 17Na li se Klɛ fanhafɛɛre wa liŋe yi, gbaŋe, ga funvige, na ceɲire na fundange Kle munaane funŋoo.18Na li se we ba baare si Kirisitaa liri kanne la ge, wuri wa taan Klɛ na tisili muu. 19Liri sunŋi la wo tahi yɛriye nohi ye ye fundange kaan ge.20Wo ba Klɛ baare kaagi liŋe wone la yi. Na li se yɛriye muu ye ɲɔ, ga ye nɔhi yi livooŋe ɲii la. Wee ke sa ze kaa di wu nadaare kaagi ge. 21Le yaa ma ba kaare kaa, da yagbaye gbuu na yatii, ye yo saa ma tisiɲiiŋe se wu Klɛ kone yahi wɛ.22Nadaare ti wa maa ge, ti tiin mu na Klɛ sohomoo. Duba wu se we wu wa wa kitiŋe kɔɔn wu yɛ bile la wu katagi la yi ge! 23Wa ba ze na nakaaree yalige ka la na ki lii, kitiŋa sa gɔn wu ɲuŋoo, na li se le yiri nadaare tagee wɛ, jii mu sunŋi ce wa ce yiri nadaare la yi ge, ce muu ce wa kapegii.
1Na pere pe fanhe ta Klɛ kone ɲaariŋee ge, na peraa yaa pe faha baa feebi wo fanhagɔɔre kerigi ku pe yee. 2Na peraa yaa paa pe wo ɲii kerigi bile yɛ saa paa zi wɛ. Na pere nigin niginŋe muu a yaa paa pe tisiɲiibi wo ɲɔŋe saa pe kasegi funŋoo kɔnni pe mu pe cɛn paa se ɲahaa pe Klɛ kone ɲaari funŋoo.3Na Kirisita bile mu a wu yɛ bile wo ɲii kerigi se yi, mahi jo kanne la le jo Klɛ kayuune sɛbɛŋee ge na bii pe wu sɛhɛɛ ge, na wuri ɲuŋoo pe sɛhaa to. 4Na jii muu ce sɛbɛ Klɛ kayuune sɛbɛŋee fɔn tɛrɛmɔnɔɔ ge, ce muu ce sɛbɛ kɔnni ce woro kala, ba wo zɔnmbahaa ze pe di dara, wo funye di ɲiŋɛ cege tatahiŋa di ze wo la yi.5Klɛ wa ba funɲiŋge kaan tisaaŋee, na tisa zɔnŋe ɲiŋee ge, wuri wu pe fungɔnge se nigin mahi jo kanne la Yezu Kirisitaa zaa ge, 6kɔnni pe funye yi se nigin pe binne paa Klɛ pɛlɛɛ, wuri muŋe wu wa Yezu Kirisita Toŋe ge. 7Na coganne la Kirisitaa pe co ge, na pe mu pe pe yɛ co liri coganne la kɔnni peembe pi tahi Klɛ mage la.8Na kaɲene la wurahaa li jo pee na Yezu Kirisitaa ba baare se Yawutuubii, kɔnni kerigi wo ɲjɔge Klaa ze kan pe sefelɛyee ge ceri ce sogi, na li sye liri kanne la na Klɛ wa ɲomii foo. 9Na a wu pan mu kɔnni fiiteye yi ba Klɛ pɛlɛɛ wu cembe kaa la mahi jo kanne la le jo Klɛ kayuune sɛbɛŋee ge: na liri wone la wuraa si ba wu pɛlɛɛ fiiteye sohomoo, wu di ba wu mɛhi cɛlɛɛ waa wu sɔnni.10Na le nuŋaa jo Klɛ kayuune sɛbɛŋee na fiiteye tisili pe pinne pe se fundangee na wu tisilii. 11Na a li snhiŋge na fiiteye tisili muu paa Kaafooŋe sɔnni. Na tisilii muu paa wu pɛlɛɛ.12Na Klɛ kayodorogoŋe Ezayi mu jo na Zese wo kanoho tisaŋe waa si ba yiri, wu di ba ze fiiye muu ɲuŋoo, fiiye muu di ba wu se yi cetatahiŋa.13Na Klɛ wu wa cegetatahiŋe kanvooŋe tisaŋee ge, na wuri wu fundange na ɲaɲiŋge gbaga wu kan pee pe danayaŋe kaa la, kɔnni cegetahiŋge la Klɛ Yirimbaa pe se pe zoŋi ge, la li fara pe soŋore la.14Na le li wa wuri cebiili wone ge, na wuraa sii taa li la na sɛncemee pe wa, liri na cembe wa pee pe cɛn paa pe yɛ yɛrɛgi.15Na ga wuraa zɔnŋe tara na kerigi cii sɛbɛ le lɛtɛne funŋoo kɔnni wu pe funye to cere la. Na wuraa liri se na nohe se na Klaa ɲɔ wuri la na wuri se Yezu Kirisita wo baasii fiiteye wo tisili sohomoo. 16Na Klɛ kayodaanne wuraa yɛrɛgi ge, liri wa mahi jo sɛriwuuli wo baare, kɔnni bii pe wa pe wa Yawutuu wɛ ge, kɔnni pere pe se ba saraga ɲii, ge mu ke taan Klɛɛ, na ɲɛ fɔngɔ baa Klɛ Yirimbe wo seŋe la ge.17Na liri la, baare wuraa zi Klɛɛ ge, wuraa jɛn da wu yɛ pɛlɛɛ tiri wone la Yezu wo kariɲɛɛre funŋoo. 18Na wuraa si jɛn la muu jo li ɲɛ le Yezu Kirisita se wuri wo cege la na fiiteye tisili se paa ba zɔn Klɛ la yi ge. Na wuraa pe tagi na kayoŋgi na kasegii, 19na taa fara kasyɛgi, na kakanhiŋgi fiiye muu wuraa se Klɛ Yirimbe wo seŋe funŋoo ge. Na a li se mu, a wuri Kirisita wo Kayodaanne jo na lɔZeruzalɛmu na wu tanŋ kanhiye la fɔn na ba nɔ Iliri mariŋee muu.20Na wuri wo funŋu wone li ze na taye yi wa wa sanhi Yezu Kirista wo kayodaanne jo wa yi ge, wuri wu liri kayodaanne jo yiri tayee, ɲahaa, wuri funŋ ze wu wu wo baare se wu tahi wa wo baalɛɛrɛ ɲuŋoo wɛ. 21Na a li se mu, le le jo Klɛ kayuunee ge, a wuri wo baare yaa na liree. Na le jo na bii wu kaane wa le jo yi ge, na peraa si ba wu ɲa. Na bii pe wa pe sanhi wu kaane logo yi ge, na peraa si ba wu kaane tasɛge cɛn.22Na liri le wuri ɲaha kɔn tooyo woɲɛhiyɛ wuraa cɛn sɛ pe tagee. 23Na ce yee kɔ wuri funŋu ɲɛ wu sɛ pe tagee. Na nimɛrɛ, wuri baaraa kɔ wuri mariŋee.24Na wuraa ba se Ɛsipaɲi kenee tene muu ge, wuraa zaa wu yere pe tagee wu tɛrɛ la se wa wu pe pɛrɛgɛ, liri na wuri wogariŋe pe wuri tagi. 25Na ga nimɛrɛ Zeruzalɛmuu wuraa se wu sa dagiŋe se Klɛ wo tisilii.26Na ɲahaa, Kirisita wo tisili pe wa Maseduwani na Akayii ge, na pere funŋu ki wa pe Zeruzalɛmu wo danabagali kanhamufeebi tagi. 27Na pe ze li kɔn pe yɛ funŋoo pe pe tagi, ga kaɲene la, pere na liri wo zeŋe ze yaa, ɲahaa, pere fiiteye tisili ba ze pe da Klɛ kaane ta , pe mZeruzalɛmu wo danabagali wo cege la, pere yaa pe bii tagi na pe wo ceyɛriyee.28Na liri la, wuraa liri kaane sɔɔnraa kɔ tɛnee muu ge, a wuri sa wuri dagiŋe kan na kɔ, wuraa si ba za doro pe tagee waa se Ɛsipaɲi kenee. 29Na wuraa taa li la na tɛnee wuraa si ba za nɔ pe tagee ge, na na Kirisita wo dubaŋee wuraa si ba za nɔ pe la.30Na nimɛrɛ wuraa li saa wu cebilii pe Kaafoo Yezu Kirisita kaa la, liri na kaadaange Klɛ Yirimbaa le pe zɔnlii ge, kiri kaa la, pe wuri tagi yoge la na pe Klɛɲɛɛrigee, 31kɔnni wuri wu sɔ Zude mariŋe wo Klɛ cɛnbaali la, liri na kɔnni dagiŋe wuraa se za gan Zeruzalɛmuu ge, wuri dagiŋe kaa ki sa daan Klɛ wo tisilii. 32Na liri kanne la wuri fundangawoŋahaa ba za nɔ pe la, li ba daan Klɛɛ, liri na kɔnni wuri wu ŋmɔ wa jɛri pe tagee.33Na ɲɛɲiŋge fooŋe Klɛ wu se na pe muu. Amiina!
1Na wuraa si pe ceborosɔŋe Febi kaane le pe cee, wuri muŋe wa baare si Sankire danabagali sohomoo ge. 2Na pe wu yaa pe co Kaafoo Yezu maga la mahi kanne le yaa laa zi Klɛ wo tisili sohomoo ge. Na wu makooŋe ba yere pe la kaane muu la ge, na pe wu tagi liri kanne la. Na ɲahaa wa sɛnɲɛhimɛɛ tagi, fɔn na sa nɔ wuri bile mu la.3Na pe Pirizili na Akilasi saari. Na pere wa wuri wo baaseɲii Yezu Kirisita wo baare funŋoo. 4Na pere ze pe munahi kan kɔnni wuri wu wu sɔ kuŋe la. Na wuri yɛ a pe saari wɛ, na fiiteye wo tisili pe wa Kirisita wo kanoho tisilee ge, na pere muu a wu saari. 5Na danabagali pe ba pe yɛ pinnee pe sigɛɛ ge, na pe pere mu saari. Na pe Epenɛti saari. Na wu kaa gbagaa daan wuree, ɲahaa wuri wa se sɛnseleŋe na taa Kaafoo Yezu la Azi mariŋee.6Na Mariyama wa baare woɲɛhirɛ se pee ge, na pe wuri saari. 7Na pe Anduronikusi na Zuniyasi saari, na pere wa wuri wo tisilee, na pere pe kasoŋe pinnaa se na wuree. Na tudunmoo pe wa, tisili muu a pe yaa cɛn, liri na pe Kaafoo Yezu cɛn wuri ɲahi la. 8Na pe Anpiliyasi saari, na wu kaa daan wuree Kaafoo Yezu wo kariɲɛɛre funŋoo.9Na pe Urubɛn saari, wuri baaseɲiiŋe Kirisita wo baaree, liri na pe wuri kaadaan naɲiiŋe Sitasisi saari. 10Na pe Apɛlɛsi saari, wuri wa sɔn ɲaage la Yezu Kirisita kaa la. Na bii pe wa Arisitobuli sigɛ ge, na pe pere saari. 11Na pe wuri ceboronaaŋe Erodiyɔn saari, liri na Yezu kanoho tisili pe wa Narisisi sigɛ ge, pe pere saari.12Na pe Tirifɛni na Tirifɔsi saari. Na pere ceebi sɔɔnŋaa baare gbagaa se Kaafooŋee. 13Na pe Kaafooŋe wo sɛnwoloŋe Urufusi na wu nuŋe wu wa wuri mu wo nu ge, na pe pe saari. 14Na pe Asɛnkiriti na Filegɔn, na Ɛrimɛsi, na Patorobasi, na Ɛrimasi saari, pere na cebiili sanmbi pe wa na pee ge.15Na pe Filologi na Zuli, na Nere na wu ceborosisɔŋe, na Olɛnpasi saari, pere na Klɛ wo tisili muu pe wa na pee ge. 16Na pe ceborogo foŋe kan pe yee na funviyee. Na Kirisita wo kanoho tisili ponaa pe saari.17Na wuri cebiilaa kaliŋe wemu kɛ ta pere wo cege la ge, na pii a li se wuri la na ban na waagiŋe di ba leŋe danabagali sohomoo, na pe ɲuye nari. Na wura li saa wu cebiilii na paa pe yɛ kasye si pere tisili la, pe ba binne na pee wɛ. 18Na ɲahaa pere tisili fiige wa Kaafoo Yezu wo baasii wɛ, na pe yacɛrigi pe zaa. Na bii pe wa pe sanhi fanhe gbagaa ta Klɛ konee wɛ ge, pe ba pere wo ɲuye kaagi na kayodangi na namara kayoŋgii.19Na ga pere kɔnni, coganne la peraa Klɛ ɲɔmiine co ge, na tisili muu a liri cɛn. Na liri la wuri funŋgaa gbagaa taan pere kaa la. Na wuri digi sanhaa li saa pee na pe fungɔngɔ ta, pe da kaceŋgi si, pe di ze tigiri taga baa, liri na pe lahi kapegi la fee fee. 20Na le si mɔ yi, ɲɛɲiŋge fooŋe Klɛ di sutaanna tirige wu san pe tooyee. Na Kaafoo Yezu wo cembe pi se na pee!21Na wuri baaseɲiiŋe Timote a pe saari. Na wuri cebiili Lusiyusi, na Zasɔn, na Sosipatɛri a pe saari. 22Na wuri Tɛritiyusi wa we sɛbɛŋe sɛbɛ ge, na wuraa pe saari Kaafooŋe maga la.23Na wuri jatigiŋe Gayusi pe saari. Na wuri wo gɛne la Yezu kanoho tisilaa ba pe yɛ pinnee. Na kanhe wariŋe marivooŋe Erasiti mu a pe saari, wuri na pe ceboroŋe Karitusi mu a pe saari. 24Na wo Kaafoo Yezu wo cembe pi se na pe muu! Amiina!25Na paa peembe tari Klɛ la. Na Kayodaanne wuraa yu pee Yezu Kirisita kaa la ge, na seŋe wa Klɛɛ wu liri se li fanhe kan pee. Na kaane Klɛ ze ŋmɔhi fɔn tɛrɛmɔnɔ tɛrɛɛ ge, na Kayodaanne ce kunnuŋi Klaa liri kaŋmɔhine sye. 26Na nimii, le yiige kpɛɛnge la. Na Klɛ kayodorogoli wo sɛbɛli ce kunnuŋi, bii pe ze pe ɲɛ Yawutuu wɛ ge, pere ponaa liri kaŋmɔhine cɛn. Na tɛrɛgi muu wo Klɛŋaa li kone kan kɔnni tisili muu pe taa wuri la pe da wuri pɛlɛɛ.27Na Klɛ yɛ nigin wa kerigi muu cɛn. Na peembe paa dari wu la tɛrɛgi muu Yezu Kirisita mage la. Amiina.
1Poli, Kirisita wo basiŋe na sahi na Klɛ mudame, na wu coon Timothee. 2Na kan kɔlɔsi wo cebili, Kirisita wo nɔhɔn ta li. Na Klɛ yirime na wu ɲaɲinŋge ki se na piye. 3Na pera Klɛ saari kafo Yezu Kirisita toŋge, na pera ɲɛɛrge si piye tɛrne mu.4Na pera pe na daare june logo Yezu Kirisita la. Na ta fara kadaanŋge ki wa pe la na sahi na bi mu pe ɲari pe yɛ Klɛ ge. 5Na kiri kadaanŋge wa pe la na li se na daare wojeme wa piye fugwan. Na pe wuri jigiŋe ta ban kaɲɛne kayune wojene funŋo. 6Le lo nɔn peri la ge.Liri kayu taane ya nago se ɲɛɛhɛ ge kɔnŋge la. Na le lo si pere mu funŋo na lɔ li calogo ge, na le pe cɛn Klɛ wo ɲudanŋge kaɲɛne funŋo ge.7Liri Kayucene mu a jo dinŋe (na kaane la) pe li logo Epafrasi ɲo la ge, pere basiɲi wa tan pere ge na ɲɛ basi wa ti Kirisita wo pere ge. 8Epafrasi a ye munane kadanŋge june jo wo.9Kiri kadanŋge wone la fo canŋge pera liri kayune logo ge, na pera sahan ɲmɔ Klɛ ɲɛɛrge la piye wɛ. Na peri sahan Klɛ ɲɛɛri ka kɔni pe Klɛ ɲitambe cɛn, hakili fyɛre funŋo na muna cene la. 10Na peri sahan ɲɛɛrge si pe ka kɔni pe ɲari gane di dan kafo kane mu la. Na peri sahan ɲɛɛrige si ka kɔni pe tani gane la pe nago si pera lɛgi Klɛ jenŋe funŋo.11Na pera ɲɛɛrige si ka kɔni peri fanhe ta taye mu, na sahi na Klɛ yirime wo fanhe. Na ta pe se ɲahan na muɲuŋ. 12Na pera pe ɲɛɛri pe Klɛ sari wura ja pe se pe mu pe tane ta nadare fiye kpɛnŋge funŋo ge.13Na peri sɔ piiŋe fahan fiɛre la, na peri se wu mudan janŋe wo fahan fiɛre wulo. 14Na wu janŋe mage la, kakɔnye fone a le pere la.15Klɛ ɲabaŋe wo jaaŋe wu wa jafoŋe. Wura wa yaaŋge mu wo sanŋe wo zi ŋe. 16Wure mage la ɲɛriye mu yo ya, fugwan wuye na ɲinge wuye, wo ɲa ye, na wo ŋa ba ye.Li ba da ɲunŋfiɛre tatɛnŋge, fahanfiɛre mu wuraa yi mu ya, wuri wone la yi mu wa. 17Wuri ze ze wa yiri mu ɲahan, a yiri ta ba ze wuru mage la.18Wure wa Eglisiŋe ɲahanfoo. Wure wa ɲokɔnre la na ɲi woŋe wo ziŋe kuu sohome. Liri wona tatɛnŋge wo si ge wa wure yiri yɛriye sohome. 19Na li se lo tan Klɛ wu wu yɛ mu sye wuri la. 20Ɲahan wa yɛriye mu tan wu yɛ ye wuri janŋe mage la. Klɛ a ɲaɲinge kan wu sisambe woŋe ɲunŋ tan tiiŋge la. Klɛ a wuri na fugwan, na ɲiinge yɛriye ka tan wu yɛ ye wuri mage la.21Na peri mu tɛrne la peri ze Klɛ cɛn yi, wu piinli pe fungɔnye na pe kapegi mu ze la. 22Ŋa nimin wa pere na Klɛ tan wu cere pure guuŋe la. Wa liri se ka kɔni wuri ba yere siye wu ɲahan la ye wo jembi tafyɛŋge ba wulo. 23Li kɔni ba da ye wa nadaare la, na nire le, zɔmbi ɲɛ nɔrɔ ye, ye sunŋa fin fori liri ticombe kayunr wologɔne wɛ. Na liri li wa ticombe kayune li ze fyɛɛhi jo ɲiŋge tisili mu ge. Na liri wone la wiri Poli a tin basii.24Na nimin wure funŋa tan wu ɲaniŋge funŋo yere wone la. Na Kririsita wo ɲaniŋge fiige wura lɔ wu cere pure la, Egliziŋe wone la. 25Na wuri Egliziŋe wone la wure wa basii na sahi na Klɛ baren to kan wure ge ka kɔni Klɛ tudure di gɔ. 26Na kaɲɛne li ze ŋmɔhi yee wo ɲɛhɛmɛ ge liri lo le. Ŋa nimin bi pe daa (sɔn) Yezu la ge liri kaɲɛne mu a sye pe mu la . 27Na pere Klɛ ze za di wun yirimbe nafofyɛre wo kaɲɛne sye nadaabare fehi sohomo. Kirisita ba ze yere la, lira li sye yirimbe wo bambe wa yere.28Na wuri wone pera yu. Na pera tisili mu zɔmbi tara, na pe mu kala hakilisyɛre funŋo ka kɔni pe ba ze fiɛŋge ba Kirisita la. 29Liri wone la ne bare sii na wuri wo fanhe ki wa ne la ge.
1Ɲahan wura za pe li cɛn yo gbohe wura se pye ge, na laodise wuli, na bi mu pe wa pe sahan na ɲahan ɲa yi ge. 2Na wura bare si ka kɔni pe zɔmbi pe fahan ta na sahi na kadaŋge fiige pe zi ge, ka kɔni peri Kirisita wo kaɲɛne nɔhɔn cɛn. 3Na wuri la hakilifyɛɛre na kacembe mu wa.4Na wura le yu pye ka kɔni wa ba sa pe ɲo fan na kafire wɛ. 5Na cere pure la wuri wa na pye wɛ, na wuri digi wa na pye munane la. Na wuri funŋa taan pe na daare na pe ɲafyɛɛre wone la Kirisita la.6Na kaane la pe Kirisita kafo ta ge, na pe ɲari mu wuri la. 7Na pe nire le wure la, na zɔmbi tara wu la, na pera se ɲahan na daaŋge funŋo na kaane la pe kalinŋe ta ge, na ye barige ta wu la.8Na pe pe yɛ kasyɛgɛ si wa mu ba fala na wu kacɛmbe wɛ, na piri pe wa nimin wo kɔnŋge tisiire wo kacɛmbe, na ta ce sahi na Kirisita wɛ. 9Na li se Klɛ mu babone li wa wuri Kirisita la.10Yeri na wure ye pine. Na wuri wa fahanfobgɔŋe kerigi muu ɲunŋo. 11Na wuri la pe yaage ta ge kiri ki wa ko se tisilii mage la yi ge fo Kirisita. 12Yere na wure ye pine kuu baptemŋe ɲunŋ tan, na nuŋa pine ɲi na wure nadaare funŋo Klɛ fahanfyɛɛre la wura Kirisita ɲi yige kuu sohome ge.13Na yera kuu wulo ye kakɔnye, na cere pure yabage, a wuri ye se ɲii wulo ɲahan wa ye kakuye foone le ye la. 14A wu foone na kaa kaa li ze sɛbɛ woro mage la ge, wa ce mu saara, wa ce mu lɔ wu goroŋe la tiinge la. 15A wu se ta fahanfyɛɛre na ɲunɣfyɛɛre mu ɲuŋo, wu guŋe ɲun tan.16Na liri wone la pe ba wa ɲahi wu kiti kɔn pe ɲuŋo liŋe na gwaŋe, na fara cadyɛye, na ye foŋe wone la yi. 17Na cere mu ce wa keriŋgi wo banŋgi, wo banŋgi wo jaaŋe na ta ce ŋuŋe wa Kirisita la yi.18Na tisili pe pe yɛ tirigi, na mɛlɛkɛli pɛlɛ ge, na pe ba pe yɛ yahi pe ba pe tɔnŋe sɔ pe la yi. Na wuri tisaŋe fiiga ba je keriŋgi pe ɲahan ge, na ba ɲuŋfye bgɔre la pe yɛ pe cere pure hakilifyɛɛre mage la. 19Na wuri funŋe ba dara ɲunŋge la yi. Na ta ɲuŋge tage cere sanra ɲɔnsa, na tara ti ya kaciye sohome; na nire tage, cere di lɛge na sahi na Klɛ wo ka kane.20Na pe ba da pe kuu na Kirisita ge kɔŋge kerigi la, na ɲahan pe sahan ganii maha jo na kɔnŋge ɲunŋfyɛɛre sahan ti wa pe ɲunŋa yɛ. 21Na pe ba yiri lɔ yi, pe ba yiri ɲɛhɛ wɛ, pe ba gbɔn yiri la yi. 22Na yiri yɛriye mun yo ba gɔ na sahi na yi bare se gane, na sahi tisiire wo kalinŋe wo gaŋe. 23Cere kodorigi wa maha jo na hakilifyɛɛre to tiin ka le lo ba ma se ma ma cere ɲani ge. Ŋa fahan wa ce cere pure mudame ɲuŋo wɛ.
1Kibada kilɛ yere na Yezu kirisita pino ɲi, yɛhɛri ye ya arijinaŋe, ya yiri saha, taŋge kirisita tinge Kilɛ wo salicege. 2Na yaha funkɔn arijinɛŋge, wo fuŋyɛriye la, ye fungɔn ye ba ze ge koŋge funŋyɛriye la yi. 3Ɲahan li wa maha jo yera kuu ge koŋge kabaŋge la, yeri funnaane wa na Yezu Klɛŋe tage. 4Kirisita wu wa wori wo funnaane ge, na wura ba wu ya sehe tɛrine muu ge, wori maha ba ɲa liri tɛrine yirimbe.5Keriŋi mun cehe wa ɲinŋge wugo ge, ye ce pone yahawa, maha jo kakure, na koobe, na fara fungɔn pehe, na kapegi lihɛge; na ɲipiine, liri na kace zun ne mu li wa niginŋge. 6Ceri keriŋgi fiige kunnugi, Klɛ zɔnŋa ba yire wu te vihebi tahan. 7Tɛrine mun yeri mun ze kapezige ceri fiige yeri mun ze zihi. 8Ŋa nimɛrɛ yehe ceri keriŋgi pone yahi, loyirine, zɔnyirine, bɛnŋge, na me kihɛgiŋge, na fara sigibihɛ kayoŋgi mun ka ba vori yeri ɲɔyege.9Yeri ba nugu da kafini yu ye yɛ ye ningeh, ɲahan, yera ye tahanimlebe wa na kɔ, 10nari tahanifome, lɔ, be mun pa ba bɛlɛ tɛhɛrigi pone Klɛŋe wo ceheme ce ge la ge. nari ze ba wori gwege vo ɲi. 11Liri la fihɛgi wa fige tege na Zuwifuli suumo wɛ, nabunbi na fiipege suumɔn wɛ, buluri na fonŋgi baha fi ye bi sun mɔn wɛ. Kirisita wa yɛhɛriye pone wu wa pe pona.12Klɛŋe yeri sɔɔri na se wu tisile na fara ye kahaga gwana tahan wuun. Lira yeri pe se seeceme, bi pa ɲiɲare si ge. Yeri ye pe yɛ tirige yeri ze tisile bi mun ba ya kahali ge, bi mu pa keriŋgi kuu ge. 13Li bada wa kahane la se le mu li wa ta tahan wu kafoŋge wa ge, yeri ce foone le ye yɛ la yera, ye yɛ tari tari. Kanne la Kirisita li foo le yeri la ge yeri mun pa ce foone le ni ye yaha mun. 14Keriŋi mun la, kadahange ke se yeri fungɔn. Liri la wo sababu ga la, yahi ye yɛ gwagi joo.15Kirisita wa ɲaɲiye ki se na yere, ge mun maagi la yera yiri, na se cerikane nigin ge, na fara yeri pe se ceheme ce vihee. 16Kirisita wa kayune li ja li yaha li tin yeri fungɔn. Yeri pa ye yɛ kala yera yeha yɛhirigi ne hakiliŋe poone. Ya Klɛ sɔɔni yera pɛhɛre ta wu la na mihɛjɛhege, ji jahi da Klɛ kayune fungon ge, na fa mihɛ ci ɲɛle la, na mihɛ ca ba daha Klɛ funna cene wo cege la ge. 17Yeri ba kaha kaha si ge, walima na kaha kaha jo ge, yeri pa seri poone si kafo Yezu maŋge la, na pɛhɛre tari wo to Klɛ mage la.18Ciheebi yeri pe ye yɛ tirige san ye namaabi mahi jo kana la taha kafoŋe wo tisile ge. 19Nahamahadi ye ye cehebi kaha taan ye ye, ye ɲahiye ba dahi na pehe wɛ. 20Nagbi, kerigi mun la ya ye sehfibii pɛlɛ, ɲahan liri la tahan kafoŋe. 21Sefiyebii, yeri mu ba nari ɲahige tanhi na ya nagobi fo pe zɔnbi pe yihiri wɛ. Kanni pe ba cege lahi wɛ.22Bululi yeri pa nuri ye ɲunŋfiebi ɲɔn; kerigi mun la na sahi na tisiire, yeri ba kasine si ye ɲungu fihebi bine yɛ ɲii la yi.Kɔnni pe ye kaha taan pe ye wɛ, ŋa li se na zɔnfiŋge kafoŋe ɲaŋsare kunnuŋgi. 23Kasi kasi yera zi ge, ye liri se na zɔnceŋge, mahi jo kafoŋge wo kasii la wa; yera ba li se mahi jo tisa wori li wɛ yi. 24Ye ce na yera mu li tage ta kafoŋge tage, le mu li wa woro wo sariŋe ge yeri wo kafoŋge wo wa Kirisita. Wure yera kaseŋi si. 25Tisaŋe mun wa kasebiine se ge, wuri funŋa ba liri wo sariŋe ta. Klɛŋe wu wa wa wa sɔnri na woho wa wɛ
1Ɲuŋfihebi, kerigi ca ɲɔn na ji cehe sahiŋge yeri mun pa ceri si, ye bululi, yeri pe li cɛ na ɲungun fooŋe wa wa yeri mun la arijɛnɛŋe la.2Ye ɲahile Klɛ ɲiyɛrige la, yera foŋge gwaŋgi ya gahan wun. 3Ya Klɛ ɲihɛri wori mun, kɔnni, wajure ti sabate, wori be ja wo Kirisita wo kagwuŋgi ɲiige pwihɛge la, na wa kasoŋge fungɔn le mun kunnuŋi ge. 4Ne mu ja di liri yaha jo.5Bihi pe wa pa sɔn kafoŋge la yi ge yeri pa ɲaariē peri sohomo na hakiliŋge juu ne yu. 6Yeri pe ye jogane ɲɔn terine mu, li tahan pe mun, kɔnni yeri pe ja ye tisili mu ɲɔyi yaha ye sɔ.7Ne ceborinaaŋe tisiki, kasizemu siyɛri wo wu wa, wa kahaga nara dahan ne, wu wa ne pii yii kafoŋe wo kasine la. Wura ba wori wo kiriŋi mu jo yere. 8Liri kunnuŋi neha wu tun yere sango yeri pe ja wori kerini fahanmu, lil la fara ye cege dahiŋe la. 9Neha wu tun na wo siɲɛri tisaŋe onezimu, wuri mun wo kahage nara dahan ne ge. Wa se yeri wa. Pera za nahimaŋe wo kibariyaŋe jo yere.10Arisitaraki we mun wu wa ne wo tisiɲinŋe wa kahane la jo kɔ yere ge, wa ba da nɔn wa, yeri wu yaha ye ciri. 11Yezu, we mun pa ba yiri na zusitusi, wura ye sari. Peri bine yɛ pe wa zuwifulo, bi pe wa nahime na ne na bare si Klɛ wo fanhafiyɛre kunniŋgi na fara peri pe wa na fahan kan ne, na cege tanŋge la.12Epafarasi ye sari, wuri wu wa Yezu Kirisita wo kesiziŋe ge, wa ba gara Klɛ ɲiyɛri ye tɛrige pone muun, kɔnni yeri pe fanhan ta Klɛ kahane la, na fara yeri zɔn ya gwagi ya Klɛ mundambe si. 13Nehan wu sari wa nara la le wu yehi yiri wo kahane la na fara cebili pe wa lawodisi na bi pe waIyerapoli ge. 14Wo nayiŋe wɛziŋe Luka ya sari, na fara Demasi mun la.15Yeri pe wo cebili la wodi siibi sari, na nɛnfa sari, na Klɛ wo tisili pa ba pe yɛhɛ wihɛ pe yaha wu sigɛge. 16We sɛbiŋe ba nɔn yera, na yeri ba wu kala na kɔ yeri wu torogo Kirisita wo tisili lawodise kɔnni pe mun pe li kala . Na la mun ba yiri peri tage na ba gan yere, ye mun pe li kala. 17Ye li jo Arisipi na kasine Klɛ kan wuuge, na wu la le wu ye wuri liri yaha wu se.18Na Pola yeri sari, nahi sɛbiŋe fɛmbe ne bile wo cegifɛmun pu wa. Ye funye ba wɔ na ne wa kasoŋe wɛ. Klɛ wu ɲaɲige se yehe.
1Ne poli nasilivɛn na timote wo sa we lɛtɛriŋe torigo yere tesaloniki eglisiŋe sin, yeri pe wa woto klɛ kafo Yesu krista la ge. Klɛ wu ɲaɲinge na zon ɲinge kan yee.2Woraa ba klɛ pɛlɛ yeri kane la tɛrigi muu, na ye june yu wo ɲɛriye la. 3Yee ye daaŋe sɛlɛ na kasegi, da ye kadange sɛlɛ na bagbɔre, na gane la ye cege tahi wo kafo Yesu krista la ge, wo ba funye kɔn wo to klɛ ɲahi ta tɛrine muu.4Na cebile, yeri kaa ke tan klɛ ge, wowa li cen na wa ye sɔɔri na se wu wulo. 5klɛ kayu daanne wora jo yere ge, le no ye la na kayune bile yɛɛ wɛ, ga le no ye la na fanhe klɛ munane daginŋe la, wo cembe worine la woze liri na finŋe. kane la wora ze ɲari ye sohomo, yeri bile kunuŋu ge.6Yera tin wori nohi ɲari viye na wo kafoŋe nohi ɲari viye mu, ɲahan tɛrine ye sɔn klɛ wo kayune la ge, ye kambe ta liri kununŋu. Liri mu na li woro, ye fuya tan fɔn sɛrɛ klɛ nunaane cege la. 7yera tin tisili ɲahye see viye masedɔni na akayi wo kerine daŋe sin mun sohomo.8Kafoŋe kayune a jo yee na finnŋe, li wa masedɔni na akayi bile yɛ wɛ, ga ye daŋe klɛ la, liri kayu danna jo taye muu. Liri le li se wori bile yaa wo la jo liri kaane la nunŋuni wɛ. 9kanna yera wori co ge, tisili pone a liri yu na yera sɔn klɛ la nali se kacɛnŋgi la na bare si klɛ sɛɛre woŋe wojeŋe, 10na wu ja Yesu wodɛriŋe sige na yiri fungbaŋe, klɛ a wu ɲii na yirige kuuhi sohomo, lira wo sɔn klɛ wo loyirine wobanne la.
1Na cebile, yera li cen, yera li cen wori zɛŋe yeri tagi na le se ɲunŋun ba wɛ. 2yani wori pe no ye tage tesaloniki ge, pe wo kahi na wo sihɛ filipe, yeri bila liri cen. A wo zɔnnɔrine ta na yiri klɛ tage, na wo klɛ kayudanne jo yere kanmbe tɛrine funŋo.3Kayune wo yu tisili ge, li wa kafiri wo yu wɛ, li wa naŋanri kayu wɛ, wori mu suŋa tisili wurigi wɛ. 4ga klɛ bile a li ɲa wojene liri la wa liri kayudanne kan wo, wori muri liri yu liri kane la. Woraa tisili wo mundambe saa wɛ, ga klɛ wa wo funŋge cen, wuri worine wora zi.5A li se mu, yera li cen na wo kayune wa naŋahari kayu wɛ. wori muha li jo yere woo tɔnniŋe worine layi. klɛ bile a liri cen. 6wora penme sa yere, wala pi tii wɛ.7Wori ze sa za ɲunŋfɛre se ye ɲunŋo, ɲahan krista wo tudunmo wori wa. ga wo kerigi ze tan na wo yahi ye sohomo mahijo kanne la ceeŋe a ba wu sanŋe gbege ge. 8Yeri kane ze wahi wori la fɔɔn sɛrɛ, liri le lise wori ze gbege na klɛ kayudanne yu yere, fɔɔn na wo munahi kan yeri worinaa. ɲahan yeri kane ze wori zɔnmbi la. 9Na cebile bare wora se na ti kahimbe ku wo ye ge yera ceri mu cen. Na wo yahi wo klɛ kayudanne yu ye sohomo wora bare se sigi na caŋan kakoni wori tugure ba yeri pii ɲunŋo wɛ.10Yeri na klɛ wa wori sɛrilɛ, na wori ɲari ganna a finŋe, na dele, tigiri tagi ze wo layi klɛ tisili kabanuga wɛ. 11Yera li cen na woze zaa ye siin nigi nigiŋe ponɛ mu la kanna tofoŋe a ba wu nagobi coo ge. 12wora ye yɛri, na ye zɔmbi nɔnrɔn, na li sa yee ye ɲari gane li sahi na klɛ wo mundanmbe, wura ba yeri yiri kakoni ye je wuri wo fanhifiyɛre, koni ye wu yirimbe ta.13Liri la, wora pembe tahi klɛ la tɛrine muu, ɲahan klɛ kayune wora jo yere ge, yera li co ba tisa wo kayuju ɲi wɛ, ga mahijo klɛ kayune bile bile, liri ɲe kaɲene lelo bare si yeri funŋo ge, yeri bi pe taa Yesu la ge.14Na cebile, krista wo tisili yeri pe wa zude marimbe ge, bi pe wa Yesu krista woli ge, yeri na pera toro korine wonune ɲunŋo, ɲahan ganna yera kanmbe ta fo sɛɛrɛ ye cebili cee ge, liri kanna la peri muha kanhi yahotuli cee. 15peri yahotuli pe kafoŋe Yesu, na klɛ wo tudunmbi gbo, peri pe wori mu kanhi, peri tisili kaa tan klɛ wɛ, pe wa tisili pone wo pinle. 16peri pe wo ɲanhikon klɛ wo bohiŋe kayune joŋe la fiye yati. Pe la faraa pe jurimbe la tɛrine ponɛ, liri kadugi la klɛ zɔnŋaa yiri pe tan fo sɛɛrɛ.17Na cebile, wo konaa lahi wo yɛ la ɲiɲane la, na jɛri se ga pejo zɔmbi lɛyi. Ye ɲanŋe lage ze wo la, foo a wo keregi muse kakoni wo sɛ yeri tage. 18Wora ze zaa di zɛ yeri tage, a ne poli bile li pɛrigɛ li suŋu wa tɔgi nigi yɛhi, ga a sutaniŋe wo ɲahi kɔn. 19Nɔngi wa wori cege tataŋge na wo zɔnmbi ta tange na wo seŋe (jala) siye vebi yɛ? pe wa yere? wo kafo Yesu ɲɛhi tan wu tɛri panne wa? 20ho yeri pewa wo seŋe (jala) siye vebi na wo zɔnmbi tan vihe.
1Tɛri ne wori ze wo zahi jɛn li ku nigeyi ge, woli kɔn wo yɛ fuŋon najo wo ba din woyɛ nigin atɛnɛ lira pɔrɔ. 2liri la li se, a wo wo cebori naŋe timote tun yeri taga, wuri wuwa klɛŋe wo basiŋe wa kayodanne joŋe ɲunŋtan, wora wu tun kɔnni wuri wu sa yeri tagi na fara wuri ye yɛri ye cege tatange kaana, 3koni yeri, wa mu wo ceri ba bugayi ɲanige ɲunŋ tan wɛ ge ka yeri ta nimɛri ge, ɲahan yeri bile a liri cen na kɔ na le siba zi wo ta.4Tɛrine wori ze yeri sohomo ge, wori ze ba li yu yere na woraa ya wo ɲanna. Liri la se yeri bila liri cen. 5Ne zaha jɛn nugu li ku na ye nigeyi, liri la nan timote tun, koni wuri wu sa ye wi kibada ye cege sanha tahi klɛ la nige, koni wu tɛrɛ wu pan na tiri tudure. Ne ze zagi pinŋe ba dori ye fanna di wori bare yahi ɲunŋ ba wɛ.6Nimɛrɛ, timote a yiri yeri tage naba no wori tage. Wa tuguri wojeri jo woro yeri kane la. wajo na cege tataŋge wojenge wa yere, na ye kaa dan ye yee. wori kane wa yeri fuŋo kanne mu la ge, wa ceri jo, na yera za ye wori ɲa sɛɛri la, mahi jo kane la wora za wo yeri ɲa ge. 7Liri la li se, na cebile, na wori yahi wo kambe na wo ɲanige la, ba wora li ɲan ye cege sanha tahi kafoŋe layi, a wori fun dange ta.8Nimɛrɛ wora jen da yɛlɛ da ŋoni ɲahan yera la le ye yee na din na kafoŋe kariɲɛra. 9fundange wora ta yeri kunuŋu ge, wora cen kanna wora wuri foŋe kan klɛ wa ge. 10Wori ba klɛ ɲɛɛri tɛrine mu ge, ɲizige fari caŋge la, wora ba li saa wi sɛɛri la wu korine kan wo, kɔnni wo sa ye ɲa nafara wori ye tagi nige wo la fara ye daaŋe fanhe la.11Wora li sa weri wori to klɛŋe na fara wo kofoŋe Yesu la, pe korine kan woro canŋka koni wo sɛ yeri tage. 12kadange ki wa yeri na yeyɛ sohomo ge, na fara tisili wodili wo kabaŋge la ge, kafoŋe wu la fara kiri la sɛɛri la mahijo kanna wora yeri ka tan wo yee ge. 13Wu fanhe le yee, ye se tisile wojeme tigiri tagi baze pe la wo to klɛ ɲahigbage layi, wo kafo Yesu tɛripanne na wu tisili ponɛ.
1Bali wayi, na cebile, kane la yera ya yaa ɲari ye kaa di dan klɛ ge, wora li siye ye la na kɔ. Ye bina ceri si na kɔ, ga wora yeri ɲɛɛri sɛɛri sɛɛri la wo kafoŋe Yesu mage la na ya se ɲaha yeri la le ye yee. 2Wora yeri yɛri kerigi mu la kafoŋe Yesu cege la, yaa ceri cen.3Le klɛ a za ge, liri li wa ye zɔnye vihiŋe kaane, yeri ba kakure si wɛ. 4ye pone niginigiŋe tin ganne li ŋo na ye ceebi klɛ ɲahgbage la na fara yeri ze sɛri tisile. 5Na yeri ba yeyɛ yahi ligila piŋe cee ba klɛ cen bali wo segane ɲii wɛ. 6Tisaŋe wa musuŋu ba wu tisiɲiŋe ŋmahari liri kane la wu jurumbe lɔ yi. ɲaha kafoŋa ba ceri kerigi fige wo fohi tɔni, kane la wa tihe li jo na wahi yere ge.7Klɛŋa wori kakure worine layi, ga wori yiri na se fɔnŋba tisile. 8Liri la li se na tisaŋe waba ze wa son wuri yɛriŋe layi, wuri funŋaa li se tisaŋe wo kayune layi dɛ, ga klɛ la wuri funŋa li se, wura ba wu yirimbe kaan yere ge.9ɲunŋu wa li la wo nugi wo sɛbi torigo yere yeya bile wo kadange wo kane layi, ɲahan yaa liri tana na kɔ klɛ barige la. 10Yewa ceri la ye cebili wo kabage la, bi pe wa masedɔni wo mahimbe pone ge. ga wora li saa yee ye la fara liri la nige. 11Ye lale ye yee yera ɲaɲinge saha, yeri funŋu to yeyɛ bile wo kerigi la, na fara yera bare si yeyɛ yee, mahajo kana wori ze li saa yee ge, 12koni ye ɲaarigane li sahi tisili pin ti sohomo kakɔni paa ye metange yiri. Lira yahi nugi ze tisaŋe wa mu wo tugurohi.13Na cebile, tisili pa kuu ge, wora zaa yeri pese peri wo keriŋi cen ba wɛ, koni ye zonbi ba guli mahajo tisili sanbi, cegi tataŋi wa bi mu lahi ge. 14wo bada waa taa li la kaɲene la na Yesu a ku na ɲi, liri kane la tisili mu pa ku na pe ceye wodahiye yahi Yesu la ge, klɛŋa si ba pemu ɲi peri ze na Yesu. 15ji wora yu yere ge, wora liri ta kafoŋe wo kayune funŋo. wori pahi ze fo nasa no kafoŋe wo cadɛrige ge, tisili paa ku ge, wori muha ba wɛri gari peri ɲaha wɛ.16Korine ba gan, mɛlige ɲunŋufoŋe wo jane la, na fara klɛ wo mane june la, kafoŋe bile a ba yiri fugbanŋe na tigi. Liri tɛrine, tisili peze taa krista la na da ku ge, pera ɲii ban. 17Liri kadugo wori peze tin ɲila ge, wora bini yiri sizan na pere fange ɲunŋo wo sa kafoŋe ciri. wori din na wun tɛrine ponɛ. 18Ye tin yaa ye ya zɔmbi tara na liri kayune.
1Ceborige, tɛrine ceri kerigi a baa ze ge lira ba no tisa wu sɛbi torigi ye wɛ. 2yeri bila li cen na finŋe, na wo kafoŋe banŋaan ba bari tisire la ganna nagala ba ban ɲizige ge. 3Tɛrine tisili a ba jo, ɲaɲinge na zɔnɲige a ta ge, liri tɛrine kanme ba do pe ɲunŋo, fon pe taforige sa pe kanhi, mahijo kanna yacɛrine a ba li foŋe yirige yi.4Na cebibe, yera nunŋo se sigi tisile kiri canŋge ki ba ye sɔnoyi. 5Yeri muu wa pqɛge tisile, na cange tisile, ye wa ɲizigi tisile wɛ. 6liri la, wora ya wo ŋunno ba tisili sanmbi ɲii wɛ. wori pe woyɛ kasiye si wori woyɛ gbege wori ze ɲii la tɛrine ponɛ, 7ɲahan ɲizige tisili a ba ŋunno, sin gbabi muri pe sigba kerigi si ɲizige8Ga wori pewa pqɛngi tisili ge, wori pe woyɛ gbege, wori daaŋe na kadange yehi kiri ze woyɛ sohomo, wo le woyɛ yasiye, wori daa wo bohiŋe la ba tɔnri ɲidoni ɲi. 9ɲahan klɛ a gbege wu loyiri ka se wo layi, ga wa gbege koni wo poyi wo kafo yesu krista wo cege la, 10wura ku wori ɲuŋu tan, koni wori pe se ɲi wolo ge, na wo yahi wo ku laa, wo cɛn wo se na wure sizan. 11Liri la yeri pe yeyɛ nohi tɔ, yeri yeyɛ tagi, mohijo kane la ye tiye lisi ge.12Na cebile tisili pe wa ye ɲaha kafoŋe korine ɲuŋo ge, pe kere musi na ye yɛrigi ge, wora sa ye yɛri na ye pe tɔri fo sɛrɛ. 13Ye pe ka tan ye yee, yera pe pɛlɛ fo sɛrɛ, pe basire kunuŋun. ɲaɲinge kise yeyɛ sohomo. 14wora li saa ye na cebile, na ye tisi koye yɛri, na sare fihi zonbi nɔrɔ, na sari fihe zombi nɔrɔ, bi wo fanhaye ye kɔ ge yeri peri tagi, yeri tisili mu wo kerigi ku ye yee.15Ye yeyɛ kasie se, ye sohomo wa ba kabi gɔ wuu wu tisiɲi layi, tɛrigi ponɛ ye kacegi si yeye na tisili sambi muu. 16Fundage kise ye la tɛrine pone. 17Yeba Klɛ ɲɛrige yeriŋeyi. 18Kerigi mu la, yee Klɛ mage pɛlɛ ɲaha liri li wa klɛ wo mudambe yeri kabanugaa, na ye yahi Yesu Krista wo kariɲɛre la.19Yeba Klɛ munacene wo kasegi yeriŋehi. 20Yeba lawuge si Klɛ tudumbi wo kayojogi lɛhi. 21Ga yee kerigi mun kasiye si, ji cewa wojegi ge yere zon ceri la. 22Ye yeyɛ kasiyɛgi se kapegi mun fige la.23Zonɲiige foŋe Klɛ wu ye cere taye mun gbege wuse wuyɛ woyo. Ye munahi, na ye zɔnmbi, na ye cerikare, yiri mun yi se fɛng ba foo nasa no wo kafoŋe Yesu Krista tɛri pannaa. 24Ye yiri voŋe wa ɲomiin foo, wuri wu sunŋan sa liri mun se.25Na cebinlee, ye Klɛ ɲɛri woo. 26Yee ceborige muu sari na funvigee. 27Ne li saa ye fo shɛrɛ Kafoŋe mage la, ye we lɛtɛŋe kala ceborige mun ɲii la. 28Wo kafoŋe Yesu Krista wo ɲaɲige kise na ye.
1Ne poli na silivɛn na timote wa le lɛtɛnɛ torogo klɛ tisili tesaloniki kanhan, yeri mu pe wa wo toŋe klɛ na wo kafoŋe Yesu krista wuli ge. 2wo to klɛ na wo kafoŋe Yesu krista wu cenmbe na ɲaɲinge se yere.3Na cebile, wora ya wo pemme tari klɛ la tɛrigi muu yeri wone la, lira ɲɔn. ɲahan yeri funkɔnye wa kafoŋe ɲuŋo na ɲɔn na fundange kuwa yere na yeyɛ sohomo ge, kiri a bɛlɛ na se ɲahan. 4fɔn wori bile a woyɛ pɛlɛ krista tisili sohomo yere wo ɲahileŋe funŋɔn, na ye daaŋɛ wone la hali na yeri yahi be kanhime na nujure pone mu funŋɔ. 5liri wa klɛ wo kitiŋe wodeliŋe kasiyene liri wo kase ɲunŋe wa kakoni na ye se tisile bi mu pe ya na klɛ wo fanhifɛɛre ge de mu wonan ye ganri ge.6Lo ya klɛ wu ye tɔɔrivebi mu tɔɔri. 7Liri la yeri muu pe ganri ge wu ɲaɲinge se yere ba wori ɲii. Lira siba ze wo kafoŋe Yesu ta tɛripanne wa siba wuyɛ siye na yiri funŋban klɛŋe na wu mɛliye sefɛɛre wuye. 8wa si ba ban na nage, di tisili ɲahi wɛrɛŋɛ bi mu pewa pe klɛ cɛnyi ge na bi mu pewa pe sɔn wo kafoŋe yesu kayudanne layi ge.9Peri wone a siba gagi pewu pe tage di lii kafoŋe na wu yirime la. 10tisili bi mu pe pe funkɔnye yahi wu ɲunŋo ge, wa si ba ban kiri canŋe kakoni peri wu pɛlɛ na pe fundange wu kaane la, yeri mu da sɔn wori kayune la.11Liri le lise wora ba wo klɛŋe ɲɛɛri yere tɛrigi mu pone kakoni le mu ɲunŋtanh klɛ a yeri yiri ge, yeri pe liri ɲɔn. na seŋɛ kan yere ye daaŋe wonan, yera za di kacenne mu se ge, ye cen ye liri se. 12Liri la wo kafoŋe yesu mage a si bɛlɛ yeri wona, yeri mu di pemme ta wuri wonan na ya na wo klɛŋɛ na wo kafoŋe Yesu krista wo cemme.
1Leliwa wo kafoŋe yesu krista wo dɛribanŋe kaane ge; na wori zɛŋe wu tage nasa wawo wo yaa ge; wo cebinli wora ye ɲɛhri: 2yeba tisaŋe wamu yahi wuba ye fungɔnye kariŋahi, di sare leŋi yee wɛ, dayu wa tudure taa na yiri klɛ tage wɛ, da kayogi ci yu yee, walima najo wori pe kayune la sɛbɛ na torigo yee, paa nuŋo jo kafoŋe tɛripannaa nokɔ.3Yeba daa pe layi, ɲahan tisili a ba ganri klɛ worine la ban, senpeŋe a ba wuyɛ siye ban, wura gbege na yahi ɲanige maga ge. 4Wura baa yiri yasuye mu kunuŋu di wuyɛ pɛlɛ diza din klɛ tapɛlɛlige sigɛɛ, di wuyɛ se ba klɛ ɲi.5Ye fuŋ baze ke wohi ne tiye liri kayune jo nane yahiwa ye sohonmo wa? 6Yage kewu ɲaha ko wasa jin wuyɛ siye wa ge, yeraa liri cɛn na kɔ. 7ɲahan yape woŋohige a ki kerigi nohi san na kɔ, letin yage kesa ja wu ɲanhi kɔ ge, kiri ki fori wu ɲahan la.8Liri la, senpeŋe a ba wuyɛ sɛlɛ ge , wo kafoŋe Yesu a ba wuri worine kagi na wu ɲɔn kavunge. 9wuri wo banŋa baa ban na sutaniŋe wo fanhe, diba kasege woɲɛhɛngɛn se, di tisire ŋahari nawu kasegi ci. 10waba kapegi mun fige si, koni bi tisili pewa kapegi korine ɲuŋo ge, koni wu peri le pinge. ɲahan pe son na kaɲɛnɛ kaa tan pe yee wɛ, liri lize saja pese pe pohi11Liri le lise a klɛ pe yahi paa pin fɔn sɛrɛ, 12alise mu, tisili pe lise kaɲɛnɛ la ge, kapezine da tan peri fiyi ge, liri kane la, bi pewa peson kaɲene layi ge, a kapegi tan pee ge, pera baa kaɲene tayi.13Na cebinle, yeri pe tan kaafoŋe ge, wo ya na klɛ sari yeri worne la tɛrne muu, ɲaha wa ye sɔnri nalɔ cadɔngi caŋa, koni ye pohi ye cege tataŋge kaana, liri liwa kaɲene ɲuŋo ge, na klɛ munane cege la, liri le ba wose klɛ woli ge. 14Liri wone la wa ye yiri wori klɛ wo kayudanne joŋe cege la, koni woo kaafo Yesu krista wo yirimbe ta. 15Liri la na cebinle, kerigi mu ɲahe wo siye ye la ge, ji wora jo yee nawo ɲoye ge, na ji woraa le lɛtɛŋe na torogi yee ge, ye ce ya yeco syɛrɛ.16Wo kaafo Yesu krista bile, na wo to klɛ, wuraa wo kaa tan wu yee na wo zombi nɔrɔ tɛrne pone ge, na cege tataŋge wojeŋge kan woo ge, wuri wo dagŋe cege la, 17wuri wu zondariŋe kan yee wuri la fara ye fanghe la, ye kasegi la, na kayoŋgi la
1Awa na cebile, wora li sa yere na ya klɛ ɲɛɛri woro, kakɔni kafoŋɛ kayune li nɔn tage pone tofulo la liri pemme ta, mahigo kanela lize se yeri sohomo gé. 2klɛ wu wo pohi wu sɔ tisi pibi na tisi javan ye la, ɲahan tisili pone a sɔn kibari dimaŋe layi. 3ŋa kafoŋe wa ɲomine foo, wa siba zɔndarine kan yere di ye ɲahe ŋohi kapegi la.4kafoŋe fanhe cege la wori funkɔnye wa yeri la na kerigi muu wora sa yere ge, yera ceri pone si yeri si dinŋ ceri wo zeŋe la. 5Kofoŋe wuli se yeyɛ kadage ki se yeyɛ sohomo mahijo ba klɛ a tisili kaa tanh wuyɛ ye kanne mu la ge, yeri pa jani ya kerigi kuni ye yee kanne la krista li se ge.6Na cebile, wora yeri ɲɛɛri wo kafoŋe Yesu krista mage la na yeri pe lahi ye cebikoye la bi pewa pe ɲari nazahiŋi na wori kaliŋe wa ge. 7yera ya ye wori tannibe tanna kanne mu la ge, yeri bile a liri cen, ɲahan wori ze kasanfiye yeri sohomo wɛ. 8na wori yahi yiri sohomo wora li saa tisaŋe wa mu fige wɛ na waa wori ɲo saa wɛ, wori bile peze bare si na ganri sige na canŋe, kakoni wori ba ze tuguro tisaŋe wa mu ɲunŋɔ wɛ. 9Liwa mahijo worize yaa na ni wa dɛ, wori ze yaa na ni, ŋa wori ze za di kaane la ɲahi siye yeri la.10Na wori yahiwa yeri tage, wori ze ba li yu yere tɛrigi muu na tisaŋe wemu wuwa wa sɔn bare layi ge, wuri funŋe ba li mu wɛ. 11wora li logo na tisili pi wa yeri sohomo bi mu pewa kasan feebi ge pe sɔn na la si wɛ fɔn kakoye. 12wora li sa peri tisili wori pe yɛri wo kafoŋe Yesu krista mage la na pe funkɔnye teeŋe pa bare kanne si paa peyɛ bile wo ɲoliŋe taa.13Yeri koni na cebile, yeri ba kacengi zeŋe yahi wɛ. 14Tisaŋe we mu wuwa wa sɔn na wori lɛtɛne funŋkayune pɛlɛ yi ge, yeri pe wuri funŋe yahiwa, yeri ba nunŋ zɔn di kariɲɛɛre se na ŋi nunŋ ni wɛ, kakoni wuri ziige. 15Liri na li muu ye ba wu co mahijo ye pin wɛ, ŋa yeri pe wu yɛri mahijo ye seɲii.16ɲaɲinge fooŋe wu ɲaɲinge se yere tɛne muu seganne muu la kafoŋe wu se na yeri muu. 17Ne poli bile wa we foŋe kayune sɛbɛ na yɛ yee. mu ne ba si na fɛnmbe yɛri na lɛtɛrigi mu ɲunŋo. mu ne tiye na ce sɛbɛ. 18wo kafoŋe Yesu krista wu cenbe se yeri pone muu.
1Ne poli yesu krisita wo tuduŋe wo yuŋfoŋe klɛ cenŋe la, we wa tin wo ceege tataŋe ge. 2Na we sɛbiŋe kan timoti, mu wa se ne wo sanŋe bilebile klɛ ceeŋe la, wo too klɛ na wo ɲuŋfoŋe yesu krisita ɲiɲare se wu yirimbe na wu ɲanɲige kan maa.3Ne wo gariŋe, Maseduwani maŋmbe ne ze ma se ma tiin Efɛzi, lirila bi ɲɔ kalipeŋe wa ge mari li jo pee pe ŋmon wu la. 4Tɛrizine kayoŋgi pe ze yu ge, na tisili nɔŋi yu pee, li jo pee na pe ŋmon, nakare pe ba ɲihiŋi. Klɛ mudambaa jiin se memehi, daage fanŋe la le sa jin ze.5Pe kayɛri ɲuge ki wa ka daange pe ta na yiri zonceembi, na fungɔnye wojeye, na pine cegetataŋe woŋege la. 6Tisili pi wa piin na korine yahi na tonnoba kayuŋi taga pe yɛ fali. 7Pe ba pe yɛ se sariyali ɲuŋfeyi, ga le pe yu ge, pe bada pe ze cege tahi peya liri kayune la, pe liri nɔhi cenyi. 8Wo li cen na sariyaŋa ɲon, tisaŋe ba wu se gannɛ cen.9Wo licen, sariya tiin sencembi maga wɛ, ga bi pe ba lisegi ge, na fara sin pilila, na fara kapegi se vebi, na fara bi pe wa pe zagi klɛ ɲahan wɛ,na bi pe klɛ maŋge kiyɛgi ge, bi pe sefihi gwu ge, na singwubi, peri mage la wa tin. 10Sigibali, na namaŋ pe ba peyɛ saa ba ceenŋe na naaŋe ŋi ge, tisiperili, kafirijuhi, bi pe ba kaŋge si ɲuŋg ba ge, na bi pe wa pe kere wojenŋe si na sahi na kaliŋe wa ge. 11Wuri kaliŋa daa ɲuŋfoŋe klɛ kayudangi funŋon, liri wo kane wa le ne cen.12Ne wo kalivoŋe Yesu krisita sari,wura fanŋe kan ne, a wu ne tɔri sincenme na ne lenŋe wu baare. 13Tɛrizine ne wu ze ba wu mage kɛyigi ge, na wu klɛ sagvehi kanna, ne ze pee, ga lirimu na liworo aw ne ɲiɲare se, daage bare na kerecenbare la, ne ze ceri mu si. 14Wo kalivoŋe wa ɲaɲiŋe ge kan ne, wu kadange, na daage la Yesu krisita mage la.15Le kayune wa kaɲɛne tisili mu pe ya pe son li la: Yesu krisita pan koŋge la na ba kapezibi ɲuŋ sɔ. 16Ne wu ze pee pe mu sɔnhɔmo. KLɛ wa ba ne ɲiɲare see, wa za wuri Yesu krisita cembe siye, pi se kasiyene tisili bi pe baa daa wu la ge pe munakɔbaŋe ta. 17piyenŋe, na foŋe se wi tɛrine mu, taye mu klɛ ŋabaŋe wu we wasa guwɛ ge. Amina.18Ne jaŋe Timoti, ne sa lijo ma di wahayi ma wahayi me ye mari bacere se ma ya na klɛ tuduŋmbi wo kayoŋi le lize jo ma kanela na tori ge. 19Ma liri se na daaŋe, na zonɲiŋge. Tisili piya ja na liri seyi, lirila a pe to. 20Imɛni na Alexsandre niya fori, ne pe yaŋe sitaniŋe cee lirila peri li cen pe ya pe Klɛ mage kiyɛgi wɛ.
1Nee, kaa ne wo zine ne za tisili ge, li lee: na pe Klɛ ɲɛri na ɲɛrige mu fige, peri pembe tahi wu la tisili pone mu kaane la, 2na Klɛ ɲɛri kulufebi na fanhanfebi, koni wo ɲanɲige ta, wo cin wo se sɛritisile Klɛ na tisili ɲi la. 3Lirile ɲo, na tan wo pohivoŋe KLɛ, 4wura za tisili mu pe pohi peri kaɲɛnɛ cen.5Ŋahan Klɛ nigin yɛ wu wa, na susure tagivo nigin yɛ Klɛ na tisili sohmbe. Wure wu wa Yesu krisita, wuwa tisa ge. 6Wura wuyɛ see sarige di tisili mu ɲuŋwu. Klɛ wa li siye li tɛrine sine. 7Wuri wune la, ne yiri na se tuduŋe na nuŋon se klɛ wo kayogin jovo, na fiyee ya kala pe yesu cen, peri kaɲ, ɲɛnɛ cen. Kaɲɛnɛ ne yu, ne kafiri yuwɛ.afiri yu wɛ.8Lrila, ne za namabi pe Klɛ ɲɛri tayemu, peri pe ceye yirige fugbanŋe peri Klɛ ɲɛri na zoncembi, zonyirine na nakare ba da tifunŋo wɛ. 9Lirise ganne niginŋe la, ne li saa ceebi pe pɛyɛ yala yagane wojene la, pe vanye le ye yahi jin pe sigetaye to ge. Pe ɲisimbe ba ɲɛhi pe fusaseyɛriye nɔhi wɛ, ba pe ɲizire gbege ganne ɲi, mahigo ba sanniŋe leŋen, na kunŋsaŋe na vanpɛriwahiye. 10Ga pe yapore tise kacenŋi zeŋe, mahigo kanna lo sahi na Klɛ ɲasare cehi ge.11Ceebaa ya pe peyɛ tirige pe san peri jirige para nuŋri. 12Ne kori kan cee wɛ wa tisili kala wɛ, walima di ze naŋe ŋuŋfo wɛ, wa ya wu cirige,13Ɲahan Adama wa fihin ya,liri kadugula a Awa ta yaa. 14Adama wɛrɛ son valiŋe lahi, ga ceehŋe wɛrɛ son li la nali see Klɛ wo wojunɛ la. 15Lirimula ceehŋan ɲuŋɔn si ba wu nagobi zeŋe wune la, wu cege ba dahi Klɛ la, na din kadange la, wu ɲari gannɛ li sahi na Klɛ mudambe.
1Le kayune wa kaɲɛnɛ: tisa ba za wu se Klɛ tisili ɲanha, wuri funŋan baceri sɔnri. 2Ŋanhi badoriŋa ya wu se sɛri tisisa, tigire ba da wu lahi, ceenigin fo, sizimbe fo, tisaŋa wu kasegi yagi na wuye ge. Wu se tisa wa nabubi yalajoni ge, wuri ja wa tisili kalaa. 3Wa ya wu se simgba wɛ, wu ɲanɲe sun ba danhi wɛ, wa ya wa kere kun wu ye. Wu ba zon yokɔnre lahi, wu ba naari kazagi ka tan wu ye wɛ.4Wu se tisa we wajin wu sigɛ kerigi yage, na wa wu nagohi yɛrigi pe ba da pe nuŋri wu ŋoo kerigi mu la. 5Bari wefunŋe mu wa wasajin wu sigɛsin wɛri wa ge, bi pe daa Klɛ la ge di wurifunŋe jin peri wajo yɛ?6Wu fuŋe sun ba ze sinfobmo na son Krisita wo tisili sɔnŋmo wɛ, koni wu ba wu yɛ pɛlɛɛ liri li se liɲuɲgɔn bi pe pihin kan sitanŋe ge peri pe nɔ wu lahi. 7Wu se tisa wu mɛtange ke yiri tisili pii ɲoo, lirila wu ba fanhere ta di do sitanŋe jɔŋe wɛ.8Krisita wo tisili ɲuŋfebi tagivebi pe ya pe se sinceeme na ɲɔminigin feyi, pe ya pe se singba wɛ, walima tisili pe tonnoŋe sa pe dilibare layi. 9Kaɲɛne le cin daage fanhe la ge, pe ya pe tin liri ɲuŋon na fungonye woɲeye. 10Pe ya na pe sugiri ban. Ta tigiŋe ba ze ke ta pe layi yeri da ye pe le tiri baare.11Ceehi pe za di tiri baare fige mu see ge, pe ya pe se sɛri tisile. Pa ba ze mekagere tisile wɛ.Pa ya pe bwogi pe pewɛ kasige si na dele kerigi mu la. 12Krisita wo tisili ɲuŋfeyi tagiveyi pe ya pe se cee niginnigin feyi na jin wu sigɛ mara nawu nagoyi. 13Tisaŋe wa tiri baare yala zi ge, wu funŋe wa sa me tange ta wu ɲunŋfɛre la, na ɲuwahge ta di cegetataŋe kaa jo, ge wo daa Yesu krisita ge.14Ne we sɛbɛŋe torigi ma, li wa na fuŋon di ba vori yee la nahi na jɛri. 15Na mi moh, mu sa jin mayɛ co Klɛ wo sigɛsin sonŋmo, bi pe ya krisita wo tisili ge, le liwa kaɲɛne nɔhitasanŋe ge na li fanhe takange ge.16Klɛ ɲansare wa bundugbɔ! Wa wuyɛ se tisa na pan,Klɛ munanɛ le wu diliŋe siye, Mɛlɛkɛlaa wu ɲan. A pe wu june jo fiye ya sonŋmo, a tisili taa wula koŋge fuŋon, A klɛ wu lɔ na kɛri na hun wu sambe. (nɔɔrɔ) Wa muha sa jin liri kalaye.
1Kil;e yiribe li djo finhgne na tɛrɛne, ba sa di go pihiyɛ sa lise nadaha ngne di daha sihinpil,i wo kalingne nughi. 2Po pɛyɛ yahi kafre karamogoli cieye pere wo jun ye yo wo gue. 3Pere djo wo ba cie luwɛ na wa ba yaliye ya liwɛ na lo sahi wɛ yi liwɛ Kilɛ di yimu yaha yere yo tahi Yesu la gue na yi li gue yera kagnɛne cienye ye Kilɛ sari. 4Yague mu Kilɛ yague ko ngnɔ wo ba gue mu lo na kilɛ sari gue ko wawɛ. 5Kilɛ kayuna yimu yognɔn, ye ba Kilɛ gnɛri. 6Ma ba wuri kalingue kan ciebilihi mu sa Yesu crista wo basiceme wura gwegue sena tahi wo wofogue wojeŋe kaliŋe. 7Lise kayongi na korigi ce wa cio sahi na Kilɛ wonɛ wɛ ta gwegui ma zagui Kilɛ ngnala. 8Na ma ciere gnari lo ngno djiɛri nga Kilɛ wo sare ti wa mari mô na bungne wo gô bahangne ta.9Kagnɛne li wa ye wo mu wo tahi lila. 10Lirila wo bagwore si gnaga la, Kilɛ wa wo munane fow na wo gnuye wu vo lirila wa, dahi we ba daa wu la.11Lirisa tisili, mari peh kala lire. 12Ma ba wa yahiwi ma fanhi ma nagore lahi, ko jenɛ siye pe la ma joganne la, na ma ɲariganne , na ma kadange, na ma tahiganne, na ma funvige, na ma. 13Nga na ne wu pange kaliŋe kan tisili, mari kilɛ kayune kan peh mari peh kala.14Fanhan Kilɛ kan ma gue le Kilɛ djo ma tɛrɛ kalingne kan viye cinye tahi ma ngnugue ma fungue ba wo liri lahi. 15Ceri yahi ma zonŋe la mari ce ya cio, liri la po mu po sa li gna, mu li gwege zi. 16Miyɛ cio mari kalinŋe mu wihi mari wu ya cioliri ba ze ma gnunŋa sa wu, ma logivehi gnuye muri wu.
1Ma sa nɔgilɛnyi yɛri ma ba kayopehgue djohi wi yɛri ba ma toɲi. Nagjime yɛri ba ma ɲahafo na conh ɲi. 2Celɛnŋe yɛri ba ma nouŋe ɲi,cenŋe wu wa lɛhi ge wu yɛri ba ma muzɔ na ma cɔn ɲi.3Ciehi wo namahi po ku tisile wa pewɛ ge, pe cio na pehebe. 4Nagohi na yaziye Kilɛ wo sara peri po ya pe yeri na wure pe li siye pe nuŋela, peri pa sa yeri na wun lirile tan Kilɛ.5Cienŋe naŋan ku ge, wu tin sigɛ wuri wuyɛ kan Kilɛ,wura Kilɛ ɲɛri ge sii siige na caŋan. 6We sanhan za cere mudambe la ge, wura ku na kɔ na wu yahi ɲii la7Ceri jo pehe peri lahi cela. 8Wa ba ze wa sa jin funyahi wu sigɛsinbi lahi, wu funŋan li se daage la.Kilɛ cienbaŋa bila pori wula.9Cenŋe naŋe ba guu, wu sun non yehi gwetanri wa ma ba gui sɛbɛ wiri ja nangne wa taha. 10Wu kasegi ce ɲɔ wuri wu nagoyi gwege wura nabuhi tirigi, wura nadaer tagi wura kacengin si.11Bi pe wa pe lɛyi pe namahi da ku ge mari li se peri la, ɲahan namahi lage ba pe taa tɛrine mu ge pe sa Kirista wo kayunɛ logeye, pe sa jo na pera sa je namahi sinhiye. 12Pera peyɛ yahi pihinge na pee kayojogi kɛyɛgi. 13Liri ba doro, peri ba din kasan fiye na ɲɛrige si tisili koɲɔhi la. liwa liri yɛyi pe ɲɔyaa sa bwa, pe nɔyaa sa jii kayoŋi mu jii ce wa pe pa ɲɔyee le ce wɛ.14Liri le lise, ne ba li yu cehi pa wa pe sanhan lɛyi pe namahi pa ku ge, pe namahi pihi ta ban na nagoyi se, peri pe sigɛsin ya pe co, koni pe ba taga yahi wo pinhili pe wo mepinge yiri wɛ, 15ɲanhan peri cehi piya korine yahi. 16We cenŋe wa ba ze wu sigɛtisa, wuri bile wu wuya wu coh, wu ba wu funŋe yahi wu se Krisita wo tisili wo tugure wɛ, lela tisilaa za wa ge.17Krisita wo tisili ɲunfeyi pe de baare yala zi ge, ɲanhan bi pe tisili yɛri ge na bi pe kaliŋe kan ga. 18Ɲanhan le jo Kilɛ wo kayunɛ na: yaporige ke simaŋe sɔnhɔnri ge ma ba ki ŋɔɣe poyi, na basiŋa ya nawu sara.19Ma ba zon pinŋe kan Krisita wo tisili ɲunfohŋe wa wɛ, na maɲe wu kasini logo serele sɔn, walima tanri, ɲɔ wɛ. 20Bihi pe jurumbe se ge pinŋe kan pe tisili mu ɲila lirila bi pe wa wake ge, pe liri nɑn peri za.21Wura sa li jo diwuhi Klɛ ɲi la na Yesu ɲi la Klɛ yudumbi bi ɲila, na jinali, ma ri ce keri mu see ma ba ya sɔri wu wa wɛ. 22Ma ba wɛri cege tahi wa ɲuŋɔn wɛ, di le klɛ wo baare wɛ, ma ba vari wa la da kapegi si wɛ.mara mayɛ kasiyesi jurumbe la.23Ma ba din da lotige bwu wɛ, ta yabware jɛri bwu, ma lɛge na ma yambe worine la. 24Pi wo jurumbaa cin nahina kitiŋe wu kon ge, piwo di dahi pe nɔhi na se kitiŋaa, 25Lirila kaɲɛna ba wɛrɛ liyɛ siye , lo baa hmɔhi wɛ. Le li ba ze lo wɛrɛ fori wɛ ge lo ba mwuhi wɛ.
1Yeri pe wa potohi ge ye pehbemu tahi ye ɲugfehila, liri la wa sa wori Kilɛ ŋe na wo kali bage kagi wɛ. 2Potohi wo ɲugfehi po na dare ze ge ye peh pɛlɛ yo tihin cebori yeri bare gwege ye zi wɛ wu ye bareɲɔn ge YESU, nohi po tahi wiri ka ko danha ye ge.3Wa ba kaliŋe wa tii kanhan wu wa wonunŋe na YESU woŋe wɛ, wu sunŋan sahi na Kilɛ kayune wɛ wu wa KILƐ ɲansare wohi. 4Wiyɛ wa ba bɛlɛ wa yafihin tienhi, nakare tan hun wiri kerigi kile djihi co man nan yoge na mekahige na fungɔnbeye. 5Ceraa mah na gilige bihi pe wa po KILƐ cinye ge po kanyɛne cinhi, pe fungɔnye la po sa nafunŋe tahi KILƐ korone.6Bihi wo yatane lo peh yage kaɲɛla ge KLƐ korone jari ŋe peh tagi. 7Wo panhan nan yahaba kunge wɛ wo sa geri na yaga wɛ. 8Lirila vanye na linŋe wi wo yaha,9bihi po lihisa pe latage pere po duhu tonbarige na fungbwɔye yi wa wo, ɲɔyihi na tisili ɲanhage wu na peh kagihi. 10Kazagi kadanhe kiri wa ya peheye mu derihe wa daraha se na cie laha ge wura ba wiyɛ gwo11Mu KILƐ tisa miyɛ ligehe cie la mari funvige saha mari dahi KILƐ la wa kadange mara tiembe si. 12Na dare yoge yaha se ma bunŋe wo gɔbanŋe lo wure woho la mu yiri mu ka kacinŋe wo cinŋe se singwɛ ɲanla.13KLIƐ bunŋe kanhan yɛrɛ ye mu nan YESU wa kayongi jo Ponsipilati ɲi la ge pere ɲi do sa li jo di wahi. 14Jiihi kayoŋi ya cio na ciere ma ba miyɛ pihin wɛ na sa wɔn foho YESU KRISITA tian bange,15Fanhan mu foho ŋe na du ba ŋe mu fonŋe wura ba liri siye li tɛrɛne. 16Wiri yɛ wu wa fanhan fonŋe pinhinge wa tinhin ge wa sa jin nowɛ yi sang wi ŋanhi wa sung sa wi gnayi wure wuwa na pehebe na fanhan wogo bage AMINA.17Li jo ma wahi nafoŋe fihi na pa ba pɛlɛ wɛ, na pe ba diheŋe nafoŋe wo koŋe layi, na pe tieŋe KLƐ la wura yacienŋe kan wo lirila yiri je wo mudanhan. 18Peh ka tiengi si peh nafofɛrɛ yi se peh katiegi wo segi pera pehe cienye yɛrɛ ye kanhan. 19Lirila po sa wofonŋe wogɔbanŋe ta20Timite, dji cio kan mage cie ya cio mari miyɛ kayese ge konŋge wo kayone be gua nakare wugi la. 21Piyɛ jo na pera cieri cien na lihige narare la. KILƐ wo NEEMAŊE se ye mouh
12Ne poli wu we see YESU KRISITA wo tudunmu KLƐ mudambe la ge, wa ne tun di ba munakɔbanɛ kaane jo le la wa wu ɲɔge kan na liriɲe daa YESU KRISITA wo fanhe la. Na kan na san Timoti na tan voo KILƐ cenmbe, wu ɲiɲaraa na wu ɲanɲiŋe ki noma la na yiri KILƐ tage na YESU KRISITA wu kafo.3Ni KILƐ sari,wre nde bare sii na nadaré ma jo kanna na tolɛya ti ségé, sigi fara cangla ni mbiri mala na KILƐ njɛrigé tɛnɛ. 4Ni ba mbiri ma ɲisimbe la, ni ba li sa ndi ma ɲa, koni ndi fundange la. 5Ni sa ma nadare kane yagyi na yɛ funnge ,ti ze ban ma nu lɛ ge la ge los, nama nu sege. A nili cen nimi na tri nadare wa mu-mu.6Lri la ne li yuu ma myɛ kan KILƐ bara ti wa mage tɛne nde cege tagyi mala. 7Nalise luwa sare munaa KILƐ kan wo wɛ. fon fanghe munane na kadange, a kifyɛre.8Sige ba zema la na YESU cenmbe kaɲune wu kungɔrige. nga son KILƐ kayune jonge kangmbe la na yiri KILƐ fangfɛrila. 9KILƐ wo ɲug wu na wo yiri na yerine wo jennee. Walise wo kacengi wone layi nga wu bile wu kayire na wu cenmbe la wa lise. YESU KRISITA wo ne la wa pri cenmbe mu se wo nalɔ kapi kɔnge ze sang ya wɛ. 10Nga nimi KILƐ cenmbe no wo la YESU KRISITA kunge kala. KRISTA wa kunge kone lɔ, na pan konge wo gɔ bage na toro KILƐ kayune wo kwyɛ ge la. 11Lri la, nde ɲagbulo na se KILƐ kayune jo voo na kalinge kan voo.12Lri le li se nde pi kanmbe kunaye. Sigi mu sung wa na la hin wɛ. Na lise nde li cen wo la nde nadare sege. 13Ti lo na nadare na kadange ki wa YESU KRISITA lage . na kayongi nde kan ma ndi ma lagige. 14De bare wo jenre KILƐ kan mage ti lo na KILƐ munane dagnge li wa na wo ge .15Muli cen na bi mu pe wa Asie ge pe li se nde la. Peri sugmo fugelle na her mozene wa. 16Na KILƐ ninjare ti lin onesifore sige, nalise wa naya jo , ali nata jɔriɲe ze nala. 17Te ne wu Rome nge wa na sa na sɛre fo na sana ɲa. 18KILƐ wu dubalo wun kri cannge, mamu wa li ya cen kanna wa na ya tagi nanyagyi Efesi.
1Nde sa de tudure ya gan KILƐ ɲagwala na ye YESU KRISITA ɲagwala, wra ba kilinge kan ɲiiwuli na kuu ɲungo ge. Wu bannge na wufangfye wori la. 2Ta kayune yuu. Ya gwege tɛne muu, na pe kasegi yu pe ɲila ma kayongi fungo, mara pe kala na moɲonge.3Na lise tɛne la ma kayena sa nung dan tisili wɛ. Kalinge wa be na pe ceri pure mudanmbe kasegi ge ceri co sa daan pye. 4Pe sa pe ɲiwegi tɔ; Pesa pe ɲiwegi tɔ 5ndi wa kaɲene la, ndi zon pyɛ bile wo mudanmbe la.Nga mu, myɛ coo cemila, mari kangbe kumaye mara kibarudimange kerigi sii. Ta ma bare yala ma jii.6Na li se nde nyɛ mu sye ma lɔ nakɔ. na tɛri karina no. 7Ni yoge wo jɔnge se, ni kɔ ta fɛre la, nada mbara.8Fangfyɛre wo ɲidone kan vo, kilinge wo jɛnnge konvowa sa li kan nde kri canye. Lo sa gan nde ye wɛ nga bimu pe wa mudanmbe sege. 9Banmba mari zala ma pa. 10Na li se de ma li se nala. Nimi konnge tan wuu a wu tɛrɛ thesa lo niki krescens se galati, tite a wri se dalmabi.11Luka bile wa na nde. Marki yagyi na myɛ yee. nalise wana tagi bare la. 12Ni thy chique tun Ephesi. 13Fadengue ni yagyi Thoasi Karpus Tage ge ma wo bannge ta ma na kin. na fa livurinye la yiri funngo KILƐ kayune wage.14Alexandre yɛreya voo wa nde kɔ kasege wo ɲɛgengɛ la. A KILƐ wu sara na ya na wu kasegi. 15Fon ye yyɛ co wurimula, nali se wa ndara lise wo kaɲongi la.16Na kangmbe wo zibe la wa mu wa na tagi wɛ. Pe muu pye lise na la, na le peri koro wɛ. 17Nga kafo wa na tagi na fngye kana, koni ndi wu kayune jo foon ndi dafa, konge mu ndi dalin. Nde sɔ cenrine la, 18kafo ba nde ɲugwuu kapegi mu la na ya co fugwan fangfyɛri fungo, wu mbage ki pɛlɛ tɛne muu, amiina.19Fabe priscille na aquilas na fara Onesiphore sigɛ sin la. 20Eraste wa Korithe, nga ni Toophine wo yange yagyi mali. 21Ye banmba yeri ban ye wa kwage la. Eubulus sya ma sari, pedens, linus, Claudia pe sanmbi mu wa masari.22Kafo wu se nama munane la, wu cenmbe pi senama. Amiina. 23Ma li se ɲungba nakare la, mu li cen na tira baa yoge yiri yɛ.24Ɲangan KILƐ wo basiŋaa ya na yoge wɛ, wa ya wu tisili mu ka tan wu ye, wuri jin wa wa pe kala na funɲinge. 25Bi pe wa pe sɔn wuri kaliŋan wa ge wu cin wu peri co na zonɲinge. Lɔhejin ba ze KILƐ ba tagi peri kapegi yahi, di nimisa peri kaɲene cen. 26Lirila, pe ba pe yɛ ta di zɔ sitaniŋe ciye, wuri wu ze pe co na le wu wo joŋe na wu mudanmbe si na pe ge.
1Nga li ceen tɛne ta kɔre la losa wagyi. 2Na lise tisila sa kazagi tan peye, na pye sɛlɛ nase bakagi vye, na pyɛ mudanmbe sevye, po sa zagi KILƐ ŋagwɛ. 3Pe keriga sa wayi, ɲiɲariba fye, ɲuwagi fye, kapegi se vye, 4nambari fye, pye mudanmbe se vye, ɲugfye gwɔre, na konnge kerigi ndi dan pye ndi doro KILƐ tan.5Pe sa pye pye se dan pye, nga cee kasegi sunngan sa dan pye wɛ. Myɛ tag lii peri fye la, 6na li pe seɲɛgma ba vori na dari konnge cee nugyi, pe labange ndi kasebagi na ya na ceri pure mudanmbe. 7Peri seɲagha na cee, peli sa mu ndi kaɲene cen mu wɛ.8Kan na Zannesi na Zambrɛsi lise Musa la ge, mu pe mu wa lise kaɲene la. tisile pe wa bi wo akilinga kagige, a pe lise nadare la. 9Ɲagwasyɛri wa pye wɛ, nali se pe akilibafyɛre sa zye pela mu la, ma jo bi namayi.10Nga mu koni mu nde kayojogi logo, na tori gane, fungkane, na nadare, nyɛkangane, natanmbe noɲonge. 11Kana penagɔge, na kangbe, naji mu cona ta Antiosi, Ikone, na Lystre, ni kangbe wo ɲɛgmu kunayee, a KAFO KILƐ na tagi. 12Bi mu pe za nda YESU KRISITA kone jarige pe sa pe kɔ. 13Nga tisipii na kayongo sɔn-sɔn jo vya sa se ɲagha na pe kerigi.14Nga mu, myɛ pɔ kalinge la we muu mu tana toruge mari nadare se. wo funge wu wri kalinge tage mu wu cen. 15Ma liya fon na lɔ ma nagɔre la kerigi ce akilifyɛre kan na nasɛ KLIƐ cenmbe tage na se nadala tri ti wa YESU KRISITA lage.16Jeri kayongi mu ce yiri KLƐ tage, wri kalinge sung wo gan, koni nda se ɲagha, ndi wo kasebagi yagyi, na wori ndi kaɲene ɲugngo. 17Ceri mu co se koni KILƐ tisili dafa nda kacenngi sii.
1Nde sa de tudure ya gan KILƐ ɲagwala, na YESU KRISITA ɲagwala, wra ba kilinge kon, ɲiiwuli na kuu ɲungo ge. Wu bannge nawu fangfyɛ wori la. 2Ta kayune yuu yu gwege tɛne muu, na pe kasegi yu peɲila ma kayongi fungo, mara pe kala na moɲonge.3Na lise tɛne la ma kaɲɛna sa nung dan tisili wɛ. Kalinge wa bɛ na pe ceri pure mudanbe kasegi ge ceri co sa dan pye Pe sa ɲiwegi tɔ. 4Pe sa pe ɲiwegi tɔ ndi wa kaɲɛne la, ndin zɔn pye bile wo mudanmbe la. 5Nga mu, mye coo cemula, mari kangmbé kumayé mara kibarudimaŋé kerigi sii. Ta ma bare yala ma zii.6Na li se nde myɛ mu sye ma lɔ na kɔ. Na tɛrikarina nɔ. 7Ni yoge wo jɔnŋe se, ni kɔ tafɛre la, ni daage mara. 8Fangfyɛre wo ɲidone gwege ma yagyi na nde mbage. KAFOO fangfy,ere, ɲidone kanvo, Kilinŋe wo jenŋe kanvo wa sa li kan nde kri canyé. Lo sa gan nde yɛ wɛ nga bimu pe wu mudanmbé ségé.9Wahi maye mari zala ma pan ma ba na ɲan. 10Na lise Demasi lise na la. nimii kkonge tan wu a wu tɛrɛ Thesaloniki, Crescens kari Galati, Titɩ a wuri kari Dalimati.11Juka bile yɛ wu wa na nde. Mariki yahi wura se na mu, na lise wa na tagi bare la. 12Ni thychiki tun Efɛsi. 13Vadebwohe ni yahi Troasi karipusi tagi ge ma wobanŋe mara ma na kin, na sɛbili bi fungɔn KILƐ kayune wa ge.14Alexandre tudunnaŋe, wa kanɔnŋi woɲɛŋɛ se ne la. KILƐ ba wu sara na sahi na kasegi. 15Foo ye yeyɛ kasiyɛgi si wu la, na li se wa jin wo kayojogi kaala. 16Na kangbe wo zibe la wa muhan na tagi wɛ. Na le la wa peri koro wɛ.17Nga ɲunfoŋe wa na nana tagi fanhe kana, koni ndi wu kayune jo foon ndi vaa, konge mu ndi dalin. nde sɔ cenrine la. 18Ɲungfoŋaa ba nde ɲugŋe wu kapegi mu la nana sɔ fugwan fangfɛre funŋon. Wu mahɣe ki pɛlɛ tɛrine mu. AMINA19Fahabe Priskali na Akilasi, na fara Onesisfori sigɛsin la. 20Erasti wa Korinti, nga ni trofini woyanŋe yahi milɛ. 21Ye wahi ye ye yeri ban ye wa kwange la. Ebulusi wa ma sari, Pudens, Linus, klodiya, pe sambi muhan ma sari. 22KILƐ wu se na funannɛ, wu cembe pi se na ma. AMINA.
1Ne poli wuwa, klɛ wo basiŋɛ na se yesu wo tʋdʋmŋe, n'a yiri di ba klɛ wo tisili wozɔnrili tagi. Pe ce pe taa klɛ la na kaɲɛne cɛn, le losa dan klɛ ge. 2Cege tatahge ki wa pe tapohge ki wa kaɲɛnɛ fooŋe ge klɛ wa wu ɲɔge kan fo konge ze sanhzeyi. 3A wu mudan terine siye wu kayune fanhe la . Wo pohvoŋe klɛ wuwo baare le na cee.4Ne we sɛbɛŋe torogo titi tagi, wuru wuwa ne sanŋe bilebile ge dage niginŋe fanhe la geɡe nɔɔhi wo wa ge.Woto klɛ na wo pohivoŋe yesu krisita wu yirimbe na ɲaɲige kan ma.5Le ɲuŋtan ne ma yahi kɛrɛti mahmbe ge, liriliwa ma krisita wo tisili wo kerigi sɔnri, na ɲuŋfeyi tienŋe kanhye niginiginŋe mun la tisili ɲuŋo, na sahi na mawo yɛriŋe.6Peri ɲuŋfeebaa ya pe se tigireba tisile, na ceeniginigi fiye. Pe nagoh ya pe se tisili pe daa pela, pe mepihɛhe ba yiri pe ɲarigane kunnuŋi, walima pe ɲuganrige kunnuŋi wɛ. 7Krisita wo tisili ɲuŋfeyi pe wa ye ɲahabadorili ge,pe ya pe se fiɲɛgi ba. Peba peyɛ porigi tisili layi, peba ze zongwɔmɔ tisile wɛ, pe sun ba ze simbe bulili wɛ, pe sun ba ze ɲatanhŋe vee wɛ, pe sun ba naŋanre si ladaŋe nɔni wɛ.8wurifunŋaa ya wa nabuhi yala wajoni, kaceŋgi ka dan wun, fugɔnye wojeye foo, na ze sɛri tisa, na ze fɔŋgiba, na jɛni wuya. 9Klɛ wo kayune la daaŋe wa ge, pe tiin liriɲuŋo, lele sahi na wo kaliŋe ge. Lirila, paa jin tisili yɛri na kaliŋe wojeŋe, bi pe pe kaali ge, pe peri wo tapinye siye pe la.10sin ɲɛŋmɛ wa naŋi pe pewɛ tirige na sanhi pe tiin kayubegi jovehi na tisili piinvehi. Pe woɲɛŋmɛ wa zifuli, bi pe daa krisita la ge. 11Mu ya mari pe ɲahi kon pe ba yuwɛ. Pohi jin tiihi na pe nagohi ɲuye kanri na pe kaliŋe wo biŋe, we pe daa zii ladabine nɔŋi ge.12Kɛrɛti kanŋwoŋe wuŋe wa, wu ze pe tuŋduŋe ge wire wu ze le kayune joo.Kɛrɛti kanŋge siin kafire ɲɛŋi, pe ɲaŋhaa tanhi ba sigikari ɲi. pe lɛra tono pe kasanŋe munra pe. 13Le kayuna si kaɲɛne, lirela mu ya ma liwahi pe la,koni peri daage wojenge ta.14Mari li jo pe na pe ba peyɛ po zifuli wo miniye layi nuŋeye, na tisili pe lise kaɲɛne la ge,peba zon periwo wojune layi.15Tisili pe fiŋe klɛ ɲila ge, yɛriye mu ye fiŋe peri mu, gatisili pe li se klɛ la ge, pere, yɛriye muha fiŋe pere wɛ, baliwaye pe fuŋgɔnye na pe zombi mu pe wo. 16Pe peyɛ yahi klɛ ciinveyi, ga pe kasegi lisɛlɛ na pe sɔn klɛ layi
1Mu Titi, ta tisili yɛrigi ma zahŋi na kaliŋɛ wo jeŋe. 2Li jo nɔglebi na pe se sɛri tisile, bi mu pe yahi fugɔnye wo jenye fiye ge, na cege tataŋe wojenge, na klɛ wo kadange, na kerigi guŋe.3Liri kanna mari li jo celebi wo ɲarigannɛ li sahi na tisiire klɛ kabanuga na pe sun ba ze simbe bululi wɛ. Peri pe tisili tanna kaceŋgi zeŋe. 4Lirila cee pe wa pe sanŋ lɛyi ge peri pe taagi pe cɛn pe pe namabi na pe nagobi kaa tan peye. 5Pe se cee sɛri wulo, bi mu wo funŋgonye ye tigatiŋ ge, na bi pe sɛre si pe sinɲe kasegi la, na bi wo zɔmbi pe ɲo ge, pe ba peyɛ tirige na san pe namabi ge,koni tisili ba klɛ kayunɛ lawu wɛ.6Liri kanna nunŋni, mari naɲili yɛri naperi pe se sɛri tisile 7kerigi mu la. Mari tannibe wojembe siye pe la, ma ba pe kala mari ma funŋge finŋe na ɲatoge. 8Ma kayune li se kayu tisaa si jɛn le mu kalaahi ge, koni wo pinli ba woju ta wo layi, lirikanna peri zige.9Mari bululi yɛri na pera ya pe peyɛ tirige pe san, peri payɛ ka tan pe ɲuŋfebi kerige mu la, pe ba pe ɲɔge su wɛ. 10Pe sun ba pe yolo kannɛ la mu lahi. Paa pe tisiire ɲɔbone sɛlɛ pela tɛrigi mu la. Liri kanna pesida wo pohivoŋe klɛ kaane pɛlɛ11ɲahan, klɛ wu cembe siye tafage Adama nagobi pona si jɛn pohi wuri wo fanŋe cege la ge. 12Wuri wa li sɛlɛ wo la na wo zagi klɛ la, na wori li see ge koŋge wo mudanbibe la. Liri kana, na wo yahi niɲan wo koŋge la wo cɛn wo woyɛ co, wora ɲari kaɲɛne ɲuŋgon klɛ ɲahi tanŋ. 13Na wo yahi fudange cabile wo zigiŋa, liri wa fanŋe pone foŋe klɛ, wo pohivoŋe Yesu krisita wo yirimbe canɲine ge.14Wuri bile wa wuyɛ kan wori maŋga, na wori ɲuŋe wu kanɔhiye ponɛla na wori se wu tisile fɔŋe wa bi mu layi ge, na wori se tisile bi mu pe yɛri na yahi kacenŋi zeŋe maŋga ge15Mu ya ma tisili kala, mara pe yɛrigi, mara pe piŋge yu pee na ɲuŋfɛre kanne, ma ba mayɛ yahi tisa wu fanhre san ma layi
1Lijo pe ponemu,na pe peyɛ tirige pe san ŋuŋfeyi na fanhfeyi, pera pe pɛlɛ, na peyɛ gwege kaceŋgi mun fige zeŋe la. 2Pe ba tisaŋe wa mun mage kɛgi wɛ, pe ba yuge joyi, pe pew:e se sɛri tisile,peri tisili kasegi kuu peye tɛrigi pone.3ɲahaa tɛrizine la wori mun ze kacemba tisile na kaanri wori ze wurigi, wo fungɔnye wobeye poone laage ze wo se bululoo, wo ze beŋe na funbegi kerigi si. wo kaa ze daan woyee wɛ.4Ga tɛrine wo pohivoŋe kilɛ wu wo cembe na wu kadaange siye tisili la ge, a wu wo ɲuŋe wu. Liri wa wo kacengi ɲuŋtan wɛ, 5ga ɲiɲare zeŋe la wa liri se a wo munafone taa lohe jeŋe la klɛ wo muna ceene fanŋe la, nimii wori woŋeme wuli pe wa klɛ ɲi la.6wa wu muna ceene kan wo foo wo pohivoŋe yesu krisita fanŋe la, 7liri la wori klɛ se tisili bi pe tile ge wu cembe cege la, wo cin wo munakɔbane ta le la wo cegaa tahi ge.8Le kaɲune wa kaɲɛneɲe. Ne li saa maa ma li gbogo jo wahi pee tɛrine pone, koni bi pe daa klɛ la ge, peri pee kacenŋi si. Liri le ɲo li kaɲone da pɛlɛ tisili ponɛɛ.9Ga mun mayɛ kasiyɛgi se kayobegi, na tisili nɔhi tayirige joŋe la, na nakare mun fige la tira la ɲɔgi wɛ ŋunŋ wa tiri layi. 10Bi pe tisili wagi peya ge, li jo wahi pefeyi ma no jogo son la. Liri kadugo mari wufunŋe cege wu ye kasegi. 11Muw li cen na wurifunŋaa korine wo jene yahi nakɔ.Wu dilibaŋaa tin wun tuguro wu ɲuŋon.12Ne baa Artimasi na Tisiki ye wa tun ma tɛrine mun ge, mari wahi maye mari na ciri Nikopolisi, ɲahan ne zaa diri ɲiŋmoŋe se wake. 13Mari kerigi mu se koni zenɛsi wa tisili tari kitiŋe la ge, na Apolosi ye ɲɛrine li ɲo,yageka mu ba pe koŋeyi.14Woriwo tisili muha ya pe kaceŋii zeŋe tanni, koni pe cin pe funvunge kerigi sɔnri, lirila pe saa ze laɲonba tisile wɛ.15Tisili pe wa na nee ge, peri pone pe ma saari, mari wo kariɲili saari, bi pewa krisita woli ge. Klɛ wu cembe se ye pone.
1Ne Poli wu wa Kasosaŋe (tatɔŋe) Yezu Kirisita wo baare ɲungun tan ge, ne na wo ceborinaŋe Timɔte a we sɛbiŋe tun na kan wo naɲiŋe wojemiŋe na wo baariseɲiŋe Filemɔn, na wo cebori sɔŋe Afiya, 2na Arisipi wuri wa ba wo tari yage la Kilɛŋe ge. 3Wo to Klɛ na wo kafoŋe Yezu Kirisita wu yirime na ɲanɲiŋe kan ye.4Ne wo Klɛ ɲɛrige tɛrɛgi muu nɛɛ ba pɛre tari Klɛ la mun ɲunguntan, 5ɲahan, mun a Kirirsita Kadugu tisili kaatan ma ye kane mun la ge, na mun a taa kafoŋe Yezu la kanne mun la ge, ne a li logo. 6Na Klɛ ɲɛɛri, ɲahan kariɲɛre ti wa wo na woyɛ sohomo Kirisita wo cege la ge, kiri ki ce ka gwagi ka se ɲahan. Wo yaa wo ceme be mun se Kirisita kunnugunge ma pu mun siye tisili la. 7Na ceborina, ma kadanga ne funŋe gwaga tan, nar zɔndarine kan na yaa, mun an Kirisita kadugu tisiire nuntɔ pe cege tataye la.8Kirisita cege la, ne ya je mun se ma kaa ne la se foon, 9ŋa kadanŋe kununŋi, ne Poli a mun ɲiyɛri , ne bine wu wa tɔgileŋe ge, na kasosaŋe, Yezu Kirisita wo baare kununŋu ge.10Neha mun ɲiyɛri na jaŋe Onezimu wo kaa ne la, le neha ta Kirisita na ne yagi kasoŋe la. 11Tɛri sine wu za yi je ma worine ɲɔnyi, ga nimɛrɛ wa je ma worine ɲɔn, wuri ne worine mu ɲɔn. 12Neha dɛri wu tun ma, wuri wa mahi jo ne kabanuŋe nigiŋe. 13Li ze taan ne, ne wu yahi na ya kabenugo wura na tari mutagi la kasoŋe, ne wa we mu fungɔn kayɔdane ɲunguntan ge.14Ŋa na za di liri se yi na muha sɔn yi, liri la le kacene ba daha ze ma faan ka wɛ, na za ma li se na fundange. 15Li bada Onezimu ze wiyɛgi ma ta tɛri sisine la, lira ma tɛrɛ wu ta mari din na wun terinɛ mun. 16Wa nuga se ba bulu yɛ ɲi wɛ, ŋa wa toro bulure taan, ceboro wu wa we mun wo kaa wahi na le ge. Wu kanane mun ya li wahi mun la na toro ne taan; tisiire na ceborige la kafoŋe cege la.17Ma ba da ma ne cɛ ma ceboro Kirisita kunnuŋi ma wu co maha jo ne ma joni. 18Wu ba kaane la se liri na wu ba da wa yaa wu yage ka tɛriŋi ma, mari yiri pone yahi ne ɲugon. 19Ne Poli bine wa le kane sɛbi na ya yee. Na jo nehɛ mun le fone tɔ; ŋa mari li cɛ na jo ne wo fone wa mun la. Liri wa mu bine wo fufane kaane. 20Liri la, na mu ɲihɛri sihɛre la na cɛborinaa, mun ne ne ɲiifa kafoŋe kununŋi le kaa ne la, mari ne jɔnŋe taan ba ma ceboriɲi Kirisita wo cege la.21Ne cege tahi li la na li cɛn jo mu wa tisa wojeme. Lira neha le kaane sɛbɛ na toriŋi ma na taa li la maha ba cɛ se na toro ne wo wojogi taan. 22Na taa fara li la, na ma cegetataɲige ka gwege ne, ɲaa nehɛ taa li la na jo yeri wo Klɛ ɲɛɛriŋge cege la, neha si korine ta na kari yeri tage.23Epafarasi, wu wa kasoŋe la na ne Yezu Kirisita wo baare kunnugunge, wura ma sari. 24Mariki a ma sari, na Arisitaraki, na Demasi, na Luka, peri mu wa ne baariseɲibi. 25Wo kafo Yesu Kirisita wo yirime pu se yee. Amiina
1Na tɛrɛziineee Klaa jo na pere tolɛyee tooyo woɲɛhiyɛ na seganniŋaa woɲɛhiŋɛɛ la wu kayodorogoli cege la. 2Na ga jii tɛrɛgi sanŋgii, wa jo na woo wu Jaŋe cege la. Wuri wa teeŋe na se yɛriye pone fooŋe, liri na wuri wo cege la wa yɛriye pone tirige. 3Wuri wu wa Klɛ wo saambe, wu ɲɛɲaane na Klɛ wone di ɲɛ nigin. Na wu ɲojuune fanhaɲɛhiŋge cege la koŋge pone wa tɔrɔ la. Ba wa wu yɛ saraga na kɔ tisili wo kapegi ɲuŋu tanŋ wɛ, a wu lugi na sa diin Kerigi muu Jaavooŋe Klɛ sulicege la arijinnaŋee.4Klɛ Jaŋe tayeregaa pɛlɛ mɛlɛkɛli woge la, fɔn Klaa mage kan wuun ge mu ke fanha tɔ mɛlɛkɛli woge la ge. 5Na mɛlɛkɛ wu siin Klaa tye li jo ɲa na wuri Klɛ Jaŋe wu wa, na wuri wa wu se niɲaa yɛ? Klɛ sunŋaa sanhi dye li jo mɛlɛkɛŋe waa na wuri Klaa si ze wu Toŋe, wuri di ze wuri Klɛ wo Jaŋe yi.6Na ga, wu Jaŋe wu ze wa yɛriye pone ɲahaa ge, tɛnee wuraa ba ze koŋge la ge, a wu jo na mɛlɛkɛli muu paa ɲigure sinni wu fɛrɛɛ. 7Na le jo mɛlɛkɛli kaa la na wa ba wu mɛlɛkɛli se kafyɛgɛ, na wu baasiibi se naga.8Na ga wa li jo wu Jaŋe wo kaane la na Klɛ wu wa, na wu fanhafɛɛraa si diin tɔrɔ fɔn tuka. Na fanhafɛɛre tibiine di ɲɛ deleŋe wo tibiine. 9Na deleŋe wa taan wuun, kapegi kaa da pɛn daan wuun. Na liri la, Klɛ wu wa wu Klɛŋe ge, wa wu sɔɔnraa wuu na fundange kan wuun na toro wu kaafyebi muu tanŋ.10Na a wu nuŋaa jo na nusange la Kaafooŋee wa ɲiŋge tirige, na klaŋe di ɲɛ wu ceeye wo yayaaŋa. 11Na yiri ponaa si ba gɔ, ga wuri di ze wa tuka. 12Na wa si ba yi kuri ba tisaa ba vanŋa kuri wɛ, wu di ba yi faa ba tisaa ba vanŋa faa wɛ. Na ga wuri di ze wa wu leembee, tagiri wa wuri wo yeegi la yi.13Na mɛlɛkɛŋe wu siin Klaa tye li jo na wu tiin wuri silucege la fɔn ba wurahaa ba wu piinli muu se wu tooye tatahaŋa yi? 14Na mɛlɛkɛli di ɲɛ ɲahiŋa yi? Na munahaa ce wa ce muu baare si Klɛɛ, liri na tisili pe si ba bohi ge, na pe tari.
1Na liri la, kaɲene wo kayuune pe logo ge, pe ba ze pe zaa pe piin wɛ, pe funŋu gbaga pe to liri kayuune la.2Na kayuune mɛlɛkɛlaa fɛnhaa jo ge, pe ze li le sɛɛrɛɛ. Bii pe ze pe liri kayuune pɛlɛɛ wɛ ge, ɲaage ki ze ba yaa na peree ge, kiri ze ba ze pere la. 3Na Kaafooŋaa munahi bohiŋe wo kaane jo, a liri wo logovyebi ba li fiinŋe na jo peree. Na liri li wa kagboone ge, na pere ba ze pere ɲɛ liri logo yi, na pere di si ba ze dii pe zɔ? 4Na Klɛ bilaa li sye na keɲene pere tisili wo kayuune wa kasyɛgi, na kakanhiŋgi na kagbohi muu fiigee, liri na wa kerigi cii wo se kan pii wu Yirimbe wo cege la, na yaa na wu bile wo mudaanmbee.5Na ɲiga wo koŋge kaane peraa yu ge, na pe wa mɛlɛkɛlii Klaa kiri wo ɲuŋufɛɛre kan yi. 6Na ga le jo Klɛ kayuune wo sɛbɛŋe tage kaa na tisa wa ɲahi wu sa wii wu yiri yɛ? Na Adama sanŋe wa ɲahi wu sa wu kasye si yɛ?7Na wa wu tayerege se ke nɔ mɛlɛkɛli woge la yi tɛrɛ sisiire yɛrɛ; na saambe na peembe tahi wu la, na yɛriye muu tirigaa san wuun. 8Na Klaa yɛriye muu tirigaa san wuun, liri wo nohe wa na yage ka muu wa wu ɲuŋoo wɛ. Liri na li muu, peraa sanhi li ɲa na yɛriye muu a tirigaa san wuun wɛ.9Na ga le kasyɛgɛ peraa se ge, liri li wa na Yezu ze tirige mɛlɛkɛli nɔhi na tɛrɛ sisiire yɛ se. Na a wu sɔn na ɲaana na ku tisili muu ɲɔtaga Klɛ wo cembe kaa la. Na nimɛrɛ wa ɲuyirige na peembe ta, ɲahaa tisili wo ɲuŋo kpɔnmɔ wa ku. Klɛ wa yɛriye muu tirige, yi muu di ɲɛ wuri woyo. 10Li ze sahi Klɛɛ wu Yezu se wu ɲaana kɔnni wu cɛn wu tisili woɲɛhimɛɛ kilee wu ba leŋe wu wo saambee. Na ɲahaa Yezu wa ba se na tisilii bohiŋe tagee.11Na Yezu wa ba tisili kapegi jii lari pe la ge, wuri na bii wo kapegi wa ba je lahi pe la ge, Toŋe wonumuŋe wu wa wuri na pere la. Na liri la, siige wa wu la waa pe yiri na wu cebiilee wɛ. 12Liri funŋoo wa li jo Klɛɛ na wuraa si ba wu kaane yu wu cebiilii, wu di ba wu kɛri wu tisiire sohomoo.13Na a wu jo mu na wuraa si wu cege tahi Klɛ la. Na nuŋaa jo na nagoobi Klɛɛ kan wuree ge, na wuri wu we na peree. 14Na liri la, Yezu a cere kaare lɔ, na ba ze mahi jo tisili sanmbi, ɲahaa tisili pere nagoobi wa. Wa liri se kɔnni wu guŋe ce kunnuŋi, sutaanna cee kuŋe wo fanhe wa ge, wu cɛn wu wuri wo fanhe kɔ; 15liri na kɔnni bii muu kuŋe wo saare ze se bululoo pe siŋe muu ge, wu cɛn wu pere wuu tiri buluree.16Na kaɲene la, Yezu a pan wu ba mɛlɛkɛlɛɛ tagi wɛ, na ga Ibirayima wo kanoho tisili wa pan na ba dari. 17Na liri la, li ze yere fɔn wu se tisa ba wu cebiili ɲii, kɔnni wu cɛn wu se pe Klɛ wo sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔ, wemu wo ɲiɲaare te pɛlɛ, na baare si na ɲɔgi Klɛɛ ge, liri na kɔnni wu cɛn wu tisili kapegi foone se laa leni pe la. 18Na nimɛrɛ, bii pe wa nɔjuuree ge, Yezu ahaa jɛn pere feebi tagi, na ɲahaa wu mu a toro nɔjuure funŋoo, liri na wa ɲaage se.
1Na liri la, wuri cebiili Klaa wuu na se wu yɛ woloo ge, na paa Yezu wii. Na pere wo Klɛ konee wuri wu wa Klɛ tudunmuŋe na Klɛ sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe. 2Baare maga la Klɛ ze Yezu yiri ge, wa tiri se na ɲomiifɛɛree mahi jo kanne la Musaa se ɲomiifoo wu wo baare la Klɛ sigɛɛ wɛ. 3Na kanne la sigɛ yereŋevooŋaa ba mage ta na toro wu sigɛ woyereŋge la ge, liri kanne la Yezu wo tayeregaa pɛlɛ Musa woge la. 4Na siinye muu na yi yereŋevee pe wa, na ga yɛriye muu wo tirigivooŋe wu wa Klɛ.5Na Musa kɔnnaa se baasii ɲomiifoo Klɛ wo sigɛ funŋoo. Na Klɛ wo kayoŋgi wu ze ba dorogi. 6Na ga Yezu Kirisita wu wa Klɛ Jaŋe ge, wuraa se ɲomiifoo Klɛ wo sigɛ ɲuŋoo. Na tage la wo cege tahi na zoŋi ki la ge, wo ba diin wuri daaŋe funŋoo, wohi ze kiri sigɛ wo tisilee.7Na liri la Klɛ wo Yirimbaa li jo na pe ba Klɛ mɛjuune logo niɲaa, 8pe ba pe ɲiwegi wahi mahi jo tɔɔgee pe tolɛyaa ze kaanri na Klɛ ɲɔge yegee sipooŋee wɛ ge.9Na kiri tagee pe sefelɛyaa ze kaanri wuri Klɛ la, na wuri ɲɔge yegee, na ta keregi muu wuraa se yee gbeyisɔɔnŋe funŋoo ge, pe cere ɲa. 10A liri la, wuri zɔnŋe yirige pere tisili tanŋ, a wuri jo na tɛrɛrɛgi muu pere tisili fungɔnyaa ba pe wirigi, na pe sanhi zii wuri wo kone cɛn yi. 11Na a wuri loyiriwoŋe kaa wu yɛ la na jo na taŋmɔŋge wuraa gbegee pe maga la ge, pahi zii da di je kiree wɛ.12Na liri la do, wuri cebiili paa pe yɛ kasye si, beŋe na daabaaŋe ba ze pe wa muu wo zɔn la wu sa wu se wu li se siŋe kanvooŋe Klɛ la yi. 13Na ga na li tɛne sanhi yahi li ɲɛ pee, paa pe yɛ yɛrɛgi ɲiga na kimuguro kɔnni pe wa muu ba beŋe yahi wu wu faan wu ɲiwiine li wahi wɛ.14Na danayaŋa peraa se Yezu la tɛrɛziinee ge, pere ba diin wuri danayaŋe funŋoo na sa nɔ kɔkɔɔre la, liri funŋoo pahi ze Yezu wo kariɲii. 15Na le jo Klɛ wo Kayuune sɛbɛŋee na pe ba Klɛ mɛjuune logo niɲaa, pe ba pe ɲiwegi wahi mahi jo ba tolɛyaa ze kaanri Klɛ la yi ge.16Na nɔgɔ ye paa ze Klɛ mɛjuune logo na digi kaanri wu lɛɛ? Na na bii muu Musaa ze sa voori Misira kenee ge, na pere pe wa. 17Na nɔgɔ ye tanŋ Klɛ zɔnŋe ze yiri yee gbeyisɔɔŋe funŋoo yɛ? Na bii paa ze kapiine se a pe muu ku sipooŋe ge, na pere pe wa. 18Liri na ba Klaa ze kaa wu yɛ la na jo na pahi zii da di je wuri wo ŋmɔŋge tagee wɛ, na nɔgɔ kaa wa ze zi yɛ? Na bii paa ze kaanri wu la ge, na pere paa ze. 19Na liri kanne la perea li ɲa na pere tisili wo daabaaŋaa pe se pe cɛn je kiri taŋmɔŋgee.
1Na Klaa wu ɲɔge kan peree na ŋmɔŋge tage wuraa gbegaa yahi ge, pahi ba jɛn je kiree. Na liri la, paa pe yɛ kasye gbaga paa zi kɔnni pe wa mu nigin mu ba ba diin jebaa ɲɔŋge tagee wɛ. 2Na ɲahaa kanne la Klɛ kayodaannnaa jo peree ge, na mu laa ze jo bii muu. Na ga liri kayuunaa la ɲɔ pe la yi, ɲahaa paa ze taa na zɔn li la yi.3Na pere pe daa ge, na pere pe si ba je kiri ŋmɔŋge tagee, kiri tage wo kaane la Klaa ze jo na wuri loyirine funŋoo wuraa kaa wu yɛ la na pahi zii da di je kiri ŋmɔŋge tagee wuraa ze gbegee na yahi wɛ ge. Klɛ ze wu baare muu se kɔ fɔn koŋge nusange tɛnee, ga a wu digi liri kayuune jo. 4Na ɲahaa le jo Klɛ kayuune sɛbɛŋee cewuune caŋge gbarisɔnwoge kaane la na Klaa wu baare muu se kɔ siiye gbaariŋe funŋoo, caŋge gbarisɔnwogee na ŋmɔ. 5Na le jo toro na pahi zii ba da di je wuri wo ŋmɔnge tagee wɛ.6Na le se mu, bii pe ze fɛnhaa Klɛ kayodaanne loge ge, peraa taa je kiri ŋmɔŋge tagee wɛ, ɲahaa pe ze taa na zɔn liri kayuune la yi. Na liri la, pii tii pe si ba je kiri ŋmɔŋge tagee. 7Na liri funŋoo a Klɛ nuŋaa caŋge katii tyeeŋe na kiri mage yiri niɲaa. Na a li mɔ a Klɛ ba li jo Fanhafoo Dawuda wo cege la, mahi jo ba le jo toro yi na pe ba Klɛ mɛjuune logo niɲaa, pe ba pe ɲiwegi wahi wɛ.8Ŋmɔŋge kaa Klɛ ze zi ge, ki ba da kiri ŋmɔŋgee Zozuwe ze sa Yisirayɛli tisiire leŋe, Klɛ ze zahi nuŋi ba jo caŋmɔŋge katii wo kaa la yi. 9Na liri la, ŋmɔŋge Klaa ŋmɔ caŋge gbarisɔnwogee ge, kiri ŋmɔŋge fiige wa Klɛ wo tisili ɲaha la pe ba ŋmɔ. 10Na we muu ba je Klɛ wo ŋmɔŋge tagee ge, kanne la Klaa ŋmɔ wu wo baare la caŋge gbarisɔnwogee ge, mu wu funŋe muu a ba ŋmɔ wu wo baare muu la. 11Na liri la, pe wahi pe yee pe di je kiri kiri ŋmɔŋge tagee. Na paa pe yɛ kasye si kɔnni pe wa muu a ba diin jebaa kiri taŋmɔŋgee ba bii ɲiwewagaa tisili ɲii wɛ.12Na Klɛ kayuune wa ɲii la, li fanhe da ɲɛhi. Na li ɲɔgaa taan ɲɔyosɔɔn ŋmɔpanŋge ɲɔge la. Na le ba je tisaŋee na wu jaaŋe na wu munaane waagi yi yaa, na kaciiye na yi sinmbe waagi yi yaa. Na le ba jɛn tisaŋe funŋu kerigi na wu fungɔnge wo kerigi saa na jɛngi. 13Na yage ka muu wa na Klaa ge mu ɲaa wɛ ge. Na yɛriye muu yi wa tafagee Klɛ ɲɛwiinee, ka muu a ŋmohi wu la yi. Na wuri Klɛŋee wo muu nigin niginŋaa si ba za wo kerigi ɲaha jo.14Na sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe wu wa pee, wuri ɲɛ Klɛ Jaŋe Yezu ge, na wa lugi fungban fɔn na sa nɔ Klɛ ɲaha niŋee. Na liri la, pe wahi pe yee pe di diin pe danayaŋe funŋoo. 15Na sariwuuli ɲuŋufoogbɔŋe wu wa pee ge, na wa ba pe ɲiɲaare si, na pe tari pe fanhagɔɔre kerigi la, ɲahaa kanne la Sutaannaa pere sɔnnaa waa kapegi zeŋe la ge, mu wa wuri mu ɲahaa wii, ga wuraa kapiine la muu fiige se yi. 16Na liri la, pe gbara Klɛ fanhafɛɛre, na wu cembe wo kone la na zɔndaraŋee kɔnni wu pe ɲiɲaare se, liri na kɔnni waa ɲɔgi pe la wu da pe tari li tɛrɛɛ.
1Na Yisirayɛli tisiire sohomoo Sɛrisuuli ɲuŋufoogbɔŋaa ba zɔɔnrɔɔ wuu, wu di Klɛ na tisili sohombe kerige sɔɔnri na tisili yakanye na pe sariye woo na gaan Klɛɛ kɔnni pe kapegi fohi da leni pe la. 2Bii pe ze pe Klɛ kone cɛn yi, na bii pe ze ba biri ge, wu ze ba jani na peri tari na fundangee, ɲahaa fanhagɔɔre ze wuri bile mu la. 3Na liri la, wu ze ba yaa wu wu yɛ bile wo kapegi wo sɛriye wuu, wu di daa wu cɛn wu tisiire sanre wo kapegi woye wuu.4Na tisa ze si jɛn kiri mage wogbohe tahi wu yɛ la ki ɲɛ Klaa wu funŋe yiri mahi ba waa ze Aruna yiri wɛ. 5Na liri la, li wa na Kirisita wa piri peembe tahi wu yɛ la na wu yɛ se Sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔ yi, na ga Klɛ wa piri peembe tahi wu la na jo na wuri Klɛ wo Jaŋe wu wa, na wuraa se wu Toŋe niɲaa.6Na le nuŋaa sɛbɛ Klɛ kayuune tage katii na Klɛ jo na wa se Sɛriwuuliɲuŋufoogbɔ tɛrɛgi muu ba Mɛlikisedɛki ɲii.7Na Yezu yahi ge koŋge la, wu ze li cɛn na Klaa si jɛn wu sɔ kuŋe la. A wu wu yɛ tirigaa san, na Klɛ gbagaa ɲɛɛri na mɛgboonee fɔn na ɲɛsinmbe tirige. A Klɛ wu ɲɛɛrige sɔ, ɲahaa wu ze wu yɛ tirigaa san Klɛɛ. 8Na wu yahi mu Klɛ Ja, wa sɔn na Klɛ wo mɛjuune co ɲaage funŋoo.9Na ba wa kolo liri kanne la na fa yi, liri la tisili muu pe nuri wu ɲɔɔ ge, wa se pere muu ɲuŋu wuu tuka. 10Na a Klɛ wu wuu na se Sɛriwuuliɲuŋufoogbɔ ba Mɛlikisedɛki ɲii. 11Na keree woɲɛhiŋɛɛ wa pere pe jo pee Sɛriwuuliɲuŋufoogbɔŋe wo kaane ɲuŋoo, na ga ba pe wa pe keree cɛnmaa taan wɛ, pere ba ce jo pee lahi wahi pe di ce tasɛge cɛn.12Na nimɛrɛ ze yaa ki pe ta paa se pii wo kalivyee, ga pe sanhi di ɲɛ fɔn wa waa pe kalaa Klɛ kayuune kerigi woziigii. Na jiribe pe yaa na pee, pe si jɛn yalitigbilige li wɛ. 13Na tisaŋe wa jiribe yɛ ŋgbɔri ge, na tibinnaɲigɛ wuraa ba ze, wa ba si jɛn kaɲene cɛn di wuu kafire wɛ. 14Na ga, tisili wolyebi pe ba liŋe wotigbiliŋe li. Na ba peraa tye wuri liŋe la yi, a pere fungɔnye ta na jɛn kaɲeŋgi cɛngi na woo kafiree.
1Liri la do, Kaafooŋe wo kaane li wa li cɛnmaa pɛn yi ge, wo ba diin liri wo galiŋe la tɛne muu wɛ. Ga wo la le wo yɛ yee wo da se ɲahaa. Wo ba dɛrɛɛ kaliŋe wolyeŋe nuŋini, we mu wu wa na wo yere wo piinŋge la wo di waagi wo kapegi la; jii cere ce wa ce yafiin ɲɔ tisa la yi ge, na fara na cege tahi Klɛ la, 2na na miniŋe lohe wo kaane, na fara na cege tage tahi tisaŋe ɲuŋoo na Klɛ ɲɛɛri , na kuubi ɲiŋe wo kaane, na fara koŋge kɔkɔɔre wo kitiŋe. Wo ba nuŋi da dɛrɛɛ cere ɲuŋoo wɛ. 3Wo si li se meme nimɛrɛ, na Klaa sɔn li la.4Tisili muu pe Klɛ wo kpɛɛnge ta ge, na Klɛ wo yirimbe ta ge, na ze Klɛ wo funaane wojene wo karaɲiibi ge, 5pere bii pe li ɲa na Klɛ wo kayuunaa ɲɔ ge, na fara nari ɲigɛ wo fanhafɛɛre ɲɛhi ge, 6ga liri na li muu pe kaanri. Pere pe yere pe piinŋge la pe di dɛrɛɛ pe waagi pe kapegi la, liraa si jɛn ze yi. Ɲahaa pe kasegaa ba li sɛlɛɛ na pe ba Klɛ Jaŋe kori tinne ɲuŋoo nuŋge, na fara na wu kan wu sɛhɛɛveebii.7Na zanhe ba yaa to ɲiŋge ɲuŋoo tɛne muu ge, na faasiiŋaa ba saanŋe ta, ɲiŋgaa ba Klɛ wo yirimbe ta. 8Ga na ɲiŋge ba wuure na ɲapege yɛ yiige, la jɛn yafiin ɲɔ yi, ki tagaa lii danŋe la yi. Ki kɔkɔɔre ki di zogi.9Ba li wa yi, na naɲiile wojemee, jii kayoŋgi woraa jo mɛ ge, li wa mahi jo yere wo kaa li wa yi, ɲahaa woraa taa li la na yere wa kone wojene ɲuŋooo, le li wa bohiŋe wo kone ge. 10De baare yeraa se ge, na kaceŋgi jii mu se na toro ge, na fara jii yeraa zi nimɛrɛ na Klɛ wo tisili tari ge, na li sye Klʒ la na wu kaa taan yee ge, Klaa ɲɔ, wu funŋgaa si wɔ liri la muu la yi.11Ba li wa yi, woraa li saa yere nigin nigin pone pe wahi na ye yee ye di diin fundange la, fɔn na sa nɔ li kɔkɔɔre la, kɔnni ye cege wa le mu ɲuŋoo ge, ye liri ta. 12Liri la, ye cere ba biga yi. Klaa wu ɲɔge kan kaane mu la ge, bii ba daa wu Klɛ la ge, na kerigi ku pe yee fɔn na liri ta ge, yere paa daanni ba pere ɲii.13Tɛne Klɛ ze wu ɲɔge kan Ibirayimaa ge, a wu kaa wu yɛ mage la, ɲahaa yage ka wa ge mu ke pɛlɛ wuri bile la wa yaa wu kaa ge mu la yi ge. 14Wu ze jo na: Naa ba ɲaɲiŋge se maa, di ma kaduge tisili naari ɲɛhi. 15Ibirayimaa sɔn na kerigi ku wu yee, na wu sige. Klɛ ze wu ɲɔge kan wuun kaane mu la ge, a wu liri ta.16Na tisili ba jo pe di gaa, yage ke pɛlɛ pe bile la ge, kiri wo mage pe ba yiri na se pe sɛɛrɛ, kɔnni kaane la pe kaa ge, nakaara ba ze nii wɛ. 17Liraa, Klaa kaa ge ɲɔge ganŋe la, na li sye na fiinŋe liri wo taaveebi la na nakaara wa nii wɛ, na pahi ba li ta. 18Cere kagbohi sɔɔnŋe la Klaa si zɔn di kafire jo woro wo kanne mu la yi. Liri wonaa, woro pe sɔn na wo ceeye tahi liraa ge, liraa yaa li fanhe wogbohe le woroo, wo liri kaane yaa wo coo.19Cege tatahiŋge ki wa woroo ge, barige wa kiree. Liri le ba li se wo di yaa yere, le ba wo tagi wo di doro vanbarige taa na sa nɔ Klɛ tagee. 20Yezu wa woro ɲahaa kiri tagee woro bile ɲuŋu tanŋ. Wuri wa tɛne pone muu wo sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe, Mɛlikisedɛki wo kanne la.
1Mɛlikisedɛki ze Salɛmu wo kanhe wo fanhafooŋe, na fara yɛriye pone ɲuŋufooŋe wo sɛriwoloo wu ze. Ibirayimaa sa dɛrɛɛ na yiri fanhafyebi pii wo yogo tasegee, liraa li ta yogaa taan wu la, a Mɛlikisedɛki wu ciri na dubaŋe se wuun. 2Yɛriye pone Ibirayimaa ta na yiri yoge tasegee ge, a wu yi jagaŋe kan wuun. Mɛlikisedɛki wo nohe ki wa na fanhafooŋe wodiiŋe. Salɛmu wo fanhafooŋe wu ze, liri wo nohe wa na ɲaɲiŋge wo fanhafooŋe. 3To wa wu la yi, nu wa wu la yi, taforogo wa wu la yi, cazege wa wu la yi, wu sunŋaa ku mu wɛ. Sɛriwoloo wu wa tɛne ponee mahi jo Klɛ Jaŋe.4Sɛngboo wu wa dɛ! Woro toŋe Ibirayima a yɛriye mu ta na yiri yoge tasegee ge, a wu yiri pone wo jagaŋe kan wuun. 5Sɛriwuunaa kan Levi wo kanoho tisilii, saliyaŋe jo paa jagaŋe suu tisili bii muu pe wa pe cebiili ge. Na li ta pe mu pe fooei Ibirayima la. 6Mɛlikisedɛki we jagaŋe sɔ Ibirayimaa na li ta wu wa Levi wo kanoho woŋe wa yi. Liri kadugo a wu dubaŋe se Ibirayimaa Klaa ze wu ɲɔge kan le muu la ge.7Nakara wa nii wɛ. Na dubaŋe sevooŋaa pɛlɛ dubaŋe tavooŋe la. 8Levi wo kanoho tisili bii pe jagaŋe suu ge, peraa ba guu, ga jagaŋe wa sɔ Ibirayimaa gee, le jo na wuri wo sɔvooŋaa ku wɛ. 9Levi wo kanoho tisili pe jagaŋe suu ge, pere mu ze jagaŋe yiige pe tolɛge Ibirayima wo cege la, lahi jɛn jo mu. 10Ɲahaa tɛne Levi ze wu sanhi ze yi ge, Mɛlikisedɛki kari na sa wu tolɛge Ibirayima ciri.11Saliyaŋe wu ze Izirayɛli nagoobaa tyeŋe ge, li nuun ze tyeŋe Levi wo kanoho tisili wo sariwuuli wo kerigi ɲuŋoo. Na pe kasegi pone yaa ce dafa, ɲuŋu ze li la sɛriwoloŋe watii wu pan nuŋge yi, we mu wu wa wu wa ba Arɔn ɲii wɛ, ga we mu wu wa ba Mɛlikisedɛki ɲii ge. 12Ba li wa yi, gariŋe ba je sɛriwuuli wo baare la, le yere fɔn gariŋe wu je saliyaŋe bile muu.13Sɛriwoloŋe mu wo juune li le jo nahimɛ ge, wuri wo toŋe wa muu a se na ɲa sɛriye wuuvoo wɛ. 14Le fiinŋe na jo na Kaafooŋe nohaa foori Zuda la. Na li ta na Musa wo sɛbɛŋe wa muu a li sɛlɛɛ na Kirisiŋe wo tisili mu nii wa sɛriwuulii wɛ.15Ba li a yi, li ba jo na sarige wuuvooŋe watii wa, we mu wu wa ba Mɛlikisedɛki ɲii ge, le fiinŋe 16na wuraa tyeŋe tiri baare la wu tolɛye wo cege la yi. Ɲahaa seŋe wa wuree wu tiin ɲii la tɛne ponee. 17Kaɲene la, le jo Klɛ kayuunee wuri wo kaane la na: Mu a sii se tɛne pone muu wo sɛriwoloŋe Mɛlikisedɛki wo kanne la.18Liraa li sye na fɔlɔfɔlɔŋe wo kaane segannaa si nuŋi dɔri nuŋge yi, na liraa to, ɲahaa fanha ze li la uyi, pe za je yafiin ɲɔ yi. 19Saliyaŋaa cɛn wo tagi wo se tisilee bii mu pe dafa yi ge, ga nimɛrɛ, woro cegaa tahi yage mu ɲuŋoo ge, kiraa pɔrɔ, kiri wo cege la wohi jɛn gbara Klɛ la.20Na fara liri la, Klaa wu ɲɔge mu kan pe sanmbii mu wa se sɛriwoloŋe na li ta Klaa wu ɲɔge kan wuri wa muu wɛ. 21Ga Yesu a se sɛriwoloo Klɛ wo ɲɔge ganŋe ɲuŋu tanŋ, a wu jo na Kaafooŋaa li jo na wahi, le ba gari wɛ. Muu, mu wa tɛne pone sɛriwoloŋe.22Liri wone la, bɛŋe Yezu tyeŋe woro na Klɛ sohomoo ge, wuraa pɔrɔ fɔlɔfɔlɔ woŋe la. 23Ba li wa yi, danfariŋe watii wa. Sɛriwuuli woɲɛhimaa toro, ɲahaa pe ze guu. 24Ga Yezu a sii guu wɛ, liri la wu sɛriwuune fyɛre wa tɛne pone muu woro.25Liri kanne la, tisili muu pe gbara Klɛ la wuri wo cege la ge, seŋe wa wuun wu pere pohi niɲaa na ɲigɛ la, ɲahaa, wu wa wakeree na Klɛ ɲɛɛri pee tɛne ponee. 26Wuri sɛriwuuli ɲuŋufooŋe wo fiige ba jɛn woro makooŋe ɲɔ. Wa ɲɔ, jalaki taga wa wu la yi, wu kerigaa fiinŋe, wu taginaa wuu kapeziibi la, wa yirige na kari fɔn na sa nɔ fugbanŋe tagine la.27Sɛriwuuli ɲuŋufeebi sanmbi ze ba sariye woo ɲigaa ɲiga, pe ze ba wɛraa pe wo kapegi wo fohi leŋe wo sarige wuu ban, na daa tisiire woge wuu. Ga Yezu a wu yɛ se saraga tisili wo kapegi ɲuŋu tanŋ tɛrɛ nigin yɛ pe. Sarige katii a yaa ki nuŋi ki wuu wɛ. 28Musa wo saliyaŋaa tisili nagoobi barigi baa fyebi se sɛriwuuloo ɲuŋufyee. Liri kadugo Klɛ ze wu ɲɔge kan kaane mu la ge, a wu liri se na wu Jaŋe se sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe, wuri wo kerigi pone ɲɔgaa taanna tɛrɛgi ponee.
1Jii pone muu woraa jo toro ge, nimɛrɛ ge li ɲuŋge ki ge na wo li cɛn na sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe fiige ki wa woroo. Wa sa diin fanhafɛɛre pone Klɛ wo sulicege la klaŋe fugbanŋee. 2Wa wu wo baare si Klɛ tage fɔngɔbaare wo tage, wu tatɛɛnge bilee. Tisa cegaa ge mu yaa wɛ ge, fɔn Kaafoo Klɛ bile kanne.3Ɲahaa sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe we muu ge, wa ba diin na yakanye na sariye woo na gaan Klɛɛ. Liri la, fɔn Yezu mu wu ka ta wu kan Klɛɛ. 4Ma ze wu ze koŋge la, wu bile ze si jɛn ze sɛriwoloo wɛ, ɲahaa sɛriwuuli wa na sariye woo na yaa na Musa wo saliyaŋee. 5Peraa baare de mu si koŋge la ge tiri wa arijinna wo jaaŋe. Baare te zi nahi mɛ ge tiri wa yafiin wɛ, ti ɲɛ Musa wo caŋɲiine wure yi. Liri wonaa nahi na Musa wu vanŋge sigɛ woziige yaa ge, a klɛ wu se na yaaganne wuraa sye wu la ɲaŋge ɲuŋoo ge, na liri yaaganne la wa yaa wu ki yaa.6Na baare te kan Yezuu nimɛrɛ ge, tiraa pɛlɛ sɛriwuuli sanmbi pone wore la. Ɲahaa Yezu a Klɛ na tisa wo bɛnŋe yahi wovomo, wuri wa pɔrɔ woziiŋe la ge, wuri wo nusaanre ti wa na ɲɔmiine kan le mu le fanhatɔ woziine la ge. 7Bɛŋe wu ze Klɛ na wu tisili sohomoo ge, ma ze finɲɛŋe ze je wuun wɛ, Klɛ ze si wu yaa di yahi wovomo yi.8Klɛ ze piinŋge san wu tisili ɲuŋoo. Liri la na caŋge ka si ba nɔ, Kafooŋaa liri jo. Ne si ba na bɛŋe tɛrɛŋɛ di ze wovomo na Yisirayɛli wo sigɛ tisilii, Zuda wo tisili. 9Wuri na woziiŋaa si ba ze nigin wɛ, we ne teeŋe na pe tiibii caŋge ne pe yiige Misira kenee ge. Ɲahaa pe sɔn na ne bɛŋe pɛlɛ yi ge, liri la ne mu a na yɛ wuu pee. Ne Kafooŋe wa jo mu.10Cere cabigi dorogɔ nohaa, bɛŋe ne si ze na Yisirayɛli nagoobii ge, wure wa weree. Ne Kaafooŋaa jo mu. Ne bile a si na saliyaŋe sin pe zɔnli la. Ne kaane li tiin pe funŋoo. Ne si ba ze pe Klɛŋe, pere di ze na tisili.11Liri tɛnee, pe mu wa mu a si jɛn wu ceboro , wala wu kariɲii kala ne kaanee nuŋi ni wɛ. Ŋahaa pe pone muu a si ba ne cɛn, na lɔ nagoobi la fɔn na sa nɔ wolyebi la. 12Ne si ba pe kapegi muu foone le pe la. Ne si ba pe kapegi kaane yahi na zɔnŋe la nuŋini wɛ.13Klɛ ba bɛŋe wovomiŋe kaane jo, liraa li sye na wolyeŋaa dɔri nuŋini wɛ. Yage ge ba ze ko dɔri nuŋini wɛ ge, kiri wo tɛrɛkoonaa nɔ.
1Klɛ tapɛlɛge, na Klɛ pɛlɛganne ze bɛŋe woziiŋe tɛnee. 2Ŋahaa vanye sigɛ ze yereŋe. Ki ze taala, ki tage woziige maga ze na Yɔrɔ Senuman (fɔngɔ baa tage). Ftinɛŋe ze yɛri kiri tagee, na tabaliŋe ɲuŋoo Klɛ wo buruye ze yɛri we mu ɲuŋoo ge.3Ki tage sonwoge tagire ze kɔn na vanŋgee. Kiri tage mage ze na yɔrɔ senumanw ka Senuman (fɔngi baare pone fɔngi baa tage). 4Sanniŋe wirire soone na Klɛ wo bɛŋe kasyene cesuŋe ze kiri funŋoo, wuri cesuŋe taye pone ze sanniŋe la. Sanniŋe soone ze ki funŋoo, "maane" ze le mu funŋoo ge, na Arɔn wo tibiine zanre wone, na kuveye kɔrigi, Klɛ wo saliyaŋe ze jii mu ɲuŋoo ge. 5Sɛrubɛnli wo jaali pe yere cesuŋe fugbanŋee, na li sɛlɛɛ na Klɛ wa wa. Pere wo kapaye ze na ɲimbe se kapegi fohi leŋe sariye tawuuge ɲuŋoo. Cere kerigi pne mu ɲahe tɛri juu wa nimɛrɛ yi.6Ayiwa, yi pone mu a yaa na kɔ tɛne muu ge, sɛriwuuli ze ba ji voŋge vanye woge tage woziigee tɛrɛgi muu na pe baare si. 7Ɲahaa sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe kann yɛ nigin wu ze ba ji Klɛ tapɛlɛge tage sɔnwoge funŋoo jii nigin yɛ pe yeene funŋoo. Wu ze ba je wa na yapɔriye sisanmbee na kan Klɛɛ wuri na tisiire wo piinŋge wone la.8Nii Senuman (Klɛ munaane) a li sye na vanŋge sigɛ wolɛge wa wa, na yɔrɔ senumanw ka senumanŋe wo kone a mugi wɛ. 9Pe ze ba yasunye na sariye ye mu kaan Klɛɛ ge, yiri ya ze si jɛn Klɛ pɛlɛveebi zɔnli je di viinŋe yi. Liri wa kasyene kanne yɛrɛ na wo niɲaa kaane sɛlɛɛ. 10Li lige kaa yoo, li gba kaa yoo, fɔngɔbaare kerigi fiige kaa yoo, cere pone muu ze landaaŋe (sefeebi kone) wogoo fɔn na sa nɔ tɛrɛkarine wo tɛnɛ la.11Ayiwa, Kirisitaa pan na ba ze sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔ wojeme woro wo ɲuzɔbe (pohiŋe) wone la. Wuraa je na wu wo baare se vanye voŋge mu funŋoo ge, kiraa pɛlɛ na ze ɲunbonɔ, kiri na tisiire wo woyeriŋge wa nigin wɛ. Liri nohe wa na kiri wa ge koŋge wogo yi. 12Kirisitaa je na sika wala na nu wo sisanmbee fɔngibaa wo fɔngibaa tagee wɛ. Ɲahaa wu yɛ bile wo sisanmbe wa kan Klɛɛ tɔɔgɔ nigin na woro ɲuŋu wuu pewu!13Sɛriwuulaa ba sikabyebi na nupyɛhi wo sisanmbe na nuzɔŋe wo sɔɔnre se na dagaa ɲamatisili wo ɲamne lari pe la. 14Li ba ze mu, Kirisita wo sisanmbaa pɔrɔ yapɔriye wobe la yɛ, ɲahaa Nii Senuman fanhe cege la Kirisitaa wu yɛ se saraga ɲobono wogo na kan Klɛɛ. Woro kasegi ɲuŋubaa wogi a la ɲɔgi wu sisanmbaa ba woro zɔnli je na fiinŋe, na wuu cere muu, kakɔnni wo cɛn wo munahi fooŋe Klɛ pɛlɛɛ. 15Kirisitaa se Klɛ na tisili sohomo wo, na bɛŋe wovomiŋe teeŋe kakɔnni Klɛ a ze wu yɛ ɲɔge kan cɛnŋe wogɔbaaŋe mu wone la ge, wu tisili woyirili pe cɛn pe wuri ta Kirisita wo kuŋe cege la. Liri wa se na pe ɲuŋu wuu pe kapegii ge, jii pe se bɛŋe wolyeŋe caŋɲiinee ge.16Cɛnŋe fooŋe wo kuŋe a si viinŋe ban ɲaha la pe di daa pe jo cɛnŋe sɛɛre lɔvooŋe wone la. 17Cɛnŋe lɔvooŋe sɛɛre woŋaa si djɛn dɔri cɛnŋe foo di cɛnŋe fooŋe yahi ɲii la yi, ɲahaa wa ba gu ban pe di daa cɛnŋe lɔvooŋe sɛɛre woŋe tɔri.18Liri le li se hali bɛŋe woleeŋe mu a tyeŋe na sisanmbee. 19Musaa Klɛ wo saliyaye nigin nigin pone mu jo tisiire na kɔ muu ge, a wu sunŋ nunage na sikabyebi sinsanmbe na lohe lɔ na yatosiire woɲɛɛre pɔ na Izɔpu sige kagaange la na tagaa sisanmbe na lohe ɲahari sariye sɛbɛŋe ɲuŋoo, na tisiire pone mu ɲuŋoo. 20Na jo na" Be wa bɛŋe sisanmbe, Klaa jo yaa we mu pɛlɛɛ ge".21Liri nohaa, a wu sunŋ pi ɲahari vanye voŋge mu ɲuŋoo na ki funŋu baaseyɛriye muu pone ɲuŋoo. 22Le jo saliyaŋe sɛbɛŋe funŋoo na sisanmbe pi ze ba dagaa yɛriye woɲɛhiyɛ karaŋi na yɛri fɔngɔ ba. Sisanmbe ba ze pe wo yi, kapegi foone mu a jɛn le yi.23Yɛriye mu yi wa arijinɛŋee ge, yiri mu a yaa yi se jaali pe se fɔngɔ baa ge, na jii kasegi ge, liri kannaa yiri yɛriye bile wo fɔngɔbaaraa yaa na sariye ya yɛtii ye mu ye pɔrɔ woziiye la ge. 24Kaɲene la tisiire a Klɛ singbohe ge mu yaa ceeye la na se mahi jo fugban Klɛ woge ge, le se mahi jo kiri funŋoo Kirisitaa je yi dɛ! Kirisitaa je Arijinɛŋe bile bilee na yere Klɛ ɲaha tanŋ woro wo cembe wone la.25Sɛriwuuli ɲuŋufoogbɔŋe ba je fɔngɔbaa wo fɔngɔbaa tagee kanne mu la yee mu yee ge na yapɔriye sisanmbee ge, Kirisitaa li se mu wɛ. Wa wu yɛ saraga tooyo woɲɛhiyɛ la yi, fɔn tɔɔgɔ nigin yɛ pe. 26Ki ba da mu li ze, wu ze si ɲaage woɲɛhiŋɛ se na lɔ fɔn koŋge nusange la. Ɲahaa wa pan kɔkɔɔre la nimɛrɛ kakɔnni wu ɲaana tɔɔgɔ nigin yɛ na wu yɛ se saraga beŋe fanhe kɔ.27Tisiiraa guu kulo nigin kanne le mu la ge, Klɛ di ba pe kiti ge, 28Liri kanne wonune la Kirisita mu a wu yɛ saraga tɔɔgɔ nigin na tisili pone wo kapegi foone le pe la. Liri nohi wa si ba dɛrɛɛ di ban, le si ba ze wo kapegi foone leŋe wo la nuŋini wɛ, ga tisiire de to wu sige ge, tiri wo bohiŋe wone la.
1Musa wo saliyaŋe ze yaceŋge wobanŋge wo kasyene. Wuri ze si jɛn wu pɛlɛvyebi se tisile ɲɔbonɔ woloo Klɛ ɲahatanŋ wɛ sariye wuuŋe cege la yi, yire oe woo tɛrɛɛ tɛrɛ ge, na yee yee ge, kɔkɔɔrɔbaa ge. 2Ma ze yi ze la ɲɔgi, pe ze si diin yire wo wuuŋe la tɛne muu nuŋini wɛ. 3Ga yee yee yiri sariye ze ba pe fungɔnye tirige pe ɲambe la. 4Ɲahaa nupyɛhi na sikabyebi wo sisanmbaa si jɛn tisa ɲambe lahi wu la ɲahe ka muu la yi.5Liri wone la, Kirisita tɛrɛpanne la koŋge la, wa li jo Klɛɛ naa: Mu jo mu zaa sariye na yasunye la yi, ga ma cerekaare kan nee. 6Na yapɔrige gbo na ki fɔ, wala na ki sisanmbe wo ɲambe vanŋe wone la, liri la muu a mu ɲii fa yi. 7Liri la ne jo ne weere na Klɛ, ne pan kakɔnni di ma mudaanmbe se na yaa na le le jo kitabuŋe funŋoo ne kaane la ge.8Kirisita wɛraa li jo naa "sarige na yasunye na yapɔrige wovɔge na ɲambe fanfan sarige, ma ze zaa kiri ka muu fiige la yi, kiri ka muu a taan muu wɛ. Na ta cere kerigi muu ze zi na yaa na saliyaŋee. 9Liri kadugo, a wu jo naa" Ne weree, ne pan kakɔnni da ma mudanmbe si ". Le se mu ge, Kirisita landaa leeŋe lɔ wa, na landaa wovomiŋe tyeŋe. 10Wa Klɛ mudanmbe se na wu yɛ se sariga tɔɔgɔ nigin yɛ pe, ge mu ki wa ki fiigaa nuŋi ze yi ge, woraa tiin fɔngɔbaa woloo kiri cege la.11Sɛriwuulaa ba yere tɔɔge la ɲigaa ɲiga na pe baare si na tiine yiri sariye nigin niginŋe wonuye wuuŋe la. Ɲahe ka muu la yi yahi jɛn ɲambe fan yi. 12Ga Kirisita kɔnni, wuraa wu yɛ kan tɔɔgɔ nigin yɛrɛ na ɲambe fanhe, na daa sa diin Klɛ sulicege la. 13Nahi na Klɛ wu wu piinli miniŋɛ wu fɛrɛɛ ge. 14Tisili bii wa yɛrɛ fɔngibaaree ge, a wu pere se tisilee ɲobono woloo wu bile sarige niginŋe cege la, pere muu di diin tɛne muu.15Klɛ Yirimbaa liri yu woo na fiinŋe na" 16Ne si ba bɛŋe we mu sin na pee ge, cere cabigi dorogɔ nohaa ge, wure wa weree, ne Kaafooŋaa jo mu. Ne si ba saliyaŋe le pe zɔnlii, ne kaane di diin pe fungɔnye la.17Ne si nuŋi ba pe ɲambe na pe piinŋge yahi na zɔnŋe la nuŋini wɛ. 18Liri la do, ɲambe ba ze fan, sariga kawuuno ɲuŋo wa nuŋini wɛ.19Liri kanne la, na cebiilii konaa kan woro muu na ji fɔngɔbaare tage wo faɔgɔbaa tagee Yezu sisanmbe woŋe cege la. 20Wa kovone wojene la ɲɔ mugi woroo vanbarige sohomoo ge mu ki wa wu bile wo cerekaare ge. 21Sariwoloŋe ɲuŋufoogbooŋe wa woroo Klɛ wo sigɛ ɲuŋoo. 22Liri la, woro pe fungɔnpeye wuu wo yɛ funŋoo, wo di wo yɛ je wo se fɔngɔbaa na lohe wojeŋgee, wo di gbara Klɛ la na daaŋe ɲobonee.23Wo jo cege tatahiŋge ki wa woo ge, wo ba wo cere gbo wuri wo kaane la yi. Ɲahaa Klɛ wa wu yɛ ɲɔge kan ge, ɲoomiine covoo wu wa. 24Wo fanhe le wo yee, wo di wo yɛ tagi wo Klɛ wo kaadaange kone ɲaari, wo da kaceŋgi si. 25Wo ba li segi da se wo tyɛngi la mahi jo pii a ba dye li si kanne mu la ge. Ga woro paa wo yɛ zɔnmbi taraa, ɲahaa yere bile ɲii wa li na Kaafooŋe cabilaa tɛrɛŋɛ na kɔ.26Woro pe kaɲene cɛn na kɔ ge, woro ba tugo na ɲambe si sanhani, sarige ka yafiige wa ge kahi jɛn piri ɲambe fanhi wɛ ge. 27Saarikaa le tiin nimɛrɛ, cere wa yegiŋge na nage wogbohe, yire ye si ba Klɛ piinli sorogo pewu.28Tisa tisa wa Musa wo saliyaŋe kaagi ge, siin sɔɔn wala siin taanri pe ta pe li jo na kaɲene li wa, wuri funŋaa yaa pe wu gbo, pe yaa pe wu ɲiɲaare se bile yi. 29Ga le le jo pee liri la ge, liri wa na Klɛ Jaŋe fanhi, wala na jo na Yezu sisanmbe pe bɛŋe se Klɛ na tisili sohomoo ge na liri wa yafiin wɛ. Na ta pire sisanmbe pe funŋe yahi fɔngɔbaa. Wala na Klɛ Yirimbe jobiine jo, pire pi wa ɲiɲaare fooŋe ge, wuri funŋe wo sariŋaa pe na toro.30Ɲahaa we wa jo na: "Ne wa yaa di mɔniŋe wuu, ne si ba pe sara."Woraa wuri funŋe cɛn. A wu li jo nuŋini na:" Ne Kaafooŋe wa si ba pere tisili yege." 31Na je munahi fooŋe Klɛ cee, liri wa saarikaa."32Yere pe ye yɛ funye kɔn ye daaŋe nusaanre la. Yeraa klɛ wo kpɛɛnge ta yɛrɛ, a ɲaage wobege noho san ga a yere sɛɛre le ye yee. 33Tage kaa pe ze ba ye sɛhɛɛ, na ye ɲaani tisili ɲii la. Tage ka yɛtii yere di ɲahe le na ɲaaniveebi tagi. Yeraa kanhi na kasolembii pe ɲaage funŋoo.Yeraa sɔn na ye ceyɛriye yahi yi sɔvyebi cee na fundangee. 34Ɲahaa, yeraa jo na nafoŋe watii wa yeree, we mu wa pɔrɔ ye la, we mu wu wa wogɔbaliŋe ge.35Yere funye ba bɛn yi, ɲahaa li nafanŋaa pɛlɛ. 36Liri la fɔn yere pe sɛɛrɛ se kakɔnni yere ba Klɛ mudaanmbe se na kɔ tɛne muu ge, wa ɲɔmiine kan kan le mu la ge, yere pe liri ta. 37Kaɲene la le jo Klɛkayuunee naa" Le tiin jɛri yɛ, we wa yaa wu pan ge, wuraa si ban, wa si mɔ di ban yi."38Ne wo tisili wodeleli a si ba bohi daaŋe cege la, ga wu ba dɛrɛɛ kadugo, wu laagaa si wuu ne la". 39Bii pe si ba dɛrɛɛ kaduguyiri di gu pewu ge, woro wa pere pii wɛ. Cege tatahiŋge wa woro la di woro pohi.
1Daaŋe nohe wa na taa yage ka la, na ki se ma cege tatahiŋge na ta mu sanhi ki ɲa na ɲa yi. 2Tɛrɛmɔnɔ tɛrɛ wo tisilaa mɛtange ta Klɛɛ pe daaŋɛ wo cege la. 3Woraa taa Klɛ la ge, liri kunnuŋi woraa li cɛn na koŋgaa tirige Klɛ kayuune cege la. Liri la yɛriye muu woraa ɲaa ge woraa li cɛn na yiri muu wo nohosaanraa foori yage kayɛtii la wo si jɛn ge mu ɲa yi ge.4Abɛlaa taa Klɛ la ge, lire le wu se a wu sarige wuu ge mu ke taan Klɛɛ ge na toro wu ɲahafooŋe Kayɛn woge tanŋ. Wa taa Klɛ la ge, lire le wu se a Klɛ wu tɔri tisa wodelee na zɔn wu sarige la. Abɛli wo daaŋe cege la liri kayuune wa tɔɔgɔ la sanhini na ta wu bile wa ɲii la yi.5Enɔkaa taa Klɛ la ge, a Klɛ wu lɔ yiige koŋge funŋoo kakɔnni wu ba gu wɛ. Tisaŋe wa muu fiige ɲiinaa tahi Enɔki la nuŋini wɛ. Ɲahaa Klɛ ze wu lɔ. Le jo Klɛ kayuune naa nahi na Klɛ wu wu lɔ ge wu kaane ze taan Klɛɛ. 6Tisaŋe kaa si jɛn daan Klɛɛ na wuri funŋe ɲɛ taa wu la yi. Ɲahaa tisaŋe wa zaa di gbara Klɛ ge fɔn wu taa wu la na Klɛ wa wa, na wu di wu saveebi ɲii fani.7Nuvun a taa Klɛ la ge, lire le li se kaane li wa li sanhi ze na ɲa yi ge, a Klɛ wu soŋo liri la tɛne muu ge, a wu sa Klɛ ɲaha la na kɔrigbohe yaa na tagaa wu sigɛsiinbi pohi, a koŋge kaagi pewu. Wu daaŋe cege la a Klɛ wu tɔri tisa wodelee.8Klǝa li jo Ibirayimaa na foori wu sɛ kene la yɛtii na wuraa si ba liri wo fɛɛre kan wuun, a wu yiri na kari wa, na ta wu bile ze wu tasege cɛn yi. 9Wuri daaŋe cege la wa ba diin nabunre la liri kene funŋoo, le mu kaane la Klaa ze wu ɲɔge kan. A wu tiin wa vanye voŋge funŋoo, na Isiyaka na Yakuba, Klaa ze wu ɲɔmiine kan pere bile muu liri kaane niginŋe wonune la. 10Ɲahaa Ibirayima ze zaa wu kanha ta ge mu ke yereŋe na ɲɔ ge, Klɛ bile di ze ge mu wo kasyene sevoo, na ki yereŋevoo ge.11Wuri daaŋe niginŋe cege la, Sara mu a cɛn sanŋe ta wuri na wu tilɛɛre bile muu. Ɲahaa wa taa li la na Klaa wu ɲɔmiine kan kaane mu la ge wa si liri se. 12Liri kanne wonune la, naaŋe niginŋe wu ze nɔ kuŋe la na kɔ bile ge, wuri wo cege la tisiira ta bii pe ɲɛhi mahi jo yeŋewɔrɔgɔɔ, ti ɲɔgaa si jɛn jɛn yi ge, ba gbaŋe ɲɔge tamizigɛ ɲii.13Klaa wu ɲɔmiine kan kaane mu la ge, pe ponaa taa li la fɔn na sa nɔ pe guŋe la pe cɛn liri ta yi. Pe ɲiinaa li ɲa tatɔɔngɔɔ na fundanyee liri kanne la. A pe li cɛn mu na pera wa nabuun, na pe wodoroloo pe wa ge koŋge la. 14Tisili bii muu pe yu mɛmɛnɛ ge, le cɛn na pere muu a pe tokanhe taga sa.15Pe fɛnhaa yiri tage muu ge, na pe fungɔnyaa tiin kiri tage la, pe zahi jɛn dɛrɛɛ zɛ kiri tagee. 16Ga pe fungɔnye wa tokanhe wojeŋge la, ge mu ki wa arijinneŋe ge. Liri kanne la pe ba Klɛ yiri na pe Klɛŋe wahi da ziigi wɛ. Ɲahaa wa tage yaa pee.17Klaa li saa Ibirayimaa wu Isiyaka saraga wuree, kakɔnni di wu ɲahaa di wii. Daaŋe cege la wa li se yi di wu jaŋe niginŋe kanne yɛ kan di ze saraga yi. Na ta Klɛ ze wu ɲɔge kan wuun. 18Na li jo wuun na wu kanohaa si ba dɔri na lɔ Isiyaka la. 19Ibirayima ze taa liri la na Klahaa jɛn gboŋe yiri. Liri la worahaa jɛn li jo na Klaa Isiyaka ɲuŋu wuu kuŋee, na wu kan Ibirayimaa.20Isiyaka wo daaŋe cege la a wu dubaŋe se wu nagoobi Yakuba na Ezawuu pe ɲiga kunnuŋi. 21Yakuba wo daaŋe wone la, tɛne wu ze za di gu ge, a wu dubaŋe se Isufu nagoobi nigin niginŋe muu na daa wu tibiine sin na Klɛ saari. 22Isufu wo daaŋe funŋoo wu tɛrɛkunaa nɔ na kɔ ge, a wu jo na Izirayɛli nagoobi a si ba voori Misira kenee caŋka. Liri la a wu wu gbowoŋe kaciiye lɔŋe wone jo na wahi pee.23Daaŋe cege la, Musa sefeebaa sa fanhafooŋe wo saliyaaŋe la yi. A pe Musa tibinnaɲigɛ woŋe ŋmɔhi fɔn yeye taanri, ɲahaa wu ze naaraa ɲɔ na toro. 24Musaa ba lɛ tɛne muu ge, wu daaŋe cege la wa sɔn na pe yahi pe wu yiri na Misira fanhafooŋe poroŋe wo jaŋe. 25A wu sɔn ɲaage la na Klɛ wo tisilii nahi na wu tiin ɲaɲiŋge tɛrɛ nigin funŋoo ɲambe la ge. 26A wu li se Misira nafoŋe la, na zɔn fanhare la mahi jo Kirisita ɲii, ɲahaa wu ɲiine ze tɔɔnŋe wobaanŋe la, we mu wa pɔrɔ ge.27Musa wo daaŋe funŋoo wa sa fanhafooŋe ɲahaa, di voori Misira kenee wɛ. A wu ɲaha le mahi jo wu ɲiine wa Klɛ la, tisaa si jɛn we mu ɲa yi ge. 28Wu daaŋe funŋoo wa bulure vooriŋe wo cagbohe gbegee na sisanmbe ɲahari ɲahari koɲɔhi gbariteriye la, kakɔnni nagoobi woziili gbovooŋe ba nɔ Isirayɛli wo nagoobi woziili la yi.29Izirayɛli nagoobaa Soomolohe Woɲigɛ jiili tooye la pe daaŋe cege la. Ga Misirasiin a jo pe di ki jiili, a lohe pe lii. 30Izirayɛli nagoobi daaŋe funŋoo pe ɲaari na Zeriko kanhe mahi mahiŋaa gbarisɔɔn yɛrɛ, a ki kozɔrɔmahiŋge to. 31Arahabu wu ze cee na wu yɛ pɛrɛɛ ge, wuri wo daaŋe cege la wa yere na Izirayɛli nagoobi tudunmbi ŋmohi, liri la bii pe li se Klɛ la ge, wuraa taa ku na peree wɛ.32Di lisiin jo nuŋini yɛ? Ne si ja di Zedeyɔn na Baraki na Samusɔn, na Zefɛti, na Dawuda, na Samuwɛli, na Klɛ tudunmbi pone kerigi ɲaha jo nigin nigin wɛ. 33Pere wo daaŋe funŋoo pe ja kerigi cii yɛtii la na pe mara na deleŋe tyeŋe Klaa wu ɲɔge le mu la ge, a pe liri ta. A pe cɛnrigi ɲɔye pɔ. 34A nage sunŋ pii sorogo na kanhi, a pe pohi na foori ŋmɔpanŋge wo kpɔnmbee, a pe fanha ta yambe da gɔ noho la, a pe se kasikɔɔn wojemee na pe piinli nii.35Ceebi pii wo daaŋe cegaa pe tisili wogulaa ɲi. Pii mu a sɔn ɲaage la kakɔnni Klɛ wu ba pe pohi ɲigaa. 36Pii mu a sɔn fanhare na kpɔɔnre la. A pe pe pɔ na jɔrɔyee na le kasoŋe la. 37Pe pii wa na kivyeyee, na pii cere na ɲahaŋee, na pii gbo na ŋmɔpanŋgee. Pii ze ɲaaraa doroo na yatosyɛye na sikasyɛyee pe yasiyee. Pe kanhi na ɲaana na toro. 38Koŋge ze si jɛn bɛ na pee wɛ, ɲahaa pe ze yaa na liree. Liri la pe tiin na ɲaari ɲaari sipooŋe na ɲaye ɲuŋoo, na zinnee na zɔɔn faaweye na ɲiŋge weye funŋoo.39Klaa pere pone metange yiri pe daaŋe wone la. Ga wa wu ɲɔge kan le mu la ge, pe wa muu a liri ta yi. 40Ɲahaa Klaa yaceŋge ka gbegee woroo ge mu ke pɔrɔ ge. Wu ze zaa cere pone muu ce se woro kadugo la yi.
1Wo woyɛ wu kasebagi, jimuu cosa ja wo ɲɛrine kagi na cesa wo tombe pɛn Klɛ korine ɲunŋo ge. Ani wora fɛre fie ti kafie ɲuge la, deto kan wo klɛ korine ɲugtan ge, naalise kasiyɛge fiebi wa na wo le nige. 2Yesu wa wuyɛ kan na kori sige la, na siige ku foo nasa da nawu guuŋe, nalise pembe pize wu ɲahila Klɛ fanhifɛre la ge, wowo ɲahye sahi wure wuri wuwa wo daaŋe nosanre na ti takɔge. Wa tin Klɛ fanhfɛre kone ɲuŋo wu sulice la. 3kana wa ɲanige kuu wuyɛ ye tisiri wone la ge, Liri la yeba kaana lamu yahi li fanhe ta ye ɲuŋo wɛ, ye suŋu ba ye cere bigayi4Yoye muu yezi koni di fanhe ta kasebagi ɲuŋo ge, ye sanhi kamu se foo lisa no kuu kaa layi. 5Yeri fuye a wɔ nagotibi wo ladire de la? Tira jo: naja, maba lise kafoŋe wo ladire layi, wuba ma ladini ma cere ba bugayi, 6ɲanha tisaŋe kaa ke dan Kafoŋe ge wuri fuŋe waba ladini. wuba tisaŋe wemu se wu san ge, waba wuri funŋe mu ɲahe gba7Ye ble wo ɲoŋe kunuŋnun ge ɲanige a noni ye la. Klɛ a ba ye co ba wu nagoo ɲii. San wusin wuwa wu toŋe a wu ladini wɛ. 8Klɛ a ba wu nagobi ponɛ ladini, wubaze wa ye ladini wɛ, lira li siye yewa wu nagoo ble bleyi, foo kakure wo nagoo.9Wo ba wo cere pure wo se viebi wi i pe ze ba wo ladini na kerigi mu fiiye nga wo ze ba pe pɛlɛ. Liri la do, wo yaa wori woyɛ muu tirige Klɛ ɲehitaan wori munane wogɔbane ta, 10Wo ceri pure tii ba wo ladini tɛrine wo sisiri bileyɛ na piyɛ siɛre muu. nga klɛ ba wo ladini wo ɲonge worine la, koni wori wu cenbe ta, 11Tɛrine wo ba klɛ ladire taa ge liri tɛ na ba ze fungdang tɛrɛ foo tɛripili nga bipe tiri tage, peri ba liɲa na lose kaa lo le fɛribe na fundange kan pere ge.12Liri la, cenye yo kuge ye yi yirige, ani toye ye jɛlɛ ge yeri yi ya ye yeriŋe. 13Ye ɲari kone wojinne ɲuŋo, koni toyi nigin nigin feebi yi ba gagi wɛ, nga yi gboguli yi yere.14Fundage kita yeri tisire muu sonhumo ani torigane wojene li ɲa ye la, nalise liri baa tagaa, wa mu a ba ja kafoŋe ɲayi. 15Ye ja yeyɛ la, wamu ba kadugi kan klɛ wo fɛrimbe wɛ. Wamu ba dɛrɛ ba mujo sige wobege ka ke siin fori kola ɲogi wɛ foo na tisire bile yɛ wurugi nayigi Klɛ kone ɲuŋo. 16Wamu baze ye sonhimo tinohimbe sefo di kpɛge tɔ mujo kana Ezawu a wu lɛge pɛrɛ yali la wu conŋe ge. 17Yeli cen na liri kadugo awu tɛrɛ ba li saa di lɛgifiyɛre dubaŋe sa tofoŋe ga wa wu tayi. Wa toriganne la mu tayi lole se ja wu tagi di dubaŋe tayi ge, ali nata wuze guuli.18192021Ye gbari ɲange la ge la waa ja cege tahi wɛ, sinayi ɲange na nage wogbohe kize wage, na siige na fara kafiyɛ gbohe la. !! Tɛrine Isirayɛli a june la logo foo la fanhitɔ pe la ge, a pe sa najo na pe ba nunŋu le june yahi lije peri ɲiwegi wɛ. !! Nali se kodorigi cekan pee ge, peze sa ja ce layi; we mu ba gbɔn ɲange la ge, hali kimize yapɔrigɔ ko yaa ki wa na kideye ki gbo. !! Yɛriye yo siye musa la ge, yi fanhe ɲɛheŋe cee foo wa jo: ne jɛlɛ saare cee.22Ga yere gbara siɲɔ ɲage la na gbara Klɛ wojeɲe tatinyɛge mu la, na zeruzalɛmu mu wa Klɛ fanhifɛre la ge na wu mɛliye. 23Sen siili wo maye yiwa Klɛ fanhifɛre tage ge, ye gbara peri la. Ye gbara Klɛ la wuri wa tisire mu wo kitiŋe koon na fundage na kaŋene ɲuŋo. 24Ye gbara Yesu la wuri a ɲɔge kan woo vomu la ge, na wuyɛ sisambe wo mahijo kanela Abɛli wuba wo ge.25Liri la ye wele yeyɛ yiri ! we wa yu na yee ge yeba kaduye le wun wɛ ye nuri wu ɲoo la. bimu pe lise pe logo pe logoveyi ɲoo wa ge wuri wa mu ɲanha ɲiŋeyi. Liri la we wo kayune le yiri klɛ fanhifɛre la ge na yu woo ge, woba ze wo li logoyi, wosa ɲaɲinge tayi. 26Wu kayune a tiye na ɲinge cunŋo, ga nimi wa wu ɲɔge kan wo:" Ne baa nuŋ ɲinge yɛ cunŋ wa dɛ, ga ɲinge fara fugbanŋe la yi muu yesa junŋi"27Kayogi a nuŋɔ li sɛlɛ na yɛriye muu ye siba nuŋa junŋu du biin. Wo juŋu baaye yɛ di din. !! 28LIri la, foo wo li yaa wo cɛn, na fanhinfɛre wogɔbare wosa da. wo kiri cɛnge lɔ wora lasi Klɛ, lo le bɛ wun ge. Na penmbe na wu ɲahi saare. !! 29Wo licen na Klɛŋe wa woo ge, nage ki wa geke yɛriye sorigi ge.
1Kadange ki fanhe ta yeyɛ sohomo. 2Ye tin na nii na ye yaa ye nabunhi yala yee joni. nabunyi yacoŋe funŋo na ba Klɛ mɛliye ya mu yaa coo.3Bi pe wa kasoŋe la ge, yefunye ba wɔ pe lɛyi, yeri ze mahijo sizan yewa na pee kasoŋe la. 4Tisili ponɛ pe pembe tahyi furuŋe la. Kakure bazi furuŋe fuŋo wɛ, nalise Klɛ a baa kakure sevebi yege.5Kazagi zaŋe kane ba fɛnge yahi yeri wa mu wo ɲarigane layi. jii cewa ye cee ge, ceri ce yaa na ye. Nalise kafoɲe bila jo mu: "Nesa ma yahi ma yɛhi". 6Liri wune wo zɔnnɔrɔ woli a jen jo: "Ne tagi voɲe wuwa Kafoŋe, ne sa zayi. ɲanhi tisa a jin ze ne lɛ?"7Yeye hakiŋe yahi ye ɲahibafie la. Bii pe Klɛ kayune jo ye ge. Ye kasiyɛgi se dji nge la pela bage, yeri pere na dare na dare fige se. 8Djinge la Yesu zeze taɲage, mu wu wa niɲa, fo badabada tɛringe muu.9Yeba pe yahi pe ye wurigi na kaliŋe fige ka tii wɛ. Ayiwa, loŋo wo na zonnɔriŋe ta Klɛ munane barige la. Li ba ɲangi ze Landaŋe liŋe wawo barige layi wuwa pere wo ɲuŋu ba woŋe wu liɲe liviyebi wɛ. 10Bii peze baare si Klɛ sigɛ fuŋo ge, pera sa ja pewo taane tayi wo sarige liŋe wɛ. 11Klɛ tudunŋe ɲuŋufoŋe tage waje na sarige wu yatɔge sisambe jurumbe yafaŋe tage wojenŋe ge, tiri kaare ze ba zorigo kayine kadugo.12Liri wone la, Yesu sani wu se sarige ge, tisili muu wune la ge wa fori kayine kadugo. 13Liri tɛrine la wo ba zaa di wu ciri, wosɔn fanhire la wori vori kayine kadugo na wu wojune. 14Nata wowa ge konge wulo wɛ foo fungbanŋe wo fanhfɛre wo za15Liri la wo Klɛ saari Yesu wone la tɛrine muu, wura se wo ɲuŋu wuu sarige ge. Lira lise na wu mage pɛlɛ na wo ɲoye. 16Ye funye ba wɔyi cenmbe zeŋe la yeyɛ sohomo wɛ, yera yeyɛ tari. ceri ce tan Klɛ. 17yee nuri ye ɲangba fiye ɲo la, yeri yeyɛ tirigi pee. nalise peri pe wele yeri tage Klɛ kone ɲuŋo, Klɛ baa sa pe yege yeri wone la. Ye sɔn peri wojune la kakoni pe zɔnmbi ki tan pe baare wozere la. Pe zɔmbi baze ke tan wɛ, yeri wo ɲuŋ tugure te tire.18Ye klɛ ɲɛɛri woro. wori konan sɔn lila na wo funye fiinŋe nawo zaa wo ɲari ganne li sahi tɛne muu. 19Neli saa ye sɛre la yee Klɛ ɲɛɛri nee kakoni di dɛrɛ ye sohomo kaka.20ɲanɲinge foŋe Klɛ wewa tanre wogɔbare tiyeŋe na wo kafo Yesu sisambe ge, wura wu jaŋe yirige na se wu tisire kasiyɛge sefoŋe. 21wu bile wu barige kan ye, yeri ja ye cembe fiiye muu si, na wu mudambe mu si. kerigi ce tan wuri bile ge, yee ceri si woro Yesu Krista barige la. pembe pi tahi wuri ɲuŋo tɛrine muu amina.22Na cebinle neli ɲɛri ye, ne ladire kayune yeli logo sɛɛre la, na lise te ɲɛhiwɛ. 23Ayiwa ne zaa di lijo yee na ye ceboriŋe Timote yahi. wuba no ne tage kaka, wo sa bune zɛ yeri tage.24Ne ye ɲanhibadorili saari, na Krista kanoho tisili muu saari. Itali siin a ye sari. 25Klɛ wu ɲaɲinge se ye muu
1Ne Zaki wu wa Kilɛ na kofoŋe Yesu kirisita wo basiŋe, ge ne we sɛbiɲe tun yere Isirayyɛlinagobi pa canrina je coŋge ka ba ye mu la ge, na yeri sari. 2Na ceborolo nɔnkɔre figi figi ka yeri ta ge, geri pe ye yɛ yayi sɛri tisile. 3Yaa yera lice na kanmbe mun ba da Yesu kunnugun ge, pura je ze ɲundaga yeri ze kere kun vihe4Ga liri kaayune li yaa li fa, fo wo se tisiritisile, na fara fiyɛyi ba da wo layi. 5Libada fungɔnya wa kɔŋgo, wu funŋe wu yi ɲiyɛri Kilɛ ŋe wa ba yii kan wun.Wu cega wayi wɛ, wa ba tisili mun kaa na ɲɔngi.6Wa ba ye jaga, na da ye kayi, gawu funŋe wu wu cege tayi Kilɛ la wuri wu ɲiyɛri, wu ba gali wa sisiri mu seyi. 7Ŋaa tisaŋe wa gaali ge na wirifunŋe wa ba gwaŋe luwe ɲi, kafiyɛge ba ge mun pŋon na lun se taye pone ge. 8Wufunŋe ba li yayi wu fungɔnge la na wa nigin layi, wa ba gali wu kasegi pone la.9Yeri bi pe wa yagi bage, yeri wo funye yi tann ɲaa kila ma ye yirige, bi pe 10ze pe yɛ ɲifage wuri wa digin, wu funge ki taan, ɲaa wayi ba gun ba ɲange yaere ɲi. 11Kanna canga ba nara fori na ɲage wayi ge, Ki nagobi ɲancega ba go,kiri go na wutokane mun la ge, liri kanne la tisili ɲinpine fiyebi muha do pe kasegi la.12Tisaŋe mu wa wuyɛniri nari kambe kunge, wuri funŋe ɲunga taa. Ɲaa wu ba ja na be kambe kuu wa ba funnane wogɔbane ta wu tɔɔn. Kilɛ ze nɔge kan bi mu pa wu kaa taa pe ye ge, na payi ba le mun tage. 13Kapegi ze laage ba je we munge, wu ba jo Kilɛ taawɛ.Wu sungan tisa faan na lege kapigi we.14Ga tisili niŋgi niŋgiŋe ponne wo funŋkerigi liyɛge ka ba wu wɛhɛ kapizine la. 15Lirila do kapegi liyɛge ba fanŋ ta tisaŋe fungɔn, la ban na piinŋe. Na piinŋe ba fanŋ ta wu ɲungɔn, kiri ban na kuuŋe. 16Na cebile yeri wo kaage ka daan ne ge ye ba ye yɛ fani wɛdɛ17Wora yɛriye wojeye dafaŋe mu taa ge, kilɛ tage ya vori, wewa caŋiɲine na yeŋiwɔre gwege ge. Wa gara wɛ, ɲizigi sun wa wu kaane la mun wɛ. 18La taan kilɛ, a wu wori gwege kaɲene wo kaɲune cege la. Kɔnni wori pe se wu yagwegi ye pone mun ɲaŋbadoriŋe.19Na cebile, yeri wo kaa ge daan ne ge, ye liyaa ye ce na tisili nigin niginŋe pona ya ye li yaye logo, Ga wu ba wɛri da yu wɛ, wu zonŋe ba wɛri yiri wɛ. 20Ɲahan tisaŋe mu wo zon wa wɛri ge. 21Liri wona, kaa kaa la tisa nɔrigi Klɛ ɲaa ge, na fara benŋe pone, ye ceri pone yahiwa. Kilɛ kayune li wa ye funŋɔn ge, ye son liri na dirigizanŋe. Liri kayuna sa yeri pohi.22Ye ba diin da yeyɛ fanni mu na yera ba Kilɛ kayune nunri wɛ. Ga ye li nunri yera li pɛlɛ. 23Tisaŋe mu wa Kilɛ kayune nunri wu sun ŋan li pɛlɛ wɛ, wuri funŋe wa ma go tisaŋe wa wu ya ba wi jawige funhɔn ge. 24Wa ba wu yɛ wi wu ba doro wu funŋe di wo wu yɛ kanne la. 25Ga tisaŋe wa saliyaŋe siyɛsiyɛre funge kayune nunri na ɲɔ na funŋ to li la ge, wu funŋe sunga wu lilayi ge, na fara a wu tin na li pɛlɛ ge,wuri funŋan ba ɲanɲinŋe ta wu kasegi funŋɔn. Liri kayune le ba tisaŋe se wuri ɲɔn.26Na wa ba jo wuria Kilɛ korine ɲari na li ta wu funŋan wu joganne kasiyɛgi si wɛ, wuri funŋan ba wu yɛ fan, ɲunŋ wa wu funŋe 27Kilɛ korine ɲari ne layi.Kilɛ korine ɲari gane le sahi ge na fihin gi wa li la Kilɛɲangwaga wa ge, liri li le na cinimbi kasiyɛgɛ na nagulo ceyebi pe kaŋbe terine. na fara mara ma ya kasiyɛgi si ge koŋge kayune po na.
1Na cebile, yeri pe taa wo kafoŋe Yesu kirisita wo yerimbe la, ye ba tisili sɔnri wɛ na pe pɔrigi na pe ye wɛ. 2Na sin sonh ba ban ye tapinege, van ceye di wa niginŋe wo yasige, saniŋe di ɲe wu cege la na ta we wo vanye siyingisiyingɛ, 3yera ba funyi to van ceye foŋe la na wu teŋe tatinyɛŋe wojeŋe, nari vanyi baa foŋe se na wuri wu yere, walima wu tin yeri wo tuye nuyi, 4yeri ba liri se yera zɔnrige sehe? yera ba tisili sɔnri pe ye na fungɔnye.5Na cebile, yeri wo kaane le tan ne ge, yeri pa nunri, bii pa zi yaŋgi baa fiyebi konŋge funŋɔn ge, na Kilɛ pe sɔnri na se yɛriyefihi pe daage la, na fara a wu pe lenŋe wu faŋfiyɛre wo? wu ze de mu gwege wu tanfiyebi ge. 6Ga yeere ba yaŋgi baa fiyebi fanŋi. Nafofiyebi ba ba ye janri na ye coni na se fanhe sigɛ wa? 7Mɛtange ba yiri ye la ge, pe ya peri pe wa kii kiyɛgivebi wa?8Saliyaŋe wu wa kafokilɛ wo kayune na: ma ma tisiɲiŋe katan ma ye ba ma yɛŋi, yeri ba liri pɛlɛ, liri tɛrine, yeri wo kasega ɲɔ. 9Ga yeri ba zɔnrige si na tisili poriŋi peyɛ la, yera ba kapi se,kilɛ wo sariyaŋa ba ye coŋanhan yera wu pɛlɛ wɛ.10Na wa ba saliyaŋe nigin kahagi, waba saliyaŋe pone kahagi wu mu da wa yisanye pɛlɛ. 11Ŋanhan we wa li na: ma ba kakure seyi ge, wuri wa nunŋo li jo na: ma ba tisa gboyi. Baliwayi mahan jin kakuri seyi, ga mari tisa gbo, aliyaŋa ma co.12Saliya wa wo woo pinŋe ge, yeri wo maa zahi ka wure. Liri la, yeri wo jo ganne na ye kasegi ce sahi na wure. 13Ŋanhan tisaŋa wu wa pe sambi ɲiɲare si wa ge, Kilɛ muhan ma wurifuŋe ɲiɲare seyi.Ga ɲiɲare sevibaa zagi yeŋege ɲanhan wɛ.14Na cebilee na ba jo wura cege tahi Kilɛ la lisunŋa ɲan wu kasegi wɛ, na ɲanhi le sa jin ɲɔhe? Kire cege tataŋe jin wo pohi ya? 15Ye ceborinaŋe walima ye ceborisɔŋe wa cerikafune, na niɲan wo liŋe mu sun wa wu wɛ, 16na yeriwa ba li jo hun na wa se ɲanɲige kilɛ wu tagi, na li ta yage la wa zage yera kiri kan wuh wɛ, dubaŋe yera ɲanhan wa ɲohi? 17Baliwahi, waba jo wura wu cege tahi kilɛ la, ce sunŋan ɲan wu ka segi wɛ,kiri cege daŋe wa yafin wɛ.18Lirila, waha jin jo na: ma ba jo muha cege tagi Kilɛ la li ɲa mu kasegi, mu jo na mu cege tahi Kilɛ la, kacenŋi ne kona zii. Mu ma cege tataŋe siye kaseki baa taga, ne sa na wune siye na kasegi. 19Mu ta lila na Kilɛ wa nigin gɛ !Liri le ɲɔ. Jina li muha taa li la, pe ba zaggi fo jɛlɛjɛlɛ. 20Sizimbali! na jo ma cega tahi Kilɛ la na li ta la ɲan ma kasegi,ma zaa mari li cen liriwa yafinwa?21Wotolɛge Ibrahima wori wi gɛ.Wawu jaaŋe Isiaka kan Kilɛ sarige ta wuge ɲuŋe ge, lirila, Kilɛ wu tori sincemɛ wu kasenŋi kunŋi. 22Mali yanh? Wu ceege ze tahi Kilɛ la, wuri mu ze kasenŋi se. Wu kasegi ze li sɛlɛ na wu cege tatahaŋa fa. 23Lirila, le la jo Kilɛ kayune ge, lira se kaɲɛnɛ la na: Ibrahima taa Kilɛ la, liri kunŋi, Kilɛ ŋa wu yahi sinceme, nawu yiri wu naɲiŋe. 24Yera li ɲɛhin? Tisaŋe kasegi wojeŋi ce ba wu se Kilɛ ŋe di wu yahi sincemɛ. Li sun wa cege daŋe yɛhi.25Liri kanne wununela Kilɛ kakusɔŋe Araabu tɔri tisaŋa tii ge wu kasine kunŋi. Ɲanhan wa Isirayɛli wo tundumbi ya co wuyɛ tage na ta ba korine la ŋati le pe tanh. 26Baliwayi, tisaŋe funane ba vori, kanna wa ba ze gboge, liri kanne wonune la, ma ba jo mu taa Kilɛ la na ta lo ɲan ma kasegi layi, liri mu wa ɲuŋ ba cege tataŋe.
1Na wuraa si li jo wu cebiili, na sɛnɲɛhimɛ ba ze tisilee kaliveye pe sɔhomoo wɛ. Na pe muu a li cɛn na tisili kaliveebi wo yegiŋgaa si za bɛlɛ. 2Na ŋahaa pere muu pe ba miri Klɛɛ seganniŋaa woɲɛhiŋɛ la. Wa ba wa biri wu kayojogi funŋoo wɛ, wu funŋe wa tisa we mu wa sa ja wu yaa ge, na jɛn wu yɛ bobonɛ ca kerigi muu la ge.3Wo ba karifaŋe le sugɛ ɲjogee kɔnni kaa nduri wo joo, wo di ja ki bobone la na garaŋi. 4Na batoli na pe bɛlɛŋe muu pe pe wii. Kavunbɔyaa ba ɲjagaa foori na pe ŋmɛŋi, ga tasisiine la li wa pe la pe paavoŋe ba dagaa pe karaŋi wu yɛ mudanman.5Liri kanne worune la, ɲjiridaanne mu wa cere tage tasisiine la ga liri ba li yɛ yirigaa yerŋi na kagbohi zeŋee. Nagaan niginŋahaa jɛn sitɔre sorogo. 6Ŋiridaanne wa wo cere taye sohomoo. Naga li mu wa na ɲɛ beŋe muu na wu fioge tage le ba wo cere pone ndɔri na ba ndage le li mu la.7Sigiyɛriye fige muu, na sazɛnhi, na ɲiŋɛ yafulure na lohe finŋuyɛriye muu wa tisaŋaa bii. 8Ga tisaŋe wa muu asi jɛn ja wi ŋjiridaan la di mbara yi. Yapege ki wa ge mu ki wa ke si jɛn mbara yi ge. Bahhiŋe wa gbuuge wuri wa li ɲi.9Kaafooŋe wu wa wo Toŋe ge, ŋjiridaanme wo ba dagaa wuri (janma) sɔnni. Tisili klaa tirige wu ye jaaŋaa ge, na liri ɲjiridaanne wonune tagaa pere danŋaa. 10Ŋjɔge wondugee kayojeŋgi na kayobegaa ba voori. Na wuri cebiili ba zi mu wɛ.11Na ta lotiige na soomlohaa jɛn da voori lobuluŋe wonumuŋee ya? 12Na wuri cebiili yoo, ta ɲitorozigahaa jɛn olivosige wo nagoobi se, tahi rezɛnsigahaa jɛn ɲitoroŋge se? Liri kanne wonune la, soomlohe wo wobuluŋaa si jɛn litiige yiigeyi.13Na ndɔgɔwo fingɔngɔ ko pɛlɛ na ze kacɛnmɛ pe sohomoo yɛ? Wu funŋe wu yɛ tirige wu san wu toroganne na wu kasegi da li sɛlɛɛ na kacɛnmɛ na fungɔngo foo wu wa. 14Na ga ŋɛpiinne na funbege ba ze yee, ye ba ye yɛ fan wɛ, ye sunŋ ba kaɲene mbage kaagi wɛ.15Ŋiŋge wo fungɔngɔ krir wa, ki wa fugban wo fungɔngɔ yi, sutaanna wo fungɔngɔ ki wa, ki wa Klɛ yirimbe wogo yi. 16Ŋahaa, ɲɛpiinne na funbege ba ze tagee ge, kawirigi na kasebebegi muu fiye ce ba ze kiri tagee. 17Na ga fungɔnge ki wa fugban wogege,fɔngɔ wa kiri la yi, ke yogo yu wɛ, ke ki yɛ yirigaa yereŋe wɛ, ke ba bɛŋe saa, na ɲiɲjaace si, ki kasegaa ɲo, naŋmaharaa wa kin wɛ, ki funŋge da funŋe. 18We funŋe wa ba bɛŋe saa na wu tisiɲiibi ge, bɛŋe funŋgoo wa ba wu kerigi si, liri wo nagoobi ba ze wuun deleŋe.
1Na yoye na kafilage wa ba yiree pe sahomo ge, ɲaha ke ba ma na yiree ye? Ta ce wa pe mudaan keregi wɛ? 2Na pe ba yage ka saa pe sunŋaa ki ta yi, na tisa gbo kɔnni peyage ta lirahaa ze yafiin pe ɲii la yi. Na pe ba yage ka saa pe sunŋaa ki ta yi, pe di dun na pe yɛ kpoon. 3Na pe ba ɲjɛɛrige si pe sunŋhaa yaga tayi, ɲahaa funŋge pe dagaa ɲjɛɛrige si ge le ba ze funjeŋe yi, ɲahaa pe yɛ bil wo mudanmbe pe ba zaa di ze kiri yage woɲjɛɛrigee.4Na pe ɲamiibaa tisili !Na ta pe li cɛn na na se ŋaɲjɛɛre la na koŋgee, yoge la ma wo na Klɛɛ wɛ ge? Na liri kanne la, we funŋe ba zaa wu se koŋge wo nuɲii ge , wu funŋaa ba zaa di wu se Klɛ wo piin. 5Na tahi ba le jo Klɛ wo kayuune funŋoo na wu yirimbe Klaa kan woo ge, pi naŋgbegaa yi kafire pe tiri kayuune yahi ge?6Na ta Klaa cembe wogoobe pa se woo. Liri la le jo Klɛ kayuunee, ma tisili pe pe yɛ yirigaa yereŋe. Klaa ba yoge yu na pee, ga tisili pe pe yɛ tirigaa san ge Klaa ba cembe si peree. 7Na liri la do, pe pe yɛ tirige pe san klɛɛ, pe di yere pe sutaanniŋe sige na wa si wu yɛ tage lige pe la.8Na paa gbara Klɛ la,Klɛ muahaa gborape la. 9Na pe kapeziibi, pe pe ceeye je. Na pe ɲoyo son tisili, pe pe zɔnli faa. Na pe pe yahi pe di jɔnri.Na paa yamɛhi sɔɔnri pe da guuli .Na pe kataanne ti kari ti se kpɔmɔ kan, pe fundange di gari ki se funkɔnbeye. 10Ye ye ya tirigii ye san ɲunfooŋɛ, wura si ba ɲunyiri kan ye, (wura si ba ye ɲunyirige )11Na seɲii, se ba ye ya mepɛhiye yiri wɛ, we mu wa wu tisiɲii mepɛhinŋe yiri ge, na tigire san wu la ge,wuri funŋa kayobii jo Klɛ wo sariya ŋa la, na wu fanhi. Nata tisaŋe wa sariya ŋe fanhi ge, wuri funŋe wa sariya ŋe wo pɛlivoowɛ, ŋa fanhivoo. 12Sariyaŋe teŋivooŋe na kiti kɔnvooŋe wa Klɛ bile yɛrɛ, wuri wa si jɛn tisa pohi ge, di wu le munanɛ kuŋe ge.Mu tagire sanh tisiɲii ŋe la ge, mu wa (ɲɛ) nɔgɔhɛ?13Kiri cega, yeri pe ba yu naa kni ɲaa walima ɲiga wo si ba ze ge kanhɛla, wa bɛriŋe se yee nigin wori wariŋe ta. 14Na ta, yera yera li cɛn yi na dii ɲiiga ba ze ye wɛ ɲahan yeri wa mahijo mɛnŋe.15Ŋa, yera ya yeri li jo na woɲunfooŋe ba zon, wora si ba le na le se. 16Yera ba ya yɛ pɛlɛ na ye yunba kayongi. Na ta liri fiige a ɲɔnhi. 17Liri kanna, tisaŋe wa ba kacene cɛn wu sunŋa ki si wɛ ge, wuri funŋɛ a kapii se.
1Ni mii, na yeri nafofeebi ne yu. Yeri pe gbagi ya kuuli, ɲahan bɔnge pone wa yeri wugo. 2Ye li cɛn na yeri nafoŋe wa yagi wo vɔhiŋɔ, dɔnŋɛ a yeri vanye li na furifuri. 3Yeri sanuyɛ na ye wariŋe ponewa tahitɔn ŋa wari tahitɔnŋe wa si ba yeri ce waare siye, wuri ye sorogo ba nage ɲii. Yera nafooŋe wa wu ya ye yɛ wona le tɛri kɔnɛ.4Basibi pe baare se yeri kɛriye funŋe ge, yera peri wo sariŋɛ kan pee wɛ. Wo ɲunfooŋe na seŋefooŋe a peri basibi yamɛhinŋi (yamɛhii) logo. 5koŋge la, yera sɛngbobi liŋe li, na ye mudanme kerigi se, na bɛlɛ mahijo ba yapɔriye wo gbogi ɲii na ye cakuge sige. 6Tisili pe tilige, yera tigire san pe la na pe gbo. Pe yeri ŋɔsɔhi.7Na cebiile, ye yeyɛ tirige ye san fɔɔ na sa nɔn wo ɲunfooŋe cadɛrige la mahijo fasiŋe a ba zɔnŋe ɲiŋe kannɛ mu la ge. Zanhe wo siige ba do, wuri zɔnŋɛ ɲiiŋɛ foo na sa nɔn zanhɛ kadugu wuge la ge, na taa wu baare tɔnŋe ta ge. 8Liri kannɛ wu nunɛ la, yeri mi pe zɔnbi ɲiiŋe yeri yahile, ɲahan ɲunfooŋe (MATIGI) tɛripanyɛ tɛriŋe na kɔ.9Na cebiile, ye ba zɔnyirinɛ mara foo ye tin ya ye yɛ kayu wɛ koni Klɛ ba ye kiti wɛ. Yera ye ya gbege kiti (YEGIGE) magila. 10Na cebiile, klɛ tudunbi pe kayongi jo wo ɲunfooŋe (MATIGI) magila ge, pera tɔɔriŋe zɔnbi co kannɛ mu la ge, yera pe se ba yeri ɲii. 11Tisili pe zɔnbi ɲiiŋe fɔɔ na sa nɔn li kɔkɔra ge, peri wa dubaŋe wulo. Zɔbu a zɔnŋe ɲiiŋe kanne mu la ge, nejo ye liri logogɛ. Ɲunfooŋe (MATIGI) a ba le mu se ŋii kɔkɔ la ge, ye liri cɛn. Ɲunfooŋe wa cembe (Ɲunbeŋe) fo na se ɲiɲaare (MAKARIŊƐ) foo.12Na tisile, ye ba kaanŋe (gariwɛ) si wɛ. Ye ba gari fugbanŋe Kl:e ŋe layi walima ɲinŋe layi. Ye ba kaange si kannɛ la mu layi. Ye Ɔnhɔn wu se Ɔnhɔn, ye ayi ŋe wu se ayi (ye ooh ŋe wu se ooh, ye eehe ŋe wu se eehe). kɔni Klɛ wo kiti ba do ye ɲunŋɔ wɛ.13Yere, wa ba dɔɔri, wu Klɛ ɲɛɛri. We wo funŋe ko tanŋe, wuri wa Klɛ pɛlɛ na mɛhi. 14Yere, wa ba ze wa cooŋɛ yi (wa ba ya) wuri funŋe wu kirisata wo tisili ɲunfiiŋe yiri, wuri di klɛ ɲɛɛri wu funŋɛ, wuri simbe se wu yunge na Ŋunfooŋe (MATIGI) mage. 15Kiri ɲɛɛrige a zi na daage wo ɲunfooŋe la wura si yamufooŋe cooŋo. Wo kafooŋe a si ticolime kan ŋi. Li ba da ye kapi se, ye si ba yafaŋe ta.16Liri lado, ye se ge, yeri klɛ ɲɛɛri ye ya yee, yeri kapegi o zegi jo ye yee, koni yeri cooŋo. Fanhe wa tisili bi pe tilige, peri wo Klɛɲɛɛrige la. 17Klɛ tudunŋe ELI mu ze yeri fiige tisa. Awu daaŋe se (taa) Klɛ la na ɲɛɛri na zanhe ba banyi. Zanhe panyi fɔɔ na sa yee tanri na yeeyi gbaari. 18Liri nɔha, a wu Klɛ ɲɛɛri nunni, a zanhe pan, sumaŋe ɲɔ.19Na cebiile, yere wa ba pin (wurigi) na kaɲɛnɛ konɛ yahi, we mu a se ɲudaga na teriŋi ge, 20ye licɛn na tisaŋe wa wuri kapeziŋe se wa tɛrɛ na fori wu piinŋe konɛ ge pohe, wuri funŋe se ɲundanga na wu tisiɲii pohe, kapege wo ɲɛŋɛ foona si le wu la.
1Na we sɛbɛŋaa yiri wuri Yezu wo tudunmuŋe Piyɛri tagee, na kan tisili Klaa cɛnri a pe sa diin diin Pɔn na Galati, na Kapadɔsi, na Azi, na Bitini ye wo mariŋee ge. 2Wo Toŋe Klɛ yere sɔɔnri camɔŋɔ caŋa; na yere se wu yɛ woloo Yirimbe fanhe cege la, kɔnni yere paa nuri Yezu Kirisita ɲɔ la, yere ze fɔngɔ baa wu sisanmbe woŋe funŋoo. Klɛ wo cembe na wu ɲɛɲiŋge ki se na ye ponee tɛne muu!3Ye wo barige tahi Klɛ la, wuri wu wa wo Kaafooŋe Yeau Kirisita wo toŋe ge! Wa wo ɲiɲaare naaraa se na wo se yafoyo, na cege tatahiŋge wojeŋge kan woo Yezu Kirisita wo ɲiŋe fanhe cege la na foori fanŋgee. 4Na wo taane kan woo, le mu li wa le gaagi wɛ ge, le jɛrɛŋi wɛ ge, fɔɔnraa si jɛn nɔ li di ɲa yi. Li woyahine wa pee Arijinnaŋe funŋoo. 5Seŋe pone fooŋe Klaa yere bii mara yere daaŋe wone la ge; fɔn na sa nɔ bohiŋe wo cabile bile la. Klaa le mu yereŋe li ba ze koŋge kɔkɔɔre tɛnee ge.6Liri la, na ye yahi mu funbɛɛnre funŋoo, le tɛne jɛriŋe bile funŋoo ɲaage fiiye woɲɛhiyɛ la, ye funye yi naari yi taan. 7Sanniŋe wu wa wogooge, pe ba wuri ɲa nagee kanne le mu la ge, liri kanne wonune la yere daaŋe mu a si ba zuguri ɲaage cee. Wuri wa pɔrɔ sanniŋe la ge, kɔnni yere ɲuyirige, na peembe, na saanmbe ta Yezu Kirisita cadɛrɛbanŋge.8Na pere ɲiinaa tahi wu la yi, ga kaane da taan pee. A pere sunŋ wu yahi pe cege tatahiŋge, na ta peraa sanhi wu ɲa ban yi; a pe funŋge taan na toro; fundange ge mu ki wa le si jɛn jo yi ge. 9Na ɲahaa peraa pohi pe daaŋe kaa la. 10Na pe ze yaa pe bohiŋe we mu ta ge, klɛtudunmbaa jo pe piri cembe ɲuŋoo, pe fungɔnye pone ze ɲaha sahi liri kaane la.11Na Kirisita ze si ba ɲaage na peembe be mu ta ge; wu yirimbe pi ze pee ge, piri pi ze liri kaane sɛlɛɛ pe la; pere ze li saa pe liri tɛne na li seganne jɛn. 12Na a Klɛ li sye pe la na liri wa pe koroo wɛ, ga pe ze liri kayuune yu na yɛri pere wone la. Na peraa klɛkayodorogoli wo kayoŋgi nimɛrɛ kayodaanne jovyebi; Yirimbe fanhe cege la, wuri wa tun na yiri klaŋee na tigi pe ɲuŋoo ge. A liri taan klɛtudunmbii fɔn pe bile ze li saa pe liri kaane bile ɲa.13Ayiwa, pere pe peyɛ gbegee pe baare maga la, pe di peyɛ coo. Yezu Kirisitaa si ba cembe be mu se pee wu cadɛrɛbange kanne le mu la ge, pere pe peyɛ funŋ kɔn liri la pe ɲɔ. 14Na pere paa nuri Klɛ ɲɔɔ, mahi jo nagoo wojemee. Nape ba ɲaari mɛɛriŋe wo yɛriye nohi wɛ, mahi jo kanne la pe ze li si na pe yahi lajɛnbaare funŋoo ge.15Na ga pere pe se tisili wojemee pe kasegi muu funŋoo mahi jo pe yirivooŋe. 16Na ɲahaa le jo Klɛ kayuune funŋoo tage kaa na pere pe se fɔngɔbaa tisilee, na ɲahaa wuri Klɛ wa fɔngɔ baa. 17Na oo! Na pe ba Klɛ yiri pe ɲɛɛrige funŋoo na pe Toŋe.Wa zɔnrige si wɛ, wa tisili pone nigin niginŋe wo kitiŋe kɔn na yaa na pe kasigi. Liri kanne la sa, pere paa ɲaari Klɛ wo ɲahasaare funŋoo, na pe yahi koŋge la.18Na pe li cɛn na wu sanniŋe walima warigbɛŋe yi wa yɛriyɛ wogɔyɔ ge yire ye tagaa pe ɲuŋu wuu pe sefeebi wo ɲuŋubaa kerigii wɛ dɛ! 19Na ga pe ɲuŋaa wuu na sisanmbe wojembee, Yezu Kirisita wo sisanmbe, wuri wa se mahi jo fɔngɔbaa na tabereberege yatɔɔgɔ ɲii ge.20Yezu ze wuu yahi magaa koŋge sanhi ze yi, ga nimɛrɛ jii tɛrɛgi tɛrɔkoonee, wa sye pe la. 21Na wuri wo cege la pe daa Klɛ la, wuri Klaa ɲii kuubi sohomoo, na saambe kan wuun kɔnni pe daaŋe na pe cege tatahiŋge ki se Klɛ la.22Na pe sɔn Klɛ wo kayuune kaɲene la ge, na liri le pe zɔnli je na fiinŋe kɔnni pe cɛn pe pe yɛ kaa taan pe yee na pe zɔnli muu. 23Na pe se vomo la, pe sunŋaa jo na nuŋiduŋi wa vɔnri ge, na ga nuŋiduŋe wu wa wa vɔnri wɛ ge, Klɛ wo kayuune ɲiiwone na tɛrigi muu wo kayuune.24Na ɲahaa tisaŋe wa ba ɲage ɲii, wu saambe di ɲɛ ba ɲage wo yasɛnre ɲii. Na ɲagaa ba wahi, ki yasɛnre di 25wo. Na ga Klɛ wo Kayuunaa sii wa tɛrɛgi muu. Na liri Kayodaanne le jo pee.
1Na liri la pe namarakerigi yahi, pe di ɲɔyɔsɔɔn sɔɔnŋe wo kerigi, na tisili kaabɛnge, na kayobegi, na kapegi fiige sanŋge pone. Na pe lahi cere pone la. 2Na kanne la jinnaa taan tibinaɲigɛɛ ge, Klɛ wo kayuune li se mu pere muu, kɔnni pe lɛ pe di bohi. 3Na ɲahaa pe ɲɛhaa ɲa na Kaafooŋaa ɲɔ.4Na pe gbara Kaafooŋe la, wuri wu wa kuvyeŋge wojeŋge ge. Tisilaa li se ge mu la ge, na ga Klaa ki sɔɔnri na wuu na se kivyeŋge sɛɛrɛ woge. 5Na pe gbara kɔnni pe mu pe se ba kivyeye ɲiiwoyo ɲii ye mu ye tagaa munnaane wo sigɛ yereŋe ge. Na pe se sɛriwuuli fɔngɔ baawoloo paa sɛriye woo paa gaan Klɛɛ Yezu wo cege la.6Na ɲahaa Klɛ Kayuunaa li jo na, li le, na wuri Klaa kidyeŋge sɛɛrɛ woge ka sɔɔnri Siyɔn na se ziine wo kidyeŋge. Na tisa tisa wa taa kiri kidyeŋge la ge, wuri funŋe wo funŋgaa zii wirigi di ɲa yi.7Na ayiwa, na pere bii pe daa ge, kiri kidyeŋge wa peree sɛɛrɛɛ. Na ga bii pe wa pe taa wɛ ge, na kidyeŋge sigɛyereŋevyebaa wuu wa ge, kiri kidyeŋgaa tɛraa ba ze ziine wo kidyeɲuŋge. 8A ki nuŋaa se tisili takunnuŋo taga, pe gunnuɲi ki la na du. Na pe pe yɛ kunnuŋo ki la, ɲahaa pe li se pe taa Klɛ Kayuune la yi, na liri konee pe ze si ba zii gɔ.9Na ga peraa sɔɔnri na wuu na se Kaafooŋe wo sariwuuli, na ze fɔngɔ baa wo kene, na ze Klɛ wo tisili. Na wa pe kilaa yiige siige na yahi wu wo kpyɛnge la kɔnni pere pe se wu kasegbohi wo jovyebi. 10Na pe ze Yezu wo tisilee tɛrɛziinee wɛ, na ga nimɛrɛ pe se Klɛ wo tisili. Na wu ze pe ɲiɲaare se tɛrɛziinee wɛ, na ga nimɛrɛ, wa pe ɲiɲaare se.11Na wuri naɲiili wojembi pe wa nabɔre la ge koŋge la ge, na wuraa li saa pee na kerigi ce ba yoge yu na munaane ge, pe ba cere wo laage si wɛ. 12Na pe ɲaariganne li ɲɔ Klɛ cɛnbaavyebi sohomoo, kɔnni pe ba jo pe di pe mage kaagi mu, pere wo tannijembe pi li sye pe la na ye pyembe tahi Klɛ mage la.13Na pe pe yɛ tirige pe san koŋge fanhafyebii muu, Kaafooŋe Yezu kaa la. Na pe pe yɛ tirige pe san kene ɲuŋufooŋee, na ɲahaa wuri cee kene kerigi wa. 14Na paa wu kanoho mu pɛlɛɛ na ɲahaa peraa fanha ta wu cege la paa kapeziibi ɲaha wɛrɛŋi, pe da cembe sevyebi kɛri. 15Na ɲahaa Klɛ wo mudaanmbe pi wa na pere paa cembi si kɔnni pe tajoge sɔ Klɛcɛnbaali la. 16Na paa ɲaari wɔrɔli wo ɲaariganne la, pe sunŋ ba pe beŋe ŋmɔhi tiri wɔrire wo mage nohi wɛ, na ga pe se Klɛ wo baasii. 17Na paa peembe tari tisili muu la, pe di pe cebiili kaa taan pe yee, pe da zagi Klɛ ɲaha la, pe da fanhafooŋe pɛlɛɛ.18Na baasiibi pe pe yɛ tirige pe san pe ɲuŋufyebii muu, ɲuŋufeebi pe ɲɔ ge, na bii pe pe ge, na baasiibi pe pe yɛ tirige pe san pe muu. 19Na kacene li wa, na kapiraye ku pe yee kɔnni pe peembe tahi Klɛ la. Na pe ba ma kpɔn kaapiine la kunnuŋi, na a ma tiri kpɔɔnre ku ma yee, na tɔɔn wu siin mahi da tiri pkɔɔnree yɛ? 20Na ga pe ki ba da cembe mu se a pe digi karaa ma ɲaani, a ma liri ku ma yee, liri wa kacene Klɛ ɲaha niŋee.21Na liri wone la Klaa pe yiri. Na ɲahaa Yezu Kirisita muu a ɲaana pere kaa la. Wa li se na sye pe la, na pe muu a yaa paa ɲaari wu fɛnmbee. 22Na wa kapiine la muu fiige se yi, wa kafire wo kayuune la muu jo na ɲa yi. 23Na tɛnee pe ze wu sɛhɛɛ ge, wa sɛhi tɛrɛŋɛ tisaa wɛ. Na tɛnee pe ze wu ɲaani ge, wa kayobii jo wa tisa la yi. Na ga wu ze wu yɛ yahi kitiŋe kɔnvooŋe wodeleŋe cee.24Na wa wo kapegi lɔ tahi wu yɛ ɲuŋoo kori kori sige la, kɔnni wori pe ku kapegi wo jenuge la, wo di ze ɲiila deleŋe jenuge la. Na wuri wo nɔɔye wo cege la peraa ticolimbe ta. 25Na pe pone ze ɲaaraa doroo pe yɛ ɲuŋu kunnuŋi ba yatopiinye ɲii. Na ga nimɛrɛ, pe pe ɲahiye karaŋaa sin yatonahiŋe tagee, wuri wu wa pe munahi kasyegɛ sevooŋe ge.
1Liri kanne la, ceebi mu pe yɛ tirige pe san pe namaabii, na kɔnni naaŋe wa mii da mu wu ze daa Klɛ kayuune la yi, ceeŋe wo ɲaariganne li wu karaŋa kayuu baa. 2Na ɲahaa pe li ɲa na pe ɲaarigannaa ɲɔ, liri na pe tisili pɛlɛɛ.3Na pe ɲɔŋaa yaa wu se kafigɛ wo ɲɔŋe yi, mahi jo na sanniŋe le ɲuŋge, na pɛriwahimbe wo vanye le yi. 4Na fɔn ga pe ɲɔŋe wu se funŋge wo ɲɔŋe. Na pe ɲɔŋe wogɔbaaŋe wu se zɔnɲimiŋe na fundange. Na wuri ɲɔŋe wa taan Klɛɛ.5Na ceebi woziili pe ze zagi Klɛ ɲahaa, pe da wu se pe cetatahiŋa ge, na mu pere ze pe yɛ tirigaa san pe wo namaabii. 6Na mu Sara ze; wu ze wu yɛ tirigaa san Ibirayimaa, fɔn na sa wu maga le mu Kaafoo. Na pe ba kaceŋgi si saari baa, pahi ba ze Saara wo poroli.7Na liri kanne wonune la, namaabi mu pe pe wo ceebi co na fungɔnceyee, pe di li cɛn na pere wo fanhiyaa ɲɛhi ceebi woye la. Na paa ceebi pɛlɛɛ, na ɲahaa siŋe Klaa si ba gan ge, ceebaa yaa pe ba wuri pinne pe ta Klɛ cege la, na namaabi siizan.Na paa daanni mu, kɔnni kaane la muu ba jɛn bari pe ɲɛɛrige la yi.8Na fungɔnge wonuge ki se pe muu la, pe di peyɛ yaa pe co, pe di peyɛ kaa taan pe yee ba jebiilee ɲii, paa wii peyɛ yiri pe da peyɛ tari, pe da nuri peyɛ ɲɔɔ. 9Na pe ba beŋe taga da beŋe foone tɔni wɛ; pe ba sɛhi tɛrɛŋi wɛ. Na pe byɛgɛ paa pe ɲɔ suu na dubaŋe tasegee, na ɲahaa, tɛnee Klaa ze pere bile mu yiri ge, na dubaŋe wa wo ɲomii waa lɔ pee.10Na kanne la Klɛ wo Kayuunaa li jo ge na 11Tisaŋe muu ba zaa wu siŋe ta, wu di ze ɲɛɲiŋgee ge, wu funŋaa ya wu lahi kaajuure la, wu di la kafire muu na ti fiige la. Na wu di lahi beŋe la, wu da cembi si, wu da ɲɛɲiŋge saa ki se wuri na tisili muu sohomoo tɛne muu. 12Na ɲahaa Kaafooŋe ɲii wa tisiteleli la, na zaa pe ɲɛɛrige talogoŋoo; ga wa yere beŋe seveebi mage la.13Na nɔgaa si ba beŋe se pe la, na pere yahi cembe wo zeŋe lɛɛ? 14Na ga pe ba ɲaani mu deleŋe kunnuŋi, na pe ɲuyaa taan. Na pe ba zagi tisili ɲahi la yi, pe sunŋi ba pe funye yahi yi pɛn yi.15Na ga paa pyembe tari Kaafooŋe Yezu la pe zɔnlii. Na tisaŋe we muu a pe yege pe cegetahiŋge siin ge, na pe yaa pe ta paa gbegee na yahi pe cɛn pe wu funŋe ɲɔ sɔ. Na ga paa liri si na gɔɔnbeŋge, na peembee. 16Na pe kasegi ce fiinye. Na ɲɛɛriganne wojene Kaafoo Yezu a kan pee pe ɲaari ge, na tisilaa ba pe mage kaagi na pe yahi liri funŋoo, kɔnni siige ki pe mage kaagivyebi ta. 17Na li ba da Klɛ wo mudaanmbe pi wa pe ɲaana mu pe cembe kunnuŋi, na liraa pɔrɔ pe ɲaana kapegi kunnuŋi.18Na tɔɔgɔ nigin yɛ pe Kaafoo Yezu a ku tisili muu wo kapegi ɲuŋu tanŋ; wuri wu ze tisiceme ge, wuraa ku tisipiibi ɲuɲu tanŋ, kɔnni wu pere gbara Klɛ la. Na pe wu gbo ceree, ga Klɛ wo Yirimbaa wu ɲi yiige kuŋee. 19Na piri Yirimbe wo cege bile la, munahi ce wa kasoŋe la nimɛrɛ ge, wa sa Klɛ wo jombe jo ceree. 20Liri wo nohe wa na tisili pe ze kaanri Klɛ la, tɛnee wu ze zɔnŋe ɲiŋe na Nowe sigee wu kɔrigbohege yaa wu kɔ ge, pere tisili wo munahi. Na a tisili pii jɛri, pe siin cezɔnmɔɔ yɛ je kɔrigbohee na sɔ lohe funŋoo.21Na kiri lohe ze niɲaa wo batɛmu wo kasyene, batɛmuŋe we mu wa wo ɲuŋu wuu ge. Batɛmuŋaa cere wo fɔɔnre lari, na ga mu ba li saa Klɛɛ na mu si ba ze na wuun kariɲɛɛre la na funvigee. Na wa woo suu, ɲahaa, Yezu Kirisita ɲi na foori kuŋee. 22Na wa lugi fugbanŋee na sa diin Klɛ sulicege la. Na wu wa klɛtudunmbi, na fanhafyebi, na fanhaɲɛhiŋɛ yɛriye muu ɲuŋoo.
1Na ba Yezu Kirisitaa ɲaana ceree wɛ, na pe muu a yaa pe pe fungɔnge yahi liri la; na ɲahaa tisaŋe we muu a sɔn wa kanhimbe si Yezu kaa la, wuri funŋe funŋu wa waa kapegi si nuŋige yi. 2Na liri la pe koŋge tiinne sanne funŋoo, pe ba nuŋi dahi tisili wo mudaankerigi nohi wɛ, na ga pe tahi Klɛ wo mudaanmbe nohi.3Na tɛne pe se toro na ba Klɛcɛnbaali wo mudaan kerigi si ge, na liraa pe yaa. Na kerigi kaa ke daan pee tasegee ge, cere ce wa kakuure, na laakooŋge, na ligoone, na singbaane, na kacɛnzunne, na zage wobirage na kanɔhiye. 4Na nimɛrɛ ba pe wa pe nuŋaa binnee na pee cere kerigi la yi, na liraa lugi pe ɲuŋoo. Na a pe karaa pe maye kaagi. 5Na Klɛ wa gbegaa yahi wu ba kitiŋe kɔn woro na kuubi la ge, na wuraa si ba pe yege liri siin. 6Na liri la Klɛ wo kayodaannaa jo kuubi muu, na ɲahaa na kitiŋe yahi waa kɔn kɔ pe la ge koŋge la ba tisili sanmbi ɲii, pe munahi di ze ɲii la Klɛ ɲaha tanŋ.7Na koŋge tɛrɛkoona tɛrɛŋaa kɔ, na liri la pe gbegee pe yahi tɛne muu! Na pe fungɔn ta, pe di diin Klɛ ɲɛɛrige la. 8Na li woziine, kaadaange ki wa pere na pe yɛ sohomoo ge, pe la fara kiri la, na ɲahaa, kaadaangaa ba kapegi woɲɛhiŋɛɛ ɲɔ tɔni. 9Na paa pe yɛ nabɔre suu, kugunŋo baa.10Na kerigi wo fanhe Klaa le pe muu nigin niginŋee ge, na paa cere tagi paa pe sanmbi tari. Na liri kanne la, fanhe Klaa kan pee ge, pahi kiri tagi da baare wojere si Klɛɛ. 11Na we funŋe wa kayuune yu ge, waa Klɛ wo kayuune bile bile yu; wa ba ze na tisili tari, fanhe Klaa kan wuun ge waa tisili tari na kiree, kɔnni, peembe pi tahi Klɛ la kerigi muu la, Yezu Kirisita we cege la, wuri wu wa saanmbe na seŋe pone fooŋe tɛrɛgi muu ge. Amiina!12Na kawagii ce si ba wuri taanɲiibi ta ge, pe ba cere wii ba kafoŋoo ɲii wɛ. 13Na ga pe funye yi taan liri la, na ɲahaa pe muu a wo taane ta Yezu wo kanhimbee, kɔnni pe funye mu yi ba daan wu saambe tɛrɛsyenee. 14Na paa ba pe sɛhɛɛ Kirisita mage kaa la, na pe ɲuyaa taan, na ɲahaa Kle wo Munaane le mu li wa saambe wo Munaane ge, na liri wa pe funŋoo.15Na ga kanhimbe ba nɔ wa muu la pe sohomoo tisiguune, na nagaare, na kapeziine, na wirigiŋe tisili wo kerigi ɲuŋu tanŋ wɛ. 16Na ga wa ba ɲaani yage la wu nahi kirecɛn ge, liri ba ze siige wu funŋoo wɛ, na ga wu funŋo byɛgɛ waa peembe tari Klɛ la kiri mage kaa la.17Na kitiŋe noho tɛrɛsaanne le nɔ, na wu di si ba noho san Klɛ wo sigɛ la. Kitiŋe sunŋi ba noho san woro la, bii pe wa pe sɔn Klɛ wo Kayodaanne la yi ge, pere wone wo takɔge di si ba ze li siin? 18Na Klɛ Kayuunaa li sye na bii pe tele ge, na le si ba wahi pere di ba daa pe sɔ; na pe wa Klɛ ɲahaa saare baa fyebi, na kapeziibi ge, pere di si ba ze dii? 19Na liri la, bii wo kanhimbe pe foori Klɛ wo mudaanmbe ge, pere fyebi pe pe wo munahi kaane le pe Tirigivoo ɲɔmiifooŋe cee, pe di ɲaha le paa cembe si.
1Na bii pe wa pe sohomoo Egiliziŋe nɔgɔlyebi ge, na na peree wuraa yu nimɛrɛ. Na wuri mu wa Egiliziŋe nɔgɔlyeŋe wa ba pere ɲii. Na wuraa se Yezu wo kanhimbe wo zɛɛri, na sanmbe be pe ma wa ge, wuri di ba da piri saambe muu. 2Na wu yatooye gbagbage kaane Klaa le pe cee ge, pe pe funye to kiri la. Na pe liri si mahi jo fanha kaa li wa pe ɲuŋoo wɛ, na ga paa liri si na pe mudaanmbee mahi jo kanne la Klaa zaa ge. Na pe ba liri si na kazaagi wo ɲɛwiinee wɛ, na ga paa li si na fungɔnge wojeŋgee. 3Na bii wo kaane Kla le pe cee ge, pe ba fanhe saan pere la yi, na ga paa doroo toroganne la, le mu la pe ɲiinaa si voori ge. 4Na liri tɛnee, Yatonahiŋe Ɲuŋufooŋaa ba ban tɛnee le muu ge, pahi saambe ɲidɔne wogaagibaane ta.5Na naɲili mu, pere mu pe pe yɛ tirige pe san pe ɲahafyebii. Na pe pone pe pe yɛ tirige pe san pe yɛ yee, pe da baare si pe yɛ yee. Na ɲahaa Klɛ kayuune li jo na tisili pe pe yɛ yirigaa yereŋe ge, Klaa ba yoge yu na pere fyebii, ga bii pe pe yɛ tirigaa san ge, na pere co na wu cembee. 6Na liri la, pe pe yɛ tirige pe san Klɛ wo fanhaɲɛhiŋɛ cege nohi, kɔnni wu di ba pe yirige wu mudaan tɛnee. 7Na paa pe kacɔnrɔgi muu leni Klɛ cee, na ɲahaa wuri wa pe kasye si.8Na pe funŋo to pe yɛ la, pe da peyɛ kasye si. Na ɲahaa pe piinŋe sutaanna mari pe ɲɔ la mahi cɛnrɛ li guuli na mari na yage ka saa li co. 9Na pe fanhe le pe yee pe Klɛ konee, pe di yere pe sutaanna sige. Na pe li cɛn na pe cebiili kirecɛnli pe wa koŋge taye muu ge, na piri kanhimbe fiigaa pere mu taa.10Na paa ba kanhimbe se jɛri yɛ, cembe pone fooɲe Klɛ wa pe yiri wu wo saambe wogɔbaambe kaa la, Yezu wo kariɲɛɛre funŋoo ge, na wu bile wa si ba pe karaŋa pe se fɔngɔ baa, wu di fanhe le pee kerigi muu la. 11Na fanhe wa wuun tɛrɛgi muu. Amiina!12Na Silivɛn wa wuri tagi a wuri le sɛbɛsisiine sɛbɛ na torogo pee. Na wuri mu wo ceboronaa ɲɔmiifoo wu wa Klɛ konee. Na wuraa we sɛbɛŋe sɛbɛ na torogo pee wu pe zɔnli tara, wu di li sye pe la na kaɲene la be pi wa Klɛ wo cembe. Na pe tiin piri funŋoo. 13Na Babilɔni wo Egiliziŋe Klaa sɔɔnri ba pere mu ɲii ge, na wuri Egiliziŋaa pe saari. Na wuri jaŋe Mariki mu a pe saari. 14Na pe muu pe ceborogo foŋe kan pe yee na kaadaangee. Na pere pe wa Yezu woli ge, Klɛ wo ɲɛɲiŋge ki se na
1Na Simɔ Piyɛri wu wa Yezu Kirisita wo kasezii na wu tudunmɔ ge, na wuri wa we sɛbɛŋɛ torogo pee, pere bii mu pe see see daaŋe ta na peree, wo Klɛ na wo Sɔvoo Yezu Kirisita wo deleŋe funŋoo ge. 2Klɛ wu cembe na ɲɛɲiŋge kan wu ɲɛhi pee Klɛ na wo Kaafoo Yezu wo kariɲɛɛre funŋoo.3Na kerigi muu ce yaa na woo wo Klɛ nohe ɲɛne funŋoo, wo di ze Klɛ ɲahasaare wo tisilee ge, Klaa cere muu kan woo wu sefɛɛre funŋoo. We mu wa wo yiri, a wo ba binne na wuun wu bile wo saambe na wu cembe la ge, wa wo se woo wuri funŋe cɛn. 4Tiri sefɛɛre funŋoo Klaa ɲɔmɛhi lɔ woo, jii mu ce ɲɔ sɛɛrɛɛ ge. Liri na ɲɔmɛhi jii mu wa lɔ pere mu ge, paa ba cere ta, pahi jɛn voori ge koŋge laakoŋgaa ge mu fɔnhi ge, pe cɛn pe se na zɔn niginŋe na Klɛ bilee.5Na liri la, pe la le pe yee pe di saambe fara pe daaŋe la, pe di Klɛ wo mɛceŋge fara piri saambe la. 6Na ja mayɛ la, pe di liri fara Klɛ wo mɛceŋge la, pe di zɔndaraŋe fara na ja mayɛ laŋe la, pe di Klɛ wo ɲaha saare fara zɔndaraŋe la. 7Na pe pe taanre fara klɛ ɲaha saare la, na pe di kaadaange fara taanre la.8Na jii kerigi ce yaa ce ta pe la, na ce ba ze pe la sɛɛrɛɛ, ce si pe lazéfee, ce di da la faraa pe Kaafoo Yezu wo jɛnŋe la. 9Na ga cere kerigi ba we muu kooŋo ge, wuri funŋaa ba gbagaa ɲaa wɛ, wa ba ze ba sɛn ɲii. Na kapegi fɔɔnre de mu kɛ Klaa ze je lahi wu la ge, wu funŋe funŋgaa ba wɔ liri la.10Na liri la, le maga la pe wuri ceboroge wuu ge, na pe liri se sɛɛrɛ kaa. Na pe ba liri si, pahi zii gunuŋɔ di do Klɛ wo konee wɛ. 11Na liri funŋoo, Klɛ di wu wo fanhafɛɛre koɲoone gbaga wu mugi pee, fanhafɛɛre ti wa takɔgɔbaa, tiri ɲɛ wo Kafoo, na wo Sɔvoo Yezu Kirisita wore ge.12Na liri la, pe mii ze pe da jii kerigi cɛn kɔ mu, wuri funŋu wa waa pe funye tu ce la tɛne muu, kɔnni kaɲene pe cɛn ge, pe yaa pe tiin liri ɲuŋoo. 13Na ga na wuri sanhi yahi ge ɲiŋge la, na wuraa li ta na le sahi wuri waa pe funye tu na jii kerigii. 14Na ɲahaa wuraa li cɛn na na wuri tɛrɛfoorinaa nɔ kɔ ge koŋge sigɛɛ; na pere Kaafoo Yezu Kirisita wa liri se wuraa cɛn. 15Na ga wuraa si wu seŋe muu se, kɔnni wuri gariŋe nohe, pe funye yi ba du jii kerigi la tɛne muu.16Na pere Kaafoo Yezu Kirisita wo sefɛɛre na wu dɛrɛbanŋe wo kaane peraa ba jo pee ge, na liri wa miniŋe kaa wɛ dɛ! Na ga pere bilaa wu saambe ɲa pe ɲiige la. 17Na Klɛ Tofooŋe wodiinŋe wa wu wo fanhe na wu wo saambee. Na tɛnee wa peembe na saambe tahi Kafoo Yezu la ge, waa ze jo na wuri mudaan jaŋe wu wa we, na wu kaa di daan wuree fɔn na toro. 18Na pere bilaa liri mɛjuune logo laa yiri fugbanŋee, tɛnee le mu kɛɛ pere ze na Yezuu fɔngɔbaa wo ɲaŋge la ge.19Na cere kerigaa li sye pere la na kaɲene Klɛ kayodorogoli wo jombe wa. Na pe ba fungɔngɔ yahi piri la, liraa si ba ze pee kacene. Na ɲahaa piri jombe wa ba setinnaa ɲii, wu kpɛnge yiigi siigee sanni ɲigɛ ki ba mugi, ɲimugiwɔne laa kpɛɛge yiigi pe zɔnlii ge. 20Na pe fɛnhɛ pe li cɛn na tisa wa nigin mu a Klɛ Kayuune wo kapanŋgi cɛngi wu yɛ yee wɛ. 21Na ɲahaa, tisa wa nigin mu a kapanŋgi jo na wu yɛ wo fanhee wɛ. Na ga tisilii Klaa wu jombe kan ge, Klɛ Yirimbe wo fanhe cege la pe piri jo.
1Na kanne la kayodorogoli kafirijuubi ze ba voori tisiire sohomo tɛrɛziinee ge, na liri kanne la mɛtirili kafirijuubi pii a si ba voori pere mu sohomoo. Na kaliŋe wa tisili ɲuye nari, na se na tisilii tapiinŋge tagee ge, wuri kaliŋe pe si ba gaan pee. Na Kaafooɲe wa pe ɲuŋu wuu ge, pe ba li se wuri la, pe bɔɔnge san pe ɲuŋoo tuvulo la. 2Na tisilee woɲɛhimaa si ba dahi pe nohi, da doroo pere wo mudaan toroganne wobiinne la. Na liri kanne la tisilaa si ba kaɲene kone mage kaagi. 3Na ta pe kazaagi laage funŋoo pe si ba pe faan na namara jombee da pe ceyɛriye suu pe la. Na fɔn tɛrɛmɔnɔɔ kitiŋaa gbegee na yahi na pe sigee, bɔɔnge di ba nɔ pe la tovulu la.4Na wu tudunmbi paa ze kaanri ge, Klaa ɲuŋu ɲaari pere la yi. Ga wa pe wa siige wo wege wozogiŋge funŋoo, na pe woboobi yahi wa na kitiŋe caŋge sigee. 5Na Klaa ta ɲuŋu ɲaari tɛziine wo koŋge la yi; na ga logbɔŋe wa tagaa wu ɲaha saare baa wo tisili kaagi kiri koŋge mu la. Na Nowe wu ze deleŋe wo kaane yɛrɛgi ge, a Klɛ wuri yɛ nigin ɲuŋu wuu, na fara wu sigɛsiinbi gbarisɔɔnŋe la. 6Na Klaa ze Sodɔmu na Gomɔɔri wo kanhiye sorogo na yahi mɔhɔmɔ. Wa liri se na tagaa wu ɲaha saare baa feebi soŋo na yahi.7Ga Lotii wu ze tele ge, wa wuri ɲuɲu wuu. Loti ze kanhi gbagaa kanhi kapeziibi wo ɲaariganne wobiine cee. 8Ɲahaa wuri naaŋe wu ze tele ge, wuri ze tiin pere tisili wobiili sohomoo. Pe kasebegi wu ze ɲaa, na jii mu nuri ge, cere ze wuri zɔnŋe kannaa sɛɛrɛɛ ɲiga na ki muguro. 9Liri mu a li sye na Kaafooŋahaa ja Klɛ ɲaha saare fyebi sɔ nujuure la, wu di kapeziibi gbegee wu yahi kanhambe maga la na kitiŋe caŋge sigee.10Na bii pe pe cere wo mudaan kerigi si na sahi na pe tanhamu kerigii, na Klɛ wo sefɛɛre fanhaŋi ge, pere wonaa si ba be di doro. Na pere mɛtiri kafirijuubi pe gbagaa daa pe yaa, na pe yɛ kɛri. Pe zagi fungban wo sefɛɛre so vanhiŋela yi. 11Na ta Klɛ tudunmbi pe wa na seŋe na fanhee na toro tisili tanŋ ge, pere bile mu a tiri fugban sefɛɛre jogoone yu Kaafooŋe ɲaha niŋee wɛ.12Na pere mɛtirili wa mahi jo yatooye ɲudiigewoye ɲii, ye mu wo katirigine ɲuŋge ki wa gboŋe ge. Na kerigi ce wa pe ce cɛn yi ge, pe di cere fanhaŋi. Na liri la pe si ba gaagi pe bile wo fɔnhimbe kaa la. 13Na bɔɔnge ke si ba ze pe kapegi wo footɔne. Na siibaakerigi zeŋe da taan pee tasege tisili ɲii la caŋgee. Na pe ba Kaafooŋe wo liŋe pinnaa li na pee, na garaa pe faan, pe ɲɛɲaane laage da wuu, na ɲɛ siige kaa. 14Na kakuure zeŋaa pe zɔnli ɲi, pe dinni kapegi zeŋe la yi. Tisili wo fanhe ke cɛrɛ ge, na pere faan na gbara pe yɛ la. Ɲɛgboone di ɲɛ pee. Tisili pe danŋa ge, pere pe wa.15Na pe kone wodelene yahi, na pe yɛ wa na tahi Bɔzɔri ja Balamu wo fɛnmmbe nohi, wuri waa ze sɔn na kakooŋge se sariŋe nohi ge. Na ga wuu kaanaa jo liri kasebaane wone la. 16Na jofanzɔŋaa tisilee juu jo na wuri klɛ kayodorogoŋe wo fungɔngɔ baa wo woziine yereŋe.17Na pere tisili wa ba loho baa lobululoo ɲii. Na pe wa ba fanye ɲii, kafegbohaa ye mu kɛ lɔ ge. Na siitɔŋgaa gbegee na yahi pere maga la. 18Bii pe pohori pohori na foori konahiŋgii li sanhi mɔ yi ge, pe di kayodangi taga pere faan na joni. Liri la pe ba cere wo siigibaa kerigi tagaa pe yɛ tagi. Pe ba yu na pe si pe wuu buluree, na ta laage wogooŋge wo kerigi pe zi ge, pe bile di ɲɛ cere wo bululoo. 19Na ɲahaa, kaane le ba fanhe ta tisaŋe ɲuŋoo ge, wa ba garaa tiin liri wo buloo.20Na tisa tisa waa taa sɔ koŋge wo tipohimɔ kerigi la Kaafooŋe na Pohivooŋe Yezu Kirisita wo jɛnŋe funŋoo, na ba dɛrɛɛ pan ceree ge, wu funŋe wo yahigannaa ba be woziine. 21Na pere fyebii ba kone wodelene cɛn yi, liri ze pɔrɔ pe li cɛn pe di ba dɛrɛɛ fɔngɔ baa wo kayuune laa ze jo pee ge, pe ba dɛrɛe liri nohi. 22Na pere woro le tɛrɛlene wa kaɲene la. Na pɔnnaa tugi na dɛrɛɛ li tugure laali. Na pe lyɛge wuli a ki tɛraa sa do ɲɔriyee.
1Na wuri sɛbɛ sɔnwo wa we wuraa torogo wu naɲiilii. Na wuraa pe funye tu kerigi cii la pere sɛbɛli sɔɔnŋe funŋoo kɔnni pe fungɔnceye ta. 2Na jombe klɛkayodorogoli wowuulaa jo toro pee ge, liri na tudure wo Kaafoo, na wo Sɔvooŋe wo tudunmbaa jo pee ge, pe pe fungɔnye yahi tiri la.3Na pe fɛnhɛ pe li cɛn na kɔkɔɔre ba dɛrɛŋi, tisili pii a si ba yiri da ɲaari pe yɛ bile wo mudaanmbe funŋoo, pe di ba pe laa woo. 4Na pe di ba yu na ɲɔmiine Yezu a lɔ pee na wa si ba dɛrɛɛ ban ge, na sɛn wu wa ɛ? Na pere sefelɛyaa ku, kerigi sanhi di ɲɛ kanne la ce ze koŋge nusange la ge.5Na pe li de wa pe yaa na se mahi jo pe li cɛn na klɛ wa klaŋe na ɲiŋge yaa fɔn tɛrɛziinee wɛ. Na wu kayuune Klaa tagaa ɲiŋge yereŋe lohee, na ki yaa na lohee wɛ. 6Na kiri lohe wunuge Kla tagaa koŋge woziige na ki funŋu yɛriye muu kaagi logbɔŋe wo tɛnee. 7Na liri klɛ kayuune wonune le niɲaa wo klɛŋe na koŋge mu gbegaa yahi nage maga la. Na pe yi gbegee na yahi na sɛnpiibi wo kitiŋe na pe gaagiŋe wo caŋge sigee.8Na kaa nigin wa wa, wuri naɲiili funyaa yaa yi wɔ liri la yi dɛ! Na liri li wa na caŋa ɲii nigin wa Kaafooŋee ba yee kabohoo sɔɔn na yee gbajɛrikɛ ɲii, na yee kabohoo sɔɔn na yee gbajɛrikɛ di ɲɛ ba caŋa ɲii nigin ɲii. 9Na kerigi wo ɲɔmɛhi Klaa lɔ ge, pii a yu na wa mɔ na ceree tasegee. Na ta wa mɔ yi. Na ga pere tanŋ wa funŋge ɲiŋe na pere sigee kɔnni paa ba garaa lahi pe taannibiibe la, na dɛraa pan wuri Klɛɛ. Na ɲahaa le taan Klɛɛ tisa nigin mu wu ba gaagi wɛ.10Na ta Kaafooŋe cabanŋgaa si ba lugi tisili ɲuŋoo ba nagalaa ɲɛ ba ba lugi tisa ɲuŋoo wɛ. Kiri caŋge, fungbaŋaa si ba doro na tinmbe wogboobee, nage di ba fungban yɛriye muu sorogo, ɲiŋge na ki ɲuŋu yɛriye muu di ba zorogo.11Na yiri yɛriye muu ba ze si ba ze liri seganne la, peraa yaa pe pe wo toroganne cɛn dɛ! Na pere wo toroganne yaa li se fɔngɔ baa, pe di la fara pe Klɛ ɲaha saare la. 12Na pe funye ɲiŋe pe di Kaafooŋe cabanŋge sige, pe da ki saa ki wɛri ki nɔ. Na kiri caŋge, nagaa si ba fungbanŋe sorogo, yaŋmuye muu pone di ba ɲa yi kɔ nage kafugee. 13Na klaŋe wovomiŋe na ɲiŋge wovoŋge wo ɲɔmiine Klaa lɔ woroo ge, woro pe taa liri la. Kiri tagee kerigi muu a si ba zi Klɛ wo deleŋe funŋoo.14Na liri la, na wuri naɲiili yahi kiri caŋge wo zigiŋe la, pe yaa pe la le pe yee kɔnni wu pe ba pe ta fɔngɔ baa, tigire taga baa, pe di ze ɲɛɲiŋge la na wuun. 15Na pe yaa pe li cɛn na ba Kafooŋaa zɔnŋe gbo na pee wɛ, na liri funŋoo pe ɲuwuuraa foori. Na liri wonune, wo ceboronaaŋe Poli, wo naɲiiŋe mu a jo pee. Na fungɔngɔfɛɛre Klaa kan wuun ge tiri wo cege la wa liri jo. 16Na cere wa sɛbɛ wu sɛbɛli muu funŋoo, na ɲahi sahi cere kerigii.Taye ya wa wa wu sɛbɛlii yi nohe cɛnmbaa pɛn. Na ga bii pe wa fungɔngɔ wa pe la yi ge, pe karama sunŋa pɛn yi ge, pere ba yiri taye wo kayoŋgi ŋmahaa. Na liri kanne wonune la pe ba Klɛ jombe pa mu ŋmahaa na pe yɛ kaagi na liree tasegee.17Na wuri naɲiilaa soŋo na kɔ. Na paa pe yɛ kasye si, pe ba klɛ cɛnbaali yahi pe ba wirigi na pe wo nafaanre kayoŋgii pe pe lahi pe tayerege wojeŋge ɲuŋoo wɛ. 18Na ga paa se ɲahaa wo Kaafooŋe na wo Sɔvooŋe Yezu Kirisita wo cembe funŋoo, pe da wu saa pe gbaga pe cɛn. Na peembe pi tahi wuri la nimɛrɛ na tɛrɛgi muu. Amiina!
1Le li ze se ɲɔkɔre la ge ( le wo logogo ge, le wo ɲan na wo ɲɛgi ge, le wo yirimbe wo ɲa ge na le la wo kpɔnta na wo ceŋe ge) na sahi na wo ɲuŋ wu kayune. 2Ɲunŋ wura se a wo tiri ɲan, na ti "seereyaŋe se, bohŋe wo gɔ baŋe wa Klɛ la ge. We wora ɲan ge, wuri wone wo yu ye.3Le wora ɲan na li logo ge, liri wo yu ye jango wori binne. Na ta woro na Klɛ na wu jaa Yezu Kirisita wo pine se. 4Liri wona, wora ji kerinŋi sɛbɛ yere. jango ye fundanŋe siɛre ta.5Tuduure wora logo wure ge na ti de wo yu ye ge naa: Klɛ wa kpinhɛŋe fo, siige wa wuri la yi. 6Wori ba yu na Klɛ wa nigin na ta wora ɲari siige, wora tin kaifirijooveyi, wo ɲari kaɲɛnɛ ɲunŋo wɛɛ. 7Ŋa wori ba ɲari kpinhɛŋe la maha jo diŋe wuri wa kpienhɛŋe la ge wo mu poone sa ze nigin, wu jaa Yezu sisambe di wo je di wu kapegi muu.8Wori ba jo na kapege wa woro la yi, kafire wo yu wo yɛ ye, na ta kaɲɛnɛ wa woro la yi. 9Ŋa wori ba yere wo kapegi la, wura tiin (tile) di yafa se, di woro je di wu katibage mu. 10Wori ba jo kapegi wa woro la yi, wura tɛrɛ tiin woro wo kafirijuŋe, wuri wo kayune bile wa woro funŋo wɛ.
1Nagobi, ji kerinŋa sɛbɛ di gan ye jango ye ba kapegi si wɛ. Ŋa wa ba kapi se tage vo wa Klɛ tan woro, Yezu Kirisita, wu we tii (tile) ge. 2Wura se wo kapegi wu vo, li sun wa woro yɛ wugi wa wu wɛ ŋa konŋge mu wu vo. 3Le la wo ba li ɲa na wo liri cɛn: wori ba bare sii na wu mun dan kayoŋgi.4We mu ba jo: Na wura klɛ cɛn ge, ŋa wu sunŋa Klɛ mundame si wɛ, wu funŋe tin fafire jovoo, kaɲɛnɛ wa win wɛ. 5Ŋa tisa tisa wure kanuye yahi wu yɛ funŋo, kaɲɛne la ge, wuri tisaŋe la Klɛ kadanŋge mu ba bone se na kɔ. Liri la wo li cɛn na wo pine na wun. 6We mun ba jo na wure wa na Klɛ ge wu funŋe mu wu ɲari Yezu wo ɲare gane la.7Na cebilee, na kayufone yu ye wɛ, ŋa kayulyene le ye fiɛhin logo ɲokɔre la ge. Kayune ye fiɛhin logo ge liri li wa wolyene. 8Tɛne mu kayufone ne zɛbɛ ye, le li wa kaɲɛne Kirisita na yeri la ge na li se siige bri, kpɛŋge di ma na kɔ.9Tisa tisa ba jo wuri wa kpɛɛŋge la na ta wu tisaɲiŋe ka wun wɛ, siige wuri funŋe sahan wa. 10We funŋe wa wu tisaɲiŋe ka taan wu yɛ ye ge, wuri wa kpɛɛŋge la, tafiɛɛŋge wa wuri funŋe la yi. 11Ŋa we wu wa wu tisiɲiŋe ka taan wun wɛ ge, wuri wa na ɲari siige, wa wu tasɛŋge cɛn yi, bari sige a wu se siin.12Na wura de sɛbɛre si gan wu ɲin taan nagobi, na li sye pe kapega yafa wu mage la. 13Na wura de sɛbɛre si gaan wu tii na li sye we wu ze se wa ɲokɔnre la ge pe wuri cɛn. Na wura le sɛbɛ na naɲili na li se pe fanhe ta pe piiɲe ɲuŋŋo. Na wura le sɛbɛ nagobi na li se pe cɛn. 14Na wura le sɛbɛ pe tii, na li se we wu ze si se wa ɲokɔnre la ge pe wuri cɛn. Na wura le sɛbɛ naŋibii na lise fanhe wa pye, Klɛ kayune dinŋe pe funŋo, na fanhe ta pe piinŋe ɲuŋgo.15Ye ba kɔnŋge na ki yɛrɛye ye yɛ ye wɛ. We ba kɔnŋge taan wu yɛ ye ge, Klɛ wo kadanŋe wa wu la yi. 16Na li se kerinŋŋi mu ce wa kɔnŋge la ge (cere pure laage, ɲɛɛgi laage, na fara kɔnŋge ɲuŋŋfe gbɔre la) cera fori Klɛ la yi, ŋa kɔnŋge la cera fori. 17Kɔnŋge na ki mudamba ba gɔ. Ŋa tisa tisa Klɛ mudambe si ge, wura ba ticɔmbe wogɔbabe ta.18Nagobi, tɛne sanɛ li wa. Kane la ye li logo na Kirisita pinŋga ma ge, nimiin Kirisita piinle woɲɛhimɛ pe wa Liri la wo li cɛn na tɛne sanɛ lo nɔn. 19Wori sohomo pe fori ŋa pe ze pine na woro wɛ. Ɲahan, ka se woro pi pe ze, pe ze sa diin na wo. Ŋa ba pe wori wɛ, lira li se pe ze woro fige yi.20Ŋa, yere, Klɛ muna cene wa yeri la, na li se yeri mu pe kaɲɛne cɛn. 21Na wura le sɛbɛ yere ɲage la ye wa ye kaɲɛne cɛn yi dɛ, ŋa ye kaɲɛne cɛn ɲahan kafire wa kaɲɛne funŋo wɛ.22Nɔŋgɔ wu wa karifir junŋe? wu ba da wa si ce wa jo na Yezu wa Krisita ta yi ge. Wuri funŋo wu wa Krisita pinŋe, na li se wa Klɛ na wu jaaŋge cɛn yi. 23Bi mu pe wa pe Klɛ jaaŋge cɛn yi ge, peri fye a Klɛ mu cɛn yi.24Yeri kɔni le ye logo ɲokɔre la ge ye li yaŋgi ye yɛ funŋo. Li ba da le ye logo ge, liri wa ye funŋo, ye sun wa na Klɛ jaa na ɲɛ na Klɛ mu. 25Liri wona, ɲomine wa kan wo ge liri li wa ticɔnmbe gɔba wone. 26Na wura ji sɛbɛ pye, na sahi na bi pe ba za di pe piinŋe.27Nimin yere pe Klɛ muna cene ta ge, liri ba din yere funŋo, lo nɔn wa ti wu ba yere ɲahan sɛlɛ wɛ. Ŋa Kla munacene lo yere ɲahan sɛlɛ kerinŋi mu la ge liri li wa kaɲɛne, kafire wa liri la yi, na ta ba lo ye kaala wɛ, ye sun ye tara liri la. 28Nagobi, nimin ye tin na wure, ka kɔni canŋge wu ba ban ge, yeri fundaŋge ta, lira pɔrɔ ye siige ta wu cabanŋe. 29Ye ba li cɛn wa tii, ye sun ye li cɛn tisa tisa wa katiigi si ge, wure la wu funŋa fori wu la.
1Ye li ŋa, wori kaa tan wo Klɛ kannɛ mu la ge, fɔɔ pe wo mage yiri na Klɛ nagobi. Kaɲɛna wori wa Klɛ nagoo. Kiricege la, koɲge tisili a wo cɛn yi, ɲaa pe Klɛ yi. 2Na cebilee, na lɔ nimɛrige la, wori wa Klɛ nagoo ŋa, yage fiige wo ba ze kaɲɛnɛ la ge, lira sahi viŋɛ ban yi. Lee wo cɛn ge, Krisita ba dɛrɛ na pan tɛnɛ mun ge, kannɛ la wuru wa ge, mun wori mu a ba ze. ɲahan mun wo ba wu ɲa. 3Tisa tisa wu yahi wu cege tataŋge, wuru funŋɛ mu a si ze fɔyi baa ba Yezu Kirisita ɲi.4Tisa tisa wu wa kapezige, wuri funŋa Klɛ kerigi pɛlɛ wɛ, ɲahan Klɛ wo kerigi pɛlɛba ŋɛ ka pe pe zi kapegi. 5Yee li cɛn na Yezu kapanŋuŋge wa na tisiire wo kapegi foonɛ la pe la. Wuri bile (Yezu) sunŋa kapi se yi. 6Sɛɛre bila, tisa tisa tara na tin Yezu Kirisita la ge, wuri funŋah si ŋuŋ kapii se yi, ŋa we mu a kapegi si ge, wuri funŋɛ wa Kirisita yi, wa wu cɛn mu wɛ.7Na nagoo, ye ba tisaŋɛ wa mu fiige yahɛ wu ye le piinŋe wɛ. 8Tisa tisa ɲaari kaɲɛnɛ ɲunŋɔ (na zaaŋina kaɲɛnɛ) ge, wuri funŋɛ mu a tii (tele) ba Yezu Kirisita ɲi. Tisa tisa kapegi si ge, wuri funŋɛ wa sutaniŋɛ wo tisa, ɲahan sutaniŋe wa kapezi fɔɔ carmɔmɔ canŋa. A Klɛ jaŋŋɛ pan di ba sutaniŋɛ wo kasegi kaaŋi,9Tisa tisan wu wa Klɛ sanŋe (nagɔrige), wuri funŋe si nunŋ kapi se yi. ɲahan Klɛ wa wu toŋe (sefooŋe). Wahi jɛn nunŋ di kapegi zeŋe la yi, ɲahan Klɛ sah wu wa. 10Klɛ nagobi na sataniŋɛ woo nagobi a cɛn na wuu pe ye pe kapesigi la. Tisa tisa wu wa wa ɲaari kaɲɛnɛ ɲunŋŋɔ wa ge, wu sunŋa wu tisiɲiiŋɛ ka taan wu ye wa ge wuri funŋɛ wa Klɛ wo yi.11Wo yaa wo woya ka tan wo ye. Liri ye logo fɔɔ na lɔ kerigi nusanhra. 12Wo ya wo se kayɛn woo fiige yi, wura wu ya yahɛ sutani wo tisa, na wu cɔnɲɛ gbo. ɲaahŋi la wa wu gboe? Wa wu gbo ɲahan wuri kayɛn ze bapiire se vo, na ta wu cɔnŋɛ ze tisa wo jemɛ.13Na cebilee, tisili ba makomme kɔ san yela, liri ba ye funŋe pɛnyi. 14Wo li cɛn wora fori kunŋɛ na je siiŋɛ wo gɔ baŋe, ɲahan wora w tisiɲili ka tan wo ye. Tisaŋɛ we mu wu wa wa wu tissiɲiiŋe ka tan wu ye wa ge, wuri funŋe a ba gbo ɲii. 15Tisa tisa wa wu tisiɲiiŋge kɔ (makɔnme) ge, wuri funŋɛ wa tisi gbuu. Wo li cɛn tisigbuu ɲɛ a si jɛn munanɛ (siiŋɛ) wogɔbanɛ ta yi.16Yezu Kirisita wu mananɛ saraka wori (wori mage) wo nan kiricega wo kadanŋe cɛn. Wori mu a ya wori wo manahi saraka w tisiɲii kununŋi (wo na). 17Tisaŋɛ wu wa na ceŋyage na li se kanŋmufee tayi ge, kan lisila wa jɛn j wura Klɛ ka tan wu ye yɛ? (Klɛ ka dan ɲi yɛ). 18Na nagoo, wo ba li yu wo ɲɔye kannɛ yɛrɛ na wo tissiɲiibi ka a dan (kaatan) wo wɛ. ŋa wo li sɛlɛ na wo kasigi (na toro wo kasegi la).19Wo tisiɲiili kaa ba ze tan wo, kiricega wo ba li cɛn na wo wa kaɲɛnɛ ɲunŋɔ. Wo funkŋye di tigati Klɛ ɲatan. 20Wo fankŋye ba ze yo tigati wɛ, Klɛ a pɛlɛ wo funkɔnye la. Wura kerigi mun cɛn. 21Na cebilee, wo funkɔnye ba ze yo wo kanri wɛ wo si jɛn da Klɛ ɲɛɛri na funɲinŋe. 22Wo ba yage mu fiige ɲɛɛri ɲii (Klɛ) ge, wo si ki ta, ɲahan wora wu kerigi pɛlɛ na wu mudanbe si.23Wu (Klɛ) kerigi jii re, na wo taa (sɔn) wu sanŋɛ (jaaŋe) Yezu Kirisita la, wori wo ya ka taan wo ye wuri bile a tiri tudure la wo cee (kan wo). 24Tisaŋe we mu wa wu (Yezu) kerigi pɛlɛ ge, Klɛ wa na wuri funŋɛ, wuri funŋe wa Klɛ wo. Liri kaana wo si i cɛn na Klɛ wa na wo (wo ka taan KLɛ) wu yirime fanhɛ la, piirin wa kaan wo ge.
1Na cebilee, tisili mun pe yu na Klɛ yirime wa pee ge, ye ba daa pe mu la yi. Ŋa, ye pe mu suguri ban ye wi ma da Klɛ wu pe mu wa. Ɲahan tisiire wo ɲɛɛrɛ a pe ya se Klɛ tudunmɔn ge kŋge la nimɛrɛ, peri ɲɛ kafuni ye yu. 2Ye a jɛn Klɛ wo munanɛ cɛn le kanna: Tisa tisa jo na Yezu Kirisita wo Klɛ ŋa na ba ceeri kare koŋge la ba Adama o sah ɲi, wuri funŋɛ wa Kle wo. 3Ŋa, we mun wa li se liri la ge, wuri funŋe wa Klɛ wo yi, Kirisita wo piin wu wa, we mu yo banŋɛ ye logo la mɔn ge. Kiricega do, nimɛrge la, wu (Yezu) wa na kɔ koŋge la.4Na nagoo, yeri wa Klɛ wu lo na kɔ. Yera fanhɛ ta ye tudunbeye ɲunŋɔ, ɲahan Klɛ yirime wa (na) yere. Piri wo fanhɛ a ɲɛɛhi sutani wuga, wuri wu wa koŋge la ge. 5Peri (tudunpeye) wa ge koŋge woro, koŋge tissili pe ba pe juu nuuri. 6Wo wa Klɛ wulo. Tiss tisa wa Klɛ cɛn ge, wura si ra nuuri wori ɲɔn (wori juu nuuri). Ŋa we mu wu wa wu wa Klɛ woo yi ge, wuraa wori juu logo yi (logo wori ɲɔn wɛ). A li se mun, Klɛ munanɛ li wa kɲɛnɛ fonŋge ge, wo a wiri cɛn di wuu kafuniyee sɔhɔmɔn.7Na cebilee, ye ye ya ka taan ye ya yee, ɲahan ma jo Klɛ, mu jo wo ya kadanŋŋe. Tisa tisa wu tisiiɲiŋɛ ka taan wu ye ge, wuri funŋe wa Klɛ nagɔrɔ (sah), wa Klɛ cɛn. 8Ŋa we mun wu wa wa wu tisiiɲiŋe ka taan wu ye wa ge, wuri funŋɛ a Klɛ cɛn yi. Ɲahan ma jo Klɛ, mu jo kadange.9Nɔginaanŋe niginŋe wu wa Klɛ ge, a (Klɛ) wu wuri tunh koŋge la ka kɔnin wora poho wuri fanhɛ ceega. Klɛ a wu wo kadanŋge si ye wola mun. 10Kadanŋge geere: li wa ma i jo wori pe Klɛ kaa taan wo ye bile ti! Wuri (Klɛ) wa woro ka taan wu yee na wu janŋɛ tun woro. Klɛ wori kapegi fonnɛ le wora, na toro wuri (Yezu) wo wa wu ya se saraka ɲɔponɔ wugo ( saraka fanhwugo).11Na cebilee, Klɛ ba da wa wori ka tann wu ye mu wori mu a ya wori wo ya ka taan wo ye dɛ! 12Tisaŋɛ wa mu a sanhi Klɛ ɲa na ɲahi, tisaŋɛ wa mu ɲii a sanhi dahi Klɛ la na ɲahi ŋa wo ba ya ka taan wo yee, lira li sɛlɛ na Klɛ wa na wo. Klɛ ba ze wu wa na wo kadanŋge wo le wo yahi zɔnmbila ge, lira ze kaa ɲɔnbonɔn. 13Wo li cɛn na Klɛ zaa wo la, munni wori ɲɛ wuri wulo, ɲahan wa ya bile o munanɛ kaan woro. 14Wo to Klɛ a wu jaaŋgɛ tun koŋge la wu ba tisili pohi. Wora ɲaa (wori ɲiina tahi wu la) liri wo "seereyaŋɛ" wora zi.15Tisa tisa wa jo na Yezu wa Klɛ janŋgɛ ge, wuri funŋe wa Klɛ wo; Klɛ di ɲɛ na wuri funŋɛ. 16Klɛ a woori ka taan wu ye kannɛ mun la ge wora liri cɛn, na zɔn (taa li la) li la. Ma ba jo Klɛ, mu jo kandanŋge. Tisaŋɛ wa wu tisiɲiiŋe ka tann wu ye ge, wuri funŋa ba tara na tin Klɛ la, Klɛ muru ze na wu funŋɛ.17Kadanŋge ɲɔbonɛ ba ze wo zɔnmbi la, wori funkɔn ye a si tigadin Klɛ woo yeŋiŋe caanŋe. Ŋahan Yezu Kirisita na wu toŋŋe wa na pe ye kannɛ mun la ge, na wori yahi ge konŋa mu wori mun wa. 18Kadanŋge wa tage mun ge, saare wa wahi, kadanŋge sɛri wugo ba saare kɔ. Ŋahan saare kannɛ ba yu tage, lira ba piinŋe kannɛ sɛlɛ. Tisaŋɛ wa zaŋge, kadanŋge sɛri wu ge wa wuri funŋɛ zɔnŋɛ la yi.1920Wora a Kadanŋge wa wori zɔnmbi la, ɲahan Klɛ a fihɛ a (soo) wori ka taan wu ye ɲahala. Tisaŋge a jo na Klɛ kaanɛ a dan ɲi na ta wa wu tisiɲiiŋe kɔ (makɔnme), wuri funŋɛ wa kafiniyi jo voo. Wu ɲii wa wu tisiɲiiŋa ge, wu ba ze wa wuri ka taan wu ye wɛ, wa si jɛn Klɛ ka taan wu ye, wuri wu wa wa wu ɲaa wa ge. 21A wa, Kirisita tuduure mun kan woo ge, tiri to de: wa (Yezu) jo: Klɛ kannɛ ba dan tisaŋɛ muu ge, wuri funŋe mu a yaa wu wu tisiɲiiŋɛ ka tann wu ye.
1Tisa tisa taa li la na Yezu wa Klɛ wo tisaŋɛ wo wuuŋɛ (wolonŋɛ) ge, wuri funŋɛ wa Klɛ wo sanh (nagɔrɔ). Tisa tisa tofooŋe ka taan wu ye ge, wuri funŋɛ jefooŋɛ mu ka taan wu ye. 2Wori ba da wo Klɛ ka taan wo ye, na wu tuduure pɛlɛ, kiricega, wori li cɛn na wora wu nagobi ka taan wo ye. 3Na jo na Klɛ ka taan, liri voori (jɛnŋgi) peeme tahi kana wu tuduure la. Na peeme tahi wu tuduure la mu sunŋa wahi wɛ.4Ŋahan tisaŋe wu wa Klɛ jaa (san) na kɔ ge, wuri funŋɛ a fanhɛ ta (ja) ge koŋge ɲunŋɔ (la). Daaŋɛ (cege ta tahiye) wu wa woro ge, liri lo wori se wo janni koŋge la (wora fanhɛ ta koŋger ɲunŋɔ). 5Tisaŋe wa ta li la (daaŋe se li la) na Yezu wa Klɛ jaangɛ ge, wuri funŋa fanhɛ ta (ja) koŋge ɲunŋɔ (la).6Yezu Kirisita pan lohe na sisambe wo fanhɛ. A wu batize (na miniŋɛ na foori lohe), a wu sisambe woo.Li wa mahi jo wa batize yɛrɛyi. Wa batize, na nunŋa kuu. Liri kanna, Klɛ munanɛ lo liri kaɲɛnɛ sɛlɛ wo la, ɲahan liri li wa kaɲɛnɛ fiyɛɛre la. 7"Seere" li tanri pe liri kaɲɛnɛ sɛlɛ: 8Klɛ munanɛ, na lohe na sisambe. Peri "seere" li mu a kannɛ niginŋɛ yu (kannunɛ yu).9Wo ba ze sɔn tisili (adamaden) wo "seereya" ɲa, Klɛ wo "seereya" ŋa fanhitɔ (pɔrɔ) tisili wo ya. Klɛ a li siye wo la , na wuri wa wu janŋge wo "seere". 10Tisaŋɛ we mu a taa (daaŋɛ se) Klɛ jaanŋge la ge, Klɛ a "seereya" mun se (wuu) wu kaanɛ la ge, wuri funŋɛ a si wuri "seereya) yahi wu tin wu zɔnŋe la ŋa we mun wu wa wa taa Klɛ lahi ge, wuri funŋa Klɛ se kafiniyi jo voo (juu). Ŋahan Klɛ a "seereya" mu se wu jaaŋge kannɛ la ge, wuri funŋa taa liri la yi (daaŋɛ se liri la yi).11"Seereya" we: Na Klɛ munanɛ wo kɔbannɛ kan woro, liri lo daa wu wu jaaŋge ceege la ge. 12Klɛ jaaŋge ba ze na tisaŋɛ we muu ge, wuri funŋa ba kiri ɲaɲinŋe ɲa. Ŋa Klɛ jaaŋge ba ze wu wa na tisaŋe we mu ge, wuri funŋa si jɛn wu ɲayi.13Ne le kɔn (sɛbɛn) na torogo yeere, yeri pe taa (daaŋɛ se) Klɛ jaaŋge la ge; yeeri li cɛn naa munanɛ wo kɔbanɛ wa yeeri woro. 14Kiricega, ye ba yage mu fiigi ɲɛɛri Klɛ ge, ki ɲɛ wu mudanme ge, wori funkɔn ye a si li si ya na wa (Klɛ) si wo juu logo. 15Wora taa li la (daaŋɛ se) na Klɛ a ba wo ɲɛɛrige nuuri, na nunŋa daanŋɛ se li la na yage wo ɲɛɛrige, na wa kiri ta na kɔ.16Kiricega, kapegi ce wa co tisa gbuu wa ge, wa ba wu ceboroŋe wa ɲa wa liri se, wu Klɛ ɲɛɛri wuri funŋɛ. Klɛ si wuri funŋe ɲun wuu wuri kuu ŋe, liriba li ta liri kapinɛ a si jɛn wu funŋe gboo yi. Kapi nigin wa le lo tisili gbuu ge, ne li jo ye ya ɲɛɛrige si liri wo seveebi wa dɛ! 17Delibaŋe poonɛ wa kapegee. Ŋa kapegi poonɛ a ma na kuuŋɛ wɛ.18Woli cɛn na tisa tisa wu wa Klɛ saa (nagɔrɔ) ge, wuri funŋa si din kapegi zeŋa wɛ, ɲahan Klɛ sanŋɛ a ba wu ɲun wuu. Sutaniŋe fanhɛ a si ja wu la yi. 19Wora li cɛn na wori wa Klɛ nagoo. Ŋa koŋge funyɛɛriyɛ sanye ponɛ wa sutaninŋɛ wo mudanme nɔhi.20Wora li cɛn mu, na Klɛ jaaŋge a pan koŋge la di ba sizimme kan woo, wori jɛn wo kaɲɛnɛ fooŋɛ cɛn, wuri wu wa Klɛ ge. Wora na Klɛ wa wo ya cee wu jaaŋge Yezu Kirisita wo fanhifɛɛre, wuri wu wa Klɛ yɛri nigin ŋe peh munanɛ wogɔbaanɛ kanvooŋe. 21Naa nagoo, ye ye kasiyɛgise zunŋe keriga.
1Na kaan mu ceeŋe mu Klɛ ɲahan bulo ge mu na ma nagobi, yo taan ne kaɲɛne funŋo ge. Li wa ne bile yɛ 2ye taan wɛ ŋa bi mu pe kaɲɛne cɛn ge ye taan pe mu. Ye taan wo kaɲɛne funŋo, liri li wa na wo, na le sa diin na wo tɛne mu ge, 3wo cɛmbe, ɲiɲare, kaɲɛne, na kadaaŋge funŋo. Na yiri Klɛ tage, wuri wa wo toŋge (kafo) Yezu kirisita, Klɛ jaŋge.4Ne funŋa nara taan na bɛ na ma nagobi bi pe ɲari kaɲɛne ɲunŋo na bɛ na kodorigi wo ta na yiri Klɛ tage ge. 5Le ne za ma nimiin ge, cee liri li wa na wo wo yɛ taan wo ye. Liwa kayunfono ne yu ma wɛ ŋa le wo ta fo tɛne ɲo sanre la ge. 6Na li se kadaaŋge ko sa wo se wo ɲari cere kodorigi ɲunŋo. Kodorigi ɲunŋo wo ya wo ɲari ge maha jo kana wo li logo ge wozine la ge.7Seɲɛhɛma pan kɔnŋge la, pe sɔn na Yezu wa kafo yi na cere pure lɔ na pan yi. Li wi liri le pere na kɔnŋge fehi se nigin. 8Ye ye yɛ ganingi sa, kɔni wo ba wo bare se gwazan yi.Wo bamba wori ti toniŋge ta.9We mun ba wu yɛ tage lii, na wu yɛ wu Yezu kayune la ge, wuri funŋe wa na Klɛ wɛ. We mun ba zɔn Yesu kayune la, na ɲari na sahi na lire, wuri funŋe wa Klɛ na wu ja Yesu wo. 10Wa ba ban ye tage na ta wu wa na Yezu wo kayune wɛ, ye ba wu yahi wu je ye sigɛ wɛ. Ye ba wuri funŋe sari yi. 11Na ta wa ba wuri funŋe sari, wura si ze na wiin wu kapesigi la.12Kayɔngo woɲɛhɛmɛ wa di zɛbɛ ye ŋa ne za di cere sɛbɛ yɛrɛ bile wɛ. Ŋa le bile la ne za ge, na bile wu se ye sohomo di cere jo ye ŋahan la di vara wo fundanŋge. 13Ma seɲiŋe wo to Klɛ bulo ge, wu nagobi a ma sari.
1Na ka taan vo Gaiusi, mu ka ko dan ne kaɲene funŋo ge. 2Na taan vo, ne Klɛ ɲɛɛri mari seeŋe ta kerigi mun ɲunŋo, ticome ti ce na ma, kaane ma munane a fanŋhe ta ge. 3Na funŋa taan tɛne ma seɲi ze pan na ba ma tanni gane jo kaɲɛne kone ɲunŋo ge. 4Fundanŋge ka nuŋa se ne na toro na nagobi ɲɛrne tan kaɲɛne ɲunŋo wɛ.5Mu bare si na fundaŋge ma tisiɲi na nabunbi la. 6Pe ma kadaaŋge june jo eglisiŋe funŋo, tisili ɲahawgage la. Mu kacɛnŋi se na pe tagi pe kusyɛge la Klɛ ɲahawgage la. 7Na li se na Yezu mage pe ze fori, pe yage ka mun sɔ kɔnŋge tisaŋe wa mu wɛ. 8Peri tisili fige wo za, peri wo tage wo Klɛ bare sii kaɲɛne ɲunŋo.9Ne kayune la kɔn na kan eglisiŋe ŋa Diotrɛfu wa ɲahagwa fyɛre sa ye ge, wura sɔn liri la yi. 10Liri la ne ba ban ne sa wu kasegi mun jo ye, ji wa jo na wa wo la, ce wa kacɛnŋge wa ge. Liri kadugo wo mako wa wa la yi. Bi mun pe za da bare si ge, a wu pe munn niin na yige eglisiŋe funŋo.11Na taan vo, ma ba ze kapegi se vo wɛ, ŋa ta kacɛnŋgi si. We ba kacɛnŋgi si ge wure wa na Klɛ. We ba kapegi sii ge wura sa Klɛ ŋa yi. 12Tɛne Demetriusi tiri ɲajure mu se ge, a wu bile mu wo kasegi jo, ji wa se kaɲɛne ɲouŋo ge. Wori mu a sira tiri ɲajure sii mari li cɛn wo kayojogi muu ce wa kaɲɛngi.13Kayoŋgi ci wa na ŋa ne ja di ce kɔn yi. 14Ne za na bile di ma ɲa na ɲine wori jo na wo ye. 15Ne Klɛ ɲɛɛri ŋaɲinge ki se na ma! wo naɲila pe wa nahi a ma sari.
1Ne Zude, wu wa Zaki cooŋe ge, ne wu wa Yezu Kirisita wo basiŋe ge, ne wa we sɛbɛŋe tun na kan wo to Klɛ wo sinyirili, yeri bi mu kaa ka daan wo to Klɛ ge, na fara yeri bi mu pe wu na yahi Yesu Kirisita ge. 2Klɛ wo ɲiɲare, na kadanŋge na fara ɲaɲinge gwaŋi wu se yere.3Na naŋile, ne li sa di sɛbɛŋe wa tun yere wo pone wu bohoŋe kane la. Ne li ɲa lira si wajibi ne kɔnni na pe yɛri, na pe la le pe ye kɔnni daaŋe ba gagi yi. We Klɛŋa kan wu tisili tɛrnuŋ nigin ge, liri figa nugun zey niŋe yi. 4Ɲahan nagari fiige pi a je yere sohomo bi mu wo tigiri ju la jo Klɛ kayune funŋo ge fo tɛrimɔnɔ. Peri pe wa pe zagi Klɛ ɲaha, wɛ ge, peri pe ba wo to Klɛ wo ceembe lɔ na daga kakɔnye si, na fara pere pe ba li se kafoŋe Yezu Kirisita la, wuri wu wa wo ɲunŋfooŋe ge.5Yera ji kerigi mu nara cɛn, ŋa ne za di ye funye tirige li la, na kafoŋe ze Izirayɛli siinbi pi nari pe ɲiige Ezipiti kerine tɛrine mu ge, tisili pe ze pe ta wu la yi ge a wu peri gbo. 6Mɛlɛkili ye mun yi wa yi tayerega yi ɲifahi ge yi ba yiri wa, Klɛŋa yiri pɔɔ na jɔriye wo gɔnbihɛge, wuri pe yahi siige funŋo ɲiga wo kitiŋe wogboŋe mage la,7Liri kanne niginŋe mun la Sodɔmu na Gomɔri na fara pe marimbe kahanye tisili ze mahan j ye mɛlɛkɛli yi, pe ze pe ya yagi kakure la. Keriŋi bile mun ce wa ce sahi na tisili wo kanne wa ge, pe ze ceri sii. Liri la, pera soogi nage wogubage , na se fundogi kaa. 8A liri se mun ge, peri tisili mu a ba ceri kerigi si na daga pe yɛ nɔrɔgi na li se Klɛ wo na, na mɛlɛkɛli sɛhɛ ceembe wa ye mun ɲunŋo ge.9Liri wa ka mɛlɛkeye ɲahaba dorinŋe Misiyɛla sɔn le mun se yi ge. Tɛrine mu, wu ze nakare kile na setaniŋe ge, a wu wu yɛ co, wa sɔn na setaniŋe sɛhɛ wɛ. Ŋa a wu li jo na Klɛ a ma wu sara. 10Peri tisila yage mun cɛn yi ge peri yiri la wo. Ceembe pu wa pe ge, tisiwerine wube pu wa. Pere na sige kare pone mu wu ba sahi, liri la ba pe yari kuufefieŋge la. 11Bɔɔnge wa peri wogo, ɲahan pe Cayin wo koropine fiige ɲari. Pe kaɲɛne kone yahi sariŋe wone la maha jo Balamu ze li se kane mu la ge. Pere woro na kagi pe gariŋe ɲunŋ tan maha jo kane Kore a kuufefieŋge.12Peri pe ba kere woɲɛhɛgin wirigi yere wo ceboroge wo linŋe tɛrline, paha zige yi, paha tisaŋe wa tɔri wɛ, pe ba li sa peri bine yɛ pe tin. Pe wa mahan jo faanre wo vire kafyɛŋa ba de mu lɔ na ɲari ge. Pe wa ba siire nagoba wure ɲii, siire to ba gɔngi na to ge, na gu fyefe ge. 13Pe wa ba lohe kuruye ɲii gbanŋe ɲunŋo, pe kasegi wa maha jo lohe gwfugaye ya be pe siige ge. Pe wa maha jo ɲeŋ wɔrɔgi ce ba yire faanre na du ge, Klɛŋe ce yahi siige wogbohe wodorobage maga.14Enɔki wu wa lane gwrisɔn wone na lɔ Adama la ge, wura tudure kayune la jo pe kane la na: Li wi, kafoŋe a ba ban na wu mɛlɛkɛli fɔngi ba wo kaboho woɲɛŋɛ wu yo. 15Wa ba pe mu kiti. Bi pe wa pa zagi ɲahan yi ge, kapesibi mu a ba jalaki pe kapegi fiige mu la na fara be kayojogi pa ji jo wu kane la ge. 16Peri tisili zɔnye a tan wɛ, peri ɲuwegi tan jome yu, pe ɲari na sahi na pe yɛ bile w mudan pyeme, pe kayojogi pone wa ma yɛ pɛlɛ pɛlɛ jome. Pe ba tisili fani pe yɛ bile wu tɔŋe mage la.17Na naŋile, ye ye funye to kafoŋe Yesu Kirisita wo tudumbi wo kayogi la. 18Peri ze li jo yere na: kɔkɔre tɛne la, lawuge tisila ba da, paha ba ɲari da sahi na pe mudan pyeme. 19Peri tisili bile bile pe wa, peri be ba tisili sɔnni na wa pe yɛ la. Pe kerigi mu wa tisili wogi, Klɛ wu funane (munane) wa pe wɛ.20Ŋa yer kɔni, na naɲile, ye la le ye ye ya se ɲahan ye cege ki gbagi ki tahi Klɛ la, na fara ya Klɛ ɲɛɛri wu yirime cege la (funa cene cege 21la).Yeri pe se Klɛ wo kadaaŋge, yeri ye cege tahi kafo Yesu Kirisita wo ɲiɲare ɲunŋo, na funane (munane) wogɔbane sige.22Tisili pe gali ge, ye pere ɲiɲare se, 23na pe poohe na yige nage, na pe sambi mu ɲiɲare se, liri li se na saare. Pe kasebegi ka ki pin ye maha jo vanye na nɔhɔ pe kasebege ge.24Klɛŋe wa je yere co, ye ba do yi ge, na fara na ye se jalaki ba ge, na fundanŋe gwaga kan yere wu ɲahangwaga, 25wuri yɛ nigin wu wa wo poohe voŋe wo kafo Yesu Kirisita cege la, Ceembe na pyɛɛre, na fara sefyɛɛre, na ɲunŋfyɛɛre tis se wure na lɔ nɔhɔsange na nɔ nimɛrɛ, na tɛne pone. Amiina.
1Yesu wo kacembe le Klè a kan wun na wu kennqi wobanqi siye wu basii la liri wa siye wu tudun jan la na toro meriqee. 2Le zan nyan klè kaflabe na yesu wo sereyangne nyuntan ge ceri mu wa sèbè. 3Bi pe we kitabuge tudun kayuné kala'a gé na bi pe le nduri na le kayuné mbari gé, peri wa dubafeyi, na ta tèrina no.4Na wuri Zan le kayuné tun Klè tapèli sinyen yi wa Asi, we wu ze ze wa ge, we wowa gé na wa magé na fara munaan gwarisonyen ce wa wu fanfiyèré koné nyan gé. 5Na yesu kirista magé na, wuri wa sere tiinye wa nye kuu sohomo worigne gé. Gnigé wo fanfiyé wo fan fonye wu nèm&nye na nyanyigé kan wo, wa wori tan wiye gé, na wori nyug wu wo kakonye na wu bilé wo sisambe gé. 6Wa wori se fangfiyé na sariyé wu viéyi wu to Klè na yirimbe, na fangfebgore wa wu wuro tèrigi muu. Amina7Wu we wa fanré nyunyo, tisili bi pe wu kori ge pe ba wu nyan,fungan fiiye mu a ba guuli wuri won'a o amina! 8Na wuri wa alifa na omega kafo Klè we wo,na we ze ze gé na wa ma ge wura jo mu fan muu foo.9Wuri Zan yeri ceboro na ye tageveyi yesu nyannige na wu fugwan fiyère na wu munyunyé la, na wuri yayi patimos bobonnye la Klè kayuné jonye na yesu sereyanye won'a. 10Klè munané ya no wurila klè wo cannye, na wura kayu bgoné la logo wiyè kadugo maa jo na tobrne juu. 11Li nyè wu na le mu nyaan gé na ma liri sebè kitabunye funnyo, di liri tun bi Egilizilé gwansongne efesi singre, pergamu thyatiri sarde philadelphi na laodicée12Na a wuri kariyan di wi we ze yu na wure ge kakoni di wu cen ba wura karinyanye a wuri saninyé setana la qwarison nyaan. 13Na a wuri yage ka nyan peri setina la qwarisonnye sohmo, ki nyè ma jo na tisa wa na vadendongé saninye nafara=i gé ka nyè wu fusigé la.14Wu nyiziré nye finye mayi yatoge sifiré nyii, majo na nèjinye nyiw; Wu nyiègi nyè majo ndage wonyingé. 15Wu toyé nyè majo na tonré de ba nyigé na pe ndagoye kafunnyo, wu juné nyè majo lofogé juné yi. 16Nyiworigo gwarisonnyè wu sulicengé. Nyonson nyotanyen nyè na vori wu nyao wu nyaan nyè majo na cannyiné wovuné.17Ba wa wu yèyi na a wu to wu yaan tan majo na bgo nyi. Na a wu sulicengé taayi wuri nyunyo na jo: ma ba zayi, na wuri wa wozinye na kadugu wo nyé. 18Na wuri wa nyii wo, na wuri ze kun liwi na wura tin tin ticiombéla tèrigi mu. kunyé na fanyen bgelikanné wa wuri cee.19na ji wa nyangé, na ye yi wagé na ji ce ba zé ji kadugu gé, na wu céri mu sèbè. 20Nyiworigo gwarison nye; na saninye setinèlè gwarisonnye mu nyan ne sulicengé céri wo nyan juré de nyiworigo gwarisonnyé wa Egilizilen gwarisongne wo merigé, setinala gwarisonnye nye peri Egilizilé gwarisonngé
1Egilizigne wa efezi gé na le jo piyé na: we cee nyi worigo gwarisongne wa wu sulicengne wu nye nyaan saninyé setilèli sohomo gé wu jo. 2Na wura licen mu son tisipi layi bi pe ba yu na tudumè pe wa na ta pe wa pere yi na mu pe kasiyègi na ta kafiré juuyi pe wa.3Na mu munyu, na nyannigé kuu wuri wone la na mu kayan wè. 4Na nga ma kaprazine li wa, na mu ma kadange woziné yaayi ne yiri. 5Tage mu to gé, na ma miyè fung to kri tagé la, mari dèrè ma kakonye la mara ma kenngi woziigi si, ma wa zé mu ma kakoyen yaayi wè na wura ma di ba ma setinagne so ma cee.6Na liri na li mu,Nicolayitili kasegi ka co pin wure ge na ce kaa tan ma muu wè. 7Le munane ya yu Egilizigne gé, nyiwègifiyé pe ceri logo. Na we ba se ta gé, ticiombe sige ki wa Klè tage ge na wura kri yasere ta kan wuri funnge.8Egilingno wa simyrine gé na ma le jo kri mèrige na we wa wozigne na wu ta kori wo gé we ze kuu, na nyè gé na wura jo: 9Na wura ma nyaanigé na ma kahambe cen na ta nafo fo ma wa, bi mu pe yu zuwifuli pe wa na ta pe wa peri pi wè nga setanigne peliviyebi pe nyè na wura pe muu wo Klè mekagigne cen.10Nyaanige ko ba ma ta ge na ma ba za kri nyaan wè. Li wi setaninya sa pi le yee kasonye koni di ye nyaana, sii kè fungo na ma se nadari fo di za no kunye ta ma ba liri se na wura ticiombe go ba be nyidoné kan ma. 11Le munane ya yuEgiligne gé, nyi wè gé fiyé pe li logo. We ba fang ta gé kunye son wonye ya sa no peri layi.12Egiligne wa perigamu gé na ma le joo wu lèrigé na: we wa na nyo nyotan ye son gé, wura joo: 13Na wura ma tatingé gé cen kri nyè setani wo kotinne tèriné wuri sernyé Antipasiya byo ye sohomo setaninye tatingé liri tèriné mu tin nadaré funnyo.14Na nga ma kasene lo pin wure gé na liri nyè na tisagne wa wu ye sohomo na son Balam wo kalinyi la wu we balakikala na wu tovoliyagé ka yaayi Izirayèli sin nyan koni pe kacen karé ka, di kakuré sé. 15Na pi mu wa ma sohomo na son Nicolayitili kalinyé la.16Liri wo ne la tèrè ma kumbé la liri ba me na wura ma kaa ka di ba yogé se na peré na wu nyo nyonné. 17Le munané ya yu Egiligne gé nyiwégéfeyi pe li logo, na we ba fan tagé na wura ba manènyènwonyonye wa kan wu fungne, na wura kaven gé wo vigé gé nyunyo magé wo wo vonyé k'a sèbè gé, ka kan wu fungne, wa mu wa kri ma gé cenyi na ta kri fonyé bilé yè.18Egilzigne wa thyatire gé, na ma le jo wri mèrigé na: Klèjaa nyèègi ce wa ma jo ndagé nyigé na wu toyé nyè ma jo tonfuré nyigé na wajo. 19Na wura ma kasegi cen; na ma kadangé na ma nadaré, na ma baré na ma munyunyé, na ma kasegi sangi ce fanto woziigi la gé.20Na nga mu jezabe we cenye yaayi wa, wu we wiye se tudun, na wuri basi kal'a na pe prii, pe kakuré si, na kacen karé ka. 21Na wura tèriné kan win, koni wu tèrè wu kumbé la, nga a wu lise wu kakuré yaanya.22Lirala na wura ba wu yaayi yambé fungon, bi pe kakuré se na wun gé peri mu pe sa nyaanyé ta, pe ba ze pe tèrè pe kumbé layi. 23Na wura wu nagobi mu gbo, Egilizili mu pe ba li cen na wura wa tisiré mu wo funye na pe fungonye cen voo, na wura ba pe mu wo kasegi tonnyekan pe.24Na nga peri thyatire wuli bi pe wa pe taahi wuri kalinye la yi na pe setaninye kenngi cenyi majo dinye piya ba pe yiri ge na wura sa nun tuguré ta tii taayi pe nyunyo wè. 25Na nga le li wa ye cee ge na ye li yaaye cio, nahina wu pan ge26Na we ba fan ta na wuri kenngi cio na sa go ge na wura fan kan wu funnye fiiyé nyunyo. 27Na wuri funy'a ba pe cio na tobiné, ma jo dinye pure soneya ba gji gé na sa na fanfiyèré wura ta wu tonyé gé. 28Na wura ba nyikonge nyiworiné kan wu funnye. 29Le munané ya yu Egilizinye gé na nyiwègifiyé pe li logo.
1Egilizinyé wa sarde gé ma le jo kri mèrige na we cié klè munaan gwari son na nyèwori go gwaisonnye wa ge wa jo na wura ma kasegi mu cen. Tisiré ya yu na ma wa nyi la nata ma bgowo ma wa. 2Na ma miyè kasegi se, li sané lo za di gu gé ma liri yiri ge nyaan na wura ma katangi ta ce nyo wuri klè nyaan tan wè.3Na kalinye mu tage na dinye mu wu logo ge na ma fungkon wu la mari wu yaayi miyè funnyo mari dèrè ma kumbé la, na maye kasiyègiseyi na wura ba bari mala ma nagala nyi, na mu wuri ta pan cenyi. 4Lirina li muu pi wa ma sarde, bi pe wa pe piyè vanye nohiwè, na vanfinya ba le peri la peri ba nyaari na wuré nyaan pe ya na ni.5We ba fan ta ge na vanfiye ya ba le peri la peri ba nyaari na wura si wu funnye mage tun ticiombgobabe kitabunye funyo wè, na wura si wu mèriye nyaan tan na wu funye wa wuri wo. 6Le munane ya yu Egilizili ge na nyiwe ge fiyé pe li logo.7Egilizinye wa filadefi, mali jo kri mèrige na we wa na Dawuda wo bgegi kan né, wu nyè kumbe bage wa ba bgarige mburi wa mu sunnya ja ki toyi, na wa ba bgarige tuu, wa mu sunya ja ki mbugi wè wura jo na. 8Wura ma kasegi mu cen, mawi na wura knyoné la mugi manyan le li wa tisa sa ja li toyi. Ma faan cèrè nga liri na li mu na mu wuri kayune cio na mu nyo kon wuri mage layi.9Na setaninye basi pe piyè si zuwifuli na ta pe wa pereyi na kafiré pe yu, na pera ba nyuguré siin ma nyan peri li ce na ma ka tan wure. 10Na mu wuri munyunye kayuné cio. Liri la nyannigé ko ba konge tisili ùu ta gé, nawuri mu ya ba ma mbara liri tèrine. 11Na wura ma nimi mu. Le liwa ma ceege na ma liri ya cio koni wa ba ma fanfiyèré nundoné so ma layi12We ba fan ta ge na wura wu se Klè tapèlisigè ninge tinne, waa vori wè nungé yi. Na wura sa wu to Klè ùage, na jerujalèmu fonye ya yiri fugwan Klè tage mage sèbè wu funyé la. Na wura ba wu Mba fonyé mu sèbè wu la. 13Le munane ya yu Egilizi ge na nyiwegifiye pe li nduri.14Egilizigne wa laodice ma le jo kri mèrigé na:Amina sere tiinye, ièri wo Klè yage mu wo nohi sanré jo na: 15Wura ma kasegi mu cen. Na mu nyinyéyi ma sunnya wèri wè,ka ze ma ze nyinyé da na wèri lize tan wuré. 16Nga mu woogo, mu nyinyéyi ma sunnya wèri wè liri la na wura ba ma tugi.17Mu yu na fanfo ma wa, na nafofomawa,na mu za yafin layi na ta mu li cen na kahanmufo, na nyanngifo, na fantan na siin na fara vanyibafo ma wayi. 18Liri la wura ma se ma sanninye sière wonye so wuré, koni ma se yagefo, na vanfinye ma le mayaa koni ma siyigi taye ba nyaan yi. Na ma peyangi wère so ma muu ma nyiègila koni ma paan.19Bi pe tan wuré ge na wura peri koloo. Na ma zonnye mu tèrè. 20Na wura yere kopon'a na gwarige kpon. Tisa-tisa ba wuri ju logo na gwarigé mbugi wuré gé na wuri sa dje di li na wuri funge tingne wu funye mu di li na wuré.21We ba fang tage na wura wuri fungne tinnye wu to fanfiyièré konee; ma jo wuri nyi ginyé wura fan ta na tiin wu tonyé tan gé. 22Le munané ya yu egilizili gé nyiwegi fowu li logo.
1Liri kadugo a wuri wii na gwarigé ka nyan ki mugi fungwan. June woziné ne ze logoge majo na tobene ju nyige li ze yu kaduguyi nahame kennigi cabaze zi kadugo ge na wura ceri siye ne la. 2Liri terinemuu a wu keri muna. Liwi fanfiyere kotine la ze fungwan.Wa ze tin liri koone nyungon. 3We wu ze tin ge wura wu nyqn majo na saridonie kudenge nyi Kle nyone ze liri koritine mahayi ma jo Emeridi kudenge nyi.4Fanfiyèré korigo tingè gwapegè na si cèrè ze liri fanfiyèré koritiné mahayi. Nogleyi sin gwapegè na cèrè ze tin ceri korigii vanfinyé nye pe yasiye. Pe nyè ze saninyé fanfiyèré nyudogi to. 5Klè nyimbé na kayogi na timbé ze vori liri faan koritiné. Setanèlè wonyimé gwarison nyè liri koriné nyaan. Klè munahan gwarison nye ce ze.6Gwa logé fingé ki wa ma jo na kirista nyi gé. Kri nyè fanfiyèré koritiné nyaan, nyiyèriye sicèrè ze na nyiigi nyaan gwa na kadugo, yi nyè na fanfiyèré koritiné mahayi.7Yri nyi yèriyé wozigé nyè maajo cinrinyi ki sonwuge nyè mahayi nunège nyi kitanri xuge nyè na tisanyaan, ki si cèrè wu ge nyè mahayi fakalage nyi. 8Kanpaye gwari gwari nyè yri yèriyé mu la nyèèngi ze yi lambaduye na yi funye la. Yi ze yu nyizigi na cannyan na kumbe ba fo kumbe ba fo, kumba ba fo, Kafo Klè faanye mu fo wu ze wa gé, na nyè na wa ma gé.9Yri nyi yèriyé ze mihèyi cèlè, na fanfiyère fonyé pèlè na wu metangé yiri tèrè-tèrè. We wa nyi la tèrigi muu. 10Nog leyi gwanyège na si cèrè nyé ya nyuguré sin fanfiyèré koritinvonyé nyaan na wu pèlè, na pe saninye nyudogi koni na zahan wu nyahan na yu. 11Na wo kafo Klè, mu ya na yrimbé, na pengé, na fahan ye, nalisé mu wa yèriyé mu yaa voo, yi mu nyè na sahayi na mu mudambée.
1Na wura Kitabunye womiginye wa nyaan fanfiyère koritinvonye sulicengé.Wu funge na wu kaduge nyè na sèbire, kasiège gwarison nyè na wu nyo too. 2A wuri mèrigé fanhanye wu ge kanyan, ki nyè zèli na fanhaye na: Nogowa ya na ceri kasiegi yirinye na wuri kitabunyé mugunyé yè?3Tisa mu ya ta fugwan, na nigi la; na nyigé nohi dan di wuri kitabunyé nyomugi di wi wè. 4Wuri ze guuli nalisé wa mu ya ta di kitabunye mugi di wu funnye wi wè. 5A peri nogleyibi nigi li jo wuré na ma ba guuli wè wi juda fango fo, Dawuda ja, wura fanta di ceri kasiyègé gwarison nye yirigé di wuri kitabunyé nyomugi.6A wuri Klè yatogé nyan, fanfiyère koritiné, na yri nyi yèriye si cèrè nye na peri nogelé gwanyègè na si cèrènyé sohomo ki nyè ma ko ku Pegen gwarison na nyigwarison ze ki la, cerinye Klè munané gwarisonnyé co tun nyigé mu taye. 7A Klè yatogé Yésu pan na wuri kitabuge co wu fanfiyère koritinvonye sulicengé.8Tèriné wa kitabuge co gé yri nyi yèriye sicèrè na nogelé gwanyègè na sicèrè nyé nyuguré sin Klè yatogé nyaan. Koinyé na saninyé yèriye ya nyè pe cié, yawurivé nugudanré nyé yi fungo, yiri nyè Klè mudan tisili wo nyèriye.9Pe nyè na mihingi cèlè na: Mu wa ya na wuri kitabunye mugunyé, di céri kasiègi yirigé nalisé mu bgo, na tisiré fiye wonyimè nyung wu Klè yè. 10Mu peri se fanha kayi, na sariye wuviyé Klè pe ba din fanha nyungo nyigé la.11A wuri wi nyan na mèriye wonyiye ju logo fanfiyère koriné na nogelebi, na yri nyi yèriye mahayi yri mèriye ze nyiinyi nyobaa. 12Yri yu na fanye na yatoge ko bgo kri ya na fanhaye, nafofiyère na hakilifiyère na pennyé, na yrimbe, na mazoré.13Fugwan yèriyé, na nyigé na nyigé nohidan, na gwaloge nyu, na ki fung yèriye muun, na wuri y'i mu ju logo yinyè mihingicèlè na penge na mazoré na yirimbé na fanhaye ki se fanfiyère korinetinvonge, na Klè yatoge wo tèrine muu. 14A yri nyi yèriye sicèrinyé jo: Amina. A nogelr nyuguré sin na fanfiyère korinetinvonye pèlè.
1Tèrine Klè yatogé ya ceri kasiegi la ningi mugi ge, a wuri liri nyan. 2A wuri yri nyi yèriyé ningi ju logoma jo na Klè timbé nyi, ki yu: na pan. A wuri wi na sugè wofinge ka nyan. We wu ze ki nyungo ge wuri nyè na kagan nyogé kaa. A fanhaye nyundoné la kan win a wu fanfiyèré wo fori wa ba fan ta.3Tèriné wa liri kasiègi sonwoné wu yirigi gé a wuri kri nyi yage son wu ge nyan a ki jo na pan. 4A sugè wonyigè ka fori. We wu ze ki nyungo ge a fanhaye kan wure wu nyanyigé ko nyige nyungo koni tisiré ti piyè bguu, a nyo tonge ka kan win.5Tèriné wa kasièné tanri woné nyo mugi gé, a wuri nyiyage tanri wugé ju logo na pan. A wuri sugè wowogigé ka nyan we wu ze ki nyungo ge yatanin yage ka nyè wu cié. 6Na wuri juné la logo yri nyi yèriyé sohomé na alikamanyé ciwulo ningiyabaze cang ningi wo saraa kalagé ciwulo tanri dizé cang ningi wo baré tonninyée na wu ba simbe na duvinge kahagi wè.7Tèriné wa kasiené si cèrè wone yirigi gé a wuri nyi yagé si cèrè wu ge juné logo na pan. 8A wuri sugè wo wurige ka nyan we wu ze ki nyungo gé wuri magé nyé kugné kugne tjagné nyé tahiyi wu nohi a fanhaye kan piye nyigé taligé si dèrè wuge nyungo koni pe tisiré bgo na nyoné kuuge na yambe na nyigé yapori piiye.9Tèrine wa kasiene kaguriwuné yiri ge tisili pe bgo Klè kayuné na pe sière wone lage a wuri peri wo munahi nyan sariye tawugé nohi dan. 10A pe sèlè na: Kafo kumbe ba fo sièriwo tèri lisin mu ba wori yoge jo di wori sisambe nyange wu nyigé tisili layè? 11A pe mu vaden toye wo finyen ta a li jo piyé na pe nyo jiyèri koni pe basenyii pe ba bgo mahayi peri nyi ge pe ba binné na piyé.12Tèriné wa kasiène gwari wone yirigi gé a wuri nyige nyan ki nyanhayi a cannyiné wo ma jo na faden fiigi nyi, a nyège nyangan ma jo sisamaa. 13A nyii worigi wu tonyiye la ma jo na ba kafièga ba nyitongé wolèbage woni wè. 14A Klè fanré kuri-kuri na yiri wa, nyanye na gwa ninge nyi waye mu yiri yi tayayi ye.15Gnige fanfiyé, na yogé sé viye, na tisigoyi, na nafofiy", na nyungfiye, na bululi mu nyoyi nyagweyé na yi kadenye sohomo. 16Pe ze yu na nyanye na kudenye na yi to pe nyungon di pe nyohi fanfiyère koritinvonyé na Klè yatogé diminyé / nyantangé) yaan. 17Nalisé wu zonyiri cange ya no nogoya sa ja yéré yé.
1Liri kadugo a bɛriyo kaguro wugé ki wo tobené fɔ. A ni ye woriné la, la jiri fugwanngé na wu to ɲinge la, we $ge wo begé lakiling'a kan kiré. 2A ki ki bugi a wirige ka fori ki funnga mu jo yare pe zorigi kiri wirige ko vori. A kiri wirigé cangé tɔ, na taggé mu co mɔ.34A kabeniyo fori kiri wiri gé na taggé mu lɔ. yi ɲɔ nongé yangé na nabin mu nigin. A lijo yin na yi ba no ŋagé na siyé la. Na yagi yaya ko wɛre yigi gé yi ba gwon kiri ka layi na bi pe wa Klɛ ɲasyɛri wa pe layi gé jisɛ peri nughi.5A li nugjo yin na yi ba, pe gwoyi, na yi pe ceré wɛringen sihi kaguru funngo yi ba wa no , yi yangé na nabin mu nigin. 6Liri tɛne, tisi sa kunge sa ni ganghi ɲaghé poné pe sungnga sa guwɛ.7Kabini ya fori sunye kunungu, ye pe gwege yogé zenye lage, li wa ma jo sanungé ɲidongi cé wa yi ɲunga yi ɲaghé na tisii wuge mu nigin. 8Yi ɲigiré wa majo cengé wuré yi yanghi wa ma jo cyɛriné wugi. 9Li wa mu jo tonré ti wa yi fisigé la yi kapanye juné wa wotoriye ge.10Na ye wa yiin, yi naye wa ma jo nabi wa sonrigi ti cere wɛri-wɛri yɛriye wa yi naye funngo ye yo sa ja tisii cére wɛringin si kaguro funnyo gé. 11Bɛrige ki wa weye fooge, kri ki ye fang fongé. Ki bagɲé abadon eburufiyé, cirɛ kili fige kibagɲé Apoliyon, lira li syé kakarisevo. 12Cerifuré wo zira toro tison wure to ma ni mii.13Liri kadugo a bɛrige gwari wuye tebené fɔ sarigé wuvo wa majo sanune gé wri wa klɛ ɲagtangé, a na ju la logo kri taggé. 14Naliyuu bɛrige ge ki wa na tebene ye na; bɛriye sikɛringe yo Efarati dugu ɲo la gé, ji sanghi ma yaghi ; 15Yiri bɛriyo ze pɔ na yaghi liri tɛne wone la, kri cange, kiri yege nigin nye funnga liri yené , koni ni tisii tataligi tan wuge kɔ yo yaghan.16N e pe yojo vyé ŋɔgé logo , na pe ɲan sunye fyé miliyolo wagɛri kɛ. 17Yiri sunye fyé yo jo yɛriye yi ze pe laye, yi ze ɲagna fo na se bulala man na se mu jo ndɛriɲi. Sunye ɲuye ze majo cɛnriné wo ɲugé, dagé na na wiri gé na kiri bi nge gi ze vori yi ɲɔgé.18Dage na wiri ge na kiri bingé gi zé vori yi ɲɔgé gé, kiri tisii tataligi tanri wuge mu gwo. 19Yiri sunye wo fanghe ze ba vori yi ɲɔyé, na ɲuye funngo. Yi naye ze majo wobi . Yi ɲu ye pe ze na daga tisii cere wɛringin.20Tissili pe tin pe ta ku wa gé , yani pe pe kakoye ze ɲɛ yaghi gé, a tɛrɛ jinali pɛlɛ, na kacongin sonni ceri kacenngi ze sanungé, ciɲé warigwɛnge cine Zirangé, ci ɲé kidego, ciɲé siyé, na yiri yɛriye ya mu wa ɲa wɛ yo duru wɛ yo ɲari wɛ. 21Peri tisi ya son na pe tisi gwongé yaghi wɛ na jegaben, na kanuggi ba nayaré.
1Liri kadugo, a ne bɛrige fangwugé ka wodiniyi ɲa, na yiri fugwan. Fanre ɲe ki le ningé nda murure ɲé kiɲugé, ɲaghé ze ɲii majo canyé ki to ye ɲaghé ze mu jo daggé. 2Forige wo sisiné la zo ɲɔbuyi ki cee a ki ki sulicɛ cege taghi somu lughé ɲungo.3A ki jo mu jo cenri né ba ke jo mu wɛ, a june la jo fo gwarison. 4Ba juna jo fo gwarison wɛ , loge joge, a ne jo ni liri sɛbɛ nga a juné la jo na yiri fugwanngé na né ba li sɛbɛ yi na ni li yaghi hyɛ funngo.5Liri tɛne, bɛrige ne je ɲa ka yeré ki toyé ka ɲe sonmu lughé ɲungé ka ɲe ɲiyé lagé, a kiri ki sulicɛ yiri ge fugwanngé. 6Klɛ wu wɔ wa tɛri mu gé, wiri wa fugwan, na ɲiyé, na so sonmu na ki fung yɛriyé mu yagé a bɛrigé wa nugé! 7Nga bɛrige gwarison wugé ba ki wo tobéné wi cangmugé, ma jo kana wu ze li jo wu tudunbin ge.8June ne ze lɔgo na yiri fugwange a wu funge nug jo na ne na, bɛrige ko yere somu lughé na ɲigé la gé sɛ sa ki cɛ ferigé sɔ . 9A ni sɛ na sa bɛrige ɲɛni na ki ferige kanna a na se , ki sɔ mariki ka ko sa dan ma ɲɔ mu jo sarigé sɔtonmbe, nga ko sa zoro ma funngo.11A ne ferige sɔ bɛrige cie na ka ki ze tan na ɲɔ majo sarigé setombé, nga a ki na funge mu co soro.10Liri la a yi na sé na yi mu ya ma nug tuduré kayujo, ma Klɛ kayuné jo tisili muu, na kangye na fangfiyé muu.
1Liri kadugo a pe tantani yaye ka kan ne, ki ze mu jo tobene a pe jo yiri mari Klɛ pɛlɛ sig,e na sanrige tawuge tanna klɛ pɛlɛ sinye yi wo wa ge mari yi mu tɔri. 2Nga ma ba Klɛ pɛlɛ sigɛ kadanyo tannayi kri yaghi wa, nalisé kri tagga kann figé katii bine sa kanhi gé wo jenge kagi yenyi gweson na son funngo gé.3nga ni sa koné kan na zɛrilisonnye, pe sa zon yiri vanyé le ni KLɛ kayuné jo si kabughoson na kɛ na gwagɛrikɛ na gwɛ na gwara na gwara funngo. 4A peri tisili olivunge sii son ɲa, na wosisige son ye yi waɲige fangfo ɲagha tan la ge. 5Tisaŋe wa ba za ni kapi pe la, tagga sa vori yi ɲɔ ni pe pinlisoroyo pe pinli mu pe sa gu mu.67Fanghe wa pié oé zanghé yériŋé, koni zanghe ba do pe wajure tɛne wɛ. Fanghe wa pyé mu pe lughé kannanga pe sa sisanma tɛne muli ba danpgé gé. Cerifuré de muti ba da pyé gé pe sa ja tise ɲigé tisi la. Pe ba gɔ po kasegi tɛne mu gé, karé ta sa vori wɛge. Funngo ni pe tin te sa ja pe la ni pe gwo.8Pe woguye sa ze kayine kone ɲola, tage pe ze kafo kori sigo ɲunga gé,pe ba kiri kangge yiri na fungonye ka na sodomu, wala Ezipiti. 9Kona sa da ni gan koni po pe loyi, tisili sa pe woguye wi fon canyi taanri na jɛri fiye muu ye sa ze pe wiviyé sungmo, natisili muu.10Tisili funya sa dan pe gwonge la, fon pe sa pe ce yeriye kanpyɛ ye ; Nalise Klɛ tudunbin sonnge ze pe ɲagdara wɛringɛ. 11Canyi tanri na jɛringe dori kadugu la, a pe ɲe Klɛ tɛrɛ pe yirige liri tɛne a sare pe wi viyé coo. 12A pe june la logo na yir fugwan na: Ye dugu nagme: A pe dugu fugwannge fanre ta fungo pe pinli ɲila.13Liri tɛne muu, a ɲinge cunngo a kayine tataligi kɛ wone to. A tisili kabugho kɛna gwarison na kɛ ku liri fungo. 14Bi pe wa pe ta ku wa ge a peri n'dara saa, a Klɛ pɛlɛ. Kapine sonwona toro li tanriwone lo ma nimii.15Mɛrɛge gwarison wuga ki wo tobene wi, a ju gwone la jo na yiri fugwan na yuna: Nimii, konge fangfiyɛra tin wo kafo na wu tisili cié, wa sa din fangfiyɛre la tɛrɛmu.16Logléyi gwajɛgi na sicɛrɛ pe tin klɛ ɲaghi tanye, a peri pe ɲiguré sin na Klɛ pɛlɛ. 17Na yu na: wo sa mu sari kafo klɛ, fangfo, mu wu we wa ya na ma ze fanghé tennge na tin.18Fiyé sonbi ze yiri, nga ma loyiri tɛne lo no nimii kuu tɛri yegina no ma tudunbi na ma tisili na bi mu pe zagi pe tɛrɛ kanna no:19Liri kadugo, a Klɛ pɛlɛ sigɛ ɲobugi Klɛ ceri ɲiri tage sigɛ fungo. Liri tɛne klɛŋe ɲe diri na ɲii, sanpɛrɛŋe ni diri na fanghé, a ɲinge cunngu-cunngu.
1Liri ba doro ta,asiengne nya fugwangne cegne wa wi cenga mi gé wu la yéhige dè nye wu toye nugne yenworogi kè na son di gné fanhanfiyé nyidono wi nyugo. 2yacèriné li wa wun wiri tisagi yigi yacèriné yambé a na li kambe woné la.3Liri kadugo a ya,asiengne wa nung nan wugwangne dragongne nyagwuhe wo gnigè na nyuye ze gwarison gnegné kèè. fanhefeyi nyidonki ze nyuyé nigin-niginge mu nyungo. 4Ki nangne a wugwan yeng worigi tilage tarrigne Kilè na wa nyige la ce gne za di ze gé dragongne yeri wi nyala wu ba ze wuri senjne ka5Cengne séé nognan wura ba wi ye mu kasiye se onre bihine wiri po gnènè na sè Klè wo fahan konè la. 6A cegne paha sè sige funge tage Klè se yage a wi sè wa koni sengne wu piuhu siye kaboho son na kè na siye gwadiari kè na siye gweyi tanri fungo.7Liri tèriné yogé zé fugwangne Michel na wu mèlègèli yoge zé na dragongne. A dragongne na wu Mèrgèye mu yoge zé na péhe. 8Nga pé ja pé tatingé ta fungwangne nung ni wè. 9Dragongne nyugwoge wogne wu wa wi bagi gne na jé wo taranya sutanné wura nyigé tisili mu wirigi wure na wu mèlègè tigi gnigne la.10Liri kadugo a wure juné wo gwoné la logo woro Klègne bugne na wi fahan non nimihi na Krisa wo nyugfèrè lela gé wo cebilehe wa je wo lariga gé wa tigi nyigé la wure wure wi zé Klè nyangwagé la gé na jii wo laraga cen wa sigila.11Wo cébili ja wu la yatosige sisanbe barge la na po pe munane kan di jaa non kungne la. 12Lirila,fugwangne na wu fun yèriye ja zèri kakaré wa nihigne na gwagne lele gé sutanne tirigé yere tage wu zungne dara yiri wa li cèn na wu tèrè ne ko.13Ba dragongna li cen na wura tigi nyigéla cegne wu zé séé nognangé a wu taa yi wuri nuihi na wuri kannan. 14Lira sa zi gwoge kapanye son kan cegne koni wi yiri wu sa dihin sigi funge wuri sangne bihin yèhè tanri na yèyehe gwari fungo koni wi toro wi tan.15A wogne lohé yiigé wu nyogé na waha cgne nugni ba gwa nyi kiri wi pihin. 16Nyihigé wi tagi luihegé dragon yihigé wuyonge gé a nyige gnonge mugi na ki gwa. 17A draonne zungne dara yiri na cegne cegne ja zi ye yo Klè wo kayune na Yesu wo nadara se gé, a wu tèrè ba yogé si na pepr. 18A wu yere gwangne gnongo kinyègne nyungo
1Liri badoro a zuri jingne wo bihigne nyan wa fori gwangne fungo gwaye kè na nyuye gwarison yi zéwu la fangféyi nyidogi kè di nye mgwanhi kènye la Klè megua gé kon wi nyuye la. 2Sinnye wura nya ge wu zé ba wu toye wa ba ursigne wo singne wa toye nyi wu gnogo wa ba sinnujne gnogo gni dragongne wu fanhan na wu fan fanhan kone kan wun.3Ndo wu gnugue ka gna ka gwèhe na za di wu gwa kiri gwèjne wi az di wu gwogue kira cojno liri ha dugui konhongue tisire gnugo a pe mu daha wi nu nug. 4A pe dragongne pèlè ba wa fanhan kan signe wè. Po singne mu pèlè na jo na wè singne fihige wèyi? ndogo sa jinhi jaa wu lèhè?5Gnogue kan singne wi wiyè penebe kayogi yu na Klè bague kagui fanhan kan wun wu cere lrueridi se yeheye gwehison na sonhon fungo. 6Wa wu gnoge mugui na klè fanhi na Klè singne bague kagui na bihi po wa fugwangne gué na pere mu wo bague kagui.7Fanhan kan wun na yogue si na Klè wo sincinbihi na jaa pe la. Fanha kan wun nugni bihi pa ba ze gue na tisili mu na fiye mu. 8Gnige gnuguo tisili mu po sa wu pèlè foho bihi wo nbaye yo sèbè yatisigue ko kuhu kiri wo nyila.9Bihi gnihiye wa gue peh pehe nuri. 10We wa tisili coni potore la gue wo mu a zè potore la we ba tisili gwuhu na nmune gue lo yere wu mu la wu gwo na nlune Klè wo sèn cenbihi pereh peh piyèyè co peh nadare wo naghi11Liri ba doro ndo sèngne wo bihigne wo yirigne wa jnan na yiri gnigue la mgwahan son cè wa wila magjo yatosigue wiri yu magjo dragongne. 12Wuri bahare sihi na sèngne wo zigne wo fanhan wu gnila, we wo ndogue ki we waha di wi gwo a wu cognon gue wa lihi yeregne gnigue gnugo tisili peh wiri pèlè.13Sèngne sonwogue Kilè fungwangne na dirigi gnigue la tisire gnila 14fanhan kan wun na ka kangi si sèngne wo zihin gnila gue na tisili piri na cérè. Sèngne wa gwèhiye na nmune gue a congnon gue a wiri joo na peh wiri wo jaagne ya.15Sèngne sonwogne fanhan tah na munane lèh wo aèlègne koni wa yuhu na bi mu peh wa wu pèlè yigue wuri pè muhu gwoh. 16Wa li yerègne tisili mu la finbe pi gwon peh suliceye ladayi peh kamene la tissa sisire wo gwogo fanhanfo, kajaha foho,poroto. 17Na wa mo sa jinh yage soyi wu sung sa dja yage pèrèyi fo piri fèinbe pi sè wula sèngne bague fènbe pi se wu la.18Sisinbe wa nagbèh we wa sihige wu sèngne nbague sèbè bigui tori cere bigui gnogue ki wo kabo na kè na gwégwanri na gwari
1Liri kadugo, ne jo diri wii, a ne baszige woyeriga ɲan siyon wo ɲahana ne ɲuŋɔn. Tisile gbajɛrikɛ gwecezuhumɔn (144 OOO) pe ze na wii. Wu mage, na wu toŋe mage ze pe muu wo gbaha la. 2Kayune la ju fori sigbaŋe kayune june ze foro logbohone la wo vudorgo ju kunuŋi, kakoni ba sanpɛrɛ ju ɲii. Kayune june ze fori korigbɔnŋe wa wo kori ju kunuŋi.3Bi tisili ze fanfoŋe korine ɲahagbage la, na ɲiiyɛriye sicɛriŋe mu, na fara nɔgilehebi ɲaŋgbahage la. Pe zee mɛfone la cɛrɛlɛ, tisaŋe wa mu ze bi mu ɲunŋun wu kohoge la ge. 4Peri tisili ze sɔn na peyɛ nuhu na ceebi wo kahane wɛ. Peri konni jurumu wa pe ɲuŋɔn wɛ. Na basige ba gari taga taga ge, peri dahi ki nuhi. peri puhi na se saraka wozige tisili suhumɔn na se Klɛ na basige wulo. 5Kafunaga fori nna ɲan pe pe ɲɔnye wɛ, peri wa tigiribaha fehe.6Liri kadugi, ne Mɛrige ka wodorigi ɲan foo sigbange. kayodahanne li wa tɛrine pone mu wori ge, liri wa ki cihe na kan kohoŋe tisili pone, kerine fuhuŋɔn fihiye pone. Liri kayuna zi je naŋsi wɛ. 7Mɛlɛge ze jihɛne ji na yu na: Ya zagi Kl,e ɲahan ya wu pɛlɛ,ɲahan wu kitisŋe sahomuluhe na luye yaha ge, Ya wuri pɛri pɛlɛ.8Mɛrige kati tahi wozige nuhi, na gara yu na: na wa kuu fihe-fihe! wuri wa fihiye pone mu yahi kakure la gé.9Mɛlɛge kati tahi ye suhɔnŋe nuhi, na gara zɛli na yu na: tisa-tisa wa de kahare, na ti jahaŋe pɛlɛ ge, na tifɛmbe wa tisa-tisa wo gbaha la ge, kakoni wu cege 10Pera ba duvinŋe wo waŋe gba, we wu wa kilɛŋe wo loyirine woŋe ge. Paha ba ɲahan na nage na namure fungɔn Mɛlɛgi ye wojeye na bazige ɲii la.11Pe sogi sogi naga zi vugu wɛ. Tisilipone pe ze kahare na ti jahaŋe pɛli ge, na bi pa wu mage fembe ta ge, wuri wa muha ɲmi ta ɲiizige wɛ kakonni cahŋe wɛ. 12Liri wona Klɛ wo tisili pa ba wu kayune pɛlɛ ge na fara na pe ceye tahi Yesu ɲuɲɔn ge, tɛrina nɔn pe lale pe yehe.13Liri kadugo, a kayune la ju foro sigbaŋe. A li jo nee lisɛbɛn na: Tisili bi pa guu na pe ceye wo dahiye yahi kafoŋe la ge, na lɔ nimɛrɛ pera fɛrɛ. Klɛŋe wo funnane wojena jo na; Pa ba ɲmomi, ɲahan pa kasɛhɛgi wojeŋi se.14Liri kadugo a ne fange woviige ka ɲan. Tisaŋe wu ze tin ki ɲuɲɔn ge, wu ze fori itisaŋe jaŋe kurugo. Fanfihɛre wo ɲidone sanŋe tugu wone ze wu ɲuɲɔn, ɲankɔnge ɲɔntange ze wu cehe. 15Baliwahi a Melige kati fori Klɛ sigbuhe fuŋɔn, na ki mejune yirige na jo fange ɲuɲutin voŋe na: gɔnŋe se na ɲankɔnge, ɲhan ɲiinŋe sahanŋan lɛ wu tɛrikɔnna nɔn. 16Liri tɛrine, tisaŋe wu tiin fange ɲuŋɔn ge, a wu wu ɲankɔnge se na taga ɲiiŋe wo sahaŋe pone kɔn.17Liri kadugo amɛlige wa fori Arjinaŋe Klɛ sigɛ fuŋɔn, ɲankɔnge ɲɔntahange ze kiri mu cehe. 18Mɛlige ka fori serige tawuge kabenuge la wuru wa nage fohoŋe. A wu wu mejune yirge nari jo ɲankɔnge fohoŋe na: ma ɲankɔnge tagi ma we Erezɛŋe kɔn ɲahan wa lɛ.19A kiri Mɛlege ɲankɔnge se na taga wuri Erezɛŋe pone kɔn. A wu wu pone le duviŋe tayahage tage. Liri wo Klɛ wo loyine. 20A pe yi tunhi na pe tuye kayine kadugo. A ki luhe se sisamba na fu fo na nɔn Mɛtɛrilɛ tanhanri la, ge muu wo tisomu pa mɛtɛri nigin na wu nɛŋi kɔ figi kɔ ge.
1Liri nɔha a ne kabakoŋe wa yati ɲa arijinɛ ŋɛɛ. Wuri ze Mɛlige gwarison, kakanhiŋɛ wuye. Wuri wu tɔɔriŋɛ kɔkɔre, ɲahan Klɛ a si ba wu zɔnyirinɛ ( Loyirinɛ) sanne siye na wore.2Liri kaduga a ne yage ka ɲa ge mu ki ze foori gbonŋe lohe kunungi ge, ki ɲahɛ ze ze ya to na ɲon, ki zemahijo naganhi ze wuri kii. Tisili bi mu pe seŋe ta de kare kunŋɔ ge, pe sɔn na ki jaaŋɛ pɛlɛyi ge na wu mage kasiene a ta ja pe layi ge peri wo yerli ze kiri gbanŋe lohe ɲunŋɔ na klɛ wo koriye pe ye cee (ceeye).3Na Klɛ wo basi:,e musa na yatozige wo miine cɛlɛ naa: kafoŋɛ klɛ, sefɛɛre fooŋe! Mu kasegi jan wa yi ! Mu kakɔngiatele ce pone wa kaɲɛŋɛ fiye mu wo kulufiŋɛ! 4Nɔgɔ wu wa wu si da mu mage pɛlɛ wɛ? Mu yɛ nigin wa ɲɔn. Fiiyé pone 'a si da mu pɛlɛ ɲahan mu ma deliŋe siye kpɛnge la (tafage)5Liri dorigonɔha, klɛ wo bɛɛŋɛ wo kasiene wo cesuŋe ze Alabatosoŋe mu fungo Arijinɛ ge a kiri ɲɔmugi. 6Mɛlige gwarisɔnŋe yi ze kakanhiŋe wu ye ge, a yiri yiriwa (yiri fori wa) Vanvinye wɛliwɛli ye ze pe mu yasiye naɲiɲi.Sanuŋe yapɔye wu ye ze pe muu fɛɛrigi.7A munahan yɛriyen sicɛrɛŋe ka sun sanuŋe soho gwarisɔn kan yiri mɛliye. Klɛŋɛ wu wa wa tɛrigi muu ge, wura si ba kanhime be mu se pi se ge wu zɔnyiri wone la ge, ceri sohi mu ze ɲi pira. 8Liri tɛne Alabatosɔŋɛ a ɲi wurigi la ge mun ki wa Klɛ wo samme na wu sefɛɛre kasieyene ge. Tisaŋɛ wa mu fige ze si ja di je kiri sigɛ funŋɔ wɛ ki ɲɛ ye mɛliye gwarisɔn ŋɛ wo tɔɔŋɛ a toro yi.
1Liri dorigɔ a june wogwone la jo KLɛ pɛlɛ sigɛ funngo liri june ze li yuu bɛriyi gwarisonnge na; Sugho gwarisonngé funngo Klɛ loyirine wage ge ce lɔ ye wo ɲige la;2A bɛrige wozige ki wone wo ɲigé la, bi muu pe je na karé fonbe ge peri pe ze tipɛlɛ ge, a sisambe wobibe fori peri mu ɲungo.3A bɛrige son wuge ki wone kannnige wo sonmu lughé funngo a lughé se mu jo tisange wa pe kon na wo ki ɲungo, a lughé fungyɛriye mu ku.4A bɛrige tanriwugé ki wone kanni nga na wo dugwɔye na dusisiɲungo, a yi mu karinga na se sisama. 5Bɛrige ki wa lughé ɲungo ge a kiri jo mu Klɛ wɔwagé na ma ze wa gé, mu wa ɲoge na ma yegingé ɲoge mulise mu lo ɲo. 6Pe ma tisii na ma tudunbi sisambe wo, liri la mu sisambe se pe logwagé, loya; 7Liri dorigola a juné la fori sarigé tawuge na; loɲo, kafo Klɛ,fangfo ma yegingan ɲa, loɲo;8A bɛrige sicɛrɛ wugéé ki woné wo cangé ɲungo a la fara cange fanghé koni ni tisii sorigo. 9A canga pe ɲanghi gwogo wɛringɛ li mu li cɛ, sani pe kakoye yaghi peri Klɛ pɛlɛ ge, a pe tɛrɛ wu sɛghɛ na ta fanghé wa Klɛ do ceri furé mu ɲungo.10Sabɛrige kaguru wugé ki woné wo karé fangfiyɛri tatiengɛ taga ki wa kare wugi gé, a kiri tage se siige na wɔ, a tisii pyɛ noni tiri ceri fure cyé, 11A pe tɛrɛ klɛ sɛghɛ na wu me pege yiri pe ceri fure wone la, pe son na pe kakoyé yaghi wadɛ.12A bɛrige gwariwugé ki wone wo farati duge lughe, a ki waghi na ta torige kan ɲangfori sin fangfebi. 13Liri dorigo la a ne jinama tanri ɲa, p'a fori dasin to donye kurungu a ningin fori kare ɲɔ, a ka fori tamu ɲo, a ka nug fori tuduri kairijuu ɲo la. 14Peri jinali w a wopinnge wuli bi kafonngi sii ge pe sa konge fangfo Klɛ wo cangwughe cangé.15Liri la, kafo joo na, we wu ba dinɲila, na ja wu yaa gé, wuri funng'a sa zɔ tɛri sene ba no, nalisé ne sa ban mu jo nagala. 16A jinali pe ye yojuu wa pe ya tage ka, krir pe ba yiri na Arimage don Eburuli fiige ge.17Liri durigo la, a bɛrige gwarison wuge ki wone wo kafyɛge la, a june la jo fangfɛri ta tinge Klɛ pɛlɛ sigɛ funngo na; ce mu wa dafa nimi. 18Liri tɛne, a june ɲɛghi Klɛ nge ni dini na ɲii a ɲigé dara cungo cenge san gha ze na ɲahi fona lo tsangé tɛri yané na yagi ɲige la. 19A pe kayi gwone tala tanri, a kayigi sangi ja. Klɛ fung'a wo babioini kayine layi , wa wu sin dangnge kan babiloni sin p'a gwa , atise ceri furupyé na wu gonge wu.20Ɲige ki wa somu lughé ninge ge, a ki mu piin ɲange ka mu wa ɲahi. 21A sanpɛrɛnge wo dugungé yire duu tisii ɲungo, sanpɛrɛnge cerifure cye a tisili yiri Klɛ mepege yiri, nalise cerifure ze pɛlɛ toro.
1Liri la bɛrige gwarison nge yi ze na sughi yyɛ cege, a kiri ka gwarane la na joo; kanughigi se vonge bagge ko gwogo forige na wa tin duyo sugmo ge, cerifuré to ba no wuri la gé pan ni ti syé ma la. 2Fangfyebi wa wu la na kanuggi se walise konge tisili mu se kanuggi se veyi.3Liri tɛne a Klɛ muna ku tigi ne n̄ɲungo, a bɛrige ne lo na sɛ foo sikunge wa, kiri tage a ne cenge wa ɲa wa tin kare woɲɛre ɲungo. Sɛbɛre ɲé ti taye muu de Klɛ me kagi wure ge. ɲuhi gwarison yi ze kinn na ɲenge kɛ. 4Vange wo jigɛ ki ze cienge yasige ki ze ɲo dɛ, sanunge wu ze le wu yaa, Kidennge kayɛ figé mu jo lulu na kun sange pɛri wagé, cɛnesanunge wone li ze wucé, li ze ɲii ya pe ye la, wu kanughingi ze nge katané. 5Bagge ka ze wu gwane la na ti ɲasyɛre wughi li ze kon na; Babiloni kayigwo, kagoye se vyé na konnge yare nungé.6Ne li ɲa cienge mu wu ze Klɛ tisili na yesu zɛri sisambe la, liri la pɛlɛ ne fungonge la. 7Nga a bɛrige lijo ne na; ɲagla lo pɛlɛ ma fungonge me? ni sa we cienge kerigi ɲagjo ma, kare ɲungo wa dugu me ge ti ɲe na ɲuhi gwarison na ɲenge kɛ nge ge ni sa liri mu ɲagjo ma.8kare ti ze wa ma ɲa wozine lage, nga ni mii ti wo wayi, te ba vori wege fungoni zɛ kakagire ta se ge fo na lɔ konnge ɲokonre la bi ze pe bagge sɛbɛ klɛ wo ferige fungo wage, pe mu pe sa kare ɲa, liri bɛlɛ pe fungoyé la, na lise tize wa tɛrizine nga nimii ti wa, li mu li cɛ to sa dɛrɛ ban.9Fo ma se hakilifyɛri foo na la jen fonagg me. kare ɲuyi gwarisonge niginge mu yi ze ɲzye cienge ɲe tin yi ɲungo. Fangfyé gwarison mu pe wa. 10Peri fangfyé sungmo, niyin ya to gwarison wunga sanghi din wɛ, Nga fangfyɛre ɲungo wɛ.11Kare ti zé wa tɛrizine ti sungu nugse wɛye, peri wa fangfyé jozonmo wungé, nga wa tori na le fangfyé gwarisonge sungmo wra se kakagire tasege.12Ŋenge kɛnge mu ɲage, pe wa tɛne layɛti wo fangfyé kara sa fangfyɛré kan cyé. Ce sa fangfyɛre li jɛri bile na kare . 13Peri fangfyé mu wo fungon yi yi wa nigin, koni ja na pe fanghe na pe fangfyɛre sii nda pe bare sii kanne lagé. 14Pe sa yato sige tin. Nga yato ziga sa za pe la, na se fangybi wo fangfye kiri wa na ɲugfybi wo ɲugfye kiri wa. Yato sige na ki tisili mu pe sa fanghe taa.15A bɛrige nug li jo na na: lighé ɲungo kako ye ze cyé tinge, kiri wa kayiyi na pe tisili.16Kare na kiɲenge kɛnga sa yiri cenge kunugu ni wu kɔ, ni wu nug wu yaghi, pe sa wu kare ka de sanre to sa din ge peri tiri sorogo. 17Nalisé, Klɛ wa funge wonunge kan pye na pe pe fanghe wa ki ya pe se nigin kni na pe kasegi sii kare foo Klɛ wo kayojuné lidafa.18Cienge mu ɲa ge kayigwone lo lire, liri li wa ɲinge fangfye mu ɲungo ge:
1Liri dorogola, a nimɛrɛge ka wo digin ɲa na yiri fugwan fanghafyɛre wogwore ɲe ki cye, a ki pɛben gwyɛge yiye ɲigen taye muu. 2A ki june la jo na: yo kagi babiloni kayigwona kagi lo tin yɛrɛ nughe tagge jinali, na sazinhɛhi nakare wudug benre. 3Nalisé, liri lo se kaa na taye mu yaghi kakoye ze la. Fanghifya wa li la na kako ye se ; a yapɛripɛrilise nafoo fye liri ka la :4Liri kadugo a ni june la ti logo na fori Klɛ fangfyɛre tagge na: ne tisili ye fori le kayine koni ye ba wa pe la ni kakorye se li cerifure tino ye layi. 5Nalisé, li kakoye wayi ya na no fugwan. Klɛ funga wɔ pe kakoye la yi. 6Kana lo ye cooge, ye mu ye li co mu. le lo se ye la gé ye mu ye li fiyi son se li la cerifure lo gwege ye bagla ya, lo le pe na pe wone fon fiyisonge, ye liri lo pe logwa cɛne.7Kana lo yaconye na nafonge se na lyɛ pɛlɛ ge, ye cerifure na son vule wa po la mu . Nalise, lo lyɛ se majo fanghafo sɔ we wo nange wa ɲilage, na kwobe sa ze ni ɲa yi . 8Liri la, kayine sin sa cerifure tata ɲaɲigin fungo, pe sa yan bibe ta, kwonba sa da da pe sungmo, kuuga sa sorogo, ceri mu co sa ze nalise kafo klɛ wa ye ɲag wɛringige, fanghe wa wiro.9Fanghe fonge wa ba kakonge na nafofyɛre se kayine funge gé, peri ba wri ɲa ka yire kayine tɛnemu ge, pe sa gwogo l guulo. 10Sare cié pe sa yere tatongo koni yage ka ba pe tani pe sa yuu naɲi; be kakagire wo kakagire le kagigwo ne babiloni kagigwone namaa kayine ma cerifura se ka wɛ hɛri nigin yɛ li ɲo.11Jaginge se viyé sa guulo pe vori bange la. Wa sa zaa wu jag yagge la mugge. 12Sanungé, na warigwɛngé, na vanɲiiye pɛriwagyé nanyo pɛriwagyéé, wusunange siye yalagé, ziraw, tonré, kidenyen bayye ki wa ma maaburu gé. 13Kanɛli fara na dugdan yɛriye, siin dugdambe wusunange, duvinnge, sinbe, wotoriye, niiye, yatoye, sunye, na basii wo bɛrili.14Jagisii sa jo na i: ma ce yɛriye mu ze zaye yi mu ye kagi.15Wu nafonge na yɛrɛ cenye muu ye pin mala mu sa nug yiri ya mu tahi , bi mu kayine se nafofeye ge, sare cye pe sa din tatongo pera guli, nda yabi. 16Pe sa yuu, a pa kakagare wo kakagire le kayigwone, ma digi ze ɲo dɛ na vanɲii ye pɛri wagge, na sanunge, na lululi, kun sange pɛri wagnge. 17A pa wuri nafonge gaginga se ya fin wɛ fo tɛri nunigin ya. Koriyefiyé, na yi ba viyé na bi mu pe ze ba ze wage, na bi mu pe ze ba pe muu pe sa yeri tatongɔ.18Na gabi na wuri dugu ganne wele na vori kayine na yuu: kayine la mu ze sa ja danna nale kayigwone wɛ: 19Pe sa tisagi yigé, nda niɲare yuu, nda sonre si pe ɲuye zonfule ciyéɲa yuu na: a pa bi wo pɛri wag yɛriye yi ze kɔri yefiyé sii nafofiyé gé , a de kakasira se ka dɛ, t,eri bile nigin a ma kayine. 20Klɛ fangfiyɛri taggi tisili na tisil iwo jenbi, na Yesu tudunbi na Klɛ tudunbi ye fundange sɛlɛ kayine cerifure wone la. Na li Klɛ li ɲagwɛrigen na yeri ɲugwu.21Liri tɛne a Mɛrige ɲugfonge wa kidengen ka wogwoge lo na wa son mu lughe na jo: na fanghefige ne kidengen wage, babiloni kayina sa bin tɛri nu nigin mu, lo sa nug ɲagh. 22Koni juna sa nug logo wayi, meceli, na tobengi kayine wɛ. Bare se vonge nug logohi.23Setanige kwiɛge sa nug ɲa wa ge yi, furunange na wu sɔnga sa nug ɲa wa ke yi, nalisé babilɔni jagisii pe ze-ze konge fanfiyé pe ɲojoba tisili muu wirigi. 24Klɛ tudunbi na tisili cenbin na bi mu pe ku ɲinge ɲungo ge, pemuu wo sisima pe ɲa pa wo le kayine:
1Liri kadugu la, a ne tisili pi juu logo Klɛ fangfiyɛre sigɛ na yuu na: Klɛ bagge ki pɛlɛ fangfiyɛre ti wori Klɛnge wo tisili ɲuyi wunge wa wubare! pe mu pi wa wu wuro. 2Wu ɲuyinge se ɲanna ɲo liri ɲe yaa mu! wa ciyenge kagoye se vonye wone kagi, wuri wu ze tisili mu yɛri kago ye ze ŋe la ɲige ɲunge ge. Klɛ basili wa gwoge wa wu gɔ wu lri knne la.3A pe kɔ na jo na, Klɛ hagge ki pɛlɛ cyenge kakoye se vonge singa sa guu tɛne muu. 4Lɔgilebi gwaggi si kɛrɛnge pe ɲugure sinɲiga na, Klɛ bagge pɛlɛ na wu wodennge yaghi wu fangfiyɛre kori ɲungo na yuu na: loyaa! Klɛ bagge ki pɛlɛ! amiina!5Liri kadugo, a june ka jo na yiri fangfiyɛre tatinge na ye yeri zaggi Klɛ ɲagla ge, yaggibafo fara yaggifo la ye klɛ bagge pɛlɛ.6Liri tɛne, a ne kayogin ci logo mujo seɲɛgre jobe, wala lofugo june, wala sanpɛrɛge, liri june jo na: Klɛ mbagge ki pɛlɛ, nalise wo kafo, fangfo Klɛ tin wu fangfiyɛre kone ɲungo.7Wo funye yi tan wora gughi wo wu sari nalise yatozige wo cewure tɛna na wu cewuru songa gwege na kɔ. 8Kona kan wu na wu pɛri waghi vanye le, yo ye ɲii ge ge; yiri pɛri waghi vanye yi wa tisili wo kacen ngi ze ŋe.9A mɛrik,eŋe li jo na na: li konnna bi pe yiri yatozige wo cewure linge lage na pera sɔ: Liri kadugo a ki na se : Klɛ bilo yekayune lo le. 10Ayiwa, a ne sogo ki fɛrɛ na lira ki pɛlɛ, nga aki na se na: Oye! ma baliri se yi nalise ne mu wa Klɛ wo bari sevo, mi jo nama tisili ɲiyi, bi pe ye su kayune yane yacoge, Klɛ muya ma bɛlɛɛ. Kaɲɛne Yesu ze jo gé, klɛ tudunbi ze liri ta Klɛ munadagi na la.11Liri tɛne a ne Arjina ŋe koɲone ɲa la mbugi, na tisaŋe wa ɲa wa tin sugo wovigé ka ɲungo. Wurifuŋe maggi ki ze wo tisange wa tii gee na kaɲene foo, wa ba ki tinge kon na yoge sii kaɲene ɲungo. 12Wu ɲiyɛgi ze mu jo na ganghi, fanhgfiy,ere ɲidongin ze ɲɛghi ɲungo. Bagge ka ze kon ce ɲungo wamu ze sa ja ki kalayi fo wubile. 13Vadenge ki ze wu yasige ge, kiri ze sisambe la. kiri mbagŋe Klɛ kayune.14Arjinaŋe yoge joveyi ze wu nɔgto sunye woviye ɲungo, na p,eri waghi vadenye wo viyé lé. 15Mɔnɛ wo donge la ze ki ɲɔge la li ɲɔge ɲe dara tan liri ze tisili wo gwogwo yage. Liri lo sa tisili yɛr na tonrɔ binne, ni simbe yaa nonge tanghi liri wa fangfo Klɛ wo loyirine. 16Mnage ka ze wu vadenge la, na wu siine ɲungo na: ɲugfébi wo ɲungfébi, na Klɛli wo klɛŋe.17Liri tɛne a na mɛrikɛŋe wa wo ɲimbe ɲa cange ɲungo, a wu sɛlɛ na li jo saziyɛghi na: ye yyɛ wa ye ya ye pan Klɛ linge lii. 18Ye ba fangfiyébi wo kare ka solidasili ɲugfiyi, na fangfeyi, na sunye fyehi, na pe sunye ka ye ba tisili kare ka, basii fara ɲagfiyé la, yaggi bafiye fara yagfiye la, pe mu wuré.19Liri tɛne a ne wo pinnge na ɲige wo fangfiyi na pe yo juu mu ɲa pe wa piyɛla, na sugɔ fone na wu yojuu nug pe se. 20Nga a pe kare tin fona ti coo piyɛ cee, Klɛ tudunbikafiri ju co peri pe ze keri wo gwogi si na tisili wirigi na gaan kare ge wopinnge nalise a kare fenben tɛrɛ tin pela a pe ki pɛlɛ pe kare na jahani mange, dagge na kiri binge wa ɲi wa.21Moné wo donne li ze sugɔ fonge ŋɔge ge li ɲɔge ɲe tan ge, a wu liri se na yoju ka na tin.
1Liri kadugo a ne mɛrikɛ wa ɲa wa tigi na yiri fugwan wege ko sugo ge, na joriye fangfiye ɲe kiri ciyé. 2A ki dragonge coo, kiri wolɛgɛ kiri ki wa ka konnge , na wo pinnge tanghahi aki wu pɔ. 3Na le kiri wegewozoinge funge na ki sughi na jɔriye le fou yi kabug no son na kɛ. Koni dragonge ba nugba wa irigi sani ceri ye kabugho son na kɛnge ce noge. Liri kadugo lo se wajini ki ba bugi ki yaghi ki jɛri se.4A ne fangfiyɛre kone la ɲa, na li nughi taghali. Fangha kan pere pe ki ŋe sii, bi wo ɲuye ye kon Yesu wone la na Klɛ kayune kungɔro ge a ne pere wo munaghi mu ɲa, na bi pe wa pe ze ge yapege pɛlɛ na ki finbe wa pe la yi ge a pe woguye yiri na na tin Krisa fangfiy,ere kone la, koni pe yihékabohoson na kɛ se.5Kuu sanmba yiri wɛ sani ceri yihé kabuhoson na kɛ ce nohi gé. Liriwa kuyiri ziné ban, 6Bi pe kuu na yiri kuŋe yoziŋe la gé peri wa duba nagohi Klɛ tisile, Kuŋe sonyuŋa sa nɔ peri lahi, nga pe wa Krisa na Klɛ wo sarige tisile wɛ, pe tin na wu fangfiyɛre la na yihé kabogson na kɛ se.7Yihé kabohoson na kɛ go la, wo piŋa yahi na fori kasoŋe. 8Tisili pe wa koŋe jegoye sicɛriŋe la gé, Gog na Magog, wa sa wurigi di pe gwégé yogé joŋe wone la. Pe sa ɲiyɛ di jo dugéɲɔ cincinŋe,9Pe pan na yiri koŋe jégoye mu la na Klɛ tisili na kayigi wojengi maghi. Nga ndage tigi na yiri fugwanŋe na pe mu sorigo. 10Wo pinŋe wu zé pe wurigi gé, a wuri po na wa wégwohé fungo Ndagé na Kribiŋe fungo. Tagé wo pinŋe na tudunbi kafiri ju wa gé pe céra sa wɛri pa la sigi fara canŋa la, fo tɛne mu.11Liri kadugo, a ne fangfiyɛre kone woyirine wogwona ɲan. We wu ze tin li fungo gé, a ɲinge na fugwanŋe pa na yiri wu ɲang tan. 12A ne koge ɲan ɲungfiyi na pe nɔhe ɲe yéré fangfiye kone ɲangtan. A kitabuge ɲumugi, a kitabuge wati nugno mugi, wu ze wo ɲung so vo wo kitabuge. A pe kubi yégé na sagi na kasegi, ceri kasegi ze sɛbɛ na yiri kitabuge fungo13Ku pe wa sombe lɔhe fungo gé, a pe peri yigé. A kuŋe na adɛsiŋe mu pe wuli yigé. A yégge se pe ɲungo na sahi na pe kasegi. 14A kuŋe na adɛsiŋe tigi wégé naagé fungo, a kiri nagé kuŋe sonwuŋe ɲan. 15We muu wo mage ki wa ke kun kitabuge fungo wa gé, a peri lo na wa wégé ndage fungo
1Liri kadugo a ne fugwange foŋe na ɲige foŋe ɲa, na ta fugwange wozigan a ɲige wizige mu toro, somulohe mu sug zéhi. 2A na Zeruzalɛmu foŋe wodigi ɲa na yiri fugwanŋe Klɛ tagi. Ko gwégé majo furuso pe gwégé yaghi wu naŋe.3A ne kayune la logo na yiri fanfiɛrekone tagge na:klɛ tatinge wi tisii sungmo! wasa tin pe sungmo pe sa zewu tisii,wuri din na pe ni ze pe Kilɛŋe; 4Wa se pe muu ŋilughe tuu.ku a sa ze hi; ku yamiɛghɛ mu sun ŋa sa zehi; wala yamiɛghɛyi,waia ioyirine nalise kerigi woziga toro.5We wa tin fangfyɛre kone funŋo ge awuri jo: li wi! ne sa yɛriye mu se vomoɑ nug jo,ta sɛbire sii nalise le kayuna finŋe,kayoŋi ce ŋo. 6A wu nug lijo ne na:lo se na kɔɲe wa ɲokonreŋa ɲokɔre, alifa ni omega.we wu wa na gwɔge ge na sa lughe wogɔbage wu funŋe wa me.7We wu ba fanghe ta ge,wa sa ze ji kerigi kɔrige livoo.ne sa ze pe klɛ,peri ze na nagoo. 8Nga sarifye na nadariba fyeɲa tisi gwuhuɲa kanuggi se vye na jeganfyeɲa kacenzunbiɲa kairijuu.peri wo tagga sa ze wegwuhe ndagge na kiribiŋe wuge wiri wa kuŋe son wuŋe.9Yɛriye yo ŋii konge cagɔge cefure gwarisoŋe lage,lirize bɛriyi gwarisonŋe cie .akriri bɛrige ka pan na ba nase na :pannaghi! ne sa furu sɔŋe sye mu la yatozɔge, 10A ki sɛ na ne munane la ns dugu na ne ɲaŋe wo don ge ka ɲuŋo. aki liri kayine zeruzalɛmu wojenŋe sye ne la,liwodigiŋe na yiri fugwanŋe klɛ tagge.11Klɛ yange se wula, fonna ɲiɲi mujo pɛri wagge kidenge mujo jaspe kidenge lo fori Krisa kunangu. 12Kuzonrige wodonge ɲe na liri kayine maghi koɲogho kɛ na son ɲe li la mɛlɛgɛ kɛ na son ɲe na yere ceri koɲogho la, baye ɲe na kon cela yiri ɲe Izirayɛli sin fiyé kɛ na sonnge wuye. 13koɲogho son ɲe cang foribe, tanri ɲe sahɛli kabage la, tanri ɲe kameni la, tanri ɲe cangtube.14Kidenyi kɛ na son ɲe kuzoriye nɔghi, yaozige tudunnbi kɛ na son ɲe yiri kideye ɲungo. 15Mɛrige ko juna ne ge, sanunge yagge ka ɲe ki ciyé na kayine na li koɲoghi suna.16Kayine jogoyi sicɛring mu la ki tonge na ki taye muu ze nigin. A mɛrige kayine suma na liri binne ki tonga sa ze mɛrɛrilɛ kabugho gwara. Li tonge na li taye mu nigin. 17A ki kuzorige mu suma, kiri wo tonge ta Mɛtɛrilɛ gwetan na son na ɲasaghi na tisili tanni yanne, liri li siyé mɛrige.18Li kizoriga yerenge na jaspe kidenge, kayine ɲe na sanunge ble, majo wɛrɛfigé. 19Kayine nughi ɲe na kidenye pɛri waghe wuye. li nug kidenye mu yi se ze jaspe kidenye, li sonwuge safir, gi tanri wu ge Agati, ki sicɛrɛ wuge Ɔmerode. 20Ki sicɛrɛ wuge oni kis, ki gwari wuge sardwanɛ, ki gwrison wuge krisolite ki cezomowugo beril, niginfun wuge topoz, kɛ wuge krisoprase, kɛ na ni gin yasɛnte, kɛ na son wuge amɛtisite.21Kayine ɲoye kɛ na sonnge ɲe kun sannge peri wage kɛ na sonɲe, ɲoye nigin-nigin mi ɲe kun sange nigin-nigin ŋe. Kayine ɲomagnge ɲe sanunge bile. 22Ne Klɛ pɛlɛ sigɛ ɲa kiri tagge wɛ nalise kafo fangfiyɛre mu fo na yatozige ki kiri tagge Klɛ pɛlɛ sigɛ.23Liri kayina yenge wala cannge sa wɛ, nalise klɛ wokwɛ ge wa li kwɛge, yato zige ɲe li ɲɛgi. 24Tisii a ɲari kiri kwɛge la, kayine fangfiyebi a sa je kiri kwɛge. 25Liri kayine koɲogho duu canne wɛ, ɲiziga sa woyi.26Pe sa je wa na Klɛ pelen peri peben ta . 27Yanugngo sa je wayi, wa kapra ze fo sa je wɛ, wala kafrijunge, fo bi wo bagge yo sɛbɛ yatozige ferige ɲungo ge.
1A mɛrige lughe wo gobage siyé ne la, ko ɲo majo Krisa, wu cavorigé Klɛ na yatozige fangfiyɛre kone ɲungo. 2Na ɲari kayine, nigin sige wo gu bage wa ki ɲoye sonye la. Ki yasera gwonni na noni foo sihɛ kɛ na son yene funngo. Ye ŋe ko zii kiri sige wɛra tisili wɛre sii.3Danga sa ze ye Klɛ na wu yatozige fangfiyɛre kona sa ze liri kayine wu basii a ceri pɛlɛ. 4Pe sa wu ɲaghe ɲa wu mbaga sa ze wu gwughe ɲungo. 5Ɲiziga sa wo yi, pe sa kwyɛyi sawɛ, wala cange layi, Klɛ bile wa sa kwyɛ ge yige piyé, pe sa ze fangfeyi tɛne muuu6Liri kadugo, a ki li jo ne na: Ji kayo ga finngo sɛri kayongi ce wa kerigi ce sa zo lo sa mohige kafo tudunbila, liri wa na pe tun na ba ce siyé wu na tisli la. 7Li wi, jɛri ba ze na sa ban bi pe ba le tuduri kayune ya coo ge, wuri wa duba tisa.8Ne Yhana ji kerigi ɲa na ce logo, ba ne ce logo na ce ɲayi do, mɛrige ke ce siyé ne lage, a ne to kitoye ɲuɡo ni ze za na ki pɛlɛ. 9A ki bna se maba liri sehi, na kiri mu wa majo ne ɲii, na bii mu pe yekerige kayune ya joge na ne wa Klɛ pɛlɛ.10Liri kadugo a ki ne se na: ma ba ye ferige kayune ɲotoye, nalise li tɛna no. 11Bi pe wa sonyige pe ba nug zonyi, bi pe nug ge pe tin mu. Bi pe songe pe sang pe son bi pe finngige pe sang pe tin mu!12A mɛrige gwari wuge ki wone wo Efarati duge lughe, a ki waghi na ta torige kan ɲangfori sin fangfebi. 13Liri dorigola, a ne jinali tanri ɲan, p'a fori dasin to donye kuruŋu, a nigin fori kare ɲo, a ka fori tauɲu ɲo, a ka ɲug fori tuduri kafiri juu ɲo la.14Peri jinali wa wopinnge wuli bi ka fonnngi sii ge pe sa konge fangfiyé ware ya koni ni yogo yiri ge fangfo Klɛ wo cangwughe cange. 15Liri la, Kafo joo na we wu ba dinɲi la, naza wu yaa ge, wuri funga sa zo tɛrisene bano wu wojen wo da se, wu ba zige yi, nalise ne sa ban majo nagala.16A jinali pe ye yojuu wape ya tage ka, kiri pe ba yiri na Arimage don Eburuli fiige ge.17Liri dori gɔ la, a mɛrige gwarison wuge ki wone wo kafiyɛge la, a june la jo fangfiyɛre tatinge Klɛ pɛlɛ sigɛ funngo na ce mu wa dara nimi !18Liri tɛne, a june ɲɛghi, klɛ ŋe ni dini na ɲi a ɲige dara cungo. Cengé sangha ze na ɲahi fonalɔ tisange tɛri yane na yaghi ɲige la. 19A pe kayi gwone tala tanri, a kayigi sangi ja. Klɛ funnga wɔ babilonni kayine layi wa wu sin dangŋe kan babiloni sin p'a gwa, A tise cerifuru piyé na wu gɔnge wu.20Ɲige ki wa somu lughe ninge ge, a ki mu piin. Ɲange ka mu wa ɲahi. 21A sanpɛriŋe wo dugungé yire duu tisili ɲungo, sanpɛrɛŋe cerifuré ciyé a tisili yiri Klɛ mepege yiri, nalise cerifur ze pɛlɛ toro.