To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit
http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in
the public domain or where your use is permitted by an applicable
exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the
permissions necessary for your intended use. For example, other rights
such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the
material.
1 Corinthians
Chapter 1
1,Zi Paul garam Jesu Kilisi gan,gikayang izi gini zi nani hup igan,kac Sostinis agi raing gagk. 2Gihai agam garam sagat Korint,wiawi pai mimuk.kac yangnu Jesu Kilisi kayangkayang gan. 3Sampan nuhayang mimuk Anuntu gan,kac Jesu Kilisi wat agam.4Gubuak kac gubuak,zi gini Anuntu bingan gan,kac sampan nuhayang Jesu Kirisi kab wat agam. 5Gikab wah santan i kadaham kac hup niagayang wat wayant mimuk. 6Jesu hup pan,garam niwat agi,nanai nizun.7In agam ma mara-uttu gamuk? I bumul Marapajam gan.8Yakab bumul gan wat agam,nasak gubuak zamagayang gan,in na agam ma yaku barabin i gubuak Jesu gan bahgayang.9Anuntu gikab sampan nizun,in gikayak yagi.10I Jesu Kirisi bingan gan,zi gini hup bumul i yagam,raing was,agi giku sampan nuh hayang yah. 11I raingwas zi gini nakab i pisit nasu nani,kuri hiluk kaku barabin i agam wasak.12Hup ziang gisu nani,basinta sinta agam gam,ginia ziang Pol kac mangan ginia ziang Apolos,mangan ginia zi gag Sifas, mangan ginia, zi gag Jesu Kirisi. 13I nizun,Jesu Kirisi gipagapak? nizun zi Pol gimap gaipariruwan? ma agam giku pururub izi Pol binga gag?14Zi gini dange i Anuntu i zi ma garurumb garam mangan namuk,zi garurumb Sipas kac Gaius. 15Gisu nanai in,garam ma nani zi kab pururumb wat agam amuk. 16Zi girurumb garam sagat pai Stipenis tagur,kac hiluk zi garurumb o miah.17Jesu ma gikab izi giba gini nakab pururumb bamuk,miah gini zi yani hup pan,zi giguwan i gai pariruwan Jesu gan kiti bumul gan.18Garam mikuan gaguri gaipariruwan gisu barabin kac garam gubuak gaguri gisu bumul nizun igan. 19Zi hup pagk gisu nani , zi nakuis wayant sibi garam wayant raham kac zi nantuan garam sarip runk kac garam yas bampuwan.20Garam wayant mimuk kac garam wayant raham gipai yamink?Garam mampi hup gimpai amink?In Anutu gi kining wayant mimunk gisu mais? 21Garam-sagat kintamp an mu maran gihuar Anutu,gisunai in Anutu sampan gan mimung,i garam wayant mia,cab rung ang i garam cab sampan.22Garam Juda ga kantuigin ini ya rarab maraganun ka Grik gagarui wayany mimung. 23Ai gikab hup Yesu kirisi mamp gai pariruan,nanai gisu wa gagaur garam Juda agan,ka gikab wayant mimung wat garam Grik.24Wia Anutu ga kayak igin ha,nanai garam Juda wat Grik,agai gini Anutu bumur an wat wayant mimung an. 25Wamangamagan mia,Anutu mimung i garam-sagat ka aingan,Anutu noga bumur,i ausa,nanai bumur raham garam-sagat an.26Maram wahuar rungam i raimwas ham,agam hiriam giku wayant garam-sagat marangan ka agam iruk ham i ku bumur ka agam iruk ham giku bigan raham. 27Anutu gikab humanganmagan mia ini yasup garam wayant an.Anutu gikab humaganmagan i mami bumur ini yakab rinimaik wat humanganmagan su bumur.28Anutu gini huamanganmagan ragurun ini garam yaninunk igin i kintamp.In gisunanai ina humaganmagan ruraham yampai nasu huamaganmagan mia. 29Gisunanai i garam via sarip rungan i maran gan.30Anutu gitaning ausa ,karuni agam gimpai wasak i Yesus kiristus,wia gibai agi gisu wayant mimunk i bai Anutu.Gisu agi sampan gank mimunk,I agi sampan gank mimunk in gikab rungan i yaku agi. 31Karunanai,gisu ramank hup an niagayang,''Kiti hup i garam sarip rungan,au yani hup i yasarip rungan i Anutu basinta.''
Chapter 2
1Raingk nahungk was,gubuak gi ba in ni hup guapayang Anutu gan wat agam,izi mu giba gini hup mimu mimungk su garam gat wayant amuk.2 I aus in,izi mu gini yaku wa mangan amuk,izi gimpai bi agam.Miyah,Yesus Kirisi gimamp gai pariruan tak,nanai izi marangk i huar.3Izi wat agam gimpai gisu garam nuga bumur wat guan-ayang ka tatarat ayang.4I igi hup gangk wat wah izi nia gayang,mu gisu hup saya-saiyab i waiyant amuk,mia izi gini yakapiri marapayam bumur gan yami pisit agam.5In agam sampam gam nuga su miwat wayant , bumur nai anutu tak.6Karunani agai gini yani hup i pisit i wayant mimungk yahai garam-sagat tuku bumur,Ing ka nanani mu bumur kitamp han amuk;o garam gujun karuni gan,viha ya jamagayang ha.7Miha agai gini Anutu bumur han arab,wat hup nijun mi wasak i hup guapayang,nanai Anutu tu gikab wat mamuan i agi yakuagayang.8Noga garam gujun kitamp ani gan ku wayant su nanai,iaus in,kurinai bani rarabayang i gubuak arunanai,kurinai mugisangk batugu Anutu i gai pariruan hamuk.9Hup gimin wat mamuan in gisunani,''Wha maran mami rarab ayang,wat ringan mami yangua gayang,wat wayant mami wayant huargayang,nanai humangan Anutu kabayang i kuri kab sampan igin.10Nanai wah magan,mangan Anutu kab i mi pisit i agi i gum Marapayam gan. Iausu gin Marapayam gagarui wah. Manga mangan wat manga mangan, guap i Anutu iru gumpin nizun. 11We gararab garam wayant gang? Marapayam gan tak garab, Ingka wah mu garam mangan, galalab wah manga magan mi bi Anutu miyah. Marapayam Anutu gan tak galalab.12Mu agi giku Marapaya kitamp nani gan amuk. Miyah agi giku Marapayam bai i Anutu, i agi yalalab wah manga mangan Anutu kab wat agi tak. 13Agi tu galalab in ginia i pisit i wah manga mangan i agi hup gank nai wayant garam gan nani, mu yakapri agi gamuk. Marapayam Anutu gikab i gimi pisit, ihup Marapayam wat wayant gimi pisit payat. Ihup Marapayam wat wayant Marapayam gan.14Garam mu iku Marapayam mu yaku wah Marapayam Anutu gan amuk. Iausin wah manga manga yasu miah. Mu yalalab ayang amuk, o inu iauran yahual ayang amuk in yalalab wah manga mangan nani nizun. 15Garam wi Marapayam pai ya hanai yalalab wah manga mangan. Ka hiluk mami ku Marapayam mu yalalab ayang amuk. 16'' Iausagin wi ginat yalalab wayant Garam Raham gan, in yakab wayant wat?'' Iaugi giku wayant nakuharam bi Kristu.Chapter 3
1Raik was gi gabuningk i ni hup wat agam garam huak i Marapayam Anutu gan.2Kazi gini hup wat agam i garam li paie sapan mamuan paisu gariyak narun naus Jesu Kristus.3Agam gimpai gisu garam-sagat wat sampan mamuan ka wayant mais ka gibabimamp i yanghu hup in ham ga banua gisu garam mami hismint.4Mangan giniya zi ga santamp Pol,ka hiruk giniya zi ga santamp Apolos,hi agam magimpai gisu garam-sagat hismint amuk,.5Viha Apolos? ka via Pol?kuri aus arunanai ha garam guzun Anutu gan in ham wayanghu i hup han.Garam hirukangkua arunanai garam Raham gikab gum wat iyanang ayang.6Zi gitang garankiruak ka Apolos gi rurub i pui,ka Anutu gi kab nam gi kas.7 Garam tang mam ka garam kab pui i nam kurinai igat bighan.Ka Anutu gi kab nam i kas,karunanai basingka bighan raham.8Vi tangayang ka vi kab pui i nam ha?kurinai basinka arunanai,kurinai yaku sakuak han i gum kurinai nangayang.9Agai garam-sagat Anutu gum gan,agam gisu gum Anutu gan ka tagur anutu gan.10Sampan nuayang Anutu gan gikabut zi gisu garam suang tagur,zi gikab gai ini yasuang tagur ka garam magan gi suang tagur i zi gai ahuan gang.Ka garam basingkasingka naku wayant mimugk i suang tagur.11Mugisasangk garam mangan ya santan gai i garam magan tu santan ya gamuk,ka garam arunanai Yesus Kirisi.12Vi yasuang tagur i gai kurinai tu santan ayang in tu gab gol wat silwa ya wat sakuak ruraham-ruraham nijun.13Gum gan yakas pisit,iausha gubuak yanang gum gan ya kas pisipayat ka wat ja,in yakapri agi basingkasingka gum gangk gabayang.14Garam-sagat vi rugab gum gan ha nanai yaku mimungk.15Ja ini ga garam magan gum gan nanai yaku mais,inka yagan mimugk ka yakas sibi ja.16Agu marahutu i Anutu tagur han hagua in Marapayam Anutu gan pai agua?17Ini garam magan waya Anutu tagur han,Anutu yawaya garam arunai awa tagur Anutu gan ru wagungk in ru raham in agam wampai wasu nanai.18Garamagan nangk kiti juhup wat rungan,ka garam magan pai wasak i hagam ini ni suni,izi tuga guri sib humamagan kitamp,garam arnai subaba,yagan yagan mimungk ka yaku wayant raham.19Wayant mimungk garam-sagat kitamp ani gisui subaba i Anutu maran gan.Anutu hup han gisunani,"Anutu tuga rarab garam-mais wayant han i yawaya garam hiruk.Kurinai sunanai yawaya rungan."20Ka Anutu hup han giniya,garam Raham tuga rarab garam wayant raham sib.Humamangan kurinai nang i ya kasayang nanai yagan miya."21Gisunai in nangkiti sapi garam-sagat hiruk bigan yabayang, wah mangan mangan agam gam. 22Pol,Apolos ka kaepas, garam sagat kitampani, ka maratak ka mampayang wah manga mangan miwat karuni ka wah manga mangan ba kirikian,wah manga mangan agam gam.23Agam keresi gan ka keresi Anutu gan.Chapter 4
1Agam waguri agai nasu Jesu garam gan inkac agam wamari Anutu hup pan. 2Agi napai nidzun Anutu gum gan kab wat agi, iausin gaguri agi gisak nanang ngayang.3Ka idzi, agam ini hangang idzi guwa, su garam kitam hangang idzi, zi mac garugus runkgagk kamuk !. 4Kurinai ga hangang kizi yaus, ka idzi ma nani idzi garam mimuk kamuk, garam raham tak nangan nani zi harab.5ka agam wakiti hangang i kuri hiruk, gubuak garam raham gan ma giba gahigut tamuk, nakku wah manga mangan guwab payang in nakab i gubuak.Anutu nakab rini yahuwan wat garam basinta sinta.6Rabuwang, nahung was, agam tak in, idzi gikab wayant ziang i Apolos. I yagai tak, nanai agam nakku hup nidzun, agam wakiti maram sim hup rumin nayangk,agam wakiti rimub i hiruk ka yas bampuan. 7Wic, gaguri agam rumangan na? Wah manga mangan agam kua gayang, agam giku angku tak. In gisu iausin, agam gisarip Rumgam? Su agam kab bayang.8Agam ru giku wah manga mangan santan in agam gipai mimuk karu mangang, agam gipai gisu guzun mami agai rimb agam simb. Nidzun, agai gini agam nabai nasu guzun, nangan agai uwah napai guzun. 9Zi gaguri gisu nani, agai garam pumuan gipai bampan, agai gipai gisu garam hup niya gayang i namamb payang. Agai gipai pisit i garam kitam maran gan ka angila maran gan.10I Jesu, agai gipai subaba, ka agam giku wayant mimuk, karukuwan agai yang miah, ka agam gipai bumul. Agam giku bingan raham, ka agai bingan gag giruk. 11gubuak karu nani, agai marimp, kuang gikakarak, wah manga mangan miah. Kuri giyas agai ka agai tagur rak miah.12Agai gigab gum bumul, kurinai ginang mais yagai, agai ginang mimuk yah,ka kurinai ginang mais wat agai. Ka agai gamunti bumul. 13kurinai gipazuhup wat agai, ka agai gimar rikurinai, agai gisu garam mais nidzun gini kuri nakku gin narimb wabb.14 Zi ma gi kakar hup gini narim mub yagam amuk, miah, gini namar ri yagam napai nasu zi gariak was sak .15Ini agam gab 10,000 garam jesu gan agam ma ramank gam santan namuk ,miah, zi bisinta ,agam ramank gab ,i yausin ,zi gipis miti i jesu hup pan .16Inkac agam wasatamb izi kanda ham.17I karunanai tak kin,zi gikab Timoti giba yagam,zi gariak kag kanai zi gikab sampang igin Jesu bingan gan ,Ginang gum mimumimuk,gisu zi runi wat .I Jesu hup pan kab wat sunta ,mi kitam.18Agam giyas bampuam ,gisu zi mammi naba gin nararab agam .19Kai zi nahigut nabai yagam ,ini Jesu kab izi bangayang,zi ma gini na yang nguwah garam banki bumul hub pan namuk .Zi gini naguri kuri nai bumul ran.20I yaussin ,Anuntu parat tan ,hup garam gan ma gikab bamuk miah ,Anuntu marahah yang gan ,kac bumul .21Agam gisunai yaus? Agam gini zi naba wat zah na gan namari igam o naba wat sampan nuh hayang Marapayam?Chapter 5
1Agai ga yanguha i magan pai wasak i agam gam ginang barabin,barau,barau nanai mais nizu-nizun.Nanai hawa garam mami ku Anutu hup han anai,mu ginang nangkuraham sunanai amuk.Agai ga yangu garam magan pai wasak i agam ru wat sagat ramangan ru gigiangk.2Agam mu manang gimpai amuk.Agam gisu-antabahub;agam wa rarab rungam nampai nasu maragaiyab,agam gin wakab garam kab barabin su nanai naha sibi agam.3I ausagin,zi mu wat agam gihu gimpai i rinin amuk,Marapaiyam tak,zi wat agam gimpai,in zi ga rarab garam nang barabin su nanai,gisu zi tu wat agam pai gabai.4Gubuak agam huangayang i Garam Raham Yesus bingangan,Marapaiyam izi gangk tuwat agam gimpai gabai, in bumul garam raham yesu wat agam. 5Igi gisu nanai gini yakab garam wi ya kab balabin nani yahai sadang bangkian i yakab balabin ivabin ganka ganun gan yampai i mamsasu wat gubuak garam raham agiangka.6Mum mimungk amunk i agam kab binganggam yab ayan,agam wat o mia,pakap kutik i gumaran gihup,7 Wakuhis rungam in waku pakap mamuan pias,in hi yasu gumaran hari ma hup ayang amuk.Iausa gin,Yesu gikab rungan i agi,in gisu sipsip narun kurinai yasayang,wat gubua Anutu kab Israel pai mimungk.8Inisunai,nakab agai nangkuamp raham i gin i gubuak gan,mu yangkuamp igin wat yist mamuan amuk,yist arunanai wayant mais wat kandaham mais,miha wakab agai nangkuamp wat gumaran pakap mi yah.Bret arunanai nangkuraham mimung wat hup nizun.9Zi ga hahar mamin sap gibiak i agam,zi gini agam mu yapai bi kuri barau amuk.10Gi mu gini garam kitamp amuk,o kuri wayant huar rungan tak,o garam zuhup ayang wat garam hismint i wah kitamp.Miha,inisunai,hau yampai tamanak i garam su nanai pai kitamp.11Gisunai in zi gi hahar mamin sap gibiak,i yaniwat agam mu yampai bi garam nang barau,ka wat raing via maran huarhayang in hismint i anutu kitamp,kurinai gini hup mais,kurinai gisubaba ka gajuhup.Garam su nanai wangkiti ga nam bi gin.12 Gisuaus in ja rarab garam pai bangin i tagusunta,miha,ham wa rarab garam pai wasak i tagusunta.13Anutu rungan yararab garam pai bagin i tagusunta,nakab garam mais haru pai wasak i agam abai nahan.Chapter 6
1Hauni ni hup i garam mangan,i agam yaku yaha kot in garam mami hismint yayangu i hup han ka hagam bani hai garam gugugun sios han yanghu ihup ha?2Ham ma gararab garam pai mint,i yakab kukuap wat garam kitamp?In gisangk hagam yani hup i garam kitamp,i gisuhaus i garam mari hup,i hup kutik mi wasak i agam rung-gam?3Ham ma gararab gisu agi gisangk yararab Angera gawa?Iruk zua, hai gisank yararab barabin kitamp?4Gisang agam maram yahuar hup gubuak ka gubuak,i aus,ham gikab barabin gam hanai gihai garam guzun mami pai mint?5Zi gini hup ani i hagam rinimaik ham.I,miya hain, i gara pai wasak i agam wat wayant mimungk,i mi wasak i raingk wat nahungk?6Inka hup gimuti gisunani,mint garamagan ini ku mint garamagan han ini mari hup,in agam mami his minti Anutu iya mari kurinai barabin gan.7Nizun,hup yasrun gisai mi wasak i garam-sagat pai mint,tu gikab agam gipuruk hua.Gisuaus in,agam yabariang barabin igan.Iaus in,agam mugikab kurinai ga juhup wat agam?8Hingka,agam ga waya,in ga juhup wat kurinai hiruk,kurinai ham raim was ham hiruk anai.9Agam muga rarab i sunai amuk,garam mais muyaha Anutu parat han?Kiti kab sampam i puh zuhupayang.Nanai garam su barau,anutu-juhupayang,kitirungan,inka garam huar rungan wat wamais,10wat bangkipinab,rinirak,subaba,rimub wat ku mangan wahan,garam sunanai ma yaha Anutu parat han amuk.11Agam hiruk ham tugisu nanai wat mamuan.Inka ham tu hak hua,in hagam tu mimung in wampai mimungk i Anutu marangan,i Garam Raham Yesus gum nangayang gan wat Anutu Marapaiyam gan.12Wamagamagan mia,zi yanang-ayang,''In wamangamagan aus hanai mu gisangk izi amuk.''In wamangamagan gimi pisit i ja nangayang,in zi nangkiti kab wamagan su guzun i izi.13''Nam,sampan-gan sampan nanai yaku nam.''In huguan mangan,Anutu yajama irukangkua.In agi rining gangk,mugini yasu barau amuk.In agi rining gangk,garam raham gan,in Garam Raham rungan ya marigin.14Anutu gihias Yesus hata,in ya hias agi gawa ata i bumur han.15Agam mu ga rarab rining gam wat Anutu rining gan hu hayang amuk?In kaku Anutu rining gan in kakab i kahai sagat barau.Nangkiti sunai.16Ham mu ga rarab amuk,garam-sagat barau pururun gisu basinta?Gisu Anutu mamin sap han ginia,''Irukangkua yasu bisinta arumangan.''17In via ini pai wat Garam Raham,nanai gisu Anutu Marapaiyam gan mangan i wasak.18Nampai tamanak i kandaham barau garam nangayang! Kandaham mais garam nangayang gi nang i rinin ahuan,ka garam barau nangayang,gi nang i yawaya rinin gan.19Ham mu ga rarab rining gam gisu Marapaiyam tagur han,gimpai wasak i hagam,in marapaiyam gimpai i hagam in Anutu gan agam?Ham ginibi ham rungam paiyang?20Anutu gikab sakuak raham.In wamangamangan hagam nangayang,na sapi Anutu bigagan wat agam bumur ham.Chapter 7
1Zi gini nani wat agam i hup agam kakar i bagayang.Agu wi mami huwar sagat ta?mimuk yagu pai yankutak.2 Iausa,bala'u ru gikas sipi simpink,ina agu garam waku sagat tam,kac agu sagat tuwa waku gabuwamp gam.3Garam wat hingnian gan nasuhiruk,kac sagat wat gabuwan gan nabanua,hinam marumb wakiti gie rum gam. 4Hinam wakiti gie rumgam kac marumb wakiti gie rum gam,hinam gisu guzun i marumb rinin gan kac marumb gisu guzun i hinam rinin gan.5Hihukakua wakiti gie rum gam i pururum,hilukakua gini sampan bisinta i pai pagapakayang,kac kab gubuak i yugayang,hup miah,kac watip wapururum zua,iausin wah mais kakab barabin i garam sagat kab nangkias irungk. 6Hup izi niagayang magisu nguwar ramuk,miah,agam wasatam sampam gamgam. 7Zi ginibi agam pai samuwak,su zi paiyang,kac Anuntu gikab bumul yagi bisinta sinta,mangan kiku bumul rumagnang kac mangnan giku rumangnang.8Garam zamamgk kac saga muwat napai nasu zi payang na'. 9Kac kurinai mami pai sipimk ka sampan rugisu gayang,wakab kurinai nagku sagat kac nasu gabuwan.nangan natuwat bala'u naruk kayang.10Anuntu hup pan i agam,garam sagat ruhuar rum,ma zi hup pang kamuk,sagat su gabuwan wakiti ruwat gabuam gam rampan. 11Kac sagat nie mais i gabuwan gan,wakiti su gabuwab zua,watip wahie gabuwab zua,ingka garam wakiti gawagigayang waku zua.12Karuni zi gini nani wat agam santan,ini garam wiah hingniyangan mamimku Jesu i sampan gan,kac sagat rakayang ini wat garam napaiyang,garam wakiti pasupuas saya. 13Kac sagat ini ku garam ku Jesu i sampan gan,kac garam rakayang ini wat sagat paiyang,sagat wakiti pasupuasya. 14Garam ku Jesu i sampan gan ini huwar sagat mami ku Jesu i sampan gan,sagat gipai mararam,gisu karunai i sagat sugabuwan i garam mami ku Jesu i sampan gan,garam gipai mararam,i Anuntu maran gan.15Kahilukakua mami gab sampan i Jesu,kac zagar rigin,wakab i nahan,ma buak giharu kurinai hup nahu han namuk,Anuntu gikayang yagi gini agi napai mimuk kac sampan nuhhayang. 16Sagat,agu rugaguri kadaham gabuwam gam napai mararam ya?ka agu garam agu rugaguria kadaham higniam gam napai mararam ya?17Agam bisinta sinta napai i nagkuraham Anuntu ru kanning agam ya,zi hup pang i suntha paraparat mi kitamp. 18Garam mangan ru gagumam rinin,ka gingnan Anuntu gikayang igin,nakiti tip tang rinin zua,Anuntu gikayang i garam mami gumam rinin inka inatip nakiti gumam rinin zua. 19Gumam rinin o mami gumam rinin,ma wah raham mamuk,kac santamb Anuntu muwan gan niah gayang nanai kadaham nizun.20Anutu gikayang i yagi,bisista sista,i yangu i hup pan, nanai agi rugipaiya. 21Agi gisu buman, kac . 22Anutu rungan gikayang yagi,inkac,agi nakiti marang rurarab buman nagkuraham gan. 23Anutu rugirim agi simb i wah raham ,inkac agi nakiti pai subuman Kac agam garam sagat mammi ku garam wat sugabuam. 24Raing was,nahung was,agi pai su aus sint Anutu kayang yagi ga,agi napai i karunanai.25Kac agam garam sagat mammi ku sagat wat sugbuam,Anutu ma gikabhup gan izi gamuk,kac zi gini hup i anutu marampi gan. 26Zi gini gisu nanai, i barabin rubagayang gini agam napai nasu agam rupai gayang gan.27Agu ruku sagat, wangkiti rumaram i nakius sagat pias ka agu mami ku sagat wangkiti ruwayant tiku. 28Agu ku sagat, ma mais samuk, ka kurihinan sugabuwan, ma mais samuk, ka garam sagat huwar rungk, barabin nabaya hup tak izi rimayang.29Gubuak rugisu tup, garam ku sagat nampai nasu ma ku sagat gamuk. 30Garam rang nayang nampai nasu ma rini mais garam gab wah manga mangan nampai nasu ma gabayang amuk. 31Ka garam ruharu hup wat garam hiruk, nampai nasu ma haru hup wat mangan amuk gitam rugiba banging.32Agam wampai sibi wayant marakum garam mami huar sagat, gikab rungan i gum Anutu gan. 33Garam huwar sagat wayant tak gimi hatabahub i wah kitam. Wayant tak i hini hayang i gariak gan. 34Wayant hirukangkua ka sagat mami sugabuwan wayant tak i Anutu gum gan. Ka sagat sugabuwan hirukangkua wah i gum kitam ka gabuwan gan.35Zi girim hup tak kanai wat agam, zi magini nakab barabin i agam mamuk.Gini agam mangan nampai mamuk, ka hup mangan ma narutu agam wayant tam mamuk.36Ka ini garam wayant tan bumul i nahuwar kurihinam, ma ginang mais samuk. Wakab i na sampan gan. 37Ka garam Karunanai wayant tan i ma nahuwar sagat tamuk. Wah mangan ma gikab raguwan gamuk. Iru mimuk igini nakiti ku sagat. 38Ka ini garam santamp hupan i ku sagat nanai ginang mimuk. Ka garam mangan mami ku sagat nanai ginang rumimuk.39ka ini sagat mangan ruku garam inka garam mampayang, sagat karunai, buak ma gigab amuk initip sugabuwan zuah gimi ya tak. ka ini gab Anuntu gan sisib buah. 40Ka zi rarab bayang gag, bani manang payang tak nanai baku sampan nuh, Anuntu Marapayam gan nanai gimpai zi.Chapter 8
1Inam tung ngayang i anuntu zuhup payang,agi gua marang nahuwar,wayant gimi yagi,ka wayant nasahayang ka sampan kab bayang nami natink ngayang.2ka ini garam mangan nia,zi wayant raham i wamangna mangnan santan,gariyak karunai ma wayant nizun gan i wamangna mangnan. 4Garam ga ofa anuntu zuhup payang gan,kitam anuntu zuhup payang ma nizun namuk,Anuntu Raham bisinta tak gipai ganukun. 5Nizun anuntu santan gipai kitam ka ganukun gan,iausa anuntu santan ka garam raham santan. 6Ka iagi 'Ramank Anuntu gipai,in wamangna mangnan santan gimin.ka agi guwa gipai i Jesu kurukuwan gan.7Garam santan wayant su nani miah,inka kurinai gipai suntha i anuntu zuhup payang,kac giga nam tunk wat anuntu kitam.in ginia agai gipai suntha nizun.kurinai nagku barabin.8Ka nam ma nakab agi nakgnan mimuk i Anuntu marang gan namuk,agi ma garam mais samuk,ini agi mami gah nam.9Ka manangk,sampam agam gam nakiti kab raing gam puruk kayang.iausa sampan gan ramat. 10Garam wayant mimuk rarab agu gah nam i tagul suntha anuntu zuhup payang gan,ma wayant tan i nani wat agua nakiti gin namuk,miah nam tak kanai.11Iagu wayant tam ianuntu zuhup payang,raing gam ma sampan gan bumul ramuk,Jesu guwa gimamk igin,nagku nam sasus.12Gubuak agu nangk mais i raig gam ka wayah wayant i gan ma bumul ramuk,agu ginang mais i Jesu. 13Inka ini nam kab raing gam puruk kayang.Chapter 9
1Izi gimpai angkutak? Zi ma gisu garam guzun amuk. Zi magarab Jesu gisu garam Raham agi gank? 2Iagam ma gisu garam guzun wat izi? Agi mu gimpai. Ka zi ni mu su garam guzun garam hiruk gabu, izi gimpai gisu garam guzun agam gam. Ingka agam yalalab gum izi gangk mi i bingan garam Raham gan.3Nani mu gisu zi yani rungank , i garam yalalab gum izi gangk. 4Iahin agimu giku hup mimungk i yagan in yanum ayang? 5Iahin agi mugiku hup mimungk i gum Anutu agi wat sagat gab hup Anutu yagab ayang amuk su aposel hiruk suagayang, wat raing was gangk pai i nangkurahm garam Raham, gan wat Sifas? 6Ani zi wat Banabas hup miah i agai gabgum?7Wi gisu soldia ka gisul i ganangkiruak gan a? Ka garam wi gigab gum ka mu gikua ganakiruak ya ga? Ka garam wi gakaping bulimakau ka mu ginum i tut an amuk a ?8 Zi gini hup nani garagi garam Guzun wayant an? Lo mu ginihup iwahmanga mangan?9Hup mi mamin sap Moses gan,"Wangkiti haru girigara muan gan i rutuat nuangk kuruit gal,i Anuntu marangihuar girigara gin gini hup pani? Magini agi gamuk? 10Anuntu rungan gini wat agi,garam wi rugumpa gum ah,sampam wanuh kac ruwantuat,kac garam wi rugamp nuangk kuruit ta naku marahain. 11Agai gini tang Marapajam wasak yagam,agai nagku wahmaga mangan santan yagam.12Ini wiawiah niwat agam i kuagayang nga?agai hup miah,agai ma gini hup bumul i nanai yamuk,kac agai gibariang barabin santan,kac agai ma gini naharu kandaham hup mimuk gan namuk. 13Ina agam ma maram girarab garam pumuwan gikugiku garakiruak i tagul suntha. 14Anuntu ginia,garam pumuwan nagku nam i hup niyah gayang.15Zi ma gini hup bumul i nani gamuk,kac zi ma gikakar gini agam namari zi gamuk.mimuk izi nuk mampayang,garam karubuang itzi. 16Zi pis nan,zi ma nasarip rungag kamuk,zah nang nasu nani.Zah ku barabin i mami zi ni hup harabk.17Ini zi sunuguagk kin ni hup,zi nakui gar ran.kac ini zi mami nang wat sampangagk,zi gaguria zi ma gizamma gum Anuntu kab wat izi. 18Nam izi gag ausa? zi kab hup ma zi gini wat garam i nakab sakuwak amuk,kac nanai ma gisak izi gum gag nang ngayang amuk.19Zi pai ankutak i garam sagat wasak,zi gisu garam gab gum,nangan nagku kurinai. 20Zi wat Juda paiyang ,zi gipai gisu Juda gini nagku Juda. Ka zi pai bi garam satabk lo, zi gipai gisu garam satabk lo gini nagku kurinai.21Ka zi pai bi garam mami santabk lo,zi gipai gisu garam mami santabk lo,gini nagku kurinai. 22Ka zi pai bi garam sampan ramat, zi gipai gisu ramat gini nagku kurinai. Zi ginang gisu nanai gini kurinai napai mimuk. 23Zi ginang gum santan nanai gini Jesu bingnan gan ka gum gan nasu raham,kac nagku wah mimuk Anuntu gan.24Agam maram gisimb? 25garam santan giruank iresis ,in garam bisinta ginus,in agam waruwat bumul gini nagkua gayang. 26Garam wi ruant tayang gna,manangk gimari rinin gan kac gisu ausa ausa i rinin gan nagk gnan nagku wah suapk ganayang. Inkac zi ma giruwatk anku tak kamuk o gias mamupk pamugk. 27Kac zi giharu sampan gag sisibk nangan i nasantabk izi.zi gini hup wat agam kac zi gini nanugkayang nagan nagkua gayang.Chapter 10
1Raing was,agam maramkasim ramank was banu ragurunk i gabaga,i kurinai mabk pui kugkayang. 2Kurinai giku pururub i gabaga kac pui,in kurinai gipai gisu Moses garam sagat tan. 3Kurinai sibk gigah nam Marapajam gan. 4Kurinai sibk gipuak ginub pui Marapajam gab wat,kurinai ginub pui kas sakuak,sakuak kanai Jesu Kirisi.5Kac Anuntu ma sampan mimuk i kurinai santan gan namuk miah,in Anuntu giyas kurinai santan gan gibabimamp sarasiri hahuwan. 6Nani gisu majambin agi rarabayang,inkac agi nakiti banui kadaham kurinai banu yah.7Agam wakiti yu i anuntu zuhup payang su kurinai,mamin sap ginia 'kurinai gipa humk,gigan ginubk,anungk gimuti gipaif. 8Agi nakiti su bara u su kurinai santan nang ngayang.i gubuak bisinta Anuntu giyas 23 OOO gimamp.9Inkac agi nakiti yubk Jesu su kurinai yubk Jesu gin kamak gara kurinai. 10Inkac agi nakiti sampam kukuwab su kurinai,in angila yas garam mampayang yas kurinai.11Nani gisu majam bin,gini agi naguria gin,namari banua gayang gag i gubuak ruba sipink. 12Agu wia gah,rumunti bumul,manangk ki rumgam in wamunti bumul. 13Barabin bai yagam,mah halihamuk,miah garam sagat pai kitam rugibanua i kadaham arunanai.14Raingwas nizun,agam wami rirum sivbi mintk zuhup payang. 15Agam garam wayant yas sayang,wayant nayul hup zi niya gayang. 16wah mimuk mi kupiyak kagai,agai gikab wat agam, ma Jesu buik kan namuk,gah agai kuwa gin chank wat agam,ma wat Jesu gah han gichank kamuk. 17Iausa gah Jesu gan bisinta, agi napai bisinta.gah bisinta agi santan gigan.18Wapu maram i Israel,kurinai ginang ofa i alta,inkac Anuntu gibru kuri nai i alta,i gisu bisinta. Ausa nizun nah? 19anuntu zuhup payang o nam kab i alta20Zi gini garam rini bumpua gikab ofa i anuntu zuhumpayang,zi ma gini agam nabru rum bi marapajam mais samuk. 21Agam ma gisak nanub i Jesu kupiyak gan kac nanub i marapajam mais kupiyak kan namuk.Agam ma gischank nagaii Jesu kambi han kac nagaii marapajam mais kambi han namuk. 22Mac:agi gini nakab sampan kukuwab wat Jesu? agi kurukuan gag ginus Jesu kurukuan gan?23Wah mangna mangnan santan agi nang ngayang, magischank nakab agi napai mimuk kamuk. Kac wah santan ma nakab agi napai bumul ramuk. 24Agi nakiti mari rungk gag pai mimuk. Agi namari hiluk napai mimuk.25Agam waga nam kab i maket, agam wakiti wayant marakum kac kantui nan. 26Iausin wah mangna mangnan mi kitamb pani Anuntu gisu wain ya. 27Ini garam bumpua kayak kiagam gini wat agam naga nam,wakiti katuigin, wagan nakutak.28Ini garam niwat agua,niah,nam ani agai rugikaning i anuntu zuhup payang,wakiti gan nayang, kadaham agu muntia gini narimb raingam agai simb, kac nakab wayant mimuk wat. 29Hup izi niah gayang narimb agam simb bamuk, miah, narimb garam hiluk nagan i naguri kadaham nizun. 30Zi gini dange i zi ku nam, kac gisu aus sin garam sampan kukuwab izi gah?31Agu ga nam o,numb mayang o nang aus, wanangk i nahi Garam Raham. 32Wakiti kab garam Juda o garam Grik o garam mararam Anuntu gan puruk i barabin. 33Zi gini napai sampan nuuh wat garam santan, zi ma girimb rungk gag simb bamuk, zi gigarui garam sagat mimuk nagnan Anuntu nagku kurinai.
Chapter 11
1Agam waragia izi nagku raham gag,i nasu zi ragia Jesu nagku raham gan. 2Karuni zi sampan gag mimuk i agam,i yagam maram huar,izi i wah mangna mangnan niwat agam.3Karuni zi gini agam yararab Jesu gisu guzun i garam santan,kac garam gisu guzun i sagat,kac Anuntu gisu guzun i Jesu. 4Ini garam puwa guzun in yugayang o nihup profet,nanai gikab rini maik wat guzun gan,nanai Jesu.5Kac ini sagat mami puwa guzun gan kac yugayang,o ni hup profet.nanai gikab rini maik wat gabuwan gan.inang kuraham aru nanai,gisu sagat na'ah guzuya han pias. 6I sagat mami puwa guzun sibk.irungk gan nanai natip guzu yahat tan tupk,ka nagnang rini maik i tip guzu yahat.rungk gan nampu simbk7Garam nangkiti puh guzun gan sib,rungan maraganun Anutu gan.Ka sagat nanai mimungk gabuangan gan.8Garam mu gi kas i sagat amuk,sagat gi kas i garam.9Anutu mu maran gihuar sagat in gikab garam amuk,miya maran gi huar garam in gikab sagat.10I karunanai sagat namphu guzun gan,nasu harugayang,i gum Anutu gan,nanai Angera yararab hayang.11Kani kuri Garam Raham gan,sagat mu rung gan rumbis yampaiyang amuk.12Nanai gisunani,sagat gi kas i garam ka garam gi kas i sagat.Ingka wah magan-magan gi kas i Anutu.13Agam manangk maram wahuar rung gam;I mimungk i sagat ya humpun guzun ka yayu i Anutu?14I agi nangkuram gangk,ni garam guzuyahat han piyar,gikab rinimaik wat rungan.15Ka ini sagat guzuyahat han piyar,nanai mimungk sagat gan hanai.I ausa Anutu gikab wat i yanting guzun gan yah.16Ka ni garam nihup ragiab i nani,nankuraham gank mu gisu nankuraham su nani gamuk,sios anutu gan miha i nankuraham su nani.17KarunI zi gini wat agam i yaragia gayang. Zi mu sampang gank mimunk i agam amuk, iausagin, i gubuak ba ismint,nankuraham mimunk mu gimi i agam amuk, ka nankuraham mais tak gimi agam. 18I hup zi ni wat agam,i agam bah ku pururub i suntha,agam giha rugarugam,zi rugirarab agam simb. 19In zi girarab gisu ni,suntha agam gigasiab i giha narunarunk,in agam nani bi mimuk.garam sagat wi ragi nagku raham mimuk Anuntu gan,Anuntu sampan mimuk igin.20Inkac gubuak agam ba huangk ismint,nanai ganangkiruak Garam Raham gan agam gan nayang. 21Nani gubuak agam ku ganang kiruak,agam giga ganang kiruak sibi garam sagat hiluk,hiluk gimam maribk,kac hiluk gisu baba. 22I agam tagur ram,agam wagan wanum in wah ngan waba suntha i Jesu buingk kan kac gah han,wakiti waya Jesu buingk kan kac gah han.23Nam izi kusivbi Garam Raham,zi gikab wat agam,i mikuan aru nanai Jesu giku bret. 24Giku bret in gieu i Anutu. Ingka garapua in ginia nani zi gahangk izi gikab wat agam, agam wasu nani gin maram wahual izi.25Gisu karu nanai i kupiyak,'nani zi buingk kag,i nagku raham harrii,wanang wasuna kac maram izi. 26Maimaik agam gan ayang ka num mayangk agam maram wahual i mamp ayangan yasank i baga yangk.27Wiawia gan num mayang wat mami maran yul mais sana,nagku barabin. Maram wayul mais sam sipim in. 28Nungk garam maran hual rung gan in, inangku raham karunai yang in yanum i nakap. 29Mami agu ni mais sam harab,agu naga mais sam kac nanum biki gam,agu giku barabin i rumgab. 30Gisu nanai in agam santan ramaramat kac rini mais kac rugigiyak marampuk.31Ini agi rarab rungank simpim o piriang rungank,agi ma namunti Ramank maran gan namuk. 32Kani Garam Raham ni agi i yamat i agi, in nanai agi mu yamamp wat kitamp nani gamuk.33Raink was,ani agam ba huank ganankiruak agam waguriah hiruk gam. 34Ani mangan mangis, wakab i naga ganang kiruak i tagur, ka ngan anunk huank aiyangagam gam kasu kot agam gam wat wahmanga mangan ahal i mamin sap bai izi, zi rungank yabiakin yamari gin wat agam.Chapter 12
1Raink was, dzi gini nani gum marapayam gan, nanga yang, agam waguri simpim. 2Agam pai su bumpum,garam hiruk garutu agam giah gis mint i anutu kitamp, mami ni hup,kurinai gisa sukabiagam wayant ham in agam gian hankutak. 3Inka agam wararab simpim, marapayam Anutugan pai i wiah magisank nani ''hup mais wat Jesu gamuk'', nkagaram ma nasarip Jesu bingangan,mami marapayam nizun pai yah.4Marapayam ginang gum santan, nka marapyam bisinta arumangan. 5Gum santan anutu gan, nka garam Raham bisinta.6Gum mangmangan gimin, nka anutu bisinta ginang gum santan i agi garam bisintasinta.7Anutu gikab bumur marapayam gan wat garam basintasinta gini narim garam simb.8Marapayam bisinta runanaigikab bumur wat garam pumuwan,kab wayant mimunk ,nka kapiri wayant anutu gan mi pisit.9I marapayam bisinta runanai, gi kab garam gamunti bumur, nka gikab garam gimari garam rinimais gisu mimunk.10Nka mangan ginang gum bumur, nka mangan giku hup ramiah, nka mangan giku hup i garat mangamangan.11Marapayam bisinta runanai ginang gum i wasak garam sagat han.12Rinin bisinta,nka hagan, bankian gimpru gisu rinin, gisu Kiristus. 13I marapayam bisinta runanai, agi giku pururub, agi nampai rinin bisinta, agu,Juda o Grik ,garam gab gum, o pai yankutak, Anutu gikab agi santan ginunk i marapayam bisinta.14Rinin marumbisan namuk miah, wat iruk han.15Ini hagan nihup, ''zi ma bankian namuk ,inka, zi mah rinin namuk,nka hagan gimpru i rinin.16Nka ringan ini miah, zi mah marank kamuk, inka zi mah rinin hain gan namuk,miah, ringan wah rinin hain gan.17Ini rinin santan maran tak,? nayangu hup nasu ausha? nka ini rinin, ringan tak, nakuti guin nasu ausah?18Anutu rungan gikab rinin bisintasinta i gubuak Anutu nangayang. 19Ini rinin su garat tak, kurinai nampai nasu ausah? 20Hai hain rinin gan, gimpai gisu rinin.21Maran magisank nani wat bankian, agu mah wat idzi nampaiyang ngamuk, nka guzun mah gisank nani wat hagan, agu mah wat idzi nampaiyang amuk,22Bankibankian rinin gan, agi ginibi mami bumur, nka i bumur hugun.23Nka i bankibankian gan, agi nanibi mamimunk kamuk, nka i mimunk arumangan.24Nka rinin iruk, agi mah gimarigin namuk, nka i rugiku bingan raham. Anutu gimpuru rinin in gikab bingan raham mimunk wat rinin.25Gikab gisu nanai nangan rinin mah nagasiab runk namuk.Rinin namari hai hain gan .26Ini mangan kukuwab, santan naku kukuwab, mangan rubuang hayang, santan narubuang hayang.27Agi santan Jesu rinin gan, agi gimpai hai hain Jesu gan.28I sunta,Anutu, gi kayak i garam sagat gini nasu, garam pumuwan, gidungwaga, nka giku bumur i nanang gum,i marapayam marampi gan.29Agi santan, pumuwan? mah gidungwaga?30Mah, agi santan namari rinin mais? mah nani hup i kuan mangamangan?31Agi wayant bumur i naku gum marapayam kapiyagi i kandaham mimunk.Chapter 13
1''Ini dzi nigaram hup han, wat hangira, in gini mami kab sampam mimunk i iruk, inka dzi hup hank gisubi gubumaran2In giku bumur i Anutu (mari garam banki mais, haga mais)wat hup nizun wat hup guap hayang, wat sampan bumur(basinka) i yakuis ngaring i munti yah, nka dzi mami kab sampan i garam iruk, nanai dzi ngan miah anai.3 Ini dzi kab wamangan gank wat garam mais in gikab rinin gan wat kurinai kati gayang, in dzi mami kab sampan gank i garam iruk, nanai dzi muyaku wah mimunk i nanai amuk.4Ini agu kab sampam gam mimunk, nanai agu nampai mimunk, nka agu nakab sampam gam wat hiruk.Agu ni kab sampam gam wat hiruk magisu agu yasunanai i mangan wahan o yakab bingan yayab ayang. Mah gini agu yasapi bingangam, 5O yakab mangan yaruk ayang. Mu gini agu yararap rung gam amuk. Mu gini sampan kukuap ka mu gini au wayant yahual mangan barabin gan amuk. 6Mu sampan gan gini mimunk amuk i sampan mais miah, sampan gan mimunk i wa nizun. 7Au kap sampan gan wat mangan gisubi au kab numb mimunk, inka aukap sampan gam i wa manga mangan i kabangk in gimpai gaharu i wah manga mangan wat gubuak mangan in gisangk i bariangk kukuap i wah manga mangan.8Au sampam gam ka wah rung gam nangkiti zuhup ayang. I hup mamuan ni nayang, yasa hayang. In ka ini hup manga mangan minayang yasa hayang. In ka ini wayant mimunk minayang, nanai awa yasa hayang hawa.9I ausa, ai gagarab mara haihain tak in gini hup mamuan imara hain tak. 10In ka, wah nizun ini kasayang, wah mari haihain yasa ayang.11Ka zi kurinarun,gini hup gisubi kurinarun,wayant gisu kurinarun, zi gimpai gisubi kurinarun. In ka zi gisu raham, zi gingkiti kurinarun wayant tan. 12Tu karuni, ai gagarab wah manga mangan gisubi agi pumaran i pinump, in ka agi yagan yampru maran in yararab mimunk. In karuni, zi gararap kutik tak, in ka yangan yararab nizun, iaus zitu gararab wah manga mangan au sanai. 13In karuni, sampam iaus basinta irukangkua gabai namin, nanai sampan bumul iwa yangan yakas ayang,wat au kab sampam gam wat garam hiruk. Au kab sampam gam wat mangan nanai ginus hiruk.Chapter 14
1Agam wakab sampam irun gam ka wanang wasu marapayam rukapiri agam ya.2Garam ni hup mungkamunkag magini hup wat garam sagat amuk, miah, gini hup wat Anutu tak. 3Garam ni hup mungka mungkag gikab bumul wat rungk gangk ka garam yasup harab nanai gikab bumul wat garam sagat. 4Gini agam santan nani hup rugarugan, ka mangan nahigut nakab i ihugun i pisit gan nagan garam sagat naku bumul.5Gini agam yani hup i garam parat hiruk hupan nanai mimunk i yagam yani hup i profet hup gan garam nihup profet gan nana ginus garam nihup i rugarugan garam sagat sios gan yangan bumul. 6Raingk nahunk was, ini ziba yagab in nihup mungka mungkag wat agam, yarim wisibah? Zigiba yagam, i nani hup Anutu gan wat agam.7Ini hiyak o gita mami rang simpim garam hayang wa yasu hausa? 8Ka ini biugul mami rang simpim, garam natip rungan nasu hausa? Iausa rang bagayang nga? 9Wat agam gihu, agam ini mami nihup raham garam nayang yasu hausa?10Nizun hup santan, gimi kitamp, in hup panai hugun miah. 11Ka ini zi mami yang nihup hugun gan zi gisu garam parat mangan.12Wat agam gihu, agam rugini naguri gum marapayam gan, ka agam wanang gum simpim nagan na kab bumul wat garam sagat. 13Garam mungkamungkag hup, natip nani hup anai hugun nami pisit. 14Zi gini yu i hup mungkamungkag, zi ganun gank tak giyu, ka zi wayant gank gimi hantab bahub.15In ka zi nasu hausa? Zi nayu i ganun gank tak o zi wayant tak awah. Zah rirugahuan i ganun gangk tak nariru gahuan i wayant tangk. 16Ini agua sapi Anutu bingan gan, mangan nani nizun nasu hausa? Agua runi hup marapayam bumul gan.17Nizun, agu gikab hup mimunk gam, kab ima girim raingam sib amuk. 18Zi gini hup mimunk Anutu i zi nus agam, i izi nus agam i ni hup mungkamungkag. 19 Ka i santa, za ni hup hilukangkua ruman gan. Ka wangkiti ru muam ni 10,000 hup.20Raing nahunk was, agam wangkiti pai garikakak i wayant. I wayant mais,agi nampai nasu kurinarun, agi nampai nasu kurinarun, ka i wayant agi nampai nasu yabigin. 21I Anutu mamin sampan ginia, zi nani hup wat garam sagat tak i hup mungkamungkag, i muwan garam hiruk gan. Ka kurinai manayang awah hup pamuk. Garam raham ginia.22Nihup mungkamungkag, nanai gi kapili garam mami kab sampan i Jesu. Ka nihup profet nanai nakab bumul wat garam ku Jesu i sampan gam. 23Garam sagat santan huririp i hup mungkamungkag, garam mami kab sampan i Jesu bapai wasak ya, nani agi subaba gahin.24Ka gini agi nihup profet, ka garam bumpua pai wasak, hup agi nia gahin napai sampan gan. 25Ka wayant mais guwab i sampan gan nami pisit, anungk i yarubbi kandul in nakab Anutu bingan gan nayab.26I kilikian raing nahunk, agam ini pururum mangan ini rirugahuan, nihup wat mangan, mangan Anutu gikab hup ya mangan nani hup mungkamungkag nani hugun gan nami pisit, nanai agam wanang nangan nakab bumul wat garam sagat. 27Ini mangan nihup mungkamungkag hirukangkua or hirukangkua bisinta nania, Ka mangan nani hugun nami pisit. 28Ka ini garam mangan kab i hugun gani mi pisit mami payang. Gariyak nihup mungkamungkag kai manang biri katik.29WAkab hirukangkua nani hup ka hiruk wayant nayas i hup nia gayang. 30Ka ini Anutu kab hup wat garam mangan wakab garam nihup su profet biri katik ka gariyak tak nani hup.31Basinta sinta nani hup profet wat garam sagat nagku bumul.32Ganun profet gan gipai ragurungk i profet. 33I yausin Anutu ma ginang wah hata bahub gamuk, ka i rungkgan sampan nuha yang gami ya.34I santan saga sagat biri katik. Magisangk nani hup i santan wasak kamuk. 35Ka saga sagat in nayang wah hup mangan simpim i tagur ran, na katu i gabuwan gan. 36Hup Anutu gan, marasamub gibai yagam?37Ka ini garam mangan sampan gan bumul or profet mangan, maran nahuwar hup izi kakar rayang ani Anutu hup pan. 38Ka ini garam mangan mami rarab hup pani simpim, ka agam wararab i nasu mais.39Inka raing nahunk agam waku bumul i pis nan su profet, ka agam wakiti ninungk i garam nihup mungkamungkag. 40ka agam wasantamp kandaham pai i mint zua.Chapter 15
1Karuni izi yani wat agam zuwa, Laink was, ihup tak izi niwat agam. Agam tugikua. Agam tugikua sip inkaruni agam wamunti yah. 2ihup gan garam laham yaku agam zuwah ,in a agam gap sisip gisu bumul agam gam hup izi niwat agam mayakap sampam igin amunk.3izi gikap wah mara samup izi gikua I agam,I jesu gimap I agii mais gank I mamin sap Anutu ginia 4Ina gatihun , in gita kirun wat gubuwak hirukua basinka mamin sap Anutu gaan ginia.5Jesu giba pissit I pita, gii gan gikas pissit bi pumuan santan huank ayang. 6Gigan gikas pissit bi 500 sagat garam kap sampan, garam sagat lumarantak ayang, hiruk tu gigi yank sip. 7Gigan gikas pissit payat bi Jems,inka gigan gikas pissit bi pumuan santan.8Gigan bampan nizun gigan gikas pissit bi izi, su linank bariyang gariyak, ma gubuwak rinang kua gayang amunk 9Ihausin izi gimpa bampan I pumuan. ma izi garam mimunk amunk yagan agam yani izi pumuan, ihuwah, izi gisu mais I Anutu gum gan .10I Anutu sapan nuhgan, I Anutu gum gan izi gisu ani in izi gimpai, isampan nuh mimmi izi, magim min gagan miyah amunk. I huwak, izi gigap gum lam pumuan hiruk gan. Ma bumul izi gan amuk in izi gigap gum, miyah, Anutu sampanuh gan gim pai wat izi in izi gigap. 11izi nihup o garam hiruk agai gini hup Anutu gan wakap sampam igin’12Garam hup Jesu takirun zuwa I mam p ayang, makada ham garam mamp ayang takirun namuk. Ina mami takirun. 13Ina kadaham takirun mai minayang, ina Jesu mayata kirun namuk. 14Jesu mami takirun, hup agai niwat wat agam yaga miyah, ka agam sampam yaga miah,ka kandaham agam gam yaga miyah.15agai yasu garam zuhup ayang I Anutu gum gan, ihuah, agi gisu garam zuhup ayang I Anutu maran gan Mami sapi Jesu ka tu gisap igin. 16Garam mamp ayang mami takirun zuwa, ina Jesu ma yata kirun namuk. 17Ini hup nizun , Anutu ma gitak I Jesu gamuk. Agam sapam gam yaza guzurun kandaham agam gam ruyami agam.18Wi kap sapan Jesu ka mamp ayang, kuri nai yasu miah. 19Agi kap rungan hai Jesu nizun in agi marak yaruk ayang I garam santan maran gan.20I karuni Jesu,nam sagat garam wit u mamp ayang gah, gitip gita kirun zuwa I mamp ayang. 21garam mangan gakapil I mamp ayang, I nankuraham gan, I kandaham mangan takirun zuwah.22Agi naguri nahii Adam, satan gimap, I kadaham karun nanai I Jesu tak agu napai yaguri gubuwak. 23Basinta yaba ikadaham rugan, Jesu gisu gum, wi Jesu ganna in pai yaga yarantap gubuwak I bagayang gan.24wah manga mangan yaga miyah Jesu yakap wah mangan gan yaha ra mangan . I gubuwak karuni yaga miyah ,ka tubung bumul yahan yasu amink. 25gisu haus, hahuwan in nakap wah mais I naruk hagan gan. 26Mamp ayang kadaham basinka nanai yahawat.27Ihaus , gikap wah satan I hagan ragurun gan, ka gubuwak garam nihup, gikap wah giba pissit, magiba igaram yakap ihagan ragurun in yani gan ya gamuk. 28wah miyah Jesu yani run gan ya, gisunai rungan gini Anutu gisuwain I wah maga magan.29Gisu hahus in garam mamp ayang gitip giku bingan mamp ayang gan .garam mamp ayang mamuan gikua pururup yah, garam mamp ayang . agi gitip giku garam mamp ayang bingan in giku pururup. 30Gisu haus in agi gimpai I barabin mai maik.31Gubuwak karuni izi gaguri mamp ayang. Nani yakap agu bingam gam yayap ayang ,I Jesu bingan gan,agi rangan.wah suani yakap agua bingam gam yayap ayang, gisuni, I Jesu bingan, agi raink gank, izi giku wah maga mangan. 32Izi yaku wah haus ,ha,garam maran rarap ayang gan maran guria gayan,izi bani wat garam buman EFESES yas lunk, ka garam mamp ayang wat izi yas lunk.garam mamp ayng mami munki hatap zua wakap nagan ka nanum. Gizu mara huguan agi yamap ayang,33nakiti izuhup ayang, wat garam magan agua mararap nimbil yasukuzi wat wah.wamunti gin wam pai mimunk,nakiti gap hatabahup,agua yasu rinim maik. 34agam manak wam pai,agam lungan yakap hup guan ayan,agam lungam yam pai manak iAnutu.35Hiruk yania,gizuhaus I mamp ayang yata .kiruna,in yaba wat mara huhin suhausah. 36agam gisubaba,hahus agam gintan in I yahigut yantap ayang ah,nasak mamp ayang.37haus agu gitang ma liningaram gan namunk,wah yamuan ,inyatuap yasu giri o wahiruk. 38Lamang rugan yakap rinin rungangap ayan.i gal basinta basinta gan yakap rugan, 39rinin mahihuh amuk rugan rugan riningaram gan rumangan ,kuaul gihap,ka rinin magan bipi gan ka gaziap .40Rinin ganukun gan ka kitamp gan mahukankua gihu amuk rugan rugan . 41Gubuwak ganukun gan gubuwak kitamp gan. Ka wantuwang mi ganukun rugan rugan.42Yasunai I garam mamp ayang takirun gan, haus tang ayang yamuat ayang in yasu mais. 43Agi tang ayang in ha kitamp magamaink amuk,yagan yamunti wat bumul gan. 44Rinin kitamp giha kitamp ka rinin ganukun giha ganukun.ini kitamp rinin gan nanai yawah ganukun yawah gisu nanai.45kuri gahahar in ginia adam mara samop gikua maran takayan ka bampan Adam gisu garam in gikap mamup wat a marapayam. 46Marapayam ma ginuk amuk , miyah. Kitamp giba nukayang, gigan marapayam giba kirikian.47Garam mara samup Adam sagat kitamp,Ramang gikua kitamp gasimup in gaguhia mamup gihaya. 48Ka gariak nanai gisu Jesu gimpai ganukun. 49Su gai maraganun ganukun gan awah.50Karuni rain was igi gini yani yasuni,magisak agi rinigak, ganun . buvik gan yaha ganukun amuki Anutu gamuk magisak amuk.wah mais yah mais wah mimuk yaha mimuk. 51Wararap,izi yani hup magan nizun guwap ayang. Agi santan mayampayang amuk agirininyasup ayang.52Agi ruyam pai pissit wat mara huguan ,agi rumarak gipuk ka gitak,ihiyak rangayang gan hiyak yarang gayang garam mamp aya yatakirun ka mayam pai mais amuk ka agi gawah mayam pai barabin amuk agi pai pissit. 53Ihaus rinin ini mais ma yasu mais amuk rinin yami mimuk,ka rinin sumais yakuhis ayang ka agi yaku rinin mamimuk, rinin babimap mayaku rinin .babimap amuk.54Irinin aru mais gubuwak magisak yagamais I rinin mangan amuk ina yamiyasu nai ihup mais gihan ka Jesu giba pissit. 55Mamp ayang gimi amik ka, banki bumul nai gimi amika.56Irinin aru mais gubuwak magisak yagamais I rinin mangan amuk ina yamiyasu nai ihup mais gihan ka Jesu giba pissit. 57Ihi arun i Anutu,wi kapil i kadaham in agi gimpai wasak i Jesu bankian gan58Karun nanai, lzi laink was arun,wam pai bumul,wakiti guan ayang, maimai wam pai wasak i gum garam raham gan, ina maram waguria gin, gum agam gap ayang nagap ramang hup gan sisip kapuruk sip i agam.
Chapter 16
1Karuni, izi gini yakap sakuak yahai garamsampan nuh ayang i pai mint,agam wasu nanai iizi tugikap hup giha tagul sunta Galesia i yagaphuwak ayang . 2I gubuwak nukayang , agam basinka basinka yakap sakuak agam wam puwak. Ina izi bagayang gank ;agam mayakap sakuak amuk.3
4I Ini, aha gawahin izi yahan ayang kuri ini han ayang wat izi yahu yahan ayang.5Inka yaba i agam ,yami Masedonia yaba ga yang .iaus, ziyyahan yasumasedonia. 6I, yampai bi agamwat nuh,i agam yamariizi, su gini yaha parat mangan.7Iaus, zi mugini yararab agam wat gubuwak aruni tak amuk.ziginiwat agam yampai bampapiar bis, inni rammang Anutuni aha. 8nika yampai efeses yaha yanap gubuwak pentikos , 9Masiahuan raham gaka jairun izi, ka garam mais aua gimpai.10inka timoti bagayang,ka muyaguanayang amuk, i aus hin garam raham gum gan gisu zinang ayang. 11Garam magan nakitikap irukayang agam wakap sampam wat basinta,i naba izi.zi gimpai ka karuni i yaba i zi wat raik was gank. 12I agii raingan apolos zi gini hup gini yakap hup gini bumul wat i yaba rararap agam wat raim was.wat yahan yaba wat karun nani gamuk. yagan yaba gayang inni wah magan magan tam mimunk.13Agam wararap simpim,agam wamunti bumul i sampam gam,wampai wasu garam, 14Agam wagap wah magan magan wat sampam gam basinta.15Agam gaguri stefenas garam gan marasaup gikap sampan i Akaia,inna gamunki bumul i gum inna gikap bankian i run i gum,inna izi gini hup bumul gibiyak i agam izi rain was gank agam hiruk. 16Agam wam pai ragurun i hirun ka wam pai ragurun i garam guzun basinka17Izi sampangank girang i agam i stepenas ka fotuatus ka akaikus .Inna krinai giba kas. kuri nai yampai agam hagam gam zuwah. 18Kuri nai giba gikap agi guwan ayang huah gitip giga bumul zuwah. gini agan maram yaguri kandaham sunanai gan.19Tagul sunta gikap sampan rangayang igiba i sagat garam Esia. ka Akuila wat Prisila ka tagul sunta gikap hup sampan nuh gan giba i agam. agamwagap rubang kiyam in warang i rungam igum garam raham gan. 20Agam izi raik was gan agam izi sampang gang gipai wat agam santan. agam wawahil rungam ka wagap rubakiyam.21Izi Pol, izi rungan gahahal i bang kiyang gak izi ,Pol. 22Inni garam magan kap kirikian wat garam raham, wani aha i gen. 23Sampan nuh ayang nampai wat agam i Jesu bingan gan. 24Izi geni agam santan yapai wasak i Jesu bingan ganPhilemon
Chapter 1
1Izi pol , izi gipai wampuwang wasap i Jesu bingan. izi wat raingam Timoti gahahar mamin sap nai giba i agua Pilimon. agua nimbil izi gak. 2Izi gahahar mamin sap awah giha Apia, nanai agi nahuk gak ka Arkipus gisu kiyam agi gan i hup niyagayang i Anutu gum gan. 3ka izi gahahar awah giha i sagat garam kap sapan Anutu wat gariak gan Jesu i marapayam Anutu gan wat kuri nai.4maimai izi giyu i Anutu wata gariak gan i agam ka giyu i agam. 5Izi garingan i agu gikap sapam i Anutu i agam huwank ayam gam ka agam gum gan yaga bumul.agam yaguri bumul gan i kandaaham mimunk gan. 6I agi huwak ayangan Anutu yakap bumul ina gum agi gan yaruan ayang mimuk i Jesu bingan gan. 7Raink was ,izi sampangank gahan papantap ka izi sampangan manank gigiyank,i huah, agu gikap rungam i sagat garam Anutu gan ka aguba kap bumul wat agai. I agu hup gam gikap bumul wat agi i gum agai gap bayang.8gisuha, izi mami ku bumul , Jesu gakapil kandaham gum wat izi inna izi gini wat agam, 9Kandaham rang i run, in izigini wat agu Pol, izi Pol ,izi tu gamuguvi in izi gimpai parat tak izi mayaruan yasu mamuan guwa gamuk.10Karuni izi gakantuvi agu gariak gum onesimus,izi gikap hup wat i agai hupai lumuwang wasak,izi gini hup Jesu gan wat i agai hupai ayang. 11Mamu wan magaringan ihup in gigap gum amuk .tu karuni garingan i hup in gisu ringa patak i gum agu gam ka izi gank. 12Karuni izi gikap i gibyak in izi sampangank gimi mimuk. 13Izi gini yap raguwan birun in yagap gum, igubuwak izi pai rumuwang wasak ini hup garam raham gan.14Izi mayagap gum agu mami kap sampan igin amuk. Izi magini agu yagap gum mangan wat izi gamuk wam pai arun tak, 15gisu nai in onesimus gim pak i bankian wat agua ma gubuwak bapapiar namuk. 16ma garam guzun miyah amuk, gigap gum tak. igisu agi raingak .agu yakap sampam igin i gum gap ayang itagul wasak parat.17Ini sunai waku izi wasu nim bil gan in agam wakua wasu agam ku izi. 18Ini bangki mais , kantuvi garam i wah agam wani wat izi garam hiruk wahan. 19Izi pol, izi rungan gahahar i bangkiyak gak, izi yarim agu sip ,in izi gini wat agua, in izi giyas agu maram hatah ,ina ganun agu gam gimi agu bangkiam gam, ina izi girim hup suni gamuk. 20Nizun Izi laink , agu gisak yagap gum magan wat izi igaram raham bingan. agi hirung kaua gigap gum Jesu gan.ina wakap izi sampam gan nami nuh ayang.21Izi gararap agusip ina agu yaragi kandaham mamin sap izi hahar ayang ina agu yakuwah marikum. 22Ina hup mangan zuwah zi yani gayang.wamar i gapan magan i tagul gam izi yaba yagiyak yah, Epapras nanai nibil izi gan, nanai yawah izi wat gimpai lumuwang wasak i gum Jesu gan,gikap maik ayang gan giba.23Epapras nim bil izi gan, agai gam puru gimpai lumuwang wasak i Jesu gum gan agai gap ayang gikap maik ayang gan giba. 24kuri nai yawah i mak,Aritakus,Demas, ka Lukas nanai izi raik was gan agai hu paiyang.kuri nai gikap maik ayang giba. 25sampan nuh ayangJesu gan gibiyak i agam wat agam marapayam gam.